8 สรุปแนวโนมสถานการณการทจุ ริตในรอบ 4 ปงบประมาณ และแนวทาง การดําเนนิ งานปองกันและปราบปรามการทจุ ริตของสาํ นกั งาน ป.ป.ช. จากสถิติขอมูลคํากลาวหาในปงบประมาณ พ.ศ. 2562 - 2564 ทาํ ใหทราบถึงสถานการณการทุจริต ในระดบั ภูมิภาคและระดบั ประเทศ เชน ประเภทคํากลาวหาท่ีเขามาสูสํานักงาน ป.ป.ช. มากที่สุดคือคํากลาวหา ประเภทการปฏิบัติหรือละเวนการปฏิบัติหนาท่ีโดยมิชอบ หนวยงานองคกรปกครองสวนทองถิ่นเปนหนวยงานท่ี ถูกกลาวหารองเรียนมากที่สุด คํากลาวหาท่ีสํานักงาน ป.ป.ช. รบั ไวดาํ เนินการเองมากที่สุดและมีสถิติการชี้มูล ความผิดมากท่ีสดุ จะเปนคํากลา วหาประเภทการจัดซื้อจัดจาง เปนตน นอกจากนี้ คํากลาวหาท่มี ีการมอบหมายให หนว ยงานอ่นื ดําเนินการมากทสี่ ุด คือ คาํ กลา วหาประเภทปฏิบัติหรือละเวนการปฏบิ ัตหิ นาทโ่ี ดยมชิ อบ ดังนัน้ จาก ขอ มูลสถิติคํากลาวหาท่ีไดกลาวในขางตน จึงนาํ มาประกอบการเปรียบเทียบกับขอมูลสถิติของปงบประมาณ พ.ศ. 2565 ซ่ึงจะพบขอ มลู สาํ คญั และสามารถอธบิ ายได ดงั น้ี 1. ขอมูลสถติ ิคํากลาวหาระหวา งปงบประมาณ พ.ศ. 2562 ถึงปงบประมาณ พ.ศ. 2565 1.1 แหลงที่มาของคํากลาวหา สถิติขอมูลคาํ กลา วหาที่เขามาสูสํานักงาน ป.ป.ช. ในปงบประมาณ พ.ศ. 2562 จํานวน 10,382 เร่ือง ปงบประมาณ พ.ศ. 2563 จํานวน 9,130 เรื่อง และปงบประมาณ พ.ศ. จาํ นวน 8,381 เร่ือง ซ่ึงในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 มจี ํานวนทั้งสิ้น 9,762 เร่อื ง พบวา มจี ํานวนคํากลาวหาเพิ่มขึ้นเพียงรอ ยละ 3.70 หากเปรียบเทียบกับ จํานวนคาเฉลี่ย 4 ปงบประมาณ (พ.ศ. 2562 - 2565) คือ 9,413 เรื่อง และเม่ือจาํ แนก จากแหลงทมี่ าของ คํากลาวหาในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 พบวา สวนใหญเปนคํากลาวหาท่รี องเรียนมายังสํานักงาน ป.ป.ช. โดยตรง จาํ นวน 6,857 เรอื่ ง โดยเพ่ิมขึ้นรอยละ 13.95 จากจํานวนคาเฉลี่ย 4 ปงบประมาณ คาํ กลาวหา รองเรียนที่สาํ นกั งานตาํ รวจแหงชาติ สงมายังสาํ นกั งาน ป.ป.ช. จํานวน 1,429 เรื่อง เพิ่มขึ้นรอยละ 11.73 จาก จํานวนคาเฉล่ีย 4 ปงบประมาณ สาํ นกั งาน ป.ป.ท. สงมายงั สํานกั งาน ป.ป.ช. จํานวน 949 เรื่อง ลดลงรอยละ 41.20 จากจํานวนคาเฉลีย่ 4 ปงบประมาณ คํากลา วหารองเรยี นท่ีกองบังคับการปองกันปราบปรามการทุจรติ และ ประพฤติมิชอบ สงมายังสํานกั งาน ป.ป.ช. จาํ นวน 182 เรื่อง เพิ่มขึ้นเปนรอยละ 40.27 จากจํานวนคาเฉลี่ย 4 ปงบประมาณ ตามลาํ ดบั รายละเอียดดงั ตารางท่ี 23 สถานการณก์ ารทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หนา้ 51
ตารางที่ 23 สถติ เิ ปรียบเทียบแหลง ทม่ี าของคาํ กลาวหา (รายหนวยงาน) ระหวา งปง บประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 ปง บประมาณ พ.ศ. 2562 ปงบประมาณ พ.ศ. 2563 ปง บประมาณ พ.ศ. 2564 ปง บประมาณ พ.ศ. 2565 เปรียบเทยี บป 2565 กับคา เฉลยี่ หนวยงาน จาํ นวนคาํ รอยละ จํานวนคํา รอ ยละ จํานวนคํา รอ ยละ จํานวนคํา รอ ยละ รอ ยละ จํานวนคาํ กลา วหา กลาวหา กลาวหา กลา วหา 13.95 กลาวหา 1) สํานักงาน ป.ป.ช. (เร่อื ง) 56.59 (เร่ือง) 63.2 (เรื่อง) 66.44 (เร่ือง) 70.24 -41.20 (เรื่อง) 2) สํานกั งาน ป.ป.ท. 26.43 18.93 12.34 9.72 11.73 3) สาํ นกั งานตาํ รวจแหง ชาติ 5,876 11.52 5,770 12.97 5,568 15.59 6,857 14.64 40.27 839.25 4) กองบงั คับการปองกนั ปราบปรามการทุจริตและประพฤติมชิ อบ 2,745 0.77 1,728 1.51 1,034 1.42 949 1.86 -17.10 -665.00 5) สาํ นักงานการตรวจเงินแผนดนิ 1,196 1.42 1,184 1.19 1,307 1.65 1.06 -15.79 150.00 6) กรมสอบสวนคดพี เิ ศษ 1.22 0.62 1,429 0.61 -11.63 7) หนว ยงานองคก รปกครองสวนทอ งถนิ่ 80 0.91 138 0.5 119 0.67 182 0.58 -38.74 52.25 8) ผูบงั คับบัญชา/ผูมีอํานาจแตงตงั้ ถอดถอน 147 0.45 109 0.56 138 0.23 103 0.17 -6.67 -21.25 9) สํานกั งานผตู รวจการแผนดนิ 127 0.19 46 0.31 52 0.36 60 0.22 -49.09 -11.25 10) กระทรวงมหาดไทย 94 51 0.21 56 0.17 57 0.07 -45.45 -7.50 11) กรมราชทัณฑ 47 0.1 28 0.26 19 0.23 17 0.06 254.55 -10.75 12) สํานักงานปองกนั และปราบปรามการฟอกเงิน 20 0.13 19 0.07 30 0.02 21 0.40 37.14 -1.50 13) สาํ นักงานคณะกรรรมการสิทธมิ นษุ ยชนแหงชาติ 10 0.01 24 0.02 14 0.10 7 0.12 -55.56 -6.75 14) กระทรวงสาธารณสุข 13 0.11 0.04 19 0.02 6 0.02 86.67 -5.00 15) กองบงั คบั การปราบปราม 0.07 6 0.08 0.10 39 0.07 14.29 28.00 16) รฐั สภา 1 2 2 0.04 12 0.04 0.oo 17) ศูนยอาํ นวยการตอ ตานการทุจรติ แหง ชาติ 11 - 4 - 8 2 0.03 3.25 18) สาํ นกั งานอัยการสูงสดุ 7 0.07 7 - 2 - 7 -100.00 -2.50 19) กรมคมุ ครองสิทธแิ ละเสรภี าพ 0 0 0.1 8 0.01 4 - -100.00 3.25 20) ศาลจังหวดั 7 - 0 0.02 3 0.01 3 - 166.67 0.50 21) ศูนยดาํ รงธรรม 0 0.01 9 0.02 0 0 0.02 300.00 0.00 22) สํานักนายกรฐั มนตรี 1 2 0.01 1 - 0 0.03 300.00 -1.00 0 - 2 - 1 - 2 0.02 -0.75 รวม 0 - 1 - 0 - 3 100.00 3.70 1.25 ที่มา : ระบบตรวจรบั คาํ กลา วหา (PESCA) 0 - 0 100 0 100 2 2.25 0 - 0 0 1.50 10,382 100 9,130 8,381 9,762 348.25 ประมวลผลโดย : สาํ นกั วิจยั และบรกิ ารวชิ าการดา นการปองกนั และปราบปรามการทจุ รติ สํานกั งาน ป.ป.ช. สถานการณ์การทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หนา้ 52
แผนภาพท่ี 10 ขอมลู แหลง ท่มี าของคาํ กลา วหา ระหวางปงบประมาณ พ.ศ. 2562 – 2565 ทีม่ า : ระบบตรวจรบั คํากลาวหา (PESCA) ประมวลผลโดย : สาํ นักวจิ ัยและบริการวชิ าการดา นการปองกนั และปราบปรามการทุจรติ สํานกั งาน ป.ป.ช. 1.2 ขอมูลสถติ ิวิธกี าร/ชองทางของการรบั เรือ่ งรองเรยี น สถิตขิ อมลู วิธีการ/ชองทางการ รบั เร่ืองรองเรียนที่เขามาสูสํานักงาน ป.ป.ช. ในปงบประมาณ พ.ศ. 2562 จาํ นวน 10,382 เร่ือง ปงบประมาณ พ.ศ. 2563 จาํ นวน 9,130 เรื่อง และปงบประมาณ พ.ศ. 2564 จํานวน 8,381 เรื่อง โดยในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 มีจํานวนทั้งส้ิน 9,762 เร่ือง เพิ่มข้ันเพียงรอยละ 3.70 หากเปรยี บเทยี บกับจํานวนคาเฉลี่ย 4 ปงบประมาณ (พ.ศ. 2562 - 2565) คอื 9,413 เรื่อง และเม่ือจําแนกจาก วิธีการ/ชองทางของการรบั เร่ืองรองเรียนในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 พบวา สวนใหญเปนคาํ กลาวหาประเภท หนังสอื รองเรียน จํานวน 5,119 เร่ือง เพิ่มขึ้นรอยละ 6.38 จากจํานวนคาเฉล่ีย 4 ปงบประมาณ รองลงมาเปน คํา กลาวหาประเภทหนังสือราชการ จํานวน 2,224 เร่ือง เพ่ิมข้ึนรอยละ 9.07 จากจํานวนคาเฉล่ีย 4 ปง บประมาณ และคาํ กลา วหาประเภทบัตรสนเทห จํานวน 1,829 เร่ือง ลดลงรอ ยละ 9.32 จากจํานวนคา เฉล่ีย 4 ปง บประมาณ ตามลําดบั รายละเอียดดังตารางท่ี 24 สถานการณ์การทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หนา้ 53
ตารางที่ 24 สถติ เิ ปรยี บเทียบชอ งทางการรบั เรื่องรองเรียนระหวางปง บประมาณ พ.ศ. 2562 – 2565 ปง บประมาณ ปง บประมาณ ปง บประมาณ ปงบประมาณ เปรยี บเทยี บป 2565 พ.ศ. 2562 พ.ศ. 2563 พ.ศ. 2564 พ.ศ. 2565 กับคา เฉลยี่ ชองทางการรับเรอ่ื ง จาํ นวน รอ ยละ จํานวน รอ ยละ จํานวน รอ ยละ จํานวน รอ ยละ รองเรียน คํากลา วหา คาํ กลา วหา คํากลา วหา คาํ กลา วหา รอยละ จํานวน คาํ กลาวหา (เรื่อง) (เรือ่ ง) (เรื่อง) (เรอื่ ง) (เรอ่ื ง) หนงั สือรองเรียน 4,855 46.76 4,958 54.30 4,316 51.50 5,119 52.44 6.38 307.00 9.07 185.00 หนงั สือราชการ 2,143 20.64 1,850 20.26 1,939 23.14 2,224 22.78 -9.32 -188.00 -23.06 -57.25 บัตรสนเทห 2,632 25.35 2,013 22.05 1,594 19.02 1,829 18.74 -2.13 -3.00 69.49 41.00 เวบ็ ไซต 529 5.10 77 0.84 196 2.34 191 1.96 27.18 13.25 รองเรยี นดวยวาจา 184 1.77 126 1.38 116 1.38 138 1.41 103.08 50.25 เหตุอนั ควรสงสยั 30 0.29 71 0.78 35 0.42 100 1.02 3.70 348.25 แจงเบาะแส 9 0.09 35 0.38 89 1.06 62 0.64 ไมป รากฏชอื่ และ 0- 0- 96 1.15 99 1.01 ตําแหนง ผถู ูกรอ ง ผลรวม 10,382 100 9,130 100 8,381 100 9,762 100.00 ท่ีมา : ระบบตรวจรบั คํากลา วหา (PESCA) ประมวลผลโดย : : สาํ นกั วิจัยและบรกิ ารวิชาการดานการปองกันและปราบปรามการทุจริต สาํ นกั งาน ป.ป.ช. แผนภาพท่ี 11 สถิตชิ อ งทางของการรับเรอ่ื งรองเรยี นระหวา งปง บประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 ท่มี า : ระบบตรวจรบั คํากลาวหา (PESCA) ประมวลผลโดย : สาํ นักวิจยั และบรกิ ารวชิ าการดา นการปองกนั และปราบปรามการทจุ รติ สาํ นักงาน ป.ป.ช. สถานการณ์การทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หนา้ 54
1.3 สถติ ิคํากลาวหาจําแนกตามปงบประมาณท่ีเกิดเหตุ เปรียบเทียบระหวางคํากลาวหา ทีม่ เี หตเุ กดิ ในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 กบั คาํ กลา วหาที่มเี หตเุ กิดในปงบประมาณ พ.ศ. 2564 จากคํากลาวหาท่ีมีการรองเรียนในแตละปงบประมาณท้ังปงบประมาณ 2564 และ 2565 พบวา สวนใหญจะเปนคํากลาวหาที่เกิดเหตุในปงบประมาณน้ัน ๆ เฉลี่ยรอยละ 37.50 รองลงมาจะเกิดเหตใุ น ปงบประมาณกอ นหนาของปงบประมาณน้ัน ๆ ตามลําดับ โดยในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 มีคํากลาวหาท่ีเขามา สสู ํานักงาน ป.ป.ช. จํานวน 9,762 เรือ่ ง แบงตามปงบประมาณท่เี กิดเหตุคือ เกดิ เหตุในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 จํานวน 3,723 เรื่อง (รอยละ 38.14) รองลงมาเปนปงบประมาณ พ.ศ. 2564 จํานวน 2,442 เร่ือง (รอยละ 25.02) และปงบประมาณ พ.ศ. 2563 จํานวน 843 เร่ือง (รอยละ 8.64) ตามลําดับ ท้ังนี้ เม่ือเปรียบเทียบระหวาง คํากลาวหาที่มีเหตุเกดิ ในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 กับคํากลาวหาท่ีมีเหตุเกิดในปงบประมาณ พ.ศ. 2564 จะเหน็ วา คํากลา วหาท่ีมเี หตเุ กิดในปงบประมาณน้นั ๆ มีแนวโนมสัดสว นเพ่ิมสูงขน้ึ รายละเอยี ดดังตารางที่ 25 และ 26 ตารางท่ี 25 สถติ คิ ํากลาวหาจําแนกตามปง บประมาณที่เกิดเหตุ ระหวางปงบประมาณ พ.ศ. 2564 - 2565 คาํ กลาวหาทม่ี ีการรอ งเรยี นใน ปงบประมาณท่เี กดิ เหตุ ปงบประมาณ พ.ศ. 2564 2564 2563 2562 2561 2560 2550-2559 2544-2549 2514-2543 ไมระบุ จํานวนคํากลา วหา 8,381 3,088 2,009 748 470 363 1,338 73 49 243 รอยละ 100 36.85 23.97 8.92 5.61 0.87 0.58 2.90 4.33 15.96 คํากลา วหาทมี่ ีการรองเรยี นใน ปง บประมาณท่ีเกิดเหตุ 2514-2544 ไมร ะบุ ปง บประมาณ พ.ศ. 2565 2565 2564 2563 2562 2561 2551-2560 2545-2550 จํานวนคํากลา วหา 9,762 3,723 2,442 843 515 333 1,414 89 64 256 0.66 2.62 รอยละ 100 38.14 25.02 8.64 5.28 3.41 14.48 0.91 ทม่ี า : ระบบตรวจรบั คํากลา วหา (PESCA) ประมวลผลโดย : สาํ นกั วิจัยและบริการวชิ าการดานการปองกนั และปราบปรามการทจุ ริต สาํ นักงาน ป.ป.ช. 1.4 สถิตริ วมคํากลาวหาท่ีสํานักงาน ป.ป.ช. รับไวดําเนินการเอง และสงหรือมอบหมายให หนวยงานอื่นดาํ เนินการ โดยจาํ แนกตามพนื้ ทรี่ บั ผิดชอบของสาํ นกั งาน ป.ป.ช. ภาค 1 – 9 ภาพรวมคาํ กลา วหาทีส่ ํานักงาน ป.ป.ช. รับไวดาํ เนินการเองและสง หรือมอบหมายใหหนวยงาน อื่นดําเนินการในปงบประมาณ พ.ศ. 2562 จาํ นวน 6,773 เรื่อง ปงบประมาณ พ.ศ. 2563 จํานวน 6,060 เรื่อง ปงบประมาณ พ.ศ. 2564 จํานวน 5,921 เร่ือง โดยในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 มีจํานวน 7,044 เร่ือง เพิ่มข้ึน รอยละ 9.22 หากเปรียบเทยี บกับจํานวนเรื่องกลาวหาเฉลี่ย 4 ปงบประมาณ (พ.ศ. 2562 - 2565) คือ 6,449 เรื่อง โดยพบวา พ้ืนที่สวนกลาง มคี ํากลาวหาจาํ นวน 1,504 เร่ือง ลดลงคิดเปนรอยละ 1.05 จากจํานวนเร่ืองกลาวหา เฉลี่ย 4 ปงบประมาณ สาํ หรับพื้นท่ีท่ีมีคํากลาวหาเพ่ิมข้ึนในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 เปรยี บเทยี บกับจํานวนเรื่อง กลาวหาเฉล่ีย 4 ปงบประมาณ (พ.ศ. 2562 - 2565) คือ สํานกั งาน ป.ป.ช. ภาค 9 โดยในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 มีเร่ืองกลาวหาจํานวน 347 เรอื่ ง เพ่ิมข้ึนรอยละ 24.82 จากจํานวนเรื่องกลาวหาเฉลี่ย 4 ปงบประมาณ รองลงมาคอื สาํ นกั งาน ป.ป.ช. ภาค 3 มีเร่ืองกลาวหา จํานวน 1,011 เร่ือง เพ่ิมข้ึนรอยละ 20.93 จากจํานวนเร่ืองกลาวหาเฉลี่ย 4 ปงบประมาณ และสาํ นกั งาน ป.ป.ช. ภาค 8 มีเรื่องกลาวหาจํานวน 441 เร่ือง เพิ่มข้ึนรอยละ 19.59 จากจํานวน เรอ่ื งกลา วหาเฉลีย่ 4 ปง บประมาณ ตามลําดบั รายละเอียดดงั ตารางที่ 26 สถานการณก์ ารทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หนา้ 55
ตารางท่ี 26 สถิตเิ ปรยี บเทยี บจํานวนคาํ กลา วหาระหวา งปง บประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 ตามพ้ืนทร่ี บั ผิดชอบของสํานักงาน ป.ป.ช. ภาค 1-9 พน้ื ที่ ปงบประมาณ ปงบประมาณ ปงบประมาณ ปง บประมาณ เปรยี บเทยี บป 2565 พ.ศ. 2562 พ.ศ. 2563 พ.ศ. 2564 พ.ศ. 2565 กับคา เฉลยี่ รอ ยละ จาํ นวน สวนกลาง 1,870 1,437 1,269 1,504 -1.05 -16.00 ภาค 1 690 559 514 599 1.44 8.50 ภาค 2 448 383 412 504 15.40 67.25 ภาค 3 757 783 793 1,011 20.93 175.00 ภาค 4 818 884 798 935 8.88 76.25 ภาค 5 584 396 501 553 8.75 44.50 ภาค 6 613 547 535 570 0.66 3.75 ภาค 7 429 487 448 580 19.34 94.00 ภาค 8 334 344 356 441 19.59 72.25 ภาค 9 230 240 295 347 24.82 69.00 ผลรวม 6,773 6,060 5,921 7,044 9.22 594.50 ท่ีมา : ระบบตรวจรบั คาํ กลา วหา (PESCA) และระบบบรหิ ารจดั การเรือ่ งรอ งเรยี นและคดี (CCMS) ประมวลผลโดย : สาํ นกั วจิ ัยและบริการวิชาการดา นการปองกนั และปราบปรามการทุจริต สาํ นกั งาน ป.ป.ช. แผนภาพท่ี 12 จาํ นวนคํากลา วหาจาํ แนกตามพ้ืนทีร่ ับผิดชอบของสาํ นกั งาน ป.ป.ช. ภาค 1 - 9 ระหวา งปงบประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 ที่มา : ระบบตรวจรบั คาํ กลา วหา (PESCA) และระบบบรหิ ารจดั การเรื่องรองเรยี นและคดี (CCMS) ประมวลผลโดย : สาํ นกั วจิ ัยและบรกิ ารวชิ าการดา นการปอ งกนั และปราบปรามการทุจรติ สาํ นกั งาน ป.ป.ช. สถานการณ์การทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หนา้ 56
1.5 ขอมลู สถิติเปรยี บเทยี บคํากลาวหาท่ีสงหรือมอบหมายใหหนวยงานอ่ืนดําเนินการตาม มาตรา 61 ถงึ 64 ตามมตคิ ณะกรรมการ ป.ป.ช. พจิ ารณาและมีมติสงหรือมอบหมายคํากลาวหาใหหนวยงานอ่ืน ดําเนินการตามมาตรา 61 มาตรา 62 มาตรา 63 และมาตรา 64 แหงพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญวาดวย การปองกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. 2561 ในปงบประมาณ พ.ศ. 2562 จาํ นวน 3,488 เรื่อง ปงบประมาณ พ.ศ. 2563 จํานวน 3,109 เร่ือง และปงบประมาณ พ.ศ. 2564 จํานวน 2,714 เรื่อง โดยใน ปงบประมาณ พ.ศ. 2565 มจี าํ นวนคาํ กลาวหาทสี่ งหรือมอบหมายใหหนวยงานอื่นดําเนินการทั้งส้ิน 2,872 เรื่อง หากเปรียบเทียบกับจํานวนเรื่องกลาวหาเฉลี่ย 4 ปงบประมาณ (พ.ศ. 2562 - 2565) คือ 3,045 เรือ่ ง พบวา ลดลงรอยละ 5.70 โดยจําแนกหนวยงานท่ีถูกสงหรือมอบหมายใหดําเนินการ ดังนี้ กรณีสงผูบังคับบัญชา/ผูมี อํานาจแตงตั้งถอดถอน จํานวน 1,417 เรื่อง เพิ่มข้ึนรอยละ 16.08 จากจํานวนคํากลาวหาเฉล่ีย 4 ปงบประมาณ กรณีสงสํานกั งานตาํ รวจแหงชาติดําเนินการ จํานวน 1,045 เร่ือง เพ่ิมขึ้นรอยละ 5.32 จากจาํ นวนคํากลาวหาเฉลี่ย 4 ปงบประมาณ กรณีสงกลับเนื่องจากไมอยูในอํานาจคณะกรรมการ ป.ป.ช. จํานวน 177 เรื่อง เพม่ิ ขึน้ รอยละ 26.65 จากจาํ นวนคาํ กลาวหาเฉลย่ี 4 ปงบประมาณ กรณสี งใหกรมสอบสวนคดพี เิ ศษ จาํ นวน 10 เรื่อง เพ่ิมข้ึน 110.53 จากจํานวนคํากลาวหาเฉล่ีย 4 ปงบประมาณ สําหรับจํานวนคํา กลาวหาที่คณะกรรมการ ป.ป.ช. พิจารณาและมีมติสงหรือมอบหมาย คํากลาวหาใหหนวยงานอ่ืนดําเนินการที่มีจํานวนลดลง คือ กรณสี งใหสาํ นักงาน ป.ป.ท. ดําเนนิ การจํานวน 223 เรื่อง ลดลงรอยละ 67.60 จากจาํ นวนคํากลาวหาที่สงใหสํานักงาน ป.ป.ท. ดําเนินการเฉล่ีย 4 ปงบประมาณ รายละเอียดดงั ตารางท่ี 27 ตารางที่ 27 สถิตเิ ปรยี บเทยี บคาํ กลา วหาทีส่ ง หรือมอบหมายใหห นว ยงานอน่ื ดาํ เนินการตามมาตรา 61 ถึง 64 หนวยงาน ปง บประมาณ ปงบประมาณ ปง บประมาณ ปง บประมาณ เปรียบเทียบป 2565 พ.ศ. 2562 พ.ศ. 2563 พ.ศ. 2564 พ.ศ. 2565 กบั คาเฉลย่ี ผบู งั คับบญั ชา/ผมู อี ํานาจแตงตัง้ ถอดถอน 958 1,206 1,302 1,417 รอ ยละ จํานวน 16.08 196.25 สาํ นักงานตํารวจแหง ชาติ 914 1,003 1,007 1,045 5.32 52.75 -67.60 -465.25 สํานกั งาน ป.ป.ท. 1,579 714 237 223 26.65 37.25 110.53 5.25 สง กลับกรณไี มอ ยูในอาํ นาจ 29 185 168 177 -5.70 -173.75 กรมสอบสวนคดีพเิ ศษ 8 1 0 10 รวม 3,488 3,109 2,714 2,872 ท่มี า : ระบบตรวจรบั คํากลาวหา (PESCA) ประมวลผลโดย : สาํ นักวิจยั และบริการวชิ าการดานการปองกันและปราบปรามการทุจรติ สาํ นกั งาน ป.ป.ช. สถานการณก์ ารทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หนา้ 57
แผนภาพที่ 13 สถติ เิ ปรียบเทียบคาํ กลาวหาท่สี งหรอื มอบหมายใหห นว ยงานอ่ืนดาํ เนินการ ตามมาตรา 61 ถึง 64 ท่มี า : ระบบตรวจรบั คาํ กลา วหา (PESCA) ประมวลผลโดย : สํานักวิจัยและบริการวชิ าการดา นการปอ งกันและปราบปรามการทจุ ริต สาํ นักงาน ป.ป.ช. 1.6) จํานวนคํากลา วหาทจ่ี าํ แนกตามหนวยงานท่ีถกู กลาวหา จากคํากลา วหาในปงบประมาณ พ.ศ. 2562 จาํ นวน 6,773 เรื่อง ปงบประมาณ พ.ศ. 2563 จาํ นวน 6,060 เร่ือง งบประมาณ พ.ศ. 2564 จาํ นวน 5,921 เรื่อง โดยในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 มจี ํานวน 7,044 เร่ือง เม่ือจาํ แนกตามหนวยงานท่มี ี จํานวนการกลาวหาการกระทําความผิด พบวา หนวยงานท่ีมีคํากลาวหาเปน อนั ดบั หน่ึงยังคงเปนหนวยงานองคกรปกครองสวนทองถิ่น จาํ นวน 2,771 เร่ือง เพ่ิมข้ึนจากคาเฉล่ียระหวาง ปง บประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 จํานวน 394 เรื่อง คิดเปนรอยละ 16.58 รองลงมาคอื สํานกั งานตาํ รวจแหง ชาติ จาํ นวน 866 เรื่อง เพ่ิมขึ้นจากคาเฉลี่ยระหวางปงบประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 จํานวน 100 เร่ือง คิดเปนรอยละ 13.05 ขณะที่กระทรวงมหาดไทย มีจาํ นวน 835 เรื่อง ลดลงจากคาเฉล่ียระหวางปงบประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 จํานวน 6 เร่อื ง คิดเปน รอยละ 0.78 ตามลาํ ดับ รายละเอยี ดดงั ตารางท่ี 28 สถานการณ์การทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หนา้ 58
ตารางที่ 28 สถิตเิ ปรียบเทียบจํานวนคาํ กลา วหาระหวางปงบประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 จําแนกตามหนวยงานทถี่ ูกกลา วหา 10 อันดบั แรก หนวยงาน ปงบประมาณ ปง บประมาณ ปง บประมาณ ปง บประมาณ เปรียบเทียบป 2565 พ.ศ. 2562 พ.ศ. 2563 พ.ศ. 2564 พ.ศ. 2565 กบั คา เฉลยี่ รอ ยละ จาํ นวน 1. หนว ยงานองคกรปกครองสวนทองถนิ่ 2,212 2,303 2,222 2,771 16.58 394.00 2. กระทรวงมหาดไทย 973 762 744 835 -0.78 6.50 3. สาํ นักงานตาํ รวจแหงชาติ 661 704 833 866 13.05 100.00 4. กระทรวงศกึ ษาธกิ าร 752 409 301 450 -5.86 -28.00 5. กระทรวงการอดุ มศึกษา วิทยาศาสตร - 365 204 192 -24.31 -61.67 วจิ ยั และนวตั กรรม* 222 187 190 224 8.87 18.25 6. กระทรวงเกษตรและสหกรณ 7. กระทรวงคมนาคม 222 169 140 259 31.14 61.50 8. กระทรวงการคลงั 165 158 107 202 27.85 44.00 9. กระทรวงสาธารณสุข 158 164 140 154 0.00 0.00 10. กระทรวงทรัพยากรธรรมชาตแิ ละ 167 124 112 177 22.07 32.00 ส่ิงแวดลอ ม 1,241 715 928 914 -3.42 -35.50 รวมหนว ยงานอนื่ ๆ 6,773 6,060 5,921 7,044 9.22 594.50 ผลรวม หมายเหต:ุ * ในปงบประมาณ พ.ศ. 2562 กระทรวงการอดุ มศกึ ษาฯ ไมม เี รอื่ งถูกกลา วหา เนอ่ื งจากเรมิ่ กอตั้งเม่ือเดอื น พฤษภาคม 2562 ทีม่ า : ระบบตรวจรบั คาํ กลาวหา (PESCA) และระบบบรหิ ารจดั การเรื่องรองเรียนและคดี (CCMS) ประมวลผลโดย : สาํ นกั วิจัยและบรกิ ารวิชาการดานการปองกันและปราบปรามการทจุ รติ สาํ นักงาน ป.ป.ช. แผนภาพท่ี 14 สถติ ิเปรียบเทียบจาํ นวนคํากลา วหาระหวางปง บประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 จําแนกตามหนว ยงานที่ถกู กลาวหา 10 อนั ดับแรก ทม่ี า : ระบบตรวจรบั คาํ กลาวหา (PESCA) และระบบบรหิ ารจดั การเรื่องรองเรียนและคดี (CCMS) หนา้ 59 ประมวลผลโดย : สํานกั วจิ ัยและบริการวิชาการดานการปองกนั และปราบปรามการทจุ ริต สาํ นกั งาน ป.ป.ช. สถานการณก์ ารทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565
1.7 คาํ กลาวหาจําแนกขอมูลตามประเภทคาํ กลา วหา จากคํากลาวหาในปงบประมาณ พ.ศ. 2562 จํานวน 6,773 เร่ือง ปงบประมาณ พ.ศ. 2563 จํานวน 6,060 เร่ือง และปงบประมาณ พ.ศ. 2564 จาํ นวน 5,921 เรื่อง โดยในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 มจี ํานวน 7,044 เรื่อง เม่ือจําแนกตามประเภทคํากลาวหา พบวา ประเภทคํากลาวหาท่เี พมิ่ ขึ้น สวนใหญเปน คาํ กลาวหา ประเภทปฏิบัติหรือละเวนการปฏิบัติหนาทโี่ ดยมิชอบ หากเปรียบเทียบกบั คาเฉลี่ยระหวาง ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 – 2565 เพิ่มขึ้นจํานวน 241 เร่ือง คิดเปนรอยละ 9.43 รองลงมาเปนคาํ กลาวหาประเภท จัดซ้ือจัดจาง เพ่ิมขึ้นจาํ นวน 399 เรื่อง คิดเปนรอยละ 27.14 คาํ กลาวหาประเภทการบรหิ ารงานบุคคล เพ่ิมขึ้น จาํ นวน 16 เรื่อง คิดเปนรอยละ 3.96 คาํ กลาวหาประเภทเรียกรับสินบน เพ่ิมข้ึนจํานวน 60 เร่อื ง คิดเปนรอยละ 16.83 คํากลาวหาประเภทราํ่ รวยผิดปกติ เพม่ิ ขน้ึ จํานวน 12 เร่ือง คดิ เปนรอ ยละ 11.96 และคํากลาวหาประเภท การขดั กันระหวางประโยชนส ว นบุคคลกบั ประโยชนส ว นรวม เพิ่มขึ้นจํานวน 27 เร่อื ง คดิ เปนรอ ยละ 28.13 สําหรับประเภทคํากลาวหาท่ีลดลง มีจํานวน 4 ประเภทคาํ กลาวหา ไดแก คาํ กลาวหาประเภท ประเภทยักยอก/เบียดบงั เงิ นหรือทรัพยสินของราชการ ลดลงจํานวน 55 เร่ือง คิดเปนรอยละ 6.70 คํากลาวหา ประเภททุจริตในการจัดทาํ งบประมาณ/โครงการ/เบิกจ ายเงินในโครงการเปนเท็จ ลดลงจํานวน 35 เร่ือง คิดเปน รอยละ 9.83 คํากลา วหาประเภทออกเอกสารสิทธิท่ีดนิ ลดลงจํานวน 53 เร่อื ง คดิ เปนรอ ยละ 23.92 และคาํ กลาวหา ประเภทฝาฝนจริยธรรม ลดลงจาํ นวน 17 เรอ่ื ง คิดเปน รอ ยละ 49.30 ตารางท่ี 29 สถติ เิ ปรยี บเทียบจาํ นวนคํากลาวหาระหวา งปงบประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 จาํ แนกตามประเภทคาํ กลา วหา ประเภทคาํ กลา วหา ปง บประมาณ ปง บประมาณ ปงบประมาณ ปงบประมาณ เปรียบเทียบป 2565 พ.ศ. 2562 พ.ศ. 2563 พ.ศ. 2564 พ.ศ. 2565 กับคาเฉลยี่ ปฏบิ ตั ิหรอื ละเวนการปฏิบัติหนา ที่โดยมชิ อบ 2,542 2,455 2,443 2,802 รอยละ จํานวน 9.43 241.50 จัดซอื้ จดั จา ง 1,675 1,183 1,153 1,869 27.14 399.00 -6.07 -55.25 ยักยอก/เบยี ดบงั เงนิ หรอื ทรพั ยสินของราชการ 896 785 847 769 3.96 16.25 การบรหิ ารงานบคุ คล (การบรรจุ/แตง ตั้ง/ เลือ่ นตาํ แหนง /โยกยา ย/ลงโทษวินยั ) 410 458 348 427 -9.83 -35.75 ทุจรติ ในการจดั ทํางบประมาณ/โครงการ/ 345 418 364 328 16.83 60.50 เบกิ จา ยเงินในโครงการเปนเทจ็ -23.92 -53.75 11.96 12.50 เรียกรับสินบน 371 319 328 420 28.13 27.00 ออกเอกสารสทิ ธิท่ดี นิ 275 232 221 171 -49.30 -17.50 ราํ่ รวยผดิ ปกติ 91 125 85 117 9.22 594.50 การขดั กันระหวางประโยชนส ว นบคุ คลกบั 157 59 45 123 ประโยชนส วนรวม ฝาฝน จรยิ ธรรม 11 26 87 18 ผลรวม 6,773 6,060 5,921 7,044 ทม่ี า : ระบบตรวจรบั คํากลาวหา (PESCA) และระบบบรหิ ารจดั การเรือ่ งรอ งเรยี นและคดี (CCMS) ประมวลผลโดย : สาํ นักวจิ ยั และบริการวิชาการดานการปองกนั และปราบปรามการทจุ รติ สาํ นักงาน ป.ป.ช. สถานการณ์การทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หนา้ 60
แผนภาพท่ี 15 สถติ ิเปรียบเทียบจาํ นวนคํากลา วหาระหวา งปง บประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 จาํ แนกตามประเภทคํากลาวหา ทมี่ า : ระบบตรวจรบั คาํ กลา วหา (PESCA) และระบบบรหิ ารจดั การเรอ่ื งรองเรยี นและคดี (CCMS) ประมวลผลโดย : สาํ นักวิจัยและบริการวิชาการดา นการปองกันและปราบปรามการทุจรติ สาํ นกั งาน ป.ป.ช. 1.8 คํากลา วหาทส่ี าํ นกั งาน ป.ป.ช. รบั ไวดาํ เนนิ การเอง จําแนกตามพน้ื ที่ความรับผิดชอบ จากคํากลาวหาที่สํานักงาน ป.ป.ช. รับไวดําเนนิ การเอง ในปงบประมาณ พ.ศ. 2562 จาํ นวน 3,285 เร่ือง ปงบประมาณ พ.ศ. 2563 จํานวน 2,951 เรื่อง และปงบประมาณ พ.ศ. 2564 จาํ นวน 3,207 เรื่อง ซ่ึงในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 มจี าํ นวน 4,234 เรอื่ ง เมื่อเปรียบเทียบกบั คาเฉล่ียคํากลาวหาที่สํานักงาน ป.ป.ช. รับไวดําเนินการเองระหวางปงบประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 พบวาเพ่ิมข้ึน จํานวน 814 เรื่อง คิดเปนรอยละ 23.83 โดยพบวา ในเขตพ้ืนท่ีสวนกลาง และสาํ นักงาน ป.ป.ช. ภาค 2 - 9 มีคาํ กลาวหา เพ่ิมขึ้นท้ังหมด โดยสํานกั งาน ป.ป.ช. ภาค 4 รับคํากลาวหาไวดําเนินการเองเพ่ิมข้ึนมากที่สุด จํานวน 179 เร่ือง รองลงมาเปน สาํ นกั งาน ป.ป.ช. ภาค 3 จํานวน 178 เร่ือง และเขตพื้นที่สวนกลาง จาํ นวน 124 เร่ือง ตามลาํ ดับ ท้งั น้ี สํานักงาน ป.ป.ช. ภาค 1 รบั คาํ กลาวหาไวดําเนนิ การเองลดลง เมือ่ เปรยี บเทียบกบั คาเฉลี่ย ระหวางปง บประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 พบวา ลดลง จํานวน 2 เร่ือง คิดเปน รอ ยละ 0.62 รายละเอยี ดดังตารางท่ี 30 สถานการณ์การทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หนา้ 61
ตารางที่ 30 สถติ ิเปรียบเทียบจาํ นวนคํากลาวหาจําแนกตามพ้นื ท่ีรับผดิ ชอบของสาํ นักงาน ป.ป.ช. ภาค 1 – 9 ระหวางปง บประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 ทส่ี าํ นักงาน ป.ป.ช. ดําเนินการเอง พื้นท่ี ปงบประมาณ ปงบประมาณ ปงบประมาณ ปงบประมาณ เปรียบเทียบป 2565 พ.ศ. 2562 พ.ศ. 2563 พ.ศ. 2564 พ.ศ. 2565 กบั คาเฉลยี่ สว นกลาง ภาค 1 746 783 750 925 รอ ยละ จํานวน ภาค 2 408 307 259 322 15.48 124.00 ภาค 3 268 186 218 268 -0.62 -2.00 ภาค 4 349 300 337 566 14.04 33.00 ภาค 5 347 388 412 622 45.88 178.00 ภาค 6 328 152 272 311 40.64 179.75 ภาค 7 333 285 309 332 17.03 45.25 ภาค 8 225 256 285 343 5.48 17.25 ภาค 9 171 183 202 329 23.72 65.75 ผลรวม 110 111 163 216 48.70 107.75 3,285 2,951 3,207 4,234 44.00 66.00 23.83 814.75 ที่มา : ระบบบริหารจัดการเรือ่ งรอ งเรียนและคดี (CCMS) ประมวลผลโดย : สาํ นักวจิ ัยและบรกิ ารวชิ าการดา นการปอ งกันและปราบปรามการทุจรติ สํานกั งาน ป.ป.ช. แผนภาพที่ 16 สถติ ิเปรียบเทยี บจํานวนคํากลาวหาจําแนกตามพ้นื ท่ีรับผดิ ชอบของสาํ นักงาน ป.ป.ช. ภาค 1 – 9 ระหวา งปงบประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 ท่ีสํานักงาน ป.ป.ช. ดาํ เนนิ การเอง ทม่ี า : ระบบบรหิ ารจดั การเรือ่ งรองเรยี นและคดี (CCMS) หนา้ 62 ประมวลผลโดย : สาํ นกั วจิ ัยและบรกิ ารวิชาการดานการปองกันและปราบปรามการทุจรติ สาํ นักงาน ป.ป.ช. สถานการณ์การทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565
1.9 จาํ นวนคํากลาวหาที่สํานักงาน ป.ป.ช. รับไวดาํ เนินการเอง จาํ แนกตามหนวยงาน ที่ถกู กลาวหา จากคาํ กลาวหาทสี่ ํานักงาน ป.ป.ช. รับไวดาํ เนินการเอง ในปงบประมาณ พ.ศ. 2562 จํานวน 3,285 เร่ือง ปงบประมาณ พ.ศ. 2563 จาํ นวน 2,951 เร่ือง และปงบประมาณ พ.ศ. 2564 จํานวน 3,207 เร่ือง ซง่ึ ในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 มีจํานวน 4,234 เรอ่ื ง เมื่อจําแนกตามหนวยงานท่ีมีจํานวนคํากลาวหาการกระทํา ความผดิ พบวา มีจาํ นวนคดีเพ่ิมข้ึนจากคาเฉล่ียระหวางปงบประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 จาํ นวน 814 เรื่อง คิด เปนรอยละ 23.83 โดยในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 หนวยงานที่มีคํากลาวหามากท่ีสุดยงั คงเปนหนวยงาน องคกร ปกครองสวนทองถ่ิน จาํ นวน 2,015 เร่ือง เพิ่มข้ึนจากคาเฉล่ียระหวางปงบประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 จํานวน 458 เรื่อง คิดเปนรอยละ 29.42 รองลงมาเปนกระทรวงมหาดไทย จํานวน 459 เร่ือง เพ่ิมขึ้นจากคา เฉลยี่ ระหวา ง ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 จํานวน 113 เร่ือง คิดเปนรอยละ 32.66 และกระทรวงศึกษาธิการ จํานวน 290 เร่ือง เพ่ิมข้ึนจากคาเฉลี่ยระหวางปงบประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 จํานวน 38 เรื่อง คิดเปนรอยละ 15.08 ตามลาํ ดับ รายละเอียดดังตารางท่ี 31 ตารางท่ี 31 สถิติเปรยี บเทียบจาํ นวนคาํ กลาวหาที่สาํ นักงาน ป.ป.ช. รบั ไวด ําเนนิ การเอง ระหวางปง บประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 จาํ แนกตามหนวยงานท่ถี ูกกลา วหา 10 อันดบั แรก หนว ยงาน ปง บประมาณ ปง บประมาณ ปงบประมาณ ปงบประมาณ เปรียบเทยี บป 2565 1. หนวยงานองคก รปกครองสวนทอ งถน่ิ พ.ศ. 2562 พ.ศ. 2563 พ.ศ. 2564 พ.ศ. 2565 กับคาเฉลย่ี 1,303 1,434 1,476 2,015 รอ ยละ จาํ นวน 29.42 458.00 2. กระทรวงมหาดไทย 314 290 321 459 32.66 113.00 15.08 38.00 3. กระทรวงศึกษาธิการ 344 202 172 290 32.39 45.75 -3.27 -4.33 4. สาํ นักงานตํารวจแหง ชาติ 113 94 171 187 21.37 25.00 5. กระทรวงการอุดมศกึ ษา วิทยาศาสตร วิจัยและ - 146 123 128 นวตั กรรม* 6. กระทรวงเกษตรและสหกรณ 115 105 106 142 7. กระทรวงคมนาคม 90 97 90 157 44.70 48.50 8. กระทรวงทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสงิ่ แวดลอ ม 91 74 66 125 40.45 36.00 9. กระทรวงการคลงั 60 74 58 97 34.26 24.75 10. กระทรวงสาธารณสุข 59 66 73 80 15.11 10.50 รวมหนว ยงานอืน่ ๆ 796 369 551 554 -2.38 -13.50 ผลรวม 3,285 2,951 3,207 4,234 23.83 814.75 ที่มา : ระบบบรหิ ารจดั การเรื่องรองเรยี นและคดี (CCMS) ประมวลผลโดย : สาํ นกั วิจัยและบรกิ ารวิชาการดา นการปองกนั และปราบปรามการทุจริต สํานกั งาน ป.ป.ช. หมายเหต:ุ * ในปง บประมาณ พ.ศ. 2562 กระทรวงการอุดมศึกษาฯ ไมมเี รอื่ งถกู กลา วหา เนื่องจากเรม่ิ กอ ตง้ั เมอ่ื เดือนพฤษภาคม 2562 สถานการณ์การทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หนา้ 63
แผนภาพท่ี 17 สถิติเปรียบเทียบจาํ นวนคํากลา วหาทส่ี าํ นกั งาน ป.ป.ช. รับไวด ําเนินการเอง ระหวา งปง บประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 จาํ แนกตามหนวยงานทถี่ ูกกลา วหา 10 อนั ดบั แรก หมายเหต:ุ * ในปงบประมาณ พ.ศ. 2562 กระทรวงการอดุ มศึกษาฯ ไมมเี รอ่ื งถูกกลา วหา เนื่องจากเรม่ิ กอตัง้ เมือ่ เดือน พฤษภาคม 2562 ท่ีมา : ระบบบริหารจดั การเรื่องรอ งเรยี นและคดี (CCMS) ประมวลผลโดย : สํานักวจิ ัยและบริการวิชาการดานการปองกันและปราบปรามการทจุ รติ สาํ นกั งาน ป.ป.ช. 1.10 คํากลาวหาจําแนกขอมูลตามประเภทคํากลา วหาท่สี ํานักงาน ป.ป.ช. รับไวด ําเนินการเอง จากคํากลาวหาที่สํานักงาน ป.ป.ช. รับไวดําเนินการเองในปงบประมาณ พ.ศ. 2562 จํานวน 3,285 เร่ือง ปงบประมาณ พ.ศ. 2563 จาํ นวน 2,951 เรื่อง และปงบประมาณ พ.ศ. 2564 จาํ นวน 3,207 เรื่อง ซึ่งในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 มจี ํานวน 4,234 เรื่อง เม่ือจําแนกตามประเภทคํากลาวหา พบวา สวนใหญเปน คํากลาวหาประเภทจัดซื้อจัดจาง จํานวน 1,605 เร่ือง เพ่ิมข้ึนรอยละ 38.45 จากจาํ นวนคาํ กลาวหาเฉล่ยี 4 ปงบประมาณ รองลงมาเปนประเภทปฏิบัติหรอื ละเวนการปฏิบตั ิ หนาที่โดยมิชอบ จํานวน 1,258 เร่อื ง เพ่ิมขึ้นรอยละ 23.45 จากจํานวนคาํ กลาวหาเฉล่ีย 4 ปงบประมาณ และประเภทการยักยอก/เบยี ดบังเงนิ หรือ ทรพั ยสินของทางราชการ จํานวน 372 เร่ือง เพิ่มขึ้นรอยละ 16.16 จากจํานวนคํากลาวหาเฉลี่ย 4 ปงบประมาณ ตามลาํ ดบั สําหรับประเภทคํากลาวหาท่ีลดลงไดแก ประเภทการทจุ ริตในการจดั ทาํ งบประมาณ/โครงการ/ เบิกจายในโครงการเปนเทจ็ จาํ นวน 222 เรื่อง ลดลงรอยละ 1.99 จากจํานวนคํากลาวหาเฉลี่ย 4 ปงบประมาณ รองลงมาประเภทการการออกเอกสารสิทธิในท่ีดิน จํานวน 122 เรื่อง ลดลงรอยละ 9.29 จากจํานวนคํากลาวหาเฉลี่ย 4 ปงบประมาณ และประเภทฝาฝนจรยิ ธรรม จํานวน 18 เรื่อง ลดลงรอยละ 36.84 จากจํานวนคํากลาวหาเฉลี่ย 4 ปง บประมาณ รายละเอียดดงั ตารางท่ี 32 สถานการณ์การทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หนา้ 64
ตารางที่ 32 สถิตเิ ปรียบเทียบจาํ นวนคํากลา วหาทีส่ ํานักงาน ป.ป.ช. รบั ไวดาํ เนนิ การเอง ระหวางปงบประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 จําแนกตามประเภทคาํ กลาวหา ประเภทคาํ กลาวหา ปง บประมาณ ปง บประมาณ ปงบประมาณ ปง บประมาณ เปรียบเทียบป 2565 พ.ศ. 2562 พ.ศ. 2563 พ.ศ. 2564 พ.ศ. 2565 กบั คา เฉลยี่ จดั ซือ้ จดั จา ง 1,200 902 930 1,605 รอยละ จํานวน 38.45 445.75 ปฏิบตั ิหรือละเวน การปฏบิ ตั ิหนา ทโี่ ดยมชิ อบ 1,024 815 979 1,258 23.45 239.00 16.16 51.75 ยกั ยอก/เบยี ดบงั เงนิ หรือทรพั ยส ินของราชการ 267 278 364 372 -1.99 -4.50 ทจุ รติ ในการจัดทํางบประมาณ/โครงการ/ 138 279 267 222 26.63 49.00 เบิกจายเงนิ ในโครงการเปน เท็จ 13.08 23.25 เรยี กรบั สินบน 159 165 179 233 -9.29 -12.50 11.96 12.50 การบริหารงานบุคคล (การบรรจ/ุ แตง ตง้ั / 133 226 151 201 32.31 21.00 เลอ่ื นตาํ แหนง/โยกยา ย/ลงโทษวนิ ยั ) -36.84 -10.50 ออกเอกสารสิทธิทีด่ ิน 168 123 125 122 23.83 814.75 ร่ํารวยผดิ ปกติ 91 125 85 117 การขัดกันระหวา งประโยชนสวนบุคคลกบั 101 33 40 86 ประโยชนสวนรวม 45 87 18 ฝา ฝน จริยธรรม ผลรวม 3,285 2,951 3,207 4,234 ทมี่ า : ระบบบรหิ ารจดั การเรอ่ื งรอ งเรยี นและคดี (CCMS) ประมวลผลโดย : สาํ นักวจิ ยั และบริการวิชาการดานการปองกนั และปราบปรามการทุจริต สาํ นักงาน ป.ป.ช. แผนภาพที่ 18 สถิตเิ ปรยี บเทียบจํานวนคาํ กลา วหาทีส่ าํ นักงาน ป.ป.ช. รบั ไวดาํ เนนิ การเอง ระหวา งปง บประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 จาํ แนกตามประเภทคํากลาวหา ที่มา : ระบบบรหิ ารจดั การเรือ่ งรอ งเรยี นและคดี (CCMS) หนา้ 65 ประมวลผลโดย : สาํ นักวจิ ัยและบรกิ ารวิชาการดา นการปองกันและปราบปรามการทจุ ริต สาํ นักงาน ป.ป.ช. สถานการณ์การทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565
1.11 วงเงินงบประมาณของโครงการหรอื จํานวนเงินที่มีการทุจริตที่สํานักงาน ป.ป.ช. รับไว ดําเนินการเอง จาํ แนกตามประเภทคาํ กลาวหา จากวงเงินงบประมาณของโครงการหรือจํานวนเงินท่ีมีการทุจริตที่สํานักงาน ป.ป.ช. รับไว ดําเนนิ การเอง ในปงบประมาณ พ.ศ. 2562 จํานวน 236,243 ลานบาท ปงบประมาณ พ.ศ. 2563 จาํ นวน 90,716 ลานบาท และปงบประมาณ พ.ศ. 2564 จาํ นวน 26,883 ลานบาท โดยในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 มจี าํ นวน 9,247 ลานบาท ซึ่งหากเปรียบเทียบกับวงเงินงบประมาณที่มีการทุจริตเฉล่ีย 4 ปงบประมาณ (พ.ศ. 2562 - 2565) พบวาลดลงถงึ รอยละ 89.81 โดยเม่ือจําแนกตามประเภทการทจุ ริตแลว กรณีการปฏิบัติ หรือละเวนการปฏิบัติหนาที่โดยมิชอบเปนประเภทคํากลาวหาท่ีมีมูลคาจํานวนสูงสุด โดยมีจํานวนวงเงนิ งบประมาณ 3,268 ลานบาท ลดลงรอยละ 57.47 เม่ือเปรียบเทียบกับคาเฉล่ียใน 4 ปงบประมาณ รองลงมาคือ ประเภทจัดซอ้ื จดั จาง โดยมีจาํ นวนวงเงินงบประมาณ 3,013 ลานบาท พบวาลดลงรอยละ 94.94 เม่ือเปรยี บเทยี บกบั คาเฉล่ียใน 4 ปงบประมาณ และประเภทการขดั กันระหวางประโยชนสวนบคุ คลกับประโยชนสวนรวม ซงึ่ มี วงเงนิ งบประมาณ 1,524 ลานบาท เพ่ิมขึ้นรอยละ 235.09 เมื่อเปรียบเทียบกับคาเฉลี่ยใน 4 ปงบประมาณ ตามลาํ ดับ รายละเอียดดงั ตารางที่ 33 ตารางท่ี 33 สถติ เิ ปรยี บเทียบวงเงนิ งบประมาณของโครงการหรือจํานวนเงนิ ท่ีมีการทจุ ริตท่สี าํ นกั งาน ป.ป.ช. รบั ไวดําเนินการเองระหวางปงบประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 จาํ แนกตามประเภทคาํ กลา วหา ประเภทคาํ กลา วหา ปงบประมาณ ปง บประมาณ ปงบประมาณ ปง บประมาณ เปรยี บเทียบป 2565 พ.ศ. 2562 พ.ศ. 2563 พ.ศ. 2564 พ.ศ. 2565 กับคา เฉลยี่ (ลา นบาท) (ลานบาท) (ลา นบาท) (ลานบาท) รอ ยละ จํานวน (ลานบาท) จดั ซอ้ื จดั จา ง 207,060.91 19,362.92 8,773.67 3,013.76 -94.94 -56,539.06 ทจุ รติ ในการจดั ทาํ งบประมาณ/โครงการ/เบิก 1,861.39 67,026.75 5,837.69 217.34 -98.84 -18,518.45 จายเงนิ ในโครงการเปน เท็จ 23,840.21 2,897.65 ปฏบิ ัตหิ รือละเวนการปฏบิ ตั หิ นา ที่โดยมชิ อบ 115.74 729.28 3,268.22 -57.47 -4,415.62 2,053.20 54.90 11,027.72 61.51 -97.81 -2,753.46 เรียกรบั สินบน 644.81 361.42 -52.79 -404.07 การบรหิ ารงานบคุ คล (การบรรจ/ุ แตงตัง้ /เลื่อน 770.01 2.53 ตาํ แหนง/โยกยา ย/ลงโทษวนิ ยั ) 69.86 700.63 43.00 210.67 ยักยอก/เบยี ดบงั เงินหรอื ทรพั ยส ินของราชการ 419.33 การขัดกันระหวา งประโยชนส วนบคุ คลกบั 192.32 100.92 2.16 1,524.95 235.09 1,069.86 ประโยชนส วนรวม รา่ํ รวยผดิ ปกติ 206.73 272.96 90.81 98.12 -41.30 -69.03 143.32 285.27 0.40 1.11 -98.97 -106.42 ออกเอกสารสิทธทิ ด่ี ิน 0.00 0.00 0.00 0.00 26,883.58 9,247.07 - - ฝาฝนจรยิ ธรรม 236,243.83 90,716.04 -89.81 -81,525.56 ผลรวม ท่ีมา : ระบบบรหิ ารจดั การเร่อื งรอ งเรยี นและคดี (CCMS) ประมวลผลโดย : สาํ นกั วจิ ัยและบรกิ ารวชิ าการดานการปอ งกนั และปราบปรามการทจุ รติ สาํ นักงาน ป.ป.ช. สถานการณ์การทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หนา้ 66
แผนภาพที่ 19 สถิติเปรียบเทียบวงเงินงบประมาณของโครงการหรือจาํ นวนเงนิ ทีม่ ีการทุจริตทส่ี าํ นกั งาน ป.ป.ช. รับไวดําเนินการเองระหวางปงบประมาณ พ.ศ. 2562 – 2565 จําแนกตามประเภทคาํ กลาวหา ท่มี า : ระบบบริหารจัดการเร่อื งรองเรยี นและคดี (CCMS) ประมวลผลโดย : สํานกั วิจยั และบริการวชิ าการดา นการปองกนั และปราบปรามการทจุ ริต สาํ นักงาน ป.ป.ช. 1.12 วงเงินงบประมาณของโครงการหรือจํานวนเงินท่ีมีการทุจริตที่สงใหหนวยงานอ่ืน ดําเนินการ จําแนกตามประเภทคํากลา วหา จากวงเงินงบประมาณของโครงการหรือจํานวนเงินที่มีการทุจริตท่ีสงใหหนวยงานอ่ืนดําเนินการ ในปงบประมาณ พ.ศ. 2562 จาํ นวน 1,966 ลานบาท ปงบประมาณ พ.ศ. 2563 จาํ นวน 3,288 ลานบาท และ ปงบประมาณ พ.ศ. 2564 มจี าํ นวน 1,116 ลานบาท โดยในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 มจี าํ นวน 399 ลานบาท ซง่ึ หากเปรียบเทียบกับวงเงินงบประมาณที่มีการทุจริตเฉล่ีย 4 ปงบประมาณ (พ.ศ. 2562 - 2565) พบวาลดลงถงึ รอยละ 76.38 โดยเม่ือแยกประเภทการทุจรติ แลว ประเภทการยักยอก/เบียดบังเงนิ หรอื ทรัพยสินของทาง ราชการ มีจํานวนวงเงนิ สงู สุด คือประมาณ 195 ลานบาท หากเปรียบเทียบกับจํานวนวงเงนิ เฉลี่ย 4 ปงบประมาณ ลดลงรอยละ 40.67 รองลงมาประเภทการปฏิบัติหรือละเวนการปฏิบัติหนาท่ีโดยมิชอบ มีวงเงินประมาณ 135 ลานบาท หากเปรยี บเทียบกับจํานวนวงเงินเฉล่ีย 4 ปงบประมาณ ลดลงรอยละ 88.52 และประเภทการ จดั ซ้ือจัดจาง มีวงเงนิ ประมาณ 31 ลานบาท หากเปรียบเทียบกับจํานวนวงเงินเฉลี่ย 4 ปงบประมาณ ลดลงรอยละ 58.77 ตามลําดบั รายละเอียดดังตารางที่ 34 สถานการณก์ ารทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หนา้ 67
ตารางท่ี 34 สถิตเิ ปรยี บเทียบวงเงนิ งบประมาณของโครงการหรือจาํ นวนเงนิ ท่ีมีการทุจรติ ที่สงใหห นว ยงานอืน่ ดาํ เนนิ การระหวางปง บประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 จําแนกตามประเภทคาํ กลาวหา ประเภทคาํ กลา วหา ปง บประมาณ ปง บประมาณ ปงบประมาณ ปง บประมาณ เปรยี บเทยี บป 2565 พ.ศ. 2562 พ.ศ. 2563 พ.ศ. 2564 พ.ศ. 2565 กบั คา เฉลย่ี (ลานบาท) (ลา นบาท) (ลานบาท) (ลา นบาท) รอยละ จาํ นวน ปฏิบตั ิหรือละเวน การปฏบิ ัตหิ นา ท่โี ดยมชิ อบ 1,151.88 2,432.97 1,010.13 135.73 -88.52 (ลา นบาท) -1,046.95 ยักยอก/เบียดบงั เงนิ หรอื ทรัพยส ินของราชการ 427.88 623.89 72.78 195.84 -40.67 -134.26 จดั ซื้อจัดจาง 99.53 152.23 18.44 31.05 -58.77 -44.26 การบรหิ ารงานบคุ คล (การบรรจ/ุ แตงต้งั /เล่ือน 165.27 16.56 1.73 12.27 -74.94 -36.69 ตําแหนง/โยกยา ย/ลงโทษวินัย) ทุจริตในการจดั ทาํ งบประมาณ/โครงการ/เบกิ 61.62 48.95 2.98 7.50 -75.23 -22.77 จายเงนิ ในโครงการเปนเท็จ 36.67 9.29 5.46 12.69 เรียกรบั สนิ บน -20.83 -3.34 -76.14 -5.74 ออกเอกสารสิทธทิ ี่ดิน 17.96 3.78 6.63 1.80 33.30 0.74 การขัดกนั ระหวา งประโยชนสว นบุคคลกับ 5.34 0.55 0.00 2.94 ประโยชนส วนรวม -76.38 -1,292.76 ผลรวม 1,966.15 3,288.22 1,116.13 399.82 ที่มา : ระบบตรวจรบั คํากลา วหา (PESCA) ประมวลผลโดย : สํานกั วิจัยและบรกิ ารวชิ าการดา นการปองกนั และปราบปรามการทุจริต สาํ นักงาน ป.ป.ช. แผนภาพที่ 20 สถิติเปรียบเทยี บวงเงนิ งบประมาณของโครงการหรือจํานวนเงนิ ที่มีการทจุ ริตทส่ี ง ใหหนวยงานอืน่ ดาํ เนินการระหวา งปงบประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 จาํ แนกตามประเภทคํากลาวหา ท่ีมา : ระบบตรวจรบั คํากลา วหา (PESCA) หนา้ 68 ประมวลผลโดย : สาํ นักวจิ ยั และบริการวิชาการดานการปอ งกนั และปราบปรามการทจุ รติ สาํ นักงาน ป.ป.ช. สถานการณ์การทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565
2. ขอมลู สถิตริ ะยะเวลาดาํ เนินการตรวจสอบเบื้องตน ระหวา งปงบประมาณ พ.ศ. 2564 – 2565 จากระยะเวลาการดําเนินการตรวจสอบเบื้องตนในปงบประมาณ พ.ศ. 2564 – 2565 โดยเฉล่ีย ใชระยะเวลาดําเนินการ 306 วัน ในการตรวจสอบเบื้องตนแลวเสร็จ ซึ่งมีแนวโนมลดลง โดยในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 ดาํ เนนิ การตรวจสอบเบื้องตน แลว เสร็จ ใชระยะเวลาเฉลี่ยดําเนินการ 209 วัน ขณะที่ในปงบประมาณ พ.ศ. 2564 ดําเนินการตรวจสอบเบ้ืองตนแลวเสร็จ ใชระยะเวลาเฉล่ียดําเนินการ 364 วัน นอกจากน้ี หากพจิ ารณาจากชวงระยะเวลากอนหนานับตั้งแตพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญวาดวยการปองกันและ ปราบปรามการทุจรติ พ.ศ. 2561 (พ.ร.ป. ป.ป.ช.) บงั คับใช จนถึงปงบประมาณ พ.ศ. 2563 ซ่ึงศิรินันท วัฒนศิริธรรม และคณะ (2564) ไดทําการศึกษาถึงระยะเวลาการดําเนินการตรวจสอบเบ้ืองตน พบวา ชวงระยะเวลาดังกลาว แบงการตรวจสอบเบื้องตนออกเปน 2 กลุมคือ กลุมท่ี 1 เรื่องคงคางกอน พ.ร.ป. ป.ป.ช. ใชระยะเวลาเฉลี่ย 393 วัน และกลุมท่ี 2 หลัง พ.ร.ป. ป.ป.ช. บังคับใช ใชระยะเวลาเฉลี่ย 361 วัน เม่ือนํามาท้ัง 2 กลุม มารวมกนั และหา คา เฉลี่ยจะใชระยะเวลาทงั้ หมด 385 วนั และเม่ือนํามาเปรยี บเทียบกับชว งปง บประมาณ พ.ศ. 2564 - 2565 ทใี่ ช ระยะเวลาเฉลีย่ ในการดําเนินการแลว เสร็จ 306 วัน จะเหน็ ไดวาชวงปงบประมาณ พ.ศ. 2564 - 2565 มแี นวโนม ระยะเวลาเฉลีย่ ในการดําเนินการตรวจสอบเบอ้ื งตน แลว เสรจ็ ลดลง รายละเอยี ดดงั ตารางท่ี 35 ตารางที่ 35 สถติ ิระยะเวลาดําเนินการตรวจสอบเบ้ืองตน ระหวา งปงบประมาณ พ.ศ. 2564 – 2565 ระยะเวลาเฉล่ีย ผลการตรวจสอบเบื้องตนแลวเสร็จ อยรู ะหวา งดาํ เนนิ การตรวจสอบเบ้ืองตน ท่ใี ชดาํ เนินการ จาํ นวน รอยละ ระยะเวลาเฉลยี่ ท่ี ปงบประมาณ จาํ นวนเรอื่ ง (วนั ) จาํ นวน รอ ยละ ระยะเวลาเฉลยี่ ที่ใช เร่อื ง ใชดาํ เนินการ** 2564 ท้ังหมด เรื่อง ดาํ เนินการ (วนั ) 4,081 489 2,372 58.12 364 1,709 41.88 655 2565 5,076 265 1,511 29.77 209 3,565 70.23 287 ผลรวมทัง้ หมด 9,157 365 3,883 42.40 306 5,274 57.60 406 ทีม่ า : ระบบบริหารจดั การเรื่องรอ งเรยี นและคดี (CCMS) ขอ มูล ณ วันท่ี 18 มกราคม 2566 ประมวลผลโดย : สํานกั วจิ ัยและบรกิ ารวชิ าการดานการปอ งกนั และปราบปรามการทจุ ริต สํานกั งาน ป.ป.ช. 3. ขอมูลสถติ ผิ ลการชี้มูลความผดิ ระหวางปงบประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 3.1 ขอมูลผลการช้ีมูลความผิดระหวางปงบประมาณ พ.ศ. 2562 – 2565 จาํ แนกตาม ประเภทคดี สถิติขอมูลจํานวนคดีที่คณะกรรมการ ป.ป.ช. พิจารณาแลว มีมติช้ีมูลการกระทําความผิด ในปงบประมาณ พ.ศ. 2562 จาํ นวน 293 เร่ือง ปงบประมาณ พ.ศ. 2563 จํานวน 513 เรื่อง และปงบประมาณ พ.ศ. 2564 จํานวน 1,076 เรื่อง ซ่ึงในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 มีจํานวนคดีทั้งส้ิน 504 เรื่อง พบวา มีจาํ นวน ลดลง 92 เรื่อง หรือคิดเปนรอยละ 15.51 ของคาเฉลี่ยของคดีท่ีคณะกรรมการ ป.ป.ช. มีมติช้ีมูลการกระทํา ความผิดในปง บประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 สําหรับจาํ นวนคดี 504 เร่ือง ที่คณะกรรมการ ป.ป.ช. มีมติชี้มูลการกระทําความผิด ในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 หากแบงเปนประเภทคดี พบวาการจัดซ้ือจัดจาง เปนประเภทคดีท่ีถูกชี้มูลการ กระทําความผิดมากท่ีสุด อันดับ 1 คอื 213 เรื่อง หรอื รอยละ 42.26 หรอื หากนาํ มาเป รียบเทยี บกับจาํ นวน คาเฉล่ีย พบวา ลดลงรอยละ 24.53 ของคดีที่คณะกรรมการ ป.ป.ช. มีมติชี้มูลการกระทําความผิด สสสสสสสสสสสส สถานการณ์การทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หนา้ 69
ในปง บประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 อันดับท่ี 2 เปนประเภทคดีการปฏิบัติหรือละเวนการปฏิบัตหิ นาท่ีโดยมิชอบ มีจํานวน 122 เร่อื ง หรือรอยละ 24.21 หรือหากนํามาเปรียบเทียบกับจํานวนคา เฉล่ีย พบวา มีจํานวนเพ่ิมมากข้ึน คิดเปนรอยละ 29.44 ของคดีที่คณะกรรมการ ป.ป.ช. มีมติชี้มูลการกระทําความผิดในปงบประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 อันดับที่ 3 เปนประเภทคดีทุจริตในการจัดทาํ งบประมาณ/โครงการ เบิกจายในโครงการเปนเทจ็ มจี าํ นวน 59 เร่ือง หรือรอยละ 11.71 หรือหากนํามาเปรียบเทียบกับจํานวนคาเฉลี่ย พบวามีจํานวนเพิ่มมากขึ้น คิดเปนรอยละ 47.50 ของคดีท่ีคณะกรรมการ ป.ป.ช. มีมติชี้มูลการกระทําความผิดในปงบประมาณ พ.ศ. 2562 – 2565 รายละเอียดดังตารางที่ 36 ตารางที่ 36 สถติ เิ ปรียบเทยี บการชม้ี ูลความผิดระหวา งปงบประมาณ พ.ศ. 2562 – 2565 จําแนกตามประเภทคดี ลําดับ ประเภทคดี ปง บประมาณ พ.ศ. ผลรวม รอยละ เปรยี บเทียบกับคาเฉลยี่ 4 ปยอนหลงั 2562 2563 2564 2565 1 จัดซื้อจดั จา ง 103 205 608 213 1,129 47.32 รอยละ จํานวน 2 ปฏบิ ตั หิ รือละเวน การปฏิบตั หิ นา ท่ีโดยมชิ อบ -24.53 -69.25 67 73 115 122 377 15.80 29.44 27.75 -23.43 -17.75 3 ยกั ยอก/เบยี ดบงั เงนิ หรือทรพั ยสินของราชการ 43 80 122 58 303 12.70 -86.52 -38.50 4 การบริหารงานบคุ คล (การบรรจุ/แตงตั้ง/เลอ่ื นตาํ แหนง/ 21 79 72 6 178 7.46 โยกยาย/ลงโทษวนิ ยั ) ทุจริตในการจัดทาํ งบประมาณ/โครงการ/เบิกจายเงนิ ใน 5 โครงการเปน เทจ็ 26 25 50 59 160 6.71 47.50 19.00 -13.51 6 เรยี กรบั สินบน 22 19 46 24 111 4.65 -58.21 -3.75 -47.37 7 การขดั กันระหวางประโยชนส ว นบคุ คลกับประโยชน 11 22 27 7 67 2.81 71.43 -9.75 สวนรวม 100.00 0 3 30 5 38 1.59 -15.51 -4.50 8 ออกเอกสารสทิ ธทิ ่ีดิน 0 6 6 9 21 0.88 3.75 0 1 0 1 2 0.08 0.50 9 รํา่ รวยผดิ ปกติ 293 513 1,076 504 2,386 100.00 -92.50 10 ฝาฝน จรยิ ธรรม ผลรวมทง้ั หมด ท่มี า : ระบบบรหิ ารจดั การเรอื่ งรองเรยี นและคดี (CCMS) ประมวลผลโดย : สํานักวิจยั และบรกิ ารวิชาการดา นการปอ งกนั และปราบปรามการทุจริต สาํ นกั งาน ป.ป.ช. 3.2 สถิติขอมูลผลการชี้มูลความผิดระหวางปงบประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 จาํ แนกตาม ประเภทและขนาดคดี สถิติขอมูลการช้ีมูลการกระทาํ ความผิดของคณะกรรมการ ป.ป.ช. ระหวางปงบประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 มีจํานวนทั้งสิ้น 2,386 เร่ือง หากจําแนกเปนขนาดของคดี พบวา คดีขนาดใหญ (L) มีจาํ นวน มากที่สุด คอื 1,005 เรื่อง คิดเปนรอยละ 42.12 รองลงมาเปนประเภทคดีขนาดกลาง (M) มจี าํ นวน 684 เร่ือง คดิ เปนรอ ยละ 28.67 ประเภทคดีใหญม าก (XL) มจี ํานวน 556 เร่อื ง คิดเปน รอยละ 23.30 และประเภทคดีขนาด เลก็ (S) มีจํานวน 141 เรอื่ ง คดิ เปน รอยละ 5.91 ตามลาํ ดับ สถานการณ์การทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หนา้ 70
โดยระหวางปงบประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 พบวา การชี้มูลความผิดของคณะกรรมการ ป.ป.ช. ในแตล ะขนาดของคดสี ามารถจําแนกประเภทคดีได ดังนี้ 1. คดีขนาดใหญมาก (XL) ประเภทการจดั ซือ้ จดั จาง มจี ํานวนมากทส่ี ุด 265 เรอ่ื ง รองลงมาเปน ประเภทการปฏิบัติหรือละเวนการปฏิบัติหนาท่ีโดยมิชอบ มีจํานวน 86 เรื่อง การยกั ยอก/เบยี ดบังเงินหรอื ทรพั ยสินของทางราชการ มีจํานวน 65 เรื่อง การทจุ รติ ในการจดั ทํางบประมาณ/โครงการ/การเบิกจายเงนิ ใน โครงการเปนเทจ็ ) มจี าํ นวนละ 48 เร่ือง การบริหารงานบุคคล (การบรรจุ/แตงต้ัง/เล่ือนตําแหนง/โยกยาย/การ ลงโทษทางวินยั ) จํานวน 34 เรื่อง การออกเอกสารสิทธิท่ีดิน จํานวน 22 เร่ือง การเรียกรับสินบน จํานวน 14 เรื่อง ร่ํารวยผิดปกติ จํานวน 12 เรื่อง และการขัดกันระหวางประโยชนสวนบคุ คลกับประโยชนสวนรวม จาํ นวน 10 เรื่อง ตามลาํ ดับ 2. คดีขนาดใหญ (L) ประเภทการจัดซื้อจัดจาง มีจํานวนมากท่ีสุด 517 เร่ือง รองลงมาเปน ประเภทการปฏิบัติหรือละเวนการปฏิบัติหนาที่โดยมิชอบ มีจํานวน 143 เรื่อง การยกั ยอก/เบยี ดบงั เงนิ หรอื ทรพั ยสนิ ของทางราชการ มจี ํานวน 118 เรื่อง การบริหารงานบุคคล (การบรรจ/ุ แตงต้ัง/เล่ือนตําแหนง /โยกยาย/ การลงโทษทางวนิ ัย) มีจาํ นวน 85 เร่ือง การทุจริตในการจดั ทาํ งบประมาณ/โครงการ/การเบิกจายเงินในโครงการ เปนเท็จ มจี ํานวน 63 เรื่อง การเรียกรับสินบน จํานวน 41 เรื่อง การขัดกันระหวางประโยชนสวนบุคคลกับ ประโยชนสวนรวม จํานวน 25 เร่ือง การออกเอกสารสิทธิที่ดนิ จาํ นวน 9 เรื่อง และร่ํารวยผดิ ปกติ จาํ นวน 4 เร่ือง ตามลําดับ 3. คดีขนาดกลาง (M) ประเภทการจัดซื้อจัดจาง มีจํานวนมากท่ีสุด 289 เร่ือง รองลงมาเปน ประเภทการปฏิบัติหรือละเวนการปฏิบัติหนาท่ีโดยมิชอบ มีจํานวน 118 เรื่อง การยักยอก/เบียดบังเงินหรือ ทรัพยสนิ ของทางราชการ มจี ํานวน 97 เร่ือง การบริหารงานบุคคล (การบรรจุ/แตงตั้ง/เล่ือนตําแหนง/โยกยาย/ การลงโทษทางวนิ ัย) มีจาํ นวน 53 เรอื่ ง การเรียกรับสนิ บน จาํ นวน 48 เร่ือง การทุจริตในการจัดทํางบประมาณ/ โครงการ/การเบกิ จายเงนิ ในโครงการเปนเท็จ มจี ํานวน 40 เรื่อง การขัดกันระหวางประโยชนสวนบคุ คลกับ ประโยชนสวนรวม จํานวน 27 เรื่อง การออกเอกสารสิทธิท่ีดินและร่ํารวยผิดปกติ เทากัน จํานวน 5 เรื่อง และการ ฝาฝน จริยธรรม จํานวน 2 เร่ือง ตามลาํ ดบั 4. คดขี นาดเลก็ ( S) ประเภทการจัดซื้อจัดจาง มีจํานวนมากที่สุด 58 เรื่อง รองลงมาเปน ประเภทการปฏิบัติหรือละเวนการปฏิบัติหนาที่โดยมิชอบ มีจํานวน 30 เร่ือง การยักยอก/เบียดบังเงินหรือ ทรัพยสินของทางราชการ มีจํานวน 23 เรื่อง การทุจริตในการจัดทํางบประมาณ/โครงการ/การเบิกจายเงินใน โครงการเปนเท็จ มีจํานวน 9 เรื่อง การเรียกรับสินบน จํานวน 8 เร่ือง การบริหารงานบุคคล (การบรรจุ/แตง ตั้ง/ เลื่อนตําแหนง/โยกยาย/การลงโทษทางวินยั ) มีจํานวน 6 เร่ือง การขัดกันระหวางประโยชนสวนบคุ คลกบั ประโยชนสวนรวม จํานวน 5 เรื่อง และการออกเอกสารสิทธิที่ดินและรํ่ารวยผิดปกติ จํานวน 2 เรื่อง ตามลาํ ดับ รายละเอียดดังตารางท่ี 37 สถานการณก์ ารทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หนา้ 71
ตารางที่ 37 สถิติเปรียบเทียบการชี้มูลความผดิ ระหวางปงบประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 จาํ แนกตามประเภทคดีและขนาดคดี ปง บประมาณ ปงบประมาณ ปงบประมาณ ปง บประมาณ ผลรวม ลําดับ ประเภทคดี พ.ศ. 2562 รวม พ.ศ. 2563 รวม พ.ศ. 2564 รวม พ.ศ. 2565 รวม ท้ังหมด XL L M S 103 XL L M S XL L M S XL L M S 1 จัดซ้ือจัดจาง 20 32 37 14 67 31 99 61 14 205 153 279 152 24 608 61 107 39 6 213 1,129 2 ปฏิบตั ิหรอื ละเวนการปฏิบัติ 13 21 18 15 20 27 18 8 73 17 54 39 5 115 36 41 43 2 122 377 หนาทโี่ ดยมชิ อบ 8 15 17 3 43 18 22 32 8 80 18 62 32 10 122 21 19 16 2 58 303 3 ยกั ยอก/เบยี ดบงั เงินหรอื 11 1 8 1 21 9 51 16 3 79 13 31 27 1 72 1 2 2 1 6 178 ทรพั ยสินของทางราชการ 4 การบริหารงานบคุ คล (การ 5 9 8 4 26 3 12 9 1 25 13 19 15 3 50 27 23 8 1 59 160 บรรจ/ุ แตงตัง้ /เลือ่ นตําแหนง/ 5 9 7 1 22 2 7 7 3 19 4 15 25 2 46 3 10 9 2 24 111 โยกยา ย/ลงโทษวินัย) 3 4 4 - 11 2 6 11 3 22 4 11 10 2 27 1 4 2 - 7 67 5 ทจุ ริตในการจัดทาํ งบประมาณ/โครงการ/เบิก ---- - 2 - 1 - 3 17 8 4 1 30 3 1 - 1 5 38 จายเงินในโครงการเปนเทจ็ ---- - 2 1 3 - 6 4 1 1 - 6 6 2 1 - 9 21 6 เรยี กรับสนิ บน 7 การขัดกันระหวา งประโยชน ---- - - - 1-1 - - - - - - - 1 -1 2 สว นบคุ คลกบั ประโยชน สว นรวม 65 91 99 38 293 89 225 159 40 513 243 480 305 48 1,076 159 209 121 15 504 2,386 8 ออกเอกสารสิทธทิ ่ดี นิ 9 ร่าํ รวยผดิ ปกติ 10 ฝา ฝนจรยิ ธรรม ผลรวมท้ังหมด ท่มี า : ระบบบรหิ ารจัดการเร่อื งรองเรยี นและคดี (CCMS) ประมวลผลโดย : สาํ นกั วจิ ัยและบรกิ ารวิชาการดา นการปองกันและปราบปรามการทจุ รติ สํานักงาน ป.ป.ช. ซ่งึ เม่ือพิจารณาตามขนาดของคดี ในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 พบวา การช้ีมูลความผิดมีจํานวน ลดลงในทุกขนาดคดี ซึ่งเม่ือเปรียบเทียบกับคาเฉลี่ยการช้ีมลู ความผดิ ปง บประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 พบวา คดีขนาดใหญมาก (XL) เพิ่มข้ึนจากคาเฉลี่ยการช้ีมูลความผิดปงบประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 จํานวน 20 เร่ือง คดิ เปนรอยละ 14.39 คดีขนาดใหญ (L) ลดลงจากคาเฉล่ียการชี้มูลความผิดปงบประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 จาํ นวน 42 เรอื่ ง คิดเปน รอยละ 16.82 คดีขนาดกลาง (M) ลดลงจากคา เฉล่ียการชม้ี ลู ความผิดปง บประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 จาํ นวน 50 เร่ือง คิดเปนรอยละ 29.24 และคดีขนาดเล็ก (S) ลดลงจากคาเฉล่ียการช้ีมูลความผิด ปง บประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 จาํ นวน 20 เร่ือง คิดเปน รอ ยละ 57.45 แผนภาพที่ 21 เปรียบเทยี บการชี้มลู ความผดิ ระหวา งปงบประมาณ พ.ศ. 2562 – 2565 จําแนกตามขนาดคดี ทม่ี า : ระบบบรหิ ารจัดการเร่อื งรอ งเรยี นและคดี (CCMS) หนา้ 72 ประมวลผลโดย : สาํ นักวจิ ัยและบรกิ ารวิชาการดานการปองกันและปราบปรามการทุจริต สาํ นกั งาน ป.ป.ช. สถานการณ์การทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565
3.3 สถิติขอมูลเรื่องไตสวนขอเท็จจริงท่ีคณะกรรมการ ป.ป.ช. มีมติชี้มูลความผิด ระหวาง ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 – 2565 จากเรื่องกลาวหาท่ีผานการตรวจสอบเบ้ืองตนและเขาสูกระบวนการไตสวนขอเท็จจริง ระหวาง ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 มีจํานวนท้ังส้ิน 3,317 เรื่อง ซ่ึงเปนเร่ืองท่ีคณะกรรมการ ป.ป.ช. มีมติชี้มูล ความผิด จํานวน 2,386 เร่ือง คิดเปนรอยละ 71.93 และเปนเร่ืองท่ีมีมติอื่น ๆ (ใหขอกลาวหาตกไป/ไมยกขึ้น พิจารณา/ยุติดําเนินคดี/จําหนายเรื่องออกจากสารบบ สงเรื่องกลับไปยังพนักงานสอบสวน สงเรื่องให คณะกรรมการ ป.ป.ท. สงเร่ืองใหผูบังคับบัญชา) มีจํานวน 931 เรื่อง คิดเปนรอยละ 28.07 ซ่ึงนับตั้งแต ปง บประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 จะเห็นไดวามีสดั สวนเร่อื งท่ีคณะกรรมการ ป.ป.ช. มีมติชี้มลู ความผิดมีมากกวา รอยละ 70 ในทุกปงบประมาณ เม่ือเปรียบเทียบกับเร่ืองที่มีมติอื่น ๆ โดยในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 มีสัดสวน เร่ืองที่คณะกรรมการ ป.ป.ช. มีมติช้ีมูลความผิด รอยละ 78.63 ซ่ึงมากที่สุดเมื่อเปรียบเทียบกับปงบประมาณอ่ืน ๆ ขณะที่มติอ่ืน ๆ (ใหขอกลาวหาตกไป/ไมยกขึ้นพิจารณา/ยุติดําเนินคดี/จําหนายเร่ืองออกจากสารบบ สงเรื่อง กลับไปยังพนักงานสอบสวน สงเร่ืองใหคณะกรรมการ ป.ป.ท. สงเร่ืองใหผูบังคับบัญชา) มีเพียงรอยละ 21.37 ซ่ึงสะทอนใหเห็นวา ประสิทธิภาพของการต้ังไตสวนขอเท็จจริง มีการรวบรวมพยานหลักฐานอยางครบถวนจนนําไปสู การชี้มูลความผดิ ได รายละเอียดดังตารางท่ี 38 ตารางท่ี 38 สถติ ิขอมูลเร่อื งไตสวนขอเทจ็ จรงิ ท่ีคณะกรรมการ ป.ป.ช. มมี ติชมี้ ลู ความผิด ระหวา งปงบประมาณ พ.ศ. 2562 – 2565 มตคิ ณะกรรมการ ป.ป.ช. เร่ืองท่ีคณะกรรมการ ปงบประมาณ ปง บประมาณ ปง บประมาณ ปงบประมาณ ป.ป.ช. มีมติ พ.ศ. 2562 พ.ศ. 2563 พ.ศ. 2564 พ.ศ. 2565 จาํ นวน รอยละ จํานวน รอ ยละ จาํ นวน รอ ยละ จาํ นวน รอ ยละ จํานวน รอ ยละ เร่อื ง เร่อื ง เรื่อง เรอ่ื ง เรอื่ ง 504 78.63 ชม้ี ูลความผิด 2,386 71.93 293 70.10 513 70.66 1,076 70.23 137 21.37 อ่นื ๆ (ตกไป, ไตส วนแลว 931 28.07 125 29.90 213 29.34 456 29.77 641 100.00 สงตอ ) ผลรวมทัง้ หมด 3,317 100.00 418 100.00 726 100.00 1,532 100.00 ทีม่ า : ระบบบรหิ ารจัดการเรื่องรองเรยี นและคดี (CCMS) ประมวลผลโดย : สาํ นกั วิจยั และบริการวชิ าการดานการปอ งกันและปราบปรามการทุจริต สํานักงาน ป.ป.ช. 3.4 ขอมูลระยะเวลาการดําเนินการไตสวนจนถึงการช้ีมูลความผิดระหวางปงบประมาณ พ.ศ. 2562 – 2565 จําแนกตามประเภทคดี สถิติขอมูลเก่ียวกับระยะเวลาดําเนินการไตสวนท่ีคณะกรรมการ ป.ป.ช. มีมติชี้มูลการกระทํา ความผิดระหวางปงบประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 ซ่ึงมีจํานวนทั้งส้ิน 2,386 เรื่อง สามารถจําแนกได 2 กลุม คือ เรื่องไตสวนที่คณะกรรมการ ป.ป.ช. มีคําสั่งแตงตั้งใหไตสวนกอนพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญ วา ดว ยการปองกนั และปราบปรามการทจุ ริต พ.ศ. 2561 มีผลบังคบั ใช และเมือ่ มีผลบังคบั ใช โดยเร่ืองไตสวนการทุจริตท่ีคณะกรรมการ ป.ป.ช. มีคําสั่งแตงต้ังใหไตสวนกอนพระราชบัญญัติ ประกอบรัฐธรรมนูญวาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. 2561 มีผลบังคับใช และมีมติช้ีมูลการ กระทําความผิด มีจํานวนทั้งสิ้น 1,693 เรื่อง และมีระยะเวลาเฉลี่ยในการดําเนินการทั้งสิ้น 1,931 วัน/เร่ือง โดยประเภทคดีท่ีใชระยะเวลาเฉลยี่ ในการดําเนินการไตสวนมากท่ีสุด คือ ประเภทการออกเอกสารสิทธิที่ดิน โดย ใชระยะเวลาเฉลี่ยประมาณ 2,854 วัน/เรื่อง รองลงมาประเภทร่ํารวยผิดปกติ ใชระยะเวลาเฉลี่ย 2,155 วัน/เรื่อง และสาํ หรบั ประเภทอ่ืน ๆ ใชระยะเวลาเฉลย่ี 1,600 - 2,100 วนั /เร่ือง สถานการณก์ ารทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หน้า 73
เร่ืองไตสวนการทุจริตท่ีคณะกรรมการ ป.ป.ช. มีคําส่ังแตงตั้งใหไตสวนเมื่อพระราชบัญญัติประกอบ รัฐธรรมนูญวาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. 2561 มีผลบังคับใชและมีมติช้ีมูลการกระทําความผิด มีจํานวนทั้งส้ิน 693 เรื่อง และมีระยะเวลาเฉลี่ยในการดําเนินการทั้งสิ้น 650 วัน/เร่อื ง โดยประเภทคดีทใ่ี ชระยะเวลา เฉลี่ยนอยที่สุด คือ การบริหารงานบุคคล (การบรรจุ/แตงตั้ง/เลื่อนตําแหนง/โยกยาย/การลงโทษทางวินัย) ใชระยะเวลาเฉล่ีย 374 วัน/เร่ือง รองลงมาเปนประเภทออกเอกสารสิทธิที่ดิน ใชระยะเวลาเฉล่ีย 534 วัน/เรื่อง และสําหรบั ประเภทอื่น ๆ ใชร ะยะเวลาเฉล่ียประมาณ 500 - 800 วนั /เรื่อง รายละเอยี ดดงั ตารางที่ 39 ตารางที่ 39 สถิติการช้ีมูลความผิดระหวางปงบประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 จําแนกตามประเภทคดี (ระยะเวลาดาํ เนนิ การ) กอ น พรป. หลัง พรป. ผลรวมและคาเฉล่ีย ลําดับ ประเภทคาํ กลา วหา จาํ นวน คาเฉลยี่ จํานวน คาเฉล่ีย จาํ นวน คาเฉล่ีย รอ ยละ เรอ่ื ง จํานวนวนั เร่ือง จํานวนวนั เรอ่ื ง จํานวนวนั 47.32 1 จดั ซ้อื จัดจา ง ดาํ เนนิ การ ดําเนินการ ดาํ เนนิ การ 2 ปฏิบัตหิ รอื ละเวนการปฏบิ ตั ิหนา ทีโ่ ดยมชิ อบ 3 ยักยอก/เบียดบงั เงินหรอื ทรัพยสินของราชการ 840 1,921 289 745 1,129 1,620 4 การบริหารงานบคุ คล (การบรรจ/ุ แตง ตง้ั /เลื่อน 274 2,080 103 631 377 1,684 15.80 ตําแหนง/โยกยา ย/ลงโทษวินัย) 5 ทจุ ริตในการจัดทาํ งบประมาณ/โครงการ/เบกิ 187 1,941 116 571 303 1,416 12.70 จา ยเงินในโครงการเปนเทจ็ 130 1,643 48 374 178 1,301 7.46 6 เรยี กรับสนิ บน 7 การขัดกนั ระหวา งประโยชนสว นบุคคลกับ 113 1,953 47 691 160 1,582 6.71 ประโยชนส วนรวม 69 1,820 42 593 111 1,355 4.65 8 ออกเอกสารสทิ ธิท่ดี นิ 46 1,630 21 650 67 1,323 2.81 9 รา่ํ รวยผดิ ปกติ 10 ฝาฝน จริยธรรม 21 2,854 17 534 38 1,816 1.59 13 2,155 8 578 21 1,554 0.88 - - 2 589 2 589 0.08 ผลรวมและคาเฉลยี่ 1,693 1,931 693 650 2,386 1,559 100.00 ทีม่ า : ระบบบริหารจัดการเรื่องรองเรยี นและคดี (CCMS) ประมวลผลโดย : สํานกั วจิ ัยและบรกิ ารวชิ าการดานการปองกนั และปราบปรามการทุจริต สาํ นักงาน ป.ป.ช. 3.5 ขอมูลระยะเวลาการดําเนินการไตสวนจนถึงการชี้มูลความผิด ระหวางปงบประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 จาํ แนกตามขนาดคดี หากพิจารณาตามขนาดของคดีที่คณะกรรมการ ป.ป.ช. มีคําส่ังแตงตั้งใหไตสวนกอนพระราชบัญญัติ ประกอบรัฐธรรมนูญวาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. 2561 มีผลบังคับใช และมีมติชี้มูลการ กระทําความผิด มีจํานวนทั้งสิ้น 1,693 เรื่อง พบวา ระยะเวลาดําเนินการไตสวนที่คณะกรรมการ ป.ป.ช. มีมติช้ีมูล ความผิดในแตละขนาดคดีจะมีความแตกตางกัน โดยเม่ือเปรียบเทียบระหวางขนาดคดีท่ีใชระยะเวลามากที่สุด คือ คดีขนาดใหญมาก (XL) กับขนาดคดีท่ีใชระยะเวลานอยท่ีสุด คือ คดีขนาดเล็ก (S) จะมีระยะเวลาดําเนินการ แตกตา งกันถึง 623 วนั ในขณะทคี่ ดีท่ีคณะกรรมการ ป.ป.ช. มีคําส่งั แตงต้งั ใหไตสวนเม่ือพระราชบัญญัตปิ ระกอบ รัฐธรรมนูญวาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. 2561 มีผลบังคับใชและมีมติชี้มูลการกระทํา ความผิด มีจํานวนท้ังสิ้น 693 เรื่อง พบวา ระยะเวลาดําเนินการไตสวนท่ีคณะกรรมการ ป.ป.ช. มีมติชี้มูลความผิด สถานการณ์การทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หน้า 74
ในแตละขนาดคดีจะมรี ะยะเวลาใกลเคียงกัน หรืออาจจะกลาวไดวาระยะ เวลาการดาํ เนินการไตสวนหลัง พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนญู ฯ ไมไดข้ึนอยูกับขนาดของคดี โดยเมื่อเปรียบเทียบระหวางขนาดคดีที่ใช ระยะเวลามากที่สุด คือ คดีขนาดใหญมาก (XL) กับขนาดคดีท่ีใชระยะเวลานอยท่ีสุด คือ คดีขนาดเลก็ (S) จะมี ระยะเวลาดาํ เนนิ การแตกตางกันเพยี ง 75 วนั รายละเอียดดงั ตารางท่ี 40 ตารางที่ 40 สถิตกิ ารชี้มลู ความผิดระหวางปง บประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 จําแนกตามขนาดคดี (ระยะเวลาดําเนินการ) ขนาดคดี กอ น พรป. หลงั พรป. ผลรวมและคาเฉลีย่ XL จํานวน คา เฉลย่ี รอยละ จาํ นวน คา เฉลย่ี จาํ นวน คา เฉล่ยี เร่อื ง จํานวนวันดาํ เนนิ การ เร่อื ง จํานวนวนั ดําเนินการ เรอ่ื ง จํานวนวันดําเนินการ 556 1,870 23.30 410 2,294 146 682 L 727 1,898 278 669 1,005 1,558 42.12 M 455 1,715 229 614 684 1,346 28.67 S 101 1,671 40 607 141 1,369 5.91 ผลรวมและ 1,693 1,931 693 650 2,386 1,559 100.00 คาเฉลย่ี ทมี่ า : ระบบบริหารจัดการเรอื่ งรอ งเรยี นและคดี (CCMS) ประมวลผลโดย : สํานกั วจิ ัยและบรกิ ารวิชาการดา นการปองกันและปราบปรามการทุจรติ สํานักงาน ป.ป.ช. 4. บทสรปุ จากขอมูลสถิติคํากลาวหาในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 เห็นไดวามีแนวโนมเพ่ิมข้ึนเม่ือเทียบกับ คาํ กลาวหาในปงบประมาณ พ.ศ. 2562 - 2564 โดยทาํ ใหทราบถึงสถานการณการทุจริตในระดบั ภูมภิ าคและ ระดับประเทศ ซง่ึ ประเภทคํากลาวหาท่ีเขามาสูสํานักงาน ป.ป.ช. มากท่ีสุดคือ ปฏบิ ัติหรือละเวนการปฏิบัติหนาท่ี โดยมิชอบ และหนวยงานองคกรปกครองสวนทองถิ่นเปนหนวยงานท่ีถูกกลาวหารองเรียนมากท่ีสุด และหาก พจิ ารณาประเภทคดีท่ีคณะกรรมการ ป.ป.ช. มีมติชี้มูลความผิดภายใน 4 ปงบประมาณ พบวา เปนคํากลาวหา และคดีประเภทการจัดซ้ือจัดจางมากท่ีสุด ดังนั้น จากขอมูลสถิติคํากลาวหาท่ีไดกลาวมาแลวขางตน จึงอาจ นํามาใชเปนขอมลู ประกอบการกําหนดแผนและแนวทางการดาํ เนินงานปองกนั และปร าบปรามการทุจรติ ของ สํานักงาน ป.ป.ช. ในประเด็นการบริหารจัดการตามพ้ืนท่ีทจุ รติ ในภาพรวม การบรหิ ารงบประมาณการดําเนินการ การวางแผน การบริหารจัดการคดี การจัดลําดบั ความสําคญั ในการทํางานใหเสร็จตามระยะเวลา การวางแผน อัตรากําลัง รวมทั้งการสรรหาบรรจุและแตงต้ังขาราชการสาขากระบวนการยุติธรรม และสาขาทั่วไป ใหสอดคลองกับประเภทและปริมาณของคํากลาวหาตามพ้ืนที่รับผิดชอบตาง ๆ ซ่ึงเมื่อนําขอมูลในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 มาเปรียบเทียบกบั ขอมลู สถติ ิของปงบประมาณ พ.ศ. 2562 - 2564 แลว พบขอ มลู สําคญั และสามารถ อธิบายได ดงั น้ี ภาพรวมคาํ กลา วหาประจําปง บประมาณ พ.ศ. 2565 มจี ํานวนเพ่ิมขึ้น สว นใหญเ ปนเรื่องท่ีมี ปเกิดเหตุในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 ในขณะท่ีระดับความเช่ือม่ันของผูมีสวนไดเสียตอการดําเนินงานของ สาํ นกั งาน ป.ป.ช. มีระดับสงู ขึ้น จากภาพรวมคํากลาวหา ท่ีมีจํานวนเพิ่มข้ึนในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 เปรียบเทียบกับ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 - 2564 แมวาจะมคี าํ กลาวหาเพ่ิมมากขึ้น แตก็พบวาระยะเวลาในการดําเนินคดีที่ แลวเสรจ็ เปน ไปตามกรอบระยะเวลา จาํ นวนเร่ืองตรวจสอบมจี ํานวนเพ่ิมมากข้ึน และมูลคาการทุจริตมีจาํ นวนลดลง สถานการณ์การทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หนา้ 75
ซ่ึงแสดงใหเห็นถึงประสิทธิภาพท่ีเกิดขึ้นจากแนวทางการบริหารจัดการคดีและนโยบาย “ปองนําปราบ” โดยมงุ เนนการมสี ว นรวมของภาคประชาชน และการบรหิ ารจดั การคดีใหเ ปนไปตามท่กี ฎหมายกําหนด นอกจากน้ี ตัวเลขสถิตทิ ี่วิเคราะหออกมายังสะทอนใหเห็นวาภาคประชาชนเกิดความเชื่อม่ันตอการดําเนินงานของหนวยงาน ในฐานะท่ีเปนองคกรหลักในการปองกันและปราบปรามการทุจริตเพ่ิมข้ึน จึงกลาที่จะออกมาแจงขอมูลหรือ เบาะแสการทุจริตทันทีเมื่อพบเห็นการทุจริตหรือพฤติกรรมที่เส่ียงใหเกิดการทุจริต อันเปนผลม าจากการ ที่สํานักงาน ป.ป.ช. ทั้งสวนกลางและสวนภูมิภาคที่มุงเนนสงเสริมใหภาคประชาชนเขามามีสวนรวมในการ เฝาระวังและแจงเบาะแสการทุจริตเพิ่มข้ึน ตามเจตนารมณของรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 มาตรา 63 และพระราชบญั ญตั ิประกอบรั ฐธรรมนูญวาดวยการปองกนั และปราบปรามการทุจริต พ.ศ. 2561 มาตรา 33 ดังจะเห็นไดจากคํากลาวหาที่เขามาสูสํานักงาน ป.ป.ช. ในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 โดยสวนใหญ มีเหตุเกิดข้ึนในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 คิดเปนรอยละ 39.41 สอดคลองกับผลการสํารวจความเช่ือม่ันของผูมี สว นไดส วนเสียตอการดําเนินงานของสํานกั งาน ป.ป.ช. ประจาํ ปงบประมาณ พ.ศ. 2565 ท่ีเปนการสํารวจทัศนคติ ความเชื่อมัน่ ของผมู ีสวนไดเ สียท่ีมีตอการปฏบิ ัติงานตามภารกิจดานการปอ งกันการทุจริต ดา นการปราบปรามการ ทุจริต และดา นการตรวจสอบทรัพยสิน พบวา ในภาพรวมมีระดับความเชื่อม่ันคอนขางมาก โดยมีคาคะแนนอยูที่ รอยละ 78 เพ่ิมสูงข้ึนเรื่อย ๆ นับจากปท่ีไดมีการสํารวจตั้งแตปงบประมาณ พ.ศ. 2563 และ 2564 ที่มีคาอยูที่ รอ ยละ 66.6 และ 77.3 ตามลําดับ (อินโฟเสริ ช , 2565) จึงอาจกลาวไดวา คํากลาวหาท่ีเกิดขึ้นในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 เปนผลมาจากนโยบาย ดา นการปอ งกันและปราบปรามการทจุ รติ ดงั ตอไปน้ี 4.1 ประสิทธภิ าพดานการปราบปรามการทุจรติ 1) เมื่อพิจารณาจากขอมูลตัวเลขสถิติคํากลาวหาในขั้นตอนตาง ๆ โดยคํานวณระยะเวลา การดําเนินการเฉล่ียตอเรื่องท่ีใชในการดําเนินงานเปรียบเทียบกับระยะเวลาตามท่ีกฎหมายกําหนดในดานการ ไตสวน พบวา การดําเนินการเปนไปตามกรอบระยะเวลา ท้ังน้ีอาจเปนผลมาจากการนําขอมูลคํากลาวหามา ประกอบการวางแผนการบรหิ ารสาํ นวนคดี โดยใชขอมูลสถติ กิ ารวิเคราะหสถานการณการทุจรติ มาประกอบใน การวางแผน การจดั ลําดับความสาํ คญั ของคดี การวางแผนการดําเนินคดี และพจิ ารณาประกอบกับอตั รากําลงั ของเจาหนาท่ี ขนาดของคดี ประเภทคดี อายุความของคดี รวมถึงจัดลําดับความสําคัญในการดําเนินคดีที่มีความ เรงดวน ประกอบกับการเรงรัดบริหารจัดการคดีอยางใกลชิด โดยพบวา การดําเนินการตรวจสอบเบื้องตน ในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 สามารถดําเนินการแลวเสร็จไดเพิ่มขึ้นและระยะเวลาการดาํ เนินการมีแนวโนมลดลง เม่ือเปรียบเทียบกับปกอนหนา อันเปนผลสืบเนื่องมาจากนโยบายของคณะกรรมการ ป.ป.ช. ในการเรงรัดสํานวนคดี นอกจากนี้ การใชเทคโนโลยใี นการบริหารเรงรัดสํานวนคดี โดยคณะกรรมการ ป. ป.ช. และผูบริหารสํานักงาน ป.ป.ช. ทมี่ ีการติดตามดําเนินงานดานปราบปรามการทจุ ริตในทุกขั้นตอน ผา นระบบตดิ ตามเร่ืองกลาวหาในความ รับผิดชอบ (Case Follow System หรือ CFS) รวมถึงการจัดตัง้ ศูนยปฏิบัตกิ ารปองกนั และปราบปรามการทุจริต สํานักงาน ป.ป.ช. ท่ีมีการประชุมในทุกสัปดาห เพื่อรายงานผลการดําเนินงาน เรงรัดการดําเนินคดีที่ใกลขาดอายุความ และรวมหาแนวทางในการดาํ เนินงานใหเปน ไปตามกรอบระยะเวลาตามที่กฎหมายกาํ หนด รวมถึงความเชยี่ วชาญ ของพนักงานไตส วนที่มมี ากขึ้นตามประสบการณก ารทํางาน 2) ผลการประเมินผลสัมฤทธิ์ในการบังคับใชพระราชบัญญัตปิ ระกอบรัฐธรรมนญู วาดวย การปองกนั และปราบปรามการทุจรติ พ.ศ. 2561 โดยภารกิจดานการปราบปรามการทุจริตประสบผลสัมฤทธ์ิ อยางดียิ่ง มีคะแนนประเมินอยูท่ี 4.44 จากคะแนนเต็ม 5 (จําแนกตามประเด็นการประเมินในประเด็นท่ี 1 ความ ตรงตามวัตถุประสงคมีคาคะแนน 4.33 คือ ตรงตามวัตถปุ ระสงคของกฎหมายมากที่สุด ประเดน็ ที่ 2 ความคุมคา มีคาคะแนน 4.00 คือ มีความคุมคามาก และประเด็นท่ี 3 ผลกระทบความไมเปนธรรม มีคาคะแนน 5.00 คอื เกิดผลกระทบความไมเปนธรรมแกประชาชนนอยท่ีสุด และไมมีความจําเปนตองปรับปรุงการดําเนินงาน ที่ สถานการณ์การทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หนา้ 76
เก่ียวของ) อยางไรก็ตาม ยังคงพบปญหาและอุปสรรคสําคัญในการบังคับใชพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญ วา ดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. 2561 คือ การปฏิบัติหนาที่ของคณะกรรมการ ป.ป.ช. จะตอง กระทําผา นมติของคณะกรรมการ ป.ป.ช. (มาตรา 75) โดยคณะกรรมการ ป.ป.ช. ตองใชเวลาพจิ ารณาสาํ นวนคดี ดว ยความรอบคอบระมัดระวงั และมมี ตไิ ดทีละเรื่องเทานัน้ (อดุ ม รัฐอมฤต และคณะ, 2565) 3) จํานวนเรื่องตรวจสอบเบื้องตนทําไดเพ่ิมมากขึ้น ในปงบประมาณ พ.ศ. 2566 สามารถ คาดการณวาเร่ืองไตสวนขอเท็จจรงิ จะดําเนินการแลวเสรจ็ มากขึ้น โดยในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 เรื่องกลาวหา ดําเนินการเสร็จในช้ันการตรวจสอบเบ้ืองตน จํานวน 5,346 เรื่อง เพ่ิมขึ้นจากปงบประมาณ พ.ศ. 2564 รอยละ 32.00 ท่ีเรื่องกลาวหาดําเนินการเสรจ็ ในชน้ั การตรวจสอบเบ้อื งตน จาํ นวน 4,050 เรือ่ ง 4) มูลคาวงเงินงบประมาณของโครงการหรือจํานวนเงินท่ีมีการทุจริตลดลง และคดีขนาด ใหญมาก (XL) ลดลงดวยเชนกัน ซึ่งในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 จํานวนวงเงินงบประมาณของโครงการหรือ จํานวนที่มีการทุจริตมีมูลคา 9 ,646,885,311 บาท ลดลงจากปงบ ประมาณ พ.ศ. 2564 ที่มีมูลคา 28,001,736,642 บาท ถึงรอยละ 65.66 คิดเปนมูลคา 18,354,851,331 บาท นอกจากน้ี เมื่อพิจารณาจากสถิติ จาํ นวนคํากลา วหาและวงเงนิ งบประมาณหรือจาํ นวนเงินท่มี ีการทจุ ริต ทมี่ ีวงเงินตั้งแต 500 ลานบาทขนึ้ ไป จะเห็นวา นับต้ังแตปงบประมาณ พ.ศ. 2562 – 2565 มีแนวโนมท่ีลดลงท้ังจํานวนคํากลาวหาและวงเงินงบประมาณหรอื จํานวนเงินที่มีการทุจริต ซึ่งผลของการลดลงอาจเกิดจากสัมฤทธิผลที่เกิดข้ึนจากกการบังคับใชพระราชบัญญัติ ประกอบรฐั ธรรมนญู วา ดว ยการปองกนั และปราบปรามการทุจริต พ.ศ. 2561 4.2 ประสิทธภิ าพดานการปองกันการทุจริต 1) ตัวเลขสถิติขอมูลท่ีเก่ียวของกับแหลงที่มาของคํากลาวหาในการรองเรียนประเภท บตั รสนเทหมจี าํ นวนลดลง ปจจุบันการแจงเบาะแสทุจริตมีชองทางท่ีหลากหลาย ทําใหประชาชนสามารถเขาถึง ชองทางในการแจงเบาะแสไดอยางสะดวกและรวดเร็วยิ่งข้ึน ประกอบกับการสรางเครือขายภาคประชาชน โดยเฉพาะชมรม STRONG - จิตพอเพียงตานทุจริตทั่วประเทศ ในการทําหนาที่คอยสอดสองเฝาระวังและแจง เบาะแสการทุจริตในพื้นที่ (Watch and Voice) โดยมีเจาพนักงานปองกันการทุจริตประจําจังหวัดทําหนาท่ีเปน พ่ีเลี้ยงในการใหความรูเก่ียวกับการเขาถึงชองทางการรองเรียน/แจงเบาะแส วิธีการรองเรียน /แจงเบาะแสท่ี ครบถวนและถูกตอง จงึ สง ผลใหขอ มูลหรือเบาะแสท่ีไดรับสามารถนําไปใชใ นการดําเนินการทางกฎหมายตอไปได ซ่ึงจากสถิติคํากลาวหารองเรียน ในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 สวนใหญจะมรี ายละเอยี ดคาํ กลาวหาครบถวน ตามมาตรา 60 แหงพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญวาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. 2561 โดยเปนหนังสอื รองเรียน หนงั สอื ราชการ คดิ เปนรอยละ 75.22 ในขณะที่คํากลาวหาท่ีมีรายละเอียดไมครบถวน ตามมาตรา 60 อยางบตั รสนเทห มจี าํ นวนรอ ยละ 18.74 รวมทั้งมีการพัฒนาการเขาถึงขอมูลขาวสาร และระบบคุมครองผแู จงเบาะแสการทุจริตท่ีมี ประสทิ ธิภาพ โดยเรง ผลกั ดันการแกไขพระราชบญั ญัตขิ อมูลขา วสารของทางราชการ พ.ศ. 2540 ใหสอดคลองกบั รัฐธรรมนญู แหงราชอาณาจกั รไทย พทุ ธศกั ราช 2560 มาตรา 59 และมาตรา 253 เพื่อใหประชาชนไดรับทราบ ขอมูลขาวสารโดยไมตองรองขอ และไดมาตรฐานสากลควบคูกับการเตรียมชองทางใหประชาชนสามารถแจง เบาะแสขอมูลไดอยางสะดวก โดยในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 สํานักงาน ป.ป.ช. ไดพฒั นาปรับปรงุ ออกแบบ ระบบเพื่อใหประชาชนมีความสะดวกในการแจงเบาะแสการทุจริต รวมทั้งรายละเอียดที่ใหบันทึกมีความ ครอบคลมุ เพียงพอท่ีสามารถนําไปใชประโยชนในการดําเนินการทางกฎหมายได โดยมีการพฒั นาปรับปรงุ ระบบ ในการแจงเบาะแสท่ีสามารถเขาถึงไดทางเว็บไซต https://wbs.nacc.go.th และแอปพลิเคชัน NACC MOBILE นอกจากนี้ พระราชบัญญัติประกอบรฐั ธรรมนญู วาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจรติ พ.ศ. 2561 มาตรา 36 และการผลกั ดนั กฎหมายปองกันการฟองปดปาก (Anti Slapp Law) นับเปนสวนสําคญั ในการสงเสรมิ สนับสนนุ สถานการณ์การทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หนา้ 77
ใหประชาชนเกิดรูสึกปลอดภัยและกลาท่ีจะเปดเผยตัวตนผานการรองเรียนรูปแบบอื่น ๆ มากขึ้น รวมถึงไดมีการ ปกปอ งคมุ ครองและเยยี วยาผแู จงเบาะแสอยา งเหมาะสม 2) ขอมลู คํา กลาวหาจําแนกตามหนวยงานท่ีถูกกลาวหา กระทรวงการอดุ มศึกษา วทิ ยาศาสตร วิจยั และนวตั กรรม และกระทรวงศึกษาธกิ าร มีจาํ นวนลดลง ขอมลู คาํ กลาวหาจําแนกตามสถิติหนวยงาน ท่ีถูกกลาวหาในภาพรวมเร่ิมจะมีแนวโนม เพิ่มข้ึน จากขอมูลสถติ ิของ 4 ปงบประมาณ นับตงั้ แตปงบประมาณ พ.ศ. 2562 โดยพบวา ในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 มจี าํ นวน คํากลาวหาเพ่ิมข้ึนรอยละ 9.22 เมื่อเปรียบเทียบกับจํานวนคํากลาวหาเฉลี่ย 4 ปงบประมาณ (พ.ศ. 2562 - 2565) แตอยางไรกต็ าม พบวา มีหนวยงานที่มีคํากลาวหาลดลงเม่ือเปรียบเทียบกับจํานวน คํากลาวหาเฉล่ีย 4 ปงบประมาณ ซึ่งหนวยงานที่มีคํากลาวลดลงมากที่สุด คือ กระทรวงการอดุ มศกึ ษา วิทยาศาสตร วิจัยและนวัตกรรม ท่ีลดลงรอยละ 24.31 รองลงมาคอื กระทรวงศกึ ษาธิการ ลดลงรอยละ 5.86 และ กระทรวงมหาดไทย ลดลงรอยละ 0.78 ซ่ึงสวนหน่งึ อาจเกิดจากการนําหลักสตู รตา นทุจริตศึกษา พ.ศ. 2561 ทใี่ ห หนวยงานที่เกี่ยวของนําไปปรับใชใ นการจัดการเรียนการสอนของสถานศึกษา และปรบั ใชในโครงการหรือหลกั สูตร ฝกอบรมของหนวยงาน ต้ังแตป พ.ศ. 2562 เปนตนมา โดยในป 2564 และ 2565 ไดมีการเพิ่มชุดการเรียนรู และ สือ่ ประกอบการเรียนรดู านการปองกันการทุจริตเนอ้ื หาใหมท ่ีมีความสอดคลองกับสถานการณปจจบุ นั ในการสราง สังคมท่ีไมทนตอการทุจริต เชน การตานทุจริตในสถานการณการเปลี่ยนแปลงฉับพลันทางเทคโนโลยีดิจิตอล (Digital Disruption) เปนตน ซึ่งหนวยงานดังกลาวไดมีการนําหลักสูตรไปใชอยางเปนรูปธรรม รวมถึงสํานักงาน ป.ป.ช. ไดมีการสรางวิทยากรตวั คณู ในการปลูกฝงวิธีคดิ แยกแยะผลประโยชนสวนตนและผลประโยชนสวนรวม ใหแกบ ุคลากรในหนวยงานภาครัฐ จึงอาจสงผลใหเ ร่ืองรอ งเรยี นมจี ํานวนลดลง นอกจากนี้ การดําเนินการตรวจสอบการทจุ ริตเชิงรุกในพ้ืนท่ีภายใตโ ครงการกิจกรรมการมี สวนรวมแกไขปญหาการทุจริตจากขอมูลแผนที่พ้ืนท่ีเส่ียงภาค 1-9 และกรงุ เทพมหานคร (Together Against Corruption : TAC) โดยสาํ นักงาน ป.ป.ช. สวนกลางไดศ ึกษาประเดน็ ความเสยี่ งในการทจุ ริตประเภทตาง ๆ และ กาํ หนดใหมีการลงพื้นท่ีเพ่ือตรวจสอบและยับยั้งการทุจรติ ตามหมุดความเส่ียง ซึ่งในการลงพื้นที่ดังกลาวนอกจาก จะสามารถยับย้ังการทุจริตหรือสามารถถอดหมุดความเสยี่ งไดแลว ในภาพรวมยังเปนการสรางความรคู วามเขาใจ ใหแกเจาหนาท่ีของรัฐเกี่ยวกับกฎ ระเบียบท่ีเก่ียวของกับการปฏิบัติงาน โดยรวมถึง การดําเนินการในรูปแบบ การบูรณาการระหวางหนวยงานในสํานักงาน ป.ป.ช. และหนวยงานท่ีเกี่ยวของในระดับภูมิภาคในการกําหนด แนวทางและเปาหมายการปอ งกนั การทจุ รติ ใหเปนไปในทิศทางเดยี วกนั 3) การเขา ถงึ ขอมูลขาวสารเร่อื งการจดั ซื้อจัดจา งเพ่มิ มากขึ้น จากคํากลาวหาประเภทจัดซื้อจัดจางในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 เปรียบเทียบกับคาเฉล่ีย คํากลาวหาประเภทการจัดซอื้ จัดจา งของ 4 ปงบประมาณ (พ.ศ. 2562 - 2565) มีแนวโนม เพ่มิ ขึ้น คิดเปนรอ ยละ 27.14 โดยในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 มจี ํานวนคํากลาวหา ประเภทคาํ จัดซ้ือจัดจาง 1,869 เรื่อง เพ่ิมสูงข้ึนจาก ปงบประมาณ พ.ศ. 2462 - 2564 อาจเปนเพราะภาคประชาชนสามารถเขาถึงชองทางขอมูลขาวสารการจัดซ้ือ จัดจางของภาครัฐไดมากข้ึน เชน เว็บไซต govspending.data.go.th และแอปพลิเคชันภาษีไปไหน ซึ่งเปนการ เปดเผยขอมูลการใชจายงบประมาณภาครัฐ อันเปนชองทางที่ใหภาคประชาชนใชในการติดตามตรวจสอบและ ตอตานการทุจริต นอกเหนือจากขอมูลเว็บไซตของกรมบัญชีกลางหรือหนวยงาน แตอยางไรก็ตาม จากสถิติ คาํ กลาวหาประเภทการจัดซื้อจัดจางท่ีเพ่ิมขึ้นในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 ดังนั้น หนวยงานท่ีเกี่ยวของจึงมีความ จําเปนตองประเมินผลสัมฤทธิ์ของการบังคับใชพระราชบัญญัติการจัดซ้ือจัดจางและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560 รวมท้ังศึกษาปญหาอุปสรรคในการดําเนินการ ชองทางท่ีจะทําใหเกิดการทุจริต เพื่อนํามาปรับปรุงแกไข กฎหมายในการลดความเส่ียงหรือโอกาสท่จี ะเกดิ การทุจริตในการจดั ซ้ือจดั จางตอไป สถานการณ์การทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หนา้ 78
4) การประเมินความเส่ียงการทุจริตเชิงนโยบายในการดําเนินโครงการขนาดใหญ โดยพิจารณาจากวงเงินงบประมาณโครงการต้ังแต 500 ลา นบาทขึน้ ไป มีวงเงนิ และจํานวนเร่ืองรองเรียนลดลง เมื่อวิเคราะหจํานวนวงเงินงบประมาณของโครงการหรือจํานวนเงินที่มีการทุจริต โดยแบง ออกเปน 2 กลุม ไดแก กลุมที่ 1 ขอมูลวงเงนิ งบประมาณของโครงการตํ่ากวา 500 ลานบาท และกลุมท่ี 2 ขอมลู วงเงินงบประมาณของโครงการตั้งแต 500 ลานบาทข้ึนไป ซ่ึงเปนตามหลักเกณฑการประเมินความเส่ียงตอการ ทุจริตเชิงนโยบายและแนวทางในการตรวจสอบ ติดตาม กํากับ ท่ีกําหนดใหทุกหนวยงานจะตองดาํ เนินการ ประเมินความเสี่ยงในโครงการที่มีมูลคา 500 ลานบาทขึ้นไป เพ่ือเปนเกณฑนั้น ตามท่ีสํานักงาน ป.ป.ช. ไดเสนอ คณะรฐั มนตรี จากหลักเกณฑด ังกลาว พบวา แนวโนมสถิติจํานวนเรือ่ งกลาวหาและวงเงินงบประมาณหรือจํานวน เงินที่มีการทุจริตที่มีวงเงินต้ังแต 500 ลานบาทข้ึนไป จะเห็นวา มีแนวโนม ทล่ี ดลงท้ังจํานวนคาํ กลาวหาและวงเงิน งบประมาณหรือจํานวนเงินทมี่ ีการทจุ ริต ขณะท่ีคํากลาวหาและวงเงนิ งบประมาณหรอื จาํ นวนเงินที่มกี ารทุจริตที่มี วงเงินตํ่ากวา 500 ลานบาท มีแนวโนมเพ่ิมข้ึน ทั้งน้ี อาจเปนเพราะโครงการขนาดใหญมีการรองเรียนใน ปงบประมาณกอนหนานั้นแลว ซ่ึงปจจุบันเร่ืองอยูระหวางดําเนินการ หรืออาจเกิดจากการมีสวนรวมของภาค ประชาชนในการรวมเฝาระวังการทุจริตมีมากขึ้น โดยมีการนําเครื่องมืออยา งขอ ตกลงคุณธรรม (Integrity Pact : IP) มาใชสําหรับโครงการจัดซื้อจัดจางท่ีมีงบประมาณต้ังแต 1,000 ลานบาทข้ึนไป และใชโครงการความโปรงใส ในการกอสรางภาครฐั (CoST) สําหรับโครงการที่มีงบประมาณต่ํากวา 1,000 ลานบาท ตั้งแตป 2558 ถึงปจจบุ นั ซึ่งท้ังสองเครื่องมือสามารถปองกันการทุจรติ ได สงผลใหประสิทธิภาพการดาํ เนนิ งานดานการ ปราบปรามการ ทุจริตเพ่ิมขึ้นตามไปดวย กลาวคือ คํากลาวหาท่ีมีวงเงินต้ังแต 500 ลานบาทข้ึนไปมีจํานวนลดลง รายละเอยี ดดงั ตารางที่ 41 ตารางท่ี 41 สถติ ิจาํ นวนคาํ กลา วหาและวงเงินงบประมาณหรือจาํ นวนเงินทีม่ ีการทจุ รติ ระหวางปงบประมาณ พ.ศ. 2562-2565 ท่มี จี ํานวนตํ่ากวา 500 ลา นบาท และต้งั แต 500 ลา นบาทขนึ้ ไป วงเงนิ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 ปง บประมาณ พ.ศ. 2563 ปง บประมาณ พ.ศ. 2564 ปง บประมาณ พ.ศ. 2565 ผลรวม ผลรวม งบประมาณหรอื จาํ นวน จํานวนเงนิ จํานวน จํานวนเงนิ จํานวน จาํ นวนเงนิ จาํ นวน จํานวนเงนิ จาํ นวน จํานวนวงเงนิ เรื่อง (บาท) เรอื่ ง (บาท) เร่ือง (บาท) เร่ือง (บาท) เร่ือง จาํ นวนเงนิ (บาท) ทม่ี กี ารทุจรติ ตํา่ กวา 500 6,750 14,225,224,867 6,051 8,959,341,913 5,915 4,090,996,642 7,041 5,861,651,520 25,757 33,137,214,942 ลานบาท มากกวา 500 23 223,984,773,082 9 85,044,937,302 6 23,910,740,000 3 3,785,233,791 41 336,725,684,175 ลานบาท 6,773 238,209,997,950 6,060 94,004,279,215 5,921 28,001,736,642 7,044 9,646,885,311 25,697 369,862,899,118 ผลรวมทั้งหมด ท่ีมา : ระบบตรวจรบั คํากลาวหา (PESCA) และระบบระบบบริหารจดั การเร่ืองรองเรยี นและคดี (CCMS) ประมวลผลโดย : สาํ นกั วจิ ัยและบรกิ ารวิชาการดานการปองกนั และปราบปรามการทุจรติ สาํ นักงาน ป.ป.ช. ทั้งนี้ จากสถติ คิ าํ กลาวหาและ วงเงินงบประมาณหรือจํานวนเงินท่ีมีการทุจริต ระหวาง ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 ขางตน สามารถจาํ แนกตามหนวยงานที่มีจํานวนวงเงินงบประมาณโครงการ หรือจาํ นวนวงเงนิ การทุจรติ ในระดับต่ํากวา 500 ลานบาท และต้ังแต 500 ลานบาทขึ้นไป รายละเอยี ดดังตาราง ที่ 42 และ 43 ประเภทที่ 1 หนวยงานที่มีจํานวนวงเงินงบประมาณโครงการหรือจํานวนวงเงินการทุจริต ในระดับต่ํากวา 500 ลานบาท โดยพบวา องคกรปกครองสวนทองถ่ินยังคงมีจํานวนเร่ืองรองเรียนในปริมาณที่ มากที่สุด ซ่ึงเมื่อคิดเปนคาเฉลีย่ ตอวงเงินงบประมาณตอโครงการจะเทากับ 800,000 บาทตอโครงการ รายละเอยี ดดงั ตารางท่ี 42 สถานการณก์ ารทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หนา้ 79
ตารางท่ี 42 สถิติจํานวนคํากลาวหาและวงเงนิ งบประมาณหรอื จาํ นวนเงนิ ทม่ี กี ารทุจรติ ระหวาง ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 ทม่ี จี ํานวนตาํ่ กวา 500 ลา นบาท จําแนกตามหนว ยงาน หนว ยงาน จํานวน ผลรวมวงเงินงบประมาณหรอื คํากลา วหา จาํ นวนเงินทม่ี กี ารทจุ รติ หนว ยงานองคก รปกครองสวนทอ งถนิ่ 4 ปง บประมาณ (บาท) กระทรวงการคลัง (เรอ่ื ง) 7,698,669,097 กระทรวงมหาดไทย 9,630 4,256,386,844 กระทรวงพาณชิ ย 632 4,151,851,749 กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร วิจยั และนวตั กรรม 3,327 3,684,145,807 กระทรวงคมนาคม 140 2,259,304,551 หนวยงานอสิ ระตามรฐั ธรรมนูญ 762 2,008,112,251 กระทรวงศึกษาธิการ 791 1,585,304,374 กระทรวงเกษตรและสหกรณ 356 1,148,798,195 กระทรวงกลาโหม 1,927 1,010,869,076 สํานกั งานตํารวจแหง ชาติ 827 953,672,457 กระทรวงแรงงาน 331 847,136,858 หนว ยงานในสงั กัดรัฐสภา 3,086 534,285,440 สว นราชการมีฐานะเปน กรมไมส งั กดั สํานกั นายกรฐั มนตรีหรือ 72 500,247,125 กระทรวง 170 กระทรวงสาธารณสขุ 466,535,532 กระทรวงพลังงาน 235 กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดลอม 349,478,626 กระทรวงดจิ ิทลั เพ่ือเศรษฐกจิ และสังคม 622 335,178,972 กระทรวงยุติธรรม 122 215,304,140 กระทรวงวัฒนธรรม 583 214,827,883 กระทรวงอุตสาหกรรม 181 162,699,871 กระทรวงการทองเทีย่ วและกีฬา 413 144,832,702 สว นราชการทไ่ี มส งั กดั กระทรวง/ทบวง 118 144,084,095 สํานักนายกรัฐมนตรี 108 129,748,123 สว นราชการไมส ังกดั สาํ นักนายกรฐั มนตรี กระทรวงหรือทบวง 89 96,123,308 กระทรวงการตา งประเทศ 318 65,535,876 กระทรวงการพฒั นาสังคมและความมั่นคงของมนษุ ย 203 61,794,622 กระทรวงวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี 238 60,013,960 กระทรวงพัฒนาสังคมและความมนั่ คงของมนษุ ย 11 29,595,585 ผลรวมทง้ั หมด 148 15,000,000 2 2,141,826 4 33,137,214,942 25,757 ท่มี า : ระบบตรวจรบั คํากลา วหา (PESCA) และระบบระบบบริหารจดั การเรอื่ งรองเรียนและคดี (CCMS) ประมวลผลโดย : สาํ นกั วิจยั และบริการวิชาการดา นการปอ งกนั และปราบปรามการทุจรติ สาํ นกั งาน ป.ป.ช. สถานการณ์การทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หนา้ 80
ประเภทที่ 2 คือ หนวยงานที่มีปริมาณเร่อื งรองเรียนที่มีวงเงินการดําเนินการโครงการหรือ จํานวนวงเงนิ การทุจริต มมี ลู คาสงู กวา 500 ลานบาท พบวา หนวยงานในกระทรวงคมนาคม กระทรวงศึกษาธิการ และกระทรวงอุตสาหกรรม เปนหนวยงานที่มีงบประมาณการบริหารโครงการในวงเงินมากกวา 500 ลานบาทขึ้นไป ตอโครงการมากที่สุด และพบวากระทรวงอุตสาหกรรม เปนหนวยงานที่มีจาํ นวนเร่ืองการกลาวหารองเรียน ในจาํ นวนนอ ยแตว งเงนิ งบประมาณสงู รายละเอียดดงั ตารางท่ี 43 ตารางท่ี 43 สถติ ิจํานวนคาํ กลา วหาและวงเงินงบประมาณหรือจาํ นวนเงินทมี่ กี ารทจุ ริตระหวาง ปง บประมาณ พ.ศ. 2562 -2565 ท่ีมจี าํ นวน 500 ลานบาทข้นึ ไป จําแนกตามหนว ยงาน หนวยงาน จาํ นวน ผลรวมวงเงินงบประมาณหรอื คํากลาวหา จาํ นวนเงินท่ีมกี ารทจุ ริต กระทรวงคมนาคม 4 ปงบประมาณ (บาท) (เรือ่ ง) 139,969,099,456 4 กระทรวงศึกษาธกิ าร 5 55,155,000,000 กระทรวงอตุ สาหกรรม 1 30,000,000,000 กระทรวงการคลัง 6 23,792,400,928 กระทรวงดจิ ิทลั เพอ่ื เศรษฐกิจและสังคม 2 21,100,000,000 หนว ยงานองคกรปกครองสว นทอ งถิ่น 4 16,485,320,990 สว นราชการไมส ังกดั สาํ นกั นายกรฐั มนตรี กระทรวงหรือทบวง 1 11,000,000,000 กระทรวงการทอ งเท่ียวและกฬี า 1 7,080,000,000 กระทรวงพลังงาน 4 6,358,590,000 สาํ นักงานตํารวจแหง ชาติ 2 5,638,148,165 กระทรวงกลาโหม 1 5,125,000,000 กระทรวงเกษตรและสหกรณ 2 3,535,000,000 กระทรวงการอุดมศึกษา วทิ ยาศาสตร วจิ ัยและนวตั กรรม 2 3,380,840,000 กระทรวงมหาดไทย 2 2,750,910,000 กระทรวงยตุ ธิ รรม 2 2,358,560,000 กระทรวงการพฒั นาสังคมและความมนั่ คงของมนุษย 1 1,500,000,000 กระทรวงพาณชิ ย 1 1,496,814,636 41 336,725,684,175 ผลรวมทง้ั หมด ท่มี า : ระบบตรวจรบั คํากลา วหา (PESCA) และระบบระบบบริหารจดั การเร่อื งรอ งเรียนและคดี (CCMS) ประมวลผลโดย : สาํ นักวิจัยและบรกิ ารวิชาการดา นการปองกันและปราบปรามการทุจริต สาํ นักงาน ป.ป.ช. สถานการณก์ ารทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หนา้ 81
5) จํานวนคํากลาวหากบั ผล คะแนนการประเมนิ คุณธรรมและความโปรงใสในการ ดาํ เนินงานของหนว ยงานภาครฐั จากผลการวิเคราะหขอมลู สถิตคิ ํากลาวหา พบวา ภาพรวมคาํ กลาวหาในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 มีจํานวนเพ่ิมขึ้นเพียงรอยละ 3.70 เมื่อเปรียบเทียบกับจํานวนคาเฉลี่ย 4 ปงบประมาณ (พ.ศ. 2562 - 2565) ทั้งนี้ สวนหน่ึงเปนผลจากการท่ีหนวยงานภาครัฐไดเขารวมประเมินคุณธรรมและความโปรงใสในการดําเนินงาน ของหนวยงานภาครฐั (ITA) อยางตอเน่ืองเปนประจําทุกป ซึ่งในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 ไดคะแนนภาพรวม ระดับประเทศ 87.57 คะแนนจากคะแนนเต็ม 100 คะแนน มีผลการประเมินอยูในระดับ A เพ่ิมขึ้นจาก ปงบประมาณ พ.ศ. 2564 รอยละ 6.32 ที่ไดค ะแนนภาพรวมระดับประเทศ 81.25 คะแนน ผลการประเมินอยูใน ระดับ B และเม่ือพิจารณาถึงตัวชี้วัดการเปดเผยขอมูลสาธารณะผานทางเว็บไซตของหนวยงานดังจะเห็นไดจาก คาคะแนนตัวชี้วัดท่ี 9 การเปดเผยขอมูล และตัวช้ีวัดที่ 10 การปองกันการทุจริต ท่ีเพิ่มข้ึนอยางมีนัยสําคัญ กลาวคือ ในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 ตัวชี้วัดท่ี 9 เพิ่มขน้ึ จากปงบประมาณ พ.ศ. 2564 9.39 คะแนน (ป 2564 ได 77.31 คะแนน และป 2565 ได 86.7 คะแนน) และตัวชี้วัดท่ี 10 เพิ่มข้ึนจากปงบประมาณ พ.ศ. 2564 16.41 คะแนน (ป 2564 ได 66.21 คะแนน และป 2565 ได 82.62 คะแนน) โดยในการเปดเผยท้ังสองตัวช้ีวัดน้ี เพื่อแสดงใหเห็นถึงความโปรงใสในการบริหารงานและการดาํ เนินงานของหนวยงาน อีกนัยหนง่ึ ประชาชนสามารถ เขาติดตามหรอื ตรวจสอบได อนั เปนการเปดโอกาสใหประชาชนเขามามีสวนรวมและลดโอกาสหรือความเส่ียงท่ีจะ มีบุคลากรในหนวยงานทุจริตประพฤติมิชอบ ซ่ึงจากการเขามามีสวนรวมของประชาชนดงั กลาว สะทอนใหเหน็ ถงึ จาํ นวนคํากลาวหาท่ีเพิ่มข้ึน ซ่ึงเปนไปตามเจตนารมณตามรัฐธรรมนูญและกฎหมาย ป.ป.ช. ท่ีตองการสงเสริมให ประชาชนมีสวนรวมในการชี้เบาะแสการทุจริต ดังน้ัน จึงจําเปนจะตองมกี ารพฒั นาเกณฑการประเมนิ ITA ซึง่ สะทอ นความเปน จรงิ ตอไป 6) ปจจยั ท่สี งผลใหเ ร่อื งรอ งเรยี นมปี ริมาณเพิ่มขนึ้ จากภาพรวมคาํ กลาวหาที่มีจํานวนเพ่ิมขึ้นในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 เปรียบเทียบกับ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 - 2564 ถึงแมวาจะมีคํากลาวหาเพิ่มมากข้ึน แตก็พบวา ระยะเวลาในการดําเนินคดีท่ี แลวเสร็จเปนไปตามกรอบระยะเวลา จํานวนเรื่องตรวจสอบเบ้ืองตนมีจํานวนเพิ่มมากข้ึน และมูลคาการทุจริตมี จาํ นวนลดลง ซึง่ จากการวิเคราะหป จ จยั ที่สงผลใหเรอ่ื งรอ งเรยี นมีปรมิ าณเพ่ิมขึ้น พบวา 6.1) ชอ งทางการแจงเรอ่ื งรอ งเรียน/เบาะแสการทุจรติ ทม่ี คี วามหลากหลาย ปจจุบันชองทางการแจงเร่ืองรองเรียน/เบาะแสการทุจริตมีความหลากหลายมากขึ้น โดยในสวนของสาํ นักงาน ป.ป.ช. นอกเหนอื จากชองทางรปู แบบเดิม เชน ทาํ เปนหนังสอื รองเรียน กลาวหาดวย วาจาตอพนักงานเจาหนาที่ โทรศัพทสายดวน 1205 เว็บไซตสํานักงาน ป.ป.ช. แลว ปจจุบันยังสามารถเขาถงึ ชองทาง การแจงเบาะแสไดง ายขึ้นผานชองทางโซเซียลมีเดียตา ง ๆ เชน แอปพลิเคชนั เฟซบุก (Fackbook) หรอื ไลน (Line) รวมท้ังการแจงเรื่องรองเรียน/แจงเบาะแสการทุจริตผานทางชมรม STRONG – จติ พอเพยี งตานทจุ ริ ตที่มี ครอบคลุมอยูในทุกจังหวัด อําเภอ และตําบล นอกจากน้ี ประชาชนยังสามารถแจงเร่ืองรองเรียน/เบาะแสการ ทุจริตผานหนวยงานอื่น ๆ ไดดวย เชน สํานักงานคณะกรรมการปองกันและปราบปรามการทุจริตในภาครัฐ ศูนยดาํ รงธรรมจงั หวัด/อาํ เภอ พนักงานสอบสวน ณ สถานีตํารวจ เป นตน ดังนั้นจึงทําใหประชาชนสามารถเขาถงึ ชอ งทางการแจง เรื่องรองเรียน/เบาะแสการทุจริตไดงายและรวดเร็วยิง่ ข้นึ 6.2) การมเี ครือขา ยภาคประชาชนในการเฝา ระวังและแจง เบาะแสการทจุ ริตในพื้นที่ นับต้ังแตปงบประมาณ พ.ศ. 2561 จวบจนถึงปจจุบัน สํานักงาน ป.ป.ช. มีการจัดตั้ง ชมรม STRONG – จิตพอเพียงตานทุจริตท่ัวประเทศ ครอบคลุมในทุกจังหวัดและลงไปถึงระดับอําเภอและตําบล โดยมีวัตถุประสงคหนึ่งเพ่ือสงเสริมและสนับสนุนใหประชาชนทําหนาที่ในการสอดสองเฝาระวังและแจงเบาะแส การทุจรติ (Watch and Voice) เน่ืองจากประชาชนเปนผูใกลชิดกับการดําเนินงานของหนวยงานภาครัฐในพ้ืนท่ี สถานการณ์การทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หนา้ 82
ซึ่งอาจจะพบเห็นการทุจริตหรือพฤติกรรมที่จะสอไปในทางทุจริตไดงายกวาหนวยงานที่ทําหนาที่ตรวจสอบการ ทุจริต ดังน้ัน การมีสมาชิกชมรม STRONG – จิตพอเพียงตานทุจริตทั่วประเทศ ยอมเปนส่ิงท่ีดีในการคอยเปนหู เปนตาใหกับสํานักงาน ป.ป.ช. โดยเมื่อพบเห็นการทุจริตหรือพฤติกรรมที่จะสอไปในทางทุจริตจะมีการแจงเรื่อง รอ งเรียน/เบาะแสผา นชอ งทางตาง ๆ รวมถึงผานคณะกรรมการชมรม STRONG – จิตพอเพียงตานทุจริตที่ตนเอง เปน สมาชกิ ทันที 6.3) ความเชอ่ื ม่นั ตอสํานกั งาน ป.ป.ช. จากสถิตคิ ํากลาวหา ที่เขามายังสํานักงาน ป.ป.ช. จํานวนมาก ดังเห็นไดจาก ปงบประมาณ พ.ศ. 2565 มีคาํ กลาวหา จํานวน 9,762 เรื่อง สวนหน่ึงสะทอนใหเห็นวาประชาชนยังมีความ เชื่อมนั่ ตอสํานักงาน ป.ป.ช. ในการดาํ เนินการปราบปรามการทุจริต จงึ กลาทจ่ี ะออกมาแจง ขอมูลหรือเบาะแสการ ทุจริตทันที เม่ือพบเห็นการทุจริตหรือพฤติกรรมที่เสี่ยงใหเกิดการทุจริต สอดคลองกับผลการสํารวจความเช่ือม่ัน ของผมู ีสว นไดสวนเสียตอการดําเนินงานของสํานักงาน ป.ป.ช. ประจาํ ปง บประมาณ พ.ศ. 2565 ท่ีเปนการสาํ รวจ ทัศนคติ ความเช่ือม่ันของผูมีสวนไดเสียท่ีมีตอการปฏิบตั งิ านตามภารกจิ ของสํานกั งาน ป.ป.ช. โดยในสวนของ ภารกิจดานการปราบปรามการทุจริต พบวา มีระดับความเช่ือมั่นคอนขางมาก โดยมีคาคะแนนเฉล่ีย 3.90 จาก คะแนนเต็ม 5 คะแนน เพ่ิมสูงขึ้นเรื่อย ๆ นับจากปที่ไดมีการสํารวจตั้งแตปงบประมาณ พ.ศ. 2563 และ 2564 ทีม่ คี า คะแนนเฉลีย่ 3.30 และ 3.85 ตามลาํ ดับ (อนิ โฟเสิรช, 2565) 6.4) การตอบสนองตอเร่ืองรองเรียน จากสถติ คิ ํากลาวหาที่เขามายังสํานักงาน ป.ป.ช. ขางตน เม่ือแบงประเภทคํากลาวหา ออกเปน 2 กลุม ซึ่งกลุมแรกคือ กลุมที่มีรายละเอียดของคํากลาวหาครบถวน เชน หนงั สอื รองเรียน หนงั สือ ราชการ รองเรยี นดวยวาจา เปนตน มีจํานวน 7 ,581 เรื่อง โดยคณะกรรมการ ป.ป.ช. ไดพิจารณาผลการตรวจ รบั คํากลาวหาและมีมติแลว จํานวน 7,581 เร่ือง คิดเปนรอยละ 100.00 และกลุมที่สองคือ กลุมท่ีมีรายละเอียด ของคาํ กลาวหาไมครบถวน เชน บตั รสนเ ทห รองเรยี นผานเว็บไซต เปนตน มี จํานวน 2 ,181 เรื่อง โดยคณะกรรมการ ป.ป.ช. ไดพจิ ารณาผลการตรวจรับคํากลาวหาและมมี ตแิ ลว จํานวน 2,179 เร่ือง คิดเปนรอยละ 99.91 ซึ่งแสดงใหเห็นวาการตอบสนองตอเร่ืองรองเรียนเปนส่ิงท่ีสํานักงาน ป.ป.ช. ใหความสําคัญเปนอยางย่ิง นอกจากน้ี ในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 สํานักงาน ป.ป.ช. ไดมีการจัดตั้งศูนยปองปรามการทุจริตแหงชาติ (Corruption Deterrence Center : CDC) ข้ึน ซึ่งมีหนาที่และอํานาจในรวบรวมขอมูลการแจงเบาะแส รวมท้ัง ขาวเก่ียวกับการทุจริต หรือเหตุการณที่สอวาจะเกิดการทุจริตจากชองทางตาง ๆ ทั้งชองทางของสํานักงาน ป.ป.ช. หนวยงานภาครัฐ ภาคเอกชน เครือขาย ภาคประชาชน สื่อสังคมออนไลนและส่ือมวลชนทุกแขนง ทั้งใน ประเทศและตางประเทศ โดยมีสํานกั งาน ป.ป.ช. ภาคและสาํ นกั งาน ป.ป.ช. ประจาํ จงั หวัด หรือรวมกับหนว ยงาน ท่เี กยี่ วของลงพ้นื ท่ตี รวจสอบขอ มูลอยางรวดเรว็ จากปจจัยดังกลาวขางตนสอดคลองกับผลการศึกษาปจจัยท่ีมีสวนกําหนดความสําเร็จใน การแจงเบาะแสการทุจริต ซ่ึงสามอันดับแรก ไดแก อันดับหนึ่งคือ การมีจิตสาธารณะ ซ่ึงตามพระราชบัญญัติ ประกอบรัฐธรรมนญู วาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. 2561 มาตรา 33 (1) ที่กําหนดให คณะกรรมการ ป.ป.ช. สงเสริมใหประชาชนมีสวนรวมในการรณรงคใหความรู ตอตาน หรือช้ีเบาะแส โดยไดรับ ความคุมครอง ยังมีการกลาวถึงการเสริมสรางทัศนคติและคานิยมเกี่ยวกับการซื่อสัตยสุจริตจากอํานาจหนาที่ ดังกลาว จะเห็นไดวาปจจุบันสํานักงาน ป.ป.ช. ทั้งในสวนกลางและสวนภูมิภาค ก็มีการดาํ เนินโครงการ/กิจกรรมที่ เปนการสรางทัศนคติและคานิยมเกี่ยวกับการซ่ือสัตยสุจริต อันดับสองคือ ความเชื่อม่ันตอระบบการแจงเบาะแส จากสถิติจํานวนเรื่องรองเรียนท่ีเขามายังสํานักงาน ป.ป.ช. ในแตละปที่มีจํานวนมาก ซ่ึงสะทอนใหเห็น วา ประชาชนยงั มีความเช่ือมนั่ ตอระบบการแจงเบาะแสตอสํานักงาน ป.ป.ช. อยูในระดับสูง วาจะมีการดาํ เนินคดีกับ ผูที่กระทําความผิด ตลอดจนความเช่ือม่ันในเร่ืองของความปลอดภัยที่เกิดจากการแจงเบาะแสการทุจริต และนนนน สถานการณก์ ารทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หนา้ 83
และอันดับสามคือ การตอบสนองตอเรื่องรองเรียน ซ่ึงการที่ประชาชนตัดสินใจออกมาแจงเบาะแสกับหนวยงานของรัฐ น้ัน วัตถุประสงคหลักคือเพื่อตองการใหมีการตรวจสอบและดําเนินคดีกับผูกระทําการทุจริต ฉะนั้นหากเมื่อ ประชาชนแจงเบาะแสการทุจริตไปแลว แตเจาหนาที่ไมมีการดําเนินการใด ๆ จากประสบการณดังกลาวทําให ครงั้ ตอไปประชาชนกไ็ มอ ยากทจี่ ะแจง เบาะแสการทจุ รติ อีก (สุรยิ น วงศสจุ รติ และคณะ, 2565) 4.3 ประสิทธิภาพดานการตรวจสอบทรพั ยสนิ ภาพรวมการดําเนินการตรวจสอบทรพั ยสิน ต้ังแตป 2563 – 2565 มีแนวโนมเพิ่มสูงขึ้น โดยใน ปงบประมาณ พ.ศ. 2565 มีบัญชีทรัพยสินและหนี้สิน จํานวน 70,282 บัญชี สามารถดําเนินการตรวจสอบปกติ ยืนยนั และเชิงลึ ก ไดจํานวน 43,970 บัญชี คิดเปนรอยละ 62.56 ของบัญชีทรัพยสินและหนี้สินทั้งหมดใน ปงบประมาณ พ.ศ. 2565 และมีบัญชีคงเหลอื จาํ นวน 26 ,312 บญั ชี คดิ เปนรอยละ 37.44 ของบญั ชีทรัพยสิน และหน้ีสินท้ังหมดในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 ซึ่งจะเห็นวามีสัดสวนการดําเนินการตรวจสอบเพิ่มมากขึ้นจาก ปงบประมาณ พ.ศ. 2563 – 2564 และสงผลใหสดั สวนบญั ชีคงเหลอื มีจํานวนลดลงตามไปดวย รายละเอยี ดดงั ตารางที่ 44 ตารางที่ 44 สถิติผลการดาํ เนินงานดานการตรวจสอบทรัพยสินของคณะกรรมการ ป.ป.ช. ระหวา งปงบประมาณ พ.ศ. 2563 -2565 ปงบประมาณ จาํ นวนบญั ชที รพั ยส นิ และหนี้สิน (บญั ช)ี ผลการดาํ เนนิ การ (บัญชี) รวม บัญชคี งเหลอื พ.ศ. (7) = (4)+ (5)+ (6) (8) = (3) – (7) 2563 ยอดยกมา รับใหม รวม ปกติ ยืนยนั เชิงลึก (1) (2) (3) = (1) + (2) (4) (5) (6) 23,009 17,141 3,897 40,150 19,480 2,567 962 36,253 2564 17,242 32,975 50,217 16,846 1,979 537 19,362 31,964 2565 32,653 37,629 70,282 42,656 1,076 238 43,970 26,312 ที่มา: รายงานการประชมุ ศูนยป ฏิบตั กิ ารปอ งกันและปราบปรามการทุจรติ สาํ นกั งาน ป.ป.ช. คร้ังที่ 5 /2566 วนั ที่ 2 กุมภาพันธ 2566 คณะกรรมการ ป.ป.ช. ไดดําเนินการไตสวนกรณีรํ่ารวยผิดปกติ อันเน่ืองมาจาการกรณีมีการ กลาวหาและกรณีที่คณะกรรมการ ป.ป.ช. มีเหตุอันควรสงสัยวาเจาพนักงานของรัฐผูใดร่ํารวยผิดปกติ โดยดําเนินการตรวจสอบที่มาของทรัพยสินและหน้ีสิน การเคลื่อนไหวทางการเงิน หรือการทําธุรกรรมของบุคคลนั้น และดําเนินการอื่นใดภายใตอํานาจที่กําหนดไวตามกฎหมายเพื่อใหไดมาซึ่งขอเท็จจริงเพื่อประกอบการพิจารณา ซ่ึงเร่ืองท่ีคณะกรรมการ ป.ป.ช. มีมติช้ีมูลความผิด กรณีรํ่ารวยผิดปกติท่ีสงใหศาลที่มีเขตอํานาจวินิจฉัย พบวา ในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 มีมูลคาทรัพยสินท่ีรอ งขอใหตกเปนของแผนดินรวมทั้งสิ้น 1,054,217,021.98 บาท เพ่ิมข้ึนจากปงบประมาณ พ.ศ. 2564 รอยละ 123.78 ท่ีมีมูลคาทรัพยสินท่ีรองขอใหตกเปนของแผนดิน 471,094,091.75 บาท อีกท้ังในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 มีมลู คาทรัพยสนิ ที่รองขอใหตกเปนของแผนดินสูงท่ีสุด นับตั้งแตมีการบังคับใชพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญวาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. 2561 รายละเอียดดังตารางที่ 45 สถานการณ์การทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หนา้ 84
ตารางท่ี 45 สถติ ิเปรียบเทยี บผลการดําเนินงาน ทรัพยสนิ เพิ่มข้นึ ผดิ ปกตหิ รือร่ํารวยผิดปกติ ระหวางปงบประมาณ พ.ศ. 2563 - 2565 ปงบประมาณ พ.ศ. ทรัพยส ินเพ่ิมข้ึนผดิ ปกติ มูลคา ทรพั ยสินที่รอ งขอใหตก 2562 หรือราํ่ รวยผดิ ปกติ เปน ของแผนดิน 2563 (เร่ือง) (บาท) 2564 1 216,062,819.54 2565 4 746,631,860.07 7 471,094,091.75 9 1,054,217,021.98 รวมทัง้ ส้นิ 21 2,488,005,793.34 ที่มา: รายงานประจําปงบประมาณ พ.ศ. 2564 และรายงานประจําปง บประมาณ พ.ศ. 2565 4.4 การประเมินมูลคา ทีส่ ามารถปองกนั การทุจรติ ได จากขอมูลท่ีเกิดขึ้นในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 ไดทําการประเมินมูลคาที่สามารถปองกันการ ทุจริตไดของการดาํ เนนิ งานดานการปองกันและปราบปรามการทจุ ริต พบวา ผลการประเมินการดาํ เนินงาน ภารกจิ ดานการปองกันการทุจริต มีมูลคาท่ีสามารถปองกันการทุจริตได 29,140,983,280 บาท โดยคาํ นวณจาก มลู คา ทีส่ ามารถปองกนั การทุจริตไดจ ากการทส่ี าํ นกั งาน ป.ป.ช. ประจําจังหวัดและสาํ นกั งาน ป.ป.ช. ภาค ลงพื้นท่ี หรือมีการดําเนินการปรับปรุงแกไขปญหาแลว รวมทั้งมีการสงตอใหหนวยงานที่รับผิดชอบตามขอมูลจากศูนย CDC ขณะท่ีผลการประเมินการดําเนินงานภารกิจดานปราบปรามการทุจรติ พบวา มีมูลคาที่สามารถปองกันการ ทุจริตได 10,287,900,785.05 บาท โดยคํานวณจากวงเงินงบประมาณหรือจํานวนเงินท่ีมีการทุจริตจากเร่ืองที่มี การชี้มูลความผิด สําหรับภารกิจดานการตรวจสอบทรัพยสิน คณะกรรมการ ป.ป.ช. มีมติชี้มูลความผิดกรณี ทรพั ยส ินเพม่ิ ขึ้นผดิ ปกติหรือรํา่ รวยผดิ ปกติ มีมูลคา ทส่ี ามารถปองกันการทุจริตได 1,054,217,021.98 บาท ดังนั้น ผลการประเมนิ มูลคาที่สามารถปองกันการทุจริตไดของการดําเนินงานดานการปองกันและปราบปรามการทุจรติ มมี ลู คามากถึง 40,483,101,087.03 บาท ขอ มูลสถิติแนวโนมตาง ๆ ที่คนพบจากการวิเคราะหขอมูลการทุจริตจากเรื่องกลาวหารองเรียน ที่นําเขาสูสํานักงาน ป.ป.ช. ในปงบประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 สงผลใหมกี ารพฒั นาแนวทางการปอ งกนั และ ปราบปรามการทุจรติ ดงั ตอไปน้ี 1. กําหนดแผนปฏิบัติการ ในรูปแบบบูรณาการรวมกันระหวางหนวยงานท่ีเกี่ยวของในการปองกัน และปราบปรามการทุจริต ในประเด็นที่เห็นวาเปนเรื่องสําคัญ อาทิเชน การลดจํานวนคดีในเร่ืองการจดั ซือ้ จัดจาง และการศึกษาแนวทางการปองกันการใหแ ละรับสนิ บนในหนว ยงานตา ง ๆ เพ่ือนํามาใชในการแกป ญหาการทุจริต ที่สงผลตอปญหาดาน CPI ตอไป ซึ่งสอดคลองกับขอเสนอแนะเพอ่ื ยกระดับคะแนนดัชนีการรบั รูการทุจริต (Corruption Perceptions Index : CPI) ระยะที่ 3 โดยสํานักงาน ป.ป.ช. ไดดําเนินการจัดทําขอเสนอแนะ เพ่ือยกระดับคะแนนดัชนีการรับรูการทุจรติ (CPI) ไปยงั คณะรัฐมนตรี โดยมีการใหขอเสนอแนะจากการวิเคราะห ประเด็นคําถามท้ัง 9 แหลงขอมูลท่ีเก่ียวของกับการยกระดับคะแนนดัชนีการรับรูการทุจริต (CPI) ซึ่งสามารถ จัดเปน ประเด็นของขอเสนอแนะได 5 ประเด็น ไดแ ก (1) ประเด็นนโยบายของรฐั บาลในการแกไ ขปญหาการทจุ ริต (2) ประเด็นเกี่ยวกับสินบน (3) ประเด็นการขัดกนั แหงผลประโยชน (4) ประเด็นการตรวจสอบและการลงโทษ เจา หนา ท่ีรฐั และ (5) ประเดน็ ความโปรงใสและการตรวจสอบไดในระบบงบประมาณและการจัดซ้ือจดั จา งภาครัฐ สถานการณ์การทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หนา้ 85
2. ดําเนินการเชิงรุกในการจัดการปริมาณเรื่องรองเรียนของหนวยงานองคกรปกครองสวนทองถิ่น และหนวยงานท่ีบริหารจัดการโครงการท่ีมีงบประมาณสูง เกินกวา 500 ลานบาทขึ้นไป โดยกําหนดแนวทางใน การปองกันการทุจริตท่ีเหมาะสมกับประเภทของเร่ือง ดังน้ัน จึงควรมีการกําหนดแนวทางการปองกันการทุจริต เชิงรุกในการจัดการปริมาณเร่ืองรองเรียนของหนวยงานองคกรปกครองสวนทองถ่ิน สําหรับวงเงินงบประมาณของ โครงการต่ํากวา 500 ลานบาท และหนวยงานท่ีบริหารจัดการโครงการที่มีงบประมาณสูงเกินกวา 500 ลานบาท ข้ึนไปใหแตกตางกัน โดยกําหนดแนวทางในการปองกันการทุจริตท่ีเหมาะสมกับประเภทของเร่ืองรองเรียน คือ ใหมี การเฝาระวัง และการบูรณาการ การเปดเผยขอมูล ตลอดจนการเช่ือมโยงขอมูลเก่ียวกับโครงการการจัดซ้ือจัดจาง โดยพิจารณาจากวงเงินงบประมาณโครงการท่มี กี ารรอ งเรียน และความสาํ คัญของหนวยงาน สาํ หรับหนวยงานที่มี รายงานวามีโครงการท่ีใชวงเงินโครงการในจํานวนสูงตอโครงการ ในสวนขององคกรปกครองสวนทองถ่ินพบวา มีปรมิ าณเร่ืองรองเรียนจํานวนมาก แตง บประมาณเฉลีย่ ในแตละเร่ืองรองเรียนของแตละโครงการมีวงเงินคาเฉล่ีย ไมเกิน 800,000 บาทตอโครงการน้ัน อาจเลือกใชวิธีการดําเนินการดานการปองกันการทุจริต ที่แตกตางกันตาม ลกั ษณะโครงการจาํ แนกตามขนาดของโครงการ รวมถงึ การใหความรูแกหนวยงานตาง ๆ ในดา นที่เหมาะสม 3. การศึกษาเพื่อพัฒนาระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ ใหมีวิธีการตรวจสอบเรื่องซ้ําที่งายและ รวดเร็วข้ึน เชน การกรอกคําสําคัญ (keyword) คํากลาวหาใหมแลวสามารถประมวลผลไดทันทีวาเปนเร่ืองซ้ํา หรือไม เรื่องเดิมอยูในความรับผิดชอบของผูใด และการศึกษาเพื่อพัฒนาระบบการบริหารจัดการดําเนินการใน ประเภทคํากลาวหา โดยอาจพิจารณานําระบบ AI มาใชในการบริหารจัดการคํากลาวหา ตามมาตรา 61 - 64 และคาํ กลาวหาทีส่ ํานกั งาน ป.ป.ช. รบั ไวด ําเนินการเอง 4. การวิเคราะหปรับปรุง เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพ การวางแผนในเรื่องการลดระยะเวลาการ ดาํ เนนิ การปราบปรามการทุจรติ ทุกขั้นตอน 5. การกําหนดความเส่ียงในการทุจริตประเภทตาง ๆ ที่จะดําเนินการในแตละชวงปงบประมาณ เพอื่ บรู ณาการความรว มมือระหวา งหนวยงานในการรว มกันยบั ยั้งการทุจรติ กอ นทีจ่ ะมกี ารกระทําความผดิ เกิดข้นึ 6. การผลักดันนโยบายการดําเนินการปองกันและปราบปรามการทุจิต ไปสูการปฏิบัติในระดับ ภูมิภาค หรือระดับพื้นท่ี ภายใตคณะกรรมการผลักดันการดําเนินงานตามแผนแมบทภายใตยุทธศาสตรชาติ ประเด็นการตอตานการทุจริตและประพฤติมิชอบ ระดับจังหวัด ซ่ึงไดดําเนินการแตงตั้งเรียบรอยแลว โดยการ ดําเนินการดังกลาวจะตองมีการกําหนดแนวทางการปองกันการทุจริตรวมกันในระดับจังหวัด และจะตองมีการ ติดตามการดําเนินการเปนระยะ ซึ่งแนวทางดังกลาวถือเปนกลไกสําคัญท่ีชวยบูรณาการการทํางานดานการ ตอตานการทุจริตรวมกันระหวางหนวยงานในระดับภูมิภาค โดยอาจสนับสนุนหนวยงานของรัฐในการจัดทําและ วิเคราะหแผนความเส่ียงของแตละหนวยงานในดานการตอตานการทุจริต การสรางความรูความเขาใจใหแก ผูปฏิบัติงานและประชาชนท่ีมีสวนเก่ียวของกับหนวยงานท่ีถูกกลาวหารองเรียน ในเร่ืองของรูปแบบการกระทํา ความผิด ขอกฎหมายที่เกี่ยวของ และบทลงโทษของการทุจริต ทั้งน้ี เพ่ือใหเกิดความตระหนักรูและไมคิดกระทํา การทจุ รติ จึงอาจเปน กจิ กรรมหนึ่งท่ีสง ผลใหจํานวนเรื่องกลาวหารอ งเรียนลดลง 7. การกําหนดตัวช้ีวัดในเร่ืองการลดจํานวนคดีการทุจริตถายทอดไปในหนวยงานระดับกรม เน่ืองจากแผนยอยของแผนแมบทภายใตยุทธศาสตรชาติประเด็น การตอตานการทุจริตและประพฤติมิชอบได กําหนดเปา หมายและตัวชี้วัดคอื คดีทุจรติ และประพฤติมิชอบลดลง ดังนั้น จึงตองอาศัยความรวมมือจากหนวยงาน ภาครัฐทุกแหงในการปองกันและสอดสองดูแลการทุจริตในหนวยงานของตนใหลดลง เพื่อใหบรรลุเปาหมายตาม ตัวช้ีวัดของแผนแมบทฯ และเปนการใหความสําคัญกับการบูรณาการงานดานการปองกันและปราบปรามการ ทุจริตรวมกัน รวมถึงการพิจารณานําเร่ืองกลาวหารองเรียนมากําหนดเปนตัวช้ีวัดในการประเมินคุณธรรมและ สถานการณ์การทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หน้า 86
ความโปรงใสในการดําเนินงานของหนวยงานภาครัฐ (ITA) ท้ังนี้ เพ่ือใหผลการประเมินสามารถสะทอน สถานการณการทจุ ริตและความโปรงใสในการดําเนนิ งานของหนว ยงานภาครัฐ 8. หนวยงานท่ีมีหนาที่ในการกลั่นกรองงบประมาณของประเทศ ควรใหความสนใจในการ กล่ันกรองโครงการ/กิจกรรมที่เกี่ยวของกับการนําเทคโนโลยีสารสนเทศมาใชในการปฏิบัติงาน เพ่ือลดการติดตอ ระหวางเจาหนาทข่ี องรัฐกบั ประชาชน/ผูประกอบการใหนอยที่สดุ เทาท่ีจะเปนไปได รวมท้งั ลดการใชดุลยพินิจของ เจาหนาท่ีของรัฐที่มีหนาที่ในการพิจารณาอนุมัติ อนุญาต อันจะเปนการลดโอกาสการใหและรับสินบน รวมท้ัง สํานักงาน ป.ป.ช. ควรมีการกํากับ ติดตาม การนําเทคโนโลยีสารสนเทศเขามาใชในหนวยงานตาง ๆ เพื่ออํานวย ความสะดวกและลดการเผชญิ หนา 9. การผลักดันใหมีการใชเทคโนโลยีในการลดปฏิสัมพันธระหวางเจาหนาท่ีรัฐและประชาชน โดยใหม กี ารตรวจสอบ ตดิ ตามแนวทางการพัฒนาเทคโนโลยีมาใชกับหนวยงานที่มเี ร่ืองรองเรียน และประเภทการ รอ งเรยี นทจ่ี าํ เปน ตองจดั การเรงดว น 10. การเนนประชาสัมพันธเชิงรุกชองทางการติดตอสื่อสารระหวางสํานักงาน ป.ป.ช. กับ ประชาชนท่ีสามารถเขาถึงไดงายและสะดวก เชน การใชงานแอปพลิเคชัน NACC MOBILE ในการรองเรียน/แจง เบาะแสการทจุ รติ การตดิ ตามผลการแจง เบาะแสการทุจริต เปน ตน นับเปนปท่ีส่ีท่ีสํานักงาน ป.ป.ช. เปนหนวยงานที่ทําหนาที่รับเรื่องกลาวหารองเรียนการทุจริต ของเจาพนักงานของรัฐทุกระดับ รวมถึงสามารถมอบหมายใหหนวยงานที่เก่ียวของดําเนินการแทนไดในบางกรณี โดยคณะกรรมการ ป.ป.ช. จะเนนการทําคดีทุจริตที่เปนเร่ืองสําคัญและเปนความผิดรายแรง ซ่ึงถือเปนการรวมกัน ดําเนินงานระหวางหนวยงานที่มีหนาท่ีและอํานาจในการปองกันและปราบปรามการทุจริต เพ่ือให เกิดความ รวดเรว็ และมีประสิทธิภาพมากย่ิงข้ึน จากการรวบรวมสถิติขอมูลในเร่ืองดังกลาว พบวา การดําเนินงานรับเร่ือง รอ งเรียนของสํานักงาน ป.ป.ช. ในฐานะเปนศูนยกลางในการรับเร่ืองรองเรียนทางดานการทุจริต มีประโยชน และสงผลตอการเพิ่มประสิทธิภาพในการดําเนินงานปองกันและปราบปรามการทุจริต กลาวคือ 1) ขอมูลเปน เอกภาพมีศูนยกลางเพียงแหงเดียว ทําใหเรื่องรองเรียนไมกระจัดกระจายไปอยูตามหนวยงานตาง ๆ สงผลให หนวยงานท่ีเกี่ยวของมีแนวทางการดําเนินการที่เปนไปในทิศทางเดียวกัน 2) ลดการทํางานท่ีซํ้าซอนระหวาง หนวยงาน 3) ไดรับทราบแนวโนมการมอบหมายคดีการทุจริตเพ่ือพิจารณาประกอบการปรับโครงสรางการ บริหารงานรวมกันระหวางหนวยงาน และ 4) การสงมอบงาน การบูรณาการงานเปนไปในทิศทางเดียวกัน ไดรบั ทราบปญหาอุปสรรครว มกนั ระหวา งหนว ยงาน สง ผลใหมีการดําเนนิ การเชิงบูรณาการรวมกนั ไดรวดเรว็ มากขึน้ อยางไรก็ตาม ขอมูลท่ีไดจากการวิเคราะหแนวโนม ในการดําเนินงานดา นตาง ๆ ของการรับเร่ือง กลาวหารองเรียน สามารถวิเคราะหไดจากฐานขอมูลท่ีมีอยูเทาน้ัน ยังไมสามารถสะทอนถึงการทุจริตท่ีเกิดขึ้นได ทั้งหมด โดยขอมูลที่ไดถือเปนจุดเร่ิมตนของการกําหนดแนวทางการปองกันและปราบปรามการทุจริตเทาน้ัน ขอมูลในบางเรื่องจําเปนจะตองมีการศึกษาเชิงลึกเพิ่มเติม อาทิ มูลคาการปองกันการทุจริตท่ีเกิดจากการดําเนิน กิจกรรม/โครงการตาง ๆ การจาํ แนกพฤติการณการกระทําความผิดจากประเภทของคาํ กลาวหา และแนวโนมของ ขอมูลเร่ืองกลาวหารองเรียนในปตอ ๆ ไปท่ีอาจมีจํานวนเพ่ิมข้ึนหรือลดลง ซึ่งอาจเกิดจากปจจัยท่ีอยูนอกเหนือ การควบคุมของสาํ นกั งาน ป.ป.ช. ท่จี ะไดม กี ารวเิ คราะหในปต อ ๆ ไป สถานการณ์การทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หน้า 87
9 แนวโน้มสถานการณ์การทจุ ริตของประเทศไทย ในปี งบประมาณ พ.ศ. ���� การจัดทําแนวโนมสถานการณการทุจริตของประเทศไทยในปงบประมาณ พ.ศ. 2566 พิจารณาจาก ขอมลู ตา ง ๆ หลากหลาย ทั้งขอ มูลจากภายในประเทศและตางประเทศ อาทิ 1. รายงานผลการสํารวจ ติดตาม และประเมินสถานการณการทุจริตของประเทศ ประจําป งบประมาณ พ.ศ. 2565 ของสํานักงาน ป.ป.ช. ซึ่งในชวงปงบประมาณ พ.ศ. 2565 (ตุลาคม 2564 - กันยายน 2565) สํานักเฝาระวังและประเมินสภาวการณทุจริต ไดดําเนินการสํารวจ ติดตาม และประเมินสถานการณ การทุจริตของประเทศอยางตอเนื่องเปนประจําทุกไตรมาส โดยการติดตามขาวที่ปรากฏตามสื่อตาง ๆ ไมวาจะเปน หนังสือพิมพ สื่อสังคมออนไลน เพจของเครือขายภาคประชาชน และเรื่องท่ีเขามายังศูนยปองปรามการทุจริต แหงชาติ (Corruption Deterrence Center : CDC) ซึ่งมีทั้งประเด็นมีเหตุอันควรสงสัยวาอาจมีการทุจริต ประเด็นความคืบหนาในการดําเนินการกระบวนการทางคดีทุจริต อาทิ การช้ีมูลของสํานักงาน ป.ป.ช. หรือ การพิพากษาของศาล ตลอดจนรวบรวมขอมูลสถิติคํากลาวหารองเรียนท่ีเขามายังสํานักงาน ป.ป.ช. มาประกอบเปน เลมรายงานฯ 2. รายงานการศึกษาและสรุปผลการดําเนินการของศูนยปองปรามการทุจริตแหงชาติ สํานักงาน ป.ป.ช. (Corruption Deterrence Center : CDC) ซึ่งสํานักเฝาระวังและประเมินสภาวการณทุจริต ไดรับมอบหมายใหปฏิบัติหนาท่ีฝายเลขานุการของศูนยปองปรามการทุจริตแหงชาติ (CDC) โดยใหรวบรวมขอมูล การเฝาระวังและประเมินสภาวการณทุจริตในพื้นที่ ตั้งแตวันที่ 19 มกราคม 2565 ถึงวันที่ 30 กันยายน 2565 โดยศูนย CDC มแี นวทางและกระบวนการบริหารจดั การขอมูล ดงั น้ี แผนภาพที่ 22 กรอบแนวคดิ ศนู ยปอ งปรามการทุจรติ แหง ชาติ (CDC) สถานการณ์การทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หน้า 88
3. สถิติผลการตรวจรับคํากลาวหาของสํานักงาน ป.ป.ช. โดยดําเนินการรวบรวมขอมูลผานระบบ ตรวจรับคํากลาวหา (Preliminary Examination System on Corruption Accusation: PESCA) ซ่ึงเปนสถิติขอมูล เรื่องรองเรียนที่เขามายังสํานักงาน ป.ป.ช. สามารถใชขอมูลดังกลาวจัดทําขอมูลท่ีเปนประโยชนตา ง ๆ ได อาทิ สถิติ การเปรียบเทียบจํานวนคํากลาวหาระหวางปงบประมาณ พ.ศ. 2562 – 2565 สถิติประเภทคํากลาวหา สถิติคํากลาวหารองเรียนหนวยงานระดับกระทรวง องคกรปกครองสวนทองถิ่น หนวยงานรัฐวิสาหกิจ และองคการ มหาชน รวมถึงการจําแนกตามพื้นทีร่ ับผดิ ชอบของสํานักงาน ป.ป.ช. 4. การจดั สรรงบประมาณรายจายประจาํ ปข องหนว ยงานของรัฐ สํานักงาน ป.ป.ช. ไดศึกษาขอมูลที่เกี่ยวของกับสถิติงบประมาณรายจายประจําปงบประมาณ พ.ศ. 2562 – 2566 (จัดทําโดยสํานักงบประมาณของรัฐสภา เผยแพรเมื่อเดือนพฤษภาคม 2565) ประกอบกับ แบบรายงานขอมูลจํานวนและรายชื่อโครงการของหนวยงานของรัฐท่ีไดรับการจัดสรรงบประมาณรายจายประจําป งบประมาณ พ.ศ. 2566 ที่มีวงเงินตั้งแต 500 ลานบาทขึ้นไป ซ่ึงสํานักงาน ป.ป.ช. ไดประสานขอขอมูลจากสํานัก งบประมาณ เพ่ือนํามาประกอบการดําเนินงานติดตาม เฝาระวัง และประเมินสภาวการณทุจริต พบขอมูลที่นาสนใจ และสามารถนํามาประกอบการวเิ คราะหแนวโนม สถานการณการทุจริตในปงบประมาณ พ.ศ. 2566 ไดดังน้ี 4.1 ภาพรวมการจัดสรรงบประมาณรายจา ยประจําปของหนวยงานของรัฐ งบประมาณรายจายประจําปงบประมาณ พ.ศ. 2566 มีวงเงินรวมทั้งสิ้นจํานวน 3,185,000 ลานบาท เพ่ิมข้ึนจากปงบประมาณ พ.ศ. 2565 จํานวน 85,000 ลานบาท หรือเพ่ิมขึ้นรอยละ 2.74 โดยหากพิจารณาจากจํานวนงบประมาณที่แตละหนวยงานไดรับการจัดสรรในปงบประมาณ พ.ศ. 2566 โดยจําแนกเปนรายหนวยงาน3 พบวา หนวยงานที่ไดรับงบประมาณสูงสุด 5 อันดับแรก ไดแก 1) กระทรวงศึกษาธิการ ไดรับงบประมาณ จํานวน 327,374.7225 ลานบาท 2) กระทรวงมหาดไทยไดรับงบประมาณ จํานวน 325,245.8591 ลานบาท 3) กระทรวงการคลังไดรับงบประมาณ จํานวน 285,154.7180 ลานบาท 4) กระทรวงกลาโหมไดรับงบประมาณ จํานวน 194,498.7282 ลานบาท และ 5) กระทรวงคมนาคมไดรับ งบประมาณ จํานวน 180,312.9204 ลานบาท โดยกระทรวงศึกษาธิการ กระทรวงมหาดไทย และ กระทรวงการคลงั ถือเปน กระทรวงทไี่ ดร บั การจัดสรรงบประมาณสงู สดุ 3 อันดับแรกตดิ ตอ กนั มานานหลายป อยางไรก็ตาม หากกลาวเฉพาะงบประมาณประจําปงบประมาณ พ.ศ. 2566 เทียบสัดสวนกับ งบประมาณประจําปงบประมาณ พ.ศ. 2565 พบวา หนวยรับงบประมาณท่ีไดรับการจัดสรรงบประมาณสัดสวน เพิ่มข้ึนกวาหนวยงานอื่น ๆ ที่นาสนใจมี 3 หนวยงาน ไดแก อันดับหน่ึง รัฐวิสาหกิจ ไดรับงบประมาณเพ่ิมขึ้น รอยละ 27.41 อันดับสอง จังหวัดและกลุมจังหวัด ไดรับงบประมาณเพ่ิมขึ้นรอยละ 23.49 และอันดับสาม กระทรวงเกษตรและสหกรณ ไดรบั งบประมาณเพ่ิมขึน้ รอ ยละ 16.64 3 หมายถงึ งบประมาณของหนว ยงานและหนวยงานในกํากบั /องคการมหาชนของหนว ยงานน้นั ๆ หน้า 89 สถานการณ์การทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565
ตารางที่ 46 สถติ ิการจดั สรรงบประมาณ ระหวางปงบประมาณ พ.ศ. 2562 – 2566 จําแนกตามหนว ยงาน การจดั สรรงบประมาณ หนว ย : ลา นบาท เพิม่ /ลด หนวยรบั งบประมาณ พ.ศ. 2562 พ.ศ. 2563 พ.ศ. 2564 พ.ศ. 2565 พ.ศ. 2566 จํานวน รอยละ รวมทง้ั ประเทศ 3,000,000.0000 3,200,000.0000 3,285,962.4797 3,100,000.0000 3,185,000.0000 85,000.00 2.74 งบกลาง 471,532.0000 607,223.5159 614,616.2465 587,409.3369 590,470.0000 3,060.66 0.52 สาํ นักนายกรฐั มนตรี 40,028.3944 37,520.6087 39,290.9278 32,012.8758 32,186.3283 173.45 0.54 กระทรวงกลาโหม 227,126.5663 213,722.3321 214,530.6484 201,666.4210 194,498.7282 -7,167.69 -3.55 กระทรวงการคลัง 242,947.9925 213,100.7632 268,440.1769 273,602.8224 285,154.7180 11,551.90 4.22 กระทรวงการตางประเทศ 9,197.3138 8,655.6195 8,156.3642 7,406.4980 7,556.4899 149.99 2.03 กระทรวงการทอ งเที่ยวและกฬี า 6,499.2745 5,643.0077 6,092.6778 5,092.8573 5,295.5348 202.68 3.98 กระทรวงการพัฒนาสงั คมและความ 13,342.6141 20,514.1682 22,341.8108 24,624.9404 24,616.9080 -8.03 -0.03 ม่นั คงของมนุษย กระทรวงการอดุ มศกึ ษา 135,836.3392 124,944.8022 128,127.0205 123,446.5953 124,555.8514 1,109.26 0.90 วิทยาศาสตร วิจยั และนวตั กรรม กระทรวงเกษตรและสหกรณ 108,606.9008 105,467.9236 110,731.0865 109,852.6187 128,133.5581 18,280.94 16.64 กระทรวงคมนาคม 179,598.6513 164,929.6360 189,958.7282 173,164.3042 180,312.9204 7,148.62 4.13 กระทรวงดิจทิ ลั เพอื่ เศรษฐกจิ และ 5,413.3619 6,124.3357 8,301.6575 6,825.2033 6,786.2135 -38.99 -0.57 สังคม กระทรวงทรัพยากรธรรมชาตแิ ละ 30,692.5880 29,340.3430 29,335.7069 28,111.3443 30,453.8955 2,342.55 8.33 สง่ิ แวดลอ ม กระทรวงพลังงาน 2,300.9315 2,103.2659 2,279.1679 2,707.4469 2,699.9982 -7.45 -0.28 กระทรวงพาณชิ ย 6,941.5922 7,056.8365 6,825.4728 6,345.0745 6,443.2860 98.21 1.55 กระทรวงมหาดไทย 291,179.2195 311,186.6091 334,487.6718 315,513.0927 325,245.8591 9,732.77 3.08 กระทรวงยุติธรรม 25,143.9444 26,214.8576 26,828.0909 24,003.7734 24,603.0980 599.32 2.50 กระทรวงแรงงาน 52,594.3336 72,008.6761 69,720.3169 49,701.8916 54,325.8596 4,623.97 9.30 กระทรวงวัฒนธรรม 8,115.3151 8,213.2377 7,962.8885 6,993.5367 6,735.1069 -258.43 -3.70 กระทรวงศึกษาธิการ 369,047.0914 362,752.9197 356,449.6818 330,426.5922 327,374.7225 -3,051.87 -0.92 กระทรวงสาธารณสขุ 135,388.6648 135,774.6028 145,802.3118 154,029.2514 152,263.8904 -1,765.36 -1.15 กระทรวงอตุ สาหกรรม 5,231.1637 4,981.8021 4,659.1803 4,341.0570 4,471.9084 130.85 3.01 สว นราชการไมสงั กดั สาํ นกั 127,082.4827 130,945.2169 130,774.4193 122,624.7029 124,797.3602 2,172.66 1.77 นายกรฐั มนตรี กระทรวง หรือทบวง และหนว ยงานภายใตการควบคมุ ดแู ล ของนายกรฐั มนตรี จังหวัดและกลมุ จังหวดั 27,579.6011 21,059.8763 23,109.5482 17,411.0123 21,500.6414 4,089.63 23.49 รัฐวิสาหกิจ 141,001.3057 155,202.8239 153,692.3002 127,865.4530 162,919.2578 35,053.80 27.41 หนว ยงานของรฐั สภา 10,008.5388 9,317.7713 9,606.3440 8,088.3428 7,730.1034 -358.24 -4.43 หนว ยงานของศาล 22,605.3445 21,184.4390 23,288.9517 22,940.8094 23,151.3214 210.51 0.92 หนวยงานขององคก รอสิ ระและ 22,163.9653 17,215.6347 17,764.2699 18,458.9707 19,496.9697 1,038.00 5.62 องคก รอัยการ องคกรปกครองสว นทอ งถน่ิ 80,622.5118 91,789.3536 91,348.4606 76,882.8300 86,457.0774 9,574.25 12.45 หนวยงานอนื่ ของรฐั 656.7576 585.2658 563.1996 477.8818 477.3514 -0.53 -0.11 สภากาชาดไทย 10,090.9566 10,651.1109 8,871.5538 8,265.4427 8,854.0216 588.58 7.12 สว นราชการในพระองค 6,800.0000 7,685.2828 8,980.8896 8,761.3908 8,611.6696 -149.72 -1.71 รายจา ยทนุ หมนุ เวียน 184,624.2829 204,173.8957 223,024.7081 195,370.4029 206,819.3509 11,448.95 5.86 รายจา ยเพอื่ ชดใชเงินคงคลงั - 62,709.4658 - 596.6667 - -596.67 -00.00 รายจา ยเพ่อื ชดใชเ งนิ ทนุ สาํ รองจาย -- - 24,978.5600 - -24,978.56 100.00 สถานการณ์การทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หน้า 90
ํจานวนโครงการ4.2 ขอมูลโครงการของหนวยงานของรัฐที่ไดรับการจัดสรรงบประมาณ พ.ศ. 2566 ท่ีมีวงเงิน ตงั้ แต 500 ลา นบาทข้ึนไป สํานักงบประมาณ ไดจัดสงขอมูลจํานวนและรายช่ือโครงการของหนวยงานของรัฐที่ไดรับ การจัดสรรงบประมาณรายจายประจําปงบประมาณ พ.ศ. 2566 ท่ีมีวงเงินตั้งแต 500 ลานบาทข้ึนไป โดยหากพิจารณาจากหนวยงานท่ีมีจํานวนโครงการท่ีมีวงเงินต้ังแต 500 ลานบาทข้ึนไป สูงสุด 2 อันดับแรก ประกอบดวย 1) กระทรวงคมนาคม จํานวน 56 โครงการ โดยเปนโครงการของกรมทางหลวงมากที่สุดถึง 47 โครงการ ซึ่งสวนใหญเปนงบกอสรางทางหลวง ทางลอด พฒั นาคูน้าํ เปนหลกั 2) กระทรวงเกษตรและสหกรณ จํานวน 13 โครงการ โดยสวนใหญเปนงบประมาณในการจัดทําระบบสงนํ้า ทํานบดินเปนหลัก ทั้งนี้ จากขอมูล ดังกลาวอาจนําไปพิจารณารวมกับภาพรวมการจัดสรรงบประมาณของหนวยงานของรัฐ ประจําปงบประมาณ พ.ศ. 2566 จะทําใหทราบวา ควรเฝา ระวงั การทุจรติ ในหนวยงานใดเปนหลัก แผนภาพที่ 23 หนวยงานของรัฐทีไ่ ดรับการจัดสรรงบประมาณ พ.ศ. 2566 ท่มี วี งเงนิ ตัง้ แต 500 ลา นบาทขึน้ ไป หนวยงานท่มี ีจํานวนโครงการทีม่ วี งเงินต้งั แต 500 ลานบาทข้นึ ไป สงู สุด 5 อันดบั แรก 56 13 13 5333 5. รายงาน Transparency International 2021 ซ่ึงเปนการประเมินคาคะแนนดัชนีการรับรู การทุจริต (CPI) ของ 180 ประเทศท่ัวโลก จัดทําโดยองคกรเพื่อความโปรงใสนานาชาติ (TI) ซ่ึงในเลมรายงานจะมี การวิเคราะหสถานการณการทุจริตในภาพรวมวา สองปหลังจากการแพรระบาดใหญของไวรัสโควิด-19 ท่ีสราง ความเสียหายในวงกวาง และแมการคอรรัปชันมีรูปแบบท่ีแตกตางกันมากในแตละประเทศ แตผลคะแนนในปนี้ แสดงใหเห็นวาทุกภูมิภาคทั่วโลกกําลังยํ่าอยูกับที่ ในการตอตานการทุจริตในภาครัฐ และแมมีการใหคํามั่น เปนลายลักษณอักษร แต 131 ประเทศยังไมมีความคืบหนาในการตอตานการทุจริตอยางมีนัยสําคัญในชวงทศวรรษ ที่ผานมา และในปน้ี 27 ประเทศ มีคะแนน CPI ต่ําเปนประวัติการณ ในขณะเดียวกัน สิทธิมนุษยชนและ ประชาธิปไตยทั่วโลกกําลังถูกลิดรอน สําหรับประเทศไทยไดคะแนน 35 คะแนนจากคะแนนเต็ม 100 คะแนน คดิ เปน อันดับที่ 110 จากทัง้ หมด 180 ประเทศที่เขารวมการประเมิน 6. ขาวสารจากส่ือสังคมออนไลนตาง ๆ มีการรวบรวมขอมูลขาวสารจากหลากหลายภาคสวน อาทิ สํานักขาวตาง ๆ เพจปฏิบัติการหมาเฝาบาน เพจตองแฉ เพจคุยเข่ีย รวมถึงเพจเครือขายชมรม STRONG - จิตพอเพียงตา นทจุ ริต สถานการณ์การทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หน้า 91
ทั้งน้ี ขอมูลจากแหลงตาง ๆ ท่ีไดกลาวไปขางตน สะทอนใหเห็นวา การทุจริตในปงบประมาณ พ.ศ. 2566 อาจมิไดมีความแตกตางจากปงบประมาณ พ.ศ. 2565 มากนัก แตอาจมีผลกระทบจากปจจัยภายนอกมา เก่ียวของเพ่ิมเติม อาทิ ความเขมแข็งและความตื่นตัวในการตอตานการทุจริตของภาคประชาชน ตารางปฏิทิน การเลือกตั้งซ่ึงคาดวาอาจจะเกิดข้ึนในชวงเดือนพฤษภาคม 2566 รวมทั้งระบบเทคโนโลยีที่พัฒนากาวหนาไป มากย่ิงข้ึน ยอมสงผลตอแนวโนมสถานการณการทุจริตไมมากก็นอย ทั้งน้ี อาจสรุปประเด็นสําคัญของแนวโนม สถานการณก ารทจุ รติ ได ดงั น้ี 1. การเพิม่ ขน้ึ ของการมีสว นรว มของภาคประชาชนในการเฝาระวังการทจุ รติ ปจจุบัน ภาคประชาชน ภาคประชาสังคม และส่ือมวลชน มีความตื่นตัวและเขามามีสวนรวม ในการเฝาระวัง ปองกัน และแจงเบาะแสการทุจริต โดยเห็นไดจากการนําเสนอขาวหรือขอมูลตาง ๆ ที่เกี่ยวกับ การทุจริตหรือสุมเส่ียงวาอาจมีการทุจริต แลวเรียกรองใหหนวยงานที่เก่ียวของเขาไปตรวจสอบ อาทิ เพจปฏิบัติการ หมาเฝา บาน เพจตองแฉ เพจคุย เข่ีย เพจคิด ทํา ท้ิง ตลอดจนเพจขาวประชาสัมพันธตาง ๆ ประกอบกบั การจัดตั้ง ศูนยปองปรามการทุจริตแหงชาติ สํานักงาน ป.ป.ช. (ศูนย CDC) ซึ่งมีหนาท่ีติดตาม เฝาระวัง วิเคราะห และ ประเมินสภาวการณอยางรวดเร็ว เม่ือเกิดเหตุการณท่ีบงช้ีวาอาจนําไปสูการทุจริตหรือสอวาอาจมีการทุจริต สงผลใหสาํ นักงาน ป.ป.ช. สามารถรวบรวมเบาะแสความไมช อบมาพากลและมีการลงพื้นที่ตรวจสอบเพ่ือเฝา ระวัง การทุจรติ ระงับยับยัง้ มิใหเกิดการทุจรติ ไดอยา งรวดเร็ว หรือบางประเด็นทีส่ ือ่ มวลชนนําเสนอ และเปนท่ีสนใจของ สังคมก็นํามาสูการจัดทําขอเสนอแนะเพื่อปองกันการทุจริต ตามมาตรา 35 แหงพระราชบัญญัติประกอบ รัฐธรรมนูญวาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. 2561 อาทิ การเฝาระวัง กรณีสหภาพแรงงาน รัฐวิสาหกิจการประปาสวนภูมิภาค คัดคานการแกไขสัญญาใหสิทธิดําเนินการผลิตและจําหนายนํ้าประปาของ การประปาสว นภมู ิภาค (กปภ.) ตามโครงการเอกชนรวมลงทุนปทุมธานี – รังสิตท่ีคณะกรรมการ ป.ป.ช. ไดเสนอ ขอเสนอแนะสงไปยังการประปาสวนภูมิภาคใหดําเนินการในสวนท่ีเกี่ยวของแลว หรือกรณีการเฝาระวังโครงการ กอสรางชานชาลาสถานีผูโดยสาร ภายใตโครงการรถไฟทางคูสายใต ชวงนครปฐม – ชุมพร ของการรถไฟแหง ประเทศไทย ซ่ึงทําให รฟท. ดาํ เนินการปรับแกไขความสูงของชานชาลาสถานีตามขอ เสนอแนะของคณะกรรมการ ป.ป.ช. เรียบรอยแลว เปนตน นอกจากน้ี การดําเนินงานของเครือขายภาคประชาชน ชมรม STRONG - จิตพอเพียงตานทุจริต ที่ชวยแจงเบาะแสเขามายังศูนย CDC เพ่ือใหลงพื้นที่ตรวจสอบโครงการตาง ๆ ท่ีอาจเกิด การทุจริตไดอยางรวดเรว็ ดงั น้ัน เม่ือมีการประชาสมั พันธรวมถงึ การดําเนินการหลงั ไดรบั แจงเบาะแสอยา งรวดเร็ว จะเปนสวนสําคญั ประการหนงึ่ ท่ีทําใหภาคประชาชนมีความเช่ือม่ันและตื่นตัวอยากเขามามีสวนรว มในการปองกัน การทุจรติ มากข้นึ ตารางที่ 47 สถิติเร่อื งที่เขามายงั ศูนย CDC จาํ แนกเปน รายเดอื น ปงบประมาณ พ.ศ. 2565 (9 เดอื น) แหลงท่มี า พ.ศ. 2565 รวม (1) ขา วประชาสมั พันธส ํานกั งาน ป.ป.ช. ม.ค. ก.พ. มี.ค. เม.ย. พ.ค. ม.ิ ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. 88 ประจาํ จังหวดั 0 2 1 0 1 6 20 41 17 130 (2) เครือขา ย/ชมรม STRONG ตานทุจริต 4 13 13 14 23 24 17 9 13 246 (3) สอื่ มวลชน/ส่ือสังคมออนไลน 7 17 19 19 28 39 45 43 29 2 (4) ผบู รหิ ารมอบหมาย 100000010 73 (5) แหลงขา วสาํ นักสืบสวนและกิจการพิเศษ 0 1 2 1 5 29 14 12 9 539 12 33 35 34 57 98 96 106 68 รวม ท่ีมา : รายงานการศึกษาและสรุปผลการดาํ เนนิ การของศนู ยปอ งปรามการทุจรติ แหง ชาติ สาํ นักงาน ป.ป.ช. (CDC) สถานการณ์การทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หน้า 92
2. เรือ่ งกลา วหารองเรยี นเกี่ยวกบั การทจุ ริตมีแนวโนมเพิม่ ข้นึ คํากลาวหารองเรียนเกี่ยวกับการทุจริตในปหนามีแนวโนมวาจะเพิ่มมากข้ึน เพราะเมื่อพิจารณา จากสถิติคํากลาวหารองเรียนท่ีเขามายังสํานักงาน ป.ป.ช. และที่ สํานักงาน ป.ป.ช. รับไวดําเนินการ ในปงบประมาณ พ.ศ. 2562 – 2565 พบวา คํากลาวหารองเรียนมีแนวโนมเพิ่มสูงข้ึนโดยเฉพาะในปงบประมาณ พ.ศ. 2564 และ ปงบประมาณ พ.ศ. 2565 โดยในปงบประมาณ พ.ศ. 2562 มีคํากลาวหารองเรียนที่สํานักงาน ป.ป.ช. รบั ไวด ําเนินการ จาํ นวน 3,285 เร่อื ง ปงบประมาณ พ.ศ. 2563 มคี าํ กลาวหารองเรยี นทีส่ ํานักงาน ป.ป.ช. รับไวดําเนินการ จํานวน 2,951 เรื่อง ปงบประมาณ พ.ศ. 2564 คํากลาวหารองเรียนที่สํานักงาน ป.ป.ช. รับไวดําเนินการ จํานวน 3,207 เรื่อง และปงบประมาณ พ.ศ. 2565 มีคํากลาวหารองเรียนท่ีสํานักงาน ป.ป.ช. รับไวด าํ เนินการ จาํ นวนสูงถงึ 4,234 เร่ือง ซงึ่ คิดเปน รอ ยละ 23.83 เมือ่ เทียบกบั คาเฉลีย่ ระหวางป พ.ศ. 2562 - 2565 ตารางท่ี 48 สถิตเิ ปรยี บเทยี บจํานวนคาํ กลาวหาระหวา งปงบประมาณ พ.ศ. 2562 – 2565 จาํ นวน (เรื่อง) เปรียบเทยี บป 2565 ปงบประมาณ ปง บประมาณ ปง บประมาณ ปงบประมาณ กบั คาเฉลี่ย พ.ศ. 2562 พ.ศ. 2563 พ.ศ. 2564 พ.ศ. 2565 จํานวน รอ ยละ คาํ กลา วหารอ งเรียน 10,382 9,130 8,381 9,762 348.25 3.70 คาํ กลาวหาทส่ี ํานกั งาน ป.ป.ช. รบั ไวด ําเนนิ การเอง 3,285 2,951 3,207 4,234 814.75 23.83 ที่มา : ขอมลู คาํ กลา วหาปงบประมาณ พ.ศ. 2562 – 2564 จาก รายงานสถานการณก ารทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปงบประมาณ พ.ศ. 2564 และ ขอมูลคาํ กลา วปง บประมาณ พ.ศ. 2565 จากสํานกั วิจยั และบริการวิชาการดา นการปอ งกันและปราบปรามการทจุ รติ สํานักงาน ป.ป.ช. ประกอบกับปจจุบันสังคมมีความต่ืนตัวเก่ียวกับปญหาการทุจริตมากขึ้น โดยสังเกตไดจาก การเรียกรองใหมีการตรวจสอบเกี่ยวกับการทุจริตตามส่ือสังคมออนไลนของภาคประชาชน รวมท้ังสํานักขาวตาง ๆ เชน เพจปฏิบัติการหมาเฝาบาน เพจตองแฉ เพจคุยเข่ีย เพจเครือขายชมรม STRONG-จิตพอเพียงตานทุจริต เปนตน ซ่ึงชวง 9 เดือนท่ีผานมา (มกราคม - กันยายน 2565) ศูนย CDC ไดติดตามเฝาระวังการทุจริตจากแหลงขาวส่ือ สังคมออนไลนถึงจํานวน 376 เรื่อง จากทั้งหมด 539 เร่ือง (คิดเปนรอยละ 69.76) รวมถึงมีการพัฒนาชองทาง หรือเคร่ืองมือในการตรวจสอบและแจงเบาะแสการทุจริต อาทิ ศูนยปองปรามการทุจริตแหงชาติ (CDC) ระบบ คนหาขอ มูลโครงการจดั ซ้ือจัดจางภาครฐั (ACT Ai) ซ่ึงความทันสมยั ของเทคโนโลยี และความตืน่ ตัวของประชาชน ยอมทําใหสังคมมีการต้ังคําถามเกี่ยวกับการทุจริตมากขึ้น ปจจัยดังท่ีกลาวมาขางตน จึงเอ้ืออํานวยตอประชาชน ในการรองเรียนการทุจริต อยา งไรก็ตาม แมวา เรื่องรอ งเรียนการทจุ ริตจะมีแนวโนมเพิม่ มากขึ้น แตค าดวาในปตอ ๆ ไป เร่ืองรองเรียนท่ีจะเขาสูกระบวนการไตสวนอาจลดลงเพราะสํานักงาน ป.ป.ช. และภาคีเครือขายทุกภาคสวน โดยเฉพาะหนว ยงานท่ีมหี นาที่และอาํ นาจในการตรวจสอบและปองกันการทุจริตมีความพยายามปฏิบตั ิงานเชิงรุก เนนงานปองกันและปองปรามมากข้ึน ซึ่งจะสงผลใหหนวยงานของรัฐเพ่ิมความระมัดระวังและเครงครัดในการ ปฏบิ ัตติ ามระเบียบและกฎหมายในการปฏิบัตงิ านย่งิ ขึ้น สถานการณก์ ารทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หน้า 93
ตารางท่ี 49 ผลดาํ เนนิ การของเร่ืองท่ีเขา มายงั ศนู ย CDC จําแนกเปน รายเดือน ปง บประมาณ พ.ศ. 2565 (9 เดอื น) ผลการดําเนินการ ม.ค. ก.พ. ม.ี ค. เดือน/พ.ศ. 2565 (1) แจงสํานกั งาน ป.ป.ช. ภาค สาํ นักงาน 6 13 18 เม.ย. พ.ค. ม.ิ ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. รวม ป.ป.ช. ประจําจงั หวัด และหนว ยงานที่ 6 13 11 16 35 33 33 24 19 197 เกย่ี วขอ งรบั ทราบ 17 18 47 51 71 41 275 (2) อยรู ะหวางตรวจสอบของ สํานักงาน ป.ป.ช. ภาค สาํ นกั งาน ป.ป.ช. ประจําจงั หวัด (3) สํานกั งาน ป.ป.ช. ภาค สํานกั งาน 0 6 6 1 4 17 11 11 6 62 ป.ป.ช. ประจําจังหวดั ลงพ้ืนท/ี่ มีการปรบั ปรุง แกไ ขปญ หาแลว (4) สํานกั งาน ป.ป.ช. ดาํ เนินการลงรบั เรอื่ ง 0 1 0 0 0 1 1 0 2 5 ในระบบตรวจรบั คํากลา วหา รวม 12 33 35 34 57 98 96 106 68 539 ทม่ี า : รายงานการศึกษาและสรุปผลการดําเนนิ การของศนู ยป อ งปรามการทุจรติ แหงชาติ สํานักงาน ป.ป.ช. (CDC) 3. ประเภทคํากลาวหารองเรียนในเร่ืองการปฏิบัติหรือละเวนการปฏิบัติหนาที่ และการทุจริต เกี่ยวกับการจัดซ้ือจัดจางภาครัฐ จะยงั คงเปน ประเภทการทุจริตทีพ่ บมากท่สี ดุ ในอนาคตประเภทการทุจริตที่พบมากท่ีสุด 2 อันดับแรกจะยังคงเดิมเหมือนกับปท่ีผานมา คือ การทุจริตประเภทการปฏิบัติหรือละเวนการปฏิบัติหนาที่ และการจัดซื้อจัดจาง เน่ืองจากการพิจารณาจาก จํานวนเร่ืองรองเรียนของปงบประมาณ พ.ศ. 2565 และปกอนหนา พบวา การทุจริตท้ัง 2 ประเภทน้ี เปนการทุจริตท่ีพบมากที่สุดมาอยางตอเน่ือง โดยเฉพาะการปฏิบัติหรือละเวนการปฏิบัติหนาท่ีโดยมิชอบหรือ โดยทุจริต และการจัดซ้ือจัดจาง ซ่ึงมีจํานวนมากเปน 2 อันดับแรกอยางตอเน่ือง และคาดวาจะยังอยูในอันดับตน ๆ ของคาํ กลาวหารอ งเรียนที่พบมากที่สุดตอไป อีกทั้ง การทุจรติ ใน 2 ลกั ษณะน้ียังเปนประเภทการทุจริตที่เขามายัง ศูนยปองปรามการทุจริตแหงชาติ (CDC) มากท่ีสุดอีกดวย เน่ืองจากการทุจริตท้ัง 2 ประเภท อาจเปนเรื่องท่ี พบเห็นและตรวจสอบไดงาย จึงนํามาสูการแจงเบาะแสหรือรองเรียนการทุจริตมากกวาประเภทอ่ืน ๆ อาทิ การทุจริต เชิงนโยบาย ประกอบกบั การปฏิบตั ิงานของส่ือมวลชน ตลอดจนสือ่ ออนไลนและเพจตาง ๆ มุงเนนการตรวจสอบ การปฏิบัติงานของเจา พนักงานของรัฐมากขึ้น ดงั นนั้ จึงอาจคาดการณไดว า ในปง บประมาณ พ.ศ. 2566 ประเภท การทุจริตท่ีพบมากที่สุด 2 อันดับแรกจะยังคงเดิมเหมือนกับปท่ีผานมา คือ การทุจริตประเภทการปฏิบัติหรือ ละเวน การปฏบิ ัตหิ นา ท่ี และการจดั ซ้อื จดั จา ง อยางไรก็ตาม การขัดกันระหวางประโยชนสวนบุคคลกับประโยชนสวนรวม (Conflict of Interest : COI) เปนประเภทการทุจริตที่นาจับตามองมากท่ีสุด เพราะเมื่อเปรียบเทียบกับคาเฉล่ียระหวางป พ.ศ. 2562 – 2565 พบวา มีจํานวนสูงขึ้นจากคาเฉลี่ยถึงรอยละ 28.13 และสูงท่ีสุดเปนอันดับหนึ่ง เมื่อเปรียบเทียบ กบั การทจุ รติ ประเภทอื่น ๆ สถานการณ์การทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หน้า 94
ตารางที่ 50 สถติ เิ ปรียบเทยี บจํานวนคํากลา วหาระหวางปง บประมาณ พ.ศ. 2562 – 2565 จาํ แนกตามประเภทคาํ กลาวหา ประเภทคาํ กลา วหา ปงบประมาณ ปง บประมาณ ปงบประมาณ ปง บประมาณ เปรียบเทียบป 2565 พ.ศ. 2562 พ.ศ. 2563 พ.ศ. 2564 พ.ศ. 2565 กบั คา เฉลยี่ รอยละ จํานวน ปฏบิ ตั ิหรอื ละเวนการปฏบิ ัตหิ นา ท่โี ดยมชิ อบ 2,542 2,455 2,443 2,802 9.43 241.50 จัดซื้อจดั จาง 1,675 1,183 1,153 1,869 27.14 399.00 ยกั ยอก/เบยี ดบงั เงินหรอื ทรพั ยส นิ ของราชการ 896 785 847 769 -6.07 -55.25 การบรหิ ารงานบคุ คล (การบรรจุ/แตงตั้ง/ 410 458 348 427 3.96 16.25 เล่ือนตําแหนง/โยกยาย/ลงโทษวินยั ) ทุจรติ ในการจดั ทํางบประมาณ/โครงการ/ 345 418 364 328 -9.83 -35.75 เบกิ จา ยเงินในโครงการเปน เท็จ 371 319 328 420 16.83 60.50 เรียกรับสินบน ออกเอกสารสทิ ธทิ ด่ี นิ 275 232 221 171 -23.92 -53.75 ร่ํารวยผิดปกติ การขัดกันระหวา งประโยชนส วนบุคคลกับ 91 125 85 117 11.96 12.50 ประโยชนส วนรวม ฝา ฝนจริยธรรม 157 59 45 123 28.13 27.00 ผลรวม 11 26 87 18 -49.30 -17.50 6,773 6,060 5,921 7,044 9.22 594.50 หมายเหตุ : 1. ขอมูลคํากลาวหาปงบประมาณ พ.ศ. 2562 – 2564 จากรายงานสถานการณการทุจริตประเทศไทย ประจําปงบประมาณ พ.ศ. 2564 และ ขอ มูลคํากลา วปง บประมาณ พ.ศ. 2565 จากสาํ นกั วจิ ยั และบริการวชิ าการดา นการปองกันและปราบปรามการทจุ ริต 2. คํากลาวหา หมายถงึ คํากลาวหาทส่ี าํ นักงาน ป.ป.ช. รบั ไวดาํ เนินการเอง รวมกับคาํ กลาวหาท่ีสง ใหห นวยงานอื่น ดาํ เนนิ การ 4. การใชเทคโนโลยีจะเขามามบี ทบาทในการตรวจจับการทุจรติ การใชระบบเทคโนโลยีเชื่อมโยงขอมูลแบบ Real time กับอัลกอริทึ่ม จะชวยในการตรวจจับ การทุจริตไดรวดเร็วขึ้น ประกอบกับปจจุบันมีการทําธุรกรรมบนแพลตฟอรมมากขึ้นและการใช Blockchain ทเ่ี พม่ิ ขึ้นจะเปดโอกาสในการควบคุมดูแลธุรกรรมตาง ๆ ใหมีความโปรงใสเพิ่มมากข้ึน เห็นไดจากการปรับตัวของ หนวยงานตรวจสอบหลายแหง อาทิ สํานักงานการตรวจเงินแผนดิน สํานักงาน ป.ป.ท. หรือสํานักงาน ป.ป.ช. ซ่ึงเรม่ิ มีการจัดสรรงบประมาณในการจัดอบรมเชิงปฏิบัติการเพ่ือเตรียมความพรอ มในการปรับเปล่ียนการทํางาน ท่ีทันสมัยยิ่งข้ึน อาทิ การจัดอบรมในหัวขอ “รูเทาทันภัยไซเบอร” “การสรางการรับรูเกี่ยวกับสินทรัพยดิจิทัล (Cryptocurrency) และการจัดการธุรกรรมสินทรัพยดิจิทัล” ซึ่งมีผูเชี่ยวชาญจากหนวยงานที่เก่ียวของรวมให ความรูและสรางความเขาใจเพื่อนําไปใชกับการปฏิบัติงานการตรวจสอบทรัพยสิน อาทิ ผูเชี่ยวชาญจากกองบังคับการ ตํารวจสืบสวนสอบสวนอาชญากรรมทางเทคโนโลยี ผูเช่ียวชาญจากบริษัท เน็คทู สเต็ปส จํากัด ซึ่งมีความเชี่ยวชาญ เก่ียวเทคโนโลยี Blockchain อยางไรก็ตาม ในทางกลับกัน ผูท่ีจะกระทําการทุจริตก็อาจนําความรูและ ใชเทคโนโลยีเพื่อใหมีการตรวจจับยากข้ึนได ซ่ึงเทคโนโลยี Blockchain อาจถูกนํามาใชเปนเครื่องมือเพ่ือกระทํา ทุจรติ และกอใหเกิดการฟอกเงินในรูปแบบใหม ๆ หรือการเคล่ือนยา ยเงินที่กระทําความผิดนําไปเก็บไวในสกลุ เงิน ดิจิทัลโดยอาจเก็บไวในแพลตฟอรมการแลกเปล่ียน Cryptocurrency ซ่ึงมิไดอยูในกํากับของสํานักงาน คณะกรรมการกํากับหลักทรัพยและตลาดหลักทรัพย หรือเก็บใน Cold Wallet ซึ่งสิ่งเหลานี้อาจอยูเหนือความควบคุม ของภาครัฐ และไมสามารถระบุตวั ตนได การเปลีย่ นแปลงซ่ึงเกิดจากเทคโนโลยีนี้ จึงควรเฝาระวังและหาแนวทาง ในการปองกันการทุจริตท่ีอาจเกิดข้ึนในอนาคตตอไป ซึ่งจากขอมูลของสํานักงานคณะกรรมการกํากับหลักทรัพย และตลาดหลักทรัพย (ขอมูลเดือนธันวาคม 2565) พบวา มีจํานวนบัญชีซื้อขายสินทรัพยดิจิทัลผานศูนยซื้อขาย สงู ถงึ 2,914,858 บญั ชี สถานการณก์ ารทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หน้า 95
แผนภาพท่ี 24 จํานวนบญั ชีซ้อื ขายสินทรพั ยดิจทิ ลั ผา นศนู ยซ ้อื ขาย 5. การลงโทษทางสงั คมจะรวดเรว็ กวา การดําเนินการตามระเบยี บกฎหมาย เนื่องจากปจจุบัน ระบบเทคโนโลยีสารสนเทศเขามามีสวนสําคัญในชีวิตประจําวันมากขึ้น เห็นไดจากประเดน็ ขาวสารและกระแสสังคมตาง ๆ เกิดจากโลกออนไลนเปนสว นใหญ มกี ารแชรข อมูลขาวสารกัน อยางรวดเร็ว ดังนั้น จึงคาดวาการลงโทษทางสังคม (Social Sanction) จะชวยทําใหสามารถปองกัน ปองปราม และแกไขปญหาการทุจริตไดอยางรวดเร็วและอาจมีประสิทธิภาพมากกวาการใชกฎระเบียบบังคับ เนื่องจากมีกระบวนการและข้ันตอนที่ใชเวลานาน โดยแนวโนมในอนาคต ประชาชนจะไมยอมทนเม่ือพบวา มีการทุจริตเกิดขึ้นในสังคม ประกอบกับมีชองทางการเปดเผยการกระทําความผิดท่ีเพ่ิมมากข้ึนโดยเฉพาะ ส่ือสังคมออนไลน อาทิ Line Facebook Twitter Tiktok โดยประชาชนมีแนวโนมการใชสื่อสังคมออนไลน หรือ แพลตฟอรมตาง ๆ เพิ่มมากข้ึน และเมื่อมีประเด็นดังกลาวมักจะไดรับการตอบสนองหรือการตรวจสอบอยางรวดเร็ว อาทิ การจัดซ้ือจัดจางที่มูลคาเกินสมควร การท้ิงรางอาคารสถานที่โดยไมใชประโยชน ฯลฯ รวมถึงภาคเอกชน ไดพัฒนาเครื่องมือตาง ๆ เพื่อตรวจจับการทุจริตเพิ่มข้ึน อาทิ องคกรตอตานคอรรัปชัน (ประเทศไทย) ซึ่งพัฒนา ระบบคนหาขอมูลโครงการจัดซ้ือจัดจางภาครัฐ (ACT Ai) จับตาไมใหใครโกง Corruption Watch ดังน้ัน เมื่อเกิด เปน ประเด็นทส่ี อการทจุ รติ มักจะไดร ับการแกไ ขปญหาหรือตรวจสอบอยา งรวดเร็ว สถานการณ์การทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หน้า 96
แผนภาพที่ 25 ตัวอยางการนาํ เสนอขอมลู ขาวสารผานส่อื สังคมออนไลน 6. การใหส ินบนจะเปนไปในรูปแบบเดิม (เงนิ สด) และสนิ บนขามชาติยังคงอยู แมวาในปจจุบันจะมีการพยายามนําเทคโนโลยีเขามาใชในการบริการภาครัฐ เพื่อลดโอกาส การทุจริตท่ีเกิดจากการพบปะกันระหวางเจาหนาท่ีรัฐและประชาชน แตปญหาเรื่องการสินบนก็ยังคงอยู เพ่ือแลกกับการอํานวยความสะดวก และความรวดเร็วในการใหบริการ และการใหและรับสินบนจะยังคงเปน รูปแบบเดิม ๆ โดยการใชเงินสด เพราะการโอนเงินและรับเงินผานระบบจะสามารถตรวจสอบเสนทางการเงินได ทําใหผใู หแ ละรบั สนิ บนตอ งใชวิธีการเดิม เพือ่ หลีกเล่ยี งการตรวจสอบ นอกจากน้ี มีแนวโนมวาปญหาสินบนขามชาติจะยังมีอยู เพราะสถานการณดานการทุจริตของ ท่ัวโลกจากการประกาศของ U.S. Department of Justice พบวา การรับสินบนระหวางประเทศยังคง มีอยูอยางตอเนื่อง โดยไดยกกรณีของอดีตอัยการอาวุโสเวเนซุเอลา 2 คนถูกต้ังขอหารับสินบนกวา 1 ลานดอลลาร อดีตรองประธานบริษัทถานหินถูกจับและถูกตั้งขอหาใหสินบนในตางประเทศ การฟอกเงิน และ การฉอโกงทางสายไฟ อดตี อธบิ ดกี รมบัญชกี ลางของเอกวาดอรถ ูกฟอ งในขอหาตดิ สนิ บนและแผนการฟอกเงนิ และ จากรายงานของ Transparency International ป 2021 พบวา หลายประเทศ เชน อังกฤษ และเยอรมัน ยังคงมี สถานการณ์การทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หน้า 97
ประเด็นขาวอ้ือฉาวเก่ียวกับการจัดซ้ือหนากากอนามัยและชุดตรวจโควิด เปนตน ดังนั้น จึงอาจวิเคราะหไดวา การทุจริตในการจดั ซอ้ื จดั จางและการรบั สนิ บนระหวางประเทศจะยังคงมีอยูเชนเดมิ 7. แนวโนมการทจุ ริตเชิงนโยบายมเี พม่ิ มากขน้ึ จากปฏิทินปฏิบัติงานของสํานักงานคณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) ซึ่งมีการเตรียมแผน การเลือกตั้งในกรณีที่สภาผูแทนราษฎร (ส.ส.) ซ่ึงจะครบวาระในวันที่ 23 มีนาคม 2566 โดยรัฐธรรมนูญแหง ราชอาณาจักร พ.ศ. 2560 มาตรา 102 กําหนดใหมีการเลือกต้ังภายใน 45 วัน นับตั้งแตวันที่สภาผูแทนราษฎร สิ้นอายุ โดยเบอ้ื งตน วนั เลอื กตงั้ สมาชิกสภาผูแทนราษฎรทั่วไปในชวงเดือนพฤษภาคม 2566 ดงั น้ัน หากชว งเดอื น พฤษภาคม พ.ศ. 2566 จะมีการเลือกต้ังสมาชิกสภาผูแทนราษฎร ทําใหชวงตนปงบประมาณ พ.ศ. 2566 พรรคการเมืองตาง ๆ ไดเริ่มออกนโยบายท่ีจะใชในการหาเสียงเลือกตั้งแลว โดยการวางนโยบายดังกลาวอาจมี สวนเอ้ือประโยชนใหกับตนเองหรือพวกพองในอนาคตไดดังเชนในอดีตที่ผานมา ดังน้ัน แนวโนมการทุจริต เชิงนโยบายจึงมีสูงขึ้นตามหวงระยะเวลาปฏิทินการเลือกต้ัง และแมวาในอดีต สํานักงาน ป.ป.ช. จะพยายาม ผลักดันขอเสนอแนะเรื่องเกณฑชี้วัดความเส่ียงตอการทุจริตเชิงนโยบาย ซ่ึงไดเสนอประเด็นความเส่ียงตาง ๆ ที่สามารถใชในการวิเคราะหความเส่ียงตอการทุจริตในขั้นตอนการกําหนดนโยบายของพรรคการเมืองกอนท่ีจะมี การเลือกต้ังได แตทผี่ านมาอาจจะยังไมไดรับความรว มมือจากพรรคการเมืองสวนใหญ ในการวิเคราะหความเสี่ยง ตอการทุจรติ เชิงนโยบายและเผยแพรใหประชาชนรับทราบ ซ่ึงหากการเลือกตง้ั ท่ีจะเกิดข้ึนในปงบประมาณ พ.ศ. 2566 ในคร้ังนี้ พรรคการเมืองยังคงไมใหความรวมมือในการใชเกณฑช้ีวัดฯ ดังกลาว ก็อาจสงผลใหเกิดการทุจริต เชิงนโยบายอยางแยบยลเชนเดิม แตหากมีการนําเกณฑชี้วัดฯ มาใชอยางจริงจัง อาจเปนเครื่องมือหนึ่งท่ีชวย ในการตัดสินใจลงคะแนนของประชาชนจากนโยบายการหาเสียงของนักการเมือง โดยผานการนําเสนอนโยบาย สาธารณะของพรรคการเมืองตาง ๆ ซ่ึงจะชวยในการสกัดกั้นการทุจริตเชิงนโยบายไดอยางดีและมีประสิทธิภาพ ย่งิ ข้นึ 8. หนวยงานที่นาจับตามองเพ่ือเฝาระวังการทุจริต เนื่องจากไดรับการสนับสนุนงบประมาณ จํานวนมากประกอบกับมีสถติ เิ รื่องรองเรียนวามีการทจุ ริตในปท่ผี านมาจํานวนมาก หากพิจารณาเปนรายหนวยงาน พบวา หนวยงานทม่ี เี ร่ืองรอ งเรียนมากท่สี ดุ 3 อันดับแรก และ สํานักงาน ป.ป.ช. รับไวดําเนินการ ในปงบประมาณ พ.ศ. 2565 คือ องคกรปกครองสวนทองถิ่น จํานวน 2,015 เร่ือง รองลงมา คือ กระทรวงมหาดไทย จํานวน 459 เรื่อง และกระทรวงศึกษาธิการ จํานวน 290 เร่ือง ซ่ึงเปน 3 หนวยงานท่ถี ูกกลา วหารอ งเรยี นเปนอนั ดับตน ๆ มาตอ เน่ืองหลายป อยางไรก็ตาม หากเทียบสัดสวนเร่ืองรองเรียนที่เพ่ิมข้ึนจากคาเฉลี่ยระหวางป พ.ศ. 2562 - 2565 กลับพบวา ในป พ.ศ. 2565 กระทรวงคมนาคม เปนหนวยงานท่ีถูกกลาวหารองเรียนเพิ่มข้ึนมากที่สุดถึง รอ ยละ 44.70 จากคาเฉลี่ย รองลงมา คือ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม เพิ่มขึ้นรอยละ 40.45 จากคาเฉลยี่ และกระทรวงการคลงั เพ่ิมข้ึนรอ ยละ 34.26 จากคาเฉลี่ย สถานการณ์การทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หน้า 98
ตารางท่ี 51 สถิตเิ ปรียบเทยี บจํานวนคํากลาวหาทส่ี าํ นักงาน ป.ป.ช. รบั ไวดําเนินการเอง ระหวา งปง บประมาณ พ.ศ. 2562 - 2565 จาํ แนกตามหนวยงานทถี่ กู กลาวหา 10 อันดบั แรก หนว ยงาน ปงบประมาณ ปงบประมาณ ปงบประมาณ ปง บประมาณ เปรียบเทียบป 2565 พ.ศ. 2562 พ.ศ. 2563 พ.ศ. 2564 พ.ศ. 2565 กับคา เฉลย่ี 1. หนว ยงานองคกรปกครองสวนทอ งถน่ิ 1,303 1,434 1,476 2,015 รอ ยละ จํานวน 29.42 458.00 2. กระทรวงมหาดไทย 314 290 321 459 32.66 113.00 15.08 38.00 3. กระทรวงศกึ ษาธกิ าร 344 202 172 290 32.39 45.75 -3.27 -4.33 4. สาํ นักงานตาํ รวจแหงชาติ 113 94 171 187 21.37 25.00 5. กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร วจิ ยั และ - 146 123 128 44.70 48.50 นวตั กรรม* 40.45 36.00 34.26 24.75 6. กระทรวงเกษตรและสหกรณ 115 105 106 142 15.11 10.50 -2.38 -13.50 7. กระทรวงคมนาคม 90 97 90 157 23.83 814.75 8. กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดลอม 91 74 66 125 9. กระทรวงการคลัง 60 74 58 97 10. กระทรวงสาธารณสขุ 59 66 73 80 รวมหนว ยงานอ่นื ๆ 796 369 551 554 ผลรวม 3,285 2,951 3,207 4,234 ดังน้ัน เมื่อพิจารณาเร่ืองกลาวหารองเรียนการทุจริตของหนวยงานตาง ๆ ที่ผานมา ในอดีต ประกอบกับการจัดสรรงบประมาณประจําปงบประมาณ พ.ศ. 2566 ซึ่งกระทรวงศึกษาธิการ และ กระทรวงมหาดไทย ถือเปนหนวยงานท่ีไดรับการจัดสรรงบประมาณสูงสุด 2 อันดับแรก และมีเรื่องถูกกลาวหา รองเรียนสูงสุด 2 อันดับแรกเชนกัน ดังนั้น ในปงบประมาณ พ.ศ. 2566 อาจตองใหความสําคัญกับทั้งสอง กระทรวงในการเฝาระวงั การทจุ ริตตอไป ในขณะท่ี กระทรวงคมนาคม ก็เปน อีกหนวยงานหน่ึงที่นา จบั ตามองเปน พเิ ศษ เน่อื งจากเปน หนวยงานท่ีไดรับงบประมาณสูง มีการดําเนินโครงการกอสรางขนาดใหญจาํ นวนมาก และยัง เปนหนวยงานที่มีสัดสวนของเรื่องถูกกลาวหารองเรียนเพ่ิมขึ้นจากคาเฉลี่ยระหวางป พ.ศ. 2562 – 2565 สูงท่ีสุด เปน อันดบั หนึง่ อกี ดวย อยางไรกต็ ามแมวา กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและส่งิ แวดลอม และกระทรวงการคลัง จะไมใชหนวยงานที่ไดรับการจัดสรรงบประมาณสูงสุดเปนอันดับตน ๆ แตเปนหนวยงานท่ีมีสัดสวนของเร่ือง ถกู กลาวหารองเรยี นเพ่ิมข้ึนจากคาเฉลี่ยระหวางปง บประมาณ พ.ศ. 2562 – 2565 สงู สดุ 3 อนั ดับแรก รองลงมา จากกระทรวงคมนาคม จงึ เปน หนว ยงานทีค่ วรเฝา ระวงั การทุจริตเชน เดยี วกัน สถานการณ์การทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หน้า 99
บรรณานุกรม ศริ ินนั ท วัฒนศิรธิ รรม และคณะ. (2564). โครงการประเมินกระบวนการและผลการปฏิบัตงิ านตามภารกิจ ดานการปราบปรามการทุจรติ ของสาํ นกั งาน ป.ป.ช.. สํานักงานคณะกรรมการปอ งกันและปราบปราม การทจุ ริตแหงชาติ. สรุ ิยน วงศสุจริต และคณะ. (2565). การพัฒนาบทบาทภาคประชาชนในการเปนผูแจง เบาะแส. สาํ นกั งานคณะกรรมการปองกนั และปราบปรามการทจุ รติ แหงชาติ. อุดม รฐั อมฤต และคณะ. (2565). โครงการประเมนิ ผลสัมฤทธิ์ในการบงั คบั ใชพระราชบญั ญัติประกอบ รฐั ธรรมนูญวา ดวยการปองกันและปราบปรามการทุจรติ พ.ศ. 2561. สํานักงานคณะกรรมการปอ งกัน และปราบปรามการทุจริตแหง ชาติ. อนิ โฟเสริ ฟ. (2565). โครงการสาํ รวจความเช่ือมนั่ ของผูมีสวนไดเสียตอการดาํ เนินงานของสาํ นักงาน ป.ป.ช. ประจําปงบประมาณ พ.ศ. 2565. สํานักงานคณะกรรมการปอ งกันและปราบปรามการทจุ รติ แหง ชาติ. สถานการณ์การทจุ รติ ประเทศไทย ประจาํ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 หน้า 100
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
- 198
- 199
- 200
- 201
- 202
- 203
- 204
- 205
- 206
- 207
- 208
- 209
- 210
- 211
- 212
- 213
- 214
- 215
- 216
- 217
- 218
- 219
- 220
- 221
- 222
- 223