uma2

 คอื ถอ้ ยคาํ สภุ าพ ไพเราะทใ่ี ชใ้ หเ้ หมาะกบั ฐานะของบคุ คลใน สภาพสงั คมไทย ซง่ึ ผทู้ ต่ี อ้ งใชค้ าํ ราชาศพั ทด์ ว้ ยมี ดงั น้ี พระมหากษตั รยิ ์ พระบรมวงศานุวงศ์ พระภกิ ษุ ขนุ นางขา้ ราชการ สภุ าพชน

คาํ ราชาศพั ท์ นนั้ มที ม่ี าอยู่ 2 อยา่ ง คอื รบั มาจากภาษาอน่ื ภาษาเขมร เชน่ โปรด เขนย เสวย เสดจ็ เป็นตน้ ภาษาบาล-ี สนั สกฤต เชน่ อาพาธ เนตร หตั ถ์ โอรส เป็นตน้การสรา้ งคาํ ขน้ึ ใหม่ โดยการประสมคาํ เชน่ ลกู หลวงซบั พระพกั ตร์ ตงั้ เครอ่ื ง เป็นตน้

การใชค้ าํ วา่ “พระ” “พระบรม” “พระราช”“พระ” ใชน้ ําหน้าคาํ นามทเ่ี ป็นอวยั วะ ของใช้ เชน่ พระชานุ พระนลาฏพระขนง เป็นตน้“พระบรม”ใชเ้ ฉพาะพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั เชน่ พระบรมราโชวาท พระบรมราชานุเคราะห์ พระปรมาภไิ ธย เป็นตน้“พระราช” ใชน้ ําหน้าคาํ นาม แสดงวา่ คาํ นามนนั้ เป็นของพระมหากษตั รยิ ์ สมเดจ็ พระบรมราชนิ ี สมเดจ็ พระบรมโอรสาธริ าชสมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ าฯ เชน่ พระราชประวตั ิ พระราชานุญาตพระราชวโรกาส เป็นตน้

นําหน้าคาํ นามสามญั บางคาํ ทาํ ใหเ้ ป็นกรยิ าราชาศพั ทไ์ ด้ เชน่ ทรงรถ ทรงดนตรี ทรงชา้ ง ทรงเครอ่ื ง เป็นตน้ นําหน้าคาํ กรยิ าสามญั ทาํ ใหเ้ ป็นกรยิ าราชาศพั ท์ เชน่ ทรงวง่ิ ทรงเจมิ ทรงออกกาํ ลงั กาย ทรงใช้ เป็นตน้ นําหน้าคาํ นามราชาศพั ทท์ าํ ใหเ้ ป็นกรยิ าราชาศพั ทไ์ ด้ เชน่ ทรงพระราชดาํ ริ ทรงพระอกั ษร ทรงพระดาํ เนิน ทรง พระราชนิพนธ์ เป็นตน้ คาํ กรยิ าทเ่ี ป็นราชาศพั ทอ์ ยแู่ ลว้ ไมใ่ ช้ “ทรง” นําหน้า เชน่ เสวย เสดจ็ โปรด เป็นตน้

 การใชร้ าชาศพั ทใ์ หถ้ กู ตอ้ งตามสาํ นวนไทย ไมน่ ิยมเลยี นแบบสาํ นวน ตา่ งประเทศ ถา้ มาตอ้ นรบั พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ตอ้ งใชว้ า่ ประชาชนมาเฝ้า ฯ รบั เสดจ็ คาํ วา่ ”เฝ้าฯรบั เสดจ็ ” ยอ่ มาจาก”เฝ้าทลู ละอองธลุ พี ระบาท รบั เสดจ็ ”ไมใ่ ชค้ าํ วา่ ”ถวายการตอ้ นรบั ” คาํ วา่ ”คนไทยมคี วามจงรกั ภกั ด”ี หรอื ”แสดงความจงรกั ภกั ด”ี ใชไ้ ด้ แต่ ไมค่ วรใชค่ าํ วา่ “ถวายความจงรกั ภกั ด”ี

 คาํ วา่ “อาคนั ตุกะ” “ราชอาคนั ตุกะ” และ”พระราชอาคนั ตุกะ” ใชด้ งั น้ี คอื ใหด้ เู จา้ ของบา้ นเป็นสาํ คญั เชน่ แขกของพระมหากษตั รยิ ์ ใชค้ าํ วา่ ” ราช”นําหน้า ถา้ ไมใ่ ชแ่ ขกของพระมหากษตั รยิ ก์ ไ็ มต่ อ้ งม”ี ราช”นําหน้า ในการถวายสงิ่ ของแดพ่ ระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ถา้ เป็นของเลก็ ยก ไดก้ ใ็ ช้ “ทลู เกลา้ ฯ ถวาย”ถา้ เป็นของใหญ่ยกไมไ่ ดใ้ ช้ “น้อมเกลา้ ฯ ถวาย”

แบบทดสอบ จดั ทาํ โดยนางสาวอุมาพร พนั ธะไชย

1. พระนาสกิ ตรงกบั ขอ้ ใด ก. หู ข. จมกู ค. ตา ง. คว้ิ

2. พระชวิ หา ตรงกบั ขอ้ใด ก. หู ข. จมกู ค. ตา ง. ลน้ิ

3. พระทนต์ ตรงกบั ขอ้ ใด ก. ฟนั ข. แกม้ค.สะโพก ง. คว้ิ

4. พระโลมจกั ษุ ตรงกบัขอ้ ใกด. หู ข. จมกู ค. ตา ง. ขนตา

5. พระโสณี ตรงกบั ขอ้ ใด ก.แขน ข.หน้าค.สะโพก ง.คาง

6. พระถนั ตรงกบั ขอ้ ใดก.เตา้ นม ข.ขาค. หวั นม ง.ตกั

7. พระยอดพระถนั ตรงกบั ขอ้ใด ก.เตา้ นม ข.ขา ค. หวั นม ง.ตกั

8. พระดชั นี ตรงกบั ขอ้ ใด ก. เลบ็ ข.น้ิว ค. ขเ้ี ลบ็ ง. ฝา่ มอื

9. พระเพลา ตรงกบั ขอ้ใดก.น้ิวเทา้ ข.น้ิวมอื ค. ตกั ง.หวั เขา่

10. พระหตั ย์ ตรงกบั ขอ้ใด ก.น้ิวมอื ข. ขอ้ มอื ค. มอื ง. เลบ็

2 3 4 5 6 7 8 9 10 H

2 3 4 5 6 7 8 9 10 H