Important Announcement
PubHTML5 Scheduled Server Maintenance on (GMT) Sunday, June 26th, 2:00 am - 8:00 am.
PubHTML5 site will be inoperative during the times indicated!

Home Explore หลักเกณฑ์และแนวปฏิบัติการประกันคุณภาพ

หลักเกณฑ์และแนวปฏิบัติการประกันคุณภาพ

Published by ครูรุ่งทิวา สลากัน, 2020-03-28 03:55:29

Description: หลักเกณฑ์และแนวปฏิบัติการประกันคุณภาพ

Search

Read the Text Version

หลกั เกณฑแ ละแนวปฏิบตั ิ การประกนั คณุ ภาพการศกึ ษา สํานกั งานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา กระทรวงศกึ ษาธิการ

หลกั เกณฑและแนวปฏิบตั ิ การประกันคณุ ภาพการศกึ ษา สํานักงานคณะกรรมการการอาชีวศกึ ษา กระทรวงศกึ ษาธิการ

คํานํา กฎกระทรวงการประกันคุณภาพการศึกษา พ.ศ. 2561 กําหนดใหสถานศึกษาแตละแหงจัดใหมีระบบ การประกันคุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา โดยการกําหนดมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษาใหเปนไป ตามมาตรฐานการศึกษาแตละระดับและประเภทการศึกษาท่ีรัฐมนตรีวาการกระทรวงศึกษาธิการประกาศกําหนด พรอมท้ังจัดทําแผนพัฒนาการจัดการศึกษาของสถานศึกษาท่ีมุงคุณภาพตามมาตรฐานการศึกษาและดําเนินการ ตามแผนท่ีกําหนดไว จัดใหมีการประเมินผลและตรวจสอบคุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา ติดตามผลการ ดําเนินการเพื่อพัฒนาสถานศึกษาใหมีคุณภาพตามมาตรฐานการศึกษา และจัดสงรายงานผลการประเมินตนเองพรอม แผนพัฒนาการจัดการศึกษาใหหนวยงานตนสังกัดหรือหนวยงานที่กํากับดูแลสถานศึกษาเปนประจําทุกปการศึกษา และกําหนดใหหนวยงานตนสังกัดหรือหนวยงานที่กํากับดูแลสถานศึกษา มีหนาท่ีในการใหคําปรึกษา ชวยเหลือ และ แนะนาํ สถานศกึ ษา เพ่อื ใหการประกนั คณุ ภาพการศกึ ษาของสถานศึกษาพฒั นาอยา งตอเนอื่ ง สํานักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา เปนหนวยงานตนสังกัดของสถานศึกษาอาชีวศึกษา มีหนาท่ี พิจารณาเสนอ นโยบาย แผนพัฒนา มาตรฐานและหลักสูตรการอาชวี ศึกษาทุกระดับ ทีส่ อดคลองกับความตองการตาม แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ และแผนการศึกษาแหงชาติ การสงเสริมประสานงานการจัดการอาชีวศึกษา ของภาครัฐและเอกชน การสนับสนุนทรัพยากร การติดตาม ตรวจสอบ และประเมินผลการจัดการอาชีวศึกษา โดย คํานึงถึงคุณภาพและความเปนเลิศทางวิชาชีพ จึงไดจัดทําหลักเกณฑและแนวปฏิบัติการประกันคุณภาพการศึกษา เพ่ือใหสถานศึกษาอาชีวศึกษาในสังกัดสํานักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา ใชเปนแนวทางในการประกันคุณภาพ การศึกษาของสถานศึกษา ใหเปนไปตามกฎกระทรวงการประกันคุณภาพการศึกษา พ.ศ. 2561 และนําไปสูการ ปรับปรุง พฒั นาคุณภาพและมาตรฐานการศึกษาของสถานศกึ ษาอยางตอ เนอื่ ง หลักเกณฑและแนวปฏิบัติการประกันคุณภาพการศึกษา มีสาระสําคัญประกอบดวย เจตนารมณและ สาระสําคัญของการประกันคุณภาพการศึกษา หนาที่และความรับผิดชอบในการประกันคุณภาพการศึกษาในแตละ ระดับ ต้ังแตระดับกระทรวงศึกษาธิการ หนวยงานตนสังกัดหรือหนวยงานท่ีกํากับดูแล และสถานศึกษา ซ่ึงเปน ประโยชนอยา งยิ่งตอการขับเคลื่อนการประกนั คณุ ภาพการศึกษา การจัดทําหลักเกณฑและแนวปฏิบัติการประกันคุณภาพการศึกษาไดรับคําแนะนําจากผูบริหารระดับสูง ของสํานักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา ผูทรงคุณวุฒิ ผูเช่ียวชาญ และผูเก่ียวของทุกฝาย จนสําเร็จลุลวงไปได ดว ยดี จึงขอขอบคุณไว ณ โอกาสน้ี สํานักงานคณะกรรมการการอาชวี ศึกษา

คาํ ชี้แจง หลักเกณฑและแนวปฏิบัติการประกันคุณภาพการศึกษา จัดทําข้ึนตามกฎกระทรวงการประกันคุณภาพ การศึกษา พ.ศ. 2561 ซึ่งมีสาระสําคัญประกอบดวย ๓ สวน ไดแก สวนท่ี ๑ การประกันคุณภาพการศึกษา ประกอบดวย ๑) ความสําคัญของการประกันคุณภาพการศึกษา ๒) กรอบแนวคิดการประกันคุณภาพการศึกษาตาม กฎกระทรวงการประกันคุณภาพการศึกษา พ.ศ. 2561 และ ๓) หนาที่และความรับผิดชอบการประกันคุณภาพ การศึกษาแตละระดับและประเภทการศึกษา สวนท่ี ๒ มาตรฐานการอาชีวศึกษา ประกอบดวย 1) การกําหนด มาตรฐานการอาชีวศึกษา 2) กรอบแนวคิดการกําหนดมาตรฐานการอาชีวศึกษา 3) กระบวนการกําหนดมาตรฐาน การอาชีวศึกษา และ 4) มาตรฐานการอาชีวศึกษา พ.ศ. 2561 ไดแก มาตรฐานท่ี ๑ ดานคุณลักษณะของผูสําเร็จ การศึกษาอาชีวศึกษาที่พึงประสงค มาตรฐานที่ ๒ ดานการจัดการอาชีวศึกษา และมาตรฐานท่ี ๓ ดานการสรางสังคม แหงการเรยี นรู และสวนท่ี ๓ หลักเกณฑและแนวปฏบิ ตั กิ ารประกันคณุ ภาพภายในสถานศึกษา ประกอบดวย ๑) ระบบ การประกันคุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา ๒) หลักเกณฑและแนวปฏิบัติการประกันคุณภาพการศึกษาภายใน สถานศึกษา ๓) การกําหนดมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษา ๔) การจัดทําแผนพัฒนาการจัดการศึกษาของ สถานศึกษา ๕) การดําเนินการตามแผนพัฒนาการจัดการศึกษาของสถานศึกษา ๖) การประเมินผลและตรวจสอบ คุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา ๗) การติดตามผลการดําเนินการเพ่ือพัฒนาคุณภาพการศึกษาของสถานศึกษา ๘) การจดั ทาํ รายงานผลการประเมนิ ตนเองตามมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษา สถานศึกษามีหนาที่โดยตรงในการดําเนินการประกันคุณภาพการศึกษาในสถานศึกษา สามารถนํา หลักเกณฑและแนวปฏิบัติการประกันคุณภาพการศึกษา เปนแนวทางในการขับเคลื่อนการประกันคุณภาพการศึกษา ของสถานศึกษา ตามเจตนารมณของพระราชบัญญัติการศึกษาแหงชาติ พ.ศ. ๒๕๔๒ และกฎกระทรวงการประกัน คุณภาพการศึกษา พ.ศ. 2561 เพ่ือใชการประกันคุณภาพการศึกษาเปนกลไกสําคัญในการจัดการศึกษาของ สถานศึกษาใหมีคุณภาพตามมาตรฐานที่กําหนด ผลการจัดการศึกษาบรรลุเปาประสงคของหนวยงานตนสังกัดหรือ หนวยงานท่ีกํากับดูแลสถานศึกษา และการจัดการศึกษาไดรับการพัฒนาอยางตอเนื่องและสรางความเช่ือมั่นใหแก ผูม สี ว นเก่ยี วขอ งและสาธารณชน สาํ นกั งานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา

สารบัญ หนา คํานํา 1 คําช้แี จง 2 สารบญั 3 สารบญั ภาพ 6 สว นท่ี ๑ การประกนั คุณภาพการศึกษา 7 8 ๑.๑ ความสําคญั ของการประกนั คุณภาพการศึกษา 9 ๑.๒ กรอบแนวคิดการประกันคณุ ภาพการศกึ ษาตามกฎกระทรวง 9 10 การประกนั คุณภาพการศกึ ษา พ.ศ. 2561 11 ๑.๓ หนาท่แี ละความรบั ผดิ ชอบการประกนั คุณภาพการศึกษา 12 14 ของหนวยงานแตล ะระดับและประเภทการศึกษา 15 18 สวนท่ี ๒ มาตรฐานการอาชีวศึกษา 22 22 2.1 การกําหนดมาตรฐานการอาชีวศกึ ษา 23 ๒.2 กรอบแนวคิดการกาํ หนดมาตรฐานการอาชวี ศกึ ษา 25 ๒.3 กระบวนการกําหนดมาตรฐานการอาชวี ศึกษา ๒.4 มาตรฐานการอาชีวศกึ ษา พ.ศ. 2561 มาตรฐานท่ี ๑ คณุ ลักษณะของผูสาํ เรจ็ การศึกษาอาชวี ศกึ ษาท่ีพงึ ประสงค มาตรฐานที่ ๒ การจัดการอาชีวศึกษา มาตรฐานที่ ๓ การสรางสงั คมแหงการเรยี นรู สวนท่ี ๓ หลักเกณฑแ ละแนวปฏิบัตกิ ารประกนั คณุ ภาพภายในสถานศึกษา ๓.๑ ระบบการประกันคุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา 3.2 หลักเกณฑและแนวปฏิบตั ิการประกนั คณุ ภาพการศกึ ษาภายในสถานศึกษา ๓.3 การกาํ หนดมาตรฐานการศกึ ษาของสถานศกึ ษา ๓.4 การจัดทําแผนพฒั นาการจดั การศึกษาของสถานศกึ ษา 3.5 การดาํ เนนิ การตามแผนพัฒนาการจดั การศึกษาของสถานศึกษา ๓.6 การประเมนิ ผลและตรวจสอบคุณภาพการศึกษาภายในสถานศกึ ษา 3.7 การตดิ ตามผลการดาํ เนินการเพื่อพฒั นาคณุ ภาพการศึกษาของสถานศึกษา 3.8 การจัดทํารายงานผลการประเมินตนเอง (Self Assessment Report : SAR) ตามมาตรฐานการศกึ ษาของสถานศึกษา

บรรณานุกรม ภาคผนวก (ก) กฎกระทรวงการประกันคณุ ภาพการศึกษา พ.ศ. 2561 (ข) ประกาศกระทรวงศึกษาธกิ าร เรอื่ ง มาตรฐานการอาชีวศกึ ษา พ.ศ. ๒๕๖๑ (ค) แนวทางการจัดทาํ แผนพฒั นาการจดั การศึกษาของสถานศึกษา (ง) แนวทางการจัดทาํ รายงานผลการประเมินตนเอง (Self Assessment Report : SAR) ปก ารศกึ ษา .....

สารบัญภาพ หนา ภาพท่ี ๑.๑ แสดงกรอบแนวคดิ การประกันคณุ ภาพการศึกษาตามกฎกระทรวง 2 การประกันคณุ ภาพการศึกษา พ.ศ. 2561 ภาพท่ี ๑.๒ แสดงหนาที่และความรบั ผิดชอบการประกนั คุณภาพการศกึ ษา 4 ของหนวยงานแตล ะระดับและประเภทการศึกษา ภาพที่ ๒.1 แสดงกรอบแนวคดิ ในการกําหนดมาตรฐานการอาชวี ศึกษา 7 ภาพที่ ๒.2 แสดงกระบวนการกําหนดมาตรฐานการอาชวี ศกึ ษา 8 ภาพที่ ๓.๑ แสดงระบบการประกนั คุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา 13 ภาพที่ ๓.๒ แสดงกรอบแนวคิดในการกําหนดมาตรฐานการศกึ ษาของสถานศึกษา 16 ภาพท่ี 3.3 แสดงกระบวนการกาํ หนดมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษา 17 ภาพท่ี 3.4 แสดงกรอบแนวคดิ ในการจดั ทาํ แผนพฒั นาการจัดการศึกษาของสถานศกึ ษา 18 ภาพท่ี 3.5 แสดงกระบวนการจดั ทําแผนพัฒนาการจัดการศึกษาของสถานศึกษา 19 ภาพที่ 3.6 แสดงความสัมพันธของการประเมนิ ผลและตรวจสอบคุณภาพการศึกษา 24 ภายในสถานศึกษากับการติดตามผลการดําเนนิ การเพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษา ของสถานศึกษา ภาพท่ี 3.7 แสดงกระบวนการจดั ทํารายงานผลการประเมินตนเอง (Self Assessment Report : SAR) 26 ตามมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษา

สวนที่ ๑ การประกันคณุ ภาพการศึกษา ๑.๑ ความสําคญั ของการประกันคณุ ภาพการศกึ ษา อุดมการณสําคัญของการจัดการศึกษา ไดระบุสาระสําคัญไวในมาตรฐานการศึกษาของชาติวา การจัดใหมี การศกึ ษาตลอดชีวติ และการสรางวถิ ีการเรยี นรขู องไทยใหเ ปนสังคมแหงการเรยี นรูท ่ีเขม แข็ง การศกึ ษาทีส่ รา งคุณภาพ ชีวิตและสังคม บูรณาการอยางสมดุลระหวางปญญาธรรม คุณธรรม และวัฒนธรรม เปนการศึกษาตลอดชีวิต เพ่ือคนไทยท้ังปวง มุงสรางพ้ืนฐานท่ีดีต้ังแตในวัยเด็ก ปลูกฝงความเปนพลเมืองท่ีดีต้ังแตวัยการศึกษาขั้นพื้นฐาน และ พัฒนาความรูค วามสามารถเพ่ือการทาํ งานท่ีมีคณุ ภาพ โดยการมีสว นรวมจากทุกภาคสว นของสงั คมในการจัดการศึกษา ไดตรงตามความตองการของผูเรียน ชุมชน สังคม และประเทศชาติ สามารถตรวจสอบไดอยางม่ันใจวา การศึกษา เปนกระบวนการพัฒนาชีวิตและสังคม เปนปจจัยสําคัญในการพัฒนาประเทศอยางย่ังยืน สามารถพึ่งตนเองและ พึ่งกันเองได และสามารถแขง ขนั ไดใ นระดบั นานาชาติ การประกันคุณภาพการศึกษา มีความสําคัญซ่ึงระบุไวในพระราชบัญญัติการศึกษาแหงชาติ พ.ศ. ๒๕๔๒ และ ทีแ่ กไขเพิ่มเติม ในหมวด ๖ วา ดวยมาตรฐานและการประกันคุณภาพการศกึ ษา รวมทงั้ กฎกระทรวงการประกนั คุณภาพ การศึกษา พ.ศ. 2561 สรุปความสาํ คัญของการประกันคุณภาพการศกึ ษาไดดงั น้ี 1. ใหม รี ะบบการประกันคุณภาพการศึกษาเพื่อพัฒนาคุณภาพและมาตรฐานการศกึ ษาทุกระดับ ประกอบดวย ระบบการประกันคุณภาพภายใน และระบบการประกันคุณภาพภายนอก โดยระบบหลักเกณฑและวิธีการประกัน คณุ ภาพ ใหเปน ไปตามทีก่ าํ หนดในกฎกระทรวง 2. ใหห นวยงานตนสงั กัดและสถานศกึ ษาจดั ใหมีระบบการประกันคณุ ภาพภายในสถานศึกษา และใหถอื วาเปน สวนหน่ึงของกระบวนการบริหารการศึกษาที่ตองดําเนินการอยางตอเนื่อง โดยมีการจัดทํารายงานประจําปเสนอตอ หนวยงานตนสังกัด หนวยงานท่ีเกี่ยวของ และเปดเผยตอสาธารณชนเพื่อนําไปสูการพัฒนาคุณภาพและมาตรฐาน การศกึ ษา และเพือ่ รองรบั การประกันคุณภาพภายนอก 3. การประกันคุณภาพการศึกษาสรางความเชื่อมั่นใหแกผูมีสวนเก่ียวของและสาธารณชนวาสถานศึกษา สามารถจัดการศึกษาไดอยางมีคุณภาพตามมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษา เน่ืองจากการประกันคุณภาพเปนการ ประเมินผลและการติดตามตรวจสอบคุณภาพตามมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษาแตละระดับและประเภท การศึกษา โดยมีกลไกในการควบคุมตรวจสอบระบบการบริหารคุณภาพการศึกษาท่ีสถานศึกษาจัดข้ึน เพื่อใหบรรลุ เปา ประสงคข องหนว ยงานตนสังกัดหรือหนวยงานทกี่ ํากับดูแล 4. การประกันคุณภาพภายในสถานศึกษา เปนกลไกสําคัญในการพัฒนาคุณภาพการศึกษาของสถานศึกษา โดยสถานศึกษาแตละแหงจัดใหมีระบบการประกันคุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา หนวยงานตนสังกัดหรือ หนวยงานที่กํากับดูแลสถานศึกษามีหนาที่ในการใหคําปรึกษา ชวยเหลือ และแนะนําสถานศึกษา เพ่ือใหการประกัน คณุ ภาพการศึกษาของสถานศึกษาพฒั นาอยางตอ เน่ือง

๒ 5. การประกันคุณภาพภายในสถานศึกษามีความเชื่อมโยงกับการประกันคุณภาพภายนอก เน่ืองจากเมื่อ หนวยงานตนสังกัดหรือหนวยงานที่กํากับดูแลไดรับรายงานการประเมินผลตนเองจากสถานศึกษาแลว หนวยงานตน สงั กดั หรือหนวยงานท่กี าํ กบั ดแู ลจัดสงรายงานผลการประเมนิ ตนเองของสถานศึกษาพรอมประเด็นตา ง ๆ ทต่ี อ งการใหมี การประเมินผลและการติดตามตรวจสอบซึ่งรวบรวมไดจากหนวยงานที่เก่ียวของ หรือจากผูมีสวนไดสวนเสียกับ สถานศึกษาใหแกสํานักงานรับรองมาตรฐานและประเมินคุณภาพการศึกษา (องคการมหาชน) เพ่ือใชเปนขอมูลและ แนวทางในการประเมินคณุ ภาพภายนอกตอไป 6. การประกันคุณภาพการศึกษานําไปสูการพัฒนาคุณภาพและมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษาอยาง ตอเนื่อง โดยเมื่อสํานักงานรับรองมาตรฐานและประเมินคุณภาพการศึกษา (องคการมหาชน) ดําเนินการประเมินผล และติดตามตรวจสอบคุณภาพและมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษาแลว จัดสงรายงานผลการประเมินและการ ติดตามตรวจสอบดังกลาว พรอมขอเสนอแนะใหแกสถานศึกษาและหนวยงานตนสังกัดหรือหนวยงานที่กํากับดูแล สถานศกึ ษานนั้ ๆ เพอื่ ใหส ถานศึกษาใชเ ปนแนวทางในการปรบั ปรุงและพฒั นาคุณภาพการศกึ ษาตอไป ๑.๒ กรอบแนวคดิ การประกันคุณภาพการศกึ ษาตามกฎกระทรวงการประกนั คณุ ภาพการศึกษา พ.ศ. 2561 ตามกฎกระทรวงการประกันคุณภาพการศึกษา พ.ศ. 2561 การประกันคุณภาพการศึกษา หมายความวา การประเมินผลและการติดตามตรวจสอบคุณภาพตามมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษาแตละระดับและประเภท การศึกษา โดยมีกลไกในการควบคุมตรวจสอบระบบบรหิ ารคณุ ภาพการศึกษาทส่ี ถานศึกษาจัดขนึ้ เพอ่ื ใหเ กิดการพฒั นา และสรางความเชื่อม่นั ใหแ กผูมสี วนเกี่ยวขอ ง และสาธารณชนวาสถานศกึ ษาน้ัน สามารถจดั การศึกษาไดอยางมีคณุ ภาพ ตามมาตรฐานการศกึ ษา และบรรลุเปาประสงคของหนว ยงานตนสงั กัดหรอื หนวยงานท่กี าํ กับดแู ล เพ่อื ใหการดําเนินการ ประกันคุณภาพการศึกษาเปนไปอยางมีประสิทธิภาพ ใหหนวยงานตนสังกัดหรือหนวยงานท่ีกํากับดูแลสถานศึกษา มีหนาท่ีในการใหคําปรึกษา ชวยเหลือ และแนะนําสถานศึกษา เพื่อใหการประกันคุณภาพการศึกษาของสถานศึกษา พฒั นาอยา งตอ เน่ือง จากสาระสําคัญของกฎกระทรวงดังกลาว สามารถกําหนดเปนกรอบแนวคิดการประกันคุณภาพการศึกษา ตามกฎกระทรวงการประกนั คุณภาพการศกึ ษา พ.ศ. 2561 ดังภาพท่ี ๑.๑ การประกนั คณุ ภาพการศึกษา ผลการจดั การศกึ ษา ๑. การประเมินคณุ ภาพการศกึ ษา ๑. สถานศึกษาจดั การศึกษามคี ณุ ภาพตามมาตรฐานการศกึ ษา ๒. การตดิ ตามตรวจสอบคณุ ภาพการศกึ ษา ทีก่ ําหนด ๓. การควบคมุ ตรวจสอบระบบการบรหิ าร 2. สถานศึกษาสรางความเชื่อมั่นใหแ กผูม สี ว นเก่ียวขอ งและ คุณภาพการศกึ ษา สาธารณชน ๓. สถานศกึ ษาพัฒนาคณุ ภาพและมาตรฐานการศกึ ษาอยา ง เปน ระบบและตอเน่ือง 4. สถานศกึ ษาจดั การศึกษาบรรลเุ ปา ประสงคของหนว ยงาน ตนสงั กัดหรอื หนว ยงานทก่ี ํากบั ดูแลสถานศึกษา ภาพที่ ๑.๑ แสดงกรอบแนวคดิ การประกันคณุ ภาพการศึกษาตามกฎกระทรวง การประกันคุณภาพการศกึ ษา พ.ศ. 2561

3 กรอบแนวคิดการประกันคุณภาพการศึกษา ตามกฎกระทรวงการประกันคุณภาพการศึกษา พ.ศ. 2561 แสดงใหเห็นถึงความสัมพันธระหวางการประกันคุณภาพการศึกษากับผลการจัดการศึกษา ไดแก การประเมินคุณภาพ การศึกษา การติดตามตรวจสอบคุณภาพการศึกษา และการควบคุมตรวจสอบระบบการบริหารคุณภาพการศึกษา ที่สงผลตอการจัดการศึกษา ไดแก สถานศึกษาจัดการศึกษามีคุณภาพตามมาตรฐานที่กําหนด สถานศึกษาสรางความ เชื่อม่ันใหแกผูมีสวนเกี่ยวของและสาธารณชน สถานศึกษาพัฒนาคุณภาพและมาตรฐานการศึกษาอยางเปนระบบและ ตอ เนื่อง และสถานศกึ ษาจัดการศกึ ษาบรรลเุ ปา ประสงคข องหนวยงานตน สงั กัดหรือหนวยงานท่ีกํากับดแู ลสถานศึกษา ๑.๓ หนาท่ีและความรับผิดชอบการประกันคุณภาพการศกึ ษาของหนว ยงานแตละระดับและประเภทการศกึ ษา พระราชบัญญัติการศึกษาแหงชาติ พ.ศ. ๒๕๔๒ และท่ีแกไขเพิ่มเติม ในหมวด ๕ สวนท่ี ๑ การบริหารและ การจัดการศึกษาของรัฐ มาตรา ๓๑ ระบุไววา กระทรวงมีอํานาจหนาท่ีเก่ียวกับการสงเสริม และกํากับดูแลการศึกษา ทกุ ระดับและทุกประเภท กาํ หนดนโยบาย แผนและมาตรฐานการศึกษา สนบั สนุนทรพั ยากรเพอ่ื การศึกษา สง เสริมและ ประสานงานการศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม และการกีฬาเพ่ือการศึกษา รวมทั้งการติดตามตรวจสอบและประเมินผล การจัดการศึกษา และสาระสําคัญในมาตรา ๓๔ ระบุไววา หนวยงานตนสังกัดหรือหนวยงานที่กํากับดูแลสถานศึกษา มหี นาที่พิจารณาเสนอนโยบาย แผนพฒั นา มาตรฐานการศึกษา ที่สอดคลองกับความตองการตามแผนพัฒนาเศรษฐกิจ และสังคมแหงชาติ และแผนการศึกษาแหงชาติ การสงเสริมประสานงานการจัดการอาชีวศึกษาของรัฐและเอกชน การ สนับสนุนทรัพยากร การติดตาม การตรวจสอบและประเมินผลการจัดการอาชีวศึกษา โดยคํานึงถึงคุณภาพและความ เปนเลศิ ทางวชิ าชีพ กฎกระทรวงการประกันคุณภาพการศึกษา พ.ศ. 2561 กําหนดใหสถานศึกษาแตละแหงจัดใหมีระบบการ ประกันคุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา โดยการกําหนดมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษาใหเปนไปตาม มาตรฐานการศกึ ษาแตล ะระดับและประเภทการศึกษาทีร่ ัฐมนตรวี า การกระทรวงศึกษาธิการประกาศกําหนด พรอมท้ัง จัดทําแผนพัฒนาการจัดการศึกษาของสถานศึกษาที่มุงคุณภาพตามมาตรฐานการศึกษาและดําเนินการตามแผน ท่ีกําหนดไว จัดใหมีการประเมินผลและตรวจสอบคุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา ติดตามผลการดําเนินการ เพ่ือพฒั นาสถานศึกษาใหมีคุณภาพตามมาตรฐานการศึกษา และจดั สงรายงานผลการประเมินตนเองพรอมแผนพัฒนา การจัดการศึกษาของสถานศกึ ษาใหหนวยงานตน สังกดั หรือหนว ยงานทก่ี ํากับดูแลสถานศึกษาเปน ประจําทุกปการศึกษา เพ่ือใหการดําเนินการประกันคุณภาพการศึกษาเปนไปอยางมีประสิทธิภาพ ใหหนวยงานตนสังกัดหรือ หนวยงานท่ีกํากับดูแลสถานศึกษามีหนาที่ในการใหคําปรึกษา ชวยเหลือ และแนะนําสถานศึกษา เพื่อใหการประกัน คณุ ภาพการศกึ ษาของสถานศึกษาพฒั นาอยางตอ เนื่อง เมื่อหนวยงานตนสังกัดหรือหนวยงานท่ีกํากับดูแลสถานศึกษาไดรับรายงานการประเมินตนเองพรอม แผนพัฒนาการจัดการศึกษาของสถานศึกษา ใหจัดสงรายงานผลการประเมินตนเองพรอมแผนพัฒนาการจัดการศึกษา ของสถานศึกษาดังกลาว และประเด็นตาง ๆ ท่ีตองการใหมีการประเมินผลและติดตามตรวจสอบซ่ึงรวบรวมไดจาก หนวยงานท่ีเก่ียวของหรือจากผูมีสวนไดสวนเสียกับสถานศึกษาแหงน้ันใหแกสํานักงานรับรองมาตรฐานและประเมิน คุณภาพการศึกษา (องคการมหาชน) เพ่ือใชเปนขอมูลและแนวทางในการประเมินคุณภาพภายนอก โดยจะตอง ดาํ เนนิ การประเมนิ ผลและติดตามตรวจสอบคณุ ภาพและมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษา และจะสงรายงานผลการ ประเมินและการติดตามตรวจสอบดังกลาว พรอ มขอเสนอแนะใหแ กสถานศกึ ษาและหนวยงานตนสังกดั หรอื หนวยงานท่ี กํากับดูแลสถานศกึ ษา เพอ่ื ใหสถานศึกษาใชเ ปนแนวทางในการปรับปรุงและพฒั นาคุณภาพการศึกษาตอไป จากสาระสําคัญของพระราชบัญญัติการศึกษาแหงชาติ พ.ศ. ๒๕๔๒ และท่ีแกไขเพ่ิมเติม รวมท้ังกฎกระทรวง การประกันคุณภาพการศึกษา พ.ศ. 2561 สามารถกําหนดหนาท่ีและความรับผิดชอบการประกันคุณภาพการศึกษา ของหนวยงานในแตละระดับ ตั้งแตระดับกระทรวงศึกษาธิการ หนวยงานตนสังกัดหรือหนวยงานท่ีกํากับดูแล และ สถานศึกษา ไดดงั ภาพที่ ๑.๒

กระทรวงศึกษาธกิ าร 4 สถานศกึ ษา ๑ . กํ า ห น ด น โ ย บ า ย ด า น ๑. จัดใหมีระบบประกันคุณภาพภายใน ก า ร ศึ ก ษ า แ ต ล ะ ร ะ ดั บ แ ล ะ หนวยงานตน สงั กัดหรือหนว ยงานท่กี ํากับดูแล สถานศกึ ษา ประเภทการศึกษา 1. กํ าห นด นโ ยบ าย ดา นก าร ศึก ษา ขอ ง ๒ . จั ด ทํ า แ ผ น ก า ร ศึ ก ษ า หนว ยงานตน สงั กัด ๑.๑ กําหนดมาตรฐานการศึกษาของ แหงชาติ 2. กําหนดมาตรฐานการศึกษาแตละระดับและ สถา นศึก ษา ใหเ ปนไ ปต ามม าตร ฐา น ๓. กาํ หนดมาตรฐานการศึกษา ประเภทการศกึ ษา การศึกษาแตล ะระดบั และประเภทการศกึ ษา ของชาติ 3. กําหนดหลักเกณฑและแนวปฏิบัติการ ๔. ออกกฎกระทรวงการ ประกันคุณภาพการศกึ ษา ๑.๒ จัดทําแผนพัฒนาการจัดการศึกษา ประกันคุณภาพการศึกษา 4. ศึกษา วิเคราะห รายงานผลการประเมิน ของสถานศึกษาที่มุงพัฒนาคุณภาพตาม ๕. ปร ะก าศ ใช มา ตร ฐา น ตนเองของสถานศึกษา และใหคําปรึกษา มาตรฐานการศกึ ษาของสถานศึกษา ก า ร ศึ ก ษ า แ ต ล ะ ร ะ ดั บ แ ล ะ ชวยเหลือ และแนะนําสถานศึกษา เพ่ือใหการ ประเภทการศกึ ษา ประกันคุณภาพการศึกษาของสถานศึกษา ๑.๓ ดําเนินการตามแผนพัฒนาการจัด ๖. ตีความและวินิจฉัยปญหา พัฒนาอยางตอเน่ือง การศึกษาของสถานศกึ ษา ใ น ก า ร ดํ า เ นิ น ก า ร ป ร ะ กั น 5. จัดสงรายงานผลการประเมินตนเองพรอม คณุ ภาพการศกึ ษา แผนพัฒนาการจัดการศึกษาของสถานศึกษา ๑.๔ ประเมินผลและตรวจสอบคุณภาพ และประเด็นท่ีตองการใหมีการประเมินผลและ การศกึ ษาภายในสถานศึกษา การติดตามตรวจสอบ ไปยังสํานักงานรับรอง ม า ต ร ฐ า น แ ล ะ ป ร ะ เ มิ น คุ ณ ภ า พ ก า ร ศึ ก ษ า ๑.๕ ติดตามผลการดําเนินการ เพอ่ื พฒั นา (องคก ารมหาชน) เพ่อื ใชเปน ขอ มูลและแนวทาง คุณภาพการศกึ ษาของสถานศกึ ษา ในการประเมินคุณภาพภายนอก 6. ติดตามผลการดําเนินการปรับปรุงและ ๑.๖ จัดทํารายงานผลการประเมินตนเอง พฒั นาคณุ ภาพการศกึ ษา ตามขอ เสนอแนะของ ตามมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษา สาํ นกั งานรับรองมาตรฐานและประเมินคณุ ภาพ พรอมจัดสงรายงานและแผนพัฒนาการจัด การศึกษา (องคการมหาชน) เพ่ือนําไปสูการ การศกึ ษาของสถานศกึ ษาไปยังหนว ยงานตน พัฒนาคุณภาพและมาตรฐานการศึกษาของ สังกดั เปนประจาํ ทกุ ปก ารศกึ ษา สถานศึกษา ๑ . ๗ ป รั บ ป รุ งแ ล ะ พั ฒ น า คุ ณ ภ า พ การศึกษาจากผลการประเมินตนเอง และ ตามขอเสนอแนะของหนวยงานตน สังกดั ๒. รับการประเมนิ คุณภาพภายนอก 3. ปรับปรุงและพัฒนาคุณภาพการศึกษา ข อ ง ส ถ า น ศึ ก ษ า ต า ม ข อ เ ส น อ แ น ะ ข อ ง สํานักงานรับรองมาตรฐานและประเมิน คุณภาพการศึกษา (องคการมหาชน) และ หนวยงานตนสังกัดหรือหนวยงานที่กํากับ ดูแล เพ่ือนําไปสูการพัฒนาคุณภาพและ มาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษา ภาพท่ี 1.2 แสดงหนาท่แี ละความรบั ผิดชอบการประกนั คณุ ภาพการศึกษาของหนว ยงานแตละระดับ และประเภทการศกึ ษา

5 เมื่อพิจารณาถึงหนาท่ีและความรับผิดชอบการประกันคุณภาพการศึกษากระทรวงศึกษาธิการ มีหนาที่สําคัญ คอื การกาํ หนดนโยบายดานการศกึ ษา การจดั ทาํ แผนการศกึ ษาแหง ชาติ การกาํ หนดมาตรฐานการศกึ ษาของชาติ การ ออกกฎกระทรวงการประกันคุณภาพการศึกษา การประกาศใชมาตรฐานการศึกษาแตละระดับและประเภทการศึกษา และการตีความและวนิ ิจฉยั ปญ หาในการดําเนนิ การประกันคุณภาพการศกึ ษา หนวยงานตนสังกัดหรือหนวยงานที่กํากับดูแล มีหนาท่ีสําคัญ คือ การกําหนดนโยบายดานการศึกษาของ หนวยงานตนสังกัด การกําหนดมาตรฐานการศึกษาแตละระดับและประเภทการศึกษา การกําหนดหลักเกณฑและ แนวปฏิบัติการประกันคุณภาพการศึกษา การศึกษา วิเคราะห รายงานผลการประเมินตนเองของสถานศึกษาและ การใหคําปรึกษา ชวยเหลือ และแนะนําสถานศึกษา เพ่ือใหการประกันคุณภาพการศึกษาของสถานศึกษาพัฒนา อยางตอเน่ือง การจัดสง รายงานผลการประเมินตนเองพรอ มแผนพัฒนาการจัดการศึกษาของสถานศึกษา และประเด็น ที่ตองการใหมีการประเมินผลและการติดตามตรวจสอบไปยงั สํานักงานรับรองมาตรฐานและประเมินคุณภาพการศึกษา (องคการมหาชน) เพ่ือใชเปนขอมลู และแนวทางในการประเมนิ คณุ ภาพภายนอก การตดิ ตามผลการดาํ เนนิ การปรับปรุง และพัฒนาคุณภาพการศึกษาของสถานศึกษา ตามขอเสนอแนะของสํานักงานรับรองมาตรฐานและประเมินคุณภาพ การศกึ ษา (องคก ารมหาชน) เพอ่ื นาํ ไปสกู ารพฒั นาคณุ ภาพและมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษา สถานศึกษา มีหนา ท่ีสําคัญ คือ การจัดใหมีระบบประกันคุณภาพภายในสถานศึกษา โดยการกําหนดมาตรฐาน การศกึ ษาของสถานศึกษาใหเ ปนไปตามมาตรฐานการศึกษาแตละระดบั และประเภทการศึกษา จดั ทําแผนพัฒนาการจัด การศึกษาของสถานศึกษาที่มุงคุณภาพตามมาตรฐานการศึกษา และดําเนินการตามแผนที่กําหนดไว จัดใหมีการ ประเมินผลและตรวจสอบคุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา ติดตามผลการดําเนินการเพ่ือพัฒนาสถานศึกษาใหมี คุณภาพตามมาตรฐานการศึกษา และจัดสงรายงานผลการประเมินตนเองใหแกหนวยงานตนสังกัดหรือหนวยงานที่ กํากับดแู ลสถานศึกษาเปนประจําทุกปการศกึ ษา รวมถึงรับการประเมนิ คณุ ภาพภายนอกจากสํานักงานรับรองมาตรฐาน และประเมินคุณภาพการศึกษา (องคการมหาชน) และหนวยงานตนสังกัดหรือหนวยงานที่กํากับดูแล เพ่ือนําไปสูการ พัฒนาคุณภาพและมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษา ใหบรรลุเปาประสงคของหนวยงานตนสังกัดหรือหนวยงานที่ กาํ กบั ดูแลสถานศึกษา การจัดการศกึ ษาไดรบั การพัฒนาอยา งตอเน่อื งและสรา งความเชือ่ มน่ั ใหแกผูมสี ว นเก่ยี วของและ สาธารณชน

สวนท่ี ๒ มาตรฐานการอาชีวศึกษา พระราชบัญญัติการศึกษาแหงชาติ พ.ศ. ๒๕๔๒ และท่ีแกไขเพิ่มเติม ในหมวด ๕ สวนท่ี ๑ การบริหารและ การจัดการศึกษาของรัฐ มาตรา ๓๔ และพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการกระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. 2546 และทแี่ กไขเพิม่ เติม มาตรา 17 ระบไุ วว า ใหค ณะกรรมการการอาชวี ศกึ ษา มหี นา ทีพ่ ิจารณาเสนอนโยบาย แผนพัฒนา มาตรฐานและหลักสูตรการอาชีวศึกษา ที่สอดคลองกับความตองการตามแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ และ แผนการศึกษาแหงชาติ กฎกระทรวงการประกันคุณภาพการศึกษา พ.ศ. 2561 กําหนดใหหนวยงานตนสังกัดหรือ หนวยงานท่ีกํากับดูแล มีหนาท่ี ศึกษา วิเคราะห รายงานผลการประเมินตนเองของสถานศึกษาและใหคําปรึกษา ชวยเหลือ และแนะนําสถานศึกษาเพ่ือใหการประกันคุณภาพการศึกษาของสถานศึกษาพัฒนาอยางตอเนื่อง จัดสง รายงานผลการประเมินตนเองพรอมแผนพัฒนาการจัดการศึกษาของสถานศึกษาและประเด็นท่ีตองการใหมีการ ประเมินผลและการติดตามตรวจสอบไปยังสํานักงานรับรองมาตรฐานและประเมินคุณภาพการศึกษา (องคการมหาชน) เพ่ือใชเปนขอมูลและแนวทางในการประเมินคุณภาพภายนอก และติดตามผลการดําเนินการปรับปรุงและพัฒนา คุณภาพการศึกษาของสถานศึกษาตามขอเสนอแนะของสํานักงานรับรองมาตรฐานและประเมินคุณภาพการศึกษา (องคการมหาชน) เพื่อนาํ ไปสูก ารพัฒนาคุณภาพและมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษา จากสาระสําคัญของพระราชบัญญัติการศึกษาแหงชาติ พ.ศ. ๒๕๔๒ และที่แกไขเพิ่มเติม รวมทั้งกฎกระทรวง การประกันคุณภาพการศึกษา พ.ศ. 2561 สํานักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษาซ่ึงเปนหนวยงานตนสังกัดของ สถานศกึ ษาอาชีวศึกษา มีหนา ทใ่ี นการขับเคลอ่ื นการประกันคุณภาพการศึกษาที่สาํ คญั ย่ิง ไดแก การกําหนดมาตรฐาน การอาชีวศึกษา โดยความเห็นชอบของรฐั มนตรีวาการกระทรวงศึกษาธิการศึกษาในการประกาศใช เพื่อใหสถานศึกษา ในสังกัดสํานักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษาใชเปนมาตรฐานกลางในการกําหนดมาตรฐานการศึกษาของ สถานศึกษาตอไป ๒.๑ การกาํ หนดมาตรฐานการอาชีวศึกษา การกําหนดมาตรฐานการอาชีวศึกษา มคี วามสําคัญย่ิงในการดาํ เนินการประกันคุณภาพภายในสถานศึกษาของ สถานศกึ ษาในสงั กัดสาํ นกั งานคณะกรรมการการอาชวี ศึกษา ซ่ึงกฎกระทรวงการประกนั คุณภาพการศกึ ษา พ.ศ. 2561 ขอ 3 กําหนดใหสถานศึกษาแตล ะแหง จดั ใหม ีระบบการประกนั คุณภาพการศกึ ษาภายในสถานศกึ ษา โดยการกําหนด มาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษาใหเปนไปตามมาตรฐานการศึกษาแตละระดับและประเภทการศึกษาที่ รัฐมนตรีวาการกระทรวงศึกษาธิการประกาศกําหนด เปนองคประกอบแรกในการพัฒนาระบบประกันคุณภาพภายใน ของสถานศกึ ษา โดยการกําหนดมาตรฐานการอาชีวศกึ ษามีวตั ถุประสงค ดังน้ี ๒.๑.๑ เพ่อื ใหสถานศึกษาใชเ ปน มาตรฐานกลางในการกาํ หนดมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษา ๒.๑.๒ เพื่อใหสถานศึกษาใชเปนหลักในการเทียบเคียงสําหรับการสงเสริมและกํากับดูแล การตรวจสอบการ ประเมินผล และการประกนั คุณภาพการศึกษาภายในสถานศกึ ษา ๒.๑.๓ เพื่อใหสถานศกึ ษาใชเปน แนวทางในการพัฒนาหรอื ยกระดับคุณภาพการศึกษาของสถานศึกษา

7 ๒.๒ กรอบแนวคดิ ในการกาํ หนดมาตรฐานการอาชีวศกึ ษา การกําหนดมาตรฐานการอาชีวศึกษา สามารถทําไดโดยการศึกษา วิเคราะห และสังเคราะห อุดมการณและ หลักการในการจัดการศึกษาของชาติ มาตรฐานการศึกษาของชาติ แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ แผนการ ศึกษาแหงชาติ และนโยบายการจัดการศกึ ษาของกระทรวงศกึ ษาธิการ และสํานักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา ซ่ึง สามารถนํามากําหนดเปนกรอบแนวคดิ ในการกําหนดมาตรฐานการอาชีวศึกษา ดงั แสดงในภาพท่ี ๒.๑ อุดมการณและหลกั การในการจัดการศกึ ษาของชาติ มาตรฐานการอาชีวศึกษา มาตรฐานการศกึ ษาของชาติ พ.ศ. 2547 แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ ฉบับที่ 12 (พ.ศ. 2560-2564) แผนการศึกษาแหงชาติ พ.ศ. 2560-2579 นโยบายการจัดการศกึ ษาของกระทรวงศึกษาธิการ และสํานักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา ภาพท่ี ๒.๑ แสดงกรอบแนวคิดในการกาํ หนดมาตรฐานการอาชวี ศกึ ษา จากกรอบแนวคิดในการกําหนดมาตรฐานการอาชีวศึกษา แสดงใหเห็นถึงความสัมพันธของอุดมการณและ หลักการในการจัดการศึกษาของชาติ มาตรฐานการศึกษาของชาติ พ.ศ. 2547 แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม แหงชาติ ฉบับที่ 12 (พ.ศ. 2560-2564) แผนการศึกษาแหงชาติ พ.ศ. 2560-2579 และนโยบายการจัด การศกึ ษาของกระทรวงศึกษาธกิ าร และสาํ นักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษากบั มาตรฐานการอาชวี ศึกษา

8 ๒.๓ กระบวนการกําหนดมาตรฐานการอาชีวศกึ ษา เริ่มตน ศึกษา และวเิ คราะห อดุ มการณและ ศกึ ษา และวเิ คราะห ศึกษา และวิเคราะห หลกั การในการจัดการศกึ ษาของชาติ มาตรฐานการศึกษาของชาติ แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสงั คมแหง ชาติ ฉบบั ท่ี 12 พ.ศ. 2547 (พ.ศ. 2560-2564) ศกึ ษา และวเิ คราะห ศึกษา และวิเคราะห นโยบายการจดั การศกึ ษา แผนการศกึ ษาแหง ชาติ ของกระทรวงศกึ ษาธกิ าร พ.ศ. 2560-2579 และสาํ นักงานคณะกรรมการการอาชวี ศึกษา มาตรฐานการอาชวี ศกึ ษา ไมเ ห็นชอบ มาตรฐานการอาชวี ศกึ ษา เสนอขอความเห็นชอบตอ รฐั มนตรวี าการกระทรวงศกึ ษาธกิ าร เห็นชอบ ประชาสมั พันธใ หสถานศึกษาและผูเกีย่ วขอ งทราบเพอื่ นําสกู ารปฏิบัติ ส้นิ สดุ ภาพที่ ๒.๒ แสดงกระบวนการกําหนดมาตรฐานการอาชวี ศกึ ษา

9 จากกระบวนการกําหนดมาตรฐานการอาชีวศึกษา แสดงใหเห็นถึงวิธีการในการดําเนินการจัดทําในแตละ ขน้ั ตอน โดยมรี ายละเอยี ดดังนี้ ขั้นตอนที่ 1 ศึกษา วิเคราะห สังเคราะห อุดมการณและหลักการในการจัดการศึกษาของชาติ ไดแก รัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๖๐, พระราชบัญญัติการศึกษาแหงชาติ พ.ศ. ๒๕๔๒ และที่แกไข เพิ่มเติม, กรอบยุทธศาสตรชาติ ระยะ ๒๐ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕79) มาตรฐานการศึกษาของชาติ พ.ศ. 2547 แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ ฉบับที่ 12 (พ.ศ. 2560-2564) แผนการศึกษาแหงชาติ พ.ศ. ๒๕๖๐- ๒๕๗๙ และนโยบายการจัดการศึกษาของกระทรวงศกึ ษาธิการ และสาํ นกั งานคณะกรรมการการอาชวี ศกึ ษา เพ่อื นาํ ผล การศกึ ษา วิเคราะห และสงั เคราะห มากาํ หนดมาตรฐานการอาชีวศกึ ษา ขั้นตอนที่ 2 เสนอมาตรฐานการอาชีวศึกษาที่ผานความเห็นชอบของคณะกรรมการการอาชีวศึกษา ตอ รัฐมนตรีวาการกระทรวงศกึ ษาธิการ เพอ่ื พิจารณาใหค วามเห็นชอบลงนามและประกาศใช ข้ันตอนที่ 3 ประชาสัมพันธใหสถานศึกษาในสังกัดสํานักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา และผูมีสวน เกี่ยวขอ งทราบอยางทวั่ ถึง เพ่ือนําสกู ารปฏบิ ตั ิ ๒.๔ มาตรฐานการอาชวี ศึกษา พ.ศ. 2561 จากสาระสําคญั ของพระราชบัญญัติการศึกษาแหงชาติ พ.ศ. ๒๕๔๒ และท่ีแกไขเพิ่มเติม มาตรา ๓๔ วรรคสอง และพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการกระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. ๒๕๔๖ มาตรา ๑๗ กําหนดใหคณะกรรมการ การอาชีวศึกษา พิจารณามาตรฐานการอาชีวศกึ ษาทีส่ อดคลอ งกับแผนพฒั นาเศรษฐกิจและสังคมแหง ชาติ และแผนการ ศึกษาแหงชาติ ประกอบกับกฎกระทรวงการประกันคุณภาพการศึกษา พ.ศ. ๒๕๖๑ ขอ ๓ กําหนดใหสถานศึกษา จัดระบบประกันคุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษาใหเปนไปตามมาตรฐานการอาชีวศึกษาท่ีรัฐมนตรีวาการ กระทรวงศึกษาธิการประกาศกําหนด คณะกรรมการการอาชีวศึกษาจึงไดพิจารณามาตรฐานการอาชีวศึกษา เพื่อใชใน การจัดการศึกษาและการประกันคุณภาพการศึกษาดานอาชีวศึกษา ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ ระดับ ประกาศนียบัตรวิชาชพี ชนั้ สงู และการฝก อบรมวิชาชีพ มาตรฐานการอาชวี ศกึ ษา พ.ศ. 2561 ประกอบดวย ๓ มาตรฐาน 9 ประเดน็ การประเมนิ ดงั น้ี มาตรฐานท่ี 1 คุณลักษณะของผสู ําเรจ็ การศกึ ษาอาชวี ศึกษาทพ่ี งึ ประสงค การจัดการอาชีวศึกษา เปนการจัดการศึกษาเพื่อพัฒนาผูสําเร็จการศึกษาอาชีวศึกษาใหมีความรู มีทักษะและ การประยุกตใชเปนไปตามมาตรฐานคุณวุฒิอาชีวศึกษาแตละระดับการศึกษา และมีคุณธรรม จริยธรรม และ คุณลักษณะท่พี งึ ประสงค ประกอบดว ยประเด็นการประเมนิ ดงั นี้ ๑.๑ ดา นความรู ผูสําเร็จการศึกษาอาชีวศึกษามีความรูเกี่ยวกับขอเท็จจริง ตามหลักการ ทฤษฏี และแนวปฏิบัติตาง ๆ ท่ี เกี่ยวของกับสาขาวิชาท่ีเรียน หรือทํางาน โดยเนนความรูเชิงทฤษฏี และหรือขอเท็จจริง เปนไปตามมาตรฐานคุณวุฒิ อาชวี ศึกษาแตล ะระดับการศึกษา

10 ๑.๒ ดา นทกั ษะและการประยุกตใช ผูสําเร็จการศึกษาอาชีวศึกษามีทักษะท่ีจําเปนในศตวรรษท่ี 21 ทักษะวิชาชีพ และทักษะชีวิตเปนไปตาม มาตรฐานคุณวุฒิอาชีวศึกษาแตละระดับการศึกษา สามารถประยุกตใชในการปฏิบัติงาน และการดํารงชีวิตอยูรวมกับ ผอู นื่ ไดอยา งมีความสขุ ตามปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง และมีสุขภาวะที่ดี ๑.๓ ดานคุณธรรม จรยิ ธรรม และคุณลกั ษณะท่ีพึงประสงค ผสู ําเร็จการศกึ ษาอาชีวศึกษามีคุณธรรม จรยิ ธรรม จรรยาบรรณวิชาชีพ เจตคตแิ ละกิจนสิ ยั ทดี่ ี ภมู ิใจและรกั ษา เอกลักษณของชาติไทย เคารพกฎหมาย เคารพสิทธิของผูอ่ืน มีความรับผิดชอบตามบทบาทหนาท่ีของตนเองตาม ระบอบประชาธปิ ไตยอนั มพี ระมหากษัตรยิ ทรงเปนประมุข มจี ติ สาธารณะ และมจี ิตสาํ นึกรักษส ิ่งแวดลอ ม มาตรฐานที่ 2 การจดั การอาชีวศึกษา สถานศึกษามีครูท่ีมีคุณวุฒิการศึกษาและจํานวนตามเกณฑที่กําหนด ใชหลักสูตรฐานสมรรถนะในการจัดการ เรียนการสอนท่ีเนนผูเรียนเปนสําคัญ และบริหารจัดการทรัพยากรของสถานศึกษาอยางมีประสิทธิภาพ มีความสําเร็จในการดําเนินการตามนโยบายสําคัญของหนวยงานตนสังกัดหรือหนวยงานที่กํากับดูแลสถานศึกษา ประกอบดวยประเดน็ การประเมนิ ดงั นี้ ๒.๑ ดา นหลกั สูตรอาชวี ศกึ ษา สถานศึกษาใชหลักสูตรฐานสมรรถนะที่สอดคลองกับความตองการของผูเรียน ชุมชน สถานประกอบการ ตลาดแรงงาน มีการปรับปรุงรายวิชาเดิม หรือกําหนดรายวิชาใหม หรอื กลุมวิชาเพ่ิมเติมใหทันตอการเปล่ยี นแปลงของ เทคโนโลยแี ละความตองการของตลาดแรงงาน โดยความรวมมือกบั สถานประกอบการหรอื หนวยงานทเี่ ก่ยี วของ ๒.๒ ดา นการจัดการเรียนการสอนอาชีวศึกษา สถานศึกษามีครูทม่ี ีคุณวุฒิการศกึ ษาและมีจาํ นวนตามเกณฑท ี่กาํ หนด ไดรับการพัฒนาอยางเปนระบบตอเนอ่ื ง เพ่ือเปนผูพรอมทั้งดานคุณธรรม จริยธรรมและความเขมแข็งทางวิชาการและวิชาชีพ จัดการเรียนการสอนที่เนนผูเรียน เปนสําคัญ ตอบสนองความตองการของผูเรียนท้ังวัยเรียนและวัยทํางาน ตามหลักสูตร มาตรฐานคุณวุฒิอาชีวศึกษา แตละระดับการศึกษา ตามระเบียบหรือขอบังคับเกี่ยวกับการจัดการศึกษาและการประเมินผลการเรียนของแตละ หลกั สตู ร สงเสรมิ สนับสนุน กํากบั ดูแลใหค รจู ัดการเรียนการสอนรายวชิ าใหถ กู ตอง ครบถว น สมบรู ณ ๒.3 ดา นการบรหิ ารจดั การ สถานศึกษาบริหารจัดการบุคลากร สภาพแวดลอม ภูมิทัศน อาคารสถานท่ี หองเรียน หองปฏิบัติการ โรงฝกงาน ศูนยวิทยบริการ ส่ือ แหลงเรียนรู เทคโนโลยีสารสนเทศ ครุภัณฑ และงบประมาณของสถานศึกษาที่มีอยู อยางเตม็ ศกั ยภาพและมปี ระสิทธิภาพ ๒.4 ดา นการนาํ นโยบายสกู ารปฏิบตั ิ สถานศึกษามีความสําเร็จในการดําเนินการบริหารจัดการสถานศึกษา ตามนโยบายสาํ คัญท่ีหนว ยงานตนสังกัด หรือหนวยงานท่ีกํากับดูแลสถานศึกษามอบหมาย โดยความรวมมอื ของผูบริหาร ครู บุคลากรทางการศึกษาและผูเรียน รวมท้ังการชวยเหลือ สงเสริม สนับสนุนจากผูปกครอง ชุมชน สถานประกอบการและหนวยงานท่ีเก่ียวของทั้งภาครัฐ และภาคเอกชน

11 มาตรฐานท่ี 3 การสรา งสงั คมแหง การเรียนรู สถานศึกษารวมมือกับบุคคล ชุมชน องคกรตาง ๆ เพื่อสรางสังคมแหงการเรียนรู มีการจัดทํานวัตกรรม ส่งิ ประดิษฐ งานสรา งสรรค งานวิจัย ประกอบดว ยประเด็นการประเมิน ดงั น้ี ๓.1 ดานความรว มมือในการสรา งสงั คมแหงการเรียนรู สถานศึกษามีการสรางความรวมมือกับบุคคล ชุมชน องคกรตาง ๆ ทั้งในประเทศและตางประเทศในการจัด การศึกษา การจัดทรัพยากรทางการศึกษา กระบวนการเรียนรู การบริการทางวชิ าการและวิชาชีพ โดยใชเทคโนโลยีท่ี เหมาะสม เพ่อื พฒั นาผเู รียนและคนในชุมชนสสู ังคมแหง การเรยี นรู ๓.2 ดานนวัตกรรม สง่ิ ประดิษฐ งานสรา งสรรค งานวจิ ัย สถานศึกษาสงเสริมสนับสนุนใหมีการจัดทํานวัตกรรม ส่ิงประดิษฐ งานสรางสรรค งานวิจัย โดยผูบริหาร ครู บุคลากรทางการศึกษา ผูเรียน หรือรวมกับบุคคล ชุมชน องคกรตา ง ๆ ที่สามารถนําไปใชประโยชนไดต ามวัตถปุ ระสงค และเผยแพรส ูส าธารณชน

สวนท่ี ๓ หลกั เกณฑแ ละแนวปฏบิ ตั กิ ารประกันคณุ ภาพภายในสถานศกึ ษา 3.1 ระบบการประกันคณุ ภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา กฎกระทรวงการประกันคณุ ภาพการศกึ ษา พ.ศ. 2561 ขอ ๓ กําหนดใหส ถานศึกษาแตละแหงจัดใหม ีระบบ การประกันคุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา โดยการกําหนดมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษาใหเปนไป ตามมาตรฐานการศึกษาแตละระดับและประเภทการศึกษาที่รัฐมนตรีวาการกระทรวงศึกษาธิการประกาศกําหนด พรอมทั้งจัดทําแผนพัฒนาการจัดการศึกษาของสถานศึกษาท่ีมุงคุณภาพตามมาตรฐานการศึกษา และดําเนินการตาม แผนที่กําหนดไว จัดใหมีการประเมินผลและตรวจสอบคุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา ติดตามผลการดําเนินการ เพ่ือพัฒนาสถานศึกษาใหมีคุณภาพตามมาตรฐานการศึกษาและจัดสงรายงานผลการประเมินตนเองพรอมแผนพัฒนา การจดั การศึกษาของสถานศกึ ษาใหห นวยงานตนสงั กัดหรือหนว ยงานทกี่ ํากบั ดูแลสถานศึกษาเปนประจําทกุ ปการศึกษา ซ่ึงสามารถแสดงระบบการประกนั คุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา ไดด งั ภาพท่ี ๓.๑

13 มาตรฐานการศึกษา เรมิ่ ตน ของสถานศกึ ษา กาํ หนดมาตรฐานการศกึ ษาของสถานศึกษา แผนพฒั นาการ จัดการศกึ ษาของ จัดทําแผนพัฒนาการจดั การศึกษาของสถานศกึ ษา จดั ทาํ แผนปฏิบัตกิ ารประจาํ ป สถานศกึ ษา ดําเนินการตามแผนปฏิบตั ิการประจาํ ป กํากับติดตามการดาํ เนนิ งาน ประเมนิ ผลและตรวจสอบคณุ ภาพการศกึ ษาภายในสถานศกึ ษา ดาํ เนนิ การปรบั ปรงุ และพัฒนา ตดิ ตามผลการดําเนนิ การเพ่ือพฒั นาสถานศกึ ษา ไมบ รรลุวตั ถปุ ระสงคแ ละเปาหมาย พิจารณาผลการดาํ เนนิ การ จัดทาํ รายงานผลการประเมนิ ตนเอง รายงานผล การประเมินตนเอง สงรายงานผลการประเมินตนเอง พรอ มแผนพฒั นาการจัดการศกึ ษาของสถานศกึ ษา รับการประเมินคณุ ภาพภายนอก ขอเสนอแนะของหนว ยงาน ตนสังกัดและ สมศ. กําหนดแนวทางการปรบั ปรงุ และพัฒนาคุณภาพการศึกษา ภาพท่ี ๓.๑ แสดงระบบการประกันคณุ ภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา

14 สถานศกึ ษาจดั ใหม รี ะบบการประกันคุณภาพภายในสถานศึกษา ดังนี้ 1. กําหนดมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษาใหเปน ไปตามมาตรฐานการอาชวี ศึกษา 2. จัดทําแผนพัฒนาการจัดการศึกษาของสถานศึกษาที่มุงคุณภาพตามมาตรฐานการอาชีวศึกษาของ สถานศกึ ษา 3. จัดทาํ แผนปฏิบตั กิ ารประจาํ ปแตละปใหสอดคลองกับแผนพัฒนาการจดั การศึกษาของสถานศึกษา 4. ดาํ เนินการตามแผนงาน โครงการในชวงเวลาทรี่ ะบุไวในแผนปฏิบัติการประจําป 5. กํากบั ติดตามการปฏิบตั งิ านตามแผนงาน โครงการในชวงเวลาทีร่ ะบุไวใ นแผนปฏิบตั กิ ารประจําป 6. ประเมินผลและตรวจสอบคุณภาพการศกึ ษาภายในสถานศึกษา 7. นําผลจากการประเมินและตรวจสอบคุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษามาเปนแนวทางในการปรับปรุง และพฒั นาการจัดการศกึ ษาใหมีคุณภาพตามมาตรฐานการอาชวี ศึกษาของสถานศึกษา 8. ติดตามผลการดําเนินการเพ่ือพัฒนาสถานศึกษา หากไมบรรลุวัตถุประสงคและเปาหมายที่กําหนดไว อาจ ตองพจิ ารณาปรับปรุงแผนปฏิบัตกิ ารประจําปหรอื ปรับปรงุ การดําเนนิ การตามแผนปฏิบตั ิการประจําปต ามความจาํ เปน และเหมาะสม 9. จัดทํารายงานผลการประเมินตนเอง (Self Assessment Report : SAR) ตามมาตรฐานการศึกษาของ สถานศึกษาเม่ือสนิ้ ปก ารศกึ ษาเปน ประจาํ ทุกป 10. สงรายงานผลการประเมินตนเอง (SAR) พรอมแผนพัฒนาการจัดการศึกษาของสถานศึกษา ใหหนวยงาน ตนสังกัดหรอื หนวยงานท่กี าํ กับดูแลสถานศึกษาเปนประจาํ ทกุ ปการศึกษา 11. รับการประเมินคุณภาพภายนอกจากสํานักงานรับรองมาตรฐานและประเมินคุณภาพการศกึ ษา (องคการ มหาชน) ตามชวงเวลาท่ีกาํ หนด 12. นําขอเสนอแนะจากการวิเคราะหรายงานผลการประเมินตนเอง (SAR) ของหนวยงานตนสังกัดหรือ หนวยงานที่กํากับดูแลสถานศึกษา และขอเสนอแนะจากการประเมินคุณภาพภายนอกของสํานักงานรับรองมาตรฐาน และประเมินคุณภาพการศึกษา (องคการมหาชน) มากําหนดแนวทางการปรับปรุงและพัฒนาคุณภาพการศึกษา โดย อาจตองพิจารณาปรบั ปรุงมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษา แผนพัฒนาการจัดการศึกษาของสถานศึกษา แผนปฏบิ ัติ การประจําป รวมท้งั การดาํ เนนิ การตามแผนปฏิบตั กิ ารประจาํ ปตามความจําเปนและเหมาะสม ๓.๒ หลกั เกณฑแ ละแนวปฏิบตั ิการประกนั คุณภาพการศกึ ษาภายในสถานศกึ ษา ๓.๒.๑ หลกั เกณฑ ใหสถานศึกษาจัดทํามาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษา ใหเปนไปตามมาตรฐานการอาชีวศึกษาท่ี รัฐมนตรีวา การกระทรวงศึกษาธกิ ารประกาศกําหนด

15 ๓.๒.๒ แนวปฏิบตั ิ ใหส ถานศึกษาดําเนนิ การจดั ระบบการประกนั คุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา ดังน้ี 1) กําหนดมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษาใหเปนไปตามมาตรฐานการอาชีวศึกษาท่ี รัฐมนตรีวาการกระทรวงศึกษาธิการประกาศกําหนด และอาจเพิ่มมาตรฐานการศึกษาหรือประเด็นการประเมินไดตาม บริบทของสถานศึกษา เพื่อใชในการประกันคุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา โดยการมีสวนรวมของบุคลากรใน สถานศึกษา ผเู รยี น ผปู กครอง ชุมชน สถานประกอบการ และหนว ยงานทีเ่ ก่ยี วของทง้ั ภาครฐั และเอกชน 2) จัดทําแผนพัฒนาการจัดการศึกษาของสถานศึกษาท่ีมุงคุณภาพตามมาตรฐานการศึกษาของ สถานศึกษา โดยการมีสวนรว มของบคุ ลากรในสถานศกึ ษา ผูเรยี น ผปู กครอง ชุมชน สถานประกอบการ และหนวยงาน ทีเ่ กี่ยวของท้งั ภาครัฐและเอกชน 3) จัดทําแผนปฏิบัติการประจําปของสถานศึกษา และดําเนินการตามแผนปฏิบัติการประจําป โดยมี การกํากับตดิ ตามผลการดาํ เนนิ การตามแผน 4) การประเมินผลและตรวจสอบคุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา การจัดทํารายงานผลการ ประเมินตนเอง และการจัดสงรายงานผลการประเมินตนเองพรอมแผนพัฒนาการจัดการศึกษาของสถานศึกษาให หนวยงานตนสงั กัดหรือหนว ยงานทก่ี ํากับดแู ลสถานศกึ ษา 5) กําหนดแนวทางการติดตามผลการดําเนินการ เพ่ือพัฒนาคุณภาพการศึกษาของสถานศึกษาใหมี คณุ ภาพตามมาตรฐานการศกึ ษาของสถานศึกษา จดั ทาํ รายงานประจาํ ป ๓.๓ การกําหนดมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษา การกําหนดมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษามีความสําคัญในการดําเนินการประกันคุณภาพภายในของ สถานศึกษา ซ่ึงกฎกระทรวงการประกันคุณภาพการศึกษา พ.ศ. 2561 ขอ ๓ กําหนดใหสถานศึกษาจัดใหมีระบบ การประกันคุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา โดยระบุใหการกําหนดมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษา เปน องคป ระกอบแรกในการพัฒนาระบบประกนั คุณภาพภายในของสถานศึกษา ๓.3.๑ ความสาํ คัญของมาตรฐานการศึกษาของสถานศกึ ษา มาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษา มีความสําคัญตอระบบการประกันคุณภาพการศึกษาภายใน สถานศกึ ษา ดังนี้ ๑) เปนกรอบในการพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาของสถานศึกษาใหเปนไปตามเจตนารมณของ การจัดการศึกษาทั้งในระดับชาติ ระดับหนวยงานตนสังกัดหรือหนวยงานท่ีกํากับดูแลสถานศึกษา ระดับสถานศึกษา และความตองการของผมู สี วนไดสวนเสยี กบั การจดั การศึกษาของสถานศึกษา 2) เปน แนวทางในการจดั ทาํ แผนพัฒนาการจัดการศึกษาของสถานศึกษา 3) เปน กรอบในการจดั ทาํ เครื่องมอื เพ่ือประเมนิ ผลและตรวจสอบคณุ ภาพภายในสถานศึกษา

16 ๓.3.2 กรอบแนวคิดในการกําหนดมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษา มาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษาไดมาจากการศึกษา วิเคราะห และสังเคราะห มาตรฐาน การอาชีวศึกษาท่ีรัฐมนตรีวาการกระทรวงศึกษาธิการประกาศกําหนด นโยบายของสํานักงานคณะกรรมการ การอาชีวศึกษา ความตองการพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาของสถานศึกษา และความตองการของผูมีสวนไดสวน เสียกับการจัดการศึกษาของสถานศึกษา ซ่ึงสามารถกําหนดเปนกรอบแนวคิดในการกําหนดมาตรฐานการศึกษาของ สถานศึกษา ดงั ภาพที่ 3.๒ มาตรฐานการอาชีวศึกษา มาตรฐานการศกึ ษาของสถานศึกษา พ.ศ. 2561 นโยบายของสํานักงานคณะกรรมการ การอาชีวศึกษา ความตอ งการพฒั นาคณุ ภาพ การจดั การศึกษาของสถานศึกษา ความตอ งการของผมู สี วนไดส ว นเสีย กับการจัดการศกึ ษาของสถานศึกษา ภาพท่ี ๓.๒ แสดงกรอบแนวคิดในการกําหนดมาตรฐานการศึกษาของสถานศกึ ษา

17 ๓.3.3 กระบวนการกาํ หนดมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษา เรม่ิ ตน ศึกษาและวิเคราะห ศึกษาและวิเคราะห ศกึ ษาและวิเคราะห ศึกษาและวิเคราะห มาตรฐานการอาชวี ศึกษา นโยบายของสํานกั งาน ความตอ งการพัฒนา ความตอ งการของผมู สี ว นได คณะกรรมการการอาชวี ศึกษา คณุ ภาพการจดั การศึกษา สวนเสียกับการจัดการศกึ ษา พ.ศ. 2561 สถานศึกษา ของสถานศกึ ษา ของสถานศกึ ษา สถานศึกษา สงั เคราะหผ ลจากการศกึ ษาและวเิ คราะห เพื่อกําหนดมาตรฐานการศกึ ษาของสถานศกึ ษา ไมเห็นชอบ เสนอคณะกรรมการสถานศึกษา เพอื่ พิจารณา เห็นชอบ มาตรฐานการศกึ ษา ของสถานศึกษา ประกาศใช เผยแพร และประชาสมั พันธ สิน้ สดุ ภาพที่ ๓.๓ แสดงกระบวนการกําหนดมาตรฐานการศกึ ษาของสถานศึกษา

18 กระบวนการกาํ หนดมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษามขี ้ันตอนในการดําเนนิ การดงั นี้ ขนั้ ตอนที่ 1 ศึกษา วิเคราะห และสงั เคราะห มาตรฐานการอาชีวศึกษา นโยบายของสํานักงานคณะกรรมการ การอาชวี ศึกษา ความตองการในการพัฒนาคณุ ภาพการจดั การศกึ ษาจากผลการประเมนิ และติดตามตรวจสอบคณุ ภาพ การศึกษา ทั้งภายในและภายนอกสถานศึกษา ความตอ งการของผูมสี ว นไดส วนเสียกับการจัดการศึกษาของสถานศึกษา ไดแก สถานประกอบการ หนวยงาน องคการสถาบันการศึกษาที่รับผูสําเร็จการศึกษาของสถานศึกษาเขาทํางานหรือ ศกึ ษาตอ ชุมชน ผปู กครอง ผูเ รยี น ครู คณาจารยข องสถานศกึ ษา เปนตน ข้นั ตอนท่ี 2 นําผลการศึกษา วิเคราะห และสังเคราะหจากข้ันตอนท่ี 1 มากําหนดมาตรฐานและประเด็นการ ประเมนิ เพอ่ื กําหนดเปนมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษา ข้ันตอนที่ 3 นํามาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษาท่ีไดรับความเห็นชอบจากคณะกรรมการสถานศึกษา ประกาศใช เผยแพรและประชาสัมพันธใหครู คณาจารย และบุคลากรของสถานศึกษา รวมทั้งผูมีสวนเกี่ยวของทราบ อยา งท่วั ถงึ เพอ่ื นําสกู ารปฏิบัติ ๓.4 การจัดทําแผนพฒั นาการจัดการศกึ ษาของสถานศกึ ษา ๓.4.1 ความสําคัญของแผนพัฒนาการจัดการศกึ ษาของสถานศึกษา การจัดการศึกษาไปสูความสําเร็จตามเจตนารมณหรือเปาประสงคท่ีกําหนดไว จําเปนตองมี กระบวนการบริหารจัดการที่ดี และปจจัยที่สําคัญของกระบวนการบริหารจัดการที่ดี ไดแก การวางแผน ดังน้ัน กฎกระทรวงการประกันคุณภาพการศึกษา พ.ศ. 2561 จึงระบุใหสถานศึกษาจัดทําแผนพัฒนาการจัดการศึกษาของ สถานศึกษาทม่ี ุงคุณภาพตามมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษา เพ่ือใชเปนแนวทางสําหรับการจัดทําแผนปฏิบัติการ ประจําป โดยการกําหนดแผนงาน โครงการ กิจกรรมพัฒนาสถานศึกษาใหบรรลุเปาประสงคท่ีสถานศึกษากําหนด แผนพฒั นาการจัดการศึกษามคี วามสําคัญตอ สถานศึกษา ดงั น้ี 1. เปนทศิ ทางและแนวทางการพฒั นาการจัดการศกึ ษาของสถานศึกษา 2. ผูมีสวนเกี่ยวของท้ังผูบริหาร ครู คณาจารย บุคลากรทางการศึกษา นักเรียน นักศึกษา คณะกรรมการสถานศึกษา ผูปกครอง ชุมชน สถานประกอบการ และหนวยงานที่เกี่ยวของไดรับรูและเขาใจในทิศทาง และแนวทางการพฒั นาการจดั การศกึ ษาของสถานศกึ ษา 3.4.2 กรอบแนวคิดในการจดั ทาํ แผนพัฒนาการจดั การศกึ ษาของสถานศกึ ษา กฎกระทรวงการประกนั คณุ ภาพการศกึ ษา พ.ศ. 2561 ระบุใหสถานศึกษาจัดทาํ แผนพฒั นาการจัด การศกึ ษาของสถานศกึ ษาที่มงุ คุณภาพตามมาตรฐานการศึกษา ซ่ึงแสดงความสมั พันธก ันดังภาพท่ี 3.4 แผนพัฒนาการจัดการศึกษาของสถานศึกษา มาตรฐานการศึกษา 1. วิสยั ทัศน (Vision) ของสถานศึกษา 2. พนั ธกจิ (Mission) 3. กลยทุ ธ (Strategy) 4. แผนงาน โครงการ (Initiative) ภาพที่ 3.4 แสดงกรอบแนวคิดในการจัดทาํ แผนพัฒนาการจัดการศกึ ษาของสถานศึกษา

19 ๓.4.3 กระบวนการจัดทาํ แผนพฒั นาการจดั การศกึ ษาของสถานศกึ ษา การจัดทําแผนพัฒนาการจัดการศึกษาของสถานศึกษา จะตองจัดทําขึ้นอยางเปนระบบ บนพ้ืน ฐานขอมูลของสถานศึกษา ประกอบดวย วิสยั ทัศน พันธกิจ กลยทุ ธ แผนงาน โครงการ แนวปฏิบตั ิท่ีชัดเจนครอบคลุม ทุกกิจกรรมที่มุงพัฒนาคุณภาพตามมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษา โดยการมีสวนรวมของผูมีสวนไดสวนเสียกับ การจัดการศึกษาท้ังภายในและภายนอกสถานศึกษา และสามารถนําไปสูการปฏิบัติใหบรรลุเปาประสงคท่ีกําหนดไวได อยา งมปี ระสทิ ธิภาพ กระบวนการจดั ทาํ แผนพัฒนาการจัดการศกึ ษาของสถานศึกษา ดังแสดงในภาพที่ 3.5 เรม่ิ ตน ศึกษาและวิเคราะหมาตรฐานการศกึ ษาของสถานศึกษา วิเคราะหส ภาพการณข องสถานศกึ ษา จดั ทํารา งแผนพฒั นาการจัดการศกึ ษาของสถานศกึ ษา ไมเห็นชอบ เสนอคณะกรรมการสถานศกึ ษา เพ่ือพจิ ารณา แผนพฒั นาการจดั การศึกษา เห็นชอบ ของสถานศกึ ษา ประกาศใชและนาํ สูก ารปฏบิ ตั ิ สิ้นสุด ภาพท่ี 3.5 แสดงกระบวนการจัดทาํ แผนพฒั นาการจัดการศึกษาของสถานศึกษา กระบวนการจดั ทาํ แผนพัฒนาการจดั การศึกษาของสถานศึกษา มขี นั้ ตอนในการดําเนินการดังน้ี ข้นั ตอนท่ี ๑ ศึกษาและวเิ คราะหมาตรฐานการศึกษาของสถานศกึ ษา เพ่ือสรปุ ประเด็นความตองการ ในการจดั การศกึ ษาตามมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษาแตละมาตรฐาน และวิเคราะหสภาพการณข องสถานศึกษา ซึ่งนิยมใชหลักการการวิเคราะหสภาพการณของสถานศกึ ษา (SWOT Analysis) เพ่ือใหทราบถงึ สภาพการณทั้งภายใน และภายนอกสถานศึกษา ท่ีจะมีผลกระทบตอความสําเร็จในการจัดการศึกษาของสถานศึกษาใหมีคุณภาพตาม มาตรฐานการศึกษา

20 ขั้นตอนที่ 2 นําผลจากการวิเคราะหในขั้นตอนท่ี 1 มากาํ หนดทศิ ทางและแนวทางการพฒั นาการจัด การศกึ ษาของสถานศึกษาทสี่ ําคญั ประกอบดวย ๑) วิสัยทัศน (Vision) เปนความคาดหวังของสถานศึกษาท่ีตองการใหบรรลุผลตามเจตนารมณท่ี มุง คณุ ภาพตามมาตรฐานการศึกษาของสถานศกึ ษา ๒) พนั ธกิจ (Mission) เปน ภารกิจท่สี ถานศกึ ษาจะตองทาํ เพ่ือใหความคาดหวังท่ีกาํ หนดไวประสบ ความสาํ เรจ็ โดยในแตละพันธกิจจะกาํ หนดเปาประสงค (Goals) รองรับเพอ่ื ระบผุ ลจากการดาํ เนนิ งานตามพนั ธกิจนั้น ๓) กลยุทธ (Strategy) เปนการกําหนดวิธีการดําเนินงานของแตละพันธกิจเพื่อใหประสบ ความสาํ เรจ็ ตามเปา ประสงคท่กี ําหนดไว ๔) แผนงาน โครงการ (Initiative) เปนการกําหนดรายละเอียดของการปฏิบัติงานที่จะตองทํา เพือ่ ใหพนั ธกจิ และกลยทุ ธท ี่กําหนดไวป ระสบความสาํ เร็จ ข้ันตอนท่ี 3 นํารางแผนพัฒนาการจัดการศึกษาของสถานศึกษาใหคณะกรรมการสถานศึกษาหรือ คณะกรรมการวิทยาลยั พจิ ารณาใหความเห็นชอบ ขั้นตอนท่ี ๔ สถานศึกษานําแผนพัฒนาการจัดการศึกษาของสถานศึกษาท่ีไดรับความเห็นชอบจาก คณะกรรมการสถานศึกษาหรือคณะกรรมการวิทยาลัยประกาศใช เผยแพรและประชาสัมพันธใหครู คณาจารย และ บุคลากรของสถานศึกษา รวมทงั้ ผมู สี วนเกี่ยวของทราบอยางทวั่ ถงึ และนําสกู ารปฏบิ ตั ิ 3.4.4 องคประกอบของแผนพฒั นาการจัดการศกึ ษาของสถานศึกษา แผนพัฒนาการจัดการศึกษาของสถานศึกษา ประกอบดว ยสาระสาํ คญั ดังนี้ 1) ขอ มูลปจ จุบนั ของสถานศึกษา 1.1) แผนภูมิการบริหารสถานศึกษา 1.2) ขอ มลู ดานบุคลากร 1.3) ขอ มลู ดา นผเู รยี น และผูสําเรจ็ การศกึ ษา 1.4) ขอ มลู ดา นหลกั สูตรท่ีจัดการเรียนการสอน 1.5) ขอ มลู ดา นอาคารสถานที่ 1.6) ขอมลู ดานงบประมาณ 2) มาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษา 3) ทศิ ทางและแนวทางการพฒั นาการจดั การศึกษาของสถานศึกษา 3.1) วิสยั ทศั น 3.2) พนั ธกจิ 3.3) กลยทุ ธ 3.4) แผนงาน โครงการ 4) การดาํ เนินการตามแผนพัฒนาการจัดการศกึ ษาของสถานศึกษา 4.1) การสรา งความเขาใจกบั บคุ ลากรของสถานศึกษา 4.2) การมอบหมายหนาทีใ่ หบุคลากรของสถานศึกษา 4.3) การจัดทาํ แผนปฏบิ ตั กิ ารประจาํ ปของสถานศึกษา

21 5) การประเมนิ ผลและตรวจสอบคณุ ภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา 5.1) การเตรียมการกอนการประเมินผลและตรวจสอบคุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา โดย การวางแผนเตรยี มความพรอมในการประเมินผลและตรวจสอบคุณภาพ ในประเด็นตา ง ๆ เชน การสรางความตระหนัก ใหก ับครู คณาจารย และบคุ ลากรของสถานศกึ ษา การสรางความรบั รคู วามเขาใจใหกับกลุมผูประเมินผลและตรวจสอบ คุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา การจัดทําปฏิทินการประเมินผลและตรวจสอบคุณภาพการศึกษาภายใน สถานศกึ ษา การจัดทําเครอ่ื งมอื ประเมินผลและตรวจสอบคุณภาพการศึกษาภายในสถานศกึ ษา เปน ตน 5.2) การดําเนินการประเมินผลและตรวจสอบคณุ ภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา ตามแผนหรือ ปฏิทินการประเมินผลและตรวจสอบคุณภาพท่ีกําหนดไว โดยทําการเกบ็ รวบรวมขอมูลผลการปฏิบัติงานตามมาตรฐาน การศกึ ษาของสถานศึกษา ดวยวิธีการและเครื่องมอื ทจี่ ดั เตรยี มไว 5.3) การสรุปผลการประเมินผลและตรวจสอบคุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา โดยการ สรุปผลการประเมินและตรวจสอบคุณภาพการศึกษา จําแนกตามมาตรฐานการศึกษาและประเด็นการประเมิน ประกอบดวย ผลสัมฤทธิ์ จุดเดน จุดที่ควรพัฒนา และขอเสนอแนะเพ่ือการพัฒนาของแตละมาตรฐานและประเด็นการ ประเมนิ เพอื่ ใหผูมีสว นเกี่ยวของใชเ ปน แนวทางในการปรับปรุงและพฒั นาคณุ ภาพการศึกษาของสถานศึกษา 3.4.5 แนวทางการจัดทําแผนพฒั นาการจดั การศึกษาของสถานศึกษา แผนพัฒนาการจัดการศึกษาของสถานศึกษา เปนกระบวนการศึกษา วิเคราะห มาตรฐานการศึกษา ของสถานศึกษา และสภาพการณของสถานศึกษาที่สงผลตอความสําเร็จในการจัดการศึกษาของสถานศึกษา เพื่อนํามา กําหนดทิศทางและแนวทางการพัฒนาการจัดการศึกษาของสถานศกึ ษาใหเปน ไปตามมาตรฐานการศึกษาทกี่ ําหนด โดย การจัดทําแผนพัฒนาการจัดการศึกษาของสถานศึกษา มสี าระสาํ คัญ ดงั นี้ 1) คํานํา 2) คําช้แี จง 3) สารบญั 4) ขอมูลปจ จุบนั ของสถานศึกษา 5) มาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษา 6) ทิศทางและแนวทางการพัฒนาการจัดการศกึ ษาของสถานศกึ ษา 7) การดําเนินการตามแผนพัฒนาการจัดการศกึ ษาของสถานศกึ ษา 8) การประเมินผลและตรวจสอบคณุ ภาพการศกึ ษาภายในสถานศึกษา 9) ภาคผนวก

22 3.5 การดําเนนิ การตามแผนพัฒนาการจดั การศึกษาของสถานศกึ ษา ๑) สรางความเขาใจกับบุคลากรในสถานศึกษา ในการนําแผนพัฒนาการจัดการศึกษาของสถานศึกษาสูการ ปฏิบตั ิ โดยการจดั ประชุมชี้แจง หรืออบรมสมั มนาเพือ่ ใหท ราบวัตถุประสงค และแนวทางการปฏิบตั ิงาน 2) มอบหมายหนาท่ีใหบุคลากรในสถานศกึ ษาดําเนินการตามแผนพัฒนาการจดั การศกึ ษาของสถานศึกษา 3) จัดทําแผนปฏิบัติการประจําปงบประมาณของสถานศึกษา เพื่อพัฒนาสถานศึกษาตามเปาหมายของ แผนพฒั นาการจัดการศกึ ษาของสถานศึกษา 3.6 การประเมนิ ผลและตรวจสอบคณุ ภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา 3.6.๑ หลกั การและความสําคัญของการประเมนิ ผลและตรวจสอบคุณภาพการศกึ ษาภายในสถานศกึ ษา การประเมินผลและตรวจสอบคุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา เปนขั้นตอนหน่ึงของระบบ การประกันคุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา ตามกฎกระทรวงการประกันคุณภาพการศึกษา พ.ศ. 2561 ซึ่งเปน การประเมินตนเอง (Self - Evaluation) โดยบุคลากรภายในของสถานศึกษา ดวยวิธีการและเคร่ืองมือที่หลากหลาย และเหมาะสมเพื่อตรวจสอบผลการจัดการศึกษาของสถานศึกษาเปนประจําทุกป ผลการประเมินตนเองของสถานศึกษา จะเปนภาพสะทอนการจัดการศึกษาตามมาตรฐานการศกึ ษาของสถานศึกษาที่จะเปน แนวทางใหส ถานศกึ ษานําไปพัฒนา คุณภาพการศึกษาของสถานศึกษาตอไป 3.6.๒ วัตถุประสงคของการประเมินผลและตรวจสอบคุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา 1) เพื่อประเมนิ ผลและตรวจสอบคุณภาพการศกึ ษาตามมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษา 2) เพ่อื เปนขอมูลในการจดั ทาํ รายงานผลการประเมนิ ตนเองประจําปของสถานศึกษา 3) เพ่ือนําผลการประเมินและตรวจสอบคุณภาพเปนแนวทางในการดําเนินการปรับปรุงและพัฒนา คุณภาพการศึกษาของสถานศึกษาใหเ ปนไปตามมาตรฐานการศึกษาของสถานศกึ ษา 3.6.3 ขน้ั ตอนการประเมินผลและตรวจสอบคณุ ภาพการศกึ ษาภายในสถานศกึ ษา ข้ันตอนการประเมินผลและตรวจสอบคุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา มีขั้นตอนในการดําเนินการ ดังนี้ ข้ันตอนท่ี 1 การเตรียมการกอนการประเมินผลและตรวจสอบคุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา โดย การวางแผนเตรยี มความพรอมในการประเมินผลและตรวจสอบคณุ ภาพ ในประเด็นตาง ๆ เชน การสรา งความตระหนัก ใหกับครู คณาจารย และบคุ ลากรของสถานศึกษา การสรา งความรับรคู วามเขาใจใหกับกลุมผูประเมินผลและตรวจสอบ คุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา การจัดทําปฏิทินการประเมินผลและตรวจสอบคุณภาพการศึกษาภายใน สถานศกึ ษา การจดั ทําเครอื่ งมือประเมนิ ผลและตรวจสอบคณุ ภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา เปนตน ข้ันตอนท่ี 2 การดําเนินการประเมินผลและตรวจสอบคุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา ตามแผน หรือปฏิทินการประเมินผลและตรวจสอบคุณภาพท่ีกําหนดไว โดยทําการเก็บรวบรวมขอมูลผลการปฏิบัติงาน ตาม มาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษา ดวยวิธีการและเครือ่ งมือท่ีจดั เตรียมไว

23 ข้ันตอนท่ี 3 การสรุปผลการประเมินผลและตรวจสอบคุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา โดยการ สรุปผลการประเมินและตรวจสอบคุณภาพการศึกษา จําแนกตามมาตรฐานการศึกษาและประเด็นการประเมิน ประกอบดว ย ผลสัมฤทธ์ิ จุดเดน จุดท่ีควรพฒั นา และขอเสนอแนะเพื่อการพัฒนาของแตล ะมาตรฐานและประเด็นการ ประเมิน เพื่อใหผูมีสวนเก่ียวขอ งใชเปน แนวทางในการปรบั ปรุงและพฒั นาคณุ ภาพการศึกษาของสถานศึกษา ๓.7 การตดิ ตามผลการดําเนินการเพื่อพฒั นาคณุ ภาพการศึกษาของสถานศกึ ษา ๓.7.๑ ความสําคญั ของการติดตามผลการดําเนนิ การเพ่อื พัฒนาคณุ ภาพการศึกษาของสถานศึกษา กฎกระทรวงการประกันคุณภาพการศึกษา พ.ศ. 2561 ไดระบุสาระสําคัญในสวนท่ีเกี่ยวของกับ สถานศึกษาไววา ใหสถานศึกษาจัดใหมีระบบการประกันคุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา โดยการกําหนด มาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษา จัดทําแผนพัฒนาการจัดการศึกษาของสถานศึกษาและดําเนินการตามแผน ทีก่ ําหนดไว จดั ใหมีการประเมินผลและตรวจสอบคุณภาพการศึกษาภายในสถานศกึ ษา รวมทั้งติดตามผลการดาํ เนินการ เพือ่ พัฒนาสถานศกึ ษาใหมคี ณุ ภาพตามมาตรฐานการศึกษา ผลจากการประเมินและตรวจสอบคุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษาตามมาตรฐานการศึกษาของ สถานศึกษา จะเปนเสมือนภาพสะทอนความสําเร็จในการดําเนินการของแตละมาตรฐานและประเด็นการประเมิน สถานศึกษาควรนําผลจากการประเมินและตรวจสอบคุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา เปนแนวทางในการ ดาํ เนินการปรับปรงุ และคุณภาพการศกึ ษาของสถานศึกษา โดยจดั ใหม ีการติดตามผลการดําเนินการเพ่อื พัฒนาคุณภาพ การศึกษาของสถานศึกษาอยางเปนระบบ เพื่อพัฒนาสถานศึกษาใหมีคุณภาพตามมาตรฐานการศึกษา ซ่ึงสามารถ แสดงกระบวนการตดิ ตามผลการดําเนินการเพ่ือพฒั นาคุณภาพการศกึ ษาของสถานศึกษา ไดดังภาพท่ี 3.6

24 ประเมินผลและตรวจสอบคณุ ภาพ การศึกษาภายในสถานศึกษา มีคุณภาพ พิจารณาผล การประเมิน ไมม ีคณุ ภาพ ปรับปรงุ และพฒั นา คณุ ภาพการศกึ ษา ตดิ ตามผลการดําเนินการ เพ่ือพฒั นาคุณภาพการศกึ ษาของสถานศกึ ษา จัดทาํ รายงานผลการประเมนิ ตนเอง ภาพท่ี 3.6 แสดงความสัมพันธข องการประเมินผลและตรวจสอบคณุ ภาพการศกึ ษาภายในสถานศึกษา กบั การติดตามผลการดําเนนิ การเพื่อพฒั นาคณุ ภาพการศึกษาของสถานศึกษา ๓.7.2 วตั ถปุ ระสงคของการตดิ ตามผลการดาํ เนินการเพ่อื พัฒนาคณุ ภาพการศึกษาของสถานศกึ ษา 1) เพื่อสรางความม่ันใจวาสถานศึกษาไดปรับปรุงและพัฒนาตามผลการประเมินและตรวจสอบ คณุ ภาพการศึกษาภายในสถานศกึ ษาอยา งตอเนอื่ ง 2) เพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาของสถานศึกษาใหเปนไปตามมาตรฐานการศึกษาของ สถานศึกษา 3.7.3 ขนั้ ตอนการติดตามผลการดาํ เนินการเพ่ือพฒั นาคณุ ภาพการศกึ ษาของสถานศึกษา การตดิ ตามผลการดาํ เนินการเพอื่ พัฒนาคณุ ภาพการศึกษาของสถานศึกษา มีข้ันตอนดังน้ี ขั้นตอนที่ 1 สถานศึกษาจัดใหมีการติดตามผลการดําเนินการเพ่ือปรับปรุงและพัฒนาคุณภาพ การศกึ ษาของสถานศึกษา ข้ันตอนที่ 2 สถานศึกษาติดตามผลการดําเนินการตามแผนงาน โครงการหรือกิจกรรมท่ีกําหนดไว เพื่อพัฒนาสถานศึกษาใหมีคุณภาพตามมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษา ขั้นตอนที่ 3 สถานศึกษาติดตามผลการดําเนินการ สรุปผลการติดตามการดําเนินการเพ่ือพัฒนา คณุ ภาพการศึกษาของสถานศึกษา

25 ๓.8 การจดั ทาํ รายงานผลการประเมนิ ตนเอง (Self Assessment Report : SAR) ตามมาตรฐานการศึกษาของ สถานศึกษา ๓.8.๑ ความสําคญั ของรายงานผลการประเมนิ ตนเอง (Self Assessment Report : SAR) ตามพระราชบัญญัติการศึกษาแหงชาติ พ.ศ. ๒๕๔๒ และที่แกไขเพ่ิมเติม พ.ศ. 2553 หมวด ๖ มาตรา ๔๘ กําหนดใหหนวยงานตนสังกัดและสถานศึกษาจัดใหมีระบบการประกันคุณภาพภายในสถานศึกษาและใหถือวาการ ประกันคุณภาพภายในเปนสวนหนึ่งของกระบวนการบริหารการศึกษาที่ตองดําเนินการอยางตอเนื่อง โดยมีการจัดทํา รายงานประจําปเสนอตอหนวยงานตนสังกัด หนวยงานท่ีเก่ียวของ และเปดเผยตอสาธารณชน เพ่ือนําไปสูการพัฒนา คุณภาพและมาตรฐานการศึกษา และรับการประเมินคุณภาพภายนอก รวมทั้งกฎกระทรวงการประกันคุณภาพ การศกึ ษา พ.ศ. ๒๕๖1 กําหนดใหสถานศึกษาจัดสงรายงานผลการประเมนิ ตนเองพรอมแผนพัฒนาการจัดการศึกษาให หนวยงานตนสังกัดหรือหนวยงานที่กํากับดูแลถานศึกษาเปนประจําทุกปการศึกษา รายงานผลการประเมินตนเอง ประจําปเปนภาพสะทอนถึงคุณภาพการจัดการศึกษาของสถานศึกษาในรอบปที่ผานมา และใชเปนแนวทางในการ ปรบั ปรงุ และพัฒนาคณุ ภาพการจัดการศกึ ษาของสถานศึกษาในปต อ ไป ๓.8.๒ วตั ถปุ ระสงคของรายงานผลการประเมนิ ตนเอง (Self Assessment Report : SAR) เพอื่ รวบรวมผลการประเมินคุณภาพภายในของสถานศึกษา ๑) เพ่ือเปนขอมูลในการกําหนดทิศทางและแนวทางในการพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาของ สถานศกึ ษา 2) เพ่ือใหหนวยงานตนสังกัดหรือหนวยงานที่กํากับดูแลสถานศึกษา ใชเปนขอมูลในการใหคําปรึกษา ชว ยเหลือ และแนะนาํ สถานศึกษา เพื่อใหการประกันคณุ ภาพการศกึ ษาของสถานศกึ ษาพฒั นาอยา งตอเนื่อง 3) เพื่อใหสํานักงานรับรองมาตรฐานและประเมินคุณภาพการศึกษา (องคการมหาชน) ใชเปน ขอมูลและแนวทางในการประเมินคุณภาพภายนอก ๓.8.๓ กระบวนการจดั ทํารายงานผลการประเมินตนเอง (Self Assessment Report : SAR) กระบวนการจัดทํารายงานผลการประเมินตนเองของสถานศึกษา เปนการรวบรวมและสรุปผล ซึ่งเปน ขั้นตอนตอเนื่องจากการประเมินผลและตรวจสอบคุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา เพื่อสะทอนผลการจัด การศึกษาตามมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษาและประเด็นการประเมิน โดยมีกระบวนการจัดทํารายงานผล การประเมินตนเองตามมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษา ดังภาพท่ี ๓.๗

26 เรม่ิ ตน รวบรวมผลการประเมินการปฏิบตั งิ าน ตามแผนปฏิบัติการประจาํ ป วเิ คราะห สังเคราะห และสรปุ ผลตามตวั ชี้วดั ความสําเรจ็ และเปาหมายของแตล ะมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษา จดั ทํารายงานผลการประเมินตนเอง รายงานผลการ ประเมนิ ตนเอง สงรายงานผลการประเมินตนเอง พรอมแผนพัฒนาการจัดการศึกษาของสถานศึกษา ใหสาํ นกั งานคณะกรรมการการอาชวี ศึกษา และเผยแพรส สู าธารณชน สนิ้ สุด ภาพที่ ๓.๗ แสดงกระบวนการจดั ทํารายงานผลการประเมินตนเอง (Self Assessment Report : SAR) ตามมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษา จากกระบวนการจัดทํารายงานผลการประเมินตนเอง (Self Assessment Report : SAR) ตามมาตรฐาน การศึกษาของสถานศึกษา รายละเอียดในการดําเนนิ การในแตล ะข้ันตอน ดงั น้ี ๑) การรวบรวมขอมูลสารสนเทศ ตามมาตรฐานและประเด็นการประเมิน หมายถึง การรวบรวม ขอมูลสารสนเทศทั้งขอมูลเชิงคุณภาพและเชิงปริมาณจากผลการบริหารจัดการศึกษาของสถานศึกษา ตามแผนปฏิบัติ การประจําปท มี่ งุ พฒั นาคุณภาพตามมาตรฐานการศึกษาของสถานศกึ ษา ๒) การวิเคราะห สังเคราะห และสรุปผลการพัฒนาคุณภาพการศึกษา ตามมาตรฐานและประเด็น การประเมิน หมายถึง การนําขอมูลสารสนเทศท้ังขอมูลเชิงคุณภาพและเชิงปริมาณมาจําแนก เพื่อสรุปผลการจัด การศึกษาของสถานศกึ ษาทีเ่ กดิ ข้นึ และสง ผลตอคณุ ภาพตามมาตรฐานการศึกษาท่สี ถานศึกษากาํ หนด ๓) จัดทํารายงานผลการประเมินตนเอง ซ่ึงสถานศึกษาตองจัดทํารายงานผลการประเมินตนเอง ตามรูปแบบที่สํานักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษากําหนด โดยใชภาษาที่อานเขาใจงาย นําเสนอทั้งขอมูล ท้งั เชงิ คุณภาพและเชิงปริมาณ เพ่ือสะทอ นผลการพฒั นาคณุ ภาพตามมาตรฐานการศึกษาของสถานศกึ ษา ประกอบดวย ผลสัมฤทธิ์ จุดเดน จุดท่คี วรพฒั นา และขอเสนอแนะเพ่ือการพัฒนาตามมาตรฐานการศึกษาและประเดน็ การประเมนิ

27 ๔) จัดสงรายงานผลการประเมินตนเอง (Self Assessment Report : SAR) พรอมแผนพัฒนาการ จัดการศกึ ษาของสถานศกึ ษาใหส าํ นักงานคณะกรรมการการอาชีวศกึ ษา และเผยแพรส ูสาธารณชน ๓.8.๔ องคประกอบของรายงานผลการประเมินตนเอง (Self Assessment Report : SAR) ควรมีสาระสาํ คญั ดงั นี้ ๑) บทสรุปสําหรับผูบริหาร เปนการสรุปผลการประเมินคุณภาพการศึกษาตามมาตรฐาน การศึกษา ประกอบดว ย ผลสัมฤทธิ์ จุดเดน จุดที่ควรพัฒนา และขอ เสนอแนะเพือ่ การพฒั นา ๒) ขอมูลพน้ื ฐานของสถานศึกษา ประกอบดวย ๒.๑) ขอ มูลเก่ยี วกบั สถานศึกษา ไดแ ก ท่ีตัง้ สภาพชมุ ชน เศรษฐกิจ สังคม ๒.๒) แผนภมู กิ ารบรหิ ารของสถานศกึ ษา ๒.๓) ขอมูลของสถานศึกษา ไดแก ขอ มูลดานผูเรียนและผูสําเร็จการศึกษา ดานบุคลากรของ สถานศกึ ษา ดา นหลกั สตู รที่จดั การเรยี นการสอน ดานอาคารสถานที่ ดา นงบประมาณ และขอ มลู อน่ื ทีเ่ กย่ี วของ ๒.๔) ปรชั ญา อัตลกั ษณ เอกลักษณ ของสถานศึกษา ๒.๕) วิสัยทัศน พันธกิจ เปาประสงค ยุทธศาสตร และกลยุทธการพัฒนาคุณภาพการจัด การศึกษา ๒.๖) เกยี รติประวตั ิของสถานศึกษา ไดแก รางวัลและผลงานของสถานศกึ ษา ครูและบคุ ลากร ทางการศึกษา ผเู รียน ซง่ึ เปนท่ียอมรับของสงั คมในรอบปก ารศึกษา ๒.๗) การนําผลการประเมินคุณภาพการศึกษาของสถานศึกษามาใชในการปรับปรุงและ พัฒนาคณุ ภาพการศึกษาอยางตอ เนอื่ ง ๓) มาตรฐานการศกึ ษาของสถานศกึ ษา ๔) ผลการประเมินคุณภาพตามมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษา เปนการรายงานผลการ ประเมินคุณภาพการจัดการศึกษาของสถานศึกษาเรียงลําดับตามมาตรฐานและประเด็นการประเมิน ประกอบดวย ผลสมั ฤทธิ์ จดุ เดน จุดที่ควรพฒั นา และขอ เสนอแนะเพือ่ การพัฒนา 4.1) ผลสัมฤทธิ์ หมายถึง ความสําเร็จในการพัฒนาคุณภาพการศึกษาของสถานศึกษา ทง้ั ผลผลติ ผลลพั ธ และผลสะทอ น 4.2) จุดเดน หมายถึง แนวทาง วิธีการ หรือผลการพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาของ สถานศกึ ษาท่ปี ระสบความสําเร็จหรือผลการปฏิบัติงานทเ่ี ปน แบบอยา งทดี่ ขี องสถานศึกษา ๔.3) จุดท่ีควรพัฒนา หมายถึง ประเด็นที่สถานศึกษาควรนํามากําหนดแนวทางหรือ วธิ ีดําเนินการเพื่อยกระดบั คณุ ภาพการจดั การศึกษาของสถานศึกษาใหมคี ุณภาพและมาตรฐานที่กําหนด ๔.4) ขอเสนอแนะเพื่อการพัฒนา หมายถึง แนวทาง วิธีการหรือประเด็นที่สถานศึกษาควร ดาํ เนินการในอนาคตเพื่อยกระดบั คุณภาพการจดั การศกึ ษาของสถานศึกษาสูความเปนเลิศ 5) ผลการปฏิบัติงานที่เปนแบบอยางที่ดี (Best Practice) เปนการนําเสนอผลการพัฒนาคุณภาพ การศึกษาตามมาตรฐานและประเด็นการประเมินท่ีมีความโดดเดน สามารถเปนแบบอยางสําหรับสถานศึกษาอื่น นาํ ไปใชเปน แนวทางในการพฒั นาคุณภาพการศกึ ษาของสถานศึกษาไดเ ปนอยา งดี

28 ๓.8.5 แนวทางการจัดทาํ รายงานผลการประเมินตนเอง (Self Assessment Report : SAR) รายงานผลการประเมินตนเอง (Self Assessment Report : SAR) ของสถานศึกษา เปน กระบวนการรวบรวมขอมูลสารสนเทศท้ังขอมูลเชิงคุณภาพและเชิงปริมาณจากผลการบริหารจัดการศึกษาของ สถานศึกษา มาวิเคราะห สังเคราะห และสรุปผลการพัฒนาคุณภาพการศึกษาตามมาตรฐานและประเด็นการประเมิน เพ่ือสรุปผลการจัดการศึกษาของสถานศึกษาท่ีเกิดข้ึนและสงผลตอคุณภาพตามมาตรฐานการศึกษาท่ีสถานศึกษา กําหนด โดยการจัดทํารายงานการประเมินตนเอง (Self Assessment Report : SAR) ของสถานศึกษา มีสาระสําคัญ ดงั นี้ 1) คํานาํ 2) คําชแี้ จง 3) สารบญั 4) บทสรปุ สาํ หรับผูบริหาร 5) ขอมลู พื้นฐานของสถานศกึ ษา 6) มาตรฐานการศึกษาของสถานศกึ ษา 7) ผลการประเมินคุณภาพตามมาตรฐานการศกึ ษาของสถานศึกษา 8) ผลการปฏบิ ตั ิงานท่เี ปน แบบอยา งทด่ี ี (Best Practice) 9) ภาคผนวก

บรรณานุกรม กระทรวงศกึ ษาธิการ. (๒๕๔๒). พระราชบญั ญัติการศึกษาแหง ชาติ พ.ศ.๒๕๔๒. กรุงเทพมหานคร : กระทรวงศึกษาธกิ าร. . (๒๕46). พระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการกระทรวงศกึ ษาธิการ พ.ศ.2546. กรงุ เทพมหานคร : กระทรวงศึกษาธิการ. . (2561). กฎกระทรวงการประกันคุณภาพการศกึ ษา พ.ศ.2561. กรุงเทพมหานคร : กระทรวงศกึ ษาธกิ าร. . (๒๕๖๑). ประกาศกระทรวงศกึ ษาธิการ เรอ่ื ง มาตรฐานการอาชวี ศึกษา พ.ศ. 2561. กรงุ เทพมหานคร : กระทรวงศึกษาธกิ าร. คณะกรรมการจัดทาํ ยุทธศาสตรชาต.ิ (2560). กรอบยุทธศาสตรช าติ ระยะ ๒๐ ป (พ.ศ.๒๕๖๐-๒๕79). กรุงเทพมหานคร : คณะกรรมการจัดทํายุทธศาสตรช าต.ิ สาํ นักงานเลขาธกิ ารสภาการศึกษา. (2547). มาตรฐานการศกึ ษาของชาติ. กรงุ เทพมหานคร : สํานกั งานเลขาธิการสภาการศึกษา. . (2560). แผนการศึกษาแหงชาติ พ.ศ.๒๕๖๐-๒๕๗๙. กรุงเทพมหานคร : สํานกั งานเลขาธิการสภาการศกึ ษา.

ภาคผนวก (ก) กฎกระทรวงการประกันคณุ ภาพการศึกษา พ.ศ. 2561 (ข) ประกาศกระทรวงศึกษาธกิ าร เรือ่ ง มาตรฐานการอาชวี ศกึ ษา พ.ศ. ๒๕๖๑ (ค) แนวทางการจัดทาํ แผนพัฒนาการจัดการศึกษาของสถานศกึ ษา (ง) แนวทางการจัดทํารายงานผลการประเมนิ ตนเอง (Self Assessment Report : SAR) ปการศกึ ษา ...........

ภาคผนวก ก กฎกระทรวงการประกันคุณภาพการศึกษา พ.ศ. 2561

เลม่ ๑๓๕ ตอนที่ ๑๑ ก หนา้ ๓ ๒๓ กุมภาพนั ธ์ ๒๕๖๑ ราชกจิ จานุเบกษา กฎกระทรวง การประกันคุณภาพการศกึ ษา พ.ศ. ๒๕๖๑ อาศัยอํานาจตามความในมาตรา ๕ วรรคหน่ึง แห่งพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๔๒ ซึ่งแก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ (ฉบับท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๔๕ และ มาตรา ๔๗ วรรคสอง แห่งพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๔๒ รัฐมนตรีว่าการ กระทรวงศกึ ษาธกิ ารออกกฎกระทรวงไว้ ดงั ตอ่ ไปนี้ ข้อ ๑ ให้ยกเลิกกฎกระทรวงว่าด้วยระบบ หลักเกณฑ์ และวิธีการประกันคุณภาพการศึกษา พ.ศ. ๒๕๕๓ ขอ้ ๒ ในกฎกระทรวงนี้ “การประกันคุณภาพการศึกษา” หมายความว่า การประเมินผลและการติดตามตรวจสอบ คุณภาพตามมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษาแต่ละระดับและประเภทการศึกษา โดยมีกลไกในการควบคุม ตรวจสอบระบบการบริหารคุณภาพการศึกษาท่ีสถานศึกษาจัดขึ้น เพื่อให้เกิดการพัฒนาและสร้างความเช่ือม่ัน ให้แก่ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องและสาธารณชนว่าสถานศึกษาน้ันสามารถจัดการศึกษาได้อย่างมีคุณภาพ ตามมาตรฐานการศกึ ษา และบรรลเุ ปา้ ประสงค์ของหน่วยงานตน้ สงั กดั หรอื หน่วยงานทก่ี ํากับดูแล “สํานักงาน” หมายความว่า สํานักงานรับรองมาตรฐานและประเมินคุณภาพการศึกษา (องค์การมหาชน) ขอ้ ๓ ให้สถานศึกษาแต่ละแห่งจัดให้มีระบบการประกันคุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา โดยการกําหนดมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษาให้เป็นไปตามมาตรฐานการศึกษาแต่ละระดับและ ประเภทการศึกษาท่ีรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการประกาศกําหนด พร้อมท้ังจัดทําแผนพัฒนา การจัดการศึกษาของสถานศึกษาท่ีมุ่งคุณภาพตามมาตรฐานการศึกษาและดําเนินการตามแผนท่ีกําหนดไว้ จัดให้มีการประเมินผลและตรวจสอบคุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา ติดตามผลการดําเนินการ เพ่ือพัฒนาสถานศึกษาให้มีคุณภาพตามมาตรฐานการศึกษา และจัดส่งรายงานผลการประเมินตนเอง ใหแ้ กห่ น่วยงานต้นสังกัดหรอื หนว่ ยงานท่ีกาํ กับดแู ลสถานศึกษาเปน็ ประจําทุกปี

เลม่ ๑๓๕ ตอนที่ ๑๑ ก หนา้ ๔ ๒๓ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๑ ราชกจิ จานุเบกษา เพ่ือให้การดําเนินการประกันคุณภาพการศึกษาตามวรรคหนึ่งเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ ให้หน่วยงานตน้ สังกัดหรอื หนว่ ยงานที่กํากับดูแลสถานศึกษามีหน้าท่ีในการให้คําปรึกษา ชว่ ยเหลือ และ แนะนําสถานศึกษา เพ่ือให้การประกนั คุณภาพการศึกษาของสถานศึกษาพัฒนาอย่างต่อเน่ือง ข้อ ๔ เม่ือได้รับรายงานผลการประเมินตนเองของสถานศึกษาตามข้อ ๓ แล้ว ให้หน่วยงานต้นสังกัดหรือหน่วยงานที่กํากับดูแลสถานศึกษาจัดส่งรายงานดังกล่าวพร้อมกับประเด็นต่าง ๆ ท่ีต้องการให้มีการประเมินผลและการติดตามตรวจสอบซ่ึงรวบรวมได้จากหน่วยงานที่เกี่ยวข้องหรือจาก ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียกับสถานศึกษาแห่งน้ันให้แก่สํานักงานเพ่ือใช้เป็นข้อมูลและแนวทางในการประเมิน คณุ ภาพภายนอก ให้สํานักงานดําเนินการประเมินผลและติดตามตรวจสอบคุณภาพและมาตรฐานการศึกษาของ สถานศึกษา และจัดส่งรายงานผลการประเมินและการติดตามตรวจสอบดังกล่าว พร้อมข้อเสนอแนะ ให้แก่สถานศึกษาและหน่วยงานต้นสังกัดหรือหน่วยงานที่กํากับดูแลสถานศึกษานั้น ๆ เพ่ือให้ สถานศึกษาใชเ้ ปน็ แนวทางในการปรับปรุงและพฒั นาคุณภาพการศกึ ษาต่อไป ในการดําเนินการตามวรรคสอง สํานักงานอาจจัดให้บุคคลหรือหน่วยงานที่ได้รับการรับรองจาก สาํ นักงานดาํ เนนิ การประเมนิ ผลและตดิ ตามตรวจสอบคุณภาพและมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษาได้ ให้หน่วยงานต้นสังกัดหรือหน่วยงานที่กํากับดูแลสถานศึกษานั้นติดตามผลการดําเนินการ ปรับปรุงและพัฒนาคุณภาพการศึกษาของสถานศึกษาตามวรรคสอง เพื่อนําไปสู่การพัฒนาคุณภาพและ มาตรฐานการศกึ ษาของสถานศึกษา ข้อ ๕ ให้รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการมีอํานาจตีความและวินิจฉัยปัญหาอันเกี่ยวกับ การปฏิบัติตามกฎกระทรวงน้ี ให้ไว้ ณ วนั ท่ี ๒๐ กุมภาพนั ธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑ ธรี ะเกียรติ เจริญเศรษฐศิลป์ รัฐมนตรวี า่ การกระทรวงศึกษาธิการ

เล่ม ๑๓๕ ตอนที่ ๑๑ ก หน้า ๕ ๒๓ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๑ ราชกิจจานุเบกษา หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใช้กฎกระทรวงฉบับนี้ คือ โดยท่ีแนวทางในการดําเนินการตามกฎกระทรวง ว่าด้วยระบบ หลักเกณฑ์ และวิธีการประกันคุณภาพการศึกษา พ.ศ. ๒๕๕๓ ไม่สอดคล้องกับหลักการ ประกันคุณภาพการศึกษาท่ีแท้จรงิ จึงส่งผลให้การดําเนินการประกันคุณภาพการศึกษาทั้งภายในและภายนอก ไม่สัมพันธ์กัน เกิดความซํ้าซ้อนและคลาดเคลื่อนจากการปฏิบัติ ทําให้ไม่สะท้อนความเป็นจริงและเป็นการสร้าง ภาระแก่สถานศึกษาและบุคลากรในสถานศึกษา ตลอดจนหน่วยงานต้นสังกัด หน่วยงานท่ีกํากับดูแล และ หน่วยงานภายนอกเกินความจําเป็น สมควรปรับปรุงระบบ หลักเกณฑ์ และวิธีการประกันคุณภาพการศึกษา เพื่อให้มีกลไกการปฏิบัติทเ่ี อื้อต่อการดําเนินการตามมาตรฐานการศกึ ษาของแต่ละระดับ และเกิดประสิทธภิ าพ ในการพฒั นาคณุ ภาพการศึกษา จึงจําเปน็ ตอ้ งออกกฎกระทรวงนี้

ภาคผนวก ข ประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เรอ่ื ง มาตรฐานการอาชวี ศึกษา พ.ศ. 2561

ประกาศกระทรวงศกึ ษาธิการ เรือ่ ง มาตรฐานการอาชวี ศึกษา พ.ศ. 2561 เน่อื งดวยมีการออกกฎกระทรวงการประกันคณุ ภาพการศึกษา พ.ศ. ๒๕๖๑ โดยยกเลกิ กฎกระทรวง วาดวยระบบ หลักเกณฑ และวิธีการประกันคุณภาพการศึกษา พ.ศ. ๒๕๕๓ จึงสมควรปรับปรุงมาตรฐาน การอาชีวศึกษา ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ และระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง และมาตรฐาน การอาชีวศึกษา สําหรับการฝกอบรมวิชาชีพระยะสั้น ใหเหมาะสมและสอดคลองกับกฎกระทรวงการประกัน คุณภาพการศึกษา พ.ศ. ๒๕๖๑ ขอ ๓ ท่ีกําหนดวา “ใหสถานศึกษาแตละแหงจัดใหมีระบบการประกันคุณภาพ การศึกษาภายในสถานศึกษา โดยการกําหนดมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษาใหเปนไปตามมาตรฐาน การศึกษาแตละระดับและประเภทการศกึ ษาทีร่ ัฐมนตรีวา การกระทรวงศึกษาธิการประกาศกาํ หนด พรอ มท้งั จัดทํา แผนพัฒนาการจัดการศึกษาของสถานศึกษาท่ีมุงคุณภาพตามมาตรฐานการศึกษาและดําเนินการตามแผน ทกี่ ําหนดไว” อาศัยอํานาจตามความในมาตรา ๘ และมาตรา ๑๗ แหงพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการ กระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. ๒๕๔๖ รัฐมนตรีวาการกระทรวงศึกษาธิการ โดยคําแนะนําของคณะกรรมการ การอาชีวศึกษา ตามมติในคราวประชุมครั้งท่ี ๒/๒๕๖๑ เมื่อวันที่ ๒๔ เมษายน ๒๕๖๑ จึงใหยกเลิกประกาศ กระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง ใหใชมาตรฐานการอาชีวศึกษา ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ และระดับ ประกาศนียบัตรวิชาชีพชน้ั สูง พ.ศ. ๒๕๕๙ ลงวันท่ี ๑๖ กันยายน พ.ศ. ๒๕๕๙ และประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เร่ือง ใหใชมาตรฐานการอาชีวศึกษา สําหรับการฝกอบรมวิชาชีพระยะส้ัน พ.ศ. ๒๕๖๐ ลงวันที่ ๗ กันยายน พ.ศ. ๒๕๖๐ และใหใชประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง มาตรฐานการอาชีวศึกษา พ.ศ. ๒๕๖๑ ในการจัด การศึกษาและการประกันคุณภาพการศึกษาดานอาชีวศึกษา ระดบั ประกาศนียบัตรวิชาชีพ ระดับประกาศนยี บัตร วชิ าชีพชั้นสงู และการฝกอบรมวิชาชพี ดงั ตอไปนี้คอื มาตรฐานการอาชวี ศกึ ษา ประกอบดวย 3 มาตรฐาน 9 ประเด็นการประเมนิ ดังนี้ มาตรฐานท่ี 1 คุณลักษณะของผูสาํ เร็จการศกึ ษาอาชีวศกึ ษาท่ีพงึ ประสงค การจัดการอาชีวศึกษา เปนการจัดการศึกษาเพื่อพัฒนาผูสาํ เร็จการศึกษาอาชวี ศึกษาใหมีความรู มีทักษะและการประยุกตใชเปนไปตามมาตรฐานคุณวุฒิอาชีวศึกษาแตละระดับการศึกษา และมีคุณธรรม จรยิ ธรรม และคณุ ลกั ษณะทีพ่ งึ ประสงค ประกอบดว ยประเดน็ การประเมิน ดงั นี้ ๑.๑ ดา นความรู ผูสําเร็จการศึกษาอาชีวศึกษามีความรูเกี่ยวกับขอเท็จจริง ตามหลักการ ทฤษฏี และ แนวปฏบิ ตั ิตา ง ๆ ท่เี กี่ยวขอ งกับสาขาวิชาทีเ่ รียน หรือทาํ งาน โดยเนนความรเู ชงิ ทฤษฏี และหรือขอเทจ็ จริง เปนไป ตามมาตรฐานคุณวฒุ อิ าชวี ศึกษาแตล ะระดบั การศึกษา /1.2 ดานทกั ษะ...

-2- ๑.๒ ดา นทกั ษะและการประยกุ ตใ ช ผูสําเร็จการศึกษาอาชีวศึกษามีทักษะท่ีจําเปนในศตวรรษที่ 21 ทักษะวิชาชีพ และทักษะ ชีวิตเปนไปตามมาตรฐานคุณวุฒิอาชีวศึกษาแตละระดับการศึกษา สามารถประยุกตใชในการปฏิบัติงาน และ การดาํ รงชวี ิตอยูรว มกับผอู ่ืนไดอ ยางมคี วามสุขตามปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง และมีสุขภาวะท่ีดี ๑.๓ ดานคณุ ธรรม จรยิ ธรรม และคณุ ลักษณะทพี่ งึ ประสงค ผูสาํ เร็จการศึกษาอาชีวศึกษามีคุณธรรม จริยธรรม จรรยาบรรณวิชาชีพ เจตคติและกิจนิสัย ท่ีดี ภูมิใจและรักษาเอกลักษณของชาติไทย เคารพกฎหมาย เคารพสิทธิของผูอ่ืน มีความรับผิดชอบตามบทบาท หนาที่ของตนเองตามระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริยทรงเปนประมุข มีจิตสาธารณะ และมีจิตสํานึก รักษส่งิ แวดลอม มาตรฐานท่ี 2 การจดั การอาชวี ศกึ ษา สถานศึกษามีครูท่ีมีคุณวุฒิการศึกษาและจํานวนตามเกณฑที่กําหนด ใชหลักสูตรฐานสมรรถนะ ในการจัดการเรียนการสอนที่เนนผูเรียนเปนสําคัญ และบริหารจัดการทรัพยากรของสถานศึกษา อยางมีประสิทธิภาพ มีความสําเร็จในการดําเนินการตามนโยบายสําคัญของหนวยงานตนสังกัดหรือหนวยงาน ทีก่ าํ กับดูแลสถานศึกษา ประกอบดวยประเดน็ การประเมนิ ดงั นี้ ๒.๑ ดานหลกั สูตรอาชวี ศึกษา สถานศึกษาใชหลักสูตรฐานสมรรถนะท่ีสอดคลองกับความตองการของผูเรียน ชุมชน สถานประกอบการ ตลาดแรงงาน มีการปรับปรุงรายวิชาเดิม หรือกําหนดรายวิชาใหม หรือกลุมวิชาเพ่ิมเติม ใหทันตอการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยีและความตองการของตลาดแรงงาน โดยความรวมมือกับ สถานประกอบการหรือหนว ยงานทีเ่ กย่ี วขอ ง ๒.๒ ดา นการจัดการเรยี นการสอนอาชวี ศึกษา สถานศึกษามีครูที่มีคุณวุฒิการศึกษาและมีจํานวนตามเกณฑท่ีกําหนด ไดรับการพัฒนา อยางเปนระบบตอเน่ือง เพ่ือเปนผูพรอมท้ังดานคุณธรรม จริยธรรมและความเขมแข็งทางวิชาการและวิชาชีพ จัดการเรียนการสอนที่เนนผูเรียนเปนสําคัญ ตอบสนองความตองการของผูเรียนท้ังวัยเรียนและวัยทํางาน ตามหลักสูตร มาตรฐานคุณวุฒิอาชีวศึกษาแตละระดับการศึกษา ตามระเบียบหรือขอบังคับเก่ียวกับการจัด การศึกษาและการประเมินผลการเรียนของแตละหลักสูตร สงเสริม สนับสนุน กํากับ ดูแลใหครูจัดการเรียน การสอนรายวิชาใหถูกตอง ครบถวน สมบูรณ ๒.3 ดานการบริหารจดั การ สถานศึกษาบริหารจัดการบุคลากร สภาพแวดลอม ภูมิทัศน อาคารสถานท่ี หองเรียน หองปฏิบัติการ โรงฝกงาน ศูนยวิทยบริการ ส่ือ แหลงเรียนรู เทคโนโลยีสารสนเทศ ครุภัณฑ และงบประมาณ ของสถานศกึ ษาทมี่ อี ยูอยา งเต็มศักยภาพและมปี ระสิทธิภาพ ๒.4 ดานการนาํ นโยบายสกู ารปฏบิ ตั ิ สถานศึกษามีความสําเร็จในการดําเนินการบริหารจัดการสถานศึกษา ตามนโยบายสําคัญ ท่หี นว ยงานตนสังกัดหรอื หนวยงานท่ีกํากับดูแลสถานศึกษามอบหมาย โดยความรวมมือของผูบริหาร ครู บุคลากร ทางการศึกษาและผูเรียน รวมทั้งการชวยเหลือ สงเสริม สนับสนุนจากผูปกครอง ชุมชน สถานประกอบการและ หนวยงานทเ่ี กย่ี วขอ งท้งั ภาครฐั และภาคเอกชน /มาตรฐานท่ี 3...

-3- มาตรฐานที่ 3 การสรา งสงั คมแหง การเรียนรู สถานศึกษารวมมือกับบุคคล ชุมชน องคกรตาง ๆ เพ่ือสรางสังคมแหงการเรียนรู มีการจัดทํา นวตั กรรม สงิ่ ประดษิ ฐ งานสรา งสรรค งานวจิ ยั ประกอบดว ยประเด็นการประเมิน ดังนี้ ๓.1 ดา นความรวมมือในการสรา งสงั คมแหงการเรยี นรู สถานศึกษามีการสรางความรวมมือกับบุคคล ชุมชน องคกรตาง ๆ ท้ังในประเทศและ ตางประเทศในการจัดการศึกษา การจัดทรัพยากรทางการศกึ ษา กระบวนการเรียนรู การบรกิ ารทางวิชาการและ วชิ าชพี โดยใชเ ทคโนโลยีทเี่ หมาะสม เพอ่ื พัฒนาผเู รียนและคนในชมุ ชนสสู ังคมแหงการเรยี นรู ๓.2 ดา นนวตั กรรม ส่ิงประดษิ ฐ งานสรา งสรรค งานวจิ ยั สถานศกึ ษาสงเสริมสนับสนุนใหมีการจัดทํานวัตกรรม สิ่งประดิษฐ งานสรางสรรค งานวิจัย โดยผูบริหาร ครู บุคลากรทางการศึกษา ผูเรียน หรือรวมกับบุคคล ชุมชน องคกรตาง ๆ ที่สามารถนําไปใช ประโยชนไ ดต ามวัตถุประสงค และเผยแพรส ูสาธารณชน ประกาศ ณ วันที่ มถิ นุ ายน พ.ศ. 2561 (นายธรี ะเกียรติ เจรญิ เศรษฐศิลป) รฐั มนตรีวาการกระทรวงศึกษาธิการ

ภาคผนวก ค แนวทางการจัดทําแผนพัฒนาการจัดการศึกษาของสถานศึกษา

แผนพัฒนาการจัดการศึกษาของสถานศึกษา วิทยาลัย .......................................... อาชีวศึกษาจังหวัด .................................. สาํ นักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา

คาํ นํา …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คาํ ช้แี จง …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

สารบัญ หนา คํานาํ คําชแ้ี จง สารบญั สว นท่ี 1 ขอ มลู ปจจุบันของสถานศกึ ษา…………………………………………………………………………………………………..……….. สว นที่ 2 มาตรฐานการศกึ ษาของสถานศกึ ษา…………………………………………………………………………………………..………. สว นที่ 3 ทศิ ทางและแนวทางการพัฒนาการจดั การศึกษาของสถานศกึ ษา……………….…………………………………...…….. สวนที่ 4 การดําเนินการตามแผนพัฒนาการจดั การศึกษาของสถานศกึ ษา.................................................................... สวนที่ 5 การประเมนิ ผลและตรวจสอบคณุ ภาพการศกึ ษาภายในสถานศึกษา.............................................................. ภาคผนวก ก) .................................................................................................................................................................... ข) ....................................................................................................................................................................