ระบายความร้อน

212 หน่วยที่ 8 สัปดาห์ที่ 10 เรื่อง ระบบระบายความร้อนเครื่องยนต์

213 แผนการจัดการเรียนรู้แบบม่งุ เน้นสมรรถนะอาชีพ และบูรณาการตามหลกั ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง / ผล 5 มิติ / นโยบาย 3 D และ 11 ดี 11 เก่ง รหัสวชิ า 2101-9004 วชิ า งานซอ่ มเคร่ืองยนต์เบือ้ งต้น หน่วยที่ 8 ชื่อหน่วย ระบบระบายความรอ้ น ชื่อเรื่องระบบระบายความร้อน จานวน 4 ช่ัวโมง 1. สาระสาคญั 1. หนา้ ทข่ี องระบบระบายความรอ้ นของเครื่องยนต์ 2. ลกั ษณะของการระบายความรอ้ นของเคร่ืองยนต์ 3. หนา้ ท่ขี องส่วนประกอบระบบระบายความรอ้ นของเครื่องยนต์ 4. คาศพั ทเ์ ทคนิคระบบระบายความรอ้ นของเครื่องยนต์ 2. สมรรถนะประจาหน่วยการเรียนรู้ 1. ผเู้ รียนสามารถบอกหนา้ ที่ของระบบระบายความร้อนของเคร่ืองยนตไ์ ดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง 2. ผเู้ รียนสามารถบอกลกั ษณะของการระบายความร้อนของเครื่องยนตไ์ ดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง 3. ผเู้ รียนสามารถอธิบายหนา้ ท่ขี องส่วนประกอบระบบระบายความรอ้ นของเคร่ืองยนตไ์ ดอ้ ยา่ ง ถูกตอ้ ง 4. ผเู้ รียนสามารถวเิ คราะหข์ อ้ ขดั ขอ้ งของระบบระบายความรอ้ นของเครื่องยนตไ์ ดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง 3. จดุ ประสงค์การเรียนรู้ 3.1 จดุ ประสงค์ทว่ั ไป 1. นกั ศกึ ษาสามารถอธิบายหนา้ ที่ของระบบระบายความร้อนของเครื่องยนตไ์ ดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง 2. นกั ศึกษาสามารถอธิบายลกั ษณะของการระบายความร้อนของเครื่องยนตไ์ ดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง 3. นกั ศึกษาสามารถบอกหนา้ ทข่ี องระบบระบายความร้อนของเคร่ืองยนตไ์ ดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง 3.2 จดุ ประสงค์เชิงพฤติกรรม 1. ผเู้ รียนสามารถถอดประกอบหมอ้ น้าเคร่ืองยนตไ์ ดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง 2. ผเู้ รียนสามารถถอดประกอบพดั ลมหมอ้ น้าเครื่องยนตไ์ ดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง 3. ผเู้ รียนสามารถวเิ คราะห์ขอ้ ขดั ขอ้ งของระบบระบายความร้อนของเครื่องยนตไ์ ดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง

214 4. เนือ้ หาสาระการสอน/การเรียนรู้ 4.1 ด้านความรู้ - หนา้ ท่ขี องระบบระบายความร้อนของเคร่ืองยนต์ - ลกั ษณะของการระบายความรอ้ นของเคร่ืองยนต์ - หนา้ ทขี่ องส่วนประกอบระบบระบายความร้อนของเคร่ืองยนต์ 4.2 ด้านทักษะหรือปฏบิ ัติ - การใชเ้ ครื่องมือในงานเคร่ืองยนต์ - การถอดประกอบหมอ้ น้า - การถอดประกอบพดั ลมหมอ้ น้า 4.3 ด้านคุณธรรม/จริยธรรม/จรรยาบรรณ/บูรณาการเศรษฐกจิ พอเพียง - ความมีวนิ ยั : การแตง่ กาย , การตรงต่อเวลา - ความรบั ผดิ ชอบ : ทางานเสร็จทนั ตามเวลาที่ กาหนด - ความสนใจใฝ่รู้ : มีความสนใจในการหาความรูเ้ พม่ิ เตมิ , การกระตือรือรน้ ที่จะเรียนรู้ - ความมีมนุษยส์ มั พนั ธ์ : ยอมรบั ความคิดเห็นผอู้ ่ืน - ความอดทน อดกล้นั : มีสติควบคุมอารมณ์ไดด้ ี - ความซื่อสตั ยส์ ุจริต : ไม่นาผลงานผอู้ ่ืนมาแอบอา้ งเป็นของตน - การประหยดั : ใชว้ สั ดุทเ่ี หมาะสมกบั งาน , ปิ ดไฟฟ้ า ทุกคร้ังทเี่ ลิกใช้ - ความกตญั ญกู ตเวที : อาสาช่วยเหลือและถือของช่วยครู –อาจารย์

215 5. กจิ กรรมการเรียนการสอนหรือการเรียนรู้ การเรียนหรือกิจกรรมของผู้เรียนข้ันตอน ข้ันตอนการสอนหรือกิจกรรมครู 1.ผเู้ รียนท้งั ช้นั แสดงความคดิ เห็นตามหวั ขอ้ ท่ีครู ชกั ถาม ข้นั นาเข้าสู่บทเรียน (10 นาที ) 1. ครูถามถึงหนา้ ท่ขี องหมอ้ น้ารถยนตเ์ ครื่องยนต์ เพอ่ื อะไร ข้นั การสอน (1 ช่ัวโมง 50 นาที ) 1.ผเู้ รียนท้งั หมดต้งั ใจฟังการบรรยาย 1.ครูฉาย Projector อธิบายหนา้ ทแ่ี ละลกั ษณะของ ระบบระบายความร้อนของเคร่ืองยนต์ 2.ผเู้ รียน ต้งั ใจฟังการบรรยายและจดบนั ทกึ เน้ือหา 2.ครูฉาย Projector ส่วนประกอบของระบบระบาย จากคาบรรยายใส่สมุด ความรอ้ นและหนา้ ที่ 3.ผเู้ รียน ต้งั ใจฟังการบรรยายและดูภาพประกอบ 3.ครูอธิบายการทางานของส่วนประกอบระบบ ระบายความรอ้ นของเครื่องยนต์ 4.ผเู้ รียนชกั ถามขอ้ สงสยั 4.ครูเปิ ดโอกาสใหช้ กั ถามขอ้ สงสยั 5.ผเู้ รียนตอบคาถามตามหวั ขอ้ ที่ครูซกั ถามเป็น 5.ครูต้งั คาถามเพอื่ ใหผ้ เู้ รียนตอบเป็ นรายบุคคลดว้ ย รายบุคคล วธิ ีการสุ่มถาม ข้นั พยายาม(1 ชั่วโมง30นาท)ี 1.ผเู้ รียนแบง่ กลุ่มถอดประกอบระบบระบายความ 1. ครูใหน้ กั ศึกษาแบง่ กลุ่มถอดประกอบระบบ รอ้ น ระบายความรอ้ น 2.ผเู้ รียนทาแบบทดสอบ 2.ครูใหท้ าแบบทดสอบ ข้ันสรุป (30นาท)ี 1.ผเู้ รียนช่วยกนั เฉลยแบบทดสอบ 1. ครูใหส้ ่งแบบทดสอบและเฉลย 2. ผเู้ รียนต้งั ใจฟังสรุปเน้ือหา 2.ครูสรุปเน้ือหาเพม่ิ เติม

216 6. ส่ือการเรียนการสอน/การเรียนรู้ 6.1 สื่อสิ่งพิมพ์ 1. หนงั สืองานเครื่องยนตเ์ บ้ืองตน้ 2. แบบทดสอบ 10 ขอ้ 3. แบบฝึกหดั 6.2 สื่อโสตทัศน์ 1. เครื่องฉาย Projector 2. คอมพวิ เตอร์ 6.3 สื่อของจริง 1. เครื่องยนตจ์ ริง 7. แหล่งการเรียนการสอน/การเรียนรู้ 7.1 ภายในสถานศึกษา 1. ตกึ วทิ ยาบริการ 2. หอ้ งสมุดชมรมวชิ าชีพช่างยนต์ 3. หอ้ ง Internet ช่างยนต์ 7.2 ภายนอกสถานศึกษา 1. หอ้ งสมุดมหาวทิ ยาลยั มหาสารคาม 2. หอ้ งสมุดมหาวทิ ยาลยั ราชภฏั มหาสารคาม 3. ร้าน Internet 8. งานท่มี อบหมาย 8.1 ก่อนเรียน - ใหผ้ เู้ รียนตรวจความเรียบร้อยของตนก่อนเรียน 8.2 ขณะเรียน - ใหผ้ เู้ รียนถอดประกอบหมอ้ น้าและใบพดั หมอ้ น้า - ใหผ้ เู้ รียนทาแบบทดสอบ 8.3 หลังเรียน - ใหผ้ เู้ รียนตรวจแบบทดสอบ - ใหผ้ เู้ รียนไปศึกษา เรื่อง ระบบไอดีไอเสียเคร่ืองยนตม์ าล่วงหนา้

217 9. เอกสารอ้างองิ พรจิต ปทมุ สุวรรณ. งานเคร่ืองยนต์แก๊สโซลนี . กรุงเทพฯ : ศนู ยส์ ่งเสริมอาชีวะ, 2540. พชิ าญ สิริบุตร. งานเครื่องยนต์เบอื้ งต้น. กรุงเทพฯ : สถาบนั เทคโนโลยี พระจอมเกลา้ พระนคร เหนือ, 2531. 10. หลักการประเมนิ ผลการเรียน 10.1 ก่อนเรียน - สงั เกตจากคาถาม ของผเู้ รียน 10.2 ขณะเรียน - สงั เกตจากคาถาม ของผเู้ รียน 10.3 หลงั เรียน - แบบทดสอบ 11. รายละเอียดการประเมินผลการเรียน 11.1คะแนนระหว่างภาคเรียน ร้อยละ 80 ไดจ้ าก - ผลจากแบบทดสอบหลงั เรียน รอ้ ยละ 20 - ผลจากใบงาน รอ้ ยละ 20 - ผลจากการปฏบิ ตั งิ านกลุ่ม รอ้ ยละ 30 - ผลจากแบบฝึกหดั รอ้ ยละ 10 11.2คะแนนคณุ ธรรมและ จริยธรรม ร้อยละ 20 ไดจ้ าก - ความตรงต่อเวลา รอ้ ยละ 5 - ความมีระเบยี บ วนิ ยั ร้อยละ 5 - ความรับผดิ ชอบ ร้อยละ 5 - ความซ่ือสตั ย์ รอ้ ยละ 5

218 การประเมนิ ผล นาคะแนนท่ีไดจ้ ากการวดั ผลมาประเมิน โดยยดึ หลกั เกณฑก์ ารประเมินผลของ วทิ ยาลยั เทคนิคมหาสารคาม ซ่ึงกาหนดดงั น้ี อตั ราคะแนน ระดบั คะแนน 80 – 100 4.0 75 – 79 3.5 70 – 74 3.0 65 – 69 2.5 60 – 64 2.0 55 – 59 1.5 50 – 54 1.0 0 – 49 0

219 แผนการสอน หน่วยท8ี่ ช่ือวชิ า งานซอ่ มเครื่องยนต์เบือ้ งต้น สอนคร้ังท1่ี 0 ช่ือหน่วยระบบระบายความรอ้ นเครื่องยนต์ จานวน 4 ชั่วโมง เนือ้ หาสาระ 1. ระบบระบายความร้อนของเครื่องยนต์ (Engine Cooling System ) เมื่อเครื่องยนตท์ างานหรือในขณะที่เครื่องยนตห์ มุนจะทาใหเ้ กิดความรอ้ นสูงมากจงึ จาเป็ นตอ้ งมี การระบายความรอ้ นออกจากเครื่องยนตซ์ ่ึงเป็นการรกั ษาอุณหภมู ิการทางานของเคร่ืองยนตใ์ หส้ ามารถ ทางานไดอ้ ยา่ งมีประสิทธิภาพ 8.1 หน้าทขี่ องระบบระบายความร้อนในเคร่ืองยนต์ 1.เพอ่ื ควบคุมอุณหภมู ิของเครื่องยนตใ์ หอ้ ยใู่ นระดบั ที่เหมาะสมหากเคร่ืองยนตร์ ้อนเกินไป 2.เพอ่ื ป้ องกนั ไม่ใหเ้ คร่ืองยนตร์ อ้ นจนเกินไปซ่ึงหากอุณหภมู ิของเครื่องยนตร์ อ้ นจนเกินไปที่ 8.2 ลักษณะของการระบายความร้อนในเคร่ืองยนต์ ระบบระบายความรอ้ นที่ใชท้ วั่ ๆไปสาหรับเคร่ืองยนตท์ ่ีมีอยู่ 2 วธิ ีคอื 1. การระบายความร้อนด้วยอากาศ (Air cooling ) รูปท่ี 8.1 ใบพดั หมอ้ น้า

220 แผนการสอน หน่วยท8่ี ชื่อวชิ า งานซอ่ มเคร่ืองยนต์เบือ้ งต้น สอนคร้ังท1ี่ 0 ช่ือหน่วย ระบบระบายความร้อนเคร่ืองยนต์ จานวน 4 ช่ัวโมง เพอื่ ใหค้ วามสามารถในการระบายความรอ้ นไดด้ ียง่ิ ข้นึ โลหะผสมโดยการทาเป็ นครีบ (Fin)ไวโ้ ดยรอบ นอกจากน้ียงั มีกระบงั ลม (Shroud) เพอื่ บงั คบั ทิศทางของลมใหไ้ หลวนไปทิศทางทีต่ อ้ งการระบายความ รอ้ นแบบท้งั น้ีเพอื่ ใหก้ ารระบายความร้อนไดม้ ีประสิทธิภาพมากข้ึนการระบายความรอ้ นแบบน้ีจะมากข้ึน หรือนอ้ ยลงข้ึนอยกู่ บั ความเร็วของรถทขี่ บั 2. การระบายความร้อนด้วยน้า (Water cooling) รูปท่ี 8.2 หมอ้ น้ารถยนต์ วธิ ีการระบายความร้อนดว้ ยน้าเป็นวธิ ีการระบายความรอ้ นทนี่ ิยมนามาใชก้ บั รถยนตใ์ นปัจจบุ นั น้ี ซ่ึงภายในฝาสูบและเส้ือสูบจะทาเป็ นช่องทางเดินของน้าไวช้ ่องทางน้ีจะตดิ ต่อกนั กบั หมอ้ ของ เครื่องยนต์ 8.3 ส่วนประกอบของระบบระบายความร้อนด้วยน้า ช่องทางของนา้ ภายในเสื้อสูบและฝาสูบ (Water jacket) ภายในเส้ือสูบและฝาสูบจะมีช่องทางเดินของน้าหล่อเยน็ อยรู่ อบๆกระบอกสูบของทกุ สูบเพอ่ื ระบายความ รอ้ นทเี่ กิดข้นึ จากการเผาไหมอ้ อกมาถ่ายเทใหก้ บั อากาศภายนอก รูปที่ 8.3 ช่องทางน้าเครื่องยนต์

แผนการสอน 221 ชื่อวชิ า งานซอ่ มเครื่องยนต์เบือ้ งต้น ช่ือหน่วย ระบบระบายความร้อนเครื่องยนต์ หน่วยท่ี 8 1.หม้อนา้ (Radiator) สอนคร้ังท่ี 10 จานวน 4 ชั่วโมง รูปท่ี 8.4 หมอ้ น้า หม้อน้าทาหนา้ ท่ีบรรจนุ ้าทใ่ี ชส้ าหรบั ระบายความร้อนของเคร่ืองยนตแ์ ละสาหรบั ใหน้ ้าหล่อเยน็ ที่ ไดร้ บั ความร้อนมาจากเครื่องยนตม์ าระบายความร้อนจากเครื่องยนตม์ าระบายความรอ้ นใหก้ บั อากาศ ทีน่ ี่ 1. ฝาปิ ดหม้อน้า (Radiator cap) รูปที่ 8.5 ฝาปิ ดหมอ้ น้า ฝาปิ ดหม้อนา้ ทาหนา้ ทค่ี วบคุมความดนั ของน้าในหมอ้ น้าและป้ องกนั การระเหยเป็ นไอของน้าซ่ึง ส่วนมากจะทาเป็นลิ้นแรงดนั และล้ินสุญญากาศ (Vacuum Valve ) ในระบบระบายความรอ้ นดว้ ยน้าจะ มีซีลกนั รวั่ อยา่ งดี

แผนการสอน 222 ชื่อวิชา งานซอ่ มเคร่ืองยนต์เบือ้ งต้น ชื่อหน่วย ระบบระบายความร้อนเครื่องยนต์ หน่วยที่ 8 2. พัดลมเครื่องยนต์ (Engine fan ) สอนคร้ังท่ี 10 จานวน 4 ชั่วโมง รูปที่ 8.7 พดั ลมเครื่องยนต์ พดั ลมหม้อน้า ทาหนา้ ทด่ี ูดอากาศผา่ นหมอ้ พดั ความรอ้ นออกไปเพอื่ ทาใหน้ ้าในหมอ้ น้าเยน็ ลงและในการ ใชง้ านบางแบบอาจจะมีโลหะที่เรียกวา่ กระบงั ลมก้นั อยรู่ อบใบพดั เพอื่ เพมิ่ ประสิทธิภาพในการทางานของ พดั ลม 3.ป้ัมนา้ (Water pump) รูปที่ 8.6 ป้ัมน้า ป๊ัมน้าทาหนา้ ท่ใี หน้ ้าหมุนวนในเคร่ืองยนตแ์ ละเกิดแรงดนั ปั๊มน้าทใี่ ชก้ บั เครื่องยนตส์ ่วนมากจะเป็ นแบบ แรงเหวยี่ ง(Centrifugal pump)ซ่ึงจะถูกติดต้งั อยดู่ า้ นหนา้ ของเครื่องยนตห์ รือยดึ ตดิ อยกู่ บั เส้ือ สูบส่วนประกอบของปั๊มจะประกอบดว้ ยเรือนปั๊ม (Pump housing ) ซ่ึงจะมีช่องทางของน้าไหลพดั (Impeller blade ) เป็ นแผน่ เหล็กกลมประกอบดว้ ยครีบโคง้

แผนการสอน 223 ชื่อวิชา งานซอ่ มเคร่ืองยนต์เบือ้ งต้น ช่ือหน่วย ระบบระบายความร้อนเครื่องยนต์ หน่วยท่ี 8 5.เทอร์โมสตัท (Thermostat) สอนคร้ังที่ 10 จานวน 4 ช่ัวโมง รูปที่ 8.8 เทอร์โมสตัท เทอร์โมสตทั เครื่องควบคุมความรอ้ นทาหนา้ ทค่ี วบคุมอุณหภมู ิของเคร่ืองยนตใ์ หถ้ ึงอุณหภูมิในการทางาน เร็วข้นึ และรักษาอุณหภมู ิของน้าใหค้ งทีต่ ลอดเวลาเพอื่ ปิ ดไม่ใหน้ ้าไหลออกโดยเฉพาะในขณะ ทีเ่ ครื่องยนตม์ ีอุณหภมู ิต่าน้ากจ็ ะไหลอยเู่ ฉพาะภายในเคร่ืองยนตบ์ ริเวณรอบๆกระบอกสูบและฝาสูบ เทา่ น้นั เพอ่ื ช่วยใหเ้ ครื่องยนตถ์ ึงอุณหภูมิในการทางานเร็วข้นึ เม่ือเครื่องยนตม์ ีอุณหภมู ิสูงข้นึ เทอร์โมสตทั ก็ จะเปิ ดออกและยอมใหน้ ้าหมุนเวยี นผา่ นหมอ้ น้า เทอร์โมสตทั ใชใ้ นรถยนตจ์ ะมีอยู่ 2 แบบดว้ ยกนั คอื แบบถุงจีบและแบบใชก้ าลงั ของข้ผี ้งึ 6.ถงั น้าสารอง รูปที่ 8.9 ถงั น้าสารอง ถงั น้าสารองระบบระบายความรอ้ นดว้ ยน้าจะตอ้ งมีถงั น้าสารองเพอ่ื ใหน้ ้าในหมอ้ น้าขยายตวั ได้ โดยจะมีท่อตอ่ จากคอหมอ้ น้าน้าหล่อเยน็ ในระบบระบายความร้อนจะขยายตวั เมื่อมีความรอ้ นสูงข้ึน น้าในหมอ้ น้าจะถูกส่งเขา้ ไปในถงั น้าสารอง

224 แผนการสอน หน่วยที่ 8 ชื่อวิชา งานซอ่ มเคร่ืองยนต์เบือ้ งต้น สอนคร้ังที่ 10 ช่ือหน่วย ระบบระบายความร้อนเคร่ืองยนต์ จานวน 4 ช่ัวโมง สรุป ระบบระบายความร้อนเป็นอีกระบบทม่ี ีความสาคญั มากเม่ือเครื่องยนตท์ างานหรือในขณะที่ เคร่ืองยนตห์ มุนจะเกิดความร้อนสูงมากจาเป็นตอ้ งมีการระบายออกจากเครื่องยนตก์ ารระบายความ ร้อนของเครื่องยนตม์ ี 2 วธิ ีคอื การระบายความรอ้ นดว้ ยอากาศนิยมใชก้ บั เคร่ืองยนตเ์ ล็กหรือ จกั รยานยนตแ์ ละการระบายความร้อนดว้ ยน้าเป็ นท่ีนิยมใชก้ นั มากเพราะสามารถระบายความร้อนออก จากเคร่ืองยนตไ์ ดด้ ีนิยมใชก้ นั มากกบั รถยนตใ์ นปัจจบุ นั และรถจกั รยานยนต์

225 แผนการสอน หน่วยที่ 8 ช่ือวิชา งานซอ่ มเคร่ืองยนต์เบือ้ งต้น สอนคร้ังที่ 10 ชื่อหน่วย ระบบระบายความร้อนเครื่องยนต์ จานวน 4 ช่ัวโมง แบบฝึ กหัดหน่วยท่ี 10 ตอนที่ 1 คาส่ังจงตอบคาถามตอ่ ไปน้ีใหถ้ ูกตอ้ งและสมบรู ณ์ทสี่ ุด 1.จงบอกหนา้ ทข่ี องระบบระบายความรอ้ นของเครื่องยนต์ .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... 2.จงบอกลกั ษณะของการระบายความรอ้ นดว้ ยอากาศและการทางานมาพอเขา้ ใจ .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... 3.จงบอกชื่อช้ินส่วนและหนา้ ทขี่ องระบบระบายความร้อนดว้ ยน้าของเครื่องยนต์ .......................................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................................

226 แผนการสอน หน่วยท่ี 8 ช่ือวชิ า งานซอ่ มเครื่องยนต์เบือ้ งต้น สอนคร้ังที่ 10 ช่ือหน่วย ระบบระบายความร้อนเครื่องยนต์ จานวน 4 ชั่วโมง แบบทดสอบหน่วยที่ 10 1.ลกั ษณะของการระบายความร้อนมีกี่แบบ 6.อุปกรณ์ใดทาหนา้ ทีใ่ หน้ ้าหล่อเยน็ หมุนเวยี นใน ก. 2 แบบ ข. 3 แบบ เคร่ืองยนต์ ค. 4 แบบ ง. 5 แบบ ก. ป๊ัมน้า ข. หมอ้ น้า ค. เทอร์โมสตทั ง. พดั ลม 2. เส้ือสูบและฝาสูบทาเป็นครีบไวโ้ ดยรอบเป็น วธิ ีการระบายความร้อนแบบใด 7.หนา้ ทีข่ องพดั ลมของเคร่ืองยนตค์ ือ ก. ระบายความรอ้ นดว้ ยน้า ก. ดูดอากาศ ข. เพมิ่ ความดนั ข. ระบายความร้อนดว้ ยอากาศ ค. ถ่ายเทความรอ้ น ง. ระบายอากาศ ค. ระบายความรอ้ นดว้ ยน้ามนั หล่อลื่น 8. หนา้ ท่ีของเทอร์โมสตทั คือ ง. ระบายความร้อนดว้ ยสารเคมี ก. ควบคุมน้าใหเ้ ยน็ ข. ควบคุมน้าใหร้ อ้ น 3. ในรถยนตส์ ่วนใหญ่ใชร้ ะบบระบายความร้อน ค. ควบคุมน้าใหอ้ ุณหภมู ิเหมาะสม ง. ถูกทกุ ขอ้ แบบใด ก. อากาศ ข. ผสม 9. การทมี่ ีน้ามนั เคร่ืองในน้าหล่อเยน็ เกิดจากสาเหตุ ค. น้ายาเคมี ง. น้า ใด 4.ขอ้ ใดตอ่ ไปน้ีไม่ใชส่ ่วนประกอบของระบบ ก. เติมน้ามนั เครื่องลงหมอ้ น้า ข. ปะเกน็ ฝาสูบรวั่ ระบายความร้อนดว้ ยน้า ค. เตมิ น้ามนั เคร่ืองเกิดพกิ ดั ก. ป๊ัมน้า ข. หมอ้ น้า ง. ปะเกน็ อ่างน้ามนั เครื่องร่วั ค. เทอร์โทสตทั ง. ล้ินควบคุมความดนั 10. ปกติอุณหภูมิน้าหล่อเยน็ มีคา่ เท่าไร ก. 50 องศาเซลเซียส ข. 60 องศาเซลเซียส 5.หมอ้ น้านอกจากทาหนา้ ทีเ่ กบ็ น้าแลว้ ยงั ทาหนา้ ที่ อะไร ค. 70 องศาเซลเซียส ง. 80 องศาเซลเซียส ก. ดูดอากาศ ข. ทาใหน้ ้าหมุนวน ค. ถ่ายเทความรอ้ น ง. เปิ ด-ปิ ดน้า

227 แผนการสอน หน่วยท8ี่ ชื่อวิชา งานซอ่ มเคร่ืองยนต์เบือ้ งต้น สอนคร้ังท1ี่ 0 ช่ือหน่วย ระบบระบายความร้อนเครื่องยนต์ จานวน 4 ชั่วโมง แบบฝึ กหัดหน่วยที่ 10 ตอนที่ 1 คาสั่งจงตอบคาถามต่อไปน้ีใหถ้ ูกตอ้ งและสมบูรณ์ทส่ี ุด 1.จงบอกหน้าทข่ี องระบบระบายความร้อนของเคร่ืองยนต์ ตอบ เพอ่ื ควบคุมอุณหภมู ิของเคร่ืองยนตใ์ หอ้ ยใู่ นระดบั ที่เหมาะสมหากเคร่ืองยนตร์ อ้ นเกินไปช้ินส่วน บางช้ินอาจหลอมเหลวละลายไดแ้ ละหากเคร่ืองยนตเ์ ยน็ เกินไปคืออุณหภมู ิของเคร่ืองยนตต์ ่าเกินไปกจ็ ะ เป็นผลเสียต่อเครื่องยนตไ์ ดเ้ ช่นกนั โดยจะทาใหเ้ กิดการสึกหรอมากเนื่องจากระบบหล่อล่ืนทางานไดไ้ ม่ เตม็ ท่ีและการส้ินเปลืองน้ามนั เช้ือเพลิงก็จะสูงข้ึนดว้ ย 2.เพอื่ ป้ องกนั ไม่ใหเ้ ครื่องยนตร์ อ้ นจนเกินไปซ่ึงหากอุณหภูมิของเครื่องยนตร์ อ้ นจนเกินไปที่จะทาให้ ชิ้นส่วนของเครื่องยนตบ์ างชิ้นส่วนหลอมละลายไดเ้ ป็นผลใหเ้ ครื่องยนตช์ ารุดดงั น้นั ระบบระบายความ รอ้ นจะทาหนา้ ทนี่ าความรอ้ นทเ่ี กินออกไปจากเครื่องยนต์ 2.จงบอกลักษณะของการระบายความร้อนด้วยอากาศและการทางานมาพอเข้าใจ ตอบ วธิ ีการระบายความรอ้ นดว้ ยอากาศน้ีความรอ้ นจะถูกระบายออกจากเคร่ืองยนตโ์ ดยตรงใหก้ บั อากาศ ท้งั น้ีเพอ่ื ใหค้ วามสามารถในการระบายความรอ้ นไดด้ ียง่ิ ข้นึ จงึ มีการออกแบบใหเ้ ส้ือสูบและฝาสูบทาดว้ ย โลหะผสมและเพม่ิ พ้นื ทผ่ี วิ สมั ผสั อากาศไดม้ ากข้นึ ในการระบายความรอ้ นโดยการทาเป็ นครีบ (Fin) ไว้ โดยรอบนอกจากน้ียงั มีกระบงั ลม (Shroud) เพอ่ื บงั คบั ทิศทางของลมใหไ้ หลวนไปทศิ ทางที่ตอ้ งการ ระบายความรอ้ นแบบท้งั น้ีเพอื่ ใหก้ ารระบายความร้อนไดม้ ีประสิทธิภาพมากข้นึ การระบายความรอ้ นแบบ น้ีจะมากข้ึนหรือนอ้ ยลงข้ึนอยกู่ บั ความเร็วของรถทีข่ บั ดงั น้นั การระบายความร้อนจึงไม่สม่าเสมอ นอกจากน้ีในฤดูร้อนการระบายความรอ้ นของเคร่ืองยนตจ์ ะนอ้ ยกวา่ ในฤดูหนาว 3.จงบอกช่ือชิ้นส่ วนและหน้ าที่ของระบบระบายความร้ อนด้วยน้าของเคร่ืองยนต์ ตอบ 1.ช่องทางของน้าภายในเส้ือสูบและฝาสูบ (Water jacket)หนา้ ทภ่ี ายในเส้ือสูบและฝาสูบจะมี ช่องทางเดินของน้าหล่อเยน็ อยรู่ อบๆกระบอกสูบของทุกสูบเพอ่ื ระบายความรอ้ นที่เกิดข้ึนจากการเผาไหม้ ออกมาถ่ายเทใหก้ บั อากาศภายนอกน้าจะไหลไปตามท่อทางน้าที่ต่อมาจากหมอ้ น้าตรงส่วนล่างและน้าก็ จะเกิดการไหลหมุนเวยี นอยบู่ ริเวณรอบๆกระบอกสูบไปตามทอ่ ทางเดินของน้าระหวา่ งกระบอกสูบกบั เส้ือสูบน้าก็จะไหลออกไปยงั ชิองทางเดินของน้าบนฝาสูบไปยงั หมอ้ น้าตรงส่วนบน 2.หมอ้ น้า (Radiator) ทาหนา้ ทีบ่ รรจุน้าท่ใี ชส้ าหรบั ระบายความรอ้ นของเครื่องยนตแ์ ละสาหรับใหน้ ้า หล่อเยน็ ท่ไี ดร้ ับความร้อนมาจากเครื่องยนตม์ าระบายความร้อนจากเคร่ืองยนตม์ าระบายความร้อนใหก้ บั อากาศท่นี ่ี

228 แผนการสอน หน่วยท8่ี ช่ือวิชา งานซอ่ มเครื่องยนต์เบือ้ งต้น สอนคร้ังท1ี่ 0 ชื่อหน่วย ระบบระบายความรอ้ นเคร่ืองยนต์ จานวน 4 ชั่วโมง 3.ฝาปิ ดหมอ้ น้า (Radiator cap) ทาหนา้ ที่ควบคุมความดนั ของน้าในหมอ้ น้าและป้ องกนั การระเหยเป็ นไอ ของน้าซ่ึงส่วนมากจะทาเป็นล้ินแรงดนั และล้ินสุญญากาศ (Vacuum Valve ) ในระบบระบายความร้อน ดว้ ยน้าจะมีซีลกนั ร่ัวอยา่ งดี 4.ปั๊มน้า (Water pump) ทาหนา้ ที่ใหน้ ้าหมุนวนในเคร่ืองยนตแ์ ละเกิดแรงดนั 5.พดั ลมเคร่ืองยนต์ (Engine fan ) ทาหนา้ ทดี่ ูดอากาศผา่ นหมอ้ พดั ความร้อนออกไปเพอ่ื ทาใหน้ ้าในหมอ้ น้าเยน็ ลง 6.เทอร์โมสตทั (Thermostat) ทาหนา้ ท่ีควบคุมอุณหภูมิของเครื่องยนตใ์ หถ้ ึงอุณหภูมิในการทางานเร็วข้ึน และรักษาอุณหภูมิของน้าใหค้ งทต่ี ลอดเวลาซ่ึงตามปกตแิ ลว้

229 แผนการสอน หน่วยท8่ี ชื่อวชิ า งานซอ่ มเครื่องยนต์เบือ้ งต้น สอนคร้ังท1่ี 0 ช่ือหน่วย ระบบระบายความร้อนเครื่องยนต์ จานวน 4 ชั่วโมง เฉลยแบบทดสอบหน่วยท่ี 10 1.ลกั ษณะของการระบายความรอ้ นมีกี่แบบ 6.อุปกรณ์ใดทาหนา้ ทีใ่ หน้ ้าหล่อเยน็ หมุนเวยี นใน ก. 2 แบบ ข. 3 แบบ เคร่ืองยนต์ ค. 4 แบบ ง. 5 แบบ ก. ปั๊มน้า ข. หมอ้ น้า ค. เทอร์โมสตทั ง. พดั ลม 2. เส้ือสูบและฝาสูบทาเป็นครีบไวโ้ ดยรอบเป็น วธิ ีการระบายความรอ้ นแบบใด 7.หนา้ ท่ขี องพดั ลมของเคร่ืองยนตค์ อื ก. ระบายความร้อนดว้ ยน้า ก. ดูดอากาศ ข. เพมิ่ ความดนั ข. ระบายความรอ้ นดว้ ยอากาศ ค. ถ่ายเทความรอ้ น ง. ระบายอากาศ ค. ระบายความรอ้ นดว้ ยน้ามนั หล่อลื่น 8. หนา้ ท่ขี องเทอร์โมสตทั คอื ง. ระบายความรอ้ นดว้ ยสารเคมี ก. ควบคุมน้าใหเ้ ยน็ ข. ควบคุมน้าใหร้ อ้ น 3. ในรถยนตส์ ่วนใหญใ่ ชร้ ะบบระบายความรอ้ น ค. ควบคุมน้าใหอ้ ุณหภูมิเหมาะสม ง. ถูกทกุ ขอ้ แบบใด ก. อากาศ ข. ผสม 9. การท่ีมีน้ามนั เคร่ืองในน้าหล่อเยน็ เกิดจากสาเหตุ ค. น้ายาเคมี ง. น้า ใด 4.ขอ้ ใดต่อไปน้ีไม่ใช่ส่วนประกอบของระบบ ก. เติมน้ามนั เครื่องลงหมอ้ น้า ข. ปะเก็นฝาสูบรั่ว ระบายความร้อนดว้ ยน้า ค. เติมน้ามนั เคร่ืองเกิดพกิ ดั ก. ปั๊มน้า ข. หมอ้ น้า ง. ปะเก็นอ่างน้ามนั เคร่ืองรัว่ ค. เทอร์โทสตทั ง. ล้ินควบคุมความดนั 10. ปกติอุณหภมู ิน้าหล่อเยน็ มีคา่ เท่าไร ก. 50 องศาเซลเซียส ข. 60 องศาเซลเซียส 5.หมอ้ น้านอกจากทาหนา้ ทเี่ ก็บน้าแลว้ ยงั ทาหนา้ ที่ อะไร ค. 70 องศาเซลเซียส ง. 80 องศาเซลเซียส ก. ดูดอากาศ ข. ทาใหน้ ้าหมุนวน ค. ถ่ายเทความร้อน ง. เปิ ด-ปิ ดน้า

230 วชิ า งานเคร่ืองยนตเ์ บ้ืองตน้ ใบงานที่ 9 ช่ือ……………………………………… เร่ืองการตรวจสอบหมอ้ น้ารถยนต์ รหสั ……………………………………. ผลการตรวจสอบ การตรวจสอบ ระดบั ทว่ี ัดได้ งานทมี่ อบหมาย ต่า 1. ตรวจระดับน้าในถงั พักหม้อน้า ปานกลาง มาก 2.ถอดประกอบหม้อน้าและตรวจสอบ

231 บนั ทึกผลหลงั การจัดการเรียนรู้แบบมุ่งเน้นสมรรถนะอาชีพและบูรณาการตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจ พอเพียง/ ผล 5 มติ ิ / นโยบาย 3 D และ 11 ดี 11 เก่ง รายการ ระดบั การปฏิบตั ิ 5 432 1 ด้านการเตรียมการสอน 1.จดั หน่วยการเรียนรู้ไดส้ อดคลอ้ งกบั วตั ถปุ ระสงคก์ ารเรียนรู้ 2. กาหนดเกณฑก์ ารประเมินครอบคลมุ ท้งั ดา้ นความรู้ ดา้ นทกั ษะ และดา้ นจิตพิสยั 3. เตรียมวสั ดุ-อุปกรณ์ ส่ือ นวตั กรรม กิจกรรมตามแผนการจดั การเรียนรู้ก่อนเขา้ สอน ด้านการจดั กิจกรรมการเรียนรู้ 4. มีวิธีการนาเขา้ สู่บทเรียนที่น่าสนใจ 5. มีกิจกรรมที่หลากหลาย เพ่ือชว่ ยใหผ้ เู้ รียนเกิดการเรียนรู้ ความเขา้ ใจ 6. จดั กิจกรรมที่ส่งเสริมให้ผเู้ รียนคน้ ควา้ เพ่ือหาคาตอบดว้ ยตนเอง 7. นกั เรียนมีส่วนร่วมในการจดั กิจกรรมการเรียนรู้ 8. จดั กิจกรรมที่เนน้ กระบวนการคิด ( คิดวิเคราะห์ คิดสงั เคราะห์ คิดสร้างสรรค์ ) 9. กระตนุ้ ให้ผเู้ รียนแสดงความคิดเห็นอยา่ งเสรี 10. จดั กิจกรรมการเรียนรู้ท่ีเชื่อมโยงกบั ชีวิตจริงโดยนาภูมิปัญญา/บูรณาการเขา้ มามีส่วนร่วม 11. จดั กิจกรรมโดยสอดแทรกคุณธรรม จริยธรรม 12. มีการเสริมแรงเมื่อนกั เรียนปฏิบตั ิ หรือตอบถูกตอ้ ง 13. มอบหมายงานใหเ้ หมาะสมตามศกั ยภาพของผเู้ รียน 14. เอาใจใส่ดแู ลผเู้ รียน อยา่ งทวั่ ถึง 15. ใชเ้ วลาสอนเหมาะสมกบั เวลาท่ีกาหนด ด้านสื่อ นวตั กรรม แหล่งการเรียนรู้ 16. ใชส้ ื่อท่ีเหมาะสมกบั กิจกรรมและศกั ยภาพของผเู้ รียน 17. ใชส้ ื่อ แหลง่ การเรียนรู้อยา่ งหลากหลาย เช่น บคุ คล สถานท่ี ของจริง เอกสาร ส่ืออิเลก็ ทรอนิกส์ และอินเทอร์เนต็ เป็นตน้ ด้านการวดั และประเมนิ ผล 18.ผเู้ รียนมีส่วนร่วมในการกาหนดเกณฑก์ ารวดั และประเมินผล 19. ประเมินผลอยา่ งหลากหลายและครบท้งั ดา้ นความรู้ ทกั ษะ และจิตพิสยั 20. ครู ผเู้ รียน ผปู้ กครอง หรือ ผทู้ ่ีเกี่ยวขอ้ งมีส่วนร่วม ในการประเมิน หมายเหตุ ระดบั การปฏิบตั 5ิ = ปฏิบตั ิดีเยย่ี ม 4= ปฏิบตั ิดี 3= ปฏิบตั ิ รวม 2 = ควรปรับปรุง 1 = ไมม่ ีการปฏิบตั ิ ค่าเฉลี่ย

232 บันทกึ หลังสอน ปัญหา และแนวทางแก้ปัญหา ปัญหาทพ่ี บ แนวทางแก้ปัญหา ด้านการเตรียมการสอน …………………………………………………….. ……………………………………………………. …………………………………………………….. …………………………………………………….. …………………………………………………….. …………………………………………………….. …………………………………………………….. …………………………………………………….. ด้านการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ …………………………………………………….. …………………………………………………….. …………………………………………………….. …………………………………………………….. …………………………………………………….. …………………………………………………….. …………………………………………………….. …………………………………………………….. ด้านส่ือ นวัตกรรม แหล่งการเรียนรู้ …………………………………………………….. …………………………………………………….. …………………………………………………….. …………………………………………………….. …………………………………………………….. …………………………………………………….. …………………………………………………….. …………………………………………………….. ด้านการวัดและประเมนิ ผล …………………………………………………….. …………………………………………………….. …………………………………………………….. …………………………………………………….. …………………………………………………….. …………………………………………………….. …………………………………………………….. …………………………………………………….. ด้านอน่ื ๆ (โปรดระบเุ ป็นขอ้ ๆ) …………………………………………………….. …………………………………………………….. …………………………………………………….. …………………………………………………….. …………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………… ……………………………………………………… …….. ……... ลงช่ือ ........................................................................ครูผสู้ อน (........................................... ............................) ตาแหน่ง ................................................. .....................

233 บนั ทกึ การนิเทศและตดิ ตาม วนั -เดอื น-ปี เวลา รายการนิเทศและติดตาม ช่ือ-สกลุ ผู้นิเทศ ตาแหน่ง

234