DÖNÜŞÜM TAYFA

Güneşli güzel bir nisan günüydü.Enes bu güzel havayı kaçırmaması gerektiğini düşünüp babasının yeni aldığı topu alarak mahalledeki arkadaşlarını çağırdı. Yigit, Ömer ve nihayet Atlas da gelince kadro tamamlandı. Mahallenin ortasındaki boş arsada ikişerli maç yapmaya karar verdiler .Oyuna başlayalı beş dakika ya oldu ya olmadı Yiğit o muhteşem şutlarından birini attı ama şut kaleye gitmek yerine yan taraftaki tarlaya girdi. Çocuklar hep beraber topu almaya koştular .Tarlada otlar epey büyüdüğünden topu bulmak zor olacaktı. Hiç vakit kaybetmeden başladılar otları aralamaya. Bir de ne görsünler; zavallı bir kaplumbağa. Vücudunun tam orta yerinde sıkışmış bir plastikle büyümek zorunda kalmış, vücudu orantısız gelişmiş bu kaplumbağa yürümekte bile zorluk çekiyordu. Hepsi bu duruma çok üzüldü. -Yigit: Ne olmuş bu kaplumbağaya böyle ! -Enes: Küçük bir kablumbagayken bu poşete dolanmış olmalı, kim bilir neler çekti. Ölmemesi bir mucize... -Ömer:Etrafiniza baksanıza resmen çöplüğe dönmüş burası.Koltuk bile var -Atlas: Hakikaten ömer mahalleli evinde kullanmadığı ne kadar eşya varsa buraya atmış ve görünüşe bakılırsa hepsi de geri dönüştürülebilen malzemeler.Karton kutular, koltuk, kırık bir komodin, sökülmüş pencere ... Oooo burda bir evi baştan döşeyecek malzeme var. Enes: Bu işe el atmamız lazım arkadaşlar. Bende sürekli çöpte plastik ve cam malzemeler görüyorum. Bu işe bir son vermeli yoksa dünyamızın sonu bu kaplumbağadan daha vahim olabilir. -Ömer: Ne yapabiliriz ki biz? -Enes: Mahalleliye evlerinde kullanmadıkları eşyaların çöp olmadığını, tekrar tekrar kullanilabildigini gösteririz.

Atlas : Arkadaşlar sizce kaplumbağaya sahip çıkalım mı? Ömer : Evet haklısın Atlas, öncelikle veterinere götürüp tedavisini yaptıralım. Yiğit: Olur arkadaşım böylece bir can kurtarmış oluruz. Enes: Veterinere götürdükten sonra sahiplenelim de arkadaşlar. Çünkü onlar yaşamayı hakkediyor, bizim doğaya attığımız çöpler yüzünden ölmelerine, yaşamlarının sona ermesine izin veremeyiz. Herkes Enes'e katılır ve kaplumbağayı sahiplenme kararı alırlar. Ömer:Mahalleliyi bilinçlendirmek için öncelikle kendimiz araştırmalar yapmalı ve bilgi sahibi olmalıyız arkadaşlar. Atlas:Arkadaşlar bence öncelikle kütüphane de buluşup bilgiler edinelim. Pazartesi günü kütüphane buluşmak için anlaştılar. Pazartesi gününü heyecanla beklediler ve kütüphaneye gittiler. Tabi kaplumbağalarını yanlarına almayı unutmadılar. Adını Tosbik koymuşlardı. Enes: Merhaba arkadaşlar sonunda buluşabildik. Pazartesiye kadar ben çevremi gözlemdim ve yeterince bilgi sahibi olmadığımızı düşünüyorum. Atlas: Ben de aynı fikirdeyim Enes. Yalnızca etrafımızı gözlemlememiz yeterli olmaz. Burada bu konu hakkındaki kitapları belirleyip okuyalım, sonrada edindiğimiz bilgileri birbirimize anlatalım. Yiğit: Sonunda gelebildim. Uyuyakalmışım, sonrada alelacele kahvaltımı edip buraya geldim. Yolda gelirken bir yardıma muhtaç kadın gördüm ve aklıma bizim çöpe attığımız şeyler geldi. Fakat onlar bizim geri dönüştürmeyip attığımıza muhtaçlar! Nazlı: Merhaba arkadaşlar, konuşmanıza kulak misafiri oldum. Sanırım geri dönüşüm konusunda konuşuyorsunuz. Bende bu konuda araştırma yapmak için buradayım. Sizinle birlikte çalışabilir miyim? Atlas: Tabii ki çok memnun oluruz. Ömer: Haydi o zaman konumuzla ilgili kitaplar arayalım. Hep birlikte araştırmaya başladılar. Ömer: Bakın arkadaşlar ben bir kitap buldum ve diyor ki \"geri dönüşüm terim olarak, geri dönüştürülebilen atık malzemelerin çeşitli geri dönüşüm yöntemleri ile ham madde olarak tekrar yapım süreçlerine kazandırılmasıdır.\" Bence bu bilgiyi değerlendirebiliriz. Nazlı: Öncelikle günlük ihtiyaçlarımız hakkında bir araştırma yapalım, ne dersiniz? Günlük ihtiyaçlarımız konusunda aşırıya kaçmamız, daha çok atık malzeme üretmemize sebep olur. Örneğin bir sürü kalemimiz varken tekrar fazladan bir kalem alırsak, gereksiz bir harcama yapmış oluruz. Sadece ihtiyacımız kadar olan giysi, yiyecek ve ev eşyası almalıyız. Yiğit: O zaman ihtiyacımız kadar alalım konulu posterler hazırlayıp mahallenin her yanına asalım! Hep birlikte heyecanla poster hazırlamaya koyuldular.Tosbik de uslu uslu onları izledi.

Posterleri hazırlayıp çoğalttıktan sonra mahallenin dört bir yanına büyük bir heyecanla astılar. Atlas: Bence çok iyi bir iş başardık arkadaşlar inşallah mahalleli de bilgilenir. Enes: Ama ben yeterli olduğunu düşünmüyorum. Ömer: Neden böyle düşünüyorsun Enes? Enes: Bakalım insanlar bizim astığımız posterlere bakacak mı? Hadi baktı diyelim duyarlı olup değişecekler mi? Bence başka şeylerde düşünmeliyiz. Yiğit: Aslında haklı olabilirsin Enes madem öyle işimizi garantiye alıp başka şeylerde yapalım. Nazlı: Benim sıra arkadaşım Rabia'nın annesi Fen Bilimleri öğretmeni. İsterseniz yarın onunla konuşup okul çıkışı evlerine gider annesinden yardım ister baska yapabileceğimiz neler olabilir öğreniriz. Ne dersiniz? Enes: Bence iyi olur sadece posterle mahallelinin dikkatini çekemeyiz. Nazlı senden haber bekliyoruz yarın yine aynı saatte burada toplanalım. Ertesi gün yine çalışmalarını yapmak üzere ekip toplanır. Nazlı: Rabia'nın annesi ile konuştum sizin bahsettiğiniz tarlayı ve tarladaki atık eşyaları ve Tosbik'in başına gelenleri anlattım bugüne kadar yaptıklarınızı hatta Tosbik'i bile anlattım. Tarlada bir ikinci el festivali düzenleyebileceğimizi atık eşyaların elden geçirilip ihtiyaç sahiplerine verilebileceğini hatta mahallelinin evlerinde artık kullanmadığı ne varsa buraya getirip el birliği ile çalışılabileceğini önerdi. Ne dersiniz bu fikir beni çok heyecanlandırdı. Atlas: Bence çok güzel fikir hem mahalleli ne kadar gereksiz eşya sahibi olduğunu görür hem ihtiyaçlar karşılanır. Hatta aklıma ne geldi biliyor musun Yiğit? Yiğit: Ne geldi? Atlas: Hani şu senin kütüphaneye gelirken gördüğün yardıma muhtaç teyze vardı ya onu bulup bu festivaldeki eşyalarla ihtiyacı ne varsa karşılayabiliriz belki mahalleli de maddi olarak destek olur bize ne dersiniz ? Yiğit: Çok güzel bir fikir. Ömer: O zaman ne duruyoruz önce ailemizle bu festival fikrimizi anlatıp onlarında desteği ile yarın tarlayı temizleyip bakalım işe yarar neler bulacağız görelim. Hadi iş başına.

Sonra herkes evlerine dağıldı. Akşam evde ailelerine Tosbik’ i, tarlada gördükleri eşyaları, kütüphanede yaptıkları araştırmayı , yaşlı teyzeyi anlattılar. Rabia’ nın annesinin önerdiği ikinci el eşya festivalinden bahsettiler. Enes' in babası işten gelmemişti, annesi ile bunları konuştuktan sonra evlerinde aslında ihtiyaçları olmayan ne kadar çok eşyaları olduğunu düşündüler. Annesi ile birlikte yarınki festival için evdeki eşyaları kontrol ettiler. Artık kullanmadıkları kullanılır durumda olan çok sayıda eşya olduğunu gördüler. Mutfak eşyaları, kıyafetler, oyuncaklar, ayakkabılar, kitaplar ve diğer eşyaları düzgün bir şekilde kutulara yerleştirdiler. Kutulara yerleştirdikleri eşyaların çokluğu karşısında şaşırdılar. Annesi : Bundan sonra alışveriş yaparken iki değil üç defa düşünmemiz gerekiyor.Enes sadece fazla kullanılmayan eşyalar değil de, atıklardan yeni şeyler tasarlayabilirsiniz.Bu şekilde dönüştürerek kullanmış olursunuz. Enes: Anneciğim , harika bir fikir! Hemen arkadaşlarımla paylaşmalıyım bu fikrini. Enes odasına geçer, arkadaşlarına annesinin söylediklerini aktarır. Arkadaşları bu fikri çok beğenir. Onunla ilgili yapabileceklerini festivalden sonra konuşmaya ve bu arada evlerinde geri dönüştürülebilen atıkların neler olduğu ile ilgili gözlem ve araştırma yapmaları gerektiğine karar verirler.Enes salona döndüğünde annesi yarın için birkaç eşya daha kutuya yerleştirmişti bile. Enes: Anneciğim arkadaşlarım da fikrini çok beğendiler. Bu güzel fikir ve bize destek verdiğin için çok teşekkür ederim. Annesi: Enes komşularımıza da haber verelim, onlarda eminim ki böyle güzel bir çalışmaya destek olmak isterler. Enes annesi ile birlikte komşularını dolaşarak etkinliği ve yapmak istediklerini anlatırlar. Komşuları katkıda bulunmaktan çok memnun olacaklarını, hazırlayacakları eşyaları yarın festival alanına getireceklerini söyleyerek festival yerini sordular. Enes: Posterimiz apartman girişinde asılı, festival alanına oradan da bakabilirsiniz. Enes ve annesi eve dönünce gülümseyerek birbirlerine bakarlar. Babası işten gelince babasına da tüm olanları anlatırlar. Enes yatağına girince , yarın yapacaklarını düşünmekten, heyecandan uyumakta zorlanır. Heyecanla bir an önce sabahın olmasını bekler ve gözlerini kapatır.

Öğrenciler gece yatıp yarınki festivali heyecanla beklerlerken sabaha karşı şiddetli bir gök gürültüsü ile uyanırlar. Yağmurun iki gün boyunca süreceğini öğrenirler ve aileleri ile konuşup festivali iki gün sonraya ertelemeye karar verirler. Ömer’in arkadaşı Burak, Ömerlere misafirliğe gelir ve Ömer’in üzgün olduğunu görür. Burak: Neden bu kadar üzgünsün Ömer? Ömer: Yağmur yağdığından dolayı bugünkü festival iki gün sonraya ertelendi. Burak: Ne festivali? Ömer festivalin konusunu anlatır… Burak: Ben de üzüldüm. Benim babam geri dönüşüm tesisinde çalışıyor. Festivalde size yardımcı olabilir. Ömer: Bu çok güzel bir fikir. Baban festival için bize katkıda bulunabilir. Burak Ömer’in yanından ayrılarak babasının yanına gider. Burak, Ömer ve arkadaşlarının yapacakları festivali anlatır ve kendisinin de festivale katıldığını söyler. Burak babasıyla konuşur. Burak Ömer’i arayarak babasının yardım edeceğini haber verir ve telefonu kapatır. Ömer’de arkadaşlarına bu durumdan bahseder. Arkadaşları bu duruma çok sevinirler. Burak: Baba, festival için ne yapabiliriz? Burhan Bey oğluna 'festivalde geri dönüştürmediğimiz malzemelerin çevreye verdikleri zararlar konusunda araştırma yapıp bununla ilgili bir afiş hazırlayabilirsiniz.' der. Burak: Haklısın babacığım. İnsanları bu konuda da bilinçlendirmeliyiz. Burak, Ömer’e babası ile konuştuklarını anlatır ve yarın hep beraber Ömerlerde buluşmaya karar verirler. Ertesi gün hepsi Ömer’in evine gider ve geri dönüştürmediğimiz malzemelerin çevreye verdikleri zararlar konusunu araştırmaya başlarlar. Yaptıkları araştırma sonucunda: Nazlı: Geri dönüştürmediğimiz malzemeler çevreye ne kadar çok zarar veriyormuş! Cam 4000 yılda yok oluyor. Cam atıkların geri dönüşüme kazandırılması hem çevreye hem de ekonomiye katkısı sağlamaktadır. Arkadaşlar sizin araştırma sonuçlarınız neler? Enes: Pet şişe 400 yılda yok oluyor. Pet şişeler; kalp rahatsızlığı, kanser, migren, obezite, diyabet ve astım gibi birçok sağlık problemine sebep olmaktadır. Atlas: Pil 300 yılda yok oluyor. Pil atıkları doğrudan toprağa karışır ve bitkilere etki eder. Bu nedenle çevreye çok büyük zararlar verir. Toprağı kirletir, bazı böcek türlerini yok eder, suları kirletir, görüntü kirliliğine yol açar. Kanser hastalıkları, böbrek ve karaciğer hastalıkları, merkezi sinir sistemi bozuklukları gibi birçok sağlık sorununa yol açar. Ömer: Alüminyum 100 yılda yok oluyor. Yemek pişirilirken vazgeçilmez bir materyal olan alüminyum folyo, çeşitli kemik hastalıkları başta olmak üzere, alzheimer gibi nörolojik hastalıklara da yol açar. Burak: Plastik 1000 yılda yok oluyor. Plastik yalnızca doğaya ve denizlere zarar vermiyor ayrıca canlı yaşamını da tehdit ediyor. Plastik sebebiyle olumsuz etkilenen canlı türü sayısının 400 olduğu düşünülüyor. Yiğit: Arkadaşlar ben şuan çok şaşkınım. Doğaya bu kadar zarar verdiğimizi bilmiyordum. Bundan sonra daha dikkatli olmalıyız. Atık maddelerin çevreye verdiği zararlar ile ilgili afiş yapıp festivalin girişine asabiliriz. Sabah olur ve saat 10.00’da Ömer’in evinde buluşurlar. Festivali süslemek için alınacak malzemelerin listesini yaparlar ve görev dağılımı yaparlar. Ömer balonları almaya gider, Yiğit-Nazlı çiçekleri almaya giderler, Atlas-Enes ışık süslemelerini almaya giderler, Burak babasıyla afişleri baskı yaptırmaya gider. Görevlerini yerine getiren öğrenciler yarınki festival gününü heyecanla beklerler… Festival alanı

Sonunda festival günü gelmişti. Çocuklar festivalle ilgili hazırlıklarını tamamladılar. Hem çok heyecanlılardı, aynı zamanda çok gerginlerdi. Çünkü festivallerini yapmaya karar verdikleri gün başlarına çok talihsiz bir olay gelmişti, çok fazla yağmur yağdığı için çok istedikleri festivallerini yapamamışlardı. Aileleri çocukları her ne kadar sakinleştirmeye çalışsa da başarılı olamadılar. Çünkü çocuklar her an bir aksilik çıkacağından korkuyorlardı. Festival alanı çocuklar tarafından çok güzel süslenmişti ve gelenler tarafından çok beğenildi. Yiğit: Gerçekten uğraştığımıza değdi, baksanıza herkes çok beğendi. Yiğit, Ömer, Atlas, Nazlı, Enes, Burak atık malzemelerden çok güzel tasarımlar yapmışlardı ve tasarımları çevreyi çok güzelleştiriyordu. Çocuklar yaptıkları materyalleri tek tek festivale katılanlara anlatmaya başladı. Ömer: Ben robottan kalemlik yaptım bu tasarımı yaparken ince ve kalın su boruları, süt kutusu, eva, Elektrik kabloları kullandım. Öncelikle Süt kutusunu eva ile kapladım kolları ve bacakları için ise ince su boruları kullandım kalemleri koymak için kalın su borusu kullandım. Nazlı: Ben pet şişelerin içine gazete kağıdını ıslatıp gazete kağıdının hamurlaşmasını sağladım. Ardından pet şişeleri bir birlerine bantlayıp hayvanlar için bir kulübe oluşturdum. Atlas: Ben limonata şişesi akrilik boya ile boyadım aynı zamanda yoğurt kabını atık kumaşları yapıştırdım ve çöp şiş ile sabitledim ardından ise içine pilli ışık yerleştirdim. Burak: Ben yumurta kolilerinden raf yaptım. Öncelikle 4 adet karton ruloyu el işi kağıdı ile kapladım ve çok kuvvetli yapıştırıcı ile yapıştırdım. Bunun üstüne kitap ve kalemlerimi koyup geri dönüşüm malzemelerinden çok kullanışlı bir raf yaptım. Enes: Ben gazete kağıtlarını yuvarlayarak silindir haline getirdim ve yuvarladığım gazeteleri birbirlerine yapıştırdım ve akrilik boya ile boyadım sonra da materyelimi biblo süs haline getirdim. Yiğit: Ben de atıklardan saksı ve sulama kutusu yaptım. Yapımında turşu biber kavanozun kestim ve akrilik boyalarımla saksımı boyadım ve kurumasını bekledim ve kuruduktan sonra da içine toprak doldurdum ve çiçeklerimi ektim ve diğer sulama kutusunu ise sirke şişesi boyayıp kuruduktan sonra kapağını delip içine su doldurdum ve sulama kutumu böylece bitirmiş oldum. Bir süre sonra sınıf arkadaşlarından Mert bu festivale katılır ve festival de yapılan tasarımları küçümser buna karşılık diğer katılanlar buna karşı gelir bunun üzerine misafirlerden bir tanesi konuşmaya dahil olur geri dönüşümün önemini anlatır. '' Bence söylediğin söz hoş bir cümle değil. Geri dönüşümü olan ve değerlendirebilen atık malzemeleri arkadaşlarının bu hale getirmiş olması hem çevremizi çok daha güzelleştirdi. Hem de kaynakların israf edilmesini engelledi. Eğer bu atık malzemeleri bu şekilde değerlendirmeselerdi bu malzemeler çevremizi kirletecekti. Ve arkadaşlarınızın bu davranışları aynı zamanda imkanı olmayan insanlara kısıtlı imkanlarla bile neler yapılabileceğini gösterecektir.'' Bu konuşmayı dinleyen diğer festival katılımcıları misafiri alkışlar. Çocuklar hayretle ve sevinçle birbirlerine bakar. Mert bu konuşmanın ardından böyle bir cümle kurduğu için kendini çok pişman hisseder ve arkadaşlarından tek tek özür diler. Yiğit, Burak, Nazlı, Ömer, Atlas ve Enes arkadaşlarının özrünü tek bir şartla kabul ederler, o da diğer etkinliklerinde onlarla beraber atık malzemelerden bir tasarım yapmak şartıyla. Festival dönüşü birbirleriyle şakalaşarak hepsi mutlu bir şekilde evlerine giderler.

Ertesi gün dersleri bittikten sonra parkta buluşurlar. Yaptıkları etkinlikleri gözden geçirirler. Gerçekten çok faydalı bir etkinlik yaptıklarının farkındadırlar. Birlikte parkta dolaşırken Ömer’in hafta sonu dedesinin çiftliğine gidecekleri aklına gelir ve arkadaşlarına şöyle bir teklifte bulunur. Ömer: Arkadaşlar birlikte çok güzel etkinlikler yaptık ve bence bir ödülü hak ettik. Biz bu hafta sonu dedemin çiftliğine gideceğiz. Sizlerde gelin hem birlikte eğleniriz hem de sizin için değişiklik olur. Diğerleri bu fikri çok beğenir ve hemen kabul ederler. Hafta sonu gelir hepsi çok heyecanlıdır birlikte yola çıkarlar. Çiftliğe geldiklerinde bütün çocuklar buraya bayılır çünkü bu çiftlikte bulunan her şey geri dönüşebilen malzemelerle yapılmıştır. Yiğit hemen atılır ve şöyle söyler: ''Arkadaşlar bakın çiftlik evinin çatısını plastik atıklarla yapmışlar bu sayede su geçirmeyecektir.'' Enes: Mutfak dolapları ise sert kartonlarla yapılmış bu sayede eğilip bükülmüyor. Nazlı: Heyy! Tavukların kümesine bakar mısınız ne kadar farklı ve ilginç? Teneke kola kutularını birleştirerek yapmışlar harika bir tasarım. Atlas: Asıl siz şu masaya bir bakın binlerce atık pilin birleşimiyle bir masa yapmışlar. Mükemmel! Burak: Arkadaşlar bence asıl bomba bu. Şu arabaya bakın kasası plastik, direksiyonu karton, destek noktaları ise pillerden oluşuyor. Çocuklar hayretle etrafı izlerken Ömer’in dedesi Nasreddin söze girer: ''Ooo gençler hoş geldiniz, çiftlik evimi çok beğendiğinizi düşünüyorum. İşte bende sizin gibi geri dönüşüm ve tasarruf aşığı biriyim. Bu yüzden evimi tasarlarken hiç para harcamadım elimde olan malzemeleri kullandım. Hem bütçeme hem ülkeme katkı sağlamış oldum. Sizlerde her zaman elinizdekilerin kıymetini bilin. Hiçbir şey çöp değildir, kullanmasını değerlendirmesini bilmek gerekir. '' Nasreddin dedenin bu sözleri üzerine çocuklar geri dönüşümün ülkemiz için ve gelecek için önemini daha iyi kavradılar. Yaptıkları çalışmalarla tekrar gurur duydular. Bu duygularla hepsi birden birbirine baktı ve tarihe geçecek olan o mükemmel sözü söylediler: ''Atma değerlendir, Dünyanı güzelleştir.''

HAZIRLAYANLAR SELDA KAPLAN UÇAR Beril M. Öncel, Poyraz M. Öncel, Melih M. Öncel, Turan F. M. Öncel, Edanur M. Öncel SİBEL ALİYE ER Ahmet Ova,Büşra Ova,Nurşeyda Ova,Rabia Ova SELVİ FİDAN Kübra sma, Beyza sma, Ervanil sma, Dilara sma, Minanur sma, Melek sma SEHER ÖNDER Barış Karaca, Mustafa Karaca, Elif Karaca, Tuğba Karaca, Kardelen Karaca SİMGE BAKIR Masal Yarımca, Berra Yarımca, Ecrin Yarımca, Sergen Yarımca,Yiğit Yarımca SULTAN YALÇIN Ferhan İstikbal, Senanur İstikbal, Mesut İstikbal, Baran İstikbal, Harika İstikbal SERKAN ÇOLAK Burak hst, İklim hst, Ceylin hst, Atilla hst, Cem Arda hst



ATMA DEĞERLENDİR DÜNYANI GÜZELLEŞTİR