9.1 Harta Pusaka Atau Bukan

HARTA PUSAKA ATAU BUKAN AHMAD TERMIZI ABDULLAH [email protected]

MENENTUKAN SESUATU HARTA PENINGGALAN ITU SAMA ADA HARTA PUSAKA ATAU BUKAN HARTA PUSAKA BUKAN HARTA PUSAKA • Pinggan mangkuk, cermin mata, jam tangan, • Harta Sepencarian cincin, dsb. • Khairat Kematian • Derma Kematian • Time share / keahlian kelab golf • Tanah TOL • Wang kripto • Pencen Terbitan • Hakcipta / Harta Intelek • Gantian Cuti Rehat • Lesen / Permit Senjata Api • E-Wallet / Wang Digital • Pampasan Takaful Berkelompok • Binatang Ternakan

DEFINISI HARTA PUSAKA • Semua yang ditinggalkan oleh si mati daripada jenis harta, hak dan manfaat.

HARTA PUSAKA Tertakluk kepada pembahagian secara faraid.

PINGGAN-MANGKUK, CERMIN MATA, JAM TANGAN, CINCIN, DSB. • Apa sahaja yang bernilai milik si mati semasa hayatnya adalah harta pusaka. • Minta izin secara permuafakatan dari semua waris. Konsep takharuj digunakan. • Elakkan waris tersinggung. • Jangan bazirkan.

TIME SHARE • Pemilik time share / vacation ownership mempunyai hak untuk mendiami hartanah tertentu dalam masa tertentu bergantung kepada time share yang dibeli. • Hak tersebut kekal walaupun pemiliknya meninggal dunia. Baki hak tersebut boleh dijual kepada pembeli lain yang berminat. • Hasil jualan diagihkan secara faraid. • Konsepnya sama seperti keahlian kelab golf. • Sila maklumkan kepada pihak yang terbabit selepas terdapat jual beli bagi pengesahan pemilikan pembeli baru.

MATAWANG KRIPTO • Mempunyai nilai yang sah, dikira sebagai harta pusaka. • Diuruskan berdasarkan ID dan password. • Geran surat kuasa mentadbir tidak diiktiraf. • Altenatif: Lantik wasi khusus. • Nyatakan arahan khusus kepada wasi tentang alamat wang kripto, peralatan yang dihubungkan dengan ewallet kripto, id dan kata kunci email jika melibatkan two layers autentication, face recognition, thumbprint acces, dan maklumat hendaklah terperinci mengenai segala macam sekuriti yang terlibat.

HAKCIPTA / HARTA INTELEK • Dikategorikan sebagai aset pemiliknya. • Mendapat habuan (royalti) semasa hidup dan dapat diwariskan. • Seksyen 17 Akta Hakcipta 1987: royalti dibayar dalam masa 50 tahun selepas kematian pemegang hakcipta. • Isu: Lagu ‘Hoi Hoi Ya Hoi’ nyanyian Altimet.

E-WALLET / WANG DIGITAL • Boleh disenaraikan sebagai harta alih si mati. • Syarikat-syarikat pengendali e-wallet seperti Boost,Touch N Go E-wallet, GrabPay, ShopeePay,AEON Wallet, BigPay dan syarikat pengendali wang digital seperti PayPal adalah syarikat-syarikat yang mempunyai entiti yang sah dan boleh menerima Geran Surat Kuasa Mentadbir daripada pihak berotoriti. • Bagi e-wallet ‘Setel’, terdapat fungsi ‘Setel Share’ yang boleh dihujahkan sebagai pemilikan bersama dan tidak dikira sebagai harta pusaka.

BINATANG TERNAKAN • Binatang ternakan seperti lembu, kerbau, kambing, biri-biri, seladang, rusa, dsb. adalah harta pusaka. • Selalunya diselesaikan secara perbincangan dan permuafakatan. • Jika ada yang menjaganya, maka upah penjaga hendaklah diambil dari harta pusaka si mati. • Sama seperti binatang peliharaan seperti kucing. • Isu:Anjing yang dilatih.

BUKAN HARTA PUSAKA Tidak tertakluk kepada faraid.

HARTA SEPENCARIAN • Hak pasangan si mati, bukan harta pusaka. • Pasangan perlu pohon sebelum pembahagian harta pusaka. • Jika tiada permuafakatan antara waris, Mahkamah Syariah akan putuskan hak harta sepencarian berdasarkan takat sumbang pasangan si mati. • Contoh: Si mati meninggalkan seorang isteri dan seorang saudara seibu sebapa lelaki. Hak faraid isteri ialah ¼. Harta yang ditinggalkan sekeping tanah seluar 2 ekar. Jika harta sepencarian diputuskan sebagai 50%, maka hak isteri ialah 1 ekar (harta sepencarian) + 0.25 ekar (hak faraid).

KHAIRAT KEMATIAN • Tabung khairat kematian yang dianjurkan oleh pihak masjid akan tampung kos penyelenggaranan jenazah (mandi, kafan, solat, kebumi). • Kos yang terlibat seperti alat mandi dan kain kafan, van jenazah, upah penggali kubur, dsb. • Khairat kematian juga dibayar oleh pelbagai pihak seperti majikan, takaful, PERKESO, KWSP, ASNB, FELDA, SSPN-i, Koperasi / Persatuan, dll. • Diberikan selepas berlaku kematian, bukan milik si mati semasa hayatnya, terkeluar dari takrifan harta pusaka.

DERMA KEMATIAN • Budaya / adat masyarakat berderma kepada keluarga si mati. • Bukan harta pusaka. • Mengikut apa yang diniatkan oleh penderma.

TANAH TOL • Tanah berstatus TOL (temporary occupation license), lesen pendudukan sementara bukanlah harta pusaka. • Lesen tamat secara otomatik setelah pemilik lesen meninggal dunia. • Lesen / permit tidak diwariskan.

PENCEN TERBITAN • Bukanlah harta si mati semasa hayatnya. • Diberikan kepada mereka yang layak setelah si mati meninggal. • Tertakluk kepada Akta Pencen 1980 dan peraturan-peraturan mengenainya. • Bukan harta pusaka.

GANTIAN CUTI REHAT • Cuti rehat yang tidak dihabiskan dalam tahun bekerja, dikumpulkan, dan digantikan dengan wang tunai. • Tidak dikategorikan sebagai harta pusaka.

LESEN / PERMIT SENJATA API • Bukan harta pusaka. • Senjata api hendaklah diserah semula kepada pihak berotoriti. • Lesen tidak boleh diwarisi.

WANG PAMPASAN DARI TAKAFUL / INSURAN BERKELOMPOK • Bukan harta pusaka kerana bukan harta yang ditinggalkan oleh si mati semasa hayatnya. • Pembahagian adalah mengikut prosedur yang dibuat oleh syarikat / majikan.

BEBERAPA ISU Bergantung kepada faktas kes.

AKAUN BERSAMA Andaian Pemilikan sama Semua pihak perlu banyak tandatangan untuk Hibah ruqba secara pengeluaran bersilang Pengeluaran memadai dengan Salah seorang salah seorang sahaja penama adalah Semua wang milik pemegang amanah penyumbang

AKAUN BERSAMA Akaun dibekukan Operasi Semua perlu Dibahagikan sama tandatangan bagi rata antara pemilik pegeluaran akaun Salah seorang Bahagian si mati penandatangan difaraidkan sahaja Akaun tidak dibekukan Pemilik yang masih hidup bebas menggunakan akaun

AKAUN BERSAMA • Jariah binti Yahya & 3 Lagi lwn Nor Hasiah binti Harun (2010) 31 JH 81 • Akaun bersama merupakan harta hibah daripada si mati kepada Responden. • Pemilikan penuh telah berlaku semasa hayat dan selepas kematian si mati. • Telah berlakunya qabadh. • Klausa kemandirian tidak memberikan milikan benefisial secara automatik. • Perlu dibuktikan bahawa pemegang akaun yang masih hidup mempunyai penguasaan penuh terhadap akaun semasa hayat si mati.

PAMPASAN KEMATIAN • Bukan harta pusaka • Harta pusaka • Saguhati kematian, seperti kes kren yang • Pampasan yang dituntut oleh si mati jatuh menimpa jemaah haji Malaysia. semasa hayatnya seperti ex-gratia yang dituntut oleh Allahyarham Tan Sri Wan • Faedah kematian seperti kes Allahyarham Suleiman Pawanteh. Komando Mejar Mohd Zahir Armaya.

PAMPASAN TAKAFUL / INSURAN TAKAFUL INSURAN • Sama ada: i. Pelantikan wasi; ii. Pemberian • Keseluruhan jumlah wang caruman hibah; iii. Penyerahan hak mutlak. dibahagikan mengikut faraid. • Bakinya dikira sebagai wang tak patuh syariah.