แบบสรุปเนื่อหาติวสังคมม.6

เหตุการณสาํ คัญในพัฒนาการทางเศรษฐกจิ ไทย • เศรษฐกิจไทย แบงเปน 2 ระยะ คือ - เศรษฐกจิ แบบธรรมชาตหิ รือแบบยงั ชีพ (สโุ ขทยั - พ.ศ. 2398) - เศรษฐกิจแบบเงนิ ตรา, การคา , การสงออก (พ.ศ. 2398 - ปจ จุบัน) • เศรษฐกจิ สุโขทัยแบบยังชพี สินคา ออกสาํ คญั คือ ของปา ปลกู ขาวเปนหลักแตท าํ นาไมคอ ยไดผล จงึ ตองมีระบบ ชลประทานชวยคือ สรีดภงส

การคาเสรี (ไมเก็บจงั กอบ) แลกเปลี่ยนของตอของใน ตลาดปสาน มีการคากับจนี ในระบบบรรณาการ หรือ การจิม้ กอ ง • เศรษฐกจิ อยุธยา * เศรษฐกิจอยุธยาดี เพราะมที ําเลทต่ี ้ังทีเ่ หมาะสมแก การเพาะปลกู และการเปน เมืองทา * อยุธยาผลิตขา วไดมาก

เศรษฐกจิ รตั นโกสนิ ทรตอนตน * การผลติ ยงั คงเปนแบบยังชีพ * มีการคา กับจนี มากท่สี ดุ ภาษีท่ีทําใหร ายไดใหก ับ รฐั มากท่ีสดุ คือ ภาษีบอนเบี้ย * คนจนี เรมิ่ มบี ทบาทอยางเดน ชัด สมยั รชั กาลท่ี 2 จงึ เกิดการผกู ขอมือจนี * มาตัง้ เปน ตัง้ ชมุ ชนชาวจนี เชน สําเพ็ง เยาวราช

* เปนเจาภาษีนายอากร (สมัย ร. 3) * ชวงนเี้ งนิ เขา ประเทศไมค อยมี ร.3 จงึ ทรงปรบั ปรงุ ระบบการจัดเกบ็ ภาษี เชน ภาษปี รบั ปรงุ ระบบการเก็บ ภาษเี ชน ภาษีบอ นเบี้ยและจัดระบบเจาภาษนี ายอากร - มกี ารทําสนธสิ ญั ญากับชาติตะวนั ตกคือ สนธิสญั ญา เบอรน ี

2.6 การปฏิวัตอิ ุตสาหกรรม 1) เปน ยคุ ที่เปลยี่ นวิธีการผลิตสินคาจากใชแรงงานคนและสัตวมาใช เครื่องจกั รในการผลติ 2) นักประดษิ ฐส าํ คญั เชน 1. โธมัส นวิ โคแมน : พฒั นาเครื่องจกั รไอนาํ้ โดยใชล กู สูบ 2. จอหน เคย : ประดษิ ฐท ีก่ ระตุก 3. เจมส ฮารก รฟี : ประดษิ ฐเ ครื่องปน ดา ยชนดิ สปนนงิ เจนนี 4. ริชารด อารคไรท : ประดิษฐเครื่องปน ดายพลังนํา้ วอเตอร เฟรม 5. เจมส วตั ต : พฒั นาเครื่องจักรไอน้าํ ใหดยี ง่ิ ข้นึ

เศรษฐกจิ สมัยหลังทาํ สนธสิ ัญญาเบาวร ่ิง สนธสิ ญั ญาเบาวริงทําสาระสําคัญคือ * ยกเลกิ พระคลงั สินคา ใหก ารคา แบบเปนเสรี * ใหไทยเสียสทิ ธิสภาพนอกอาณาเขต * ใหเ กบ็ ภาษเี ขาไดไ มเกิน 3% และยกเลกิ ภาษีปากเรือ ผลจากการทําสนธิสญั ญาเบาวรง่ิ * ไทยรักษาเอกราชไวได * เกดิ การคา เสรี เปนจดุ เรม่ิ ตนของเศรษฐกิจเพื่อการคา

ความสัมพนั ธร ะหวางประเทศของไทย สมยั รัตนโกสนิ ทรต อนตน - การรบกบั พมาสน้ิ สุดในสมัย ร.3 - การคา กับจีนในระบบบรรณาการ ยกเลกิ ใน สมัย ร.4 - องั กฤษไมพ อใจการคาขายแบบผกู ขาดละการ เก็บภาษซี ํา้ ซอน จงึ สง ทตู เขา เจรจา สมัย ร.4 - ร.5

- การทําสนธสิ ญั ญาเบาวร ิง ร.4 ยอมทาํ แมจะเสยี เปรียบ เพราะถึงเวลาทีไ่ ทยตองเปลยี่ นแปลง - สมัย ร.5 เกิดหารแขงขนั กนั ระหวา งองั กฤษกบั ฝร่งั เศส โดยใหไทยเปน “รฐั กันชน” - เกดิ วกิ ฤตการณ ร.ศ. 112 ทาํ ใหไทยตองเสียดนิ แดน ฝง ซายแมน ้าํ โขง

สรปุ เน้ือหาเร่ืองประวัติศาสตรย โุ รป (อารยธรรม ตะวนั ตก) ประวตั ิศาสตรย โุ รปสมัยโบราณ 1. อารยธรรมเมโสโปเตเมีย 1) เกา แกท ีส่ ดุ ไดร ับยกยอ งวาเปนอารยธรรมแรกของโลก 2) พบบรเิ วณท่รี าบลมุ แมน ้ําไทกรสิ - ยูเฟรติส (อริ ักใน ปจจบุ ัน) 3) มนุษยในอารยธรรมน้ี มีลกั ษณะเดน คือ มองโลกในแงร าย เพราะสภาพภูมิศาสตรไ มเ อื้อตอการดาํ รงชวี ิต ภูมิอากาศ แบบกง่ึ ทะลทราย แหงแลง มีพายุรุนแรง)

4) ทําใหม นษุ ยใ นอารยธรรมน้ีเกรงกลัวเทพเจา คดิ วา ตนเองเปน ทาสรบั ใชเทพเจา 5) จงึ สรางเทวสถานใหใหญโ ตนาเกรงขาม เพื่อแสดงถึงพลัง อํานาจทย่ี ่งิ ใหญข องเทพเจา 6) ผลงานโดดเดนของอารยธรรมเมโสโปเตเมีย เชน 6.1. ชกิ กแู รต : วิหารขนาดใหญ เปนท่ีประทับของเทพเจา 6.2. อกั ษรล่มิ (อกั ษรคนู ฟิ อรม ) : เกาแกท่ีสดุ ในโลก 6.3. ประมวลกฎหมายฮัมมรู าบี : ตาตอ ตา ฟน ตอฟน 6.4. สวนลอยแหง กรุงบาบโิ ลน : หน่งึ ในเจด็ ส่งิ มหัศจรรยข อง โลกยคุ โบราณ

2. อารยธรรมอยี ปิ ต 1) พบบรเิ วณท่รี าบลุมแมนํ้าไนล 2) มีความมนั่ คงและเขม แข็งกวาเมโสโปเตเมีย 3) ชาวอียปิ ตมองโลกในแงด ี เพราะพืน้ ทีอ่ ดุ มสมบรู ณก วา 4) ไมคดิ วาตนเองเปนทาสของเทพเจา แตก ลบั ยกยอ งเทพเจาวา มคี วามเมตตา 5) เชือ่ ในชวี ติ หลงั ความตายมาก 6) ผลงานโดดเดน : ปรามดิ ขนาดใหญ การทาํ มัมม่ี ตัวอกั ษร เฮยี โรกลิฟฟค

3.อารยธรรมกรีก 1) รบั อิทธิพลจาก เมโสโปเตเมีย อยี ิปต และอารยธรรม ไมนอน บนเกาะครีต 2) ผลงานโดดเดน 2.1. แนวคดิ มนษุ ยนยิ ม 2.2. แนวคิดประชาธปิ ไตย 2.3. แนวคดิ ธรรมชาตนิ ยิ ม 3) ชาวกรีกไดร ับยกยองวา เปน นกั คดิ นกั ทฤษฎี

4. อารยธรรมโรมนั 1) รบั ถายทอดอารยธรรมมาจากกรกี 2) ชาวกรกี เปนนกั คดิ ชาวโรมันเปน นกั ปฏิบตั ิ 3) ชาวกรีกเนน ปจเจกบคุ คล บชู าเหตผุ ล รักเสรภี าพ แต ชาวโรมนั เนน ใหม นษุ ยร บั ผิดชอบตอ รฐั และเนนระเบยี บวนิ ยั กฎหมายเขม งวด 4) ศลิ ปะกรกี เนนความสวยงามออ นชอย มีจินตนาการสูง แตศิลปะโรมนั เนน ประโยชนใชสอย (เชน โคลอสเซยี ม ถนน ทอนา้ํ ประปา)

5) กรีกสรางวิหารถวายเทพเจา แตโรมันสรางวิหารใหมนุษยใ ช สอย 6) อาณาจกั รโรมันระยะแรกปกครองแบบสาธารณรฐั 7) ตอ มาจักรพรรดอิ อตตาเวยี น สถาปนาจักรวรรดิโรมัน 8) ยุคนี้โรมันเจริญท่ีสดุ แพรขยายดนิ แดนไดทัว่ ยโุ รป สรางถนน ทัว่ ท้ังจกั รวรรดิ จนไดสมญานาม “ถนนทุกสายมงุ สกู รุงโรม” 9) สดุ ทายจักรวรรดโิ รมันตะวันตกลมสลาย เพราะถกู ชาว อารยนั บุกทาํ ลาย เมือ่ ค.ศ. 476 ทาํ ใหยุโรปเขาสู ประวตั ศิ าสตร สมัยกลาง

ประวัติศาสตรยโุ รปสมยั กลาง (ยุคมืด : Dark Age) 1. จกั รวรรดโิ รมันมตกแยกออกเปน อาณาจักรใหญน อย ถูกปกครองโดยชาวอารยนั 2. เกดิ สงครามรบพงุ กันวุน วายทาํ ใหช าวยโุ รปตอ งหาท่ี พง่ึ ทางใจ ซึ่งกค็ ือศาสนาคริสต 3. เปน ยุคท่ชี าวยโุ รปตกอยูใ ตอทิ ธิพลของ 2 ส่ิง คือ

3.1. ศาสนาครสิ ต - พระสนั ตปาปา Pope และครสิ ตจักร มอี ทิ ธพิ ลครอบงํา ชาวยุโรปทุกดา น ต้ังแตเ กดิ จนตาย ท้งั ทางดา นเศรษฐกจิ (ชาวยโุ รปตอ งเสียภาษใี หว ัด)ดา นการเมือง พระสันตะปาปา แตงตั้งกษตั ริย) และดา นสงั คม วัฒนธรรม (วดั เปนศนู ย กลางชมุ ชน การประกอบพิธีกรรมและศลิ ปะ) - ศาสนจกั รในยคุ น้มี รี ูปแบบเหมือนอาณาจักรทางโลก

3.2. ลัทธศิ ักดนิ าสวามภิ ักด์ิ Feudalism มกี ารแบง ชนชัน้ คนในสงั คมออกเปน 1) ชนช้นั ปกครอง (ชนชั้นเจา ทีด่ นิ Landlord) : กษัตริย ขนุ นาง อศั วนิ พระสงฆ : ชนชั้นนี้จะมีท่ีดนิ เปนของตนเอง มี อาณาจกั รเปนของตนเอง 2) ชนชนั้ ใตปกครอง : ราษฎร ชาวไรชาวนา ทาสติดทีด่ ิน : ไมมที ด่ี ินเปนของตนเอง ตอ งคอยรบั แบง ทด่ี นิ มาจากชนชน้ั ปกครองอกี ที ตอ งเสยี ภาษีใหชนชั้นปกครอง และตองจงรกั ภักดสี วามิภักดต์ิ อ ชนช้ันปกครอง

4. การเกษตรกรรมในยคุ นี้ ขนุ นางจะแบง ทดี่ ินใหร าษฎร ชาวไรชาวนา แตต อ งสงคืนในรปู ของผลผลติ หรอื ภาษี 5. ศลิ ปะในยคุ น้ี จะไดรบั อทิ ธิพลมาจากศาสนาครสิ ต ทง้ั ส้ิน เชน 5.1. ศิลปะไปแชมไทช: วหิ ารมยี อดโดม ซ่ึงสามารถรักษา ศลิ ปะแบบกรีกไวไ ด 5.2. ศิลปะโรมาเนสก: เนนความเรียบงา ยกวา ไบแซนไทน เปน ศลิ ปะทร่ี ับใชศาสนาครสิ ต มกี ารออกแบบใหซ มุ ประตู หนาตา งเปนรูปโคง Arch โบสถวิหารจะมีผนงั หนาทึบ เหมือนปอ มคา ยสงคราม เชน หอเอนเมืองปชา

5.3. ศิลปะโกธิคะ รบั ใชศาสนาคริสต มักจะสรางวิหารมยี อด แหลม และเนน งานประดบั กระจกสี เชน วิหารในตรดาม กรงุ ปารีส ประวัตศิ าสตรย โุ รปสมยั ฟน ฟูศิลปวทิ ยาการ (Renalssance) 1. เร่ิมตนทแ่ี หลมอิตาลี เปนแหง แรก 2. เปน ยคุ ท่ีชาวยุโรปหนั กลับไปฟน ฟคู วามเจริญของอารย ธรรมกรกี โรมนั

3.1. เจา เมืองตาง ๆ ในอติ าลีราํ่ รวยจากการคา ทําให สนบั สนนุ งานดา นศลิ ปวทิ ยาการมาก 3.2. ความเสือ่ มโทรมของศาสนจกั ร ทําใหช าวยุโรปเร่ิม เบือ่ หนา ย 3.3. สงครามครูเสด เปน การเปด หเู ปด ตาชาวยโุ รปใหเ หน็ ศิลปวิทยาการใหม ๆ

3.4. การลมสลายของจักรวรรด์ิไบแซนไทนใน ยุโรปตะวันออก ทําใหศิลปวทิ ยาการตาง ๆ ไหล เขา สยู โุ รปตะวันตก 4. ทฤษฎสี าํ คญั ที่ชาวยุโรปหันไปกลับไปฟน ฟู เชน 4.1. ทฤษฎมี นษุ ยนยิ ม 4.2. ทฤษฎปี ระชาธปิ ไตย 4.3. ทฤษฎธี รรมชาตนิ ยิ ม

5. ศิลปวทิ ยาการในยุคนีย้ ิ่งแพรข ยายมากยง่ิ ขน้ึ เมือ่ โยฮันเนส กูเตนเบิรก ชาวเยอรมนั ประดิษฐ แทนพิมพเ พราะทําใหพ มิ พ ตําราตาง ๆ ไดอ ยา ง รวดเร็ว 6. ศิลปน เดน ๆ ในยคุ นี้ เชน 1. ลีโอนารโด ดาร วินชี 2. ไมเคลิ แอนเจโล 3. ราฟาเอล

7. นกั วทิ ยาศาสตรคนสาํ คญั เชน 1) โยฮนั กเู ตนเบริ ก : ประดษิ ฐแทน พิมพ 2) ลโี อนารโด ดารว นิ ชี : เปนท้งั ศลิ ปนและนกั วทิ ยาศาสตร 3) นิโคลสั โคเปอรนคิ สั : เสนอทฤษฎสี ุริยจกั รวาล ประวัตศิ าสตรยโุ รปสมัยใหม (สมยั แหง การคน พบ : Age of Discovery) 1. ใบจากเหตกุ ารณ ครสิ โตเฟอร โคลมั บัส คน พบโลกใหม 2. เหตกุ ารณสําคญั ในยคุ น้ี เชน

2.1. การเดนิ เรอื ทางทะเลแพรห ลายมาก ทําให การคาทางทะเลเฟอ งฟตู ามมา 2.2. เกิดลทั ธิพาณชิ ยนยิ ม คือ รฐั บาลของประเทศใน ยุโรป จะลงทุนตง้ั บรษิ ทั ขน้ึ มาเพือ่ แสวงหาผลประโยชน ทางการคา 2.3. เกดิ ชนช้นั กลางขึน้ มา คือบรรดาพอ คา นายทนุ นักเดินเรือ ข้นึ มาถว งดุลกบั ชนชัน้ เจาที่ดิน

2.4. การปฏิรปู ศาสนาคริสตโ ดยมารตนิ ลเู ธอร ทําให เกดิ นกิ ายโปรเตสแตนท 2.5. ยุคปฏิวตั ิวทิ ยาศาสตร 1) เปน ยุคที่เปลย่ี นวิธีพิสจู นค วามจรงิ ทาง วิทยาศาสตร - จากเดิมเนน ใชก ารคิดวเิ คราะหตามหลกั ปรชั ญาและ หลกั ตรรกศาสตร - มาเปน ของใหม เนน ใชระเบยี บวิธีการทาง วทิ ยาศาสตร (คือเนนทดลอง)

2) นักวทิ ยาศาสตรส ําคญั เชน 1. ฟรานซสิ เบคอน เสนอแนวคิดวาการคน หาความจริงทางวิทยาศาสตร ตองเนน ที่การทดลองหรือทดสอบ แนวคิดน้ีตอมาเปน รากฐานของการกอต้งั “ราชสมาคมแหงลอนดอน Royal Society of London” ซึ่งเปนองคก รทางวทิ ยาศาสตรแบบใหม

และแนวคดิ ของฟรานซสิ เบคอน นี้ ไดพ ัฒนาเปน “ระเบียบ วธิ กี ารทางวทิ ยาศาสตร Scientific Method\" 2. กาลิเลโอ กาลิเดลี บดิ าแหง วิทยาศาสตรสมยั ใหม ริเริม่ การทดลองเพื่อตรวจสอบความถูกตอ งของทฤษฎี เสนอวา คณิตศาสตรใ ชพ สิ ูจนค วามจรงิ ทางวิทยาศาสตรได สนบั สนุนทฤษฎีสรุ ิยจักรวาลของโคเปอรน คิ สั ประดษิ ฐกลองโทรทรรศน 3. ไอแซค นวิ ตัน คน พบแรงโนม ถวงของโลก คนพบหลักการแคลคูลัส

2.6 การปฏิวัตอิ ุตสาหกรรม 1) เปนยุคท่ีเปลี่ยนวิธกี ารผลติ สินคา จากใชแ รงงานคนและสัตวมา ใชเครื่องจักรในการผลติ 2) นกั ประดิษฐส ําคัญ เชน 1. โธมัส นวิ โคแมน : พัฒนาเครือ่ งจักรไอน้าํ โดยใชลกู สูบ 2. จอหน เคย : ประดษิ ฐก่กี ระตกุ 3. เจมส ฮารก รฟี : ประดิษฐเ ครื่องปน ดายชนิดสปนนิงเจนนี 4. ริชารด อารค ไรท : ประดิษฐเ ครือ่ งปน ดายพลังนํา้ วอเตอรเฟรม 5. เจมส วัตต : พฒั นาเครื่องจกั รไอนํา้ ใหดยี ่งิ ข้ึน