คู่มือรายวิชาประวัติศาสตร์ชาติไทย-ม.ต้น

145 พระราชกรณียกจิ ทส่ี าคญั ตลอดระยะเวลาท่ีพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชทรงครองราชยส์ มบตั ิ พระองคท์ รงมีพระราชกรณียกิจนานปั การเพ่ือความเจริญรุ่งเรืองและความมนั่ คงของประเทศพระ มหากรุณาธิคุณเพ่ือพฒั นาความเป็ นอยูข่ องประชาชนคนไทยให้ดีข้ึนเร่ิมตน้ เมื่อ พ.ศ. 2495 โดย โปรดเกลา้ ฯ พระราชทานโครงการอนั เน่ืองมาจากพระราชดาํ ริโครงการแรก คือ โครงการสร้าง ถนนเขา้ สู่หมูบ่ า้ นหว้ ยมงคล ตาํ บลหินเหล็กไฟ อาํ เภอหวั หิน จงั หวดั ประจวบคิรีขนั ธ์ และหลงั จาก น้นั ใหส้ ร้างอ่างเกบ็ น้าํ เขาเตา่ ใหแ้ ก่ราษฎรดว้ ย พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชทรงเร่ิมโครงการพฒั นาชนบทมาต้งั แต่ พ.ศ. 2495-2510 รวมโครงการต่างๆ 83 โครงการ แต่มี 66 โครงการที่ดาํ เนินโครงการช่วยเหลือ ราษฎรจงั หวดั เชียงใหม่ เชียงราย แม่ฮ่องสอน และน่าน ต่อมามีโครงการต่างๆ เพ่ิมข้ึนเป็ น 181 โครงการในระหว่าง พ.ศ. 2520-2521 คร้ันถึง พ.ศ. 2524 มีถึง 490 โครงการ โครงการอนั เนื่องมาจากพระราชดาํ ริมีมากมาย เช่น โครงการพฒั นาภาคเหนือ โครงการนาขา้ วทดลองและ โรงเรียนขา้ วตวั อย่าง โครงการพฒั นาแหล่งน้าํ โครงการสร้างอ่างเก็บน้าํ โครงการพฒั นาท่ีดิน โครงการพฒั นาป่ าตน้ น้าํ ลาํ ธาร เป็นตน้ ท้งั น้ีกเ็ พอ่ื ความกินดีอยดู่ ีของราษฎร นอกจากน้ีพระองค์ยงั ทรงให้ความสําคญั แก่การจดั ทรัพยากรดินและป่ าไม้ การพฒั นา ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอ้ ม รวมไปถึงพระราชทานพระราชดาํ ริทฤษฎีใหม่ เศรษฐกิจ พอเพียง และศูนยศ์ ึกษาพฒั นาตามแนวพระราชดาํ ริ ลว้ นแลว้ แต่มีประโยชนท์ ี่สาํ คญั ต่อการดาํ รงชีพ ของประชาชนท้งั สิ้น จะขอนาํ มาศึกษาเพียงบางตวั อยา่ งในท่ีน้ีดงั ต่อไปน้ี โครงการปลูกป่ าถาวร พระบาทสมเด็จพระเจา้ อยูห่ วั ภูมิพลอดุลยเดชไดท้ รงพระราชทานพระราชดาํ ริเป็ นอเนก ประการ ในการทํานุบาํ รุงสิ่งแวดล้อม และทรัพยากรป่ าไม้ของประเทศ ทรงพระราชทาน พระราชดาํ ริการพฒั นาด้านต่างๆ ควบคู่กบั การอนุรักษ์เสมอ ด้วยการทรงจดั การใช้ทรัพยากร สิ่ งแวดล้อมให้เกิดประโยชน์แก่พสกนิกรมากที่สุ ด ประกอบกับสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ทรงห่วงใยปัญหาป่ าไมท้ ่ีถูกบุกรุกทาํ ลาย และใหก้ ระทรวงเกษตรและสหกรณ์ หามาตรการยบั ย้งั การทาํ ลายป่ า และเร่งฟ้ื นฟูสภาพตน้ น้าํ ลาํ ธาร โดยให้พิจารณาปัญหาการขาด แคลนน้าํ เป็นปัญหาใหญข่ องชาติที่จะตอ้ งเร่งแกไ้ ขโดยเร่งด่วนที่สุด กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ได้น้อมอญั เชิญพระราชกระแสของสมเด็จพระนางเจา้ ฯ พระบรมราชินีนาถมาเป็นแนวทางในการดาํ เนินการฟ้ื นฟูสภาพป่ าไม้ เพ่ือใหส้ ภาพป่ าที่เสื่อมโทรม ไดก้ ลบั คืนสภาพโดยรวดเร็ว โดยไดห้ ารือท้งั ภาครัฐและภาคเอกชนที่จะให้คนในชาติทุกหมู่เหล่า ทุกสาขาอาชีพ ไดร้ ่วมกนั ปลูกป่ าสนองพระราชกระแสของสมเด็จพระนางเจา้ ฯ พระบรมราชินีนาถ และน้อมเกล้าฯ ถวายเป็ นราชสักการะเนื่องในวโรกาสที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรง

146 ครองราชยป์ ี ท่ี 50 ในปี พ.ศ. 2539 กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ จึงไดจ้ ดั ทาํ โครงการปลูกป่ าถาวร เฉลิมพระเกียรติ พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั เนื่องในวโรกาสทรงครองราชยป์ ี ท่ี 50 โครงการแก้มลงิ เป็ นแนวคิดในพระราชดาํ ริของพระบาทสมเด็จพระเจา้ อยูห่ ัว เพื่อแกป้ ัญหาอุทกภยั โดย พระองคท์ รงตระหนกั ถึงความรุนแรงของอุทกภยั ท่ีเกิดข้ึนในกรุงเทพมหานคร เม่ือปี พ.ศ.2538 จึง มีพระราชดาํ ริ “โครงการแกม้ ลิง” ข้ึน เม่ือวนั ท่ี 14 พฤศจิกายน พ.ศ. 2538 โดยให้จดั หาสถานที่เก็บ กกั น้ําตามจุดต่างๆ ในกรุงเทพมหานคร เพ่ือรองรับน้าํ ฝนไวช้ ั่วคราว เม่ือถึงเวลาท่ีคลองพอจะ ระบายน้าํ ไดจ้ ึงคอ่ ยระบายน้าํ จากส่วนท่ีกกั เก็บไวอ้ อกไป จึงสามารถลดปัญหาน้าํ ท่วมได้ ท้งั น้ี นอกจากโครงการแกม้ ลิงจะมีข้ึนเพ่ือช่วยระบายน้าํ ลดความรุนแรงของปัญหาน้าํ ท่วม ในพ้ืนที่กรุงเทพมหานครและบริเวณใกลเ้ คียงแลว้ ยงั เป็ นการช่วยอนุรักษ์น้าํ และสิ่งแวดลอ้ มอีก ดว้ ย โดยน้าํ ที่ถูกกกั เก็บไว้ เมื่อถูกระบายสู่คูคลอง จะไปบาํ บดั น้าํ เน่าเสียให้เจือจางลง และในที่สุด น้าํ เหล่าน้ีจะผลกั ดนั น้าํ เสียใหร้ ะบายออกไปได้ โครงการฝนหลวง พระบาทสมเด็จพระเจา้ อยหู่ วั ในปี พ.ศ.2495 เม่ือคราวเสด็จพระราชดาํ เนินเย่ยี มพสกนิกร ในภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือ ไดท้ รงรับทราบถึงความเดือดร้อน ทุกขย์ ากของราษฎร และเกษตรกร ที่ขาด แคลนน้าํ อุปโภค บริโภค และการเกษตร จึงไดม้ ีพระมหากรุณาธิคุณ พระราชทาน โครงการ พระราชดาํ ริ “ฝนหลวง” ใหก้ บั ม.ร.ว.เทพฤทธ์ิ เทวกุล ไปดาํ เนินการ ต่อมา ไดเ้ กิดเป็ นโครงการคน้ ควา้ ทดลอง ปฏิบตั ิการฝนเทียมหรือฝนหลวงข้ึน ในสังกดั สาํ นกั งานปลดั กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เมื่อปี พ.ศ. 2512 ดว้ ยความสําเร็จของ โครงการ จึงได้ ตราพระราชกฤษฎีกา ก่อต้งั สํานกั งานปฏิบตั ิการฝนหลวง ข้ึนในปี พ.ศ. 2518 ในสังกดั กระทรวง เกษตรและสหกรณ์ เพือ่ เป็นหน่วยงานรองรับโครงการ พระราชดาํ ริ “ฝนหลวง” ตอ่ ไป โครงการแกล้งดิน แกลง้ ดิน เป็ นแนวพระราชดาํ ริของพระบาทสมเด็จพระเจา้ อยหู่ วั ภูมิพลอดุลยเดช เกี่ยวกบั การแกป้ ัญหาดินเปร้ียว หรือดินเป็ นกรด โดยมีการขงั น้าํ ไวใ้ นพ้ืนท่ี จนกระทงั่ เกิดปฏิกิริยาเคมีทาํ ใหด้ ินเปร้ียวจดั จนถึงที่สุด แลว้ จึงระบายน้าํ ออกและปรับสภาพฟ้ื นฟูดินดว้ ยปูนขาว จนกระทง่ั ดิน มีสภาพดีพอที่จะใชใ้ นการเพาะปลูกได้ กงั หนั ชัยพฒั นา พระบาทสมเด็จพระเจา้ อยูห่ วั ไดเ้ สด็จพระราชดาํ เนินทอดพระเนตรสภาพน้าํ เสียในพ้ืนที่ หลายแห่งหลายคร้ัง ทรงตระหนกั ถึงความรุนแรงของปัญหาที่เกิดข้ึน และทรงห่วงใยต่อพสกนิกรที่ ตอ้ งเผชิญในเร่ืองดังกล่าว ได้พระราชทานพระราชดาํ ริในการแก้ไขปัญหาน้ําเสีย ด้วยการใช้ เคร่ืองกลเติมอากาศ โดยพระราชทานรูปแบบส่ิงประดิษฐ์ท่ีเรียบง่าย แต่มีประสิทธิภาพสูงในการ

147 บาํ บดั น้าํ เสีย ซ่ึงเป็ นที่รู้จกั กนั ดีในชื่อ กงั หนั น้าํ ชยั พฒั นา และนาํ มาใชใ้ นการปรับปรุงคุณภาพน้าํ ตามสถานท่ีตา่ งๆ ทว่ั ทุกภูมิภาค ทฤษฎใี หม่ เป็ นแนวทางหรือหลกั การในการบริหารจดั การท่ีดินหรือแหล่งน้าํ เพื่อการเกษตรในท่ีดิน ขนาดเล็กใหเ้ กิดปรโยชน์สูงสุด เป็นแนวพระราชดาํ ริท่ีทรงริเร่ิมทดลองท่ีวดั มงคลชยั พฒั นา จงั หวดั สระบุรี แนวพระราชดาริ เศรษฐกจิ พอเพยี ง “เศรษฐกิจพอเพียง” เป็ นแนวพระราชดาํ ริในพระบาทสมเด็จพระเจา้ อยูห่ วั ที่พระราชทาน มานานกวา่ 30 ปี ซ่ึงเป็ นแนวคิดที่ต้งั อยูบ่ นรากฐานของวฒั นธรรมไทย เป็ นแนวทางการพฒั นาข้นั พ้ืนฐานท่ีต้งั อยูบ่ นทางสายกลาง และความ ไม่ประมาทซ่ึงคาํ นึงถึงความพอประมาณ ความมีเหตุมีผล การสร้างภูมิคุ้มกันใน ตวั เอง ตลอดจนการใชค้ วามรู้และคุณธรรม เพอื่ เป็นพ้ืนฐานในการดาํ เนินชิวิต ซ่ึงตอ้ งมี “สติ ปัญญา และความเพียร” เป็ นท่ีต้งั ซ่ึง จะนาํ ไปสู่ความสุขในชีวติ ิท่ีแทจ้ ริง หลกั แนวคิดปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง

148 รัชกาลที่ 10 สมเด็จพระเจ้าอย่หู วั มหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกรู สมเดจ็ พระเจ้าอย่หู ัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร พระราชประวตั ิ สมเด็จพระเจ้าอยู่หวั มหาวชิราลงกรณ บดนิ ทรเทพยวรางกูร พระราชสมภพ 28 กรกฎาคม พ.ศ. 2495 เป็นพระมหากษตั ริยไ์ ทย รัชกาลที่ 10 แห่งราชวงศจ์ กั รี เป็ นพระราชโอรสพระองคเ์ ดียว ในพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช และสมเด็จพระนางเจ้าสิ ริ กิต์ิ พระบรมราชินีนาถ พระนามเดิมของพระองค์ เดิมวา่ สมเด็จพระเจา้ ลูกยาเธอ เจา้ ฟ้าวชิราลงกรณ บรมจกั รยาดิศรสนั ตติวงศเทเวศรธาํ รง สุบริบาล อภิคุณูประการมหิตลาดุลเดช ภูมิพลนเรศวรางกูร กิตติสิริสมบูรณ์สวางควฒั น์บรมขตั ติยราชกุมาร พระองค์ทรงพระราชสมภพ เมื่อวนั จนั ทร์ที่ 28 กรกฎาคม พ.ศ. 2495 เมื่อเวลา 17 นาฬิกา 45 นาที ณ พระท่ีนงั่ อมั พรสถาน พระราชวงั ดุสิต เสด็จ ข้ึนทรงราชยเ์ มื่อวนั ที่ 13 ตุลาคม พ.ศ. 2559 จนถึงปัจจุบนั พระราชกรณียกจิ พระราชกรณยี กจิ ด้านการทหาร สมเด็จพระเจา้ อยูห่ วั มหาวชิราลงกรณบดินทรเทพยวรางกูร เมื่อคร้ังยงั เป็ นสมเด็จพระบรม โอรสาธิราชฯ เสด็จพระราชดาํ เนินไปเยี่ยมที่ต้งั กองทหารหน่วยต่าง ๆ อยู่เสมอ จากการที่ไดท้ รง ศึกษาดา้ นวิชาทหารมานาน ทรงมีความรู้เช่ียวชาญอยา่ งมาก และไดพ้ ระราชทานความรู้เหล่าน้นั ให้แก่ทหาร 3 เหล่าทพั ทรงปฏิบตั ิพระองคเ์ ป็ นแบบอย่างแก่นายทหาร เอาพระทยั ใส่ในความ เป็ นอยู่ทุกข์สุขของทหารผูอ้ ยู่ใตบ้ งั คบั บญั ชาอย่างทวั่ ถึง รวมท้งั พระราชทานพระราชทรัพยส์ ่วน พระองค์ เป็ นทุนการศึกษาแก่บุตรของทหาร สิ่งเหล่าน้ีล้วนก่อให้เกิดความเทิดทูนและความ จงรักภกั ดีแก่เหล่าทหารเป็นอยา่ งยง่ิ

149 พระราชกรณยี กจิ ด้านการศึกษา พระองคพ์ ระราชทานพระราชานุญาตให้ใชอ้ าคารของกรมทหารมหาดเล็กราชวลั ลภรักษา พระองค์ เป็ นท่ีต้งั ของโรงเรียนอนุบาลช่ือว่า โรงเรียนอนุบาลทหารมหาดเล็กราชวลั ลภ โดยใน ระยะแรกไดจ้ ดั การเรียนการสอนเฉพาะช้นั อนุบาล ต่อมาโรงเรียนไดย้ า้ ยไปที่จงั หวดั นนทบุรี และ ไดร้ ับพระราชทานชื่อใหมว่ า่ โรงเรียนอนุราชประสิทธ์ิ สมเด็จพระเจา้ อยูห่ วั มหาวชิราลงกรณบดินทรเทพยวรางกูร เมื่อคร้ังยงั เป็ นสมเด็จพระบรม โอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จพระราชดาํ เนินไปทรงเยี่ยมเยาวชนในตาํ บลต่างๆ ทรง สนบั สนุนการจดั ต้งั ศูนยเ์ ยาวชนตาํ บล สมเด็จพระเจา้ อยูห่ วั มหาวชิราลงกรณบดินทรเทพยวรางกูร เมื่อคร้ังยงั เป็ นสมเด็จพระบรม โอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร มีพระราชดาํ ริให้ดาํ เนินโครงการทุนการศึกษาสมเด็จพระบรม โอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร ข้ึนเม่ือ พ.ศ. 2552 ดว้ ยพระราชปณิธานท่ีมุ่งสร้างความรู้ สร้าง โอกาสแก่เยาวชนไทยที่มีฐานะยากจน ยากลาํ บาก แต่ประพฤติดี มีความสามารถในการศึกษา ให้ ไดร้ ับโอกาสทางการศึกษาท่ีมน่ั คงต่อเน่ืองในระดบั มธั ยมศึกษาตอนปลาย จนสําเร็จการศึกษาใน ระดบั ปริญญาตรี ตามความสามารถของแต่ละคน เป็ นการลงทุนเพ่ือพฒั นาความรู้ความสามารถ และศกั ยภาพแก่เยาวชนไทย ต่อมาใน พ.ศ. 2553 มีพระราชดาํ ริให้จดั ต้งั มูลนิธิทุนการศึกษา พระราชทานสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร (ม.ท.ศ.) ข้ึน โดยทรงเป็ นองค์ ประธานกรรมการ และทรงให้นาํ โครงการทุนการศึกษาสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยาม มกุฎราชกมุ าร มาอยภู่ ายใตก้ ารดาํ เนินงานของมูลนิธิฯ เพื่อใหเ้ กิดความต่อเน่ืองและยง่ั ยืนสืบต่อไป ซ่ึงปัจจุบนั มีนกั เรียนทุนพระราชทานฯ ในโครงการท้งั สิ้นจาํ นวน 8 รุ่น จงั หวดั ละ 2 คน ชาย 1 คน และหญิง 1 คน พระราชกรณียกจิ ด้านการแพทย์และสาธารณสุข สมเด็จพระเจา้ อยูห่ วั มหาวชิราลงกรณบดินทรเทพยวรางกูร เม่ือคร้ังยงั เป็ นสมเด็จพระบรม โอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร โปรดให้สร้างโรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชข้ึน เพื่อให้การ รักษาพยาบาลผู้เจ็บป่ วยในถ่ินทุรกันดาร พระองค์ทรงเป็ นองค์นายกกิตติมศักด์ิของมูลนิธิ โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราช พระองคม์ ีพระราชปณิธานให้เอาใจใส่รักษาพยาบาลพสกนิกรของ พระองคใ์ หป้ ลอดภยั จากความเจบ็ ไขโ้ ดยทวั่ หนา้ เสมอกนั พระราชกรณยี กจิ ด้านศาสนา สมเด็จพระเจา้ อยหู่ วั มหาวชิราลงกรณบดินทรเทพยวรางกูร เม่ือคร้ังยงั เป็ นสมเด็จพระบรม โอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร ทรงปฏิบตั ิพระราชกรณียกิจแทนพระบาทสมเด็จพระปรมินทร มหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงประเคนผา้ ไตร ประกาศนียบตั ร และพดั ยศ ในการต้งั ภิกษุและสามเณร

150 เปรียญ เน่ืองในการพระราชพิธีทรงบาํ เพ็ญพระราชกุศลวิสาขบูชา ณ พระอุโบสถวดั พระศรีรัตน ศาสดาราม ในพระบรมมหาราชวงั พ.ศ. 2551 สมเด็จพระเจา้ อยูห่ วั มหาวชิราลงกรณบดินทรเทพยวรางกูร ทรงบาํ เพ็ญพระราชกรณียกิจ ดา้ นศาสนาหลงั จากเสดจ็ ข้ึนทรงราชยแ์ ลว้ คือ ทรงบาํ เพญ็ พระราชกุศลทกั ษิณานุปทาน เนื่องในวนั คลา้ ยวนั เฉลิมพระชนมพรรษา 5 ธนั วาคม พ.ศ. 2559 ทรง พระราชอนุสรณ์คาํ นึงถึงสมเด็จพระบรมชนกนาถ และ โปรดเกล้าฯ สถาปนาอิสริยยศ และเล่ือนอิสริยฐานนั ดร พระสงฆ์ที่ดาํ รงอยู่ในสมณคุณ และมีอุปการะยิ่งแก่การ พระศาสนาดงั กล่าวสูงข้ึน เพ่ือจกั ไดบ้ ริหารพระศาสนาให้ เจริญรุ่งเรืองสถาพร ตามโบราณราชประเพณี รวมท้ังยงั ทรงสถาปนาสมเด็จพระมหามุนีวงศ์ (อมั พร อมฺพโร) ข้ึนเป็ นสมเด็จพระสังฆราชพระองคท์ ่ี 20 สมเดจ็ พระเจ้าอย่หู ัวมหาวชิราลงกรณบดินทรเทพ ยวรางกูร ทรงสถาปนาสมเดจ็ พระมหามนุ ีวงศ์ขึน้ แห่ งก รุ งรัตนโกสิ นทร์ โดย ไ ด้เสด็จพ ระ ราชดําเนิ นไ ป เป็ นสมเด็จพระสังฆราชพระองค์ท่ี 20 แห่ งกรุง ประกอบพระราชพิธีสถาปนาสมเด็จพระสังฆราชด้วย รัตนโกสินทร์ เม่ือวนั ที่12 กมุ ภาพันธ์ พ.ศ. 2560 ณ พระองคเ์ องเมื่อวนั ท่ี 12 กุมภาพนั ธ์ พ.ศ. 2560 วดั พระศรีรัตนศาสดาราม

151 กจิ กรรมท้ายเรื่อง ใหผ้ เู้ รียนตอบคาํ ถามต่อไปน้ีใหถ้ ูกตอ้ ง 1. พระราชกรณียกิจประการแรกท่ีพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชทรงจดั ทาํ เมื่อ เสดจ็ ข้ึนครองราชย์ คือส่ิงใดและพระราชทานนามเตม็ ของราชธานีใหม่วา่ อยา่ งไร ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. 2. จงบอกท่ีมาของ “เพลงทรงพระสุบิน” เพลงพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระพทุ ธเลิศหลา้ นภาลยั ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. 3. การเปล่ียนช่ือประเทศเป็ น “สยาม” เกิดข้ึนในรัชกาลใด และมีสาเหตุใดที่ตอ้ งเปลี่ยนชื่อ ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. 4.ในสมยั รัชกาลท่ี 5 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั พระองคไ์ ดท้ รงประกาศเลิกทาสและ มีการต้งั กระทรวงข้ึนท้งั หมดจาํ นวนก่ีกระทรวง มีกระทรวงใดบา้ ง ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. 5. การจดั ต้งั กองลูกเสือกองแรกเกิดข้ึนในสมยั ของพระเจา้ อยหู่ วั พระองคใ์ ด และจดั ต้งั ท่ีใด ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................

152 6. พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยูห่ วั ภูมิพลอดุลยเดช พระองคท์ รงพระกรุณาโปรดเกลา้ ฯ หลกั ปรัชญา เศรษฐกิจพอเพียงไว้ ใหน้ กั ศึกษาสรุปหลกั การของหลกั ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยี ง 3 ห่วง 2 เง่ือนไข ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................

153 แบบทดสอบท้ายบทที่ 5 เรื่อง พฒั นาการของชาชาติไทยสมยั รัตนโกสินทร์ ********************************************** 1. การเสด็จข้ึนครองราชยข์ องพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกอยา่ งไร ก. ราชาภิเษก ข. ปราบดาภิเษก ค. สืบสันตติวงศ์ ง. บรมราชาภิเษก 2. พระนามเดิมของพระบาทสมเดจ็ พระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชมีพระนามวา่ อยา่ งไร ก. เจา้ พระยาสุรสีห์ ข. พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหลา้ นภาลยั ค. พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั ง. พระบาทสมเด็จพระบรมราชาธิราชรามาธิบดีฯ 3. วนั ที่ 6 เมษายน ของทุกปี คือเป็นวนั อะไร ก. วนั พอ่ ข. วนั แม่ ค. วนั จกั รี ง. วนั รัฐธรรมนูญ 4. การเลือกทาํ เลที่ต้งั กรุงรัตนโกสินทร์ของพระบาทสมเด็จพระพทุ ธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช คาํ นึงถึงเรื่องใดมากท่ีสุด ก. ความเหมาะสมดา้ นเศรษฐกิจ ข. ความเหมาะสมดา้ นยทุ ธศาสตร์ ค. ความเหมาะสมดา้ นการปกครอง ง. ความเหมาะสมดา้ นสงั คมและวฒั นธรรม 5. การเปล่ียนแปลงการปกครองจากระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชยม์ าเป็นระบอบประชาธิปไตย เกิดข้ึนในสมยั รัชกาลใดแห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ก. รัชกาลที่ 5 ข. รัชกาลที่ 6 ค. รัชกาลที่ 7 ง. รัชกาลท่ี 8

154 6. หน่วยงานใดในสมยั รัตนโกสินทร์ตอนตน้ ที่ทาํ หนา้ ที่กาํ กบั ดูแลพระราชพิธีต่าง ๆ รวมถึงการ ตดั สินใจคดีความต่าง ๆ ก. กรมวงั ข. กรมนา ค. กรมคลงั ง. กรมเวยี ง 7. พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั ทรงยกฐานะของกรมข้ึนเป็นกระทรวงรวมท้งั หมดก่ี กระทรวง ก. 11 กระทรวง ข. 12 กระทรวง ค. 13 กระทรวง ง. 14 กระทรวง 8. การปรับปรุงการปกครองของไทยในสมยั รัตนโกสินทร์คร้ังสาํ คญั เกิดข้ึนเมื่อในสมยั รัชกาลใด ก. รัชกาลท่ี 2 ข. รัชกาลท่ี 3 ค. รัชกาลที่ 4 ง. รัชกาลท่ี 5 9. เมืองจาํ ลองทดลองประชาธิปไตยในสมยั รัตนโกสินทร์เกิดข้ึนในสมยั ของพระมหากษตั ริย์ พระองคใ์ ด ก. รัชกาลที่ 4 ข. รัชกาลท่ี 5 ค. รัชกาลท่ี 6 ง. รัชกาลที่ 7 10. ส่ิงท่ีจดั เป็นส่วนหน่ึงของการปฏิรูปการเมืองการปกครองในรัชกาลท่ี 6 แห่งรัตนโกสินทร์ ก. การต้งั ดุสิตธานี ข. การยกเลิกจตุสมดมภ์ ค. การปกครองแบบมณฑล ง. การก่อต้งั กระทรวงสมยั ใหม่

155 11. ธนาคารพาณิชยแ์ ห่งแรกของประเทศไทย ไดแ้ ก่ธนาคารใด ก. ธนาคารกรุงเทพ ข. ธนาคารกรุงไทย ค. ธนาคารไทยพาณิชย์ ง. ธนาคารกรุงศรีอยธุ ยา 12. ภายหลงั สนธิสัญญาเบาร์ร่ิง สินคา้ ส่งออกท่ีสาํ คญั คืออะไร ก. ขา้ ว ข. ผลไม้ ค. ของป่ า ง. เครื่องเรือน 13. สภาพสงั คมไทยรัตนโกสินทร์ตอนตน้ ยงั คงมีโครงสร้างและวถิ ีการดาํ เนินชีวิตทาํ นองเดียวกบั สมยั ใด ก. สมยั ขอม ข. สมยั ธนบุรี ค. สมยั อยธุ ยา ง. สมยั สุโขทยั 14. พระบาทสมเดจ็ พระจุลจอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั (รัชกาลที่ 5) ทรงสนบั สนุนโรงเรียนสาํ หรับแห่งแรก ข้ึน โดยมีชื่อวา่ อยา่ งไร ก. โรงเรียนสุนนั ทาลยั ข. โรงเรียนสตรีวทิ ยาคม ค. โรงเรียนวชิราวธุ วทิ ยาลยั ง. โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา 15. ชาติตะวนั ตกใดที่เขา้ มามีอิทธิพลต่อเศรษฐกิจของไทยมากท่ีสุดหลงั จากการทาํ สญั ญาเบาวร์ ิ่ง ก. รัสเชีย ข. องั กฤษ ค. ฝร่ังเศส ง. สหรัฐอเมริกา 16. พระมหากษตั ริยไ์ ทยพระองคแ์ รกในราชวงศจ์ กั รีคือขอ้ ใด ก. พระบาทสมเด็จพระปกเกลา้ เจา้ อยหู่ วั ข. พระบาทสมเด็จพระพทุ ธเลิศลา้ นภาลยั ค. พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั ง. พระบาทสมเดจ็ พระพทุ ธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช

156 17. ขอ้ ใดเป็นเหตุผลในการเลือกกรุงเทพมหานครเป็ นราชธานี ก. มีพ้ืนท่ีแคบทาํ ใหป้ กครองไดง้ ่าย ข. กรุงเทพมหานครมีประชากรมาก ค. เป็นชยั ภูมิที่ดีในการป้องกนั ขา้ ศึก ง. กรุงเทพมหานครเป็ นเมืองอกแตก 18. พระบาทสมเดจ็ พระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช เดิมมีชื่อวา่ อยา่ งไร ก. สา ข. ทบั ค. ดว้ ง ง. ปาน 19. “ยคุ น้ีเป็นยคุ ทองของวรรณคดีไทยสมยั กรุงรัตนโกสินทร์” เกิดข้ึนในรัชกาลใด ก. รัชกาลท่ี 1 ข. รัชกาลที่ 2 ค. รัชกาลท่ี 3 ง. รัชกาลที่ 4 20. ขอ้ ใดเป็นสนธิสญั ญาฉบบั แรกท่ีสหรัฐอเมริกาทาํ กบั ประเทศทางตะวนั ออก ส่งผลใหไ้ ทย ไดผ้ ลประโยชน์ทางเศรษฐกิจอยา่ งมาก ก. สนธิสัญญาเบาวร์ ่ิง ข. สนธิสญั ญานานกิง ค. สนธิสัญญาเบอร์นีย์ ง. สนธิสัญญาแวร์ซาย 21. ในรัชกาลที่ 4 พระพทุ ธศาสนารุ่งเรืองมากและไดก้ าํ หนดใหม้ ีการทาํ บุญในวนั เพญ็ เดือน 6 และใหเ้ ป็นวนั สาํ คญั ทางพระพทุ ธศาสนาตรงกบั ขอ้ ใด ก. วนั มาฆบูชา ข. วนั วสิ าขบูชา ค. วนั เขา้ พรรษา ง. วนั อาสาฬหบูชา 22. \"พระบิดาแห่งวทิ ยาศาสตร์ไทย\" ตรงกบั พระมหากษตั ริยพ์ ระองคใ์ ด ก. พระบาทสมเด็จพระปกเกลา้ เจา้ อยหู่ วั ข. พระบาทสมเดจ็ พระจอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั ค. พระบาทสมเดจ็ พระมงกุฎเกลา้ เจา้ อยหู่ วั ง. พระบาทสมเดจ็ พระจุลจอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั

157 23. ขอ้ ใดเป็นผลจากการปฏิรูปประเทศใหท้ นั สมยั ในสมยั พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั ท่ีส่งผลมาถึงปัจจุบนั ก. รถไฟฟ้าใตด้ ิน ข. วดั ชนะสงคราม ค. สนามบินสุวรรณภูมิ ง. การไฟฟ้าแห่งประเทศไทย 24. พระราชบญั ญตั ิทาส ร.ศ.124เพอื่ ปลดปล่อยทาสอยา่ งมีระเบียบแบบแผนตามกฎหมายโบราณ แยกทาสเอาไวท้ ้งั หมด 7 แบบ ขอ้ ใดใหค้ วามหมาย ไม่ ถูกตอ้ ง ก. ทาสเชลยศึก หมายถึงทาสที่ไดม้ าจากการชนะสงคราม ข. ทาสในเรือนเบ้ีย หมายถึง ทาสที่นายเงินช่วยเหลือมาจากคดีความ ค. ทาสที่เล้ียงไวเ้ มื่อเกิดทุพภิกขภยั หมายถึงทาสที่นาํ ตวั มาขายเพือ่ แลกขา้ ว ง. ทาสไดม้ าแตบ่ ิดามารดา หมายถึง ทาสท่ีเป็นมรดกตกทอดมาจากบิดามารดา 25. ขอ้ ใดกล่าว ไม่ ถูกตอ้ งในพระราชกรณียกิจในพระบาทสมเดจ็ พระมงกุฎเกลา้ เจา้ อยหู่ วั ก. ทรงจดั ต้งั กองลูกเสือกองแรก ข. สร้างโรงเรียนมหาดเล็กหลวง ค. สร้างสะพานปฐมบรมราชานุสรณ์ ง. ต้งั โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์และวชิรพยาบาล 26. นามสกลุ แรกที่พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกลา้ เจา้ อยหู่ วั ทรงพระราชทานคือขอ้ ใด ก. สุขมุ ข. สยาม ค. ราชธานี ง. ณ อยธุ ยา 27. เหตุใดพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกลา้ เจา้ อยหู่ วั ไดท้ รงโปรดเกลา้ ฯใหส้ ร้างธงชาติข้ึนใหมแ่ ทน ธงชา้ ง ก. เพอื่ ใหร้ าษฎรของพระองคจ์ ดจาํ ไดง้ ่าย ข. ป้องกนั เรือโจรสลดั และเรือรบขา้ ศึกทางทะเล ค. ใชใ้ นการทาํ สงครามโลกร่วมกบั ประเทศตะวนั ตก ง. ทอดพระเนตรเห็นผชู้ กั ธงกลบั หวั ชา้ งลงวา่ เป็นส่ิงไมเ่ หมาะสม

158 28. พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกลา้ เจา้ อยหู่ วั ไดท้ รงโปรดเกลา้ ฯใหส้ ร้างธงชาติข้ึนใหม่แทนธงชา้ ง โดยพระราชทานนามอยา่ งไร ก. ธง 3 สี ข. ธงไตรรงค์ ค. ธงชาติไทย ง. ธงชาติสยาม 29. ขอ้ ใดไม่ใช่โครงการอนั เน่ืองมาจากพระราชดาํ ริของพระบาทสมเด็จพระเจา้ รัชกาลท่ี 9 ก. โครงการแกลง้ ดิน ข. โครงการแกลม้ ลิง ค. โครงการฝนหลวง ง. โครงการจดั ต้งั ศูนยเ์ ยาวชนตาํ บล 30. แนวคิดหลกั ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง มีองคป์ ระกอบอะไรบา้ ง ก. ความพอประมาณ ความมีเหตุมีผล ความคุม้ ค่า บนพ้นื ฐานความรู้และความดี ข. ความพอเพียง ความมีเหตุมีผลการสร้างภูมิคุม้ กนั บนพ้ืนฐานความรู้และความเพยี ร ค. ความพอประมาณ ความมีเหตุมีผลการสร้างภูมิคุม้ กนั บนพ้ืนฐานความรู้และคุณธรรม ง. ความพอเพียง ความมีเหตุมีผลการสร้างภูมิคุม้ กนั บนพ้ืนฐานมีสติปัญญาและความเพยี ร

159 บรรณานุกรม กฎหมายตราสาม. (ระบบออนไลน์). สืบค้นเม่ือวนั ที่ 28 มิถุนายน 2560, แหล่งท่ีมา www.google.co.th/search?biw=1366&bih=623&tbm=isch&sa=1&q=ก ฎ ห ม า ย ต ร า สาม&oq=กฎหมายตราสาม&gs_l=img.3..0l7j0i24k1l3.7812 การคา้ สมยั กรุงศรีอยุธยา. (ระบบออนไลน์). สืบคน้ เมื่อวนั ที่ 27 มิถุนายน 2560, แหล่งที่มา : https://sites.google.com/a/samakkhi.ac.th/thailand-trading-history/prathesthiy-smay-kxn- prawatisastr/thailand-trading-hitory การจลาจลกรุงธนบุรี. (ระบบออนไลน์). สืบคน้ เม่ือวนั ที่ 28 มิถุนายน 2560, แหล่งที่มา : https://www.google.co.th/search?q=การจลาจล+กรุงธนบุรี [28 มิถุนายน 2560] การจลาจลตอนปลายรัชกาลพระเจา้ ตากสิน. (ระบบออนไลน์). สืบคน้ เมื่อวนั ที่ 28 มิถุนายน 2560, แหล่งที่มา : https://bumbimblue.wordpress.com/2013/09/22 การสถาปนาอาณาจกั รอยธุ ยา. (ระบบออนไลน์). สืบคน้ เม่ือวนั ที่ 27 มิถุนายน 2560, แหล่งท่ีมา : http://www2.srp.ac.th/~social/online/data/003.htm 20/06/2008 การเสื่อมของอาณาจกั รอยธุ ยา. (ระบบออนไลน์). สืบคน้ เมื่อวนั ท่ี 28 มิถุนายน 2560, แหล่งท่ีมา : http://wirayut.com/unit2_6.pdf คณะกรรมการพิจารณาและจดั พิมพเ์ อกสารทางประวตั ิศาสตร์ สํานกั นายกรัฐมนตรี. กรุงเทพฯ : ประชุมศิลาจารึกภาคท่ี 1, 2549 ความเป็ นมาของชนชาติไทยก่อนสมยั สุโขทยั . (ระบบออนไลน์). สืบคน้ เมื่อวนั ท่ี 27 มิถุนายน 2560, แหล่งท่ีมา : http://www.thaigoodview.com/library/teachershow/bangkok/malaiwan _c/historym1/unit02_01.html ความเป็ นมาของอาณาจกั รธนบุรี . (ระบบออนไลน์). สืบคน้ เมื่อวนั ที่ 28 มิถุนายน 2560, แหล่งที่มา : http://fleshthailand.blogspot.com/2015/12/blog-post_7.html ตราคชสีห์ประจาํ ตาํ แหน่งสมุหพระกลาโหม. (ระบบออนไลน์). สืบคน้ เม่ือวนั ท่ี 28 มิถุนายน 2560, แหล่งท่ีมา : www.google.co.th/search?biw=1366&bih=623&tbm=isch&sa=1&q= ตราคชสีห์+ประจาํ ตาํ แหน่งสมุหพระกลาโหม&oq=ตราคชสีห์&gs_l=img. ตราบวั แกว้ ประจาํ ตาํ แหน่งเสนาบดีกรมพระคลงั . (ระบบออนไลน์). สืบคน้ เมื่อวนั ท่ี 28 มิถุนายน 2560, แหล่งที่มา : www.google.co.th/search?biw=1366&bih=623&tbm=isch&sa=1&q= ตราบวั แกว้ +ประจาํ ตาํ แหน่งเสนาบดีกรมพระคลงั &oq=ตราบ&ั gs_l=img.1 ตราราชสีห์ประจาํ ตาํ แหน่งสมุหนายก. (ระบบออนไลน์). สืบคน้ เม่ือวนั ที่ 28 มิถุนายน 2560, แหล่งท่ีมา : www.google.co.th/search?biw=1366&bih=623&tbm=isch&sa=1&q=ตรา ราชสี ห์+ประจําตําแหน่งสมุหนายก&oq=ตราราชสี ห์+ประจําตําแหน่งสมุหนา ยก&gs_l=img.3...

160 ถ้าํ หลงั โรงเรียนบา้ นทบั ปริก จงั หวดั กระบี่. (ระบบออนไลน์). สืบคน้ เม่ือวนั ที่ 28 มิถุนายน 2560, แหล่งท่ีมา : http://info.dla.go.th/public/travel.do?cmd=goDetail&id=5959&random= 35267656893[ 28 มิถุนายน 2560] ธารณา คชเสนี นายหมวดเอก, น้าํ เพชร คชเสนี วา่ ท่ีร้อยตรี. ประวตั ิศาสตร์ชาติไทย. พิมพค์ ร้ังท่ี 3. บุรีรัมย์ : บริษทั เพช็ รสายสวสั ด์ิ จาํ กดั , 2559 บงั อร ปิ ยะพนั ธุ์. ประวตั ิศาสตร์ไทย การปกครอง สังคม เศรษฐกิจและความสัมพนั ธ์กับ ต่างประเทศก่อนสมยั สุโขทยั จนถึง พ.ศ. 2475, 2538 บุคคลสําคญั ในสมยั อยุธยา. (ระบบออนไลน์). สืบคน้ เมื่อวนั ที่ 28 มิถุนายน 2560, แหล่งที่มา : http://personinhistory.exteen.com/page พระบรมราชานุสาวรียส์ ามกษตั ริย์ (พญางาํ เมือง พญามงั ราย และพอ่ ขุนรามคาํ แหงมหาราช) หน้า ศาลากลางจงั หวดั เชียงใหม่ (หลงั เดิม) แสดงเหตุการณ์ตอนท่ีสามกษตั ริยป์ รึกษากนั เร่ือง การสร้างเมืองใหม่. (ระบบออนไลน์). สืบคน้ เม่ือวนั ท่ี 27 มิถุนายน 2560, แหล่งท่ีมา : http://www.thaimtb.com/webboard/184/92292-37 พระราชกรณียกิจ รัชกาลท่ี6. (ระบบออนไลน์). สืบคน้ เม่ือวนั ที่ 28 มิถุนายน 2560, แหล่งที่มา : http://www.thaigoodview.com/library/contest2553/type2/thai04/02/r6.html มาตยา อิงคนารถและคณะ. (). ประวตั ิศาสตร์สมยั โบราณ – กรุงรัตนโกสินทร์, 2546 พระเจา้ ตากสินหาราช. (ระบบออนไลน์). สืบคน้ เมื่อวนั ท่ี 28 มิถุนายน 2560, แหล่งที่มา : www.google.co.th/search?q=ภาพพระเจา้ ตากสินมหาราช&tbm=isch&imgil พฒั นาการของอาณาจกั รอยธุ ยา. (ระบบออนไลน์). สืบคน้ เม่ือวนั ที่ 27 มิถุนายน 2560, แหล่งท่ีมา : http://historytoo.blogspot.com/p/1.html เมืองจาํ ลองดุสิตธานี. (ระบบออนไลน)์ . สืบคน้ เม่ือวนั ที่ 28 มิถุนายน 2560, แหล่งที่มา : www.google.co.th/search?q=&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved ราชวงศจ์ กั รี. (ระบบออนไลน์). สืบคน้ เม่ือวนั ที่ 27 มิถุนายน 2560, แหล่งที่มา : https://th.wikipe dia.org/wiki/ราชวงศจ์ กั รี โลงศพรูปเรือขดุ แหล่งโบราณคดีถ้าํ ผแี มน จงั หวดั แม่ฮ่องสอน. (ระบบออนไลน์). สืบคน้ เมื่อวนั ที่ 28 มิถุนายน 2560, แหล่งที่มา : http://www.dooasia.com/thaihistory/h002c010.shtml วงเดือน นาราสัจจ,์ ชมพูนุท นาคีรักษ.์ ประวตั ิศาสตร์. กรุงเทพฯ : บริษทั พฒั นาคุณภาพวิชาการ (พว.)จาํ กดั , 2560 วงเดือน นาราสัจจ์ และคณะ. หนงั สือเรียน รายวิชาพ้ืนฐาน ประวตั ิศาสตร์ ช้นั มธั ยมศึกษาปี ที่ 3 กลุ่มสาระการเรียนรู้สงั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม. กรุงเทพฯ : บริษทั พฒั นาคุณภาพ วชิ าการ(พว.)จาํ กดั , 2560

161 ศาสนสถานในเมืองคูบวั ตาํ บลคูบวั อาํ เภอเมืองจงั หวดั ราชบุรี. (ระบบออนไลน์). สืบคน้ เม่ือวนั ที่ 28 มิถุนายน 2560, แหล่งท่ีมา : https://www.google.co.th/search?q ศิริวรรณ คุม้ โห.้ ๗ มหาราช. (ระบบออนไลน์). สืบคน้ เมื่อวนั ท่ี 27 มิถุนายน 2560, แหล่งที่มา : http://www.kwc.ac.th/0e-book%20ThaiKingdom/10SuKoTi3.htm สมคิด ศรีสิงห์. ประวตั ิศาสตร์เศรษฐกิจของไทย, 2525 สมเดจ็ พระยาบรมมหาศรีสุริยาวงศ์ (ช่วงบุนนาค). (ระบบออนไลน)์ . สืบคน้ เมื่อวนั ที่ 28 มิถุนายน 2560, แหล่งท่ีมา : www.google.co.th/search?q= &tbm=isch&imgil หนงั สือเรียน รายวชิ าพ้ืนฐาน ประวตั ิศาสตร์ ม.2 ช้นั มธั ยมศึกษาปี ที่ 2 กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคม ศึกษา ศาสนา และวฒั นะธรรม ตามหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาข้นั พ้ืนฐาน พุทธศกั ราช 2551 ผเู้ รียบเรียง รศ. ดร.ไพรฑูรย์ มีกุศล กศ.บ.กศ.ม., M.A.Ph.D. สุเทพ จิตรชื่น กศ. บ.กศ.ม. บุญรัตน์ รอดตา ศษ.บ. หนงั สือเรียนรายวชิ าพ้นื ฐาน ประวตั ิศาสตร์ ม.1 ช้นั มธั ยมศึกษาปี ท่ี 1 กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคม ศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ตามหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาข้นั พ้ืนฐาน พุทธศกั ราช 2551 พิมพค์ ร้ังที่ 7ผเู้ รียบเรียง รศ.ณรงค์ พว่ งพศิ , รศ. วฒุ ิชยั มูลศิลป์ หนงั สือกิจกรรม รายวชิ าพ้ืนฐาน ประวตั ิศาสตร์ ม.1 ช้นั มธั ยมศึกษาปี ที่ 1 กลุ่มสาระการเรียนรู้ สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้นั พ้ืนฐาน พทุ ธศกั ราช 2551 พิมพค์ ร้ังที่ 1 ผเู้ รียบเรียง กนก จนั ทรา , ศิริพร ดาบเพชร , ขนิษฐา แกว้ เกิด , ดวงใจ สุขอ้ึง , ประจกั ษ์ แป๊ ะสกลุ ,ชชั วาล เชียงสน แหล่งโบราณคดีถ้าํ ผแี มน ลาํ น้าํ ปาย อาํ เภอเมือง จงั หวดั แม่ฮ่องสอน. (ระบบออนไลน์). สืบคน้ เมื่อวนั ที่ 28 มิถุนายน 2560, แหล่งท่ีมา : http://www.ooasia.com/thaihistory/h002c010 .shtml แหล่งโบราณคดีลุ่มน้าํ แควนอ้ ย แควใหญ่. (ระบบออนไลน์). สืบคน้ เม่ือวนั ที่ 27 มิถุนายน 2560, แหล่งที่มา : http://www.muangboranjournal.com แหล่งเรียนรู้โบราณคดีบา้ นโป่ งมะนาวยอ้ นรอยมนุษยย์ ุคก่อนประวตั ิศาสตร์. (ระบบออนไลน์). สืบคน้ เมื่อวนั ท่ี 28 มิถุนายน 2560, แหล่งที่มา : https://www.google.co.th/search?q ออบหลวง ลาํ น้าํ ปิ ง จงั หวดั เชียงใหม่. (ระบบออนไลน์). สืบคน้ เมื่อวนั ที่ 28 มิถุนายน 2560, แหล่งท่ีมา : https://www.google.co.th/search?q อาณาจกั รสุโขทยั . (ระบบออนไลน์). สืบคน้ เมื่อวนั ท่ี 27 มิถุนายน 2560, แหล่งที่มา : https://th.wikipedia.org/wiki/อาณาจกั รสุโขทยั

162 คณะผู้จัดทา คณะทปี่ รึกษา 1. นางสาวประดินนั ท์ สดีวงศ์ ผอู้ าํ นวยการ สนง. กศน.จงั หวดั อาํ นาจเจริญ 2. นางสุวราอรร์ สจั ธรรม ผอู้ าํ นวยการ กศน.อาํ เภอเมืองอาํ นาจเจริญ 3. นายรังสิทธ์ิ ประการแกว้ ผอู้ าํ นวยการ กศน.อาํ เภอหวั ตะพาน 4. นายหรรษา ใจภกั ด์ิ ผอู้ าํ นวยการ กศน.อาํ เภอปทุมราชวงศา 5. นางนาถหทยั สิงหเลิศ ผอู้ าํ นวยการ กศน.อาํ เภอพนา 6. นายเสรี ทิพจรุญ ผอู้ าํ นวยการ กศน.อาํ เภอเสนางคนิคม 7. นางพชั ราภรณ์ เหลก็ กลา้ ศึกษานิเทศกช์ าํ นาญการพิเศษ 8. นางเรณู สังขข์ าว ศึกษานิเทศกช์ าํ นาญการพิเศษ 9. นางคมขาํ แกว้ น่วม ขา้ ราชการบาํ นาญ 10. นางอรัญญา บวั งาม ขา้ ราชการบาํ นาญ 11. นายยศวรรธนว์ รรณวงศ์ ขา้ ราชการบาํ นาญ 12. นายวทิ ูร หาทอง ผทู้ รงคุณวุฒิ คณะผู้จัดทา 1. นางเพญศรี ผาริวงศ์ ครูชาํ นาญการพิเศษ โรงเรียนอาํ นาจเจริญ 2. นางนุชรินทร์ วรโพธ์ิ ครูชาํ นาญการพิเศษ โรงเรียนอาํ นาจเจริญ 3. นางธิรัตฏิกานต์ สุวะพนั ธ์ ครูชาํ นาญการ โรงเรียนอาํ นาจเจริญ 4. นางพชั ราภรณ์ เหลก็ กลา้ ศึกษานิเทศกช์ าํ นาญการพิเศษ 5. นางพิมสิริญา ธนาพฒั น์เมธาภูมิ ครูอาสาสมคั รการศึกษานอกโรงเรียน 6. นางสาวหทยั รัตน์ ศิริแกว้ ครูอาสาสมคั รการศึกษานอกโรงเรียน 7. นางสุพชิ ฌาย์ ชื่นตา ครูอาสาสมคั รการศึกษานอกโรงเรียน 8. นางสาวสุมนา บุญเอก ครู กศน.ตาํ บล 9. นางรัชนีภรณ์ พมุ่ โพธ์ิ ครู กศน.ตาํ บล 10. นางสาวอรดี ตน้ โพธ์ิ ครู กศน.ตาํ บล 11. นางสาวจีรนนั ท์ แกว้ คาํ ภา ครู กศน.ตาํ บล 12. นางยภุ า ภูหมน่ั เพียร ครู กศน.ตาํ บล 13. นายนพนนั ต์ ชมภูแสน ครู กศน.ตาํ บล 14. นายวชั รพล ชอ้ นทอง ครู กศน.ตาํ บล 15. วา่ ที่ ร.ต.ระดมพล เหมจนั ทร์ ครูศูนยก์ ารเรียนชุมชน 16. นายภาณุวตั ร คอบตะขบ ครูศูนยก์ ารเรียนชุมชน 17. นายพฒั นพงษ์ กลยทุ ธนา ครูศูนยก์ ารเรียนชุมชน

163 18. นางสาวรสรินทร์ สารธิมา ครูศูนยก์ ารเรียนชุมชน 19. นายวศิ วะ ค่าแพง ครูศูนยก์ ารเรียนชุมชน