เพลงของแผ่นดิน

หนงั สือชุดส�ำ หรบั เย�วชน : หนังสอื สอ่ื ประสมเฉลิมพระเกยี รติ เล่มที่ ๓ เพลงแผน่ ดนิ คณะกรรมก�รฝ�่ ยประมวลเอกส�รและจดหม�ยเหตุ ในคณะกรรมก�รอ�ำ นวยก�รจดั ง�นเฉลมิ พระเกียรตพิ ระบ�ทสมเดจ็ พระเจ�้ อยูห่ วั เน่อื งในโอก�สพระร�ชพิธมี ห�มงคลเฉลมิ พระชนมพรรษ� ๗ รอบ ๕ ธันว�คม ๒๕๕๔



เพลงแผน่ ดนิ

พลิ้ว พลว้ิ พลิ้ว หววิ ไหว เสยี งเพลงกงั ว�นไกล ได้ยินไหม เสยี งใครบรรเลง ๔

๕

๖

พรำ� พรำ� ครนื ครืน ครน้ื เครง เสียงเพลงกังว�นไกล ได้ยินไหม คือคว�มชุม่ ช่นื ๗

หร่งิ หรงิ่ ครนื ครนื ครนื้ เครง เสยี งเพลงกังว�นไกล ได้ยนิ ไหม แผน่ ดนิ อุดม ๘

๙

ต๋ิง ต๋ิง ครืน ครนื ครื้นเครง เสยี งเพลงกงั ว�นไกล ได้ยนิ ไหม คือคว�มงดง�ม ๑๐

๑๑

โครมครืน โครมครืน โคลงเคลง เสยี งเพลงกงั ว�นไกล ได้ยนิ ไหม ผ�่ นคว�มทุกข์ตรม ๑๒

๑๓

๑๔

๑๕

วบิ วับ ครนื ครืน ครืน้ เครง เสียงเพลงกงั ว�นไกล ได้ยนิ ไหม กล่นั จ�กดวงใจ ๑๖

๑๗

หวิวไหว ครนื ครนื ครน้ื เครง เสยี งเพลงกังว�นไกล ไดย้ ินไหม คอื คว�มเมตต� ๑๘

๑๙

เฮฮ� ครืน ครนื คร้นื เครง เสียงเพลงกงั ว�นไกล ได้ยินไหม แผน่ ดนิ รม่ เยน็ ๒๐

๒๑

พลว้ิ พล้วิ พรำ� พรำ� โครมครนื ครืน้ เครง หร่ิง หริ่ง ต๋ิง ตงิ๋ วบิ วบั วบิ วับ หววิ ไหว เฮฮ� เฮฮ� ครน้ื เครง เสยี งเพลงกังว�นไกล ไดย้ นิ ไหม เสยี งจ�กหวั ใจ ไดย้ ินไหม เสียงใครบรรเลง ๒๒

๒๓

เสียงเพลงกังว�นไกล ไดย้ นิ ไหม เพลงของพระร�ช� เปน็ เพลงแผน่ ดนิ คว�มทกุ ข์มล�ยส้นิ คว�มสุขด�ำ รง...ทรงพระเจรญิ ๒๔

๒๕

พระปรีชาสามารถด้านดนตรี ของพระบาทสมเดจ็ พระเจ้าอยหู่ ัวภมู พิ ลอดุลยเดช พระบ�ทสมเด็จพระเจ�้ อย่หู วั ทรงมีพระปรีช�ส�ม�รถหล�ยด�้ น ซง่ึ ดนตรีก็เป็นอย�่ งหนึง่ ท่ีพระองค์ทรงมี พระปรชี �ส�ม�รถ พระองคย์ ังเคยทรงเปน็ นักดนตรี และทรงเกย่ี วขอ้ งกบั ก�รดนตรี ม�ตง้ั แต่สมัยที่ยงั ทรงเปน็ สมเดจ็ พระอนชุ �ธิร�ชในรชั ก�ลที่ ๘ ขณะทท่ี รงศกึ ษ�อยู่ ณ ประเทศสวิตเซอรแ์ ลนด์ ได้ทรงฝึกเคร่อื งดนตรีทีโ่ ปรดม�กทีส่ ดุ คือ คล�ริเนตและแซกโซโฟน ท้งั นท้ี รงไดร้ ับก�รถว�ยก�รสอน และฝึกต�มแบบฉบบั ก�รศกึ ษ�ดนตรอี ย�่ งแทจ้ รงิ ทร ง พระร�ชนพิ นธ์เพลงไวถ้ งึ ๔๘ เพลง ซ่ึงเป็นท่ีนิยมของคนไทยและช�วต�่ งประเทศเป็นอย่�งม�ก เพลงท่ที รงพระร�ชนพิ นธ์เพลงแรก คือเพลง ‘แสงเทียน’ เปน็ เพลงบลูส์ แต่เนอ่ื งจ�กมีพระร�ชประสงคท์ ี่ จะทรงปรับแก้ จงึ โปรดเกล้�ฯพระร�ชท�นเพลง ‘ย�มเยน็ ’ และเพลง ‘ส�ยฝน’ ออกม�ก่อน จ�กนน้ั พระบ�ทสมเดจ็ พระเจ�้ อยู่หัวได้ทรงพระร�ชนิพนธ์เพลงต่�งๆ ต�มลำ�ดบั โดยเพลงทีท่ รงพระร�ชนพิ นธ์ท�ำ นองและคำ�ร้องภ�ษ�อังกฤษ ดว้ ยพระองคเ์ องมี ๕ เพลง คอื ‘Echo’, ‘Still on My Mind’, ‘Old-Fashioned Melody’, ‘No Moon’ และ ‘Dream Island’ นอกจ�กน้ี มี ๒ เพลง ที่ทรงพระร�ชนิพนธท์ �ำ นองขนึ้ ภ�ยหลงั ใสใ่ นค�ำ ร้องที่มีผู้ประพนั ธ์ไว้แลว้ คือ ‘คว�มฝันอนั สงู สดุ ’ และ ‘เร�ส้’ู ผู้ทีโ่ ปรดเกล�้ ฯใหแ้ ตง่ ค�ำ ร้องประกอบเพลงพระร�ชนพิ นธ์มหี ล�ยท่�น ไดแ้ ก่ หมอ่ มเจ้�จกั รพันธ์เพญ็ ศริ ิ จกั รพนั ธุ์ ศ�สตร�จ�รย์ ท�่ นผู้หญิงนพคุณ ทองใหญ่ ณ อยุธย� ศ�สตร�จ�รย์ ดร.ประเสรฐิ ณ นคร ท่�นผ้หู ญงิ สมโรจน์ สวสั ดิกลุ ณ อยธุ ย� น�ยจำ�นงร�ชกิจ (จรลั บุณยรัตพนั ธ)์ุ ม.ร.ว.เสนยี ์ ปร�โมช ม.ล.ประพนั ธ์ สนทิ วงศ์ และท�่ นผ้หู ญิงมณีรตั น์ บุนน�ค เปน็ ต้น ในระยะหลังพระองค์ทรงมีพระร�ชกรณยี กจิ ม�กม�ย ท�ำ ใหท้ รงไมม่ ีเวล�ท่จี ะทรงพระร�ชนิพนธเ์ พลงใหม่ๆ ออกม� เพลงสดุ ท�้ ยทีพ่ ระองค์ทรงพระร�ชนพิ นธ์ออกม�คอื เพลง ‘เมนูไข’่ เป็นเพลงแนวสนกุ สน�น เนอ้ื รอ้ งโดยสมเดจ็ พระเทพ รตั นร�ชสุด�ฯ สย�มบรมร�ชกุม�รี พระร�ชท�นเป็นของขวัญวันพระร�ชสมภพครบ ๗๒ พรรษ� แด่สมเดจ็ พระเจ�้ พ่ีน�งเธอ เจ้�ฟ้�กัลย�ณิวัฒน� กรมหลวงนร�ธวิ �สร�ชนครนิ ทร์ เม่อื พ.ศ. ๒๕๓๘ ๒๖

แรงบันด�ลใจ ‘เพลงแผ่นดิน’ บทเพลง เสียงดนตรีบนั ด�ลคนทีไ่ ดย้ ินได้ฟังเกิดคว�มสขุ คว�มปีติ รน่ื รมย์ในชีวิต แต่จะมีสักกค่ี น ที่ต้ังใจสบื ส�ว ไปถึงที่ม�แห่งคว�มสุขนั้นว่�เกดิ จ�กผใู้ ด ในทำ�นองเดียวกนั ก�รที่คนเร�มีชวี ติ ใช้ชวี ิตของตนอย�่ งมคี ว�มสุขแล้ว ควรลองคิดย้อนว่�บ�้ นของเร� ผืนดนิ ทเี่ ร�อยู่อ�ศยั ม�จ�กก�รท่มุ เท อดออมกอ่ ร่�งสร้�งขึน้ ม�ดว้ ยหย�ดเหงือ่ ของพ่อแมป่ ยู่ �่ ต�ย�ย แต่แผน่ ดนิ อันกว้�งใหญ่ ไพศ�ลเปน็ ขอบเขตประเทศม�ถงึ วนั น้ี เกิดจ�กหย�ดเหง่อื สตปิ ญั ญ� คว�มเสียสละของบรรพบุรษุ และเหนอื อืน่ ใด พระเจ้�แผ่นดินของเร�ตอ้ งทุ่มเทพลงั แหง่ ชีวติ พลงั แหง่ พระวรก�ยสดุ ทีจ่ ะคณ�นบั แผ่นดนิ ทเี่ ร�อยจู่ ึงเป็นแผน่ ดินแห่ง คว�มสขุ โครงก�รในพระร�ชดำ�รหิ ล�ยพนั โครงก�รท่วั ประเทศ กำ�เนดิ ข้ึนดว้ ยพระปรชี �ส�ม�รถในองคพ์ ระบ�ทสมเด็จ พระปรมนิ ทรมห�ภมู พิ ลอดลุ ยเดช กอ่ ให้เกิดคว�มสขุ แก่คนไทยท่ัวทงั้ แผน่ ดนิ เปน็ สง่ิ ท่ีเร�พงึ ระลึกถึง จงึ จะนับไดว้ �่ เป็น ผู้มกี ตัญญูกตเวที พระปรีช�ส�ม�รถท�งดนตรีเป็นหนึ่งในพระปรีช�ส�ม�รถหล�ยด้�นขององค์พระบ�ทสมเด็จพระเจ้�อยู่หัว ที่ ผู้ใดไดย้ ินไดฟ้ ังบทเพลงพระร�ชนพิ นธ์แล้วยอ่ มกอ่ เกดิ คว�มสุข คว�มปตี ิ และร่ืนรมย์ คดิ เชอ่ื มโยงไปถึงคว�มสขุ ในชีวิตท่ี เกดิ ม�บนผนื แผ่นดิน ภ�ยใต้พระบ�รมแี หง่ องค์พระบ�ทสมเด็จพระเจ้�อยหู่ วั ด้วยแนวคว�มคดิ ดังกล่�ว ผเู้ ขียนและว�ด ‘เพลงแผน่ ดนิ ’ จึงได้ใช้ถ้อยคำ�เปน็ จังหวะ รอ้ ยเรยี งเป็นท่วงท�ำ นอง ผส�นกับภ�พกึ่งน�มธรรมมีลกั ษณะล่นื ไหลเช่ือมต่อกนั ดจุ เสยี งเพลงท�ำ ใหเ้ กิดคว�มซ�บซ้ึงสะเทอื นอ�รมณ์ และด้วยถอ้ ยคำ� ทกี่ ระตุ้นให้คดิ ต�ม ตดิ ต�มไปห�จุดก�ำ เนิดอันย่ิงใหญแ่ ห่งคว�มสขุ ของแผ่นดิน จดุ กำ�เนดิ ของ ‘เพลงแผน่ ดิน’ ที่มคิ วร ลมื เลือนตร�บน�นเท�่ น�น ชวี ัน วิส�สะ ๒๗

เพลงแผน่ ดิน เรื่องและภาพ โดย ชีวัน วิสาสะ คณะกรรมการฝ่ายประมวลเอกสารและจดหมายเหตุ ในคณะกรรมการอำานวยการจดั งานเฉลมิ พระเกียรติพระบาทสมเดจ็ พระเจ้าอย่หู ัว เน่ืองในโอกาสพระราชพิธีมหามงคลเฉลมิ พระชนมพรรษา ๗ รอบ ๕ ธนั วาคม ๒๕๕๔ จัดพมิ พ์ พุทธศกั ราช ๒๕๕๕ พิมพค์ ร้ังที่ ๑ พุทธศักราช ๒๕๕๕ จำานวน ๕,๐๐๐ เลม่ ISBN 978-616-543-189-7 ท่ีปรกึ ษา ทป่ี รึกษาเลขาธกิ ารพระราชวัง นางสายไหม จบกลศกึ ผู้อำานวยการสำานักงานศิลปวัฒนธรรมร่วมสมัย นายชาย นครชัย รองผอู้ ำานวยการสำานกั งานศลิ ปวฒั นธรรมรว่ มสมยั นายดาำ รงค์ ทองสม ผู้อาำ นวยการศนู ย์เครอื ข่ายสัมพันธ์และแหล่งทนุ นางสาวนาถนศิ า สขุ จติ ต์ บรรณาธกิ าร จดั ทาำ โดย นางสาวระพพี รรณ พฒั นาเวช สาำ นักงานศลิ ปวฒั นธรรมรว่ มสมยั กระทรวงวฒั นธรรม กองบรรณาธิการ ๖๖๖ ชั้น ๑๗ อาคารธนาลงกรณ์ ถนนบรมราชชนนี นางสาวแสงทิวา นราพชิ ญ์ แขวงบางบาำ หรุ เขตบางพลดั กรงุ เทพมหานคร ๑๐๗๐๐ นางกณิกนันท์ สุวรรณปินฑะ โทรศพั ท์ ๐ ๒๔๒๒ ๘๘๒๘ โทรสาร ๐ ๒๔๒๒ ๘๘๓๑ นางสาวณุภทั รา จนั ทวิช www.ocac.go.th นางสาวอัมรา ผางนำา้ คำา นายวิชระวิชญ์ อัครสนั ติสุข นางสาวธันยช์ นก ยาวลิ าศ ออกแบบปกและรปู เลม่ นางวชริ าวรรณ กาญจนาภา นายกฤษณะ กาญจนาภา