สารสนเทศ เศรษฐกจิ การเกษตรรายสินค้า ปี 2565 สาำ นกั งานเศรษฐกจิ การเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เอกสารสถติ กิ ารเกษตรเลขท่ี 401 www.oae.go.th
ถ้อยแถลง จากเลขาธิการ เอกสาร “สารสนเทศเศรษฐกจิ การเกษตรรายสนิ คา้ ปี 2565” เลม่ นจ้ี ดั ท�ำ ขนึ้ เพอื่ เผยแพรส่ ารสนเทศภาคการเกษตรของไทย โดยได้ จดั เกบ็ รวบรวม และวเิ คราะหข์ อ้ มลู พน้ื ฐานซง่ึ มรี ายละเอยี ดครอบคลมุ ดา้ นการผลติ การตลาด และมาตรการทเ่ี กย่ี วขอ้ งกบั สนิ คา้ การเกษตร ใน 6 หมวดสนิ ค้า ได้แก่ พชื ไร่ ไมผ้ ล ไม้ยนื ตน้ พชื ผกั ไมด้ อก ปศสุ ัตว์ และประมง รวมจ�ำ นวน 36 สนิ คา้ รวมถงึ การรวบรวมขอ้ มลู เนอื้ ทใี่ ชป้ ระโยชนท์ างการเกษตร ปรมิ าณนาํ้ ฝน อณุ หภมู ิ ภาวะเศรษฐกจิ สงั คม ครัวเรอื นเกษตร และปฏิทินรายเดอื นสนิ ค้าเกษตรท่ีส�ำ คญั เพอ่ื ใหส้ ามารถตอบสนองการใชป้ ระโยชน์ ทีห่ ลากหลาย เนื้อหาภายในเอกสารฉบับน้ี นอกจากข้อมูลที่จัดทำ�โดยศูนย์สารสนเทศการเกษตร สำ�นักงานเศรษฐกจิ การเกษตรแล้ว ยังได้รวบรวมข้อมูลท่เี กี่ยวขอ้ งจากหน่วยงานภายในและภายนอก สังกดั กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ อาทิ กรมชลประทาน กรมป่าไม้ กรมอุตุนิยมวทิ ยา กรมศุลกากร สำ�นักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ และสำ�นักงานคณะกรรมการอ้อยและ นาํ้ ตาลทราย นอกจากนี้ ยงั ไดร้ วบรวมขอ้ มลู หนว่ ยงานตา่ งประเทศ ไดแ้ ก่ กระทรวงเกษตรสหรฐั อเมรกิ า (United States Department of Agriculture) องคก์ ารอาหารและการเกษตรแหง่ สหประชาชาติ (Food and Agriculture Organization of the United Nations) สภาไตรภาคยี างพาราระหว่าง ประเทศ (International Tripartite Rubber Council) และสมาคมประเทศผู้ผลิตยางธรรมชาติ (Association of Natural Rubber Producing Countries) สำ�นักงานเศรษฐกิจการเกษตร ขอขอบคุณหน่วยงานท่ีให้ความอนุเคราะห์ข้อมูลสารสนเทศ ดังกล่าวไว้ ณ โอกาสน้ี พร้อมท้ังยินดีน้อมรับข้อคิดเห็นและข้อเสนอแนะ เพื่อใช้เป็นแนวทาง ในการปรบั ปรงุ แกไ้ ขใหด้ ยี งิ่ ขน้ึ หรอื หากตอ้ งการรบั บรกิ ารขอ้ มลู เพมิ่ เตมิ สามารถตดิ ตอ่ ไดท้ ส่ี ว่ นปฏบิ ตั กิ าร ข้อมูลการเกษตร ศูนย์สารสนเทศการเกษตร สำ�นักงานเศรษฐกิจการเกษตร หมายเลขโทรศัพท์ 0 2561 2870 E-mail : [email protected] (นายฉนั ทานนท์ วรรณเขจร) เลขาธกิ ารส�ำ นกั งานเศรษฐกิจการเกษตร มนี าคม 2566
ข้อมูลองคก์ ร วิสัยทัศน์ “องค์กรนำ�ในการพัฒนาภาคเกษตรและศูนย์กลางสารสนเทศการเกษตรแห่งชาติท่ีมีประสิทธิภาพสูง ภายในปี 2570” พันธกิจ 1. จดั ท�ำ และบริหารจดั การข้อมลู สารสนเทศการเกษตร 2. ศึกษา วิเคราะห์ วิจัยด้านเศรษฐกิจการเกษตร จัดทำ�รายงานสถานการณ์เศรษฐกิจการเกษตร ทง้ั ภายในประเทศและต่างประเทศ 3. เสนอแนะนโยบาย จัดทำ�แผนพฒั นาและมาตรการทางการเกษตร รวมท้งั จัดทำ�ทา่ ที และรว่ มเจรจา การคา้ สินคา้ เกษตรและความร่วมมอื ดา้ นเศรษฐกิจการเกษตรระหวา่ งประเทศ 4. ตดิ ตามและประเมนิ ผลแผนงาน / โครงการท่สี �ำ คัญของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เปา้ ประสงค์ “สารสนเทศการเกษตรและแผนพฒั นาการเกษตรท่เี ป็นเลิศ สนบั สนนุ การขับเคลอ่ื นภาคเกษตรไปสู่ การพฒั นาอยา่ งสมดุลและยงั่ ยนื ” เป้าหมาย 1. สารสนเทศการเกษตร (ข้อมูลเศรษฐกิจการเกษตร การวิจัยด้านการเกษตร ผลการประเมิน แผนงาน/โครงการดา้ นการเกษตร) มีความถูกต้อง ทนั สมยั และเขา้ ถึงได้ 2. แผนและมาตรการทางการเกษตรน�ำ ไปสกู่ ารขับเคล่ือนการพฒั นาการเกษตรของประเทศ 3. พฒั นาศักยภาพองคก์ รและการบรหิ ารจดั การ ประเดน็ การพฒั นา 1. เพิม่ ประสทิ ธภิ าพการจัดท�ำ ข้อมูลสารสนเทศการเกษตรและนโยบาย มาตรการและแผนพัฒนา 2. สนบั สนนุ การสรา้ งโอกาสและความเสมอภาคของเกษตรกร 3. เพ่ิมประสิทธิภาพการบรหิ ารจัดการองค์กร ค่านยิ ม (SMART OAE) S Specialized = ความเชีย่ วชาญ M Moral = มคี ณุ ธรรม A Accountable = มคี วามรบั ผิดชอบ R Rational = มีเหตุผล T Targetable = มีเปา้ หมาย OAE Office of Agricultural Economics = สำ�นกั งานเศรษฐกจิ การเกษตร
โครงสรา้ งสำ�นกั งานเศรษฐกจิ การเกษตร ส�ำ นกั งานเศรษฐกจิ การเกษตร มีฐานะเทียบเท่ากรมในสงั กดั กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ตง้ั ข้นึ ตามพระราชบญั ญัตเิ ศรษฐกจิ การเกษตร พ.ศ. 2522 มีการแบง่ สว่ นราชการตามกฎกระทรวงเกษตรและ สหกรณ์ พ.ศ. 2557 ให้แบ่งส่วนราชการส�ำ นักงานเศรษฐกจิ การเกษตร ดงั ต่อไปน้ี 1. ส�ำ นักงานเลขานกุ ารกรม 2. กองนโยบายและแผนพฒั นาการเกษตร 3. กองเศรษฐกิจการเกษตรระหวา่ งประเทศ 4. ศูนย์ประเมนิ ผล 5. ศนู ย์สารสนเทศการเกษตร 6. สำ�นกั วจิ ยั เศรษฐกิจการเกษตร 7. ศนู ยข์ อ้ มูลเกษตรแหง่ ชาต*ิ 8. ส�ำ นักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 1-12 โดยแบ่งเป็น 8.1 ส�ำ นกั งานเศรษฐกจิ การเกษตรที่ 1 พ้นื ท่รี บั ผิดชอบ จังหวัดเชียงใหม่ เชยี งราย ลำ�พูน ล�ำ ปาง แม่ฮอ่ งสอน และพะเยา 8.2 ส�ำ นกั งานเศรษฐกจิ การเกษตรที่ 2 พน้ื ทรี่ บั ผดิ ชอบ จงั หวดั พษิ ณโุ ลก แพร่ นา่ น อตุ รดติ ถ์ สโุ ขทัย และตาก 8.3 ส�ำ นกั งานเศรษฐกจิ การเกษตรที่ 3 พน้ื ทร่ี บั ผดิ ชอบ จงั หวดั อดุ รธานี หนองคาย หนองบวั ล�ำ ภู เลย บงึ กาฬ นครพนม และสกลนคร 8.4 สำ�นกั งานเศรษฐกจิ การเกษตรที่ 4 พ้ืนท่รี บั ผิดชอบ จังหวัดขอนแกน่ กาฬสินธุ์ ร้อยเอ็ด และมหาสารคาม 8.5 สำ�นกั งานเศรษฐกจิ การเกษตรที่ 5 พนื้ ท่ีรบั ผดิ ชอบ จังหวดั นครราชสมี า บุรีรมั ย์ ชยั ภูมิ และสุรินทร์ 8.6 สำ�นักงานเศรษฐกิจการเกษตรท่ี 6 พื้นท่ีรับผิดชอบ จังหวัดชลบุรี สมุทรปราการ นครนายก ปราจนี บรุ ี สระแก้ว ฉะเชงิ เทรา ตราด ระยอง และจนั ทบรุ ี 8.7 ส�ำ นกั งานเศรษฐกจิ การเกษตรที่ 7 พน้ื ทรี่ บั ผดิ ชอบ จงั หวดั ชยั นาท สงิ หบ์ รุ ี ลพบรุ ี อา่ งทอง สระบรุ ี สุพรรณบุรี พระนครศรอี ยธุ ยา ปทุมธานี นนทบุรี และกรุงเทพมหานคร 8.8 ส�ำ นกั งานเศรษฐกจิ การเกษตรท่ี 8 พนื้ ทร่ี บั ผดิ ชอบ จงั หวดั สรุ าษฎรธ์ านี นครศรธี รรมราช กระบี่ ภูเกต็ พงั งา ระนอง และชมุ พร 8.9 สำ�นักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 9 พ้ืนที่รับผิดชอบ จังหวัดสงขลา พัทลุง ตรัง สตูล ปตั ตานี ยะลา และนราธิวาส 8.10 ส�ำ นกั งานเศรษฐกจิ การเกษตรที่ 10* พนื้ ทรี่ บั ผดิ ชอบ จงั หวดั ราชบรุ ี นครปฐม กาญจนบรุ ี สมุทรสาคร สมุทรสงคราม เพชรบรุ ี และประจวบครี ขี นั ธ์ 8.11 สำ�นกั งานเศรษฐกิจการเกษตรท่ี 11* พน้ื ท่รี ับผดิ ชอบ จังหวดั อบุ ลราชธานี ศรสี ะเกษ มุกดาหาร ยโสธร และอ�ำ นาจเจรญิ 8.12 ส�ำ นกั งานเศรษฐกจิ การเกษตรท่ี 12* พื้นท่ีรบั ผิดชอบ จงั หวดั นครสวรรค์ ก�ำ แพงเพชร พจิ ิตร เพชรบรู ณ์ และอุทัยธานี หมายเหตุ: * เปน็ การแบ่งส่วนราชการภายในส�ำ นกั งานเศรษฐกิจการเกษตร
สารบัญ หน้า ถ้อยแถลงจากเลขาธกิ าร ข้อมลู องคก์ ร วิสัยทศั น ์ โครงสรา้ งส�ำ นักงานเศรษฐกิจการเกษตร ภาพรวมเศรษฐกิจการเกษตร ผลติ ภัณฑม์ วลรวมในประเทศ 1 การใชท้ ีด่ นิ 2 ปริมาณน้าํ ฝน และอุณหภูมิ 3 เศรษฐกจิ สังคมครัวเรอื นเกษตร 4 ปฏทิ นิ สินค้าเกษตรท่สี �ำ คญั รายเดือน 5 พชื ไร่ 9 ขา้ วนาปี 11 ข้าวนาปรงั 15 ข้าวโพดเลย้ี งสตั ว ์ 17 มันส�ำ ปะหลังโรงงาน 19 อ้อยโรงงาน - น้ําตาล 21 สับปะรดปตั ตาเวยี 23 ถั่วเหลือง 25 ถ่วั เขียว 27 ถวั่ ลสิ ง ไม้ผลไมย้ ืนตน้ ยางพารา 31 ปาลม์ น้าํ มนั 33 กาแฟ 35 ชา 37 พรกิ ไทย 39
สารบญั (ต่อ) หนา้ มะพร้าวผลแก ่ 41 ลำ�ไย 43 ทเุ รียน 45 มงั คดุ 47 เงาะ 49 ล้นิ จี่ 51 ลองกอง 53 ส้มเขยี วหวาน 55 กลว้ ยหอม 57 พชื ผัก กระเทียม 61 หอมแดง 63 หอมหัวใหญ ่ 65 มนั ฝรัง่ 67 ไม้ดอก กล้วยไมต้ ัดดอก 71 ปศสุ ัตว ์ สุกร 75 ไก่เนอ้ื 77 ไกไ่ ข่ - ไขไ่ ก่ 79 โคเน้ือ 81 โคนม - นา้ํ นมดบิ 83 ประมง กุ้งทะเลเพาะเล้ียง 87 ปลาทูนา่ 89 ปลาป่นและสัตว์น้าํ ไม่มีกระดกู สนั หลังป่น 91 สถานทต่ี ิดตอ่ หน่วยงานภายในสำ�นักงานเศรษฐกจิ การเกษตร 93 บรรณาธกิ าร 94
เภศราษพฐกริจวกามรเกษตร
ผลิตภัณฑม์ วลรวมในประเทศ (Gross Domestic Product: GDP) ผลผติลิตภภณัณั ฑฑม์ ว์มลรววมลใรนปวรมะเทใศน(Gปroรsะs เDทomศestปic ีP2rod5u6ct1: G-D2P5) 65 หน่วหยน: ่วลยา้ :นลบา้ นาบทา ท ผลิตภณั ฑม์ วลรวมในประเทศ ปี 2561-2565 ณ ราคาประจ�ำ ปี (Current Market Prices) แบบปริมาณลกู โซ่ (Chain Volume Meaหsนu่วrยe:sล:า้ CนVบาMท)* รายการ 2561 2ณ56รา2คาประจ2า5ปี 6(C3urrent M2ar5ke6t4Prices) 2565 25แ6บ1บปริมาณ2ล5กู โ6ซ2่ (Chain2Vo5lu6m3e Meas2ur5es6:4CVM)* 2565 รายการ 1,342,9215261 1,372,8245862 1,362,2955633 1,40725,86448 1,523526,5170 2656717,010 2566720,375 2566348,007 2566462,592 2565679,215 15,0301,4,33412, 91152,5161,,332726,8 4184,2918,,316923,95 314,715,480,774,8948 151,8,53352,,117400 106,7079,701,9062 1607,303,397,5413 694,68,7060,7566 6962,8,52942,687 61709,,201850,418 ภาคการเกษตร ภาคนอกกภาารคเกกษารตเรก ษตร ผลติ ภณั ฑภม์ าวคลนรอวกมกในารปเรกะษเทตศร (GDP) 16,37315,3,04330, 41361,88195,,157164,3 2165,61641,,219486,19 316,1146,765,589,7749 1175,3,86375,,314100 1100,0,9679,396,22051 01,303,991,491,33199 ,1607,62,55666,8529 ,81204,,460897,89140,0 1800,,461880,003 ท่มี า: ส* �ำ ขนทาักผดม่ี งลาคาิ:ตุณนสภาสสณั นมภกัฑบางม์ าพตั นวฒักิลสาภรนรวาามรพกวใฒั นามนรปาเ(รกศnะารoเรทษเnศศฐ-รaกษ(GdิจฐDdกแPจิiลtแ)iะvลสะeสัง)ง ัคคมม1แแ6หห,3ง่ ่ง7ชช3 า,าต3ต4ิ 3ิ 16,889,174 15,661,146 16,166,597 17,367,310 10,693,205 10,919,319 10,256,852 10,409,894 10,680,003 * ขาดคุณสมบตั กิ ารรวม (non-additive) ผลิตภณั ฑ์มวลรวมภาคการเกษตร ณ ราคาประจาปี ล้านบาท ผลติ ภณั ฑ์มวลรวมภาคการเกษตร แบบปรมิ าณลกู โซ่ 700,000 ล้านบาท 1,532,170 1,600,000 1,500,000 680,000 677,010 670,375 679,215 660,000 1,372,848 1,362,953 1,407,848 662,592 1,400,000 1,342,912 648,007 1,300,000 640,000 1,200,000 620,000 2561 2562 2563 2564 2565 2561 2562 2563 2564 2565 สดั ส่วนผลิตภัณฑ์มวลรวมภาคการเกษตรต่อผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศ ณ ราคาประจาปี ร้อยละ 11.00 10.50 10.00 9.50 9.00 8.70 8.71 8.82 8.50 8.20 8.00 8.13 7.50 7.00 2561 2562 2563 2564 2565 สดั สว่ นมลู คา่ ผลติ ภณั ฑ์มวลรวมในประเทศ ปี 2565 ณ ราคาประจาปี อ่ืนๆ การเกษตร 15.43 8.82 การศึกษา อุตสาหกรรม 4.22 32.47 บริหารราชการ ป้องกันประเทศ 6.19 การเงินและประกันภัย 8.28 คมนาคมขนส่ง โรงแรมและ การขายสง่ 4.64 ภตั ตาคาร ขายปลกี 15.47 4.48 1
ก ารใช้ท่ีดิน หนว่ ย: ลา้ นไร่ 1 . การใชท้ ่ดี ิน รายการ ปี 2562 ปี 2563 ปี 2564 ภาคเหนอื ปี 2564 1.1 เน้อื ที่ทงั้ ประเทศ ภาคตะวนั ออก ภาคกลาง ภาคใต้ 1) เน้อื ที่ปา่ ไม้ 1/ เฉยี งเหนอื 2) เนอื้ ทใี่ ชป้ ระโยชนท์ างการเกษตร 3) เนอื้ ท่ีใช้ประโยชนน์ อกการเกษตร 320.70 320.70 320.70 106.03 105.53 64.94 44.20 1.2 เน้ือทใ่ี ชป้ ระโยชนท์ างการเกษตร 102.48 102.35 102.21 56.19 1) เนื้อที่ในเขตชลประทาน 2/ 149.25 149.25 149.75 31.86 15.70 19.10 11.22 - ขนาดใหญ่ 68.97 69.09 68.74 17.97 - ขนาดกลาง 149.75 149.75 149.75 31.87 64.97 28.98 23.94 34.59 34.94 34.88 10.16 - ขนาดเลก็ และอนื่ ๆ 19.45 19.50 19.27 4.40 24.86 16.85 9.06 2) เน้ือทีน่ อกเขตชลประทาน 2.62 6.22 6.25 6.28 3.14 64.97 28.98 23.93 8.92 9.18 9.33 21.71 115.16 114.82 114.87 8.43 13.03 3.26 2.77 10.58 1.52 1.41 1.34 0.91 4.25 1.11 0.83 56.54 15.95 20.67 ท่มี า : 1/ กรมปา่ ไม้ 2/ กรมชลประทาน หมายเหตุ: เนื้อท่ชี ลประทาน หมายถงึ เนอื้ ทีช่ ลประทานโครงการขนาดใหญ่ ขนาดกลาง ขนาดเลก็ โครงการสูบนํา้ ด้วยไฟฟา้ และโครงการแกม้ ลิงทีถ่ กู พัฒนา หน่วย: ลา้ นไร่ 2 . การใชป้ ร ะโยชน์ทด่ี นิ ทางการเ กษตร ปี 2 564 ภาคใต้ รายการ ทัง้ ประเทศ ภาคเหนอื ภาคตะวันออก ภาคกลาง เฉยี งเหนือ 23.93 28.98 0.97 เนอื้ ที่ใชป้ ระโยชนท์ างการเกษตร 149.75 31.87 64.97 9.74 0.02 1) นาข้าว 65.41 15.10 39.60 7.78 21.46 30.89 10.38 12.71 6.67 0.05 2) พชื ไร่ 39.38 3.92 7.33 0.49 1.43 3) สวนไมผ้ ล ไมย้ ืนต้น 1.11 0.42 0.15 4.30 4) สวนผกั ไม้ดอก/ไมป้ ระดับ 12.96 2.05 5.18 5) เนือ้ ทีใ่ ชป้ ระโยชนท์ างการเกษตรอ่ืน ๆ 2
ลา้ ลนา้ ไนร่ไร่ ลา้ นไร่ ล้านไร่ ลา้ นไร่ ล้านไร่ ล้านไร่ ลา้ ลนา้ ไนร่ไร่ ล้านไร่ ลา้ นไร่ ลา้ นไร่ ล้านไร่ ลลา้า้ ลนน้าไไนรร่่ไร่ ลา้ นไร่ ล้านไร่ 3
ปรมิ าณนํา้ ฝน และอณุ หภูมิ ปี 2563-2565 ปริมาณนาํ้ ฝนเฉล่ยี จ�ำ นวนวันฝนตกเฉลยี่ อุณหภูมเิ ฉลี่ย (มิลลเิ มตร) (วัน) (องศาเซลเซียส) ประเทศ/ภาค ปี 2563 ปี 2564 ปี 2565 ปี 2563 ปี 2564 ปี 2565 ปี 2563 ปี 2564 ปี 2565 เฉลีย่ ทงั้ ประเทศ ปปริรมิมาณ1า,6ณน36า้นฝา้ นฝ1,นแ8ล26แะลอณุะ2อ,ห0ุณ8ภ6หมู ิภปีูม122ิ 5ป56ี 32-526513635-52565150 27.74 27.36 27.15 ปรปิมราิมณานณา้ ฝน9น9า้ ฝเ1ฉนลเ่ียฉล1ย่ี ,356 1,5จ6าน7วนจวานนั ฝวนน9ตว7กนั เฝฉลน่ยี ตกเฉ1ล2่ยี1 130อุณหภ2ูม7ิเฉ.5อล8ณุ ่ยี หภูม2ิเ6ฉ.ล9ย่ี3 26.89 ภาคเหนือ ปปรระะเเภททาศศค/ภตาะควันออกเฉียปีปง2ีเ5ห265น36ือ3 (มปิล(ี มล2ป1ลิเ5ีม,ล624ต4เิ52มร64)ต4ร)ปี 215ป,65ี 5265165ปี 215,ป673ี526563ปี(ว2นั516)ป14ี0(ว2นั56)ป4ี 256151ป1ี 25ป6ี 52561327(ปอี ง2ศป5าี 6เ2ซ235ล76(เ.ซ4อ4ียง1สศป)าี เป2ซี 52ล2675เซ46.0ีย52ส) ปี 22566.564 เฉเฉลล่ียี่ยททงั้ งั้ปปรภระาะเเคททกศศลาง 1,16,36636 11,,86120,68226 12,,078726,8086 1,182455125 113156 135 115209 152071.7348 27.227748.3.267 2722.873..60151 2277..1655 ภภภภภภภภาาาาคคคคาาาาคคคคตเกใหตตเกใละทหหตน้ละวามมี่น้วานอืงัาานืองั :ยออเสอหภอ�ำ กตนกาุ:เักเคฉฉขงใา้อยีียตนมงง้เูลเเศหหรณนษนอืฐวอื กันิจทกี่ 1าร1เกมษก112ตร,,,1129465าร,,,9202ค9465โ1426มด9202ย14262ค5ว6า6ม 11122รว่,,,,,3576ม511125670ม2,,,,61893576ือ65670จา6189 กกร21113ม,,,,อ,57816ตุ 654701113ุน7657,,,,9ิย5781ม6547ว7657ทิ ยา3 ,11119117770687111 91177068 111112127711988 121 111327078 11322207772..540812 2277..2225467817..90.7323 2267222..76690...32586940 2267..8492 111 129 138 13288.27 28.2287.01 282.70.165 26.64 178 202 20227.73 27.2773.50 272.75.042 27.65 27.42 มลิ ลิเมตร ปรมิ าณนา้ ฝนเฉล่ีย วัน จา้ นวนวนั ฝนตกเฉลี่ย 3,0ม0ลิ 0ลิเมตร ปริมาณน้าฝนเฉลยี่ 250 วนั จา้ นวนวันฝนตกเฉล่ีย 200 250 3,20,05000 150 200 2,25,000 100 150 2,10,0500 1,15,00000 1,005000 เฉลีย่ ทงั ประเทศ ภาคเหนอื ภาคตะวันออก ภาคกลาง ภาคใต้ 50 เฉ1ล0ยี่0ทังประเทศ ภาคเหนือ ภาคตะวนั ออก ภาคกลาง ภาคใต้ 500 เฉยี งเหนือ เฉยี งเหนอื 50 เฉลยี่ ทงั ปรปะีเ2ท5ศ63 ภาคเหนปือี 2564 ภาคตะวนั ออปกี 2565 ภาคกลาง เฉลยี่ ทงั ประเทศ ปี 2ภ5า6ค3เหนือ ภาปเคฉีต2ียะ5งวเ6หนั 4นออือก ภปาีค2ก5ล6า5ง ภาคใต้ ภาคใต้ เฉยี งเหนอื ปี 2563 ปี 2564 ปี 2565 อุณหภมู เิ ฉล่ยี ปี 2563 ปี 2564 ปี 2565 องศาเซลเซียส 28.50 2278..052008.5อ0งศาเซลเซยี ส อุณหภูมิเฉลย่ี 27.0208.00 2266..502007.50 25.5207.00 26.50 เฉล่ียทงั ประเทศ ภาคเหนอื ภาคตะวันออก ภาคกลาง ภาคใต้ ปี 2563 เฉียงเหนอื ปี 2565 26.00 ปี 2564 25.50 เฉล่ยี ทังประเทศ ภาคเหนอื ภาคตะวันออก ภาคกลาง ภาคใต้ ปี 2563 เฉียงเหนอื ที่มา: สานกั งานเศรษฐกิจการเกษตร โดยความร่วมมอื จากกรมอุตนุ ิยมวทิ ยา ปี 2564 ปี 2565 หมายเหตุ: ขอ้ มลู ณ วนั ท่ี 11 มกราคม 2566 ที่มา: สานกั งานเศรษฐกิจการเกษตร โดยความร่วมมอื จากกรมอตุ ุนิยมวทิ ยา หมายเหตุ: ขอ้ มลู ณ วนั ท่ี 11 มกราคม 2566 4
เศรษเศฐรษกฐจิกจิ สสังงั คคมคมรคัวเรรือวั นเเกรษอื ตรนเกษตร หน่วย: บาหทน/ค่วรยัว:เรบือานท/ครัวเรอื น รารายยกการาร ปี เพปาะเี พปลาูกะปลูก ปี เพปาะเี ปพลาูกะ2ป56ล4/กู65p2564/65P 2526526/26/363 2526536/36/46p4 256245/654p/65Pภาคเหนภือาคเหภนาเือฉคีตยงะเวหนั นภอือาเอฉคียตกงะเวหนั นอภืออากคกลางภาคกลภาางคใต้ ภาคใต้ 1. ราย1ไ.ดร้ายได ้ 339900,376 33979,72,12818 420,419280,19832 6,278326,27828 3,152983,15891 ,366 5814,3469,662 9 449,629 1.1 ร า1ย.1ไดรเ้างยินไสดเ้ดงทนิ สางดกทาารงเกกาษรตเกรษตร 184,409 18178,70,80181 206,321006,31015 0,799150,799 9 2,75192,735219 ,579 3292,5107,939 7 210,397 1.2 ร า1ย.2ไดรเ้างยินไสด้เดงนิ สอดกนกอากรกเกาษรเตกรษตร 205,967 21201,01,31737 213,828183,88817 5,479175,47919 0,408190,420581 ,788 2512,7398,823 2 239,232 1.3 ส 1ัด.ส3่วสนดั รสาว่ ยนไรดาเ้ยงไินดสเ้ งดนิ ทสาดงทกาางรกเากรษเกตษรต(รร้อ(รยอ้ ลยะล)ะ) 47.24 474.71.010 49.1049.10 46.22 46.22 32.76 32.765 6.69 56.4669.7 9 46.79 2. ราย2จ. ่ารยายจา่ ย 227755,,935 22808,06,96393 306,36086,60826 6,520266,52019 7,291397,249137 ,833 4173,80313,99 9 301,999 2.1 ร า2ย.1จา่ รยาเยงินจา่ สยดเงทินาสงดกทาารงเกกษารตเกรษตร 104,924 10180,87,57959 126,013296,039 9 7,676 97,676 5 2,43952,423092 ,940 2021,9204,031 5 120,315 2.2 ร า2ย.2จ่ารยาเยงินจา่ สยดเงนินอสกดกนาอรกเกกาษรตเกรษตร 117711,,001111 17117,19,39333 180,516890,56916 8,844168,84414 4,854144,825144 ,893 2141,8819,368 4 181,684 2.3 ส 2ดั .ส3่วสนัดรสาว่ ยนจรา่ ายยเงจิน่ายสเงดนิ ทสาดงทกาางรกเกาษรเตกรษต(รร้อ(ยรอ้ลยะล)ะ) 3388..0022 383.87.575 41.1141.11 36.65 36.65 26.58 26.584 8.57 48.5397.8 4 39.84 34534455333... ...ท..ข..ร.13122241า้อร ยเขรรสอทข 354ัพมง ไาา...นาน335554433รัดินูลยยดยยรขท.........ัพสาา213212143สไไ์สพ้เสุาดด้อรฉย่วดดยิดนุทรรขขอขทสเืนพั้มคหสล์นงเเ้้ไาาคนนนัดางงรธลูนิยฐรดิีน่ยน-ยยรยิิัพนนงสาาาัิวพ์สาส้สห้ไไหีาสเุเดดดดว่ยนสสเดดหฉนิดยทุ้นืรวัินแคหนานส์เ้้เลคดไดืลอฐธเหงงรรรน-นินีส้ป่ยีดงสสนิิน ิืาองนัวาน้สีดเหิหนิงเนนล้ยเสสุุหกททงรินา�ำ้านวั(ไา ดดงินอ่ลือนธธเคคปดหยส้ีนาสสือนนิิทคสนร้เปลนนนิินทุทุองกัวรกีดาาต้านิ(แ างธธ่องัวเคยคาสยาอ่รสิคิทลนกเรปนรืนุุอรทคดราะกาช1ัวต ีืแอัวนงสรหรธา5เา่อกเลรนัทุวเริรทร-มกคือ(าะ6ชเือธะปราุนรรษหน4ำ�ิทนห1ีืงอเวั)/รมเตกกาวปเ(นนะ1รนุปษงราีย/ี้หีอื ก)เร)ี(ตนว ค นน2าเรีย/กปนร)ี้ น 2เษ ตล/ก ป่อตาษลยคร ตาปรร(ยีัวรปเ(้อรรีือ้อย นลย)ละ ะ)) 22122122720180182795502454550925,238,,7,,,,,,,783 4094404494.......86829584554598 82862930752373206359 1221982172112768782572918,,,,,873857726845193...,238,,7,,3052251831954....09512358258530125278301559 1222 93118 4536052,,,,,973130522212...7559742683119970014980556234,239,,7,,20351....74645729518840790912242655 1689325,,,,,73367671...00725284 26538464 212 564523516298,237,,3,,17676....24480725038465648222232048 8085015,,,,,97397438...2901624703962793222402830588150,239,,7,, 34987 ....12131147209462627772439397602638335 ,,,,,39325641...8223348824947637 112132776765323381413,239,,3,,6215428049....3972870862828432,,,,,72398734264736820...31128315 84012518 5.3 ข น5.า4ดขแนรางดงเานน้อื อทาี่ถยือุ ค15รอ-6ง4(ไปรี ต่ (คอ่ นครตัวอ่ เรคอื รนัว)เ รือน) 90,082 13422797,,1263.8133145504,,445423 188,221 402,818 62.11 3.58 2.42 242..1662 22.25.749 2.4824.92 2.48 24.24 2.44 20.53 2.78 29.622.4 2 22.04 5.4 ขนาดเน้ือที่ถือครอง (ไร่ตอ่ ครัวเรือน) 24.16 22.49 24.92 24.24 20.53 29.62 22.04 หมาห ยเมหตาุย1เ/ห2ร/าตเงยินุ ไดสเ้12ดง//ินคเรงสงเาหดนิ ยสลสไุืทอดดกธ้เคิ่อคงนรงนิ ัวเกสหเารืรดอลชนสอื าุทรก=ะธอ่รหาิคนนยร้ไกี =วัดาเรเ้ งรราินชยือสไ�ำนดดรเ้สงะ=ินุทหสธรนิทดา้ีสาย=งุทไกธดาริครเ้าเรงกยัวนิ ษไเรสตดือรดเ้นง+สิน-ทุรรสาาธยดยไทิ จสด่าาเุ้ทยงงเินธกงินสิคาดสรรนดเัวกนอเรกษอือกกตากนรราเรก-+เษกรตษรารตายรยจไา่ ดยเ้ เงงนิ ินสสดดนนออกกกกาารรเเกกษษตตรร ทรพั ยส์ นิ ดำเนนิ งำนและหมนุ เวียนปลำยปี-ขนำดหน้ีสินปลำยปี ปีเพำะปลกู 2564/65 รำยได้ - รำยจ่ำย - รำยได้สุทธิ ปีเพำะปลูก 2564/65 บำท/ครัวเรือน บำท/ครวั เรือน 240,000 600,000 200,000 500,000 160,000 400,000 120,000 300,000 80,000 200,000 40,000 100,000 0 ท้งั ประเทศ ภำคเหนือ ภำคตะวันออก ภำคกลำง ภำคใต้ - ภำคเหนอื ภำคตะวันออก ภำคกลำง ภำคใต้ เฉียงเหนอื ท้ังประเทศ เฉยี งเหนอื ทรพั ย์สินดำเนินงำนและหมนุ เวยี นปลำยปี ขนำดหนส้ี นิ ปลำยปี รำยได้ รำยจ่ำย รำยไดเ้ งินสดสุทธิทำงกำรเกษตร รำยไดเ้ งนิ สดสุทธคิ รวั เรือน 5
ปฏิทนิ สนิ คา้ เกษตรท่ีสำ�คญั รายเดอื น ปีเพาะปลูก 2564/65 ปฏิทินสินคา้ เกษตรที่สาคญั รายเดอื น ปี เพาะปลกู 2564/65 หน่วย: ร้อยละ หน่วย: ร้อยละ ชนิ ดสิ นค้า ปี 2564 ปี 2565 ผลผลิต มิ.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ม.ค. ก.พ. มี.ค. เม.ย. พ.ค. มิ.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. (ตนั ) พืชไร่ ข้าวนาปี 0.11 6.02 7.51 8.87 65.48 9.14 1.81 0.57 0.20 0.21 0.08 26,806,578 ข้าวนาปรงั 7.33 32.30 32.79 15.74 7.74 3.54 0.37 0.17 0.02 6,171,197 ข้าวโพดเลี้ยงสตั ว์ 0.01 0.56 4.84 11.14 13.88 38.36 18.40 1.54 0.19 6.18 4.29 0.61 4,847,846 มนั สาปะหลงั โรงงาน 4.61 6.12 9.76 18.29 21.15 19.44 7.53 4.18 2.42 1.69 2.06 2.75 34,068,005 อ้อยโรงงาน 18.62 34.24 27.73 17.94 1.45 0.02 92,049,459 สบั ปะรดปัตตาเวีย 6.03 7.50 7.81 9.77 15.18 13.21 7.35 4.02 4.84 7.86 10.23 6.20 1,735,028 ถวั่ เหลือง 0.59 0.73 1.67 16.70 8.09 0.96 1.57 31.58 37.48 0.63 21,234 ถวั่ เขียว 2.82 2.91 1.89 5.59 17.71 9.86 0.84 5.12 37.05 14.23 1.94 0.04 108,474 ถวั่ ลิสง 2.26 19.76 17.29 9.97 8.06 7.21 0.37 2.23 12.12 18.42 1.72 0.59 25,074 พชื สวน 11.42 8.08 3.54 2.30 5.32 7.72 8.95 9.61 10.17 10.01 9.83 13.05 4,825,907 ยางพารา ปาลม์ น้ามนั 4.95 6.24 9.01 8.90 8.70 8.11 7.80 8.61 9.87 10.09 8.93 8.79 19,061,392 กาแฟ 1.94 5.74 13.85 34.39 22.86 20.49 0.72 0.01 0.0001 0.003 18,689 ชา * 1.53 3.13 3.83 4.68 5.88 7.40 8.83 9.72 10.65 11.47 14.91 17.97 106,457 พริกไทย 24.53 58.22 15.90 1.35 742 มะพรา้ วผลแก่ (พนั ผล) 6.91 7.36 7.82 9.02 10.67 10.86 9.28 9.28 7.32 6.69 7.47 7.32 679,232 ลาไย 8.94 5.57 2.73 1.36 0.59 3.20 14.85 24.96 9.67 6.98 11.22 9.93 1,555,360 ทเุ รียน 0.99 0.22 1.45 11.36 30.53 27.68 14.97 3.41 1.04 1.14 2.47 4.74 1,252,086 มงั คดุ 0.23 0.01 11.88 47.69 27.00 9.79 0.66 0.12 0.01 1.19 1.42 252,006 เงาะ 0.01 0.01 3.81 43.38 33.67 14.77 3.18 0.81 0.22 0.14 265,084 ลิ้นจี่ 0.53 11.03 57.22 31.22 43,817 ลองกอง 0.04 0.002 0.29 3.90 15.45 21.12 14.27 23.80 19.42 1.65 0.06 42,268 ส้มเขียวหวาน 19.83 15.78 8.39 3.57 1.68 0.96 1.20 2.50 3.06 7.32 15.36 20.35 285,785 กล้วยหอม * 1.62 2.95 3.93 5.57 7.12 8.25 9.35 10.25 11.17 12.52 13.49 13.79 147,494 พชื ผกั 0.02 3.35 14.80 67.27 14.57 62,565 กระเทียม หอมแดง 1.17 3.55 4.80 0.87 1.18 1.25 20.18 46.50 17.89 2.41 0.20 137,736 หอมหวั ใหญ่ 12.81 1.35 31.71 39.90 14.23 33,507 มนั ฝรงั ่ 0.36 0.73 3.28 0.36 1.10 1.46 1.10 11.03 34.45 44.47 1.66 110,860 ไม้ดอก 7.51 7.69 7.35 6.37 7.62 8.07 8.53 9.35 9.20 11.08 9.68 7.55 35,513 กล้วยไม้ตดั ดอก ปศสุ ตั ว์ 8.41 8.36 8.26 8.30 8.24 8.26 8.42 8.38 8.38 8.32 8.38 8.29 15,814,577 สกุ ร (ตวั ) ไก่เนื้อ (ล้านตวั ) 7.68 8.93 7.61 8.09 8.95 7.45 9.36 7.81 7.65 9.16 8.39 8.92 1,927.79 ไข่ไก่ (ล้านฟอง) 8.38 8.92 8.50 8.22 8.55 8.31 8.46 8.47 8.18 8.07 7.73 8.21 15,317.85 น้านมดิบ 9.12 8.27 8.79 8.46 8.48 8.03 7.82 7.27 6.79 8.17 8.99 9.81 1,222,069 ท่ีมา: สานักงานเศรษฐกิจการเกษตร ช่วงเดือนเกบ็ เก่ียวผลผลิต หมายเหต:ุ 1. * ขอ้ มูลรอ้ ยละผลผลิตเกบ็ เกี่ยวรายเดือนจากกรมส่งเสริมการเกษตร ช่วงเดอื นเกบ็ เกี่ยวผลผลิตสงู สดุ 2. ข้อมลู ณ เดือนมกราคม 2566 6
พชื ไร่
สรุปสถานการณ์การผลติ พชื ไร่ ปี 2565 การผลิตพืชไร่ในปี 2565 ภาพรวมผลผลิตเพม่ิ ข้นึ เนอื่ งจากมีปริมาณนา้ํ เหมาะสมต่อการเพาะปลูก โดยเฉพาะออ้ ยโรงงาน และขา้ วนาปรงั ทม่ี ปี รมิ าณผลผลติ เพมิ่ ขน้ึ มาก ยกเวน้ มนั สำ�ปะหลงั โรงงาน ถว่ั เขยี ว ถวั่ เหลอื ง สบั ปะรดปตั ตาเวยี และขา้ วนาปี มผี ลผลติ ลดลง เนอ่ื งจากไดร้ บั ผลกระทบจากอทุ กภยั ประกอบกบั ต้นทุนการผลิตที่ปรับตัวสูงขึ้น อีกทั้งขาดแคลนเทคโนโลยีและแรงงานในการเก็บเกี่ยวผลผลิต ส่งผลให้ การผลิตลดลง ข้าวรวม ปี 2565 ผลผลิตเพมิ่ ขึ้น โดยข้าวนาปรงั มีผลผลติ เพิม่ ข้ึน เนอ่ื งจากปรมิ าณนํ้าในอ่างเกบ็ น้าํ และแหล่งนํ้าธรรมชาติมีเพียงพอ เกษตรกรจึงกลับมาเพาะปลูกข้าวนาปรังในพ้ืนท่ีเดิมที่เคยปล่อยว่าง ประกอบกบั เกษตรกรบางสว่ นปลกู ทดแทนขา้ วนาปที ไี่ ดร้ บั ผลกระทบจากอทุ กภยั สว่ นขา้ วนาปมี ผี ลผลติ ลดลง เลก็ นอ้ ย เนอ่ื งจากแหลง่ ผลติ ในภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื ประสบอทุ กภยั ในชว่ งเดอื นสงิ หาคม-ตลุ าคม 2565 ซ่ึงเป็นช่วงใกล้เก็บเก่ียวผลผลิต ทำ�ให้ไม่สามารถเก็บเกี่ยวได้ ประกอบกับบางพื้นท่ีเกษตรกรปรับเปลี่ยน ไปปลูกพืชอื่น เช่น อ้อยโรงงาน และมันสำ�ปะหลังโรงงาน ที่ให้ผลตอบแทนดีกว่า มีต้นทุนตํ่ากว่า และทำ�การเกษตรแบบผสมผสาน พืชตระกูลถ่ัว ปี 2565 ผลผลิตลดลง โดยถ่ัวเขียวและถ่ัวเหลืองมีผลผลิตลดลง เน่ืองจากต้นทุน การผลิตสูง ประกอบกับขาดแคลนเทคโนโลยีและแรงงานในการเก็บเก่ียวผลผลิต เกษตรกรจึงลด เน้อื ที่เพาะปลูกลง และปรับเปล่ยี นไปปลกู พชื ชนดิ อ่ืน เชน่ ขา้ วโพดเลี้ยงสัตว์ และพชื ผัก สำ�หรับถวั่ ลสิ ง มีผลผลิตเพม่ิ ขึ้น เนอ่ื งจากราคาอยู่ในเกณฑด์ ี อีกทัง้ นโยบายสง่ เสริมการปลูกพืชฤดแู ล้งจูงใจให้เกษตรกร ขยายเนอ้ื ทเี่ พาะปลกู สว่ นผลผลติ ภาพรวมทงั้ ประเทศลดลงตามเนอื้ ทเ่ี พาะปลกู ของถว่ั เขยี ว และถว่ั เหลอื ง พืชไร่อื่น ๆ ปี 2565 ผลผลิตเพ่ิมขึ้น โดยเฉพาะอ้อยโรงงาน มีผลผลิตเพิ่มขึ้น เน่ืองจากราคาดี ประกอบกบั นโยบายดา้ นสง่ิ แวดลอ้ มสง่ เสรมิ ชาวไรอ่ อ้ ยทตี่ ดั ออ้ ยสดจงู ใจใหเ้ กษตรกรขยายเนอื้ ทเ่ี พาะปลกู อกี ทงั้ การเลอื กใชท้ อ่ นพนั ธุ์ การดแู ลรกั ษาทด่ี ขี นึ้ สภาพอากาศเออ้ื อำ�นวย ปรมิ าณนาํ้ เหมาะสมตอ่ การเพาะปลกู ไม่มีโรคและแมลงรบกวน ส่งผลให้ต้นอ้อยแตกกอและการเจริญเติบโตดี สำ�หรับข้าวโพดเล้ียงสัตว์ มผี ลผลติ เพมิ่ ขนึ้ เนอื่ งจากปรมิ าณนาํ้ ฝนเหมาะสม ประกอบกบั มรสมุ ในฤดกู าลทผ่ี า่ นมาสง่ ผลใหม้ ปี รมิ าณนา้ํ ในแหลง่ กกั เกบ็ เพยี งพอตอ่ การเพาะปลกู และเกษตรกรมคี วามชำ�นาญในการกำ�จดั โรคและแมลงศตั รพู ชื มากขนึ้ ส่วนมันสำ�ปะหลังโรงงาน และสับปะรดปัตตาเวีย มีผลผลิตลดลงตามเนื้อท่ีเก็บเก่ียวที่ลดลง เน่ืองจาก เนื้อที่เพาะปลูกมันสำ�ปะหลังโรงงานประสบอุทกภัยในช่วงเดือนกันยายน-ตุลาคม 2564 จากอิทธิพล ของพายุเตี้ยนหมู่ ทำ�ให้หัวมันสำ�ปะหลังโรงงานบางพ้ืนที่เสียหายสิ้นเชิง ไม่สามารถเก็บเกี่ยวได้ สำ�หรับ สับปะรดปัตตาเวีย มีผลผลิตลดลงจากต้นทุนการผลิตท่ีมีแนวโน้มเพิ่มสูงข้ึนจากราคาปุ๋ยเคมีปรับเพ่ิมขึ้น เกษตรกรจึงเน้นดูแลพ้ืนท่ีเดิมแทนการขยายเน้ือท่ีเพาะปลูก แม้ว่าราคาที่เกษตรกรขายได้อยู่ในเกณฑ์ดี ก็ตาม ประกอบกับเกษตรกรบางรายปรบั เปลย่ี นไปปลกู พชื อนื่ เชน่ มนั สำ�ปะหลังโรงงาน ขา้ วโพดเลย้ี งสัตว์ ทุเรยี น เงาะ และยางพารา 8
ภาพแสดงแหลง่ เพาะปลกู ขา้ วนาปขี องประเทศไทย เน้อื ทเ่ี พาะปลกู (ไร่) > 2,000,000 800,001 - 2,000,000 200,001 - 800,000 ≤ 200,000 เนอื้ ทเี่ พาะปลูกและผลผลติ เก็บเกยี่ วรายเดือน หน่วย: รอ้ ยละ ปีเพาะปลูก 2564/65 แหล่งเพาะปลกู 5 อนั ดับแรก ปี 2564 ปี 2565 อบุ ลราชธานี นครราชสีมา สรุ ินทร์ เม.ย. พ.ค. ม.ิ ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ม.ค. ก.พ. มี.ค. เม.ย. พ.ค. มิ.ย. รอ้ ยเอ็ด ศรสี ะเกษ 0.02 34.61 35.17 17.98 8.24 2.38 1.03 0.22 0.10 0.21 0.04 0.11 6.02 7.51 8.87 65.48 9.14 1.81 0.57 0.20 0.21 0.08 ช่วงเดือนที่เพาะปลูก ช่วงเดือนที่เกบ็ เกย่ี วผลผลติ ชว่ งเดือนที่เพาะปลูกมาก ชว่ งเดือนทเี่ กบ็ เกี่ยวผลผลติ มาก 9
ปลกู : เม.ย.- ก.พ (ภาคใตฝ้ ง่ั ตะวันออก มิ.ย.-ก.พ.) เกบ็ เก่ยี ว: ก.ค.- พ.ค. ข้าวนาปี รายการ การผลติ 2564/65 2565/66 2563/64 1. จำ�นวนครัวเรอื น (ครวั เรอื น) 4,548,731 4,581,603 4,576,412 2. เนอื้ ทเ่ี พาะปลูก (ล้านไร่) 62.44 63.01 62.92 2.1 ข้าวเจา้ หอมมะลิ 24.65 24.73 24.68 2.2 ขา้ วเจ้าหอมอืน่ ๆ 3.73 3.99 3.99 2.3 ข้าวเจ้าปทุมธานี 1 1.84 1.87 1.88 2.4 ข้าวเจา้ อ่นื ๆ 15.53 15.76 15.75 2.5 ข้าวเหนยี ว 16.68 16.66 16.62 3. ผลผลติ ขา้ วเปลือก (ล้านตนั ) 26.42 26.81 26.70 3.1 ขา้ วเจ้าหอมมะลิ 8.47 8.57 8.41 3.2 ข้าวเจา้ หอมอ่นื ๆ 1.51 1.61 1.65 3.3 ขา้ วเจ้าปทมุ ธานี 1 1.22 1.24 1.25 3.4 ข้าวเจา้ อนื่ ๆ 8.97 9.10 9.24 3.5 ข้าวเหนยี ว 6.26 6.28 6.16 4. ผลผลิตตอ่ ไร่ (กก. ตอ่ ไร)่ ความชื้น 15% 423 425 424 4.1 ข้าวเจ้าหอมมะลิ 343 347 341 4.2 ขา้ วเจา้ หอมอนื่ ๆ 406 404 414 4.3 ขา้ วเจา้ ปทุมธานี 1 660 662 666 4.4 ขา้ วเจา้ อน่ื ๆ 578 577 586 4.5 ขา้ วเหนยี ว 375 377 371 5. ตน้ ทนุ การผลติ (บาท/ตนั ) 9,277 9,440 10,583 5.1 ขา้ วเจา้ หอมมะล ิ 10,823 10,983 12,335 5.2 ขา้ วเจา้ ปทมุ ธานี 1 6,937 7,190 8,304 5.3 ข้าวเจา้ อนื่ ๆ 7,836 8,034 9,159 5.4 ข้าวเหนียว 9,499 9,599 10,614 6. ราคาทเ่ี กษตรกรขายได้ (บาท/ตัน) 8,986 8,362 10,208 6.1 ข้าวเจา้ หอมมะลิ 10,623 10,040 13,263 6.2 ขา้ วเจ้าปทมุ ธานี 1 9,660 9,132 10,072 6.3 ขา้ วเจา้ อื่น ๆ 8,253 7,986 9,182 6.4 ขา้ วเหนียว 10,071 7,925 9,839 7. ผลตอบแทนสุทธิ (บาท/ตัน) -290 -1,078 -376 7.1 ข้าวเจ้าหอมมะลิ -200 -943 928 7.2 ข้าวเจ้าปทมุ ธานี 1 2,723 1,942 1,768 7.3 ข้าวเจา้ อืน่ ๆ 417 -49 23.51 7.4 ขา้ วเหนยี ว 572 -1,673 -775 8. มาตรฐาน 8.1 มาตรฐานกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ 8.1.1 มาตรฐานขา้ วหอมมะลไิ ทย (2546) มาตรฐานข้าวหอมไทย (2551) มาตรฐานข้าวกลอ้ งงอก (2555) มาตรฐานข้าว (2555) 8.1.2 การปฏบิ ตั ิทางการเกษตรทด่ี สี ำ�หรับข้าว (2551) การปฏิบัติทางการเกษตรท่ีดสี �ำ หรับขา้ วหอมมะลไิ ทย (2552) การปฏิบตั ิทด่ี ีส�ำ หรบั โรงสีขา้ ว (2553) เกษตรอนิ ทรียเ์ ล่ม 4 : ข้าวอนิ ทรยี ์ (2553) การปฏบิ ัตทิ ีด่ สี ำ�หรบั การผลิต ขา้ วกล้องงอก (2555) 8.2 มาตรฐานกระทรวงพาณิชย์ มาตรฐานสนิ ค้าขา้ ว (2540) มาตรฐานขา้ วหอมมะลิ (2544) มาตรฐานขา้ วปทมุ ธานี (2547) มาตรฐานสินคา้ ขา้ วขาว หมายเหตุ: 1. การผลติ ขอ้ 1-4 ปีเพาะปลกู 2565/66 ขอ้ มลู พยากรณ์ ณ เดือนมนี าคม 2566 2. ราคาขา้ วนาปี หมายถึง ราคาเฉลยี่ ถ่วงนา้ํ หนักข้าวเปลือกเจา้ นาปีความชืน้ 15% ข้าวเปลอื กเจ้าหอมมะลิ 100% และข้าวเปลอื กเหนียวนาปเี มลด็ ยาว การผลิต ข้าวนาปี ปีเพาะปลูก 2565/66 เนื้อท่ีเพาะปลูกลดลงจากปี 2564/65 เน่ืองจากแหล่งผลิตทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคใต้ลดเน้ือที่เพาะปลูกลง บางส่วน ปรับเปล่ียนไปปลูกพืชอน่ื ท่ไี ด้รับผลตอบแทนดกี ว่า เช่น ออ้ ยโรงงาน ท�ำ การเกษตรแบบผสมผสาน บางแหล่งปลูกพืชอืน่ ทม่ี ตี น้ ทุนตา่ํ กว่า และดูแลง่ายกวา่ เช่น มันสำ�ปะหลัง โรงงาน แมแ้ หลง่ ผลติ ทางภาคเหนอื และภาคกลางเนอ้ื ทเ่ี พาะปลกู จะเพม่ิ ขนึ้ ในพน้ื ทนี่ าทป่ี ลอ่ ยวา่ งเมอ่ื ปที ผี่ า่ นมา แตเ่ พม่ิ ขนึ้ ไมม่ ากเนอ่ื งจากตน้ ทนุ การผลติ สงู ขนึ้ จากราคาปยุ๋ ทม่ี า:สาร1เ/คกมรีะแทลระวนงํ้าเกมษนั ตเชร้ือสเหพรลัฐงิ อจเมงึ ทริกำ�าให ้ภ2/าสพมราวคมมทผง้ั ู้ผปลรติ ะอเทาหศาเนรือ้สทัตว่ีเพ์ไทาะยป3ล/กู กลรดมลศงุลกากร 4/ สมาคมพ่อคา้ ข้าวโพดเลยี้ งสตั ว์และพชื พนั ธุไ์ ทย หมาย เหตสุ: �ำ ห1.รบักาผรลผผลลิตตขอ่ อ้ ไร1ล่ -ด4ลปงีเเพนาอ่ื ะงปจลากู แ2ห5ล6ง่ 4ผ/ล6ติ 5ภขาค้อตมะลู วพนั ยอาอกกรเณฉยี์ ณงเหเดนือนปกระุมสภบาอพทุ ันกธภ์ 2ยั 5ใ6น5ช ว่ งเดอื นปลายเด อื นสงิ หาคม แ ละประสบอทุ ก ภยั ในเดอื นกนั ยายน-ตลุ าคม 2565 มากกว่า2ป.ีทปี่แเพลา้วะปซล่ึงกูข้า2ว5อ6ย2ู่ใ/น6ช3่ว2ง5ใก63ล/้เ6ก4็บเ2ก5่ีย6ว4/ม6ีน5้ําหทม่วามยขถังึ นปาีน25ท62ำ�ใ2ห5้ต6้น3ข2้า5ว6ล4้ม และเน่า ไม่สามารถเ ก็บเกี่ยวได้ ป ระกอบกับเก ษตรกรบางส่วนลดการดูแลรักษา เพราะราคาปัจจัยการผลิตสูงข้ึนอย่างต่อเน่ือง ส่งผลให้ภาพรวมผลผลิตท้ังประเทศลดลงจากปีท่ีแล้ว แต่ลดลงไม่มากเน่ืองจากแหล่งผลิตทางภาคเหนือ และภาคกลาง ปีนีป้ ลกู ข้าวไมไ่ วตอ่ แสงมีการเตรียมพร้อมรบั มอื สถานการณ์อุทกภยั โดยการเร่งเกบ็ เกีย่ วผลผลติ ให้เรว็ ขนึ้ ท�ำ ใหค้ วามเสยี หายนอ้ ยกวา่ ปีท่แี ลว้ 10
ภาพแสดงแหลง่ เพาะปลกู ข้าวนาปรังของประเทศไทย เนื้อทเ่ี พาะปลกู (ไร่) > 500,000 100,001 500,000 10,001 - 100,000 ≤ 10,000 ไมม่ ีเน้อื ทีเ่ พาะปลูก เนอ้ื ทเี่ พาะปลกู และผลผลติ เกบ็ เกี่ยวรายเดือน หนว่ ย: รอ้ ยละ ปี 2564 ปเี พาะปลกู 2564/65 แหล่งเพาะปลกู ปี 2565 5 อนั ดับแรก ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ม.ค. ก.พ. ม.ี ค. เม.ย. พ.ค. ม.ิ ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. สุพรรณบุรี พระนครศรอี ยธุ ยา พิษณุโลก พิจิตร นครสวรรค์ 15.92 36.85 30.44 9.53 5.36 1.50 0.31 0.09 7.33 32.30 32.79 15.74 7.74 3.54 0.37 0.17 0.02 ช่วงเดือนทเ่ี พาะปลูก ชว่ งเดอื นท่เี กบ็ เกยี่ วผลผลิต ช่วงเดือนทเี่ พาะปลกู มาก ชว่ งเดอื นทเ่ี ก็บเกย่ี วผลผลติ มาก 11
ปลูก: พ.ย.-ม.ิ ย. (ภาคใต้ฝ่งั ตะวนั ออก 1 ม.ี ค.-15 มิ.ย.) เกบ็ เกย่ี ว: ก.พ.-ต.ค. ข้าวนาปรัง รายการ การผลิต 2563/64 2564/65 2565/66 1. จำ�นวนครัวเรอื น (ครัวเรือน) 487,923 527,016 598,479 2. เน้ือที่เพาะปลกู (ไร)่ 8,342,709 9,547,390 11,341,450 2.1 ขา้ วเจา้ ปทุมธานี 1 2.2 ข้าวเจ้าอืน่ ๆ 591,390 706,509 839,219 2.3 ขา้ วเหนยี ว 6,756,624 7,876,124 9,440,622 3. ผลผลิตข้าวเปลอื ก (ตนั ) 1,061,609 3.1 ขา้ วเจา้ ปทุมธานี 1 994,695 964,757 7,354,381 3.2 ขา้ วเจ้าอืน่ ๆ 5,310,446 6,171,197 3.3 ขา้ วเหนียว 569,557 4. ผลผลิตตอ่ ไร่ (กก. ต่อไร่) ความชืน้ 15% 393,258 477,437 6,165,218 4.1 ขา้ วเจ้าปทมุ ธานี 1 4,337,101 5,136,165 4.2 ข้าวเจา้ อ่นื ๆ 619,606 4.3 ขา้ วเหนียว 580,087 557,595 648 5. ต้นทุนการผลติ (บาท/ตนั ) 637 646 679 5.1 ขา้ วเจ้าปทมุ ธานี 1 665 676 653 5.2 ข้าวเจา้ อนื่ ๆ 642 652 584 5.3 ข้าวเหนยี ว 583 578 6. ราคาทเ่ี กษตรกรขายได้ (บาท/ตัน) 8,880 6.1 ข้าวเจา้ ปทุมธานี 1 7,639 8,407 8,835 6.2 ขา้ วเจ้าอนื่ ๆ 7,632 8,356 8,984 6.3 ข้าวเหนยี ว 7,710 8,486 8,078 7. ผลตอบแทนสทุ ธิ (บาท/ตนั ) 7,184 7,764 9,016 7.1 ข้าวเจ้าปทมุ ธานี 1 8,640 8,754 9,939 7.2 ขา้ วเจา้ อ่นื ๆ 9,980 9,797 9,016 7.3 ข้าวเหนียว 8,640 8,754 9,110 10,390 8,967 136 1,001 347 1,104 2,348 1,441 32 930 268 1,032 3,206 1,203 หมายเหต:ุ 1. การผลิต ขอ้ 1-4 ปเี พาะปลกู 2564/65 ขอ้ มลู เบ้ืองต้น ปเี พาะปลกู 2565/66 ข้อมลู พยากรณ์ ณ เดอื นมีนาคม 2566 2. ปเี พาะปลูก 2563/64 2564/65 2565/66 หมายถึง ปี 2564 2565 2566 การผลิต ขา้ วนาปรัง ปีเพาะปลูก 2565/66 เนอื้ ทเ่ี พาะปลกู เพ่มิ ขึ้นจากปเี พาะปลูก 2564/65 เน่ืองจากปริมาณนาํ้ ในอ่างเก็บน้าํ สว่ นใหญ่ และปริมาณนาํ้ ตามแหล่งน้ําตามธรรมชาตมิ ีมากกว่าปีที่แลว้ ซ่งึ เป็นผลมาจากในชว่ งเดอื นกนั ยายน มีพายโุ นรู เขา้ ประเทศไทย ท�ำ ให้ มฝี นตกหนัก และปรมิ าณน้ําฝนสูงกว่าปกติ ประกอบกับเกษตรกรบางสว่ นปลกู ชดเชยขา้ วนาปที ี่เสียหายจากนา้ํ ทว่ ม โดยขยายเนื้อท่ี เพาะปลกู เพ่มิ ขึน้ ในพ้ืนทีน่ าทเี่ คยปล่อยวา่ ง ส�ำ หรับผลผลิตต่อไรเ่ พิ่มขน้ึ เนือ่ งจากมปี ริมาณนา้ํ เพียงพอตอ่ การเพาะปลกู และการเจรญิ เติบโตของต้นข้าวดีข้ึน 12
การค้าข้าว การค้า 2563/64 2564/65 2565/66 รายการ 45.37 52.06 56.43 1. การคา้ ของโลก (ล้านตันข้าวสาร) 1/ 12.60 14.00 15.63 2. ส่วนแบ่งการตลาดโลก (%) 12.30 12.70 12.80 3. ใช้ในประเทศ (ลา้ นตนั ข้าวสาร) 4. สง่ ออก 2/ 5.74 6.29 7.70 ปรมิ าณ (ลา้ นตันขา้ วสาร) 116,045 109,771 138,452 มลู ค่า (ลา้ นบาท) 4.1 ขา้ วคุณภาพดี (ลา้ นตนั ข้าวสาร) 3.30 3.78 5.10 ขา้ วหอมมะลิ 1.45 1.43 1.57 ขา้ ว 100%-5% 1.85 2.35 3.53 4.2 ข้าวคณุ ภาพปานกลาง - ต่าํ (ล้านตนั ข้าวสาร) 0.71 0.68 0.74 4.3 ขา้ วนึ่ง (ลา้ นตันข้าวสาร) 1.45 1.52 1.51 4.4 ข้าวเหนียว (ลา้ นตนั ขา้ วสาร) 0.28 0.31 0.35 5. ราคาสง่ ออก 3/ 5.1 ข้าวหอมมะลิ 100% (ใหม่) (บาท/ตนั ) 31,342 23,868 29,484 (ดอลลารส์ หรัฐ/ตัน) 1,009 756 846 5.2 ข้าวขาว 5% (บาท/ตนั ) 15,525 (ดอลลารส์ หรฐั /ตัน) 14,442 15,184 5.3 ข้าวขาว 25% (บาท/ตัน) 500 458 436 (ดอลลารส์ หรัฐ/ตนั ) 15,039 5.4 ข้าวนึง่ 5% (บาท/ตนั ) 14,127 14,936 (ดอลลาร์สหรฐั /ตนั ) 488 451 431 5.5 ข้าวเหนียวเมลด็ ยาว 10% (บาท/ตัน) 15,442 (ดอลลารส์ หรัฐ/ตนั ) 14,247 15,144 6. คคู่ า้ ที่ส�ำ คญั 497 452 435 6.1 ขา้ วคุณภาพดี 32,753 ข้าวหอมมะลิ 1,054 21,588 23,303 ขา้ ว 100%, 5% 684 671 6.2 ขา้ วคณุ ภาพปานกลาง - ตํ่า 6.3 ข้าวนึ่ง สหรัฐอเมรกิ า ฮอ่ งกง จีน แคนาดา เซเนกลั 7. คูแ่ ขง่ ทสี่ �ำ คัญ อริ กั ญปี่ ุ่น จีน สหรัฐอเมริกา แองโกลา 7.1 ขา้ วคณุ ภาพดี โมซัมบกิ จนี แคเมอรนู เซเนกัล ปาปวั นิวกนิ ี 7.2 ข้าวคุณภาพปานกลาง - ตา่ํ แอฟริกาใต้ เบนิน เยเมน บงั กลาเทศ แคเมอรูน 7.3 ข้าวนง่ึ สหรัฐอเมรกิ า เวียดนาม อนิ เดยี ปากสี ถาน เวยี ดนาม ปากสี ถาน อินเดีย สหรฐั อเมรกิ า ปากีสถาน อินเดยี ท่มี า: 1/ กระทรวงเกษตรสหรฐั อเมรกิ า 2/ ส�ำ นกั งานเศรษฐกจิ การเกษตร โดยความรว่ มมือจากกรมศลุ กากร 3/ สภาหอการคา้ แห่งประเทศไทย 13
สถานการณ์การตลาดและมาตรการข้าว การตลาด 1. การใช้ในประเทศ ปี 2565/66 มีการใช้ในประเทศ 16.88 ล้านตันข้าวเปลือก ลดลงจากปี 2564/65 ร้อยละ 4.59 เนอื่ งจากความตอ้ งการใชเ้ พอื่ การบรโิ ภค และอตุ สาหกรรมลดลงจากสถานการณโ์ รคตดิ เชอื้ ไวรสั โคโรนา 2019 หรอื โรคโควดิ -19 ทมี่ กี ารระบาดอยา่ งตอ่ เนอื่ งจนถงึ ปี 2565 สง่ ผลใหน้ กั ทอ่ งเทย่ี วลดการเดนิ ทางทอ่ งเทย่ี ว ท�ำ ใหร้ า้ นอาหาร/โรงแรม ลดการส�ำ รอง ขา้ วรวมทง้ั วตั ถดุ บิ เพอ่ื การประกอบอาหาร อยา่ งไรกต็ าม สถานการณก์ ารบรโิ ภคในประเทศมแี นวโนม้ ปรบั ตวั ดขี น้ึ จากการทอ่ งเทย่ี ว ช่วงวนั หยดุ เทศกาลปลายปี 2565 ตอ่ เนื่องปี 2566 2. การส่งออกในปี 2566 สมาคมผสู้ ง่ ออกข้าวไทย คาดวา่ ไทยจะสง่ ออกได้ประมาณ 8 ลา้ นตนั ขา้ วสาร เนือ่ งจากปริมาณ ผลผลติ มแี นวโนม้ เพมิ่ ขนึ้ ขณะทเ่ี นอื้ ทเี่ พาะปลกู ขา้ วในประเทศผผู้ ลติ ทสี่ �ำ คญั ของโลกเผชญิ กบั การเปลย่ี นแปลงของสภาพอากาศ ประกอบกบั อตุ สาหกรรมการทอ่ งเทย่ี วฟนื้ ตวั จึงสง่ ผลให้ขา้ วไทยเปน็ ทต่ี ้องการมากขนึ้ อยา่ งไรก็ตาม ต้องติดตามสถานการณ์ คา่ เงนิ บาททข่ี ณะนมี้ คี วามผนั ผวนและมแี นวโนม้ แขง็ คา่ ขน้ึ ซง่ึ อาจจะสง่ ผลใหค้ วามสามารถในการแขง่ ขนั ดา้ นราคาของขา้ วไทย ลดลงไดใ้ นปี 2566 มาตรการ มาตรการช่วยเหลอื เกษตรกรผ้ปู ลูกข้าว ปกี ารผลิต 2565/66 1. โครงการประกันรายได้เกษตรกรผู้ปลูกข้าว ปีการผลิต 2565/66 รอบท่ี 1 ดำ�เนินการในเนื้อท่ีเพาะปลูก ข้าวทั่วประเทศ เกษตรกรท่ีมีสิทธิได้รับการชดเชย ต้องเป็นเกษตรกรที่ข้ึนทะเบียนผู้ปลูกข้าวนาปี ปีการผลิต 2565/66 (รอบท่ี 1) กบั กรมส่งเสรมิ การเกษตร โดยกำ�หนดชนิดขา้ ว ราคา และปริมาณประกนั รายได้ (ณ ราคาความชน้ื ไมเ่ กนิ 15%) ดังน้ี (1) ขา้ วเปลือกหอมมะลิ ราคาประกันตันละ 15,000 บาท ครัวเรือนละไมเ่ กนิ 14 ตนั (2) ข้าวเปลอื กหอมมะลิ นอกพืน้ ท่ี ราคาประกันตนั ละ 14,000 บาท ครวั เรือนละไม่เกนิ 16 ตัน (3) ขา้ วเปลอื กเจา้ ราคาประกันตนั ละ 10,000 บาท ครัวเรอื นละไมเ่ กนิ 30 ตนั (4) ข้าวเปลอื กหอมปทมุ ธานี ราคาประกนั ตันละ 11,000 บาท ครวั เรือนละไม่เกนิ 25 ตัน และ (5) ขา้ วเปลอื กเหนยี ว ราคาประกนั ตันละ 12,000 บาท ครวั เรือนละไมเกนิ 16 ตัน 2. มาตรการคขู่ นานโครงการประกันรายได้เกษตรกรผ้ปู ลกู ข้าว ปกี ารผลติ 2565/66 ประกอบดว้ ย (1) โครงการสนิ เช่ือ ชะลอการขายขา้ วเปลือก ปีการผลิต 2565/66 (2) โครงการสนิ เชื่อเพ่ือรวบรวมข้าวและสรา้ งมูลคา่ เพม่ิ โดยสถาบนั เกษตรกร ปีการผลิต 2565/66 และ (3) โครงการชดเชยดอกเบยี้ ใหผ้ ปู้ ระกอบการคา้ ข้าวในการเก็บสต็อก ปกี ารผลิต 2565/66 3. โครงการสนบั สนุนค่าบรหิ ารจัดการและพฒั นาคุณภาพผลผลติ เกษตรกรผูป้ ลูกข้าว ปีการผลติ 2565/66 14
ภาพแสดงแหลง่ เพาะปลกู ข้าวโพดเลีย้ งสัตวข์ องประเทศไทย เนอ้ื ทเ่ี พาะปลกู (ไร)่ > 300,000 100,001-300,000 50,001-100,000 ≤ 50,000 ไม่มเี น้ือที่เพาะปลูก เน้อื ทเี่ พาะปลกู และผลผลิตเกบ็ เกี่ยวรายเดอื น หน่วย: ร้อยละ ปเี พาะปลกู 2564/65 ปี 2564 ปี 2565 แหล่งเพาะปลกู ม.ี ค. เม.ย. พ.ค. มิ.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ม.ค. ก.พ. ม.ี ค. เม.ย. พ.ค. ม.ิ ย. 5 อนั ดับแรก 0.13 3.28 12.59 41.83 27.81 3.40 0.56 0.09 5.01 4.11 1.00 0.19 เพชรบูรณ์ นครราชสมี า 0.01 0.56 4.84 11.14 13.88 38.36 18.40 1.54 0.19 6.18 4.29 0.61 ตาก น่าน ลพบุรี ช่วงเดอื นทเี่ พาะปลูก ชว่ งเดอื นทเี่ ก็บเกี่ยวผลผลติ 15 ช่วงเดือนที่เพาะปลกู มาก ช่วงเดือนทเี่ กบ็ เก่ยี วผลผลิตมาก
รนุ่ 1: ปลกู : ม.ี ค.-ต.ค. เก็บเก่ียว: มิ.ย.-ก.พ. ขา้ วโพดเล้ียงสตั ว์ ร่นุ 2: ปลูก: พ.ย.-ก.พ. เก็บเก่ียว: ก.พ.-พ.ค. การผลิต การค้า รายการ รายการ 2563/64 2564/65 2565/66 2563 2564 2565 1. จ�ำ นวนครวั เรอื น (ครัวเรือน) 462,863 448,232 444,253 1. การคา้ ของโลก (ล้านตนั ) 1/ 184.07 193.84 181.02 2. เนือ้ ท่เี พาะปลกู (ไร)่ 7,082,788 6,824,580 6,764,210 2. ส่วนแบ่งการตลาดโลก (%) 0.0004 0.0137 0.0006 รุ่น 1 6,366,961 6,120,908 6,076,591 3. ใชใ้ นประเทศ (ล้านตนั ) 2/ 4. นำ�เขา้ 3/ 8.34 8.57 8.11 รุ่น 2 715,827 703,672 687,619 3. ผลผลติ (ตัน) ปรมิ าณ (ตนั ) รุ่น 1 4,990,207 4,847,846 4,895,904 มลู ค่า (ลา้ นบาท) 1,587,753 1,834,021 1,476,016 4,435,655 4,302,921 4,350,803 8,687.96 12,722.79 15,022.42 รุ่น 2 5. ส่งออก 3/ 4. ผลผลิตต่อไร่ (กก. ต่อไร่) 554,552 544,925 545,101 ปริมาณ (ตัน) รุน่ 1 มลู คา่ (ลา้ นบาท) 705 710 724 631 26,479 977 รุ่น 2 697 703 716 6. ราคาส่งออก 4/ 6.41 256.79 11.17 5. ตน้ ทนุ การผลิต (บาท/ตัน) (ดอลลาร์สหรัฐ/ตนั ) รนุ่ 1 775 774 793 (บาท/ตัน) รุ่น 2 6,320 6,810 7,470 7. คู่ค้าทส่ี �ำ คัญ 286.41 309.75 356.29 6. ราคาทเ่ี กษตรกรขายได้ (บาท/ตนั ) 6,260 6,570 7,360 8. ค่แู ขง่ ทสี่ ำ�คญั 8,943 10,063 12,351 สปป.ลาว ไต้หวนั อนิ โดนเี ซีย ญ่ปี ่นุ ขา้ วโพดเลย้ี งสตั ว์ ความชน้ื 14.5% 6,890 8,650 8,360 สหรัฐอเมรกิ า บราซลิ อาร์เจนตินา ยเู ครน 7,694 8,693 10,189 7. ผลตอบแทนสทุ ธิ (บาท/ตนั ) 1,374 1,883 2,719 8. มาตรฐาน ตามประกาศกรมการค้าภายใน เรอ่ื งการกำ�หนดมาตรฐานการหักลดนํ้าหนกั เมล็ดขา้ วโพดเล้ยี งสตั ว์ทีม่ ีความชื้น ลงวันท่ี 4 กนั ยายน 2540 ทีม่ า: 1/ กระทรวงเกษตรสหรัฐอเมรกิ า 2/ สมาคมผ้ผู ลติ อาหารสัตวไ์ ทย 3/ กรมศลุ กากร 4/ สมาคมพอ่ ค้าข้าวโพดเล้ียงสตั ว์และพชื พันธุ์ไทย หมายเหตุ: 1. การผลิต ขอ้ 1-4 ปีเพาะปลกู 2564/65 ขอ้ มลู เบือ้ งตน้ ปีเพาะปลกู 2565/66 ขอ้ มูลพยากรณ์ ณ เดือนมีนาคม 2566 2. ปีเพาะปลกู 2563/64 2564/65 2565/66 หมายถึง ปี 2563 2564 2565 3. ปี 2563/64 มกี ารปรบั ข้อมูล การผลิต การตลาด มาตรการ ขา้ วโพดเลยี้ งสตั ว์ ปเี พาะปลกู 2565/66 เนอ้ื ทเี่ พาะปลกู ปี 2565 ความต้องการใช้ภายใน 1. มาตรการการสง่ ออก ผสู้ ง่ ออกตอ้ งจด ลดลงจากปี 2564/65 โดยข้าวโพดเล้ียงสัตว์รุ่น 1 ลดลง ประเทศลดลงจากปีที่ผ่านมาร้อยละ ทะเบียนเป็นผู้ส่งออกซึ่งสินค้ามาตรฐานและ เน่ืองจากราคาปุ๋ยเคมีและเมล็ดพันธ์ุปรับตัวสูงขึ้นอย่าง 5.37 เน่ืองจากในช่วงต้นปีเกิดปัญหา มีหนังสือรับรองมาตรฐาน ประกอบพิธีการ ต่อเน่ือง ส่งผลให้ต้นทุนการผลิตสูงข้ึนมาก เกษตรกร โรคระบาดในสกุ ร และขา้ วโพดเลยี้ งสตั ว์ ตรวจปลอ่ ยหากสง่ ออกทางดว่ นทา่ เรอื กรงุ เทพ จึงปรับเปล่ียนไปปลูกพืชอ่ืนทดแทน เช่น มันสำ�ปะหลัง มีราคาสงู ตามราคาตลาดโลกที่ปรับตัว แหลมฉบงั และมาบตาพุด โรงงานท่ีใช้ปุ๋ยน้อยกว่าและราคาอยู่ในเกณฑ์ดี และ สูงข้ึนจากสถานการณ์ความขัดแย้ง 2. การดูแลความเปน็ ธรรมในการซ้ือขาย ปรับเปลีย่ นไปปลูกอ้อยโรงงานในบางพืน้ ท่ี เนอื่ งจากราคา ระหวา่ งรัสเซีย - ยูเครน ผปู้ ระกอบการ ขา้ วโพดเลย้ี งสตั ว์ ก�ำ หนดใหผ้ รู้ บั ซอ้ื แสดงราคา อ้อยปรับตัวสูงขึ้นและมีการส่งเสริมโดยเอกชน ส่วนเน้ือท่ี จึงปรับเปล่ียนไปใช้วัตถุดิบทดแทนท่ีมี ณ จุดรับซ้ือ ท่ีความช้ืน 14.5% และ 30% เพาะปลูกข้าวโพดเลี้ยงสัตว์รุ่น 2 ลดลง เน่ืองจากปีนี้ ในประเทศเพมิ่ ขนึ้ เชน่ ร�ำ ขา้ ว ปลายขา้ ว พร้อมแสดงตารางการเพิ่ม - ลด ราคาตาม นา้ํ ในแหลง่ กกั เกบ็ มปี รมิ าณมากกวา่ ปที ผี่ า่ นมา ท�ำ ใหเ้ กษตรกร และมันเส้น ท่ีมีราคาถูก เพ่ือเป็นการ เปอรเ์ ซน็ ตค์ วามชน้ื และก�ำ หนดใหใ้ ชเ้ ครอ่ื งชงั่ ปรับเปลี่ยนไปปลูกข้าวนาปรังที่ใช้ต้นทุนตํ่ากว่า ในขณะที่ ลดตน้ ทนุ การผลิต นาํ้ หนกั /เครือ่ งวดั ความชนื้ ทไ่ี ดม้ าตรฐาน ขา้ วโพดเลย้ี งสตั วม์ แี นวโนม้ ตน้ ทนุ เพม่ิ มากขน้ึ ท�ำ ใหเ้ กษตรกร 3. การดแู ลความสมดลุ โดยใหผ้ ปู้ ระกอบการ ได้รบั ผตอบแทนลดลง แจง้ ปรมิ าณการครอบครอง การน�ำ เขา้ สถานที่ ส�ำ หรบั ผลผลติ ตอ่ ไรท่ ง้ั รนุ่ 1 และรนุ่ 2 เพมิ่ ขนึ้ เนอื่ งจาก เก็บและการตรวจสอบสต็อก ให้เป็นไปตาม ในปีน้ีมีปริมาณน้ําฝนเหมาะสม รวมทั้งมีมรสุมในฤดูกาล ประกาศคณะกรรมการกลางวา่ ดว้ ยราคาสนิ คา้ ท่ีผ่านมาส่งผลให้มีปริมาณน้ําในแหล่งกักเก็บเพียงพอ และบริการ (กกร.) ของกระทรวงพาณชิ ย ์ ต่อการเพาะปลูก และเกษตรกรมีความช�ำ นาญในการกำ�จดั โรคและแมลงศัตรูพืชมากข้ึน เมื่อมองในภาพรวมผลผลิต เพมิ่ ขน้ึ เนอื่ งจากผลผลิตต่อไรท่ ่ีเพิ่มขึ้นทง้ั สองรุ่น 16
ภาพแสดงแหล่งเพาะปลกู มนั สำ�ปะหลงั โรงงานของประเทศไทย เนอ้ื ท่ีเพาะปลกู (ไร่) > 300,000 100,001-300,000 50,001-100,000 ≤ 50,000 ไมม่ ีเน้ือทเ่ี พาะปลูก ผลผลิตเก็บเก่ียวรายเดอื น หนว่ ย: รอ้ ยละ ปเี พาะปลูก 2564/65 แหล่งเพาะปลูก 5 อันดับแรก ปี 2564 ปี 2565 ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ม.ค. ก.พ. มี.ค. เม.ย. พ.ค. มิ.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. 4.61 6.12 9.76 18.29 21.15 19.44 7.53 4.18 2.42 1.69 2.06 2.75 นครราชสมี า กำ�แพงเพชร ชัยภูมิ กาญจนบุรี อบุ ลราชธานี ช่วงเดอื นท่ีเก็บเกี่ยวผลผลติ 17 ชว่ งเดือนท่เี ก็บเกีย่ วผลผลิตมาก
ปลูก: ตลอดปี มนั ส�ำ ปะหลังโรงงาน เกบ็ เกย่ี ว: ต.ค.-ก.ย. (ม.ค.-มี.ค. เปน็ ชว่ งผลผลติ ออกมาก) รายการ การผลติ รายการ การค้า 2564 2565 2562/63 2563/64 2564/65 2563 1. จำ�นวนครวั เรือน (ครัวเรอื น) 587,754 760,228 738,153 1. การคา้ ของโลก (ลา้ นตนั หวั มนั สด) 1/ 34.92 n.a. n.a. 2. ส่วนแบง่ การตลาดโลก1/ (%) 55.53 n.a. n.a. 2. เนื้อท่ีเก็บเกี่ยว (ไร)่ 8,918,250 10,406,314 9,921,058 3. ใช้ในประเทศ (ลา้ นตนั หัวมนั สด) 11.97 12.05 12.66 4. ส่งออก 2/ 3. ผลผลิต (ตนั ) 28,999,122 35,094,485 34,068,005 4.1 มันเสน้ 3,068,617 5,304,986 5,853,024 ปรมิ าณ (ตัน) 21,425 41,338 51,254 4. ผลผลิตตอ่ ไร่ (กก. ตอ่ ไร)่ 3,252 3,372 3,434 มลู ค่า (ล้านบาท) 4.2 มันส�ำ ปะหลังอัดเมด็ 12,241 22,108 77,597 5. ตน้ ทนุ การผลติ (บาท/ตัน) 1,830 1,836 1,877 ปรมิ าณ (ตนั ) 110 206 754 มลู คา่ (ล้านบาท) 6. ราคาทเ่ี กษตรกรขายได้ (บาท/ตนั ) 4.3 แปง้ มนั สำ�ปะหลงั 2,781,870 3,683,341 3,758,915 ปรมิ าณ (ตนั ) 36,106 53,364 63,652 หัวมนั ส�ำ ปะหลังสดคละ 1,880 2,034 2,309 มูลค่า (ล้านบาท) 5. ราคาสง่ ออก (บาท/ตนั ) 2/ 7,382 8,196 9,370 หัวมนั ส�ำ ปะหลังสด (แปง้ 25%) 2,034 2,265 2,655 5.1 มนั เสน้ 9,626 9,888 12,095 5.2 มนั ส�ำ ปะหลงั อดั เม็ด 13,843 15,360 17,403 7. ผลตอบแทนสทุ ธิ (บาท/ตัน) 50 198 432 5.3 แป้งมนั สำ�ปะหลัง 6. คู่ค้าทีส่ �ำ คัญ จนี 8. มาตรฐาน 6.1 มนั เสน้ เนเธอรแ์ ลนด์ จนี ญี่ปุ่น 8.1. ผลติ ภัณฑม์ นั สำ�ปะหลัง (มันเสน้ /มันอัดเมด็ ) 6.2 มันส�ำ ปะหลงั อัดเม็ด จีน อินโดนีเซยี ไตห้ วัน มาเลเซีย 8.1.1 มาตรฐานผลิตภณั ฑอ์ ตุ สาหกรรมท่ี มอก. 330/2523 6.3 แป้งมันส�ำ ปะหลัง 8.1.2 ประกาศกระทรวงพาณิชย์ เรื่อง กำ�หนดให้ผลิตภัณฑ์มันสำ�ปะหลัง เปน็ สนิ คา้ มาตรฐาน และมาตรฐานผลติ ภณั ฑม์ นั ส�ำ ปะหลงั (ฉบบั ท่ี 4) พ.ศ. 2545 8.2 แป้งมนั ส�ำ ปะหลงั ประกาศกระทรวงพาณชิ ย์ เรอ่ื ง ก�ำ หนดใหแ้ ปง้ มนั ส�ำ ปะหลงั เปน็ สนิ คา้ มาตรฐาน และมาตรฐานสนิ ค้าแป้งมนั ส�ำ ปะหลัง พ.ศ. 2549 7. คู่แขง่ ทสี่ �ำ คญั เวียดนาม ทม่ี า: 1/ องคก์ ารอาหารและเกษตรแหง่ สหประชาชาต ิ 2/ สำ�นักงานเศรษฐกิจการเกษตร โดยความรว่ มมอื จากกรมศลุ กากร หมายเหต:ุ 1. ปีเพาะปลกู 2562/63 2563/64 2564/65 หมายถึง ปี 2563 2564 2565 2. n.a. หมายถึง ยงั ไม่มขี อ้ มูล การผลติ การตลาด มาตรการ มนั สำ�ปะหลงั โรงงาน ปี 2565 เนอื้ ทเ่ี กบ็ เกีย่ ว ผลผลิตมันสำ�ปะหลังเข้าสู่กระบวนการ มาตรการจัดการโรคใบดา่ งมนั สำ�ปะหลงั ปี 2565 และระยะ 5 ปี (พ.ศ. 2566 - 2570) ลดลง จากปี 2564 เนื่องจากเนื้อท่ีเพาะปลูก แปรรปู ทงั้ หมด เพอ่ื ใชเ้ ปน็ วตั ถดุ บิ ในอตุ สาหกรรม 1. มาตรการสร้างการรับรู้ มันสำ�ปะหลังโรงงานประสบอุทกภัยในช่วงเดือน ต่อเนื่อง โดยผลผลิตประมาณ ร้อยละ 58 สรา้ งสอ่ื ทท่ี นั สมยั และดงึ ดดู ความสนใจ เพม่ิ ศกั ยภาพใหก้ บั เจา้ หนา้ ทแี่ ละเกษตรกร กนั ยายน-ตลุ าคม 2564 จากอทิ ธพิ ลของพายเุ ตยี้ นหมู่ แปรรูปเป็นแป้งมันสำ�ปะหลังและแป้งดัดแปร โดยการถ่ายทอดความรู้ สรา้ งภาคีเครอื ขา่ ย และประชาสัมพันธ์ ท�ำ ใหห้ วั มนั ส�ำ ปะหลงั โรงงานบางพน้ื ทเี่ สยี หายสน้ิ เชงิ ส่วนท่ีเหลอื อกี ร้อยละ 42 แปรรูปเป็นมันเส้น 2. มาตรการเฝ้าระวังและป้องกนั การระบาด ไมส่ ามารถเกบ็ เกย่ี วได้ เกษตรกรสว่ นใหญป่ ลอ่ ยพนื้ ที่ มันอัดเม็ด และเอทานอล สำ�รวจติดตามสถานการณ์การระบาดศัตรูพืชอย่างสม่ําเสมอ จัดทำ�แปลง ว่างเปล่าเพ่ือรอปลูกใหม่ในฤดูกาลหน้า นอกจากน้ี ในปี 2565 ความตอ้ งการใช้มันสำ�ปะหลงั ตดิ ตามสถานการณ์ศตั รูพืช เฝ้าระวังการระบาดของไวรสั ใบดา่ งจากพืน้ ทีป่ ลกู ใกล้เคยี ง ราคาอ้อยโรงงาน และข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ที่ปรับตัว ภายในประเทศประมาณร้อยละ 26 ที่เหลือ และพืชอาศัยชนิดอื่น ๆ ส่งเสริมและรณรงค์ให้เกษตรกรใช้พันธ์ุทนทานต่อโรคใบด่าง สงู ขนึ้ จากปที แี่ ลว้ จงู ใจใหเ้ กษตรกรบางสว่ นทเ่ี คยปลกู ร้อยละ 74 เป็นการส่งออก ตลาดส่งออก มนั ส�ำ ปะหลงั เชน่ เกษตรศาสตร์ 50 ห้วยบง 60 ระยอง 72 และพนั ธุ์อืน่ ๆ ท่ีไดร้ ับ อ้อยโรงงาน และข้าวโพดเลี้ยงสัตว์กลับไปปลูกพืช ท่สี �ำ คัญของไทยไดแ้ ก่ จนี การรับรองจากหน่วยงานราชการ ดงั กลา่ ว ราคาส่งออกผลิตภัณฑ์มันสำ�ปะหลัง 3. มาตรการควบคุมการระบาด ส�ำ หรบั ผลผลติ ตอ่ ไรเ่ พิ่มขึ้น เนื่องจากสภาพ ปี 2565 ปรับตวั เพมิ่ ข้นึ จากปี 2564 ทง้ั ราคา ทำ�ลายเมื่อพบร่องรอยการเข้าทำ�ลาย หรือพบระบาด บังคับใช้มาตรการ อากาศเอ้ืออำ�นวย ปริมาณนํ้าฝนเหมาะสมต่อการ สง่ ออกมนั เสน้ มนั อดั เมด็ และแปง้ มนั ส�ำ ปะหลงั ทางกฎหมาย เพอ่ื ควบคุมและจำ�ากัดพนื้ ที่ระบาดของศัตรูพชื เจริญเติบโต ประกอบกับเกษตรกรสว่ นใหญส่ ามารถ เนอื่ งจากความตอ้ งการผลติ ภณั ฑม์ นั ส�ำ ปะหลงั 4. มาตรการใหค้ วามช่วยเหลือ ควบคุมการแพร่ระบาดของโรคใบด่างมันสำ�ปะหลัง ของตลาดตา่ งประเทศยงั มตี อ่ เนอ่ื ง และผลจาก กรณีเกิดความเสียหายส้ินเชิงจากการระบาดของโรคใบด่างมันสำ�ปะหลัง (Cassava Mosaic Disease: CMD) ไดด้ ี โดยใชท้ อ่ นพนั ธุ์ สถานการณค์ วามขดั แยง้ ระหวา่ งรสั เซยี -ยเู ครน ดำ�เนินการตามขน้ั ตอนการใหค้ วามชว่ ยเหลอื ตามระเบียบกระทรวงการคลงั สะอาดปลอดโรคจากภาครฐั อกี ทงั้ เกษตรกรบางสว่ น ทยี่ ดื เยอ้ื ท�ำ ใหธ้ ญั พชื โลกขาดแคลน สง่ ผลใหเ้ กดิ 5. มาตรการวจิ ยั และพัฒนาเพอ่ื การจัดการในระยะยาว ที่เคยประสบปัญหาโรคใบด่างมันสำ�ปะหลังเปล่ียน ความตอ้ งการเพมิ่ ปรมิ าณส�ำ รองธญั พชื เพอ่ื การ มุ่งเน้นการวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีและนวัตกรรม เพ่ือการพัฒนาพันธ์ุ ไปปลกู พนั ธ์ุทีท่ นทานตอ่ โรค เชน่ เกษตรศาสตร์ 50 บริโภคและทดแทนธัญพืชท่ีราคาสูง มีการใช้ มันสำ�ปะหลงั ตา้ นทานโรคใบด่างมันสำ�ปะหลัง ให้ผลผลิตสูง เปอรเ์ ซน็ ตแ์ ป้งสูง หว้ ยบง 60 ระยอง 72 สว่ นผลผลติ รวมลดลงตามเนอ้ื ท่ี มนั ส�ำ ปะหลงั เปน็ วตั ถดุ บิ เพอื่ ใชใ้ นอตุ สาหกรรม 6. มาตรการการติดตามและประเมนิ ผล เกบ็ เกย่ี วทีล่ ดลง อาหารและอาหารสตั ว์เพ่มิ ขน้ึ มุ่งเน้นการติดตามการขับเคล่ือนและประเมินผลการดำ�เนินงาน เพื่อปรับแก้ ในส่วนทยี่ ังเป็นปัญหาและอุปสรรคได้ทันทว่ งที 18
ภาพแสดงแหล่งเพาะปลกู อ้อยโรงงานของประเทศไทย เนื้อท่เี พาะปลกู (ไร)่ > 300,000 100,001-300,000 50,001-100,000 ≤ 50,000 ไม่มเี น้ือทีเ่ พาะปลูก ผลผลติ เกบ็ เก่ียวรายเดือน หนว่ ย: รอ้ ยละ ปีเพาะปลูก 2564/65 18.62 ปี 2564 ปี 2565 แหลง่ เพาะปลกู ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ม.ค. ก.พ. มี.ค. เม.ย. พ.ค. มิ.ย. 5 อันดบั แรก 18.62 34.24 27.73 17.94 1.45 0.02 กำ�แพงเพชร นครสวรรค์ อดุ รธานี นครราชสีมา กาญจนบุรี ช่วงเดอื นท่ีเก็บเกีย่ วผลผลติ ช่วงเดอื นท่ีเกบ็ เกยี่ วผลผลติ มาก 19
ปลกู : ต.ค.-ก.ค. อ้อยโรงงาน-นาํ้ ตาล เก็บเก่ยี ว: ธ.ค.- พ.ค. (ม.ค.-ก.พ. เปน็ ชว่ งผลผลิตออกมาก) การคา้ การผลิต รายการ รายการ 2563 2564 2565 2562/63 2563/64 2564/65 1. จำ�นวนเกษตรกร (ราย) 1/ 474,744 465,661 420,087 1. การคา้ ของโลก (ล้านตัน) 2/ 53.42 63.51 67.84 2. ส่วนแบ่งการตลาดโลก (%) 12.53 5.89 14.74 2. เนือ้ ทเี่ ก็บเก่ยี ว (ไร่)1/ 10,713,345 9,283,258 9,531,690 3. ใชใ้ นประเทศ (ลา้ นตัน) 2.31 2.29 2.50 3. ผลผลิต (ตนั )1/ 75,970,209 66,946,219 92,049,459 4. สง่ ออก 3/ 4.1 นาํ้ ตาลทรายดิบ ผลผลติ นํา้ ตาล (ตัน) 8,128,812 7,152,247 9,849,292 ปรมิ าณ (ตนั ) 3,105,802 1,676,580 3,538,703 4. ผลผลิตตอ่ ไร่ (กก. ตอ่ ไร)่ 7,091 7,212 9,657 มูลค่า (ลา้ นบาท) 28,252 20,343 52,966 5. ต้นทนุ การผลติ (บาท/ตนั ) 1/ 1,262 999 993 4.2 นํ้าตาลทรายขาว ปริมาณ (ตนั ) 2,406,190 1,888,848 2,929,031 6. ราคาท่ีเกษตรกรขายได้ (บาท/ตัน) 673 873 1,034 มูลค่า (ลา้ นบาท) 27,628 28,156 54,861 6.1 ราคาอ้อยข้นั ตน้ ณ หน้าโรงงาน 1/ 750 920 1,070 5. ราคาส่งออก 3/ 5.1 น้ําตาลทรายดิบ (บาท/ตนั ) 9,096 12,133 14,968 6.2 ราคาอ้อยข้นั สดุ ทา้ ย ณ หน้าโรงงาน 1/ 833 1,002 1,106 (ดอลลารส์ หรัฐ/ตนั ) 291.83 381.53 430.41 7. ผลตอบแทนสุทธิ (บาท/ตัน) -589 -126 41 5.2 น้ําตาลทรายขาว (บาท/ตัน) 11,482 14,906 18,730 (ดอลลาร์สหรัฐ/ตนั ) 368.36 468.70 538.60 8. มาตรฐานการผลิตนํ้าตาล 1/ 6. คคู่ ้าทสี่ �ำ คญั อนิ โดนีเซีย เกาหลีใต้ กมั พูชา ลาว มาเลเซยี 8.1 ประกาศคณะกรรมการออ้ ยและน้าํ ตาลทราย ฉบับที่ 2/2537 7. คแู่ ข่งทสี่ ำ�คัญ บราซิล อินเดีย ออสเตรเลีย 8.2 ประกาศคณะกรรมการอ้อยและนํา้ ตาลทราย ฉบับที่ 8/2539 8.3 ประกาศคณะกรรมการอ้อยและนํ้าตาลทราย ฉบับที่ 1/2543 ท่มี า: 1/ ส�ำ นักงานคณะกรรมการออ้ ยและนํา้ ตาลทราย 2/ กระทรวงเกษตรสหรัฐอเมรกิ า 3/ ส�ำ นักงานเศรษฐกจิ การเกษตร โดยความรว่ มมือจากกรมศุลกากร หมายเหตุ: 1. ปเี พาะปลูก 2562/63 2563/64 2564/65 หมายถงึ ปี 2563 2564 2565 2. อัตราแปลง : ออ้ ยสด 1,000 กก. = น้าํ ตาล 107 กก. การผลติ การตลาด มาตรการ อ้อยโรงงาน ปีเพาะปลูก 2564/65 1. ปัจจัยสำ�คัญที่ส่งผลต่อราคาอ้อยข้ันต้น 1. การยกเว้นอากรสำ�หรับรถตัดอ้อยท่ีมีขนาด 300 แรงม้า เน้ือท่ีเก็บเกี่ยวเพ่ิมข้ึนจากปีเพาะปลูก และราคาอ้อยข้ันสุดท้ายของอุตสาหกรรมอ้อย ขน้ึ ไป เครอ่ื งอดั ใบออ้ ย และเครอื่ งกวาดใบออ้ ย ไมว่ า่ จะอยพู่ กิ ดั ใด 2563/64 เน่ืองจากราคาอ้อยโรงงาน และนาํ้ ตาลทรายของไทย คือ ราคานํา้ ตาลทราย ก็ตาม โดยให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์และเงื่อนไขที่กำ�หนด เพม่ิ สูงขนึ้ และทางภาครฐั ใหค้ วามสำ�คัญ ในตลาดโลก ราคานา้ํ มนั ดบิ ในตลาดโลก และอตั รา ตามประกาศกระทรวงการคลัง เรื่อง การยกเว้นอากรศุลกากร ทางด้านสิ่งแวดล้อม โดยมีนโยบาย แลกเปลย่ี นเงนิ บาทตอ่ ดอลลารส์ หรฐั ฯ เนอื่ งจาก ส�ำ หรบั เครอ่ื งจกั รกลการเกษตร ช่วยเหลือชาวไร่อ้อยให้ตัดอ้อยสดให้มี ไทยเป็นประเทศผู้ส่งออกนํ้าตาลทรายรายใหญ่ 2. โครงการชดเชยดอกเบี้ยให้กับเกษตรกรชาวไร่อ้อย รายได้มากกว่าตัดอ้อยไฟไหม้ จึงจูงใจ อันดับ 2 ของโลกรองจากบราซิล นอกจากนี้ สำ�หรับบริหารจัดการแหล่งนํ้าและซ้ือเคร่ืองจักรกลการเกษตร ให้เกษตรกรขยายเน้ือท่ีเพาะปลูก ราคานาํ้ ตาลทรายในตลาดโลกยงั สง่ ผลตอ่ เสถยี รภาพ ในไร่อ้อยเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตอ้อยและแก้ไขปัญหา เพ่มิ ขึน้ ของอตุ สาหกรรมออ้ ยและนา้ํ ตาลทราย เนอ่ื งจาก ฝุน่ ละอองขนาดเลก็ (PM2.5) ปี 2565 - 2567 เพอ่ื ใหเ้ กษตรกร/ ส�ำ หรับผลผลิตตอ่ ไรเ่ พ่ิมขึน้ เนื่องจาก ผลผลิตน้ําตาลทรายของไทยกว่าร้อยละ 75 กลุ่มเกษตรกรสามารถเข้าถึงแหล่งเงินทุนได้ โดยภาครัฐ สภาพอากาศเอ้ืออำ�นวย ปริมาณน้ํา ส่งออกไปตลาดตา่ งประเทศ รบั ภาระชดเชยดอกเบยี้ ให้ ธ.ก.ส. รอ้ ยละ 3 ตอ่ ปี (แทนเกษตรกร) เพียงพอตอ่ การเพาะปลกู เกษตรกรดแู ล 2. สถานการณ์ต่าง ๆ ของประเทศคู่ค้า และร้อยละ 2 ต่อปี (แทนกลุ่มเกษตรกร) รักษาดี จัดหาแหล่งนํ้าและบำ�รุงใส่ปุ๋ย และประเทศคู่แข่งที่สำ�คัญของไทย ก็มีผลต่อ 3. การกำ�หนดราคาอ้อยขั้นต้นฤดูการผลิตปีเพาะปลูก ดีขึ้น มีการเลือกใช้ท่อนพันธ์ุที่ดีเพิ่มข้ึน อตุ สาหกรรมอ้อยและน้ําตาลทรายของไทย เช่น 2565/66 ในอัตรา 1,080 บาทตอ่ ตนั ออ้ ย ณ ระดบั ความหวานที่ ประกอบกับไม่มีโรคแมลงรบกวน ทำ�ให้ ปี 2566 ปรมิ าณการผลติ และการสง่ ออกนา้ํ ตาลทราย 10 ซี.ซี.เอส การแตกกอและการเจริญเติบโตของ ของอินเดียมีแนวโน้มน้อยกว่าท่ีคาดการณ์ ต้นอ้อยดขี ึ้น ไว้เบื้องต้น หรือความต้องการนํ้าตาลของจีน ในปีเพาะปลูก 2565/66 จะเพิ่มขึ้นจาก การเปิดประเทศจีนเม่ือต้นปี 2566 ซ่ึงอาจจะ ทำ�ให้มีการนำ�เข้านํ้าตาลและนํ้าเชื่อมเพิ่มขึ้น 20
ภาพแสดงแหล่งเพาะปลกู สับปะรดปตั ตาเวยี ของประเทศไทย เนอื้ ที่เพาะปลูก (ไร่) > 30,000 10,001-30,000 2,001-10,000 ≤ 2,000 ไมม่ ีเนื้อทเี่ พาะปลกู ผลผลิตเก็บเก่ียวรายเดอื น หน่วย: ร้อยละ ปี 2565 แหล่งเพาะปลูก 5 อันดับแรก ม.ค. ก.พ. ม.ี ค. เม.ย. พ.ค. ม.ิ ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. 6.03 7.50 7.81 9.77 15.18 13.21 7.35 4.02 4.84 7.86 10.23 6.20 ประจวบคีรีขันธ์ ราชบุรี เพชรบุรี พษิ ณโุ ลก ระยอง ช่วงเดือนที่เกบ็ เกยี่ วผลผลติ ชว่ งเดอื นที่เกบ็ เกีย่ วผลผลติ มาก 21
ปลูก: ตลอดปี สับปะรดปัตตาเวีย เกบ็ เก่ยี ว: ม.ค.-ธ.ค. (พ.ค.- ม.ิ ย. และ พ.ย. เปน็ ช่วงผลผลติ ออกมาก) การผลติ การค้า รายการ 2563 2564 2565 1. การคา้ ขราอยงโกลากร (บลร้ารนจตุภันา)ช1/นะอัดลม 2563 2564 2565 1. จ�ำ นวนครัวเรอื น (ครวั เรอื น) 32,701 34,480 33,671 n.a. n.a. n.a. 2. เนอื้ ท่เี กบ็ เกย่ี ว (ไร่) 449,777 459,394 2. สว่ นแบง่ การตลาดโลก (%) n.a. n.a. n.a. 3. ผลผลติ (ตนั ) 1,680,884 1,750,630 451,301 3. ใชใ้ นประเทศ (ลา้ นตนั ) 0.45 n.a. n.a. 4. ผลผลิตต่อไร่ (กก. ตอ่ ไร่) 3,737 3,811 5. ต้นทนุ การผลติ (บาท/ตัน) 3,980 3,997 1,735,028 4. ส่งออก 2/ 290,578 367,624 393,594 4.1 สบั ปะรดบรรจภุ าชนะอดั ลม 10,799 14,293 16,221 3,845 ปริมาณ (ตัน) 4,357 มูลคา่ (ล้านบาท) 4.2 นํา้ สับปะรด 6. ราคาทเี่ กษตรกรขายได้ (บาท/ตนั ) 10,680 6,159 ปรมิ าณ (ตนั ) 41,934 55,879 64,758 6.1 สับปะรดโรงงาน 6,553 มลู คา่ (ลา้ นบาท) 2,017 3,048 4,471 6.2 สับปะรดบริโภคสดคละ 13,921 9,510 10,073 4.3 สับปะรดทำ�ไว้ไม่ให้เสียโดยใช้ 18,806 20,376 18,889 7. ผลตอบแทนสทุ ธสิ บั ปะรดโรงงาน 6,700 2,162 2,195 น้ําตาล 2,089 2,204 2,152 (บาท/ตนั ) ปรมิ าณ (ตัน) มูลคา่ (ล้านบาท) 4.4 ผลติ ภัณฑ์อนื่ ๆ 8. มาตรฐาน ปริมาณ (ตัน) 10,040 13,178 35,334 8.1 มาตรฐานสนิ ค้าเกษตรสบั ปะรด มกอช. 4-2546 มลู ค่า (ลา้ นบาท) 270 443 1,025 8.2 มาตรฐานผลติ ภัณฑอ์ ตุ สาหกรรมสบั ปะรดในภาชนะบรรจุ มอก. 51-2562 5. ราคาส่งออก (บาท/ตัน) 2/ 41,212 8.3 มาตรฐานผลติ ภณั ฑ์อุตสาหกรรมสับปะรดเยือกแข็ง มอก. 425-2525 5.1 สับปะรดบรรจุภาชนะอดั ลม 37,163 38,879 69,046 8.4 มาตรฐานผลติ ภัณฑอ์ ตุ สาหกรรมน้าํ ผลไม้ : น้ําสบั ปะรด มอก. 112-2562 5.2 นํา้ สบั ปะรด 48,095 54,553 113,933 8.5 มาตรฐานสนิ ค้าเกษตร การปฏิบัตทิ างการเกษตรทดี่ ีสำ�หรับสับปะรด 5.3 สับปะรดทำ�ไว้ไม่ให้เสียโดยใช้ 111,099 108,182 มกษ. 2508-2557 นาํ้ ตาล 8.6 แนวปฏิบัติในการใช้มาตรฐานสนิ ค้าเกษตร หลักปฏิบัติส�ำ หรบั การผลติ 6. คู่ค้าที่ส�ำ คญั สินค้าเกษตรแช่เยอื กแข็ง มกษ.9041(G)-2560 6.1 สับปะรดบรรจุภาชนะอดั ลม ส หรฐั อเมรกิ า รัสเซีย เยอรมนี 6.2 น้าํ สับปะรด เ นเธอร์แลนด์ สหรัฐอเมริกา สเปน 6.3 สบั ปะรดท�ำ ไวไ้ ม่ใหเ้ สีย สหรัฐอเมริกา รัสเซยี จนี โดยใช้น้าํ ตาล 7. คู่แข่งทส่ี �ำ คญั ฟิลิปปนิ ส์ อินโดนเี ซีย ทีม่ า: 1/ The International Trade Centre (https://www.trademap.org , ก.พ. 63) 2/ สำ�นักงานเศรษฐกิจการเกษตร โดยความรว่ มมอื จากกรมศลุ กากร หมายเหต:ุ 1. การผลิต ขอ้ 1-4 ปี 2565 ข้อมูลเบอ้ื งตน้ 2. การค้าของโลก: เฉพาะสับปะรดบรรจภุ าชนะอัดลม (ข้อมูลประมาณการ) 3. n.a. หมายถงึ ยังไมม่ ีขอ้ มลู 4. อตั ราแปลง: 4.1 สับปะรดสด 5 กก. = สับปะรดแหง้ /กวน 1 กก. 4.2 สับปะรดสด 3.33 กก. = สบั ปะรดบรรจภุ าชนะอดั ลม 1 กก. 4.3 สับปะรดสด 4 กก. = น้ําสบั ปะรด 1 กก. 4.4 สับปะรดสด 2.5 กก. = สับปะรดแชแ่ ข็ง 1 กก. การผลิต การตลาด มาตรการ สับปะรดปัตตาเวีย ปี 2565 เน้ือที่เก็บเกี่ยวลดลง 1. สับปะรดเป็นสินค้าท่ีพ่ึงพิงตลาดต่างประเทศ เนื่องจากผลผลิต 1. (ร่าง) แผนพัฒนาด้านสับปะรด จากปี 2564 เนื่องจากต้นทุนการผลิตเพ่ิมสูงข้ึนจาก ร้อยละ 70 เข้าสู่กระบวนการแปรรูปเพ่ือส่งออก ผลิตภัณฑ์สำ�คัญ ได้แก่ พ.ศ. 2566 – 2570 ครอบคลมุ ดา้ นการผลิต ราคาปยุ๋ เคมที ี่ปรับเพม่ิ ขึ้น เกษตรกรจงึ เนน้ ดแู ลพื้นทเ่ี ดิม สบั ปะรดกระปอ๋ ง และนาํ้ สบั ปะรด ความผนั ผวนของราคาจ�ำ หนา่ ยในตลาดโลก การแปรรูป และการตลาด แทนการขยายเพิ่มพ้ืนที่ปลูก แม้ว่าราคาที่เกษตรกร สง่ ผลตอ่ ราคาผลผลิตภายในประเทศ 2. บริหารจดั การ Supply ใหส้ มดุล ขายได้อยใู่ นเกณฑ์ดีกต็ าม ประกอบกับเกษตรกรบางราย 2. ผลกระทบจากโรคโควดิ -19 ต้ังแตป่ ี 2563 ท�ำ ให้ผปู้ ระกอบการโรงงาน กับ Demand สอดคล้องกับนโยบาย ปรับเปลี่ยนไปปลูกพืชอื่น เช่น มันสำ�ปะหลังโรงงาน แปรรูปบางส่วนหยุดดำ�เนินกิจการ ส่งผลต่อความสามารถนำ�เข้าวัตถุดิบ “การตลาดน�ำ การผลิต” และบรู ณาการ ข้าวโพดเล้ียงสตั ว์ ทุเรยี น เงาะ และยางพารา ของอุตสาหกรรมแปรรูปสบั ปะรด เชอื่ มโยงกบั แผนปฏบิ ตั กิ ารดา้ นสบั ปะรด สำ�หรับผลผลิตต่อไร่เพ่ิมขึ้นเล็กน้อยจากปีที่แล้ว 3. โรงงานแปรรูปสบั ปะรดส่วนใหญผ่ ลิตแบบมสี ัญญาลว่ งหนา้ และส่งออก พ.ศ. 2564 - 2565 โดยคณะกรรมการ เนอื่ งจากสภาพอากาศเออ้ื อ�ำ นวย มปี รมิ าณนา้ํ ฝนเพยี งพอ ผ่านนายหนา้ (Broker) สง่ ผลต่อราคารบั ซอ้ื วตั ถุดิบในประเทศ เพอ่ื แกไ้ ขปญั หาเกษตรกรอนั เนอ่ื งมาจาก ต่อการเจริญเติบโต แต่ผลผลิตรวมลดลงตามการลดลง 4. ปี 2564 จากโรคโควิด-19 ทำ�ให้เศรษฐกิจโลกชะลอตัว เกิดปัญหา ผลติ ผลการเกษตรระดับจังหวดั (คพจ.) ของเนื้อท่ี เนื่องจากในปี 2565 ปุ๋ยเคมีและสารบำ�รุง ดา้ น Logistic ด้านแรงงาน รวมทงั้ รสนยิ มการบริโภคสับปะรดสดและนา้ํ ผลไม้ บรหิ ารจดั การแบบเบด็ เสรจ็ ภายในจงั หวดั ผลผลิตมีราคาสูงข้ึนอย่างต่อเน่ืองเกษตรกรจึงลดการใช้ แบบคนั้ สดมแี นวโน้มเพ่ิมขนึ้ สารดังกล่าวลง และปรับเปลย่ี นไปใชป้ ๋ยุ อนิ ทรยี ์ทดแทน 5. ราคาจำ�หน่ายสูงกว่าประเทศคู่แข่ง (ฟิลิปปินส์และอินโดนีเซีย) เนื่องจาก รูปแบบการผลิต รูปแบบการจำ�หน่าย สิทธิพิเศษทางภาษี (GSP) 22 รวมท้ังผลจากค่าเงินบาท 6. ในปี 2565 การส่งออกของสับปะรดสดของไทยเพิ่มขึ้น โดยเฉพาะ สับปะรดภูแล ซงึ่ สว่ นใหญ่เปน็ การสง่ ออกไปประเทศมาเลเซีย และจนี
ภาพแสดงแหลง่ เพาะปลกู ถวั่ เหลอื งของประเทศไทย เนื้อท่เี พาะปลูก (ไร่) > 10,000 5,001-10,000 เนือ้ ทีเ่ พาะปลูกและผลผลติ เกบ็ เก่ียวรายเดอื น ≤ 5,000 ปเี พาะปลูก 2564/65 ไม่มีเนอื้ ท่เี พาะปลกู หน่วย: ร้อยละ ปี 2564 ปี 2565 แหลง่ เพาะปลูก พ.ค. มิ.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ม.ค. ก.พ. มี.ค. เม.ย. พ.ค. 5 อันดบั แรก 0.99 9.42 7.83 6.59 1.08 0.01 4.71 53.85 15.27 0.25 แม่ฮ่องสอน ขอนแกน่ ชัยภมู ิ 0.59 0.73 1.67 16.70 8.09 0.96 1.57 31.58 37.48 0.63 สโุ ขทัย นา่ น ชว่ งเดือนทเ่ี พาะปลูก ชว่ งเดือนทเ่ี กบ็ เก่ยี วผลผลติ ช่วงเดอื นท่เี พาะปลูกมาก ชว่ งเดือนที่เก็บเก่ียวผลผลติ มาก 23
รนุ่ 1 (ฤดูฝน) ปลูก: พ.ค.-ต.ค. เกบ็ เกย่ี ว: ก.ค.-ธ.ค. ถั่วเหลือง รุ่น 2 (ฤดูแลง้ ) ปลูก: พ.ย.-ก.พ. เก็บเก่ยี ว: ก.พ.-พ.ค. รายการ การผลิต 2565/66 รายการ การคา้ 2564 2565 1. จ�ำ นวนครวั เรอื น (ครวั เรอื น) 14,442 1. การคา้ ของโลก (ล้านตนั ) 1/ 157.13 164.32 2. เนอ้ื ทเ่ี พาะปลกู (ไร)่ 2563/64 2564/65 78,080 2. ใชใ้ นประเทศ (ล้านตัน) 2563 รนุ่ 1 15,588 15,045 19,780 3. น�ำ เขา้ 2/ 165.55 4.02 3.04 86,011 81,094 ปริมาณ (ตัน) 4.07 รนุ่ 2 28,192 21,020 58,300 มูลค่า (ล้านบาท) 3. ผลผลติ (ตนั ) 20,802 4. สง่ ออก 2/ 4,044,716 3,996,772 3,022,180 รนุ่ 1 57,819 60,074 5,870 ปรมิ าณ (ตัน) 50,493 72,611 70,586 22,800 21,234 มูลค่า (ลา้ นบาท) รนุ่ 2 8,215 6,104 14,932 5. ราคา 1,718 942 935 4. ผลผลติ ตอ่ ไร่ (กก. ตอ่ ไร)่ 266 34 19 20 รนุ่ 1 14,585 15,130 297 265 262 รนุ่ 2 291 290 256 252 252 5. ตน้ ทนุ การผลติ (บาท/ตนั ) 15,960 16,370 16,960 5.1 ราคานำ�เข้า (บาท/กก.) 2/ 12.51 18.15 23.22 รนุ่ 1 14,680 14,590 15,490 570.50 รนุ่ 2 16,710 17,270 17,720 5.2 ราคาตลาดชิคาโก 351.36 504.59 6. ราคาทเ่ี กษตรกรขายได้ (บาท/ตนั ) 20.04 ถว่ั เหลอื งคละ 17,300 18,403 18,815 (ดอลลาร์สหรัฐ/ตนั ) 1/ 7. ผลตอบแทนสทุ ธิ (บาท/ตนั ) 1,340 2,033 1,855 5.3 ราคาตลาดชคิ าโก (บาท/กก.) 1/ 11.02 16.19 6. คคู่ ้าทสี่ ำ�คัญ บราซิล สหรฐั อเมรกิ า แคนาดา ทีม่ า: 1/ กระทรวงเกษตรสหรฐั อเมรกิ า 2/ ส�ำ นกั งานเศรษฐกจิ การเกษตร โดยความรว่ มมือจากกรมศุลกากร หมายเหต:ุ 1. การผลิต ขอ้ 1-4 ปีเพาะปลูก 2564/65 ขอ้ มูลเบื้องต้น ปีเพาะปลูก 2565/66 ขอ้ มลู พยากรณ์ ณ เดือนมนี าคม 2566 2. ปเี พาะปลกู 2563/64 2564/65 2565/66 หมายถึง ปี 2563 2564 2565 การผลติ การตลาด มาตรการ ถว่ั หลอื ง ปเี พาะปลกู 2565/66 เนอื้ ทเี่ พาะปลกู ลดลงจากปเี พาะปลกู 2564/65 เนอื่ งจากถว่ั เหลอื ง ปี 2565 มคี วามตอ้ งการใชใ้ นประเทศ 3.04 ปี 2565 ผู้มีสิทธินำ�เข้าจำ�นวน 8 สมาคม ได้แก่ (1) เปน็ พชื ทด่ี แู ลรกั ษายาก ขาดแคลนเทคโนโลยแี ละ ลา้ นตนั ลดลงจาก 4.02 ลา้ นตนั ในปี 2564 สมาคมผูผ้ ลติ น้าํ มนั ถั่วเหลืองและร�ำ ข้าว (2) สมาคมผ้ผู ลติ แรงงานทชี่ ว่ ยในการเกบ็ เกยี่ ว ขาดแคลนเมลด็ พนั ธุ์ ร้อยละ 24.38 เน่ืองจากผู้บริโภคยังจับจ่าย อาหารสตั ว์ไทย (3) สมาคมสง่ เสรมิ ผู้ใช้วัตถดุ ิบอาหารสตั ว์ ประกอบกับปัจจัยการผลิตมีราคาสูง เช่น ค่าปุ๋ย ใช้สอยไม่มากนักจากการที่ราคาสินค้าอุปโภค (4) สมาคมปศสุ ตั วไ์ ทย (5) สมาคมผคู้ า้ สนิ คา้ เกษตรกบั ประเทศ คา่ เมลด็ พนั ธุ์ คา่ แรงงานในการเกบ็ เกยี่ ว และคา่ ยา บรโิ ภคหลายรายการปรบั ราคาสงู ขน้ึ ประกอบกบั เพอื่ นบา้ น (6) สมาคมการคา้ สนิ คา้ เกษตรและอตุ สาหกรรม ปราบศัตรูพืช เป็นต้น ผลตอบแทนท่ีได้รับไม่คุ้ม ราคาถ่ัวเหลืองในตลาดโลกปรับตัวสูงข้ึนมาก แปรรูป (7) สมาคมผผู้ ลิตอาหารสำ�เร็จรูป และ (8) สมาคม กับการลงทุน เกษตรกรจึงปรับเปลี่ยนไปปลูก ท�ำ ใหอ้ ตุ สาหกรรมทใี่ ชเ้ มลด็ ถว่ั เหลอื งเปน็ วตั ถดุ บิ การค้าผูผ้ ลิตอาหารจากถว่ั เหลืองไทย พชื อ่ืน เช่น ข้าว ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ ถว่ั เขียว พชื ผกั ชะลอการผลิตลง ท้ังนี้ ขอให้ผู้มีสิทธินำ�เข้ารับซื้อเมล็ดถ่ัวเหลืองท่ีผลิตได้ บางส่วนปล่อยพื้นที่ว่างเปล่า และปลูกถ่ัวเหลือง ในประเทศในราคาตามกลไกตลาด แตไ่ มต่ า่ํ กวา่ ราคาขนั้ ตา่ํ ไวเ้ พ่ือท�ำ พนั ธ์ุ ตามชนั้ คุณภาพ ดงั นี้ ส�ำ หรบั ผลผลติ ตอ่ ไร่ ทง้ั 2 รนุ่ เพม่ิ ขนึ้ เนอื่ งจาก สภาพภมู อิ ากาศเออ้ื อ�ำ นวย มกี ารบรหิ ารจดั การนาํ้ ชัน้ คณุ ภาพ ณ ไรน่ า ณ หนา้ โรงงาน กทม. ที่เพียงพอต่อการเพาะปลูก และเกษตรกรดูแล (บาท/กก.) (บาท/กก.) รักษาดี แต่ภาพรวมผลผลิตท้ังประเทศลดลง สกดั น้าํ มนั 18.75 19.50 ตามการลดลงของเนื้อที่เพาะปลูก ผลติ อาหารสตั ว์ 19.00 19.75 แปรรปู ผลิตภัณฑอ์ าหาร 21.00 21.75 24
ภาพแสดงแหล่งเพาะปลูกถว่ั เขียวของประเทศไทย เน้อื ทเ่ี พาะปลกู (ไร่) > 10,000 5,001-10,000 1,001-5,000 ≤ 1,000 ไมม่ เี นอื้ ท่เี พาะปลกู เนอื้ ทเี่ พาะปลกู และผลผลิตเก็บเก่ียวรายเดอื น หนว่ ย: ร้อยละ ปีเพาะปลูก 2564/65 ปี 2564 ปี 2565 แหลง่ เพาะปลกู 5 อนั ดบั แรก พ.ค. มิ.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ม.ค. ก.พ. ม.ี ค. เม.ย. พ.ค. มิ.ย. 5.95 0.82 2.84 22.35 9.99 1.20 3.70 19.33 29.00 4.19 0.61 0.02 เพชรบูรณ์ สโุ ขทัย 2.82 2.91 1.89 5.59 17.71 9.86 0.84 5.12 37.05 14.23 1.94 ชยั นาท นครสวรรค์ 0.04 สระบรุ ี ชว่ งเดอื นที่เพาะปลูก ช่วงเดือนที่เก็บเกย่ี วผลผลติ 25 ช่วงเดือนทเ่ี พาะปลกู มาก ช่วงเดือนที่เกบ็ เก่ยี วผลผลิตมาก
รุน่ 1 (ฤดฝู น) ปลกู : พ.ค.-ต.ค. เกบ็ เกยี่ ว: ก.ค.-ม.ค. ถวั่ เขยี ว รุ่น 2 (ฤดูแลง้ ) ปลกู : พ.ย.-เม.ย. เก็บเกยี่ ว: ม.ค.-มิ.ย. 2564 2565 รายการ การผลิต รายการ การคา้ 127,598 111,124 2563/64 2564/65 2565/66 2563 128,608 1. เน้ือท่เี พาะปลูก (ไร่) 773,772 743,180 701,931 1. ใชใ้ นประเทศ (ตนั ) 2. ผลผลติ (ตนั ) 110,060 108,474 105,689 2. นำ�เขา้ 1/ 37,105 50,935 33,472 3. ผลผลิตตอ่ ไร่ (กก, ตอ่ ไร่.) ปรมิ าณ (ตนั ) 1,069 1,314 1,061 4. ตน้ ทุนการผลิต (บาท/ตัน) 142 146 151 มูลคา่ (ล้านบาท) 5. ราคาทเี่ กษตรกรขายได้ (บาท/ตนั ) 17,302 17,160 17,050 3. ส่งออก 1/ ถว่ั เขียวผวิ มันเมล็ดใหญค่ ละ 23,554 ปรมิ าณ (ตัน) 6. ผลตอบแทนสทุ ธิ (บาท/ตนั ) 6,252 24,114 27,819 มลู ค่า (ล้านบาท) 18,558 31,811 28,037 6,954 10,769 636 1,151 1,038 4. ราคา (บาท/กก.) 1/ 4.1 ราคานำ�เขา้ 28.81 25.80 31.70 34.26 36.18 37.03 4.2 ราคาสง่ ออก เมยี นมา สหรัฐอเมรกิ า อนิ โดนีเซยี เมยี นมา อนิ เดีย จนี 5. คู่คา้ ที่สำ�คัญ 6. คูแ่ ขง่ ทส่ี ำ�คัญ ท่ีมา : 1/ สำ�นกั งานเศรษฐกิจการเกษตร โดยความรว่ มมอื จากกรมศุลกากร หมายเหตุ : 1. การผลติ ขอ้ 1-3 ปีเพาะปลกู 2565/66 ขอ้ มูลพยากรณ์ ณ เดือนมนี าคม 2566 2. ปีเพาะปลูก 2563/64 2564/65 2565/66 หมายถึง ปี 2563 2564 2565 การผลติ การตลาด มาตรการ ถว่ั เขยี วปเี พาะปลกู 2565/66เนอ้ื ทเ่ี พาะปลกู ปี 2565 มคี วามต้องการใช้ถว่ั เขียว 1. โครงการสง่ เสรมิ การเพมิ่ ประสทิ ธภิ าพ ลดลงจากปเี พาะปลกู 2564/65 เนอ่ื งจาก ภายในประเทศ 111,124 ตนั เพอ่ื ผลติ การผลิตพืชตระกูลถ่ัวเพ่ือความม่ันคง ต้นทุนการผลิตสูง และประสบปัญหา วุ้นเส้นและผลิตภัณฑ์อาหารแปรรูป ด้านอาหาร เพอ่ื พัฒนาศนู ย์ผลิตเมลด็ พันธ์ุ การขาดแคลนแรงงานในการเกบ็ เกยี่ วผลผลติ โดยมีปรมิ าณการสง่ ออก 28,037 ตัน พืชตระกูลถ่ัวชุมชน และสามารถกระจาย สำ�หรับผลผลิตต่อไร่เพิ่มขึ้น เนื่องจาก ไปยงั ประเทศคคู่ า้ ส�ำ คญั ไดแ้ ก่ เมยี นมา เมล็ดพันธ์ุดีเข้าสู่ระบบการผลิตในชุมชน สภาพอากาศเอ้อื อ�ำ นวยต่อการเพาะปลูก สหรฐั อเมริกา และอินโดนีเซยี และตลาดเมล็ดพนั ธุ์ของไทย ไม่ประสบภาวะภัยแล้ง และมีปริมาณน้ํา 2. โครงการระบบส่งเสริมเกษตรแบบ เพยี งพอตอ่ การเพาะปลกู ส�ำ หรบั ภาพรวม แปลงใหญ่ เพอ่ื ใหเ้ กษตรกรรวมกลมุ่ กนั และ ผลผลิตท้ังประเทศลดลงตามการลดลง บริหารจัดการร่วมกัน ลดต้นทุนการผลิต ของเน้ือท่เี พาะปลูก และมีผลผลิตต่อหน่วยเพมิ่ ข้นึ 26
ภาพแสดงแหล่งเพาะปลูกถ่ัวลสิ งของประเทศไทย เนื้อท่เี พาะปลกู (ไร่) > 1,000 201-1,000 ≤ 200 ไมม่ ีเนื้อท่เี พาะปลูก เนื้อทีเ่ พาะปลูกและผลผลิตเกบ็ เก่ียวรายเดอื น หน่วย: ร้อยละ ปีเพาะปลูก 2564/65 แหลง่ เพาะปลกู 5 อนั ดับแรก ล�ำ ปาง แม่ฮอ่ งสอน เชยี งใหม่ ปี 2564 ปี 2565 ขอนแก่น สกลนคร พ.ค. มิ.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ม.ค. ก.พ. มี.ค. เม.ย. พ.ค. ม.ิ ย. 18.76 20.35 8.50 10.23 5.78 2.18 2.21 11.81 15.30 3.41 1.24 0.23 2.26 19.76 17.29 9.97 8.06 7.21 0.37 2.23 12.12 18.42 1.72 0.59 ชว่ งเดอื นทเ่ี พาะปลูก ช่วงเดือนท่เี ก็บเกย่ี วผลผลติ ช่วงเดอื นทีเ่ พาะปลกู มาก ช่วงเดอื นที่เกบ็ เกี่ยวผลผลิตมาก 27
รนุ่ 1 (ฤดูฝน) ปลกู : พ.ค.-ต.ค. เกบ็ เกี่ยว: ก.ค.-ม.ค. ถ่วั ลิสง รุ่น 2 (ฤดูแลง้ ) ปลูก: พ.ย.-เม.ย. เกบ็ เกยี่ ว: ม.ค.-มิ.ย. รายการ การผลติ 2564/65 2565/66 รายการ การค้า 2564 2565 70,265 2563/64 25,074 2563 4.28 4.54 357 113,498 112,974 1. เนื้อทีเ่ พาะปลูก (ไร)่ 87,026 16,860 73,863 1. การค้าของโลก (ลา้ นตนั ) 1/ 4.92 2. ผลผลิต (ตนั ) 29,299 26,597 2. ใชใ้ นประเทศ (ตนั ) 127,812 3. ผลผลิตต่อไร่ (กก. ตอ่ ไร)่ 42,331 3. น�ำ เขา้ 2/ 4. ต้นทนุ การผลิต (บาท/ตัน) 337 25,471 360 ปริมาณ (ตัน) 99,295 89,387 90,125 5. ราคาทเ่ี กษตรกรขายได้ (บาท/ตนั ) 17,320 17,230 2,282 2,003 2,029 ถว่ั ลสิ งเปลอื กแหง้ คละ 46,980 6. ผลตอบแทนสทุ ธิ (บาท/ตนั ) 29,660 46,326 มูลคา่ (ลา้ นบาท) 29,096 782 963 1,681 4. ส่งออก 2/ 40 42 46 ปริมาณ (ตนั ) มลู คา่ (ล้านบาท) 5. ราคา (บาท/กก.) 2/ 5.1 ราคาน�ำ เขา้ 22.98 32.53 32.85 51.59 48.39 34.46 5.2 ราคาส่งออก จนี อนิ เดีย เมยี นมา อารเ์ จนตินา อนิ เดีย สหรฐั อเมรกิ า 6. คคู่ า้ ทีส่ �ำ คัญ 7. คแู่ ขง่ ที่สำ�คัญ ทม่ี า: 1/ กระทรวงเกษตรสหรฐั อเมรกิ า 2/ สำ�นักงานเศรษฐกิจการเกษตร โดยความร่วมมอื จากกรมศลุ กากร หมายเหตุ: 1. การผลติ ข้อ 1-3 ปีเพาปลูก 2565/66 ขอ้ มลู พยากรณ์ ณ เดือนมีนาคม 2566 2. ปเี พาะปลกู 2563/64 2564/65 2565/66 หมายถึง ปี 2563 2564 2565 การผลติ การตลาด มาตรการ ถั่วลิสง ปี 2565/66 เน้ือที่เพาะปลูก ปี 2565 มคี วามต้องการใชถ้ ัว่ ลิสง 1. โครงการส่งเสริมการเพ่ิมประสิทธิภาพ เพมิ่ ขึ้นจากปเี พาะปลูก 2564/65 เนอื่ งจาก ในประเทศ 112,974 ตนั เพอื่ การแปรรปู การผลติ พชื ตระกลู ถวั่ เพอื่ ความมนั่ คงดา้ นอาหาร ราคาอยู่ในเกณฑ์ดี และมีนโยบายส่งเสริม เป็นอาหารชนิดต่าง ๆ เช่น เนยถั่ว เพอ่ื พฒั นาศนู ยผ์ ลติ เมลด็ พนั ธพ์ุ ชื ตระกลู ถว่ั ชมุ ชน การปลกู พืชฤดูแลง้ ขนมขบเค้ียว เป็นต้น และมีการนำ�เข้า และสามารถกระจายเมล็ดพันธุ์ดีเข้าสู่ระบบ สำ�หรับผลผลิตต่อไร่เพ่ิมข้ึน เนื่องจาก 90,125 ตัน จากประเทศต่าง ๆ เช่น การผลิตในชุมชนและตลาดเมล็ดพันธุ์ของไทย ปริมาณน้ําฝนเพียงพอต่อการเจริญเติบโต จีน อนิ เดยี และเมียนมา 2. โครงการระบบสง่ เสรมิ เกษตรแบบแปลงใหญ่ ส่วนผลผลิตทั้งประเทศเพิ่มข้ึนตามการ เพื่อให้เกษตรกรรวมกลุ่มกันและบริหารจัดการ เพิ่มขึ้นของเนื้อที่เพาะปลูก ร่วมกัน ลดต้นทุนการผลิต และมีผลผลิต ตอ่ หนว่ ยเพมิ่ ข้นึ 28
ไมผ้ ลไม้ยนื ตน้
สรุปสถานการณ์การผลติ ไมผ้ ลไมย้ นื ตน้ ปี 2565 ยางพารา ปี 2565 ผลผลติ ลดลงตามการลดลงของเนือ้ ท่ีกรดี และผลผลิตต่อเนื้อที่กรดี เน่ืองจาก แหล่งผลิตทางภาคใต้ ภาคกลาง และภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มีปริมาณฝนตกชุกตั้งแต่ต้นปี 2565 ทำ�ใหจ้ ำ�นวนวนั กรดี ลดลง ประกอบกบั มกี ารระบาดของโรคใบรว่ งทำ�ใหต้ น้ ยางไมส่ มบรู ณ์ สง่ ผลใหป้ รมิ าณนาํ้ ยาง ทก่ี รีดได้ลดลง ปาล์มนํ้ามนั ปี 2565 ผลผลติ เพม่ิ ขน้ึ ตามการเพิ่มขึน้ ของเน้ือที่ให้ผลและผลผลติ ตอ่ เนื้อทใ่ี ห้ผล เนอ่ื งจากในชว่ งปลายปี 2563 ถงึ ปลายปี 2564 มปี รมิ าณนาํ้ ฝนมากขน้ึ ประกอบกบั ราคาปาลม์ นาํ้ มนั ทเี่ พม่ิ ขนึ้ จงู ใจใหเ้ กษตรกรดูแลใส่ปุ๋ยดี ทำ�ใหต้ ้นปาล์มมีความสมบูรณ์ ถึงแม้ว่าแหล่งผลิตสำ�คญั ในภาคใต้มจี ำ�นวน ทะลายปี 2565 ลดลงจากปี 2564 เลก็ นอ้ ย แตป่ รมิ าณฝนทต่ี กอยา่ งตอ่ เนอื่ งตงั้ แตป่ ลายปี 2564 ถงึ ปี 2565 ทำ�ให้ผลผลิตปาลม์ น้ํามนั มกี ารกระจายตัวอยา่ งสมา่ํ เสมอ ส่งผลให้น้าํ หนักทะลายเพมิ่ ขึ้น ไม้ผล ปี 2565 ผลผลติ ทุเรียนในภาพรวมเพม่ิ ขึ้นตามการเพมิ่ ของเนือ้ ท่ใี หผ้ ล แต่ผลผลิตตอ่ ไร่ ลดลง เนื่องจากสภาพอากาศทแี่ ปรปรวน ส่งผลกระทบต่อต้นทุเรยี นในช่วงออกดอก ทำ�ใหแ้ ตกยอดอ่อน แทนการออกดอก ส่วนเงาะ มงั คดุ และลองกอง ผลผลิตลดลง ตามการลดลงของเน้ือทใี่ หผ้ ลและผลผลติ ตอ่ เนือ้ ทใี่ ห้ผล เน่ืองจากเกษตรกรโค่นไม้ผล 3 ชนิดนี้ เพอ่ื เปลย่ี นไปปลูกพืชอน่ื เชน่ ทเุ รียน ประกอบกบั แหลง่ ผลติ ในภาคใตม้ ฝี นตกอยา่ งตอ่ เนอื่ ง ทำ�ใหก้ ารออกดอกและตดิ ผลนอ้ ยลง สำ�หรบั ล�ำ ไย แมว้ า่ เนอ้ื ทใี่ หผ้ ล จะเพม่ิ ขึน้ แต่เน่อื งจากสภาพอากาศไม่เอือ้ อำ�นวยต่อการออกดอกและตดิ ผลออ่ น ประกอบกับเกษตรกร ไม่มีแรงจูงใจในการดูแลรักษา ทำ�ให้ต้นลำ�ไยไม่สมบูรณ์เท่าที่ควร ส่งผลให้ผลผลิตและผลผลิตต่อเนื้อที่ ใหผ้ ลลดลง และในสว่ นของลนิ้ จี่ ถงึ แมว้ า่ เนอื้ ทใ่ี หผ้ ลจะลดลง แตเ่ นอ่ื งจากมอี ากาศหนาวเยน็ อยา่ งตอ่ เนอื่ ง ในชว่ งปลายปี 2564 ทำ�ใหก้ ารออกดอกตดิ ผลดี สง่ ผลใหผ้ ลผลติ และผลผลติ ต่อเน้ือทใี่ หผ้ ลเพม่ิ ข้ึน มะพร้าว ปี 2565 ผลผลิตเพิ่มขึ้นตามการเพ่ิมข้ึนของเน้ือท่ีให้ผลและผลผลิตต่อเนื้อท่ีให้ผล เน่ืองจากในช่วงปลายปี 2564 แหล่งผลิตสำ�คัญในภาคกลางและภาคใต้ มีสภาพอากาศเอ้ืออำ�นวย และในปี 2565 ปรมิ าณนา้ํ ฝนดกี วา่ ปีที่ผา่ นมา ทำ�ให้ต้นมะพร้าวไดร้ บั ปริมาณนา้ํ ฝนเพียงพอ ประกอบกบั การระบาดของโรคและแมลงศตั รูพืชลดลง สง่ ผลให้ต้นมะพร้าวสมบรู ณ์ มีการตดิ จั่นและออกผลเพ่ิมขนึ้ กาแฟ ปี 2565 ผลผลิตลดลงตามการลดลงของเน้อื ทใ่ี หผ้ ลและผลผลติ ต่อเน้ือทีใ่ ห้ผล เน่อื งจาก แหล่งผลิตใหญ่ทางภาคใต้ ต้นปาล์มน้ํามันและทุเรียนที่ปลูกแซมไว้ในสวนกาแฟโตเต็มที่ เกษตรกร จึงทยอยโค่นต้นกาแฟออก ประกอบกับได้รับผลกระทบจากฝนที่ตกลงมาในช่วงกาแฟออกดอก ท�ำให้ดอกร่วงและตดิ ผลนอ้ ย 30
ภาพแสดงแหลง่ เพาะปลกู ยางพาราของประเทศไทย เนอื้ ทเี่ พาะปลูก (ไร)่ > 500,000 200,001-500,000 50,001-200,000 ≤ 50,000 ไม่มเี นื้อทเี่ พาะปลูก ผลผลิตเกบ็ เกี่ยวรายเดือน ปี 2565 ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. หน่วย: ร้อยละ 9.61 10.17 10.01 9.83 ม.ค. ก.พ. มี.ค. เม.ย. พ.ค. มิ.ย. ก.ค. แหลง่ เพาะปลกู 11.42 8.08 3.54 2.30 5.32 ธ.ค. 5 อนั ดับแรก 7.72 8.95 13.05 สุราษฎร์ธานี สงขลา นครศรีธรรมราช ตรงั ยะลา ช่วงเดอื นทเ่ี กบ็ เก่ยี วผลผลิต ช่วงเดอื นท่เี กบ็ เก่ยี วผลผลติ มาก 31
ปลกู : ตลอดป ี ยางพารา เกบ็ เกี่ยว: ม.ค.-ธ.ค. (ธ.ค. เป็นช่วงผลผลติ ออกมาก) การผลติ การคา้ รายการ รายการ 2563 2564 2565 2563 2564 2565 1. จำ�นวนครัวเรือน (ครัวเรือน) 1,700,602 1,682,638 1,667,652 1. การคา้ ของโลก * (ลา้ นตัน) 1/ 9.89 10.48 10.44 2. เนือ้ ทย่ี นื ต้น (ไร)่ 24,753,253 24,466,804 24,089,607 2. สว่ นแบง่ การตลาดโลก (%) 38.28 39.47 41.09 3. ใช้ในประเทศ (ลา้ นตัน) 2/ 0.58 0.62 1.04 3. เนอ้ื ทีก่ รีดได้ (ไร่) 21,984,446 21,975,567 21,928,410 4. ส่งออก 3/ ปริมาณ (ตัน) 3,735,499 4,096,468 4,411,808 4. ผลผลติ ยางแผน่ ดบิ (ตนั ) 4,859,666 4,892,451 4,825,907 มลู คา่ (ลา้ นบาท) 181,934 246,898 281,201 5. ผลผลติ ยางแผ่นดิบต่อไร่ (กก. ตอ่ ไร)่ 221 223 220 4.1 ยางแผ่นรมควัน ปริมาณ (ตัน) 379,330 509,072 456,133 6. ตน้ ทนุ การผลติ ยางแผน่ ดบิ (บาท/ตนั ) 59,050 58,730 62,410 มลู ค่า (ลา้ นบาท) 20,184 34,294 30,071 7. ราคาท่ีเกษตรกรขายได้ (บาท/ตนั ) 4.2 ยางแท่ง ปรมิ าณ (ตัน) 1,092,650 1,658,651 1,662,155 7.1 ยางแผ่นดบิ ช้นั 3 44,850 51,965 51,678 มูลค่า (ลา้ นบาท) 47,856 90,102 97,742 7.2 น้ํายางสดคละ 40,702 46,764 47,002 4.3 น้าํ ยางขน้ ** ปรมิ าณ (ตนั ) 682,668 705,016 654,686 8. ผลตอบแทนสทุ ธยิ างแผน่ ดบิ (บาท/ตนั ) -14,200 -6,765 -10,732 มลู คา่ (ล้านบาท) 39,480 49,045 47,642 4.4 ยางคอมพาวด ์ 9. มาตรฐาน ปริมาณ (ตนั ) 48,414 54,927 48,516 9.1 ยางแผ่นดิบ: สำ�นักตลาดกลางยางพาราได้กำ�หนดคุณภาพ ยางแผ่นดิบ มลู คา่ (ล้านบาท) 7,487 10,761 10,560 เป็น 4 ชั้น ไดแ้ ก่ ยางแผน่ ดบิ คณุ ภาพ 1 ยางแผน่ ดิบคุณภาพ 2 ยางแผน่ ดิบ 4.5 ยาง Mixture คุณภาพ 3 ยางแผน่ ดิบคุณภาพ 4 ปริมาณ (ตัน) 1,489,237 1,106,541 1,531,905 มลู คา่ (ลา้ นบาท) 65,538 60,172 92,583 9.2 ยางแทง่ : เอกสารวชิ าการยางแทง่ เอสทอี าร์ 2/2538 สถาบันวจิ ยั ยาง 4.6 ยางอ่ืน ๆ กรมวิชาการเกษตร ปริมาณ (ตนั ) 43,200 62,261 58,143 มลู คา่ (ล้านบาท) 1,389 2,524 2,603 5. ราคาสง่ ออก (บาท/กก.) 3/ ทมี่ า: 1/องค์การยางระหว่างประเทศ 2/ กองการยาง กรมวิชาการเกษตร 5.1 ยางแผ่นรมควันชั้น 3 54.71 65.23 66.23 3/สำ�นักงานเศรษฐกจิ การเกษตร โดยความรว่ มมือจากกรมศุลกากร 5.2 ยางแทง่ 43.00 53.77 54.87 5.3 นาํ้ ยางขน้ 36.99 43.71 44.44 4/การยางแห่งประเทศไทย 6. ราคาตลาดลว่ งหนา้ (บาท/กก.) 4/ หมายเหต:ุ 1. การผลติ ข้อ 1-5 ปี 2565 ข้อมูลพยากรณ์ ณ เดอื นมนี าคม 2566 2. * การคา้ ของโลกในปี 2565 เปน็ ค่าประมาณการ 6.1 ยางแผน่ รมควนั ช้ัน 3 (TOCOM) 52.79 65.31 61.07 6.2 ยางแผ่นรมควนั ชนั้ 3 (SGX) 54.37 65.13 62.39 3. ** การสง่ ออกนํา้ ยางข้นไดป้ รบั เป็นยางธรรมชาตแิ ลว้ 7. คคู่ า้ ทสี่ ำ�คัญ โดยนำ�ปรมิ าณสง่ ออก คณู ด้วย 0.6 7.1 ยางแผน่ รมควนั มาเลเซยี จนี ญ่ีปุ่น สหภาพยุโรป สหรฐั อเมริกา การผลิต 7.2 ยางแทง่ จีน สหภาพยุโรป สหรฐั อเมริกา ญป่ี ุ่น 7.3 นา้ํ ยางขน้ มาเลเซีย จีน ยางพารา ปี 2565 เน้อื ท่ีกรดี ไดล้ ดลง 7.4 ยางคอมพาวด์ จีน สหรฐั อเมรกิ า สหภาพยุโรป 8. คู่แขง่ ทส่ี �ำ คญั อินโดนเี ซยี เวียดนาม มาเลเซยี จากปี 2564 เนือ่ งจากเกษตรกรโค่นต้นยาง อายมุ ากทใี่ หผ้ ลผลติ ไดน้ อ้ ย แลว้ ปรบั เปลยี่ น ไปปลูกพืชอ่ืนซ่งึ ใหผ้ ลตอบแทนที่ดีกว่า เชน่ การตลาด มาตรการ ไมผ้ ล ปาลม์ นาํ้ มนั และมนั ส�ำ ปะหลงั เปน็ ตน้ สำ�หรับผลผลิตต่อเนื้อที่กรีดได้ลดลง ความต้องการใช้ยางพาราของไทยเพิ่มข้ึน คณะกรรมการนโยบายยางธรรมชาติ มีแนวทางมาตรการ เนื่องจากแหล่งผลิตทางภาคใต้ ภาคกลาง โดยผลิตภัณฑ์ยางในกลุ่มอุตสาหกรรมยางล้อ เพอ่ื แกไ้ ขปญั หายางพาราอยา่ งเปน็ ระบบครบวงจร ตง้ั แตต่ น้ นาํ้ คอื และภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื มปี รมิ าณฝน ยางยืด ถุงมือยาง ที่มีปริมาณการใช้ยางพารา เกษตรกร จนถงึ ปลายนา้ํ คอื ภาคอตุ สาหกรรม โดยมโี ครงการประกนั ตกชกุ ตงั้ แตต่ น้ ปี 2565 ท�ำ ใหจ้ �ำ นวนวนั กรดี เพม่ิ ขนึ้ ในสว่ นของการสง่ ออกยางพารา ในปี 2565 รายได้เกษตรกรชาวสวนยาง ระยะที่ 4 โดย กยท. เพ่ือช่วยเหลือ ลดลง ประกอบกับยังมีการระบาดของ มีการส่งออกเพ่ิมสูงข้ึนจากปีท่ีผ่านมาร้อยละ เกษตรกรที่ได้รับความเดือดร้อนจากภาวะราคายางตกต่ํา และ โรคใบรว่ งท�ำ ใหต้ น้ ยางไมส่ มบรู ณ์ ปรมิ าณนา้ํ ยาง 7.70 โดยมีการส่งออกเพ่ิมข้ึนในยางแท่งและ มาตรการดา้ นการตลาดและการแปรรปู ไดแ้ ก่ โครงการสนบั สนนุ ที่กรีดได้ลดลง ส่งผลให้ภาพรวมผลผลิต ยางผสมหรอื ยางมกิ ซเ์ จอร์ ในขณะทยี่ างแผน่ รมควนั สินเชอื่ เปน็ เงนิ ทุนหมุนเวียนแกส่ ถาบันเกษตรกรเพ่ือรวบรวมยาง ทง้ั ประเทศลดลงจากปที ่แี ล้ว นาํ้ ยางขน้ และยางคอมปาวดม์ ปี รมิ าณการสง่ ออก โครงการสนบั สนนุ สนิ เชอื่ สถาบนั เกษตรกรแปรรปู ยางพารา โครงการ ลดลงเม่อื เทยี บกับปีทผี่ ่านมา สนบั สนนุ สนิ เชอื่ ผปู้ ระกอบการผลติ ผลติ ภณั ฑย์ าง โครงการสง่ เสรมิ การใช้ยางของหน่วยงานภาครัฐ โครงการสนับสนุนสินเช่ือเป็น เงนิ ทนุ หมนุ เวยี นแกผ่ ้ปู ระกอบกิจการไม้ยางและผลิตภณั ฑ์ 32
ภาพแสดงแหล่งเพาะปลูกปาลม์ นา้ํ มนั ของประเทศไทย เน้ือทเ่ี พาะปลูก (ไร)่ > 50,000 20,001-50,000 5,001-20,000 ≤ 5,000 ไม่มีเน้ือทเี่ พาะปลูก ผลผลิตเก็บเกยี่ วรายเดือน หนว่ ย: รอ้ ยละ ปี 2565 แหลง่ เพาะปลูก 5 อันดับแรก ม.ค. ก.พ. ม.ี ค. เม.ย. พ.ค. มิ.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. 4.95 6.24 9.01 8.90 8.70 8.11 7.80 8.61 9.87 10.09 8.93 8.79 สุราษฎร์ธานี กระบ ี่ ชุมพร นครศรีธรรมราช ตรงั ช่วงเดือนทเี่ กบ็ เกย่ี วผลผลิต ช่วงเดอื นท่เี กบ็ เก่ียวผลผลติ มาก 33
ปลูก: ตลอดป ี ปาล์มนํา้ มนั เก็บเกย่ี ว: ม.ค.-ธ.ค. (ก.ย.-ต.ค. เปน็ ช่วงผลผลติ ออกมาก) การผลิต การคา้ รายการ 2563 2564 2565 รายการ 2563 2564 2565 1. จ�ำ นวนครัวเรือน (ครวั เรือน) 394,214 400,575 407,225 1. การคา้ ของโลก (ลา้ นตัน) 1/ 48.49 48.19 43.79 2. ส่วนแบง่ การตลาดโลก (%) 0.45 1.26 2.22 2. เนือ้ ท่ยี นื ตน้ (ไร่) 6,221,870 6,296,151 6,408,140 3. ใชใ้ นประเทศ (ลา้ นตัน) 3. เน้อื ที่ให้ผล (ไร)่ 5,870,772 6,033,736 6,150,373 3.1 เพือ่ การบริโภค 1.16 1.24 1.25 4. ผลผลิต (ตนั ) 16,221,974 16,903,728 19,061,392 3.2 ผลิตไบโอดีเซล 1.50* 1.15 0.92 5. ผลผลติ ต่อไร่ (กก. ตอ่ ไร)่ 2,763 2,802 3,099 4. นำ�เข้า 2/ 6. ต้นทนุ การผลิต (บาท/ตัน) 3,040 3,070 3,520 ปริมาณ (ตนั ) 91,272 59,216 60,765 7. ราคาทเี่ กษตรกรขายได้ (บาท/ตัน) มลู ค่า (ล้านบาท) 2,926 2,461 4,360 ปาล์มนาํ้ มนั ทงั้ ทะลาย 4,272 6,499 7,893 5. สง่ ออก 2/ นน.>15 กก.ขึน้ ไป ปริมาณ (ตนั ) 297,917 789,495 1,100,479 8. ผลตอบแทนสุทธิ (บาท/ตัน) 1,232 3,429 4,373 มูลค่า (ล้านบาท) 6,619 30,190 51,358 9. มาตรฐาน 6. ราคา 2/ 9.1 นํา้ มนั เพื่อการบริโภคประกาศสาธารณสุข ฉบบั ท่ี 56 (2542) 184 (2542) 6.1 ราคานำ�เขา้ (บาท/กก.) 32.06 41.55 71.75 234 (2544) 6.2 ราคาส่งออก (บาท/กก.) 22.22 38.24 46.67 9.2 เชื้อเพลิง B100 มาตรฐาน EURO BN 14214 7. ค่คู า้ ทส่ี ำ�คญั อนิ เดยี มาเลเซยี เมยี นมา เคนยา เนเธอรแ์ ลนด์ 8. คแู่ ขง่ ทีส่ ำ�คัญ อนิ โดนเี ซยี มาเลเซีย กวั เตมาลา โคลอมเบีย ปาปวั นวิ กนิ ี ท่มี า: 1/ กระทรวงเกษตรสหรัฐอเมรกิ า 2/ สำ�นกั งานเศรษฐกจิ การเกษตร โดยความรว่ มมือจากกรมศุลกากร หมายเหตุ: 1. การผลิต ขอ้ 1-5 ปี 2565 ข้อมลู พยากรณ์ ณ เดือนมีนาคม 2566 2. * รวมปริมาณการนำ�นาํ้ มนั ปาล์มดิบไปใช้เปน็ เชอื้ เพลิงเพ่ือผลติ เป็นกระแสไฟฟา้ ตามมาตรการปรบั สมดลุ นาํ้ มนั ปาล์มในประเทศ การผลิต การตลาด มาตรการ ปาล์มนํ้ามัน ปี 2565 เนื้อท่ีให้ผลเพิ่มขึ้น ปี 2565 มีความต้องการใช้น้ํามันปาล์มดิบ คณะกรรมการนโยบายปาล์มน้ํามันแห่งชาติ (กนป.) จากปี 2564 เน่ืองจากปาล์มน้ํามันท่ีปลูกใหม่ เพอ่ื การบรโิ ภค 1.25 ลา้ นตนั สงู ขน้ึ จาก 1.24 ลา้ นตนั มีมาตรการแก้ไขปัญหาราคาปาลม์ นาํ้ มนั และนา้ํ มนั ปาลม์ ดงั น้ี ในปี 2562 ซึ่งเกษตรกรขยายเน้ือที่โดยปลูก ในปี 2564 ร้อยละ 0.81 ในขณะท่ีมีความตอ้ งการ 1. โครงการประกนั รายไดช้ าวสวนปาลม์ นาํ้ มนั ปี 2564 - ในพ้ืนท่ีว่างเปล่า และทดแทนพืชอื่นเริ่มให้ผล ใชน้ ํ้ามันปาล์มดบิ เพ่ือผลิตไบโอดเี ซล 0.92 ล้านตัน 2565 ผลติ ได้ในปนี ี้ ลดลงจาก 1.15 ล้านตัน ในปี 2564 รอ้ ยละ 20.00 2. โครงการผลักดนั การส่งออกนํา้ มันปาล์มเพื่อลดผลผลติ สำ�หรับผลผลิตต่อไร่เพ่ิมข้ึน เนื่องจาก เน่ืองจากภาครัฐประกาศปรับลดระดับสถานการณ์ สว่ นเกนิ ปี 2565 เป้าหมาย 150,000 ตันน้ํามันปาล์มดิบ เดมิ ปริมาณนํ้าฝนมากข้ึนในช่วงปลายปี 2563 แพรร่ ะบาดของโรคโควดิ -19 จากโรคตดิ ตอ่ อนั ตราย ภายในเดือนกันยายน 2565 เป็น สิ้นสุดเดือนธันวาคม 2565 ถงึ ชว่ งปลายปี 2564 ประกอบกบั ราคาปาลม์ นา้ํ มนั เป็นโรคติดตอ่ ทตี่ ้องเฝ้าระวัง ต้ังแต่ 1 ตุลาคม 2565 ด้วยการสนับสนุนค่าใช้จ่ายในการบริหารจัดการสำ�หรับ ทเ่ี พ่มิ ขึน้ เกษตรกรดแู ลใส่ปุย๋ ดี ท�ำ ใหป้ าล์มนาํ้ มนั การดำ�เนินชีวิตของประชาชนเข้าสู่ภาวะปกติ การส่งออกเฉพาะน้ํามันปาล์มดิบ ในอัตราไม่เกิน 2.00 บาท มีความสมบูรณ์ ส่งผลให้ภาพรวมผลผลิต ทำ�ให้เกิดกิจกรรมทางเศรษฐกิจเพิ่มมากข้ึน เช่น ต่อกิโลกรัม เม่ือระดับสต็อกน้ํามันปาล์มดิบในประเทศสูงกว่า เพิ่มขึ้นตามการเพิ่มขึ้นของเนื้อที่ให้ผล การท่องเที่ยว การเดินทาง ส่งผลดีต่อธุรกิจ 300,000 ตนั รา้ นอาหาร โรงแรม ท�ำ ใหค้ วามตอ้ งการใชน้ าํ้ มนั ปาลม์ 3. มาตรการและแนวทางขบั เคลอ่ื นการเพมิ่ มลู คา่ ปาลม์ นาํ้ มนั 34 เพอ่ื การบรโิ ภคเพมิ่ ขน้ึ อยา่ งไรกต็ าม จากสถานการณ์ และนํ้ามันปาล์ม เดิมมผี ลติ ภัณฑเ์ ปา้ หมาย 6 ผลิตภณั ฑ์ ได้แก่ ความขดั แยง้ ระหวา่ งยเู ครนและรสั เซยี กระทบตอ่ ภาค ผลิตภัณฑ์สารหล่อล่ืนพื้นฐาน น้ํามันหม้อแปลงไฟฟ้าชีวภาพ พลังงาน ท�ำ ให้ราคานา้ํ มนั ดิบและราคาน้ํามนั ปาลม์ สารซักล้างท่ีเป็นมิตรต่อส่ิงแวดล้อม น้ํามันหล่อลื่นและจาระบี ดิบทีน่ �ำ มาผลติ ไบโอดเี ซล (บ1ี 00) และนํา้ มนั ดเี ซล ชีวภาพ พาราฟิน และสารกำ�จัดศัตรูพืช/แมลง เปลี่ยนเป็น หมุนเรว็ ปรบั ตวั สูงขน้ึ ภาครัฐจงึ มมี าตรการปรับลด ผลิตภณั ฑ์เป้าหมาย 8 ผลิตภัณฑ์ โดยผลติ ภัณฑเ์ ป้าหมายใหม่ สัดส่วนการผสมน้ํามันปาล์มในน้ํามันดีเซลให้ลดลง 2 ผลิตภัณฑ์ ได้แก่ น้ํามันเช้ือเพลิงชีวภาพ กรีนดีเซล และ จากเดมิ เปน็ นาํ้ มนั ดเี ซลหมนุ เรว็ บ7ี เปน็ นาํ้ มนั ดเี ซล นา้ํ มันอากาศยานชวี ภาพ (ไบโอเจต็ ) (ตามมติ กนป. เมื่อวันที่ 4 หมนุ เรว็ บ5ี เพอ่ื ลดตน้ ทนุ การผลติ และราคาขายปลกี กมุ ภาพันธ์ 2565) นํ้ามันดีเซลหมุนเร็วลง จึงส่งผลให้ความต้องการใช้ นํา้ มันปาลม์ เพื่อผลติ ไบโอดีเซลลดลง
ภาพแสดงแหลง่ เพาะปลูกกาแฟของประเทศไทย เนอ้ื ทเ่ี พาะปลูก (ไร)่ > 5,000 1,001-5,000 ≤ 1,000 ไม่มีเนื้อทเี่ พาะปลกู ผลผลิตเก็บเกี่ยวรายเดอื น หนว่ ย: รอ้ ยละ ปีเพาะปลูก 2564/65 ปี 2564 ปี 2565 มิ.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. แหล่งเพาะปลูก 5 อันดบั แรก ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ม.ค. ก.พ. มี.ค. เม.ย. พ.ค. 1.94 5.74 13.85 34.39 22.86 20.49 0.72 0.01 0.0001 0.003 ชุมพร เชียงราย เชยี งใหม่ ระนอง นา่ น ช่วงเดอื นทเ่ี ก็บเกี่ยวผลผลติ ช่วงเดือนทีเ่ ก็บเกีย่ วผลผลิตมาก 35
ปลูก: ตลอดปโี ดยเฉพาะตน้ ฤดูฝน กาแฟ เกบ็ เกี่ยว: ต.ค.-พ.ค. และ ส.ค.-ก.ย. (ม.ค.-ม.ี ค. เปน็ ชว่ งผลผลิตออกมาก) รายการ การผลติ 2565 รายการ การคา้ 2565 2563 2564 2563 2564 1. จ�ำ นวนครวั เรือน (ครัวเรือน) 29,761 30,969 28,535 1. การค้าของโลก (ล้านตนั ) 1/ 8.31 8.66 8.64 2. เนอื้ ที่ยืนต้น (ไร่) 258,182 268,492 242,465 2. ส่วนแบง่ การตลาดโลก (%) 0.65 0.61 0.69 106,415 121,558 123,096 3. ใชใ้ นประเทศ (ตนั ) 95,471 94,403 96,027 พันธุ์อาราบกิ า้ 151,767 146,934 119,369 4. นำ�เข้า 2/ พนั ธุ์โรบัสตา้ 4.1 เมล็ดกาแฟ 3. เน้ือท่ใี ห้ผล (ไร)่ 224,624 228,705 202,812 ปริมาณ (ตนั ) 64,468 60,650 64,322 พันธุ์อาราบิก้า 94,277 99,418 99,877 มูลคา่ (ล้านบาท) 4,031 4,170 6,308 พนั ธุ์โรบัสตา้ 130,347 129,287 102,935 4.2 กาแฟสำ�เรจ็ รปู 4. ผลผลิต (ตนั ) 22,481 21,775 18,689 ปริมาณ (ตัน) 23,647 24,674 24,467 พนั ธ์อุ าราบกิ า้ 11,204 9,087 9,135 มลู คา่ (ล้านบาท) 2,583 2,744 3,230 พนั ธุ์โรบัสต้า 11,277 12,688 9,554 5. สง่ ออก2/ 5. ผลผลติ ต่อไร่ (กก. ตอ่ ไร)่ 100 95 92 5.1 เมล็ดกาแฟ พันธอุ์ าราบกิ ้า 119 91 91 ปรมิ าณ (ตนั ) 467 606 656 พนั ธุโ์ รบัสต้า 87 98 93 มูลคา่ (ล้านบาท) 93 116 126 6. ตน้ ทุนการผลิต (บาท/ตัน) 5.2 กาแฟสำ�เรจ็ รูป พนั ธุ์อาราบิก้า 66,050 79,570 82,820 ปริมาณ (ตนั ) 9,301 7,450 6,015 พนั ธ์โุ รบัสต้า 72,210 69,390 75,840 มลู คา่ (ล้านบาท) 782 733 641 7. ราคาทเี่ กษตรกรขายได้ (บาท/ตัน) 6. ราคา สารกาแฟคละ พนั ธ์ุอาราบิก้า 114,410 142,300 147,840 6.1 ราคานำ�เข้า (บาท/กก.) สารกาแฟคละ พันธโุ์ รบัสต้า 66,980 66,630 74,300 1) เมลด็ กาแฟดบิ 52.66 61.54 87.50 8. ผลตอบแทนสทุ ธิ (บาท/ตนั ) 2) เมลด็ กาแฟควั่ 258.43 386.85 528.82 พนั ธุ์อาราบิกา้ 48,360 62,730 65,020 3) กาแฟสำ�เร็จรปู 283.98 289.12 343.24 พนั ธุโ์ รบัสตา้ -5,230 -2,760 -1,540 6.2 ราคา ณ ตลาดนิวยอรค์ 9. มาตรฐาน (โรบสั ตา้ ) (บาท/กก.)3/ 47.61 56.51 81.16 9.1 มาตรฐานเมล็ดกาแฟโรบสั ต้า เลขท่ี มกษ.5700 - 2561 6.3 ราคา ณ ตลาดนิวยอร์ค 9.2 มาตรฐานเมลด็ กาแฟอาราบกิ า้ เลขท่ี มกษ.5701 - 2561 (อาราบิก้า) (บาท/กก.)3/ 102.44 125.69 200.53 ทมี่ า: 1/ กระทรวงเกษตรสหรัฐอเมริกา 6.4 ราคา ณ ตลาดลอนดอน 40.68 49.38 74.54 2/ ส�ำ นกั งานเศรษฐกิจการเกษตร โดยความรว่ มมือจากกรมศลุ กากร (โรบัสตา้ ) (บาท/กก.)4/ กัมพชู า ญีป่ ่นุ สงิ คโปร์ สหรฐั อเมรกิ า 3/ ICO 4/ www.theice.com 7. คูค่ ้าที่สำ�คญั หมายเหตุ: 1. ปี 2563 2564 2565 หมายถงึ ปีเพาะปลูก 2562/63 2563/64 2564/65 2. อัตราแปลง 8. คู่แข่งท่สี �ำ คัญ เวยี ดนาม อนิ โดนีเซยี 2.1 เมลด็ กาแฟดบิ (สารกาแฟ ) 2.6 กก. = กาแฟสำ�เร็จรปู 1 กก. 2.2 เมล็ดกาแฟดิบ (สารกาแฟ) 1.4 กก. = กาแฟควั่ 1 กก. 2.3 เมล็ดกาแฟสด 5 กก. = เมลด็ กาแฟแหง้ 2 กก. = สารกาแฟ 1 กก. การผลติ การตลาด มาตรการ กาแฟ ปี 2565 เน้ือทย่ี นื ตน้ และเนือ้ ทีใ่ ห้ผล 1. ผลผลิตกาแฟส่วนใหญ่แปรรูปเป็น 1. เปิดตลาดตามข้อตกลง WTO จัดสรรปริมาณนำ�เข้า ลดลงจากปี 2564 เนื่องจากแหล่งผลิตใหญ่ ผลิตภัณฑ์กาแฟเพ่ือบริโภคภายในประเทศ เมล็ดกาแฟในโควตา 5.25 ตัน อัตราภาษีในโควตาร้อยละ 30 ในภาคใตโ้ ดยเฉพาะจงั หวดั ชมุ พรและระนอง เกษตรกร และการส่งออก นอกโควตา ร้อยละ 90 และกาแฟสำ�เร็จรูปในโควตาปริมาณ มีการปลูกต้นปาลม์ น้ํามนั และทเุ รียนแซมในสวน 2. ความตอ้ งการใชภ้ ายในประเทศมแี นวโนม้ 134 ตนั อัตราภาษใี นโควตารอ้ ยละ 40 นอกโควตา ร้อยละ 49 กาแฟโตเต็มท่ี ประกอบกบั ราคาปาลม์ น้ํามนั และ เพม่ิ สงู ขนึ้ อยา่ งตอ่ เนอ่ื ง จากกระแสความนยิ ม 2. การนำ�เข้ากาแฟภายในกรอบ AFTA อยู่ในความดูแล ทุเรียนมีราคาสูง ทำ�ให้เกษตรกรบางส่วนทยอย ในการดม่ื กาแฟทเ่ี พมิ่ ขน้ึ โดยปจั จบุ นั มกี ารบรโิ ภค ของคณะอนุกรรมการพืชสวน ภายใต้คณะกรรมการนโยบาย โค่นต้นกาแฟลง ส่งผลให้เน้ือที่ให้ผลทั้งประเทศ กาแฟในรูปของกาแฟส�ำ เรจ็ รปู กาแฟ 3 in 1 และแผนพัฒนาการเกษตรและสหกรณ์เป็นผู้พิจารณาอนุญาต ลดลง ตามการโคน่ กาแฟในแหลง่ ผลติ ใหญใ่ นภาคใต้ และกาแฟพร้อมดืม่ นำ�เขา้ โดยไม่ใหม้ ผี ลกระทบตอ่ เกษตรกรและผู้ประกอบการ ส�ำ หรับผลผลติ ต่อไรล่ ดลง เนอื่ งจากแหล่งผลติ 3. ราคาเมล็ดกาแฟตลาดโลกเพิ่มข้ึน 3. ปจั จบุ นั ไดม้ กี ารจดั ท�ำ แผนพฒั นากาแฟแหง่ ชาติ ปี 2565 – ใหญ่ท่ีจังหวัดชุมพร ในช่วงกาแฟออกดอกได้รับ เนื่องจากปริมาณผลผลิตของโลกน้อยกว่า 2574 เพอื่ ปรบั ปรุงยทุ ธศาสตร์กาแฟให้สอดคล้องกับยุทธศาสตร์ ผลกระทบจากฝนท่ีตกลงมาทำ�ให้ดอกร่วง และ ปริมาณความตอ้ งการใช้ของโลก ชาติ เพื่อเพ่ิมประสิทธิภาพการจัดการระบบการผลิตกาแฟและ ตดิ ผลน้อย ส่งผลใหภ้ าพรวมผลผลติ ลดลง ยกระดับคณุ ภาพมาตรฐานและอตั ลกั ษณ์กาแฟไทย 36
ภาพแสดงแหลง่ เพาะปลกู ชาของประเทศไทย เนอ้ื ทีเ่ พาะปลกู (ไร)่ > 5,000 1,001-5,000 ≤ 1,000 ไม่มเี นือ้ ที่เพาะปลกู ผลผลิตเกบ็ เก่ยี วรายเดือน หนว่ ย: รอ้ ยละ ม.ค. ก.พ. มี.ค. เม.ย. พ.ค. ปี 2565 ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. แหลง่ เพาะปลูก 1.53 3.13 3.83 4.68 5.88 5 อันดบั แรก ม.ิ ย. ก.ค. 9.72 10.65 11.47 14.91 17.97 เชยี งราย เชยี งใหม่ นา่ น 7.40 8.83 แพร ่ แมฮ่ ่องสอน ชว่ งเด อื นที่เก็บ เกี่ยวผล ผลิต ชว่ งเดอื นท่เี ก็บเกย่ี วผลผลิตมาก 37 หมายเหต:ุ ข้อมูลรอ้ ยละผลผลิตเก็บเกยี่ วรายเดอื นจากกรมสง่ เสริมการเกษตร
ปลูก: ตลอดปโี ดยเฉพาะต้นฤดฝู น ชา เก็บเกย่ี ว: ม.ค.-ธ.ค. (พ.ย.-ธ.ค. เป็นชว่ งผลผลติ ออกมาก) รายการ การผลิต 2565 รายการ การคา้ 2565 2563 2564 2563 2564 1. เน้ือท่ีให้ผล (ไร)่ 126,987 128,463 132,020 1. การคา้ ของโลก (ล้านตนั ) 1/ 2.53 2.44 n.a. ชาอสั สัมสด 116,541 118,204 121,169 2. ส่วนแบง่ การตลาดโลก (%) 0.11 0.14 n.a. 10,446 10,259 10,851 3. น�ำ เขา้ 2/ ชาจีนสด 3.1 ชาแห้ง 2. ผลผลติ ชาสด (ตัน) 101,812 103,420 106,457 ชาด�ำ ปริมาณ (ตัน) 6,397 7,835 9,463 ชาอสั สัมสด 94,631 96,218 98,753 มูลคา่ (ล้านบาท) 273 275 443 ชาจีนสด 7,181 7,202 7,704 ชาเขยี ว ปรมิ าณ (ตัน) 4,370 3,977 4,716 3. ผลผลิตต่อไร่ (กก. ตอ่ ไร่) มลู ค่า (ล้านบาท) 544 455 360 ชาอัสสมั สด 812 814 815 3.2 ผลิตภณั ฑช์ า ชาจีนสด 687 702 710 ปรมิ าณ (ตัน) 205 511 398 4. ต้นทุนการผลิต (บาท/ตัน) มลู คา่ (ล้านบาท) 90 197 161 ชาอสั สมั สด 9,995 10,166 10,286 4. สง่ ออก2/ ชาจีนสด 37,027 36,669 39,645 4.1 ชาแห้ง 5. ราคาทีเ่ กษตรกรขายได้ (บาท/ตนั ) ชาด�ำ ปรมิ าณ (ตัน) 1,385 1,999 2,282 ชาอัสสัมสดคละ 15,063 15,334 15,288 มลู ค่า (ลา้ นบาท) 47,846 55,500 69,167 ชาเขยี ว ปริมาณ (ตัน) 209 310 399 ชาจนี เบอร์ 17 สดคละ 1,287 1,482 1,005 6. ผลตอบแทนสุทธิ (บาท/ตนั ) มลู ค่า (ล้านบาท) 525 466 317 4.2 ผลติ ภัณฑ์ชา ชาอัสสมั สด 5,068 5,168 5,002 ปริมาณ (ตนั ) 1,504 2,234 2,174 ชาจีนสด 10,818 18,831 29,522 มลู คา่ (ล้านบาท) 280 439 456 7. มาตรฐาน 5. ราคา (บาท/กก.) 2/ มาตรฐานใบชาสด เลขที่ มกษ.5905 - 2561 5.1 ราคานำ�เข้าชาแหง้ 76 62 57 5.2 ราคาน�ำ เข้าผลติ ภณั ฑช์ า 440 386 404 5.3 ราคาส่งออกชาแหง้ 275 223 218 ทม่ี า: 1/ องคก์ ารอาหารและการเกษตรแห่งสหประชาชาติ 2/สำ�นักงานเศรษฐกิจการเกษตร โดยความรว่ มมือจากกรมศลุ กากร 5.4 ราคาสง่ ออกผลิตภณั ฑ์ชา 187 197 210 หมายเหตุ: 1. การผลิต ขอ้ 1-3 ปี 2565 ข้อมูลพยากรณ์ ณ เดือนมีนาคม 2565 6. คู่คา้ ทส่ี ำ�คญั สหรฐั อเมริกา จีน อินโดนเี ซีย กมั พูชา 2. n.a. หมายถงึ ยังไม่มขี ้อมลู เวียดนาม 3. อัตราแปลง: ชาสด 5 กก. = ชาแหง้ 1 กก. 7. คู่แขง่ ทีส่ �ำ คัญ เคนยา จนี อนิ เดยี ศรลี ังกา การผลิต การตลาด มาตรการ ชาอัสสัม ปี 2565 เนื้อที่ให้ผลเพ่ิมข้ึนจาก ปี 2564 1. การส่งออกชาแห้งและผลิตภัณฑ์ เปิดตลาดตามข้อตกลง WTO โดยมีอัตราภาษี เน่ืองจากต้นชาที่ปลูกในปี 2562 เร่ิมให้ผลผลิตได้ในปีนี้ มีปริมาณลดลงจากปีที่ผ่านมา โดยมีตลาด นำ�เข้าในโควตารอ้ ยละ 30 และนอกโควตารอ้ ยละ 90 สำ�หรับผลผลิตรวมและผลผลิตต่อไร่เพิ่มข้ึน เน่ืองจากสภาพ สง่ ออกหลกั ไดแ้ ก่ สหรฐั อเมรกิ า จนี อนิ โดนเี ซยี ปริมาณเปดิ ตลาดในโควตาปีละ 625 ตนั และภายใต้ อากาศเออ้ื อ�ำ นวย เกษตรกรใหก้ ารดแู ลดี ตน้ ชาไดร้ บั นา้ํ เพยี งพอ กัมพชู า และเวยี ดนาม กรอบความตกลง AFTA อัตราภาษีนำ�เข้าร้อยละ 0 ประกอบกบั ความตอ้ งการของตลาดทงั้ ในและตา่ งประเทศเพม่ิ ขนึ้ 2. การนำ�เข้าชาแห้งมีปริมาณที่เพ่ิมข้ึน ไม่จ�ำ กดั ปรมิ าณ ราคาที่เกษตรกรขายได้อยู่ในเกณฑ์ดี ส่งผลให้การบำ�รุงดูแล จากปีที่ผ่านมา โดยนำ�เข้าจากประเทศจีน ดขี ึ้นด้วย เวียดนาม เมียนมา และอนิ โดนีเซยี ชาจีน ปี 2565 เน้ือที่ให้ผลเพิ่มข้ึนจากปี 2564 เน่ืองจากต้นชาที่ปลูก ปี 2560 - 2562 เร่ิมให้ผลผลิตได้ ในปีน้ี จากการส่งเสริมของภาครัฐ สำ�หรับผลผลิตรวม และผลผลิตต่อเน้ือที่ให้ผลเพิ่มขึ้นเนื่องจากสภาพอากาศ เออ้ื อ�ำ นวย มปี รมิ าณนา้ํ ฝนเพยี งพอ ประกอบกบั ความตอ้ งการ ของตลาดทั้งในและต่างประเทศเพิ่มขึ้น ราคาท่ีเกษตรกร ขายได้อยู่ในเกณฑ์ดี ส่งผลใหก้ ารบ�ำ รุงดูแลดีข้ึนดว้ ย 38
ภาพแสดงแหล่งเพาะปลกู พรกิ ไทยของประเทศไทย เนือ้ ท่เี พาะปลูก (ไร)่ > 500 ≤ 500 ไมม่ ีเนื้อทเ่ี พาะปลูก ผลผลติ เก็บเก่ยี วรายเดือน หน่วย: ร้อยละ ปี 2565 แหลง่ เพาะปลกู 3 อันดับแรก ม.ค. ก.พ. ม.ี ค. เม.ย. พ.ค. มิ.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. 24.53 58.22 15.90 1.35 จันทบุร ี ตราด ระยอง ช่วงเดอื นท่เี ก็บเกย่ี วผลผลติ ช่วงเดือนทีเ่ ก็บเกี่ยวผลผลติ มาก 39
ปลกู : ช่วงตน้ ฤดูฝน พริกไทย เก็บเก่ียว: ม.ค.- เม.ย. (ม.ค.-ก.พ. เปน็ ชว่ งผลผลติ ออกมาก) รายการ การผลิต 2565 รายการ การค้า 2564 2565 2563 2564 2563 1. จ�ำ นวนครวั เรือน (ครัวเรอื น) 1,049 1,042 1,031 1. ใชใ้ นประเทศ (ตัน) 6,280 7,818 7,417 2. เนื้อทย่ี นื ต้น (ไร่) 2,064 1,964 1,644 2. นำ�เขา้ 1/ 3. เน้ือทใี่ ห้ผล (ไร)่ 2,031 1,947 1,643 ปริมาณ (ตัน) 5,990 7,888 7,824 4. ผลผลติ (ตัน) 1,031 1,034 742 มูลคา่ (ลา้ นบาท) 701 1,039 1,220 5. ผลผลติ ตอ่ ไร่ (กก.ตอ่ ไร)่ 508 531 452 3. ส่งออก 1/ 6. ต้นทนุ การผลติ ปริมาณ (ตนั ) 865 1,103 1,149 พรกิ ไทยดำ� (บาท/ตนั ) 75,700 74,720 89,610 มลู ค่า (ลา้ นบาท) 145 187 307 7. ราคาท่ีเกษตรกรขายได้ (บาท/ตนั ) 4. ราคาส่งออก (บาท/กก.) 1/ 195.95 201.84 243.68 พริกไทยด�ำ คละ 91,337 133,512 150,012 5. คคู่ า้ ที่ส�ำ คัญ 8. ผลตอบแทนสทุ ธิ (บาท/ตนั ) 15,637 58,792 60,402 5.1 พริกไทยเม็ด แอฟริกาใต้ สหรัฐอเมรกิ า อติ าล ี 9. มาตรฐาน 5.2 พรกิ ไทยปน่ สหรัฐอเมรกิ า จนี ไตห้ วนั ฮอ่ งกง มาตรฐานผลติ ภณั ฑ์อตุ สาหกรรมพริกไทย มอก. 297-2556 6. คู่แขง่ ทสี่ �ำ คัญ เวยี ดนาม ท่มี า: 1/ ส�ำ นักงานเศรษฐกจิ การเกษตร โดยความรว่ มมือจากกรมศุลกากร หมายเหต:ุ ผลผลติ พรกิ ไทย หมายถงึ พรกิ ไทยด�ำ แหง้ การผลิต การตลาด มาตรการ พรกิ ไทย ปี 2565 เนอื้ ทใี่ หผ้ ลลดลงจากปี 2564 การเปดิ การคา้ เสรภี ายใตข้ อ้ ตกลง 1. สนับสนุนให้มีการรวมกลุ่ม เน่ืองจากต้นพริกไทยเป็นโรคเชื้อราแอนแทรคโนส AFTA ก�ำ หนดใหม้ กี ารเกบ็ ภาษีน�ำ เขา้ เกษตรกรเพอื่ เพม่ิ ศกั ยภาพ และยกระดบั (Anthracnose) จึงต้องร้ือออกเพื่อตัดปัญหา พริกไทยในอัตราร้อยละ 0 ส่งผลให้ คณุ ภาพสนิ คา้ การแพร่ระบาด ประกอบกับต้นพริกไทยบางส่วน การน�ำ เขา้ พรกิ ไทยเมด็ และพรกิ ไทยปน่ 2. ส่งเสริมการผลิตที่มีคุณภาพ มีอายุมากและให้ผลผลิตน้อย ทำ�ให้ไม่คุ้มค่า เพ่มิ ขน้ึ ทกุ ป ี โดยน�ำ เขา้ พริกไทยเมด็ ด้วยวิธีการผลิตตามมาตรฐาน GAP แกก่ ารลงทนุ ดแู ลตอ่ เกษตรกรจงึ ปรบั เปลยี่ นไปปลกู จากประเทศแอฟรกิ าใต้ สหรฐั อเมรกิ า รวมถึง การส่งเสริมการตลาดให้กับ ไมผ้ ลไมย้ ืนตน้ อ่นื เชน่ ทุเรยี น อิตาลี และนำ�เข้าพริกไทยป่นจาก สนิ คา้ ทไี่ ดก้ ารรบั รองมาตรฐานดงั กลา่ ว ส�ำ หรบั ผลผลติ ตอ่ ไรล่ ดลง เนอื่ งจากสภาพอากาศ ประเทศสหรัฐอเมริกา จีน ไต้หวัน ไม่เอ้ืออำ�นวยต่อการออกดอกและติดผล โดยมี ฮ่องกง เป็นหลกั สำ�หรบั การก�ำ หนด ฝนตกมากในช่วงปลายปี 2564 ถึงต้นปี 2565 ราคาพริกไทยแห้งท่ีเกษตรกรขายได้ ทำ�ให้ดอกพริกไทยร่วง ประกอบกับต้นพริกไทย พอ่ คา้ จะองิ ราคาพรกิ ไทยของเวยี ดนาม ในหลายพื้นท่ีเป็นโรคเช้ือราแอนแทรคโนส เปน็ หลกั เนอ่ื งจากเวยี ดนามเปน็ คแู่ ขง่ (Anthracnose) ซ่ึงการรักษาทำ�ได้ยากเกิดความ หลักของประเทศไทย เสยี หายตอ่ ตน้ พรกิ ไทย ท�ำ ใหต้ น้ พรกิ ไทยไมส่ มบรู ณ์ สง่ ผลให้ผลผลติ ภาพรวมลดลง 40
ภาพแสดงแหลง่ เพาะปลูกมะพร้าวผลแกข่ องประเทศไทย เนื้อที่เพาะปลกู (ไร)่ > 10,000 5,001-10,000 1,001-5,000 ≤ 1,000 ไมม่ ีเนื้อท่เี พาะปลกู ผลผลติ เกบ็ เกี่ยวรายเดอื น หนว่ ย: รอ้ ยละ (พนั ผล) ปี 2565 แหลง่ เพาะปลกู 5 อันดบั แรก ม.ค. ก.พ. ม.ี ค. เม.ย. พ.ค. มิ.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. 6.91 7.36 7.82 9.02 10.67 10.86 9.28 9.28 7.32 6.69 7.47 7.32 ประจวบครี ีขันธ์ ชมุ พร สรุ าษฏรธ์ านี ชว่ งเดือนทีเ่ ก็บเกย่ี วผลผลิต นครศรธี รรมราช ช่วงเดือนท่เี กบ็ เกี่ยวผลผลิตมาก สมทุ รสงคราม 41
ปลกู : ตลอดปโี ดยเฉพาะชว่ งต้นฤดฝู น มะพร้าวผลแก่ เกบ็ เกย่ี ว: ม.ค.-ธ.ค. (พ.ค.-มิ.ย. เปน็ ช่วงผลผลิตออกมาก) รายการ การผลิต รายการ การคา้ 2563 2564 2565 2563 2564 2565 1. จ�ำ นวนครัวเรือน (ครวั เรือน) 168,405 166,531 167,252 1. ใช้ในประเทศ (ตนั ) 1,441,122 1,206,116 1,166,042 2. น�ำ เข้า 1/ 2. เนอ้ื ที่ยนื ต้น (ไร่) 861,219 860,903 862,355 2.1 มะพร้าวผลแห้ง 3. เน้ือท่ใี หผ้ ล (ไร)่ 777,389 802,238 821,388 ปริมาณ (ตนั ) 356,923 196,306 142,274 4. ผลผลิตผลแก่ (พันผล) 618,246 651,856 679,232 มูลคา่ (ลา้ นบาท) 4,091 2,254 1,434 2.2 มะพร้าวฝอย 5. ผลผลิตต่อไร่ (ผล) 795 813 827 ปริมาณ (ตัน) 15,147 13,431 8,828 6. ต้นทุนการผลติ (บาท/ผล) 6.80 6.79 7.30 มลู คา่ (ลา้ นบาท) 934 946 607 7. ราคาที่เกษตรกรขายได้ (บาท/ผล) 2.3 กะทสิ �ำ เรจ็ รปู ปรมิ าณ (ตนั ) 64,489 41,792 41,918 มะพรา้ วผลแหง้ ทง้ั เปลอื กขนาดใหญ ่ 14.36 12.37 10.59 มลู คา่ (ล้านบาท) 2,923 1,933 2,142 8. ผลตอบแทนสทุ ธิ (บาท/ผล) 7.56 5.58 3.29 3. สง่ ออก 1/ 9. มาตรฐาน 3.1 มะพรา้ วผลแหง้ ปริมาณ (ตนั ) 11,758 10,124 9,400 มาตรฐานสินค้าเกษตรมะพรา้ ว มกษ. 18-2554 มลู คา่ (ล้านบาท) 353 343 352 3.2 มะพร้าวฝอย ปรมิ าณ (ตัน) 1,057 601 549 ทม่ี า: 1/ สำ�นกั งานเศรษฐกิจการเกษตร โดยความร่วมมือจากกรมศลุ กากร มูลค่า (ลา้ นบาท) 56 30 29 หมายเหตุ: การผลติ ข้อ 1-4 ปี 2565 ขอ้ มลู พยากรณ์ ณ เดอื นมีนาคม 2566 3.3 กะทสิ ำ�เร็จรูป ปรมิ าณ (ตนั ) 271,273 236,323 143,966 มูลคา่ (ลา้ นบาท) 13,262 12,801 7,944 4. ราคาน�ำ เข้า (บาท/ตัน) 1/ 4.1 มะพร้าวผลแหง้ 11,463 11,484 10,080 4.2 มะพร้าวฝอย 61,670 70,461 68,731 4.3 กะทสิ �ำ เร็จรปู 45,330 46,255 51,112 5. ราคาสง่ ออก (บาท/ตัน) 1/ 5.1 มะพรา้ วผลแหง้ 30,036 33,915 37,433 5.2 มะพรา้ วฝอย 52,757 50,037 52,662 5.3 กะทสิ �ำ เร็จรปู 48,890 54,167 55,181 6. คู่ค้าทส่ี ำ�คญั 6.1 มะพร้าวผลแหง้ อนิ โดนเี ซีย เวียดนาม 6.2 มะพร้าวฝอย ปากีสถาน สหรฐั อเมรกิ า 6.3 กะทิสำ�เร็จรปู สหรฐั อเมรกิ า ออสเตรเลยี แคนาดา 7. คู่แขง่ ท่ีส�ำ คญั อินโดนเี ซีย เวยี ดนาม การผลิต การตลาด มาตรการ มะพร้าวผลแก่ ปี 2565 เนื้อที่ให้ผล ปี 2565 มีความต้องการใช้มะพร้าว 1. มาตรการป้องกันการลักลอบและนำ�เขา้ มะพร้าวผิดกฎหมาย เพิ่มขึ้นจากปี 2564 เนื่องจากต้นมะพร้าว ประมาณ 1.166 ล้านตัน ลดลงจาก 1.206 1.1 น�ำ เขา้ มะพรา้ วผลไดเ้ พยี ง 2 ทา่ เรอื คอื ทา่ เรอื กรงุ เทพ และทา่ เรอื แหลมฉบงั ที่ปลูกเมื่อปี 2560 เริ่มให้ผลผลิตได้ ล้านตัน ในปี 2564 ร้อยละ 3.32 แบ่งเป็น 1.2 ควบคมุ การขนยา้ ยมะพรา้ วผลแก่ ครง้ั ละตัง้ แต่ 7,000 กโิ ลกรัมขนึ้ ไป ในปีนี้ โดยเป็นการปลูกเพิ่มในเนื้อที่ ความตอ้ งการใช้ในประเทศร้อยละ 39 ไดแ้ ก่ เนือ้ มะพร้าวขาว ครง้ั ละต้งั แต่ 2,500 กิโลกรัมข้ึนไป และเน้ือมะพรา้ วแห้ง คร้งั ละ ว่างเปล่าเดิมที่เคยปลูกมะพร้าว กะทสิ ด (ตลาดหวั ขดู ) รอ้ ยละ 29 กะทสิ �ำ เรจ็ รปู ต้ังแต่ 1,500 กิโลกรัมข้ึนไป ต้องขออนุญาตขนย้ายเข้ามาหรือออกจากท้องท่ี สำ�หรับผลผลิตต่อไร่เพิ่มขึ้น รอ้ ยละ 7 และอน่ื ๆ รอ้ ยละ 3 และการสง่ ออก ท่ีกำ�หนด ตามประกาศของคณะกรรมการกลาง ว่าด้วยราคาสินค้าและบริการ เนื่องจากในช่วงปลาย ปี 2564 แหล่งผลิต ร้อยละ 61 ซ่ึงการส่งออกส่วนใหญ่อยู่ในรูป (กกร.) ฉบบั ท่ี 53 พ.ศ. 2561 สำ�คัญในภาคกลาง และภาคใต้ ของกะทิสำ�เร็จรูป โดยปี 2565 มีปริมาณ 2. การบรหิ ารการนำ�เขา้ มะพรา้ วผลพกิ ัดฯ 0801.12.00 พกิ ัดฯ 0801.19.10 สภาพอากาศเอื้ออำ�นวย และในปี การสง่ ออกกะทสิ ำ�เร็จรูปรวม 0.144 ลา้ นตนั และพิกดั ฯ 0801.19.90 ภายใต้กรอบ AFTA ปี 2565 เปน็ ไปตามมตกิ ารประชุม 2565 ปริมาณนํ้าฝนดีกว่าปีที่แล้ว ลดลงจาก 0.236 ลา้ นตนั ในปี 2564 รอ้ ยละ 39 คณะกรรมการพชื น้าํ มนั ฯ ทำ�ให้ต้นมะพร้าวได้รับปริมาณนํ้าฝน เน่ืองจากมีความต้องการจากต่างประเทศ 3. มาตรการปกปอ้ งพเิ ศษ (Special Safeguard Measure: SSG) ภายใตค้ วาม เพียงพอ ประกอบกับโรคและแมลง ลดลง และทำ�ให้มีการนำ�เข้ามะพร้าวผล ตกลงเกษตรขององค์การการค้าโลก (WTO) สำ�หรับสินค้ามะพร้าวผล ปี 2565 ระบาดลดลง ส่งผลให้ต้นมะพร้าว 0.142 ล้านตัน ลดลงจาก 0.196 ล้านตัน หากมกี ารนำ�เข้ามะพร้าวผลพกิ ดั ฯ 0801.12.00 พกิ ัดฯ 0801.19.10 และพกิ ัดฯ สมบูรณ์ดี ทำ�ให้การติดจั่น ออกผล ในปี 2564 รอ้ ยละ 28 0801.19.90 ภายใต้กรอบ WTO หรอื กรอบตกลงเขตการค้าเสรีอาเซียน (AFTA) เพิ่มขึ้น รวมกันเกินกว่าปริมาณ Trigger Volume ท่ีกำ�หนด ให้จัดเก็บภาษีเพ่ิมขึ้นเป็น ร้อยละ 72 42
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103