5. คู่มือหลักสูตรเพื่อเสริมสร้างทักษะการดำรงชีวิตอิสระในบ้านสำหรับเด็กที่มีความบกพร่องทางสติปัญญา

คมู่ ือ หลกั สตู รเพ่อื เสรมิ สรา้ งทกั ษะการดารงชีวิตอสิ ระในบา้ น สาหรบั เดก็ ท่มี ีความบกพรอ่ งทางสติปัญญา สรุ ญั จติ วรรณนวล เอกสารเป็นสว่ นหน่งึ ของการศกึ ษาในหลกั สตู รการศกึ ษาดษุ ฎบี ณั ฑิต (กศ.ด.) สาขาวชิ าการศกึ ษาพเิ ศษ ของมหาวิทยาลยั ศรนี ครนิ ทรวโิ รฒ 2563

คมู่ ือ หลกั สตู รเพ่อื เสรมิ สรา้ งทกั ษะการดารงชีวิตอสิ ระในบา้ น สาหรบั เดก็ ท่มี ีความบกพรอ่ งทางสติปัญญา สรุ ญั จติ วรรณนวล เอกสารเป็นสว่ นหน่งึ ของการศกึ ษาในหลกั สตู รการศกึ ษาดษุ ฎบี ณั ฑิต (กศ.ด.) สาขาวชิ าการศกึ ษาพเิ ศษ ของมหาวิทยาลยั ศรนี ครนิ ทรวโิ รฒ 2563

คำนำ คมู่ อื หลกั สตู รเพ่อื เสรมิ สรา้ งทกั ษะการดารงชวี ิตอิสระในบา้ นสาหรบั เด็กท่มี ีความบกพร่อง ทางสติปัญญานี้ จัดทาขึน้ เพ่ือให้ผูส้ อนซ่ึงอาจเป็นครู พ่ีเลีย้ งเด็กพิการ ผูป้ กครองหรือจิตอาสา นาไปใชเ้ ป็นค่มู ือในการสอนทักษะการดารงชีวิตอิสระในบา้ นสาหรบั เด็กท่ีมีความบกพร่องทาง สติปัญญาตามหลักสูตรเพ่ือเสริมสรา้ งทักษะการดารงชีวิตอิสระในบา้ นสาหรับเด็กท่ีมีความ บกพรอ่ งทางสตปิ ัญญา ประกอบดว้ ย ทกั ษะการทาความสะอาดบา้ น การปรุงอาหาร การทาความ สะอาดภาชนะ การซกั ผา้ และการทาความสะอาดหอ้ งนา้ ซ่งึ มีหน่วยการเรียนรูท้ งั้ สนิ้ 5 หนว่ ย ดงั นี้ 1) บา้ นของฉันน่าอยู่ 2) อาหารของฉันน่ากิน 3) ถว้ ยจานของฉันน่าหยิบใช้ 4) เสือ้ ผา้ ของฉันน่า สวมใส่ และ 5) หอ้ งนา้ ของฉนั สะอาดจงั ขอขอบคุณ ดร.สมพร หวานเสร็จ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.วิยดา เหล่มตระกูล ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ยุวดี วิริยางกูร นางอ่อนแก้ว จรัสดารงค์วัฒน์ และนางสุมล ศรีใจ ผเู้ ช่ียวชาญท่ีกรุณาตรวจสอบและใหข้ อเสนอแนะในการพฒั นาเครื่องมือและการพฒั นาหลกั สตู ร ฉบับนีใ้ หม้ ีความสมบูรณ์ ขอขอบคุณผู้บริหาร ครู บุคลากร ผู้ปกครองและนักเรียนท่ีมีความ บกพร่องทางสติปัญญาของศนู ยก์ ารศึกษาพิเศษประจาจงั หวัดลาปาง ท่ีไดใ้ หค้ วามร่วมมือและ ชว่ ยเหลือในการพฒั นาหลกั สตู รฉบบั นี้ ทงั้ นี้ ผจู้ ดั ทาหวงั เป็นอย่างยิ่งว่า ค่มู ือหลกั สตู รเพ่ือเสริมสรา้ งทกั ษะการดารงชีวิตอิสระใน บา้ นสาหรบั เด็กท่มี ีความบกพรอ่ งทางสติปัญญานีจ้ ะก่อใหเ้ กดิ ประโยชนส์ งู สดุ ตอ่ ผสู้ อนต่อไป สรุ ญั จิต วรรณนวล นสิ ิตปรญิ ญาเอก สาขาวิชาการศึกษาพเิ ศษ มหาวทิ ยาลยั ศรีนครนิ ทรวิโรฒ

สำรบญั บทท่ี 1 การใชห้ ลกั สตู รเพ่อื เสรมิ สรา้ งทกั ษะการดารงชีวิตอสิ ระในบา้ น หนา้ สาหรบั เด็กท่มี ีความบกพรอ่ งทางสติปัญญา 1 บทท่ี 2 แนวทางการจดั กิจกรรม 6 บทท่ี 3 แนวทางการวดั และประเมนิ ผล 16 ภาคผนวก 20 21 หนว่ ยการเรียนรูท้ ่ี 1 บา้ นของฉนั นา่ อยู่ 132 หน่วยการเรยี นรูท้ ่ี 2 อาหารของฉนั น่ากนิ 164 หนว่ ยการเรียนรูท้ ่ี 3 ถว้ ยจานของฉนั นา่ หยบิ ใช้ 190 หนว่ ยการเรยี นรูท้ ่ี 4 เสือ้ ผา้ ของฉนั นา่ สวมใส่ 224 หนว่ ยการเรียนรูท้ ่ี 5 หอ้ งนา้ ของฉนั สะอาดจงั 302 แบบประเมินก่อนและหลงั การเสรมิ สรา้ งทกั ษะการดารงชีวิตอสิ ระในบา้ น สาหรบั เด็กท่มี ีความบกพรอ่ งทางสติปัญญา 329 แบบประเมินตามสภาพจรงิ การเสรมิ สรา้ งทกั ษะการดารงชวี ิตอสิ ระในบา้ น สาหรบั เดก็ ท่มี ีความบกพรอ่ งทางสติปัญญา 352 แบบสรุปผลการเสรมิ สรา้ งทกั ษะการดารงชีวิตอสิ ระในบา้ น สาหรบั เด็กท่มี ีความบกพรอ่ งทางสติปัญญา

บทที่ 1 กำรใชห้ ลักสตู รเพอ่ื เสริมสร้ำงทักษะกำรดำรงชีวิตอสิ ระในบ้ำน สำหรับเด็กทม่ี คี วำมบกพร่องทำงสติปัญญำ คมู่ อื หลกั สตู รเพ่อื เสรมิ สรา้ งทกั ษะการดารงชีวิตอสิ ระในบา้ นสาหรบั เด็กท่มี ีความบกพร่อง ทางสติปัญญาเป็นค่มู ือท่ีใชเ้ ป็นแนวทางสาหรบั ผสู้ อนในการเสริมสรา้ งทกั ษะการดารงชีวิตอิสระ ในบ้านสาหรบั เด็กท่ีมีความบกพร่องทางสติปัญญา จานวน 5 หน่วยการเรียนรู้ หรือ จานวน 5 กลมุ่ ทกั ษะ ไดแ้ ก่ หน่วยการเรียนรูท้ ่ี 1 บา้ นของฉนั น่าอยู่ (กลมุ่ ทกั ษะการทาความสะอาดบา้ น) หนว่ ยการเรยี นรูท้ ่ี 2 อาหารของฉนั น่ากิน (กลมุ่ ทกั ษะการปรุงอาหาร) หน่วยการเรยี นรูท้ ่ี 3 ถว้ ยจานของฉนั นา่ หยบิ ใช้ (กลมุ่ ทกั ษะการทาความสะอาดภาชนะ) หน่วยการเรียนรูท้ ่ี 4 เสือ้ ผา้ ของฉนั น่าสวมใส่ (กลมุ่ ทกั ษะการซกั ผา้ ) หน่วยการเรยี นรูท้ ่ี 5 หอ้ งนา้ ของฉนั สะอาดจงั (กลมุ่ ทกั ษะการทาความสะอาดหอ้ งนา้ ) กิจกรรมการเสริมสรา้ งทักษะการดารงชีวิตอิสระในบา้ นมุ่งเน้นใหผ้ ูเ้ รียนมีความรูเ้ ร่ือง การทางานบา้ น การลงมือทางานตามขนั้ ตอนอย่างต่อเน่ือง และการมีพฤติกรรมท่ีแสดงออกถึง การทางานบา้ นตามขนั้ ตอนจนสาเรจ็ ทกุ ครง้ั เป้ำหมำย 1. เพ่ือใหผ้ ูส้ อนมีความรูค้ วามเขา้ ใจในการเสริมสรา้ งทกั ษะการดารงชีวิตอิสระในบา้ น สาหรบั เดก็ ท่มี ีความบกพรอ่ งทางสตปิ ัญญา 2. เพ่ือใชเ้ ป็นแนวทางในการเสริมสรา้ งทักษะการดารงชีวิตอิสระในบา้ นสาหรบั เด็กท่ีมี ความบกพรอ่ งทางสตปิ ัญญา วิสยั ทัศนข์ องหลกั สูตร หลักสูตรเพ่ือเสริมสรา้ งทักษะการดารงชีวิตอิสระในบา้ นสาหรบั เด็กท่ีมีความบกพร่อง ทางสติปัญญาม่งุ พฒั นาผเู้ รียนท่ีมีความบกพร่องทางสติปัญญาใหม้ ีความสามารถในการทางาน

6 บ้านได้ตามขั้นตอนและสามารถนาไปปฏิบัติได้ในสถานท่ีท่ีต่างออกไป โดยมุ่งเน้นผู้เรียน เป็นสาคญั บนพนื้ ฐานความเช่ือว่า ทกุ คนสามารถเรียนรูแ้ ละพฒั นาตนเองไดเ้ ตม็ ตามศกั ยภาพ สมรรถนะสำคัญของผเู้ รยี น 1. ความสามารถในการทางาน 2. ความสามารถในการใชท้ กั ษะชวี ติ คณุ ลักษณะทพี่ งึ ประสงค์ 1. ฟังคาส่งั เป็น 2. รบั รูแ้ ละยอมรบั 3. ปฏบิ ตั ิตามแบบ 4. อดทนทางานจนเสรจ็ 5. ปอ้ งกนั อนั ตรายท่จี ะเกิดกบั ตนเองหรือผอู้ ่ืน 6. เพลดิ เพลนิ ขณะทางาน 7. มีเจตคตทิ ่ดี ีต่อการทางานบา้ น 8. ช่ืนชมผลงาน

7 บทท่ี 2 แนวทำงกำรจดั กจิ กรรม แนวทางการจัดกิจกรรมตามหลักสูตรเพ่ือเสริมสรา้ งทักษะการดารงชีวิตอิสระในบ้าน สาหรบั เด็กท่มี คี วามบกพรอ่ งทางสติปัญญา มีทงั้ หมด 5 ขนั้ ตอน ดงั นี้ 1. หลกั สตู รเพื่อเสรมิ สรา้ งทกั ษะ ขน้ั ตอนท่ี 1 การดารงชวี ติ อสิ ระในบา้ นสาหรบั ศกึ ษาหลกั สตู ร เด็กที่มีความบกพรอ่ งทาง สตปิ ัญญา ขนั้ ตอนท่ี 2 ผลการประเมนิ 2. คมู่ ือหลกั สตู รเพอ่ื เสรมิ สรา้ ง รวบรวมขอ้ มลู เก่ียวกบั ความสามารถพนื้ ฐาน ทกั ษะการดารงชวี ติ อสิ ระในบา้ น สาหรบั เดก็ ทีม่ คี วามบกพรอ่ งทาง ผเู้ รยี น 1. ผลการประเมนิ ตาม สตปิ ัญญา ขน้ั ตอนท่ี 3 สภาพจรงิ ประเมนิ ความสามารถ แบบประเมนิ กอ่ นและหลงั ฯ 2. บนั ทึกหลงั สอน ขนั้ ตอนท่ี 4 1. แผนการจดั การเรียนรู้ จดั กจิ กรรมการเรียนรู้ 2. ส่ือการสอน 3. แบบประเมินตาม สภาพจรงิ ฯ แบบประเมินกอ่ น ขนั้ ตอนท่ี 5 ผลการประเมนิ พฒั นาการ และหลงั ฯ ประเมินพฒั นาการ ขนั้ ตอนการจดั กจิ กรรมตามหลกั สตู รเพ่อื เสรมิ สรา้ งทกั ษะการดารงชีวิตอิสระในบา้ น สาหรบั เด็กท่มี ีความบกพรอ่ งทางสติปัญญา

8 ข้ันตอนที่ 1 ศึกษำหลักสตู ร 1. ศึกษามาตรฐานการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้ โครงสรา้ งของหลักสูตรท่ีกาหนดไวใ้ น หลักสูตรเพ่ือเสริมสร้างทักษะการดารงชีวิตอิสระในบ้านสาหรับเด็กท่ีมีความบกพร่องทาง สตปิ ัญญา 2. ศึกษาคู่มือหลักสูตรเพ่ือเสริมสรา้ งทักษะการดารงชีวิตอิสระในบา้ นสาหรบั เด็กท่ีมี ความบกพร่องทางสติปัญญา ตลอดจนเอกสารประกอบหลักสูตร ไดแ้ ก่ หน่วยการเรียนรู้และ แผนการจดั การเรียนรู้ ตลอดจนแบบประเมินท่ีใชใ้ นหลกั สตู ร ประกอบดว้ ย แบบประเมินก่อนและ หลงั การเสริมสรา้ งทกั ษะการดารงชีวิตอิสระในบา้ นสาหรบั เด็กท่ีมีความบกพร่องทางสติปัญญา แบบประเมินตามสภาพจริงการเสริมสรา้ งทักษะการดารงชีวิตอิสระในบา้ นสาหรบั เด็กท่ีมีความ บกพรอ่ งทางสติปัญญา ข้นั ตอนท่ี 2 รวบรวมขอ้ มูลเกยี่ วกบั ผูเ้ รยี น จดั เย่ยี มบา้ นเพ่ือสมั ภาษณผ์ ปู้ กครองและผเู้ รียนถึงขอ้ มลู ความสนใจหรือความตอ้ งการใน การเลือกสื่อการสอนและแหลง่ เรียนรูใ้ หเ้ หมาะสมกบั บริบทของผเู้ รียนแต่ละบุคคล เพ่ือใหผ้ เู้ รียน สามารถนาทกั ษะท่ไี ดเ้ รียนรูใ้ นสถานศกึ ษาไปปฏิบตั ใิ นชีวติ ประจาวนั ท่ีบา้ นได้ ดงั นี้ 1. หน่วยการเรียนรู้ เร่ือง บา้ นของฉันน่าอยู่ สอบถามผปู้ กครองและผเู้ รียนถงึ อปุ กรณจ์ รงิ ท่ใี ชใ้ นการทาความสะอาดบา้ นในชีวิตประจาวนั 2. หน่วยการเรียนรู้ เรื่อง อาหารของฉันน่ากิน สอบถามผปู้ กครองและผูเ้ รียนถึงประเภท อาหารท่ีผเู้ รียนชอบและอยากทาไดเ้ องเม่ืออย่บู า้ น รวมถึงอปุ กรณท์ ่ีผปู้ กครองเห็นสมควรใหบ้ ุตร หลานไดเ้ รียน เชน่ แก๊ส หรอื ไฟฟ้า เป็นตน้ 3. หน่วยการเรียนรู้ เรื่อง ถว้ ยจานของฉันน่าหยิบใช้ สอบถามผูป้ กครองและผูเ้ รียนถึง อปุ กรณจ์ รงิ ท่ีใชร้ วมถึงลกั ษณะวธิ ีการลา้ งถว้ ยจานในชวี ิตประจาวนั 4. หนว่ ยการเรียนรู้ เรอื่ ง เสือ้ ผา้ ของฉนั นา่ สวมใส่ สอบถามผปู้ กครองและผเู้ รยี นถึงวิธีการ หรืออปุ กรณท์ ่ีใชซ้ กั เสือ้ ผา้ ในชีวิตประจาวนั เช่น ซกั เสือ้ ผา้ ดว้ ยมือ ซกั เสือ้ ผา้ ดว้ ยเคร่ืองซกั ผา้ แบบ ถงั เดียวเปิดฝาดา้ นบน เคร่ืองซกั ผา้ แบบถงั เดียวเปิดฝาดา้ นหนา้ หรือเครื่องซกั ผา้ แบบ 2 ถงั เป็น ตน้

9 5. หน่วยการเรียนรู้ เรื่อง หอ้ งนา้ ของฉันสะอาดจัง สอบถามผูป้ กครองและผูเ้ รียนถึง อปุ กรณท์ ่ใี ชใ้ นการลา้ งหอ้ งนา้ รวมถึงประเภทของสว้ มท่มี ีอยใู่ นบา้ น เชน่ สว้ มแบบน่งั ยองหรือสว้ ม แบบน่งั ราบ เป็นตน้ ขั้นตอนท่ี 3 ประเมินควำมสำมำรถพนื้ ฐำน 1. ดาเนินการประเมินทกั ษะการดารงชีวิตอิสระในบา้ นสาหรบั เด็กท่ีมีความบกพร่องทาง สติปัญญา โดยใช้แบบประเมินก่อนและหลังการเสริมสรา้ งทักษะการดารงชีวิตอิสระในบ้าน สาหรบั เด็กท่ีมีความบกพร่องทางสติปัญญา เพ่ือประเมินความสามารถพืน้ ฐานของการทางาน บา้ นทลี ะกลมุ่ ทกั ษะ เพ่อื ใหท้ ราบถงึ ความสามารถของผเู้ รียนดา้ นทกั ษะกระบวนการแต่ละขนั้ ตอน ย่อยของการทางาน ก่อนจะนาไปออกแบบแผนจัดการเรียนรูข้ องผูเ้ รียนต่อไป ในการประเมิน ผูส้ อนใชส้ ถานท่ีจริงและอุปกรณจ์ ริง โดยมีเกณฑก์ ารประเมินและเกณฑก์ ารวัดผลประเมินผล ตามท่รี ะบใุ นแบบประเมิน

10 เม่ือผสู้ อนไดป้ ระเมินความสามารถพืน้ ฐานทีละขนั้ ตอนย่อยแลว้ ใหท้ าเครื่องหมาย  ในช่องท่ีตรงกับความสามารถท่ีประเมินได้ ตรงระดับความสามารถก่อนการสอน พรอ้ มทงั้ รวม คะแนนท่ีไดแ้ ละคิดค่ารอ้ ยละท่ีได้ หากต่ากว่ารอ้ ยละ 60 แสดงว่าพอใชห้ รือไม่ผ่าน ขนั้ ตอนการ ทางานนนั้ ๆ จะถกู นามาสอนใหก้ บั ผเู้ รยี น

11 2. รวบรวมข้อมูลท่ีได้จากการประเมินมาเลือกแผนการจัดการเรียนรู้ท่ีผู้เรียนมี ความสามารถไมถ่ งึ เกณฑก์ ารประเมินเพ่อื นามาจดั กจิ กรรมการเรยี นรู้ ข้ันตอนท่ี 4 จัดกจิ กรรมกำรเรยี นรู้ 1. ผสู้ อนเตรียมสื่อและแหล่งเรียนรูต้ ามแผนการจดั การเรียนรูท้ ่ีผเู้ รียนไม่ผ่านเกณฑก์ าร ประเมนิ ก่อนเรียน

12 2. ผู้สอนจัดกิจกรรมการเรียนการสอนแบบทางตรงตามแผนการจัดการเรียนรู้ ประกอบดว้ ย 1) ขนั้ นา 2) ขนั้ สอนและฝึก 3) ขนั้ วดั ผล และ 4) ขนั้ สรุป 3. ผู้สอนบันทึกผลการสอนลงในแบบประเมินตามสภาพจริงการเสริมสร้างทักษะ การดารงชวี ิตอสิ ระในบา้ นสาหรบั เด็กท่มี ีความบกพรอ่ งทางสติปัญญา

13 การประเมินตามสภาพจริงนี้ ใหผ้ ูส้ อนดาเนินการประเมิน 3 ส่วน ไดแ้ ก่ 1) ความรู้ 2) ทกั ษะการะบวนการ และ 3) คณุ ลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์ นอกจากนั้น ผู้สอนให้บันทึกการสังเกตขณะสอนทุกครั้ง เม่ือผูเ้ รียนสามารถผ่าน จดุ ประสงคเ์ ชิงพฤติกรรมตามเกณฑแ์ ลว้ ใหผ้ สู้ อนสรุปผลการสงั เกตและสรุปผลการสอนตอนทา้ ย ของแบบประเมินตามสภาพจริงการเสริมสรา้ งทักษะการดารงชีวิตอิสระในบา้ นสาหรบั เด็กท่ีมี ความบกพรอ่ งทางสติปัญญา ดงั นี้

14 ขน้ั ตอนท่ี 5 ประเมนิ พัฒนำกำร ผสู้ อนทาการประเมินขนั้ ตอนการทางานหลงั การสอนทีละขนั้ ตอนย่อยในแต่ละกลมุ่ ทกั ษะ มาบนั ทึกลงในแบบประเมินก่อนและหลงั การเสริมสรา้ งทักษะการดารงชีวิตอิสระในบา้ นสาหรบั เด็กท่ีมีความบกพร่องทางสติปัญญา โดยใหท้ าเครื่องหมาย  ในช่องท่ีตรงกบั ความสามารถท่ี ประเมนิ ได้ ตรงระดบั ความสามารถหลงั การสอน

15 การประเมนิ พฒั นาการทกั ษะการดารงชีวิตอิสระในบา้ นสาหรบั เด็กท่มี ีความบกพร่องทาง สติปัญญา เป็นการนาคะแนนท่ีไดจ้ ากการประเมินความสามารถพืน้ ฐานก่อนเรียนและคะแนนท่ี ไดจ้ ากการประเมินความสามารถหลงั เรียน ตามแบบประเมินก่อนและหลงั การเสริมสรา้ งทกั ษะ การดารงชีวิตอิสระในบา้ นสาหรบั เด็กท่ีมีความบกพร่องทางสติปัญญา โดยผูส้ อนเป็นผูป้ ระเมิน ความกา้ วหนา้ คะแนนท่ไี ดจ้ ากการประเมนิ ความสามารถหลงั เรยี น ใชเ้ กณฑก์ ารประเมินและเกณฑก์ าร วดั ผลประเมนิ เดยี วกนั กบั การประเมนิ ความสามารถพนื้ ฐานกอ่ นเรยี น ดงั นี้

16 ข้ันตอนที่ 6 สรุป และรำยงำนผล การรายงานผลการเรียนเป็นการสื่อสารใหผ้ ปู้ กครองและผเู้ รยี นทราบความกา้ วหนา้ ใน การเรยี นรูข้ องผเู้ รยี น ดงั นนั้ ผสู้ อนจึงตอ้ งสรุปผลการประเมนิ พรอ้ มทงั้ รายงานผบู้ รหิ าร สถานศึกษาและผปู้ กครอง ตามแบบสรุปผลการเสรมิ สรา้ งทกั ษะการดารงชีวิตอสิ ระในบา้ นสาหรบั เดก็ ท่มี ีความบกพรอ่ งทางสติปัญญา ดงั นี้

17 บทที่ 3 แนวทำงกำรวัดและประเมินผล การวัดและประเมินผลการเรียนรู้จะช่วยให้ได้สารสนเทศจากการจัดกิจกรรมตาม แผนการจดั การเรียนรูท้ ่ีแสดงความกา้ วหนา้ และความสาเรจ็ ทางการเรียนของผเู้ รียน ผูท้ ่ีเก่ียวขอ้ ง สามารถนาไปใชป้ ระโยชนเ์ พ่อื สง่ เสรมิ และพฒั นาผเู้ รยี นอย่างเตม็ ศกั ยภาพตอ่ ไป ผสู้ อนจะตอ้ งวดั และประเมินผลก่อนการจดั การเรียนรู้ ระหว่างการจดั การเรยี นรู้ และหลงั การจดั การเรียนรู้ ดงั นี้ 1. กำรประเมินผลก่อนกำรจัดกำรเรียนรู้ เป็นการประเมินความสามารถพืน้ ฐานของ เด็ก ซ่งึ ประกอบดว้ ย 1) การทาความสะอาดบา้ น 2) การปรุงอาหาร 3) การทาความสะอาดภาชนะ 4) การซกั ผา้ และ 5) การทาความสะอาดหอ้ งนา้ โดยใชแ้ บบประเมินก่อนและหลงั การเสริมสรา้ ง ทกั ษะการดารงชวี ติ อิสระในบา้ นสาหรบั เด็กท่มี ีความบกพร่องทางสติปัญญา เป็นการประเมินดา้ น ทกั ษะกระบวนการ ตามเกณฑก์ ารประเมนิ และเกณฑว์ ดั ผลประเมนิ ผล ดงั นี้ เกณฑก์ ำรประเมิน 4 หมายถงึ ทาไดเ้ อง 3 หมายถงึ ทาได้ โดยมผี ใู้ หญ่ช่วยกระตนุ้ เตือนดว้ ยวาจา 2 หมายถงึ ทาได้ โดยมผี ใู้ หญ่ช่วยกระตนุ้ เตือนดว้ ยท่าทาง 1 หมายถึง ทาได้ โดยมีผใู้ หญ่ช่วยกระตนุ้ เตือนทางกาย 0 หมายถึง ไมย่ อมทาหรือทาไมไ่ ด้ เกณฑก์ ำรวัดผลประเมนิ ผล ผ่าน รอ้ ยละ 80 - 100 หมายถงึ ดีเย่ยี ม ผ่าน รอ้ ยละ 70 - 79 หมายถึง ดมี าก ผ่าน รอ้ ยละ 60 - 69 หมายถงึ ดี ไม่ผา่ น รอ้ ยละ 50 - 59 หมายถึง พอใช้ ไม่ผา่ น รอ้ ยละ 0 - 49 หมายถึง ปรบั ปรุง

18 ผลการประเมินความสามารถพืน้ ฐานท่ีไดม้ าจะนาไปเลือกแผนการจัดการเรียนรูท้ ่ี ผูเ้ รียนไม่ผ่านเกณฑแ์ ละเพ่ือใชเ้ ปรียบเทียบกับการประเมินหลงั การจดั กิจกรรมการเรียนรู้ ม่งุ ให้ ผสู้ อนไดใ้ ชว้ ธิ ีการต่าง ๆ ในการประเมนิ เชน่ การสงั เกต การปฏบิ ตั จิ รงิ การสมั ภาษณ์ การทดสอบ เป็นตน้ โดยการจดั การเรียนการสอนท่ีตรงกบั สภาพจรงิ 2. กำรประเมินผลระหว่ำงกำรจัดกิจกรรมกำรเรียนรู้ ม่งุ เนน้ ทาการประเมินหลงั จดั กิจกรรมในแต่ละวนั ของการเรียนตามหน่วยการเรียนรู้ เพ่อื ตรวจสอบว่าเด็กท่มี ีความบกพรอ่ งทาง สติปัญญาเรียนรู้ได้ตามเกณฑ์ท่ีกาหนดหรือไม่ โดยใช้แบบแบบประเมินตามสภาพจริงการ เสรมิ สรา้ งทกั ษะการดารงชีวิตอิสระในบา้ นสาหรบั เดก็ ท่มี ีความบกพรอ่ งทางสติปัญญา ซ่งึ เป็นการ ตรวจสอบผลการเรียนรูใ้ นขนั้ ตอนของกิจกรรมต่าง ๆ ท่ีผสู้ อนจดั ประสบการณใ์ หแ้ ก่ผูเ้ รียนในแต่ ละครงั้ โดยวิธีการต่าง ๆ เช่น การสงั เกตการปฏบิ ตั ิ การทดสอบผลงาน เป็นตน้ ขอ้ มลู ท่ีไดจ้ ะแสดง ความก้าวหน้า ปัญหาข้อจากัดสาหรบั ผูส้ อนในการปรับเปล่ียนวิธีการ สื่อ วัสดุอุปกรณ์ เพ่ือ ช่วยเหลือผเู้ รียนไดก้ า้ วผ่านขนั้ ตอนของงานอย่างต่อเน่ือง โดยมีการวดั และประเมินผลพฤติกรรม ทงั้ 3 ดา้ น ไดแ้ ก่ ดา้ นความรู้ ดา้ นทักษะกระบวนการ และดา้ นคุณลกั ษณะอันพึงประสงค์ โดยมี เกณฑก์ ารวดั และประเมินผลการสอน รวมทงั้ เกณฑก์ ารผา่ น และการแปลผลระดบั คณุ ภาพ ดงั นี้ ประเมินความรู้ มีเกณฑก์ ารพิจารณาสาหรบั การตัดสินเพ่ือใหค้ ะแนนสาหรบั ผู้ประเมิน 5 ระดบั ดงั นี้ ระดบั คะแนน ความรู้ 0 บอกหรือชีอ้ ปุ กรณห์ รือขนั้ ตอนการทางานหรอื วิธีการเก็บอปุ กรณไ์ ม่ไดเ้ ลย 1 บอกหรอื ชอี้ ปุ กรณห์ รือขนั้ ตอนการทางานหรือวิธีการเก็บอปุ กรณไ์ ดบ้ า้ ง 2 บอกหรือชีอ้ ุปกรณ์หรือขั้นตอนการทางานหรือวิธีการเก็บอุปกรณ์ได้คร่ึงหน่ึง ของภาพทงั้ หมด 3 บอกหรือชี้อุปกรณ์หรือขั้นตอนการทางานหรือวิธีการเก็บอุปกรณ์ได้ เป็นสว่ นใหญ่ 4 บอกหรอื ชอี้ ปุ กรณห์ รือขนั้ ตอนการทางานหรอื วิธีการเก็บอปุ กรณไ์ ดท้ กุ ภาพ

19 ประเมินทกั ษะกระบวนการ มีเกณฑก์ ารพิจารณาสาหรบั การตดั สินเพ่ือใหค้ ะแนนสาหรบั ผปู้ ระเมิน 5 ระดบั ดงั นี้ ระดบั คะแนน ทกั ษะกระบวนการ 0 ไม่ยอมทาหรือทาไมไ่ ด้ 1 ทาได้ โดยมีผใู้ หญ่ชว่ ยกระตนุ้ เตือนทางกาย 2 ทาได้ โดยมีผใู้ หญ่ช่วยกระตนุ้ เตอื นดว้ ยท่าทาง 3 ทาได้ โดยมีผใู้ หญ่ช่วยกระตนุ้ เตือนดว้ ยวาจา 4 ทาไดเ้ อง ประเมนิ คณุ ลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์ มีเกณฑก์ ารพิจารณาสาหรบั การตดั สินเพ่ือใหค้ ะแนน สาหรบั ผปู้ ระเมนิ 5 ระดบั ดงั นี้ ระดบั คะแนน คณุ ลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์ 0 เฉ่ือย ไม่ยอมทา 1 ทาตามครูโดยไม่ขดั ขนื เม่อื ครูชกั ชวน 2 สนใจเขา้ รว่ มกจิ กรรมโดยครูไมต่ อ้ งชกั ชวน 3 ตงั้ ใจดู พยายามทาตามแบบ ตอบเม่ือครูถามหรอื ถามครูเพ่อื ใหค้ รูแนะ 4 กระตือรอื รน้ นาเพ่อื น เป็นแบบอยา่ งใหเ้ พ่อื น เกณฑก์ ารผ่านคือ ระดบั 3-4 โดยมีการแปลผลระดบั คณุ ภาพ ดงั นี้ กำรแปลผลระดับคุณภำพ 0 หมำยถึง ปรบั ปรุง 1 หมำยถงึ พอใช้ 2 หมำยถงึ ดี 3 หมำยถึง ดมี าก 4 หมำยถงึ ดเี ย่ยี ม

20 3. กำรประเมินผลหลังกำรจัดกิจกรรมกำรเรียนรู้ เป็นการตรวจสอบผลการเรียนรูใ้ น สาระและทักษะต่าง ๆ ท่ีระบุในแผนการจัดการเรียนรู้ โดยใช้แบบประเมินก่อนและหลังการ เสริมสรา้ งทักษะการดารงชีวิตอิสระในบา้ นสาหรบั เด็กท่ีมีความบกพร่องทางสติปัญญา โดยใช้ วิธีการประเมินเช่นเดียวกบั การประเมินผลก่อนการจดั กิจกรรมการเรียนรู้ เป็นการประเมินผลรวม สรุปเพ่ือตัดสินความสาเร็จของผูเ้ รียน เพ่ือนาผลการประเมินหลงั เรียนไปเปรียบเทียบกับผลการ ประเมินก่อนเรยี น โดยใชเ้ กณฑเ์ ดียวกนั กบั การประเมินก่อนการจดั กิจกรรมการเรยี นรู้ การตัดสินผลการเรียนของทกั ษะการดารงชีวิตอิสระในบา้ นสาหรบั เด็กท่ีมีความบกพร่อง ทางสติปัญญา ผูส้ อนตอ้ งคานึงถึงการพัฒนาผูเ้ รียนแต่ละคนเป็นหลัก และตอ้ งเก็บขอ้ มูลของ ผเู้ รยี นทกุ ดา้ นอย่างสม่าเสมอและต่อเน่ืองในแต่ละวนั ตามท่ีบนั ทกึ ไวใ้ นแบบประเมนิ ตามสภาพจริง การเสรมิ สรา้ งทกั ษะการดารงชีวติ อสิ ระในบา้ นสาหรบั เดก็ ท่มี คี วามบกพร่องทางสติปัญญา การประเมินในแต่ละทักษะย่อยตามหลกั สตู รเพ่ือเสริมสรา้ งทักษะการดารงชีวิตอิสระใน บา้ นสาหรบั เด็กท่ีมีความบกพร่องทางสติปัญญาหลงั การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ เป็นการประเมิน ดา้ นทกั ษะกระบวนการ มเี กณฑก์ ารประเมิน และเกณฑว์ ดั ผลประเมินผล และมเี กณฑก์ ารผ่านคือ รอ้ ยละ 60 ดงั นี้ เกณฑก์ ำรประเมิน 4 หมายถึง ทาไดเ้ อง 3 หมายถงึ ทาได้ โดยมผี ใู้ หญ่ช่วยกระตนุ้ เตือนดว้ ยวาจา 2 หมายถึง ทาได้ โดยมผี ใู้ หญ่ช่วยกระตนุ้ เตือนดว้ ยท่าทาง 1 หมายถึง ทาได้ โดยมีผใู้ หญ่ชว่ ยกระตนุ้ เตือนทางกาย 0 หมายถึง ไม่ยอมทาหรือทาไมไ่ ด้ เกณฑก์ ำรวัดผลประเมินผล ผา่ น รอ้ ยละ 80 - 100 หมายถึง ดเี ย่ยี ม ผา่ น รอ้ ยละ 70 - 79 หมายถงึ ดีมาก ผ่าน รอ้ ยละ 60 - 69 หมายถงึ ดี ไมผ่ า่ น รอ้ ยละ 50 - 59 หมายถึง พอใช้ ไมผ่ า่ น รอ้ ยละ 0 - 49 หมายถึง ปรบั ปรุง

21 ภำคผนวก