โลกศึกษา ม.6

หนว่ ยการเรยี นรูท้ ่ี 5 สิทธิมนุษยชนในสงั คมโลก

สิทธิมนุษยชน



พระราชบัญญัติคณะกรรมการสิ ทธิมนุษยชนแห่งชาติ พ.ศ.2542ได้ให้ ความหมายของสิทธิมนุษยชนวา่ หมายถึง ศกั ด์ิศรีความเป็นมนุษย์ สิทธิ เสรีภาพและความ เสมอภาคของบุคคลท่ีไดร้ ับการรับรองหรือคุม้ ครองตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจกั ร ไทย หรือตามกฎหมายไทย หรือตามสนธิสญั ญาท่ีประเทศไทยมีพนั ธกรณีท่ีจะต้องปฏิบตั ิ ตาม

ความสาคญั ของสิทธิมนุษยชน • มนุษยท์ ุกคนมีสิทธิ เสรีภาพในชีวติ สามารถปกป้องตนเองไดอ้ ยา่ งมีศกั ด์ิศรี มีอานาจในการตดั สินใจโดยอยบู่ นพ้นื ฐานของความถูกตอ้ งและเป็นธรรม • มนุษยท์ ุกคนมีอิสระทางความคิด สร้างสรรคผ์ ลงาน ประดิษฐค์ ิดคน้ เทคโนโลยี ที่ทนั สมยั รวมท้งั พฒั นาศกั ยภาพของตนเองไดอ้ ยา่ งเสรี โดยไม่ละเมิดสิทธิของ บุคคลอ่ืน • มนุษยท์ ุกคนมีคุณค่าในตนเอง มีเกียรติภูมิท่ีเกิดเป็นมนุษย์ยอมรับความเป็นมนุษย์ ศกั ด์ิศรี ชาติกาเนิด สิทธิต่างๆ ที่มีพ้นื ฐานมาจากความชอบธรรม ตามสิทธิที่ไดม้ า ต้งั แต่กาเนิด



ปฏิญญาสากลวา่ ดว้ ยสิทธิมนุษยชนแห่งสหประชาชาติ เป็นขอ้ ตกลงที่องคก์ าร สหประชาชาติไดก้ าหนดข้ึน ในการวางกรอบเบ้ืองตน้ เก่ียวกบั สิทธิมนุษยชนและเป็น เอกสารหลกั ดา้ นสิทธิมนุษยชนฉบบั แรก ซ่ึงที่ประชุมสมชั ชาใหญ่แห่งสหประชาชาติ ใหก้ ารรับรอง เพอ่ื ใหป้ ระเทศสมาชิกท้งั หลายใชเ้ ป็นแนวทางในการคุม้ ครองดูแลสิทธิ และเสรีภาพของพลเมืองในประเทศของตน

สาระสาคญั • มนุษยท์ ้งั ปวงเกิดมามีอิสระและเสมอภาคกนั ในศกั ด์ิศรีและสิทธิต่างๆ • ทุกคนยอ่ มมีสิทธิและอิสรภาพตามท่ีกาหนดไวใ้ นปฏิญญาสากลฯ โดยปราศจากการแบ่งแยก ไม่วา่ จะเป็นเรื่องใด • มนุษยท์ ุกคนมีสิทธิในการมีชีวติ เสรีภาพ และความมน่ั คง • บุคคลจะตกอยใู่ นความเป็นทาสหรือสภาวะจายอมไม่ได้ ท้งั น้ีหา้ มการคา้ ทาส ทุกรูปแบบ • บุคคลจะถูกกระทาการทรมาน หรือการลงโทษท่ีโหดร้าย ไร้มนุษยธรรมไม่ได้

• ทุกคนมีสิทธิท่ีจะไดร้ ับการยอมรับทุกแห่งหนวา่ เป็นบุคคลตามกฎหมาย • ทุกคนเสมอภาคกนั ตามกฎหมายและมสี ิทธิท่ีจะไดร้ ับความคุม้ ครองทางกฎหมาย อยา่ งเท่าเทียม โดยปราศจากการเลือกปฏิบตั ิ • มนุษยท์ ุกคนมีสิทธิท่ีจะไดร้ ับการเยยี วยาอนั มีประสิทธิผลจากศาล บนพ้นื ฐาน ของตนตามรัฐธรรมนูญหรือกฎหมาย • บุคคลจะถูกจบั กมุ กกั ขงั หรือเนรเทศ ตามอาเภอใจไม่ได้ • ทุกคนท่ีถูกกล่าวหาวา่ กระทาผดิ ทางอาญามีสิทธิท่ีจะไดร้ ับการสันนิษฐานไวก้ ่อน วา่ บริสุทธ์ิจนกวา่ จะพสิ ูจนไ์ ดว้ า่ มีความผดิ ตามกฎหมาย



ภาครัฐ • ส่งเสริมและสนบั สนุนกระบวนการเรียนรู้สิทธิมนุษยชนศึกษา • สร้างความตระหนกั และจิตสานึกของประชาชนตามหลกั สิทธิมนุษยชน • เปิ ดโอกาสใหท้ ุกภาคส่วนในสังคมมีส่วนร่วมในการปกป้องคุม้ ครองสิทธิ มนุษยชน • ผลกั ดนั กฎหมายใหเ้ กิดการคุม้ ครองและพทิ กั ษส์ ิทธิอยา่ งเป็นรูปธรรม • สร้างความสมั พนั ธแ์ ละความเขา้ ใจอนั ดีแก่สาธารณชนในบทบาท ภารกิจดา้ นสิทธิ มนุษยชน

ภาคเอกชน • เผยแพร่ความรู้เก่ียวกบั สิทธิมนุษยชนใหก้ บั สมาชิกในสังคม • สร้างความเขา้ ใจและส่งเสริมแนวคิดสิทธิมนุษยชนแก่คนทวั่ ไป • รณรงคใ์ หป้ ระชาชนตระหนกั ถึงความสาคญั ของสิทธิมนุษยชน • ใหค้ วามร่วมมือกบั หน่วยงานของรัฐในเร่ืองสิทธิมนุษยชน ท้งั ดา้ นขอ้ มูล เน้ือหา และการจดั กิจกรรม ที่ส่งเสริมดา้ นสิทธิมนุษยชน

ภาคประชาชน • ปฏิบตั ิตามกฎหมายอยา่ งเคร่งครัด ใชส้ ิทธิและเสรีภาพตามที่กฎหมายกาหนด • ไม่ละเมิดสิทธิและเสรีภาพของบุคคลอ่ืน • เคารพในความเสมอภาคเท่าเทียมกนั ของมนุษย์ • ไม่กระทาการดูถูก ดูหมิ่น หรือเหยยี ดหยามบุคคลอ่ืน • รับฟังความคิดเห็นของผอู้ ่ืนอยา่ งมีเหตุผล • ใหค้ วามร่วมมือกบั ภาครัฐและภาคเอกชนในการส่งเสริมสิทธิมนุษยชน



















ปัญหาแรงงานข้ามชาติ สาเหตขุ องปัญหา • การลกั ลอบเขา้ มาทางานในประเทศไทยโดยผดิ กฎหมาย • เกิดชุมชนแออดั ในเมืองหลวงและเขตอุตสาหกรรม • เกิดการแพร่กระจายของโรคติดต่อจากกลุ่มผใู้ ชแ้ รงงาน • เกิดปัญหาอาชญากรรมและความรุนแรง แนวทางการป้องกนั แก้ไข • จดั ใหม้ ีการจดทะเบียนแรงงานขา้ มชาติไดต้ ลอดท้งั ปี • จดั ทากลไกคุม้ ครองสิทธิของผใู้ ชแ้ รงงานตามกฎหมาย • มีมาตรการลงโทษที่ชดั เจนกบั นายจา้ งท่ีฝ่าฝืนกฎหมาย

ปัญหาสิทธิเดก็ สาเหตขุ องปัญหา • เด็กไม่ไดร้ ับการศึกษาข้นั พ้นื ฐานจากภาครัฐ เช่น เด็กพกิ าร เด็กยากจน • เด็กถูกปล่อยปละละเลยไม่ไดร้ ับการดูแลเอาใจใส่จากครอบครัว • เด็กถูกกระทาทารุณกรรมจากบุคคลในครอบครัวหรือบุคคลภายนอก แนวทางการป้องกนั แก้ไข • จดั กิจกรรมเผยแพร่ความรู้และส่งเสริมสิทธิเด็ก • ประชาสัมพนั ธ์ขอ้ มูลข่าวสารเก่ียวกบั สิทธิเดก็ ออกสู่สาธารณะ • ประสานความร่วมมือของทุกฝ่ายในการแกไ้ ขปัญหาสิทธิเด็ก

ปัญหาสิทธิสตรี สาเหตขุ องปัญหา • การเลือกปฏิบตั ิที่ไม่เป็นธรรม • การถูกเอาเปรียบในการจา้ งงานและสวสั ดิการต่างๆ • ความเขา้ ใจที่คลาดเคล่ือนเก่ียวกบั สิทธิของชายและหญิง แนวทางการป้องกนั แก้ไข • ส่งเสริมความเสมอภาคเท่าเทียมกนั ของชายและหญิง • รณรงคใ์ หค้ นในสงั คมตระหนกั ถึงคุณค่าของสตรีใหม้ ากข้ึน • มีมาตรการคุม้ ครองสิทธิสตรีอยา่ งเป็นระบบและมีประสิทธิภาพ • กาหนดมาตรการลงโทษผกู้ ระทาละเมิดสิทธิเด็กและบงั คบั ใชอ้ ยา่ งเขม้ งวด









สานกั งานข้าหลวงใหญ่ผู้ลภี้ ัยแห่งสหประชาชาติ (UNHCR) บทบาทหน้าที่ • ปกป้องและสนบั สนุนในกิจการท่ีเก่ียวขอ้ งกบั ผลู้ ้ีภยั ทว่ั โลก ตามขอ้ เรียกร้อง ของรัฐบาลในแต่ละประเทศ • เป็นผนู้ าและประสานงานในการรวบรวมความช่วยเหลือจากนานาประเทศ เพอ่ื แกไ้ ขปัญหาของผลู้ ้ีภยั ทวั่ โลก • ใหค้ วามช่วยเหลือตามหลกั มนุษยธรรมแก่ผแู้ สวงหาท่ีพกั พงิ และบุคคลไร้รัฐ

องค์การแอมเนสตี อนิ เตอร์เนชันแนล (AI) บทบาทหน้าท่ี • เป็นอาสาสมคั รระหวา่ งประเทศท่ีทางานดา้ นสิทธิมนุษยชน • มีบทบาทในการเผยแพร่และสนบั สนุนใหค้ นตระหนกั ถึงการเคารพ หลกั สิทธิมนุษยชน • ใหค้ วามร่วมมือกบั องคก์ ารสหประชาชาติ องคก์ รรัฐบาล และองคก์ รเอกชน ระหวา่ งประเทศ เพอ่ื สนบั สนุนเร่ืองสิทธิมนุษยชน

องค์การแรงงานระหว่างประเทศ (ILO) บทบาทหน้าที่ • ช่วยเหลือผใู้ ชแ้ รงงานทว่ั โลกใหไ้ ดร้ ับความยตุ ิธรรมจากสังคม • ช่วยใหผ้ ใู้ ชแ้ รงงานมีคุณภาพชีวติ ความเป็นอยู่ การศึกษา สาธารณสุข และการ ประกอบอาชีพที่ดีข้ึน • ขจดั ความยากจนและจดั ใหผ้ ใู้ ชแ้ รงงานมีงานทา • ส่งเสริมการฝึกอบรมผใู้ ชแ้ รงงานใหม้ ีประสิทธิภาพ • ดูแลผใู้ ชแ้ รงงานใหไ้ ดร้ ับความปลอดภยั จากการทางาน • สร้างเสริมประชาธิปไตยและคุม้ ครองสิทธิมนุษยชนของผใู้ ชแ้ รงงาน