PKJRM 2022-2030 Flipbook Version

PELAN KESELAMATAN JALAN RAYA MALAYSIA 2022-2030



KEMENTERIAN PENGANGKUTAN MALAYSIA PELAN KESELAMATAN J2AL0AN2R2AY-A2MA0LA3YS0IA

PELAN KESELAMATAN JALAN RAYA MALAYSIA 2022-2030 Diterbitkan oleh: Kementerian Pengangkutan Malaysia Ministry of Transport Malaysia www.mot.gov.my PENAFIAN: Cetakan Pertama, 2022 © Hak cipta terpelihara. Tidak dibenarkan mengeluar-ulang mana-mana bahagian artikel dan isi kandungan buku ini dalam apa juga bentuk dan dengan cara apa jua sama ada secara elektronik, fotokopi, mekanik, rakaman, atau cara lain sebelum mendapat izin bertulis daripada Kementerian Pengangkutan Malaysia.

PELAN KESELAMATAN JALAN RAYA MALAYSIA 2022-2030 KANDUNGAN Perutusan Perdana Menteri V Vi Kata Alu-Aluan Menteri Pengangkutan Malaysia VIi 4 Kata Alu-Aluan Ketua Setiausaha Kementerian 8 Pengangkutan Malaysia 12 20 1.0 Ringkasan Eksekutif 21 2.0 Pengenalan 22 3.0 Pencapaian Pelan Keselamatan Jalan Raya Malaysia 2014-2020 23 24 4.0 Status Semasa Pada Peringkat Global 26 29 5.0 PKJRM 2022-2030 32 36 5.1 Visi 38 42 5.2 Misi 46 50 5.3 Sasaran 56 60 5.4 Cabaran dan Risiko 66 67 5.5 Pelaksanaan 68 5.5.1 Struktur Keseluruhan III 5.5.2 Pelan dan Dasar Sedia Ada 5.5.3 Penerapan Rangka Kerja Kepada Masyarakat Umum 5.5.4 Pembangunan Pelan Tindakan 5.6 Bidang Keutamaan 5.6.1 Tadbir Urus Yang Responsif 5.6.2 Pemantauan dan Penilaian Yang Efektif 5.6.3 Penunggangan Motosikal Yang Lebih Selamat 5.6.4 Pengurusan Kelajuan 5.6.5 Perjalanan Pekerjaan Yang Lebih Selamat 5.6.6 Perjalanan Kumpulan Berisiko Tinggi Yang Lebih Selamat 5.6.7 Infrastruktur Yang Lebih Selamat 5.6.8 Penggunaan Kenderaan Yang Lebih Selamat 5.6.9 Mikromobiliti Yang Lebih Selamat 5.6.10 Pengurusan Pascakemalangan 6.0 Penutup Senarai Pemegang Taruh Yang Terlibat Dalam Merangka Pelan Keselamatan Jalan Raya Malaysia 2022-2030 Singkatan



PELAN KESELAMATAN JALAN RAYA MALAYSIA 2022-2030 Perutusan V PERDANA MENTERI YAB Dato’ Sri Ismail Sabri bin Yaakob Nahas jalan raya merupakan salah satu penyebab utama kematian di negara ini terutama ketika musim perayaan. Masalah ini perlu diberikan perhatian serius kerana ia melibatkan nyawa Keluarga Malaysia. Justeru, tindakan proaktif dan strategik dalam menjadikan Malaysia sebagai sebuah negara sifar kematian di jalan raya perlu diambil. Pelan Keselamatan Jalan Raya Malaysia 2014- 2020 (PKJRM 2014-2020) yang dilaksanakan kerajaan telah berjaya mencatatkan penurunan kemalangan jalan raya sebanyak 4.8% pada setiap tahun. Bagaimanapun, kita tidak boleh berasa selesa. Dasar sedia ada perlu ditambah baik dari semasa ke semasa untuk memastikan keberkesannya. Sehubungan itu, saya amat mengalu-alukan Pelan Keselamatan Jalan Raya Malaysia 2022-2030 (PKJRM 2022-2030) dilaksanakan. Ia dibangunkan untuk meningkatkan tahap keselamatan jalan raya di Malaysia menerusi penetapan sasaran serta pelaksanaan semua perancangan, program, strategi dan langkah intervensi untuk tempoh sedekad akan datang. Tahap keselamatan jalan raya akan dapat dipertingkatkan melalui pendekatan sistem selamat yang merangkumi 10 bidang keutamaan yang telah digariskan. Di bawah PKJRM 2022-2030, usaha-usaha untuk mengurangkan kawasan kerap berlaku kemalangan akan diteruskan melalui penggunaan teknologi keselamatan terkini pada kenderaan, infrastruktur jalan, penambahbaikan pendidikan formal dan tidak formal dan pengukuhan penguatkuasaan. Pelan ini akan dilaksanakan dengan kerjasama semua pihak termasuklah agensi-agensi kerajaan, sektor swasta, pertubuhan bukan kerajaan (NGO), komuniti-komuniti setempat, dan semua individu. Kerajaan Malaysia akan menjadi teladan melalui amalan sistem pengurusan keselamatan jalan raya yang mapan dan dinamik. Saya percaya menjelang tahun 2030, keselamatan jalan raya akan menjadi satu budaya dan norma kehidupan rakyat di Malaysia. Menerusi pelan ini juga, komuniti setempat akan dilibatkan secara aktif dalam pelaksanaan kempen kesedaran seperti pemakaian tali pinggang keledar bagi penumpang dan penggunaan kerusi keselamatan kanak- kanak di dalam kenderaan. Walaupun visi sifar kematian di jalan raya merupakan satu visi yang sangat mencabar, namun saya percaya ia tidak mustahil dicapai dengan kerjasama semua pihak dan berganding bahu untuk melaksanakan semua perancangan yang telah digariskan dalam PKJRM 2022–2030 ini.

PELAN KESELAMATAN JALAN RAYA MALAYSIA 2022-2030 Kata Alu-Aluan MENTERI PENGANGKUTAN MALAYSIA YB Datuk Seri Ir. Dr. Wee Ka Siong Sektor pengangkutan adalah merupakan tulang belakang yang menyokong kepada kemakmuran dan pembangunan sosioekonomi negara. Sistem pengangkutan darat yang efisien akan membolehkan pergerakan barangan dan penumpang berjalan dengan lancar ke seluruh negara, pada kadar kos yang rendah dan menguntungkan. Namun, pertambahan jumlah pergerakan kenderaan barangan dan penumpang di atas jalan raya akan berupaya menyumbang kepada peningkatan risiko berlakunya sesuatu nahas di atas jalan raya. Justeru, satu tindakan yang sistematik perlu diwujudkan bagi mencapai keseimbangan antara keperluan pembangunan sosioekonomi dan aspek keselamatan. Sedekad yang lalu, negara telah mencatatkan purata 6,540 kematian setahun akibat nahas di VI jalan raya. Adalah dianggarkan bahawa kematian seorang pengguna di jalan raya membawa implikasi kewangan sehingga RM3.12 juta, yang bersamaan dengan kerugian hampir RM19.7 bilion setahun kepada negara. Lebih menyedihkan, kebanyakan mangsa adalah terdiri daripada golongan muda dan tenaga kerja yang merupakan aset utama negara di masa hadapan. Maka, bagi memastikan aspek keselamatan jalan raya akan sentiasa diberi perhatian, Pelan Keselamatan Jalan Raya Malaysia 2022–2030 ini telah dibangunkan, menggariskan pendekatan yang holistik untuk memandu segala usaha keselamatan jalan raya di semua peringkat. Aspek keselamatan jalan raya akan dijadikan sebagai satu budaya atau norma kehidupan harian yang diterapkan dan diamalkan di dalam setiap aspek kehidupan harian semua rakyat di Malaysia, supaya ianya menjadi satu perkara biasa dan bukan sesuatu perkara yang perlu disuruh atau diwajibkan oleh pihak berkuasa sahaja. Pembangunan pelan ini juga adalah selari dengan saranan Persatuan Bangsa-Bangsa Bersatu melalui resolusi 74/299 yang mengisytiharkan tempoh 2021-2030 sebagai Tindakan Sedekad Global bagi keselamatan jalan raya yang kedua. Selain itu, Sustainable Development Goal (SDG) melalui SDG 3.6 dan SDG 11.2 juga telah meletakkan sasaran yang berkaitan dengan elemen keselamatan jalan raya yang akan diadaptasikan di dalam pelan ini. Pelan Keselamatan Jalan Raya Malaysia 2022–2030 akan mengetengahkan agenda localization sebagai kaedah utama dalam mencapai sasaran yang telah ditetapkan melalui penglibatan aktif pelbagai pihak terutamanya di peringkat tempatan. Oleh itu, saya berharap agar usaha ini dapat menjadi titik permulaan ke arah gerak kerja yang bersistematik ke arah menjadikan Malaysia sebagai sebuah negara sifar kematian akibat nahas jalan raya.

Kata Alu-Aluan VII KETUA SETIAUSAHA KEMENTERIAN PENGANGKUTAN MALAYSIA YBhg Datuk Isham Ishak Pelan Keselamatan Jalan Raya Malaysia (PKJRM) 2022-2030 telah menggariskan kerangka kerja mengandungi 10 bidang keutamaan yang memberi fokus ke arah meningkatkan tahap keselamatan jalan raya di Malaysia. Bidang keutamaan terlibat telah diadaptasi daripada lima tonggak strategik yang ditetapkan oleh Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB). Bidang-bidang keutamaan ini akan diterapkan di setiap lingkungan lapisan sosial iaitu di peringkat kebangsaan, negeri, komuniti, tempat kerja/sekolah serta pada setiap lapisan kumpulan masyarakat dan keluarga. Penglibatan setiap lapisan sosial ini adalah bertujuan untuk menjadikan keselamatan jalan raya dibudayakan dan dijadikan sebagai fokus utama kepada semua ahli dalam lapisan komuniti tersebut. Kerangka kerja yang telah disusun di bawah Pelan ini akan dijadikan asas kepada Kementerian Pengangkutan Malaysia dalam menjalinkan kerjasama strategik dengan pihak-pihak berkepentingan termasuk agensi-agensi kerajaan, sektor swasta, Pertubuhan Bukan Kerajaan (NGO), pihak majikan dan para pengguna jalan raya bagi mencapai visi menjadikan Malaysia sebagai sebuah negara sifar kematian di jalan raya. Pelan ini juga telah menyasarkan pengurangan 50% jumlah kematian akibat nahas jalan raya pada penghujung tahun 2030 dengan mengambil kira jumlah kematian yang telah direkodkan pada tahun 2019 sebagai asas. Sasaran ini adalah bertepatan dengan resolusi PBB 74/299 yang turut mengisytiharkan tempoh 2021-2030 sebagai Tindakan Sedekad Global bagi keselamatan jalan raya yang kedua. Pelbagai program keselamatan jalan raya juga akan dirangka dan dilaksanakan di bawah 10 bidang keutamaan terlibat ke arah mencapai sasaran yang telah ditetapkan. Kementerian Pengangkutan sebagai peneraju utama PKJRM 2022–2030 mengharapkan sokongan dan komitmen daripada semua pihak dalam menjayakan perancangan dan strategi yang terkandung dalam pelan ini agar visi “Malaysia, Sebuah Negara Sifar Kematian Di Jalan Raya” dapat dicapai dalam tempoh masa yang ditetapkan ke arah meningkatkan tahap kesejahteraan, kualiti hidup dan kemakmuran kehidupan semua rakyat di Malaysia.



1.0

PELAN KESELAMATAN JALAN RAYA MALAYSIA 2022-2030 1.0 RINGKASAN EKSEKUTIF Perjalanan yang selamat merupakan satu keperluan Zealand. Melalui visi ini, mana-mana nahas jalan asas untuk semua pihak. Dalam mencapai hasrat raya yang menyebabkan kematian atau kecederaan ini, dua pelan keselamatan jalan raya sudah tidak boleh diterima dalam sistem perjalanan. pun dilaksanakan dalam tempoh dua dekad Justeru, langkah-langkah lebih proaktif perlu diambil yang lepas. Pelaksanaan pelan ini telah berjaya dalam merealisasikan sistem perjalanan yang lebih meningkatkan tahap kesedaran umum berhubung selamat bagi memberikan perlindungan kepada para dengan keselamatan jalan raya dan turut dijadikan pengguna jalan raya. sebagai permulaan untuk menjalankan intervensi Mendukung visi tersebut, pelan ini menetapkan melalui pendekatan sistem selamat. Usaha ini wajar misi “Membudayakan Keselamatan Jalan Raya Ke diteruskan oleh semua pihak bagi mewujudkan Arah Kesejahteraan Negara”. Dengan hasrat untuk satu ekosistem keselamatan jalan raya yang holistik meningkatkan kesedaran para pengguna jalan untuk mencapai hasrat sifar kematian akibat nahas raya, pelan ini turut bermatlamat untuk menjadikan jalan raya. keselamatan jalan raya sebagai budaya bagi Saban tahun, lebih daripada 6,000 orang terbunuh di pihak berkuasa, pengeluar kenderaan, pembina jalan raya yang turut mengorbankan golongan kanak- infrastruktur jalan raya, komuniti setempat, tempat kanak dan belia yang bakal menjadi pemimpin negara kerja, dan sekolah sehinggalah kepada unit keluarga. pada masa hadapan. Walaupun jumlah kematian Semua pihak yang terlibat akan menjadikan akibat nahas jalan raya telah berjaya dikurangkan keselamatan jalan raya sebagai satu norma baharu dalam tempoh empat tahun berturut-berturut dalam kehidupan harian masing-masing. Sebagai sejak tahun 2017, ternyata masih terdapat ruang penanda aras pencapaian visi dan misi ini, kerajaan untuk penambahbaikan ke arah mencapai visi sifar telah meletakkan sasaran pengurangan 50% 4 kematian di jalan raya. Bagi menentukan hala tuju jumlah kematian nahas jalan raya pada tahun 2030 untuk 10 tahun yang akan datang, satu pelan yang berasaskan jumlah kematian pada tahun 2019. Dengan menyeluruh dan holistik perlu dibangunkan untuk kata lain, kita perlu bersama-sama mengurangkan meningkatkan tahap keselamatan jalan raya yang bilangan kematian akibat nahas jalan raya sekurang- merangkumi pencegahan perlanggaran sehinggalah kurangnya kepada 3,084 orang pada tahun 2030. pengurusan pascakemalangan yang lebih berkesan. Hal ini bertepatan dengan sasaran Sustainable Pelan Keselamatan Jalan Raya Malaysia (PKJRM) Development Goals (SDG) bagi Keselamatan Jalan 2022-2030 telah menetapkan satu visi, iaitu Raya yang Kedua yang telah diumumkan oleh “Malaysia, sebuah negara sifar kematian di jalan raya” Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (UN). sejajar dengan visi sifar yang diamalkan oleh negara- Bagi mencapai visi ini, pelan ini akan berfokus pada negara maju seperti Sweden, Netherlands, dan New 10 bidang keutamaan (BK), iaitu: 01 03 02 Tadbir urus yang Penunggangan Pemantauan dan responsif motosikal yang penilaian yang lebih selamat efektif 04 07 05 06 10 Pengurusan Infrastruktur kelajuan Perjalanan Perjalanan kumpulan Pengurusan yang lebih pekerjaan yang berisiko tinggi pascakemalangan selamat 08 yang lebih lebih selamat selamat Penggunaan kenderaan yang 09 lebih selamat Mikromobiliti yang lebih selamat

Sepuluh bidang keutamaan ini akan bertindak dalam kalangan sektor swasta. Sekiranya intervensi 5 sebagai satu sistem yang berintegrasi dan saling ini dapat dijalankan secara berterusan, seluruh melengkapi antara satu sama lain. Tadbir urus rantaian nilai operasi harian akan mengaplikasikan yang responsif sememangnya diperlukan untuk prinsip sistem selamat melalui proses perolehan, memastikan semua intervensi yang dijalankan dalam pengeluaran, perkhidmatan, dan pengedaran. setiap BK mendapat sokongan perundangan, sumber Akhirnya, budaya keselamatan jalan raya akan manusia, dan kewangan yang mencukupi. Selain itu, terbentuk di semua sektor di Malaysia. pemantauan dan penilaian yang efektif berperanan untuk mengenal pasti tahap keselamatan jalan raya Pengurusan kelajuan turut dijadikan sebagai satu melalui fakta-fakta dengan bukti-bukti saintifik fokus utama. Masalah pemanduan laju bukan sahaja dan menilai keberkesanan intervensi yang telah akan meningkatkan risiko perlanggaran tetapi juga dilaksanakan. akan meningkatkan tahap kecederaan. Sekiranya kelajuan trafik di Malaysia dapat dikurangkan kepada Para penunggang motosikal merupakan golongan paras yang selamat, banyak nyawa yang boleh yang paling berisiko untuk terlibat dalam nahas diselamatkan. Penggunaan Sistem Keselamatan jalan raya. Sehubungan dengan itu, pelan ini Kesedaran Automatik (AwAS) telah terbukti telah mengkhususkan satu bidang keutamaan berkesan untuk mengurangkan kelajuan kenderaan untuk golongan penunggang motosikal yang di Malaysia. Oleh itu, sistem AwAS patut diperluas memfokuskan dua subbidang, iaitu pengurangan di lebih banyak kawasan khususnya di kawasan- konflik trafik dan peningkatan tahap keberkesanan kawasan yang berisiko tinggi. Selain itu, penggunaan teknologi. Intervensi yang paling efektif untuk teknologi seperti sistem Adaptasi Kelajuan Pintar mengurangkan konflik trafik motosikal adalah (ISA) pada kenderaan komersial dan persendirian melalui pengasingan para penunggang motosikal juga boleh membantu menurunkan kelajuan di lorong khas dalam kawasan yang berisiko tinggi. kenderaan. Sistem ini boleh memberikan amaran Walaupun intervensi ini melibatkan kos yang tinggi, kepada pemandu sekiranya memandu melebihi had keberkesanannya telah terbukti bagi mengelakkan laju atau mengurangkan kelajuan kenderaan secara perlanggaran yang melibatkan motosikal dengan automatik. Melalui pelan ini, penggunaan teknologi kenderaan lain yang saiznya jauh lebih besar. seperti ini akan dapat diperluas. Selain itu, penggunaan teknologi pada motosikal dan kenderaan lain juga memainkan peranan Untuk memastikan pencapaian sebagaimana yang penting. Salah satu intervensi yang boleh yang telah digariskan dalam PKJRM 2022-2030, dipertimbangkan ialah pemasangan sistem brek kerjasama dan sumbangan daripada semua antikunci (ABS) pada motosikal. pihak sememangnya amat diperlukan bagi menyempurnakan sistem keselamatan jalan raya di Sebagai titik permulaan, kerajaan Malaysia perlu Malaysia. Oleh hal yang demikian, semua pemegang bertindak sebagai teladan dalam usaha untuk taruh perlu bersama-sama membangunkan pelan membudayakan keselamatan jalan raya. Oleh itu, tindakan yang holistik sebagai satu garis panduan kerajaan pusat perlu mengamalkan pengurusan dan mekanisme pemantauan tahap pencapaian keselamatan jalan raya dalam operasi harian negara. Kejayaan pelan ini perlu melibatkan semua seperti menjalankan pemeriksaan berkala ke atas pihak dan mendapat sokongan daripada komuniti setiap kenderaan kerajaan, memberikan latihan setempat supaya semua pihak yang berkaitan pemanduan berhemah kepada kakitangan kerajaan, boleh menjalankan pelbagai program keselamatan dan melaksanakan pemantauan kelajuan pemanduan jalan raya secara proaktif. Sesebuah komuniti yang kenderaan. Amalan yang baik pada peringkat mengamalkan keselamatan jalan raya sebagai kerajaan ini secara tidak langsung akan menjadi budaya akan menerima pematuhan terhadap teladan kepada sektor swasta dan industri. Pihak keselamatan jalan raya sebagai satu nilai yang kerajaan juga boleh menjadikan amalan pengurusan murni dan patut dihormati. Dengan penglibatan keselamatan jalan raya sebagai salah satu syarat wajib semua pihak dalam sistem keselamatan jalan raya perolehan yang berkaitan dengan pengangkutan ini, kita yakin boleh mencapai visi sifar kematian darat dan logistik bagi memperluas amalan ini nahas jalan raya.



2.0

PELAN KESELAMATAN JALAN RAYA MALAYSIA 2022-2030 2.0 PENGENALAN Nahas jalan raya merupakan salah satu penyumbang merupakan golongan berisiko yang kedua dan ketiga utama punca kematian di Malaysia. Untuk dekad tertinggi menunjukkan peratusan kematian sebanyak yang lepas, secara puratanya 6,540 orang telah 20% dan 6% masing-masing pada tahun 2019. terbunuh berpunca daripada nahas jalan raya pada Dari perspektif kumpulan umur, golongan kanak- setiap tahun di negara ini, manakala mengikut kanak dan belia (0-30 tahun) telah menunjukkan laporan yang dikeluarkan oleh Jabatan Perangkaan risiko kematian yang paling tinggi, iaitu dengan Malaysia pada tahun 2020, nahas jalan raya peratusan 50% daripada jumlah kematian seperti merupakan punca kematian utama bagi golongan yang boleh dilihat menerusi Rajah 2. Hasil penemuan kanak-kanak dan belia. ini menunjukkan bahawa golongan muda terdedah Berdasarkan statistik nahas jalan raya daripada kepada risiko yang lebih tinggi semasa berada di Polis Diraja Malaysia (PDRM) pada tahun 2011-2020, jalan raya. jumlah kematian nahas jalan raya berada pada kadar yang tertinggi pada tahun 2016. Namun ianya telah Selain itu, berdasarkan nilai kehidupan statistik (value menunjukkan penurunan secara berterusan kepada of statistical life, VOSL) tahun 2018 yang dibangunkan 6,167 kematian seperti yang boleh dilihat menerusi oleh Institut Penyelidikan Keselamatan Jalan Raya Rajah 1. Penurunan bilangan kematian telah berlaku Malaysia (MIROS), setiap kehilangan nyawa akibat 8 secara mendadak pada tahun 2020 (iaitu 4,634 kemalangan jalan raya dianggarkan akan melibatkan kematian). implikasi kewangan sehingga RM3.12 juta seorang. Kos ini merangkumi aspek kehilangan efisiensi dan kos baik Walau bagaimanapun, pengurangan bilangan pulih infrastruktur dan perubatan, tidak termasuk isu kematian pada tahun 2020 antara lain disebabkan sosial yang perlu ditanggung oleh keluarga mangsa. oleh pelaksanaan Perintah Kawalan Pergerakan (PKP) Hal ini bermakna kerajaan kehilangan sebanyak oleh kerajaan untuk memerangi wabak COVID-19. RM56.15 juta sehari atau hingga RM21 bilion setahun Oleh kerana pelaksanaan PKP, jumlah trafik di jalan berdasarkan jumlah kematian yang direkodkan. raya telah berkurangan dengan mendadak dan Oleh hal yang demikian, perlu ditekankan bahawa secara tidak langsung mengurangkan pendedahan setiap nahas jalan raya bukan sahaja akan kepada risiko nahas jalan raya. Oleh itu, terdapat menimbulkan risiko kecederaan atau kematian tetapi kebarangkalian besar untuk berlakunya peningkatan juga akan membawa implikasi kewangan yang tinggi jumlah kematian selepas keadaan lalu lintas kembali termasuklah bagi tujuan pembaikan infrastruktur pulih seperti sediakala sekiranya tiada langkah dan kos perubatan yang ditanggung oleh kerajaan. intervensi yang berterusan dilaksanakan. Nahas jalan raya turut membawa implikasi negatif Berdasarkan Rajah 1, motosikal sebagai salah satu kepada tahap efisiensi sistem pengangkutan jalan mod pengangkutan utama rakyat Malaysia dan raya (seperti kesesakan lalu lintas, kos kehilangan merupakan golongan yang paling berisiko tinggi masa, kehilangan efisiensi, dan pembaziran tenaga) di jalan raya. Dalam tempoh 10 tahun yang lepas, yang memberikan kesan kepada tahap kemajuan kematian yang melibatkan motosikal mencatatkan sosioekonomi dan pembangunan negara. Oleh bilangan yang paling tinggi, iaitu lebih kurang itu, satu strategi yang menyeluruh dan holistik 60% daripada jumlah keseluruhan kematian. sememangnya diperlukan untuk menangani isu ini Para pengguna kereta dan para pejalan kaki pula untuk tempoh sedekad akan datang.

KEMATIAN AKIBAT NAHAS JALAN RAYA 9 Rajah 1: Kematian akibat nahas jalan raya mengikut jenis kenderaan 2010-2020 (Sumber : PDRM) JUMLAH KEMATIAN MENGIKUT KUMPULAN UMUR 100% 1,047 1,064 909 992 942 1,041 1,083 1,017 871 1,001 90% 80% 2,371 2,318 2,603 2,566 2,388 2,647 2,465 2,426 70% 60% 2,768 2,499 50% 40% 3,454 3,495 3,405 3,357 3,344 2,897 3,422 3,258 2,987 2,667 30% 20% 10% 0% 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 0-30 tahun 31-60 tahun >61 tahun Rajah 2: Jumlah kematian akibat nahas jalan raya mengikut kumpulan umur untuk tahun 2010-2018 (Sumber: PDRM)



3.0

PELAN KESELAMATAN JALAN RAYA MALAYSIA 2022-2030 3.0PENCAPAIAN PELAN KESELAMATAN JALAN RAYA MALAYSIA 2014-2020 Sebagai salah satu usaha menangani isu keselamatan telah berjaya diturunkan daripada 4.0 pada tahun jalan raya di Malaysia, Kementerian Pengangkutan 2006 kepada 3.4 pada tahun 2010. (MOT) telah memperkenalkan satu dokumen rujukan rasmi yang dinamakan sebagai Pelan Keselamatan Selain itu, hasil-hasil utama lain yang telah dicapai di Jalan Raya Malaysia (PKJRM) sejak tahun 2006 seperti bawah PKJRM 2006-2010 ialah penubuhan Institut Rajah 3. Dokumen PKJRM dibangunkan dengan dua Penyelidikan Keselamatan Jalan Raya Malaysia tujuan utama, iaitu: (MIROS), pelaksanaan Pendidikan Keselamatan Jalan Raya (PKJR) di sekolah-sekolah, program berteraskan (i) Menetapkan hala tuju, bidang fokus, pelan komuniti topi keledar, pengenalan Kod Amalan perancangan, dan strategi-strategi bagi Keselamatan Kesihatan dan Persekitaran (SHE), menangani isu-isu keselamatan jalan raya penguatkuasaan tali pinggang keledar penumpang terutamanya dari aspek mengurangkan belakang, dan penambahbaikan penghadang jalan kematian akibat kemalangan jalan raya. raya daripada Test Level (TL) 2 kepada TL 4. Dokumen ini seterusnya menjadi rujukan utama bagi semua pihak berkuasa dan berkepentingan Jadual 1: Perbandingan sasaran indeks dengan dalam menangani isu-isu keselamatan jalan pencapaian indeks pada tahun 2010 raya; dan (ii) Menetapkan sasaran-sasaran sebagai kayu Petunjuk Sasaran Indeks Pencapaian Indeks pengukur ke atas pencapaian hala tuju, Indeks Kematian Kematian 2010 Kematian 2010 12 pelaksanaan pelan perancangan, dan strategi- Kematian bagi 2.0 3.4 strategi yang telah ditetapkan bagi Setiap 10,000 Kenderaan meningkatkan tahap keselamatan jalan raya. Berdaftar Kematian bagi 10.0 23.8 Setiap 100,000 Penduduk Kematian bagi 10.0 17.3 Setiap 1 Bilion Kilometer Perjalanan Kenderaan Rajah 3: PKJRM 2006-2010 dan PKJRM 2014 - 2020 PKJRM 2014-2020 yang merupakan kesinambungan daripada PKJRM 2006-2010 adalah selari dengan Dokumen PKJRM versi pertama, iatu PKJRM 2006- usaha pada peringkat global dalam menangani isu 2010 berasaskan konsep pendidikan, penguatkuasaan, keselamatan jalan raya di bawah United Nations kejuruteraan, dan alam sekitar atau lebih dikenali Decade of Action for Road Safety 2011-2020. Sasaran sebagai 4E. Sembilan strategi yang menggunakan utama PKJRM 2014-2020 bermatlamat untuk pendekatan seimbang telah diperkenalkan bagi mengurangkan jangkaan kadar kematian akibat mengurangkan kematian yang melibatkan golongan kemalangan jalan raya pada kadar 50% menjelang penunggang motosikal, pemandu, dan penumpang tahun 2020 berbanding dengan anggaran jumlah kereta serta pejalan kaki. Walaupun sasaran yang kematian sekiranya tiada sebarang langkah intervensi ditetapkan dalam pelan ini tidak tercapai sepenuhnya dilaksanakan. Berdasarkan analisis trend terdahulu, (seperti yang boleh dilihat menerusi (Jadual 1), kadar sekiranya tiada sebarang program keselamatan kematian bagi setiap 10,000 kenderaan berdaftar jalan raya yang menyeluruh dilaksanakan atau dalam situasi business as usual, jangkaan kematian pada tahun 2015 ialah 8,760 dan 10,716 pada tahun 2020. Pengurangan yang ditetapkan pada tahun 2020 (pengurangan kematian nahas jalan raya sebanyak 50% daripada unjuran kematian) ialah 5,358 yang boleh dilihat menerusi Rajah 4.

Sasaran Pelan KJRM adalah berdasarkan United Nations Decade of Action Ramalan 2020 2011-2020 iaitu penurunan sebanyak 50% 10,716 Kematian 10,000 2020 Ramalan Bilangan Sasaran Penurunan 50% 8,000 Kematian Bilangan Kematian 10,716 5,358 2016 (7,152) 2017 (6,740) 2018 (6,284) 6,000 809 2019 (6,167) Sasaran penurunan Sasaran Tahun 2020 4,000 5,358 Kematian 2,000 Data sehingga November 2020 4,262 kematian Sumber: *Rohayu, S., Sharifah Allyana, SMR., Jamilah, MM., & Wong, SV. (2012). Predicting Malaysian Road Fatalities for Year 2020, MRR 06/2012, Kuala Lumpur: MIROS. Rajah 4: Sasaran PKJRM 2014-2020 Selain itu, PKJRM 2014-2020 juga menyasarkan Berdasarkan kelima-lima tonggak di atas, sejumlah 13 penurunan Indeks Kematian kepada 2.0 pada tahun tujuh strategi utama telah ditetapkan dengan 2020 berbanding dengan 3.4 pada tahun 2010. Indeks masing-masing mengandungi subsasaran ke arah Kematian merupakan nisbah atau perbandingan mencapai sasaran utama PKJRM 2014-2020. jumlah kematian (akibat kemalangan jalan raya) Ringkasan pencapaian ke atas tujuh strategi yang berbanding dengan setiap 10,000 kenderaan motor terlibat adalah seperti berikut: yang berdaftar. (I) STRATEGI 1: SASARAN LPIEMLAAKTSOABSPNTEENGRLRAAAGAAKTASNESAKAGSPSINKKKTAAJSRANREANMPLTIEPME2RKGA0TJII1RTK4BMO-ES2N2RE0G0IPK2G1E4U0ART-KBT:2EI0RB2AE0RSIAKSUKTA: N PENGURANGAN KELAJUAN KENDERAAN 01 Tonggak Strategik 1 Memandu pada kelajuan tinggi (atau melebihi had) Pengurusan Keselamatan merupakan punca dan risiko utama berlakunya Jalan Raya kemalangan jalan raya. Bagi tujuan pengukuran, jumlah kematian akibat kelajuan telah dijadikan 0 2 Tonggak Strategik 2 sebagai indikator utama bagi strategi ini. Mobiliti dan Jalan Raya yang Lebih Selamat Antara program utama yang telah dilaksanakan di bawah strategi ini adalah seperti ops bersepadu 0 3 Tonggak Strategik 3 penguatkuasaan kesalahan lalu lintas, penilaian Kenderaan yang Lebih semula had laju bagi jenis jalan dan kenderaan, Selamat pelaksanaan kaedah kawalan kelajuan (keredaan trafik), penilaian semula dan penambahbaikan 0 4 Tonggak Strategik 4 undang-undang melibatkan keselamatan jalan Pengguna Jalan Raya yang raya, dan program latihan bagi para pegawai Lebih Selamat penguatkuasa. 0 5 Tonggak Strategik 5 Indikator-indikator lain yang turut digunakan adalah Pengurusan seperti peratusan saman melebihi had laju, bilangan Pascakemalangan pemasangan Automated Awareness Safety System, pematuhan kelajuan kenderaan, dan bilangan pemasangan keredaan trafik. Di bawah PKJRM 2014-2020, bilangan kematian akibat kemalangan jalan raya yang berkaitan dengan

PELAN KESELAMATAN JALAN RAYA MALAYSIA 2022-2030 kelajuan telah dapat dikurangkan daripada 475 kes Antara indikator lain yang berada di bawah strategi pada tahun 2017 kepada 323 kes pada tahun 2019. ini termasuklah pemantauan jumlah lintasan pejalan kaki yang disediakan dan penambahan program dan Rekod telah menunjukkan pencapaian pematuhan liputan kesedaran yang berkaitan dengan keselamatan kelajuan di lokasi-lokasi yang mempunyai kamera pejalan kaki seperti program keselamatan jalan raya AwAS sebanyak 95% berbanding dengan lokasi- bagi meningkatkan kebolehlihatan pejalan kaki dan lokasi yang tidak mempunyai kamera AwAS (pada program keselamatan jalan raya di sekolah-sekolah. kadar 56% sahaja di Jalan Persekutuan). Secara keseluruhannya, kematian yang melibatkan (II) STRATEGI 2: PENGURANGAN pejalan kaki telah menunjukkan penurunan, iaitu RISIKO KEPADA PENUNGGANG DAN daripada 511 kematian pada tahun 2016 kepada 394 PEMBONCENG MOTOSIKAL kematian pada tahun 2019. Data yang direkodkan juga menunjukkan 27% kemalangan berlaku di Para penunggang dan pembonceng motosikal kawasan sekolah. merupakan kumpulan penyumbang utama kematian jalan raya di Malaysia. Kematian akibat kemalangan (IV) STRATEGI 4: PENGURANGAN jalan raya yang melibatkan kumpulan ini adalah PELANGGARAN LAMPU ISYARAT pada kadar purata 60% daripada jumlah keseluruhan MERAH kematian akibat kemalangan jalan raya. Pelanggaran lampu isyarat merah juga merupakan Selain daripada pemantauan ke atas peratusan saman salah satu penyumbang utama peningkatan yang dikeluarkan yang berkaitan dengan peraturan risiko kecederaan serius atau kematian kepada pemakaian topi keledar, indikator pengukuran semua pengguna jalan raya. Bagi tujuan pengukuran utama yang lain termasuklah penambahan liputan pencapaian, jumlah saman kesalahan melanggar lampu kesedaran yang berkaitan dengan para penunggang isyarat merah telah dijadikan sebagai indikator utama. dan pembonceng motosikal di platform media Selain itu, indikator-indikator lain yang berada di bawah strategi ini termasuklah pemantauan jumlah 14 sosial dan pemantauan bilangan majikan yang saman yang berkaitan dengan pelanggaran lampu isyarat dan bilangan pemasangan kamera AwAS pada melakukan program keselamatan jalan raya bagi simpang berlampu isyarat. Antara program utama para penunggang dan pembonceng motosikal. yang telah dilaksanakan adalah seperti pengurusan isyarat trafik dan program keselamatan jalan raya di Pelbagai program telah dilaksanakan bagi menjayakan sekolah-sekolah. strategi ini seperti operasi bersepadu penguatkuasaan kesalahan lalu lintas, advokasi pemberian topi Bilangan kematian yang berkaitan dengan keledar (helmet exchange programme) oleh pelanggaran lampu merah (indikator utama yang Jabatan Keselamatan Jalan Raya (JKJR), program berada di bawah strategi ini) telah menunjukkan pendidikan keselamatan jalan raya di sekolah-sekolah, peningkatan kes, iaitu daripada 75 kematian program keselamatan jalan raya majikan dan pekerja, pada tahun 2016 kepada 98 kematian pada tahun program keselamatan jalan raya bagi meningkatkan 2019. Namun begitu, berdasarkan rekod, terdapat kebolehlihatan para pengguna jalan raya, dan penurunan sebanyak 60% dalam jumlah saman yang pembinaan laluan motosikal dan bahu jalan berturap. dikeluarkan (mewakili tahap pematuhan oleh para pengguna jalan raya) daripada 275,018 saman pada Pendekatan-pendekatan di atas telah menyumbang tahun 2017 kepada 108,474 saman pada tahun 2019. ke arah pencapaian sasaran di bawah Strategi 2 dengan bilangan kematian jalan raya yang (V) STRATEGI 5: PENAMBAHBAIKAN melibatkan kumpulan ini telah menurun daripada PIAWAIAN KESELAMATAN 4,485 kematian pada tahun 2016 kepada 3,959 KENDERAAN kematian pada tahun 2019. Selain itu, bilangan kematian akibat tidak memakai topi keledar juga Penambahbaikan dan pematuhan kepada aspek telah mencatatkan penurunan daripada 1,500 piawaian keselamatan komponen kenderaan kematian pada tahun 2016 kepada 1,326 kematian merupakan salah satu aspek penting untuk pada tahun 2019. memastikan crashworthiness bagi kenderaan baharu dan roadworthiness bagi kenderaan sedia ada. (III) STRATEGI 3: PENGURANGAN RISIKO KEPADA PEJALAN KAKI Antara indikator yang berada di bawah strategi ini adalah seperti peratus saman yang dikeluarkan Para pejalan kaki merupakan kumpulan ketiga yang berkaitan dengan pengubahsuaian kenderaan berisiko tinggi terlibat dalam kemalangan jalan raya dan risiko kematian. Indikator utama yang digunakan ialah jumlah kematian melibatkan pejalan kaki.

yang tidak mendapat kelulusan daripada Jabatan bimbit dan pemakaian tali pinggang keledar telah 15 Pengangkutan Jalan (JPJ), pemakaian atau menunjukkan penurunan sebanyak 36% daripada pematuhan kepada United Nation Regulation (UNR) 369,593 saman pada tahun 2017 kepada 236,892 di bawah prosedur Vehicle Type Approval (VTA), saman pada tahun 2019. peratus kelulusan pemeriksaan awalan dan berkala di PUSPAKOM, dan bilangan penguatkuasaan ke atas Peratus penggunaan kerusi keselamatan kanak- pematuhan kepada piawaian yang berkaitan dengan kanak (CRS) telah menunjukkan peningkatan komponen alat ganti automotif. sebanyak 50% pada tahun 2020 berbanding dengan 25.6% pada tahun 2017. Antara program yang telah dilaksanakan secara berterusan adalah seperti pelaksanaan UNR menerusi Selain itu, terdapat penurunan kadar kematian jalan Sijil VTA, penguatkuasaan piawaian komponen raya dalam kalangan pemandu dan penumpang kenderaan dalam pasaran, dan program penilaian kereta yang telah direkodkan pada tahun 2019, tahap keselamatan kenderaan. iaitu 1,253 kematian berbanding dengan pada tahun 2016, iaitu 1,489. Dalam hubungan ini, Malaysia telah mewartakan sebanyak 114 (75%) UNR di bawah prosedur Vehicle (VII) STRATEGI 7: PENAMBAHBAIKAN Type Approval (VTA) daripada 152 peraturan yang TINDAK BALAS KECEMASAN telah dikeluarkan oleh United Nation (UN). Strategi yang terakhir ini memberikan penekanan Saman yang dikeluarkan yang berkaitan dengan kepada aspek penambahbaikan proses bantuan kesalahan pengubahsuaian kenderaan juga telah kecemasan susulan sesuatu kemalangan jalan meningkat, iaitu daripada 24,554 kes pada tahun raya dan penggunaan aplikasi sistem komunikasi/ 2017 kepada 30,510 pada tahun 2019. Perkara peralatan digital/teknologi tinggi ke arah ini menggambarkan aktiviti pemantauan dan mengurangkan kadar kematian. penguatkuasaan yang lebih meluas dan berterusan oleh pihak JPJ. Bermula pada tahun 2016, Kementerian Kesihatan Malaysia (KKM) telah bekerjasama dengan Jabatan (VI) STRATEGI 6: PENGURANGAN Bomba untuk menggunakan Emergency Medical RISIKO KEPADA PEMANDU DAN Rescue Services (EMRS) bagi menguruskan kes-kes PENUMPANG KERETA kecemasan mengikut prioriti. Para pemandu dan penumpang kereta merupakan Antara indikator utama yang berada di bawah strategi kumpulan kedua berisiko tinggi untuk terlibat dalam ini ialah purata masa tindak balas kecemasan perubatan, kemalangan jalan raya. pewujudan hospital berpakar yang diklasifikasikan sebagai pusat trauma, dan penambahan bilangan Antara indikator yang berada di bawah strategi ambulans bagi rawatan prahospital. Beberapa ini ialah peratusan saman yang dikeluarkan yang program yang telah dilaksanakan adalah seperti berkaitan dengan penggunaan telefon bimbit dan progam komuniti First Responder, penambahbaikan pemakaian tali pinggang, bilangan liputan kesedaran masa tindak balas kecemasan, dan penambahbaikan yang berkaitan dengan pemandu dan penumpang perkhidmatan ambulans bagi rawatan prahospital. di media sosial, bilangan majikan yang melakukan program keselamatan jalan raya bagi pemandu KKM telah mencatatkan pencapaian 100% dan penumpang kereta, peratus model kenderaan bagi pencapaian dispatch time dalam tempoh yang mendapat penarafan ASEAN NCAP 4 bintang lima minit dari mula menerima panggilan ke atas, Indeks POBC (Persepsi akan Ditangkap) kecemasan. Selain itu, purata masa tindak balas dalam kalangan pemandu dan penumpang kereta, kecemasan perubatan melibatkan kes Prioriti 1 peratus pemakaian tali pinggang keledar, dan peratus (tempoh tindakan bantuan kecemasan <15 minit, penggunaan kerusi keselamatan kanak-kanak (CRS). mengikut tahap kecederaan) telah menunjukkan peningkatan, iaitu 41.75% pada tahun 2019 Antara program utama yang telah dilaksanakan berbanding dengan 35.32% pada tahun 2017. adalah seperti program pendidikan dan kesedaran masyarakat melalui media, advokasi peningkatan Pelaksanaan kesemua program dan inisiatif di kadar pemakaian tali keledar, dan sistem bawah tujuh strategi di atas telah menyumbang hukuman yang lebih berat melalui Sistem Mata kepada pencapaian sasaran utama PKJRM 2014- Demerit (KEJARA). 2020. Berdasarkan penganalisisan kesemua data dan indikator yang berkaitan, secara keseluruhannya Jumlah saman yang telah dikeluarkan yang boleh dirumuskan bahawa objektif utama PKJRM berkaitan dengan kesalahan menggunakan telefon 2014-2020 telah tercapai seperti berikut:

PELAN KESELAMATAN JALAN RAYA MALAYSIA 2022-2030 TREND PENURUNAN KADAR KEMATIAN JALAN RAYA 2016-2019 32 7,400 31 7,152 6,740 30 31 7,200 30 28 29 6,284 6,167 7,000 JUTA 29 6,800 28JUTA 6,600 27 6,400 26 6,200 6,000 5,800 25 5,600 2016 2017 2018 2019 Jumlah Kenderaan Jumlah Kematian 16 Rajah 5: Trend Penurunan Kadar Kematian Jalan Raya 2016 - 2019 (Sumber: PDRM) 30 25 24 23.74 23.57 23.1 22 22.56 21.5 21.06 20 19.4 18.9 15 10 5 3.4 3.21 3.05 2.9 2.66 2.55 2.59 2.34 2.1 1.97 0 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Per 100,000 Populasi Per 10,000 Kenderaan Berdaftar Rajah 6: Trend Penurunan Indeks Kematian 2010 - 2019 (Sumber: PDRM)

(i) Terdapat trend penurunan jumlah kematian dengan pelaksanaan aktiviti penguatkuasaan secara 17 antara tahun 2016 hingga tahun 2019 dengan elektronik (kamera AwAS), pelaksanaan sistem purata penurunan pada kadar 4.8% setahun demerit bagi pesalah trafik, kurikulum pemanduan (seperti dalam Rajah 5); dan yang baharu, pengenalan sistem ASEAN NCAP, pengenalan sistem pengurusan keselamatan jalan (ii) Sasaran untuk pengurangan Indeks Kematian raya (ISO39001), dan penguatkuasaan kerusi telah turut tercapai daripada 3.4 pada tahun keselamatan kanak-kanak (CRS). 2010 kepada 1.97 pada tahun 2019 (sasaran PKJRM 2014-2020 ialah 2.0) seperti dalam Kejayaan PKJRM 2012-020 ini merupakan gabungan Rajah 6. inisiatif dan kerjasama antara agensi-agensi kerajaan dan sokongan daripada Pertubuhan Bukan Untuk tahun 2020, sejumlah 4,634 kematian akibat Kerajaan (NGO), sektor swasta, dan semua lapisan kemalangan jalan raya telah direkodkan dengan masyarakat. Keselamatan jalan raya merupakan purata 386 kematian sebulan. Penurunan ini aspek penting yang perlu dipertanggungjawabkan antara lain telah disumbangkan oleh pelaksanaan kepada semua pihak dan tidak boleh bertolak ansur peraturan PKP yang menyaksikan pengurangan dalam menjadikan jalan raya lebih selamat untuk jumlah kenderaan berada di atas jalan raya. Namun semua pihak dan generasi akan datang. Semua pihak begitu, sekiranya dilihat penurunan kadar kematian telah mengekalkan momentum yang sama dan lebih jalan raya dari tahun 2016 hingga tahun 2019 (iaitu proaktif ke arah usaha untuk mengurangkan kematian 4.8% setahun), tanpa pelaksanaan PKP dianggarkan di jalan raya dan seterusnya menjadikan jalan raya di bahawa jumlah kematian akibat nahas jalan raya Malaysia sebagai jalan raya yang selamat untuk semua. untuk tahun 2020 ialah 5,871 kematian (penurunan 4.8% daripada jumlah kematian tahun 2019, iaitu Walau bagaimanapun, masih terdapat ruang-ruang 6,167), iaitu perbezaan 513 daripada sasaran yang penambahbaikan yang boleh dilaksanakan dalam telah ditetapkan pada tahun 2020 (sasaran 5,358 PKJRM 2022-2030 berdasarkan hasil penemuan kematian). Oleh hal yang demikian, sekiranya dalam pelaksanaan PKJRM 2014-2020. Salah satu dipuratakan kedua-dua jumlah ini, angka kematian perkara yang perlu diberikan perhatian khusus ialah yang boleh dijangkakan untuk tahun 2020 adalah aspek pemantauan dan pelaporan berterusan dan sekitar 5,253 yang ternyata jelas boleh dirumuskan efektif ke atas pelaksanaan semua strategi yang akan bahawa PKJRM 2014-2020 telah turut berjaya disusun. Selain itu, indikator-indikator pengukuran mencapai sasaran pengurangan kematian tersebut. bagi setiap strategi perlu dipilih dengan teliti dan Perbandingan sasaran pengurangan kematian dan ditetapkan dari peringkat awal. Indikator-indikator jumlah kematian sebenar untuk tahun 2015 dan 2020 yang tepat akan memastikan hasil yang diperoleh boleh dilihat menerusi Jadual 2. dapat diukur dengan sebaik-baiknya. Ketiadaan pelan tindakan yang terperinci bagi menyokong Jadual 2: Perbandingan sasaran pengurangan pelaksanaan pelan sebelum ini juga telah menjadi satu kematian dan kematian sebenar 2020 kelemahan yang boleh diperbaik dalam pelan yang baharu. Pewujudan pelan tindakan akan membantu Tahun 2015 2020 semua pemegang taruh untuk mempunyai garis masa, deliverables dan sasaran yang jelas dalam Unjuran 8,760 10,716 pelaksanaan strategi, dan program keselamatan kematian jalan raya. Di samping itu, aktiviti libat urus yang berterusan bersama semua pemegang taruh juga Sasaran 6,570 5,358 merupakan satu perkara yang harus diberikan pengurangan perhatian bagi memastikan dokumen PKJRM menjadi kematian satu keutamaan bagi semua pemegang taruh. Kematian 6,706 4,634 Semua inisiatif di bawah PKJRM 2014-2020 yang sebenar telah berjaya dilaksanakan akan diteruskan, manakala penambahbaikan akan dibuat di bawah pelan % +/- 2.1 -13.5 yang seterusnya bagi memastikan keberkesanan perbezaan pelaksanaan dan meneruskan pencapaian dan kejayaan agenda keselamatan jalan raya. Selain daripada yang disenaraikan di atas, antara pencapaian PKJRM 2014-2020 yang lain ke arah meningkatkan keselamatan jalan raya adalah



4.0 5.0

PELAN KESELAMATAN JALAN RAYA MALAYSIA 2022-2030 4.0 STATUS SEMASA PADA PERINGKAT GLOBAL Strategi dan pendekatan yang berkaitan dengan pada 31 Ogos 2020 telah mengumumkan 2021- usaha untuk meningkatkan tahap keselamatan 2030 sebagai Tindakan Sedekad Global bagi jalan raya di platform-platform pada peringkat Keselamatan Jalan Raya yang kedua dan telah antarabangsa dan yang dilaksanakan di negara- menetapkan sasaran yang sama (sasaran 50% negara maju telah dijadikan sebagai rujukan utama kematian nahas jalan raya dari tempoh 2020 dalam proses membangunkan PKJRM 2022- hingga 2030). Dekad ini juga dijadikan satu era 2030. Pada 19 dan 20 Februari 2020, Persidangan untuk membuat persediaan menghala ke arah sifar Menteri Global Ketiga Mengenai Keselamatan kematian nahas jalan raya yang hendak dicapai Jalan Raya telah dianjurkan di Stockholm dan telah pada tahun 2050. menghasilkan Deklarasi Stockholm. UN juga menggalakkan semua negara untuk memikul Dalam persidangan tersebut, pemimpin-pemimpin tanggungjawab politik pada paras yang paling tinggi sedunia telah menyatakan kebimbangan mereka dalam usaha untuk menambah baik keselamatan tentang nahas jalan raya yang telah mengorbankan jalan raya dan melaksanakan strategi dan pelan yang lebih daripada 1.35 juta orang setiap tahun. Data berkaitan dengan melibatkan semua pemegang global juga menunjukkan fakta yang menyedihkan, taruh dalam semua sektor. Walau bagaimanapun, iaitu nahas jalan raya merupakan penyebab utama pihak kerajaan juga perlu memahami bahawa usaha kepada kematian bagi kanak-kanak dan belia berusia menyelamatkan nyawa daripada nahas jalan raya dari lima hingga 29 tahun. Untuk mengelakkan merupakan tanggungjawab bersama semua pihak perkara ini daripada terus berlaku, sesebuah termasuklah sektor awam dan swasta, akademik, organisasi profesional, organisasi bukan kerajaan, negara perlu mengintegrasikan pendekatan sistem dan media. 20 selamat dan visi sifar sebagai polisi keselamatan Keselamatan jalan raya merupakan satu masalah yang kompleks dan berkait rapat dengan jalan raya dalam jangka panjang yang turut kesihatan mental dan fizikal, pendidikan, kelestarian melibatkan sektor swasta, industri, Pertubuhan pembangunan bandar, perkembangan ekonomi, Bukan Kerajaan (NGO), dan masyarakat awam. pemuliharaan alam sekitar, dan perubahan iklim. Persidangan ini juga telah meletakkan sasaran untuk Selaras dengan itu, UN juga telah memasukkan mengurangkan 50% kematian nahas jalan raya dari keselamatan jalan raya sebagai sebahagian daripada tahun 2020 hingga 2030, khususnya melibatkan Matlamat Pembangunan Mapan (SDG) yang jelas kumpulan berisiko seperti penunggang motosikal, menunjukkan bahawa pengurangan jumlah kematian penunggang basikal, dan pejalan kaki. nahas jalan raya telah dijadikan sebagai sasaran dalam SDG 3.6. Hal ini bermakna keselamatan Menerusi Deklarasi Stockholm, sektor perdagangan jalan raya perlu diberikan perhatian bagi mencapai dan industri digalakkan untuk menyumbang ke arah pembangunan mapan selain daripada fokus kepada keselamatan jalan raya dengan mengaplikasikan perkembangan ekonomi sahaja. prinsip sistem selamat dalam seluruh rantaian nilai operasi harian melalui proses perolehan, pengeluaran, Walaupun Malaysia masih lagi merupakan sebuah dan pengedaran. Sektor kerajaan juga perlu menjadi negara membangun, aspek keselamatan jalan teladan kepada sektor swasta dengan menjadikan raya tidak boleh diabaikan demi kepentingan aspek keselamatan jalan raya sebagai salah satu pembangunan negara dan kesejahteraan rakyat. syarat perolehan dalam mendapatkan perkhidmatan Usaha berterusan perlu diambil untuk memperkukuh pengangkutan dan logistik. Bagi memastikan kapasiti institusi terutamanya dalam bidang semua pihak terlibat secara aktif, pencapaian dalam penguatkuasaan, pendidikan, penambahbaikan keselamatan jalan raya oleh sektor swasta atau infrastruktur jalan, keselamatan kenderaan, kerajaan perlu dilaporkan secara berterusan pada pengangkutan awam, pengurusan pascakemalangan, setiap tahun. dan pengurusan data. Sejajar dengan Deklarasi Stockholm, Persidangan 74/299 Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (UN)

5.0 PKJRM 2022-2030 Pelan Keselamatan Jalan Raya Malaysia 2022-2030 pelbagai pihak, baik secara langsung mahupun tidak 21 akan mempunyai visi, misi, dan sasaran utama langsung sememangnya amat diperlukan. Usaha seperti berikut: untuk mencapai impian ini bukan sahaja bergantung pada pihak berkuasa tetapi juga hendaklah menjadi 5.1 VISI komitmen bersama oleh semua pemimpin daripada pelbagai lapisan masyarakat secara proaktif ke arah “MALAYSIA, SEBUAH NEGARA SIFAR KEMATIAN mewujudkan sistem jalan raya yang selamat. Aspek AKIBAT NAHAS JALAN RAYA” keselamatan jalan raya juga akan dijadikan sebagai satu budaya atau norma yang diterapkan dan Visi ini dipilih untuk mewakili semua pihak. Usia dan diamalkan di dalam setiap aspek kehidupan harian kekangan tertentu individu bukanlah menjadi satu semua rakyat di Malaysia ke arah mencapai sasaran penghalang untuk bergerak ke sesuatu destinasi keselamatan jalan raya yang ditetapkan. dengan selamat. Masyarakat harus dididik untuk mematuhi undang-undang sedia ada dan memandu 5.3 SASARAN secara berhemah melalui pendekatan sistem selamat secara holistik. Meskipun kenyataan ini boleh dilihat “MENCAPAI SEKURANG-KURANGNYA 50% sebagai satu cabaran yang besar, namun ia bukan suatu PENGURANGAN BILANGAN KEMATIAN AKIBAT yang mustahil untuk dicapai. Melalui pelaksanaan pendekatan sistem selamat secara menyeluruh NAHAS JALAN RAYA PADA TAHUN 2030” dan holistik, Kerajaan boleh meningkatkan tahap keselamatan melalui pengurusan keselamatan jalan Sasaran yang ditetapkan ini adalah selari dengan raya, mobiliti dan jalan raya yang lebih selamat, sasaran dalam UN agar negara sentiasa selari kenderaan yang lebih selamat, pengguna jalan dengan perancangan pada peringkat global. Bagi raya yang lebih selamat serta pengurusan pasca memastikan ketepatan dalam pelaporan, data kemalangan. Pendekatan satu sistem selamat juga kematian tahun 2019 akan dijadikan sebagai data mampu untuk menjadi titik permulaan yang akan asas atau rujukan hingga tahun 2030. Data pada diteruskan oleh generasi akan datang dan akhirnya tahun 2020 tidak akan diambil kira berikutan wabak menjadikannya suatu kenyataan. pandemik COVID-19 yang telah memberikan kesan abnormal kepada pengurangan nahas jalan raya, 5.2 MISI jumlah kecederaan, dan kematian. “MEMBUDAYAKAN KESELAMATAN JALAN RAYA Justeru, sasaran yang ditetapkan ialah pengurangan KE ARAH KESEJAHTERAAN NEGARA” bilangan kematian pada tahun 2019 (6,167) kepada sekurang-kurangnya 50% daripada 6,167 kematian akibat Bagi merealisasikan impian menjadikan Malaysia nahas jalan raya pada tahun 2030. Unjuran pengurangan sebagai sebuah negara sifar kematian di jalan raya, secara linear adalah seperti dalam Rajah 7. Untuk kerjasama, penglibatan, dan sokongan daripada mencapai sasaran ini, secara puratanya, pengurangan sebanyak 309 kematian setiap tahun disasarkan. 8,000 SASARAN 2030 7,000 2019 6 ,000 Bilangan Kematian 5,000 3,084 4,000 1,980 3,000 Rajah 7: Sasaran yang 2,000 627 perlu dicapai pada tahun 1,000 197 2030, andaian pengurangan - 2030 berlaku secara linear 2010 2012 2014 2016 2018 2020 2022 2024 2026 2028 Jumlah Kematian Motosikal Kereta Pejalan Kaki

PELAN KESELAMATAN JALAN RAYA MALAYSIA 2022-2030 5.4 CABARAN DAN RISIKO Kejayaan pelan ini merupakan tanggungjawab semua BK 1 : TADBIR URUS YANG RESPONSIF2: PEMANTAUAN DAN PENILAIAN YANG EFE BK 1 : TADBIR URUS YANG RESPONSIF pihak termasuklah pihak kerajaan, agensi-agensi TIF BK KTIF BK kerajaan, sektor swasta, organisasi-organisasi bukan BK 10: Pengurusan BK 3: Penunggangan kerajaan, universiti-universiti, komuniti-komuniti Pasca Kemalangan Motosikal Yang Lebih setempat, dan individu-individu. Pelan ini dibangunkan untuk semua lapisan masyarakat dan bukan sahaja Selamat tertumpu pada Kementerian Pengangkutan tetapi juga pelan ini memerlukan sumbangan daripada BK 9: Mikromobiliti VISI BK 4: Pengurusan semua pihak untuk memastikan satu sistem jalan raya Yang Lebih Selamat Kelajuan yang dapat menjamin perjalanan yang selamat. Malaysia sebuah negara BK 5: Perjalanan BK 8: Penggunaan sifar kematian di jalan raya Pekerjaan Yang Cabaran terbesar dalam mencapai visi PKJRM Kenderaan Yang Lebih Selamat 2022-2030 ini ialah cabaran untuk mewujudkan Lebih Selamat MISI satu tadbir urus yang holistik melalui persefahaman daripada semua pemegang taruh. Tanpa penyertaan Membudayakan aktif semua pihak dalam pelaksanaan pelan ini keselamatan jalan raya akan mendatangkan kesulitan dari segi kepakaran, ke arah kesejahteraan perundangan, komunikasi, dan sumber kewangan. Walau bagaimanapun, cabaran ini dapat ditangani negara dengan memperkasakan masyarakat awam dalam merancang dan melaksanakan program-program 2: PEMANTAUAN DAN PENILAIAN YANG EFEK BK 7: Infrastruktur BK 6: Perjalanan Kumpulan yang bersesuaian. Yang Lebih Selamat Berisiko Tinggi Yang Lebih Selamat 22 Namun begitu, ilmu sains yang berkembang maju Rajah 8: Sepuluh (10) Bidang keutamaan bagi PKJRM 2022-2030 diperkukuh dengan dapatan kajian dan data terkini merupakan cabaran dalam keberkesanan pelan BK 1 (Kelestarian Tadbir Urus) dan BK 2 (Pemantauan ini. Sekiranya pendekatan yang akan diaplikasikan dan Penilaian yang Efektif) berasaskan TS 1 daripada berdasarkan pengalaman, anggapan, data PKJRM 2014-2020, iaitu Pengurusan Keselamatan konservatif, dan tanpa bukti saintifik, pelan ini tidak Jalan Raya. BK 1 akan lebih berfokus pada koordinasi dapat mengubah apa-apa atau mengurangkan risiko antara agensi, isu perundangan, dan dana yang berlakunya nahas jalan raya. Oleh itu, penglibatan berkaitan dengan keselamatan jalan raya, manakala daripada institut penyelidikan dan universiti dalam BK 2 diwujudkan berdasarkan pengajaran daripada pengumpulan data dan kajian secara mendalam pengalaman yang lepas untuk memastikan elemen dapat menentukan sesuatu keputusan berdasarkan pemantauan tidak dilupakan dan seterusnya fakta, data, dan sains yang terkini. dijalankan secara efektif. 5.5 PELAKSANAAN BK 3 pula berkaitan dengan Penunggangan Motosikal yang Lebih Selamat yang sebelum ini dirangkumkan Pembangunan PKJRM 2022-2030 berdasarkan di bawah TS 4, iaitu Pengguna Jalan Raya yang pengalaman daripada dua PKJRM sebelum ini dan Lebih Selamat. Berdasarkan situasi lebih dari dua kerangka asas Pelan Global Tindakan Sedekad dekad kematian melibatkan para penunggang dan Keselamatan Jalan Raya 2011-2020. Selain itu, isu-isu pembonceng motosikal sentiasa melebihi 60% daripada semasa yang berkaitan dengan aspek keselamatan jumlah keseluruhan kematian jalan raya, terdapat jalan raya pada peringkat Malaysia juga menjadi asas keperluan mendesak untuk memberikan fokus kepada kepada pembentukan struktur keseluruhan PKJRM penunggangan motosikal yang lebih selamat. Hasil 2022-2030. BK 3 ini akan memberikan impak yang besar kepada situasi keselamatan jalan raya di negara ini sekiranya 5.5.1 STRUKTUR KESELURUHAN dapat dilaksanakan dengan tepat dan berkesan. Bagi mencapai sasaran pengurangan 50% kematian Banyak kajian telah dijalankan menunjukkan akibat nahas jalan raya, 10 bidang keutamaan (BK) hubungan kait kelajuan dengan kadar keparahan telah diperkenalkan seperti yang terkandung dalam akibat nahas jalan raya dan terkini, Deklarasi Rajah 8 yang mengandungi 23 subbidang dengan Stockholm 2020 turut meminta semua negara agar 58 strategi. Setiap strategi boleh dilaksanakan memberikan tumpuan kepada pengurangan kelajuan melalui pelbagai program/inisiatif pada peringkat yang juga mendorong untuk menjadikan pengurusan kebangsaan atau tempatan. kelajuan sebagai BK 4. Pengurusan kelajuan boleh

dilaksanakan melalui kaedah kejuruteraan jalan, dasar sedia ada yang melibatkan aspek keselamatan 23 kenderaan, dan penguatkuasaan. jalan raya sudah pun diwujudkan pada peringkat antarabangsa seperti Matlamat Pembangunan Dalam era digital semasa, berlaku ledakan Lestari atau Sustainable Development Goals (SDG), kebangkitan ekonomi gig yang berkembang pesat Deklarasi Stockholm, dan seterusnya menjurus yang bukan sahaja berperanan sebagai penyelesaian kepada pembentukan resolusi persidangan 74/299 pengangkutan tetapi juga dapat mencorakkan Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu. sektor ekonomi negara. Terdapat keperluan untuk memberikan tumpuan kepada individu yang terlibat Pelan ini juga sangat berkait rapat dengan setiap secara langsung dalam industri ekonomi gig ini pelan dan dasar daripada kementerian-kementerian melalui penekanan kepada Perjalanan Pekerjaan yang lain yang sudah pun dibangunkan sebelum yang Lebih Selamat sebagai BK 5 selain daripada ini. Hal ini berdasarkan pemetaan yang telah dibuat trend kematian melibatkan perjalanan pekerjaan antara bahagian keutamaan pelan ini dan elemen- yang turut meningkat. elemen dalam dasar-dasar daripada kementerian- kementerian yang lain. Antaranya ialah Dasar Data nahas jalan raya kebangsaan pada tahun 2019 Pengangkutan Negara 2019-2030, Dasar Automotif menunjukkan lebih kurang 38% daripada jumlah Negara, Pelan Induk Keselamatan dan Kesihatan kematian nahas jalan raya adalah dalam kalangan Pekerjaan (OSHMP) 2021-2025, Shared Prosperity pengguna jalan raya berumur 30 tahun dan ke 2030, Pelan Transformasi Perkhidmatan Kesihatan, bawah. Selain itu, warga emas dan golongan orang Malaysian ITS Blueprint, Rancangan Fizikal Negara kelaina upaya (OKU) merupakan golongan yang ke-4, Dasar Belia Negara, Dasar Sosial Negara, Dasar berisiko tinggi di atas jalan raya. Dengan ini, kanak- Keluarga Negara, dan Dasar Sains dan Teknologi. kanak, belia, warga emas dan golongan OKU adalah Pelaksanaan PKJRM 2022-2030 diyakini mampu dirujuk sebagai kumpulan berisiko tinggi di antara menjadi pemangkin untuk mencapai matlamat pengguna jalan raya. Perjalanan Kumpulan Berisiko dasar-dasar yang sedia ada ini. Tinggi yang Lebih Selamat telah dijadikan sebagai BK 6 bagi menjadi fokus dalam perancangan intervensi 5.5.3 PENERAPAN RANGKA KERJA keselamatan jalan raya. KEPADA MASYARAKAT UMUM BK 7 pula merupakan Infrastruktur yang Lebih Bagi mencapai visi ke arah Malaysia menjadi sebuah Selamat juga berasaskan TS 2, iaitu Mobiliti dan Jalan negara sifar kematian akibat nahas jalan raya, Raya yang Lebih Selamat, manakala BK 8 merupakan misi yang telah dipersetujui ialah membudayakan Penggunaan Kenderaan yang Lebih Selamat yang keselamatan jalan raya ke arah kesejahteraan. Dalam berasaskan TS 3, iaitu Kenderaan yang Lebih Selamat konteks pelan ini, budaya keselamatan jalan raya sebagaimana dalam pelan yang terdahulu. meliputi suatu aturan kelakuan atau keberadaan jalan raya dengan selamat yang merangkumi aspek Terdapat trend peningkatan penggunaan basikal pemikiran, sikap, dan kepercayaan para pengguna dan skuter elektrik sebagai aktiviti riadah dan jalan raya dan pihak-pihak yang berkepentingan bersukan dalam kalangan rakyat Malaysia. Selain secara kolektif. itu, dalam menangani isu kesalinghubungan batuan pertama dan akhir (first-last mile connectivity), Rajah 9 menunjukkan satu kerangka umum untuk terdapat keperluan untuk memberikan fokus pembentukan budaya keselamatan jalan raya di kepada Mikromobiliti yang Lebih Selamat sebagai Malaysia. Lapisan magna (peringkat kebangsaan) BK 9, manakala BK 10 merupakan Pengurusan merupakan peringkat tertinggi dalam kerangka Pascakemalangan yang juga berpandukan TS 5 dalam ini yang mengambil kira faktor distal seperti iklim, pelan terdahulu yang akan memberikan fokus kepada keadaan geografi, etnik, populasi, dan ekonomi. rawatan yang diberikan kepada mangsa nahas jalan Faktor proksimal pada lapisan ini pula melibatkan raya juga untuk membantu mangsa nahas kembali keadaan politik dan dasar-dasar yang berkaitan kepada masyarakat umum. Penerangan terperinci dengan lalu lintas, penguatkuasaan undang-undang, bagi setiap bidang keutamaan akan diterangkan infrastruktur, pelesenan, dan pendidikan. dalam 5.6. Seterusnya pula ialah lapisan makro yang merujuk 5.5.2 PELAN DAN DASAR SEDIA ADA kepada peringkat wilayah atau negeri dalam Malaysia yang mempunyai peranan dalam memastikan Pelan ini diwujudkan sejajar dengan matlamat keselamatan jalan raya pada peringkat tersebut. Malaysia ke arah pembentukan negara maju dan Faktor budaya yang memainkan peranan penting sejajar dengan perkembangan antarabangsa. Aspek pada peringkat ini meliputi sikap, norma, dan keselamatan jalan raya bukan lagi isu terpencil kepercayaan yang dimiliki oleh warga atau penduduk tetapi merupakan tanggungjawab global. Dasar- wilayah atau negeri tersebut.

PELAN KESELAMATAN JALAN RAYA MALAYSIA 2022-2030 Lapisan seterusnya ialah lapisan meso yang 5.5.4 PEMBANGUNAN PELAN merangkumi komuniti perumahan, organisasi TINDAKAN atau kumpulan pengguna jalan raya (contohnya kelab penunggang basikal). Pada peringkat ini, Kejayaan ke atas pelaksanaan keseluruhan komponen budayanya merangkumi kepercayaan perancangan PKJRM 2022-2030 memerlukan asas dan sikap yang dikongsi oleh ahli-ahli sokongan dan komitmen daripada semua pemegang organisasi, komuniti atau para pengguna jalan taruh. Bagi tujuan ini, pelaksanaan dan pencapaian raya tersebut, manakala faktor proksimalnya pula PKJRM 2022-2030 akan dipantau oleh tiga siri pelan memfokuskan sistem penilaian, pemantauan, dan tindakan (action plan) seperti yang ditunjukkan penguatkuasaan yang mempengaruhi tingkah laku dalam Rajah 10. ahli-ahli pada peringkat ini. Bagi memudahkan proses pemantauan dan Lapisan yang paling asas ialah lapisan mikro yang pengukuran pencapaian, pelaksanaan PKJRM 2022- merujuk kepada individu pengguna jalan raya 2030 akan dibahagikan kepada dua fasa utama. Fasa itu sendiri. Peringkat ini merupakan yang paling Pertama yang bermula pada tahun 2022 hingga banyak dikaji dalam pelbagai projek penyelidikan tahun 2027 merupakan fasa untuk membiasakan memandangkannya cuba menjelaskan pemanduan diri, belajar, dan membuat penilaian yang disokong berisiko dengan ciri-ciri demografi pemandu seperti oleh dua pelan tindakan, manakala Fasa Kedua dari usia, jantina, dan personaliti sebagai faktor distal. tahun 2028 hingga tahun 2030 merupakan fasa penyelarasan dan profesional yang mengandungi Dengan pelbagai faktor yang mempengaruhi pada satu pelan tindakan. setiap peringkat, ternyata wajar untuk diwujudkan pelan tindakan yang khusus untuk dijadikan sebagai FASA PERTAMA: sasaran agenda keselamatan jalan raya pada peringkat tersebut. Di bawah pelan tindakan tiga tahun pertama (tahun 2022-2024), penekanan akan diberikan kepada 24 Peringkat Kebangsaan pelaksanaan aktiviti atau program untuk mewujudkan platform tadbir urus dan mekanisme pemantauan (Lapisan Magna) dan penilaian berkesan pada peringkat pusat dan tempatan. Pemantauan yang dijalankan secara Peringkat Negeri atau Wilayah berterusan dan memfokuskan pelaksanaan aktiviti (Lapisan Makro) atau program yang bertujuan untuk mengurangkan kematian di kawasan-kawasan yang berisiko tinggi. Peringkat Komuniti atau Organisasi (Lapisan Meso) Di bawah pelan tindakan tiga tahun kedua (tahun 2025-2027), penekanan akan diberikan kepada Peringkat Individu pelaksanaan aktiviti atau program yang bersasar (Lapisan Mikro) dan dilaksanakan oleh komuniti tempatan yang akan lebih berpengalaman untuk melaksanakan intervensi Rajah 9: Kerangka Budaya Keselamatan Jalan Raya di Malaysia secara proaktif dan berkesan. Dalam tempoh ini, kerajaan telah menerapkan praktis pengurusan keselamatan jalan raya yang baik untuk dijadikan sebagai panduan oleh komuniti tempatan. Pangkalan data komprehensif juga akan diwujudkan bagi biasakan diri, belajar dan menilai Penyelarasan Pelan Penyelarasan dan Profesional 2022-2024 2025-2027 2028-2030 Pelan tindakan 3 tahun Pelan tindakan 3 tahun Pelan tindakan 3 tahun 2022 2024 2027 2030 Rajah 10: Pelaksanaan Pelan Keselamatan Jalan raya Malaysia 2022-2030

tujuan membuat keputusan, penentuan intervensi Perincian skop di bawah kerangka tindakan adalah yang bersesuaian, dan proses perancangan atau seperti berikut:- pelaksanaan yang lebih berkesan. (i) Mewujudkan jawatankuasa kecil mengikut BK FASA KEDUA: Bagi setiap BK di bawah PKJRM 2022-2030, satu Fasa terakhir bagi penyelarasan dan profesional jawatankuasa kecil akan diwujudkan bagi memantau akan direncanakan dalam pelan tindakan tiga tahun pelaksanaan seperti yang dirancang dalam pelan terakhir (2028-2030). Penyelarasan semula semua tindakan. Jawatankuasa ini terdiri daripada semua strategi dan pelan sedia ada akan dilaksanakan dalam pemegang taruh yang berkaitan dengan BK masing- tempoh ini bagi menangani isu-isu berbangkit dan masing. Pemilihan agensi yang bersesuaian untuk penemuan utama dengan lebih berkesan. Syarikat- mempengerusikan jawatankuasa ini akan ditentukan syarikat swasta juga akan dilibatkan dengan lebih dalam kalangan ahli sendiri. Urus setia kepada setiap aktif dan meluas dari aspek pengurusan keselamatan BK akan ditentukan dalam kalangan agensi di bawah jalan raya. Pada peringkat akhir pelaksanaan pelan Kementerian Pengangkutan. ini, budaya keselamatan jalan raya akan berjaya dibentuk pada setiap lapisan sosial masyarakat. (ii) Mengenal pasti risiko dan isu berdasarkan bukti fizikal Setiap pelan tindakan pada fasa pertama dan fasa kedua akan disokong oleh kerangka tindakan Bagi memastikan kejayaan PKJRM 2022-2030, untuk membantu menjejaki kemajuan dan kejayaan cabaran dan risiko berhubung dengan pelaksanaan pelan tersebut. Kerangka tindakan ini pelaksanaannya akan dikenal pasti, dipantau, dan diringkaskan menerusi Rajah 11 . ditangani. Bukti-bukti fizikal dan data yang sahih merupakan kunci kritikal untuk penilaian yang tepat supaya semua intervensi dan program yang dijalankan mencapai objektif masing-masing. (iii) Menentukan program atau intervensi untuk 25 menyelesaikan atau mengurangkan risiko berdasarkan SMART SMART merupakan satu peralatan pengurusan yang menekankan lima unsur utama, iaitu spesifik, boleh diukur, boleh dicapai, relevan, dan mempunyai jangka masa. Konsep SMART ini akan digunakan dalam menentukan setiap program atau intervensi keselamatan jalan raya yang dilaksanakan oleh semua pemegang taruh masing-masing dan penetapan peruntukan bagi pelaksanaannya. Program-program ini akan dirangka mengikut jadual dan peringkat yang sesuai dan relevan. Rajah 11: Kerangka Tindakan Walaupun Kementerian Pengangkutan merupakan penyelaras utama bagi pelaksanaan PKJRM Komponen utama dalam kerangka tindakan ialah 2022-2030, semua pihak berkepentingan juga penubuhan jawatankuasa kecil (JK Kecil) mengikut bertanggungjawab terhadap pelaksanaan pelan- bidang keutamaan (BK). JK Kecil akan mengenal pelan dan strategi-strategi yang dibangunkan oleh pasti pelbagai risiko dan isu berdasarkan bukti-bukti mereka dalam menyokong pelan ini. Tanggungjawab fizikal, menentukan sesuatu program atau intervensi mereka amatlah besar dalam menjayakan agenda untuk menyelesaikan atau mengurangkan risiko, keselamatan jalan raya di bawah bidang masing- mewujudkan indikator intervensi bagi mengukur masing. keberkesanan program, dan memantau pencapaian BK dengan indikator utama. Penilaian berterusan (iv) Mewujudkan indikator intervensi bagi mengukur akan dilaksanakan ke atas setiap program di keberkesanan program samping mengenal pasti ruang penambahbaikan yang diperlukan dan membuat pelaporan kemajuan Indikator intervensi diwujudkan bagi mengukur secara terbuka dan berkala kepada pihak kerajaan. kemajuan inisiatif dan program-program yang dijalankan. Perkara ini akan dilaporkan dalam setiap pelan tindakan untuk menunjukkan cara- cara pemantauan perkembangan tindakan tersebut dilakukan. Keberkesanan program boleh diukur

PELAN KESELAMATAN JALAN RAYA MALAYSIA 2022-2030 melalui indikator yang disenaraikan berdasarkan Pahat. Walaupun liputan daripada penggunaan petunjuk prestasi yang telah ditetapkan. Indikator kaedah ini terhad kerana bersifat lokaliti, kaedah dan petunjuk prestasi ini akan disemak dan dikemas ini didapati berkesan dalam menangani isu-isu kini secara berkala di bawah pelan tindakan masing- setempat kerana masyarakat setempat lebih arif masing tetap relevan. tentang keadaan sosiopolitik tempatan. Di samping itu, kaedah ini juga dapat menimbulkan rasa (v) Memantau pencapaian BK dengan Indikator kekitaan terhadap setiap inisiatif dan program yang Utama dijalankan. Kementerian Pengangkutan sebagai agensi Penyerapan dan penggabungan fungsi Jabatan penyelaras utama akan menyelaraskan pelaksanaan Keselamatan Jalan Raya ke dalam Jabatan keseluruhan pelan dengan kerjasama semua Pengangkutan Jalan (JPJ) yang kini dikenali sebagai pihak berkepentingan yang terlibat. Perbincangan Bahagian Keselamatan Jalan Raya (BKJR) mula berterusan antara pihak berkepentingan akan berkuat kuasa pada 1 Mei 2020 bertujuan untuk diadakan secara berkala bagi memastikan memperkasakan dan memantapkan lagi jabatan- keberkesanan pelaksanaan PKJRM 2022-2030 ini. jabatan di bawah Kementerian Pengangkutan. Tugas Kesemua pencapaian BK akan dipantau menerusi sebagai peneraju advokasi keselamatan jalan raya indikator utama yang ditetapkan merujuk kepada akan terus dilaksanakan bagi meningkatkan kesedaran setiap strategi dan program yang telah dilaksanakan keselamatan jalan raya dan mengurangkan kadar dan akan dibangunkan. Indikator utama yang dikenal kematian dan kecederaan akibat kemalangan jalan pasti akan dipantau berdasarkan Petunjuk Prestasi raya. Melalui penyerapan ini juga, diharapkan akan Utama (KPI) melalui mekanisme penilaian secara dapat menambah baik dan mempertingkatkan lagi berkala dan berasaskan penyelidikan susulan. urus tadbir jabatan khusus dalam soal keselamatan jalan raya sekali gus membawa manfaat kepada rakyat. 5.6 BIDANG KEUTAMAAN Usaha bagi meningkatkan keselamatan jalan raya 26 10 BK di bawah pelan ini akan dilaksanakan merupakan tanggungjawab bersama. Justeru, berdasarkan Pendekatan Sistem Selamat. Berbeza kerjasama dari sudut pembiayaan perlu diperhebat dengan pendekatan tradisi, Pendekatan Sistem bagi membiayai pelaksanaan aktiviti-aktiviti Selamat ini tidak menyalahkan para pengguna keselamatan jalan raya. Pembiayaan tidak seharusnya jalan raya sekiranya sesuatu nahas jalan raya datang daripada kerajaan Malaysia semata- berlaku. Sebaliknya pendekatan ini melihat masalah mata, bahkan inisiatif daripada pihak swasta dan keselamatan jalan raya sebagai kelemahan sistem Pertubuhan Bukan Kerajaan (NGO) turut dialu-alukan perjalanan. Usaha melengkapkan sistem perjalanan dalam mendukung inisiatif dan program keselamatan merupakan cara yang paling berkesan untuk jalan raya. mengurangkan kadar berlaku nahas jalan raya. Oleh Justeru, tadbir urus yang responsif diperlukan bagi itu, pelan ini menguruskan 10 BK sebagai satu sistem memastikan kelancaran perancangan, pelaksanaan, supaya setiap komponen boleh berintegrasi antara pemantauan, dan penilaian yang berterusan satu sama lain. bagi aktiviti-aktiviti keselamatan jalan raya yang 5.6.1 TADBIR URUS YANG RESPONSIF dilaksanakan. Kepemimpinan yang kuat daripada pihak kerajaan dan rangka kerja institusi dan kawal Pelaksanaan pelan yang cekap dan efektif selia yang mantap merupakan tunjang kepada tadbir memerlukan komitmen daripada pelbagai pihak urus yang lebih responsif. berkepentingan daripada segenap lapisan dalam HASIL UTAMA/INDIKATOR ekosistem pengurusan keselamatan merangkumi PENGUKURAN kementerian-kementerian dan agensi-agensi, industri, dan masyarakat majmuk. Hasil utama/indikator pengukuran kejayaan inisiatif Pada peringkat kebangsaan, Majlis Keselamatan tadbir urus yang responsif adalah seperti berikut: Jalan Raya (MKJR) memainkan peranan sebagai IP 1.1 Bilangan agensi yang terlibat dalam platform bagi membincangkan dan menyelaraskan aktiviti-aktiviti keselamatan jalan raya. aktiviti-aktiviti keselamatan jalan raya di Malaysia. Sementara itu, pada peringkat negeri pula, MKJR IP 1.2 Bilangan perundangan yang berkaitan negeri berperanan mendukung usaha localisation dengan keselamatan jalan raya yang yang mengutamakan keberkesanan pada peringkat dikemas kini. yang lebih rendah. Di Malaysia, contoh penggunaan kaedah localisation ialah pewujudan Pelan IP 1.3 Jumlah dana yang diperuntukkan/ Keselamatan Jalan Raya di Pulau Pinang dan Batu diperolehi.

SUBBIDANG DAN STRATEGI PELAKSANAAN BK 1 terdiri daripada tiga Subbidang (SB) dan enam Strategi Pelaksanaan (SP) bagi mencapai hasil utama yang telah ditetapkan. Ringkasan keseluruhan SB dan SP bagi BK 1 boleh dilihat menerusi Jadual 3. Jadual 3: Subbidang dan Strategi Pelaksanaan untuk BK 1 Subbidang Strategi Pelaksanaan SB 1.1 SP 1.1.1 Memperkemas koordinasi dan kerjasama Memartabatkan agensi-agensi peneraju bagi antara pihak berkepentingan yang berkaitan mengawal selia aktiviti-aktiviti keselamatan jalan raya dengan keselamatan jalan raya SP 1.1.2 Memperkukuh struktur, fungsi, dan komitmen pihak- pihak yang berkepentingan yang berkaitan dengan keselamatan jalan raya SB 1.2 SP 1.2.1 Menambah baik dan memperkemas Memperkasakan perundangan sedia ada yang perundangan yang berkaitan dengan berkaitan dengan keselamatan jalan raya keselamatan jalan raya SP 1.2.2 Mewujudkan jawatankuasa kebangsaan bagi 27 mengkaji semula perundangan yang berkaitan dengan keselamatan jalan raya secara lebih menyeluruh SB 1.3 SP 1.3.1 Memastikan peruntukan bagi pelaksanaan Menjana dana bagi aktiviti-aktiviti keselamatan aktiviti-aktiviti keselamatan jalan raya yang jalan raya mencukupi SP 1.3.2 Mewujudkan mekanisme bagi mengawal selia dana keselamatan jalan raya

PELAN KESELAMATAN JALAN RAYA MALAYSIA 2022-2030 PERINCIAN MENGENAI SB DAN SP SUBBIDANG STRATEGI PELAKSANAAN SB1.1 Memperkemas koordinasi dan SP 1.1.1 Memartabatkan agensi-agensi peneraju bagi kerjasama antara pihak yang berkepentingan mengawal selia aktiviti-aktiviti keselamatan jalan raya yang berkaitan dengan keselamatan jalan raya Kementerian Pengangkutan akan bertanggungjawab Tanggungjawab bersama untuk meningkatkan sebagai agensi peneraju dan penyelaras utama bagi tujuan tahap tadbir urus yang berkaitan dengan pelaksanaan PKJRM 2022-2030. Antara lain Kementerian aspek keselamatan jalan raya bermula dengan Pengangkutan melalui JPJ dan MIROS akan mengawal membina pemahaman yang kolektif antara selia dan memberikan sokongan teknikal kepada semua agensi yang berkepentingan. Justeru, bagi pemegang taruh dalam melaksanakan semua program dan memperkemas koordinasi dan kolaboratif intervensi yang telah digariskan. antara pihak yang berkepentingan, Bagi tujuan ini, Kementerian Pengangkutan akan memastikan subbidang ini menggariskan dua strategi agensi-agensi pelaksananya, iaitu JPJ dan MIROS akan pelaksanaan utama. sentiasa meningkatkan kemahiran, kepakaran, dan Tujuan utama kedua-dua SP tersebut keupayaan untuk melaksanakan semua strategi tersebut. untuk mewujudkan satu rangkaian SP 1.1.2 Memperkukuh struktur, fungsi, dan komitmen komunikasi berterusan antara pihak yang pihak-pihak yang berkepentingan yang berkaitan dengan berkepentingan. Rangkaian komunikasi ini keselamatan jalan raya (communication channel) akan digunakan bagi membincangkan dan menyelesaikan Kementerian Pengangkutan akan mengemukakan syor semua isu yang berkaitan dengan bagi menambah baik struktur, fungsi, dan komitmen pihak- pengurusan keselamatan jalan raya. Selain pihak yang berkepentingan pada peringkat kebangsaan, itu, kedua-dua SP juga akan digunakan negeri, dan komuniti bagi memastikan kecekapan untuk menyelaras dan mengintegrasikan pengurusan dan pelaksanaan pelan yang holistik dan semua tindakan yang akan diambil oleh berkesan. Kaedah penyetempatan perlu diperluas bagi memastikan pelaksanaan inisiatif keselamatan jalan raya 28 pihak-pihak yang berkepentingan bagi yang lebih berfokus, cekap, dan efektif. mencapai sasaran yang telah ditetapkan. SB 1.2 Menambah baik dan memperkemas SP 1.2.1 Memperkasa perundangan sedia ada yang perundangan yang berkaitan dengan berkaitan dengan keselamatan jalan raya keselamatan jalan raya Akta Pengangkutan Jalan 1987, akta-akta, dan peraturan- SB ini bertujuan untuk memastikan semua peraturan sedia ada yang meliputi peruntukan kepada perundangan boleh memenuhi keperluan seluruh negara termasuklah Sabah dan Sarawak perlu semua strategi yang akan dilaksanakan diperhalusi dan diterjemahkan ke dalam situasi semasa. dalam pelan ini supaya sentiasa relevan dan memenuhi keperluan semasa. Bagi SP 1.2.2 Mewujudkan jawatankuasa kebangsaan bagi penambahbaikan perundangan sedia ada, mengkaji semula perundangan yang berkaitan dengan dua SP utama perlu diperkemas, iaitu: keselamatan jalan raya secara lebih menyeluruh Penilaian akta dan undang-undang di bawahnya perlu dilaksanakan secara lebih sistematik dan berkala melibatkan agensi-agensi yang berkepentingan menerusi pewujudan jawatankuasa kebangsaan. Satu jawatankuasa kebangsaan akan diwujudkan untuk menyelaras kajian semua instrumen perundangan mengenai keselamatan jalan raya. SB1.3 Memastikan peruntukan bagi SP 1.3.1 Menjana dana bagi aktiviti-aktiviti keselamatan pelaksanaan aktiviti-aktiviti keselamatan jalan raya jalan raya yang mencukupi Inisiatif penjanaan dana daripada pelbagai sumber Kekangan peruntukan merupakan salah termasuklah daripada orang awam dan pihak swasta satu faktor utama yang mengehadkan perlu digalakkan. Hal ini bagi memastikan pembiayaan keupayaan bagi melaksanakan aktiviti-aktiviti melaksanakan aktiviti-aktiviti keselamatan jalan raya yang keselamatan jalan raya. Bagi memastikan dirancang terjamin dan disalurkan secara berterusan. peruntukan ini mencukupi, subbidang ini menggariskan dua strategi utama. SP 1.3.2 Mewujudkan mekanisme bagi mengawal selia dana keselamatan jalan raya Dana-dana kewangan yang diperoleh perlu dikawal selia menerusi mekanisme pemantauan yang efektif untuk memastikan pengagihan dana bagi pelaksanaan aktiviti- aktiviti keselamatan jalan raya dapat dioptimumkan.

5.6.2 PEMANTAUAN DAN PENILAIAN merangkumi data yang tidak tepat, data yang tidak YANG EFEKTIF boleh saling berbanding, data yang tidak lengkap, dan data yang tidak dapat diakses. Tanpa kesemua data Pemantauan dan penilaian yang efektif akan ini, kita tidak dapat mengukur pencapaian program- melengkapkan kitaran sistem pengurusan keselamatan program yang telah dilaksanakan. Oleh hal yang jalan raya dan akan memacu kejayaan PKJRM 2022- demikian, selaras dengan GSRRS, pemantauan dan 2030. Proses pemantauan dan penilaian merupakan penilaian data yang berkaitan dengan nahas jalan raya satu elemen di bawah tonggak 1 Pelan Tindakan akan dijadikan sebagai Bidang Keutamaan 2 (BK 2) Sedekad Keselamatan Jalan Raya 2011-2020 tetapi dalam PKJRM 2022-2030. sering diabaikan di kebanyakan negara seperti yang dilaporkan dalam WHO Global Status Report on Road United Nations General Assembly dalam Resolusi Safety (GSRRS). Kebanyakan negara tiada sistem data 64/255 telah mengesyorkan supaya kemajuan yang merekodkan kejadian nahas jalan raya daripada pencapaian Pelan Tindakan Sedekad Keselamatan pelbagai sumber termasuklah polis, sektor insurans, Jalan Raya 2011-2020 dipantau berdasarkan 12 dan sektor kesihatan. Isu-isu utama pengumpulan data indikator seperti yang terkandung dalam Jadual 4. Jadual 4: Dua belas (12) sasaran prestasi xkeselamatan jalan raya global secara sukarela No Sasaran Penerangan 1 Pelan tindakan Satu pelan tindakan keselamatan jalan raya yang melibatkan pelbagai kebangsaan sektor dengan sasaran masa diwujudkan menjelang tahun 2020 2 Jajaran global Menjelang tahun 2030, semua negara memasuki satu atau lebih instrumen undang-undang di bawah PBB yang berkaitan dengan keselamatan jalan raya 3 Jalan baharu Menjelang tahun 2030, semua jalan baharu mencapai standard 29 teknikal yang selamat untuk semua kategori pengguna jalan raya atau memenuhi penarafan tiga bintang atau lebih baik 4 Jalan sedia ada Menjelang tahun 2030, lebih daripada 75% perjalanan di jalan raya yang ada adalah di jalan raya yang memenuhi standard teknikal yang selamat untuk semua pengguna jalan raya 5 Standard kenderaan Menjelang tahun 2030, 100% kenderaan baharu dan terpakai memenuhi standard keselamatan berkualiti tinggi seperti Peraturan PBB yang diberikan keutamaan Peraturan Teknikal Global atau keperluan prestasi nasional yang diiktiraf setaraf dengannya 6 Kelajuan Menjelang tahun 2030, mengurangkan separuh daripada jumlah pemandu yang memandu melebihi had laju yang ditetapkan dan mencapai pengurangan kecederaan dan kematian yang berkaitan dengan kelajuan 7 Topi keledar Menjelang tahun 2030, meningkatkan pematuhan hampir 100% pemakaian topi keledar yang memenuhi standard 8 Perlindungan pemandu Menjelang tahun 2030, meningkatkan pematuhan hampir 100% bagi dan penumpang pemakaian tali pinggang keledar dan kerusi keselamatan kanak-kanak kenderaan 9 Memandu di bawah Menjelang tahun 2030, mengurangkan separuh daripada kecederaan pengaruh dadah/alkohol dan kematian di jalan raya yang berkaitan dengan pemandu menggunakan alkohol/dadah 10 Penggunaan telefon Menjelang tahun 2030, semua negara memiliki undang-undang bimbit nasional untuk menyekat atau melarang penggunaan telefon bimbit semasa memandu 11 Pemandu profesional Menjelang tahun 2030, semua negara akan membuat peraturan untuk waktu memandu dan rehat terutamanya untuk pemandu kenderaan awam 12 Rawatan kecemasan Menjelang tahun 2030, semua negara menetapkan dan mencapai tepat pada masa sasaran nasional untuk meminimumkan sela masa antara kemalangan jalan raya dan penyediaan rawatan kecemasan profesional pertama.

PELAN KESELAMATAN JALAN RAYA MALAYSIA 2022-2030 Bagi memastikan penilaian dan pemantauan yang IP 2.3 Penilaian prestasi pelan keselamatan jalan efektif, data keselamatan jalan raya perlu disahkan raya. kesahihannya selaras dengan definisi pada peringkat IP 2.4 Laporan penyesuaian semula pelan selepas antarabangsa. tempoh enam tahun atau mengikut keperluan semasa. HASIL UTAMA/INDIKATOR IP 2.5 Capaian maklumat keselamatan jalan raya. PENGUKURAN SUBBIDANG DAN STRATEGI Hasil utama/indikator pengukuran kejayaan bagi PELAKSANAAN BK 2 Pemantauan dan Penilaian yang Efektif adalah seperti berikut: BK 2 mengandungi tiga Subbidang (SB) dan enam IP 2.1 Kekerapan mekanisme pemantauan Strategi Pelaksanaan (SP) bagi mencapai hasil utama dijalankan. yang telah ditetapkan. Ringkasan keseluruhan SB IP 2.2 Pewujudan Pangkalan Data Keselamatan dan SP bagi BK 2 adalah seperti yang terkandung Jalan Raya Kebangsaan. dalam Jadual 5. Jadual 5: Subbidang dan Strategi Pelaksanaan untuk BK 2 Subbidang Strategi Pelaksanaan SB 2.1 SP 2.1.1 Mewujudkan mekanisme bagi memantau pelaksanaan pelan pada Menetapkan mekanisme peringkat kebangsaan dan negeri pemantauan terhadap pelaksanaan pelan keselamatan SP 2.1.2 Memastikan kesahihan dan ketepatan data keselamatan jalan raya 30 jalan raya antara agensi untuk dikongsi melalui Pangkalan Data Keselamatan Jalan Raya Kebangsaan dengan efisien SB 2.2 SP 2.2.1 Menilai dan menyesuaikan Mengkaji keberkesanan aktiviti-aktiviti keselamatan jalan raya semula pelan keselamatan jalan secara berkala raya SP 2.2.2 SB 2.3 Menyesuaikan semula pelan berdasarkan situasi terkini dan bukti Menghebahkan situasi dan semasa perkembangan semasa kepada pihak pemegang taruh SP 2.3.1 Melaporkan situasi dan perkembangan semasa pelan keselamatan jalan raya kepada pihak berkepentingan secara berkala SP 2.3.2 Mempergiat aktiviti hebahan maklumat keselamatan jalan raya kepada masyarakat umum

SUBBIDANG DAN STRATEGI PELAKSANAAN SUBBIDANG STRATEGI PELAKSANAAN SB 2.1 Menetapkan SP 2.1.1 Mewujudkan mekanisme bagi memantau pelaksanaan pelan di mekanisme pemantauan peringkat kebangsaan dan negeri terhadap pelaksanaan pelan keselamatan jalan raya Bagi memantau pelaksanaan kejayaan PKJRM 2022-2030 setiap negeri, satu jawatankuasa akan diwujudkan di peringkat negeri hinggalah ke Mekanisme pemantauan perlu peringkat tertinggi kerajaan. Struktur cadangan ini akan diperincikan dalam ditetapkan terhadap pelan Pelan Tindakan PKJRM 2022-2030 setelah mengambil kira pandangan keselamatan jalan raya daripada semua pemegang taruh. yang merangkumi kaedah pemantauan pada peringkat SP 2.1.2 Memastikan kesahihan dan ketepatan data keselamatan kebangsaan dan negeri dan jalan raya antara agensi untuk dikongsi melalui Pangkalan Data turut bertindak sebagai Keselamatan Jalan Raya Kebangsaan dengan efisien platform untuk menjalankan pemantauan dan kekerapan Bagi memastikan pengurusan data yang efisien dan sistematik, satu pemantauan dijalankan. sistem pangkalan data akan diwujudkan. Sistem pangkalan data ini akan memastikan semua data yang dikumpulkan adalah sahih. Data daripada pelbagai pemegang taruh ini boleh dikongsikan secara efisien melalui 31 pewujudan Pangkalan Data Keselamatan Jalan Raya Kebangsaan. Data utama yang menjadi rujukan ialah data kemalangan kebangsaan daripada Polis Diraja Malaysia (PDRM) selain data daripada mana-mana pemegang taruh yang lain yang turut diambil kira bagi tujuan pemantauan. Integriti data harus dipastikan selain turut mengikut definisi dan keperluan pada peringkat antarabangsa. SB 2.2 Menilai dan SP 2.2.1 Mengkaji keberkesanan aktiviti-aktiviti keselamatan jalan menyesuaikan semula pelan raya secara berkala keselamatan jalan raya Merujuk kepada SP ini, PKJRM 2022-2030 telah menyenaraikan 23 PKJRM 2022-2030 seharusnya subbidang dan 58 strategi yang boleh disokong dengan pelbagai aktiviti menjadi panduan utama bagi dan program keselamatan jalan raya. Kajian keberkesanaan aktiviti-aktiviti semua pemegang taruh dalam dan program-program keselamatan jalan raya akan dijalankan oleh MIROS usaha untuk memastikan atau universiti-universiti tempatan bagi menilai dan mengukur impak keselamatan jalan raya berada terhadap pengurangan kematian dan kecederaan akibat nahas jalan raya. di landasan terbaik setanding dengan negara-negara maju. SP 2.2.2Menyesuaikan semula pelan berdasarkan situasi terkini dan Namun begitu, PKJRM 2022- bukti semasa 2030 bukanlah suatu dokumen muktamad untuk digunakan Penyesuaian semula PKJRM 2022-2030 berdasarkan situasi terkini dan sepanjang dekad ini tetapi semasa diperlukan yang merujuk kepada pengalaman negara-negara bertindak sebagai sebuah maju. Sehubungan dengan itu, pelaksanaan SP 2.1.2 amatlah penting living dokumen yang perlu bagi membolehkan penyesuaian semula pelan dijalankan berdasarkan dinilai dan disesuaikan situasi dan bukti semasa. Data-data terkini dapat membantu sekiranya berpandukan data-data dan terdapat isu-isu yang lain yang melibatkan keselamatan jalan raya bagi dapatan kajian terkini. memastikan sasaran pelan dapat dicapai.

PELAN KESELAMATAN JALAN RAYA MALAYSIA 2022-2030 SB 2.3 Menghebahkan SP 2.3.1 Melaporkan situasi dan perkembangan semasa pelan situasi dan perkembangan keselamatan jalan raya kepada pihak berkepentingan secara berkala semasa kepada pihak pemegang taruh Di bawah SP ini, pencapaian dan perkembangan semasa pelan keselamatan jalan raya akan dilaporkan kepada pihak pemegang taruh Hebahan berhubung dengan secara berkala melalui mekanisme pemantauan yang akan dibangunkan. Mengambil iktibar daripada pengalaman lalu, pelaporan situasi dan situasi dan perkembangan perkembangan semasa perlu dibuat secara berkala bersama pihak pemegang taruh bagi mengelakkan perkara ini daripada diabaikan. semasa berkenaan dengan Selain itu, penggunaan platform alternatif seperti penganjuran seminar, webinar, persidangan, dan libat urus bersama pihak pemegang taruh keselamatan jalan raya perlu perlu dilaksanakan. dilakukan lebih giat agar menjadi SP 2.3.2 Mempergiat aktiviti hebahan maklumat keselamatan jalan raya kepada masyarakat umum matlamat dan kepentingan Seperti pada para SB 2.3, masyarakat umum atau orang awam bersama. Kepesatan teknologi merupakan antara pihak berkepentingan yang memainkan peranan penting dalam kejayaan pelan ini. Oleh hal yang demikian, sememangnya memangkinkan capaian penting masyarakat umum sentiasa mendapat maklumat yang berkaitan dengan keselamatan jalan raya dan hal ini boleh dipergiat dengan informasi yang lebih meluas mempelbagaikan aktitivi hebahan maklumat tidak terhad melalui saluran konvensional tetapi turut menggunakan aplikasi atas talian seperti tidak terhad kepada kaedah Facebook dan Twitter. Capaian ini juga penting untuk disampaikan kepada setiap lapisan masyarakat termasuklah kanak-kanak sekolah, konvensional, bahkan secara para pelajar universiti, para pekerja kolar biru dan putih, warga tempatan dan asing, dan warga emas. atas talian. Pelan ini bukan sahaja diterapkan kepada pemegang taruh dalam kalangan pihak kerajaan dan swasta tetapi juga kepada orang awam yang merupakan penyumbang terbesar dalam kejayaan pelan ini. 32 5.6.3 PENUNGGANGAN MOTOSIKAL Rajah 12 menunjukkan trend kematian penunggang YANG LEBIH SELAMAT dan pembonceng motosikal yang terlibat dalam nahas jalan raya dari tahun 2010-2019 dan jumlah bilangan Berdasarkan statistik kematian akibat nahas di jalan motosikal yang terlibat dalam kes nahas jalan raya bagi raya dari tahun 2010-2019, jumlah kematian yang tahun 2010 hingga 20191. Berdasarkan rajah tersebut, melibatkan penunggang dan pembonceng motosikal terdapat penurunan ketara dalam trend kematian mewakili 64% daripada keseluruhan kematian akibat penunggang dan pembonceng motosikal bermula nahas di jalan raya. Namun begitu, analisis terhadap pada tahun 2016. Walau bagaimanapun, kadar kematian trend telah menunjukkan penurunan bermula pada yang melibatkan penunggang dan pembonceng tahun 2017-2018 berbanding dengan enam tahun motosikal merangkumi sekitar 60% daripada jumlah sebelumnya (rujuk Rajah 12). kematian yang melibatkan semua jenis kenderaan lain. 20,000 17,827 14,932 17,077 14,205 4,485 14,592 13,102 4,600 1Laporan Perangkaan 18,000 4,036 4,169 4,178 4,294 13,321 4,348 4,128 4,500 Kemalangan Jalan Raya 16,000 2010 4,400 Malaysia 2010-2019, Jabatan 14,000 2011 12,782 11,630 4,300 Siasatan dan Penguatkuasaan 12,000 4,203 3,959 4,200 Trafik Bukit Aman, Polis Diraja 10,000 4,100 Malaysia. 2019 4,000 8,000 3,900 Rajah 12: Trend kematian 6,000 3,800 penunggang dan 4,000 3,700 pembonceng motosikal 2,000 3,600 yang terlibat dalam nahas jalan raya 2010-2019 0 2012 2013 2015 2016 2017 2018 Motosikal Terlibat Kematian Pengguna

Secara realitinya, penggunaan motosikal masih ketara Jadual 6: Subbidang dan strategi BK 3 di Malaysia atas faktor mampu milik, mudah untuk digunakan, dan menawarkan perkhidmatan dari pintu Subbidang Strategi Pelaksanaan ke pintu. Motosikal menjadi pilihan utama bukan sahaja untuk penggunaan peribadi atau ulang alik SB 3.1 SP 3.1.1 kerja tetapi juga penggunaannya lebih meluas susulan perkembangan trend ekonomi gig di Malaysia. Mengurangkan Meningkatkan keseragaman konflik trafik trafik melibatkan perjalanan Justeru, usaha-usaha untuk meningkatkan tahap melibatkan motosikal melalui dasar keselamatan penunggang dan pembonceng motosikal perjalanan dan infrastruktur yang di jalan raya di Malaysia sememangnya wajar untuk motosikal bersesuaian dijalankan. Kajian terperinci perlu dilaksanakan bagi mengenal pasti tindakan yang sesuai dan bertepatan SP 3.1.2 dapat dilaksanakan dengan berkesan. Meningkatkan kompetensi BK 3 ini merangkumi strategi-strategi yang meliputi penunggangan melalui penggunaan motosikal secara keseluruhan. Rujuk program pelesenan berkesan, BK 5 untuk penelitian terhadap penunggangan advokasi, dan latihan secara yang melibatkan pekerjaan dan BK 9 untuk mod berterusan pengangkutan yang melibatkan kenderaan mikro. SP 3.1.3 HASIL UTAMA/INDIKATOR PENGUKURAN Memperkasakan penguatkuasaan undang- Hasil utama/indikator utama bagi mengukur kejayaan undang secara strategik inisiatif penunggangan motosikal yang lebih selamat adalah melalui: SB3.2 SP 3.2.1 33 IP 3.1 Bilangan kemalangan melibatkan motosikal. Meningkatkan Memperluaskan penggunaan IP 3.2 Bilangan kematian kemalangan melibatkan tahap Sistem Brek Anti-Kunci (ABS) motosikal. keberkesanan pada semua jenis pembuatan teknologi motosikal sebagai pemangkin IP 3.3 Nisbah kematian dengan jumlah kes keselamatan ke arah mewajibkan kemalangan melibatkan motosikal. motosikal penggunaan ABS SUBBIDANG DAN STRATEGI SP 3.2.2 PELAKSANAAN Meningkatkan keselamatan BK 3 ini mengandungi dua Subbidang (SB) dan penunggang motosikal lima Strategi Pelaksanaan (SP) untuk mencapai melalui penggunaan hasil utama yang telah digariskan seperti yang teknologi pada motosikal dan terkandung dalam Jadual 6. kenderaan lain SP 3.2.3 Memastikan penunggang kompeten untuk menggunakan teknologi motosikal secara berkesan

PELAN KESELAMATAN JALAN RAYA MALAYSIA 2022-2030 PERINCIAN MENGENAI SB DAN SP SUBBIDANG STRATEGI PELAKSANAAN SB 3.1 Mengurangkan konflik SP 3.1.1 Meningkatkan keseragaman trafik melibatkan perjalanan trafik melibatkan perjalanan motosikal melalui dasar dan infrastruktur yang bersesuaian motosikal Infrastruktur memainkan peranan penting untuk memastikan Konflik trafik merujuk kepada keseragaman trafik terutamanya dari sudut keseragaman jenis situasi yang boleh mengakibatkan kenderaan dan aliran pergerakan. Pengasingan jenis kenderaan nahas jalan raya melainkan salah di jalan raya sama ada melalui pewujudan lorong-lorong khusus satu pihak terlibat melakukan berdasarkan jenis kenderaan atau pengkhususan jumlah masa tindakan yang bersesuaian untuk untuk jenis-jenis kenderaan berada di atas jalan raya memainkan mengelakkan daripada berlakunya peranan yang penting bagi maksud ini. Selain itu, keseragaman perlanggaran. arah aliran dan kelajuan juga mempengaruhi keseimbangan antara Berdasarkan kajian, konflik trafik keselamatan dan kebolehcapaian pengangkutan. Kesemua elemen merupakan petunjuk gantian awal ini memainkan peranan dalam menentukan kedudukan motosikal kepada nahas jalan raya yang yang selamat semasa di jalan raya bersama-sama kenderaan lain. boleh dipercayai ketepatannya. SP 3.1.2 Meningkatkan kompetensi penunggangan melalui Justeru, mengurangkan konflik program pelesenan berkesan, advokasi, dan latihan secara dalam kalangan penunggang berterusan motosikal seterusnya akan mengurangkan risiko untuk Kompetensi penunggang dan pengguna jalan raya yang lain berlakunya perlanggaran. Walau- berkait rapat dengan konflik trafik. Kompetensi bagi seseorang pun konflik trafik boleh berlaku pemandu termasuklah pengetahuan, kemahiran dalam pemanduan di pelbagai bahagian jalan, yang selamat, dan pengamalan budaya keselamatan dalam penunggangan. Pelbagai kaedah seperti program latihan dan 34 kawasan-kawasan yang berikut pelesenan untuk penunggang baharu dan latihan ulangan yang cenderung untuk mempunyai bilangan yang tinggi seperti di berterusan untuk penunggang sedia ada merupakan komponen kawasan persimpangan yang yang perlu dijadikan sebagai asas dalam pembentukan standard melibatkan akses keluar masuk, penunggang kompeten. Program-program tersebut bukan sahaja bulatan, pusingan U, kawasan perlu difokuskan kepada penunggang motosikal tetapi juga perlu perumahan, kawasan sekolah, dan diperluas kepada pemandu kenderaan lain supaya pemanduan lain-lain. Kata kunci di sini ialah cakna motosikal dapat diwujudkan. keseragaman jenis kenderaan, SP 3.1.3 Memperkasakan penguatkuasaan undang-undang aliran perjalanan, dan kelajuan yang secara strategik boleh dicapai melalui pelbagai kaedah terutamanya melalui Penguatkuasaan yang strategik dapat mengurangkan bukan sahaja pembangunan infrastruktur yang tingkah laku antisosial di jalan raya (contohnya yang bersifat agresif, menyokong dan penunggang yang cuai, semberono, dan lain-lain) tetapi juga dapat menurunkan memenuhi standard keselamatan risiko nahas jalan raya yang berkaitan dengan kerosakan di jalan raya. kenderaan. Penguatkuasaan bukan sahaja perlu dilakukan terhadap Untuk mencapai hasil yang diingini, penunggang motosikal tetapi juga kenderaan lain kerana semua iaitu ke arah pengukuhan budaya pihak akan terkesan dengan sebarang ketidakpatuhan kepada dan nilai keselamatan jalan raya undang-undang jalan raya khususnya dalam kalangan penunggang dalam kalangan kanak-kanak dan motosikal yang bersifat rentan. belia, tiga strategi telah digariskan untuk menyokong subbidang ini. SB3.2 Meningkatkan tahap SP 3.2.1 Memperluaskan penggunaan Sistem Brek Anti-Kunci keberkesanan teknologi (ABS) pada semua motosikal sebagai pemangkin ke arah keselamatan motosikal mewajibkan penggunaan ABS Teknologi keselamatan membuka Sistem Brek Anti-Kunci (ABS) motosikal adalah sistem keselamatan aktif ruang baharu untuk meningkatkan motosikal di mana ia mencegah motosikal daripada tergelincir dengan keselamatan jalan raya dalam cara mencegah roda motosikal daripada terkunci (berhenti berputar kalangan penunggang motosikal. sepenuhnya) ketika pengoperasian brek, di samping membantu roda Sebagai contoh ialah teknologi motosikal untuk mengekalkan cengkaman terhadap permukaan jalan, pemantauan titik buta pada kereta seterusnya memberikan kepada penunggang motosikal kestabilan dan yang memberikan amaran yang kemampuan untuk mengendali motosikal dengan lebih baik.

sesuai sekiranya terdapat motosikal Pemasangan ABS kepada motosikal amatlah penting terutamanya dan kenderaan lain dalam kawasan kepada kategori motosikal berkuasa rendah kerana ia mampu untuk tersebut. Teknologi ini dapat mengelakkan kemalangan motosikal yang melibatkan kemalangan membantu pemandu menyedari sendiri dan juga kemalangan dengan kenderaan-kenderaan lain kehadiran motosikal yang selalunya di atas jalan raya. Berdasarkan statistik kemalangan jalan raya di wujud dalam kawasan titik buta Malaysia, pengenalan sistem ABS kepada motosikal dijangkakan kereta. Walau bagaimanapun, ruang dapat mengurangkan kemalangan motosikal dan tahap kecederaan penambahbaikan untuk kegunaan sehingga 30%. teknologi bagi keselamatan penunggang masih luas dan harus SP 3.2.2 Meningkatkan keselamatan penunggang motosikal dilaksanakan. Justeru, strategi- melalui penggunaan teknologi pada motosikal dan kenderaan strategi berikut telah dipersetujui lain untuk meningkatkan tahap keberkesanan teknologi untuk Penggunaan teknologi untuk keselamatan penunggang motosikal keselamatan motosikal. boleh dicapai melalui dua sudut pandang, iaitu teknologi pada motosikal itu sendiri dan teknologi pada kenderaan lain untuk manfaat keselamatan penunggang motosikal. Usaha ini memerlukan 35 penglibatan pelbagai pihak melalui dua kaedah, iaitu melalui pembangunan teknologi baharu dan melalui pengadaptasian teknologi luar untuk kesesuaian dan keberkesanan dengan senario di Malaysia. Kedua-duanya memerlukan penganalisisan data sedia ada untuk menentukan jenis teknologi yang boleh memanfaatkan penunggang motosikal mengikut kategori berikut. Kategori pertama mengutamakan teknologi bagi memastikan penunggang motosikal berada pada tahap yang sihat dan sesuai untuk menunggang. Kategori kedua pula meletakkan keperluan teknologi untuk meningkatkan tahap perhatian dan kebolehlihatan motosikal bagi membolehkan pemandu kenderaan lain membuat tindakan yang sewajarnya. Kategori ketiga memfokuskan teknologi untuk mengelakkan daripada berlakunya perlanggaran, manakala kategori keempat merujuk kepada teknologi pengurangan kecederaan sekiranya berlakunya nahas seperti beg udara untuk motosikal. Seterusnya, penyelidikan dan pengujian yang lebih lanjut serta sesi libat urus dengan setiap pihak pemegang taruh yang berkenaan perlu dilakukan sebelum sesuatu teknologi itu dapat diwartakan di bawah Kaedah Pengangkutan Jalan sebagai salah satu kelengkapan wajib pada setiap kenderaan baharu melalui penguatkuasaan proses VTA untuk kesannya sampai kepada para pengguna jalan raya. SP 3.2.3 Memastikan penunggang kompeten untuk menggunakan teknologi motosikal secara berkesan Teknologi keselamatan hanya dapat memberikan kesan yang optimum sekiranya digunakan dengan cara yang betul. Oleh itu, sememangnya wajar untuk memastikan setiap pengguna kompeten dan memahami cara untuk mengendalikannya. Penunggang motosikal juga haruslah memahami batasan teknologi tersebut bagi mengelakkan penyalahgunaan. Hal ini termasuklah tingkah laku yang berisiko seperti pemanduan yang lebih laju ekoran keyakinan dan pergantungan yang melampau terhadap teknologi keselamatan yang ada. Justeru, dengan memahami batasan dan kekangan pada teknologi yang ada, pengguna akan tetap berwaspada dan sentiasa peka kepada risiko nahas jalan raya dan hanya meletakkan teknologi sebagai elemen penyokong apabila berlakunya situasi yang kritikal. Bebanan latihan dan pendidikan kepada pengguna teknologi perlu dipikul bersama oleh pelbagai pihak termasuklah pengeluar, pengedar kenderaan, Pertubuhan Bukan Kerajaan (NGO), dan agensi-agensi kerajaan yang terlibat.

PELAN KESELAMATAN JALAN RAYA MALAYSIA 2022-2030 5.6.4 PENGURUSAN KELAJUAN Dalam sistem selamat, pereka menentukan had laju berdasarkan bukti-bukti keselamatan kenderaan dan Pengurusan kelajuan adalah penting untuk jalan raya dengan anggapan bahawa para pemandu mengurangkan kematian dan kecederaan akibat dan para pengguna jalan raya yang lain akan melakukan nahas jalan raya. Hubungan antara kelajuan dengan kesalahan. Reka bentuk kenderaan dan jalan raya tahap keseriusan kemalangan bukan sahaja telah dapat membantu mencegah kesalahan-kesalahan diteliti secara teoretikal tetapi juga secara praktikal. yang tertentu selain dapat mengurangkan keparahan Secara amnya, kelajuan yang lebih tinggi akan kecederaan sekiranya nahas jalan raya berlaku. meningkatkan kecederaan. Wramborg2 mengusulkan tiga hubungan Selain itu, di bawah pengurusan kelajuan, kebarangkalian impak-kelajuan seperti yang penguatkuasaan juga merupakan satu strategi yang ditunjukkan. Hubungan ini menganggap bahawa berkesan untuk mencapai hasil yang telah digariskan. kenderaan yang bertentangan mempunyai jisim Kajian mendapati bahawa selepas penguatkuasan dan kelajuan yang sama. Sebagai contoh, bagi kelajuan secara elektronik, peratusan pematuhan setiap 1% peningkatan dalam min kelajuan akan had laju dalam kalangan pemandu telah meningkat meningkatkan 4% risiko kemalangan maut dan 3% daripada 61% kepada 96%. risiko kemalangan parah, manakala risiko bagi pejalan HASIL UTAMA/INDIKATOR kaki yang dilanggar dari hadapan sebuah kenderaan PENGUKURAN akan 4.5 kali lebih tinggi pada kelajuan 65km/j berbanding dengan 50km/j dan risiko kematian Hasil utama/indikator utama bagi mengukur kejayaan akibat pertembungan sisi kereta dengan kereta pada inisiatif Pengurusan Kelajuan adalah seperti berikut: kelajuan 65km/j adalah 85%. IP 4.1 Kadar pematuhan kepada had laju jalan Selain itu, kajian pada peringkat antarabangsa dalam kalangan pemandu. mendapati bahawa para pemandu kenderaan secara IP 4.2 Bilangan kemalangan disebabkan umumnya sentiasa memandu melebihi setinggi memandu laju. 36 20km/j berbanding dengan had laju jalan yang telah SUBBIDANG DAN STRATEGI ditetapkan. Penyiasatan kemalangan yang mendalam PELAKSANAAN yang dijalankan oleh MIROS menunjukkan bahawa daripada jumlah 367 kes, 19.9% kes berpunca daripada BK 4 mengandungi dua Subbidang (SB) dan empat memandu laju dan kedua tertinggi selepas pemanduan Strategi Pelaksanaan (SP) untuk mencapai hasil berbahaya seperti yang boleh dilihat menerusi Jadual utama yang telah digariskan seperti yang terkandung 7. Selain itu, terdapat hampir 2.5 juta bilangan saman dalam Jadual 8. dikeluarkan bagi kesalahan memandu laju daripada keseluruhan jumlah saman pada tahun 2016. dapat 2A New Approach to a Safe and Sustainable Road Structure and Konsep pendekatan Sistem Selamat Street Design for Urban Areas, 2015. mengoptimumkan kelajuan pergerakan sambil meminimumkan jumlah korban pengguna jalan raya. Jadual 8: Subbidang dan strategi BK 4 Jadual 7: Punca nahas jalan raya berdasarkan Subbidang Strategi Pelaksanaan penyiasatan kemalangan mendalam MIROS SB 4.1 SP 4.1.1 Punca nahas jalan raya Bilangan kes Memperkukuh pengurusan Menjalankan penilaian semula Kebolehlihatan 45 kelajuan melalui had laju bagi jenis jalan secara reka bentuk berkala (first time right) Memandu di bawah pengaruh 1 infrastruktur jalan SP 4.1.2 Kelesuan 14 Memperluas pelaksanaan SB 4.2 kaedah kawalan kelajuan Kerosakan brek 8 Memperluas seperti keredaan trafik di penggunaan lokasi-lokasi yang sesuai Melebihi muatan 2 teknologi dalam pengurusan SP 4.2.1 Pemanduan berbahaya 175 kelajuan Memperkasakan kaedah Kerosakan jalan atau isu reka 32 penguatkuasaan dalam bentuk jalan pengurusan kelajuan melalui penggunaan teknologi Pengurusan keselamatan 5 SP 4.2.2 Memandu laju 73 Memperluas penggunaan Kerosakan tayar 9 teknologi untuk mengawal kelajuan kenderaan Pengurusan pembinaan 3 Jumlah 367

PERINCIAN MENGENAI SB DAN SP SUBBIDANG STRATEGI PELAKSANAAN SB 4.1 Memperkukuh pengurusan SP 4.1.1 Menjalankan penilaian semula had laju bagi jenis jalan kelajuan melalui reka bentuk secara berkala (first time right) infrastruktur jalan Had laju selamat bagi setiap jenis jalan perlu ditentukan berdasarkan Keseluruhan reka bentuk jalan ciri-ciri jalan tersebut dan perlu dipamerkan dengan jelas bagi harus menggambarkan fungsi memastikannya dipatuhi oleh para pengguna jalan raya. Had laju jalan selaras dengan kelajuan mengikut jenis kenderaan juga perlu diperluas dan dikuatkuasakan. reka bentuk dan had kelajuan yang bertepatan. Di lokasi-lokasi SP4.1.2Memperluas pelaksanaan kaedah kawalan kelajuan seperti yang tertentu seperti lokasi yang keredaan trafik di lokasi yang sesuai berisiko tinggi, langkah-langkah kejuruteraan jalan tambahan Kaedah kawalan kelajuan seperti keredaan trafik di lokasi-lokasi yang diperlukan untuk memastikan strategik dan sesuai seperti di kawasan sekolah dan taman perumahan para pemandu memandu pada perlu dilaksanakan bagi mengurangkan kelajuan kenderaan. kelajuan yang selamat. Antara lokasi yang sering memerlukan langkah-langkah pengurangan kelajuan fizikal adalah seperti kawasan perumahan, kawasan sekolah, kawasan dalam bandar, kawasan 37 di persimpangan zon peralihan berkelajuan tinggi ke kelajuan rendah dan berhampiran lintasan pejalan kaki, dan tempat-tempat lain yang berisiko tinggi. SB 4.2 Memperluas penggunaan SP 4.2.1 Memperkasakan kaedah penguatkuasaan dalam teknologi dalam pengurusan pengurusan kelajuan melalui penggunaan teknologi kelajuan Penguatkuasaan merupakan satu strategi penting dalam Penggunaan teknologi dalam keselamatan jalan raya sebagai langkah yang berkesan untuk pengurusan kelajuan seharusnya mendisplinkan para pengguna jalan raya untuk menerapkan sikap diperluas bagi mendapatkan pemanduan yang berhemah dan mematuhi had laju jalan yang kesan yang lebih cepat dan telah ditetapkan. Penggunaan teknologi seperti kamera pengesan berpanjangan. Kelebihan teknologi kelajuan kenderaan setempat atau average speed camera terbukti yang pesat seharusnya mendatangkan berkesan dalam pengurusan kelajuan dari aspek penguatkuasaan. manfaat bagi memastikan keselamatan pengguna jalan SP 4.2.2 Memperluas penggunaan teknologi untuk mengawal raya. Pengadaptasian teknologi kelajuan kenderaan canggih di negara-negara maju terutamanya dalam pengurusan Memperluas penggunaan teknologi untuk mengawal kelajuan kelajuan telah terbukti. Antaranya kenderaan merupakan satu lagi strategi yang telah terbukti ialah teknologi kenderaan berkesan pada peringkat antarabangsa. Antara contoh sistem yang yang mengesan kelajuan dan dapat membantu ialah pengadaptasian kelajuan pintar (ISA). ISA menghalang kelajuan kenderaan ialah sistem dalam kenderaan yang menyokong para pemandu yang tinggi dan penggunaan dalam membantu mereka mematuhi had laju di mana sahaja di teknologi kamera pengesan rangkaian jalan raya. Mana–mana teknologi yang dicadangkan untuk kelajuan kenderaan. diadaptasikan pada kenderaan, proses penyelidikan dan pengujian yang lebih lanjut serta sesi libat urus dengan setiap pihak pemegang taruh yang berkenaan akan dilaksanakan sebelum sesuatu teknologi itu dapat dikuatkuasakan pada setiap model kenderaan baharu melalui proses VTA.

PELAN KESELAMATAN JALAN RAYA MALAYSIA 2022-2030 5.6.5 PERJALANAN PEKERJAAN HASIL UTAMA/INDIKATOR YANG LEBIH SELAMAT PENGUKURAN Setiap organisasi mempunyai tanggungjawab bagi Hasil utama/indikator utama bagi mengukur kejayaan memastikan para pekerja sihat dan selamat di inisiatif Perjalanan Pekerjaan yang Lebih Selamat tempat kerja termasuklah semasa pergi dan pulang adalah seperti berikut: dari tempat kerja. IP 5.1 Bilangan nahas jalan raya melibatkan Nahas jalan raya semasa dalam perjalanan3 merupakan pekerja semasa pergi dan balik kerja dan suatu nahas yang berlaku kepada seseorang individu waktu rehat. mengikut keadaan berikut: IP 5.2 Bilangan kecederaan pekerja semasa pergi dan balik kerja dan waktu rehat. (i) Dalam perjalanan mengikut laluan antara IP 5.3 Bilangan kematian pekerja semasa pergi tempat kediaman dengan tempat kerja; dan balik kerja dan waktu rehat. IP 5.4 Bilangan nahas jalan raya melibatkan (ii) Dalam perjalanan yang dibuat bagi apa- pekerja semasa perjalanan yang berkaitan apa sebab yang secara langsung berkaitan dengan pekerjaan. dengan pekerjaan; dan IP 5.5 Bilangan kecederaan pekerja semasa perjalanan yang berkaitan dengan pekerjaan. (iii) Dalam perjalanan antara tempat kerja dengan IP 5.6 Bilangan kematian pekerja semasa tempat makan dalam masa rehat yang perjalanan yang berkaitan dengan pekerjaan. dibenarkan. SUBBIDANG DAN STRATEGI Statistik terkini menunjukkan bahawa nahas jalan PELAKSANAAN raya melibatkan pekerja semasa dalam perjalanan meningkat sehingga 83% pada tahun 2019 berbanding BK 5 akan mengandungi dua Subbidang (SB) dan enam Strategi Pelaksanaan (SP) untuk mencapai dengan tahun 20094. Sekiranya dibandingkan hasil utama yang telah digariskan seperti yang terkandung dalam Jadual 9. 38 dengan nahas di tempat kerja, trend kematian akibat kemalangan semasa perjalanan adalah lebih tinggi. Statistik terkini pada tahun 2019 menunjukkan bahawa 705 pekerja maut akibat kemalangan perjalanan berbanding dengan 254 kematian akibat kemalangan di tempat kerja (Rajah 13). 3Akta Keselamatan Sosial Pekerja 1969 (Akta 4). 933 1,000 963 924 888 1,400 4Laporan Tahunan PERKESO 2019. 1,200 959 1,000 900 800 800 1,254 700 983 600 933 500 400 805 600 300 646 656 646 691 670 667 666 705 200 449 400 100 337 227 287 309 293 257 222 254 200 0 - 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Industri Perjalanan Jumlah Rajah 13: Statistik Kematian Pekerja Akibat Kemalangan Industri dan Perjalanan

Jadual 9: Subbidang dan Strategi Pelaksanaan BK 5 Subbidang Strategi Pelaksanaan SB 5.1 SP 5.1.1 Mempergiat pelaksanaan sistem Memperkukuh peruntukan perundangan, pelaksanaan, dan pengurusan keselamatan jalan penguatkuasaan yang berkaitan dengan pengurusan pemandu, raya bagi sektor pekerjaan kenderaan, dan perjalanan secara berkala SP 5.1.2 Menggalakkan amalan sistem pengurusan keselamatan jalan raya SP 5.1.3 Memperluas pensijilan sistem pengurusan keselamatan jalan raya SB 5.2 SP 5.2.1 Memperkukuh peruntukan perundangan, pelaksanaan, dan Mempertingkatkan keselamatan penguatkuasaan perkhidmatan e-hailing perjalanan pekerjaan bagi sektor ekonomi gig SP 5.2.2 Mewujudkan peruntukan perundangan, pelaksanaan, dan penguatkuasaan perkhidmatan p-hailing dan ekonomi gig yang lain 39 SP 5.2.3 Menggalakkan pelaksanaan amalan sistem pengurusan keselamatan jalan raya dalam sektor ekonomi gig

PELAN KESELAMATAN JALAN RAYA MALAYSIA 2022-2030 PERINCIAN MENGENAI SB DAN SP SUBBIDANG STRATEGI PELAKSANAAN SB 5.1 Mempergiat pelaksanaan sistem SP 5.1.1 Memperkukuh peruntukan pengurusan keselamatan jalan raya bagi sektor perundangan, pelaksanaan, dan pekerjaan penguatkuasaan yang berkaitan dengan Pekerja merupakan aset paling penting bagi sesebuah pengurusan pemandu, kenderaan, dan organisasi. Komitmen yang tinggi daripada majikan perjalanan secara berkala diperlukan bagi mewujudkan sistem pengurusan Peruntukan undang-undang sedia ada bagi keselamatan perjalanan yang baik. pengurusan keselamatan jalan raya di tempat Dari segi peruntukan perundangan yang berkaitan kerja perlu diperhalusi dan diharmonikan bagi dengan sistem pengurusan keselamatan jalan raya memastikan pematuhan terhadap peruntukan di organisasi, Kod Amalan Industri Keselamatan dan undang-undang tersebut dapat dipertingkatkan Kesihatan Pekerjaan Bagi Aktiviti Pengangkutan dan penguatkuasaan dapat dijalankan dengan lebih Jalan 2010 telah diwartakan di bawah subseksyen sistematik dan berkesan. 37 (4) Akta Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan SP 5.1.2 Menggalakkan amalan sistem 1994 (Akta 514). Kod amalan ini terpakai untuk pengurusan keselamatan jalan raya aktiviti pengangkutan jalan raya yang melibatkan kenderaan yang digunakan di semua industri tetapi Pendekatan sistem selamat perlu diamalkan di setiap tidak terhad kepada kenderaan komersial, kenderaan rantaian pengurusan fleet dalam organisasi yang perkhidmatan awam, kenderaan barangan, dan merangkumi pengurusan pemandu, pengurusan kenderaan pelancongan. Penguatkuasaan terhadap kenderaan, dan pengurusan perjalanan. Pelaksanaan pematuhan kepada kod amalan ini tidak menyeluruh sistem pengurusan ini juga perlu diperluas kepada meskipun punca kuasa telah termaktub dalam agensi-agensi kerajaan. Di samping itu, pewujudan individu terlatih yang diiktiraf boleh membantu pihak Seksyen 37 dan 38 Akta 514. majikan dalam menerapkan aspek keselamatan Selain itu, pengendali bas dan kenderaan barangan 40 juga tertakluk kepada Seksyen 58(1) dan Seksyen di jalan raya kepada para pekerja. Mekanisme pengiktirafan kepada sesebuah organisasi yang 23(1) Akta Pengangkutan Awam Darat 2010 sebagai memenuhi kriteria-kriteria yang tertentu juga boleh salah satu syarat lesen pengendali. Pematuhan ICOP diperkenalkan bagi menggalakkan lagi pelaksanaan masih rendah berdasarkan audit yang telah dilakukan amalan sistem pengurusan keselamatan jalan raya. oleh JPJ pada tahun 2019 dan 2020. Di samping peruntukan undang-undang, terdapat SP 5.1.3 Memperluas pensijilan sistem juga beberapa inisiatif yang telah dijalankan bagi pengurusan keselamatan trafik jalan raya meningkatkan pelaksanaan amalan pengurusan Pensijilan RTSMS boleh diperluas menerusi keselamatan jalan raya dalam organisasi. Salah pemberian insentif kepada organisasi-organisasi satunya ialah program yang dilaksanakan oleh yang mendapatkan pensijilan. Kesedaran terhadap PERKESO bersama MIROS, iaitu Program Sokongan kepentingan dan manfaat pensijilan juga perlu Keselamatan Perjalanan (CSSP). Program ini yang dipertingkatkan dan dijalankan secara berfokus, berteraskan MS ISO 39002:2020 memberikan berterusan, dan berkala menerusi kerjasama antara panduan kepada organisasi mengenai amalan pihak kerajaan, swasta, dan NGO. baik dalam pelaksanaan pengurusan keselamatan perjalanan khususnya dari segi keselamatan motosikal. Program-program yang telah dijalankan ini lebih tertumpu pada syarikat-syarikat swasta berbanding dengan agensi-agensi kerajaan. MS ISO 39001:2013 merupakan satu piawaian yang diadaptasi sepenuhnya daripada ISO 39001:2012 memberi satu kaedah sistem Pengurusan Keselamatan Trafik Jalan Raya (RTSMS) yang menyeluruh. Piawaian ini bersifat umum dan bukan sahaja terpakai kepada pengendali kenderaan tetapi juga kepada semua organisasi yang berinteraksi dengan jalan raya. Hingga kini, bilangan organisasi yang telah dianugerahkan sijil MS ISO 39001:2013 di Malaysia masih berada pada tahap yang rendah meskipun terdapat pelbagai program dan inisiatif yang telah dilaksanakan. Justeru, bagi mempergiat pelaksanaan sistem pengurusan keselamatan jalan raya bagi sektor pekerjaan.

SB 5.2 Mempertingkatkan keselamatan SP 5.2.1 Memperkukuh peruntukan perundangan, 41 perjalanan pekerjaan bagi sektor ekonomi gig pelaksanaan, dan penguatkuasaan perkhidmatan e-hailing Pekerja di sektor ekonomi gig adalah mereka yang terlibat untuk menjalankan sesuatu tugas atau kerja Peruntukan perundangan bagi perkhidmatan di mana mereka dibayar upah dan dikendalikan e-hailing terutamanya perkhidmatan menggunakan melalui platform penyedia perkhidmatan atas talian motosikal perlu diperhalusi dan diharmonikan dengan serta aplikasi digital5. Dalam sektor pengangkutan, peruntukan sedia ada. Hal ini bagi memastikan e-hailing adalah satu perkhidmatan penempahan pelaksanaan dan penguatkuasaan dapat dilaksanakan kenderaan menggunakan aplikasi mudah alih yang dengan lebih sistematik dan berkesan. memadankan penumpang dengan kenderaan yang berdekatan dan melibatkan bayaran tambang6. SP 5.2.2 Mewujudkan peruntukan perundangan, pelaksanaan, dan penguatkuasaan perkhidmatan Pada masa ini, syarikat-syarikat yang memberikan p-hailing dan ekonomi gig yang lain perkhidmatan e-hailing dikawalselia oleh APAD melalui pengeluaran lesen setelah Peruntukan perundangan bagi perkhidmatan Akta Pengangkutan Awam (Pindaan) 2017 p-hailing perlu diwujudkan terutamanya bagi dikuatkuasakan pada 12 Julai 2018. Jenis-jenis perkhidmatan menggunakan motosikal bagi kenderaan yang dibenarkan untuk perkhidmatan memastikan keselamatan para pekerja dan juga e-hailing adalah kenderaan persendirian yang pengguna jalan raya yang lain terjamin. Pemantauan mempunyai lebih daripada dua (2) pintu dan yang lebih efektif juga diperlukan bagi memastikan empat (4) roda, teksi, kereta sewa dan teksi para pekerja p-hailing mematuhi peraturan jalan mewah. Peruntukan ini masih belum terpakai pada raya. Terdapat juga keperluan untuk mengkaji perkhidmatan e-hailing menggunakan motosikal. mekanisme peruntukan perundangan bagi sektor ekonomi gig yang lain dan berpotensi untuk Perkhidmatan penghantaran makanan dan diperkenalkan di Malaysia seperti servicehero, bungkusan yang menggunakan sesuatu kelas designated driver, dan sebagainya. kenderaan motor termasuk motosikal atau motokar pula dikenali sebagai parcel hailing atau p-hailing. SP 5.2.3 Menggalakkan pelaksanaan amalan Ledakan p-hailing semasa musim pandemik COVID-19 sistem pengurusan keselamatan jalan raya dalam telah memberi rangsangan kepada perniagaan serta sektor ekonomi gig membuka pintu kepada ramai rakyat Malaysia untuk menjana pendapatan sampingan terutamanya pada Kesedaran terhadap kepentingan dan manfaat perkhidmatan p-hailing menggunakan motosikal. pelaksanaan amalan sistem pengurusan keselamatan jalan perlu dipertingkatkan dalam Namun begitu, nahas jalan raya melibatkan penunggang kalangan penyedia perkhidmatan ekonomi gig. p-hailing yang direkodkan semasa fasa PKP adalah pada Pendekatan sistem selamat perlu diterapkan dalam tahap yang membimbangkan (Rajah 14). Pemantauan pengurusan perkhidmatan yang diberi. yang dilakukan menggunakan CCTV di jalan-jalan utama di sekitar Kuala Lumpur oleh MIROS pula mendapati 64% 6Garis Panduan Perkhidmatan E-Hailing di Bawah Perniagaan penunggang p-hailing melakukan pelbagai kesalahan Pengantaran Bil.2/2018, 31 Okt 2018. lalulintas pada waktu puncak dan antara kesalahan 7Laporan Kajian Tingkahlaku Penunggang P-Hailing Menerusi utama adalah perlanggaran lampu merah7. Pemantauan CCTV. 8PDRM, Kemalangan Melibatkan Penunggang Foodpanda dan 5Pelan Jana Semula Ekonomi Negara (PENJANA), Soalan-Soalan Grabfood. Lazim (FAQ), Program Dana Padanan Caruman Ekonomi Gig Platform Bil. 2/2020, 1 September 2020. KEMALANGAN KECEDERAAN RINGAN KECEDERAAN PARAH KEMATIAN 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 Foodpanda GrabFood Rajah 14: Statistik kemalangan melibatkan pekerja Foodpanda dan GrabFood (18 Mac-19 Jun 2020)8

PELAN KESELAMATAN JALAN RAYA MALAYSIA 2022-2030 5.6.6 PERJALANAN KUMPULAN warga emas dalam BK 6 ini, takrifan kanak-kanak dan BERISIKO TINGGI YANG LEBIH belia yang digunakan adalah seperti berikut: SELAMAT 1. Kanak-kanak merujuk kepada seseorang 42 Dasar Belia Negara 2015 telah meletakkan definisi individu yang berumur 0 hingga 14 tahun; warga emas di Malaysia sebagai seseorang individu 2. Belia merujuk kepada seseorang individu yang berumur 15 hingga 30 tahun; yang berumur 60 ke atas; manakala golongan belia adalah merujuk kepada individu yang berumur i. Belia Awal: seseorang individu yang berumur 15 hingga 18 tahun 15 hingga 30 tahun dengan pembahagian kepada ii. Belia Pertengahan: seseorang individu tiga peringkat belia yang lebih terperinci. Walau yang berumur 19 hingga 24 tahun bagaimanapun, definisi ini bercanggah dengan definisi ya19n,7g28digunakan dalam Akta Kanak-Kanak 2001 yang meletakkan takrifan kanak-kanak sebagai iii. Belia Akh18ir,6: 1s6eseorang individu yang seseorang individu yang ber1u7m,02u7r di bawah 18 tahun. 1b8,e02r6umur 25 hingga 30 tahun 19,728 16,749 1a5,k9t8i0viti-a1k3t,i6v8i7ti 16,957 16,840 3. Warga emas merujuk kepada seseorang Justeru, untuk mengharmonikan keselamatan jalan raya bagi17k,a02n7ak-kanak, belia dan ind18iv,0i2d6u yan1g8,6b1e6 rumur 60 tahu15n,0d67an ke atas. 16,749 15,980 16,957 16,840 19,728 13,687 16,463 16,749 17,027 15,980 1133,,160807 16,957 18,026 18,616 16,840 15,067 16,463 13,625 15,400 13,324 13,100 13,134 13,884 14,560 13,121 1115,,609607 13,625 15,400 13,324 13,134 13,884 14,560 13,121 11,690 16,463 115,,343040 2,776 1,217 2012 2010 113,,069205 1,154 13,100 1,201 113,,285894 114,,354680 1,207 1,065 1,217 2011 13,324 13,134 2016 2017 13,121 1210,16990 2010 1,090 2013 2018 1,065 2011 2014 2015 1,207 2019 1,217 2,776 2018 2010 1,090 1,065 01-,13534Tahun 1,154 16-30 Tahun1,201 311,2T5a9 hun ke1,3a4ta8s 1,207 2019 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Rajah 15: Trend mangsa nahas jalan raya mengikut umur 2010-2019 0-15 Tahun 162,-73706 Tahun 31 Tahun ke atas 1,334 1,154 1,201 1,259 1,348 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018