หลักการพื้นฐานการเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์ เรื่องสัญลักษณ์

หลกั การพ้นื ฐานการเขียนโปรแกรมคอมพวิ เตอร์ เร่ืองสญั ลกั ษณ์การเขียน ผงั Flow Chart

•แผนภาพแสดงการทางานของโปรแกรม โดยใช้สญั ลกั ษณ์แสดงขนั้ ตอนและลกั ษณะการทางานแบบตา่ งๆ สญั ลกั ษณ์เหลา่ นี ้ จะถกู เช่ือมโยงด้วยลกู ศรเพ่ือแสดงลาดบั การ •ทางาน ช่วยให้มองเห็นภาพการทางานโดยรวมของโปรแกรม สะดวกต่อการตรวจสอบความถกู ต้องของลาดบั การทางาน และการไหลของข้อมลู ในโปรแกรม การเขียนผงั งานจะใช้สญั ลกั ษณ์ส่ือสารความหมายให้เข้าใจตรงกนั ของสถาบนั มาตรฐาน แห่งชาติอเมริกนั (The American National Standard Institute, ANSI) ได้กาหนดสญั ลกั ษณ์ไว้เป็น มาตรฐาน

ตารางแสดงสญั ลกั ษณ์ที่ใชใ้ นการเขียนผงั งาน

โครงสร้างของผงั งาน (Sequence Structure) โครงสร้างพืน้ ฐานของผงั งานแบง่ เป็น 3 ประเภท 1. โครงสร้างแบบลาดบั (Sequential Structure) หมายถึง โครงสร้างที่แสดง ขนั ้ ตอนการทางานเป็นไปตามลาดบั ก่อนหลงั C 1. โครงสร้างแบบลาดบั ตวั อย่าง ลาดบั ขนั ้ ตอนการวางแผนไปโรงเรียน เริ่มต้น ตื่นนอน อาบนา้ แตง่ ตวั ไปโรงเรียน จบ

2. โครงสร้างแบบมีทางเลือก (Selection Structure) หมายถึง โครงสร้างท่ีมีเงื่อนไข ข้นั ตอนการทางานบาง ข้นั ตอน ตอ้ งมีการตดั สินใจ 2. โครงสร้างแบบทางเลอื ก ตวั อยา่ ง ลาดบั ขนั ้ ตอนการประเมนิ ผลสอบ เร่ิมต้น ทดสอบ ตรวจผลการสอบและคดิ คะแนนท่ีได้ ตรวจสอบคะแนนท่ีได้วา่ น้อยกว่าร้อยละ่ 50 หรือไม่ ถ้าน้อยกว่า ให้สอบแก้ตวั ถ้าไมน่ ้อยกว่า ให้สอบผ่าน

3. โครงสร้างแบบทาซ้า (Repetition Structure) หมายถึง โครงสร้างที่ข้นั ตอนการทางานบางข้นั ตอนไดร้ ับการ ประมวลผลมากกวา่ 1 คร้ัง . โครงสร้างแบบทาซา้ ตวั อยา่ ง ลาดบั การตกั นา้ จากตมุ่ ครัง้ ละ่ 1 ขนั ใสจ่ นถงั นา้ เต็ม เริ่มต้น ตกั นา้ จากต่มุ 1 ขนั เทนา้ ใสถ่ งั ตรวจสอบนา้ เต็มถงั หรือไม่ ถ้าไมเ่ ต็ม ให้ตกั นา้ ต่อไป ถ้าเต็ม ให้หยดุ ตกั นา้ จบ

ประโยชน์ของผงั งาน 1. ชว่ ยอธิบายลาดบั ขนั ้ ตอนการทางานของโปรแกรม 2. ทาให้ตรวจสอบข้อผดิ พลาดของโปรแกรมได้งา่ ย 3. ทาให้ผ้อู ื่นสามารถศกึ ษาการทางานของโปรแกรมและแก้ไขโปรแกรมได้งา่ ย ในการเขยี นโปรแกรมด้วยภาษาคอมพวิ เตอร์ โดยท่ัวไปจะมีหลักการหรือขนั้ ตอนท่สี าคญั ทงั้ หมด 5 ขนั้ ตอนได้แก่ 1. การวิเคราะห์ปัญหา 2. การออกแบบโปรแกรม 3. การเขียนโปรแกรม 4. การทดสอบและแก้ไขโปรแกรม 5.ทาเอกสารประกอบโปรแกรม





การเขียนผงั โปรแกรมจะมีขนั้ ตอนในการเขียนที่สาคญั ประกอบกนั ดงั นี ้ 1. การกาหนดจดุ เร่ิมต้นและสนิ ้ สดุ โปรแกรม โดยการเร่ิมต้นผงั งานจะใช้คาว่า Start และการสนิ ้ สดุ จะใช้คาวา่ Stop ซงึ่ ข้อความดงั กลา่ วจะอยใู่ นสญั ลกั ษณ์ ดงั ภาพ

2. การกาหนดคา่ เริ่มต้นและการคานวณ ในการเขียนผงั งานโปรแกรม จะมีการกาหนดคา่ เร่ิมต้น หรือ การกาหนดคา่ คงท่ี ให้กบั ข้อมลู รวมถึงจะมีการคานวณข้อมลู ใน รูปของสตู รสมการคณิตศาสตร์ ซง่ึ ขนั้ ตอนเหลา่ นีจ้ ะเขียนข้อความภายในสญั ลกั ษณ์กรอบสีเ่ หลย่ี มผืนผ้า ดงั ภาพ

3. การรับข้อมลู นาเข้า เป็นการรับข้อมลู เข้าสโู่ ปรแกรม หรือข้อมลู ท่ีต้องป้ อนให้คอมพิวเตอร์นาไปใช้ในการคานวณ หรือประมวลผลข้อมลู หากไมร่ ะบวุ า่ จะ รับเข้าทางอปุ กรณ์ใด จะเขียนข้อความรับคา่ หรือ Read ข้อมลู ภายในสญั ลกั ษณ์ส่เี หลี่ยมด้านขนาน ดงั ภาพ

4. การแสดงผลข้อมลู เป็นการนาข้อมลู ที่ได้จากการกาหนดคา่ หรือ การคานวณ หรือการประมวลผลใดใด มาแสดงผลออกทางอปุ กรณ์ท่ีกาหนด จะ เขียนข้อความแสดงผล หรือ Print ภายในสญั ลกั ษณ์ ดงั ภาพ

5. การตรวจสอบเงื่อนไข เป็นการเปรียบเทียบเพ่ือตรวจสอบเง่ือนไข ซง่ึ จะได้ผลลพั ธ์จากการตรวจสอบเป็นตรรกะ จริงหรือเท็จอย่างใดอย่างหนง่ึ เท่านนั้ โดย จะเขียนข้อความเงอ่ื นไขท่ีต้องการเปรียบเทียบภายในสญั ลกั ษณ์สเ่ี หล่ยี มขนมเปียกปนู ดงั ภาพ

6. จดุ ตอ่ และการเชื่อมโยงผงั งาน ในการเขียนผงั งานอาจมีลาดบั การทางานหลายขนั้ ตอน ต้องใช้กระดาษมากกวา่ 1 แผ่น หรือมีจดุ ตอ่ หลายจดุ ในหน้าเดียวกนั จงึ จาเป็น ต้องใช้สญั ลกั ษณ์เช่ือมโยงผงั งานดงั กลา่ วเพื่ออ้างอิงจดุ เช่ือมตอ่ นนั้ ไปยงั ตาแหน่งท่ีมีชื่อหรืออกั ษรเดียวกนั ดงั ภาพ

7.เส้นแสดงทิศทาง เป็นสญั ลกั ษณ์แสดงทิศทางการทางานของ Flowchart

8.การอธิบายผงั งาน เป็นสญั ลกั ษณ์แสดงการอธิบายผงั งาน เพ่ิมเตมิ หรือเป็นการหมายเหตุ (Comment)