Deccan Land Magazine - November 2013

eTTK∫Á‘·+ ôV’≤<äsêu≤<é nq>±H˚ Ç|ü⁄Œ&ÉT ôV’≤f…ø˘ dæ{°, yÓTÁ{À¬s’\T ˝≤+{Ï eT~˝À yÓT~*Hê, ˇø£|ü⁄Œ&ÉT e÷Á‘·+◊&û|”m˝Ÿ ˝≤+{Ï mH√ï Á|üuÛÑT‘·« s¡+>∑ dü+düú\T, &û;ÄsY$T˝Ÿ‡ ˝≤+{Ï Áô|’y˚≥T dü+düú\T >∑Ts¡TÔø=#˚Ã$. ìC≤ìøÏHê&TÉ ìC≤+ @sŒ¡ ]∫q eTÚ*ø£ ed‘ü T· \T, yê{Ï Ä<ëÛ s+¡ >±@s¡Œ&çq |ü]ÁX¯eT\ô|’H˚ H˚{Ï ôV’≤<äsêu≤<é |ü⁄Hê<äT\TñHêïsTT. ÄHê{Ï eTÚ*ø£ ed‘ü T· \qT, d+ü d\úü qT, Á|uü TÑÛ ‘«·ÄBÛq+˝À e⁄qï uÛÑ÷$Tì <Ûësê<ä‘·Ô+ #˚j·T>±, Ä|ü⁄Hê<äT\ô|’ H˚{Ï ôV’≤f…ø˘ Vü≤+>∑T\T, n<ÛäTHê‘·q dü+düú\Ts¡÷|ü⁄~<äT›≈£îHêïsTT. n+‘·e÷Á‘êq ôV’≤<äsêu≤<é yê{Ï<Ó’b˛<äT. eT÷˝≤\‘√ ≈£L&çq ôV’≤<äsêu≤<é #·]Á‘· ndü\TìC≤\qT m|üŒ{Ïø° yÓ\¢&çdü÷ÔH˚ ñ+≥T+~. n˝≤+{ÏìC≤\≈£î n<ä›+ |üfÒº<˚ á ∫Á‘·+. Hê{Ï VüQùdHékÕ>∑sYø£≥º øÏ+~ uÛ≤>∑eTT˝À ñqï &û;ÄsY $T˝Ÿ‡, <√;Û|òü÷{ŸqTá ∫Á‘·+˝À #·÷&Ée#·TÃ. \"CHANDRAM\" 490, St.No. 11, Himayatnagar, Hyderabad - 500 029. 3 Fax: 040-27635644Mobile: 9030626288E-mail: [email protected] website : www.deccanland.com qe+ãsY - 2013

˝ÒK\T¬s+&ÉT uÛ≤wü\ ø£<∏ä @~ ì»+ˇø£ C≤‹ì ‘·T<äeTT{Ϻ+#˚+<äT≈£î Ä C≤‹øÏ #Ó+~q yês¡+<ä]˙ Vü≤‘·e÷s¡Ã&É+ @~ ì»+?|ü⁄sê‘·q |ü<ä∆‹. Ä C≤‹ uÛ≤wüqT, dü+düÿè‹ì, #·]Á‘·qT HêX¯q+ #˚j·T&É+ me] e÷≥ ì»+?Ä<ÛäTìø£ $<Ûëq+. á ôV’≤f…ø˘ |ü<ä∆‹˝ÀH˚ j·÷uÛ…’ @fi¯fl qT+∫ ≈£L&Ü ˇø£ nø£åsê\‘√ nã<ä∆|ü⁄ ìC≤\qTdüŒwüºyÓTÆq \ø£å´+‘√ ‘Ó\+>±D uÛ≤wüqT, dü+düÿè‹ì, #·]Á‘·qT HêX¯q+ #˚dü÷Ô n+<ä+>± n#˚Ãdæ..e#êÃs¡T. ‘Ó\+>±D uÛ≤wüqT @ $<Ûä+>± Ä+Á<Ûä uÛ≤wü˝À uÛ≤>∑+ #˚XÊs√ dü#·Tà uÛ≤yê\≈£î ø£˝≤ìï ã*#˚dæ‘·\T#·T≈£î+≥T+fÒ >∑T+&ÓqT |ü{Ϻ |ædæπødüTÔqï+‘· u≤<Ûä ø£\T>∑T‘√+~. ndü˝…’q •ø£åy˚dæ ã+~Û+∫..‘Ó\T>∑T uÛ≤wü ‘Ó\+>±D<˚ nì ìs¡÷|æk˛Ô+~ &Üø£ºsY q*yÓT\ uÛ≤düÿsY >±] yÓT<ä&ÉT˝Òì sê‘·\ yÓ÷‘·\qTyê´d+ü . eTsT¡ >T∑ q |&ü qç Ç˝≤+{Ï yê´kÕ\qT ‹]– y\Ó T>T∑ ˝ÀøÏ rdTü ≈î£ sêe&+É ø£<∏ä\T ø£<∏ä\T>± s¡+>∑T\‘√ s¡+>∑]+∫Vü≤s¡¸D°j·T+. Ç˝≤+{Ï Á|üj·T‘êï\qT Çø£eTT+<ä÷ ø=qkÕ–+>∑\s¡T. ìdæ‡>∑TZ>± #·~$düTÔHêïs¡T.. ‘·|ü |ü<ë\‘√ ˇ|üqT `|ü⁄s¡Tc˛‘·Ô+, œ˝≤¢ |òüTq|üPsY, eTVü≤ã÷uŸq>∑sY ˇ|üø√eTì me] ø√dü+.. @$T kÕ~Û+#·&É+ ø√dü+‘Ó\+>±D dü+düÿè‹øÏ ì\Te⁄≥<ä›+ <˚ì ø√dü+.. <˚ìï #Û˚~+#·&É+ ø√dü+ ìC≤ìøÏ ì»+ ‘Ó*dæHênø√㺠sY H\Ó eTTK∫Á‘+· ‘\Ó +>±D d+ü dÿü è‹øÏ n<+›ä |fü ˝ºÒ ≤ ñ+~. ã‘T· øe£ TàqT nã<ä›+>± e÷πsà Äsê≥+m‘T· ≈Ô î£ qï eTTd+¢æ eTV≤æ fiq¯ T #÷· dTü +Ô f,Ò ˇø|£ ⁄üŒ&TÉ ìC≤+ eT÷dq” ~øÏ yêsTTHê\T >∑‹ ‘·|æŒq >∑D‘·+Á‘·<˚X¯+˝À..Çe«&É+ >∑Ts¡TÔ≈£îe∫Ã+~. Ç|üŒ{Ïø° |ü˝…¢˝À¢ |”s¡¢|ü+&ÉT>∑ e∫Ã+<ä+fÒ n+<äT˝À ˙‹ ‘·|æŒq Á|üC≤Hêj·T≈£î\T...dü+<ä&ç Væ≤+<äTe⁄\<˚. Væ≤+<ä÷ eTTdæ¢+ ◊ø£eT‘·´ dü+düÿè‹øÏ e÷s¡Tù|s¡T nÁ|üC≤kÕ«eT´ $<ÛëHê\T..‘Ó\+>±D. ‘Ó\+>±D sêÁwüº @sêŒ≥TqT n&ÉT¶ø√e&É+˝À uÛ≤>∑+>± á Hêj·T≈£î\T ≈£îHêj·T≈£î˝…’◊ø£eT‘ê´ìøÏ uÛÑ+>∑+ ø£*–+#˚+<äT≈£î #˚dæq Á|üj·T‘êï\T ≈£L&Ü u…&çdæø=≥º&É+ M<ÛäT\˝À $\Te\qT ‘êø£≥Tºô|{Ϻ#·÷düTÔ+fÒ á ◊ø£´‘·≈£î >∑\ X¯øÏÔ m+‘· >=|üŒ<√ ns¡úeTe⁄‘·T+~. Ç˝≤+{Ï Vü≤¬ø’ÿq z≥TqT •\Te y˚dæ◊ø£´‘· Çø£eTT+<ä÷ ø=qkÕ>±\ì, n+<äT≈£î <äø£ÿHé˝≤´+&é <äs¡ŒD+ ø±yê\ì ~≈£îÿqï #√≥ #Ó|üø√ n+fÒÄ•düTÔHêï+. nø£ås¡+ _ø£ÿyÓTTVü≤+ y˚dæ+~! #·T¬ø’ÿHê dæsê ˝Òì ø£\+ `mHé.düTπswt, ôV’≤<äsêu≤<é nìï ~≈£îÿ\T #·÷dæ+~ nø£åsêìï sêj·T˝Òø£ $yê<ëdüŒ<ä yê´K´\T n${Ï<Ó’ b˛sTT+~ ˙‹˝Òì sê‘·\ eTT»|süò qY >s∑ Y n\s¢ ˝¢¡ À ÄràjT· T\qT ø√˝ÀŒsTTq eTTd+¢æ jT· Te≈î£ ˝À¢ ø=+<]ä ì+<äqT yÓ÷j·T˝Òø£ ˙s¡dæ+∫+~ e<ä›≈£î bÕøÏkÕúHé ì|òü÷ dü+düú ◊mdt◊ @C…+≥T¢ e∫à e÷{≤¢&ÉT‘·THêïs¡ì ì<äTs¡ ˝ÒbÕ*‡q nø£ås¡+ Ç+f…*C…Hé‡ n~Ûø±s¡T\T Hê‘√ #ÓbÕŒs¡T yÓTT<äT› ì<äs¡˝ÀøÏ C≤]+~ düs¡dü«‘·eTà≈£î qeTdüÿ]+∫ - sêVüQ˝Ÿ >±+BÛ \ø£å´+˝Òì sê‘·\T me]ø√dü+? ìs¡¢ø£å´|ü⁄ ˙fi¯¢sê‘·\T <˚ìø√dü+?‘Ó\+>±D e#˚à Á|üdüπøÔ ˝Ò<äT `<ëdü] düT+<äsYsêe⁄ - yÓ’ø±bÕ >ös¡e n<Ûä´≈£åîsê\T $»j·TeTà qe+ãsY - 2013Ç≥© eì‘· ‘Ó\T>∑Tyê&ç Vü≤≈£îÿ Vü≤]düTÔHêïs¡T - #·+Á<äu≤ãT {°«{ŸsêÁcÕº\ $uÛÑ»q≈£î y˚TeTT e´‹πsø£+ -düe÷CŸyêB bÕغ n~ÛH˚‘· eTT˝≤j·T+ dæ+>¥ j·÷<äyé 4

$wüj·Tdü÷∫ø£kÕe÷õø£, sê»ø°j·T e÷dü|üÁ‹ø£˝À|ü* ù|J˝À¢...dü+|ü⁄{Ï:2 dü+∫ø£ : 3qe+ãsY - 2013dü+bÕ<ä≈£î\T j·T+. y˚<ä≈£îe÷sY Ä]ºø£˝Ÿ 371&ç ‘√ ‘Ó\+>±D ÄbÕ\H˚ Á|ü#ês¡+.............. e÷&ÉuÛÑ÷wæ l<ÛäsY .................... 8 düuŸbÕ¢Hé neT\T≈£î ∫‘·ÔX¯ó~∆ nedüs¡+...................... eT<äT›\÷] Ä+»H˚j·TT\T ............10 nk˛dæj˚T{Ÿ m&ç≥sY e÷qe Vü≤≈£îÿ\ y˚~ø£ 5e sêÁwüº eTVü‰düuÛÑ\T...................... <äø£ÿHé q÷´dt .....................12 ‘Ó\T>∑T C≤‹ uÛ≤cÕ Ä~ eT÷˝≤\T ‘Ó\+>±D≤˝ÀH˚ ... »j·TBÛsY ‹s¡T\eTsêe⁄ .............14 mHé. e+o yÓ÷Vü≤Hé XÊÁd”Ôj·T $uÛÑ»q¬ø’ b˛sê&ÉT<ë+ ........................................ <äø£ÿHé q÷´dt .....................17 ‘Ó\+>±D ø£¬s+{Àfi¯fl »+>¥ ôd’s¡Hé ...........................................ø£s¡|üÁ‘·+ ........................18 ôd˝Ÿ : 9848902520 ù|N ô|fÒº+<äTπø ñeTà&ç sê»<Ûëì ....................................... <äø£ÿHé q÷´dt .....................20 >√+&ÉT>∑÷&Ó+˝À <ä+&Ü] |ü+&ÉT>∑ yÓ’uÛÑe+ ..................... nqïes¡+ <˚e+<äsY .................21 ˝Ò ne⁄{Ÿ   ø£+b˛õ+>¥ ô|≥Tºã&ÉT\ eTT<äT› _&˚¶ düyÓTÆø£´ ñ<ä´eT+ ........................... m.q]‡+Vü‰¬s&ç¶ ....................22 #·]‘· Ç+Áô|wüHé‡ _#·Ã>±ì ìC≤sTTr (ø£<∏ä)...........................................πs>∑T\bÕ{Ï øÏwüHésêe⁄...............26 $Á<√Vü≤~q+ ∫Á‘·e÷*ø£ ....................................................... |æ.mdt. ..........................30 ø£esY bòı{À ‘Ó\+>±D dæHêà................................................................≈£îe÷sY KHêï ....................32 H˚s¡ #·]Á‘· Hêj·T≈£î\qT ãVæ≤wüÿ]+#ê* .......................... mHé.C≤qj·T´ .....................34 sêC≤ BHé<äj·÷fiŸ e´ekÕj·T dü<ädüT‡ me]ø√dü+? ................................... $kÕ‡ øÏs¡DY≈£îe÷sY .................36 $Á>∑Vü‰\T |ü]eT[kÕÔj·÷? .............................................. e÷s¡ lìyêdt ....................38 yêDÏ»´ Á|üø£≥q\T eTT+u…’˝À ªq\¢~q+µ ........................................................ eT#·Ã Á|üuÛ≤ø£sY .....................39 9030626288 e\dü\T Ä>±*`|ü+≥\T |ü+&Ü* ...............................eT÷dæ|ü≥¢ X¯s¡‘Yu≤ãT ..............40 ‘Ó\+>±D Á|üC≤Á|òü+{Ÿ Ä$sꓤedüuÛÑ ..................................... <äø£ÿHé q÷´dt .....................41 eTTÁ<äD: ø±fi¯qï j·÷~˝À ................................................................{Ï.<˚eø°<˚$ ......................42 ∫qï sêÁcÕº\T Á|ü>∑‹øÏ ∫Vü‰ï\T ......................................... &܈ˆõ.\#·Ãj·T´ ....................44 DECCAN PRESS s¡+>∑e\¢ø£ÿ j·÷~˝À .........................................................pø± düTuÛÑÁ<ä .....................48 ‘Ó\+>±D Ä~yêdüT\≈£î ªdü«j·T+Á|ü‹|ü‹Ôµ ................. >∑TeTà&ç \ø°ÎHêsêj·TD .............50ÄC≤e÷u≤<é, ôV’≤<äsêu≤<é`500 020. @uÛ…’ @fi¯fl øÏ+<ä{Ï ôV’≤<äsêu≤<äT...................................... áeTì •eHê–¬s&ç¶ ................52 |ü_¢ø˘ &çe÷+&é ................................................................ <äø£ÿHé q÷´dt .....................53 ø±sê´\j·T ∫s¡THêe÷ |ü⁄düÔø£+ ............................................................................ <äø£ÿHé q÷´dt .....................58 DECCAN LAND \"CHANDRAM\" 490, St.No. 11, Himayatnagar, Hyderabad - 500 029. Mobile: 9030626288 Fax: 040-27635644 E-mail: [email protected] website : www.deccanland.comyê]¸ø£ #·+<ë ª<äø£ÿHé ˝≤´+&éµ˝À n#·Ãe⁄‘·Tqï s¡#·q\˝À e´ø£ÔeTe⁄‘·Tqï n_ÛÁbÕj·÷\ìï+{Ï‘√ dü+bÕ <ä≈£î\≈£î @ø°uÛ≤e+ ñ+&Ü*‡q nedüs¡+ ˝Ò<äT. ª<äø£ÿHé ˝≤´+&éµqT Á|üC≤kÕ«$Tø£ n_ÛÁbÕj·T <øä ÿ£ Hé ˝≤´+&é e÷d|ü Áü ‹ø£ #+· <ë<ësT¡ \T>± y~˚ ø>£ ±, Á|Cü ≤|øü å£ sê»øj° ÷· ]øú ,£ kÕe÷õø£ $Xw¢‚ Dü ≤y~˚ ø>£ ± r]Ã~<ë\› qï<˚ e÷ d+ü ø\£ Œ+.#˚s¡<ä\TÃ≈£îqï yês¡T ô|’ ∫s¡THêe÷≈£î s¡÷. 150 n+<äT≈£î nqT>∑TD+>±H˚ nìï s¡ø±\ n_ÛÁbÕj·÷\≈£î, _ÛHêï_ÛÁbÕj·÷\≈£L kÕúq+ ø£*Œ+m+.ˇ. |+ü |+æ #e· #T· Ã. ˝<Ò ë <øä ÿ£ H˝é ≤´+&é ù|]≥ #ê\qï~ e÷ ñ<˚›X¯+. $$<Ûä s¡+>±˝À¢ ì|ü⁄DT\ s¡#·q\qT n+~+#·&É+ <ë«sê Äj·÷&û&û |ü+|üe#·TÃ. ∫s¡THêe÷, bò˛Hé HÓ+ãsY n+XÊ\ô|’, düeTdü´\ô|’, |ü]cÕÿs¡ e÷sêZ\ô|’ bÕsƒ¡≈£î˝À¢ ne>±Vü≤q ô|+bı+~+#·&Éy˚T$esê\T düŒwüº+>± ‘Ó*j·TCÒj·T>∑\s¡T. ª<äø£ÿHé ˝≤´+&éµ \ø£å´+. qe+ãsY - 2013 5

ø±yÓT+{Ÿ d”e÷+Á<Ûä ÁbÕ+‘·+˝À »s¡>∑T‘·Tqï~ kÕŒq‡sY¶ ñ<ä´eT+ - @|” mH√ï.. mHÓïH√ï.. Ç+¬øH√ï! »s¡ï*düTº\ bò˛s¡+ >ös¡e dü\Vü‰<ës¡T\T, eTDÏø=+&É »MT+<ëØì e÷j·T+#˚dæÔ] d”ìj·TsY bÕÁ‹πøj·TT\T ø=$TàH˚ì lìyêdüsêe⁄ $Tj·÷|üPsYqT $T+π>dæ+Á&ÉT eTBq>∑÷&ÉqT e÷j·T+CÒdæ]sê»ø°j·T\_∆πø ø±+Á¬>dt C…’Á‘·j·÷Á‘·\T ø=+|ü*¢ì ø=fÒºdæÔ] - e÷J m+|” _.$H√<é ≈£îe÷sY U≤C≤>∑÷&Éì ø±CÒdæÔ] ≈£Lø£{Ÿ|ü*¢ì ≈£Lø£{Ïy˚fi¯fl‘√ ≈£îy˚TàdæÔ]es<¡ ä u≤~‘Û T· \qT |{ü +ºÏ #T· ø√˝ìÒ $<+äÛ >± ø√e÷˝À sêÁwºü Á|uü TÑÛ ‘«· + ∫ø£ÿ&é|ü*¢ì ∫~y˚TdæÔ]- d”|”◊ ø±s¡´<ä]Ù ¬ø.Hêsêj·TD dæøÏ+Á<ëu≤<éì dæ+#·T≈£î ‹+{Ï] Hêsêj·TD>∑÷&ÉqT HêπødæÔ]XÁ¯ ‘T· <X˚ Ê\‘√H˚ qB»˝≤˝≤qT |+ü #T· ≈î£ +≥T+fÒ sêì »\jT· T<ë\∆ T <√eT˝Ÿ>∑÷&ÉqT <√#˚dæ <ë#·T≈£î+{Ï]bıs¡T>∑T sêÁcÕº\ eT<Ûä´ m+<äT≈£î ekÕÔsTT? >∑Ts¡T≈£î˝Ÿ Á≥dtº uÛÑ÷eTT\T >∑T+E≈£îì q+E≈£î ‹+{Ï] kıôd’{° ù|s¡ ÄÁø£$T+∫, - »\s¡+>∑ ì|ü⁄DT&ÉT ÄsY.$<ë´kÕ>∑sY sêe⁄ neTTà≈£îì kıeTTà #˚düTø=+{Ï] ã+C≤sêVæ≤˝Ÿ‡, p;¢Væ≤˝Ÿ‡ ¬ø[fl ø£HÓï‹Ô ≈£L&É dü÷&Éìj·T´b˛‹]Ä+ø£å˝Ò¢ì ôV’≤<äsêu≤<˚ eTq \ø£å´+ ø±yê* @+ #Ó|üŒqT, mqïì #Ó|üŒqT, @+ $T–*∫Ã+Á&Éì - ‘Ósêdü n~ÛH˚‘· πød”ÄsY @+ e~*+Á&Éì ∫es¡≈£î KÁãkÕÔHé\T, düàXÊHê\T, eø˘Œ¤uÛÑ÷eTT\T, ≈£î+≥\T,»>∑Hé~ düyÓTÆø£´ düuÛÑø±<äT..<ä+&Éj·÷Á‘· Hê˝≤\T, <˚yê\j·÷\T, eTsƒê\T - ‘Ó\+>±D j·TTHÓ’f…&é Á|òü+{Ÿ s¡C≤ø±s¡¢ sêø£ådü‘ê«ìï $T+∫b˛sTT+Á&ÉT yÓT‘·Ô>∑ »\>∑˝≤¢ yÓTT‘·Ô+ s¡ø±Ôìï |”*Ã+Á&ÉT‘Ó\+>±Dô|’ yÓq≈£îÿ yÓfi‚fl~ ˝Ò<äT - ~–«»jYT dæ+>¥ sêø£ådü sê»ø°j·T Áø°&Ü $Hê´dü+‘√ $˝≤kÕ\T $+<äT uÛÀ»Hê\‘√ ‘·T\‘·÷–+Á&ÉTã‘·Tø£y˚Tà ‘Ó\+>±D sê»eTTÁ<ä ø£\sY|òü⁄˝Ÿ ø£¢uŸ\T, |üuŸ\T, kıôd’{°\T, ¬>dtºVü≤Ödt\T, - ‘Ó\+>±D C≤>∑è‹ n<Ûä´≈£åîsê\T ø£$‘· >√˝ŸŒ¤ø√s¡T‡˝+≥÷ ø£{Ϻ+∫ ≈£î\T≈£î‘·T+Á&ÉT ô|’>± ô|≥ºãT&ÉT\T ô|{Ϻ+Á&É+≥, n_Ûeè~∆ #˚dæ+Á&É+≥d”&Éã÷¢´d” ìs¡íj·T+ •˝≤XÊdüq+ - eT+Á‹ l<ÛäsY u≤ãT ‘˚s¡>± Äs¡≈£î eT÷s¡≈£î ø=fÒºdæ, #êsêD≤≈£î u≤sêD≤≈£î ø=qïeT+≥sê!Á|ü‘˚´ø£sêÁwüº+...‘Ó\+>±D Á|ü»\ Vü≤≈£îÿ me÷àsY, m+Jm|òt, C≤]®j·÷... - nœ\uÛ≤s¡‘· ¬s’‘·T≈£L© dü+|òüT+ Á|ü‹ì<ÛäT\T {≤Hê´, ∫{ϺbÕ{Ï mH√ï, mHÓïH√ï, Ç+¬øH√ï yÓ+ø£fÒX¯«s¡T¢ ãj·T≥|ü&ɶ$ Äπsfi¯fly˚, ns¡ej˚T´fi¯fl$ ãj·T≥ø=kÕÔj·Tqï Äsê≥y˚T, á b˛sê≥+n~ÛcÕ˜q+ ìs¡íj·÷ìï ‘·|ü⁄Œ |ü≥º≈£L&É<äT - eT+Á‹ &ç.e÷DÏø£´es¡ Á|ükÕ<é `Ç. |ü⁄wüŒes¡∆Hé, ôd˝Ÿ: 9000011149eTT+<äT eTs¡T>∑T<=&ÉT¢... ‘·s¡Tyê‘˚ eT+~sê\T qe+ãsY - 2013 - >∑T»sê‘Y d”m+ qπs+Á<ä yÓ÷&û 6

dü+bÕ<äø°j·T+ dü+|üPs¡í n~Ûø±sê\‘√H˚ dü«sêÁwüº+ kÕø±s¡+ Hê&ÉT Á_{Ïwt bÕ\≈£î\T uÛ≤s¡‘·<˚X¯ kÕ«‘·+Á‘·´ b˛sê{≤ìï <Óã“ rùd+<äT≈£î s¡ø£s¡ø±\≈£îj·TT≈£îÔ\T |üHêïs¡T. dü+düÿs¡D\T rdüT≈£îekÕÔeTHêïs¡T. n~Ûø±s¡+˝À yê{≤ ø£*ŒkÕÔeTHêïs¡T.u≤Û sr¡ jT· T\ Á|jü ÷Ó »Hê\≈î£ sø¡ Då£ ø*£ ŒkÕeÔ THêïsT¡ . ø±˙ Hê&TÉ b˛sê≥j÷Ó <TäÛ \T nyM˚ ≈î£ <sä e¡ ìdŒü w+ºü #X˚ ÊsT¡ . d+ü |Pü sí¡ d«ü sê»´+ ø±yê\HêïsT¡ . n˝≤ d+ü |Pü sí¡ kÕ«‘+· Á‘´· + eùdHÔ ˚ kÕ«‘+· Á‘´· +e∫Ãq≥T¢ ns¡ú+. ˝Òì |üø£å+˝À |üsêsTT bÕ\q˝À ã‹øÏqfÒ¢ ˝…ø£ÿ. ‘Ó\+>±D dü«sêÁwüº ñ<ä´e÷ìøÏ ≈£L&Ü Ç~ e]ÔdüTÔ+~. uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À Ç‘·s¡ sêÁcÕº\e÷~]>± ˇø£ sêÁwüº ôVA<ëqT ‘Ó\+>±D ø√s¡T≈£î+≥Tqï~. eTπs sêÁcÕºìøÏ ˝Òì Ä+ø£å\T,wüs¡‘·T\T, ìj·TeT ìã+<Ûäq\T ‘Ó\+>±D≈£î e÷Á‘·y˚T m+<äT≈£î? kÕ«‘·+Á‘·´+ e∫Ãq Hê{ÏqT+∫ |ü<äT\ dü+K´˝À ø=‘·Ô sêÁcÕº\qT @sêŒ≥T #˚XÊs¡T. yê{Ï @sêŒ≥T˝À ˝Òì wüs¡‘·T\T,ˇ|üŒ+<ë\T ‘Ó\+>±D $wüj·T+˝À e÷Á‘·y˚T m+<äT≈£î? ôV’≤<äsêu≤<é, »\eqs¡T\T, ñ<√´>±\T, $<ë´eø±XÊ\T, $<äT´‘Y... n+X¯y˚T<Ó’Hêdüπs...‘Ó\+>±D Á|ü»\T dü+|üPs¡í n~Ûø±sê\‘√ ≈£L&çq dü«sêÁcÕºìï ø√s¡T≈£î+≥THêïs¡T. eTØeTTK´+>± ôV’≤<äsêu≤<é $wüj·÷ìøÏ eùdÔ k˛<äs¡uÛ≤e+‘√ ˇø£{Ï, ¬s+&˚fi¯fl bÕ≥T ôV’≤<äsêu≤<éqTñeTà&ç sê»<Ûëì>± ñ+#˚+<äT≈£î ≈£L&Ü n+^ø£]+#˚+<äT≈£î dæ<ä∆+>± ñHêïs¡T. <ëìï n\TdüT>±rdüTø=ì |ü<˚fi¯ófl ñeTà&ç sê»<Ûëì>± #˚kÕÔeTì n+fÒ ˝Ò<ë >∑es¡ïs¡T≈£î Á|ü‘˚´ø£ n~Ûø±sê\Tø£≥ºu…&É‘êeTì n+fÒ ˝Ò<ë q>∑sêìï j·T÷{° #˚kÕÔeT+fÒ e÷Á‘·+ n+^ø£]+#˚+<äT≈£î ‘Ó\+>±DÁ|üC\T ñ<ä´eT, b˛sê≥ dü+|òü÷\ yês¡T dæ<ä∆+>± ˝Òs¡T. ôV’≤<äsêu≤<é ‘Ó\+>±D≈£î e÷Á‘·y˚T #Ó+~+~ nH˚ $wüj·÷ìï eT]+‘· düŒwüº+>±y\Ó &¢ +ç #+˚ <Tä ≈î£ >±qT, Ä+Á<ÁäÛ|<ü X˚ Ÿ sêÁw+ºü ôV≤’ <sä êu≤<qé T ‘e· T sê»<ëÛ ì>± $ìj÷Ó –+#T· ≈î£ qï+‘·ø±\+ ì]›wüº yÓTT‘êÔìï n<Ó› øÏ+<ä #Ó*¢+#˚ @sêŒ≥T ≈£L&Ü #˚j·÷*. n|ü⁄Œ&ÉT ¬s+&ÉT ÁbÕ+‘ê\≈£î≈£L&Ü ôV’≤<äsêu≤<é q>∑s¡+ MT<ä eT]+‘· düŒwüºyÓTÆq ne>±Vü≤q @s¡Œ&ÉT‘·T+~. ôV’≤<äsêu≤<é‘·eT~ nH˚ uÛ≤eq ‘Ó\+>±D Á|ü»˝À¢ ñ+≥T+~. n<˚ düeTj·T+˝À ‘·eT nedüsê\≈£î ñ|üjÓ÷–+#·T≈£î+≥Tqï+<äTq n<Ó› #Ó*¢düTÔHêïeTì,n<Ó› Ç+{Ïì m|üŒ{Ϭø’Hê U≤∞ #˚j·Tø£ ‘·|üŒ<äH˚ ne>±Vü≤q Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ Á|üC≤˙ø£+˝Àq÷ ø£\T>∑T‘·T+~. n<Ó› Ç+{Ïø£+fÒ kı+‘· Ç\T¢ eT+∫<äH˚ uÛ≤eq‘√ dü‘·«s¡y˚T q÷‘·q sê»<Ûëì @sêŒ≥T¢#˚düT≈£îH˚+<äT≈£î M\T ø£\T>∑T‘·T+~. ˝Òì |üø£å+˝À ñeTà&ç sê»<Ûëì>± Bs¡Èø±\+ ø=qkÕ–ùdÔ,n+<äT≈£î e´‹πsø£+>± ‘Ó\+>±D˝À ñ<ä´e÷\T #Ó\πsπ> neø±X¯+ ñ+~. >∑‘·+˝À e÷~]>±nqTì‘·´+ Ä+<√fi¯q\‘√ ôV’≤<äsêu≤<é n≥Tº&çøÏb˛j˚T ¬s+{ÏøÏ #Ó&ɶ πse&ç˝≤ e÷πs Á|üe÷<ä+ ñ+~. n˝≤ ø±≈£î+&Ü #·÷&Ü*‡q u≤<Ûä´‘· πø+Á<ä Á|üuÛÑT‘·«+ô|’ ñ+~.qe+ãsY - 2013 (j·T+. y˚<ä≈£îe÷sY) m&ç≥sY 7

<ë>∑ì dü‘·´+ Ä]ºø£˝Ÿ 371&ç ‘√‘Ó\+>±D≤ ÄbÕ\H˚ Á|ü#ês¡+ÇHêïfi¯ófl>± ‘Ó\+>±DqT n&ÉT¶≈£îH˚+<äT≈£î nìï s¡ø±\ nÁkÕÔ\qT Á|üjÓ÷–+∫, n$ $|òü\yÓTÆ ˙s¡dæ+∫q düyÓTÆø£´yê<äT\T ∫e]>±Ä]ºø£˝Ÿ 371&ç ì ÁãVü‰àÁdüÔ+>± ñ|üjÓ÷–<ë›eTqT≈£î+≥THêïs¡T. ìC≤ìø£~ ÁãVü‰àÁdüÔ+ ø±<äì, >∑&ç¶|üs¡ø£‘√ düe÷qeTì ‘˚˝ÒÃdüTÔHêïs¡T q˝≤‡sY n<Ûë´|ü≈£î\T Ábıô|òdüsY e÷&ÉuÛÑ÷wæ l<ÛäsY ‘Ó\+>±D≤ sêÁw+ºü @sŒ¡ &qç ‘s· T¡ yê‘· ≈L£ &Ü ª@sŒ¡ &<É Tä µ n+≥÷ n~Ûø±s¡+ ≈£L&Ü sêÁwüºÁ|üuÛÑT‘ê«ìøÏ ÇdüTÔ+~. sêÁwüºÁ|üuÛÑT‘·«+ Ç#˚à Á|‘ü ´˚ ø£ ñ‘sÔ· T¡ « ñujÑÛ T· duü \ÑÛ eTT+<Tä +#ê\ì Äs√u≤Û >+∑ ìsπ •› dTü +Ô ~.d”e÷+Á<Ûä Á|ü»˝À¢ ÄX¯\T ø£*Œ+#·>∑\ X¯øÏÔ Á|ü<ä]Ù+#˚ Hêj·T≈£î\≈£î Á{ãÏ T´q˝Ÿ ô|q’ |sü ´¡ yø˚ Då£ ñ‘sÔ· T¡ «\T ôV≤’ ø√sT¡ ≈º î£ ñ+&uÉ Àeì @&√u≤Û >+∑371&ç sêC≤´+>∑+˝À ø=qkÕ>∑&É+ e\¢ ‘Ó\+>±D≤qT Ä|üC≤\<äì ìπs›•düTÔqï~. mì$T<√ uÛ≤>∑+ Á{ÏãT´q˝Ÿ nedüs¡+ ˝Òø£b˛‘˚ s¡<äT›‘\Ó TdTü . nsTTHê <ëì ô|q’ Ä+Á<˝äÛ À ÄX\¯ qT ‘\Ó +>±D≤˝À ìsêX\¯ qT #˚ùd n~Ûø±s¡+ sêÁwüº|ü‹øÏ Ç∫Ã+~. qe+ãsY 1,1956≈£î eTT+<äT,ìsê<Ûës¡+>± ø£*ŒdüTÔHêïs¡T. sêC≤´+>∑+ 21e uÛ≤>∑+˝À ‘ê‘êÿ*ø£, 1973 sêC≤´+>∑ dües¡D≈£î eTT+<äT ìj·T$T+∫q ñ<√´>∑T\ ìj·÷Á|ü‘˚´ø£ ìj·Te÷\ C≤_‘ê˝À á Ä]ºø£˝Ÿ 371&ç ñ+~. 369 øÏ+<ä eTø±\T #Ó\¢uÀeì uÛ≤$+#·&ÜìøÏ M˝Ò¢<äì ‘=$Tà<√ uÛ≤>∑+ $e]sêÁcÕº\ C≤_‘ê˝À ñqï n+XÊ\ô|’q #·{≤º\T #˚ùd n~Ûø±sêìï dTü +Ô ~. sêC≤´+>+∑ ˝À Ç‘s· ¡ ìjT· e÷\T @$T #|Ó Œæ Hê, á Ä]øº ˝£ Ÿ˝À,‘ê‘êÿ*ø£+>± bÕs¡¢yÓT+{Ÿ≈£î Ç#êÃs¡T. Äj·÷ sêÁcÕº\≈£î dü+ã+~Û+∫ sêÁw|ºü ‹ü ñ‘sÔ· T¡ «\˝À n+XÊ\T e÷Á‘y· T˚ neT\e⁄‘êjT· ì |<ü √u≤Û >+∑ìØí‘· ø±\+ es¡≈£î e]Ô+#˚ $<Ûä+>± es¡Ôø£ yêDÏC≤´\≈£î dü+ã+~Û+∫ $e]düTÔ+~. Ä]ºø£˝Ÿ 371&ç˝À |ü<√uÛ≤>∑+ #·÷|æ sêC≤´+>∑+˝À ñ#·{≤º\T #˚j·Te#·TÃ. Ä >∑&ÉTe⁄ |üP]Ô ø±>±H˚ á #·{≤º\T yê≥+‘·≥H˚ qï nì ìj·Te÷\qT Ç~ $T+π>düTÔ+<äì ø£qTø£ Ä]ºø£˝Ÿ 3 >±˙ 4s¡<ä›e⁄‘êsTT. Ç$ n~Ûø±sêìï#˚à ìj·Te÷\T. Ä n~Ûø±sêìï yê&ÉT >±˙ BìøÏ ˝Àã&˚ ñ+{≤j·TH˚ ø=‘·Ô |æ&ç yê<ëìï ˝ÒeHÓ‘êÔs¡T. áø√e#·TÃ. ˝Ò<ë yê&ÉTø√ø£b˛e#·TÃ. Ç+<äT˝ÀH˚ »eT÷à ø±oàsY≈£î Ä]ºø£˝Ÿ πøe\+ ñ<√´>±\≈£î dü+ã+~Û+∫q~, Á{ÏãT´q˝Ÿ @sêŒ≥T≈£îdü+ã+~Û+∫ Á|ü‘˚´ø±~Ûø±sê\qT Ä sêÁcÕºìøÏ ø£*Œ+#˚ $yê<ëdüŒ<ä dü+ã+~Û+∫qy˚ ø±˙ sêC≤´+>±ìï yÓTT‘·Ô+ XÊdæ+#˚$ ø±e⁄. ø£qTø£370 n~Ûø£s¡D+ ñ+~. 371m Hê>±˝≤+&é ø√dü+, 371_ nkÕ‡+ á yê<ä+ ns¡ú+|üs¡ú+ ˝Òì~.ø√d+ü , 371dæ eTD|Ï Pü sY ø√d+ü s÷¡ bı+~+∫q ìjT· e÷\T, Ä]øº ˝£ Ÿ371 eTVü‰sêÁwüº, >∑T»sê‘Y Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ sêÁcÕº\˝À yÓqTø£ã&çq á Ä]øº ˝£ Ÿ sêÁw|ºü ‹ü øÏ ø=ìï ñ‘sÔ· T¡ «\T Ç#Ã˚ n~øÛ ±s+¡ ÇdTü +Ô ~.ÁbÕ+‘ê\≈î£ Á|‘ü ´˚ ø£ n_eÛ è~∆ uÀsT¡ \¶ qT ÁbÕ+rjT· ø$£ T{\° qT @sêŒ≥T Ä ñ‘·Ôs¡T«\T e÷πsà n~Ûø±s¡+, ñ|üdü+Vü≤]+#˚ n~Ûø±s¡+ ≈£L&Ü#˚ùd+<äT≈£î sêÁwüº|ü‹øÏ n~Ûø±s¡+ ÇdüTÔqï~. sêÁw|ºü ‹ü øπ ñ+≥T+~. n+fÒ øπ +Á<ä Á|uü TÑÛ ‘ê«ìøÏ ñ+≥T+~. Ä+Á<ÁäÛ |ü <˚XŸ qT+∫ ‘Ó\+>±D≤ y˚¬s’q ‘·sê«‘· 371&ç øÏ+<ä sêÁwüº|ü‹ C≤Ø 1973˝À 32e sêC≤´+>∑ dües¡D <ë«sê Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ |ü<ëìï #d˚ qæ ñ‘sÔ· T¡ «\T |ìü øsÏ êøb£ ˛e#T· Ã. ˝<Ò ë $T–*q sêÁcÕìº øÏ Ä Ä]øº ˝£ Ÿá n~Ûø£s¡D+ qT+∫ ‘=\–+∫, n<˚ dües¡D <ë«sê 371 &çì øÏ+<ä ñ<√´>∑T\ s¡ø£åD≈£î ‘·–q ñ‘·Ôs¡T«\qT ‘·j·÷s¡T #˚düTø√e#·TÃ.#s˚ êÃsT¡ . á s¬ +&+ç {Ï Á|uü ≤Û e+ @eT+fÒ ‘\Ó +>±D≤ n_eÛ è~∆ eT+&*É ˝Ò<ë e~˝Òj·Te#·TÃ. ‘Ó\+>±D≤≈£î e÷Á‘·+ á Ä]ºø£˝Ÿ >±˙ Bì˝Ò<ë ÁbÕ+rj·T eT+&É*ì s¡<äT› #˚j·T&É+, ‘Ó\+>±D≤ ñ<√´>∑T\ øÏ+<ä #˚dæq sêÁwüº|ü‹ ñ‘·Ôs¡T«\T>±˙ |üìøÏsêe⁄. ø±yê\qT≈£î+fÒÁ|üjÓ÷»Hê\qT ø±bÕ&˚+<äT≈£î ñ<˚›•+∫q eTT©ÿ ìj·Te÷\qT 371&ç e+{Ï eTs=ø£ sø¡ Då£ ìjT· eT+ #j˚ ÷· \ì øπ +Á<ëìï n&>É e∑ #T· Ã.s<¡ Tä #› d˚ qæ |Tüò qyTÓ qÆ ìjT· eT+ Ç~. eTT©ÿ ã<Tä \T>± CÀqq¢ T Á|yü X˚ ô¯|{ºÏ ø±˙ ‘Ó\+>±D≤˝À ñ<√´>∑T\ Á|üjÓ÷»Hê\qT s¡øÏå+#·&ÜìøÏ Äj·÷d”e÷+Á<Ûä ñ<√´>∑T\≈£î ≈£L&Ü ]»πs«wüqT¢ ø£*Œ+#˚+<äT≈£î sêÁwüº|ü‹øÏ õ˝≤¢\ yê]øÏ Á|üjÓ÷»Hê\T ø£*–+#·<ä\#·T≈£î+fÒ ‘Ó\+>±D≤n~Ûø±s¡+ Çdü÷Ô á Ä]ºø£˝Ÿ 371&ç #˚sêÃs¡T. Á|üuÛÑT‘·«y˚T Ä |üì #˚j·Te#·Tà ø£<ë. ‘Ó\+>±D≤≈£î nHê´j·T+ #˚ùd d”e÷+Á<ÛäT\ Á|üuÛÑT‘·«+ ñ+&ÉuÀ<äT ø£qTø£ ‘Ó\+>±D≤ Á|üuÛÑT‘·«+ ‘êH˚ 1969 Hê{Ï ‘Ó\+>±D≤ ñ<ä´eT <ës¡TD |üsê»j·÷ìøÏ, C…’ n~Ûø±sêìï $ìjÓ÷–+∫ ‘·–q @sêŒ≥T¢ #˚j·T&É+ düeTT∫‘·+. ø±˙Ä+Á<Ûä ù|s¡T‘√ kÕ–q ‘Ó\+>±D≤ e´‹πsø£ ˝≤;sTT+>¥ $»j·÷ìøÏ ‘\Ó +>±D≤≈î£ ≈L£ &Ü 371 e+{Ï Ä]øº ˝£ Ÿ ø±yê\ì ø√s&¡ +É , ‘\Ó +>±D≤Ç~ ì<äs¡Ùq+. CÀq¢qT düèwæº+#˚ sêÁwüº|ü‹ ñ‘·Ôs¡T«≈£î ÁbÕ‹|ü~ø£ á Á|üuÛÑT‘·«+ ‘·q n~Ûø±sêìï ‘êqT yê&É≈£î+&Ü <ëìï πø+Á<ëìøÏ371&.ç ˇø{£ Ï s¬ +&eÉ u≤Û >±\T d$æ ˝Ÿ dØü «dt ø±d¢ \t >T∑ ]+∫ $e]ùd,Ô n|üŒ–+#·&É+ m+‘·es¡≈£î düeT+»dü+? ‘Ó\+>±D≤ ô|’q ‘Ó\+>±D≤eT÷&√ u≤Û >+∑ n&àç ìÁùd{º yÏ é Á{ãÏ T´q˝ŸqT sêÁw|ºü ‹ü @sêŒ≥T #j˚ T· e#T· à Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ dü+|üPs¡í n~Ûø±sê\T ø√s¡T‘·÷ ˇø£yÓ’|ü⁄ rsêàì+∫qqì $e]düTÔ+~. Á{ÏãT´q˝Ÿ ñ‘·Ôs¡T«qT sêÁwüºÁ|üuÛÑT‘·«+ Á<ÛäTMø£]+∫q ‘Ó\+>±D≤ Hêj·T≈£î\T, eTs=ø£yÓ’|ü⁄ kÕúìø£ ñ<√´>∑T\ Á|üjÓ÷»Hê\‘·s¡Tyê‘˚ n~ neT\e⁄‘·T+~. ˝Ò<ë eT÷&ÉT HÓ\\bÕ≥T @ düŒ+<äHê s¡ø£åDø√dü+ ÇHêïfi¯Sfl b˛sê&çq $wüj·T+ eT]∫b˛sTT, Ä s¡ø£åD\T˝Òø£b˛‘˚ Ä ñ‘·Ôs¡T« Á<ÛäTMø£]+∫q≥Tº uÛ≤$kÕÔs¡T. á n~Ûø£s¡D+nsTT<√ u≤Û >+∑ á Á{ãÏ T´q˝Ÿ ñ‘sÔ· T¡ «qT e÷sπ à n~øÛ ±s+¡ , ‹sd¡ ÿü ]+#˚8 qe+ãsY - 2013

<ë>∑ì dü‘·´+ø*£ Œ+#+˚ <Tä ≈î£ #=se¡ rdTü ø√≈î£ +&Ü øπ +Á<ä Á|uü TÑÛ ‘«· yT˚ sêÁw|ºü ‹ü <ë«sê Ä]ºø£˝Ÿ 3 øÏ+<ä bÕs¡¢yÓT+{Ÿ #˚dæq #·≥º+ <ë«sê nedüs¡yÓTÆqñ‘·Ôs¡T«\T C≤Ø #˚sTT+#ê\qTø√e&É+ m+‘·es¡≈£î Hê´j·T+? e÷sT¡ Œ\T ˇø{£ À Hê\T>√ ôw&÷É ´\T˝À dVü ≤ü »+>± »]–b˛‘êjT· ì Ä]ºø£˝Ÿ 4 $e]düTÔ+~. á $<Ûä+>± |ü⁄q]«uÛÑ»q #·≥º+ <ë«sê ˇø£y˚fi¯ ‘Ó\+>±D≤ Á|üuÛÑT‘·«+, Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ Á|üuÛÑT‘·«+ ≈£L&Ü sêC≤´+ >+∑ ˝Àì ìjT· e÷\qT deü ]+∫q|Œü {øÏ ° Ä #{· ≤ìº ï Ä]øº ˝£ Ÿ371&ç e+{Ï ìj·Te÷\T ñ+&Ü\ì ø√s¡T≈£î+fÒ πø+Á<ä+ n+<äT≈£î 368 øÏ+<ä sêC≤´+>∑ dües¡D #·≥º+>± uÛ≤$+#·sê<äì Ä]ºø£˝ŸÄyÓ÷~ùdÔ Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ |ü⁄q]«uÛÑ»q ˝Ò<ë ‘Ó\+>±D≤ sêÁwüº @sêŒ≥T 4(2) düŒwüº+ #˚dæ+~. dües¡D nedüs¡+ ˝Ò<äì, n~ dües¡D_\T¢˝ÀH˚ Ä y˚Ts¡≈£î ˇø£ ìj·TeT+ #˚j·Te#·TÃ. Ä]ºø£˝Ÿ‡ 3,4 øÏ+<ä ø±<äì Ç+‘· düŒwüº+>± #Ó|æŒq ‘·sê«‘· ≈£L&Ü á ìj·Te÷\qTbÕsy¢¡ TÓ +{Ÿ ‘\Ó +>±D≤ _\Tq¢ T Äy÷Ó ~ùdÔ sêC≤´+>+∑ ˝Àì ôw&÷É ´˝ŸqT >T∑ ]+∫ ‘*Ó dæ ≈L£ &Ü nã<ë\∆ T #|Ó Œü &+É ‘\Ó +>±D≤≈î£ e´‹sπ ø+£ >±Ç‘·s¡ $esê\qT e÷s¡Ã&É+ düVü≤»+>± »]–b˛‘·T+~. n<˚$<Ûä+>± yê&ÉTø√e&É+ @+ sê»ø°j·T+?371&˝ç À Ä+Á<ÁäÛ |<ü X˚ Ÿ |øü ÿ£ q ‘\Ó +>±D≤ nqï |<ü ëìï #sπ˚ à ìjT· eT+≈£L&Ü á _\T¢ <ë«sêH˚ #˚s¡Ãe#·TÃ. ˝Ò<ë @ e÷s¡÷Œ #˚j·T≈£î+&Ü n_ÛÁbÕj·T+ @<Ó’Hê düπs sêÁwüº|ü‹ _\T¢qT ÄyÓ÷~+#ê\ìe~˝ÒùdÔ 371&ç n~Ûø£s¡D+ πøe\+ $T–*q Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸπø e]Ô+#˚ bÕs¡¢yÓT+{ŸqT ø√s¡e#·TÃ.neø±X¯+ ñ+~. ˝Ò<ë Ç<˚ _\T¢ <ë«sê 371 ‘=\–+#˚ neø±X¯+≈£L&Ü ñ+~. sêC≤´+>∑+˝Àì Ç<˚ Ä]ºø£˝Ÿ 371˝À ø=ìï |ü<ë\qT øπ +Á<Áä |uü TÑÛ ‘«· + rdTü ≈î£ qï ìsjí¡ ÷· ìï _\T¢ s÷¡ |+ü ˝À bÕsy¢¡ TÓ +{Ÿu§+u≤sTT |⁄ü q]«u»ÑÛ q #≥· +º 1960 <ë«sê ‘=\–+∫ ysπ˚ |<ü ë\qT ÄyÓ÷~ùdÔH˚ ‘Ó\+>±D≤ @s¡Œ&ÉT‘·T+~. nôd+;¢ rsêàq+ #˚j·T&É+#s˚ êÃsT¡ . 1971˝À áXÊq´ sêÁcÕ\º |⁄üq]«u»ÑÛ q #≥· +º <ë«sê 371_ <ë«sê ø=‘Ô· sêÁw+ºü @sêŒ≥T >T∑ ]+∫ Á|Áü øjÏ T· yTÓ T<\ä Tô|≥&º +É »]–‘˚Ä]ºø£˝Ÿ˝À e÷s¡TŒ\T #˚XÊs¡T. n<˚$<Ûä+>± 371&çì ‘=\–dü÷Ô ˝Ò<ë »s¡>∑e#·TÃ. ø±˙ n~ sêC≤´+>∑ nedüs¡+ ø±<äT. dü+Á|ü<ëj·÷\qTnedüs¡yÓTÆ‘˚ n+<äT˝À |ü<ë\qT e÷s¡TÑ·÷ ˝Ò<ë #˚s¡TÑ·÷ ˇø£ bÕ{+Ï #&· +É ˝<Ò Hä ˚ $eTsÙ¡ ≈î£ ns+ú¡ ˝<Ò Tä . sêC≤´+>∑ ìjT· e÷\T dŒü w+ºüìj·Te÷ìï _\T¢˝À @sêŒ≥T#˚ùdÔ dü]b˛‘·T+~. Á|ü‘˚´ø£+>± sêC≤´+ >± ˝Òq|ü⁄&ÉT dü+Á|ü<ëj·÷\T ‘·j·÷s¡e⁄‘êsTT. Ä#êsê\T dü+Á|ü<ë>±ìï düe]dü÷Ô y˚πs #·≥º+ nedüs¡+ ˝Ò<äT ø£qTø£ sêC≤´+>∑ dües¡D j·÷\T düŒwüºyÓTÆq XÊdüHê\qT, sêC≤´+>±ìï n~Û>∑$T+#·e⁄.#˚ùd ã\+ πø+Á<ëìøÏ ˝Ò<äì, _C…|æ eT<䛑·T Çe«≈£î+&Ü d”e÷+Á<ÛäHêj·T≈£î\T ˝≤;sTT+>¥ »]bÕs¡ì, bÕs¡¢yÓT+{Ÿ˝À d”e÷+Á<Ûä m+|”\T uÛ≤s¡‘·<˚X¯+ ˇø£ düe÷K´ nì. á $<Ûä+>± sêÁcÕºìï $uÛÑõ+#˚e´‹sπ ø+Ï ∫ rsT¡ ‘êsT¡ >q∑ Tø£ deü sD¡ »s>¡ <∑ ìä H√{øÏ Ï e∫Ãqìï ãTÁs≈¡ î£ |üP]Ô n~Ûø±s¡+ πø+Á<ëìøÏ e«&É+ düe÷K´ dü÷Œ]ÔøÏ $s¡T<ä∆eTì‘√∫qìï nã<ë›\T #Ó|üPÔ d”e÷+Á<Ûä Á|ü»\qT Ç+ø± eTuÛÑ´ô|≥º&É+ Hê´j·TXÊÁdüÔ ì|ü⁄DT\T Ç~es¡≈£î #˚dæq bÕ‘· yê<äq\qT eT∞¢nH‹’Ó ø+£ . Ä]øº ˝£ Ÿ 3 ø+Ï <ä bÕsy¢¡ TÓ +{Ÿ #d˚ qæ #≥· +º <ë«sê nedsü y¡ TÓ qÆ #˚düTÔHêïs¡T. ìC≤ìøÏ sêC≤´+>∑ s¡#·Hê düuÛÑ˝À ≈£L&Ü á $eTs¡Ù\Te÷s¡TŒ\T ˇø£{À Hê\T>√ ôw&É÷´\T˝À düVü≤»+>± »]–b˛‘êj·Tì e#êÃsTT. n|ü⁄Œ&ÉT uÛ≤s¡‘· <˚X¯+ düe÷K´ ø±<äì, ô|<ä› sêÁcÕº\˝ÀìÄ]øº ˝£ Ÿ 4 $e]dTü +Ô ~. á $<+äÛ >± |⁄üq]«u»ÑÛ q #≥· +º <ë«sê sêC≤´+ ∫qï ÁbÕ+‘ê\≈£î Hê´j·T+ #˚j·T&É+ ø√dü+ πø+Á<ëìøÏ ø£∫Ñ·+>±>∑+˝Àì ìj·Te÷\qT düe]+∫q|üŒ{Ïø° Ä #·{≤ºìï Ä]ºø£˝Ÿ 368 n~Ûø£ n~Ûø±sê\T Çyê«*‡ ñ+<äì _.ÄsY.n+uÒ<äÿsY‘√ düVü‰ø+Ï <ä sêC≤´+>∑ deü sD¡ #≥· +º >± u≤Û $+#s· ê<ìä Ä]øº ˝£ Ÿ 4(2) dŒü w+ºü nH˚ø£eT+~ sêC≤´+>∑y˚‘·Ô\T düe÷<Ûëq+ #ÓbÕŒs¡T.#d˚ +æ ~. deü sD¡ nedsü +¡ ˝<Ò ìä , n~ deü sD¡ ø±<ìä Ç+‘· dŒü w+ºü >±#|Ó Œæ q ‘s· ê«‘· ≈L£ &Ü á ìjT· e÷\qT >T∑ ]+∫ ‘*Ó dæ ≈L£ &Ü nã<ë\∆ T u≤Û s‘¡ · <X˚ +¯ $u≤Û »´yTÓ qÆ sêÁcÕ\º ‘√ ≈L£ &qç n$u≤Û »´yTÓ qÆ C≤‹#Ó|üŒ&É+ ‘Ó\+>±D≤≈£î e´‹πsø£+>± yê&ÉTø√e&É+ @+ sê»ø°j·T+? nì u≤Û s‘¡ · sêC≤´+>∑ d«ü s÷¡ bÕìï ì|⁄ü DT\T $e]+#êsT¡ . Ç~ u≤Û s‘¡ · j·T÷ìj·THé (dü+|òüT+) ne⁄‘·T+<˚ ø±˙ düe÷K´ ø±<äT nì ≈£L&Ü Ä]ºø£˝Ÿ 3 nHêïs¡T. ns¡ú düe÷K´ n˙, e÷eT÷\T dü+<äsꓤ\˝À düe÷K´ n˙, n‘·´edüs¡ dæú‹˝À e÷Á‘·+ πø+Á<ëìøÏ ã\+ ô|]– j·T÷ìj·THé>± Ä]ºø£˝Ÿ 3 øÏ+<ä sêÁwüº|ü‹ _\T¢qT bÕs¡¢yÓT+≥T˝À Á|üy˚X¯ô|fÒº e÷sT¡ ‘T· +<ìä e]+í #êsT¡ . sêC≤´+>+∑ ˝À Ä]øº ˝£ Ÿ 3 $XÊ\ sêÁcÕ\º ˝ÀeTT+<äT sêÁwüº XÊdüqdüuÛÑ≈£î n_ÛÁbÕj·T+ ø√dü+ |ü+bÕ*‡ ñ+≥T+~. ø=ìï ÁbÕ+‘ê\≈£î nHê´j·T+ »s¡>∑≈£î+&Ü ø±bÕ&˚ Á|üjÓ÷»qø£s¡yÓTÆqXÊdüqdüuÛÑ ‘·q n_ÛÁbÕj·÷\qT @ $<Ûä+>±HÓ’Hê $ì|æ+#·e#·TÃ. ø±ì n~Ûø£s¡D+ nì ‘Ó\+>±D≤ sêÁwüº+ ø√dü+ kÕ–q ñ<ä´eT |òü*‘·+Ä $<+äÛ >± rsêàq+ #j˚ ÷· *‡q nedsü y¡ T˚ ˝<Ò Tä . Ä _\Tq¢ T XÊdqü duü ÑÛ ìs¡÷|æ+∫+~.Äy÷Ó ~+Û #q· edsü +¡ ≈L£ &Ü ˝<Ò Tä . z{+Ï >¥ »s>¡ <∑ Tä . z{+Ï >¥ nedsü +¡˝Ò<äT. ø£qTø£ _\T¢qT >±˙ rsêàHêìï >±˙ z&ç+#·&É+ n+≥÷ ñ+ nôd+;¢ düe÷y˚X¯+ »s¡>∑≈£î+&Ü eTTK´eT+Á‹ sêJHêe÷ #˚dæ&É<äT. XÊdüqdüuÛÑ˝À ñqï $_Ûqï |üøå±\ Hêj·T≈£î\T yê]n_ÛÁbÕj·÷\qT qyÓ÷<äT #˚j·Te#·TÃ. yê{Ïì d”Œø£sY ùdø£]+∫ ˇø£ d+ü ø√å u+ÑÛ dèü wkºæ ÕsÔ ì¡ sêC≤´+>∑ >+∑ <sä >¡ √fi+¯ @sŒ¡ &TÉ ‘T· +<ìä , n|⁄ü Œ&TÉìy˚~ø£ ‘·j·÷s¡T#˚dæ sêÁwüº|ü‹øÏ |ü+|üe#·TÃ. <ëìô|’q ø±yê*‡q+‘·ùd|ü⁄ #·s¡Ã\T »s¡T|ü⁄ø√e#·TÃ. ˝Ò<ë ‘Ó\+>±D≤ ø±yê\H√ e<ä›H√ ‘\Ó +>±D≤ Ä–b˛‘T· +<ìä eTs=ø£ Á|#ü ês+¡ #d˚ Tü HÔ êïsT¡ . eTTK´eT+Á‹#Ó|üŒe#·TÃ. ˝Ò<ë $uÛÑ»qqT ÄyÓ÷~dü÷Ô n+<äT≈£î nqT>∑TD+>± @@#s· ´¡ \T rdTü ≈î£ +fÒ u≤>T∑ +≥T+<√ d÷ü #q· \T #j˚ T· e#T· Ã. ˝<Ò ë _\T˝¢ À sêJHêe÷ #˚ùdÔ >∑es¡ïsY Äj·TqH˚ Ä|ü<ä∆s¡à eTTK´eT+Á‹>±ø=ìïe÷sT¡ Œ\qT Á|‹ü bÕ~+#e· #T· Ã. @ deü sD¡ ≤ ˝≈Ò î£ +&Ü e÷sá e#T· Ã.˝Ò<ë sêÁwüº|ü‹ XÊdüqdüuÛÑ≈£î Ç∫Ãq >∑&ÉTe⁄ r]q yÓ+≥H˚ XÊdüqdüuÛÑ ø=qkÕ>±\ì ø√s¡e#·TÃ. ˝Ò<ë ñ|üeTTK´eT+Á‹ì ˝Ò<ë eTs=ø£]ì qe+ãsY - 2013 ‘ê‘êÿ*ø£+>± eTTK´eT+Á‹ |ü<ä$øÏ m+|æø£ #˚j·Te#·TÃ. ˇø£y˚fi¯ dü+øå√uÛÑy˚T @s¡Œ&ç‘˚ sêÁwüº|ü‹ bÕ\q ô|fÒº n~Ûø±s¡+ ≈£L&Ü ñ+~. ø±ì ¬s+&ÉT HÓ\˝À¢>± sêÁwüº|ü‹ bÕ\q≈£î bÕs¡¢yÓT+{Ÿ qT+∫ ÄyÓ÷<ä+ rdüTø√yê*‡ ñ+≥T+~. <ä 9

<ä[‘· yê<ä+düuŸbÕ¢Hé neT\T≈£î ∫‘·ÔX¯ó~∆ nedüs¡+ sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«+ m+‘√ Á|ü‹cÕº‘·àø£+>± rdüT≈£îe∫Ãq md”‡, duü ŸbÕH¢ é #≥· +º ˝À dŒü w+ºü >± ù|s=ÿqï≥T¢ ˇø£ ªªÁ|‘ü ´˚ ø£ Ä]øú £ ø±s´¡ <]ä Ùµµì düuŸbÕ¢Hé ø±s¡´Áø£e÷\ ø√dü+ πø{≤sTT+#ê*‡ ñ+&É>± Ç+‘· es¡≈£îmdº” duü ŸbÕH¢ é #≥· +º Ä#s· D¡ ˝À <[ä ‘,· Ä~yêd” Á|»ü \≈î£ Ä•+∫q+‘· me]˙ ìj·T$T+#·˝Ò<äT.Á|üjÓ÷»q+ #˚≈£Ls¡Ã˝Òø£b˛‘√+~. á #·≥º+ <ë«sê Á|ü»\≈£î m+‘√\_∆ #˚≈£Ls¡T‘·T+<äì n+<äs¡÷ Ä•+#ês¡T. sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«+ ≈£L&Ü á duü ŸbÕH¢ é #≥· +º Á|øü ±s+¡ eTTK´eT+Á‹ HêjT· ø‘£ «· +˝Àì Á|<ü ëÛ qBìì $düÔè‘·+>± ø√≥¢ s¡÷bÕj·T\T πø{≤sTT+∫ |üÁ‹ø£\T, {°M\˝À $<Ûëq ìs¡íj·T ø£$T{° ªùdº{Ÿ &Óe\|tyÓT+{Ÿ øöì‡˝Ÿµ≈£î md”‡, md”º Á|ü‹Á|üø£≥q\T >∑T|æŒ+∫+~. sêÁwüº yê´|üÔ+>± dü+ãsê\T #˚XÊs¡T. <˚X¯+ ì<TäÛ \qT ø$£ T{˝° ÀøÏ rdTü ø√yê*‡ ñ+&>É ± Ç|Œü {øÏ ° me]ì Ä ø$£ T{°yTÓ T‘êìÔ øÏ e÷ Á|uü TÑÛ ‘«· yT˚ Ä<sä Ù¡ eTì Á|øü {£ +Ï #T· ≈î£ HêïsT¡ . ªªÇ+~se¡ Tà ˝ÀøÏ rdüTø√˝Ò<äT. Ä $<Ûä+>± düuŸbÕ¢Hé |ü<∏äø±\ s¡÷|üø£\Œq˝À Äø£\\Tµµ ù|s¡T‘√ sê»ø°j·T C≤‘·s¡ #˚XÊs¡T. nH˚ø£ q÷‘·q |ü<∏äø±\qT esê\Z bÕÁ‘· ˝≈Ò î£ +&Ü b˛sTT+~. |<ü øä∏ ±\ s÷¡ |øü \£ Œq˝À ø+Ï ~qT+∫≈£L&Ü Á|üy˚X¯ô|{≤ºs¡T. ô|’ es¡≈£î á esêZ\ Á|ü‹ì<ÛäT\qT uÛ≤>∑kÕ«eTT\qT #˚j·÷*‡q ne dsü +¡ m+‘H’Ó ê ñ+~. #≥· +º Á|øü ±s+¡ $$<äÛ $u≤Û >±\≈î£ øπ {≤sTT+|⁄ü\T nsTT‘˚ sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«+ Vü≤&Üe⁄&ç>± ã&Ó®{Ÿ˝À πø{≤sTT+|ü⁄\T »]|æ Ks¡Tà ø±ì ì<ÛäT\qT nedüs¡yÓTÆq s¡+>±\≈£î ã<ä˝≤sTT+#˚#˚dæq|üŒ{Ïø°, yê{Ïì m˝≤ $ìjÓ÷–+#ê* nH˚ $wüj·T+ô|’ düŒwüº‘· neø±X+¯ ñqï|Œü {øÏ ° Ç|Œü {Ï es≈¡ L£ Ä $<+äÛ >± ì<TäÛ \ ã<˝ä ≤sTT+|⁄ü˝øÒ b£ ˛e≥+‘√ Äj÷· esê\Z ≈î£ nqT≈î£ qï+‘· yT˚ s≈¡ î£ yT˚ \T »s>¡ ˝∑ <Ò ìä »]–q <ëK˝≤\T ˝Òe⁄. á #·≥º+˝À ù|s=ÿqï $<Ûä+>± $$<Ûä n+XÊ#Ó|üŒe#·TÃ. á Ä]úø£ dü+e‘·‡s¡+˝À sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«+ md”‡ düuŸbÕ¢Hé≈£î \qT $e]dü÷Ô sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«+ s¡÷˝Ÿ‡qT ‘·j·÷s¡T #˚j·÷*‡ ñ+&É>±s¡÷. 8585 ø√≥T¢, md”º düuŸbÕ¢Hé≈£î s¡÷. 3666 ø√≥T¢ yÓTT‘·Ô+ s¡÷. Ç+‘· es¡≈£î Ä ~X¯>± m≥Te+{Ï Á|üj·T‘·ï+ »s¡>∑≥+ ˝Ò<äT. sêÁwüº12251 ø√≥T¢ πø{≤sTT+∫+~. πø+Á<ä Á|üuÛÑT‘·«+ qT+∫ e∫Ãq Á|uü TÑÛ ‘«· + Ç|Œü {ø¬Ï H’ ê dŒü +~+∫ s÷¡ ˝Ÿ‡qT ‘j· ÷· sT¡ #j˚ T· &ÜìøÏ y+Ó ≥H˚Ç‘s· ¡ Á>±+≥‘¢ √ ø*£ |æ yTÓ T‘+Ô· duü ŸbÕH¢ é ì<TäÛ \T s÷¡ . 12654 ø√≥≈¢ î£ |Pü qTø√yê*. #≥· +º ˝Àì $$<äÛ n+XÊ\qT $|⁄ü\+>± nseú¡ TjT˚ ´˝≤>±#˚]+~. á n+¬ø\T m+‘√ >=|üŒ>± ø£ì|æ+∫q|üŒ{Ïø° Ä#·s¡D˝À s¡÷˝Ÿ‡ ‘·j·÷s¡T #˚j·÷*. >∑‘·+˝À ≈£L&Ü $$<Ûä #·{≤º\qT rdüTø=∫Ãmd”‡, md”º\≈£î á ì<ÛäT\T Ä•+∫q y˚Ts¡≈£î |òü*‘·+ #˚≈£Ls¡Ã˝Ò<äì q|⁄ü&TÉ s÷¡ ˝Ÿ‡ì ‘j· ÷· sT¡ #j˚ T· ≥+˝À rÁe C≤|´ü + »]–+~. 1988˝À#|Ó Œü e#T· Ã. ã&{®Ó Ÿ Á|‹ü bÕ<qä \T n|Œü {øπÏ ‘j· ÷· ss¡ TT´ ñ+&≥É + e\q e∫Ãq CÀ–ì e´edüú s¡<äT› #·≥º+ $wüj·T+˝À Ç|üŒ{Ï es¡≈£L s¡÷˝Ÿ‡á ì<TäÛ \qT $ìj÷Ó –+#&· ÜìøÏ ‘–· q Á|Dü ≤[ø\£ T Á|uü TÑÛ ‘«· + ‘j· ÷· sT¡ ‘·j·÷s¡T ø±˝Ò<äT. á nqTuÛÑyê\qT <äèwæº˝À ñ+#·Tø=ì yÓ+≥H˚#˚j·T˝Òø£b˛sTT+~. yÓTdt#êØ®\ ô|+|ü⁄, edü‹>∑èVü‰\ eTs¡eTà‘·T\T, düuŸbÕ¢Hé #·≥º |ü{Ïwüº‘· ø√dü+ s¡÷˝Ÿ‡qT ‘·j·÷s¡T #˚j·÷*. n˝≤π>s¬ d&æ ìÓ ¸jT· ˝Ÿ bÕsX¡ƒ Ê\\ yTÓ sT¡ >T∑ <\ä , H\Ó ≈î£ 50 jT· ÷ì≥˝¢ À|⁄ü øs¬£ +{Ÿ düuŸbÕ¢Hé ì<ÛäT\qT Ç‘·s¡ s¡+>±\≈£î eT[¢+#·≈£î+&Ü ÁbÕs¡+uÛÑ+ qT+#˚#êØ®\ $TqVü‰sTT+|ü⁄ ˝≤+{Ï $wüj·÷\T ‘·|üŒ, á düuŸbÕ¢Hé ì<ÛäT\ Á|uü TÑÛ ‘«· +, n~øÛ ±sT¡ \T ìã<‘∆ä ‘· √ e´eV≤ü ]+#ê*. $$<äÛ $u≤Û >±\˝À<ë«sê Á|ü‘·´ø£å+>± \_∆ bı+~q yê] dü+K´ n+‘·+‘· e÷Á‘·y˚T. ªbÕsÿY µ #d˚ qæ md‡” , mdº” duü ŸbÕH¢ é ì<TäÛ \qT ‹]– nedsü y¡ TÓ qÆ s+¡ >±\≈î£ πø{≤sTT+#ê*. ôdô|º+ãsY 21, 2013 Hê{ÏøÏ sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«+ $uÛ≤>±\ yêØ>±md”‡, md”º düuŸbÕ¢Hé Ks¡TÃ\ $esê\qT Á|üø£{Ï+∫+~. Bì Á|üø±s¡+ düuŸbÕ¢Hé #·≥º+ Á|üø±s¡+ H√&É˝Ÿ @C…˙‡\T>± kÕ+|ò”Tø£ dü+πøåeTyÓTT<ä{Ï Äs¡T HÓ\\≈£î md”‡ düuŸbÕ¢Hé yÓTT‘·Ô+ ã&Ó®{Ÿ s¡÷.8835.98 XÊK, –]»q dü+πøåeT XÊK\T e´eVü≤]düTÔHêïsTT. õ˝≤¢ kÕúsTT˝Àø√≥¢≈£î >±q÷ s¡÷.4127 ø√≥¢≈£î ã&Ó®{Ÿ $&ÉT<ä\ #˚dæ πøe\+ s¡÷. ø˝£ ø… sº£ Y #s’Ó à¡ H>é ± @sŒ¡ &Ü*‡q õ˝≤¢ e÷ì≥]+>¥ ø$£ T{\° T Ç+‘e· s≈¡ î£1681 ø√≥T¢ e÷Á‘·y˚T Ks¡Tà #˚XÊs¡T. n˝≤π> md”º ãdtbÕ¢Hé yÓTT‘·Ô+ @sêŒ≥T ø±˝Ò<äT. md”‡, md”º düuŸbÕ¢Hé øÏ+<ä sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«+ $$<Ûäã&Ó®{Ÿ s¡÷.3818.37 ø√≥¢≈£î >±q÷ s¡÷.1399.18 ø√≥¢≈£î ã&Ó®{Ÿ |ü<∏äø±\qT Á|üø£{Ï+∫+~. M{Ïì neT\T #˚j·T{≤ìøÏ, |üs¡´y˚øÏå+#·$&ÉT<ä\ #˚dæ πøe\+ s¡÷.660.56 ø√≥T¢ e÷Á‘·y˚T Ks¡Tà #˚XÊs¡T. {≤ìø,Ï dMü Tø+åÏ #{· ≤ìøÏ ‘–· q dãæ “+~ì ìjT· $T+#≈· î£ +&Ü Á|uü TÑÛ ‘«· + ìsø¢¡ ´å£ +>± e´eV≤ü ]k˛+Ô ~. Á|øü {£ +Ï ∫q Á|<ü ëÛ q |<ü øä∏ ±\T ≈L£ &Ü Ç+‘· Ç|üŒ{Ï es¡≈£î ø=ìï #√≥¢ <ä[‘·, Ä~yêd” |ü<∏äø±\≈£î ì<ÛäT\T es¡≈£î md”‡, md”º esêZ\ <ä] #˚s¡˝Ò<äT. ñ<ëVü≤s¡D≈£î sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«+eT+ps¡T nsTTq|üŒ{Ïø° |üqT\T ÁbÕs¡+uÛÑ+ ø±˝Ò<äT. md”‡, md”º\≈£î Á|üø£{Ï+∫q uÛÑ÷$T ø=qT>√\T |ü<∏äø£+, mø£ÿ&Ü ÁbÕs¡+uÛÑ+ ø±˝Ò<äT.d+ü ã+<+äÛ ˝ìÒ s+¡ >±\≈î£ ≈L£ &Ü ì<TäÛ \T á ã&{®Ó Ÿ˝À øπ {≤sTT+|⁄ü \T md”‡ ø±s=ŒπswüHé <ë«sê \_∆<ës¡T\ m+|æø£ #˚dæ yê]øÏ uÛÑ÷$T ø=ì#·÷|æ+#ês¡T. düuŸbÕ¢Hé #·≥º dü÷Œ¤]ÔøÏ $s¡T<ä∆+>± Á|üuÛÑT‘·«+ ìs¡íj·÷\T Ç|Œæ +#ê*. Bì ø√d+ü Ç~es≈¡ î£ qï møs£ ê≈î£ s÷¡ .\øå£ qT+∫ s÷¡ .◊<TärdTü ≈î£ +~. n~øÛ ±s+¡ ˝À ñqï sê»øj° T· HêjT· ≈î£ ˝À¢ md‡” , mdº” duü ŸbÕH¢ é \ø£å\≈£î ô|+#ês¡T. nsTT‘˚ Bì˝À md”‡ ø±s=ŒπswüHé <ë«sê dü_‡&ûneT\T |ü≥¢ ìã<ä∆‘· ø£s¡TyÓ’+~. n~Ûø±s¡T\T ≈£L&Ü ‘êeTT u≤<Ûä´‘·\T e÷Á‘·y˚T $&ÉT<ä\ ne⁄‘√+~. $T–*q s¡÷.3.5 \ø£å\T u≤´+≈£îìs¡«]ÔdüTÔqï $uÛ≤>±\πø m≈£îÿe ÁbÕ<Ûëq´‘·ì∫à düuŸbÕ¢Hé |ü<∏äø±\ <ë«sê s¡TD+>± rdüTø√yê*. ø±˙ <ä[‘·T\T u≤´+≈£î >∑&É|ü\T ‘=πøÿneT\T |ü≥¢ ÁX¯<ä∆ #·÷|ü&É+ ˝Ò<äT. á #·≥º+ Ä•+∫q $<Ûä+>± #˚|ü≥ºe\dæq $$<Ûä #·s¡´\qT Ç+‘· es¡≈£î Á|üuÛÑT‘·«+ neT\T #˚j·T˝Ò<äT.10 qe+ãsY - 2013

<ä[‘· yê<ä+|]ü d‹úæ ˝<Ò Tä . u≤´+≈î£ \T ≈L£ &Ü <[ä ‘T· \≈î£ sT¡ D≤*e«&ÜìøÏ eTT+<Tä ≈î£ õ˝≤¢ø√ eè<ë∆ÁX¯eT+ @sêŒ≥T≈£îsêe&É+ ˝Ò<äT. |òü*‘·+>± á ø±s¡ÿÁø£eT+ Ä#·s¡D˝À $|òü\eTj˚T´|ü]dæú‘·T\T ø£ì|ædüTÔHêïsTT. ø£qTø£ Á|üuÛÑT‘·«+ yÓ+≥H˚ mdt.m˝Ÿ._.dæ ôV’≤ø√s¡Tº˝À yê´»´+(ùdº{Ÿ ˝…e˝Ÿ u≤´+ø£sY‡ ø£$T{°)‘√ e÷{≤¢&ç <ä[‘·T\≈£î düT\Te⁄>±uÛÑ÷$T ø=qT>√\T≈£î s¡TD kÂø£s¡´+ ø£*Œ+#˚ $<Ûä+>± Ä<˚XÊ\T C≤Ø eè<Tä \∆ , ‘*· <¢ +ä Á&TÉ \ b˛wDü #≥· +º Á|øü ±s+¡ eè<Tä \∆ ≈î£ ÄÁXj¯ T· +#˚j·÷*. md”‡ ø±s=ŒπswüHé <ë«sê e#˚à s¡TD kÂø£sê´ìï ≈£L&Ü ø£*Œ+#·&ÜìøÏ õ˝≤¢ø=ø£ eè<ë∆ÁX¯e÷ìï @sêŒ≥T #˚ùd˝≤ sêÁwüºdsü fi¡ ‘¯ s· +¡ #d˚ æ u≤´+≈î£ \≈î£ Ä<X˚ Ê*yê«*. d_ü ‡&\û qT ≈L£ &Ü ô|+∫ Á|uü TÑÛ ‘ê«ìï Ä<•˚ +#ê\+≥÷ <ëK˝q’… yê´C≤´ìï ôV≤’ ø√sT¡ º $#êÁ|üuÛÑT‘·«y˚T u≤´+≈£î\≈£î Vü‰MT Çyê«*. <ä[‘· W‘ê‡Væ≤ø£ bÕ]ÁXÊ$Tø£ s¡D≈£î d”«ø£]+∫+~. Bìô|’ Á|üe÷D|üÁ‘·+ <ëK\Ty˚‘·Ô\qT Áb˛‘·‡Væ≤+∫ yê]øÏ düuŸbÕ¢Hé #·≥º+ <ë«sê Á|üjÓ÷»q+ #j˚ ÷· *‡+~>± Á|uü TÑÛ ‘ê«ìï Ä<•˚ +∫+~. $XÊK|≥ü ï+ õ˝≤≈¢ î£#˚≈£Lπs $<Ûä+>± s¡TD kÂø£sê´\qT ø£*Œ+#·&É+˝À u≤´+≈£î\≈£î ‘·–q #+Ó ~q ªeTÁ]bÕ˝+… ôV≤*Œ+>¥ V‰ü ´+&‡é ùdyê d+ü |Tüò +µ n<´äÛ ≈îå£ &TÉÄ<˚XÊ\T C≤Ø #˚j·÷*. ø=eT÷às¡T lqT á yê´»´+ <ëK\T #˚XÊs¡T. Bìô|’ $#ês¡D Á|ü<Ûëq Hê´j·T eT÷]Ô »dæºdt ø£˝≤´DY CÀ´‹ ùdHé>∑TbÕÔ, »dæºdt md”‡, md”º düuŸbÕ¢Hé\≈£î πø{≤sTT+∫q ì<ÛäT\T yê] Á|üjÓ÷»q+ |”M dü+»jYT ≈£îe÷sY‘√ ≈£L&çq <Ûäsêàdüq+ yês¡+ s√E\≈£îø√dü+ ñ|üjÓ÷>∑|ü&˚˝≤>± Á|üuÛÑT‘·«+ ∫‘·ÔX¯ó~∆‘√ Ä#·s¡D˝À ø£èwæ yêsTT<ë y˚dæ+~.#˚j·÷*. #·≥º+ sêø£eTT+<äT »]–q ì<ÛäT\ <ë] eT[¢+|ü⁄, #·≥º+e∫Ãq ‘·sê«‘· ≈£L&Ü n˝≤H˚ »s¡>∑≈£î+&Ü ø£≥Tº~≥ºyÓTÆq #·s¡´\T #˚|ü Ä]úø£ dü+e‘·‡s¡+˝À Ç|üŒ{Ï es¡≈£î á |ü<∏äø£+ øÏ+<ä πøe\+ 40{≤º*. <ä[‘·T\, Ä~yêdüT\ Ä]úø£, kÕe÷õø£, kÕ«~Ûø±s¡‘· ø√dü+ á eT+~ ˝À|ü⁄ e÷Á‘·y˚T $<˚XÊ\≈£î yÓfi¯¢>∑*>±s¡T. ø±ã{Ϻ Á|üuÛÑT‘·«+ì<ÛäT\qT $ìjÓ÷–+∫ yê] J$‘ê\˝À yÓ\T>∑T\T ì+bÕ*. ‘·ø£åD≤ yÓ+≥H˚ á |ü<∏äø±ìøÏ ÁbÕeTTK´‘·ì∫à $düÔè‘· Á|ü#ês¡+ ø£*Œ+∫edüsê˝…’q $<ä´, yÓ’<ä´+, ñbÕ~Û, Çfi¯ó¢, uÛÑ÷$T, bÕ]X¯ó<ä∆´+, ø±\˙\ Ä•+∫q dü+K´˝À $<ë´s¡Tú\T $<˚XÊ\≈£î yÓfi‚¢˝≤>∑ #·s¡´\T #˚|ü{≤º*.n_Ûeè~∆ô|’ Á|ü‘˚´ø£ ÁX¯<ä∆ ô|{Ϻ yê]ì n_Ûeè~∆ |ü<Ûä+˝À q&ç|æ+#ê*. n˝≤>π $<X˚ Ê\˝À #<· Tä e⁄øj£ T˚ ´ yTÓ T‘+Ô· KsT¡ ÃqT yêdyÔü ê\ Ä<ëÛ s+¡ >±düuŸbÕ¢Hé Á|ü<Ûëq ÄX¯j·÷˝…’q Ä]úø£, kÕe÷õø£ kÕ«e\+ãq kÕ~Û+ #Ó*¢+∫ #·s¡´\T #˚|ü{≤º*.#ê\+fÒ á y>˚ +∑ ‘√ y[Ó ‘˚ eTs√ 10 @fis¢¯ TTHê møÿ£ &É yd˚ qæ >=+>&∑ çnø£ÿ&˚ nqï #·+<ä+>±ñ+≥T+~. Ç|üŒ{Ïπø á Ä]úø£ dü+e‘·‡s¡+˝À Äs¡T HÓ\\ô|’>± ø±\+ >∑&ç∫ b˛sTT+~. πøe\+ 20 XÊ‘·+ düuŸbÕ¢Hé ì<ÛäT\T e÷Á‘·y˚T Ks¡Ãe«≥+ kÕe÷õø£ n+‘s· ê\qT ‘=\–+∫, deü ÷»+˝Àì $T>‘∑ ê esê\Z ìsø¢¡ ±å ´ìøÏ |sü êø±w>˜ü ±H˚ u≤Û $+#ê*. sêÁwºü $u»ÑÛ q nqT≈L£ \, e´‹sπ ø£‘√ deü ÷q+>± á esê\Z T n_eÛ è~∆ #+Ó <˝˚ ≤ #s· ´¡ \T #|˚ {ü ºÏ Á|uü TÑÛ ‘«· + ñ<ä´e÷\qT kÕ≈£î>± #·÷|æ ì<ÛäT\ neT\T |ü≥¢ ìs¡¢ø£å´+ ø£å$T+#·∫‘·ÔX¯ó~∆‘√ |üì#˚dæq|ü⁄Œ&ÉT nqT≈£îqï \øå±´\qT #˚s¡Tø√>∑\T>∑T‘ê+. sêì~. Ç|üŒ{Ϭø’Hê sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«+ô|’ nìï sê»ø°j·T bÕغ\ Hêj·TsêÁwºü Á|uü TÑÛ ‘«· + eTs√ eTTK´yTÓ qÆ |<ü øä∏ ±ìï ªªn+u&Ò ÿÉ sY ze؇dt $<ë´ ≈î£ \T, yT˚ <ëÛ e⁄\T, Á|Cü ≤kÕ«$Tøy£ ê<Tä \T, $$<äÛ d+ü |÷üò \ HêjT· ≈î£ \Tì~Ûµµ ù|s¡T‘√ Á|üø£{Ï+∫+~. md”‡, md”º $<ë´s¡Tú\≈£î $<˚o #·<äTe⁄\ ˇ‹&Ô ç rdTü ≈î£ e∫à md‡” , mdº” duü ŸbÕH¢ é #≥· +º jTÓ Tøÿ£ d÷ü Œ]¤ ìÔ ø±bÕ&Ü*.ø√dü+ s¡÷.10 \ø£å\T Á>±+≥T>± Çyê«\ì ìs¡ísTT+∫+~. eTs√ md”‡, md”º\ kÕe÷õø£, Ä]úø£ n+‘·sê\ ‘·–Z+|ü⁄q≈£î |üPqTø√yê*.s¡÷. ◊<äT \ø£å\T u≤´+≈£î s¡TD+>± Ç|æŒkÕÔs¡T. Bì Á|üø±s¡+ Á|ü‹dü+e‘·‡s¡+ ◊<äT e+<ä\ eT+~ md”‡ $<ë´s¡Tú\qT, e+<ä eT+~ ` eT<äT›\÷] Ä+»H˚j·TT\T,md”º $<ë´s¡Tú\qT ñqï‘· #·<äTe⁄\≈£î $<˚XÊ\≈£î |ü+|ækÕÔs¡T. n˝≤π> ôd+≥sY |òüsY <ä[‘Y düº&ûdt,õ.ÄsY.á, {Àô|ò˝Ÿ, õe÷´{Ÿ ˝≤+{Ï $<˚o j·T÷ìe]‡{°\ Á|üy˚X¯ 80190 70080ø√s¡T‡\≈£î ø√∫+>¥ ≈£L&Ü Ç|æŒ+#ê\ì ìs¡ísTT+#ês¡T. nsTT‘˚ á <äqe+ãsY - 2013 {Ï.ÄsY.dæ. Á|ü#·T]+∫q ªuÛÑ÷<˚$µ |ü⁄düÔø±ìï nø√ºãsY 8q ø£Ø+q>∑sY Áô|dtø£¢uŸ˝À Ä$wüÿ]düTÔqï Hê>∑uÛÑ÷wüD+, ‘√≥|ü*¢ »>∑H√àVü≤Hésêe⁄, Hêfi‚X¯«s¡+ X¯+ø£s¡+, pø£+{Ï »>∑Hêï<Ûä+, es¡esêe⁄, dü÷¬s|ü*¢ düTC≤‘·, y˚<ä≈£îe÷sY, eT˝≤¢¬s&ç¶ 11

düe÷y˚XÊ\T e÷qe Vü≤≈£îÿ\ y˚~ø£5e sêÁwüº eTVü‰düuÛÑ\T e÷qe Vü≤≈£îÿ\ y˚~ø£ eTVü‰düuÛÑ˝À¢ ãT˝…{ÏHéqT Ä$wüÿ]düTÔqï q˝≤‡sY n<´äÛ ø‘å£ · eV≤æ +#êsT¡ . ªeTV≤æ fi\¯ ô|’ V≤æ +dµü ªeT‘√Hêà<+ä , sê»øj° ÷· \Tµn<Ûë´|ü≈£îsê\T ¬ø.düT<Ûä, ôV≤#YÄsYm|òt n<Ûä´≈£î&ÉT JeHé≈£îe÷sY, ÄVü‰«qdü+|òüT+ nqï n+XÊ\ô|’ eø\Ô£ T ñ|Hü ê´d+æ #êsT¡ . d<ü dä Tü ‡qT ÁbÕs+¡ _dÛ ÷ü Ô JeHé ≈î£ e÷sY <X˚ +¯ ˝À, sêÁw+ºü ˝À H\Ó ø=qï |]ü d‘úæ T· \qT dMü TødåÏ ÷ü ,Ô bÕØ\º ˝À n<Ûä´≈£åî&ÉT Ç.m.mdt. X¯s¡à, eTVæ≤fi≤ Vü≤≈£îÿ\ ø±s¡´ø£s¡Ô ø£$‘ê ø£èwüíHé $\Te\ sêV≤æ ‘ê´ìï, Á|»ü \ Äø±+ø\å£ qT |{ü +ºÏ #T· ø√ì sê»øj° T· bÕغ \qT, Á|uü TÑÛ ‘ê«ìï $eT]Ù+#êsT¡ . eTV≤æ fi\¯ ô|’ V≤æ +dü n]ø≥£ &º ÜìøÏ e÷qe V≤ü ≈î£ ÿ\ y~˚ ø£ ◊<eä sêÁwºü eTV‰ü duü \ÑÛ T nø√㺠sY 12,13e ø£]ƒqyÓTÆq #·{≤º\ø£Hêï, kÕe÷õø£+>±, kÕ+düÿè‹ø£+>± Ä˝À#·Hê <√Û sD¡ *ï e÷sá &ÜìøÏ øè£ wæ »s>¡ ±\HêïsT¡ . deü Tseú¡ +‘T· &q’Ó Á|<ü ëÛ ì‘B˚ \˝À $XÊK|≥ü ï+˝À »]>±sTT. y~˚ ø£ s¬ +&TÉ d+ü e‘‡· sê\ø=øk£ Õ] nedsü +¡ nH˚ Á|#ü ês+¡ #d˚ ÷ü Ô eT‘‘· ‘· «· yê~ qsπ +Á<yä ÷Ó &ìû deü T]dú Tü ÔeTV‰ü duü \ÑÛ T »sT¡ |⁄ü ≈î£ +≥T+~. Hê\T>e∑ eTV‰ü duü ÑÛ nø√㺠sY 8,9e Hêïsì¡ , á <√Û sD¡ Ï Á|Cü ≤kÕ«e÷´ìøÏ Á|eü ÷<øä s£ +¡ nì nHêïsT¡ .‘B˚ \˝À s¬ +&fi˚ ¢¯ Áø‘Ï +· es+¡ >˝∑ Ÿ˝À »]–+~. u≤\>√bÕ˝Ÿ es+∆¡ ‹nø√㺠sY 8q ñ+&≥É +e\,¢ n<˚ H\Ó ˝À, n<˚ ‘B˚ ˝À¢ duü \ÑÛ T »sT¡ |⁄ü &©çÛ ¢ #+Ó ~q eTV≤æ fi≤V≤ü ≈î£ ÿ\ ø±s´¡ øs£ Ô¡ ø$£ ‘êøè£ wHíü ,é eTV≤æ fi\¯ ô|’ø√yê\H˚ ‘\· +|⁄ü Ä#s· D¡ ˝À ô|{≤sº T¡ . V≤æ +dü $wjü T· +˝À nìï ø√D≤\qT+∫ $Xw¢‚ Dü #X˚ ÊsT¡ . eTV≤æ fi\¯ ô|’ V≤æ +dü ‘>· &Z∑ ÜìøÏ eTÚ[ø+£ >± deü ÷»+˝À eTV≤æ fi\¯ d‹úæ >‘∑ T· \T` eTV≤æ sêÁw+ºü ˝À ÁøjÏ ÷· o\ø+£ >± |ìü #d˚ Tü qÔ ï 19 õ˝≤\¢ jT· ÷ì≥¢ qT+&ç fi\¯ |≥ü ¢ <èä øŒ£ <ë∏ ìï Á|Cü ≤kÕ«$Tø]£ +#&· ÜìøÏ øè£ wæ »s>¡ ±\HêïsT¡ . ñ147 eT+~ duü TÑÛ ´\T V‰ü »sj¡ ÷· ´sT¡ . nø√㺠sY 11q s¬ +&TÉ d+ü e‘‡· sê\ |Hü ê´kÕìï sêÁwºü ø±s´¡ esZ¡ duü TÑÛ ´\T ø¬ . dTü <äÛ ‘\Ó T>T∑ ˝ÀøÏ nqTe~+#êsT¡ .ø±s´¡ Áøe£ ÷\ ìy~˚ øq£ T sêÁwºü ø±s´¡ <]ä Ù, sêÁwºü m–≈® L£ ´{yÏ é eTT+<TäÁ|yü X˚ ô¯|{≤sº T¡ . <ëìô|’ #s· á »]–q ‘s· ê«‘,· deü ]+|⁄ü\‘√, d÷ü #q· \‘√ ªôVAsq¶Y ÷´dµt |Áü ‹ø£ d+ü bÕ<≈ä î£ &TÉ n$T‘Y ùdHé >T∑ bÕÔ ªeT‘√Hêàø±s´¡ <]ä Ù ìy~˚ øq£ T Äy÷Ó ~+#êsT¡ . ìy~˚ ø˝£ À #|˚ {ü qºÏ ø±s´¡ Áøe£ ÷\ <+ä `sê»øj° ÷· \Tµ nqï n+X+¯ ô|’ Á|dü +ü –+#êsT¡ . V≤æ +<Tä ‘«· , eT‘√$esê\‘√u≤≥T u$ÑÛ w´ü ‘T· ˝Ô À #j˚ T· <\ä ∫q ø±s´¡ Áøe£ ÷\ Á|‹ü bÕ<qä \T, Hêà<ä sê»øj° ÷· \T deü Tseú¡ +‘· bÕ\q, n_eÛ è~∆ nì e÷{≤&¢ TÉ ‘T·d+ü dúü ìsêàD≤ìï |{ü wÏ +ºü #d˚ Tü ø=ì eTT+<Tä ≈î£ b˛e&ÜìøÏ #|˚ ≥ü eº \dqæ HêïjT· ì, qsπ +Á<yä ÷Ó &ç #‹˚ ˝ÀøÏ bÕ\q ‘e˚ &ÜìøÏ døü \£ Á|jü T· ‘êï\Tø±sê´#s· D¡ n+XÊ\T ≈L£ &Ü $e]+#êsT¡ . nø√㺠sY 12q, ñ<jä T· + »sT¡ >T∑ ‘T· HêïjT· ì Ç~ Á|Cü ≤kÕ«e÷´ìøÏ #ê˝≤ Á|eü ÷<øä s£ +¡ nìÄ+Á<ëÛ jT· ÷ìe]‡{° bÕ{¢ qÏ yTé p;¢ V‰ü \T˝À ÁbÕs+¡ uÑÛ deü ÷yX˚ +¯ n+≥÷ V≤ü ≈î£ ÿ\ d+ü |÷üò \T á $wjü ÷· \T Á|»ü ˝À¢ #s· á ô|{ºÏ <X˚ ÊìøÏ»]–+~. ÄV‰ü «q d+ü |Tüò +, n<´äÛ ≈îå£ &TÉ Ç.m.md.t Xs¯ à¡ ◊@mdt ($ÁXÊ+‘· sêuÀjT˚ eT‘√Hêà<ä eTT|⁄ü ŒqT m<Tä s√ÿyê\ì |\æ T|⁄ü ì#êÃsT¡ .øπ +Á<ä Á|uü TÑÛ ‘«· eTTK´ø±s´¡ <]ä Ù) ÄV‰ü «q+ |*ü øÏ ÁbÕs+¡ uÀÛ |Hü ê´d+ü#X˚ ÊsT¡ . n_eÛ è~∆ ù|sT¡ ‘√ yTÓ ìÆ +>¥ ‘e· «ø±\≈î£ nqTeT‘T· *e«&+É , eT<ëÛ ´V≤ü ï+ ôdwHü ≈é î£ , sêÁwºü ø±s´¡ <sä T¡ Ù˝À¢ ˇøs¬£ q’ &Ü.m. dTü Áã|sü ê´esD¡ ≤ìï $HêXq¯ + #ù˚d n_eÛ è~∆ qeT÷Hê, q>s∑ ê_eÛ è~∆ ù|sT¡ ‘√ V≤ü àD´+ n<´äÛ ø‘å£ · eV≤æ +#êsT¡ . ñkÕàìj÷· jT· ÷ìe]‡{,° sê»øj° T·ù|<ä ãd\Ô” qT ‘=\–+#&· +É , sê»øj° ÷· ˝À¢ $\Te\ sêV≤æ ‘´· + yTÓ T<˝ä q’… XÊÁdÔü $u≤Û >+∑ ˝À Ábıô|dò sü >Y ± |ìü #d˚ Tü qÔ ï #qÓ ï ãdeü jT· ´ ªnDTXø¯ ÔÏn+XÊ\T Á|kü Õ$Ô d÷ü ,Ô á nìï+{˝Ï À Á|»ü \ eTÚ[ø£ V≤ü ≈î£ ÿ\≈î£ u+ÑÛ >+∑ |sü ´¡ ekÕHê\ô|’ ñ|qü ´d+æ #êsT¡ . Á||ü +ü #y· ê´|+Ôü >± nDTXø¯ ìÔÏ ñ|üø\£ T>T∑ ‘T· qï<ìä , ôV≤#.Y Äs.Y m|tò ˝≤+{Ï d+ü dúü m|Œü {øÏ |£ ⁄üŒ&TÉ á n+XÊ j÷Ó –dTü qÔ ï rsT¡ , Á|»ü \≈î£ »]>π qcÕìº ï k˛<ëV≤ü sD¡ +>± $e]+#êsT¡ .\qT Á|»ü \eTT+<Tä ô|{ºÏ Á|uü TÑÛ ‘«· |⁄ü »yêãT<ëØ ‘H· êìï Á|•ü ï+#ê\ì, nDTXø¯ ‘ÔÏ √ $<Tä ´‘Y ñ‘Œ· ‹Ô #e· ø£ nH˚ Á|#ü ês+¡ ñ{ºÏ ã÷≥øe£ Tì,Á|»ü \≈î£ V≤ü ≈î£ ÿ\ $wjü T· +˝À #‘’Ó q· ´+ ø*£ –+#ê\ì nHêïsT¡ . Ç‘s· ¡ Á|‘ü ê´e÷ï\T Ä˝À∫+#ø· £ Á|uü TÑÛ ‘«· + á yê<qä qT #|Ó Œæ dTü +Ô <ìä nHêïsT¡ . ≈L£ &+É ≈î£ fi+¯ ˝À nDT$<Tä ´‘T· Ô bÕ+¢ ≥T ì]à+#&· +É ˝À ñqï ‘s· ê«‘· »]–q yTÓ T<{ä Ï ôdwHü ≈é î£ sêÁwºü n<´äÛ ≈îå£ &TÉ md.t JeH≈é î£ e÷sY ≈î£ Á≥qT, ø=yê«&≈É î£ sêuÀjT˚ nDT $<Tä ´‘Y bÕ+¢ ≥T e\¢ »s>¡ u∑ ÀjT˚ qcÕìº ï $XB¯ ø]£ +#êsT¡ . 12 ªÄ+Á‘µ· d«ü #÷ +¤ <dä +ü dúü øfi£ ≤ø±sT¡ \ ãè+<+ä ªu÷ÑÛ ‘*· µ¢ nH˚ M~Û Hê≥ø±ìï Á|<ü ]ä Ù+#êsT¡ . n_eÛ è~∆ ù|sT¡ ‘√ u÷ÑÛ ‘*· ø¢ ,Ï <ëìô|’ |+ü &˚ |+ü ≥\≈î£ , <ëìï qeTTàø=ì Áã‹øπ Á|»ü \≈î£ m≥Te+{Ï qw+ºü »sT¡ |⁄ü ‘T· HêïsT¡ nH˚ $wjü ÷· \qT Hê≥ø+£ #ê˝≤ Á|uü ≤Û $‘+· >± Á|<ü ]ä Ù+#êsT¡ . >+∑ ≥qïs¡ ùd|⁄ü »]–q Hê≥ø+£ u≤>± Äø≥£ Tøº =+~. ‘s· ê«‘· d+ü |‘ü Y $HêjT· ø˘ Ä\jT· +qT+&,ç sêe÷ {≤ød° t ôd+≥sY n+u<Ò ÿä sY ueÑÛ Heé s≈¡ î£ }sπ –+|⁄ü »]–+~. qe+ãsY - 2013

düe÷y˚XÊ\T s¬ +&eÉ s√E, 14e ‘B˚ q dsü «¡ duü ´ÑÛ deü ÷yX˚ +¯ »]–+~. nìï >±D sêÁwºü @sêŒ≥T≈î£ bÕsy¢¡ TÓ +{Ÿ˝À ‘ø· Då£ yT˚ _\Tq¢ T Á|yü X˚ ¯õ˝≤\¢ u≤<TäÛ ´\T á s¬ +&fi˚ ˝¢¯ À yêfifl¯ yêfifl¯ õ˝≤˝¢ À d+ü dúü #|˚ {ü qºÏ ô|{≤\º ì &eç ÷+&é #d˚ Tü HÔ êï+. sêjT· \de” T, ñ‘sÔ· ê+Á<äÛø±s´¡ Áøe£ ÷\ $esê\T, ìsêàD≤ìøÏ d+ü ã+~+Û ∫q n+XÊ\qT ìy~˚ ø£ ÁbÕ+‘ê\≈î£ ≈L£ &Ü deü THê´jT· + #≈˚ L£ sêÃ\ì ø√sT¡ ‘T· Hêï+.s÷¡ |+ü ˝À duü ˝ÑÛ À deü T]Œ+#êsT¡ . d+ü dqúü T ã˝Àù|‘+· #ù˚d #s· ´¡ \ >T∑ 3. lø±≈î£ fi+¯ õ˝≤¢ ø=yê«&˝É À ì]à+#· ‘\· ô|{qºÏ nDT$<Tä ´‘Y 4. πø+Á<ëìï ì*|æy˚j·÷*. uÛÑ÷ùdø£s¡DqT ‘·ø£åD+ ì*|æ]+∫, d+ü dúü ãT*fH… é ªe÷qe V≤ü ≈î£ ÿ\Tµ Áøe£ T+ ‘|· Œü ≈î£ +&Ü rdTü ≈î£ yj˚ ÷· *.sêyê*‡q $wjü ÷· \ô|’ #s· á »]–+~. d÷ü #q· \T Ç#êÃsT¡ . 5. 6. $XÊK`ø±øHÏ ê&É rs¡ ÁbÕ+‘+· ˝À ô|Á{À*jT· +, ø¬ $Tø˝£ Ÿ, eT<ëÛ ´V≤ü ï+ sêÁwºü Á|<ü ëÛ q ø±s´¡ <]ä Ù s¬ +&TÉ d+ü e‘‡· sê\ ø±s´¡ ø˝£ ≤ ô|Á{À ø¬ $Tø˝£ Ÿ ÇH«Ó dTü yº TÓ +{Ÿ ØõjT· H(é |.æ d.æ |.æ ◊.Äs)Y qT @sêŒ≥T #j˚ T· &ÜìøÏ Á|uü TÑÛ ‘«· + d<æ e∆ä Te⁄‘√+~. á ø√d˝ºü ŸbÕ\ ìy~˚ øq£ T eTV‰ü duü ≈ÑÛ î£ deü T]Œ+#êsT¡ . á ø±s´¡ Áøe£ ÷ìøÏ sêÁwºü ø±]&ÜsY @sêŒ≥Te\¢ rsÁ¡ bÕ+‘+· ø±\Tw´ü eTjT· eTe&yÉ T˚n<´äÛ ≈îå£ &TÉ JeH≈é î£ e÷sY n<´äÛ ø‘å£ · eV≤æ +#êsT¡ . ìy~˚ øô£|’ ÁbÕ<$ä∏ Tø£ ø±≈î£ +&Ü, y\˚ ø=\~ eT‘‡· ´ø±sT¡ \T, s¬ ‘’ T· \T JeH√bÕ~ìÛduü TÑÛ ´\T #s· á #d˚ æ ìy~˚ øq£ T n+^ø]£ +#êsT¡ . ø√˝ÀŒ‘êsT¡ . n+<Tä øπ |.æ d.æ |.æ ◊.Äs.Y qT s<¡ Tä › #j˚ ÷· \ì ø√sT¡ ‘T· Hêï+. ‘s· ê«‘· »]–q dsü «¡ duü ´ÑÛ deü ÷yX˚ +¯ sêqTqï s¬ +&fi˚ fl¯ ø±˝≤ìøÏø=‘Ô· ø±s´¡ esêìZ ï mqTï≈î£ +~. <[ä ‘T· \ô|’ <ë&TÉ \T »]–q|⁄ü &TÉ <ëìøÏ |Pü qT≈î£ qïyê]ô|’ øπ dTü \T qy÷Ó <Tä #ù˚d $wjü T· +˝À b˛©dTü \T ñ<ëdq” +>±n<´äÛ ø,å£ Á|<ü ëÛ q ø±s´¡ <sä T¡ Ù\T: md.t JeH≈é î£ e÷sY (ôV≤’ <sä êu≤<)é , ñ+≥THêïsT¡ . #ê˝≤#√≥¢ <ë&TÉ \qT Áb˛‘‡· V≤æ dTü HÔ êïsT¡ . <[ä ‘T· \ô|’ <ë&TÉ \qT Áb˛‘‡· V≤æ +#,˚ øπ dTü \T e÷|”ò #ù˚d b˛©dTü ,$.md.t øè£ wíü ($XÊK|≥ü ï+) ‹]– mìïøj£ ÷· ´sT¡ . ◊<Tä >T∑ sT¡ ñbÕ<´äÛ ≈îå£ Á|uü TÑÛ ‘«· n~øÛ ±sT¡ \ô|’ md‡” , mdº” n‘ê´#ês¡ ìs√<øäÛ £ #≥· +º (1989) ø+Ï <ä øπ dTü \T qy÷Ó <Tä #j˚ ÷· *.\qT, ◊<Tä >T∑ sT¡ ø±s´¡ <sä T¡ Ù\qT á deü ÷yX˚ +¯ mqTï≈î£ +~. e´ekÕjT· u÷ÑÛ eTT\qT ôdCŸ\T, |]ü ÁXe¯ T\T, ø±s=Œsπ {ŸñbÕ<Ûä´≈£åî\T: m. dTü ÁãV≤ü àD´+ (H\Ó ÷s¢ T¡ ) e´ekÕjT· ø+£ ô|˙\≈î£ <ëÛ s<¡ ‘ä +Ô· #ù˚d $<ëÛ q+ qT+∫ m. #+· Á<Xä K‚ sY (nq+‘|· ⁄ü s+¡ ) Á|uü TÑÛ ‘«· + y<’Ó =\>±*. |+ü ≥ u÷ÑÛ eTT\qT e´ekÕjT˚ ‘s· ¡ ø±s´¡ Áøe£ ÷\≈î£ eT[fl+#≈· î£ +&Ü ìjT· +Á‘D· $~+Û #ê*. Áô|y’ ˚ ø¬ .$. »>H∑ êï<säÛ êe⁄ (lø±≈î£ fi+¯ ) ≥T e´≈î£ \Ô qT+&ç Ç|Œü {øπÏ ùdø]£ +∫q u÷ÑÛ eTT\qT ‹]– md.t ø¬ . U≤<sä uY ≤ãT (KeTà+)ø±s¡´<äs¡TÙ\T: õ.y÷Ó V≤ü Hé (q\>¢ =+&)É m+.&.ç nq«sY (>√<ëe]Kì) jT· T.õ. lìyêdTü \T (n<√ì) m. s$¡ (neT˝≤|⁄ü s+¡ ) m. uTÑÛ »+>s∑ êe⁄ (ñ≥÷ïsT¡ )Á|#ü T· sD¡ \ d+ü bÕ<≈ä î£ \T: $. ed+ü ‘· ˝øàåÏ (ôV≤’ <sä êu≤<)é s¬ ‘’ T· \≈î£ Ç∫Ãyj˚ ÷· *.eTV‰ü duü ÑÛ á Áø+Ï ~ rsêàHê\qT @øÁ£ ^e+>± Äy÷Ó ~+∫+~. 7. ô|kÕ (|.æ Ç.md.t m), n≥M V≤ü ≈î£ ÿ\ #{· ≤ìº ï |{ü wÏ +ºü >±1. sêÁw+ºü ˝À nqTd]ü dTü qÔ ï ˙{Ï |+ü |Dæ ° $<ëÛ q+ ÁbÕ+‘ê \ neT\T #j˚ ÷· *. nHê´Áø±+‘y· TÓ qÆ Ä~yêd” u÷ÑÛ eTT\qT eT<´äÛ ndeü ÷q‘\· ≈î£ , $<«˚ cÕ\≈î£ ø±sD¡ eTe⁄‘√+~. sêÁwºü Ä~yêd\” ≈î£ ‹]– n|Œü –+#ê*.|]ü ~˝Û À ˇø£ dŒü wyºü TÓ qÆ »\$<ëÛ q+ deü Tq«jT· <èä øŒ£ <+ä∏ ‘√ 8. \ø˝å£ ≤~ eT+~ì ìsê«d‘æ T· \qT #ù˚d b˛\es+¡ ÁbÕC≈… î£ qº TneT\T |sü ∫¡ ñqï≥s¢ TT‘˚ ndeü ÷q‘\· ÷, $<«˚ cÕ\T @sŒ¡ &ç y+Ó ≥H˚ Ä|yæ j˚ ÷· *.ñ+&$˚ ø±e⁄. Á|uü TÑÛ ‘«· + y+Ó ≥H˚ õ˝≤\¢ yêØ>± »\$<ëÛ q+ 9. Ä~yêdTü \ J$‘ê\qT <«äÛ +d+ü #ù˚d u≤ø‡£ sTT{Ÿ yTÓ ìÆ +>q¥ TÁ|øü {£ +Ï ∫, õ˝≤\¢ yêØ>± ñ|]ü ‘\· ˙{ìÏ |⁄ü q: |+ü |Dæ Ï ì*|yæ j˚ ÷· *.#j˚ ÷· \ì ø√sT¡ ‘T· Hêï+. 10. ù|<\ä ãd\Ô” qT(dy¢ü Té ) |≥ü Dº ≤\T, q>s∑ ê\qT+∫ ‘s· *¡ +#·sêÁw+ºü ˝À|\ü ‘˝· ‘… Ô˚ »\ $yê<ë\qT |]ü wÿü ]+#˚ e´edúü sê<Tä . øπ +Á<ä Á|uü TÑÛ ‘«· + Á|øü {£ +Ï ∫q sêJyé Äyêdt j÷Ó »qn+≥÷ @B ˝<Ò Tä . Ç≥Te+{Ï e´edqúü T @sêŒ≥T #j˚ ÷· \ì (Äs.Y m.y)’Ó $TwHü é Á|øü ±s+¡ ñqï #√≥H˚ eTT]øyÏ ê&\É T/&eç ÷+&é #d˚ Tü HÔ êï+. ãd\Ô” qT n_eÛ è~∆ #j˚ ÷· *.2. ÁbÕ+rjT· ndeü ÷q‘\· ≈î£ <ë]rùd Á|uü TÑÛ ‘«· $<ëÛ Hê\qT 11. lø±≈£îfi¯+ õ˝≤¢ \øÏå+ù|≥˝À ◊<äT>∑Ts¡T <ä[‘·T\qTe÷qe V≤ü ≈î£ ÿ\ y~˚ ø£ yTÓ T<{ä Ï qT+&û K+&dç ÷ü Ô ek˛+Ô ~. }#ø· √‘· ø√dqæ |Tüò ≥q˝À @sŒ¡ &¶É ôdŒw˝ü Ÿ ø√sT¡ º $#êsD¡ qTá H|˚ <ü ´ä∏ +˝À ‘\Ó +>±D ÁbÕ+‘êìøÏ »]–q nHê´j÷· ìï yÓ+≥H˚ ÁbÕs¡+_Û+#ê*. ôdŒwü˝Ÿ |ü_¢ø˘ ÁbÕdæ≈£L´≥sYqT>T∑ ]dÔ ÷ü Ô Á|‘ü ´˚ ø£ ‘\Ó +>±D sêÁcÕìº ï ø√sT¡ ≈î£ +≥Tqï Á|»ü \ ìj·T$T+#ê*.Äø±+øqå£ T Á|Cü ≤kÕ«$Tøy£ TÓ qÆ Äø±+ø>å£ ± u≤Û $dTü HÔ êï+. ‘\Ó + ` <øä ÿ£ Hé q÷´dt <ä qe+ãsY - 2013 13

eTq uÛ≤wü ` dü+düÿè‹‘Ó\T>∑T C≤‹`uÛ≤cÕ Ábıˆˆ »j·TBÛsY ñ‘·Ôs¡ <äøÏåD uÛ≤s¡‘·<˚XÊ\ ì+&ÉT >∑T+&Ó ˝≤+{Ï~ Ä~ eT÷˝≤\T ‹s¡TeT\sêe⁄ <äø£ÿHé. ¬s+&ÉT uÛÑ÷uÛ≤>±\ eT<Ûä´ m‘Ó’Ôq |”sƒ¡+. ¬s+&ÉT ‘Ó\+>±D≤˝ÀH˚ dü+düÿè‘·T\ dü+>∑eT+. |üPs¡« XÊ‘·yêVü≤ qT\ qT+&ç ø±ø£rj·T kÕÁe÷»´+ es¡≈£î düJe+ >± ñqï kÕ+düÿè‹ø£ yês¡~Û. |ü~ õ˝≤¢\ ‘Ó\+ >±D eTTK∫Á‘·+. ÁbÕNq e÷qe⁄&ç ÄyêkÕ\T, #ê]Á‘·ø£ ø£≥º&Ü\T, C≤q|ü<ä kÂs¡ uÛ≤\T, –]»q yÓ’uÛÑyê\ πøåÁ‘·+. düJe dü+Á|ü<ë j·÷\ HÓ\e⁄. ‘Ó\T>∑T C≤‹ ` uÛ≤cÕ Ä~ eT÷˝≤\‘√ ‘Ó\+>±D≈£î >∑\ n$uÛ≤»´ dü+ã+<Ûä+ >∑T]+∫ á e÷dü+... <øä £ÿHé uÛÖ>√[ø£ dü]Vü≤<äT›\T düTe÷s¡T eT÷&ÉTy˚\ @fi¯¢ qT+&ç n+<äÛ C≤‹>±, yêsT¡ e÷{≤&¢ ˚ u≤Û wü Ä+Á<eäÛ TT>± Ä ‘s· T¡ yê‘· e÷]+~. Áød° Tü Ô |Pü s«¡ + #ê˝≤ ø±\+ ø+Ï <≥ä qT+&ç <+ä &øÉ ±sD¡ ´+ ø+Ï ~ ÁbÕ+‘+·e÷s¡T‘·÷ edüTÔHêïsTT. n+fÒ y˚<äj·TT>∑ |üPs¡«+ qT+&˚ Á|ü»\ dæús¡ ‘Ó\T>∑T Á|ü»\ ìyêdü+.Jeq+ Ä dü]Vü≤<äT›\˝À s¡÷bı+<äT‘·÷ edüTÔqï≥T¢>± yÓ’~ø£, nyÓ’~ø£,yÓ’~ø±q+‘·s¡ ‘·~‘·s¡ kÕVæ≤‘·´+ dü÷∫düTÔqï~. ñ‘sÔ· ¡ u≤Û s‘¡ +· ˝À ÄsT¡ ´\T, <øä ÿ£ Hé nqã&˚ <øä DåÏ ≤es+Ô¡ ˝À <dä Tü ´\T ìed+æ #y˚ êsT¡ . |⁄ü+&sÉ T¡ \T, deü s\¡ T, |⁄ü[+<Tä \T, eTT‹ãT\T, Ä+Á<TäÛ sêe÷jT· D+˝À <øä ÿ£ Hé u÷ÑÛ u≤Û >+∑ ˝À >\∑ ◊<Tä dVü ≤ü » »˝≤Xj¯ ÷· \ \T á Á|ü<˚X¯+˝À Äyêdü+ ñ+&˚yês¡ì ◊‘·πsj·T Áu≤Vü≤àD+ ‘Ó\T|ü⁄>∑T]+∫ sêdæ ñ+~. M{Ïì ª|ü+#ê|ü‡s¡dü ‘·{≤ø±\Tµ nHêïs¡T. ‘·T+~. á Ä+Á<ÛäT˝Ò #ê˝≤ ø±\+ øÏ+<ä <äøÏåD+ yÓ’|ü⁄ yê´|æ+#ês¡T.eT+<ëø]£ ï ˝<Ò ë XÊ‘ø· s£ D¡ Ï eT]jT· T |+ü bÕ dsü d¡ Tü ‡ (|+ü bÕ kÕ>s∑ +¡ ) n+<Tä ≈î£ #ê˝≤ ø±sD¡ ≤\T ñHêïsTT. yê{˝Ï À eT+∫ |∫ü Ãø£ yTÓ <Æ ëHê\‘·T+>∑uÛÑÁ<ä ˇ&ÉT¶q >∑\ Vü≤+bÕkÕ>∑s¡+ e+{Ï yê{Ïì ù|s=ÿHêïs¡T. nH«˚ wDü , ÄHê{Ï eTT&dç sü T¡ ≈î£ , eqsT¡ \ ÄeX´¯ ø‘£ ,· XÁ¯ ‘T· <ë&TÉ \ qT+&ç dü+s¡ø£åD e+{Ï nH˚ø£ ø±s¡D≤\T ñHêïsTT. n˝≤ Ä+Á<ÛäT\T ø£ècÕí n˝≤π> <äø£ÿHé uÛÑ÷uÛ≤>∑+ |üs¡«‘·ÁX‚DT\ dü]Vü≤<äT›e\¢ ≈£L&Ü <ëì >√<ëe] q<äT\T <ë{Ï e\dü b˛j·÷s¡T. nø£ÿ&É ìedædüTÔqï Á|ü»\‘√dü«s¡÷|ü+ ì]›wüºyÓTÆ+~. düVü‰´Á~ |üs¡«‘ê\T, kÕ‘YeT\ (kÕ‘Y: @&ÉT, ø*£ dbæ ˛j÷· sT¡ . >T∑ |⁄ü \Ô ø±\+ qT+&ç á e\d\ü T m≈î£ ÿy’Ó b˛j÷· sTT.eT\: ø=+&É\T) ÁX‚DÏì |ü⁄sêD≤\˝À ≈£î\ |üs¡«‘ê\T>± ù|s=ÿHêïs¡T. ø=‘Ô· ÁbÕ+‘ê\˝À ø=‘Ô· sêC≤´\ @sêŒ≥T »]–+~. XÊ‘y· êV≤ü q sêE,Ä |üs¡«‘·ÁX‚DÏ˝ÀH˚ Hêdæø˘ <ä>∑Zs¡ >√<ëe] q~ |ü⁄{Ϻ+~. >√<ëe] nXÀø£ #·Áø£e]Ô e+{Ï eTVü‰ #·Áø£es¡TÔ\ ø±\+˝À uÖ<ä∆ eT‘· Á|ü#ês¡+|ü⁄≥ºø£, Á|üyêVü≤ $d”Ôs¡D+ m≈£îÿe>± <äø£ÿHé uÛÑ÷uÛ≤>∑+˝ÀH˚ »]–+~. ø√dü+, Ä ‘·s¡Tyê‘· >∑T|üÔsêE\ ø±\+˝À Áu≤Vü≤àD eT‘· sê»´sê»eT+Á&ç <>ä sZ∑ ¡ <eäÛ fiX‚ «¯ s+¡ Äqø≥£ º ø{£ qºÏ ‘s· T¡ yê‘˚ <ëì ∫sT¡ Hêe÷ kÕú|üqø√dü+ ñ‘·Ôs¡ uÛ≤s¡‘·<˚X¯+ qT+&ç #·Áø£es¡TÔ\ n_ÛeT‘·+ y˚Ts¡≈£îø√kÕÔ ÁbÕ+‘·+>± e÷]+~. ìC≤ìøÏ <äø£ÿHé˝ÀH˚ 90 XÊ‘·+ n~ ø=‘·Ô ÁbÕ+‘ê\qT sêC≤´\T>± e÷]à ‘·eT nBÛq+˝ÀøÏ ‘Ó#·TÃø√e&É+Á|üeVæ≤düTÔqï~. >√<ëe], ø£èwüí, ô|qï, ‘·T+>∑uÛÑÁ<ëq<äT\ Á|üyêVü≤ø£ Äs¡+uÛÑyÓTÆ+~. Ä dü+<äs¡“¤+˝À ˇø£Hê&ÉT ÁbÕø£è‘·+, Ä ‘·<äT|ü]Á|<ü X˚ +¯ m+‘√ ù|s¬ ìïø>£ q∑ ï~. á q<Tä \ eT<´äÛ >\∑ u÷ÑÛ u≤Û >+∑ n+‘ê dü+düÿè‘·+ sê»uÛ≤wü˝…’HêsTT. Ç‘·s¡ <˚XÊ\ qT+&ç e∫Ãq j·÷Á‹≈£î\ˇø£ düeT düVü≤Jeq dü+düÿè‹ s¡÷bı+~+~. Á|üdüTÔ‘·+ á qB»˝≤\ s¡#·q˝À¢ á uÛÑ÷uÛ≤>±ìï |æ*∫q ù|s¡T¢ nH˚ø£ s¡÷bÕ\˝À qyÓ÷<äTe\¢ sê»ø°j·T Á|üjÓ÷»Hê\ <äècÕº´, Ç{°e\ @s¡Œ&çq, @s¡Œ&ÉuÀ‘·Tqï nj÷· ´sTT. eTq≈î£ yTÓ T<≥ä ÁbÕøè£ ‘· u≤Û cÕ |<ü ë\T, d+ü dÿü è‘· u≤Û w˝ü ÀøÏø=‘·Ô dü]Vü≤<äT›\ <äècÕº´ ø=+‘· $yê<ëìøÏ ‘êe⁄ @s¡Œ&çHê Á|ü»\ e÷]Ãq $wjü ÷· \qT Äj÷· u≤Û w\ü d«ü u≤Û yêìøÏ <>ä sZ∑ >¡ ± ñ#÷ ]+∫qJeq Ø‘·T\qT m+‘√ ◊ø£´‘·‘√ ø£{Ϻ|ü&Éy˚dæq <ëU≤˝≤˝Ò n~Ûø£+. |ü<ë\qT, $$<Ûä s¡÷bÕ\˝À sêj·T&É+ »]–+~. n+<äTe\¢ n+<Ûä,ˇø£ kÕ+Á|ü<ësTTø£ Jeq e´eVü‰s¡ düs¡[ ` n~ ñ‘·Œ‹Ô, $<Ûëq+ ‘\Ó +>∑ e+{Ï |<ü ë\T, sê»´+ù|sT¡ , |≥ü Dº ≤\ ù|sT¡ ¢ mH√ï s÷¡ bÕ\T>±ø±e#·TÃ. HÓ’‹ø£ Jeq $\Te\T, eT÷˝≤´\T ø±y=#·TÃ. Ä<Ûë´‹àø£ sêXÊsT¡ . Ç+<Tä ≈î£ Äj÷· ø±˝≤\˝À, Á|dü øü +ÔÏ |ãü &qç nd\ü T s÷¡ bÕ\qTdüeTuÛ≤eq\ |òü*‘·+ ø±e#·TÃ. @<Ó’Hê á uÛÑ÷uÛ≤>∑+˝À ìedæ+#˚ |ü]o*+#·e\dæ ñ+~. n˝≤+{Ï |]ü o\q @B deü TÁ>+∑ >± áHê{Ïø°Á|ü»\ @ø£s¡÷|üuÛ≤eq\˝À ô|<ä›>± ‘˚&Ü\T ˝Òe⁄. ◊‘˚ sêqT sêqT »s>¡ ˝∑ <Ò Tä . n+<Tä e\¢ C≤‹>±, u≤Û w>ü ±, ÁbÕ+‘+· ù|sT¡ e+{Ï n+XÊ\T$$<Ûä ÁbÕ+‘ê\˝À sêC≤´\T, eT+&É˝≤\ @sêŒ≥T e\¢ dü]Vü≤<äT›\T ndüŒwüº+>±, nXÊÁd”Ôj·T+>± ø£qT|ædüTÔHêïsTT. n+<äTe\¢ ‘Ó\T>∑T nH˚e÷s¡T‘·÷ e#êÃsTT. á ø±s¡D≤\ e\¢ yÓTT‘·Ô+ <äø£ÿHé ÁbÕ+‘·+ $$<Ûä |ü<ä+ C≤‹|ü<ä+>±, uÛ≤wü |üs¡+>± mH√ï ø±\Œìø£‘·\T <ëì #·T≥÷º$uÛ≤>±\T>± e÷s¡T‘·÷, ø£\Tdü÷Ô, $&çb˛‘·÷ e#êÃsTT. ˇø£|ü&ÉT ø£qT|ækÕÔsTT. #ê˝≤ |üPs¡«ø±\+˝ÀH˚ <äø£ÿHé »‘·‘√H˚ Ä+Á<Ûä C≤‹<˚oj·T uÛ≤wü\˝ÀH˚ e´eVü‰s¡+ kÕ–q|üŒ{Ïø° bÕ∞, ÁbÕø£è‘· uÛ≤wü\T yê#ø· +£ øq£ T|dæ Tü +Ô ~. á C≤‹ @*q sêC≤´\H˚ ª»q|<ü ë\Tµ nHêïsT¡ .yÓTT‘·Ô+ <äø£ÿHé ÁbÕ+‘·+˝À düe÷q+>± Á|üuÛ≤e+ #·÷bÕsTT. ÁbÕø£è‘· ªs¡{≤º\Tµ nì ≈£L&Ü nHêïs¡T. »q|ü<ë\T n+fÒ »qT\T ìedæ+#˚ñ#êÃs¤ D¡ ˝À >\∑ |<ü ë\T Ä ‘s· T¡ yê‘· d+ü dÿü èrø]£ +#ã· &Hç êsTT. ‘*Ó + Á|<ü X˚ +¯ . ªs≥¡ +º µ d+ü dÿü è‘+· ˝À sêÁw+ºü >± e÷]+~. s≥¡ +º n+fÒ bÕ\q>,∑ Á‹*+>>∑ ± e÷]+~. kÕ‘bY Õ&,ç (kÕ‘:Y @&TÉ , bÕ&:ç |Vü ≤ü &:é |sü «¡ ‘+· ) ˝À, @*ø˝£ À ñqï u÷ÑÛ u≤Û >+∑ . »q|<ü ë\T s≥¡ +º >± e÷s&¡ ÜìøÏ dTü e÷sT¡dü|üÔ |üs¡«‘·>± e÷]+~. n˝≤π> n+<ÛäC≤‹ Ä+Á<ÛäC≤‹>± e÷]+~. ◊<äT e+<ä\ @fi¯ófl |ü{Ϻ ñ+&Ée#·TÃ. á s¡{≤º\ @sêŒ≥T ‘·s¡Tyê‘·$$<Ûä |ü⁄sêD≤\˝À n+<Ûä≈£î\T, n+<Ûä\T nì |æ\eã&çq C≤‹ XÊ‘·yêVü≤qT\T ø√{Ï*+>±\ qT+&ç ô|’≥Hé e+{Ï nH˚ø£ ÁbÕ+‘ê\≈£î<äø£ÿHé˝Àì eTVü‰sêÁwüº˝À $<äs¡“¤ ÁbÕ+‘·+˝À, n+<Ûäs¡{≤º\˝À, H˚{Ï#ê˝≤ ø£qï&É d”eT\˝À n~ Ä+Á<ÛäT\T nH˚ |ü<äyÓTÆ yê´|æ+∫+~.14 qe+ãsY - 2013

eTq uÛ≤wü ` dü+düÿè‹‘s· *¡ y[Ó fl ñ+{≤sT¡ . n˝≤ y[Ó flq yêsT¡ ‘|· Œü ø£ Ä+Á<TäÛ ˝Ò njT· T´+{≤sT¡ . ‘Ó\+>±D yê]>± Ä ‘Ó>∑ì >∑T]Ô+∫ yê]˝À dü+ã+<Ûä u≤+<Ûä yê´ìïn˝≤+{Ï Ä+Á<TäÛ \ ‘>Ó ∑ ÄHê&TÉ n~ bÕ\øe£ s+Z¡ yêsT¡ . H{˚ Ï eTV‰ü sêÁwºüHê{Ï <øä DåÏ ≤|<ü +ä∏ ˝À J$d÷ü Ô ñ+&y˚ êsT¡ . sêqTsêqT Ä+Á<TäÛ \T ‘êeTT ‹]– @sŒ¡ sT¡ #T· ø√e\dæ ñ+~. Ä sø¡ +£ >± eTV‰ü ‘\Ó +>±D≤ ìsêàD+|ü⁄{Ϻq #√≥T qT+&ç øÏ+~ ÁbÕ+‘êìï ‘·eT bÕ\Hê $uÛ≤>∑+>± »]|æ rs¡e\dæ ñ+~. eTqqT+&ç <ä÷s¡+>± b˛sTTq yê]ì,e÷s¡TÃø√e&ÜìøÏ >±qT, $düÔ]+#·T≈£îH˚+<äT≈£î á y˚|ü⁄ ‘·s¡˝≤s¡T. ø√˝ÀŒsTTq eTq k˛<sä T¡ \qT ‹]– Ä*+>q∑ + #d˚ Tü ø√e&+É ‘\Ó +>±D≤n+<äTπø düTÁ|üdæ<ä∆ #·]Á‘·ø±s¡T&ÉT õ.j·TC≤›ì ‘êqT sêdæq ª~ mØ¢Væ≤düºØ Ä|òt <äø£ÿHéµ nH˚ Á>∑+<∏ä+ eTT+<äT e÷≥˝À “A small group dü+düÿè‹. Ä s¡ø£yÓTÆq ø£èwæ #˚j·T&É+ #ê]Á‘·ø£ ø£s¡Ôe´+.of them (Andhras) may have lived near the vidarbha, as a Ä+Á<Ûä |ü<ä+ C≤‹>± |üPs¡«ø±\+˝À ø£qT|æ+∫+~ <äø£ÿHé˝ÀH˚.people called “Andhs” are found in the Buldana District.” n˝≤π> yÓTT<ä≥ ‘Ó’˝≤+>∑, ‘Ó˝≤+>∑, ‘Ó\+>∑ e+{Ï ÁbÕø£è‘· ñ#êäs¡D Ä ‘·<äT|ü] dü+düÿèrø£]+∫q s¡÷|ü+˝À Äπs&ÉT X¯‘êu≤›\ ‘·<äT|ü]nì sêXÊ&ÉT. ø±\+˝À ø£qT|ædüTÔ+~. rsê+Á<Ûä ÁbÕ+‘·+>± Ç|ü&ÉT |æ\T#·T≈£îH˚ ìC≤ìøÏ Ä~˝≤u≤<äT, eTVü‰sêÁwüº, eT<Ûä´Á|ü<˚XŸ\˝À ªn+<Ûéµ ˝Ò<ë ÁbÕ+‘+· ˝À sê–, •˝≤ XÊdHü ê\˝À ‘<· qä +‘s· ¡ kÕV≤æ ‘´· +˝À á |<ü ë\Tn+<Ûä≈£î\T nì |æ\eã&çq ‘Ó>∑ ˇø£{Ï Ç+ø± J$dü÷Ô ñqï~. M] d+ü dÿü è‘· u≤Û w˝ü À øq£ T|kæ ÕsÔ TT.d«ü ‘+· Á‘· »q|<ü ë\T, s{¡ ≤\º T, sêC≤´\TeT÷\ Á|<ü X˚ +¯ <øä ÿ£ H.é M] eT÷˝≤\T n˙ï Ä+Á<TäÛ \y.˚ ô|’ ÁbÕ+‘êìøÏ ‘\Ó +>±D≤ qT+&˚ yTÓ T<ä ≥ Ä$s“¡ $¤ +#êsTT. Ä ‘s· T¡ yê‘· ÄsT¡ eTV‰üªkÕúes¡+µ e÷s¡Ã&É+ e\¢ yês¡T ‘Ó\T>∑T yê]>± >∑T]Ô+|ü⁄ bı+<ä˝Òø£b˛j÷· sT¡ . ø±ì yê] Ä~ d+ü dÿü è‹, u≤Û cÕ eT÷˝≤\T ‘\Ó T>T∑ øÏ <>ä sZ∑ >¡ ± sê»e+XÊ\T Çø£ÿ&˚ |ü⁄s¡T&ÉT b˛düT≈£îHêïsTT. düTe÷s¡T e+<äqïπsfi¯flñ+{≤sTT nì nqTø√e&É+˝À ‘·|ü˝Ò<äT. á s¡ø£yÓTÆq $&Éu≤≥TÁø°düTÔ|üPs¡«+ mH√ï X¯‘êu≤›\ ÁøÏ‘·+ »]–+<äH˚~ yêdüÔe+. n+fÒ ÁøÏ‘·+ d”e÷+Á<Ûä ÁbÕ+‘ê\T Çø£ÿ&É yÓ\dæq sê»´+ nBÛHê\T>±H˚ eTd˝æ ≤sTT. n+fÒ ‘\Ó +>±D |]ü bÕ\q <øä ‘å£ ,· sê»´ ìsêàD øöX\¯ +, j·TT<ä∆HÓ’|ü⁄D´+ e+{Ï$ ‘Ó\+>±D≤ kı‘·TÔ. n~ eT∞fl Á|ü»«*+#ê*. n+<äT˝À uÛ≤>∑y˚T eTVü‰ ‘Ó\+>±D nH˚«wæ+#ê*! <äwüs¡‘·T\T ˝Òì ‘Ó\+>±D ø±yê*#·sêà ø±s¡´Áø£eT+˝À e÷{≤¢&ÉT‘·Tqï Ábıˆˆ|æ.m˝Ÿ.$X‚«X¯«s¡sêe⁄ ‘\Ó +>±D ]k˛s‡Y ôd+≥sY (ôV≤’ <sä êu≤<)é Ä<«äÛ s´¡ +˝À qe+ãsY #˚düT≈£îì bÕs¡¢yÓT+{Ÿ˝À _\T¢qT ô|fÒº es¡≈£î ñ<ä´eT+ #˚j·Te\dæq10q Væ≤e÷j·T‘Yq>∑sY˝Àì #·+Á<ä+ uÛÑeHé˝À ª‘Ó\+>±D ø±´_HÓ{Ÿ |ü]dæú‹˝À ‘Ó\+>±D Á|ü»\T ñHêïs¡T. ñeTà&ç sê»<Ûëì ù|s¡T‘√H√{Ÿ-‘<· qä +‘s· ¡ |]ü D≤e÷\T-‘\Ó +>±D HêjT· ø‘£ «· u≤<´äÛ ‘\· Tµ nH˚ Ä+Á<Ûä ã÷´s√Áø£d” bÕ\q #˚düTÔ+~. πøe\+ ¬s+&ÉT dü+ˆˆ ‘ê‘êÿ*ø£n+X+¯ ô|’ #s· á »]–+~. á #s· á ˝À Ábıô|dò sü Y |.æ m˝Ÿ.$X«‚ X«¯ ssY êe⁄, sê»<Ûëì dü]b˛‘·T+~. eTs√yÓ’|ü⁄ ôV’≤<äsêu≤<é Ä<ëj·÷ìï 10dü+ˆˆÁbıô|òdüsY mdt. Áo<Ûäs¡kÕ«$T, &Üø£ºsY düj·T´<é ÇkÕ¢eTT~›Hé eTTC≤Væ≤<é |ü+#ê* n+≥THêïs¡T. n~ dü]ø±<äT. @ wüs¡‘·T\T ˝Òì ‘Ó\+>±D(ñs¡÷› ÄsY‡ºø±˝ÒCŸ), ø=D‘·+ ~©|t, ($TwüHé ‘Ó\+>±D yÓuŸôd’{Ÿ) sêÁcÕºìï <äøÏÿ+#·Tø√yê*. n|üŒ{Ï es¡≈£î Ä|ü≈£î+&Ü ñ<ä´e÷ìïÇ+»˙sY mHé.•yêJ, ({ÏÇÇm), Ç+»˙sY m+.XÊ´yéT Á|ükÕ<é¬s&ç¶ #˚j·T´&Éy˚T dü]jÓÆTq |ü]cÕÿs¡+. M≥ìï+{Ïì eTq+ kÕ~Û+#·T≈£îH˚({ÏÄsYÇm|òt) ‘·~‘·s¡T\T eø£Ô\T>± Á|üdü+–+#ês¡T. á dü+<äs¡“¤+>± es¡≈£î ñ<ä´eT+ #Ój·÷´* nì eø£Ô\T ù|s√ÿHêïs¡T.eø£Ô\T #˚dæq Á|üdü+>±\ kÕsê+X¯+... ø±s¡´Áø£eT+˝À {ÏÄsYdæ #ÛÓ’s¡àHé m+. y˚<ä≈£îe÷sY, s¡‘·ïe÷\, ‘Ó\+>±D sêÁwüº+ ‘Ó#·TÃø√e&É+ ˇø£ ñ<ä´eT+ nsTT‘˚, á &ç.y˚˝≤Á~, ø=+&É|ü*¢ y˚DT>√bÕ˝Ÿ, |æ≥º\ ÁoXË’\+ ‘·~‘·s¡T\Ts√E sê»ø°j·T+>± Á|üø£≥q e∫Ãq ‘·sê«‘· Ä Á|üÁøÏj·TqT |üP]Ô bÕ˝§ZHêïs¡T. qe+ãsY - 2013 15

>√wæ˜XÊÁd”Ôj·T $uÛÑ»q¬ø’ b˛sê&ÉT<ë+‘Ó\+>±D sêÁwüº @sêŒ≥T ` πø+Á<ä Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ Á|ü‹bÕ<äq\ô|’ ‘Ó\+>±D Á|üC≤ Á|òü+{Ÿ sö+&é fÒãT˝Ÿ düe÷y˚X¯+ düTBs¡Èø±\ b˛sê≥+ ‘·sê«‘· ‘Ó\+>±D dæ~∆+#·qT+~. y˚˝≤~ yê<äT\, ãVüQfi¯C≤‘·T\ ø£+ô|˙\ Á|üjÓ÷»Hê\ø√dü+ ì]àdüTÔqï á ÁbÕC…≈£îºqT n&ÉT¶ø√yê*. Ç+<äT˝À sêC≤´+>∑, #·≥º ìã+<Ûäq\\\qTeT+~ ‘Ó\+>±D Ms¡T\ ‘ê´>±\T |òü*+#·qTHêïsTT. n<˚ dü+<äs¡“¤+ 5e ôw&É÷´˝Ÿ¶ ô|kÕ j·÷ø˘º, 1/70, nìï+{Ïì ø±\sêdæ, $$<Ûä XÊK\˝À $uÛÑ»q Á|üÁøÏj·T düC≤e⁄>± kÕ>∑≈£î+&Ü ø√kÕÔ+Á<Ûä sêj·T\d”eT nqTeT‘·T\T rdüT≈£îHêï Á|üø£ÿ sêÁcÕº\T nuÛÑ´+‘·s¡ô|{ϺHê πø+Á<ä+ áô|‘·Ô+<ës¡T¢ nH˚ø£ ≈£îÁ≥\T kÕ–düTÔHêïs¡T. øÏs¡DY≈£îe÷sY¬s&ç¶ eTTK´ ìs¡íj·T+ #˚j·T&Üìï e´‹πsøÏ+#ê*.eT+Á‹>± ñ+≥÷H˚ düyÓTÆø±´+Á<Ûä ñ<ä´eT+ q&ç|ædüTÔHêï&ÉT. #·+Á<äu≤ãT, »>∑Hé\T $uÛÑ»qqT n&ÉT¶ø√e&ÜìøÏ |ü&Ésêì bÕ≥T¢ 2. ôV’≤<äsêu≤<éqT ñeTà&ç sê»<Ûëì>± 10 dü+ˆˆ\T ø=qkÕ–+#·&É+.|ü&ÉT‘·THêïs¡T. á ìsjí¡ T· + n‘´· +‘· ìs+¡ ≈î£ X|¯ Pü ]‘y· TÓ qÆ ~. nÁ|Cü ≤kÕ«$Tøy£ TÓ Æ q~. Ä+Á<ÁäÛ |<ü X˚ Ÿ sêÁw+ºü ˝Àì 13 õ˝≤\¢ ≈î£ `ôV≤’ <sä êu≤<≈é î£ uÖÛ >√[ø£ E˝…’ 30q ‘Ó\+>±D sêÁwüº @sêŒ≥TqT Á|üø£{Ï+∫q πø+Á<ä+, *+≈£î ˝Ò<äT. ø£s¡÷ï\TqT+&Ó’Hê `ø£ècÕí, >∑T+≥÷s¡T\qT+&Ó’Hê 200ø±+Á>¬ dt bÕØ\º T `s¬ +&TÉ H\Ó \bÕ≥T dãúü ‘Ô · bÕ{+Ï #êsTT. dyü TÓ øÆ ±´+Á<äÛ qT+&ç 900\ øÏ.MT. <ä÷s¡+ ñ+&˚ q>∑sêìøÏ sê»<Ûëì |ü]bÕ\qñ<ä´eT+ q&ÉT|ü⁄‘·Tqï eTTK´eT+Á‹ì yê]+#˚ Á|üj·T‘·ï+ #˚j·Tø£ ø√dü+ sêe&É+ Á|ü»\|ü≥¢ n|ü#ês¡y˚T ne⁄‘·T+~. ôV’≤<äsêu≤<äT˝Àb˛>± ãT»–® +#˚ #s· ´¡ \T #|˚ {ü ≤sº TT. ñ<√´>T∑ \#˚ øè£ Á‹eT dyü TÓ øÆ ±´+Á<äÛ nÁø£eT+>± uÛÑ÷eTT\T ÄÁø£$T+#·Tø=ì, ÄdüTú\T dü+bÕ~+#·Tø=qïñ<ä´eT+ q&ç|ædüTÔ+fÒ n~ Äj·Tq Vü≤≈£îÿ n+≥÷ ø±+Á¬>dtbÕغ ø=+‘·eT+~ ø√dü+ ø√{≤¢~ Á|ü»\qT u≤<Ûäô|≥º&É+ nHê´j·T+,|ü]o\≈£î&ÉT ~–«»jYTdæ+>¥ eTTK´eT+Á‹ì düeT]údü÷Ô e#êÃ&ÉT. ÄÁø£eT+. d”e÷+Á<ÛäT\ s¡ø£åD, ÄdüTú\ô|’ Á|ü‘˚´ø£ ìã+<Ûäq\T ô|&É‘êC≤|ü´+ »]–q|üŒ{ÏøÏ $uÛÑ»q Á|üÁøÏj·T ÁbÕs¡+uÛÑeTsTT+~. eT+Á‘·T\ eT+≥÷H˚ eT∞fl ñeTà&ç sê»<Ûëì, nB |ü<˚fi¯flbÕ≥T nq&É+ ≈£îÁ≥ãè+<+ä |ìü ÁbÕs+¡ _+Û ∫+~. de” ÷+Á<TäÛ \T Ç+ø± ≈î£ Á≥\T kÕ–d÷ü HÔ ˚ |üP]‘·yÓTÆq<˚ ‘·|üŒ Ç~ Á|ü»\eT<Ûä´ kÕeTs¡dü´‘·ø√dü+ ø±<äT. ñeTà&çsêÁw|ºü ‹ü e<≈›ä î£ , 371ª&µç ì Ädsü ê #d˚ Tü ø=ì $u»ÑÛ q Ä|&ü ÜìøÏ ∫e] sê»<ëÛ ì nH˚ u≤Û eH˚ nXÊÁdjÔ” T· yTÓ qÆ ~. de” ÷+Á<TäÛ \T eTÁ<ëdTü qT+&çÁ|üj·T‘·ï+ ø=qkÕ–düTÔHêïs¡T. á ≈£îÁ≥\qT n&ÉT¶ø√e&ÜìøÏ, BÛ≥T>± $&çb˛sTTq|ü&ÉT yÓ+≥H˚ ø£s¡÷ï\TqT sê»<Ûëì>± #˚düTø√>∑*–q‘Ó\+>±D ÁbÕ+‘·+˝À á düeTj·T+˝ÀH˚ ñ<ä´eT+ #˚{≤º*‡q ne |⁄ü &TÉ 60d+ü ˆˆ\ ‘s· ê«‘· Ç|ü &+Ó <Tä ≈î£ @sêŒ≥T #d˚ Tü ø√˝<Ò √ Ä˝À∫+düs¡+ ñ+~. πø+Á<ä eT+Á‘·T\ ãè+<ëìøÏ eTq yê<äq\T $ì|ædü÷ÔH˚ #ê*‡ ñ+~. πø+Á<ä+ yÓ+≥H˚ d”e÷+Á<Ûäø√ sê»<Ûëì q>∑sêìï ìs¡íyê{Ïø£qT>∑TD+>± ã\yÓTÆq ñ<ä´e÷\T ≈£L&Ü ì]à+#·ø£b˛‘˚ Ä+Á<Ûä sTT+∫ U≤∞ #˚sTT+#ê*.MT&çj·÷ düèwæº+#˚ ø£èÁ‹eT düyÓTÆø±´+Á<Ûä ñ<ä´eT ôVAs¡T eT+Á‘·T\ 3. ôV’≤<äsêu≤<éì j·TT.{Ï. #˚j·T&É+ ˝Ò<ë n~Ûø±sê\qT πø+Á<ä+ #˚‹˝Àãè+<ëìï Á|üuÛ≤$‘·+ #˚j·Te#·TÃqT. $uÛÑ»q‘√ ‘Ó\+>±D≈£î ô|≥º&É+˝≤+{Ï ‘Ó\+>±D e´‹πsø£ #·s¡´\qT n&ÉT¶ø√yê*.nHê´j·T+ »s¡>∑≈£î+&Ü XÊÁd”Ôj·T $uÛÑ»q¬ø’ b˛sê≥+ kÕ–+#ê*. ôV’≤Á<ëu≤<éô|’ n~Ûø±sê\qT πø+Á<ä+ #˚‹˝À ˝Ò<ë >∑es¡ïsY Ä<Ûä«ndü˝…’q ‘Ó\+>±D b˛sê≥+ Ç|ü⁄&ÉT n‘·´edüs¡+. s¡´+˝À ñ+&É&É+ ô|ò&És¡˝Ÿ $<ÛëHê\≈£î sêC≤´+>∑ dü÷Œ¤]ÔøÏ |üP]ÔeT+Á‘·T\ ãè+<ëìøÏ ìy˚~+#·e\dæq n+XÊ\T: $s¡T<ä∆+. n~ ‘Ó\+>±D Á|ü»\qT nee÷ì+#·&É+, nqTe÷ì+ #·&Éy˚T ‘·|üŒ y˚s¡Tø±<äT. ôV’≤Á<ëu≤<éô|’ ‘Ó\+>±DÒ‘·s¡T\T ô|‘·ÔHêìï 1. b˛\es¡+qT yÓ+≥H˚ Ä|æy˚j·÷* s¡T<ä›&ÉeT+fÒH˚ ‘Ó\+>±D Á|ü»\qT uÛ≤s¡‘· j·T÷ìj·THé |üP]Ô>± ‘Ó\+>±D Á|üø£≥q‘√ bÕ≥T>±H˚ d”e÷+Á<ÛäT\≈£î es¡+˝≤>± $X¯«dæ+#·&É+˝Ò<äì ns¡ú+ #˚düTø√yê*‡ ñ+≥T+~. <˚X¯+˝À @ ÁbÕ+b˛\es¡+qT C≤rj·T ÁbÕC…≈£îº>± ì]à+#ê\ì πø+Á<ä+ Á|üø£{Ï+∫+~. ‘·+˝ÀHÓ’Hê, @eT÷\HÓ’Hê, @ sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«eTTHêï, XÊ+‹ uÛÑÁ<ä‘·\T,Ç~ #ê˝≤ Á<√Vü≤|üP]‘·yÓTÆq ìs¡íj·T+. eTT+|ü⁄ ÁbÕ+‘ê\T n‘·´edüs¡ $wüj·÷\˝À πø+Á<ëìøÏ dü÷|üsYd”&ç+>¥ n~Ûø±sê\T+‘Ó\+>±D˝À sê≈£î+&Ü uÛÑÁ<ë#·\+ &ç$»HéqT ‘Ó\+>±DqT+&ç $&É {≤sTT. |ü]dæú‘·T\T #˚C≤]b˛‘˚ πø+Á<ä+ CÀø£´+ m|ü&Ó’Hê #˚düTBj·T&ÜìøÏ ≈£îÁ≥ »s¡T>∑T‘·T+~. ø√e#·TÃ. n˝≤+{Ï ìã+<Ûäq\T Ç|üŒ{Ïπø sêC≤´+>∑+˝À ñ+&É>±, b˛\es¡+ Ä+Á<Ûä, ‘Ó\+>±D≤\ eT<Ûä´ düeTdü´>± ø±≈£î+&Ü uÛ≤Ø j·T÷{° >±˙, πø+Á<ä n~Ûø±s¡+>±˙ eTT+<˚ Á|üø£{Ï+#·&É+ ‘Ó\+>±DÁbÕC…≈£îº\ e\q m+‘· $<Ûä«+dü+ »s¡T>∑T‘·T+<√ #ÓbÕŒ*‡ ñ+≥T+~. Á|Cü ≤\qT nqTe÷q+‘√ #÷· &&É yÉ T˚ ne⁄‘T· +~. á |]ü d‹úæ ì eTq+–]»q Á>±e÷\T Hê>∑]ø£‘·, dü+düÿè‹ yÓTT‘·Ô+>± ø=≥Tº≈£îb˛e&Üìï rÁe+>± e´‹πsøÏ+#ê*‡ ñ+~. ‘Ó\+>±D Á|ü»\T nH˚ø£ sêÁcÕº\˝ÀeTqeT+‘ê e´‹πsøÏ+∫ b˛sê&Ü*‡ ñ+~. uÛÑÁ<ë#·\+ &ç$»qT ñ+≥THêïs¡T. yê] s¡ø£åD≈£î Á|ü‘˚´ø£ ìã+<Ûäq\T n&É>∑˝Ò+ ø£<ë.e÷Á‘·y˚T ø±≈£î+&Ü bÕ\«+#· ‘·~‘·s¡ &ç$»qT¢ ≈£L&Ü eTT+|ü⁄≈£î eT+Á‘·T\ ãè+<ëìøÏ á $wüj·÷ìï <äèwæºøÏ ‘˚yê*‡ñ+~.>∑T]ø±e&É+, ‘Ó\+>±D≈£î @e÷Á‘·+ Á|üjÓ÷»q+ ˝Òø£b˛>± Ç|üŒ{Ïπø $<äT´‘·TÔ:>√<ëe] ˙{Ïì n~Ûø£yÓTT‘·Ô+˝À yê&ÉT≈£î+≥Tqï Ä+Á<Ûä ÁbÕ+‘êìπø $<Tä ´‘XY ø¯ ÔÏ ‘\Ó +>±D≈î£ n+<<ä ìä u~… ]dTü HÔ êïsT¡ . ø¬ {|Ï mæ dqt TÁ|üjÓ÷»q+ ø£*π> $<Ûä+>±qT, KìC≤\ ‘·s¡*+|ü⁄≈£î kÕÁe÷»´ qe+ãsY - 2013 16

>√wæ˜eT÷sTT+∫ ≈£îÁ≥qT y˚>∑e+‘·+ #˚XÊs¡T. Ç+ø± Ç˝≤+{Ï ≈£îÁ≥\T Jy√610\ Á|üø±s¡+>±qT eT]j·TT Ç‘·s¡Á‘ê nÁø£eT+>± ‘·˝…+>±DmH√ï #√≥T#˚düTø√e#·TÃqT. Ç˝≤+ {Ï ø°\ø£ $wüj·÷\˝À eT+Á‘·T\ ÁbÕ+‘·+˝À ôV’≤Á<ëu≤<é q>∑s¡+˝Àñ<√´>±\T ÄÁø£$T+∫q d”e÷+Á<Ûäãè+<+ä , øπ +Á<+ä y+Ó ≥H˚ #s· ´¡ \T ÁbÕs+¡ _+Û #ê*. $<Tä ´‘XY ø¯ ÔÏ |+ü |Dæ ° ñ<√´>∑T\T ˇø£ \øå± j·÷uÛ…’y˚\ eT+~ ñHêïs¡T. Ms¡+‘ê ì]ïã+<Ûä+$wüj·T+˝À qwüº+ »s¡>∑≈£î+&Ü #·÷düTø√yê*‡ ñ+≥T+~. >± yÓ[flb˛e&É+ nedüs¡+. ˝Ò≈£î+fÒ ‘Ó\+>±D ñ<ä´e÷ìøÏ ns¡ú+ ˝Ò≈£î+&Ü b˛‘·T+~. πø+Á<ä+ Á|üdüTÔ‘·+ ñqï ñ<√´>±\qT 58:42 »\ eqs¡T\T: ìwüŒ‹Ô˝À |ü+#·T‘êeTì nq&É+ |üP]Ô>± nÁø£eT+. ôdÁø£fÒ]j·T{Ÿ˝À, >√<ëe], ø£ècÕí »˝≤\T Hê´j·Tã<ä∆+>± |ü+|æD° »]π> $<Ûä+>± ôV≤#Yˇ&ç˝À ø£˙dü+ 20% ≈£L&Ü ‘Ó\+>±D ñ<√´>∑T\T ˝Òs¡T. Ç~Ç|üŒ{ÏqT+&û C≤Á>∑‘·Ô|ü&Ü*‡ ñ+≥T+~. ‘·eT≈£î sêyê*‡q yê{Ïø£Hêï #ê˝≤ nHê´j·T+. @ nHê´j·÷ìøÏ e´‹πsø£+>± b˛sê&ÜyÓ÷ <ëH˚ïn~Ûø£+>±H˚ Ç|üŒ{Ïπø d”e÷+Á<Ûä ÁbÕ+‘ê\T ‘·s¡*+#·T≈£îb˛j·÷sTT. $uÛÑ»q düeTj·T+˝À #·≥ºã<ä∆+ #˚j·T&É+ <äTsêàs¡Z+. ‘Ó\+>±D ñ<√´Ä »˝≤\MT<ä ¬s’ù|]j·THé Vü≤≈£îÿ\T n&çπ> Á|üe÷<ä+ bı+∫ ñ+~. >∑T\T ‘·|üŒ @ ˇø£ÿ Ä+Á<Ûë ñ<√´–ì ≈£L&Ü ‘Ó\+>±D Á|üuÛÑT‘·«+ b˛\es+¡ , |⁄ü *∫+‘\· , b˛‹s¬ &b¶ç Õ&TÉ ˝≤+{Ï nHø˚ £ nÁøe£ T ÁbÕC… n+^ø£]+#·≈£L&É<äT. á dü+<äs¡“¤+˝ÀH˚ >∑{Ϻ>± ì\ã&ç b˛sê&Ü*.≈î£ \º T eT+psT¡ #s˚ TT+#T· ≈î£ qï de” ÷+Á<TäÛ \T >‘∑ +· ˝À ≈L£ &Ü ‘\Ó T>T∑>∑+>∑, sêCÀ* ã+&É <ë«sê nÁø£eT yê{≤\T bı+<äT‘·THêïs¡T. n+‘· ‘Ó\+>±D≤≈£î bÕ´πøõ:sê®rj·T, C≤rj·T »\ Hê´j·T, düVü≤» Hê´j·T dü÷Á‘ê\ Á|üø±s¡+ Ç+ø± n‹ eTTK´yÓTÆq~ ‘Ó\+>±D≈£î >∑‘· 57 @fi¯ófl>± »]–q>√<ëe], ø£ècÕí q<äT\ »˝≤\qT XÊÁd”Ôj·T |ü<ä∆‘·T˝À¢ |ü+|æD° »]π> qwüº+ >∑T]+∫ Jy√m+≈£î ìy˚~+∫ _\T¢˝ÀH˚ qwüº|ü]Vü‰s¡+ bÕ´πøJ<ëø± b˛sê&Ü*. 79% >√<ëe], 69% ø£ècÕí »˝≤\qT kÕ~Û+#·T kÕ~Û+#·Tø√e&É+ nedüs¡+. Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ @s¡Œ&çq|üŒ{Ï qT+N ˙fi¯ófl,ø√≈£î+fÒ ‘Ó\+>±D sêÁwüº @sêŒ≥T≈£î ns¡úy˚T ˝Ò≈£î+&Ü b˛‘·T+~. ì<ÛäT\T, ñ<√´>±\T, $<ä´, yÓ’<ä´, Äs√>∑´, Hê´j·Te´edüú ‘·~‘·s¡Bìô|’ ì|ü⁄DT\ dü\Vü‰\T, dü÷#·q\T ø√s¡T‘·THêï+. n+XÊ˝Ò ø±≈£î+&Ü >∑‘·+˝Àì ‘Ó\+>±D |ü]ÁX¯eT\ìï+{Ï˙ eT÷dæ ôV’≤Á<ëu≤<é˝À nÁø£eT+>± ÄÁø£$T+#·T≈£îqï uÛÑ÷eTT\T: y˚j·T&É+, ‘·s¡*+#·&É+, ø±]à≈£î\T>± Ç‘·s¡ ÁbÕ+‘ê\ qT+&ç ‘Ó#·Tà á düeTùd´ yÓTT‘·Ô+>± $uÛÑ»q≈£î n&ɶ+øÏ>± ø°\ø£ düeTdü´>± ø√e&É+ ˝≤+{Ï nH˚ø£ nÁø£e÷\T »]>±sTT. M{Ï<ë«sê »]–q qcÕºe÷s¡T‘·Tqï~. y˚˝≤~ mø£sê\ uÛÑ÷eTT\T Hê´j·T, #·≥º ìã+<Ûäq\ ìï n+#·Hê y˚j·T&É+ ≈£L&Ü ø£wüº+. eT÷dæy˚dæq |ü]ÁX¯eT\qT ‘Ós¡eìï+{Ïì ñ\¢+|òæT+∫ ÄÁø£$T+#·T≈£îqï uÛÑ÷eTT\ $wüj·T+˝À _\T¢˝À &Üìø,Ï ø=‘Ô· |]ü ÁXe¯ T\qT ô|≥&º Üìø,Ï ø=‘>Ô· ± nedsü y¡ TÓ qÆ ñ<√´>T∑ *ïÁ|kü Õ$Ô +#e· \dqæ nedsü +¡ ñ+~. Á>±MTD u÷ÑÛ >]∑ w˜ü |]ü $T‹ #{· ≤º ìj·T$T+#·Tø√e&ÜìøÏ ‘·ø£åDy˚T 10 \ø£å\ ø√≥¢ bÕ´πøJì &çe÷+&é*ï, |ü≥ºD uÛÑ÷ >∑]wüº |ü]$T‹ #·{≤ºÇï ñ\¢+|òæT+∫, |òæ˝ŸeTdæ{°\T, #˚j·÷*. Ç+ø± Hê´j·T e´edüú, u§>∑TZ, $<äT´‘·TÔ |ü]ÁeeT\T, >±´dtbÕò yTé V≤ü Öd\t T, ]jT· ˝Ÿ mùd≥º T,¢ |]ü ÁXe¯ T\ ù|s,¡ bÕsT¡ ÿ\ ù|s,¡ ôdCŸ\ eqs¡T\T, ôV’≤Á<ëu≤<éô|’ e#˚à Ä<ëj·T+, ô|q¸qsY\≈£î Ç#˚à uÛÑè‹ù|s¡ nÁø£eT+>± ÄÁø£$T+∫q uÛÑ÷eTT\ $wüj·T+ ˝Àø˘düuÛÑ _\T¢˝ÀH˚ $wüj·T+ô|’Hê, 371ª&çµô|’Hê Hê´j·T|üs¡yÓTÆq n+XÊ\T, $<ä´, yÓ’<ä´ˇø£ n+X¯+>± #˚sêÃ\ì &çe÷+&é #˚j·÷*. á $wüj·÷\ô|’ ì|ü⁄DT s+¡ >±\T eTTK´+>± ñqï‘· $<´ä ‘~· ‘s· ¡ n+XÊ\‘√bÕ≥T yqÓ ø㣠&qç\#˚ ˇø£ ìy˚~ø£qT ‘·j·÷s¡T#˚sTT+∫ >∑es¡ïyÓT+≥T≈£î |ü+|æ+#ê*. õ˝≤¢\≈£î Á|ü‘˚´ø£ dü<äTbÕj·÷\ø√dü+, yÓqTø£ã&çq, <ä[‘·, –]»q, ÄdüTÔ\T ` n|ü\T: yÓTÆHê]{°, eT[\ ‘·~‘·s¡ esêZ\ø√dü+ yÓqø£ã&çq ‘·˝…+>±D ôV’≤<äsêu≤<é q>∑s¡+‘√ düVü‰ ‘Ó\+>±D≤ õ˝≤¢˝À¢ ñqï dæús¡ dü+πøåeT+ø√dü+ bÕ´πøJ\T ø√s¡e\dæq nedüs¡+ ñ+~.ÄdüTú\ô|’ |üP]Ô Vü≤≈£îÿ\T ‘Ó\+>±Dπø n+<ë*. d”e÷+Á<Ûä ÁbÕ+‘·+ 1956˝À Ä+Á<Ûë ‘Ó\+>±D≤\qT ø£*|æ Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ @s¡Œs¡#·˝Àì ÄdüTú\ô|’ Vü≤≈£îÿ\T Ä sêÁcÕºìπø n+<ë*. ì<ÛäT\qT Hê´j·T &Üìï ‘Ó\+>±D Á|ü»\T e´‹ø£πsøÏ+#ês¡T. |òü»˝Ÿn© ø£MTwüHé ≈£L&Üã<ä∆+>± |ü+|æD°#˚j·÷*. n˝≤π> >∑‘· 57 dü+ˆˆ>± ‘Ó∫Ãq n|ü\T @ e<ä›ì #Ó|æŒ+~. 1969`71 eT<Ûä´ »]–q ñ<ä´e÷ìï nD∫y˚dæ,ÁbÕC…≈£îºø√dü+ ‘Ó#êÃyÓ÷ n$ Ç+ø± m+‘· #Ó*¢+#·e\dæ ñ+<√ j·TTe‘·qT ø±*à #·+|æ ã\e+‘·+>± Ä+Á<Ûë ÁbÕ+‘·+‘√ ø£*|æ ñ+˝…øÏÿ+∫, $uÛÑ»q ‘·sê«‘· Ä ÁbÕC…≈£îº\T @ ÁbÕ+‘êìøÏ #Ó+<äT‘êjÓ÷ ∫+~ πø+Á<ä Á|üuÛÑT‘·«+.1972 C…’ Ä+Á<Ûä ñ<ä´eT+ dü+<äs¡“¤+>±Ä ÁbÕ+‘·y˚T n|ü\T uÛÑ]+#ê*‡ ñ+≥T+~. $uÛÑ»q Á|üÁøÏj·T Ä+Á<ÛäT\T ôV’≤<äsêu≤<éô|’ Vü≤≈£îÿ n&É>∑˝Ò<äT. Ç|ü&ÉT n&É>∑&É+ yê]ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆq|üŒ{Ï qT+∫ KC≤HêqT \÷{° #˚düTÔHêïs¡T. _\T¢\˙ï HÓ’‹ø£ ~>∑C≤s¡T&ÉT‘·HêìøÏ ì<äs¡“¤q+. Hê&ÉT ≈£L&Ü Ä+Á<Ûë sêÁcÕºìïøÏ¢j·TsY #˚düT≈£î+≥÷ s¡÷.y˚\ø√≥T¢ ‘·eT ÁbÕ+‘êìøÏ eT+ps¡T @s¡Œs¡#·≈£î+&Ü ã\e+‘·+>±H˚ ø£*|æ ñ+∫+~ πø+Á<ä Á|üuÛÑT‘·«+.#˚düT≈£î+≥÷ ‘Ó\+>±D≤øÏ ˇø£ÿ s¡÷bÕsTT≈£L&Ü Çe«&É+˝Ò<äT. es¡<ä 1996`2013 <ëø± »]–q ñ<ä´eT+ ‘Ó\+>±D ÁbÕ+‘·+˝ÀH˚u≤~Û‘·T\ $wüj·T+˝À ≈£L&Ü |üø£åbÕ‘·+ ø£q|ü&ÉT‘√+~. ø±ã{Ϻ ø£˙dü »]–+~. BìøÏ e´‹πsø£+>± Ä+Á<Ûä ÁbÕ+‘·+˝À m˝≤+{Ï Á|üC≤ ñKs¡Tà $TqVü‰sTT+∫, Ç‘·s¡Á‘ê Ks¡TÃ\T KC≤Hêô|’ e÷s¡{À]j·T+ <ä´eT+ ˝Ò<äT. d”e÷+Á<ÛäT\≈£î sê»<Ûëì ìsêàD+ ø√dü+ bÕ´πøJ ÇkÕÔ$~Û+#ê*‡+~>± >∑es¡ï yÓT+≥T≈£î ìy˚~+#ê*. eT+≥Tqï πø+Á<ä+ nìï s¡ø±\T>± düTBs¡Èø±\+>± qwüºb˛sTTq ‘Ó\+ ñ<√´>±\T: >±D >∑T]+∫ Ä˝À∫+#·ø£b˛e&É+ $#ês¡ø£s¡+. ø±ã{Ϻ ‘Ó\+>±D á n+X¯+ n‘·´+‘· ÁbÕeTTK´+ ø£*– ñ+~. 1969˝À ‘Ó\+ düe÷»+ n+‘ê @ø£yÓTÆ b˛sê&ç ø£˙dü+ yÓ+≥H˚ s¡÷.10 \ø£å\ ø√≥¢>±D ñ<ä´eT+ ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆ+<˚ á n+X¯+MT<ä. Ç{°e\ düyÓTÆø±´+Á<Ûä bÕ´πøJ &çe÷+&é #˚j·÷*.ñ<ä´eTø±s¡T\T ˝ÒeHÓ‹Ôq uÛÑj·÷\T ≈£L&Ü á düeTdü´ô|’H˚. Jy√ 36, `‘Ó\+>±D Á|üC≤ Á|òü+{Ÿ, sêÁwüº ø£$T{° <ä qe+ãsY - 2013 17

ø£s¡|üÁ‘·+Á{≤Hé‡ø√, »Héø√\ nÁø£eT |ü<√qï‘·T\ô|’ ‘Ó\+>±D ø£¬s+{Àfi¯fl »+>¥ ôd’s¡Hé... eT÷&ÉT ‘·sê\ ø£\, 60 dü+e‘·‡sê\ ñ<ä´eT |òü*‘·+>±, ˇø£yÓ’|ü⁄ ‘Ó\+>±D≤ô|’ πø+Á<äÁ|üuÛÑT‘·«+ ìj·T$T+∫q eT+Á‘·T\ ø£$T{Ï ‘Ó\+>±D Á|üÁøÏj·Tô|’ y˚>∑e+‘·+>± |üqT\TÇj·÷´\ πs|ü≥¢ ‘Ó\+>±D @sêŒf…Æ‘·<äì n+<äs¡÷ nqT≈£î+≥Tqï+ ìs¡«Væ≤düTÔqï dü+<äs¡“¤+˝À nÁ|ü eT‘·Ô+>± ñ+&ç ¬s+&ÉT ÁbÕ+‘ê\≈£î uÛÑ$wü´‘·TÔ˝À ‘·˝…‘˚Ô n+XÊ\ô|’, $yê<ë\‘·\H˚, m≥÷>±ì düeTj·T+\ (Ä]úø£ dü+e‘·‡s¡+ eT<Ûä´˝À) sêÁ‹øÏ |ü]cÕÿsêì¬ø’ nqTdü]+#·e\dæq e÷sêZ\ô|’ <äèwæº ì\bÕ*‡q Á{≤Hé‡ø√, »Héø√ y˚TH˚CŸyÓT+≥T¢ k˛sTT eT]∫ ¬s>∑T´˝Ò wüHé‡sêÁ‘˚ Ä>∑e÷>∑+ #˚ùd‘êìøÏ Á{≤Hé‡ø√ {°zz218, »Héø√ Jz Á|üø±s¡+ Á|ü‹ dü+e‘·‡s¡+ 31 Ä>∑düTº es¡≈£î ô|≥ºe\dæq bÕ´HÓ ˝Ÿ, &û|”d”\qT #˚j·T≈£î+&Ü Ä]úø£ dü+e‘·‡s¡+ eT<Ûä´˝À d”e÷+Á<Ûäzz0438 $&ÉT<ä\ #˚dæ y˚TH˚CŸyÓT+{Ÿ‡ Ç+ø√kÕ] ‘Ó\+>±H√fi¯fl≈£î n~Ûø±s¡T\T n~Ûø±s¡ <äT]«ìjÓ÷>±ìøÏ bÕ\T|ü&ÉT‘·THêïs¡T.{Àø˘sê>=fÒº<ëìøÏ ≈£îÁ≥\T CÒdüTÔqïjYT. Bì yÓqTø£ dü÷Á‘·<ës¡T\T, ôV≤’ ..µµ nqï≥T¢ 1948 m\ÁødºÏ {æ ° j÷· ø‡º˘ Á|øü ±s+¡ @|m” dát ; 1959 ˝À Ä$s¡“¤$+∫Hê 1975 es¡≈£î ñ<√´>∑T\T |æ&Éã÷¢´&ç˝À uÛ≤>∑+>±bÕÁ‘·<ës¡T\T mes√ eTq¬øs¡Tπø. Á{≤Hé‡ø√ |ü⁄qsYe´ed”úø£s¡D ñ+&˚yês¡T.(Ø`Äs¡ZHÓ’CÒwüHé) ù|s¡T MT<ä øÏ+~ b˛düTº\ XÊ+ø£åHé‡ >±*ø=~˝Òdæ 1975˝À Ä|ü¸q¢ <ë«sê @|æ |ü_¢ø˘ düØ«dt ø£$TwüHé ìj·T$T‘·T ˝q’… |&æ ãÉ ÷´¢ &ç >e∑ sï¡ yTÓ +{Ÿ ñ<√´>T∑ \qT @|m” dát ;˝À rdTü ø√e&+É‘Ó\+>±D _&ɶ\≈£î ñ<√´>±\T sê≈£î+≥ n&ÉT¶≈£î+≥÷, ô|’ ø±´&ÉsY »]–+~. 1975˝À sêÁwüº|ü‹ ñ‘·Ôs¡T«\T C≤Ø nsTTq$. |æ&Éã÷¢´&ç   >∑es¡ïyÓT+{Ÿ Ç+õ˙]+>¥ &çbÕsYºyÓT+{Ÿ˝À Ç|üŒ{Ïø° neT\e⁄‘·T+b˛düTº\≈£î nÁ|üPe˝ŸBdüTø=ì >∑+|ü>∑T‘·Ô>± Á|üyÓ÷wüHé‡ <=_“b˛e&Ü ~. ø±˙ @|”mdtá; 5 <äXÊu≤›\ ‘·s¡ã&ç d”e÷+Á<ÛäT\ @\Tã&ç˝À eT–Zb˛sTT neT\T≈£î H√#·Tø√˝Ò<äT.ìøÏ d”e÷+Á<ÛäT\T ‘Ó>∑ã&ÉT‘·THêïs¡T. eTq @*q k˛<äs¡T\ |ü<ä∆‘Ó≥T¢+ Ç+πøeTT+~ <Ûä«+dü s¡#·q yÓTT<ä˝…’+~. |æ{Ÿ ôV≤&é (u§>∑TZ, ˙s¡T,<ä+fÒ Hê<Óf…Æ¢Hê Hê<˚.. ø±˙ ˙~ ≈£L&Ü Hê<˚.. nqï≥T¢+~. eqs¡T\ <=]πø düú\+) e<ä› |üesY »qπs{Ï+>¥ ùdºwüHé‡qT ì]à+#˚ ã<Tä \T, ÇcÕqº TkÕs+¡ de” ÷+Á<äÛ ÁbÕ+‘ê˝À¢ ø{£ ,ºÏ nìï KsT¡ Ã\T ô|+∫d”e÷+Á<Ûä bÕ\≈£î\ kÕ«s¡ú |üP]‘·yÓTÆq ñ<√´>±\ <√|æ&ûøÏ á sêÁwüº $ìjÓ÷>∑<ës¡T\ô|’ ˇø£ j·T÷ì{Ÿ≈£î <ë<ë|ü⁄ ˇø£ s¡÷bÕsTTøÏ ô|>’ ± <säÛ ¡ ô|+∫ n<qä |⁄ü u≤Û sêìï y÷Ó |æ q&¶ç $sT¡ dTü HÔ êïsT¡ . (dTü e÷sT¡øÏ+~ |ü{Ϻø£ s¡TEe⁄>± ì*∫+~. s¡÷.2y˚\ ø√≥T¢) ‘Ó\+>±D˝À |ü⁄wüÿ\+>± dæ+>∑πsDÏ q\¢ã+>±s¡+ ñ Hêï yÓ\T>∑TqT ì+ù| $<äT´\¢‘·\qT n_Ûeè~∆ #˚j·T\edæq d”e÷+Á<ÛäTRANSCO bÕ\≈£î\T <ëìï $düà]+#ês¡T.Cadre Existing Andhra Telangana A(%) T (%) eTT*ÿs÷¡ ˝Ÿ‡, 6 bÕsTT+{Ÿ bÕò sT¡ à˝≤, 1975 sêÁw|ºü ‹ü ñ‘sÔ· T¡ «\T 371 (&)ç Ä]øº ˝£ Ÿ, 610 Jy√, –s>Y ±˙¢ ø$£ TwHü é (md.t |.æ m|.tò ) ]b˛s,ºYCE 21 16 5 76 24 C…’uÛÑs¡‘Y¬s&ç¶ ø£$TwüHé dæbòÕs¡T‡\T, dü+ã+~Û+∫q Á|üuÛÑT‘·« Jy√\TSE 59 48 11 81 19 yÓTT<ä\>∑T yê≥ìï+{Ïì ø£≥º>∑{Ϻ u§+<äu…{Ϻ ‘Ó\+>±D yê] ñ<√´>∑DE 208 175 33 84 16 neø±XÊ\≈£î >√Ø ø£{Ϻ+Á&ÉT. Á|üuÛÑT‘ê«\qT, Á|ü»\qT, ∫e]øÏ ø√s¡TºADE 898 647 251 72 28 \qT ≈£L&Ü |üø£ÿ<ë] |ü{Ϻ+∫ ì\Te⁄ <√|æ&çøÏ |üø±ÿ bÕ¢Hé #˚dæ+Á&ÉT.AAE/AE 1497 1081 416 72 28 <äXÊã› ø±\+>± ‘Ó\+>±D sê»ø°j·T Hêj·T≈£î\T, ‘Ó\+>±D m\ÁøϺSub.Eng. 43 37 6 86 14 dæ{° Ç+»˙sY‡ nk˛dæj˚TwüHé #˚dæq ì]«sêeT b˛sê≥ |òü*‘·+>±TOTAL 2726 2004 722 74 26 2008 qT+&ç sêÁw|ºü ‹ü ñ‘sÔ· T¡ «\qT (1975) neT\T #j˚ ÷· *‡+~>± sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«+ ñ‘·Ôs¡T«*∫Ã+~. nsTTq|üŒ{Ïø° ªuÛÑj·T+ ˝Òì ø√&ç ãGENCO C≤s¡¢ >∑T&ÉT¶ ô|{Ϻq≥T¢µ M] rs¡T e÷s¡&É+ ˝Ò<äT, düVü≤»yÓTÆq eTq e+ ‘·T yê{≤ 42% eTq≈£î <äø£ÿ&É+ ˝Ò<äT. eTq ø£˙ïfi¯fl≈£î n+‘·+ ˝Ò<äT.Cadre Existing Andhra Telangana A(%) T (%) qe+ãsY - 2013CE 24 15 9 63 37SE 83 69 14 83 17DE 333 287 46 86 14ADE 1453 1040 413 72 28AAE/AE 1894 1227 667 65 35Sub.Eng. --- --- --- --- ---TOTAL 3787 2638 1149 70 30*As per available HR ERP DataÇ>∑ p&ÉT+Á&ç.. yêdüÔyêìøÏ ‘Ó\+>±D ÁbÕ+‘·+˝À Á|ü‹ø±´&sÉ ˝Y À 42% ñ<√´>T∑ \T+&Ü*. ø±ì ˇøÿ£ ø±´&sÉ ˝Y À ≈L£ &Ü 42%<ä]<ë|ü⁄˝À ≈£L&Ü ñ<√´>∑T\ dü+K´ ˝Ò<äT.>√\e÷˝Ÿ >∑+<äsY>√fi¯+CÒdüT&ÉT e÷ »qà Vü≤ø£ÿì |ü<˚ |ü<˚#ê≥T≈£î+≥THêïs¡T. eTq*ï n]>√dü ô|≥TÔqïs¡T. ‘Ó\+>±D ñ<√´>∑T\T ªªnø£ÿ düT≥ºyÓTÆ‘˚ ` ˝…ø£ÿ düT≥ºe÷!µµ nì VüA+ø£]düTÔ+Á&ÉT.sêÁw|ºü ‹ü ñ‘sÔ· T¡ «\T (1975) ñ\+¢ |Tæò +∫q yê]ô|’ #s· ´¡ \T rdTüø√e&ÜìøÏ Jy√\T, {y° √\T ñHêï n~øÛ ±sT¡ \T ≈L£ &Ü yêsπ ø±e&+É ‘√neT\T≈£î H√#·Tø√˝Ò<äT.eT÷&ÉT ‘·sê\T>± $<äT´‘Y dü+düú˝À »s¡T>∑T‘·Tqï yÓ÷dü|ü⁄ <√|æ&ûì, 15y˚\ ñ<√´>±\ ø=\¢>=≥Tº&ÉT j·÷~CÒdüT≈£îì ø£+&Ó¢Ás¡CÒdüTÔ+Á&ÉT.ªª>∑TCŸπs »e÷Hê j·÷<é Ä‘ê ôV’≤.. <äsY› |ü⁄sêHê j·÷<é Ä‘ê 18

ø£s¡|üÁ‘·+Á|ü‘˚´ø£ ‘Ó\+>±D sêÁwüº @sêŒ≥T ø√dü+ Ä+<√fi¯q #˚düTÔqï $<äT´‘Y dæã“+~ kÕ«s¡ú+ »&É\T $|æŒ ø£sêfi¯ qè‘·´+ #˚dü÷Ô ‘Ó\+>±D Á|ü»\ qï $<Ûä+>±)»qà Vü≤≈£îÿ\qT ø±\sêj·T&ÜìøÏ rdüTø=∫Ãq {°y√ 218, Jy√ 438 Contract and Out sourcing ñ<√´>±\qT 100% ‘Ó\+>±DneT \TqT Fair Shar Principle (42:58) Á|üø±s¡+ düe]+#ê*. yê]πø πø{≤sTT+#ê* eT]j·TT Áø£eTãB›ø£]+#ê*. nÁø£eT Á<ÛäTe|üÁ‘ê\‘√ ‘Ó\+>±D˝À ñ<√´>±\qT bı+~q e÷ Äsê≥+, ‘·Hê¢≥ eTôVAÁ>∑ ñ<ä´eT+>± e÷s¡ø£ eTT+<˚ yê]ô|’ ø£]ƒq #·s¡´\T rdüTø√yê*.Á|üuÛÑT‘·«+ y˚TH˚CŸyÓT+{Ÿ ø£+&ÉT¢ ‘Ó]∫ Hê´j·T+ #˚j·÷*. C…Héø√˝À H√{Ï|òæπøwüHé Ç∫Ãq &Ó’¬sø£ºsY b˛düTº\qT düØ«düT˝À ñqï ‘Ó\+>±D yê]H˚ ìj·T$T+#ê*. ˇø£yÓ’|ü⁄ ‘Ó\+>±D≤ô|’ πø+Á<äÁ|üuÛÑT‘·«+ ìj·T$T+∫q eT+Á‘·T\ C…Héø√˝À ‘Ó\+>±D ô|+&ç+>¥ |üesY bÕ¢+≥T\qT yÓ+≥H˚ø$£ T{Ï ‘\Ó +>±D Á|Áü øjÏ T· ô|’ y>˚ e∑ +‘+· >± |qü T\T ìs«¡ V≤æ dTü qÔ ï d+ü <ä #˚|ü{≤º*.s¡“¤+˝À nÁ|üeT‘·Ô+>± ñ+&ç ¬s+&ÉT ÁbÕ+‘ê\≈£î uÛÑ$wü´‘·TÔ˝À ‘·˝…‘˚Ô ô|’ &çe÷+&É¢ kÕ<Ûäq¬ø’ ‘Ó\+>±D m\ÁøϺdæ{° Ç+»˙sY‡ nk˛dæj˚TwüHén+XÊ\ô|’, $yê<ë\ |ü]cÕÿsêì¬ø’ nqTdü]+#·e\dæq e÷sêZ\ô|’ á ÁøÏ+~ ø±s¡´Áø£e÷\qT rdüTø√e&ÉyÓTÆq~.<èä wºæ ì\bÕ*‡q Á{≤H‡é ø√, »Høé √ yT˚ HC˚ ŸyTÓ +≥T¢ k˛sTT eT]∫ s¬ >T∑ ´˝Ò 5`11`13, 6`11`13 ‘˚B\˝À \+#Y nesY düe÷y˚wüHé‡ Á|üø±s¡+ Á|ü‹ dü+e‘·‡s¡+ 31 Ä>∑düTº es¡≈£î ô|≥ºe\dæq bÕ´HÓ XÊ\T / <Ûäsêï\T |üesY »qπswüHé ùdºwüHé‡, õ˝≤¢ πø+Á<ë\˝Ÿ, &û|”d”\qT #˚j·T≈£î+&Ü Ä]úø£ dü+e‘·‡s¡+ eT<Ûä´˝À d”e÷+Á<Ûä e<ä› »]|æ, dæ.Ç.\≈£î yÓTyÓ÷sê+&ÉyéT\qT düeT]Œ+#·&É+.n~Ûø±s¡T\T n~Ûø±s¡ <äT]«ìjÓ÷>±ìøÏ bÕ\T|ü&ÉT‘·THêïs¡T. 7`11`13 $<äT´‘Y kÂ<Ûä˝À uÛ≤Ø \+#Y nesY ªeTVü‰ Ä+<√fi¯Héµ. &çe÷+&ÉT¢: #·]Á‘·˝À ª<ä+&ç dü‘ê´Á>∑Vü‰ìøϵ ªeTVü≤<é b˛sê{≤ìøϵ ñqï+‘· |ü$Á‘·‘·, dü«#·Ã¤‘·, <Ûäs¡à, Hê´j·T düeTà‘·yÓTÆq ªeTVü‰ Ä+<√fi¯Héµ≈£î Á{≤Hé‡ø√, »Héø√\˝À |ü<√qï‘·T\T Ç#˚à eTT+<äT sêÁwüº|ü‹ ñ+<äì uÛ≤$düTÔHêï+. ø±e⁄q $E„\T, sê»˙‹E„\T, y˚T<Ûëe⁄\T ñ‘·Ôs¡T«\T (1975), 371&ç Ä]ºø£˝Ÿ≈£î e´‹πsø£+>± ‘Ó\+ Hê´j·Tø√$<ÛäT\T, $<ë´s¡Tú\T, nìï ñ<√´>∑ dü+|òü÷\T n+<äs¡÷ yê] >±D≤˝À ñqï d”e÷+Á<Ûä ñ<√´>∑T\qT ø=‘·Ô>± eT+p¬s’q dü+|üPs¡í eT<䛑·T Çyê«\ì $»„|æÔ. nìï ø±´&ÉsY b˛düTº\˝À d”e÷+Á<Ûä≈£î ã~© #˚j·÷*. ‘Ó\+ ‘·<äT|ü] ñ<ä´eT ø±sê´#·s¡D eTVü‰ Ä+<√fi¯Hé nq+‘·s¡+ >±D≤˝À @s¡Œ&çq U≤∞\qT ‘Ó\+>±D yê]øÏ |ü<√qï‘·T\T Á|üø£{Ï+#·ã&ÉT‘·T+~. Çyê«*   &Ó’¬sø˘º ìj·÷eTø±\‘√ uÛÑØÔ #˚j·÷*. düe÷Hêeø±XÊ\, düdü´XÊ´eT\, dæ]dü+|ü<ä\, yÓ\T>∑T\ ‘Ó\+ sêÁwüº|ü‹ ñ‘·Ôs¡T«\ Á|üø±s¡+ nìï ø±´&ÉsY\˝À ‘Ó\+>±D≈£î >±D ø√dü+ nôVAsêÁ‘·T\T ÁX¯$T<ë›+.. nÁ|üeT‘·Ô‘·‘√ d”e÷+Á<ÛäT\ sêe\dæq ô|òsTTsY ùwsY Á|æì‡|ü⁄˝Ÿ (42%) b˛düTº\qT ‘Ó\+ <√|æ&çô|’ ‹s¡>∑ã&ç eTVü‰ Ä+<√fi¯q‘√ Á‹|æŒ ø=&É<ë+.. >±D≤ yê]πø πø{≤sTT+#ê*. yê{ÏøÏ nqT>∑TD+>± |ü<√qï $<äT´‘Y ñ<√´>∑T\ ◊ø£´‘· e]ú˝≤¢*!! ‘·T\qT, ìj·÷eTø±\qT #˚|ü{≤º*. (á $wüj·÷\qT –sY>±¢ì ø£$TwüHé eT]j·TT lø£èwüíø£$T{Ï ≈£L&Ü ‘Ó*|æ+~). `mHé.•yêõ n<Ûä´≈£åî\T ` {ÏÇÇ@, $<äT´‘Y kÂ<Ûä˝À ôV≤#Yz&û ‘·|üŒ $T>∑‘ê ñ<√´>±\ìï+{Ïì 4e CÀHé˝À uÛ≤>∑+>± |ü]>∑DÏ+#ê*. mdt.kÕ«$T¬s&ç¶ ôdÁø£≥Ø »qs¡˝Ÿ {ÏÇÇ@ <ä ADE & Equallent qTCadre Zonal Post>± |]ü >D∑ +Ï #ê*. (Ç] π>wüHé   |ü+#êsTTrsêCŸ >∑es¡ïyÓT+{Ÿ &çbÕsYºyÓT+{Ÿ˝À ñ 19 qe+ãsY - 2013

#·s¡Ãù|N ô|fÒº+<äTπø ñeTà&ç sê»<Ûëì#·s¡Ã˝À bÕ˝§Zqï Ábıˆˆ øÓ. eT<ÛäTdü÷<ÛäHé ¬s&ç¶, ‘·&Éø£eTfi¯fl $y˚ø˘, &܈ˆ >ö‘·yéT |æ+π>¢, $»jYT ã÷s¡TZ\, »V”≤s¡TB›Hé n© U≤Hé, n© ñB›Hé nHê‡Ø ‘Ó\+>±D ]k˛sY‡ ôd+≥sY (ôV’≤<äsêu≤<é) Ä<Ûä«s¡´+˝À nø√ºãsY ø±ã{Ϻ Bìï eTq Hêj·T≈£î\T |ü]o*+#ê*. n+‘˚ ø±≈î£ +&Ü n<˚ ù|sê˝À ˇøy£ fi˚ ¯ á $wjü T· +˝À Çã“+<Tä \T5q Væ≤e÷j·T‘Yq>∑sY˝Àì #·+Á<ä+ uÛÑeHé˝À ªªôV’≤Á<ëu≤<é m+<äT≈£î10 dü+e‘·‡sê\T ñeTà&ç sê»<Ûëì>± ñ+&Ü*?µµ nH˚ n+X¯+ô|’ ñ+fÒ ø=‘·Ô sêh+ ˇ|üø√ø£b˛‘˚ πø+Á<ä+ |ü]o*düTÔ+~ nì ñqï~.90e #s· êà ø±s´¡ Áøe£ T+ »]–+~. á #s· êà ø±s´¡ Áøe£ T+˝À eTT+<Tä >± ø±ã{ºÏ eTq+ Bìì n&TÉ ø¶ =ì eTq ñ<√´>±\T eTq+ <øä ÿÏ +#T· ø√yê*.n»jYT |ü⁄*bÕ{Ï <äs¡Ùø£‘·«+ eVæ≤+∫q ªª‹s¡>∑ã&ɶ ‘Ó\+>±Dµµ nH˚ eTs=ø£ deü Td´ü C≤sTT+{Ÿ |_ü ø¢ ˘ dØü «dt ø$£ TwHü é nì #|Ó Œü &+É »]–+~.\|òüTT ∫Á‘·+ Á|ü<ä]Ù+#ês¡T. n+fÒ eTq≈£î ‘Ó\+>±D Ç∫ÃqfÒ¢ Ç∫à Ç+ø√ 10 dü+ˆˆ Ä+Á<Ûä ô|≥Tºã&ç<ës¡T\ <√|æ&û ø=qkÕ–+#·&ÜìøÏ πø+Á<ä+ Ä+Á<Ûë yêfi¯fl≈£î ‘<· Tä |]ü #s· á ˝À ñkÕàìj÷· jT· ÷ìe]‡{,° jT· ÷ìe]‡{° ø±˝CÒ Ÿ eT<‹›ä dTü +Ô ~. Bìï eTq+ n&TÉ ø¶ √yê*. áeT<´äÛ ‘T· \ds¬” &¶ç $6 q÷´dtÄ|tò Äs‡ºY n+&é k˛w˝ü Ÿ ôdH’ ‡é e÷J Á|ìæ ‡|˝ü Ÿ, Ábıˆˆ ø.Ó eT<TäÛ d÷ü <HäÛ é #Ûêq˝Ÿ #·s¡Ã˝À bÕ˝§Z+≥÷ Ç\T¢ n\ø£>±H˚ |ü+&ÉT>∑ ø±<äT, ñeTà&çs¬ &,¶ç n&àç ìÁùd{º yÏ é kÕ|º tò ø±˝CÒ Ÿ Ä|tò Ç+&jç ÷· (mmddt ◊æ ) e÷J &s¬’Ó øsº£ Y sê»<Ûëì nq&É+˝À #ê˝≤ ù|N ñ+~, ‘Ó\+>±D yê<äT\T dü+ãs¡&܈ˆ >ö‘·yéT |æ+π>¢, dæj·÷dü‘Y y˚TH˚õ+>¥ &Ó’¬sø£ºsY »V”≤s¡TB›Hé n© |ü&Ü*‡q nedüs¡+ ˝Ò<äT nì #Ó|üŒ&É+˝À ns¡∆+ ñ+~. Bìï bÂs¡U≤Hé, {Ï$$ yÓ’dt Áô|dæ&Ó+{Ÿ Áo<ÛäsYsêyé <˚XŸbÕ+&˚, k˛wü˝Ÿ @øϺ$dtº düe÷»+ Á|ü•ï+#ê*. Hêj·Tø£‘·«+ Á|ü•ï+#ê*. n+‘˚ ø±ø£ sê»<Ûëì$»jYT ã÷s¡TZ\, ‘·&Éø£eTfi¯fl $y˚ø˘ (‘Ó\+>±D Væ≤düºØ kıôd’{°), n© nH˚~ n_Ûeè~∆ #Ó+~q q>∑s¡+ ø±yê*‡q nedüs¡+˝Ò<äT. |ü]bÕ\qñB›Hé nHê‡Ø.... ‘·~‘·s¡T\T eø£Ô\T>± bÕ˝§ZHêïs¡T. kÂø£sê´\T ñ+fÒ#ê\T. ø±ã{Ϻ yêfi¯flqT sê»<Ûëìì yêfi¯fl q>∑sê\˝À ô|≥Tøº √eTì #bÓ ÕŒ*. n+‘ø˚ ±ø£ ôV≤’ Á<ëu≤<é ñeTà&ç sê»<ëÛ ì #jÓ T· ´&+É 60 dü+ˆˆ\T>± ‘Ó\+>±D Á|ü»\T #˚düTÔqï b˛sê≥+ H˚|ü<∏ä´+˝À e\¢ ‘Ó\+>±D sêÁcÕºìøÏ sê»<Ûëìì kı+‘·+>± ìs¡ísTT+#·T≈£îH˚p˝’… 30e ‘B˚ q ø±+Á>¬ dt e]ÿ+>¥ ø$£ T{° yêsT¡ 10õ˝≤\¢ ‘√ ≈L£ &qç n~Ûø±s¡+ ˝Ò≈£î+&Ü #˚XÊs¡T. ø±ã{Ϻ ‘Ó\+>±D Á|ü»\T, Hêj·T≈£î\T,‘\Ó +>±DqT Çe«&ÜìøÏ ˇø£ rsêàq+ #X˚ ÊsT¡ . n<˚ rsêàHêìï nø√㺠sY |]ü XÀ<≈äÛ î£ \T, |]ü o\≈î£ \T, yT˚ <ëÛ e⁄\T, C@Ò d\” T, y~˚ ø\£ T, d+ü |÷üò \T3q j·T÷|”@ Á|üuÛÑT‘·« πø_HÓ{Ÿ ≈£L&Ü ÄyÓ÷~+∫+~. á ¬s+&ÉT n+‘ê C≤Á>‘∑ >Ô· ± 10 õ˝≤\¢ ô|’ d+ü |Pü sí¡ V≤ü ≈î£ ÿ\‘√ ≈L£ &qç ‘\Ó +>±DrsêàHê\T ≈£L&Ü ôV’≤Á<ëu≤<éqT ñeTà&ç sê»<Ûëì>± 10 dü+ˆˆ\T sêÁcÕºì¬ø’ b˛sê&Ü*. ôV’≤Á<ëu≤<éqT s¡øÏå+#·Tø√yê*. m+<äTø£+fÒñ+≥T+<äì ù|s=ÿHêïsTT. u≤Û s‘¡ <· X˚ +¯ ˝À n‘´· +‘· ˝≤; #ù˚d Xø¯ ÔÏ ñqï~ Ç<]›ä ˝À ˇøs£ T¡ de” ÷+Á<äÛ ô|≥Tºã&ç<ës¡T\T. ø±´_HÓ{Ÿ H√{Ÿ˝À ñqï n+XÊ\qT |ü]o*ùdÔ, yÓTT<ä≥ ø±eTHéø±´|æ≥˝Ÿ nH˚ |ü<ëìï, ‘·sê«‘· 4(3) ù|sê˝À C≤sTT+{Ÿ ø±´|æ≥˝Ÿ eTs=ø£ $wjü T· +: ˇøy£ |’Ó ⁄ü yêfifl¯ øsÏ êsTT<ësT¡ ¢ n+≥÷H˚ sø¡ Då£ \TnH˚ |ü<ëìï yê&Üs¡T. ø±eTHé nH˚|ü&ÉT Ç<ä›s¡T ñ|üjÓ÷–+#·T≈£îH˚ ÇkÕÔeT+≥THêïs¡T. s¡ø£åD\‘√ ≈£L&çq øÏsêsTT<ës¡T Ç+{ÏH˚ ‘·eT<ä+neø±X¯+ ñ+≥T+~. C≤sTT+{Ÿ nqï|ü&ÉT qTyÓ«+‘√ H˚q+‘˚ nH˚ {≤s¡T C≤Á>∑‘·Ô. p;¢Væ≤˝Ÿ‡ <ä+<ë\T #·÷ùdÔ eTq≈£î Ä+Á<Ûä ô|≥Tºã&çneø±X¯+ ñ+≥T+~. n<˚ Vü≤≈£îÿ ne⁄‘·T+~. Bìï eTq sê»ø°j·T <ësT¡ \ d+ü dÿü è‹ nse∆¡ Te⁄‘T· +~. ø±ã{ºÏ eTq+ eT∞fl $_qÛ ï |<ü ‘∆ä T· ˝À¢Hêj·T≈£î\T |ü]o*+#ê*. b˛sê≥+ #Ój·÷´*. n+‘˚ø±ø£ ñ<√´>∑ $wüj·÷\˝À ≈£L&Ü 9(6) ù|sê˝À ‘Ó\+>±D á ø±s¡´Áø£eT+˝À {°ÄsYd” #ÛÓ’s¡àHé myéT. y˚<ä≈£îe÷sY, &ç|æ¬s&ç¶,sêh+˝À (ø=‘·Ô sêh+˝À) ø±yê*‡q ñ<√´>∑T\ ø£+fÒ ‘·≈£îÿe ñ<√´>T∑ \T ñ+fÒ Ä+Á<ÁäÛ|<ü X˚ Ÿ sêh+˝À qT+∫ rdTü ø√yê* nì ù|s=ÿHêïsT¡ . {Ï. Á|üuÛ≤ø£sY, #·+<ë sêeTT\T yÓTTˆˆyês¡T bÕ˝§ZHêïs¡T. <ä‘Ó\+>±D ñ<ä´eT+˝À ñ<√´>±\ düeTdü´ Á|ü<ÛëqyÓTÆ+~. ñ<√´>∑neø±XÊ\T <äø£ÿ&É+˝Ò<äT. $XÊ˝≤+Á<Ûä˝À ñ<√´>∑T\ <√|æ&û »]–+~. qe+ãsY - 2013 20

–]»q+kÕVæ≤r k˛|ü‹ kÕ+düÿè‹ø£ j·÷Á‘·>√+&ÉT>∑÷&Ó+˝À <ä+&Ü] Á||ü ü+Nø£s¡D |ü&É>∑ ˙&É Ç+ø± >√+&ÉT>∑÷&Ü\≈£î |ü⁄sê>∑ kıÁ<ä #˚kÕÔs¡T. nø£ÿ&É me\÷ bÕ´+{Ÿ\T y˚dæø√s¡T, ∫qï |æ˝≤¢&çøÏ ≈£L&É <√‘T· \T e÷Á‘y· T˚ ø≥£ T≈º î£ +{≤sT¡ . ‘\· ≈î£ ‘|· Œü ìd]ü >± sT¡ e÷\T #T· ≥Tº˝Ò<äì|ædüÔ+~. y˚TeTT ªkÕVæ≤r k˛|ü‹µ>±fi¯fl+ ø£Ø+q>∑sY qT+∫ á ≈£î+{≤s¡T. ‘·\≈£î s¡Te÷\T <√‹‘√ Ä&Ée\¢≈£î eT≈£îÿb˛>∑T\T, bı&ÉeT<Ûä´q Ä~˝≤u≤<é õ˝≤¢ ñ≥÷ïs¡T <ä>∑Zs¡˝Àì qsê‡|üPsY(_) >√+&ÉT yê{Ï >√ã>∑\ Ns¡\T <Ûä]kÕÔs¡T.>∑÷&Ó+≈£î b˛sTTq+ø£ e÷≈£î ns¡ú+ nsTT´+~. <ädüsê BbÕe[ eT<Ûä´q&ç>√+&ÉT Á|ü»\T »s¡T|ü⁄ø=H˚ kÕeT÷Væ≤ø£ kÕ+düÿè‹ø£ Ä<Ûë´ ‹àø£ Ç˝≤ s√»+‘ê Ä eP] #ê$&É eTT+<äT Ä≥bÕ≥\T q&ÉTkÕÔsTT.ñ‘·‡yê\qT #·÷ùd+<äT≈£î ø£Ø+q>∑sY qT+∫ ªkÕVæ≤rk˛|ü‹µ ãè+<ä+ Vü‰s√àìj·T+ ‘·ã˝≤ nqï kÕ+Á|ü<ëj·T yêsTT<ä´ |ü]ø£sê\T ñ+(nqïes+¡ <y˚ +˚ <sä ,Y q>T∑ q÷]XK‚ s,Y ø+£ <Tä ≈L£ ] n+»jT· ´, >±CÀE {≤sTT ø±ì eTq+ kÕ<Ûës¡D+>± #·÷dæq<ëìø£Hêï _Ûqï+>± ø±kÕÔHê>∑uÛÑ÷wüD+) yÓ[flq+. Á|ü|ü+Nø£s¡D dü+düÿè‹ Ç+ø± yÓTÆ<ëq ÁbÕ+ ô|<ä›>± ñ+{≤sTT.y˚T+ #·÷dæq á >∑TkÕ‡&ç <ä+&√s¡ ãè+<ä+˝À eT‘ê\≈£î n+{Ïq+‘·>± n≥M ÁbÕ+‘ê\≈£î n+≥˝Ò<äT. >√+&ÉT &Ü* ∫‘·TÔ, kÕj·T+ u§»®, eT&Ü* eTs¡T¢, ô|+<√s¡T ‹s¡T|ü‹, eT&Ü$–]»qT\ ªm‘YeTkÕsY <ä+&Ü]µ nH˚ |ü+&ÉT>∑qT ‘·+&É ‘·+&É yÓTT‘·Ô+ ãT\«+‘Y sêe⁄, eT&Ü* fÒ≈£î, ≈£î&ç$T‘Y ñqqïX¯´‘Y\T ñHêïs¡T.#˚dæ≈£î+≥~. n~ ˇø£ kÕeT÷Væ≤ø£ kÕ+düÿè‹ø£ ñ‘·‡e+. Ä |ü+&ÉT>∑#·÷ùdÔ >√+&ÉT kÕ+düÿè‹ $wüj·÷\T ns¡ú+ ne⁄‘êsTT. >√+&ÉT –] Ä eP]˝À mes√ ˇø£s¡T á Ks¡TÃqT uÛÑ]kÕÔs¡ì yês¡T ‘Ó*»qT\T yÓTT‘êÔìøÏ yÓTT‘·Ô+ ø£fi≤ø±s¡T˝Ò. Ä >∑÷&Ó+˝À bÕ≥\T bÕ&Éì bÕs¡T. yê\¢qT #·÷&É&ÜìøÏ yÓ[flq e÷≈£î ÄbÕ´j·T+>± ‘√&=ÿìyês¡T, &Éä|ü yêsTT+#·ìyês¡T, ø√˝≤≥+ y˚j·Tì yês¡T,‘·T&ÉT+ b˛e&É+ ‹]– nsTTb˛sTTq ‘·sê«‘· eTeTà*ï yêsTT<ë´\‘√ Ä≥yÓ÷–+#·ì yês¡T ñ+&És¡T. ãVüQXÊ n+<ä]øÏ nìï ø£fi¯\T e#·TÃ. bÕ≥\‘√ Ä }s¡T ∫e] es¡≈£î e∫à ªsê+ sê+µ nì Ä*+>∑+q+e÷ Ä~˝≤u≤<é õ˝≤¢ j·÷Á‘· n&É$ j·÷Á‘·H˚ nqTuÛÑ÷‹øÏ ˝ÀqT #˚dæø=ì kÕ>∑q+bÕs¡T. Ä }]˝À {Ï$\T m≈£îÿe ø£ìŒ+#·˝Ò<äT.#˚dæ+~. |ü#·Ãì n&É$ eT<Ûä´˝À |üs¡T#·T≈£îqï q\¢ì s√&é HÓ‹ÔMT<ä <ä>∑Zs√¢H˚ Ç+Á<äyÓ*¢ eT+&É\ πø+Á<ä+ ñqï~ ø±ã{Ϻ n+<äs¡T |æ\¢\TbÕ|æ≥ rdæq≥Tº ø£ìŒj·T´e{Ϻ+~. ôV’≤y˚s√&é n+‘·{≤ }s¡ãs¡T¢, Vü‰düº˝Ÿ ¬sdæ&Óì¸j·T˝Ÿ dü÷ÿ˝Ÿ˝À ñ+≥÷ #·<äTe⁄≈£î+≥THêïs¡T. n+‘êÄe⁄\eT+<ä m&É¢ã+&É¢es¡Tdü\T ø£ìŒ+#êsTT. Çy˚$ ø£Ø+q>∑sY õ˝≤¢ Ç+≥Øà&çj·T{Ÿ, &çÁ^ |æ\¢\T ø£ìŒ+#ês¡T. $<ä´|ü≥¢ ÁX¯<ä› m≈£îÿe>∑H˚˝À n+‘·>± ø£ìŒ+#·e⁄. düø£ÿ>∑ ñ≥÷ïs¡T b˛sTT nø£ÿqTï+∫ $TÁ‘·T\ e∫Ã+~. nsTT‘Ó kÕ+Á|ü<ëj·T –]»q dü+düÿè‹ì yês¡dü‘ê«ìïdüVü≤ø±s¡+‘√ 25 øÏ˝ÀMT≥s¡¢ <ä÷s¡+˝Àì qsê‡|üPsY (_) Á>±eT+≈£î ø=qkÕ–+#·&É+ ‘·eT ndæÔ‘ê«ìï ø±bÕ&ÉTø√e&É+ Vü≤]¸+#·<ä>∑Z $wüb˛sTTq+. nø£ÿ&É e÷≈£î Ä >∑÷&Ó+ |üfÒ˝Ÿ eT&Ü$CÀ´‹s¡+, düs¡Œ+#Y j·T+>± e÷≈£î nì|æ+∫+~. yÓTÆ<ëq ÁbÕ+‘ê˝À¢ì –]»qT\ Ä#ês¡≈£î&˚à&é Äq+<äsêe⁄\T ÄVü‰«q+ |ü*øÏ+Á&ÉT. ªm‘·˝Ÿ eTkÕsY <ä+&Ü]µ e´eV‰ü sê\T d+ü dÿü èrøs£ D¡ #+Ó <Tä ‘T· HêïsTT. yê\¢ $yêV‰ü \T <e˚ ⁄\T,¢|ü+&ÉT>∑ n+fÒ @&ÉT>∑Ts¡T –]»qT\T ª<ä+&Ü]µøÏ Bø£å rdæ≈£î+{≤s¡T. |ü+&ÉT>∑\T, |ü⁄{Ϻq s√E\T ≈£L&Ü Á|ü<Ûëq Ádüe+‹˝À ø£*‡b˛j˚Te\¢‘√H˚ kÕ+düÿè‹ø£ yÓ’uÛÑe+ ñ+≥~. yê\¢ HÓ‹ÔMT<ä HÓeT©ø£∑\ {À|æ $<+äÛ >± »sT¡ |⁄ü ≈î£ +≥THêïsT¡ ø±ì n&$É ˝À ñ+&˚ Ä~yêd\” T e÷Á‘+·n+<ä+>∑ n\+ø£]+‘·ã&ç ñ+≥~. q&ÉTeTT≈£î õ+ø£ #·s¡à+, #˚‹˝À @e÷Á‘·+ Ç‘·s¡T\ ªbı&ɵ n+≥≈£î+&Ü ‘·eT dü+düÿè‹, |ü]s¡øÏå+#·Tªs√ø£˝Ÿµ, ø±fi¯fl≈£î >∑C…®\T ¬s>∑\T¢>∑\T¢ X¯ã›+#˚kÕÔsTT. yÓT&É\ |üPdü\T ø√e&É+ ø£ìŒdüTÔ+~.s¡ø£s¡ø±\sTT ñ+{≤sTT. XË’e dü+Á|ü<ëj·T+˝≤>∑ y˚X¯<Ûës¡D ñ+≥~ø±ì ªVæ≤+<äT‘·«µ yêdüø£+ ø£ìŒ+#·<äT. Á|ü‘˚´ø£yÓTÆq ÄVü‰s¡´+, ô|<ä› ø£Ø+q>∑sY ªkÕVæ≤r k˛|ü‹µ düè»qø±s¡T\ ãè+<ä+ Ç{°e\&É|ü ≈£L&É ñ+≥~. B+‘√ >√+&ÉT dü+Á|ü<ëj·T ^‘ê\≈£î nqT Ä~˝≤u≤<é õ˝≤¢˝Àì ªCÀ&ÓHé|òü÷{Ÿµ ø=eTs¡+;Û+ düú\+qT Ä‘·sê«‘·>∑TD+>± #·T≥÷º ‹s¡T>∑T‘·T \j·T‘·àø£+>± qè‘·´+ #˚kÕÔs¡T. Ä &ÉãT“ á ª<ä+&Ü]µ j·÷Á‘·qT ‘·\ô|{Ϻ+~. Á|ü‹HÓ˝≤ kÕ+düÿè‹ø£ kÕVæ≤‘·´X¯ã›+ Ä ‘·T&ÉT+ yÓ÷‘·, ø±fi¯fl >∑C…®\‘√ yê‘êes¡D+ n+‘· n<äT“¤‘·+ n<ä´j·T´ j·÷Á‘·\ #˚j·÷\H˚ dü+ø£\Œ+‘√ ªk˛|ü‹µ Äs¡ZHÓ’CŸ ne⁄>± ñ+≥~. Ç˝≤ Ä @&ÉT>∑Ts¡T Bø£åã÷ìq yêfi¯ó¢ @&ÉTs√E\T }s√¢ ‘·T+~. ‹s¡>∑&É+ <ë«s¡H˚ sê‘·\≈£î |üP‘·\≈£î e÷≥\≈£î nìï+{Ïø°|ü+&ÉT>∑ #˚dæ≈£î+{≤s¡T. nq+‘·s¡+ á ãè+<ä+qT |üø£ÿ }] yês¡T ˇø£ Á|ü>∑‹ø±s¡ø£+>± ñ+≥T+<äH˚ uÛ≤eq‘√ ø£+<äT≈£L] n+»j·T´ÄVü‰«ìùdÔ nø£ÿ&çøÏ yÓfi¯fl‘·s¡T. ‹]– Ä eP]˝À Ç˝≤H˚ Á|ü<äs¡Ùq\T q>∑Tq÷] X‚KsY\ Áb˛‘ê‡Vü≤+‘√ Ç~ ìs¡+‘·s¡+ q&ÉTdüTÔ+~.ÇkÕÔs¡T. me¬s’q yê\¢ ªm‘YeTkÕsYµ n+fÒ <˚e⁄ìï ø√]ø£ ø√s¡T≈£î+fÒn~ rsê\ì á |üP»\T #˚kÕÔs¡ì yê\T¢ ‘Ó*|æ+Á&ÉT. Ä ‘·sê«‘· Ä~yêd”\ |ü+&ÉT>∑qT n<Ûä´j·Tq+ #˚j·T&ÜìøÏ b˛sTTq e÷≈£îÁd\Ô” T ≈L£ &Ü \jT· ã<+›ä >± >T∑ kÕ‡&ç bÕ≥T bÕ≈î£ +≥ &Ü´H‡é \T #k˚ ÕsÔ T¡ , n+<äT˝ÀH˚ eTTì– ‘˚* Ä |ü+&ÉT>∑qT dü+‘√wü+>± nq«sTT+#·Tø=ì|æ\¢\T ô|<ä›\T n+‘ê ø£*‡ >∑T+Á&É+>± ì\ã&ç s¡ø£s¡ø±\ &Ü´Hé‡\T Äq+~+∫q+. Ç<ä+‘ê ˇø£s√E j·÷Á‘·. b˛j˚T|ü&ÉT ø±s¡T˝À eTT#·Ã≥T¢ e÷≥\T e#˚Ã|ü&ÉT bÕ≥\T.. ô|<Ó›–*yês¡+>∑ b˛sTT qe+ãsY - 2013 eT<Ûä´sêÁ‹ es¡≈£î Ç+&É¢\¢qT #˚s¡T≈£îqï+. `nqïes¡+ <˚e+<äsY, bò˛Hé: 9440763479 <ä 21

es¡Ôe÷q+Ä~Û|ü‘·´+, <√|æ&û, ô|≥Tºã&ÉT\eTT<äT› _&˚¶ düyÓTÆø£´ ñ<ä´eT+ Á|ü‘˚´ø£ ‘Ó\+>±D sêÁwüº+ ø£\ HÓs¡y˚πs düeTj·T+ ÄdüqïyÓTÆq|ü⁄Œ&É˝≤¢ d”e÷+Á<Ûä H˚‘·\T @<√ ˇø£ n&ɶ+øÏ düèwæº+#·&É+ ÄqyêsTTr>±e÷]+~. ‘êC≤>± á H˚‘·\T ìs¡«Væ≤düTÔqï ªdüyÓTÆø£´ ñ<ä´eT+µ ≈£L&Ü á ø√e≈£î #Ó+~+<˚ n+≥÷ ‘Ó\+>±D düe÷»+ nÁ|üeT‘·Ô+>± ñ+&Ü*‡q nedüsêìï $e]düTÔHêïs¡T kÕe÷õø£ ø±s¡´ø£s¡Ô m.q]‡+Vü‰¬s&ç¶ düyÓTÆø±´+Á<Ûä yê<äT\T yê>±∆q+ #˚dæq≥T¢ ª$XÊ˝≤+Á<Ûä˝À $uÛÑ»q ÄbÕ\ì eTTK´eT+Á‹ πø+Á<ëìøÏ ˝ÒK\T |ü+|ü⁄‘·T+fÒ ‘\Ó +>±D eT+Á‘T· \T Áù|øøå£ £ bÕÁ‘· eV≤æ dTü HÔ êïsT¡ . eTs√y|’Ó ⁄ü de” ÷+Á<äÛÁ|Cü ≤sê»´+µ @sŒ¡ &˝É <Ò Tä . kÕe÷Hê´+Á<äÛ Á|»ü \ bı≥\º T>={ºÏ ≈L£ &uÉ {… qºÏ y˚T<Ûëe⁄\ nã<ä∆|ü⁄sê‘·\T, MT&çj·÷ #êqfi¯¢<ë&ç X¯è‹$T+∫ sê>±qô|≥Tºã&ç‘√ ‘Ó\+>±DqT ø=\¢>=fÒº d”e÷+Á<Ûä ô|‘·Ô+<ës¡¢ sê»´y˚T |ü&ÉT‘·T+fÒ eTq ø±+Á¬>dt Hêj·T≈£î\T Á|ü‹|òüT{Ï+#ê*‡+~ b˛sTT@sŒ¡ &+ç ~. dyü TÓ øÆ ±´+Á<äÛ ñ<´ä eT+ m{≤¢ »sT¡ >T∑ ‘T· +<√, mesT¡ q&|ç dæ Tü Ô ~yêfi¯ø√s¡T C…’Á‘·j·÷Á‘·\T #˚j·T&É+ ‘Ó\+>±D Á|ü»˝À¢ $düàj·T+Hêïs√, m+<äT≈£î q&ç|ædüTÔHêïs√ »>∑yÓT]–q dü‘·´+. >∑‘· ◊<äTqïs¡ ø£*–düTÔqï~.<äXÊu≤›\T>± ‘Ó\+>±D Á|ü»\T, Á|üC≤dü+|òü÷\T, Vü≤≈£îÿ\ dü+|òü÷\T,Á|üC≤kÕ«$Tø£ ãT~∆ Je⁄\T ‘Ó\+>±D ÁbÕ+‘· $|üø£å|ü≥¢, |”&Éq|ü≥¢ ø±+Á¬>dt ‘·‘·+>∑+ Ç{≤¢ ñ+fÒ eTs√ yÓ’|ü⁄ #·+Á<äu≤ãT düeT>=+‘Ó‹Ô e÷{≤¢&ÉT‘·÷H˚ ñHêïs¡T. $<ë´s¡Tú\T Ms√∫‘·+>± |ü&ÉT‘·÷, Hê´jT· + ù|sT¡ ‘√ ãdTü ‡ j÷· Á‘\· T, &©çÛ ˝¢ À B≈\å£ T, ;C|Ò ” n~cÛ Õq˜ +‘√˝Òdü÷Ô, <ä>±|ü&ÉT‘·÷ ìs¡+‘·s¡+>± ñ<ä´$Tdü÷ÔH˚ ñHêïs¡T. ÁbÕD≤\T sêjT· u≤sê\T, eT‹Áu$ÑÛ T+∫q e÷≥\T $dàü jT· + ø*£ dZ Tü qÔ ï$. ÄjT· qn]Œd÷ü HÔ ˚ ñHêïsT¡ . Çyêfi¯ ‘\Ó +>±D Á|»ü \≈î£ de” ÷+Á<äÛ sê»´ d«ü u≤Û u≤<Ûä @$T{À? me]ø° ns¡ú+ø±<äT. ‘Ó\+>±D≈£î kÕqT≈£L\+>± ˝ÒKe+, <äTsêàs¡Z+ ø={§º∫Ãq≥T¢ ø£ìŒdüTÔqï~. _&ɶ*ï ø√˝ÀŒsTTq ‘·\T¢\T Ç∫Ãq n+≥&TÉ , sêÁwºü $u»ÑÛ q bÕ|+ü n+≥&TÉ . sê»øj° T· \_ø› =s≈¡ e· T _&\¶É d«ü |ïü + m|ü &H’Ó ê kÕø±se¡ Te⁄‘T· +<y˚ ÷Ó qì m<Tä sT¡ #÷· dTü Ô k˛ìj·÷ sêÁcÕºìï $uÛÑõdüTÔqï<ä+≥&ÉT. Ç+‘·≈£î ˙e⁄ $uÛÑ»q≈£îHêïsT¡ . ø±˙ de” ÷+Á<äÛ bÕ\øe£ sê\Z ≈î£ Á≥˝À ‘\Ó +>±D ø\£ |*üò +∫qf¢Ò nqT≈£L\e÷? e´‹πsø£e÷? n+fÒ H√s¡T ô|>∑£\<äT. $uÛÑ»q n+fÒ|òü*+∫ e÷j·TeTe⁄‘·Tqï~. 1969˝À #ÓHêï¬s&ç¶ $Á<√Vü≤+, Äs¡T eTVü‰|üsê<ÛäeTqï≥T¢, Á|ü|ü+#·+ eTTì–b˛‘·Tqï≥T¢, düeTTÁ<ë\T ñdü÷Á‘ê\ ≈£îÁ≥, 2009 &çX¯+ãsY 9 qeTàø£ Á<√Vü≤+ MT<äT>± 2013 b˛Œ+– Á|fiü j¯ ÷· \T edTü qÔ ï≥T¢ HêHê j÷· ^ #d˚ Tü qÔ ï&TÉ . ˙\T,¢ ì<TäÛ \T,p˝…’ 30 d”&Éã÷¢´d” Á|üø£≥q e∫Ã+~. nø√ºãsY 3q ¬ø_H˚{Ÿ H√≥T ø=\Te⁄\T, eqs¡T\T ø=\¢>={Ϻ+~ yêπfi¢. Ç+‘·ø±\+ <√#·T≈£îqï~e∫Ã+~. eT+Á‘·T\ ãè+<ä+ @s¡Œ&ç+~. eT∞¢ nœ\|üø£å düe÷y˚X¯+ yêfi‚¢, ‘Ó\+>±D MT<ä ô|‘·Ôq+ #˚dæ+~ yêfi‚¢. düyÓTÆø£´ sêÁwüº+˝À ‘Ó\+n+≥THêïs¡T. Ä ‘·sê«‘· @eTe⁄‘·T+<√ sêuÀj˚T ø±\y˚T #ÓbÕŒ*. >±D ÁbÕ+‘êìøÏ Ç∫Ãq Vü‰MT\T HÓs¡y˚s¡Ãø£b˛e&É+ e\¢H˚ düeTdü´ ‘˝· ‹… +Ô <ìä , #d˚ Hæ ê y÷Ó kÕìøÏ m|Œü {ø¬Ï H’ ê Á|»ü \ ‹sT¡ >T∑ u≤≥T ‘|· Œü <ìä ‘Ó\+>±D sêÁwüº @sêŒ≥T qT+&ç yÓqTø£≈£î b˛j˚T~ ˝Ò<ä+≥÷H˚ ˇ|üø√e*‡q bÕ\≈£î\T ‘·eT ‘·|ü\≈£î Á|ü»\qT ã*#˚düTÔHêïs¡T.πø+Á<äHêj·T≈£î\T ‘·˝Àrs¡T e÷{≤¢&ÉT‘·÷ >∑+<äs¡>√fi¯+ düèwæºdüTÔHêïs¡T. Çø£ MT <√|æ&ûì, ô|‘·ÔHêìï uÛÑ]+#·˝Ò+, düVæ≤+#·˝Ò+, eTeTà*ï y˚Ty˚Twæ+&˚ e÷≥\≈£î ~–«»j·Tdæ+>¥ e÷≥\≈£î bı+‘·q ≈£î<äs¡≥+ ˝Ò<äT. bÕ*+#·T≈£î+≥+, e÷ eqs¡T*ï y˚Ty˚T yê&ÉT≈£î+≥+, 1956 qe+‘Ó\+>±D Á|üø£≥q, ‘Ó\+>±D H√≥T, eT+Á‘·T\ ãè+<ä+ @sêŒ≥T ãsT¡ ˝À de” ÷+Á<‘äÛ √ $©qyTÓ qÆ ‘\Ó +>±DqT M&BÉ dæ sêÁw+ºü @sêŒ≥Tˇø£ e+ø£ »s¡T>∑T‘·÷ ñ+fÒ n<˚ &Ûç©¢ |”sƒ¡+ e\¢ Çø£ÿ&É eTTK´eT+Á‹ #j˚ ÷· \ì $©q+ eTsT¡ ~q+ qT+#˚ ‘\Ó +>±D Á|»ü \T b˛sê&TÉ ‘T· HêïÄ≈£î≈£î n+<ä≈£î+&Ü b˛ø£≈£î <=s¡ø£ ≈£î+&Ü s√Eø√ nã<ä∆+ e÷{≤¢&ÉT s¡qï~ #ê]Á‘·ø£ dü‘·´+.‘·T+{≤s¡T. ‘Ó\+>±D @sêŒ≥TqT düeT]ú+∫, ª‘Ó\+>±Dô|’ @<√ ˇø£ìsjí¡ T· + rdTü ø=eTàì, @ ìsjí¡ T· yTÓ HÆ ê yT˚ eTT n~cÛ Õq˜ es+Z¡ n;cÛ Õìº øÏ 1956 qe+ãsY˝À düyÓTÆø£´sêÁwüº+ @s¡Œ&çq ‘·s¡Tyê‘· @ø£≥Tºã&ç ñ+{≤eTµì Á|üø£{Ï+∫q eTTK´eT+Á‹ |üP]Ô>± j·T÷ ≥sYï ˇø£ÿs√C…’Hê düeTHê´j·T+ >∑T]+∫ Ä˝À∫+#êsê? Äs¡∫ ^ô|{ϺHêrdüT≈£îHêïs¡T. $˝Òø£s¡¢ düe÷y˚XÊ\T ô|{Ϻ ns¡∆s¡Væ≤‘·+>±, u≤<Ûä´‘· <√|æ&û e÷Hê sê? y˚sêŒ≥Tyê<ä+ |ü⁄{Ϻ+<˚ bÕ\≈£î\ <√|æ&û eT÷\+s¡Væ≤‘·+>± }Vü≤\≈£î ¬sø£ÿ\T ‘√&É– nb˛Vü≤\qT n\+ø£]+∫ qT+∫. Ms¡T Ç|ü&ÉT e*¢+#˚ düeTHê´j·T+ bÕ{Ï+∫ ñ+fÒ Á|ü‘˚´ø£d”e÷+Á<Ûä Á|ü»˝À¢ uÛÑj·÷\T q÷]b˛dü÷Ô, ‘êqT eTTK´eT+Á‹>± ñ ‘Ó\+>±D Ä˝À#·q ‘·˝…‘˚Ô~ ø±<äT. sêÁwüº $uÛÑ»q e\¢ Á|ü»\T+&É>± sêÁwüº $uÛÑ»q »s¡T>∑<äì, ‘Ó\+>±D _\T¢qT nôd+;¢˝À qwüºb˛‘ês¡≥! »\j·TT<ë∆\T »s¡T>∑T‘êj·T≥! ìC≤ìøÏ d”e÷+Á<Ûä˝Àz&çkÕÔeTì d”e÷+Á<Ûä Á|ü»˝À¢ ~+|ü⁄&ÉT ø£fi¯¢+ ÄX¯\T πsπø‹ÔdüTÔHêïs¡T. ì]à+∫q #ê˝≤ ÁbÕC…≈£îº\T $T>∑T\T ˙{Ï ˝…ø£ÿ\ô|’ Ä<Ûës¡|ü&çqy˚.22 qe+ãsY - 2013

es¡Ôe÷q+á ÁbÕC≈… î£ \º ≈î£ ìøs£ »¡ ˝≤\T Çe«≈î£ +fÒ <ë&ç #k˚ ÕeÔ Tì u~… ]+#≥· + 1956 ‘s· ê«‹ ø±\+˝À 14 sêÁcÕ\º T q÷‘q· +>± @sêŒø±<ë Ç~! ˙{Ï πø{≤sTT+|ü⁄\ ˝…ø£ÿ\T ‘˚\Ã{≤ìøÏ ì|ü⁄DT\T ˝Òsê? ≥T nj·÷´sTT. Ä sêÁcÕº\ düeTdü´\T |ü]cÕÿs¡+ nsTTqfÒ¢»\d+ü |÷üò \T |ìü øsÏ êyê? <√|&æ øû Ï n+^ø]£ ùdHÔ ˚ Hê´jT· + »]–q{≤.º ‘\Ó +>±D, de” ÷+Á<äÛ deü Td´ü \T |]ü cÕÿs+¡ ne⁄‘êsTT. ‘&˚ Üñ<√´>∑T\≈£î Hê´j·T+ »s¡>∑<ä≥! Á|üuÛÑT‘·« ñ<√´>±\ $wüj·T+˝À n˝≤¢ ˇøÿ£ f.Ò Ç|Œü {Ï <ëø± nÁøe£ T+>± ˙{ìÏ ‘s· *¡ +∫q≥T¢ìã+<qäÛ \ yT˚ søπ¡ neø±XÊ\T+{≤sTT. Ç|Œü {øπÏ nHê´jT· +>± Á|uü TÑÛ ‘«· Çø£ MT<ä≥ ‘·s¡*+#·&É+ kÕ<Ûä´+ ø±<äT. kÕ>∑sY, lXË’\+ñ<√´>±˝À¢ ñqïyêπs ø±ø£ yê] |æ\¢\T ≈£L&Ü ‘Ó\+>±Dyês¡T>± ˝≤+{Ï ÁbÕC≈… î£ \º T s¬ >÷∑ ´˝≥Ò Ø uÀsT¡ \¶ <ë«sê ˙{ìÏ $&TÉ <\ä|]ü >D∑ +Ï |ãü &qç |ü &TÉ nHê´jT· + me]øÏ »sT¡ >T∑ ‘T· +<√ yêsπ #bÓ ÕŒ*. #k˚ ÕsÔ TT. ‘\Ó +>±D @sŒ¡ &‘ç ˚ »\<√|&æ û ||ü ü \T ñ&øÉ e£ qï~ôV’≤<äsêu≤<é˝À MT&çj·÷, dæìe÷, $<ä´, yÓ’<ä´ s¡+>±˝À¢ |üP]Ô |ü≥Tº e÷Á‘·+ ì»+.d”e÷+Á<ÛäT\<˚. ø±s√Œπs{Ÿ dü+düÿè‹‘√ ø√{≤¢~ s¡÷bÕj·T\Tø=\¢>=&ÉTÔHêïs¡T. n]ºø£˝Ÿ (3), n]ºø£˝Ÿ 356, n]ºø£˝Ÿ 358, n]ºø£˝Ÿ 371&ç ô|’Hê |æ∫Ãsê‘·\T #·÷düTÔ+fÒ qy√«düTÔqï~. Mfi¯¢ uÛ≤e<ë]Á<ä´+ uÛÑ$ d”e÷+Á<Ûä bÕ\ø£ esêZ\ <√|æ&û |”&Éq\ dü«uÛ≤yêìï ns¡ú+ #˚düT wü´‘YÔ˝À mìï ∫≈£îÿ\T ‘ÓdüTÔ+<√? Ç+‘· uÛ≤e <ë]Á<ä´+ ñqïyêfi¯óflø√≈î£ +&Ü, ‘\Ó +>±D≈î£ »]–q nHê´j÷· ìï |]ü >D∑ ˝ÀøÏ rdTü ø√≈î£ +&Ü Çìï nã<ë\› T e÷{≤&¢ y˚ êfió¯ ,¢ ÇHï˚ dæ øè£ Á‹eT nb˛V‰ü \qT Á|#ü ês+¡ ˝Àde” ÷+Á<äÛ ãT~J∆ e⁄\T kÕ«s|ú¡ sü ¡ sê»øj° T· HêjT· ≈î£ \ nÁøe£ T d+ü bÕ<qä ô|&TÉ qÔ ï yêsT¡ , y˝˚ ≤~ ø√≥¢ nÁøe£ ÷dTü \Ô T ≈L£ &d˚ Tü ≈î£ qïyêsT¡ e÷Á‘y· T˚\≈î£ sø¡ Då£ øe£ #+· >± ñ<´ä $T+#&· +É nHê´jT· +, nssú¡ V¡ ≤æ ‘+· , nÁ|Cü ≤ d”e÷+Á<Ûä Á|ü»\≈£î, düyÓTÆø£´ ìHê<ëìøÏ Hêj·T≈£î\T ø±e≥+ ‘Ó\T>∑TkÕ«$Tø£+. ôV’≤Á<ëu≤<é ªj·T÷{°µ #˚ùdÔ d”e÷+Á<Ûä Á|ü»\ ñbÕ~Û, ˙{Ï Á|»ü \≈î£ ì»+>± u≤Û sy¡ T˚ . M]øÏ #]· Á‘· ‘*Ó jT· <Tä , d+ü dÿü è‹ n+‘ø· +£ fÒdüeTdü´\T |ü]cÕÿs¡+ ne⁄‘êj·÷? 1956 ‘·sê«‹ ø±\+˝À 14 ‘Ó*j·T<äT, e÷{≤¢&˚ e÷≥˝À¢ sêùd sê‘·˝À¢ n˙ï nã<ë›\ì ‘Ó*dæHêsêÁcÕº\T q÷‘·q+>± @sêŒ≥T nj·÷´sTT. Ä sêÁcÕº\ düeTdü´\T |ü] Á|»ü \T $+≥THêïs+¡ f,Ò |Áü ‹ø\£ T #<· Tä e⁄‘T· Hêïs+¡ fÒ »q+ |≥ü ¢ C≤*cÕÿs¡+ nsTTqfÒ¢ ‘Ó\+>±D, d”e÷+Á<Ûä düeTdü´\T |ü]cÕÿs¡+ ne⁄‘ê y˚düTÔqï~.sTT. ‘&˚ Ü n˝≤¢ ˇøÿ£ f.Ò Ç|Œü {Ï <ëø± nÁøe£ T+>± ˙{ìÏ ‘s· *¡ +∫q≥T¢Çø£ MT<ä≥ ‘·s¡*+#·&É+ kÕ<Ûä´+ ø±<äT. kÕ>∑sY, lXË’\+ ˝≤+{Ï ÁbÕC… ‘Ó\T>∑Tyês¡+‘ê ˇπø sêÁwüº+˝À ñ+&Ü\ì n&ɶ>√\T &çe÷+&é‘√≈£îº\T ¬s>∑÷´˝Ò≥Ø uÀs¡T¶\ <ë«sê ˙{Ïì $&ÉT<ä\ #˚kÕÔsTT. ‘Ó\+>±D ôV’≤<äsêu≤<é y˚~ø£>± ìsêVü‰s¡ Bø£å n+≥÷ Vü≤+>±e÷ düèwæº+∫q@s¡Œ&ç‘˚ »\<√|æ&û |ü|ü\T ñ&Éø£eqï~ e÷Á‘·+ ì»+. #ÓHÓ’ï ‘·$Tfi¯ »>H∑ ,é ôV≤’ <sä êu≤<˝é À dyü TÓ øÆ ´£ sêÁw+ºü ù|sT¡ ‘√ duü \ÑÛ T ô|≥&º +É <ë«sêHê&ÉT˝À ñ+~. u…+>∑Tfi¯SsY ø£sêï≥ø£˝À ñ+~. eTT+u…’ eTVü≤sêÁwüº˝À düyÓTÆø£´ yê<ä+ ã©j·T+>± ñqï<äì #·÷ù| Á|ü#êsêìøÏ j·T‹ï+#ês¡T.ñ+~. ôV’≤Á<ëu≤<é ‘Ó\+>±D˝À ñ+~. #ÓHÓ’ï, u…+>∑Tfi¯SsY, eTT+u…’˝À ‘q· ‘√ bÕ≥T ‘q· ÁbÕ+rjT· T\‘√ bÕ≥T nìï ÁbÕ+‘ê\ yêsT¡ dyü TÓ øÆ ´£‘Ó\T>∑T yêfi¯ófl ø=\Te⁄\T #˚düTÔqïfÒ¢ ôV’≤Á<ëu≤<é˝À d”e÷+Á<ÛäT\T Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸH˚ ø√s¡T≈£î+≥THêïs¡ì #Óù|Œ Á|üj·T‘·ï+ #˚XÊs¡T. düyÓTÆø£´ø=\Te⁄\T #˚düTø√e#·TÃ. X¯+U≤sêe+ ù|s¡T‘√ ôV’≤<äsêu≤<é q&çu§&ÉT¶q düe÷y˚X¯+ @sêŒ≥T #˚dæq »>∑Hé á düe÷y˚XÊìøÏ ‘Ó\+>±D qT+∫ ˇø£ÿs¡+fÒ ˇø£ÿ]ì d”m+ <äs¡Ùø£‘·«+˝À ôdô|º+ãsY 7q ôV’≤Á<ëu≤<é˝À ªªùdyé Ä+Á<Ûä ≈£L&Ü ÄVü‰«ì+#·˝Ò<äT. Ç~ Äj·Tq düyÓTÆø£´yê<ä+˝Àì ˝ÀbÕ\qTÁ|<ü X˚ Ÿµµ ù|sT¡ ‘√ m˝Ÿ_ùd&º jç T· +˝À de” ÷+Á<äÛ mHJé y√\T ìs«¡ V≤æ +∫q m‹Ô#·÷|ü⁄‘√+~. X¯+U≤sêe+ y˚~ø£ô|’ »>∑Hé, Äj·Tq bÕغ H˚‘·\TdüuÛÑ ‘Ó\+>±Dô|’ <ä+&Éj·÷Á‘·>±H˚ kÕ–+~. J‘ê\ ø=s¡≈£î ø±<äT, nã<ë›\T n\y√ø£>± |ü*øÏ yê{Ï |ü⁄Hê<äT\ô|’ düyÓTÆø£´ ñ<ä´e÷ìïJ$‘ê\ ø=s¡≈£î ñ<ä´eT+ #˚düTÔHêïeT+≥Tqï @|”m˙®y√\T, ñbÕ<Ûë´ q&ùç| jT· ‘êïìøÏ ‘sÓ ˝¡ bÒ ÕsT¡ . >T∑ ]$+<ä –+» ‘q· q\Tô|sT¡ ><∑ qä ï≥T¢j·TT\T me] J$‘ê\ ø=s¡≈£î ñ<ä´eT+ #˚XÊs√ $eTs¡ÙHê‘·àø£ »>∑Hé ‘·q Á|üdü+>∑+˝À k˛ìj·÷, #·+Á<äu≤ãT, øÏs¡DY\ô|’ $eTs¡Ù\TÄ‘·à|ü]o\q #˚düTø√yê*. n+<ä]ø£+fÒ |òüTqT&ÉT Ä#·+≥ eT\¢qï >∑T|æŒ+#ês¡T.nqï≥T¢ |ü\T düuÛÑ˝À¢ ÄXÀø˘ u≤ãT eT‹˝Òì e÷≥\T, n+Vü≤ø±s¡|ü⁄e÷≥\T Äj·Tq ãT~∆ V”≤q‘·≈£î ì<äs¡Ùq+ ‘·|üŒ $»„‘·≈£î ø±<äT. s÷¡ .200 ø√≥T¢ KsT¡ Ãô|{ºÏ 1600 ãdTü ‡\T, 18 Á|‘ü ´˚ øs¬£ fi’ ¢¯ <ë«sêm<äT{Ï yêìï neùV≤fi¯q #˚dü÷Ô, #·T\ø£q #˚dü÷Ô Äj·Tq e÷{≤¢&çq d”e÷+Á<Ûä qT+&ç »Hêìï s¡|æŒ+∫ ôV’≤Á<ëu≤<é˝À X¯+U≤sêe düuÛÑqTe÷≥\T Çs¡TÁbÕ+‘ê\ Á|ü»\ eT<Ûä´ e÷qdæø£ $uÛÑ»qqT ô|+#êsTT ìs¡«Væ≤+#ês¡T.‘·|üŒ düyÓTÆø£´+>± ñ+&Ü\qï yê<äq≈£î @ e÷Á‘·+ uÛÑ÷$Tø£ ˝Ò≈£î+&Ü#X˚ ÊsTT. n+‘ø˚ ±<Tä dyü TÓ øÆ ´£ yê<+ä ˝Àì &=\‘¢ H· êìï, Ä~|Û ‘ü ´· Á|eü è‹ìÔ , 1955˝À sêÁwºü dyü TÓ øÆ ´£ ‘· ø√d+ü |<ü Mä ‘ê´>+∑ #d˚ qæ eTTK´eT+Á‹<√|&æ <û ësT¡ \≈î£ n+≥ø±>π <fiä ≤Ø‘‘· ê«ìï ‘\Ó +>±D deü ÷»+ eTT+<Tä ã÷s¡TZ\ sêeTø£ècÕísêe⁄ ù|s¡TqT uÀ&ÉT>∑T\ sêeTø£ècÕísêe⁄ nì,q>∑ï+>± Á|ü<ä]Ù+∫q≥¢sTT+~. kÕ+düÿè‹ø£ ◊ø£´‘· ˝Ò≈£î+&Ü, uÛÖ‹ø£ n˝≤>π ôV≤’ Á<ëu≤<é ùd{º Ÿ $eTTøÔÏ HêjT· ≈î£ &TÉ , d+ü |Tüò d+ü dÿü sÔ¡ e÷&bÉ Õ{Ï◊ø´£ ‘· kÕ<´äÛ + ø±<qä ï Ç+–‘· C≤q„ +˝øÒ b£ ˛e&+É XÀ#˙· jT· +. ‘*Ó k˛, Vü≤qà+‘·sêe⁄ ù|s¡TqT eT+&ÉbÕ{Ï Vü≤qà+‘·>±, Á|üeTTK s¡#·sTT‘·,‘*Ó jT· ø√ de” ÷+Á<äÛ kÕ<ëÛ sD¡ Á|»ü \T, eT<´äÛ ‘s· >¡ ‹∑ ãT~J∆ e⁄\T bÕ\ø£ #]· Á‘ø· ±sT¡ &TÉ , ‘\Ó +>±D y‘’Ó ê[≈î£ &TÉ , >√˝§ÿ+&É |Áü ‹ø£ e´ekÕ|ú ≈ü î£ &TÉesêZ\ ≈£îÁ≥˝À uÛ≤>∑kÕ«eT´eTe⁄‘·T+&É&É+ ˇø£ #ê]Á‘·ø£ $cÕ<ä+. dTü se¡ s+¡ ù|sT¡ qT ôd‘’ +· d]ü >± |\ü Tø˝£ øÒ £ b˛e&+É eø\Ô£ nC≤H„ êìøÏ qe+ãsY - 2013 23

es¡Ôe÷q+ì<äs¡Ùq+. n˝≤π> Á|üeTTK ø£eT÷´ìdüTº Hêj·T≈£î&ÉT, ‘Ó\+>±D ÄHê&ÉT Ä+Á<Ûä sêÁwüº+ @s¡Œ&çq 24 >∑+≥˝À¢ eTÁ<ëdüTkÕj·TT<Ûä¬s’‘ê+>∑ b˛sê≥jÓ÷<ÛäT&ÉT sê$ Hêsêj·TD ¬s&ç¶ì sê$ qT+∫ U≤∞ #˚sTT+#ês¡T. <ë+‘√ ø£s¡÷ï˝Ÿ˝À >∑T&Üsê\˝Àø=+&Ü˝Ÿsêe⁄ Ms¡ ‘\Ó T>T∑ yê<+ä ˝≤+{Ï mH√ï bı>&∑ \ÔÉ ‘√ Á|kü Õ$Ô +∫q ø±sê´\j·÷\T q&ÉT|ü⁄ø√e*‡e∫Ã+~. n|üŒ{Ï qT+#˚ düs¡«eø£Ô\T ôV’≤<äsêu≤<éô|’ eTeTø±s¡+ ô|+#·T≈£îHêïeTì #ÓãT‘·÷H˚.. düeTè~∆>± ñqï ôV’≤Á<ëu≤<é q>∑s¡+ô|’ <äèwæº kÕ]+#ês¡T.eTs√yÓ’|ü⁄ ôV’≤<äsêu≤<éqT ‘êy˚T n_Ûeè~∆ #˚XÊeTì.. d”e÷+Á<ÛäT\T Á|üuÛÑT‘·« uÛÑ÷eTT\T, eø˘Œ¤ uÛÑ÷eTT\T, düπsŒ¤U≤dt uÛÑ÷eTT\TôV≤’ <sä êu≤<é ˝≈Ò î£ +&Ü @ e÷Á‘+· ã‘ø· C£ ≤\sì¡ .. Ç+‘ø· ±\+ ôV≤’ <sä ê ø±CÒXÊs¡T. n+<äTπø ôV’≤Á<ëu≤<éqT ªj·T÷{°µ #˚j·÷\+≥Tu≤<éqT, ‘Ó\+>±DqT m˝≤ |”*Ã|æ|æŒ #˚dæ+~ »>∑Hé ˇø£ÿ e÷≥˝À Hêïs¡T. nkÕ<Ûä´|ü⁄ ø√]ø£\T e÷qTø=ì yÓqTø£ã&ɶÁbÕ+‘ê\,düŒwüº+ #˚XÊs¡T. Á|»ü \ deü Td´ü \ |]ü cÕÿs+¡ ø√d+ü ñ<´ä $TùdÔ Á|»ü \≈î£ yT˚ \T »s¡T>∑T‘·T+~. sêÁwüº KC≤Hê≈£î 60 XÊ‘·+ Ä<ëj·T+ ôV’≤<äsêu≤<é qT+∫ düeT≈L£ sT¡ ‘T· +~ ø±ã{ºÏ Çøÿ£ &ç qT+∫ m˝≤ yfiÓ ≤\¢ qï~ »>H∑ é $+‘· yê<qä . kÕ>∑T‘·Tqï rs¡TqT, ‘=+<äs¡bÕ≥TqT Á|ü•ïdü÷Ô Á|ü<ÛëqeT+Á‹øÏ, sêÁwüºôV’≤<äsêu≤<é ˝Ò≈£î+fÒ ‘êeTT ã‘·Tø£C≤\eTì, d”e÷+Á<Ûä˝À ø£˙dü+ |ü‹øÏ ˝ÒK\T |ü+|æ, d”e÷+Á<Ûä Á|ü»\ düeTdü´\ô|’ ø=Hêïfi¯ó¢>± Äj·Tqñ<√´>T∑ \≈î£ J‘+· ≈L£ &Ü Ç#T· Ãø√˝eÒ Tì #|Ó Œü &+É <ë«sê ôV≤’ <sä êu≤<,é ãVæ≤s¡+>∑+>± #˚düTÔqï yê<äq\qT |ü⁄qs¡T<ëÈ{Ï+#·≥+‘√ bÕ≥T‘\Ó +>±D ô|’ »]–q <√|&æ ìû ÄjT· q Á<TäÛ Mø]£ +#êsT¡ . duü ˝ÑÛ À bÕ˝§qZ ï sêC≤´+>∑+, dü+Á|ü<ëj·÷\T bÕ{Ï+#·≥+ ˝Ò<äì Äπøå|æ+ #ês¡T.yê]˝À ø±˙, y˚~ø£ô|’ Hêj·T≈£î˝À¢ ø±˙ ‘Ó\+>±D sêÁcÕºìï Ä|ü>∑\eTqï $XÊ«d+ü møÿ£ &Ü øì£ |+æ #˝· <Ò Tä . $u»ÑÛ q Ä|&ü ÜìøÏ b˛sê&TÉ ‘T· Hêï de” ÷+Á<äÛ ø±+Á>¬ dt Á|Cü ≤Á|‹ü ì<TäÛ \T mìïkÕsT¡ ¢ &©çÛ ¢ Á|<ü øä DåÏ \TeTì #ê≥Tø√e&Üìπø á düuÛÑ ìs¡«Væ≤+∫q≥Tº ø£ì|æ+∫+<˚ ø±˙ #d˚ Hæ ê yê]˝À øì£ |+æ #~˚ sê»øj° T· u$ÑÛ w´ü ‘ôY|’ nuÁÑÛ <‘ä · ‘|· Œü ø=‘>Ô· ±<ëìï Ä|ü&ÜìøÏ ‘·eT e<ä› ñqï Á|üD≤[ø£ ø±˙ m‘·TÔ>∑&É ø±˙ @MT $ì|ædüTÔqï yê<äq ˇø£ÿ{° ˝Ò<äT. ákÕ] sêÁwüº|ü‹ô|’ ÄX¯ ô|≥Tº≈£îì#Ó|üŒ˝Òø£ b˛j·÷s¡T. ‘Ó\+>±D Á|ü»\qT HêJ ôd’q´+>± n_Ûe]í+∫, Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ $uÛÑ»q≈£î $wüßí#·Áø±ìï n&ÉT¶y˚j·T>∑\ @¬ø’ø£ e´øÏÔ MTπsá duü ÑÛ ‘\Ó +>±Dô|’ »]|qæ <+ä &jÉ ÷· Á‘>· ± ‘e· T≈î£ ‘êyT˚ y\Ó &¢ +ç #T· ≈î£ q+≥÷ Á|üDuŸeTTKØ®ì y˚&ÉT≈£îHêïs¡T. Ä ‘·<äT|ü] &Ûç©¢˝ÀH˚ e⁄qïHêïs¡T. sêÁwüº $uÛÑ»qqT n&ÉT¶≈£îH˚+<äT≈£î nìï <äX¯˝À¢ b˛sê≥+ >∑es¡ïsYqT, n≥T ‘·sê«‘· ~–«»jYTdæ+>¥qT ø£\TdüT≈£îì $qïbÕ\T#k˚ ÕeÔ Tì, n~ |*üò +#ø· b£ ˛‘˚ e#Ã˚ mìïø˝£ À¢ ªeTqyT˚ 30 d≥” T¢ >¬ *∫µ $ì|æ+#·T≈£îHêïs¡T. mH√ïkÕs¡T¢ Ç<˚yê<äq\T $qï ~–«»jYTdæ+>¥dyü TÓ øÆ ´£ ‘q· T ã\|]ü #˚ Á|<ü ëÛ q eT+Á‹ì mqTï≈î£ +<ëeTì eTTø±sÔ TT+|⁄ü ìs=à Vü≤e÷≥+>±, ªªsêÁwüº $uÛÑ»q ‘·<∏ä´+ nqï yêdüÔe+‘√ eTT+<äTÇ#êÃs¡T. ∫e]øÏ Ç~ d”e÷+Á<ÛäT\T ôV’≤<äsêu≤<é˝À »s¡T|ü⁄≈£îqï MTs¡T düe÷<Ûëq|ü&É+&ç. Ä $wüj·T+ Á|ü»\≈£î #Ó|üŒ+&ç. yê]M&√ÿ\T düuÛÑ˝≤ á düuÛÑ e÷]b˛sTT+~. düeTdü´\≈£î |ü]cÕÿsê\T dü÷∫+#·+&ç. ˝Ò<ë MT ÇwüºyÓTT∫Ãq≥T¢ #˚düTø√+&çµµ nHêï s¡ì yês¡Ô. ‘Ó\+>±D @sêŒ≥T≈£î sêC≤´+>∑ Á|üÁøÏj·TqT ‘·«s¡>± |üP]Ô#˚ùd|ìü ˝À ìeT>ï∑ yTÓ qÆ V≤ü À+eT+Á‹‘«· XÊK, Ç+<Tä ≈î£ d+ü ã+~+Û ∫q XÊK\ øsÏ D¡ ≈Y î£ e÷ss¬Y &,¶ç #+· Á<uä ≤ãTHêjT· T&TÉ , »>H∑ yé ÷Ó V≤ü Hs¬é &¶ç M]˝ÀôdÁø£≥Ø\‘√ nø√ºãsY 25q düe÷y˚X¯+ ìs¡«Væ≤+∫+~. ‘Ó\+>±D mes¡T @ ø√D+ qT+∫ e÷{≤¢&çHê n+<äT˝À |üPdü˝À¢ <ës¡+˝≤sêÁwüº @sêŒ≥T˝À Ç$T&çe⁄qï $$<Ûä düeTdü´\ô|’ ‘·eT ìy˚~ø£\qT øì£ |+æ #~˚ ø˙£ d+ü mìïø\£ esø¬¡ H’ ê sêÁwºü $u»ÑÛ q Á|Áü øjÏ T· qT Ä|≥ü yT˚ .qe+usY 5 Hê{øÏ Ï deü T]Œ+#ê\ì V≤ü À+XÊK ø±s´¡ <]ä Ù nì˝Ÿ >√kÕ«$T øÏs¡DY≈£îe÷sY¬s&ç¶ n~ÛcÕºqesêZìï ~Ûø£ÿ]düTÔHêïs¡ì, n‘·ìô|’ y˚≥Tdü+ã+~Û‘· ø±s¡´<äs¡TÙ\qT Ä<˚•+#ês¡T. qe+ãsY 7e ‘˚Bq »]π> ‘·|üŒ<äì, nedüs¡yÓTÆ‘˚ sêÁwüº|ü‹bÕ\q $~ÛkÕÔs¡ì, eTTK´eT+Á‹ H˚‘·èeT+Á‘T· \ãè+<+ä deü ÷yX˚ +¯ yê{ìÏ |]ü o*+∫ ‘>· T∑ d÷ü #q· \T #d˚ Tü +Ô ‘«· +˝À de” ÷+Á<äÛ ø±+Á>¬ dt HêjT· ≈î£ \T ø=‘Ô· ÁbÕ+rjT· bÕغ ô|&‘É êsì¡~. yê{Ï Á|üø±s¡+ eTTkÕsTT<ë _\T¢≈£î s¡÷|üø£\Œq »s¡T>∑T‘·T+~. |]ü |]ü $<ëÛ \ yê´U≤´‘\· T u≤Û cÕ´\T #ãÓ T‘T· HêïsT¡ . sêÁw|ºü ‹ü , Á|<ü ëÛ ìøÏqe+ãsY e÷kÕ+‘·+˝À <ëìï Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ XÊdüqdüuÛÑ≈£î |ü+bÕ\ì, sêdqæ ˝KÒ ˝À¢ nôd+;ø¢ Ï Hs˚ T¡ >± eTTkÕsTT<ë _\T¢ ø±≈î£ +&Ü, eTT+<Tä >±&çôd+ãsY˝À _\T¢≈£î bÕs¡¢yÓT+≥T ÄyÓ÷<ä+ bı+<ë\ì πø+Á<ä+ rsêàq+ |+ü |æ d+ü Á|<ü ëj÷· \qT bÕ{+Ï #ê\ì eTTK´eT+Á‹ ø√sêsT¡ .|ü≥Tº<ä\‘√ e⁄qï≥T¢ düŒwüºeTe⁄‘·÷+~. á $wüj·T+˝À eTTK´eT+Á‹ Ç+‘·≈£îeTTqTù| ~–«»jYTdæ+>¥≈£î 2014 kÕs¡«Á‹ø£ mìïø£\≈£îeTT+<˚ ‘Ó\+>±D sêÁwüº+ yêdüÔ$ø£ |òæsê´<äT #˚XÊs¡T. n+<äTe\¢ á ˝ÒK˝À¢ ø=‘·Ô>± ªª~Ûø±ÿs¡yÓ÷ - ‹s¡T>∑TeTe⁄‘T· +<ìä Á|<ü ëÛ qeT+Á‹ #H’Ó ê qT+∫ ‹]– sê>±H˚ |Áü ‹ø\£ yê]‘√ u≤{Àµµ ˝<Ò ìä u≤Û w´ü + #ùÓ|ŒyêsT¡ ˝øÒ b£ ˛˝<Ò Tä . nsTT‘˚ »>H∑ yé ÷Ó V≤ü Hs¬é &¶ç$XÊ«dü+ e´ø£Ô+ #˚j·T≥+ >∑eTHês¡Ω+. ªX+¯ U≤sêyêìøµÏ eTT+<Tä s√E á ˝KÒ \T |+ü |≥ü +, yê{ìÏ |Áü ‹ø\£ ≈î£ $&TÉ <\ä #j˚ T· ≥+ eP´V‰ü ‘à· øy£ T˚ qì,, »>H∑ ìé $T+∫q dyü TÓ øÆ ´£ yê<Tä \+ ‘Ó\+>±D sêÁwüº @sêŒ≥T¬ø’ eTTkÕsTT<ë _\T¢qT ‘·j·÷s¡T#˚ùd ‘êy˚Tqì d”e÷+Á<Ûä Á|ü»\≈£î dü+πø‘ê\T |ü+|ü≥y˚T yê{Ï Á|üjÓ÷»q~X¯˝À πø+Á<ä Vü≤À+XÊK e&çe&ç>± n&ÉT>∑T\T y˚k˛Ô+~. @<√ˇø£ eTì uÛ≤$+|üã&ÉT‘·Tqï~.$<+äÛ >± $u»ÑÛ q Á|Áü øjÏ T· qT ÄbÕ\qï ~+|⁄ü&TÉ øfi£ +¢¯ ÄX‘¯ √ de” ÷+Á<äÛø±+Á¬>dt Hêj·T≈£î\T &Ûç©¢˝À mπøÿ>∑&É|ü ~π>>∑&É|ü>± Á|üj·T‘êï\T ‘\Ó +>±D ñ<´ä eT HêjT· ≈î£ \ô|’ »]|qæ Á|uü TÑÛ ‘«· <eä Tq ˙‹MT<,ä#˚düTÔHêïs¡T. yê]øÏ <äqTï>± eTTK´eT+Á‹ sêÁwüº $uÛÑ»q Á|üÁøÏj·T24 qe+ãsY - 2013

es¡Ôe÷q+eqsT¡ \ eT[+¢ |⁄ü $<ëÛ Hê\ MT<ä ìs+¡ ‘s· +¡ ‘\Ó +>±D Á|»ü \T b˛sê&TÉ sêÁwüº KC≤Hê≈£î 60 XÊ‘·+ Ä<ëj·T+ ôV’≤<äsêu≤<é qT+∫‘·THêïs¡T. ‘Ó\+>±D @sêŒ≥T‘√HÓ’Hê HÓ‘·TÔ{Ï b˛sê{≤\T #˚ùd <äX¯ düeT≈£Ls¡T‘·T+~ ø±ã{Ϻ Çø£ÿ&ç qT+∫ m˝≤ yÓfi≤¢\qï~ »>∑HédüeTdæb˛‘·T+<äì Ä•+#ês¡T. $+‘· yê<äq. ôV’≤<äsêu≤<é ˝Ò≈£î+fÒ ‘êeTT ã‘·Tø£C≤\eTì, d”e÷+Á<Ûä˝À ø£˙dü+ ñ<√´>∑T\≈£î J‘·+ ≈£L&Ü Ç#·TÃø√˝ÒeTì $∫Á‘·y˚TeT+fÒ ˇø£yÓ’|ü⁄ eTTK´eT+Á‹, eTs√ yÓ’|ü⁄ Á|ü<Ûëq Á|ü‹ #Ó|üŒ&É+ <ë«sê ôV’≤<äsêu≤<é, ‘Ó\+>±D ô|’ »]–q <√|æ&ûì|üø£å+ {°&û|”, eT<Ûä´˝À d”e÷+Á<Ûä≈£î ‘êH˚ ø±uÀj˚T eTTK´eT+Á‹qH˚ »>∑Hé Á<ÛäTMø£]+#ês¡T. düuÛÑ˝À bÕ˝§Zqï yê]˝À ø±˙, y˚~ø£ô|’Ä‘·à$XÊ«dü+‘√ yÓ’mdtÄsY d”|” H˚‘· »>∑Hé\T eT÷&ÉT <ës¡T˝À¢ |üj·T Hêj·T≈£î˝À¢ ø±˙ ‘Ó\+>±D sêÁcÕºìï Ä|ü>∑\eTqï $XÊ«dü+ìd÷ü Ô ‘˝Ó +>±D e´‹sπ ø‘£ ˝· À dyü TÓ øÆ ´£ yTÓ Æ kÕ>T∑ ‘T· HêïsT¡ . ‘q· ≈î£ e´‹sπ mø£ÿ&Ü ø£ì|æ+#·˝Ò<äT. ø£&ÉT|ü⁄˝À ñÁø√X¯+ ø£ø£ÿ&Éy˚T ‘·|üŒ sêÁwüºø£+>± {°&û|”-ø±+Á¬>dt eTTsƒê ø£{≤ºj·T+{≤s¡T yÓ’mdt »>∑Hé, »>∑Hé≈£î $uÛÑ»q Ä|ü>∑*π> ø±s¡´Áø£eT+ n+≥÷ @MT #Ó|üŒ˝Òø£b˛j·÷s¡T.ø±+Á¬>dt≈£î eT<Ûä´ s¡Vü≤dü´ ˇ|üŒ+<äy˚T<√ ñ+<ä+{≤s¡T #·+Á<äu≤ãT.‘Ó˝+>±D e´‹πsø£‘·˝À e÷Á‘·+ eTT>∑TZs¡÷ ˇø£ÿfÒ. Ä|ü⁄#˚j·T>∑\eTqï ìsê<Ûës¡yÓTÆq ÄX¯‘√ ∫e]<ëø± }πs>∑T‘ês√ ˝Òø£ d”e÷+Á<ÛäÁbÕ+‘· ñ‘·Ôsê+Á<Ûä sêj·T\d”eT yÓqTø£u≤≥T, q÷‘·q es<¡ ä u≤~‘Û T· \ |sü êeTsÙ¡ ≈î£ lø±≈î£ fi+¯ õ˝≤¢ y[Ó q¢ #+· Á<uä ≤ãT sê»<Ûëì ìsêàD+ ˝≤+{Ï düeTdü´\qT eT+Á‘·T\ ãè+<ä+ eTT+<äT≈£îHêjT· T&TÉ , esê¸\T - es<¡ \ä ‘√ u≤<&äÛ TÉ ‘T· qï Á|»ü \qT Ä<Tä ø√e≥+˝À rdTü ø¬ [¢ Hê´jT· yTÓ qÆ |]ü cÕÿsê\ ø=s≈¡ î£ øè£ w#æ k˚ ÕsÔ √ ‘\˚ Tà ø√e\d+æ ~ÁX¯<ä∆#·÷|üì Á|üuÛÑT‘·«+ sêÁwüº $uÛÑ»q≈£î düe÷#êsêìï πø+Á<ëìøÏ yêsπ . s¬ +&eÉ e÷sêìZ ï m+#T· ≈î£ +fÒ |˝üò ≤Hê |]ü cÕÿsê\T kÕ~+Û #êeTì|ü+|ü≥+˝À ìeT>∑ïyÓTÆ+<äì ì+~+#ês¡T. $uÛÑ»q Á|üÁøÏj·TqT n&ÉT¶ Á|ü»\≈£î #Ó|ü≈£îH˚ neø±X¯eTHêï \_ÛdüTÔ+~. ˝Òø£b˛‘˚ ~yêø£sY¬s&ç¶≈£îH˚+<äT≈£î ø√s¡Tº≈£î yÓfi≤¢\ì ø±+Á¬>dtyês¡T Ä˝À∫düTÔ+&É>± yê]øÏ Ä yê≈£îÿ ªÁ|ü»\ qT+&ç <ä÷s¡eTe⁄‘êeTqï~µ ì»+#˚dæq yês¡e⁄‘ês¡T!neø±XÊìï Çe«≈î£ +&Ü {.Ï &.ç |æ HêjT· ≈î£ &TÉ , m+.m˝Ÿ.m. |jü ÷· ´e⁄\πøX¯yé eTT+<˚ düTÁ|”+ø√s¡Tº˝À πødüT <ëK\T #˚XÊ&ÉT. Bìô|’ ‘Ó\+>±D ø±+Áπ>dt bÕغ >∑‘· #·]Á‘·qT #·÷dæq|ü⁄&ÉT ‘Ó\+>±D _\T¢qT{Ï&ç|æ Hêj·T≈£î\T ‘·eT nuÛÑ´+‘·sêìï n~ÛHêj·T≈£îìøÏ $qï$+#·T≈£î Äy÷Ó ~+#˚ es≈¡ î£ , <ëìô|’ sêÁw|ºü ‹ü d+ü ‘ø· +£ #d˚ æ H√{ôÏ|’ò #ù˚d es≈¡ î£Hêïs¡T. #·+Á<äu≤ãT nqTeT‹ ˝Ò≈£î+&Ü πøX¯yé πødüT <ëK\T #˚XÊs¡ì ‘Ó\+>±D Á|ü»\+<äs¡T nÁ|üeT‘·Ô+>± ñ+&Ée*‡q nedüs¡+ ñ+~.u≤Û $+#˚ ne÷jT· ≈î£ \T á sêÁw+ºü ˝À mes¬ H’ ê e⁄+fÒ yêsT¡ ‘\Ó +>±D n˝≤π> d”e÷+Á<Ûä bÕ\ø£esêZ\ Á|ü‹|òü÷‘·ø£ ñ<ä´e÷ìï z&ç+#·e*‡{°&û|” H˚‘·˝Ò! ‘Ó\+>±D #·]Á‘· ‘Ó*j·Tì sêj·T\d”eT bòÕ´ø£åìdüTº ñ+~. ôV’≤Á<ëu≤<éqT ªj·T÷{°µ #˚j·÷\ì ã&Üø±s=Œπs≥T¢, yê´bÕs¡,d+ü dÿü è‹ Á|‹ü ì~>Û ± |jü ÷· ´|⁄ü\ øπ Xy¯ é e÷qe u≤+ãT˝’… ù|\T‘êeT+f,Ò yêD»Ï ´, d˙æ s+¡ >±\ n~|Û ‘ü T· \T, ]jT· \sº T¡ ¢ rÁe+>± øπ +Á<+ä ô|’ e‹&Ô ç‘·T\dæ ¬s&ç¶ eTs√ bÕ\d”ÔHê neqT+<ä+fÒ, #·+Á<äu≤ãT eTs√ ø£oàsY ‘dÓ Tü HÔ êïsT¡ . ôV≤’ Á<ëu≤<˝é À ñqï Á|»ü \≈î£ , yê] ÄdTü \Ô ≈î£ sø¡ Då£ ˝<Ò ìäø±qT+ <ä+≥÷ e÷{≤¢&ÉT‘·T+fÒ ÄX¯Ãs¡´+ ø£\T>∑ø£ e÷q<äT. Ç˝≤ #|Ó Œü &+É yqÓ Tø£ yê] yê] d«ü Á|jü ÷Ó »Hê\T <ë>T∑ HêïjT· H˚ $wjü ÷· ìïˇø£yÓ’|ü⁄ u…~]+|ü⁄\T eTs√yÓ’|ü⁄ Äs√|üD\T, nã<ë›\T, eÁø°ø£s¡D\T >∑eTì+#ê*. n+<äTe\q ‘Ó\+>±D @sêŒ≥T˝À p˝…’ 30 Hê{ÏkÕ–dü÷ÔH˚ $uÛÑ»q ‘·|üŒ<äì ‘Ó\TdüTÔHêï ;sê\T b˛‘·THêïs¡T. ˇπø Á|üø£≥q˝À ‘˚&ÜeùdÔ πø+Á<ä+ô|’ rÁeyÓTÆq ñ<ä´eT+ #˚j·T&ÜìøÏ ‘Ó\+uÛ≤wü, ˇπø C≤‹ ìHê<ä+‘√ ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆq ñ<ä´eT+ d”e÷+Á<Ûä˝À >±Dyê<äT\T dæ<ä∆+>± ñ+&Ü*. πø+Á<Ûä Á|üuÛÑT‘·« <√s¡DÏ >∑eTìùdÔsê»øj° T· n~|Û ‘ü ´· + ø=s≈¡ î£ »sT¡ >T∑ ‘T· qï ñ<´ä eT+>± e´øeÔ£ Te⁄‘T· qï~. b˛\es¡+ ìsêàD+ e\q ìsê«dæ‘·T\e⁄‘·Tqï Ä~yêd”\ J$‘ê\ø=ìï d+ü <sä ê“\¤ ˝À HêjT· ≈î£ \ e÷≥\T >e∑ TìùdÔ sêÁw+ºü $&bç ˛sTTHê ø+£ f,Ò nÁøe£ T+>± d+ü bÕ~+∫q de” ÷+Á<TäÛ \ ÄdTü \Ô |]ü sø¡ Då£ øπ ÁbÕ<ëÛ|sü ê«˝<Ò Tä ø±˙ ôV≤’ Á<ëu≤<qé T e<Tä \Tø√eT+≥÷, kÕ<´äÛ +>±ì &eç ÷+&é q´‘· ÇdüTÔqï≥T¢ >√#·s¡eTe⁄‘√+~. Á|ü»\ ÁbÕD≤\ ø£+fÒ dü+|üqTï\#d˚ Tü HÔ êïsT¡ . dyü TÓ øÆ ´£ ñ<´ä eT+ ôV≤’ Á<ëu≤<Tä ˝Àì nÁøe£ ÷dTü \Ô |]ü sø¡ Då£ˇø£yÓ’|ü⁄, d”e÷+Á<Ûä˝À sê»ø°j·T n~Û|ü‘·´+ eTs√yÓ’|ü⁄ kÕ>∑T‘·Tqï~. ÄdüTÔ\ s¡ø£åD n+‘· Á|ü<Ûëq+ ø±<äì ñ<ä´eTø±s¡T\T >∑T]Ô+#ê*.<äìC≤ìøÏ Ç+<äT˝À Á|ü»\ @»+&Ü @$T˝Ò<ä÷. ñ<√´>∑T\ ˝…ø£ÿ˝À¢ ‘˚&Ü\T ôV’≤Á<ëu≤<éqT d”e÷+Á<ÛäT\T n_Ûeè~∆ #˚XÊs¡≥, Ç|ü&ÉT ôV’≤Á<ëu≤<ôé|’ #d˚ Tü qÔ ï yê<qä qT 1953˝À eTÁ<ëdTü >T∑ ]+∫ #X˚ ÊsT¡ . ÄHê&TÉ sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·« ñqï‘ê~Ûø±s¡T\T ñ<√´>∑T\ dü+K´ $wüj·T+˝ÀÄ+Á<äÛ sêÁw+ºü @sŒ¡ &qç 24 >+∑ ≥˝À¢ eTÁ<ëdTü qT+∫ U≤∞ #s˚ TT+#êsT¡ . Á|ü‹ dü+<äs¡“¤+˝À ‘·|ü⁄Œ&ÉT ìy˚~ø£\T n+<äCÒdü÷Ô >∑+<äs¡>√fi≤ìï<ë+‘√ øs£ ÷¡ ï˝Ÿ˝À >T∑ &Üsê\˝À ø±sê´\j÷· \T q&TÉ |⁄üø√e*‡e∫Ã+~. ô|+#·T‘·THêïs¡ì ‘Ó\+>±D ñ<√´>∑ dü+|òü÷\ CÒ@d” Hêj·T≈£î\Tn|Œü {Ï qT+#˚ dsü «¡ deü Tè~>∆ ± ñqï ôV≤’ Á<ëu≤<é q>s∑ +¡ ô|’ <èä wºæ kÕ]+ $eT]Ù+#êsT¡ . eT+>fi∑ y¯ ês+¡ (nø√㺠sY 29) ñ<√´>d∑ +ü |÷üò \ C@Ò d”#ês¡T. Á|üuÛÑT‘·« uÛÑ÷eTT\T, eø˘Œ¤ uÛÑ÷eTT\T, düπsŒ¤U≤dt uÛÑ÷eTT\T ø±CÒ H˚‘·\T n‘·´edüs¡+>± düe÷y˚X¯eTj·÷´s¡T. sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«+XÊsT¡ . n+<Tä øπ ôV≤’ Á<ëu≤<qé T ªjT· ÷{µ° #j˚ ÷· \+≥THêïsT¡ . nkÕ<´äÛ |⁄ü Jy√m+≈£î |ü+|ædüTÔqï ñ<√´>∑T\ dü+K´\ $esê\˝À ˝ÀbÕ\Tø√]ø£\T e÷qTø=ì yÓqTø£ã&ɶÁbÕ+‘ê\, Á|ü»\ düeTdü´\ |ü]cÕÿs¡+ HêïjT· ì, n_ÁÛ bÕjT· |&ü Üs¶ T¡ . deü ÷yX˚ +¯ ˝À ñ<√´>∑ d+ü |÷üò \ C@Ò d”ø√dü+ ñ<ä´$TùdÔ Á|ü»\≈£î y˚T\T »s¡T>∑T‘·T+~. #s’Ó à¡ Hé õ.<M˚ Á|kü Õ<,é ôdÁø≥£ Ø »qs˝¡ Ÿ $.lìyêd>t ö&,é ø√ #s’Ó à¡ qT,¢ dæ.$sƒ¡˝Ÿ, ø±s¡+ s¡M+<äsY¬s&ç¶ bÕ˝§ZHêïs¡T. d”e÷+Á<Ûä ø±+Á¬>dt H˚‘·\øÏ~ |üØøå±düeTj·T+. sêÁwüº $uÛÑ»qqTqe+ãsY - 2013 25

ø£<∏ä _#·Ã>±ì ìC≤sTTr ªBbÕe[ ø<£ \ä∏ b˛{° Á|øü ≥£ q #÷· XÊø£ >√|ø” è£ w≈íü î£ ø<£ ä∏ sêj÷· \H˚ $esê\ìï ‘Ó\TdüTø√yê* ø£<ä! nqTø=ì ˝À|ü*øÏ s¡eTàì ªªqTe⁄« Çøÿ£ &É ≈L£ s√õµ nì Ç+{Ï ÄesD¡ ˝À ñqï ∫qïbÕ{Ï ><∑ ›Ó #÷· |+æ ∫+&TÉ .ø√]ø£ ø£*–+~. @<√ ˇø£ ø£<∏ä sêdæ ãVüQeT‹ bı+<ë\ì, |üÁ‹ø£˝À‘·q ù|s¡T #·÷düTø√yê\ì, ø£<∏ë s¡#·sTT‘·>± ø°]Ô bı+<ë\H˚ ø√]ø£ ªªu≤ã÷! >∑<Ó›MT<ä ≈£Ls¡TÃ+&ç H˚H˚+ #Ój·÷´*µµ nHêï&É‘·&ÉT.e÷Á‘·+ e≥eèø£å+˝≤ ô|]–b˛sTT+~. n‘·ìøÏ Ç˝≤+{Ï Á|üø£≥q\T#·÷dæq|ü⁄Œ&ÉT e÷Á‘·y˚T n˝≤+{Ï ø√]ø£ ø£\T>∑T‘·T+~. yÓqTyÓ+≥H˚ ªª@MT #jÓ T· ´qedsü +¡ ˝<Ò Tä . Hq˚ T n&–ç q<ëìøÏ deü ÷<ëÛ q+ #|Ó ⁄üŒø£–‘ê\T eTT+<˚düTø=ì ø£\+ |ü≥Tºø=ì ø£<∏ä sêj·T{≤ìøÏ ñ|ü #ê\TµµÁø£$T+∫+&ÉT. ªª#ùÓ|Ô Hêøπ + edTü +Ô ~ u≤ã÷! u≤>± Äø\£ sTT‘T· qï~. ìqï s¬ +&TÉ ø<£ ä∏ m˝≤ yTÓ T<\ä T ô|{≤˝º À Ä˝À∫+∫+&TÉ . z Hê\T>¬ <’ Tä yê´ø±´\T C≤eTT\qT+&ç ‹s¡T>∑T‘·Tqï. mes¡÷ Ç+‘· eTT<ä› yÓj·T´&É+ ˝Ò<äT.sêd+æ &TÉ . ‹]– #<· Tä e⁄≈î£ qï&TÉ . q#÷ ˝<Ò Tä . Ä yê´ø±´\T ìsêø› DåÏ ´+>± ìqï{ÏqT+&ç ‹s¡T>∑T‘·T+fÒ |ü~ s¡÷bÕj·T\T ≈£L&Ü <=s¡ø£˝Ò<äT.µµø=fÒºdæ eTfi¯è¢ Äπs&ÉT yê´ø±´\T sêdæ+&ÉT. nM q#·Ã˝Ò<äT. ø±–‘ê\T∫+#˚dæ+&ÉT. z |üÁ‹ø£ ‘Ós¡∫ ø£<∏ä #·<äe&É+ ÁbÕs¡+_Û+∫+&ÉT. ø£<∏ä ªªn˝≤>± bÕ|+ü .. dsπü Hq˚ T ˙≈î£ ø&£ TÉ |⁄ü ì+&Ü nqï+ ô|{kºÏ Õ>Ô ±˙ÄdüøÏÔø£s¡yÓTÆq yê´ø±´\‘√ ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆ+~. ÄkÕ+‘·+ #·~$+&ÉT. Ä H˚q&ç–q yê{ÏøÏ $esê\T #ÓbÕÔyê!ø£<∏ä n‘·ì eTqdüT‡≈£î m+‘√ ‘·è|æÔ ø£*–+~. ‘·qT Ç˝≤ m+<äT≈£îsêjT· ˝øÒ b£ ˛‘T· Hêïqì ‘>Ó ∑ Ä˝À∫+∫+&TÉ . m+‘· Ä˝À∫+∫Hê ø±sD¡ + ªª u≤ã÷ H˚qT Äø£*‘√ #·∫Ãb˛‘·Tqï, ø£fi¯ó¢ ‹s¡T>∑T‘·TqïsTT.@$T{À n‘·ìøÏ n+‘·Tã≥º˝Ò<äT. eT∞¢ Á|üj·T‘·ï+ #˚dæ+&ÉT. $»j·T+ n&TÉ >T∑ rdæ n&TÉ >T∑ yj˚ T· &+É ≈L£ &Ü øw£ eºü Te⁄‘T· +~. ø&£ TÉ |⁄üì+&‘ç >˚ ±˙bı+<˝ä øÒ £ $d>πæ dæ ø±–‘ê\T <÷ä s+¡ >± $d]æ ø={ºÏ yê©u≤<é Ä&{É ≤ìøÏ @MT #Ó|üŒ˝ÒqT.µµù|¢ Á>ö+&≈é î£ ãjT· \T<]˚ +&TÉ . >√|ø” è£ wíü õ˝≤¢ |]ü w‘ü Y ôV≤’ d÷ü ÿ˝À¢ |õæò ø˝£ Ÿôd’qT‡ {°#·sY>±, dü«Á>±e÷ìøÏ |ü~ øÏ˝ÀMT≥s¡¢ <ä÷s¡+˝À ñqï ªªnqï+ ô|{ϺkÕÔ>±˙ ‹Hêïø£ H˚q&ç–q yê{ÏøÏ ˙≈£î ‘Ó*dæqø£Ø+q>∑sY˝À @&ÉT dü+e‘·‡sê\qT+&ç |üì#˚düTÔqï&ÉT. dü«+‘· }fiÀ¢H˚ dü+>∑‘·T\T #ÓbÕÔyêµµìyêdü+. s√p ôd’øÏ˝ŸyÓ÷≥s¡T MT<ä e∫Ãb˛‘·T+{≤&ÉT. ªªn≥¢H˚ u≤ãT>±s¡÷!µµ n‘ì· ‘*· <¢ +ä Á&TÉ \≈î£ n‘&· TÉ , n‘ì· ‘s· ê«‘· |Hü ïÓ +&+˚ &≈¢É î£ øe£ \Ä&É|æ\¢\T X‚«‘·, kÕ«‹ »ìà+∫+Á&ÉT. yêfi¯¢≈£î dü«+‘· }fiÀ¢ n+‘·+‘· >√|ø” è£ wíü >ö‘$· Tì se¡ Tàì øπ øπ d+æ &TÉ ÄyTÓ sê>±H˚ ªªM&TÉ Äø*£ ‘√e÷Á‘·y˚T ˙{Ï kÂø£s¡´+ ñqï ¬s+&Óø£sê\ uÛÑ÷$T ñ+~. n‘·ìøÏ qø£qø£˝≤&ÉT‘·Tqï&ÉT. z $düÔ]˝À nqï+ ô|{ϺsTT´µµ nHêï&ÉT.|<ü Vä ‰ü sT¡ d+ü e‘‡· sê\ Áø‘Ï +· yT˚ qe÷eT≈L£ ‘T· sT¡ >ö‘$· T‘√ ô|fis¢¯ TT+~.X«‚ ‘,· kÕ«‹\ ô|[fi¢ ó¯ ¢ njT˚ ´d]ü øÏ yêfi¢¯ ≈î£ ≥T+ã+ n|⁄üŒ\ bÕ\sTT+~. ªªyê&˚+ eTq #·T≥ºe÷ ≈£Ls¡TÃ+&Éu…{Ϻ $düÔ]˝À nqï+ e&ç¶+∫Ä n|ü⁄Œ\T rs¡TÃ&ÜìøÏ >√|”ø£èwüí u≤<Ûä´‘· eVæ≤+∫ eT÷&ÉT dü+e‘·‡sê ‹qeTì #Ó|üŒ&Üìøϵµ z ø£+¬ø&Éqï+ yêì CÀ˝…˝À y˚kÕÔ>±˙ MTs¡T\˝À s¡TD$eTT≈£îÔ\j·÷´s¡T. nsTTHê n‘·ì ‘·*¢<ä+Á&ÉT\T Ç|üŒ{Ïø° yÓ[¢ kÕïq+ #˚j·T+&ç. u≤‘·Ts¡÷eTT˝À y˚&ç ˙fi¯ó¢ ô|{Ϻqµµe´ekÕj·T |üqT\T #˚düTÔ+{≤s¡T. n‘·ìøÏ ˇø£ÿ‘˚ ≈£L‘·Ts¡T l<˚$.|ü<äe ‘·s¡>∑‹ #·<äTe⁄‘·Tqï~. ÄyÓT ùdïVæ≤‘·Tsê\T >±j·TÁ‹ yêfi¯¢ ªªkÕïq+ ‘·sê«‘· #˚kÕÔ>±˙ eTT+<äT H˚qT #Ó|æŒq≥Tº #ÓsTT´µµ nHêïHêqï sêdæq u≤\\ ø£<∏ä |üÁ‹ø£˝À n#·ÃsTT+~. n|üŒ{ÏqT+&ç |üÁ‹ø£ &É‘·qT.n‘ì· eTT+<Tä ≈î£ ‘∫Ó Ã, n‘ì· ì ø<£ ä∏ sêjT· eTì b˛sT¡ ô|{+ºÏ ~ ≈L£ ‘T· sT¡ .≈£L‘·Ts¡T ø√]ø£ y˚Ts¡≈£î ø£<∏ä sê<ë›eTì, eTs√Hê&ÉT ø±–‘ê\T ªª#·*ø±\+ ø£<ä! nì MT ø√dü+ ˙fi¯ó¢ ø±>∑u…{Ϻq. Ä\dü´yÓTÆ‘˚eTT+<˚düTø=ì Ä˝À∫düTÔHêï&ÉT. ˙fió¯ ¢ #˝· ≤]¢ b˛‘êsTT. ‘s· ê«‘· MT Çw+ºü ... eT∞¢ eT∞¢ ˙fió¯ ¢ ø±>u∑ ≥… &º +É Hê e\¢ ø±<äTµµ ªªnj·÷´ _#·Ã>±ìï, @<Ó’Hê <ëq+ #Ój·T´+&Éj·÷´..µµ nqï&ÉT. ªª>ö‘M· T! Hq˚ T #˙· ï{Ï kÕïqyTÓ HÆ ê #k˚ Õ>Ô ±˙ eTT+<Tä Ä _#÷ >±ìøÏ >√|”ø£èwüí Ä˝À#·q\≈£î n+‘·sêj·T+ ø£*–+~. n‘·&ÉT ô|qTïqT nqï+ ô|≥Tºµµø±–‘ê\ MT<ä |&ü d˚ æ CãÒ T˝À ñqï s¬ +&TÉ s÷¡ bÕjT· \ HêD+… ãjT· ≥≈î£rdæ π>≥T e<ä›≈£î yÓ[¢+&ÉT. HêD…+ n‘·ì #˚‹˝À ô|fÒºeTT+<äT n‘·ìøÏ ªªÄ |∫æ Ã|\æ ¢ ø<£ ä∏ sêjT· eTq&yÉ T˚ $T{Ï MTsT¡ <ëìø√d+ü |Pü qTø√e&ÉyÓTs¡T|ü⁄˝≤+{Ï Ä˝À#·q e∫Ã+~. á _#·Ã>±ì ø£<∏äH˚ sêùdÔ y˚T$T{Ï. eT÷&ÉT dü+e‘·‡sê\qT+&ç Á|ü‹ dü+e‘·‡s¡+ @<√ sêdæu≤>∑T+≥T+~ ø£<ä! nqT≈£îHêï&ÉT. ø£<∏ä sêj·÷\+fÒ _#·Ã>±ì |ü+|ædüTÔHêïs¡T. ˇø£ÿkÕ¬s’Hê ãVüQeT‹ e∫Ã+<ë. ø£˙dü+ Á|ü#·Ts¡D bı+~+<ë! Á|ü#·Ts¡D bı+<ë\Hêï, ãVüQeT‹ bı+<ë\Hêï eT+∫ ø<£ ë∏ s#¡ q· H|’Ó ⁄üD´+ ñ+&Ü\+&.ç @ |ìü #j˚ ÷· \Hêï dVü ≤ü »Xø¯ ÔÏ n+{≤sπ n~ ñ+&Ü*. MTs¡T eT+∫ ôd’qT‡ {°#·sY>± ù|s¡T bı+~+Á&ÉT. n~ MT uÀ<ÛäHê HÓ’|ü⁄D´+ ‘Ó\TkÕ! Hê≈£î u§eTà\+fÒ #ê˝≤ Çwüº+. ^j·T &ÜìøÏ Á|jü T· ‘ï· + #d˚ qæ . ^jT· >*∑ >±Hê! Ädøü ÔÏ ñ+&≥É + ys˚ T¡ , dVü ≤ü »Xø¯ ÔÏ ñ+&É≥+ y˚s¡T..µµ26 qe+ãsY - 2013

ø£<∏ä ªªu≤ã÷! Äø*£ ... nqï+ ô|{kºÏ ÕqÔ +fÒ ÄX|¯ &ü ç ñqï...µµ _#÷ >±ì ÄyTÓ Ä n|⁄üs÷¡ |yü TÓ qÆ ñ+>s∑ +¡ rdTü ø=ì øè£ ‘»· ‘„ >· ± e+<äπøø£‘√ >±j·TÁ‹ ñ|üHê´kÕìøÏ n+‘·sêj·T+ ø£*–+~. s¡÷bÕj·T\H√≥T n‘·ì |ü˝…¢eTT˝À y˚dæ+~. ªª>ö‘M· T! <jä ÷· eTsT÷! yêìøÏ nqï+ô|{ºÏ yêì Äø*£ ì #˝· ≤s¢ T¡ Ã.µµ ªªne÷à! e+<ä s÷¡ bÕjT· \ ∫˝s¢ ¡ Hê <>ä sZ∑ ¡ ˝<Ò Tä µµ nHêï&TÉ yê&TÉ .nì nq>±H˚ Çø£ #˚ùd<˚MT ˝Òø£ ÄyÓT z $düÔ]˝À nqï+, Ç+‘·≈£Ls¡, #·{°ï ô|≥Tºø=ì e∫à _#·Ã>±ì eTT+<äT ô|{Ϻ+~. ªªe+<ä s÷¡ bÕjT· \T ˙≈î£ <ëq+>± ÇdTü HÔ êïqT. rdTü ø√µµ n+<ëyTÓ . ªªne÷à! <ä÷ô|’‘·Tqï~. ˙fi¯ó¢ ‘Ó∫à á &Éu≤“˝À bısTT´+Á&çµµ nì ªªHê ˇø£ÿìπø e+<ä s¡÷bÕj·T\T <ëq+ #˚j·T&É+ ø£+fÒ Çø£ÿ&ÉTqïÄ _#·Ã>±&ÉT CÀ˝… qT+&ç ˇø£ bÕ¢dæºø˘ &Éu≤“rdæ H˚\MT<ä ô|{Ϻ+&ÉT. ‘·˝≤ ˇø£ÿ+{ÏøÏ s¡÷bÕsTT, ¬s+&ÉT s¡÷bÕj·T\#=|ü⁄Œq <ëq+>± ÇùdÔÄyÓT ˙fi¯ó¢ ‘Ó∫à &Éu≤“˝Àb˛dæ eT∞¢ |üì˝À ìeT>∑ïyÓTÆ+~. ns¡>∑+≥ n<˚ Hê≈£î Äq+<äeTe÷൵ nHêï&ÉT.‘·sê«‘· uÛÑs¡Ô ø±–‘ê\T |ü≥Tºø=ì ñdü÷s¡TeT+≥÷ ˝ÀìøÏ e∫Ã+&ÉT. ªªn‘·ì ìC≤sTTrøÏ, düVü≤ø±s¡>∑TD≤ìøÏ nø£ÿ&É #·T≥Tº|üø£ÿ\ ñqï ªªìsT¡ ‘ê‡V≤ü +>± ñHêïs¬ +<Tä ≈î£ ? yê&TÉ #|Ó Œæ q<ë+{À¢ ø<£ ë∏ edTü eÔ ⁄ yêfi¯¢+<ä]ø° ÄX¯Ãs¡´+ ø£*–+~.µµ n+≥÷ #Ó|üŒ&É+ eTT–+∫+~.<=s¡ø£˝Ò<ëµµ ˝Ò<äqï≥Tº ‘·\ }|æ u≤‘·Ts¡÷eTT≈£î yÓ[¢ kÕïq+ #˚dæe∫à &ì’Ó +>¥ fãÒ T˝ŸeTT+<Tä ≈L£ sT¡ Ãqï&TÉ . >ö‘$· T nqï+ e&+¶ç ∫+~. ªªÇ+‘·≈£L Ä >√eT‹ mes¡T?µµ nqï&É‘·&ÉT.n‘·qT ‹+≥T+&É>± n+~ >ö‘·$T. ªªH˚qT ˇø£ »]–q dü+|òüT≥q#ÓbÕÔ. #ê˝≤ u≤>± Ä˝À∫+∫ ÁX¯<ä∆>±, z|æø£>± ø£<∏ä sêj·T+&ç. ãVüQ ªªÄ >√eT‹ mes√ ø±<äT H˚H˚! Ä b˛sTTq ñ+>∑s¡+ me]<√ø±<äTeT‹ e÷≥ m˝≤ ñHêï ø˙£ d+ü kÕ<ëÛ sD¡ Á|#ü T· sD¡ ø¬ H’ ê H√#T· ≈î£ +≥T+ Hê<˚µµ n+≥÷ >ö‘·$T b˛sTT <=]øÏq ñ+>∑s¡+ ‘Ó∫à uÛÑs¡Ô #˚‹y˚\T≈£î<ìä Hq˚ T n_ÁÛ bÕjT· |&ü TÉ ‘T· qï.... sêkÕsÔ ê?..µµ n+≥÷ n‘ì· eTTK+ ‘=&ç– n+~ ªªÇ~ Hê≈£î \÷E>± ñ+~. MT≈£î dü]>± ñ+~.˝ÀøÏ #·÷dæ+~. Ç|üŒ{ÏqT+&ç Bìì MTπs <Ûä]+#·+&ç.µµ ªª‘|· Œü ≈î£ +&Ü sêkÕµÔ µ n+≥÷ >√|ø” è£ wíü ñbıŒ+>T∑ ‘T· qï ñ‘ê‡V≤ü +‘√ n<˚ s√E X‚«‘· ‘·q ≈£îe÷s¡T&ÉT ªbÕ&ÉT‘ê rj·T>±µ Áb˛Á>±yéT≈£îªªnsTT‘˚ #Ó|ü⁄Œµµ nqï&ÉT. ôd˝…≈£îº nj·÷´&Éì, ÄyÓT ‘·q nqï>±]øÏ, e~q>±]øÏ bò˛Hé #˚dæ #Ó|æŒ+~. n|ü⁄Œ&ÉT n+~ >ö‘·$T ªª#·÷kÕsê Ç~ MT n\T¢ì >±q >√eT‹ nH˚ j·TTe‹ ˇø£ >∑Ts¡Tyês¡+Hê&ÉT kÕsTTu≤u≤ >∑T&çøÏ ø£fi≤HÓ’|ü⁄D´+ kÕ~Û+∫q $»j·T+. Ä nu≤“sTT eTT+<äT eTT+<äTyÓ[¢+~. <Ó’e<äs¡ÙHêq+‘·s¡+ ãj·T≥≈£î e∫à >∑T&çeTT+<äTqï nsTT<äT eT+∫ >±j·T≈£î&ÉT>± Á|üdæ~∆ bı+<äT‘ê&Éì Hê <äè&ÛÉ $XÊ«dü+.µµ>∑Ts¡T _#·Ã>±fi¯¢≈£î ˇø=ÿø£ÿ]øÏ ˇø=ÿø£ÿ s¡÷bÕsTT, yêfi¯ó¢ |ü≥Tº≈£îqï|ü˝…¢eTT˝À, <ëq+>± |ü&˚dæ >∑ã>∑u≤ Ç+{ÏøÏ e#˚Ãdæ+~. rsê #·÷düT Ä~yês¡+ Hê&ÉT ñ<äj·T+ >√|”ø£èwüí ªyês¡Ôµ ~q|üÁ‹ø£ ø=ì‘Ó∫Ã≈£î+fÒ y˚*øÏ ñ+&Ü*‡q ñ+>∑s¡+ ø£ì|æ+#·˝Ò<äT. Ä ñ+>∑s¡+ ÄyÓT >ö‘·$TøÏ n+<äT˝Àì z u§eTà #·÷|ædü÷Ô ªª#·÷&ÉT >ö‘·MT! eTq kÕ«‹ô|[¢ dü+<äs¡“¤eTT˝À yêfi¯¢ neTàeTà ø=ìô|{Ϻ+~. <ëìì ÇHêïfi¯ó¢ ≈£L‘·Ts¡T ˝≤dü´ ^dæq ∫Á‘·+. u≤>∑T+~ ø£<ä÷!µµ nqï&ÉT.n|ü⁄s¡÷|ü+>± ÄyÓT ø±bÕ&ÉT≈£îqï~. ñqï ¬s+&ÉT ñ+>∑sê\˝À ˇø£ñ+>∑s¡+ b˛sTT+<˚ nì ÄyÓT m+‘√ Äy˚<äq #Ó+~+~. nsTT‘˚ Ä ªª#ê˝≤ u≤>∑T+~. MT ø√&É\T ∫Á‘·ø£fi≤HÓ’|ü⁄D´+ á u§eTà˝Àñ+>∑s¡+ mø£ÿ&É b˛sTT+<√, m˝≤ b˛sTT+<√ ÄyÓT≈£î n+‘·T|ü≥º˝Ò<äT. ø£ì|ædüTÔqï~. Ä ne÷àsTT eTT+<äT eTT+<äT eT+∫ ∫Á‘ê\T ^dæø±ø£b˛‘˚ Ä ñ+>∑s¡+ ø±düÔ \÷E>±H˚ ñ+&˚~. Á|üdæ~∆ bı+<äT‘·T+<äì H˚qT dü+|üPs¡í $XÊ«dü+‘√ #Ó|üŒ>∑\qTµµ nì yÓqTyÓ+≥H˚ ø√&É\T≈£î bò˛Hé #˚dæ n_Ûq+<äq\T ‘Ó*|æ+~. eTsT¡ d{ü Ï >T∑ sT¡ yês+¡ Hê&TÉ ≈L£ &Ü ÄyTÓ n<˚ >T∑ &øç Ï y[Ó ¢ <e’Ó <sä Ù¡ q+#˚düTø=ì _#·Ã>±fi¯¢≈£î <ëq+ #˚dü÷Ô edüTÔqï~. z _#·Ã>±&ÉT ÄyÓTqT ñ‘eÔ· T ñbÕ<ëÛ ´jT· Tì>± ø]° Ô Á|‹ü w\ºü T bı+~q >√|øæ è£ w,íü yê©u≤˝Ÿ#·÷&É>±H˚ ªªne÷à! Ç~>√ MT ñ+>∑s¡+! yÓTTqï{Ï >∑Ts¡Tyês¡+Hê&ÉT Ä&ÉT‘·÷ Äq+<ä+, Äs√>∑´+ bı+<äT‘·Tqï >√|”ø£èwüí, ‘·*¢<ä+Á&ÉT\MTsT¡ s÷¡ bÕsTT <ëq+ #d˚ æ y[Ó b¢ ˛j÷· ø£ ø±ùd|{ü øÏ Ï |˝ü e¢… TT˝ÀøÏ #÷· ùdÔ ø£wüºdüTU≤\˝À bÕ\T |ü+#·T≈£î+≥÷ ø£qïyê] yÓT|ü⁄Œ bı+<äT‘·Tqïá ñ+>∑s¡+ ø£ì|æ+∫+~. rdüTø√+&çµµ n+≥÷ Ç#˚ÃXÊ&ÉT. >√|”ø£èwüí ø£<∏ë s¡#·sTT‘·>± ãVüQeT‹ bı+<äT‘ê&É+{≤sê?µµ ` πs>∑T\bÕ{Ï øÏwüHésêe⁄, ôd˝Ÿ : 7396036922 <ä|æ |æ˝≤¢&ç ˝≤+{Ï u≤<Ûä ‘·+Á&ç ˝≤+{Ï >±<Ûä≥º ˙≈£î ‘·*¢ ø±yê˝≤ ? ‘·+Á&ç ø±yê˝≤? nì z ∫qï|æ˝≤¢&çì ˇø£ ‘·+Á&çøÏ Ç<ä›s¡T |æ\¢\Tqï|ü⁄Œ&ÉT yê]˝À mes¡T ø±yê\+fÒ me¬s’Hê @+ #ÓãT‘ês¡T? yê]<ä›s¡÷ $&çb˛sTTq|ü⁄Œ&ÉT ˇø£]øÏ Á|ü•ïùdÔ n‘·ì |ü]dæú‹ m˝≤ ñ+≥T+~? ø±+Á¬>dt bÕغ ø± <√∫ô|{Ϻ ...eTs=ø£]ì ø£≥Tºã≥º\‘√ ãj·T≥≈£î |ü+|ü&É+ m+‘· es¡≈£î düeT+»dü+?ø£ yê˝≤? düyÓTÆø£´+ ø±yê˝≤ ? nì n&ç–‘˚ Hê |ü]dæú‹ ≈£L&Ü<∏ä n˝≤H˚ ñ+≥T+~. `u…»yê&É˝À {°&û|” n~ÛH˚‘· #·+Á<äu≤ãT Hêj·TT&ÉT\T - $XÊK d”m+ øÏs¡DY≈£îe÷sY ¬s&ç¶ 27 qe+ãsY - 2013

ø±\#·Áø£+ø±´˝…+&ÉsY Vü≤≈£îÿ\ nyês¡T¶-Ä*Hé eTÁH√≈£î H√u…˝Ÿ kÕVæ≤‘·´ |ü⁄s¡kÕÿs¡+- nôd+;¢ Äes¡D˝À ‘Ó\+>±D ìHê<ë\‘√ Vü≤À¬s‹Ô+∫q ¬s’˝Ò«2: ‘Ó\+>±D ø√dü+ q˝§Z+&É õ˝≤¢ #Í≥T|üŒ˝Ÿ |ü+‘·+– Á>±e÷ ø±ìùdºãT˝Ÿ dü+Je⁄\T ìøÏ #Ó+~q ˝Àπøwt (14) Ä‘·àVü≤‘·´-nyÓT]ø±˝À Ä]úø£ _\T¢ 11: sêeP] usÑÛ <¡ ëÛ «»≈î£ C≤H„ |é s” Yƒ nyêsT¡ ¶ Á|<ü ëq+-&©çÛ ˝¢ À #+· Á<uä ≤ãT dü+øå√uÛÑ+-H˚s¡düTú\T>± s¡TEyÓ’q Á|üC≤Á|ü‹ì<ÛäT\ô|’ y˚≥T Bøå£ u>ÑÛ ï∑ +-d∫ü yê\jT· ñ<√´>T∑ \ dyü TÓ à $se¡ TD -eTT–dqæ ÄØdº ” y˚ùd+<äT≈£î ñ<˚›•+∫q Ä]¶HÓHé‡qT sêVüQ˝Ÿ yê´K´\ H˚|ü<∏ä´+ dyü TÓ à-bÕsy¢¡ TÓ +≥T˝À ‘\Ó +>±D _\Tô¢|’ ‘ê ‘ê‡s+¡ #d˚ Tü HÔ êïs+¡ ≥÷ ˝À ñ|üdü+Vü≤]+#·T≈£îqï πø+Á<ä+ sêCÒ+Á<äq>∑sY eT+&É\+ <äsêZ ø£*cÕÿHé≈£î #Ó+~q yÓTTVü≤à<é U≤C≤ n© (37) Ä‘·àVü≤‘ê´j·T‘·ï+, eT÷&ÉT s√E\ nq+‘·s¡+ eTè‹3: |ü~õ˝≤¢\‘√ ≈£L&çq ‘Ó\+>±D sêÁwüº @sêŒ≥T≈£î πø+Á<ä 12: rs¡+ <ë{Ïq ô|ò’*Hé, rs¡ ÁbÕ+‘ê˝À¢ ô|qT $<Ûä«+dü+-{≤´+ø˘ eT+Á‹es¡Z ÄyÓ÷<ä+-|ü<˚fi¯ófl ôV’≤<äsêu≤<éqT ñeTà&ç sê» ã+&ôé|’ |Tüò q+>± ã‘T· øe£ Tà y&˚ TÉ ø\£ T-‘\Ó +>±D sêÁwºü @sêŒ ≥T˝À <Ûëì>± ñ+#ê\ì ìs¡íj·T+-sêJHêe÷ u≤≥˝À d”e÷+Á<Ûä C≤|ü´+ »s¡T>∑T‘·T+<äH˚ eTqkÕÔ|ü+‘√ Ä‘·àVü≤‘·´≈£î j·T‹ï+ ∫q πø+Á<ä eT+Á‘·T\T-˝≤\÷ ≈£î ◊<˚fi¯fl C…’\T•ø£å y˚dü÷Ô, mìïø£\ Ms¡kÕ>∑sY (35) (eTVü≤ã÷uŸq>∑sY õ˝≤¢ ô|<ä›eT+<ä&ç) eTè‹ qT+∫ 11 @fi¯fl bÕ≥T ãVæ≤wüÿ]dü÷Ô d”;◊ ø√s¡Tº rs¡TŒ 13: eT<´äÛ Á|<ü X˚ Ÿ qesêÁ‹ ñ‘‡· yê˝À¢ ‘=øÿÏ d˝ü ≤≥˝À 109 eT+~ eTè‹- <√wüß\≈£î |ü&˚ •ø£åqT |ü]o*+#˚≥|ü⁄Œ&ÉT m{Ϻ |ü]dæú‹ ˝Àq÷4: ã‘·Tø£eTà ñ‘·‡yê\T ÁbÕs¡+uÛÑ+ nqs¡ΩyÓTÆq kÕqTuÛÑ÷‹øÏ Hê´j·TkÕúHê\T ˝ÀqT ø±≈£L&É<ä+ ≥÷5 : u§‘·‡ dü‘·´Hêsêj·TD ≈£î≥T+ã ÄdüTÔ˝Ò \ø£å´+>± j·TT<ä∆uÛÑ÷$T düTÁ|”+ø√s¡Tº Væ≤‘·e⁄ 18: ôV’≤<äsêu≤<é˝À kÕ|òtºy˚sY ñ<√´–ìô|’ kÕeT÷Væ≤ø£ n‘ê´#ês¡+ >± $»j·Tq>∑s¡+ - |ü≥ºD+˝À ø£s¡÷Œ¤´ 23: ôV’≤ø√s¡Tº≈£î q\T>∑Ts¡T n<äq|ü⁄ Hê´j·TeT÷s¡TÔ\ ìj·÷eTø£+ -6: »>H∑ é ÄeTsD¡ Bøå£ ÁbÕs+¡ u+ÑÛ -$»jT· q>s∑ +¡ ˝À ñÁ~ø‘Ô£ ,· øs£ ÷¡ Œ´¤ , ‘\Ó +>±D sê<y˚ ÷Ó qqï Ä+<√fiq¯ ‘√ q˝§+Z &É õ˝≤¢ ô|<›ä n&Xç |¯ sü ¢¡ |ü*¢ eT+&É\+ u≤˝≤Jq>∑sY˝À n+<Ûä $<ë´]ú ø£q÷ïHêj·Tø˘ uÛ≤Ø>± ÄdüTÔ\ $<Ûä«+dü+, b˛©düT\ô|’ düyÓTÆø±´+Á<Ûä Ä+<√fi¯q Ä‘à· V≤ü ‘ê´jT· ‘ï· + ø±s¡T\ <ë&ÉT\T 24: Á|üeTTK >±j·T≈£î&ÉT eTHêï&˚ eTè‹7: $»j·Tq>∑s¡+˝À >∑Ts¡T<ë«sêô|’ <ë&çì K+&çdü÷Ô dæ≈£îÿ\T, 26: ym’Ó dÄt sdY |” ” Ä<«äÛ s´¡ +˝À ôV≤’ <sä êu≤<˝é À dyü TÓ øÆ ´£ X+¯ U≤sêe+ duü ÑÛ Á|üC≤dü+|òü÷\ Á|ü‹ì<ÛäT\T >∑HébÕsYÿ˝À ìs¡«Væ≤+∫q ø=y=« -ìs¡düq e´ø£Ô+ #˚dæq ‘Ó\+>±Dyê<äT\T >∑&ɶ+ lsê+, lìyêdt ‘T· \Ô sê´©øÏ |\æ eì ù|s+¡ ≥+>± @|m” ˙y® √ n<´äÛ ≈îå£ &TÉ nXÀø˘ ¬s&ç¶, dürwt>ö&é\ n¬sdüTº-zj·T÷˝À ìs¡düq\T u≤ãT sêø£‘√ ñÁ~ø£Ô‘·-&Ûç©¢˝À #·+Á<äu≤ãT Bø£å ÁbÕs¡+uÛÑ+ - 27: bÕ{≤ï˝À yÓ÷&û düuÛÑ \ø£å´+>± es¡Tdü ù|\Tfi¯ófl -◊<äT>∑T] eTè‹, |üèB∏«-2 |üØø£å $»j·Te+‘·+-d”e÷+Á<Ûä $<äT´‘Y ñ<√´>∑T\ 83 eT+~øÏ >±j·÷\T - 44 eT+~ ◊|”mdt\ ã~©\T düyÓTà˝À nkÕ+|òæTø£ X¯≈£îÔ\T #=s¡ã&ܶj·Tì, j·÷»e÷q´+, 28: dü‘·´+ ø£+|üP´≥sY‡ πødüT˝À sêeT*+>∑sêEô|’ mHébò˛sY‡yÓT+{Ÿ øπ +Á<+ä ìsø¢¡ ´å£ yK’Ó ]øÏ ìsd¡ qü >± ‘\Ó +>±D $<Tä ´‘Y ñ<√´>T∑ \ &Ó’¬sø£ºπs{Ÿ n_ÛjÓ÷|ü|üÁ‘·+-<äTeTTà>∑÷&Ó+ |üqT\ |ü⁄qs¡T<ä∆s¡D≈£î ◊ø±dü ø√Ä]¶H˚≥sY s¡|òüTT Bø£å ÁbÕs¡+uÛÑ+- d”e÷+Á<Ûä düyÓTàô|’ Ä<˚XÊ\T-eTVü‰sêÁwüº˝À m<äTs¡Tø±\TŒ\T, Ç<ä›s¡T eTVæ≤fi≤ e÷y√ dü«j·T+>± #=s¡e rdüT≈£îì $#ê]+#˚+<äT≈£î düTÁ|”+ ø√s¡Tº sTTdüTº\ eTè‹-sêÁwüº $uÛÑ»q˝À XÊ+‹uÛÑÁ<ä‘·\ n+X¯+ |ü]o*+ ‹s¡kÕÿs¡+, me¬s’Hê |æ{ÏwüHé <ëK\T #˚ùdÔ |ü]o*+#˚+<äT≈£î #˚+<äT≈£î πø+Á<ä Vü≤À+XÊK dü\Vü‰<ës¡T $»jYT≈£îe÷sY H˚‘·è‘·«+ nuÛÑ´+‘·s¡+ ˝Ò<äì yê´K´- ã‘·Tø£eTà |ü+&ÉT>∑ ìs¡«Vü≤D≈£î ˝À πø+Á<ä ãè+<ä+ sêÁcÕºìøÏ sêø£ s¡÷.50 \ø£å\ eT+ps¡T-e÷J ñqï ‘ê~Ûø±s¡T\ sê»ø°j·T 29: eTVü≤ã÷uŸq>∑sY õ˝≤¢ >∑<ë«\˝À C…’Á‘·j·÷Á‘· ù|]≥ ø±+Á¬>dt Á|üy˚XÊ˝À¢ $sêeT+ Çyê«\qï ád” dü÷#·q≈£î πø+Á<ä+ Ä<Ûä«s¡´+˝À uÛ≤Ø ãVæ≤s¡+>∑ düuÛÑ-‘Ó\+>±D <ä[‘· ãVüQ»q X¯øÏÔ ‹s¡düÿs¡D-u≤u≤ ÄXÊsê+ô|’ eTs√ ˝…’+–ø£ y˚~Û+|ü⁄\ πødüT Ä$sê“e¤ +-sêÁwºü $u»ÑÛ q n+X+¯ ô|’ $$<äÛ d+ü |÷üò \ Á|‹ü ì<TäÛ \‘√8: Ä<ÛësY _\T¢≈£î πø+Á<ä ø±´_HÓ{Ÿ ÄyÓ÷<ä+-Ä<ÛësY rs¡TŒ˝À πø+Á<ä {≤dtÿbò˛sY‡ ãè+<ä+ #·s¡Ã\T deü sD¡ ≈î£ dTü Á|+” ø√sT¡ º ìsêøs£ D¡ -us… TT˝Ÿô|’ ìeTà>&∑ ¶É Á|kü Õ<,é 30: eTVü≤ã÷uŸq>∑sY õ˝≤¢ ø=‘·Ôø√≥ düMT|ü+˝À bÕ˝…+ e<ä› y√˝À« ÁãVü‰àq+<ä¬s&ç¶\ $&ÉT<ä\-$»j·TkÕsTT¬s&ç¶øÏ u…sTT˝Ÿ-sêÁwüº ãdüT‡ <äVü≤q+ <äTs¡È≥q˝À 45 eT+~ eTè‹ $uÛÑ»qô|’ |æ{ÏwüHéqT ø={Ϻy˚dæq ôV’≤ø√s¡Tº, bÕs¡¢yÓT+fÒ düTÁ|”+ 31: ôV≤#dY j” T· ÷ mìïø˝£ À¢ ‘\Ó +>±D $<ë´sT¡ \ú »jT· øπ ‘q· +- $<ë´]ú nì düŒw”ºø£s¡D-z≥T s¡d”<äT\T Çyê«*‡+~>± mìïø£\ dü+|òüT+ n<Ûä´≈£åîsê*>± bÕ\eT÷s¡T õ˝≤¢≈£î #Ó+~q •Øwü mìïø£ dü+|òü÷ìøÏ düTÁ|”+ ø√s¡Tº Ä<˚X¯+-u§{≤ìø£˝Ÿ >±¬s¶Hé˝À mø√ - yÓ’ø±bÕ >ös¡e n<Ûä´≈£åîsê\T $»j·TeTà |üs¡´≥q≈ô|’ KeTà+, ≥÷]»+ ÁbÕC…≈£îº≈£î nqTeT‹ ìsêø£s¡D q˝£Z+&É õ˝≤¢˝À¢ ìs¡düq\T, e÷qTø√≥>± e÷]q ô|’q+|ü*¢-9: ‘Ó\+>±D Á|üC≤Á|òü+{Ÿ Ä$sꓤe ~H√‘·‡e+`Á|üeTTK q≥T&ÉT ã÷´s√Áø±≥≈¢ î£ sø¡ Då£ ø*£ Œ+#˝˚ ≤ dTü Á|+” ø√sT¡ º rsT¡ Œ-sêÁwºü $u»ÑÛ qô|’ lVü≤] eTè‹-»>∑Hé Bø£å uÛÑ>∑ï+-#·+Á<äu≤ãT, »>∑Hé Bø£å\≈£î bÕغ\≈£î πø+Á<ä Vü≤À+ XÊK ˝ÒK\T-qe+ãsY 1ì $Á<√Vü≤~q+>± ìs¡düq>± nôd+;¢ì eTT≥º&ç+∫q Hê´j·Tyê<äT\T-$<äT´‘Y bÕ{+Ï #ê\+≥÷ {C° @Ò d” |\æ T|⁄ü-Á||ü +ü #+· ˝À m‘sÔ· TTq $Á>V∑ ≤ü +>± kÂ<Ûä˝À ‹]– Bø£å ÁbÕs¡+_Û+∫q ‘Ó\+>±D ñ<√´>∑T\ dü+ |Tüò + deü Tq«jT· øs£ Ô¡ s|¡ Tüò T->è∑ V≤ü ìs“¡ +<+äÛ qT+∫ eTTcÕs|¡ ≈tò î£ düsê›sY e\¢u≤jYT $Á>∑Vü≤ s¡÷|üø£\Œq≈£î X¯+≈£î kÕú|üq. <ä $eTTøÏÔ10: lø±≈î£ fi≤ìøÏ ñô|Œq eTT|⁄üŒ, eDøÏ +Ï ∫q ô|*’ò H-é n+‘s· êr® jT· qe+ãsY - 2013 Áøø¬Ï {Ÿ≈î£ d∫ü Hé >T∑ &ué ’… -eT˝≤˝≤≈î£ Á|‹ü cÕ‘º à· ø£ ◊s√bÕ e÷qe 28

düe÷y˚XÊ\TÇ+»˙sY <Ûäsêà¬s&ç¶øÏ ìyê[ s¡#·q\≈£î ÄVü‰«q+ Á|eü TTK Ç+»˙sY m. <säÛ êàs¬ &¶ç ôdô|+º ãsY 12q düeTø±©q sê»ø°j·T, Ä]úø£, kÕe÷õø£ n+XÊ\ô|’ $X‚¢wüD\T,eTs¡DÏ+#ês¡T. Äj·Tq düàè‹˝À ‘Ó\+>±D ]k˛sY‡ $T˙ ø£$‘·, bÕ≥, ∫qï ø£<∏ä, bı{Ϻ qe\.... s¡#·Hês¡÷|ü+ @<Ó’Hêôd+≥sY Ä<Ûä«s¡´+˝À #·s¡Ã ø±s¡´Áø£eT+ ≈£L&Ü dsπü ... MT Äy<˚ qä qT, Ä˝À#\· qT e÷‘√ |+ü #T· ø√+&,ç nøså£ ê\T>±ìs«¡ V≤æ +#êsT¡ . ÄjT· q |ìü #ù˚d ÁbÕ+‘+· ˝Àn+<]ä øÏ bÕsƒ¡≈£î\≈£î n+~+#·+&ç.‘Ó*dæq ˇø£ >=|üŒ Ç+»˙sY <Ûäsêà¬s&ç¶. ‘Ó\+>±D <äø£ÿHé˝≤´+&é e÷dü|üÁ‹ø£ ‘·q<Ó’q \øå±´\qT, <Û˚´j·÷\qT ø£*– ñsêh kÕ<Ûäq˝À 2009˝À »]–q ñ<ä´eT+˝À 52 qï|üŒ{Ïø° _ÛHêï_ÛÁbÕj·÷\≈£L y˚~ø£>± ì\TdüTÔ+~. n<˚ düeTj·T+s√E\T ‘Ó\+>±D $ÁXÊ+‘· Ç+»˙sY‡ bò˛s¡+ ‘·s¡|ü⁄q Á|ü‹s√E ˝À e÷≈£î ñqï |ü]$T‘·T\qT >∑T]Ô+∫ e÷≈£î n+<˚ s¡#·q˝À¢Bø£å˝À ≈£Ls¡TÃHêïs¡T. Äj·Tq≈£î ñqï ÄX¯j·÷\T ¬s+&ÉT e÷Á‘·y˚T. Á|ü#·Ts¡D≤s¡ΩyÓTÆq yê{Ïì M\T yÓ+≥ Á|ü#·T]kÕÔ+.ˇø{£ Ï ‘\Ó +>±D sêh kÕ<qäÛ , s¬ +&TÉ bÕ\eT÷sT¡ *|ºtò dÿ” + kÕ~+Û #&· +É .ÄjT· q ø√sT¡ ≈î£ qï≥T¢ p˝3’… 0e ‘êØKTq d&æ ãÉ T´¢ dæ rsêàq+ e∫Ã+~, b˛dtº <ë«sê s¡#·q\T |ü+ù|yês¡T eTs√ø±|” (õsêø˘‡)ìÄ>∑düTº 8e ‘˚Bq bÕ\eT÷s¡T-s¡+>±¬s&ç¶ m‹Ôb˛‘·\ |ü<∏äø£+ düπs« ‘·eT e<ä› ñ+#·Tø√yê*.ø√dü+ 7 ø√≥T¢ πø{≤sTT+#ês¡T. á ¬s+&ÉT ‘˚B\T Äj·Tq Á|ü#·T]+#·ì s¡#·q\qT ‹|æŒ|ü+|ü&É+ kÕ<Ûä´+ ø±<äT.d+ü ‘√w+æ #<· –ä q n+XÊ\T. nsTT‘˚ á s¬ +&TÉ n+XÊ\qT d+ü |Pü s+í¡ >± s¡#·q\T |ü+|æq yê]øÏ yês¡+ s√E˝À¢>± @ dü+>∑rkÕ~Û+#·&É+ e÷Á‘·y˚T Äj·Tq≈£î ì»yÓTÆq ìyê[. ì&Éeq÷sY˝À >±˙, y˚Ty˚T ‘Ó*j·TCÒkÕÔ+. (bò˛Hé ˝Ò<ë Ç-yÓTsTT˝Ÿ <ë«sê).Ä˝≤´ qT+∫ $Tsê´\>∑÷&Ées¡≈£L nø£ÿ&ç Á|ü»\≈£î ‘Ó*dæq, n‘·´+‘· m+|æø£ #˚düT≈£îqï s¡#·q\qT ùdŒdt, ◊&çj·÷\J\qT ã{ϺÄbÕ´jT· ‘‘· √ yTÓ ~*q e´øÔÏ Ç+»˙sY <säÛ êàs¬ &.¶ç ÄjT· q |ìü $<ëÛ q+˝À m&ç{Ÿ #˚ùd Vü≤≈£îÿ dü+bÕ<äø£esêZìøÏ ñ+≥T+~.Á|ü»˝À¢ qT+∫ ù|s¡T dü+bÕ~+∫q Äj·Tq≈£î Ä+Á<Ûä Á|üuÛÑT‘·«+, Ç-yÓTsTT˝Ÿ <ë«sê ≈£L&Ü MT s¡#·q\T |ü+|æ+#·e#·TÃ.d”e÷+Á<Ûä n~Ûø±s¡T\T ≈£îÁ≥\T kÕ–+∫ ¬s+&ÉT dü+e‘·‡sê\T J‘·+ (|”&ûm|òt #˚ùdÔ eT+∫~. kÕÿHé #˚ùd≥≥¢sTT‘˚ ù|CŸ yÓTT‘·Ô+Ä|ü&É+ »]–+~. Äj·Tq <ä>∑Zs¡ ñqï düe÷#ês¡+ õ˝≤¢ ø£˝…ø£ºs¡¢ <ä>∑Zs¡ #·ø£ÿ>± kÕÿHé nj˚T´˝≤ C≤Á>∑‘·Ô eVæ≤+#ê*)≈L£ &Ü ˝≈Ò î£ +&~˚ . ÄjT· q <>ä sZ∑ ¡ yTÓ T‘+Ô· deü ÷#ês+¡ ÄjT· q yTÓ <&ä TÉ ˝ÀyÓT~˝Ò~. n+‘·{Ï >=|üŒ e´øÏÔ eTq eT<Ûä´ ˝Òø£b˛e&É+ u≤<Ûëø£s¡+ nì s¡#·q\T |ü+|æ+#ê*‡q ∫s¡THêe÷:eø£Ô\T ù|s=ÿHêïs¡T. ªªz kÕ«s¡ú sê»ø°j·T Hêj·T≈£î˝≤¢sê!µµ |ü⁄düÔø±$wüÿs¡D DECCAN LAND ªÁ|üC≤ø£$ ø±fiÀJ X¯‘·»j·T+‹ kÕVæ≤‘·´ düe÷˝À#·q+µ C≤rj·T \"CHANDRAM\" 490, St.No. 11, Himayatnagar,dü<ädüT‡ ñkÕàìj·÷ j·T÷ìe]‡{° ÄsYº‡ ø±˝ÒCŸ s¡÷. HÓ+. 57˝À Hyderabad - 500 029.‘Ó\T>∑T $uÛ≤>∑+ Ä<Ûä«s¡´+˝À »]–+~. á ø±s¡´Áø£eT+ 3 s√E\T»sT¡ >>∑ ± 8 d<ü dä Tü ‡\T ìs«¡ V≤æ +#êsT¡ . n‹<Tä∏ \T>± »ddºæ t dTü <sä Ù¡ Hs¬é &,¶ç Fax: 040-27635644, Mobile: 9030626288,n\¢+Hêsêj·TD, sêfi¯¢ã+&ç ø£$‘êÁ|ükÕ<é, Ä#ês¡´ {Ï. øÏwüHésêe⁄, website : www.deccanland.combÕX+¯ j÷· <–ä ], Ä#ês´¡ md«” sêe÷sêe⁄, &܈ˆ u≤\ lìyêdeü T÷],Ô&܈ˆ |æ. yê]C≤sêDÏ, Ä#ês¡´ bÕ˝≤«sTT düTeTr qπs+Á<ä, Ä#ês¡´ [email protected]≈£î ≈£L&Ü MT s¡#·q\qT,e÷~¬s&ç¶ n+&ÉeTà, &܈ˆ $. Á‹y˚DÏ, &܈ˆ ø±o+, l ¬ø. lìyêdü¬s&ç¶, ˝ÒK\qT Ç`yÓTsTT˝Ÿ #˚j·Te#·TÃ.Ä#ês´¡ qqTe÷dkü Õ«$T, ∫+‘\· j÷· <jä T· ´, l uk’… ˛<e˚ <ëd,t Ä#ês´¡mHé. yÓ+ø£fÒX¯+, _. πøX¯e⁄\T, dü÷s¡´ <ÛäqT+»jYT, Ä#ês¡´ ªªz kÕ«s¡ú sê»ø°j·T Hêj·T≈£î˝≤¢sê!µµ |ü⁄düÔø±$wüÿs¡D ø±s¡´Áø£eT+eTqdü#Óqï|üŒ, ]õÅkÕºsY Ä#ês¡´ m+.mdt.mHé.¬s&ç¶, Ä#ês¡´ md”« 29dü‘·´Hêsêj·TD ‘·~‘·s¡T\T Vü‰»¬s’ ø±fiÀJ MT<ä Á|üdü+–+#ês¡T. ¬s+&Ée dü<ädüT‡˝À ñkÕàìj·÷ ‘Ó\T>∑T |ü]XÀ<Ûäø£ $<ë´]úyêdüs¡y˚DÏ |üs¡X¯ósê+ sêdæq ªªz kÕ«s¡ú sê»ø°j·T Hêj·T≈£î˝≤¢sê!µµ|ü⁄düÔø±ìï ‘Ó\T>∑T $uÛ≤>∑+ n~Û|ü‹ Ä#ês¡´ Ábıô|òdüsY md”« dü‘·´Hêsêj·TD Ä$wüÿ]+#ês¡T. á Ä$wüÿs¡D ø±s¡´Áø£eT+˝À &܈ˆ<ë«HêXÊÅd,Ôæ bÕX+¯ j÷· <–ä ], m+. HêsêjT· D, s+¡ >±, Ä#ês´¡ eTqdü#Óqï|üŒ, |ü⁄düÔø±$wüÿs¡Ô Ábıô|òdüsY md”« dü‘·´Hêsêj·TD, Ä#ês¡´qqTe÷dkü Õ«$T, &܈ˆ md.t s|¡ Tüò T, lìyêd\t T ‘~· ‘s· T¡ \T bÕ˝§HZ êïsT¡ . qe+ãsY - 2013

‘Ó\+>±D b˛s¡T ª$Á<√Vü≤ ~q+µ ìs¡düq\T30 qe+ãsY - 2013

‘Ó\+>±D b˛s¡Ts¬ |s¬ü |˝ü ≤&qçq\¢C…+&Ü\Tqe+ãsY - 2013 31

yÓ+&ç‘Ós¡ ‘Ó\+>±D dæHêàÄ~Û|ü‘·´ uÛ≤eC≤\ yê´|æÔ˝À dæìe÷ ≈£L&Ü m+‘√ ø°\ø£+>± ì*∫+~. á H˚|ü<∏ä´+˝À sêÁwüº $uÛÑ»q nq+‘·s¡+ ‘Ó\+>±D dæìe÷ m˝≤ ñ+&Ü*, n+<äT≈£î @+ #˚j·÷˝À $e]düTÔHêïs¡T <äø£ÿHé dæìe÷ e´ekÕú|ü≈£î&ÉT, <äs¡Ù≈£î&ÉT ≈£îe÷sY KHêï ‘Ó\+>±D dæHêà\ @eTT+&Ü˝…? m≥T¢+&Ü˝…? ‘Ó\+>±D ‹s¡T>∑Tu≤≥T ôd’s¡HéqT nj·÷´\ ìC≤yéTqyêãT≈£î $ì|æ∫ÃqjYT. n‘·ìï <ä&ç|æ∫ÃqjYT. eT*<äX¯ ñ<ä´eTôVAs¡TqT sê»ø°j·T #Ó’‘·ìs¡íj·T+ sTTqe&ɶ~ Ç+>∑ ‘Ó\+>±D sêÁwüº˝À|ü\ ‘Ó\+>±D dæqà˝Ò Hê´ìï neTs¡T\ Äs¡ÔHê<ë\qT &Ûç©¢øÏ $qe&˚˝≤ #˚j·T&É+˝À ø£fi≤edüÔsTT>±e#·Tà nì Hêø£Hêï d”ìj·TsY <√düTÔ‘√ì e÷≥ nqï H˚qT, ø±s¡T\ ø£wüº+ #êHê ñqï~. n+<äTø£H˚ Çj·÷´\ @|”˝À dæìe÷<ëìøÏ Ä ô|<ä›qï (dæìe÷ >∑T]+∫ |ü]|üPs¡íyÓTÆq ne>±Vü≤q ñqï~ V”≤s√\≈£î düe÷qyÓTÆq bòÕ˝ÀsTT+>¥ eTq ‘Ó\+>±D bÕ≥\ s¡#·sTT‘·Äj·Tq≈£î) @ n≥¢ meTT+&É<äTsê Hêj·THê dæìe÷\\¢ |òüs¡UŸ @eTT+ \≈£î ` >±j·T≈£î\≈£î e∫Ã+~.&É<äT nsTTHê eTq dæHêà\ì dü|üπs{Ÿ>∑ @eTT+≥jYT nqï&ÉT. áe÷≥ $qï Hê≈£î sTT+‘·>∑q+ ø£wüºqcÕº\ø√]‡ eTq ÁbÕ+‘·+ eTq≈£î ªø£fi¯µ≈£î ‘Ó\+>±D Je⁄\T ô|<ä›|”≥ y˚dæ+Á&ÉT y˚düÔs¡T. n~‹]>=∫Ãq+<äqTø=ì dü+ãTs¡|ü&ÉT‘·T+f… eTfi¯fl>∑÷&É yê+&É¢ ÁbÕ+‘· düT<ë›\ Vü≤qTeT+‘·T dü«s¡+>±e#·TÃ, >∑÷&É n+»qï |ü<ä+ >±e#·TÃ,ô|s¡¢ X¯è‘·T\»‘·T\T, eT\ã<ä›ø£ s¡#·sTT‘·\ dæ˙ ÁbÕdü ø±efi¯ó¢, ¬øyÓTsê >∑<ä›s¡T >∑»®dü|ü&ÉT >±e#·TÃ, >√s¡{Ï |ü˝…¢ ø£˙ïfi¯ófl >±e#·TÃ, $eT\ø£ÿ˝…H釽…s¡T>∑ì V”≤s√\ $+‘· mø˘‡Áô|wüHé‡ Ç$ #ê\ eqï≥T¢ #Óe⁄\T >=+‘·T>±e#·TÃ, ãTÁs¡sêeTT\T ªˇ>∑TZµ, ø±|ü⁄sê»j·T´ s¡+>∑T yÓTs¡T|ü⁄,e–˝… ‘=&É\dü|ü&ÉT¢ sTTqø£ ‘·|üŒ<ë? nì >∑TãT\sTT+~. á &Í≥T q+~ì dæ<Ûë¬s&ç¶ Hêπ>{ÏkÕfi¯ó¢, <˚X¯|ü‹ dü«s¡<äfi¯+, ø±fiÀJ ø£\+ >∑fi¯+,Hêπø>±ø£ ‘Ó\+>±D ø£fi≤Vü≤è<äj·TT\qT ø£\es¡ô|&É ‘ê+<˚yÓ÷Hêì á ø£fi¯\ ªdü<ë•eµ\+‘ê _.qs¡dæ+VüQì ªe÷uÛÑ÷$Tµ˝À e÷DÏø±´˝Ò|æ∫Ã+~ Hê ˝…ø£ÿH˚ eTH√fi¯fl≈£î meTì|ædüTÔ+&=#√Ã Ä eTT#·Ã≥T¢ >∑<ë! á ‘Ó\+>±D _&ɶ\ Jeªø£fi¯µ <=s¡\qT ‘·]$T+~, qyêãT\qTsTTes¡+>± q÷<ë›+. ãj·Tô|{Ϻ+~, bÕغ\ yÓT&É˝§+∫+~ ‘Ó\+>±D kÕ~Û+#·T≈£îqï~,eTq‘√ì @eTsTT‘·~ dæìe÷? nk˛+{Ï~ eT] ªdæìe÷µqT kÕ~Û+#·˝Òe÷? dæìe÷≈£î |ü]|üPs¡í‘· Çj·T´˝Òe÷? Ä düyê˝Ò e<äT› eTq ø£\\ ‘Ó\+>±D˝À ø£fi¯\ ‘Ó\+ Çkı+{Ï e÷≥ eTq ‘Ó\+>±D >∑&É|ü >∑&É|üø=ø£ÿ\¢ø=düTÔ+&=#·TÃ, >±D dæìe÷\T ì]à+#·Tø√e#·TÃ, J$‘·+ $\Te dü÷|æ+#·e#·TÃ.eTq¬ø+<äT≈£î ὧ*¢, nsTTHê eTq‘√ì @eTsTT‘·~ dæìe÷BdüT&ÉT ìsêà‘·\≈£î ô|’dü˝§düÔj·÷ ndü\T?nì. ndü\T ì»y˚T+<ä+fÒ eTq+ @|”˝À ÇHêï+&ÉT¢ #·÷dæ+~ #·÷düTÔqï~ |üP]Ô>± dæìe÷ nq˝Ò+, nB πøe\+ Hê≥ø£+ ` yÓs¡“˝Ÿ Á&Üe÷ e÷ dæìe÷ ‘Ó\T>∑T˝À ]ø±s¡T¶\˙ï ã<ä›\Tø={Ϻ+~ nì ˇø±j·TjÓTTø£ÿ M&çjÓ÷ ∫Árø£s¡D. m+<äTø£+f… á dæìe÷\ ì+&Ü n]#˚ q+fÒ, e÷ dæìe÷ ø£\ø£åq¢˝À ø=‘·Ô #·]Á‘· düèwæº+∫+<äì Ç+ø=ø£V”≤s√˝… ‘·|üŒ J$+#˚ q≥T\T ˝Òø£b˛>∑ á dæìe÷\\¢ d”Hé`ù|¢ ìsêà‘· &É+ø± ãC≤sTTdüÔ&ÉT, @ e÷ V”≤s√HÓ Ç+&ÉÁd”º q+ãsY eHé nì»s¡T>∑T~› ‘·|üŒ Ád”ÿHéù|¢ ø£qã&É<äT. ˇø£ÿbòı{ÀÁ>±|òt ø=ìïø√≥¢ s¡÷bÕ Ç+ø=ø±j·T ø±øÏ>√\CÒdüÔ&ÉT nsTT‘˚ á Á|ü#êsê\ìï+{Ï yÓqTø£ s¡Vü≤j·T\T |ü*πø+‘· ns¡ú+ ˇ*øÏdüTÔ+<äì s¡TEe⁄\T eTq≈£î+fÒ eT] y˚\ dü´y˚T+<ä+fÒ á $»j·÷\ eT÷\y˚T+<ä+fÒ HÓ’C≤yéT @]j·÷ ø£\Áù|eò TT\ dìæ e÷ m+‘· nseú¡ +‘e· TsTTq $Ee˝Ÿ my÷Ó wHü ‡é ì |*ü ø+Ï ø£åHé‡, ny˚ <ë<ë|ü⁄ 15`20 ø√≥T¢. Ç|ü&ÉT #Ó|üŒ+&ç eTH√fi¯ófl n+‘ê#ê*. á &ÉãT“\T eTq (dæìe÷)jÓ÷ ø£<ë! n+fÒ Çø£ÿ&É eP´esYwæ|t e⁄+<äì ns¡ú+, n≥ºø±<äT ø£˝…ø£åHé‡ Ä+Á<ÛäV”≤s√\ Çy˚TCŸ‘√ì sêã{Ϻ n≥¢ø±≈£î+&É á dæìe÷\T πøe\+ &Ó’˝≤>¥\ô|’q Ä<Ûës¡|ü&ç qjYT nì n+f… eT] Ä+Á<ÛäV”≤s√\ nìï dæìe÷\≈£î á ô|’dü\Tyê{Ïe\¢H˚ uÛ≤e+ e´ø£ÔeTe⁄‘·T+<ä+fÒ á @|” dæìe÷ Ä&çjÓ÷ MT&ç sê˝Ò<äT m+<äTø£+≥s¡T?j·TyéT e÷Á‘·y˚T >∑<ë eT] ì»yÓTÆq dæìe÷ Ä&çjÓ÷ $Ee˝Ÿ MT&çj·TyéT ø£<ë! n+<äTø£ì eTq+ Ä ns¡T|ü⁄\qT #·÷dæ ãT>∑T\T (f…q¸Hé) ª<ä÷≈£î&ÉTµ dæìe÷˝Àì V”≤s√bÕÁ‘· ‘Ó\+>±D ÁbÕ+‘· Hêj·T|ü&Ü*‡q |üì˝Ò<äT. m+<äTø£+fÒ ‘Ó\+>±D õ+<ä^˝À ø£fi¯\ |ü+~fi¯fl ≈î£ &ìÉ »s+¡ ‘· q$TàùdÔ »Hê\T &ãÉ T“\T ≈î£ ]|∫æ ÃÁsT¡ . >ã∑ “sdY +æ >˝¥ ÀìMT<ä bÕ≥\T r>∑˝…ø£ÿ bÕøÏbÕøÏ ñ<ä´eT |ü]eTfi≤\ $|ü¢e |üP\qT ø±yÓT&ç Á{≤ø˘\T ‘Ó\+>±D |ü*øÏùdÔ &ÉãT“\ es¡¸+ ã&ɶ~. ªy˚DT»q+ eTT+–≥¢ yÓT]|æ∫Ã+~, yêfi¯¢qT eTT+<äT≈£î q&ç|æ∫Ã+~. dæì e÷<Ûäyéµ sê»eTÚ∞ dæìe÷\ eT˙ y˚TøÏ+>¥ Á{≤ø˘, q\¢y˚DT HÓ’C≤+e÷ ø£fi≤e÷<Ûä´yÓTÆq|ü⁄&ÉT eTq‘√ì n~ kÕ<Ûä´+>±<äì m≥¢+≥+? uÛ≤wü, yÓHÓï\ øÏc˛sY ÁbÕdü dæìe÷ì ‘Ó\+>±D Á|ü»\qT dæìe÷‘Ó\+>±D kÕj·TT<Ûä ¬s’‘ê+>∑ b˛sê≥+˝À eTq b˛s¡T _&ɶ\ ã\yÓTÆq ø=#ÃÓ ˝≤ #d˚ qæ jTY , #+· Á<uä Àdt ‘\Ó +>±D |<ü ë\ bÕ≥\T øe£ T]¸jT· ˝ŸÄj·TT<Ûä+ ªbÕ≥µ, m+‘· X¯øÏÔì∫Ã+<√ MT≈£î >∑Ts¡TÔ˝Ò<ë? mìï $» dæìe÷\ ø√≥ ` uÛÑs¡D°\ ôV’≤<äsêu≤B e÷≥\T es¡à dæìe÷\≈£îj·÷\T kÕ~Û+∫qjÓ÷ >∑Ts=ÔdüÔ˝Ò<ë MT≈£î? &ÉãT“\ esê¸ìï, ù|s¡Tì ≈£î]|æ∫ÃqjYT ô|’ eTT#·Ã≥T¢ n˙ï ìs¡÷|æ+#· ã&ɶjYT, ‘Ó\T>∑Tdæìe÷ ø£˝…ø£åq¢˝À ‘Ó\+>±D >±&ÛÉ‘·ì ` yê{≤ì &|É ü , ø$£ ‘,· bÕ≥ Ç+ø± Á|Cü ≤øfi£ ≤s÷¡ bÕ\T Çe˙ï ñ<´ä e÷ìøÏ ‘*Ó jT· CdÒ Tü qÔ ïjTY ø<£ ë! ~e÷ø\˘ ‘\Ó eH√fifl¯ e÷≥\T ì+|⁄ü ø√≈î£ +&,ÉeTs√s¡÷|ü+ nsTT´ eTq Ä‘·à>ös¡e ìHê<ëìï dü+|òüT{Ï‘·+ #˚dæ32 qe+ãsY - 2013

yÓ+&ç‘Ós¡ìC≤\T ‘Ó\T‡ø=ì eTqdü÷Œ¤]Ô>± ô|≥Tºã&ÉT\T ô|≥º&ÜìøÏ eTT+<äT≈£î n+<äTπø yêfi¯fl≈£î eTq ‘Ó\+>±D ø±yê˝…sê+Á&ç`eTq_&ɶ\ ø£qø£esê¸ìï ˇ&çdæ |ü≥Tºø√+Á&ç.me\Tqïs¡T eTq‘êq q{Ï+#·&ÜìøÏ? (‘Ó\+>±D dæìe÷\) nø£ÿ&ç uÛÑ÷eTT\≈£î eTq ÁbÕC…≈£îº\T ø±yê˝… nø£ÿ&ç bı˝≤\≈£î eTq ˙fi¯ófl ø±yê˝… dü÷&ÉTÁ] q≥qT, q≥T\T nH˚ |ü<ëìøÏ @|” ‘Ó\T>∑T dæìe÷ nø£ÿ&ç ¬s’‘·T\≈£î eTq uÛÑ÷eTT\T ø±yê˝…V≤” s√\≈î£ d+ü ã+<+ä @Hê&÷É ˝<Ò Tä . Ç~ Hê |sü ‡¡ q˝Ÿ |*”ò +>¥ nqTø√ nø£ÿ&ç bı˝≤\T |ü+&Ü\+fÒ eTq bı˝≤\T m+&Ü˝…≈£îÁ], H˚wüq˝Ÿ nyêsY¶pØ Á|ür dü+e‘·‡s¡+ ÇHé&Ó’¬sø˘º>± n<˚ ìs¡÷|æ nø£ÿ&ç uÛÑ÷eTT\T eT÷&ÉT |ü+≥\T |ü+&Ü˝…kıÔ+~ ø£<ë! eT] sêuÀjÓ÷ ‘Ó\+>±D dæìe÷≈£î V”≤s√\T mes¡T yêfi¯fl bı˝≤\ bÕs¡ø±ìøÏ u…’bÕdüT ø±\«\T ø±yê˝…nqï~ Çø£ÿ&É Á|üX¯ï. >∑eTà‘ÓÔ+<ä+f… dæìe÷≈£î V”≤s√\T ø±<äT yêfi¯fl u…’bÕdüT ø±\Te\≈£î eTq |ü+≥uÛÑ÷eTT\T eTTqT>±˝…ø±yê*‡+~ q≥T\T. bÕÁ‘q· T ` bÕÁ‘· sê\T≈î£ d‘úæ T· \qT nq«sTT+#T· n+<äTπø ‘Ó\+>±D y˚s¡T>±≈£î+&É ñ+&Ü˝…ø=ì, dü+<äs√“∫‘· e÷≥\‘√ì bÕÁ‘·˝À J$+#·&Éy˚T q≥q. nø£ÿ&ç $<ë´+‘·T\≈£î eTq ñ<√´>±\T ø±yê˝… eTq ÁbÕ+‘· ø£<∏ë`ø£<∏äHê\T, e÷≥\T, dü+düÿè‹ eTq dæìe÷\ nø£ÿ&ç ø£+ô|˙\≈£î eTq ≈£L˝Àfi¯ófl ø±yê˝…ì+&Ü ñ+fÒ eTq ø£fi≤ø±s¡T\≈£î yêfi¯fl J$‘·y˚T ø£qãT&ÉT‘·+~ ‘·|üŒ nø£ÿ&ç ô|≥Tºã&ç<ës¡T\≈£î eTq |ü≥ºD≤\T ø±yê˝…Á|ü‘˚´ø£+>± ø£wüº|ü&Ü*‡q |üìsê<äT. ns¡yÓ’ @+&É¢dü+~ yÓ*øÏ >∑T¬s’q nø£ÿ&ç ã&Ü u≤ãT\≈£î eTq ù|<ä\uÛÑ÷eTT\T ø±yê˝…ø£fi≤ø±s¡T\≈£î neø±X¯$TùdÔ eTq≈£î yêfi¯fl ø£dæ ` dü‘êÔ ‘Ó\TdüÔ~, yêfi¯fl ã+&É¢≈£î eTq Á|üj·÷D°≈£î\T ø±yê˝…Çø£ÿ&É J$‘·+˝Àì u≤<Ûä\ $T+–, ãs¡Te⁄\ yÓ÷dæ, yÓT‘·Tø£\ pdæq yêfi¯fl ãdüT‡\≈£î eTq u…’bÕdüT s√&ÉT¢ ø±yê˝…‘Ó\+>±D ø£fi≤ø±s¡T\≈£î ªø£fi¯µ dæ>∑|ü⁄e⁄«>±<äT ‘Ó∫Ãô|≥Tºø√e&ÜìøÏ n+<äTπø eTq ‘Ó\+>±D düyÓTÆø£´ sêÁwüº+˝À ñ+&Ü˝…yêfi¯fl≈£î ªø£fi¯µ nH˚~ ª>∑T+&Óø±j·Tµ. Mfi¯ófl |ü⁄\T\T` dæ+Vü‰\T >±<äT yêfi¯fl »qs¡B›øÏ eTq s√&ÉT¢ $düÔ]+#ê˝…ì»yÓTÆq >∑T+&Ó>∑\ ø£fi≤ø±s¡T\T n+<äTπø q≥T\≈£î ø=<äe˝Ò<äT ‘Ó\+ yêfi¯flÁ{≤|òæø˘≈£î yÓTÁ{À ¬s’fi¯ófl ø±yê˝…>±D˝À. eTq+ qe÷à˝… ‘·|üŒ nee÷ì+#=<äT›. yêfi¯fl s√&É¢ ø=s¡≈£î eTq cÕ|ü⁄\T, C≤>±\T b˛yê˝…ø£ècÕíq>∑sY ø£‘·˝…+<äT≈£î |ü&Ü˝… eTq+? nø£ÿ&ç ø±+Á≥ø£ºs¡¢≈£î eTq ô|ò’zes¡T¢ ø±yê˝… nø£ÿ&ç ø±s√Œπs≥¢≈£î eTq ôV’≤f…ø˘ dæ{° ø±yê˝… ªªj·÷+&û ndü\T sT÷s√ Ç+Á≥&Éø£åHé kÕ+>¥ ms√ù|¢Hé˝À bÕ¢Hé nø£ÿ&ç uÛ≤>∑´e+‘·T\≈£î eTq uÛ≤>∑´q>∑s¡+ ø±yê˝…#˚kÕeT+&û, ÇVü≤ u≤ãT bòÕ´Hé‡øÏ dü+≈£îsêÁ‘˚q+&ûµµ nì #Óù|Œ &Ó’¬sø£ºs¡÷, Äs¡TbÕ≥\T`Äs¡T ô|ò’≥T¢, ◊≥yéT bÕ|ü, &ÉãT˝Ÿ MTì+>¥ &Ó’˝≤>¥ yêfi¯fl $<ë´ dü+ú\≈£î eTq $<ë´s¡Tú\T ø±yê˝…¬s’≥s¡T¢, ˇø£bÕ≥ Hê\TZôd≥T¢, s√|tô|ò’{Ï+>¥ m|æk˛&ÉT¢, bÕ]dt˝À W{Ÿ yêfi¯fl ÄdüT|üÁ‘·T\≈£î eTq s√>∑T\T ø±yê˝…&√sY wüO{+Ï >\¥ T, eT<ä´Û sêÁ‹ dæ+>∑|üPsY d{æ º+Ï >¥\T, d”J esÿY \T n˙ï yêfi¯fl ôVA≥fi¯fl≈£î eTq |üH√fi¯ófl ø±yê˝…&ÉãT“\ KπsÃ. ã&Ó®{Ÿ ô|+#·&Éy˚T. nø£ÿ&ç {°M #ÛêHÓfi¯fl≈£î eTq ø£fi≤ø±s¡T\T ø±yê˝… nø£ÿ&ç |üÁ‹ø£\≈£î eTq s¡#·sTT‘·\T ø±yê˝… ø£ècÕíq>∑sY kÕyêdü<√wü+‘√ì eTq $TÁ‘·T\T ≈£L&Ü dü|üπs{Ÿ n+<äTπø yêfi¯fl≈£î eTq ‘Ó\+>±D ø±yê˝…fÒãT˝Ÿ‡ô|’ KØ<äsTTq uÛÀ»Hê\ Ábı&Éø£åHé Vü≤+>∑T\T+fÒH˚ dæìe÷m{≤àd挤j·TsY edüTÔ+<äì, ‘Ó\T>∑Tsêì |üs¡uÛ≤wü düb˛]º+>¥ Ä]ºdüTº\T `sêeTT\T #·+<ë˝Ò≈£î+fÒ dæìe÷ u≤>±sê<äì nH˚ yêfi¯óflHêïs¡T. ‘Ó\+>±DqT kÕ~Û+#·T&É+fÒ ndæú‘·«b˛sê≥ >∑fi≤ìï ` dü«j·T+ ndü\T eTqø£+≥÷ eTq kı+‘· ‘Ó\+>±D dæìe÷ nH˚<˚ ˝Ò<äì >ös¡e ìHê<ëìï $ì|æ+#·&Éy˚T ø£<ë! eT] ndæú‘ê«ìï ø±bÕ&ÉTø√u≤<Ûä|ü&ÉT‘·T+fÒ, eTT+<äT eTq+ @+C…j·÷´*? á Vü≤+>∑T\T, Äsê“ yê\+fÒ eTq dü+düÿè‹ì, eTq ø£fi¯\qT, ø£fi≤ø±s¡T\qT >∑T+&Ó˝À¢{≤\T KØ<äj·Tì yÓTs¡T>∑T\T sTT&çÃô|{Ϻ ø£<∏äqT qe÷à*. ø£<∏äHêìï ô|≥Tºø=ì eTT+<äT‘·sê\≈£î n+~#êÃ* ø£<ë! M≥ìï+{Ïì ‘·q˝ÀC≤Á>∑‘·Ô>± q&ç|æ#êÃ*. e÷≥\ eTDÏVü‰sê\T n˝≤¢*. n˙ï ø£*|æ ÇeTT&ÉTÃ≈£îqï dæìe÷ì eT] eTq+ ìã<䛑√ ÁX¯<ä∆‘√ eTqdüT‘√eTq≈£î kÂ\uÛÑ´yÓTÆq ˝§πøwüH釽À qes¡kÕ\qT ˇ*øÏ∫à ¬øyÓTsê ˝…Hé‡ ì]à+#ê*‡q ÄeX¯´ø£‘· ñ+~. u…+>±©, πøs¡fi¯ dæìe÷\qT ns¡ú+˝ÀÔ ˇ&çdæ|ü≥º>∑*–‘˚ s¡düVü≤è<äj·TT\ >∑T+&Óø£]– düè»qo\Ts¡ #˚düTø√yê*‡ ñ+~. n+<äTø£ì dæ˙$˙˝≤ø±X¯+˝À m>∑sê\ì Ä•eX+¯ >±ø£ e÷q<Tä . <sä Ù¡ ø£ ìsêà‘\· qT uTÑÛ C≤\ø¬ ‘T· øÔ √e&eÉ T÷ Ä><∑ Tä . dTü qÔ ï ‘\Ó +>±D _&\¶É +<sä +¡ z n<Tä “‘¤ y· TÓ qÆ øfi£ ≤yêsd¡ ‘ü «· d+ü |<ü ≈ä Ó\+>±D >∑T+&Ó˝À¢ ì*Ãb˛e⁄&ÉT U≤j·T+>±ø± b˛<äT. Ç~ ì»+. ∫Vü‰ï˝…’q dæìe÷\qT XÊ«dæ<ë›+ ` ì]à<ë›+ ` eT\T#·T≈£î+<ë+. dæìe÷ yê\¢+fÒ ªs¡+≈£î Vü≤è<äj·TT\Tµ nH˚ uÛ≤eq\qT ã+&É≈£îø={Ϻ ‘Ó\+>±D dæìe÷≈£î ìsêàDXË’* Ç≥T¢H˚ ñ+&Ü\qï ø=\e÷ ªs¡düVü≤è<äj·TT\Tµ ªø£fi≤|æbÕdüT\Tµ nì ìs¡÷|æ+#·T≈£î+<ë+.Hê\T Ç+ø± ˝Òq|ü&ÉT eTq+ @|” ‘Ó\T>∑T dæìe÷ XË’*ì nqTø£]+#·&É+ ‘Ó\+>±D dæìe÷≈£î q÷s¡TXÊ‘·+ nHê´j·T+ #˚dæ HêX¯q+ <ä#˚j·T&Éy˚T ne⁄‘·T+~. m+<äTø£+fÒ eTq+ #·÷ùd ‘Ó\T>∑T dæìe÷\TÁbÕ+‘· ‘>Ó ∑ HêjT· ≈î£ \ n‘T· ≈î£ MTd|ü ⁄ü yTÓ *‹|ü sT¡ ¢ ªøfi£ µ¯ ˝ìÒ ‘=&dÉ |ü ü 33&TÉ ¢ njT· ´ìï ì#ÃÓ + ã‘T· ≈î£ u≤Û s+¡ ‘√ yTÓ ‘T· ≈î£ b˛sT¡ CôÒd{Àfifl¯ ≈î£ C≤q„ +ìj·T´ø£b˛>± e÷qdæø£+>∑ u≤ìdü‘·«|ü⁄ #êäj·T\≈£î <ä>∑Zs¡ CÒdüÔj·T. qe+ãsY - 2013

kÕe÷õø£+H˚s¡ #·]‘· H˚‘·\qT ãVæ≤wüÿ]+#ê*H˚s¡#·]‘·T\T >∑<Ó›HÓøÏÿ sê»´+ #˚düTÔqï H˚{Ï ø±\+˝À Ä b˛ø£&É\qT n&ÉT¶≈£îH˚+<äT≈£î >∑\ e÷sêZ\ >∑T]+∫ #·]ÃdüTÔHêïs¡T ‘Ó\+>±D m\ÁøϺdæ{° m+bÕ¢sTTdt C≤sTT+{Ÿ j·÷ø£åHé ø£$T{° ø£˙«qsY ˙\+ C≤qj·T´ á <˚X¯+˝À sê»ø°j·÷ìï ˇø£ ô|≥Tºã&ç>± ô|{Ϻ, ‘·eT $$<Ûä C≤‘·ø±\T, H˚s¡ #·]Á‘· MT<ä kÕe÷q´ e÷qe⁄ìøÏ ns¡ú+ nj˚T´≥≥T¢ #˚j·T≥+ ì»+>±, >=|üŒ $wüj·T+.s¡ø±˝…’q yê´bÕsê\qT, Ädüs¡>± #˚düTø=ì, $$<Ûä s¡ø±\ H˚sê\T,#˚dü÷Ô, ªsê»ø°j·÷\Tµ #·T≥÷º H˚sê\yÓ’ù| ‹ù|Œ <äX¯˝À, á eT<Ûä´ Á|uü TÑÛ ‘«· +˝À ñqï sê»øj° T· bÕØ\º yêsT¡ ‘e· T kı+‘· nedsü ê<˚X¯+˝Àì n‘·T´qï‘· Hê´j·TkÕúqyÓTÆq ªdüTÁ|”+ø√s¡Tºµ Ç∫Ãq rs¡TŒ, \≈£î m+‘·¬ø’Hê ‘Ó–kÕÔs¡T nì ‘Ó*ù|+<äT≈£î Ç<=ø£ ñ<ëVü≤s¡Dˇø£ >=&ɶ*ô|≥Tº ˝≤+{Ï~. @ s¡ø£yÓTÆq H˚s¡yÓTÆHê, <ëìì sê»ø°j·T e÷Á‘·y˚T. ìC≤ìøÏ, eTT+<äT>± ÄØ®@&û H˚‘· ˝≤\÷ Á|ükÕ<éj·÷<äyé,Hêj·T≈£î\ô|’ n_ÛjÓ÷>∑+ #˚j·÷\+fÒH˚ #ê˝≤ uÛÑj·T+. nsTTHê á ø±+Á¬>dt H˚‘· »>∑Hêï<∏é $TÁXÊ, s¡o<é eTdü÷<é ˝≤+{Ïyêfi¯ófl eTT+<äTs√E˝À¢, ø=+<äs¡T ìC≤sTTr|üs¡T˝…’q n~Ûø±s¡T\ |ü⁄D´e÷ nì n_Û es¡Tdü˝À sêe#·TÃ. Ç+ø± m+‘√eT+~ MT<ä n_ÛjÓ÷>±\THêïsTT.jÓ÷>±\T, ìsê∆s¡D≈£î e∫Ã, •ø£å |ü&˚dü]øÏ, mH√ï n_ÛjÓ÷>±\T Á|üdüTÔ‘· bÕs¡¢yÓT+{Ÿ düuÛÑT´\MT<ä $$<Ûä s¡ø±\ H˚sê\THêïsTT. $$<Ûä$$<Ûä ~>∑Te ø√s¡Tº\˝ÀH˚ ø={Ϻy˚dæq$ ø√ø=\¢\T. ø√s¡Tº\˝À M{ÏMT<ä yê<äq\T »s¡T>∑T‘·THêïsTT. Vü≤‘·´, πs|t, <√|æ&û, }s¡¢≈£î }fi¯ófl ‘·>∑\u…≥º&É+‘√bÕ≥T mH√ï Ä]úø£ |üs¡yÓTÆq H˚sê\T nd\ü T ˇø£ sê»øj° T· HêjT· ≈î£ &ç |⁄ü ≥Tøº £ nH~˚ ªªHs˚ µ¡ µ Áù|sπ |‘æ · #˚dæqyês¡T Ç+<äT˝À ñHêïs¡T. $$<Ûä Á|üuÛÑT‘·« d”ÿeTT\T ` yê{Ïyêsd¡ ‘ü «· + qT+&ç edTü +Ô ~. Hs˚ +¡ nH~˚ $$<äÛ d+ü <sä ê“\¤ ˝À, $$<äÛ neT\Tø√dü+ yÓ∫Ã+∫q s¡÷bÕj·T\qT, yêfi¯fl≈£î #Ó+<ä≈£î+&Ü,s¡÷bÕ\˝À ñ+≥T+~ nH˚~ >∑‘· #·]Á‘· nqTuÛÑe+ <äècÕº´ ‘Ó\TdüT sê»øj° T· HêjT· ≈î£ ˝Ò yê&TÉ ≈î£ qï$ ≈L£ &Ü ñHêïsTT. eTqTwßü \ nÁøe£ Tø√e#·TÃ. H˚s¡+ nq>±H˚ ˇø£ Ä]úø£ H˚sê\‘√H˚ m≈£îÿe>± b˛*Ãq s¡yêD≤ ≈£L&Ü Ç+<äT˝À uÛ≤>∑y˚T. Ç˝≤ #Ó|ü⁄Œ≈£î+≥÷ b˛‘˚, BìøÏqe‘s· +¡ ø±s=Œsπ {Ÿ e´edøúü +£ f,Ò eTT+<Tä , <X˚ +¯ ˝Àì $$<äÛ ÁbÕ+‘ê n+‘·T ñ+&É<äT. M≥ìï+{Ï˙ n]ø£fÒº+<äT≈£î düTÁ|”+ø√s¡Tº rs¡TŒ ˇø£\˝À $$<Ûä s¡ø±\T>±, H˚sê\qT sê»ø°j·T Hêj·T≈£î\T ne\+_+ #Ó+|ü ô|≥Tº ˝≤+{Ï~.#y˚ êsT¡ . ñ‘sÔ· ê~q U≤|t |+ü #êjT· r\ ø±qT+&,ç <øä DåÏ ≤~q u÷ÑÛ kÕeT´e´edüúø±ìï+∫, eT<Ûä´ uÛ≤s¡‘·+˝À sê»ø°j·T e´edüúqT ø±e#·TÃ. @ <˚X¯+˝À <=+>∑\T |ü&ܶs¡T nH˚ dæìe÷ #·÷ùdÔ ∫qï|ü⁄Œ&ÉT @+e´edüú˝ÀHÓ’Hê sêC≤´~Ûø±s¡y˚T n+‹eT \ø£å´+>±, H˚s¡ sê»ø°j·÷\T nqT≈î£ Hêï+ Ç˝≤ ñ+≥T+~, nì Ç|⁄ü Œ&TÉ ‘*Ó d+æ ~ u÷ÑÛ $T ø=s≈¡ î£ ,m≈£îÿe>± »]>±sTT. n+<äT˝ÀuÛ≤>∑+>±, yês¡dü‘·« sê»ø°j·÷\T uÛÑTøÏÔø=s¡≈£î, b˛sê{≤\T #˚dæq Ms¡T\T m+<äs√ H˚\ø=]–‘˚, H˚s¡≈£L&Ü ‘√&ÉT ø±e#·TÃ. ø±˙, sê»ø°j·T Hêj·T ≈£î˝À¢ ‘·q ndæú‘ê«ìï #·]Á‘· #˚dæq yês¡T e÷Á‘·+ >=|üŒ Hêj·T≈£î\T>± #·˝≤eTDÏ ne⁄‘·÷,ø±bÕ&ÉTø=H˚ <äX¯˝ÀH˚, Ä~Û|ü‘·´ sê»ø°j·÷\qT, Áb˛‘·‡Væ≤dü÷Ô, H˚s¡ |ü<äe⁄\qT e÷Á‘·+ e<äT\Tø√e≥+ ˝Ò<äT. yêπs ∫e]øÏ yês¡dü‘·«Á|ü|ü+#·+˝ÀH˚ eTTì– ‘˚\T‘·THêïs¡T. sê»ø°j·÷\qT Áb˛‘·‡Væ≤düTÔHêïs¡T. n˝≤+{Ï <äèø£Œ<∏ä+ qT+&ç ô|]–qyêsT¡ , yê] esZ¡ d«ü u≤Û yêìï eTs∫¡ b˛sT¡ . n+<Tä e\q, e÷sT¡ Œ sê»]ø+£ e´edúü qT+&ç Á|Cü ≤kÕ«eT´ e´edúü yfi˚ S¯ flqT≈î£ +≥÷, nH<˚ ëìø,Ï yêfió¯ fl n+^ø]£ +#s· T¡ . e÷sT¡ Œ ˝ìÒ ~ deü ÷»+ e÷s<¡ Tä .eT*<äX¯˝À Á|ü|ü+Nø£s¡D <äèø£Œ<∏ä+˝À $$<Ûä sê»ø°j·T Hêj·T≈£î\T, e÷sT¡ Œø√d+ü mìï ø\£ T nH$˚ ˇø£ ÄjT· T<+äÛ . mìïø\£ ˝À ‹sd¡ ÿü sD¡ø=‘·Ô, ø=‘·Ô s¡ø±\ Ä]úø£H˚sê\≈£î bÕ\T|ü&É≥+ dæ>∑TZ#˚≥T. <˚X¯+˝Àì z≥T nH˚~ ≈£L&Ü ˇø£ ø=‘·Ô neø±X¯+. <ë<ë|ü⁄ 60 dü+e‘·‡sê\TC≤rjT· bÕØ\º qT+&,ç <X˚ ¯ sê»øj° ÷· \qT XÊd+æ #˚ ÁbÕ+rjT· bÕØ\º T |ü{Ϻ+~ eTq+ ‹s¡düÿs¡D z≥T ~X¯>± |üj·Tì+#˚+<äT≈£î.≈£L&Ü ‘êeTT ‘·≈£îÿy˚MT ø±<äT, n+≥÷ yêfi¯fl yêfi¯fl #Û√{≤ yÓ÷{≤Hêj·T≈£î\˝À ≈£L&Ü H˚s¡>±fi¯flqT Áb˛‘·‡Væ≤düTÔHêïsTT. ªH˚s¡eTj·T sê»ø°j·T+µ yÓTT‘·Ô+, Á|üøå±fi¯q #˚j·T≥+, n+‘· düT\Te⁄ ø±<äT. BìøÏ #ê˝≤ düeTj·T+ |ü&ÉT‘·T+~. M{Ï˝À ªH˚s¡+µ m˝≤+{Ï~ nsTTHê, m+‘·{Ï~ nsTTHê, #·≥º+ eTT+<äT Hê´j·TkÕúHê\ bÕÁ‘· #ê˝≤ ‘·≈£îÿe. ˇø£ÿ z≥T <ë«sê e÷Á‘·y˚Tdüe÷qy˚Tqqï <äX¯˝À, n˝≤+{Ï n_ÛjÓ÷>±\T bı+~q yês¡T Ç˝≤+{Ï sê»ø°j·T Hêj·T≈£î\qT ìØ«s¡´+ #˚j·Te#·TÃ. n|ü⁄Œ&˚•øå±s¡TΩ\T >± Á|üø£{Ï+∫, yês¡T Á|üC≤kÕ«eT´ e´edüú˝À mìïø£\˝À Á|Cü ≤kÕ«e÷´ìøÏ ˇø£ ns+ú¡ ñ+≥T+~. Á||ü +ü #· <X˚ Ê\˝ÀH˚ n‹ô|<›äbÕ˝§qZ sê<Tä nì rsT¡ Œ y\Ó Te&qç |⁄üŒ&TÉ , øπ +Á<ä Á|uü TÑÛ ‘«· + ô|’ rsT¡ ŒqT Á|Cü ≤kÕ«$Tø£ <X˚ y¯ TÓ qÆ , eTq <X˚ +¯ á <èä øŒ£ <+ä∏ ˝À eTT+<Tä ≈î£ yfiÓ ≤fl*.ìØ«s¡´+ #˚j·÷\ì #·÷&É≥+ m+‘· n$y˚ø£+. Ä Ä]¶HÓHé‡ ‘˚e≥+ H˚s¡+ mes¡T #˚dæHê uÛÑ]+#˚ X¯øÏÔ Äj·÷ sê»ø°j·T bÕغ\≈£î ñeTs¡\ <ëìì yÓqTø£≈£î rdüTø√e≥+˝ÀH˚ ns¡úeTe⁄‘·T+~. á +&Ée#·TÃ. n~ yê] yê] nedüsê\ <äècÕº´ yês¡T, H˚sê_ÛjÓ÷>∑+$wüj·T+˝À bò˛sYÔ mùdº{Ÿ nsTTq MT&çj·÷ ø£èwæ n_Ûq+<ä˙j·T+. #d˚ qæ sê»øj° T· HêjT· ≈î£ \qT yê&TÉ ≈î£ +{≤sT¡ . ø±˙ ˇøÿ£ kÕ] Á|»ü \Tø£˙dü+ Bìô|’ ne>±Vü≤qqT rdüT≈£îe∫à <˚X¯+ yÓTT‘·Ô+MT<ä, $$<Ûä z≥T Vü≤≈£îÿ <ë«sê ‹s¡düÿs¡DqT ‘Ó*j·TCÒùdÔ @ sê»ø°j·T bÕغbÕغ\˝Àì sê»ø°j·T Hêj·T≈£î\ ù|s¡¢qT ãj·T≥ô|{Ϻ, yê] yê]34 qe+ãsY - 2013

kÕe÷õø£+ nìï{≤ ‘Ó\+>±D ñ<√´>∑T\≈£î >∑Ts¡T<ë«sêô|’ <ë&çøÏ ìs¡düq>± nHê´j·T+: <˚M Á|ükÕ<é ø=y=«‘·TÔ\ sê´©‘\Ó +>±D≈î£ »]–q nHê´j÷· ìï |]ü >D∑ q˝ÀøÏ rdTü ≈î£ qï ‘s· ê«‘˚ düyÓTÆø£´ ñ<ä´eT+˝À uÛ≤>∑+>± $»j·Tq>∑s¡+˝À dæ≈£îÿ\øπ +Á<+ä ª&bç ÕsyºY TÓ +{Ÿ Ä|tò |sü ‡¡ q˝Ÿ ÁfìÆ… +>¥ (&zû |{” )° ìã+<qäÛ \qT ÁbÕs¡úq πø+Á<ä+ >∑Ts¡T<ë«sêô|’ »]–q <ë&çøÏ ìs¡düq>± nø√ºãsYneT\T#j˚ ÷· \ì {m° ˙y® √ n<´äÛ ≈îå£ &TÉ <M˚ Á|kü Õ<é &eç ÷+&é #X˚ ÊsT¡ . 7q >∑HébÕsYÿ neTs¡Ms¡T\ dü÷úe+ e<ä› {°ÄsYd” Ä<Ûä«s¡´+˝Àª‘Ó\+>±D sêÁwüº $uÛÑ»q -πø+Á<ëìøÏ Á|ü‹bÕ<äq\Tµô|’ ‘Ó\+>±D ø=y=‘·TÔ\ Á|ü<äs¡Ùq ìs¡«Væ≤+#ês¡T. á ø±s¡´Áø£e÷ìøÏ dæ≈£îÿ\TÁ|üC≤Á|òü+{Ÿ ({°|”m|òt) sêÁwüº ø£$T{° Ä<Ûä«sê´q düT+<äs¡j·T´ ø£fi≤ u≤Û Ø>± ‘s· *¡ e#êÃsT¡ . á d+ü <sä “¡ +¤ >± {Ä° sdY ” #s’ÓÛ à¡ Hé y<˚ ≈ä î£ e÷sYì\j·T+˝À sö+&é fÒãT˝Ÿ düe÷y˚X¯+ »]–+~. á dü+<äs¡“¤+>± e÷{≤¢&ÉT‘·÷.. ‘Ó\+>±D˝À mH√‡ dü+e‘·‡sê\T>± dæ≈£îÿ\T<M˚ Á|kü Õ<é e÷{≤&¢ TÉ ‘÷· .. ‘\Ó +>±D ÁbÕ+‘· ñ<√´>T∑ \≈î£ »]–q ñ+≥THêïs¡ì, yê]øÏ m˝≤+{Ï Vü‰˙ ø£\T>∑≈£î+&Ü k˛<äs¡uÛ≤e+‘√nHê´j·÷ìï |ü]>∑Dq˝ÀøÏ rdüTø√≈£î+fÒ, Çø£ÿ&ç ñ<√´>∑T\T ñ+≥THêïeTHêïs¡T.rÁe+>± qwüºb˛‘ês¡ì Ä+<√fi¯q e´ø£Ô+ #˚XÊs¡T. sêÁwüº $uÛÑ»qH˚|ü<∏ä´+˝À ñ<√´>∑T\ $uÛÑ»qô|’ #·s¡Ã »s¡>±\Hêïs¡T. ‘Ó\+>±D øÏwüHéu≤>¥˝Àì >∑Ts¡T<ë«sY kÕôV≤uŸ ãs¡+u≤\ Ä<Ûä«s¡´+˝À>¬ õf&… é n~øÛ ±sT¡ \ d+ü |Tüò + n<´äÛ ≈îå£ &TÉ lìyêd>t ö&é e÷{≤&¢ TÉ ‘÷· .. dæø˘ #êe⁄˙ qT+∫ øÏwüHéu≤>¥ es¡≈£î y˚˝≤~ eT+~ dæ≈£îÿ\T uÛ≤Ød”e÷+Á<Ûä≈£î #Ó+~q ø=ìï ≈£î≥T+u≤\yês¡T, yê] ã+<ÛäT$TÁ‘·T˝Ò sê´© ìs¡«Væ≤+∫, eTTK´eT+Á‹ øÏs¡DY≈£îe÷sY¬s&ç¶ ~wæºu§eTàqTôV≤’ <sä êu≤<é |]ü dsü ¡ ÁbÕ+‘· u÷ÑÛ eTT\qT ø=\>¢ ={≤sº H¡ êïsT¡ . {|° m” |tò <äVü≤q+ #˚XÊs¡T. á dü+<äs¡“¤+>± dæø˘ düe÷CŸ Hêj·T≈£î\T düsê›sYHêjT· ≈î£ \T Ä≈î£ \ u÷ÑÛ eTjT· ´, q\e÷dü øè£ w,íü y<˚ ≈ä î£ e÷s,Y kÕe÷ Vü≤s¡“»Hédæ+>¥ e÷{≤¢&ÉT‘·÷.. $»j·Tq>∑s¡+ õ˝≤¢ πø+Á<ä+˝Àìõø£ Ä+Á<äÛ eTV‰ü duü ÑÛ n<´äÛ ≈îå£ &TÉ ñ. kÕ+ã•esêe⁄, Äj÷· d+ü |÷üò \ ¬ø.m˝Ÿ|ü⁄s¡+˝Àì >∑Ts¡T<ë«sêô|’ d”e÷+Á<Ûä ñ<ä´eT+ eTTdüT>∑T˝ÀsêÁwüº H˚‘·\T Á|üuÛ≤ø£sY, s¡w”<éU≤Hé, s¡M+<äsY¬s&ç¶, zj·T÷ Ábıô|òdüsY ø=+<äs¡T düyÓTÆø£´yê<äT\T ñ<˚›X¯´|üPs¡«ø£+>±H˚ <ë&çøÏ bÕ\Œ&çq≥Tº\øàå£ D,Y V≤ü ]Hê<,é∏ ø√{,Ï q]‡+V‰ü s¬ &¶ç á deü ÷yX˚ +¯ ˝À bÕ˝§HZ êïsT¡ . Äs√|æ+#ês¡T. ø±s¡´Áø£eT+˝À >∑Ts¡T<ë«sY kÕôV≤#Y ãs¡+u≤\ ø£$T{° düuÛÑT´\T düsê›sY u≤‘Ydæ+>¥, Vü≤s¡“»Hédæ+>¥, JeHédæ+>¥,≈£L&Ü ªH˚s¡ |üP]‘·µ #·]Á‘· ø£*–q Hêj·T≈£î\qT Áb˛‘·‡Væ≤+#·<äT. ãã÷¢ dæ+>¥, ~˝Ÿu≤>¥ dæ+>¥, düT<äs¡ÙHé dæ+>¥, CÀ–+<äsY dæ+>¥, mø±“˝Ÿ dæ+>¥ ‘·~‘·s¡T\T bÕ˝§ZHêïs¡T.n|⁄üŒ&TÉ ø∫£ Ñ+· >± ø=‘Ô· sê»øj° T· yêsd¡ ‘ü ê«ìï eTq+ mqTïø√e#T· Ã.Ä ~X¯˝À |üj·Tì+#ê\+fÒ, n+<äs¡÷ #·<äTe⁄ø√yê*. #·<äTe⁄<ë«sê $C≤q„ + bı+~, ne>±V≤ü q <ë«sê, ‘e· T‘e· T n_ÁÛ bÕj÷· \qTø£∫Ñ·+>± ‘Ó\T|ü>∑\T>∑T‘ês¡T. Ç+<äT˝À Á|üdüTÔ‘·eTTqï ªk˛wü˝ŸMT&çj·÷µ ˇø£ ø=‘·Ô ‘·s¡+ Äj·TT<Ûä+. á MT&çj·÷ <ë«sê ø=+‘· {°◊{°@ ‘Ó\+>±D $Á<√Vü≤ sê´©ne >±Vü≤q, |ü≥ºD ÁbÕ+‘·+ yê]øÏ ‘Ó*j·TCÒj·Te#·TÃqT. ‘Ó\+>±D $Á<√V≤ü ~q+ d+ü <sä “¡ +¤ >± ‘\Ó +>±D ◊{° nk˛djæ T˚n+<äT˝ÀqT+&ç e∫Ãq<˚ Vü≤C≤πs ñ<ä´eT+. Ç~ ø=+‘· y˚Ts¡ ñ|üjÓ÷>∑|ü&ç+~. wüHé Ä<Ûä«s¡´+˝À ‘Ó\+>±D $Á<√Vü≤ sê´© »]–+~. uÛ≤Ø dü+K´˝À<ëìì dü÷Œ¤]Ô>± rdüTø=+~ á eT<Ûä´ e∫Ãq ªªÄyéT`ÄB൵. ‘Ó\+>±D ◊{° ñ<√´>∑T\T, $<ë´s¡Tú\T q\¢s¡+>∑T {°wüs¡Tº\T <Ûä]+∫Ç~ Á|üdüTÔ‘· &Ûç©¢ m\ø£åq¢˝À n&ÉT>∑Tô|{Ϻ+~. <˚X¯+˝ÀH˚ n‘·´+‘· sê´©øÏ Vü‰»s¡j·÷´s¡T. ‘Ó\+>±D ◊{° nk˛dæj˚TwüHé |æ\T|ü⁄y˚Ts¡≈£îªªkÕ+dÿü èrøs£ D¡ µµ #+Ó ~q q>s∑ +¡ >± ù|sT¡ ñqï &©çÛ ˝¢ À á Á|jü ÷Ó >+∑ á sê´© ìs¡«Væ≤+#ês¡T. eT<Ûë´Vü≤ï+ ˇ+{Ï>∑+≥≈£î ôd’ãsY ≥esY‡m+‘e· s≈¡ î£ ñ|ü j÷Ó >|∑ &ü TÉ ‘T· +<√ ø±\yT˚ ìssí¡ TTdTü +Ô ~. m+<Tä ø+£ f,Ò qT+∫ sê´© ÁbÕs+¡ uyÑÛ TÓ +Æ ~. sê´©˝À d+ü dúü n<´äÛ ≈îå£ \T d+ü B|≈t î£ e÷sYÁ|üdüTÔ‘·+ ªÄyéT `ÄBൠbÕغ ø=‘·Ô ‘·s¡+ Hêj·Tø£‘ê«ìï n+~kÕÔqì eTø±˝Ô ≤, »qs˝¡ Ÿ ôdÁø≥£ Ø qMH,é ø¬ m˝ŸmHé qsd¡ +æ V≤ü sêe⁄, d+ü jT· TøÔ£eTT+<äT≈£î e∫Ã+~. ˇø£ Ä{À ]øå±~Û|ü‹, ˇø£ |üÁ‹ø± $˝Òø£], ˇø£ ø±s¡´<ä]Ù ~©|t bÕ˝§ZHêïs¡T. ôV’≤<äsêu≤<é sêÁwüº+ @|”˝À $©q+$<ë´]úH˚‘·, n˝≤ $$<Ûä s¡ø±˝…’q nuÛÑ´s¡Tú\qT Á|üdüTÔ‘·+ s¡+>∑+˝ÀøÏ »]–+~ yÓTT<ä\T 57 dü+e‘·‡sê\ qT+∫ ‘Ó\+>±D eqs¡T\qT~+|æ+~. d”e÷+Á<ÛäT\T <√#·T≈£î+≥THêïs¡ì, ‘Ó\+>±D Á|ü»\ô|’ Ä~Û|ü‘·´ <Û√s¡<X˚ +¯ ˝Àì nìï sê»øj° T· bÕØ\º qT XÊd+æ #˚ ~X>¯ ±, yfiÓ ‘¯ êeTT DìÏ ne\+_dTü HÔ êïsì¡ , mH√ï nHê´j÷· \≈î£ >T∑ ]#X˚ Êsì¡ C≤sTT+{Ÿnì bÕغ H˚‘·\T Á|üø£{ÏdüTÔqï H˚|ü<∏ä´+˝À n+‹eT+>± ìs¡ísTT+#˚~ ôdÁø£≥Ø ¬ø.~©|t nHêïs¡T.Á|ü»˝Ò. ø£qTø£ á &Ûç©¢ m\ø£åq¢ rs¡TŒ <ë«sê nìï sê»ø°j·T bÕغ\T d”e÷+Á<Ûä bÕ\q˝À ‘Ó\+>±D yêfi¯ó¢ rÁe+>± qwüºb˛j·÷s¡ì,‘·eT‘·eT nuÛÑ´s¡Tú\ $wüj·T+˝À ø=+‘·es¡≈£î Ä˝À∫+#·Tø=ì Ä+Á<ëÛ Á|»ü \ n_eÛ è~ø∆ √dyü T˚ $©q+ #X˚ ÊsT¡ >±˙, ‘\Ó +>±D n_eÛ è~∆eTT+<äT≈£î yÓfi¯‘êj·Tì Ä•<ë›+, n|ü⁄Œ&˚ Á|üC≤kÕ«eT´ $\Te\T ø√dü+ ø±<äì, á 57 @fi¯¢ ø±\+˝À ‘Ó\+>±D ÁbÕ+‘·+ m+‘√ø£*–q qe düe÷» ìsêàD+ »s¡T>∑T‘·T+~. Ä ~X¯>± |üj·Tq+ yÓqTø£ã&ç b˛sTT+<äì C≤sTT+{Ÿ ôdÁø£≥Ø dü+B|t >ö&é, »qs¡˝ŸkÕ>±\ì ø√s¡T≈£î+<ë+. <ä ôdÁø£≥Ø >∑&ɶ+ qMHé¬s&ç¶ nHêïs¡T. <ä qe+ãsY - 2013 35

ø£˙ïs¡T`|ü˙ïs¡Te´ekÕj·T dü<ädüT‡ me]ø√dü+? ¬s’‘·T\T, $X¯«$<ë´\j·÷\T, Á|üuÛÑT‘ê«\T yÓ÷düb˛e<äT›!Á|ü|ü+#· e´ekÕj·T y˚~ø£ ø±s√Œπs≥T dü+düú\ ˝≤; ãè+<ä+ e÷Á‘·y˚T ªª∫qï, düqïø±s¡T ¬s’‘·T\T πø+Á<ä+>± düTdæús¡yÓTÆq uÛÑ$wü´‘·TÔ #Ó+~qyêπs. Á|ü|ü+#· e´ekÕj·T y˚~ø£ |ü⁄≥Tº|üPs√«‘·Ôsê\qT, <ëìì ìs¡πs›•düTÔqï yê¬ses√ ns¡ú+ #˚düTø√e{≤ìøÏ >∑‘·+˝Àq÷ Ç|ü⁄Œ&É÷ø√dü+ e´ekÕj·T s¡÷|üø£\Œq nH˚~ dü<ädüT‡ n+X¯+>± e⁄+&ç <ëìì uÀsY¶ Ä|òt &Ó’¬sø£ºsY‡≈£L, ô|<ä›ô|<ä› e´ekÕj·T yêDÏ»´ ø£+ô|˙\≈£Lìs¡«Væ≤düTÔqï dü+düú ù|s¡T ªÁ|ü|ü+#· e´ekÕj·T y˚~ø£µ nsTTq|ü⁄Œ&ÉT e⁄qï dü+ã+<Ûë\qT #·÷&Ü*. Á|ü|ü+#· e´ekÕj·T y˚~ø£˝≤π> áÇ~ ∫qï s¬ ‘’ T· \ Á|jü ÷Ó »Hê\ø√d+ü |ìü #d˚ Tü qÔ ï ìU≤s‡¡ sTTq Á||ü +ü #· ø£+ô|˙\ πø+Á<ä ø±sê´\j·÷\T ≈£L&Ü ôdsTT+{Ÿ \÷sTTdt q>∑s¡+kÕúsTT y˚~ø£ nì eTq˝À #ê˝≤eT+~ Ä•kÕÔ+. nsTT‘˚ ì»+ BìøÏ (nyÓT]ø±)˝ÀH˚ ñHêïsTT.|Pü ]>Ô ± $sT¡ <+∆ä >± ñ+~. n+<Tä øπ Ä+Á<ÁäÛ |<ü X˚ Ÿ˝Àì s¬ ‘’ T· d+ü |÷üò \˙ï yÓ÷Hê‡+{À: πø+Á<ä ø±sê´\j·T+ ôdsTT+{Ÿ \÷sTTdt q>∑s¡+. Á|ü|ü+#·ø£*dæ <ëì ì»dü«s¡÷bÕìï ¬s’‘·T\ eTT+<äT ãj·T≥ ô|≥º&ÜìøÏ á e´ekÕj·T y˚~ø£ #Ó’s¡àHé yÓ÷Hê‡+{À Á|üuÛÑT‘·« e´eVü‰sê\ e÷Jøs£ |¡ Áü ‘êìï MT eTT+<Tä ≈î£ ‘dÓ Tü HÔ êïsTT. Á|uü TÑÛ ‘ê«\T, $X«¯ $<ë´\j÷· \T &s¬’Ó øsº£ >Y ± |ìü #d˚ æ Á|uü TÑÛ ‘«· +‘√ ˝≤;sTT+>¥ #j˚ T· &ÜìøÏ dVü ‰ü jT· |&ü Ü&¶ TÉ .Ç≥Te+{Ï ø±s√Œπs≥T dü+düú\ ˝≤; ãè+<ä+‘√ #˚‘·T\T ø£\|üe<ä›ì y˚~ø£ eTs=ø£ uÀs¡T¶ yÓT+ãsY yÓ÷Hê‡+{À &Ó’¬sø£ºsY.ã\+>± ø√s¡T‘·THêïsTT. nyTÓ ]øH£ ék˛j÷· ;Hénk˛djæ T˚ wHü :é Á||ü +ü #· e´ekÕjT· y~˚ ø£ e´ekÕ|ú ≈£ î£ &TÉ *j÷Ó Hês¶Y >T∑ yês¬ .’ k˛j÷· ;Hé |]ü ÁXe¯ T≈î£ ã\+>± ˝≤; #d˚ Tü qÔ ïÁ|ü|ü+#· e´ekÕj·T y˚~ø£ n+fÒ @$T{Ï? á ø£+ô|˙ N|òt m–®≈£L´{Ïyé. Bì πø+Á<ä ø±sê´\j·T+ ôdsTT+{Ÿ \÷sTTdt q>∑s¡+˝ÀH˚ ñ+~.Á|ü|ü+#· yê´|üÔ+>± Á|üuÛÑT‘ê«\q÷, $<ÛëHê\qT ‘·j·÷s¡T #˚ùd yê]ì H√edt Ç+≥πsïwüq˝Ÿ: Ç~ ô|<ä› |üX¯ó Ä<Ûë]‘· ãVüQfi¯C≤‹ ø£+ô|˙.Á|üuÛ≤$‘·+ #˚j·T{≤ìøÏ n‹ô|<ä› e´ekÕj·T yêDÏ»´ ãVüQfi¯C≤‹ >∑‘·+˝À yÓ÷Hê‡+{À |üX¯ó $uÛ≤>∑+>± ñ+&˚~. Á|ü|ü+#· Á|ü|ü+#·ø£+ô|˙\T @s¡Œs¡∫q dü+düú á Á|ü|ü+#· e´ekÕj·T y˚~ø£ Ç~ ô|<ä› e´ekÕj·T y˚~ø£ N|òt m–®≈£L´{Ïyé Ä|ò”düsY &Ó’$&é Á|ò”&éyÓTHé H√edtø±s√Œπs≥T ø£+ô|˙\ Á|üjÓ÷»Hê\≈£î nqT>∑TD+>± e´ekÕj·÷ìï ø£|ü+m˙ ø£+Á{À\sY. y˚~ø£ eTs=ø£ &Ó’¬sø£ºsY Á{Ïdæj·÷;*dt H√edtªe´ekÕj·÷ìøÏ ø=‘·Ô s¡÷|üø£\Œqµ #˚j·T&ÜìøÏ Á|üj·T‹ïdüTÔqï≥T¢ ø£+ô|˙˝À N|òt Ä|òt kÕº|òt.‘\Ó TdTü +Ô ~. Bì øπ +Á<ä ø±sê´\jT· + nyTÓ ]ø±˝Àì ôdsTT+{Ÿ \÷sTTdt _mmdmt |:tò Ç~ Á||ü +ü #+· ˝Àø¬ ˝≤¢ n‹ ô|<›ä sk¡ ÕjT· Hê\T ‘j· ÷· sT¡ #ù˚dq>∑s¡+˝À ñ+~. yÓ÷Hê‡+{À πø+Á<ä ø±sê´\j·T+ ≈£L&Ü nø£ÿ&˚ ñ ãVQü fiC¯ ≤‹ ø+£ ô|˙. <ëì Á|uü TÑÛ ‘«· e´eV‰ü sê\XÊK n~|Û ‹ü Á||ü +ü #·+~. Á|ü|ü+#· e´ekÕj·T y˚~ø£ uÀs¡T¶ yÓT+ãs¡¢˝À #ê˝≤eT+~ e´ekÕj·T y˚~ø£ &Ó’¬sø£ºsY.ãVüQfi¯C≤‹ ø£+ô|˙\˝À ñqï‘· kÕúHê\˝À ñqïyêπs. nHVé Aü ´dsü YãTw:t nyTÓ ]ø±˝À n‹ô|<›ä ;sY ø+£ ô|˙. Bì øπ +Á<ä ø±sê´ \j·T+ ≈£L&Ü ôdsTT+{Ÿ \÷sTTdt q>∑s¡+ á ø£+ô|˙ Ç|ü⁄Œ&ÉT ô|<ä› nyÓT]ø± k˛j·÷;Hé nk˛dæj˚TwüHé N|òt m–®≈£L´{Ïyé Ä|ò”düsY m‘·TÔ ãjÓ÷|òüP´j·T˝Ÿ‡˝À yê´bÕs¡+ kÕ–düTÔqï~. <ëì ñbÕ<Ûä´≈£åî&ÉT#=s¡e‘√ 1997˝À Á|ü|ü+#· e´ekÕj·T y˚~ø£ @s¡Œ&ç+~. Á|ü|ü+#· Á|ü|ü+#· e´ekÕj·T y˚~ø£ &Ó’¬sø£ºsY.e´ekÕj·T y˚~ø£ #Ó’s¡àHé &Üø£ºsY ¬øHÓï‘Y uÒø£sY >∑‘·+˝À yÓ÷Hê‡+{À ã+C,Ÿ mHmé : Á||ü +ü #+· ˝Àø¬ ˝≤¢ n‹ ô|<›ä e´ekÕjT· yêD»Ï ´ ãVQü fiC¯ ≤‹ø£+ô|˙˝À Á|üuÛÑT‘·« e´eVü‰sê\ &Ó’¬sø£ºsY>± |üì#˚XÊ&ÉT. ◊s√bÕ ø£+ô|˙. Bì e÷J ñbÕ<Ûä´≈£åî&ÉT Á|ü|ü+#· e´ekÕj·Ty˚~ø£ &Ó’¬sø£ºsY.jT· ÷ìjT· Hé »q÷´e÷]Œ&ç k˛j÷· ;H≈é î£ Äy÷Ó <ëìï d+ü bÕ~+#≥· +n‘·&ÉT kÕ~Û+∫q ô|<ä› $»j·T+. Á|ü|ü+#· e´ekÕj·T y˚~ø£≈£îqï 13 eT+~ uÀs¡T¶ düuÛÑT´\˝À 8 eT+~ &Ó’¬sø£ºs¡T¢ á ø±s√Œπs{Ÿ dü+düú\≈£î #Ó+~qyêπs. $T–*q yê]øÏ 2001 qT+&ç Á|ü|ü+#· e´ekÕj·T y˚~ø£ Á|ü‹ ¬s+&ÉT dü+e‘·‡ ≈£L&Ü |üs√ø£å dü+ã+<Ûë\THêïsTT. Á|ü|ü+#· q\TeT÷\˝≤ Á|üuÛÑT‘·«sê\ ø=øk£ Õ] ‘q· ªd<ü dä Tü ‡µqT ìs«¡ V≤æ dTü qÔ ï~. <ëìì $$<äÛ <X˚ Ê\≈î£ $<ëÛ Hê\qT Á|uü ≤Û $‘+· #j˚ T· {≤ìøÏ á ø+£ ô|˙\≈î£ Á||ü +ü #· e´ekÕjT·#+Ó ~q $<ëÛ Hê\T ‘j· ÷· sT¡ #ù˚d yê]ø,Ï Á|uü TÑÛ ‘«· n~øÛ ±sT¡ \qT |]ü XÀ<äÛ y˚~ø£ ˇø£ yêVæ≤ø£ ˝≤+{Ï~.q d+ü d\úü qT ÄV‰ü «ì+∫ $<ëÛ Hê\qT ‘e· T≈î£ nqT≈L£ \+>± e⁄+&≥˚ ≥T¢Á|üuÛ≤$‘·+ #˚düTÔqï~ 2009 es¡≈£î »]–q 5 dü<ädüT‡\T ôdsTT+{Ÿ Á|ü|ü+#· e´ekÕj·T y˚~ø£qT kÕŒq‡sY #˚düTÔqï~ mes¡T?\÷sTTdt q>∑s¡+˝À »]>±sTT. 2011˝À Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ eTTK´eT+Á‹,e´ekÕj·T eT+Á‹ ≈£L&Ü BìøÏ Vü‰»s¡j·÷´s¡T. ¬ø˝≤¢>¥ bòÂ+&˚wüHé, yÓ÷Hê‡+{À, HÓùd¢, f…ÆdüHé |òü⁄&é‡, π>{Ÿ‡Á|ü|ü+#· e´ekÕj·T y˚~ø£ ìπs›X¯≈£î˝…es¡T? qe+ãsY - 2013 á y˚~ø£ uÀsY¶ Ä|òt &Ó’¬sø£ºs¡¢+<äs¡÷ ãVüQfi¯ C≤‹ ø£+|ü˙\≈£î 36

ø£˙ïs¡T`|ü˙ïs¡TbòÂ+&˚wüHé, &ç-1 ÄsTT˝Ÿ‡, Á|ü|ü+#· u≤´+≈£î, ◊m|òt|æÄsY◊ e+{Ï Á|ü|ü+#· e´ekÕj·Ty˚~ø£ 2013 dü<ädüT‡:ø±s=Œsπ {Ÿ d+ü d\úü T Á||ü +ü #· e´ekÕjT· y~˚ ø≈£ î£ Ä]øú £ dVü ‰ü jT· + n+~dTü HÔ êïsTT. eT]ø=ìï ãVQü fiC¯ ≤‹ ø+£ ô|˙\T ≈L£ &Ü 2 @fifl¯ ≈î£ ˇøk£ Õ] ø±s√Œπs≥T¢ ìs¡ísTT+∫q mC…+&Ü»]>π á y~˚ ø£ d<ü dä Tü ‡qT kÕŒq‡sY #j˚ T· {≤ìøÏ u≤sT¡ \T rsT¡ ‘T· HêïsTT. ø±s√Œπs≥T kÕŒq‡s¡T¢: uÒj·TsY Áø±|t ôd’Hé‡ (bÕ¢{Ïq+ kÕŒq‡s¡T¢). Ç~ Ç<+ä ‘ê sV¡ ≤ü d´ü +>± »s>¡ ≥∑ + ˝<Ò Tä . ãjT· {øÏ Ï Á|Cü ≤ Á|jü ÷Ó »q+ |ü⁄s¡T>∑T eT+<äT\T, »qT´ e÷]Œ&ç |ü+≥\qT ‘·j·÷s¡T #˚düTÔqïø√deü Tì nì|+æ #˚ ª‘≥· dúü y~˚ ø\£ µqT dèü w+ºæ #{· ≤ìøÏ ô|<›ä ãVQü fiC¯ ≤‹ n‹ô|<ä› ø£+ô|˙, yÓ÷Hê‡+{À, H√y√ C…’yéT‡ (&Üìwt ãjÓ÷f…ø˘ø£+ô|˙\T |üìïq düŒwüºyÓTÆq eP´Vü≤$T~. Ç<ä+‘ê ‘Ó\TdüTø√≈£î+&Ü ãVQü fiC¯ ≤‹ ø+£ ô|˙) |⁄üò+&é b˛*dt (ø=]jT· Hé e´ekÕjT· yêD»Ï ´yê] e\˝À |ü&ç Á|üuÛÑT‘ê«\T, Á|üuÛÑT‘·« |ü]XÀ<Ûäq dü+düú\T yê]øÏ ≈L£ ≥$T), CH’… é Ç]>π wHü é ddæ yºü Té ‡ (Á&|ç ,t ÁdŒæ +øs¢£ Y ddæ yºü Té ‡), H√edt#·≥ºã<ä∆‘· ø£*ŒdüTÔHêïsTT. Ç+≥πsïwüq˝Ÿ (yÓ÷Hê‡+{À qT+&ç $&çe&çq |üX¯ó Ä<Ûë]‘· ø£+ô|˙), nyÓT]ø£Hé k˛j·÷;Hé mø˘‡b˛s¡Tº øöì‡˝Ÿ, _mmdtm|òt Á|ü|ü+#· e´ekÕj·T y˚~ø£\‘√ Á|üuÛÑT‘·«+, e´ekÕj·T (n‹ ô|<ä› s¡kÕj·THê\T ‘·j·÷s¡T#˚ùd ãVüQfi¯C≤‹ ø£+ô|˙). $X¯«$<ë´\j·÷\ uÛ≤>∑kÕ«eT´+- ÁbÕ<Ûëq´‘·\ ‘ês¡Te÷s¡T dü<ädüT‡ mC…+&ÜqT ≈£L&Ü á ø£+ô|˙˝Ò ìs¡ísTT+#·≥+˝À ÄX¯Ãs¡´+ ˝Ò<äT. uÒj·TsY ø£+ô|˙ N|òt m–®≈£L´{Ïyé Ä|ò”düsY ªe´e Á|ü|ü+#· e´ekÕj·T y˚~ø£ dü<ädüT‡ 2013≈£î ˇø£ Á|ü‘˚´ø£ kÕjT· +˝À $|e¢ü + m+<Tä ≈î£ nedsü +¡ µ nH˚ n+X+¯ ô|’ yTÓ T<{ä sÏ √EÁbÕ<Ûëq´‘· @s¡Œ&É{≤ìøÏ ø±s¡D+ -yÓTT<ä{ÏkÕ], ˇø£ Á|üuÛÑT‘·«+, Á|ü<ÛëH√bÕHê´dü+ ÇdüTÔHêïs¡T. ª∫qï ¬s’‘·T\≈£î |ü]cÕÿsê\qTø±s√Œsπ {Ÿ ˝≤;‘√ ø\£ d,æ Á||ü +ü #· e´ekÕjT· d<ü dä Tü ‡qT ìs«¡ V≤æ +#&· +É . ø£qT>=q≥+µ nH˚ n+X¯+ô|’ düe÷y˚XÊìï ≈£L&Ü uÒj·TsY kÕŒq‡sYá dü<ädüT‡≈£î ª∫qï ø£eT‘ê\≈£î ÁbÕ<Ûëq´‘·ìdü÷Ô... düTdæús¡ #˚düTÔqï~. n<˚$<Ûä+>± H√y√C…’yéT‡ |”¢q] sö+&é fÒãT˝Ÿ ñbÕ<Ûä´uÛÑ$wü´‘·TÔø√dü+ e´ekÕj·÷ìï q÷‘·q+>± s¡÷bı+~+#·&É+µ nì ≈£åî&ÉT, H√edt Ç+≥πsïwüq˝Ÿ N|òt m–®≈£L´{Ïyé Ä|ò”düsY, sêj·T˝ŸHêeTø£s¡D+ #˚dæHê, dü<ädüT‡ mC…+&ÜqT |ü]o*ùdÔ e÷Á‘·+ Á|ü|ü+#· &çmdtm+ n<Ûä´≈£åî&ÉT, kÕº+&ÉsY‡ #ês¡ºsY‡ u≤´+ø˘ y˚TH˚õ+>¥ &Ó’¬sø£ºsYe´ekÕjT· d+ü ã+~‘Û · deü Td´ü \≈î£ ô|<›ä e´ekÕjT· yêD»Ï ´ ø±s√Œsπ ≥T¢ Á|ü<ÛëH√|üHê´kÕ\T ÇdüTÔHêïs¡T. sö+&é fÒãT˝Ÿ düe÷y˚XÊìøÏ‘·eT kı+‘· ª|ü]cÕÿsê\qTµ Áb˛‘·‡Væ≤düTÔHêïj·Tì ns¡úeTe⁄‘·T+~. yÓ÷Hê‡+{À, Ä<ëì $\àsY, nyÓT]ø£Hé k˛j·÷;Hé nk˛dæj˚TwüHé mø˘‡b˛s¡Tº øöì‡˝Ÿ, _mmdtm|òt, ◊{Ïdæ ø£+ô|˙\ n~Ûø±s¡T\T Ä+Á<ÁäÛ|<ü X˚ Ÿ sêÁwºü Á|uü TÑÛ ‘«· + $&TÉ <\ä #d˚ qæ Á|øü ≥£ q˝À ªª<o˚ jT· , bÕ˝£Z+≥THêïs¡T.Á||ü +ü #· e´ekÕjT· d+ü ã+~‘Û · $wjü ÷· \qT deü TÁ>+∑ >± #]· Ã+#&· Üìø,Ï|]ü o*+#&· Üìø,Ï e´ekÕjT· $<ëÛ Hê\qT s÷¡ bı+~+#&· ÜìøÏ Á||ü +ü #· ªª∫qï ¬s’‘·T\≈£î düTdæús¡ uÛÑ$wü´‘·TÔqTµµ ø£*Œ+#·≥+ô|’qe´ekÕj·T y˚~ø£ ˇø£ÿfÒ ‘·≥düú, dü¬s’q y˚~ø£µµ nì #Ó|æŒ+~. á Á|ü|ü+#· e´ekÕj·÷ìøÏ ~XÊìπs›X¯+ #˚düTÔqï Á|ü|ü+#· e´ekÕj·TÁ|øü ≥£ qqT #÷· ùdÔ Á|uü TÑÛ ‘«· + y~˚ ø£ d«ü u≤Û yêìï >T∑ ]+∫ ‘|· ⁄ü Œ&TÉ ne>± y˚~ø£˝À ñqï~ Mfi‚fl.Vü≤q‘√ e⁄+<äì ns¡úeTe⁄‘·T+~. dü<ädüT‡˝À bÕ˝£Zq&ÜìøÏ Á|ü‹ì~Ûs¡TdüT+>± 11,400 s¡÷bÕj·T\T ìs¡ísTT+#ê\s¡+fÒH˚, Ç~ ¬s’‘·T\≈£î s¡+>∑ |ü]XÀ<ÛäHê dü+düú\T ≈£L&Ü ~–b˛‘êsTT. uÛ≤>∑kÕ«eT´ ˇ|üŒ+<ëÄVü‰«ì+#·&ÜìøÏ ø±<äì ns¡úyÓTÆb˛‘·T+~. \qT ≈£î<äTs¡TÃ≈£î+{≤sTT. ø±s√Œπs≥T¢ eTT+<äT≈£î ‘ÓdüTÔqï mC…+&Ü‘√ ìs¡«Væ≤+#·ã&˚ á Ç‘s· ¡ <X˚ Ê\ nqTuyÑÛ ê\qT |]ü o*ùd,Ô ‘e· T |qü T\≈î£ #≥· 㺠<‘∆ä ·dü<ädüT‡≈£î Á|üuÛÑT‘·«+ <ä÷s¡+>± e⁄+&Ü\ì ¬s’‘·T dü+|òü÷\T &çe÷+&é ø*£ Œ+#T· ø√e{≤ìø,Ï e´ekÕjT· $<ëÛ Hê\qT, |]ü XÀ<qäÛ \qT Á|uü ≤Û $‘+·#d˚ Tü HÔ êïsTT. Á|uü TÑÛ ‘«· + s¬ ‘’ T· \, s¬ ‘’ T· d+ü |÷üò \ Hê´yTÓ qÆ n_ÁÛ bÕj÷· \qT, #˚j·T&ÜìøÏ ø±s=Œπs≥T dü+düú\T, Ç≥Te+{Ï m‘·TÔ>∑&É\qT nqTdü]kÕÔÄ+<√fiq¯ \qT >T∑ ]+Ô ∫q|Œü {øÏ ° Ç|Œü {øÏ |Ï ⁄üŒ&TÉ d<ü dä Tü ‡ ìs«¡ V≤ü q qT+&ç sTT. ø±ø£b˛‘˚ <ëìøÏ ª∫qï ¬s’‘·T\≈£î düVü‰j·T+ #˚j·T&Üìøϵ nH˚ãj·T≥≈£î sê˝Òì |ü]dæú‹ e⁄+&Ée#·TÃ. ø±˙ ô|<ä› ø±s=Œπs{Ÿ dü+düú\≈£î eTTdüT>∑T ‘=&ÉT>∑T‘ês¡T.y˚T\T #˚ùd @ $<ÛëHê\q÷ Á|üuÛÑT‘·«+ d”«ø£]+#·uÀ<äì ¬s’‘·T\≈£îdüŒwüºyÓTÆq Vü‰MT Çyê«*. e´ekÕjT· +ô|’ ø±s√Œsπ ≥¢ >T∑ ‘ê~Ô |Û ‘ü ê´ìï ô|+#&· ÜìøÏ ‘√&ŒÉ &,˚ ∫qï ¬s’‘·T\≈£î,|üsê´es¡D≤ìøÏ Vü‰ì #˚ùd $<ÛëHê\qT s¡÷bı+~+#˚+ Ç≥Te+{Ï ø±s√Œsπ {Ÿ d+ü d\úü ‘√ u$ÑÛ w´ü ‘T· ˝Ô À m≥Te+{Ï bı‘÷· Ô <äT≈£î ø±s√Œπs{Ÿ dü+düú\T ì]à+∫q Ç≥Te+{Ï y˚~ø£\≈£î ¬s’‘·T\T,ô|≥Tøº √≈L£ &<É ìä Ä+Á<ÁäÛ |<ü X˚ Ÿ≈î£ #+Ó ~q s¬ ‘’ T· d+ü |÷üò \˙ï Á|uü TÑÛ ‘ê«ìï Á|üuÛÑT‘·« dü+düú\T, $X¯«$<ë´\j·÷\T, Á|ü»\T <ä÷s¡+>± ñ+&Ü\ìˇøÿ£ >=+‘T· ‘√ $»|„ Ôæ #d˚ Tü HÔ êïsTT. 2012˝À ≈L£ &Ü Ç≥Te+{Ï |Tüò ≥H˚ ¬s’‘·T dü+|òü÷\T>± n+<ä]ø° $»„|æÔ #˚düTÔHêï+.ˇø{£ Ï »]–+~. ªu≤Û s‘¡ · <X˚ ÊìøÏ ÄV‰ü s¡ uÁÑÛ <‘ä µ· ù|sT¡ ‘√ »qT´ e÷]Œ&ç|ü+≥\ ˝≤; Á>∑÷|t (m_m˝ŸÇ), $‘·Ôq ø£+ô|˙\ ˝≤; Á>∑÷|t (Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ øÏkÕHé ø±+Á¬>dt, Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ ¬s’‘·T dü+|òüT+,(jT· Hmé dmt ◊) d+ü jT· Tø+Ô£ >± &©çÛ ˝¢ À deü ÷yX˚ Ê\qT ìs«¡ V≤æ ùd,Ô u≤Û s‘¡ · uÛ≤s¡rj·T øÏkÕHéyÓ÷sêÃ, ‘Ó\T>∑T ¬s’‘·T, Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ ¬s’‘·T dü+|òüT+,Á|uü TÑÛ ‘«· e´ekÕjT· XÊK n+<Tä ˝À dVü ≤ü ìs«¡ V≤ü D u≤<´äÛ ‘\· qT ìs«¡ V≤æ + uÛ≤s¡rj·T øÏkÕHé dü+|òtT, ¬s’‘·T dü«sê»´ y˚~ø£)∫+~. uÛ≤s¡‘· sêÁwüº|ü‹ á düe÷y˚XÊ\qT ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T. ˇø£kÕ]Á|uü TÑÛ ‘«· + Ç≥Te+{Ï yê{˝Ï ÀøÏ ~–‘,˚ jT· ÷ìe]‡{\° T, u≤Û s‘¡ · Á|uü TÑÛ ‘«· -$kÕ‡ øÏs¡DY≈£îe÷sY, ø£˙«qsY, ¬s’‘·T dü«sê»´ y˚~ø£, bò˛Hé: 9701705743, <äE-mail: [email protected]+ãsY - 2013 37

Ä#ês¡+$Á>∑Vü‰\T |ü]eT[kÕÔj·÷? düVü≤»+>± |ü+&ÉT>∑\T bÂsêDÏø£ >±<∏ä\ Ä<Ûës¡+>± Ä$s¡“¤$ ¬s+&ÉT C≤‘·s¡\ øÏ+<ä $XÊK|ü≥ï+ qT+∫ ˇø£‘·qT e∫à yT˚ &Üs+¡ eTV‰ü Xø¯ |ÔÏ s” êƒ ˝À¢ ˇø{£ Ï nì #|Ó Œü uÀj÷· sT¡ . n+<Tä ≈î£ ÄjT· qkÕsÔ TT. ø±˙ Á|øü è£ ‹ì Åd>Ô” ± |Pü õ+#˚ $<ëÛ qyT˚ ã‘T· øe£ Tà. es+¡ >˝∑ Ÿ˝À <X˚ +¯ ˝Àì ncÕ<º Xä ¯ Xø¯ |ÔÏ s” êƒ ˝À¢ yT˚ &Üs+¡ ˇø≥£ ì ‘˝˚ ÃÒ XÊsT¡ . á d÷ü Ár‘\Ó +>±D˝À møÿ£ &Ü˝ìÒ $<+äÛ >± Ä e÷≥≈î£ eùdÔ Á||ü +ü #+· ˝ÀH˚ møÿ£ &Ü ø£s¡D C≤‘·s¡qT Væ≤+<äT‘·«ø£]+#˚ |üì˝À uÛ≤>∑+>±, #˚XÊ&Éì n|üŒ{À¢˝ìÒ $<+äÛ >± ã‘T· øe£ Tà≈î£ $Á>V∑ ‰ü sê<qäÛ qT ÄbÕ~dTü HÔ êïsT¡ . d+ü Á|<ü ëjT· $eTs¡Ù\T e#êÃsTT. Ä~yêd” dü+|òü÷\T uÛ≤Ø m‘·TÔq ìs¡düq e´ø£Ô+yê<äT\T á dü]ø=‘·Ô dü+düÿè‹ì e´‹πsøÏdüTÔHêïs¡T. n+<äT≈£î ã\yÓTÆq #˚XÊsTT. ‘ê‘êÿ*ø£+>± Ä Á|üe÷<ä+ ‘·|æŒHê ‘·eT≈£î uÛÑ$wü´‘Y˝À|ü⁄Hê~ ñ+~. e´‹πsø£‘·≈£î Ä<äs¡D≤ ñ+~. C≤q|ü<äT\ dü+düÿè‹ì Ç≥Te+{Ï Á|üe÷<ä+ ˇø£{Ï ñ+&˚ neø±X¯+˝Òø£b˛˝Ò<äì Ä~yêd”\TVæ≤+<ä÷r«ø£]+#·&É+, ˝Ò<ë ÁãVü‰àD°ø£]+#·&É+ nqï ø√D+˝À ãT~∆ Ä+<√fi¯q˝ÀH˚ ñHêïs¡T. Ç<ä+‘ê Ç|ü&Ó+<äT≈£î nqTø√e#·TÃ. πs|ü⁄Je⁄\T #÷· dTü HÔ êïsT¡ . $Á>V∑ ‰ü sê<qäÛ <ë«sê d+ü Á|<ü ëj÷· ìï C§|Œæ +#&· +É ã‘·Tø£eTà≈£L }s¡÷sê >∑T&ÉT\T ø£≥ºe#·TÃ. n+<äTø√dü+ \&É÷¶\qTnH˚ Á|üÁøÏj·T≈£î HÓeTà~>± ‘Ós¡rdüTÔHêïs¡T. Á|kü Õ<+ä >± e÷sá sq¡ ï<ëìøÏ >±´s¬ +{° |Pü ]kÔ Õsú TT˝À Çe«˝øÒ b£ ˛e#T· Ã. ‘Ó\+>±D˝À BìøÏ es¡+>∑˝Ÿ y˚~ø£ nsTT+~. Ç<˚ es¡+>∑˝Ÿ˝À es+¡ >˝∑ Ÿ˝À ã‘T· øe£ Tà≈î£ <e’Ó ‘ê«ìï ÄbÕ~+#˚ |ìü øÏ q>s∑ ¡ bÕ\ø£Á||ü +ü #+· ˝ÀH˚ n‹>=|Œü Ä~eT –]»q C≤‘s· >¡ ± ù|s=+~q yT˚ &Üs+¡ d+ü dúü |Pü qT≈î£ qï~. eT÷&fi˚ ¢¯ ø+Ï <≥ä V≤ü qàø=+&É |<ü ëàø>åÏ T∑ ≥º (|<ü ëàøåÏdeü Tàøÿ£ `kÕs\¡ eTà C≤‘s· ˝¡ Àq÷ >‘∑ +· ˝À Ç≥Te+{Ï n&TÉ >T∑ ˝Ò yX˚ ÊsT¡ . >∑T+&É+) düMT|ü+˝Àì ã‘·Tø£eTà ìeT»®q Á|ü<˚X¯+˝À ‘·©¢≈£L‘·Tfi¯¢nø£ÿ&É Ä~yêd” dü+|òü÷\ eT+∫ rÁekÕúsTT˝À e´‹πsø£‘· e´ø£Ô+ ã‘·Tø£eTà $Á>∑Vü‰\qT Á|ü‹wæº+∫+~. nø£ÿ&˚ ø±<äT ñs¡T‡ s¡+>∑©˝≤ø±e&É+‘√ <˚yê<ëj·TXÊK ø=+‘· yÓqøÏÿ ‘·–Z+~. Ä~yêd”, –]»q yÓTÆ<ëq+˝Àq÷ q>∑s¡ bÕ\ø£ dü+düú Ç≥Te+{Ï ã‘·Tø£eTà ‘·©¢_&ɶ\dü+düÿè‹øÏ Ä\yê\yÓTÆq y˚T&Üs¡+˝À »]–q Á|üj·T‘êï\T @$T{Ï? $Á>V∑ ‰ü \qT H\Ó ø=*Œ+~. M{Ï d÷ü Œ]¤ ‘Ô √ eTT\T>T∑ eT+&\É + ‘√≈î£ +≥y˚T&Üs¡+˝À @+ »]–+~....? #sÓ T¡ e⁄ >≥∑ Tº dMü T|+ü ˝À ã‘T· øe£ Tà $Á>V∑ ‰ü ìï (‘©· )¢ JeeTTqï |Pü \qT, ìØ®e+ #˚ùd≈£îÁ≥˝À uÛ≤>∑y˚T ã‘·Tø£eTà $Á>∑Vü‰ìï HÓ\ø=˝≤Œs¡H˚ $eT Á|ü|ü+#·+˝ÀH˚ <ä≥ºyÓTÆq n&É$˝À m≥Te+{Ï dæús¡ @sêŒ≥T¢ ˝Òì sÙ¡ \T e#êÃsTT. ø±\Áøy£ T˚ D≤ ny˚ $Á>V∑ ‰ü \T }s÷¡ sê $dèÔü ‹øÏ Hê+~<>ä sZ∑ ¡ Á|‹ü s¬ +&fi˚ ø¢¯ √kÕ] eTV‰ü »qC≤‘s· ¡ »sT¡ >T∑ ‘T· +~. n<˚ yT˚ &Üs+¡ |ü\T≈£î‘êj·TH˚ nqTe÷q+ ø£\T>∑T‘·Tqï~.düeTàø£ÿ`kÕs¡\eTà C≤‘·s¡. >∑‘· ¬s+&ÉT eT÷&ÉT C≤‘·s¡¢ øÏ+<ä y˚T&Üs¡+C≤‘s· q¡ T dTü +<Øä ø]£ dTü HÔ êïeTH˚ ù|sT¡ ‘√ Ä+Á<ÁäÛ |<ü X˚ Ÿ sêh <y˚ ê<ëjT· -q÷s¡ lìyêdt <äXÊK yT˚ &Üs+¡ deü Tàøÿ£ `kÕs\¡ eTà ><∑ \›Ó ÁbÕ+>D∑ ≤ìï, d+ü Á|<ü ëj÷· \qTe÷πsÃ+<äT≈£î |üPqT≈£îqï~. njÓ÷eTj·T+ düèwæºdüTÔqï ø±+Á¬>dt: #·Áø£bÕDÏ Á|üø£è‹ì |ü$Á‘·+>± |üPõ+#·&É+, Äsê~Û+#·&É+ nH˚ nHê~ ‘\Ó +>±D sêÁwºü @sêŒ≥T≈î£ d+ü ã+~+Û ∫ ø±+Á>¬ dt ÇsT¡ ÁbÕ+‘ê˝À¢Jeq Ä~eT dü+düÿè‹øÏ Á|ürø£>± <˚e‘·\T>± ø=*#˚ Ä ‘·©¢_&ɶ\ nj÷Ó eTj÷· ìï dèü w+ºæ ∫ |ãü “+ >&∑ TÉ |⁄ü≈î£ H+˚ <Tä ≈î£ Á|jü T· ‹ïk˛+Ô <ìäÇ<ä›] s¡÷bÕ\T Çyê«\ì #·÷XÊs¡T. |ü⁄* MT<ä ˇø£]ì, õ+ø£ MT<ä Ábıô|dò sü Y |Tüò +{≤ #Á· øb£ ÕDÏ $eT]Ù+#êsT¡ . nø√º ãs˝Y À ‘\Ó +>±Dˇø£]ì ≈£Ls=Ãu…{Ϻ Ç<ä›] #˚‘·\≈£î eTVæ≤e÷ø£è‘·T\T sêÁwüº @sêŒ≥T Á|üÁøÏj·T ÁbÕs¡+uÛÑ+ ø±≈£î+fÒ 2019 es¡≈£î eT]Ñ*Ó jT· Cù…|Œ$<+äÛ >± s÷¡ bÕ\qT ÄbÕ~+#êsT¡ . á #s· ´¡ qT Ä~yêd\” T b˛yê*‡ edTü +Ô <ìä Ä+<√fiq¯ e´ø+Ô£ #X˚ ÊsT¡ . Ä+Á<ÁäÛ |<ü X˚ Ÿ {#° s· ‡YrÁe+>± e´‹πsøÏ+ #ês¡T. ô|ò&ÉπswüHé (@|”{°m|òt) Ä<Ûä«s¡´+˝À nø√ºãsY2q ãw”sYu≤>¥ <˚XÀ<ë∆s¡ø£ uÛÑeHé˝À ª‘Ó\+>±D @sêŒ≥T #˚dæq Á|üdüTÔ‘· |ü]dæú‹` Ä~yêd”˝À¢ edüTÔqï e´‹πsø£‘·qT <äèwæº˝À ô|≥Tºø=ì n|üŒ{ÏøÏ Ä #≥· |º sü y¡ TÓ qÆ n+XÊ\Tµ, ªu÷ÑÛ $T |⁄ü Á‘T· \<˚ ôV≤’ <sä êu≤<µé n+X+¯ ô|’ìsjí¡ ÷· ìï e÷sT¡ Ã≈î£ qï~ Á|uü TÑÛ ‘«· +. Ä ‘s· T¡ yê‘· ø=+‘ø· ±˝≤ìøÏ eTfi≤¢ dü<ädüT‡ ìs¡«Væ≤+#ês¡T.düsêÿs¡T ‘·q Á|üj·T‘êï\qT eT∞¢ yÓTT<ä\Tô|{Ϻ+~. ákÕ] n~ >∑<Ó›\ á dü+<äs¡“¤+>± #·Áø£bÕDÏ e÷{≤¢&ÉT‘·÷.. eTTK´eT+Á‹ øÏs¡DYÁbÕ+>∑D+ #·T≥÷º ÁbÕø±s¡ ìsêàD+ #˚|ü{Ϻ+~. uÛÑÁ<ë#·\+˝À ñqï ≈î£ e÷ss¬Y &¶ç ‘e· TTà&TÉ q>s∑ ¡ •yêsT¡ Á>±eT |+ü #êjT· r˝À¢ u÷ÑÛ eTT\TkÕ\Á>±eT+ ‘s· V¡ ‰ü ˝À Ä ÁbÕø±sêìï ì]à+#êsT¡ . n|ü &÷É Ä~yêd\” T ø=qT>√\T #˚dæ dæúsêdæÔ yê´bÕs¡+ ÁbÕs¡+_Û+#ês¡ì, Bìø√düy˚T‘·T&ÉT+<Óã“ H˚‘·è‘·«+˝À rÁekÕúsTT˝À b˛sê≥+ #˚XÊs¡T. e´‹πsøÏ+ •yês¡T Á>±eT |ü+#êj·Tr\qT JôV≤#Ym+d”˝À $©q+ #˚dæ,#ês¡T. ‘·\T¢\ #·T≥÷º kÂ+<äs¡´+>± ñ+&˚+<äTπø ‘êeTT á Á|üj·T‘·ï+ JôV≤#mY +d” |]ü ~ìÛ øπ +Á<ä bÕ*‘· ÁbÕ+‘+· >± e÷sπ Ã+<Tä ≈î£ ≈î£ Á≥\T#˚düTÔHêïeTì düsêÿs¡T #Ó|挑˚ Á|üø£è‘˚ e÷≈£î n+<äyÓTÆq JeHê<Ûës¡+. #˚düTÔHêïs¡ì Äs√|æ+#ês¡T. Ábıô|òdüsY e÷&ÉuÛÑ÷wæ l<ÛäsY<ëìï ≈L£ *à yj˚ ÷· \ì #÷· &øÉ +£ &û nHêïsT¡ . yêfió¯ fl Ç˝≤ m|Œü {øÏ |£ ü &TÉ e÷{≤¢&ÉT‘·÷... ôV’≤<äsêu≤<éqT ñeTà&ç sê»<Ûëì>± #˚j·T&É+y˚T&Üs¡+ C≤‘·s¡qT Ä<ÛäT˙ø£]düTÔHêï+. edü‘·T\T ø£*ŒdüTÔHêï+ nH˚ ‘\Ó +>±D, Ä+Á<äÛ ÁbÕ+‘ê\≈î£ nHê´jT· + #j˚ T· &yÉ T˚ qì ‘*Ó bÕsT¡ .ù|s¡T MT<ä e÷s¡TŒ\≈£î neø±X¯+ ø£*Œ+#ê\ì #·÷düTÔHêïs¡T.38 qe+ãsY - 2013

ìs¡düqeTT+u…’˝À qe+ãsY 1 ªq\¢~q+µ düuÛѪ$Á<√Vü≤ ~q+µdü+<äs¡“¤+>± eTT+u…’˝À ìs¡«Væ≤+∫q ªq\¢~q+µ ø±s¡´Áø£eT+˝À bÕ˝§Zqï ‘Ó\+>±Dyê<äT\T ‘Ó\+>±D dü+|ò”TuÛ≤e ñ<ä´eT dü+|ò”TuÛ≤e y˚~ø£, ‘Ó\+>±D Ç<˚ dü+<äs¡“¤+>± eT#·Ã Á|üuÛ≤ø£sY Á|üdü+–dü÷Ô.. düyÓTÆø£´yê<ä sê»ø°j·T bÕغ\ <ä«+<ä« yÓ’K]ì m+&É>∑≥Tº‘·÷, ‘Ó\+>±D Á|ü»\ø£fi≤kÕVæ≤r ãè+<ä+ Ä<Ûä«sê´q qe+ãsY1 Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ ne‘·s¡D eTH√u≤Û yê\≈î£ $sT¡ <+∆ä >± ‘\Ó T>T∑ Á|»ü \ eT<´äÛ yw’Ó eü ÷´\T s¬ #÷ >=f˝ºÒ ≤~H√‘·‡yêìï $Á<√Vü≤~q+>± bÕ{Ï+∫ q\¢C…+&Ü\‘√ ìs¡düq düuÛÑqT Á|üe]Ô+#·e<ä›ì, $uÛÑ»q kÕ|ò”>± »]π>˝≤ #·÷&Ü\ì nHêïs¡T. Çø£djü ÷· Hé •yêJq>s∑ Y V‰ü ˝Ÿ˝À kÕjT· +Á‘+· 6 >+∑ ≥\≈î£ ìs«¡ V≤æ +#êsT¡ . qe+ãsY 1 $Á<√Vü≤~Hêìï ‘Ó\+>±D Á|ü»\ bÕ*≥ XÊ|ü+>±eTTK´ n‹<∏äT\T>± C≤rj·T ø±+Á¬>dt bÕغ ôdÁø£≥] l<ÛäsY |üPC≤], e÷s¡≈£î+&Ü e#˚à @&ÉT ‘Ó\+>±D sêÁwüº ne‘·s¡D |ü+&É>∑ e#˚Ã˝≤Ä+Á<äÛ eTV‰ü duü ÑÛ Á≥dº” ôdÁø≥£ Ø &܈ˆ Msã¡ ‹ìÔ #+· Á<Xä K‚ s,Y ø$£ d+ü >y∑ ì˚ #÷· &Ü\ì d÷ü ∫+#êsT¡ . n˝≤>π eTT+u˝’… Àì ‘\Ó +>±D yê<Tä \+<]ä ‘√s¡M+Á<ä, nœ\uÛ≤s¡‘· ‘Ó\+>±D s¡#·sTT‘·\ y˚~ø£ ø±s¡´<ä]Ù eT#·Ã sêuÀj˚T ø=~› s√E˝À¢H˚ y˚˝≤~ eT+~‘√ nìï dü+|òü÷\ eT<䛑·T‘√Á|uü ≤Û øs£ ,Y sêH˚ ‘\Ó T>T∑ ùdyê d+ü |Tüò + n<´äÛ ≈îå£ \T u÷ÑÛ eTjT· ´, ]\jT· H‡é {.Ï C@Ò d,” {mÏ Hé Jy√, yT˚ <ëÛ e⁄\, s#¡ s· TT‘\· , øfi£ ≤ø±sT¡ \ ãè+<ë\‘√ø±]àø£ Hêj·T≈£î\T >±´s¡ X‚KsY, >∑+>∑|ü⁄Á‘· dü+|òüT+ ø±s¡´<ä]Ù \ø£åàDY uÛ≤Ø ãVæ≤s¡+>∑ düuÛÑ ìs¡«Væ≤+#·uÀ‘·Tqï≥T¢ ‘Ó*j·TCÒXÊs¡T.k˛eTT\ Vü‰»s¡j·÷´s¡T. yê´U≤´‘·>± ø£$ nø£ÿqô|*¢ <äTπsZXŸ e´eVü≤]+#ês¡T. >±´s¡ Xø‚ s£ ,Y >=+&Ü´\ sy¡ T˚ wt ìsd¡ qü duü ÑÛ ñ<X›˚ +¯ ‘*Ó jT· CXÒ ÊsT¡ . >∑+>∑|ü⁄Á‘·dü+|òüT+ \ø£åàDY, kıôd’{° ø±s¡´<ä]Ù, $»jYT≈£îe÷sY ‘·eT düuÛÑ ÁbÕs¡+uÛÑ+˝À ‘Ó\+>±D neTs¡Ms¡T\ düàè‹ ì$T‘·Ô+ 2 dü+|òü÷\˙ï ‘Ó\+>±D ø√dü+ _\T¢qT bÕs¡¢yÓT+{Ÿ˝À yÓ+≥H˚ Á|üy˚X¯ì$TcÕ\T eTÚq+ bÕ{+Ï ∫, nq+‘s· +¡ neTsT¡ \ dàü è‹ ^‘+· Ä\|+æ ô|{≤º\ì ˇ‹Ô&ç ‘˚yê\ì n_ÛÁbÕj·T|ü&ܶs¡T.#êsT¡ . á d+ü <sä “¡ +¤ >± d+ü >y∑ ì˚ s$¡ Á|dü +ü –d÷ü .Ô . Ç~ ∫e] $Á<√V≤ü~q+. sêuÀj˚T @&Ü~ ‘Ó\+>±D ~q+>± eTqeT+‘ê dü+ãsê\T <ëH˚, eTT\T+>¥, $˝ÒbÕπs¢, >√πs>±yé, Ä+{≤|t Væ≤˝Ÿ <Ûësê$»s¡T|ü⁄≈£îH˚ <äX¯≈£î #˚s¡T≈£îHêïeTì n+<äT≈£î eTT+u…’ ‘Ó\+>±D Á|ü» eTTK´ ø±s¡´ø£s¡Ô\T |ü⁄wüÿsY C≤˝≤, lìyêdt, n+»´, sêeTT\T ô|<ä›\+‘ê ø£*dæ uÛ≤Ø |ü+&ÉT>∑ düuÛÑqT ìs¡«Væ≤+#·Tø√yê\ì dü÷∫+#ês¡T. m‘·TÔq ‘·eT düuÛÑT´\qT düMTø£]+∫ ìq~+#ês¡T. Msã¡ ‹ìÔ Á|dü +ü –d÷ü .Ô .. ‘\Ó +>±Dyê<Tä \ neTsT¡ \ |*üò ‘+· >±H˚ ‘Ó\+>±D ø£fi≤ kÕVæ≤r ãè+<ä düuÛÑT´\T \ø£åàDY, lVü≤], u≤ãT,‘Ó\+>±D kÕ<Ûäq »]–+<äì, ‘·«s¡˝ÀH˚ ø√{≤¢~ ‘Ó\+>±D _&ɶ\ j÷· <–ä ] ‘~· ‘s· ¡ 12 eT+~ duü TÑÛ ´\ ñ<´ä eT^‘ê\T d_ü ≈Û î£ \q+<]ä ˙ø£\ HÓs¡y˚s¡T‘·T+<äì ÄXÊuÛ≤e+ e´ø£Ô+#˚XÊs¡T. ñ‘˚Ôõ‘·T\qT #˚XÊsTT. ∫es¡>± n+<Ól sêdæq ‘Ó\+>±D sêÁwüº ^‘·+, <äTπsZXŸ sêdæq ‘Ó\+>±D ø£$‘·‘√ düuÛÑ eTT–+|ü⁄ »s¡>∑&É+ mH.é d.æ |.æ ø±s´¡ <]ä Ù l<säÛ Y e÷{≤&¢ TÉ ‘÷· , ‘e· T bÕغ ‘\Ó +>±D≈î£ $X‚wü+. ` eT#·Ã Á|üuÛ≤ø£sY, eTT+u…’nqT≈£L\+>± bÕs¡¢yÓT+{Ÿ˝À _\T¢ ô|fÒº˝≤ |üP]Ô ø£èwæ #˚düTÔqï<äì‘·«s¡˝ÀH˚ ‘Ó\+>±D sêÁwüº @sêŒ≥T U≤j·TeTì BÛe÷ e´ø£Ô+ #˚XÊs¡T. á e÷dü+ |ü<ë\TeTT+u˝’… Àì ‘\Ó +>±D, ‘\Ó T>T∑ Á|»ü \ø√d+ü @ sêÁ‹ø¬ H’ ê, @ |Hü H’Ó ê,dVü ‰ü jT· + #k˚ ÕeÔ THêïsT¡ . ªeT+Á‘ê\jT· +µ (d∫ü yê\jT· +) es≈¡ î£ »]>π ne÷à... Hêqï...z Ä+Á<Ûä sêÁwüº+ •˝≤XÊdüq+|üqT\˝À düVü≤ø£]+#·>∑\qì Vü‰MT Ç#êÃs¡T. &Éغ &É»Hé ‘·TbÕqT¢ ... es¡<ä\Tqe+ãsY - 2013 39

bÕ\eT÷s¡T |òüTÀwüe\dü\T Ä>±*` |ü+≥\T |ü+&Ü*bÕ\eT÷s¡T n+fÒ >∑Ts¡TÔø=#˚Ã~ ...nø£ÿ&ç |ü˝…¢\ qT+∫ <˚X¯+ q\TeT÷\\≈£î, >∑˝ŸŒ¤ <˚XÊ\≈£L e\dü yÓfi‚fl ∫qï, düqïø±s¡T ¬s’‘·T\T,¬s’‘·T≈£L©˝Ò. ˙{Ï edü‹ ˝Òì ø±s¡D+>± bı˝≤\T ;fi¯ófl>± e÷s¡T‘·THêïsTT. õ˝≤¢˝À q<äT\T, yê>∑T\T mìï ñHêï ‘ê>∑T, kÕ>∑T ˙{Ï ø=s¡‘· ‘·|üŒ&É+ ˝Ò<äT. á |ü]dæú‹ì m˝≤ #·ø£ÿ~<äT›ø√e#√à $e]düTÔHêïs¡T $ÁXÊ+‘· Ç+õ˙sY X¯s¡‘Yu≤ãT eT÷dæ|ü≥¢ ˙{ÏbÕs¡T<ä\ s¡+>∑+˝À eTVü≤ã÷uŸq>∑sY #ê˝≤ yÓqTø£ã&çq~. 30 {mÏ +d\” ‘√ #|˚ {ü qºÏ mdmt ˝Ÿ_dæ kıs+¡ >∑ Á‘e· «ø+£ Á|dü Tü ‘Ô +· 30 d+ü e‘‡· sê\ qT+&ç ìsêàD <Xä ˝¯ ÀH˚ ñ+~. Çìï d+ü e‘‡· sê\T>±á õ˝≤¢ yÓqTø£{Ï ù|s¡T s¡Tø£àeTàù|≥ eT]j·TT bÕ\eT÷sY. 1883 Ä ÁbÕC…≈£îº≈£î πø{≤sTT+∫q 307 {°m+d”\ ˙s¡T ÁbÕC…≈£îº |üqT\T&çôd+ãsY 4 Hê&ÉT BìøÏ MTsY eTVü≤ã÷uŸ Ä©U≤Hé, ndü|òtJ`6 ø±˝Ò<äH˚ HÓ|ü+‘√ Ä+Á<Ûä bÕ\≈£î\T Ä ˙{Ïì ‘·eT ÁbÕ+‘êìøÏC≤„|üø±s¡ú+ ªeTVü≤ã÷uŸq>∑sYµ>± ù|s¡Tô|{≤ºs¡T. á õ˝≤¢ dü]Vü≤<äT›\˝À ‘·s¡*+#ês¡T. 1996˝À Hê{Ïπø á ÁbÕC…≈£îº |üP]Ô nyê«*. <ë<ë|ü⁄‘·T+>∑uÛÑÁ<ëq~, q\¢>=+&É, ôV’≤<äsêu≤<é, ø£s¡÷ï\T, sêj·T#·÷s¡T, 3 \ø\å£ møs£ ê\ u÷ÑÛ $T kÕ>T∑ ˝ÀøÏ edTü +Ô ~. eTq ‘\Ó +>±D Á|uü TÑÛ ‘«· +>∑T\“sêZ\T ñqï$. sêuÀj˚T ø±\+˝À kÕ>∑T˙{Ï |ü<∏äø±\qT dü+|üPs¡í+>± |üP]Ô#˚dæ eTVü≤ã÷uŸq>∑sY qT+&ç e\dü yÓ\T‘·Tqï Á|ü»\qT b˛≈£î+&Ü #˚ùd õ˝≤¢˝Àì 64 eT+&É˝≤\˝À 2011 »HêuÛ≤ ˝…ø£ÿ\ Á|üø±s¡+ u≤<Ûä´‘· sêuÀj˚T ‘Ó\+>±D Á|üuÛÑT‘ê«ì<˚.yTÓ T‘+Ô· 20,46,219 eT+~ ñHêïsT¡ . <ë<ë|⁄ü>± eT>y∑ êsT¡ , Ä&yÉ êsT¡düe÷q+>± ñHêïs¡T. #·<äTe⁄≈£îqïyê] ìwüŒ‹Ô <ë<ë|ü⁄ 83 XÊ‘·+. \ø£å\ mø£sê\ uÛÑ÷$T kÕ>∑T˝ÀøÏ edüTÔ+~. eTq ‘Ó\+>±D Á|üuÛÑT‘·«+kÕìú ø£ XÊdqü duü TÑÛ ´\T jTÓ qï+ lìyêds¬t &.¶ç kÕìú ø£ bÕsy¢¡ TÓ +{Ÿ duü TÑÛ ´\Tø£\«≈£î+≥¢ #·+Á<äX‚KsY. kÕ©Hê es¡¸bÕ‘·+ 705 m+.m+. eTTK´ sêuÀj˚T ø±\+˝À kÕ>∑T˙{Ï |ü<∏äø±\qT dü+|üPs¡í+>± |üP]Ô#˚dæq<äT\T ø£èwüí, ;Ûe÷. eTVü≤ã÷uŸq>∑sY qT+&ç e\dü yÓ\T‘·Tqï Á|ü»\qT b˛≈£î+&Ü #˚ùd ø£ècÕí q~ eTø£Ô˝Ÿ, >∑<ë«˝Ÿ, Ä‘·à≈£LsY, eq|ü]Ô, ø=˝≤¢|üPsY,n\+|üPsY, n#·Ã+ù|≥ ‘ê\÷ø£\˝À Á|üeVæ≤düTÔ+~. ‘·T+>∑uÛÑÁ<ëq~ u≤<Ûä´‘· sêuÀj˚T ‘Ó\+>±D Á|üuÛÑT‘ê«ì<˚.<ë«sê n\+|üPsY, >∑<ë«˝Ÿ ‘ê\Tø±\˝À e÷Á‘·y˚T Á|üeVæ≤düTÔ+~.ø£ècÕíq~øÏ ñ|üq~ &ç+&ç q~. á q~ ø£\«≈£î]Ô, n#·Ã+ù|≥ <ë«sê ‘\Ó +>±D Á|uü TÑÛ ‘«· + @sŒ¡ &qç y+Ó ≥H˚ ˙{bÏ ÕsT¡ <\ä $wjü T· +˝ÀÁ|üeVæ≤+∫ 18 yÓTÆfi¯ófl ‘·÷s¡TŒ>± Á|üeVæ≤+∫ ø£ècÕíq~˝À ø£\Tk˛Ô+~. Ä~˝≤u≤<éqT+&ç eTVü≤ã÷uŸq>∑sY es¡≈£î á øÏ+~ $<Ûä+>± #·s¡´\T psê\, ø√sTT˝ŸkÕ>s∑ ,Y dsü fi¡ k¯ Õ>s∑ Y eTTK´yTÓ qÆ ô|<›ä ÁbÕC≈… î£ \º T.e´ekÕj·T+ <ë«sê _j·T´+, sê–, C§qï\T, ≈£Ls¡>±j·T\T, |ü*¢, rdüTø√yê*.#sÓ ≈¡ î£ , $$<äÛ sø¡ ±˝q’… q÷H–Ó +»\T, e÷$T&,ç d+ü Á‘,· ìeTà, dbü ˛≥,C≤eT, Ç‘·s¡ |òü˝≤\qT ≈£L&Ü |ü+&ç+#·e#·TÃ. 1. ø£ècÕí, >√<äe]\˝À ñqï n<äq|ü⁄ ˙{Ï Á|üyêVü‰ìï Áø£eTãB∆ø£]+ eTV≤ü ã÷uŸq>s∑ ˝Y À <ë<ë|⁄ü dTü e÷sT¡ 3 \ø\å£ ô|∫’ \T≈î£ #<· sä |¡ ⁄ü #ê*. nedüs¡eTT ñ+fÒ õ˝≤¢\ yêØ>± ˙{Ïì πø{≤sTT+#ê*.ø˝Ï ÀMT≥s¢¡ n&$É ÁbÕ+‘+· ñqï~. Kì» d+ü |<ü ˝ä À $Tqs˝¡ Ÿ‡, ø±«sCºY Ÿ,˝…’yéT, u≤¬ø’‡{Ÿ yÓTT<ä\>∑T KìC≤\T ñqï$. 2. ˙sT¡ n‘´· +‘· $\Tyq’Ó ~. á $wjü T· +˝À Á|»ü \qT $C≤q„ e+‘T· HÓf…º+bÕ&ÉT, 22 {°m+d”\ ˙s¡T, ø£\«≈£î]Ô, 25 {°m+d”\ ˙s¡T, \qT#d˚ ,æ ˙{ìÏ bı<Tä |⁄ü >± yê&TÉ ø√yê*‡q u≤<´äÛ ‘· >T∑ ]+∫ ‘–· qmdmt ˝Ÿ_dæ 30 {m° +d\” øè£ cÕí ˙sT¡ øπ {≤sTT+#êsT¡ . Á|dü Tü ‘Ô +· ìsêàD<äX¯˝À ñHêïsTT. Ç$ø±ø£ ;Ûe÷ *|tº ÁbÕC…≈£îº, <ë<ë|ü⁄ 2 \ø£å\ $C≤„q+ n+~+#ê*.møs£ ê\T kÕ>T∑ ˝ÀøÏ e#Ã˚ $<+äÛ >± &Cç H’… é #X˚ ÊsT¡ . BìøÏ s¬ +&TÉ *|\ºt T>±ì]à+#ês¡T. *|òtº`1, <ë«sê 1,11,000 mø£sê\qT, Ä‘·à≈£Ls¡T 3. bÕ\eT÷sT¡ Á|»ü \ e\dü J$‘ê\qT n]ø{£ ≤\º +fÒ y+Ó ≥H˚ ìsêà‘ê\÷ø±˝À kÕ>∑T˝ÀøÏ e#·TÃqT. *|òtº`2 <ë«sê 92,000 mø£sê\qT,eTø£Ô˝Ÿ, Ä‘·à≈£LsY, ∫qï∫+‘·≈£î+≥, eq|ü]Ô, ô|uÒ“s¡T yÓTT<ä\>∑T D+˝À ñqï ø√sTT˝ŸkÕ>∑sY, ø£\«≈£î]Ô, HÓf…º+bÕ&ÉT, ;e÷`1, 2‘ê\÷ø\£ ˝À u÷ÑÛ $T kÕ>T∑ ˝ÀøÏ e#T· ÃqT. ø\£ «≈î£ ]Ô mdmt ˝Ÿ_dæ ùdCº Ÿ`1,ùdCº Ÿ`2, ùdCº Ÿ`3>± $uõÑÛ +#êsT¡ . Á|dü Tü ‘Ô +· |qü T\T »sT¡ >T∑ ‘T· HêïsTT. m‹Ôb˛‘·\ |ü<∏äø±\qT ‘=+<äs¡>± |üP]Ô#˚j·÷*. 30 {Ïm+d\” ‘√ #|˚ {ü Ϻq mdtm˝Ÿ_dæ kıs¡+>∑ Á‘e· «ø£+ Á|üdTü ‘Ô +· 4. bÕ\eT÷sT¡ s+¡ >±s¬ &¶ç m‹bÔ ˛‘\· |<ü øä∏ +£ , dsπü « y+Ó ≥H˚ |Pü ]#Ô d˚ ,æ30 d+ü e‘‡· sê\ qT+&ç ìsêàD <Xä ˝¯ ÀH˚ ñ+~. Çìï d+ü e‘‡· sê\T>±Ä ÁbÕC…≈£îº≈£î πø{≤sTT+∫q 307 {°m+d”\ ˙s¡T ÁbÕC…≈£îº |üqT\T f…+&És¡¢qT |æ*∫ ‘·«]‘·>∑‹q á |ü<∏äø£+ 2`3 dü+e‘·‡sê\ø±˝Ò<äH˚ HÓ|ü+‘√ Ä+Á<Ûä bÕ\≈£î\T Ä ˙{Ïì ‘·eT ÁbÕ+‘êìøÏ ‘·s¡*+#ês¡T. 1996˝À Hê{Ïπø á ÁbÕC…≈£îº |üP]Ô nyê«*. <ë<ë|ü⁄ 3 ø±\+˝À |üP]Ô#˚dæ 10 \ø£å\ mø£sê\≈£î kÕ>∑T˙s¡T n+~+#ê*. 40 5. psê\`bÕø±\ m‹bÔ ˛‘\· |<ü øä∏ +£ dsπü « ø=s≈¡ î£ Á|Dü ≤[ø£ s∫¡ +∫, á |ü<∏äø£+ kÕ<Ûë´kÕ<Ûë´\qT n<Ûä´j·Tq+ #˚j·÷*. 6. ‘\Ó +>±D n+‘{· ≤ ìsêàD <Xä ˝¯ À ñqï ÁbÕC≈… î£ \º ˙ï ‘«· ]‘>· ‹∑ q |üP]Ô#˚j·TT≥≈£î nedüs¡eTTqï#√ ‘Ó\+>±D≤ $ÁXÊ+‘· Ç+»˙s¡¢ ùde\T ≈£L&Ü ‘Ó\+>±D≤ Á|üuÛÑT‘·«+ $ìjÓ÷–+#·Tø√yê*. 7. >√<ëe], ø£ècÕí q<äT\ô|’ ìsêàD+˝À e⁄qï eT]j·TT ‘·\u…≥º <\ä ∫q ÁbÕC≈… î£ \º ìïjT· T ‘«· ]‘>· ‘∑ q· |Pü ]#Ô j˚ T· T≥≈î£ Á|Dü ≤[ø\£ T s¡∫+∫ |üP]Ô#˚dæq#√ <ë<ë|ü⁄>± 70`80 \ø£å\ mø£sê\T kÕ>∑T ˝ÀøÏ ekÕÔsTT. düdü´XÊ´eT\ ‘Ó\+>±D \ø£å´+>± Äj·÷ |üqT\qT j·TT<ä∆ÁbÕ‹|ü~ø£q |üP]Ô #˚j·÷*. <ä qe+ãsY - 2013

b˛sê≥+‘Ó\+>±D Á|üC≤Á|òü+{Ÿ eT÷&√ Ä$sꓤedüuÛÑÄ$sꓤe düuÛÑ˝À bÕ˝§Zqï {°|”m|òt, Ç‘·s¡ Á|üC≤ dü+|òü÷\ Hêj·T≈£î\T ‘Ó\+>±D Á|üC≤Á|òü+{Ÿ Ä$sꓤe düuÛÑ nø√ºãsY 9q ôV’≤<äsêu≤<é düeTdü´\T ñHêïj·THêïs¡T. ñeTà&ç sê»<Ûëì˝Àì düø£\ eqs¡T\T,˝Àì düT+<äs¡j·T´ $C≤„qπø+Á<ä+˝À »]–+~. á ø±s¡´Áø£e÷ìøÏ ñ<√´>±\T, nH˚ø£ Á|üuÛÑT‘·« $uÛ≤>±\T πø+Á<ä+ ÄBÛq+˝À{Ï.|æ.m|òt sêÁwüº ñbÕ<Ûä´≈£åî&ÉT m+.y˚<ä≈£îe÷sY kÕ«>∑‘·+ |ü\Tø£>±,n<´äÛ ≈îå£ &TÉ Ä≈î£ \ u÷ÑÛ eTjT· ´ n<´äÛ ø‘å£ · eV≤æ +#êsT¡ . n‹~>∏ ± bÕ˝§qZ ï ñ+{≤j·THêïs¡T. q\e÷dü ø£èwüí e+<äq düeTs¡ŒD #˚XÊs¡T.$s¡dü+ düuÛÑT´&ÉT es¡es¡sêe⁄ e÷{≤¢&ÉT‘·÷.. ñeTà&ç sê»<ÛëìnsTTHê ôV’≤<äsêu≤<éqT bÕ*+#˚ n~Ûø±s¡+ |üP]Ô>± ‘Ó\+>±D≤πø ø±s¡´Áø£eT+˝À $<ë´y˚‘·Ô, &Üø£ºsY #·Tø±ÿsêeTj·T´, Ábı.\ø£åàDY,ñ+&Ü\ì nHêïs¡T. <˚X¯ #·]Á‘·˝À 10 dü+e‘·‡sê\ ø√dü+ñeTà&çsê»<Ûëì ndü\T ñ+<ë nì Á|ü•ïdü÷Ô Bì˝À nH˚ø£ #·≥ºã<ä› ‘Ó\+>±D s¡#·sTT‘·\ y˚~ø£ n<Ûä´ø£å&ÉT p\÷] >öØX¯+ø£sY, 1969 ‘Ó\+>±D ñ<ä´eTH˚‘· &Üø£ºsY >√bÕ\ø£èwüí— ‘Ó\+>±D >±j·Tì dü+<Ûä´, ‘Ó\+>±D ¬>õf…&é n~Ûø±s¡T\ dü+|òüT+ n<Ûä´≈£åî&ÉT lìyêdt>ö&é, dü÷πs|ü*¢ düTC≤‘·, <˚y˚+Á<ä ‘·~‘·s¡T\T bÕ˝§ZHêïs¡T. <ä‘Ó\+>±D Á|üC≤Á|òü+{Ÿ C…+&ÜqT Ä$wüÿ]düTÔqï n<Ûä´≈£åî\T uÛÑ÷eTj·T´, ñbÕ<Ûä´≈£åî\T y˚<ä≈£îe÷sY 41 (|üø£ÿq) ø±s¡´Áø£e÷ìøÏ Vü‰»¬s’q ø±s¡´ø£s¡Ô\T, Á|üC≤dü+|òü÷\ Á|ü‹ì<ÛäT\T qe+ãsY - 2013

C≤„|üø£+ ø±fi¯qï j·÷~˝À nHê´j·÷HÓï~]ùdÔ Hê >=&Ée≈£î dü+‘·è|æÔ eT˝≤¢~ düTã“eTà, sê+eT÷]Ô, ø±‘ê´sTT˙, $<äàùV≤ ^\¢+<äs¡T Ä MT{Ï+>¥\≈£î e∫ÃÁqT. ø±fiÀJ eTTK´ n‹~∏>± e∫Ãq MT{Ï+>¥\ nHê´j·TeT+‘·]ôdÔ Hê >=&Ée≈£î eTTøÏÔ ÁbÕ|æÔ Ç+^¢wüß ˝…ø£Ãs¡sY düTu≤“sêe⁄ (‘ê+&É÷sY˝À |üH˚®düTÔ+&Ó) e÷{≤¢&ÉT ø±fiÀõ J$‘·ø±\eT+‘ê nHê´j·T+ n+‘·]+#ê\ì |ü]‘·|æ+ ≈£î+≥ >±+BÛ nVæ≤+kÕyê<ëìï $eT]Ù+∫+&ÉT. Ç>∑ #·÷k˛ÿ+&ç∫q yê&ÉT. n+<äT¬ø’ nVü≤]ïX¯\÷ nø£ås¡K&ÉZ+‘√ Á|üj·T‹ï+∫qyê&ÉT. ªª>±+BÛ nVæ≤+kÕyê<ëìï nqTdü]+∫+&ÉT. Äj·Tq Væ≤+düe<ä›qï&ÉTÄj·Tq e÷fÒ dæ<ë∆+‘·+>± ñ+&˚~. $X¯«Hê<∏äT&ÉT ªªyêø£´+ s¡kÕ‘·àø£+ Á|ü‹ Væ≤+düqT e<ä›H˚¢. ˙øÏwüºyÓTÆ‘˚ ¬s+&ÉT ‘·TbÕ≈£î\T |ü≥Tºø√ >±+BÛø±e´+µµ nHêï&ÉT. ø±˙ ø±fiÀJ Á|ü‹ yêø£´+ ˇø£ dü‘·´+. Á|ü‹ yêø£´+ HÓ+<äT≈£î ‹&ÉÔe⁄µµ nì ø±¢düT |”øÏ+&ÉT.ˇø£ Hê´j·T+. n‘·ì Á|ü‹yêø£´+˝À ÄÁs¡›‘·, Äy˚<äq. n+<äTπø Á|üC≤ø£$ Äj·Tq. Ä ø±fiÀõì H˚qT Á|ü‘·´ø£å+>± düìïVæ≤‘·+>± 1969˝À ªªXÊ+‹>∑ yÓTT\T>∑T≥ eT+∫<Óø±ì>±ì #·÷&É˝Òø£b˛sTTq. Á|ü‘˚´ø£ ‘Ó\+>±D¬ø’ »s¡T>∑T‘·Tqï Á|ü‹ XÊ+‹ |ü]dæú‹ ø£\<ë? düTKT&Ü!MT{Ï+>¥˝À ø±fi¯qïqT #·÷düTÔ+{Ï. n<˚ dü+e‘·‡s¡+ qø£ÿ\>∑T≥º Vü≤qà dü‘ê´Á>∑Vü≤e÷? kÕj·TT<Ûä s¡De÷?ø=+&É˝À ‘Ó\+>±D ñ<ä´eT ùdïVæ≤‘·Tsê\T »j·TqT ø£\Te&ÜìøÏ #·|üq @<√ ‘˚\TÃeTT düKT&Ü!b˛sTTq. n<˚ ø£+bÂ+&é˝À ñqï ÄsYº‡ø±˝ÒCŸ ‘Ó\T>∑T ˝…ø£Ãs¡sY y˚eT÷ì dü‘ê´Á>∑Vü≤eTTq <äTXÊÙdüqT\qTq]‡+Vü‰¬s&ç¶ sTT+{ÏøÏ b˛sTTq. n>√ nø£ÿDÒí ø±fi¯qïqT ø√¢CŸ>± dü+uÛÑee÷ dü]~<äT›≥ düKT&Ü!µµ nì >=&Ée|ü&ɶyê&ÉTø£<ë!#·÷dæq. e÷ >∑Ts¡Te⁄ y˚eT÷] q]‡+Vü‰¬s&綑√ e÷{≤¢&ÉT‘·H˚ ñqï&ÉT. Ä ‘·sê«‘· 1990˝À e÷ ≈£î≥T+ã+˝ÀH˚ ˇø£ Ä<äs¡Ù$yêVü≤+Ä e÷≥˝À¢ mH√ï Äy˚<äq\ |üs¡+|üs¡\T. |æ.$.ì ‹&ÉT‘·Tqï&ÉT. »]–+~. ô|[fl ]õÁùdºwüHé nsTTq+ø£ y˚~ø£ H˚sêŒ≥T #˚dæq+. ÄÁãVü‰àq+<ä¬s&ç¶ì ‹&ÉT‘·Tqï&ÉT. Ç+~sê>±+~Ûì ‹&ÉT‘·Tqï&ÉT. Äø±X¯ y˚~ø£˝À ø±fi¯qï ≈£L&Ü ˇø£ eø£Ô. uÛÀ»Hê\ <ä>∑Zs¡ e÷≥˝À¢ e÷≥>±yêDÏ˝À ‘Ó\+>±D b˛s¡\≈£î neø±X¯$TdüÔ˝Òs¡ì Ä+Á<Ûäô|‘·ÔHêìï ‹&ÉT ªª<˚eø° ñ<ä´eT+˝À b˛©k˛\¢HÓ≥¢ m~]+∫qyé?µµ n+≥÷ eTT#·Ã≥‘·Tqï&ÉT. ∫es¡≈£î <˚X¯$Tf…Æ¢b˛‘·T+f… MT |ü+‘·Tfi‚fl+CÒdüTÔqïs¡ì r•+&ÉT. ªª^ eTT#·Ã≥ MT{Ï+>¥\ #Ó|æŒqyê ø±fi¯qïµµ nqï. ªªqTe⁄«q]‡+Vü‰¬s&ç¶ì ≈£L&É ‹f…º. Äs√E yÓTT<ä\Tø=ì H˚qT Á|ü‹ MT{Ï+>¥\ |_ü >¢ Z∑ #d˚ qæ |ìü Hq˚ T sV¡ ≤ü d´ü +>∑ ñ+∫q˝µÒ µ nì |&üò \˚ ïqï&TÉ . Ç+øπ +ø±fi¯qïqT #·÷düTÔ+{Ï. >∑eTìdüTÔ+{Ï. Äj·Tq y˚~ø£ ˝…ø£ÿ&ÜìøÏ ô|<ä› e÷{≤¢&ÉT‘·. H√s¡T eT÷düT≈£îqï. eTqkÕ‡øÏå n+^ø£]+#˚ düe÷C≤ìøÏsTTwüºã&É≈£î+&Ó. kÕqkÕs¡T¢ »q+\ ≈£Lk˛ÿ+>∑H˚ dü÷dæq. yê\+{°s¡T¢ ñ|üjÓ÷>∑|ü&˚ |üqT˝Ò CÒj·÷˝Ò. Äe÷≥˝Ò e÷{≤¢&Ü˝…, n+<äT\ø£f…º\T |ü≥Tºø=ì ‹s¡T>∑T‘·T+f… yÓT\¢>∑ mqø£qT+&ç b˛sTT Ä ø£f…º <ë|ü⁄ø£+ m+<äTø£ì?>∑T+E≈£î+≥T+&Ó. ªªdü]>∑Z ≈£Lk˛u…≥º&ÜìøÏ ø£f…º˝…+<äT≈£îsê? nì V≤ü qàø=+&˝É ÀH˚ d+ü e‘‡· s+¡ j÷· ~øÏ ˝<Ò Tä . bÂsV¡ ≤ü ≈î£ ÿ\ d+ü |Tüò +>∑<äe÷sTTdüTÔ+&Ó. @ ñ|üHê´dü+\ pdæq @ e÷≥\ pdæHê yêfi¯ófl ‘Ó\+>±D $uÛÑ»q≈£î dü+ã+~Û+∫q MT{Ï+>¥ ô|{ϺÁqT. áÄy˚<äH˚ ÄÁs¡∆‘˚. MT{Ï+>¥\T sêj·T\d”eT Ä+Á<Ûë˝À ≈£L&Ü »]–qsTT. Vü≤qàø=+&É\ ñ<ä´eT+ ‘·sê«‘· eT÷&ÉTHê\Tπ>fi¯ó¢ ø±fi¯qïqT ø£*ùd neø±X¯+ »]–q MT{Ï+>¥≈£î b˛©düT\T |ü]àwüHé Çe«˝Ò. u≤qsY ù|s¡T e÷s¡TÃ<=s¡ø£˝Ò (ø±fi¯qï es¡+>∑˝Ÿ\ H˚qT ñ<√´>∑+‘√ $ø±sêu≤<é\) 1977 ≈£î+fÒH˚ |ü]àwüqqïs¡T. u≤qsY ù|s¡T e÷]ÃÁqT. u≤\>√bÕ˝Ÿ,˝À _s¡T<äTsêE sêe÷sêE>±]+≥¢ (ôV’≤<äsêu≤<é) dü÷&É>∑*–q. Hê V≤ü s>¡ √bÕ˝Ÿ.. n+<sä T¡ e∫ÃÁqT. Hq˚ T X+¯ øs£ j¡ T· ´ ≈L£ &Ü Ä MT{+Ï >≈¥ î£ô|[fl 1977˝À düVü‰<Ûë´|ü≈£î&ÉT X¯+ø£s¡j·T´‘√ Vü≤qàø=+&É˝À »]–+ b˛sTTq+. nsTT‘˚ Mfi¯ófl $~Û˝Òø£ u≤qsY ù|s¡T e÷]ÃÁqT. Ä MT{Ï+>¥~. e÷~ <ä+&É\ ô|[fl. eø£Ô\T>± es¡esêe⁄>±s¡T Vü≤s¡>√bÕ˝Ÿ>±s¡T »s¡>∑&ÜìøÏ eTT+<˚ ø±fi¯qï e∫à n+<ä]‘√ ø£*dæ+&ÉT. e÷{≤¢&ç+&ÉT.{Ï.$. düTu≤“sêe⁄>±s¡T¢ e∫ÃÁqT. e÷ ø±˝Òõ Á|æì‡bÕ˝Ÿ l<Ûäs¡kÕ«$T ªªu≤qsY ù|s¡T e÷s¡TÃø=ì MT{Ï+>¥ ô|≥Tº&˚+~sê? bÂs¡Vü≤≈£îÿ\qTn<Ûä´ø£å‘· eVæ≤+∫+&ÉT. ø±fi¯qï n+<äTu≤≥T˝À ˝Ò≈£î+&Ó. ø±bÕ&ÉTø√˝Òì MT<˚+ bÂs¡Vü≤≈£îÿ\ dü+|òüTeTì ‹{Ϻ MT{Ï+>¥ u…’ø±{Ÿ sêe÷sêE>±]+≥¢ ø£*dæq|ü⁄&ÉT e÷ ô|[fl$wüj·T+ rdæ+&ÉT. #˚dæ b˛sTT+&ÉT.d+ü ‘√w|ü &ü &¶É TÉ . nsTT‘˚ ªªX+¯ øs£ j¡ T· ´ u≤ø˘ Á>ö+&é d]ü >Z∑ ‘\Ó TdTü ‡≈î£ Hêï _s¡T<äTsêE sêeTsêE>±]\T¢ kÕVæ≤r $TÁ‘·T\≈£î, •wüß´\≈£î,yê?µµ nì ì\B•+&ÉT. Áù|eTô|[flfi¯fl˝À¢ Ä&É|æ\¢\T C≤Á>∑‘·Ô>∑ ñ+ ã+<TäÛ e⁄\≈î£ z bÕ+<XäÛ Ê\>± Ä sTT+{øÏ Ï b˛‘T· qï+<≈ä î£ #ê˝≤eT+~&Ü\ïH˚~ Äj·Tq Äsê≥+. Hê ô|[fles¡≈£î X¯+ø£s¡j·T´qT >∑T]+∫ >=|üŒ >=|üŒ yêfi¯flqT #·÷ùd neø±X¯+ <=]øÏ+~. sêeTsêE>±]ø±fi¯qï≈£î ‘Ó\«<äT. n+<äTπø Ä <˚e⁄˝≤≥. uÛ≤s¡´ dü÷s¡eTà ªªnqï|üPs¡í≈£îqT~›j˚T n‘·ì >∑èVæ≤[µµ nqï≥T¢+≥~. $ø±sêu≤<é˝À ãdü«sêE, _.{Ï.#ê], Hêsêj·TD X¯+ø£s¡j·T´ ø±fi¯qï nø£ÿ&çøÏ kÕHêkÕs¡T¢ edüTÔ+&Ó. sêeTsêE>±] _&ɶ s¡TàDÏÇ+ø± ø=+‘e· T+~ ùdïV≤æ ‘T· \T ø*£ dæ #‘’Ó q· ´øfi£ ≤ kÕV≤æ r nH˚ kÕV≤æ r ùdïVü≤+e\¢ H˚qT >∑÷&Ü Ä sTT+{ÏøÏ b˛‘·T+f… (Ç|üŒ{ÏøÏ >∑÷&Üdü+düúqT q&ÉT|ü⁄‘·T+Á&ç. á dü+düú Ä<Ûä«s¡´+˝À eTdüTÔ MT{Ï+>¥\T b˛‘·T+≥) nø£ÿ&˚ï ø±fiÀõì ø±fi¯qï nì |æ\TdüT&ÉT n\yêf…Æ+~.ô|{ϺÁqT. ll, ø±fiÀõ, C≤«˝≤eTTœ, q>∑ïeTTì, •yê¬s&ç¶ düT<ÛëeT, nsTT‘˚ nø£ÿ&É ø£*dæq|ü&ÉT ø±fi¯qï Hê‘√ì ªªMT $ø±sêu≤<é e∫à 42 qe+ãsY - 2013

C≤„|üø£+˙ <>ä sZ∑ √ yês+¡ ñ+≥µµ nqï&TÉ . Hq˚ T eTdTü Ô d+ü ãTs|¡ &ü .¶É |<ü àä u÷ÑÛ wHü é &ìÉ sêã{+ºÏ &TÉ . nsπ bÕeTT\ Ç+&\¢É ¢ qT$«\Tø¢ {£ qºÏ yê? ˙ sTT+≥≈¢ î£nyêsY¶ e∫Ãq+ø£H˚ ˇø£s√E ø£\ŒHê ø£Hêï_ÛsêHé $ø±sêu≤<é @<√ bÕeTT˝§∫Ãqj·÷? nì ø±fi¯qï Á|ü•ï+∫+&ÉT. n+fÒ e´ekÕj·T|üì˝À uÛ≤>∑+>± edü÷Ô ø±fi¯qïqT e÷ sTT+{ÏøÏ ‘√*+∫ b˛sTT+~. uÛÑ÷eTT\qT n&Ée⁄\qT »q+ ÄÁø£$T+∫ e÷qy˚‘·s¡ ÁbÕDT\qTnq+‘·–] ø=+&É˝À¢ nsTT‘˚ Á|üXÊ+‘·+>± Vü‰sTT>± ñ+≥T+<äì <Óã“rj·T&Éy˚T ø±<äT. |üsê´es¡D≤˙ï <Óã“rdüTÔHêïs¡ì ø±fi¯qï¬>dtºVü≤Ödt ãTø˘ #˚sTT+∫q+. n|ü&ÉT $ø±sêu≤<é ¬s’˝Ò« Vü‰dæŒ≥˝Ÿ˝À Äy˚<äq.X¯s¡à nH˚ &Üø£ºs¡T |üì#˚düTÔ+&Ó. Äj·Tq~ es¡+>∑˝Ò. eT+∫ kÕVæ≤rÁ|æj·TT&ÉT. Äj·TH˚ ¬>dtºVü≤ÖCŸ ãTø˘ #˚dæ+&ÉT. uÛÀ»qyÓTÆq+ø£ ¬>dtºVü≤ÖCŸ ø±fi¯qï C≤„|üø£X¯ø°Ô >=|üŒ<˚. ø±fi¯qï nqï sêy˚TX¯«s¡sêe⁄ _&ɶeTT#·Ã≥ #Ó|æŒq+. ˙ <ä>∑Zs¡ ñ+<ëeTì H˚H=ôdÔ nq+‘·–]¬ø+<äT≈£î dü≈£îÿu≤sTT ÄyÓT e÷ neTà≈£î Áô|’eT]dü÷ÿ˝Ÿ ø±¢dty˚T{Ÿ. Äy˚T n|ü|+ü |dæ yÔü µé nì ø√|Œü &&¶É TÉ . ÄjT· q d+ü |Tüò J$. »q+˝À ñqï&TÉ . »q+ &É|ü&ÉT e÷sTT+{ÏøÏ edüTÔ+&Ó. Ä eTT#·Ã≥¢˙ï ø±fi¯qï j·÷CÒ®dæ+&ÉT.>∑T]+∫ Ä˝À∫+∫+&ÉT. yêfi¯fl >∑T]+#Ó Äsê≥|ü&ɶ&ÉT. Äy˚<äq#Ó+~+&ÉT. Ä Äsê{≤\T Äy˚<äq˝Ò nø£ås¡+ s¡÷|ü+ <ë˝≤ÃsTT. ø±fi¯qï kÕqeT≥T≈£î j·÷<ä–] qs¡dæ+Vü≤kÕ«$T eTT#·Ã≥ #Ó|ü⁄Ô+n+<äTπø &Ó. Äj·Tìï ñÁ>∑qs¡dæ+VüQ&É+≥T+&Ó. Á|üVü‰¢<äT&˚yÓTT dü‘ê´Á>∑Væ≤. Væ≤s¡D´ø£•|ü⁄&ÉT Væ≤+kÕyê~. yê<˚ø±<äT. Á|üVü‰¢<äTìï Væ≤+dæ+∫q neìô|’ »]π>{Ï neø£‘·eø£\T p∫ yê&ÉT. n+<äTπø qs¡dæ+Vü≤kÕ«$T Á|ü‹Væ≤+dü #˚dæ Á|üVü‰¢<äTDÏí s¡øÏå+∫+ m+<äTø√Hê Vü≤è~ì Çìï Äy˚<äq\T &Éì, Á|ü‹Væ≤+düø±<äì #Ó|ü⁄Ô+&Ó. |üs¡T\ ø£wüºeTT p∫ ø£]–b˛eqT >∑T+&Ó e÷j·TyÓ÷düeTT p∫ ∫‹øÏb˛e⁄qT eTqdüT <äTsêàsêZìøÏ <äTsêàs¡TZ\≈£î uÛÑj·T|ü&=<ä›ì ø±fiÀJ dæ<ë∆+‘·+. m+<äTø√ HêVü≤è~ì Çìï Äy˚<äq\T.. |ü~eT+~\ <äTsêZs¡TZ&=ùdÔ yêìøÏ uÛÑj·T|ü&ÉT&Ó+<äT≈£î. n+<äs¡+ düe÷»+˝Àì ø£cÕº\qT düeTdü´\qT #·÷dæ u≤<Ûä|ü&ܶ&ÉT ø£*dæø£≥Tº>∑ m~]ùdÔ <äTsêàs¡TZ&ÉT ø±*øÏ ãT~∆#Ó|üÔ&ÉT ø£<ë! n+≥T+&Ó.|ü]cÕÿs¡e÷sêZ\¬ø’ ‘·|æ+#ê&ÉT ‘·|üŒ dü+>∑|ü]‘ê´– ø±˝Ò<äT. dü+|òüT+ nqïfÒ¢ @ <äTsêàs¡TZ˝…<äT¬s’Hê ø±fi¯qï uÛÑj·T|ü&ç bÕ]b˛≈£î+&Ó. q$TàqqT+&ç <ä÷s¡+ ø±e≥+ n‘·ì e´øÏÔ‘ê«ìπø $s¡T<ä∆+. n+<äTπø nqT d<æ ë+∆ ‘êìï Ä#]· +#&· +É ø±fiq¯ ïøπ kÕ<´äÛ yTÓ +Æ <y˚ ÷Ó Á|»ü ˝À¢ ◊øe£ T‘´· +ø£åD+ »q+˝À ìedæ+#˚ Á|üj·T‘·ï+. ˝Òø£H˚ <äTsêàsêZ\≈£î n+‘·+ ˝Ò≈£î+&Ü b˛‘·Tqï<äì Äy˚<äq. ø±fi¯qï ìs¡+‘·s¡ ˇø£ n<Ûë´|ü≈£î&ç>± J$+∫+&ÉT. Á|ü‹nqTuÛÑyêìï Á|ü‹ Ä˝À#·qqT |üø£ÿqTH√ïfi¯fl≈£î $e]+∫ #Ó|ü⁄Ô+&Ó. ø±fi¯qï $ø±s¡u≤<é˝À ñqï|ü&˚ e÷ |æ\¢*<ä›]ø° f…ÆbòÕsTT&é k˛eTj·÷E\T>±s¡ì Væ≤düºØ ˝…ø£Ãs¡sY ø±fi¯qïqT #·÷dæb˛<ëeTì »«s¡yÓTT∫Ã+~. ø±fi¯qï ôV’≤<äsêu≤<é b˛sTT+&ÉT. eTfi¯fl ‘ê+&É÷sY\e÷ sTT+{ÏøÏ e∫Ã+&ÉT. ªªÄs√>∑´+ u≤>∑T+<ë? m˝≤ ñHêïs¡µµì n&ç n+uÒ&ÉÿsY ø±˝ÒJ\ yê]¸ø√‘·‡yêìøÏ e∫Ã+&ÉT. ø£qã&É+>∑H˚ MT |æ\¢–+&TÉ . nsy¡ <’Ó ë{qÏ ejT· dTü uÀqdt ><∑ ë! nqï&TÉ . Áã‹øqÏ +‘· ø±\+ ˝…≥T¢qïs¡ì Äsê rdæ+&ÉT. n+<ä]˙ Äràj·T+>± uÛ≤$+#˚ eTqdüTÁ|ü»\ø√dü+ ã‹ø±&˚ ‘·|üŒ Ç+ø± Ç+ø± ã‘·Tø±\H˚ <äTsêX¯ ˝Ò≈£î+&Ó ø£<ë! n+‘˚ø±<äT MT sTT˝…¢≥T¢qï~q n&ç–+&ÉT. e÷~ Vü≤Ödæ+>¥uÀs¡T¶qqï≥T¢. Hêø£≥¢ìŒ+∫+~. sTT\T¢. 1986 &çôd+ãsY\ Ä Ç+≥¢≈£î m+≥¬s’q+. ‘Ó\T>∑T<˚X¯+ |ü<äà$uÛÑ÷wüDY _s¡T<äT≈£î dü+ã+~Û+∫q eTT#·Ã≥ ≈£L&Ü >∑es¡ïyÓT+{Ÿ ø£{Ϻ∫Ãq Ç+&ÉT¢ ø±˙ Ä Ç+{ÏøÏ eT÷&˚+&É¢˝Àù| |üÁ¬s˝§$es¡+>∑ #Ó|æŒ+&ÉT. ø±fi¯qï eT&çø=+&É≈£î b˛sTT+&É≥. nø£ÿ&É Ç+ø= ∫ÃqjYT. n~Ûø±s¡T\+<ä]ø° n|”Œ˝Ÿ #˚dæq+. ø±˙ zs¡˝Ÿ>∑H˚ #Ó|æŒq+.ø±j·Tq‘√H˚ b˛sTT+&É≥. #Ó≥TºøÏ+<ä |ü&ÉTø=qT+&Ó Ç+‘·\ b˛©k˛\¢ Ä |ü¬s\\¢ N|ü⁄s¡T|ü⁄\¢\T ô|&ç‘˚ á nÁs¡T\Tï+∫ Ä nÁs¡\≈£î b˛‘·T+Jbıø£{Ï e∫à $TeTà*ï es¡+>∑˝Ÿõ˝≤¢ ø£˝…ø£ºsY s¡eTàì #Ó|æŒ+&Éì ˇø£ &Ó. øÏ+<ä|ü]‡q ã+&É\ìï øÏ+<äMT<Ó’qjYT. uÛÑ÷$T\Tï+&ç nìïs¡ø±\b˛©kÕjT· q #|Ó Œæ +&≥É . y+Ó ≥H˚ ø±fiq¯ ï ªª@eTqïe eT˝Àk¢ Õ] #|Ó ü µµ ÁbÕDT\T edüTÔ+&Ó. y˚TeTT uÛÑj·T|ü&ç ˇø£ eT÷\q <ä÷˝≤ìï b˛≥Tnqï&≥É . ªª@+˝Ò ø˝£ ø… sº£ Y se¡ Tàqïsì¡ µµ eT\¢ #|Ó Œæ +&≥É .y+Ó ≥H˚ ø±fiq¯ ï ô|{Ϻq+. ø±fi¯qï n<ä+‘· #·÷dæq+<äTπø Ä Á|üX¯ï. n~ ˝≤<∏ä÷sY\‘·q|üø£ÿqTHêïj·Tq‘√ $Hêïe⁄s¡ ø£˝…ø£ºsY s¡eTà+{≤&É≥. #Ó|üŒ˝Ò+. uÛÑ÷ø£+|üyÓTT∫Ãq @&ÉT. ôV’≤<äsêu≤<é\ ≈£L&É uÛÑ÷ø£+|üyÓTT#·Ã+~.J|ü⁄\ |ü≥Tºø£b˛sTT ø±fiÀJ mHéøö+≥sY˝À #·∫Ã+&Éqï yês¡Ô e∫ÃHê ‘ê+&É÷s¡¢ ˇ∫Ã+~. e÷ sTT\T¢ ‘ê+&É÷sY uÛÑ÷ø£+bÕìøÏ Ç˝Ò¢ ≈£L\˝ÒÄX¯Ãs¡´+ ˝Ò<äT ø£<ë!µµ nì #Ó|üø=∫Ã+&ÉT. b˛©düT\ ã÷≥ø£|ü⁄ nqï. MT Ç\T¢ ≈£L\&ÜìøÏ uÛÑ÷ø£+|üyÓT+<äT≈£î? |üøÏÿ+≥¢ >∑&ɶbÕs¡mHéøö+≥s¡¢qT n<ä›+|ü{Ϻ dü÷|ü⁄&É+f…–<˚eT]. |üì#˚ôdÔ kÕ\nqï&ÉT. düsêÿπs |üqT˝À¢ì n$˙‹ì m‹Ô#·÷|æ+&Éqï z s¬ ‘’ T· ø±fiq¯ ï ñqï|ü &˚ e÷ sTT+{øÏ =∫Ã+&TÉ . X+¯ øs£ j¡ T· ´‘√ì e÷≥.kÕsY! e÷ sTT+≥¢≈£î eTdüTÔ bÕeTT˝§düTÔqïjYT |üπscÕHÓ’‘êqeTqï&ÉT.ø±fi¯qï Ç˝…¢ø£ÿ ø£{Ϻqeì n&ç–+&ÉT. yÓTTqïyÓTTqïH˚ #˚dæq bÕ¢≥¢\¢ ‘·$«Hê ø=~› }≥u≤sTT˝…ø£ÿH˚. mH√ï j·÷<äT\T |ü_¢>±¬s¶q¢ø£{Ϻqïì #Ó|æŒ+&ÉT yÓTT‘·Ô+ MT<ä e´ekÕj·T uÛÑ÷eTT\ Ç\T¢ø£≥Tº≈£îqï »jT· +‹ ñ‘‡· e+\ ø*£ ‡q+ø£ eT∞fl <yä êU≤qH¢ .˚ @yTÓ HÆ ê ÄjT· qqïf¢Ò |ü⁄≥Tø± #êe⁄ Äj·TqyÓ’ ã‘·Tø£+‘ê <˚XÊì<˚ nsTT+~. uÛÑs¡Ô>± s¡TøÏàDÏeTàπø+ $T>∑\Ã˝Ò. ` ‹s¡Tq>∑] <˚eø°<˚$, ôd˝Ÿ: 9949636515 <ä‘Ó\+>±D y˚¬s’ ì*∫ uÛ≤s¡‘êq yÓ\j·TT eTTe÷à{ÏøÏ - ø±fiÀJqe+ãsY - 2013 43

es¡Ôe÷q+∫qï sêÁcÕº\T ` Á|ü>∑‹øÏ ∫Vü‰ï\T! uÛ≤cÕ ÁbÕ‹|ü~ø£ sêÁcÕº\ø£Hêï ∫qï sêÁcÕº˝À¢H˚ yÓTÆHê]{°\≈£î, <ä[‘·T\≈£î s¡ø£åD e⁄+≥T+~ nì n+uÒ<äÿsY @Hê&√ dü÷∫+#ês¡T.sêÁwüº+ $wüj·÷ìøÏ eùdÔ sêÁwüº $uÛÑ»qqT d”e÷+Á<Ûä ÁbÕ+‘ê\≈£î #Ó+~q bÕ\ø£esêZ\T, ô|≥Tºã&ç esêZ\T m+<äT≈£î e´‹πsøÏdüTÔHêïjÓ÷ $X‚¢wædü÷Ô, nìï ÁbÕ+‘ê\ kÕe÷q´ Á|üC≤˙ø£+ @ $<Ûä+>± Ä˝À∫+#ê˝À $e]düTÔHêïs¡T kÕe÷õø£ $X‚¢wü≈£î\T &܈ˆõ. \#·Ãj·T´ (>∑‘· dü+∫ø£ ‘·s¡TyêsTT) ◊<äT $T*j·Tq¢≈£î $T+∫q »HêuÛ≤qT, 35,000 #·.øÏ. yÓ’XÊsêÁcÕº\ dü+K´≈£î <˚X¯düeTÁ>∑‘·≈£î dü+ã+<ÛäeTT+≥T+<ë..?!! ˝≤´ìøÏ ô|’q >∑\yê{Ïì ô|<ä› sêÁcÕº\T>±, $T>∑‘ê yê{Ïì ∫qï sêÁcÕº ªÁ|ür ‘Ó\+>±D sêÁwüº+‘√ &É»q¢ø=~› ∫qï sêÁcÕº\ $‘·ÔHê\T|ü]|üø£«‘· #Ó+<äT‘êsTTµ nì d”ìj·TsY »s¡ï*düTº ˇø£s¡T ‘Ó\+>±Dô|’ \T>± $uÛÑõ+∫ düπs«#˚XÊs¡T. πø+Á<ä bÕ*‘· ÁbÕ+‘ê*ï ˇø£ Á>∑÷|ü⁄$wü+ ø£≈£îÿ‘·÷ yê´dü+ sêXÊs¡T. ô|<ä› sêÁwüº+>± e⁄+&É&É+ ‘√H˚e÷y√sTTdTü *º ï nD#>· *∑ >±sì¡ , ‘\Ó +>±D @sêŒ≥TqT nsTT<Tä d+ü e ø+Ï <ä #÷· XÊsT¡ . s¬ +&TÉ dsπü «\ d+ü <sä “¡ +¤ >± mì$T~ s+¡ >±\qT (|sü ê‘·‡sê\bÕ≥T Ä|ü>∑*>±s¡ì n+<äT˝À ù|s=ÿHêïs¡T. <ë<ë|ü⁄>± Ç˝≤+{Ï ø<£ Hä∏ ê\‘√ ≈L£ &TÉ ≈î£ qï ø±\yTé ‡ ø=ìï |Áü ‹ø˝£ À¢ >‘∑ · <Xä Êã› ø±\+>± MT≥sY‡), Á|ü‹ s¡+>∑+˝À 8`10 ø±s¡D≤\qT (bòÕ´ø£ºsY‡) bı+<äT|ü]∫edü÷ÔH˚ e⁄HêïsTT. ∫qï sêÁcÕº\ @sêŒ≥TqT $eT]Ùdü÷Ô dü+bÕ<äø°j·÷\T sêdüTÔHêïs¡T. »s¡>∑>∑÷&Éì H˚s¡y˚T<√ »]–q≥T¢>± n_Ûe]ídü÷Ô düe÷#êsêìï ùdø£]+∫+~.@ø+£ >± Ä+Á<,äÛ de” T Á|»ü \+<]ä øÏ rsì¡ nHê´jT· + »]–q≥T¢ ∫Árø£]dü÷Ô e⁄HêïsTT. s¡+>±\T: ø±ì, >‘∑ · <Xä Êã› ø±\+>± Äj÷· |Áü ‹ø\£ T ‘\Ó +>±D˝À »]–q 1. dü+|ü<ä`ã&Ó®{Ÿ 2. XÊ+‹ uÛÑÁ<ä‘·\T 3. ÁbÕ<∏ä$Tø£ Äs√>∑´+ 4.jT· Te≈î£ \ ã*<ëHê\ >÷∑ ]à ø˙£ d+ü >± |{ü +ºÏ #T· ø√ì$, Ç|ü &TÉ nìïs¡ø±\ #êe⁄*ï Ä‘·àVü≤‘·´>±, >∑T+&Ó Ä– #·ìb˛sTTq≥T¢>± ∫Árø£] ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä´ 5. $ìeTj·T+ ` e÷¬sÿ≥T¢ 6. e´ekÕj·T s¡+>∑+ 7.dü÷Ô yês¡Ô*ï >∑T|æŒdüTÔHêïsTT. M]øÏ yêdüÔe ∫+‘·ø£Hêï kÕ«s¡ú ∫+‘·qH˚n~øÛ e£ TH~˚ ãjT· ≥|&ü +ç ~. e\u¢ ≤Û sTT |fü ˝Ò Ÿ 600 d+ü kÕHú ê*ï @ø+£ eTÚ[ø£ edü‘·T\T 8. ô|≥Tºã&ÉT\T ` |ü]dæú‹. á øÏ+~ |ü{Ϻø£\T#˚dæ nK+&é uÛ≤s¡‘YqT @sêŒ≥T #˚ùdÔ kÕ«s¡ú|üs¡ X¯≈£îÔ\T <˚XÊìï ‹]–$∫äqï+ #˚düTÔHêïj·Tì n_Ûe]ídüTÔHêïs¡T. á ∫qï ∫qï dü+kÕúHê˝Ò $$<Ûä s¡+>±˝À¢ ∫qï sêÁcÕº\ Á|ü>∑‹ì #·÷|ædüTÔHêïsTT.200 dü+e‘·‡sê\T b˛sê&ç e\düyê<äT*ï yÓfi¯fl>={≤ºs¡H˚ ìC≤ìï Ms¡TeTsT¡ >T∑ q |sü T¡ dTü HÔ êïsT¡ . @sŒ¡ &uÉ À‘T· qï ‘\Ó +>±D‘√ bÕ≥T>± &eç ÷+ 1) dü+|ü<ä ` ã&Ó®{Ÿ&ÉT˝À e⁄qï 20 <ëø± ∫qï sêÁcÕº\T <˚X¯düeTÁ>∑‘·≈£î rs¡ì qcÕºìïø£*ZkÕÔj·Tì ôV≤#·Ã]ø£ #˚düTÔHêïsTT. Ç˝≤ ◊ø£´‘· eTTdüT>∑T˝À <√#·T sêÁwüº+ kÕúsTT 1991 2001ø√yê\H˚ Ä˝À#·q ‘·|üŒ eTs=ø£{Ï ø±<äH˚~ M{Ï n+‘·s¡Z‘· mC…+&Ü! &Ûç©¢ ∫qï 1 1 ìC≤ìøÏ ∫qï sêÁcÕº˝Ò n_Ûeè~∆ #√<äø£X¯≈£îÔ\ì, |ü]bÕ\Hê kÂ\uÛÑ´+ ø£*– e⁄+&ç ¬s&é fÒ|æ»+ ˝Ò≈£î+&Ü e⁄+{≤j·Tì nH˚ø£ düπs«\T >√yê ∫qï 2 2‘Ó\T|ü⁄‘·THêïsTT. bÕ¢ì+>¥ ø£MTwüHé ìy˚~ø£\T >∑D≤+ø±*ï #·÷|ü⁄‘T· HêïsTT. Ç˝≤+{Ï yê{ìÏ |]ü >D∑ q˝ÀøÏ rdTü ø√≈î£ +&Ü ∫qïsêÁcÕ\º T |ü+C≤uŸ ∫qï 3 3n_Ûeè~∆ ìs√<Ûäø±\ì Á|üe∫dü÷Ô ‘Ó\+>±DqT n&ÉT¶ø√e&ÜìøÏ ∫≥º∫e] Á|üj·T‘êïìï rÁe+>± #˚düTÔHêïsTT. Ä+.Á|ü. ô|<ä› 7 10 düπs«\T @$T ‘Ó\T|ü⁄‘·THêïsTT 2. ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä´ 1991`2001 d+ü e‘‡· sê\ eT<´äÛ q »]–q <X˚ Ê_eÛ è~ô∆|’ Ç+&çj÷· ≥T&˚ 2003˝À ˇø£ dsπü «qT, 2007˝À eTs=ø£ dsπü «qT »]|+æ ~. sêÁwüº+ kÕúsTT 1991 2001yÓTT<ä{Ï düπs«˝À 19 sêÁcÕº\πø (ñ‘·ÔsêK+&é, C≤s¡â+&é, #·rÔdt>∑&Ûé\qTy˚s¡T>± #·÷|ü˝Ò<äT) |ü]$T‘·yÓTÆq düπs«, 2007˝À ø=‘·Ô>± @s¡Œ&çq á >√yê ∫qï 1 1eT÷&ÉT sêÁcÕº\qT y˚s¡T>± #·÷|ü⁄‘·÷, πø+Á<ä bÕ*‘· ÁbÕ+‘ê*ï ≈£L&Ü|ü]>∑Dq ˝ÀøÏ rdüT≈£îqï~. Væ≤e÷#·˝Ÿ ∫qï 2 2 44 πøs¡fi¯ ∫qï 3 3 &Ûç©¢ ∫qï 4 4 Ä+.Á|ü. ô|<ä› 15 12 3. eTÚ[ø£ edü‘·T\T sêÁwüº+ kÕúsTT 1991 2001 >√yê ∫qï 1 1 &Ûç©¢ ∫qï 2 2 Væ≤e÷#·˝Ÿ ∫qï 3 3 |ü+C≤uŸ ∫qï 4 4 Ä+.Á|ü. ô|<ä› 12 12 4. ô|≥Tºã&ÉT\T sêÁwüº+ kÕúsTT 1991 2001 >√yê ∫qï ` 1 &Ûç©¢ ∫qï ` 2 Vü≤sê´q ∫qï ` 3 Ä+.Á|ü. ô|<ä› ` 10 qe+ãsY - 2013

es¡Ôe÷q+5. $ìeTj·T e÷¬sÿ≥T¢ ìC≤ìøÏ ∫qï sêÁcÕº˝Ò n_Ûeè~∆ #√<äø£X¯≈£îÔ\ì, |ü]bÕ\Hê kÂ\uÛÑ´+ ø£*– e⁄+&ç ¬s&é fÒ|æ»+ ˝Ò≈£î+&Ü e⁄+{≤j·Tì nH˚ø£sêÁwüº+ kÕúsTT 1991 2001 düπs«\T ‘Ó\T|ü⁄‘·THêïsTT. bÕ¢ì+>¥ ø£MTwüHé ìy˚~ø£\T >∑D≤+ø±*ï #·÷|ü⁄ ‘·THêïsTT. Ç˝≤+{Ï yê{Ïì |ü]>∑Dq˝ÀøÏ rdüTø√≈£î+&Ü&Ûç©¢ ∫qï 1 1 ∫qïsêÁcÕº\T n_Ûeè~∆ ìs√<Ûäø±\ì Á|üe∫dü÷Ô ‘Ó\+>±DqT n&ÉT¶ ø√e&ÜìøÏ ∫≥º ∫e] Á|üj·T‘êïìï rÁe+>± #˚düTÔHêïsTT.>√yê ∫qï 2 2 1987˝À sêÁwüº+>± ne‘·]+∫q >√yê, z <äXÊã› ø±\+˝À|ü+C≤uŸ ∫qï 3 3 12 eT+~ eTTK´eT+Á‘T· *ï e÷sT¡ Ã≈î£ +~. nsTTHê nìï s+¡ >±˝À¢ >√yê eTT+<äT ì\e&É+‘√ sê»ø°j·T ndæús¡‘· ø£Hêï, Ä]úø£ yÓdü\TVü≤sê´q ∫qï 4 4 u≤≥T düTdæús¡‘·, n_Û eè~∆¬ø’ $&ÉT<ä\ #˚ùd ì<ÛäT\ dü‘·«s¡ ã {≤«&Ü ø±s¡D≤\ì düπs« ‘˚*à #Ó|æŒ+~. Ç<˚ |ü]dæú‹ Væ≤e÷#·˝ŸÁ|ü<˚XŸ˝ÀÄ+.Á|ü. ô|<ä› 17 12 ø£qã&ç+~.6. Äs√>∑´+ Ç<˚ $<Ûä+>± 10 ∫qï sêÁcÕº\ C≤_‘ê˝À C≤s¡â+&é, #·rÔdt>∑&Ûé\T bÕ]ÁXÊ$Tø£+>± eTT+<äT+&É>±, ‘·\dü] Ä<ëj·T+˝À ñ‘·ÔsêK+&é,sêÁwüº+ kÕúsTT 1991 2001 #·rÔwt>∑&Ûé\T yê{Ï e÷‘·è sêÁcÕº\ ø£Hêï eTT+<äTHêïsTT. (ñ‘·ÔsêK+&é s¡÷. 34,0000 ø±>± ñ‘·Ôs¡Á|ü<˚XŸ s¡÷.18,000, #·rÔdt>∑&Ûé s¡÷.>√yê ∫qï 1 1 29,621 ø±>± eT<Ûä´Á|ü<˚XŸ s¡÷.18,051). (Ä<Ûës¡+: Ç+&çj·÷ ≥T&˚, ôdô|º+ãsY 24, 2007).&Ûç©¢ ∫qï 2 2 qe+ãsY 2000 dü+e‘·‡s¡+˝À @sêŒf…Æq C≤s¡â+&é, #·rÔdt>∑&Ûé,Ä+.Á|ü. ô|<ä› 12 11 ñ‘·ÔsêK+&é\T ;e÷s¡T sêÁcÕº\T>± eTTÁ<ä|ü&çq ô|<ä› sêÁcÕº˝…’q ;Vü‰ s¡T, eT<Ûä´Á|ü<˚XŸ, ñ‘·Ôs¡Á|ü<˚XŸ\ qT+#˚ y˚s¡T|ü&É&É+ >∑eTHês¡Ω+! C≤s¡â+7. e´ekÕj·T+ &é n$˙‹|üs¡T&Ó’q eTTK´eT+Á‹ eT<ÛäTø√&ÜqT ‘·j·÷s¡T #˚düT ≈£îHêï ∫qï sêÁcÕº\ C≤_‘ê˝À eTT+<äT es¡dü˝À e⁄+&É&É+ >∑eTì+#ê*.sêÁwüº+ kÕúsTT 1991 2001 á eT<Ûä´H˚ $&ÉT<ä˝…’q bÕ¢ì+>¥ ø£MTwüHé >∑D≤+ø±\ Á|üø±s¡+ á|ü+C≤uŸ ∫qï ` 1 ø=‘·Ô sêÁcÕº\ Á|ü>∑‹ á $<Ûä+>± e⁄+~.Vü≤sê´q ∫qï ` 2Ä+.Á|ü. ô|<ä› ` 4(Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ 8e kÕúq+ qT+∫ 4e kÕúHêìøÏ m~–+~)Ä<Ûës¡+: Ç+&çj·÷ ≥T&˚ y˚T 20,2003) á $<Ûä+>± $$<Ûä s¡+>±˝À¢ eTT+<äT ì*∫q ∫qï sêÁcÕº\T»HêuÛ≤|üs¡+>± <˚X¯ »HêuÛ≤˝À 8 XÊ‘·+ (2001 Á|üø±s¡+ 7.73 ø√≥T¢)≈£î $T+#·˝Ò<äT. 1975 <ëø± @ø£#Û·Á‘ê~Û|ü‘·´+‘√ @*q ø±+Á¬>dtø±\+˝À <˚X¯ õ&ç|æ 4 XÊ‘·+ ø£Hêï ‘·≈£îÿy˚! meT¬s®˙‡ ‘·sê«‘· e∫Ãqdü+ø°s¡í Á|üuÛÑT‘ê«\ (»q‘ê, »q‘ê<äfiŸ, m˙¶@) ø±\+ qT+#˚ 5.8XÊ‘êìøÏ ô|]– 1996`97 Hê{øÏ Ï 8 XÊ‘êìøÏ #s˚ T¡ ≈î£ qï~. Á|dü Tü ‘Ô +·6`7 eT<Ûä´q ‘·#êÃ&ÉT‘·TH˚ e⁄+~. j·TT|æm Á|üuÛÑT‘·«+ @s¡Œ&çq Hê{ÏqT+∫ ¬s+&É+¬ø\¬ø’ bÕ≈£î˝≤&ÉT‘·÷H˚e⁄+~. 1987˝À sêÁwüº+>± ne‘·]+ sêÁwüº+ ‘·\dü] Ä<ëj·T+ (s¡÷ˆˆ) <ë]Á<ä´πsK (%) nø£åsêdü´‘·∫q >√yê, z <äXÊã› ø±\+˝À 12 eT+ 2000`01 2010`11 2004`05 2009`10 2001 2011~ eTTK´eT+Á‘T· *ï e÷sT¡ Ã≈î£ +~. nsTT ;Vü‰sY 6,554 13,632(2.0) 54.4 53.5(0.9) 47.0 63.8(16.8)Hê nìï s¡+>±˝À¢ >√yê eTT+<äT ì\ C≤s¡â+&é 9,980 21,734(2.1) 45.3 39.1(6.2) 53.5 67.7(14.1)e&É+‘√ sê»ø°j·T ndæús¡‘· ø£Hêï, Ä]úø£ eT<Ûä´Á|ü<˚XŸ 11,150 22,382(2.0) 48.6 36.7(11.9) 63.7 70.6(6.9)yÓdü\Tu≤≥T düTdæús¡‘·, n_Ûeè~∆¬ø’ $&ÉT #·rÔdt>∑&Ûé 10,808 27,156(2.5) 49.4 48.7(0.7) 64.6 71.0(6.4)<ä\ #˚ùd ì<ÛäT\ dü‘·«s¡ ã{≤«&Ü ø±s¡ ñ‘·ÔsYÁ|ü<˚XŸ 9,721 17,349(1.7) 40.9 37.7(3.2) 56.2 69.7(13.5)D≤\ì düπs« ‘˚*à #Ó|æŒ+~. Ç<˚ |ü]dæú‹ ñ‘·ÔsêK+&é 14,932 44,723(3.0) 32.7 18.0(14.7) 71.6 79.6(8.0)Væ≤e÷#·˝ŸÁ|ü<˚XŸ˝À ø£qã&ç+~. (Áu≤¬ø{¢˝Àì dü+K´\T ô|s¡T>∑T<ä\, ‘·>∑TZ<ä\ XÊ‘êìï #·÷|ü⁄‘·THêïsTT) Ç˝≤+{Ï |òü*‘ê˝Òï 2007˝À ≈£L Ä<Ûës¡+: bÕ¢ì+>¥ ø£MTwüHé `q÷´&Ûç©¢.&Ü #·÷&É&É+ »]–+~. düπs« m+|æø£Á|üø±s¡+ ô|<ä› sêÁcÕº\T>± >∑T]Ô+#·ã&çq Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ≈£î dü+ã+~Û+∫q ø=ìï n+XÊ\T >∑eTì+#ê*‡|ü+C≤uŸ, πøs¡fi¯, Væ≤e÷#·˝Ÿ Á|ü<˚XŸ\T (Ç$ ≈£L&Ü ∫qï sêÁcÕº˝Ò) e⁄+~. >∑‘· ø=+‘·ø±\+>± ‘Ó\¢πswüHé ø±s¡T¶\qT m+‘· eT+~øÏ, mìï2003 qT+∫ 2007 <ëø± es¡Tdü>± eTT+<äT+»˝À e⁄+&É>±, ì»+ ≈£î≥T+u≤\≈£î Ç#êÃ&√ ‘Ó*j·T<äT>±ì, Á|üuÛÑT‘·« >∑D≤+ø±\ Á|üø±s¡y˚T>± ∫qï sêÁcÕº˝…’q |ü⁄<äT#˚Ã], >√yê, &Ûç©¢\T á ø±\+˝À eTT+<äT 8 ø√≥¢ »HêuÛ≤≈£î ô|’>± »HêuÛ≤≈£î á |ü<∏äø£+ øÏ+<ä≈£î ‘˚e&É+ »]es¡Tdü˝À ì\ã&ܶsTT. Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ 2003˝À 12e sêÁwüº+>±, 20 –+~. eTs√ 14 \ø£å\ ≈£î≥T+u≤\≈£î eT*<äX¯ s¡#·Ãã+&É ø±s¡´07˝À 10e sêÁw+ºü >± $T–*b˛>±, 2003˝À ;V‰ü sT¡ 19e sêÁw+ºü >± Áø£eT+˝À Çyê«\H˚ Ä˝À#·q˝À e⁄qï≥T¢ Á|üø£{Ï+#ês¡T.$T–*b˛sTT+~. qe+ãsY - 2013 45

es¡Ôe÷q+|üÁ‹ø£\ Á|üø£≥q\T ø£fi¯ófl u…’s¡T¢ ø£y˚Tà >∑D≤+ø±*ï #·÷|ædüTÔHêï Ä+Á<ÁäÛ |<ü X˚ Ÿ≈î£ d+ü ã+~+Û ∫q ø=ìï n+XÊ\T >e∑ Tì+ #ê*‡ e⁄+~. Ç{°e* ø±\+˝À ‘Ó\¢πswüHé ø±s¡T¶\qT m+‘·sTT. M{ìÏ #÷· ùdÔ nd\ü T Ä+Á<ÁäÛ |<ü X˚ Ÿ »Hêu≤Û m+‘H· √ ‘*Ó jT· ≈î£ +&Ü eT+~øÏ, mìï ≈£î≥T+u≤\≈£î Ç#êÃ&√ ‘Ó*j·T<äT>±ì, Á|üuÛÑT‘·« >∑D≤+ø±\ Á|üø±s¡y˚T 8 ø√≥¢ »HêuÛ≤≈£î ô|’>±b˛sTT+~. >∑‘· 2004`05 dü+e‘·‡sê\ qT+∫ 37 XÊ‘·+>± e⁄qï »HêuÛ≤≈£î á |ü<∏äø£+ øÏ+<ä≈£î ‘˚e&É+ »]–+~. eTs√ 14 \ø£å\ ≈£î≥T+u≤ \≈£î eT*<äX¯ s¡#·Ãã+&É ø±s¡´Áø£eT+˝À<ë]Á<ä´πsK øÏ+~ »HêuÛ≤ 22 XÊ‘·+≈£î (15%) ‘·–Z+#êqì #Ó|ü Çyê«\H˚ Ä˝À#·q˝À e⁄qï≥T¢ Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ Á|üuÛÑT‘·«+ Á|üø£{Ï+∫+~. |üÁ‹ø£\ Á|üø£≥q \T ø£fi¯ófl u…’s¡T¢ ø£y˚Tà≈î£ +≥Tqï øπ +Á<ä jT· T|mæ Á|uü TÑÛ ‘«· +, ‘êqT Á|yü X˚ ô¯|{qºÏ ÄV‰ü s¡ uÁÑÛ <‘ä · >∑D≤+ø±*ï #·÷|ædüTÔHêïsTT. M{Ïì #·÷ùdÔ ndü\T Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ »HêuÛ≤ m+‘·H√ ‘Ó*j·T≈£î+&Ü b˛sTT+~._\T¢ <ë«sê 75 XÊ‘·+ Á>±MTD Á|üC≤˙ø±ìøÏ, 50 XÊ‘·+ |ü≥ºDÁbÕ+‘· Á|üC≤˙ø±ìøÏ (yÓTT‘·Ô+>± 62.5% Á|ü»\≈£î) \_› #˚≈£Ls¡T‘·T+<ìä Á|øü {£ dÏ Tü qÔ ï~. Ç˝≤ bı+‘q· ˝ìÒ ˝ø… ÿ£ \T ô|<›ä sêÁcÕ˝º ÀH¢ ˚ n~øÛ +£>± e⁄≥THêïsTT. Ç<˚ ø±\+˝À Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ 9.2 XÊ‘·+ Á|ü»*ï<ë]Á<ä´πsKqT+∫ $eTTøÏÔ ø£*–+#êqì #Ó|ü≈£î+≥÷H˚, neTàVü≤düÔ+øÏ+<ä yÓTT‘·Ô+ »HêuÛ≤≈£î \_› #˚≈£LsêÃ\H˚ ‘·|ü&ÉT ˝…ø£ÿ*ï eTT+<äT≈£î‘ÓdüTÔqï~.2009`2019 eT<Ûä´>∑\ 10 dü+e‘·‡sê\ ø±\+˝À á eT÷&ÉTsêÁcÕº\ ø=qT>√\T X¯øÏÔ nq÷Vü≤´+>± ô|s¡T>∑T‘·T+<äì Ç+&çø£dt mq nk˛djæ T˚ wHü é Ä|tò &yÓ ÷Ó Áø{£ øÏ ˘ ]bÕò yTé ‡ (@&Äû s)Y , mHáé &ãÉ ÷´¢ Á|øü ±˝…’{Ïø£˝Ÿ düπs« ‘Ó\|ü&É+ >∑eTHês¡Ω+. n$ @$<Ûä+>±H√ á øÏ+~ |ü{Ϻø£ sy¡ T˚ yTÓ T‘+Ô· bÕsy¢¡ TÓ +f]Ò jT· H‡é , $$<äÛ sêÁcÕ\º m+|\” T, myTÓ à˝´Ò \T,‘Ó\T|ü⁄‘·T+~. m+m˝Ÿd”\ H˚s¡#·]‘· øÏ+~ $<Ûä+>± ñ+~.sêwÁ +ºü 2009 2019 kÕ<Ûës¡DH˚s¡+(%) rÁeH˚s¡+(%);Vü‰sY s¡÷.1,041 s¡÷.1.955 yÓTT‘·Ô+ 543 m+|”\T 30% (162) 14%C≤s¡â+&é s¡÷.1,937 s¡÷.4,205 (¬s+&ç+‘·\T) yÓTT‘·Ô+ myÓTà˝Ò´\T/eT<Ûä´Á|ü<˚XŸ s¡÷.1,631 s¡÷.2,666 (65%) m+m˝Ÿdæ\T 4,032 31%(1,258) 14%#·rÔdt>∑&Ûé s¡÷.2,187 s¡÷.4,816 (¬s+&ç+‘·\T) (Áu≤¬ø≥¢˝À düuÛÑT´\ dü+K´)ñ‘·Ôs¡Á|ü<˚XŸ s¡÷.1,410 s¡÷.2,262 (50%ô|’>±) >∑‘· <äXÊã› ø±\+˝À (2004 qT+∫) sê»ø°j·T Hêj·T≈£î\ñ‘·ÔsêK+&é s¡÷.2,940 s¡÷.6,590 (¬s+&ç+‘·\T) ÄdüTÔ\T m˝≤ ô|]–b˛j·÷jÓ÷ ≈£L&Ü m&çÄsY ‘Ó*|æ+~. (f…ÆyéT‡ Ä|òt Ç+&çj·÷: E˝…’ 21, 2011) yÓTT‘·Ô+ b˛{°#˚dæq nuÛÑ´s¡Tú\ düsêdü] ÄdæÔ s¡÷.1.37 ø√≥T¢>‘∑ · ‘=$Tà~ d+ü e‘‡· sê\T>± jT· ÷|mæ Á|uü TÑÛ ‘«· + #|˚ {ü qºÏ Á>±MT ¬>*∫q yê] düsêdü] ÄdæÔ s¡÷.3.83 ø√≥T¢D ñbÕ~Û ‘·~‘·s¡ |ü<∏äø±\ <ë«sê <ë]Á<ä´πsK øÏ+<ä e⁄qï yê] H˚s¡#·]‘· m<äTs=ÿ+≥Tqï yê] ÄdæÔ s¡÷.4.30 ø√≥T¢dü+K´ >∑D˙j·T+>± ‘·–Zq≥T¢ bÕ¢ì+>¥ ø£MTwüHé ˝…ø£ÿ\T #·÷|ü⁄‘·Hêï, rÁe H˚s¡ #·]‘· >∑\yê] ÄdæÔ s¡÷.4.38 ø√≥T¢Ç+<äT˝À ≈£L&Ü ∫qï sêÁcÕº˝Ò Á|ü>∑‹ u≤≥˝À e⁄qï≥T¢ 2004` 05` ô|’ |{ü øºÏ q£ T #÷· dqæ |ü &TÉ Hs˚ ¡ #]· ‘≈· î£ ÄdTü \Ô ô|+|øü ±ìøÏ #ê˝≤2011`12 eT<Ûä´>∑\ >∑D≤+ø±\T ‘Ó\T|ü⁄‘·THêïsTT. <˚X¯+˝Àì <ä>∑Zs¡ dü+ã+<Ûä+ e⁄qï≥T¢ ne>∑‘·+ ne⁄‘·Tqï~. ô|’>± á >∑D≤+ø±yTÓ T‘+Ô· sêÁcÕ˝º À¢ n‘T· ´‘eÔ· T+>± ñqï nsTT<Tä sêÁcÕ˝º À¢ ∫qï sêÁcÕ˝º Ò \˙ï nuÛÑ´s¡Tú\T bı+<äT|ü]∫q düe÷#ês¡+ qT+∫ e÷Á‘·y˚T $X‚¢wæ+ñ+&É&É+ >∑eTHês¡Ω+. á øÏ+~ |ü{Ϻø£ #·÷&É+&ç. #·&É+ »]–+~. ‘Ó\T|üì ÄdüTÔ\T, <ë∫q H˚sê\T, n#·Tà ¬øø£ÿì,sêÁwüº+ <ë]Á<ä´πsK øÏ+<ä (%) b˛©düT ]ø±s¡T¶˝À¢øÏ mø£ÿì$ á ˝…ø£ÿ˝À¢øÏ sê˝Ò<äT. Ç+<äT˝À ì>∑÷&ÛÉ+ 2004`05 2011`12 >± <ë–e⁄qï s¡Vü≤dü´+ ` á ô|<ä› eTqTwüß\+<äs¡T ô|<ä› sêÁcÕº\>√yê 24.9 5.09 qT+#˚ ÁbÕ‹ì<Ûä´+ #˚j·T&Éy˚T ø±≈£î+&Ü, sê»ø°j·÷\qT ø±bÕ&ÉTø√eπøs¡fi¯ 19.6 7.05 &ÜìøÏ, H˚sê\qT, H˚s¡#·]‘·qT ø±bÕ&ÉTø√e&ÜìøÏ sê»ø°j·÷\qTVæ≤e÷#·˝Ÿ 22.9 8.06 qeTTà≈£îqï |òüTsêHê e´≈£îÔ\T. Mπs M]øÏ nqT≈£L\+>± sêC≤´+>±ìï|ü+C≤uŸ 20.9 8.26 düe]+#·Tø√e&É+, ˝Àø±j·TTø£Ô |ü]~Û˝ÀøÏ sê»ø°j·T Hêj·T≈£î\T sê|ü⁄<äT#˚Ã] 14.2 9.69 ≈£î+&Ü #·÷düTø√e&É+, düe÷#ês¡ Vü≤≈£îÿ #·≥º+ øÏ+~øÏ sê»ø°j·Tô|<ä› sêÁcÕº˝…’q ˇø£ÿ ;Vü‰s¡T ‘·|üŒ, á dü+K´≈£î @ ô|<ä› sêÁwüº+ bÕغ\T sê≈£î+&Ü õ$Tà≈£îÿ\T #˚j·T&É+ #˚düTÔHêïs¡T. Mπs ô|<ä› sêÁcÕº≈£L&Ü ‘·–Z+#·˝Òø£b˛sTT+~. nsTTHê Á|üdüTÔ‘·+ ;Vü‰s¡T˝À 33.74 \T+&Ü\H˚ <√|æ&ç ìHê<ëìï eTT+<äT≈£î ‘ÓdüTÔHêïs¡T. m+<äTø£+fÒ,XÊ‘·+ <ë]Á<ä´πsK øÏ+<äπø e⁄Hêïs¡T. ô|<ä› sêÁwüºeTT+fÒ, ø±+Á{≤≈£îº*ï ø=f…ºj·T´&Éy˚T ø±≈£î+&É,Ä H˚s¡H˚s¡ #·]‘· ` sê»ø°j·T Hêj·T≈£î\T ` ÄdüTÔ\T: #·]‘·qT ≈£L&Ü ˇπøÁbÕ+‘· n~Ûø±s¡+˝À ø±bÕ&ÉTø√e#·Tà nì!á eT<Ûä´ n‘·T´qï‘· Hê´j·TkÕúq+ H˚s¡∫‘· Á|üC≤Á|ü‹ì<ÛäT\ b˛wüø±Vü≤s¡+ ` |üdæ|æ\¢\T: (1`5 dü+ˆˆ)>∑÷]à rÁe yê´K´\T #˚dæq $wüj·T+ ‘Ó*dæ+<˚! á dü+<äs¡“¤+>± C≤rj·T b˛wüø±Vü≤s¡ dü+düú (mHé◊mHé) |ü]XÀ<Ûäq Á|üø±s¡+ 2010`12 dü+e‘·‡s¡+˝À <˚X¯yê´|æ‘·+>± 42 XÊ‘·+ |æ\¢\T b˛wü46 qe+ãsY - 2013

es¡Ôe÷q+ø±Vü‰s¡ ˝À|ü+‘√ e⁄+&É>±, Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝À 38.5 XÊ‘·+ ø£\<äT. 2011 »HêuÛ≤ ˝…ø£ÿ\T z uÛÑj·T+ø£s¡ dü‘ê´ìï ãj·T≥48.1 XÊ‘·+ |æ\¢\T ô|s¡T>∑T<ä\ ˝À|ü+‘√ e⁄Hêïs¡T. Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ‘√ ô|{≤ºsTT. Ád”Ô\≈£î ô|<ä› |”≥y˚kÕeTì #Ó|ü≈£î+≥Tqï eTqbÕ≥T>± ø£sêï≥ø£, ‘·$Tfi¯Hê&ÉT, πøs¡fi¯, ñ‘·Ôs¡Á|ü<˚XŸ, eT<Ûä´Á|ü<˚XŸ, e´edüú |æ+&É<äX¯˝ÀH˚ Ä&É •X¯óe⁄*ï m˝≤ #·+|æˇ&kç Õ‡, |•ü ÃeT u+… >±˝Ÿ, >T∑ »sê‘,Y eTV‰ü sêÁw˝ºü Àì bÕsX¡ƒ Ê\˝Àe⁄qï y˚düTÔHêïyÓ÷, Ä&É|æ\¢\ ìwüŒ‹Ô m+‘· |òüTÀs¡+>±1`5 dü+ˆˆ 5,000 eT+~ u≤\u≤*ø£*ï |ü]o*+#·>± á $wüj·T+ |ü&çb˛‘·Tqï<√ ‘Ó*bÕsTT. Ç+<äT˝À, Vü≤]»q, –]»qãj·T≥|ü&ç+~. 45.6 XÊ‘·+ Á>±MTD |æ\¢\T b˛wüø±Vü‰s¡ ˝À|ü+‘√, ‘Ó>∑\T, #·<äTe⁄ø√ì Á>±MTD e´edüú ˝Ò Ä&É •X¯óe⁄\T |ü≥¢ø£˙dü ãs¡Te⁄ ˝Ò≈£î+&Ü e⁄qï≥T¢, 49.6XÊ‘·+ ô|s¡T>∑T<ä\ ˝À|ü+‘√ Áù|eT‘√ e⁄+&É>± |ü≥ºD ÁbÕ+‘· $T>∑‘ê düe÷»+ Ä&É•X¯óñqï≥T¢ ‘˚*+~. á ÁbÕ+‘ê\T ô|<ä›sêÁcÕº˝À¢ ≈£L&Ü ñ+&É&É+ >∑eT e⁄\ |≥ü ¢ |Pü ]Ô e´‹sπ ø£ <èä w‘ºæ √ e´eV≤ü ] dTü qÔ ï≥T¢ ‘*˚ +~.ì+#ê*. n˝≤π> ô|<ä›, ∫qï sêÁcÕº\ì b˛*Ãq |ü&ÉT ∫qï sêÁcÕº˝Ò|üdæ|æ\¢\T ` *+>∑ ìwüŒ‹Ô : $eø£å‘· Á|ür yÓsTT´eT+~ u≤\Ts¡≈£î ø=+‘· yÓTs¡T>±Z e⁄qï≥T¢ ‘˚*+~. 2011 »HêuÛ≤ ˝…ø£ÿ\T z uÛÑj·T+ø£s¡ dü‘ê´ìï ãj·T≥ ô|{≤ºsTT.Ád”Ô\≈£î ô|<ä› |”sƒ¡y˚kÕeTì #Ó|ü≈£î+≥Tqï eTq e´edüú |æ+&É<äX¯˝ÀH˚ ‘˚≥‘Ó\¢eTe⁄‘·Tqï~. Çìï q>∑ï dü‘ê´\qT |üø£ÿqu…{Ϻ, πøe\+ düyÓTÆø£´Ä&É •X¯óe⁄*ï m˝≤ #·+|æ y˚düTÔHêïyÓ÷, Ä&É|æ\¢\ ìwüŒ‹Ô m+‘·|òüTÀs¡+>± |ü&çb˛‘·Tqï<√ ‘Ó*bÕsTT. Ç+<äT˝À, Vü≤]»q, –]»q sêÁcÕº\T, ô|<ä› sêÁcÕº\T n_Ûeè~∆ ø±s¡D≤\ì yê~+#·&É+ m+‘· ˝À|ü‘Ó>∑\T, #·<äTe⁄ø√ì Á>±MTD e´edüú˝Ò Ä&É •X¯óe⁄\T |ü≥¢ Áù|eT‘√ñ+&É>± |ü≥ºD ÁbÕ+‘· $T>∑‘ê düe÷»+ Ä&É•X¯óe⁄\ |ü≥¢ |üP]Ô uÛÑ÷sTTwüºyÓ÷ ns¡ú+ #˚düTø√yê*.e´‹πsø£ <äèw溑√ e´eVü≤]düTÔqï≥T¢ ‘˚*+~. n˝≤π> ô|<ä›, ∫qï sêÁcÕº\ì b˛*Ãq|ü&ÉT ∫qï sêÁcÕº˝Ò Á|ür yÓsTT´eT+~ u≤\Ts¡≈£î ø=+‘· ¬s’‘·T\ <äTdæú‹:yTÓ sT¡ >±Z e⁄qï≥T¢ ‘*˚ +~. Ä&|É \æ \¢ d+ü K´ <Xä Êã› <Xä Êu≤ì› øÏ ‘>· T∑ ‘Z ÷·b˛‘·Tqï~. á øÏ+~ |ü{Ϻø£˝À Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ‘√ düVü‰ Äs¡T sêÁcÕº\ H˚wüq˝Ÿ Á¬ø’+ ]ø±sY¶ ã÷´s√ (mHédæÄsY_) >∑D≤+ø±\ Á|üø±s¡+*+>∑ ìwüŒ‹Ôì #·÷|ü&É+ »]–+~.sêÁwüº+ 2001 2011 Ä&É•X¯óe⁄\ ‘·>∑TZ<ä\ 2011˝À <X˚ y¯ ê´|‘æ +· >± 14,004 eT+~ s¬ ‘’ T· \T Ä‘à· V≤ü ‘´· \T #d˚ Tü;Vü‰sY 942 933 09C≤s¡â+&é 965 943 22 ø√>±, 2010˝À á dü+K´ 15,933>± e⁄+~. j·TT|æm Á|üuÛÑT‘·«+eT<Ûä´Á|ü<˚XŸ 932 912 20#·rÔdt>∑&Ûé 975 964 11 bÕ\q yÓTT<ä˝…’q 2004 qT+∫ 2011 es¡≈£î 1,18,000 eT+~ñ‘·ÔsYÁ|ü<˚XŸ 916 899 17ñ‘·ÔsêK+&é 908 886 22 ¬s’‘·T\T Ä‘·àVü≤‘·´\T #˚düT≈£îHêïs¡T. 2004˝À 18,241 eT+~ Ä‘·àÄ+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ 961 943 18ôV’≤<äsêu≤<é 943 939 04 (2013˝À 914) Vü≤‘·´≈£î >∑T¬s’‘˚ >∑T»sê‘Y, ø£sêï≥ø£, ñ‘·Ôs¡Á|ü<˚XŸ\˝À ¬s’‘·T Ä‘·àVü≤‘·´<˚X¯ düsêdü] 927 914 13 \T ô|s¡T>∑T‘·÷ b˛‘·THêïsTT. 1997`2008 <ëø± »]–q ¬s’‘·T Ä‘·à ô|’ |ü{Ϻø£˝À yÓTT<ä{Ï Äs¡T sêÁcÕº\˝À 2000\˝À @s¡Œ&çq ∫qïsêÁcÕº\T, yê{Ï e÷‘·è sêÁcÕº\ ø£Hêï (ñ‘·ÔsêK+&é ‘·|üŒ) yÓTs¡T>±Z Vü≤‘·´\T á øÏ+~ $<Ûä+>± ñHêïsTT.e⁄qï≥T¢ ‘Ó\TdüTÔqï$. Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ, n+<äT˝À ôV’≤<äsêu≤<é q>∑s¡|ü]dæú‹ eTØ <ës¡TD+>± ø£q|ü&ÉT‘·Tqï~. @~ @yÓTÆHê ˇø£ÿ ;Vü‰s¡T sêwÁ +ºü 1997`2002 2003`2008 2011‘·|üŒ <˚X¯ düsêdü] ø£Hêï ô|<ä› sêÁcÕº\T Ä&É|æ\¢\ |ü≥¢ m≈£îÿe $eø£å‘·qT ø£qãs¡TdüTÔqï≥T¢ ‘Ó\TdüTÔqï~. n˝≤π> <˚X¯ nø£åsêdü´‘·≈£î *+>∑ eTVü‰sêÁwüº 17,002 24,4002 3,337$eø£å‘·≈£î ì˝ÀeT+ e⁄+&É&É+ >∑eTHês¡Ω+. ñ<ëVü≤s¡D≈£î 83 XÊ‘·+nø£åsêdü´‘·>∑\ eTVü‰sêÁwüº˝À 2011˝À Ä&É•X¯óe⁄\T 883>± e⁄+ $<äs¡“¤ ` ` 3,141&É&É+ >∑eTHês¡Ω+! Ç<˚ |ü]dæú‹ n_Ûeè~∆ #Ó+<ëj·Tì #Ó|ü≈£î+≥Tqï>∑T»sê‘Y, |ü•ÃeT u…+>±˝Ÿ˝À ≈£L&Ü e⁄qï$. 2001 ˝…ø£ÿ\ Á|üø±s¡+ Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ 9,814 13,465 `πø+Á<ä Á|üuÛÑT‘·«+ ìsê∆]+∫q u≤>± yÓqTø£ã&çq 150 õ˝≤¢\ |æ\¢\*+>∑ ìwüŒ‹Ô 947 ø±>± n_Ûeè~∆˝À eTT+<äTqï $T>∑‘ê õ˝≤¢\ ø£sêï≥ø£ 13,569 12,116 `düsêdü] 921>± e⁄+~. Bìï ã{Ϻ n_Ûeè~∆øÏ nø£åsêdü´‘·≈£î, ô|<ä›,∫qï sêÁcÕº\≈£î kÕe÷õø£ Ä˝À#·q‘√ m˝≤+{Ï dü+ã+<Ûä+ ˝Ò<äì eT<Ûä´Á|ü<˚XŸ 15,384 17,070 ` qe+ãsY - 2013 (#·rÔdt>∑&Ûé‘√ ø£*|æ) #·rÔdt>∑&Ûé ` `ì˝Ÿ(2010˝À,1412) áXÊq´ sêÁcÕº\T ` `269(2010˝À, 312) yÓTT‘·Ô+ 55,769 67,014 <˚X¯ yÓTT‘·Ô+>± 96,708 1,02,424 ô|<ä sêÁcÕº\yê{≤ 57.5% 65.5% Ä<Ûës¡+: Væ≤+<äT (kÕsTTHê<∏é 25`1`2010 `mHédæÄsY_`2011) ô|’ |ü{Ϻø£qT >∑eTìùdÔ ô|<ä› sêÁcÕº\T ¬s’‘·T\ bÕ*≥ j·TeT ≈£L|ü+>± ñqï≥T¢ ø£q|ü&ÉT‘·Tqï~. eTVü‰sêÁwüº˝À n‘·´~Ûø£+>± ¬s’‘·T\ Ä‘à· V≤ü ‘´· \T »sT¡ >T∑ ‘T· +&>É ±, n+<Tä ˝À $<sä “¡ ¤ n‘´· ~øÛ £ XÊ‘+· s¬ ‘’ T· \ Ä‘·àVü≤‘·´\≈£î ì\j·T+>± e÷]+~.1997`2008 eT<Ûä´q á sêÁwüº+˝À 8.5 XÊ‘+· ô|s>¡ &∑ +É >∑eTHês¡Ω+! eT<´Ûä Á|ü<X˚ Ÿ qT+&ç #r· dÔ t >&∑ qéÛ T $&BÉ dæ #÷· ùd,Ô s¬ ‘’ T· Ä‘à· V≤ü ‘´· ˝À¢ Ä+Á<ÁäÛ |<ü X˚ Ÿ s¬ +&√ kÕqú +˝À e⁄+&É>±, 80 XÊ‘·+ Ä‘·àVü≤‘·´\T ‘Ó\+>±D˝ÀH˚ »s¡T>∑T‘·THêïsTT. 47

#·s¡ÃªbÕ\eT÷s¡Tµ |ü<∏äø±ìøÏ C≤rj·TôVA<ë ‘\Ó +>±D ]k˛s‡Y ôd+≥sY (ôV≤’ <sä êu≤<)é Ä<«äÛ s´¡ +˝À nø√㺠sY qe+ãsY˝À Hê\T>∑T ÁbÕC…≈£îº\T ÁbÕs¡+uÛÑ+ #˚XÊ+. ø±˙ Ç+ø± n$ |üP]Ô ø±˝Ò<äT. Ç+»˙s¡T¢ |ü<∏äø±\T #˚dæ bÕ¢Hé‡ Ç∫ÃHê yê{Ïì19q Væ≤e÷j·T‘Yq>∑sY˝Àì #·+Á<ä+ uÛÑeHé˝À ªbÕ\eT÷s¡T kÕ>∑T kÕ~+Û #T· ø√˝øÒ b£ ˛sTTq sê»øj° T· HêjT· ≈î£ \T ñ+&&É +É bÕ\eT÷sT¡˙{Ï ÁbÕC≈… î£ \º T-kÕ~+Û ∫q$-kÕ~Û+#ê*‡q$µ (ø.° X‚. Ç+»˙sY m. Á|ü»\ <Ísꓤ>∑´+. Ç+ø± kÕ~Û+#ê*‡q~ bÕ\eT÷s¡T s¡+>±¬s&ç¶<säÛ êàs¬ &¶ç >±] dàü è‹˝À)µµ nH˚ n+X+¯ ô|’ #s· á »]–+~. á #s· á ˝À m‹Ôb˛‘·\ |ü<∏äø£+ ñqï~. Bìø√dü+ 5 dü+ˆˆ\T ø£wüº|ü&ç‘˚ πøe\+myéT. sê|òüTyê#ê] ({°#·sY, bÕ\eT÷s¡T n<Ûä´j·Tq y˚~ø£), myéT. á ÁbÕC…≈£îº düπs« ø√dü+ s¡÷.7 ø√≥T¢ πø{≤sTT+#ês¡T. <ëì‘√bÕ≥TsêeTø£ècÕí ¬s&ç¶ ({ÏÄsYÇm|òt), ¬ø. ô|+{≤¬s&ç¶ (]f…ÆsY¶ mdtÇ, m|æ bÕ\eT÷sT¡ m‹Ô b˛‘\· |<ü øä∏ ±ìøÏ C≤rjT· V≤ü À<ë ø*£ Œ+#ê*.<ëìïCH… øé √, nk˛dæ jT˚ {Ÿ Áô|d&æ +Ó {Ÿ, {ÄÏ sÇY m|)tò , m+.XÊ´yTé Á|kü Õ<s¬é &¶ç sêh @sêŒ≥T _\T¢˝À ô|{Ϻ+#·&ÜìøÏ >∑es¡ïyÓT+≥T≈£î eTq+(m˝ÁøϺø£˝Ÿ Ç+»˙sY (]f…ÆsY¶), »qs¡˝Ÿ ôdÁø£≥Ø, {ÏÄsYÇm|òt), mHé Á|‹ü bÕ<qä \T |+ü |+æ #ê*. n<$˚ <+äÛ >± H≥Ó +º bÕ&TÉ ˝≤+{Ï ÁbÕC≈… î£ \ºs¡+>±¬s&ç¶ (Ç+»˙sY, yÓ’dt Áô|dæ&Ó+{Ÿ, {ÏÄsYÇm|òt), <äTX¯´s¡¢ dü‘·´ |]ü ~ìÛ ≈î£ ~+#&· +É »]–+~. ‘\Ó +>±D HêjT· ≈î£ \≈î£ møÿ£ &É ≈L£ &ÜHêsêj·TD¬s&ç¶ (ø£˙«qsY, »\ kÕ<Ûäq dü$T‹) ‘·~‘·s¡T\T eø£Ô\T>± ∫‘·ÔX¯ó~∆ ˝Ò<äT. Hêj·T ≈£î\ ∫‘·ÔX¯ó~∆ e÷Á‘·y˚T á <√|æ&û qT+∫bÕ˝§ZHêïs¡T. eTq*ï, á ÁbÕ+‘êìï sø¡ dåÏ Tü +Ô ~. n<$˚ <+äÛ >± ‘\Ó +>±D HêjT· ≈î£ \T *|òtº d”ÿ+\T kÕ<Ûä´+ ø±<äT nH˚ nb˛Vü≤\T ñHêïsTT. eT] sêj·T\ #·s¡Ã ÁbÕs¡+uÛ≤ìøÏ eTT+<äT>± ø°.X‚. Ç+»˙sY m. <Ûäsêà¬s&ç¶øÏ d”eT˝À mì$T~ ùdºCŸ\˝À *|ü⁄º\T |üì #˚kÕÔsTT. Çø£ÿ&É ¬s+&ÉTìyêfió¯ \]Œd÷ü Ô 2 숈 eTÚq+ bÕ{+Ï #êsT¡ . á d+ü <sä “¡ +¤ >± eø\Ô£ T ùdJº \ *|⁄ü\º qT kÕ~+Û #T· ø√˝øÒ £ b˛‘T· Hêï+. ø±ã{ºÏ ‘\Ó +>±D HêjT·#˚dæq Á|üdü+>±\ kÕsê+X¯+... ≈£î\, Ç+»˙s¡¢ Ä˝À#·Hê $<Ûëq+ e÷sê\ì eø£Ô\T ù|s=ÿHêïs¡T. ‘Ó\+>±D Hêj·T≈£î\T m+‘·ùd|ü⁄ ø±\Te sêyê* n+{≤s¡T á ø±s¡´Áø£eT+˝À õ. ø£ècÕí¬s&ç¶, •esê+¬s&ç¶, »©˝Ÿ U≤Hé,ø±˙ ˙{Ï πø{≤sTT+|ü⁄\ø√dü+ e÷Á‘·+ Á|üj·T‘·ï+ #˚j·Ts¡T. eTVü≤ Áo<säÛ s¡ êe⁄ <X˚ ŸbÕ+&,˚ q\e÷dü øè£ w,íü ø=$Tà&ç q]‡+V‰ü s¬ &,¶ç y+Ó ø{£ Ÿã÷uŸ q>∑sY ÁbÕC…≈£îº\T |üP]Ô ø±yê\+fÒ ]»sê«j·Ts¡T¢ @sêŒ≥T s¬ &,¶ç &ç y˝˚ ≤Á~, sêC+Ò Á<uä ≤ãT, eTT‘´· +s¬ &,¶ç ø=+&|É *ü ¢ yD˚ T>√bÕ˝Ÿ#˚düTø√yê*. es¡<ä ˙{Ïì ñ|üjÓ÷–+#·T≈£îH˚+<äT≈£î {≤´+≈£î\T sêe⁄ yÓTT<ä˝…’qyês¡T bÕ˝§ZHêïs¡T.@sêŒ≥T #˚düTø√yê*. Ä|ü&ÉT eTq+ |ü+≥\≈£î ˙{Ïì |üP]Ô>±yê&ÉTø√e#·TÃ. bÕ\eT÷s¡T õ˝≤¢ n‹ ‘·≈£îÿe>± kÕ>∑T ne⁄‘·Tqï ` <äø£ÿHé q÷´dtõ˝≤¢. yÓTT‘·Ô+ $d”Ôs¡í+˝À 10% ≈£L&Ü kÕ>∑T˝ÀøÏ sê˝Ò<äT. 2004, Ç˝≤ mìï <äècÕº´+‘ê\ #·÷dæHê $XÊ\ ÁbÕ+‘ê\ ø£Hêï ∫qï m˝≤ e⁄+{≤jÓ÷ }Væ≤+∫ e#·TÃ!ÁbÕ+‘ê˝Ò |ü]bÕ\Hê kÂ\uÛÑ´+>± e⁄+&ç ìj·T+Á‘·D »]–, Á|ü»\≈£îdü‘·«s¡ Hê´j·T+, bÕ\q n+<äT‘·T+<äì, |üqT\T »]– n_Ûeè~∆ ø£˙dü+>± Ç|ü&ÉHêï, nìï ÁbÕ+‘ê\ yês¡T sê»ø°j·÷\≈£îe÷s¡Z+ düT>∑eT+ ne⁄‘·T+<äì ns¡úeTÚ‘·Tqï~. nr‘·+>± Ä˝À∫+∫, kÕe÷õø£ ø√D+‘√ |ü]cÕÿsê*ï #·÷bÕ*. Ç+ø± #ÓbÕŒ\+fÒ ô|<ä› sêÁcÕº˝Ò n$˙‹øÏ eT÷\πø+Á<ë\T>±ñ+≥÷ edüTÔHêïsTT. ã&Ó®{Ÿ πø{≤sTT+|ü⁄\T, ‘Ó#˚à n|ü\T ô|<ä› Ç+<äT˝À y˚T<Ûëe⁄\T, $<ë´y˚‘·Ô\T, kÕe÷õø£ Ä˝À#·Hê |üs¡T\T,yÓTT‘·Ô+˝À e⁄+&É&É+‘√ ~>∑$T+>∑&ÜìøÏ düT\uÛÑ+ ne⁄‘·Tqï~. ñ‘·Ôs¡Á|ü<˚XŸ qT+∫ <äøÏåD≤~ sêÁcÕº˝…’q ø£sêï≥ø£, Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ nH˚ø£ s¡#·sTT‘·\T, ø£fi≤ø±s¡T\T ÁøÏj·÷X¯è\ bÕÁ‘·qT b˛wæùdÔ Á|ü»\≈£î ø£˙dün$˙‹ ø±s¡´ø£˝≤bÕ\≈£î ì\j·÷\T>± e÷sêsTT. Hê´jT· + \_dÛ Tü +Ô ~. BìøÏ nqT>T∑ D+>±, @ø|£ øü å£ <√Û sD¡ ‘Ï √ ø±≈î£ +&Ü >√㢠˝Ÿ øs£ |¡ ¸üHé u≤s√MT≥s,Y 2013 Á|øü ±s¡ >‘∑ · 12 H\Ó \ ø±\+˝À 107 <˚XÊ˝À¢ ìs¡«Væ≤+∫q 27 XÊ‘·+ Á|ü»\T $$<Ûä |üqT\≈£î |üÁ‹ø£\T Hê´j·T|üs¡+>± Ä˝À∫ùdÔ düe÷C≤ìøÏ y˚T\T #˚dæqyÓ’‘êsTT.\+#ê*ï ÇdTü qÔ ï≥T>¢ ± #|Ó Œü >± u≤Û s‘¡ ˝Y À Á|‹ü Ç<]›ä ˝À ˇøs£ T¡ (50%)\+#·+ ÇdüTÔqï≥T¢, Ç+<äT˝À 8.6 XÊ‘·+ sê»ø°j·THêj·T≈£î\T \+#· ø£˙dü+ Ç|ü&ÉHêï á |üìì yÓTT<ä\T ô|&ÉT<ë+! <ä>=+&ÉT˝Òqì ‘˚\Ã&É+ »]–+~. á yê{≤ ≈£L&Ü ô|<ä› sêÁcÕº\ sê»ø°j·T Hêj·T≈£î\<˚ n~Ûø£XÊ‘·+. rs¡TŒ\ô|’ $X‚¢wüD, $eTs¡Ù #˚j·Te#·Tà Ç+‘· ˝À|üuÛÑ÷sTTwüºyÓTÆq e´edüú≈£î ø±e*‡+~ X¯g ∫øÏ‘·‡H˚! Hê´jT· eT÷sT¡ \Ô rsT¡ Œ\ô|’ $Xw¢‚ Dü , $eTsÙ¡ #j˚ T· &+É ø√sT¡ ~º øÛ ±ÿs+¡n+<äT˝À z ∫qï Á|üjÓ÷>∑+ ∫qï sêÁcÕº\ @sêŒ≥T. á ∫qï sêÁcÕº øÏ+<ä≈£î sê<äT. n˝≤ »]–q s√E Á|üC≤kÕ«eT´+ Á|üe÷<ä+˝À\T Á|ü»\≈£î |üP]Ô Hê´j·÷ìï n+~kÕÔj·TH˚ ÁuÛÑeT\T me]øÏ ˝Òe⁄. |ü&çqfÒ¢. nsTT‘˚ $eTs¡Ù\T dü+ã+~Û‘· n+X¯+ô|’ ˝À‘·T>± ñø±ì ø=+‘·˝À ø=+‘· Hê´j·÷ìï n+~kÕÔj·TH˚~ ø±<äq˝ÒeTT. Bìπø +&Ü*. Hê´j·TkÕúHê\T <ä÷≈£î&ÉT>± e´eVü≤]düTÔHêïj·Tì Ç{°e\Ç+‘· sê<ë›+‘· |ü&ç‘˚, yÓTT‘·Ô+ e´edüúH˚ Á|üøå±fi¯q #˚ùdÔ |ü]dæú‘·T\T #ê˝≤ dü+<äsꓤ˝À¢ Á|üC≤Á|ü‹ì<ÛäT\T yê´U≤´ìdüTÔHêïs¡T. n~ dü]ø±<äT. H˚s¡#·]Á‘· ø£*–q yês¡T m≈£îÿe eT+~ 48 Á|üC≤Á|ü‹ì<ÛäT\T>± #·˝≤eTDÏ ne⁄‘·Tqï ‘·s¡TD+˝À Hê´j·Te´edüúqT y˚˝…‹Ô #·÷|ü&É+ ‘·>∑<äT. - düTÁ|”+ø√s¡Tº Hê´j·TeT÷]Ô »dæºdt C≤dæÔ #·\y˚TX¯«sY qe+ãsY - 2013

>∑T+&Ó #·|ü⁄Œ&ÉTs¡+>∑e\¢ø£ÿ j·÷~˝À.. Hq˚ T k˛wü˝Ÿ yÓ˝ÒŒ¤sY Vü‰düº˝À¢ #·<äT≈£îH˚≥|ü&ÉT ĬsdüT´, |”&û ≈£î\T, bÕغyê\T¢ ‹≥Tºø√e&É+, u≤>√‘ê\T e+{Ï |ü⁄düÔø±\T y˚dæ MT{Ï+>∑T\T ô|{Ϻ <ä÷wæ+#·Tø√e&É+ #·÷dæ ÄøϺ$C≤ìï ‘·–Z+∫ &çÁ^,jÓTdüT´ $<ë´]ú dü+>±˝§#˚ÃsTT. eTqTwüß\eT<Ûä´ e⁄qï ;<ä>=|üŒ |”J |üP]Ô#˚dæ ñ<√´>∑+˝À #˚]q.Ä&ÉeT>∑, ô|<ä› ∫qï ‘˚&Ü\T, <√|æ&ûm≥¢ »s¡T>∑T‘·T+<ä˙, sT÷<√|æ&ûb˛‘˚ düeTHê´j·÷\T, düe÷q‘ê«˝§kÕÔj·T˙ eTq düe÷»e÷à nsTT‘˚ $<ë´]ú dü+>±˝À¢ e⁄qï|ü&ÉT ªeTq≈£î ‘Ó*j·Tq eTqsê\˙ n+<Tä øπ b˛sê&Ü\˙ #ùÓ|Œyê\T.¢ yê\¢ bÕ≥\T e÷≥\T #ê˝≤ #·]Á‘·µ MT<ä <ë&ç>± e÷{≤¢&˚yê\T¢, ô|ò$TìdüTº dü+>±*ï m&Üô|&ÜÄy˚X¯+>±, #Ó’‘·q´+>± e⁄+&˚sTT. ù|<ä]ø£+, n$<ä´, n+≥sêì‘·Hê ‹fÒºyêfi¯ó¢ Hêj·T≈£î\T. ªÁX¯eT$eTTøÏÔ˝Òì<˚ Ád”Ô$eTTøÏÔ˝Ò<äTµ nì\‘√ e⁄qï e÷ Vü‰düº˝Ÿ yê\¢≈£î $<ë´]ú dü+>±\ e÷≥\T, bÕ≥\T KsêK+&ç>± #Óù|Œyê\T¢. ˝…|òtºbÕغ˝À¢ |üì#˚dæq #·<ä÷≈£îqï $<ë´ìÁ<äuÀìj·T´ø£ b˛j˚T~. mqTø£ @&ÉT ‘·sê\T #·<äTe⁄˝Òì ‘·Hê\T e+‘·T˝…’q nÁ>∑≈£î˝≤\ Ä&Éyê\T¢ Ád”ÔX¯øÏÔ dü+|òüT≥q>± @s¡Œ&É&É+,#·<äe&É+ u≤<Ûä´‘·>± e⁄qï Hê≈£î |”&ûjÓTdüT´ ªdüº&û n+&é Ádüº>∑T˝Ÿµ ‘Ó\+>±D kÕj·TT<Ûä ¬s’‘ê+>∑ b˛sê≥+˝À b˛sê&çq eTVæ≤fi¯\ (nÁ>∑ìHê<ä+ Äø£]¸+∫+~. sT÷ dü+>∑+˝À #˚]‘˚ m+#·ø£ÿ #·<ä÷‘·T ≈£î\) #·]Á‘·*ï yê] C…+&ÉsY #·T≥÷º‘· e⁄qï |æ‘·èkÕ«e÷´~Û|ü‘·´+b˛sê&=#·Tà nì |”&ûmdüT´˝À #˚]q. sê»ø°j·÷\T ˝…|òtºbÕغ\qT u≤>± ≈£î~ù|dæqsTT. eTVæ≤fi≤ sê»ø°j·÷ \T $∫Ãqïøs£ y¡ TÓ qÆ eì s¬ #÷ >=feºÒ ì ‘÷· \Hê&TÉ ‘÷· ‘|· Œü ì |]ü d‘úæ T· ˝À¢ |”&ûmdüT´\ |ü+CÒdüTÔqï|ü&ÉT ns¡TD√<äj·T #·+Á<äqï, dü<äqï eTVæ≤fi≤ dü+>±*ï @sêŒ≥T #˚j·Tø£ ‘·|üŒ˝Ò<äT.*+<äqï, sêeTT\qï d”ìj·TsY Hêj·T≈£îsê\T¢ ¬ø.\*‘·, s¡‘·ïe÷\s¡+>∑e*¢ kÕVü≤kÕ\qT, >=|üŒ‘·Hê*ï, b˛sê{≤*ï ø£‘·\T ø£‘·\T>± Ád”Ô X¯øÏÔ dü+|òüT≥q y˚dæq |ü⁄düÔø£eTT <=+>∑>± #·<äT≈£îH˚~. u…’{ÏøÏ#Óù|Œ{À\T¢. yê\¢ b˛sê{≤\qT dü÷Œ¤]Ô>± rdüTø√yê\ì e÷≈£î q÷] #·<äe≈£L&É<äT, #·]Ã+#·≈£L&É<äqïfÒ¢ e⁄+&˚~. nÁ|üø£{Ï‘· ôdHê‡s¡T¢.b˛ùd~. yê\¢HÓ|ü&ÉT #·÷kÕÔyÓ÷ nì e÷ $<ë´]úqT\+‘ê ñ eTVæ≤fi¯\T nB ô|ò$TìdüTº\ ì\B‘·≈£î øö+≥sY>± eTVæ≤fi≤ dü+>±*ï,ã˝≤≥|ü&˚~. düuÛÑ*ï »]|æqsTT bÕغ\T. ôV’≤Á<ëu≤<é˝À 1982˝À nqT≈£î+≥ |”&ûmdüT´ MT{Ï+>∑|ü&ÉT sTT{≤¢+{Ï dü+<äs¡“¤+˝À 1991/92˝ÀH√ @yÓ÷ bÕغ düŒ+~+∫»]–q ePπs–+|ü⁄˝À ìHê<äyÓTÆ eTT+<äT q&ÉTdüTÔqï ˇø£ nø£ÿ Hê eTVæ≤fi¯\≈£î sê»ø°j·T ‘·s¡>∑‘·T\T ìs¡«Væ≤+∫q|ü&ÉT Ä MT{Ï+>∑TøÏ<ä>∑Z]ø=∫à qqTï |ü≥Tºø=ì ª@jYT qTy˚«Hê düTuÛÑÁ<ä$µ nì eTT<äT› s¡+>∑e\¢ø£ÿ sTT+ø± ùdº{Ÿ eTVæ≤fi≤ Hêj·T≈£î˝§#êÃs¡T. n+_ø£, dü+<Ûä´#˚dæ+~. @y√ bı–&ç+~. ª‘·sê«‘ÓÔ*dæ+~ ÄyÓT |”&ûmdüT´ ñ<ä´eT (ø£s¡÷ï˝Ÿ), $eT\ (s¡#·sTTÁ‹), $eT\ (ns¡TD√<äj·T), l<˚$, ns¡THêjT· ≈î£ sê\T s+¡ >e∑ \ø¢ ÿ£ ì. e÷ V‰ü d˝ºü Ÿ <√dTü \Ô T n+‘· ô|<ø›ä ÿ£ ©&sÉ ÿ¡ Dø£ÿ sTT+ø± ‘Ó\+>±D õ˝≤¢*ï+∫ #êHêeT+~ eTVæ≤fi≤ Hêj·T≈£îìqTï Äø±XÊì¬ø>∑πsdæ+<äì u≤>± e⁄_“∫Ã+Á&ÉT. yÓTT<ä{Ï |ü]#·j·T+ ˝§∫Ã+Á&ÉT. m|ü&√ #êHê @+&É¢‘·sê«‘· eT˝≤¢ s¡+>∑e\¢ø£ÿqT #·÷&É>± s+¡ >e∑ \ø¢ ÿ£ n{≤¢ Áù|eT>± |\ü ø]£ +#&· +É Hêø+Ï ø± #<Ó sä ì¡ j÷· ~. &ÉeTT dü+‘√wüyÓTÆ+~. sT÷ sê»ø°j·T •ø£åD eTVæ≤fi¯¬ø’ sTTe«&ÜìøÏÄ j·÷~ H˚qT yÓ#·Ã>± Hê >∑T+&Ó <äT|üŒ{À¢ <ë#·T≈£îqï sTT|üŒ{ÏøÏ. eT>∑Hêj·T≈£î\T sêe&É+, C≤rj·T n+‘·sê®rj·T sê»ø°j·÷˝Ò >±˙ eTVæ≤fi≤ düeTdü´˝Ò$T #·s¡Ã≈£î sêì n+XÊ\T |ü+#·T≈£îH˚ |ü]dæú‘·T\T ‘·sê«‘· |&” mû düT´ùd{º Ÿ ád” MT{Ï+>¥ ôV’≤Á<ëu≤<é \+>∑sVY ≤ü ÖCŸ˝À ˝Ò≈£î+&Ó. eTVæ≤fi¯\≈£î sê»ø°j·T •ø£åD eTVæ≤fi¯˝ÒsTTùdÔ u≤>∑T+&ÉqT»]–+~. Ä ád˝” À Hq˚ T s+¡ >e∑ \ø¢ ÿ£ e÷Á‘y· T˚ eTV≤æ fi\¯ eTT. $T>‘∑ ê ≈£îqï+. eTVæ≤fi≤MT{Ï+>∑T˝À eT>∑Hêj·T≈£î˝Ò+{Ï? sê»ø°j·T ‘·s¡>∑‘·Tn+‘ê eT>∑yêfi‚¢ e⁄+&ç]. H˚qø£ÿqT n&ç–q ªnø±ÿ Ä&ÉeT>∑ ˝À¢ @ e÷Á‘·+ ÁuÒ≈£îHêï n+<äs¡+ s¡+>∑e\¢ø£ÿ #·T≥÷º‘· #˚πs~. ÄyÓTdeü ÷qeT+≥sT¡ , $eø\å£ T+&=<+›ä ≥eTT ø<£ ë eT] eTq ád˝” À Çsy¡ ’Ó sê»ø°j·÷\T #ê˝≤ ‘˚*>±Z ns¡úeTj˚T≥≥Tº #Óù|Œ~. ø£\ÃsYô|’ esêZ\eT+~ eT>∑yêfi¯ó¢+fÒ eTVæ≤fi¯\T ≈£L&Ü n+‘·eT+~ e⁄+&Ü* ø£<ëø£ÿµ. ø±&É ø±<äT øÏ+~ esêZ\ <ä>∑Zs¡ H˚#·sYøÏ <ä>∑Zs¡>± >=|üŒ>± e⁄+≥T+~H˚qT øÏ¢j·TsY #˚kÕÔqqï~. ø±ì e÷≈£î Ä MT{Ï+>∑T˝À y˚T$T<ä›s¡y˚T n~ Hs˚ T¡ Ãø√yê* nì #ùÓ|Œ~. sT÷ø±d¢ Tü ˝À¢ #ê˝≤ Áø±dt ø=#ÃÓ +&ù¢˚d~.e÷{≤¢&ÉT≈£îH˚ #·]Ã+#·Tø=H˚ neø±X¯y˚T ∫ø£ÿ˝Ò<äT. ø±ì Hêø± ád” n$ e÷≈£î <ÛÓ’sê´ìï ã˝≤ìï sTT#˚Ã$.Ä ã\+˝ÀH˚ e÷>∑T+|ü⁄\MT{Ï+>¥˝À Äy˚T Hê≈£î u≤>± q∫Ãq eTìwæ. ÄyÓT ád” MT{Ï+>¥˝À ªC…+&ÉsY sê»ø°j·T#·s¡Ã u…’≥ »s¡T>∑T‘·+fÒ eTq eTVæ≤fi≤ •ø£åD˝ÒeHÓ‘˚Ô n+XÊ\T, yê<ë\T, sê»ø°j·÷\T n|ü&É|ü&˚ dü+>∑+˝À ‘·s¡>∑‘·T\T eTVæ≤fi≤ Hêj·T≈£î˝…+<äT≈£î ìs¡«Væ≤+#·˝Ò<äH˚ Á|üX¯ï\Tø=∫Ãq Hê≈£î n<äT“¤‘·+ ÄX¯Ãs¡´eTì|æ#˚Ã~. MT{Ï+>¥ ìs¡«Vü≤D, e∫ÃqsTT.u≤&û˝À sê»ø°j·T #·s¡Ã˝À¢ ÄyÓT n+‘·|ü]D‘·>± e÷{≤¢&ÉTÔ+fÒ sT÷nø£ÿH˚ Áô|dæ&Ó+≥T>± m+<äT≈£î+#·˝Ò<äT nì u≤>± ‘·|üq|ü&˚~. Ä MT{Ï+π> s¡+>∑e\¢ø£ÿqT H˚qT #·÷dæq ÄK] MT{Ï+>∑T ÄK] ø\£ sTTø£ ne⁄‘<· qä Tø√˝.Ò sT÷ <Tä sêàsyZ¡ TÓ qÆ nHê´jT· yTÓ qÆ ndeü Tsê»´ ePs¡T≈£îuÀ‘˚ nedüsê\T rdüÿb˛yê\H˚ k˛sTT˝Òì ne÷j·T e´edüú, <√|æ&çe´edüú, ≈£î\e´edüú uÛÖ‹ø£+>± s¡+>∑e*¢ì ìs¡÷à*+ø£‘·«+ e\¢ #Ó<ä›]˝≤+{Ïy˚$T ‘Ó#·TÃø√˝Ò n<˚ ád” MT{Ï+>∑TøÏ. sT÷ ∫Hê ÄyTÓ ø\£ \T>q∑ ï ªªeTqTwßü \+‘ê deü ÷q+>± ã‘êÿ\H˚ deü ÷»+MT{Ï+>∑T ¬s+&ÉT s√E\T »]–+~. Ä ¬s+&ÉT s√E\T s¡+>∑e\¢ø£ÿ sêyê\ìµµ ÄyÓT düè‹>± ìq~dü÷Ô..‘·qNs¡ ¬s+&ÉT eT&ÉÔ˝Òdæ ø£|æŒq yÓ#·Ãì #·* C≤„|üø£+ `pbÕø£ düTuÛÑÁ<ä <ä Ä ‘·sê«‘· |”&ûmdüT´˝À N*ø£\T sêe&É+, e´øÏÔ>∑‘·+>± Hêj·T 49 qe+ãsY - 2013

–]»q >=+‘·Tø£‘Ó\+>±D Ä~yêdüT\≈£î ªdü«j·T+Á|ü‹|ü‹Ôµø=ìïy\˚ d+ü e‘‡· sê\ qT+&ç u≤Û s‘¡ <· X˚ +¯ kÕ«‘+· Á‘´· + kÕ~+Û #˚ 4) sêÁwüº+˝À ôw&É÷´˝Ÿ¶ @C…˙‡ ôVA<ë bı+<äì 800 Á>±e÷\es¡≈£L ≈£L&Ü ª»˝Ÿ`»+>∑˝Ÿ`»MTHéµ ˝Ò<ë ªe÷>∑÷&Ó+˝À e÷sê»´+µ qT ø£\T|ü⁄ø=ì (yÓTT‘·Ô+ 6748) |ü]bÕ\Hê kÂ\uÛÑ´+ ø√dü+ìHê<+ä ‘√ d«ü jT· + bÕ\q ø√d+ü H{˚ <Ï ëø± Ä~yêdTü \T ìs«¡ V≤æ dTü qÔ ï ø=‘·Ô –]»q õ˝≤¢\ @sêŒ≥T »s¡>±*. yÓTÆ<ëq ÁbÕ+‘ê\b˛sê{≤ìøÏ ` $sêeT+ ˝Ò<äT. áXÊq´ sêÁcÕº\T düVü‰ <äøÏåD uÛ≤s¡‘· yê]øÏ Á|ü‘˚´ø£ ◊{°&û@, e÷&Ü, ñ|ü Á|üD≤[ø£\T neT\T<˚X¯+ ˝Àì Ä~yêdüT\T #ê]Á‘·ø£yÓTÆq ª>√+&Ü«Hêsê»´+µ, ªeTq´d”eT #˚j·÷*.dü«sê»´+µ ø√dü+ dü«j·T+bÕ\q ndæú‘·« ñ<ä´e÷\T q&ç|ædü÷ÔH˚ ñ 5) Ä~yêdüT\≈£î dü«j·T+ |ü]bÕ\Hê~Ûø±sê\T ø£*Œ+#·T≥≈£îHêïs¡T. sêD° <äTsêZe‹, sêD°e÷ ¬>’&çq÷¢´, düeTàø£ÿ kÕs¡\eTà\T, PESA #·≥º+` 1996 (Panchayatraj Extention to_sê´eTT+&Ü, ‘ê+‹j·÷;Û˝Ÿ, sê+J>√+&é, >∑+≥+<=s¡, eT\T¢<=s¡, Shedule Area)qT nqTdü]+#ê*. ˝Ò<ë sêC≤´+>∑+˝À 5ek˛j·T+ >∑+>∑T\T <=s¡, ø=eTTs¡+;Û+ e+{Ï ‘ê´>∑<ÛäqT\ b˛sê{≤\T ôw&É÷´˝Ÿ ˝À ù|s=ÿqï 244 (1), 244 (2) n~Ûø£s¡D\#·]Á‘·˝À ∫s¡düàs¡D°j·T+. ìC≤+ bÕ\q˝À >√+&ÉT–]»q\T≈£î Á|üø±s¡+ >∑e s¡ïsY ìs¡íj·÷~Ûø±sê\qT, πø+Á<ä Á|üuÛÑT‘·«+d«ü jT· + bÕ\q V≤ü ≈î£ ÿ ø√d+ü ø=eTTs+¡ ;+Û #d˚ qæ CÀ&HÓ |é ÷üò {Ÿ ‹sT¡ >T∑ ìj·T$T+∫q ~©|t dæ+>¥ dæbòÕs¡T‡\qT (1994)u≤≥T (1938`40) ø°\ø£yÓTÆ+~. Ç<˚ ø√e˝Àì<˚ H˚{Ï ‘Ó\+>±D |ü]>∑Dq˝ÀøÏ rdüTø=ì ªAutonomous Districts µCouncildü«j·T+ bÕ\q ñ<ä´eT+. ‘·ø£åDy˚T neT\T #˚j·÷*.2011 »Hêu≤Û ˝ø… ÿ£ \ Á|øü ±s+¡ sêÁw+ºü ˝À |~ü ◊{&Ï @ç \ |]ü ~˝Û À 6) Á|ü‹bÕ~‘· –]»q õ˝≤¢\T >∑]wüº+>± (‘Ó\+>±D≤˝À) @&ÉT.35 ‘Ó>∑\≈£î #Ó+~q 59,18,073 eT+~ –]»qT\THêïs¡T. sêC≤´+ nq>± ` 1.uÛÑÁ<ë#·\+ (X¯ã] õ˝≤¢), 2.Ç\¢+<äT (dæ+>∑πsDÏ>∑+ Á|üø±s¡+ yÓTT‘·Ô+ 5948 >∑÷&˚\T ôw&É÷´˝Ÿ¶ @C…˙‡ Á>±e÷\T>± õ˝≤)¢ , 3.eTT\T>T∑ (deü Tàøÿ£ kÕs\¡ eTà õ˝≤)¢ , 4.Ädbæ Õò u≤<é>∑T]Ô+#·ã&ܶsTT. @C…˙‡ ÁbÕ+‘ê˝À¢ (30 ‘Ó>∑\T) 70 XÊ‘·+, yÓTÆ<ëq (ø=eTTs¡+;Û+ õ˝≤¢), 5.ñ≥÷ïs¡T (Ç+Á<äyÓ*¢ õ˝≤¢), 6.ÁbÕ+‘ê˝À¢ ( 5 ‘Ó>∑\T) 30 XÊ‘·+ eT+~ –]»q\T ìedædüTÔHêïs¡T. eTVü≤<˚yé|üPsY (y˚T&ÉsêE<=s¡ õ˝≤¢), 7.nÁe÷u≤<é (#Ó+#·TH˚{Ï ‘Ó\+>±D ÁbÕ+‘·+˝À 9 ‘Ó>∑\≈£î #Ó+~q 32,86,628 eT+~ \ø°Î õ˝≤¢).–]»q\T 17,533 #·.øÏ.MT.\ n≥M $d”Ôs¡í+˝À ìedædüTÔHêïs¡T. 7) 29e q÷‘·q ‘Ó\+>±D sêÁcÕºìøÏ ñ|üeTTK´eT+Á‹ |ü<ä$‘Ó\+>±D˝À yÓTT‘·Ô+ 1503 @C…˙‡ Á>±e÷\T+&É>± nø£åsêdü´‘· –]»qT\≈£î πø{≤sTT+#ê*.e÷Á‘·+ |ü~XÊ‘êìøÏ $T+#·<äT. Ä~yêdüT\ $•wüº dü+düÿèr dü+Á|ü<ë 8) ôw&÷É ´˝Ÿ¶ @C˙… ‡ ÁbÕ+‘ê\ n_eÛ è~ô∆|’ |sü ´¡ yø˚ Då£ ≤~øÛ ±sê\qTj·÷\T, n≥M ñ‘·Œ‘·TÔ\T, Kì» eqs¡T\ |ü]s¡ø£åD »s¡>±\+fÒ, >∑s¡eïsY≈£î πø{≤sTTdü÷Ô |ü]bÕ\ø£ n~Ûø±sê\≈£î ìπs∆X¯≈£î&ç>±Ä~yêdüT\ ªdü«j·T+ Á|ü‹|ü‹Ôµ kÕø±s¡+ ø±yê\+fÒ ‘Ó\+>±D sêÁwüº eTTK´eT+Á‹ ø±≈£î+&Ü ª–]»q bÕ\ø£ eT+&É*µøÏ n~Ûø±sê@sêŒ≥T n‘·´+‘·ø°\ø£+. ø=‘·Ô sêÁwüº+˝À ‘Ó\+>±D Ä~yêdüT\ \qT ã<ä˝≤sTT+#ê*.Äø±+ ø£å\T dü|òü\+ ø±yê\+fÒ á ÁøÏ+~ eTÚ[ø£yÓTÆq #·s¡´\T (20 9) @C…˙‡ ÁbÕ+‘ê\ dü+πøåeT+ #·÷ùd $<Ûä+>± Á|ü‘˚´ø£ dü+πøåeTn+XÊ \T) eTTK´+>± <äèwæº ô|{≤º*. XÊU≤ eT+Á‹ |ü<ä$ì Ä~yêd” myÓTà˝Ò´≈£î πø{≤sTT+∫, Ä1) n|üŒ{Ï ôVA+eT+Á‹ ∫<ä+ãs¡+ e÷≥ Á|üø±s¡+ ` sêC≤´+ XÊK≈£î πø_HÓ{Ÿ ôVA<ë ø£*Œ+#ê*.>∑+ Á|üø±s¡+ ‘Ó\+>±D @sêŒ≥T Á|üÁøÏj·T »s¡T>∑T‘·Tqï <ä] 10) sêC≤´+>∑+˝À Ä]ºø£˝Ÿ 3 Á|üø±s¡+ ‘Ó\+>±D @sêŒ≥T Á|üÁøÏ$T˝≤ Ä sêC≤´+>∑ |òü˝≤\T –]»qT\˝À yÓTT<ä{Ï ‘·s¡+ j·T »s¡T>∑T‘√+~. n˝≤π> @C…˙‡ Á>±e÷˝À¢ $<ä´, ñ<√´>∑Ä~yêdüT\ #Ó+‘·≈£î #˚sê*. n˝≤π> Ç‘·s¡, yÓTÆ<ëq ‘Ó>∑\ ìj·÷eTø£ Á|üÁøÏj·T≈£î dü+ã+~Û+∫q sêC≤´+>∑ |üs¡yÓTÆq (5e\dü\qT, ]»πs«wüq¢ <√|æ&ûì ìs√~Û+#ê*. ôw&É÷´˝Ÿ, 5(1) ø±¢E) ñ‘·Ôs¡T« HÓ+.03 (12.01.2000)qT2) q÷‘q· +>± @sŒ¡ &˚ 29e ‘\Ó +>±D sêÁw+ºü eTTK´+>± Á|Cü ≤ |ü{Ïwüº+>± neT\T #˚j·÷*. @C…˙‡˝À ñ<√´>∑ |ü<√qï‘·T\TkÕ«eT´, kÕe÷õø£ esêZ\ sêÁwüº+>± Ä$s¡“¤$+∫, n+‘·]düTÔ kÕúìø£ –]»qT\πø #Ó+<ë*.qï eT÷\yêdüT\T, Ä~yêd” ‘Ó>∑\qT dü+s¡øÏådü÷Ô, yê] 11) sêÁwüº+˝Àì ◊{°&û@ ø±sê´\j·÷˝À¢ ¬>õf…&é n~Ûø±s¡T\dü«s¡‘√ eTTU≤_Ûeè~∆øÏ ‘√&ÉŒ&Ü*. qT+&ç ø£¢]ø£˝Ÿ kÕúsTT es¡≈£î ñ<√´>±\T (90 XÊ‘·+)3) sêC≤´+>∑+ Á|üø±s¡+ 5e ôw&É÷´˝Ÿ˝À ñqï Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝À ns¡TΩ˝…’q –]»qT\πø ø£*Œ+#ê*.–]»q\T n_Ûeè~∆ X¯Sq´+. –]»qT\ #·{≤º\T $|òü\yÓTÆHê 12) uÛÑÁ<ë#·\+ &ç$»HéqT ‘Ó\+>±D˝À n+‘·sꓤ>∑+>± ñ+#·TsTT. ‘\Ó +>±D @sêŒ≥T‘√ @C˙… ‡ ÁbÕ+‘ê\qT 6e ôw&÷É ´˝Ÿ ‘·÷ Bìï –]»qT\ Á|ü<Ûëq πø+Á<ä+>± @sêŒ≥T#˚dæ, nìï˝ÀøÏ e÷sêÃ*. n|ü&˚ ‘Ó\+>±D Ä~yêdüT\≈£î dü«j·T+ –]»q ÁbÕ+‘ê\≈£î ñqïs‘· $<ë´uÛ≤´dü+ ø£*Œ+#˚+<äT≈£îbÕ\Hê~Ûø±sê\T, sê»ø°j·T Vü≤≈£îÿ\T <ä≈£îÿ‘êsTT. ª–]»q j·T÷ìe]‡{°µì uÛÑÁ<ë#·\+˝ÀH˚ kÕú|æ+#·&É+ düããT >± ñ+≥T+~.50 qe+ãsY - 2013