Deccan Land Magazine - July 2014

eTTK∫Á‘·+»+≥q>∑sê\T... »+≥ |ü+&ÉT>∑\TÇ≥T uÀHê\T...n≥T s¡+C≤Hé. ôV’≤<äsêu≤<é á ø=düqT+∫ n≥T dæøÏ+Á<ëu≤<é ø=dü <ëø± n+‘ê |ü+&ÉT>∑yê‘êesD¡ +. ‘\Ó +>±D sêÁwºü Ä$sê“e¤ + ‘s· T¡ yê‘· e∫Ãq‘=* |ü+&ÉT>∑\T Çy˚. <ë+‘√ |ü+&ÉT>∑ dü+<ä&ç ¬s{Ϻ+|ü⁄nsTT+~. eTq ‘Ó\+>±D...eTq uÀHê\T...eTqs¡+C≤Hé. \"CHANDRAM\" 490, St.No. 11, Himayatnagar, Hyderabad - 500 029. 3 Fax: 040-27635644Mobile: 9030626288E-mail: [email protected] website : www.deccanland.com p˝…’- 2014

˝ÒK\T HêD´yTÓ qÆ ,deü ÷qyTÓ qÆ ñ∫‘·$<´ä qTn+~+#ê*s¬ +&TÉ u≤Û w\ü T...s¬ +&TÉ sêcÁ Õ\º T |”&ûmdtj·TT sêÁwüº sö+&é fÒãT˝Ÿ düe÷y˚X¯+ ˇø£ HÓ\ s√E\T>± ‘Ó\+>±D, Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ sêÁcÕº\ eT<Ûä´ m˝Ÿ.¬ø.õ. qT+&ç |æ.õ. es¡≈£î ‘Ó\+>±D≤ sêÁwüº+˝À HêD´yÓTÆq,HÓ\ø=+≥Tqï $yê<ë\T #·÷düTÔ+fÒ, ˇø£ uÛ≤wü` ¬s+&ÉT sêÁcÕº\T düe÷qyÓTÆq ñ∫‘· $<ä´ n+~+#ê\ì |”&ûmdtj·TT sêÁwüº ø£$T{°kÕúsTT ¬s+&ÉT uÛ≤wü\T ` ¬s+&ÉT sêÁcÕº\T nH˚ kÕúsTTøÏ ìs¡«Væ≤+∫q sö+&é fÒãT˝Ÿ düe÷y˚X¯+˝À eø£Ô\T n_ÛÁbÕj·T#˚s¡T≈£îH˚+<äT≈£î m+‘√ ø±\+ |ü≥º<äì|æk˛Ô+~. |ü˝…¢‘√ |ü&ܶs¡T. pHé 28q düT+<äs¡j·T´ $C≤„q πø+Á<ä+˝À |”&ûmdtj·TTù|>∑Tã+<Ûä+ @s¡Œ]#˚~ uÛ≤wüH˚. n˝≤+{Ï uÛ≤wüH˚ eT]Ãb˛sTTq sêÁwüº ø£$T{° Ä<Ûä«s¡´+˝À ªm˝ŸπøJ qT+∫ |”J es¡≈£î ñ∫‘· $<ä´µyês¡T |ü˝…¢≈£î Á<√Vü≤+ #˚j·T&É+ m+‘√ ‘˚*ø£. n˝≤ø±≈£î+&Ü ñ nH˚ n+X¯+ô|’ sö+&é fÒãT˝Ÿ düe÷y˚X¯+ »]–+~.+&Ü\+fÒ |ü˝…¢ uÛ≤wüqT |ü≥ï+uÛ≤wü>± e÷sêÃ*. n+<ä] uÛ≤wü>±#˚j·÷*. ‘Ó\+>±D sêÁcÕºìøÏ ‘Ó\+>±D uÛ≤wüqT n~Ûø±s¡ á düe÷y˚X¯+˝À bÕ˝§Zqï $<ë´y˚‘·Ô\T, y˚T<Ûëe⁄\T, ñbÕuÛ≤wü>± #˚j·÷\ì ø√s¡T≈£î+≥THêï+. ` $.qπswt, ø£Ø+q>∑sY <Ûë´j·T, $<ë´]ú dü+|òüT+ Hêj·T≈£î\T e÷{≤¢&ÉT‘·÷ Á|üuÛÑT‘·«+ ‘Ó\+>±D≤ sêÁwüº+˝À m˝ŸπøJ qT+&ç |”J es¡≈£î ñ∫‘· $<ä´nø£ås¡ dü‘·´eTe⁄‘·Tqï \ø£åàj·T´ e÷≥... n+~kÕeÔ Tì Á|øü {£ +Ï ∫+~ ø±˙ @ sø¡ +£ >± n+~kÕeÔ Tqï~ dŒü w‘ºü · ˝Ò<ä˙, ‘·«s¡‘·>∑‹q düŒwüº‘· Çyê«\˙, y˚T<Ûëe⁄\T, ñbÕ<Ûë´j·TT\, pHé dü+∫ø£˝À eT˝Ò¢|ü*¢ \ø£åàj·T´‘√ eTTU≤eTTœ u≤>∑T+~. $<ë´]ú dü+|òüT H˚‘·\ n_ÛÁbÕj·÷\T rdüTø√yê\ì dü÷∫+#ês¡T.d”e÷+Á<Ûä MT&çj·÷, Hêj·T≈£î\ Ä~Û|ü‘·´ <Û√s¡DT\T Çø£ô|’ ≈£L&Ü 0`4 dü+e‘·‡sê\ ej·TdüT‡ >∑\ u≤\u≤*ø£\≈£î dü¬s’q bÂwæ˜ø±m˝≤ ø=qkÕ>∑>∑\y√ Äj·Tq #·ø£ÿ>± }Væ≤+#ês¡T. n<˚ Ç|ü⁄Œ&ÉT Vü‰s¡+ n+~+#ê\ì, >∑s¡“¤düú •X¯óe⁄ qT+&û Á|ü‘˚´ø£ ÁX¯<ä› rdüTø√ì»eTe⁄‘√+~. ªª‘Ó\+>±D e∫Ãq ‘·s¡Tyê‘·, y˚TeTT ‘Ó\+>±D yê\Hêïs¡T. ÁbÕ<∏ä$Tø£ ej·TdüT‡˝ÀH˚ dü+s¡ø£åD, bÂwæºø±Vü‰s¡+,Á|ü»\ |üøå±q e÷{≤¢&ÉT‘·THêïeT+≥÷ Çø£ÿ&ç Hêj·T≈£î\qT Ä\HêbÕ\Hê ñ+&Ü\Hêïs¡T. 1 qT+&ç 5e ‘·s¡>∑‹ >∑\ $<ë´s¡TúãC≤sT¡ ø&° Ã˚ Á|jü T· ‘êï\T MT&jç ÷· d+ü d\úü T #k˚ ÕsÔ TT. eTq MT&jç ÷· \qT ‘·*¢<ä+Á&ÉT\ dü+s¡ø£åD˝ÀH˚ e⁄+∫, bÕsƒ¡XÊ\ s√EyêØ ¬sdæ&Ó|üP]Ô dü«‘·+Á‘·+>± ˝Ò<äTµµ nì Äj·Tq nHêïs¡T. Ç|ü⁄Œ&ÉT n<˚ ì¸jT· ˝Ÿ>± e⁄+∫ eT<ëÛ ´V≤ü ï+ uÀÛ »q+‘√bÕ≥T, bÕ\T, n˝≤ŒV‰ü s+¡»s¡T>∑T‘√+~. Ç˝≤+{Ï dü+<äsꓤ\T m<äT¬s’q|ü⁄Œ&ÉT eT]+‘· n+~+#ê\Hêïs¡T. Á&ÜbÂ{Ÿ‡ ‘·–Z+#˚˝≤ ÄVü‰¢<äø£s¡yÓTÆq bÕsƒ¡XÊ\nÁ|üeT‘·Ô+>± m˝≤ e´eVü≤]+#ê˝À Ç{°e* ñ<ä+‘ê\T \T>± e⁄+&Ü\Hêïs¡T. 6 qT+&ç 10e ‘·s¡>∑‹ es¡≈£î düe÷qyÓTÆq‘Ó*j·TCÒdüTÔHêïsTT. &ç.ø±ØÔø˘, dü+>±¬s&ç¶ $<ä´ n+~+#˚˝≤, ‘Ó\T>∑T e÷<Ûä´eT+˝ÀH˚ uÀ~Û+#ê\ì, Ç+^¢wt ÁbÕ<Ûëq´‘ê düu…®≈£îº>±H˚ uÀ~Û+#˚˝≤ Á|üuÛÑT‘·«+ Á|üD≤[ø£ y˚düTø√yê ‘Ó\+>±D˝À |üÁ‹ø± $ø±dü+... \Hêïs¡T. Áô|’y˚{°ø£s¡D, ø±s=Œπs{°ø£s¡DqT |üP]Ô s¡<äT› #˚j·÷\ì ‘Ó\+>±D˝À |üÁ‹ø± $ø±dü+ o]¸ø£q Á|ü#·T]+∫q yê´dü+ eø£Ô\T nHêïs¡T. ‘·<äq+‘·s¡ #·<äTe⁄ ñbÕ~Û‘√ nqTdü+<Ûëq+u≤>∑T+~. n\Hê{Ï $X‚cÕ\T mH√ï ‘Ó\TdüTø√>∑*>±+. &Üø£ºsY #˚j·Tã&ç, dü«‘·+Á‘·+>± ì\u&˚˝≤ #·<äTe⁄\T ñ+&Ü\Hêïs¡T.õ.mdt.es¡<ë#ê] qT+∫ Ç˝≤+{Ï eT¬sH√ï C≤„|üø±\qTÄ•düTÔHêï+. `¬ø.s¡eTDj·T´, es¡+>∑˝Ÿ &çÁ^ qT+&ç |”J es¡≈£î #·~y˚ $<ë´s¡Tú\≈£î \ø£å eT+~øÏ ˇø£ j·T÷ìe]‡{° @sêŒ≥T #˚j·÷\Hêïs¡T. nìï ø√s¡T‡\‘√bÕ≥TnãT<ë;‘\Ó +>±Dnk˛djæ T˚ wHü é@sêŒ≥T kÕ<Ûës¡D $<ä´, kÕ+πø‹ø£ $<ä´, yÓ’<ä´ $<ä´, Ábıô|òwüq˝Ÿ $<ä´ $uÛ≤>±\T e⁄+&Ü*. $<ë´ yê´bÕs¡+ |üP]Ô kÕúsTT˝À n]ø£{ϺñbÕ~Ûø√dü+ bı≥º#˚‘·|ü≥Tºø=ì nπs_j·THé >∑˝ŸŒ¤ <˚XÊ\≈£î e\dü n+<äs¡÷ ˇø£ $<ë´ dü+düú˝À #·~y˚˝≤ e⁄+&Ü\Hêïs¡T. ñqïyê]øÏb˛sTTq ‘Ó\+>±D _&ɶ\T ‘·eT dü+πøåeT+ ø√dü+ dü+|òüT+>± ˇø£ $<ä´, ˝Òì yê]øÏ ˇø£ $<ä´ nH˚ ‘ês¡‘·e÷´\T, ndüe÷q‘·\T@s¡Œ&ܶs¡T. @C…+≥¢ #˚‘·T˝À¢ yÓ÷düb˛sTT ø£cÕº\T |ü&ÉT‘·Tqïyês¡T, e⁄+&É≈£L&É<äHêïs¡T. $X¯« $<ë´\j·÷\qT |ü{Ïwüº|ü]∫ b˛düTº\TÇ‘·s¡ nHê´j·÷\≈£î >∑T¬s’q ‘Ó\>±Dyê]øÏ #˚j·T÷‘· q+~+#˚+ uÛÑØÔ #˚j·÷\Hêïs¡T. |ü]bÕ\Hê $uÛ≤>∑+, uÀ<ÛäHê dæã“+~ ô|+∫<äT≈£î nã÷<ë; ‘Ó\+>±D nk˛wæj˚TwüHé ù|s¡T‘√ dü+|òü÷ìï $<ë´ e´edüúqT |ü{Ïwüº|üs¡#ê\Hêïs¡T.kÕ|ú +æ ∫q≥T¢ d+ü |Tüò + n<´äÛ ≈îå£ &>ç ± mìïø¬ q’ <ëd]ü u≤ãT ‘*Ó bÕsT¡ .nk˛dæj˚TwüHé ñbÕ<Ûä´≈£åî&ç>± dü+|ü‘Y≈£îe÷sY ø£+fÒX¯«sY, Á|ü<Ûëq n<Ûä´≈£åî\T C….m˝Ÿ. >ö‘·+Á|ükÕ<é n<Ûä´ø£å‘· eVæ≤+#·>±, sêÁwüºø±s´¡ <]ä Ù>± mqT>+∑ {Ï sêCXÒ Ÿ, d+ü jT· TøÔ£ ø±s´¡ <sä T¡ Ù\T>± |Pü C≤], Á|ü<Ûëq ø±s¡´<ä]Ù Äe⁄\ nXÀø˘ #·sêÃ|üÁ‘·+ Á|üy˚X¯ô|{≤ºs¡T. Ábıˆˆdü+‘√XŸ≈£îe÷sY @ø£Á^e+>± mìïø£j·÷´s¡T. nk˛dæj˚TwüHé˝À Vü≤s¡>√bÕ˝Ÿ, zj·TT yÓ’dt #êHé‡\sY dü‘·´Hêsêj·TD, Ábıˆˆ |òüT+{≤Ç|Œü {øπÏ 150 eT+~ #s˚ êsì¡ , d+ü |÷üò ìï eT]+‘· $d]Ôü +#+˚ <Tä ≈î£ #·Áø£bÕDÏ, Ábıˆˆ ¬ø. Hêπ>X¯«sY, Ábıˆˆ \ø°ÎHêsêj·TD, m. q]‡+Vü‰Á|üD≤[ø£\T y˚düTÔqï≥T¢ ù|s=ÿHêïs¡T. ¬s&ç¶, ¬ø. Hêsêj·TD, |æ. eT<ÛäTdü÷<äHé¬s&ç¶, $. eTH√Vü≤sY sêE, Hêsêj·TD¬s&ç¶, #êyê s¡$, ¬ø. s¡$#·+Á<ä, eT<ÛäTdü÷<äHé ¬s&ç¶, 4 ø£s¡TD≤ø£sY ¬s&ç¶, ø=+&É˝Ÿ ¬s&ç¶, kÕº*Hé, Hêπ>X¯«sY, kÕj·Tqï , y˚DT >√bÕ˝Ÿ, _.d‘ü ´· , ø¬ .md.t Á|Bü |,t md.t Hê>π X«¯ ss¡ êe⁄ bÕ˝§HZ êïsT¡ . p˝…’ `2014

$wüj·Tdü÷∫ø£ kÕe÷õø£, sê»ø°j·T e÷dü|üÁ‹ø£ ˝À|ü* ù|J˝À¢...dü+|ü⁄{Ï: 2 dü+∫ø£ : 11 ù|J\T : 60 $<äT´‘Y düeTdü´ ` |”|”@\ s¡<äT›......................................... <äø£ÿHé q÷´dt ....................... 9 dü+#ês¡ bÂs¡T\ Vü≤≈£îÿ\T.......................................... j·Tdt.JeHé≈£îe÷sY ............... 13 p˝…’ - 2014 ‘Ó\+>±D˝À e´ekÕj·Ts¡+>∑+ ........................................ <äø£ÿHé q÷´dt .................... 15 ‘Ó\+>±D n_Ûeè~∆øÏ $<ä´ ø°\ø£+ .................................. m.q]‡+Vü‰¬s&ç¶ .................. 18 dü+bÕ<ä≈£î\T ‘Ó\+>±D˝À e´ekÕj·Ts¡+>∑ dü+øå√uÛÑ+........................... <äø£ÿHé q÷´dt .................... 21 ˙{Ï πø{≤sTT+|ü⁄\T ` ñ\¢+|òüTq\T ............................... <äø£ÿHé q÷´dt .................... 33 j·T+. y˚<ä≈£îe÷sY Á|üuÛÑT‘·« $<ë´s¡+>±ìï ø±bÕ&ÉT≈£î+<ë+ .............................. Á|üuÛ≤ø£sY ........................ 37 Ábıô|òdüsY »j·TX¯+ø£sY es¡∆+‹ düuÛÑ................................... eT#·Ã Á|üuÛ≤ø£sY ................... 39 nk˛dæj˚T{Ÿ m&ç≥sY øÏwüHéu≤>¥ |òüTs¡¸Dô|’ ì»ìsê∆s¡D ìy˚~ø£ ....................j·Tdt.JeHé≈£îe÷sY ............... 40 mHé. e+o yÓ÷Vü≤Hé ôd˝Ÿ : 9848902520 ˝Ò ne⁄{Ÿ   ø£+b˛õ+>¥ #·]‘· Ç+Áô|wüHé‡ ø£esY bòı{À |æ.mdt. yêDÏ»´ Á|üø£≥q\T 9030626288 eTT<Á Dä : DECCAN PRESS ÄC≤e÷u≤<é, ôV≤’ <sä êu≤<`é 500 020. ø±sê´\j·T ∫s¡THêe÷ DECCAN LAND 12, 13 ‘˚B\˝À {°|”m|òt Á|ü<∏äeT eTVü‰düuÛÑ\T ................... {Ï.|æ.m|òt. ...................... 42 ¬s’‘·T\ dæú‹ ` Á|üuÛÑT‘·« $<ÛëHê\T ................................. kÕs¡+|ü*¢ eT˝≤¢¬s&ç¶ ............... 45 \"CHANDRAM\" 490, |ü_¢ø˘ &çe÷+&é ............................................................... <äø£ÿHé q÷´dt .................... 51 St.No. 11, Himayatnagar, nø£ås¡qø£åÁ‘·MTà<ä n*XË{Ϻ ø£fi≤πø[............................................ Ä<äsYÙ ......................... 57 |ü⁄düÔø£+ ...........................................................................<äø£ÿHé q÷´dt .................... 58 Hyderabad - 500 029. Mobile: 9030626288 Fax: 040-27635644E-mail: [email protected] website : www.deccanland.com yê]¸ø£ #·+<ë ª<äø£ÿHé ˝≤´+&éµ˝À n#·Ãe⁄‘·Tqï s¡#·q\˝À e´ø£ÔeTe⁄‘·Tqï n_ÛÁbÕj·÷\ìï+{Ï‘√ dü+bÕ <≈ä î£ \≈î£ @øu° ≤Û e+ ñ+&Ü*‡q nedsü +¡ ˝<Ò Tä . ª<øä ÿ£ Hé ˝≤´+&µé qT Á|Cü ≤kÕ«$Tø£ n_ÁÛ bÕjT· <øä ÿ£ Hé ˝≤´+&é e÷d|ü Áü ‹ø£ #+· <ë<ësT¡ \T>± y~˚ ø>£ ±, Á|Cü ≤|øü å£ sê»øj° ÷· ]øú ,£ kÕe÷õø£ $Xw¢‚ Dü ≤y~˚ ø>£ ± r]Ã~<ë\› qï<˚ e÷ d+ü ø\£ Œ+.#˚s¡<ä\TÃ≈£îqï yês¡T ô|’ ∫s¡THêe÷≈£î s¡÷. 150 n+<äT≈£î nqT>∑TD+>±H˚ nìï s¡ø±\ n_ÛÁbÕj·÷\≈£î, _ÛHêï_ÛÁbÕj·÷\≈£L kÕúq+ ø£*Œ+m+.ˇ. |+ü |+æ #e· #T· Ã. ˝<Ò ë <øä ÿ£ H˝é ≤´+&é ù|]≥ #ê\qï~ e÷ ñ<˚›X¯+. $$<Ûä s¡+>±˝À¢ ì|ü⁄DT\ s¡#·q\qT n+~+#·&É+ <ë«sê Äj·÷&û&û |ü+|üe#·TÃ. ∫s¡THêe÷, bò˛Hé HÓ+ãsY n+XÊ\ô|’, düeTdü´\ô|’, |ü]cÕÿs¡ e÷sêZ\ô|’ bÕsƒ¡≈£î˝À¢ ne>±Vü≤q ô|+bı+~+#·&Éy˚T ª<äø£ÿHé ˝≤´+&éµ \ø£å´+.$esê\T düŒwüº+>± ‘Ó*j·TCÒj·T>∑\s¡T.p˝…’- 2014 5

ø±´˝…+&ÉsY ªq>s∑ +¡ µ~<Tä s≥È¡ qø±<Tä , Á|üuÛÑT‘·« Vü≤‘ê´ø±+&˚!Ä+Á<ÛäbÕ\≈£î\ ìs¡¢ø£å´+ ø±s¡D+>±H˚ ‘Ó\+>±D ¬s’‘·T\TÄ‘·àVü≤‘·´\T #˚düT≈£îHêïs¡T ø√qd”eT >±´dt ù|\T&ÉT Á|üuÛÑT‘·« Vü≤‘ê´ø±+&É ‘·|üŒ <äTs¡È≥q ø±<äì e÷ bÕغ uÛ≤$düTÔqï~. n+<äT≈£î πø+Á<ä, sêÁwüº ` {°C≤ø˘ #Ó’s¡àHé Ábıô|òdüsY ø√<ä+&ÉsêyéT Á|üuÛÑT‘ê«\ sê»ø°j·T $<ÛëHê˝Ò ø±s¡D+! Á|ü»\ dü+πøåeT+ |ü≥¢ ìs¡¢ø£å´ $<ÛëHê\ <äTwüŒ*‘·y˚T sT÷ e÷qe Á|üe÷<ä+!md”‡ düuŸ bÕ¢Hé #·≥º+˝Àì ˝ÀbÕ\qT düe]+∫ düeTÁ>∑+>± ø√qd”eTøÏ #Ó+~q >±´dtqT Ç‘·s¡ ÁbÕ+‘ê\øÏ düs¡|òüsê #˚ùds¡÷bı+~+∫ á @&Ü~ ã&Ó®{Ÿ qT+#˚ <ä[‘·T\ Á|üjÓ÷ eTT+<äT ø√qd”eT Á|ü»\øÏ Á|ü‘˚´ø£ uÛÑÁ<ä‘· ø£*Œ+#·&É+ Á|üuÛÑT‘·«»Hê\≈£î M\T>± neT\T #˚j·÷*. sê»ø°j·T u≤<Ûä´‘·! n~ eTT+<ädüTÔ wüs¡‘·T>± ≈£L&Ü e⁄+&Ü*. Ä<ÛäTìø£ Hê>∑]ø£ kÕe÷õø£ Á|üe÷D≤\ Á|üø±s¡+ ÁbÕD+˝Òì ` πøM|”mdt dü<ädüT‡˝À eø£Ô\T dæ] dü+|ü<ä\ìï+{Ïø£+fÒ e÷qe ÁbÕD≤\πø Á|ü‘˚´ø£ uÛÑÁ<ä‘·qT #˚≈£LsêÃ*‡e⁄+~. düø£\ bÕ]ÁXÊ$Tø£, yêDÏ»´, yê´bÕsê\sêÁwüº+˝Àì C…’fi¯fl˝À @fi¯ófl>± eT>∑TZ‘·Tqï sê»ø°j·T U…’B\qT n_Ûeè~∆ø° $~Û>± Á|ü»\ dü+πøåeT+, uÛÑÁ<ä‘·, |üsê´es¡D≤\T$&ÉT<ä\ #˚j·÷* eTT&ç|ü&ç e⁄+&Ü*‡ e⁄+~. ø±˙ eTq πø+Á<ä, sêÁwüº Á|üuÛÑT‘ê«\ $<ÛëHê\T n˝≤ ˝Òø£b˛e&É+ e\¢H˚ sTT˝≤+{Ï Á|üe÷<ë\T ` Ábıô|òdüsY Vü≤s¡>√bÕ˝Ÿ, |òüT+{≤ #·Áø£bÕDÏ, ‘·s¡#·T>± »s¡T>∑T‘·THêïsTT. Á|ü»\T >±´dt ©ø˘ >∑÷]à |ü<˚|ü<˚ Á|üeTTK dü+bÕ<ä≈£î\T sêeT#·+Á<ä eT÷]Ô eTT+<ädüTÔ ôV≤#·Ã]ø£\T #˚dæHê, ¬>sTT˝Ÿ j·T+Á‘ê+>∑+ ìs¡¢ø£å´+ #˚j·T&ÜìøÏ ≈£L&Ü Á|üuÛÑT‘·« $<ÛëHê˝Ò ø±s¡D+!n~Ûø±s¡+ ˝Ò<äì bÕغì M&ÉT‘êsê?Bf…Æq Hêj·Tø£‘ê«ìøÏ ø£èwæ #˚kÕÔ+ ` d”m˝Ÿ|” H˚‘· C≤Hê¬s&ç¶ Á|üuÛÑT‘·«s¡+>∑ |ü]ÁX¯eT\÷, dü+düú\÷ ìs¡¢ø£å´+ eVæ≤+#ê j·T+fÒ— yê{Ï $~Û, $<ÛëHê\qT |üs¡´y˚øÏå+#ê*‡q Á|üuÛÑT‘ê«\{°`ø±+Á¬>dt πø+Á<ä ø±sê´\j·T+ qs¡ø£˝Àø£+.. {°ÄsYmdt˝À yÓ’|òü\´+ n+<äT≈£î ø±s¡DeTe⁄‘·T+~. n+<äTπø Ç~ Á|üe÷<ä+#˚]‘˚ kı+‘· Ç+{ÏøÏ... dü«s¡Z˝Àø±ìøÏ e∫Ãq≥T¢>± ñ+~. ø±<äT, Á|üuÛÑT‘ê«\T #˚dæq Vü≤‘·´\ øÏ+~øÏ ekÕÔj·Tì e÷ d”|”◊ (m+`m˝Ÿ) q÷´&ÓyÓ÷Áø£d” uÛ≤$düTÔqï~. Ç˝≤+{Ï Vü≤‘ê´ ` e÷J myÓTੇ Ç+Á<äùdHê¬s&ç¶ dü+|òüT≥q\T |ü⁄qsêeè‘·+ ø±≈£î+&Ü πø+Á<ä, sêÁwüº Á|üuÛÑT‘ê«\T ‘·>∑T #·s¡´\T rdüTø√yê\ì e÷ bÕغ &çe÷+&é #˚düTÔqï~.d”ìj·TsY Hê´j·Tyê~ >√bÕ˝Ÿ düTÁãeTDÏj·T+ ñ<ä+‘·+˝ÀHê´j·Te´edüú ùd«#·Ã¤≈£î uÛÑ+>∑+ ø£*–+#˚˝≤ πø+Á<äÁ|üuÛÑT‘·«+ Á|üuÛÑT‘·«s¡+>∑ dü+düú\T ø±kÕÔ, ≈£Lk˛Ô Á|üC≤ dü+πøåeT+e´eVü≤]k˛Ô+~. ` Á|üeTTK Hê´j·Tyê~ XÊ+‹uÛÑ÷wüDY >∑÷]à |ü{Ϻ+#·T≈£î+{≤j·Tqï ÄX¯ ˇøÏ+‘· e⁄+~. n˝≤+{Ï Á|üuÛÑT‘·«s¡+>∑+˝Àì ¬>sTT˝Ÿ j·÷»e÷q´y˚T sTT+‘· ìs¡¢øå±´ìïkÕàsYº dæ{°>± @|” sê»<Ûëì Á|ü<ä]Ù+∫+<ä+fÒ, ˝≤uÛÑ<ëVü≤+‘√ ≈£L&çq ]\j·THé‡ e\¢ ` πø+Á<äeT+Á‹ yÓ+ø£j·T´ Hêj·TT&ÉT eTTqTà+<äT mìï Á|üe÷<ë\T »s¡>∑qTHêïjÓ÷ ePVæ≤+#·Tø√ e#·TÃ. ]\j·THé‡ ô|’|ü⁄\‘√ πøJ uÒdæHé ÁbÕ+‘·eT+‘ê ˇø£Ä+Á<Ûä` ‘Ó\+>±D sêÁcÕº\ eT<Ûä´ @s¡Œ&çq $yê<ë\qT kÕ˝…>∑÷&ÉT>± n\T¢≈£îb˛sTTq |ü]dæú‘·T\T sêqTqï ô|qT Á|üe÷<Ó’«bÕøÏåø£ #·s¡Ã\ <ë«sê Äj·÷ sêÁwüº Á|üuÛÑT‘ê«˝Ò <ëìï ‘·\|ædüTÔHêïsTT.|ü]wüÿ]+#·Tø√yê*. düe÷K´ e´edüú˝À H˚qT á $yê<ä+˝À 1) q>∑s¡+ e÷s¡Dø±+&Éô|’ yÓ+≥H˚ Hê´j·T $#ês¡DCÀø£´+ #˚düTø√e&É+ |ü<ä∆‹ ø±<äT ø£$T{°ì ìj·T$T+#ê*. ` πø+Á<ä $<äT´‘Y XÊK eT+Á‹ |”j·T÷wt >√j·T˝Ÿ 2) ø√qd”eT‘√bÕ≥T yÓTT‘·Ô+ ¬ø.õ.uÒdæHé ÁbÕ+‘·+˝À >±´dty˚T&Üs¡+ C≤‘·s¡≈£î C≤rj·T ôVA<ë kÕ~ÛkÕÔ+ ô|’|t˝…’q¢ uÛÑÁ<ä‘·, s¡ø£åD dæú‹>∑‘·T\ >∑÷]à düMTøÏå+#·&ÜìøÏ ` eTVü≤ã÷u≤u≤<é m+|” Ábıô|òdüsY d”‘êsê+ Hêj·Tø˘ m.|æ.kÕúsTT˝À XÊdüqdüuÛ≤ ø£$T{°ì ìj·T$T+∫ $#ês¡D »]|æ+#ê\ì &çe÷+&é #˚düTÔHêï+. 6 `>±<Ó ~yêø£sY sêÁwºü ø±s´¡ <]ä Ù, d”|”◊(m+`m˝Ÿ) q÷´&ÓyÓ÷Áø£d”, Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ p˝…’ `2014

dü+bÕ<äø°j·T+b˛sê≥ dü÷Œ¤]Ô‘√ eTT+<äT¬øfi≤›+ pHé 2... ‘Ó\+>±D Á|ü‘˚´ø£sêÁwüº+ n~Ûø±]ø£+>± Ä$s¡“¤$+∫q s√E. Äs¡T <äXÊu≤›\ b˛sê≥+ »]–+~á s√E ø√dyü T˚ . n+‘e· ÷Á‘êq b˛sê≥ \ø´å£ + d+ü |Pü s+í¡ ø±˝<Ò Tä . kÕ~Û+#ê*‡+~ eTs¬ +‘√ ñ+~. á H|˚ <ü ´ä∏ +˝À»]–q b˛sê{≤ìï ˇø£ÿkÕ] eTqq+ #˚düT≈£î+fÒ.... ‘\Ó +>±D ø√d+ü Ç{e° \ kÕ–q b˛sê{≤ìï sê»øj° T· ø√D+˝À >q∑ Tø£ #÷· ùdÔ z≥T¢ kÕ~+Û #&· +É , Á|uü TÑÛ ‘ê«ìï@s¡Œs¡#·&É+ \ø£å´+>± kÕ–+~. á n+XÊìï yÓTT<ä{À¢ ‘·q sê»ø°j·T Á|üjÓ÷»Hê\ ø√dü+ ø±+Á¬>dt ˝ÒeHÓ‹ÔHê,n|Œü {À¢ n~ ym’Ó dt øq£ Tdqü ï˝À¢ kÕ–+~. HêjT· ø‘£ ê«ìï, n~øÛ ±sêìï #˚õøÿÏ +#T· ø√e&+É , ø±+Á>¬ dqt T ã\V≤” q+#d˚ Tü ø√e&+É \ø´å£ +>± ñ+&+ç ~. 1969 ‘s· T¡ yê‘,· ‘\Ó +>±D b˛sê≥ d+ü <X˚ +¯ ã\+>± &©çÛ ì¢ #]˚ +~. 1971˝Àˇø£ <äX¯˝À ‘Ó\+>±D edüTÔ+<äì nì|æ+∫Hê, ô|≥Tºã&ç<ës¡T\ ˇ‹Ôfi¯fl≈£î ˝ÀHÓ’ ø±+Á¬>dt yÓqTø£&ÉT>∑T y˚dæ+~.s¡#·sTT‘·\T, ø£fi≤ø±s¡T\ kÕ+düÿè‹ø£ &çø£¢πswüHé...»qdüuÛÑ...ìs¡“+<Ûë\T...á Áø£eT+˝À sê»ø°j·T nedüsêìï<äèwæº˝À ñ+#·Tø=ì {°ÄsYmdt sê»ø°j·T bÕغ>± Ä$s¡“¤$+∫ kÕúìø£ mìïø£˝À¢ bÕ˝§Z+~. sêÁwüº+ kÕ~Û+#·&É+,bÕغì ã˝Àù|‘·+ #˚dæ Á|üuÛÑT‘ê«ìï #˚õøÏÿ+#·Tø√e&É+ \ø£å´+>± n~ kÕ–+~. <ëìøÏ nqT>∑TD+>± ø±+Á¬>dt≈£L&Ü ‘Ó\+>±D yê<ëìï uÛÑTC≤q y˚düT≈£î+~. y˚Tìô|òk˛º˝À ≈£L&Ü Á|üø£{Ï+∫+~. d”e÷+Á<Ûä˝À ø=+‘· Çã“+~@sŒ¡ &TÉ ‘T· +<ìä ‘*Ó dHæ ê {Ä° smY d‘t √ ø±+Á>¬ dt »≥Tº ø{£ +ºÏ ~. neTsT¡ \ ‘ê´>±\‘√ Ä bÕØ\º T d≥” T¢ >¬ *#êsTT.s¬ +&TÉ øfi£ fl¯ d<æ ë+∆ ‘+· ì»yTÓ +Æ ~ ø±<ìä ‘*˚ b˛sTT+~. Ä ‘s· T¡ yê‘· {Ä° smY dt øπ +Á<+ä ˝À #]˚ +~. Çøÿ£ &É ym’Ó dt‘Ó\+>±Dyê<ëìï nD∫y˚ùd Á|üj·T‘·ï+ #˚XÊs¡T. 2009 y˚Tìô|òk˛º˝À ≈£L&Ü ‘Ó\+>±D ÇkÕÔeTì ø±+Á¬>dtù|s=ÿ+~. n|Œü {À¢ {&° |û ,” {Ä° smY dt »‘· ø*£ XÊsTT. eT] {&° |û ” @ ñ<X›˚ +¯ ‘√ »≥Tøº {£ qºÏ ≥T?¢ mìïø\£ T eTT–jT· ø£eTT+<˚ ª‘Ó\+>±D≈£î yÓfi≤fl\+fÒ bÕdtb˛sYº ø±yê˝≤µ n+≥÷ yÓ’mdt yê´U≤´ì+#ês¡T. j·÷uÛ…’ @fi¯fl˝À m+‘· <√|æ&û »]–+<√ n+‘·≈£î $T+∫q <√|æ&û ∫e] |ü<˚fi¯fl˝À »]–+~. n~ me]uÛ≤>∑kÕ«eT´+‘√ »]–+~. Hêj·T≈£î\ Bø£å\T m˝≤ ñHêï, Á|ü»\ Äø±+ø£å\qT <äèwæº˝À ñ+#·Tø=ì πø+Á<ä+Á|ü‘˚´ø£ sêÁwüº+ ª&çôd+ãsY 9µq Á|üø£{Ï+∫+~. eT∞fl yÓq≈£îÿ ‘·–Z+~. 2004 qT+∫ ◊ø£´ ø±sê´#·s¡D ø£$T{°ø±s¡´Áø£e÷\T yÓTT<ä\j·÷´sTT. ø=ìï dü+|òü÷\T e÷Á‘·y˚T bÕغ\≈£î eT<䛑·T Á|üø£{Ï+#êsTT. mìïø£\|ü⁄Œ&ÉT‘≥· d+úü >± ñ+&˚ d+ü d\úü u≤Û eC≤\+ ≈L£ &Ü ‘<· Tä |]ü mìïø\£ deü TjT· +˝À Äj÷· bÕØ\º ≈î£ z≥T>¢ ± e÷]+~.‘Ó\+>±D kÕ~Û+#·T≈£îH˚ Áø£eT+˝À ñ<ä´eTø±s¡T\T ≈£L&Ü Ä ~X¯>±H˚ |üj·Tì+#ês¡T. C≤ø˘\T @s¡Œ&É&É+,bı*{Ïø£˝Ÿ C≤ø˘ s¡÷bı+<ä&É+ »]>±sTT. ñ<ä´eT dü+|òü÷\‘√ ø±sê´#·s¡D ø£$T{°, düeTq«j·T ø£$T{°\Ts¡÷bı+<ësTT. $XÊ\ ◊ø£´y˚~ø£>± ‘Ó\+>±D Á|üC≤Á|òü+{Ÿ @s¡Œ&ç+~. ◊ø£´ ñ<ä´e÷\qT ñ<ä´eTdü+|òü÷\TeTT+<Tä ≈î£ rdTü ø¬ fi≤flsTT. m≥øπº \≈î£ mH√ï Ä+ø\å£ ‘√ nd+ü |Pü sí¡ uÖÛ >√[ø£ ‘\Ó +>±D Á|‘ü ´˚ ø£ sêÁw+ºü >± @sŒ¡ &+ç ~. ôV’≤<äsêu≤<é q>∑s¡+ô|’ >∑es¡ïsY≈£î Á|ü‘˚´ø£ n~Ûø±sê\T, |ü<˚fi¯fl bÕ≥T ñeTà&ç sê»<Ûëì, ñ<√´>∑T\$uÛÑ»q, $$<Ûä dü+düú\ $uÛÑ»q, b˛\es¡+ ˝≤+{Ï n+XÊ\qT ‘Ó\+>±D Á|üC≤˙ø£+ ìs¡dæ+∫+~. Çø£Ç|ü⁄Œ&ÉT »s¡>±*‡+~ |ü⁄qsY ìsêàD+. ø=‘>Ô· ± @sŒ¡ &qç Á|uü TÑÛ ‘«· + Á|»ü \≈î£ Ç∫Ãq V‰ü MT\qT HsÓ y¡ s˚ êÃ*. @ ‘|· Œæ <+ä #d˚ Hæ ê ñ<´ä eTd+ü |÷üò \TÁ|ü•ï+#ê*. Á|ü‘˚´ø£ sêÁwüº+ ø√dü+ |ü<ëï\Tπ>fi¯ófl>± eT*$&É‘· b˛sê≥+ #˚dæq Á|üC≤˙ø£+ Ç|ü⁄Œ&ÉT ‘·<äT|ü]\ø±å ´ìï kÕ~+Û #+˚ <Tä ø£ n<˚ b˛sê≥ d÷ü Œ]¤ ìÔ Á|<ü ]ä Ù+#ê*. ‘\Ó +>±D e#Ã˚ d+æ ~ ø<£ ë nì n\d‘ü «· + Á|<ü ]ä ÙùdÔn~ rsì¡ qcÕìº øÏ <ë] rdTü +Ô ~. bÕ\øe£ sê\Z n+&<É +ä &\É ‘√ ÇHêïfió¯ fl>± $$<äÛ esê\Z T ø=\>¢ ={qºÏ u÷ÑÛ $TìÁ|uü TÑÛ ‘«· + kÕ«BqÛ + #d˚ Tü ø=ì ù|<\ä ≈î£ |+ü ∫ô|{≤*º . yTÓ qÆ sY Ç]>π wHü ≈é î£ ÁbÕ<ëÛ q´+ Çyê«*. Á|uü TÑÛ ‘«· + Á|»ü \Vü≤≈£îÿ\qT >ös¡$+#ê*. Á|ü»\ uÛ≤>∑kÕ«eT´+‘√ ìs¡íj·÷\T rdüTø√yê*. Á|ü»\T ‘·eT Vü≤≈£îÿ\T nqTuÛÑ$+#·&É+˝À ñ<ä´eTdü+|òü÷\T ‘·eT u≤<Ûä´‘· ìs¡«]Ô+#ê*. ‘Ó\+>±D‘Ó#·TÃø√e&É+ ø£Hêï düTdæús¡ ‘Ó\+>±D s¡÷bı+~+#·Tø√e&É+ eT]+‘· eTTK´+. Ä ~X¯˝À ñ<ä´eT dü+|òü÷\ø£èwæ ñ+&Ü*.p˝…’- 2014 (j·T+. y˚<ä≈£îe÷sY) m&≥ç sY 7

düe÷y˚XÊ\TÄ~Û|ü‘·´+ ˝Òì ‘Ó\+>±D ø±yê* ‘Ó\+>±D ◊m+@ q÷‘·q ª@ Ä~Û|ü‘·´ <Û√s¡DÏøÏ e´‹πsø£+>± b˛sê&ç ‘Ó\+>±D ø£$T{° Ä$sꓤe+kÕ~Û+#·T≈£îHêïs√ eT∞¢ Ä ø√s¡˝À¢ ∫≈£îÿø√≈£î+&Ü Á|üC≤kÕ«eT´‘Ó\+>±DqT ì]à+#·Tø√+&ç. m{Ϻ|ü]dæú‘·T˝À¢q÷ n~Ûø±sêìï $uÛÑ»q H˚|ü<∏ä´+˝À ‘Ó\+>±D Ç+&çj·THé yÓT&çø£˝Ÿˇø£] #˚‹øÏ n|üŒC…|üŒø£+&çµ nì ]f…’sY¶ ◊@mdt n~Ûø±] nk˛dæ j˚TwüHé q÷‘·q ø£$T{°ì mqTï≈£îHêïeTì ◊m+@n$T‘êuÛÑ bÕ+&˚ ‘Ó\+>±D Á|ü»\≈£î dü÷∫+#ês¡T. Ábı. ôV’≤<äsêu≤<é q>∑s¡ XÊK e÷J n<Ûä´≈£åî&ÉT >√bÕ\øÏwüHé»j·TX¯+ø£sY es¡∆+‹ dü+<äs¡“¤+>± ‘Ó\+>±D $<ë´e+‘·T\ ù|s=ÿHêïsT¡ . ø√]˝ƒ Àì ◊m+@ ueÑÛ q+˝Àì Ä&{ç À]jT· +˝Ày˚~ø£ Ä<Ûä«s¡´+˝À ãw”sYu≤>¥ Áô|dtø£¢uŸ˝À ª‘Ó\+>±D` düT|ü] ‘Ó\+>±D Ç+&çj·THé yÓT&ç ø£˝Ÿ nk˛dæj˚TwüHé q÷‘·q ø£$T{°bÕ\q neø±XÊ\Tµ nH˚ n+X¯+ô|’ ø±s¡´Áø£e÷ìï ìs¡«Væ≤+ Ä$sꓤe düe÷y˚X¯+ »]–+~. düe÷y˚XÊìøÏ yÓ’<äT´\T#ês¡T. á ø±s¡´Áø£e÷ìøÏ eTTK´ n‹~∏>± Vü‰»¬s’q n$T‘êuÛÑ >√bÕ\øÏwüHé, sêCÒ+<äsY≈£îe÷sY, ã˝ŸBsY dæ+>¥, {°J&û@ sêhbÕ+&˚ e÷{≤¢&ÉT‘·÷ ñ<ä´eT Äø±+ø£å ‘Ó\+>±D ìsêàD+˝À n<Ûä´≈£åî&ÉT _.s¡y˚Twt, ñkÕàìj·÷ j·T÷ì{Ÿ n<ä´≈£åî&ÉT &Üø£ºsYÁ|üdüTŒ¤{Ï+#˚˝≤ ø±sê´#·s¡D s¡÷bı+~+#·Tø√yê\ì nHêïs¡T. Hêπ>+<äsY eTTK´ n‹<∏äT\T>± Vü‰»s¡j·÷´s¡T. nq+‘·s¡+‘Ó\+>±D n_Ûeè~∆øÏ eT÷&ÉT dü÷Á‘ê\qT dü÷∫+#ês¡T. @sêŒ≥T #˚dæq düe÷y˚X¯+˝À >√bÕ\øÏwüHé e÷{≤¢&ÉT ‘·÷n+<äT˝À ˇø£{Ï Á|üuÛÑT‘·« Ä~Û|ü‘·´+ ‘·≈£îÿe>± ñ+&Ü*, ‘Ó\+>±D ◊m+@ q÷‘·q ø±s¡´es¡Z+ q÷‘·q ø£$T{°ìø±ì <ëì |üì e÷Á‘·+ m≈£îÿe>± ñ+&Ü*($TìeTyéT mqTïø√e&É+ ø√dü+ #Ó’s¡àHé >√bÕ\øÏwüHé, ø£˙«qs¡T¢ ~©|t>∑es¡ïyÓT+{Ÿ, e÷–®eTyéT >∑e¬sïHé‡). ¬s+&ÉT n~Ûø±sêìï ãHê‡*, dTü <sä Ù¡ Hs¬é &,¶ç sy¡ T˚ ws¬t &\¶ç qT mqTï≈î£ HêïeTì #bÓ ÕŒsT¡ .ˇø£] #˚‘·T˝À¢ ô|≥Tºø√≈£î+&Ü $πø+ÁBø£]+#ê*. eT÷&ÉT ø±s¡´ Áø£eT+˝À yÓT&çø£˝Ÿ øöì‡˝Ÿ düuÛÑT´&ÉT &Üø£ºsY s¡y˚Twt¬s&ç¶,eTVæ≤fi≤ kÕ~Ûø±]ø£‘·qT ô|+#·&É+. á eT÷&ÉT n+XÊ\qT #s’Ó à¡ Hé Ç.sM¡ +<sä s¬Y &,¶ç &Üøsº£ Y Á|‘ü ê|s¬t &,¶ç {&° Jû @ HêjT· ≈î£ &TÉÄ#·s¡D˝À ô|&ç‘˚ ‘Ó\+>±D n_Ûeè~∆ y˚>∑e+‘·eTe⁄‘·T+<äì |ü⁄≥¢ lìyêdt‘√bÕ≥T |ü~ õ˝≤¢˝Àì yÓ’<äT´\T bÕ˝§ZHêïs¡T.nHêïs¡T. eTTK´+>± |ü+#êj·TrsêCŸ e´edüúqT ã˝Àù|‘·+#˚j·÷\ì dü÷∫+#ês¡T. |ü+#êj·Tr\≈£î m≈£îÿe n~Ûø±sê\T ø£oàsY˝Àq÷ ‘Ó\+>±D dü+ãTs¡+ø£≥ºu…≥º&É+ <ë«sê n_Ûeè~∆ y˚>∑+>± »s¡>∑&É+‘√ bÕ≥TÁ|üuÛÑT‘·« |òü˝≤\T Á|ü»\≈£î n+<äT‘êj·THêïs¡T. >=|üŒ sêh+>± »eTTàø£oàsY˝Àì >∑T˝≤àsêZ˝À »]–q nœ\uÛ≤s¡‘· sêÁwüºn_Ûeè~∆ #Ó+<˚+<äT≈£î ‘Ó\+>±D≈£î nìï neø±XÊ\T ñ Á|üuÛÑT‘·« ñ<√´>∑T\ düe÷K´ dü<ädüT‡˝À bÕ˝§Zqï {°m˙®y√Hêïj·Tì, ø±˙ Çø£ÿ&ç eqs¡T\ô|’ >∑T‘êÔ~Û|ü‘·´+ #·÷ù|+<äT≈£î n<Ûä´≈£åî&ÉT J <˚MÁ|ükÕ<é nø£ÿ&É ‘Ó\+>±DyêDÏì Á|üeTTK+>±ø=ìï X¯≈£îÔ\T m<äTs¡T#·÷düTÔ+{≤j·Tì Ä neø±X¯+ yê]øÏ $ì|æ+#ês¡T. ‘Ó\+>±D sêh Ä$sꓤe dü+ãTsê\T, Á|ü»\Çy=«<ä›ì ‘Ó\+>±D Á|ü»\≈£î dü÷∫+#ês¡T. ‘Ó\+>±D Äø±+ø\å£ T kÕø±s+¡ ø±e&+É ‘√ H\Ó ø=qï |+ü &TÉ >∑ yê‘êesD¡ ≤ìïsêÅcÕºìøÏ n‹ô|<ä› düyê\T m<äT¬s’+<äì, Á|üuÛÑT‘·«+, Á|ü»\T, #ê{Ï#ÓbÕŒs¡T. 29e sêÁwüº+>± @s¡Œ&çq ‘Ó\+>±D˝Àìy˚T<Ûëe⁄\T, $<ë´e+‘·T\T ø£*dæø£≥Tº>± |üì#˚ùdÔ á düyê\T |ü]dæú‘·T\ô|’ dü<ädüT‡˝À bÕ˝§Zqï Á|ü‹ì<ÛäT\T <˚MÁ|ükÕ<éqTqT düT\Te⁄>± m<äTs√ÿe#·Ãì nHêïs¡T. Á|ü•ï+#ês¡T. #·rÔdt>∑&Ûé, ñ‘·Ôsê+#·˝Ÿ˝À ñ<√´>∑T\ $uÛÑ»q düT\uÛÑ+>± »]–q|ü &ÉT ‘Ó\+>±D˝À m+ <äT≈£î düeTdü´\T Ábı. ø√<+ä &sÉ êyTé e÷{≤&¢ TÉ ‘÷· Ábı. »jT· X+¯ øs£ Y ø\£ \T ñ‘·ŒqïeTTe⁄‘·Hêïj·Tì n&ç– ‘Ó\TdüT≈£îHêïs¡T. dü_Û≈£î\>∑qï ‘Ó\+>±DqT ì]à+#·Tø√e&ÜìøÏ n+<äs¡÷ Á|üj·T‹ï+ d+ü <V˚ ‰ü \≈î£ n+XÊ\ yêØ>± $esD¡ Çd÷ü Ô <M˚ Á|kü Õ<é ìeè‹Ô#ê\ì ø√sês¡T. m|üŒ{Ïø£|ü⁄Œ&ÉT Á|ü»\qT #Ó’‘·q´ e+‘·T\qT #˚XÊs¡T. sêÁwüº|ü‹ ñ‘·Ôs¡T«\T, eTT©ÿ ìã+<Ûäq\qT,#˚dü÷Ô yê]øÏ n+&É>± ì\yê\ì »j·TX¯+ø£sY #Ó|æŒq ÄsT¡ <Xä Êu≤\› T>± »]–q ñ\+¢ |Tüò q\ô|’ k˛<ëV≤ü sD¡ +>± ÄjT· qe÷≥\qT $<ë´e+‘·T\≈£î >∑Ts¡TÔ #˚XÊs¡T. Á|dü +ü –+#êsT¡ . øπ +Á<ä Á|uü TÑÛ ‘«· yT˚ ñ<√´>T∑ \ $u»ÑÛ q˝À edTü qÔ ï Ábı. øq£ ø<£ Tä sZ¡ e÷{≤&¢ TÉ ‘÷· Ábı. »jT· X+¯ øs£ Y H{˚ Ï jT· Te düeTdü´\ìï+{Ïø° u≤<Ûä´‘· eVæ≤+#ê\ì, |ü]cÕÿs¡ e÷sêZ\qT #÷· |+æ #ê\ì &eç ÷+&#é X˚ ÊsT¡ . >T∑ ˝≤àsê≈Z î£ y[Ó q¢ Á|‹ü ì~Û ãè+‘·≈£î Ä<äs¡ÙÁbÕj·TT\ì ø=ìj·÷&Üs¡T. ˙‹ ìC≤sTTr\‘√, <+ä ˝À ø±s+¡ sM¡ +<sä s¬Y &,¶ç sê$THì˚ lìyêdü sêe⁄, ≈L£ sb¡ Õ{Ïˇø£ \øå±´ìï ìπs›•+#·Tø=ì <ëìï kÕ~Û+#·Tø√e&É+ ø√dü+ s¡+>±sêe⁄, ã+&Üs¡T πs#·˝Ÿ, $»j·T\øÏåà ‘·~‘·s¡T\T ñHêïs¡T.ìs¡+‘·s¡+ ø£èwæ #˚dæq eT¨qï‘· e´øÏÔ »j·TX¯+ø£sY nìnHêïs¡T. <äø±s¡´Áø£eT+˝À &Ü. >√bÕ\øÏwüHé, eT˝…¢|ü*¢ \ø£Îj·T´,Vü≤s¡>√bÕ˝Ÿ ‘·~‘·s¡T\T bÕ˝§ZHêïs¡T p˝…’ `2014 <ä8

ø£¬s+{Ÿ ÁbÕã¢yéT$<äT´‘Y düeTdü´ ` |”|”@\ s¡<äT›ª#s· µÃ¡ ˝À|Á dü +ü –dTü qÔ ïÇ+õ˙sYmH.é •yêJ({Á ≤H‡é ø√,|ôÁ d&æ +Ó {,Ÿ ‘\Ó +>±Dm\øÁ dºÏ {æ °Ç+õ˙s‡Y nk˛djæ T˚ wHü )é .∫‘Á +· ˝ÀbÁ ı|ô dò sü Ynq«s,Y Ç+õ˙sY|.æ y÷Ó V≤ü Hés¬ &¶ç (&$ç õq˝ŸÇ+õ˙s,Y d<ü sä H¡ é|eü sY&dÁç ãºæ ÷´wHü éø+£ |ô ˙),,Ç+õ˙sY ˙\+C≤qjT· ´ (&$ç õq˝ŸÇ+õ˙s,Y d<ü sä H¡ é|eü sY&dÁç ãºæ ÷´wHü éø+£ ô|˙)ñHêïsT¡ ‘\Ó +>±D ]k˛sY‡ ôd+≥sY Ä<Ûä«s¡´+˝À pHé 21q ª‘Ó\+>±D˝À bÕ¢+{Ÿ‡ ñ+{≤jÓ÷ yê] e<ä› qT+∫ $<äT´‘Y ø=qT>√\T≈£î dü+ã+~Û+∫ ≈£î<äTs¡TÃ≈£îH˚ ˇ|üŒ+<ë˝Ò |”|”@\T. yê{Ï˝À¢ @ $<ÛäyÓTÆq ≥]àHê\J ñ$<äT´‘Y düeTdü´ ` Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ Á|üuÛÑT‘·« $<äT´‘Y ø=qT>√\T nÁ–yÓT+{Ÿ +≥T+~? yê{ÏøÏ 2003 m\ÁøϺdæ{° j·÷ø˘º≈£î dü+ã+<Ûä+ @$T{Ï? ¬s+&ÉTs¡<äT›µµ n+X¯+ô|’ #·sêà ø±s¡´Áø£eT+ »]–+~. Ç+õ˙sY mHé.•yêJ Á|üuÛÑT‘ê«\ bÕÁ‘· @$T{Ï? @|”ÄsYd” bÕÁ‘· @$T{Ï? y˚T<Ûëe⁄\T>± eTq(Á{≤Hé‡ø√, Áô|dæ&Ó+{Ÿ, ‘Ó\+>±D m\ÁøϺdæ{° Ç+õ˙sY‡ nk˛dæj˚TwüHé), bÕÁ‘· @$T{Ï. M{Ïô|’ Ç|ü⁄Œ&ÉT #·s¡Ã kÕ>∑T‘·T+~. eTT+<äT>± ø=ìïÇ+õ˙sY |.æ y÷Ó V≤ü Hé s¬ &,¶ç (&$ç õq˝Ÿ Ç+õ˙s,Y d<ü sä H¡ é |eü sY &Áç dæ㺠÷´wHü é n+XÊ\T MT <äèwæºøÏ rdüT≈£îsê<ä*#êqT.ø£+ô|˙, ‘Ó\+>±D sêÁwüº+), Ç+õ˙sY ˙\+ C≤qj·T´ (&ç$õq˝Ÿ Ç+õ˙sY, dü<äs¡Hé |üesY &çÁdæºã÷´wüHé ø£+ô|˙, ‘Ó\+>±D sêÁwüº+) á ø±s¡´ yÓTT‘·Ô+>± á s√E≈£î ñqï ôw&É÷´˝Ÿ Á|üø±s¡+ 5400 yÓT>±yê{Ÿ‡Áøe£ ÷ìøÏ Á|<ü ëÛ q eø\Ô£ T>± V‰ü »sj¡ ÷· ´sT¡ . ø±s´¡ Áøe£ ÷ìøÏ •yêJ n<Û´ä ø‘å£ · ‘\Ó +>±D≈î£ nedsü +¡ . 2300 ôV≤’ <sä êu≤<≈é î£ nedsü +¡ . $T–*q 3100eVæ≤+#ês¡T. eø£Ô\ Á|üdü+>±\ eTTU≤´+XÊ\T yê] e÷{˝À¢H˚.... $T–*q ‘=$Tà~ õ˝≤¢\T |ü+#·T≈£îHêïsTT. @|”˝À ñqï bÕ¢+{Ÿ‡ qT+∫ ‘Ó\+>±D≈£î Çyê«*‡q+‘· Çe«≈£î+&Ü #˚düTÔqï Vü≤&Üe⁄& #˚düTÔHêïs¡T.•yêJ: n<s˚ ø¡ +£ >± e÷ì≥]+>¥ #j˚ ÷· *‡q ôd+Á{˝Ÿ Á–&qé T |{ü +ºÏ #T· ø√øb£ ˛e&+É »s¡T>∑T‘√+~. m+‘· ñ‘·Œ‹Ô nsTT‘˚ n+‘˚ yê&ÉTø√yê*. m+‘· yê&Éø£+ H&˚ TÉ eT+∫ {≤|øæ ˘ m+#T· ≈î£ HêïsT¡ . yTÓ T‘+Ô· ‘\Ó +>±D deü ÷C≤ìøÏ ñ+<√ n+‘˚ ñ‘·Œ‹Ô #˚j·÷*. ‘Ó\+>±D˝À ñ‘·Œ‹Ô, &çe÷+&é eT<Ûä´m+‘√ ñ|üj·TTø£ÔyÓTÆ+~. m\ÁøϺdæ{° s¡+>∑+˝À eTq≈£î »s¡T>∑uÀj˚T n+‘·s¡+ ñ+~. &çe÷+&é n~Ûø£+>± ñ+~. Bìï Ädüsê>± #˚düTø=ì,nHê´j÷· ìï ‘\Ó TdTü ≈î£ H+˚ <Tä ≈î£ Ç~ ñ|øü ]£ dTü +Ô ~. ne>±V≤ü q ˝øÒ £ ˝Ò<ë øÏs¡DY ≈£îe÷sY ¬s&ç¶ >∑‘·+˝À #Ó|æŒq e÷≥\H˚ Ç|ü⁄Œ&ÉT #·+Á<äu≤ãT Hêdüe÷#ês¡ ˝À|ü+ ø±s¡D+>± ‘Ó\+>±D mH√ï nHê´j·÷\≈£î >∑T¬s’+~. j·TT&ÉT #ÓãT‘·THêïs¡T. sê»ø°j·T \_∆ ø√dü+ yÓTÆ+&éπ>yéT #˚düTÔHêïs¡T.Ç~ ¬s+&ÉT n+XÊ\T>± ñ+≥T+~.ˇø£{Ï $<äT´‘Y düyêfi¯ófl. ì»+>± ø=‘Ô· deü Td´ü qT eTT+<Tä ≈î£ ‘dÓ Tü HÔ êïsT¡ ? Bì yqÓ Tø£ ñqï<eÓ sT¡ ? ||” @” \TeTq≈î£ m+‘· $<Tä ´‘Y nedsü +¡ , <ëì kÕsú TT @$T{?Ï møÿ£ &øÓ ÿ£ &É m˝≤+{Ï m|üŒ{Ï qT+∫ e#êÃsTT? *ãs¡˝…’CÒwüHé, Áô|’y˚f…ÆCÒwüHé, >√¢ã˝…’CÒwüHé˝ÀøÏbÕ¢+≥T¢ ñHêïsTT? dü+øå√uÛ≤ìï m˝≤ m<äTs√ÿyê*? Çø£ eTs√ n+X¯+ $<äT´‘Y s¡+>±ìï m+<äT≈£î ˝≤>±s¡T?Ç|⁄ü Œ&TÉ #+· Á<uä ≤ãT HêjT· T&TÉ e÷{≤&¢ TÉ ‘T· qï |eü sY |sπü ÃCŸ nÁ–yÓT+{Ÿ‡.Ç|ü⁄Œ&ÉTqï≥T¢ ø±≈£î+&Ü @|” yêfi¯ófl ø√s¡T≈£îqï≥T¢ |”|”@\T ñ+fÒ ˙\+ C≤qj·T´:@eTe⁄‘·T+~? n$ ‘Ó\+>±D≈£î m+‘· y˚Ts¡≈£î qwüº+ #˚kÕÔsTT? n$jT· <ë∏ ‘<· +ä∏ >± neT˝‘’… ˚ @eTe⁄‘T· +~? eTq+ yê{˝Ï À¢ m˝≤+{Ï e÷sT¡ Œ\T Ç~ #ê˝≤ eTTK´yÓTÆq #·s¡Ã. >∑‘· |ü~ s√E\ qT+∫ eTqy˚T<√ø√s¡Tø√yê*? ˝≤+{Ï$ Bì˝ÀøÏ ekÕÔsTT. me]e<ä›HÓ’‘˚ |üesY »qπswüHé eTq sêÁw+ºü @sŒ¡ &+ç <ìä Ä˝À∫dTü qÔ ï ‘s· T¡ D+˝À, @ X≈¯ î£ ˝Ô ‘’… ˚ ‘\Ó +>±Dô|’p˝…’- 2014 9

ø£¬s+{Ÿ ÁbÕã¢yéTÄ~øÛ ´£ + ø√d+ü Á|jü T· ‹ï+#êj÷Ó , @ X≈¯ î£ ˝Ô ‘’… ˚ ‘\Ó +>±DqT nD><∑ =ø±ÿ\ì sêÁwüº $uÛÑ»q »]–q ‘·s¡Tyê‘· ≈£L&Ü, @|” C…Héø√˝À mø£ÿ&Ó’‘˚#÷· dTü HÔ êïj÷Ó , s¬ +&TÉ øfi£ ¢¯ d<æ ë+∆ ‘êìï Á|‹ü bÕ~+#êj÷Ó , Hq˚ THêï...n+≥÷ ‘·≈£îÿe πs≥T≈£î »qπs{Ÿ #˚kÕÔs√, yê{Ïì ø±<äì, Á|üuÛÑT‘·« s¡+>±ìï#+· Á<uä ≤ãTHêjT· T&TÉ ø=‘Ô· deü Td´ü qT ‘sÓ M¡ T<≈ä î£ rdTü ≈î£ e#êÃsT¡ . Ç<=øÿ£ fÒ ìØ«s¡´+ #˚dæ, Áô|’y˚≥T dü+düú\qT Áb˛‘·‡Væ≤düTÔHêïs¡T. Ç~ø±<äT...eT¬sH√ï n+XÊ\q÷ Ç˝≤π> $yê<ä+ #˚düTÔHêïs¡T. ‘Ó\+>±D #·+Á<äu≤ãTHêj·TT&ÉTπø #Ó*¢+~. B+‘√ JMπø, Jm+ÄsY, ø√qd”eT,$wüj·÷ìøÏ eùdÔ Çø£ÿ&É 24 \ø£å\ |ü+|ü⁄ôd≥T¢ ñHêïsTT. ‘Ó\+>±D ôdŒÁø£ºyéT ˝≤+{Ï dü+düú\T &ÉãT“\T <ä+≥T≈£îHêïsTT. Hê\T>∑T y˚\sêÁwüº+ @s¡Œ&ç‘˚ $<äT´‘Y düeTdü´ @s¡Œ&ÉT‘·T+<ä+≥÷ eTq*ï &çô|òH釽ÀøÏ yÓT>±yê≥¢ es¡≈£î Ç$ nÁ–yÓT+≥T¢ ≈£î<äTs¡TÃø=HêïsTT. |òüP´j·T˝ŸHÓ{Ϻy˚XÊs¡T. <ëì e˝Ò¢ MTs¡T ‘Ó\+>±D n&É>=<äT› nHêïs¡T. ø±˙ 60 *+øπ J\T nedsü e¡ TTHêï, n$ Çe«≈î£ +&Ü, øπ J udÒ Hæ é >±´dqt T ≈L£ &Ü@fi¯fl @|”mdtá; #·]Á‘· #·÷dæHê, <ëìï $&É>={Ϻq ‘·s¡Tyê‹ #·]Á‘· Çe«≈î£ +&Ü, Ç|Œü {øÏ ° eTq ‘\Ó +>±D ô|d’ \ü T nøÿ£ &øç Ï ‘s· *¡ dTü HÔ êïsT¡ .#·÷dæHê, dü+düÿs¡D\qT #·÷dæHê >∑eTì+#ê*‡q n+X¯+ ˇø£≥T+~. ˝≤´+ø√ |üesY ÁbÕC…≈£îº >∑T]+∫ ø£<∏ä˝…H√ï ñHêïsTT. ˝≤´+ø√≈£î$ìjÓ÷>∑+ ‘Ó\+>±D˝À ñ+fÒ, ñ‘·Œ‹Ô bÕ¢+≥T¢ d”e÷+Á<Ûä˝À ñHêïsTT. HÓ\≈£î s¡÷. 10 ø√≥¢ y˚Ts¡≈£î n<äq+>± #Ó*¢düTÔHêï+. á $wüj·÷ìïsêÁwüº $uÛÑ»q »]–q ‘·s¡Tyê‘· ≈£L&Ü, @|” C…Héø√˝À mø£ÿ&Ó’‘˚ ‘·≈£îÿe >‘∑ +· ˝ÀH˚ n|Œü {Ï Á|uü TÑÛ ‘ê«\ <èä wøºæ Ï rdTü ø¬ [flHê |*üò ‘+· ˝øÒ b£ ˛sTT+~.πs≥T≈£î »qπs{Ÿ #˚kÕÔs√, yê{Ïì ø±<äì, Á|üuÛÑT‘·« s¡+>±ìï ìØ«s¡´+ n&çπ> yês¡T ˝Òø£b˛j·÷s¡T.#˚dæ, Áô|’y˚≥T dü+düú\qT Áb˛‘·‡Væ≤düTÔHêïs¡T. Ç~ #·+Á<äu≤ãTHêj·TT&ÉTπø ‘·|æŒ<ë\≈£î u≤<ÛäT´˝…’q ñqï‘ê~Ûø±s¡T\ô|’ ÁøÏ$Tq˝Ÿ πødüT\T ô|{≤º*.#Ó*¢+~. B+‘√ JMπø, Jm+ÄsY, ø√qd”eT, ôdŒÁø£ºyéT ˝≤+{Ï dü+düú\T s¡T‘·T|üeHê\T #·Ts¡T>±Z eùdÔ düeTdü´ ø=+‘· |ü]cÕÿs¡+ ne⁄‘·T+~.&ãÉ T“\T <+ä ≥T≈î£ HêïsTT. Hê\T>T∑ y\˚ yTÓ >±yê≥¢ es≈¡ î£ Ç$ nÁ–yTÓ +≥T¢ sê»kÕúHé Á|üuÛÑT‘·«+ 350 yÓT>±yê≥T¢ Ç#˚Ã+<äT≈£î eTT+<äT≈£î e∫Ã+~.≈î£ <Tä sT¡ Ãø=HêïsTT. |Püò ´jT· ˝Ÿ *+øπ J\T nedsü e¡ TTHêï, n$ Çe«≈î£ +&Ü, Ä $<Ûä+>± #·÷ùdÔ ˝À≥T 61 yÓT>±yê≥T¢ e÷Á‘·y˚T. <ëìô|’ Ä+<√fi¯qøπ J udÒ Hæ é >±´dqt T ≈L£ &Ü Çe«≈î£ +&Ü, Ç|Œü {øÏ ° eTq ‘\Ó +>±D ô|d’ ü\T #+Ó <qä øÿ£ sπ <¢ Tä . yTÓ +Æ &>πé yTé Ä&‘ç ˚ ˝≤u+ÑÛ ˝<Ò Tä . ø=‘>Ô· ± sêÁcÕ\º T @sŒ¡ &‘ç ˚nø£ÿ&çøÏ ‘·s¡*düTÔHêïs¡T. ˝≤´+ø√ |üesY ÁbÕC…≈£îº >∑T]+∫ ø£<∏ä˝…H√ï ñ düeTdü´\T ñ+{≤sTT. ‘·|üŒ<äT. z ~≈£îÿ #·+Á<äu≤ãT... ‘Ó\T>∑Tyês¡+‘êHêïsTT. ˝≤´+ø√≈î£ H\Ó ≈î£ s÷¡ . 10 ø√≥¢ yT˚ s≈¡ î£ n<qä +>± #*Ó d¢ Tü ÔHêï+. nqï<äeTTà\+‘ê n+≥THêïs¡T...eTs√yÓ’|ü⁄q ‘Ó\+>±D≈£î $<äT´‘Yá $wüj·÷ìï >∑‘·+˝ÀH˚ n|üŒ{Ï Á|üuÛÑT‘ê«\ <äèwæºøÏ rdüT¬ø[flHê |òü*‘·+ sê≈£î+&Ü n&ÉT¶≈£î+≥THêïs¡T. n˝≤+≥|ü⁄Œ&ÉT ‘Ó\T>∑Tyês¡+‘ê nqï˝øÒ b£ ˛sTT+~. n&>πç yêsT¡ ˝øÒ b£ ˛j÷· sT¡ . á $<yäÛ TÓ qÆ deü Td´ü \≈î£ ø±sD¡ + <eä TTà\H+˚ <Tä ≈î£ ns+ú¡ ñ+<ë? Á|‘ü ê´e÷ïjT· #s· ´¡ \T rdTü ≈î£ H˚ neø±X+¯|ü~ùV≤H˚fi¯fl bÕ≥T @*q Hês¡¢ ‘ê‘êsêe⁄ yÓTT<ä\Tø=ì mH√ï ñHêïsTT. eTq≈£î ñ+~. eTq+ düTe÷s¡T>± s¡÷.3,500 ø√≥T¢ @{≤ Áø±dt dü_‡&û‘ê‘êsêe⁄ »e÷Hê n+fÒ n+<ä]ø° ‘Ó\TdüT. ñeTà&ç sêÁwüº+˝À >∑]wü˜ øÏ+<ä #Ó*¢düTÔHêï+. ‘Ó\+>±D õ˝≤¢˝À¢ ôV’≤<äsêu≤<é, s¡+>±¬s&ç¶$ìjÓ÷>∑+ 14 y˚\ yÓT>±yê≥¢ es¡≈£î ñ+fÒ, n+<äT˝À ‘Ó\+>±D $TqV‰ü sTTùd,Ô $T–*q õ˝≤˝¢ À¢ dTü e÷sT¡ >± 400 eT+&˝É ≤\T ñHêïsTT.yê{≤ 56 XÊ‘·+. Ç+<äT˝À ôV’≤<äsêu≤<é &çe÷+&é 2,400 yÓT>±yê≥T¢. Á|ür eT+&É\+˝Àq÷ 5`20 mø£sê\ ˝≤´+&é u≤´+ø˘ >∑T]Ô+#·>∑*–‘˚,$T–‘ê~ ‘Ó\+>±D õ˝≤¢\~. $uÛÑ»q ‘·s¡Tyê‘· 8,924 yÓT>±yê≥T¢ eT+&É˝≤ìøÏ kÂs¡ $<äT´‘Y <ë«sê 5 yÓT>±yê≥T¢ y˚düT≈£îHêï, 2000‘\Ó +>±D≈î£ øπ {≤sTTùd,Ô <sä∏ à¡ ˝Ÿ øπ +Á<ë\ qT+∫ e#Ã˚ ~ 2810 yTÓ >±yê≥T.¢ yÓT>±yê≥T¢ Äs¡THÓ\˝À¢|ü⁄ bÕ¢Hé #˚düTø√e#·TÃ. BìøÏ s¡÷.16,000 ø√≥T¢$T–‘ê yÓTT‘êÔìøÏ »\$<äT´‘Yô|’ Ä<Ûës¡|ü&Ü*‡ edüTÔ+~. á düyêfi¯flqT áøÏ«{° ø±yê*. ‘Ó\+>±D C…Héø√ >∑qTø£ Bìï #˚|ü&ç‘˚, 20 XÊ‘·+m<äTs=ÿH˚+<äT≈£î |ü⁄qsYe´ed”úø£s¡D #·≥º+˝À |ü\T |ü]cÕÿsê\qT ≈£L&Ü áøÏ«{° n+fÒ s¡÷.3,200 ø√≥T¢ ô|≥Tºø√>∑*–‘˚, Äs¡T HÓ\˝À¢ 2000dü÷∫+#ês¡T. y˚TeTT ≈£L&Ü |ü\T dü÷#·q\T #˚XÊ+. eTeTà*ï yÓT>±yê≥T¢ rdüT≈£îsê>∑\T>∑T‘ê+. >∑‘·+˝À ñeTà&ç>± ñqï|ü⁄Œ&ÉT Bìô|’|ü{Ϻ+#·Tø√˝Ò<äT. yÓTTqï{Ï es¡≈£L ñqï ñqï‘ê~Ûø±s¡T\T ≈£îÁ≥\T |üìï _&ç¶+>¥ #˚|ü{Ϻq|ü⁄Œ&ÉT s¡÷.6.49 ø√{Ÿ #˚j·T&É+ »]–+~. <ëì e\¢‘Ó\+>±D≈£î qwüº+ #˚XÊs¡T. Ç˝≤+{Ï yês¡T Ç|ü⁄Œ&ÉT |”|”@\T ˝…’yé˝À #ê˝≤ ‘≈· î£ ÿe eT+~ n+fÒ 400 yTÓ >±yê≥¢ esøπ¡ Á|‹ü bÕ<qä \T e#êÃsTT.˝ÒeH˚ yê<äq rdüTø=düTÔHêïs¡T. ôw&É÷´˝Ÿ 5˝À πø+Á<ä+ á n+X¯+ |üø£ÿsêÁcÕº˝À¢ á yÓTT‘·Ô+ m≈£îÿe>± ñ+~. ø£sêï≥ø£˝À Ç~ s¡÷.8øÏdŒü w+ºü >± #|Ó Œæ +~. nsTTHê |{ü +ºÏ #T· ø√e&+É ˝<Ò Tä . m\ÁødºÏ {æ ° s¬ >T∑ ´˝≥Ò Ø ô|’ã&ç ñ+~. 2,000 yÓT>±yê≥T¢ ˝À≥T nH˚~ ô|<ä› düeTdü´ ø±<äT.ø£$TwüHé yê{Ïì sê{Ïô|ò’ #˚j·T˝Ò<äT nì n&ɶ+>± yê~düTÔHêïs¡T. ìC≤ìøÏ Bìï >T∑ ]+∫ Ä˝À∫ùdÔ á deü Td´ü |]ü wÿü ]+#T· ø√e#T· Ã. e#Ã˚ eT÷&fi˚ ˝¢¯ À‘Ó\+>±D yê¬sqï&É÷ $<äT´‘Y XÊK˝À ñqï‘·kÕúsTTøÏ #˚s¡Tø√˝Ò<äT. #˚s¡T 6000 yÓT>±yê≥¢ <∏äs¡à˝Ÿ $<äT´‘Y ñ‘·Œ‹ÔøÏ dü÷∫+#ês¡T. n+<äT˝À≈î£ qï yêsT¡ n‹ ‘≈· î£ ÿe eT+~. <ë+‘√ ñqï‘· kÕsú TT $<ëÛ q ìsjí¡ ÷· \≈î£ nqTeT‘T· \T, Ä]øú +£ ... #ê˝≤ deü Td´ü \T Ç$T&ç ñHêïsTT. nsTT‘˚ ì<äÛT\Tyês¡T <ä÷s¡+>± ñ+≥THêïs¡T. @|”ÄsYd” sê´{Ïô|ò’ #˚j·T˝Ò<äT. ì»y˚T. deü T≈L£ sT¡ Ã≈î£ +fÒ deü Td´ü ø±uÀ<qä ï n_ÁÛbÕjT· + ≈L£ &Ü ñ+~. á $<äÛ+>±ø±˙ 2009 qT+∫ á |ü]dæú‹ ñ+~. ø=‘·Ô>± e∫Ã+~ ø±<äT. 27 $<äT´‘Y düyêfi¯flqT n~Û>∑$T+#·e#·TÃ. ôV’≤<äsêu≤<é≈£î z Áu≤+&é Çy˚TCŸô|+&ç+>¥˝À ñHêïsTT. 14 ôV’≤&É˝Ÿ, 5 <∏äs¡à˝Ÿ, $T–‘ê$ Áô|’y˚≥T yê] ñ+~. ◊{° m>∑TeT‘·T\T u≤>± ñHêïsTT. eTT+u…’, |ü⁄D…\≈£î B≥T>± ñ$ ñHêïsTT. Çø£ÿ&É n$ ô|+&ç+>¥˝À ñqï$ ‘·|挑˚, ]C…ø˘º ø±˝Ò<äT. +~. ø=‘·Ô>± ◊{°◊ÄsY ÁbÕC…≈£îº ≈£L&Ü e∫Ã+~. Ç+<äT˝À kÕ|òtºy˚sY,B+‘√ ø=‘>Ô· ± deü Td´ü qT dèü wdºæ Tü HÔ êïsT¡ . Çøÿ£ &É eTq+ >e∑ Tì+#ê*‡+~ Vü‰sY¶y˚sY |ü]ÁX¯eT\T ñ+{≤sTT. M{Ïø√dü+ |ü~ y˚\ yÓT>±yê≥¢ y˚Ts¡≈£î@$T≥+f,Ò @$<+äÛ >± #÷· dHæ ê eTq≈î£ ‘>π· ~Z 461 yTÓ >±yê≥T¢ e÷Á‘y· T˚ . $<äT´‘Y nedüs¡+ ñ+≥T+~. BìøÏ >±qT s¡+>±¬s&ç¶ õ˝≤¢ø£˝…ø£ºsY>±@|”mdtá; Vü≤j·÷+˝À e∫Ãq bÕ¢+{Ÿ »qπswüq ø±dtº ‘·≈£îÿe. nø£ÿ&É n»jYTC…’Hé ñqï|ü⁄Œ&ÉT >∑‘·+˝ÀH˚ >±´dt Ä<Ûë]‘· ÁbÕC…≈£îº ø√dü+ 500‘j· ÷· sj¡ T˚ ´ $<Tä ´‘Y eTq≈î£ #Íø>£ ± edTü +Ô ~. ìC≤ìøÏ bÕ+¢ ≥T sê≈î£ Hêï møs£ ê\ <ëø± X+¯ øs£ |Y *ü ˝¢ À u÷ÑÛ $T øπ {≤sTTùd,Ô Ä ÁbÕC≈… î£ qº T |{ü Ï+º #T· ≈î£ qï≈£L&Ü ‘Ó\+>±D qT+∫ yê{ÏøÏ |òæø˘‡&é e´j·÷\T #Ó*¢+#ê+. á p˝…’ `2014 10

ø£¬s+{Ÿ ÁbÕã¢yéTyês¡T ˝Òs¡T. y˚TeTT n|üŒ{À¢ ô|Á{À*j·T+ πø+Á<äeT+Á‹ C…’bÕ˝Ÿ ¬s&ç¶øÏ ‘Ó\+>±D≈£î »]–q uÛ≤Ø nHê´j·T+ d”˝Òs¡T |üesY bÕ¢+{Ÿ$q‹|üÁ‘·+ ≈£L&Ü Ç#êÃ+. ‘·q #˚‘·T˝À¢ @MT ˝Ò<äì, |”m+ ≈£L&Ü ø√˝ÀŒe&É+. 460 yÓT>±yê≥¢ $<äT´‘Y n+~+#˚ á bÕ¢+{Ÿ#ÓbÕŒ*‡ ñ+≥T+<äì nHêïs¡T. &Ûç©¢ ˝≤+{Ï nìï q>∑sê\≈£î |æ{ŸôV≤&é dü+e‘·‡sêìøÏ 11 HÓ\\T »\$<äT´‘Y ñ‘·Œ‹Ô #˚düTÔ+~. m˝≤+{ÏùdºwüqT¢ ñHêïj·Tì, ôV’≤<äsêu≤<é≈£î ˝Ò<äì #ÓbÕŒ+. X¯+ø£sY|ü*¢ qT+∫ Ç+<Ûäq+ nedüs¡+ ˝Ò<äT. j·T÷ì{Ÿ Ks¡Tà n‹ ‘·≈£îÿe. düTe÷s¡T>±$<Tä ´‘Y bı+~‘˚ ôV≤’ <sä êu≤<é Áu≤+&é ÇyT˚ CŸ ≈L£ &Ü u≤>± ñ+≥T+<Hä êï+. s÷¡ bÕsTT e÷Á‘y· T˚ . <sä∏ à¡ ˝Ÿø¬ ‘’ ˚ #ê˝≤ e´jT· + ñ+≥T+~. Ä $<+äÛ >±nsTTHê mes÷¡ |{ü +ºÏ #T· ø√˝<Ò Tä . øØ£ +q>s∑ Y õ˝≤˝¢ À ≈L£ &Ü á $<yäÛ TÓ qÆ eTq≈£î nHê´j·T+ »]–+~. b˛\es¡+ ù|]≥ eTs√ nHê´j·T+ÁbÕC…≈£îº #˚|üfÒº+<äT≈£î Hê{Ï m+|” bıqï+ Á|üuÛ≤ø£sY m+‘√ ø£wüº|ü&ܶs¡T. »]–+~. b˛\es¡+ >∑qTø£ ì]àùdÔ, nø£ÿ&ç »\$<äT´‘Y eTq≈£îø±˙ |*üò ‘+· ˝øÒ b£ ˛sTT+~. >±´dt ˝øÒ £ mH√ï ÁbÕC≈… î£ \º T ì*∫b˛j÷· sTT. Çyê«*‡+~>± ø√]‘˚ n+<äT≈£L ‹s¡düÿ]+#ês¡T. Hê>±s¡T®qkÕ>∑sY ø£+fÒ n~Ûø£ $<äT´‘YqT d”˝Òs¡T n+~+∫+~. n|üŒsY d”˝Òs¡T <ë«sê ||” @” \T s<¡ Tä › nsTTHê ≈L£ &Ü ô|<>›ä ± qw+ºü @MT ˝<Ò Tä . øè£ w|íü ≥ü ï+ eTs√ 240 yÓT>±yê≥¢ j·T÷ì{Ÿ \uÛÑ´eTe⁄‘·T+~. ìC≤ìøÏ $<äT´‘Yy˚T»sY bÕ¢+{Ÿ ˇø£{Ï ek˛Ô+~. <ë+{À¢ ≈£L&Ü eTq≈£î yê{≤ ñ+~. ñ‘êŒ<qä ≈î£ nedsü y¡ TÓ qÆ nìï eqsT¡ \T ñHêï bÕ+¢ ≥T¢ e÷Á‘+· ˝eÒ ⁄.n~ sê≈£î+&Ü n&ÉT¶≈£îH˚ Á|üj·T‘êï\T Ç|ü⁄Œ&ÉT »s¡T>∑T‘·THêïsTT. <ë+{À¢ <ëìøÏ ø±s¡D+ d”e÷+Á<Ûä bÕ\≈£î˝Ò.dTü e÷sT¡ 25 XÊ‘+· yê{≤ eTq≈î£ ñ+≥T+~. Ç<s›ä T¡ dm” +\T ˇøÿ£ #√≥ +~. 19 \ø£å\ ø£HÓø£åqT¢ ñHêïsTT. 15 XÊ‘·+ es¡≈£î nq~Ûø±]ø£≈L£ s=Ãì #]· Ã+#T· ≈î£ +fÒ #ê˝≤ deü Td´ü \T |]ü cÕÿse¡ Te⁄‘êsTT. ‘\Ó +>±D ø£HÓø£åqT¢ ñHêïsTT. ø£HÓ¬øº&é ˝À&é≈£î, yê&ÉT‘·Tqï ˝À&é≈£î n+‘·s¡+ ñ+~.eùdÔ øs¬£ +≥T sê<≥ä ><∑ ë..nì #ê˝≤eT+~ n&>ç ±sT¡ . n˝≤+{Ï |]ü d‹úæ ˝À&é ô|s¡T>∑T‘·Tqï~. M≥ìï+{Ïì <äèwæº˝À ô|≥Tºø=ì eTT+<äT¬øfi≤fl*.sê≈î£ +&Ü #÷· dTü ≈î£ +<ë+. |]ü esqÔ¡ ø±\+˝À ø=ìï deü Td´ü \T ñ+{≤sTT. ÄsT¡ y\˚ yTÓ >±yê≥¢ ñ‘Œ· ‹øÔ Ï Á|‹ü bÕ<qä \T ñHêïsTT. jT· T<∆ä ÁbÕ‹|~ü øq£yê{Ïì n~Û>∑$T<ë›+. #·s¡´\T rdüTø√yê*. nsTT‘˚ düTe÷s¡T 3,200 yÓT>±yê≥T¢ e÷Á‘·+•yêJ: d‘ü «· s+¡ e#Ã˚ neø±X+¯ ñ+~. øπ {|° m” dt (bÕ\«+#)· ˝À 800 yTÓ >±yê≥T¢, sêeT>∑T+&É+˝À 1600 yÓT>±yê≥T¢ rdüTø√e#·TÃ. 1996˝À ;|”m˝Ÿ≈£î H˚&ÉT ‘Ó\+>±D˝À 2282.5 yÓT>±yê≥¢ y˚Ts¡≈£î <∏äs¡à˝Ÿ $<äT´‘Y ñ 2,000 møs£ ê\T Ç#êÃsT¡ . n~ ø√sT¡ øπº dTü ˝À¢ ñ+~. Ä u÷ÑÛ $T Á|uü TÑÛ ‘«· +‘·Œ‹Ô ne⁄‘√+~. Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝À y˚Ts¡≈£î 2810 yÓT>±yê≥¢ y˚Ts¡≈£î rdüT≈£î+fÒ nø£ÿ&É ≈£L&Ü $<äT´‘Y ñ‘·Œ‹Ô #˚j·Te#·TÃ. nø£ÿ&É Á|ü»\T<∏äs¡à˝Ÿ, n~>±≈£î+&Ü 700 yÓT>±yê≥¢ $<äT´‘Y ñ‘·Œ‹Ô ñ+~. n+^ø]£ +∫Hê ìqï yTÓ Tqï{Ï es≈¡ î£ bÕ\≈î£ \T nøÿ£ &É bÕ+¢ ≥T ô|≥˝º <Ò Tä .‘Ó\+>±D≈£î »]–q uÛ≤Ø nHê´j·T+ d”˝Òs¡T |üesY bÕ¢+{Ÿ ø√˝ÀŒe&É+. Ä s√E˝À¢ mH{é |° d” ì” øπ +Á<ëìøÏ n|Œü –+#êsT¡ . eTDT>÷∑ sT¡ ˝À ø≥£ eº \dqæ460 yÓT>±yê≥¢ $<äT´‘Y n+~+#˚ á bÕ¢+{Ÿ dü+e‘·‡sêìøÏ 11 bÕ¢+{ŸqT $»j·Tyê&É˝À M{°|”mdt>± HÓ\ø=˝≤Œs¡T. sêj·T\d”eT˝ÀHÓ\\T »\$<äT´‘Y ñ‘·Œ‹Ô #˚düTÔ+~. m˝≤+{Ï Ç+<Ûäq+ nedüs¡+ ˝Ò<äT. bÕ¢+{Ÿ≈£î m˝≤+{Ï dü<äTbÕj·÷\T ˝Òe⁄. 200 øÏ.MT. <ä÷s¡+ qT+∫jT· ÷ì{Ÿ KsT¡ à n‹ ‘≈· î£ ÿe. dTü e÷sT¡ >± s÷¡ bÕsTT e÷Á‘y· T˚ . <sä∏ à¡ ˝Ÿø¬ ‘’ ˚ ˙fi¯ófl rdüT≈£îedüTÔHêïs¡T. dæ+>∑πsDÏ u§>∑TZ nÁø£eT+>± rdüT¬øfi¯óÔHêïs¡T.#ê˝≤ e´j·T+ ñ+≥T+~. Ä $<Ûä+>± eTq≈£î nHê´j·T+ »]–+~. M{|° m” d≈t î£ \ø\å£ yTÓ Á{øÏ ˘ ≥qTï\ u§>T∑ qZ T nq~øÛ ±]ø+£ >± rdTü ≈î£ b˛jT˚b˛\es¡+ ù|]≥ eTs√ nHê´j·T+ »]–+~. b˛\es¡+ >∑qTø£ ì]àùdÔ, j·T‘êï\T »s¡T>∑T‘·THêïsTT. eTq e<ä› *|òtº Ç]π>wüHé≈£î Á|ü‹bÕ<äq\T ñnøÿ£ &ç »\$<Tä ´‘Y eTq≈î£ Çyê«*‡+~>± ø√]‘˚ n+<Tä ≈L£ ‹sd¡ ÿü ]+#êsT¡ . HêïsTT. n$ dü|òü\yÓTÆ‘˚ ø=+‘· ˝À≥T ‘·π>Z neø±X¯+ ñ+~. eTs√Hê>±s¡T®qkÕ>∑sY ø£+fÒ n~Ûø£ $<äT´‘YqT d”˝Òs¡T n+~+∫+~. n|üŒsY e+ø£q yÓTÁ{À ¬s’\T e´edüú≈£î 500 yÓT>±yê≥T¢ ø±yê*. ‘·ø£åq+ 250d˝” sÒ T¡ <ë«sê eTs√ 240 yTÓ >±yê≥¢ jT· ÷ì{Ÿ \u´ÑÛ eTe⁄‘T· +~. ìC≤ìøÏ yÓT>±yê≥T¢ ø±yê\ì nuÛÑ´]údüTÔHêïs¡T. yÓTT‘·Ô+ nedüsê\T #·÷ùdÔ 12$<äT´‘Y ñ‘êŒ<äq≈£î nedüs¡yÓTÆq nìï eqs¡T\T ñHêï bÕ¢+≥T¢ e÷Á‘·+ XÊ‘·+ <ëø± eè~∆ πs≥T ñ+~. eTq+ e÷Á‘·+ 8 XÊ‘·+ eè~∆‘√H˚˝Òe⁄. <ëìøÏ ø±s¡D+ d”e÷+Á<Ûä bÕ\≈£î˝Ò. ‘Ó\+>±D ô|’ $eø£å n+#·Hê\T s¡÷bı+~+#·T≈£îHêï+. kÂs¡ X¯øÏÔ ≈£L&Ü ô|+#·Tø√yê*.<Xä Êu≤\› T>± ø=qkÕ>T∑ ‘√+~. ôV≤’ <sä êu≤<≈é î£ ◊{◊° ÄsY sêqT+~. <ëìøÏ ||” @” ˝À¢ ñqï |øæò ‡˘ &é yTÓ T‘+Ô· s÷¡ .3,000 ø√≥¢ <ëø± ñ+≥T+~. yê{Ïì3 y˚\ yÓT>±yê≥T¢ nedüs¡+. ‘·ø£åD nedüs¡+ 500 yÓT>±yê≥T¢. s<¡ Tä › #d˚ Tü ≈î£ +f,Ò Ä yTÓ T‘êìÔ ï kÂsX¡ ø¯ ôÔÏ|’ $ìj÷Ó –+#e· #T· Ã. 50 XÊ‘+·ôV’≤<äsêu≤<é˝À 275 |ü]ÁX¯eT\T sêe&ÜìøÏ dæ<ä∆+>± ñ+fÒ $<äT´‘Y πø+Á<ä dü_‡&û ñ+≥T+~. 20 XÊ‘·+ sêÁwüº dü_‡&û ñ+≥T+~. 30düs¡|òüsê ˝Ò<äì #ÓãT‘·THêï+. ◊<ëπsfi¯ófl>± Ç<˚ |ü]dæú‹. m\ÁøϺdæ{° XÊ‘·+ ÇHÓ«düºsY uÛÑ]+#ê*. {°J C…Héø√≈£î >∑qTø£ á yÓTT‘·Ô+ ÇùdÔ 2000s+¡ >±ìï ≈L£ &Ü ‘e· T nedsü ê\≈î£ m˝≤ $ìj÷Ó –+#T· ø√e#√à #+· Á<uä ≤ãT yÓT>±yê≥¢ k˛˝≤sY $<äT´‘Y ñ‘·Œ‹Ô #˚j·Te#·TÃ. ¬s+&ÉT Á|üjÓ÷»Hê\T.ìs÷¡ |+æ #êsT¡ . ˇøÿ£ jT· ÷ì{Ÿ ñ‘Œ· ‹Ô #j˚ T· øb£ ˛sTTHê, \>&∑ bÉ Õ{,Ï JMøπ ˇø£{Ï, ¬s’‘·T\≈£î |ü>∑{Ï |üPfÒ ‘=$Tà~ >∑+≥\ bÕ≥T $<äT´‘Y. yês¡T ñ˝≤+{Ï yê]øÏ H˚{Ïø° s¡÷.600 ø√≥¢ y˚Ts¡≈£î |òæø˘‡&é ø±dtº\ ù|]≥ eTq+ |üjÓ÷–+#·Tø√≈£î+fÒ ‹]– kÕ<Ûës¡D nedüsê\ ø√dü+ $ìjÓ÷–+#·T#Ó*¢düTÔHêï+. C…Héø√ ‘·s¡|òü⁄q ˇø£ÿ j·T÷ì{Ÿ ≈£L&Ü ñ‘·Œ‹Ô #˚j·T˝Ò<äT. ø√e#·TÃ. n˝≤π>, Á|üdüTÔ‘·+ sêÁ‹ |üP≥ e´ekÕj·÷ìøÏ ÇdüTÔqï 2000Bì˝À ≈£îÁ≥ @$T≥+fÒ, øö+≥sY >±´s¡+{° Á{≤Hé‡ø√ Ç∫Ã+~. yêfi¯fl yÓT>±yê≥¢ $<äT´‘YqT |ü]ÁX¯eT\≈£î eT[fl+#·e#·TÃ. bÕ]ÁXÊ$Tø√‘·Œ‹Ônedsü ê\ ø√d+ü m\ÁødºÏ {æ ° #{· ≤ìº ï ;u‘ÑÛ ‡· +>± yê&TÉ ≈î£ HêïsT¡ . ‘\Ó +>±D ô|+#T· ø√e#T· Ã.@sêŒf…Æq HÓ\ s√E˝À¢ |ü]dæú‹ #·÷ùdÔ...eTq≈£î yÓTT‘·Ô+ nedüs¡+ 8y˚\ yÓT>±yê≥T¢. #˚‹˝À ñqï~ ◊<ës¡T y˚\ yÓT>±yê≥T¢ $T+#·&É+ yÓ÷Vü≤Hé ¬s&綽<Ò Tä . sπ |{ü Ï Hê&TÉ s¬ ‘’ T· \T kÕ>T∑ |qü T\T ÁbÕs+¡ _ùÛdÔ |]ü d‹úæ m$T≥qï~uÛÑj·T+>±H˚ ñ+~. <ë<ë|ü⁄ 30 XÊ‘·+ $ìjÓ÷>∑+ á s¡+>∑+˝À ñ $T–‘ê s¡+>±˝À¢ »]–q nHê´j·÷\T ˇø£ m‘·ÔsTT‘˚, ˇø£ÿ $<äT´‘Y s¡+>∑+˝À »]–q nHê´j·÷\T ˇø£ m‘·TÔ. ñeTà&ç sêÁwüº+ @s¡Œ&çq Hê{Ï p˝…’- 2014 11

ø£¬s+{Ÿ ÁbÕã¢yéTqT+∫ á s+¡ >+∑ ˝À Ä~|Û ‘ü ´· + #˝· ≤sTT+∫+~ n+‘ê ≈L£ &Ü ‘\Ó +>±DÒ ø±\+˝À $<äT´‘Y ø√‘·qT n~Û>∑$T+#˚+<äT≈£î #·s¡´\T rdüTø√yê*.‘·s¡T˝Ò. eqs¡T\T ñqï<ä>∑Zπs $<äT´‘Y ñ‘êŒ<äq πø+Á<ë\T HÓ\ø=˝≤Œ*. s¡T‘·T|üeHê\T ≈£L&Ü Ä\dü´eTj·÷´sTT. ø±s¡D+..Çø£ÿ&É e´ekÕj·T<ëìï $düà]+#·&É+ e\¢ H˚&ÉT eTq+ düeTdü´\T m<äTs=ÿ+≥THêï+. |üqT\T Ç+ø± ÁbÕs¡+uÛÑ+ ø±˝Ò<äT. n+<äTπø 3000 yÓT>±yê≥T¢ ñôV’≤<äsêu≤<é q>∑sêìπø 1800 yÓT>±yê≥T¢ nedüs¡+. eTq≈£î yÓTT‘·Ô+ +&Ü*‡q ˝À≥T 1500 yÓT>±yê≥¢ y˚Ts¡πø ñ+~. >∑‘· ◊<˚fi¯fl $ìjÓ÷>∑+8500 yTÓ >±yê≥¢ $<Tä ´‘Y nedsü +¡ ø±>±, dsü |¡ süò ê 6000 yTÓ >±yê≥≈¢ £î Ä<Ûës¡+>± $<äT´‘Y πø{≤sTT+|ü⁄\T #˚XÊs¡T. eTq ‘Ó\+>±D≈£î 53.89$T+#&· +É ˝<Ò Tä . 2012 <X˚ +¯ ˝ÀH˚ n‘´· ~øÛ £ $<Tä ´‘Y ø=s‘¡ · eTq sêÁw+ºü ˝À XÊ‘+· øπ {≤sTT+#êsT¡ . Ä+Á<äÛ ÁbÕ+‘êìøÏ 46.11 XÊ‘+· øπ {≤sTT+#êsT¡ .3 yÓT>±yê≥¢ y˚Ts¡≈£î @s¡Œ&ç+~. n+<äT˝À 2,000 yÓT>±yê≥¢ y˚Ts¡≈£î Ç≥T ‘Ó\+>±D≈£î, n≥T Ä+Á<Ûä ÁbÕ+‘êìøÏ ≈£L&Ü ˇø√ÿ<ëìøÏ 1000‘Ó\+>±D˝À ø√‘· $~Û+#ês¡T. $<äT´‘Y s¡+>∑+˝À 2000 dü+e‘·‡s¡+ yÓT>±yê≥¢ es¡≈£î ˝À≥T @s¡Œ&ç+~. e÷ e<ä› $<äT´‘Y ñ‘êŒ<äq »s¡T>∑TqT+∫ ô|qTe÷s¡TŒ\T e#êÃsTT. n+‘·≈£î eTT+<äT uÀs¡T¶\T ñ+&˚$. ‘√+~, ˝À≥T m+<äT≈£î uÛÑ]+#ê\+≥÷ Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ Á|üuÛÑT‘·«+ |”|”@\n˙ï ny˚ #˚XÊsTT. Á|üuÛÑT‘ê«\T dü¬s’q $<Ûä+>± |üì#˚j·Tø£b˛e&É+‘√, n+XÊìï ˝ÒeHÓ‹Ô+~. >∑‘· Hê\T>∑T <äXÊu≤›\T>± á s¡+>∑+˝À n+‘êdü+düÿs¡D\T neT\T #˚XÊs¡T. ˇ&çcÕ˝À, Ä ‘·s¡Tyê‘· Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝À ‘Ó\+>±DÒ‘·s¡T˝Ò. Ç˝≤+{Ï yês¡+‘ê ≈£îÁ≥\T |üqTï‘·THêïs¡T. Ç|üŒ{ÏneT\T #˚XÊs¡T. qcÕº\T ‘·–Z+#˚+<äT≈£î, Áô|’y˚≥T uÛ≤>∑kÕ«eT´+ ø√dü+ es¡≈£L |”|”@\T 2009 es¡≈£î e÷Á‘·y˚T ñ+&çq$. M{Ï düeTj·T+M{Ïì Á|ü‹bÕ~+#ês¡T. ìj·T+Á‘·D dü+düú\qT ≈£L&Ü @sêŒ≥T #˚XÊs¡T. ô|+#ê*‡+~>± ìj·T+Á‘·D ø£$TwüHéqT ø√s¡>±, n~ ø=ìï $esê\qT¬s>∑T´˝Ò≥Ø ø£$TwüHé nH˚~ $<äT´‘Y <Ûäs¡\T, ˝≤uÛÑqcÕº\T ‘·~‘·sê\qT ø√]+~. Ä $esê\qT Çe«øb£ ˛e&+É ‘√ Ä nÁ–yTÓ +≥T¢ ô|q’ò ˝Ÿ ø±˝<Ò Tä .|ü]o*düTÔ+~. @{≤ {≤]|òt\qT Ç~ ìs¡ísTTdüTÔ+~. $<äT´‘Y ø=qT>√\T nsTTHê ≈£L&Ü {≤]|òt Äs¡¶s¡T¢ ø£$TwüHé Çdü÷ÔH˚ e∫Ã+~. |”|”@ ]$»Hé@ <Ûäs¡≈£î »s¡T>∑T‘√+~, ñ‘·Œ‹Ô @ $<Ûä+>± #˚düTÔHêïs¡T, m+‘· ô|≥Tºã&ç nH˚~ yê]e<ä›H˚ ô|+&ç+>¥ ñ+~. n$ n˝≤ ø=qkÕ>∑T‘êj·TH˚ eTq+ô|{≤ºs¡T ˝≤+{Ï n+XÊ\qT |ü]o*kÕÔs¡T. $<äT´‘Y ñ‘·Œ‹Ô dü+düú\T, u≤Û $dTü HÔ êï+. ø±˙ Ä+Á<ÁäÛ |<ü X˚ Ÿ Á|uü TÑÛ ‘«· + e÷Á‘+· , d+ü ‘ø· ±\T »sT¡ >˝∑ <Ò Täø=qT>√\T #˚ùd dü+düú\≈£î eT<Ûä´ ñ+&˚ ˇ|üŒ+<ë\qT |”|”@\T>± e´e ø±ã{Ϻ |”|”@\qT s¡<äT› #˚kÕÔ+ n+{À+~. Ç˝≤ @ø£|üø£å+>± s¡<äT›V≤ü ]kÕsÔ T¡ . 2013 ôdô|+º ãsY Hê{øÏ Ï eTq sêÁw+ºü jTÓ Tøÿ£ kÕ|ú ‘æ · kÕeTs´ú¡ + #d˚ Tü ø√e&ÜìøÏ M˝<¢Ò Tä . Hê´jT· d÷ü Á‘ê\T n+<Tä ≈î£ n+^ø]£ +#e· ⁄. ˇø£yfi˚ ¯16,617 yÓT>±yê≥T¢. C…Héø√ ‘·s¡|òü⁄q ≈£L&Ü $<äT´‘Y ñ‘·Œ‹Ô #˚kÕÔs¡T. s¡<äT› nsTT‘˚ eTq≈£î 462 yÓT>±yê≥¢ $<äT´‘Y ‘·>∑TZ‘·T+~. Ç|ü⁄Œ&ÉT Ç~πø+Á<ä »qπs{Ï+>¥ dü+düú\ <ë«sê eTq≈£î 3,500 yÓT>±yê≥¢ |üesY ‘·≈£îÿe>±H˚ nì|æ+#·e#·TÃ. ø±˙ ìsêàD+˝À ñqï ÁbÕC…≈£îº\≈£î ≈£L&ÜedüTÔ+~. n~ >±≈£î+&Ü <˚X¯+˝ÀH˚ n‘·´~Ûø£+>± 2770 yÓT>±yê≥¢≈£î yês¡T n<˚ ø£+&ûwüqT¢ ô|&ÉT‘·THêïs¡T. ø£èwüí|ü≥ï+ qT+∫ 1600>±´dt |üesY bÕ¢+≥T¢ ñHêïsTT. ø=ìï dü+Á|ü<ëj˚T‘·s¡ bÕ¢+≥T¢ (k˛˝≤sY, yÓT>±yê≥T¢, n˝≤π> sêj·T\d”eT qT+∫ 600 yÓT>±yê≥T¢ sêyê*‡ ñ$+&é, ãjÓ÷ >±´dt, $T˙ ôV’≤&É˝Ÿ) 1500 yÓT>∑yê≥¢ y˚Ts¡≈£î $<äT´‘YqT +~. Ç|üŒ{Ï es¡≈£L yê{Ï ìsêàD Ks¡TÃ\T eTq+ uÛÑ]+#ê+. Ç|ü⁄Œ&ÉTn+~düTÔHêïsTT. Á|üdüTÔ‘· n+XÊìøÏ eùdÔ, ‘Ó\+>±D ÁbÕ+‘·+˝À Çø£ÿ&ç ìsêàD+ |üPs¡Ôj·÷´ø£ n|üŒq+>± yê{Ïì e<äT\Tø√˝Ò+. eTq yê{≤$ìjÓ÷>±ìøÏ dü]b˛j˚T≥+‘· ñ‘·Œ‹Ô ˝Ò<äT ø±ã{Ϻ _\T¢ s¡÷|üø£\Œq ø√sê*‡+<.˚ Bìï øπ +Á<Áä |uü TÑÛ ‘«· + <èä wøºæ Ï rdTü ø¬ fifl¯ &+É »]–+~. πø+Á<+ä<Xä ˝¯ ÀH˚ Ä $wjü ÷· ìï øπ +Á<ä Á|uü TÑÛ ‘«· + <èä wøºæ Ï rdTü ≈î£ b˛e&+É »]–+~. kÕqT≈£L\+>± düŒ+~+∫+~. bÕ‘· bıõwüHéqT ø=qkÕ–+#ê*‡+~>±n+<äTπø _\T¢˝À #ê˝≤ düŒwüº+>± #ÓbÕŒs¡T. @ ÁbÕ+‘·+˝À ñqï bÕ¢+≥T Ä<˚XÊ\T C≤Ø #˚dæ+~. nsTT‘˚ Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ Á|üuÛÑT‘·«+ e÷Á‘·+ Á–&éÄ sêÁwüº ÄBÛq+˝ÀøÏ yÓfi≤ÔsTT. Ç+ø√ e÷≥ ≈£L&Ü #ÓbÕŒs¡T. |”|”@\T <Óã“ ‹H˚ #·s¡´\T rdüT≈£î+{À+~. á |”|”@\ MT<ä ‘·>∑T #·s¡´\Tø=qkÕ>∑T‘êj·Tì ≈£L&Ü ù|s=ÿHêïs¡T. ‘Ó\+>±D Á|üuÛÑT‘·«+ sêuÀj˚T rdTü ø√øb£ ˛‘˚ eTq≈î£ qw+ºü . Á–&é Á{|Ï t ø±≈î£ +&Ü #÷· dTü ø√yê*. $T>T∑ \T #s· ≈á î£ V‰ü »s¬ q’ ‘\Ó +>±Dyê<Tä \T dü+>∑‹ n≥T+∫ nedüsê\H˚ rs¡TÃø√˝Òø£b˛‘·THêï+. Ç˝≤+{Ï 12 |ü]dæú‹ edüTÔ+<äì y˚TeTT eTT+<äT>±H˚ }Væ≤+#ê+. ôd+Á≥˝Ÿ bÕ¢+≥¢ <ë«sê e#˚Ã$<äT´‘Y‘√ yÓTC≤]{° uÛ≤>±ìï ‘Ó\+>±D≈£î n+~+#ê*‡+ ~>± ø√sê+. n|ü⁄Œ&ÉT mes¡÷ |ü{Ϻ+#·Tø√˝Ò<äT. <ëì |òü*‘·+ Ç|ü⁄Œ&ÉT nqTuÛÑ$düTÔHêï+. Ç|üŒ{Ϭø’Hê Ä ~X¯˝À #s· ´¡ \T rdTü ø√yê*. deü Td´ü |]ü cÕÿsêìøÏ øè£ wæ #j˚ ÷· *. ôd+Á≥˝Ÿ bÕ¢+≥¢ e<ä› ñ+&˚ ]»s¡T« kÕeTsêú´ìï eTq≈£î e#˚Ã˝≤ #÷· dTü ø√yê*. ‘<· ë«sê ˝À≥T n~>Û $∑ T+#e· #T· Ã. eTq≈î£ sêÁw+ºü @s¡Œ&ç+~. eTqy˚T+ #˚j·÷˝À ìs¡ísTT+#·Tø√yê*. ‘Ó\+>±D CH… øé √, ‘\Ó +>±D Á{≤H‡é ø√ @sŒ¡ &Üs¶ TT. nsTTHê e´edúü Ç+ø± s¡÷|ü⁄~<äT›ø√˝Ò<äT. ~XÊìπs›X¯+ dü]>± ˝Ò<äT. $<äT´‘Y s¡+>∑+ ã˝Àù|‘+· ø±yê\+f,Ò nqTueÑÛ E„ \qT dm” +&\û T>±, &s¬’Ó øsº£ T¡ >¢ ± ìj·T$T+#ê*. e´ekÕj·T s¡+>∑+˝À ¬øbÕdæ≥s¡¢ yê&Éø±ìï Áb˛‘·‡Væ≤+#ê*. Bì e\¢ ø£˙dü+ 15 XÊ‘·+ $<äT´‘Y Ä<ë #j˚ T· e#T· Ã. ` <äø£ÿHé q÷´dt <ä p˝…’ `2014

Ä˝À#q·dü+#ês¡ bÂs¡T\ Vü≤≈£îÿ\T Á||ü ü+#· u≤´+≈£î eTT<äT›_&ɶ nsTTq #·+Á<äu≤ãT Hêj·TT&ÉT u≤<Ûä´‘·>± eTq+ #Ó|ü⁄Œ‘·T+{≤+. ø±ì á dü+#·]+#˚ bÂs¡T\T e÷Á‘·+ ‘·eT≈£î ‘êy˚T eè‹Ôì, J$ø£qT m+#·Tø=ì á;d”ì eTTK´eT+Á‹ì #˚kÕÔqì ãT»®–+∫ ;d” Hêj·T≈£î&çøÏ |üdüT Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ >ös¡e+ #˚≈£Ls¡TdüTÔHêïs¡T. Ä≥$ø£ ñ‘·Œ‘·TÔ\≈£î,|ü⁄ |ü#·Ã≈£+&ÉTyêø£|æŒ mìïø£˝À¢~+#ê&ÉT. Ä e÷j·T\ e÷+Á‹≈£î eqs¡T\≈£î <ä÷s¡+ ø±e&É+, y˚>∑+>± e÷s¡T‘·Tqï Ä<ÛäTìø£ düe÷&çøÏ ‘Ó\+>±D≤˝Àì ;d” Hêj·T≈£î&˚ ø£q|ü&ܶ&ÉT. m+<äTø£+fÒ á »+˝À yês¡T #˚ùd eè‘·TÔ\≈£î, ñ‘·Œ‘·TÔ\≈£î Ä<äs¡D ˝Òø£b˛e&É+,ÁbÕ+‘·+˝Àì yÓqTø£ã&ɶ ≈£î˝≤\yê]ì düT\uÛÑ+>± >±\+ y˚dæ Á|üuÛÑT‘·«+ #˚|ü{Ϻ @ |ü<∏äø£+˝Àq÷ yêfi¯ófl ÇeT&Éø£b˛e&É+ ô|<ä›|ü≥Tºø√e#·ÃqT≈£îHêï&ÉT. eTTK´eT+Á‹ì ‘·qH˚ #˚kÕÔqì u≤ãT düeTdü´>± |ü]D$T+∫, Á|ü<Ûëq Jeq Ádüe+‹ qT+&ç <ä÷s¡+>±>±s¡T Vü‰MT Ç#êÃ&Éì #Ó|ü ≈£îqï ;d” Hêj·T≈£î&çøÏ ìs¡+‘·s¡+ ñqï Ms¡T me] <äèwæº˝Àq÷ |ü&É≥+ ˝Ò<äT. á C≤‘·T\ìï+{ÏøÏdü+#·]+#˚ yÓqTø£ã&ɶ ‘·s¡>∑‘·T\ bÂs¡T\ >∑T]+∫ ‘Ó*ùd ñ+ ˇø£ dü«düú\+, ì]∆wüºyÓTÆq »qàÁ|ü<˚X¯+ ñqï|üŒ{Ïø°, yêfi¯fl ìyêdü≥T+~. á dü+#ês¡ bÂs¡T\ dü+>∑‹ @ e÷´ìô|òk˛º˝À ˝Ò<äqï düú˝≤\qT e<ä* |æ\¢\‘√ ø£*dæ, ø£˙dü J$‘êedüsê˝…’q ø=ìï$wüj·T+ ≈£L&Ü ‘Ó*ùd ñ+≥T+~. ˇø£ Á|ü<˚X¯+˝À dæús¡ ìyêdü+ bÕÁ‘·\T, <äTdüTÔ\T, ˇø£ #ê|ü, &˚sê≈£î ø±e\dæq edüTÔe⁄\qT˝Ò≈£î+&Ü, Áã‘·ø£&É+ ø√dü+, ‹+&çø√dü+ ‘·eT ≈£î≥T+u≤qï+‘ê rdüTø=ì dü+#·]düTÔ+{≤s¡T. |ü≥ºD+ Äs¡Tãj·T≥ ÁbÕ+‘ê˝À¢,yÓ÷düTø=ì ñs¡÷sê ‹]π> dü+#ês¡C≤‹ bÂs¡T\ >∑T]+∫ Á>±e÷\ ãj·T≥ #Ó≥¢ øÏ+<ä ˝Òø£ >∑T&Üsê\T y˚düTø=ì dü+kÕsê\T‘Ó\+>±D |ü⁄qsêàD+ >∑T]+∫ e÷{≤¢&˚ y˚T<Ûëe⁄\T ø±ì, #˚düTÔ+{≤s¡T.kÕe÷õø£ $eø£åqT s¡÷|ü⁄e÷bÕ\H˚ Ä˝À#·q |üs¡T\T>±ì ˇø£ÿe÷≥ e÷{≤¢&É≥+˝Ò<äT. ˇø£ Ç+^¢wüß ~q|üÁ‹ø£˝À Á|ü#·T]‘·yÓTÆq n‹ Á|ü<Ûëq eT÷*ø±yÓ’<ä´+ |ü<䛋 qT+&ç yÓTT<ä\Tø=ì,ø£<∏äq+˝À, nwüºø£cÕº\T |ü&ç, &ÉãT“\T Ks¡TÃô|≥Tºø=ì e÷ Á>±e÷ $$<Ûä ø£fi≤s¡÷bÕ\˝À Á|ü»\≈£î $H√<ä+ n+~+#·&É+, ø£<∏ä\T,ìøÏ z≥T y˚j·T&ÜìøÏ ekÕÔeTì >∑+–¬s<äT›\T yêfi¯ófl #ÓbÕŒs¡T. |ü⁄sêD≤\T #Ó|üŒ&É+, Á>±eT<˚e‘·\ >∑T]+∫ bÕ&É≥+, CÀ´‹wü´+ªz≥T y˚j·T≈£î+fÒ ‘êeTT #·∫Ãq yêfi¯fløÏ+<ä ˝…ø£ÿµ nì ≈£L&Ü #Ó|üŒ&É+, s√&ÉT¶ô|’ düs¡ÿdt |ò”≥T¢ #˚j·T&É+, bÕeTT*ï, ø√‘·T*ï,nHêïs¡T. yêfi¯fl<˚X¯uÛÑøÏÔøÏ, Á|üC≤kÕ«eT´+ |ü≥¢ yêfi¯fl≈£îqï m\T>∑Tã+≥¢qT Ä&ç+#·&É+ ˝≤+{Ï ø±s¡´Áø£e÷˝À¢ Mfi¯flqT eTq+$XÊ«kÕìøÏ ‘·|üŒø£ ôd\÷´{Ÿ #˚j·Te\dæ+<˚. #·÷düTÔ+{≤+. ‘·q e÷≥\ #ê‘·Ts¡´+‘√ $H√<ëìï ø£*Œ+#˚ ‘·TbÕøÏ \∫Ã>±&ÉT, M<ÛäT˝À¢ ‹s¡T>∑T‘·÷ düTyêdüq\T yÓ<ä»˝Ò¢ eTq<˚X¯+˝Àì 20 sêÁcÕº˝À¢ dü+#ês¡C≤‘·T\T ñHêïsTT. ñ n‘·Ôs¡T¢ ny˚Tà n‘·Ôs¡T HêsTT\T, <äTø±D≤˝À¢, Ç+&É¢yêøÏfi¯¢˝ÀøÏ e∫Ñ·Ôs¡ uÛ≤s¡‘·<˚X¯ dü]Vü≤<äT›˝À¢ dü+#ês¡ |üX¯ób˛wü≈£î\T (PASTORAL }<äTy˚ùd |òüø°s¡T¢, >∑+≥ yÓ÷–dü÷Ô Ç+{Ï eTT+<äs¡ ì\ã&çNOMADIC )GROUPS m≈£îÿe dü+K´˝À ñqï≥Tº |ü]XÀ<Ûä≈£î\T ≈£î≥T+u≤ìï Äos¡«~+#˚ »+>∑+yêfi¯ófl, yÓ’$<ä´ Jeq $<ÛëìøÏù|s=ÿ+≥THêïs¡T. <˚X¯+˝À dü+#ês¡ C≤‘·T\ »HêuÛ≤ <ë<ë|ü⁄ n<ä›+ |ü&ÉT‘·THêïs¡T. Á|üuÛÑT‘·«+ n+<ä#˚düTÔqï eè<ë∆|ü´ ô|q¸qT\T|ü<äø=+&ÉT ø√≥¢ <ëø± ñ+≥T+<äì, πø+Á<ä Á|üuÛÑT‘·«+ ìj·T$T+ >±ì, $‘·+‘·T ô|q¸Hé\T>±ì, u≤*ø£\≈£î dü+ã+~Û+∫q Á|ü‘˚´ø£∫q dü+#ês¡ C≤‘·T\ ø£$TwüHé, 2008˝À Á|ü#·T]+∫q ìy˚~ø£˝À |ü<∏äø±\T>±ì yêfi¯ófl bı+<ä˝Òø£b˛‘·THêïs¡T. Ms¡T eTq Ç+{Ïù|s=ÿ+~. Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝À <ë<ë|ü⁄ 60 \ø£å\ô|’q dü+#ês¡ C≤ eTT+<äTø=ùdÔ ø£düTs¡T≈£î+{≤H√, <äj·T‘√H√ ˇø£ s¡÷bÕsTT #˚‹˝À‘·T\ CHêuÛ≤ ñ+≥T+<äì kÕe÷õø£ XÊgy˚‘·Ô\T #Ó|ü⁄Œ‘·THêïs¡T. ô|{Ϻ eTq u≤<Ûä´‘· r]+<äì dü+‘·è|æÔ |ü&ÉT‘·THêï+.Ç+<äT˝À πøe\+ JeH√bÕ~Û ø√dü+ dü+#·]+#˚yês¡T, |üX¯ób˛wüD˝À dü+#·]+#˚yês¡T, H˚s¡düTÔ\ C≤‘·T\T>± Á_{Ïwt ø±\+˝À düe÷»+˝À y˚>∑e+‘·+>± edüTÔqï e÷s¡TŒ\T á C≤‘·T\Á|üø£{Ï+#·ã&ç, ‘·sê«‘· $eTTø£Ô C≤‘·T\T>± >∑T]Ô+|üã&ɶyês¡T ñ ndæú‘ê«ìï ìØ«s¡´+ #˚düTÔHêïsTT. Á>±e÷\˝À¢, |ü≥ºD≤\ #·T≥TºHêïs¡T. yÓqTø£ã&ɶ ≈£î˝≤\˝À 39 C≤‘·T\T, <ä[‘· ñ|ü≈£î˝≤˝À¢ |üø£ÿ\ }s¡eTà&ç uÛÑ÷eTT\T, y˚T‘· b˛s¡+uÀ≈£î\T, ;fi¯ó¢ ]j·T˝Ÿ13 C≤‘·T\T, Ä~yêd”˝À¢ 5 ‘Ó>∑\T, dæ≈£îÿ yÓTÆHêغ˝À¢5, eTTdæ¢+ mùdº{Ÿ yê´bÕs¡ uÛÑ÷eTT\T>± e÷s¡T‘·T+&É≥+‘√ dü+Á|ü<ëj·Tø£yÓTÆHêغ\˝À 7 dü+#ês¡ C≤‘·T\T>± $$<Ûä eè‘·TÔ\T #˚düT≈£î+≥÷ eè‘·TÔ˝…’q, >=Á¬s\ ô|+|üø£+, ø£\T¢ rj·T&É+, d”‘ê|òü˝≤\TeTq≈£î ø£q|ü&ÜÔs¡T. Ç+<äT˝À 15 ≈£î˝≤\T yês¡T j·÷#·ø£ eè‹Ô˝À ùdø£]+#·&É+ ˝≤+{Ï eè‘·TÔ\T ≈£L&Ü Á|üXÊïs¡úø£+>± e÷s¡Te⁄Hêïs¡T. yêfi¯¢qT MT¬ses¡T nì me¬s’Hê n&ç–‘˚ ªªy˚T+ _Ûø£å>±fi¯fl ‘·THêïsTT. Áø£eTÁø£eT+>± á dü+#ês¡ C≤‘·T\T, |ü≥ºD≤\˝À≈£î\+ yêfi¯fl+µµ nì dü>∑s¡«+>± #ÓbÕÔs¡T. j·÷#·ø£eè‹Ô ‘·eT≈£î ãT>∑Z\T, –s¡ø£\T ny˚Tà yêfi¯ófl>±, bÕ¢dæºø˘ kÕe÷qT¢ ny˚Tàyêfi¯ódüe÷»+ ø£*Œ+∫q Á|ü‘˚´ø£ ôVA<ë>± yêfi¯ófl uÛ≤$kÕÔs¡T. ¢>±, Á{≤|òæø˘ »+ø£åq¢ e<ä› ì\ã&ç ø±s¡¢˝À Á|üj·÷DÏ+#˚ yê]øÏJ$+#˚ Vü≤≈£îÿqT ø±bÕ&É≥+, J$+#˚ Vü≤≈£îÿ nqTuÛÑ$+#·&ÜìøÏ nedüs¡eTj˚T´ ø=ìï edüTÔe⁄\T neTTà‘·÷ ø£q|ü&ÉT‘·THêïs¡T.nìï edü‘·T\T, kÂø£sê´\T ø£*Œ+#·&É+ Á|üuÛÑT‘·«+ Á|ü<Ûëq #·+Á<äu≤ãT Vü≤j·÷+˝À øÏ¢+≥Hé ôV’≤<äsêu≤<é e∫Ãq dü+<äs¡“¤+ p˝…’- 2014 13

Ä˝À#q· ø£MTwüHé\T n<Ûä´j·Tq+ #˚dæ Mfi¯fl |ü]dæú‹ô|’ ìy˚~ø£\T #+· <ë<ësT¡ \T>±#s˚ +¡ &!ç #+· <ë<ësT¡ \qT#]˚ Œ+#+· &!ç ! düeT]Œ+∫, ‘·>∑T |ü<∏äø±\T ‘·j·÷s¡T #˚j·T&ÜìøÏ dü÷#·q *∫Ãq|üŒ{Ïø°, n$ neT\T H√#·Tø√e&É+˝Ò<äT. Vü≤≈£îÿ\T MT düVü≤ø±s¡+ e÷¬ø+‘√ eTTK´+! $düÔè‘·yÓTÆ neT\T ˝ÀøÏ edüTÔqï ø=‘·Ô Vü≤≈£îÿ\H˚ dü+|òüT{Ï‘·+>±, Hê>∑]ø£+>± ñqï düe÷»+˝Àì bÂs¡T\T nqTuÛÑ$+#˚ ˇø£ e÷dü|üÁ‹ø£qT rdüT≈£îsêe&É+ m+‘· ø£wüºyÓ÷ n+<ä]ø° |ü]dæú‹ ˝Ò<äT. ‘Ó*dæ+<˚. á H˚|ü<∏ä´+˝À eqs¡T\ ‘·≈£îÿy˚ nsTTq|üŒ{Ïø°, ˇø£ eTVü≤‘·Ôs¡ dü+ø£\Œ+‘√ Äs¡+uÛÑyÓTÆq <äø£ÿHé˝≤´+&éqT ø±bÕ&ÉTø√>± b˛©düT\T yêfi¯fl+<ä]ï ˝≤Ø˝À¢ møÏÿ+#·Tø=ì q>∑s¡+ ãj·T≥ yê*‡q u≤<Ûä´‘· eTq+<ä]ô|’ ñ+~. n+<äTπø MT neT÷\´e~*ô|{Ϻ ¬s+&ÉT s√E\T q>∑s¡+˝ÀøÏ sêe<ä›ì Ä+ø£å\T $~Û+ düVü≤ø±sêìï y˚TeTT ø√s¡T‘·THêï+.#ês¡T. uÀj·T, ms¡Tø£\, <=eTà], bÕ]Ù C≤‘·T\ yê+&É¢qT b˛©düT\T Ç+ø± <=+>∑\T>±H˚ ∫Árø£]+∫ ì‘·´+ y˚~ÛdüTÔH˚ ñHêïs¡T. |Áü‹ø≈£ î£ n~øÛ £ d+ü K´˝À #+· <ë<ësT¡ \qT #]˚ Œ+#&· +É <ë«sê, yêDÏ»´ Á|üø£≥q\T n+~+#·&É+ <ë«sê MTs¡T MT düVü≤ø±sêìï eTTdæ¢+\T>± #·˝≤eTDÏ ne⁄‘·÷ dü+Á|ü<ëj·Tø£ eTTdæ¢+ n+~+#·e#·TÃ. eTTK´+>± düe÷C≤ìï #Ó’‘·q´e+‘·T\qTdüe÷»+˝À kÕúq+ \_Û+#·ì dü+#ês¡ C≤‘·T\ |ü]dæú‹ eTØ #˚j·T>∑\ X¯øÏÔkÕeTsêú´\Tqï y˚T<Ûë$, ñbÕ<Ûë´j·T, n<Ûë´|üø£,n<Ûë«q+>± ñ+~. MfiËfl≈£îÿe>± <äsêZ\ <ä>∑Zs¡ ø£q|ü&ÜÔs¡T. M<ÛäT ñ<√´>e∑ sê\Z ≈î£ #+Ó ~q yêsT¡ á u≤<´äÛ ‘q· T d«” ø]£ +#ê*‡+~>±˝À¢ ø£qã&˚ n‘·Ôs¡T kÕsTTãT\T, |òüT+≥ |òüø°s¡T¢, >±s¡&û kÕsTT ø√s¡T‘·THêï+.ãT\T, s√fi¯fl≈£î ø£≈£îÿø=fÒº yês¡T, Ç‘·Ô&ç bÕÁ‘·\≈£î ø£fi≤sTT ô|fÒºyêfi¯ófl, m\T>∑Tã+≥¢Hê&çdü÷Ô yê{Ï yÓ+Á≥Tø£ •X¯óe⁄\ yÓTT\ |üÁ‹ø£ Á|ür bÕsƒ¡≈£î&ÉT eTs√ |ü~ eT+~ì #·+<ë<ës¡T\‘ê&ÉT≈£î ø£fÒºyês¡T á ø√e≈£î #Ó+~q eTTdæ¢+ eT‘·düTÔ˝Ò. ‘Ó\+ s¡÷|ü+˝À bÕsƒ¡≈£î\T>± e÷πsÃ+<äT≈£î Á|üj·T‹ï+#ê*.>±D≤ õ˝≤¢\˝À ãj·T≥ ø£eTà]yês¡T>± |æ\eã&˚ dæø°¢>∑sY C≤‹dæ≈£îÿ eT‘·+˝À $XÊ«dü+>∑\yês¡T. á dü+#ês¡ dæ≈£îÿ\ C≤‘·T\ yê]¸ø£ #·+<ë (s¡÷.150) s¡÷|ü+˝À <äø£ÿHé˝≤´+&éqT MT≈£îÁ>±e÷\, |ü≥ºD≤\ ãj·T≥ >∑T&Üsê\T y˚düTø=ì ø£eTà] #˚düTÔ+ ‘Ó*dæq yê]øÏ ãVüQeT‹>± Çe«e#·TÃ.{≤s¡T. >∑èVü≤ìsêàD+˝À yê&˚ bÕs¡\qT, >∑&ɶbÕs¡\qT, >=&ɶfi¯flqT‘·j·÷s¡T #˚j·T&É+, q÷HÓ&Éu≤“ πs≈£î\‘√ edüTÔe⁄\T ‘·j·÷s¡T ñ<√´>∑dü+|òü÷\ yês¡T ‘·eT düuÛÑT´\ ø√dü+ @ø£yÓTT‘·Ô+>±#˚ùd |üqT\T #˚düTÔ+{≤s¡T. e÷dæq >∑&ɶ+‘√, eTT]øÏ ‘·\‘√ $+‘· ì]›wüº dü+K´˝À yê]¸ø£ #·+<ë\qT #Ó*¢+#·e#·TÃ.>±, y˚fi≤fl&˚ Hê&Ü\T+&˚ ô|’C≤e÷\‘√ ø£qã&ÜÔs¡T. Ád”Ô\T ≈£L&ÜÁX¯$TkÕÔs¡T. Ms¡T <ë<ë|ü⁄>± dæ≈£îÿ˝À¢ <ä[‘·T\T. M]øÏ >∑Ts¡T<ë«sê #+· <ë\qT <øä ÿ£ H˝é ≤´+&é ù|]≥ &.ç &.ç ˝<Ò ë #≈Ó î£ ÿ, jT· +.z.˝À ñ∫‘· uÛÀ»q+ ô|&ÜÔs¡T, ø±ì dæ≈£îÿ\ Ç+&É¢˝À¢øÏ yê]ì s¡÷|ü+˝À |ü+|æ+#·e#·TÃ.sêìe«s¡T. e÷ ∫sT¡ Hêe÷: ô|’q ù|s=ÿqï nìï dü+#ês¡ C≤‘·T˝À¢ì u≤\u≤*ø£˝À¢Äs¡TXÊ‘·+ e÷Á‘·y˚T bÕsƒ¡XÊ\\≈£î yÓfi¯óÔqï≥Tº ìy˚~ø£\T #Ó|ü⁄Œ DECCAN LAND‘·THêïsTT. á |æ\¢\+‘ê ‘·eT ÄyêkÕ\<ä>∑Zs¡ ‘·*¢<ä+Á&ÉT\≈£îdüVü‰j·T+ #˚dü÷ÔH√ Ä&ÉT‘·÷H√ ø£q|ü&ÉT‘·T+{≤s¡T. á C≤‘·T\ \"CHANDRAM\" 490, St.No. 11,eTVæ≤fi¯\ |ü]dæú‹ eTØ <ës¡TD+>± ñ+~. ‘Ó\¢yês¡ø£ eTT+<˚ Himayatnagar, Hyderabad - 500 029.ˇø£ Á|ü<˚XÊìï yÓ‘·Tø=ÿì ø±\ø£è‘ê´\T rs¡TÃø√yê\dæ ñ+≥T+~.∫]–q Ns¡\‘√ ‘ê‘êÿ*ø£+>± y˚düT≈£îqï u≤‘Ys¡÷+\˝À¢ Mfi¯ófl Mobile: 9030626288kÕïHê\T #˚düTÔ+fÒ #·T≥Tº|üø£ÿ\ Äø£‘êsTT\T ‘·#êÃ&ÉT‘·÷ ø£q|ü&ÜÔs¡T. ø£MTwüHé\T n<Ûä´j·Tq+ #˚dæ Mfi¯fl |ü]dæú‹ô|’ ìy˚~ø£\T yêfi¯ófl #ê˝≤ <ä÷s¡+>± ñ+≥THêïs¡T. ÄVü‰s¡uÛÑÁ<ä‘· #·≥º+düeT]Œ+∫, ‘·>∑T |ü<∏äø±\T ‘·j·÷s¡T #˚j·T&ÜìøÏ dü÷#·q*∫Ãq|üŒ e∫Ã+~ >±ì, m|ü &É÷ dü+#ê]+#˚ M]øÏ ‹+&ç–+»\T m{≤¢{Ïø°, n$ neT\T H√#·Tø√e&É+˝Ò<äT. Vü≤≈£îÿ\T $düÔè‘·yÓTÆ neT\T n+<äTu≤≥T˝ÀøÏ ekÕÔjÓ÷ #·≥º+˝À düŒwüº˝Ò<äT. Ç<˚ |ü]dæú‹ nìï˝ÀøÏ edüTÔqï ø=‘·Ô Vü≤≈£îÿ\H˚ dü+|òüT{Ï‘·+>±, Hê>∑]ø£+>± ñqï dü+πøåeT |ü<∏äø±\ $wüj·T+ neT\T˝À ñ+~. ø=‘·Ô sêÁcÕº\Tdüe÷»+˝Àì bÂs¡T\T nqTuÛÑ$+#˚ |ü]dæú‹ ˝Ò<äT. á dü+#ês¡ @s¡Œ&ɶ á ‘·s¡TD+˝À ø=‘·Ô Á|üuÛÑT‘ê«\T ª|ü⁄qsY ìsêàD+µ,C≤‘·T\ dü+>∑‹ y˚πs #Óù|Œ nedüs¡+ ˝Ò<äT. πswüHéø±s¡T¶>±ì, ªãVüQ»qT\ n_Ûeè~∆µ >∑T]+∫ Ä˝À∫kÕÔeTì Vü‰MT\T >∑T|æŒÄ<ÛësY ø±s¡T¶>±ì, Äs√>±´ìøÏ dü+ã+~Û+∫q dü+s¡ø£åD≈£î >±ì, düTÔqï H˚|ü<∏ä´+˝À á dü+#ês¡ bÂs¡T\ >∑T]+∫ Ä˝À∫kÕÔs¡ì Ä•<ë›e÷? `j·Tdt. JeHé≈£îe÷sY, e÷qeVü≤≈£îÿ\ ø±s¡´ø£s¡Ô 14 <ä p˝…’ `2014

ùd<ä´+‘Ó\+>±D˝À e´ekÕj·Ts¡+>∑+($‘·ÔHê\T, ms¡Te⁄\T, |ü⁄s¡T>∑T eT+<äT\T)ª#·s¡Ãµ˝À Á|üdü+–düTÔqï mdt.eT˝≤¢¬s&ç¶. ∫Á‘·+˝À &Üø£ºsY õ.$. sêe÷+»H˚j·TT\T, |üX¯´|ü<äà, &Üø£ºsY m˝Ÿ.»\|ü‹ sêe⁄ ‘·~‘·s¡T\T ‘\Ó +>±D ]k˛sY‡ ôd+≥sY Ä<Ûä«s¡´+˝À pHé 14q ‘Ó\+ Ä˝À∫+#ê*‡ ñ+~. @ Hê>∑]ø£‘·¬ø’Hê kÕ>∑T˙s¡T, ‘ê>∑T˙s¡T, ñ bÕ~Û, $<ä´ ø°\ø£+. eTq~ eT÷d” Hê>∑]ø£‘·. n+<äTπø ˙s¡T, ñ>±D˝À e´ekÕj·T s¡+>∑+ ($‘·ÔHê\T, ms¡Te⁄\T, |ü⁄s¡T>∑T eT+<äT bÕ~Û, $<ä´ nH˚ eT÷&ÉT n+XÊ\q÷ ‘Ó\+>±D Á|üC≤˙ø±ìøÏ\T)ô|’ ª#·s¡Ãµ »]–+~. á ø±s¡´Áø£e÷ìøÏ e´ekÕj·T j·T÷ì n+<äTu≤≥T˝ÀøÏ rdüT≈£îsêyê*. ‘Ó\+>±DqT $‘·ÔH√‘·Œ‹Ô sêÁwüº+e]‡{° ]õÁcÕºsY (]f…ÆsY¶) &Üø£ºsY m˝Ÿ.»\|ü‹ sêe⁄ n<Ûä´ø£å‘· eVæ≤+ >± e÷s¡TkÕÔqì d”m+ nHêïs¡T. ìC≤ìøÏ Çø£ÿ&É ñ‘·Œ‹Ô #˚dæq#ês¡T. mdt.eT˝≤¢¬s&ç¶ (ñbÕ<Ûä´≈£åî\T, Ä˝Ÿ Ç+&çj·÷ øÏkÕHé düuÛÑ), yê{Ïì <˚X¯+˝À mø£ÿ&Ó’Hê |ü+&ç+#·e#·TÃ. Çø£ÿ&É >∑eTì+#ê*‡q|üX¯´|ü<äà (n<Ûä´≈£åîsê\T, @|” ¬s’‘·T dü+|òüT+), &Üø£ºsY õ.$. sêe÷+ n+X¯+ @$T≥+fÒ, $‘·ÔH√‘·Œ‹Ô sêÁcÕºìπø $‘·Ôq #·≥º+ ˝Ò<äT.»H˚j·TT\T (&Ó’¬sø£ºsY, ôd+≥sY |òüsY düôdºsTTqãT˝Ÿ nÁ–ø£\ÃsY, ‘·&Éø£ Ç|ü⁄Œ&ÉT eTq+ $‘·ÔHê\qT m>∑TeT‹ #˚ùd kÕúsTTøÏ #˚s¡T≈£îHêï+.sê»j·T´ (¬s’‘·Tdü+|òüT+ Hêj·T≈£î\T, es¡+>∑˝Ÿ), &ç. nXÀø˘ ≈£îe÷sY <˚X¯+˝À $ìjÓ÷–+#˚ yê{Ï˝À 50 XÊ‘·+ eTq sêÁwüº+˝ÀH˚ ñ(&ç|üP´{° &Ó’¬sø£ºsY (]f…ÆsY¶), e´ekÕj·T XÊK), dæ.$<ë´kÕ>∑sY (e÷J ‘·Œ‹Ô ne⁄‘·THêïsTT. n<˚ düeTj·T+˝À k˛j·÷;Hé $‘·ÔHê\ ø√dü+&Ó’¬sø£ºsY, yÓ’dt #Ó’s¡àHé, y˚TH˚õ+>¥ &Ó’¬sø£ºsY, dü]º|òæπøwüHé Ä|òt @C…˙‡, ¬s’‘·T\T ≈£L´ ø£&ÉT‘·THêïs¡T. Ç+<äT≈£î Á|ü<Ûëq ø±s¡D+ sêÁwüºd”&é &Óe\|tyÓT+{Ÿ ø±s√ŒπswüHé) ‘·~‘·s¡T\T ø±s¡´Áø£eT+˝À bÕ˝§Z Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ eTT+<äT #·÷|ü⁄ ˝Òø£b˛e&Éy˚T. eTs√yÓ’|ü⁄q $‘·ÔHê\THêïs¡T. á #·sêà ø±s¡´Áø£eT+˝À eø£Ô\T yÓ*ãT∫Ãq n_ÛÁbÕj·÷ m+‘· düeTè~∆>± ñqï|üŒ{Ïø°, $‘·Ôq ø=s¡‘· @s¡Œ&ÉuÀ‘√+~ nì\qT |ü]o*ùdÔ... $‘·Ôq ø£+ô|˙\T eTT+<äT qT+#˚ MT&çj·÷˝À Á|ü#ês¡+ #˚düTÔHêï sTT. $‘·ÔHê\qT ≈£L&Ü ì‘ê´edüs¡ #·≥º+ |ü]~Û˝ÀøÏ ‘Ó#êÃs¡T. #·sêÃø±s¡´Áø£eT+˝À eø£Ô\T e´ø£Ô+ #˚dæq n_ÛÁbÕj·÷\T yê]e÷≥˝À¢H˚.... ˇø£ yÓ’|ü⁄q $‘·ÔHê\ <Ûäs¡ ô|s¡T>∑T‘√+~. eTs√ yÓ’|ü⁄q HêD´‘· ˝Òì $‘·ÔHê\ e\¢ \ø£å˝≤~ mø£sê˝À¢ ø±‘·, |üP‘· ñ+&É&É+ ˝Ò<äT.&Üø£ºsY m˝Ÿ.»\|ü‹sêe⁄ 2000 dü+e‘·‡s¡+˝À yÓ÷HéXÊ+{À n&ÉT>∑Tô|{Ϻq|ü⁄Œ&ÉT ¬s’‘·T dü+|òü÷\T e´‹πsøÏ+#êsTT. n|üŒ{À¢ ¬s’‘·T Hêj·T≈£î\ô|’ ÁøÏ$Tq˝Ÿ $‘·Ôq+ qT+∫ |ü+≥ ùdø£s¡D es¡≈£î ˇø£|ü⁄Œ&ÉT kı+‘· eq πødüT\T ≈£L&Ü ô|{≤ºs¡T. Ç‘·s¡ <˚XÊ\≈£î #Ó+~q ãVüQfi¯C≤‹s¡T\T ñ+&˚$. ˇø£|ü⁄Œ&ÉT $‘·Ôq+ nH˚~ ndü\T düeTdü´H˚ ø±<äT. dü+düú\T Çø£ÿ&çø=∫à ˝≤uÛ≤\T eT÷≥>∑≥Tº≈£î+≥THêïsTT. yê{ÏìÇ|ü⁄Œ&É<˚ Á|ü<Ûëq düeTdü´>± e÷]+~. Ks¡TÑ√ ≈£L&ÉT≈£îqï |üø£ÿqu…{≤º*. eTq sêÁwüº+˝À 27 |ü]XÀ<Ûäq πø+Á<ë\T ñHêïsTT.düeTdü´>± ñ+~. yê{ÏøÏ+<ä 5 y˚\ mø£sê\ uÛÑ÷$T ñ+~. nø£ÿ&É $‘·ÔH√‘·Œ‹Ô #˚j·Te#·TÃ. eT] Á|üuÛÑT‘·«+ #˚dæ+<˚$T{Ï? n$ eT÷‘·|ü&˚˝≤ #˚mdt. eT˝≤¢¬s&ç¶ 15 n+‘ê ø√s¡T≈£îqï≥T¢>± ‘Ó\+>±D @s¡Œ&ç+~. Çø£ eTqeqs¡T\qT dü~«ìjÓ÷>∑+ #˚düTø√e&É+ m˝≤ nH˚ n+X¯+ô|’ p˝…’- 2014

ùd<ä´+dæ+~. ø£˙dü+ s¡÷.100 ø√≥T¢ πø{≤sTT+#˚ |ü]dæú‹ ˝Ò<äT. 19 dü_‡&û\T #·÷ùdÔ, s¡÷.400 ø√≥T¢ Á|üuÛÑT‘·«+ Ç∫Ã+~.68˝À Vü≤]‘·$|ü¢e+ e∫Ã+~. <˚X¯+ dü«j·T+düeTè~∆ #Ó+~+~. me]øÏ Ç#êÃs¡T? eT<Ûä´es¡TÔ˝Ò ø=fÒºdüTÔHêïs¡T. ñc˛íÁ>∑‘·˝ÀÄ ‘·s¡Tyê‘· 2007 qT+∫ ‹s√>∑eTq+ yÓTT<ä˝…’+~. $‘·ÔHê\T e÷s¡TŒ\‘√ $|ü]D|ü≤e÷\T #√≥T #˚düT≈£î+≥THêïsTT.~>∑TeT‹ #˚düT≈£îH˚ <äTdæú‹øÏ ~>∑C≤sê+. q÷HÓ–+»\T, |ü‹Ô, døü ±\+˝À esê¸\T |&ü øÉ b£ ˛‘,˚ ‘≈· î£ ÿe e´e~˝Û À, ‘≈· î£ ÿe ˙{‘Ï √wüß>∑sY m>∑TeT‹ #˚XÊ+. bÕe÷sTT˝ŸqT dæ+>∑|üPsY, eT˝Òwæj·÷ ø√‘·≈£î e#˚à Á|ü‘ê´ e÷ïj·÷\qT Á|üuÛÑT‘·«+ nH˚«wæ+#ê*.qT+∫ ~>∑TeT‹ #˚düTø√e&É+ yÓTT<ä\Tô|≥º>±H˚ y˚s¡TX¯q>∑ $d”Ôs¡í+ n~ ù|s¡Tπø ø±+{Ï+C…Hé‡ |ü<∏äø£+. <ëìøÏ+<ä ˇø£ÿ –+C≤‘·–Z+~. Ç|ü⁄Œ&ÉT e+≥q÷HÓ ~>∑TeT‹ #˚düT≈£î+≥THêï+. Çe«˝Ò<äT. ÇÁøÏXÊ{Ÿ 3 y˚\ mø£ sê˝À¢ ñ+~. ¬s’‘·T\qT e÷Á‘·+q÷HÓ–+»\T |ü+&ç+#·Tø√˝Ò+. ‘Ó\+>±D˝À 1.65 ø√≥¢ mø£sê\ ˝À|ü*øÏ sê˙j·Ts¡T. |ü]XÀ<Ûäq\T #˚düTÔHêïs¡T. yê{Ï |òü*‘ê\qTkÕ>∑T uÛÑ÷$T ñ+~. n+<äT˝À 57 \ø£å\ mø£sê\ <ëø± ;&ÉT>± ÄÁ|òæø±, nyÓT]ø±\≈£î |ü+|ædüTÔHêïs¡T.e÷]+~. e´j·TkÕj·T uÛÑ÷eTT\qT e´ekÕj˚T ‘·s¡ nedüsê\ø√dü+ ñ|üjÓ÷–düTÔHêïs¡T. |ü‹Ô $‘·ÔHê\ $wüj·÷ìøÏ eùdÔ, ;{° »s¡T>∑T‘·THêïsTT. ≈£L© #˚düT≈£îH˚ yê]øÏ mø£s¡+ uÛÑ÷$T Ç∫Ã,‘·|üŒ eTπs s¡ø£+ n+<äTu≤≥T˝À ˝Ò≈£î+&Ü b˛‘√+~. nìï Á|ü‹≈£L\‘·\T n˝≤π> ñ+∫‘˚, Ks¡Tà uÛÑ]+#·˝Òø£ ∫qï ¬s’‘·T\T Ä‘·àVü≤‘·´ #˚düT≈£î+≥THêïs¡T. ìC≤ìøÏ e´ekÕj·T s¡+>±ìøÏ u≤<Ûä´‘· eVæ≤+#ê*‡+~ sêÁwüºy˚T. sêC≤´+>∑+ Á|üø±s¡+ n~ sêÁwüº C≤_‘ê˝Àì n+X¯y˚T. 2004 &Üø£ºsY õ.$. sêe÷+»H˚j·TT\T˝À πø+Á<ä Á|üuÛÑT‘·«+ $‘·Ôq #·≥º+ #˚ùd Á|üj·T‘·ï+ yÓTT<ä˝…{Ϻq|üŒ{Ïø°, n~+ø± ô|+&ç+>¥˝ÀH˚ ñ+~. sêÁwüº+˝À ≈£L&Ü _\T¢ e´ekÕjT· + nq>±H˚ >T∑ sT¡ Ôø=#˚Ã$ Ä‘·àV≤ü ‘´· \T. yê{Ï ìyês¡s¡÷bı+~+∫Hê, n~+ø± ô|+&ç+>¥˝ÀH˚ ñ+~. ø±s¡D+ ãVüQfi¯ D≈£î eTq |ü]dæú‘·T\≈£î ‘·>∑Z≥Tº>± Ä˝À∫+#ê*. ø=ìï |ü+≥˝À¢C≤‹ dü+düú\ ≈£îÁ≥. Á|ü‹ bÕغøÏ ¬s’‘·T dü+|òüT+ ñHêï, ny˚M $‘·ÔH√‘·Œ‹Ô ¬s’‘·T\≈£î kÕ<Ûä´|ü&ÉT‘·T+~. ø£+ô|˙\˙ï $‘·ÔHê\qTø£\dæ |üì #˚j·T&É+ ˝Ò<äT. eTq $‘·Ôq+`eTq Vü≤≈£îÿ øÏ+<ä eT∞fl yê&ÉTø√˝Òì $<Ûä+>± #˚düTÔHêïsTT. ¬s’‘·T\T $‘·ÔH√‘·Œ‹Ô$‘·Ôq+ô|’ |üP]Ô j·÷»e÷q´+ kÕ~Û+#·Tø√yê*. eTs√yÓ’|ü⁄ #˚düTø√>∑\ C§qï, ø£+~ ˝≤+{Ï$ ndü\T e÷¬sÿ{À¢ ô|<ä›>± <=s¡Á|üuÛÑT‘·« n~Ûø±s¡T\ rs¡T #·÷düTÔ+fÒ, yê]˝À Ç+ø± u≤ìdü‘·‘·«+ ø£&É+ ˝Ò<äT. $‘·ÔH√‘·Œ‹Ô #˚düTø√˝Òq≥Te+{Ï eTø£ÿC§qï, |ü‹Ôb˛˝Ò<˚yÓ÷qì|æk˛Ô+~. yÓ÷HéXÊ+{À n~Ûø±s¡T\T edüTÔ+fÒ ¬s&é ˝≤+{Ï |ü+≥\ $‘·ÔHê\T e÷Á‘·+ mø£ÿ&É #·÷dæHê <=s¡T≈£î‘·Tø±¬sŒ{Ÿ y˚düTÔHêïs¡T. HêïsTT. Ä~˝≤u≤<˝é À kÕ>T∑ j÷Ó >´∑ yTÓ qÆ u÷ÑÛ $T˝À 70% u÷ÑÛ $T˝À |‹ü Ô |+ü &dç Tü HÔ êïsT¡ . ìC≤ìøÏ á $<+äÛ >± |‹ü Ô |+ü &dç Tü qÔ ï u÷ÑÛ $T˝À $‘·Ôqs¡+>∑+ qT+∫ ãVüQfi¯C≤‹ dü+düú\qT ãj·T≥≈£î dü>∑+ e÷Á‘·y˚T <ëìøÏ nqT≈£L\yÓTÆ+~. n+fÒ dü>∑+ ~>∑Tã&ç|+ü bÕ*. jT· ÷ìe]‡{˝° Ò $‘HÔ· √‘Œ· ‹Ô #j˚ ÷· *. $‘qÔ· #≥· +º ‘y˚ ê*. nø£ÿ&˚ ‘·–Zb˛‘·Tqï~. Bì qT+∫ m+<äT≈£î e÷s¡&É+ ˝Ò<äT?¬s’‘·T\T $‘·ÔHê\T ‘·j·÷s¡T #˚dæ, neTTà≈£îH˚ ùd«#·Ã¤ ø£*– ñ+&Ü*. ;{°ô|’ ù|f…+{Ÿ ˝Ò≈£îHêï, sêj·T©ºì e÷Á‘·+ yÓ÷HéXÊ+{À <˚oj·T $‘·ÔHê\ qT+∫ ôV’≤Á;&é‡≈£î eTfi≤fls¡T. ôV’≤Á;&é‡≈£î ˙edü÷\T #˚k˛Ô+~. $<˚XÊ˝À¢ e] ˇø£ ôV≤ø±ºs¡T≈£î 8 ≥qTï\T fi¯ófl m≈£îÿe>± ø±yê*. kÕs¡e+‘·yÓTÆq uÛÑ÷$T ø±yê*. n$ ˝Ò≈£î≈£L&Ü |ü+&çdüTÔHêïs¡T. eTq e<ä› n~ 2 ≥qTï\≈£î $T+#·&É+ ˝Ò Hêï |ü‹Ô y˚düTÔHêïs¡T. Á|üuÛÑT‘·«+ Çø£ÿ&É |ü+≥\T e÷πsÃ+<äT≈£î<äT. <ëìøÏ ø°\ø£+ $‘·Ôq+. nø£ÿ&˚ >=+‘·T H=πøÿùdÔ, ñ‘·Œ‹Ô m˝≤ dæ<ä∆+>± ñ+<ë? $‘·Ôq#·≥º+‘√ düeTdü´ |ü]cÕÿs¡+ ø±<äT. $‘·ÔHêô|s¡T>∑T‘·T+~? _Ûeè~∆ dü+düú 10 XÊ‘·+ ≈£L&Ü n+~+#˚+<äT≈£î dæ<ä∆+>± ˝Ò<äT. |ü‹Ô, eTø£ÿC§qï\˝À ˇø£ÿ XÊ‘·+ ≈£L&Ü j·T÷ìe]‡{° qT+∫ dü_‡&û\T #·÷ùdÔ, s¡÷.400 ø√≥T¢ Á|üuÛÑT‘·«+ Ç∫Ã+~. me]øÏ sê˝Ò<äT. n˙ï ãj·T{Ï qT+∫ e∫Ãqy˚. |ü]XÀ<Ûäq\T »s¡T>∑T‘·THêïÇ#êÃs¡T ? eT<Ûä´es¡TÔ˝Ò ø=fÒºdüTÔHêïs¡T. ñc˛íÁ>∑‘·˝À e÷s¡TŒ\‘√ sTT. @yÓTÆ+~? |òü*‘ê\T e÷Á‘·+ sêe&É+ ˝Ò<äT. ø£+~ ~>∑TeT‹$|ü]D|ü≤e÷\T #√≥T #˚düT≈£î+≥THêïsTT. düø±\+˝À esê¸\T #˚düTø√yê*‡q |ü]dæú‹ @s¡Œ&ç+~. ÇÁøÏXÊ{Ÿ Çø£ÿ&˚ ñ+~. Á|üjÓ÷|ü&Éø£b˛‘˚, ‘·≈£îÿe e´e~Û˝À, ‘·≈£îÿe ˙{Ï‘√ ø√‘·≈£î e#˚à Á|ü‘ê´ »q+ e÷Á‘·+ <äø£ÿ&É+ ˝Ò<äT.e÷ïj·÷\qT Á|üuÛÑT‘·«+ nH˚«wæ+#ê*. n~ ù|s¡Tπø ø±+{Ï+C…Hé‡|ü<∏äø£+. <ëìøÏ+<ä ˇø£ÿ –+C≤ Çe«˝Ò<äT. ÇÁøÏXÊ{Ÿ 3 y˚\ mø£ ø£+ô|˙\≈£î ø=ìï |ü+≥\ô|’ e÷Á‘·y˚T ÄdüøÏÔ ñ+~. yê{ÏH˚sê˝À¢ ñ+~. ¬s’‘·T\qT e÷Á‘·+ ˝À|ü*øÏ sê˙j·Ts¡T. |ü]XÀ<Ûäq neTTà‘·THêïs¡T. |ü‹Ô, eTø£ÿC§qï |ü+≥\≈£î ˙fi¯ófl u≤>± nedüs¡+.\T #˚düTÔHêïs¡T. yê{Ï |òü*‘ê\qT ÄÁ|òæø±, nyÓT]ø±\≈£î |ü+|ædüTÔ eTq |ü]dæú‘·T\≈£î ‘·>∑Z≥Tº>± ˙fi¯ófl ‘·≈£îÿe nedüs¡+ nj˚T´ yê{ÏìHêïs¡T. $‘·Ôq+ô|’ ¬s’‘·T≈£î Vü≤≈£îÿ ñ+fÒH˚ e´ekÕj·÷_Ûeè~∆ M\e⁄ |ü+&ç+#ê*. uÛÑ÷$T˝À ùd+Á~j·T|ü<ësêúìï ô|+#ê*. |ü+≥\‘·T+~. yêdüÔyêìøÏ kÕ>∑T˝À $‘·Ôq e´j·T+ 1 XÊ‘·+ ñ+&Ü*. düs¡[ e÷sê*. eT+&É˝≤\ yêØ>± Á|üD≤[ø£\T y˚XÊs¡T. yê{Ïìn~|ü⁄Œ&ÉT 10 XÊ‘êìøÏ ô|]–+~. Ç˝≤+{Ïyê{Ï e˝Ò¢ Ä‘·àVü≤‘·´\T neT\T #˚j·T&É+ ˝Ò<äT.16 p˝…’ `2014

ùd<ä´+ ¬s’‘·T\≈£î s¡TD≤\T n+<ä&É+ ˝Ò<äT. 2004, 2009\˝À s¬ ‘’ T· \T ≈L£ &Ü Ä<ë\ qT+∫ e´j÷· \≈î£ n\yê≥T |&ü TÉ ‘T·mìïø£\T »]– ø=‘·Ô Á|üuÛÑT‘ê«\T @s¡Œ&çq|ü⁄Œ&ÉT, s¡TD≤\T \_Û+#·ø£ Hêïs¡T. |ü<∏äø±\T, Ä˝À#·q\T ñHêïsTT. ø±sê´#·s¡D ñ+&É&É+Ä‘·àVü≤‘·´\T ô|]>±sTT. ÄX¯Ãs¡´+ @$T≥+fÒ, ôV’≤<äsêu≤<é≈£î ˝<Ò Tä . ≈î£ \e´ed,úü sê»øj° T· +...‘~· ‘s· ê\ Á|uü ≤Û e+ ñ+{À+~.n‘´· ~øÛ +£ >± |+ü ≥sT¡ D≤\T \_dÛ Tü HÔ êïsTT. sT¡ De÷|˝”ò À nqTã+<äÛ ¬s’‘·T $‘·Ôq düVü≤ø±s¡ dü+|òü÷\T @s¡Œ&Ü*. ÁbÕôddæ+>¥ bÕ¢+{Ÿ,s¡+>±\qT #˚s¡Ãe<äT›. Ä Á|üuÛ≤e+ ã&Ó®{Ÿô|’ |ü&ÉT‘·T+~. ã&Ó®{Ÿ˝À >√<ë+ @sêŒ≥T #˚j·÷*. dü]º|òæπøwüHé ø£*Œ+#ê*. uÛÑ÷kÕs¡e´ekÕj·Ts¡+>±ìøÏ s¡÷.3,500 πø{≤sTTùdÔ n+<äT˝À 60 XÊ‘·+ |üØø£å Ä<Ûës¡+>± ms¡Te⁄\T yê&Ü*. |òü*‘ê\T $X¯«dü˙j·T+>±J‘u· ‘ÑÛ ê´\øπ b˛‘√+~. ‘\Ó +>±D˝À e´ekÕjT· + u≤>T∑ |&ü Ü\+f,Ò ñ+&Ü*.eTT\ø£q÷s¡T kıôd’{° ‘·s¡Vü‰$ n_Ûeè~∆ #Ó+<ë*. ã&Ó®{Ÿ˝Àe´ekÕj·÷ìøÏ 10 XÊ‘·+ ì<ÛäT\T πø{≤sTT+#ê*. >√bÕ\$TÁ‘· •øDå£ Ç∫Ãq≥T>¢ ±H˚ $‘HÔ· √‘Œ· ‹˝Ô À ≈L£ &Ü Ä $<yäÛ TÓ qÆ •ø£åD n+~+#ê*. eT¬sø£ÿ&Ü ˝Òq+‘·>± |ü⁄s¡T>∑TeT+<äT\T, yê{Ïì»\|ü‹sêe⁄: ‘·j·÷s¡T #˚ùd ø£+|ü˙\T eTqe<ä› ñHêïsTT. á ø£+ô|˙\T düT e÷s¡T 300 <ëø± ñHêïsTT. ˇπø bòÕs¡÷à˝≤ ñ|üjÓ÷–+#˚ ¬s+&ÉT e´ekÕjT· Á|Dü ≤[ø£ s÷¡ bı+~+#ê*. $‘qÔ· + ø\° ø+£ ø±yê*. eT+<äT\ <Ûäs¡˝À¢ m+‘√ ‘˚&Ü ñ+≥T+~. ms¡Te⁄\T <ë<ë|ü⁄Áô|’y˚≥T s¡+>∑+ô|’ ìj·T+Á‘·D ñ+&Ü*. n~Ûø±s¡T\ $~Û ìs¡« ˇπø <Ûäs¡≈£î \_ÛdüTÔHêïsTT. |ü⁄s¡T>∑TeT+<äT\T e÷Á‘·+ n˝≤ \_Û+Vü≤D˝À sê»ø°j·T CÀø£´+ ñ+&É≈£L&É<äT. n~Ûø±s¡j·T+Á‘ê+>±ìï #·&É+ ˝Ò<äT. B+‘√ ¬s’‘·T\T qwüºb˛‘·THêïs¡T. ˝≤´uŸ\˝À eT÷\u≤<Ûä´‘êj·TT‘·+ #˚j·÷*. j·T÷ìe]‡{°˝À $$<Ûä $uÛ≤>±\ eT<Ûä´ |ü<ësêúìπø |üØø£å\T #˚düTÔHêïs¡T. Ä eT+<äT˝À ñ+&˚ Ç‘·s¡ |ü<ëdüeTq«j·T+ ñ+&É&É+ ˝Ò<äT. sêú\ô|’ |üØø£å\T ìs¡«Væ≤+#·&É+ ˝Ò<äT. ˇø£ eT+<äT m≈£îÿe ø±\+ ì\« ñ+&˚+<äT≈£î ˇø£ s¡ø£+ |ü<ësêúìï ø£\T|ü⁄‘ês¡T. Ä˝≤ <ëìøÏ ¬s’‘·T\T ≈£L&Ü Ä<ë\ qT+∫ e´j·÷\≈£î n\yê≥T |ü&ÉT‘·T $$<Ûä \ø£åD≤\qT ÄbÕ~+#˚+<äT≈£î $$<Ûä |ü<ësêú\qT CÀ&çkÕÔs¡T.Hêïs¡T. |ü<∏äø±\T, Ä˝À#·q\T ñHêïsTT. ø±sê´#·s¡D ñ+&É&É+ yê{Ïì kÕ˝…«Hé‡ nì n+{≤s¡T. ‘·eT kÕ˝…«Hé‡ eT+∫eì, n+<äTπø˝Ò<äT. ≈£î\e´edüú, sê»ø°j·T+...‘·~‘·sê\ Á|üuÛ≤e+ ñ+{À+~. <Ûäs¡ m≈£îÿeì ø=ìï ø£+ô|˙\T n+≥T+{≤sTT. n+<äTπø yê{Ïô|’¬s’‘·T $‘·Ôq düVü≤ø±s¡ dü+|òü÷\T @s¡Œ&Ü*. ÁbÕôddæ+>¥ bÕ¢+{Ÿ, ≈£L&Ü |üØø£å ìs¡«Væ≤+#ê*. ªãjÓ÷µ ù|]≥ ø£©Ô eT+<äT\T $Áø£>√<ë+ @sêŒ≥T #˚j·÷*. dü]º|òæπøwüHé ø£*Œ+#ê*. uÛÑ÷kÕs¡ |üØø£å sTT+#·&É+ n~Ûø£yÓTÆb˛sTT+~. &û\s¡¢ <√|æ&û ô|]–b˛sTT+~.Ä<Ûës¡+>± ms¡Te⁄\T yê&Ü*. |òü*‘ê\T $X¯«dü˙j·T+>± ñ+&Ü*. yê{Ïô|’ ì|òü÷ $uÛ≤>∑+, HêD´‘ê $uÛ≤>∑+ ‘·>∑T #·s¡´\T rdüTø√yêsê»ø°j·T CÀø£´+ ñ+&É≈£L&É<äT. ø±«*{° ø£+Á{À˝Ÿ ñ+&Ü*. *. ãjÓ÷ô|dæºôd’&é‡ n+≥÷ $Áø£sTTdüTÔHêïs¡T. Ä &Éu≤“˝À @ eTT+≥T+<√ me]ø° ‘Ó*j·T<äT. ãjÓ÷ ô|ò]º˝…’»sY‡ ≈£L&Ü n+‘˚.$<ë´kÕ>∑sY: yê{Ï˝À¢ yÓTTø£ÿ\ Vü‰s√àq¢qT Áù|πs|æ+#˚ ñÁ‘˚Œs¡ø±\T ñ+{≤j·Tì ø=+<äs¡T uÛ≤$düTÔHêïs¡T. B+‘√ yÓTTø£ÿ\ Äs√>∑´+ u≤>± ñqï≥T¢ dü+ã+~Û‘· $uÛ≤>±\ìï+{Ï˙ ˇø£ÿ >=&ÉT>∑T øÏ+<ä≈£î ‘˚yê*. ø£ì|ædüTÔ+~. ‘ê‘êÿ*ø£ e÷s¡TŒ\T ø£ì|ædüTÔ+{≤sTT. Ä |òü*‘ê\T$‘·Ôq ø£+ô|˙\ qT+∫ ˝≤;sTT+>¥ q&ÉTk˛Ô+~. ∫e] <ëø± ñ+{≤j·Tqï >±´s¡+{° e÷Á‘·+ ˝Ò<äT. Ç˝≤+{Ï yê {ìÏ |Pü ]>Ô ± nqTeT‹+∫q ‘s· T¡ yê‘˚ e÷s¬ ÿ{Àø¢ Ï nqTeT‹+#ê*.ÁãVü‰àJsêe⁄: nXÀø˘≈î£ e÷s:Y <säÛ ¡ ìsjí¡ T· + ø\° ø+£ . eTT+<Tä >±H˚ <säÛ \¡ T ìssí¡ TTùd,Ô n+<]ä ø°eT+∫~. n~øÛ ±sT¡ \T, HêjT· ≈î£ \T s¬ ‘’ T· \ øc£ Õ\º qT >T∑ sT¡ ≈Ô î£ ‘#Ó T· Ã≈î£ +fÒ á düeTdü´˝Ò ñ+&Ée⁄. ùd+Á~j·T ms¡Te⁄\ yê&Éø£+ ‘·–Zb˛‘·Tqï~.#·+Á<ë¬s&ç¶: Á|ür Á>±eT+˝À »qTeTT |ü+&ç+#·Tø√yê*. 2006 qT+∫ $TÁX¯eT ms¡Te⁄\T e#êÃsTT. M{Ï‘√ ¬s’‘·T\≈£î qwüº+ ø£\T>∑T‘√+~. <ëìô|’ d”&é $˝ÒCŸ d”ÿyéT düeTs¡ú+>± neT\T #˚j·÷*. <Ûäs¡ s¡÷.1020 nì ñ+fÒ <ëìì s¡÷.450\πø &û\sY≈£î ÇkÕÔs¡T. $TÁX¯eT ms¡Te⁄ ù|]≥ eT{Ϻ neTTà‘·THêïs¡qï Äs√|üD\T ñdüTπs+<äsY ¬s&ç¶: HêïsTT. $TÁX¯eT ms¡Te⁄\ô|’ n~Ûø±s¡T\≈£î |òæsê´<äT #˚j·÷*. M{Ïì ‘·j·÷s¡T #˚ùd ø£+ô|˙˝À¢ n‘·´~Ûø£+ d”e÷+Á<Ûä Hêj·T≈£î\T, $düÔs¡D dæã“+~ dü+K´ ô|+#ê*. dü¬s’q dü<äTbÕj·÷\T yê´bÕs¡T\≈£î #Ó+~qy˚.ø*£ Œ+#ê*. u≤<´äÛ ‘\· T n~øÛ +£ >± ñHêïsTT. n~øÛ ±sj¡ T· +Á‘ê+>±ìï|ü{Ïwü˜+ #˚j·÷*. 2000 eT+~øÏ ˇø£ n~Ûø±] ñ+&˚˝≤ #·÷&Ü*. ø£ècÕí¬s&ç¶, &ç.nXÀø˘ ≈£îe÷sY, \ø°åàø±+‘·sêe⁄ ‘·~‘·s¡T\THê´j·Tdü\Vü‰<ës¡T\T ñ+&Ü*. ÄVü‰s¡ <ÛëHê´\≈£î eT<䛑·T<Ûäs¡\T ≈£L&Ü ‘·eT n_ÛÁbÕj·÷\qT e´ø£Ô+ #˚XÊs¡T.ô|+#ê*. <ä‘·&Éø£ sê»j·T´: 17 $‘·ÔH√‘·Œ‹ÔøÏ >±qT Á|ür Á>±eT+˝À ˇø£]<ä›]øÏ •ø£åD Çyê«*.yê]øÏ bòÂ+&˚wüHé d”&é n+~+#ê*. |üX¯óe⁄\≈£î dü+ã+~Û+∫ p˝…’- 2014

eTq \ø£å´+‘Ó\+>±D n_Ûeè~∆øÏ $<ä´ ø°\ø£+kÕe÷õø£ Ä]úø£ n+‘·sê\T ‘=\–b˛sTT e´edüú Á|üC≤kÕ«$Tø£+>± |ü]&ÛÉ$˝≤¢\+fÒ bÂs¡T\+<ä]ø° Á|üe÷D≤\‘√ ≈£L&çq $<ä´ n+~+#·&É+ bÕ\≈£î\ HÓ’‹ø£ u≤<Ûä´‘· n+≥THêïs¡T kÕe÷õø£ ø±s¡´ø£s¡Ô m. q]‡+Vü‰¬s&ç¶ düe÷C≤ìï ˇø£ q÷‘·q düe÷»+>±, düè»Hê‘·àø£ düe÷»+>± dü+K´ @fÒ{≤ ‘·>∑TZ‘√+~. bÕ\≈£î\T nqTdü]+∫q $<ÛëHê˝Ò BìøÏ ø±s¡D+. Á|üuÛÑT‘·« s¡+>∑+˝Àì $<ë´˝j·÷\qT |üP]Ô>±e÷s¡Ã&ÜìøÏ $<ä´ Á|ü<ÛëqyÓTÆq kÕ<Ûäq+. $<ä´ <ë«sêH˚ Ç‘·s¡ ìs¡¢ø£å´+ #˚XÊs¡T. Ä bÕsƒ¡XÊ\\+fÒH˚ düeTdü´\≈£î ∫s¡THêe÷>±s¡+>±\ (e´ekÕj·T, bÕ]ÁXÊ$Tø£) n_Ûeè~∆ Ä<Ûës¡|ü&ç ñ+≥T+~. e÷]b˛j·÷sTT. ñbÕ<Ûë´j·TT\ ø=s¡‘·, kÂø£sê´\ ˝Ò$T bÕsƒ¡XÊ\n+‘˚>±≈£î+&Ü kÕe÷õø£ Ä]úø£ n+‘·sê\T ‘=*–b˛sTT e´edüú $<ë´ e´edqúü T Ç+ø± |&” dç ÷ü HÔ ˚ ñ+~.Á|üC≤kÕ«$Tø£+>± |ü]&ÛÉ$˝≤¢\+fÒ bÂs¡T\+<ä]øÏ Á|üe÷D≤\‘√≈L£ &qç $<´ä n+~+#&· +É bÕ\≈î£ \ H‹’Ó ø£ u≤<´äÛ ‘.· eTq bÕ\≈î£ \T ÁbÕ<$ä∏ Tø£ $<´ä #<· Tä e⁄‘÷· eT<´äÛ ˝ÀH˚ ã&ç e÷Hù˚dyê] d+ü K´e÷Á‘·+ düe÷»+ <äX¯ ~X¯qT e÷]à n<äT“¤‘· uÛÑ$‘· n+~+#˚ m|üŒ{Ïø£|ü⁄Œ&ÉT ô|s¡T>∑T‘·÷H˚ ñ+~. Bìï n<äT|ü⁄ #˚j·T&ÜìøÏ$<´ä qT ‘=* qT+∫ ìsø¢¡ ´å£ + #X˚ ÊsT¡ . ì<TäÛ \ øπ {≤sTT+|⁄ü˝À m|ü &TÉ ø£èwæ#˚j·÷*‡q bÕ\≈£î\T Ä $wüj·÷H˚ï |üP]Ô>± $düà]+#ês¡T.∫qï#·÷ù|. bÂs¡T\+<ä]øÏ dü¬s’q $<ä´q+~ùdÔ e÷qe kÕeTsêú´\T nø£åsêdü´‘· ô|+|ü⁄q≈£î |ü<∏äø±\Hêïπs ø±˙, yê{Ï neT\T n+‘·+‘·ô|]– qe düe÷»+ @s¡Œ&ÉT‘·T+<äì m+<äs√ $E„\T |ü<˚ |ü<˚ e÷Á‘·y˚T. dü«Á|üjÓ÷»Hê\T, sê»ø°j·÷\‘√H˚ bÕ\qø±\eT+‘ê#ãÓ T‘÷· H˚ ñHêïsT¡ . Á_{wÏ t e\dü bÕ\≈î£ \ qT+&ç n~øÛ ±s+¡ ã~© >∑&É∫b˛sTT+~. $<ë´Vü≤≈£îÿ #·≥º+-2009, düs¡«•øå± n_Ûj·÷HénsTT 66 @fió¯ ¢ <ë{HÏ ê, |<ü øä =+&TÉ |+ü #e· s¸¡ Á|Dü ≤[ø\£ T |Pü ssÔ¡ TTHê e+{Ï ø±s¡´Áø£e÷\¬ø’‘˚ ø=<äe˝Ò<äT. mìï Á|üD≤[ø£\T y˚dæHê<˚X¯+˝À, sêÁwüº+˝À $<ë´ $<Ûëq+ yÓTs¡T>∑T|ü&É˝Ò<äT. Á|üø£≥q\T, kÕ~Û+∫+~ n+‘·+‘· e÷Á‘·y˚T. u≤\u≤*ø£˝À¢ 48 XÊ‘êìøÏVü‰MT\‘√ ø±\j·÷|üq #˚XÊπs ‘·|üŒ, ø±sê´#·s¡D|üs¡+>± $<ë´ ô|’>± Áô|’y˚≥T bÕsƒ¡XÊ\\ yÓ’ù| yÓTT>∑TZ #·÷ù| |ü]dæú‹ e∫Ã+~.s¡+>∑+˝À ˇø£ÿ n&ÉT¬>’Hê eTT+<äT≈£î |ü&É˝Ò<äT. á bÕ|ü+, <√wü+, #·<äTe⁄ HêD´‘· ô|+|ü⁄, uÀ<ÛäHê+XÊ\ |ü<ä∆‹˝À e÷s¡TŒ, ñH˚s¡+, |òüTÀs¡+ eTTe÷à{ÏøÏ bÕ\≈£î\<˚. Ä H˚s¡|üP]‘· ìs¡¢ø£å´y˚T ‘·ÔeT |òü*‘ê\ kÕ<Ûäq $<ë´Vü≤≈£îÿ #·≥º+ \øå±´\T. ne˙ï düsêÿs¡T$<ë´s¡+>±ìï bÕ‘êfi≤ìøÏ #˚]Ã+~. ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä´ yÓTT<ä\T ñ ìsê«ø£+e˝Ò¢ ˙s¡T>±]b˛j·÷j·Tì Äj·÷ dü+|òü÷\ |ü]o\q˝Àqï‘· $<ä´ <ëø± mH√ï ø£MTwüqT¢, dü+düú\T, dü+|òü÷\T n<Ûä´j·Tq+ ‘˚*+~. n$ Á|üuÛÑT‘ê«\yÓ’|òü˝≤´\qT m+&É>∑{≤ºsTT. ã&ç eTTKy˚T#˚dæ $<ë´dæú‹>∑‘·T\ MT<ä mH√ï ìy˚~ø£\T Ç#êÃsTT. yê≥ìï+{Ï˙ #÷· &ìÉ |\æ \¢ qT ã&˝ç À #sπ˚ Ã+<Tä ≈î£ ñ<•›˚ +∫q |<ü øä∏ +£ - dsü «¡ •ø±åbÕ\≈£î\T eT÷dæô|{Ϻ, e÷j·Te÷≥\‘√ ø±\+ yÓ\¢ãT#êÃs¡T. n_Ûj·÷Hé. n~ ôd’‘·+ Á|üuÛÑT‘·« <Û√s¡DÏ e\¢ m+<äT≈£L ø=s¡|òü*‘·+>± ø°åDÏ+∫ b˛sTTq $<ë´eø±XÊ\T, $<ë´Á|üe÷D≤\T >±≈£î+&Ü b˛sTT+~.düe÷» uÛÑ$wü´‘·TÔH˚ Á|üXÊïs¡úø£+>± e÷sêÃsTT. ‘Ó\+>±D˝À bÕsƒ¡XÊ\ $<ë´ dæú‹ : $<ë´ Ä<äsêÙ\T - Ä#·s¡D : ‘Ó\+>±D˝À 43,293 bÕsƒ¡XÊ\\T ñ+&É>± <ë<ë|ü⁄ 40% e´øÏÔ $ø±dü+‘√ bÕ≥T düe÷» |ü⁄s√>∑eTHêìøÏ <√Vü≤<ä|ü&˚<˚ d÷ü ÿfi˝¢¯ À ‘ê>T∑ ˙sT¡ , {≤sTT˝{… Ÿ d<ü Tä bÕjT· + ˝HÒ ˝˚ <Ò Tä . nìï d÷ü ÿfi˝¢¯ À$<ä´. kÕe÷õø£, Ä]úø£ n+‘·sê\T ‘=\–+#·&É+˝À <ëì bÕÁ‘· á edü‘·T\qT #ê˝≤ es¡≈£î ø£*Œ+#êeTì n~Ûø±]ø£ ˝…ø£ÿ\Tm+‘√ ø°\ø£+. dü+|ü<äqT ñ‘·Œ‹Ô#˚ùd HÓ’|ü⁄D´+ ôd’‘·+ $<ë´e´eùdú #ÓãT‘·THêïsTT. ìC≤ìøÏ 10 XÊ‘êìøÏ ô|’>± dü÷ÿfi¯¢˝À ndü˝≤n+~dTü +Ô ~. n+<Tä øπ $<´ä qT kÕe÷õø£ ÁbÕ<ëÛ q´ n+X+¯ >± >T∑ ]+Ô ∫ dü<äTbÕj·÷˝Ò ˝Òø£b˛>±...eTs√ 25 XÊ‘êìøÏ ô|’>± dü÷ÿfi¯¢˝À<˚X¯ dü÷ú\ C≤rjÓ÷‘·Œ‹Ô˝À Äs¡T XÊ‘·+, sêÁcÕº\ yê]¸ø£ ã&Ó®≥¢˝À ìs¡«Vü≤D düeTdü´\ e\¢ Ä kÂø£sê´\T ñ|üjÓ÷–+#·&ÜìøÏ M˝Ò¢n~Ûø£ yÓTT‘êÔìï $<ä´πø πø{≤sTT+#ê\ì $$<Ûä dü+|òü÷\T ≈£î+&Ü ñHêïsTT. eTs√yÓ’|ü⁄, ñbÕ<Ûë´j·TT\ ø=s¡‘· y˚~Ûk˛Ô+~.d÷ü ∫+#êsTT. nsTTHê, ñ\T≈L£ |\ü T≈L£ ˝ìÒ øπ +Á<,ä sêÁwºü bÕ\≈î£ \T 500≈£î ô|’>± bÕsƒ¡XÊ\˝À¢ $<ë´ e\+{°πs¢ ~ø£ÿj·÷´s¡T. eTs√nìï e´edüú\‘√bÕ≥T $<ë´e´edüú |ü‘·Hêìø° ø±s¡D+eTj·÷´s¡T. 2 y˚\ es¡≈£î @ø√bÕ<Ûë´j·T bÕsƒ¡XÊ\\T ñHêïsTT. eTs√ yÓ’|ü⁄nyTÓ ]ø±˝À 80XÊ‘+· , Á_≥H˝é À 90 XÊ‘êìøÏ ô|>’ ± u≤\\T Á|uü TÑÛ ‘«· ‘Ó\+>±D˝À Á&Ü|üe⁄{Ÿ‡ düeTdü´ q÷‘·q Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ düyê\T>±bÕsƒ¡XÊ\˝À¢ #·<äTe⁄‘·THêïs¡T. Çø£ÿ&É ‘Ó\+>±D sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·« e÷]+~. eT<Ûä´˝À #·<äTe⁄ e÷H˚düTÔqïyê]ì eT∞¢ ã&çu≤≥bÕsƒ¡XÊ\˝À¢ ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä´˝À »HêuÛ≤ ÁbÕ‹|ü~ø£q @{≤ |æ\¢\ |ü{Ϻ+#˚+<äT≈£î ‘·ø£åD+ #·s¡´\T rdüTø√yê*‡ ñ+~. md”‡, md”º˝À¢H˚dü+K´ ô|s¡>±*‡ ñHêï, »]–+~ y˚s¡T. düsêÿØ ã&ÉT˝À¢ |æ\¢\ n‘·´~Ûø£+>± á Á&Ü|üe⁄≥T¢ ñHêïs¡T. sêÁwüºyê´|üÔ+>± ñ∫‘· 18 p˝…’ `2014

eTq \ø£å´+ìs¡“+<Ûä $<ä´qT neT\T #˚kÕÔqì mìïø£\ dü+<äs¡“¤+>± eTTK´ ‘Ó\+>±D sêÁwüº+˝À ÁbÕ<∏ä$Tø£ bÕsƒ¡XÊ\ (ˇø£{ÀeT+Á‹ πød”ÄsY Vü‰MT Ç∫Ãq $wüj·T+ ‘Ó*dæ+<˚. ‘·s¡>∑‹˝À #˚]q yês¡T ◊<√ ‘·s¡>∑‹øÏ e#˚Ãdü]øÏ) kÕúsTT˝À Á&Ü|üe⁄{Ÿ‡ dü>∑≥T πs{Ÿ 22.32% ñ+fÒ.. Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝À ‘Ó\+>±D˝À ã&ç á&ÉT >∑\ u≤\u≤*ø£\T (6-15 dü+e‘·‡ 3.2% e÷Á‘y· T˚ ñ+~. Çø£ md‡” ˝À¢ Ä+Á<ÁäÛ |<ü X˚ Ÿ˝À øì£ w+ºü >±sê\T) 65,51,991 eT+~ ñHêïs¡T. 2013-14 $<ë´ dü+e‘·‡ 5.98% Á&Ü|üe⁄{Ÿ‡ ñ+fÒ ‘Ó\+>±D˝À 21.4% ñ+~.s¡+˝À 61,78,495 eT+~ u≤\, u≤*ø£\T (1 qT+&ç 10e ‘Ó\+>±D˝À md”º˝À¢ Á&Ü|üe⁄{Ÿ‡ 39.07% ñ+fÒ‘s· >¡ ‹∑ es≈¡ î£ ) Á|uü TÑÛ ‘«· , Áô|y’ {˚ Ÿ bÕsX¡ƒ Ê\˝À¢ $<´ä nu´ÑÛ ddæ üTHÔ êïsT¡ . Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝À 19.19% ñ+~.Ç+ø± 3,73,496 eT+~ u≤\, u≤*ø£\T ã&çãj·T≥ ñqï≥T¢Á|üuÛÑT‘·« >∑D+ø±\T ‘Ó\T|ü⁄‘·THêïsTT. ‘Ó\+>±D sêÁwüº+˝À ã&ç˝À ‘Ó\+>±D sêÁwüº+˝À ñqï‘· $<ë´s¡+>∑+˝ÀøÏ ã&Ü ô|≥Tºã&ç#˚]q 61,78,495 eT+~ $<ë´s¡Tú˝À¢ 31,60,023 (51 <ës¡T\T, yê´bÕs¡düTÔ\T, sê»ø°j·T Hêj·T≈£î\T, $<ë´~Ûø±s¡T\TXÊ‘·+) eT+~ Á|üuÛÑT‘·« bÕsƒ¡XÊ\˝À¢ $<ä´ nuÛÑ´dædüTÔ+&É>±, eTs√ s¡+>∑ Á|üy˚X¯+ #˚j·T&É+‘√ $<ë´dü+düú\T yê´bÕs¡ dü+düú\T>±30,18,472 (49XÊ‘·+) eT+~ Áô|’y˚{Ÿ bÕsƒ¡XÊ\˝À¢ #·<äTe⁄‘·T e÷sêsTT. ˇø£ yÓ’|ü⁄ sêÁwüº+˝À ù|<ä\≈£î ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä´ qT+&çHêïsT¡ . Á|uü TÑÛ ‘«· >T∑ ]+Ô |⁄ü ˝ìÒ bÕsX¡ƒ Ê\˝À¢ m+‘· eT+~ $<ë´sT¡ ú\T |”J $<ä´ es¡≈£î ñ∫‘·+>± n+~+#·&Éy˚T <Û˚´j·TeTì #ÓãT‘·÷H˚$<ä´ >∑s¡T|ü⁄‘·THêïs√ ˝…ø£ÿ ‘Ó*j·T<äT. eTs√ |üø£ÿ Á|üuÛÑT‘·« $<ä´ ìØ«s¡´+ #˚dü÷Ô Áô|’y˚≥T ø±s=Œπs{Ÿ $<´ä qT #÷· dæ #÷· &qÉ ≥T¢ ñ+&&É +É ìÁ<ä q{+Ï ∫qf¢Ò ñ+~. Á|uü TÑÛ ‘«· ‘Ó\+>±D sêÁwüº+˝À ÁbÕ<∏ä$Tø£ bÕsƒ¡XÊ\ (ˇø£{À ‘·s¡>∑‹˝À s¡+>∑+˝À ñqï |ü\T bÕsƒ¡XÊ\\T, ø£fi≤XÊ\\T, eè‹Ô $<ë´#˚]q yês¡T ◊<√ ‘·s¡>∑‹øÏ e#˚Ãdü]øÏ) kÕúsTT˝À Á&Ü|üe⁄{Ÿ‡ dü>∑≥T ø£fi≤XÊ\\T, Ç+»˙]+>¥ yÓT&çø£˝Ÿ ø£fi≤XÊ\˝À¢ Ç|üŒ{Ïø° eTÚ*ø£πs{Ÿ 22.32% ñ+fÒ.. Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝À 3.2% e÷Á‘·y˚T ñ+~. edü‘·T\T ˝Òì$ mH√ï ñHêïsTT. _*¶+>¥\T, ˝≤´uŸ\T, {°∫+>¥,Çø£ md”‡˝À¢ Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝À ø£ìwüº+>± 5.98% Á&Ü|üe⁄{Ÿ‡ ñ+fÒ HêHé{°∫+>¥ dæã“+~ ø=s¡‘·‘√ nH˚ø£ bÕsƒ¡XÊ\\T, ø£fi≤XÊ\\T‘Ó\+>±D˝À 21.4% ñ+~. ‘Ó\+>±D˝À md”º˝À¢ Á&Ü|üe⁄{Ÿ‡ dü‘·eT‘·eTe⁄‘·THêïsTT. ˇø£ bÕsƒ¡XÊ\, ø£fi≤XÊ\ @sêŒ≥T #˚j·÷39.07% ñ+fÒ Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝À 19.19% ñ+~. ‘Ó\+>±D˝Àì ˝+fÒ Á|üuÛÑT‘·« ìã+<Ûäq\ y˚Ts¡≈£î ñ+&Ü*‡q edü‹, kÂø£sê´\TeTV≤ü ã÷uŸq>s∑ Y õ˝≤˝¢ À n‘´· ~øÛ +£ >± 34.66% Á&Ü|eü ⁄{Ÿ‡ qy÷Ó <Tä ñHêïj÷· ? ˝yÒ ê? nH˚ $wjü ÷· \qT |øü ÿ£ q ô|{ºÏ H‘˚ \· dbæ ÕsT¡ ‡\T,ne⁄‘H· êïsT¡ . ˇø{£ À ‘s· >¡ ‹∑ ˝À #]˚ q yêsT¡ |<ü √ ‘s· >¡ ‹∑ øÏ e#Ã˚ d]ü øÏ Á|ü˝ÀuÛ≤\≈£î ˝£+–b˛sTT $<ë´XÊK n~Ûø±s¡T\T $#·Ã\$&ç>±‘Ó\+>±D õ˝≤¢˝À¢ dü>∑≥Tq 38.21% $<ë´s¡Tú\T ã&ç e÷H˚düTÔ+ $<ë´ dü+düú\ kÕú|üq≈£î nqTeT‘·T\T eT+ps¡T #˚düTÔHêïs¡T.&É>±, Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝À n˝≤+{Ïyês¡T 26.83% ñHêïs¡T. ˇø£{À‘·s¡>∑‹˝À #˚]q yês¡T |ü<√ ‘·s¡>∑‹øÏ e#˚Ãdü]øÏ ‘Ó\+>±D˝À Çyêfi¯ mH√ï bÕsƒ¡XÊ\\T, ø£fi≤XÊ\\T ∫qï nbÕsYºyÓT+{Ÿ˝À¢,md”‡˝À¢ 40.32%, md”º˝À¢ 62.81% eT+~ eT<Ûä´˝À ã&ç e÷H˚ ∫qï uÛÑeHê˝À¢ q&ÉT|ü⁄‘·THêïs¡T. á dü+düú˝À¢ ñbÕ<Ûë´j·TT\T,düTÔ+&É>±.. |ü]•wüº Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝À n˝≤+{Ïyês¡T md”‡˝À¢ 34. ˝…ø£Ãs¡s¡¢ ns¡Ω‘· @$T{Ï ?, yê] nqTuÛÑe+ @$T{Ï? ‘·s¡>∑‹ >∑~˝À99% md”º˝À¢ 60.37% ñHêïs¡T. m+‘·eT+~ $<ë´s¡Tú\T e⁄Hêïs¡T? ø£fi≤XÊ\\≈£î mìï d”≥¢≈£î nqTeT‹ Ç#êÃs¡T?, m+‘·eT+~ì #˚s¡TÃø=Hêïs¡T? ‘·~‘·s¡ $wü ìã+<Ûäq\≈£î ˙fi¯ófl - ìj·T+Á‘·D ø£s¡Te⁄ : j·÷\qT n~Ûø±s¡T\T |ü{Ϻ+#·Tø√e&É+ ˝Ò<äT. $<ë´ dü+düú˝À¢ 1991 qT+&ç ø±s√Œπs{Ÿ Á|ü|ü+Nø£s¡D $<ÛëHê\T, e´edüú\ |ò”E\ ìj·T+Á‘·D ˝Ò<äT, j·÷»e÷Hê´\T ÇcÕºsê»´+>± $<ë´s¡Túdüs¡T›u≤≥T ø±s¡´Áø£e÷ìï #˚|ü{Ϻq Hê{Ï qT+&ç πø+Á<ä, sêÁwüº Á|üuÛÑT \ <ä>∑Zs¡ y˚\, \ø£å\ s¡÷bÕj·T\T <√|æ&û #˚düTÔHêïsTT. Ç+≥Øà&ç‘ê«\T $<ë´ e´edüú ìs¡«Vü≤D˝À sêC≤´+>∑+ ìπs›•+∫q u≤<Ûä´‘·\ jÓT{Ÿ ø√s¡T‡≈£î ¬s+&ÉT \ø£å\T, ˇø£{Ïqïs¡ \ø£å\T, eT÷&ÉT \ø£å\qT+&ç ‘·|ü ø=ì e÷¬sÿ{Ÿ X¯≈£îÔ\ ùd«#·Ã≈£î |ü#·ÃC…+&Ü }|ü&Éy˚T es¡≈£î |ò”E edü÷\T #˚düTÔHêïs¡T. ôV’≤dü÷ÿ\T, m˝Ÿ¬øõ kÕúsTT˝ÀbÕ\≈£î\T ‘·eT $<Ûëq+>± m+#·T≈£îHêïs¡T. n|üŒ{Ï qT+&ç $<ë´ ≈£L&Ü 35, 50 y˚\T, dü+e‘·‡sêìøÏ |ò”E <ä+&ÉT‘·THêïs¡T. Ç≥Ts¡+>±ìøÏ ì<ÛäT\T πø{≤sTT+#·&É+˝À uÛ≤Ø>± ø√‘· $~Û+#·&Éy˚T @dæ ø±´+|üdt\˝À nsTT‘˚ dü+e‘·‡sêìøÏ \ø£å qT+&ç eT÷&ÉT‘·eT $<Ûëq+>± neT\T #˚düTÔHêïs¡T. eTq sêÁwüº+˝À >∑&ç∫q \ø£å\ s¡÷bÕj·T\T es¡≈£î |ò”E\T ñHêïsTT. ‘Ó\+>±D sêÁwüº¬s+&ÉTqïs¡ <äXÊu≤›\T>± #·+Á<äu≤ãT, HÓ<äTs¡TeT*¢ »Hês¡∆Hé¬s&ç¶, Á|üuÛÑT‘·«+ Á|üsTTy˚≥T $<ë´ dü+düú˝À¢ Ç|ü &Ó’q |ò”E\ ìj·T+Á‘·DyÓ’.mdt. sê»X‚KsY¬s&ç¶ Ç+≥sY $<ä´qT, eè‹Ô $<ä´ (Ç+»˙]+>¥, qT ø£∫Ñ·+>± neT\T #˚j·÷*.yÓT&çdæHé, m+_m, m+dæm, ˝≤, bòÕs¡àd”, &çm&é, _m&é) ø£fi≤XÊ\\qT Áô|’y˚{Ÿ s¡+>∑+˝À kÕú|æ+#·&ÜìøÏ nqTeT‹+#ês¡T. n$ Á|üuÛÑT‘·« ñqï‘· $<ë´\j·÷˝À¢ #·<äTe⁄˝Ò¢e⁄...˝≤uÛÑkÕ{Ï>± eTqT>∑&É kÕ–+#·&ÜìøÏ 2008 qT+&ç Á|üuÛÑT‘·« sêÁwüº+˝À 2005˝À 17>± ñqï dü+Á|ü<ëj·T $X¯«$<ë´\ì<ÛäT\‘√ Áô|’y˚{Ÿ ˝≤uÛ≤\T Ä]®+#˚ $<Ûä+>± |ò” ØsTT+ãsY‡ d”ÿ+ j·÷\ dü+K´ 2008 Hê{ÏøÏ 34≈£î ô|]–+~. Ç˝≤ dü+K´qTyÓ’.mdt. neT\T˝ÀøÏ ‘Ó#êÃs¡T. 19 p˝…’- 2014

eTq \ø£å´+ô|+#êπs ‘·|üŒ yê{Ïì $X¯«$<ë´\j·÷\ kÕúsTTøÏ r]Ã~<˚› $wü Çyê«fi¯ bÕsƒ¡XÊ\\T, ø£fi≤XÊ\˝À¢ HêD´‘·˝Òì #·<äTe⁄\T,j·T+˝À m˝≤+{Ï ÁX¯<ë∆ ø£qãs¡#·˝Ò<äT. 2006-2007 $<ë´ Hêdæs¡ø£+ dü<äTbÕj·÷\‘√ n$ nìï$<Ûë˝≤ ≈£îHê]\T¢dü+e‘·‡s¡+˝À sêÁwüº ñqï‘· $<ë´XÊK |ü]~Û˝À @sêŒf…Æq 10 ‘·THêïsTT. Ç+õ˙]+>¥ |ü≥ºuÛÑÁ<äT˝…’qyê]˝À ø£˙dü+dü+Á|ü<ëj·T $X¯«$<ë´\j·÷˝À¢ yÓTT‘·Ô+ 4,725 uÀ<ÛäHê dæã“+~ 20XÊ‘êì¬ø’Hê ñbÕ~Û neø±XÊ\T \_Û+#·&É+ ˝Ò<äT.nedüs¡+ ø±>± Ç+ø± 2,144 b˛düTº\T Ç|üŒ{ÏøÏ U≤∞>± ñHêïsTT. 1,196 eT+~ ‘ê‘êÿ*ø£ dæã“+~‘√ HÓ≥Tºø=düTÔHêïs¡T. <=s¡ø£&É+ ˝Ò<äT. ø=s¡>±ì $<ë´$<Ûëqy˚T M≥ìï+{Ïø° eT÷\+!eTs√ 4 Á|ü‘˚´ø£ j·T÷ìe]‡{°\ @sêŒ≥T‘√ bÕ≥T CÒmHé{°j·T÷ ˇø£Hê&ÉT ñbÕ<Ûë´j·T eè‹Ô Ä<äs¡Ùe+‘·+>± ñ+&˚~. $<ë´dü+düú\ôV’≤<äsêu≤<éqT eT÷&ÉT>± Á|üuÛÑT‘·«+ $uÛÑõ+∫+~. n˝≤π> sêJyé kÕú|üq˝À ùdyê‘·‘·Œs¡‘· Á|ü‹|òü*+#˚~. ~>∑C≤s¡T&ÉT sê»ø°j·÷\‘√>±+BÛ yÓ’C≤„ìø£ kÕ+πø‹ø£ $X¯«$<ë´\j·÷ìï @sêŒ≥T #˚dæ+~. Á|»ü \ nìï Äø±+ø\å£ ÷ n&TÉ >+∑ {bÏ ˛j÷· sTT. $<´ä n+fÒ Ç|⁄üŒ&=ø£uÛÑ$wü´‘·TÔ˝À yê{Ïì m˝≤ r]Ã~<ë›\qï <ëìô|’ ‘·–q ø£düs¡‘·TÔ |üø±ÿ yê´bÕs¡+! ˙‹ìj·Te÷\T, $\Te\T, Á|üe÷D≤\T <äT]“¤DÏ#˚j·T˝Ò<äT. q˝£Z+&É, ø£&É|ü, ìC≤e÷u≤<é $X¯«$<ë´\j·÷\≈£î y˚dæyÓ~øÏHê ø£ì|æ+#·ì |ü]dæú‹ HÓ\ø=+~.e÷Á‘·y˚T j·T÷Jd” qT+∫ 12(_) Vü≤À<ë \_Û+∫+~. ìu+<Ûäq\≈£î nqT>∑TD+>± $<ä´, |ü]bÕ\q uÛÑeHê\T ˝Òø£b˛e&É+, XÊK\T ìs¡T<√´>∑+ Á|üã\+>± ñqï|ü &ÉT $<ë´e´edüú˝À dü+øå√uÛÑ+s¡÷bı+~+#·ø£b˛e&É+, n<Ûë´|ü≈£î\qT ìj·T$T+#·ø£b˛e&É+, ñ+≥T+~. ñbÕ~Û <=s¡ø£ì $<ë´e+‘·T&ÉT J$‘·+˝À ìsêX¯≈£îedü‹>∑èVü‰\T, Á|üjÓ÷>∑XÊ\\T, Á>∑+<∏ë\j·÷\T ‘·–q Ø‹˝À >∑Ts¡e⁄‘ê&ÉT. ñ‘·Œ‹Ô $<Ûëq+ e÷s¡q+‘· ø±\+ $<ë´ e´edüú˝À˝Òq+<äTq $T>∑‘ê yê{ÏøÏ j·T÷Jd” Vü≤À<ë \_Û+#·˝Ò<äT. Á|ü‘˚´ø£ d+ü ø√å u+ÑÛ ñ+≥T+~. øq£ Tø£ bÕ\≈î£ \T jT· Te‘≈· î£ ñbÕ~Û ø*£ Œ+#˚$X¯«$<ë´\j·÷˝À¢q÷ dæã“+~ ø=s¡‘·, ì<ÛäT\ ˝Ò$T ñ+~. ñ‘·Œ‹Ô $<ÛëHêìï s¡÷bı+~+∫ neT\T #˚j·T&É+ <ë«sê e÷Á‘·y˚T kÕe÷õø£ d+ü ø√å u≤Û ìï s÷¡ |⁄üe÷|ü >\∑ T‘Z êeTqï d‘ü ê´ìï >T∑ ]+Ô #ê*. ‘Ó\+>±D j·T÷ìe]‡{°, ìC≤e÷u≤<é (2006)˝À 144 n+‘˚>±≈£î+&Ü Çyê«fi¯ $<ë´]ú Á|ü‹uÛ≤ bÕ≥yê*ï $<ë´ dü+düúeT+~ uÀ<ÛäHê dæã“+~ nedüs¡eTT+&É>± 42 eT+~ì e÷Á‘·y˚T ìssí¡ TTdTü +Ô ~. n+fÒ nìï d<ü Tä bÕj÷· \Tqï bÕsX¡ƒ Ê\ / øfi£ ≤XÊ\˝Àìj·T$T+#ês¡T. eTVü‰‘·à>±+BÛ j·T÷ìe]‡{°, q˝§Z+&É (2007) #<· Tä e⁄≈î£ qï $<ë´]ú yTÓ ]{Ÿ>±H˚ ñ+{≤&TÉ . ed‘ü T· \T ˝ìÒ bÕsX¡ƒ Ê\˝À 70 eT+~ uÀ<ÛäHê dæã“+~ nedüs¡eTT+&É>± 44 eT+~ì / øfi£ ≤XÊ\˝À #<· Tä e⁄≈î£ qï $<ë´]ú dVü ≤ü »+>±H˚ yTÓ ]{Ÿ ‘≈· î£ ÿe>±H˚e÷Á‘·y˚T ìj·T$T+#ês¡T. XÊ‘·yêVü≤q j·T÷ìe]‡{°, ø£Ø+q>∑sY ñ+{≤&ÉT. n+fÒ yÓT]{ŸqT $<ë´]ú Á|ü‹uÛÑ>± ø±≈£î+&Ü kÕe÷õ(2008) 46 eT+~ uÀ<ÛäHê dæã“+~ nedüs¡eTT+&É>± 15 ø±+X¯+>± >∑T]Ô+#ê*. yÓT]{Ÿ ˝Òø£b˛e&ÜìøÏ, ñ+&É&ÜìøÏ ø±s¡eT+~ì e÷Á‘·y˚T ìj·T$T+#ês¡T. bÕ\eT÷sY j·T÷ìe]‡{°, D+ bÕsƒ¡XÊ\/ø£fi≤XÊ\ dæú‹ nqï yêdüÔyêìï >∑T]Ô+#ê*. áeTVü≤ã÷uŸq>∑sY (2008)˝À 45 eT+~ uÀ<ÛäHê dæã“+~ nedüs¡ yÓ’$<ä´ |üP]‘· bÕsƒ¡XÊ\\Tqï e´edüú˝À yÓT]{Ÿ>∑\ $<ë´]ú ‘·qeTT+&É>± 10 eT+~ì e÷Á‘·y˚T ìj·T$T+#ês¡T. á $X¯«$<ë´\ dü«+‘· ø£èwæ |òü*‘·eTì, yÓT]{Ÿ˝Òì $<ë´]ú n<Ûë´|ü≈£î&ÉT u≤>±j·÷\T ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆq Hê{Ï qT+&ç H˚{Ï es¡≈£î ‘Ó\+>±D j·T÷ì bÕsƒê\T #Ó|üŒ˝Ò<äqï nXÊÁd”Ôj·T ìsê∆s¡D≈£î edüTÔHêïs¡T. ìC≤ìøÏe]‡{°øÏ 82 ø√≥T¢, eTVü‰‘·à>±+BÛ j·T÷ìe]‡{°øÏ 76ø√≥T¢, n+‘·sê\‘√ ≈£L&çq $<ë´ dü+düú\qT nqTeT‹+#·&É+ bÕ\≈£î\XÊ‘·yêVü‰q j·T÷ìe]‡{°øÏ 38 ø√≥T¢, bÕ\eT÷sY j·T÷ìe]‡{°øÏ nÁ|üC≤kÕ«$Tø£ <äèø£Œ<ÛëìøÏ ì<äs¡Ùq+.36 ø√≥T¢ πø{≤sTT+#·&É+ >∑eTìùdÔ düeTTÁ<ä+˝À ø±øÏ ¬s≥º#·+<ä+>± ñ+~. á ì<ÛäT\T @ eT÷\≈£î dü]b˛˝Ò<äT. |òü*‘·+>± eTT–+|ü⁄: πød”ÄsY Á|üuÛÑT‘·«+ ‘Ó\+>±D˝À πøJ qT+&ç |”J es¡≈£îuÛÑeHê\T ˝Òe⁄, n<Ûë´|ü≈£î\T ˝Òs¡T, #·<äTe⁄\T ˝Òe⁄. $<ä´qT >±&ç˝À ô|{≤º*. $<ä´ z yê´bÕs¡+ ø±<äì, n~ kÕe÷õø£ Á|ü>∑‹øÏ Äj·TTe⁄|ü≥Tº nì Ä#·s¡D˝À #·÷bÕ*. ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä´qT Çyê«fi¯ bÕsƒ¡XÊ\\T, ø£fi≤XÊ\˝À¢ HêD´‘·˝Òì #·<äTe⁄\T, |ü{Ïw”˜ø£]+#·&É+‘√bÕ≥T ñqï‘· $<ë´e´edüúq÷ düeTs¡ú+>±Hêdæs¡ø£+ dü<äTbÕj·÷\‘√ n$ nìï$<Ûë˝≤ ≈£îHê]\T¢‘·THêïsTT. r]Ã~<ë›*. ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ë´s¡+>∑+ |ü⁄Hê~ ã\+>± ñ+fÒH˚ ñÇ+õ˙]+>¥ |ü≥ºuÛÑÁ<äT˝…’qyê]˝À ø£˙dü+ 20XÊ‘êì¬ø’Hê ñbÕ~Û qï‘· #·<äTeH˚ uÛÑeq+ <äè&ÛÉ+>± ì\ã&ÉT‘·T+~. >∑{Ϻ $<ë´e´eùdúneø±XÊ\T \_Û+#·&É+ ˝Ò<äT. Á|üuÛÑT‘·«+ $<ë´s¡+>±ìøÏ ì<ÛäT\ ‘Ó\+>±D kÕe÷õø£ Ä]úø£ |ü⁄s√>∑eTHêìøÏ <√Vü≤<ä|ü&ÉT‘·T+~.nedüsêìï >∑T]Ô+#·˝Ò<äT. ∫qï#·÷|ü⁄‘√ Á|üuÛÑT‘·« $<ë´s¡+>±ìï n≥TyÓ’|ü⁄ <äèwæº kÕ]+#·≈£î+&Ü ‘Ó\+>±D sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«eT÷|Tüò Às+¡ >± <ãÓ “rXÊsT¡ . Ç|Œü {øÏ ° nHø˚ e£ T+~ |≥ü uº ÁÑÛ<Tä \T, kÕï‘ø· √‘sÔ· ¡ Á||ü +ü Nøs£ D¡ dyü êfiq¢¯ T B≥T>± m<Tä s√ÿ˝<Ò Tä . $<ë´s+¡ >±ìï e÷s¬ ÿ{Ÿ|ü≥ºuÛÑÁ<äT\T ã‘·T≈£î‘Ós¡Te⁄ ø√dü+ n˝≤¢&ÉT‘·THêïs¡T. ns¡Ω‘·≈£î m+‘· X¯≈£îÔ\ |üs¡+#˚j·T&É+ ‘·>∑ì |üì. $<ë´s¡+>±ìøÏ dü+ã+~Û+∫qe÷Á‘·eT÷ ‘·>∑ì ∫qï∫qï |üqT\≈£î ≈£L&Ü dæ<ä∆|ü&ÉT‘·THêïs¡T. |ü<∏äø±\qT eTT+<äT#·÷|ü⁄‘√ s¡÷bı+~+∫, ∫‘·ÔX¯ó~∆‘√ neT\Te+<\ä ñ<√´>±\≈î£ \ø\å£ d+ü K´˝À nu´ÑÛ sT¡ \ú T b˛{|° &ü TÉ ‘T· HêïsT¡ . #˚j·÷*‡q #ê]Á‘·ø£ u≤<Ûä´‘· ø=‘·Ô Á|üuÛÑT‘·«+ô|’ ñ+~. n|ü &˚ìs¡T<√´>∑+ ø√s¡\T #ê∫, yê] J$‘ê*ï ø£ã[k˛Ô+~. n<˚ dü+πøåeT+, n_Ûeè~∆, kÕe÷õø£ Hê´j·T+, düTdæús¡‘· e+{Ï eT¬sH√ïdüeTj·T+˝À <˚X¯+˝À |ü]ÁX¯eT\ nedüsê\≈£î ‘·–q nuÛÑ´s¡Tú\T \øå±´\T ‘·|üŒø£ HÓs¡y˚s¡‘êsTT. <ä 20 p˝…’ `2014

kÕe÷õø£+ ‘Ó\+>±D˝À e´ekÕj·Ts¡+>∑dü+øå√uÛÑ+ ` s¡TD≤\ e÷|ò” |ü]cÕÿs¡+#·sêà ø±s¡´Áø£eT+˝À Á|üdü+–düTÔqï Ábıô|òdüsY n˝≤Ôdt C≤qj·T´. ∫Á‘·+˝À s¡$, m+.y˚<ä≈£îe÷sY, $kÕ‡ øÏs¡DY, $.ø=+&É˝Ÿ ¬s&ç¶ ñHêïs¡T ‘Ó\+>±D ]k˛sY‡ ôd+≥sY Ä<Ûä«s¡´+˝À Ç{°e\ b˛>=≥Tº≈£î+≥THêï+. yê‘êes¡D+, ˙s¡T, uÛÑ÷$T, dü+düÿè‹‘Ó\+>±D˝À e´ekÕj·T s¡+>∑ dü+øå√uÛÑ+ ` s¡TD≤\ e÷|ò” M≥ìï+{Ï‘√ |ü+≥\T eTT&ç |ü&ç ñ+{≤sTT. <ëìï ‘√dæ|ü⁄∫Ã|ü]cÕÿs¡+ n+X¯+ô|’ #·s¡Ã »]–+~. Ä $esê\T... q÷‘·q <Û√s¡DT\qT ne\+_düTÔ Hêï+. bÕ\≈£î\T ≈£L&Ü Ç<˚ dü+düÿè‹ qT+∫ e∫Ãq|üŒ{Ïø° yês¡T <ëìï $düà]düTÔHêïs¡T. n<Ûä´ø£å‘·: m+.y˚<ä≈£îe÷sY, #Ó’s¡àHé, ‘Ó\+>±D ]k˛sY‡ ôd+≥sY |òü*‘·+>± e´ekÕj·T s¡+>∑+ m+‘·>±H√ qwüºb˛sTT+~. uÛÑ÷$T |ü⁄Á‘·T\T Ä s¡+>±ìï e~* yÓfi¯fl˝Òø£b˛‘·T Hêïs¡T. ¬s’‘·T ¬s’‘·T>± eø£Ô\T: Ábıô|òdüsY n˝≤Ôdt C≤qj·T´, ‘=\ø£] nk˛dæj˚T{Ÿ $T–˝≤&ÉT. Á>±e÷ìï |ü≥Tº≈£îH˚ ñHêï&ÉT. ø£s¡Te⁄ ø±≥ø±˝À¢ yês¡Tm&ç≥sY s¡$, ¬s’‘·Tdü«sê»´ y˚~ø£ $kÕ‡ øÏs¡DY, πø]+>¥ dæ{Ï»Hé‡ nø£ÿ&˚ ñHêïs¡T. düeTdü´\qT |ü]wüÿ]+#˚ ~X¯˝À Hêj·T≈£î\T ø£èwæø£˝…øϺyé $. ø=+&É˝Ÿ ¬s&ç¶, #˚j·T&É+ ˝Ò<äT. Á|üC≤ø£s¡¸ø£ Á|üø£≥q\‘√ dü]|ü⁄#˚à Á|üj·T‘·ï+ #˚düTÔHêïs¡T. yêπs >∑qTø£ ì»+>± ø£èwæ #˚dæ ñ+fÒ á düeTdü´\T y˚<ä≈£îe÷sY: m|ü⁄Œ&√ |ü]cÕÿs¡+ nsTT ñ+&˚$. Ä]úø£ e´edüú <Óã“‹ì ñ +&˚~ ø±<äT. Çìï Ä‘·àVü≤‘·´\T »]– ñ+&˚$ ø±e⁄. ‘Ó\+>±D H˚{Ï |ü]dæú‘·T˝À¢ Ç~ ø°\ø£ n+X¯+. sêÁwüº $uÛÑ»q »]–+~. ÁbÕ+‘·+˝À ¬s’‘·T Ä‘·àVü≤‘·´\T n~Ûø£+>± ñ+ ≥THêïsTT.mìïø£\T #·÷XÊ+. s¡ø£s¡ø±\ bÕغ\T z≥T`d”≥T` |ü<äe⁄˝Ò s¡TDe÷|ò” $wüj·÷ìøÏ eùdÔ..¬s’‘·T≈£î s¡TDe÷|ò” ø± yê˝≤...<Û˚´j·T+>± mìïø£\T »]>±sTT. Ä#·s¡DkÕ<Ûä´+ ø±ì Vü‰MT\qT düeTdü´\ |ü]cÕÿs¡+ ø±yê˝≤? e÷|ò”\‘√, dü_‡&û\‘√ düeTdü´Ç#êÃsTT. eTTK´+>± e´ekÕj·T s¡+>±ìøÏ nìï bÕغ\T Ç∫Ãq |ü]cÕÿs¡+ ø±<äT. yê]øÏ kÕ~Ûø±]ø£‘· ø£*Œ+#ê*. düTdæú s¡‘·qTVü‰MT\qT #·÷ùdÔ yê{Ïì m+‘·es¡≈£î Ä#·s¡D˝À ô|&ÉT‘êj·TH˚~ n+~+#ê*. nB düVü≤»$<ÛëHê˝À¢. ¬s’‘·T ‘·q+‘·≥ ‘êqTe÷Á‘·+ Á|üXÊïs¡úø£+. e´ekÕj·Ts¡+>∑y˚T eTq≈£î yÓHÓïeTTø£. düeTdü´\qT n~Û>∑$T+∫ eTT+<äT≈£î yÓfi¯fl>∑*π>˝≤ #˚dæq|ü⁄&ÉTX¯‘êu≤›\T>± ñbÕ~Û ø£*ŒdüTÔqï~ á s¡+>∑y˚T. ø=ìï sêÁcÕº\≈£î dü_‡&û\T nedüs¡+ ˝Ò<äT. s¡TDe÷|ò”\T nedüs¡+ ˝Ò<äT. m|üŒ{Ïø°˙s¡T, kÕs¡e+‘·yÓTÆq uÛÑ÷$T n+<äTu≤≥T˝À ñ+fÒ, eT] ø=ìï ¬s’‘ê+>∑+, Ç‘·s¡T\T ‘·eT MT<äH˚ Ä<Ûës¡|ü&ç ñ+&Ü\qï Ø‹˝ÀH˚sêÁcÕ\º T $<ëÛ q|sü y¡ TÓ qÆ ìsjí¡ ÷· \‘√ eTT+<Tä ø¬ fió¯ HÔ êïsTT. e´ekÕj·T Á|üuÛÑT‘ê«\T eTT+<äT≈£î b˛‘·THêïsTT. yÓTTqï{Ï mìïø£˝À¢ ˇø£s¡Ts¡+>∑+ n+fÒ uÛÑ÷$T, |ü+≥ e÷Á‘·y˚T ø±<äT. eT¬sH√ï n+XÊ\‘√ s¡÷.\ø£å s¡TD+ e÷|ò” #˚kÕÔeT+fÒ, eTs=ø£s¡T s¡÷.2 \ø£å\ <ëø±n~ eTT&ç|ü&ç ñ+~. ˇø£ÿeTTø£ÿ˝À #ÓbÕŒ\+fÒ Ç~ Ç+{ÏÁπ>f…&é s¡TD+ e÷|ò” #˚kÕÔeTHêïs¡T. ‘Ó\+>±D˝À s¡÷.\ø£å n+fÒ d”e÷+nÁb˛#Y. bÕ\≈£î\T Bìï $∫äqï+ #˚XÊs¡T. dü+Á|ü<ëj·T e´ekÕj·÷ìï ≈£L&Ü $∫äqï+ #˚XÊs¡T. j·T+Á‘ê\T rdüT≈£îe#êÃs¡T.$\Te\T b˛>={≤ºs¡T. dü+Á|ü<ëj·T |ü+≥\qTp˝…’- 2014 21

kÕe÷õø£+Á<˝äÛ À s÷¡ . s¬ +&TÉ \ø\å£ HêïsT¡ . Çe˙ï eTq+ #÷· XÊ+. á $<yäÛ TÓ qÆ øö\T<ës¡T\ düeTdü´˝Ò$T{Ï? s¡TDe÷|ò” |ü<∏äø£+yê>±›Hê\ $wüj·T+˝À ˇø£ ì]›wüº yÓ’K] ne\+_+#ê*‡q øö\T<ës¡T\≈£î m+‘· es¡≈£î ñ|üjÓ÷>∑|ü&ÉT‘√+~? uÛÑ÷nedüs¡+ ñ+~. ˝Òì |üø£å+˝À bÕغ\T Ç˝≤H˚ eTT+<äT≈£î b˛‘·T+ j·T»e÷qT\≈£î sêsTTr\T ÇùdÔ øö\T <ës¡T\ Ä‘·àVü≤‘·´\T{≤sTT. düeTdü´\ |ü]cÕÿs¡+ ø√dü+ ◊ø£´y˚~ø£\ <ë«sê ñ<ä´e÷\T Ä>∑T‘êj·÷? u≤´+≈£î s¡TD≤\T \_Û+#·ø£ øö\T<ës¡T\T Áô|’y˚≥TeTTK´+>± ‘Ó\+>±D ÁbÕ+‘·+˝À >∑{Ϻ>± ìs¡«Væ≤+#ê*‡q ne e&û¶yê´bÕs¡T\qT ÄÁX¯sTTdüTÔHêïs¡T. eTs√ yÓ’|ü⁄q $‘·ÔHê\T,düs¡+ ñ+~. Äj·÷ ÁbÕ+‘ê˝À¢ _Ûqï |ü]dæú‘·T\T ñ+{≤sTT. yê ms¡Te⁄\T, |ü⁄s¡T>∑TeT+<äT\T nìï+{Ï˝Àq÷ ø£©Ô. Á|üuÛÑT‘·«+>∑T\T, #Ós¡Te⁄\T ø£qTeTs¡T¬>’ b˛j·÷sTT. uÛÑ÷>∑s¡“¤»˝≤\T n&ÉT ≈£L&Ü ø£©Ô n+XÊìï |ü{Ϻ+#·Tø√e&É+ ˝Ò<äT. eTs√ yÓ’|ü⁄>∑+{Ï b˛j·÷sTT. düqïø±s¡T ¬s’‘·T\T uÀs¡T u≤e⁄\ e´j·÷ìï ÇHé|ü⁄{Ÿ‡ πs≥T¢ ô|]–b˛‘·THêïsTT. kÕ>∑T˙s¡T $wüj·÷ìøÏ eùdÔ,uÛÑ]+#·˝Òø£b˛‘·THêïs¡T. nsTTHê ‘·|üŒ&É+ ˝Ò<äT. øö\T<ës¡T\ kÕ«‘·+Á‘·´+ e∫Ãq Hê{Ï qT+∫ Á|üuÛÑT‘ê«\T $|òü\eTj·÷´sTT.düeTdü´˝Ò$T{Ï? s¡TDe÷|ò” |ü<∏äø£+ øö\T<ës¡T\≈£î m+‘· es¡≈£î ñ u≤>∑T+&˚~. ¬s’‘·T Ä‘·àVü≤‘·´ ≈£î≥T+u≤\≈£î s¡÷.50 y˚\ eHéf…ÆyéT|üjÓ÷>∑|ü&ÉT‘√+~? uÛÑ÷ j·T»e÷qT\≈£î sêsTTr\T ÇùdÔ øö\T ôd{Ï˝ŸyÓT+{Ÿ ô|{≤ºs¡T. yÓTT‘·Ô+ 36 y˚\≈£î≥T+u≤\≈£î >±qT 7<ës¡T\ Ä‘·àVü≤‘·´\T Ä>∑T‘êj·÷? u≤´+≈£î s¡TD≤\T \_Û+#·ø£ y˚\ ≈£î≥T+u≤\≈£î n~ e]Ô+∫+~. >∑‘· ◊<ëπsfi¯ófl>± ø=‘·Ôyês¡Tøö\T<ës¡T\T Áô|’y˚≥T e&û¶yê´bÕs¡T\qT ÄÁX¯sTTdüTÔHêïs¡T. eTs√ e´ekÕj·Ts¡+>∑+˝ÀøÏ edüTÔHêïs¡T. ˇø£|ü⁄Œ&ÉT e´ekÕj·T+ n+fÒyÓ’|ü⁄q $‘·ÔHê\T, ms¡Te⁄\T, |ü⁄s¡T>∑TeT+<äT\T nìï+{Ï˝Àq÷ ø=+‘· es¡≈£î nÁ>∑esêí\ eTT#·ÃfÒ nj˚T´~. ø±˙ Ç|ü⁄Œ&ÉT m≈£îÿeø£©Ô. Á|üuÛÑT‘·«+ ≈£L&Ü ø£©Ô n+XÊìï |ü{Ϻ+#·Tø√e&É+ ˝Ò<äT. eTs√ ˇø£ møs£ ê kı+‘· u÷ÑÛ $T ñqïyêfió¯ fl, eT÷&TÉ , Hê\T>¬ øs£ ê\T øö\T≈î£yÓ’|ü⁄ ÇHé|ü⁄{Ÿ‡ πs≥T¢ ô|]–b˛‘·THêïsTT. kÕ>∑T˙s¡T $wüj·÷ìøÏ rdüT≈£îì e´ekÕj·T s¡+>∑+˝ÀøÏ edüTÔHêïs¡T. Ä‘·àVü≤‘·´\ <Û√s¡DÏeùdÔ, kÕ«‘·+Á‘·´+ e∫Ãq Hê{Ï qT+∫ Á|üuÛÑT‘ê«\T $|òü\eTj·÷´ |ü]o*ùdÔ eTVü≤ã÷uŸq>∑sY õ˝≤¢˝À >=\¢≈£îs¡TeT\T, ø£Ø+q>∑sY˝ÀsTT. ‘Ó\+>±D $wüj·÷ìøÏ eùdÔ ìC≤+ Vü≤j·÷+˝À ìC≤+kÕ>∑sY, eTTq÷ïsT¡ ø±|⁄ü s¬ ‘’ T· \T n~øÛ +£ >± Ä‘à· V≤ü ‘´· #d˚ Tü ≈î£ HêïsT¡ . yÓT<øä ˘n©kÕ>∑sY ˝≤+{Ï$ ì]à+#ês¡T. ñkÕàHékÕ>∑sY, Væ≤e÷j·T‘YkÕ>∑sY õ˝≤¢˝À Ä‘·àVü≤‘·´ #˚düT≈£îqï Á|ür q\T>∑Ts¡T ¬s’‘·T˝À¢ ˇø£s¡Tì]à+#ês¡T. ø£ècÕíq~ô|’ n|üŒsY ;Ûe÷ ÁbÕC…≈£îº ≈£L&Ü ‘·\ô|{≤ºs¡T. eTT~sêCŸ ≈£î˝≤ìøÏ #Ó+~q yês¡T.KeTà+ õ˝≤¢˝À –]»qT\T,ñeTà&ç sêÁwüº+>± ñqï|ü⁄&ÉT mH√ï Á|ü‹bÕ<äq\T ñHêï @M Ä~˝≤u≤<é˝À >√+&ÉT\T m≈£îÿe>± Ä‘·àVü≤‘·´ #˚düT≈£îHêïs¡T. ñø±s¡´s¡÷|ü+ <ë\Ã˝Ò<äT. bÕ\≈£î˝À¢ ∫‘·ÔX¯ó~∆ ñ+fÒ n+~+∫ ñ eTà&ç Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝À yÓTT‘·Ô+ 36 y˚\eT+~ Ä‘·àVü≤‘·´ #˚düT≈£î++&˚yês¡+. Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝À ‘Ó\+>±D $©qyÓTÆq ‘·s¡Tyê‘· Çø£ÿ&ç fÒ, ‘Ó\+>±D yê] dü+K´ 24,000. d”e÷+Á<Ûä˝À 12 y˚\ÁbÕC…≈£îº\ ìsêàD≤ìï ì*|æy˚XÊs¡T. eTVü≤ã÷uŸq>∑sY õ˝≤¢˝À eT+~ Ä‘·àVü≤‘·´ #˚düT≈£îHêïs¡T. n+fÒ ≈£î\eè‘·TÔ\qT m≈£îÿe>±e\dü\T n~Ûø£eTj·÷´sTT. qeTTà≈£îqï esêZ˝À¢ Ä‘·àVü≤‘·´\T #√≥T #˚düT≈£îHêïsTT. #Ós¡Te⁄\ ô|+|üø£+, #˚|ü\T |ü≥º&É+ ˝≤+{Ï$ qeTTà≈£îqï eTT~sêCŸ\T _. ø=+&É˝Ÿ ¬s&ç¶ e´ekÕj·T s¡+>∑+˝ÀøÏ Á|üy˚•+∫q ‘·s¡Tyê‘· Ä esêZìøÏ #Ó+~q s¡TDe÷|ò” e]ÔdüTÔ+<ë, me]øÏ e]ÔdüTÔ+~ ˝≤+{Ï yê{Ïì yê] Ä‘·àVü≤‘·´\T n~Ûø£eTj·÷´sTT. e´ekÕj·T+ –≥Tºu≤≥T|ü]o*+#˚+<äT≈£î es¡+>∑˝Ÿ õ˝≤¢˝À XÊ+|æ˝Ÿ>± 50 ¬s’‘·T ≈£î≥T+ ø±ø£ yês¡T Ä‘·àVü≤‘·´ #˚düT≈£î+≥THêïs¡T. ‘Ó\+>±D˝À e´ekÕj·Tu≤\qT ø£\TdüT≈£îHêï+. á ≈£î≥T+u≤˝À¢ ¬s’‘·T\T Ä‘·àVü≤‘·´ #˚düT s¡+>∑+˝À dü+øå√uÛ≤ìøÏ eTs√ ø±s¡D+ uÀs¡T¢ y˚j·T&É+. ¬s’‘·T\T≈£îHêïs¡T. M{Ï˝À ˇø£ÿ ≈£î≥T+ã+ ≈£L&Ü ‘·eT≈£î s¡TDe÷|ò” e]Ô u≤>± ô|≥Tºã&ç ô|&ÉT‘·Tqï eTs√ n+X¯+ uÀs¡T¢. ñ<ëVü≤s¡D≈£îdüTÔ+<äì #Ó|üŒ˝Ò<äT. ø±s¡D+ Ä‘·àVü≤‘·´ #˚düT≈£îqï ≈£î≥T+u≤˝À¢ dü>∑≥Tq eT÷&ÉT ˝Ò<ë Hê\T>∑T uÀs¡T¢ y˚kÕÔs¡T. ˇø√ÿ<ëìøÏ s¡÷.Ä n|ü⁄Œ\T eT÷&ÉT, Hê\Tπ>fi¯fl ÁøÏ‘·+ rdüT≈£îqï$. $T>∑‘êyê]$ 30 y˚\T Ks¡Ãe⁄‘·T+<äqT≈£î+fÒ, düTe÷s¡T>± s¡÷.\ø£å n|ü⁄Œ ne⁄≈£L&Ü n˝≤+{Ïy˚. 2013 pHé qT+∫ s¡TD≤\T rdüT≈£îqï yê]øÏ ‘√+~. <ë+‘√ m≈£îÿe eT+~ ¬s’‘·T\T Ä‘·àVü≤‘·´ #˚düTø√yê*‡qe÷|ò” e]ÔdüTÔ+<äì #ÓãT‘·THêïs¡T. n˝≤ #·÷ùdÔ yê]øÏ á e÷|ò” |ü]dæú‹ @s¡Œ&ÉT‘√+~. n<˚$<Ûä+>± ø±\Te Ä<Ûë]‘· e´ekÕe]Ô+#·<äT. Ç+ø√ eTTK´$wüj·T+ ¬s’‘·T\ s¡TD≤˝À¢ n~Ûø£XÊ‘·+ j·÷ìøÏ, uÀs¡T e´ekÕj·÷ìøÏ eTs√ Á|ü<Ûëq ‘˚&Ü ]ù|s¡T¢. ˇø√ÿÁô|’y˚≥T s¡TD≤˝Ò. ˇø£ düπs«˝À Hê\T>∑T y˚\ eT+~ì n<Ûä´j·Tq+ |ü+≥≈£î ø£˙dü+ ¬s+&ÉT ¬s+&ÉT kÕs¡T¢ ]ù|s¡Tø=düTÔ+~. Á|üuÛÑT‘·«+#˚ùdÔ, 3,400 eT+~øÏ Áô|’y˚≥T s¡TD≤\T ñHêïsTT. πøe\+ 600 >∑qTø£ kÕúìø£+>± ˇø£]<ä›]øÏ uÀs¡T ]ù|s¡T˝À •ø£åD ÇùdÔ u≤>∑T+eT+~πø u≤´+≈£î s¡TD≤\THêïsTT. @ ìã+<Ûäq\T ˝Ò≈£î+&Ü (ø±\ ≥T+~. kÕúìø£+>± yÓTø±ìø˘\T ñ+fÒ, <ä÷sêuÛ≤s¡+ ‘·>∑TZ‘·T+~.|ü]$T‹, ã+>±s¡+ ‘êø£≥Tº...) neT\T #˚dæHê u≤>∑T+&˚~. n˝≤ uÀs¡T yÓ+≥H˚ u≤>∑e⁄‘·T+~. n<˚ düeTj·T+˝À uÀs¡¢ ìj·T+Á‘·D≈L£ &Ü #j˚ T· &+É ˝<Ò Tä . s¬ ‘’ T· Ä‘à· V≤ü ‘´· ≈î£ ≥T+u≤\T Ç|Œü {øπÏ m+‘√ ≈L£ &Ü nedsü +¡ . Ç|Œü {øπÏ uÀsT¡ ¢ m≈î£ ÿyb’Ó ˛j÷· sTT. u÷ÑÛ >s∑ “¡ »¤ ˝≤\TìsêX¯˝À ñ+{≤sTT. yê]πø á s¡TDe÷|ò” n+<ä&É+ ˝Ò<äT. ø£˙dü+ ‘·–Zb˛j·÷sTT. yê˝≤º #·≥º+ ø£]ƒq+>± neT\T #˚j·÷*. Ç|ü⁄Œdü>∑uÛ≤>∑+ bÕ‘·s¡TD≤\≈£L e]Ô+|ü#˚dæ ñ+fÒ u≤>∑T+&˚~.n~nkÕ<Ûä´y˚TMT ø±<äT. Áô|’y˚≥T s¡TD≤\ e÷|ò”ô|’ #·s¡Ã »]– ñ+fÒ p˝…’ `2014 22

kÕe÷õø£+&ÉTqï |ü]dæú‘·T\ Á|üø±s¡+ ìj·T+Á‘·D ø£+fÒ ≈£L&Ü ñqï |ü]dæú‹ì ñ] y˚düT≈£îqï yê]øÏ, |ü⁄s¡T>∑T\ eT+<äT ‘ê–q yê]yÓTs¡T>∑T|üs¡TÃø√e&É+ô|’H˚ Á|ü<Ûëq+>± <äèwæº ô|{≤º*. n&É$ ≈î£ ≥T+u≤\≈î£ ≈L£ &Ü |]ü V‰ü s+¡ sê˝<Ò Tä . Ä ≈î£ ≥T+u≤\≈î£ #+Ó ~q|ü+<äT\T, ø√‘·T\ qT+∫ ≈£L&Ü u≤>± qwüºb˛‘·THêïs¡T. n~ |\æ \¢ #<· Tä e⁄qT |{ü +ºÏ #T· ø√e&+É ˝<Ò Tä . ìC≤ìøÏ Jy√˝ÀH˚ ñe÷Á‘·+ ô|<ä› düeTdü´>± |ü]>∑DÏ+#·&É+ ˝Ò<äT. n&É$ >±≈£îHêï +~... Ä |\æ \¢ #· <Tä e⁄ |{ü +ºÏ #T· ø√yê\ì. ˇøÿ£ ] #<· Tä eP∫qï ∫qï >∑T≥º\T ñHêï á |ü]dæú‹ m<äTs¡e⁄‘√+~. Ä düeTdü´qT |{ü +ºÏ #T· ø√˝<Ò Tä . Ä ≈î£ ≥T+ u≤\T @eT&TÉ >T∑ ‘T· HêïsTT. ‘e· T≈î£|]ü wÿü ]+#ê*. á $<+äÛ >± qwbºü ˛sTTq s¬ ‘’ T· \≈î£ ≈L£ &Ü |]ü V‰ü s+¡ 35 ø˝Ï À\ ø±sT¡ \¶ T Çyê«\ì. ô|s’ M¡ \T #d˚ Tü ≈î£ qï yê]øπ Ä#Ó*¢+#ê*. Ä‘·àVü≤‘·´ #˚düT≈£îqï ¬s’‘·T ≈£î≥T+u≤\≈£î |ü]Vü‰s¡+ ø±sT¡ \¶ T e#êÃsTT. Ä‘à· V≤ü ‘´· #d˚ Tü ≈î£ qï yê] ≈î£ ≥T+u≤\≈î£ Ä#Ó*¢+#˚+<äT≈£î Á|üuÛÑT‘·«+ 421 ù|]≥ ˇø£ Jy√ C≤Ø #˚dæ+~. ø±sT¡ \¶ T sê˝<Ò Tä . Ä ø±sT¡ \¶ T eùdÔ |\æ \¢ ≈î£ ø˙£ d+ü Ç+‘· nqï+Ä‘·àVü≤‘·´ #˚düT≈£îqï ¬s’‘·T≈£î≥T+u≤ìøÏ, n~ ìsê∆s¡D nsTT‘˚ ô|&TÉ ‘êeTì Ä ≈î£ ≥T+u≤\ yêsT¡ n+≥THêïsT¡ .s¡÷.1.5 \ø£å\ |ü]Vü‰s¡+ Çyê«*. s¡÷.50 y˚\T n|ü⁄Œ ø√dü+,s¡÷.\ø£å ≈£î≥T+ã+ ø√dü+. Ç|üŒ{Ï es¡≈£L mø˘‡Áπ>wæj·÷ e∫Ã+~ ñ+≥T+~. $»j·Tq>∑s¡+ õ˝≤¢˝À 18 @fi¯fl˝À ¬s+&ÉT Ä‘·àVü≤‘·´˝Òπøe\+ 3,500 eT+~øÏ e÷Á‘·y˚T. $T–*q 20,500 ≈£î≥T+ »]>±sTT. es¡+>∑˝Ÿ õ˝≤¢˝À 4 y˚\ Ä‘·àVü≤‘·´\T »]>±sTT.u≤\≈£î Ä |ü]Vü‰s¡+ sê˝Ò<äT. ñ<√´>∑ CÒ@d” ø=+#Ó+ d”]j·Tdt>± ø±s¡D+ |ü+≥ yÓ’$<Ûä´+ ñ+&É&É+. ø=Ás¡\T, ô|düs¡T¢ e+{Ï$ ≈£LnqT≈£î+fÒ, me÷às√«\T, Äضz\T ø=+#Ó+ d”]j·Tdt>± rdüT &Ü y˚düT≈£î+≥THêïs¡T. á |ü+≥\qT >∑qTø£ n+>∑Héyê&û\≈£î,≈£î+fÒ, eTq ‘Ó\+>±D ¬s’‘·T˝Ò ø£<ë #·ìb˛sTT+~ nì uÛ≤$+∫ |”&ûmdt\≈£î nqTdü+<Ûëq+ #˚ùdÔ u≤>∑T+≥T+~. e´ekÕj·T+‘√ñ+fÒ, eT¬s+‘√ eT+~øÏ |ü]Vü‰s¡+ \_Û+#˚~. ñ] y˚düT≈£îqï bÕ≥T Ç‘·sê\≈£î m≈£îÿe Ks¡TÃ\e⁄‘·THêïsTT. ôdsYŒ n<Ûä´j·Tq+yê]øÏ, |ü⁄s¡T>∑T\ eT+<äT ‘ê–q yê] ≈£î≥T+u≤\≈£î ≈£L&Ü Á|üø±s¡+, Ç+{Ïs¡TD+, #·<äTe⁄ ˝≤+{Ïyê{ÏøÏ uÛ≤Ø e´j·÷\e⁄|ü]Vü‰s¡+ sê˝Ò<äT. Ä ≈£î≥T+u≤\≈£î #Ó+~q |æ\¢\ #·<äTe⁄qT ‘·THêïsTT. #·<äTe⁄ ñ∫‘·+ n+{≤s¡T >±˙ Ç‘·s¡ Ks¡TÃ\T n˝≤π>|ü{Ϻ+#·Tø√e&É+ ˝Ò<äT. ìC≤ìøÏ Jy√˝ÀH˚ ñ+~... Ä |æ\¢\ #· ñ+{≤sTT. yê{Ïì ¬s’‘·T\T uÛÑ]+#ê*‡+<˚. &çÁ^ ‘·s¡Tyê‘· _.m&é<Tä e⁄ |{ü +ºÏ #T· ø√yê\ì. ˇøÿ£ ] #<· Tä eP |{ü +ºÏ #T· ø√˝<Ò Tä . Ä ≈î£ ≥T+ ˝≤+{Ïyê{ÏøÏ s¡÷.y˚\T, \ø£å˝À¢ Ks¡Ãe⁄‘√+~. yÓ’<ä´+ MT<ä ≈£L&Üu≤\T @eT&ÉT>∑T‘·THêïsTT. ‘·eT≈£î 35 øÏ˝À\ ø±s¡T¶\T Çyê«\ì. Ks¡Tà u≤>± ne⁄‘√+~. M≥ìï+{ÏøÏ ≈£L&Ü |ü]cÕÿs¡+ #·÷|æùdÔH˚ô|’s¡M\T #˚düT≈£îqï yê]πø Ä ø±s¡T¶\T e#êÃsTT. Ä‘·àVü≤‘·´ e´ekÕjT· d+ü ø√å u≤Û ìï ìyê]+#e· #T· Ã. øö\T s¬ ‘’ T· u÷ÑÛ $T øö\T≈î£#˚düT≈£îqï yê] ≈£î≥T+u≤\≈£î Ä ø±s¡T¶\T sê˝Ò<äT. Ä ø±s¡T¶\T rdüT≈£î+fÒ, n~ mø£ÿ&Ü qyÓ÷<äT ø±<äT. øö\T ¬s’‘·T\T ô|]–eùdÔ |æ\¢\≈£î ø£˙dü+ Ç+‘· nqï+ ô|&ÉT‘êeTì Ä ≈£î≥T+u≤\ b˛‘·THêïs¡T. Ä‘·àVü≤‘·´ #˚düT≈£îHêï |ü]Vü‰s¡+ sê<äT. á $wüyêsT¡ n+≥THêïsT¡ . eTs√ $wjü T· + @$T≥+f.Ò ..es+¡ >˝∑ Ÿ , KeTà+ j·T+˝À #ê˝≤ düeTdü´\T m<äTs¡e⁄‘êsTT. ø=ìï ]ø±s¡T¶\T ìs¡«õ˝≤¢\ >∑T]+∫ e÷{≤¢&ÉTø√yê*. Ä‘·àVü≤‘·´\T #˚düT≈£îqï ¬s’‘·T˝À¢ Væ≤ùdÔ u≤>∑T+≥T+~. ø£˙dü+ kÕ>∑T ãT≈£îÿ. @ düπs«uÛÑ÷$T˝À mes¡Tøö\T¬s’‘·T˝Ò n~Ûø£+. øö\T u≤>± ô|]–b˛‘√+~. KeTà+˝À ˇø£ kÕ>∑T #˚düTÔHêïs¡T nH˚~ qyÓ÷<äT #˚j·÷*. Ç|ü⁄Œ&ÉT j·T»e÷ìmø£sê≈£î 15 ãkÕÔ\ e&ÉT¢ Çyê«*. |ü+&çHê, |ü+&É≈£îHêï n+‘· <äj·÷<ëøÏåD≤´\ MT<ä Ä<Ûës¡|ü&Ü*‡ ek˛Ô+~. |ü+≥ qwüº+ |ü]Çyê«*‡+<˚. es¡+>∑˝Ÿ˝À ˇø√ÿ#√≥ ˇø√ÿ $<Ûä+>± ñ+~. »q Vü‰s¡+ eùdÔ mes¡T rdüTø√yê*, m+‘· rdüTø√yê* nH˚~ ≈£L&Ü>±eT˝À z $<Ûä+>± ñ+~. |üs¡ø±\˝À eTs√ $<Ûä+>± ñ+~. nÁ–yÓT+≥¢˝À sêdüT≈£î+≥THêïs¡T. ;e÷ ≈£L&Ü ø£wüº+>± e÷]+~.»q>±eT˝À øö\T πs≥T ø±düÔ ‘·≈£îÿe>± ñ+fÒ, eTT\T>∑T, |üs¡ø± ìã+<Ûäq\T n˝≤ ñ+≥THêïsTT. u≤´+≈£î s¡TD+ Ç∫Ãq Á|ü‹kÕ]\˝À m≈£îÿe>± ñHêïsTT. $T]Ã˝≤+{Ïyê{Ï˝À n~Ûø£+>± ñ+~. ≈£L&Ü ;e÷ Á|”$Tj·T+ $TqVü‰sTT+#·T≈£î+{≤s¡T. Äπsfi¯ófl |ü+≥|ü~y˚\ <ëø± ñ+~. øö\T πs≥T ìj·T+Á‘·D ≈£L&Ü ñ+&Ü*. qwüº+ »]–Hê ˇø£ÿkÕ] ≈£L&Ü |ü]Vü‰s¡+ sê˝Ò<äT. Á|üuÛÑT‘·«y˚TÄ Á|ü»\≈£î Ç‘·s¡ HÓ’|ü⁄D≤´\T ˝Òe⁄. {ÖHé\˝À ôd{Ï˝…’q yê]πø á |üì #˚ùdÔ u≤>∑T+≥T+<äì nqT≈£î+≥THêïs¡T. sêuÀj˚T ‘Ó\+s¡TDe÷|ò” e]Ôk˛Ô+<äì øö\T¬s’‘·T\T n+≥THêïs¡T. Ä‘·àVü≤‘·´\T >±Dô|’, Ä‘·àVü≤‘·´ u≤~Û‘· ≈£î≥T+u≤\ yês¡T mH√ï ÄX¯\T ô|≥Tº#˚düT≈£îqï ¬s’‘·T˝À¢ |ü‹Ô ¬s’‘·T˝Ò m≈£îÿe>± ñ+≥THêïs¡T. @ uÛÑ÷$TøÏ ≈£îHêïs¡T. ‹+&ç, #·<äTe⁄ Ks¡TÃ\T yÓfi‚Ô #ê\qT≈£î+≥THêïs¡T. Ä@ |ü+≥ nqTy√ #Óù|Œ j·T+Á‘ê+>∑+ ø£s¡TyÓ’+~. uÛÑ÷kÕs¡ |üØø£å u≤<Ûä´‘· Á|üuÛÑT‘·«+ rdüTø√yê*. eT∞fl eT∞fl ‹|ü⁄Œø√≈£î+&Ü‘·÷‘·÷eT+Á‘·+>± ñ+{À+~. |òü*‘ê\T #Ó|üŒs¡T. e∫à $e]+ |ü]Vü‰s¡+ #Ó*¢+#·&É+‘√ bÕ≥T ‹+&ç, #·<äTe⁄ Ks¡TÃ\T uÛÑ]+#ê*.#·s¡T. Ç+≥¬sï{Ÿ˝À ô|{≤ºeTì #ÓãT‘·THêïs¡T. øö\T ¬s’‘·T\T m+‘· m|òt◊ÄsY Ä<Ûës¡+>± Ä ≈£î≥T+u≤\≈£î |ü]Vü‰s¡+ #Ó*¢+#ê*.eT+~ Ç+≥¬sï{Ÿ˝À #·÷kÕÔs¡T. |ü+≥\ yÓ’$<Ûä´+ ñqï #√≥Ä‘·àVü≤‘·´\T ‘·≈£îÿe>± ñHêïsTT. yÓT<äø˘ õ˝≤¢˝Àì Ç‘·s¡ ÁbÕ+ y˚<ä≈£îe÷sY: C≤ø˘ #˚dæq yê>±›Hê\qT Á|üuÛÑT‘·«+ neT\T‘ê\‘√ b˛*ùdÔ, »V”≤sêu≤<é ÁbÕ+‘·+˝À Ä‘·àVü≤‘·´\T ø±düÔ #˚j·÷*. dü+Á|ü<ëj·Tø£ |ü+≥\qT Áb˛‘·‡Væ≤+#ê*. |ü‹Ô ˝≤+{Ï‘·≈£îÿe>± »]>±sTT. ñ‘·Ôsê+Á<Ûä <ë<ë|ü⁄ ‘Ó\+>±D e÷~]>±H˚ |ü]#·j·T+ ˝Òì |ü+≥\qT n‹>± Áb˛‘·‡Væ≤+#·e<äT›. @ ÁbÕ+‘·+˝À m≥Te+{Ï |ü+≥\T |ü+&ÉT‘êjÓ÷ #·÷&Ü*. p˝…’- 2014 23

kÕe÷õø£+ Ábıô|òdüsY n˝≤Ôdt C≤qj·T´: eT] á ¬s’‘ê+>±ìøÏ Á|üuÛÑT‘ê«\T @$T #˚düTÔqï≥T¢? ˇø£ eTTK´yÓTÆq $wüj·T+ @$T≥+fÒ... uÛ≤s¡‘·<˚X¯ Ä]úø£ Á|üC≤kÕ«eT´+˝À z≥T¢ y˚ùd~ m≈£îÿe>± ¬s’‘·T˝Ò. |ü≥ºDe´edüúqT nìï y˚fi¯˝≤ ø±bÕ&ÉT‘·÷, $|ü‘·TÔ y˚fi¯˝À Ä<äT≈£î+≥Tqï~ ÁbÕ+‘ê˝‘√ b˛*ùdÔ |ü˝…¢˝À¢H˚ m≈£îÿe>± z{Ï+>¥. Ä $<Ûä+ >±e´ekÕj·T s¡+>∑+ e÷Á‘·y˚T. á $wüj·T+ #ê˝≤ eT+~øÏ ‘Ó* #·÷ùdÔ Á|üC≤kÕ«e÷´ìøÏ yÓHÓïeTTø£ ¬s’‘·T˝Ò. dü«j·T+>± πø+Á<äj·T<äT. á ø°\ø£ dü+ã+<Ûä+ ‘Ó*j·Tì yês¡T #ê˝≤ eT+~ ñ e´ekÕj·T XÊK eT+Á‹ X¯s¡<é|üyêπs bÕs¡¢yÓT+{Ÿ˝ÀHêïs¡T. Ç˝≤+{Ï yê¬s+<äs√ &Ûç©¢˝À, ôV’≤<äsêu≤<é˝À, eTT+u…’˝À Á|üø£{Ï+∫+~ @$T≥+fÒ...>∑‘· 13 @fi¯fl e´e~Û˝À 1998≈£Ls=Ãì ø°\ø£ ìs¡íj·÷\T rdüT≈£î+≥÷ ñ+{≤s¡T. 2008˝À qT+∫ 2011 ` 12 eT<Ûä´ø±\+˝À 280000 eT+~ ¬s’‘·T\TÁ|ü|ü+#·yê´|üÔ+>± ≈£L&Ü Ä]úø£ dü+øå√uÛÑ+ @s¡Œ&ç+~. nyÓT]ø± Ä‘·àVü≤‘·´\T #˚düT≈£îHêïs¡ì Äj·Tq Á|üø£{Ï+#ês¡T. n+<äT˝À˝≤+{Ï dü÷|üsY e|üsY <˚XÊ\T, j·T÷s¡|t˝Àì 35 <˚XÊ˝À¢ 25 <˚ 35 y˚\eT+~ ñeTà&ç Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝À Ä‘·àVü≤‘·´ #˚düT≈£îHêïs¡T.XÊ\T á dü+øå√uÛÑ+ u≤]q |ü&ܶsTT. Ä]úø£ e´edüú\T ≈£î|üŒ≈£L*b˛j·÷sTT. Ä]úø£ |üs¡yÓTÆq ‘·TbÕHé˝À ø=≥Tº$T{≤º&ÜsTT. Ä nedüs¡y˚T. ø±˙ <ëì ø£+fÒ ≈£L&Ü ñ‘·Œ‹Ô s¡+>∑+ eT]+‘·dü+<äs¡“¤+˝À uÛ≤s¡‘·<˚X¯ Ä]úø£ e´edüú #ê˝≤ ‘·≈£îÿe>± Á|üuÛ≤$‘· Á|ü<ÛëqyÓTÆ+~. ñ‘·Œ‹Ô s¡+>±ìï ìs¡¢ø£å´+ #˚dæq <˚XÊ\≈£î Ä]úø£yÓTÆ+~. #Ó’Hê, Áu…õ˝Ÿ ≈£L&Ü á dü+øå√uÛ≤ìï ‘·≥Tº≈£îHêïsTT. ø±s¡ e´ed\úü T øc£ Õ˝º À¢ ∫≈î£ ÿ≈î£ HêïsTT. nyTÓ ]ø± ≈L£ &Ü n+‘.˚ nyTÓ ]ø±D+ @$T≥+fÒ ¬s’‘·T˝Ò. Ä]úø£ e´edüúqT ø±bÕ&ÉT ø√e&ÉeT+fÒ Ä]úø£e´edüú˝À ñqï+‘· ]dtÿ eTπs<ëìø° ‘Ó*j·T<äT. nyÓT]ø±kÕ«‘·+Á‘ê´ìï, kÕs¡«uÛÖe÷~Ûø±sêìï ø±bÕ&ÉTø√e&Éy˚T. Ç+‘· ø°\ Ä]úø£ ]dtÿ >∑T]+∫ ‘Ó*dæq #ê˝≤ eT+~ n≥TyÓ’|ü⁄ #·÷&És¡T.ø£yÓTÆq ¬s’‘ê+>±ìï Á|üuÛÑT‘ê«\T m˝≤ #·÷düTÔHêïjÓ÷ #·÷düTÔ+fÒ yês¡+‘ê uÛ≤s¡‘Y yÓ’ù| #·÷kÕÔs¡T. á H˚|ü<∏ä´+˝À e´ekÕj·Ts¡+>∑+u≤<Ûä ø£\T>∑T‘√+~. eT] á ¬s’‘ê+>±ìøÏ Á|üuÛÑT‘ê«\T @$T |üP]Ô dü+øå√uÛÑ+˝À ñ+~. s¡TDe÷|ò” nH˚~ ø£+{Ï ‘·T&ÉT|ü⁄ #·s¡´#˚düTÔqï≥T¢? Á|üC≤kÕ«eT´+˝À z≥T¢ y˚ùd~ m≈£îÿe>± ¬s’‘·T˝Ò. e÷Á‘·y˚T. ñ|üX¯eTq+ Ç#˚Ã~ e÷Á‘·y˚T. Ç+‘·{Ï ÁbÕ<Ûëq´+ ñ|ü≥ºD ÁbÕ+‘ê˝‘√ b˛*ùdÔ |ü˝…¢˝À¢H˚ m≈£îÿe>± z{Ï+>¥. Ä $<Ûä+ qï e´ekÕj·Ts¡+>∑+ Ç+‘·>± dü+øå√uÛÑ+˝ÀøÏ b˛j˚T≥+<äT≈£î>± #·÷ùdÔ Á|üC≤kÕ«e÷´ìøÏ yÓHÓïeTTø£ ¬s’‘·T˝Ò. dü«j·T+>± πø+Á<ä ø±s¡D+ #·÷ùdÔ... @&ÉT ø±s¡D≤\T ñHêïsTT. (‘Ó\+>±D <äèw溑√)e´ekÕj·T XÊK eT+Á‹ X¯s¡<é|üyêπs bÕs¡¢yÓT+{Ÿ˝À Á|üø£{Ï+∫+~ yÓTT<ä{Ï~. ˙fi¯fl dü+øå√uÛÑ+. ˙fi¯ófl, #·<äTe⁄ e÷Á‘·y˚T dü+|ü<äqT@$T≥+fÒ...>∑‘· 13 @fi¯fl e´e~Û˝À 1998 qT+∫ 2011 ` n+~kÕÔsTT. ‘Ó\+>±D˝À ˙s¡T <=s¡ø£&É+ ˝Ò<äT. n+<äT≈£î #ê˝≤12 eT<Ûä´ø±\+˝À 280000 eT+~ ¬s’‘·T\T Ä‘·àVü≤‘·´\T ø±s¡D≤\THêïsTT. |üsêsTT bÕ\q˝À ˙fi¯ófl yê&ÉTø√˝Òø£b˛e&É+,#˚düT≈£îHêïs¡ì Äj·Tq Á|üø£{Ï+#ês¡T. n+<äT˝À 35 y˚\eT+~ ñqï ˙fi¯flq÷ $ìjÓ÷–+#·Tø√˝Òø£b˛e&É+. Á|ür Á>±eT+˝Àq÷ñeTà&ç Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝À Ä‘·àVü≤‘·´ #˚düT≈£îHêïs¡T. n+<äT˝À 25 ¬s+&ÉT, eT÷&ÉT #Ós¡Te⁄\T ñ+&˚$. ˇø£ #Ós¡Te⁄ ì+&ç‘˚ Ä ˙fi¯ófly˚\ eT+~ ‘Ó\+>±D ÁbÕ+‘êìøÏ #Ó+~q yêπs. á |ü]dæú‹ eTs√ #Ós¡Te⁄˝ÀøÏ b˛j˚T$. Ç|ü⁄Œ&ÉT Ä e´edüú ≈£î|üŒ≈£L*+~.m+<äT≈£î ek˛Ô+~. mø£ÿ&É ˝À|ü+ ñ+~? ùdyê s¡+>∑+ nedüs¡y˚T. 1.25 ø√≥¢ mø£sê\ e´ekÕj·T uÛÑ÷$T˝À 35 XÊ‘·+ uÛÑ÷$TøÏn+<äT≈£î H˚qT e´‹πsø£+ ø±<äT. ø±˙ ñ‘·Œ‹Ô s¡+>∑+ #ê˝≤ e÷Á‘·y˚T ˙{Ï edü‹ ñ+~. ñeTà&ç sêÁwüº+˝À 27 \ø£å\ uÀs¡T¢nedüs¡+. <˚X¯ Ä]úø£ s¡+>±ìøÏ >±˙ <˚X¯ |ü{ÏcÕ˜ìøÏ >±˙. #Ó’Hê ñ+fÒ, 18 \ø£å\T ‘Ó\+>±D˝ÀH˚ ñHêïsTT. düeTdü´ m+‘· rqT+∫ H˚s¡TÃø√yê*‡+~ n<˚. n+‘· e÷Á‘êq nø£ÿ&˚<√ n<äT“¤‘·+ Áe+>± ñ+<√ eTq≈£î ns¡úeTe⁄‘√+~. 2. e÷¬sÿ{Ÿ dü+øå√uÛÑ+:»]–+<äì ø±<äT. nø£ÿ&É Á|ü‹|üø£å+ ˝Ò<äT ø±ã{Ϻ nqT≈£îqï<ëìï á düeTdü´ ø=‘·Ô>± e∫Ã+~. Ç+‘·≈£îeTT+<äT ˝Ò≈£î+&ç+~.Á|üuÛÑT‘·«+ yÓ+≥H˚ #˚j·T>∑\T>∑T‘√+~. Çø£ÿ&É e÷Á‘·+ m+‘· Á|ü|ü+Nø£s¡D, Áô|’y˚{°ø£s¡D ‘·s¡Tyê‘· |ü⁄≥Tºø=∫Ã+~. m≈£îÿeeT+∫ |üì #˚dæHê <ëìï e´‹πsøÏ+#·&Éy˚T Á|ü‹|üøå±\ |üì>± ñ eT+~ì e÷¬sÿ{À¢øÏ nqTeT‹ùdÔ, b˛{° ô|s¡T>∑T‘·T+~, ‘·<ë«sê+{À+~. ñ‘·Œ‹Ô s¡+>∑+ n+fÒ ¬s+&ÉT $uÛ≤>±\T. ˇø£{Ï e´e ¬s’‘·T≈£î –≥Tºu≤≥T <Ûäs¡ edüTÔ+<äì uÛ≤$+#ês¡T. n~ ø±´|æ≥*düTºkÕj·T+, eTs=ø£{Ï |ü]ÁX¯eT\T. á ¬s+&É÷ <˚X¯ Ä]úø£ e´edüú≈£î ~∏j·TØ e÷Á‘·y˚T. Ä#·s¡D˝À eTs√ $<Ûä+>± »]–+~. n+‘ê¬s+&ÉT ø£fi¯fl˝≤+{Ï$. ˇø£|ü⁄Œ&ÉT á ¬s+&É÷ 40`45 XÊ‘·+ <ëø± dæ+&çπø{Ÿ>± e÷] ¬s’‘·T ã*|üX¯óe⁄>± e÷]b˛j·÷&ÉT. |ü+&ç+#·&Édü÷ú\ ñ‘·Œ‹Ô˝À ñ+&˚$. Ç|ü⁄Œ&ÉT e´ekÕj·T s¡+>∑+ yê{≤ 12 y˚T ø£wüº+. <ëìï neTTàø√e&É+ eT]+‘· ø£wüº+>± e÷]+~. ñ`13 XÊ‘êìøÏ |ü&çb˛sTT+~. ‘·j·÷Ø s¡+>∑+ ≈£L&Ü |ü&çb˛sTT+ ‘·Œ‹Ôì <ë∫ô|≥Tºø√˝Ò+. e÷¬sÿ{Ÿ e´edüú u≤>± ñ+&Ü*. 2000~. kÕ«‘·+Á‘·´+ e∫Ãq ‘·s¡Tyê‘· Ç+‘·>± á s¡+>∑+ ø°åDÏ+#·&É+ dü+e‘·‡sêìøÏ eTT+<äT ¬s>∑T´˝Òf…&é e´edüú ø=ìï ˝ÀbÕ\T, düeTÇ<˚ ‘=*kÕ]. n~ H>¬Ó {yÏ ˝é ÀøÏ y[Ó flb˛sTT+~. ñ‘Œ· ‹Ô s+¡ >+∑ ˝ÀH˚ dü´\T ñqï|üŒ{Ïø° u≤>±H˚ |üì #˚dæ+~. Á|ü|ü+Nø£s¡D, dü+düÿs¡D\ñbÕ~Û ø£\T>∑T‘·T+~. ùdyê s¡+>∑+˝À ñ+&˚~ ôV≤#·TÑ·>∑TZ\‘√ ù|]≥ ¬s’‘·T ã‘·T≈£îqT <äfi≤Ø\ #˚‘·T˝À¢ ô|{≤ºs¡T. ¬s’‘·T\≈£î ñ≈£L&ÉT≈£îqï~. n~ yê|ü⁄ ˝≤+{Ï~. m|ü⁄Œ&ÉT |ü&çb˛‘·T+<√ ‘Ó* ‘·Œ‹Ô Ks¡TÃ\T ≈£L&Ü sêe&É+ ˝Ò<äT. &Üø£ºsY kÕ«$THê<∏äHé dæbòÕs¡düTj·T<äT. n+‘·e÷Á‘êq n~ ñ+&É≈£L&É<äì ø±<äT. n~ ≈£L&Ü \qT ÄyÓ÷~+∫ neT\T #˚j·÷*. ñ‘·Œ‹Ô Ks¡TÃ\≈£î 50 XÊ‘·+ 24 p˝…’ `2014

kÕe÷õø£+ø£*|æ eT<䛑·T <Ûäs¡ Á|üø£{Ï+#ê\ì n+<äT˝À dü÷∫+#ês¡T. e]øÏ eTs√ yÓ’|ü⁄q e´ekÕj·T+ n~Ûø£ ô|≥Tºã&ç‘√2,200 eT<䛑·T <Ûäs¡ Çyê«\ì nôd+;¢˝À rsêàq+ #˚dæ πø+Á<ëìøÏ ≈£L&ÉT≈£îqï~>± e÷s¡T ‘√+~. e´j·T+ ô|s¡T>∑T‘√+~. Ç<ä+‘ê|ü+|æ#ês¡T. e] ñ‘·Œ‹Ô e´j·T+ øÏ«+{≤\T≈£î s¡÷. 1500 ñ ≈L£ &Ü Á||ü +ü Nøs£ D¡ |⁄ü D´yT˚ . ÇH|é ⁄ü {Ÿ ôdø±sº Y MT<ä ìjT· +Á‘D·+fÒ, <Ûäs¡ s¡÷.1100, s¡÷.1200≈£î $T+#·&É+ ˝Ò<äT. n+fÒ <ë<ë|ü⁄>± m‘˚ÔXÊ+. eTØ eTTK´+>± $‘·ÔHê\T, |ü⁄s¡T>∑Te] |ü+&ç+∫q+<äT≈£î ¬s’‘·T≈£î |ü&ÉT‘·Tqï •ø£å øÏ«+{≤\T≈£î s¡÷. eT+<äT\T. ms¡Te⁄\ MT<ä e÷Á‘·y˚T ø=+‘· y˚Ts¡ ñ+~. n~400, s¡÷.500. Bìï Á|ü•ï+#·Tø√yê*. |ü]wüÿ]+#·Tø√yê* ≈£L&Ü m|ü⁄Œ&ÉT m‘˚ÔkÕÔyÓ÷ ‘Ó* j·T<äT. |ü⁄s¡T>∑T eT+<äT\nH˚ ‘·|üq ñ+fÒ kÕ~Û+#·˝Òì~ á Á|üC≤kÕ«eT´+ ˝À @B ˝Ò<äT. $wüj·÷ìøÏ eùdÔ n$ eT+<äT˝À, s¡+>∑T˙fiÀfl ‘Ó*j·T<äT. ˇø£{Ïn+<äTπø ‘Ó\+>±D Á|ü‘˚´ø£ sêÁwüº+ e∫Ã+~. Ä bı*{Ïø£˝Ÿ $˝Ÿ yÓsTT´ s¡÷bÕj·T\≈£î \_ÛùdÔ, n<˚ eTs=ø£ <äTø±D+˝Àñ+&Ü*. ø£∫Ñ·+>± #˚j·÷\ì nqT≈£î+fÒ n+<äT≈£î e÷sêZ\T s¡÷.200πø \_ÛdüTÔ+~.nH˚«wæ+#·e#·TÃ. n~ düeTdü´ ø±<äT. eT÷&Ée n+X¯+. s¡TD+ Ä#·]+#ê*‡ ñ+≥T+~. nìï bÕغ\T ≈£L&Ü á $<ÛäyÓTÆq\_Û+#·&É+. yÓTT‘·Ô+ e´ekÕj·T s¡+>∑+ (‘Ó\+>±D≈£î dü+ã+~Û+ s¡TDVü‰MT Ç#êÃsTT. πød”ÄsY á $wüj·T+ düŒwüº+>± #ÓbÕŒs¡T.∫) ñ‘·Œ‹Ô $\Te düTe÷s¡T>± ¬s+&ÉT \ø£å\ ø√≥T¢. yÓTT‘·Ô+ s¡÷. \ø£å ˝À|ü⁄ s¡TD≤\T e÷|ò” #˚kÕÔeTHêïs¡T. Ç~ Ç+ø± n~Ûø±Ks¡TÃ˝À |ü+≥ s¡TD≤\T rs¡TdüTÔqï~ 20 XÊ‘·+ e÷Á‘·y˚T. $T>∑‘ê ]ø£+>± Á|üuÛÑT‘·«+ Á|üø£{Ï+#ê*‡ ñ+~. Ç˝≤+{Ï s¡TD≤\T s¡÷.yÓTT‘·Ô+ 80 XÊ‘·+ kı+‘·+>± ˝Ò<ë Ç‘·s¡Á‘ê n|ü⁄Œ\ <ë«sê 12 y˚\ ø√≥¢ <ëø± ñ+{≤sTT. yê>±›q+ HÓs¡y˚s¡TÃ≈£îH˚ j·T‘êïìïrdüT≈£îedüTÔqï<˚. ¬s’‘·T\ Ä]úø£ |ü]dæú‹ n+‘·+‘· e÷Á‘·y˚T. eTs√ Á|üuÛÑT‘·«+ #˚k˛Ô+~ ø±ã{Ϻ Ç|ü⁄Œ&˚ $eT]Ù+#·ø£ y˚∫ #·÷&Ü*.yÓ’|ü⁄q e´ekÕj·T+ n~Ûø£ ô|≥Tºã&ç‘√ ≈£L&ÉT≈£îqï~>± e÷s¡T m˝≤ neT\T #˚j·÷˝À dü÷#·q\T Çyê«*. Ç~ ÁbÕ<∏ä$Tø£ Á|üø£≥q‘√+~. e´j·T+ ô|s¡T>∑T‘√+~. Ç<ä+‘ê ≈£L&Ü Á|ü|ü+Nø£s¡D e÷Á‘·y˚Tqì Ä]úø£ eT+Á‹ #ÓbÕŒs¡T. ‘Ó\+>±D˝À s¡÷.50 y˚\|ü⁄D´y˚T. ÇHé|ü⁄{Ÿ ôdø±ºsY MT<ä ìj·T+Á‘·D <ë<ë|ü⁄>± m‘˚ÔXÊ+. ø√≥¢ s¡TD≤\T ñHêïsTT. |ü+≥s¡TD≤\qT $&ÉBdæ #·÷ùdÔ n$eTØ eTTK´+>± $‘·ÔHê\T, |ü⁄s¡T>∑T eT+<äT\T. ms¡Te⁄\ MT<ä bÕ‘· ãø±sTT\T ≈£L&Ü ø£*|æ s¡÷.20 y˚\ ø√≥¢ <ëø± ñ+{≤sTT.e÷Á‘·y˚T ø=+‘· y˚Ts¡ ñ+~. n~ ≈£L&Ü m|ü⁄Œ&ÉT m‘˚ÔkÕÔyÓ÷ ‘Ó* ‘Ó\+>±D Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ ô|<ä›>± Ä]úø£ Çã“+~ ˝Òq+<äTe\¢ áj·T<äT. |ü⁄s¡T>∑T eT+<äT\ $wüj·÷ìøÏ eùdÔ n$ eT+<äT˝À, s¡TD≤\qT e÷|ò” #˚j·Te#·TÃ. |ü+≥ s¡TD≤\qT e÷|ò” #˚j·T&É+s¡+>∑T˙fiÀfl ‘Ó*j·T<äT. ˇø£{Ï yÓsTT´ s¡÷bÕj·T\≈£î \_ÛùdÔ, n<˚ yÓqTø£ ùV≤‘·Tã<䛑· ñ+~. ¬s’‘·T n|ü⁄Œ\bÕ˝…’‘˚ <˚X¯+ n|ü⁄Œ\eTs=ø£ <äTø±D+˝À s¡÷.200πø \_ÛdüTÔ+~. j·T+Á‘ê\ $wüj·÷ìøÏ bÕ\e⁄‘·T+~. ñ‘·Œ‹Ô $|òü\yÓTÆ yês¡T ãø±sTT\T |ü&ܶs¡T. n+<äTπøeùdÔ dü_‡&û\$ ˇø£ s¡ø£+ <Ûäs¡. ãj·T≥ e÷¬sÿ{Ÿ˝À eTs√ <Ûäs¡. s¬ ‘’ T· sT¡ D≤\qT e÷|”ò #j˚ T· &+É kÕe÷õø£ u≤<´äÛ ‘· ≈L£ &Ü. eT÷&fi˚ fl¯Ä]úø£ dü+düÿs¡D˝À¢ uÛ≤>∑+>± ìj·T+Á‘·D\T m‘˚ÔXÊ+. <ë+‘√ Áø‘Ï +· ùd<ë´ìøÏ ôd\e⁄ Á|øü {£ +Ï ∫q d+ü >‹∑ ‘*Ó d+æ <.˚ @~ @yTÓ HÆ ê<Ûäs¡\T ô|s¡T>∑T‘·THêïsTT. HêD´+ ‘·>∑TZ‘·Tqï~. ñ‘·Œ‹Ô Ks¡Tà s¡TDe÷|ò” nH˚~ ø=+‘· ñ|üX¯eTq+ n+~+#˚~ e÷Á‘·y˚T. f…ø±ï$|üØ‘·+>± ô|s¡T>∑T‘·Tqï~. eTs√yÓ’|ü⁄q |ü+≥\ <Ûäs¡\ô|’ e÷ \J dü+øå√uÛÑ+ eTs=ø£{Ï. ‘Ó\+>±D ÁbÕ+‘·+ H˚&ÉT (ø£Øq>∑sY,Á‘·+ m+mdt|” ù|]≥ ìj·T+Á‘·D ô|&ÉT‘·THêïs¡T. <Ûäs¡\T ô|]–‘˚ es¡+>∑˝Ÿ, ìC≤e÷u≤<é) H˚&ÉT j·÷e‘Y <˚X¯+˝À $‘·ÔH√‘·Œ‹Ô πø+$ìjÓ÷>∑<ës¡T\ô|’ Á|üuÛ≤e+ |ü&ÉT‘√+~ n+≥÷ ìj·T+Á‘·D Á<ä+>± ù|s=+~+~. düTe÷s¡T>± s¡÷.7 y˚\ ø√≥¢ yê´bÕs¡+$~ÛdüTÔHêïs¡T. ìj·T+Á‘·D $~ÛùdÔ ¬s+&ç+{Ï˙ ìj·T+Á‹+#ê*. »s¡T>∑T‘√+~. ø=ìï y˚\ eT+~ Bì‘√ ñbÕ~Û bı+<äT‘·THêïs¡T.n˝≤ >±≈£î+&Ü |ü+≥\ <Ûäs¡\ MT<ä e÷Á‘·y˚T ìj·T+Á‘·D ñ düeTdü´ mø£ÿ&É ek˛Ô+<ä+fÒ, ù|f…+{Ÿ f…ø±ï\J, m+mHéd” #˚‘·T˝À¢+~. |ü]ÁX¯eT ‘·j·÷s¡T #˚ùd ÇHé|ü⁄{Ÿ‡ô|’ e÷Á‘·+ ìj·T+Á‘·D ñqï f…ø±ï\J e\¢. f…ø±ï\JøÏ eTq+ e´‹πsø£+ ø±<äT. ôd’Hé‡,m‹Ôy˚XÊs¡T. |òü*‘·+>± Ks¡Tà $|üØ‘·+>± ô|]–+~. <ëìøÏ nqT Hê˝…&é®, f…ø±ï\J, mqØ® ...á Hê\T>∑÷ m+‘√ eTTK´+ Á|ür>∑TD+>± |ü+≥\ <Ûäs¡\T ô|s¡>∑˝Ò<äT. |òü*‘·+>± ìø£s¡ Ä<ëj·T+ s¡+>±ìøÏ. Ç|ü⁄Œ&ÉT f…ø±ï\J dü+øå√uÛÑ+ m<äTs=ÿ+≥THêï+. yÓTT‘·Ô+u≤>± ‘·–Zb˛sTT+~. <ë+‘√ Á¬ø&ç{Ÿ &çe÷+&é ô|]–+~. Áô|’y˚≥T uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À 1968 qT+∫ 2013 es¡≈£î düTe÷s¡T>± 45n|ü⁄Œ\T rdüTø√e&É+, e´ekÕj·T+ qT+∫ ‘·–q+‘· Ä<ëj·T+ @fió¯ fl 1100 n~øÛ £ ~>T∑ ã&TÉ \qT n+~+#˚ e] sø¡ ±\qT ‘j· ÷· sT¡sêøb£ ˛e&+É , e÷qdøæ £ ø√å u≈ÑÛ î£ ˝ÀH’Ó ø=+‘e· T+~ s¬ ‘’ T· \T Ä‘à· V≤ü ‘·´ #˚XÊ+. ¬s’‘·T\T πøe\+ 30 e] s¡ø±\qT e÷Á‘·y˚T y˚düTÔHêïs¡T.#˚düTø√e&É+ »s¡T>∑T‘√+~. Çø£ s¡TD e÷|ò” $wüj·÷ìøÏ eùdÔ, yÓTT‘·Ô+ e] $d”Ôs¡í+˝À 85 XÊ‘·+ Çy˚. á uÛÑ÷$T˝À y˚düTÔqï$yÓTT‘·Ô+ e´ekÕj·T dü+øå√uÛÑ+‘√ b˛*ùdÔ Ç<√ ô|<ä› n+X¯+ ø±<äT. n˙ï ≈£L&Ü 1990øÏ eTT+<äT eè~∆ #˚dæqy˚. n+fÒ bÕ‘· s¡ø±˝Òø±ø£b˛‘˚, ø=+‘· ‘ê‘êÿ*ø£ ñ|üX¯eTq+ ñ+≥T+~. ø±˙ dü+øå√uÛÑ+ yê&ÉT‘·THêïs¡T. 1995 ‘·s¡Tyê‘· e∫Ãq ø=‘·Ô s¡ø±\T ¬s’‘·T\|ü]cÕÿsêìøÏ Ç~ e÷s¡Z+ #·÷|æ+#·<äT. dü+øå√uÛ≤ìøÏ |ü\T ø±s¡D≤ e<ä› ô|<ä›>± ˝Òe⁄. ø±˙ M{Ï dü+K´ ô|s¡T>∑T‘√+~. ø±s¡D+ mø˘‡\THêïsTT. $|üøå±\T sê»ø°j·T+ #˚j·T&É+ düVü≤»y˚T. y˚Tì f…q¸Hé ô|òsTT\÷´sY n+{≤s¡T, XÊÁdüÔy˚‘·Ô\ ô|òsTT\÷´sY n+{≤s¡T.ô|òk˛º\≈£î #·≥ºã<䛑· ˝Ò<äT. HÓ’‹ø£$\Te\‘√ e÷Á‘·y˚T yê{Ïì 25 p˝…’- 2014

kÕe÷õø£+ndü\T ø±s¡D+ @$T≥+fÒ, ø=‘·Ô s¡ø±\T @M ≈£L&Ü bÕ‘· s¡ø±\qT ‘Ó\+>±D˝À á düeTdü´ n~Ûø£+>± ñ+~. 18 \ø£å\n~Û>∑$T+#˚$˝≤ ˝Òe⁄. Ç+<äT≈£î ñ<ëVü≤s¡D kÕ+ã eTdü÷]. uÀs¡T¢ ñHêïsTT. eT] yê{ÏøÏ $<äT´‘Y ø±yê*. 7 >∑+≥\ ñBìï $&ÉT<ä\ #˚dæ+~ 1982˝À. n˝≤π> dü«s¡í s¡ø£+. Bìï <˚X¯+˝À ∫‘· $<äT´‘Y n+{≤s¡T. n~ m|ü⁄Œ&ÉT edüTÔ+ <√ ‘Ó*j·T<äT.12 sêÁcÕº˝À¢, ã+>±¢<˚XŸ, eTj·THêàsY\˝À |ü+&ç kÕÔs¡T. <˚X¯+˝À m|ü⁄Œ&ÉT b˛‘·T+<√ ‘Ó*j·T<äT. sêÁ‹ |üP≥ e#˚à ø£¬s+≥T10 $T*j·THé ôV≤ø±ºs¡¢˝À |ü+&çdüTÔHêïs¡T. n~ ≈£L&Ü 1982˝À ø√dü+ b˛sTT ÁbÕD≤\T b˛>=≥Tº≈£îqï yês¡T ñHêïs¡T.$&TÉ <˝ä +’… ~. <ëìï ]ù|d¢ t #j˚ T· ˝øÒ b£ ˛‘T· Hêï+. Ä sø¡ ±ìøÏ $T+∫q Á>±e÷\˝À e´ekÕj·÷<Ûë]‘· |ü]ÁX¯eT\T HÓ\ø=˝≤Œ*, ñs¡ø£+ ‘·j·÷s¡T #˚j·T˝Òø£b˛‘·THêï+. Bì Á|ü uÛ≤e+ @$T≥+fÒ... bÕ~Û HÓ\ø=˝≤Œ* ....n+≥÷ Ç+ø± mH√ï #ÓãT‘·T+{≤+.m+mHéd”\≈£î #√{Ï#êÃ+. bÕ\≈£î\T $<˚o dü+düú\T #Ó|æŒ+<˚ n~ ~∏j·TØ e÷Á‘·y˚T. ndü\T |üesY mø£ÿ&É ñ+~? ø±¬sŒ+≥sY$+≥THêïs¡T ‘·|挑˚ eTq yês¡T #Óù|Œ~ $q&É+ ˝Ò<äT. <ë+‘√ ≈£L&Ü ø£¬s+≥T ˝Òì<˚ |üì #˚j·T˝Ò&ÉT. |üesY ˝Òø£b˛e&É+ e\¢ù|f…+f…&é f…ø±ï\J e∫à f…ø±ï\J dü+øå√uÛÑ+ e∫Ã+~. ;{° ≈£î\eè‘·TÔ\T ≈£L&Ü <Óã“‹HêïsTT.ø±≥Hé‘√ Ä‘·àVü≤‘·´\T ô|]>±sTT. ;{° ø±≥Hé‘√ ø±s¡T¢, ã+>∑fi≤\T ø£e#·+>± ñ+&Ü*. nyÓT]ø±˝À Ä]úø£ e´edüú m+‘√ ]dtÿ‘√ø=qT≈£îÿqï yês¡T ñHêïs¡ì MT&çj·÷˝À yês¡Ô\T e#êÃsTT. n~ ≈£L&ÉT≈£îqï~>± ñqï|üŒ{Ïø°, nø£ÿ&É ìj·T+Á‘·D e´edüú |ü{Ïwü˜+>±nã<ä›+. ;{° $‘·ÔHê\T y˚dæ kıeTTà b˛>=≥Tº≈£îqï yêπs ñHêïs¡T. ñ+~. nø£ÿ&É ˇø£ Á¬ø#Y ô|{≤º\+fÒ eT÷&ÉT |üØø£å\T sêj·÷*. ]ÁbÕD≤\T ≈£L&Ü b˛>=≥Tº≈£îHêïs¡T. ˇø£ÿ uÛ≤s¡‘·<˚X¯+ qT+#˚ ;{° j·T˝Ÿ mùdº{Ÿ yê´bÕs¡+ #˚j·÷\+fÒ n~ #˚ùd yês¡T ◊<äT |üØø£å\Tø±≥Hé sêj·T©º ù|s¡ s¡÷. 500 ø√≥T¢ <˚X¯+ ãj·T≥≈£î sêj·÷*. ˝…’ôdqT‡ rdüTø√yê*. n˝≤+{Ï~ nyÓT]ø£qT¢ Çø£ÿ&É≈£îb˛‘·THêïsTT. Äπsfi¯fl ÁøÏ‘·+ ;{° ø±≥Hé $‘·Ôq bÕ´¬ø{Ÿ <Ûäs¡ s¡÷. e∫à ìj·T+Á‘·D\T m‹Ôy˚j·÷\+{≤s¡T. ìj·T+Á‘·D ˝Òø£b˛‘˚1850 <ëø± ñ+&˚~. <ëìï s¡÷.750øÏ ‘·–Z+#·>∑*>±+. H˚qT @eTe⁄‘·T+~? Ç˝≤ mH√ï dü+øå√uÛ≤\T e´ekÕj·T s¡+>±ìïyê´kÕ\T sêùdÔ Hê≈£î ©>∑˝Ÿ H√{°düT\T e#êÃsTT. yê{ÏøÏ H˚qT dü+øå√uÛ≤ìøÏ >∑T] #˚düTÔHêïsTT. á H˚|ü<∏ä´+˝À ¬s’‘·T\≈£î dü+|üPs¡íuÛÑj·T|ü&É˝Ò<äT. Hê≈£îqï Áù|eT düe÷»+ô|’. uÛ≤eÁ|üø£≥q ≈£L&Ü s¡TD e÷|ò” ≈£L&Ü eT+∫<˚. ¬s’‘·T eTq Ä]úø£ e´edüú≈£î Ä|ü#˚j·T≈£î+&Ü Äù|+<äT≈£î m+mHéd”\T Á|üj·T‹ï+#êsTT. eTs√ <들+<Ûäe⁄&ÉT nì >∑T]Ô+#ê*.dü+øå√uÛÑ+ @$T≥+fÒ |üesY dü+øå√uÛÑ+. ‘Ó\+>±D˝À á düeTdü´n~Ûø£+>± ñ+~. 18 \ø£å\ uÀs¡T¢ ñHêïsTT. eT] yê{ÏøÏ $<äT´‘Y $kÕ‡ øÏs¡DY≈£îe÷sY (¬s’‘·T dü«sê»´y˚~ø£, ÄyéT ÄBà bÕغ H˚‘·):ø±yê*. 7 >∑+≥\ ñ∫‘· $<äT´‘Y n+{≤s¡T. n~ m|ü⁄Œ&ÉT edüTÔ+ e´ekÕj·T dü+øå√uÛ≤ìøÏ s¡TDe÷|ò”\T |ü]cÕÿs¡+ ø±<äT. e´e<√ ‘Ó*j·T<äT. m|ü⁄Œ&ÉT b˛‘·T+<√ ‘Ó*j·T<äT. sêÁ‹ |üP≥ e#˚à kÕj·T dü+øå√uÛÑ+ e\¢ u≤<Ûä |ü&ÉT‘·Tqï ¬s’‘·T\≈£î ø=+‘· }s¡≥ø£¬s+≥T ø√dü+ b˛sTT ÁbÕD≤\T b˛>=≥Tº≈£îqï yês¡T ñHêïs¡T. ø£*–+#·&ÜìøÏ ñ|üjÓ÷>∑|ü&Ée#·TÃ. n<˚ düeTj·T+˝À s¡TDe÷|ò”øÏÁ>±e÷\˝À e´ekÕj·÷<Ûë]‘· |ü]ÁX¯eT\T HÓ\ø=˝≤Œ*, ñbÕ~Û yÓ∫Ã+#˚ n~Ûø£ yÓTT‘·Ô+ ù|]≥ j·÷e‘Y dü+øå√uÛ≤ìï |ü]wüÿ]+HÓ\ø=˝≤Œ* ....n+≥÷ Ç+ø± mH√ï #ÓãT‘·T+{≤+. n~ ~∏j·TØ #˚+<äT≈£î Á|üuÛÑT‘·«+ rdüT≈£îH˚ #·s¡´\ô|’ Á|ü‹≈£L\ Á|üuÛ≤e+ |ü&Ée÷Á‘·y˚T. ndü\T |üesY mø£ÿ&É ñ+~? ø±¬sŒ+≥sY ≈£L&Ü ø£¬s+≥T ≈£î+&Ü C≤Á>∑‘·Ô eVæ≤+#ê*. Bìπø s¡÷.12y˚\ ø√≥T¢, ˝Ò<ë s¡÷.˝Òì<˚ |üì #˚j·T˝Ò&ÉT. |üesY ˝Òø£b˛e&É+ e\¢ ≈£î\eè‘·TÔ\T ≈£L&Ü 15y˚\ ø√≥T¢ Ks¡Tà ô|{≤º+ ø±ã{Ϻ e÷¬sÿ{Ÿ j·÷s¡T¶˝À¢ dü<äT<Óã“‹HêïsTT. ø=‘·Ô dü+øå√uÛÑ+ ˝ÒãsY dü+øå√uÛÑ+. ◊<ëπsfi¯ófl>± bÕj·÷\T ø£*Œ+#·˝Ò+, ˝Ò<ë –&ɶ+>∑T\T ø£≥º˝Ò+, –≥Tºu≤≥T‘·˝…‹Ô+~. ≈£L©\≈£î ñbÕ~Û ø£*Œ+#·&É+ eTs∫ uÛ≤eH˚ ø±˙ <Ûäs¡\T ø£*Œ+#·˝Ò+ nì n+fÒ düeTdü´ eT∞fl yÓTT<ä{ÏøÏ edüTÔ+~.n~ ñ‘·Œ‹Ô s¡+>±ìï <Óã“ rùd~>± e÷]+~. ìC≤ìøÏ ñ‘·Œ‹Ô yÓTTqï{Ï esê¸˝À¢ <Ûëq´+ ‘·&çdæb˛sTT ¬s’‘·T\T qwüºb˛j·÷s¡T.s¡+>±ìøÏ n~ ‘√&ÉT>± ñ+&Ü*. n˝≤ »s¡>∑&É+ ˝Ò<äT. ˝ÒãsY yêπs n|ü⁄Œ˝À¢ ≈£Ls¡T≈£îb˛j·÷s¡T. –&ɶ+>∑T\T ø£{Ϻ+#·ø£b˛‘˚ eT∞flKs¡Tà u≤>± ô|]–+~. esYÿ ø£\ÃsY nH˚~ b˛‘√+~. >∑‘·+˝À yês¡T n|ü⁄Œ\ bÕ\e⁄‘ês¡T. n+<äTπø s¡TDe÷|ò” nH˚~ e´ekÕj·T¬s’‘·T, ≈£L©\ eT<Ûä´ nqTã+<Ûä+ ñ+&ç+~. Ç|ü⁄Œ&ÉT n~ b˛‘√+~. dü+øå√uÛ≤ìøÏ rdüTø√yê*‡q #·s¡´\≈£î eTT&çô|≥º ≈£î+&Ü s¡TDe÷|ò”¬s>∑T´˝ÒwüHé dü+øå√uÛÑ+ eTs=ø£{Ï. Ä]úø£ dü+düÿs¡D\ ù|]≥, ¬s’‘·T #˚düTø√e#·TÃ. e´ekÕj·÷ìøÏ Á|ü‘˚´ø£ ã&Ó®{Ÿ ô|{≤º*. sêÁwüº ã&Ó®{Ÿñ‘·Œ‘·TÔ\ <Ûäs¡\ MT<ä ‘·|üŒ nìï+{Ï MT<ä ìj·T+Á‘·D m‘˚ÔXÊs¡T.ñ ˝À ø£˙dü+ 10 XÊ‘·+ BìøÏ πø{≤sTT+#ê*. Bì˝À uÛ≤Ø ˙{Ï<ëVü≤s¡D≈£î ;{° ø±≥Hé. sêj·T©ºô|’ ìj·T+Á‘·D ˝Ò<äT. C≤rj·T bÕs¡T<ä\ #˚s¡Ã&É+ ˝Ò<äT. n|ü⁄Œ&˚ dü+øå√uÛÑ+ |ü]cÕÿs¡+ ne⁄‘·T+~.$‘·Ôq #·{≤ºìï rdüT≈£îsêyê*‡+~>± dü÷∫+#ê+. ø£˙dü+ sêÁwüºyÓTÆ n≥Te+{Ï ô|≥Tºã&ç qT+∫ s¡TDe÷|ò” yÓTT‘êÔìï rdæy˚j·T≈£LHê á #·≥º+ #˚j·T˝Òø£b˛sTT+~. ‘Ó\+>±D e∫Ãq+<äTq Ç|üŒ{Ϭø’ &É<äT. ‘=+<äs¡|ü&ç @<√ $<Ûëq+ Á|üø£{Ï+#·&É+ >±≈£î+&Ü Ä˝ÀHê Á|üuÛÑT‘·«+ $‘·Ôq #·{≤ºìï rdüT≈£îsêyê*. @ø£|üø£å dü+düÿs¡D\qT ∫+∫ ˇø£ ìs¡íj·T+ rdüTø√yê*. Bì˝À #ê˝≤ düeTdü´\T ñHêïe´‹πsøÏ+#ê*. Ä]úø£ e´edüúqT yÓTs¡T>∑T|ü]#˚~>± dü+düÿs¡D\T sTT. ¬s’‘·T Ä‘·àVü≤‘·´\ ≈£î≥T+u≤˝À¢ mes¡÷ BìøÏ ns¡TΩ\T ø±<äìñ+&Ü*. düe÷»+ u≤>∑T |ü&Ü*. Á|ür e´øÏÔ Vü≤≈£îÿ\≈£î s¡ø£åD ˇø£ n<´äÛ jT· q+˝À ‘*˚ +~. ∫qï, dqü ïø±sT¡ s¬ ‘’ T· \qT n<´äÛ jT· q+ #˚dæHê Ç<˚ ‘˚\T‘·T+~. m+<äTø£+fÒ 70 XÊ‘·+ ø£+fÒ m≈£îÿe 26 p˝…’ `2014

kÕe÷õø£+eT+~ dü+kÕú>∑‘· s¡TD≤\T bı+<ä≈£î+&Ü kÕ>∑T #˚düTÔHêïs¡T. s¡TD me¬s’‘˚ øö\TøÏ∫à ≈£L&Ü |ü+≥s¡TD≤\T rdüT ≈£îqï yê]ìe÷|ò” e\¢ M]øÏ ˇ]π>~ @MT ñ+&É<äT. ô|’>± Ä‘·àVü≤‘·´\T >∑T]Ô+#˚+<äT≈£î Á|üj·T‹ï+#˚ n+XÊìï ≈£L&Ü |ü]o*+ #ê*.»s¡T>∑T‘·Tqï~ ≈£L&Ü M]˝ÀH˚. ì»+>± dü+øå√uÛÑ+˝À ñqï~ s¡÷. 12y˚\ ø√≥T¢ Ks¡Tà ô|≥º&É+ ∫qï $wüj·T+ ø±<äT. ns¡TΩ\TMπs. e´ekÕj·T dü+øå√uÛ≤ìï |ü]wüÿ]+#ê\+fÒ, á 70XÊ‘·+ ø±ì yê]πø s¡÷.4 y˚\ ø√≥T¢ Ks¡TÃô|≥º&É+ düããT ø± <äT.eT+~øÏ @$T #˚kÕÔs¡qï~ #·÷&Ü*. Áô|’y˚≥T s¡TD≤\ e÷|ò” s¡TD e÷|ò” nedüs¡+ ñ+&ç, u≤´+≈£î s¡TD≤\T rdüTø√≈£î+&Ü,$wüj·T+˝À @+ #˚j·T>∑\yÓ÷ Ä˝À∫+#ê*. ø£˙dü+ ]ø±s¡T¶\T Áô|’y˚≥T s¡TD≤\T rdüT≈£îqï yê]øÏ m˝≤ kÕj·T+ #˚j·÷˝Àñqï #√f…ÆHê Ä Áô|’y˚≥T s¡TD≤\ e÷|ò”øÏ j·T‹ï+#ê*. Áô|’y˚≥T Ä˝À ∫+#ê*. m+<äTø£+fÒ á uÛ≤Ø yÓTT‘·Ô+ n+‘ê ≈£L&Ü&û\s¡¢ e<ä› n|ü⁄Œô|’ ÇHé|ü⁄{Ÿ‡ rdüT≈£îqï |üø£å+˝À Ä s¡TD≤\ Á|ü»\T #Ó*¢+∫+<˚. yêdüÔe kÕ>∑T<ës¡T\T mes¡T nH˚~ Á|üre÷|ò”øÏ j·T‹ï+#ê*. u≤´+≈£î s¡TD≤\T bı+<ä≈£î+&Ü e´ekÕj·T+ dü+<äs¡“¤+˝À m<äTs¡e⁄‘·Tqï düeTdü´H˚.#˚düTÔqï Á|ü‹ ˇø£ÿ]øÏ ≈£L&Ü s¡TDe÷|ò” n+~+#˚+<äT≈£î Á|üj·T uÛÑ++˝À ñHêïsTT. Á>±MTD ÁbÕ+‘·+˝À uÛÑ÷$T MT<ä Vü≤≈£îÿ ˝Ò‹ï+#ê*. ˇø=ÿø£ÿ]øÏ s¡÷.10 y˚\T, s¡÷.20 y˚\T n+~+∫Hê ≈£î+&Ü, Ç|ü⁄Œ&ç|ü⁄Œ&˚ e´ekÕj·T s¡+>∑+˝ÀøÏ edüTÔqï <ä[‘·, ;d”‘·|ü⁄Œ ˝Ò<äT. Bì e\¢ ∫qï, düqïø±s¡T, eTVæ≤fi≤¬s’‘·T\T, Ä~yêd” ù|<ä ¬s’‘·T\T dü+øå√uÛÑ+˝À ñHêïs¡T. sêÁwüº+˝À ñqï yÓTT‘·Ô+ Ä~¬s’‘·T\T \_∆ bı+<ä>∑\T>∑T‘ês¡T. ˝Òì|üø£å+˝À yê]øÏ nHê´j·T+ yêd”\T @ s¡ø£yÓTÆq Á|üuÛÑT‘·« eT<䛑·T ˝Ò≈£î+&Ü dü+øå√uÛÑ+˝À ñ#˚dæq≥¢e⁄‘·T+~. me¬s’‘˚ øö\TøÏ∫à ≈£L&Ü |ü+≥s¡TD≤\T rdüT Hêïs¡T. uÛÑ÷$T MT<ä |ü{≤º ˝Ò≈£î+&Ü e´ekÕj·T+˝À 90 XÊ‘·+≈î£ qï yê]ì >T∑ ]+Ô #+˚ <Tä ≈î£ Á|jü T· ‹ï+#˚ n+XÊìï ≈L£ &Ü |]ü o*+ eTVæ≤fi≤ ¬s’‘·T\T ˝Ò<ë uÛÑs¡Ô≈£î <ä÷s¡yÓTÆ ˇ+≥] J$‘·+ >∑&ÉT|ü⁄‘·Tqï#ê*. s¡÷. 12y˚\ ø√≥T¢ Ks¡Tà ô|≥º&É+ ∫qï $wüj·T+ ø±<äT. eTVæ≤fi≤¬s’‘·T\T...yês¡T dü+øå√uÛÑ+˝À ñHêïs¡T. n+<äTπø dü+øå√ns¡TΩ\T ø±ì yê]πø s¡÷.4 y˚\ ø√≥T¢ Ks¡TÃô|≥º&É+ düããT ø± uÛÑ+˝À ñqï<Óes√ ìs¡«∫+∫ Ä ‘·s¡Tyê‘· s¡TDe÷|ò” #˚j·÷*‡<äT. s¡TD e÷|ò” nedüs¡+ ñ+&ç, u≤´+≈£î s¡TD≤\T rdüTø√≈£î+&Ü, ñ+≥T+~. u≤´+ø£s¡T¢ Ç∫Ãq ˝…ø£ÿ\ Á|üø±s¡+, ôV’≤<äsêu≤<é õ˝≤¢˝ÀÁô|’y˚≥T s¡TD≤\T rdüT≈£îqï yê]øÏ m˝≤ kÕj·T+ #˚j·÷˝À Ä˝À ˇø£ÿ mø£s¡+ kÕ>∑TuÛÑ÷$T ˝Ò<äT. H˚s¡T>± e´ekÕj·T+ #˚dü÷Ô ˇø£ÿ∫+#ê*. m+<äTø£+fÒ á uÛ≤Ø yÓTT‘·Ô+ n+‘ê ≈£L&Ü Á|ü»\T ¬s’‘·T ≈£L&Ü Çø£ÿ&É ñ+&É&ÉT. nsTTHê ≈£L&Ü á õ˝≤¢≈£î #Ó+~q#Ó*¢+∫+<˚. yêdüÔe kÕ>∑T<ës¡T\T mes¡T nH˚~ Á|ür dü+<äs¡“¤+˝À e´ekÕj·T s¡TD≤\T 2012 `13˝À s¡÷.4 y˚\ ø√≥T¢. n+<äT˝Àm<äTs¡e⁄‘·Tqï düeTdü´H˚. u≤´+≈£î s¡TD≤\T me]øÏ \_ÛdüTÔHêïsTT? |ü+≥ s¡TD≤\T s¡÷.450 ø√≥T¢. ôV’≤<äsêu≤<é q>∑sêìøÏ |ü+≥øö\T ¬s’‘·T\≈£î s¡TD≤\T \_ÛdüTÔHêïj·÷? eT] yêdüÔe kÕ>∑T s¡TD≤\T m˝≤ yÓfi≤ÔjÓ÷ eTq+ }Væ≤+#·>∑\e÷? ø±*ø£ s¡TD≤\T<ës¡T\qT >∑T]Ô+#·&ÉyÓT˝≤? øö\T ¬s’‘·T\qT >∑T]Ô+#˚ Á|üj·T‘·ï+ ˝Ò<ë nqTã+<Ûä s¡TD≤\T s¡÷.y˚\ ø√≥¢ <ëø± ñHêïsTT. >∑‘·#˚dæq|üŒ{Ïø° n+<äT˝À ∫‘·ÔX¯ó~∆ ˝À|æ+∫+~. uÛÑ÷$T düeTdü´ ≈£L Hê\T¬>’<äT @fi¯ófl>± Ç<˚ |ü]dæú‹. Ä~˝≤u≤<é e+{Ï ô|<ä› õ˝≤¢,&Ü Bì‘√ eTT&ç|ü&ç ñ+~. uÛÑ÷$T |ü{≤º\T ñqï yê]πø s¡TD≤\T ù|<ä ¬s’‘·T\T ñ+&˚ õ˝≤¢≈£î n‹ ‘·≈£îÿe yÓTT‘·Ô+˝À s¡TD≤\T \_Û\uÛÑ´eTe⁄‘·THêïsTT. ndü\T kÕ>∑T<ës¡T\ ù|]≥ ]ø±s¡T¶\T ñ kÕÔsTT. nø£ÿ&É n+‘ê ≈£L&Ü Áô|’y˚≥T s¡TD≤\T ñ+{≤sTT. ôV’≤<ä+&˚˝≤ #·÷&Ü*. ø√H˚s¡T s¡+>±sêe⁄ ø£$T{° dæbòÕs¡düT\ Á|üø±s¡+ sêu≤<é˝À s¡TDe÷|ò” bı+<˚yês¡+‘ê Ç‘·s¡ eè‘·TÔ\≈£î #Ó+~quÛÑ÷]ø±s¡T¶\T düe]+#ê*. ø±\|ü]$T‹‘√ á n+XÊ\qT |ü]wüÿ yêπs. yês¡T ¬s’‘·T\T ø±s¡T. nsTTHê ≈£L&Ü yês¡T s¡TDe÷|ò”‘√]+#ê*. n|ü⁄Œ\ }_˝À ≈£Ls¡T≈£îb˛sTTq yês¡T u≤´+≈£î s¡TD≤\T \_∆ bı+<äqTHêïs¡T. 2013`14˝À yÓTT‘·Ô+ øö\T ¬s’‘·T\ ù|]≥#Ó*¢+#·˝Òø£, Ä ‘·s¡Tyê‘· u≤´+≈£î\ qT+∫ s¡TD+ bı+<ä˝Òø£, ‘Ó\+>±D õ˝≤¢˝À¢ 58,500 eT+~øÏ >∑T]Ô+|ü⁄ ø±s¡T¶\T Ç#êÃs¡T.Áô|’y˚≥T s¡TD≤\T rdüT≈£î+≥÷ ñ+{≤s¡T. 2013`14˝À s¡TD≤\T M]˝À s¡TD≤\T bı+~q yês¡T 11 y˚\ eT+~ e÷Á‘·y˚T. n+fÒrdüT≈£îqï yê]πø s¡TDe÷|ò” n+fÒ m+‘√ eT+~ nHê´j·T+ Çs¡yÓ’ XÊ‘·+ ≈£L&Ü ˝Òs¡T. yê]øÏ Ç∫Ãq s¡TD≤\ yÓTT‘·Ô+ s¡÷.23bÕ\e⁄‘ês¡T. n+<äTπø bÕ‘· s¡TD≤\qT ≈£L&Ü e÷|ò” #˚j·÷*. ø√≥T¢. n+fÒ yÓTT‘·Ô+ ‘Ó\+>±D˝À ‘=$Tà~ õ˝≤¢˝À¢ì øö\T ¬s’‘·T\≈£î Ç∫Ãq s¡TD≤\T s¡÷.23 ø√≥T¢ e÷Á‘·y˚T. Ç$ Á|üuÛÑT‘·« s¡$ (‘=\ø£] nk˛dæj˚T{Ÿ m&ç≥sY): ˝…ø£ÿ˝Ò. e´ekÕj·Ty˚T #˚j·Tì õ˝≤¢≈£î n+~q s¡TD≤\T s¡÷. s÷¡ . 12 y\˚ ø√≥T¢ nH~˚ #ê˝≤ ô|<›ä yTÓ T‘+Ô· . ñeTà&ç sêÁw+ºü ˝À 4,000 ø√≥T¢. n+fÒ s¡TDe÷|ò” me]øÏ \_∆ #˚≈£Ls¡TdüTÔ+<√m|ü⁄Œ&ÉT ≈£L&Ü e´ekÕj·÷_Ûeè~∆øÏ πø{≤sTT+∫q yÓTT‘·Ô+ s¡÷. Ä˝À∫+#ê*. u≤´+≈£î\ ìã+<Ûäq\T $∫Á‘·+>± ñ+{≤sTT. >∑‘·+5 y˚\ ø√≥T¢ <ë≥˝Ò<äT. m+‘√ ˇ‹Ô&ç ‘Ó∫ÃHê s¡÷. 100 ø√≥T¢ ˝À @ s¡TD+ m+<äT≈£î rdüT≈£î+≥THêïs√ >∑eTì+#˚+<äT≈£î @˝Ò<ë s¡÷. 200 ø√≥T¢ e÷Á‘·y˚T ô|+#ês¡T. Á|ü‘˚´ø£ sêÁwüº+ eT+&É\+ ˝Àì ¬s’‘·T\T nø£ÿ&˚ s¡TD+ rdüTø√yê\H˚ ìã+<Ûäq@s¡Œ&É&É+, mìïø£\T ˇπø kÕ] sêe&É+‘√ bÕغ\T á s¡TDe÷|ò” ñ+&˚~. Ç|ü⁄Œ&É˝≤ ø±<äT. u≤´+øÏ+>¥ dü+düÿs¡D˝À¢ uÛ≤>∑+>± ìã+n+XÊìï eTT+<äT≈£î rdüT≈£îe#êÃsTT. dü+øå√uÛÑ+˝À ñqï~ mes¡T <Ûäq\T e÷sêÃs¡T. |ü•ÃeT>√<ëe]øÏ #Ó+~q ô|<ä› ¬s’‘·T ‘·qnH˚~ eTT+<äT ‘˚˝≤Ã* nì øÏs¡DY Á|ü‹bÕ~+#ês¡T. 35 y˚\eT+~ ¬s’‘·T\T Ä‘·àVü≤‘·´ #˚düT≈£îHêïs¡T. Ä ≈£î≥T+u≤\T dü+øå√ 27 p˝…’- 2014

kÕe÷õø£+u÷ÑÛ $Tì nøÿ£ &É øö\T≈î£ Ç∫Ãq|Œü {øÏ ,° ôV≤’ <sä êu≤<˝é Àì u≤´+≈î£ ˝À sêÁwüºyê´|üÔ+>± Äs¡T \ø£å\ eT+~øÏ >∑T]Ô+|ü⁄ ø±s¡T¶\TkÕ>∑Ts¡TD+ rdüT≈£îH˚+<äT≈£î M\T+~. Bì e\¢ yês¡T bÕe˝≤ ÇùdÔ, \ø£åqïs¡ eT+~øÏ e÷Á‘·y˚T s¡TD≤\T \uÛÑ´eTj·÷´sTT.e&û¶ø√, e&û¶ ˝Ò≈£î+&ÜH√ u≤´+≈£î s¡TD+ bı+<äT‘·THêïs¡T. á á yÓTT‘·Ô+ ≈£L&Ü n‹ ‘·≈£îÿe. B+‘√ s¡TDe÷|ò”˝À øö\Tìã+<ÛäqqT e÷sêÃ*‡q nedüs¡+ ñ+~. mø£ÿ&ç ¬s’‘·T\T nø£ÿ&˚ ¬s’‘·T\≈£î <äπøÿ~ m+‘· nH˚~ Á|üXÊïs¡úø£+>± ñ+~. ùdÿ˝Ÿ Ä|òts¡TD+ bı+<˚˝≤ ìã+<Ûäq\T e÷sêÃ*. yês¡T <˚ìøÏ $ìjÓ÷ ô|ò’HêHé‡ ìs¡í sTTkÕÔs¡T >±˙ <ëìøÏ ≈£L&Ü #·≥ºã<䛑· ˝Ò<äT. ñ–düTÔqï~ >∑eTì+#ê*. øö\T¬s’‘·T\ >∑T]Ô+|ü⁄ ø±s¡T¶˝À¢ eTs√ <ëVü≤s¡D≈£î e] |ü+&ç+#˚+<äT≈£î s¡÷. 23 y˚\T e´j·T+$∫Á‘·+ @$T≥+fÒ, Ä ø±s¡T¶\ Ä<Ûës¡+>± s¡TD+ ‘·|üŒìdü]>± ne⁄‘·T+<äì ø£˝…ø£ºsY Ä<Ûä«s¡´+˝Àì ø£$T{° ìs¡ísTT+∫q|üŒ{Ïø°,Çyê«\H˚ n+X¯+ e÷Á‘·+ ˝Ò<äT. Ä ø±s¡T¶\T rdüT¬ø[flq ¬s’‘·T\≈£î u≤´+≈£î s¡TD+ e÷Á‘·+ s¡÷.5 y˚\T <ë≥&É+ ˝Ò<äT.s¡TD+ \_ÛdüTÔqï<ë, ˝Ò<ë nH˚ $wüj·÷ìï |ü{Ϻ+#·Tø√e&É+ ˝Ò<äT.ÄsY;◊ ìã+<Ûäq\ Á|üø±s¡+, s¡TD+ Ç∫Ãq u≤´+≈£î n~Ûø±], Ä 5. s¡TDe÷|ò” ‘˚\ì<˚ u≤´+≈£î\T ø=‘·Ô s¡TD≤\T Çe«e⁄ ø±ã{Ϻs¡TD+ edü÷\T≈£î u≤<Ûä´‘· eVæ≤+#ê*. B+‘√ u≤´+≈£î n~Ûø±s¡T\T e÷|ò” n+XÊìï yÓ+≥H˚ |üP]Ô #˚j·÷*.‘êeTT $X¯«dæ+∫q yê]øÏ, ‘·qU≤ ô|{Ϻq yê]øÏ e÷Á‘·y˚T s¡TD≤\TÇdüTÔHêïs¡T. sêÁwüºyê´|üÔ+>± Äs¡T \ø£å\ eT+~øÏ >∑T]Ô+|ü⁄ ø±s¡T¶\T 6. øö\T ¬s’‘·T\≈£î >∑T]Ô+|ü⁄ ø±s¡T¶\T Çe«&É+‘√ bÕ≥T yê]ÇùdÔ, \ø£åqïs¡ eT+~øÏ e÷Á‘·y˚T s¡TD≤\T \uÛÑ´eTj·÷´sTT. á sT¡ D≤\≈î£ Á|uü TÑÛ ‘«· + øö+≥sY >±´s+¡ {° Çyê«*. n+<Tä ø√d+üyÓTT‘·Ô+ ≈£L&Ü n‹ ‘·≈£îÿe. B+‘√ s¡TDe÷|ò”˝À øö\T ¬s’‘·T\≈£î Á|ü‘˚´ø£ ì~Û @s¡Œs¡#ê*.<äπøÿ~ m+‘· nH˚~ Á|üXÊïs¡úø£+>± ñ+~. ùdÿ˝Ÿ Ä|òt ô|ò’HêHé‡ ìs¡í bÕ]ÁXÊ$Tø£ dü+düú\‘√ b˛*ùdÔ ¬s’‘·T\ qT+∫ sêìu≤ø°\TsTTkÕÔs¡T >±˙ <ëìøÏ ≈£L&Ü #·≥ºã<䛑· ˝Ò<äT. ñ<ëVü≤s¡D≈£î e]|ü+&ç+#˚+<äT≈£î s¡÷. 23 y˚\T e´j·T+ ne⁄‘·T+<äì ø£˝…ø£ºsY ‘·≈£îÿy˚qì u≤´+≈£î ñqï‘ê~Ûø±s¡T\T ôd’‘·+ n+^ø£]düTÔHêïs¡T.Ä<Ûä«s¡´+˝Àì ø£$T{° ìs¡ísTT+∫q|üŒ{Ïø°, u≤´+≈£î s¡TD+ e÷Á‘·+ Áô|’y˚\T dü+düú\≈£î m˝≤+{Ï wüO´]{°\T ˝Ò≈£î+&Ü s¡÷. e+<ä\s¡÷.5 y˚\T <ë≥&É+ ˝Ò<äT. B+‘√ ¬s’‘·T\T $‘·ÔHê\T, ms¡Te⁄\T, ø√≥T¢ sT¡ D≤\T n+~dTü qÔ ï u≤´+≈î£ \T s¬ ‘’ T· \≈î£ sT¡ D≤\T Çe«&ÜìøÏ|ü⁄s¡T>∑TeT+<äT\T ny˚Tàyê] e<ä›, <Ûëq´+ ø=qT>√\T #˚ùd yê] |\ü T wOü ´]{\° qT n&TÉ >T∑ ‘T· HêïsTT. nÁ>e∑ sê\í ≈î£ #+Ó ~q s¬ ‘’ T· ˝À¢e<ä› n|ü⁄Œ\T #˚j·÷*‡ ek˛Ô+~. ø±˙ ùdÿ˝Ÿ Ä|òt ô|ò’HêHé‡≈£î ù|<ä\T ñHêï, yês¡T ‘·eT kÕe÷õø£‘· ø±s¡D+>± @<√ $<Ûä+>±#·≥ºã<䛑· ˝Òø£b˛e&É+ e\¢ ¬s’‘·T\T Áô|’y˚≥T s¡TD≤\ô|’ Ä<Ûës¡|ü s¡TD≤\T bı+<ä>∑\T>∑T‘·THêïs¡T. ø±˙ Ç‘·s¡ esêZ\≈£î #Ó+~q&Ü*‡ ek˛+Ô ~. #{· ≤\º T #d˚ Tü HÔ êïsT¡ ‘|· Œü n+<Tä ˝À ñqï ˝§dTü >T∑ \T ù|<ä s¬ ‘’ T· \≈î£ d+ü kÕ>ú ‘∑ · sT¡ D≤\T n+~+#ê*‡q nedsü +¡ n~øÛ +£|ü{Ϻ+#·Tø√e&É+ ˝Ò<äT. #·{≤º\ neT\T u≤<Ûä´‘· |ü{Ϻ+#·Tø√e&É+ >± ñ+~. á $wüj·T+˝À ‘·>∑TØ‹˝À $~Û$<ÛëHê\qT s¡÷bı+˝Ò<äT. @ uÛÑ÷$T˝À mes¡T kÕ>∑T #˚düTÔHêïs√ ˝…ø£ÿ\T ˝Òe⁄. Á|üuÛÑT ~+#ê*. s¡TDe÷|ò”øÏ y˚T+ e´‹πsø£+ ø±<äT. ø±ø£b˛‘˚ ns¡TΩ\qT‘ê«\T ns¡úsêÁ‹ |üP≥ ≈£L&Ü Jy√\T, Ä]¶HÓqT‡\T C≤Ø #˚düTÔ ‘˚˝≤Ã*.HêïsTT >±˙ @fi¯ófl >∑&ç∫Hê kÕ>∑T<ës¡T\ ˝…ø£ÿ\T ‘˚\Ã&É+ ˝Ò<äT.sê»´düuÛÑ˝À ‘Ó\+>±D _\T¢ ÄyÓ÷<ä+ bı+~q s√E, Ä _\T¢ y˚<ä≈£îe÷sY: uÛ≤ØkÕúsTT˝À Á|üuÛÑT‘·« j·T+Á‘ê+>∑+ ñqï|üŒ{Ïø°˝Àø˘düuÛÑ˝À ÄyÓ÷<ä+ bı+~q s√E ≈£L&Ü ‘Ó\+>±D˝À ¬s’‘·T\T yêdüÔekÕ>∑T<ës¡T˝…es√ #Ó|üŒ˝Òø£b˛‘·THêïs¡T. düe÷»y˚T yê#YÄ‘·àVü≤‘·´\T #˚düT≈£îHêïs¡T. ‘Ó\+>±D sêÁwüº+ @s¡Œ&ç, ø=‘·Ô Á|üuÛÑT &Ü>¥˝≤ ñ+&Ü*. ì»yÓTÆq ¬s’‘·T\≈£î Á|üuÛÑT‘·«+ n+~+#˚ Á|üjÓ÷‘·«+ @s¡Œ&çq ‘·s¡Tyê‘· ≈£L&Ü ¬s’‘·T\ Ä‘·àVü≤‘·´\T ø=qkÕ>∑T »Hê\T #˚πs˝≤ #·÷&Ü*.‘·THêïsTT. yê]øÏ uÛÑs√kÕ Ç#˚à $<Ûëq Á|üø£≥q˝ÒM Á|üuÛÑT‘·«+qT+∫ sêe&É+ ˝Ò<äT. ¬s+&ÉT s√E\ ÁøÏ‘·+ z ≈£î≥T+ã+ yÓTT‘·Ô+ #·+Á<ë¬s&ç¶: (d”|”m+ ¬s’‘·Tdü+|òüT+ Á|ü<Ûëq ø±s¡´<ä]Ù)‘êfi¯ófl ø£≥Tº≈£îì u≤$˝ÀøÏ <ä÷øÏ Ä‘·àVü≤‘·´ #˚düT≈£î+~. ]»s¡T« u≤´+≈£î e´ekÕj·Ts¡+>±ìøÏ 18 XÊ‘·+ H˚s¡T>±1. Øôw&É÷´˝Ÿ #˚dæq s¡TD≤\≈£î ≈£L&Ü á e÷|ò” e]Ô+|ü s¡TD≤\T Çyê«\ì Ä<˚•+∫+~. 2013`14 #·÷ùdÔ y˚Ts¡≈£î 4.22 \ø£å\ <ëø± &çbÕõ≥T¢ ñHêïsTT. <ëìô|’ 18 XÊ‘·+ CÒj·÷*. s¡TD≤\T Çyê«*. ÁbÕ<Ûëq´ s¡+>±\≈£î 40 XÊ‘·+, n+<äT˝À2. Á>±MTD ÁbÕ+‘ê˝À¢ ¬s’‘·T\T ã+>±s¡+ ‘êø£≥Tº ô|fÒº~ e´ekÕj·T s¡+>±ìøÏ 18 XÊ‘·+ s¡TD≤\T Çyê«*. n˝≤ #˚j·T&É+ ˝Ò<äT. n|ü⁄Œ*düTÔqï <ë+{À¢ ≈£L&Ü yÓTT‘·Ô+ ¬s’‘ê+>∑+˝À 25 e´ekÕj·T+ ø√düy˚T ø±ã{Ϻ Á>±MTD ÁbÕ+‘ê˝À¢ ã+>±s¡+ XÊ‘êìøÏ e÷Á‘·y˚T s¡TD≤\T n+<äT‘·THêïsTT. 75 XÊ‘·+ eT+~ ô|’ s¡TD≤\qT ôd’‘·+ e÷|ò” #˚j·÷*. Áô|’y˚≥T s¡TD≤\T rdüT≈£î+≥THêïs¡T. á 25 XÊ‘·+ ¬s’‘ê+>±ìøÏ3. ôV’≤<äsêu≤<é õ˝≤¢ e´ekÕj·T s¡TD≤\qT e÷|ò” qT+∫ ≈£L&Ü ø±yê*‡q yÓTT‘·Ô+ s¡TD+>± n+<ä&É+ ˝Ò<äT. 50 XÊ‘·+ $TqVü‰sTT+#ê*. e÷Á‘·y˚T s¡TD+>± n+<äT‘√+~. e&û¶yê´bÕs¡T\ Ä>∑&Ü\≈£î ø£fiËfl+4. ùdÿ˝Ÿ Ä|òt ô|ò’HêHé‡≈£î #·≥ºã<ä∆‘· ø£*Œ+#ê*. y˚ùd+<äT≈£î ]»s¡T« u≤´+≈£î qeT÷Hê #·≥º+qT sêÁwüº nôd+;¢øÏ 28 p˝…’ `2014

kÕe÷õø£+dü÷∫+∫+~. á #·≥º+ #˚ùd+<äT≈£î sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«+ ‹s¡düÿ]+∫+ ne>±Vü≤q ô|+#·T≈£î+<ë+! #Ó’‘·q´e+‘·T\qT #˚<ë›+!!~. 2008˝À πø+Á<ä+ s¡TDe÷|ò” #˚ùdÔ, eTq sêÁwüº+˝À 63.5\ø£å\ eT+~øÏ, s¡÷. ø√≥¢ y˚Ts¡ e÷|ò” #˚XÊs¡T. düeTdü´\ |ü⁄≥º ‘Ó\+>±D ø±>∑&Ü |ü{Ϻ #·÷dæHê ø±qsêì n_Ûeè~∆ d»ü jT· Áô|’y˚≥T n|ü⁄Œ\qT ≈£L&Ü Á|üuÛÑT‘·«y˚T u≤<Ûä´‘· rdüTø=ì s¡÷. Äj·÷ n+XÊ\ >∑T]+∫ #·]Ã<ë›+50 y˚\ es¡≈£î e÷|ò” #˚j·÷\ì »j·T‘Y|òüTÀwt ø£$T{° ìy˚~ø£ yê{Ïì q\T>∑T]øÏ #ê{Ï #ÓãT<ë+dü÷∫+∫+~. Ä ø£$TwüHé ìy˚~ø£qT Ä<Ûës¡+>± #˚düTø=ì H˚&ÉTsêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«+ Áô|’y˚≥T n|ü⁄Œ\ô|’ <äèwæº kÕ]+#ê*‡q nedüs¡+ ñ Ç|üŒ{Ï es¡≈£L #·]Ã+∫q n+XÊ\T:+~. H˚{Ï ø±\+˝À H√{Ïe÷≥ô|’ mes¡÷ n|ü⁄Œ Çe«&É+ ˝Ò<äT.ms¡Te⁄\ yê´bÕ] @<√ ˇø£ #√≥ ¬s’‘·T dü+‘·ø£+ rdüTø=ì ñ ‘Ó\+>±D ñ<ä´eT+˝À eTVæ≤fi¯\ bÕÁ‘·+{≤&ÉT. yê´bÕs¡ dü+düú\ô|’ <ë&ÉT\T #˚dæ n˝≤+{Ï &Ü≈£î´yÓT+≥¢qT bÕ]ÁXÊ$Tø£ ø±\Twü´+, |üsê´es¡D+yÓ*øÏrj·÷*. @<√ ˇø£ $<Ûëq+ nqTdü]+#ê*. ¬s’‘·T\ e´ekÕj·Ts¡+>∑+˝À yÓqTø£u≤≥TÄ‘·àVü≤‘·´\T Ç|üŒ{À¢ Äπ> neø±X¯+ ø£ìŒ+#·&É+ ˝Ò<äT. sêÁwüº+˝À, $<ë´ s¡+>∑+ rs¡T‘ÓqTï\Tπø+Á<ä+˝À @ bÕغ Á|üuÛÑT‘·«+ n~Ûø±s¡+˝À ñHêï ≈£L&Ü düeTdü´ ‘Ó\+>±D˝À >∑T≥º\ $<Ûä«+dü+|ü]cÕÿsêìøÏ e÷s¡Z<äs¡Ùø±\T e÷Á‘·+ #˚|ü≥º&É+ ˝Ò<äT. ‘Ó\+>±D˝À ô|s¡T>∑T‘·Tqï ¬s’‘·T\ Ä‘·àVü≤‘·´\T <ä ...Ç+ø± eTs¬ H√ï! eTq y˚<äq Á|ü|ü+#êìøÏ ‘Ó*j·÷\+fÒ Ä y˚<äq @$T{À m+mHéCÒ ø±´q‡sY ÄdüŒÁ‹ düŒwüº+>± ne‘·* yê]øÏ yÓ\¢&ç+#·>∑\>±*. n+‘˚ ‘·|üŒ &Ó’¬sø£ºsY>± ‘Ó\+>±D yê]H˚ eT÷>∑J$˝≤ u≤<Ûä|ü&ÉT‘·÷ ñ+fÒ eTq u≤<Ûä @$T{À ne‘·* yê]øÏ ‘Ó*j·T<äT. |ü{Ϻ+#·T≈£îH˚ yês¡T ñ+&És¡T. H˚&ÉT ìj·T$T+#ê* ‘Ó\+>±D˝À mH√ï düeTdü´\T. n˝≤+{Ï yê{Ïì ˇø√ÿ<ëì >T∑ ]+∫ ne>±V≤ü q ø*£ Œ+#˚ Á|jü T· ‘ï· yT˚ á #s· á . á #s· á ˝À ‘Ó\+>±D ñ<√´>∑T\qT mH√ï Çã“+<äT\≈£î bÕ˝§qZ &+É <ë«sê u≤Û eC≤\yê´|øÔæ Ï nedsü y¡ TÓ qÆ deü ÷#êsêìï >∑T]#˚dæq m+mHéCÒ ø±´q‡sY ÄdüŒÁ‹ &Ó’¬sø£ºsY &Üø£ºsY bı+<äe#·TÃ. m<äT{Ïyê]‘√ yê<äq˝À¢ HÓ>∑Ze#·TÃ. yê] ø£qïHéqT eTs√ <äbòÕ ‘·q |ü<äM ø±˝≤ìï bı&É–+#·e<ä›ì Ä˝À#·q˝À¢ e÷s¡TŒ rdüT≈£îsêe#·TÃ. dü]ø=‘·Ô düe÷C≤ìï ‘\Ó +>±D ñ<√´>T∑ \T eTTøøÔ£ +£ s+¡ƒ ‘√ &eç ÷+&é #d˚ Tü HÔ êïsT¡ . düèwæº+#·e#·TÃ. n+<äT≈£î u≤≥ y˚ùd<˚ {Ï.ÄsY.dæ. ª#·s¡Ãµ. ‘Ó\+>±D Á|üjÓ÷»Hê\≈£î _Ûqï+>± e´eVü≤]+∫, Ä+Á<Û√fi¯¢πø ô|<ä›|”≥ y˚XÊs¡ì, Äj·Tq |ü<äM ø±\+ ˇÁ|øü‹√Xÿ¯ìyyêêss¡+¡+k.Õ.ˆˆ 5ˇ>ø∑+ˆ√ˆ\ÿ 3n0 ì+ˆˆX\≈¯+£î >∑&ÉTe⁄qT ô|+#=<ä›ì, ‘Ó\+>±D d”ìj·TsY yÓ’<äT´&çH˚ ÄdŒü Á‹ &s¬’Ó øsº£ >Y ± ìjT· $T+#ê\ì &eç ÷+&é #X˚ ÊsT¡ . sêÁwºü s¡+&ç! #·]Ã<ë›+... &ç|üP´{° eTTK´eT+Á‹ {Ï. sê»j·T´qT ôV’≤<äsêu≤<é õ˝≤¢ {m° ˙y® √ n<´äÛ ≈îå£ &TÉ eTTJuŸ VQü ùd‡˙ H‘˚ è· ‘«· +˝À ‘\Ó +>±D ªª#·+Á<ä+µµ 490, Ád”º{Ÿ q+.11, ñ<√´>∑T\T ø£*dæ ø£qïHéqT yÓ+≥H˚ |ü<äM qT+∫ Væ≤e÷j·T‘Y q>∑sY, ôV’≤<äsêu≤<é ` 500 029. ‘=*–+#ê\ì &çe÷+&é #˚dü÷Ô $q‹ |üÁ‘·+ Ç#êÃs¡T. bò˛Hé:9030626288 bòÕ´ø˘‡ : 040`27635644 ‘Ó\+>±D ÁbÕ+‘êìøÏ #Ó+~q yÓ’<ä´ì|ü⁄DT\≈£î &Ó’¬sºsY>± neø±X¯+ \_Û+#·˝Ò<äì sê»j·T´≈£î $e]+#ês¡T. E-mail: [email protected] dŒü +~+∫q ñ|eü TTK´eT+Á‹ sê»jT· ´ øq£ ïH≈é î£ neø±X+¯ website : www.trchyd.org Çe«uÀeTì ‘·eT≈£î Vü‰MT Ç#êÃs¡ì eTTJuŸ ‘Ó*bÕs¡T. áø±s¡´Áø£eT+˝À ‘Ó\+>±D ñ<√´>∑T\ H˚‘· Ä~Hêsêj·TD¬s&ç¶ bÕ˝§ZHêïs¡T.p˝…’- 2014 29

|ü+&ÉT>∑30 p˝…’ `2014

|ü+&ÉT>∑ sêÁwüº |ü+&ÉT>∑>± uÀHê\T‘Ó\+>±D Á|ü»\T n‘·´+‘· uÛÑøÏÔÁX¯<ä∆\‘√ ìs¡«Væ≤+#˚ uÀHê\ |ü+&ÉT>∑qT sêÁwüº |ü+&ÉT>∑>± Á|üø£{Ïdü÷Ô Á|üuÛÑT‘·«+ ñ‘·Ôs¡T«\T C≤Ø #˚dæ+~. uÀHê\ |ü+&ÉT>∑ ìs¡«Vü≤D≈£î uÛ≤wü, kÕ+düÿè‹ø£ XÊK s¡÷.25 \ø£å\T $&ÉT<ä\ #˚dæ+~.p˝…’- 2014 31

ñ<√´>∑+ ø=‘·Ô sêÁwüº+˝À b˛{° |üØø£å\ ejÓ÷ |ü]$T‹ dü&É*+#ê* ‘Ó\+>±D j·TTe≈£î\T ìs¡T<√´>∑ sêø±dæ ø√s¡˝À¢ ∫øÏÿ sêuÀj˚T ◊<äT dü+e‘·‡sê˝À¢ yÓ\Te&˚ nìïs¡ø±\ ñ<√´>∑ H√{Ï |òæπøwüq¢˝À ejÓ÷ |ü]$T‹ dü&É*+#ê*. ìs¡T<√´>∑ s¡ø£ÿdæ qT+&çÁô|’y˚≥T dü+düú˝À¢ u≤ìdü˝…’ ã‘·T≈£î‘·THêïs¡T. <äXÊu≤›\ ‘·s¡ã&ç $eTTøÏÔ bı+~ Á|üuÛÑT‘·« ñ<√´>±\T bı+~ e÷qdæø£ XÊ+‹‘√Á|üuÛÑT‘·« XÊK˝À¢ \ø£å\ ø=~› ñ<√´>±\ U≤∞\T ñqï|üŒ{ÏøÏ, ùde\+~kÕÔeTì ñ<√´>±s¡TÔ\T, ñ<√´>±s¡TΩ\T ‘·|ædüTÔHêïs¡T.e+<ä\ dü+K´˝À (H√{Ï|òæπøwüq¢ <ë«sê) uÛÑØÔ #˚XÊs¡T. Ä ø=~› ñ<√´>±\¬ø’ düyÓTÆø£´ sêÁwüº+˝À b˛{° rÁe+>± ñ+&ç+~. ø=ìï ejÓ÷|ü]$T‹ m‹Ôy˚j·T&É+ e\¢ Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ m˝≤+{Ïj˚T+&É¢bÕ≥T uÛÑØÔ˝Ò »s¡T>∑˝Ò<äT. ø±]à≈£î\T, ø£s¡¸≈£î\T, eTVæ≤fi¯\T, qwüº+ ñ+&É<äT. @CŸu≤sY nsTT‘˚ #˚‘·ø±<äH˚~ }Vü≤ e÷Á‘·y˚T.$<ë´s¡Tú\‘√ bÕ≥T ìs¡T<√´>∑ j·TTe≈£î\T qe‘Ó\+>±D˝À q÷ q\uÛ…’ dü+e‘·‡sê\ ej·TdüT˝À ñ<√´>∑+ dü+bÕ~+∫q{Ϻ e´øÏÔ‘·q X¯ø£+ Äs¡+uÛÑyÓTÆ ‘Ó\+>±D j·TTe≈£î\≈£î ôd’‘·+ Hê´j·T+ ôd’‘·+ ˇø£ Çs¡yÓ’ dü+e‘·‡sê\T ˝Ò<ë |ü~ùV≤qT dü+e‘·‡sê\T»s¡T>∑T‘·T+<äì uÛ≤$+#ês¡T. sêÁwüºkÕ<Ûäq¬ø’ b˛sê{≤˝À¢ bÕ˝§ZHêï (ñ<√´>∑ ]f…Ƭsà+{Ÿ ej·TdüT‡ |ü]$T‹ ô|+#ê*) ì•Ã+‘·+>±,s¡T. b˛{° |üØø£å\T sêdæ n\dæb˛sTT, >∑<ä›˝≤¢>∑ &ÉãT“qï yêfi¯ófl, ñ‘˚Ô»+>±, e÷qdæø£ XÊ+‹‘√ Á|üuÛÑT‘·« ñ<√´>∑+ <ë«sê Á|ü»|ü\T≈£îã&ç ñqïyêfi¯ófl, myÓTà˝Ò´, m+|”\ dæbòÕs¡T‡\T ñqïyês¡T \≈£î ùde\T n+~+#·>∑\>∑T‘ê&ÉT. qe‘Ó\+>±D˝À n+<ä]ø°‘·qTï≈£îb˛‘·÷ ñ+fÒ ‘Ó\¢uÀsTT, ∫qïuÀsTT #·÷&É&É+ ‘Ó\+ Hê´j·T+ »s¡>±*. U≤∞\T uÛÑØÔ #˚j·÷*, qej·TTe≈£î\T, q&ç>±D ìs¡T<√´>∑T\ e+‘·T nsTT+~. á&ÉT e´≈£îÔ\T n+<äs¡T düTK|ü&Ü*. ‘Ó\+>±D sêÁwüº n_Ûeè~∆øÏ bÕ≥T|ü&Ü*. b˛{° |üØø£å˝À¢ nHê´j·T+ »]–H√fi¯ófl, ìs¡T<√´>∑T\T, Áô|’y˚≥T dü+düú˝À¢ C≤uŸ ôd≈£L´]{° ˝ÒH√fi¯ófl ‘Ó\+>±D sêÁwüº kÕ<Ûäq¬ø’ ø=‘·Ô sêÁwüº+˝À Á|üuÛÑT‘·« ñ<√´>±\ H√{Ï|òæπøwüq¢˝À ejÓ÷kÕ–q dü+Á>±eT+˝À ‘·eT >=+‘·T ìì~+∫Hês¡T, ‘·eTe+‘·T |ü]$T‹ m‹Ôy˚j·÷*. Ç+‘·ø±\+ nHê´j·÷ìøÏ >∑T¬s’q, n\dæø£s¡Ôe´+ ìs¡«]Ô+#ês¡T. m+<ä¬s+<äs√ ‘ê´>±\ |òü*‘·+>± {°ÄsY b˛sTTq, ìsêX¯˝À ñqï ìs¡T<√´>∑T\≈£î Hê´j·T+ #˚j·÷*. ø√{Ïmdt, ø±+Á¬>dt, d”|”◊, ;CÒ|”, {°&û|” ‘Ó\+>±D Hêj·T≈£î\T n+‘˚ ÄX¯\‘√ ø=‘·Ô sêÁwüº+ ø√dü+ ‘·|æ+∫q yê]øÏ dü+‘·è|æÔ $T>∑˝≤*.ø±≈£î+&Ü nìï s¡+>±\ CÒ@d”\T, ø√<ä+&Ésê+ |æ\T|ü⁄, $T*j·THé e÷sYÃ, düø£\ »qT\ düyÓTà, ø£e⁄\ ø£fi≤\ qT+&ç ñô|Œqe˝… `mdt. dü÷s¡´Á|üø±XŸ <äñ_øÏ e∫Ãq kÕVæ≤‘·´düTHê$T, >±j·T≈£î\ >∑fi≤\ qT+&ç ì|ü ˝…’$s¡õ$Tàq #Ó’‘·q´ ^‘ê\T, $|ü¢e X¯+U≤\T, ìs¡T<√´>∑T\ eT+&˚ kÕ+|òæTø£ dü+πøåeT >∑Ts¡T≈£î\ dæã“+~ dü+|òüT+ @sêŒ≥T>∑T+&Ó\ qT+&ç yÓ\Te&çq e÷≥\ eT+≥\T.. Ç˝≤ n˙ï ø£*ùdÔq÷‘·q sêÁwüº+ Ä$s¡“¤$+∫+~, qe X¯ø±ìøÏ Hê+~ |ü*øÏ+~. ø=\T¢ y+Ó ø≥£ s¬ &¶ç n<´äÛ ≈îå£ ì>± ‘\Ó +>±D kÕ+|Tæò ø£ d+ü øπ eå T >T∑ sT¡ ≈î£ \ dãæ “+~ d+ü |Tüò + @sêŒ≥sTT+~. Á|<ü ëÛ q ø±s´¡ <]ä Ù>± m–]+~ m–]+~ / ‘Ó\+>±D C…+&Ü m+.yÓ+ø£fÒX¯«s¡T¢, #ÛÓ’s¡àHé>± lsê+lìyêdt, ø±s¡´ìsê«Vü≤ø£ Á|ü‘˚´ø£ sêÁwüºeTT˝≤ / eTq ø£\\T |ü+&Ü n<Ûä´≈£åîì>± {Ï.n+»j·T´, ø√XÊ~Ûø±]>± Á|üuÛÑT<ëdt, eTVæ≤fi≤ ‘·s¡‘·sê\T>∑ <√|æ&çøÏ / >∑T¬s’ b˛sTTq+ $uÛ≤>∑+ n<Ûä´ø£å, ø±s¡´<äs¡TÙ\T>± l\‘·, yêdü$\qT n&ÉT>∑&ÉT>∑Tq eqs¡T\ìï / ø√˝ÀŒsTTq+ mqTï≈£îHêïs¡T. mHêïfi¯ófl mH˚ïfi¯ófl / á |üø£åbÕ‘·eTì |ü⁄Á¬s\÷|æq eTqyÓT / |ü⁄\T\yÓTÆ n&ç–q+ ‘Ó\+>±D Áb˛Á¬>dæyé Åô|’eTØ {°#·sY‡ nk˛dæj˚TwüHé Ä<äs¡Ù ‘Ó\+>±D / ne‘·s¡D »]–+~ Ä+Á<Û√fi¯fl bÕ\q / n+‘·yÓTÆ b˛sTT+~ düyÓTÆø£´ sêh+˝À ªÄbÕºµ>± ñqï dü+|òü÷ìï ‘Ó\+>±D neTs¡Ms¡T\ ÄX¯j·÷\T / HÓs¡y˚]q$ sêh+˝À ª‘Ó\+>±D Áb˛Á¬>dæyé Åô|’eTØ {°#·sY‡ nk˛dæj˚TwüHé eTq sê»´+ eTqy˚T˝… / s√E\T e∫Ãq$ ({≤bÕº)>± @sêŒ≥T #˚dæq≥T¢ Ä dü+|òüT+ sêh n<Ûä´≈£åî&ÉT Çø£ qe ‘Ó\+>±D˝À ìs¡T<√´>∑T\ ìsêX¯ ‘=\– b˛yê düj·T´<é cÂø£‘Y n© z Á|üø£≥q˝À ‘Ó*bÕs¡T. á y˚Ts¡≈£î\+fÒ yÓ÷&ÉTu≤]q J$‘ê˝À¢ ø=‘·Ô ∫>∑Ts¡T|üPj·÷\+fÒ.. ø=‘·Ô sêh düe÷y˚X¯+˝À ìs¡íj·T+ rdüT≈£îHêïeTì, ‘Ó\+>±D˝ÀìsêÁwüº+˝À b˛{° |üØø£å\ ejÓ÷|ü]$T‹ dü&É*+#ê*. ø£˙dü+ ÁbÕ<$äÛ Tø£ ñbÕ<ëÛ ´jT· T\T á e÷sT¡ ŒqT >e∑ Tì+#ê\ì ÄjT· q dü÷∫+#ês¡T. 32 p˝…’ `2014

»\b˛sê≥+˙{Ï πø{≤sTT+|ü⁄\T ` ñ\¢+|òüTq\T#·sêà ø±s¡´Áø£eT+˝À dü_Û≈£î\T (|üø£ÿq) ª#·s¡Ãµ˝À Á|üdü+–düTÔqï XÊ´+düTs<äsY ¬s&ç¶. ∫Á‘·+˝À _.nq+‘·sêeTT\T, &ç. ;ÛeTj·T´ ñHêïs¡T. ‘\Ó +>±D ]k˛sY‡ ôd+≥sY Ä<Ûä«s¡´+˝À pHé 28q ªñ 24 {°m+d”\T qwüºb˛j·÷+. Hê>±s¡T®q kÕ>∑sY $wüj·T+˝Àq÷ nHê´j·T+ »]–+~. ˝…|òtº eTq≈£î, ¬s’{Ÿ yêfi¯fl≈£î nì ìs¡ísTT+#êeTà&ç sêÁwüº+˝À ‘Ó\+>±D ÁbÕ+‘êìøÏ ˙{Ï πø{≤sTT+|ü⁄\T `ñ s¡T. 1953 ˇ|üŒ+<ä+ Á|üø±s¡+ dü>∑+ dü>∑+ nì nHêïs¡T. n˝…’Hé\¢+|òüTq\T`düyêfi¯óflµ n+X¯+ô|’ #·s¡Ã »]–+~. Ç+õ˙sY _. yÓT+{Ÿ e÷s¡TŒ ‘·~‘·sê\ e\¢ eTq≈£î 132 {°m+d”\≈£î ã<äT\Tnq+‘·sêeTT\T (dæ.Ç. (]f…ÆsY¶) ˙{ÏbÕs¡T<ä\ XÊK), Ç+õ˙sY >± 106 {°m+d”\T e÷Á‘·y˚T e#êÃsTT. ‘Ó\+>±D≈£î nHê´j·T+&ç. ;ÛeTj·T´ (mdt.Ç. (]f…ÆsY¶) ˙{Ï bÕs¡T<ä\ XÊK), Ç+õ˙sY »]–+<äH˚ $wüj·÷ìï ã#êe‘Y dü«j·T+>± Á|ükÕÔ$+#ês¡T. ª#ê]m+. XÊ´yéT düT+<äsY ¬s&ç¶ (Ç.Ç (]f…ÆsY¶) ˙{Ï bÕs¡T<ä\ XÊK, Á‘·ø£ ø±s¡D≤\ H˚|ü<∏ä´+˝À Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ ‘·–q+‘· ˙s¡T bı+<äT{°ÄsYám|òt Á|ü<Ûëq ø±s¡´<ä]Ù) ‘·~‘·s¡T\T á ø±s¡´Áø£eT+˝À ‘·Tqï|üŒ{Ïø°, Ä sêÁwüº+˝À uÛ≤>∑yÓTÆq ‘Ó\+>±D e÷Á‘·+ ˙s¡TbÕ˝§HZ êïsT¡ . Ç+õ˙sY nq+‘s· êeTT\T á ø±s´¡ Áøe£ ÷ìøÏ n<´äÛ ø‘å£ · ˝øÒ £ n˝≤&¢ bç ˛‘T· qï~µ nì nHêïsT¡ . |⁄ü qsY e´edøú” s£ D¡ ø±sD¡ +>±eVæ≤+#ês¡T. á dü+<äs¡“¤+>± eø£Ô\T e´ø£Ô+ #˚dæq n_ÛÁbÕj·÷\T eTVü≤ã÷uŸ q>∑sY ÁbÕ+‘·+ nHê´j·÷ìøÏ >∑T] ø±e&ÜìøÏ M˝Ò¢<äTµyê] e÷≥˝À¢H˚... nHêïsT¡ . ôV≤’ <sä êu≤<é ùd{º Ÿ $u»ÑÛ q »]– ñ+&øÉ b£ ˛‘˚ á ÁbÕ+‘ê ìøÏ ˙fi¯ófl e∫à ˝_∆ bı+<˚~ nì ≈£L&Ü yê´U≤´ì+#ês¡T._. nq+‘·sêeTT\T 1973˝À ã#êe‘Y Áf…ÆãT´q˝Ÿ @s¡Œ&çq|ü⁄Œ&ÉT yÓTT<ä≥, n|üŒ 1956 øH£ êï eTT+<Tä ôV≤’ <sä êu≤<é ùd{º Ÿ˝À ‘T· +>u∑ ÁÑÛ <ä &Ü´yTé , {Ïπø ñqï, ìsêàD+˝À ñqï ÁbÕC…≈£îº\≈£î πø{≤sTT+|ü⁄\≈£î ÁbÕ<Ûën|üŒsY ø£ècÕí ÁbÕC…≈£îº, ;Ûe÷ ÁbÕC…≈£îº #˚|ü≥ºã&ܶsTT.‘·T+>∑uÛÑÁ<ä q´+ Ç#êÃs¡T. n<˚ düeTj·T+˝À ‘Ó\+>±D ÁbÕC…≈£îº\ >∑T]+∫ÁbÕC…≈£îº m&ÉeT ø±\« øÏ+<ä sêjYT#·÷sY es¡≈£î ø±\«\T ‘·yê«s¡T. Á|ükÕÔ$+∫ ñ+fÒ eTs√ 160 {°m+d”\T <äπøÿ$. n|üŒ{Ï Á|üuÛÑT‘·«eTVü≤ã÷uŸq>∑sY≈£î sêyê*‡ ñ+&ç+~. n˝≤π> n|üŒsY ø£ècÕí øÏ+<ä ìs¡¢ø£å´+ ø±s¡D+>± Ä neø±X¯+ ø√˝ÀŒj·÷+. Hê>±s¡T®qkÕ>∑sY˝À\øå± j·÷uÛ…’ y˚\ mø£sê\T ñ+&˚~. ;Ûe÷ øÏ+<ä Hê\T>∑T \ø£å\ m+‘√ b˛>=≥Tº≈£îHêï+. 1973 qT+∫ 2009 es¡≈£î ˝…ø£ÿ\Tmø£sê\T ñ+&˚~. yÓTT‘·Ô+ MT<ä 160 {°m+d”\T e∫à ñ+&˚~. #·÷ùdÔ ø£ècÕí &Ó˝≤º øÏ+<ä 181 {°m+d”\T πø{≤sTT+|ü⁄\T ñ+Çø£ n|ü⁄Œ&˚ sêÁwüº $uÛÑ»q »]–+~. ÄHé>√sTT+>¥, m–®dæº+>¥ &çq$. Ç|ü⁄Œ&ÉT 20 ;e÷≈£î {°m+d”\T, 9 |ü⁄*∫+‘·\≈£î {°m+øÏ+<ä πø{≤sTT+|ü⁄\T #˚XÊs¡T. n|üŒ{À¢ ã#êe‘Y Áf…ÆãT´q˝Ÿ Bì d”\T πø{≤sTT+∫ &Ó˝≤º≈£î 152 {°m+d”\T πø{≤sTT+#ês¡T. ø±øÏ+<ä @MT #Ó|üŒ˝Ò<äT. ÄsY&ûmdt˝À ≈£L&Ü nHê´j·T+ »]–+~. ˙, &Ó˝≤º≈£î dü>∑≥Tq 232 {°m+d”\T, >∑]wü˜+>± 307 {°m+d”\TeTÁ<ëdt ùd{º Ÿ≈î£ , ôV≤’ <sä êu≤<≈é î£ ùd{º Ÿ≈î£ 1944\˝À ˇø£ ˇ|Œü +<+ä yê&ÉT≈£îHêïs¡T. πød” ¬øHê˝Ÿ˝À 39.9 {°m+d”\T πø{≤sTT+|ü⁄ ñ+ñ+&ç+~. ôd+≥sY qT+∫ áø£«˝Ÿ ùwsY ø±yê\ì n+<äT˝À ù|s=ÿ &ç+~. Ä<ÛäT˙ø£s¡D ù|]≥ mdtÄsY;d” yÓTT<ä\Tô|{≤ºs¡T. eT]Hêïs¡T. Ä $wüj·÷ìï e÷Á‘·+ eTÁ<ëdt ùdº{Ÿ yês¡T ã#êe‘Y πø{≤sTT+∫q 21 {°m+d”H˚ yê&ÉT≈£îHêïsê n+fÒ n˝≤ ø±<äT.Áf…ÆãT´q˝Ÿ <äèwæºøÏ ‘˚˝Ò<äT. <ë+‘√ πød” ¬øHê˝Ÿ≈£î 39.9 {°m+d”\Te#êÃs¡T. eTq≈£î 15.9 {°m+d”\T e÷Á‘·y˚T e#êÃsTT. n+fÒ 33 p˝…’- 2014

»\b˛sê≥+dü>∑≥Tq 72 {°m+d”\T yê&ÉT≈£î+≥THêïs¡T. eT] ‘Ó\+>±D eTq≈£î ˇø£ÿ {°m+d”πø 15 y˚\ mø£sê\T |ü+&ÉT‘êj·T+≥.#·÷ùdÔ.... 9 {°m+d”\T πø{≤sTT+|ü⁄ ñ+fÒ 3 {°m+d”\T ...Ç˝≤ eTq≈£î ñqï~ n˙ï *|òtº Ç]π>wüHé˝Ò. Ç˝≤ *|òtº Ç]π>wüqT¢ ñeTq+ yê&ÉT≈£î+≥THêï+. eTq≈£î eT÷&ÉT y˚T»sY (*|òtº) d”ÿyéT\T qï #√≥¢ ø£∫Ñ·+>± ÁdæŒ+ø£s¡T¢ ñ|üjÓ÷–+#ê\≥. n<˚ Ä+Á<ÛëñHêïsTT. eTq+ uÒdæHé˝À #˚düT≈£îHêï+. yês¡T Ç˝≤+{Ï$ uÒdæHé˝À $wü j·÷ìøÏ eùdÔ, nø£ÿ&É m≈£îÿe ˙{Ïì ‘·≈£îÿe Äj·Tø£≥Tº˝Ò≈£îHêï #˚düT≈£îHêïs¡T. ã#êe‘Y ñeTà&ç Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ≈£î #˚dæq #·÷|ü⁄‘ês¡T. eTq e<ä› e÷Á‘·+ ‘·≈£îÿe ˙{ÏøÏ m≈£îÿe Äj·Tø£≥Tºπø{≤sTT+|ü⁄\T ‘Ó*dæq n+X¯y˚T. ‘Ó\+>±D˝À eTq≈£î ñqï #·÷|ü⁄‘ês¡T.eT÷&ÉT Á|ü<Ûëq ÁbÕC…≈£îº\≈£î ìø£s¡ πø{≤sTT+|ü⁄\T ñ+&Ü*. @<Ó’Hê u≤>∑T≈£î @+ #˚dæq≥T¢. Ç|üŒ{Ϭø’Hê ‘·>∑T #·s¡´\T rdüTø√yê*.ø±s¡D≤\ e\¢ b˛\es¡+ ÁbÕC…≈£îº ø£&ç‘˚, n+<äT˝À 40 {°m+d”\ ˙{Ï |ü+|üø±\qT eT∞fl düMTøÏåùdÔ, Hê>±s¡T®qkÕ>∑sY˝ÀH˚ eTq≈£î˙s¡T eTq≈£î sêyê*‡ ñ+≥T+~. ø±s¡D+...uÒdæHé ne‘·\ ñ+ 50 {°m+d”\T n<äq+>± n+<äT‘êsTT. ;e÷ 100 {°m+d”\&˚ ÁbÕ+‘êìøÏ 80 {°m+d”\T ‘·s¡*düTÔHêïs¡T. eTq yê{≤ ˙{Ïì ÁbÕC≈… î£ .º n~ eTq≈î£ ø±≈î£ +&Ü #X˚ ÊsT¡ . ‘T· +>u∑ ÁÑÛ <≈ä î£ d+ü ã+~+Û ∫bı+<˚+<äT≈£î eTq+ ø£èwæ #˚j·÷*. 1944˝À eTÁ<ëdt, ôV’≤<äsêu≤<é ùdº{Ÿ\ eT<Ûä´ dü]Vü≤<äT›˝À¢ áø£«˝Ÿ ùw]+>¥ nH˚ ˇ|üŒ+<ä+ ñ+&ç+~. n|üŒ{À¢ πød” ¬øHê˝Ÿ ∫qï eTq≈£î ˇø£ÿ {°m+d”πø 15 y˚\ mø£sê\T |ü+&ÉT‘êj·T+≥. Äj·Tø£≥Tº. 17 {°m+d”\T yê&ÉT≈£îH˚~. n+fÒ düTe÷s¡T>± 85eTq≈£î ñqï~ n˙ï *|òtº Ç]π>wüHé˝Ò. Ç˝≤ *|òtº Ç]π>wüqT¢ ñqï y˚\ mø£sê\≈£î yê&ÉTø√yê*. <ëìï ¬s+&ÉT \ø£å\≈£î mø£sê\T>±#√≥¢ ø£∫Ñ·+>± ÁdæŒ+ø£s¡T¢ ñ|üjÓ÷–+#ê\≥. n<˚ Ä+Á<Ûë $wü ô|+#·T≈£îì, Áf…ÆãT´q˝Ÿ e∫Ãq|ü⁄Œ&ÉT <ëìï #·÷|æ+∫ <ëìô|’ Vü≤≈£îÿj·÷ìøÏ eùdÔ, nø£ÿ&É m≈£îÿe ˙{Ïì ‘·≈£îÿe Äj·Tø£≥Tº #·÷|ü⁄‘ês¡T. \T bı+<ës¡T. 45 {°m+d”\T n&ç>±s¡T. Áf…ÆãT´q˝Ÿ 39 {°m+d”\TeTq e<ä› e÷Á‘·+ ‘·≈£îÿe ˙{ÏøÏ m≈£îÿe Äj·Tø£≥Tº #·÷|ü⁄‘ês¡T. Ç∫Ã+~. nø£ÿ&É ≈£L&Ü eTq≈£î ø=+‘· yê{≤ e#˚Ã~ ñ+~. Ç˝≤ #·÷ùdÔ 150 {°m+d”\≈£î ô|’>± ˙fi¯ófl e#˚à neø±X¯+ ñ+~.;ÛeTj·T´ XÊ´+düT+<äsY ¬s&ç¶ düyê\T #ê˝≤ ô|<ä›~. eTq+ |òü»˝Ÿ n© ø£$TwüHé eTT+<äT#ÓbÕŒ+. ø£*|æ‘˚ ˙fi¯ófl ø√˝ÀŒ‘êeTì y˚&ÉT≈£îHêï+. ã#êe‘Y ‘Ó\+>±D b˛sê≥+˝Àì eTTU≤´+XÊ\T ˙fi¯ófl, ì<ÛäT\T,Áf…ÆãT´q˝Ÿ eTT+<äT eTq≈£î eTq yê<äq $ì|æ+#˚ neø±X¯y˚T ìj·÷eTø±\T. M{Ï˝À eTTK´yÓTÆ+~ ˙fi¯ófl. á ˙fi¯fl $wüj·T+˝Àsê˝Ò<äT. <ëì e\¢ nHê´j·T+ »]–+~. Á_CÒwt ≈£îe÷sY Áf…ÆãT´q˝Ÿ Äsê≥y˚T ‘·|üŒ b˛sê≥+ #˚j·T˝Ò<äT. sêÁwüº+ @s¡Œ&çq ø=‘·Ô˝ÀeTT+<äT Ä+Á<Ûë yês¡T ‘·eT≈£î sêyê*‡q+‘·>± ˙s¡T sêe&É+ d”m+ eTVü≤ã÷uŸq>∑sY õ˝≤¢≈£î #Ó+~qyêπs. eTVü≤ã÷uŸq>∑sY˝<Ò Tä nì n+≥THêïsT¡ . nd\ü T $wjü T· + @$T≥+f.Ò ..@ ÁbÕC≈… î£ ≈º î£ õ˝≤¢ qT+∫ ©&És¡T¢ @+ #˚XÊs¡T? n≥Te+{Ï ©&És¡T¢ |ü⁄{Ϻq+<äT≈£îπø{≤sTT+∫Hê KØ|òtπø πø{≤sTTkÕÔs¡T. $T–*‘˚ s¡; ø√dü+ õ˝≤¢≈£î nHê´j·T+ »]–+~. ‘·T+>∑uÛÑÁ<ä ø±\Te ˝…|òtº ¬øHê˝Ÿyê&ÉTø√e#·TÃ. nsTT‘˚, Hê>±s¡T®q kÕ>∑sY øÏ+<ä, ø£ècÕí &Ó˝≤º øÏ+<ä sêj·T#·÷sY dü]Vü≤<äT› <ëø± e∫Ã+~. eTVü≤ã÷uŸq>∑sY≈£î sê˝Ò<äT.¬s+&ÉT |ü+≥\T |ü+&ç+#·T≈£î+≥÷ 1000 {°m+d”\T yê&ÉT≈£î+≥T ;Ûe÷ ÁbÕC…≈£îº b˛>=≥Tº≈£î+{≤s¡T. n|üŒsY ø£ècÕí ¬øHê˝Ÿ >∑T]+∫Hêïs¡T. eTq+ |ü~ XÊ‘·y˚T yê&ÉT≈£î+≥THêï+. n+<äTπø nìï |ü{Ϻ+#·Tø√˝Ò<äT. d”m+ ã÷s¡T>∑T\ sêeTø£ècÕísêe⁄ nø£ÿ&çyêπs.sêÁcÕº\≈£L ‹]– πø{≤sTT+|ü⁄\T »s¡>±*. eTVü‰sêÁwüº, ø£sêï bÕ>|∑ ⁄ü ˝≤¢¬s&ç¶ ˝≤+{Ï yês+¡ ‘ê ñHêïs¡T. mes¡÷ m+<Tä ≈î£ |{ü +ºÏ #·T≥ø£\‘√ Nø£{Ï ˇ|üŒ+<ë\T »]>±sTT. ‹]– nìï sêÁcÕº\‘√ ø√˝Ò<äT? @+ #˚dæq≥T¢? eTq+ b˛>=≥Tº≈£îqï yê{ÏøÏ eTqy˚T ø±ø=‘·Ô ˇ|üŒ+<ë\T #˚düTø√yê*. n|ü⁄Œ&˚ eTq≈£î Hê´j·T+ »s¡T>∑T s¡D+? n˝≤π> q˝§Z+&É Á|üC≤˙ø£+ ≈£L&Ü n+‘˚? kÕ>∑sY ˙fi¯fl‘·T+~. Hê>±s¡T®q kÕ>∑sY ÁbÕC…≈£îºH˚ rdüT≈£î+fÒ...˝…|òtº ¬øHê˝Ÿ 132 ø√dü+ ˇø£ÿ b˛sê≥yÓTÆHê #˚XÊsê? eTq ˙fi¯ófl eTq≈£î sêyê\+fÒ{°m+d”\T Ç#êÃs¡T. ¬s’{Ÿ ¬øHê˝Ÿ≈£î 132 {°m+d”\qT Ç#êÃs¡T. ndü\T b˛sê≥+ Ç|ü⁄Œ&ÉT #˚j·÷*. eT]|ü⁄Œ&Ó’Hê k˛sTT e∫Ã+<ë?ø±˙ yêfi‚fl+ #˚düTÔHêïs¡T...≈£î&ç |üø£ÿq yÓTT‘·Ô+ yê&ÉT≈£î+≥THêïs¡T. k˛sTT eùdÔ 10 {°m+d”\qT $&ÉT<ä\ #˚ùd+<äT≈£î dü+‘·ø±\Tm&ÉeT qT+∫ eTq+ 1.3 ˝ø£å\ mø£sê\≈£î ˙fi¯ófl Çyê«*. ˇø£ m+<äT≈£î ô|&ÉT‘ês¡T? ôV’≤<äsêu≤<é≈£î eT+∫˙fi¯ófl Çyê«\+fÒ˝…ø£ÿ Á|üø±s¡+ 21 {°m+d”\T Çyê«*. yêfi‚fl+ #˚düTÔHêïs¡T...50 510 n&ÉT>∑\ eT≥º+ ñ+&Ü*. eT] Ä+Á<Ûë≈£î ˙fi¯ófl e<äT\T{°m+d”\T yê&ÉT≈£î+≥THêïs¡T. n<äq+>± 2.5 \ø£å\ mø£sê\T ‘·T+fÒ ôV’≤<äsêu≤<é≈£î ˙fi¯ófl m˝≤ ÇkÕÔs¡T? eT+∫˙fi¯fl ø√dü+kÕ>∑T #˚düT≈£î+≥THêïs¡T. eT] eTq≈£î ≈£L&Ü Vü≤≈£îÿ ñ+≥T+~ kÕ≈£î ô|{Ϻ kÕ>∑T˙s¡T ‘·s¡*+#·T≈£îb˛‘·THêïs¡T. lXË’\+˝À ˙fi¯óflø£<ë... áøÏ«≥ãT˝Ÿ ùw]+>¥... n+fÒ »HêuÛ≤, yÓqTø£u≤≥T‘·q+, ˝Òe⁄. nø£ÿ&ç qT+∫ ˙fi¯ófl sêe⁄. eT] &Ó˝≤º≈£î ˙fi¯ófl m˝≤ø£s¡Te⁄, ø±´#YyÓT+{Ÿ @]j·÷...Çe˙ï |ü]>∑Dq˝ÀøÏ rdüTø√yê*. e<äT\T‘ês¡T? ôV’≤<äsêu≤<é≈£î ‘ê>∑T˙fi¯ófl m˝≤ ÇkÕÔs¡T? nHê´eT] mes¡÷ n&É>∑&É+ ˝Ò<äT. eTVü≤ã÷uŸq>∑sY 1902˝À, 1972 j·÷\T ø=qkÕ>∑T‘·÷H˚ ñHêïsTT. ø£ècÕíuÒdæHé˝À eTVü≤ã÷uŸq>∑sY,˝À ¬s+&ÉT kÕs¡T¢ Ç]π>wüHé ø£$TwüHé á õ˝≤¢ n‘·´+‘· ø£s¡Te⁄ s¡+>±¬s&ç¶, q˝§Z+&É |üP]Ô>± ekÕÔsTT. yÓT<äø˘ 15 XÊ‘·+ ø£ècÕíÁbÕ+‘·+ nì Á|üø£{Ï+∫+~. <ëìï |ü{Ϻ+#·Tø√˝Ò<äT. eT] <ëì p˝…’ `2014 34

»\b˛sê≥+uÒdæHé. es¡+>∑˝Ÿ, KeTà+ dü>∑+,dü>∑+ ekÕÔsTT. $T–‘ê~ >√<ëe] Á|ü|ü+#·+˝À ø£ècÕí q~ ˇø£ÿ{Ï e÷Á‘·y˚T ‘·q ˙fi¯flqTudÒ Hæ .é <ë<ë|⁄ü deü ÷q+>± ñHêïsTT. øè£ w˝íü À yê{≤ 300 {m° +d.” ‘·q uÒdæHé˝À Ç#˚à <ëì ø£+fÒ m≈£îÿe>± ãj·T{Ï uÒdæHé\≈£î>√<ëe]˝À 900 {°m+d” eTq yê{≤ nqT≈£î+fÒ n+fÒ yÓTT‘·Ô+ ÇdüTÔqï~. m>∑Te ÁbÕ+‘ê˝À¢ á uÒdæHé ˙fi¯flqT eTs√ uÒdæHé≈£î900 {°m+d”\ì uÛ≤$düTÔHêï+. eTq+ Ç+‘·es¡≈£î M{Ïì $ì ‘·s¡*düTÔHêïs¡T. ñ<ëVü≤s¡D≈£î eTVü‰sêÁwüº. nø£ÿ&É ø√sTTHêjÓ÷–+#·Tø√˝Ò<äT. yÓTÆqsY Ç]π>wüHé ø£èwüí˝À 90 ñ+fÒ <ë<ë|ü⁄ e<ä› ôV’≤&É˝Ÿ ÁbÕC…≈£îº e\¢ 100 {°m+d”\ ˙fi¯ófl nπs_j·÷40 e÷Á‘·y˚T yê&ÉT‘·THêï+. >√<ëe]˝À 160 ñ+fÒ 50 ˝À|ü⁄ düeTTÁ<ä+˝À ø£\TdüTÔHêïsTT. eTs√ 25 {°m+d”\T n<äq+>±yê&ÉT‘·THêï+. n+fÒ yÓTÆqsY Ç]π>wüHé˝À eTq≈£î 250 {°m+d”\T Ç#êÃs¡T.ñHêïsTT. eTq+ >∑]wü˜+>± 90 {°m+d”\ ø£+fÒ m≈£îÿe yê&É&É+˝Ò<äT. Á|ür #Ós¡Te⁄≈£î πø{≤sTT+|ü⁄ ñ+&˚ ñ+≥T+~. eT] Ä n≥Te+≥|ü⁄Œ&ÉT ‘Ó\T>∑T>∑+>∑≈£î 25 {°m+d”\T Ç∫à mdtm˝Ÿ;d”πø{≤sTT+|ü⁄\T @yÓTÆb˛sTTq≥T¢. yÓTÆqsY Ç]π>wüHé˝À m+‘· Ä<ë ˇø£ÿ {°m+d” ≈£L&Ü Çe«ø£b˛e&É+ Hê´j·Te÷? mes¡÷ n&É>∑ø£#˚düTø√>∑\+? <ëìï eTqy˚T eTs√ ÁbÕC…≈£îº≈£î eT[fl+#·Tø√e#·TÃ. eTT+<˚ psê\≈£î 9 {°m+d”\T Ç#êÃs¡T. n~ nqedüs¡+. pÁ|ü|ü+#·+˝À ø£ècÕí q~ ˇø£ÿ{Ï e÷Á‘·y˚T ‘·q ˙fi¯flqT ‘·q uÒdæHé˝À sê\≈£î n|üŒ{Ïπø ˙{Ï edü‹ ñ+~. eTs√yÓ’|ü⁄q ‘·T+>∑uÛÑÁ<ä ôV’≤˝…Ç#˚à <ëì ø£+fÒ m≈£îÿe>± ãj·T{Ï uÒdæHé\≈£î ÇdüTÔqï~. m>∑Te e˝Ÿ ¬øHê˝Ÿ≈£î 10 {°m+d”\T, ÄsY&ûmdt ≈£î&ç ø±\«≈£î 10 {°m+ÁbÕ+‘ê˝À¢ á uÒdæHé ˙fi¯flqT eTs√ uÒdæHé≈£î ‘·s¡*düTÔHêïs¡T. ñ d”\T ñeTà&ç sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«+ ø√]+~. yÓTT‘·Ô+ MT<ä Hê\T>∑T<ëVü≤s¡D≈£î eTVü‰sêÁwüº. nø£ÿ&É ø√sTTHê e<ä› ôV’≤&É˝Ÿ ÁbÕC…≈£îº {°m+d”\T ‘Ó#·TÃ≈£îHêïs¡T. ˝Òì ÁbÕC…≈£îº\≈£î ˙{Ïì n&ç>±s¡T. n<˚e\¢ 100 {°m+d”\ ˙fi¯ófl nπs_j·÷ düeTTÁ<ä+˝À ø£\TdüTÔHêïsTT. düeTj·T+˝À ‘Ó\+>±D˝À |üì #˚düTÔqï ÁbÕC…≈£îº\≈£î, ìsêàD+eTs√ 25 {°m+d”\T n<äq+>± Ç#êÃs¡T. ny˚ >∑qTø£ uÒdæHé˝À |üPs¡Ôe⁄‘·Tqï ÁbÕC…≈£îº\≈£î ˙{Ï πø{≤sTT+|ü⁄\T ˝Òe⁄.ñ+fÒ n$ øÏ+~<ëø± e#˚Ã$. n˝≤π> πød” ¬øHê˝Ÿ, Hê>±s¡T®qkÕ>∑sY eTVü≤ã÷uŸq>∑sY õ˝≤¢ Á_CÒwt ≈£îe÷sY nHê´j·T+ #˚XÊs¡T.¬s’{Ÿ ¬øHê˝Ÿ<ë«sê b˛j˚T$ >±˙, &Ó˝≤º <ë«sê b˛j˚T$ >±˙... eTVü≤ã÷uŸq>∑sY õ˝≤¢˝À 45 \ø£å\ mø£sê˝À¢ 35 ˝ø£å\ mø£sê\Çe˙ï ne⁄{Ÿ Ä|òt uÒdæHé. n+‘·sê®rj·T #·{≤º\ Á|üø±s¡+ ≈£L&Ü kÕ>∑T jÓ÷>∑´ uÛÑ÷$T ñ+~. eT] nø£ÿ&É kÕ>∑T ˙s¡T n+<˚~ 3uÒdæHé nedüsê\T r]Ãq ‘·s¡Tyê‘˚ $T–‘ê ÁbÕ+‘ê\≈£î Çyê«*. \ø£å\ mø£sê\≈£î e÷Á‘·y˚T. Ç|ü⁄Œ&ÉTqï ÁbÕC…≈£îº\T |üPs¡ÔsTT‘˚˙{Ï nedüsê\ ˝…ø£ÿ\T ‘˚˝ÒÃ+<äT≈£î Á_CÒwt eT÷&ÉT sêÁcÕº\qT eTs√ 7 \ø£å\ mø£sê\≈£î ˙s¡T n+<äT‘·T+~.n+<äTπø bÕ\eT÷s¡T≈£L&Ü ÁbÕC…≈£îº\ C≤_‘ê\T düeT]Œ+#ê*‡+~>± ø√sês¡T. m‹Ôb˛‘·\ |ü<∏äø£+ Á|ü‹bÕ~+#ê+. ‘Ó\+>±D˝À á ÁbÕC…≈£îº\$T–*q ¬s+&ÉT sêÁcÕº\T πøe\+ ø£ècÕí uÒdæHé˝À ñqï ÁbÕC…≈£îº\ &çC…’Hé˝À ≈£L&Ü ≈£îÁ≥ |üHêïs¡T. d”e÷+Á<Ûä ÁbÕC…≈£îº\ &çC…’Hé\qTC≤_‘ê e÷Á‘·y˚T Ç∫à yê{Ï ø√dü+ e÷Á‘·y˚T ˙{Ï πø{≤sTT+|ü⁄\qT e÷Á‘·+ eTs√ $<Ûä+>± ì]à+#ês¡T. yÓ*>=+&É ÁbÕC…≈£îºH˚ ñø√sêsTT. ñeTà&ç Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ sêÁwüº+ e÷Á‘·+ uÒdæHé˝À ñqï <ëVü≤s¡D>± rdüT≈£î+fÒ <ëìï 40 es¡<ä s√E\≈£î >±qT ì]à+ÁbÕC…≈£îº C≤_‘ê Ç∫Ã, ˙{Ï πø{≤sTT+|ü⁄\qT e÷Á‘·+ uÒdæHé˝À #ês¡T. mdtm˝Ÿ;d”øÏ yÓTT<ä≥ ˇø£fÒ ≥HÓï˝Ÿ ô|{≤ºs¡T. dü]>±Z Ä˝Òì ÁbÕC…≈£îº\≈£î ø√]+~. <ë+‘√ Á_CÒwt _‘·Ôs¡b˛j·÷s¡T. ìsêàD+ |üPs¡ÔsTTq Äs¡T HÓ\\≈£î eTs√ ≥HÓï˝Ÿ≈£î ¬s{Ϻ+|ü⁄MT]|üŒ{Ïπø uÒdæHé yÓ\T|ü\≈£î ˙{Ïì m≈£îÿe>± yê&ÉT≈£î+≥THêïs¡T kÕeTs¡ú´+‘√ nqTeT‹ e∫Ã+~. ]»sê«j·Ts¡¢qT ≈£L&Ü n‘·´+‘·nì ≈L£ &Ü yê´U≤´ì+#êsT¡ . Ä $wjü ÷· ìï dŒü w+ºü #d˚ ÷ü HÔ ,˚ udÒ Hæ ˝é À n~Ûø£ ˙{Ïì\« kÕeTs¡ú´+‘√ ì]à+#ês¡T. yÓ’mdt n~Ûø±s¡+˝ÀøÏ˝Òì ÁbÕC…≈£îº\≈£î ≈£L&Ü 25 {°m+d”\qT πø{≤sTT+#ês¡T. e∫Ãq eT÷&ÉT HÓ\˝À¢H˚ eTq≈£î n‘·´+‘· qwüº+ »]–+~. b˛‹¬s&ç¶mdtm˝Ÿ;d”, ‘Ó\T>∑T>∑+>∑ ˇπø kÕ] 1983˝À ÁbÕs¡+uÛÑeTj·÷´sTT. bÕ&ÉT kÕeTs¡ú´+ ô|+#·Tø√e&É+ e+{Ï$ »]>±sTT. á nHê´ j·÷\qT m~]+#ê*. ` <äø£ÿHé q÷´dt <ä#·+<ä<ës¡T\T>± #˚s¡+&ç! #·+<ä<ës¡T\qT #˚]Œ+#·+&ç!ª‘Ó\+>±D ]k˛sY‡ ôd+≥sYµ Ä<Ûä«s¡´+˝À m+.y˚<ä≈£îe÷sY dü+bÕ<äø£‘·«+˝À Á|üC≤ñ<ä´e÷\ y˚~ø£>± Äs¡+uÛÑyÓTÆq ª<äø£ÿHé˝≤´+&éµ ‘Ó\T>∑TkÕe÷õø£ sê»ø°j·T e÷dü|üÁ‹ø£ nq‹ø±\+˝ÀH˚ nìï esêZ\ Ä<äs¡D bı+~+~. ‘Ó\+>±D ñ<ä´eTø±s¡T\≈£î ø£s¡B|æø£>± e÷]+~. á|üÁ‹ø£ eT]ìï esêZ\≈£î #˚s¡&É+˝À ñ<√´>∑, ñbÕ<Ûë´j·T, y˚T<Ûëe⁄\ neT÷\´ düVü≤ø±sêìï ø√s¡T‘·THêï+. #·+<ä<ës¡T\T>± #˚s¡&É+‘√bÕ≥T‘·eT≈£î ‘Ó*dæqyê]ì #·+<ä<ës¡T\T>± #˚]Œ+#ê*‡+~>± nuÛÑ´]údüTÔHêï+.e÷ ∫s¡THêe÷ #·+<ë $esê\T: s÷¡ . 150 yê]¸ø£ #+· <ë :DECCAN LAND 2 dü+ˆˆ\≈£î : s¡÷. 300 ª<äø£ÿHé ˝≤´+&éµ ù|]≥ m+z, eT˙j·÷s¡¶sY, #Óø˘ ˝Ò<ë q>∑<äT s¡÷|ü+˝À\"CHANDRAM\" 490, St.No. 11, Himayatnagar #·+<ëyÓTT‘·Ô+ #Ó*¢+#·e#·TÃ.Hyderabad - 500 029. Mob: 9030626288mail: deccanlandindia@ gmail.com, www.deccanland.com p˝…’- 2014 35

nM ` ÇM»j·TX¯+ø£sY C≤„|üø±s¡ú+ b˛düº˝Ÿ kÕº+|ü⁄ qeT÷Hê ø±´˝…+&ÉsY Ä$wüÿs¡D ‘Ó\+>±D ñ<ä´e÷ìï •Ks¡ kÕúsTTøÏ #˚s¡Ã&É+ Ábıô|òdüsY ª»j·TX¯+ø£sY ù|]{ qeT÷q b˛düº˝Ÿ kÕº+|t ø±´˝…+&ÉsY Ä$wüÿs¡D»j·TX¯+ø£sY kÕsY #˚dæq ø£èwæ, e÷s¡Z<äs¡Ùø£+ e\¢H˚ $»j·Te+‘· »]–+~. ‘Ó\+>±D sê»ø°j·T CÒ@d” #Ó’s¡àHé Ábıô|òdüsY ø√<ä+&ÉyÓTÆ+<äì eø£Ô\T ù|s=ÿHêïs¡T. Äj·Tq ‘Ó\+>±DÁ|ü»\≈£î n+~+ sê+, sêÁwüº b˛düº˝Ÿ XÊK e÷J ñqï‘ê~Ûø±] \ø£åàj·T´, Áπ>≥sY∫q ùde\qT >∑T]Ô+∫ πø+Á<ä+ yÓ+≥H˚ »j·TX¯+ø£sY C≤„|üø±s¡ú+ ôV’≤<äsêu≤<é #˚‹ eè‘·TÔ\ düe÷K´ Á|ü<Ûëq ø±s¡´<ä]Ù |æ*¢ >∑Ts¡T‘·bÕ\ kÕº+|ü⁄qT $&ÉT<ä\ #˚j·÷\ì ø√sês¡T. ãw”sYu≤>¥˝À 21 eT÷]Ô, Hêj·T≈£î\T s¡M+Á<ä#ê] ‘·~‘·s¡T\T á ø±s¡´Áø£e÷ìøÏe ‘˚Bq Áô|dtø£¢uŸ˝À ‘Ó\+>±D #˚‹ eè‘·TÔ\ dü+|òüT+ Ä<Ûä«s¡´+˝À Vü‰»s¡j·÷´s¡T.Ä+Á<Ûë≈£î ‘Ó\+>±D ì<ÛäT\T {|° m” |tò |Á <ü eä∏ TeTV‰ü duü \ÑÛ b˛dsºü YÄ$wÿü sD¡‘Ó\+>±D sêÁcÕºìøÏ sêyê*‡q <ë<ë|ü⁄ s¡÷.700 ø√≥T¢ ‘Ó\+>±D ñ<ä´eT yê´|æÔøÏ ‘·q<Ó’q bÕÁ‘· b˛wæ+∫q ‘Ó\+Ä+s¡<ÛäÁ|ü<˚XŸ Á|üuÛÑT‘·« U≤‘ê≈£î yÓfi≤¢sTT. pHé 1 ns¡∆sêÁ‹ >±D Á|üC≤Á|òü+{Ÿ ({°|”m|òt) sêÁwüº Á|ü<∏äeT eTVü‰düuÛÑ\T E˝…’qT+#˚ ]»sY« u≤´+ø˘ Ä|òt Ç+&çj·÷ (ÄsY;◊)˝À ‘Ó\+>±D 12 qT+∫ ¬s+&ÉT s√E\bÕ≥T »s¡T>∑qTHêïsTT. á eTVü‰sêÁwüº U≤‘ê neT˝À¢øÏ e∫ÃHê πø+Á<ä ÁbÕjÓ÷õ‘· |ü<∏äø±\ düuÛÑ\qT $»j·Te+‘·+ #˚j·÷\ì ø√s¡T‘·÷ Á|ü+{Ÿ Hêj·T≈£î(d”mdtmdt) øÏ+<ä ‘Ó\+>±D sêÁcÕºìøÏ sêyê*‡q ì<ÛäT\T \T s¡÷bı+~+∫q >√&É |üÁ‹ø£qT Á|òü+{Ÿ n<Ûä´≈£åî&ÉT y˚<äsê˝Ò<äT. pHé 2 qT+∫ Ç|üŒ{Ïes¡≈£L πø+Á<ä+ qT+∫ ≈£îe÷sY, {°mHéJy√ sêÁwüº n<Ûä´≈£åî&ÉT <˚MÁ|ükÕ<é ‘·~‘·s¡T\Td”mdtmdt øÏ+<ä Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ U≤‘ê˝À s¡÷.1426 ø√≥T¢ ø*£ dæ k˛e÷õ>÷∑ &É Áô|døt u¢£ Ÿ˝À @sêŒ≥T #d˚ qæ z ø±s´¡ Áøe£ T+»eT nj·÷´sTT. Ç+<äT˝À s¡÷.600 qT+∫ 700 ø√≥¢ ˝À Ä$wüÿ]+#ês¡T.es¡≈£L ‘Ó\+>±D ì<ÛäT\T ñ+{≤j·Tì Ä]úø£ XÊK esêZ\T‘*Ó bÕsTT. $wjü ÷· ìï Á>V∑ ≤æ +∫q ‘\Ó +>±D sêÁwºü Ä]øú X£ ÊK á dü+<äs¡“¤+>± y˚<ä≈£îe÷sY e÷{≤¢&ÉT‘·÷ p˝…’n~Ûø±s¡T\T M{Ïì yÓqøÏÿ ‘Ó#·TÃ≈£îH˚ Á|üj·T‘êï\T ÁbÕs¡+_Û+ 12, 13 ‘˚B˝À¢ »]π> á Á|ü<∏äeT eTVü‰düuÛÑ˝À¢ uÛ≤>∑+>±#ês¡T. ‘·eT U≤‘ê˝À »eT ø±yê*‡q d”mdtmdt ì<ÛäT\T 12e ‘˚Bq ñ<äj·T+ 11.30 >∑+≥\≈£î >∑HébÕsYÿ neTs¡Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ U≤‘ê˝À »eT nsTTq $wüj·÷ìï ‘Ó*j·TCÒdü÷Ô Ms¡T\ dü÷ú|ü+ qT+∫ sê´© ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆ eT<Ûë´Vü≤ï+ 2Ä]úø£ XÊK n~Ûø±s¡T\T ‘êC≤>± πø+Á<ä Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ ˝ÒK >∑+≥\≈£î ãVæ≤s¡+>∑ düuÛÑ »]π> Ç+~sê bÕsYÿ≈£î #˚s¡TsêXÊs¡T. Ç|üŒ{Ïπø Çs¡T sêÁwüº Á|üuÛÑT‘ê«\ eT<Ûä´ $<äT´‘Y, ≈£î+≥T+<äì ‘Ó*bÕs¡T. eTVü‰düuÛÑ\ 2e s√C…’q 13e ‘˚Bq˙{Ï n+XÊ\ô|’ $yê<ë\T kÕ>∑T‘·Tqï H˚|ü<∏ä´+˝À.. á ñ<äj·T+ 10 >∑+≥\≈£î n+ãsYù|{Ÿ #Û˚ HÓ+ãsY ãkÕº|tì<ÛäT\ eT[¢+|ü⁄ e´Vü‰s¡+ yÓ\T>∑T#·÷&É≥+‘√ ‘Ó\+>±D düMT|ü+˝Àì õ+<ë‹*kÕà‘Y düMT|ü+˝Àì nXÀø˘ |òü+ø£åHésêÁwüº Ä]úXÊK n~Ûø±s¡T\T nÁ|üeT‘·ÔyÓTÆ πø+Á<ëìøÏ Vü‰\T˝À Á|ü‹ì<ÛäT\ düuÛÑ »s¡T>∑T‘·T+<äì #ÓbÕŒs¡T. ñdüe÷#ês¡$T#êÃs¡T. <ä´eT+˝À uÛ≤>∑kÕ«eTT˝…’q Á|ü‹ ˇø£ÿs¡T á eTVü‰düuÛÑ\qT $»j·Te+‘·+ #˚ùd+<äT≈£î ‘·s¡*sêyê\ì |æ\T|ü⁄ì#êÃs¡T.KØ|òt qT+∫ ‘Ó\+>±D˝À ¬s’‘·T j·T÷ì{Ÿ>± |ü+≥\ ;Ûe÷ ‘Ó\+>±D˝À e&É>∑+&É¢ yêq‘√ ø£&É>∑+&É¢ bÕ\e⁄‘·Tqï n~Ûø±s¡T\T #ÓãT‘·THêïs¡T. Bì Á|üø±s¡+ ;e÷ ø√dü+ Á|”$Tj·T+¬s’‘·qï≈£î r|æ ø£ãTs¡T. yÓTs¡T>∑T|üs¡∫q |ü+≥\ ;e÷ øÏ+<ä Á|üø£è‹ #Ó*¢+∫q ¬s’‘·T≈£î e&É>∑+&É¢ e\¢ |ü+≥ qwüº+ yê{Ï*¢q≥T¢ |ü+≥\yÓ’|üØ‘ê´\e\¢ Á>±eT+ j·T÷ì{Ÿ>±H˚ |ü+≥qcÕºìï ˝…øÏÿkÕÔs¡T. ;e÷ dü+düú ìsê∆]ùdÔ |ü]Vü‰s¡+ n+~kÕÔs¡T. á $<ÛëHêìïnsTT‘˚, Á|ü‘˚´øÏ+∫ e&É>∑+&É¢ e\¢ 11 s¡ø±\ |ü+≥\≈£î yê{Ï˝Ò¢ 2010`11 qT+∫ Á|üjÓ÷>±‘·àø£+>± es¡+>∑˝Ÿ õ˝≤¢ n+‘·{≤qcÕºìøÏ e÷Á‘·+ ¬s’‘·TqT j·T÷ì{Ÿ>± |ü]>∑DÏ+∫ |ü]Vü‰s¡+ s¡; d”»Hé˝À neT\T #˚XÊeTì C≤rj·T e´ekÕj·T ;e÷ dü+düú#Ó*¢kÕÔs¡T. »qs˝¡ Ÿ yT˚ H»˚ sY |.æ Hê>±sT¡ q® ‘*Ó bÕsT¡ . Ç+<Tä ˝À u≤Û >+∑ >± ìsT¡ &TÉ s¡;˝À |ü+≥ qwüºb˛sTTq |ü\T Á>±e÷˝À¢ì ¬s’‘·T\≈£î s¡÷.19.69 sêÁwüº+˝À á $<Ûëq+ Á|üdüTÔ‘· KØ|òtqT+#˚ neT\T ø± \ø£å\ y˚Ts¡ |ü]Vü‰s¡+ n+<äCÒXÊeTì $e]+#ês¡T. ákÕ]qT+~. z Á>±eT+ yÓTT‘·Ô+˝À es¡¸+ ≈£î]dæHê e&É>∑+&ÉT¢ ˇø£ KØ|òtqT+#˚ ôV’≤<äsêu≤<é $TqVü‰ 9 õ˝≤¢\≈£î $düÔ]+#êeTìÁbÕ+‘êìøÏ e÷Á‘·y˚T |ü]$T‘·eTj˚T´ neø±XÊ\T+{≤j·Tì, yÓ\¢&ç+#ês¡T.n+<äTπø ¬s’‘·TqT j·T÷ì{Ÿ>± |ü]>∑DÏ+#ê\ì ìs¡ísTT+#êeTì36 p˝…’ `2014

dü+düàs¡D Ábıô|òdüsY »j·TX¯+ø£sY kÕsY ã&ç|ü+&ÉT>∑ dü÷Œ¤]Ô‘√...Á|üuÛÑT‘·« $<ë´s¡+>±ìï ø±bÕ&ÉT≈£î+<ë+eè‹Ô|üs¡+>± Hê≈£î u≤>± ‘·è|æÔì∫Ã+~ n<Ûë´|ü≈£îì bÕÁ‘·. ˇø£ ÁbÕ+‘· Á|ü»\T Ä]úø£+>± yÓqTø£ã&ç‘Ó |ü⁄+Eø√e#·TÃ,ñbÕ<Ûë´j·T eè‹Ô˝À u≤>± ‘·è|æÔì∫Ã+~ ø±¢dts¡÷+ {°#·sY>±H˚. sê»ø°j·T+>± ìsê<äs¡D≈£î >∑T¬s’‘˚ eT∞fl |ü⁄+Eø√e#·TÃ.$<ë´\j·÷\T uÛÑeq ìsêàD≤\ e\¢ ì\ã&Ée⁄. uÀ<Ûäq e\¢H˚ kÕ+düÿè‹ø£+>± ndæú‘ê«ìï ø√˝ÀŒ‘˚ eT∞fl ø√\Tø√˝Òs¡Tì\ã&TÉ ‘êsTT.`Ábı.»j·TX¯+ø£sY ` Ä#ês¡´ »j·TX¯+ø£sY Á|ü‘˚´ø£ ‘Ó\+>±D yê<ä+ πøe\+ ˇø£ sê»ø°j·T ìHê<ä+ø±<äT. BìøÏ Ä]úø£, kÕe÷õø£, kÕ+düÿè‹ø£ n+XÊ\‘√ eTT&ç|ü&çq >=&TÉ ≈î£ ø+Ï ~øÏ ‘y˚ ê*. bÕsX¡ƒ Ê\ uÖÛ ‹ø£nH˚ø£ ã\yÓTÆq ø±s¡D≤\T ñHêïsTT nì >∑T]Ô+∫q e´øÏÔ Ábıô|òdüsY |ü]dæú‘·T\qT yÓTs¡T>∑T |üsêÃ*.»j·TX¯+ø£sY. ‘·q uÛ≤eC≤\, ñ<ä´eT sê»ø°j·T Á|üÁøÏj·T˝ÀÔ Á|ü‘˚´ø£ eT<Ûë´Vü≤ïuÛÀ»q+, eT+∫˙s¡T,sêÁwüº Ä$sꓤyêìøÏ ã‘·Tø£+‘ê <Ûës¡b˛dæq eTVü≤˙j·TT&ÉT Äj·Tq. eTs¡T>∑T<=&ÉT¢, ‘·s¡>∑‹ >∑<äT\T,Äj·Tq≈£î ‘Ó\+>±D {°#·sY‡ bò˛s¡+ CÀVü‰s¡T¢ n]ŒdüTÔqï~. ‘·s¡>∑‹øÏ ˇø£ {°#·sYqT HÓ\ø=˝≤Œ*. |üs¡´y˚ø£åDqT ô|+#ê* nìï U≤∞\qT Äj·Tq dü÷Œ¤]Ô‘√ @s¡Œ&ɶ q÷‘·q ‘Ó\+>±D sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«+ uÛÑØÔ #˚j·T*. bÕsƒê´+XÊ\˝À Ábıô|òdüsY »j·TX¯+ø£sY kÕsY bÕsƒ¡+‘√Ábıô|òdüsY »j·TX¯+ø£sY kÕsY ã&ç |ü+&ÉT>∑qT pHé 16 qT+&ç bÕ≥T ‘Ó\+>±D b˛sê≥ Ms¡T\ #·]Á‘·\qT bı+<äT|üsêÃ*.Äj·Tq es¡∆+‹ s√E nsTTq 21es¡≈£î |üPqTø√e&É+ ÄVü‰«ì+#· eTq eqs¡T\qT ø±bÕ&ÉTø√e&É+ ø√dü+ Çø£ÿ&ç |æ\¢\≈£î ñbÕ~Û<ä>∑Z~, n_Ûq+~+#·<ä>∑Z~. nsTT‘˚ >∑‘· Á|üuÛÑT‘ê«˝≤¢π> πøe\+ neø±XÊ\T yÓTs¡T>∑j˚T´ q÷‘·q XÊÁd”Ôj·T ø±eTHé $<ä´ neT\T¬ø’Á|#ü ês¡ Äsê“{¤ ≤\ø√d+ü ø±ø£ ã&ç |+ü &TÉ >q∑ T Ábıô|dò sü Y »jT· X+¯ øs£ Y #·s¡´\T #˚|ü{≤º*.kÕsY nqï≥T¢ ªˇø£ ÁbÕ+‘·|ü⁄ düeTÁ>∑ Ä]úø±_Ûeè~∆ #ê˝≤ es¡≈£îÄ ÁbÕ+‘· $<ë´s¡+>∑+˝À kÕ~Û+∫q Á|ü>∑‹ô|’ Ä<Ûës¡|ü&ç ñ+ n+<ëø£ Ábıô|düsY »j·TX¯+ø£sY kÕsY ã&ç |ü+&ÉT>∑qT≥T+~. n_Ûeè~∆ #Ó+~q Ä]úø£ e´edüú $<ë´_Ûeè~∆ì eT]+‘· ‘Ó\+>±D $<ë´ kÕ+düÿè‹ø£ ñ<ä´eT+>± ø=qkÕ–dü÷Ô Äj·Tqy˚>∑e+‘·+ #˚düTÔ+~µ nqï e÷≥\T nø£ås¡ dü‘ê´\T>± >∑T]Ô+#ê*. »qà~q+ Ä>∑düTº 6qT ª‘Ó\+>±D {°#·sY‡ &˚µ>± Á|üø£{Ï+#ê*.n+<äTø√dü+ yÓTT‘·Ô+ ‘Ó\+>±D düe÷C≤ìï ‘·s¡>∑‹ >∑~˝≤ e÷s¡Tà Äj·Tq dü÷Œ¤]Ô‘√ ‘Ó\+>±D $<ë´s¡+>±ìï, düe÷C≤ìï ã+>±s¡Tø=qï Ábıô|òdüsY »j·TX¯+ø£sY kÕsY e÷qMj·T $\Te\≈£î ìC≤ ‘Ó\+>±D>± e÷s¡TkÕÔeTì Á|ü‹»„ #˚<ë›+. Äj·Tq ø£\\T ø£qïsTTr, ìã<䛑·‘√ ‘·q e´øÏÔ‘ê«ìï ø£s¡Ôyê´ìï eTq≈£î Äj·TT<Ûä+>± ã+>±s¡T ‘Ó\+>±D ø√dü+ ìã<䛑·‘√ |üì#˚<ë›+.n+~+∫Hê&ÉT. Äj·Tq #Ó|æŒqfÒ¢ ‘Ó\+>±D kÕ~Û+#·Tø√e&É+10% $»j·T+, $T–*q 90% eTq+ kÕ~Û+#·T≈£îqï ‘Ó\+>± Ábıˆˆ »j·TX¯+ø£sY kÕsY..DqT düø£\ »qT\ Äø±+ø£å\qT HÓs¡y˚s¡TÃ≈£îH˚ ªã+>±s¡T ‘Ó\+ Vü≤qTeTø=+&É˝À Ä>∑düTº 6, 1934q »ìà+∫q Ábıô|òdüsY>±Dµ>± e÷s¡Tà ø√e&É+ $T–* e⁄qï~. ø=‘|Ô· *ü ¢ »jT· X+¯ øs£ Y ‘\Ó +>±D ñ<´ä e÷ìøÏ d÷ü Œ]¤ .Ô 1952 qT+∫ kÕ>∑T‘·Tqï ‘Ó\+>±D ñ<ä´eT+ eT÷&ÉT <äX¯\≈£î kÕøÏå. Ç+≥Øà&ç n+<äTø√dü+ $<ë´s¡+>∑+˝À ø±s√Œπs{Ÿ, Áô|’y˚{Ÿ X¯≈£îÔ\T ø=\¢ j·T{Ÿ $<ë´]ú>± 1952˝À HêHéeTT*ÿ ñ<ä´eT+˝ÀøÏ ñ]øÏ,>={Ϻq $\Te\qT |ü⁄qs¡T<ä›]+#·&É+ ˇø£ u≤<Ûä´‘·>± #˚|ü≥ºe\dæ 1954˝À $XÊ˝≤+Á<Ûä Á|ü‹bÕ<äqqT e´‹πsøÏdü÷Ô |òü»˝Ÿ n©j·TTqï~. ø±s=Œπs{Ÿ n_Ûeè~∆˝À ãVüQ»qT\ Äø±+ø£å\\T ø±\ ø£MTwüHéqT ø£*dæq $<ë´]ú ãè+<ä+ düuÛÑT´&ÉT.sêj·Tã&É‘êsTT nqï Ábıô|òdüsY »j·TX¯+ø£sY kÕsY dü÷Œ¤]Ô‘√ Çyêfi¯ n<Ûë´|ü≈£îì>±, |ü]XÀ<Ûä≈£îì>± 1968`71 ñ<ä´eT+˝ÀÁ|üuÛÑT‘·« $<ë´s¡+>±ìï ø±bÕ&ÉTø√e&ÜìøÏ ø£+ø£D ã<äT›\+ ø±e ÁøjÏ ÷· o\ bÕÁ‘· ‘\Ó +>±D &eç ÷+&qé T 1969 qT+∫ dTü ì•‘+· >±\dæ j·TTqï~. n+<äT≈£î |üPs¡« bÕsƒ¡XÊ\ <äX¯ qT+&ç $X¯«$<ë´ n<Ûä´j·Tq+ #˚dü÷Ô, $X‚¢wædü÷Ô, Á|ü‹s√p s¡#·q\T, }s¡÷sê\j·T kÕúsTT es¡≈£î (¬ø.õ. qT+&ç |æ.õ.) n+<ä]øÏ ñ∫‘·+>± Á|üdü+>±\ <ë«sê ‘Ó\+>±D ìHê<ëìï düJe+>± ì\u…{ϺqHêD´yÓTÆq $<ä´qT ¬sdæ&Óì¸j·T˝Ÿ $<Ûëq+˝À n+~kÕÔeTqï ‘Ó\+ ìs+¡ ‘s· ¡ ‘|· dü «æ . C≤rjT· n+‘s· êr® jT· y~˚ ø\£ MT<,ä $X«¯ $<ë´\>±D Á|üuÛÑT‘·« \ø£å´+ HÓs¡y˚sêÃ*‡ e⁄+~. j·÷\ |ü]XÀ<ÛäHê dü+düú\ düuÛÑ\˝À, düe÷y˚XÊ\˝À ‘Ó\+>±D b˛sê≥ ìHê<ëìï $ì|+æ ∫q b˛sê≥o*. 1996˝À ‘\Ó +>±D Ä H˚|ü<∏ä´+˝À Á|üuÛÑT‘·«+ yÓ+≥H˚ Á|üuÛÑT‘·« $<ë´s¡+>±ìï ñ<´ä e÷ìøÏ |⁄üqØe® q+ n+~+∫q yê]˝À nÁ>>∑ D∑ T´\T.ã˝Àù|‘+· #j˚ T· {≤ìøÏ nìï j÷· »e÷Hê´˝Àq¢ T bÕsX¡ƒ Ê\\qT ˇøπ 37 p˝…’- 2014

dü+düàs¡D nyÓT]ø±˝À 1999˝À ‘Ó\+>±D &Óe\|tyÓT+{Ÿ bò˛s¡yéT s¡#·q\≈£î ÄVü‰«q+({Ï.&ç.m|òt) kÕú|üq≈£î ø£èwæ #˚j·T&É+‘√ bÕ≥T, nyÓT]ø±˝À Á|üdæ<ä∆q>∑sê˝À¢ ‘Ó\+>±D düeTdü´ô|’ $düÔè‘·+>± |üs¡´{Ï+∫ n+‘·sê® düeTø±©q sê»ø°j·T, Ä]úø£, kÕe÷õø£ n+XÊ\ô|’ $X‚¢wüD\T,rj·T eT<䛑·T ≈£L&É>∑{Ϻq eP´Vü≤ø£s¡Ô. 2011˝À Ä$s¡“¤$+∫q $T˙ ø£$‘·, bÕ≥, ∫qï ø£<∏ä, bı{Ϻ qe\.... s¡#·Hês¡÷|ü+ @<Ó’Hê‘Ó\+>±D sêÁwüº dü$T‹ q&ç|ædüTÔqï ñ<ä´e÷ìøÏ yÓqTï<äqTï>± dsπü ... MT Äy<˚ qä qT, Ä˝À#\· qT e÷‘√ |+ü #T· ø√+&,ç nøså£ ê\T>±ì*∫q e÷s¡Z<ä]Ù. bÕsƒ¡≈£î\≈£î n+~+#·+&ç. <äø£ÿHé˝≤´+&é e÷dü|üÁ‹ø£ ‘·q<Ó’q \øå±´\qT, <Û˚´j·÷\qT ø£*– ñ ˇø£yÓ’|ü⁄ ‘Ó\+>±D kÕ<Ûäq dü«bÕïìï kÕø±s¡+ #˚düTø√e{≤ìøÏ qï|üŒ{Ïø° _ÛHêï_ÛÁbÕj·÷\≈£L y˚~ø£>± ì\TdüTÔ+~. n<˚ düeTj·T+nqTì‘·´+ Äsê≥|ü&ÉT‘·÷H˚ mH√ï •Ksê\qT n~Ûs√Væ≤+∫q ˝À e÷≈£î ñqï |ü]$T‘·T\qT >∑T]Ô+∫ e÷≈£î n+<˚ s¡#·q˝À¢$<ë´y˚‘·Ô. u…Hês¡dt Væ≤+<ä÷ j·T÷ìe]‡{°, n©>∑&Ûé eTTdæ¢+ $X¯« Á|ü#·Ts¡D≤s¡ΩyÓTÆq yê{Ïì M\T yÓ+≥ Á|ü#·T]kÕÔ+.$<ë´\j·T\ qT+&ç m+.m. (mø£Hê$Tø˘‡), ñkÕàìj·÷ $X¯«$<ë´\j·T+ qT+&ç |æôV≤#Y.&ç. bı+~ es¡+>∑˝Ÿ dæ¬øm+ ø£fi≤XÊ\ b˛dtº <ë«sê s¡#·q\T |ü+ù|yês¡T eTs√ø±|” (õsêø˘‡)ìÁ|æì‡bÕ˝Ÿ>±, ôd+Á≥˝Ÿ Çìdæº≥÷´{Ÿ Ä|òt Ç+^¢wt   bòÕ¬sHé ˝≤+π>« ‘·eT e<ä› ñ+#·Tø√yê*.»dt (d”ô|ò˝Ÿ) ]õÁkÕºsY>±, ø±ø£rj·T $X¯«$<ë´\j·T+ ]õÁkÕºsY>±, Á|ü#·T]+#·ì s¡#·q\qT ‹|æŒ|ü+|ü&É+ kÕ<Ûä´+ ø±<äT.yÓ’dt #ÛêHé‡\sY>± n‘·T´qï‘· |ü<äe⁄\qT n+<äT≈£îqï y˚T<Ûë$. s¡#·q\T |ü+|æq yê]øÏ yês¡+ s√E˝À¢>± @ dü+>∑rÇ+^¢wüß, ‘Ó\T>∑T, ñs¡÷›, Væ≤+B uÛ≤wü\˝À Á|üMDT\T. ‘êqT y˚Ty˚T ‘Ó*j·TCÒkÕÔ+. (bò˛Hé ˝Ò<ë Ç-yÓTsTT˝Ÿ <ë«sê).ø£\\T ø£qï ã+>±s¡T ‘Ó\+>±DqT #·÷&É≈£î+&ÜH˚ Ä ø£s¡Ôyê´ìï m+|æø£ #˚düT≈£îqï s¡#·q\qT ùdŒdt, ◊&çj·÷\J\qT ã{ϺeTq≈£î e~* 21 pHé, 2011q neTs¡T\j·÷´s¡T. (‘Ó\+>±D m&ç{Ÿ #˚ùd Vü≤≈£îÿ dü+bÕ<äø£esêZìøÏ ñ+≥T+~.sêÁwüº+ ˇø£ &çe÷+&é |ü⁄düÔø£+ u≤´ø˘ ø£esY ù|J qT+&ç). Ç-yÓTsTT˝Ÿ <ë«sê ≈£L&Ü MT s¡#·q\T |ü+|æ+#·e#·TÃ. (|”&ûm|òt #˚ùdÔ eT+∫~. kÕÿHé #˚ùd≥≥¢sTT‘˚ ù|CŸ yÓTT‘·Ô+ ` Á|üuÛ≤ø£sY, ‘Ó\+>±D {°#·sY‡ bò˛s¡+ <ä #·ø£ÿ>± kÕÿHé nj˚T´˝≤ C≤Á>∑‘·Ô eVæ≤+#ê*)‘Ó\+>±D &Ü≈£î´yÓT+≥Ø s¡÷|üø£\Œq s¡#·q\T |ü+|æ+#ê*‡q ∫s¡THêe÷:‘Ó\+>±D e´ekÕj·T n~Ûø±s¡T\ dü+|òüT+, ]f…ÆsY¶ e´ekÕj·T DECCAN LANDn~ø±s¡T\ dü+|òüT+ Ä<Ûä«s¡´+˝À ª$»Hé &Ü≈£î´yÓT+≥Ø nÁ–ø£\ÃsY &Óe\|tyÓT+{Ÿ ‘Ó\+>±Dµ nH˚ &Ü≈£î´yÓT+≥Øì \"CHANDRAM\" 490, St.No. 11, Himayatnagar,s¡÷bı+~+∫q≥T¢ dü+|òüT+ #Ó’s¡àHé ø£èbÕø£sY¬s&ç¶ ù|s=ÿHêïs¡T. Hyderabad - 500 029.á &Ü≈£î´yÓT+≥Øì e´ekÕj·T eT+Á‹ b˛#ês¡+ lìyêdt¬s&ç¶øÏ n+<äCÒXÊeTì ‘Ó*bÕs¡T. &Ü≈£î´yÓT+≥Ø˝À ù|s=ÿqï Fax: 040-27635644, Mobile: 9030626288,Á|ü‹ n+XÊìïq÷‘·q ‘Ó\+>±D sêÁwüº+˝À neT\T #˚dæq≥¢sTT‘˚ e´ekÕj·Ts¡+>∑+˝À <˚X¯+˝ÀH˚ ‘Ó\+>±D nÁ>∑ kÕúq+˝À website : www.deccanland.comì\TdüTÔ+<äì eT+Á‹øÏ $e]+∫q≥T¢ ù|s=ÿHêïs¡T. [email protected]≈£î ≈£L&Ü MT s¡#·q\qT, ˝ÒK\qT Ç`yÓTsTT˝Ÿ #˚j·Te#·TÃ. Á|üC≤kÕ«$Tø£ ‘Ó\+>±D ì]à+#·Tø√yê* Á|üC≤kÕ«$Tø£ ‘Ó\+>±D ì]à+#·Tø√e&ÜìøÏ Á|üC≤kÕ«$Tø£ Ä]¶HÓHé‡≈£î e´‹πsø£+>± b˛sê{≤\≈£î dæ<ä∆+>± ñ+&Ü\ìyê<äT\T ◊ø£´+ ø±yê\ì ‘Ó\+>±D Á|üC≤ Á|òü+{Ÿ ñbÕ<ä´≈£åî&ÉT, |æ\T|ü⁄ì#êÃs¡T.eTTì‡|ü˝Ÿ CÒ@d” #Ó’s¡àHé ‹|üŒ]Ô j·÷<äj·T´ø£˙«qsY y˚<ä≈£îe÷sY nHêïs¡T. pHé 22q eT˝≤¢|üPsY n+uÒ<äÿsY e÷{≤¢&ÉT‘·÷ d”e÷+Á<Ûä bÕ\≈£î\T ôV’≤<äsêu≤<éô|’ ≈£îÁ≥\T |üìïuÛÑeq+˝À {°|”m|òt ôV’≤<äsêu≤<é yÓTT<ä{Ï eTVü‰düuÛÑ\T õ˝≤¢ Á|ü<Ûëq s¡+>±¬s&ç¶ ÁbÕ+‘·+˝À uÛÑ÷eTT\qT <√#·T≈£îHêïs¡ì ÄÁ>∑Vü≤+ e´ø£Ô+ø±s¡´<ä]Ù Ç.»j·T n<Ûä´ø£å‘·q ìs¡«Væ≤+#ês¡T. á dü+<äs¡“¤+>± #˚XÊs¡T. Á|üC≤ ø£fi≤eT+&É* ø£fi≤ø±s¡T\T Ä\|æ+∫q π>j·÷\Ty˚<ä≈£îe÷sY e÷{≤¢&ÉT‘·÷ H˚&ÉT ‘Ó\+>±D Á|ü‘˚´ø£ sêÁwüº+ uÛÖ>√[ dü_Û≈£î\qTñ‘ê‡Vü≤|ü]#êsTT. á ø±s¡´Áø£eT+˝À ‘Ó\+>±D Á|üC≤ø£+>±, Ä+ø£å\‘√ dæ~∆+∫+<äHêïs¡T. nìï esêZ\ Á|ü»\ Äø±+ø£å\T Á|òü+{Ÿ Á|ü<Ûëq ø±s¡´<ä]Ù q\e÷dü ø£wüí, _ eT~›˝Ò{Ï, q]‡+>∑sêe⁄,HÓs¡y˚πs˝≤ ‘Ó\+>±D @sêŒ≥T »s¡>∑˝Ò<äì n_ÛÁbÕj·T+ e´ø£Ô+ eTTq÷s¡T~›Hé, Ábı.¬ø\ø°ÎHêsêj·TD, Ábı. nq«sYU≤Hé, yÓ+ø£#˚XÊs¡T. ôV’≤<äsêu≤<é #·T≥Tº uÛÑ÷ düeTdü´ ‘˚\q+‘· es¡≈£î ‘Ó\+ fÒX¯«s¡T¢, <˚eøÏ <˚$, lVü≤], qπs+<äsY, X¯+ø£sY, dürwt, uÀ<ëdt>±D≈£î düeTdü´\T rs¡eHêïs¡T. Ä~yêdüT\qT eTT+#˚ b˛\es¡+ \ø°ÎHêsêj·TD, sê»j·T´ bÕ˝§ZHêïs¡T.38 p˝…’ `2014

dü+düàs¡DÁbıô|òdüsY »j·TX¯+ø£sY es¡∆+‹ düuÛÑeTVü‰sêÁwüº ‘Ó\+>±D eT+#Y Ä<Ûä«s¡´+˝À.. dü+düàs¡D düuÛÑ (‘Ó\+>±D ñ<ä´eT dü+|ò”TuÛ≤e y˚~ø£` eTT+u…’) eTVü‰sêÁwüº ‘Ó\+>±D eT+#Y ‘·s¡|òü⁄q ‘Ó\+>±D dæ<ë∆+‘·ø£s¡Ô ‘Ó\+>±D ø±]àø£ dü+|òüT+ (u≤+Á<ëU≤sY) Ä<Ûä«sê´q ‘Ó\+Ábı.ø=‘·Ô|ü*¢ »j·TX¯+ø£sY 3e es¡∆+‹ì <ësê$≈£î+ãsYyê&É >±D dæ<ë∆+‘·ø£s¡Ô Ábı.»j·TX¯+ø£sY ø=‘·Ô|ü*¢ 3e es¡∆+‹ì pHédTü ‘êø#˘ ê˝Ÿ‡˝À ñ<jä T· + 11 >+∑ ≥\≈î£ |Tüò q+>± »]bÕsT¡ . ‘=\T‘· 21q ñ<äj·T+ 9.30>∑+≥\≈£î U≤sY ÁbÕ+>∑D+˝À |òüTq+>±nœ\u≤Û s‘¡ · ‘\Ó +>±D s#¡ s· TT‘\· y~˚ ø£ ø±s´¡ <]ä Ù eT#÷ Á|uü ≤Û øs£ ,Y dü+düàs¡D düuÛÑ »]bÕs¡T. Hêø± ø±]à≈£î\ düeTø£å+˝À dü+|òüT+eT+#Y n<Ûä´≈£åî\T >∑T&ÉT>∑T+≥¢ yÓ+ø£fÒXŸ>ö&é Ábı.»j·TX¯+ø£sY ô|<ä›\T |ü⁄bÕŒ\ ô|<ä›dü‘·Ôj·T´, nœ\ uÛ≤s¡‘· ‘Ó\+>±D s¡#·sTT‘·\∫Á‘·|ü{≤ìøÏ |üP\e÷\\T y˚dæ ìyêfi¯ó\T n]Œ+#ês¡T. ‘·sê«‘· y˚~ø£ ø±s¡´<ä]Ù eT#·Ã Á|üuÛ≤ø£sY Ábı.»j·TX¯+ø£sY ∫Á‘·|ü{≤ìøÏeT+#Y Hêj·T≈£î\T ø±s¡´<ä]Ù ø±s¡´es¡Z+ >=\TdüT\ *+>∑j·T´, |üP\e÷\\T y˚dæ ìyêfi¯ó\]Œ+#ês¡T. |æ<ä|ü ‘Ó\+>±D neTs¡ø√XÊ~Ûø±] Äe⁄\ sêeTT\T, ø±s¡´<ä]Ù kÕøÏ X‚KsY, <ä÷~yÓT≥¢ Ms¡T\≈£î CÀVü‰s¡T¢ ‘Ó*bÕs¡T. ø±]àø£ dü+|òüT+ Á|üeTTKT\T ø±s¡´ôd<’ Tä \T, ÄsHZ¡ »’Ó sY ã‘T· \Ô X+¯ øs£ Y |Pü \T deü T]Œ+∫, Ábı.»jT· X+¯ øs£ Y es¡Z+ |æ≥¢ >∑DÒXŸ, õ≥ºø£èwüí, |ü⁄bÕŒ\ dü‘·Ôj·T´, >∑T+&Ó #·+Á<ä+,kÕsYqT düàè‹ #˚XÊs¡T. $sêeT yÓTs¡T>∑ø£ 5 X¯‘êu≤›\T ‘Ó\+>±D nã\¢ j·÷<äj·T´, sê+¬s&ç¶, b˛‘·T\ sêeTT\T H˚‘·è‘·«+˝À Ábı.sêÁwüº kÕ<Ûäq ø√dü+ b˛sê&ç ‘Ó\+>±D sêÁwüºø£\ #·÷&Éø£eTT+<˚ »j·TX¯+ø£sY ‘ê´>±ìï >∑Ts¡TÔ #˚düT≈£îHêïs¡T. ◊<äT <äXÊu≤›\T>±Ábı.»j·TX¯+ø£sY kÕsY eTq\q+<ä]ì e~* yÓ\¢&É+ ‘Ó\+>±D Jeq ø±\eT+‘ê ‘Ó\+>±D sêÁwüº kÕ<Ûäq ø√dü+ J$‘êìï n+Á|üC≤˙ø±ìøÏ rs¡ì ˝À≥ì s¡#·sTT‘· eT#·Ã Á|üuÛ≤ø£sY n_ÛÁbÕj·T øÏ‘·+ #˚dæq »j·TX¯+ø£sYkÕsY ‘·q ø£\ HÓs¡y˚s¡ø£eTT+<˚ eTq\+|&ü Üs¶ T¡ . @{≤ Ábı. »jT· X+¯ øs£ Y dàü è‹ duü qÑÛ T »sT¡ |⁄ü ‘÷· ‘\Ó +>±D <ä]ì e~*b˛e&É+ rs¡ì ˝À≥ì |æ≥º\ >∑DÒXŸ nHêïs¡T. ns¡yÓ’|ü⁄qsYìsêàD+˝À ‘·eT eT+#Y |üP]Ô ÁøÏj·÷o\ bÕÁ‘· b˛wædüTÔ+<äì @fi¯fl b˛sê{≤\ ø£èwæ |òü*‘·+>± ‘Ó\+>±D @s¡Œ&ç+<äHêïs¡T.nHêïs¡T.e\dü _&ɶ\ düeTdü´\ô|’ ‘·eT eT+#Y ‘Ó\+>±D eT+Á‘·T Ábı.»j·TX¯+ø£sY dü+düàs¡D düuÛÑ\qT ‘Ó\+>±D n+‘·{≤ |òüTq+>±\‘√ ø£*dæ |ü]cÕÿs¡+ ø√dü+ ø£èwæ #˚düTÔ+<äì ‘Ó\T|ü⁄‘·÷ Ábı.»j·T »s¡T|ü⁄≈£î≥Tqï≥T¢ eTT+u…’˝À ‘Ó\+>±D ø±]àø£ dü+|òü÷\TX¯+ø£sY≈£î ìyêfi¯ó\]Œ+#ês¡T. ø±s¡´<ä]Ù Äe⁄\T sêeTT\T »j·T »s¡T|ü⁄ø√e&É+ >∑s¡« ø±s¡D+>± ñ+<äì á dü+Á|ü<ëj·÷ìï Á|ü‹X¯+ø£sY kÕsY dæ<ë∆+‘êìï >∑Ts¡TÔ#˚dü÷Ô Á|üdü+–+#·>± ø±¬s+>∑T @{≤ eTse¡ ≈î£ +&Ü »sT¡ |⁄ü ø=ì ÄjT· q d<æ ë+∆ ‘êìï, ‘ê´>∑ d÷ü Œ]¤ ìÔn+»j·T´ e÷{≤¢&ÉT‘·÷, ‘Ó\+>±D˝À düàè‹ düuÛÑ\T »s¡T|ü⁄≈£î HÓeTπsdüTø√yê\ì s¡#·sTT‘· eT#·Ã Á|üuÛ≤ø£sY ‘·q n_ÁbÕj·T+qï≥T¢ eTT+u…’˝À ≈£L&Ü »j·TX¯+ø£sYkÕsY düàè‹ düuÛÑqT ìs¡«Væ≤+ e´ø£Ô+ #˚dæ Ä eTVü‰Hêj·T≈£î&çøÏ |òüTq+>± ìyêfi¯ó\]Œ+∫ CÀVü‰s¡T¢#ê\ì, ‘·eT eT+#Y Ä ø£s¡Ôyê´ìï ìs¡«Væ≤düTÔ+<äì ‘Ó*j·TCÒXÊs¡T. ‘Ó*bÕs¡T. ` eT#·Ã Á|üuÛ≤ø£sY <ä p˝…’- 2014 39

|ü]o\q øÏwüHéu≤>¥˝À Çs¡TesêZ\|òüTs¡¸Dô|’ ì»ìsê∆s¡D ìy˚~ø£ y˚T HÓ\ 14q sêCÒ+Á<äq>∑sY b˛©dt ùdºwüHé |ü]~Û˝Àì øÏwüHé e⁄qï eTTdæ¢+\T >∑T$T>∑÷&ç øÏ+<ä ñqï dæ≈£îÿ\ô|’ sêfi¯ó¢ $düs¡&É+ yÓTT<ä\T ô|{≤ºs¡T. øÏ+~ qT+∫ #˚‘·T˝À¢ ‘·˝≤«s¡¢‘√ e⁄qï dæø˘\Tu≤>¥ ÁbÕ+‘·+˝À, Vü≤s¡¸<éeTVü≤˝Ÿ˝À eTTdæ¢+\≈£î, dæ≈£îÿ eT‘·düTú ô|’øÏ e#˚Ã+<äT≈£î #˚dæq Á|üj·T‘êïìï yê] eTT+<˚ ñqï ã\>±\T\≈£î eT<Ûä´ »]–q |òüTs¡¸D, á dü+<äs¡“¤+>± »]|æq b˛©düT n<äT|ü⁄ #˚j·T˝Òø£b˛j·÷sTT. á |ü]dæú‹˝À b˛©düT\T nø£kÕà‘·TÔø±\TŒ˝À¢ eTT>∑TZs¡T eTTdæ¢+ bÂs¡T\T eTs¡DÏ+∫q dü+|òüT≥q˝À >± ô|’ uÛ≤>±q ñqï j·TTe≈£î\ô|’ ø±\TŒ\T »]bÕs¡T. á ø±\TŒ$wüj·T ùdø£s¡D #˚j·T&ÜìøÏ e÷qe Vü≤≈£îÿ\ y˚~ø£ Äs¡T>∑Ts¡T ˝À¢ m+.&ç.|òüØ<é, m+.&ç. yêõ‘Y n©, düTC≤ ñ~›Hé KruŸ nH˚düuÛÑT´\ ãè+<ä+ y˚T 22q Ä ÁbÕ+‘·+˝À |üs¡´{Ï+∫ á ìy˚~ø£qT eTT>∑TZs¡T e´≈£îÔ\T eTs¡DÏ+#ês¡T. yÓTT‘·Ô+ dü+|òüT≥q˝À nø£ÿ&˚‘·j·÷s¡T #˚dæ+~. $wüj·T ùdø£s¡D ø√dü+ Çs¡T |üøå±\≈£î #Ó+~q ñqï @d”|”, Ç‘·s¡ b˛©düTn~Ûø±s¡T\T ‘·eT yÓqTø£H˚ ñqï dæ≈£îÿu≤~Û‘· ≈£î≥T+u≤\qT, Çs¡T eT‘·düTú\ ô|<ä›eTqTwüß\qT, ¬syÓq÷´ \qT #Ó˝≤¢ #Ó<äTs¡T #˚dæ |ü]dæú‹ì n<äT|ü⁄˝ÀøÏ ‘Ó#·TÃ≈£îH˚ Á|üj·Tn~Ûø±s¡T\qT, nø£ÿ&ç Á|ü»\qT ø£*dæ+~. e÷qeVü≤≈£îÿ\ ãè+<ë ‘·ï+ #˚j·T˝Òø£b˛j·÷s¡T. Ç˝≤+{Ï |ü]dæú‹˝À ô|’q ñqï yê]ô|’ìøÏ H˚wüq˝Ÿ ø£˙«qsY Ä|òt |”|ü⁄˝Ÿ‡ ø±´+ô|sTTHé n¬>’HÓdtº bÕ*{Ïø˘‡ ø±\TŒ\T »s¡bÕ*‡ e∫Ã+<äì b˛©düT\+≥THêïs¡T. ø±\TŒ\≈£îÄ|òt f…Ás¡sY nH˚ dü+düú≈£î #Ó+~q n~˝Ÿ eTVü≤à<é, ª»j·TuÛ≤s¡‘Yµ Ä<˚XÊ\T me]#êÃs¡T? m+<äTøÏ#êÃs¡T? nH˚ $wüj·T+˝À b˛©dü+düú≈£î #Ó+~q düuÛÑT´\T $wüj·T ùdø£s¡D˝À düVü≤ø£]+#ês¡T. düT n~Ûø±s¡T\T dü+‘·è|æÔø£s¡yÓTÆq düe÷<ÛëHê\qT #Ó|üŒ˝Òø£b˛ j·÷s¡T. ø±\TŒ˝À¢ eTs¡DÏ+∫q eTVü≤à<é |òüØ<é nH˚ 26 @+&É¢ y˚T 14e ‘˚B ñ<äj·T+ 6 >∑+≥\≈£î øÏwüHéu≤>¥˝À m‘Ó’Ôq j·TTe≈£îìøÏ ø±*øÏ ãT˝…¢{Ÿ ‘·–*+<ä˙, b˛©düT\T Vü‰dæŒ≥˝Ÿ≈£îÁ|ü<˚X¯+ô|’q ñqï Vü≤s¡¸<é eTVü≤˝Ÿ ÁbÕ+‘·+˝À eTTdæ¢+\ Ç+&É¢ô|’ ‘·s¡*düTÔ+&É>±, >±j·T|ü&ɶ Äj·Tqô|’ dæ≈£îÿ j·TTe≈£î\T ‘·˝≤«s¡¢‘√dæ≈£îÿ j·TTe≈£î\T ‘·˝≤«s¡¢‘√, ÇqT|ü sê&É¢‘√ <ë&ç #˚dæ ;uÛÑ‘·‡+ <ë&ç #˚dæ #Ûê‹MT<ä, uÛÑTC≤\ô|’q >±j·T|ü]#ês¡ì eTè‘·Tì ≈£îdüèwæº+#ês¡T. ndü˝ÒyÓTÆ+<√ ‘·eT≈£î ‘Ó*j·T<äì, eTT+<äT>± <ë&ç ≥T+ã düuÛÑT´\T e÷ ø£$T{°øÏ #ÓbÕŒs¡T. ªHê ‘·eTTà&ç X¯yêìï»]–q Ç+{ÏøÏ dü+ã+~Û+∫q kÕ*j·÷ uÒ>∑+ e÷≈£î ‘Ó*|æ+~. n+‘·´ÁøÏj·T\≈£î |ü+ù| eTT+<äT X¯óÁuÛÑ+ #˚düTÔqï|ü &ÉT á >±uÛÑj·T+‘√ ‘êqT |üø£ÿ Ç+{À¢øÏ |üs¡T¬>‘·Ô>±H˚ ÄyÓT Ç+{Ï˙, Ä Ç+ j·÷\qT H˚qT #·÷XÊqìµ Äj·Tq ô|<ä›ø£ÿ e÷≈£î ‘Ó*|æ+~. ≈£î{ÏøÏ ÄqT≈£îì ñqï Ç+ø± eT÷&çfi¯fl ˝ÀøÏ dæ≈£îÿ j·TTe≈£î\T ã\ ≥T+ãdüuÛÑT´˝…es¡÷ b˛düTºe÷s¡º+ <ä>∑Zs¡≈£î yÓ[fl X¯yêìï #·÷düTø√e+‘·+>± #=s¡ã&ç edüTÔe⁄\ìï <Ûä«+dü+ #˚dæ ì|ü ô|{≤ºs¡ì #Ó ˝Ò<äT.|æŒ+~. Ä ÁbÕ+‘·+˝À e⁄qï dæ≈£îÿ\ eT‘· C…+&Ü (ìcÕHé kÕôV≤uŸ)qT mes√ ‘·>∑T\ u…{≤ºs¡˙, n+<äTπø dæ≈£îÿ\T n+‘· Äy˚X¯+‘√ á dü+|òüT≥q˝À 27 eT+~ dæ≈£îÿ j·TTe≈£î\qT, eTT>∑TZs¡T<ë&çøÏ bÕ\Œ&ÉT‘·THêïs¡qï $wüj·T+ ns¡ú+ ø±e&ÜìøÏ ìÁ<ä ˝À+∫ eTTdæ¢+ j·TTe≈£î\qT n<äT|ü⁄˝ÀøÏ rdüT≈£îì πødüT\T ô|{Ϻq≥T¢>±˝Ò∫q eTTdæ¢+ ≈£î≥T+;≈£î\≈£î ø=+‘· düeTj·T+ |ü{Ϻ+~. Ä ˝Àù| b˛©düT\T #ÓãT‘·THêïs¡T. 27 eT+~ dæ≈£îÿj·TTe≈£î˝À¢ @&ÉT>∑Ts¡TÄy˚X¯+˝À e⁄qï dæ≈£îÿ j·TTe≈£î\T <ë<ë|ü⁄ 30 Ç+&É¢ô|’ <ë&ç u≤\Ts¡ì, yê]øÏ u…sTT˝Ÿ ≈£L&Ü Çe«&É+ ˝Ò<äì e÷‘√ e÷{≤¢#˚dæ ;uÛÑ‘·‡+ düèwæº+#ês¡T. |ü~ Ç+&É¢˝À¢ kÕe÷qT |üP]Ô>± ø±*b˛ &çq dæ≈£îÿ eT‘· Hêj·T≈£î\T #ÓbÕŒs¡T. á u≤\Ts¡+‘ê <ä÷s¡+>±sTT+~. @&ÉT Ç+&É¢˝À¢ edüTÔe⁄\˙ï HêX¯q+ #˚XÊs¡T. |üHÓï+&ÉT ì\ã&ç #·÷düTÔHêïs¡ì, b˛©düT\T yê]ì ≈£L&Ü n¬sdüTº #˚dæ C…’Ç+&É¢ ‘·\T|ü⁄\T C≤+_j·÷\‘√, ÇqT|üsê&É¢‘√ |ü>∑T\>={≤ºs¡T. \T≈£î |ü+|æ+#ês¡ì ‘·*¢<ä+Á&ÉT\T Äs√|ædüTÔHêïs¡T. eTeTà*ï2 {≤{≤ ø£+ô|˙øÏ #Ó+~q $T˙ >∑÷&é‡ ø±´]j·Ts¡¢qT, 4 yÓ÷{≤s¡T ø£*dæq dæ≈£îÿ ô|<ä›\T, ‘êeTT ‘·eT j·TTe≈£î\qT n<äT|ü⁄ #˚ùdôd’øÏfi¯¢qT, 2 ôd’øÏfi¯¢qT <Ûä«+dü+ #˚XÊs¡T. 7 y˚Tø£\qT ≈£L&Ü #·+|æ Á|üj·T‘·ï+ #˚XÊeTì, eT‘·|üs¡yÓTÆq C…+&Ü ø±\Ã&É+‘√ #ê˝≤y˚XÊs¡T. C…+&ÜqT ø±\Ã&É+ e\¢ ñÁ~ø£Ô‘· @s¡Œ&ç+<äì, düe÷ Äy˚X¯+˝À uÛ≤y√<˚«>∑+‘√ <ë&ç »]bÕs¡ì, <ëìøÏ ‘êeTT u≤<Ûä#ês¡+ ‘Ó*j·T>±H˚ sêCÒ+Á<äq>∑sY b˛©düT\T nø£ÿ&çøÏ #˚s¡T≈£îHêï |ü&ÉT‘·Tqï≥T¢ e÷≈£î ‘Ó*bÕs¡T. Ç˝≤ »s¡>∑&É+ <äTs¡<äèwüºø£s¡eTì,s¡T. ø±˙, dæ≈£îÿ j·TTe≈£î\T Äj·TT<Ûë\T #˚‘·ã≥Tº≈£îì Ç+&É¢ô|’ >∑Ts¡T<ë«sê Á|üã+<Ûäø£$T{° n<Ûä´≈£åî&ÉT Vü≤s¡“»Hédæ+>¥ e÷<ë&ç #˚düTÔ+fÒ b˛©düT\T ìdü‡Vü‰j·T+>± ì\ã&çb˛j·÷s¡T. <ë<ë ø£$T{°øÏ ‘Ó*bÕs¡T. á dü+|òüT≥q »s¡>∑&ÜìøÏ Á|üuÛÑT‘·«|ü⁄ >∑+≥ ùd|ü⁄ es¡≈£î á ;uÛÑ‘·‡+ ø=qkÕ–+~. n<äq+>± dæÄsY n\dü‘·«+, ìs¡¢ø£å´+ ñ+<äì Äj·Tq Äs√|æ+#ês¡T. á HÓ\ 9e|æm|òt, sê|æ&é j·÷ø£åHé bò˛sY‡ ã\>±\qT s¡|æŒ+∫ dæ≈£îÿ\qT ‘˚Bq øÏwüHéu≤>¥˝Àì >∑Ts¡T<ë«sê˝À mes√ ‘·T+≥s¡T\T |üX¯óø=+&É øÏ+~ uÛ≤>±ìøÏ ‘·s¡eT&É+ »]–+~. á ˝À|ü⁄ ô|’ uÛ≤>∑+˝À p˝…’ `2014 40

|ü]o\qe⁄ #·sêàìï, Hê\Tø£qT |ü&Éy˚XÊs¡ì, n|ü &˚ b˛©düT\≈£î ‘êeTT yÓTÆHê]{° πø≥–]˝ÀøÏ e∫ÃHê ≈£L&Ü ‘·eT $wüj·T+˝Àdüe÷#ês¡+ n+~+∫Hê, yês¡T e∫à #·÷dæ b˛j·÷s¡T ø±˙, @ |ü<∏äø±\T neT\T ø±e&É+ ˝Ò<äì dæ≈£îÿ Á|ü»\T e÷≈£î$#ês¡D »]|æ ‘·>∑T C≤Á>∑‘·Ô #·s¡´\T rdüTø√˝Ò<äì Äs√|æ+#ês¡T. #ÓbÕŒs¡T. |ü]dæú‹ Ç˝≤ ñqï+<äTq nÁø£eT+>± eT<ä´+ neTà&É+,‘·eT esêZìøÏ #Ó+~q #ê˝≤eT+~ ne÷j·T≈£î\qT b˛©düT\T s¡ø£s¡ø±\ nÁø£eT, nkÕ+|òæTø£ ø±s¡´ø£˝≤bÕ\T kÕ>∑T‘·THêïsTT.n¬sdüTº #˚XÊs¡ì, ø=+‘·eT+~ uÛÑj·T+‘√ Çfi¯ó¢ $&ç∫ bÕ]b˛j·÷ á |ü]dæú‹ >∑T]+∫ Äj·÷ XÊK\T m|ü &É÷ |ü{Ϻ+#·Tø√˝Ò<äT.s¡ì Äj·Tq ‘Ó*bÕs¡T. á dü+|òüT≥q˝À ∫e] es¡Tdü˝À ñqï eTs¡DÏ+∫q eTT>∑TZs¡T ≈£î≥T+u≤\øÏ Á|üuÛÑT‘·«+ ‘·˝≤ s¡÷.6 \ø£ådæ≈£îÿ >∑èVü≤düTÔ\T eTT+<äT≈£î e∫à #ê˝≤ eT+~ eTTdæ¢+\qT \T #Ó*¢+∫+~. >±j·T|ü&ɶ 7 ≈£î≥T+u≤\≈£î yê]øÏ ˇø=ÿø£ÿ]øÏyê] Ç+&É¢˝À¢ ô|{Ϻ ø±bÕ&Üs¡ì ≈£L&Ü nø£ÿ&ç eTTdæ¢+ Á|ü»\T s¡÷.15y˚\T n+<äCÒdæ+~. Ç+&É¢ô|’ »]–q <ë&ç $esê\T ø±˙‘Ó*bÕs¡T. ÄdæÔqwüº+ n+#·Hê\T ø±˙ Ç+ø± ‘·j·÷s¡T #˚j·T˝Ò<äT. ¬syÓq÷´ n~Ûø±s¡T\T e∫à ‘·eT Ç+&É¢qT #·÷dæ sêdüT≈£î+{≤s¡ì u≤~Û‘·T\T >∑‘·+˝À 2003 dü+e‘·‡s¡+˝À dü]>±Z Ç≥Te+{Ï dü+|òüT≥H˚ Ä |ü]dæú‹ì n{≤¢H˚ ñ+∫ n~Ûø±s¡T\ ø√dü+ m<äTs¡T #·÷düTÔHêï»]–+~. Ç<˚ Á|ü<˚X¯+˝À dæ≈£îÿ\ C…+&ÜqT mes√ ø±˝≤Ãs¡ì s¡T.n|òü®˝Ÿ nH˚ Ä{À ]øå± Á&Ó’esYqT ø£‘·TÔ\‘√ bı&ç∫ Vü≤‘·´ #˚XÊs¡T.<ëìøÏ Á|ürø±s¡+>± ˇø£ dæ≈£îÿ eT‘·düTúìï eTs√ es¡Z+ yês¡T ô|’q ñ<äVü≤]+∫q |ü]dæú‘·T\qT dü+|òüT≥q\qT »]–qrÁe+>± >±j·T|üs¡#·>± ø=~›s√E\T ‘·sê«‘· Äj·Tq eTs¡DÏ+#ê rs¡TqT >∑eTìùdÔ n~Ûø±s¡T\ ìs¡¢ø£å´+ e˝Ò¢ Ç+‘· <ä÷s¡+ e∫Ã+<äì&ÉT. á dü+|òüT≥q »]–q|ü &˚ Á|üuÛÑT‘·« j·T+Á‘ê+>∑+ ~<äT› e÷ ø$£ T{° u≤Û $k˛+Ô ~.u≤≥T #·s¡´\T #˚|ü{Ϻ, Çs¡TesêZ\˝À ñ+&˚ düeTdü´\ |ü]cÕÿs¡+yÓ’|ü⁄ <äèwæº kÕ]ùdÔ á düeTdü´ e#˚Ã<˚ ø±<äT. n|üŒ{Ï qT+&ç ñÁ~ø£Ô‘· |ü]dæú‹ì n+#·Hêy˚dæ |ü]dæú‘·T\qT #·ø£ÿ~<˚›dæ≈£îÿ\ C…+&Ü ñqï Á|ü<˚X¯+˝À uÛÑ÷ $yê<ä+ n˝≤π> ñ+~. Ä $wüj·T+˝À nø£ÿ&É ñqï b˛©düT\T |üP]Ô>± $|òü\+ #Ó+<ës¡T.uÛÑ÷$T eø˘Œ¤uÀs¡T¶≈£î dü+ã+~Û+∫+<äì eTTdæ¢+\T uÛ≤$düTÔHêïs¡T. ø±\TŒ\T »]ù| nedüs¡+ ˝Ò≈£î+&Óqì, Ç˝≤ »s¡>∑&É+ #ê˝≤Ç|üŒ{Ïø° n<˚ düeTdü´ Çs¡TesêZ\ eT<Ûä´ |òüTs¡¸D≈£î ø±s¡DyÓTÆ+~. <äTs¡<äèwüºø£s¡eTì ˇø£ d”ìj·TsY b˛©düT Ä|ò”düsY uÛ≤$+∫q≥T¢>±á uÛÑ÷ $yê<ë˝Ò >±ø£, Çs¡TesêZ\ eT<Ûä´ #ê˝≤ ô|<ä› Ä]úø£, |üÁ‹ø£˝À¢ e∫Ã+~. ø±\TŒ\ dü+|òüT≥q |üP]Ô>± ‘=+<äs¡bÕ≥TkÕe÷õø£ n+‘·sê\THêïsTT. <ë<ë|ü⁄ ìC≤+ ø±\+ qT+&ç nø£ÿ #·s¡´>± e÷ ø£$T{° uÛ≤$k˛Ô+~. ¬syÓq÷´ n~Ûø±s¡T\T Ç|üŒ{Ϭø’Hê&É ìedædüTÔqï dæ≈£îÿ\T Ä ÁbÕ+‘·eT+‘ê ‘·eT<˚qH˚ uÛ≤e+‘√ ñ eTTdæ¢+\T ñ+&˚ ÁbÕ+‘êìøÏ Vü≤<äT›\T ìs¡ísTT+∫, yê] >∑èVü‰Hêïs¡T. pbÕs¡Tÿ <ä>∑Zs¡ ñ+&É&É+‘√, n‘êÔ|üPsY eTTK´ e÷s¡Z+ \≈£î dü+ã+~Û+∫q ìyêdü Vü≤≈£îÿ\ |üÁ‘ê\qT n+<äCÒj·÷*.˝À ñ+&É&É+‘√ dæ≈£îÿ\T Ä{ÀyÓTTu…’˝Ÿ yê´bÕs¡+, esYÿcÕ|ü⁄\ @<Ó’Hê Á|üuÛÑT‘·« >∑èVü≤ ìsêàD |ü<∏äø£+˝À á ÁbÕ+‘êìï #˚]Ãìs¡«Vü≤D, ô|ò’HêHé‡ yê´bÕs¡+ ˝≤+{Ï eè‘·TÔ˝À¢ dæús¡|ü&ܶs¡T. dæ≈£îÿ yÓTs¡T¬>’q >∑èVü‰\T ì]à+∫ Çyê«*.\ |ü]dæú‹ ø=+‘· y˚Ts¡≈£î n_eè~∆ #Ó+~+~. >∑T≥º≈£î ≈£î&çyÓ’|ü⁄ñqï eTTdæ¢+ ãd”Ô˝Àì Á|ü»\T <ë<ë|ü⁄ n+<äs¡÷ ù|<äyêπs. nø£ÿ&ç kÕe÷õø£, Ä]úø£ |ü]dæú‘·T\ô|’ düπs« »]|æ kÕ+|òæTø£nø£ÿ&É ñqï 300 Ç+&É¢˝À ø=+‘· uÛ≤>∑+ |üP]Ô eTT]øÏyê&É˝≤ ñ dü+πøåeT XÊK, yÓTÆHê]{° dü+πøåeT XÊK, Ád”Ô, •X¯ó dü+πøåeT XÊKqï~. ∫Hêï ∫‘·ø£ |üì#˚düT≈£îH˚yês¡T, Ä{À Á&Ó’es¡T¢, s¡yêD≤ Ä Á|ü»\≈£î ‘·>∑T |ü<∏äø±\T s¡÷bı+~+#ê*.ø±´]j·Ts¡T¢ q&çù|yês¡T, m\Áø°ºwæj·THé |üì #˚ùdyês¡T, |ü¢+ãsY,ôd+Á{Ï+>¥ |üì#˚ùdyês¡T, |üP\ yê´bÕs¡+ #˚ùdyês¡T Ä ÁbÕ+‘·+ n+>∑Héyê&ûì @sêŒ≥T #˚dæ ø£eT÷´ì{° Vü‰\T ì]à+#ê*.˝À ìedædüTÔHêïs¡T. øÏwüHéu≤>¥˝À dæ≈£îÿ\T q&çù| yê´bÕs¡ dü+düú˝À¢ Çs¡TesêZ\ eT<Ûä´ düjÓ÷<Ûä´, ùdïVü≤|üP]‘· yê‘êes¡D+≈£L&Ü eTTdæ¢+\T |üì#˚düTÔHêïs¡T. <ë<ë|ü⁄ 500\≈£î ô|’>± á ô|+bı+~+#˚+<äT≈£î Á|üuÛÑT‘·«+ Á|ü‘˚´ø£ ÁX¯<ä∆ #·÷|æ+#ê*.ãd”Ô˝À eTTdæ¢+ ≈£î≥T+u≤\THêïsTT. ô|<ä› yÓTT‘·Ô+˝À j·TTe≈£î\T ø±\TŒ\ô|’ dæ{Ϻ+>¥ »&ç®#˚ Hê´j·T $#ês¡D »]|æ+∫ìs¡T<√´>∑T\T>± ñHêïs¡T. 800\≈£î ô|’>± •X¯óe⁄\T ñqï|üŒ{Ïø° u≤<ÛäT´˝…’q b˛©düT n~Ûø±s¡T\qT •øÏå+#ê*.nø£ÿ&É n+>∑Héyê&û ˝Ò<äT. ø£eT÷´ì{° Vü‰\T ˝Ò<äT. ô|<ä› dü+K´˝À nø£ÿ&=ø£ b˛©dt W{Ÿb˛düTº @sêŒ≥T nedüs¡eTì ø£$T{°eè<äT∆\T, $‘·+‘·Te⁄\T, ˇ+≥] Ád”Ô\T e÷≈£î ø£qã&ܶs¡T. yêfi¯¢ uÛ≤$k˛Ô+~.˝À ø=~› eT+~øÏ e÷Á‘·y˚T ô|q¸qT¢ edüTÔHêïsTT. n+<ä]ø° πswüHé ì»ìsê∆s¡D ø£$T{° düuÛÑT´\T:düs¡T≈£î\T ≈£L&Ü dü]b˛j˚T+‘· sêe&É+ ˝Ò<äì Á|üuÛÑT‘·«+ |üP]Ô>± mdt. JeHé ≈£îe÷sY (e÷qeVü≤≈£îÿ\ y˚~ø£), n~˝Ÿ eTVü≤à‘·eTq ìs¡¢ø£å´+ #˚dæ+<äì #ê˝≤ Äy˚<äq‘√ Á|ü»\T e÷≈£î <é (H˚wüq˝Ÿ ø£˙«qsY, |”|ü⁄˝Ÿ‡ ø±´+ô|sTTHé m¬>ìdtº bÕ*{Ïø˘‡ Ä|òt#ÓbÕŒs¡T. yê]˝À rÁeyÓTÆq ndü+‘·è|æÔ e÷≈£î >√#·]+∫+~. f…Ás¡sY (|æ.dæ.|æ.{Ï)), mHé. neTsY (e÷qeVü≤≈£îÿ\ y˚~ø£), mdt.dæ≈£îÿ˝À¢ ≈£L&Ü #ê˝≤ eT+~ #·<äTe⁄≈£îqï ìs¡T<√´>∑T\Hêïs¡˙, düè»q (e÷qeVü≤≈£îÿ\ y˚~ø£), düj·T´<é _˝≤˝Ÿ (e÷qe Vü≤≈£îÿ\ y˚~ø£), Ç+~s¡ (e÷qeVü≤≈£îÿ\ y˚~ø£), sêe÷+» H˚j·TT\T p˝…’- 2014 (e÷qeVü≤≈£îÿ\ y˚~ø£) $y˚ø˘ uÛÑ÷$T (e÷qeVü≤≈£îÿ\ y˚~ø£) `mdt. JeHé ≈£îe÷sY (e÷qeVü≤≈£îÿ\ y˚~ø£) <ä 41

ø£s¡|üÁ‘·+ 12, 13 ‘˚B\˝À ôV’≤Á<ëu≤<é˝À‘Ó\+>±D Á|üC≤Á|òü+{Ÿ Á|ü<∏äeT eTVü‰düuÛÑ\T Á|æj·TyÓTÆq Á|ü»˝≤sê! ñ<ä´eT dü+düú\T ‘Ó\+>±D sêh @sêŒ≥T ÄeX¯´ø£‘·qT Á|ü»˝À¢øÏ ‘Ó\+>±D Á|üC≤ Á|òü+{Ÿ ({Ï|æm|òt) @s¡Œ&ç <ë<ë|ü⁄ Hê\T>∑T rdüT¬øfi≤flsTT. á Áø£eT+˝À bÕ\≈£î\ nD∫y˚‘·≈£î >∑T¬s’HêsTT. ádü+e‘·‡sê\T ne⁄‘·T+~. Hê\T>∑T ø√≥¢ Á|ü»\ ø£cÕº\≈£î, ø£˙ïfi¯fl≈£î, ñ<´ä eT+˝À u*… ¢ \*‘,· ◊\qï, sM¡ +<sä Y s¬ &,¶ç q˝≤¢ ed+ü ‘,Y dTü <sä ¡ÙH,é<√|æ&ûøÏ, nD∫y˚‘·≈£î ø±s¡DeTÚ‘·Tqï d”e÷+Á<Ûä e\dü <√|æ&ûô|’ ø£qø±#ê], Ä≈£î\ uÛÑ÷eTj·T´ ˝≤+{Ï m+<äs√ ñ<ä´eT H˚‘·\T, ù|s¡T¢{Ï|æm|òt <ä+&√sê yÓ÷–+∫+~. e÷ ˙fi¯ófl, e÷ uÛÑ÷eTT\T, e÷ ãj·T≥ Á|ü|ü+#êìøÏ ‘Ó*j·Tì eT¬s+<äs√ ñ<ä´eTø±s¡T\T ndüTe⁄\Tø=\Te⁄\T, e÷ eqs¡T\T e÷πø düeTbÕfi¯fl˝À <äø±ÿ\ì, e÷ bÕ\q u≤XÊs¡T.e÷πø <äø±ÿ\ì ìq~+∫+~. ‘Ó\+>±D ñ<ä´eT+ô|’ »s¡T>∑T‘·TqïnD∫y˚‘·qT Á|ü‹|òüT{Ï+∫+~. ‘Ó\+>±D ñ<ä´eT eTTdüT>∑T˝À ªNeT\T ô|{Ϻq |ü⁄≥º\T bÕeTT\≈£î HÓ\yÓ’q≥T¢µ ñ<ä´eT X¯≈£îÔ\»sT¡ >T∑ ‘T· qï Ä~|Û ‘ü ´· sê»øj° ÷· \qT ‹|Œæ ø={+ºÏ ~. Ç|ü &TÉ ‘\Ó +>±D ‘ê´>±\T, ø£èwæ |ü⁄Hê~>± #˚düT≈£îì @s¡Œ&ɶ ‘Ó\+>±D sêh dü$T‹sêh+ nd+ü |Pü s+í¡ >± @sŒ¡ &¶É d+ü <sä “¡ +¤ . ø√kÕ+Ô Á<,äÛ sêjT· \de” T bÕ\ø£ 2001 dü+ˆˆ˝À @s¡Œ&ç, n~Ûø±s¡y˚T |üs¡e÷e~Û>± eTT+<äT≈£î kÕ–esêZ\ kÕúq+˝ÀøÏ ‘Ó\+>±D ÁbÕ+‘· Hêj·T≈£î\T e∫Ãq dü+<äs¡“¤+. $XÊ\ ñ<ä´eT+ ñ<Ûäè‘·+ ø±≈£î+&Ü dü«˝≤uÛÑ+ ø=s¡≈£î ìs¡+‘·s¡+á H˚|ü<∏ä´+˝À ‘Ó\+>±D Á|üC≤ Á|òü+{Ÿ sêh Á|ü<ÛäeT eTVü‰ düuÛÑ\qT Á|jü T· ‹ï+∫+~. ÄK]øÏ nd+ü |Pü sí¡ ‘\Ó +>±D˝À n~øÛ ±s+¡ #|˚ {ü +ºÏ ~.»sT¡ |⁄ü ≈î£ +≥Tqï~. ˝≤;sTT+>¥, z≥¢, d”≥¢ sê»ø°j·÷\˝Àì &=\¢‘·Hêìï m‹Ô #·÷|ü⁄‘·÷ ‘\Ó +>±D Á|»ü \T <√|&æ ,û |&” qÉ , nD∫y‘˚ \· ‘√ eT–bZ ˛‘T· Hêï ªñ<ä´eT+ <ë«sêH˚ ‘Ó\+>±D kÕ<Ûä´+µ nì $düÔè‘·+>± Á|ü»˝À¢øÏs¡T. ‘·eT $eTTøÏÔ ø√dü+ n\Tô|s¡>∑≈£î+&Ü b˛sê&ÉT‘·÷H˚ ñHêïs¡T. rdüT¬ø[flq ‘Ó\+>±D ◊ø£´ ø±sê´#·s¡D ø£$T{° ‘Ó\+>±D Á|ü»\‘·s¡‘·sê\T>± ‘Ó\+>±D Á|ü»\ J$‘ê\˝À b˛sê≥+ $&ÉBj·Tsêì Äø±+ø£å\≈£î Á|ü‘ê´e÷ïj·T sê»ø°j·T y˚~ø£>± ì*∫+~. 2009,uÛ≤>∑+ nsTT´+~. ôV’≤Á<ëu≤<é sê»´+˝Àì <=s¡\T, uÛÑ÷kÕ«eTT\T, &çôd+ãs¡T 9 Hê&ÉT Vü≤À+ eT+Á‹ ∫<ä+ãs¡+ ‘Ó\+>±D @sêŒ≥Tô|’<˚X¯eTTKT\ <√|æ&û, nD∫y˚‘·, nø£è‘ê´\≈£î e´‹πsø£+>± ;<ä, _øÏÿ #d˚ qæ Á|øü ≥£ q neT\T #j˚ ÷· \ì j÷· e‘Y ‘\Ó +>±D ˇøÿ£ >=+‘T· >±»q+ ˇø£ÿf…Æ #˚dæq ‘Ó\+>±D Á|ü»\ b˛sê≥+ Á|ü|ü+#· #·]Á‘·˝À e÷{≤¢&ç, ˇø£ÿf…Æ b˛sê&ç+~. πø+Á<ä, sêh Á|üuÛÑT‘ê«\ ‘Ó\+>±D#Ós¡>∑ì eTTÁ<ä y˚dæ+~. uÛ≤s¡‘· j·T÷ìj·THé ôV’≤Á<ëu≤<é ùdº{ŸqT e´‹πsø£ yÓ’K] ˇø£yÓ’|ü⁄, ‘Ó\+>±D ˝Àì kÕ«s¡∆ sê»ø°j·T X¯≈£îÔ\ Á<√ÄÁø$£ T+#T· ø√e≥+, Hê{Ï øe£ T÷´ìdTü \º Á|Cü ≤ $Á<√V≤ü + qT+&ç mH√ï, Vü‰\T eTs=ø£yÓ’|ü⁄q kÕ>∑T‘·T+&É>± Á|üC≤ ñ<ä´e÷ìï eT]+‘· ñ<Ûäè‘·mHïÓ H√ï $Á<√V‰ü \qT, nD∫y‘˚ \· qT ‘\Ó +>±D Á|»ü \T m<Tä sT¡ ÿ+≥÷ |ü]#˚+<äT≈£î $$<Ûä C…mdæ\, dü+|òü÷\, dü+düú\, X¯≈£îÔ\ ø£\sTTø£>±‘·eT $eTTøÏÔ ø√dü+ b˛sê&ÉT‘·÷H˚ ñHêïs¡T. 2010, nø√ºãsY 9 Hê&ÉT {°|”m|òt #ê]Á‘·ø£ Ä$sꓤe+ »]–+~. á Áøe£ T+˝À ‘\Ó +>±D H\˚ mH√ï Á|Cü ≤kÕ«$Tø,£ Á|Cü ≤ $eTTøÔÏñ<ä´e÷\≈£î |ü⁄s¡T&ÉT b˛dæ+~. uÛ≤cÕ Á|üj·TTø£Ô sêÁcÕº\ ìsêàD+ Hê{ÏqT+&ç ‘Ó\+>±D sêh kÕ<Ûäq, eqs¡T\ s¡ø£åDÒ <Û˚´j·T+>±ù|sT¡ ‘√ »]–q nÁ|Cü ≤kÕ«$Tø£ $XÊ˝≤+Á<äÛ ìsêàD+ ˝Àì deü Td´ü \qT Á|ü»\ jÓTTø£ÿ düeTdü´\ |ü]cÕÿs¡+ ø√dü+ ñ<ä´eTy˚T }|æ]>± Á|üC≤m‹Ô#·÷|ü⁄‘·÷ 1969 $<ë´]ú ñ<ä´eT+ ‘Ó\+>±D sêh @sêŒ≥T ÁX‚j·Tùd‡ \ø£å´+>± |üì#˚dü÷Ô edüTÔ+~. ˇø£yÓ’|ü⁄q ø√kÕÔ+Á<Ûä bÕ\ø£ÄeX¯´ø£‘·qT mC…+&Ü MT<ä≈£î ‘Ó∫Ã+~. ø√kÕÔ+Á<Ûä, sêj·T\d”eT es¡Z+ <√|æ&û, nD∫y˚‘· $<ÛëHê\ô|’ b˛sê&ÉT‘·÷H˚ ÁbÕ+rj·Tyê<ä+bÕ\øe£ sê\Z nD∫y‘˚ ≈· î£ <ë<ë|⁄ü 369 ‘\Ó +>±D $<ë´],ú jT· Ter, eTTdTü >T∑ ˝ÀqTqï <√|&æ û X≈¯ î£ \Ô ô|’ {|Ï mæ |tò n$ÁXÊ+‘+· >± b˛sê&+ç ~.jT· Te≈î£ \T á ñ<´ä eT+˝À ‘e· T ÁbÕD≤\qT n]Œ+#êsT¡ . eTs¬ +<sä √ ñ<ä´eT+ô|’ nD∫y˚‘·qT Á|ü•ï+∫+~. $<ë´]∆, ñ<ä´eTø±s¡T\ô|’‘·eT s¡ø±Ôìï <Ûës¡b˛XÊs¡T. sê»ø°j·T Hêj·T≈£î\T #˚dæq Á<√Vü≤+ nÁø£eT πødüT\qT, bÕsê $T\≥Ø ã\>±\ ø±´+|ü⁄\qT m‹Ôy˚j·÷\ìqT+&ç ‘˚s¡T≈£îqï ‘Ó\+>±D sêh @sêŒ≥T ñ<ä´eT+ Hê{Ï qT+&ç b˛sê&+ç ~. zô|Høé ±d,ºt yTÓ ìÆ +>,¥ ÇdTü ø,£ >T∑ ≥\º ‘s· *¡ +|⁄ü , b˛\es+¡|ü&ÉT‘·÷ ˝Òdü÷Ô eTT+<äT≈£î kÕ–+~.1996 dü+ˆˆ qT+&ç Á|ü>∑‹o\, ÁbÕC…≈£îº ìsêàD+, ø£yê«\ f…Æ>∑sY CÀHé, ≈£î+{≤\ »\bÕ‘·+, b˛˝Ò|ü*¢Á|üC≤kÕ«$Tø£ ñ<ä´eTX¯≈£îÔ\T Á|üC≤kÕ«$Tø£ ‘Ó\+>±D¬ø’ q&ÉT+ ôdCŸ @sêŒ≥T≈£î e´‹πsø£+>± b˛sê&ç+~. düyÓTÆø£´ Ä+.Á|ü.˝À ‘Ó˝+_–+#êsTT. ‘\Ó +>±D ÁbÕ+‘êìøÏ #+Ó ~q døü \£ eqsT¡ \T á ÁbÕ+‘· >±D≈£î #Ó+~q Ä~yêd”\, Á|ü»\≈£î #Ó+~q nbÕs¡yÓTÆq dü+|ü<Ó’qÁ|»ü \≈î£ deü TbÕfifl¯ ˝À XÊÁdjÔ” T· <èäÛ øŒ£ <+ä∏ ø*£ –q ne>±V≤ü q‘√ <øä ±ÿ\ì ãj·÷´s¡+, >∑÷&É÷s¡T, ;Û+<˚es¡|ü*¢ ÇqT|üsê‹ >∑T≥º\qT, ìC≤+sD¡ ìHê<ëìï Á||ü +ü #êìøÏ #ê{#Ï |Ó Œæ q es+¡ >˝∑ Ÿ &øç sπ¢£ wHü ,é ‘\Ó +>±D wüß>∑sY bòÕ´ø£ºØì d”e÷+Á<Ûä ô|≥Tºã&ç<ës¡T˝≈£î <äø£ÿ≈£î+&Ü, yê]»qdüuÛÑ, ‘Ó\+>±D eTVü‰ düuÛÑ, ‘Ó\+>±D ◊ø£´ y˚~ø£ ˝≤+{Ï mH√ï <√|æ&ûì m<äTs=ÿì yê≥ìï+{Ï˙ ø±bÕ&ç+~. ¬s’‘ê+>∑+ –≥Tºu≤≥T <Ûäs¡\ø√dü+, ø£\«≈£î]Ô, HÓf…º+bÕ&ÉT, ;Ûe÷, ÄsY.&ç.mdt, bÕ\eT÷s¡T m‹Ôb˛‘·\ |ü<∏äø£+, ‘Ó\+>±D˝Àì ô|+&ç+>¥ ÁbÕC…≈£îº\ ìsêàD+,42 p˝…’ `2014

ø£s¡|üÁ‘·+{°|”m|òt sêÁwüº Á|ü<∏äeT eTVü‰düuÛÑ\ >√&É|üÁ‹ø£qT Ä$wüÿs¡D düuÛÑ˝À {°|”m|òt, ñ<√´>∑dü+|òü÷\, Á|üC≤dü+|òü÷\ Hêj·T≈£î\TôV≤’ Á<ëu≤<é ]+>¥ s√&,é Á|‹ü cÕ‘˜ à· øy£ TÓ qÆ ÁoeT‹ <Tä sêuZ ≤sTT <X˚ ŸeTTUŸ m<Tä s=ÿ+≥÷ Á|»ü \|øü +å£ ì\ã&ç Á|»ü \ ø√d+ü b˛sê&TÉ ‘T· qï ‘\Ó +>±DÄdTü |Áü ‹ ñ<√´>T∑ \, ø±]à≈î£ \ deü Td´ü \qT >‘∑ · 40 d+ü ˆˆ\˝À mqï&÷É Á|üC≤ Á|òü+{ŸqT <Óã“rj·÷\ì ø√kÕÔ+Á<Ûä bÕ\ø£ esêZ\T nD∫y˚‘·qT˝Òì $<Ûä+>± b˛sê&ç |ü]wüÿ]+∫+~. nH˚ø£ düeTdü´\ô|’ ‘Ó\+>±D Á|jü ÷Ó –+#êsT¡ . {|Ï mæ |tò sêh ø±s´¡ esZ¡ duü TÑÛ ´\T eìô|+≥ y+Ó øf£ ÒX«¯ sT¡ ¢Á|üC≤ Á|òü+{Ÿ b˛sê{≤\T ìs¡«Væ≤+∫+~. Ç+ø± |ü]wüÿ]+#ê*‡q qT V≤ü ‘´· #X˚ ÊsT¡ . s√&TÉ ¶ Á|eü ÷<+ä eTTdTü >T∑ ˝À {|Ï mæ |tò sêh n<Û´ä ≈îå£ \TdüeTdü´\ ø=s¡≈£î b˛sê{≤ìøÏ düe÷j·T‘·ÔeTe⁄‘·T+~. dæ+>∑πsDÏ Ä≈î£ \ u÷ÑÛ eTjT· ´qT Á|uü TÑÛ ‘«· + bı≥qº ô|≥T≈º î£ +~. Bìô|’ $#êsD¡ ≈£îÁô|’y˚{°ø£s¡D≈£î e´‹πsø£+>± u£>∑TZu≤sTT qT+&ç u£>∑TZ u≤sTT es¡≈£L, ‘\Ó +>±D Á|uü TÑÛ ‘«· + ≈L£ &Ü H√sT¡ $|Œü &+É ˝<Ò Tä . Á|Cü ≤ Á|+üò {Ÿ ø±s´¡ øs£ Ô¡dæ+>∑πsDÏ &çdæàdt¶ ø±]à≈£î\qT ‹]– ñ<√´>∑+˝ÀøÏ rdüTø√yê\ì \qT, Hêj·T≈£î\qT y˚~Û+#·&É+, u…~]+#·&É+, nÁø£eT+>± n¬sdüTºìs¡+‘·s¡+ b˛sê≥+ #˚dæ dæ+>∑πsDÏ #·]Á‘·˝À mqï&É÷ ˝Òì $<Ûä+>± #˚j·T&É+, ‘·|ü &ÉT πødüT\T ãHêsTT+#·&É+, C…’fi¯fl˝À ã+~Û+#·&É+....509eT+~ &çdæàdt¶ ø±]à≈£î\qT ñ<√´>∑+˝ÀøÏ rdüT≈£îH˚˝≤ #˚dæ+~. Ä+Á<Ûä bÕ\ø£ esêZ\T ˇø£ $<Ûëq+>± ø=qkÕ–+#êsTT. Ç≥Te+{Ï$T>‘∑ ê &dç àæ d¶t ø±]à≈î£ \q+<]ä ˙ ≈L£ &Ü ñ<√´>±\˝ÀøÏ rdTü ø√yê\ì nH˚ø£ Ä≥Tb˛≥¢qT m<äTs=ÿ+≥÷H˚ {°|”m|òt |ü⁄s√>∑$Tk˛Ô+~.b˛sê&çq |òü*‘·+>± n~Ûø±s¡ ‘Ó\+>±D sêhdü$T‹ &çdæàdt¶ ø±]à≈£î\ nHø˚ £ Ä+ø\å£ ‘√ b˛\es+¡ ÁbÕC≈… î£ º ˝≤+{Ï $HêXø¯ s£ ¡ ÁbÕC≈… î£ qº T$wjü T· +˝À ‘q· mìïø\£ Á|Dü ≤[ø˝£ À #]˚ Ã+~.Ç{e° \H˚ á $wjü ÷· ìï ì]à+#˚ wüs¡‘·T\‘√ ndü+|üPs¡íyÓTÆq uÛÖ>√[ø£ ‘Ó\+>±D @s¡Œ&ç+~.‘Ó\+>±D sêh eTTK´eT+Á‹ ¬ø. #·+Á<äX‚ø£sY sêe⁄ dü«j·T+>± XÊdüq á ‘Ó\+>±D ø√dü+ m+<äs√ ndüe÷qyÓTÆq ‘ê´>±\T #˚dæHês¡T.duü ˝ÑÛ À Á|øü {£ +Ï #êsT¡ . nd+ü |Tüò {‘Ï · ø±]à≈î£ \ deü Td´ü \ô|’ b˛sê&+ç ~. ‘Ó\+>±D sêh+ ø√dü+ ‘·eT HÓ‘·TÔs¡T <Ûës¡b˛XÊs¡T. ‘Ó\+>±Dô|’&çb˛ qT+&ç &çb˛ es¡≈£î b˛s¡T j·÷Á‘·\T, eqs¡T\ |ü]s¡ø£åD¬ø’ ñ‘·Ôs¡ $~Û+∫q wüs¡‘·T\≈£î e´‹πsø£+>±, b˛\es¡+ ÁbÕC…≈£îº ìsêàD≤ìøÏ‘Ó\+>±D ãdüT‡ j·÷Á‘·qT ìs¡«Væ≤+∫+~. e´‹sπ ø+£ >± Á|Cü ≤kÕ«$Tø£ ‘\Ó +>±Dø¬ ’ sêJ˝ìÒ b˛sê≥yT˚ ‘\Ó +>±D Á|ü»\ eTT+<äTqï Á|ü<Ûëq ø£s¡Ôe´+. ø√kÕÔ+Á<Ûä, sêj·T\d”eT bÕ\ø£ E˝…’ 30, 2013q ø±+Á¬>dt Á|üø£≥q Hê{Ï qT+&ç ‘Ó\+>±D esê\Z kÕqú +˝ÀøÏ ‘\Ó +>±D HêjT· ø‘£ «· + sêe&+É e÷Á‘y· T˚ d]ü b˛<Tä .ô|’ πø+Á<ä Á|üuÛÑT‘·« Ä+ø£å\≈£î e´‹πsø£+>±, b˛\es¡+ ÁbÕC…≈£îº eqs¡T\ô|’ Á|ü»\≈£î n~Ûø±s¡+ ø±yê*. uÛÑ÷$T |ü+|üø£+ »s¡>±*.ìsêàD≤ìøÏ e´‹πsø£+>± Á|üC≤ #Ó’‘·Hê´ìï ‘·{Ϻ˝Ò|æ+~. ôV’≤Á<ëu≤<é kÕe÷õø£ Hê´j·T+ <äø±ÿ*. bÂs¡ Á|üC≤kÕ«$Tø£ Vü≤≈£îÿ\T neT\TñeTà&ç sê»<ëÛ ì, >e∑ sï¡ sY bÕ\q ˝≤+{Ï nÁ|Cü ≤kÕ«$Tø£ ìsjí¡ ÷· \≈î£ »s>¡ ±*. ùd«#÷ ,¤ deü ÷q‘«· +, d«ü |]ü bÕ\q kÕ~+Û #&· +É , neTsM¡ sT¡ \Te´‹sπ ø+£ >± 2013 &ôçd+ãsY 16q #˝·Û À ôV≤’ Á<ëu≤<é |\æ T|⁄ü ì∫Ã+~. ø£\\Tø£qï <√|æ&û, |æ&Éq, nD∫y˚‘·\T ˝Òì Á|üC≤kÕ«$Tø£ ‘Ó\+>±D@ ˇø£ÿ sê»ø°j·T bÕغ myéTm˝Ÿm, m+|”\T H√s¡T yÓT<ä|ü≈£î+&Ü ñ ø√dü+ ã\yÓTÆq Á|üC≤ñ<ä´e÷ìï ì]à+#·&Éy˚T áHê{Ï ø£s¡Ôe´+.qï dæú‹˝À ‘Ó\+>±D˝Àì $XÊ\ dü+|òü÷\qT, C…mdæ\qT ≈£L&ÉBdæ á ‘Ó\+>±D Á|ü»\ $eTTøÏÔ ø√dü+ ‘Ó\+>±D kÕj·TT<Ûä|òæÁãe] 11, 2014q ‘Ó\+>±D ã+<é≈£î |æ\T|ü⁄ì∫Ã+~. Á|ü»\ b˛sê≥+˝À y˝˚ ≤~eT+~ Á|»ü \T ‘ê´>+∑ #X˚ ÊsT¡ . 1952 HêHé eTT©ÿs√EyêØ deü Td´ü \T yTÓ T<\ä Tø=ì bÕsy¢¡ TÓ +{Ÿ˝À _\T¢ bÕdjü T˚ ´es≈¡ L£ ñ<ä´eT+ qT+&ç H˚{Ï es¡≈£L Á|ü‘˚´ø£ ‘Ó\+>±D sêh @sêŒ≥T ñ‘Ó\+>±D Á|üC≤ Á|òü+{Ÿ dü«‘·+Á‘· ø±s¡´Áø£eT+‘√ bÕ≥T ñ<ä´eT <´ä eT+˝À jT· Te‘s· +¡ de” ÷+Á<äÛ bÕ\≈î£ \ ìs“¡ +¤ <ëÛ ìøÏ m<Tä sT¡ ì\∫,nedüsê\qT ã{Ϻ sê»ø°j·T C…mdæ Ç∫Ãq ø±s¡´Áø£e÷˝À¢ ≈£L&Ü á ‘Ó\+>±DqT kÕ~Û+∫+~. á ñ<ä´eT+˝À Ms√∫‘·+>± b˛sê&çuÛ≤>∑+ nsTT´+~. #ê]Á‘ê‘·àø£ #Û·˝À nôd+;¢, düVü‰j·T ìsêø£s¡D, d”e÷+Á<Ûä uÛÑ÷kÕ«eT´ ô|≥Tºã&ç<ës¡T\ ≈£îÁ≥\≈£î m<äTs¡T ì\∫ ‘·eT$T*j·THé e÷sYÃ, kÕ>∑s¡ Vü‰s¡+˝≤+{Ï b˛sê≥ ø±s¡´Áø£e÷\˝À uÛ≤>∑ ÁbÕD≤\T n]Œ+∫q yês+¡ <]ä ÄXj¯ T· kÕ<qäÛ ø¬ ’ Á|Cü ≤kÕ«$Tø£ ‘\Ó +>±DeTsTT´+~. $<ë´s¡Tú\, ø±]à≈£î\ b˛sê{≤ìøÏ, yê] |æ\T|ü⁄\≈£î m\¢ ìsêàD+ô|’ |⁄üqs+¡ ø‘Ï +· ø±e&ÜìøÏ eTT+<Tä ≈î£ sêyê\ì, á #ê]Á‘ø· £y˚fi¯˝≤ n+&É>± ì\∫+~. düeTj·T+˝À »s¡T>∑T‘·Tqï ‘Ó\+>±D Á|üC≤Á|òü+{Ÿ sêh Á|ü<ÛäeT eTVü‰ düuÛÑ\qT $»j·Te+‘·+ #˚j·÷\ì Á|ü»\≈£î |æ\T|ü⁄ìk˛Ô+~. ‘Ó\+>±D ñ<ä´e÷ìøÏ yÓqTïb˛≥T bı&ÉTdüTÔqï neø±X¯yê<ä, ` {Ï.|æ.m|òt <äkÕ«s¡∆|üs¡ sê»ø°j·T X¯≈£îÔ\qT ôd’<ë∆+‹ø£+>±, sê»ø°j·T+>± <Ûäè&ÛÉ+>± 43 p˝…’- 2014

kÕe÷õø£+ ø=H˚yês¡T ø£s¡Te⁄M~Û¬øøÏÿqáeTT|ü≈£åî\¬s’‘ê+>∑+ @fi¯fl ‘·s¡ã&ç ô|+∫q áeTT |ü≈£åî\qT m˝≤ e~*+#·Tø√yê˝À $ìjÓ÷>±ìøÏ ã<äT\T>± yÓTT‘·Ô+ >∑T&É¢qT |æ\¢\T bı<ä>∑{≤ìπø $ìjÓ÷–+#ês¡T. á ø±s¡D+>± sêÁwüº+˝À áeTT |ü≈£åî\ πø+Á<ë\‘Ó*j·Tø£ sêÁwüº áeTT |ü≈£åî\ ¬s’‘ê+>∑+ M~Û b˛sê{≤ìøÏ ~–+~. dü+K´ Hê\T>∑T y˚\≈£î yê{Ï˝Àì |ü≈£åî\ dü+K´ mì$T~ \ø£å\≈£îÁ|#ü ês¡ |{ü ≤{ÀbÕìï q$Tà ÄdTü \Ô T ≈î£ <eä ô|{ºÏ ÄsT¡ >±\+ ns|∆¡ ⁄üwÿü s¡ #˚] b˛sTT+~. á |ü≈£åî\ πø+Á<ë\≈£î m≈£îÿe eTÚ*ø£ edüT‘·\‘√ø±\+bÕ≥T ô|+∫q áeTT |ü≈£åî\ ‘·eT ÄX¯\T eeTTà#˚kÕj·Tì |üì˝Ò<äT. $\Te˝Òì U≤∞ uÛÑeT÷˝À¢ M{Ïì ô|+#· e#·TÃ. nsTT‘˚ÄÁø√X+¯ yfiÓ fl¯ >≈∑ î£ ÿ‘÷· Ç{e° \ s¬ ‘’ T· \T $»jT· yê&˝É À u≤Û Ø Á|<ü sä Ù¡ q y˚T‘· Ks¡Tà m≈£îÿe. eTø£ÿC§qï, k˛j·÷;Hé, Ç‘·s¡ ‘·èD <ÛëHê´\‘√#˚XÊs¡T. Á|üuÛÑT‘·«+ Ä<äTø√ø£b˛‘˚ ‘·eTøÏ Ä‘·àVü≤‘·´˝Ò >∑‹ nì yês¡T #˚dæq <ëD≤ qT, ≈£Ls¡>±j·T\T, Ä≈£î ≈£Ls¡\T, ˝Ò‘·>∑&ç¶ ÄVü‰s¡+ >±Äy˚<äq e´ø£Ô+ #˚dæ Á|üuÛÑT‘·«+‘√ ‘·<äT|ü] b˛sê{≤ìøÏ düe÷ yê&ÉT‘ês¡T. eT+∫˙{Ï edü‹ ø£*Œ+#ê*. <˚X¯+˝Àì áeTT |ü≈£åî˝À¢j·T‘·ÔeTe⁄‘·THêïs¡T. bÂÁ©º s¡+>∑+˝À ø=‘·Ô Ä$wüÿs¡D n+≥÷ |ü⁄wüÿs¡ 50 XÊ‘·+ eTq sêÁwüº+˝ÀH˚ ñHêïsTT. áeTT |ü≈£åî\ »qà düú\+ø±\+ øÏ+<ä≥ sêÁwüº+˝ÀøÏ $<˚XÊ\ qT+&ç s¡+>∑ Á|üy˚X¯+ #˚dæq ÄÁùdº*j·÷. Ç$ πsf…Æ{Ÿ ≈£î≥T+u≤ìøÏ #Ó+~q$.áeTT |≈ü îå£ \ ô|+|øü +£ Ç+‘e· s≈¡ î£ >=\TdTü ø£ ≥Tº yê´bÕs¡ <√Û sD¡ Ï‘√ ˝ÀbÕ\T @$T{Ï?ø=qkÕ–+~. ˇø£] qT+&ç ˇø£s¡T >∑T&ÉT¢ ø=qT>√\T #˚dæ yê{Ï <ë«sê áeTT s¬ ‘’ T· \T Á|uü TÑÛ ‘«· + <èä wìºæ á s+¡ >+∑ ô|ø’ Ï eT[+¢ #˝· øÒ £ b˛j÷· sT¡ .|æ\¢ \qT bı~–+∫ n~Ûø£ <Ûäs¡\≈£î neTTà≈£î+≥÷ ø±\πøå|ü+ #˚dæq πøe\+ >∑T&ÉT¢ neTàø£+ <ë«sê ‘ê‘êÿ*ø£ ñ|üX¯eTq+ bı+<ës¡Tyê´bÕs¡+ Ç|ü⁄Œ&ÉT >∑T&ÉT¢ ø±ì |æ\¢\T ø±ì ø=qT>√\T #˚ùdyês¡T ‘·|üŒ uÛÑ$wü´‘Y >∑T]+∫ ô|<ä›>± Ä˝À∫+#·˝Ò<äT. sê Áwüº+˝À mø£ÿ&Ü˝Òø£b˛e&É+‘√ >=\TdüTø£≥Tº yê´bÕs¡+ ∫es¡T *+≈£î ‘Ó–b˛sTT áeTT |ü≈£åî\ ø=e⁄« qT+&ç ÄsTT˝Ÿ rùd Ábıôddæ+>¥ j·T÷ì{Ÿ\TáeTT |ü≈£åî\ ô|+|üø£+<ës¡T\T ˇø£ÿkÕ]>± >∑T&ÉT¢ ‘˚˝ÒkÕs¡T. >∑T&ÉT¶≈£î ˝Òø£b˛ sTTHê b˛{°|ü&ç |ü≈£åî\ dü+K´qT ô|+#·T≈£î+ ≥÷b˛j·÷s¡T.s¡÷. yÓsTT´, Ä >∑T&ÉT¶ <ë«sê e#˚à |æ\¢¬ø’‘˚ s¡÷.eT÷&ÉTy˚\ <Ûäs¡ >∑T&ÉT¢ ô|≥ºì |ü≈£åî\ e<Ûä ø√dü+ kÕ¢≥sY Vü≤Ödt\ ìsêàD+ ≈£L&Ü|ü\ø£&É+‘√ Ç+‘· es¡≈£î áeTT |ü≈£åî\ πø+Á<ë\T eT÷‘·|ü&É≈£î+&Ü m≈£îÿe>± »s¡ >∑˝Ò<äT. ndü\T áeTT |ü≈£åî\ e÷+dü+ô|’ $ìø=qkÕ>∑T‘·÷ e#êÃsTT. jÓ÷>∑<ës¡T\˝À ø£˙dü ne>±Vü≤q ≈£L&Ü ø£ *Œ+#·˝Ò<äT. yÓT<äø˘ÄX¯\T |ü\¢øÏ˝À: düTe÷s¡T ns¡øÏ˝À ãs¡Te⁄‘√ Ç‘·s¡ >∑T&É¢≈£î _Ûqï+>± õ˝≤¢ |ü{≤Hé #Ós¡Te⁄˝ÀqT, ø£ècÕíõ˝≤¢ q÷õM&ÉT˝ÀqT uÛ≤Ø áeTTeTT<äTs¡T ˙\+ s¡+>∑T‘√ ñ+&˚ áeTT >∑T&ÉT¶ <Ûäs¡ yÓsTT´s¡÷bÕj·T\T πø+Á<ë \+≥÷ Á|üø£≥q\T ‘·|üŒ yê{Ïe\¢ ¬s’‘·T\≈£î @ $<ÛäyÓTÆqn+fÒ qeTà˝Ò+ ø±ì ì»+. ˇø=ÿø£ÿ áeTT|üøÏå ‘·q Jeq ø±\+˝À y˚T\T »s¡>∑˝Ò<äT. ôV’≤<äsêu≤<é, $XÊK, $»j·Tyê&É˝À¢ ô|<ä›30 qT+&ç 40 es¡≈£î >∑T&ÉT¢ ô| fÒº neø±X¯+ ñ+~. BìøÏ ‘√&ÉT ôVA≥fi¯fl˝À ‘·|üŒ kÕ<Ûës¡D ôVA≥fi¯fl≈£î áeTT e÷+dü+ $ì jÓ÷>∑øÏ˝À e÷+dü+ <Ûäs¡ s¡÷.600 es¡≈£î |ü\T≈£î‘·T+~. Ç+‘·≈£î $T+∫ Á|Áü øjÏ T· $d]Ôü +#˝· <Ò Tä . áeTT e÷+d+ü neTàø+£ <ë«sê <ëì ô|+|øü +£áeTT|üøÏå <ë«sê \_Û+#˚ ø=e⁄« qT+&ç ÄsTT˝Ÿ ‘·j·÷s¡T#˚kÕÔs¡T. Ä Ks¡TÃ˝À¢ 50 XÊ‘·y˚T edüTÔ+~. $T–*q <ëìì ÄsTT˝Ÿ, Ç‘·s¡ ñ|üÄsTT˝ŸøÏ n+‘·sê® rj·T e÷¬sÿ{Ÿ ñ+&É&É+‘√ &Ü\s¡T¢ ø£fiËfl<äT≥ ñ‘·Œ‘·TÔ\ <ë«sê bı+<äe\dæ e k˛Ô+~. sêÁwüº+˝À eTT+<ädüTÔø£ì|ækÕÔsTT. Ç$ø±ø£ áeTT|üøÏå áø£\T, #·s¡à+, ∫es¡≈£î ø±* >√fi¯ó n+#·Hê\≈£î _Û qï+>± áeTT e÷+dü+ &çe÷+&é ñ+<äì áfl ≈£L&Ü Ä<ëj·T eqs¡T\T>± ù|s=ÿHêïs¡T. yÓTT‘·Ô+ |üøÏå˝À 97XÊ‘·+ ø±sD¡ +>± <ë<ë|⁄ü>± y≥˚ e÷+d+ü <säÛ ‘¡ √ deü ÷q+>± á e÷+kÕìïñ|ü jÓ÷>∑|ü&˚<äì, ø±düT\T e#˚Ãeì Á|ü#ês¡ e÷ <ä´e÷\T nyT˚ à |]ü d‘úæ T· \T m<sä j¡ ÷· ´jT· ì ô|+|øü +£ <ësT¡ ¢ n+≥THêïsT¡ . øπ e\+}<äs¡>=≥º≥+‘√ düVü≤»+>±H˚ sê Áwüº+˝À Ä]úø£ |ü⁄wæº >∑\ ¬s’‘·T\T $<˚oe÷s¡ø£ Á<äe´+ yÓ÷E‘√ ‘ê eTT |ü≈£åî\qT ô|+∫ #˚‘·T\TáeTT |ü≈£åî\ ô|+|üø£+ yÓ’|ü⁄ yÓTT>±Zs¡T. |òü*‘·+>± sêÁwüº+˝À y˚ ˝≤~ ø±\TÃ≈î£ HêïeTì á ø±sD¡ +>± øπ +Á<ä Á|uü TÑÛ ‘«· + sT¡ D e÷|”ò |<ü øäÛ ±ìïáeTT |≈ü îå£ \ øπ +Á<ë\T y*Ó XÊsTT. Hêu≤s¶Y d;ü ‡&,û u≤´+≈î£ \ sT¡ D≤\ neT\T #˚j·÷\ì ø±øÏHê&É˝Àì áeTT |ü≈£åî\T ô|+|üø£+ <ës¡T¢ø±s¡D+>± ô|<ë›, eT<Ûä´ ‘·s¡Vü‰ ¬s’‘·T\T ‘·eT e´ekÕj·T uÛÑ÷eTT\qT &çe÷+&é #˚düTÔ Hêïs¡T. nsTT<äTqïs¡ qT+&ç Äs¡T n&ÉT>∑T\ m‘·TÔ 50≈£î <äTeô|{Ϻ eTØ á s¡+>∑+˝ÀøÏ ~>±s¡T. Ä#ês¡´ mHé.õ.s¡+>± qT+&ç 50 øÏ˝À\ ãs¡Te⁄ ñ+&˚ á eTT |ü≈£åî\qT ˇø£ kÕúsTTe´ekÕj·T $X¯«$<ë´\j·T+ nsTT‘˚ •ø£åD πø+Á<ë\T ìs¡«Væ≤+∫+~. ‘·sê«‘· e<ä*+#·T ø√ø£b˛‘˚ yê{Ï y˚T‘· Ks¡TÃ\T ¬s’‘·T\qT q cÕº\ÄÁùdº*j·÷ qT+&ç 2001˝À ‘·÷s¡TŒ>√<ëe] õ˝≤¢≈£î #Ó+~q <ë«s¡+ bÕ\T #k˚ ÕsÔ TT. ˇø£ q÷‘q· e´ekÕjT· nqT ã+<äÛ |]ü ÁXe¯ T eT]+‘·|üP&ç sêeTø£ècÕí¬s&ç¶ nH˚ ¬s’‘·T yÓTT<ä≥ áeTT |ü≈£åî\qT yê´bÕs¡ qcÕº\T bÕ\Tø±ø£ eTT+<˚ Á|üuÛÑT‘·«+ Ä<äTø√e*‡q ÄeX¯´ø£‘· ñdüs¡[˝À ~>∑TeT‹ #˚düT ≈£îHêïs¡T. M{ÏøÏ ‘Ó>∑Tfi¯ófl u≤<Ûä ñ+&É<äT. á +~. Ç+<Tä ø√d+ü $<o˚ áeTT |øü åÏ e÷+d+ü s+¡ >+∑ ˝ÀøÏ Á|yü •˚ +#ê*.ø± sD¡ +>± ‘«· ]‘· >‹∑ ì $d]Ôü +#êsTT. >T∑ &≈¢É î£ eT+ ∫ <säÛ ¡ \_+Û #·&+É n|ü⁄Œ&˚ eTq áeTT ¬s’‘·T\≈£î }s¡≥.e\¢ ô|+|üø£ πø+Á<ë\T dü+K´ y˚>∑+>± $düÔ]+∫+~. Á|üdüTÔ‘·+ 20øÏô|>’ ± õ˝≤¢ ˝À¢ áeTT |≈ü îå£ \T ô|+|øü +£ øπ +Á<ë\T ñHêïsTT. yêdyÔü êìøÏ - |ü⁄{≤º k˛eTqï #Í<ä], ø±øÏHê&É, Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸá >∑T&É¢qT ÄVü‰s¡+>± $ìjÓ÷–+#· e#·TÃ. nsTT‘˚ yê{Ï <Ûäs¡ <äècÕº´ <ä44 p˝…’ `2014

e´edüú¬s’‘·T\ dæú‹ ` Á|üuÛÑT‘·« $<ÛëHê\TÁ|üuÛÑT‘·« $<ÛëHê\T ¬s’‘·T\≈£î ñ|üjÓ÷>∑|ü&˚$<Ûä+>± ø±≈£î+&Ü, ãVüQfi¯C≤‹ dü+düú\ Á|üjÓ÷»Hê\ |ü]s¡ø£åD≈£î ‘√&ÉŒ&˚$>± ñ Hêïj·Tì, á <Û√s¡DÏ˝À e÷s¡TŒ sêyê\ì dü÷∫düTÔHêïs¡T ¬s’‘·Tdü+|òüT+ Hêj·T≈£î\T kÕs¡+|ü*¢ eT˝≤¢¬s&ç¶ 2012 dü+e‘·‡s¡+˝À <˚X¯+˝À yÓTT‘·Ô+ 13,754 eT+~ 5) m>∑TeT‹ `~>∑TeT‘·T\T¬s’‘·T\T Ä‘·àVü≤‘·´\≈£î bÕ\Œ&ܶs¡T. n+<äT˝À Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝À ô|’ düeTdü´\ |ü]cÕÿsê\ neT\T˝À πø+Á<ä Á|üuÛÑT‘ê«\T2,572 eT+~ (19 XÊ‘·+) Ä‘·àVü≤‘·´≈£î bÕ\Œ&ܶs¡T. 1997qT+&ç dü+düÿs¡D\T neT\T »s¡T|ü⁄‘·Tqï dü+e‘·‡s¡y˚T Ä‘·àVü≤‘·´ ãVüQfi¯ C≤‹ dü+düú\≈£î nqT≈£L\+>± |üì #˚düTÔHêïsTT. yê]øÏ\T ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆHêsTT. Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝À 2004`12 dü+e‘·‡sê\˝À nqT≈£L\+>±H˚ uÛÑ÷ #·{≤º\˝À dües¡D\T dü÷∫dü÷Ô #·s¡Ã˙j·÷+j˚T{≤ dü>∑≥Tq 2,376 eT+~ Ä‘·àVü≤‘·´≈£î bÕ\Œ&ÉT‘·THêïs¡T. X+¯ #d˚ +æ ~.ÄX¯Ãs¡´ø£s¡yÓTÆq $wüj·Ty˚TeT+fÒ H˚&ÉT Á|üuÛÑT‘ê«\T düqï, ∫qïø±s¡T¬s’‘·T\ dü+πøåe÷ìøÏ ø£èwæ #˚düTÔHêïeTì ˇø£yÓ’|ü⁄ #ÓãT‘·T+&É>±H˚ 2012 e÷]à 05q uÛ≤s¡‘· e´ekÕj·T, düVü≤ø±s¡ XÊKeTs√ yÓ’|ü⁄ á <ës¡TD≤\T #√≥T#˚düT≈£î+≥THêïsTT. dü+düÿs¡D\T Á|üø£≥q Á|üø±s¡+ ª|ü_¢ø˘ Áô|’y˚{Ÿ bÕsYºqsYwæ|t Ç+{ÏÁπ>f…&é nÁ–ø£\Ãe´ekÕj·T ñ‘·Œ‹Ôì ô|+#·ø£b˛>± ¬s’‘·T\qT dü+øå√uÛÑ+˝ÀøÏ HÓ{≤º s¡˝Ÿ &Óe\|tyÓT+{Ÿ (|æ|æ|æ◊m&ç)µ |ü<∏äø±ìï Á|üø£{Ï+#ês¡T. ásTT. düqï∫qïø±s¡T ¬s’‘·T\T e´ekÕj·T s¡+>∑+ e~*y˚düTÔHêïs¡T. |ü<∏äø±ìï 10 \ø£å\ düqï ∫qïø±s¡T ¬s’‘·T\≈£î e]Ô+|ü#˚dü÷Ô 2012 `17 ø±\+˝À neT\T #˚j·÷*. Á|ü‹ ÁbÕC…≈£îº˝À ø£˙dü+ 10y˚\ eT+~ ¬s’‘·T\T ñ+&Ü*. á ÁbÕC…≈£îº ø±\+ 3`5 dü+ˆˆ\ es¡≈£î Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝À ¬s’‘·T\ ‘·>∑TZ<ä\ Áø£eT+ 1991 2001 2011eè‹Ô yÓTT‘·Ô+ XÊ‘·+ yÓTT‘·Ô+ XÊ‘·+ yÓTT‘·Ô+ XÊ‘·+yÓTT‘·Ô+ÁXÊ$T≈£î\T 3,94,22,906 100¬s’‘·T\T 2,84,45,482 100 3,48,93,589 100 64,91,552 16.47e´ekÕj·Tø±]à≈£î\T 78,91,123 27.74 78,59,534 22.52≈£î{°s¡|ü]ÁX¯eTø±]à≈£î\T 1,69,67,754 43.04Ç‘·s¡ ø±]à≈£î\T 1,16,25,159 40.87 1,38,32,152 39.64 14,39,137 3.65 9,55,507 3.36 16,42,105 4.71 1,45,24,493 36.84 ` ` 1,15,60,068 33.13 Á|ü‹ dü+e‘·‡s¡+ 1,36,875 eT+~ ¬s’‘·T\T <˚X¯+˝À ñ+≥T+~. Á|ü‹ ¬s’‘·T≈£î s¡÷.\ø£å es¡≈£î ô|≥Tºã&ç ÇkÕÔs¡T. Ç+e´ekÕj·T s¡+>∑+ e~*b˛‘·THêïs¡T. nq>± s√E≈£î 375 eT+~ <äT˝À uÛ≤s¡‘· Á|üuÛÑT‘·«+ 50 XÊ‘·+ nq>± s¡÷.50y˚\≈£î $T+#·e´ekÕj·T s¡+>±ìï e~*b˛‘·THêïs¡T. ≈£î+&Ü ô|≥Tºã&ç ÇdüTÔ+~. Á&ç|t, ÁdæŒ+ø£¢sY, j·÷+Árø£s¡D, Áπ>&ç+>¥ ˝≤+{Ï |ü<∏äø±\qT dü_‡&û>± ÇkÕÔs¡T. Á|ü<Ûëq+>± á ~>∑Te düeTdü´\T ¬s’‘·T\qT dü+øå√uÛ≤ìøÏ>∑T] #˚düTÔHêïsTT. uÛ≤s¡‘· Á|üuÛÑT‘·« e´ekÕj·T ø±s=ŒπswüHé eT]j·TT |òæøÏÿ1) uÛÑ÷ düeTdü´ ` øö\T<ës¡T\ $düÔs¡D ` uÛÑ÷ ùdø£s¡D ` (ô|ò&ÉπswüHé Ä|òt Ç+&çj·THé #ê+ãsY‡ Ä|òt ø±eTsY‡ n+&é Ç+&ÉÁd”º) dü+düú\‘√ C≤sTT+≥T>± ˇ|üŒ+<ä+ ≈£î<äTs¡TÃø=ì á |ü<∏äø£+ Á|üuÛÑT‘·« $<ÛëHê\T neT\T #˚kÕÔs¡T. C≤rj·T kÕúsTT d”º]+>¥ ø£$T{° (mHé.m˝Ÿ.mdt.dæ)2) e´ekÕj·T ñ|üø£s¡D≤\T ` $‘·Ôq Áô|’y˚{°ø£s¡D ` ms¡Te⁄\ BìøÏ #ÛÓ’s¡àHé>± ôdÁø£≥Ø ñ+{≤&ÉT. 10 \ø£å\ eT+~ ¬s’‘·T\≈£î $ìjÓ÷>∑|ü&É&ÜìøÏ M\T>± 12e Á|üD≤[ø£˝À s¡÷.5y˚\ ø√≥T¢ dü_‡&û ø√‘· ` kÕ>∑T˙s¡T yê´bÕØø£s¡D ` e´ekÕj·T πø{≤sTTkÕÔs¡T. $düÔs¡D ≈£î~+|ü⁄ ` Áô|’y˚≥T e÷¬sÿ{Ÿ #·≥º+3) ø£˙dü eT<䛑·T <Ûäs¡\ ìs¡íj·T+ ` ‘·–Z+|ü⁄ Ç+‘· es¡≈£î 17 sêÁcÕº\˝À 34 ø£+ô|˙\T Ä sêÁcÕº\‘√ ˇ|Œü +<+ä ≈î£ <Tä sT¡ Ãø√e&ÜìøÏ eTT+<Tä ≈î£ e#êÃsTT. Ä+Á<ÁäÛ |<ü X˚ Ÿ˝À4) ã&®Ó{Ÿ ‘–· +Z |⁄ü p˝…’- 2014 45

e´edüú8 õ˝≤¢˝À ◊{Ïdæ ø£+ô|˙‘√ ˇ|üŒ+<ä+ ≈£î~]+~. á |ü<∏äø£+ eTTK´+>± $‘·Ôq s¡+>∑+ 80 XÊ‘·+ Ç|üŒ{Ïπø ãVüQfi¯C≤‹Á|üø±s¡+ ø£+ô|˙\T ø√]q ø=ìï |ü+≥\H˚ ¬s’‘·T\T |ü+&ç+#ê*. dü+düú\ |üs¡yÓTÆ+~. f…ø±ï\J n_Ûeè~∆|ü]∫ ø=‘·Ô $‘·ÔHê\qTuÛÑ÷ düeTdü´: Ä$wüÿ]+#˚ Á|üj·T‘êï\qT >∑‘· <äXÊã›ø±\+>± πø+Á<ä, sêÁwüº Á|üuÛÑT‘ê«\T $s¡$T+#·T≈£îHêïsTT. ãVüQfi¯C≤‹ dü+düú\≈£î nqT uÛÑ÷ dü+düÿs¡D\ <ë«sê uÛÑ÷d”*+>¥ ‘·–Z+∫ ù|<ä\≈£î uÛÑ÷ ≈£L\+>± $‘·Ôq #·{≤º\T #˚j·T&ÜìøÏ Á|üuÛÑT‘ê«\T düTeTTK‘·|ü+|æD° #˚kÕÔeTHêïs¡T. Ç~ mìïø£\ Á|üø£≥q ‘·|üŒ Ä#·s¡D°j·T+ e´ø£Ô+ #˚düTÔHêïsTT. ¬s’‘·T\≈£î nqT≈£L\yÓTÆq $‘·Ôq #·{≤º\Tø±<Tä .<X˚ ¯ »Hêu≤Û ˝À 60 XÊ‘+· eT+~øÏ 5 XÊ‘+· u÷ÑÛ $T e÷Á‘y· T˚ ˝Òø£b˛e&É+ e\q j˚T{≤ ˇø£ÿ Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝ÀH˚ 4`5 \ø£å\ñ+~. 10 XÊ‘·+ eT+~ #˚‹˝À H˚{Ïø° 55 XÊ‘·+ ô|’>± uÛÑ÷$T møs£ ê\ |+ü ≥\T ø±‘· `|Pü ‘· ˝≈Ò î£ +&Ü s¬ ‘’ T· \T qwbºü ˛‘T· HêïsT¡ .ñ+~. <˚X¯+˝À øö\T<ës¡¢ dü+K´ $düÔ]düTÔqï~. øö\T<ës¡¢ s¡ø£åD ≈£î m˝≤+{Ï #·{≤º\T ˝Òe⁄. >∑‘·+˝À yêeT|üø£åÁ|üuÛÑT‘ê«\Tes¡Z+ ≈£î≥T+u≤\˝À XÊ‘·+ uÛÑ÷$Tyê{≤XÊ‘·+ ‘Ó∫Ãq #·{≤º\qT Á|üdüTÔ‘· Á|üuÛÑT‘ê«\T neT\T #˚j·Tìsêø£]düTÔuÛÑ÷$T˝Òìyês¡T 31.12 0 HêïsTT. |ü+≥ ~>∑Tã{Ï m+‘· edüTÔ+<√ n+‘· øö\Tπs≥Tmøs£ +¡ ˝À|⁄ü 29.82 ìs¡ísTT+∫ edü÷\T #˚düTÔHêïs¡T. n+<äTe\¢ s¡TDÁ>∑düTÔ˝…’q1`2.5 mø£sê\T 18.97 5.11 øö\T<ës¡T\T m≈£îÿe>± Ä‘·àVü≤‘·´\≈£î bÕ\Œ&ÉT‘·THêïs¡T. 16.892.5`5 mø£sê\T 10.68 20.47 2)e´ekÕjT· ñ|øü s£ D¡ ≤\T`$‘qÔ· |ôÁ y’ {˚ ø° s£ D¡ `msT¡ e⁄\d_ü ‡&û5`7.5 mø£sê\T 4.22 13.94 ø√‘· ` kÕ>∑T˙s¡T yê´bÕØø£s¡D ` e´ekÕj·T $düÔs¡D ≈£î~+|ü⁄ ` 3.06 16.59 Áô|’y˚≥T e÷¬sÿ{Ÿ #·≥º+:7.5`12.5 mø£sê\T 1.6 15.21 eTTK´+>± $‘·qÔ s+¡ >∑+ 80 XÊ‘+· Ç|Œü {øÏπ ãVQü fiC¯ ≤‹12.5`25 mø£sê\T 0.52 11.77 dü+düú\ |üs¡yÓTÆ+~. f…ø±ï\J n_Ûeè~∆|ü]∫ ø=‘·Ô $‘·ÔHê\qT25 mø£sê\≈£î $T+∫ Ä$wüÿ]+#˚ Á|üj·T‘êï\qT >∑‘· <äXÊã›ø±\+>± πø+Á<ä, sêÁwüºuÛÑ÷ dü+düÿs¡D\T neT\T »]|æHê ù|<ä\≈£î uÛÑ÷eTT\T Á|üuÛÑT‘ê«\T $s¡$T+#·T≈£îHêïsTT. ãVüQfi¯C≤‹ dü+düú\≈£î nqTsê˝Ò<äT. Bìô|’ πø+Á<äÁ|üuÛÑT‘·«+ #·s¡Ã\≈£î á ~>∑Te Á|ü‹bÕ<äqqT ≈£L\+>± $‘·Ôq #·{≤º\T #˚j·T&ÜìøÏ Á|üuÛÑT‘ê«\T düTeTTK‘· e´ø£Ô+‘Ó∫Ã+~. #˚düTÔHêïsTT. ¬s’‘·T\≈£î nqT≈£L\yÓTÆq $‘·Ôq #·{≤º\T ˝Òø£b˛e&É+ e\q j˚T{≤ ˇø£ÿ Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝ÀH˚ 4`5 \ø£å\ mø£sê\ |ü+≥\T1) kÕ>∑T˙{Ï uÛÑ÷eTT\≈£î 5`10 mø£sê\≈£î, kÕ>∑T˙{Ï ø±‘· `|üP‘· ˝Ò≈£î+&Ü ¬s’‘·T\T qwüºb˛‘·THêïs¡T. $‘·ÔHê\ <Ûäs¡\T edü‹˝Òì uÛÑ÷eTT\≈£î 10`15 mø£sê\ |ü]$T‹ ñ+&Ü*. yÓsTT´XÊ‘·+ es¡≈£î ô|+#ês¡T. ø£èÁ‹eT ø=s¡‘· düèwæº+∫ u≤¢ø˘ e÷¬sÿ{Ÿ #˚düTÔHêïs¡T.2) ‘√≥\ ô|+|üø±ìøÏ eT‘·, Á≥d”º, |ü]XÀ<Ûäq, bÕ]ÁXÊ$Tø£ dü+düú\≈£î $TqVü‰sTT+|ü⁄\T ñ|üdü+Vü≤]+#·Tø√yê*. ms¡Te⁄\ <Ûäs¡\ $<Ûëq+˝À ªeT÷\ø±\ Ä<Ûë]‘· dü_‡&ûµ m{Ϻ |ü]dæú‘·T\˝ÀqT ˇø£ j·T÷ì{Ÿ≈£î $T+∫ uÛÑ÷|ü]$T‹ ù|s¡ dü_‡&û ø√‘· ô|&ÉT‘·THêïs¡T. 2009`10˝À <˚X¯+˝À 78000 ñ+&sÉ ê<Tä . $T>T∑ \T u÷ÑÛ eTT\ $esê\T sêÁcÕ\º T ‘j· ÷· sT¡ ø√≥T¢ ms¡Te⁄\ dü_‡&û πø+Á<ä+ #Ó*¢+#·>± 2013`14˝À 64000 #˚dæ Á|ü»\ ‘·ìFøÏ ñ+#ê*. ø√≥¢≈£î ‘·–Z+#ês¡T. n<˚ dü+<äs¡“¤+˝À ms¡Te⁄\ <Ûäs¡\T 400XÊ‘·+ ô|+#ês¡T. ø£èÁ‹eT ø=s¡‘· düèwæº+∫ u≤¢ø˘ e÷¬sÿ{Ÿ #˚düTÔHêïs¡T.3) uÛÑ÷<ëq uÛÑ÷eTT\T, Á|üuÛÑT‘·« uÛÑ÷eTT\T, eT‘· dü+düú\≈£î #Ó+~q uÛÑ÷eTT\T ù|<ä\≈£î kÕ>∑T≈£î Çyê«*. y˚\+ y˚dæ e´ekÕj·T s¡TD≤\qT ‘·–Z+#ês¡T. ñ|üø£s¡D≤\ <Ûäs¡\T ô|s¡T n+<äTu≤≥T˝À ñ+#ê*. >∑T‘·Tqï Áø£eT+˝À yê{ÏøÏ dü]|ü&Ü s¡TD\uÛÑ´‘· ˝Ò<äT. ô|’ πø+Á<ä Á|üuÛÑT‘·« dü÷#·q\qT neT\T #˚j·T&ÜìøÏ @ sêÁwüº ô|s¡T>∑T‘·Tqï <Ûäs¡\qT ã{Ϻ s¡TD \uÛÑ´‘· ˝Òø£b˛e&É+ e\¢Á|üuÛÑT‘·«eT÷ düTeTTK+>± ˝Ò<äT. Áô|’y˚≥T e&û¶\ô|’ Ä<Ûës¡|ü&ÉT‘·THêïs¡T. Ä $<Ûä+>± dü+kÕú>∑‘·|Á dü Tü ‘Ô ·|]ü d‹úæ : s¡TD≤\≈£î ¬s’‘·T\T <ä÷s¡eTj·÷´s¡T. ù|<ä\ qT+&ç ã\e+‘·|ü⁄ uÛÑ÷ùdø£s¡D #˚düTÔHêïs¡T. y˚˝≤~ kÕ>∑T˙{Ïì yê´bÕs¡ düs¡T≈£î>± e÷πsÃXÊs¡T. MT≥s¡T¢ _–+eT+~øÏ m˝≤+{Ï |ü]Vü‰s¡+ #Ó*¢+#·≈£î+&ÜH˚ uÛÑ÷eTT\T rdüT≈£îHêï #ês¡T. kÕ>∑T˙{Ï \uÛÑ´‘· ˝Òø£ ¬s’‘·T\T ‘·eT dü«+‘· ô|≥Tºã&ç‘√s¡T. ‘·eT≈£î ø±e\dæq uÛÑ÷eTT\˙ï ùdø£]+∫q ‘·s¡Tyê‘· Ç|ü &ÉT uÛÑ÷>∑s¡“¤ »˝≤\ <ë«sê |ü+≥\T |ü+&çdüTÔHêïs¡T. |ü+|ü⁄ôd≥¢ øÏ+<ä2013˝À uÛÑ÷ ùdø£s¡D #·≥º+ ‘Ó#êÃs¡T. Bìe\q ù|<ä\≈£î ñ |ü+&çdüTÔqï ¬s’‘·T\T s¡TD≤\T ô|]– Ä‘·àVü≤‘·´\≈£î bÕ\Œ&ÉT|üjÓ÷>∑+˝Ò<äT. Ç|üŒ{Ïπø ù|<ä\T uÛÑ÷eTT\T ø√˝ÀŒj·÷s¡T. ‘·THêïs¡T.46 p˝…’ `2014

e´edüú e´ekÕj·T $düÔs¡DqT |üP]Ô>± Áô|’y˚≥T|üs¡+ #˚XÊs¡T. ˇø£ e÷¬sÿ≥¢qT Áô|’y˚{°ø£]dü÷Ô πø+Á<ä+ dü÷#·q\ y˚Ts¡≈£î$<Ûä+>± πø+Á<ä, sêÁwüº Á|üuÛÑT‘ê«\T e´ekÕj·T XÊKqT m‹Ôy˚ùd sêÁcÕ\º T deü sD¡ \T #X˚ ÊsTT. øπ +Á<+ä Á|øü {£ +Ï ∫q ø˙£ dü eT<‘›ä T·<äX¯≈£î #˚s¡T≈£îHêïsTT. <Ûäs¡\T neT\T »s¡bÕ\qï ìã+<äq≈£î ˙fi¯ófle~˝≤s¡T. n‹m>∑TeT‹`~>∑TeT‘·T\T $<Ûëq+ ≈£L&Ü ˝À|üuÛÑ÷sTTwüº+>± ‘·≈£îÿe>± Á|üø£{Ï+∫q πø+Á<ä eT<䛑·T <Ûäs¡\T ≈£L&Ü \uÛÑ´+ø±ìñ+~. 2012`13˝À 8,429 y˚\ ≥qTï\T e+≥q÷HÓ\qT |ü]dæú‹ @s¡Œ&ç+~. ø£˙dü eT<䛑·T <Ûäs¡\ ìs¡íj·T+˝À~>∑TeT‹ #˚düTø√e&É+ e\q q÷HÓ–+»\ |ü+≥\ <Ûäs¡\T nqTdü]düTÔqï $<Ûëq+ ˝À|üuÛÑ÷sTTwüº+>± ñ+~. ø±+Á|üôV≤ì‡yé‘·>±ZsTT. n<˚$<Ûä+>± 3,308y˚\ ≥qTï\ |ü|ü⁄Œ<ÛëHê´\T |ü<∏äø£+ øÏ+<ä #˚dæq düπs«˝À |ü‹Ô ôV≤ø±ºs¡T≈£î 17.83 øÏ«+{≤fi¯ó~>∑TeT‹ #˚düT≈£îHêïs¡T. n+‘·sê®rj·T e÷¬sÿ{Ÿ˝À |ü‹Ô <Ûäs¡ uÛ≤>± fl sê>± Áø±|t ø£{Ï+>¥ Á|üjÓ÷>∑+˝À 4.3 øÏ«+{≤fi¯ófl e÷Á‘·y˚Tô|]–q|ü &ÉT m>∑TeT‘·T\ô|’ ìùw<Ûä+ ô|{≤ºs¡T. ~>∑Tã&ç e∫Ã+~.3) ø£˙dü eT<ä∆‘·T <Ûäs¡\ ìs¡íj·T+ ` ‘·–Z+|ü⁄ >∑Ts¡e⁄‘·THêïsTT. dü>∑≥Tq 75 \ø£å\ ôV≤ø±ºs¡T¢ |ü+≥\T |üP]Ô>± qwüºb˛‘·THêïsTT. j˚T{≤ 16 y˚\ eT+~ #·ìb˛‘·THêïs¡T. ø£s¡Te\ e÷¬sÿ≥¢qT Áô|’y˚{°ø£]dü÷Ô πø+Á<ä+ dü÷#·q\ y˚Ts¡≈£î sêÁcÕº\T e\¢ eTs√ 500 \ø£å\ ôV≤ø±ºs¡¢ ã÷$T˝À |ü+≥\Tdües¡D\T #˚XÊsTT. πø+Á<ä+ Á|üø£{Ï+∫q ø£˙dü eT<䛑·T <Ûäs¡\T <Óã“‹+≥THêïsTT. á $<Ûä+>± <ë<ë|ü⁄ eT÷&√e+‘·T uÛÑ÷$TneT\T »s¡bÕ\qï ìã+<äq≈£î ˙fi¯ófle~˝≤s¡T. n‹ ‘·≈£îÿe>± |ü+≥\T <Óã“‹ì ¬s’‘·T\T qwüºb˛‘·THêïs¡T. 1954 qT+&ç 2004Á|üø£{Ï+∫q πø+Á<ä eT<䛑·T <Ûäs¡\T ≈£L&Ü \uÛÑ´+ø±ì |ü]dæú‹ es¡≈£î 20 ø£MTwüqT¢ Á|üø£è‹yÓ’|ü]‘ê´\e\ ìyês¡D≈£î@s¡Œ&ç+~. ø£˙dü eT<䛑·T <Ûäs¡\ ìs¡íj·T+˝À nqTdü]düTÔqï $<Ûëq+ ìy˚~ø£*#êÃsTT. Ä dü÷#·q˝À¢ @ ˇø£ÿ{° bÕ{Ï+#·˝Ò<äT. |òü*‘·+>±˝À|üuÛÑ÷sTTwüº+>± ñ+~. ø±+Á|üôV≤ì‡yé |ü<∏äø£+ øÏ+<ä #˚dæqdüπs«˝À |ü‹Ô ôV≤ø±ºs¡T≈£î 17.83 øÏ«+{≤fi¯ófl sê>±Áø±|t ø£{Ï+>¥ Á|üjÓ÷>∑+˝À 4.3 øÏ«+{≤fi¯ófl es¡<ä\ bÕ\e⁄‘·THêïsTT. ÇHé|òü⁄{Ÿ dü_‡&û ` ;Ûe÷ |ü]Vü‰s¡+ n+<ä+&É+ ˝Ò<äT.e÷Á‘·y˚T ~>∑Tã&ç e∫Ã+~. á ¬s+&ÉT düπs«\˝Àø±+Á|üôV≤ì‡yé düπs«\qT rdüTø√e&É+ |òü*‘·+>± 1) 05`8 &çôd+ãs¡T 2012 ˙\+ 3,38,000 mø£sê\T410.10 XÊ‘·+ <Ûäs¡\T ‘·>±ZsTT. 2) 2012 KØ|òt ø£s¡Te⁄ 234 eT+&É˝≤\T 1198 ø√≥¢ s¡÷bÕj·T\ qwüº+ øπ +Á<ä <säÛ \¡ ìsêjí T· ø£ d+ü dúü ìy~˚ ø£ Á|øü ±s+¡ 3) 15`18 |Áæò ãe] 2013 n~øÛ £ esê¸\T 5,33,814 møs£ ê\T¬s’‘·T\≈£î m+‘· –≥Tºu≤≥T>± ñqï~ 4) 15`20 p˝…’ 2013 n~Ûø£ esê¸\T 2,20,921 mø£sê\T‘Ó\TdüTø√e#·TÃ. ôV≤ø±ºs¡T≈£î ô|≥Tºã&ç, e´ej·T+, 5) 2013 KØ|òt ø£s¡Te⁄ 291 eT+&Ü\\T 2,000 ø√≥¢ s¡÷bÕj·T\ qwüº+Ä<ëjT· + s÷¡ bÕjT· \˝À Ç˝≤ ñ+~. 6) 9`13 nø√ºãsY 2013 ô|ò’*Hé ‘·TbòÕHé 17,774 mø£sê\TeT+∫ s¡T‘·Te⁄\T e∫Ãq|ü &ÉT |ü+≥\T 7) 22`26 nø√ºãsY 2013 n~Ûø£esê¸\T 10,85,132 mø£sê\T|ü+≥ù|s¡T yÓTT‘·Ô+e´j·T+ yÓTT‘·Ô+ ~>∑Tã&ç ìø£s¡ Ä<ëj·T+ H˚{Ïø° Á|üø£è‹ yÓ’|ü]‘ê´\ u≤]q j˚T{≤ \ø£å\ ø√≥¢ |ü+≥\≈£î qwüº+ yê{Ï\T¢‘·Tqï~. πø+Á<ä, sêÁwüºe] G≈£î≥T+ã ÁX¯eT 38741.11 5044.17 Á|üuÛÑT‘ê«\ qT+&ç »]–q qwüº+˝À 5 XÊ‘·+ ≈£L&Ü˝Ò<äT. 33596.94 Á|ü<Ûëq+>± Á|üø£è‹yÓ’|ü]‘ê´\T »]–q ÁbÕ+‘ê\˝ÀyÓTTø£ÿC§qï 27051.21 3444.00 Ä‘·àVü≤‘·´\T m≈£îÿe>± kÕ>∑T‘·THêïsTT.sê>∑T\T 23606.60 21404.52 `5341.40y˚s¡TX¯q>∑ 26745.93 35061.52 2400.12 sêÁwüº eTTK´eT+Á‹ 12 qe+ãsY 2013q 40 32661.39 \ø£å\ mø£sê˝À¢ s¡÷.6,500 ø√≥¢ |ü+≥\T|ü‹Ô 42143.35 57454.83 15311.48 qwüºb˛sTTq≥T¢ Á|üø£{Ï+#ês¡T. πø+Á<ä+ y˚sTT ø√≥T¢ ÇkÕÔqì Vü‰MT Ç∫Ãq≥T¢ ≈£L&Ü #ÓbÕŒs¡T. ø±˙ Ç+‘·u≤>± |ü+&çq|ü &ÉT á Ä<ëj·T+ edüTÔ+~. ø±˙ j˚T{≤ Á|üø£è‹ es¡≈£î |üP]Ô |ü]Vü‰s¡+ ¬s’‘ê+>±ìøÏ #Ó*¢+#·˝Ò<äT.yÓ’|ü]‘ê´\ e\¢ |ü+≥\ ~>∑Tã&ç ‘·–Z ¬s’‘·T\T ~yêfi≤ rdüTÔHêïs¡T. e´ekÕj·T Á|üD≤[ø£ ` 2014Á|üø£è‹ yÓ’|üØ‘ê´\T ` Á|üuÛÑT‘·« düVü≤ø±s¡+ 1) uÛÑ÷ düeTdü´\T:πø+Á<ä Á|üuÛÑT‘·« ìy˚~ø£ Á|üø±s¡+ <˚X¯+˝À 3,290 \ø£å\ 1) uÛÑ÷eTT\ Ødüπs« ôd{Ï˝ŸyÓT+{Ÿ #˚dæ yêdüÔe kÕ>∑T<ës¡T\≈£îôV≤ø±ºs¡¢ uÛÖ>√[ø£ $d”Ôs¡í+˝À 400 \ø£å\ ôV≤ø±ºs¡¢≈£î es¡<ä ‘êøÏ&çøÏ Vü≤≈£îÿ ø£*Œ+#ê*. ]ø±s¡T¶˝À¢ qyÓ÷<äT #˚j·÷*. p˝…’- 2014 47

e´edüú2) kÕ>∑T˝À ñqïyê]øÏ ns¡Ω‘·qT ã{Ϻ |ü{≤º\T Çyê«*. Á|üuÛÑT‘·« uÛÑ÷eTT\qT <ä[‘·`–]»qT\≈£î |ü{≤º\T Çyê«*.3) <ä[‘· ` –]»qT\ uÛÑ÷eTT\qT kÕ>∑T≈£î jÓ÷>∑´+>± e÷s¡Ã&Ü uÛ≤sê´`uÛÑs¡Ô\ ù|s¡T‘√ C≤sTT+{Ÿ |ü{≤º\ $<ÛëHêìï neT\T #j˚ ÷· *. ìøÏ ª#·<äTqT #˚‘·µ ù|s¡ ì~Û πø{≤sTT+#ê*. ªuÛÑ÷ $ìjÓ÷>∑ ø£$T{°µ`sêÁwüº`õ˝≤¢`eT+&É\ kÕúsTT˝À¢ @4) n≥M Vü≤≈£îÿ\ #·≥º+ Á|üø±s¡+ –]»qT\ ≈£î≥T+u≤ìøÏ 10 sêŒ≥T #˚j·÷*. e´ekÕj·T uÛÑ÷eTT\qT e´ekÕj˚T‘·s¡ uÛÑ÷eTT\T>± e÷s¡Ã≈£î+&Ü Á|üdüTÔ‘·+ ñqï #·{≤ºìï neT\T mø£sê\ uÛÑ÷$Tì Çyê«*. Ç+‘· es¡≈£î Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝À #j˚ ÷· *. 4,77,315 mø£sê\ uÛÑ÷$Tì e÷Á‘·y˚T |ü+|æD° #˚dæHê yê]øÏ Vü≤≈£îÿ |üÁ‘ê\T Çe«&Éy˚T ‘·|üŒ uÛÑ÷$T #·÷|ü˝Ò<äT. s¡Vü‰ ÁbÕC…≈£îº\ |üP]ÔøÏ ÁbÕ<Ûëq´‘·ìyê«*. Ä~˝≤u≤<äT,5) Á|üuÛÑT‘·« uÛÑ÷eTT\qT <ä[‘·`–]»qT\≈£î |ü{≤º\T Çyê«*. KeTà+ õ˝≤¢˝À¢ eT<Ûä´‘·s¡Vü‰ ÁbÕC…≈£îº\qT ¬s+&˚fi¯fl˝À uÛ≤sê´`uÛÑs¡Ô\ ù|s¡T‘√ C≤sTT+{Ÿ |ü{≤º\ $<ÛëHêìï neT\T |üP]Ô #˚j·÷*. ªsêÁwüº »\ $<ÛëHêìïµ s¡÷bı+~+#ê*. #˚j·÷*. 2) *|òtº|ü<∏äø±\≈£î 12 >∑+≥\ HêD´‘·>∑\ $<äT´‘YqT düs¡|òü6) ªuÛÑ÷ $ìjÓ÷>∑ ø£$T{°µ`sêÁwüº`õ˝≤¢`eT+&É\ kÕúsTT˝À¢ @ sê #˚j·÷*. ◊&çdæ (Ç]π>wüHé &Óe\|tyÓT+{Ÿ ø±s=ŒπswüHé) sêŒ≥T #˚j·÷*. e´ekÕj·T uÛÑ÷eTT\qT e´ekÕj˚T‘·s¡ <ë«sê *|ü⁄º |ü<∏äø±qa\T eT]j·TT $<äT´‘Y |ü+|ü⁄ ôd≥¢ uÛÑ÷eTT\T>± e÷s¡Ã≈£î+&Ü Á|üdüTÔ‘·+ ñqï #·{≤ºìï neT\T |ü<∏äø±\qT ìs¡«Væ≤+#ê*. #˚j·÷*. 3) eTÚqsY Ç]π>wüHé (#Ós¡Te⁄`≈£î+≥\T) ]ù|s¡T¢ |üP]Ô #˚2) øö\T ¬s’‘·T\T: j·÷*. <äTsêÁø£eTD≈£î >∑T¬s’q #Ós¡Te⁄ `≈£î+≥\qT ]ø£eØ #˚dæ ]ù|s¡T¢ #˚|ü{≤º*. Ä $<Ûä+>± uÛÑ÷>∑s¡“¤ »˝≤\T1) Á|üdüTÔ‘· #·{≤ºìï ø£≥Tº~≥º+>± neT\T »s¡bÕ*. ô|s¡T>∑T‘êsTT. 4) e´ekÕj·T |ü+|ü⁄ôd≥¢≈£î 9 >∑+≥\ $<äT´‘Y düs¡|òüsêqT2) øö\T<ës¡T\ ù|s¡T¢ ]ø±s¡T¶˝À¢ qyÓ÷<äT #˚j·÷*. >±´¬s+{° #˚j·÷*.3) e´ekÕj·T n~Ûø±s¡T\T, u≤´+≈£î\T, Ç‘·s¡Á|üuÛÑT‘·« dü+düú\T ‘Ó\+>±D˝À 35,432 #Ós¡Te⁄\ øÏ+<ä 16,75,735 mø£sê \T kÕ>∑T ø±e\dæ ñ+&É>± 2011`12˝À 4,50,903 mø£sê\T øö\T<ës¡T\ Vü≤≈£îÿ\ neT\T˝À ìs¡¢ø£å´+ #˚dæq#√ yê]ô|’ e÷Á‘·y˚T kÕ>∑sTT´+~. Áø£eT+>± #Ós¡Te⁄\T ìs¡÷à*+#·ã&ÉT‘·T #·s¡´\T rdüTø√yê*. HêïsTT. |òü*‘·+>± u≤e⁄\ ùd<ä´+ ô|s¡T>∑T‘·Tqï~.4) øö\T<ës¡T\ qyÓ÷<äT≈£î ¬syÓq÷´ n~Ûø±s¡T\qT møö+≥_ *{° #˚j·÷*. #·≥º+˝À ìπs›•+∫q kÂø£sê´\T øö\T<ës¡T \≈£î ø£*Œ+#ê*.3) kÕ>∑T˙{Ï edü‘·T\T:1) uÛ≤Ø ÁbÕC…≈£îº\qT ìØí‘· ø±\+˝À |üP]Ô #˚j·÷*. eT<Ûä´‘· #Ós¡Te⁄\ Äj·Tø£≥Tº ` ‘Ó\+>±D sêÁwüº+ 100 mø£sê\ ô|’ã&ç 100 mø£sê\ ˝Àã&ç yÓTT‘·Ô+ #sÓ T¡ e⁄\T ÄjT· ø≥£ Tºõ˝≤¢ #Ós¡Te⁄\T ÄjT· ø≥£ Tº #sÓ T¡ e⁄\T ÄjT· ø≥£ Tº 5961 228749eTVü≤ã÷uŸq>∑sY 587 127312 5374 101437 2125 102708s¡+>±¬s&ç¶ 5837 216793yÓT<äø˘ 216 58346 1912 44434 2225 128059ìC≤e÷u≤<é 569 122833 5268 93960 1618 107921Ä~˝≤u≤<é 6034 242647ø£Ø+q>∑sY 268 66448 1957 61611 4615 240019es¡+>∑˝Ÿ 339 71684 1279 36237 2434 168726KeTà+ 4585 240113q\¢>=+&É 537 143547 5461 99141 35,432 16,75,735yÓTT‘·Ô+ 707 160804 30908 79215 338 114132 2096 54994 508 156304 4077 83809 4,069 10,21,410 58,332 6,54,83848 p˝…’ `2014 <ä

e´edüú4) s¡TD≤\T: Á|üsTTy˚≥T s¡TD≤\T ìj·T+Á‹+#ê*.1) ns¡Ω‘·>∑\ yês¡+<ä]ø° dü+kÕú>∑‘· s¡TD≤\T Çyê«*. düVü≤ø±s¡ e´edüúqT |ü{Ïwüº |ü]∫ Á|ü‹ 3000 eT+~ düuÛÑT´\≈£î2) 1938 s¡TD $yÓ÷#·q #·{≤ºìï neT\T #˚j·÷* (ndü\T≈£î ˇø£ kıôd’{°ì $πø+ÁBø£]+#ê*. uÛÑ÷$T˝Òì Á>±MTDT\‘√ düVü≤ø±s¡ e´ekÕj·T πøåÁ‘ê\qT düe÷qyÓTÆq e&û¶ #Ó*¢+∫q#√ s¡TD $eTTøÏÔìï #˚j·÷*) @sêŒ≥T #˚j·÷*.3) Á|üsTTy˚≥T s¡TD≤\T ìj·T+Á‹+#ê*. Á|üø£è‹ yÓ’|òü]‘ê´\T dü+uÛÑ$+∫q|ü &ÉT s¡TD yêsTT<ë\≈£î4) düVü≤ø±s¡ e´edüúqT |ü{Ïwüº |ü]∫ Á|ü‹ 3000 eT+~ neø±X¯+ ñ+&Ü*. e&û¶˝Òì e´ekÕj·T s¡TD≤\T Çyê«*. düuÛÑT´\≈£î ˇø£ kıôd’{°ì $πø+ÁBø£]+#ê*.5) uÛÑ÷$T˝Òì Á>±MTDT\‘√ düVü≤ø±s¡ e´ekÕj·T πøåÁ‘ê\qT 4) ÁøÏ$T ø°≥ø±<äT\ <ë&ÉT\T »]–q#√ Á|üuÛÑT‘·«y˚T ìyês¡D #·s¡´\T #˚|ü{≤º*. @sêŒ≥T #˚j·÷*.6) Á|üø£è‹ yÓ’|òü]‘ê´\T dü+uÛÑ$+∫q|ü &ÉT s¡TD yêsTT<ë\≈£î 5) Á|ü‹ Á>±eT|ü+#êsTTr düe÷y˚XÊ\≈£î e´ekÕj·÷~Ûø±]øÏ Vü‰»s¡T ø±yê*. neø±X¯+ ñ+&Ü*.7) e&û¶˝Òì e´ekÕj·T s¡TD≤\T Çyê«*. 6) Á|üuÛÑT‘·« $‘·ÔH√‘·Œ‹Ô πø+Á<ë\qT ìs¡«Væ≤+#ê*. 7) eT+&É˝≤ìï Hê\TZ CÀHé‡>± #˚dæ Á|ü‹ CÀHé πø+Á<ä+˝À ∫qï5) ms¡Te⁄\T ` ÁøÏ$T dü+Vü‰s¡ eT+<äT\T: j·T+Á‘ê\T n<Ó›, ø=qT>√\T |ü<䛋ô|’ düqï`∫qïø±s¡T1) ms¡Te⁄\T `ÁøÏ$Tdü+Vü‰s¡ eT+<äT\ô|’ e´ekÕj·T XÊK ¬s’‘·T\≈£î n+~+#ê*. uÛ≤Ø j·T+Á‘ê\≈£î ã<äT\T ∫qï ìj·T+Á‘·D ñ+&Ü*. j·T+Á‘ê\qT $]$>± Á|üy˚X¯ô|{≤º*. 8) Ä<äs¡Ù¬s’‘·T\ e´edüúqT s¡<äT› |üs¡∫ e´ekÕj·T |ü≥ºuÛÑÁ<äT\qT2) ‘·–qìï ms¡Te⁄\qT n+<äTu≤≥T˝À ô|{≤º*. ìj·T$T+#ê*.3) ˇø£ ôV≤ø±ºs¡T˝À|ü⁄ >∑\ ¬s’‘·T\≈£î ms¡Te⁄\T |üP]Ô dü_‡&ûô|’ 8) e÷¬sÿ{Ÿ: Çyê«*.4) $Tøχ+>¥ bÕ¢+≥¢qT s¡<äT› #˚j·÷*. 1) e÷¬sÿ{Ÿ |ü]~Û˝À ¬s’‘·T\ düuÛÑ´‘ê«\qT qyÓ÷<äT #˚dæ e÷¬sÿ{Ÿ5) sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«+ ms¡Te⁄\ dü_‡&ûì ô|+#ê*. ø£$T{°\qT mìïø£\ <ë«sê mqTïø√yê*.6) $‘·ÔHê\T: 2) e÷¬sÿ{Ÿ j·÷s¡T¶˝À¢ düs¡T≈£î\ ì\«≈£î ø√˝Ÿ¶ k˛ºπsJ\qT,1) $‘·Ôq s¡+>∑+ qT+&ç ãVüQfi¯C≤‹ dü+düú\qT ‘=\–+#ê*. >√<ëeTT\qT ì]à+#ê*.2) Á|üdüTÔ‘·+ õ˝≤¢˝À¢ ñqï |ü]XÀ<Ûäq πø+Á<ë˝À¢ $‘·Ôq Á|üjÓ÷ 3) ¬s’‘·Tã+<ÛäT |ü<∏äø±ìï <äT]«ìjÓ÷>∑+ ø±≈£î+&Ü #·÷&Ü*. >±\T #˚|ü{≤º*. (Á|üdüTÔ‘·+ á |ü<∏äø£+ ÁøÏ+<ä yê´bÕs¡T\ düs¡T≈£î\≈£î s¡TD≤\T3) ‘Ó\+>±D˝Àì Á|ü‹ õ˝≤¢˝À |ü]XÀ<Ûäq πø+Á<ë\T ñHêï ÇdüTÔHêïs¡T) sTT. yê{Ïì |ü⁄qs¡T<ä∆]+∫ Á|üjÓ÷>±\T ÁbÕs¡+_Û+#ê*. 4) $‘·ÔHê\T, ms¡Te⁄\T, ÁøÏ$Tdü+Vü‰s¡ø£ eT+<äT\T e÷¬sÿ{Ÿ4) ÇÁøÏkÕ{Ÿ Á|üjÓ÷>±\T ‘Ó\+>±D ¬s’‘·T\≈£î ñ|üjÓ÷>∑ ø£$T{°\ <ë«sê n$Tà+#ê*. |ü&˚˝≤ #·s¡´\T #˚|ü{≤º*. 5) e÷¬sÿ{Ÿ ø£$T{°\T ¬s’‘·T\≈£î •ø£åD #˚|ü{≤º*.5) $‘·ÔH√‘·Œ‹Ô #˚düTÔqï ¬s’‘·T\qT Áb˛‘·‡Væ≤+∫, $‘·Ôq 9) m>∑TeT‹ ` ~>∑TeT‘·T\T: ø£+ô|˙\ qT+&ç s¡ø£åD ø£*Œ+#ê*. 1) eTq sêÁwüº+˝À »s¡T>∑T $T>∑T\T ñ‘·Œ‘·TÔ\qT Ç‘·s¡ ÁbÕ+6) sêÁwüº+ qT+&ç $‘·Ôq m>∑TeT‹øÏ >∑\ neø±XÊ\qT ‘ê\ qT+&ç ~>∑TeT‘·T\T #˚düTø√e&É+ ìj·T+Á‹+#ê*. |ü]o*+#ê*. 2) eTq $T>∑T\T ñ‘·Œ‘·TÔ\qT nedüs¡yÓTÆq #√{ÏøÏ m>∑TeT‹ #˚ùd u≤<ä´‘·qT sêÁwüº e÷¬sÿ{Ï+>¥ ø£$T{° #˚|ü{≤º*.7) $düÔs¡D: 3) e´ekÕj·T ñ‘·Œ‘·TÔ\qT Áπ>&ç+>¥ #˚dæ m>∑TeT‘·T\≈£î1) e´ekÕj·T XÊK Á|ü‹ 1000 ≈£î≥T+u≤\≈£î ˝Ò<ë 3 Á>±e÷ nqT≈£L\+>± ‘·j·÷s¡T #˚dæ n$Tà+#ê*. \≈£î ˇø£ n~Ûø±]ì ìj·T$T+#ê*.2) uÛÑ÷kÕs¡ |üØø£å\T »]|æ $‘·ÔHê\T, ms¡Te⁄\T m˝≤ yê&Ü˝À ‘Ó*j·T|üsêÃ*.3) ãVüQfi¯ |ü+≥\qT Áb˛‘·‡Væ≤+#ê*.p˝…’- 2014 49

e´edüú10) Á|üø£è‹ yÓ’|ü]‘ê´\T: #·÷&Ü*. e´ekÕjÓ÷|üø£s¡D≤\ <Ûäs¡\≈£î, |ü+≥\ <Ûäs¡\≈£î eT<Ûä´ düeT‘·÷ø£+ ñ+&Ü*. ¬s’‘·T\ ≈£î≥T+ã ÁX¯eT≈£î ‘·–q Á|ü‹|òü\+1) sêÁwüº+˝À ø£s¡Te⁄\T j˚T{≤ edüTÔHêïsTT. M{Ï ìyês¡D≈£î n+<˚$<Ûä+>± <Ûäs¡\T ìs¡ísTT+#ê*. e´ekÕjÓ÷|üø£s¡D≤\qT |üP]Ô ªsêÁwüº »\ $<Ûëq+µ s¡÷bı+~+#ê* (ÁbÕC…≈£îº\ qT+&ç #Ó dü_‡&ûô|’ ¬s’‘·T\≈£î n+<äCÒdæq|ü &ÉT ÄVü‰s¡<ÛëHê´\ <Ûäs¡\T s¡Te⁄\T ì+|ü&É+ <ë«sê uÛÑ÷>∑s¡“¤ »˝≤\ n_Ûeè~∆‘√ bÕ≥T, ‘·>∑TZeTTK+˝À ñ+{≤sTT. ˇø£yÓ’|ü⁄ ñ|üø£s¡D≤\ <Ûäs¡\T ô|+#·T‘·÷ #Ós¡Te⁄\ yÓqTø£ ˇø£ |ü+≥ >±´¬s+{° ñ+≥T+~) eTs√yÓ’|ü⁄q <Ûäs¡\T ‘·–Zdü÷Ô ¬s’‘·T\≈£î Vü‰ì ø£*Z+#˚ $<ÛëHê\qT $&ÉHê&Ü*.2) Á|üø£è‹ yÓ’|ü]‘ê´\ ì~Ûì sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«+ ã&Ó®{Ÿ qT+&ç πø{≤sTT+#ê*.3) |ü+≥\T qwüºb˛sTT @ ¬s’‘·T ìsêX¯ ` ìdüŒèVü≤\≈£î yÓTT‘·Ô+ sêÁwüº ã&Ó®{Ÿ e´ekÕj·T ã&Ó®{Ÿ>∑T¬s’ Ä‘·àVü≤‘·´≈£î bÕ\Œ&É≈£î+&Ü #·÷&Ü*. dü+e‘·‡s¡+ ã&Ó®{Ÿ Á|üD≤[πø‘·s¡ Á|üD≤[ø£ XÊ‘·+11) e´ekÕj·T ã&Ó®{Ÿ: 2007`08 74746 358.76 909.53 1.691) $‘·Ôq, ms¡Te⁄\T, ÁøÏ$T dü+Vü‰s¡ø£ eT+<äT\ 2008`09 80,387 235.06 2560.31 3.47dü_‡&û`e´ekÕj·T $düÔs¡D e´j·T+, |ü]XÀ<Ûäq\T ` 2009`10 85,425 278.89 1409.90 1.97kÕ>∑T˙{Ï eqs¡T\ ìsêàD+, ]ù|s¡T¢ (y˚T»sY, MT&çj·T+, 2010`11 1,00,589yÓTÆqsY, *|òtº, |ü+|ü⁄ôd≥¢ dü_‡&û) e÷¬sÿ{Ÿ CÀø£´+ |ü<∏äø£+ 347.00 1739.32 2.07ÁøÏ+<ä 5000 ø√≥T¢ ` ¬s’‘·T\ Ä‘·àVü≤‘·´\≈£î mø˘‡Áπ>wæj·÷ 2011`12 1,16,520 368.82 2784.02 2.70` ¬s’‘·T\ eè<ë∆|ü´ ô|q¸qT¢`Á|üø£è‹ yÓ’|òü]‘ê´\ |ü]Vü‰s¡+, 2012`13 1,28,474 878.16 2780.63 2.84Vü‰Øºø£\ÃsY n_Ûeè~∆`bÕ&ç|ü]ÁX¯eT, e´ekÕj·T Ä<Ûë]‘· 2013`14 1,61,732 968.36 3092.44 2.51eè‘·TÔ\≈£î düVü≤ø±s¡+.. M{ÏøÏ ø±yê*‡q ì<ÛäT\qT ã&Ó®{Ÿ 2014`15 1,83,471 1065.00 3621.26 2.55qT+&ç øπ {≤sTT+#ê*. <ä12) nœ\|üø£å ø£$T{°\T:1) sêÁwüº ` õ˝≤¢ ` eT+&É\ kÕúsTT˝À¢ ¬s’‘·T\‘√ nœ\|üø£å CmÒ ˙jº T· ÷ôV≤#YqT+∫.. de” ÷+<Á TäÛ \TyfiÓ ≤*¢ ‡+<˚ø£$T{°\qT y˚j·÷*. Ä+Á<Ûë ñ<√´>∑T\qT ‘=\–+#˚<ëø± Ä+<√fi¯q Ä>∑<äT ‘˚*Ã#Ó|æŒq ‘Ó\+>±D uÀ<Ûäq, uÀ<ÛäH˚‘·s¡ dæã“+~2) $<äT´‘Y düuŸùdºwüHé yêØ>± nœ\|üø£å ø£$T{° y˚j·÷*.3) Á|üuÛÑT‘·« |ü<∏äø±\ neT\T≈£î, ˝≤uÛÀø£Ô\ m+|æø£≈£î Á>±eT ≈£Lø£{Ÿ|ü*¢˝Àì »eVü≤sY˝≤˝Ÿ HÓÁVüA kÕ+πø‹ø£düuÛÑ\T ìs¡«Væ≤+∫ ns¡TΩ\qT mqTïø√yê*. $X¯«$<ë´\j·T+ (CÒm˙ºj·T÷ôV≤#Y)˝À d”e÷+Á<Ûä ñ<√´>∑T\qT ‘=\–+#˚ es¡≈£î Ä+<√fi¯q $s¡$T+#˚~ ˝Ò<äì e]‡{° uÀ<Ûäq,13) Á|üdüTÔ‘· ã&Ó®{Ÿ á $<Ûä+>± ñ+~: uÀ<ÛäH˚‘·s¡ dæã“+~, $<ë´]ú dü+|òü÷\T ‘˚*Ã#ÓbÕŒsTT. ñ á |ü{Ϻø£qT >∑eTìùdÔ ã&Ó®{Ÿ πø{≤sTT+|ü⁄\T m+‘· uÛ≤Ø>± <√´>∑ ã~©˝À¢ e\¢e÷*q Áù|eT nH˚ o]¸ø£q qeTùdÔ ‘Ó\+>±D ~q|üÁ‹ø£˝À Ç{°e\ e∫Ãq ø£<∏äHêìøÏ düŒ+~+∫q#˚dæ rsê yêdüÔe e´j·T+ m˝≤ ‘·–Z+<√ ‘Ó\TdüTø√e#·TÃ. (yÓTT‘·Ô+ e]‡{°˝Àì dæã“+~, $<ë´s¡Tú\T >∑‘· ¬s+&ÉT s√E\T>± ñsêÁwüº ã&Ó®{Ÿ ø√≥¢˝À) eTà&ç>± Ä+<√fi¯q #˚düTÔHêïs¡T. á $yê<ä+ô|’ X¯óÁø£yês¡+ ìj·T$T+∫q $<Ûëq ìsêíj·Tø£ ø£$T{° e]‡{°˝Àì d”e÷+Á<Ûä yÓTT‘·Ô+ sêÁwüº ã&Ó®{Ÿ˝À e´ekÕj·T Á|üD≤[πø‘·s¡, Á|üD≤[ø£ ñ<√´>∑T\qT ‘=\–+#ê\ì ìy˚~ø£ Ç∫Ã+~.ã&Ó®{Ÿ 3.5 XÊ‘·+ $T+#·˝Ò<äT. á ã&Ó®{Ÿ˝À sêÁwüº e´ekÕj·Tn_Ûeè~∆ nj˚T´Hê? πø+Á<ä+ Äπsÿ$yÓ’ ÁøÏ+<ä #˚dæq πø{≤sTT+|ü⁄\T Bì Á|üø±s¡+ #·s¡´\T rdüT≈£î+{≤qì yÓTT<ä≥ Vü‰$÷≈£L&Ü HêeTe÷Á‘·+>±H˚ ñHêïsTT. ã&Ó®{Ÿ˝À 10 XÊ‘·+ πø{≤sTT+ Ç∫Ãq Md” sêy˚TX¯«s¡sêe⁄, X¯ìyês¡+ e]‡{° yÓ’|ü⁄ ø£HÓï‹Ô#ê*. $&ç>± ã&Ó®{Ÿ ñ+&Ü*. n+<äTπø Á|üdüTÔ‘·+ πø+Á<ä, sêÁwüº Á|üuÛÑT‘ê«\T nqTdü]düTÔqï ≈£L&Ü #·÷&É˝Ò<äT. B+‘√ ÄÁ>∑Væ≤+∫q dæã“+~, $<ë´s¡Tú\Tdüs¡∞ø£s¡D e´ekÕj·T $<ÛëHê\qT dü+düÿ]+#ê*. dü+düÿs¡D\ Md” ø±sê´\j·T+ eTT+<äT Ä+<√fi¯q≈£î ~>±s¡T. Md”ù|s¡T‘√ ¬s’‘·T\qT uÛÑ÷eTT\ qT+&ç yÓfi¯fl>=≥º&É+ ˝Ò<ë Ä‘·àVü≤‘·´ e´eVü‰sêìï $<ë´s¡Tú\T $<ë´XÊK eT+Á‹ »>∑BX¯«sY¬s&ç¶ <äwæºøÏ\≈î£ bÕ\Œ&$˚ <+äÛ >± |]ü d‘úæ T· \qT dèü w+ºæ #&· +É #d˚ Tü qÔ ï Á|uü TÑÛ ‘ê«\T rdüT¬øfi¯¢≥+‘√ k˛eTyês¡+ ‘·q ø±sê´\j·÷ìøÏ e∫à nìïø±s=Œπs{Ÿ nqT≈£L\ $<ÛëHê\qT |üP]Ô>± e÷sêÃ*. düqï, $esê\T n+~+#ê\ì e]‡{° n~Ûø±s¡T\T, dæã“+~ì eT+Á‹∫qïø±s¡T ¬s’‘·T\≈£î e´ekÕj·T+ô|’ Ä<ëj·T+ ô|]π> $<Ûä+>± Ä<˚•+#ês¡T.50 p˝…’ `2014