Deccan Land Magazine - September 2014

eTTK ∫Á‘·+ ø±fiÀJ...á eT÷&TÉ nøså£ ê˝Ò de” ÷+Á<äÛ bÕ\øe£ sê˝Z 3 >T∑ +&˝Ó À¢ ‘÷· {≤\T ù|˝≤ÃsTT. ‘\Ó +>±D Á|»ü \ >T∑ +&˝Ó À¢ d«ü sêÁwºü Äø±+øqå£ T s–¡ ˝≤ÃsTT. ø±fiÀJ e÷≥...‘\Ó +>±D >∑T+&Ó #·|ü⁄Œ&ÉT. Äj·Tq sêdæq ˇø√ÿ nø£ås¡+ ˇø√ÿ eT+<äTbÕ‘·s¡>± e÷]+~. dü«sêÁcÕºìï e´‹πsøÏ+#˚ Á<√VüQ\qT ñ|ü⁄ŒbÕ‘·s¡ y˚j·TeT+{À+~. X¯Á‘·Te⁄qT bı*yT˚ s¡ <ëfÒ <ëø± ñ]ø+Ï #e· T+{À+~. ‘q· J$‘+· ˝À ‘Ó\+>±D uÛÑ÷‘· uÛÑ$wü´‘Y es¡Ôe÷Hê\qT dü+<ä]Ù+∫q ø±\C≤„ì ø±fiÀJ. Äj·Tq X¯‘· »j·T+‘·T´‘·‡yê\T á @&Ü~ bı&ÉT>∑THê ìs¡«Væ≤+#ê\ì ìs¡ísTT+#·&É+ n_Ûq+<ä˙j·T+. @&Ü~ |üP]Ô #˚düT≈£îqï <äø£ÿHé˝≤´+&é, ø±fiÀJ X‘¯ · »jT· +‘T· ´‘‡· yê\ Äs+¡ u≤Û ìï |⁄üsd¡ ÿü ]+#T· ø=ì n+~düTÔqï nø£ås¡ ˙sê»q+ á Á|ü‘˚´ø£ dü+∫ø£. \"CHANDRAM\" 490, St.No. 11, Himayatnagar, Hyderabad - 500 029. Tel.No. 040-64524554 Fax: 040-27635644 Mobile: 9030626288 E-mail: [email protected] website : www.deccanland.com Ç|ü⁄&ÉT ‘Ó\+>±D n+‘·{ Ä+Á<Ûä‘·«+ m≥T #·÷∫q ª#êµ ª{°µ nsTT eTdü\T‘ê+~, ªdüs¡≈£îµ s√&Ó’¶ kÕ>∑T‘·Tqï~„ ôdô|º+ãsY - 2013

˝ÒK\T ôV’≤<äsêu≤<é ‘Ó\+>±D <ädüÿ‘Yá @&Ü~ bı&ÉT>∑THê... ôV’≤<äsêu≤<é ‘Ó\+>±D ‘·\ ø√dæ rdüÿb˛‘·s¡+≥ ‘·kÕà‘Y C≤Á>∑‘·Ôø±fiÀJ X¯‘·»j·T+‹ ñ‘·‡yê\T ôV’≤<äsêu≤<é ‘Ó\+>±D <ädüÿ‘Y ôV’≤<äsêu≤<é ‘Ó\+>±D @*eTT<Ó›s¡ Á|üC≤ø£$ ø±fiÀJ Hêsêj·TDsêe⁄ <ë<ë|ü⁄ 6 <äXÊu≤›\T ôV’≤<äsêu≤<é dæsYŒ¤ Vü≤e÷sê‘·q ø£$‘·\ <ë«sê, ñ|üHê´kÕ\ <ë«sê, ø±sê´#·s¡D‘√ kÕe÷õø£, ôV’≤<äsêu≤<é ‘Ó\+>±D >∑T+&Ósê»ø°j·T $\Te\ |ü‘·q+ô|’ rÁekÕúsTT˝À ÄÁ>∑Væ≤+#ês¡T. Á|üdüTÔ‘· ôV’≤<äsêu≤<é ‘Ó\+>±D Vü≤è<äj·T+sê»ø°j·T, kÕe÷õø£ H˚|ü<∏ä´+˝À Äj·Tq Ä˝À#·Hê Ádüe+‹ì ôV’≤<äsêu≤<é wüVü≤sY Vü≤e÷sê eä‘·Hé Vü≤e÷sêdüe÷C≤ìøÏ n+~+#·&É+ #ê˝≤ nedüs¡+. ø±fiÀJ q÷s¡e »qà~q+ ôV’≤<äsêu≤<é uÛ≤>∑´eT‹ ≈£î‘·TuŸcÕ\ Áù|eTs¡÷|ü+2014 ôdô|º+ãsY 9q edüTÔ+~. ôV’≤<äsêu≤<é eT‘·kÕeTs¡dü´+ kÕø±s¡+ ôV’≤<äsêu≤<é düs¡«eT‘· düy˚Tàfi¯q+ ø±fiÀJ X¯‘· »j·T+‹ ñ‘·‡yê\qT dü+e‘·‡s¡ ø±\eT+‘ê ôV’≤<äsêu≤<é düø£\»qT\ dü$Tà[‘·+»s¡|ü&ÜìøÏ düe÷»+˝À $X¯«dü˙j·T‘· ø£*–q ô|<ä› eTqTwüß\‘√, ôV’≤<äsêu≤<é j·T÷{° n+f… }s¡Tø√+Á|Cü ≤kÕ«$Tø£ yê<Tä \‘√, kÕV≤æ r, kÕe÷õø£ d+ü d\úü ˝Àì Á|eü TTKT\‘√ bÕ˝À&ÉT @s¡Tã&ç |ü+|üø±\sTT´ø±fiÀJ X¯‘·»j·T+‹ ñ‘·‡e ø£$T{° @s¡Œ&ç+~. á ø£$T{°øÏ düTÁ|”+ @]+{ÏøÏ m*¢b˛‘·ø√s¡Tº $ÁXÊ+‘· Hê´j·TeT÷]Ô, >√yê sêÁwüº+ Á|üdüTÔ‘· ˝Àø±j·TTø£Ô »dæºdt bısTT´MT<ä bı+>∑T‘·Tqï bÕ\≈£î+&É |ü{ÿ∫Ã_. düT<äs¡ÙHé ¬s&ç¶ eTTK´ b˛wü≈£î\T>±, Á|üeTTK dæìe÷ <äs¡Ù≈£î\T, |üf…\àì q{Ϻ+≥¢ m‘˚Ôdæ |ü˝§Z{Ϻq≥Tºq≥T&ÉT, ìsêà‘·, ∫Á‘·ø±s¡T&ÉT _.qs¡dæ+>∑sêe⁄ #ÛÓ’sY|üs¡‡Hé>± ôV’≤<äsêu≤<éqT e÷≥≈£î j·T÷{° n+f… @yÓTTdüÔ~e´eV≤ü ]dTü HÔ êïsT¡ . ø±fiÀJ bÂò +&w˚ Hü é (es+¡ >˝∑ Ÿ, ôV≤’ <sä êu≤<)é ‘√ u≤≥T Ç<ä›] H√≥¢ Ç+‘· eTqTïã&ÉÔ~ n+‘˚sêÁw+ºü ˝Àì |<ü Vä ‰ü sT¡ kÕV≤æ ‘´· , kÕ+dÿü è‹ø£ d+ü |÷üò \T á X‘¯ »· jT· +‹ #ê]àHêsY #Ís¡düÔ MT<ä ˇfÒºdæ #Ó|ü⁄Ôqï+ñ‘·‡eø£$T{°øÏ düVü≤ø£]dü÷Ô ø±s¡´Áø£e÷\T s¡÷bı+~düTÔHêïsTT. >√˝§ÿ+&É n&ɶMT<ä ã]^dæ n+≥Tqï+ e÷+ø±\eTà >∑T&ç>∑&É|ü MT<ä –] ^dæq+ X¯‘·»j·T+‹ ñ‘·‡yê\T es¡+>∑˝Ÿ˝À 2013 ôdô|º+ãsY9q b˛‘·b˛‘· bıs¡bı#êÃ˝…+<äT≈£î»ddºæ t _. dTü <sä Ù¡ Hé s¬ &#¶ç ˚ ÁbÕs+¡ _+Û #ã· &TÉ ‘êsTT. d+ü e‘‡· s+¡ bı&eÉ ⁄Hê Ç+ø± øÏ]øÏ] CÒôdÔ bı*y˚Ts¡ <ëø£ <Í&ÉTrsTTdüÔ+HÓ˝ HÓ˝≤ $$<Ûä ø±s¡´Áø£e÷\T ìs¡«Væ≤+|üã&ÉT‘êsTT. ø£$ düy˚Tàfi¯q+, bıjÓT´eTT+<äTbı{≤¢≥˝…+<äT≈£îø±fiÀJ ø$£ ‘\· d&” û $&TÉ <\ä , b˛ò {À Á|<ü sä Ù¡ q, Á|‘ü ´˚ ø£ d+ü ∫ø£ $&TÉ <\ä , nqï<äeTTà˝≤¢ @s¡Tã&ç b˛<ë+.yÓuŸôd’{Ÿ ÁbÕs¡+uÛÑ+, ø±fiÀJ s¡#·q\ dü+|üPs¡í Á|ü#·Ts¡D, ø±fiÀJô|’ Ä‘·àã+<ÛäTe⁄˝À˝…¢ ø£*dæyÓT*düT+<ë+Hê{Ïø£, ø±fiÀJô|’ &Ü≈£î´yÓT+≥Ø $&ÉT<ä\, Äj·Tq nqTyê<ë\ Á|ü#·Ts¡D, ø±fiÀJô|’ Ä+>∑¢+˝À yê´kÕ\ Á|ü#·Ts¡D, ø±´˝…+&ÉsY eTTÁ<äD, -j·T+. s¡‘·ïe÷\&Ó’Ø eTTÁ<äD, bÕsƒ¡XÊ\ $<ë´s¡Tú\≈£î ø±s¡÷ºHé s¡÷|ü+˝À ø±fiÀJ |ü]#·j·T+, |ü⁄düÔø±\T eTTÁ~+#·&É+ ø±s¡´Áø£e÷\T ñ+{≤sTT. á ø±s¡´ $yê<ëdüŒ<ä yê´K´\TÁøe£ ÷\T d+ü e‘‡· s+¡ bı&eÉ ⁄Hê sêÁwyºü ê´|+Ôü >± »sT¡ >T∑ ‘êsTT. ôV≤’ <sä êu≤<˝é À 2014 Ä>d∑ Tü ˝º À ñ‘‡· yê\ eTT–+|⁄ü ø±s´¡ Áøe£ T+ »sT¡ >T∑ ‘T· +~. düyÓTÆø£´+ ø√düy˚T dü+‘·ø£+ #˚XÊ...‘·ù|Œ+{° - d”m+ øÏs¡DY≈£îe÷sY ¬s&ç¶ á ø±s´¡ Áøe£ ÷\T ìs«¡ V≤æ +#&· ÜìøÏ $$<äÛ s+¡ >±\≈î£ #+Ó ~qe´≈£îÔ\T, ø£$T{°\T y˚düTø=ì |üì ÁbÕs¡+_Û+#·&É+ »s¡T>∑T‘·T+~. á ---Á|üj·T‘·ï+ Ä•+∫q |òü*‘ê\ìdüTÔ+<äì, ø±fiÀJ n_Ûe÷qT\T, j·TTe≈î£ \T, kÕe÷õø,£ kÕ+dÿü è‹ø£ s+¡ >±\˝Àì ø±s´¡ øs£ \Ô¡ T e÷≈î£ #j˚ T· ÷‘· ø=‘·Ô sêÁcÕº\ @sêŒ≥T‘√ <˚X¯ ◊ø£´‘·≈£î eTT|ü⁄Œ - düTÁ|”+ø√s¡Tºìyê«\ì ø√s¡T‘·THêï+. e÷J Hê´j·TeT÷]Ô, ø£sêï≥ø£ e÷J ˝Àø±j·TTø£Ô dü+‘√wt ôV≤π>¶ ` _.q]‡+>∑sêe⁄, ¬ø.Á|ü‘ê|t ¬s&ç¶, {Ï. Á|üuÛ≤ø£sY, --- mdt.JeHé≈£îe÷sY, Ábı. Vü≤s¡Hê<∏é bı˝≤dü ù|<ä]ø£+ ˇø£ e÷qdæø£ dæú‹ - sêVüQ˝Ÿ >±+BÛ --- ôV’≤<äsêu≤<éqT ‘Ó\+>±D˝À m˝≤ ø£\T|ü⁄‘ês¡T - yÓ’mdtÄsYd”|” >ös¡e n<Ûä´≈£åîsê\T $»j·TeTà --- n<ë\‘·T ªø√s꺵jÓTqT eTT©®+ eTT<ë›j·÷jÓTqT wüø£ÿs¡ düT>∑s¡sTT ñ|ü⁄Œ kÕ\Tº>± e÷¬sqT4 „ ôdô|º+ãsY - 2013

$wüj·Tdü÷∫ø£kÕe÷õø£, sê»ø°j·T e÷dü|üÁ‹ø£˝À|ü* ù|J˝À¢...dü+|ü⁄{Ï:2 dü+∫ø£ : 1ôdô|º+ãsY- 2013dü+bÕ<ä≈£î\Tj·T+. y˚<ä≈£îe÷sY ‘Ó\+>±D @s¡Œ&ç‘˚ d”e÷+Á<Ûä m&Üs¡e⁄‘·T+<ë?............ ÄsY.$<ë´kÕ>∑sYsêe⁄ ................. 9 kÕ~Û+#·T≈£îqï |òü˝≤\≈£î n&ÉT¶|ü&Ée#êÃ? ................................ø£s¡|üÁ‘·+ ........................12 nk˛dæj˚T{Ÿ m&ç≥sY ‘Ó\+>±D Jeq e÷s¡Z<ä]Ù »j·TX¯+ø£sY kÕsY! .................... <äø£ÿHé q÷´dt .....................13 ‘Ó\+>±D e∫à rs¡T‘·T+~ ......................................... ø√<ä+&Ésê+ (Ç+≥s¡÷«´).................. 14 mHé. e+o yÓ÷Vü≤Hé ªø£$T{ϵ yÓT+≥T ................................................................ dürwt #·+<äsY .....................16 ôd˝Ÿ : 9848902520˝Ò ne⁄{Ÿ   ø£+b˛õ+>¥ #·]‘· Ç+Áô|wüHé‡ ø£esY bòı{À ns¡TD≤ø±X¯+˝À $|ü¢e‘ês¡ .................................................... &ç.mHé ..........................18 n~ Áù|πs|æ‘· Ä+<√fi¯q ............................................... es¡es¡sêe⁄ (Ç+≥s¡÷«´).................. 19 uÛÑs¡‘Y uÛÑ÷wüDY ø±\C≤„ì ø±fiÀJ .................................................................... e+o ...........................20 <äø£ÿHé düVü≤Jeq dü+düÿè‹ ........................................ »j·TBÛsY ‹s¡TeT\sêe⁄ .............23 yêDÏ»´ Á|üø£≥q\T d”e÷+Á<ÛäT\T>± ‘Ó\+>±D sêÁcÕºìï kÕ«>∑‹<ë›+ ............... ø£èbÕø£sY e÷~>∑ ...................25 9030626288 ◊‘·πsj·T Áu≤Vü≤àD+ qT+∫ Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ $uÛÑ»q <ëø±............. <˚M Á|æj·T ........................27 ø±fiÀJ Vü≤≈£îÿ\ ÄÁø√X¯ ø£$‘·\T .................................... j·Tdt. JeHé≈£îe÷sY ................28 eTTÁ<äD: <äø£ÿHé Áô|dtÄC≤e÷u≤<é, ôV’≤<äsêu≤<é`500 020.ø±sê´\j·T ∫s¡THêe÷ ñ<√´>∑T\T ãT~∆Je⁄\T ø±yê* ........................................... ¬ø. Á|üuÛ≤ø£sY .......................31 ñ<ä´eT≈£îÁ≥\ eT<Ûä´ }–dü˝≤&ÉT‘·Tqï ‘Ó\+>±D ............ e÷&ÉuÛÑ÷wæ l<ÛäsY ..................33 DECCAN LAND nã\ Ä˝À#·q\qT r]Ã~~›q e÷\r #·+<ä÷sY ..............kÕ$T&ç »>∑Hé¬s&ç¶ ..................36 d”e÷+Á<Ûä ñ<√´>∑T\$ nb˛Vü≤˝Ò ......................................... <˚$Á|ükÕ<é .......................38 \"CHANDRAM\" 490, ns¡yÓ’ j˚T+&É¢ Äø±+ø£å |òü*+∫q y˚fi¯ ................................. pbÕø£ düTuÛÑÁ<ä ....................41 St.No. 11, Himayatnagar, H˚qT ‘Ó\+>±DqT .................................................... &Üø£ºsY ø±düT\ *+>±¬s&ç¶ .............42 ≈£î|üŒ≈£L*q s¡÷bÕsTT ................................................... m. q]‡+Vü‰¬s&ç¶ ...................43 Hyderabad - 500 029. ôV’≤<äsêu≤<é Vü≤e÷sê ` ‘Ó\+>±D Ä‘·àsê ......................kÕ$T&ç »>∑Hé¬s&ç¶ ..................49 Ms¡ ‘Ó\+>±D kÕj·TT<Ûä b˛sê≥ #·]Á‘·..................... <ëeTs¡|ü*¢ q]‡+Vü‰¬s&ç¶ .............53 Mobile: 9030626288 mì$T~ X¯‘êu≤›\ sêeT|üŒ......................................... dü+πø|ü*¢ Hêπ>+Á<ä X¯s¡à ...............56 Fax: 040-27635644 |ü⁄düÔø£+ ............................................................................ <äø£ÿHé q÷´dt .....................58 E-mail: [email protected] website : www.deccanland.com Çø£ |ü<ä+&ç eTT+<äT≈£î.... @C…˙‡ ø√dü+.. <äø£ÿHé ˝≤´+&é e÷dü|üÁ‹ø£ kÕúìø£ @C…˙‡ø√d+ü |Áü ‹ø£ ∫sT¡ Hêe÷˝À ˝<Ò ë Äq+<é @C˙… ‡dt(∫ø£ÿ&É|ü*¢, bò˛Hé HÓ+: 9848428516,9246826191) ˝À dü+Á|ü~+#·e#·TÃ. e∫Ã+&Éì b˛sTT+&Éì n+≥˝Ò&ÉT me&ç|ü⁄Œ&ÉT 5 e#êÃ&Éì #·#êÃ&Éì n+≥Tqï&ÉT #·∫Ãq≥T¢„ ôdô|º+ãsY - 2013

ø±yÓT+{Ÿ MT n+&É ø√s¡T‘·÷ ...dü<ädüT‡\ ù|s¡T‘√ ¬s+&ÉT ÁbÕ+‘ê\ Á|ü»\T yÓ÷Vü≤]ùdÔ, n~ dæ$˝Ÿ sê»øj° T· bÕØ\º T $|\üò yTÓ qÆ d+ü <sä “¡ +¤ ˝À dèü »qo\Ts¬ q’ øe£ ⁄\T,yêsY≈£î <ë] rdüTÔ+~ s¡#·sTT‘·\T, kÕ+düÿè‹ø£s¡+>∑ jÓ÷<ÛäT˝Ò Á|ü»\T q&ç|æ+#·≥+˝À ø°\ø£bÕÁ‘· eVæ≤+#ê*. ‘Ó\+>±D sêh+ $wüj·T+˝À nìï sê»ø°j·T - d”|”◊ sêÁwüº ø±s¡´<ä]Ù Hêsêj·TD |øü ±å \T @ø±_ÁÛ bÕjT· + Á|øü {£ +Ï ∫ øπ +Á<+ä sêh+ Á|øü {£ kÏ ÕeÔ Tì #|Ó Œæ q ‘·sê«‘· sêh+˝À sê»ø°j·TbÕغ\T ‘·\øÏ+<äT\T>± e´eVü≤]+#·≥+‘Ó\+>±D Á|üÁøÏj·TqT n&ÉT¶≈£îH˚+<äT≈£î d”m+ nqedüs¡ sê<ë∆+‘·+ yTÓ T<\ä Tô|{≤sº TT. Ç+‘≈· î£ eTT+<˚ de” ÷+Á<äÛ s#¡ s· TT‘˝· ≤sê! MTs¬ ≥Ty|’Ó ⁄ü#˚düTÔHêïs¡T. d”m+ rs¡TqT m+&É>∑{≤º* n+≥÷ ‘Ó\+>±D s¡#·sTT‘·\ y˚~ø£ Á|ü•ïùdÔ ‘êeTT ‘Ó\+>±D Á|üC≤kÕ«$Tø£ Äø±+ø£åyÓ’ù|qì Á|üø£{Ï+#ês¡T. ªªø±e&ç≈£î+&É\Tµµ - |”d”d” e÷J N|òt &ûmdt dü+ø£\q+ rdüT≈£îe∫Ãq d”e÷+Á<Ûä≈£î #Ó+~q Á|ü>∑‹o\T¬s’q ø£e⁄\T, s¡#·sTT‘·\÷ Ç|ü⁄&ÉT ‘Ó\+>±D sêh &çe÷+&éqT eT]+‘·>±d”e÷+Á<Ûä˝À »s¡T>∑T‘·Tqï düyÓTÆø±´+Á<Ûä ñ<ä´eT+ nÁ>∑≈£î\ sê»ø°j·T ã\|üs¡#·e\dæ+~>± ø√s¡T‘·THêï+. ˇø£ ÁbÕ+‘·+ Á|üC≤kÕ«$Tø£Hêj·T≈£î\T #˚sTTdüTÔqï ø£èÁ‹eT ñ<ä´eT+ Äø±+ø£åqT >ös¡$+#·≥+˝À n+<äT≈£î eT<䛑·T ‘Ó*j·T#˚j·T≥+˝À d”e÷+Á<Ûä ø£e⁄\T, s¡#·sTT‘·\T ˇø£ #ê]Á‘·ø£ dü+‘·ø£+ #˚j·Te\dæ ñ - kÕe÷õø±+Á<Ûä CÒ@d” H˚‘· |ü˝≤ï{Ï lsêeTT\T +~. ôV’≤<äsêu≤<é˝À ñ+&˚ d”e÷+Á<ÛäT\≈£î πø+Á<ä b˛©düT˝À, #·{≤º˝À sø¡ Då£ ø*£ Œ+#˝· eÒ ì, ‘\Ó +>±D deü ÷»yT˚ yê]øÏ n+&>É ± ñ+≥T+~.n$˙‹, ndüeTs¡ú Á|üuÛÑT‘·«+ ~–b˛yê* ÄHê{Ï Ms¡ ‘Ó\+>±D kÕj·TT<Ûä b˛sê{≤ìøÏ n+&É>± ì*∫q - Hê>∑+ »Hês¡›Hé ¬s&ç¶ #Ó’‘·q´e+‘·yÓTÆq d”e÷+Á<Ûä düe÷»y˚T, H˚{Ï Á|ü‘˚´ø£ ‘Ó\+>±D sêh kÕ<Ûäq Äø±+ø£å≈£î n+&É>± ñ+&Ü\ì ø√s¡T‘·THêï+. y˚sTT eT+~düyÓTÆø±´+Á<Ûä n+fÒ ô|≥Tºã&ç ô|‘·Ôqy˚T ‘\· T\¢ >s∑ “¡ X¤ Àø±ìø,Ï >±j÷· \ ‘\Ó +>±D≈î£ dèü »qø±sT¡ ˝q’… de” ÷+Á<äÛ kÕVæ≤ry˚‘·Ô˝Ò n+&É>± ì\yê\ì Ä ~X¯>± yê] ≈£˝≤\qT, >∑fi≤\qT - eT+<äø£èwüí e÷~>∑ $bÕŒ\ì Äø±+øÏådüTÔHêï+.d”e÷+Á<Ûä˝À $Á>∑Vü‰\ ≈£L*Ãy˚‘· düVæ≤+#·sêì H˚s¡+ Ábıˆˆ »j·TBÛsY ‹s¡TeT\sêe⁄, p\÷s¡T >öØX¯+ø£sY, pø£+{Ï - eT+Á‹ ^‘ê¬s&ç¶ »>∑Hêï<Ûä+, q*yÓT\ uÛ≤düÿsY, dü÷πs|ü*¢ düTC≤‘·, &Üø£ºsY <ëyÓTs¡ sêeTT\T, &Üø£ºsY nbÕŒ\ #·Áø£<ÛäsY, nqïes¡+ <˚y˚+<äsY, >±CÀE{≤©e⁄&é≈£î B≥T>± <äø£ÿHée⁄&é Hê>u∑ ÷ÑÛ wDü +, n+ã{Ï y+Ó øq£ ï, ‹sà¡ ˝Ÿ, ø±øÏ u≤Û dÿü s,Y ø=+&ç eT˝≤s¬¢ &,¶ç - ‘Ó\+>±D |òæ*+ CÒ@d” #Ó’s¡àHé s√X¯+ u≤\T »\»+ dü‘·´Hêsêj·TD, ø√≥¢ yÓ+ø£fÒX¯«s¡ ¬s&ç¶, bı≥¢|ü*¢ lìyêdt, nìXË{Ϻ s¡õ‘·, ãHêï ◊\j·T´, mdt. s¡|òüTT, Hêfi‚X¯«s¡+ X¯+ø£s¡+,düyÓTÆø£´eTH˚ yês¡T Áù|yÓ÷Hêà<äT\‘√ düe÷q+ s¡düeTsTT u≤\ø£èwüí, ô|~›+{Ï nXÀø˘≈£îe÷sY, »«*‘·, <ëk˛E - {ÏC≤ø˘ #Ó’s¡àHé ø√<ä+&Ésê+ ø£èwüíe÷#ê], yÓ÷‘·÷ÿ] lìyêdt, ñ&Ü] Hêsêj·TD, >√|ü>±ì s¡M+<äsY, ‘√ø£\ sêCÒX¯+, ‘√≥|ü*¢ uÛÑ÷eTqï, $. sêCÒX¯«s¡ X¯s¡à, mìø£f…º X¯+ø£sY. - ‘Ó\+>±D s¡#·sTT‘·\ y˚~ø£‘Ó\+>±D sêÁwüº+˝ÀH˚ –]»qT\≈£î ÁbÕ<Ûëq´+ ª<äø£ÿHé ˝≤´+&éµ˝À n#·Ãe⁄‘·Tqï s¡#·q\˝À e´ø£ÔeTe⁄‘·Tqï n_Û ÁbÕj·÷\ìï+{Ï‘√ dü+bÕ<ä≈£î\≈£î @ø°uÛ≤e+ ñ+&Ü*‡q nedüs¡+Á|ü‘˚´ø£ ‘Ó\+>±D sêÁwüº+˝ÀH˚ –]»qT\≈£î ÁbÕ<Ûëq´+ ˝<Ò Tä . ª<øä ÿ£ Hé ˝≤´+&µé qT Á|Cü ≤kÕ«$Tø£ n_ÁÛ bÕjT· y~˚ ø>£ ±, Á|Cü ≤|øü å£<ä≈£îÿ‘·T+<äì {°C≤ø˘ #Ó’s¡àHé Ábıô|òdüsY ø√<ä+&Ésê+ nHêïs¡T. sê»ø°j·÷]úø£, kÕe÷õø£ $X‚¢wüD≤y˚~ø£>± r]Ã~<ë›\qï<˚ e÷Á|ü|ü+#· Ä~yêd” ~H√‘·‡e+ dü+<äs¡“¤+>± Ä>∑düTº8q zj·T÷ dü+ø£\Œ+. n+<äT≈£î nqT>∑TD+>±H˚ nìï s¡ø±\ n_ÛÁbÕj·÷\≈£î,ÄsYº‡ ø±˝ÒJ˝À ‘Ó˝+>±D –]»q $<ë´]ú dü+|òüT+ Ä<Ûä«s¡´+˝À _ÛHêï_ÛÁbÕj·÷\≈£L kÕúq+ ø£*Œ+ #ê\qï~ e÷ ñ<˚›X¯+. $$<Ûä»]–q ø±s¡´Áø£e÷ìøÏ Äj·Tq eTTK´n‹~∏>± Vü‰»s¡j·÷´s¡T. s+¡ >±˝À¢ ì|⁄üDT\ s#¡ q· \qT n+~+#&· +É <ë«sê Äj÷· n+XÊ\ô|,’uÛÑÁ<ë#·\+ <ä>∑Zs¡ &Ü´+ ìsêàD+ e\¢ 2,000 –]»q düeTdü´\ô|’, |ü]cÕÿs¡ e÷sêZ\ô|’ bÕsƒ¡≈£î˝À¢ ne>±Vü≤q ô|+bı+≈£î≥T+u≤\T ÄÁX¯j·T+ ø√˝ÀŒ‘êj·THêïs¡T. ~+#·&Éy˚T ª<äø£ÿHé ˝≤´+&éµ \ø£å´+. ª|üdüT|ü⁄ ≈£î+≈£îeT\Tµ Ç|ü⁄Œ&˚ ªù|s¡+{≤µ\e⁄#·Tqï$6 „ ôdô|º+ãsY - 2013

dü+bÕ<äø°j·T+ôV’≤<äsêu≤<é ‘Ó\+>±D≈£î e÷Á‘·y˚T sê»<Ûëì... n˝≤ nsTT‘˚H˚ ¬s+&ÉT sêÁcÕº\≈£L y˚T\T ˇø£ ≈£î≥T+ã+˝À nqï<äeTTà\T $&çb˛e&É+ m+‘· düVü≤»yÓ÷, m+‘· Hê´j·TyÓ÷ sêÁwüº $uÛÑ»q ≈£L&Ü n+‘˚. ø£\dæñ+≥÷ ø£\Vü‰\ ø±|ü⁄s¡+ kÕ–+#˚ ã<äT\T $&çb˛sTT Ç<ä›s¡÷ düTK+>± ñ+&É&Éy˚T Ç<ä›]ø° eT+∫~. á dü‘ê´ìï Á>∑Væ≤ùdÔã\e+‘·+>± ø£\dæ ñ+&˚+<äT≈£î Á|üj·T‹ïdüTÔqï yês¡T ‘·eT Á|üj·T‘êï\qT $s¡$T+#·T≈£îH˚ neø±X¯+ ñ+~. Á|üdüTÔ‘·+ d”e÷+Á<Ûä ÁbÕ+‘·+˝À »s¡T>∑T‘·Tqï Ä+<√fi¯q\qT #·÷düTÔ+fÒ n<ä+‘ê ≈£L&Ü ôV’≤<äsêu≤<éqT \ø£å´+>±#˚düTø=ì e÷Á‘·y˚T »s¡T>∑T‘·Tqï≥T¢>± düŒwüºeTe⁄‘√+~. ø=~› eT+~ kÕ«s¡ú|üs¡T\T ‘·eT dü«Á|üjÓ÷»Hê\ø√dü+ Ä&çdüTÔqï áHê≥ø±ìï d”e÷+Á<Ûä kÕ<Ûës¡D Á|üC≤˙ø£+ Áø£eT+>± Á>∑Væ≤k˛Ô+~. Ç|üŒ{Ïπø md”‡, md”º ‘·~‘·s¡ dü+|òü÷\≈£î #Ó+~q ñ<√´>∑T\T á Ä+<√fi¯q≈£î <ä÷s¡+>± ñHêïs¡T. ìC≤ìøÏ d”e÷+Á<Ûä ÁbÕ+‘·+˝Àq÷ kÕ<Ûës¡D Á|üC≤˙ø£+ Á|ü‘˚´ø£ sêÁcÕºìï, y˚πssê»<ëÛ ìì ø√sT¡ ≈î£ +≥THêïsT¡ . q÷‘q· sê»<ëÛ ì ìsêàD≤ìøÏ @fió¯ fl |&ü TÉ ‘êsTT nH˚ ø±sD¡ +‘√ ôV≤’ <sä êu≤<qé T ø√sT¡ ø√e&+É ˝Àns¡ú+ ˝Ò<äT. m|üŒ{Ϭø’Hê ‘·eTø£+≥÷ ˇø£ sê»<Ûëì ø±yê\H˚ $wüj·÷ìï Á>∑Væ≤+#ê*. ñeTà&ç sê»<Ûëì ø√s¡T≈£îHêï, |ü<˚fi¯fldüTBs¡È >∑&ÉTe⁄ ø√s¡T≈£îHêï ≈£L&Ü á q÷‘·q sê»<Ûëì ìsêàD+ eT]+‘· C≤|ü´+ #√≥T #˚düT≈£î+≥T+~. Ä ÁbÕ+‘·+˝Àn_Ûeè~∆ yÓqTø£ã&ÉT‘·T+~. n~ d”e÷+Á<Ûä ÁbÕ+‘ê\ Á|ü»\ Á|üjÓ÷»Hê\πø uÛÑ+>∑ø£s¡+. ôV≤’ <sä êu≤<qé T ñeTà&ç sê»<ëÛ ì>± #j˚ T· &+É , |<ü fi˚ fl¯ >&∑ TÉ e⁄ Çe«&+É , jT· ÷{>° ± #j˚ T· &+É ˝≤+{Ï Á|‹ü bÕ<qä \ìï+{˙Ï‘Ó\+>±D Á|üC≤˙ø£+ rÁe+>± e´‹πsøÏdüTÔqï~. á e´‹πsø£‘· yÓqTø£ ñqï~ d”e÷+Á<Ûä kÕ<Ûës¡D Á|üC≤˙ø£+ô|’ <˚«wü+ø±<äT...Ä ÁbÕ+‘êìøÏ #Ó+~q ø=+‘·eT+~ Hêj·T≈£î\ kÕ«s¡úÁ|üjÓ÷»Hê\≈£î e´‹πsø£+>± >∑\ ÄÁ>∑Vü‰y˚X¯y˚T. ÇHêïfi¯ófl>±»]–q nHê´j·÷\qT Çø£ ø£åD+ ≈£L&Ü uÛÑ]+#·˝Òì ìdü‡Vü≤j·Tdæú‹øÏ #˚s¡&Éy˚T. H˚&ÉT ‘Ó\+>±D Á|ü»\T |ü~ õ˝≤¢\‘√ ≈£L&çq, ôV’≤<äsêu≤<é sê»<Ûëì>± ñ+&˚ sêÁcÕºìï ø√s¡≈£î+≥THêïs¡T. ‘·eTôV≤’ <sä êu≤<é ‘e· T≈î£ e÷Á‘y· T˚ sê»<ëÛ ì>± ñ+&Ü\ì Äø±+ødåÏ Tü HÔ êïsT¡ . m˝≤+{Ï wsü ‘¡ T· \T ˝ìÒ Á|‘ü ´˚ ø£ sêÁcÕìº ï yê+∫dÛ Tü HÔ êïsT¡ .<˚X¯+˝À Ç‘·s¡ sêÁcÕº\≈£î @ Vü≤≈£îÿ˝…’‘˚ ñ+{≤jÓ÷ ne˙ï ‘Ó\+>±D sêÁcÕºìøÏ ñ+&Ü\ì ø√s¡T≈£î+≥THêïs¡T. <˚X¯+˝ÀìÇ‘·s¡ sêÁcÕº\≈£î sê»<Ûëì $wüj·T+˝À m˝≤+{Ï Vü≤≈£îÿ\T ñ+{≤jÓ÷, m˝≤+{Ï bÕ\q ñ+≥T+<√ n˝≤+{Ï Vü≤≈£îÿ\qT,n˝≤+{Ï bÕ\qqT yêsT¡ ‘e· T sê»<ëÛ ì ôV≤’ <sä êu≤<ôé|’ Ä•dTü HÔ êïsT¡ . Á|‘ü ´˚ ø£ bÕ\q n~øÛ ±]ì ìjT· $T+#&· +É , XÊ+‹uÁÑÛ <‘ä \·|üs¡´y˚ø£åD u≤<Ûä´‘·\qT πø+Á<ä+ d”«ø£]+#·&É+ ˝≤+{Ïe˙ï ≈£L&Ü Á|ü‘˚´ø£ ‘Ó\+>±D Äø±+ø£åqT ˙s¡T>±πsÃy˚. ‘Ó\+>±Db˛sê≥+ »]–+~ Ç˝≤+{Ï wüs¡‘·T\‘√ ≈£L&çq sêÁcÕºìï, sê»<Ûëìì bı+<˚+<äT≈£î ø±<äT. ‘Ó\+>±D Á|üC≤˙ø£+ uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝Àì Ç‘·s¡ sêÁcÕº\ ‘·s¡Vü‰˝À ‘·eT ÁbÕ+‘·+ô|’, bÕ\qô|’ dü+|üPs¡í Vü≤≈£îÿ\Tø√s¡T≈£î+≥THêïs¡T. yê{Ïì eT¬se]‘√HÓ’Hê |ü+#·T≈£îH˚+<äT≈£î dæ<ä∆+>± ˝Òs¡T. Ç˝≤+{Ï |ü+|üø±˝À¢ »]–q yÓ÷düy˚T ‘Ó\+>±D<äTdæú‹øÏ ø±s¡DyÓTÆ ñ<ä´e÷ìøÏ <ë] rdæ+<äH˚ $wüj·T+ eTs¡Tee<äT›. n˝≤ ø±<ä+fÒ eTs√ $&É‘· b˛sê≥+ #˚ùd+<äT≈£î‘\Ó +>±D Á|Cü ≤˙ø+£ d<æ +∆ä >± ñ+~. b˛sê{≤\T ‘\Ó +>±D≈î£ ø=‘Ô· ø±<Tä . ÄHê&TÉ ‘\Ó +>±D kÕjT· T<äÛ b˛sê≥+ yTÓ T<\ä Tø=ìÇ|üŒ{Ï Á|ü‘˚´ø£ sêÁwüº kÕ<Ûäq es¡≈£î mH√ï n+XÊ\ô|’ rÁekÕúsTT˝À b˛sê&çq #·]Á‘· ‘Ó\+>±D Á|üC≤˙ø±ìøÏ ñ+~. ‘Ó\+>±D Á|üC\ Äø±+ø£åqT πø+Á<ä+ <äèwæºøÏ rdüT¬øfi‚fl+<äT≈£î, bÕs¡¢yÓT+{Ÿ˝À ‘·ø£åD+_\T¢ ô|{Ϻ+#˚+<äT≈£î πø+Á<ä+˝À,sêÁwüº+˝À $$<Ûä |ü<äe⁄˝À¢ ø=qkÕ>∑T‘·Tqï ‘Ó\+>±D ø±+Á¬>dt Hêj·T≈£î\≈£î, Ç‘·s¡ bÕغ˝À¢ì ‘Ó\+>±D Hêj·T≈£î\≈£î Ç~∫e] neø±X+¯ . á neø±XÊìï yêsT¡ d~ü «ìj÷Ó >+∑ #d˚ Tü ≈î£ +fÒ sê»øj° ÷· ˝À¢ eTq>\∑ T>T∑ ‘êsT¡ . ˝<Ò +ä fÒ ‘<· Tä |]ü mìïø˝£ À¢Á|ü»˝Ò yê]øÏ ‘·–q ãT~∆ #ÓãT‘ês¡T. ÁbÕD≤\qT ã*<ëq+ #˚dæ Á|ü»\T Á|ü‘˚´ø£ ‘Ó\+>±D ø√dü+ ñ<ä´$T+#ês¡T. sê»ø°j·TÁ|üÁøÏj·T‘√ Ä ø£\qT ì»+ #˚j·÷*‡+~ Çø£ ‘Ó\+>±D ÁbÕ+‘· Hêj·T≈£î˝Ò. Ä ~X¯>± yês¡T #=s¡e rdüTø√yê*. Ç<˚düeTj·T+˝À ñ<ä´eT dü+|òü÷\T nÁ|üeT‘·Ô+>± ñ+&ç Çs¡T ÁbÕ+‘ê\‘√ dü‘Ydü+ã+<Ûë\T ø£*– düuÛÑ\T ìs¡«Væ≤+∫ Çs¡TÁbÕ+‘ê\ kÕe÷q´ Á|üC≤˙ø£+ Äø±+ø£åqT πø+Á<ëìøÏ ‘Ó*ù| Ø‹>± ñ+&˚ ~X¯>± |üj·Tì+#ê*. ªÄ+Á<ÛäT\ dü+düÿè‹ düuÛÑ´‘· ‘Ó\+>±D ø£ãT“‘ê+~ (j·T+. y˚<ä≈£îe÷sY) ¬s+&ÉTqïs¡ õ˝≤¢\ j·÷dü+‘·≥ yÓ\TkÕÔ+~µ m&ç≥sY„ ôdô|º+ãsY - 2013 7

düe÷y˚XÊ\Td”e÷+Á<Ûä H˚‘·\ ≈£îÁ≥\T ‹|æŒø={≤º* d”&Éã÷¢´d” #˚dæq rsêàHêìï neT\T |ü]#˚ u≤<Ûä´‘· d”m+ øÏs¡DY dèü wkºæ ˛+Ô <ìä <«äÛ »yTÓ ‘êsÔ T¡ . de” ÷+Á<˝äÛ À Á|uü TÑÛ ‘«· yT˚ øè£ Á‹eT ñ<´ä eT+≈î£ e÷sY s¬ &,¶ç |d” d” ” n<´äÛ ≈îå£ &TÉ u§‘‡· d‘ü ´· HêsêjT· D\<q˚ ì ‘\Ó +>±D kÕ–düTÔqï≥T¢ düŒwüºeTe⁄‘√+<äHêïs¡T. n\¢+ Hêsêj·TD e÷{≤¢&ÉT‘·÷,»sï¡ *dTü \º b˛ò s+¡ Ä>d∑ Tü 8º q ìs«¡ V≤æ +∫q deü ÷yX˚ +¯ ˝À eø\Ô£ T dŒü w+ºü ‘Ó\+>±D˝À n+‘·sꓤ>∑yÓTÆq ôV’≤<äsêu≤<é >∑T]+∫ uÒs¡kÕsê\T #˚ùd#X˚ ÊsT¡ . ‘\Ó +>±D nìyês´¡ + - e÷≈î£ XÊ+‹ ø±yê* nH˚ n+X+¯ ô|’ Á|üdüøÏÔ ˝Ò<äHêïs¡T. {°mHéJy√ n<Ûä´≈£åî&ÉT <˚MÁ|ükÕ<é e÷{≤¢&ÉT‘·÷,k˛e÷J>÷∑ &É Áô|døt u¢£ Ÿ˝À b˛ò s+¡ n<´äÛ ≈îå£ &TÉ , qeTùdÔ ‘\Ó +>±D m&≥ç sY MT&çj·÷ @ø£|üø£å+>± e´eVü≤]k˛Ô+<äì $eT]Ù+#ês¡T. ôV’≤<äsêu≤<én\¢+ Hêsêj·TD n<Ûä´ø£å‘·q á ø±s¡´Áø£e÷ìï ìs¡«Væ≤+#ês¡T. eTq~ nqïyêsπ Ç|⁄ü Œ&TÉ e÷~ n+≥THêïsì¡ Äy<˚ qä e´ø+Ô£ #X˚ ÊsT¡ .‘\Ó +>±D C@Ò d” #s’Ó à¡ Hé Ábıô|dò sü Y ø√<+ä &sÉ ê+ e÷{≤&¢ TÉ ‘÷· , d&” ãÉ ÷´¢ d” ‘Ó\+>±q ¬>õf…&é n~Ûø±s¡T\ dü+|òüT+ n<Ûä´≈£åî&ÉT lìyêdü >ö&érsêàHêìï neT\T #˚ùd u≤<Ûä´‘· ø±+Á¬>dt Hêj·T≈£î\<˚qì, Á|ü<Ûëq e÷{≤&¢ TÉ ‘÷· , ôV≤’ <sä êu≤<é ô|’ |≥ü Tº kÕ~+Û #+˚ <Tä øπ de” ÷+Á<äÛ ñ<√´>T∑ \Á|ü‹|üø£åyÓTÆq {°&û|” ≈£L&Ü ˇ‹Ô&ç rdüT≈£îsêyê\ì &çe÷+&é #˚XÊs¡T. Á|jü T· ‘ï· eTì $eT]Ù+#êsT¡ . d∫ü yê\jT· +˝À 144 ôdøHå£ é ô|{qºÏ |⁄üŒ&TÉôV≤’ <sä êu≤<é ‘\Ó +>±D≤˝À n+‘s· ê“>¤ y∑ T˚ qì øπ +Á<ä øπ _H{Ó Ÿ˝À dŒü w+ºü >± de” ÷+Á<äÛ ñ<√´>T∑ \T sê´©\T m˝≤ rkÕsÔ ì¡ Á|•ü ï+#êsT¡ . ‘\Ó +>±Dô|’rsêàq+ #˚j·÷\Hêïs¡T. Ábıô|òdüsY |òüT+{≤ #·Áø£bÕDÏ e÷{≤¢&ÉT‘·÷, øπ _H{Ó Ÿ y+Ó ≥H˚ rsêàq+ #j˚ ÷· \ì ‘\Ó +>±D Á|Cü ≤Á|+üò {Ÿ ñbÕ<´äÛ ≈îå£ &TÉde” ÷+Á<äÛ H‘˚ \· T &©çÛ ˝¢ À ô|s’ M¡ \T #d˚ Tü +Ô f,Ò ‘\Ó +>±D ø±+Á>¬ dt H‘˚ \· T y<˚ ≈ä î£ e÷sY &eç ÷+&é #X˚ ÊsT¡ . u§+u≤sTT, ø\£ ø‘£ ê\Ô ˝À Ç‘s· ¡ sêÁcÕ\º@+ #d˚ Tü HÔ êïs√ ns+ú¡ ø±e&+É ˝<Ò Hä êïsT¡ . de” ÷+Á<äÛ MT&jç ÷· dŒü w+ºü >± Á|ü»\≈£î @ $<ÛäyÓTÆq uÛÑÁ<ä‘· ñ+≥T+<√ n<˚ ‘·s¡Vü‰˝À d”e÷+Á<Ûä‘Ó\+>±D≈£î e´‹πsø£+>± |üì #˚düTÔqï<äì, uÛÑj·T+ø£s¡ |ü]dæú‘·T\T Á|ü»\≈£î ôV’≤<äsêu≤<é˝À s¡ø£åD ñ+≥T+<äHêïs¡T.esê¸ø±\ düe÷y˚XÊ˝À¢H˚ _\T¢ ô|{≤º* ‘·ø£åD+ bÕs¡¢yÓT+{Ÿ˝À ‘Ó\+>±D _\T¢bÕsy¢¡ TÓ +≥T esê¸ø±\ deü ÷yX˚ Ê˝ÀH¢ ˚ ‘\Ó +>±D _\T¢ ô|{≤\º ì $|e¢ü Á|üdüTÔ‘· bÕs¡¢yÓT+{Ÿ düe÷y˚XÊ˝À¢H˚ ‘Ó\+>±D _\T¢ ô|{Ϻ ÄyÓ÷~+|üs¡#·sTT‘·\ dü+|òüT+ &çe÷+&é #˚dæ+~. á y˚Ts¡≈£î $s¡dü+ H˚‘·\T CÒj·÷\ì ‘Ó\+>±D Á|üC≤Á|òü+{Ÿ &çe÷+&é#˚dæ+~. Ä>∑düTº Äs¡Tqes\¡ øàåÏ , ese¡ ss¡ êe⁄, #\· kÕì Á|kü Õ<,é øè£ cÕuí ≤sTT, dm” dÄt s,Y sT¡ øàÏ D,Ï »]–q MT&jç ÷· deü ÷yX˚ +¯ ˝À Á|+üò {Ÿ sêÁwºü n<´äÛ ≈îå£ &TÉ Ä≈î£ \ u÷ÑÛ eT#Ó+#·j·T´, ø£fi≤´Dsêe⁄, s¡‘·ïe÷\, ^‘ê+»*, u≤dæ‘Y, ø±o+, bÕDÏ, j·T´, ñbÕ<Ûä´≈£åî&ÉT y˚<ä≈£îe÷sY e÷{≤¢&ÉT‘·÷, b˛\es¡+ ìsêàD+]y˚sê, ñ<äj·TuÛ≤qT ‘·~‘·s¡T\T ˇø£ Á|üø£≥q˝À ø√sês¡T. ‘Ó\+>±D ø√dü+ uÛÑÁ<ë#·\+ ø£u≤® #˚j·÷\ì #·÷düTÔqï d”e÷+Á<Ûä ≈£îÁ≥\qTsêÁwüº+ @sêŒ≥T #˚ùd+<äT≈£î j·T÷|”@, ø±+Á¬>dt ÄyÓ÷<ä+ ‘Ó\|ü&É+ m<äTs√ÿyê\ì |æ\T|ü⁄ì#êÃs¡T.ÄyÓ÷~+#·<ä>∑Z $wüj·TeTHêïs¡T. ø±˙, #˚‹ ˝Àì eTT<ä›≈£î, H√{Ïø°eT<´äÛ ñqï+‘· <÷ä s+¡ ˝À ‘\Ó +>±q ñqï+<Tä q Çøÿ£ &ç Á|»ü \T nÁ|eü T sêÁwºü $u»ÑÛ q #s· ´¡ \T rdTü ≈î£ H˝˚ ≤ ‘\Ó +>±D HêjT· ≈î£ \T, bÕØ\º T,‘+Ô· >± ñ+&Ü\HêïsT¡ . ôV≤’ <sä êu≤<é sê»<ëÛ ì>± |~ü õ˝≤\¢ ‘√ ≈L£ &qç dü+düú\T ◊ø£´+>± ñ<ä´$T+#ê\ì ø√sês¡T. ôV’≤<äsêu≤<éqT j·T÷{°‘Ó\+>±D ‘·|üŒ <˚ìø° n+^ø£]+#·e<ä›ì dü÷∫+#ês¡T. ñeTà&ç #˚ùd Á|ü‹bÕ<äq ‘·eT≈£î ÄyÓ÷<äjÓ÷>∑´+ ø±<äì düŒwüº+ #˚XÊs¡T.sê»<ëÛ ì Äy÷Ó <jä ÷Ó >´∑ + ø±<Hä êïsT¡ . øπ +Á<bä Õ*‘· ÁbÕ+‘e· T+fÒ rÁe+>± Á|‹ü |Tüò {+Ï #ê\HêïsT¡ . Ä~yêd\” qT eTT+#ù˚d b˛\es+¡ ÁbÕC≈… î£ qº T düe÷y˚X¯+˝À {°|”m|òt sêÁwüº Á|ü<Ûëq ø±s¡´<ä]Ù q\e÷dü ø£èwüí,e´‹πsøÏ+#ê\Hêïs¡T. ø±s¡´<ä]Ù <˚y˚+Á<ä, »>∑Hé, |üPC≤] q]‡+>¥sêe⁄, ∫≈£îÿ&ÉT Á|üuÛ≤ø£sY, düHê ñ˝≤¢U≤Hé, s¡‘·ïe÷\ ‘·~‘·s¡T\T bÕ˝§ZHêïs¡T.‘Ó\+>±D @sêŒ≥T Vü≤s¡¸D°j·T+ @|” m˙®y√ düyÓTà˝À bÕ˝§Zq+‘Ó\+>±D Á|ü‘˚´ø£ sêÁwüº+ @sêŒ≥T Vü≤s¡¸D°j·TeTì Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ <ä[‘· Ä+Á<Ûä <ä[‘· ãVüQ»q ñ<√´>∑T\ dü+|òüT+eTVü‰düuÛÑ e´ekÕú|üø£ Á|ü<Ûëq ø±s¡´<ä]Ù &Üø£ºsY ø£‹Ô |ü<ëàsêe⁄ Vü≤s¡¸+e´ø+Ô£ #X˚ ÊsT¡ . d&” ãÉ ÷´¢ d” ìsjí¡ ÷· ìï e´‹sπ ødÏ Tü qÔ ï de” ÷+Á<≈äÛ î£ #+Ó ~q @|m” ˙y® √ dyü TÓ à˝À ‘êeTT bÕ˝§qZ uÀeTì Ä+Á<äÛ <[ä ‘· ãVQü »qøπ +Á<ä eT+Á‘T· \T ∫s+¡ J$, |\ü +¢ sêE, <>ä T∑ uZ ≤{Ï |⁄üs+¡ <X˚Û «¯ ], m+|\” T ñ<√´>∑T\ dü+|òüT+ Á|üø£{Ï+∫+~. >∑T+≥÷s¡T˝À Ä>∑düTº7q\>∑&ÉbÕ{Ï, sêj·TbÕ{Ï\ô|’ Áø£eT•ø£åD #·s¡´\T rdüTø√yê\ì Ä>∑düTº »]–q MT&çj·÷ düe÷y˚X¯+˝À md”‡, md”º, ;d”, yÓTÆHê]{° ñ5q »]–q MT&jç ÷· deü ÷yX˚ +¯ ˝À &eç ÷+&é #X˚ ÊsT¡ . ø±s´¡ Áøe£ T+˝À <√´>∑T˝ ◊ø£´y˚~ø£ ø£˙«qsY ‘˚fi¯fl n+»j·T´ ‘·~‘·s¡T\T á $wü;mdt sêeTT\T, $eT\ø£ÿ, Ábıô|òdüsY $H√<é≈£îe÷sY, Ábı. ‹s¡TeT* jT· + y\Ó &¢ +ç #êsT¡ . á d+ü |Tüò + Á|øü ≥£ qô|’ |\ü T Á|Cü ≤d+ü |÷üò \T‘·~‘·s¡T\T bÕ˝§ZHêïs¡T. Vü≤s¡¸+ e´ø£Ô+ #˚XÊsTT. n~Ûø±s¡eTT eT<äeTT ã÷ì /n$˙‹‘√ e]Ôdü÷Ô Áã‘·T≈£î‘Ós¡Te⁄\ìï eT÷dæ / Á|ü»\ u≤ìdü>∑ pôdÔ ` |ü]D≤eTeTT ‹s¡T>∑Tu≤≥T8 „ ôdô|º+ãsY - 2013

yêdüÔe+ ‘Ó\+>±D @s¡Œ&ç‘˚... d”e÷+Á<Ûä m&Üs¡e⁄‘·T+<ë?Á|ü‘˚´ø£ ‘Ó\+>±D sêÁwüº+ @s¡Œ&ç‘˚ d”e÷+Á<Ûä m&Ü] ne⁄‘·T+<äqï uÛ≤eqqT ø=+‘·eT+~ Hêj·T≈£î\T Á|ü#ês¡+ #˚düTÔqï H˚|ü<∏ä´+˝À á n+X¯+ô|’ yêdüÔyê\qT $e]düTÔHêïs¡T »\eqs¡T\ ì|ü⁄DT\T, N|òt Ç+õ˙sY (]f…ÆsY¶) ÄsY. $<ë´kÕ>∑sYsêe⁄‘\Ó +>±D ø√d+ü ‘\Ó +>±D ÁbÕ+‘e· T+‘ê ÇHêïfió¯ ¢ ìsd¡ qü \T, Çø£ ø£ècÕí $wüj·÷ìøÏeùdÔ eTVü‰sêÁwüº, ø£sêï≥ø£, Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸduü \ÑÛ T, sêkÕsÔ √ø√\T, Ä‘à· V≤ü ‘´· \‘√ s–¡ *b˛sTT+~. Ç|ü &TÉ ø√kÕ+Ô Á<äÛ sêÁcÕ\º T á udÒ Hæ qé T |+ü #T· ≈î£ +≥THêïsTT. á udÒ Hæ ˝é Àì eTq sêÁw+ºüde” TyêdTü \ e+‘T· . eT∞¢ n<˚ ‘+· ‘T· . de” ÷+Á<äÛ ÁbÕ+‘e· T+‘ê n≥T&º øç Ï πø{≤sTT+|ü⁄\T>± ìø£s¡»˝≤\qT 811 {°m+d”\T>± ìsê∆]+#·&É+b˛‘√+~. ø±s¡D+ Ä ÁbÕ+‘·yêdüT\≈£î ªª‘Ó\+>±D e<äT› düyÓTÆø±´+Á<Ûä »]–+~. á ìsê∆s¡D ã#êe‘Y Hê´j·T|”sƒ¡+ #˚dæ+~. q~˝À e#˚ÃeTT<Tä µ› µ. m+<Tä ø≥£ ? ‘\Ó +>±D eùdÔ de” ÷+Á<äÛ ÁbÕ+‘· eT+‘ê m&Ü]>± Á|üyêVü‰ìï ìø£s¡»˝≤\T, es¡<ä »˝≤\T>± ù|s=ÿ+{≤+. 75 XÊ‘·+e÷]b˛‘·T+<ä≥. ‘·‘·Œ¤*‘·+>± ¬s’‘·T\T m+&çb˛‘ês¡T, $<ë´s¡Tú\T, ñ $X¯«dü˙j·T‘·q \_Û+#˚ »˝≤\qT ìø£s¡ »˝≤\qT, n+‘· ø£qï ‘·≈£îÿe<√´>T∑ \T ôV≤’ <sä êu≤<é ‘\Ó +>±D≈î£ #+Ó <&ä +É dVü ≤æ +#˝· øÒ b£ ˛‘T· HêïsT¡ . $X«¯ d˙ü jT· ‘· ø*£ –q »˝≤\qT $T>T∑ \T »˝≤\T>± eØøZ s£ D¡ #j˚ T· &+É$<ä´, ñbÕ~Û neø±XÊ\T ˝Òø£ s√&ÉT¶q |ü&É‘ês¡≥. ‘Ó\+>±D˝À eTØ »]–+~. eT÷&ÉT sêÁcÕº\≈£î (eTVü‰sêÁwüº, ø£sêï≥ø£, Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ)eTTK´+>± sê»<Ûëì q>∑s¡+˝À ñ+≥Tqï d”e÷+Á<Ûä Á|ü»\T uÛÑÁ<ä‘· ìø£s¡ »˝≤\qT |ü+∫q ã#êe‘Y Á{ÏãT´q˝Ÿ $T>∑T\T »˝≤\ |ü+|üø£+ø£s¡TesTT´ s√p ø£+{ÏøÏ ≈£îqT≈£î ˝Ò≈£î+&Ü n\¢˝≤¢&ç b˛‘ês¡T. ø=‘·Ô $wüj·T+˝À @s¡Œ&ɶ Çã“+<äT\ <äècÕº´ <ëìï 2000 dü+ˆˆ y˚T HÓ\<ëø£sê»<Ûëì ø£≥Tºø√e&ÉeT+fÒ e÷≥˝≤? mH˚ïfi¯ó¢|ü≥TÔ+~? ø£≥Tº≈£îHêï yêsTT<ë y˚dæ (ã#êe‘Y rs¡TŒ1976˝À yÓ\Te&ç+~). n|üŒ{Ï es¡≈£îÄ ø=‘Ô· q>s∑ +¡ ôV≤’ <sä êu≤<é n+<#ä +· <ë\T‘√ y*Ó –b˛‘T· +<ë? øq£ Tø£ á $T>∑T\T »˝≤\qT nqTuÛÑ$+#˚ |üP]Ô ùd«#·Ã¤qT (m˝≤+{Ï Vü≤≈£îÿe÷≈î£ Ç|ü &TÉ qï Ä+Á<ÁäÛ |<ü X˚ ŸjT˚ jT· <ë∏ ‘<· +ä∏ >± ø=qkÕ>±* - Ç+ø± ø£*– ñ+&É≈£î+&Ü) Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸøÏ∫Ã+~. nsTT‘˚ <äTs¡<äèwüºeXÊ‘·TÔeT]ø=ìï ø√]ø£\T (ø√]ø£\T ø±ø£b˛‘˚ uÛÑj·÷+<√fi¯q\T, dü+<˚Vü‰\T á ùd«#÷ q¤ T V≤ü ≈î£ ÿ>± u≤Û $+∫ Ä+Á<ÁäÛ|<ü X˚ Ÿ $T>T∑ \T»˝≤\qT 227.50e¬>’sê e¬>’sê) yêfi¯¢ eTqdüT˝À ñqïsTT. Ç+‘·ø° yêdüÔey˚T$T{Ï? {Ïm+d”\T>± n+#·Hêy˚dæ sêÁwüº+˝Àì @&ÉT ÁbÕC…≈£îº\≈£î Ä ˙{Ïì‘Ó\+>±D @s¡Œ&ç‘˚ d”e÷+Á<Ûä Á|ü»\T ˙fi¯ó¢ ìj·TeTø±\T! ì<ÛäT\T øπ {≤sTT+∫+~. n+<Tä ˝À eT÷&TÉ ‘\Ó +>±D≈î£ , eT÷&TÉ sêjT· \ de” T˝Òø£ nHê´j·TeTsTTb˛‘ês¡T? Ç|ü&ÉT ˙fi¯¢ >∑T]+∫ H˚qT e]íkÕÔqT. ≈£î, ˇø£{Ï ø√kÕÔ+Á<Ûä≈£î. $esê*˝≤ñHêïsTT.$T–*q $wüj·÷\T Äj·÷ s¡+>±˝À¢ ìcÕí‘·T\T düeTj·÷qTkÕs¡+>± ‘Ó\+>±D: πø{≤sTT+|ü⁄ ({°m+d”\˝À)#ÓbÕÔs¡T. 1) HÓf…º+bÕ&ÉT 22eTq sêÁwüº+˝Àì Á|ü<Ûëq q<äT\T >√<ëe], ø£èwüí - >√<ëe] 2) ø£\«≈£î]Ô 25q~øÏ eTVü‰sêÁwüº, ø£sêí≥ø£, Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ, eT<Ûä´Á|ü<˚XŸ (#Û·rÔdt|òüT&é), 3) mdtm˝Ÿ;d” 30ˇ&çcÕ ‘·eTe+‘·T ˙fi¯¢+~kÕÔsTT. eTq sêÁcÕºìøÏ dü+ã+~Û+∫q+‘· (lXË’\+ m&ÉeT >∑≥Tº ø±\Te)es¡≈£î ‘Ó\+>±D, ø√kÕÔ+Á<Ûä á q~˝À |üØyêVü≤ø£ ÁbÕ+‘·+ ø£*>∑T yÓTT‘·Ô+ 77HêïsTT. ‘\Ó +>±D 79% |Øü yêV≤ü ø£ ÁbÕ+‘+· (ø±´#yY TÓ +{Ÿ @]j÷· ) sêj·T\d”eT πø{≤sTT+|ü⁄ ({°m+d”\˝À)ø£*– ñ+fÒ ø√kÕÔ+Á<Ûä~ 21%. >√<ëe] uÒdæH√¢ eTq sêÁcÕºìøÏ 1) ‘Ó\T>∑T >∑+>∑ 29düTe÷s¡T 1480 {Ïm+d”\ ìø£s¡»˝≤\ πø{≤sTT+|ü⁄+~. Ç+<äT˝À 2) >±˝Òs¡T q>∑] 38900 {m° +d\” $ìj÷Ó >+∑ ‘\Ó +>±D ø√d+ü , $T>T∑ \T 580 {m° +d\” 3) Vü≤+ÁB˙yê 40yê{≤ ø√kÕÔ+Á<Ûä≈£î $$<Ûä ÁbÕC…≈£îº\ <ë«sê ñ+≥T+<äì Á|üuÛÑT‘·«+ ø√kÕÔ+Á<Ûä πø{≤sTT+|ü⁄ {°m+d”\˝ÀnH˚ø£ |üsê´j·÷\T yÓ\¢&ç+∫+~. >√<ëe] »˝≤\ $ìjÓ÷>∑+ Ç+ø± 1) yÓ*>=+&É 43.5dü>∑+ <ëø£ ø±e\dæ e⁄+~. ø£qTø£ Á|ü‘˚´ø£ ‘Ó\+>±D @sêŒ≥e⁄‘˚ á s¡ø£+>± ‘Ó\+>±D≈£î 77 {Ïm+d”\T, d”e÷+Á<Ûä≈£î 150.5>√<ëe] ˙{Ï $ìjÓ÷>∑+ $wüj·T+˝À ø√kÕÔ+Á<Ûä≈£î m˝≤+{Ï uÛÑj·÷+ {°m+d”\T πø{≤sTT+#·&É+ »]–+~. yÓs¡dæ 227.50 {Ïm+d”\qï<√fi¯q\T ñ+&Éqø£ÿπs¢<äT. ìø£s¡ »˝≤\ $ìjÓ÷>∑y˚T Ç+‘·es¡≈£î |üP]Ô e÷≥. ‘Ó\+>±D≈£î 34 XÊ‘·+, d”e÷+Á<Ûä≈£î 66 XÊ‘·+ <äø±ÿsTT.ø±q|ü&ÉT $T>∑T\T »˝≤\ >∑T]+∫ mes¡÷ Á|üdüTÔ‘·+ Ä˝À∫+#·&É+ ìø£s¡»˝≤˝À¢ πø{≤sTT+|ü⁄qT, ÁbÕC…≈£îº\ yêØ>± ã#êe‘Y Á{ÏãT´q˝Ÿ˝Ò<äT. øπ {≤sTT+∫+~. Á{ãÏ T´q˝Ÿ øπ {≤sTT+|⁄ü \qT nqTd]ü +∫ ‘\Ó +>±D≈î£ »q‘ê »Hês¡∆qTì / eTqdüT˝Àq ø£dæ s¡–*` s¡–*q ø£dæ‘√ eTqTdüT\T / n–Zø=+&É˝…’ |ü–* ` |ü]düsê\ ì+&É ª˝≤eµ / ∫eTTà‘·T XÊ+‹kÕÔsTT „ ôdô|º+ãsY - 2013 9

yêdüÔe+2777.86 {m° +d\” T, de” ÷+Á<≈äÛ î£ 522.14\ {mÏ +d\” T \_+Û #êsTT. Çøÿ£ &É >e∑ Tì+#e· \dqæ $wjü T· yT˚ eT+fÒ ‘\Ó +>±D udÒ Hæ é ˝À|\üÄ ‘·sê«‘· Á|üuÛÑT‘·«+ πø{≤sTT+|ü⁄\˝À düs¡T›u≤≥T #˚dæ ‘Ó\+>±D≈£î ñ+~. d”e÷+Á<Ûä˝À #ê˝≤ ÁbÕ+‘ê\T (˙s¡Tbı+<˚ ÁbÕ+‘ê\T)eTs√ 20 {mÏ +d\” ˙{ìÏ ô|+∫+~. ysÓ d¡ æ ìøs£ »¡ ˝≤\T ‘\Ó +>±D≈î£ uÒdæHé ãj·T≥ ñHêïsTT. n+‘·sê®rj·T Hê´j·Tdü÷Á‘ê\298.96 {m° +d\” T (36.8 XÊ‘+· ). Çøÿ£ &É >e∑ Tì+#e· \dqæ $wjü T· yT˚ qqTdü]+∫ uÒdæHé ˝À|ü\ ñqï Á|ü»\πø Ä ˙{Ïì nqTuÛÑ$+#˚eT+fÒ ‘Ó\+>±D uÒdæHé ˝À|ü\ ñ+~. d”e÷+Á<Ûä˝À #ê˝≤ ÁbÕ+‘ê\T Vü≤≈£îÿ ñ+≥T+~. á dü÷Á‘êìï Á|ü|ü+#· yê´|üÔ+>± neT\T(˙sT¡ bı+<˚ ÁbÕ+‘ê\T) udÒ Hæ é ãjT· ≥ ñHêïsTT. n+‘s· êr® jT· Hê´jT· #˚düTÔHêïs¡T. ø=ìï Á|ü‘˚´ø£ ø±s¡D≤\e\¢ ã#êe‘Y Á{ÏãT´q˝Ÿd÷ü Á‘ê\qqTd]ü +∫ udÒ Hæ é ˝À|\ü ñqï Á|»ü \øπ Ä ˙{ìÏ nqTu$ÑÛ +#˚ ‘Ó\+>±D≈£î m≈£îÿe yê{≤ Çe«˝Òø£b˛sTT+~V≤ü ≈î£ ÿ ñ+≥T+~. á d÷ü Á‘êìï Á||ü +ü #· yê´|+Ôü >± neT\T #d˚ Tü HÔ êïsT¡ . Çø£b˛‘˚ Ç|ü&ÉT sêÁwüº $uÛÑ»q »]– ‘Ó\+>±D @s¡Œ&ç‘˚ ˙fi¯¢ø=ìï Á|ü‘˚´ø£ ø±s¡D≤\e\¢ ã#êe‘Y Á{ÏãT´q˝Ÿ ‘Ó\+>±D≈£î m≈£îÿe |ü]dæú‹ @$T{Ï? ø=‘·Ô Á{ÏãT´q˝Ÿ ≈£L&Ü bÕ‘· Á{ÏãT´q˝Ÿ Ksês¡T#˚dæqyê{≤ Çe«˝Òø£b˛sTT+~ (Ä $wüj·÷ìï Á{ÏãT´q˝Ÿ ‘·q ìy˚~ø£˝À 811 {°m+d”\ ìø£s¡ C˝≤\ πø{≤sTT+|ü⁄H˚ j·T<∏ë$<Ûä+>± ñ+∫+~.düŒwüº+ #˚dæ+~). nsTT‘˚ Á|üuÛÑT‘·«+ $T>∑T\T »˝≤\ $wüj·T+˝ÀHÓ’Hê øq£ Tø£ Ä ˙{HÏ ˚ s¬ +&TÉ sêÁw\ºü T |+ü #T· ø√e\dæ ñ+≥T+~. ‘\Ó +>±D≈Ó\+>±D≈£î Hê´j·T+ #˚j·T˝Òø£b˛sTT+~. sêj·T\d”eT <äT]“¤ø£å ÁbÕ+ 298.96 {Ïm+d”\ ˙fi¯¢ πø{≤sTT+|ü⁄ j·T<∏ë‘·<∏ä+>± ñ+≥T+~. n<˚‘·+. ˙{Ï edü‹ dü]>±Z ˝Ò<äqï ø±s¡D+>± $T>∑T\T »˝≤\˝À m≈£îÿe $<+äÛ >± de” ÷+Á<äÛ s÷¡ .512.04 {m° +d\” øπ {≤sTT+|⁄ü ø¬ ˝≤+{Ï &√Û ø±πø{≤sTT+|ü⁄\T #˚dæq≥Tº düeT]ú+#·T≈£î+{À+~. uÒdæHé˝À|ü\ ñqï ñ+&É<äT.<Tä ]“ø¤ Áå£ bÕ+‘ê\T eTV≤ü ã÷uŸq>s∑ ,Y q\>¢ =+&É ø=+‘y· T˚ s≈¡ î£ s+¡ >±s¬ &,¶ç|]ü d‹úæ ≈L£ &Ü @MT yTÓ sT¡ >±˝Z <Ò Tä . nsTTHê Á|uü TÑÛ ‘«· + yTÓ T>T∑ Z #÷· |˝ü <Ò Tä . #·≥ºã<ä∆+>± me]¬øìï˙fi¯ó¢ sêyê˝À ÁbÕC…≈£îº\ πø{≤sTT+|ü⁄\øè£ wü Áí |øü ÿ£ H˚ ñHêï @{≤ e\dbü ˛‘T· qï 14 \ø\å£ bÕ\eT÷sT¡ yêdTü \≈î£ , Ä<Ûës¡+>± düŒwüº+>± #Ó|üŒã&ܶø£ eT] m+<äTø£+‘· Ä+<√fi¯q? ˙fi¯ó¢˙sT¡ ˝øÒ £ d‘ü e· T‘e· ⁄‘T· qï b˛s¬¢ &’ é |&” ‘ç · u≤~‘Û T· \≈î£ Hê´jT· + #j˚ ÷· \qï sêeì, m&Ü] ne⁄‘·T+<äì m+<äTø± <äTÁwüŒ#ês¡+? ˇø£yê<äqÄ˝À#·q á düyÓTÆø£´ bÕ\≈£î\≈£î ˝Òs¡T. Çø£b˛‘˚ ã#êe‘Y ‘·s¡Tyê‘· @$T≥+fÒ ˙fi¯¢ πø{≤sTT+|ü⁄ ñ+~ ø±ì ‘Ó\+>±D ô|’q ñ+~ ø±ã{Ϻ@sŒ¡ &¶É Á_CwÒ t ≈î£ e÷sY Á{ãÏ T´q˝Ÿ $T>T∑ \T »˝≤\qT eT÷&TÉ sêÁcÕ\º ≈î£ de” ÷+Á<≈äÛ î£ ˙fió¯ s¢ êe⁄. ø±sD¡ +? n~øÛ ±s+¡ Ç|ü &TÉ ‘\Ó +>±D yê]øÏ|ü+#ê\ì ìs¡ísTT+∫, yê{Ïì ¬s+&ÉT ÁX‚DT\˝À $uÛÑõ+∫+~. 65 edüTÔ+~ ø±ã{Ϻ! eTTqT|ü{Ï˝≤ d”e÷+Á<Ûä ÁbÕC…≈£îº\≈£î ˙fi¯ó¢ sêe⁄.XÊ‘+· $X«¯ d˙ü jT· ‘· Ä<ëÛ s+¡ >± yTÓ T<{ä ÁÏ XD‚ Ï yTÓ T‘+Ô· $T>T∑ \T »˝≤\T Ç+ø± Ç‘·s¡ ÁbÕ»≈£îº\≈£î ˙{Ïì ‘·s¡*+#·T≈£îH˚ neø±X¯+ ñ+&É<äT.448 {°m+d”\T, n+<äT˝À eTq sêÁcÕºìøÏ <äøÏÿq$ 190 {°m+d”\T, |òü*‘·+>± d”e÷+Á<Ûä ÁbÕ+‘êìøÏ qwüº+ yê{Ï\T¢‘·T+<˚yÓ÷qqï u…+>∑,yTÓ T<{ä Ï ÁXD‚ ˝Ï À 45 {m° +d\” T, $T>‘∑ ê s¬ +&eÉ ÁXD‚ ˝Ï À 145 {m° +d\” T, nqTe÷q+ ø£\>∑&É+ düVü≤»y˚T. nsTT‘˚ á ˙{Ï $&ÉT<ä\ n+X¯+yê{Ï $esê\T Ç˝≤ ñHêïsTT. Çøô£|q’ n+fÒ ‘\Ó +>±D @sŒ¡ &Üø¶ £ ‘\Ó +>±D #‹˚ ˝À ñ+&<É Tä . øπ +Á<ä Á|üuÛÑT‘·«+ @sêŒ≥T #˚ùd ø£+Á{À˝ŸuÀs¡T¶ á ˙{Ï |ü+|üø±\ e´eVü‰s¡+ yÓTT<ä{Ï ÁX‚DÏ (65 XÊ‘·+ $X¯«dü˙j·T‘·) #÷· dTü ≈î£ +≥T+~. Ä ø+£ Á{À˝ŸuÀsT¡ ¶ øπ +Á<ä Á|uü TÑÛ ‘«· n~øÛ ±] |sü ´¡ yø˚ Då£ psê\ - 9 {Ïm+d”\T ˝À |ìü #d˚ Tü +Ô ~. Ä uÀsT¡ ˝¶ À Äj÷· sêÁwºü Á|‹ü ì<TäÛ \T ≈L£ &Ü duü TÑÛ ´\T>± lXË’\+ Hê>±s¡T®q kÕ>∑sY ø±«ØzesY k˛ºπsõ-30{°m+d”\T e´eVü≤]kÕÔs¡T. n+fÒ ø£ècÕíq~ô|’q sêCÀ*ã+&É, lXË’\+, q~˝ÀøÏ (|üsê´es¡D+ <äècÕº´) 6 {°m+d”\T Hê>±s¡T®qkÕ>∑sY ÁbÕ»≈£îº\ô|’q uÀs¡T¶\T @sêŒ≥T#˚kÕÔs¡T. @ sêÁcÕºìøÏ e<ä\ e\dæq ˙s¡T (ø£ìwüº+>±) m+‘· $&ÉT<ä\ #˚j·÷˝À, #·≥º Á|üø±s¡+>± ‘·j·÷s¡T #˚dæq n~Ûø±]ø£ yÓTT‘·Ô+ 45 {°m+d”\T |ü{Ϻø£˝À #·÷|æ+∫q πø{≤sTT+|ü⁄\ Á|üø±s¡+>± $&ÉT<ä\ #˚kÕÔs¡T. ñ ¬s+&Ée ÁX‚DÏ <ëVü≤s¡D≈£î sêCÀ*ã+&É @sêŒ≥T #˚j·TuÀj˚T ø£+Á{À˝ŸuÀs¡T¶ 1.2 lXË’\+, Hê>±s¡T®q kÕ>∑sY 120 {°m+d”\T {°m+d”\qT ø£sêï≥ø£≈£î, 15.9 {°m+d”\qT ‘Ó\+>±D≈£î 31.9 ø±´ØzesY k˛ºπsõ ‘Ó\T>∑T>∑+>∑ 25 {°m+d”\T {°m+d”\qT ¬ødæ ø±\Te≈£î $&ÉT<ä\ #˚düTÔ~. n+‘·ø£Hêï m≈£îÿe yÓTT‘·Ô+ 145 {°m+d”\T yê&TÉ ø√e&ÜìøÏ M\T+&<É Tä . ‘T· +>u∑ ÁÑÛ<˝ä À ˙sT¡ ‘–· ‘Z ˚ <ëe÷cÕ |<ü ‹›ä q ˇøÿ£ ‘\Ó T>T∑ >+∑ >≈∑ î£ ‘|· Œü Ç‘s· ¡ ÁbÕC≈… î£ ˝º MÒ $T>T∑ \T »˝≤\≈î£ nìï ÁbÕC…≈£îº\≈£î ø√‘·\T $~ÛkÕÔs¡T. ˙s¡T n~Ûø£+>± ñ+fÒ $T>∑‘êH√#·Tø√˝Ò<äT. ÇB Á_CÒwt≈£îe÷sY rs¡TŒ. á rs¡TŒ eTq*ï ø£\∫y˚dæq ˙{ìÏ øè£ cÕ˝í ÀøÏ dTü +øπ dTü \ <ë«sê e<Tä ˝≤sÔ T¡ . n˝≤>π Hê>±sT¡ q® kÕ>s∑ Ye÷≥ yêdüÔe+. <ëìï #Ûê˝…+CŸ #˚dü÷Ô düTÁ|”+ø√s¡Tº >∑&É|ü‘=ø£ÿ&É+, ø£+Á{À˝ŸuÀs¡T¶ m&ÉeTø±\Te≈£î ≈£î&çø±\Te≈£î #Ós√ 132 {°m+d”\Tn<˚ deü TjT· +˝À rsT¡ ŒqT |⁄ü q:dMü Tøøå£ √d+ü Á{ãÏ T´q˝Ÿ≈î£ eTq nu´ÑÛ + 152.20 {°m+d”\qT ø£ècÕí&Ó˝≤º ñ|üjÓ÷>±s¡ú+ $&ÉT<ä\ #˚düTÔ+~.‘·sê\T ‘Ó*j·T#˚j·T&É+ »]–+~. Á|üdüTÔ‘·+ eT÷&ÉT sêÁwüº yê<äq\T n˙ï dÁü øe£ T+>± »sT¡ >T∑ ‘êsTT ø<£ ë. eT] ˙fió¯ ¢ sêeqï á <Tä ÁwŒü #ês+¡eTT–kÕsTT. n+‹eT rs¡TŒ eTs√ HÓ\s√E˝À¢ yÓ\Te&ÉqT+~. <˚ìøÏ? á <äTe÷s¡+ <˚ìøÏ? ìC≤ìøÏ düÁø£eT+>±, #·≥ºã<ä∆+>±n|üŒ{Ï<ëø± $T>∑T\T »˝≤\ >∑T]+∫ eTq+ @MT e÷{≤¢&É˝Ò+. sêe\dqæ ˙fiq¢¯ T ‘\Ó +>±D yêfió¯ ¢ ã+~kÛ ÕsπÔ y÷Ó , sê≈î£ +&Ü #k˚ ÕsπÔ y÷Ó düÁø£eTe÷ ? nÁø£eTe÷? / nqT e÷≥≈£î ‘êe⁄+&É<äT. @$T ø±˝…! @$T ≈£L˝…! / nqT dü+>∑‹ >∑Ts¡TÔ+&É<äT.10 „ ôdô|º+ãsY - 2013

yêdüÔe+nqï u…+>∑ @ø√XÊHê d”e÷+Á<Ûä≈£î˝Ò<äT. yêfi¯¢ u…+¬>˝≤¢ eTTqT|ü{Ï˝≤>∑(düyÓTÆø±´+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝À e÷~]) nÁø£e÷\T kÕ>∑&ÜìøÏ+ø£ neø±X¯+ ø±´˝…+&ÉsYñ+&É<äT ø£<ë nì. yêfi¯¢ |üπscÕHé @+<ä+fÒ.. 1) sêCÀ* ã+&É≈£î 1: nyTÓ ]ø± ì|÷üò sV¡ ≤ü kÕ´\qT ãjT· ≥ô|{qºÏ k˛ï&HÓ ≈é î£ sc¡ Õ´ ÄÁX¯j·T+|üP]ÔkÕúsTT ˙s¡+~‘˚ πød” ø±\Te Ç~es¡˝À e÷~] ‘·qe+‘·Tø£+fÒ 2: d”e÷+Á<Ûä ÁbÕ+‘ê˝À¢ ø±+Á¬>dt H˚‘·\ $Á>∑Vü‰\ $<Ûä«+dü+n~Ûø£+>± ˙s¡T nqTuÛÑ$+#˚ neø±X¯+ n+fÒ 31.90 {°m+d”\≈£î 3: zj·T÷˝À ãdüT‡\ sêø£b˛ø£\T ÁbÕs¡+uÛÑ+-düsê›sY düsê«sTTã<äT\T 60 {°m+d”\T yê&ÉT≈£îH˚ M\T ø√˝ÀŒ‘·T+~. b˛‹¬s&ç¶bÕ&ÉT bÕ|üqï eTVü≤sêCŸ 369 »j·T+‹ ñ‘·‡yê\ b˛düºsY Ä$wüÿ sD¡qT+∫ 19 (mdÄt s;Y d)” 15 (eTÁ<ëdTü Á‘ê>T∑ ˙{Ï ø√d+ü ‘\Ó T>T∑ >+∑ >)∑ 5: ‘\Ó +>±D yqÓ øÿÏ b˛‘T· +<y˚ ÷Ó qqï Äy<˚ qä ‘√ s+¡ >±s¬ &¶ç õ˝≤¢ J&yç TÓ ≥˝¢ À d+ü Jesêe⁄ Ä‘à· V≤ü ‘´· -Ä‘à· ã*<ëq+ #d˚ Tü ≈î£ qïysÓ d¡ æ 34 {m° +d\” T e÷Á‘y· T˚ Çøô£|q’ $&TÉ <\ä e⁄‘êsTT. Ç|Œü {eÏ s≈¡ î£ lø±+‘Y ¬s+&√ es¡∆+‹ 6: ‘Ó\+>±D ø√dü+ Ä‘·àã*<ëq+ #˚düT≈£îqï dü+Jesêe⁄$T>T∑ \T »˝≤\ $wjü T· + ‘\˚ ˝<Ò Tä . ‘*˚ Hê ‘\Ó T>T∑ >+∑ >≈∑ î£ ‘|· Œü Ç‘s· ¡ n+‘´· ÁøjÏ T· \T - ‘\Ó +>±D sêÁwºü Á|Áü øjÏ T· ø=qkÕ>T∑ ‘T· +<ìä bÕs¡¢yÓT+{Ÿ˝À Á|üø£{Ï+∫q eT+Á‹ ∫<ä+ãs¡+d”e÷+Á<Ûä ÁbÕC…≈£îº\T n+fÒ Vü≤+ÁB˙yê, >±˝Òs¡T, q>∑], yÓ*>=+&É≈£î 7: ˝Àø˘düuÛÑ˝À ÄVü‰s¡ uÛÑÁ<ä‘· _\T¢ Á|üy˚X¯ô|{Ϻq Á|üuÛÑT‘·«+ - ‘Ó\+>±DqT n&ÉT¶≈£î+≥THêïs¡ì eTs√ ã*<ëq+-ø£Ø+˙s¡T\_Û+#·<äT. Ç~es¡¬ø’‘˚ n~]+#√, u…~]+#√ b˛‹¬s&ç¶π>≥T¢ ˝Ò|æ q>∑sY˝À ∫øÏ‘·‡ bı+<äT‘·÷ #·+Á<ë¬s&ç¶ (düT˝≤ÔHêu≤<é eT+ &\É + ◊‘s· êCŸ|*ü ¢ {Ä° smY dt Á>±eTXÊK ñbÕ<´äÛ ≈îå£ &TÉ ) eTè‹ìø£s¡»˝≤\qT ‘·s¡*+#·T≈£îb˛j˚T |ü]dæú‹ ñ+&˚~. Çø£ô|’ Ä Ä≥\T 8: d∫ü yê\jT· +˝À |Tüò q+>± uÀHê\T-bÕsy¢¡ TÓ +{Ÿ˝À ø=qkÕ–q ªdüyÓTÆø£´µ Ä+<√fi¯q - bÕ\eT÷s¡T-s¡+>±¬s&ç¶ m‹Ôb˛‘·\kÕ>∑e⁄. düπs«≈£î düsêÿsY Á^Hé dæ>∑ï˝Ÿ 9: s¡+C≤Hé, ‘=* ÁXÊeD X¯óÁø£yês¡+yÓTÆqsY Ç]π>wüHé ø√dü+ ‘Ó\+>±D≈£î düTe÷s¡T 90 {Ïm+d”\ 29: sêÁwüº $uÛÑ»q ìs¡íj·÷ìï e´‹πsøÏdü÷Ô yÓ’mdtÄsYd”|” H˚‘· »>∑Hé #˚|ü{Ϻq Bø£å uÛÑ>∑ï+πø{≤sTT+|ü⁄ ñ+~. @Hê&É÷ 20 {°m+d”\ ø£qï m≈£îÿe $ìjÓ÷>∑+ 30: bÕs¡¢yÓT+{Ÿ˝À ‘Ó\+>±D _\T¢ ô|{≤º\ì ø√s¡T‘·÷ yÓT<äø˘ õ˝≤¢ e÷&çZøÏ #Ó+~q <ÛäHésêCŸ Ä‘·àVü≤‘·´-ñkÕàìj·÷≈£îø±e&É+˝Ò<äT. $T–*q 70 {Ï+md”\qT d”e÷+Á<Ûä˝À nqTuÛÑ$+#·&É+ »>H∑ qé T ‘s· *¡ +#&· +É ‘√, uÁÑÛ <‘ä · ø±sD¡ ≤\‘√ y<’Ó ´ä + n+<øä £ eTVü≤ã÷uŸq>∑sY õ˝≤¢ ø=+<ä÷s¡T eT+&É\+ >±*>∑÷&Ó+»]π>~. Çø£ô|’q Ä ˙{Ï <äT]«ìjÓ÷>±ìøÏ neø±X¯eTT+&É<äT. Á>±e÷ìøÏ #Ó+~q ø£èwüíeTà eTè‹-uÛÑ÷ùdø£s¡D _\T¢≈£î ˝Àø˘düuÛÑ ÄyÓ÷<ä+πø{≤sTT+∫q nìï ÁbÕC…≈£îº\≈£î düeTÁbÕ<Ûëq´‘· ñ+≥T+<äì 31: yÓTÁ{À Ç+&çj·÷ Ä+>∑¢~q|üÁ‹ø£ Ä$wüÿs¡Dã#êe‘Y Á{ÏãT´q˝Ÿ düŒwüº+>± #Ó|æŒ+~. <ëìï U≤‘·s¡T #˚j·T≈£î+&Ü n˝Ÿ»JsY˝À ‘Ó\+>±DÁ|üuÛÑT‘·« Jy√\qT Á|üø£ÿqu…{Ϻ ø£ècÕí&Ó˝≤º≈£î Á|ü<∏äeT ÁbÕ<Ûëq´+ ñ+ ‘\Ó +>±D n+X+¯ Ç|⁄ü Œ&TÉ Á||ü +ü #y· ê´|yÔü TÓ +Æ ~. Ä>d∑ Tü º 6,7 ‘B˚ ˝À¢ n˝Ÿ»Jsê {M° #êq˝Ÿ ‘\Ó +>±D n+X+¯ ô|’ #s· á qT ìs«¡ V≤æ +∫+~.<äì ãTø±sTT+∫, Á|üuÛÑT‘·«+ yÓT&É\T e+∫, kÕ>∑sY˝À lXË’\+˝À á #·s¡Ã˝À {°ÄsYmdt bı*{Ÿã÷´s√ düuÛÑT´&ÉT &Üø£ºsY ÁXÊeDY ≈£L&Ü bÕ˝§ZHêïs¡T. yê˝ŸÁd”º{Ÿ»s¡ï˝Ÿ ø±\$Tdtº dü<ëq+<é <Ûä÷y˚T, u≤¢>∑sY˙fi¯ó¢Hêï ˝Òø£b˛sTTHê, ñqï ˙{Ïì ‘√&Ó’Hê düπs &Ó˝≤º≈£î $&ÉT<ä\ n‘·T\´ eTVü‰»Hé, ˝…’yé $T+{Ÿ ø±\$Tdtº Vü≤sY¸ >∑TbÕÔ ‘·~‘·s¡T\T bÕ˝§ZHêïs¡T.#˚sTT+#·Tø√e&É+ Çø£ô|’q kÕ<Ûä´|ü&É<äT.Çø£ >√<ëe] $wüj·÷ìøÏeùdÔ... <Ûäefi‚X¯«s¡+ u≤´πsõøÏ ˙fi¯ó¢ø±e\dæ e∫Ãq|ü&Ó˝≤¢ lsê+kÕ>∑sY ÁbÕC…≈£îºqT, øÏHÓïs¡kÕììU≤∞#˚sTT+#·&É+ Ç|üŒ{Ï<ëø± kÕ–+~. n~ Çø£ô|’ kÕ>∑<äT.>√<ëe] qT+&ç es<¡ »ä ˝≤\ eTTdTü >T∑ ˝À 160 {mÏ +d\” ˙{ìÏ<äeTTà>∑÷&Ó+ qT+∫ ‘·s¡*+∫ Hê>±s¡T®qkÕ>∑sY f…sTT˝ŸbÕ+&é≈£î #˚s¡y˚j·÷\ì ÁbÕs¡+_Û+∫q |ü<∏äø£+ ‘Ó\+>±D eùdÔ eT÷\|ü&ÉT‘·T+<äqïujÑÛ T· +. b˛\es+¡ ÁbÕC≈… î£ ôº|’ dTü Á|+” ø√sT¡ º rsT¡ Œ Ç#Ã˚ ˝À|⁄üq ‘\Ó +>±D@s¡Œ&ç‘˚ b˛\es¡+ ÁbÕC…≈£îºqT n&ÉT¶≈£îH˚ neø±X¯+ ñ+~. Ç˝≤+{ÏnH˚ø£ uÛÑj·÷\T d”e÷+Á<Ûä Á|ü»\qT yÓ+{≤&ÉT‘·THêïsTT. Ç|üŒ{Ï<ëø£kÕ–q ≈£îÁ≥\T, ≈£î‘·+Á‘ê\T Çø£ô|’ kÕ>∑eqï <äT>∑∆ eT÷\+>±H˚nã<ë\∆ Á|#ü ês+¡ #d˚ ÷ü Ô de” ÷+Á<äÛ Á|»ü \qT eTØ eTTK´+>± s¬ ‘’ T· \qTuÛÑj·÷+<√fi¯q\≈£î >∑T]#˚j·T&É+ »s¡T>∑T‘√+~.ø±ã{Ϻ Çø£ Ä\dü´+ #˚j·T≈£î+&Ü ‘Ó\+>±D @sêŒ≥T #˚j·T&É+ˇø£ÿfÒ á düeTdü´\ìï+{Ïø° |ü]cÕÿs¡+. ˙{ÏøÏ dü+ã+~Û+∫q πø+Á<äø£yÓT{°\T, ø£+Á{À˝ŸuÀs¡T¶\T @sêŒ≥T #˚dæ n~Ûø±]ø£+>± me]¬øìï˙fi¯ó¢ πø{≤sTT+#ê˝À yêfi¯¢≈£î nìï e<ä\&É+ |ü]cÕÿs¡+ nì Á>∑Væ≤+#ê*. ‘Ó\+>±D @sêŒ≥T #˚ùd˝À|ü⁄ d”e÷+Á<Ûä Á|ü»\ dü+<˚Vü‰ \≈£î,nqTe÷Hê\≈î£ ì|⁄üDT\‘√, Á|Cü ≤d+ü |Tüò Á|‹ü ì<TäÛ \#‘˚ · deü ÷<ëÛ Hê\TÇ|æŒ+∫ dü+‘·è|æÔ |üs¡#˚˝≤ Á|üj·T‹ï+#·&É+ Á|üdüTÔ‘· ø£s¡Ôe´+. Ä Á|üj·T‘êïìøÏ m+‘· ‘·«s¡>± |üPqT≈£î+fÒ n+‘· eT+∫~. <ä me&ÉT #·#ÓÃ? me&ÉT $T–˝…? / nH˚ #·÷|ü⁄ ndü\T+&É<äT 11 „ ôdô|º+ãsY - 2013

nuÛÑ´s¡úqkÕ~Û+#·T≈£îqï |òü˝≤\≈£î n&ÉT¶|ü&Ée#êÃ? ‘Ó\+>±D Á|ü»\T Ä+Á<Ûë, sêj·T\d”eT Á|ü»\≈£î e´‹πsø£+>± m–dæq b˛sê≥+ø±<äT. Ç~ sê»ø°j·T ìs¡T<√´>∑T\ b˛s¡Tø±<äT. @<√@Hê&TÉ b˛sê≥+ #j˚ T· ˝<Ò Tä . Ä ÁbÕ+‘· Á|»ü \qT m|ü &÷É |˝ü ‘¢… T· eÔ ÷≥ mìïø£˝À¢ n~Ûø±s¡+ ‘Ó#·TÃ≈£îH˚+<äT≈£î m–dæq ñ<ä´e÷\T n+‘·ø£Hêïnq˝Ò<äT Ä+Á<Ûë, sêj·T\d”eT\qT ì‘·´+ yÓ*–dü÷Ô Ä ÁbÕ+‘ê\qT ø±e⁄. Ç$ Äs¡T<äXÊu≤›\ Bs¡Èø£\\≈£î kÕø±s¡+>± m–dæq ‘Ó\+>±Dn_Ûeè~∆ #˚dü÷Ô e∫Ãq nø£ÿ&ç ø£wüºJe⁄\qT, n≥º&ÉT>∑T esêZ\ eTVü‰ sêh b˛sê≥+>± ì*∫+~. Bìï Ä˝À#H· ê|sü y¡ TÓ qÆ de” ÷+Á<äÛ deü ÷»+»Hêe[ì Ç|üŒ{Ïπø ø±<äT m|üŒ{ÏøÏ ≈£L&Ü e÷ ø£&ÉT|ü⁄˝À¢H˚ <ë#·T ns¡ú+#˚düT≈£îH˚ ñ+≥T+~. Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ ne‘·s¡D≈£î |üPs¡«+ ñqï≈£î+{≤+. ø±ø£b˛‘˚ <√|æ&ç <ës¡T\qT, <ä>±ø√s¡T\qT m|ü&Ó’Hê, ôV’≤<äsêu≤<é sêh+ ‘·q~ ‘·q≈£î ø±yê\ì ‘Ó\+>±D düe÷»+mø£ÿ&Ó’Hê m+&É>∑&ÉT‘·÷e#êÃ+. n+<äT≈£î ÁbÕ+‘ê\ m\¢\T ˝Ò≈£î+&Ü ø£~*+~. dæ&Éã÷¢´dæ düŒ+~+∫+~. ø±+Á¬>dt ø√sY ø£$T{°<√|&æ û X≈¯ î£ \Ô qT ‘\Ó +>±D yTÓ T<{ä Ï qT+∫ e´‹sπ ødÏ ÷ü Ô m<Tä s=ÿ+≥÷H˚ ø£qTï‘Ó]∫+~. p˝…’ 30q Á|ü‘˚´ø£ ‘Ó\+>±D ÇkÕÔeTì j·TT|æ@edüTÔ+~. ÁbÕ+‘ê\T>± $&çb˛sTTHê nqï<äeTTà˝≤¢ ø£*dæ ñ+<ëeTì uÛ≤>∑kÕ«eT´ |üøå±\+fÒ, n+<äT≈£î _C…|æ ‘·~‘·s¡ bÕغ\Tn+≥THêïeT+fÒ ¬s+&ÉT ÁbÕ+‘ê\˝À n≥º&ÉT>∑T eTVü‰»Hêe[ nìï n+^ø£]+#êsTT. bÕs¡¢yÓT+≥T˝À yÓ+≥H˚ ‘Ó\+>±D _\T¢ô|{Ϻ sêhs¡+>±˝À¢ m<ä>±*, sêC≤´~Ûø±sêìï #˚|ü{≤º*. ¬s+&ÉT ÁbÕ+‘ê\˝À Á|üø£≥q #˚j·÷\ì ‘Ó\+>±D düe÷»+ &çe÷+&é #˚düTÔ+~. á<√|æ&ûX¯≈£îÔ\qT bÕ‘·s¡ ô|{≤º*. Ç|üŒ{Ïø° Ä+Á<Ûë, sêj·T\d”eT Á|ü»\ Á|üø£≥qqT yÓTT‘·Ô+ ‘Ó\+>±D düe÷»+ >∑T+&Ó\≈£î Vü≤‘·TÔ≈£î+~.Äø±+ø£å\qT ‘Ó\+>±D H˚\ >ös¡$düTÔ+~. nsTT‘˚ Çø£ÿ&É ù|N @$T ‘\Ó +>±D Á|‘ü ´˚ ø£ sêh+ Hê\T>T∑ ø√≥e¢ T+~ ø\£ \ |+ü ≥>± ì*∫+~.≥+fÒ ‘·eT Äø±+ø£å\T, ø√]ø£\T Ç‘·s¡ ÁbÕ+‘ê\ Á|ü»\qT Ä‘·à ø±˙ d”e÷+Á<Ûä düe÷C≤ìï nø£ÿ&ç sê»ø°j·T bÕغ\T düyÓTÆø±´+Á<Ûäq÷´q‘·≈£î >∑T]#˚j·T≈£L&É<äT. ‘Ó\+>±D Á|ü‘˚´ø£ sêh+ ø±yê\ì ù|s¡T‘√ ø£~*düTÔHêïs¡T. á düeTj·T+˝À ¬s+&ÉT düe÷C≤˝À¢ì $E„\TÇø£ÿ&ç ø√{≤¢~ eT+~ Á|ü»\T Äs¡T <äXÊu≤›\T>± ø√s¡T≈£î+≥THêïs¡T. @+ #˚j·÷*? Ç~ n+<ä] eTT+<äTqï Á|üX¯ï? BìøÏ düe÷<ÛëHê\TÄ ø√]ø£\ <Ûës¡˝À HÓ‘·TÔs¡T <Ûës¡b˛XÊs¡T. mHéøö+≥s¡¢≈£î >∑Ts¡j·÷´s¡T. yÓ‘·ø±*? Ç˝≤+{Ï düeTj·T+˝ÀH˚ Á|ü»\ Á|üC≤kÕ«$Tø£ &çe÷+&É¢qTÁ|üC≤j·TT<ä∆HÍø£ yÓHÓïeTTø£˝À Ç|üŒ{Ïø° ˇø£ ‘·TbÕøÏ ‘·÷{≤ kÕø£å´+>± >ös¡$+∫ Hê´j·T+ #˚j·÷*.$T–˝Òe⁄+~. ‘Ó\+>±D ÁbÕ+‘·+ ‘·eT b˛sê≥+ |òü*‘·+ kÕ~Û+∫+<äì ñkÕàìj·÷ $X¯«$<ë´\j·T+˝À sêh b˛©düT\T πø+Á<ä ã\>±\T Vü‰sêΩ‹πsø±\‘√ ñ+&ç Äq+<ä+‘√ |ü+&ÉT>∑#˚düT ≈£î+≥T+~. ‹H˚ø£*dæ »]–q ˝≤؃#êØ®\T, u≤wüŒyêj·TTe⁄>√fi≤\T, ‘·÷{≤\ Á|üjÓ÷ ø£+#·+˝ÀøÏ me¬s’Hê eT{Ϻb˛ùd |üì#˚ùdÔ <ëq+‘· <äTsêàs¡Z+ Ç+ø=ø£{Ï>±\T, s¡ã“s¡T ãT˝…¢≥¢ <ë&ÉT\T n˙ï m˝Áø±ºìø˘ MT&çj·÷ ø£qTï˝À¢, ñ+&<É Tä . ‘\Ó +>±D ø+£ #+· ˝À <Tä eTTàb˛ùd|ìü mesT¡ #d˚ Hæ ê ‘\Ó +>±DÁ|æ+{Ÿ MT&çj·÷\T eTTÁ~+∫q nø£åsê\˝À düJe+>±H˚ ñHêïsTT. ñ düe÷»+ düVæ≤+#·<äT.kÕàìj·÷ $X¯«$<ë´\j·T+ ˇø£ b˛s¡T j·TT<ä∆πø+Á<ä+>± e÷]+~.ÄsYº‡ ø±˝ÒJ yÓT≥¢<ä>∑Zs¡ qT+∫ yÓTT<ä˝…’q ñ<ä´eT+ yÓTT‘·Ô+ ‘Ó\+>±D ‘\Ó +>±D sêh+ ‘e· T≈î£ n+^ø±sy¡ T˚ nì Á|øü {£ +Ï ∫q sê»øj° T·$<ë´\j·÷\qT ø£<äqs¡+>±\T>± e÷]Ã+~ Ç+‘· b˛sê&ÉT‘·THêï bÕغ\T Ç|ü⁄&ÉT Á|üe]ÔdüTÔqï rs¡TqT Ä bÕغ\ ndü\T dü«s¡÷|ü+ø£<ä\ì πø+Á<ä sêh Á|üuÛÑT‘ê«\qT #·÷dæ y˚sTTeT+~ lø±+‘Y#êØ\T, Á||ü +ü #e· T+‘ê #÷· dTü +Ô ~. Ç+‘· e+øs£ H¡ ê\Tø\£ nã<ë\∆ ø√sT¡ bÕØ\ºj·÷<äj·T´\T, j·÷~¬s&ç¶\T ø±ìùdºãT˝Ÿ øÏwüºj·T´ ‘·eT <˚Vü‰\≈£î e+#·qqT #·]Á‘·ø£å$T+#·<äT. sêh+˝À sêCø°j·TbÕغ\T ¬s+&ÉTì|üŒ+{Ï+#·Tø=ì Ä‘·àã*<ëHê\T #˚düT≈£îHêïs¡T. ‘Ó\+>±D H˚\MT<ä ÁbÕ+‘ê\ Á|»ü \ eT<´äÛ jT· T<y∆ä ê‘êesD¡ ≤ìï dèü w+ºæ #≥· + <ësT¡ DyTÓ qÆÄ ‘\· T\¢ ‘s· “¡ X¤ Àø±ìï kÕ{Ï ‘\Ó T>T∑ dVü ≤ü À<sä T¡ \T>± ns+ú¡ #d˚ Tü ø√yê*. $wüj·T+.y˚sTTeT+~ |æ\¢\T Ä‘·àã*<ëHê\T #˚düTø=ì ‘·eT ¬s+&ÉTy˚\ ø£fi¯¢qTy=*∫ô|{Ϻ ‘·eT H˚\ dü«‘·+Á‘·+ ø√¬s ñ<ä´eT ø£qïj·T´\T #˚dæq ôV’≤<äsêu≤<é‘√ ≈£L&çq ‘Ó\+>±D sêh+ ˝Òø£b˛‘˚ n~ ‘·\˝Òì‘ê´>±\qT |üø£ÿ ÁbÕ+‘·+ ‘·eT düVü≤À<äs¡ >∑T+&Ó˝À¢ <ë#·Tø√yê* á yÓTT+&Ó+>±H˚ ñ+≥T+<äì Çø£ÿ&ç Á|ü»\T m|üŒ{Ï qT+#√ #ÓãT‘·÷ ñH˚|ü<∏ä´+˝À Çø£ÿ&É 13 dü+e‘·‡sê\T>± ìs¡+‘·s¡+>± düã“+&Éesêí\T <ä´$TdüTÔHêïs¡T. ôV’≤<äsêu≤<é˝À e⁄qï d”e÷+Á<ÛäT˝πøø±<äT, nìï»s¡T|ü⁄‘·Tqï ñ<ä´e÷\qT $T*j·THé e÷sYÃ\T, düø£\»qT\ düyÓTà\T, sêÁcÕº\yê]øÏ, nìï <˚XÊ\ yê]øÏ dü+|üPs¡íyÓTÆq s¡ø£åDqT ‘Ó\+>±DkÕ>∑s¡rsê\T, düeTs¡Vü‰sê\T, dü&Éø˘ ã+<é\T, #·˝À nôd+;¢\T, Á|ü‹ deü ÷»yT˚ ø*£ ŒdTü +Ô ~. ôV≤’ <sä êu≤<é sêÁcÕìº øÏ d+ü ã+~+Û ∫q ˝≤ n+&é>∑&ÉbÕ ˇø£ CÒ@d”>± e÷]q dæú‹ qT+∫ »q ¬øs¡{≤\T m–dæ|ü&ܶsTT. Äs¡¶sY ôV’≤<äsêu≤<é uÛÑ÷eTT\ô|’ Vü≤≈£îÿqT πø+Á<ä+ #˚‹˝À ñ+&Ü\ìÇe˙ï Ç‘·s¡ ÁbÕ+‘ê\ô|’ <ë&ç#˚j·T≥+ ø√dü+ø±<äT. Ç‘·s¡ ÁbÕ+‘· ø=+<sä T¡ de” ÷+Á<äÛ ô|≥T㺠&<û ësT¡ \T, ô|≥T㺠&ç qT+∫ e∫Ãq sê»øj° T·Á|»ü \qT ‘≈· î£ ÿe #j˚ T· ≥+ ø√d+ü ø±<Tä . á >√㢠˝Ÿ Á||ü +ü #· |≥ü +ô|q’ Hêj·T≈£î\T n&É>∑≥+ nHê´j·TyÓTÆq $wüj·T+. ôV’≤<äsêu≤<é˝À e⁄qïeTVü≤À‘·Ôs¡+>± m–dæq ‘Ó\+>±D ndæú‘·« Ä‘·à>ös¡e b˛sê≥+>± Ç‘·s¡ ÁbÕ+‘ê\ yê]øÏ s¡ø£åD nqï~ #·{≤º\e\¢ kÕ<Ûä´+ø±<äT. n~ì\ã&ç+~. e÷≈£î e÷ <ä>∑Zs¡ sê»ø°j·T Hêj·T≈£î\T eT+≥ m>∑<=ùdÔ ‘Ó\+>±D düVü≤è<äj·T+e\¢H˚ kÕ<Ûä´eTÚ‘·T+~. ‘Ó\+>±D Á|ü»\≈£î Ä $XÊ\‘· ñ+<äì >∑‘· 6 <äXÊu≤›\T>± Ä#·s¡D≤‘·àø£+>± ìs¡÷|æ+ #ês¡T. Á|üeTTKT\ |üf…ºôdÔ m|ü⁄&ÉT / Á|ü»\ ñ<ä´eTeTT Ä>∑<äT ñ<ä´eTeTT Á|ü»\<Ó’‘Ó / Á|ü‹ ˇø£ÿ&ÉT Á|üeTTKT&˚qT12 „ ôdô|º+ãsY - 2013

j·÷~‘Ó\+>±D Jeq e÷s¡Z<ä]Ù »j·TX¯+ø£sY kÕsY! ‘Ó\+>±D C≤‹|æ‘·≈£î |òüTq+>± ìyê[ yê&Éyê&É˝≤ »j·T+‹ ôV≤’ <sä êu≤<ôé|’ d+ü |Pü sí¡ n~øÛ ±sê\T kÕ~+Û #T· ≈î£ H˚ es≈¡ î£ , bÕsy¢¡ TÓ +{Ÿ˝À ‘\Ó +>±D _\T¢ Äy÷Ó <+äbı+<˚ es¡≈£L ‘Ó\+>±D ñ<ä´eT+ ø=qkÕ>∑T‘·T+<äì ‘Ó\+>±D C≤‹|æ‘· »j·TX¯+ø£sY »j·T+‹düuÛÑ\˝À eø£Ô\T düŒwüº+ #˚XÊs¡T. Ábıô|òdüsY »j·TX¯+ø£sY ‘Ó\+>±D Jeq e÷s¡Z<ä]Ù>± Hê\T>∑T ø√≥¢Á|ü»\ ˙sê»Hê\T n+<äT≈£î+≥THêïs¡ì ù|s=ÿHêïs¡T. Ä>∑düTº 6q ‘Ó\+>±D yê´|üÔ+>± »j·TX¯+ø£sY»j·T+‹ y˚&ÉTø£\T |òüTq+>± ìs¡«Væ≤+#ês¡T. |ü⁄≥Tºø£ ˙~...#êe⁄ ˙~...ã‘·Tø£+‘ê ‘Ó\+>±D~ ‘Ó\+>±D sêh &çe÷+&é Hê´j·Tã<ä∆yÓTÆq<äì <˚X¯+˝Àì Á|ü<Ûëq &çe÷+&é≈£î ø=+&É+‘· n+&É>± ì\yê*.bÕغ\T, bÕs¡¢yÓT+{Ÿ˝Àì yÓTC≤]{° düuÛÑT´\T ˇ|ü≈£îHêïs¡T. bÕs¡¢ Ç|üŒ{Ï es¡≈£î ‘Ó\+>±D düe÷»+ #˚dæq b˛sê≥+ d”e÷+Á<Ûä≈£îyÓT+{Ÿ˝À _\T¢ ô|&ç‘˚ n~ yÓ+≥H˚ neT\T nj˚T´+<äT≈£î n‘·´~Ûø£yTÓ C≤غ ≈L£ &Ü ñ+~. Ç|⁄ü &TÉ <ëqï&TÉ ≈¶ î£ H˚ Á|jü T· ‘ï· + #s˚ TT+#+˚ <Tä ≈î£ e´‹πsø£b˛sê≥+ ø±<äT. Ç~ ‘·eT dü«sêh+ ø√dü+ »]|æq eTVü‰‘·Ôs¡sê»ø°j·T bÕغ˝Ò ‘Ós¡yÓqTø£ qT+∫ |ü⁄]ø=\Œ{≤ìï sêuÀj˚T #·]Á‘· nd‘úæ «· b˛sê≥+. ‘\Ó +>±D˝À e⁄qï ñ<´ä eTHêjT· ≈î£ \+<]ä ø° de” ÷+Á<äÛø$å£ T+#<· Tä . ‘q· H\˚ ô|’ ‘q· bÕ\q nH˚ nd‘úæ «· ñ<´ä e÷ìøÏ ‘\Ó +>±D Á|ü»\ô|’q Áù|eT, >ös¡yê\THêïsTT. ôV’≤<äsêu≤<é˝Àì d”e÷+Á<ÛäT\πøˇø£ bÕsƒê´+X¯+>± ì\ã&ÉT‘·T+~. nìï s¡ø±\ ndæú‘·« ñ<ä´e÷\qT ø±<äT, yÓTT‘·Ô+ ‘Ó\+>±D 10 õ˝≤¢˝À e⁄qï ÁbÕ+‘˚‘·s¡T\+<ä]ø°>ös$¡ +∫ n≈î£ ÿq #s˚ T¡ Ã≈î£ H˚ de” ÷+Á<äÛ øe£ ⁄\T, s#¡ s· TT‘\· T, kÕ+dÿü è‹ø£ dü+|üPs¡í s¡ø£åD>± ñ+&É≥y˚T ø±<äT, yêfi¯¢+‘ê ‘Ó\+>±D _&ɶ\T>±H˚s¡+>∑+ dü+j·TeTq+‘√ Á|ü‘˚´ø£ sêh &çe÷+&é, ‘Ó\+>±D Bs¡Èø±*ø£ ø£*dæ ñ+{≤s¡T. Ä yê‘êes¡D+ düèwæº+#˚+<äT≈£î ‘Ó\+>±D ñÄø±+ø£å\ |üøå±q ì\ã&Ü*. ªªd”e÷+Á<Ûä ø£e⁄˝≤sê MT¬s≥TyÓ’|ü⁄?µµ <ä´eTø±s¡T\T ø£èwæ#˚düTÔ+fÒ, sê»ø°j·T bÕغ\T bÕ\≈£î\T e÷Á‘·+nì ‘Ó\+>±D Á|ü»\ ‘·s¡T|òü⁄q z Á|üX¯ïqT dü+~ÛùdÔ y˚TeTT ‘Ó\+>±D ¬s+&ÉT ÁbÕ+‘ê\ Á|ü»\eT<Ûä´ ∫#·TÃô|fÒº Á|üj·T‘·ï+ #˚düTÔHêïs¡T. ˇø£düe÷»+yÓ’ù|qì ø±∞|ü≥ï+ sêe÷sêe⁄ düŒ+~+#ês¡T. ˇ+>√\T eT+∫ yê‘êes¡D≤ìï ¬s+&ÉT ÁbÕ+‘ê\˝Àì Á|üC≤kÕ«$Tø£ yê<äT\TqT+∫ |˝ü ≤ï{Ï lsêeTT\T, ø√sTTø√fXÒ «¯ ss¡ êe⁄, ø‹£ |Ô <ü ëàsêe⁄, Ç+Á<ä HÓ\ø=˝ÒŒ+<äT≈£î ø£èwæ yÓTT<ä\Tô|{≤º*.yÓ*¢ s¡y˚Twt, õ.$. s¡‘êïø£sY, ô|’&ç‘Óπswtu≤ãT, sê#·bÕfiË+ #·+Á<äX‚KsY¬s&ç¶ ‘·~‘·s¡T\T ø£<ä*e#êÃs¡T. >∑T+≥÷s¡T yÓ’.πø. e÷ yê<äq\≈£î Á|ü»\T kÕ~Û+#·T≈£îì ¬>*∫q ñ<ä´eT |òü*‘ê\≈£î mes¡T ≈£L&Ün+&É>± ì\ã&ܶs¡T. ãVüQ»q, <ä[‘·, yÓTÆHêغ esêZ\≈£î #Ó+~q n&ÉT¶|ü&É≈£L&É<äT. ‘·eT≈£î ≈£L&Ü Hê´j·T+ #˚j·÷\ì n&É>∑≥+, ‘·eTd”e÷+Á<Ûä ø£e⁄\T ªªø±e&ç≈£î+&É\Tµµ nqï dü+ø£\q+ ‘Ó#êÃs¡T. Ä ø√]ø£\qT e´ø£Ô+ #˚j·T≥+˝À ‘·|ü˝Ò<äT. ø±˙ ˇø£s¡T n+<äT≈£îH˚|⁄üdøÔü ±ìï ø‹£ |Ô <ü ëàsêe⁄ #‘˚ T· \ MT<Tä >± ‘\Ó +>±D neTsM¡ sT¡ \ d÷ü |ú +ü kÕ«‘+· Á‘ê´ìøÏ eTs=øs£ T¡ n+&>É ± ì\yê*. á ˙‹øÏ s¬ +&TÉ ÁbÕ+‘ê\<ä>∑Zs¡ Ä$wüÿ]+#ês¡T. ø±e*øÏ #Ó+~q n+uÒ<äÿsY, $XÊK|ü{≤ïìøÏ ˝Àì Á|ü»\T dü+j·TeTq+‘√ ns¡ú+#˚düTø=ì e´eVü‰]ùdÔ ¬s+&ÉT#+Ó ~q $sd¡ +ü H‘˚ · #˝· kÕì Á|kü Õ<é de” ÷+Á<≈äÛ î£ #+Ó ~q nHø˚ £ eT+~ ÁbÕ+‘ê\T n_eÛ è~∆ y|’Ó ⁄ü ≈î£ <èä wôºæ|≥eº #T· Ã. s¬ +&TÉ ÁbÕ+‘ê\˝À <[ä ‘,·bÂs¡Vü≤≈£îÿ\, e÷qeVü≤≈£îÿ\H˚‘·\T ‘Ó\+>±D sêh &çe÷+&éqT ãVQü »q sêC≤´\T sêyê*. s¬ +&TÉ ÁbÕ+‘ê\˝À <√|&æ øû ,Ï Ä~|Û ‘ü ê´ìø,ÏdüeT]∆+#ês¡T. Ç|ü⁄&ûø°\ø£ düeTj·T+˝À d”e÷+Á<Ûä˝Àì Á|üC≤kÕ«$Tø£ ô|‘+Ô· <ëØ $<ëÛ Hê\≈î£ e´‹sπ ø+£ >± b˛sê&Ü*. nìï s+¡ >±˝À¢ deü T‘«· +yê<äT\T, ø£e⁄\T, s¡#·sTT‘·\T, ø£fi≤ø±s¡T\T ‘Ó\+>±D Á|üC≤kÕ«$Tø£ ∫qï sêÁcÕ\º e\H¢ ˚ kÕ<´äÛ eTì ‘\Ó +>±D, de” ÷+Á<TäÛ \T ìs÷¡ |+æ #ê*. - p\÷s¡T >öØX¯+ø£sY, n<Ûä´≈£åî\T ‘Ó\+>±D s¡#·sTT‘·\ y˚~ø£ <ä ‘Ó\+>±D Á|ü»\T dü\TŒ / ‘Ó\+>±D ñ<ä´e÷ìïsö&û n\»&ç n+≥÷ / u≤ø±\÷<Ó&ç Ä+Á<ÛäT\- <Ó+‘·bÕ{Ï düuÛÑ´‘·+≥!„ ôdô|º+ãsY - 2013 13

Ç+≥s¡÷«´ Çø£ yÓqTø£&ÉT>∑T y˚j·T˝Ò<äT... ‘Ó\+>±D e∫à rs¡T‘·T+~ düVü≤»+>± @s¡Œ&˚ Á|üC≤_ÛÁbÕ »s¡T>∑T‘·T+~. ‘Ó\+>±D ‘·|üŒø£ ‘Ó#·TÃ≈£îH˚ |ü]dæú‹ H˚&ÉT ñ+~. j·÷ìøÏ, ‘·eT kı+‘· Á|üjÓ÷»Hê\ <äø£ÿHéq÷´dt: $uÛÑ»q »]–Hê, ‘Ó\T>∑T uÛ≤wü ù|s¡T‘√ ‹]–ø√dü+ ô|≥Tºã&ç<ës¡T\T, yê]øÏ e+‘· |ü*πø MT&çj·÷ @s¡Œ]#˚ Á|üC≤_ÛÁbÕj·÷ìøÏ eT<Ûä´ m+‘√ ‘˚&Ü ñ+≥T+~. MT&çj·÷ $|üØ‘· <äTÁwüŒ $©q+ #k˚ ÕeÔ Tì de” ÷+Á<äÛ ô|≥T㺠&<ç ëØ HêjT· ≈î£ \T ø=+<sä T¡ n+≥T#ês¡+‘√ á ø£èÁ‹eT Á|üC≤_ÛÁbÕj·T+ ø±kÕÔ ˇø£ ÁbÕ+‘·|ü⁄ yÓTC≤]{° Hêïs¡T. n˝≤ »]π> neø±X¯+ ñ+<ë? <ëìï n&ÉT¶ø√e&É+ m˝≤?Á|üC≤˙ø£+ eTTdüT>∑TqT <Ûä]+#·>∑*–+~. á yÓTC≤]{° Á|üC≤˙ø±ìøÏyêdüÔyê\T ‘Ó\TdüT≈£îH˚ neø±X¯+ ˝Òø£b˛e&É+‘√ MT&çj·÷ Á|ü#êsêìï ø√<ä+&Ésê+: Ç|üŒ{Ïπø ‘Ó\+>±D≈£î ˇø£ sê»ø°j·T ndæÔ‘·«+$X¯«dæ+∫, ‘·eTπø<√ n|üø±s¡+ »]–b˛‘·Tqï<äqï nb˛Vü≤‘√ n~ @s¡Œ&ç+~. ø±+Á¬>dt bÕغ Á|üø£≥q‘√, ≈£L≥$T Á|üø£≥q‘√ n~ y˚>∑+s√&É¢ô|’¬øøÏÿ+~. B+‘√ ndü\T dædü\T Á|üC≤_ÛÁbÕj·T+ ø£qTeTs¡T¬>’ b˛ |ü⁄+E≈£î+~. ‘Ó\+>±D X¯≈£îÔ\ |ü⁄qπsø°ø£s¡D »s¡T>∑T‘·T+~. Ä+Á<ÛësTT+~. H&˚ TÉ sêÁw+ºü ˝À |]ü d‹úæ øÏ Ç~ n<+›ä |&ü TÉ ‘√+~. á H|˚ <ü ´ä∏ +˝À H˚‘·\‘√ dü+ã+<Ûä+ ˝Ò≈£î+&ÜH˚ Ç~ »s¡T>∑T‘·T+~. ‘Ó\+>±D X¯≈£îÔ\T‘Ó\+>±D Á|ü‘˚´ø£ sêÁwüº+ @sêŒ≥T≈£î ø±+Á¬>dt d”&Éã÷¢´ d” rsêàq+ eT]+‘· ã\|ü&ÉT‘êsTT. Çø£ô|’ ‘Ó\+>±D ndæÔ‘·«+˝À mes¡÷ CÀø£´+nq+‘·s¡+ d”e÷+Á<Ûä˝À Á|üdüTÔ‘·+ »s¡T>∑T‘·Tqï Ä+<√ fi¯q\T ‘·~‘·s¡ #˚düTø√˝Òs¡T. ˇø£kÕ] $uÛÑ»q »]–q ‘·s¡Tyê‘· @ø°ø£s¡D Çø£ kÕ<Ûä´+n+XÊ\ >T∑ ]+∫ ‘\Ó +>±D C≤ø˘ ø˙£ «qsY ø√<+ä &sÉ ê+‘√ ª<øä ÿ£ Hqé ÷´dµt ø±<äT.d+ü u≤Û w+æ ∫+~. Ä d+ü u≤Û wDü ˝Àì eTTU≤´+XÊ\T Çøÿ£ &É n+~dTü HÔ êï+.ns¡yÓ’ @fi¯fl Çø£ HÓs¡y˚s¡qT+<äì, πø+Á<ä+ Çø£ yÓqTø£&ÉT>∑T y˚j·T˝Ò<äì, <äø£ÿHéq÷´dt: ôV’≤<äsêu≤<é˝À ù|òdtãTø˘ ‘·s¡+ ô|s¡T>∑T‘√+~. ◊{°‘Ó\+>±D e∫Ãrs¡T‘·T+<äì n+≥THêïs¡T ø√<ä+&Ésê+. ø£\ÃsY $düèÔ‘·yÓTÆb˛sTT+~. Ç~ ‘Ó\+>±D ôd+{ÏyÓT+{ŸqT ‘·–Z+#˚ <øä ÿ£ Hqé ÷´d:t de” ÷+Á<äÛ ÁbÕ+‘ê˝À¢ á kÕsú TT˝À Á|»ü \T M<TäÛ ˝Àø¢ Ï neø±X¯+ @yÓTÆHê ñ+<ë?ekÕsÔ ì¡ MTsT¡ }V≤æ +#êsê? Á|dü Tü ‘Ô · Ä+<√fiq¯ \qT @ $<+äÛ >± ns+ú¡#˚düTø√yê*? yês¡T n+‘·>± Äy˚<äq #Ó+<ë*‡q nedüs¡+ ñ+<ë? ø√<+ä &sÉ ê+: eTìwæ nHêïø£ z nd‘Ôæ «· +, >T∑ ]+Ô |⁄ü, Jeq $<ëÛ q+ ø√<ä+&Ésê+: á Á|üX¯ï ø£¬sø˘º ø±<äT. Ä+<√fi¯q\T ñ+≥j·÷.... ñ+{≤sTT. ù|òdtãTø˘ »qπswüHé≈£î ≈£L&Ü z ndæÔ‘·«+ ñ+~. Ä+Á<Ûëñ+&Éyê n+fÒ... πøX¯esêyé C≤<äyé #Ó|æŒq≥T¢>± ôV’≤<äsêu≤<é nH˚~ ÁbÕ+‘·+˝À ≈£L&Ü ndæÔ‘ê«ìï yÓ‘·Tø√ÿe&É+ ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆ+~. Çe˙ïÄdæÔ e´eVü‰s¡+ ø±<äT...y˚πs yê]øÏ e~˝Òùd+<äT≈£î. Ä $wüj·T+˝À eT+∫ |ü]D≤e÷˝Ò. á $<ÛäyÓTÆq ndæÔ‘·« nH˚«wüD‘√ nø£ÿ&ç Á|ü»\Tø=dü<ëø± |òüTs¡¸D≈£î ~>±*‡ ñ+≥T+~. Á|üdüTÔ‘· kÕe÷õø£ |ü]dæú‘·T\ @øe£ Te⁄‘êsT¡ . ÇHï˚ fifl¯ ø±\+˝À nøÿ£ &ç bÂsd¡ eü ÷»+ ∫‹øbÏ ˛sTT+~.H˚|ü<∏ä´+˝À @s¡Œ&çq ne>±Vü≤q $wüj·÷ìøÏ eùdÔ... $&çb˛e&ÜìøÏ Ç|⁄ü Œ&TÉ Ä d+ü |÷üò \ u≤Û eq\ s÷¡ |øü \£ Œq≈î£ neø±X+¯ ø\£ T>T∑ ‘T· +~.dü+ã+~Û+∫ ø=ìï uÛÑj·÷\T, uÛ≤y√<˚«>±\T ñHêïsTT. ˙fi¯ófl <äø£ÿy˚yÓ÷qì, ôV’≤<äsêu≤<é e<äT\Tø√yê*‡ edüTÔ+<äH˚ uÛÑj·÷\THêïsTT. <äø£ÿHéq÷´dt: ‘Ó\T>∑T uÛ≤wü nH˚ ˇπø ˇø£ÿ ã\V”≤q ã+<Ûä+‘√ÇHêïfi¯ófl>± ø£\dæ ñHêï+ nH˚ uÛ≤y√<˚«>∑+ ñ+~. nsTT‘˚, M{ÏøÏ ‘Ó\+>±D Á|ü‘˚´ø£sêÁwüº uÛ≤eqqT nD∫y˚j·÷\ì #·÷düTÔHêïs¡T. ‘Ó\Tdeü ÷<ëÛ q+ Çe«&+É øw£ +ºü ø±<Tä . ˇøÿ£ eTTøÿ£ ˝À #bÓ ÕŒ\+fÒ bÕ\≈î£ \T >∑TqT e~*+#·Tø=ì ‘Ó\+>±D uÛ≤wüqT ô|+bı+~+#·Tø√˝Òe÷?nø£ÿ&ç Á|ü»\qT ¬s#·Ã>={Ϻ ‘·eT Á|üjÓ÷CHê\T ø±bÕ &ÉTø√yê\ì#·÷düTÔHêïs¡T. $uÛÑ»q≈£î nqT≈£L\+>± ñqï X¯≈£îÔ\T ã\+>± ñqï ø√<+ä &sÉ ê+: ‘\Ó +>±D @sŒ¡ &‘ç ˚ ‘\Ó +>±D u≤Û w,ü qT&øç ±sê\≈î£|üŒ{Ïø°, MT&çj·÷ $ø£è‘· bÕÁ‘· eTT+<äT yê{Ï >=+‘·T $ìŒ+#·&É+ s¡ø£åD yÓTT<ä\e⁄‘·T+~. uÛ≤cÕ|üs¡yÓTÆq kÕ+πø‹ø£ n+XÊ\ CÀ*øÏ H˚qT˝Ò<äT. HÓ’‹ø£ ˇ‹Ô&ç, MT&çj·÷ yÓ’K] Á|ü‘ê´e÷ïj·T sê»ø°j·T X¯≈£îÔ\ b˛<ä\Tà ø√˝Ò<äT. Çø£ÿ&ç |ü<ë\≈£î Á|ü‘˚´ø£‘· ñ+~. n+<äT˝À Je+m<Tä >T∑ <\ä ≈î£ nes√<+äÛ >± |]ü D$T+#êsTT. >‘∑ +· ˝À ≈L£ &Ü MT&jç ÷· ñ+~. ÇH˚ïfi¯ófl>± Ä+Á<Ûë‘√ q*–b˛sTTq ‘Ó\+>±D uÛ≤wü Ç|ü⁄Œ&ÉT<Û√s¡DÏ Ç<˚ $<Ûä+>± ñqï|üŒ{Ïø°, Ç|ü⁄Œ&É~ eT]+‘· ã\+>± ñ+~. ∫>T∑ ]dTü qÔ ï~. m+‘√ eT+~ Ç|⁄üŒ&TÉ kÕìú ø£ qT&øç ±s+¡ ‘√ sêdTü HÔ êïsT¡ .á bÕÁ‘·qT ì\Te]+#˚ eP´Vü≤+ <=]øÏ‘˚, πs|ü{ÏHê&Ó’Hê á Á|ü‘ê´ ˇø£|ü⁄Œ&ÉT ‘·eT j·÷dü e÷{≤¢&˚+<äT≈£î uÛÑj·T|ü&çq yês¡T Ç|ü⁄Œ&ÉTe÷ïj·T sê»ø°j·T X¯≈£îÔ\T ã\|ü&Éø£ ‘·|üŒ<äT. sêÁwüº $uÛÑ»q »s¡>±*. <ÛÓ’s¡´+>± n˝≤ e÷{≤¢&É>∑\T>∑T‘·THêïs¡T. ‘·eT |ü<ä∆‘·T\qT eT]+‘· ã\+>± eTT+<äT≈£î rdüT≈£îb˛>∑\T>∑T‘·THêïs¡T. <äø£ÿHéq÷´dt: d”e÷+Á<Ûä bÕغ\ Hêj·T≈£î\+‘ê Ç|ü⁄Œ&ÉT n+‘ê düeTHê´j·T+ nì n+≥THêïs¡T. <ëìï m˝≤ ns¡ú+ #˚düTø√yê*? ø√<+ä &sÉ ê+: ‘e· T ÄdìÔæ mes√ <√#T· ø√uÀ‘T· Hêïsì¡ , Ä <√|&æ ìû n&TÉ ø¶ √e&Üìøπ dyü TÓ øÆ ±´+Á<äÛ ñ<´ä eT+ nH˚ n_ÁÛ bÕjT· + Á|»ü ˝À¢ ø*£ Œ+#˚ Á|üj·T‘·ï+ nø£ÿ&ç Hêj·T≈£î\T #˚düTÔHêïs¡T. πø+Á<äÁ|üuÛÑT‘·«+ ‘·+Á&ç ª‘Ó\T>∑Tyê] sê»´+ Ç~ ÁbÕ+‘·+ e÷f…‘=Ô<äT› ô|‘·ÔqeTT ¬s+&ÉTqïs¡ õ˝≤¢\~ eTs¡y=<äT›µ14 „ ôdô|º+ãsY - 2013

Ç+≥s¡÷«´e÷~]>± ¬s+&ÉT ÁbÕ+‘ê\qT düe÷q+>± #·÷&Ü*. yêdüÔyêìøÏ Ç|Œü {øπÏ ‘\Ó +>±D≈î£ ˇø£ sê»øj° T· nd‘Ôæ «· + @sŒ¡ &+ç ~. ø±+Á>¬ dt‘Ó\+>±D ñ<ä´eT+ e∫Ã+<˚ <√|æ&ûøÏ e´‹πsø£+>±. ndæÔ‘ê«ìï ø±bÕ bÕغ Á|üø£≥q‘√, ≈£L≥$T Á|üø£≥q‘√ n~ y˚>∑+ |ü⁄+E≈£î+~.&TÉ ≈î£ H+˚ <Tä ≈î£ , Ä+Á<ëÛ ‘√ deü ÷q+>± n_eÛ è~∆ #+Ó <+˚ <Tä ≈î£ ‘\Ó +>±D ‘Ó\+>±D X¯≈£îÔ\ |ü⁄qπsø°ø£s¡D »s¡T>∑T‘·T+~. Ä+Á<Ûë H˚‘·\‘√ñ<ä´eT+ yÓTT<ä˝…’+~. ‘Ó\+>±D ≈£L&Ü düeTHê´j·÷H˚ï ø√s¡T≈£î+ dü+ã+<Ûä+ ˝Ò≈£î+&ÜH˚ Ç~ »s¡T>∑T‘·T+~. ‘Ó\+>±D X¯≈£îÔ\T eT]+‘·≥Tqï~. $uÛÑ»q‘√H˚ düeTHê´j·T+ »s¡T>∑T‘·T+~. ã\|ü&ÉT‘êsTT. Çø£ô|’ ‘Ó\+>±D ndæÔ‘·«+˝À mes¡÷ CÀø£´+ #˚düTø√˝Òs¡T. ˇø£kÕ] $uÛÑ»q »]–q ‘·s¡Tyê‘· @ø°ø£s¡D Çø£ kÕ<Ûä´+ <äø£ÿHéq÷´dt: sêÁwüº $uÛÑ»qô|’ πø+Á<ä+ Ç|ü⁄Œ&ÉT yÓqTø£&ÉT>∑T y˚ùd ø±<äT.neø±X¯+ ñ+<ë? s¡÷bÕ\T>± #˚düT≈£îì Á|ü»\qT düqï<äT∆\qT #˚düTÔ+&Ü*. ø√<ä+&Ésê+: ‘\Ó +>±D sêÁwºü $u»ÑÛ q ìsjí¡ ÷· ìï jT· ÷|@” deü Tq«j·T ø£$T{°, ø±+Á¬>dt e]ÿ+>¥ ø£$T{°\T Á|üø£{Ï+∫Hê, Á|üuÛÑT‘·«+ <äø£ÿHéq÷´dt: ‘Ó\+>±D ñ<ä´eT+˝À Á|üC≤ dü+|òü÷\ bÕÁ‘·....<ë«sê <ëìï #˚j·TuÀ‘·THêïeTH˚ dü+<˚XÊìï düŒwüº+>± n+~+#êsTT.Ç~ eT÷&ÉT <äX¯\T>± ñ+≥T+~. yÓTT<ä{Ï <äX¯˝À ñ<˚›XÊìï Á|üø£{Ï+ ø√<ä+&Ésê+: ‘Ó\+>±D $wüj·T+˝À Ä+Á<Ûä ÁbÕ+‘·+˝À nø£ÿ&ç#ês¡T. ¬s+&√ <äX¯˝À s¡÷|üø£\Œq »s¡>±*‡ ñ+≥T+~. eT÷&√ <äX¯˝À_\T¢ ÄyÓ÷~+∫, Ä#·]+#˚ Á|üj·T‘·ï+ #˚j·÷*. yÓTT<ä{Ï <äX¯ |üPs¡Ô Hêj·T≈£î\T nH˚ø£ $yê<ë\T πs¬ø‹ÔdüTÔHêïs¡T. bÕ\ø£esêZ\≈£î kı+‘·sTT+~. Çø£ ø±´_HÓ{Ÿ rsêàq+ #˚dæ ‘·eT ñ<˚›XÊìï düŒwüº+ #˚j·÷*.yTÓ T<{ä Ï <Xä H¯ ˚ m+‘√ ø\° ø£ <Xä .¯ Çøÿ£ &É yêsT¡ ‘e· T ñ<X›˚ Êìï dŒü w+ºü >± MT&jç ÷· , nqT≈L£ \yTÓ qÆ MT&jç ÷· ñHêïsTT. ‘\Ó +>±D yê]øÏ e÷Á‘+·#ÓbÕŒs¡T. k˛ìj·÷>±+BÛ, eTH√àVü≤Hé dæ+>¥ n+‘ê n<˚ $wüj·T+dŒü w+ºü #X˚ ÊsT¡ . Çø£ ∫≈î£ ÿ\T ‘=\–b˛‘êsTT. ≈î£ Á≥\T |Hü ï˚ |Hü êï>±\T yê] ‘·s¡|òü⁄q e÷{≤¢&˚ MT&çj·÷ n+‘·>± ˝Ò<äT. ø±ã{Ϻ Á|ü»\qT#Ó\¢e⁄. #Ó’‘·q´e+‘·T\qT #˚ùd+<äT≈£î bÕغ\T #˚ùd ø£èwæ ˇø£ÿfÒ dü]b˛<äT. <äø£ÿHéq÷´dt: sêÁwüº $uÛÑ»q≈£î πø+Á<ä+ ìs¡íj·T+ rdüT≈£îqï‘·s¡Tyê‘·, n|üŒ{Ï es¡≈£L ‘Ó\+>±D≈£î nqT≈£L\+>± ñqï ø=ìï bÕغ\≈£î kı+‘· πø&ÉsY ñ+≥T+~. ˇø£ bÕغ yês¡T eTs√ bÕغ yê]‘√bÕغ\ yÓ’K]˝À ø=+‘· e÷s¡TŒ ø£ì|æk˛Ô+~... ø£\e˝Òs¡T. Á|üC≤dü+|òü÷\ $wüj·T+˝À n˝≤ ø±<äT. nìï s¡ø±\ yês¡T ø√<ä+&Ésê+: πø+Á<ä+ rdüT≈£îqï ìs¡íj·T+ Á|üuÛ≤e+ Ä bÕغ\ô|’ñ+≥T+~. n˝≤>ì∑ n$ |Pü ]>Ô ± >=+‘T· e÷sêÃjT· ì nq˝+Ò . Á|dü Tü ‘Ô · ø£\dæ ekÕÔs¡T. n+‘·e÷Á‘êq Á|üC≤dü+|òü÷˝ yêπs n˙ï #˚j·T˝Òs¡T.|ü]dæú‘·T\ H˚|ü<∏ä´+˝À ø=+‘· düeTj·T+ rdüT≈£îqï ‘·s¡Tyê‘· nsTTHê‹]– n$ ‘Ó\+>±D≈£î nqT≈£L\+>± ‘·eT >=+‘·T ã\+>± $ìŒ sê»ø°j·T Á|üÁøÏj·T eTT+<äT≈£î kÕ>±\+fÒ bÕغ\T ≈£L&Ü nedüs¡y˚T.kÕÔsTT. <äø£ÿHéq÷´dt: ‘Ó\+>±D C≤ø˘ ø£˙«qsY>± m<äTs=ÿqï ˇ‹Ôfi¯ófl... <äø£ÿHéq÷´dt: ‘Ó\+>±D ÇkÕÔeTì Ç|ü⁄Œ&ÉT πø+Á<ä+ Á|üø£{Ï+∫HêÄ Á|üø£≥q qeTàX¯ø£´+>± ˝Ò<äT. >∑‘·+˝À Ç<˚ $<Ûä+>± bÕs¡¢yÓT+{Ÿ˝À ø√<ä+&Ésê+: @ ø±sê´#·s¡D #˚dæHê ˇ‹Ôfi¯ófl ñ+{≤sTT. Á|üC≤Á|üø£≥q #˚dæHê yÓ’<=*–q ñ<ä+‘·+ Ç+ø± eTq ø£fi¯fleTT+<äT yÓT<ä\T‘÷· H˚ ñ+~. á H|˚ <ü ´ä∏ +˝À ‘\Ó +>±D |Pü ]kÔ Õsú TT˝À @sŒ¡ &˚ es≈¡ L£ ø±s¡´πøåÁ‘·+˝À ñHêï+ ø±ã{Ϻ m|ü⁄Œ&É÷ @<√ $<ÛäyÓTÆq ˇ‹Ôfi¯ófl ñm˝≤+{Ï b˛sê{≤\T #˚j·÷\ì uÛ≤$düTÔHêïs¡T? +&HÉ ˚ ñ+{≤sTT. >‘∑ +· ˝À |ìü #d˚ qæ ø±s´¡ øπ Áå ‘+· ˝À n+‘ê ˇøπ $<yäÛ TÓ qÆ ø√<ä+&Ésê+: ñ<ä´eT+˝À m|ü⁄Œ&É÷ ˇπø $<ÛäyÓTÆq b˛sê≥ s¡÷bÕ\T ñ+&eÉ ⁄. Ç|⁄ü Œ&TÉ Çø£ Á|øü ≥£ q e∫Ã+~ ø±ã{ºÏ ‘\Ó +>±D ø±+Á>¬ dt uÛ≤yê\‘√ ñ+&˚ yês¡+. ˇπø ø±sê´#·s¡D ñ+&˚~. Ç|ü⁄Œ&ÉT ø=+‘·Hêj·T≈£î˝Ò ø=+‘· ø±sê´#·s¡D #˚j·÷*‡ ñ+≥T+~. Çø£ÿ&É eT÷&ÉTn+XÊ\qT |ü]>∑Dq˝ÀøÏ rdüTø√yê*. 1. ‘Ó\+>±D ø±+Á¬>dt Hêj·T yT˚ s≈¡ î£ n+<]ä ˙ ø\£ T|⁄ü ≈î£ b˛jT˚ <√Û sD¡ ˝Ï À eTT+<Tä ≈î£ kÕ>±*‡ ek˛+Ô≈£î\T ø£~˝Ò˝≤ #˚j·÷*. 2. eTq &çe÷+&ÉT¢ düŒwüº+>±, ã\+>± ñ+&Ü*. 3. $uÛÑ»q ¬s+&ÉT ÁbÕ+‘ê\ $ø±kÕìπøqì #ÓãT‘·÷ XÊ+‹ ~. Á|üC≤kÕ«$Tø£ <Û√s¡DT\qT nqTdü]+#ê*‡ ñ+≥T+~. n+‘êj·TT‘·+>± $uÛÑ»q »]π>˝≤ #·÷&Ü\ì Ä+Á<Ûä ÁbÕ+‘· Á|üC≤˙ø±ìøÏ$»„|æÔ #˚j·÷*. Çø£ô|’ ã+<é\T, sêkÕÔs√ø√\T ˝≤+{Ï b˛sê≥ s¡÷bÕ ø£\dæø£≥Tº>± ˇπø dü+|òüT+>± eTT+<äT≈£î kÕ>±*. Ä Áø£eT+ #Ó~]\T nedsü +¡ ˝<Ò Tä . n˝≤>ì∑ ø±sê´#s· D¡ Ä|&ü +É Á|eü ÷<+ä . yTÓ T<{ä øπÏqwüº+ edüTÔ+~. XÊ+‹, dü<들eq sê´©\T, dü<ädüT‡\T Á|ü<Ûëq b˛≈£î+&Ü #·÷düTø√yê*. <äø£ÿHéq÷´dt: ‘Ó\+>±D ñ<ä´eT+˝À MT≈£î m<äT¬s’q u≤<Ûëø£s¡ dü+|òüT≥q\T... ø√<+ä &sÉ ê+: |\æ \¢ Ä‘à· V≤ü ‘´· \T. Ä n+X+¯ ~Á>±“+¤ ‹ ø*£ –k˛+Ô ~. ˇø£ \ø£å´+ ø√dü+ eTìwæ Ç˝≤ ÁbÕD+ rdüTø√e&É+ }Væ≤+#·˝Òì $wjü T· +. m+‘√ |≥ü T<º \ä ‘√ Á|»ü \ nedsü êìï ‘e· T kı+‘· nedsü +¡ >± #·÷dü÷Ô, ‘·q ìs¡düq ø±sê´#·s¡D≈£î ‘·q ÁbÕD≤H˚ï ˇø£ kÕ<Ûäq+>± ñ|üjÓ÷–+#·Tø√e&É+ ø£ì$ì ms¡T>∑ì~. á n+X¯+ $|üØ‘·yÓTÆq <äT:U≤ìï ø£*–k˛Ô+~. ˝Ò‘· ej·TdüT‡˝À yê] |ü≥Tº<ä\, ‘ê´>∑ìs¡‹ #÷· dTü +Ô fÒ ˇfió¯ fl »\<]ä k˛+Ô ~. Á|‘ü ´˚ ø£ sêÁwºü |˝üò ≤\qT n+<Tä ø√yê*‡q yês¡T á b˛sê≥+˝À ã*<ëHê\‘√ sê*b˛j·÷s¡T. n+<äTπø Ä‘·àVü≤‘·´\T e<ä›ì, eT]+‘· |ü≥Tº<ä\‘√ ñ<ä´eT+˝À bÕ˝§ZHê\ì, πs|ü{Ï Hê&ÉT Á|ü‘˚´ø£ sêÁwüº+˝À n_Ûeè~∆ |òü˝≤\qT n+<äTø√yê\ì ø√s¡T‘·THêï+. <ä ª‘Ó\+>±Db˛fi¯ófl eTØ b˛øϬs’¢b˛‘·Tqïs¡T 15 Ä+Á<ÛäT\T n\»&ç CÒùdÔ Á|üC≤yÓ\T¢eì|æ+#·TqTµ„ ôdô|º+ãsY - 2013

es¡Ôe÷q+˝…’{Ÿ‡! ¬øyÓTsê!]j·÷ø£åHé! ªø£$T{ϵ yÓT+≥T!d”Hé1: eTT>∑TZs¡T uÛ≤s¡´\ eTT<äT›\ uÛÑs¡Ô eTVü‰sêCÒ ø±qø£ÿπs¢<äT. Ä{À `dürwt #·+<äsY Á&e’Ó sY ≈L£ &Ü ø±e#T· Ã.ù|sT¡ ≈L£ &Ü }V≤æ +#<· –ä +<.˚ <äX¯s¡<∏é. n˝≤>∑ì |ü~ s¡<∏ë˝Ò¢e⁄. ˇø£ÿfÒ s¡<∏ä+. n<˚ eTT+‘êCŸ: n+fÒ @+{° ˙ ñ<˚›X¯+? H˚qT Ä&ç Ä{À≈£L&Ü n‘·&ç &=≈£îÿ Ä{À. sêÁ‹ ‘=$Tà<äsTT´+~. >∑Ts¡T&ÉT mø±ÿ˝≤? ˙ ø£+{ÏøÏ H˚HÓ˝≤ ø£ì|ædüÔHêï..! &É÷´{° ~–, eT÷&ÉT n+‘·düTÔ\... kÕØ eT÷&ÉT ªn+‘:· |⁄üsê\µ >T∑ &ôçd eTT+<Tä ÄbÕ&TÉ . eT÷&√ u≤Û s´¡ <äX¯s¡<∏é: m˝≤>±? ø±˝ÒJ |æ\¢˝≤ ø£ìdüÔHêïyé! (nì <ä>∑Zs¡≈£î ªeTT+‘êµCŸ m<Tä s=∫Ã+~. nd\ü T ù|sT¡ e÷ \∫Ã$T. sêuÀj·÷&ÉT.) ø£\T¢ ny˚Tà~. Nø£{À¢, mes√ Äø±s¡+ Ä{À yÓ’|ü⁄ ø£<ä* ek˛Ô+~.ôV≤’ y˝˚ À ø\£ T¢ eTT+‘‘· √ øq£ |&ü H¶É ê&,˚ ˝|Ò ⁄ü≈î£ ì e#Ã˚ XÊ&TÉ . n|Œü ≥Tï+N eTT+‘êCŸ: ø±˝ÒJ #·~y˚ |æ˝Ò¢ ek˛Ô+~ #·÷&ÉT. ªeTT+‘êCŸµ nì eTT<äT›>± |æ\T#·T≈£î+{≤&ÉT. Ä{À –s¡T≈£îÿq ‹]– #·÷XÊ&ÉT <äX¯s¡<∏é. #|· ⁄ü Œ&TÉ $ì y\Ó T|*ü øÏ sêe{≤ìøÏ ÄyTÓ ˇøÿ£ sπ Ô U≤∞ >± e⁄+~. ì+&TÉ #÷· ˝≤\T. sπ b˛e÷b˛ Á|dü $ü +#{· ≤ ø±˝ÒJ ≈£L‘·Ts¡T: HêHêï, πs|ü⁄ |ò”E ø£{≤º*. ¬s+&ÉT y˚\T. neTà ìøÏ dæ<Ûä›+>± e⁄+~. ˝À|ü\ ¬s+&√ uÛ≤s¡´ ª\ø°ÿµ. n&É>∑eTqï~. ndü\T \∫Ã$T. ñ‘·Ô \∫Ãy˚T. e÷\∫Ã$T ø±<äT. ≈£Ls¡>±j·T\y˚Tà~. ÄyÓT ô|’dü˝ÀÔH˚ ôd¬ø+&é Vü‰+&é eTT+‘êCŸ: (øÏdüT≈£îÿq q$«+~.) n&É>∑eTqï~ ‘·eT] yÓTT<ä{Ï Ä{À ø=qT≈î£ ÿHêï&TÉ . Çø£ yTÓ T<{ä Ï u≤Û s´¡ ‘q· ôd\øHå£ é ô|fi≤fl+. ãÁ<äø±[. ø±<äT. y˚Tq‘·Ô ≈£L‘·Ts¡T. n+<äTπø ÄyÓT eTT<äT› ù|s¡T ˝<Ò Tä . nd\ü T ù|sT¡ ‘√H˚ |\æ TkÕ&Ô TÉ `ãÁ<øä ±∞` nì. <äX¯s¡<∏é: s¬ +&TÉ y˝˚ .Ò .! Hê ø±&É @&TÉ +{≤jTY ? ˙ ‘ê‘· kıeTTà y˚Tqe÷eT ∫qï M~Û sö&û. e<ä›H˚ M\T ˝Ò≈£î+&ÜH˚ @eTHêï <ë#êyê? ø{£ ºÏ bÕsπ XÊ&TÉ . ÄyTÓ ≈î£ Ç<s›ä T¡ Ä&|É \æ \¢ T . ‘=$Tà~, Ç+≥sY\T #·<äTe⁄‘·THêïs¡T. ø±˝ÒJ ≈£L‘·Ts¡T: (#·ø£#·ø± ‘·q #˚‹˝À e⁄qï yÓTTu…’˝Ÿ &ÉsTT˝Ÿ #˚dæ, #Ó$ <ä>∑Zs¡ ô|≥Tº≈£î+~) ‘ê‘·j·÷´ H˚qT. ˙ ô|<ä›<äX¯s¡<∏é: (eTT+C‹Ò øÏ ø{£ qºÏ eT˝¢… |Pü \ #+Ó &TÉ yêdqü #÷· d÷ü )Ô ã+>±sêìï. e÷ Hêqï <ä>∑Zs¡ ˙ kıeTTà @eTHêï zdæ Hê eTT<äT›˝ eTT+‘êp... j·÷&ÉTHêïy˚.? <ë#êyê? ( nì ˝Ö&é d”Œø£sY ÄHé #˚dæ+~.) (>∑T&çôd >∑TeTà+ eTT+<äT }>∑T‘·÷ ‘·#êÃ&Ü&ÉT.) sö&û e÷eT: (bò˛H√¢) me&ÉT ˙ u≤ãT >±&˚Hê nqï~. bò˛Hé yê&çeTT+‘êCŸ: á&É #·#êÃ.(Ä–q Ä{ÀqT+∫ e∫Ã+~ dü«s¡+) øÏe⁄«. (bò˛Hé <äX¯s¡<∏é #˚‹øÏ edüTÔ+~.) n¬s. ã<ëàwt.<äX¯s¡<∏é: n#êÛ Ã!¤ eT+∫>∑ #|˚ \ü |⁄ü\TdTü ô|{,ºÏ ˙ #‹˚ eTT<\›ä T eÁ»+ ˝≤+{Ï Hê ≈£L‘·Ts¡T ãÁ<äø±[ì∫ÃHê. n~ ã+>±s¡+ ˝≤+{Ï eTT>∑TZs¡T ≈£L‘·Tfi¯flqT ø£ì∫Ã+~. ‹ì|ækÕÔe⁄˝Ò nqT≈£îHêï. Ç<˚+ ‘·e÷cÕ? Ç+ø± kıeTTà ø±yêÁ˝≤? nsTT‘˚ ÇqT. ˙ ¬s+&√eTT+‘êCŸ: ìqï sê‹Ô] eT+<äTø={Ϻ #Ó|æŒHêyé..>∑Ts¡TÔ sê˝Ò..? ô|fi≤fl+ <>ä sZ∑ ê, ˙ eT÷&√ ô|fi≤fl+ <>ä sZ∑ ê Hq˚ T #bÓ ÕŒ qì #Ó|æŒ rk˛ÿ Ç|ü⁄Œ&ÉT ¬s+&ÉT y˚\÷ ø£≈£îÿ. eTT+<äT ã+&çrjYT. u≤eØÃøÏ b˛ìjYT, _sê´˙ ãTÁs¡¬øøÏÿ+<ë? ‹ì|æ+#·T. ◊e÷ø˘‡≈£î b˛ìjYT. dæìe÷ #·÷|æ+∫. Ç+πøeTHêï eTT#·Ã≥T+fÒ.. Ä ‘·sê«‘·. <äX¯s¡<∏é: (‘·\÷|ü⁄‘·÷) n˝≤π> e÷e÷! eT] yêfi¯fl n|ü⁄Œ<äX¯s¡<∏é: eTØ n+‘· ˝…yÓ˝À¢ ø£$T≥ºsTT b˛j·÷Hê? m˝≤ rs¡Ã≥+?eTT+‘êCŸ: ˙ >∑T&çôd yÓTT‘·Ô+ Hê≈£î sêdæ#˚Ãdæq≥Tº |”\sTTb˛‘ê y˚+{°..? ˇø£ÿ kÕ] ˝…’fÒdæ mqøÏÿ \TøÏÿ#·TÃø√...! sö&û e÷eT: (_>∑Zs¡>± q$«) z] Hê ne÷j·Tø£|ü⁄ n\T¢&Ü? Hê<äX¯s¡<∏é: (Ä{À˝À|\ü ˝f’… dÒ ,æ #÷· XÊ&TÉ . msT¡ |⁄ü s+¡ >T∑ |+ü C≤; <ä>∑Zs¡ s¡DuŸ` n˙ ndæôdº+≥THêï&ÉT. &ÉãT“ e&û¶ Á&ÉdüT‡˝À eTT+‘êCŸ yÓT]dæb˛‘√+~.) ˇø£ÿ Hê øÏkÕÔ&ÉT. Ä&ç‘√ Ç|ü⁄Œ&˚ ø£$T{° y˚kÕÔqT. πs|ü⁄ ˙≈£î >T∑ &ùçd+{,° Hê |øü ÿÏ +{À&ç >T∑ &ôçd ≈L£ &Ü sêùd‘êqÔ T. ô|’dü\+<äT‘êsTT. <äX¯s¡<∏é: qyÓTTà#·Ã+{≤yê e÷e÷? sö&û‘ê‘·: ˇø£ÿ kÕ] ø£$T{° y˚XÊø£ Hê e÷≥ H˚H˚ $qqT. eTT+<Tä Ä s¬ +&TÉ y\˚ T, Hê ô|<›ä ã+>±sêìø#Ï Ã˚ jTY ? <äX¯s¡<∏é >∑T&çôd˝Àq ¬s+&√ n+‘·:|ü⁄sêìøÏ yÓfi≤fl&ÉT. \øÿ° <>ä sZ∑ ¡ mì$T~ e+<\ä TrdTü ≈î£ Hêï&TÉ , eTT+‘êCŸ ª$<ë´ $C≤„qeT+‘· ¬s+&ÉTqïs¡ õ˝≤¢\~ ø£<∏ä\T ¬ø’‘·\T nìï ¬s+&ÉTqïs¡ õ˝≤¢\$16 „ ôdô|º+ãsY - 2013

es¡Ôe÷q+ <ä>∑Zs¡ mì$T~ e+<ä\T rdüT≈£îHêï&ÉT. ‘·q <ä>∑Zs¡ <äX¯s¡<∏é: (qdüT>∑T‘·÷) e÷e÷J ¬s+&ÉT y˚\ø° s¡DuŸ ø£$T{° Hê\T>∑T e+<ä\÷ ø£*|æ ø±˝ÒJ ≈£L‘·Ts¡TøÏ#˚ÃXÊ&ÉT. y˚XÊyé. ô|’düÁ˝≤˝Ò<ä÷.. eT∞fl eT÷&ÉT y˚\+fÒ...? eTs¡Tdü{Ï s√E rπsà wüs¡‘·T MT<ä, Ç<ä›s¡÷ ¬s+&˚dæ sö&û e÷eT: nø£ÿ&çø° Ä{À ‘êø£≥Tº ô|{≤ºqT. e+<\ä T eTT+<˚ $TqV‰ü sTT+#T· ≈î£ HêïsT¡ . ‘q· <>ä sZ∑ ¡ nsπ .. Hq˚ T+&>É ± ˙≈î£ |øæò s£ Y ˝<Ò Tä . Hê <>ä sZ∑ ¡ øwÏ jºü T· ´ $T–* e⁄qï &ÉãT“qT dü] #·÷düT≈£îì, eTT+‘êCŸ‘√ <äX¯s¡<∏é: nì |üVæ≤˝≤«Hé e⁄Hêï&ÉT. s¡DuŸ ø£$T{° ô|’dü˝…+<äT Ä{ÀqT b˛ì#êÃ&ÉT. eTT+‘êCŸ VüQcÕs¡T>± e⁄+~. sö&û e÷eT: øÏj·T´˝Ò<√, Ä&ÉT ˝…ø£ÿ ‘˚\TdüÔ&ÉT. n+‘˚ ø±<äT, Hêd”Hé2: eTs¡Tdü{Ï s√E kÕsTT+Á‘·+. >∑T&çôd≈£î ÄeT&É Ä{À ‘Ó∫à πsbıŒ<äT›qï ¬ø˝≤¢ ˙ >∑T&çôd eTT+<äT <ä÷s¡+˝À dæ{° ãdüT‡ Ä–+~. ø=+#Ó+ }>∑T‘·÷ d”Hé3: ô|&É‘ê&ÉT. ~>±&ÉT. á kÕ] ì+&ÉT #·÷˝≤\sTTq ‘·q ¬s+&√ qyÓTTà#êà e÷e÷? uÛ≤s¡´ \ø°ÿ m<äTs=∫Ã+~. <äX¯s¡<∏é: qeTàøπ + #k˚ ÕyÔ ?é ˇøÿ£ kÕ] ø$£ T{° yX˚ Êø,£ Hê e÷≥<äX¯s¡<∏é: \ø°ÿ, \ø°ÿ. H˚HÓø£ÿ&çøÏ bÕ]b˛‘êH˚. m<äTs=#˚ÃXÊyé? sö&û e÷eT: H˚H˚ $qqT. (n+≥÷ CÒãT˝À &ÉãT“ ø£≥º rdæ n+<äT˝ÀqT+∫ n+‘˚. ‘·q <ä>∑Zs¡ e⁄qï ô|’dü˝À¢ eT÷&ÉT y˚\T rdæ, yÓsTT´ s¡÷bÕsTT\T rdæ ÄyÓT≈£î ÇkÕÔ&ÉT.) <äX¯s¡<∏é: ôV’≤dü÷ÿ\T ≈£L‘·Ts¡T øÏ#˚Ãdæ, y˚πs Ä{À˝À \ø°ÿ‘√\ø°ÿ: Hq˚ T e{.ºÏ ..&ãÉ T“ eTìw˝æ ≤ øì£ |dæ Tü HÔ êïHê ˙ø+£ {øÏ ?Ï bÕ≥T ‘·TÁs¡TeTHêï&ÉT.<äX¯s¡<∏é: #.·Û .#.· . e{ºÏ eTìwyæ ˝Ó ≤ ne⁄‘êy.é . ì+&TÉ eTìw$æ sö&ûe÷eT: >∑T&çôd eTT+<äT ≈£Ls¡TÃì, #˚‹˝À ø±«s¡ºsY (eT<ä´+ ø£<ë! <äX¯s¡<∏é: dk” Õ) ô|≥T≈º î£ ì, ‘êH˚ yTÓ Tu˝’… Ÿ rdTü ≈î£ ì, ˝Ö&é dŒ” øs£ Y\ø°ÿ: ÄsTTHê ø±˙, ø£&ÉT|ü⁄‘√ e⁄qï~ n&ç–+~ ø£<ë, sö&ûe÷eT: ÄHé #˚XÊ&ÉT. nì u≤eØÃøÏ rdüT¬ø[fl _sê´˙ ‹ì|æ+#êyê? (bò˛H√¢)(e÷≥ ‘·&Éã&ÉT‘·÷.) e÷e÷! ô|’dü\÷ eTT+‘êCŸ <ëqïsTT‘˚ rdüT≈£îb˛‘êyê? <äX¯s¡<∏é: sê˝Ò<äT, Ä{À sê˝Ò<äT.<äX¯s¡<∏é: eTT+‘ê»+fÒ >∑Ts¡TÔ>=∫Ã+~. <ëì &Éã÷“ <ëìøÏ sö&û e÷eT: n¬s. Ç+‘· uÒø±sY >±&çy˚+Á{≤ qTe⁄«. ô|’dü\øÏ ô|’dü |ü&Ój·÷´*.(n+≥÷ ˝À|ü*øÏ yÓ[fl, ‘·TÁs¡Tq e#˚à <äX¯s¡<∏é: \÷, Ä{ÀøÏ Ä{À ny˚ ekÕÔsTT. qTe⁄« eT+<äTø={Ϻ XÊ&ÉT.) zdæ Hê \ø°ÿ. ˙ ø£Hêï Hê¬øes¡T m≈£îÿe? sö&û e÷eT: >∑T&çôd˝ÀøÏ yÓ[fl |ü&ÉTø√. ñ+&ÉT. Ä{ÀqT |æ\T#·Tø=kÕÔqT. <äX¯s¡<∏é: mø£ÿ&Ü? s√&ÉT¶ MT<ë? eTT>∑TZs¡T ô|fi≤fl\THêïsê? @\ø°ÿ: ˙ Ä{À @eTsTT+~sê eT>∑&Ü? ˇø£ÿr ‘·\T|ü⁄ rj·T≥+ ˝Ò<äT. <ëìπø+ s√>∑yÓTT∫Ã+<äX¯s¡<∏é: ‘êø£≥Tº ô|{≤ºH˚¢..! ( s√&ÉT¶ yÓ’|ü⁄ #·÷dæ) zjYT.... <√...! Ä{À... u≤eØà ø=kÕÔyê? Hê ≈£L‘·T]øÏ s√>∑eT+{≤yê..? Hê\Tø£ ø√kÕÔ. s√&ÉT¶ MT<ä mes¡T |ü\ø£˝Ò<äT ø±˙, yÓqø£ qT+∫ eTsπ + #jÓ T· eT+{≤y?é sD¡ uŸ ø$£ T{° nHêïy.é ô|d’ \ü T mes√ |ü*ø±s¡T ` ªã≥º\ cÕ|ü⁄ ø=kÕÔµ` nì. rsê sê˝Ò<äT. øÏwüºj·T´ ø£$T{° nHêïyé. Ä{À sê˝Ò<äT. #·÷ùdÔ mes√ ø±<äT ôV’≤dü÷ÿ\T ≈£L‘·Ts¡T. nπsjYT! #·e{≤! Hê <ä>∑Zs¡ ª{À˙µ nì e⁄Hêï&ÉT. áôV’≤dü÷ÿ\T ≈£L‘·Ts¡T: HêHêï, j·T÷ìbòÕ+ ˝Ò≈£î+&Ü dü÷ÿ\T≈£î sêe<ä› ¬s+&ÉT ø£$T{°\ MT<ä Ä&ç ù|s¡T‘√ Ç+ø√ ø£$T{° Hêïs¡T. qTy=«∫ÃHê düπs. &ÉãT“*∫ÃHê düπs. eT÷&ÉT y˚düTÔHêï. »‘·\øÏ eT÷&ÉT y˚\T. ¬s&ûy˚T&é$ neTTà‘·THêïs¡T. ª{À˙µ ø£$T{°j·÷? n<˚+ #˚düTÔ+~? neTà n&É>∑eT+~. ˙ >∑T&çôd ny˚Tàdæ, ˙ Ä{À, ˙ &ÉãT“\÷ ˙ øÏ#˚Ã\ø°ÿ: (sêuÀsTTq qe⁄«qT Ä|⁄ü ø√uÀsTT+~.) n&TÉ >T∑ ‘T· qï düTÔ+~. ~ uÛÑÁ<äø±[. me]ø£eTTà‘·T+B..?<äX¯s¡<∏é: ãÁ<øä ±fis¯ TT‘˚ Ç#Ã˚ kÕeÔ ÷? <ëì u≤ãT kıeTTà <ë∫ Ç+¬øe]ø° Hêπø. ô|{Ϻ+<ë..! (nì $düTs¡T>± nH˚dæ,|üsê´ekÕq+ eT] H˚ì|ü⁄Œ&ÉT mø£ÿ&Ée⁄+&Ü*. >∑Ts¡TÔø=∫à Hê\Tø£ ø£s¡T#·T≈£îHêï&ÉT.)ôV’≤dü÷ÿ\T ≈£L‘·Ts¡T n|üŒ{Ïπø yÓTTu…’˝Ÿ &ÉsTT˝Ÿ #˚dæ. sö&û e÷eT: s√&ÉT¶ MT<ä. ˝Ö&é d”Œø£sY ÄHé #˚dæ yêfi¯fl ‘ê‘·j·T´ øÏ#˚Ãdæ+~ (<äX¯s¡<∏é ‘·q ø±«s¡ºsY u≤{Ï˝Ÿ rdüT≈£îì H˚\ πødæsö&û e÷eT: (bò˛H√¢) ˇπsjYT! ôd’‘êHé! m+{° qø£sê˝Ÿ #˚düTÔHêïyé. ø=&É‘ê&ÉT. >∑T&çôd˝À+∫ ‘·q eTT>∑TZs¡T uÛ≤s¡´\ eTT+<äT eT÷&ÉT y˚\T |æ\¢≈£î Çe⁄«. H˚H=#êÃq+fÒ bÕs¡Tº\T $T>∑\yé. qe⁄«\T $ì|ækÕÔsTT.) <äu≤˝≤q+‘·+ kÕ+‘·eTT ¬s+&ÉTqïs¡ õ˝≤¢\~πs&çjÓ÷\T dæìe÷\T ¬s+&ÉTqïs¡ õ˝≤¢\$µ„ ôdô|º+ãsY - 2013 17

ìyê[uÛÑ>∑‘Y dæ+>¥ neTs¡ Ms¡T&ÉT ø±<ë?uÛ≤s¡‘·<˚X¯ kÕ«‘·+Á‘·´ düeTs¡+˝À uÛÑ>∑‘Ydæ+>¥ e\dü bÕ\≈£î\ $<ë´s¡Tú˝À¢ nuÛÑT´<äj·T uÛ≤yê\ e\¢ uÛÑ>∑‘Ydæ+>¥ düTUŸ<˚yé,bÕò ddæ Tü º $<ëÛ Hê\≈î£ e´‹sπ ø+£ >± ôVAsêôVAsê b˛sê&ç Mse¡ TsD¡ + sêCŸ>∑Ts¡T j·TX¯bÕ˝Ÿ uÛÑ>∑er #·s¡DY\‘√ |ü]#·j·÷˝…’HêsTT.bı+<ë&ÉT. <√|æ&ç, kÕÁe÷»´yê<ä e´‹πsø£ Á|üC≤ ñ<ä´e÷\≈£î uÛÑ>∑‘Y 1929 @Á|æ˝Ÿ 8q bÕs¡¢ yÓT+≥Tô|’ <ë&ç »]|æ u≤+ãT \Td+æ >¥ ˇø£ d÷ü Œ]¤ ìÔ n+~+#ê&TÉ . $\øDå£ eTsTTq HêjT· ≈î£ &TÉ ` >=|Œü $dæsês¡ì n_ÛjÓ÷>∑+‘√ uÛÑ>∑‘Ydæ+>¥ sêE>∑TsY, düTUŸ <˚yé »rHé<˚X¯uÛÑ≈£îÔ&ÉT. k˛wü*düTº $|ü¢e+ ø√dü+ |ü]|ü] $<Ûë\T>± |ü]‘ê|æ+#ê <ëdt\qT C…’\T˝À ìs¡“+~Û+#ês¡T. nH˚ø£ ≈£îÁ≥ πødüT˝À¢ Ç]øÏ+#ês¡T.&TÉ . ‘T· ~XÊ«dü $&#ç +˚ ‘e· s≈¡ î£ ‘q· J$‘êìï Á|»ü \ ø√d+ü n+ø‘Ï $· T kÕÁe÷ »´yê<Tä \ øfi£ ó¯ fl ‘]Ó |+æ #ê\ ì C≤‹ >=+‘T· qT $ì|+æ #ê\ì∫Ãq yê&ÉT. mìï ìsê“+<Ûë\T, nÁø£eT n¬sdtº\T #·$#·÷dæHê düe÷ uÛÑ>∑‘Ydæ+>¥ ìs¡düq ‘Ó*bÕs¡T. Ç+øÏ«˝≤uŸ õ+<ëu≤<é, kÕÁe÷»´»+ |≥ü ¢ ÄjT· q≈î£ qï ìã<‘›ä · #~Ó ]b˛˝<Ò Tä . ∫e] es≈¡ L£ k˛w*ü »+ yê<+ä q•+#ê*, Á||ü +ü #Á· |»ü ˝≤sê ÁXÊ$Tø£ »qT˝≤sê, ø±]à≈î£ ˝≤sêe÷Á‘·y˚T e÷qyê[øÏ @¬ø’ø£ Á|ü‘ê´e÷ïj·TeTì Äj·Tq $X¯«dæ+#ês¡T. @ø£+ø£+&ç nì ìq~+#ê&ÉT. ø√s¡TºqT sê»ø°j·T Á|ü#ês¡ y˚~ø£>±u≤Û s‘¡ <· X˚ ¯ $|y¢ü √<´ä eT+˝À u>ÑÛ ‘∑ dY +æ >¥ #ê˝≤ ø\° ø£ bÕÁ‘· b˛w+æ #êsT¡ . e÷sT¡ Ãø√yê\ì u≤Û $+#ê&TÉ . <Tä sêàs|Z¡ ⁄ü #{· ≤\º Tqï Á|‹ü |Tüò {+Ï #ê\ì,U…’B\ Vü≤≈£îÿ\ ø√dü+ sêJ˝Òì b˛sê≥+ kÕ–+#ê&ÉT. uÛÑ>∑‘Ydæ+>¥ kÕÁe÷»´yê<ä <√|æ&çì m+&É>∑{≤º\ì, C…’fi¯ó¢ b˛sê≥ πø+Á<ë\T>±‘ê´>∑+ <˚XÊìøÏ H˚&ÉT m+‘√ e÷s¡Z<äs¡Ùø£+. Äj·Tq düèwæº+∫q $|ü¢ e÷sêÃ\ì $|ü¢eø±s¡T\T |ü\T ìs¡íj·÷\T rdüT≈£îHêïs¡T.yê\T, kÕ~Û+∫q $»j·÷\qT uÒØE y˚düTø√e&ÜìøÏ Äj·Tq » 1931 e÷]à 23 uÛ≤s¡‘·<˚X¯ $|ü¢y√<ä´eT #·]Á‘·˝À ˇø£j·T+‹ z $•wüº dü+<äs¡“¤+. q÷‘·q‘·s¡+ $|ü¢eø±s¡T\qT, Á|ü>∑‹o\ <äT]∆q+. uÛÑ>∑‘Ydæ+>¥, sêCŸ>∑Ts¡T, düTUŸ<˚yé\T Ms¡eTs¡D+ bı+<ës¡T.yê<Tä \qT #‘’Ó q· ´e+‘T· \T>± #j˚ T· &ÜìøÏ u>ÑÛ ‘∑ dY +æ >¥ ‘ê´>+∑ d÷ü Œ]¤ >Ô ± neTs¡ ‘ê«ìï Äj·TT<Ûä+>± n+~+#ês¡T. <˚X¯eT+‘ê ˇø£ÿ≥sTTqrdüTø√yê*. uÛÑ>∑‘Ydæ+>¥ $|ü¢eø±s¡Tì>± ˇø£ eTôVAqï‘· e´øÏÔ>± s√E ÇHéøÏ«˝≤uŸ ìHê<ä+ <˚X¯eT+‘ê Á|ü‹<Ûä«ì+∫+~. uÛÑ>∑‘Ydæ+>¥ì*#ê&ÉT. ‘·s¡‘·sê\T>± Á|ü»\ Vü≤è<äj·÷˝À¢ ∫s¡kÕúsTT>± ì*#ê&ÉT. 24 dü+e‘·‡sê\ ∫s¡Tej·TdüT‡˝ÀH˚ ñ]ø£+u≤ìï eTT<ë›&çq yê&ÉT.kÕÁe÷»´yê<ä e´‹sπ ø£ ñ<´ä e÷\≈î£ Áù|sD¡ ø*£ +Z #ê&TÉ . ><∑ sä Y MsT¡ \ C…’\T˝À ìs¡Vü‰s¡Bø£å\T 63 s√E\T>± ø£]ƒq+>± #˚dü÷Ô CrHé<ëdt|ü⁄{Ϻì\T¢ nsTTq |ü+C≤ãT ˝≤ôVAs¡T düMT|ü+ ˝Àì kÕ+<ë Á>±eT+ ˝≤ôVAsY C…’\T˝À Ms¡eTs¡D+ bı+<ës¡T. uÛÑ>∑‘Ydæ+>¥, sêE>∑Ts¡T˝À 1907 ôdô|º+ãsY 7q uÛÑ>∑‘Ydæ+>¥ »ìà+#ê&ÉT. ‘·+Á&ç øÏwüHédæ+>¥ düTUŸ<˚yé\ô|’ ‘ê´>±\ô|’ <˚X¯uÛ≤wü\.ìï+{Ï˝À ø£<∏ä\T, ø£$‘·\T,‘·*¢ $<ë´e‹. øÏwüHédæ+>¥ ¬s’‘·T Hêj·T≈£î&ÉT. ˝≤˝≤\»|ü‹sêjYT qe\\T, bÕ≥\T, yê´kÕ\T mHÓïH√ï e#êÃsTT.eTTK´ nqT#·s¡T&ÉT. ‘·eTTà&ÉT nõ‘Ydæ+>¥ $|ü¢eø±s¡T&ÉT. kÕÁe÷»´ πø+Á<ä ôVA+XÊK~ <=&ç¶<ë]q Á|üø£≥qyê<äT\ô|’ <ä&É |ü⁄{Ϻ+∫ $|ü¢e C≤«\\T s¡–*+∫q yê&ÉT. uÛÑ>∑‘Ydæ+>¥ 67 kÕ«‘+· Á‘´· + ~H√‘‡· e+ d+ü <sä “¡ +¤ >± u≤Û s‘¡ · k˛w*ü dTü º $|e¢üu≤\´+ u≤+>±u≤ø˘ Á>±eT+˝À ‘ê‘· e<ä› >∑&ç∫+~. nø£ÿ&É ÁbÕ<∏ä$Tø£ Ms¡T&ÉT uÛÑ>∑‘Ydæ+>¥ô|’ πø+Á<ä ôVA+XÊK <=&ç¶<ë]q Á|üø£≥q #˚dæ+~.$<ä´qT nuÛÑ´dæ+#ê&ÉT. ‘ê‘· ns¡T®Hédæ+>¥ uÛÑ>∑‘Ydæ+>¥≈£î <˚X¯uÛÑøÏÔì uÛÑ>∑‘Ydæ+>¥, düTUŸ<˚yé, sêCŸ>∑Ts¡T\T düeTs¡jÓ÷<ÛäT\ C≤_‘ê˝À ˝Òs¡ìq÷]b˛dæ+&ÉT. uÛÑ>∑‘Ydæ+>¥≈£î }Vü≤ ‘Ó*ùd Hê{ÏøÏ >∑<äsY Ms¡T\T ù|s=ÿq&+É #÷· dTü +Ô fÒ Á|uü TÑÛ ‘«· + e\dü kÕÁe÷»´yê<ä Á|jü ÷Ó »Hê\≈î£kÕÁe÷»´yê<äT\≈£î e´‹πsø£+>± kÕ–+∫q Á|üC≤ $|ü¢y√<ä´ e÷\T nqT≈£L\+>± e´eVü≤]düTÔqï≥T¢ ø£ì|æk˛Ô+~. πø+Á<ä ôVA+XÊK~|+ü C≤uŸ˝À Á|‹ü <«äÛ ì+#êsTT. ñ]ø+£ ãyTÓ øπ ÿeTT+<Tä øs£ sÔ¡ dY +æ >¥ #d˚ qæ dæ>∑TZe÷*q Á|üø£≥q. <ëìï yÓqøÏÿ rdüT≈£îì uÛ≤s¡‘· kÕ«‘·+Á‘·´Á|üø£≥q\T, Á|ü»\øÏ∫Ãq dü+<˚XÊ\T ‘ê´>±ìøÏ <˚X¯uÛÑøÏÔøÏ dü+πø‘ê˝…’Hê b˛sê≥ #·]Á‘·˝À neTs¡‘·«+ bı+~q uÛÑ>∑‘Ydæ+>¥ ` sêCŸ>∑Ts¡T `sTT. ø£s¡ÔsYdæ+>¥ ñ]•ø£å‘√ |ü+C≤uŸ sêÁwüºy˚T ø±≈£î+&Ü <˚X¯eT+‘ê düTUŸ<˚yé\qT neTs¡Ms¡T\T>± >∑T]Ô+∫ dü]jÓÆTq >∑T]Ô+|ü⁄ìyê«*.$cÕ<#ä êÛ jT· \T n\TeTT≈î£ HêïsTT. øs£ sÔ¡ dY +æ >¥ u>ÑÛ ‘∑ dY +æ >≈¥ î£ e÷s<Z¡ sä Ù¡ uÛÑ>∑‘Ydæ+>¥qT nee÷q|ü]Ãq≥¢sTT‘˚ uÛ≤s¡‘· Á|üC≤˙ø±ìï≈£î&Éj·÷´&ÉT. »*j·THéyê˝≤u≤>¥ e÷s¡Dø±+&É C≤‹ì ø£~*+∫+~. nee÷q|üs¡Ã&Éy˚T.ø£dæ ˝Ò|æ+~. »qs¡˝Ÿ &Éj·T´sY sêø£å´dü ø£è‘ê´ìï K+&çdü÷Ô <˚X¯uÛÑøÏÔì e\dü bÕ\≈î£ \≈î£ e´‹sπ ø+£ >± b˛sê&qç ≥Te+{Ï eTV≤ü ˙jT· T\m\T>∑‹Ô #ê{≤s¡T. »*j·THéyê˝≤u≤>¥qT #·÷&Ü\qï dü+ø£\Œ+ ø£* $Á>∑ V‰ü \T &©çÛ ˝¢ À @sêŒ≥T #d˚ æ »jT· +‹ es+ú¡ ‹ duü \ÑÛ qT Á|uü TÑÛ ‘«· yT˚–+~. n|ü&ÉT uÛÑ>∑‘Ydæ+>¥ ej·TdüT‡ |üHÓï+&˚fi‚fl. uÛÑ>∑‘Ydæ+>¥ ≈£L&Ü n~øÛ ±]ø+£ >± »sb¡ Õ*. u>ÑÛ ‘∑ dY +æ >¥ ` sêCŸ>T∑ sT¡ ` dTü UŸ<y˚ \é T Á|»ü \e+<˚e÷‘·s¡ ñ<ä´eT+˝À bÕ˝§ZHêï&ÉT. n~ <˚X¯yê´|üÔ+>± eTôVA Vü≤è<äj·÷\qT ¬>\T#·T≈£îqï eTVü≤˙j·TT\T. yêfi‚fl uÛ≤s¡‘· $|ü¢y√<ä´eT<ä´eT+˝≤ kÕ–+~. ˝≤؃\T ‘·÷{≤\T @$T ˝…ø£ÿ#˚j·T≈£î+&Ü n<äs¡ ìsêà‘·\T. ` &ç.mHé.≈£î+&Ü u…<äs¡≈£î+&Ü e+<˚e÷‘·s¡+ n+≥÷ eTT+<äT≈£î kÕ–Hês¡T. <ä <√|æ&ç #˚ùd ÁbÕ+‘˚‘·s¡T\qT / <ä÷s¡eTT<ëø± ‘·ìï ‘·s¡TeTT‘·+ ÁbÕ+‘·+ yê&˚ <√|æ&ç #˚ùdÔ / ÁbÕD+‘√fÒ bÕ‘·s¡ ô|&ÉÔ+18 „ ôdô|º+ãsY - 2013

Ç+≥s¡÷«´n~ Áù|πs|æ‘· Ä+<√fi¯qd”e÷+Á<Ûä˝À Á|üdüTÔ‘·+ »s¡T>∑T‘·Tqï Ä+<√fi¯q\T ‘·~‘·s¡ n+XÊ\ >∑T]+∫ Á|üeTTK $|ü¢e s¡#·sTT‘· es¡es¡sêe⁄‘√ ª<äø£ÿHéq÷´dtµ dü+uÛ≤wüD<äø£ÿHéq÷´dt: d”e÷+Á<Ûä ÁbÕ+‘·+˝À ‘·s¡Tyê‘· Ä ÁbÕ+‘ê\ <äfi≤Ø Hêj·T≈£î\ ˇ‹Ô&ç‘√ ñ|ü dü+Vü≤s¡D»s¡T>∑T‘·Tqï Ä+<√fi¯q\qT m˝≤ ns¡ú+ Á|øü {£ +Ï ∫+~. Ç|⁄üŒ&˝É ≤ ø±<Tä . ~–«»jTY $Xw¢‚ Dü H|˚ ü <´ä∏ +˝À ø±+Á>¬ dt#˚düTø√yê*? bÕغ $»j·÷eø±XÊ\ <äècÕº´ ª‘Ó\+>±DµqT Á|üø£ {Ï+∫+~. es¡es¡sêe⁄: Ç+<äT˝À ¬s+&ÉT bÕsê«Ù\THêïsTT. 1. ñ<√´>±\ <äø£ÿHéq÷´dt: bÕs¡¢yÓT+{Ÿ˝À Á|üuÛÑT‘·« Á|üø£≥qπø ~≈£îÿ ˝Ò≈£î+&Ü$wüj·÷ìøÏ eùdÔ, ôV’≤<äsêu≤<é ˇø£ÿfÒ ñ<√´>±\≈£î πø+ÁBø£è‘· kÕúq+ b˛sTTq H˚|ü<∏ä´+˝À bÕغ Á|üø£≥qqT $X¯«dæ+#·&ÉyÓT˝≤?>± e÷]b˛sTT+~. á q>∑s¡+ ˇø£ÿfÒ ñ<√´>±\T bı+<˚+<äT≈£î n ese¡ ss¡ êe⁄: Á|dü Tü ‘Ô · Á|øü ≥£ q Á|uü TÑÛ ‘«· ìsjí¡ T· + ø±<Tä . bÕsy¢¡ TÓ +{ŸqTe⁄>± ñ+&É&É+ e\¢, ôV’≤<äsêu≤<é˝ÀH˚ ‘·eT≈£î ñ<√´>±\T \_ÛkÕÔj·Tì, n~ ˝Ò≈£î+fÒ ‘êeTT ñ<√´>±\T ø√˝ÀŒ‘·THêïeTì nqTø√ ìsjí¡ T· + ø±<Tä . ˝≤;sTT+>¥ ‘|· Œü ≈î£ +&Ü »sT¡ >T∑ ‘T· +~. qqTï ø=≥+º &çe&+É .2. Á|uü TÑÛ ‘«· s+¡ >+∑ ˝À ≈L£ &Ü ñ<√´>±eø±XÊ\T b˛‘êsTT, nøÿ£ &ç nì yêπs #Ó_‘˚ m˝≤ ñ+≥T+<√ Ç|üŒ{Ï |ü]dæú‹ n˝≤H˚ ñ+~. nìïqT+∫ #ê˝≤ eT+~ yÓfi≤fl*‡ edüTÔ+~ nì uÛ≤$+#·&É+. sêj·T\d”eT bÕغ\ <Û√s¡DÏ ≈£L&Ü Ç˝≤H˚ ñ+~.≈£î dü+ã+~Û+∫ ˙fi¯ófl Á|ü<Ûëq n+X¯+>± e÷]+~. Ç|üŒ{Ïπø ñqïø£s¡Te⁄ H˚|ü<∏ä´+˝À m>∑Te qT+∫ e#˚à ˙fi¯ófl sêìe«ì dæú‹ eùdÔ m{≤¢ <äø£ÿHéq÷´dt: Á|üdüTÔ‘· |ü]dæú‘·T˝À¢ MT&çj·÷ bÕÁ‘· m˝≤ ñ+~?nH˚ Á|üX¯ï @s¡Œ&ç+~. eTs√yÓ’|ü⁄q lu≤>¥ ˇ|üŒ+<ä+ qT+∫ »]–q d”e÷+Á<Ûä Á|üC≤˙ø£+ Ä+<√fi¯qqT ns¡ú+ #˚düTø√e&ÉyÓT˝≤?ñ\¢+|òüTq\ô|’ HÓ\ø=qï Ä+<√fi¯q\THêïsTT. Ä~Û|ü‘·´ esêZ\ qT+∫Hê´j·T+ »s¡T>∑<äH˚ uÛÑj·T+ ñ+~. Ç~ sêj·T\d”eT bÕ\ø£esêZ\≈£L es¡es¡sêe⁄: ¬s+&ÉT #êqfi¯ófl $TqVü‰ n˙ï ≈£L&Ü Ä+Á<Ûë bÕ\≈£e]dÔ Tü +Ô ~. ‘\Ó +>±D HêjT· ≈î£ \‘√HH’Ó ê ‘e· T d«ü ˝≤u≤Û \T |+ü #T· ø√>\∑ + esê\Z y.˚ nøÿ£ &ç Á|Cü ≤˙ø+£ dVü ≤ü »yTÓ qÆ Äy<˚ qä qT ns+ú¡ #d˚ Tü ≈î£ qï|Œü>±˙ &˝Ó ≤º HêjT· ≈î£ \‘√ |+ü #T· ø√˝eÒ Tì yêsT¡ u≤Û $dTü HÔ êïsT¡ . ìC≤ìøÏ {Ïø°, n_Ûeè~∆ qeT÷HêqT e÷s¡TÃ≈£î+fÒ ‘·|üŒ, $πø+ÁBø£s¡D #√≥TÇ˝≤+{eÏ ˙ï nb˛V≤ü ˝.Ò sêÁw+ºü ˝À ÇHêïfió¯ fl>± nqTd]ü +∫q n_eÛ è~∆ #˚düT≈£î+fÒ ‘·|üŒ n_Ûeè~∆ düeTdü´ |ü]cÕÿs¡+ ø±<äT. 1953˝ÀH˚qeT÷HêH˚ Ç|üŒ{Ï düeTdü´\ìï+{Ïø° eT÷\ø±s¡D+ Ä+Á<Ûä ÁbÕ+‘êìøÏ ˇø£ sê»<Ûëì <=]øÏ‘˚ Ç|ü⁄Œ&ÉT á düeTdü´ e∫à ñ+&<˚ ˚ ø±<Tä . m˙ĺ sY d$ü T‹ (u≤ø¢ )˘ e´edqúü T s<¡ Tä › #d˚ æ eT+&˝É ≤\T <øä ÿ£ Hqé ÷´d:t de” ÷+Á<äÛ ˝À Ä+<√fiq¯ qT @ $<+äÛ >± #÷· &eÉ #T· Ã? @sêŒ≥T #X˚ ÊsT¡ . ø±sD¡ ≤\T @yq’Ó |Œü {øÏ ° n~ $øπ +ÁBøs£ D¡ ≈î£ <√V≤ü <+ä es¡es¡sêe⁄: Á|ü‹ ˇø£ÿs¡÷ ôV’≤<äsêu≤<é e+{Ï sê»<Ûëì n+≥÷ #d˚ +æ ~. ø±fiÀJ #|Ó Œæ q≥T>¢ ± s¬ +&TÉ qïs¡ ≈î£ ˝≤\≈î£ , s¬ +&TÉ qïs¡ õ˝≤\¢e÷{≤¢&ÉT‘·THêïs¡T. <ëì ns¡ú+ @$T{Ï? ôd’ãsêu≤<é, ãVüQfi¯C≤‹ Ä~Û|ü‘ê´ìøÏ e´‹πsø£+>± »s¡>±*‡q b˛sê≥+ H˚&ÉT ÁbÕ+‘ê\ eT<Ûä´ø+£ ô|˙\‘√ ≈L£ &qç sê»<ëÛ ì nHê ? ˝øÒ £ n+<]ä ø° eTÚ*ø£ ed‘ü T· \T, b˛sê≥+>± |]ü D$T+∫+~. ø√kÕ˝Ô Àì Á|Cü ≤d+ü |÷üò \≈î£ eT<‘›ä T· Ç∫ÃV≤ü ≈î£ ÿ\T ø*£ Œ+#˚ sê»<ëÛ ì ø±yê˝≤? øπ +ÁBøè£ ‘y· TÓ qÆ n_eÛ è~∆ ‘e· T≈î£ Ä~|Û ‘ü ´· X≈¯ î£ \Ô ô|’ b˛sê{+ #j˚ ÷· *‡ ñ+&+ç ~. n˝≤+{Ï ne>±V≤ü q#+Ó <≈ä î£ +&Ü b˛‘T· qï<Hä ˚ ÁueÑÛ ÷‘à· ø£ Ä+<√fiq¯ Ç~. n_eÛ è~∆ qeT÷Hê ø£*Œ+#·˝Òøb£ ˛j÷· +. ñ‘·Ôsê+Á<˝äÛ À ≈L£ &Ü nD∫y‘˚ · kÕ–+~. nø£ÿ&çø£*Œ+∫q ÁuÛÑeT\ e\¢ @s¡Œ&çq Ä+<√fi¯qqT ‘·eT kÕ«sêúìøÏ ñ|ü b˛sê{≤\≈£î ‘Ó\+>±D yês¡T eT<䛑·T |ü\ø±*‡ ñ+&ç+~. X¯Á‘·Te⁄qTj÷Ó –+#T· ≈î£ H+˚ <Tä ≈î£ Äj÷· bÕØ\º T á Ä+<√fiq¯ qT m><∑ √dTü HÔ êïsTT. ˇ+{] #˚j·T&É+˝À $|òü\eTj·÷´+. <ë+‘√ yês¡T ‘·eT ô|’Ä ns¡ú+˝À Ç~ Áù|πs|æ‘· Ä+<√fi¯qH˚. dü«‘·:dæ<ä∆+>± e∫Ã+~ ø±<äT. »s¡T>∑T‘·Tqï b˛sê{≤ìï ‘·eT ÁbÕ+‘·+ô|’ »s¡T>∑T‘·Tqï b˛sê≥+>± <äø£ÿHéq÷´dt: Á|üdüTÔ‘·+ d”e÷+Á<Ûä ÁbÕ+‘·+˝À »s¡T>∑T‘·Tqï nø£ÿ&ç Á|ü»˝À¢ n_ÛÁbÕj·÷ìï ø£*Œ+#ês¡T.Ä+<√fi¯q\≈£î dü+ã+~Û+∫ Äj·÷ bÕغ\ yÓ’K]... ese¡ ss¡ êe⁄: $u»ÑÛ q ìsjí¡ ÷· ìï e´‹sπ ødÏ ÷ü Ô yTÓ T<≥ä >± ãjT· ≥|&ü ç <øä ÿ£ Hqé ÷´d:t ôV≤’ <sä êu≤<ôé|’ de” ÷+Á<äÛ ÁbÕ+‘êìøÏ >\∑ V≤ü ≈î£ ÿ....Ä+<√fi¯qqT ÁbÕs¡+_Û+∫+~ yÓ’mdtÄsY ø±+Á¬>dt bÕغ. yÓqTø£ã&ç ese¡ ss¡ êe⁄: n_eÛ è~∆ nH~˚ øπ e\+ ô|≥T㺠&‘ç √H˚ kÕ<´äÛ + ø±<Tä .b˛≈£L&É<äì uÛ≤$dü÷Ô ø=qkÕ–düTÔqï~ ‘Ó\T>∑T<˚X¯+ bÕغ. ìC≤ìøÏ ÁX¯eT ≈£L&Ü ñ+&Ü*. u≤+uÒ n_Ûeè~∆˝À ‘Ó\+>±D‘√ düVü‰ |ü\T ÁbÕ+‘ê\ ø±]à≈£î\ ÁX¯eT ñ+~. >∑T»sêr\ ô|≥Tºã&ç ˇø£ÿfÒ <ëì n_eÛ è~ø∆ Ï ø±sD¡ + ø±<Tä . ÁXe¯ T, Á|øü è£ ‹ nH˚ Hd’Ó ]ü Z eqsT¡ \ nedsü +¡ eTÚ*ø£+>± bı+<ä≈£î+&Ü ô|≥Tºã&ç <ëìø£~>± n_Ûeè~∆ kÕ~Û+#·<äT. >∑Tô|Œ&ÉT –+»\T Hêπ>{Ï #êfi¯fl˝À #·*¢‘˚ |ü⁄f…º&ÉT |ü+≥ sêe&É+˝Àø±+Á¬>dt, πø+Á<ä Á|üuÛÑT‘·«+ ≈£L&Ü ø√s¡T≈£î+≥Tqï~ Ç<˚. ‘Ó\+>±D e÷qe ÁX¯eT bÕÁ‘· ñ+~. Á|üø£è‹ bÕÁ‘· ñ+~. ø±˙, s¡÷bÕsTTÁ|»ü \ Äø±+øqå£ T >T∑ ]+Ô #ø· £ ‘|· Œü ìd‹úæ ˝À H&˚ TÉ øπ +Á<+ä ñ+~. mìïø\£ $‹Ô‘˚, s¡÷bÕsTT ≈£L&Ü yÓTT\e<äT. á ˇø£ÿ n+X¯y˚T ø±<äT... ábÕØ\º ≈î£ ‘ø· Då£ Á|jü ÷Ó »Hê\T ñ+{≤sTT. ø±ã{ºÏ Ä ujÑÛ T· +‘√ n|Œü {À¢ dü+øå√uÛ≤ìø£+‘ê eTq+ <˚ìì n_Ûeè~∆ nqT≈£î+≥THêïeTqï<˚ ø°\ø£πø+Á<ä+ |ü~ s√E\ Ä+<√fi¯q H˚|ü<∏ä´+˝À $uÛÑ»q Á|üø£≥q, Ä düeTdü´. <䪪Á|ü‘˚´ø£ ‘Ó\+>±DeTT ` <äøÏåD bÕøÏkÕúqeTTµµnqT≥˝Àì W∫‘·´uÛÑ+>∑eTTàqT ms¡T>∑Me⁄„ ôdô|º+ãsY - 2013 19

ì‘·´dü‘·´+ ø±\C≤„ì ø±fiÀJ nø£åsê˝À¢ es¡Ôe÷Hêìï <ä]Ù+#·&É+, nø£ås¡ã<ä›+ #˚j·T&É+ >=|üŒ Áã‘·T≈£î‘Ós¡Te⁄\ìï eT÷dæ /Á|ü»\ u≤ìdü>∑ pôdÔø±<äT. uÛÑ÷‘· uÛÑ$wü´‘Y ø±˝≤\q÷ nq«sTT+#·Tø√e&Éy˚T >=|üŒ<äq+. |ü]D≤eTeTT ‹s¡T>∑Tu≤≥T ` n+≥÷ ôV≤#·Ã]+#ês¡T.n˝≤+{Ï >=|üŒ ø£$, ø±\C≤„ì ø±fiÀJ. >∑‘·+˝À, es¡Ôe÷q+˝À, Ä ‹s¡T>∑Tu≤≥T m˝≤ ñ+≥T+<√ ≈£L&Ü #ÓbÕŒs¡T. n<Ó˝≤uÛÑ$wü´‘·TÔ˝À ‘Ó\+>±D≈£î »]–q, »s¡T>∑T‘·Tqï, »s¡T>∑uÀj˚T ñ+≥T+<ä+fÒ ` »q‘ê »Hês¡∆qTì / eTqdüT˝Àq ø£dæ s¡–*nHê´j·÷ìï Äj·Tq <ä]Ù+#ê&ÉT. nø£ås¡ã<ä›+ #˚XÊ&ÉT. ˇø£ÿeTTø£ÿ˝À s¡–*q ø£dæ‘√ eTqTdüT\T / n–Zø=+&É˝…’ |ü–*#bÓ ÕŒ\+fÒ ø±˝≤ìøÏ nr‘+· >± ì*#ê&TÉ . Á‹ø±˝≤˝Àq¢ ÷ ‘\Ó +>±D≤qT |ü]düsê\ ì+&É ª˝≤eµ / ∫eTTà‘·T XÊ+‹kÕÔsTT ` nì düŒwüº+dü+<ä]Ù+#ê&ÉT. Á|ü‘˚´ø£sêÁwüº b˛sê{≤ìøÏ y˚>∑T#·Tø£ÿ>± ì*#ê&ÉT. #X˚ ÊsT¡ . b˛sê≥+ m+‘· ñ<èäÛ ‘k· Õsú TT˝À »sT¡ >T∑ ‘T· +<√ ≈L£ &Ü #bÓ ÕŒsT¡ .ø±˝≤ìπø ø±<äT...ø£˝≤ìø° ˝§+>∑ì eTôVAqï‘·T&ÉT ø±fiÀJ. Äj·Tq düÁø£eTe÷ ? nÁø£eTe÷? / nqT e÷≥≈£î ‘êe⁄+&É<äT.>∑T]+∫ m+‘· #Ó|æŒHê ‘·≈£îÿy˚. ø±fiÀJ X¯‘· »j·T+‹ ñ‘·‡yê\T @$T ø±˝…! @$T ≈£L˝…! / nqT dü+>∑‹ >∑Ts¡TÔ+&É<äT.ôdô|º+ãsY˝À ÁbÕs¡+uÛÑ+ ø±qTqï H˚|ü<∏ä´+˝À ‘Ó\+>±D Äy˚<äq‘√ me&ÉT #·#Óà ? me&ÉT $T–˝… ? / nH˚ #·÷|ü⁄ ndü\T+&É<äT `ø±fiÀJ nqTã+<Ûä+ô|’ ª<äø£ÿHé˝≤´+&éµ n+~düTÔqï z ∫qï ø£<∏äq+... n+≥÷ ñ<´ä eT+˝À V≤æ +kÕ‘à· ø£ <√Û sD¡ Ï ≈L£ &Ü #√≥T #d˚ Tü ø√e#÷ +≥÷ ôV≤#·Ã]+#ês¡T. ø±fiÀJì >T∑ sT¡ Ô #d˚ Tü ø√e&+É n+fÒ eTq*ï eTq+ y‘Ó T· ø√ÿe&yÉ T˚ . nD∫y˚‘·\ô|’...n˝≤+{Ï >∑&ÉT¶s√E˝À¢ J$düTÔHêï+ eT]. ‘Ó\+>±D n+fÒ ø±fiÀJ... Á|üeTTKT\ |üf…ºôdÔ m|ü⁄&ÉT / Á|ü»\ ñ<ä´eTeTT Ä>∑<äTø±fiÀJ n+fÒ ‘\Ó +>±D. ÄjT· q nøså£ ê\T nøså£ ê˝≤ nøså£ ¡ ‘÷· {≤\T. ñ<ä´eTeTT Á|ü»\<Ó’‘Ó / Á|ü‹ ˇø£ÿ&ÉT Á|üeTTKT&˚qT ` n+≥÷‘Ó\+>±D J$‘·+˝À Á|ü‹ ø√D≤˙ï Äj·Tq ‘·q nø£åsê\‘√ ‘·&ç$T b˛sê{≤ìï nD∫y˚‘·\‘√ Ä|ü˝Òs¡ì ø±fiÀJ düŒwüº+ #˚XÊs¡T.#÷· XÊsT¡ . ø˙£ ïfió¯ fl ø±sêÃsT¡ . ‹s>¡ ã∑ &Ü*‡+~>± |\æ T|⁄ü ì#êÃsT¡ . e÷sZ¡ MT&çj·÷ô|’...ìπs›X¯q+ #˚XÊs¡T. n~ m˝≤ kÕ–+<√ #·÷<ë›+. ‘Ó\+>±D ñ<ä´eT+ô|’ MT&çj·÷ ∫qï#·÷|ü⁄qT ø±fiÀJ ÄHê&˚ <äTj·T´ã{≤ºs¡T. ` ‘Ó\+>±D Á|ü»\T dü\TŒ / ‘Ó\+>±D ñ<ä´e÷ìï dü+düÿè‹ô|’.... sö&û n\»&ç n+≥÷ / u≤ø±\÷<Ó&ç Ä+Á<ÛäT\ ôV≤’ <sä êu≤<é n+fÒ ˇø|£ ⁄ü Œ&TÉ n+<]ä ø° >T∑ s=#Ô Ã˚ ~ Çsê˙ #êjTY <Ó+‘·bÕ{Ï düuÛÑ´‘·+≥! ` n+≥÷ ì\BXÊs¡T.e÷Á‘·y˚T. n˝≤+{Ï~ Ç|ü⁄Œ&ÉT Çsê˙ #êjYT nH˚ e÷≥H˚ $qsêe&É+ sê»ø°j·÷\T....˝Ò<äT. ìC≤ìøÏ á |ü]dæú‹ì ø±fiÀJ 1969` 70 Hê{Ï ª#Ó&çq ª‘Ó\T>∑Tyê] sê»´+ Ç~ ÁbÕ+‘·+ e÷f…‘=Ô<äT›‘Ó\T>∑T‘·q+µ ø£$‘·˝À ÄHê&˚ nø£ås¡ã<ä›+ #˚XÊs¡T. ô|‘·ÔqeTT ¬s+&ÉTqïs¡ õ˝≤¢\~ eTs¡y=<äT›µ nì ø±fiÀJ uÛÑ$wü´ ªìC≤+ qyêãT bÕ\q ÁøÏ+<ä #Ó&çq ‘Ó\T>∑T‘·q+ <sä Ù¡ q+ #X˚ ÊsT¡ . Ç~ #<· Tä e⁄‘T· +fÒ #+· Á<uä ≤ãT V≤ü j÷· +˝À nôd+;˝¢ À >∑&ç∫q |ü~ùV≤H˚+&É¢˝À ~<ä›ã&ÓqT #ê˝≤es¡≈£î ‘\Ó +>±D e÷≥ m‘&Ô· yÉ T˚ Hs˚ +¡ >± e÷]q yq’Ó + >T∑ sT¡ ≈Ô î£ sêøe£ ÷q<Tä . Ç|ü⁄&ÉT ‘Ó\+>±D n+‘·{ Ä+Á<Ûä‘·«+ m≥T #·÷∫q Á|ü‘˚´ø£ sêÁwüº b˛sê≥+ô|’.... ª#êµ ª{°µ nsTT eTdü\T‘ê+~, ªdüs¡≈£îµ s√&Ó’¶ kÕ>∑T‘·Tqï~ ª‘Ó\+>±Db˛fi¯ófl eTØ b˛øϬs’¢b˛‘·Tqïs¡T n<ë\‘·T ªø√s꺵jÓTqT eTT©®+ eTT<ë›j·÷jÓTqT Ä+Á<TäÛ \T n\»&ç CùÒdÔ Á|Cü ≤y\Ó Te¢ ì|+æ #T· qTµ nì #<· Tä e⁄‘T· +fÒ wüø£ÿs¡ düT>∑s¡sTT ñ|ü⁄Œ kÕ\Tº>± e÷¬sqT n≥T ñkÕàìj·÷ j·T÷ìe]‡{°˝À $<ë´s¡Tú\T #˚dæq b˛sê≥+, Ç≥T e∫Ã+&Éì b˛sTT+&Éì n+≥˝Ò&ÉT me&ç|ü⁄Œ&ÉT d”e÷+Á<Ûä˝À »s¡T>∑T‘·Tqï Ä+<√fi¯q\T >∑Ts¡TÔø=kÕÔsTT. MT&çj·÷ e#êÃ&Éì #·#êÃ&Éì n+≥Tqï&ÉT #·∫Ãq≥T¢ |üø£åbÕ‘· <Û√s¡DÏ eT~ì |æ+&˚düTÔ+~. ª|üdüT|ü⁄ ≈£î+≈£îeT\Tµ Ç|ü⁄Œ&˚ ªù|s¡+{≤µ\e⁄#·Tqï$ kÕVæ≤‘·´+, dæìe÷s¡+>∑+.... ` n+≥÷ ‘Ó\+>±D qT&çø±sêìï d”e÷+Á<Ûä bÕ\≈£î\T m˝≤ ª$<ë´ $C≤„qeT+‘· ¬s+&ÉTqïs¡ õ˝≤¢\~ / ø£<∏ä\T ¬ø’‘·\T nìïÁuÛÑwüߘ |ü{Ϻ+#ês√ $e]+#ês¡T. ¬s+&ÉTqïs¡ õ˝≤¢\$ / u≤˝≤q+‘·+ kÕ+‘·eTT ¬s+&ÉTqïs¡ õ˝≤¢\~ ªÄ+Á<ÛäT\ dü+düÿè‹ düuÛÑ´‘· ‘Ó\+>±D ø£ãT“‘ê+~ πs&çjÓ÷\T dæìe÷\T ¬s+&ÉTqïs¡ õ˝≤¢\$µ nì ø±fiÀJ n+fÒ, s¬ +&TÉ qïs¡ õ˝≤\¢ j÷· d+ü ‘≥· y\Ó TkÕ+Ô ~µ n+≥÷ ‘\Ó +>±DqT n<˚ |ü]dæú‹ H˚{Ïø° ø=qkÕ>∑T‘·Tqï <äTdæú‹ >∑Ts¡TÔø=düTÔ+~. Á|æ+{Ÿ,ø£y˚TàdüTÔqï Ä+Á<Ûë bÕ\ø£ dü+düÿè‹ì <äTdüTe÷&Üs¡T. m\Áø±ºìø˘ MT&çj·÷ n+‘ê ≈£L&Ü d”e÷+Á<Ûä bÕ\ø£esêZ\ #˚‘·T˝À¢H˚ m+<äTø√düMT b˛sê≥+... ø=qkÕ>∑&É+ j·÷~ø=düTÔ+~. ‘\Ó +>±D Á|»ü b˛sT¡ u≤≥ |{ü +ºÏ <+Ó <Tä ø√ ø±fiÀJ $e]+#êsT¡ . n~Ûø±s¡eTT eT<äeTT ã÷ì /n$˙‹‘√ e]Ôdü÷Ô ªÁ|ü‘˚´ø£ ‘Ó\+>±D <äøÏåD bÕøÏkÕúqeTTµ n+fÒ ÄX¯Ãs¡´y˚TMT˝Ò<äT ø±ì n|ü<äT+~20 „ ôdô|º+ãsY - 2013

ì‘·´dü‘·´+ #·<äTe⁄\T`ø=\Te⁄\T n~ ≈£L&Ü #˚dæ #·÷&É / yÓ÷E+f… ø±ìj·T´ ` nì ì\BXÊs¡T. $<ä´, ñ<√´>±˝À¢ H˚{Ïø° $eø£å ø=qkÕ>∑T‘·÷H˚ ñ+~. n+‘· »]–Hê Á|ü‘˚´ø£ sêÁwüº b˛sê≥+ Ä>∑<äì düŒwüº+ #˚XÊs¡T. n˝≤Hê´jT· ã<+›ä >± ‘\Ó +>±D≈î£ sêyê*‡q yê{≤qT de” ÷+Á<äÛ yêsT¡ nÁø£ ø±˝ÃÒ dHæ ê ≈L£ &Ü.... Á|»ü \ ñ<´ä eTeTT e÷Á‘+· / Á|»ü «*+#T· Äs≈¡ î£ +&ÉeT+>± kı+‘+· #d˚ Tü ≈î£ +≥THêï bÕ\øe£ sê\Z T øfi£ ó¯ fl eT÷dTü ≈î£ HêïsTT.ìã+<qäÛ \≈î£ bÕ‘sπ· XÊsT¡ . ìd‡æ >T∑ >Z ± ñ<√´>±\qT ‘q· Tï≈î£ b˛‘T· HêïsT¡ . Á|ü‘˚´ø£ ‘Ó\+>±D / ÁbÕ|æÔ+∫q Hê&ÉT ø±ì / ‘=$Tà~ õ˝≤¢\ ªeTT©ÿ s÷¡ \‡≥ / ˙ Hê{eÏ ≥ / Ç+ø± Áã‹≈î£ HêïjT· ì / jT· d.t d.æ Á|ü»\T / XÊ+‹\¢s¡T XÊ+‹\¢s¡T ` n+≥÷ düŒwüº+ #˚XÊs¡T.rs¡TŒ C…|æŒ+~ / qTy˚«qT ø£<ä ÄHê&ÉT / m+<äT≈£î ô|≥ºeTHêïe⁄yê{ìÏ µ n+≥÷ Äy<˚ qä ‘√ ªø=‘ê«˝Ÿ kÕuŸµ sê»ãV≤ü <÷ä sY y+Ó øÁ£ {≤eT (Çø£ÿ&É ø±fiÀJ >∑T]Ô+#·˝Òø£b˛sTTq n+X¯+ ˇø£≥T+~. b˛©düT¬s&ç¶øÏ ‘·q >√&ÉTqT $ì|æ+#ê&ÉT ø±fiÀJ. n<˚ |ü]dæú‹ H˚{Ïø° ø=q \T, uÛ≤s¡‘· ôd’q´+ ‘Ó\+>±Dyê<äT\qT ø±*Ã#·+|ü⁄‘ês¡ì Äj·TqkÕ>T∑ ‘T· qï~. n+fÒ ÇHï˚ fifl¯ ˝À kÕ~+Û ∫q n_eÛ è~∆ @B ˝<Ò ë? n˝≤+ uÛ≤$+#ês¡T. n+‘·≈£î $T+∫q <ës¡TDy˚T H˚{Ï ñ<ä´eT+˝À #√≥T≥|⁄ü Œ&TÉ $©HêìøÏ ns+ú¡ @$T{?Ï Ä+Á<äÛ ÁbÕ+‘+· e÷Á‘y· T˚ n_eÛ è~∆ #d˚ Tü ≈î£ +~. y\˚ d+ü K´˝À eTT≈î£ ÿ|#ü ÷ ˝≤sì¡ jT· TerjT· Te≈î£ \T ‘e· T≈î£#Ó+<˚+<äTπøHê á $©q+? yê] <√|æ&ç ø√düy˚THê á $©q+ ? ‘êeTT>± Ä‘êàsŒ¡ D+ #d˚ Tü ≈î£ HêïsT¡ . nsTTHê ≈L£ &Ü de” ÷+Á<äÛ bÕ\ø£ ‘Ó\+>±D eqs¡T\qT, $<ä´, ñ<√´>±eø±XÊ\qT d”e÷+Á<Ûä esêZ\ bÕcÕD Vü≤è<äj·÷\T ø£s¡>∑&É+ ˝Ò<äT.)bÕ\ø£esêZ\≈£î #Ó+~q yês¡T <√#·T≈£î+≥÷H˚ ñHêïs¡T. n~ H˚{Ïø°ø=qkÕ>∑T‘·÷H˚ ñ+~. n+<äTπø ø±fiÀJ ÄHê&˚ nHêïs¡T. ª‘Ó\T>∑T‘·*¢µ Á<√Vü≤+ô|’... <√|æ&ç #˚ùd ÁbÕ+‘˚‘·s¡T\qT / <ä÷s¡eTT<ëø± ‘·ìï ‘·s¡TeTT‘·+ ‘\Ó T>T∑ ‘*· ¢ ù|]≥ #d˚ Tü qÔ ï Á<√V‰ü ìï ø±fiÀJ ÄHê&˚ m+&>É {∑ ≤sº T¡ . ÁbÕ+‘·+ yê&˚ <√|æ&ç #˚ùdÔ / ÁbÕD+‘√fÒ bÕ‘·s¡ ô|&ÉÔ+ ` nì. ª‘Ó\T>∑T‘·*¢ |æ\¢\eTµqT e÷≥˝ÀH˚ eTTdü\eTT+~Ä e÷≥\qT ì»+ #˚ùdÔ ‘·|üŒ ‘Ó\+>±D e#˚Ã˝≤ ˝Ò<äT. ‘Ó\T>∑Te÷≥˝≤&˚{Ï yÓ\T>∑T |ü⁄\T>∑T\+‘· CÒ] yÓTÆHê]{° e´‹πsø£ yê´K´\ô|’.... ø£*dæyÓT*dæ ã*dæ ìøÏÿ ª‘Ó\Tπ>‘·s¡T\µqT ‘·s¡TeT Á|‘ü ´˚ ø£ ‘\Ó +>±D sêÁw+ºü ÇùdÔ <øä DåÏ ªbÕøkÏ ÕHú µé @sŒ¡ &TÉ ‘T· +<ìä ‘j· ÷· ´sö<ëeTqï ‘\· |⁄üqï~, <«äÛ ì e⁄qï~ ` n+≥÷ ‘\Ó T>T∑ ‘*· ¢düyÓTÆø£´yê<äT\T >∑>√Z\T ô|≥º&É+ áHê&ÉT ø=‘·Ô>± e∫Ã+<˚MT ø±<äT. düèwæºì Äj·Tq ÄHê&˚ rÁe+>± ìs¡dæ+#ês¡T. Çø£ÿ&É ª‘Ó\Tπ>‘·s¡T\µqTn~ 1969 Hê{Ï qT+N ñ+~. <ëìï ÄHê&˚ ø±fiÀJ K+&ç+#ês¡T. Á|üjÓ÷>∑+‘√ ‘Ó\+>±D yês¡T ‘Ó\T>∑Tyês¡T ø±<äH˚ uÛ≤e+ yÓTT<ä≥ ªªÁ|ü‘˚´ø£ ‘Ó\+>±DeTT ` <äøÏåD bÕøÏkÕúqeTTµµ ø£*–+~ Ä+Á<ÛäT\πøqì düŒwüº+ #˚XÊs¡T. nqT≥˝Àì W∫‘´· u+ÑÛ >e∑ TTàqT msT¡ >M∑ e⁄` nì eT+<*ä +#êsT¡ . ª‘Ó\T>∑T ‘·*¢µ ù|s¡ H˚&ÉT Áù|s¡D ø£*–+~ ˙≈£î ªÁ|ü‘˚´ø£ ‘Ó\+>±D <äøÏåD bÕøÏkÕúqeTTµ u≤Û s‘¡ e· ÷‘q· T eTs∫¡ |\ü e]+#T· ‘T· Hêïe⁄ ` n+≥÷ ‘\Ó T>T∑ ‘*· ¢ n+fÒ ÄX¯Ãs¡´y˚TMT˝Ò<äT ø±ì n|ü<äT+~...n+≥÷ ôV≤#·Ã]+#ê ø+£ fÒ ≈L£ &Ü u≤Û s‘¡ e· ÷‘· >=|Œü <ìä , u≤Û s‘¡ e· ÷‘· _&\¶É +<]ä ø° Hê´jT· +s¡T. n˝≤ nq&É+ dü]ø±<äì düŒwüº+ #˚XÊs¡T. »s¡>±\ì Äø±+øÏå+#ês¡T. ø£eTàkÕúq+ ª¬s&û¶µ sêE\kÕúq+u≤jÓTHê? ‘Ó\+>±D eT+Á‘·T\ Hê≥ø±\ô|’... Á|ü‘˚´ø£ ‘Ó\+>±D bÕøÏkÕúq+uÖHê? n+≥÷ ì\BXÊs¡T. ‘Ó\+>±D eT+Á‘·T\T Hê≥ø±\T Ä&É&É+ n|üŒ{À¢q÷ »]–+~. ø=‘·Ô sêÁcÕº\ @sêŒ≥Tô|’.... ªeTT*ÿ eT+Á‘·T\µ Á<√Vü‰ìï ø±fiÀJ rÁe+>± >∑]Ω+#ês¡T. sêÁwüº $uÛÑ»q ø√s¡&É+ <˚X¯Á<√Vü≤+ ø±<äT. <˚X¯ düyÓTÆø£´‘·≈£î n~ ‘Ó\+>±D $wüj·T+˝À / yÓTTdü*ø£+{Ï ˙s¡T>±]ÃuÛÑ+>∑ø£s¡+ ø±<äT. Ä $wüj·÷ìï ø±fiÀJ m+‘√ düŒwüº+>± #ÓbÕŒs¡T. ‘Ó\+>±D πøåe÷ìøÏ / düeTÁ>±+Á<Ûä ì\|ü⁄<ä\≈£î Á|ü<˚XÊ\ |ü⁄q]ïsêàDeTT \ø£åkÕs¡T¢ »s¡T>∑e#·Tà Bø£å eVæ≤+#·T#·THêïs¡≥ n+≥÷ yê] ã+&Üsêìï ãj·T≥ ‘|· ⁄ü Œ˝<Ò Tä ` ø√sT¡ ≥ Hs˚ e¡ TTà ø±<Tä ` n+≥÷ <Xä Êu≤\› ø+Ï <fä Ò ô|{≤ºs¡T.Væ≤‘·uÀ<Ûä #˚XÊs¡T. nsTTHê n~ d”e÷+Á<Ûä bÕ\ø£esêZ\≈£î H˚{Ïø° ‘·\ |ü<äe⁄\T $&ÉT#·T≥ ôd’‘·+ / ÁãVü≤àqï ã+≥¢ e˝…HÓø¬ øÿ£ &+É ˝<Ò Tä . ‘\Ó +>±D Á|‘ü ´˚ ø£ sêÁwºü @sêŒ≥TqT n&TÉ ≈¶ î£ H˚ ≈î£ Á≥\qT eVü‰«¬s MT ãT<äT∆\T / #ê\Tu≤õ Hê≥ø±\TH{˚ øÏ ° ø=qkÕ–d÷ü HÔ ˚ ñHêïsTT. n˝≤+{Ï ≈î£ Á≥\T n|⁄ü Œ&÷É »]>±sTT. ‘=$Tà~ õ˝≤¢\ Á|ü»\T /$TeTTà u≤>∑ m]–H√s¡Tn+<äTπø ø±fiÀJ @eTHêï&É+fÒ.... qeTàsT¡ qeTàsT¡ $TeTTà\ ` n+≥÷ dŒü w+ºü #X˚ ÊsT¡ . ‘\Ó +>±D Á|ü»\T #êe⁄≈£î dæ<ä∆eTT / #êe⁄ø£Hêï uÛÑj·Ty˚T$T{Ï eT* ñ<ä´eT+˝Àq÷ ‘Ó\+>±D eT+Á‘·T\T Ç<˚ $<ÛäyÓTÆq <Û√s¡DÏ˝À ªø£qã&ç‘˚ ø±\Tõ / nqï<=ø£{Ï $T–*+~ Çø£ ` nì nHêïs¡T. ø=qkÕ–q d+ü >‹∑ ‘*Ó d+æ <.˚ n+‘ø˚ ±<Tä . Á|»ü \ Äø±+øqå£ T eTìï+#ì·Ä ø√]ø£ ≈£L&Ü rs¡TÃø√+&É+≥÷ düyê\T #˚XÊs¡T. n+<äTπø eT+Á‘T· \≈î£ @ >‹∑ |&ü TÉ ‘T· +<√, ‘|· Œü sTTb˛sTT+<ìä ˝+… |˝ü dÒ Tü ≈î£ +fÒ ªø£qã&ç‘Ó ø±*ÃsTT´µ / nqï<=ø£{Ï $T–*Hês¡T ‘Ó\+>±D Á|ü»\T @+ #˚kÕÔs√ ≈£L&Ü #ÓbÕŒs¡T. eT*$&É‘· ñ<ä´eT+ ˝Àq÷ eT+Á‘·T\ rs¡Tô|’ ‘Ó\+>±D Á|ü»\ yÓ’K] Ç<˚ $<Ûä+>± ñ+&É &É+ $X‚wü+. Ç|üŒ{Ϭø’q |ü<äe⁄\ / $&ç∫ u…’≥|ü&É˝Òsê? Ä.Á|ü. sê»´eTT eTT–dæq / ‘·sê«‘· MT >∑‘˚$Tø£eTàkÕúq+ ª¬s&û¶µ sêE\kÕúq+u≤jÓTHê?Á|ü‘˚´ø£ ‘Ó\+>±D bÕøÏkÕúq+uÖHê?„ ôdô|º+ãsY - 2013 21

ì‘·´dü‘·´+ø±qTqï<√ ‘Ó\TdüTø=+&ç. ‘Ó\+>±D Á|ü»\T ‘·eT / ñ<ä´e÷ìï q&ÉT|ü⁄‘ês¡T ` n+≥÷Á|ü»\T ne÷j·T≈£î\T yês¡T düŒwüº+ #˚XÊs¡T.Ç|üŒ{Ϭø’qqT u…’{ÏøÏ /e∫à ˝…+|ü˝ÒdüT≈£î+f… Á|üC≤kÕ«eT´+ n+fÒ Ç<˚Hê?$TeTTà\ eTìïkÕÔs¡T. / Vü‰MT Ç~ #Ó|ü⁄Œ‘·Tqï Á|Cü ≤kÕ«e÷´ìï >ös$¡ +#˚ ø±fiÀJ, Ä Á|Cü ≤kÕ«e÷´ìï bÕ\≈î£ \T‘Ó\+>±D Á|ü»\ ø√¬sÿ / ø£&ÉT¶|ü&çq MT ‘·|ü⁄ŒqT n>ös¡$+#·&Üìï düVæ≤+#·˝Òø£b˛j·÷s¡T. n+<äTπø `ø£åeT‘√ eTìïkÕÔs¡Tµµ n+≥÷ Væ≤‘·e⁄ |ü*ø±s¡T. Hê{Ï ˝≤>±H˚ Á|üC≤kÕ«eT´ sêC≤´+>∑+ / dü+Á|ü<ëj·T düs¡[ Ç<ë? n+≥÷H˚&ÉT ≈£L&Ü Ä Væ≤‘·e⁄ H˚{Ïø° eTq eT+Á‘·T\≈£î ‘·\¬øø£ÿø£b˛e&É+ z ì\Bdæ Á|ü•ï+#ês¡T.yÓ’∫Á‹. Á|ü»\T Á|üuÛÑTe⁄\T ø±sê? / Á|ü»\ eT‘·eTT m≥T¢qï<√eT+Á‘·T\T ‘·eT |ü<äe⁄\qT M&Éø£b˛‘˚ @+ »s¡T>∑T‘·T+<√ ns¡ùd Á|üX‚ï ˝Ò<ë? n+≥÷ ≈£î+&Éã<ä›\T >={Ϻ ì\BXÊs¡T.dü÷∫düTÔHêïs¡T ø±fiÀJ. bÕغ Áe‘·´yÓT eTTK´e÷? / eTTsƒê <ëdü´eTT Áã‘·Tø± ` n+≥÷≈£îø£ÿ #êe⁄ #êeø£+&ç /#·ø£ÿ>∑ u…’{øÏ s¡+&ç bÕغ\qT, Hêj·T≈£î\qT ñ‹øÏ ÄπsXÊs¡T.‘Ó\+>±D Á|ü‘˚´ø£‘· / ø√s¡T#·T u…’{ÏøÏ s¡+&ç ` n+≥÷ ãT~∆ ‹s¡>∑ã&çq Á|ü»\Hê|ü⁄ / X¯øÏÔ Á|üuÛÑT‘·«eTT≈£î+&É<äT ` nì#ÓbÕŒs¡T. n~ yê] ‘·\¬ø|ü⁄Œ&ÉT m≈£îÿ‘·T+<√? ≈£L&Ü düŒwüº+ #˚XÊs¡T.n+‘˚ø±<äT. sêJHêe÷ #˚dæ e∫Ãq yê]ì ø±fiÀJ @eT+{≤s¡+fÒ ` nqï<äeTTà˝≤¢ $&çb˛<ë+` Äràj·TT˝≤¢ ø£*düT+<ë+....Ä\dü´+>± HÓ’‘˚H˚$T /ãT~∆ e∫Ãq~ yêìøÏ nqï<äeTTà\T $&çb˛e&É+ m+‘√ düVü≤»+. ø£\dæ ñ+fÒÁ|üuÛÑT‘·« n‘ê´#ês¡eTT /uÀ<Ûä|ü&ÓqT H˚{Ϭø’q. b˛{≤¢&ÉT≈£îH˚ ã<äT\T $&çb˛sTT Äràj·TT\T>± ñ+&É&É+ m+‘√πø+Á<ä Á|üuÛÑT‘·« yÓ’K]ô|’.... eT+∫~. Ä $wüj·÷H˚ï ø±fiÀJ m+‘√ #·ø£ÿ>± $&ÉeT]∫ #ÓbÕŒs¡T.Á|ü‘˚´ø£ ‘Ó\+>±Dô|’ πø+Á<äÁ|üuÛÑT‘·«+ ø=ìï <äXÊu≤›\T>± ≈£L&Ü y˚s¡Ty˚s¡T>± ñ+&ç / düìïVæ≤‘· uÛ≤eq yÓ\j·T / n&ÉT¶|ü&˚ Ä.Á|ü.|{ü +ºÏ |⁄ü ˝ìÒ yK’Ó ]H˚ ne\+_+∫+~. <ëìï ø±fiÀJ rÁe+>± ìsd¡ +æ sê»´ / eT+‘y· TÓ T+<øä £ ‘|· Œü <Tä n+≥÷ X|¯ +æ #êsT¡ ≈L£ &Ü. deü TÁ>±+Á<äÛ#ês¡T. n+<äTπø Äj·Tq ªÁ|ü‘˚´ø£ ‘Ó\+>±D / ÁbÕ|æÔ+#·ø£ ‘·|üŒ<äT (dyü TÓ øÆ ±´+Á<)äÛ m|⁄üŒ&TÉ kÕ<´äÛ y÷Ó ≈L£ &Ü dŒü w+ºü #X˚ ÊsT¡ . eT[fl ‘\Ó +>±Dπø+Á<ä+ Ç+‘ê »]–q / eT+≈£î|ü≥Tº‘√ e⁄+fÒ y˚s¡T / nsTT‘˚H˚ düeTÁ>±+Á<Ûä / eT[fl Ä+Á<ÛäsêÁwüºeTT y˚s¡T / nsTT‘˚H˚Á|ü<˚X¯eTT˝À |òüTÀsê\≈£î / u≤<Ûä´‘· ≈£L&Ü yê]<˚ `n+≥÷ düeTÁ>±+Á<Ûä ` nì ‘˚≥‘Ó\¢+ #˚XÊs¡T.düŒwüº+ #˚XÊs¡T. n+‘˚>±≈£î+&Ü ` Á|ü‘˚´ø£ ‘Ó\+>±D / eùdÔH˚ XÊ+‹, bÕغ\ <Û√s¡DÏô|’...n+<ëø£ Á|ü»\ ñ<ä´eTeTT Ä>∑<äT / ªÁ|üC≤|üÁ‘·µ Á|üø£≥q Ç~ ` Á|üC≤kÕ«eT´ |ü<ä∆‹˝À / Á|ü»\T ø±<äHÓ&ÉT bÕغn+≥÷ Á|üC≤|üÁ‘êìï Á|üø£{Ï+#ês¡T. sêDÏ+#·Tq ? sêDÏ+#·<äT. / Á|üC≤kÕ«eT´ |ü<ä∆‹˝Àπø+Á<ä+˝À n~Ûø±s¡eTT / #˚ã{Ϻq yê]øÏ|ü⁄&ÉT / n–ï|üØøå± Á|ü»\T ø±<äqT Á|üuÛÑT‘· / ì\TdüTÔ+<ä ? ì\Te<äTdeü TjT· + ` n+≥÷ øπ +Á<ëìøÏ m<Tä sj¡ T˚ ´ d+ü ø£ {≤ìï $e]+#êsT¡ . eTõ¢dt <Û√s¡DÏô|’...Ä dü+ø£≥+ H˚{Ïø° πø+Á<äÁ|üuÛÑT‘ê«ìøÏ n˝≤ ø=q kÕ>∑T‘·÷H˚ ñ+~. Ç|⁄ü Œ&˚ ø±<Tä ...>‘∑ +· ˝Àq÷ eTõd¢ t Á|‘ü ´˚ ø£ ‘\Ó +>±D≈î£ eT<‘›ä T·‘=$Tà~ õ˝≤¢\ Á|ü»\T / Ä u≤\ >√bÕ\eTT |ü*πø+<äT≈£î dü+X¯sTT+∫+~. n+<äTπø ø±fiÀJ @eT+{≤s¡+fÒ `Á|ü‘˚´ø£ ‘Ó\+>±D / |üs¡e÷e~Û n+≥THêïs¡T ` nì πø+Á<ëìøÏ Ç‘ÓÔVü‰<äT Hêj·T≈£î\T /≈£î‘·TÔø£‘√ bı‘·TÔ ˝Ò<äTdüŒwüº+ #˚XÊs¡T. kÕe÷qT´\T nsTTq ‘·Ts¡ø£ / Á|ü»\+<äs¡T Á|üC≤dü$T‹düø£\ »qT\ düyÓTà... >=+‘=ø£ÿ{Ï...>=&Éy=ø£ÿ{Ïdøü \£ »qT\ dyü TÓ à j÷· e‘Y b˛sê{≤\ #]· Á‘˝· À eTôVAqï‘+· >± H˚&ÉT Á|ü‘˚´ø£ ‘Ó\+>±DqT j·÷e‘Y ‘Ó\+>±D Á|üC≤˙ø£+ì*∫b˛sTT+~. Á|uü TÑÛ ‘«· ñ<√´>T∑ \T yTÓ T<\ä Tø=ì døü \£ eè‘T· \Ô yês÷¡ ø√s¡T≈£î+≥Tqï~.|üqT\T ì*|æy˚XÊs¡T. ñ<√´>∑T\ô|’ Á|üuÛÑT‘·«+ ñ≈£îÿbÕ<ä+ ÄHê&É÷ >=+‘=ø£ÿ{Ï >=&Éy=ø£ÿ{Ï / ‘Ó\+>±D yÓ\dæ ì*∫yÓ÷|æ+~. n+<äTπø ø±fiÀJ ` |òü*+#ê˝… uÛ≤s¡‘êq ` n+≥÷ ø±fiÀJ Äø±+øÏå+#ês¡T.Á|üuÛÑT‘·« ã\>±\ qT+&ç / n\»&çì Ä|ü⁄≥ø£ì n+‘˚ø±<äT ` eTq eTqdüT\ s¡>∑T\T#·Tqïq÷≥ q˝uÛ…’ Hê\T>∑T / q÷≥ j·÷uÛ…’ ˇø£ÿ{Ï ÇwæºøÏ |üPs¡í‘· Ç|ü⁄&Ü? / Á|ü‘˚´ø£ ‘Ó\+>±D|æ.&ç. Ä≈£îº neT\T / ˝≤؃#Ûês¡T®, ø£˙ï{Ï ÁbÕ|æÔ+∫Hêï&ÉT ø£<ä / eTq≈£î XÊ+‹{bÕø±\T, ô|ò’]+>∑T\T / #ê≥Te÷≥T >∑T+&Ü\ n+≥÷ ‘Ó\+>±D Á|ü»\T m|ü⁄Œ&ÉT XÊ+‹+#ê˝À ≈£L&Ü‘√\T ã÷≥T¢, nHÓ’ïq$ ` ÄHê{Ï b˛sê≥+ »]–q rs¡TqT ‘Ó*bÕs¡T.$e]+#ês¡T. ‘Ó\+>±D Á|ü‘˚´ø£ sêÁwüº+ @s¡Œ&˚˝≤ #˚j·T&Éy˚T eTq+ ø±fiÀJøÏÁ|ü‘˚´ø£ ‘Ó\+>±D / Á|üø£{Ï‘·eTj˚T´ <ëø£ n]Œ+#˚ ìyê[ ø±>∑\<äT. ` e+o <ä sêÁwüº $uÛÑ»q ø√s¡&É+ <˚X¯Á<√Vü≤+ ø±<äT. <˚X¯ düyÓTÆø£´‘·≈£î n~ uÛÑ+>∑ø£s¡+ ø±<äT.22 „ ôdô|º+ãsY - 2013

yês¡dü‘·«+<äø£ÿHé düVü≤Jeq dü+düÿ è‹Çs¡TÁbÕ+‘ê\ düJe düe÷q e÷qe dü+ã+<Ûë\ eT<Ûä´ Je<Ûë‘·T\ì ø£*ù| *+≈£î @s¡Œs¡#·Tø√yê*‡q, ˇø£ ôd’<ë∆+‹ø£ ÁbÕ‹|ü~ø£ì ≈£L&Ü ì]à+#·Tø√yê*‡q ‘·s¡TD+ Ç~ nì n+≥THêïs¡T Ä#ês¡´ »j·TBÛsY ‹s¡TeT˝Ÿsêe⁄ Hê\T>¬ <’ fi˚ fl¯ Áø‘Ï +· qT+&ç $•wuºü ≤Û wü (Classical Telugu) V≤ü À<ë sêÁwºü b˛sê{≤ìï ìØ«s´¡ + #j˚ T· &Üìøπ |ìü øeÏ dTü +Ô ~. Á||ü +ü #· ‘\Ó T>T∑ø√dü+ ‘Ó\T>∑T uÛ≤wü ÁbÕNq‘· >∑T]+∫ mH√ï #·s¡Ã\T »]>±sTT. ø=‘·Ô eTVü‰düuÛÑ\ yÓqTø£ <ë–q Ä˝À#·q Ç<˚. ˝Òø£b˛‘˚ øÏs¡DY≈£îe÷sY¬s&ç¶Ä<Ûësê\ ø√dü+ nH˚«wüD yÓTT<ä˝…’+~. ◊‘˚ bÕ‘· n<Ûä´j·THê\πø ø=‘·Ô e+{Ï dü+düÿè‹ e´‹πsø£ n~ÛH˚‘·≈£î uÛ≤wüô|’ Áù|eT |ü⁄≥Tº≈£î sêe&É+s+¡ >T∑ |Pü dæ ÁbÕNq‘ì· yqÓ øÿÏ eT[fl+#&· ÜìøÏ #ê˝≤ Á|jü ÷· d|ü &ü Üs¶ T¡ . ÄXï s´¡ +. dsπü . duü \ÑÛ T »]bÕsT¡ . 2013ì ªª‘\Ó T>T∑ u≤Û cÕ kÕ+dÿü è‘T· \n+‘˚ø±ì $$<Ûä sêÁcÕº\, uÛ≤wü\, kÕVæ≤‘ê´\ #ê]Á‘·ø£ ø√D≤˝À¢+∫ d+ü e‘‡· s+¡ µµ nì Á|øü {£ +Ï ∫ ÄsT¡ H\Ó \T >&∑ ∫ç Hê u≤Û wìü @e÷Á‘y· TÓ qÆn<Ûä´j·Tq+ »s¡|ü˝Ò<äT. m+‘·ùd|ü⁄ <ëøÏåD≤‘·´uÛ≤eH˚ ‘·|üŒ W‘·Ôsê‘·´ @ ˇø£ÿ $wüj·T+˝ÀHÓ’Hê |ü{Ϻ+#·Tø√˝Ò<äT. C≤Ø #˚dæq Jy√\T dæ>∑TZ‘√uÛ≤>∑+˝À+∫ yÓ<äT≈£î˝≤≥ nedüs¡+ nì me]ø° nì|æ+#·˝Ò<äT. ◊‘˚ ≈£î$T*b˛‘·THêïsTT. Ç~ yÓTT‘·Ô+ ‘Ó\T>∑T Á|ü»\qT nee÷ì+∫qfÒ¢ø√{Ï*+>±\ πø+Á<ä+>± »]–q Ä˝À#·q\T ø=ìï <äø£ÿHéô|’ uÛ≤>±ìøÏ ø£<ë. ‘Ó\T>∑T uÛ≤cÕ dü+düÿè‘·T\≈£î »]π> nHê´j·÷ìï ~Ûø£ÿ]+∫n\T¢≈£î b˛j·÷sTT. á Ä˝À#·q˝Ò ‘Ó\T>∑T uÛ≤wü, #·]Á‘· ÁbÕNq‘·ì Á|ü•ï+#·ìyês¡T düyÓTÆø£´‘· ø±yê\+{≤s¡T. ~Ûø£ÿ]+#˚ uÛ≤cÕ_Ûe÷Hêìïø=+‘· eTT+<äT≈£î q&ç|æ+#·>∑*>±sTT. ≈î£ Á≥>± #÷· ù|yêsT¡ $&bç ˛yê\+{≤sT¡ . u≤Û cÕ ù|sT¡ ‘√ dyü TÓ øÆ ´£ ≈î£ Á≥ìkÕVæ≤‘·´|üs¡+>± >±<Ûëdü|üÔX¯‹, #ê]Á‘·ø£+>± Ä+Á<Ûäs¡{≤º\T, uÛÒ~+#˚yês¡T Á|ü‘˚´ø£yê<äT\e⁄‘·THêïs¡T.sê»]ø£ ø√D+˝À XÊ‘·yêVü≤qeTT+<äT / ‘·<äq+‘·s¡ bÕ\≈£î\T, uÛÖ>√ ‘Ó\T>∑TC≤‹ nì |æ*#˚ ¬s+&√s¡ø£+ yês¡T ø=+‘·eT~ ñHêïs¡T.[ø£+>± n‹ |üPs¡« dü+ã+<Ûë\T, eT‘·|üs¡+>± C…’quÖ<ä∆ dü+ã+<Ûë\T Ms¡T Á|ü‘˚´ø£ sêÁc˛º<ä´e÷ìï n+^ø£]dü÷Ô, ‘Ó\T>∑TuÛ≤wü ø√dü+ Á|üuÛÑTe+{Ï n+XÊ\ >∑T]+∫ ø=+‘· #·s¡Ã »]–+~. n+‘˚>±ì #ê]Á‘·ø£ ‘ê«ìï $eT]Ù+#˚ ‘Ó\T>∑TuÛ≤c˛<ä´eTø±s¡T\T. M] ÄX¯j·T+ eT+∫<˚.ìs÷¡ |Dü ~X>¯ ± øè£ wæ »s>¡ ˝∑ <Ò Tä . n˝≤ |]ü XÀ<≈äÛ î£ \ <èä wìºæ ÁbÕ+rjT· ‘· ªªˇøπ u≤Û w,ü ˇøπ C≤‹ s¬ +&TÉ sêÁcÕ\º Tµµ nH˚ $<ëÛ q+ eT]+‘· dŒü w+ºü >±uÛ≤eq eT[fl+#·>∑*–+~. ◊‘˚ n˝≤+{Ï n<Ûä´j·THê\T ø=qkÕ–+#· ‘Ó\T>∑T C≤‹ nH˚ $wüj·÷ìï $X¯Bø£]+#·e\dæ ñ+~. á yê<ä+‘√e\dæ ñ+~. n|ü &˚ ø√kÕÁÔ bÕ+‘+· ‘√ ‘\Ó +>±D kÕ+dÿü è‹ø£ y$’Ó <´äÛ +, ‘Ó\+>±D≤øÏ ù|∫ ñ+&Ü*‡q nedüs¡+ ˝Ò<äT. nqTyÓ’q n+XÊ\‘√yÓ’s¡T<Ûä´+(?) @$T{À ‘Ó*j·TedüTÔ+~. Çìï <äXÊu≤›\T >∑&ç∫Hê uÛ≤e ø£\dæ |üì #˚j·T&É+ ‘·ù|ŒMT ø±<äT. d”e÷+Á<Ûä ‘Ó\T>∑T Á|ü»\‘√ ‘Ó\+kÕs¡÷|ü‘·´ m+<äT≈£î @s¡Œ&É˝Òø£ b˛sTT+<√ Ä˝À∫+#·e#·TÃ. ìC≤ìøÏ >±D≤ Á|ü»\T M˝…’qìï m≈£îÿe s¡+>±\˝À düVü≤ø±s¡+ n+<äCÒdüT≈£îìuÛÖ>√[ø£ ÁbÕ+‘·|ü⁄ Á|üuÛ≤e+ e÷qe⁄\ J$‘·$<ÛëHêH˚ï ø±<äT Ä˝À Äj·÷ ÁbÕ+‘ê\ n_Ûeè~∆ø√dü+ ñ<ä´$TkÕÔs¡T. á ÁX¯eTJe⁄\T#·q\ rs¡T, yê{Ï e´ø°Ôø£s¡D, eTH√ uÛ≤yê\qT ìπs›•düTÔ+~. düVü‰j·TdüVü≤ø±sê\T n+~#·TÃ≈£îì bÕ\ø£esêZ\‘√ b˛sê&ç Vü≤≈£îÿ\ìC≤‘·T\ uÛ≤eq uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À e]Ô+#·&ÜìøÏ M\T˝Ò<äT. ø=ìï kÕ~+Û #T· ≈î£ +{≤sT¡ . ◊‘˚ á s¬ +&TÉ ÁbÕ+‘ê\ Ä~|Û ‘ü ´· esê\Z T Á|»ü \qTÁ|ü‘˚´ø£ Ä~yêd”, yê{Ï dü+ã+~Û‘· ãè+<ë\≈£î e]ÔkÕÔsTT. ◊‘˚ M] ◊ø£´+ ø±≈£î+&Ü #·÷kÕÔs¡T. ÁbÕ+‘ê\ eT<Ûä´ $<˚«cÕ\T ô|+#·T‘ês¡T.X¯Øs¡ ìsêàD+ e\¢ C≤‹ì >∑T]ÔkÕÔ+. Ä ‘·<äT|ü] uÛ≤wüe\¢. ø±ì Á|ü>∑‹o\ X¯≈£îÔ\T Çø£ÿ&˚ C≤Á>∑‘·Ô eVæ≤+#ê*. Çs¡T ÁbÕ+‘ê\ n‘·´~Ûø£uÛ≤cÕC≤‹ e]Ô+#·ì ‘Ó>∑\T, ≈£î˝≤\T, ÁbÕ+‘ê\T nH˚ø£+ ñHêïsTT. u≤Û >y∑ TÓ qÆ »qkÕe÷Hê´ìï ˇøÿ£ ‘ê{ôÏ|’ ñ+#&· ÜìøÏ u≤Û w,ü C≤‹ u≤Û eq<øä ÿ£ HHé ˚ ñ<Vä ≤ü sD¡ >± rdTü ≈î£ +fÒ eTsêØ\ƒ T, øq£ ï&>ç T∑ \T, ‘\Ó + (ø=+‘· y˚Ts¡≈£î), ‘Ó\T>∑T k˛<äs¡‘·«+ e+{Ï n+XÊ\qT ã‹øÏ+∫ ñ+>±D≤ Á|ü»\≈£î ô|<ä›>± ‘˚&Ü ø£q|ü&É<äT. #ê˝≤ es¡≈£î n+<ä] ≈£qT #ê*. ¬s+&ÉT sêÁcÕº\˝À bÕ\ø£ esêZ\T <√|æ&ç esêZ\˝À m˝≤>∑÷ düeTT≈£îÿ, <äe&É rs¡T\T ˇø£ÿfÒ. uÛ≤cÕ $wüj·T+>± mH√ï kÕs¡÷|ü´‘·\T j÷Ó <´äÛ , ◊ø´£ ‘· ñ+≥T+~. ø±ã{ºÏ Á|»ü \eT<´äÛ ÁXe¯ TJeq kÕ+dÿü è‹ø±+ø±qekÕÔsTT. ˇø£ÿ ‘·$Tfi¯ó\˝À ø=+<äs¡T e÷Á‘·+ ø=+‘· $\ø£åD+>± XÊ\ eT<Ûä´ @ø°uÛ≤eq ô|+bı+~+#ê*. eT‘·+, ≈£î\#Ó’‘·q´+, qeTàø±qekÕÔs¡T. ‘·$Tfi¯ <˚X¯+˝Àì ø√{≤¢~ eT+~ ‘·$Tfi¯ uÛ≤wü e÷{≤¢&˚ ø±\T, $XÊ«kÕ\T, Jeqb˛sê≥+ e+{Ï n+XÊ\˝À ªñeTà&ç uÛ≤eqµ‘Ó\T>∑Tyês¡T ‘·$Tfi¯ó\T ne⁄‘êsê? ø±s¡T. uÛ≤cÕ C≤rj·T‘· nH˚~ ô|s¡>±*. ◊‘˚ ø=ìï ‘˚&Ü\T, uÒ<Ûë\T m|ü&É÷ ñ+{≤sTT. yê{ÏìuÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À n+‘·>± q|üŒì $wüj·T+. ◊Hê ‘Ó\T>∑TC≤‹, ‘Ó\>∑T ne>±V≤ü q #d˚ Tü ≈î£ ì Á|‘ü ´˚ ø‘£ \· qT ø±bÕ&TÉ ≈î£ +≥÷, >ös$¡ +#T· ≈î£ +≥÷C≤rjT· ‘· nì ø=+<sä T¡ yê&&É +É »sT¡ >T∑ ‘T· qï~. M]˝À s¬ +&TÉ sø¡ ±\ H˚ JeqX\’Ë T\qT ø=qkÕ–+#ê*. dVü ≤ü Jeq‘‘· «· + ô|+∫b˛w+æ #+˚ <Täyês¡T ñHêïs¡T. Á|üdüTÔ‘·+ uÛ≤wü˝À C≤rj·T‘·ì CÀ&ç+∫ düyÓTÆø£´‘·ì ≈£î Ç|ü&˚ ;C≤\T |ü&Ü*. ‘Ó\>∑Tyê] eT<Û˚´ ø±<äT <äø£ÿHé uÛÖ>√[ø£<«äÛ ì+#ê\ì yTÓ T<{ä Ï sø¡ +£ #÷· dTü HÔ êïsT¡ . ◊‘˚ dyü TÓ øÆ ´£ u≤Û eq eT+∫<˚ $kÕ]Ô ‘· ÁbÕ+‘+· ˝À ø≥£ Tuº §≥T,º eg<ëÛ sD¡ , d+ü Á|ü <ëjT· +, |+ü &>É \∑ Tø±ì Á|ü‘˚´ø£‘· ø√dü+ b˛sê≥+ »s¡T>∑T‘·T+fÒ düyÓTÆø£´‘· uÛ≤eq Á|ü‘˚´ø£ |üu≤“\T, ñ‘·‡yê\T #ê˝≤ es¡≈£î düeT+>±H˚ ñ+{≤sTT. Á|ü<˚XÊ\ |ü⁄q]ïsêàDeTT \ø£åkÕs¡T¢ »s¡T>∑e#·Tà ‘·|ü⁄Œ˝Ò<äT ` ø√s¡T≥ H˚s¡eTTà ø±<äT„ ôdô|º+ãsY - 2013 23

yês¡dü‘·«+ á nK+&É <äø£ÿHé ÁbÕ+‘·+˝À J$düTÔqï $$<Ûä uÛ≤w”j·TT\T$]–q $Vü≤+>∑<Ûä«ìˇπø s¡ø£yÓTÆq ø±\>∑Dq bÕ{ÏkÕÔs¡T. ‘·$Tfi¯ó\T ˇø£ÿπs kÂs¡e÷q+˝À˝ø… ÿÏ kÕsÔ T¡ . øq£ ï&>ç T∑ \T, eTsêØ\ƒ T, ‘\Ó T>T∑ yêsT¡ , eTTK´+>± ‘\Ó +>±Dyês¡T #ê+Á<äe÷q+˝À ˝…øÏÿkÕÔs¡T. n+<ä]ø° ñ>±~ |ü+&É>∑ ˇø£ ø=\ ìX¯Ã\ ˙s¡TqT #·÷dæe÷q+. >=|Œü *+≈î£ . ‘$· Tfió¯ \ ø±\e÷q+ ˝≤>π yê] ‘ê[u≥£ Tº d+ü Á|ü n\\ Ä≥+ø£+ ˝Ò<äì<ëj·T+ y˚s¡T. <äø£ÿHé ÁbÕ+‘·+˝À ˇø£ s¡ø£+. <äø£ÿHé |”sƒ¡uÛÑ÷$T˝Àì n\Tô|s¡>∑ì Äsê≥+ e<ä›e÷àeTsê؃\T, >√+&ÉT\T, ‘Ó\+>±D Á|ü»\T, ø£qï&ç>∑T\T ˇπø rs¡T>± z ÇkÕ¢$Tø˘ eTsêfi¯e÷!Vü≤À∞ |ü+&ÉT>∑ #˚kÕÔs¡T. ø√kÕÔ ÁbÕ+‘·+˝À á |ü+&É>∑ ñ+&É<äT. Ç|ü ‘ê*ãHé ¬øs¡{≤\T e÷fÒdæ ñ+{≤sTT.&ç|ü&ÉT ô|’øÏ s¡+>∑T\T |üPdüT≈£î+≥THêïs¡T. ø±ì |ü+&É>∑ bÕ{Ï+#˚ $XÊ«dü+, dü+Á|ü<ëj·T+ e÷Á‘·+ y˚s¡T. ô|’q |üjÓ÷<äeTTqT #·÷dæ1956 ‘·s¡Tyê‘· >∑‘· j·÷uÛÑj·÷´πsfi¯fl˝À Ç˝≤+{Ï |ü+&É>∑\qT neì ô|’ n|ü<ä\T ˝Òeì»sT¡ |⁄ü ≈î£ H˚ d+ü Á|<ü ëjT· + ñqï<ìä ø√kÕÔ Á|»ü \øÏ ‘*Ó jT· <Tä . Ç˝≤+{Ï Ä&ÉT‘·T ‹s¡>∑≈£î ‘·©¢#ê˝≤ |ü+&É>∑\≈£î |üÁ‹ø£\˝À Á|ü#ês¡+ ñ+&˚~ ø±<äT. ã‘·Tø£eTà z eTTdü˝Ÿe÷Hé eTj·T÷s¡e÷!e+{Ï |+ü &>É øπ∑ >T∑ ]+Ô |⁄ü ñ+&~˚ ø±<Tä . ‘\Ó +>±D eT*<Xä ¯ ñ<´ä eT+˝À ≈£î\ ø=*$T˝À s¡>∑T\T‘·Tqïe÷Á‘y· T˚ ã‘T· øe£ TàøÏ ø=+‘· >T∑ ]+Ô |⁄ü e∫Ã+<Hä ˚ $wjü T· + >e∑ Tì+#ê*. |æ&ÉT>∑T\T |ü&É‘êsTT.Ä~Û|ü‘·´ÁbÕ+‘ê\ dü+düÿè‹ Á|ü#ês¡+˝À ‘Ó\+>±D Jeq dü+düÿè‹ H˚qT ∫qï|æ\¢H˚ ø£<ë nìsêDÏ+#·˝Ò<äT. ìC≤ìøÏ ø√kÕÔ ÁbÕ+‘·+˝Àì Á|ü»\ dü+düÿè‹øÏ ≈£L&Ü n\¢]#˚dü÷ÔÇ<˚ >∑‹ |ü&ÉT‘·T+~. n+<äTπø Çs¡TÁbÕ+‘ê\ Á|ü»\ eT<Ûä´ dü+uÛ≤wüD m\¢\T ˝Òeì m–]b˛≈£îø=qkÕ>∑T‘·÷ ñ+&Ü*. uÛ≤e $ìeTj·T+ ìs¡+‘·s¡+ »s¡>±*. Ç∫à z bÕøÏkÕÔì bÕe⁄s¡e÷!|⁄ü#T· Ã≈î£ H˚ yê‘êesD¡ ≤ìï ø=‘>Ô· ± @sêŒ≥T #d˚ Tü ø√yê*. @ ÁbÕ+‘y· TÓ HÆ ê Ä&É|æ\¢≈£î Ä≥˝…+<äTø£ìnø£ÿ&ç Á|ü»\≈£î bÕ\ø£es¡Z+ X¯Á‘·Te⁄. Á|üdüTÔ‘·+ ‘Ó\+>±D Á|ü»\øÏ |”ø£\T |ædæ¬ø ø£kÕsTT\T+≥s¡T.¬s+&ÉT X¯Á‘·TesêZ\T. ˇø£{Ï Ç+{Ï X¯Á‘·Te⁄. ãj·T{Ï X¯Á‘·Te⁄. n+<äTπøñ<ä´eT+ #ê˝≤ ø±\+ >∑&ç∫+~. á Çs¡TesêZ\yês¡T ñ<ä´e÷ìøÏ eT‘ê\ eT‘·TÔ˝ÀÁ<√Vü≤+ #˚XÊs¡T. Ç|ü&ÉT ø√kÕÔ Á|ü»\qT ≈£L&Ü |ü<∏äø£+ Á|üø±s¡+ ¬> ‘·TbÕøÏ ‘·÷{≤≈£î\e&É+ ø√düy˚T á |üì #˚XÊs¡T. eTT>∑TZ˝ÀøÏ ~+bÕs¡T. á ñ#·Tà ‘·\¢&ç*¢q z ø£b˛‘·s¡T (|ü⁄)qT+&ç ãjT· ≥|&ü ô˚d Ä˝À#q· \T yT˚ <ëÛ e⁄\T #j˚ T· >*∑ >±*. ø±ì n˝≤+ $Vü≤+>∑ $düTs¡T\T{Ï ªªô|<ä›eTqTwüß\Tµµ Ç|ü&ÉT ø±qsêe&É+ ˝Ò<äT. Ç|ü&ÉT bÕøÏåø£ <Ûä«ì ‘·s¡+>∑yÓTÆ Á|ü|ü+#·eT+‘ê bÕøÏ‘˚eTqdTü ‡\T, bÕøøåÏ £ Ä˝À#H· ê|sü T¡ \T, ≈î£ \ô|<\›ä T, esZ¡ Ä~|Û ‘ü ´· d+ü dÿü è‹ mì$T~ ~≈£îÿ\T m>∑dæ˝À+∫ m~–q $Á>∑Vü‰˝Ò ø£qT|ædüTÔHêïsTT. M]ì »qkÕe÷q´+ qy˚Tà ìs¡düq ¬øs¡≥+ $düTs¡T‘·÷|]ü d‹úæ ˝À ˝<Ò Tä . Á|»ü \ Äø±+ø\å£ ≈î£ ÄeT&<É ÷ä s+¡ ˝À ñ+&˚ á ªô|<\›ä Tµ z eT˝≤\Á|ü»\eT<Ûä´ düjÓ÷<Ûä´ HÓs¡|ü˝Òs¡T. b˛©düT\øÏ, $|ü¢eø±s¡T\øÏ eT<Ûä´, ˙ ÄX¯j·÷\ eT÷˝≤\TøÏ&Üï|t »]–‘˚ »]ù| eT<Ûä´e]Ô‘·«+ e+{Ï ªª$<Ûëq+µµ Çø£ÿ&É |üìøÏ ô|]– ô|<ä›yÓ’sê<äT. Çs¡TÁbÕ+‘ê\ düJe düe÷q e÷qe dü+ã+<Ûë\ eT<Ûä´ Je }&É˝…’ y˚˝≤&Ü*<Ûë‘·T\ì ø£*ù| *+≈£î ø±yê*. n$ ‘ê*ãHé #Ûê+<ädü uÛ≤yê\≈£îÇ≥T <øä ÿ£ Hé d+ü dÿü è‹, n≥T dTü e÷sT¡ nsy¡ ’Ó @fifl¯ ø+Ï <ä s÷¡ bı+ ñ] ‘ê&ÉT ø±yê*.~q yê´bÕs¡ dü+düÿè‹ì ø±<äì ˝À|ü* bıs¡\˝À <ë–q kÕe÷q´»q Ä&É|æ\¢ø£~ ‘·÷>∑T≥÷j·TT\ ø±yê*Jeq dü+düÿè‹‘√ uÛÑT»+uÛÑT»+ ø£\|ü>∑\>±*. uÛÖ‹ø£ Jeq H˚{Ï ˙ uÛ≤yê\ e÷*ø£\TÁø£eT+˝À+∫ e÷qdæø£ @ø£s¡÷|ü kÕ<Ûäq ~X¯>± |üj·Tì+#ê*. πs|ü{Ï bÕø˘ u≤*ø£\≈£î eT÷*ø£˝…’‘˚nD>±]q esêZ\T ÁXÊ$Tø£ Ád”Ô\T, $düàè‹ ãè+<ë\T ‘·eT m\T¢+&ç MTπs Ä <˚X¯|ü⁄ @*ø£\TndæÔ‘·« ñ<ä´eT+˝À düeTbÕfi¯fl˝À düeT ñJ®e⁄\T>± Ä‘·à>ös¡e ˇø£{Ï MT bÕ\q ø±yê* πs|ü{Ï u≤*ø£\≈£îø±yê*.<äø£ÿHé düVü≤Jeq dü+düÿè‹ Ç+<äT≈£î #=s¡e rdüTø√yê*. ˇø£ Vü≤+dü‘·÷*ø£\Tôd’<ë∆+‹ø£ ÁbÕ‹|ü~ø£ì ≈£L&Ü ì]à+#·Tø√yê*‡q ‘·s¡TD+ Ç~. `#Í>√ì k˛eT+õ <ä ‘=$Tà~ õ˝≤¢\ Á|ü»\T - Ä u≤\ >√bÕ\eTT Á|ü‘˚´ø£ ‘Ó\+>±D - |üs¡e÷e~Û n+≥THêïs¡T24 „ ôdô|º+ãsY - 2013

Ä˝À#·qd”e÷+Á<ÛäT\T>±‘Ó\+>±D sêÁcÕºìï kÕ«>∑‹<ë›+bÕ\ø£ ≈£î˝≤\T ‘·eT ªn_Ûeè~∆µì ndüVü≤», nkÕ<Ûës¡DyÓTÆq |ü<䛑·T˝À¢ ôV’≤<äsêu≤<é |ü]düsê˝À¢ ˇπø#√≥ πø+ÁBø£]+#·≥+ e\q, Bì <ë«sê \_› bı+~q ¬s+&ÉT eT÷&ÉT d”e÷+Á<Ûä Ä~Û|ü‘·´ ≈£î˝≤\ yês¡T, yê] bÕغ\T ô|+#·T‘·Tqï nb˛Vü≤\ e\˝À ø=~›eT+~ d”e÷+Á<Ûä ñ<√´>∑T\T, j·TTe‘· Çs¡Tø√ÿe&É+ u≤<Ûä ø£*–+#˚ n+X¯eTì n+≥÷ ‘Ó\+>±D $wüj·T+˝À m˝≤ Ä˝À∫+#ê˝À $e]düTÔHêïs¡T ø£èbÕø£sY e÷~>∑ ‘Ó\+>±D Á|ü‘˚´ø£ sêÁwüº+>± @s¡Œ&É&É+ |ü≥¢ ø√kÕÔ+Á<Ûä, sêj·T\ ìs¡«Vü≤D ù|s¡T‘√ ôV’≤<äsêu≤<é #·T≥Tº |üø£ÿ\ ÁbÕ+‘ê˝À¢ d”e÷+Á<Ûä Ä~Û|ü‘·´ ≈£î˝≤\øÏ #Ó+~q ø=~›eT+~ yÓqπødüT≈£îqï y˚˝≤~ mø£sê\de” T ÁbÕ+‘ê\ Á|»ü \≈î£ ñqï nb˛V≤ü \T, <Tä s_¡ ÁÛ bÕj÷· \qT ‘=\–+ $\TyÓ’q uÛÑ÷eTT\qT Çfi¯ó¢yêøÏfi¯ófl ˝Ò≈£î+&Ü ≈£L©Hê© #˚düT≈£î+≥Tqï#·&É+˝À Hê˝≤+{Ï yê] X¯øÏÔj·TT≈£îÔ\T dü]b˛ø£b˛e&É+ |ü≥¢ rÁe+>± \ø£å˝≤~ eT+~ ôV’≤<äsêu≤<äT ù|<ä esêZ\≈£î Çfi¯fl düú˝≤\ øÏ+<ä πø{≤$#ê]düTÔHêïqT. á |ü]dæú‹øÏ ø±s¡≈£î˝…es¡T? Ä]úø£, kÕe÷õø£, sê» sTT+#ê\ì &eç ÷+&TÉ #ù˚dÔ u≤>T∑ +≥T+~. ôV≤’ <sä êu≤<Tä ˝Àì ;<yä ê]øj° T· ìjT· +Á‘D· X≈¯ î£ \Ô ‘√ bÕ≥T Á|kü Õs,¡ Á|#ü êse¡ ÷<´äÛ e÷*ï >T∑ |Œæ ≥ ø£eT÷´ì{° nedüsê\ ø√dü+ M{Ïì πø{≤sTT+#ê\ì d”e÷+Á<Ûäã{,ºÏ ‘e· TkÕ«sú¡ Ä]øú ,£ sê»øj° T· Á|jü ÷Ó »Hê\≈î£ nqTe⁄>± <Tä s_¡ eÛ ÷ sê»ø°j·T bÕغ\T Á|üuÛÑT‘·«+ MT<ä ˇ‹Ô&ç ‘Ó#˚à ø±s¡´Áø£e÷\T #˚|ü&ç‘˚Hêìï e+&ç, ‘·|ü&ÉT #Ó’‘·q´+‘√ kÕ<Ûës¡D Á|ü»*ï ‘Ó\+>±D≈£î Vü≤]¸kÕÔ+. ‘·eT |ü]ÁX¯eT\T, yê´bÕsê\T, Ç‘·s¡ dü+düú˝À¢ >∑\ ñe´‹πsø£+>± ¬s#·Ã>=&ÉTÔqï ¬s+&ÉT, eT÷&ÉT d”e÷+Á<Ûä Ä~Û|ü‘·´ ≈£î˝≤\ <√´>∑, ñbÕ~Û neø±XÊ\˝À nD>±]q kÕe÷õø£ esêZ\T, ÁbÕ+‘êyêπs Ç+<äT≈£î u≤<ÛäT´\T. \øÏ @ e÷Á‘·+ ÁbÕ<Ûëq´‘·, ]»πs«wüqT¢ ø£*Œ+#·≈£î+&Ü ne÷qM j·T+>± e´eVü≤]düTÔqï d”e÷+Á<Ûä ô|≥Tºã&ç<ës¡T¢, dü+|üqïesêZ\T Ä+{Àì ø£$T{Ï, πø+Á<ä Á|üuÛÑT‘·«+, bÕs¡¢yÓT+f…ÆHê ‘Ó\+>±D ás√E sê»ø°j·T bÕغ\qT n&ɶ+ ô|≥Tºø=ì ‘·eT >=+‘ÓeTà ø√¬sÿ\sêÁwüº+ @sêŒ≥T dü+<äs¡“¤+˝À ‘·˝…‹Ôq eTTK´yÓTÆq düeTdü´\≈£î |ü]cÕÿ qT kÕe÷qT´\ ø√¬sÿ\T>± ∫Á‹+#·ã÷qT≈£î+≥THêïsTT. MT <äTØï‹,sê\T ø£qT>=q&É+˝À nD∫y˚‘·\≈£î, yÓqø£u≤≥T‘·Hê\≈£î >∑T¬s’q nkÕ+|òæTø£, nHê´j·T sê»ø°j·÷\qT Çø£HÓ’Hê Ä|æy˚ùdÔ n+<ä]ø°‘Ó\+>±D, sêj·T\d”eT ø√D≤\ qT+∫, nD>±]q kÕe÷õø£ πøåeT+ ø£\T>∑T‘·T+<äì d”e÷+Á<Ûä sê»ø°j·T bÕغ\≈£î dü÷∫düTÔHêïqT.esêZ\T, C…+&ÉsY, yÓTÆHê]{°\ yÓ’|ü⁄ qT+∫ ÁbÕ<Ûëq´‘·\‘√ ≈£L&çqkÕqT≈£L\ <äèø£Œ<∏ëìï nqTdü]+#ê*. á $<Ûëq+‘√ m≥Te+{Ï yÓTT<ä≥ ‘Ó\+>±D sêÁwüº+ @sêŒ≥T Á|üÁøÏj·T y˚>∑+>±, ìsê≥+düeTdü´¬ø’Hê Hê´j·Tã<ä∆sê»ø°j·T |ü]cÕÿs¡+ <=s¡T≈£î‘·T+~. ø£ècÕí, ø£+>± ø=qkÕ>±*. Á|ü‹ <äX¯˝À ‘Ó\+>±D yê]øÏ nqT≈£L\yÓTÆq>√<ëe] q<äT\ ˙{Ï |ü+|æD°, d”e÷+Á<Ûä≈£î sê»<Ûëì @sêŒ≥T, ì<ÛäT |ü]cÕÿs¡+ \_Û+#ê*. á Á|üÁøÏj·T kÕ>∑r‘·≈£î ÄkÕÿs¡+ ˝Òì $<Ûä+>±\T, ñ<√´>±\T, $<ÛäT\T yÓTT<ä\>∑T nH˚ø£ |ü+|üø±\ düeTdü´\ dü+<ä M˝…’q+‘· ‘·«s¡>± eTT–j·÷*. ôV’≤<äsêu≤<äT sê»<Ûëì>± ‘Ó\+>±Dsꓤ˝À¢ |üì#˚ùd n‘·T´qï‘· Á|üuÛÑT‘ê«~Ûø±s¡ dü+düú\T, e´edüú\T nD∫ sêÁwüº+ @s¡Œ&Ü*. Ç+<äT≈£î d”e÷+Á<Ûä Á|ü»\T >±˙, d”e÷+Á<Ûäy˚‘·\T, yÓqø£u≤≥T‘·q+ ÁbÕ‹|ü~ø£\T #˚düT≈£îì ‘Ó\+>±D ÁbÕ+‘·+ sê»øj° T· bÕØ\º T >±˙ dVü ≤ü ø]£ +∫q+<Tä e\q yê]øÏ ø*£ >π qweºü T÷,yê] (d”e÷+Á<ÛäT\‘√ ã+<ÛäT‘ê«\T ˝Òìyê]) n_ÛÁbÕj·÷\ $\Te ø£wüºeT÷ @MT ˝Ò<äT. eTTô|’Œ¤ ø√≥¢eT+~ »HêuÛ≤ e⁄qï nyÓT]ø±˝ÀHê\T>∑T dü+K´>±, sêj·T\d”eT ÁbÕ+‘·+ yê] $\Te dü+K´ ¬s+&ÉT j·÷uÛ…’ sêÁcÕº\T e⁄HêïsTT. q÷≥ Çs¡yÓ’ ø√≥¢eT+~ »HêuÛ≤ ø£*–q>±, ø√kÕÔ+Á<Ûä yê] n_ÛÁbÕj·÷\ $\Te ˇø£ÿ{Ï n+¬ø>± |ü]>∑DÏ+#ê uÛ≤s¡‘·<˚XÊìøÏ Ç+ø± mH√ï ø=‘·Ô sêÁcÕº\T @sêŒ≥T ø±yê*düq*. n|ü&ÉT e÷Á‘·y˚T dü«j·T+ |ü]bÕ\q, dü«sêÁwüºkÕ<Ûäq Äø±+ø£å\ nedsü +¡ ñ+~. <X˚ +¯ ˝À V≤æ +B e÷{≤&¢ ˚ Á|»ü \Tqï sêÁcÕ\º T nHø˚ +£‘√ ñ<ä´$TdüTÔqï ‘Ó\+>±DøÏ, ‘·<äT|ü] yÓqø£ã&ɶ ÁbÕ+‘·yÓTÆq sêj·T\ e⁄HêïsTT. Ç˝≤+≥|ü⁄&ÉT <˚X¯+ ˝À|ü˝≤ yÓ\T|ü˝≤ ¬s+&√ n‹ô|<ä›d”eTøÏ Hê´j·Tã<ä∆yÓTÆq, XÊdüqã<ä∆yÓTÆq |ü]cÕÿsê\T \_ÛkÕÔsTT. uÛ≤cÕ »HêuÛ≤>± e⁄qï ‘Ó\T>∑T H˚\ ¬s+&ÉT sêÁcÕº\T>± @s¡Œ&É{≤ìï n+<äs¡÷ dü+‘√wü+>± kÕ«>∑‹+#ê*. yÓTT<ä≥ ‘Ó\+>±D ˇø£ sêÁwüº+ ôV’≤<äsêu≤<éì ‘Ó\+>±D sêÁcÕºìøÏ $T>∑\Ã˙j·T≈£î+&Ü d”e÷+ >± @s¡Œ&Ü*. Ä ‘·sê«‘· sêj·T\d”eT, ñ‘·Ôsê+Á<Ûä ˝Ò<ë ø£[+>±+Á<Ûä,Á<Ûä sê»ø°j·TbÕغ\T ˝Ò<ë d”e÷+Á<Ûä Ä~Û|ü‘·´ ≈£î˝≤˝…’q ¬s&ÉT¢, ø£eTà eTq´d”eT, eT<Ûä´, <äø£åDÏ ø√kÕÔ+Á<Ûä sêÁcÕº\T>±qT @sêŒ≥T ø±yê*‡qyês¡T #˚düTÔqï Á|ü‹bÕ<äq\T ns¡ú+˝Òì$, kÕ«s¡ú|üP]‘·yÓTÆq$. <˚XÊìøÏ nedsü +¡ ñ+~. Ç˝≤ nsTTq+<Tä e\¢ me]ø° m≥Te+{Ï qw+ºü ˝<Ò Tä .s¬ +&√ sê»<ëÛ ì>±H√, de” ÷+Á<øäÛ Ï ≈L£ &Ü sê»<ëÛ ì>±H√, øπ +Á<bä Õ*‘· düe÷q‘·«+ dæ~∆+#·ø£b˛e#·TÃ. ø±ì |ü]bÕ\q Á|ü»\ eTT+–≥¢πøÁbÕ+‘·+>±H√ ôV’≤<äsêu≤<éì e÷sêÃ\ì n&ÉT>∑T‘·Tqï Ms¡T dæìe÷ edüTÔ+~. Bì e\q Á|üuÛÑT‘·«|üs¡yÓTÆq nìï n+XÊ\˝À bÕs¡<äs¡Ùø£‘·,d÷ü &º jç ÷Ó \T, e´ekÕjT· øπ Áå ‘ê\T, mùd≥º T,¢ ø±˝JÒ \T, ø±s=Œsπ {Ÿ V‰ü dŒæ≥\T¢, ø£¢ãT“\T, bÕs¡Tÿ\T, ôVA≥fi¯ófl Ç+ø± s¡ø£s¡ø±\ dü+düú\ eTq eTqdüT\ s¡>∑T\T#·Tqï ÇwæºøÏ |üPs¡í‘· Ç|ü⁄&Ü? 25 Á|ü‘˚´ø£ ‘Ó\+>±D ÁbÕ|æÔ+∫Hêï&ÉT ø£<ä„ ôdô|º+ãsY - 2013

Ä˝À#·q»yêãT<ëØ‘·q+ ô|s¡T>∑T‘·T+~. Hê{Ï m˙ºÄsY Á|üuÛÑT‘·« Vü≤j·÷+˝À #·+<ë<ës¡T\T>± #˚s¡+&ç! #·+<ë<ës¡T\qT #˚]Œ+#·+&ç!!‘ê\÷ø±\ s¡<äT› kÕúq+˝À eT+&É\ e´edüú e∫Ãq |òü*‘·+>± ø£*–q MT düVü≤ø±s¡+ e÷¬ø+‘√ eTTK´+!\_∆ e+{Ï<˚ ô|<ä›kÕúsTT˝À ∫qï sêÁcÕº\ e´edüú˝À ø£\>∑&ÜìøÏ neø±X¯+ ñ+~. ‘Ó\+>±D sêÁwüº+ @sêŒ≥T≈£î Ä≥+ø£+>± |ü]D$T+#˚ ˇø£ e÷dü|üÁ‹ø£qT rdüT≈£îsêe&É+ m+‘· ø£wüºyÓ÷ n+<ä]ø°nìï n_ÛÁbÕj·÷\÷ ~«rj·T+ ø±yê*. ‘=\–b˛yê*. ‘Ó*dæ+<˚. á H˚|ü<∏ä´+˝À eqs¡T\ ‘·≈£îÿy˚ nsTTq|üŒ{Ïø°, ˇø£bÕ\ø£ ≈£î˝≤\T ‘·eT ªªn_Ûeè~∆µµì ndüVü≤»yÓTÆq, nkÕ<Ûës¡D eTVü≤‘·Ôs¡ dü+ø£\Œ+‘√ Äs¡+uÛÑyÓTÆq <äø£ÿHé˝≤´+&éqTyÓTÆq |ü<䛑·T˝À¢ ôV’≤<äsêu≤<é |ü]düsê˝À¢ ˇπø#√≥ πø+ÁBø£]+#·≥+ ø±bÕ&ÉTø√yê*‡q u≤<Ûä´‘· eTq+<ä]ô|’ ñ+~. n+<äTπø MTe\q, Bì <ë«sê \_› bı+~q ¬s+&ÉT eT÷&ÉT d”e÷+Á<Ûä Ä~Û|ü‘·´ neT÷\´ düVü≤ø±sêìï y˚TeTT ø√s¡T‘·THêï+.≈£î˝≤\ yês¡T, yê] sê»ø°j·T bÕغ\T ô|+#·T‘·Tqï nb˛Vü≤\ e\˝À |Áü ‹ø≈£ î£ n~øÛ £ d+ü K´˝À #+· <ë<ësT¡ \qT #]˚ Œ+#&· +É <ë«sê,ø=~›eT+~ d”e÷+Á<Ûä ñ<√´>∑T\T, j·TTe‘· Çs¡Tø√ÿe&É+ u≤<Ûä ø£*–+ yêDÏ»´ Á|üø£≥q\T n+~+#·&É+ <ë«sê MTs¡T MT düVü≤ø±sêìï#˚ n+X¯+. n˝≤π> d”e÷+Á<Ûä˝Àì <ä[‘· ãVüQ»qT˝À¢ì ø=~›eT+~ n+~+#·e#·TÃ. eTTK´+>± düe÷C≤ìï #Ó’‘·q´e+‘·T\qTsê»ø°j·T ≈£L©\T>± e÷] d”e÷+Á<Ûä sê»ø°j·T bÕغ\ ‘Ó\+>±D #˚j·T>∑\ X¯øÏÔkÕeTsêú´\Tqï y˚T<Ûë$, ñbÕ<Ûë´j·T, n<Ûë´|üø£,e´‹sπ ø£ ø±s´¡ Áøe£ ÷˝À¢ bÕ˝§+Z ≥THêïsT¡ . Ç~ #ê˝≤ $#êsø¡ s£ +¡ . sTT~ ñ<√´>e∑ sê\Z ≈î£ #+Ó ~q yêsT¡ á u≤<´äÛ ‘q· T d«” ø]£ +#ê*‡+~>±yês¡T |ü⁄qsê˝À∫+#·Tø√yê*‡q dü+<äs¡“¤+ nì >∑Ts¡TÔ #˚düTÔHêïqT. ø√s¡T‘·THêï+. sêÁwüº+ ¬s+&ÉT sêÁcÕº\T>± $&çb˛qTqï sT÷ #ê]Á‘·ø£ dü+<äs¡“¤+ |üÁ‹ø£ Á|ür bÕsƒ¡≈£î&ÉT eTs√ |ü~ eT+~ì #·+<ë<ës¡T\˝À d”e÷+Á<Ûä˝Àì ãVüQ»q ≈£î˝≤\ Á|ü»\T ¬s&ç¶, ø£eTà Ä~Û|ü‘·´ ≈£î s¡÷|ü+˝À bÕsƒ¡≈£î\T>± e÷πsÃ+<äT≈£î Á|üj·T‹ï+#ê*.˝≤\ sê»ø°j·T ñ#·TÃ˝À¢ ∫≈£îÿø√sê<äT. ‘Ó\+>±D Á|ü»\ |ü≥¢ ‘·eTkÂV‰ü Ás‘›¡ ,· d+ü |T”ò u≤Û e+, dôüVA<sä ‘¡ ê«\qT d<ü ë ì\T|⁄ü ø√yê*. m{ºÏ yê]¸ø£ #·+<ë (s¡÷.150) s¡÷|ü+˝À <äø£ÿHé˝≤´+&éqT MT≈£î|ü]dæú‘·T˝À¢q÷ y=<äT\Tø√sê<äT. ˇø£y˚fi¯ y=<äT\T≈£î+fÒ u≤<Ûä\≈£î >∑T ‘Ó*dæq yê]øÏ ãVüQeT‹>± Çe«e#·TÃ.¬s’q ÁbÕ+‘·+˝Àì u≤dæ‘·T˝…’q Á|ü»\ |ü≥¢ #ê]Á‘·ø£ ‘·|æŒ<ä+ #˚dæq ñ<√´>∑dü+|òü÷\ yês¡T ‘·eT düuÛÑT´\ ø√dü+ @ø£yÓTT‘·Ô+>±yêfi¯fleTÚ‘êeTT. &Üø£ºsY n+uÒ<äÿsY qT+∫ e÷j·÷e‹ es¡≈£î ∫qï sê ì]›wüº dü+K´˝À yê]¸ø£ #·+<ë\qT #Ó*¢+#·e#·TÃ.ÁcÕ\º @sêŒ≥T≈î£ nqTd]ü dTü qÔ ï kÕqT≈L£ \ <èä øŒ£ <ë∏ ìï de” ÷+Á<äÛ ˝Àì #+· <ë\qT <øä ÿ£ H˝é ≤´+&é ù|]≥ &.ç &.ç ˝<Ò ë #≈Ó î£ ÿ, jT· +.z.md”‡, md”º, ;d”, yÓTÆHê]{°\+‘ê nqTdü]+#ê\ì, ã\|üs¡#ê\ì s¡÷|ü+˝À ôV’≤<äsêu≤<é˝À #Ó\T¢u≤≥T nj˚T´$<Ûä+>±n|ü&˚ dü¬s’q n+uÒ&ÉÿsY, ø±˙¸sêyéT yês¡düT\+ ø±>∑\eTì Á|ü»\T |ü+|æ+#·e#·TÃ.>∑T]Ô+#ê*. e÷ ∫s¡THêe÷: ‘Ó\+>±D sêÁwüº kÕ<ÛäHê sê»ø°j·T dü+düú*ï ìØ«s¡´+ #˚ùd ≈£îÁ≥˝À u≤Û >+∑ >± de” ÷+Á<äÛ sê»øj° T· X≈¯ î£ \Ô T ‘\Ó +>±D ÁbÕ+‘êìøÏ #+Ó ~q ø=~›eT+~ <ä[‘· ãVüQ»q Hêj·T≈£î\ #˚‘· q÷‘·q sê»ø°j·TbÕغ\qT ô|{Ϻ+#˚ neø±X¯+ ñ+~. sêuÀj˚T kÕ<Ûës¡D mìïø£˝À¢ DECCAN LANDÇ˝≤+{Ï ÁbÕjÓ÷õ‘· bÕغ\ nuÛÑ´s¡Tú*ï mìïø£\ b˛{°˝ÀøÏ ~+|æ,‘Ó\+>±D z≥¢qT N*Ã, ‘Ó\+>±D sêÁc˛º<ä´eT yê<ëìï ìØ«s¡´+ \"CHANDRAM\" 490, St.No. 11,#˚ùd Á|üe÷<ä+ ñ+~. Ç˝≤+{Ï ÁbÕjÓ÷õ‘· X¯≈£îÔ\ |ü≥¢ <ä[‘· ãVüQ Himayatnagar, Hyderabad - 500 029.»qT\+‘ê nÁ|üeT‘·Ô+>± ñ+&Ü*. Fax: 040-27635644 &Óã“j˚Tfi¯fl Ä~Û|ü‘·´ ≈£î˝≤\ nD∫y˚‘·\ bÕ\q˝À <ä[‘· ãVüQ Mobile: 9030626288»qT\≈£î, $<ä´, ñ<√´>∑, dü+πøåeT, sê»ø°j·T kÕ+düÿè‹ø£ ‘·~‘·s¡s¡+>±\ìï+{Ï˝À |üP&ÉÃ˝Òì, rs¡ì nHê´j·Ty˚T »]–+~. n<˚ $T– á e÷dü+ |ü<ë\T*+~. eTq+ (<ä[‘· ãVüQ»qT\+) ø√˝ÀŒsTTq e÷qe >ös¡yêìï, ñ<√´>∑T\ düyÓTà dŒü w‘ºü · mHéJy√Vü≤≈£îÿ*ï, n~Ûø±sêìï, CÒwü˜‘ê«ìï ñ<ä´$T+∫ kÕ~Û+#·Tø√yê*‡q $Á>∑Vü‰\ $<Ûä«+dü+ ~Ûø±ÿs¡ øÏs¡D+ d”e÷+Á<Ûä$|ü‘·ÿs¡ |ü]dæú‘·T˝À¢ e⁄Hêï+. sTT+<äTø√dü+ eTq≈£îqï X¯øÏÔj·TT≈£îÔ*ï, Á|üC≤;Ûwüº+ ø±–‘·+ |ü⁄* Á|ü‘˚´ø£eqs¡T*ï sêC≤´~Ûø±s¡ mC…+&Ü>± eT\T<ë›+. eTVü‰X¯øÏÔ>± $»è+_Û d”&Éã÷¢´d” ìs¡íj·T+ ø£$T{° sêj·T\d”eT<ë›+. n+‘˚ø±ì, d”e÷+Á<Ûä bÕ\ø£ ≈£î˝≤\ sê»ø°j·T kÕ«s¡ú|ü⁄ Ä≥˝À sê»<Ûëì q>∑s¡+ uÛÒ{° ø=‘·Ô bÕغbÕ∫ø£\T>± eTq+ e÷s=<äT›. ãs¡“Ø≈£î\T>± ã*ø±y=<äT›. <ä Á|üC≤kÕ«eT´ sêC≤´+>∑+ dü+Á|ü<ëj·T düs¡[ Ç<ë?26 „ ôdô|º+ãsY - 2013

es¡Ôe÷q+ ○○○○○○○ ○○○○○○○sê»˙‹ <˚$Á|æj·T ○○○○○○○ ○○○○○○○◊‘·πsj·T Áu≤Vü≤àD+ qT+∫ Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ $uÛÑ»q <ëø±...ªeT+>fi∑ ≤Bì ø±yê´ìµ nHêïsT¡ ô|<\›ä T. n+fÒ ø±e´+, $u»ÑÛ q e\¢ jT˚ $T »s>¡ u∑ À‘√+<√ yê]øÏ #÷· #êjT· >± Ä Äy<˚ qä qT, ˇø£ $XÊ\ C≤‹ @ø•£ \>±, @ø#£ Á·Û ‘·s¡#·q e+{Ï$ X¯óuÛÑe#·Hê\‘√, eT+>∑fi≤ #·s¡D‘√ ≈£L&Ü ‘Ó*j·Tq≥Tº e÷{≤¢&ÉT‘·THêïs¡T. Ç~ ˇø£ bÕ\q˝À XÊX¯«‘·+>± e⁄+&ç b˛yê\H˚ Äø±+ø£åøÏÁbÕs+¡ u+ÑÛ ø±yê\ì u≤Û e+. Bìì ø=+‘· $d]Ôü +∫ düŒwüºyÓTÆq sê»ø°j·T ne>±Vü≤q, ˇø£ ìs¡T›wüºyÓTÆq ã\yTÓ qÆ ˇø£ e´øøÔ° s£ D¡ >± ns+ú¡ #d˚ Tü ≈î£ +<ë+. u‘… &ÔÓ TÉÇ≥Te+{Ï yê´U≤´Hê\ø°, $X‚¢wüD\ø° ≈£L&Ü sê»øj° T· $<ëÛ q+, XÊÅdjÔ” T· yTÓ qÆ ˇø£ <èä øŒ£ <+ä∏ e⁄qï |˝ü Hê&TÉ ø√d+ü Hê>T∑ ˝{Ò ˝Ï À H‘Ó T· {Ô Ï ø‘£ T· \Ô T ø&£ –ç qnq«sTT+#·>∑*–‘˚ u≤>±H˚ e⁄+≥T+~ ø±˙, n~ Hêj·Tø£‘·«+ q&ÉT|ü⁄‘·Tqï ñ<ä´eT+˝À bÕ˝£Z+≥Tqï nqï<äeTTà\ C≤‹ eTq~. 2,94,700 #·<äs¡|ü⁄kÕ<Ûä´e÷? nsTTq|üŒ{Ïø° Ç|ü⁄Œ&ÉT »s¡T>∑T‘·Tqï á ø±s´¡ øs£ \Ô¡ \øDå£ + ø±<Tä . Ç~ jTÓ es√ sV¡ ≤ü d´ü sê»øj° T· øÏ˝ÀMT≥s¡¢ eTVü‰ $XÊ\yÓTÆq ‘Ó\T>∑T >∑&ɶ eTq~.<ëj·÷<äT\ |òüTs¡¸D #·˝≤¢], Á|üXÊ+‘· |ü]dæú‘·T\T Hêj·T≈£î\T q&ÉT|ü⁄‘·Tqï b˛sê≥+>± e÷]b˛sTT+~. Áø.° |Pü . 500 d+ü e‘‡· sê\ Hê{Ï ◊‘sπ· jT· Áu≤V≤ü àD+˝Àj˚Ts¡Œ&Ü\ì ø√s¡T≈£î+≥÷... Ä ñ<ä´eT+ nÁ>∑uÛ≤>±q e⁄qï~ á ø£åD+ es¡¬ø’‘˚ ‘=*kÕ] Ä+Á<ÛäT\ Á|ükÕÔeq *œ‘·+>± ø£ì|æ+∫+ª<øä ÿ£ H˝é +Ò &µé Á|<ü eä∏ T yê]¸ø£ Á|‘ü ´˚ ø£ d+ü ∫ø£ ø√d+ü á @.|.æ mH.é J.z. HêjT· ø‘£ «· yT˚ . <ä+{≤s¡T. sêe÷j·TD+˝À, eTVü‰uÛ≤s¡‘·+˝À ≈£L&ܪsê»˙‹µ sêdTü qÔ ï deü Tj÷· ìøÏ ì»+>±H˚ Ä+Á<ÁäÛ|<ü X˚ Ÿ &Ûç©¢˝À |ü>±Z\T >∑{Ϻ>± |ü≥Tº≈£î ≈£Ls¡TÃqï ø±+Á¬>dt Ä+Á<TäÛ \T ñHêïsT¡ . \+ø£ e+{Ï |<ü +ä eT] jT˚ Ç‘s· ¡sê»<Ûëì˝À Á|ü‘˚´ø£ |ü]dæú‘·T\T HÓ\ø=ì e⁄HêïsTT. n~ÛcÕºq+ Á|ü‘˚´ø£ ‘Ó\+>±D j˚TsêŒ≥T ìs¡íj·÷ìøÏ uÛ≤wü˝Àq÷ ˝Ò<ä˙, ‘Ó\T>∑T˝À qT+#˚ dü+düÿè‘·á Hê\T¬>’<˚fi¯fl˝À ôV’≤<äsêu≤<é ø=ìï rÁe ñÁ~ø£Ô ‹s¡T>∑T˝Ò<äì n+‘· >∑{Ϻ>±, ø√kÕÔ, sêj·T\d”eT ñ sêe÷j·TD+˝ÀøÏ \+ø£ yÓ[fl e⁄+≥T+<äì #·]Á‘·düìïy˚XÊ\˙, nH˚ø£yÓTÆq dü«\Œ ñÁ~ø£Ô dü+<äsꓤ\˙ <´ä eT+ |≥ü ¢ n+‘· uUÒ ≤‘s· T¡ >± e÷{≤&¢ TÉ ‘T· qï|⁄üŒ&TÉ , ø±s¡T\÷, uÛ≤cÕy˚‘·Ô\÷ n+≥THêïs¡T.#·÷dæ+~. n$ n˙ï ≈£L&Ü ‘Ó\+>±D nqT≈£L\ ‘Ó\+>±D sê»ø°j·T C…[email protected]æ. ø±˙, ‘Ó\+>±D #·]Á‘· ‘·$«‘˚ Ä+Á<ÛäT\T nkÕ<ÛäT´\ì ‘˚\T‘·T+~.ø±s´¡ øs£ \Ô¡ ÷, $<ë´sT¡ \ú ø° b˛©dTü \ø° q&TÉ eT jT˚ sŒ¡ &qç sêÅwdºü $ü T‹ ø±˙ nHø˚ £ |]ü $T‘T· \ eT<´äÛ , b˛©dTü \÷, Ä+Á<TäÛ \+fÒ ‘\Ó T>T∑ yêsπ . ‘\Ó T>T∑ yês+¡ fÒ Ä+Á<TäÛ ˝.Ò|òüTs¡¸D\T>±H˚ e⁄+≥÷ e#êÃsTT. ø±˙ Ç|ü⁄Œ&ÉT ôV’≤ø√s¡÷º ô|{Ϻq ì|òü÷ eT<Ûä´ »s¡T>∑T‘·Tqï á ª>±Dµ n+fÒ u÷ÑÛ $T - ˝+Ò &.é e÷ >±DÏ - e÷ u÷ÑÛ $T.»s¡T>∑T‘·Tqï~, Ç{°e* C≤„|üø±\˝À @.|.æ mH.é J.z.\ |‘üò y˚ TÓ <Æ ëHé duü ìÑÛ Ç+‘· rÁe+>± ‘Ó\T>∑T e÷{≤¢&˚yês¡T ìedæ+#˚ uÛÑ÷$T, ø£qTø£Ç+‘·≈£îeTT+<Óqï&É÷ »s¡>∑ì~. ôV’≤<äsêu≤<é eTTK´ e´‹sπ ø+Ï #e· \dqæ nedsü y¡ T˚ eTTqï<Hä ˚ Á|Xü ï¯ ≈L£ &Ü ‘Ó\+>±D. ø£[+>∑øÏ <äøÏåD+>±, ‘·÷s¡TŒ rs¡+|ü≥ï+>± Á|ü‘˚´ø£ ‘Ó\+>±D sêÅcÕºìï ñ<sä TTk˛+Ô ~. ô|>’ ±, duü ìÑÛ Á|Xü Ê+‘+· >±, jTÓ ≥Te+{Ï bı&TÉ >T∑ Hê e⁄qï u÷ÑÛ u≤Û >y∑ T˚ nd˝ü q’… ª‘*Ó +>µ∑ n˙,jT˚ sêŒ≥T#j˚ T· &ÜìøÏ deü Tà‹d÷ü ,Ô øπ +Á<+ä ˝À jT· T.|.æ @. XÊ+‹uÛÑÁ<ä‘·\ düeTdü´\÷ ‘·˝…‘·Ô≈£î+&Ü »s¡T|ü⁄ ndü‡ø£ ˝Òø£ eT÷\ø£ - n+fÒ áHê{Ï ‘Ó\+>±DøÏÁ|üuÛÑT‘ê«ìï q&ç|ædüTÔqï ø±+Á¬>dt bÕغ rdüT≈£îqï ø√e\dqæ u≤<´äÛ ‘ì· ôV≤’ ø√sT¡ º Hs˚ T¡ >± @.|.æ mH.é õ.z.\ <øä DåÏ ≤q e⁄qï u÷ÑÛ u≤Û >+∑ nd\ü T (ˇ]õq˝Ÿ) Ä+Á<äÛn‹ø°\ø£yÓTÆq ìs¡íj·÷ìï e´‹πsø£+>± Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ MT<˚ ô|{+ºÏ ~. Ç+ø£ jTÓ +<Tä ø° Á|‹ü |Tüò ≥q? ãVQü XÊ, n˙ #·]Á‘·ø±s¡T\T #Ó|ü⁄‘·THêïs¡T. (#·÷.&Ü.|æ.$.mHé.õ.z.\ dü+|òüT+ yÓTT≥ºyÓTT<ä{ÏkÕ]>± Ç~ Á|ü‘˚´ø£ ‘Ó\+>±D Hêj·Tø£‘·«+ rdüT≈£î+≥Tqï |sü Á¡ ãV≤ü àXÊÅd,Ôæ &Ü.mH.é md.t sêeT#+· Á<eä T÷]:Ô ‘\Ó T>T∑ôV≤’ <sä êu≤<˝é À ˇø£ ô|<›ä duü ÑÛ ìs«¡ V≤æ k˛+Ô ~! dyü TÓ øÆ ´£ +>± eTT+<äT C≤Á>∑‘·Ô #·s¡´ ø±e#·TÃ. 2009 nqTuÛÑe+ Ådæÿ|tº - Ä]õHé n+&é Çe\÷´wüHé). C≤‹>±e⁄+<ëeTH˚ ìHê<+ä ‘√ dTü e÷sT¡ H\Ó s√E\T>± ø√kÕ,Ô ‘·s¡Tyê‘·, Ä nqTuÛÑe+ |ü⁄qsêeè‘·+ ø±≈£î+&Ü nkÕ<TäÛ ´\yT˚ ø±˙ nq´C≤‘T· \ø,° yê] ÄÁøe£ TD\ø°sêj·T\d”eT õ˝≤¢\˝À \ø£å˝≤~ eT+~ M<ÛäT\˝À s∫¡ +#T· ≈î£ qï sø¡ Då£ eP´V≤ü + ≈L£ &Ü nsTT e⁄+&eÉ #T· Ã. ˝§+–b˛j÷· +. y˝˚ ≤~ d+ü e‘‡· sê\T #<Ó Tä sT¡ eT<Tä sT¡ >±Á|<ü sä Ù¡ q\T #d˚ Tü HÔ êïsT¡ . nøÿ£ &ç Ä+<√fiq¯ ì eTT+<Tä +&ç ø√kÕÔ, sêj·T\d”eT˝À ªnq÷Vü≤´+>±µ(?) jÓT>∑dæq ã‹ø±+. <ë<ë|⁄ü s¬ +&TÉ e+<\ä jT˚ fió¯ fl nøÿ£ &É Á_{wÏ tq&ç|ædüTÔqï sê»ø°j·T Hêj·T≈£î&Óes¡÷ Ç|üŒ{Ïes¡≈£L düyÓTÆø£´yê<ä C≤«\\qT #·˝≤¢s¡Ã&ÜìøÏ, sêÅwüº|ü‹ @\Tã&‘ç √, Çøÿ£ &É ìC≤eTT\ bÕ\q˝À |&ü eç ⁄Hêï+.ø£ì|æ+#·&É+ ˝Ò<äT. Ä »Hê+<√fi¯q\ yÓqTø£, n$ bÕ\q‘√ düVü‰ |ü\T e÷sêZ\qT #·÷düT≈£î+≥Tqï m≥ºπø\øÏ ˇø£ |ü]bÕ\ø£ e´edüú øÏ+~øÏ e#êÃ+.n$∫äqï+>± yêsê\ ‘·s¡ã&ç ø=qkÕ>∑&É+ yÓqTø£ ø±+Á>¬ dt bÕغ kÕeTs´ú¡ + MT<ä Á|‘ü ´˚ ø£ ‘\Ó +>±D ñ ø=≥T≈º î£ +≥÷ ‹≥T≈º î£ +≥÷ 1956 qT+∫ Ç|Œü {Ï <ëø±eTTK´eT+Á‹ øsÏ D¡ Y ≈î£ e÷sY s¬ &¶ç Áb˛<“ä \+, ÄjT· q <´ä eT HêjT· ø‘£ ê«ìøÏ Ç|Œü {øÏ ,° Ç+ø± qeTàø+£ jT˚ sŒ¡ &ç á<Tä ø=#êÃ+. Ç|Œü {øÏ Ï Çø£ #ê\T˝Ò nqT≈î£ +≥THêï+.nqT#s· ¡ H‘˚ \· n<èä X´¯ kÕs<¡ ´äÛ + ñqï<ìä ‘\Ó +>±D ñ+&Éø£b˛e#·TÃ. Hêø£sTT‘˚ Á|ü‘˚´ø£ ‘Ó\+>±D dü«|üï nHø˚ £ kÕsT¡ ,¢ @ø£ ø±\+˝À nHø˚ £ sê»]ø£ Á|uü TÑÛ ‘ê«\HêjT· ø‘£ «· + Äs√|kæ ˛+Ô ~. ìC≤ìøÏ Ä ø±s´¡ øs£ \Ô¡ T - kÕø±s+¡ U≤jT· +>± øì£ |kæ ˛+Ô ~. n~ ø=+<]ä øÏ d«ü |ïü ø+Ï <ä e⁄qïyêfifl¯ +. eT∞fl ˇø£ Á|jü ÷Ó >+∑ »s>¡ ì∑ <ë+› .‘\Ó +>±D˝À e÷~]>±H˚ - Á|<ü Ûëq+>± ñ<√´>∑T\÷, u+ÑÛ >+∑ >± e÷]‘,˚ Ä bÕ|+ü ø∫£ Ñ+· >± dsü êÿs,Y d&” &Ó ,é $&BÉ dTü qÔ ï á #]· Á‘· eTq*ï eT∞fl ø\£ T|⁄ü‘T· +<y˚ ÷Ó !$<ë´s¡Tú\÷ e÷{≤¢&ÉT‘·Tqï~ C≤Á>∑‘·Ô>± >∑eTìùdÔ, ‘\Ó +>±D kÕe÷q´ Á|»ü \~ e÷Á‘+· ø±<Tä ! @y÷Ó ! y∫˚ #÷· <ë+› .yêfifl¯ øÏ ñ<«˚ >e∑ T÷, ÄyX˚ e¯ T÷ ‘|· Œü nd\ü T deü Td´ü |òü‘˚yÓTÆ<ëHé düyÓTÆø£´yê<ä düuÛÑ ‘Ó\T>∑T C≤‹ düTBs¡È (s#¡ s· TT‘· Á|eü TTK dì” jT· sY d+ü bÕ<≈ä î£ \T, yê´U≤´‘)·>T∑ ]+∫ ø˙£ dyü TÓ qÆ ne>±V≤ü q ≈L£ &Ü ˝<Ò ìä |kæ ˛+Ô ~. sê»øj° T· #]· Á‘˝· À ˇø£ Á|kü ÕeÔ q>± $T–*b˛ì<ë+› . <ä Á|ü»\T Á|üuÛÑTe⁄\T ø±sê?Á|ü»\ eT‘·eTT m≥T¢qï<√ ns¡ùd Á|üX‚ï ˝Ò<ë? 27„ ôdô|º+ãsY - 2013

Á|üC≤ ø£$ø±fiÀJ Vü≤≈£îÿ\ ÄÁø√X¯ ø£$‘·\Tø±fiÀJ ø£$‘·«eT+‘ê ~Ûø±ÿs¡+, ìs¡düq, ÄÁø√X¯+ yÓ*ãT∫Ãq ø£$‘·«y˚Tq+≥÷ n$ Äj·Tq ø£$‘·˝À¢ m˝≤ Á|ü‹_+_+#êjÓ÷ $e]düTÔHêïs¡T e÷qeVü≤≈£îÿ\ y˚~ø£ n<Ûä´ø£å&ÉT mdt.JeHé≈£îe÷sY ªªH˚qT dü‘·´eT+‘· ø£]ƒq+>±q÷, <Ûäs¡à<˚e‘· n+‘· ìsê›øÏåD´+ Á|üC≤kÕ«eT´eT+fÒ$T{Ï? / Á|üC≤sê»´eT+fÒ$T{Ï? k»Hê´\≈£î s¡ø£å / kÕeTs¡kÕ´\≈£î s¡ø£å>±q÷ ñ+{≤qT. á $wüj·T+˝À Ä˝À#·q˝À>±ì, yê≈£îÿ˝À>±ì,sê‘˝· À >±ì Hq˚ T yTÓ ‘ãÔ· &ç dsü T¡ ≈› î£ b˛e&+É nkÕ<´äÛ +. qqï&–¶É +#ø· +£ &.ç düVü≤JeHêìøÏ s¡ø£åÇ\T¢ ‘·>∑\ã&ç b˛‘·Tqï|ü&ÉT dü+j·TeTq+‘√ Vü≤&Ü$&ç ˝Ò≈£î+&Ü bÕs¡¢yÓT+≥Ø sê»ø°j·T e´edüú˝À mìï¬ø’q #·≥º düuÛÑ\ düuÛÑT´\TdVü ‰ü jT· + ø√d+ü øπ øy£ j˚ T· eTì jT· »e÷ìøÏ #|Ó Œü +&!ç ‘q· u≤Û s´¡ o˝≤ìï Á|»ü \ øπ eå T+ ø√d+ü #{· ≤\º T #j˚ ÷· *. Á|uü TÑÛ ‘«· |ìü rsT¡ qT øì£ ô|&TÉ ‘÷· ,Vü≤]düTÔqï <äTsêàs¡TZ\ MT<ä yÓT‘·Ô>± $s¡T#·Tø£|ü&ÉeTì uÛÑs¡Ô≈£î #Ó|üŒ+&ç! Á|ü»\ Äø±+ø£å\qT ns¡ú+ #˚düT≈£î+≥÷, Á|ü»\ dü+πøåe÷ìï |ü{Ϻ+#·TeT+≥˝À|¢ &ü ¶É _&q¶É T HeÓ Tà~>± Á|Xü Ê+‘+· >± ø±bÕ&eÉ Tì ‘*· ø¢ Ï #|Ó Œü + ø√yê*. ø±ì yêdüÔyêìøÏ mìï¬ø’q Á|üC≤ Á|ü‹ì<ÛäT\ <äèwæº˝À, yê]&!ç ø±ì Ç˝≤+{Ï \ø´å£ + ø√d+ü qqTï dsü T¡ ø› b£ ıeTàì e÷Á‘+· #|Ó Œü ø+£ &.ç eT<䛑·T<ës¡¢ <äèwæº˝À, XÊdüqdüuÛÑT´\+fÒ Á|ü#·Ã¤qï+>± sêC≤´~Ûø±sêìïd+ü jT· eTq+‘√ ñ+&eÉ Tì uÀ~+Û #ø· +£ &.ç Hq˚ T ∫‘XÔ· ó¯ ~‘∆ √, &=+ø‹£ sT¡ #Ó˝≤sTT+#˚ bÕ\≈£î\T. Á|üuÛÑT‘ê«\ eTqT>∑&É #·≥º düuÛÑ\ düuÛÑT´\>∑T&ÉT <Û√s¡DÏ ˝Ò≈£î+&Ü, me]ï eTuÛÑ´ô|≥º≈£î+&Ü, |üø£åbÕ‘·+ ˝Ò≈£î+&Ü, eT<ä∆‘·Tô|’ Ä<Ûës¡|ü&ç ñ+≥T+~ ø±ã{Ϻ, yêπs+ #Ó_‘˚ n<˚ »s¡>±*.yqÓ ø&£ TÉ >T∑ ˝≈Ò î£ +&Ü, n+>T∑ fi+¯ e÷Á‘+· ≈L£ &Ü sêJ|&ü ≈É î£ +&Ü #|Ó Œü <\ä yê] yê] ìj÷Ó »ø£ esê\Z »MT+<ë]˝À XÊdqü duü TÑÛ ´\T sêsêE\T.#·T≈£îqï~ ≈£î+&É\T ã<ä›\T ø={Ϻ #Ó|æŒ rs¡T‘êqTµµ. m+‘√ e´ej·TÁ|üj·÷dü\ ø√]à #·≥º düuÛÑ\≈£î mìï¬ø’Hês¡T ø±ã{Ϻ,nyÓT]ø± n+‘·s¡T´<ë∆ìøÏ eTT+<äT, u≤ìdü‘ê«ìï e´‹πsøÏdü÷Ô düuÛÑT´\T ‘·eT ô|≥Tºã&çøÏ |òü*‘·+ ø√dü+ Á|üj·T‹ïkÕÔs¡T. Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ$*j·TyéT ˝≤sTT&é>±]düHé nH˚ s¡#·sTT‘· #Ó|æŒq e÷≥\T sTT$. yê] eT<‘›ä T· ø±yê\+fÒ yêsT¡ ø√]q ã~©\T »s>¡ ±*. yê] dbæ Õò sd¡ Tüá e÷≥\T ø±fiÀJøÏ |üP]Ô>± e]ÔkÕÔsTT. Äj·Tq sêdæq ø£$‘·« Á|üø±s¡+ |üqT\T »s¡>±*. yê] eT<䛑·T<ës¡T\≈£î, <äfi≤Ø\T>± e´eeT+‘ê ~Ûø±ÿs¡+, ìs¡düq, ÄÁø√X¯+ yÓ*ãT∫Ãq ø£$‘·«y˚T. Äj·Tq V≤ü ]+#y˚ ê] \_ø∆ √dyü T˚ Á|uü TÑÛ ‘«· |<ü øä∏ ±\T neT\T »s>¡ ±*. ˝ô’…dqT‡\T,ø$£ ‘«· + ì+&Ü Á|Cü ≤kÕ«eT´+, #≥· 㺠<‘∆ä ,· Á|»ü \T, Á|uü TÑÛ ‘ê«\ u≤<´äÛ ‘ê |ü]à≥T¢, f…+&És¡T¢, ø±+Á{≤≈£îº\T, n≥M dü+|ü<ä $ìjÓ÷>∑+, >∑qT\sêVæ≤‘·´+ >∑T]+#˚ sêkÕ&ÉT. düC≤e⁄>± ˝Òì á sê»ø°j·T e´edüú˝À ˝…’ôdqT‡\T, {À˝Ÿπ>≥¢ ìs¡«Vü≤D, eT<ä´+ yê´bÕs¡+ - düs¡«+ yê]Á|»ü \T V≤ü ≈î£ ÿ\T m{≤¢ ø√˝ÀŒ‘T· Hêïs√ $e]+#êsT¡ . bÂsT¡ &TÉ eTìw>æ ± ÇcÕºsTTcÕº\ ø£qT>∑TD+>±H˚ »s¡>±*. H˚s¡ |ü]XÀ<Ûäq, H˚s¡ $#ês¡D,ã‘ø· ±\ì, ÄjT· q bÂsd¡ ‘ü ê«ìï nqTu$ÑÛ +#˚ e´edúü ø±yê\ì ÄÁø√•+ b˛©dt n~Ûø±s¡¢ ã~©\T, H˚s¡düTÔ\ $&ÉT<ä\\T, H˚s¡düTÔ\ ø£åe÷_Ûø£å#ê&ÉT. ªdü+uÛ≤wüDµ nH˚ ø£$‘·˝À.. yTÓ T<˝ä q’… n+XÊ\T #≥· º Á|øü ±s+¡ , ìC≤sTTr>± ø±≈î£ +&Ü H‘˚ \· n;wÛ +ºüHê Çwüº+ e∫Ãq≥T¢ Hê eTqdüT≈£î q∫Ãq≥Tº yT˚ søπ¡ »s>¡ ±*. n{≤¢ »s>¡ ø∑ b£ ˛‘,˚ eT+∫ì øsπ£ XÊdqü duü TÑÛ ´\THêïdsπüe÷{≤¢&ÉT‘ê, sêkÕÔ, Á|üø£{ÏkÕÔ.. Á|üuÛÑT‘ê«\T |ü‘·q+ ø±e\dæ+<˚.qs¡T&É H˚qT, qs¡T&É H˚qT, eTìwæ Áã‘·T≈£î Áã‘·≈£î‘êqT e´øÏÔ‘·«eTT+fÒ$T{Ï? / yÓ’<äTwü´eTT+fÒ$T{Ï? n+{≤&TÉ . ì»yTÓ qÆ Á|Cü ≤kÕ«eT´+˝À ◊<Tä n+‘s· ê“>¤ ±\T+&Ü*. eø£Ôè‘·«eTT+fÒ$T{Ï? / ø£s¡Ôè‘·«eTT+fÒ$T{Ï?n$: e´øÏÔùd«#·Ã¤ (Freedom), dü«|ü]bÕ\q (Self Government), bÕغ˝À ˝Ò≈£îqï |üìøÏ e÷*qyê&ÉTbÂs¡T\≈£î bÕ\q˝À uÛ≤>∑kÕ«e÷´~Ûø±s¡+ (Empowerment), #·≥º+ yÓ’] es¡ZeTT ø£qï <ä÷s¡yÓTÆqyê&ÉTn+<ä]ø° •s√<Ûës¡´+>± ñ+&É≥+ (Rule of law), sê»´ e´edüú˝À eT+∫ yê&Éì / |ü~ eT+~ jÓ÷+∫q H˚$T?dü«j·T+ |ü]es¡ÔHêX¯øÏÔ (Self-correcting institutions). á ◊<äT ãTTE es¡ÔqT+&ÉqT#·T / ˝Àø£yÓT+∫q H˚$T?n+XÊ\qT Á|üC≤kÕ«e÷´ìï |üØøÏå+#·&ÜìøÏ n+XÊ\T>± #·÷kÕÔ+. ... ... ... / ‘êø£≥Tº |ü&Éq{Ϻø±fiÀJ dü]>±Z á nìï n+XÊ\ >∑T]+∫ e÷{≤¢&Ü&ÉT. Ç+<äT˝À @ ‘·\yêì≈£î+fÒ$T? / ‘êø£≥Tº ô|≥ºìˇø£ÿ{Ï ˝Ò≈£îHêï bÂs¡T&ÉT ‘·q Vü≤≈£îÿqT nqTuÛÑ$+#·˝Ò&ÉT. n+<äTπø ‘·\yêì≈£î+fÒ$T? / ‘·ù|Œ<= ˇù|Œ<=?düs¡«<ë bÂs¡T&ÉT nÁ|üeT‘·Ô+>± ñ+&Ü* n+{≤&ÉT. ªe´‘ê´kÕ\Tµ nH˚ #Ó|üŒ>∑*–q H˚$T? / >=Á¬s<ë≥Tq |ü&Éìø£$‘·˝À düe÷»+˝À nìï s¡+>±˝À¢ ñqï e´‘ê´kÕ\qT, $eø£å\qT ãTÁs¡ >∑*–q H˚$T?m‹Ô #÷· |⁄ü‘ê&TÉ . Á|Cü ≤kÕ«eT´ e´ed˝úü À á $eø≈å£ î£ ‘êe⁄+&>É ÷∑ &<É +ä $\Te\T ˝Òì sê»ø°j·T bÕغ˝À, Á|ü»\ ø√dü+ ñHêïeTH˚ $\T{≤&ÉT. e\T >∑\ düuÛÑT´\THêï ˝≤uÛÑ+ ˝Ò<äT n+{≤&ÉT ø±fiÀJ. n+<äTπø #ê˝≤ bÕغ Áe‘·´yÓT eTTK´e÷? eTTsƒê <ëdü´eTT Áã‘·Tø±28 „ ôdô|º+ãsY - 2013

Á|üC≤ ø£$ÄÁø√X¯+‘√ mìï¬ø’q Á|üC≤ Á|ü‹ì<ÛäT\qT ªªe÷ z≥¢≈£î |ü⁄{Ϻq ø=&ÉT≈£î ‘·q ª>=+>∑[µ qT+&ç |”øÏ ‘·q≈£î ô|{≤º&ÉqT≈£î+≥T+~. ôd\j˚Tfi¯¢˝À¢˝≤¢sêµµ nì dü+uÀ~ÛkÕÔ&ÉT. ˙fió¯ ¢ ≈L£ &Ü >=\q¢ ïH‘˚ q· <÷ä |≈ü î£ +&˝É À+∫ ˇ*ødÏ Tü HÔ êï&qÉ T≈î£ +≥T+~.sê»ø°j·T bÕغ\T Á|üC≤kÕ«$Tø£ e´edüú˝À n‘·´+‘· ø°\ø£yÓTÆq >=i\¿… eT+<qä T ‘√&fi˚ fl¯ qT+&ç ø±bÕ&˚ ªeT+<≈ä î£ øÿ£ µ |∫æ Ã˝dÒ æ yTÓ TsT¡ >T∑dü+düú\T. Ç$ Á|ü»\≈£î ‘·eT <äèø£Œ<∏ëìï ‘Ó*|æ düMTø£]kÕÔsTT. ø=ìï ‘·T+fÒ, <ëì <Í&É\T <ä>∑Zs¡ |ü&ç‘˚ u≤>∑T+≥T+~ nqT≈£î+≥T+~.Á|Cü ≤V≤æ ‘· ø±s´¡ Áøe£ ÷\qT, ìHê<ë\qT #|˚ &ü ÜsTT. nìï esê\Z Á|»ü \ ª>=i…¿µ ˝≤>± á düe÷»+˝À, Á|üC≤kÕ«$Tø£ e´edüú˝À bÂs¡T&ÉT ≈£L&Ünedüsê\qT >∑T]Ô+∫ n~Ûø±s¡+˝ÀøÏ sê>±H˚ Á|üuÛÑT‘ê«ìï q&ÉT|üe\dæ ‘êqT me]<äj·T‘√H√ Áã‘·T≈£î‘·THêïqì, ‘êqT z{Ï¢∫à ¬>*|æ+∫qe⁄+≥T+~. bÕغ\T ˝Ò≈£î+&Ü Á|üC≤kÕ«eT´+, Á|üC≤kÕ«$Tø£ Á|üÁøÏj·T ø£|ü≥ sê»ø°j·T Hêj·T≈£îH˚ï qeTTà≈£î+≥THêï&ÉT. bÂs¡T&˚ #ê˝≤ X¯øÏÔnkÕ<´äÛ +. á bÕs˝º¡ Ò #ê˝≤ nÁ|Cü ≤kÕ«$Tø+£ >±, ìs+¡ ≈î£ X+¯ >± Á|eü ]Ô ø\£ yê&qÉ ï $wjü T· + Á>V∑ ≤æ +#ø· £ ne÷jT· ø+£ >± >=i˝¿… ≤>± Áã‘T· ø&° TÉ dTü ÔkÕÔsTT. Ç≥Te+{Ï bÕغ˝Ò Á|üC≤kÕ«eT´ bÕ\q dü+düú˝À¢øÏ Á|üy˚•ùdÔ Hêï&Éì Äj·Tq n_ÛÁbÕj·T+. n+<äTπø...ndü\T Á|üC≤kÕ«eT´y˚T $T<∏ä´ nsTTb˛‘·T+<ä+{≤&ÉT ø±fiÀJ. qs¡T&É H˚qT, qs¡T&É H˚qT /... ... ... ... ...ø£\<ä+<äTs¡T ˝Àø£düuÛÑqT ‘·ì$˝Òì #·e≥ Áã‘·T≈£î /|òüTqeTì uÛ≤$+#·˝ÒqTø£\<ä+<äTs¡T Á|üuÛÑT«eTT˝Àq |ü+#êsTT‹˝À ... ... ... ... ...ø£\<ä+<äTs¡T sêC≤´+>∑eTTq e>∑\e÷≥ ˝≤&ç j·÷&ç / eTqdüT˝Àì u≤<Ûä <ë∫ø£\<äT Á|üC≤kÕ«eT´eTHÓ&ÉT $+‘· ø£\<√? ˝Ò<√? eTqT#·Ts√E #êe˝ÒqT / ... ... ... ... ...ø£\<ä+<äTs¡T dü+düú˝˝À ˝ÀπøX¯óq≈£î »&çj·TqT / ˝ÖøÏø£eTì yÓqTBj·TqTø£\<ä+<äTs¡T dü+düú CÒj·TT rsêàqeTT˝À ÄX¯\ìï j·TT&ÉT>∑Tq≥T¢ /Vü‰sTT>± J$+#·T‘êqTø£\<ä+<äTs¡T n&ÉT>∑&ÉT>∑Tq ... ... ... ... ... / dü+‘·düeTT>∑ J$+|ü>∑ø£\<äT ø£\<äT nHÓ&ÉT $+‘· ø£\<√? ˝Ò<√? dü‘·‘·eTT j·T‹ï+‘·T>±ì / m+‘·{Ï kÂø£sê´ì¬ø’qø£\<ä+<äTs¡T eTqdüT\˝À Ç‘·s¡T\ |”&ç+|ü˝ÒqT / ... ... ... ... ...>∑\eT+<äTs¡T #˚dæ #·÷|ü ø£&ÉT#˚‘·\˝À¢ mìïø£\qT <ä÷s¡+ qT+∫ MøÏåùdÔ ˇø£ bÕغø√, Á>∑÷|ü⁄ø√ »q|òü\eT+<äTs¡Ty√≥T\øÏ~ ã\+ ñ+<√ ˝Ò<√ ‘Ó\TdüT≈£îH˚ Á|üC≤_ÛÁbÕj·T Á|üÁøÏj·T˝≤>± nì|ækÕÔø£\<äT Á|üC≤kÕ«eT´eTHÓ&ÉT $+‘· ø£\<√?˝Ò<√ sTT. nuÛÑ´]ú >∑TD>∑D≤\T, kÕeTs¡ú´+ ø±≈£î+&Ü bÕغ ÁbÕã\´+ MT<ä(b˛‘·q - ªø£\&É+<äTs¡T BqT\jÓT&ɵ nqï |ü<ë´ìøÏ ù|s¡&û>±..) mìïø£\ |òü*‘ê\T Ä<Ûës¡|ü&ç ñqï≥Tº ø£ì|ækÕÔsTT. bÕغ ÁbÕã\´+Á|üC≤kÕ«$Tø£ e´edüú˝À bÂs¡T&ÉT #ê˝≤ eTTKT´&ÉT. bÂs¡T&ç uÛ≤>∑ ñHêï ≈£L&Ü eTTK´+>± mìïø£\ düeTj·T+˝À bÕغ Á|ü»\qT eTuÛÑ´kÕ«e÷´~Ûø±s¡+ n+fÒ, ìs¡+‘·s¡+ bÂs¡T\≈£î |ü]bÕ\q˝À bÕÁ‘· ñ+ ô|≥&º ÜìøÏ Ç#Ã˚ V‰ü MT\T, $]$>± bÕ]+#˚ eT<´ä + |+ü ∫ô|fºÒ &ãÉ T“\&Ü*. bÕ\Hê ìsjí¡ ÷· \˝À Á|‘ü ´˚ ø+£ >± bÕ˝qZ£ >\∑ >≥∑ + ˝<Ò ë |sü √ø+å£ >± d+ü #T· \ô|’ mìïø\£ |*üò Ä\T Ä<ëÛ s|¡ &ü ç ñ+≥THêïsTT. n+<Tä øπ , ø±fiÀJn_ÁÛ bÕjT· e´øøÔ° s£ D¡ ‘√ Á|uü ≤Û $‘+· #j˚ T· >\∑ >≥∑ + ‘|· Œü ìd]ü . øπ +ÁBøè£ ‘· mìïø£˝À¢ bÂs¡T&ÉT m+‘· C≤Á>∑‘·Ô>± e´eVü≤]+#ê\H˚ $wüj·T+ #ê˝≤eTsTTq n~Ûø±s¡kÕ«eT´+˝À bÂs¡T\ bÕÁ‘· bÕ*‘·T\T>± e÷Á‘·y˚T ø£$‘·˝À¢ #ÓbÕÔ&ÉT.$T>T∑ \T‘T· +~. bÂsT¡ &TÉ $ìj÷Ó ><∑ ësT¡ &TÉ >±, |qü Tï\T #*Ó +¢ #y˚ ê&TÉ >±, z{Ï∫Ãq|ü&˚ ñ+&Ü* ãT~∆Á|üuÛÑT‘ê«ìï <˚ã]+#˚ yê&ÉT>± ‘·j·÷s¡j·÷´&ÉT. n~Ûø±s¡ j·T»„+˝À mqTïø=ì ‘·\u≤<äTø=qïH˚eT>∑TqT?bÂs¡T\T dü$T<Ûä˝Ò ‘·|üŒ bÕÁ‘·<Ûës¡T\T ø±e&É+ ˝Ò<äT. ‘·sê«‘· @&çÃqqT ‘·|üŒ<äqTuÛÑeeTTeTqyÓTes¡eTT - eTqyÓTes¡eTT n+≥÷...Á|üC≤kÕ«eT´ - sêC≤´+>∑eTT eT{Ϻ u≤dü\Tø=ìq ø={Ϻ #·÷#Ó<äeTT|ü]bÕ\q >∑\ - uÛ≤s¡‘·bÂs¡T\e÷? düs¡≈£îø=q M<ÛÓ\¢ ‹]– #·÷#Ó<äeTT˝Òø£ eTq+ Äø£‘êsTT - Ä>∑&Ü\ es¡Tqìï $<ÛäeTT\ ‘·s¡∫ #·÷#Ó<äeTT<Ó’q+~ø£ #·s¡´\≈£î - »&Édæ »&Édæ z≥T y˚j·TT≥ |æ\¢˝≤≥ jÓT≥¢>∑TqT?<˚ã\e˝… Áã‘·T≈£î#·Tqï |ü⁄s¡T>∑T\e÷? kıs¡ø±j·T ø√‘·\≈£î eTT]dæb˛‘êsê?#ê˝≤ ø£$‘·˝À¢ ø±fiÀJ bÂs¡T&ç >∑T]+∫ #ÓbÕŒ&ÉT. ø±ì #ê˝≤ ø£Ás¡ø=s¡ø£ì J\ø£Ás¡ >=+{≤sê?Á|üuÛ≤$+>± ª>=Á¬s<ë≥Tµ ø£$‘·˝À bÂs¡T&ÉT m+‘· ne÷j·Tø£+>± #Ós¡T≈£î r|üì e+≥ #Ós¡T≈£î qeTT\T<äTsê?y÷Ó dbü ˛‘T· Hêï&√ k˛<ëV≤ü sD¡ ‘√ #bÓ Õ&Ô TÉ . ª>=Ás¬ µqT bÂsT¡ &øç Ï d+æ ã˝Ÿ>± ñ|üø£|üs¡+ãT\T+&ÉT H=ø£ rs¡TrdüTø=ì #ê˝≤ e´+>∑´+>± $X¯Bø£]kÕÔ&ÉT. >=i…¿ ‘·q ªã\T|ü⁄µ, ‘·q >∑TDeTT\ p∫j˚T >∑T]Ô+#·e˝…qT...ªeTTs¡T|ü⁄µ, ‘·qT Á‘êπ> ª˙fi¯óflµ, y˚Tùd ª>∑&綵, |ü∫Ãø£ãj·Tfi¯ó¢ n+‘ê n+≥÷.. Á|üC≤kÕ«eT´+˝À z≥s¡T ªø±|ü]µ˝≤+{Ï yê&ÉT nì>=\¢yê&ç <äj·T e\¢H˚ nqT≈£î+≥T+~. <ëì≈£î+&˚ ªu§#·TõqT >=\¢qï sêkÕÔ&ÉT. y˚s¡Ty˚s¡T>± ñ+&ç - düìïVæ≤‘· uÛ≤eq yÓ\j·T n&ÉT¶|ü&˚ Ä.Á|ü. sê»´ eT+‘·yÓTT+<äø£ ‘·|üŒ<äT „ ôdô|º+ãsY - 2013 29

Á|üC≤ ø£$ z z≥s¡T ø±|üHêï! / m<äT›\ ‘·ù|Œ$T ˝Ò<äT e÷qe V≤ü ≈î£ ÿ\ #Á· ≥+˝À+∫ #÷· ùdÔ á n+XÊ\ìï eTq≈î£ ø±fiÀJ˝À ø±&ç ô|≥Tº≈£îqï+<äTπø / eTT]dæb˛sTT <˚u…y√˝… z≥T¢ y˚T|æ |ü+≥e÷≥ / eTs¡∫ ˙e⁄ |üdüTÔ+{Ï$ ø£qã&ÉT‘êsTT. ... ... ... ... ... / ... ... ... ... ... ø±&Ó<äT›\ |üP» #˚dæ / HÓ’y˚<ë´\+<ä #˚dæ nsTT‘˚ á Äø±+ø£å\ø√dü+ |üì#˚ùd yêfi¯fl˝À, á Äsê≥+ ñ ñ‘·‡yê\T »s¡T|ü⁄≈£î+≥ / }πs–+|ü⁄\T rdü÷Ô bıs¡bÕ≥T, Á>∑Vü≤bÕ≥T / n\yê≥÷ nqï≥Tº\ qïyêfi¯fl˝À ø±fiÀJ m|ü&É÷ ã‹πø ñ+{≤&ÉT. eT÷&ÉTkÕs¡T¢ zfÒ¢dæ / dü«sêZìøÏ ñ{°ºø£{Ϻ >∑T≥ø£˝Òdæ #·düTÔ+{Ï$ / <ë<ë|ü⁄>± ø±fiÀJ sêdæq ø£$‘·\ìï H˚qT Áã‹πø ñ+{≤qT / Hê |üsêsTT‘·q+ b˛>=fÒº ÄÁs¡›‘·düeTø±©q düe÷»+˝À sê»ø°j·T |ü]dæú‘·T\T, Á|ü»\ n>∑#ê≥T¢,Á|ü»\≈£î ø£s¡Ôe´ ìπs›X¯q≈£î dü+ã+~Û+∫qy˚. HÓ’C≤ e´‹πsø£ b˛sê≥+, #Ó*$T #Ó*eT˝À / ∫+<äTqHêïfi¯ófls¡C≤ø±s¡¢ nsê#·ø£ Äø£è‘ê´\T, Á»\ rÁekÕúsTT Á|ü‹|òüT≥q, u≤<Ûä´‘êsêV≤æ ‘´· +>± |]ü bÕ*+#˚ ìC≤+ ìs+¡ ≈î£ X¯ bÕ\q, kÕ«‘+· Á‘´· +, >±+<˚Û Hê Çs¡T≈£î\ #˚] <ä÷] / n&ɶyÓTÆq eTT]øÏq+‘êj·Tyê<ä+, meT¬s®˙‡, sê»´Væ≤+dü, ‘Ó\+>±D≤≈£î »]–q nHê´j·T+˝≤+{Ï $wüj·÷\ô|’ sêdæq ø£$‘·\ìï Äj·Tq kÕe÷õø£ ne>±Vü≤q, ‘·H˚ïùd Jeq~ / Jeq~>± / Á|üeVæ≤+#·T#·TqïHêïfi¯ó¢Äj·Tq Vü≤≈£îÿ\ <äèø£Œ<∏ëìï Á|ü‹_+_kÕÔsTT. ‘êqT #|Ó Œü <\ä #T· ≈î£ qï~ K∫Ñ+· >± #|Ó Œü &+É , #ùÓ|Œ $wjü T· +˝À 1970 qT+&ç ø±fiÀJ ‘\Ó +>±D≤≈î£ »]–q y÷Ó kÕìï, ‘\Ó +>±D≤ñ+&˚ ÁbÕ|ü+∫ø£ <äèø£Œ<∏ä+ e\¢ ø±fiÀJì Á|ü»\T Ä<ä]+#ês¡T. Á|üC≤ø$£ >± |\æ T#T· ≈î£ HêïsT¡ . ÄjT· q #ê˝≤ eT+~ øe£ ⁄\e˝… Ç+{À¢ ≈L£ sT¡ Ãì Á|ü»\T kÕ+düÿè‹ø£+>±, kÕe÷õø£+>± ø√˝ÀŒsTTq nìï n+XÊ\ô|’sêjT· ˝<Ò Tä . @ d+ü d˝úü À ÁbÕ<$ä∏ Tø£ duü ´ÑÛ ‘«· + ˝≈Ò î£ Hêï, nìï d+ü d\úü ‘√,Hê´j·T+ ø√dü+, kÕe÷õø£ $eø£å≈£î, n‘ê´#êsê\≈£î e´‹πsø£+>± ø$£ ‘\· T sêkÕ&TÉ . Çe˙ï ≈L£ &Ü ‘\Ó +>±D≤ Á|»ü \≈î£ sêC≤´+>|∑ sü +¡ >±ø±\T ø*£ |æ q&#ç ê&TÉ . $|e¢ü s#¡ s· TT‘\· d+ü |Tüò +, V≤ü ≈î£ ÿ\ d+ü |÷üò \T,eTV≤æ fi≤ d+ü |÷üò \T, $|e¢ü bÕØ\º d+ü |÷üò \ìï+{ìÏ ‘q· $>± u≤Û $+∫ Ç∫Ãq Vü‰MT\ ñ\¢+|òüTq\ e\¢ ø√˝ÀŒsTTq Vü≤≈£îÿ\ n+XÊ˝Ò. ‘Ó\+yê{˝Ï À ‘q· bÕÁ‘q· T b˛w+æ #ê&TÉ . ìC≤+ e´‹sπ ø£ b˛sê≥ deü TjT· +˝Àes¡+>∑˝Ÿ˝À s¡C≤ø±s¡T¢ $<Ûä«+dü+ #˚düTÔ+fÒ qej·TTe≈£î\‘√ ø£*dæ >±D≤ dü+düÿè‹ô|’, ‘Ó\+>±D Á|ü»\ j·÷düô|’, ‘Ó\+>±D≤ô|’ ø±fiÀJC≤rjT· ^‘ê\T Ä\|+æ #ê&TÉ . sC¡ ≤ø±s¢¡ Ä>&∑ Ü\≈î£ #*· +∫q ÄjT· qªªø±\+ sê>±H˚ ø±fÒdæ rsê*µµ nì ÄÁ>∑Væ≤+#ê&ÉT. Äj·Tq Äsê≥+ Áù|eT HÓ’C≤+ qT+&ç á s√E<ëø± ø=qkÕ>∑T‘·÷ edüTÔ+~. Äj·Tqn+‘ê ≈£L&Ü eTìwæ bÂs¡T&ÉT - Ä bÂs¡T&ç düTK dü+‘·cÕ\T, ÄeTìwæ Vü≤≈£îÿ\T ø√˝ÀŒsTT ì+&Ó’q J$‘·+ nqTuÛÑ$+#·ø£b˛e&É+, Ä sêdæq ø£$‘·«+˝À ‘Ó\+>±D≤≈£î »]–q, »s¡T>∑T‘·Tqï nHê´j·T+eTìwìæ bÕ*+#˚ Á|uü TÑÛ ‘«· +, Ä Á|uü TÑÛ ‘«· + dèü w+ºæ ∫q e´edúü >T∑ ]+#.˚ >T∑ ]+∫q Äy<˚ qä , Hê´jT· + ø√d+ü ÄyX˚ +¯ e´ø+Ô£ ne⁄‘÷· e#êÃsTT. n+<ä]øÏ ø£è‘·»„‘·\T n+<äTπø Ç|üŒ{Ï ‘Ó\+>±D≤ ñ<ä´e÷ìøÏ ø±fiÀJ ˇø£ Áù|πs|üD>± ñ á dü+∫ø£‘√ Hêï&ÉT. s¬ +&√ ed+ü ‘+· ˝ÀøÏ n&TÉ >T∑ ô|{+ºÏ ~. Hê´j·T+ ø√dü+ b˛sê&˚ yê]˝À, Á|ü»\ >∑T]+∫ |ü{Ϻ+#·T≈£îH˚ |üÁ‹ø£‘√ ‘·eT nqTã+<Ûëìï yê]˝À, sê»ø°j·T ø£|ü≥‘ê«ìï m+&É>∑fÒºyê]˝À ø±fiÀJ m|ü&É÷ #ê≥T≈î£ +≥Tqï øe£ ⁄\T, s#¡ s· TT‘\· T, ã‹πø ñ+{≤&ÉT. Ä yÓ\Tπ> e÷ ˝≤+{Ï yê]øÏ e÷s¡Z+ #·÷|ædü÷Ô eTT+ ø£fi≤ø±s¡T\≈£î e÷ ø£è‘·»„‘·\T <äT≈£î q&ç|ædüTÔ+~. <ä ùd«#êä ^‹ »»®qø£] »Hêπs ª‘Ó\+>±D Ksêπsµ ˆˆ»»®qø£]ˆˆ }s¡÷sê VüQcÕπs ªÇ+{Ï+{≤ KTw”πsµ Ä≥bÕ≥\ eTC≤πs <Ûä÷+<Ûë+\ <ä÷˝≤πs C…mdæ\T uÛÑfi≤πs ñ<√´>∑T\≈£î dü˝≤y˚T ñ<ä´eT }|æs¡T\÷~q neTs¡T\øÏyÓ CÀVü‰s¡T¢ ˆˆ»»®qø£]ˆˆ ì<ÛäT\T <√#·T, q<äT\T <√#·T qj·Te+#·q Ä>∑Tq˝Ò $<ë´ ñ<√´>±˝À¢ $eø£åøÏø£ bÕ‘·πs $<ë´s¡Tú\ dü«bÕï˝Ò ì»eTjÓT´qT Çyêfi‚ ˆˆ»»®qø£]ˆˆ uÛ≤wüqT m>∑‘ê[ #˚j·TT y˚cÕ*ø£ #Ó\¢e⁄˝Ò ◊ø£´‘· eTTdüT>∑Tq »]¬>&ÉT nHê´j·T+ kÕ>∑<äT˝Ò eTq u§≥Tº eTq uÀq+ •s¡ôd‘·TÔ≈£î ‹s¡T>∑TqT˝Ò ˆˆ»»®qø£]ˆˆ m\T¬>‹Ôq eTq _&ɶ\T >∑]®+∫q dæ+Vü‰˝Ò πs˝≤ πs˝≤ πs˝≤πs ‘Ó\+>±D ‘·j·÷πs ‘Ó\+>±D ‘·qTeDTe⁄q y˚T&Üs¡+ C≤‘·πs ˆˆ»»®qø£]ˆˆ `ø=+&É lìyêdt, f…ø±‡dt, nyÓT]ø± eT[fl ‘Ó\+>±D y˚s¡T - nsTT‘˚H˚ düeTÁ>±+Á<Ûä eT[fl Ä+Á<ÛäsêÁwüºeTT y˚s¡T - nsTT‘˚H˚ düeTÁ>±+Á<Ûä30 „ ôdô|º+ãsY - 2013

Ä˝À#·qñ<√´>∑T\T ãT~∆Je⁄\T ø±yê* -¬ø. Á|üuÛ≤ø£sY, ø£˙«qsY, ‘Ó\+>±D {°#·sY‡ bò˛s¡+ ªªˇø£ e´øÏÔì eTs=ø£ e´ø°Ô, ˇø£ C≤‹ì y˚s=ø£ C≤‹ |”&ç+#˚ ù|òsYùwsY øÏ+<ä ‘Ó\+>±D ÁbÕ+‘êìøÏ <äø±ÿ*‡q 40% ñ<√´ >±\T m˝≤ sê≈£î+&Ü b˛j·÷jÓ÷, ôdÁø£fÒ]jÓT{Ÿ‘√ düVü‰ sêÁwüºkÕúsTTkÕ+|òæTø£ <Ûäs¡à+ Ç+ø±Hê? Çø£ô|’ kÕ>∑<äTµµ - ll ø±sê´\j·÷˝À¢ Ç|ü&ÉT »s¡T>∑T‘·Tqï Ä+<√fi¯q˝À¢ bÕ˝§Z+≥Tqï ñ ÁbÕ+‘·y˚T<Ó’Hê, <˚X¯yÓTÆHê, C≤‹ @<Ó’Hê ˇø£ e´øÏÔì eTs=ø£ <√´>∑T\ dü+K´qT #·÷düTÔqï|ü&ÉT ø£fi≤flsê ø£ì|ædüTÔqï~.e´øÔÏ |&” +ç #,˚ ˇø£ ÁbÕ+‘+· eTs=ø£ ÁbÕ+‘+· ô|’ Ä~|Û ‘ü ê´ìï ø=qkÕ–+#˚ nsTTHê ‘\Ó +>±D ñ<√´>T∑ \T ø±ì ñ<´ä eT+ ø±ì n|Œü q+>±kÕ+|òæTø£ <Ûäs¡à+ ø=qkÕ>∑≈£L&É<äqï eTVü‰ø£$ ll nqï e÷≥\T Mfifl¯ +<]ä ì m\>¢ ={ºÏ Ä ñ<√´>±\ìï ø¬ e’ d+ü #d˚ Tü ø√yê\H˚ <Tä sT¡ “~‘› √m+‘· ì»y÷Ó Á|dü Tü ‘Ô +· ø=qkÕ–dTü qÔ ï de” ÷+Á<,äÛ ‘\Ó +>±D ñ<√´>T∑ \ b˛sê≥+ #˚j·T&É+ ˝Ò<äT.Ä+<√fi¯q\qT >∑eTìdüTÔqï|ü&ÉT düŒwüº+>± ø£ì|ædüTÔqï~. ñ<√´>∑, $<ä´, yÓ’<ä´, ì<ÛäT\T, q<äT\T, düeTdüÔs¡+>±˝À¢ düyÓTÆø£´ ñ<√´>T∑ \T ãT~J› e⁄\T>± Ä˝À∫+#≈· î£ +&Ü, sê$XÊÁdÔæ nqï≥T¢ sêÁwüº+˝À ø=qkÕ>∑T‘·Tqï <√|æ&ç $|üø£å\≈£î e´‹πsø£+>± kÕ>∑T‘·Tqïøπ e\+ ªy‘˚ q· Xs¯ à¡ µ\T>± bÕ\≈î£ \ $<ëÛ Hê\≈î£ eTsu¡ §eTà\T>± e÷] b˛sê≥+ ‘\Ó +>±D<ìä @e÷Á‘+· $»‘„ · Á|<ü ]ä Ù+∫Hê nseú¡ TÚ‘T· +~.b˛‘˚ deü ÷»+ m+‘· ndeÔü ´d+Ôü >± e÷sT¡ ‘T· +<√ de” ÷+Á<äÛ Ä+<√fiq¯ \T#·÷düTÔ+fÒ ns¡úyÓTÆ >∑>∑TsêŒ≥T ø£\T>∑T‘√+~. nqï<äeTTà\T>± $&çb˛e&É+ <ë«sê Äràj·TT\T>± ¬s+&ÉT ÁbÕ+‘ê\qT n_Ûeè~∆ #˚düTø√e&É+ <ë«sê Çs¡T ÁbÕ+‘ê\ Á|ü»\≈£î sêÁwüº+ düyÓTÆø£´+>± ñ+&Ü\ì ø±+øÏå+#˚ ñ<ä´eTø±s¡T˝…e¬s’Hê <√Vü≤<ä |ü&Ü*‡q ñ<√´>∑T\T πøe\+ ø=~›eT+~ e´≈£îÔ\ ªdü«˝≤uÛÑ+µn+<Tä ø√d+ü Á|Cü ≤kÕ«eT´ã<+∆ä >± b˛sê&+¶É ø±<qä ≈L£ &<É Tä , ø±ì nÁ|Cü ≤ ø√dü+ düyÓTÆø£´‘· ù|]≥ Ä+<√fi¯q\qT ø=qkÕ–+#·&É+ Äy˚<äqkÕ«$Tø£+>± eTs=ø£ ÁbÕ+‘·+ô|’ ‘·eT Ä~Û|ü‘ê´ìï ø=qkÕ–+#·&É+ ø£*ZdüTÔqï~. ‘Ó\+>±D b˛sê≥+ ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆq|üŒ{Ï qT+&ç |ü<˚ |ü<˚ø√dü+, ‘·eT ÁbÕ+‘· Á|ü»\ Á|üjÓ÷»Hê\ø√dü+ ø±≈£î+&Ü bÕ\ø£|üø£å #|Ó ⁄ü ‘T· qï~.. Ç~ kÕe÷q´ de” ÷+Á<äÛ Á|»ü \≈î£ ñ<√´>T∑ \≈î£ e´‹sπ ø£neø±X¯yê<ä sê»ø°j·T|üøå±\ kÕ«s¡ú|üP]‘· Äø±+ø£å\ ø√dü+ b˛sê&ç‘˚ yTÓ qÆ b˛sê≥+ ø±<ìä , ÇsT¡ ÁbÕ+‘ê\ n_eÛ è~ø∆ Ï ‘√&ŒÉ &˚ b˛sê≥eTì.e÷Á‘+· , yêsT¡ n≥T ‘\Ó +>±D ñ<√´>T∑ ˝H’… ê Ç≥T de” ÷+Á<äÛ Ä+<√fiq¯ dü«j·T+>± J$‘·eT+‘ê ˇø£ Ä]úø£ kÕe÷õø£ XÊgy˚‘·Ô>± Çs¡Tø±s¡T˝…’Hê Á|ü»\T Vü≤]¸+#·s¡T. ÁbÕ+‘ê\ Á|»ü \ ÁXj‚ T· dTü ‡qT <èä w˝ºæ À ô|≥Tøº =ì Ábıô|dò sü Y »jT· X+¯ øs£ Y kÕsY #Ó|æŒq e÷≥\T >∑Ts¡TÔ#˚düTø√yê*‡q dü+<äs¡“¤+ Ç~. y˚T<Ûëe⁄\T, ãT~∆ Je⁄\qT≈£îH˚ yêfi¯ófl Á|ü»\≈£î, yêdüÔyê\T #Ó|üŒ&É+ <ë«sê e÷Á‘·y˚T Á|ü»\ |üøå±q ì\e>∑\s¡ì, Á|ü»\T yêfi¯flqT ªªe÷ b˛sê≥+ ã‘·T≈£î <Ós¡Te⁄ ø√dü+ e∫Ãq Á|ü»\ô|’ ø±<äT...‘|· Œü bÕ\≈î£ \T $<ëÛ Hê\≈î£ <√V≤ü <|ä &ü ˚ yêfifl¯ qT $X«¯ d+æ #s· ì¡ #]· Á‘˝· À e÷ bı≥º ø=≥º&Üìø=∫Ãq d”e÷+Á<Ûä bÕ\≈£î\≈£î e´‹πsø£yÓTÆ+<äìµµnH˚ø£ e÷s¡T¢ s¡TEyÓ’+~. ‘Ó\+>±D ñ<ä´eTø±s¡T\T düŒwüº+ #˚XÊs¡T. n+<äTπø á b˛sê{≤ìï Á|üC≤kÕ«$Tø£ Äø±+ø£å>± >∑T]Ô+∫q d”e÷+Á<Ûä ÁbÕ+‘êìøÏ #Ó+~q ªÄ+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸµ Ä$sꓤyêìøÏ eTT+<˚ 1952˝À ª¬>’sY eTT©ÿ >√ yT˚ <ëÛ e⁄˝H’… ê Á|‘ü ´· ø+å£ >± bÕ˝§ìZ ˙fifl¯ ˝À,¢ ì<TäÛ ˝À¢ »]–q nHê´j÷· \≈î£u≤´ø˘µ nqï b˛sê≥+ yÓTT<ä\T ô|<ä› eTqTwüß\ ˇ|üŒ+<ë\T, Äs¡T e´‹πsø£+>± b˛sê&Üs¡T.d÷ü Á‘ê\ neT\T, Äs=+<\ä |~ü Jy√\T, –s>Y ±ì¢ ø$£ T{\° T, @y=øÿ£ {Ï‘Ó]∫ #·÷dæHê »]–q n‹Áø£eTD\T, nHê´j·÷\T ì»y˚Tqì Äj·÷ d”e÷+Á<Ûä ÁbÕ+‘·+˝Àì ø£e⁄\T ªªø±e&ç ≈£î+&É\Tµµ ù|]≥dü+<äsꓤ˝À¢ bÕ\≈£î˝Ò ‘·eT ø£˝≤\‘√ dü+‘·ø£+ #˚dæ $&ÉT<ä\ #˚dæq ñ ‘Ó\+>±D b˛sê≥+ Hê´j·Tã<ä∆yÓTÆq<äì düyÓTÆø£´‘· ù|]≥ kÕ>∑T‘·Tqï‘·Ôs¡T«\qT #·÷&Ü*. 22y˚\≈£î ô|’>± ñ<√´>±\T ‘Ó\+>±D _&ɶ\≈£î Ä+<√fi¯q <√|æ&ç esêZ\ Á|üjÓ÷»Hêìπø nì Á|üø£{Ï+#ês¡T.<øä ÿ£ ≈î£ +&Ü b˛j÷· jT· ì d«ü jT· +>± ø±dTü ÁãV‰ü àq+<s¬ä &¶ç Ç∫Ãq Jy√nyêdüÔe+ ø±<äT ø£<ë! ìqï{ÏøÏ ìqï ˇ+>√\T˝À md”‡, md”º, ;d” yÓTÆHêغ ñ<√´>∑ d+ü |÷üò \˙ï ªªC‘’… \Ó +>±D - C’… Ä+Á<µäÛ µ>± $&bç ˛e&+É <ë«sêH˚ s¬ +&TÉ n{≤¢ n‹Áøe£ TD\‘√ Äj÷· &bç ÕsyºY TÓ +≥˝¢ À ªeTT©ÿµ ìã+<qäÛ ÁbÕ+‘ê˝À¢ì ãVüQ»qT\≈£î ñ|üjÓ÷>∑|ü&ÉT‘·T+<äì ‘·eT dü<ädüT‡\\≈î£ $sT¡ <+∆ä >± e∫Ã+~ yêdeÔü yT˚ qì m˙º sêe÷sêe⁄ eTTK´eT+Á‹>± <ë«sê düŒwüº+ #˚XÊsTT. lsêeTT\T, ø√≥T ø√fÒX¯«sYsêe⁄ ˝≤+{Ï ãT~›&çôd+ãsY 30, 1985˝À Ç∫Ãq Jz ª610µ ø=\¢>=≥ºã&ɶ ø=\Te\≈£î Je⁄\T nqï<eä TTà˝≤¢ $&bç ˛<ë+ - ÄràjT· T\T>± (ø±e&ç ≈î£ +&\É T>±)(58y˚\≈£î ô|’>±) ì<äs¡Ùq+ ø±<ë! ‘·eT nedüsê\ ø√dü+ ôV≤&é Ä|òt ø£*düT+<ë+ nqï dü÷Œ¤]Ôìe«&É+‘√bÕ≥T, @|”m˙®z düyÓTàqT~ &çbÕsYºyÓT+{Ÿ‡ dü+K´qT 52 qT+&ç e+<ä\≈£î ô|’>± ô|+#·T≈£îqï~ e´‹πsøÏ+#·&É+ ÄVü‰«ì+#·<ä>∑Z~. n_Ûq+~+#·<ä>∑Z n+X¯+. ◊<ës¡TyêdüÔey˚T ø£<ë. C…’ Ä+Á<Ûä ñ<ä´e÷q+‘·s¡+ Áô|dæ&Óì¸j·T˝Ÿ Äs¡¶sY <äXÊu≤›\ n\Tô|s¡T>∑ì Ø‹˝À, Á|ü|ü+#· #·]Á‘·˝ÀH˚ düTesêíø£åsê\‘√H˚|ü<∏ä´+˝À Hê\Tπ>fi¯ófl Çø£ÿ&É #·~$q d”e÷+Á<Ûä ‘·*¢<ä+Á&ÉT\ _&ɶ\T kÕe÷qT´&ç qT+&ç nkÕe÷qT´\ es≈¡ î£ bÕ˝§qZ ï ªdøü \£ »qT\ dyü TÓ àµkÕúìø£ ø√{≤˝À #˚]+~ yêdüÔey˚T. Á|üC≤kÕ«eT´ |ü<ä∆‹˝À - Á|ü»\T ø±<äHÓ&ÉT bÕغ 31 sêDÏ+#·Tq ? sêDÏ+#·<äT.„ ôdô|º+ãsY - 2013

Ä˝À#·q˝≤+{Ï Á|Cü ≤kÕ«$Tø£ b˛sê{≤\‘√ bÕ≥T ‘\Ó +>±D ñ<√´>T∑ \T y˝˚ ≤~ k˛<äs¡ uÛ≤e+‘√ $&çb˛sTT ø£*düT+&É≥+øπ dTü \T u]ÑÛ d÷ü ,Ô \ø˝å£ ≤~ s÷¡ bÕjT· \ Ç+ÁøyÏ TÓ +≥T,¢ Çm˝Ÿ‡ kÂøs£ ê´\qT nìyês¡´yÓTÆq|ü&ÉT eT]+‘· dü+j·TeTq+ bÕ{Ï+#·&É+ Çs¡Tø√˝ÀŒsTT ø£fi¯fleTT+<äT ø±*b˛sTTq e+<ä˝≤~ _&ɶ\ ã*<ëHê\≈£î esê\Z ≈î£ ÁXj‚ T· dÿü s+¡ , ø±˙, u≤Û s´¡ HH’Ó ê Hq˚ T #|Ó Œæ q≥T¢ |&ü eç ⁄+&TÉ#*· +∫b˛sTT, kÕ~+Û #T· ≈î£ qï, ‘\Ó +>±D sêÁwºü Á|Áü øjÏ T· qT n&TÉ ø¶ √e&+É ˝Ò≈£î+fÒ #êe⁄ ‘·|üŒ<äqï≥T¢, ˙øÏwüºeTTHêï ˝Ò≈£îHêï ªªqqTïnÁ|üC≤kÕ«$Tø£yÓTÆq~, nHÓ’‹ø£yÓTÆq~. Áù|$T+#·Tµ ˝Ò≈£î+fÒ Ädæ&é b˛kÕÔqqï≥T¢ d”e÷+Á<Ûä ñ<√´>∑T\T Äj·÷ ÁbÕ+‘ê˝À¢ |üì #˚düTÔqï ‘Ó\+>±D ñ<√´>∑T\MT<ä sê»øj° T· u≤Û y√<«˚ >±\≈î£ >T∑ sö‘T· qï de” ÷+Á<äÛ ñ<√´>T∑ \T ‘\Ó + <ë&ÉT\≈£î bÕ\Œ&É≥+ ùV≤j·TyÓTÆq~.>±D ÁbÕ+‘·+˝À Ç+‘·ø±\+ ñ<√´>∑ yê´bÕs¡ ‘·~‘·s¡ ø±s¡D≤\ e\¢$&ÉBj·Tsêì nqTã+<Ûä+ e\¢ á ÁbÕ+‘êìï e~*b˛yê*‡ eùdÔ düyÓTÆø£´+>± ñ<ä´$T+#ê*‡ e⁄+~. ø±+{Ï+C…˙‡, W{Ÿ k˛]‡+>¥ $<Ûëu≤<Ûëø£s¡yÓTÆq n+X¯y˚T ø±ì, n+‘· e÷Á‘êq ôV’≤<äsêu≤<é q>∑sêìï Hê\T, ø£+Á{≤ø˘º ø=\Te⁄*ï Áø£eTãB›ø£]+#·Tø√e&É+ <ë«sê \ø£å˝≤~M&˚~ ˝Ò<äì, M&Ü*‡ eùdÔ n~ ‘Ó\+>±D≈£î #Ó+<ä≈£î+&Ü, ªj·T÷{ϵ ìs¡T<√´>∑T\≈£î, Á|ü»\≈£î n+&É>± ì\yê*‡q ñ<√´>∑T\T ‘·eT kÕ«s¡ú>±H√ ¬s+&√ ø±´|æ≥˝Ÿ>±H√ ˝Òø£ XÊX¯«‘· sê»<Ûëì>± e÷s¡ÃeTì Á|üjÓ÷»q+ πøe\+ ªôV’≤<äsêu≤<éµ n_Ûeè~∆ ù|]≥ q*–b˛‘·Tqïn&>É &∑ +É ˝À ñqï n+‘s· ê´ìï m˝≤ ns+ú¡ #d˚ Tü ø√>\∑ +? nÁ|Cü ≤kÕ«$Tø£ d”e÷+Á<Ûä Á|ü»\ ã‘·T≈£î\ >∑÷]Ã Ä˝À∫+#·ø£b˛e&É+ n$y˚ø£+.Ø‹˝À ndüeT+»dü+ &çe÷+&é ø√dü+ ñ<ä´$T+#·&É+ ‘·>∑THê?‘Ó\+>±D |ü~õ˝≤¢˝À¢ HÓ\ø=qï ª>∑T+≥÷sYµ |ü˝…¢\T, #Í<ä] ø±\˙\T, πøe\+ ôV’≤<äsêu≤<é‘√ nqTã+<Ûëìï ‘Ó+#·Tø√˝Òì Áù|eT‘√mmdtsêe⁄ q>∑sY\ Á|ü»\ uÛÑ$wü´‘·TÔqT $düà]+#·&É+ Hê´j·Ty˚THê? ‘Ó\+>±D |ü~ õ˝≤¢˝À¢ ùdïVü≤|üPs¡«ø£+>±, Äràj·T+>± ø£*düTqï d”e÷+Á<Ûä Á|ü»\≈£î ‘Ó\+>±D Á|ü»\≈£î eT<Ûä´ ∫#·Tà ô|&ÉT‘·THêïs¡qï bı≥º #‘˚ · |≥ü Tøº =ì qsê‡|Pü sY qT+&ç qsø¡ ±e⁄˝Ÿ ˝≤+{Ï s¬ fi’ fl¯ ˝À¢ yêdüÔyêìï $düà]düTÔHêïs¡T. Çø£ÿ&˚ #·~yê+, Çø£ÿ&˚ ñ<√´>±\T, Ç\T¢ôV≤’ <sä êu≤<≈é î£ ‘s· *¡ edTü qÔ ï kÕe÷q´ Á|Cü ≤˙ø±ìø,Ï lø±≈î£ fi+¯ ˝ÀH√, uÛÑ÷eTT\T ø=qT≈£îHêï+ Ç|ü&ÉT yÓ[flb˛eTà+fÒ m{≤¢? nì ne÷j·T$XÊK˝ÀH√ ñbÕ~Û >∑T]+∫ Ä˝À∫+#·&É+ ãT~∆ Je⁄\T #˚j·÷*‡q ø£+>± n&ÉT>∑T‘·Tqï, Ä+<√fi¯q|ü&ÉT‘·Tqï ñ<√´>∑T\T, Á|ü»\T eTq+|üì. Ä Á|ü»\ Äø±+ø£å\T, ñ<√´>∑T\ b˛sê≥+˝À ø£*dæ e⁄+&Ü*. bı+<äT‘·Tqï J‘ê\T >∑&ÉT|ü⁄‘·Tqï kÂ\uÛÑ´e+‘·yÓTÆq J$‘ê\T Äj·÷n+<Tä øπ ªkÕe÷qT´&TÉ µ øq£ |&ü ìÉ ªndyü TÓ øÆ ´£ µ b˛sê≥+ ø=qkÕ>T∑ ‘T· qï~. ÁbÕ+‘ê\ Á|»ü \ ª#eÓ T≥µ |*üò ‘y· T˚ qì >T∑ ]+Ô #ê*‡ e⁄+~. n+<Tä ø√d+üHê´jT· ã<+›ä >± |<ü fi˚ fl¯ ø±\+ Ç‘s· ¡ ÁbÕ+‘ê\ sê»<ëÛ ìø√d+ü n+^ø]£ + @ ÁbÕ+‘· ñ<√´>∑T˝…’Hê ‘·eT ÁbÕ+‘· Á|ü»\≈£î, ÄÁ|ü»\ Äø±+ø£å\≈£î#·&É+ ‘Ó\+>±D b˛sê{≤ì≈£îqï düVü≤è<äj·T‘·≈£î ì<äs¡Ùq+. n{≤¢π> n+&É>± ì\e&É+ ÄVü‰«ì+#·<ä>∑Z<˚ ø±ì, kÕ«s¡ú sê»ø°j·T bÕغ\sêh+ @s¡Œ&É>±H˚ n+<äs¡÷ yÓ[flb˛yê\qï ªn*ºy˚T≥+µ\T C≤Ø #˚j·T Hêj·T≈£î\ ÄdüTú\T, nÁø£e÷\≈£î, <√|æ&çøÏ <√Vü≤<ä|ü&˚ $<ÛëHê\≈£î˝<Ò Tä . s¬ +&TÉ sêÁcÕ\º T>± $&bç ˛‘T· qï|ü &TÉ nìyês´¡ +>± s¬ +&TÉ sêÁcÕº eT<䛑·T>± ì\ã&É≥+ ãT~∆ Je⁄\T>± #˚j·T≈£L&Éì |üì.\ ø±sê´\j·÷˝À¢ |üì #˚j·T&ÜìøÏ dæã“+~ nedüs¡+ e⁄+≥T+<äqï~yêdüÔe+. k˛<äs¡ uÛ≤e+‘√ $&çb˛sTT ø£*düT+&É≥+ nìyês¡´yÓTÆq|ü&ÉT eT]+‘· dü+j·TeTq+ bÕ{Ï+#·&É+ Çs¡T esêZ\≈£î ÁX‚j·Tdüÿs¡+, ø±˙, yê] yê] Ä|¸üH‡é , neø±XÊ\yT˚ s≈¡ î£ , Äj÷· sêÁcÕ\º T, sêC≤´+ uÛ≤s¡´HÓ’Hê H˚qT #Ó|æŒq≥T¢ |ü&çe⁄+&ÉT ˝Ò≈£î+fÒ #êe⁄ ‘·|üŒ<äqï≥T¢,>∑ ìã+<Ûäq\ y˚Ts¡πø düs¡T∆u≤≥T ñ+≥T+<äH˚~ n+<ä]ø° ‘Ó*dæ+<˚. ˙øÏwüºeTTHêï ˝Ò≈£îHêï ªªqqTï Áù|$T+#·Tµ ˝Ò≈£î+fÒ Ädæ&é b˛kÕÔqqï≥T¢|<ü fi˚ fl¯ ø±\+˝À ]fsÆ… Y njT˚ ´yêfió¯ flb˛>±, d«ü #÷ +<+ä >± y[Ó flb˛e&ÜìøÏ d”e÷+Á<Ûä ñ<√´>∑T\T Äj·÷ ÁbÕ+‘ê˝À¢ |üì #˚düTÔqï ‘Ó\+>±D ñdæ<ä∆|ü&˚ yêfi¯ófl.. düsY|ü¢dt>± ‘˚*‘˚ ªdü÷|üsY q÷´eTص>± düs¡T∆u≤≥T <√´>∑T\MT<ä <ë&ÉT\≈£î bÕ\Œ&É≥+ ùV≤j·TyÓTÆq~.#˚ùd n+XÊ\Tqï|üŒ{ÏøÏ ‘·eT kÕ«s¡ú ∫+‘·q‘√ ªôV’≤<äsêu≤<éµ M&çb˛yê*‡ edüTÔ+<äqï nb˛Vü‰\T, uÛÑj·÷\‘√ ndü\T $uÛÑ»q e<ä›q&É+ de” ÷+Á<äÛ ñ<√´>T∑ \ e\¢ ‘\Ó +>±D yqÓ ≈î£ ÿb˛‘T· +<y˚ ÷Ó nqï‘·eT ÁbÕ+‘· Á|ü»\≈£î, ìs¡T<√´>∑T\≈£î Á<√Vü≤+ #˚j·T&Éy˚T. ujÑÛ T· d+ü <V˚ ‰ü \≈î£ Çøÿ£ &ç ìsT¡ <√´>T∑ \≈î£ ø*£ –‘˚ n~ s¬ +&TÉ ÁbÕ+‘ê\ ñ<√´>∑T\≈£î, Á|ü»\≈£î πøåeT<ëj·Tø£+ ø±<äT. Ç|ü &TÉ qï |]ü d‘úæ T· ˝À¢ øπ e\+ e+<˝ä À¢ ñqï @||” j” T· d‡” ìj÷·eTø±\ ø√d+ü \ø˝å£ ≤~ eT+~ de” ÷+Á<äÛ ‘\Ó +>±D _&\¶É T @+&øπ¢É +&TÉ ¢ n+<äTπø ñ<√´>∑T\T ãT~∆ Je⁄\T>± Á|üC≤kÕ«$Tø£ <äèø£Œ<∏ä+‘√ø£wüºã&ÉT‘·÷, ejÓ÷|ü]$T‹ <ë{Ïb˛sTT $düT>∑T‘√ ‘·qTe⁄ #ê*düTÔqï ‘Ó\+>±D Á|ü»\ Á|üC≤kÕ«$Tø£ Äø±+ø£åqT >∑T]Ôdü÷Ô ø±yê*‡q+‘·<Ísꓤ>±´ìøÏ _Ûqï+>±, ¬s+&ÉT sêÁcÕº\ Á|ü‹bÕ<äq‘√ \ø£å˝À¢ ¬s+&ÉT ø±\+ nqï<äeTTà˝≤¢ ø£*düT+&˚ ÁbÕ‹|ü~ø£q #·]Ã+#·Tø√e&É+ÁbÕ+‘ê˝À¢ ø=‘Ô· ñ<√´>±\T dèü w+ºæ #T· ø√e&+É ãT~J› e⁄\T>± ñ<√´>T∑ \T nedüs¡+. n+<äTπø Ä+<√fi¯q $s¡$T+∫ ¬s+&ÉT |üøå±\ ñ<√´>∑ ñÄ˝À∫+#ê*. bÕ<Ûë´j·T ø±]àø£ Á|üC≤ $<ë´]ú ñ<ä´eT dü+düú\˙ï sê»ø°j·T bÕغ\ $Á<√Vü‰ìøÏ >∑T]ø±≈£î+&Ü Á|üC≤_ÛcÕºìøÏ nqT>∑TD+>± Çs¡TÁbÕ+‘ê\ BìøÏ ‘√&TÉ øπ +Á<ä sêÁwºü Á|uü TÑÛ ‘ê«\T nqTd]ü dTü qÔ ï Áô|y’ {˚ ø° s£ D¡ ,Á|ü|ü+Nø£s¡D $<Ûëq\ e\¢ Äs¡T\ø£å\≈£î ô|’>± Á|üuÛÑT‘·« s¡+>∑+˝À ñ n_Ûeè~∆øÏ u≤≥\T y˚j·T&É+ ‘·|üŒ eTs√ e÷s¡Z+ ˝Ò<äT. <äqï U≤∞\ uÛÑØÔø√dü+ n≥T @|æ m˙®z\T, Ç≥T {°m˙®z\T ø£*dæ Á|üC≤kÕ«eT´ |ü<ä∆‹˝À - Á|ü»\T ø±<äqT Á|üuÛÑT‘· ì\TdüTÔ+<ä ? ì\Te<äT32 „ ôdô|º+ãsY - 2013

ndü\T ì»+ñ<ä´eT≈£îÁ≥\ eT<Ûä´}–dü˝≤&ÉT‘·Tqï ‘Ó\+>±Dd”e÷+Á<Ûä˝À »s¡T>∑T‘·Tqï ñ<ä´eT Hê≥ø£+, <ëì dü«s¡÷|ü dü«uÛ≤yê\T $e]dü÷Ô, MT&çj·÷ #˚düTÔqï n‹ì ‘Ó*j·TCÒdü÷Ô, Çy˚M ‘Ó\+>±DqT sê≈£î+&Ü n&ÉT¶ø√˝Òeì n+≥THêïs¡T q˝≤‡sY Ábıô|òdüsY e÷&ÉuÛÑ÷wæ l<ÛäsY sø¡ s£ ø¡ ±\ ≈î£ Á≥\T }V‰ü >±Hê\ eT<´äÛ ‘\Ó +>±D sêÁw+ºü }–dü #˚dü÷Ô MT&çj·÷ Á|ü#ês¡u≤<Ûä´‘·qT ø=qkÕ–düTÔqï~. ‘Ó\+>±D Vü≤≈£îÿ˝≤&ÉT‘·Tqï~. ø±+Á¬>dt e]ÿ+>¥ ø£$T{° rsêàq+, j·TT|æm @ø£Á^yê+ \qT ‘Ó\+>±D≈£î Çe«sê<äì nH˚ Vü≤≈£îÿ d”e÷+Á<ÛäT\≈£î mø£ÿ&ç~?^ø±s¡+ ‘·sê«‘· ≈£L&Ü ‘Ó\+>±DqT Ä|ü&ÜìøÏ Á|ür|ü X¯≈£îÔ\T ì\Te]+#˚ Á|jü T· ‘ï· + #d˚ Tü HÔ êïsTT. sêjT· \de” T ø√kÕ+Ô Á<äÛ õ˝≤\¢ ˝À \ø\å£ m˙®y√\ düyÓTà Á|ü»\ düyÓTà ne⁄‘·T+<ë?eT+~ M<ÛäT˝À¢øÏ edüTÔHêïs¡T. m+<äT≈£î edüTÔHêïs√ yê]øÏ ‘Ó*k˛ ‘Ó* m|æ m˙®y√\ dü+|òüT+ n+fÒ d”e÷+Á<Ûä dü+|òüT+. n+<äT˝Àj·T<√ me]ø° ‘Ó*j·T&É+ ˝Ò<äT. ˇø£ $<Ûëq+ ø±ì, dæ<ë∆+‘·+ ø±˙, ˇøÿ£ ‘\Ó +>±D e´øÔÏ ≈L£ &Ü duü TÑÛ ´&TÉ ø±<Tä . ‘\Ó +>±D m˙y® √\ d+ü |Tüò +ø±s´¡ Áøe£ T+ >±˙ á ñ<´ä eT+ yqÓ Tø£ ˝<Ò Tä . ø˙£ d+ü yêsT¡ ˇø£ øs£ |¡ Áü ‘+· n+fÒ ‘Ó\+>±D yêπs ñ+{≤s¡T. n+<äT˝À ˇø£ÿ d”e÷+Á<Ûä düuÛÑT´&ÉTy˚dæ ÇB e÷ u≤≥ nì #Ó|üŒ&É+ ˝Ò<äT. k˛ìj·÷>±+BÛì, sêVüQ˝ŸqT ñ+&És¡T. á $uÛÑ»q ø±+Á¬>dt e]ÿ+>¥ ø£$T{° #˚j·T˝Ò<äT. ø=ìïn+<ä]ø£Hêï $|üØ‘·+>± ¬ø.#·+Á<äX‚KsY sêe⁄qT <ës¡TD+>± ì+~+ <äXÊu≤›\ øÏ+<ä≥ Mπs y˚s¡j·÷´s¡T. Á|ü‹ sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«dü+düú˝À ñ<√´#·&É+, ‹≥º&É+ ‘·|üŒ M]øÏ eTπs yê´|üø£+ ˝Ò<äT. Vü‰sTT>± Äq+<ä+>± >T∑ \T s¬ +&TÉ ÁbÕ+‘ê\T>± N*b˛j÷· sT¡ . dyü TÓ Æ ø±´+Á<äÛ n+fÒ de” ÷+Á<äÛˇø£ M~Û |+ü &TÉ >∑ #d˚ Tü ≈î£ +≥THêïsT¡ . M~Û yc˚ Õ\T yd˚ Tü HÔ êïsT¡ . ]ø±]+¶ >¥ nì Mπs #ê{Ï #Ó|ü⁄ÔHêïs¡T. ‘Ó\+>±D mHéJy√\T ‘·eT~ ‘Ó\+>±D&ÜqT‡\T #˚düTÔHêïs¡T. ô|¢ø°‡\T ì\u…&ÉT‘·÷ ˙#·|ü⁄ sê‘·\T, u§eTà\T nì ì»+ #Ó|ü⁄‘·THêïs¡T. d”e÷+Á<Ûä m˙®y√\T ìC≤ìøÏ d”e÷+Á<Ûäì+|ü⁄‘·THêïs¡T. s¡ø£s¡ø±\ $Hê´kÕ\T #˚düTÔHêïs¡T. düyÓTÆø±´+Á<Ûä n+fÒ m˙®y√\ dü+|òüT+ nì ù|s¡T ô|≥Tºø√yê*. ø±ì yês¡T Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ‘Ó\+>±D sêÁwüº+ @s¡Œ&çq ‘·sê«‘· $T–˝Ò ÁbÕ+‘·+. ‘Ó\+>±D ‘√ nH˚ ù|sT¡ qT <Tä ]«ìj÷Ó >+∑ #d˚ Tü ≈î£ +≥THêïsT¡ . nyêdeÔü + #|Ó ⁄ü ‘T· Hêï≈L£ &qç Ä+Á<ÁäÛ|<ü X˚ Ÿ ø±<Tä nq&ÜìøÏ eTs√ ì<sä Ù¡ q+ de” ÷+Á<äÛ M<TäÛ ˝À¢ s¡T. ‘·eT≈£î düyÓTÆø£´‘· ˝Ò<äì #ê≥T≈£î+≥÷H˚ sêÁcÕºìï eTTø£ÿ\T #˚j·TkÕ>∑T‘·Tqï Á|ü<äs¡Ùq Vü≤Às¡T. n<=ø£ kÕ+düÿè‹ø£ Á|ü<äs¡Ùq. n+<äT˝À e<ä›ì Ádæÿ|ü⁄º˝À sêdæq &Ó’˝≤>∑T\T ns¡ú+ ‘Ó*j·T≈£î+&Ü ˝≤>∑T‘·THêïs¡T.]ø±]¶+>¥ &ÜqT‡\T+{≤sTT. n~ uÛ≤cÕÁ|ü<äs¡Ùq ≈£L&Ü. ‘Ó\+>±D ñ<√´>∑T\T>± ø£*dæ ˇø£ dü+|òüT+˝À ñ+&É˝Òì yês¡T ‘Ó\T>∑Tyês¡+‘êHêj·T≈£î\qT ã÷‘·T\T ‹&ÉT‘·÷ ñ+{≤s¡T. n~ Hê≥ø£ y˚~ø£, $$<Ûä ˇøÿ£ {Ï nì s√p ìHê<ë\T #d˚ ÷ü Ô ñ+fÒ y<˚ ë\T e*d¢ Tü qÔ ï <jä ÷· ´\Ty˚cÕ\T y˚düT≈£îqï ø£fi≤ø±s¡T\T ‘·eT Á|ü‹uÛÑqT Á|ü<ä]Ùdü÷Ô eT<Ûä´ >∑Ts¡TÔ≈£î ekÕÔsTT.eT<´äÛ C’… dyü TÓ øÆ ±´+Á<äÛ n+≥÷ ñ+{≤sT¡ . nøÿ£ &É ø¬ .d.æ ÄsY ~wuºæ §eTà\T sêÁwüº $uÛÑ»qô|’ πø+Á<ä Á|üuÛÑT‘·«+ ìs¡íj·÷ìøÏ e´‹πsø£+>± ˇπø‘>· \∑ ã&‘É êsTT. yê{øÏ Ï n+‘´· ÁøjÏ T· \T #d˚ Tü HÔ êïsT¡ . |+æ &Ü\T ô|&TÉ ‘T· ˇø£ÿ &çe÷+&é‘√ düyÓTà≈£î yÓfi¯ó‘·Tqï≥T¢ @.|”. m˙®y√ dü+|òüT+ Ä>∑düTºHêïs¡T. u§eTà\≈£î >∑T+&ÉT ^düTÔHêïs¡T. n|ü⁄Œ&É|ü⁄Œ &ÉT Ç+~sê>±+BÛ, 6q Á|uü TÑÛ ‘«· Á|<ü ëÛ q ø±s´¡ <]ä Ù |øπ” eTV≤ü +‹øÏ dyü TÓ à H√{d° Tü Ç∫Ã+~.sêJyé >±+BÛ $Á>∑Vü‰\T $s¡>=Z&É‘ês¡T. ¬ødæÄsY, ø√<ä+&Ésê+ ∫Á‘ê*ï á &çe÷+&é sê»ø°j·T+‘√ ≈£L&ÉT≈£îqï~. $uÛÑ»q ìs¡íj·T+ πø+Á<ä+˙#+· >± ô|ø¢ ‡° \˝À #÷· |&ü +É , ‘\· \T q]øπ j÷· \ì d+ü <X˚ Ê\T Çe«&+É rdüT≈£îqï|ü⁄&ÉT sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«+ô|’q Ms¡T m+<äT≈£î düyÓTà #˚düTÔqï≥Tº?á ñ<ä´eT+˝À ø£ì|ædüTÔqï ~>∑C≤s¡T&ÉT dü+kÕÿs¡+. sêÁwºü $u»ÑÛ q ìsjí¡ T· + e\¢ ñ<√´>T∑ \T, ô|q¸qsô¢¡|’ Á|uü ≤Û e+ |&ü TÉ ‘T· + <+ä ≥÷ kÕ≈î£ qT #÷· |&ü +É dyü TÓ à≈î£ ds¬ü q’ ø±sD¡ + ø±uÀ<Tä . Á|uü TÑÛ ‘«· +˝À s√&ÉT¢ yê]¸ø√‘·‡e y˚~ø£˝…’ Á|ü<äs¡Ùq\T y˚&ÉTø£˝…’Hêj˚T ø±ì. uÛ≤>∑kÕ«eTT˝…’ ñ+&ç ‘·eT ñ<√´>±\≈£î dü+ã+~Û+∫q düØ«dt düeTdü´nø£ÿ&É ì»yÓTÆq ìs¡düq ø£ì|æ+#·<äT. bÕ‘· f…Æs¡T¢ b˛>∑T#˚dæ ‘·>∑\ \ô|’q ø±≈£î+&Ü sêÁwüº $uÛÑ»qô|’q &Ûç©¢˝À ø±+Á¬>dt e]ÿ+>¥ ø£$T{°u…≥º&É+, <ä÷wæ+#·&É+ ìHê<ë\T #˚j·T&É+. MT&çj·÷ yês¡T <ëìøÏ rdüT≈£îqï sê»ø°j·T ìs¡íj·T+ô|’q m|æ m˙®y√\T düyÓTà #˚j·T&É+ ø£∫Ãìs¡düq C≤«˝≤\T, ‘êsêkÕúsTT q+{Ïq düyÓTÆø£´ eT+≥\T, $Tqï+{Ïq ‘·+>± Hê´j·T$s¡T<ä∆+. #·≥ºe´‹πsø£+. Ç~ @e÷Á‘·+ sêC≤´+>∑ düeTàñ<´ä eT ôd>\∑ T, deü Tsd¡ e” T, nì ‘√∫q ø$£ ‘ê‘à· ø£ o]¸ø\£ T ô|&TÉ ‘÷· ‘·+ ø±<äT. Á|üC≤kÕ«$Tø£+ n+‘·ø£qï ø±<äT. ‘Ó\+>±D @sêŒ≥T e\¢‘êeTTsêdTü qÔ ï$ nã<ë\∆ ì me]ø° ‘*Ó jT· eqT≈î£ +≥THêïsT¡ . |Áü ‹ø˝£ À¢ yê]ø=∫Ãq qwüº+ @$T{À #·÷|ü≈£î+&Ü, Ä qwüº+ ìyê]+#·&ÜìøÏsêdüTÔqï$ ø£˝≤\T ø±<äT ≈£î˝≤\T. Á|üe÷D≤\T ø±<äT Á|üjÓ÷»Hê\T. sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«+ @+#˚j·÷˝À #Ó|üŒ˝Òì ñ<√´>∑T\T <˚ìø√dü+, me]Á|üXÊ+‘·+>± s√&É¢ MT<ä |ü+&ÉT>∑\T #˚düT≈£î+≥÷ r]>±Z qe⁄«‘·÷ MT<ä dyü TÓ à #d˚ Tü qÔ ï≥T?º øsÏ D¡ Y ≈î£ e÷sY s¬ &¶ç #‹˚ ˝À>±ì, sêÁwºü Á|uü TÑÛ ‘«· +Hê≥´+ #d˚ ÷ü Ô ñ+fÒ n<˚ ñ<´ä eT+ nì Çsy¡ H’Ó ê\T>T∑ >+∑ ≥\T Á|kü Õs+¡ #˚‹˝À >±ì |ü]cÕÿs¡+ ˝Òq|ü⁄&ÉT á düyÓTà≈£î eTT–+|ü⁄ @ $<Ûä+>± Ç‘ÓÔVü‰<äT Hêj·T≈£î\T - ≈£î‘·TÔø£‘√ bı‘·TÔ ˝Ò<äT 33 kÕe÷qT´\T nsTTq ‘·Ts¡ø£ Á|ü»\+<äs¡T Á|üC≤dü$T‹„ ôdô|º+ãsY - 2013

ndü\T ì»+kÕ<´äÛ + ne⁄‘T· +~? sêC≤´+>ã∑ <y∆ä TÓ qÆ &eç ÷+&‘é √ kÕ–q ñ<´ä e÷ìøÏ @|” m˙®y√\ düyÓTà≈£î ‘Ó\+>±D≤ m˙®y√\ düyÓTà≈£î #ê˝≤ ‘˚&Ü\TÁ|‹ü dŒü +<qä >± ‘\Ó +>±D sêÁw+ºü @sêŒ≥T #d˚ Tü qÔ ï≥Tº ø±+Á>¬ dt Á|øü {£ ùÏdÔ HêïsTT. ‘Ó\+>±D m˙®y√\T Hê´j·T+>±, ‘·eT düeTdü´\ |ü]cÕÿsêìøÏø±<Hä ˚ n~øÛ ±s+¡ sêÁwºü Á|uü TÑÛ ‘«· + ñ<√´>±\T#d˚ Tü qÔ ï de” ÷+Á<äÛ õ˝≤\¢ düyÓTà #˚ùdÔ, m|” m˙®y√\T ‘·eT≈£î ˝Òì düeTdü´\ >∑T]+∫, ‘·eT~ ø±ìm˙y® √\≈î£ m≈î£ ÿ&TÉ +~? nd\ü T dyü TÓ à m+<Tä ≈î£ #d˚ Tü HÔ êïsì¡ n&>ç ±sT¡ düeTdü´>∑T]+∫, eTs=ø£ ÁbÕ+‘êìøÏ düeTdü´ düèwæº+#·&É+ ø√dü+ düyÓTà #˚düTÔHê´jT· eT÷sT¡ \Ô T. ˝≤jT· sT¡ ¢ m|æ m˙y® √\qT n&–ç #|Ó Œü &ÜìøÏ deü TjT· + Hêïs¡T. #·]Á‘·˝À mø£ÿ&Ü Ç≥Te+{Ï düyÓTà ˝Òø£b˛e&É+ e\¢ yê]~ ≈£L&Ün&>ç ±sT¡ . ‘s· T¡ yê‘s· TTHê yê]øÏ #|Ó Œü &ÜìøÏ @eTT+<√ }V≤æ +#e· #T· Ã. #·]Á‘ê‘·àø£ düyÓTà.dyü TÓ à H√{d° Tü ˝À sê»øj° T· n+XÊ\T Á|kü Õ$Ô +#êsπ >±ì ñ<√´>∑ deü Td´ü #·˝Ò<äì |ü]wüÿ]+#ê\qï Ä˝À#·q ≈£L&Ü ˝Ò<äì ø£qTø£ ‘Ó\+>±D≤˝MÒ ˝eÒ ì Hê´jT· eT÷sT¡ \Ô T Ä |Áü ‘ê\T #~· $q ‘s· T¡ yê‘· Á|•ü ï+#êsT¡ . sêÁwüº+ @s¡Œ&É&É+ ˇø£ÿfÒ |ü]cÕÿs¡eTì $e]dü÷Ô nH˚ø£ &çe÷+&É¢sê»ø°j·T n+X¯+ô|’q düyÓTà #˚ùd Vü≤≈£îÿ ñ+<ë? m˙®y√\qT ø±]à≈£î es¡Tdü ‘·s¡Tyê‘· ∫es¡q ‘Ó\+>±D≤ &çe÷+&é #˚]à düyÓTà H√{°düT\T>± |ü]>∑DÏùdÔH˚ bÕ]ÁXÊ$Tø£ $yê<ë\ #·≥º+ Á|üø±s¡+ düyÓTà #˚ùd Ç#êÃsT¡ . yê] deü Td´ü \ô|q’ kÕqTu÷ÑÛ ‹ ø±ì, yê] #‘˚ · dyü TÓ à $s$¡ T+|ün~Ûø±s¡+ edüTÔ+~. nsTT‘˚ ‘·eT ñ<√´>∑ dü+ã+<ÛäyÓTÆq düeTdü´\ #j˚ ÷· \H˚ ∫‘XÔ· ó¯ ~∆ ø±ì ˝ìÒ de” ÷+Á<äÛ Á|ãü T‘«· + yê]MT<ä b˛©dTü \qT|]ü cÕÿsêìøÏ dyü TÓ à #k˚ ÕeÔ Tì H√{d° Tü Çe«&+É , dyü TÓ à #j˚ T· &+É ds¬ü +’ ~ Á|üjÓ÷–+∫+~. nsTTHê yês¡T m<äTs=ÿì b˛sê&Üs¡T.ø±<ìä mes÷¡ nq˝sÒ T¡ . Hê´jT· yTÓ qÆ V≤ü ≈î£ ÿ\ ø√d+ü d$ü Tw>ºæ ± ì\ã&ç @|” m˙®y√\ düyÓTà≈£î ‘Ó\+>±D≤ m˙®y√\ düyÓTà≈£î #ê˝≤b˛sê&É&É+ n+<ä] Vü≤≈£îÿ. ø±ì Ms¡T n&ÉT>∑T‘·Tqï~ Ç<˚Hê? düØ«düT ‘˚&Ü\THêïsTT. ‘Ó\+>±D m˙®y√\T Hê´j·T+>±, ‘·eT düeTdü´\düeTdü´\ô|’q ø±≈£î+&Ü Á|üuÛÑT‘·« ñ<√´>∑T\T sê»ø°j·T düeTdü´\ô|’ |]ü cÕÿsêìøÏ dyü TÓ à #ù˚d,Ô m|” m˙y® √\T ‘e· T≈î£ ˝ìÒ deü Td´ü \ >T∑ ]+∫,düyÓTà #˚j·÷\+fÒ eTT+<äT>± ñ<√´>±\≈£î sêJHêe÷ #˚j·÷*. sê» ‘·eT~ ø±ì düeTdü´>∑T]+∫, eTs=ø£ ÁbÕ+‘êìøÏ düeTdü´ düèwæº+#·&É+ø°j·T bÕغ˝À¢ #˚sê*. ‘·s¡Tyê‘˚ düyÓTà nì Á|ü<Ûëq Hê´j·TeT÷]Ô ø√d+ü dyü TÓ à #d˚ Tü HÔ êïsT¡ . #]· Á‘˝· À møÿ£ &Ü Ç≥Te+{Ï dyü TÓ à ˝øÒ b£ ˛e&+ÉdüŒwüº+>± #ÓbÕŒs¡T. Á|ü»\T #Ó*¢+∫q |üqTï\‘√ J‘ê\T rdüT≈£îì e\¢ yê]~ ≈£L&Ü #·]Á‘ê‘·àø£ düyÓTà. m|æ m˙®y√\≈£î ‘·eT Á|üuÛÑT‘·«+Á|»ü \≈î£ d+ü ã+~+Û ∫q bÕ\q˝À u≤Û >k∑ Õ«eTT\T ø±e\dqæ ñ<√´>T∑ \T ‘·eT Á|ü‹|üø£å+ ‘·eT yêeT|üø£å+ ‘·eT d”ìj·TsY n~Ûø±s¡T\T, ‘·eTsêÁwüº+˝À bÕ\qqT m+<äT≈£î düÔ_Û+|ü#˚düTÔHêïs¡T? bÕ\q≈£î m+<äT≈£î b˛©düT\T ‘·eT MT&çj·÷ n+&É>± ñ+~. yês¡+<ä]‘√ ø£*dæ yês¡Tn+‘·sêj·T+ ø£*–düTÔHêïs¡T? nì Äj·Tq Á|ü•ï+#ês¡T. ‘Ó\+>±D≤≈£î n&ÉT¶>√&É>± ì\ã&É‘·÷ ñHêïs¡T. ‘Ó\+>±D≤ yês¡Tm|æ m˙®y√\sTTHê eTs=ø£s¡sTTHê yê]øÏ uÛ≤eÁ|üø£≥q ùd«#·Ã¤ Ä‘·àVü≤‘·´\T #˚düTø√qedüs¡+ ˝Ò<äT. Vü≤‘·´˝Ò »s¡T>∑T‘êsTT nì $˝Òø£ñ+&ç rs¡T‘·T+~. ‘Ó\+>±DqT e´‹πsøÏ+#˚ Vü≤≈£îÿ yê]øÏ ñ+~. s¡T\ düe÷y˚X¯+˝À #Ó|æŒq <äTsêàs¡Z+ yê]~. yê] |æ\T|ü⁄˝À #·≥º+,‘Ó\+>±D≤qT <˚«wæ+#˚ Vü≤≈£îÿ ≈£L&Ü ñ+~. Á|ü»\≈£î <äTsêàs¡Z+>± sêC≤´+>+∑ |≥ü ¢ ìsø¢¡ ´å£ + øì£ |dæ Tü HÔ êïsTT. Hê´jT· +, e÷qe‘«· + nH$˚Ä˝À∫+#˚ Vü≤≈£îÿ ≈£L&Ü ñ+~. n~ ø±<äq˝Òì Vü≤≈£îÿ. ø±ì Hê @ ø√XÊq ˝eÒ ⁄. ne÷qTw‘ü «· +, |>ü ∑ ãTd\ü T ø=&TÉ ‘T· qï$. Hê´jT· yTÓ qÆ<Tä sêàs|Z¡ ⁄ü Ä˝À#q· |*üò ‘êìï Çyê«\ì, ‘e· T <Tä sêàs+Z¡ ø=qkÕ>±\ì, &çe÷+&˚¢ ã\+>± Á|üC≤ã\y˚T n+&É>± ‘Ó\+>±D≤ ñ<√´>∑T\ düyÓTàyT˚ + Ç+ø± ‘\Ó +>±D≤˝À m˙y® √\ Á|jü ÷Ó »Hê\qT ‘e· T ≈î£ \ã\+‘√ »]–+~. døü \£ »qT\ dyü TÓ àqT m+‘· nD∫yd˚ Hæ ê Á|»ü \ yqÓ Tï<qä Tï‘√ÁbÕ+‘·ã\+‘√ ‘·eT‘√bÕ≥T e∫Ãq Hêj·T≈£î\ n+&É<ä+&É\‘√ ø±\ $»j·T+ kÕ~Û+∫+~. yês¡T m|” m˙®y√\T ø±<äT, Ä+Á<Ûë Je⁄\T.sêkÕeÔ Tì, n+<Tä ≈î£ dyü TÓ à #k˚ ÕeÔ Tì n+fÒ @ ø√s÷¡ º n+^ø]£ +#u· À<Tä . yês¡T düyÓTÆø£´yê<äT\T ø±<äT, yês¡T ñ<√´>∑T*ï »Hêìï N˝Òà y˚sêŒ≥Tø±ì n+<äT≈£î düyÓTà #˚j·T&É+ e÷Á‘·+ Vü≤≈£îÿ ø±<äT. ‘·eT≈£î ñ yê<äT\T. yê]~ ‘Ó\+>±D m˙®y√\≈£î e÷Á‘·y˚T e´‹πsø£+ ø±<äT,<√´>±\T ø±yê\ì Á|üyÓ÷wüqT¢ ø±yê\ì n&É>∑e#·Tà n+<äT≈£î düyÓTà ‘Ó\+>±D≤≈£î, ‘Ó\+>±D≤ Á|ü»\≈£î e´‹πsø£+. yê] düyÓTà sêÁwüº≈£L&Ü #˚j·Te#·TÃ. düyÓTÆø£´‘· ø√dü+ ø±<äT. ‘Ó\+>±D≤qT ìs√~Û+#·&ÜìøÏ. ‘Ó\+>±D≤‘\Ó +>±D≤≈î£ #+Ó ~q Á|uü TÑÛ ‘«· ñ<√´>T∑ \øπ Hê´jT· + #j˚ T· ≈L£ &É Á|»ü \øπ ø±<Tä . ˇø|£ ü &TÉ C’… Ä+Á<äÛ dyü TÓ à #d˚ ,æ Ç|ü &ø¬ç H’ ê $&bç ˛e&+É<äH˚ <äè&ÛÉ ìs¡íj·T+‘√ ≈£îÁ≥\T #˚dæq Ä+Á<Ûä sêj·T\d”eT Á|üuÛÑT‘ê«\T, eT+∫~ nqT≈£î+≥Tqï Hê´j·TyÓTÆq Ä˝À#·q ø£*–q d”e÷+Á<Ûäñ<√´>∑T\T ô|’ n~Ûø±s¡T\T ‘Ó\+>±D ñ<√´>∑T\ Á|üjÓ÷»Hê\H˚ Á|ü»\≈£î ≈£L&Ü Ç~ e´‹πsø£+. Ms¡T ‘·eT≈£î nÁ|ü‹wüº ‘ÓdüTÔHêïs¡ìø±≈£î+&Ü ‘Ó\+>±D≤ Á|ü»\ Á|üjÓ÷»Hê\qT ≈£L&Ü ø±\sêXÊs¡T. de” ÷+Á<äÛ Á|»ü \T ≈L£ &Ü >T∑ ]+Ô #ê*. eT÷&TÉ qïs¡ ø√≥¢ ìsêjT· T<TäÛ ˝q’…‘Ó\+>±D≤ n_Ûeè~∆ì ì*|æy˚dæq ø√kÕÔ≈£î ˙fi¯ó¢ ì<ÛäT\T, KìC≤\qT ‘Ó\+>±D≤ Á|ü»MT<ä kÕ>∑T‘·Tqï Á|üuÛÑT‘·« b˛©düT MT&çj·÷ düVæ≤‘·‘·s¡*+#·T≈£îb˛j·÷s¡T. ñ<√´>±\ $wüj·T+˝À ‘Ó\+>±D≤≈£î #˚dæq b˛sê≥+ Ç~.<ës¡TDyÓTÆq nHê´j·÷\qT ‘Ó\+>±D≤yês¡T eTÚq+>± uÛÑ]+#ês¡T. 1973˝À C’… Ä+Á<äÛ nqïyêsπ Ç|ü &TÉ dyü TÓ øÆ ±´+Á<äÛ nì m+<Tä ≈î£ìC≤sTTr ø£*–q d”ìj·TsY ◊@mdt n~Ûø±] –sY>±¢ì ]b˛s¡Tº #·~$‘˚ n+≥THêïs¡T? C…’ Ä+Á<Ûä n+fÒ |üs√ø£å+>± C…’ ‘Ó\+>±D nqïfÒ¢. ø±ì#ê\T, ‘Ó\+>±D ñ<√´>∑T\≈£î d”e÷+Á<Ûä Á|üuÛÑT‘ê«\T, yê] |üø£åbÕ‘· n~ C…’ Ä+Á<Ûä ø±<äT. n~ ì»yÓTÆq HÓ’ ‘Ó\+>±D≤. 2013˝À dü]>±Zñ<√´>T∑ \T #d˚ qæ nHê´j÷· \≈î£ ø±e*dqæ ìï sT¡ Ee⁄\T <=sT¡ ≈î£ ‘êsTT. q\uÛ…’ @fi¯¢ ‘·s¡Tyê‘· Ä C…’ Ä+Á<ÛäT˝Ò ªdüyÓTÆU≤´+Á<Ûäµ n+≥THêïs¡T. Ms¡Tá nHê´j÷· \˙ï @øs£ T¡ e⁄ ô|&TÉ ‘÷· , á deü Td´ü \q mes÷¡ |]ü wÿü ]+ #Óù|Œ<=ø£{Ï #˚ùd~ eTs=ø£{Ï. ‘Ó\+>±D≤ kıeTTà‘√ ‘Ó\+>±D≤H˚ >=+‘=ø£ÿ{Ï >=&Éy=ø£ÿ{Ï ‘Ó\+>±D yÓ\dæ ì*∫ |òü*+#ê˝… uÛ≤s¡‘êq34 „ ôdô|º+ãsY - 2013

ndü\T ì»+e´‹πsøÏ+#˚ düeTs¡Tú\T Ms¡T. sêÁwüº $uÛÑ»q m{Ϻ |ü]dæú‹˝À »s¡>∑<äì ôV’≤<äsêu≤<éqT ‘Ó\+>±D≤≈£î <äø£ÿ≈£î+&Ü #˚j·T&ÜìøÏ&©çÛ ¢ bÕ\≈î£ \T ìXï sTT+∫Hêsì¡ ‘\Ó TdTü ≈î£ qï ‘s· T¡ yê‘· MsT¡ C’… Ä+Á<äÛ á ≈£îÁ≥. |ü<˚fi¯¢ dü$Twæº sê»<ÛëìøÏ ≈£L&Ü Ms¡T nqs¡TΩ\T.nHêïs¡T. yês¡T $uÛÑ»q ‘·|üŒ MT]+πø<äsTTHê ø√s¡Tø√+&ç #·s¡Ã\≈£î M]øÏ f…+≥¢˝À sê»<Ûëì q&É|ü&É+ n\yê≥T. ø£qTø£ eT÷&˚fi¯¢s¡+&ç |ü]o*<ë›+ nì |æ*|æ+#·Tø√e&É+ »]–+~. C…’ Ä+Á<Ûä Çe«sê bÕ≥T f…+≥¢˝À q&ÉT|ü⁄‘·÷ ø=‘·Ô sê»<Ûëì ø£≥Tºø√e#·TÃ.düπs Äs¡Tdü÷Á‘ê\T s¡<äT› #˚j·T+&ç. ‘Ó\+>±D≤ ÁbÕ+rj·T ø£$T{° de” ÷+Á<äÛ bÕ\øe£ sê\Z <Tä sêàsê\Z qT ‹|Œæ ø=≥&º ÜìøÏ ‘\Ó +>±D≤s¡<äT› #˚+&ç. eTT©ÿì bÕ‹ô|≥º&É+.. d”e÷+Á<Ûä˝À ‘Ó\+>±D≤ yê]øÏ Á|üC≤˙ø£+ dæ<ä∆+>± ñ+&Ü*.ñ<√´>±\T sê≈î£ +&Ü V‰ü MT Çe«+&.ç ôV≤’ <sä êu≤<˝é À nÁ>∑ ñ<√´>±\qTkÕúìø£ |ü]$T‘·T\qT+∫ $TqVü‰sTT+#·+&ç nì yês¡T ø√s¡T≈£îqï Hê≈£î q#·Ã<äT nqï e÷≥ ‘·|üŒ eTs=ø£ ø±s¡Dy˚TB ø£ì|æ+#·<äT.>=+‘ÓeTà ø√]ø£\˙ï &Ûç©¢ HÓs¡y˚]Ã+~. neT\T ø±ì ô|<ä› eTqTwüß\ˇ|Œü +<ëìï ><∑ \›ä T ‘q· Tïøb£ ˛‘T· +fÒ ‘\Ó +>±D≤ sê»øj° T· #êD≈î£ ´\T yês¡T #Óù|Œ ø±s¡D≤\T Ç$.‘e· T eT+Á‹ |<ü Tä e⁄\ eTTK´eT+Á‹ |<ü eä ⁄\T, øπ +Á<ä eT+Á‹ |<ü eä ⁄\T,Ç∫Ãq, Çe«qTqï >e∑ sï¡ sY |<ü eä ⁄\T‘√ d+ü ‘è· ||Ôæ &ü ç H√sT¡ øfi£ ó¯ fl, #eÓ ⁄\T ‘\Ó T>T∑ yês+¡ ‘ê ˇø£ sêÁw+ºü ˝À ñ+&Ü\qï~ ˇø£ ø√]ø.£ yê]øÏeT÷dTü ≈î£ HêïsT¡ . Çøÿ£ &É øπ dÄ” sY u≤Û wü M]øÏ eTs√kÕ] d]ü b˛‘T· +<y˚ ÷Ónì|ædüTÔ+~. ìC≤ìøÏ eTT©ÿ ìj·Te÷\T, ô|<ä›eTqTwüß\ ˇ|üŒ+<ä+ ñ+fÒ ñ+&Ée#·TÃ. ø±ì Ä ø√]ø£ ‘Ó\+>±D≤ yê]øÏ ˝Ò<äT. ‘Ó\+>±Dø√s¡Tº\<ë«sê neT\T ø±˝Òì uÛ≤>∑eTì nqT≈£îHêïs¡T. Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸôV’≤ø√s¡Tº˝À ˇø£ÿ ‘Ó\+>±D≤ Hê´j·TeT÷]Ô ‘·|üŒ $T–*q yês¡T eTT©ÿ yês¡T $&ç>± ñ+&Ü\qT≈£î+≥THêïs¡T. yê] ø√]ø£ yê]øÏ m+‘·sêC≤´+>∑ e´‹sπ ø+£ nHêïsT¡ . ‘\Ó +>±D≤ Hê´jT· eT÷]Ô rsT¡ ŒqT n&TÉ>&∑ TÉ >T∑ Hê ñ≥+ødÏ ÷ü Ô dTü Á|+” ø√sT¡ º eTT©ÿ ìjT· e÷\T sêC≤´+>∑ ã<y›ä T˚ ã\yTÓ +Æ <√ M] ø√]ø£ M]ø° n+‘.˚ øq£ Tø£ <ëìø° Bìø° d]ü b˛sTT+~.nì rs¡TŒ #Ó|æŒ+~. ø±˙ á rs¡TŒ |òü˝≤\qT n+<ä≈£î+&Ü kÕ–+#˚≈£îÁ≥ C…’ Ä+Á<Ûä ñ<ä´eT+. eTT©ÿì ‘=\–+|ü#˚kÕs¡T. <ë+‘√ Jy√\ b˛{° ôd+{ÏyÓT+{Ÿ.ñ\¢+|òüTq j·TT>∑+ yÓTT<ä˝…’+~. @ ù|s¡T‘√ kÕπ> ñ<ä´eTyÓTÆHê ‘Ó\+>±D≤≈£î Á<√Vü≤+ #˚j·T&Üìπø. Ç~ b˛{° ñ<ä´eT+ ø±<äT. ‘Ó\+>±D≤ ‘Ó\+>±D eùdÔ ‘Ó\+>±D <ë«sê bÕs¡T‘·Tqï q<äT\ ˙fi¯ó¢\÷{° ø=qkÕ>π +<Tä ≈î£ kÕ–dTü qÔ ï ≈î£ Á≥ ñ<´ä eT+. Ç~es≈¡ î£ &ôçd+ãsY23q n+‘·≈£îeTT+<äT #˚dæq Á|üø£≥q qT+∫ j·T÷ìj·THé Á|üuÛÑT‘·«+ sêj·T\d”eT≈£î, ø√kÕÔ+Á<Ûä≈£î sêe⁄. Ç~ eTs=ø£ nyêdüÔe+. ø±yê\ìjT· ÷ ≥sïY rdTü ≈î£ qï Ø‹˝À ø±≈î£ +&Ü |<ü |˚ <ü ˚ ‘\Ó +>±D≤ @sêŒ≥Tô|q’eT&eÉ T ‹|Œü + nì k˛ìj÷· , eTHyé ÷Ó V≤ü H,é ~–«»jTY #ê˝≤ dŒü w+ºü >± ø=+<äs¡T Hêj·T≈£î\T Á|ü#ês¡+ #˚düTÔqï nb˛Vü≤. qB»˝≤\ |ü+|æD°Á|øü {£ dÏ ÷ü HÔ ˚ e#êÃsT¡ . M]øÏ K∫Ñ+· >± ‘\Ó TdTü $u»ÑÛ q Ä><∑ ìä .øq£ Tø£düyÓTÆø£´ ñ<ä´eT+ kÕ–düTÔHêïs¡T. $uÛÑ»q »s¡>∑<äì ‘Ó*dæq ‘·s¡Tyê‘· Ç~ es¡πø »]–b˛sTT+~. ñ|ü ÁbÕ+‘ê\ yêØ>± n+fÒ ø√kÕÔ+Á<Ûä≈£î,<ëìø√d+ü ñ<´ä eT+ #k˚ ÕsÔ T¡ . dyü TÓ øÆ ´£ + kÕ<´äÛ +ø±<ìä ‘*Ó dqæ ‘s· T¡ yê‘H· ˚düyÓTÆø£´ ñ<ä´eT+ rkÕÔs¡T. sêj·T\d”eT≈£î, ‘Ó\+>±D≤≈£î #˚dæq πø{≤sTT+|ü⁄\ y˚Ts¡≈£î q<äT\T ñ<ä´eT+ »q+ qT+∫ e∫Ã+<äq&ÜìøÏ ˝Ò<äT, BìøÏ düùV≤‘·Tø£ yê&ÉTø√≈£î+&Ü mes¡÷ Ä|ü˝Òs¡T. nsTT‘˚ πø{≤sTT+|ü⁄ ø£+fÒ m≈£îÿeyTÓ qÆ deü T+»yTÓ qÆ Ä<ëÛ s+¡ ñ+<qä &ÜìøÏ ˝<Ò Tä . ‘\Ó +>±D≤ $&bç ˛e&+É »˝≤\qT <=+>#∑ ê≥T>± rdTü ≈î£ b˛‘T· +fÒ e÷Á‘+· mes÷¡ nqTeT‹+ #·s¡T. ˇø£y˚fi¯ n<˚ yê] Ä+<√fi¯q nsTT‘˚ ‘Ó\+>±D Ä+<√fi¯q n+‘ê <ëìï Ä|&ü Üìøπ . ÇHêïfiS¯ ¢ <Tä sêàs+Z¡ >± rdTü ≈î£ b˛sTTq ˙fiq¢¯ T yÓq≈£îÿ Çe«˝Òs¡T. ø±ì Çø£eTT+<äT »\#Ís¡´+ kÕ>∑<äT. »\ #Ís¡´+ Ä|ü&ÜìøÏ ˙{Ï<=+>∑\qT+∫ s¡øÏå+#·Tø√e&É+ ø√dü+ ‘Ó\+>±D $&ç|ü&Ée\dæ edüTÔqï~. ì<ÛäT\T ñ<√´>±\ ø£<∏ä ≈£L&Ü n+‘˚. ôV≤’ <sä êu≤<qé T ‘\Ó +>±D≤≈î£ <øä ÿ£ ≈î£ +&Ü #j˚ T· &ÜìøÏ á ≈î£ Á≥. |<ü fi˚ ¢¯ dü$Twæº sê»<ÛëìøÏ ≈£L&Ü Ms¡T nqs¡TΩ\T. M]øÏ f…+≥¢˝À sê»<Ûëì q&É|ü&É+ n\yê≥T. ø£qTø£ eT÷&˚fi¯¢bÕ≥T f…+≥¢˝À q&ÉT|ü⁄‘·÷ ø=‘·Ô sê»<Ûëì ø£≥Tºø√e#·TÃ. á <äTsêàsêZ\qT ‹|æŒø=≥º&ÜìøÏ ‘Ó\+>±D≤ dæ<ä∆+>± ñ+&Ü*. <äMT n_ÛÁbÕj·÷\≈£î ÄVü‰«q+|üÁ‹ø£˝À yÓ\Te&ÉT‘·Tqï s¡#·q\ô|’ MT n_ÛÁbÕj·÷\qT ÄVü‰«ìdüTÔHêï+. |üÁ‹ø£ n_Ûeè~∆øÏ rdüTø√e\dæq #·s¡´\ô|’ MT dü\Vü‰\T, dü÷#·q\T ø√s¡T‘·THêï+. MT n_ÛÁbÕj·÷\T, dü\Vü‰\T, dü÷#·q\T |ü+|æ+#ê*‡q ∫s¡THêe÷ DECCAN LAND\"CHANDRAM\" 490, St.No. 11, Himayatnagar, Hyderabad - 500 029. Tel.No. 040-64524554 Fax: 040-27635644; Mobile: 9030626288; [email protected]≈£î ≈£L&Ü MT s¡#·q\qT, ˝ÒK\qT Ç`yÓTsTT˝Ÿ #˚j·Te#·TÃ. ‘·ì$˝Òì #·e≥ Áã‘·T≈£î 35 |òüTqeTì uÛ≤$+#·˝ÒqT„ ôdô|º+ãsY - 2013

ìyê[nã\ Ä˝À#·q\qT r]Ã~~›q e÷\r #·+<ä÷sY <ë<ë|⁄ü @&TÉ <Xä Êu≤\› ‘s· ã¡ &ç ‘\Ó T>T∑ deü ÷»|⁄ü Ád\Ô” qT m+‘· bı+‘·q ˝Òì Ä<äsêÙ\qT Á|üe∫+#·˝Ò<äT. |ü⁄s¡TcÕ~Ûø£´‘·qT, |”&ÉqqT,>±H√ Á|üuÛ≤$‘·+ #˚dæq Á|üdæ<ä∆ s¡#·sTT‘· e÷\r #·+<ä÷sY (87) $eø£å‘· qT @e÷Á‘·+ düVæ≤+#·ì Ä<ÛäTìø£ eTVæ≤fi¯ ÄyÓT. J$‘·+˝ÀÄ>∑düTº 21q eTÁ<ëdüT˝À ø±\+ #˚XÊs¡T. e+<ä˝≤~ ø£<∏ä\T, 30qe\˝Ò >±ø£ nH˚ø£ Á|ü|ü+#·kÕúsTT nqTyê<ä s¡#·q\‘√, $$<Ûä |üÁ‹ø£ m\¢y˚fi¯˝À ‘·\‘˚Ô yÓ’s¡T<Ûë´\‘√ b˛sê&ÉT‘·÷H˚ yêdüÔyêìøÏ J$‘êìøÏ\˝À Á|üXÊï »yêãT\‘√ nH˚ø£eT+~ nD>±]q eTVæ≤fi¯\≈£î n+&É>±ì\ã&ç yê] J$‘·|ü⁄ eT\T|ü⁄\˝À @‘Ó+#˚ Á|üX¯ï\≈£î »yêãTìdü÷Ô düeTq«j·÷ ìï Á|üuÛÀ~+∫q s¡#·sTT‘· ÄyÓT. kÕsê+X¯+˝À ÄyÓT‘\Ó T>T∑ deü ÷C≤ìï Á|uü ≤Û $‘+· #d˚ qæ >=|Œü s#¡ s· TT‘· e÷\r #+· <÷ä s.Y‘\Ó T>T∑ ˝À ‘=* ø±\$TdTü º ≈L£ &.É ÄyTÓ usÑÛ Ô¡ &Üøsº£ Y #+· <÷ä s.Y Hê>π X«¯ sY n‘·´+‘· Ä<ÛäTìø£ eTVæ≤fi≤s¡#·sTT‘·. ˇø£ s¡ø£+>± ñ<ës¡yê<ä ô|ò$Tsêe⁄ ≈£L&É 5,6,7 e <äX¯ø±\˝À ù|¬sìïø£>∑qï s¡#·sTT‘·. Á|üdæ<ä∆e÷d|ü Áü ‹ø£ »>‹∑ øÏ ÄjT· q Hê\T>T∑ <Xä Êu≤\› T>± m&≥ç s>Y ± ñHêïsT¡ . ìdüTº. ø=eTÁsêE n#·Ãe÷+ã, ø£q|ü]Ô es¡\ø£åàeTà, ø=eT÷à] |ü<ëàÄj·Tq‘√ ø£*dæ e÷\r #·+<ä÷sY á »>∑‹ |üÁ‹ø£qT n\Hê{Ï‘\Ó T>T∑ kÕV≤æ r|Áü ‹ø£ u≤Û s‹¡ ‘√ deü ÷q+>±, ÁbÕe÷DøÏ y£ TÓ qÆ |Áü ‹ø>£ ± e‹ e+{Ï ‘=*‘·s¡+ s¡#·sTTÁ‘·T\qT $TqVü‰sTTùdÔ kÕ«‘·+Á‘ê´q+r]Ã~<ë›s¡T. Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ Ä$sꓤyêìøÏ eTT+<äT qT+∫, n+fÒ1950\ qT+#˚ á <ä+|ü‘·T*<ä›s¡÷ eTÁ<ëdüT˝ÀH˚ dæs¡ú|ü&ܶs¡T. C≤r ‘·s¡+ s¡÷|ü⁄~<äT›≈£îqï Ä<ÛäTìø£ $<ë´e+‘·Tsê˝…’q ‘Ó\T>∑T eTVæ≤fi¯≈£îjÓ÷<ä´eT+, dü+|òüTdü+düÿs¡D, Á|ü>∑‹o\ kÕVæ≤‘·´ ñ<ä´e÷\T,Á|üC≤b˛sê\T ø√kÕÔÁbÕ+‘êìï, Ä+Á<Ûä<˚XÊìï }ù|düTÔqï ø±˝≤q ÄyÓT n#·ÃyÓTÆq Á|ü‹ì~Û e÷\r #·+<ä÷sY. uÛ≤s¡rj·T kÕe÷õø£ |ü]dæú‘·Tø£qT‘Ó]#ês¡T. n~ 1927. ø£ècÕí õ˝≤¢ q÷õM&ÉT |ü≥ºD+˝À ˇø£kÕ<Ûës¡D eT<Ûä´ ‘·s¡>∑‹, $<ë´e+‘·T˝…’q Áu≤Vü≤àD ≈£î≥T+ã+˝À \≈î£ nqT>T∑ D+>± s÷¡ |⁄ü ~<Tä ≈› î£ qï >±+~jÛ T· Hé ÁdyÔ” ê~. bÕ‘· ø¬ sê{≤»ìà+#ês¡T. @\÷s¡T˝À ô|]>±s¡T. u≤\´+ >∑&ç∫ ÄyÓT j·Te«q+Hê{Ïπø kÕe÷õø£, sê»ø°j·T, kÕVæ≤‘·´ s¡+>±\˝À @\÷s¡T ≈£L&Ü \T, qe˝≤ eT+»] ù|s¡T‘√ e+<ä˝≤~ Ä+>∑¢, Áô|ò+#Y, eTfi¯j·÷*,ˇø£ ≈£L&É*. Á|üdæ<ä∆ Á|ü#·Ts¡D dü+düú\πø ø±<äT, Á|üdæ<ä∆ s¡#·sTT‘· \≈£î≈£L&Ü ô|{Ϻ+~ ù|s¡T. @\÷s¡T. #·\+>±s¡T nø£ÿ&É ñ+&É>±H˚ nMTHê ‘·$Tfi¯ qe\\qT dü+øÏå|üÔ+>± nqTe~+∫ kÕ<Ûës¡D eTVæ≤fi¯\≈£î,J$‘ê<äs¡Ù+ e+{Ï s¡#·q\T #˚XÊs¡T. yÓTT‘·Ô+ ø√kÕÔ rs¡+˝À >=|üŒ$<ë´πø+Á<ä+>± $\dæ\T¢‘·Tqï dæÄsY ¬s&ç¶ ø£fi≤XÊ\˝À ÄyÓT $<ë´ Á|ü<ëq+>± ‘Ó\T>∑T e÷Á‘·y˚T e∫Ãq eTVæ≤fi¯\≈£î |ü]#·j·T+ #˚XÊs¡T.uÛ≤´dü+ >∑&ç∫+~. <äXÊu≤›\ ‘·s¡ã&ç Ä+Á<ÛäÁ|üuÛÑ yês¡|üÁ‹ø£˝ÀÁ|üeT<ëeq+ ø±\+ ìs¡«Væ≤+∫ ‘Ó\T>∑T bÕsƒ¡≈£î\ eTqïq bı+<ës¡T. J$‘êìï n+<äT≈£î n+øÏ‘·+ #˚dæ, s¡#·q $\Te ‘Ó*dæ eTdüT\T ≈£îqï80e <äX¯ø£+˝À πø+Á<ä kÕVæ≤‘·´ nø±&ÉMT nyês¡T¶‘√bÕ≥T Á|üdæ<ä∆ø£$.C≤„q|”sƒY nyês¡T¶ Á>∑V”≤‘ê &Ü. dæ. Hêsêj·TD¬s&ç¶ #˚‘·T\MT<äT>± ÄyÓT >=|üŒ kÕVæ≤‘·´J$ e÷\r#·+<ä÷sY. n+<äTπø ÄyÓT s¡#·q\˝À C≤r˝Àø˘ Hêj·Tø˘ |ü⁄s¡kÕÿsêìï n+<äT≈£îHêïs¡T. ‘·q ‘=* j·Te«qø±\+qT+∫ Ç{°e\ nHês√>∑´+ MT<ä |ü&˚+es¡≈£î @&ÉT <äXÊu≤›\bÕ≥T jÓ÷<ä´eT#êäj·T\T, nH˚ø£ ñ<ä´e÷\˝À bÕ˝§Zì Á>±MTD J$‘êìïs¡#·q #˚dü÷Ô ã‹øÏq >=|üŒs¡#·sTTÁ‹ e÷\r#·+<ä÷sY. ìC≤ìøÏìs¡+‘·s¡+ s¡#·sTT‘·>± <ëìH˚ eè‹Ô, Á|üeè‹Ô>± e÷s¡TÃ≈£îì ã‹ø±s¡T. e~* $<ë´e+‘·T \T>± |ü≥ºD≤\≈£î m>∑u≤øÏ eT<Ûä´‘·s¡>∑‹>± e÷πs#·\+, ø=&Ée{Ï>∑+{Ï, yÓTTø£ÿbÕ{Ï, ∫+‘êBøÏå‘·T\T e+{Ï ‘Ó\T>∑TeTVü‰ s¡#·sTT‘·\T >∑‘· X¯‘ê_› eT÷&ÉT, Hê\T>∑T <äX¯ø±\˝À Ád”Ô |ü⁄s¡Twüß\÷ ø£ì|æ kÕÔs¡T Ç+<äT≈£î <ëK˝≤ uÛÑ÷$T|ü⁄Á‹, Ä˝À∫+#·TÁ|üy˚X¯ô|{Ϻq Ád”Ô $eTTøÏÔ uÛ≤yê\≈£î ÄyÓT n#·ÃyÓTÆq Á|ü‹ì~Û. nsTT‘˚ÄyÓT ‘·q s¡#·q \˝À mø£ÿ&Ü ‹s¡T>∑Tu≤≥TqT, yêdüÔyêìøÏ, Ä#·s¡D≈£î ø√ e+{Ï qe\\T. ÄyÓT<˚ eTs√ s¡#·q á X¯‘ê_› dü÷Ø&ÉT. e+<˚fi¯¢ ‘Ó\T>∑T eTVæ≤fi≤ J$ ‘êìøÏ <äs¡ŒD+. Äs¡e <äX¯ø£+˝À yÓ\Te]+∫q Vü≤è<äj·TH˚Á‹ qe\ ˝À ø√kÕÔ ÁbÕ+‘·|ü⁄ C≤rjÓ÷<ä´eT ∫Á‘·D ø£ì|ædüTÔ+~. n+<äT˝À bÕ˝§Zqï Ád”Ô bÕÁ‘·qT rdüT≈£îì Ád”Ôø√D+˝À C≤rjÓ÷<ä´e÷ìï ∫Á‹+#ês¡T. ñqïe e÷\|ü˝…¢, eTVæ≤<ÛäsY sêyÓ÷àVü≤Hé sêe⁄ s¡<∏ä#·Áø±\Te+{Ï qe\\ düs¡düq ì*#˚ s¡#·q Ç~. C≤rjTÓ <´ä eTø±\+˝À #\· +, ø=≈î£ e+{Ï s#¡ s· TT‘\· T ‹s>¡ ã∑ &˚ eTV≤æ fi¯qT ∫Á‹ùdÔ, 1970 e<äX¯ø£+˝À s¡+>∑Hêj·Tø£eTàe+{Ï s¡#·sTT‘·\T n<˚u≤≥˝À q&ç#ês¡T. Ä eT<Ûä´ø±\+ ˇø£ dü+~Ûø±\+. á ø±˝≤ìøÏ Á|ü‹ì~∏ e÷\r #·+<ä÷sY. á ø±\eT+‘ê kÕe÷õø£ dü+|òüTs¡¸D düeTdæ _Ûqï Ä˝À#·q\˝À düeTq«j·T+ |üs¡&ÛÉ$*¢q ø±\+. á ø±˝≤ìøÏ n#·ÃyÓTÆq Á|ü‹ì~Û e÷\r #·+<ä÷sY. ‘Ó\T>∑T düe÷C≤ìøÏ <÷ä s+¡ >±, ñ+&&É +É e\¢ ø±e#T· Ã, ÄyTÓ qe\\ô|’ »s>¡ ±*‡q+‘· #s· á »s¡>∑˝Ò<äH˚ #ÓbÕŒ*. J$‘·+ $\TyÓ’+<ä˙ yêdüÔyêìøÏ, <ëìøÏ eT<Ûä´ düeTq«j·T+ kÕ~Ûdü÷Ô ‘Ó\T>∑T eTVæ≤fi¯ ã‘·ø±\ì ø√s¡T≈£îqï eTVü‰s¡#·sTT‘· e÷\r #·+<ä÷sY. ÄyÓT eTs¡D≤ìøÏ eTVæ≤fi≤˝Àø±ìøÏ rs¡ì ˝À≥T. ` mdtCÒÄsY <ä ˝ÀπøX¯óq≈£î »&çj·TqT ˝ÖøÏø£eTì yÓqTBj·TqT ÄX¯\ìï j·TT&ÉT>∑Tq≥T¢ Vü‰sTT>± J$+#·T‘êqT36 „ ôdô|º+ãsY - 2013

#·s¡ÃôV’≤<äsêu≤<éqT ø±bÕ&ÉT≈£î+<ë+#s· á ø±s´¡ Áøe£ T+˝À Á|dü +ü –dTü qÔ ï m+. y<˚ ≈ä î£ e÷s.Y ∫Á‘+· ˝À ‘ê]UŸ U≤Á~, $»jTY ã÷sT¡ \Z , eTÚ˝≤Hê V≤ü MT<é eTV≤ü à<Ué ≤H,é »V≤” sT¡ BH› é Ä©U≤H,é nujÑÛ TY muÀÿfÒ ‘\Ó +>±D ]k˛s‡Y ôd+≥sY Ä<«äÛ s´¡ +˝À ôdô|+º ãsY 3q Xì¯ yês+¡ 5e ñqï‘· sê»<ëÛ ì. ìC≤+ Á|uü TÑÛ e⁄\T Bìï ˇø£ n<Tä “‘¤ · q>s∑ +¡ >±kÕjT· +Á‘+· V≤æ e÷jT· ‘qY >s∑ ˝Y Àì #+· Á<+ä ueÑÛ H˝é À ªªeTq ôV≤’ <sä êu≤<é|≥ü Dº ≤ìï ø±bÕ&TÉ ≈î£ +<ë+µµ nH˚ n+X+¯ ô|’ 81e #s· êà ø±s´¡ Áøe£ T+ ì]à+#êsT¡ . á q>s∑ ¡ ìsêàD+˝À ‘\Ó +>±D Á|»ü \ sø¡ eÔ£ ÷+kÕ\T»]–+~. á ø±s´¡ Áøe£ T+˝À eT÷yyé TÓ +{Ÿ |süò Y |d” t n+&é »ddºæ tÁô|d&æ +Ó {Ÿ eTÚ˝≤Hê V≤ü MT<é eTV≤ü à<Ué ≤H,é djæ ÷· d‘ü Y yT˚ Hõ˚ +>¥ &s¬’Ó øsº£ Y ñHêïjT· ì eø\Ô£ T ù|s=ÿHêïsT¡ .»V≤” sT¡ BH› é n©U≤H,é n&«É øπ {Ÿ djü T· ´<é ‘ê]UŸ U≤Á~, myTé myTé ÄsdY æ&s¬’Ó øsº£ Y nujÑÛ TY muÀÿf,Ò k˛w˝ü Ÿ j÷· ø$ºÏ dºt $»jTY ã÷sT¡ \Z ‘~· ‘s· T¡ \T ôV≤’ Á<ëu≤<é sêh+˝À #ê˝≤ u÷ÑÛ eTT\T ìC≤+ dsπü ŒU¤ ≤dt u÷ÑÛ eTT\T.bÕ˝§HZ êïsT¡ . á d+ü <sä “¡ +¤ >± eø\Ô£ Á|dü +ü >±\ kÕsê+X+¯ ≈î£ |¢ +Ôü >±... M{ìÏ ÄÁø$£ T+#T· ≈î£ qï <√|&æ <û ësT¡ \T ás√E sêh @sêŒ≥T Á|øü ≥£ q ás√E eTq+ ˇø£ #ê]Á‘ø· £ d+ü <sä “¡ +¤ ˝À #ê˝≤ z|øæ ‘£ √, zsT¡ Œ‘√,H˚s¡TŒ‘√, C≤Á>∑‘·Ô‘√ ñ+&Ée\dæq düeTj·T+˝À ‘Ó\+>±D ]k˛sY‡ sê>±H˚ ‘V· ≤ü d˝” ≤s› T¡ ø±sê´\jT· + qT+∫ yTÓ T<\ä T≈î£ ì ôV≤’ ø√sT¡ º es≈¡ î£ôd+≥s˝Y À á #s· á qT »sT¡ |⁄ü≈î£ +≥THêï+. Ç|Œü {eÏ s≈¡ L£ »sT¡ >T∑ ‘T· qï#s· á ˝À¢ @ deü Td´ü \>T∑ ]+∫ eTq+ e÷{≤&¢ TÉ ≈î£ Hêïy÷Ó yê≥ìï+{øÏ ° yTÓ T‘+Ô· <kä ÕyÔ E˚ \T e÷jT· + #d˚ Tü HÔ êïsT¡ .áeT<´äÛ @ø+£ >± yê{ìÏXÊX«¯ ‘· |]ü cÕÿs+¡ >± ‘\Ó +>±D sêhyT˚ nì b˛sê&Ü+. ‘\Ó +>±DsêÁcÕìº øÏ d+ü ã+~+Û ∫q sê»øj° T· Á|øü ≥£ q e∫Ãq d+ü <sä “¡ +¤ >± á ø±˝ÃÒ dTü HÔ êïsT¡ . Çøÿ£ &ç •yêsT¡ u÷ÑÛ eTT\qT s÷¡ bÕsTT, s¬ +&TÉ s÷¡ bÕjT· \s√E ôV’≤<äsêu≤<éô|’q ô|‘·Ôq+ b˛‘·T+<äì, Çø£ÿ&ç uÛÑ÷eTT\qTÄÁø£$T+#·T≈£îqï ô|≥Tºã&ç<ës¡T\T ˇø£ ø£èÁ‹eT ñ<ä´e÷ìï ©E≈î£ rdTü ≈î£ ì, Çøÿ£ &ç Á|»ü \ &ãÉ T“‘√ nìï V≤ü +>T∑ \T @sêŒ≥TyÓTT<ä\Tô|{≤ºs¡T. yê] sê»ø°j·T yê´bÕs¡ Á|üjÓ÷»Hê\ø√dü+ôV≤’ <sä êu≤<ôé|’ Çw+ºü e∫Ãq≥T¢ e÷{≤&¢ TÉ ‘T· qï d+ü <sä “¡ +¤ ˝À ôV≤’ <sä êu≤<é #d˚ Tü ≈î£ ì, ‘\Ó +>±D Á|»ü \T ìeddæ Tü qÔ ï ÁbÕ+‘ê\qT eTT]øyÏ ê&\É T>±,#]· Á‘q· T, d+ü dÿü è‹ì, ôV≤’ <sä êu≤<é |≥ü Dº + @sêŒ≥T, <ëì n_eÛ è~ì∆>∑T]+∫ e÷{≤¢&ÉTø√yê*‡q nedüs¡+, d”e÷+Á<Ûä ô|≥Tºã&ç<ës¡T\ ãd\Ô” T>± e÷sêÃsT¡ . ‘\Ó +>±D sêh+˝À yê{ìÏ |⁄üqsT¡ <]∆ä +#T· ø√yê*.≈î£ Á≥\≈î£ deü ÷<ëÛ Hê\T #bÓ ÕŒ*‡q nedsü +¡ ñqï~. ás√E ôV≤’ Á<ëu≤<qé T øπ +Á<bä Õ*‘· ÁbÕ+‘+· >± Á|øü {£ +Ï #ê\ì ôV≤’ Á<ëu≤<é sêÁcÕìº øÏ nHø˚ £ ÁbÕ+‘ê\≈î£ #+Ó ~qyêsT¡ , nHø˚ £eT‘ê\≈î£ , u≤Û w\ü ≈î£ #+Ó ~qyêsT¡ Çøÿ£ &øç Ï e#êÃsT¡ . Çøÿ£ &ç d+ü dÿü è‹˝À #|Ó ⁄ü qÔ ï de” ÷+Á<äÛ ô|≥T㺠&<ç ësT¡ \T m+<Tä ≈î£ øπ +Á<bä Õ*‘· ÁbÕ+‘+·u≤Û >e∑ Tj÷· ´sT¡ . ø±˙ ôV≤’ Á<ëu≤<qé T $<«äÛ +d+ü #jÓ T· ´˝<Ò Tä . øπ e\+Ä+Á<ÁäÛ bÕ+‘+· yêsT¡ e÷Á‘y· T˚ Çøÿ£ &ç |≥ü Dº d+ü dÿü è‹˝À ø\£ e≈î£ +&Ü #jÓ ÷· ´˝À ˇøÿ£ {Ï ≈L£ &Ü ùV≤‘T· ã<y∆ä TÓ qÆ ø±sD¡ + #|Ó Œü ˝øÒ b£ ˛‘T· HêïsT¡ .ôV≤’ Á<ëu≤<ôé|’ e÷≈î£ V≤ü ≈î£ ÿñ+~, ôV≤’ Á<ëu≤<é e÷~, yT˚ + n_eÛ è~∆#˚XÊ+ nì nVü≤+ø±s¡|ü⁄ e÷≥\T e÷{≤¢&ÉT‘·THêïs¡T. n~ Çøÿ£ &É nHø˚ £ eT‘ê\T, d+ü dÿü è‘T· \T, u≤Û w\ü dyü T˚ àfiq¯ +>± ‘s· ‘¡ s· ê\T>±d]ü jTÆÓ q~ø±<Tä . Ä+Á<äÛ sêh+ @sêŒ≥T≈î£ |Pü s«¡ yT˚ ôV≤’ Á<ëu≤<é <X˚ +¯ ˝À ñ+≥Tqï q>s∑ +¡ ˝À øπ e\+ Ä+Á<TäÛ \≈î£ e÷Á‘y· T˚ sø¡ Då£ ø±yê*‡q nqTe÷Hê\T yêfi¯fl≈£î edüTÔHêïj·T+fÒ... 60 dü+e‘·‡sê\T >&∑ ∫É Hê≈L£ &Ü yêfió¯ fl Çøÿ£ &ç Á|»ü \T>± ñ+&˝É øÒ b£ ˛j÷· sT¡ . ˇøy£ fi˚ ¯ yêfió¯ fl $T>‘∑ ê yêfifl¯ ˝≤>± Çøÿ£ &ç Á|»ü \‘√ ø\£ dæ ñ+fÒ á nqTe÷Hê\T yêfifl¯ ≈î£ e#Ã˚ $ ø±e⁄. m+‘ù·d|⁄ü Çøÿ£ &ç Á|»ü \ d+ü dÿü è‹ì, u≤Û wqü T ùV≤fiq¯ #d˚ æ Ä~|Û ‘ü ´· ãT~ì∆ #÷· |+æ #˚ Á|jü T· ‘ï· yT˚ yêfió¯ fl #X˚ ÊsT¡ ø±ã{ºÏ yêfifl¯ ≈î£ ás√E Ç˝≤+{Ï nqTe÷Hê\T edTü HÔ êïsTT nì eø\Ô£ T ù|s=ÿHêïsT¡ . Çø£ ô|≥T㺠&ç ô|{≤+º nì #|Ó ⁄ü HÔ êïsT¡ . ©E≈î£ rdTü ≈î£ qï u÷ÑÛ $T n+fÒ u÷ÑÛ $T Mfió¯ fl ø=qï~ ø±<Tä , d+ü bÕ<qä ø±<Tä . ñ∫‘+· >± Á|uü TÑÛ ‘«· + Ç∫Ãq d_ü ‡&\û ‘√ ˙sT¡ , $<Tä ´‘Y ed‘ü T· \T, yêfifl¯ Á|uü TÑÛ ‘ê«˝Ò ø±ã{,ºÏ @ |]ü $T‘T· \T ˝≈Ò î£ +&Ü nqTeT‘T· \T rdTü ≈î£ ì |]ü ÁXe¯ T\T @sêŒ≥T #d˚ Tü ≈î£ ì ø√≥T¢ d+ü bÕ~+#T· ≈î£ ì yT˚ + ô|≥T㺠&TÉ \T ô|{≤+º nì nq&+É V‰ü kÕ´dŒü <+ä nì eø\Ô£ T ù|s=ÿHêïsT¡ . á ø±s´¡ Áøe£ ÷ìøÏ {ÄÏ sdY æ #s’ÓÛ à¡ Hé y<˚ ≈ä î£ e÷sY kÕ«>‘∑ √|Hü ê´d+ü #X˚ ÊsT¡ . <ä e>∑\e÷≥ ˝≤&ç j·÷&ç eTqdüT˝Àì u≤<Ûä <ë∫ 37 eTqT#·Ts√E #êe˝ÒqT„ ôdô|º+ãsY - 2013

˝…ø£ÿ ‘˚\TÃ≈£î+<ë+d”e÷+Á<Ûä ñ<√´>∑T\$ nb˛Vü≤˝Òd”e÷+Á<Ûä ñ<√´>∑T\T ˝ÒeHÓ‘·TÔ‘·Tqï nìï düeTdü´\T #·s¡Ã\ <ë«sê |ü]wüÿ]+#·Tø=H˚ neø±X¯+ ñ+~. nedüs¡yÓTÆ‘˚ #·{≤º\≈£înr‘·+>± ¬s+&ÉT ÁbÕ+‘ê\ ñ<√´>∑T\ n_ÛÁbÕj·÷\ y˚Ts¡≈£î q÷‘·q $<ÛëHê\T s¡÷bı+~+#·Tø√e#·Tà nì n+≥THêïs¡T {Ïm˙®y√ n<Ûä´≈£åî\T õ.<˚$Á|ükÕ<é m|”m˙®y√ ˝ÒeHÓ‹Ôq düeTdü´\T nìï |ü]wüÿ]+#·Tø√>∑*π> düeT Á|ü»\qT ‘·|ü<ë] |ü{Ϻ+#˚ Á|üj·T‘·ïy˚T.dü´˝Ò. ôV’≤<äsêu≤<é˝À 50y˚\ eT+~ d”e÷+Á<Ûä ñ<√´>∑T\T ñHêïs¡ì ]f…ÆsY nsTTq ñ<√´>∑T\ ô|q¸Hé $wüj·T+˝À Ä+<√fi¯q Á|üø£{Ï+>∑‘· nH˚ø£ @fi¯ó¢>± ‘Ó\+>±D ñ<√´>∑T\T düŒwüº+ #˚dü÷ÔH˚ ñHêïs¡T.ôV≤’ <sä êu≤<˝é À d∫ü yê\jT· + ôV≤#zY &(ç XÊU≤~|Û ‘ü T· \ ø±sê´\j÷· \T) #ês¡T. sêÁwüº+˝À <ë<ë|ü⁄ 6 \ø£å\ ô|q¸qs¡T¢ ñ+f… 4.50 \ø£å\T\˝À 68000 ñ<√´>∑T\T |üì#˚düTÔHêïs¡T. Ç+<äT˝À d”e÷+Á<Ûä ñ<√´ d”e÷+Á<ÛäT˝Ò. 13 õ˝≤¢˝À ñqï 3.50 \ø£å\ ô|q¸qs¡¢≈£î, 10õ˝≤¢˝À>∑T\T 40,0000 (yêfi¯ófl #Ó|æŒq ˝…ø£ÿH˚) b˛e*dæ edüTÔ+~ nì ñqï yê]øÏ Äj·÷ sêÁcÕº\ $uÛÑ»q »]–q|ü&ÉT me] ÁbÕ+‘·n+≥THêïs¡T. ¬s+&ÉT sêÁcÕº\T @s¡Œ&çq|ü⁄&ÉT ‘·|üŒ≈£î+&Ü ø=+‘·eT+~ Á|üuÛÑT‘ê«\T yê]øÏ ô|q¸Hé #Ó*¢kÕÔsTT. πøe\+ ôV’≤<äsêu≤<é, dü∫yê\ñ<√´>T∑ \T øπ +Á<ä Á|uü TÑÛ ‘«· e÷s<Z¡ sä Ù¡ ø±\≈î£ ˝Àã&ç ã~© ø±yê*‡+<.˚ j·T+, ôV≤#Yz&ç\˝À ]f…ÆsY nsTTq ñ<√´>∑T\ dü+K´ 90,000 e÷Á‘·dü∫yê\j·T+˝À, ôV≤#Yz&û\˝À kÕúìø£ ]»πs«wüqT¢ ˝Òe⁄. 371 &ç y˚T. M] $#ês¡D πø+Á<äÁ|üuÛÑT‘·« e÷s¡Z<äs¡Ùø±\˝ÀH˚ »s¡T>∑T‘·T+~.Á|üø±s¡+ düe÷q Hê´j·T+ <äø±ÿ\ì ô|<ä›eTqTwüß\ ˇ|üŒ+<ä+ dü÷∫+ ô|q¸qs\Y ˝À nqedsü ¡ ujÑÛ ÷· +<√fiq¯ ø*£ –+∫ ø=+‘e· T+~ Ä&TÉ ‘T· qï∫Hê neT\T ø±˝Ò<äT. |ü~ dü+e‘·‡sê\T Çs¡TÁbÕ+‘ê\≈£î ñeTà&ç ≈£îÁ≥\˝À M]ì u≤>∑kÕ«eTT*ï #˚j·T&É+ eTs√ yÓ÷dü+.sê»<Ûëì>± ñ+&˚ neø±X¯+ ñ+&É&É+‘√ Á|üdüTÔ‘·+ |üì#˚düTÔqï ñ<√´>T∑ \˝À 90% |<ü Mä $se¡ TD bı+<Tä ‘êsT¡ . 10,000 ñ<√´>T∑ \ d«ü Á|ü eTs√ düeTdü´ 371 (&ç) n~Ûø£s¡D. sêÁcÕº\ $uÛÑ»q »]–‘˚jÓ÷»q+ ø√dü+ ø√{≤¢~ Á|ü»\ Äø±+ø£å\≈£î n&ÉT¶>∑ ì*#˚≥T¢ ˝Ò<äT, n~ s¡<ä›e⁄‘·T+<äì, n+<äTe\q õ˝≤¢kÕúsTTb˛düTº\T sêÁwüºkÕúsTT˝À38000 ]f…ÆsY nsTTq ñ<√´>∑T\˝À 28000 eT+~ d”e÷+Á<ÛäT˝Ò, ã~©\≈£î ÄkÕÿs¡+ ñ+≥T+<äì Ä+<√fi¯q #Ó+<äT‘·THêïs¡T, ¬s+&ÉTá ˝…ø£ÿ\‘√H˚ ‘Ó\+>±D m+‘· nHê´j·÷ìøÏ >∑T¬s’+<√ ‘Ó\TdüTÔ+~. sêÁcÕ\º T @sŒ¡ &qç ‘s· ê«‘· Á|dü Tü ‘Ô +· ñqïCÀq˝Ÿ $<ëÛ q+, 1-4 (Ä+Á<)äÛ , 5, 6 ‘\Ó +>±D˝À Á|»ü \ eTH√_ÁÛ bÕj÷· \≈î£ nqT>T∑ D+>± e÷sT¡ Œ\T eTs√ yê<äq 610 Jy√ |üP]Ô>± neT˝…’q+<äTq ‘Ó\+>±D≈£î #˚düTø=ì #·{≤º\T #˚düTø=H˚ M\T ñqï|üŒ{ÏøÏ á düeTdü´ uÛÑ÷‘·+˝≤>±nHê´j·T+ »s¡T>∑T‘·qï<äH˚ yê<äq˝À ì»+ ˝Ò<äì nã<ë›˝≤&ÉT‘·÷ #·÷|ædüTÔHêïs¡T.e÷{≤¢&ÉT‘·THêïs¡T. 610 Jy√ Á|üø±s¡+ sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«+ 1985˝Àyd˚ qæ Cu’… ≤s‘¡ sY ø¡ å£ ø$£ T{Ï 58,962 eT+~ CÀHé 5, 6\˝À kÕìú øπ ‘s· T¡ \T de” ÷+Á<äÛ ñ<√´>T∑ \T ˝eÒ H‘Ó T· ‘Ô T· qï nìï deü Td´ü \T #s· á \ <ë«sêñHêïsì¡ ‘*˚ Ã+~. 31.03.1986˝À>± n+<]ä ì Äj÷· ÁbÕ+‘ê\≈î£ |ü]wüÿ]+#·Tø=H˚ neø±X¯+ ñ+~. nedüs¡yÓTÆ‘˚ #·{≤º\≈£î nr‘·+>±(CÀHé 1 qT+&4ç ) |+ü bÕ\ì ñ‘sÔ· T¡ «\T C≤Ø#d˚ +æ ~. 28 d+ü ˆˆ <ë{HÏ ê ¬s+&ÉT ÁbÕ+‘ê\ ñ<√´>∑T\ n_ÛÁbÕj·÷\ y˚Ts¡≈£î q÷‘·q $<ÛëHê\TneT\T ø±˝Ò<äH˚ $wüj·T+ ‘Ó*dæ≈£L&Ü nã<ë›\T e÷{≤¢&É+ nã<ë›\ s¡÷bı+~+#·Tø√e#·TÃ,u≤ãTπø ‘Ó\TdüT. 610 Jy√ MT<ä mH√ï ø£$T{°\T y˚dæ+~. nìï ø£$T{°\T ‘·˝…+>±D ñ<√´>∑T\≈£î »]–q nHê´j·÷ìï Á<ÛäTMø£]+ #êsTT. ñ<√´>T∑ \ deü Td´ü \ |]ü cÕÿs+¡ ‘√ ÁbÕs+¡ uyÑÛ TÓ qÆ ñ<´ä eT+, ‘\Ó +–sY>±¢˙ ø£$TwüHé á $wüj·÷ìï düŒwüº+>± ù|s=ÿ+≥÷, Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ >±D Á|üC≤kÕ«$Tø£ Äø±+ø£å\ô|’ <ë&ç>± e÷s¡&É+ ne÷qTwü+. >∑‘·ìy˚~ø£ Ç∫Ã+~. ìy˚~ø£qT ø±´_HÓ{Ÿ nyÓ÷~+∫, 1975 qT+&ç Äs¡T<äXÊu≤›\T>± ‘Ó\+>±D ñ<√´>∑T\T nH˚ø£ dü+<äsꓤ\˝À ‘·eT≈£î2008 es≈¡ î£ »]–q ìj÷· eTø±\ô|’ |]ü o\q »sb¡ Õ\ì ìssí¡ TT+∫+ »]–q nHê´j·÷ìï Á|ü•ïdü÷ÔH˚ ñHêïs¡T. 1952 qT+&ç H˚{Ï es¡≈£î~. Ç+<äT˝À uÛ≤>∑+>± sêÁwüºÁ|üuÛÑT‘·« ñ<√´>∑T\ düØ«dtãTø˘‡qT |ü] nH˚ø£ ø£$T{°\eTT+<äT ‘·eT n_ÛÁbÕj·÷\qT ‘Ó*bÕs¡T, ø±ì @|”o*+∫q Á|üuÛÑT‘·«+ πøe\+ 18000 eT+~ kÕúìπø‘· s¡T\T ñHêïs¡ì m˙y® √\T mqï&÷É ‘\Ó +>±D ñ<√´>T∑ \ #d˚ Tü qÔ ï b˛sê{≤\≈î£ e´‹sπ ø+£‘*Ó |+æ ~. ø±ì 60,000 eT+~ ñ<√´>T∑ \T kÕìú ø‘£ · ìsê]∆ +#+˚ <Tä ≈î£ >± mqï&É÷ e÷{≤¢&É˝Ò<äT, ø±˙, Ç{°e\ πø+Á<ä $uÛÑ»qô|’ ìs¡íj·T+nedüs¡yÓTÆq ]ø±sY¶‡ ˝Òeì #˚‘·T˝…‘˚Ôdæ+~.á $wüj·÷ ìï nôd+;¢˝À rdTü ø√uÀ‘T· Hêïsì¡ ‘*Ó dæ E˝’… 30 Á|øü ≥£ q e∫Ãq ‘s· ê«‘· Ä+<√fiq¯ ≈î£2008 &çôd+ãsY 22q yÓ’.mdt.sê»X‚KsY¬s&ç¶ Á|üø£{Ï+#·>±H˚ BìøÏ ~–+~.ìs¡düq>± {°m˙®y√ ñ<√´>∑T\ ñ<ä´eT j·÷Á‘· &çôd+ãsY 30 qT+&ç»qe] 12 es¡≈£î ìs¡«Væ≤+∫ Á|üuÛÑT‘·«+ Ä&ÉT‘·Tqï Hê≥ø±ìï Ä>∑düTº 13 qT+&ç düyÓTà ÁbÕs¡+_Û+∫+~. düyÓTà≈£î nH˚ø£ eT+~m+&É>∑{Ϻ+~. á H˚|ü<∏ä´+˝À 610 Jy√ |üP]Ô neT˝…’+<äì #Ó|üŒ&É+ ñ<√´>∑T\T <ä÷s¡+>± ñHêïs¡T, 13 õ˝≤¢\˝À ñqï md”‡, md”º, ;d” yTÓ HÆ êØ{° ñ<√´>T∑ \T s¬ +&TÉ sêÁcÕ\º @sêŒ≥T Á|»ü \ Jeq $ø±kÕìøÏ @s¡Œ&ÉT‘·T+<äì q$Tà 70,000 eT+~ ñ<√´>∑T\T $<ÛäT\T ìs¡«Væ≤düTÔ Hêïs¡T. ôV’≤<äsêu≤<é q>∑s¡+˝À |üì#˚düTÔqï d”e÷+Á<ÛäT<√´>∑T\ düyÓTà XÊ‘+· 10% $T+#˝· <Ò Tä , ø±ì Á|uü TÑÛ ‘«· + dyü TÓ à 100% »sT¡ >T∑ ‘T· qï<ìä dü+‘·düeTT>∑ J$+|ü>∑ dü‘·‘·eTT j·T‹ï+‘·T>±ì m+‘·{Ï kÂø£sê´ì¬ø’q Ç‘·s¡T\ |”&ç+|ü˝ÒqT38 „ ôdô|º+ãsY - 2013

˝…ø£ÿ ‘˚\TÃ≈£î+<ë+Á|üø£{Ï+#·&É+ <ë«sê Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ Á|üuÛÑT‘·«+ ]ø±s¡T¶≈£î mø£ÿuÀ‘·T+~. ‘Ó\+>±D »s¡ï*düTº\ j·T÷ìj·THédüø£\ »qT\ düyÓTà˝À bÕ˝§Zqï ‘Ó\+>±D ñ<√´>∑T\ô|’ 177, sêÁwüº eTVü‰düuÛÑ\T ` 15 ôdô|º+ãsY, 2013mkÕà $~+Û ∫ y˝˚ ≤~eT+~ ñ<√´>T∑ \ô|’ nÁøe£ T øπ dTü \T ãHêsTT+∫q $TÁ‘·T˝≤sê! ‘Ó\+>±D uÛÑ÷$T|ü⁄Á‘·T˝≤sê!! ‘Ó\+>±D ñ<ä´eT+ z ndæÔ‘·« b˛sê≥+. Ç<˚ dü+<äs¡“¤+˝À ndæÔ‘·«+|ü⁄&ÉT, ñ<√´>∑ dü+|òüT H˚‘·\ô|’ Vü≤‘·´Á|üj·T‘êï\T #˚dæq|ü⁄&ÉT @|” ø√dü+ b˛sê&ÉT‘·Tqï es¡Z+ ñìøÏì ø√˝ÀŒ‘·Tqï ‘·s¡TD$T~. ñ<ä´eT+ rÁe+>± ñ+<äì #Ó|ü≈£î+≥Tqï düeTj·T+˝ÀH˚ ‘Ó\+>±D Á|ü»\T nX¯≈£îÔ\T>±m˙®y√\T ‘√{Ï ñ<√´>∑ dü+|òüT+>± düŒ+~+#·ø£b˛e&É+ ÁXÊ$T≈£î\ $T>∑T\T‘·THêïs¡T. eT]+‘· <√|æ&çø°, $eø£å≈£î >∑Ts¡e⁄‘·THêïs¡T. ñ<ä´eT+ q&ÉTdüTÔqï Áø£eT+˝À πøe\+ ªªyês¡Ô\ ø√düy˚Tµµ |üì #˚ùd |ü]dæú‹|≥ü ¢ Ä d+ü |÷üò ìøÏ ñqï ne>±V≤ü q ‘*Ó jT· #d˚ Tü +Ô ~. ô|>’ ± {m° ˙y® √\T ø±<äT ‘Ó\+>±D »s¡ï*düTº\~. πøe\+ düe÷#ês¡ ùdø£ s¡D es¡πø |ü]$T‘·+ ø±˝<Ò Tä yêsT¡ . ˇø£ |øü ÿ£ j÷· »e÷Hê´\ ˇ‹&Ô ç ñ+≥T+~ nì ‘*Ó d.æ . ‘\Ó +>±Ddyü TÓ à #d˚ Tü +Ô f,Ò @|m” ˙e® ⁄\≈î£ ÇH‡Ó +{yÏ é Çyê«\ì &eç ÷+&é #j˚ T· &+É , >∑fi¯yÓT‹Ô‘˚, ‘Ó\+>±D ø£\yÓT‹Ô‘˚... ñqï ñ<√´>∑+ ø±düÔ }&çb˛‘·<äì ‘Ó*dæHê, Á|ü»\ ø√dü+ Á|ü»\ b˛sê≥+˝À uÛ≤>∑kÕ«eTT˝…’ |üì #˚dæq ªªnø£ås¡ #·]Á‘·µµ>∑es¡ïsYqT ø£*dæ uÛÑÁ<ä‘· ø£*Œ+#·&É+ nì ø√s¡&É+ ñ<√´>∑ dü+|òüT+>± ‘Ó\+>±D »s¡ï *düTº~. ÄHê{Ï c˛j·TãT˝≤¢U≤Hé b˛sê≥ dü÷Œ]Ô‘√ H˚{Ï »s¡ï*düTº\T, n~«rj·TyÓTÆq bÕÁ‘· ìs¡«Væ≤+∫Hês¡qï~ »>∑yÓT]–q dü‘·´+.ñqï yêfi¯¢≈£î ‘·>∑THê nì Á|ü•ïdüTÔHêï+. |ü‹Ô ¬s’‘·T\T, #˚H˚‘· ø±]à≈£î\T, ø£s¡¸≈£î\ düeTdü´\ô|’ düŒ+~+#ê s¡T. ‘Ó\+>±D ø√dü+ $<ë´s¡Tú\T, j·TTe≈£î\ Ä‘·àVü≤‘·´\qT, ø£qï }s¡T $&ç∫Á|dü Tü ‘Ô +· »sT¡ >T∑ ‘T· qï dyü TÓ à ‘\Ó +>±D Äø±+ø\å£ ≈î£ e´‹sπ ø+£ >± e\düb˛‘·Tqï <äTu≤jYT, eTdüÿ{Ÿ ≈£L© ¬s’‘·T\qT #·÷dæ ø£˙ïs¡T ô|{Ϻq ø£˝≤\T »s¡ï*düTº\T. $<ä´, ñ<√´>∑`ñbÕ~Û s¡+>±\T, düyÓTÆø±´+Á<Ûä Á|ü<˚XŸ˝À n+<äì»s¡T>∑T‘·Tqï|üŒ{ÏøÏ, ñ<√´>∑T\ ñ<ä´e÷\ |ü≥¢ m{≤¢ e´eVü≤]+#ê˝À Á<ëø£å˝…’|ü&ÉT, b˛sê≥y˚T e÷s¡ZyÓTÆ q&ç∫+Á&ÉT. ‘Ó\+>±D Á|ü»\ |üø£åyÓTÆ ìs¡+‘·s¡+ b˛sê&ç+~ ‘Ó\+>±D »s¡ï*dtº‡ j·T÷ìj·THé.‘Ó*dæq dü+|òüT+>± Á|üuÛÑT‘·«+ mkÕà, 177 Á|üjÓ÷–+#=<ä›ì &çe÷+&é eTT©ÿ ìã+<Ûäq\T, 610 J.z., –sY>±¢˙ ø£MTwüHé ]b˛s¡Tº\T n˙ï @M ≈£L&Ü neT\T≈£î H√#·Tø√ø£ n|üVü‰dü´yÓTÆq|ü&ÉT m<äTs¡T ‹]–q >=+‘·Tø£#˚kÕ+. |üø£ÿ Çfi¯ó¢ ‘·>∑\ã&ɶ|ü⁄&ÉT Äq+<ä+>± ñqï nXÀø˘ ‘·q Ç\T¢ ‘Ó\+>±D »s¡ï*düTº\T. ‘Ó\+>±D ñ<ä´eT+ eT* <äX¯ eT\T|ü⁄˝À¢ |ü⁄s¡T&ÉT uÀdüT≈£îï~ ªª‘Ó\+>±D »s¡ï*düTº\ j·T÷ìj·THéµµ. 2009 ∫e] e÷dü+˝À‘>· \∑ ã&TÉ ‘T· +<ìä ‘*Ó dqæ |⁄ü &TÉ n+<]ä dVü ≤ü ø±s+¡ ø√s&¡ +É Hê´jT· yT˚ ¬ø.dæ.ÄsY. Bø£å ` $s¡eTD, yÓ+≥ yÓ+≥H˚ »s¡>±{≤ìï J]í+#·Tø√˝Òì $<ë´]ú, j·TTe‘·s¡+ ˇø£ÿkÕ] uÛÑ>∑TZeTì ˝Ò∫+~. n<˚ ‘Ó\+>±D ñ<ä´e÷ìï ø°\ø£Hê? me]øÏ nHê´j·T+ »]–Hê düŒ+~ùdÔH˚ eTq≈£î nHê´j·T+ eT\T|ü⁄ ‹|æŒ+~. »s¡ï*düTº\T>± eè‹Ô u≤<Ûä´‘·T\ ìs¡«Væ≤dü÷ÔH˚... ñ<ä´e÷ìï uÛÑTC≤ q»]–q|ü⁄&ÉT n+<äs¡÷ düŒ+~kÕÔs¡H˚ $wüj·T+ ‘Ó*j·T<ë? yÓ÷dæ+Á&ÉT. ª‘Ó\+>±D »s¡ï*düTº\ j·T÷ìj·THéµ ˇø£ ìC≤sTTr mC…+&ÜqT uÛÑTC≤q yÓ÷dæ+~. ìj·T´‘Y≈£î ì\ã&ç ø={≤¢&ç+~. Hê´j·T+ ~≈£îÿ e÷{≤¢&ç+~.yT˚ + $u»ÑÛ qqT sê»øj° T· HêjT· ≈î£ \ eT+<ãä \+‘√ n|⁄ü‘êeTì ∫e]øÏ ñ<ä´eT+˝À ø£≥ø£{≤\qT ôd’‘·+ ˝…ø£ÿ #˚j·T˝Ò<äT. b˛©düT πødüT\≈£î ujÑÛ T· |&ü ˝É <Ò Tä . ìs“¡ +<ëÛ HïÓ ~]+∫ ì\ã&~¶É . ªª‘\Ó +>±D»sï¡ *d‡ºt jT· ÷ìjT· Hµé µ,Á|üø£{Ï+#·&É+, eTs√ $T*j·THé e÷sYà ìs¡«Væ≤kÕÔeTì nq&É+ eTs√ ªªÇ+&çj·THé ô|ò&ÉπswüHé Ä|òt e]ÿ+>¥ »s¡ï*dtº‡µµ (IFWJ)‘√ nqTã+<Ûä+>± |üì #˚dü÷Ô, ø£sêï ≥ø£˝À »]–q <˚X¯ eTVü‰düuÛÑ˝À¢ ‘Ó\+>±D rsêàq+ #˚sTT+∫q<ä+&Éj·÷Á‘·≈£î dæ<ä∆+ ø±e&Éy˚T, ø£*dæ ñ+&Ü\H˚ yêfi¯ó¢ ø£‘·TÔ\‘√ |òüTq ‘· ‘Ó\+>±D»s¡ï*dtº‡ j·T÷ìj·THé<˚. sêÁwüº+>±˙ sêÁwüº+˝À b˛sê≥+ #˚dæ b˛©düT ìs¡“+<Ûä+˝À >∑&çbÕs¡T ‘Ó\+>±D »s¡ï*düTº Hêj·T≈£î\T.bı&ç∫ ø£*düT+<ë+...sê nì |æ\e&Éy˚T. q|üŒdü≥¢ Hêj·T≈£î*ï yÓTTK+ MT<ä >∑T~›q≥T¢ Á|ü•ï+∫+~. ñ<ä´eT+˝À q&Ée≥+, #·]Á‘·˝À nedüs¡eTì #Ó|æŒ+~. –{≤¢...mH√ï ø±s¡´Áø£e÷\T #˚düTÔqï‘\Ó +>±D ÁbÕ+‘+· ˝À \øbå£ ˛dTü \º T ‘\Ó +>±D‘Ò s· T¡ \T ø=\>¢ =&‘ç ,Ó ‘Ó\+>±D»s¡ï*dtº‡ j·T÷ìj·THé Ç|ü&ÉT sêÁwüº eTVü‰düuÛÑ\T ìs¡«Væ≤+#·T≈£î+≥T+~. bÕÁ‹πøj·TT\ |üøå±q ì\ã&ç MT e+‘·T düVü≤ø±sêìïbÕ\≈£î\T ø=\¢>={Ϻq ñ<√´>±\T 4 \ø£å\T. q÷‘·q Ä]úø£$<ÛëHê\T, n+~kÕÔs¡ì eTq'dü÷Œ]Ô>± ø√s¡T≈£î+≥THêï+. düú\+: düT+<äs¡j·T´ $C≤„qπø+Á<ä+— ‘˚B: 15 ôdô|º+ãsYø±s=Œsπ {Ÿ d+ü dÿü è‹e\q nqTd]ü dTü qÔ ï $<ëÛ Hê\qT e´‹sπ ø+Ï #&· ÜìøÏ düeTj·T+: eT<Ûë´Vü≤+ï 1 >∑+≥ qT+∫Çs¡TÁbÕ+‘ê\ Á|ü»\T dü+dæ<ä›+ ø±yê*. ` ‘Ó\+>±D »s¡ï*dtº‡ j·T÷ìj·THé$uÛÑ»q nìyês¡´+ nì ‘Ó*dæq ‘·s¡Tyê‘·, ¬s+&ÉT ÁbÕ+‘ê\ Á|ü»\ eT<Ûä´ $<˚«cÕ\qT ¬s#·Ã>=fÒº bÕ\ø£ esêZ\ ≈£î{Ï\ ˙‹ì m~]+#·&ÜìøÏ ◊ø£´+>± ñ<ä´$T+#ê*.øπ +Á<Áä |uü TÑÛ ‘«· + ‘\Ó +>±D_\T¢ bÕsy¢¡ TÓ +{Ÿ˝À y+Ó ≥H˚ Á|yü X˚ ô¯|{ºÏÄyÓ÷~+#ê*. »s¡T>∑T‘·Tqï C≤|ü´+ e\¢H˚ Ç˝≤+{Ï düeTdü´\Tm<äTs¡Te⁄‘·THêïsTT. eT+<äã\+‘√ ‘Ó\+>±D Ä|ü⁄‘êeTì ø£\\Tø£+≥Tqï X¯≈£îÔ\≈£î e´‹πsø£+>± ‘Ó\+>±D ñ<√´>∑T\T C≤Á>∑‘·Ô>± ‘·eTñ<ä´e÷\qT s¡÷bı+~+∫ >∑eT´+ #˚πses¡≈£î sêJ˝Òì b˛sê{≤ìøÏdü+dæ<ä∆+ ø±yê*. <ä¬s+&√ edü+‘·+˝ÀøÏ...á d+ü ∫ø‘£ √ s¬ +&√ed+ü ‘+· ˝ÀøÏ n&TÉ >T∑ ô|{+ºÏ ~. <øä ÿ£ H˝é ≤´+&é|Áü ‹øq£ T n_eÛ ÷ì+∫, Ä<]ä +∫, Á|øü ≥£ q\‘√Ä<Tä ≈î£ +≥Tqï n_eÛ ÷qT\≈î£ e÷ øè£ ‘»· ‘„ \· T H˚qT Áã‹πø ñ+{≤qT Hê |üsêsTT‘·q+ b˛>=fÒº ÄÁs¡›‘· 39 #Ó*$T #Ó*eT˝À ∫+<äTqHêïfi¯ófl „ ôdô|º+ãsY - 2013

#·s¡Ã$uÛÑ»qô|’ ne>±Vü≤q ø£*Œ<ë›+dü<ädüT‡˝À Á|üdü+–düTÔqï #·Tø±ÿsêeTj·T´. ∫Á‘·+˝À uÛÑ÷eTqï, eTVü≤ã÷uŸ Ä\+ U≤Hé, Ábıô|òdüsY Vü≤s¡>√bÕ˝Ÿ, bÕX¯+ j·÷<ä–], m+. s¡‘·ïe÷\, bı‘·÷Ô] y˚+ø£fÒX¯«s¡sêe⁄, ‘Ó\+>±D ]k˛sY‡ ôd+≥sY Ä<Ûä«s¡´+˝À ôdô|º+ãsY 17q ‘Ó\+>±D ÁbÕ+‘·+˝Àì Á|ü»\T Ä]úø£, kÕe÷õø£|üs¡+>± yÓqTø£ã&É&Éy˚T ø±≈£î+&Ü nee÷Hê\≈£î >∑T]ø±e&É+, ndüe÷q‘·\TVæ≤e÷j·T‘Y q>∑sY˝Àì #·+Á<ä+ uÛÑeHé˝À ªªsêh $uÛÑ»q nìyês¡´+- sêe&+É ‘√H˚ ‘\Ó +>±D ñ<´ä eT+ ÁbÕs+¡ uyÑÛ TÓ +Æ ~. ‘\Ó +>±D ñ<´ä eT+dü‘YuÛ≤eq ÄeX¯´ø£‘·µµ 83e #·sêà ø±s¡´Áø£eT+ »]–+~. á ø±s¡´ ÄkÕ+‘+· XÊ+‹jT· T‘+· >±, dTü V≤ü è<ë“e¤ d÷ü Œ]¤ ‘Ô √ kÕ>≥∑ yT˚ ø±≈î£ +&ÜÁø£eT+˝À d”ìj·TsY »s¡ï*dtº bı‘·÷Ô] yÓ+ø£fÒX¯«s¡sêe⁄, ôV’≤Á<ëu≤<é y˚sTTeT+~ ‘Ó\+>±D _&ɶ*ï ã*<ëq+˝À ø√˝ÀŒsTT+~.ôd+Á≥˝Ÿ jT· ÷ìe]‡{° ]fsÆ… ¶Y Ábıô|dò sü Y õ. V≤ü s>¡ √bÕ˝Ÿ, yTÓ HÆ êغ ø$£ TwHü ébÕò sà¡ sY #s’ÓÛ à¡ Hé eTV≤ü ã÷uŸ n\+U≤H,é {CÏ ≤ø˘ ø√-#s’ÓÛ à¡ H,é {mÏ Hõé zdt yÓqTø£ã&çq ÁbÕ+‘ê\qT bÕ\≈£î\T >∑T]Ô+#·≈£î+&Ü ìs¡¢ø£å´+#s’ÓÛ à¡ Hé Áo õ. <M˚ Á|kü Õ<,é ‘\Ó +>±D Á|Cü ≤ Á|+üò {Ÿ ùd{º Ÿ yd’Ó t Áô|d&æ +Ó {ŸmyTé s‘¡ ï· e÷\, dì” jT· sY »sï¡ *dºt bÕX+¯ j÷· <–ä ], ‘\Ó +>±D kÕe÷ eV≤æ +#êsT¡ . nìï eqsT¡ \T ñqï|Œü {øÏ ° Ä ÁbÕ+‘ê\qT n_eÛ è~|∆ sü #¡ ·õø£ ø±s¡´ø£s¡Ô\ y˚~ø£ ø£˙«qsY ÄsY yÓ+ø£{Ÿ¬s&ç¶, sêj·T\d”eT düº&ûôd+≥sY Áô|d&æ +Ó {Ÿ u÷ÑÛ eTH,é myTé m˝Ÿd,æ eT]jT· T $<ë´y‘˚ Ô· Áo #T· ø±ÿ ˝Ò<äT. ø=ìï sê»ø°j·T bÕغ\ H˚‘·\T ø£\dæyÓT\dæ ñqï Á|ü»\eT<Ûä´sêeTj·T´ ‘·~‘·s¡T\T á #·sêà ø±s¡´Áø£eT+˝À eø£Ô\T>± bÕ˝§ZHêïs¡T. $uÛÒ<ë\T düèwæºdüTÔHêïsTT. e´ekÕj·Ts¡+>∑+ô|’ Ä<Ûës¡|ü&ç J$+∫q á d+ü <sä “¡ +¤ >± eø\Ô£ T #d˚ qæ Á|dü +ü >±\ kÕsê+X+¯ ≈î£ |¢ +Ôü >±...‘Ó\+>±D b˛sê≥ |òü*‘·yÓTÆq ‘Ó\+>±D sêh+ Ä$sꓤe+ <äX¯˝À Á|ü»\≈£î ø±yê*‡q $<äT´‘·TÔ... ‘·~‘·s¡ ø£˙dü kÂø£sê´\T bÕ\≈£î\Tn&TÉ >T∑ ô|{qºÏ eTsT¡ øDå£ +, <ëìï dVü ≤æ +#ì· X≈¯ î£ \Ô T Á|»ü \ eT<´äÛ $<«˚ cÕ*ï s¬ #÷ >=fºÒ ≈î£ ‘+· Á‘ê\≈î£ ˇ&>ç &∑ TÉ ‘T· HêïsTT. ‘\Ó +>±D ÁbÕ+‘+· ˝Àì ø£*Œ+#·ø£b˛e≥+‘√ yês¡T e\düu≤≥ |ü{≤º*‡q |ü]dæú‹ @s¡Œ&ç+~.Á|ü»\T Ä]úø£, kÕe÷õø£|üs¡+>± yÓqTø£ã&É&Éy˚T ø±≈£î+&Ü nee÷Hê\≈£î >∑T]ø±e&É+, ndüe÷q‘·\T sêe&É+‘√H˚ ‘Ó\+>±D ñ<ä´eT+ ‘\Ó +>±D ÁbÕ+‘+· ˝À ñqï Á|uü TÑÛ ‘«· s+¡ >∑ d+ü d\úü qT ìØ«s´¡ +#X˚ Êsπ ‘|· ŒüÁbÕs+¡ uyÑÛ TÓ +Æ ~. ‘\Ó +>±D ñ<´ä eT+ ÄkÕ+‘+· XÊ+‹jT· T‘+· >±, dTü V≤ü è<들e dü÷Œ¤]Ô‘√ kÕ>∑≥y˚T ø±≈£î+&Ü y˚sTTeT+~ ‘Ó\+>±D _&ɶ*ï m˝≤+{Ï n_eÛ è~ì∆ #|˚ ≥ü ˝º <Ò Tä . ‘\Ó +>±D sêh+ @sŒ¡ &‘ç ˚ ôV≤’ Á<ëu≤<éã*<ëq+˝À ø√˝ÀŒsTT+~. Ä dü÷Œ¤]Ô‘√H˚ Çs¡T ÁbÕ+‘ê\ Á|ü»\eT<´äÛ <√dìÔ” ì\u≥… &º Üìø,Ï ‘\Ó +>±D sêh Ä$sê“e¤ + ÄeX´¯ ø‘£ q· T, ˝À ‘·eT uÛÑ÷eTT\T mø£ÿ&É yÓ\T>∑T˝ÀøÏ ekÕÔj˚TyÓ÷qH˚ uÛÑj·T+‘√,nìyês¡´‘·qT Á|ü»\≈£î ne>±Vü≤q ø£*Œ+#·&ÜìøÏ n+‘ê ø£èwæ#˚j·÷*‡q nedüs¡+ ñ+~. ø£u≤® #˚dæqyêπs d”e÷+Á<Ûä˝À ø£èÁ‹eT ñ<ä´e÷ìï q&ç|ædüTÔHêïs¡T. ‘\Ó +>±D Á|»ü \T ‘e· T ÁbÕ+‘êìï ‘êyT˚ n_eÛ è~#∆ d˚ Tü ø√yê\H˚ d+ü ø\£ Œ+‘√ b˛sê≥|{ü eÏ T‘√ b˛sê{≤\T #|˚ {ü ≤sº T¡ . ‘\Ó +>±D ÁbÕ+‘ê ìï n_eÛ è~∆ #d˚ Tü ≈î£ H+˚ <Tä ≈î£ Ä]øú £ qeT÷Hê\T ñHêïjT· HêïsT¡ . ôV≤’ Á<ë u≤<é˝À Áô|’y˚≥T ôdø±ºs¡T n~Ûø£XÊ‘·+ ñqï+<äTq @ ÁbÕ+‘·+yê¬s’Hê ñ<√´>∑+ #˚düT≈£îì J$+#·e#·ÃH˚ qeTàø±ìï yê]˝À ø£*Œ+#ê*‡q u≤<´äÛ ‘· Á|rü ˇøÿ£ ]ô|H’ ê ñ+~. s¬ +&TÉ ÁbÕ+‘ê\ Á|»ü \˝À á deü Td´ü ô|’ ne>±V≤ü q ø*£ Œ+#+˚ <Tä ≈î£ sê»øj° T· bÕØ\º T øè£ wæ #j˚ ÷· *‡q nedsü +¡ m+‘Ó’Hê ñ+<äì eø£Ô\T ù|s=ÿHêïs¡T. `<äø£ÿHé q÷´dt <äz{Ï∫Ãq|ü&˚ ñ+&Ü* ãT~∆ mqTïø=ì ‘·\u≤<äTø=qïH˚eT>∑TqT?‘·sê«‘· @&çÃqqT ‘·|üŒ<äqTuÛÑeeTT40 „ ôdô|º+ãsY - 2013

dü∫yê\j·T ìªy˚~ø£µns¡yÓ’ j˚T+&É¢ Äø±+ø£å |òü*+∫q y˚fi¯ ` pbÕø£ düTuÛÑÁ<ä 30.7.13 kÕj·T+Á‘·+ ‘Ó\+>±DqT @sêŒ≥T #˚kÕÔeTH˚ Á|üø£≥q |ü≥º<ë! πs|ü⁄ MT‘√ e÷{≤¢&Ü\+fÒ ôd\T¢˝À düTHêï #˚sêÃ˝≤!sê>±H˚ ‘Ó\+>±D Á|ü»\T <ä÷yéT<ÛëyéT>± >∑+‘·T˝Òj·T˝Ò. ìe<˚›Hê nì>∑+≥<ëø± ;]b˛sTT+Á&ÉT. ‘·sê«‘·H˚ bò˛qT\¢ >=+‘·T\T dü+‘√cÕìï nqï nyÓT]ø±˝À ø£wüº|ü&ç dü+bÕ~+#·T≈£îì ‘Ó∫Ãq ÄdæÔìsTT+∫qsTT. #êHê eT+~ ‘Ó\+>±Dyê\¢≈£î uÛÑj·÷\T nqTe÷Hê\TqïsTT. nsy¡ @’Ó +&¢É ‘+· &Ü≥¢ \T m<Tä s=ÿqï y÷Ó døü ±]‘H· ê\ e\¢ qeTàø+£ ‘·eTTà&ÉT |ü+#·eT+fÒ m+‘· ø√|üyÓTTdüÔ~?yÓ+≥H˚ ≈£î<äs¡˝Ò<äT. ô|<ä›eTqTwüß\ ˇ|üŒ+<ä+, |òü»˝Ÿ n© ø£$TwüHé,Áô|dæ&Óì¸j·T˝Ÿ Äs¡¶sY‡, Äs¡Tdü÷Á‘ê\ |ü<∏äø±\T, 610Jy√, –sY>±¢ì sTT{≤¢ e⁄qïsTT ôdÁ¬øfÒ]j·T{Ÿ d”e÷+Á<Ûä yÓ’{Ÿ ø±\sY yêsTTdt\T.ø£$TwüHé ]b˛s¡Tº\T, sT÷ eT<Ó›H˚ &çôd+ãsY ‘=$Tà~ Á|üø£≥q\T sTTeìï<äsê«»ø±&çøÏ e∫ÃqfÒº e∫à <ä÷s¡e÷jÓT, H√{Ï ø±&ç<ëø± e∫à m‹Ô ìC≤ìøÏ uÛ≤s¡‘· ôd’Hê´\T ìC≤+ sêÁcÕºìï ÄÁø£$T+∫+‘·sê«‘· $XÊb˛sTTqjT˚ . sTTìï kÕsT¡ ¢ y÷Ó dbü ˛sTTq <Tä ø±ÿ\TqïsTT, >±j÷· \TqïsTT.<Û√ø±u≤õ ‘·Hê˝À¢ q*–b˛sTT nee÷Hê\≈£î >∑Ts¡sTT, mH√ï nqTuÛÑyê ˝≤+Á<äÛ ‘s· ê«‘· #ê˝≤ <=MTà>,∑ nÁøe£ T+>∑ de” ÷+Á<TäÛ \qT ôdÁø¬ fÒ ]jT· {Ÿ\Tqï ‘Ó\+>±D »HêìøÏ yÓ+≥H˚ m≥¢ qeTàø£yÓTTdüÔ~. bÕs¡¢yÓT+≥T\_\T¢u…{Ϻ ÄyÓ÷<ä+ u§+~q+ø£H˚ ‘Ó\+>±D Á|ü»\ ns¡yÓ’ @+&É¢ d”e÷+Á<Ûä Á|üuÛÑT‘ê«\T ì+|æqsTT. sTTø£ÿ&ç kÕúì≈£î\T nf…+&ÉsY d”«|üsY‡Äø±+ø\å£ T Äsê{≤\T rssÔ¡ TT. |<ü +˚ &¢É e⁄eTà&ç sê»<ëÛ ì eT˝$¢Ò T y÷Ó d+üCÒdüÔ<√qH˚ nqTe÷Hê\T sTT+ø± M&É˝Ò ‘Ó\+>±D Á|ü»\≈£î. ‘Ó\+>±D qT+∫ Ä|ò”düsY‡ <ëø± ˝…ø£ÿu…&ç‘˚ |ü~XÊ‘·eTT+f… (‘Ó\+>±D ñ<ä´eT+Á|üø£≥q yÓ\Te&çq yÓ+≥H˚ d”e÷+Á<ÛäT\T ªnjÓ÷´ sTT+‘· dü&ÓHé>±Hêì»e÷, ádt Ç{Ÿ Á≥÷ nì Ä<äTsê›ã&ç+Á&ÉT. ‘√ ø=+‘· ô|]–+~ sT÷ eT<Ûä´). sTT{≤¢+{Ï ndüe÷q‘·˝À¢ nHê´j·÷˝À¢ Á|üø£≥q yÓ\Te&çq ‘·sê«‘· d”e÷+Á<Ûä õ˝≤¢˝Àì j·T÷‘Y, C…’ e⁄qï kÕ{Ï ‘Ó\+>±D ñ<√´>∑T\ Vü≤≈£îÿ\ >∑T]+∫ @Hê&ÉT H√]|üŒ≈£îHêï‘Ó\+>±D nì ø£+Á>±{Ÿ‡ #Ó|æŒ~. ø±ì ôV’≤Á<ëu≤<é\ e⁄qï d”e÷+Á<Ûä<√düTÔ\T ø£˙dü+ |ü\ø£]+#·˝Ò. Ç+&çj·÷˝À $$<Ûä sêÁcÕº˝À¢ e⁄qï yê\T¢ sT÷s√E ‘Ó\+>±D ñ<√´>∑T\T, dü+>±\T ªyê\÷¢ eTq k˛<äTs¡T˝Ò,X¯óuÛ≤ø±+ø£å\T #Ó|æŒ+Á&ÉT. yê\¢|ü≥¢ eTq ndüVü≤Hê\T Á|ü<ä]Ù+#=<äT› yê]øÏ n+&É>± e⁄+{≤eT˙, e÷ dü∫yê\j·T+ |ü]dæú‹ ø=+‘· _Ûqï‘·«+ ø£ì|æ+∫+~. md”‡,md”º d”e÷+Á<Ûä ø=©>¥‡ C…’‘Ó\+>±D nì dü+|ò”TuÛ≤e+ ‘Ó*bÕs¡T. <ä[ yê\¢qT >∑T+&Ó˝À¢ ô|≥Tº≈£î+{≤eTì dü+|ò”TuÛ≤e ø±s¡´Áø£e÷\T #˚düTÔqïs¡T.‘˚‘·s¡ e⁄<√´>∑$TÁ‘·T\T eTT+<äT>± m˝≤+{Ï düŒ+<äq\T e´ø£Ô+ #˚j·Tø£‘·sê«‘· ãs¡düºj·÷´s¡T. sTTHêï\T¢ ùdïVü‰\Tï ‘Ó\+>±D yê\¢≈£î n$ uÛÑs√kÕsTTdüTÔqïs¡T.e<äT\Tø√e&É+ sTTwüº+˝Ò<äT. ‘Ó\+>±D e∫Ã+<äH˚ dü+‘√wü+‘√ |ü+∫q d”«≥¢qT ≈£L&Ü d”e÷+Á<Ûä ø=©>¥‡ ìsêø£]+#·&É+‘√ ˙s¡T ø±] ôdÁ¬øfÒ]j·T{Ÿ˝À ø°\ø£ b˛düTº\T bò˛ø£˝Ÿ d”≥T¢, dæm+ ù|w”˝À¢,b˛sTT+Á&ÉT. düØ«dt ôdø£¸Hé‡\˝À¢ e⁄qï<ä+‘ê d”e÷+Á<ÛäT˝Ò. es¡Tÿ ôdø£¸Hé‡, #êøÏØ eTeTà*ï yÓfi¯¢>=&ÉT‘·÷ MTs¡T d”«≥T¢ |ü+#·T‘êsê. mes¡ï&ç– sT÷ìs¡íj·T+ rdüTÿHêïs¡T? y˚TeTT ‘Ó\+>±D≈£î e´‹πsø£+>±<äT e÷ |æ\¢\ ôdø£¸H釽À ‘Ó\+>±D yê\T¢qïs¡T, md”‡, md”º\Tqïs¡T. sêÁcÕºìøÏ <äX¯ ~X¯uÛÑ$wü´‘Y @+>±yê*. n|ü&˚ bÕ¢ì+>¥ &çbÕsYºyÓT+{Ÿ, ª˝≤µ &çbÕsYºyÓT+{Ÿ\˝À¢ ‘Ó\+>±D _\T¢ô|≥º&ÜìøÏ ô|ò’\T¢ ø£<äT\TÔqïjYT. e÷ d”e÷+Á<Ûä ìπs›•+#˚ dü∫yê\j·T+˝ÀH˚ sT÷ |ü]dæú‹ e⁄+fÒ $T>∑‘ê Ä|ò”düT ˝\¢ñ<√´>T∑ \ V≤ü ≈î£ ÿ\T, ôV≤’ Á<ëu≤<é |≥ü ¢ e÷ eTH√u≤Û yê\ >T∑ ]+∫ |≥ü <º ë! sTT+¬ø{≤¢ e⁄+<√!! ns¡yÓ’ @+&É¢ qT+∫ nH˚ø£ nee÷Hê\T, $eø£å\T, sTT~ sê»ø°j·T Á|üÁøÏj˚T ø±<äT. sTT+<äT˝À e÷ Vü≤≈£îÿ\T, e÷|æ\¢\ J$‘ê\T ≈£L&Ü Ä<Ûës¡|ü&ç e⁄qïsTT. e÷ düØ«düT\ s¡ø£åD ø√dü+ ˙\T¢, ì<ÛäT\T ø=\¢>=≥ºã&çq+ø£ ≈£L&Ü ‘Ó\+>±D Á|ü»\T d”e÷+Á<Ûäy˚TeTT b˛sê≥ ø±sê´#·s¡D≈£î ~>∑T‘êeTT nì yê<äq\T #˚dæ ¬s+&ÉTs√E*ï+∫ b˛sê≥ ø±s´¡ Áøe£ T+ #|˚ {ü ºÏ ªôV≤’ Á<ëu≤<é n+<]ä ~µ ‘\Ó +>±D Á|ü»\≈£î yê] ÁbÕ+‘ê\ $ø±kÕ*ï ø√s¡T≈£î+≥THêïs¡T.e<Tä › dyü TÓ øÆ ±+Á<eä TT<Tä ,› d∫ü yê\jT· + e÷<˚ nH˚ ìHê <ë\‘√ de” ÷+Á<äÛdü∫yê\j·T ñ<√´>∑T\T ePπs–+|ü⁄\T rdüTÔHêïs¡T (dü∫yê\j·T+˝ÀH˚). á d+ü <sä “¡ +>± de” ÷+Á<ÁäÛ |»ü \T de” ÷+Á<ôäÛ|≥T㺠&<ç ësT¡ \T yê]sTT+ø± ø=+‘·eT+~ e÷ õ˝≤¢\ dü+|ü<ä\˙ï rdüTø=∫à sTTø£ÿ&É u…{Ϻn_Ûeè~∆ #˚dæq+ø£ sTT|ü&ÉT y˚TyÓTø£ÿ&çøÏ b˛ yê*? e÷ u≤<Ûä me]øÏ MT&jç ÷· s¬ #÷ >=fºÒ $<ëÛ Hê\≈î£ ã*<ëHê\T ø±≈L£ &<É ˙ä , yê] sê»øj° T· ñ#·TÃ˝À |ü&ç ‘Ó\+>±D sêÁwüº @sêŒ≥T≈£î e´‹πsø£+>± e´eVü≤]+#·≈£L&É<äì ‘Ó\+>±D Á|ü»\T ø√s¡T≈£î+≥Tqïs¡T. yÓfi¯¢>=&ÜÔ s¡˙, ÄdüTÔ*ï, sTT+&ÉT¢ yêøÏ\¢ì >∑T+E≈£î+{≤s¡ì #ê˝≤ <äTsêàs¡ZyÓTÆq uÛÑj·÷*ï q÷]b˛düTÔ+~ d”e÷+Á<Ûä MT&çj·÷. ‘Ó\+>±D Á|ü»\T ôV’≤Á<ë u≤<é˝À n+<äs¡÷ m˝≤+{Ï uÛÑj·T+ ˝Ò≈£î+&Ü ã‘·Tø=#·TÃ. sTT~es¡≈£î $&çb˛sTTq sêÁcÕº˝À¢ ñ<√´>∑T˝…es¡÷ qwüºb˛˝Ò. sTT+ø√f+Ò ≥+fÒ de” ÷+Á<äÛ e⁄<√´>u∑ ÁÑÛ <‘ä ,· dØü «dt Ábıfø… ¸£Hé d+ü ã+~‘Û · Vü≤≈£îÿ\T ‘Ó\+>±D @s¡Œ&É‘˚ ø±\sêkÕÔs¡H˚ uÛÑj·÷\T dü]jÓÆTq$ ø±e⁄. ‘Ó\+>±D sêÁwüº+ sêC≤´+>∑ ã<ä∆+>± @s¡Œ&ÉuÀj˚T sêÁwüº+. n+<äTø£ì ñ <√´>∑T\ Vü≤≈£îÿ\T ≈£L&Ü |ü]s¡øÏå+|üã&ÜÔsTT. sTT+<äT˝À uÛÑj·T|ü&Ü*‡q |üH˚˝Ò<äT. ≈£îÁ≥˝À¢ |ü&çb˛e&É+ n$y˚ø£+, Vü‰kÕŒdüŒ<äeTT. ‘Ó\+>±D ‘·*¢ $eTTøÏÔø√dü+ ñ<ä´e÷˝À¢ ‘=+uÛ…’ ‘=$Tà~>± b˛]+~, øπ dTü \ bÕ˝+’… ~, C\’… b¢ Õ˝+’… ~, >±j÷· \bÕ˝+’… ~, >±´dTü ãT˝≥¢… T¢ ‹qïB, ÁbÕD≤\T <Ûës¡uÀdæ+B ‘Ó\+>±D nD>±]q ≈£î˝≤˝Ò. sT÷ kÕe÷õø£ ≈£î˝≤\ sT÷ eTVæ≤fi¯\ n_Ûeè~∆øÏ ÁbÕ<ÛëHê´ìïe«&É+, sê»ø°j·T uÛ≤>∑kÕ«eT´$Te«&Éy˚T neTs¡T˝…’q _&ɶ\≈£î H˚{Ï dü«‘·+Á‘· ‘Ó\+>±D sTT#˚à |òüTqyÓTÆq ìyê[. <äeT{Ϻ u≤dü\Tø=ìq ø={Ϻ #·÷#Ó<äeTT düs¡≈£îø=q M<ÛÓ\¢ ‹]– #·÷#Ó<äeTT 41es¡Tqìï $<ÛäeTT\ ‘·s¡∫ #·÷#Ó<äeTT z≥T y˚j·TT≥ |æ\¢˝≤≥ jÓT≥¢>∑TqT? „ ôdô|º+ãsY - 2013

ø£$‘·«+H˚qT ‘Ó\+>±DqT ≈£îwüߺ ≈£îø£ÿ s√>∑+ ≈£î~]Ãq Hê>±s¡T®q kÕ>∑sêìï ø£\+ bÕ∞˝À bÕ]+∫ •e*+>∑|ü⁄ eT{Ϻì $X¯«+uÛÑs¡qT eTT<ë›&çqìC≤+ œ˝Ò¢<ës¡T sê»sê» qπs+Á<äT&ÉT #ÓøÏÿq $ª∫Á‘· d”eTµø£$ìU≤Hé ø£\>∑qï q>∑sêìï <äøÏåD ø±•ì H˚qT dæHê¬sqTñ‘·Ôs¡ ‘Ó\+>±D }|æ]ì meTT&Ü\ sê»qï≈£î ø√&Ó ø£{ϺqH˚qT ø£Ø+q>∑sYqT y˚eTT\yê&ÉqT s¡+>∑T\ s¡Vü≤dü´+ $|æŒq e÷+Á‹≈£î&çì rs=ø£ÿ <˚e⁄fi¯ófl yÓTT*∫q #√≥ Á|ü|ü+#·+ yÓT∫Ãq Á|ü‹uÛÑqTmq˝Òì |òüTqø°]Ô Vü‰s¡ <Ûë]DÏì yÓ*¢$]dæq Væ≤+<ä÷eTTdæ¢+\ düK´‘· <äsêZqT |æ{Ï ¬s&ç¶ìm\>∑+<äT\ œ˝≤¢qTø±ø£rj·T, ãVü≤eT˙ qeqsêdæ+Vü≤ πøåÁ‘ê\ uÛ≤>∑kÕ«$Tì n–Zô|f…º˝ÀyÓTT>∑˝Ÿ, ≈£î‘·TuŸcÕV”≤, ndü|òtC≤V”≤\ <Ûäs¡àes¡à sêE _&ɶqT |ü≥TºNs¡ <ë∫q |üs¡+<ÛëeTT\qTndüe÷q sê#·q>∑s¡TqT <Ûäs¡à|ü⁄]ì #˚H˚‘· dæ>∑q |üPdæq |ü⁄e⁄«qTX¯‘êu≤›\T>± ‘·s¡>∑ìX¯Á‘·T<äTπs“¤<ä´|ü⁄ eTTÁ<äqT n+»˙ |ü⁄Á‘·Tì ns¡#˚‹qT+∫ C≤]|ü&ɶ qø£‡\“Ø edü+‘· y˚T|òüT >∑s¡®qqT dü+Je˙ |üs¡«‘·+ eTTø£ÿqT dæø√ÿ\T b˛s¡T ì|ü s¡e«*ïô|<äyê>∑T, ã+&Éyê>∑T, qø£ÿyê>∑T\T ø=+&É>∑≥TºqT bı~$T |ü≥Tº≈£îqï H˚\qTq&ç#=∫Ãq <ës¡T˝À¢ ø√¬sÿ\T rπsà >∑T≥ºqT C≤„Hêìï møÏÿ+∫ÁyÓ÷j·T‘·TyÓTà<ä, y˚eTT\yê&É Á>±e÷\≈£î ‘·s¡*+∫Çs¡T≈£îfi¯fl VüQùd‡Hé$Tj·÷\T ø£\>∑÷&çq >√<ëe], n+‘·πs«~, ÁbÕDVæ≤‘·\>√<ëe]MT<ä dü+>∑eT kÕúHêìï Hêπ>{Ï kÕfi¯fl\¢ Á|üC≤b˛s¡T $‘·ÔHê\T #·*¢m\>∑+<äT\ bÕ<ë\T ø£&ÉT>∑T‘·÷ ø±\T&ûX¯«s¡T&ÉT <ä+&Éø±s¡D≤´ìïm&É‘Ó>∑ì H˚\ <ä÷|ü rπs´ e÷H˚s¡TqT ø£\>∑*dæ yÓ*dæq <ä{Ϻ+∫q |òæs¡+– #˚dæq H˚\qT ø±fi‚X¯«sêìï dæ]dæ˝≤¢, »–‘ê´\, ∫q yÓT{Ÿ|ü*¢\Tq\¢ ã+>±sêìï VüQEsêu≤<é, VüQkÕïu≤<é, »$Tà≈£î+≥\Tr>∑\ MT<ä bÕ]+#˚ X¯øÏÔ dü«s¡÷|æDÏì ø±o˝À #êe⁄qT »$T*>± ìs¡«Væ≤+∫q »–‘ê´\˝Àø£+ MT<ä ø£|æï Nø£{Ï <äT|üŒ{Ïì N˝Òà Hê <äs¡Ùq uÛ≤>±´ìï düeT+ #˚dæq C…’Á‘·j·÷Á‘·qTyÓ\T>∑T\ $<äT´‘·TÔqT eTVæ≤e÷ì«‘· Á‹*+>∑ πøåÁ‘êìïe÷+#ÓdüºsY Ä|òt Ç+&çj·÷ >∑&û\ >√&É\T <ä÷øÏsêeT>∑T+&Üìï XÊ‘·yêVü≤q sê»´ eTTK<ë«sêìï uÛÑ÷kÕ«eT´ |ü⁄Hê<äT\T ô|øÏ*+∫q ø√{Ï*+>±\T bı<äTeTT≈£îqï Á|ü‹|òüT≥Hê b˛sê{≤ìïq&çˇ&ÉT¶q yÓ*dæq >√<äe] ˇ&ÉT¶qTKì» dü+|ü<ä\ ø±D≤∫ì Á|üeTTK z&Éπse⁄qT <äfi¯|ü‘·T\T >∑D|ü‘·T\T ~XÊìπs›X¯≈£î\T>√<ëe] Kìì ø√{Ï*+>±\qT $TDT>∑Ts¡T |ü⁄s¡T>∑T\T neTs¡T\Tu§>∑TZ u≤e⁄\ n–Zs¡e«qT ì\TyÓ‘·TÔ ‘ê´>±\ VüQkÕïu≤<é dü÷úbÕ\T ãVüQuÛ≤cÕ ø√$<äTìï z&ÉT‘·Tqï s¡ø±Ôìï mÁs¡C…+&Ü>± m‹Ô |ü{ϺuÖ<ä›C…’q yÓ’~ø£ eT‘ê\≈£î uÛ≤s¡‘· Á|ü<Ûëìì uÛ≤s¡‘·<˚X¯ $|ü¢e mC…+&Ü sêdüTÔqï ø£˝≤ìïmÁs¡‹yêN |ü]∫ n|üs¡ #êDT≈£î´DÏí »˝Ÿ »+–˝Ÿ »MTHé ø√dü+n<Ó’«‘·yÓTÆ n\sê]q ndüe÷q jÓ÷<ÛäTìï »q‘·Hé düsêÿsY q&ÉT|ü⁄‘·Tqï H˚\qT>√<ëe] qBrsêìï H˚qT ª˝À|ü* eTìwæìµ Ä]b˛ì »q+ Äø±+ø£å\ ~yÓ«qT>ö‘·y˚TX¯«sê\j·T <Ûës¡DÏì ø£Ø+q>∑sYqTeTVü‰ eT+∫ ‘Ó\T>∑T ø£eq s¡e[ì H˚qT ‘Ó\+>±DqTeT+~∏ìì C≤„q|”sƒ¡ Á>∑V”≤‘·qT ‘Ó\T>∑T >∑»fi¯fl C≤e[ì `&Üø£ºsY ø±düT\ *+>±¬s&ç¶, ôd˝Ÿ: 88978 11844 z z≥s¡T ø±|üHêï! m<äT›\ ‘·ù|Œ$T ˝Ò<äT ø±&ç ô|≥Tº≈£îqï+<äTπø eTT]dæb˛sTT <˚u…y√˝… z≥T¢ y˚T|æ |ü+≥e÷≥ eTs¡∫ ˙e⁄ |üdüTÔ+{Ï$42 „ ôdô|º+ãsY - 2013

Ä]úø£+≈£î|üŒ≈£L*q s¡÷bÕsTT u…+uÒ˝Ò‘·TÔ‘·Tqï düsêÿs¡Ts¡÷bÕsTT $\Te |ü&çb˛‘√+~....m+<äT≈£î, m˝≤, |üs¡´edüHê˝Ò+{Ï ‘·~‘·s¡ n+XÊ\qT #·]ÃdüTÔHêïs¡T kÕe÷õø£ ø±s¡´ø£s¡Ô m. q]‡+Vü‰ ¬s&ç¶ Ä]øú £ s+¡ >±ìï d+ü ø√å u+ÑÛ øe£ TTà≈î£ +{À+~. s÷¡ bÕsTT $\Te˝À eTTK´+>± >‘∑ · s¬ +&fi˚ ˝¢¯ À á |‘ü q· + #ê˝≤ y>˚ +∑ >± »]–+~. >∑‘· eT÷&˚fi¯ófl>± n+‘·sê®rj·T e÷¬sÿ{À¢ uÛ≤s¡‘· ø£¬s˙‡ ‘·q $\TeqTø°åD‘· nÁ|ü‹Vü≤‘·+>± ø=qkÕ>∑T‘√+~. &Ü\sY e÷s¡ø£+˝À s¡÷bÕsTT ø√˝ÀŒe&+É ˝À b˛{° |&ü +ç ~. n~øÛ £ Á<yä √´\“D+, ô|≥T㺠&TÉ ˝À¢ dãÔü ‘› ,·m|üŒ{Ïø£|ü⁄Œ&ÉT ø=‘·Ô ø£ìwüº kÕúsTT\qT qyÓ÷<äT #˚dü÷Ô Ç≥T bòÕ¬sø˘‡ e÷¬sÿ≥¢ |ü‘·q+, ~>∑TeT‘·T\T ô|]– m>∑TeT‘·T\T ‘·>∑Z&É+‘√ yêDÏ»´e÷¬sÿ{Ÿ, n≥T kÕºø˘ e÷¬sÿ{ŸqT ≈£î<˚\T #˚k˛Ô+~. Ä>∑wüߺ 21q ˝À≥T ô|s¡>∑&É+ yÓs¡d” s¡÷bÕsTTô|’ rÁe ˇ‹Ô&ç HÓ\ø=+~. á Áø£eT+s÷¡ bÕsTT $\Te eTs√ #ê]Á‘ø· £ øì£ wºü kÕsú TT 64.54 qy÷Ó <Tä #j˚ T· >± ˝ÀH˚ esT¡ d>ü ± |‘ü q· + ne⁄‘T· qï s÷¡ bÕsTT $\TeqT Ä<Tä ø√e&ÜìøÏkÕºø˘ e÷¬sÿ{Ÿ uÛ≤Ø qcÕº\T #·$ #·÷dæ+~. ˇø£ yês¡+ s√E˝À¢H˚ Äs_Y ◊ Á|uü TÑÛ ‘«· s+¡ >∑ u≤´+≈î£ \ <ë«sê s÷¡ . 63.85 e÷sø¡ £ $\Te‘√eT<äT|üs¡T\T Äs¡Tqïs¡ \ø£å\ ø√≥¢ s¡÷bÕj·T\T qwüºb˛j·÷s¡T. Ç<˚ &Ü\s¡¢qT $Áø£sTT+∫+~.esT¡ dü ø=qkÕ–‘˚ ôdô|+º ãsY e÷d+ü ˝À &Ü\s‘Y √ b˛\TÃ≈î£ +fÒ s÷¡ bÕsTTe÷s¡ø£+ $\Te 70 kÕúsTTøÏ ~>∑C≤πs neø±X¯eTT+<äì &ÉNà u≤´+ø˘ <˚X¯ Ä]úø£ eè~∆πs≥T nsTT<äT XÊ‘êìøÏ ~>∑C≤s¡&É+, ø£¬s+≥Tù|s=ÿ+~. <X˚ ¯ Ä]øú £ s+¡ >+∑ ~yê\T rdTü +Ô <qä ï n+#H· ê\ H|˚ <ü ´ä∏ +˝À nøö+{Ÿ ˝À≥T ô|]–b˛e&+É , bÕ]ÁXÊ$Tø±_eÛ è~∆ d÷ü ∫ øDå° +Ï #&· +É ,øs¬£ +≥T U≤‘ê ˝À≥T (d@” &)û $<o˚ øs¬£ ˙‡\≈î£ &eç ÷+&é }|+ü <Tä ø√e nìï{Ïø£Hêï eTTK´+>± s¡÷bÕsTT $\Te ø£˙$˙ ms¡T>∑ì Ø‹˝À&ÜìøÏ |üs√ø£å+>± ø±s¡DeTe⁄‘·THêïsTT. ø£¬s+≥T nøö+{Ÿ ˝À≥T ‘·π>Z |ü‘·q+ #·$#·÷&É&É+ Çe˙ï uÛ≤s¡‘· Ä]úø£ e´edüú≈£î m<äTs¡e⁄‘·Tqïes≈¡ î£ s÷¡ bÕsTT |‘ü q· + ø=qkÕ>π neø±XÊ\THêïjT· ì eT÷&dû t ôV≤#÷ >∑&ÉT¶ |ü]dæú‹øÏ dü+πø‘ê\ì Ä]úø£ ì|ü⁄DT\T ôV≤#·Ã]düTÔHêïs¡T. á]+∫+~. Á|üD≤[ø£ dü+|òüT+ ñbÕ<Ûë´≈£åî&ÉT s¡÷bÕsTT uÛ≤Ø>± ø°åDÏ+ d+ü øπ ‘ê\T Á|‹ü ˇøÿ£ ]˙ Ä+<√fiq¯ ≈î£ >T∑ ]#d˚ Tü HÔ êïsTT. øs¬£ +{Ÿ nøö+{Ÿ∫+<äì n+^ø£]dü÷ÔH˚, s¡÷bÕsTT $\Te @ kÕúsTT˝À ñ+&Ü\qï ˝À≥T $|üØ‘·+>± ô|]–b˛e&É+ eT]+‘· Ä+<√fi¯q ø£*–k˛Ô+~.<ëìøÏ Á|üuÛÑT‘·«+ @$T {≤¬sZ{Ÿ ìπs›•+#·˝Ò<äì ‘Ó*bÕs¡T. Bìì n]ø£fÒº+<äT≈£î Á|üuÛÑT‘·«+ m+#·T≈£îqï e÷sêZ\T »ãT“ ˇø£f…Æ‘˚ eT+<äT eTs=ø£{Ï nqï #·+<ä+>± e⁄+<äì q÷´&Ûç©¢˝Àì e÷qe Á_{°c˛&ç qT+∫ uÛ≤s¡‘Y≈£î kÕ«‘·+Á‘·´+ e∫Ãq ‘=* s√E˝À¢ n_Ûeè~∆ dü+düú Ábıô|òdüsY nõ‘Y ¬ø |òüTÀwt n_ÛÁbÕj·T|ü&ܶs¡T. ø£¬s+≥TnyÓT]ø± &Ü\sY‘√ s¡÷bÕsTT e÷s¡ø£+ $\Te düe÷q+>± ñ+~. nøö+{Ÿ ˝À≥T ‘–· +Z #+˚ <Tä ≈î£ $<o˚ ô|≥T㺠&TÉ \qT m≈î£ ÿe>± Äø]£ ¸+<˚X¯ bÕ\≈£î\ n$y˚ø£|ü⁄ Ä]úø£ ìs¡íj·÷\ e\¢ Á|üdüTÔ‘·+ s¡÷bÕsTT #ê\H~˚ Á|uü TÑÛ ‘«· + m+#T· ≈î£ qï e÷sê˝Z À¢ yTÓ T<{ä ~Ï . yêD»Ï ´ ˝À≥TqTe÷s¡ø£+ $\Te 65≈£î ~>∑C≤]+~. nyÓT]ø± &Ü\sY≈£î &çe÷+&é ‘–· +Z #T· ø√e&ÜìøÏ #s· ´¡ \T rdTü ø√≈î£ +&Ü $<o˚ ô|≥T㺠&TÉ \qT Äø]£ ¸+ô|s>¡ &∑ +É ‘√ ~>T∑ eT‹<ësT¡ ,¢ u≤´+≈s£ T¡ ¢ &Ü\s¢¡ ø=qT>√fi≈¢¯ î£ yTÓ T>T∑ Z #÷· |ü #·&É+ô|’H˚ Á|üuÛÑT‘·«+ m≈£îÿe>± <äèwæº ô|&ÉT‘·Tqï~. Ç~ düeTdü´≈£î&ÜìøÏ ‘√&ÉT <˚oj·T kÕºø˘ e÷¬sÿ≥¢ |üs¡dü |ü‘·q+, m|òt◊◊\T ‘·s¡* XÊX¯«‘· |ü]cÕÿs¡+ #·÷|ü<äT. ô|ò’HêHé‡ ô|≥Tºã&ÉT\ s¡÷|ü+˝À e#˚Ãb˛e&É+ s¡÷bÕsTTì rÁe ˇ‹Ô&çøÏ >∑T] #˚düTÔHêïsTT. á H˚|ü<∏ä´+˝À á $<˚o ô|≥Tºã&ÉT\T ˇø£ y˚fi¯ ô|]–Hê n~ eTq Ä]úø£ e´edüú≈£înyÓT]ø± &Ü\sY‘√ s¡÷bÕsTT e÷s¡ø£+ $\Te z <äX¯˝À 65≈£î |ü&ç y˚T\T #˚≈£Ls¡Ã<äT.b˛sTT+~. s¡÷bÕsTT |ü‘·q+ #·eTTs¡T ø£+ô|˙\ yê´bÕs¡+ô|’ rÁeˇ‹Ô&çì ô|+#·T‘·T+~. <˚X¯ Ä]úø£ e´edüú 1991 Hê{Ï <äTdæú‹øÏ ~>∑C≤s¡T‘·T+<˚yÓ÷qì Ä+<√fi¯q e´ø£ÔeTe⁄‘·T+&É>±, n≥Te+{Ï |ü]dæú‹ sêH˚sê<äì, Äs¡T <X˚ ÊìøÏ kÕ«‘+· Á‘´· + e∫Ãq á 66 @fi˝¢¯ À s÷¡ bÕsTT e÷sø¡ +£ e÷kÕ\ ~>∑TeT‘·T\≈£î dü]|ü&˚ 278 _*j·THé &Ü\s¡¢ $<˚o e÷s¡ø£$\Te 65 ¬s≥T¢ |ü&çb˛sTT+~. 1966, 1993 dü+e‘·‡sê˝À¢ ≈£L&Ü Á<äe´+ ì\«\THêïj·Tì Á|ü<ÛëqeT+Á‹ uÛÑs√kÕ ÇdüTÔHêïs¡T. n<˚ düeTs÷¡ bÕsTT u≤Û Ø |‘ü H· ê\T #$· #÷· d+æ ~. s¬ +&TÉ d+ü <sä ê“˝¤ Àq¢ T kÕø±å ‘T· Ô jT· +˝À Á||ü +ü Nøs£ D¡ (Á||ü +ü #· Ä]øú £ e´ed‘úü √ nqTd+ü <ëÛ q+) Áøe£ T+n|Œü {À¢ n~øÛ ±s+¡ ˝À ñqï Á|uü TÑÛ ‘ê«˝Ò |\ü T n+‘s· ‘Z¡ ,· $<o˚ |]ü D≤e Ä>∑uÀ<äì ≈£L&Ü Äj·Tq n+≥THêïs¡T. s¡÷bÕsTTì ì\u…fÒº+<äT≈£î÷\ e\¢ øs¬£ ˙‡ $\TeqT d«ü #÷ +<+ä >± ‘–· +Z #ê*‡e∫Ã+~. 1966˝À Á|uü TÑÛ ‘«· + ]»sT¡ « u≤´+ø˘ rdTü ≈î£ qï nHø˚ £ #s· ´¡ \ Á|uü ≤Û e+ øì£ |+æ #&· Üøs¬£ ˙‡ $\Te ‘–· +Z #&· ÜìøÏ $<X˚ Ê\ ˇ‹&Ô ç ø±sD¡ + nsTT‘˚ 1993˝À ìøÏ ø£˙dü+ ¬s+&ÉT e÷kÕ\T |ü&ÉT‘·T+<äì ì|ü⁄DT\ n+#·Hê. ø±>±Ä]øú £ e´edúü d+ü ø√å u+ÑÛ ˝À |&ü ≈É î£ +&Ü ìyê]+#&· Üìø+£ ≥÷ Ä #s· ´¡ ≈î£ Á|üdüTÔ‘· >∑&ÉT¶ |ü]dæú‹ì ñ|üjÓ÷–+#·T≈£îì dü+düÿs¡D\qT eT]+‘·ñ|üÁø£$T+∫+~.Ç|üŒ{Ϭø’q |ü<äe⁄\ $&ç∫ u…’≥|ü&É˝Òsê? Ä.Á|ü. sê»´eTT eTT–dæq ‘·sê«‘· 43 MT >∑‘˚$T ø±qTqï<√ ‘Ó\TdüTø=+&ç. „ ôdô|º+ãsY - 2013

Ä]úø£+y>˚ e∑ +‘+· #j˚ ÷· \ì ø±s=Œsπ {Ÿ s+¡ >+∑ ˇ‹&Ô ç #k˚ ˛+Ô ~. m|.tò &.ç ◊.\qT eT‘·T\T #˚düT≈£îH˚ ùd«#·Ã¤ ≈£L&Ü ø£*Œ+∫+~. nyÓT]ø£Hé &Ü\s¡T‘√eT]+‘·>± nqTeT‹ùdÔ &Ü\s¡T¢ e∫Ã|ü&çb˛‘êj·Tì uÛ≤$düTÔHêïs¡T. s¡÷bÕsTT e÷s¡ø£+ $\TeqT 31.37 s¡÷bÕj·T\T>± ÄsY_◊ã&{®Ó Ÿ Á<eä ´˝À≥T esT¡ dü d+ü e‘‡· sê˝À¢ ôV≤#T· ÃkÕsú TT˝À e⁄+&≥É +e\H¢ ˚ ìs¡ísTT+∫+~. n|üŒ{Ï qT+∫ $<˚o Á<äe´ e÷¬sÿ{Ÿ˝À Ä≥Tb˛≥¢≈£îÄ]úø£ e´edüú ∫≈£îÿ˝À¢ |ü&ç+<äì, n+<äTe\¢ dü_‡&û\ uÛ≤sêìï ø√‘· nqT≈£L\+>± s¡÷bÕsTT $\Te e÷s¡&ÜìøÏ nqT≈£L\yÓTÆq yê‘êô|{≤º\ì ø=+<ä] yê<äq. á |ü]dæú‘·T˝À¢ ÄVü‰s¡uÛÑÁ<ä‘· _\T¢ dü_‡&û es¡D≤ìï ÄsY_◊ ø£*Œ+∫+~. Á<äy√´\“D≤ìøÏ Ä»´+ b˛ùd Ä]úø£uÛ≤sêìï ô|+#·T‘·T+<äì, ø±+Á¬>dt bÕغøÏ z≥¢ô|’ e⁄qï ÄdüøÏÔ Ä]úø£ $<ÛëHê\T nqTdü]dü÷Ô düe÷+‘·s¡+>± ì]›wüº e÷s¡ø£ πs≥T $<Ûëq+e´edüúô|’ ˝Ò<äì Äs√|üD\T $ì|ædüTÔHêïsTT. 1991 Hê{Ï |ü]dæú‹ nqTdü]+#·&É+ e\¢H˚ Ç+‘· düeTdü´ ‘·˝…‹Ô+<äì n|üŒ{À¢ $X‚¢wü≈£î\Tsêø£b˛e#·TÃ>±ì Ä \ø£åD≤\T ø£ì|ædüTÔHêïsTT. n_ÛÁbÕj·T|ü&ܶs¡T. $<˚o ÇHÓ«düºs¡T¢ <˚XÊìï ñ<ä∆]+#˚+<äT≈£î ô|≥Tºã&ÉT\T ô|{ºs¡T. H&˚ TÉ &Ü\s‘Y √ b˛*ùdÔ s÷¡ bÕsTT $\Te <ì˚ e\q Ç˝≤ y>˚ +∑ >±˝≤u≤Û ˝Ò <´˚Û jT· +>± ekÕsÔ T¡ . <X˚ +¯ ˝À m|&tò ◊ç \ s÷¡ |+ü ˝À rdTü ≈î£ e∫Ãq øDå° dÏ Tü qÔ ï~? s÷¡ bÕsTT øDå° ‘≈· î£ s¬ +&TÉ ø±sD¡ ≤\T ñHêïsTT. yTÓ T<{ä ~Ï ,ô|≥Tºã&ÉT\≈£î nH˚ø£ ¬s≥¢ m≈£îÿe yÓTT‘êÔìï, sêj·T©º\T, f…ø±ï\J <o˚ jT· +>± n+‘s· ‘Z¡ · Ä]øú £ |{ü wÏ ‘ºü · <ãÓ “‹q≥+. s¬ +&eÉ ~, $<X˚ Ê˝À¢|E”ò , yT˚ HC˚ ŸyTÓ +{Ÿ sT¡ dTü eTT, eTT&|ç <ü ësê\ú d|ü j¢ü TY , |]ü øs£ ê\ d|ü j¢ü TY , n+‘·s¡Z‘· Ä]úø£ düeTdü´\T @s¡Œ&É≥+. ø±>± H˚&ÉT eTq bÕ\≈£î\T á&$ç &+Ó &TÉ .¢ .. ù|]≥ ‘<· Tä |]ü ø±\+˝À d«ü <X˚ Ê\≈î£ ‘s· *¡ +#T· ≈î£ b˛‘ê ¬s+&ÉT ø±s¡D≤\˝À Á|ü<ÛëqyÓTÆq<Ó’q <˚oj·T n+‘·s¡Z‘· ã\V”≤q‘·qTs¡T. ˇø£ n<Ûä´j·Tq+ Á|üø±s¡+ á s¡ø£+>± yês¡T ‘·s¡*+#·T≈£îb˛j˚T eTsT¡ >T∑ |]ü ∫, øπ e\+ $<X˚ Ê\˝Àì ø±sD¡ ≤\H˚ ªs÷¡ bÕsTTµ |‘ü H· êìøÏyTÓ T‘+Ô· yê] nd\ü T ô|≥T㺠&øç +£ fÒ ø˙£ d+ü 5 qT+∫ 10 s¬ ≥T¢ m≈î£ ÿe>± eT÷\+>± #÷· |dæ Tü HÔ êïsT¡ . 2008˝À Á||ü +ü #· Ä]øú £ e´edqúü T e÷+<´ä +ñ+≥T+~. n+<äTe\q $<˚o ô|≥Tºã&ÉT\ô|’ Ä<Ûës¡|ü&É≈£î+&Ü, ø$£ Tàyd˚ +æ ~. Ç~ 2012 es≈¡ î£ ø=qkÕ–+~. á ø±˝+˝À &Ü\sT¡ ‘√Ä]øú ±_eÛ è~ø∆ Ï @ e÷Á‘+· <√V≤ü <øä ±] ø±ì ~>T∑ eT‘T· \qT ìjT· +Á‹+∫ s¡÷bÕsTT e÷s¡ø£ $\Te s¡÷.45 e<ä› dæús¡+>± ñ+~. Á|ü|ü+#· Ä]úø£m>∑TeT‘·T\≈£î nes√<Ûë\T ‘=\–+∫ ñ+fÒ s¡÷bÕsTT $\Te˝À e´edüú e÷+<ä´+ qT+&ç ãj·T≥|ü&É≥+ ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆq 2012 qT+∫ø°åD‘·qT ÁbÕs¡+uÛÑ <äX¯˝ÀH˚ n]ø£≥º>∑*– ñ+&˚ yês¡T. Ä]úø£ e´edüú s¡÷bÕsTT $\Te |ü&çb˛e&É+ ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆ+~. dü+øå√uÛÑø±\+˝À ø±ø£eè~∆πs≥T ≈£L&Ü u≤>∑T+&˚~. $<˚o e÷s¡ø£+ ì\«\ |ü]dæú‹ ≈£L&Ü n~ yÓTs¡T>∑T|ü&ÉT‘·Tqï <äX¯˝À eTq s¡÷bÕsTT $\Te |ü&çb˛‘√+~.yÓTs¡T>±Z ñ+&˚~. n+fÒ s¡÷bÕsTT |ü‘·HêìøÏ ø±s¡D≤\T e÷+<ä´+˝À ø±ø£ y˚πs#√≥ ñ Hêïj·Tqïe÷≥. ô|≥Tºã&ç edü÷fi¯¢qT es¡Ôe÷q e´j·÷ìπø ñ|üjÓ÷ s¡÷bÕsTT $\Te ~>∑C≤s¡T&ÉT, ø£¬s+{Ÿ U≤‘ê˝À $düÔ]düTÔqï –+#&· +É e\¢ á deü Td´ü ‘˝· ‹… +Ô ~. $<X˚ Ê\ qT+∫ e∫Ãq &Ü\sq¢¡ T˝À≥T, kÕøº ˘ e÷s¬ ÿ≥¢ |‘ü q· + @y√ yê´bÕs¡ ˝≤yê<M˚ \T>± d÷ü øàå£ ãT~ø∆ Ï ñ‘êŒ<äø£ s¡+>∑+˝À ô|≥º≈£î+&Ü $ìjÓ÷>∑ edüTÔe⁄\ ø=qT>√fi¯¢≈£î ñ|ünì|æ+#·e#·TÃ>±ì yê{Ï Á|üuÛ≤e+ Á<äy√´\“D+, <Ûäs¡\ ô|s¡T>∑T<ä\ô|’ j÷Ó –+#&· +É e\q deü Td´ü ‘˝· ‹… +Ô ~. d+ü |<ü qä T ô|≥T㺠&>ç ± e÷]ùdÔ|&ü ç kÕe÷qT´\qT ôd‘’ +· øè£ +>B∑ kÕsÔ TT. ô|Á{À\T, &õû ˝Ÿ, e+≥>±´d,t ñ‘·Œ‹Ô ô|]– <˚X¯+ dü+|ü<ä«+‘·eTe⁄‘·T+~. $<˚o e÷s¡ø£Á<äyê´ìïøsÏ √dHæ é ‘~· ‘s· ¡ ô|Á{À*jT· + ñ‘Œ· ‘T· \Ô <säÛ \¡ ô|sT¡ >T∑ <\ä ≈î£ <ë]rdTü +Ô $˝≤kÕ\≈£î $ìjÓ÷–+#·&É+ e\¢H˚ s¡TDuÛ≤s¡+ ô|]–, &Ü\s¡¢ ø=s¡‘·~. ÄsTT˝Ÿ πs≥T ô|]–‘˚ <ëì Á|üuÛ≤e+ ˇø£ÿ s¡yêD≤ô|’H˚>±ø£ nH˚ø£ @s¡Œ&ç s¡÷bÕsTT e÷s¡ø£ $\Te ãø£ÿ∫ø£ÿ&ÜìøÏ Á|ü<Ûëq ø±s¡D+.Jeq s+¡ >±\ô|’ |&ü TÉ ‘T· +~. ~>T∑ eT‹ #d˚ Tü ≈î£ H˚ $&uç ≤Û >±\ô|’ Ä<ëÛ s¡ n+<Tä e\¢ Á|dü Tü ‘Ô +· eTq Ä]øú £ e´edqúü T ∫ø±≈î£ |sü T¡ dTü qÔ ï d+ü ø√å u≤Û ìøÏ|&ü ç nìï edTü eÔ ⁄\ <säÛ \¡ T ô|sT¡ >T∑ ‘êsTT. $<X˚ Ê˝À¢ $<´ä , Á|jü ÷· D≤\T eT÷\ ø±s¡D+ |üP]Ô>± <˚oj·T $<ÛëHê\ ˝À|üy˚T ø±˙ Á|ü|ü+#·e´jT· u]ÑÛ ‘e· Te⁄‘êsTT. s÷¡ bÕsTT ªnseú¡ +‘y· TÓ qÆ kÕsú TTµì bı+<Tä ‘T· + Ä]úø£ dü+øå√uÛÑ+ ø±s¡D+ ø±H˚ø±<äT.<ìä Ä]øú £ eT+Á‹‘«· XÊK n~øÛ ±sT¡ \+≥THêïsT¡ . ø±ì Ä kÕsú TT @$T{Àyê]øπ n+‘T· ∫øÿ£ ≥+ ˝<Ò Tä . <X˚ ¯ Ä]øú £ e´edúü >&∑ TÉ ¶ |]ü d‹úæ ì m<Tä s=ÿ+ eTq øs¬£ +≥T nøö+≥T ˝À≥T >‘∑ · @&Ü~ d÷ü \ú C≤rj÷Ó ‘Œ· ‹˝Ô À≥Tqï≥T¢, eTq qj·÷ ñ<ës¡ Ä]úø±_Ûeè~∆ |ü+<∏ë <ë] ‘·|æŒq≥T¢ 4.8 XÊ‘·+>± ñ+~. eTq $<˚o e÷s¡ø£Á<äe´ ì\«\T 28,000$~‘·eTe⁄‘√+~. ø√≥¢ &Ü\s¡¢≈£î |ü&çb˛j·÷sTT. á @&Ü~ 17,235 ø√≥¢ &Ü\s¡¢ s¡TD #*Ó +¢ |⁄ü\T #j˚ ÷· *‡ ñ+~. á H|˚ <ü ´ä∏ +˝À 1991˝À eTq ã+>±sêìï s¡÷bÕsTT $\Te m+<äT≈£î |ü‘·qeTÚ‘·T+~? ‘êø±≥Tº ô|≥Tºø=ì, s¡÷bÕsTT $\Te ‘·–Z+#·Tø=ì ~>∑TeT‘·T\ ø√dü+ 1990˝À eTq yêDÏ»´˝À≥T 944 ø√≥¢ &Ü\s¡T¢+fÒ ø£¬s+{Ÿ ~q~q>∑+&É+>± ã‘·ø±*‡q s√E\T |ü⁄qsêeè‘·+ ø±qTHêïj·TH˚nøö+{Ÿ ˝À≥T 970 ø√≥¢ &Ü\s¡T¢+~. $<˚o ø£¬s˙‡ ì\«\T 120 uÛÑj·÷\T düs¡«Á‘ê yê´|ædüTÔHêïsTT. m˙¶j˚T bÕ\q˝À 10,800 ø√≥¢ø√≥¢ &Ü\s¡¢≈£î |ü&çb˛j·÷sTT. á H˚|ü<∏ä´+˝À ø£¬s˙‡ $\TeqT 18 &Ü\s¡T¢ (n|üŒ{Ï ˝…ø£ÿ˝À <ë<ë|ü⁄ s¡÷.4.86 \ø£å\ ø√≥T¢)>± ñqïqT+∫ 19 XÊ‘+· yT˚ s≈¡ î£ ‘–· +Z ∫+~. BìøÏ ‘√&TÉ yêD»Ï ´ $<ëÛ q+˝À $<˚o s¡TDuÛ≤s¡+ j·T÷|”@ @\Tã&ç˝À H˚&ÉT 39,600 ø√≥¢ &Ü\s¡¢≈£L&Ü düeT÷\yÓTÆq e÷s¡TŒ\T #˚|ü{Ϻ n‘·´+‘· |ü]$T‘·T\‘√ ≈£L&çq (s¡e÷s¡$T s¡÷.bÕ‹ø£ \ø£å\ ø√≥T¢)≈£î $»è+_Û+#·&ÜìøÏ mes¡T$<Ûëq+ kÕúq+˝À ùd«#êäj·TT‘· m–®yéT $<ÛëHêìï Á|üø£{Ï+∫+~. u≤<TäÛ ´\T? s÷¡ bÕsTT˙, Ä]øú £ s+¡ >±˙ï ≈î£ fi¢¯ u§&∫ç ì\Te⁄Hê ~yê˝≤m>∑TeT‹<ës¡T\T ‘·eT m>∑TeT‘·T\ $\Te˝À 30 XÊ‘·+ y˚Ts¡≈£î ~>∑T Á|ü»\T ne÷j·T≈£î\T yês¡T Ç|üŒ{Ϭø’qqT u…’{ÏøÏ e∫à ˝…+|ü˝ÒdüT≈£î+f… $TeTTà\ eTìïkÕÔs¡T.44 „ ôdô|º+ãsY - 2013

Ä]úø£+rsTT+#·&É+˝À j·T÷|”@ düs¡«ÁuÛÑwüº bÕ\q≈£î kÕ{Ï ˝Ò<äT, ñ+&É<äT! ô|s¡T>∑T‘·÷ m>∑TeT‘·T˝À¢ eè~∆ ˝Òø£b˛e&É+ e\¢ ø£¬s+{Ÿ U≤‘ê ˝À≥TÇ˝≤ sT¡ Du≤Û s+¡ ‘√bÕ≥T yêD»Ï ´+˝À≥÷ s¬ ∫Ãb˛‘T· +&>É ±, eTH√àV≤ü Hédsü êÿsT¡ ‘|· ⁄üŒ\MT<ä ‘|· ⁄üŒ\T #d˚ ÷ü Ô C≤‹ u$ÑÛ ‘øπ· ñ]‘êfió¯ ¢ ù|qT‘√+~. ô|sT¡ >T∑ ‘√+~ nHêïsT¡ . s÷¡ bÕsTT |{ü cÏ Õì˜ øÏ Äs_Y ◊ rdTü ≈î£ qï #s· ´¡ \T |òü*‘·$Te«ì ÄsY;◊, πø+Á<ä+ #·s¡´\T.... m+‘· e÷Á‘+· |*üò +∫q≥T>º ± ˝<Ò Tä . Äs_Y ◊ øπ e\+ *ø«Ï &{ç ˙Ï e÷Á‘y· T˚ &Ü\sY e÷sø¡ +£ ˝À s÷¡ bÕsTT |‘ü H· êìï ìs√~+Û #+˚ <Tä ≈î£ Äs_Y◊, Á|üuÛÑT‘·«+ >∑‘· ø=+‘·ø±\+>± HêHê Á|üj·T‘êï\T #˚düTÔHêïsTT. \ø£å´+>± ô|≥Tº≈£îì eTT+<äT≈£î kÕ>∑T‘√+~. Ç~ dü¬s’q Ä˝À#·q>±q><∑ Tä \u´ÑÛ ‘q· T ‘–· +Z #êsTT. øs¬£ ˙‡ &]Ó y{˚ yÏ ‡é ô|’ Ä+ø\å£ T $~+Û #êsTT.ã+>±s¡+ ~>∑TeT‘·T\qT ø£]ƒq‘·s¡+>± e÷sêÃsTT. nsTTHê s¡T|” øì£ |+æ #&· +É ˝<Ò Tä . @~ @yTÓ qÆ |Œü {øÏ ° e÷s¬ ÿ{Ÿ˝À rÁeyTÓ qÆ nj÷Ó eTjT· +|ü‘·q+ Ä>∑˝Ò<äT. eTs√ yÓ’|ü⁄ ô|≥Tºã&ÉT\qT Äø£]¸+#·&ÜìøÏ #˚düTÔqïÁ|üj·T‘êï\T ≈£L&Ü ô|<ä›>± |òü*‘·+ Çe«˝Ò<äT. s√>∑yÓTTø£f…Æ‘˚ eT+<äT HÓ\ø=ì ñ+<äì eTH√CŸ sêDÒ _mHé|æ |ü]ãHé ‘Ó*bÕs¡T. &Ü\sYˇø£≥qï #·+<ä+>± Á|üuÛÑT‘·«+ yêDÏ»´˝À≥T ‘·–Z+#˚ #·s¡´\T rdüTø√≈£î+&Ü, ø£¬s+{Ÿ nøö+{Ÿ ˝À≥T ‘·–Z+#˚+<äT≈£î $<˚o ô|≥Tºã&ÉT\qT ã\|ü&˚ rs¡TqT #·÷dæ >√¢ã˝Ÿ ô|ò’Hêì¸j·T˝Ÿ düØ«düT\ ~>∑Z»+ yÓ÷sêZHéÄø£]¸+#˚+<äT≈£î m≈£îÿe>± Á|üj·T‹ïdüTÔqï~. Á|ü|ü+Nø£s¡D j·TT>∑+˝Àø£¬s+{Ÿ nøö+{ŸqT πø|æ≥˝Ÿ nøö+fÒ |üP]Ô>± q&ç|æk˛Ô+~. Ç<=ø£ kÕ˙º ¢ Ä+<√fiq¯ e´ø+Ô£ #k˚ ˛+Ô ~. &Ü\sY Ç<˚ kÕsú TT˝À ô|]–‘˚ Ädjæ ÷·Ä+<√fi¯q ø£*–+#˚ |ü]D≤eT+. $<˚o ô|≥Tºã&ÉT\ ô|+|ü⁄ ˇø£ÿfÒBìøÏ |ü]cÕÿs¡+ nqï uÛ≤eq ≈£L&Ü Bì qT+∫ e∫Ã+<˚. Ç<=ø£ K+&+É eT∞¢ 1990 Hê&TÉ m<Tä s=ÿqï |]ü d‘úæ T· \qT #$· #÷· ùd Á|eü ÷<+ä$weü \jT· + ˝≤+{~Ï . Ç+<Tä ˝À >q∑ Tø£ ˇøk£ Õ] <÷ä ]‘˚ ãjT· ≥|&ü &É +Éøw£ +ºü nì Ä]øú £ ì|⁄ü DT\T ôV≤#÷ ]dTü HÔ êïsT¡ . u≤Û s‘¡ · øs¬£ +≥T nøö+{Ÿ ñ+<äì ‘·q ìy˚~ø£˝À ù|s=ÿ+~.˝À≥T 2004-05 ˝À 2.5 _*j·THé &Ü\s¡T¢ (õ&ç|æ˝À 0.4XÊ‘·+)e⁄+&É>± 2012-13 Hê{ÏøÏ 87.8 _*j·THé &Ü\s¡¢≈£î (õ&ç|æ˝À eTT–+|ü⁄ :4.6 XÊ‘êìøÏ) #˚s¡T≈£î+~. yêDÏ»´ ˝À≥T˝À ô|s¡T>∑T<ä˝Ò á ˝À≥Tô|s¡T>∑T<ä\≈£î Á|ü<Ûëq ø±s¡D+>± ø£ì|æk˛Ô+~. yêDÏ»´ ˝À≥T 2004 uÛ≤s¡rj·T Ä]úø£ e´edüú, n_Ûeè~∆ |ü<∏ä+ qT+∫ eTs¡˝≤ ‹s√-05 ˝À 33.7 _*j·THé &Ü\s¡T¢ (õ&ç|æ˝À 5.5 XÊ‘·+) e⁄+fÒ,2012-13 Hê{ÏøÏ n~ 190.9 _*j·THé &Ü\s¡¢≈£î (õ&ç|æ˝À 10.6 >e∑ Tq e÷sêìZ ï |{ü +ºÏ ~. bÕ]ÁXÊ$Tø£ n_eÛ è~∆ eT+<–ä +∫+~, Á<yä √´XÊ‘êìøÏ) ô|]–+~. yêDÏ»´ ˝À≥T Ç+‘·>± ô|s¡>∑&ÜìøÏ ‘·j·÷]s¡+>±ìøÏ <√Vü≤<ä|ü&˚ j·T+Á‘ê\ ~>∑TeT‘·T\ ø£Hêï ã+>±s¡+, ô|Á{À \“D+ ¬s+&É+¬ø˝À¢H˚ ì\∫b˛sTT+~. ø£¬s+≥T U≤‘ê ˝À≥T ô|]–*jT· +, msT¡ e⁄\T, u§>T∑ ,Z $ìj÷Ó >∑ edTü eÔ ⁄\ ~>T∑ eT‘T· \ ô|sT¡ >T∑ <\äˇø£ eTTK´ ø±sD¡ +. <ë+‘√ øs¬£ +{Ÿ U≤‘ê˝À ˝À≥T ≈L£ &Ü Á|eü ÷<øä s£ ¡ b˛‘T· qï~, $<o˚ e÷sø¡ £ ì\«\T ‘s· –¡ b˛‘T· HêïsTT. s÷¡ bÕsTT e÷sø¡ £kÕúsTTøÏ $düÔ]+∫+~. >∑‘· ¬s+&˚fi¯¢˝À &Ü\sY e÷s¡ø£+˝À s¡÷bÕsTT$\Te 28 XÊ‘·+ |ü‘·qyÓTÆ+~. s¡÷bÕsTT $\Te dæús¡‘·«+ ø√dü+ $\Te ø°åDÏdüTÔqï~. uÛ≤s¡‘·<˚X¯+ô|’ Ä]úø£ dü+øå√uÛÑ+ ‘·ø£åD Á|üuÛ≤e+kÕ<Ûä´yÓTÆq #·s¡´\˙ï Á|üuÛÑT‘·«+ rdüT≈£î+≥T+<äì Ä]úø£ XÊK ø±s¡´<ä]Ùns¡$+<é eTj·÷sêyéT #ÓbÕŒs¡T. @eT+f,Ò áø«Ï {° e÷s¬ ÿ{Ÿ qT+∫ $<o˚ d+ü kÕ>ú ‘∑ · ô|≥T㺠&TÉ \T ãjT· ÄsY;◊, πø+Á<ä Á|üuÛÑT‘·«+ mìï #·s¡´\T rdüT≈£î+≥Tqï|üŒ{Ïø°s÷¡ bÕsTTì |‘ü q· + qT+∫ ø±bÕ&˝É øÒ b£ ˛‘T· HêïjT· ì Ç+&jç ÷· bÕò s¬ ø‡˘ ≥≈î£ y[Ó b¢ ˛e&+É . ‘e· T e÷‘è· <X˚ +¯ ˝À d+ü u$ÑÛ +∫q qcÕ\º qT |Pü &TÉ Ãn&Ó’«»sY‡ d”áy√ n_Ûùwø˘ >√jÓT+ø± ‘Ó*bÕs¡T. nyÓT]ø± ô|ò&És¡˝Ÿ]»sY« ñB›|üq bÕ´πøJì ñ|üdü+Vü≤]+#·&ÜìøÏ ø£≥Tºã&ç ñ+<äqï ≈î£ H+˚ <Tä ≈î£ ÄdTü \Ô qT ‘–· +Z #T· ø√e\dqæ nedsü +¡ ñqïyês÷¡ , n˝≤H˚dü+πø‘ê\T yÓ\Te&É≥+‘√ n+‘·sê®rj·T+>± &Ü\s¡T eT]+‘· ã\|ü&ç+~. Ç~ s¡÷bÕsTTô|’ ˇ‹Ô&ç eT]+‘· ô|+∫+~. ô|ò&És¡˝Ÿ ]»sY« nì•Ã‘· yê‘êes¡D+˝À uÛÑÁ<ä‘·qT ø√s¡T‘·Tqï yês¡T nsTTq $<˚o#s· ´¡ \ô|’ Ä+<√fiq¯ \‘√ Ç+&=Hd˚ jæ ÷· , eT˝dÒ jæ ÷· , <ë∏ jTY ˝≤+&é e+{Ïes¡∆e÷q <˚XÊ\ ø£¬s˙‡\T ôd’‘·+ ø=‘·Ô ø£ìcÕº\qT ‘êø±sTT. mdt_◊ d+ü kÕ>ú ‘∑ · ô|≥T㺠&<ç ësT¡ \T u≤Û sr¡ jT· e÷s¬ ÿ{Ÿ qT+&ç ‘e· T yê{≤\qT#Ó’s¡àHé Á|ür|t #Í<ÛäT] e÷{≤¢&ÉT‘·÷, m>∑TeT‘·T\ kÕeTsêú´ìï uÛ≤s¡‘Yô|+#T· ø√yê*‡ ñ+~. n<˚ Á|dü Tü ‘Ô · deü Td´ü ≈î£ |]ü cÕÿs+¡ . ~>T∑ eT‘T· \T ñ|üdü+Vü≤]+#·T≈£î+≥THêïs¡T. @<˚yÓTÆHê, n+‹eT+>± s¡÷bÕsTT $\Te uÛ≤Ø |ü‘·q+ e\q eTq <˚X¯ Ä]úø£ e´edüú≈£î rÁe nqsêú\T @s¡Œ&É‘êsTT. Bì‘√, Á<äy√´ \“D+ ô|]– b˛>∑\<äT. n+fÒ, <˚oj·T+>± <Ûäs¡\ô|s¡T>∑T<ä\≈£î Ç~ eT]+‘· ø±s¡D+ ne⁄‘·T+~. n˝≤π>, s¡÷bÕsTT $\Te |ü‘·Hêìï n&TÉ ≈¶ î£ H+˚ <Tä ø¬ ’ eTq ]»s«Y u≤´+ø˘ &Ü\sq¢¡ T n$Tà (‘<· ë«sê dsü |¡ süò ê ô|+#·≥+) s¡÷bÕj·T\qT |ü<˚|ü<˚ ø=qT>√\T #˚j·T&É+ (&çe÷+&é ô|+#·≥+) e\q, ø£&É≈£î <˚X¯+˝Àì $<˚o e÷s¡ø£+ ì\«\T y˚>∑+>± n&ÉT>∑+{Ï b˛‘êsTT. Bì‘√ eTq+ eTs¡˝≤ 1991 Hê{Ï <äTdæú‹øÏ #s˚ T¡ ‘ê+. Hê&TÉ , <o˚ jT· ~>T∑ eT‘T· \≈î£ , $<o˚ e÷sø¡ +£ ˝<Ò Hä ˚ ù|]≥, eTq bÕ\≈£î\T düTe÷s¡T 60 ≥qTï\ã+>±sêìï, Ç+>±¢+&é, dæ«dt u≤´+≈î£ \≈î£ nyT˚ àXÊsT¡ . n≥Te+{Ï |]ü d‹úæ H&˚ TÉ |⁄üqsêeè‘+· nsTTHê ÄXï s´¡ + ˝<Ò Tä . áHê&TÉ Á||ü +ü #y· ê´|+Ôü >± qj÷· ñ<ësy¡ ê<ä $<ëÛ Hê \≈î£ e´‹sπ ø‘£ · Á|ãü \T‘T· qï~. nsTTq|Œü {øÏ ° eTq $<ëÛ qøs£ \Ô¡ T e÷Á‘+· á z{Ï |ü&Ée Á|üj·÷D≤ìπø yÓTT>∑TZ #·÷|ü⁄‘·THêïs¡T. ãj·T≥≈£î ‘·s¡\T‘·Tqï $<˚o dü+kÕú>∑‘· ô|≥Tºã&ÉT\qT ‹]– yÓq≈£îÿ s¡|æŒ+#˚+ <äT≈£î >±qT Ä+ø£å\qT eT]+‘·>± dü&É*düTÔHêïs¡T. Á|üuÛÑT‘·« e´j·T+ <ë«sê e÷+<ë´ìï ‘=\–+#&· ÜìøÏ e÷sT¡ >± q><∑ Tä #˝Ó ≤eTDôÏ|’ <èä wìºæ ì\T|⁄ü ‘T· HêïsT¡ . Ç+‘ø· H£ êï n$yø˚ +£ eTs=ø{£ Ï ñ+&<É Tä . m+<Tä ø+£ f,Ò @<‘’Ó ˚ deü Td´ü qT dèü w+ºæ ∫+<√ Ä n+Xy¯ T˚ deü Td´ü qT |]ü wÿü ]+#>· \∑ <qä ï qeTàø±ìï $<Ûëqø£s¡Ô\T e´ø£Ô+ #˚düTÔHêïs¡T! <ä Vü‰MT Ç~ #Ó|ü⁄Œ‘·Tqï ‘Ó\+>±D Á|ü»\ ø√¬sÿ 45 ø£&ÉT¶|ü&çq MT ‘·|ü⁄ŒqT ø£åeT‘√ eTìïkÕÔs¡Tµ„ ôdô|º+ãsY - 2013

eTq ø£fi¯\T ‘Ó\+>±D C≤q|ü<ä Ms¡T\T #·s¡Ã˝À Á|üdü+–düTÔqï Áoìyêdü>ö&é. ∫Á‘·+˝À n+u≤˝ Hêsêj·TD >ö&é, Ábı.»j·TBÛsY ‹s¡TeT\sêe⁄, ø=+ô|*¢ yÓ+ø£{Ÿ, &Ü. m.¬ø.Á|üuÛ≤ø£sY (|üø£ÿq) C≤q|ü<ä ø£fi≤ø±s¡T\T ‘Ó\+>±D ]k˛sY‡ ôd+≥sY Ä<Ûä«s¡´+˝À Ä>∑düTº 10e ‘˚Bq b˛sê{≤\T ñHêïsTT. yê{Ïì eTq+ eTT+<äT ‘·sê\≈£î n+~+#ê*.X¯ì yês¡+ kÕj·T+Á‘·+ Væ≤e÷j·T‘Yq>∑sY˝Àì #·+Á<ä+ uÛÑeHé˝À MsT¡ &TÉ nHy˚ ê&TÉ e´edqúü T Á|•ü ïkÕ&Ô TÉ . Ä e´edqúü T e´‹sπ ø+Ï ∫düsê«sTT bÕ|üqï »j·T+‹ dü+<äs¡“¤+>± ª‘Ó\+>±D C≤q|ü<ä Ms¡T\#ê]Á‘·ø£ b˛sê{≤\T-Á|ü‘˚´ø£ sêh ñ<ä´eT+µ #·sêà ø±s¡´Áø£eT+ »] b˛sê&ç eTsD¡ +Ï ∫qyê&TÉ neTsM¡ sT¡ &TÉ . n+<Tä ˝À eTTd\ü eTà, m\e¢ Tà–+~. á ø±s¡´Áø£eT+˝À Ábı.»j·TBÛsY ‹s¡TeT\sêe⁄, ‘Ó\+>±D¬>õf…&é Ä|ò”düsY‡ nk˛dæj˚TwüHé Áô|dæ&Ó+{Ÿ, {ÏC≤ø˘ ø√-#ÛÓ’s¡àHé, $. ˝≤+{Ïyêfi¯ófl yêfi¯ófl <˚e‘·\T>± ø=\eã&ÉT‘·THêïs¡T. |üPõ+#·Áoìyêdü>ö&é, >ö&É ◊ø£´ kÕ<Ûäq ø£$T{° ø√-Ä]¶H˚≥sY n+u≤˝ Hêsêj·TD >ö&é, s¡#·sTT‘· ø=+ô|*¢ yÓ+ø£{Ÿ, s¡#·sTT‘·, ØôdsYà kÕÿ\sY ã&ÉT‘·THêïs¡T. b˛sê≥Ms¡T˝À¢ düsê«sTT bÕ|üqï eTTKT´\T. ôV’≤Á<ë&Ü. m.¬ø.Á|üuÛ≤ø£sY ‘·~‘·s¡T\T bÕ˝§ZHêïs¡T. á dü+<äs¡“¤+>± eø£Ô\Á|üdü+>∑ kÕsê+X¯+ ≈£î¢|üÔ+>±... u≤<≈é î£ áXÊq´+>± 50 yTÓ fiÆ fl¯ <÷ä s+¡ ˝À ñqï ø=+&<É Tä s+Z¡ Á>±e÷ìøÏ MsT¡ \T kÕ~+Û ∫q $»j÷· ˝À¢ u≤Û >+∑ >± Á||ü +ü #+· eTT+<&ä TÉ >T∑ #+Ó ~q dsü ê«sTTbÕ|qü ï #]· ‘,· n‘&· ç b˛sê{≤\T Á|»ü \ V≤ü è<jä ÷· ˝À¢y˚düTÔ+~.Ms¡T˝Ò #·]Á‘· ìsêà‘·\T, Ms¡T\T ˝Òì H˚\≈£î #·]Á‘· ˝Ò<äTnì ˇø£ Á|üeTTK s¡#·sTT‘· #ÓbÕŒs¡T. Ä $<Ûä+>± #·÷ùdÔ ‘Ó\+>±D≈£î ì*∫b˛j·÷sTT. ø±˙ á yê´bÕs¡ Á|üuÛÑT‘ê«\T yê{ÏøÏ nqTã+<Ûämq˝Òì #·]‘· ñqï~. m+<äs√ j·TT<ä∆Ms¡T\T á H˚\˝À »ìà+#ês¡T.Ä Ms¡T\qT düà]+#·Tø√e&Éy˚T ás√E eTq ø±s¡´Áø£eT+. nsTT‘˚ Ä s¡#·sTT‘·\T n‘·ì #·]Á‘·qT eÁø°ø£]+∫ ÁyêXÊs¡T. bÕ|üqï#·]Á‘·qT bı+<äT|üs¡#·Tø√e&É+˝À eTT+<äT ‘·sê\≈£î n+~+#·&É+˝Àd”e÷+Á<Ûä Á|üuÛÑT‘·«|ü⁄ ≈£îÁ≥\e\¢ á H˚\MT<ä Ms¡T\qT yÓ\T>∑T˝ÀøÏ ø£\T¢^‘·(>ö&É) ≈£î˝≤ìøÏ #Ó+~qyê&ÉT. bÕ|üqï ≈£î\>ös¡e+,‘˚e&É+˝À yÓ’|òü\´+ #Ó+<ä&É+ »]–+~. düe÷q‘·«+ø√dü+ b˛sê&Ü&ÉT. 1702˝À s¡TdüTÔ~˝ŸU≤Hé nH˚ &ç|üP´{° Ä MsT¡ \ Ms>¡ ±<\äÛ T C≤q|<ü ä s÷¡ bÕ\˝À >π j÷· \T n\T≈¢ î£ HêïsTT. ø±˙ yê{Ïì Á|ü»\≈£î ‘Ó*j·TCÒùd ø£fi≤ø±s¡T\≈£î ø£˙dü Ä<äs¡D, >∑es¡ïsY cÕ|üPsY ÁbÕ+‘·+˝À ø£\T¢^‘·yê]ì düeT÷\+>±‘√&ÜŒ≥T˝Ò<äT. yê{Ïì ‘Ó\+>±D sêh ìsêàD+˝À eTq+ dü]~<äT›ø√yê*. ‘Ó\+>±D C≤q|ü<ä Ms¡T\qT e\dü Á|üuÛÑT‘ê«\T ùV≤fi¯q#˚ùd nD∫y˚j·÷\ì rsêàì+ #ê&ÉT. n<˚ düeTj·T+˝À bÕ|üqï ‘·q$<Ûä+>± ø±s¡´Áø£e÷\T #˚XÊsTT. ás√E eTq≈£î f…*$»Hé ÇdüTÔqïÄq+<ä+˝À Ä˝À∫+|üCÒùd $wüj·÷\T ‘·≈£îÿe. ø±˙ C≤q|ü<ä ø£fi≤ ôd’q´+‘√ Çs¡T>∑T bıs¡T>∑T ø√≥\qT ÄÁø£$T+#·Tø√e≥+s¡÷bÕ\˝À nìï ≈£L&Ü #·]Á‘·qT, sê»ø°j·T, kÕe÷õø£, Ä]∆ø£ $wüj·÷\qT, Ms¡‘·«+ Ä˝À#·q\‘√≈£L&çq n|ü⁄s¡÷|üyÓTÆq ø£fi≤K+&Ü\T. ÁbÕs¡+_Û+#ê&ÉT. 1702-04 ø±\+˝À ‘Ó\+>±D eT<Ûä´ ÁbÕ+‘·+˝Àyê{Ïì ø±bÕ&ÉTø√yê*. Ä ø£fi≤ø±s¡T\qT Áb˛‘·‡Væ≤+#ê*. ‘Ó\+>±DneTs¡Ms¡T\qT düà]dü÷Ô yê] b˛sê{≤\T, Ms¡XË’e+˝≤+{Ï nH˚ø£ n‘·ì ÁbÕã\´+ ô|]–+~. 1708˝À bÕ|üqï ôd’q´+‘√ es¡+>∑˝Ÿø√≥qT »sTT+#ê&ÉT. Ä‘·sê«‘· uÛÑTeq–] <äTsêZìï ÄÁø£$T+#ê&ÉT. n˝≤ kÕ–q ˇø£ C≤rj·T Hêj·T≈£î&ç Ms¡>±<Ûäì á de” ÷+Á<äÛ HêjT· ≈î£ \T ùV≤fiq¯ #d˚ ÷ü Ô bÕs´¡ƒ |⁄üdøÔü ±\˝À bı+<Tä |]ü #êsT¡ . Ç~ dü]ø±<äT. Äj·Tq ˇø£ b˛sê≥ Ms¡T&ÉT. ìs¡+≈£îX¯‘ê«ìï m<äT]+∫q Hêj·T≈£î&ÉT düsê«sTT bÕ|üqï nì eø£Ô\T ù|s=ÿHêïs¡T. á ø±s¡´Áø£eT+˝À ªXÊs¡<ä>±fi¯óflµ ‘Ó\+>±D C≤q|ü<ä Ms¡T\ #ê]Á‘·ø£ b˛sê≥ >±<∏ä\qT >ödtq>∑sY≈£î #Ó+~q »+>∑j·T´, yÓ+ø£fÒwt ãè+<ä+, Vü≤qà+‘Y, \ø°åà ãè+<ä+ á ¬s+&ÉT ãè+<ë\T yê] ø£fi≤s¡÷bÕ\qT Á|ü<ä]Ù+#ês¡T. á ø±s¡´Áø£eT+˝À Ábı. nq«sYU≤Hé, myéT. y˚<ä≈£îe÷sY, ¬ø. Á|üuÛ≤ø£sY, <=e÷à≥ yÓ+ø£fÒwt ‘·~‘·s¡T\T bÕ˝§ZHêïs¡T. ` <äø£ÿHé q÷´dt <ä Á|üuÛÑT‘·« ã\>±\ qT+&ç n\»&çì Ä|ü⁄≥ø£ì ˝≤؃#Ûês¡T®, ø£˙ï{Ï {bÕø±\T, ô|ò’]+>∑T\T #ê≥Te÷≥T >∑T+&Ü\ ‘√\T ã÷≥T¢46 „ ôdô|º+ãsY - 2013

„ ôdô|º+ãsY - 2013 47

$eø£å|òæ*+ #Ûê+ãsY mìïø£˝À¢ nHê´j·T+ n+‘ê d”e÷+Á<ÛäT˝Ò &ç|üP´{° ø£$Twüqs¡T¢ yÓTT‘·Ô+ - 18 Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ #·\q∫Á‘· yêDÏ»´eT+&É* ø±s¡´es¡Zmìïø£˝À¢ ‘Ó\+>±D - 10‘\Ó +>±D yê]øÏ rÁe nHê´jT· + »]–+<ìä ‘\Ó +>±D |*æò + #êÛ +ãsY d”e÷+Á<Ûä - 8 (ø°\ø£ ÁbÕ+‘ê\T)n<´äÛ ≈îå£ &TÉ $»jT˚ +<sä Y s¬ &¶ç nHêïsT¡ . |*æò + #êÛ +ãsY mìïø˝£ À¢ Ä+Á<ëÛ düVü‰j·T yÓ’<ë´~Ûø±s¡T\T yÓTT‘·Ô+ - 18ÁbÕ+‘êìøÏ #+Ó ~q yêsT¡ 32 eT+~ mìïø¬ ‘’ ˚ ‘\Ó +>±D yêsT¡ øπ e\+ ‘Ó\+>±D - 712 eT+~ e÷Á‘·y˚T mìïø£j·÷´s¡Hêïs¡T. á |üHÓï+&ÉT eT+~˝Àq÷ Ä+Á<Ûë -11ø±s´¡ es+Z¡ ˝ÀøÏ ˇøÿ£ ]ì ≈L£ &Ü rdTü ø√˝<Ò ìä $eT]Ù+#êsT¡ . ‘\Ó +>±D Ç+õ˙s¡T¢ düTe÷s¡T 300ÁbÕ+‘·+ qT+∫ ø£˙dü+ eTT>∑TZ]øÏ neø±X¯+ Çyê«\ì ø√]‘˚ ‘Ó\+>±D 200|ü{Ϻ+#·Tø√˝Ò<äHêïs¡T. d”e÷+Á<Ûä 100 {ÖHé bÕ¢ì+>¥ n~Ûø±s¡T\T -32‘Ó\+>±D yêfi¯fl≈£î ‘Ó\+>±D -9 (øÏ+~kÕúsTT @d”|”\T)yÓ’<ä´+ #˚j·TuÀeTqï d”e÷+Á<Ûä yÓ’<äT´\T d”e÷+Á<Ûä - 23 (ñqï‘· kÕúsTT) ø£+|üP´≥sY Ä|üπs≥s¡T¢, $Tìd”º]j·T˝Ÿ kÕº|òt(W{Ÿk˛]‡+>¥) düTe÷s¡T ≈£î\, eT‘·, ÁbÕ+‘ê\≈£î nr‘·+>± yÓ’<ä´ùde\T n+~+#ê*‡q 500 M]˝À 90 XÊ‘·+ d”e÷+Á<ÛäT˝ÒyÓ’<äT´˝Ò ÁbÕ+rj·T $eø£å bÕ{Ï+#ês¡T. ∫øÏ‘·‡ ø√dü+ Ä]údüTÔHêï|ü{Ϻ+#·Tø√≈£î+&Ü ôV’≤<äsêu≤<é≈£î yÓfi¯fl≈£î+&Ü ø£s¡÷ï\T≈£î m+<äT≈£î d”e÷+Á<Ûä ñ<√´>∑T\≈£î #·{≤º\T e]Ô+#·yê?e#êÃs¡+≥÷ m>∑‘ê[ #˚XÊs¡T. eTVü≤ã÷uŸq>∑sY õ˝≤¢ eTHÓïbÕ&ÉTeT+&É\+ uÀπs|ü*¢ Á>±e÷ìøÏ #Ó+~q X‚KsY (42) ∫øÏ‘·‡ ø√dü+ d”e÷+Á<Ûä ñ<√´>∑T\≈£î Á|üuÛÑT‘·« #·{≤º\T e]Ô+#·yê nì ‘Ó\+>±Dø£s¡÷ï\T Á|üuÛÑT‘ê«düT|üÁ‹øÏ yÓ[fl‘˚, ˙~ ‘Ó\+>±D ø£<ë...Çø£ÿ&É≈£î ñ<√´>∑dü+|òü÷\ C≤ø˘ Á|ü•ï+∫+~. d”e÷+Á<Ûä ñ<√´>∑T\T sê´©\Tm+<äT≈£î e#êÃe+≥÷ ‹|æŒ|ü+bÕs¡T. B+‘√ Äj·Tq ôV’≤<äsêu≤<é rdæHê, <Ûäsêï\T #˚dæHê Á|üuÛÑT‘·«+ @MT nq&É+ ˝Ò<äì, ô|’>± yê]ì#˚s¡Tø=ì (Ä>∑düTº 7) >±+BÛ ÄdüT|üÁ‹˝À ∫øÏ‘·‡ bı+<ës¡T. Áb˛‘·‡Væ≤+#˚ $<Ûä+>± e´eVü≤]k˛Ô+<äì $eT]Ù+∫+~. {°Jy√ n<Ûä´ ≈îå£ &TÉ lìyêdt >ö&é e÷{≤&¢ TÉ ‘÷· ‘\Ó +>±D ñ<√´>T∑ \T ‘e· T V≤ü ≈î£ ÿ\JôV≤#Ym+d”˝À d”e÷+Á<Ûä n~Ûø±s¡T\<˚ Vü≤yê ø√dü+ b˛sê&ç‘˚ Á|üuÛÑT‘·«+ 177 ñ‘·Ôs¡T« C≤Ø#˚dæ ñ<√´>∑T\qT uÛÑj·T ô|{≤º\ì Á|üj·T‹ï+∫+<äì >∑Ts¡TÔ #˚XÊs¡T. dü∫yê\j·T+˝À ◊<äT>∑T]ôV’≤<äsêu≤<é˝Àì JôV≤#Ym+d” d”e÷+Á<Ûä n~Ûø±s¡T\ ô|‘·Ôq+˝À ø£+fÒ m≈£îÿeeT+~ ø£\dæ ‹s¡>∑e<ä›ì Ä+ø£å\T $~Û+∫+<äHêïs¡T. á∫≈£îÿ≈£îb˛sTT+~. nø£ÿ&ç n~Ûø±s¡T\ $esê\qT |ü]o*ùdÔ... ìã+<Ûäq\T d”e÷+Á<Ûä ñ<√´>∑T\≈£î e]Ô+#·yê nì Á|ü•ï+#ês¡T.yÓTT‘·Ô+ n<äq|ü⁄ ø£$Twüqs¡T¢ - 8◊@mdt\T -2‘Ó\+>±D -3 (nÁbÕ<Ûëq´ b˛düTº\T)d”e÷+Á<Ûä -3 (n‘·´+‘· ø°\ø£ $uÛ≤>±\T)CÀq˝Ÿ ø£$Twüqs¡T¢ yÓTT‘·Ô+ - 5|ü⁄düÔø±$wüÿs¡D\TÁ|üeTTK s¡#·sTT‘· ;mdt sêeTT\T s¡∫+∫q ªø±\+ sêÁwüº+˝À qB»˝≤\ \uÛÑ´‘· |ü⁄düÔø±$wüÿs¡D düuÛÑ˝À s¡#·sTT‘· <=+‘·T\‘Ó∫Ãq e÷s¡TŒµ, ˙{ÏbÕs¡T<ä\ XÊK ]f…ÆsY¶ Ç+õ˙sY \ø°åàHêsêj·TD (≈£î&ç qT+∫ eT÷&√ e´øÏÔ)‘√ Á|üeTTKT\T<=+‘T· \ \øàå° HêsêjT· D sêdqæ ªsêÁw+ºü ˝À qB»˝≤\\u´ÑÛ ‘· - |+ü |Dæ ˝° À ‘\Ó +>±D |≥ü ¢ $eøµå£ |⁄üdøÔü ±\qTÄ>∑düTº 29q m+|” bıqï+ Á|üuÛ≤ø£sY ìyêdü+˝Àsê»´düuÛÑ düuÛÑT´\T MôV≤#Y, bÕ˝≤«sTT >√es¡∆Hé ¬s&ç¶Ä$wüÿ]+#ês¡T. sêb˛\T Äq+<äuÛ≤düÿsY n<Ûä´ø£å‘·eVæ≤+∫q á ø±s¡´Áø£eT+˝À πø+Á<äeT+Á‹ C…’bÕ˝Ÿ¬s&ç¶, m+|” dæ]dæ\¢ sê»j·T´, düTπswt wü≥ÿsY, bıqï+Á|üuÛ≤ø£sY ‘·~‘·s¡T\T bÕ˝£ZHêïs¡T. Ä\dü´+>± HÓ’‘˚H˚$T ãT~∆ e∫Ãq~ yêìøÏ Á|üuÛÑT‘·« n‘ê´#ês¡eTT uÀ<Ûä|ü&ÓqT H˚{Ϭø’q48 „ ôdô|º+ãsY - 2013

wüVü≤sY øÏ u≤‘YôV’≤<äsêu≤<é Vü≤e÷sê - ‘Ó\+>±D Ä‘·àsêìq~+∫q ‘Ó\+>±D ñs¡÷› ‘Ó\T>∑T ø£$ >±j·Tø£ düy˚Tàfi¯q+ uÛ≤cÕ, dü+dÿü è‘·T\ |⁄ü q]«ø±d+ü ø√dü+ 1998˝À ÁbÕs¡+uÑÛyTÓ qÆ düy˚Tàfi¯q+ ìs¡«Væ≤+∫ BÛf…Æq »yêãT #ÓbÕŒ\ì ≈£L&Ü Ädüe÷y˚X¯+ ìssí¡ TT+∫+~. ≈î£ \, eT‘ê\≈î£ nr‘+· >± ‘\Ó +>±D, ôV≤’ <sä êu≤<˝é Àì‘Ó\+>±D s¡#·sTT‘·\ ø£fi≤ø±s¡T\ ñ<ä´eT+˝À ôdô|º+ãsY1 Ä~yês¡+ kÕúìø£ ø£e⁄\ ‘√&ÜŒ≥T‘√ ñs¡÷›, ‘Ó\T>∑T ø£e⁄\ düy˚Tàfi¯q+ ‘=*ôV’≤<äsêu≤<é q>∑s¡+˝À md”« Vü‰˝Ÿ˝À »]–q ñs¡÷›, ‘Ó\T>∑T ø£e⁄\ n&ÉT>∑T>± ìs¡«Væ≤+∫ ôV’≤<äsêu≤<é, ‘Ó\+>±D\ Äràj·T, nqTã+düe÷y˚X¯+ ø°\ø£yÓTÆ+<äì #Ó|üø√yê*. 1939\˝À Ç<˚ \ø£å´+‘√ <Ûëìï, #ê]Á‹ø£ dü+ã+<Ûë\qT |ü⁄qsYìs¡ísTT+#·Tø√yê\ì dü+ø£*Œ+ô|<ä›\T düTs¡es¡+ Á|ü‘ê|ü¬s&ç¶, e÷&ÉbÕ{Ï Vü≤qTeT+‘·sêe⁄, ø√‘ê«˝Ÿ ∫+~. ôV’≤<äsêu≤<é‘√ bÕ≥T ‘Ó\+>±D q\TeT÷\˝≤ $düÔ]+∫y+Ó øÁ£ {≤e÷s¬ &,¶ç ã÷sT¡ \Z sêeTøwÏ Hü é sêe⁄\T |Pü qTø√e&+É ‘√ Ä+Á<äÛ ãè+<ë\T>±, e´≈î£ \Ô T>± nHø˚ £ sø¡ ±\ kÕV≤æ ‘´· øè£ wæ #d˚ Tü qÔ ï e+<˝ä ≤~kÕsd¡ «ü ‘· |]ü w‘ü T· Ô @sŒ¡ &+ç ~. n<˚ y~˚ ø£ MT<ä ªªôV≤’ <sä êu≤<é V≤ü e÷sê eT+~ ø£e⁄\‘√, 36≈£î ô|’>± ñs¡÷› ‘Ó\T>∑T kÕVæ≤‘·´ dü+|òü÷\‘√` ‘Ó\+>±D Ä‘·àsêµµ ù|s¡T‘√ á H˚\ eT÷\\ qT+∫ e∫Ãq ¬s+&ÉT ìsê«V≤ü ≈î£ \˝À Á|<ü ëÛ q u≤<´äÛ ‘\· T rdTü ≈î£ qï á dyü T˚ àfiq¯ + deü Tq«jT·e+<ä\ eT+~øÏô|’>± ‘Ó\T>∑T, ñs¡÷› ø£e⁄\‘√ »]–q ø£$ düy˚Tàfi¯q+ ø£s¡Ô ø£$, s¡#·sTT‘· mdt. »>∑Hé¬s&ç¶, Á|üdæ<ä∆ ø£<∏ä≈£î&ÉT, ø£$ ôd’ÿu≤u≤,ˇø£ ÁbÕ<Ûëq´‘·qT dü+‘·]+#·T≈£îqï~. ø£$ |üdüTq÷] s¡$+<äsY dü+Á|ü~+|ü⁄\T »]bÕs¡T. á düy˚Tàfi¯q+ \øå±´\qT #Ó|üŒ>±H˚ nq÷Vü≤´yÓTÆq düŒ+<äq e∫Ã+~. ‘·eT ‘ê‘· ôV’≤<äsêu≤<é e÷~ `y˚Ty˚T n_Ûeè~∆ #˚XÊ+ nqï d”e÷+Á<ÛäT\T, eTT‘ê‘Ô \· sø¡ ,Ô£ e÷+kÕ\‘√ s÷¡ |⁄ü~<Tä ≈› î£ qï á |≥ü ï+ ‘e· T ∫qï|Œü {Ïyê] bÕ\ø£esêZ\T yê] ñ<√´>∑T\T #˚düTÔqï yê<äq≈£î »yêãT>± á qT+∫ ø£<∏ä\T ø£<∏ä\T>± $qï á eTVü‰q>∑s¡+. ‘·eT≈£î ø±≈£î+&Üø£$ düy˚Tàfi¯q+ s¡÷|ü⁄~<äT›≈£îqï~. nsTT‘˚ H˚|ü<∏ä´+ sê»ø°j·T, b˛‘T· +<y˚ ÷Ó qqï Ä<Tä sê› e\¢ ø±e#T· Ã, me]ì d+ü Á|~ü +∫Hê $|Øü ‘·kÕe÷õøy£ TÓ +Æ <˚ ø±e#T· Ã. ø±˙ >‘∑ · 15 @fió¯ >¢ ± ‘\Ó +>±D kÕ+dÿü è‹ø£ yTÓ qÆ Ädøü ÔÏ #÷· |+æ #êsT¡ . ‘e· T d+ü |÷üò \ ù|sq¢¡ T øs£ |¡ Áü ‘+· ˝À #s˚ êÃ\ì,y˚~ø£ @sêŒ≥T‘√ ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆ <äX¯~X¯˝≤ yê´|æ+∫q ‘·˝…+>±D ‘·eT ù|s¡¢qT ≈£L&Ü CÀ&ç+#ê\ì &çe÷+&é #˚XÊs¡T. á düŒ+<äqqTkÕ+düÿè‹ø£, kÕVæ≤‘·´ ñ<ä´eT+ ôV’≤<äsêu≤<é q>∑sêìøÏ dü+ã+~Û+∫ #÷· dæ ìsê«V≤ü ≈î£ \T>± yT˚ + ujÑÛ T· |&ü qç +. m+<Tä ø+£ fÒ kÕsd¡ «ü ‘· |]ü w‘ü T· Ô<äèwæº ô|≥ºø£ b˛e&ÉeTH˚~ e÷≈£î ø={§º∫Ãq≥Tº ø£q|ü&ç+~. Ä>∑düTº Vü‰\T #ê˝≤ ∫qï~. n+#·Hê\≈£î $T+∫ s¡#·sTT‘·\T eùdÔ m{≤¢22q düe÷y˚X¯yÓTÆq ñs¡÷›, ‘Ó\T>∑T ø£e⁄\, ø£fi≤ø±s¡T\T düy˚Tàfi¯q+ nqï Á|üX¯ï eTeTà*ï y˚~Û+∫+~. yÓTT<ä≥ düe÷y˚X¯+ eT<Ûë´Vü≤ï+ 2ìs¡«Vü≤≈£î\ düe÷y˚X¯+˝À á $wüj·T+ #·s¡Ã≈£î e∫Ã+~. Bì‘√ ñ >+∑ ≥\ qT+∫ yTÓ T<\ä T ô|&TÉ <ëeTqT≈î£ Hêï ñ<jä T· + qT+&ç yTÓ T<\ä Ts¡÷› ‘Ó\T>∑T ø£e⁄\ düy˚Tàfi¯q+ Áù|s¡D‘√ ôV’≤<äsêu≤<é≈£î, ‘Ó\+>±D ô|&<É ëeTì ìssí¡ TT+#T· ø=ì kÕsd¡ «ü ‘· |]ü w‘ü T· Ô ìs«¡ V≤ü ≈î£ \qT d+ü Á|~ü +deü ÷C≤ìøÏ ñqï #ê]Á‘ø· £ kÕe÷õø,£ kÕ+dÿü è‹ø£ d+ü ã+<ëÛ \ nH«˚ wDü #ê+. yêfi¯ófl eT¬se]ø√ Ç#êÃeTì #ÓbÕŒs¡T. ˇø£ <äX¯˝À ‘Ó\T>∑T~X>¯ ± eTT+<Tä eTT+<Tä øè£ wæ #j˚ ÷· \ì Á|‹ü bÕ<qä e∫Ã+~. Ç+<Tä ≈î£ $X¯«$<ë´\j·T+ Vü‰˝Ÿ ø√dü+ Á|üj·T‹ï<ë›eTì ≈£L&Ü jÓ÷∫+#ê+.ds¬ü q’ ÁbÕ‹|~ü ø>£ ±, de” ÷+Á<TäÛ \ Ä~|Û ‘ü ´· , e\dyü ê<ä ‘s· ÿ¡ +‘√ #d˚ Tü qÔ ïyê<äq≈£î »yêãT>± ‘Ó\+>±D˝Àì ñs¡÷› ` ‘Ó\T>∑T ø£e⁄\‘√ ø£$ ôV’≤<äsêu≤<äT˝À »]–q ø£$>±j·Tø£ düy˚Tàfi¯q+˝À |ü⁄düÔø±$wüÿs¡D 49 ≈£îø£ÿ #êe⁄ #êeø£+&ç #·ø£ÿ>∑ u…’{øÏ s¡+&ç ‘Ó\+>±D Á|ü‘˚´ø£‘· ø√s¡T#·T u…’{ÏøÏ s¡+&ç„ ôdô|º+ãsY - 2013

wüVü≤sY øÏ u≤‘Yn~≈£L&Ü kÕ<Ûä´+ ø±˝Ò<äT. yÓ+≥H˚ eTs√ Á|üj·T‘·ï+ #˚<ë›eTì ìs¡í m+‘>· ±H√ ñ‘ê‡V‰ü |]ü #êsT¡ . 80 @fifl¯ ejT· dTü ‡˝À duü ≈ÑÛ î£ deü Tj÷· ìøÏsTT+∫ eT<ëÛ ´V≤ü ï+ 2 >+∑ ≥\ yTÓ T<\ä Tô|{ºÏ 9 >+∑ ≥\ es≈¡ î£ ìs«¡ V≤æ + $#˚Ãdæ ñs¡÷›, ‘Ó\T>∑T e÷{≤¢&ç n≥T düuÛÑ˝À ÄoqT˝…’q ñs¡÷› eTVü‰#ê\qT≈î£ qï duü qÑÛ T sêÁ‹ 12 >+∑ ≥\ es≈¡ î£ ø=qkÕ–+#ê\ì ìssí¡ TT+ øe£ ⁄\qT, ‘\Ó T>T∑ eTV‰ü øe£ ⁄\qT ñ‘»Ô˚ |]ü #êsT¡ . @yTÓ HÆ ê H{˚ Ï #ê]Á‹ø£#T· ≈î£ ì |]ü w‘ü T· Ô yê]ì d+ü Á|~ü +#ê+. Ç+<Tä ≈î£ ô|<\›ä T d.æ HêsêjT· D eT\T|ü⁄˝À á ø£$ >±j·Tø£ düy˚Tàfi¯q+ $•wüºyÓTÆq dü+Á|ü<ëj·÷\T¬s&ç¶ ô|<ä›eTqdüT‘√ n+^ø£]+#ês¡T. á ø£$ >±j·Tø£ düy˚Tàfi¯q+ ¬s+&ÉT eT÷&ÉT HÓ\ø=*Œ+<äH˚ #ÓbÕŒ*.ìs¡«Vü≤D˝À e÷≈£î eTqdü÷Œ¤]Ô>± düVü≤ø£]+∫q e´≈£îÔ\˝À eTTKT´\TÁ|üeTTK ñs¡÷›ø£$, ‘Ó\T>∑T |ü+&ç‘·T&ÉT eTVü≤ã÷uŸq>∑sY≈£î #Ó+~q ñs¡÷› e÷‘·èuÛ≤wü>± ø£*– ‘Ó\T>∑T˝À e÷Á‘·y˚T sêùd ø£e⁄\T,≈£î‘·TuŸ düsYcÕsY. ‘Ó\T>∑T, ñs¡÷›kÕVæ≤‘·´ s¡+>∑+˝À |üì#˚düTÔqï >=|üŒ ‘\Ó T>T∑ , V≤æ +B e÷‘è· u≤Û wü ø*£ – ñs÷¡ ˝› À sêùd ôV≤’ <sä êu≤<é yêdTü \Tôd≈î£ ´\s,Y d÷ü |”ò |˝æò ≤d|ü süò Y ÄjT· q. ô|<\›ä T d.æ HêsêjT· Ds¬ &,¶ç $.Äs.Y ªªôV’≤<äsêu≤<é Vü≤e÷sê, ‘Ó\+>±D Ä‘·àsêµµ nì á ø£$>±j·Tø£$<ë´]ú ø£$‘·qT ñs¡÷›˝ÀøÏ Äj·Tq nqTe~+∫ ñHêïs¡T. Äj·Tq, dyü T˚ àfiq¯ + Ç∫Ãq ìHê<ëìøÏ »‘· ø\£ T|⁄ü‘÷· >»∑ \T,¢ q»yTé \T sêXÊsT¡ .ôd’ÿu≤u≤ dü+bÕ<äø£‘·«+˝À ‘·«s¡˝À ‘Ó\+>±D MT<ä ñs¡÷›, ‘Ó\T>∑T >=+‘ÓÔ‹Ô bÕ&Üs¡T. Äy˚X¯+>± bÕ&Üs¡T. ø±ø£rj·T sêE\qT, ≈£î©ø£$‘· dü+ø£\q+ yÓ\Te&ÉqT+~. ‘Ó\+>±D ‘Ó\T>∑TkÕVæ≤‘·´+, ñ<ä´ ≈£î‘·Tu≤¸qT, eTK÷›+, cÕ<ésêy˚TX¯«sY sêe⁄qT >∑Ts¡TÔ #˚düT≈£îHêïs¡T.e÷\‘√ |ü]#·j·T+ ñqï »HêuŸ ≈£î‘·TuŸ ø£$ >±j·Tø£ düy˚Tàfi¯q+ q\T>∑Ts¡T eTVæ≤fi≤ ø£$sTTÁ‘·T\‘√ bÕ≥T 25 eT+~ ñs¡÷› ø£e⁄\T>∑T]+∫ Á|ükÕÔ$+#·>±H˚ m+‘·>±H√ Á|ü‹düŒ+~+#ês¡T. <˚X¯+˝ÀH˚ bÕ˝§HZ êïsT¡ . M]˝À yTÓ <øä ,˘ »V≤” sêu≤<,é ìC≤e÷u≤<,é ôV≤’ <sä êu≤<,éù|¬sìïø£>∑qï ñs¡÷› ø£e⁄\T ôV’≤<äsêu≤<éqT+#˚>±ø£, ‘Ó\+>±D Vü≤qàø=+&É, Hê>∑sY ø£s¡÷ï˝Ÿ, eTVü≤ã÷uŸq>∑sY\ qT+∫ e∫Ãq yês¡Tq\TeT÷\\ qT+∫ e#˚Ã˝≤ #·÷kÕÔqì e÷≈£î Vü‰MT Ç#êÃs¡T. ì»+ ñHêïsT¡ . Á|eü TTK kÕ«‘+· Á‘´· deü Tsj¡ ÷Ó <TäÛ &TÉ eTK÷+› , dsü «¡ sY <+ä &Ü,>±H˚ e÷≥ ì\u…≥Tº≈£îì, n+<ä] ø£+fÒ eTT+<˚ düuÛ≤düú*øÏ #˚s¡T≈£îì e+{Ï eTVü‰ø£e⁄\≈£î, sê$ Hêsêj·TD¬s&ç¶øÏ düìïVæ≤‘· $TÁ‘·T&Ó’qìsê«Vü≤≈£î\≈£î n+&É>± ì\ã&ܶs¡T. Äj·Tq ø£èwæe\¢ ôV’≤<äsêu≤<é uÀq–]øÏ #+Ó ~q Cì’… eT\j¢ T· ´>T∑ |Ôü á deü ÷yX˚ +¯ ˝À bÕ˝§ìZ ôV≤’ <sä êdüVü‰ ‘Ó\+>±D˝À |üì #˚düTÔqï eT÷&ÉT ñs¡÷› kÕVæ≤‘·´ dü+|òü÷\T u≤<,é u≤Û s‘¡ <· X˚ ¯ Á|>ü ‹∑ o\ ø$£ ‘· d+ü Á|<ü ëjT· + MT<,ä kÕìú ø£ eTTwsü TTsêbÕ˝§Zq&É+ e÷≈£î eT]+‘· ñ‘ê‡Vü‰ì∫Ã+~. n≥T ‘·sê«‘· dü+Á|ü<ëj·T+ MT<ä n<äT“¤‘·yÓTÆq Á|üdü+>∑+ #˚XÊs¡T. á düe÷y˚X¯+˝À#Ó|üø√yê*‡q yês¡T Á|üU≤´‘· ñs¡÷› ø£$ »$T˝≤ ìcÕ‘Y, neTà+– yÓTT<ä{Ï dü<ädüT‡ ñs¡÷› ø£e⁄\‘√, ¬s+&Ée~ ‘Ó\+>±D eTVæ≤fi≤yD˚ T>√bÕ˝Ÿ\T. ø$£ ` >±jT· ø£ dyü T˚ àfiq¯ + ìs«¡ V≤ü D˝À ÁøjÏ ÷· o\ø+£ >± ø£$sTTÁ‘·T\‘√ »]–+~. ø£$ >±j·Tø£ düy˚Tàfi¯q+˝À 1956 ‘·sê«‘·bÕ˝§Zì m+‘·>±H√ düVü≤ø£]+#ês¡T. n\Hê{Ï ôV’≤<äsêu≤<é sêÁwüº+˝À ô|<›ä m‘T· qÔ ñs÷¡ › ` ‘\Ó T>T∑ ø$£ dyü T˚ àfiq¯ +‘√ bÕ≥T, eTV≤æ fi¯ Á>±MTDÇbÕº kÕú|ü≈£î\˝À ˇø£¬s’q Á|üdæ<ä∆ ∫Á‘·ø±s¡T&ÉT düj·T´<é _Hé nVü≤à<é ôV≤’ <sä êu≤<é øe£ ⁄\‘√ ◊<Tä ôdwqü q¢ T ìs«¡ V≤æ +#>· *∑ >±+. á deü ÷yX˚ +¯≈£L‘·Ts¡T »MT˝≤. eTK÷›+, sê$ Hêsêj·TD¬s&ç¶ e+{Ï ø£eT÷´ìdüTº ìs«¡ V≤ü D˝À u≤Û >+∑ |+ü #T· ≈î£ qï yê]˝À |dü Tü q÷] sM¡ +<sä ,Y ø¬ . $eT\,jÓ÷<ÛäT\‘√ |üì#˚dæq ≈£î≥T+ã+ yê]~. ‘·eT eTVæ≤fi≤ dü+düú‘√ y˚eTT>∑+{Ï eTTs¡[, >±<Ó yÓ+ø£fÒX¯+ ‘·~‘·s¡T\T ñHêïs¡T.bÕ≥T eTs√ ¬s+&ÉT ñs¡÷› kÕVæ≤‘·´ dü+düú\qT ≈£L&Ü dü+Á|ü~+∫yê{Ï Á|‹ü ì<TäÛ ˝q’… øe£ ⁄\qT |*æ #êsT¡ . ‘\Ó +>±D‘√bÕ≥T ôV≤’ <sä êu≤<é n+<äs¡÷ z|æø£>± ≈£Ls¡TÃHêïs¡T. ìC≤e÷u≤<é, Hê>∑sYø£s¡÷ï˝Ÿ,‘\Ó T>T∑ øe£ ⁄\T m|ü &TÉ |*æ ∫Hê ‘êqT eTT+<Tä +{≤qì, @ ø±s´¡ Áøe£ T+ ø±>C∑ Ÿq>s∑ Y qT+∫ e∫Ãq ø$£ $TÁ‘T· \T z|øæ >£ ± ≈L£ sT¡ Ãì ∫e] es≈¡ î£#˚|ü{ϺHê bÕ˝§Z+{≤qì düe÷y˚X¯+˝À Á|üø£{Ï+#ês¡T. Ä>∑düTº 22Hê{Ï ñ+&ç ªªôV≤’ <sä êu≤<é V≤ü e÷sê ` ‘\Ó +>±D Ä‘à· sêµµ nqï ìHê<ë\‘√deü ÷yX˚ +¯ qT+∫ ôdô|+º ãsY deü ÷yX˚ +¯ ∫e] es≈¡ î£ n+&>É ±, V‰ü ]øú ,£ >=+‘T· ø*£ |æ <ëìï ‘e· T d«ü d˝úü ≤\≈î£ y÷Ó dTü ≈î£ b˛j÷· sT¡ . á ìHê<ëìïÄ]úø£ eT<䛑·Tì∫Ãq Á|üdæ<ä∆ø£$ ô|<ä›\T neTà+– y˚DT>√bÕ˝Ÿ. <˚ìì Á>±eT Á>±e÷Hê $ì|æ+∫ ôV’≤<äsêu≤<é ‘Ó\+>±D Ä‘·à nì, <ëììÄ•+#ø· £ dVü ≤ü ø]£ +∫q ñqï‘· e´ø‘ÔÏ «· + yê]~. Ç+‘ø˚ ±≈î£ +&Ü eTs√ mes¡÷ y˚s¡T #˚j·T˝Òs¡ì #ÓãT‘êeTì Á|ü‹q ã÷Hês¡T.eTT>∑TZs¡T ôV’≤<äsêu≤B\T ≈£L&Ü ñHêïs¡T. ¬s+&ÉT Á|ü|ü+#· j·TT<ë›\eT<Ûä´ »ìà+∫ ôV’≤<äsêu≤<é, ‘Ó\+>±D kÕVæ≤‘·´, kÕ+düÿè‹ø£, $ø±dü ñs¡÷›, ‘Ó\T>∑T ø£$, >±j·Tø£ düy˚Tàfi¯q+ ‘Ó\+>±D kÕ+düÿè‹ø£,|ü‘·Hê\qT Á|ü‘·´ø£å+>± #·÷dæ yê{Ï˝À $&ÉBj·Tsêì uÛ≤>∑yÓTÆq Ä dü«j·T+ bÕ\q ñ<ä´eT+˝À eTs√ eT\T|üì ô|<ä›\T C…’ì eT\¢j·T´eTT>∑TZs¡T m+{Ï U≤Hé, πøX¯yésêe⁄ C≤<äyé, ã÷s¡TZ\ q]‡+>¥sêe⁄\T. >T∑ |,Ôü ã÷sT¡ \Z q]‡+>s¥ êe⁄ #|Ó Œü &+É e÷ø¬ +‘√ >s∑ «¡ +>± nì|∫æ Ã+~.U≤HékÕuŸ, C≤<äyékÕuŸ\T nHês√>∑´+ e\¢ sêø£b˛sTTHê ã÷s¡TZ\ 1956≈î£ eTT+<Tä ‘\Ó +>±D s#¡ s· TT‘\· d+ü |Tüò + Ä<«äÛ s´¡ +˝À Á|Cü ≤ø$£q]‡+>s¥ êe⁄ Á|‘ü ´˚ ø£ ÄV‰ü «ì‘T· ì>± $#Ã˚ dæ Á|<ü ëÛ q Á|dü +ü >+∑ #k˚ ÕsT¡ . ø±fiÀJ, <ëX¯s¡~∏, _s¡T<äT sêE sêeTsêE, dæ.Hêsêj·TD¬s&ç¶\á deü ÷yX˚ ÊìøÏ ÄV‰ü «ì+#&· ÜìøÏ y[Ó flq|ü &TÉ ôV≤’ <sä êu≤<é Á|>ü ‹∑ o\ Ä<«äÛ s´¡ +˝À á ‘s· V¡ ‰ü deü ÷yX˚ Ê\T »]>±jT· qï~ #]· Á‘>· ‘∑ +· . 1956dü+Á|ü<ëj·÷\ >∑T]+∫, n˝Hê{Ï ñs¡÷› eTVü‰ø£e⁄\T >∑T]+∫ ‘·sê«‘· á dü+Á|ü<ëj·÷ìøÏ y˚≥T |ü&ç+~. eT<Ûä´˝À Á|üj·T‘êï\TdüTs¡es¡+, eTK÷›+ ø±fiÀJ, sê$ Hêsêj·TD¬s&ç¶ >∑T]+∫ ã÷s¡TZ\ »]–Hê ø=qkÕ>∑˝Ò<äT. ôV’≤<äsêu≤<é >∑+>± ` »eTTHê Jeq Ø‹øÏsêyéTøÏwüHésêe⁄\ >∑T]+∫ yê] eTôVAqï‘· e´øÏÔ‘·«+ >∑T]+∫ #Ó|æŒ Á|ürø£>±, ‘Ó\+>±D, Á|üC≤ kÕ«$Tø£ dü+düÿè‹øÏ ì<äs¡Ùq+>± á ø£$ >±j·Tø£ düy˚Tàfi¯q+ s¡÷|ü⁄~<äT›≈£îqï~. á Áø£eT+ e÷ ìs¡«Vü≤≈£î\ e\¢ e÷Á‘·y˚T kÕ<Ûä´yÓTÆ+<äì y˚TeTT uÛ≤$+#·&É+ ˝Ò<äT. á s√E Á|ü‘˚´ø£ ‘Ó\+>±D Á|üø£{Ï‘·eTj˚T´ <ëø£ ‘Ó\+>±D Á|ü»\T ‘·eT ñ<ä´e÷ìï q&ÉT|ü⁄‘ês¡T50 „ ôdô|º+ãsY - 2013