การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นการแสดงบทบาทสมมุติ2562

การจัดกจิ กรรมการเรียนรู้ทีเ่ น้นการแสดงบทบาทสมมุติ เพอ่ื สง่ เสรมิ ความสามารถในการใชท้ กั ษะชีวิต ของนกั เรยี นช้ันมธั ยมศกึ ษาปีท่ี 2/5 โรงเรียนแม่เมาะวทิ ยา จังหวดั ลาปาง ประจาภาคเรยี นที่ 2 ปีการศกึ ษา 2561 นางสาวทิพผกา สาธรรม กลมุ่ สาระการเรยี นร้สู ุขศกึ ษาและพลศกึ ษา ผวู้ จิ ัย

ความเปน็ มาและความสาคัญของปญั หา การเรียนการสอนในปัจจุบัน มุ่งเนน้ ผู้เรียนเป็นสาคัญ ผู้เรียนไดม้ ีส่วน ร่วมในการเรียนการสอนมากข้ึน มีการดาเนินกิจกรรมต่างๆ ทั้งในช้ันเรียน และนอกชนั้ เรียน อีกทั้งยังบรู ณาการวชิ าต่างๆ ใหเ้ หมาะสมกับท้องถิ่น ชุมชน ท่ีผู้เรียนได้อาศัยอยู่ ทาให้การเรียนรู้ของผู้เรียนมีความน่าสนใจมากย่ิงขึ้น สามารถนาไปปรับใช้ในชีวิตประจาวันได้ แต่การเรียนการสอน ส่วนใหญ่ก็ยัง มีการดาเนินกิจกรรมในรูปแบบภาคทฤษฏีในห้องเรียนอยู่ การปฏิบัติจริงใน ห้องเรียนหรือตามสถานที่จริงยังมีอยู่น้อยทาให้ผู้เรียนส่วนใหญ่ขาดทักษะใน การปฏิบตั ิงาน

จากผลการสังเกตและสารวจปัญหาของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี 2/5 โรงเรียนแม่เมาะวิทยา จังหวัดลาปาง ภาคเรียนท่ี 1 ปีการศึกษา 2561 ในการเรียนวิชาสุขศึกษา (พ22101) ท่ีผู้วิจัยได้รับหน้าท่ีจัดการเรียนการสอน ปัญหาแรกท่ีพบ คือ สภาพการเรียนการสอน นักเรียนส่วนใหญ่เร่ิม สนใจเรียน แต่จะมีบางส่วนไม่ยอมทากิจกรรม แกล้งกันในห้องเรียน ทาให้ ในการทาใบงานหรือการทากิจกรรม นกั เรียนไดร้ บั ความรู้ไม่เพยี งพอ ปัญหาที่สอง ตัวครูผู้สอนยังขาดวิธีกระตุ้นความสนใจให้นักเรียน ต้ังใจเรยี น รวมถงึ การจัดกจิ กรรมหลายๆด้าน

ปัญหาที่สาม พบว่า หน่วยการเรียนรู้ท่ีจัดการเรียนการสอนนาไปสู่ การปฏิบัติได้ยาก คือ การใช้ทักษะชีวิต จากผลการวิเคราะห์หลักสูตร แกนกลางการศึกษาข้ันพื้นฐานพุทธศักราช 2551 ซึ่งผู้วิจัยเล็งเห็นความ เหมาะสมของการวิจัย คือ การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นการแสดงบทบาท สมมุติ เพื่อส่งเสริมความสามารถในการใช้ทักษะชีวิตของนักเรียนช้ัน มัธยมศึกษาปีท่ี 2/5 โรงเรียนแม่เมาะวิทยา จังหวัดลาปาง ภาคเรียนท่ี 2 ปกี ารศึกษา 2561

วัตถปุ ระสงค์การวิจยั (1) เพื่อศึกษาความสามารถในการใช้ทักษะชีวิตของนักเรียนช้ัน มัธยมศึกษาปีที่ 2/5 โรงเรียนแม่เมาะวิทยา จังหวัดลาปาง ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2561 ท่ีได้รบั การจัดกจิ กรรมการเรียนร้ทู ่ีเน้นการแสดงบทบาทสมมตุ ิ (2) เพือ่ ศกึ ษาความพึงพอใจของนักเรยี นชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี 2/5 โรงเรียน แม่เมาะวิทยา จังหวัดลาปาง ภาคเรียนท่ี 2 ปีการศึกษา 2561 ที่มีต่อการจัด กจิ กรรมการเรยี นรทู้ เ่ี น้นการแสดงบทบาทสมมตุ ิ (3) เพ่ือศึกษาพฤติกรรมของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี 2/5 โรงเรียน แม่เมาะวิทยา จังหวัดลาปาง ภาคเรียนท่ี 2 ปีการศึกษา 2561 ท่ีมีต่อการจัด กิจกรรมการเรยี นรทู้ ี่เน้นการแสดงบทบาทสมมตุ ิ

ขอบเขตของการวจิ ัย (1) กลุม่ เปา้ หมาย นกั เรยี นช้ันมัธยมศึกษาปที ี่ 2/5 โรงเรยี นแม่เมาะวิทยา จงั หวัดลาปาง ภาคเรยี นที่ 2 ปกี ารศกึ ษา 2561 จานวน 31 คน (2) เนอื้ หา (2.1) เนอ้ื หาทีใ่ ช้ในการสอนเป็นเน้อื หาเร่อื ง “ทกั ษะชวี ิต” ซ่งึ ตรงตามมาตรฐานตัวชีว้ ัด พ 5.1 ม.2/3 ใช้ทักษะชีวิตในการปอ้ งกันตนเอง และหลกี เลีย่ งสถานการณ์ คบั ขนั ที่อาจนาไปสู่อันตราย

(2.2) นวตั กรรมและผลที่เกดิ กบั ผู้เรียน นวัตกรรมทีใ่ ชใ้ นการวิจยั ครงั้ น้ี การจดั กจิ กรรมการเรยี นรทู้ เ่ี นน้ การแสดงบทบาทสมมุติ ผลท่เี กดิ ขึน้ มี 2 ประการ คือ 1. ผู้เรยี นได้เรียนด้วยกจิ กรรมการเรยี นรทู้ ่เี น้นการแสดงบทบาทสมมุติ 2. ผูส้ อนไดพ้ ัฒนาการสอนของตนเอง

เอกสารและงานวิจัยที่เก่ียวข้อง • หลกั สูตรแกนกลางการศึกษาขัน้ พื้นฐานพุทธศกั ราช 2551 • องค์ประกอบทกั ษะชีวติ การสรา้ งทักษะชีวติ การประเมนิ ทกั ษะชวี ติ • ความหมายวิธีสอนแบบบทบาทสมมตุ ิ ลกั ษณะสาคัญของการสอนโดย การแสดงบทบาทสมมตุ ิ ขน้ั สอนการสอนโดยใชก้ ารแสดงบทบาทสมมตุ ิ • จไุ ร ทอง (2542) ศกึ ษาผลของการฝึกพฤติกรรมกล้าแสดงออกของ นักเรียนชาวเขาชน้ั มธั ยมศึกษาปที ่ี 1 โรงเรยี นเวยี งป่าเป้าวทิ ยาคม จังหวดั เชยี งราย

• นรีพร ขุ่ยอาภยั (2552) ได้ทาวิจยั เร่อื ง การเสริมสร้างพฤติกรรมกลา้ แสดงออกของนักเรยี น ชั้นประถมศึกษาปที ่ี 5 โรงเรียนบา้ นเชงิ ดอย (ดอยสะเกด็ ศกึ ษา) จงั หวัดเชยี งใหม่ โดยใช้กระบวนการกลมุ่ • วาสนา จิตรมณี (2552) การพัฒนาความกลา้ แสดงออกของนกั เรียน ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปที ่ี 2/6 ดว้ ยนาฏยประดษิ ฐ์ • ธณัฐดา ยมี นิ (2555) รายงานการวจิ ัย การพฒั นาพฤตกิ รรมการกลา้ แสดงออก โดยใช้วธิ ีการแสดงบทบาทสมมตุ ิ ในวชิ าศิลปการขายชั้นสงู ของนักศกึ ษาระดบั ชัน้ ประประกาศนียบตั รวชิ าชพี ชน้ั สงู 2 สาขา การตลาด วิทยาลยั อาชวี ศกึ ษาศาสนบรหิ ารธรุ กิจ

วิธดี าเนินการวิจยั เครอื่ งมือ 1. แผนการจัดการเรยี นรู้ การจัดกจิ กรรมการเรียนรทู้ ่ีเนน้ การแสดง บทบาทสมมตุ เิ พอื่ ส่งเสรมิ ความสามารถในการใชท้ ักษะชวี ติ โดยใช้เนอื้ หา เรอื่ ง ทักษะชวี ติ เป็นตวั นา ใชเ้ วลา 5 คาบ 2. แบบประเมินพฤติกรรม 3. แบบทดสอบทกั ษะชีวติ 4. แบบประเมินความพงึ พอใจทม่ี ตี ่อการจัดกจิ กรรมการเรียนรทู้ ี่ เนน้ การแสดงบทบาทสมมุติ เพื่อสง่ เสรมิ ความสามารถในการใช้ทกั ษะชีวติ ของนักเรียนชน้ั มธั ยมศกึ ษาปที ี่ 2/5 โรงเรยี นแมเ่ มาะวทิ ยา จังหวดั ลาปาง

การเก็บรวบรวมขอ้ มูล 1. สอนด้วยแผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นการแสดงบทบาท สมมตุ ิ เพ่ือส่งเสรมิ ความสามารถในการใช้ทกั ษะชีวติ 2. สงั เกตพฤตกิ รรมด้วยแบบประเมินพฤติกรรมสาหรบั นกั เรยี นและครู 3. สารวจความพึงพอใจของนักเรียนท่ีมีตอ่ การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ท่ี เน้นการแสดงบทบาทสมมุตเิ พอ่ื ส่งเสรมิ ความสามารถในการใชท้ ักษะชีวิต 4. ทดสอบหลงั เรียนด้วยแบบทดสอบทักษะชีวติ

วธิ ีวเิ คราะหแ์ ละสถิตทิ ใี่ ช้ ในการวิจยั คร้งั นี้ ผู้วจิ ัยได้ใชค้ า่ เฉลย่ี ค่ารอ้ ยละ และสว่ นเบ่ียงเบน มาตรฐาน โดยในการคานวณค่าดังกลา่ วได้ใชโ้ ปรแกรมคอมพิวเตอรส์ าเร็จรปู

ผลการวเิ คราะหข์ ้อมลู



ผลการศึกษาความพงึ พอใจของนกั เรยี นชน้ั มธั ยมศกึ ษาปที ี่ 2/5 เกณฑก์ ารแปรผลดังนี้ คา่ เฉลี่ยระดบั 4.51–5.00 มีความพึงพอใจมากท่สี ดุ ค่าเฉลย่ี ระดับ 3.51–4.50 มคี วามพึงพอใจมาก คา่ เฉลีย่ ระดับ 2.51–3.50 มคี วามพึงพอใจปานกลาง ค่าเฉลย่ี ระดบั 1.51–2.50 มีความพงึ พอใจน้อย คา่ เฉลีย่ ระดับ 1.00–1.50 มคี วามพงึ พอใจน้อยที่สุด

ผลการศึกษาพฤติกรรมของนักเรยี นชนั้ มธั ยมศึกษาปที ี่ 2/5 เกณฑ์การแปรผลดงั น้ี คา่ เฉลย่ี ระดับ 2.50 ข้ึนไปมีพฤติกรรมสนใจระดับดี ค่าเฉลยี่ ระดับ 2.00-2.50 มีพฤติกรรมสนใจระดับปานกลาง คา่ เฉลีย่ ระดบั นอ้ ยกว่า 2.00 มีพฤตกิ รรมสนใจระดับนอ้ ย



ในอนาคตถา้ ผวู้ ิจยั มโี อกาสได้ทาการวจิ ยั อกี คร้ัง จะพัฒนาและปรับปรุงแกไ้ ขในครง้ั ตอ่ ไปให้ดยี ่งิ ข้นึ