หนังสือเกี่ยวกับประวัติวันสงกานต์

กาเนิดวนั สงกรานต์ มเี รอ่ื งเลา่ สบื ๆ กนั มา น่า จดจาไวด้ งั ขอ้ ความจารกึ วดั เชตุพน ฯ ไดก้ ล่าว ไวป้ ระดบั ความรขู้ องสาธชุ นทงั้ หลาย ดงั ตอ่ ไปน้ี

คานา หนังสือวันสงกรานต์นีเ้ ป็ นหนังสือส่วนหน่ึงของวชิ าการสร้างหนังสือ อเิ ลก็ ทรอนิกส์ซ่งึ ข้าพระเจ้าได้รับมอบหมายจากครูให้จัดทาหนังสือ เร่ืองนีข้ นึ้ ตามความสนใจโดยบุรณาการกับหนังสือวันสงกรานต์ เนือ้ หาในหนังสือเล่มนีจ้ ะประกอบไปด้วยเร่ืองน่ารู้ทางวันสงกรานต์ เช่นความเป็ นมา ความหมายซ่งึ ข้าพเจ้าได้รวบรวมไว้ในหนังสือเล่ม นี ้ ขอขอบคุณ ปภัสสร กาเขียว ท่ีให้แนะนาปรึกษาและเพ่ือนๆท่ชี ่วย ให้คาแนะนาตลอดจนหนังสือเล่นนีเ้ สร็จลุล่วงไปด้วยดี หาผดิ พลาด ประการใดกข็ ออภัย ณ ท่ีนีด้ ้วย ผู้จัดทา ด.ญ พชิ ญานันท์ บุญยืน ม.1/6 เลขท่2ี 6 ด.ญพีรยา ตับไหวม.1/6เลขท่ี27

คานา หนา้ สารบญั 2 ประวตั คิ วามเป็นมา 3 กจิ กรรมวนั สงกรานต์ 4 ชอ่ื นางสงกรานต์ 9 แหลง่ อา้ งองิ 10 จดั ทาโดย 11 12

....เมื่อต้นภทั รกลั ป์ มีเศรษฐีคนหนึ่ง มงั ่ มีทรพั ยม์ าก แต่ไม่มี บตุ ร บา้ นอยใู่ กล้นักเลงสรุ า นักเลงสรุ านัน้ มีบตุ ร ๒ คน ผิวเนื้อดจุ ทอง วนั หนึ่งนักเลงสรุ าเข้าไปในบา้ นของเศรษฐี แล้วด่าเศรษฐี ด้วย ถอ้ ยคาหยาบคายต่าง ๆ เศรษฐีได้ฟังจึงถามว่า พวกเจ้ามาพดู หยาบ คายดหู ม่ินเราผเู้ ป็นเศรษฐีเพราะ เหตใุ ด พวกนักเลงสรุ าจึงตอบว่า ท่านมีสมบตั ิมากมายแต่หามีบตุ รไม่ เม่อื ท่านตายไปสมบตั ิกจ็ ะ อนั ตรธานไปหมด หาประโยชน์อนั ใดมิได้ เพราะขาดทายาท ผปู้ กครอง ข้าพเจ้ามบี ตุ รถงึ ๒ คน และ รปู ร่างงดงามเสียด้วย ข้าพเจ้าจึงดีกว่าท่าน เศรษฐีครนั้ ได้ฟังกเ็ หน็ จริงด้วย จึงมีความ ละอายต่อนักเลง สรุ ายิ่งนัก จึงนึกใคร่อยากได้บตุ รบา้ ง จึงทาการ บวงสรวงพระอาทิตยแ์ ละพระจนั ทร์ ตงั้ จิตอธิษฐาน เพือ่ ขอให้มีบตุ ร อยถู่ ึง ๓ ปี กม็ ิได้มีบตุ รสมดงั ปรารถนา

เมือ่ ขอบุตรจากพระอาทิตยแ์ ละพระจนั ทรืมไิ ดด้ งั ปรารถนาแล้ว อยมู่ าวันหนง่ึ ถงึ ฤดคู มิ หนั ต์ จติ รมาส ( เดือน ๕ ) โลกสมมตุ วิ า่ เป็นวนั มหาสงกรานต์ คือ พระอาทิตย์ยกจากราศีมนี ประเวสสู่ ราศีเมษ คนทงั้ หลายพากันเลน่ นกั ขตั ฤกษเ์ ปน็ การรนื่ เริงขนึ้ ปี ใหม่ท่วั ชมพทู วปี ขณะนน้ั เศรษฐจี งึ พาขา้ ทาสบรวิ าร ไปยงั ตน้ ไทรริมฝงั่ แมน่ า้ อันเปน็ ทอ่ี ยู่แห่งปักษีชาตทิ ง้ั หลาย เอาข้าวสาร ซาวน้า ๗ คร้ัง แลว้ หุงบชู า รกุ ขพระไทรพรอ้ มดว้ ยสปู พยญั ชนะอันประณีต และประโคมดว้ ยดรุ ิยางคด์ นตรตี า่ ง ๆ ตั้ง จิตอธษิ ฐาน ขอบุตรจากรกุ ขพระไทร รกุ ขพระไทรมคี วาม กรณุ า เหาะไปขอบตุ รกบั พระอินทรใ์ ห้กบั เศรษฐี พระอนิ ทรจ์ งึ ให้ธรรมบาลเทวบุตร ลงไปปฏิสนธิในครรภ์ บดิ า มารดาขนานนามว่า ธรรมบาลกมุ าร แลว้ จงึ ปลกู ปราสาทขน้ึ ใหก้ มุ ารอยู่ใตต้ น้ ไทรรมิ สระฝัง่ แม่นา้ นน้ั ครน้ั กุมารเจรญิ ขนึ้ ก็ รู้ภาษานกแลว้ เรยี นจบไตรเพทเมื่ออายุได้ ๘ ขวบ และได้เปน็ อาจารยบ์ อกมงคลการตา่ ง ๆ แก่มนษุ ย์ ชาวชมพูทวปี ทงั้ ปวง ซ่งึ ขณะน้ันโลกท้งั หลายนบั ถอื ท้าวมหาพรหม และกบลิ พรหม องคห์ นง่ึ ได้แสดง มงคลการแก่มนุษย์ทง้ั ปวง เมอื่ กบลิ พรหมแจ้งเหตุทธี่ รรมกุมารเป็นผมู้ ีชอื่ เสียง เปน็ ทน่ี บั ถอื ของมนุษยช์ าวโลกทง้ั หลาย จงึ ลงมาถามปญั หาแกธ่ รรม กุมาร ๓ ข้อ ความว่า 1. เวลาเช้า สริ คิ อื ราศีอยทู่ ่ีไหน 2. เวลาเท่ยี ง สริ คิ อื ราศอี ยทู่ ไี่ หน 3. เวลาเย็น สริ ริ าศอี ยทู่ ไี่ หน

และสญั ญาว่า ถา้ ทา่ นแกป้ ัญหา ๓ ขอ้ นไี้ ดเ้ ราจะตดั ศีรษะเราบชู า ทา่ น ถา้ ทา่ นแกไ้ มไ่ ด้ เราจะตดั ศีรษะของทา่ นเสีย ธรรมกมุ ารรบั สญั ญา แตผ่ ลดั แกป้ ัญหาไป ๗ วนั กบิลพรหมก็กลบั ไปยงั พรหม โลก ฝ่ ายธรรมบาลกมุ ารพจิ ารณาปัญหานน้ั ลว่ งไปได้ ๖ วันแลว้ ยงั ไม่ เห็นอบุ ายท่ีจะตอบปัญหาได้ จงึ คิดว่าพร่งุ นแ้ี ลว้ สิหนอ เราจะตอ้ ง ตายดว้ ยอาญาของทา้ วกบิลพรหม เราหาตอ้ งการไม่ จาจะหนไี ป ซกุ ซ่อนตนเสยี ดกี วา่ คิดแลว้ ลงจากปราสาทเท่ียวไปนอนทีต่ น้ ตาล ๒ ตน้ ซึ่งมนี กอินทรี ๒ ตนผวั เมยี ทารงั อยบู่ นตน้ ตาลนนั้ ขณะทธี่ รรมบาลกมุ ารนอนอย่ใู ตต้ น้ ตาลนนั้ ไดย้ ินเสียงนางนก อินทรีถามผวั ว่า พรงุ่ นเี้ รา จะไปหาอาหารท่ีไหน นกอินทรีผผู้ วั ตอบ ว่า พรงุ่ นคี้ รบ ๗ วนั ทีท่ า้ วกบิลพรหม ถามปัญหาแกธ่ รรมบาล กมุ าร แตธ่ รรมบาลกมุ ารแกไ้ มไ่ ด้ ทา้ วกบลิ พรหมจะตดั ศีรษะเสยี ตามสญั ญา เราทงั้ ๒ จะไดก้ ินเนอ้ื มนษุ ย์ คอื ธรรมบาลกมุ ารเป็ น อาหาร นางนกอินทรีจงึ ถามวา่ ทา่ นรปู้ ัญหาหรือ ? ผผู้ วั ตอบว่ารู้ แลว้ ก็เลา่ ใหน้ าง นกอินทรีฟังตง้ั แตต่ น้ จนปลายวา่ 1. เวลาเชา้ ราศีอยทู่ ่ี หนา้ คนทง้ั หลายจึงเอานา้ ลา้ งหนา้ 2.เวลาเทย่ี งราศีอย่ทู ่ี อก คนทงั้ หลายจึงเอานา้ และแป้ งกระแจะ จนั ทรล์ บู ไลท้ ี่อก 3. เวลาเย็นราศีอย่ทู ่ี เทา้ คนทง้ั หลายจึงเอานา้ ลา้ งเทา้

ธรรมบาลกมุ ารนอนอยใู่ ตต้ น้ ไมไ้ ดย้ นิ การสนทนาของท้งั สองกจ็ าได้ จึงมีความโสมนสั ปี ติ ยนิ ดีเป็นอนั มาก แลว้ จึงกลบั มาสู่ปราสาทของตน คร้ันถึงวาระเป็นคารบ ๗ ตามสัญญา ทา้ วกบิลพรหมกล็ งมาถามปัญหาท้งั ๓ขอ้ ตามท่ีนดั หมายกนั ไว้ ธรรมบาลกมุ ารกว็ สิ ชั นาแกป้ ัญหาท้งั ๓ ขอ้ ตามท่ีไดฟ้ ังมาจากนกอินทรีน้นั ทา้ วกบิลพรหม ยอมรับวา่ ถกู ตอ้ งและยอมแพแ้ ก่ธรรมบาลกมุ าร และจาตอ้ งตดั ศีรษะของ ตนบูชาตามท่ีสญั ญาไว้ แต่ก่อนท่ี จะตดั ศีรษะ ไดต้ ดั เรียกธิดาท้งั ๗ อนั เป็นบาทบริจาริกา ของพระอินทร์ คือ - นางทุงษะเทวี - นางรากษเทวี - นางโคราคเทวี - นางกิริณีเทวี - นางมณฑาเทวี - นางกิมิทาเทวี - นางมโหธรเทวี อนั โลกสมมุติวา่ เป็นองคม์ หาสงกรานต์ กบั ท้งั เทพบรรษทั มาพร้อมกนั แลว้ จึงบอกเรื่องราว ใหท้ ราบและตรัสวา่ พระเศียรของเราน้ี ถา้ ต้งั ไวบ้ นแผน่ ดินกจ็ ะเกิดไฟไหมไ้ ปทว่ั โลกธาตุ ถา้ จะโยนข้ึน ไปบนอากาศฝนกจ็ ะแลง้ เจา้ ท้งั ๗ จงเอาพานมารองรับเศียรของบิดาไวเ้ ถิด คร้ันแลว้ ทา้ วกบิลพรหม กต็ ดั พระเศียรแค่พระศอส่งใหน้ างทุงษะเทวีธิดาองคใ์ หญ่ใน ขณะน้นั โลกธาตุกเ็ กิดโกลาหลอลเวงยงิ่ นกั

เม่ือนางทุงษะมหาสงกรานตเ์ อาพานรองรับพระเศียรของทา้ ว กบิลพรหมแลว้ ก็ ใหเ้ ทพบรรษทั แห่ประทกั ษิณ เวยี นรอบเขา พระสุเมรุราช ๖๐ นาทีแลว้ จึงเชิญเขา้ ประดิษฐานไวใ้ นมณฑป ณ ถ้าคนั ธธุลี เขาไกรลาศ กระทาบชู าดว้ ยเครื่องทิพยต์ ่างๆ พระ วิษณุกรรมเทพบุตรกเ็ นรมิตโลงแกว้ อนั แลว้ ไปดว้ ย แกว้ ๗ ประการ ช่ือภคั วดีใหเ้ ทพธิดาและนางฟ้ าแลว้ เทพยดาท้งั หลาย กน็ ามาซ่ึงเถาฉมุนาตลงลา้ งน้า ในสระอโนดาต ๗ คร้ัง แลว้ แจกกนั สังเวยทว่ั ทุกๆ พระองค์ คร้ันไดว้ าระกาหนดครบ ๓๖๕ วนั โลกสมมุติวา่ ปี หน่ึงเป็นวนั สงกรานตน์ างเทพธิดาท้งั ๗ ก็ ทรงเทพพาหนะต่างๆ ผลดั เปล่ียนเวยี นกนั มา เชิญพระเศียร กบิลพรหมออกแห่พร้อมดว้ ยเทพบรรษทั แสนโกฏิ ประทกั ษิณ เวียนรอบเขาพระสุเมรุ ราชบรรษทั ทุกๆ ปี แลว้ กลบั ไปยงั เทว โลก... \"

การทาบญุ ตกั บาตร นับวา่ เป็ นการสรา้ งบญุ สรา้ งกศุ ลใหก้ ับตนเอง อกี ทงั้ ยังเป็ นการอทุ ศิ สว่ นกศุ ลนัน้ ใหแ้ กผ่ ทู ้ ลี่ ว่ งลบั ไปแลว้ การทาบญุ ใน ลกั ษณะนมี้ กั จะมกี ารเตรยี มไวล้ ว่ งหนา้ เมอื่ ถงึ เวลาทาบญุ กจ็ ะนาอาหาร ไปตกั บาตรถวายพระภกิ ษุทศ่ี าลาวัดโดยจัดเป็ นทรี่ วมสาหรับการทาบญุ ในวนั เดยี วกนั นหี้ ลงั จากทไ่ี ดท้ าบญุ เสร็จเรยี บรอ้ ย กจ็ ะมกี ารกอ่ เจดยี ์ ทรายอนั เป็ นประเพณที ส่ี าคญั ในวนั สงกรานตอ์ กี ดว้ ย การรดนา้ นับไดว้ า่ เป็ นการอวยพรปีใหมใ่ หแ้ กก่ ันและกนั น้าทนี่ ามาใช ้ รดหวั ในการนม้ี ักเป็ นน้าหอมเจอื ดว้ ยน้าธรรมดา การสรงนา้ พระ เป็ นการรดน้าพระพทุ ธรปู ทบี่ า้ นและทว่ี ัด ซง่ึ ในบางทก่ี ็ จะมกี ารจัดใหส้ รงน้าพระสงฆเ์ พม่ิ เตมิ ดว้ ย การบงั สกุ ลุ อฐั ิ สาหรับเถา้ กระดกู ของญาตผิ ใู ้ หญท่ ไี่ ดล้ ว่ งลบั ไปแลว้ มัก ทาทเี่ ก็บเป็ นลกั ษณะของเจดยี ์ จากนัน้ จะนมิ นตพ์ ระไปบงั สกุ ลุ การรดนา้ ผใู้ หญ่ คอื การทเี่ ราไปอวยพรผใู ้ หญใ่ ทห่ี ค้ วามเคารพนับถอื อยา่ ง ครบู าอาจารย์ มักจะนั่งลงกบั ท่ี จากนัน้ ผทู ้ รี่ ดกจ็ ะเอาน้าหอมเจอื กบั น้าธรรมดารดลงไปทม่ี อื ผหู ้ ลกั ผใู ้ หญก่ ็จะใหศ้ ลี ใหพ้ รผทู ้ ไ่ี ปรด หากเป็ น พระกอ็ าจนาเอาผา้ สบงไปถวายเพอื่ ใหผ้ ลดั เปลย่ี นดว้ ย แตห่ ากเป็ น ฆราวาสกจ็ ะหาผา้ ถงุ หรอื ผา้ ขาวมา้ ไปใหเ้ ปลย่ี น มคี วามหมายกบั การ เรม่ิ ตน้ สงิ่ ใหมๆ่ ในวนั ปีใหมไ่ ทย การดาหวั มจี ดุ ประสงคค์ ลา้ ยกบั การรดน้าของทางภาคกลาง สว่ นใหญ่ จะพบเหน็ การดาหวั ไดท้ างภาคเหนอื การดาหวั ทาเพอ่ื แสดงความเคารพ ตอ่ ผทู ้ อี่ าวโุ สวา่ ไมว่ า่ เป็ น พระ ผสู ้ งู อายุ ซงึ่ จะมกี ารขอขมาในสง่ิ ทไี่ ด ้ ลว่ งเกนิ หรอื เป็ นการขอพรปีใหมจ่ ากผใู ้ หญ่ ของทใี่ ชใ้ นการดาหวั หลกั ๆ ประกอบดว้ ย อาภรณ์ มะพรา้ ว กลว้ ย สม้ ป่ อย เทยี น และดอกไม ้ การปลอ่ ยนกปลอ่ ยปลา ถอื วา่ การลา้ งบาปทเ่ี ราไดท้ าไว ้ เป็ นการ สะเดาะเคราะหร์ า้ ยใหก้ ลายเป็ นดี มแี ตค่ วามสขุ ความสบายในวนั ขน้ึ ปี ใหม่ การขนททรายเขา้ วดั ในทางภาคเหนอื นยิ มขนทรายเขา้ วดั เพอื่ เป็ น นมิ ติ โชคลาคใหพ้ บแตค่ วามสขุ ความเจรญิ เงนิ ทองไหลมาเทมาดจุ ทรายทข่ี นเขา้ วดั แตก่ ม็ บี างพนื้ ทมี่ คี วามเชอื่ วา่ การนาทรายทตี่ ดิ เทา้ ออกจากวัดเป็ นบาป จงึ ตอ้ งขนทรายเขา้ วัดเพอ่ื ไมใ่ หเ้ กดิ บาป

วนั อาทติ ย์ นางสงกรานตช์ ื่อ ทุงษะ ทดั ดอกทบั ทิม เคร่ืองประดบั ปัทมราช ( แกว้ ทบั ทิม ) ภกั ษาหาร อุทุมพร ( ผลมะเดื่อ ) อาวธุ ขวาจกั ร ซา้ ยสงั ข์ พาหนะครุฑ วนั จันทร์ นางสงกรานตช์ ่ือ โคราคะ ทดั ดอกปี บ เครื่องประดบั มุกดา ภกั ษาหาร เตละ (น้ามนั ) อาวธุ ขวาพระขรรค์ ซา้ ยไมเ้ ทา้ พาหนะพยคั ฆ์ ( เสือ ) วนั องั คาร นางสงกรานตช์ ่ือ รากษก ทดั ดอกบวั หลวง เคร่ืองประดบั แกว้ โมรา ภกั ษาหาร โลหิต ( เลือด ) อาวธุ ขวาตรีศูล ( หลาว ๓ ง่าม ) ซา้ ยธนู พาหนะ วราหะ ( หมู ) วนั พุธ นางสงกรานตช์ ื่อ มณฑา ทดั ดอกจาปา เครื่องประดบั ไพฑรู ย์ ภกั ษาหาร นมเนย อาวธุ ขวาเขม็ ซา้ ยไมเ้ ทา้ พาหนะคทั รภา ( ลา ) วนั พฤหัสบดี นางสงกรานตช์ ่ือ กิริณี ทดั ดอกมณฑา เครื่องประดบั มรกต ภกั ษาหารถวั่ งา อาวธุ ขวาขอ ซา้ ยปื น พาหนะคช (ชา้ ง) วนั ศุกร์ นางสงกรานตช์ ื่อ กิทิมา ทดั ดอกจงกลณี เคร่ืองประดบั บุษราคมั ภกั ษาหารกลว้ ยน้า อาวธุ ขวาพระขรรค์ ซา้ ยพณิ พาหนะมหิงส์ ( ควาย ) วนั เสาร์ นางสงกรานตช์ ่ือ มโหธร ทดั ดอกสามหาว เคร่ืองประดบั นิลรัตน์ ภกั ษาหารเน้ือทราย อาวธุ ขวาจกั ร ซา้ ยตรี พาหนะมยรุ า ( นกยงู )

____. (2018). ประวตั ิวนั สงกรานต์ (ออนไลน์) เข้าถงึ ได้จาก https://www.sanook.com/campus/948044/ ____. (2018). ประวตั ิวันสงกรานต์ (ออนไลน์) เข้าถงึ ได้จาก https://www.sanook.com/campus/948044/

ด.ญ พชิ ญานนั ท์ บญุ ยืน ม.1/6 26 ด.ญ.พีรยา ตบั ไหว ม.1/6 27 เสนอ คณุ ครุ ประภสั สร ก๋าเขยี ว วชิ า การสร้างหนงั สอื อิเลก็ ทรอนิกส์ โรงเรียนแจ้หม่ วทิ ยา อาเภอแจ้หม่ จงั หวดั ลาปาง สานกั งานเขตพนื ้ ทกี่ ารมธั ยมศกึ ษาเขต 35 ภาคเรียนท2ี่ ปีการศกึ ษา 2562