ภาษาไทยธุรกิจ เรื่อง การเขียนข่าวแจก

การเขยี นขา ว อ.ธดิ ารตั น ผมงาม

เล่าข่าวเช้านี ให้นกั ศึกษาแบ่งกลุ่มค้นคว้า ข่าวของเช้าวนั ที 29 กรกฎาคม 63 แล้วนําเสนอหน้าชันเรียน ในรูปแบบการรายงานข่าว

ความหมายของขาว ขาว คือ เหตุการณห รอื ขอ เทจ็ จริงทเี่ กิดข้ึน และมีการรายงานให ทราบไดทันทว งที และเปน ที่สนใจของมนุษยน อกจากน้ียงั หมายถึง เรือ่ งราวหรอื เหตกุ ารณท มี่ าจากรอบทศิ ทาง ในภาษาอังกฤษใชคาํ วา NEWS ซ่ึงประกอบดว ยอักษรยอตอไปนี้ N = North = ทิศเหนือ E = East = ทศิ ตะวันออก W = West = ทศิ ตะวนั ตก S = South = ทิศใต

ความหมายของขา ว มีคําทีค่ วรศกึ ษาอยู 3 คํา ๑ ขอ เทจ็ รงิ (Fact) หมายถงึ ขอ มลู ดิบตางๆ ท่นี า สนใจ เชน ตวั เลข สถิติ ผลการประชมุ ๒ เหตุการณ (Event) หมายถึง ขอมูลดิบอยางหนึ่ง เชน ไฟไหม รถชน เครอ่ื งบนตก การชุมนมุ ของชาวบาน ๓ ขอคิดเหน็ (Opinions) หมายถงึ ขอ คดิ เหน็ ของบคุ คลใด บุคคลหนง่ึ ทม่ี ผี ลกระทบตอ การเปลยี่ นแปลงในสังคม

๒. องคประกอบของขาว ความรวดเร็ว (immediately) คอื ขาวตอ งมคี วามสดใหม เปนเรอื่ งทเ่ี พงิ่ เกิดขนึ้ ซึง่ มักมีคําวา “เชา วันนี้” “คนื น้ี” “ เทย่ี งวนั นี้” เปน ตน ความใกลชดิ (nearness) คอื เร่อื งทีเ่ ปน ขา ววันนน้ั จะตอ ง ใกลชิดกับผูรับขา วทงั้ ทางกายและใจ ความสาํ คญั หรือความเดน (prominence) คือ ความโดดเดน ของบคุ คลผเู ก่ยี วของในเหตกุ ารณ เชน ขาวของ นายกรัฐมนตรี นางสาวไทย และแชมปโ ลกมวยสากล ผลกระทบ (consequence) คอื จากเหตุการณนนั้ มี ผลกระทบกระเทอื นตอคนมากตามมาอยา งไร

๒. องคประกอบของขาว (ตอ ) ความมีเง่อื นงาํ (suspense) คือ เหตุการณทเี่ กิดขน้ึ แลว แต ยังไมยตุ ิลง เชน การพจิ ารณาคดขี องศาล การเลอื กตงั้ การ แพห รอื ชนะของกฬี า ความแปลก (oddity) คอื เหตกุ ารณท ่ไี มค อ ยเกดิ ขนึ้ บอ ยนกั เชน คนคลอดลูกแฝด 5 คน ความขดั แยง (conflict) คอื ความขัดแยง ภายในสงั คม ความ ขดั แยงทางพรรคการเมอื ง ความขดั แยง ในการแกปญ หาตา งๆ เปนตน องคประกอบเก่ยี วกบั เพศ (sex) คือ เรื่องของการหมนั้ การแตง งาน

๒. องคป ระกอบของขาว (ตอ) อารมณ (emotion) คือ เหตุการณทีเ่ กดิ ขึ้นแลวกอ ใหเ กิดการ สะเทอื นอารมณ เชน ชายบากามฆา ขมขืนเดก็ อายุ ๕ ขวบ ความกา วหนา ทางวทิ ยาการ (progress) คอื ความกาวหนา ทางเทคโนโลยแี ขนงตา งๆ ท่ีเกีย่ วของกบั ความเปน อยขู องคน ในสงั คม

๓. คณุ สมบตั ขิ องขาวที่ดี 1 ความถูกตอ ง (accuracy) คือ ขา วทน่ี ําเสนอตองมีความถกู ตอ งเสมอ เพราะ ประชาชนทร่ี ับขาวมักเชื่อในขา ว โดยไมมีขอ สงสยั ๒ ความสมดลุ (balance) คอื ขาวท่ีดีตอ งมีความสมดลุ คือ รายงาน สมบรู ณครบถว นโดยรูจักเลอื กและจดั ลําดบั ขอเทจ็ รงิ ใหถ ูกตอ ง ๓ การไมเอาตัวไปใสในขา ว (objectivity) คอื ผเู ขยี นขาวตองไมเ อาตวั เองไป เก่ียวของในแงความรสู ึก ชอบหรอื ไมชอบ ไมมกี ารตอเตมิ ขาวไมลาํ เอยี ง รายงานขา วดว ยความจริงใจ และซ่อื สตั ย ๔ ความกระทัดรดั (concise และ clear) คอื ขา วทนี่ าํ ออกมาเผยแพรตองเขียน ใหชดั เจนกระทัดรัด มเี อกภาพ ภาษาตองเขา ใจงา ย ๕ เร่อื งของเวลา (timely) คือ การปฏิบัติการเรื่องเวลาตอ งใหร วดเรว็ ที่สุด

รูปแบบและโครงสร้างของขา่ ว การเขียนขาวประชาสัมพันธใชหลักการเขียน ขาวเชนเดียวกับขาวท่ัวไป โดยมีวิธีการเขียน 3 รูปแบบ ไดแก การเขียนขาวแบบพีระมิดหัว กลับ การเขียนขาวแบบพีระมิดหัวตั้ง และ การเขยี นขา วแบบผสม

การเขยี นขา วแบบปร ามิดหัวกลับเปนรูปแบบการเขียนขาวที่ เหมาะกบั ยคุ สมยั ทีเ่ ปน ยคุ สงั คมขาวสาร มีขา วสารมากมาย ในขณะที่ผูอาน มเี วลานอยมาก การบอกใจความสาํ คญั ของขาวไวต ้ังแตตน จึงเปน รปู แบบ การอานขา วทผ่ี อู า นคุนเคย จงึ ทําใหเ ปนรูปแบบการเขยี นขาวทไ่ี ดร ับความ นิยมสงู สดุ มาจนถึงปจจุบนั น้ี พาดหัว ความนํา สว นเชือ่ ม เนื้อเรือ่ ง

1. การเขียนขาวแจกแบบพรี ะมดิ หวั กลบั 1.1 พาดหวั ขาว (Headline) เปนสวนสําคญั ที่เรยี กรองความสนใจ ใหผูอ า นตดิ ตามอานขาวนน้ั ตอ ไป และชว ยใหรูวาขาวนนั้ มปี ระเด็นอะไรนาสนใจ ลกั ษณะ ของพาดหัวขาวที่ดี คอื ควรสั้น กระชบั เขาใจงายและตรงจุด 1.2 ความนํา หรือ โปรย (Lead) เปน สว นทเี่ ขยี นข้ึนในยอหนาแรกของ ขาว เปนขอความท่ีเปนเนื้อขาวโดยยอทั้งหมดวาใคร ทําอะไร ท่ีไหน เพราะเหตุใดหรือ ทาํ ไม และอยางไร (5Ws+1H) 1.3 สวนเชื่อม (Neck) เป็ นส่วนเชือมข้อความระหว่างความนาํ กับเนือหาทตี ่อเนืองกนั เพอื ให้รายละเอียดเพมิ เตมิ หรือให้เข้าใจเรืองราวได้กระจ่างยงิ ขึน เช่น ข้อมลู เกยี วกบั ทีมาหรือภูมหิ ลงั ของเหตกุ ารณ์ 1.4 เน้ือเร่ือง (Body) เปนสว นท่ีใหเ นอ้ื หารายละเอยี ดของ เรอื่ งราวท้ังหมด การนําเสนอเนือ้ หาขา วมกั จะเสนอตามลาํ ดบั ความสาํ คญั ของเร่อื งราว จากสําคญั สดุ ไปถงึ สาํ คัญนอ ยทีส่ ดุ หรืออาจจําเสนอขา วตามลาํ ดบั เวลาหรอื เหตกุ ารณก ไ็ ด

1. การเขียนขาวแจกแบบพรี ะมดิ หวั กลบั (ตอ) 1.5 สรปุ (Conclusion) สวนทายของขาวอาจจะมีการสรุปไว กไ็ ด อาจจะเปนจุดใดจดุ หนึง่ ของขา ว หรอื เขียนย้าํ ขอเทจ็ จรงิ เดน ๆ ทไ่ี ดเ สนอไปแลวกไ็ ด ขอ ดี ของการเสนอขาวรปู แบบพรี ะมิดหวั กลบั • สะดวกในการอา น • สะดวกแกการทาํ งานของบรรณาธกิ าร ขา ว • สะดวกในการจัดหนาหรอื เขา หนา หนงั สือพมิ พ

เปนการเขียนขาวท่ีกลาวถึงรายละเอียดปลีกยอยกอน แลวคอย ขยายรายละเอียดเพิ่มเติมขึ้นเร่ือยๆ จนถึงประเด็นสําคัญของเร่ืองใน ตอนทา ยหรือตอนจบของขาว ความนาํ เน้อื เร่อื ง Climax

เปน การเขียนขาวท่ีมปี ระเดน็ ขา วสาํ คญั มากกวาหน่ึง การเขียนขาว อาจเริ่มตนสรุปประเด็นแรกกอนมาเขียนเปนความนํา ขณะท่ีเนื้อขาวก็ จะเปนการอธิบายรายละเอียดขยายความนํา จนกระท้ังถึงจุดใดจุดหนึ่ง ซึ่งเปนการหกั เหหรือเปล่ยี นแปลงใหเกิดประเด็นสาํ คญั ตอ เนอ่ื งไปจนจบ

๔. การเขียนข่าวแบบปิ นโต Climax Climax สว่ นแรก เป็ นสว่ นสรุป detail เหตกุ ารณท์ เี ป็ นประเดน็ สาํ คญั แรก detail ของขา่ ว detail detail Detail ชันที ๑ เป็ นการบอก ประเดน็ แรกและรายละเอยี ด detail ชันตอ่ ๆมา เป็ นการบอกประเดน็ ที ๒, ๓, ๔

องค์ประกอบของข่าว “ 5W 1H ” 1 Who ใคร 2 What เกดิ อะไรขนึ้ 3 Where เกดิ ขน้ึ ทไี่ หน 4 When วนั เวลาใด 5 Why ทาํ ไมจึงเกดิ ขน้ึ 6 How เกดิ ขน้ึ ไดอยางไร

พาดหัวขา ว (Headline ) • คอื การนําประเดน็ สาํ คญั ของขาวมาพาดหัวหนงั สอื พมิ พเ พอื่ ใหผ อู า น ทราบวา วันน้เี กดิ อะไรขึ้นบา ง • ใชต วั อกั ษรตัวใหญกวา ธรรมดา ใชเพยี งขอ ความส้ันๆ แตสามารถ เสนอสาระสาํ คญั ใหแ กผ อู า นได • การพาดหวั ขา วจะตอ งใชท กั ษะ การเลอื กถอยคาํ ภาษาอยา งมาก เพราะตองดงึ ดดู ความสนใจและกระทบตอ ความรูส กึ ของผอู า นไปพรอมๆ กับการใชถ อยคาํ ทส่ี นั้ ทสี่ ุดใหส ามารถอธบิ ายเน้อื ความขา วไดม ากทสี่ ดุ • อาจใช คาํ ทีร่ นุ แรง คําแสลง ภาษาเฉพาะกลุม ใชสาํ นวน หรือ เคร่ืองหมายวรรคตอนตา งๆ

ตวั อยางการพาดหัวขา ว

ตวั อยางการพาดหัวขา ว



ความนําขาว (Leads) หรอื วรรคนาํ • ความนาจะเปนขอความที่เปน เนอ้ื ขาวโดยยอท้ังหมด ซง่ึ ทําใหผูอา นจับใจความไดทนั ที • ผอู า นจะทราบขอมูลและรายละเอียดองคป ระกอบ ของขา ว “5W 1H”

ขาวแจก ข่าวแจก (News Released/Press Release) เป็ นข่าวหรือเรืองราวเกียวกับ นโยบาย โครงการ หรือกิจกรรมการดาเนินงาน รวมทังความเคลือนไหวต่างๆ และ ผลปฏิบัติงานของหน่วยงาน องค์การ หรือสถาบัน ซึงนักประชาสัมพันธ์ของ หน่วยงาน องค์การ หรือสถาบันนัน ๆ เขียนขึนส่ งให้แก่สือมวลชน เพือนําไป เผยแพร่แก่ประชาชนซึงเป็ นกลุ่มเป้าหมายของหน่วยงาน

การเขียนขา วแจก ๑. การเขียนขาวแจกแบบพีระมิดหัวกลับ คือ เนนประเด็นสาคัญ ของขาวกอนให รายละเอยี ด จะทําใหสะดวกในการอาน และสะดวกแกการทํางานของบรรณาธิการขาว ท่ีไม ตองเสยี เวลาในการอานเน้ือหาทั้งหมด ก็สามารถท่ีจะพิจารณาและตัดสินใจเลือกขาวไดจาก ยอ หนา แรก ๆ ๒. ขาวแจกควรพิมพดวยกระดาษที่เปนหัวหรือชื่อของหนวยงาน ระบุชื่อ ท่ีอยู เบอร โทรศัพท (เพอื่ การติดตอ กลบั ในกรณสี ่อื มวลชนสงสยั ตอ งการขอ มลู เพิม่ เตมิ ) ๓. เนอื้ ขาวควรเขยี นสน้ั กะทดั รัด ไดใ จความสมบูรณช ัดเจน ใหรายละเอียดเพ่ิมเติมท่ีอาจ นาไปใชประโยชน เชน สถิติ รูปภาพ ฯ ๔. ภาพขาวควรมีความชัดเจน มีชีวิตชีวา สามารถบอกเลาเร่ืองราวใหผูรับสารเขาใจได นอกจากนี้ควรมีคําอธิบายภาพ (caption) ซ่ึงมีรายละเอียดวา ใคร ทาอะไร ที่ไหน เมื่อไหร ทาํ ไม และอยา งไร บรรยายไวใตภาพดว ย

การเขยี นขา วแจก (ตอ) บางครง้ั หนวยงานอาจมีการจัดหาแฟม คูมอื สาํ หรับแจกใหส ่ือมวลชน (Press Kits) ซงึ่ แฟม คมู อื นจี้ ะเปน ประโยชนในการใชอางองิ หรือการนาํ เอาขอ มลู รายละเอียดตา งๆ ของ องคกรไปใชป ระกอบการนาเสนอขาว

ตัวอยา ง \"สวนดสุ ิต\" ติดต้งั ระบบ Wireless พาดหวั ขา ว (Headline) ทวั่ มหาวิทยาลยั รองรับการใชโนตบคุ ของ น.ศ. มหาวทิ ยาลัยราชภัฏสวนดสุ ิตแจกโนตบคุ ใหแ กน ักศกึ ษาช้นั คปวท า่ี ม1นปําก าหรรศอื กึ ษโาป2รย54(9Leทaุกdคน จํานวน 6,370 เคร่อื ง วัตถปุ ระสงคเ พอื่ ใหนกั ศกึ ษามเี ครื่องมือในการสบื คน ขอ มลู ในท) กุ ที่ และมีอปุ กรณ ไวใชง าน 1 คน ตอ 1 เครือ่ ง ตวั เครื่องโนตบคุ ทกุ เครื่องทแี่ จกใหแกน ักศกึ ษาจะตดิ ตราสัญลกั ษณของมหาวิทยาลยั ราชภฏั สวนดุสิตไว รวมทงั้ ติดตั้งอุปกรณเ พอื่ เชอื่ มตอ เครอื ขา ยแบบไรส ายสาํ หรสบั รวอนงรเับชกาื่อรใมชบ (รNกิ าeร ck) อนิ เตอรเ นต็ ของมหาวทิ ยาลัย นายบญุ ฤทธิ์ ชมสทุ ธา เจา หนาท่ศี ูนยค อมพวิ เตอร ฝายเครอื ขายกลมุ งานเทคนคิ และระบบ เเคครรอือื ขขาายยแมบหบาไวรทิ ส ยาายลยยั ห่ี รอาช3ภCัฏOสMวนรดุนสุ ิต2ใ7ห5ข 0อมในลู เวบา้อืขงณตะนนไปีท้ แางลมวหจาําวนทิ วยนาเล1นัย6ไ้อื ด8เต รเิดคื่อตรง้ั่อื งองปุ (ซกBง่ึ รแณoบเdงชเ่อืปyมน)ตอ ภายในมหาวิทยาลัย จํานวน 93 เคร่อื ง และศูนยก ารศกึ ษานอกสถาบนั จํานวน 75 เครื่อง งบประมาณ ทใี่ ชใ นการติดตงั้ ทั้งหมดประมาณ 3.5 ลา นบาท โดยจะตดิ ตงั้ ใหครบทง้ั ในมหาวทิ ยาลยั และตา งจงั หวัด ( ดุสิตโพสต, 2549, หนา 17)

ตวั อยาง พาดหวั ขา ว (Headline) จปา้ํกมต้ําิ ทเง้ัพนรเ้ีเาดปะ๋ียนดวเนู พนา ีถ้รราาักะไนดทาลศั ชอนงังคกเตหวิขลาเอยี ดงวก็ พซทอา ่ีผยแอแมมลเกกขอืววาบาแคมตรอสง่ึ งคขุไปอภนทาโพาลงดกไีหกน็วา อไดาคจทวจาีช่ มะอพนบบําเหเหด็นร็กลืออ)ูกว โหนปนมรา ยาตก(าเLกอeินวaนd ประเทศอเดมว รยิกทาศัตนอ คงอตอทิ กี่ผโิดรงๆศึกอษยาาถงงึนสนี้ าีเ่ เอหงตทใุ หี่นญักวเ รจิ ือ่ ัยงจอาัตกรมาหกาาวรทิตยายาลขัยอสจงคอวนหนอนเเชมฮรอ่ือิกพมนั กนิ ใน ผลสรุปออกมาวา ในชวง 30 ปท ผ่ี านมา คนอเมรกิ นั สวนใหญทมี่ ีนา้ํ หนักตวั เกิน พกิ ัดจะมอี ายุขัยส้นั กวา คนทม่ี ีนาํ้ หนักตวั ปกติหางกันเปนสิบ ๆ ปทีเดยี Cว lสiาmเหaตกุxารตาย ของคนอว นเหลา น้สี ว นใหญเปน โรคเบาหวาน โรคหัวใจ หรือโรคเสนเลอื ดอดุ ตันในสมอง