โครงสร้างหลักสูตรวิชาสังคม

หลกั สูตรการศึกษานอกระบบระดับการศกึ ษาขนั้ พน้ื ฐาน พุทธศักราช 2551 สาระการพฒั นาสงั คม (ฉบบั ปรับปรงุ พ.ศ. 2554) สํานักงานสงเสรมิ การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั สาํ นักงานปลดั กระทรวงศกึ ษาธกิ าร กระทรวงศึกษาธิการ เอกสารลาํ ดบั ที่ 40/2555

เอกสารประกอบการใชหลักสตู รการศึกษานอกระบบระดบั การศึกษา ข้นั พน้ื ฐาน พุทธศักราช 2551 ประกอบดวย 1. หลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศกึ ษาข้ันพืน้ ฐาน พทุ ธศกั ราช 2551 2. เอกสารสาระการเรยี นรู จาํ นวน 5 เลม ดงั น้ี 2.1 สาระทักษะการเรียนรู 2.2 สาระความรพู ื้นฐาน 2.3 สาระการประกอบอาชีพ 2.4 สาระทักษะการดําเนนิ ชีวติ 2.5 สาระการพฒั นาสงั คม 3. เอกสารการดาํ เนนิ งาน จาํ นวน 4 เลม ดังน้ี 3.1 แนวทางการพัฒนาหลักสูตรสถานศกึ ษา 3.2 คมู อื การดําเนินงาน (การบริหารจัดการ แนวทางการจัดกิจกรรมพฒั นา คณุ ภาพชีวติ (กพช.) การวัดและประเมินผลการเรยี น) 3.3 แนวทางการเทียบโอนผลการเรยี น 3.4 แนวทางการจัดการเรียนรหู ลักสตู รการศึกษานอกระบบระดับการศกึ ษาขน้ั พนื้ ฐาน พทุ ธศักราช 2551 -------------------------------------------------

หลักสตู รการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขน้ั พนื้ ฐาน พทุ ธศกั ราช 2551 สาระการพัฒนาสังคม (ฉบับปรับปรงุ พ.ศ. 2554) สํานกั งานสง เสริมการศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัย สํานักงานปลดั กระทรวงศกึ ษาธกิ าร กระทรวงศกึ ษาธกิ าร

หลกั สตู รการศกึ ษานอกระบบระดับการศกึ ษาขน้ั พ้ืนฐาน พุทธศกั ราช 2551 สาระการพัฒนาสังคม ISBN เอกสารลาํ ดับท่ี 40/2555 พมิ พค รง้ั ท่ี จาํ นวนพิมพ เลม จัดทําตน ฉบับและเผยแพร กลุมพัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน สํานกั งานสง เสริมการศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัย สํานักงานปลัดกระทรวงศึกษาธกิ าร ถนนราชดาํ เนนิ กลาง แขวงดสุ ติ กรงุ เทพ 10300 โทรศัพท 02-2822853 โทรสาร 02-2813732 พมิ พท ่ี

คํานาํ กระทรวงศึกษาธกิ ารไดประกาศใชห ลกั สตู รการศึกษานอกระบบระดับการศกึ ษาข้นั พื้นฐาน พุทธศักราช 2551 เม่ือวนั ท่ี 18 กนั ยายน พ.ศ. 2551 แทนหลักเกณฑและวธิ ีการจดั การศกึ ษานอกโรงเรียนตาม หลักสตู รการศกึ ษาขน้ั พ้ืนฐาน พุทธศกั ราช 2544 ซึ่งเปน หลกั สูตรที่พฒั นาข้ึนตามหลกั ปรัชญาและความเชื่อ พื้นฐานในการจัดการศึกษานอกโรงเรียนที่มีกลุมเปาหมายเปนผูใหญมีการเรียนรูและส่ังสมความรูและ ประสบการณอ ยา งตอเนอื่ ง อกี ทง้ั ยงั สอดคลองกบั นโยบายของรฐั บาล แผนพัฒนาเศรษฐกจิ และสงั คมแหง ชาติ พระราชบญั ญัติการศึกษาแหงชาติ พ.ศ. 2542 และที่แกไขเพ่มิ เติม (ฉบับท่ี 2) พ.ศ. 2545 และพระราชบญั ญตั ิ สงเสริมการศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั พ.ศ. 2551 ในปง บประมาณ 2554 กระทรวงศกึ ษาธิการไดก ําหนดแผนยทุ ธศาสตรใ นการขับเคล่ือนนโยบาย ทางการศึกษาเพือ่ เพิ่มศกั ยภาพและขีดความสามารถในการแขง ขันใหป ระชาชนไดม ีอาชีพที่สามารถสรา งรายได ท่ี ม่ังคัง่ และมั่นคง เปนบคุ ลากรท่ีมวี นิ ัย เปยมไปดวยคณุ ธรรมและจรยิ ธรรม และมีจติ สาํ นึกรบั ผดิ ชอบตอ ตนเอง และผูอืน่ สาํ นักงาน กศน.จึงไดพจิ ารณาทบทวนหลกั การ จุดหมาย มาตรฐาน ผลการเรยี นรทู ีค่ าดหวงั และเนื้อหาสาระ มาตรฐาน ทงั้ 5 กลมุ สาระการเรยี นรู ของหลักสตู รการศกึ ษานอกระบบระดับการศึกษาขัน้ พน้ื ฐาน พุทธศักราช 2551 ใหมีความสอดคลอ งตอบสนองนโยบายกระทรวงศกึ ษาธกิ าร และปรับปรงุ เอกสารประกอบการใชหลักสูตร การศึกษานอกระบบระดบั การศกึ ษาขนั้ พ้นื ฐาน พทุ ธศักราช 2551 จาํ นวน 6 เรื่อง คือ 1. เอกสารสาระทักษะการเรยี นรู 2. เอกสารสาระความรพู น้ื ฐาน 3. เอกสารสาระการประกอบอาชีพ 4. เอกสารสาระทักษะการดาํ เนินชวี ติ 5. เอกสารสาระการพัฒนาสังคม 6. แนวทางการจัดการศกึ ษาเพ่ือการมงี านทาํ ตามหลกั สูตรการศึกษานอกระบบระดับ การศึกษาข้ันพืน้ ฐาน พุทธศกั ราช 2551 ในการปรับปรุงเอกสารสาระการเรียนรเู พ่ิมเติมท้ัง 5 สาระ และจัดทําแนวทางการจดั การศกึ ษา เพื่อการมีงานทาํ ตามหลักสูตรการศกึ ษานอกระบบระดบั การศึกษาขน้ั พน้ื ฐาน พุทธศกั ราช 2551 ไดร ับความ รว มมืออยา งดียง่ิ จากผูทรงคณุ วฒุ ิ ผูบ ริหาร ขาราชการบาํ นาญ ศกึ ษานิเทศก นกั วชิ าการ และครูจากสถานศึกษา รวมทง้ั ภาคเี ครอื ขายที่เกี่ยวของ ซงึ่ เปนผูมคี วามรแู ละประสบการณในแตละสาระการเรียนรู ไดใหขอคิดเห็น ขอเสนอแนะตางๆ ท่ีเปนประโยชน ทําใหเ อกสารฉบับนมี้ ีความถกู ตอ ง สมบูรณมากยิ่งขึน้ สาํ นกั งาน กศน. ขอขอบคณุ ในความรว มมือของทุกทา นมา ณ โอกาสน้ี (นายประเสริฐ บญุ เรอื ง) เลขาธกิ าร กศน. พฤศจิกายน 2554

สารบัญ หนา คาํ นํา 1 คาํ ชแ้ี จง สาระการพฒั นาสงั คม.........…………………………………...……….… ผังมโนทศั น ระดบั ประถมศึกษา………………………………….…………...…. 2 ระดบั มธั ยมศึกษาตอนตน……………………………...………...…. 3 ระดบั มัธยมศึกษาตอนปลาย……………………...…………...……. 4 มาตรฐานการเรียนรูร ะดับและผลการเรียนรูทค่ี าดหวัง………………..… 5 รายวชิ าบังคับ.............................................................................................. 12 คําอธบิ ายรายวิชาและรายละเอียดคําอธบิ ายรายวิชาบังคบั ระดับประถมศึกษา……...................................................................... 13 ระดับมธั ยมศกึ ษาตอนตน ……........................................................... 26 ระดบั มัธยมศกึ ษาตอนปลาย……........................................................ 40 ภาคผนวก.................................................................................................... 55 - นิยามศพั ท. ........................................................................................ 56 - คณะผูจ ัดทาํ ...................................................................................... 57

คาํ ช้ีแจง 1. เอกสาร “สาระการพัฒนาสังคม” ประกอบดวยสาระและมาตรฐานการเรียนรู ผงั มโนทัศน มาตรฐานการเรยี นรูระดับและผลการเรยี นรทู ีค่ าดหวงั คําอธบิ ายรายวิชา และรายละเอียด คําอธิบายรายวชิ า 2. ใหสถานศกึ ษาท่ีจดั การศึกษาตามหลักสตู รการศึกษานอกระบบระดบั การศกึ ษาข้ัน พ้นื ฐาน พทุ ธศกั ราช 2551 นาํ ไปพจิ ารณาประกอบการจดั ทําหลกั สตู รสถานศกึ ษา 3. นําไปใชจ ดั กระบวนการการเรยี นรใู หเ ปน ไปตามมาตรฐานการเรยี นรใู นแตล ะระดับ การศึกษา และใหผูเรียนไดค ุณภาพตามทเ่ี ปาหมายการเรยี นรูกาํ หนด 4. คาํ อธิบายรายวิชา จัดทําตามมาตรฐานการเรยี นรทู ่กี าํ หนด โดยใหครูและผูเกย่ี วของ มคี วามเขาใจขอบขา ยของรายวิชานัน้ ๆ ดงั นั้นในแตละคาํ อธบิ ายรายวิชาจงึ มีการกําหนดช่ือรายวชิ า สาระระดับการศึกษา จาํ นวนชว่ั โมง จํานวนหนวยกติ การศกึ ษาและฝกปฏิบตั ิ การจัดประสบการณการ เรยี นรู การวัดและประเมนิ ผล 5. สาระการพัฒนาสังคมประกอบดวย 4 มาตรฐานการเรียนรูท่ีเนนเกี่ยวกบั ภูมิศาสตร ประวตั ิศาสตร เศรษฐศาสตร การเมอื ง การปกครอง ศาสนา วัฒนธรรม ประเพณี หนา ท่พี ลเมอื ง และ การพฒั นาตนเอง ครอบครวั ชมุ ชน สงั คม

สาระและมาตรฐานการเรียนรู สาระการพัฒนาสังคม เปนสาระเกีย่ วกับภมู ิศาสตร ประวัติศาสตร เศรษฐศาสตร การเมอื ง การปกครอง ศาสนา วัฒนธรรม ประเพณี หนาทีพ่ ลเมือง และการพัฒนาตนเอง ครอบครัว ชมุ ชน สังคม ประกอบดว ยมาตรฐานการเรยี นรู ดังน้ี มาตรฐานการเรยี นรู มาตรฐานท่ี 5.1 มคี วามรู ความเขา ใจ และตระหนักถึงความสําคญั เกีย่ วกับภูมศิ าสตร ประวัติศาสตร เศรษฐศาสตร การเมือง การปกครอง สามารถนํามาปรบั ใชในการดํารงชีวิต มาตรฐานที่ 5 .2 มคี วามรู ความเขาใจ เหน็ คุณคา และสบื ทอดศาสนา วัฒนธรรม ประเพณี เพอ่ื การอยู รว มกันอยางสนั ติสขุ มาตรฐานท่ี 5.3 ปฏิบตั ิตนเปนพลเมืองดตี ามวิถีประชาธปิ ไตย มจี ติ สาธารณะ เพื่อความสงบสุขของ สังคม มาตรฐานท่ี 5.4 มีความรู ความเขา ใจ เหน็ ความสาํ คญั ของหลักการพัฒนา และสามารถพัฒนาตนเอง ครอบครวั ชุมชน สังคม

ผงั มโน ระดบั ประ

นทศั น ะถมศึกษา ~2~

~3 ผังมโน ระดบั มธั ยมศ ศกั ยภาพของประเทศไทยใน 5 ดาน มาเชื่อมโยงสงู านอาชีพ

3~ ~3~ นทัศน ศึกษาตอนตน ประชาคมเศรษฐกจิ อาเซยี น

~4 ผังมโน ระดับมัธยมศกึ

4~ นทศั น กษาตอนปลาย ~4~

~5~ มาตรฐานการเรยี นรรู ะดับ และ ผลการเรยี นรูที่คาดหวงั

~6 มาตรฐานที่ 5.1 มคี วามรู ความเขา ใจ และตระหนกั ถึงความสําคัญเกีย่ วกบั ภ ปรบั ใชใ นการดาํ รงชวี ติ ระดับประถมศึกษา ระดบั มธั ยมศ มาตรฐานการเรยี นรู ผลการเรยี นรูทค่ี าดหวัง มาตรฐานการเรยี นรู มคี วามรู ความเขา ใจ 1.อธิบายขอ มูลเก่ยี วกับ มคี วามรู ความเขา ใจ ตระหนกั เกย่ี วกับ ภูมิศาสตร ตระหนักเกีย่ วกับ ภูมิศาสตร ประวตั ศิ าสตร ภมู ิศาสตร ประวตั ศิ าสตร เศรษฐศาสตร การเมอื ง ประวตั ิศาสตร เศรษฐศาสตร การปกครอง ทเ่ี ก่ียวขอ ง เศรษฐศาสตร การเมือง กับตนเอง ชมุ ชน การเมือง การปกครองใน ทองถน่ิ และประเทศ การปกครองในทวปี ทองถิน่ ประเทศ ไทย เอเชีย และนาํ มาปรับ นาํ มาปรบั ใชในการ 2.ระบุสภาพความ ใชในการดําเนนิ ชวี ติ ดําเนนิ ชีวติ และการ เปล่ียนแปลงดาน เพื่อความมนั่ คงของ ประกอบอาชีพ เพ่อื ภูมิศาสตร ชาติ ความมัน่ คงของชาติ ประวัตศิ าสตร เศรษฐศาสตร การเมอื ง การปกครอง และ กฎหมายที่มผี ลกระทบ ตอ วิถีชุมชน ทอ งถิ่น

6~ ภมู ิศาสตร ประวัติศาสตร เศรษฐศาสตร การเมือง การปกครอง สามารถนํามา ศกึ ษาตอนตน ระดบั มัธยมศกึ ษาตอนปลาย ผลการเรยี นรูทค่ี าดหวัง มาตรฐานการเรยี นรู ผลการเรียนรทู ี่คาดหวงั 1.อธิบายขอ มลู เกยี่ วกับ มคี วามรู ความเขา ใจ 1.อธิบายขอมูลเก่ียวกบั ภมู ศิ าสตร ตระหนกั เกีย่ วกับ ภมู ศิ าสตร ประวตั ศิ าสตร ภมู ศิ าสตร ประวัตศิ าสตร เศรษฐศาสตร การเมือง ประวัติศาสตร เศรษฐศาสตร การเมือง การปกครอง ทีเ่ ก่ยี วของ เศรษฐศาสตร การปกครอง ที่เกี่ยวของ กบั ประเทศในทวีป การเมอื ง กบั ประเทศตา งๆ ใน ~6~ เอเชีย การปกครองในโลก โลก 2. นําเสนอผลการ และนาํ มาปรบั ใชใ น 2. วิเคราะหเ ปรยี บเทยี บ เปรยี บเทียบสภาพ การดําเนนิ ชวี ติ เพือ่ สภาพภมู ิศาสตร ภูมิศาสตร ความมั่นคงของชาติ ประวัติศาสตร ประวตั ิศาสตร เศรษฐศาสตร การเมอื ง เศรษฐศาสตร การเมอื ง การปกครอง ของ การปกครอง ของ ประเทศตางๆ ในโลก ประเทศในทวปี เอเชีย 3. ตระหนกั และ 3. ตระหนกั และ คาดคะเนสถานการณ วิเคราะหถ งึ การ ระหวา งประเทศ

~7 ระดบั ประถมศึกษา ระดบั มัธยมศ มาตรฐานการเรยี นรู มาตรฐานการเรียนรู ผลการเรียนรทู คี่ าดหวัง ชีวติ ของตน สังคม และ ประเทศไทย 3.เกิดความตระหนัก และสามารถนําความรู ทางดานภูมิศาสตร ประวัติศาสตร เศรษฐศาสตร การเมอื ง การปกครอง และ กฎหมายไปประยกุ ตใ ช ใหท ันตอการ เปล่ยี นแปลงกบั สภาพ ชุมชน สังคมเพื่อความ ม่ันคงของชาติ

7~ ศึกษาตอนตน ระดับมธั ยมศึกษาตอนปลาย ผลการเรียนรทู ่ีคาดหวงั มาตรฐานการเรียนรู ผลการเรียนรทู คี่ าดหวงั เปลี่ยนแปลงทเี่ กดิ ทางดา น ภูมิศาสตร ขึ้นกับประเทศในทวปี ประวตั ศิ าสตร การเมือง เอเชียท่มี ผี ลกระทบตอ การปกครอง ทมี่ ี ประเทศไทย ผลกระทบตอ ประเทศ ไทยและโลกในอนาคต 4. เสนอแนะแนวทางใน ~7~ การแกป ญหา การ ปองกันและการพฒั นา ทางดา น การเมือง การ ปกครอง เศรษฐกิจและ สงั คม ตามสภาพปญหา ที่เกดิ ขึ้น เพื่อความ มัน่ คงของชาติ

~8 มาตรฐานท่ี 5.2 มคี วามรู ความเขาใจ เหน็ คุณคา และสบื ทอดศาสนา วฒั นธร ระดับประถมศกึ ษา ระดับมธั ยมศ มาตรฐานการเรยี นรู ผลการเรียนรทู ค่ี าดหวัง มาตรฐานการเรยี นรู มีความรู ความเขาใจ 1.อธิบายประวตั ิ หลกั คํา มีความรู ความเขาใจ เหน็ คุณคา และสืบ สอนและการปฏิบตั ติ นตาม เหน็ คุณคา และสืบ ทอดศาสนา หลักศาสนาที่ตนนับถือ ทอดศาสนา วัฒนธรรม ประเพณี 2.เหน็ ความสําคัญของ วฒั นธรรม ประเพณี ของทองถิ่นและ วฒั นธรรมประเพณี และมี ของประเทศในทวปี ประเทศไทย สวนรวมในการปฏบิ ัติตน เอเชยี ตามวฒั นธรรมประเพณี ทองถน่ิ 3. ปฏิบัติตนตาม หลกั ธรรมทางศาสนา วัฒนธรรม ประเพณี 4. ยอมรบั และปฏิบตั ิตน เพอื่ การอยูร วมกันอยาง สันติสุขในสงั คม ที่มี ความหลากหลายทาง ศาสนา วฒั นธรรม ประเพณี

8~ รรม ประเพณี เพอื่ การอยูร วมกนั อยางสันตสิ ุข ศึกษาตอนตน ระดับมธั ยมศกึ ษาตอนปลาย ผลการเรียนรูท ค่ี าดหวัง มาตรฐานการเรียนรู ผลการเรยี นรทู ี่คาดหวงั 1.อธิบาย ประวัติ มคี วามรู ความเขา ใจ 1.อธิบาย ประวตั ิ ความสาํ คญั หลักคํา เห็นคุณคา และสืบ ความสาํ คญั หลกั คํา สอน ศาสนา วฒั นธรรม ทอดศาสนา สอน ศาสนา วฒั นธรรม ประเพณขี องประเทศใน วัฒนธรรม ประเพณี ประเพณขี องประเทศ ทวปี เอเชยี ของ ประเทศใน ในโลก 2.ยอมรับและปฏิบัตติ น สงั คมโลก 2. ยอมรบั และปฏิบตั ิ เพ่ือการอยรู ว มกันอยาง ตนเพ่อื การอยรู ว มกัน ~8~ สนั ติสขุ ในสังคมที่มี อยา งสันติสุขในสังคมที่ ความหลากหลายทาง มีความหลากหลายทาง ศาสนา วฒั นธรรม ศาสนา วฒั นธรรม ประเพณี ประเพณี 3. เลือกรบั ปรบั ใช วฒั นธรรม ประเพณี ที่ สอดคลอ งและ เหมาะสมกับสังคมไทย

~9 มาตรฐานท่ี 5.3 ปฏิบัติตนเปนพลเมอื งดีตามวิถปี ระชาธิปไตย มจี ิตสาธารณะ ระดบั ประถมศกึ ษา ระดบั มัธยมศ มาตรฐานการเรียนรู ผลการเรียนรูท ่คี าดหวัง มาตรฐานการเรยี นรู มคี วามรู ความเขา ใจ 1.บอกสิทธเิ สรีภาพ มคี วามรู ความเขาใจ ดาํ เนนิ ชวี ิตตามวิถี บทบาท และหนาท่ตี าม ดาํ เนนิ ชวี ติ ตามวถิ ี ประชาธิปไตย กฎหมายของการเปน ประชาธปิ ไตย กฎหมายเบือ้ งตน พลเมืองดตี ามระบอบ กฎระเบยี บของ กฎระเบยี บของ ประชาธปิ ไตยอันมี ประเทศเพอ่ื นบาน ชุมชน สงั คม และ พระมหากษัตริยทรง ประเทศ เปนประมขุ 2. เหน็ คุณคา ของการ ปฏิบตั ติ นเปนพลเมืองดี ตามกฎหมาย 3. มีสว นรวมในการ ปกครองสวนทองถ่ินใน ระบอบประชาธิปไตย อนั มีพระมหากษตั รยิ  ทรงเปนประมขุ

9~ ะ เพอ่ื ความสงบสุขของสังคม ศึกษาตอนตน ระดบั มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย ผลการเรียนรูทคี่ าดหวัง มาตรฐานการเรียนรู ผลการเรียนรทู คี่ าดหวัง 1.อธบิ ายสาระสําคัญ มคี วามรู ความเขาใจ 1.อธบิ ายความสาํ คญั ของรัฐธรรมนญู และ ดาํ เนนิ ชวี ิตตามวถิ ี และบทบาทหนา ทข่ี อง การปกครองในระบอบ ประชาธปิ ไตย องคก รอสิ ระตาม ประชาธิปไตยอันมี กฎระเบยี บของ รฐั ธรรมนูญ พระมหากษตั ริยท รง ประเทศตา งๆ ใน 2.ระบุบทบาทองคกร เปน ประมขุ โลก ระหวางประเทศท่ีมบี ทบาท 2. ตระหนักในปญ หา ตอการเมอื งการปกครอง ~9~ การไมป ฏิบตั ติ าม ของประเทศไทย/โลก กฎหมาย 3. ตระหนักถงึ ผลกระทบ 3. มสี ว นรวมสง เสริม จากการไมปฏบิ ตั ิตาม และสนบั สนุน ทาง กฎหมายของประชาชนใน การเมืองการปกครองใน ประเทศตางๆ ระบอบประชาธิปไตย 4. เสนอทางเลอื กในการ อนั มพี ระมหากษตั รยิ  แกปญหาความไมส งบ ทรงเปนประมุข ท่เี ก่ียวขอ งกับกฎหมาย ของประเทศไทยและ ประเทศตา งๆ

~1 มาตรฐาน ท่ี 5.4 มีความรู ความเขา ใจ เหน็ ความสาํ คัญของหลกั การพัฒนา แล ระดบั ประถมศึกษา ระดบั มัธยมศ มาตรฐานการเรยี นรู ผลการเรยี นรทู ่ีคาดหวงั มาตรฐานการเรียนรู มีความรู ความเขาใจ 1. มีความรู ความเขาใจ มีความรู ความเขา ใจ หลักการพฒั นา หลักการพฒั นาชมุ ชน หลักการพฒั นา ชุมชน สงั คม และ สงั คม ชมุ ชน สงั คม วิเคราะหขอมลู ใน 2. มีความรู ความเขาใจ สามารถวิเคราะห การพัฒนาตนเอง และเหน็ ความสาํ คญั ขอ มูล และกาํ หนด ครอบครัว ชมุ ชน ของขอมลู ตนเอง แนวทางการพฒั นา สังคม ครอบครวั ชมุ ชน ตนเอง ครอบครัว สังคม ชมุ ชน สงั คม ให 3. วเิ คราะหข อมลู สอดคลองกับสภาพ ตนเอง ครอบครวั การเปลีย่ นแปลงของ ชมุ ชน สงั คม เพ่ือใชใ น เหตุการณปจจุบนั การจดั ทาํ แผนชวี ิต และ ชุมชน สงั คม 4. เกดิ ความตระหนัก และมีสวนรว มในการ จัดทาํ ประชาคมของ ชมุ ชน

10 ~ ละสามารถพฒั นาตนเอง ครอบครัว ชุมชน/สังคม ศึกษาตอนตน ระดับมธั ยมศกึ ษาตอนปลาย ผลการเรียนรทู คี่ าดหวงั มาตรฐานการเรยี นรู ผลการเรียนรทู ่คี าดหวงั 1. มคี วามรู ความเขา ใจ มคี วามรู ความเขา ใจ 1.มคี วามรู ความเขาใจ หลกั การพัฒนาชมุ ชน หลกั การพัฒนา หลกั การพฒั นาชมุ ชน สังคม ชมุ ชน สงั คม สังคม 2. มคี วามรู ความเขา ใจ สามารถวเิ คราะห 2. บอกความหมายและ และเห็นความสําคญั ขอมูล และเปนผูนาํ ผู ความสาํ คญั ของ ของขอมลู ตนเอง ตามในการพฒั นา แผนชวี ติ และชมุ ชน ครอบครัว ชุมชน ตนเอง ครอบครวั สงั คม ~ 10 ~ สังคม ชมุ ชน สังคมให 3. วเิ คราะหและ 3. วิเคราะหข อ มลู สอดคลอ งกบั สภาพ นําเสนอขอ มลู ตนเอง ตนเอง ครอบครวั การเปลย่ี นแปลงของ ครอบครัว ชุมชน/ ชมุ ชน สงั คม เพ่ือใชใ น เหตกุ ารณปจจุบนั สงั คม ดว ยเทคนคิ และ การจัดทาํ แผนชีวติ และ วิธีการที่หลากหลาย ชุมชน สงั คม 4. จูงใจใหส มาชกิ ของ 4. เกดิ ความตระหนกั ชมุ ชนมีสว นรว มในการ และมสี วนรว มในการ จดั ทําแผนชวี ติ และ จัดทําประชาคมของ แผนชุมชน สังคมได ชุมชน

~1 ระดบั ประถมศึกษา ระดับมธั ยมศ มาตรฐานการเรียนรู มาตรฐานการเรยี นรู ผลการเรยี นรทู ีค่ าดหวัง 5. นําผลที่ไดจากการ ประชาคมไปเพ่ือใชใ น ชวี ิตประจาํ วัน

11 ~ ศึกษาตอนตน ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ~ 11 ~ ผลการเรยี นรูทคี่ าดหวัง มาตรฐานการเรยี นรู ผลการเรยี นรทู คี่ าดหวัง 5. นาํ ผลที่ไดจากการ 5. เปน ผนู ําผตู ามในการ ประชาคมไปเพอ่ื ใชใ น จัดทําประชาคม ประชา ชวี ติ ประจําวันได พิจารณข องชมุ ชน 6. สามารถพัฒนาการ 6. กําหนดแนวทางใน จัดการทาํ แผนชีวิต การดําเนินการเพ่ือ ชมุ ชน/สังคมให นาํ ไปสูก ารทาํ แผนชวี ติ สอดคลอ งกับสภาพการ ครอบครวั ชมุ ชน สังคม เปล่ียนแปลงของชุมชน 7. รว มพัฒนาแผน สงั คม ชุมชนตามขน้ั ตอน

~ 12 ~ รายวชิ าบงั คบั สาระการพัฒนาสังคม มาตรฐา ระดับประถมศกึ ษา ระดับมัธยมศกึ ษาตอนตน ระดับมัธยมศกึ ษาตอนปลาย นที่ 5.1 รหสั รายวชิ า หนวย รหัส รายวชิ า หนว ย รหัส รายวิชา หนว ย 5.2 รายวชิ า กติ รายวิชา กิต รายวชิ า กติ และ 5.3 สค11001 สังคมศึกษา 3 สค21001 สังคมศกึ ษา 3 สค31001 สงั คมศึกษา 3 5.4 ศาสนา และ ศาสนา และ ศาสนา และ สค11002 หนา ท่ี 2 สค21002 หนาท่ี 2 สค31002 หนาท่ี 2 พลเมือง พลเมือง พลเมือง การพฒั นา การพฒั นา การพฒั นา สค11003 ตนเอง 1 สค21003 ตนเอง 1 สค31003 ตนเอง 1 ชุมชน สังคม ชุมชน สังคม ชุมชน สังคม รวม 6 6 6

~ 13 ~ คําอธบิ ายรายวิชา และ รายละเอียดคําอธบิ ายรายวิชาบังคบั ระดบั ประถมศกึ ษา

~ 14 ~ คาํ อธบิ ายรายวชิ า สค11001 สงั คมศึกษา จํานวน 3 หนว ยกติ ระดับประถมศกึ ษา มาตรฐานการเรียนรูระดับ มีความรู ความเขาใจ ตระหนัก เก่ียวกับภูมิศาสตร ประวัติศาสตร เศรษฐศาสตร การเมือง การปกครองในทอ งถน่ิ ประเทศ นาํ มาปรับใชในการดําเนนิ ชวี ิต และการประกอบอาชพี เพ่ือความมั่นคงของ ชาติ ศกึ ษาและฝกทกั ษะเกย่ี วกบั เร่ืองดงั ตอไปนี้ 1. ลกั ษณะทางภมู ิศาสตรกายภาพ และผลกระทบของภูมศิ าสตรภ ายภาพตอวถิ ีชวี ิต ความเปนอยใู น ชุมชน ทอ งถิน่ ของประเทศไทย 2. ความหมาย ความสําคญั และผลกระทบทางประวัตศิ าสตร ท่ีมีตอ ครอบครัว ชุมชน สังคม และประเทศ 3. ความหมาย ความสาํ คัญของเศรษฐศาสตรร ะดับครอบครวั ชุมชน 4. ความหมาย ความสําคัญ และการมสี ว นรว มทางการเมืองการปกครองในระดับทองถิ่น และประเทศ การจดั ประสบการณการเรยี นรู 1. จดั ใหมีการสํารวจสภาพภมู ิศาสตรก ายภาพ ประวตั ศิ าสตร เศรษฐศาสตร การเมือง การปกครอง ของชุมชน จัดกลุมอภิปรายแลกเปลี่ยนเรียนรู สืบคนขอมูลทางกายภาพ จากแหลงเรียนรู ภมู ิปญ ญา ฯลฯ และสรปุ ผลการเรียนรู นาํ เสนอในรปู แบบตา งๆ 2. จัดใหมีการศึกษาจากสอ่ื การเรียนรู เชน เอกสาร ตํารา CD แหลงการเรียนรู ภูมิปญญาสถานทส่ี ําคญั 3. จัดใหมีการสืบคนรวบรวมขอมลู โดยวิธีการตางๆ เชน การศึกษาดูงาน การเก็บขอ มลู จาก องคก ร ฟงการบรรยายจากผูรู จดั กลมุ อภปิ ราย การวเิ คราะห เสนอแนวคิด ทางเลอื ก 4. จัดกิจกรรมการศึกษาจากสภาพจริง การเลา ประสบการณ การแลกเปล่ยี นเรียนรู การคน ควาจาก ผูรู แหลงการเรียนรู ส่อื เทคโนโลยี ส่ือเอกสาร การจําลองเหตกุ ารณ การอภปิ ราย การวิเคราะห สรปุ ผลการเรยี นรู และนําเสนอ ในรปู แบบทหี่ ลากหลาย การวดั และประเมินผล ประเมนิ จากการทดสอบ การสังเกต การประเมินการมสี วนรวมในการทํากิจกรรมและการตรวจ ผลงาน ฯลฯ

~ 15 ~ รายละเอยี ดคําอธบิ ายรายวิชา สค11001 สังคมศึกษา จาํ นวน 3 หนวยกติ ระดับประถมศึกษา มาตรฐานการเรยี นรูระดบั มคี วามรู ความเขาใจ ตระหนัก เกย่ี วกับภมู ิศาสตร ประวัตศิ าสตร เศรษฐศาสตร การเมอื ง การปกครอง ในทอ งถ่นิ ประเทศ นาํ มาปรับใชในการดาํ เนินชีวติ และการประกอบอาชีพเพอ่ื ความม่ันคงของชาติ ท่ี หวั เรอ่ื ง ตัวชวี้ ัด เน้ือหา จํานวน (ชัว่ โมง) 1 ภมู ศิ าสตรก ายภาพ 1. มคี วามรคู วามเขาใจ เกี่ยวกับ 1. ลกั ษณะทางภูมศิ าสตร 40 ประเทศไทย ภูมศิ าสตรก ายภาพ ชุมชน กายภาพของ ชุมชน ทอ งถ่นิ และภมู ิศาสตรกายภาพ ทอ งถนิ่ ประเทศไทย - ท่ีตง้ั อาณาเขต - ภูมปิ ระเทศ - ภูมอิ ากาศ 2. ตระหนกั ในความสําคัญ 2. ลักษณะทางภูมิศาสตร เกี่ยวกับภูมศิ าสตรกายภาพชมุ ชน กายภาพของประเทศไทย ทอ งถิ่น และภมู ศิ าสตรก ายภาพ - ท่ตี ้ัง อาณาเขต ประเทศไทย - ภมู ิประเทศของภาค ตา งๆ - ภมู อิ ากาศของภาคตา งๆ 3.นําความรเู ก่ยี วกับภมู ิศาสตร 3. การใชขอมลู ภูมิศาสตร กายภาพ ชุมชน ทอ งถ่ินตนเอง กายภาพชมุ ชน ทองถน่ิ และของประเทศไทยมาปรบั ใช และประเทศ เพ่อื ใชใ นการ ในการดํารงชวี ติ เพื่อความมั่นคง ดาํ รงชีวติ และความมน่ั คง ของชาติ ของชาติ - การเลอื กที่อยู และการ ประกอบอาชพี - การปองกนั ตนจากภัย พบิ ตั ิ - การรกั ษาอาณาเขตของ ประเทศ

~ 16 ~ ท่ี หวั เร่อื ง ตวั ชีว้ ดั เนื้อหา จาํ นวน (ชวั่ โมง) 4. ตระหนักถึงความสาํ คัญในการ 4.1 ทรพั ยากรธรรมชาติใน อนรุ ักษทรพั ยากร ชุมชน ธรรมชาติในชมุ ชน ทอ งถิ่นของ - ดนิ หิน แรธาตุ ตน และของประเทศ - ปา ไม ภูเขา - แมนํ้า หนอง คลอง บงึ ทะเล - ชายฝง - สตั วปา - สัตวท ะเล สตั วนาํ้ จดื - เปลือกหอย ปะการัง - อ่ืนๆ 4.2 ทรพั ยากรธรรมชาติ ของประเทศไทย - ภาคเหนือ - ภาคกลาง - ภาคตะวันออก - ภาคตะวันออก เฉยี งเหนอื - ภาคใต - กรณีตวั อยางความ สูญเสียเกิดจากการไม อนรุ ักษทรพั ยากร ธรรมชาติ 4.3 วิธกี ารอนุรักษ ทรัพยากรธรรมชาติ - กรณีตัวอยางการ อนุรกั ษท รพั ยากร ธรรมชาติ

~ 17 ~ ที่ หัวเรอ่ื ง ตวั ช้วี ัด เนอ้ื หา จํานวน 2 ประวตั ศิ าสตรชาติไทย (ชั่วโมง) 5. วเิ คราะหศกั ยภาพของชุมชน 5.1 ศกั ยภาพของประเทศ 30 ทองถิ่นเพ่อื เชอื่ มโยงเขาสอู าชีพ ไทย - ทรพั ยากรธรรมชาติ - ภูมิอากาศ - ภูมิประเทศ และทาํ เล ทตี่ ง้ั - ศิลปวัฒนธรรม และ ประเพณี - ทรพั ยากรมนษุ ย 5.2 กระบวนการวเิ คราะห ศกั ยภาพชุมชนทอ งถนิ่ 1. อธบิ ายความเปน มาของ 1.1 ความหมาย ประวตั ศิ าสตร ชุมชน ทองถนิ่ ความสาํ คญั ของ และประเทศไทย ประวตั ศิ าสตร 1.2 ขอ มลู หลักฐานทาง ประวัตศิ าสตร 2. ระบุเหตกุ ารณค วาม 2.1 วิธีการทาง เปลย่ี นแปลงในประวัติศาสตร ประวตั ิศาสตร ของประเทศไทย 2.2 ประวตั คิ วามเปน มา ของชนชาตไิ ทย - กอ นสโุ ขทัย - สโุ ขทยั - อยธุ ยา - ธนบุรี - รตั นโกสนิ ทร 3. ตระหนัก และสามารถนํา 3.1 การศึกษา ความรูที่ไดจากการศกึ ษา ประวตั ิศาสตรช ุมชนโดย ประวัติศาสตร ชุมชน และของ ใชว ธิ กี ารทาง ไทย มาเปน กรอบในการวิเคราะห ประวตั ศิ าสตร

~ 18 ~ ที่ หัวเร่ือง ตัวช้วี ัด เนอื้ หา จํานวน 3 เศรษฐศาสตร (ชวั่ โมง) เหตกุ ารณปจจบุ นั และเสนอ 3.2 ศึกษาเหตกุ ารณสาํ คญั 30 ทางเลอื กทเ่ี ปนทางออกของวิกฤติ ของประวัติศาสตรช ุมชน สงั คมในแตล ะชว ง ในแตล ะชวงทีแ่ สดงถึง ทางเลือกท่ีเปนทางออก ของวิกฤตสิ ังคม 1. รูและเขาใจ ความหมาย 1.ความหมาย ความสําคญั ความสําคัญของเศรษฐศาสตร ของเศรษฐศาสตร 2.นาํ หลักการทางเศรษฐศาสตร 2.1 เศรษฐศาสตรใ น ไปใชในครอบครวั และชุมชนได ครอบครวั และชุมชน 2.2 พฤตกิ รรมการ บริโภค ในครอบครวั 3. เขา ใจ และเห็นความสําคญั ของ 3. กจิ กรรมทางเศรษฐกิจ กิจกรรมทางเศรษฐกจิ ท่มี ีตอ - การผลติ ตนเอง ชุมชน - การบริโภค - การแลกเปลีย่ น - การกระจายรายได 4. ตระหนักในผลกระทบที่เกิด 4.1 ปจจยั การผลิต จากกิจกรรมทางดา นการผลติ การ - ทุน บรโิ ภค การแลกเปล่ียน และการ - ท่ดี นิ กระจายรายได ที่มตี อ ประชากร - แรงงาน ในชุมชน - ผปู ระกอบการ 4.2 การบรโิ ภค การ แลกเปลีย่ น และการ กระจายรายได 4.3 ผลกระทบท่เี กิดจาก การผลติ การบริโภค การ แลกเปลย่ี น และการ กระจายรายได (กรณีตวั อยาง)

~ 19 ~ ที่ หวั เร่ือง ตัวชี้วัด เน้ือหา จํานวน 4 การเมืองการปกครอง (ชั่วโมง) 5. เห็นความสําคัญของการนํา 5. มคี ณุ ธรรมของ 20 คณุ ธรรมมาใชในการบรหิ ารการ - ผูผลติ จดั การทรัพยากรใหเ กดิ ประโยชน - ผูบรโิ ภค สงู สุด - การแลกเปลยี่ น - การกระจายรายได (กรณีศึกษาคณุ ธรรมของ กจิ กรรมเศรษฐกิจ) 6. ใชขอมลู ในทองถิ่นและชมุ ชน 6.1 ทรพั ยากรธรรมชาติ ในการจัดการทรัพยากรการผลติ และสง่ิ แวดลอมในทองถ่นิ และชมุ ชน 6.2 แหลง ทุนในหมูบาน และชมุ ชน เชน กองทุน หมบู าน สหกรณใ นชมุ ชน 1. รแู ละเขา ใจความหมาย 1. ความหมาย ความสาํ คัญ ความสําคญั ของการเมอื งการ ของการเมืองการปกครอง ปกครอง 2. รูแ ละเขา ใจ การปกครอง 2.1 อาํ นาจอธปิ ไตย ระบอบประชาธิปไตย 2.2 โครงสรางการบรหิ าร ราชการแผนดนิ สวนกลาง สว นภมู ภิ าค สวนทองถ่ิน 3. เขา ใจและสามารถวิเคราะห 3. ความสัมพันธระหวาง ความสัมพันธร ะหวางอํานาจนติ ิ อาํ นาจนติ ิบญั ญัติ อํานาจ บัญญัติ กับอาํ นาจบรหิ ารและ บรหิ าร อํานาจตุลาการ อํานาจตุลาการ 4. มีสวนรวมในการเมืองการ 4. การมีสว นรวมทางการ ปกครองในระดบั ทอ งถ่ิน และ เมืองการปกครองในระดับ ระดับประเทศ ทอ งถ่นิ และดบั ประเทศ

~ 20 ~ คาํ อธิบายรายวิชา สค11002 ศาสนาและหนาท่ีพลเมอื ง จํานวน 2 หนว ยกติ ระดับประถมศึกษา มาตรฐานการเรียนรรู ะดับ 1. มคี วามรู ความเขาใจ เหน็ คุณคา และสบื ทอดศาสนา วฒั นธรรม ประเพณี ทอ งถ่นิ และประเทศไทย 2. มีความรู ความเขาใจดําเนินชีวิตตามวิถีประชาธิปไตยกฎหมายเบื้องตนกฎระเบียบของชมุ ชน สังคม และประเทศ ศกึ ษาและฝก ทักษะเก่ียวกบั เร่ืองดังตอไปนี้ 1. ความหมาย ความสาํ คญั ของศาสนา วัฒนธรรม ประเพณี 2. พทุ ธประวตั ิ และประวัตศิ าสดาของศาสนาตางๆ ในประเทศไทย 3. หลักธรรม และการปฏบิ ตั ติ นตามหลกั ธรรมของแตล ะศาสนา 4. บคุ คลตัวอยา งท่ีใชห ลักธรรมทางศาสนาในการดําเนนิ ชีวติ 5. วัฒนธรรมประเพณี คานยิ มทพี่ งึ ประสงคข องชมุ ชน สงั คมในทองถน่ิ และสงั คมไทย 6. สทิ ธเิ สรภี าพ บทบาทหนาท่ีของพลเมืองในสงั คมประชาธิปไตย 7. ปญ หาและสถานการณก ารเมือง การปกครองทีเ่ กดิ ขึ้นในชุมชน 8. การมสี ว นรวมในการปฏบิ ัตติ นตามกฎหมาย 9. กฎหมายในชีวิตประจาํ วัน การจดั ประสบการณก ารเรยี นรู จัดใหมกี ารคน ควาหาความรู จากส่ือเอกสาร ตาํ รา สื่ออิเลก็ ทรอนิกส ภูมิปญญา ผรู ู สถาบันทาง ศาสนา การฝกปฏบิ ัติ การทาํ โครงงาน การจัดกลมุ อภิปรายแลกเปลีย่ นเรียนรู การวิเคราะห สถานการณจําลอง การสรุปผลการเรียนรู และนาํ เสนอในรปู แบบตา งๆ การวัดและประเมินผล ประเมนิ จากการทดสอบ การสังเกต การประเมนิ การมีสวนรวมในการทํากิจกรรมและการตรวจ ผลงาน ฯลฯ

~ 21 ~ รายละเอียดคาํ อธิบายรายวชิ า สค11002 ศาสนาและหนา ที่พลเมือง จาํ นวน 2 หนวยกติ ระดับประถมศึกษา มาตรฐานการเรยี นรรู ะดับ 1. มีความรู ความเขา ใจ เหน็ คุณคา และสบื ทอดศาสนา วัฒนธรรม ประเพณีทอ งถนิ่ และประเทศไทย 2. มคี วามรคู วามเขา ใจดาํ เนินชวี ิตตามวถิ ีประชาธิปไตยกฎหมายเบือ้ งตน กฎระเบยี บของชุมชน สงั คม และประเทศ ที่ หัวเร่ือง ตวั ช้วี ดั เน้อื หา จํานวน (ช่ัวโมง) 1. ศาสนา วฒั นธรรม 1.มีความรู ความเขาใจ 1.ความหมายความสาํ คญั ของ 20 ประเพณี เก่ียวกับ ความหมาย ศาสนา วฒั นธรรม ประเพณี ความสําคัญของ ศาสนา วฒั นธรรม ประเพณี ใน ประเทศไทย 2.มีความรู ความเขา ใจ 2.พุทธประวัติ และประวัตศิ าสดา เกยี่ วกบั พทุ ธประวตั ิ และ ของศาสนาตา งๆ ในประเทศไทย ประวัตศิ าสดาของศาสนา - ประวัติพระเยซู ตา งๆ - ประวัติพระมฮู มั มดั ฯลฯ 3.1 มีความรู ความเขา ใจใน 3.1 หลักธรรมสําคญั ของศาสนา หลักธรรม และการปฏบิ ัติ พุทธ ธรรมแตล ะศาสนา - เบญจศลี เบญจธรรม - ฆราวาสธรรม - พรหมวหิ าร 4 หลกั ธรรมสําคัญของศาสนา คริสต ศาสนาอสิ ลาม 3.2 ตระหนกั ถึงคณุ คา และ ศาสนาฮนิ ดู เห็นความสาํ คญั ในการนาํ หลกั ธรรมมาใชใ นการ ดํารงชวี ติ

~ 22 ~ ที่ หัวเรอ่ื ง ตัวชี้วัด เนือ้ หา จาํ นวน (ชว่ั โมง) 4. มีทักษะในการปฏบิ ตั ติ น 4.1 การปฏิบตั ิตนตามหลักศาสนา ตามหลกั ศาสนาที่ตนนับถอื - พุทธ - คริสต - อิสลาม - ฮนิ ดู 4.2 บุคคลตัวอยา งทใี่ ชห ลักธรรม ทางศาสนาในการดาํ เนนิ ชวี ิต 5. สามารถอยรู วมกบั บุคคลที่ 5.การแกปญหาความแตกแยกของ ตา งความเชื่อทางศาสนาใน บคุ คล สงั คม ชมุ ชน เพราะความ แตกตางความเชื่อศาสนา และ สงั คมไดอยา งสันตสิ ขุ สงั คมดว ยสันตวิ ธิ ี (กรณตี ัวอยา ง) - จากพุทธประวัติ 6. มคี วามรู ความเขาใจใน - จากประสบการณข องผเู รียน 20 วฒั นธรรมประเพณขี อง 6. วัฒนธรรมประเพณีในชมุ ชน ชมุ ชน ทองถิ่น และของ ทองถ่นิ ภาคตา งๆ ของประเทศ ประเทศ ไทย 7. ตระหนักถึง ความสําคัญ - ภาษา การแตงกาย อาหาร ฯลฯ ของวฒั นธรรมประเพณขี อง ชุมชน ทองถนิ่ และของ ของภาคตางๆ - ประเพณีของแตละชุมชน ประเทศ ทอ งถิน่ ภาค เชน แหเ ทียนพรรษา, บญุ เดือนสบิ ,ลอยกระทง,ประเพณี วิง่ ควาย,ย่เี ปง 8. มสี วนรวมในการปฏิบัติ 8.การอนุรกั ษ และสบื สาน ตนตามวัฒนธรรมประเพณี วัฒนธรรมประเพณีของภาคตางๆ (กรณีตัวอยา ง) ของทอ งถ่นิ 9. นําคานยิ มทีพ่ งึ ประสงค 9. การประพฤติปฏบิ ัตติ น เพื่อการ ของสงั คม ชุมชน มา อนรุ กั ษ และสบื สานวัฒนธรรม ประเพณี ประพฤติปฏบิ ตั ิจนเปน นิสัย 10. คานยิ มที่พึงประสงคของ

~ 23 ~ ที่ หวั เร่อื ง ตวั ชี้วดั เน้ือหา จํานวน 2. หนา ทีพ่ ลเมือง (ชวั่ โมง) 1. รแู ละเขา ใจในเรื่องสทิ ธิ ชุมชน สงั คมไทย เสรภี าพ บทบาทหนา ทแ่ี ละ 11. การประพฤติปฏบิ ตั ิตนตาม 20 คณุ คา ของความเปน พลเมอื ง คา นิยมของชมุ ชน สงั คมไทยท่พี ึง ดตี ามแนวทางประชาธปิ ไตย ประสงค( กรณตี ัวอยาง) 20 2. ตระหนกั ในคุณคา ของการ 1.1 ความหมายของประชาธปิ ไตย ปฏบิ ัติตนเปนพลเมอื งดีตาม 1.2 สทิ ธิ เสรีภาพบทบาทหนา ที่ วิถปี ระชาธิปไตย ของพลเมอื งในวถิ ีประชาธปิ ไตย 3.แยกแยะปญหา และ สถานการณการเมืองการ 2. การมสี วนรว มในการปฏิบัตติ น ปกครองทเี่ กดิ ขึน้ ในชมุ ชน ตามกฎหมาย 4. รแู ละเขาใจสาระท่วั ไป เกี่ยวกับกฎหมาย 3. ปญ หา และสถานการณ 5. นําความรูกฎหมายท่ี การเมืองการปกครองท่เี กดิ ข้ึนใน เกยี่ วขอ งกบั ตนเอง ชุมชน (กรณีตวั อยาง) ครอบครัว ชมุ ชน และ 4. กฎหมายที่เกย่ี วของกบั ตนเอง ประเทศชาติไปใชใน และครอบครวั ชวี ติ ประจาํ วันได 5. กฎหมายทเี่ ก่ียวของกับชมุ ชน 6. เห็นคณุ คา และประโยชน ของการปฏบิ ตั ิตนตาม 6. กฎหมายอน่ื ๆ เชน กฎหมาย กฎหมาย แรงงานและสวสั ดิการ กฎหมายวา ดวยสทิ ธเิ ด็กและสตรี

~ 24 ~ คาํ อธิบายรายวิชา สค11003 การพฒั นาตนเอง ชุมชน สังคม จํานวน 1 หนว ยกติ ระดบั ประถมศึกษา มาตรฐานการเรียนรูระดับ มีความรู ความเขาใจหลกั การพัฒนาชมุ ชน สังคม และวิเคราะหขอ มลู ในการพฒั นาตนเอง ครอบครัว ชมุ ชน สงั คม ศึกษาและฝก ทักษะเกย่ี วกบั เรื่องดงั ตอไปน้ี 1. ความหมาย ความสาํ คัญ ประโยชน ของการพฒั นาตนเอง ชุมชน สังคม 2. วธิ กี ารจดั เกบ็ ขอ มูล การวเิ คราะหขอ มลู ชุมชนอยางงาย 3. การมสี ว นรว มในการวางแผนพัฒนาตนเอง ชุมชน สังคม 4. การนําผลทไี่ ดจ ากการวางแผนพัฒนาตนเอง ชมุ ชน สังคม ไปใชใ นชีวติ ประจาํ วัน การจดั ประสบการณก ารเรียนรู จดั ใหผเู รียนฝกทกั ษะการจดั เกบ็ ขอมลู การวเิ คราะหข อ มูล การจัดแผนพัฒนาตนเอง ชุมชน สงั คม โดยการเขารวมสังเกตการณใ นสถานการณจริง หรือจากการ ในสถานการณจรงิ หรือจากการสรา ง สถานการณจําลอง จดั ทําเวทีประชาคม และการศกึ ษาดูงาน การวดั และประเมนิ ผล ประเมินจากผลงาน และการมสี วนรว มในข้ันตอนตางๆ ของการจดั ทําแผนพฒั นาตนเอง ชมุ ชน สังคม

~ 25 ~ รายละเอียดคําอธบิ ายรายวิชา สค11003 การพฒั นาตนเอง ชุมชน สังคม จํานวน 1 หนว ยกติ ระดับประถมศกึ ษา มาตรฐานการเรียนรรู ะดับ มีความรู ความเขา ใจหลกั การพัฒนาชมุ ชน สังคม และวเิ คราะหขอมูลในการพฒั นาตนเอง ครอบครวั ชมุ ชน สงั คม ที่ หัวเรอื่ ง ตวั ชีว้ ดั เนอ้ื หา จาํ นวน (ชัว่ โมง) 1. พัฒนาตนเอง 1. มีความรู ความเขาใจ หลกั การ 1. หลกั การพัฒนาตนเอง ชุมชน 20 พฒั นาตนเอง ชุมชน สงั คม สงั คม 2. มคี วามรู ความเขา ใจ และ 2. ความหมาย ความสําคัญ เห็นความสาํ คญั ของขอ มูล ประโยชน ของขอ มลู ดาน ตนเอง ครอบครัว ชุมชนสังคม - ภูมิศาสตร - ประวตั ิศาสตร - เศรษฐศาสตร - การเมอื ง การปกครอง - ศาสนา วัฒนธรรม ประเพณี - หนาทพ่ี ลเมือง - ทรพั ยากร สง่ิ แวดลอม - สาธารณสุข - การศกึ ษา 3. วเิ คราะหชมุ ชนอยา งงายและ 3. วธิ ีการจัดเก็บ วิเคราะหข อ มลู อธิบายขอ มลู อยางงาย และเผยแพรขอมูล 4. เกิดความตระหนกั และมี 4. การมสี ว นรว มในการวางแผน 20 สว นรวมในการจดั ทํา พฒั นาตนเอง ครอบครวั ชมุ ชน แผนพัฒนาชมุ ชน สงั คม สงั คม 5.นาํ แนวทางการพฒั นา ชุมชน 5. การนําผลท่ีไดจากการวางแผน สังคม ไปประยุกตใชกับตนเอง ไปประยกุ ตใชในชวี ติ ประจําวนั และครอบครวั

~ 26 ~ คาํ อธบิ ายรายวิชา และ รายละเอยี ดคาํ อธบิ ายรายวิชาบังคับ ระดับมัธยมศึกษาตอนตน

~ 27 ~ คาํ อธิบายรายวิชา สค21001 สงั คมศึกษาจํานวน 3 หนวยกิต ระดบั มธั ยมศึกษาตอนตน มาตรฐานการเรียนรรู ะดบั มีความรู ความเขา ใจ ตระหนกั เก่ียวกบั ภมู ิศาสตร ประวัตศิ าสตร เศรษฐศาสตรการเมือง การปกครอง ในทวปี เอเชีย และนาํ มาปรบั ใชในการดําเนินชีวติ เพือ่ ความมน่ั คงของชาติ ศกึ ษาและฝก ทกั ษะเก่ยี วกบั เรื่องดงั ตอไปน้ี 1. ลกั ษณะทางภูมิศาสตรก ายภาพ การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมศิ าสตรก ายภาพ และความสมั พันธท าง ภมู ิศาสตรกายภาพ ท่ีสงผลกระทบถึงวิถีชีวิตความเปนอยูของประชากร ตลอดจนการเกิด ทรพั ยากรธรรมชาติ และสงิ่ แวดลอมของประเทศตา งๆ ในทวีปเอเชีย 2. ความเปน มาของประวัติศาสตรป ระเทศตา งๆ ในทวีปเอเชยี 3. ความหมาย และความสําคัญของเศรษฐศาสตร ระบบเศรษฐกจิ และกลมุ ของเศรษฐกิจในทวปี เอเชยี 4. การเมืองการปกครองและการเปรียบเทียบรูปแบบการเมืองการปกครองของประเทศตา งๆในทวปี เอเชยี การจดั ประสบการณการเรยี นรู 1. จดั ใหมีการสาํ รวจสภาพภูมิศาสตรก ายภาพประวัติศาสตร เศรษฐศาสตร การเมือง การปกครอง ของชมุ ชน จัดกลุมอภิปรายแลกเปล่ียนเรียนรู สืบคนขอมูลทางกายภาพ จากแหลงเรียนรูภมู ิ ปญญา แผนที่ Website ฯลฯ และสรุปผลการเรยี นรู นําเสนอในรปู แบบตางๆ 2. จดั ใหม กี ารศกึ ษาจากสอ่ื การเรียนรู เชน เอกสาร ตาํ รา CD แหลงการเรียนรู ภมู ปิ ญญาสถานท่ีสาํ คญั 3. จดั ใหม กี ารสบื คนรวบรวมขอ มูล โดยวธิ ีการตา งๆ เชน การศกึ ษาดงู าน การเกบ็ ขอ มูล จากองคก ร ฟง การบรรยายจากผูรู จดั กลมุ อภปิ ราย การวิเคราะห เสนอแนวคดิ ทางเลอื ก 4. จัดกิจกรรมการศึกษาจากสภาพจรงิ การเลาประสบการณ การแลกเปลี่ยนเรียนรู การคน ควาจาก ผรู ู แหลงการเรียนรู สอื่ เทคโนโลยี สื่อเอกสาร การจําลองเหตุการณ การอภิปราย การวเิ คราะห สรุปผลการเรียนรู และนาํ เสนอ ในรปู แบบทหี่ ลากหลาย การวดั และประเมนิ ผล ประเมนิ จากการทดสอบ การสังเกต การประเมนิ การมสี วนรวมในการทํากิจกรรมและการตรวจ ผลงาน ฯลฯ

~ 28 ~ รายละเอยี ดคาํ อธิบายรายวชิ า สค21001 สงั คมศึกษา จาํ นวน 3 หนวยกิต ระดบั มธั ยมศกึ ษาตอนตน มาตรฐานการเรยี นรรู ะดบั มีความรู ความเขา ใจ ตระหนักเก่ียวกบั ภมู ิศาสตร ประวัติศาสตร เศรษฐศาสตร การเมือง การปกครอง ในทวีปเอเชีย และนาํ มาปรบั ใชใ นการดําเนนิ ชวี ิต เพือ่ ความมั่นคงของชาติ ท่ี หัวเรอ่ื ง ตัวช้วี ัด เนือ้ หา จํานวน (ชว่ั โมง) 1. ภูมศิ าสตรกายภาพทวปี 1. มีความรู ความเขา ใจ ลกั ษณะ 1. ลักษณะทางภูมศิ าสตร เอเชีย 20 ภูมศิ าสตรกายภาพของประเทศ กายภาพของประเทศตางๆ 20 ตา งๆ ในทวปี เอเชีย ในทวปี เอเชีย - ทีต่ งั้ อาณาเขตของ ประเทศตางๆ ในทวีปเอเชยี - ภูมปิ ระเทศของ ประเทศตา งๆ ในทวปี เอเชยี - ภมู ิอากาศของ ประเทศตา งๆ ในทวปี เอเชยี 2. มีความรู ความเขาใจ การ 2.1 หลกั การเปล่ยี นแปลง เปล่ยี นแปลงสภาพภมู ิศาสตร สภาพภมู ศิ าสตรก ายภาพ กายภาพที่สงผลกระทบตอวิถีชีวิต 2.2 กรณตี วั อยางการ ความเปน อยูของประชากรไทย และ เปล่ียนแปลงสภาพ ประเทศตางๆ ในทวีปเอเชยี ภูมศิ าสตรกายภาพทสี่ ง ผล กระทบตอวถิ ชี วี ิตความ เปน อยขู องประชากรไทย และทวปี เอเชีย 3. มที ักษะในการใชเ ครื่องมือทาง 3. วธิ ใี ชเครอื่ งมอื ทาง ภูมิศาสตร เชน แผนที่ ลกู โลก ภมู ิศาสตร แผนท่ี ลูกโลก Website ดาวเทยี ม GIS GPRS ฯลฯ Website ดาวเทยี ม GIS GPRS ฯลฯ 4. มคี วามรู ความเขา ใจ เกี่ยวกบั 4. สภาพภมู ิศาสตรกายภาพ ความสัมพันธของสภาพภูมิศาสตร ของไทยท่สี งผลตอ

~ 29 ~ ท่ี หัวเรื่อง ตวั ชว้ี ัด เนอื้ หา จํานวน (ชั่วโมง) กายภาพที่มตี อการเกิด ทรัพยากรตา ง ๆ และ ทรัพยากรธรรมชาตแิ ละส่งิ แวดลอ ม สงิ่ แวดลอ มตา งๆคอื สภาพ ในทวีปเอเชีย ปาไม ดนิ หิน แร แมน ้ํา ภูเขา ลําคลอง หนอง บึง ทะเล ชายฝง สตั วปา สัตว ทะเล สัตวน้ําจืด เปลือก หอย แนวปะการงั และอน่ื ๆ สง ผลตอ ทรัพยากร และ ส่ิงแวดลอ มตางๆ คอื สภาพ ปา ไม ดิน หิน แร ภเู ขา แมน ้ําลาํ คลอง หนอง บึง ทะเล ชายฝง สัตวป า สตั ว ทะเล สตั วน า้ํ จดื เปลือก หอย แนวปะการัง และอน่ื ๆ 5. นาํ ความรูเกย่ี วกบั 5.1 ความสาํ คัญในการ ทรพั ยากรธรรมชาติของประเทศ ดาํ รงชีวติ ใหสอดคลอ งกับ ไทยและทวีปเอเชียมาปรบั ใชในการ สภาพทรพั ยากรในประเทศ ดาํ รงชวี ิต และความมน่ั คงของชาติ ไทย และประเทศตา งๆใน ทวีปเอเชยี 5.2 กรณตี วั อยา งการ ปรบั ตัวในการดํารงชีวติ ที่ สอดคลองกับสภาพ ทรัพยากรในประเทศไทย และประเทศตางๆในทวปี เอเชยี 2 ประวตั ิศาสตรท วีปเอเชยี 1. อธบิ ายความเปนมาของ 1.ประวัตศิ าสตรส ังเขปของ 20 ประวตั ิศาสตรป ระเทศในทวีปเอเชีย ประเทศในทวปี เอเชยี - จนี - อนิ เดยี

~ 30 ~ ที่ หวั เร่อื ง ตัวช้ีวดั เนื้อหา จาํ นวน 3. เศรษฐศาสตร (ชั่วโมง) - เขมร 10 - ลาว 15 - มาเลเซยี - พมา - อนิ โดนีเซีย - ฟลิปปนส - ญี่ปนุ ฯลฯ 2. นําเหตกุ ารณใ นประวตั ศิ าสตรมา 2. เหตกุ ารณสําคัญทาง วเิ คราะหใหเห็นความเปลย่ี นแปลงท่ี ประวัตศิ าสตรท ีเ่ กิดข้นึ ใน เกดิ ขนึ้ กบั ประเทศไทย และประเทศ ประเทศไทยและประเทศ ในทวปี เอเชีย ในทวปี เอเชยี - ยุคลาอาณานิคม - ยุคสงครามเยน็ - ฯลฯ 1.เขา ใจความหมาย ความสาํ คัญ 1.1 ความหมาย ความสําคญั ของเศรษฐศาสตรแ ละระบบ ของเศรษฐศาสตรมหภาค เศรษฐกจิ และเศรษฐศาสตร จุลภาค 1.2 ระบบเศรษฐกิจใน ประเทศไทย 2.เขาใจหลกั การ และวิธีการ 2.หลักการ และวิธีการ ตัดสนิ ใจเลือกใชท รัพยากร เพอ่ื การ เลอื กใชท รัพยากรเพ่ือการ ผลติ สินคา และบริการ ผลิต 3.เลือกวธิ ีการท่มี ีประสทิ ธิภาพมาใช 3.คุณธรรมในการผลติ ในการผลิตสนิ คา และบริการอยา งมี คณุ ธรรม

~ 31 ~ ที่ หัวเรอ่ื ง ตัวช้วี ัด เนื้อหา จาํ นวน (ช่ัวโมง) 4.รแู ละเขาใจการใชกฎหมาย 4.กฎหมาย และขอมลู การ คุมครองผูบรโิ ภค คุมครองผบู รโิ ภค 5.บอกแหลง ขอ มลู การคุมครอง 5.1 หนวยงานท่ีใหความ ผูบริโภค และกฎหมายคุมครอง คมุ ครองผูบริโภค ผบู ริโภค 5.2 การพทิ กั ษสิทธิ และ ผลประโยชนข องผูบริโภค 6.1 ตระหนกั บทบาท และ 6.1 ความสําคญั ของกลุม 15 ความสําคัญของการรวมกลุมทาง ทางเศรษฐกจิ ในทวปี เอเชีย เศรษฐกิจในทวปี เอเซยี 6.2 กลมุ ทางเศรษฐกจิ ตา งๆ ในทวีปเอเชีย 6.2 รูและเขาใจบทบาท ความสาํ คญั 6.3 ประชาคมเศรษฐกิจ ของการรวมกลมุ ประชาคม อาเซียน เศรษฐกิจอาเซยี น - ความเปนมา - ความสาํ คัญ - กฎบตั รอาเซยี น - ความรว มมอื ดา น เศรษฐกิจ - ประโยชนและผลกระทบ ตอประเทศไทย 7.วเิ คราะหความสมั พันธทาง 7.1 สภาพเศรษฐกจิ ของ เศรษฐกจิ ของประเทศไทยกบั ประเทศไทยและประเทศ ประเทศตางๆในทวปี เอเชยี ตา งๆในทวปี เอเชยี 7.2 ระบบเศรษฐกิจของ ประเทศตางๆในทวปี เอเชยี 7.8 ลักษณะ ประเภท สินคา เขา และสินคา ออก ของประเทศตา งๆใน ทวีปเอเชีย

~ 32 ~ ท่ี หัวเรอ่ื ง ตวั ชวี้ ัด เนอ้ื หา จํานวน 4. การเมือง การปกครอง (ชวั่ โมง) 1. รูและเขา ใจระบอบการเมอื งการ 1. การปกครอง ระบอบ ปกครองตา งๆ ทีใ่ ชอ ยใู นปจ จบุ นั ประชาธิปไตย และอื่นๆ 20 2. วเิ คราะหความแตกตา ง ของ 2. เปรยี บเทยี บรปู แบบ รปู แบบการปกครองระบอบ การเมอื งการปกครอง ประชาธิปไตย และระบอบอ่ืนๆ ระบอบประชาธิปไตย และ รวมทั้งตระหนกั ในคณุ คา ของการ ระบอบอ่นื ๆ ของประเทศ ปกครองระบอบประชาธิปไตย ตางๆ ในทวปี เอเชยี

~ 33 ~ คําอธบิ ายรายวชิ า สค21002 ศาสนาและหนาทพี่ ลเมือง จาํ นวน 2 หนวยกิต ระดับมธั ยมศึกษาตอนตน มาตรฐานการเรียนรรู ะดับ 1. มีความรู ความเขาใจ เห็นคณุ คาและสบื ทอดศาสนา วัฒนธรรม ประเพณีของ ประเทศในทวีป เอเชีย 2. มคี วามรู ความเขา ใจดําเนินชวี ิตตามวิถปี ระชาธปิ ไตย กฎระเบียบของประเทศเพื่อนบาน ศกึ ษาและฝก ทกั ษะเก่ียวกับเรื่องดังตอไปนี้ 1. ประวัตคิ วามเปนมาของศาสนาในประเทศไทย และประเทศในทวปี เอเชยี 2. หลักธรรมสําคญั ของการปฏิบัติตนใหอ ยรู ว มกนั อยา งสนั ติสขุ 3. การบริหารจิต ตามหลักศาสนา 4. การปฏิบตั ิตนเปน คนดีตามหลักคาํ สอนของแตละศาสนา (พทุ ธ คริสต อิสลาม) 5. วัฒนธรรม ประเพณี ท่ีสําคัญของประเทศไทยและทวีปเอเชีย 6. การอนรุ ักษ สืบสาน วัฒนธรรม ประเพณี และคานิยม จริยธรรมทางสังคม ที่พึงประสงคของ สงั คมไทย 7. โครงสรา งและสาระสําคัญของรฐั ธรรมนูญแหง ราชอาณาจกั รไทย ทเ่ี กี่ยวของกบั สทิ ธิเสรีภาพ หนา ท่ีของประชาชน 8. การปฏริ ปู การเมืองและจุดเดน ของรัฐธรรมนูญท่ีเก่ยี วของกับสิทธเิ สรภี าพหนา ท่ขี องประชาชน 9. หลักการอยูรวมกันตามวิถที างประชาธปิ ไตยบนพนื้ ฐานของคุณธรรมจริยธรรม 10. สถานการณแ ละ การมสี วนรว มทางการเมอื งการปกครองในสงั คมไทย 11. สิทธิมนษุ ยชนพ้ืนฐาน การจดั ประสบการณการเรยี นรู จดั ใหมีการคนควา หาความรู จากสื่อเอกสาร ตํารา สือ่ อเิ ลก็ ทรอนิกส ภูมิปญ ญา สถาบันทางศาสนา การฝกปฏิบตั ิ การทาํ โครงงาน การจัดกลุมอภิปรายแลกเปล่ยี นเรียนรู การวเิ คราะห สถานการณจ ําลอง การ สรปุ ผลการเรียนรู และนําเสนอในรูปแบบตา งๆ การวัดและประเมินผล ประเมนิ จากการทดสอบ การสงั เกต การประเมินการมสี ว นรวมในการทาํ กิจกรรมและการตรวจผลงาน ฯลฯ

~ 34 ~ รายละเอยี ดคาํ อธบิ ายรายวิชา สค21002 ศาสนาและหนาที่พลเมือง จํานวน 2 หนว ยกิต ระดบั มัธยมศึกษาตอนตน มาตรฐานการเรียนรรู ะดับ 1. มคี วามรู ความเขาใจ เห็นคุณคา และสืบทอดศาสนา วัฒนธรรม ประเพณขี องประเทศในทวีปเอเชีย 2. มีความรู ความเขา ใจดาํ เนินชวี ติ ตามวถิ ีประชาธิปไตย กฎระเบยี บของประเทศเพ่ือนบาน ท่ี หัวเรอื่ ง ตวั ชี้วัด เน้อื หา จาํ นวน (ชว่ั โมง) 1. ศาสนา วัฒนธรรม 1. มคี วามรู ความเขาใจ 1. ความเปน มาของศาสนาใน 20 ประเพณี เกีย่ วกับความเปน มาของ ประเทศไทย ศาสนาตางๆ ในประเทศไทย - พุทธ และประเทศในทวปี เอเชยี - คริสต - อิสลาม - ฮนิ ดู 2. นาํ หลักธรรมสาํ คัญๆ ใน 2. ความเปนมาของศาสนาในทวปี ศาสนาของตน มาประพฤติ เอเชีย ปฏิบตั ใิ หสามารถอยรู ว มกัน - พุทธ กบั ศาสนาอื่นไดอยา งสันติ - ครสิ ต สขุ - อสิ ลาม - ฮนิ ดู 3. เห็นประโยชนใ นการนํา 3. หลกั ธรรมในแตละศาสนาทท่ี ํา หลักธรรมคําสอนในศาสนา ใหอ ยูรว มกบั ศาสนาอนื่ ไดอยางมี ท่ตี นนบั ถือมาประพฤติ ความสุข ปฏิบตั ิตน เพื่อใหเปน คนดใี น - ศาสนาพุทธ คือ สังคม พรหมวหิ าร4 ฆราวาสธรรม ฯลฯ - ศาสนาครสิ ต - ศาสนาอิสลาม - ศาสนาฮินดู 4.นาํ ขอ ปฏิบัตขิ องบุคคล 4.1 หลักธรรมในแตล ะศาสนาท่ี ตัวอยางทใ่ี ชหลักธรรมทาง ทาํ ใหผ ูน ํามาประพฤตปิ ฏิบัติเปน