AYT KİMYA SORU BANKASI

AYT SORU BANKASI 2. OTURUM ➘Yen Öğret m Programına Uygun YKSYükKsuerkuömgrleatriımSınavı ➘ Yen Nes l S mülasyon Soruları ➘ ÖSYMT p ve SarmalTestler ➘ Kazanım Sıralı ➘ Tam Hücreleme ➘ Akıllı Kâğıtlar VİDEO ÇÖZÜMLÜ Bünyam n AKTAŞ BayramYILDIZ

SARMAL AKILLI KÂĞITLAR TESTLER VİDEO ÇÖZÜMLER TAM HÜCRELEME ÖĞRENMEYİ PEKİŞTİREN, UNUTMAYI ENGELLEYEN, SİMÜLASYON TEKRARLA ÖĞRENMEYİ TESTLERİ SAĞLAYAN TESTLER SINAVDA ÇIKMASI MUHTEMEL KURGULU TİPİ SORULAR YENİ NESİL SORULARDAN OLUŞAN TESTLER ÖSYM’NİN DİLİNE, TARZINA KONU ÖĞRENCİYİ AŞİNA KILAN TESTLERİ SORULARIN OLUŞTURDUĞU TESTLER KONUYU ÖĞRETEN KAVRATAN SORULARDAN OLUŞAN TESTLER w o mc o m w ww..sbasramkiallliptaohrttaal..c w w ÖĞRETMEN ÜYELİĞİ SEÇİMİ İLE SİSTEME GİRİŞ YAPARAK DİJİTAL İNTERNETE BAĞLI OLSUN VEYA İSTEDİĞİNİZ SORULARLA KENDİ SİSTEME ÜYELİK FORMUNU TESTİNİZİ OLUŞTURABİLİRSİNİZ. DOLDURUNUZ. İÇERİKLERİNİZİ İSTEDİĞİNİZ YERE OLMASIN DİLEDİĞİNİZ İNDİREBİLİRSİNİZ. PLATFORMLARDA İÇERİKLERİMİZİ KULLANABİLİRSİNİZ. BİLGİ SARMAL VİDEO VİDEOLAR CEBİNE GELSİN UYGULAMAYI İNDİR İNDİR

Orbital Türleri – Atom ve İyonlarda Elektron Dizilişi – I Test 1 1. Modern atom teorisine göre; 3. Orbitaller ve orbitallere elektronların yerleştiril- mesi ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yan- I. Orbitaller, elektronların çekirdek etrafında bu- lıştır? lunma olasılığının en fazla olduğu yerlerdir. A) s orbitalleri birbirine zıt spinli olmak koşuluyla II. Atomlarda her enerji düzeyi belli sayıda en fazla iki elektron alır. elektron bulundurur. B) p orbitalleri enerjileri birbirine eşit olan pX, pY ve III. Temel hâlde elektronlar en düşük enerjili orbi- pZ alt orbitallerinden oluşmaktadır. talden başlanarak sıra ile en yüksek enerjili or- bitale doğru doldurulur. C) d orbitalleri enerjileri birbirine eşit olan beş tane alt orbitalden oluşup en fazla 10 tane elektron yargılarından hangileri doğrudur? alır. A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) p ve d'nin alt orbitallerine elektronlar aynı spinli olmak koşuluyla önce tek tek yerleştirilir. D) II ve III E) I, II ve III E) Bütün enerji düzeylerinde bulunan s orbitalleri- nin enerjileri birbirine eşittir. 4. Temel haldeki bazı element atomlarına ait elektron dağılımları ve orbital şemaları verilmiştir. I. 1s 2 2s2 2p2 II. 1s2 2s2 2p6 3s2 3p3 III. 1s2 2s2 2p6 3s2 3p2 B IV. 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d3 İ 2. s orbitali L Buna göre bu orbital şemalarından hangileri G İkinci veya daha üst İ doğru gösterilmiştir? enerji düzeylerinde bu- A) I ve II B) I ve III C) I, II ve III p orbitali lunur. D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV Üçüncü veya daha üst S enerji düzeylerinde bu- A lunur. R AYT KİMYA SORU BANKASI d orbitali Birinci enerji düzeyin- M den itibaren bütün enerji düzeylerinde bulunur. A 5. Temel haldeki 15P element atomu ile ilgili; L I. Elektron dağılımı 1s2 2s2 2p6 3s2 3p3 şeklinde- dir. Orbital türleri ile bu orbitaller ile ilgili açıklama- II. Değerlik elektron sayısı 5'tir. ların eşleştirilmesi aşağıdakilerin hangisinde doğru gösterilmiştir? III. Küresel simetri özelliği gösterir. A) B) C) IV. 6 tane tam dolu, 3 tane yarı dolu orbitali vardır. V. 2p ve 3p orbitallerinin enerjileri aynıdır. D) E) yukarıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) I B) II C) III D) IV E) V 8

Orbital Türleri – Atom ve İyonlarda Elektron Dizilişi – II Test 2 1. I. 12Mg: [10Ne] 3s2 4. X3– iyonunda 18 elektron ve 16 nötron bulunmak- tadır. II. 19K: [18Ar] 4s1 Buna göre temel haldeki X element atomu ile il- III. 35Br: [18Ar] 4s2 3d10 4p5 gili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? Yukarıdaki element atomlarından hangilerinin temel hal elektron dizilimi doğru verilmiştir? A) Kütle numarası 34'tür. B) Küresel simetriye uymaz. A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III C) Tam dolu orbital sayısı yarı dolu orbital sayısı- D) II ve III E) I, II ve III nın iki katıdır. D) Çekirdek yükü 3–'dir. E) Toplam tanecik sayısı 31'dir. 5. Temel halde bulunan 33As element atomu ile il- gili; 2. X : Değerlik elektron sayısı 3'tür. Y: 5+ yüklü iyonunun elektron dizilişi 3d8 ile sonla- nır. Z: Elektron dizilişlerinin orbital gösterimleri veri- 16 tane tam dolu orbitali vardır. len tanecikler için aşağıdakilerden hangisi doğ- rudur? verilen ifadelerin doğru (D) veya yanlış (Y) ola- rak işaretlenmesi aşağıdakilerin hangisinde A) X taneciği uyarılmıştır. doğru gösterilmiştir? B) Y taneciği temel haldedir. C) Her üçünün de değerlik elektronları s ve p or- B A) D B) D C) D D) Y E) Y İ D DY YD bitallerindedir. L D YY YY D) Z taneciğinin elektron dizilişi Hund kuralına uy- G İ maz. E) Y ve Z aynı element atomlarıdır. AYT KİMYA SORU BANKASI 3. 20Ca ve 22T2+ tanecikleri ile ilgili; S I. İzoelektroniktirler. A II. s orbitallerindeki elektron sayıları aynıdır. R III. Ca taneciğinin çapı daha büyüktür. M A verilenlerden hangileri doğrudur? L 6. 8O2–, 10Ne, 13Al3+ ve 16S2– tanecikleri ile ilgili aşa- A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III ğıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? D) I ve II E) II ve III A) Çapı en büyük olan S2– dir. B) O2– iyonunun çapı Al3+ iyonunun çapından daha büyüktür. C) O2–, Ne ve Al3+ taneciklerinin elektron dizilişleri aynıdır. D) Çekirdeğinin çekim gücü en fazla olan O2– 'dir. E) Nötr halde Al ve S'nin elektron içeren temel enerji seviyeleri aynıdır. 10

KUANTUM SAYILARI – II Test 4 1. Bir atomda baş kuantum sayısı (n) 4 ve açısal 4. Temel haldeki bir X element atomu ile ilgili bilgiler momentum kuantum sayısı (,) 1 olan orbitaller- şu şekildedir: de en çok kaç tane elektron bulunur? • Son orbitalinin baş kuantum sayısı 3'tür. A) 14 B) 10 C) 8 D) 6 E) 2 • ms = + 1 değerine sahip en az 11 tane elektron 2 içerir. Buna göre bu elementin elektron dizilişi aşağı- dakilerden hangisi gibi olabilir? 2. 17CI element atomunun temel hal elektron dizi- A) 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d3 limi ile ilgili; B) 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s1 3d5 C) 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d5 I. Baş kuantum sayısı (n) 3 olan 4 tane orbital içe- D) 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d6 rir. E) 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s1 3d7 II. Açısal momentum kuantum sayısı (,) 1 olan 11 tane elektron içerir. III. Manyetik kuantum sayısı (m,) 0 olan en az 9 tane elektron içerir. IV. Spin kuantum sayısı (ms) - 1 olan en fazla 9 tane elektron içerir. 2 yargılarından hangileri doğrudur? 5. Temel hsaalydıeskıni a33sAasheiplekmaeçnttaanteomeleukntdroanmv,=ar0dıkru?- antum A) I ve II B) I ve III C) I, II ve III D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV A) 8 B) 10 C) 15 D) 16 E) 18 B İ L G 3. Orbital n , İ 6. • Enerji düzeyleri (1, 2, 3, 4 ...) n harfi ile gösterilir. 4s 4 I 2p 2 1 m, S • Her enerji düzeyinde bulunan maksimum orbital 0 A sayısı n2 formülü ile bulunur. II R • Her enerji düzeyinde bulunan maksimum elekt- AYT KİMYA SORU BANKASI M ron sayısı 2n2 formülü ile bulunur. 3d III 2 –2, –1, 0, +1, +2 A Verilen bilgilere göre aşağıdaki açıklamalardan L hangisi yanlıştır? Buna göre, I, II ve III ile gösterilen yerlere aşağı- dakilerden hangileri getirilmelidir? A) 3. enerji düzeyinde maksimum 9 tane orbital I II III bulunur. A) 0 –1, 0, +1 2 B) 4. enerji düzeyinde maksimum 32 tane elektron B) 0 –1, 0, +1 3 bulunur. C) 3 0 4 D) 3 –1, 0, +1 3 C) 2. enerji düzeyinde 1 tane s ve 3 tane p alt orbi- tali olmak üzere 4 tane orbital bulunur. D) 4. enerji düzeyinde 16 tür orbital vardır. E) 0 0 3 E) 1. enerji düzeyi maksimum 2 elektron içerir. 14

PERİYODİK SİSTEM VE ÖZELLİKLERİ - II Test 6 1. Katman Son katmanındaki 3. X3+ = 1s22s22p6 Element sayısı elektron sayısı Y2– = 1s22s22p6 7 Z3– = 1s22s22p63s23p6 X 2 3 Y 3 6 Bazı iyonlara ait elektron dizilişleri verilmiştir. Z 3 Buna göre, temel haldeki X, Y ve Z atomları- Tabloda verilen bilgilere göre X, Y ve Z element- nın çaplarının karşılaştırılması aşağıdakilerden leri ile ilgili; hangisinde doğru gösterilmiştir? I. X ve Y'nin yarı dolu orbital sayıları aynıdır. A) X > Z > Y B) X > Y > Z C) Z > X > Y II. Y küresel simetriktir. III. Z bileşiklerinde negatif ve pozitif değerlikler ala- D) Y > X > Z E) Z > Y > X bilir. 4. Periyodik sistemde düşey bir sütun boyunca IV. X ile Z arasında oluşan bileşik moleküler yapılı- aşağıya doğru gidildikçe aşağıda verilen özel- liklerden hangisi azalır? dır. A) Atom çapı yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur? B) Çekirdek kütlesi C) Metallerin oksijenli bileşiklerinin bazik karakteri A) I ve IV B) III ve IV C) I, II ve III D) İyonlaşma enerjisi E) Elektron verme isteği D) I, III ve IV E) II, III ve IV 5. Metal olduğu bilinen bir elementin elektron di- zilişindeki son orbital aşağıdakilerden hangisi B olamaz? İ A) s2 B) d5 C) f1 L E) p5 D) p1 2. Temel halde bulunan zyX element atomunun elekt- G ron dizilişi; İ 1sa 2sb 2pc 3sd şeklindedir. S Buna göre X element atomu ile ilgili; A 6. I. X(g) + Q1 $ X+(g) + e– a + b + c + d periyot numarasını verir. R II. X(k) + Q2 $ X+(g) + e– M AYT KİMYA SORU BANKASI d grup numarasını verir. z – (a + b + c + d) değeri çekirdekteki yüksüz A III. X(g) + e– $ X–(g) + Q3 tanecik sayısını verir. L IV. X(g) + Q4 $ X(2g+) + 2e– verilen ifadelerin doğru (D) veya yanlış (Y) ola- Verilen tepkimelere göre aşağıdakilerden hangi- rak işaretlenmesi aşağıdakilerin hangisinde si yanlıştır? doğru gösterilmiştir? A) Q1 değeri, 1. iyonlaşma enerjisidir. B) Q2 değeri, Q1 değerinden daha büyüktür. A) D B) Y C) Y D) Y E) Y C) Q3 değeri, 1. elektron ilgisidir. D DY YD D) Q4 değeri, 2. iyonlaşma enerjisidir. D DD YY E) Her dört olayda da kimyasal değişim gerçek- leşmiştir. 18

PERİYODİK SİSTEM VE ÖZELLİKLERİ - III Test 7 1. I. r1 3. 7A F FF Cl Br II. r2 7A grubundan alınan bir kesit verilmiştir. Ne Ne Buna göre; Elektronegatiflikleri F > Cl > Br'dir. Vaşeariğleıdnalekrielergiönrhearn1 gviesirn2dileedgoöğsrtuergilöesnteyrairlmıçiaşptilra?r Elektron ilgileri F > Cl > Br'dir. r1 r2 A) Kovalent yarıçap Metalik yarıçap Hidrojenli bileşiklerinin asidik karakteri B) Van der Waals Kovalent yarıçap HF > HCl > HBr'dir. yarıçapı Van der Waals yukarıdaki ifadelerin doğru (D) veya yanlış (Y) C) Kovalent yarıçap yarıçapı olarak işaretlenmesi hangi seçenekte doğru gösterilmiştir? D) Van der Waals Metalik yarıçap yarıçapı A) D B) D C) D D) Y E) Y İyonik yarıçap D D Y YD E) Metalik yarıçap D Y Y YD B 4. Bir elementin ilk dört iyonlaşma enerjileri E1, E2, E3 İ ve E4 ile gösterilmiştir. L • E2 – E1 = 180 kJ/mol 2. İyonlaşma enerjisi G • E3 – E1 = 1850 kJ/mol K İ • E4 – E1 = 3000 kJ/mol Verilenlere göre bu elementin atom numarası S aşağıdakilerden hangisi gibi olabilir? AM A Y PL A) 3 B) 13 C) 20 D) 34 E) 36 R AYT KİMYA SORU BANKASI ZN T M Atom numarası A L Grafikte baş grup elementlerinin iyonlaşma enerji- si – atom numarası değişimi verilmiştir. Buna göre aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlış- 5. taoXperalekmaelknatili halojense aşağıdakilerden hangisi tır? metaldir? A) Z ve T'nin kimyasal özellikleri benzerdir. A) a – 2X B) a – 1X C) a + 1X B) Y ve A küresel simetri özelliği gösterir. E) a + 3X C) Elektronegatifliği en yüksek olan element M'dir. D) a + 2X D) Elektron ilgisi en yüksek olan element K'dır. E) N, P ve L p bloğunda yer alır. 20

YÜKSELTGENME BASAMAKLARI - II Test 10 1. Tablodaki bileşiklerde altı çizili element atomlarının 4. I. SO3 yükseltgenme basamakları verilmiştir. II. H2S III. H2SO3 Bileşik Yükseltgenme I. K3PO4 basamağı Verilen bileşiklerdeki kükürt element atomunun II. HCIO4 +5 III. MgO yükseltgenme basamaklarının karşılaştırılması +7 aşağıdakilerin hangisinde doğru gösterilmiştir? –2 (1H, 8O, 16S) A) I > II > III B) I > III > II C) III > II > I IV. AI2S3 +3 D) III > I > II E) II > I > III Buna göre, yükseltgenme basamaklarından hangileri doğru gösterilmiştir? (1H, 8O, 12Mg, 13AI, 15P, 16S, 17CI, 19K) A) I ve II B) I ve III C) I, II ve III D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV 2. NaHCO3 bileşiğindeki karbonun yükseltgenme 5. Aşağıda verilen bileşiklerin hangisinde hidrojen basamağı +4'tür. element atomunun yükseltgenme basamağı +1 Cu2O bileşiğindeki bakırın yükseltgenme basa- değildir? (1H, 5B, 6C, 8O, 11Na, 20Ca) mağı +2'dir. A) NaHCO3 B) H2O C) CH4 H2SO4 belişiğindeki kükürtün yükseltgenme ba- D) CaH2 E) BH3 samağı +7'dir. Verilen açıklamaların doğru (D) veya yanlış (Y) B olarak işaretlenmesi aşağıdakilerin hangisinde İ doğru gösterilmiştir? L G (1H, 6C, 8O, 11Na, 16S, 29Cu) İ A) D B) D C) D D) Y E) Y D D YY D D Y YY Y S A 6. OF2 –2 R AYT KİMYA SORU BANKASI 3. eClre2mO7e–n2 tvaetoAmsOla3–r3ıniyınonyülakrsınedltagebnumluenabnasCarmvaeklAarsı M MgO2 +2 aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir? A Na2O –1 L (8O, 24Cr, 33As) As Oksijenin yükseltgenme basamağı ile bileşik- +5 lerin eşleştirilmesi aşağıdakilerin hangisinde Cr +3 doğru gösterilmiştir? (8O, 9F, 11Na, 12Mg) A) + 6 B) + 6 A) B) C) C) + 7 +3 D) + 7 +5 D) E) E) + 6 +7 26

SİMÜLASYON TESTİ – 1 1. n = 3 ve m, = –1 kuantum sayılarına sahip bir 4. Temel halde bulunan nötr X atomunun s, p ve d elektronla ilgili, orbitallerinde bulunan toplam elektron sayıları gra- fikteki gibidir. I. p orbitalinde bulunabilir. Toplam elektron sayısı II. d orbitalinde bulunabilir. 14 III. Spin kuantum sayısı ms =+ 1 veya ms = - 1 2 2 10 8 olabilir. IV. Açısal momentum kuantum sayısı (,) değeri 3 olabilir. yargılarından hangileri doğrudur? A) I ve II B) III ve IV C) I, II ve III D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV spd Orbital Buna göre, X elementi ile ilgili, 2. Bir element atomunun baş kuantum sayısı 3, I. Elektron içeren en yüksek enerjili orbitali için açısal momentum kuantum sayısı , = 1 olan or- açısal momentum kuantım sayısı (,) 2'dir. bitalinin türü ve manyetik kuantum sayısı (m,) aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak veril- II. Periyodik sistemin 4. grubunda bulunur. miştir? III. Spin kuantum sayısı (ms) + 1 değerine sahip 2 en fazla 17 tane elektronu bulunur. Orbital türü m, ifadelerinden hangileri doğrudur? A) s 0 A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III B) p –1, 0, +1 D) I ve II E) I, II ve III C) p –2, –1, 0, +1, +2 D) d –1, 0, +1 E) d –2, –1, 0, +1, +2 B 5. l9eFn, 1a7çCılkvlaem3a5Blarrdelaenmheanntlgeirsiiyyleanilglışiltiıar?şağıda veri- İ L A) Aynı grupta bulunurlar. B) Atom çapı en büyük olan Br elementidir. 3. Aşağıda bazı elementlerin periyodik çizelgedeki G C) Birinci iyonlaşma enerjisi en büyük olan F ele- İ yerleri verilmiştir. K Sc F Ne S mentidir. Br A D) Elektron ilgisi en fazla olan F elementidir. R E) Hidrojenli bileşikleri asidik özellik gösterir. AYT KİMYA SORU BANKASI M A Bu elementlerle ilgili aşağıdaki yargılardan han- L gisi yanlıştır? 6. Periyodik sistemde aynı grupta yukarıdan aşağı doğru inildikçe aşağıda verilen açıklamalardan A) Birinci iyonlaşma enerjisi en büyük olan Ne ele- hangisi doğru olur? ment atomudur. B) Atom çapı en büyük olan K element atomudur. C) Sc elementi 4. periyot 1B grubunda yer alır. A) Elektronegatiflik genellikle artar. D) Elektronegatif liği en fazla olan F element ato- B) Birinci iyonlaşma enerjisi genellikle artar. mudur. C) Değerlik elektron sayısı artar. D) Metalik karakter azalır. E) F, K, Sc ve Br element atomlarının yarı dolu E) Elektron ilgisi genellikle azalır. orbital sayıları eşittir. 32

Bu bölümdeki sorular ÖSYM tipi TEST sınavlarda çıkan sorular paralelinde hazırlanmıştır. 1. Baş kuantum sayısı n ile ilgili; 4. X: 4 periyot halojeni Y: 3. periyot toprak metali I. n2 değeri, n enerji düzeyindeki maksimum orbi- Z: 2. periyot soygazı tal sayısını verir. Verilen bilgilere göre, X, Y ve Z elementlerinin II. 2n2 değeri, n enerji düzeyindeki maksimum atom numaraları aşağıdakilerden hangisinde elektron sayısını verir. doğru gösterilmiştir? III. Temel enerji düzeyini ifade edip, K, L, M... gibi harflerle de gösterilebilir. verilenlerden hangileri doğrudur? XYZ A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II A) 17 4 18 D) II ve III E) I, II ve III B) 9 13 18 C) 35 13 10 D) 17 12 10 E) 35 12 18 2. aTşeamğeıdl hakailldeerdbeunluhnaanng1is5Pi yealenmlışetnırt?atomu ile ilgili 5. X, Y ve Z elementleri ile ilgili şu bilgiler veriliyor. • X'in, X3+ iyonunun elektron dizilişi 3p6 ile bit- A) b3pulxu, n3upry.ve 3pZ orbitallerinde birer tane elektron mektedir. B) , = 0 değerine sahip 6 tane elektron içerir. C) 3s orbitalinin enerji seviyesi ile 3p orbitalinin • Y elementinin temel haldeki en yüksek enerjili orbitali için n + , değeri 5 olup, baş grup ele- enerji seviyesi aynıdır. mentidir. D) Enerji düzeyi en düşük olan orbital 1s orbita- • Z'nin atom çapı, X ve Y'den daha büyüktür. lidir. Buna göre, X, Y ve Z elementlerinin periyodik E) değerine sahip en fazla 9 tane elektron içerir. sistemdeki yerleri aşağıdakilerden hangisi gibi olabilir? B A) ZY İ X YZ L G B) Y İ X X YZ X ZY 3. N, Na ve S elementlerine ait bazı bilgiler şu şekil- S C) dedir. A ZX R 11Na Atom çapı diğerlerinden daha M D) büyüktür. A L E) AYT KİMYA SORU BANKASI 16S Birinci iyonlaşma enerjisi diğerlerinden daha büyüktür. 7N Değerlik elektron sayısı diğerlerinden daha büyüktür. Verilen elementlerin özellikleri ile eşleştirilmesi aşağıdakilerin hangisinde doğru gösterilmiştir? A) B) C) D) E) 34

Test GAZLARIN GENEL ÖZELLİKLERİ – İDEAL GAZ YASALARI – II 2 1. Şekildeki 5,6 litrelik kapalı kapta 0 °C'ta m gr SO2 4. 16 gram A gazı ile ilgili şu bilgiler veriliyor. gazı bulunmaktadır. • 0 °C'ta 44,8 litrelik bir kaba konuluyor. • Bu kapta yapmış olduğu basınç 0,25 atm olarak ölçülüyor. m gram Buna göre A gazı aşağıda verilen maddelerden SO2(g) hangisi olabilir? (H: 1, He: 4, C: 12, O: 16, S: 32) A) SO2 B) O2 C) CH4 D) He P = 1520 mmHg E) H2 Buna göre m değeri aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir? (O: 16, S: 32) A) 1 B) 1 C) 16 D) 32 E) 64 2 2. Şekildeki V litrelik kapta 8 gr He ve 6 gr H2 gazları 5. 273 °C sıcaklıkta bulunan m gr SO3 gazının ba- 127 °C sıcaklıkta 380 mmHg basınç yapmaktadır. sınç – hacim değişim grafiği verilmiştir. Basınç (atm) 4 8 gr He(g) 2 6 gr H2(g) B 11,2 22,4 Hacim (litre) V litre İ L Buna göre m değeri aşağıdakilerin hangisinde Buna göre V değeri aşağıdakilerin hangisinde G doğru verilmiştir? (O: 16, S: 32) doğru verilmiştir? (H: 1, He: 4) İ A) 8 B) 16 C) 40 D) 60 E) 80 A) 22,4 B) 89,6 C) 164 D) 205 E) 328 S A AYT KİMYA SORU BANKASI R M A L 3. 8 litre hacmi olan çelik bir kaba 32 gram C3H4 gazı 6. Ca(k) + 2HCl(suda) $ CaCl2(suda) + H2(g) eklendiğinde kaptaki basınç değeri 3,28 atm olarak ölçülüyor. 8 gram Ca metalinin yeterince HCl çözeltisi ile tep- kimesi sonucu oluşan H2 gazı 227 °C sıcaklıktaki Buna göre sistemin sıcaklığı aşağıdakilerin 8,2 litrelik boş bir kaba dolduruluyor. hangisinde doğru verilmiştir? (H: 1, C: 12) Buna göre bu kapta son durumdaki basınç kaç A) 27 °C B) 127 °C C) 227 °C cmHg olarak ölçülür? (Ca: 40) D) 327 °C E) 400 °C A) 0,5 B) 1 C) 38 D) 76 E) 152 39

Test KISMİ BASINÇ 5 1. Aynı sıcaklıkta bulunan gazların basınç – hacim de- 4. Şekildeki sabit hacimli kapta eşit sayıda molekül ğişimi grafikleri verilmiştir. içeren H2, O2 ve CH4 gazları bulunmaktadır. Basınç (P) 3 H2(g) 2 O2(g) 1 CH4(g) Hacim (V) Buna göre, gazların mol sayılarının karşılaştırıl- Buna göre kaptaki gazlarla ilgili; ması aşağıdakilerin hangisinde doğru gösteril- miştir? Kısmi basınçları birbirine eşittir. A) n1 > n2 > n3 B) n3 > n2 > n1 Toplam atom sayıları birbirine eşittir. C) n1 = n2 = n3 D) n3 > n1> n2 Kütleleri O2 > CH4 > H2 şeklindedir. E) n2 > n1 > n3 verilen ifadelerin doğru (D) veya yanlış (Y) ola- 2. Şekildeki kapalı kapta 4 gr H2 rak işaretlenmesi aşağıdakilerin hangisinde ve 48 gr CH4 gazları bulunmak- doğru gösterilmiştir? (H:1, C:12, O:16) tadır. 4 gr H2(g) A) D B) D C) D D) Y E) Y Buna göre bu gazların kısmi 48 gr CH4(g) DD Y YD basınçları PH2 ve PCH4 cmHg DY D YY cinsinden aşağıdakilerin han- P = 100 cmHg gisinde doğru verilmiştir? (H: 1, C: 12) PH2 PCH4 B A) 50 50 İ L B) 30 20 G İ C) 20 30 D) 40 60 E) 60 40 S 5. Sabit hacimli kapalı bir kapta 8 gram He gazı, 6 mol atom içeren H2 gazı ve 6,02.1023 tane molekül içe- 3. Şekildeki ideal pistonlu kapta m gr SO2 gazı bulun- A ren SO3 gazı bulunmaktadır. AYT KİMYA SORU BANKASI maktadır. Kaba aynı sıcaklıkta eşit kütleli CH4 gazı R Bu gazların kaba yapmış olduğu toplam basınç ekleniyor. M A P0 = 1 atm 1,8 dPaoStmOğ3ruoaltvdmeurğciluimnnsiaşintgidrö?erne(Hkaeış:sa4mğ)iıdbaaksiılnerçilnarhı aPnHge,isPinH2- m gr İdeal piston L ve de SO2(g) PHe PH2 PSO3 A) 0,6 0,6 0,6 Buna göre son durumda kapta bulunan SO2 ga- B) 0,3 0,9 0,6 zının kısmi basıncı kaç atm olur? C) 0,9 0,6 0,3 (H: 1, C: 12, O: 16, S: 32) D) 0,6 0,9 0,3 A) 0,2 B) 0,4 C) 0,5 D) 0,8 E) 1 E) 0,4 0,8 0,6 45

Test GAZ KARIŞIMLARI – II / DENGE BUHAR BASINCI 7 1, 2, 3 ve 4. soruları aşağıdaki sisteme göre 5. Şekildeki sistemde aynı sıcaklıkta gazlar arasındaki cevaplayınız. (Gazların sıcaklıkları aynıdır) musluk açılarak sistemin dengeye gelmesi sağla- nıyor. Ne(g) M1 Boş He(g) I II 2 atm M2 9 atm He(g) O2(g) 6 atm 2 atm 1 litre 4 litre 5 litre V, T Kelvin 3V, T Kelvin 1. Sadece sMo1nmduusrluumğudaakyinkı ıssımcai kblıakstaıncaıçıklıarçsaaNtme gazının Buna göre, olur? I. Gazlar arasında difüzyon olayı gerçekleşir. A) 0,10 B) 0,20 C) 0,25 D) 0,30 E) 0,40 II. Zamanla I. kaptaki toplam kütle azalır. III. Son durumda kaptaki toplam basınç 3 atm olur. yargılarından hangileri doğrudur? (He=4, O=16) A) Yalnız III B) I ve II C) I ve III 2. Sadece M2 musluğu aynı sıcaklıkta açılırsa He D) II ve III E) I, II ve III gazının son durumdaki kısmi basıncı kaç atm olur? A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7 3. Mso1nveduMru2 mmduaslukkalpatraıkaiytnoıpslaıcmakblıakstaınaççıkldaıçğıantdma B 6. Şekildeki sürtünmesiz pistonlu kapta bir miktar SO3 olur? İ gazı bulunmaktadır. L G A) 4,7 B) 4,5 C) 4,3 D) 4,1 E) 3,7 İ S SO3(g) sürtünmesiz A piston R 4. sMo1nvdeuMru2mmduasNlueklvaerıHaeyngıazslıacraıknlıınktkaısamçıildbıağsıınndça- M Kaba aynı sıcaklıkta bir miktar Ne gazı ekleniyor. AYT KİMYA SORU BANKASI ları aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiş- A tir? L Buna göre, Ne'nin kısmi He'nin kısmi I. Kaptaki toplam basınç değişmez. basıncı basınca II. SO3 gazının kısmi basıncı azalır. 4,3 III. Kaptaki gaz yoğunluğu değişmez. A) 0,2 4,5 yargılarından hangileri doğrudur? B) 0,2 4,05 (O:16, Ne: 20, S:32) C) 0,4 4,5 A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) 0,4 4,5 D) II ve III E) I, II ve III E) 0,1 49

SARMAL TEST SARMAL TEST - 3 1. Temel hal elektron dizilişindeki son orbitalinin 4. X baş kuantum sayısı (n) 4 ve açısal momentum TQ kuantum sayısı (,) 1 olan bir atomun proton sa- Y yısı aşağıdakilerden hangisi olamaz? Z A) 30 B) 31 C) 32 D) 34 E) 36 2. X elementi periyodik sistemin 4. periyodunda bulu- Periyodik sistemde yerleri gösterilen elementler nan 4. elementtir. ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? Buna göre, X elementi ile ilgili; A) Zka2Orakbteilreinşidğeinnindabhaazfikazklaadraırk. teri YO'nun bazik Periyodik sistemin 4A grubunda yer alır. B) HT bileşiğinin asidik karakteri HX bileşiğinin asidik karakterinden daha fazladır. C) iXyZonbikilekşairğaikntienriinydoennikdkaahraakfatezrlai dYırX. 2 bileşiğinin D) X, T ve Q aynı blok elementleridir. E) T'nin elektron ilgisi X'ten daha fazladır. Değerlik elektonları d orbitalinde bulunur. En dışta bulunan orbitali için , değeri 2'dir. verilen ifadelerin doğru (D) veya yanlış (Y) ola- rak işaretlenmesi aşağıdakilerin hangisinde doğru gösterilmiştir? A) D B) D C) D D) Y E) Y 5. NH4NO3 +3 D D YY Y Na2S2O3 +5 D Y YY DB İ H2C2O4 +2 L G Altı çizili elementlerin aldığı değerlikleri ile eş- İ leştirilmesi aşağıdakilerin hangisinde doğru gösterilmiştir? (1H, 6C, 7N, 8O, 11Na, 16S) S A) B) C) A R 3. Bir tane 24Cr atomu ile ilgili; M D) E) AYT KİMYA SORU BANKASI I. , = 0 değerine sahip 8 tane elektron bulundurur. A L II. dmur,ur=. 0 değerine sahip 13 tane elektron bulun- III. ms =+ 1 değerine sahip en fazla 15 tane elekt- 2 ron bulundurur. IV. En yüksek enerjili orbitali için n + , değeri 5'tir. 6. 32 gram He gazının 40 litre hacim kapladığı şart- yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur? larda, 64 gram O2 gazı kaç litre hacim kaplar? (He: 4, O: 16) A) I ve II B) III ve IV C) I, II ve III D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV A) 5 B) 10 C) 20 D) 40 E) 320 55

TEST ÖSYM tipi Bu bölümdeki sorular sınavlarda çıkan sorular 2017 / LYS paralelinde hazırlanmıştır. 4. X2 ve He ideal gazlarıyla dolu cam balonlar arasın- daki musluk sabit sıcaklıkta açılıyor. 1. 30 L hacmi olan kapalı bir kapta bulunan H2S gazı- nın basıncı 300 K sıcaklıkta 0,82 atm ölçülmüştür. 2H2S(g) + 3O2(g) → 2SO2(g) + 2H2O(g) 40 cmHg 120 cmHg X2(g) He(g) Yukarıdaki tepkimeye gkoöşreulHla2rSagltaıznıdnaı tamamen V 3V tüketmek için normal kaç L O2 gazı gerekir? Buna göre bir süre sonra kapta bulunan gaz- ların kısmi basınçları PX2 ve PHe aşağıdakilerin (R = 0,082 atm L/mol K, gazların ideal davrandığı hangisinde doğru verilmiştir? varsayılacaktır.) A) 67,2 B) 44,8 C) 33,6 D) 22,4 E) 11,2 PX2(cmHg) PHe (cmHg) A) 10 90 360 B) 40 C) 20 80 2. Aynı şartlarda, He gazının difüzyon hızı XO2 gazı- D) 80 320 nın difüzyon hızının 4 katıdır. E) 30 70 Buna göre, X elementinin mol kütlesi kaç g/mol'dür? (He= 4 g/mol, O= 16 g/mol; gazların ideal gaz olarak davrandığı varsayılacaktır.) A) 8 B) 12 C) 16 D) 32 E) 64 B 5. Şekildeki sistemde He ve CH4 gazları aynı sıcaklık- İ ta bulunmaktadır. L 2017 / LYS G İ 3. Sabit sıcaklık ve hacimdeki kapalı bir kapta 4 g He, 1 atm 3 atm 16 g O2 ve 64 g SO2 den oluşan gaz karışımı bu- S He(g) M CH4(g) lunmaktadır. A R 3 litre 2 litre Bu gazların ideal gaz gibi davrandığı varsayıl- M dığında, A Kaplar arasındaki M musluğu açılarak sistemin L dengeye gelmesi sağlanıyor. I. He ile SO2 gazlarının kısmi basınçları eşittir. AYT KİMYA SORU BANKASI II. He’nin kısmi basıncı O2’nin kısmi basıncından küçüktür. Buna göre, III. tOo2p’nlainm kütlesi 2 katına çıkartıldığında karışımın I. Gazlar arasında difüzyon olayı gerçekleşmiştir. basıncı He’nin kısmi basıncının 3 katı II. zSıonnındkuinrduemnddaaChHa4fagzalazıdnıırn. kısmi basıncı He ga- olur. III. Son durumda gazların ortalama difüzyon hızları yargılarından hangileri doğrudur? aynıdır. (He = 4 g/mol, O = 16 g/mol, S = 32 g/mol) ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) I ve III E) II ve III D) II ve III E) I, II ve III 57

ÇÖZELTİ DERİŞİMLERİ / Molarite - I Test 4 1. 12 gram NaOH katısının tamamen çözünmesi so- 5. 21,2 gram X2CO3 katısının tamamen çözünmesi nucu hazırlanan sulu çözeltinin hacmi 600 mL'dir. sonucu hazırlanan 400 mL'lik sulu çözeltinin derişi- mi 0,5 mol·litre–1 olarak hesaplanmıştır. Buna göre bu çözeltinin derişimi kaç M'dir? (H : 1, O : 16, Na : 23) Buna göre X element atomunun mol kütlesi kaç gramdır? (C : 12, O : 16) A) 0,1 B) 0,2 C) 0,25 D) 0,5 E) 1 A) 23 B) 24 C) 39 D) 40 E) 64 2. 0,04 mol Al2(SO4)3 katısının saf suda tamamen çö- zünmesi sonucu hazırlanan çözeltinin hacmi 800 mL'dir. Buna göre bu çözelti ile ilgili; 6. Saf su içerisinde KOH tuzunun çözünmesi sonucu hazırlanan çözelti şekildeki gibidir. I. Derişimi 0,05 molardır. 0,6 M II. Toplam 0,25 molar iyon içerir. 200 mL III. 0,12 mol Al+3 iyonu içerir. KOH çözeltisi yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III Bu çözelti üzerine aynı sıcaklıkta 400 mL saf su eklenirse; 3. 10 gram CaBr2 tuzunun tamamen çözünmesi so- B I. Derişimi 0,2 molar olur. nucu hazırlanan çözeltide toplam 1,5 M iyon bulun- İ II. Çözünmüş KOH kütlesi azalır. maktadır. L III. Çözeltinin yoğunluğu azalır. G İ yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III Buna göre çözelti hacmi kaç mL'dir? S D) II ve III E) I, II ve III (Ca : 40, Br : 80) A E) 500 R A) 100 B) 200 C) 250 D) 400 M A AYT KİMYA SORU BANKASI L 4. Sülfirik asidin (H2SO4) saf suda çözünmesi sonucu 7. 2,02 gram KNO3 tuzunun tamamen çözünmesi so- hazırlanan 500 mL'lik çözeltide 0,4 molar H+ iyonu nucu hazırlanan 800 mL çözeltiden aynı sıcaklıkta çökme olmaksızın 600 mL saf su buharlaştırılıyor. bulunmaktadır. Buna göre son durumdaki çözeltinin derişimi Buna göre bu çözeltide kaç gram sülfirik asit kaç molardır? (N : 14, O : 16, K : 39) çözünmüştür? (H : 1, O : 16, S : 32) A) 0,05 B) 0,1 C) 0,2 D) 0,4 E) 0,8 A) 4,9 B) 9,8 C) 19,6 D) 29,4 E) 49 66

ÇÖZELTİ DERİŞİMLERİ / Molalite, Çözeltilerin Yoğunluğu Test 7 1. 53 gram Nsao2nCuOc3utoulzuuşnaunnç4ö0z0elgtirnaimn saf suda çö- 4. 100 gram CaBr2 tuzunun 400 gram saf suda çözün- zünmesi derişimi kaç mesi sonucu hazırlanan çözeltinin yoğunluğu 1,5 g/ mL'dir. molaldir? (C : 12, O : 16, Na : 23) A) 0,5 B) 1 C) 1,25 D) 2 E) 2,5 Buna göre bu çözelti ile ilgili; I. Kütlece yüzde derişimi % 20'dir. II. Molar değişimi 1,5 M'dir. III. Molal derişimi 1,25 m'dir. yargılarından hangileri doğrudur? (Ca : 40, Br : 80) A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 2. 32,8 gram Ca(NO3)2 tuzunun X gram saf suda çö- 5. 460 mL etanolün (C2H5OH) saf suda çözünmesi so- zünmesi sonucu hazırlanan çözeltide toplam 1,2 nucu hazırlanan çözeltinin hacmi 1 litredir. molal iyon bulunmaktadır. Buna göre bu çözeltideki etanolün; Buna göre X değeri aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir? (N : 14, O : 16, Ca : 40) I. Mol kesri 4 'dur. 19 II. Molar derişimi 8 M'dir. A) 200 B) 400 C) 500 B III. Molal derişimi 400 m'dir. 27 D) 800 E) 1000 İ IV. Kütlece yüzde derişimi % 46'dır. L yargılarından hangileri doğrudur? G İ (dalkol = 0,8 g / mL, dsu = 1g / mL, H : 1, C : 12, O : 16) A) I ve II B) I ve III C) I, II ve III S D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV A R AYT KİMYA SORU BANKASI M A L 3. 600 gram saf su ile hazırlanan 0ş,e5kmeroçlaölzCü6nHm12üOş6- 6. Kütlece % 28'lik KOH çözeltisinin belli bir sıcaklıkta (şeker) çözeltisinde kaç gram yoğunluğu 1,4 g/mL'dir. tür? (H : 1, C : 12, O : 16) Buna göre bu çözeltinin derişimi kaç molardır? (H: 1, O: 16, K: 39) A) 18 B) 36 C) 54 D) 72 E) 90 A) 4 B) 7 C) 8 D) 10 E) 14 72

KOLİGATİF ÖZELLİKLER - II Test 9 1. 3. Deniz seviyesinde 500 gram saf suda 1 mol yemek tuzunun tamamen çözünmesi sonucu hazırlanan Saf Şekerli çözeltinin donma noktası -7,44 °C'dir. su su Buna göre aynı şartlarda 1000 gram saf suda I II dkaoçnmgraanmokCt6aHs1ı2-O36,7ç2ö°zCünoülurrs?e oluşan çözeltinin Yarı geçirgen zar (C6H12O6 : 180 g/mol) Şekildeki kabın I. bölmesine saf su II. bölmesine saf A) 90 B) 180 C) 270 D) 360 E) 450 su ile hazırlanmış şekerli su eşit seviyede olacak şekilde doldurulmuştur. Buna göre; 4. Şekildeki grafikte 1 atm basınç altında NaNO3 çö- I. Zamanla I. kaptan II. kaba doğru su geçişi ger- zeltisinin molarite - kaynama noktası değişimi ve- rilmiştir. çekleşir. II. II. bölmedeki çözeltinin I. bölmedeki saf suya Kaynama noktası (°C) uyguladığı emme kuvveti sonucu osmotik ba- 102,08 NaNO3 sınç oluşur. III. II. bölmede zamanla yoğunluk azalır. 101,56 yargılarından hangileri doğrudur? 101,04 A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III 100,52 D) II ve III E) I, II ve III 1 2 Molarite (mol / L) Buna g2ö50rem0L,5'limk oçlözMeglt(iNniOn3)a2yçnöı zşüanrtelraerkahltaınzdıra- lanan B kaynamaya başlama sıcaklığı kaç °C'dir? İ 2. Aynı ortamda içerisinde saf su bulunan kaplara A) 102,08 B) 103,12 C) 104,16 üzerlerinde belirtilen maddeler eklenip tamamen L D) 105,20 E) 106,24 çözünmeleri sağlanıyor. G 0,2 mol NaCl(k) 0,5 mol C6H12O6(k) 0,3 mol MgCl2(k) İ AYT KİMYA SORU BANKASI 100 gram 200 gram 300 gram S 5. Saf suyun 1 atm basınç altında donma noktası saf su saf su saf su A 0°C'dir. Aynı miktarda saf su içeren üç ayrı kaba a b c R eşit mol sayılarında X, Y ve Z maddeleri ayrı ayrı M eklendiğinde oluşan çözeltilerin donma noktaları A sırasıyla –1,86, –3,72 ve –7,44 °C olarak ölçülüyor. L Buna göre X, Y ve Z maddeleri aşağıdakilerin Buna göre hazırlanan çözeltilerle ilgili; hangisindeki gibi olabilir? I. Kaynama noktası en yüksek olan c'dir. XY Z II. Buhar basıncı en yüksek olan b'dir. III. Donma noktası en düşük olan a'dır. A) C6H12O6 MgCl2 AlCl3 B) C6H12O6 NaCl AlCl3 yargılarından hangileri doğrudur? C) CH3OH CaBr2 NaCl A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) AlCl3 NaCl C6H12O6 D) II ve III E) I, II ve III E) CH3OH KNO3 MgCl2 76

ÇÖZÜNÜRLÜK - II Test 11 1. Arı bir tuzun sudaki çözünürlüğünün sıcaklıkla deği- 3. Aşağıda CuSO4 ve NaNO3 tuzlarının saf sudaki şimi aşağıdaki tabloda verilmiştir. çözünürlüklerinin sıcaklıkla değişimlerini gösteren grafik verilmiştir. Sıcaklık (°C) Çözünürlük (g / 100 g su) Çözünürlük NaNO3 20 25 (g/100 g su) 50 40 70 50 80 Bu çözeltiye sırasıyla aşağıdaki işlemler yapılıyor. • 50 °C'de hazırlanan 560 gramlık doygun çözelti 40 CuSO4 20 °C'ye soğutuluyor. 35 30 • Çöken tuz çözeltiden uzaklaştırıldıktan sonra 25 aynı çözelti 70 °C'ye ısıtılıyor. Buna göre 70 °C'deki çözeltinin doygun hâle ge- 10 40 70 Sıcaklık (°C) tirilmesi için ortama en az kaç gram tuz eklen- Buna göre; melidir? A) 100 B) 80 C) 70 D) 50 E) 40 I. 10 °C'den itibaren verilen tüm sıcaklıklarda Na- NO3'ün çözünürlüğü CuSO4'ten daha fazladır. 2. Saf bir X katısının sudaki çözünürlüğünün sıcaklıkla değişimi grafikteki gibidir. II. 40 °C'de 100 g saf su ile hazırlanan doygun çözeltiler 10 °C'ye soğutulduğunda 15 gram Çözünürlük NaNO3 ve 5 gram CuSO4 çöker. (g/100 g su) III. 40 °C'de hazırlanan doygun NaNO3 çözeltisi- nin kütlece yüzde derişimi, 70 °C'de hazırlanan doygun CuSO4 çözeltisinin kütlece yüzde deri- şiminden daha fazladır. yargılarından hangileri doğrudur? 24 B A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III İ 12 D) II ve III E) I, II ve III L 8G İ 4. X, Y ve Z maddelerinin su- 40 Sıcaklık (°C) daki çözünürlüklerinin sı- Çözünürlük 0 10 caklıkla değişimi grafikteki Z gibidir. Y Buna göre X katısı ve bu katının saf suyla oluş- S turacağı çözeltilerle ilgili aşağıdaki yargılardan A X hangisi yanlıştır? R M AYT KİMYA SORU BANKASI Sıcaklık A ) 0 °C'deki doygun çözeltisinin yoğunluğu, A L 10 °C'deki doygun çözeltisinin yoğunluğundan Bu grafikle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi daha büyüktür. yanlıştır? B) 40 °C'de 50 gram su ve 5 gram X katısı ile ha- A) X çözünürken ısı açığa çıkar. zırlanan çözelti doymamıştır. C) 10 °C'de 150 gram suda en fazla 18 gram X B) Y ve Z'nin çözünürlüğü sıcaklık arttıkça artar. katısı çözünür. C) X gaz, Y ve Z katı olabilir. D ) 0 °C'de 60 gram X katısının tamamını çözmek D) Z'nin çözünürlüğünün sıcaklıkla değişimi Y'nin- için en az 250 gram su gereklidir. kine göre daha azdır. E) 10 °C'de hazırlanan 224 gram doygun çözelti E) Y ve Z çözeltileri soğutulduğunda, X çözeltisi 40 °C'ye ısıtıldığında 8 gram X katısı çöker. ısıtıldığında çökelme gözlenebilir. 80

SİMÜLASYON TESTİ – 2 1. Şekildeki cam şişenin içerisinde 9 M H2SO4 stok 4. 0,4 molarlık 200 mL KCl çözeltisi ile 0,8 molarlık çözeltisi bulunmaktadır. 300 mL MgCl2 çözeltisi aynı sıcaklıkta karıştırılıyor. 9M Buna göre, son durumdaki çözelti ile ilgili, H2SO4 I. 0,08 mol K+ iyonu bulunur. II. Cl– iyonlarının derişimi 0,28 mol/L'dir. III. 0,48 M Mg2+ iyonu bulunur. ifadelerinden hangileri doğrudur? Buna göre, bu stok çözeltiden kaç mL alınarak A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III üzerine saf su eklenip 0,36 M 500 mL'lik çözelti hazırlanır? D) II ve III E) I, II ve III A) 2 B) 5 C) 20 D) 50 E) 200 2. 20,2 gram KNO3 ve 400 gram su kullanılarak doy- 5. Aşağıdaki grafik bir X tuzunun çözünürlüğünün sı- mamış bir çözelti hazırlanıyor. caklıkla değişimini göstermektedir. şKaNrOak3 tuzunun suda tamamen iyonlarına ayrı- Çözünürlük (g/100g su) çözündüğü varsayıldığında hazırlanan 80 çözeltinin 1 atm basınç altında kaynamaya baş- 25 lama sıcaklığı kaç °C'dir? 30 70 Sıcaklık (°C) (KNO3 = 101 g/mol, saf su için Kk = 0,52 °C/m) 70 °C'de hazırlanan 54 gramlık doygun çözelti 30 °C'ye soğutulduğunda oluşan çözeltinin küt- A) 100,26 B) 100,52 C) 100,78 B lesi kaç gramdır? D) 101,04 E) 105,20 İ L G İ S A) 16,5 B) 35 C) 37,5 A D) 42 E) 45 3. Saf su bulunan bir kapta glikozun (C6H12O6) çözün- R mesi sonucu hazırlanan 900 gramlık çözeltideki gli- M kozun kütlece yüzde derişimi %20'dir. AYT KİMYA SORU BANKASI Buna göre, bu çözelti ile ilgili, A I. 1 mol glikoz çözünmüştür. L II. Glikozun mol kesri 1 'dir. 41 III. Aynı sıcaklıkta 100 gram saf su eklenirse çözelti 6. Kütlece %12,6'lık HNO3 çözeltisinin özkütlesi kütlece yüzde 18'lik olur. 1,2 g/mL'dir. yargılarından hangileri doğrudur? Buna göre, bu çözeltinin derişimi kaç mol/L'dir? (H: 1, C: 12, O: 16) (HNO3 : 63 g/mol) A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III A) 0,6 B) 1,2 C) 2,4 D) II ve III E) I, II ve III D) 4,8 E) 9,6 82

Test ENDOTERMİK VE EKZOTERMİK TEPKİMELER – I 1 1. 3. Ekzotermik tepkimeler ile ilgili aşağıdaki açıkla- malardan hangisi yanlıştır? • Sabit basınçlı sistemlerde meydana gelen enerji değişimine entalpi deği- A) Ortama ısı vererek gerçekleşir. şimi denir ve ΔH ile gösterilir. B) Zamanla entalpi değeri azalır. C) Ürünlerin toplam entalpi değeri girenlerin top- • Tepkimeler sırasında entalpi değişimi • ΔH = ΔHürünler – ΔHgirenler şeklin- lam entalpi değerinden daha azdır. D) Yalıtılmış sistemlerde tepkime gerçekleşirken de hesaplanır. • Endotermik tepkimelerde ΔH değeri tepkime kabının sıcaklığı azalır. E) Potansiyel enerji – tepkime ilerleyişi grafikleri sıfırdan büyüktür. Po tansiyel enerji • Ekzotermik tepkimelerde ΔH değeri sıfırdan küçüktür. Verilen bilgilere göre; I. Endotermik tepkimelerde ürünlerin ısı kapsamı Tepkime girenlerden daha fazladır. ilerleyişi şeklinde gösterilir. II. Ekzotermik tepkimelerde girenlerin ısı kapsamı ürünlerden daha fazladır. III. Endotermik tepkimelerde zamanla entalpi aza- lır. yargılarından hangileri doğrudur? 4. • N2(g) + O2(g) + 10 kj → 2NO(g) • C3H8(g) + 5O2(g)→3CO2(g) + 4H2O(g) + 2000 kj A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III • 2AI(k) + Fe2O3(s)→AI2O3(k) + 2Fe(s) ΔH = –850 kj • CaO(k) + H2O(s) → Ca(OH)2(k) + 65 kj D) II ve III E) I, II ve III 2. Endotermik tepkimeler ile ilgili; B • 2Ag(k) + PbCI2(k) →2AgCI(k) + Pb(k) 3H = 105 kj İ I. Dışarıdan ısı alarak gerçekleşir. L Yukarıda verilen tepkimelerden kaç tanesi ekzo- II. Tepkime ısı verildiği sürece devam eder. G termik tepkimedir? III. Ürünlerin toplam enerjisi girenlerin toplam ener- İ A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 jisinden daha fazladır. IV. Potansiyel enerji – tepkime ilerleyişi grafikleri S Potansiyel enerji A 5. Entalpi değişimi (3H) ile ilgili; R M • Sabit basınçta sisteme verilen ısı, sistemin en- AYT KİMYA SORU BANKASI A talpi değişimine eşittir. L • Tepkime entalpisi bir kimyasal tepkimede olu- şan ürünlerin toplam entalpileri ile girenlerin toplam entalpileri arasındaki farka eşittir. Tepkime ilerleyişi • Endotermik tepkimeler için değeri sıfırdan bü- şeklinde gösterilir. yüktür. • ΔH > 0 ise ürünlerin toplam entalpisi girenlerin toplam entalpisinden daha fazladır. verilenlerden hangileri doğrudur? • 3H < 0 ise tepkime ekzotermiktir. A) I ve II B) I ve III C) I, II ve IV verilen bilgilerden kaç tanesi doğrudur? D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 85

Test 3H HESAPLAMA YÖNTEMLERİ–II / Bağ Enerjilerinden Yararlanılarak 4 1. Aşağıdaki tabloda bazı atomlar arasındaki ortalama 4. Cl Cl bağ enerjileri verilmiştir. H – C / C – H + 2Cl – CI $ H C C H Cl Cl Bağ C–H C=O O=O O–H C–C Ortalama 400 750 500 450 350 tepkimesinin entalpi değişimi (3H) değerini he- saplayabilmek için; bağ enerjisi • C – Cl (kJ/mol) • Cl – Cl • C – C Buna göre; • C / C • C – H C2H6(g) + O2(g) $ CO2(g) + H2O(g) verilen bağlardan kaç tanesinin ortalama bağ tepkimesinin entalpi değişimi değeri kaç kJ'dür? enerjisi değerinin bilinmesine gerek yoktur? A) 850 B) 1200 C) 4600 D) –1200 E) –4600 2. Aşağıdaki tabloda bazı atomlar arasındaki ortalama A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 bağ enerjisi değerleri verilmiştir. Bağ Ortalama bağ 5. Bağ Ortalama bağ enerjisi (kJ/mol) enerjisi (kj/mol) C–H Cl – Cl X C–F 416 H–F 490 O=O 500 568 Cl – O 185 F–F 158 Tabloda bazı bağların enerji değerleri verilmiştir. Buna göre; Buna göre; HF Cl2(g) + 1 $ Cl2O(g) 2 H C H + 4F – F $ 4H–F + F C F O2(g) HF B tepkimesinde Cl2 gazının molar yanma ısısı İ –40 kJ ise X değeri aşağıdakilerin hangisinde tepkimesinin entalpi değişimi (3H) değeri kaç L kj'dir? doğru verilmiştir? A) 1936 B) 484 C) –186 G A) 20 B) 40 C) 60 D) 80 E) 100 D) –484 E) –1936 İ S 6. İki atom arasında bağ oluşurken enerji açığa çıkar. 3. Tabloda bazı bağ türleri ve bağ enerjileri verilmiştir. A Bu enerjiye bağ oluşum enerjisi denir. R Bağ oluşumu sırasında açığa çıkan enerji ne ka- dar fazla ise; Bağ Bağ enerjisi (kJ/mol) M AYT KİMYA SORU BANKASI X–X 440 A Y–Y 240 L Bağı koparmak için harcanan enerji azdır. X–Y 430 Bağın sağlamlılığı azdır. Maddenin tepkimeye girme isteği düşüktür. Buna göre; verilen ifadelerin doğru (D) veya yanlış (Y) ola- X2(g) + Y2(g) $ 2XY(g) rak işaretlenmesi aşağıdakilerin hangisinde doğru gösterilmiştir? tepkimesi sonucu 0,2 mol XY gazı elde edildi- ğinde tepkimenin entalpi değişimi değeri kaç kJ A) D B) D C) D D) Y E) Y olur? D D Y Y Y D Y Y Y D A) 18 B) 36 C) –36 D) –18 E) –180 91

Test 3H HESAPLAMA YÖNTEMLERİ – III / Tepkimelerin Toplanabilirliği 5 1. N2(g) + 3H2(g) $ 2NH3(g) tepkimesinin entalpi de- 4. Tungsten karpit (WC) çok sert bir madde olup kaya ğişimi (3H) değeri –80 kJ olarak hesaplanmıştır. delici matkaplarda kullanılır. WC'nin elementlerin- den oluşum tepkimesi aşağıdaki gibidir. Buna göre; W(k) + C(grafit) $ WC(k) • 2NH3(g) $ N2(g) + 3H2(g) 3H1 Tepkime 1400 °C sıcaklıkta gerçekleştiği için en- • 2N2(g) + 6H2(g) $ 4NH3(g) 3H2 talpi değişimini doğrudan hesaplamak çok zordur. • NH3(g) $ 1 N2(g) + 3 H2(g) 3H3 Buna göre; 2 2 • 2W(k) + 3O2(g) $ 2WO3(k) 3H=–1700 kJ tepkimelerinin 3H1, 3H2 ve 3H3 değerleri kJ cinsinden aşağıdakilerin hangisinde doğru ve- • C(grafit) + O2(g) $ CO2(g) 3H = –390 kJ rilmiştir? • 2WC(k) + 5O2(g)\" 2WO3(k) + 2CO2(g) 3H = –2400kJ 3H1 3H2 3H3 tepkimeleri kullanıldığında WC bileşiğinin ele- A) –80 –80 –80 mentlerinden oluşum tepkimesinin entalpi deği- B) 80 –160 şimi değeri kaç kJ olarak hesaplanır? C) 80 –160 40 D) –80 160 – 40 A) 1160 B) 40 C) –40 E) 80 160 40 D) –310 E) –1160 40 5. • 2Al(k) + 3 O2(g) $ Al2O3(k) 3H = –1700 kJ 2 2. • N2(g) + O2(g) +180 kJ $ 2NO(g) • Mn(k) + O2(g) $ MnO2(k) 3H = –500 kJ • 2NO2(g) + 120 kJ $ 2NO(g) + O2(g) Verilen tepkimelere göre; Verilen tepkimelerden yararlanıldığında 4Al(k) + 3MnO2(k) $ 2Al2O3(k) + 3Mn(k) N2(g) + 2O2(g) $ 2NO2(g) B tepkimesinde 10,8 gram Al kullanıldığında açığa çıkan ısı kaç kJ olur? (Al = 27) tepkimesinin entalpi değişimi değeri kJ cinsin- İ A) 1900 B) 200 C) 190 den aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiş- tir? L D) –190 E) –1900 G A) 300 B) 240 C) 60 D) –60 E) –300 İ S A 6. Roket yakıtı olarak kullanılan renksiz bir sıvı olan R 3. Bazı tepkimeler ve entalpi değişimi değerleri veril- M hidrazinin (N2H4) elementlerinden oluşum tepkime- AYT KİMYA SORU BANKASI si aşağıdaki gibidir. miştir. A N2(g) + 2H2(g) $ N2H4(s) • C(grafit) + O2(g) $ CO2(g) 3H°=–390 kJ L Buna göre; • S(rombik) + O2(g) $ SO2(g) 3H°=–300 kJ • 2N2H4(s) + 2O2(g) \" 2N2(g) + 4H2O(s) 3H = –1200 kJ • CS2(s) + 3O2(g) $ CO2(g) + 2SO2(g) 3H° = –1100 kJ • H2(g) + 1 O2(g) $ H2O(s) 3H = –280 kJ 2 Buna göre CS2 bileşiğinin elementlerinden tepkimeleri kullanıldığında 6,4 gram N2H4 oluş- oluşması sırasındaki standart şartlardaki ental- turulduğunda entalpi değişimi kaç kJ olur? pi değişimi değeri kaç kJ'dür? (H: 1, N: 14) A) 410 B) 110 C) –410 A) 40 B) 8 C) 4 D) –110 E) –2090 D) –8 E) –40 93

SARMAL TEST SARMAL TEST - 4 1. İkinci temel enerji seviyesinde bulunan bir 4. Aşağıdaki altı çizili taneciklerden hangisinin elektron için; yükseltgenme basamağı diğerlerinden farklıdır? Açısal momentum kuantum sayısı (,) 0 veya 1 olabilir. A) Al2(SO4)3 B) K2CrO4 C) SO3 D) Mg3(PO4)2 E) CrO3 Manyetik kuantum sayısı (m,) – 1 olabilir. Spin kuantum sayısı (ms) + 1 olabilir. 2 verilen ifadelerin doğru (D) veya yanlış (Y) ola- rak işaretlenmesi aşağıdakilerin hangisinde doğru gösterilmiştir? A) D B) D C) D D) Y E) Y 5. D D Y Y D D Y Y Y Y 2. 3. periyotta bulunan ve atom numaraları ardışık Periyodik sistemin taralı kısmı ile ilgili aşağıdaki olan Z, Y, N, P ve A elementlerinin 1. iyonlaşma açıklamalardan hangisi yanlıştır? enerjisi – atom numarası grafiği verilmiştir. A) Periyodik sistemin en aktif metalini bulundurur. 1.İ.E B) Periyodik sistemin aynı periyottaki atom çapı N A en büyük olan elementini bulundurur. P C) H dışındaki tüm elementleri metaldir. Y D) Toprak metallerini bulundurur. Z E) Hepsi baş grup elementidir. Atom numarası B İ Buna göre aşağıdaki açıklamalardan hangisi L yanlıştır? G İ A) Z amfoter özellik gösterir. B) Y iki tane yarı dolu orbital içerir. S C) N küresel simetriktir. A D) P'nin elektron alma isteği N'den daha azdır. R E) A'nın hidrojenli bileşiği asit özelliği gösterir. M A L AYT KİMYA SORU BANKASI 3. SO2 ve Ne gazları içeren bir karışım 1,8 mol atom 6. 8O, 16S, 34Se elementleriyle ilgili aşağıdaki yargı- içermektedir. lardan hangisi yanlıştır? Karışımdaki Ne gazının mol kesri 0,6 olduğuna A) Atom yarıçapı en büyük olan Se'dir. göre SO2 gazının kütlesi aşağıdakilerin hangi- B) Birinci iyonlaşma enerjisi değeri en büyük olan sinde doğru verilmiştir? (O: 16, S: 32) O'dur. A) 6,4 B) 12,8 C) 25,6 C) Aynı grup elementleridir. D) Ametalik özelliği en fazla olan Se'dir. D) 32 E) 48 E) Elektron dizilişleri np4 ile sonlanır. 99

TEST ÖSYM tipi Bu bölümdeki sorular sınavlarda çıkan sorular paralelinde hazırlanmıştır. 1. C3H8(g) + 5O2(g) → 3CO2(g) + 4H2O(g) + 2000 kj 4. P.E (kJ/mol) 540 X2(g) + Y2(g) Denklemi verilen tepkime ile ilgili; I. C3H8 gazı yakıt olarak kullanılabilir. II. 2,2 gram kCj 3ıHsı8agçaığzaınçınıkatar.mamen yanması so- X2Y2(g) nucu 100 140 III. Normal şartlar aısltıısnıddae6ğ,e7r2i –li2tr0e0CkOj o2lugra. zı olu- T.K şurken tepkime Verilen potansiyel enerji (P.E) – tepkime koordi- yargılarından hangileri doğrudur? (H: 1, C:12) natı (T.K) grafiğiyle ilgili aşağıdakilerden hangi- si yanlıştır? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III A) İleri yönde X2(g) + Y2(g) $ X2Y2(g) tepkimesi gerçekleşmiştir. 2. Tabloda bazı maddelere ait standart oluşum ental- pisi değerleri verilmiştir. B) İleri yöndeki tepkimenin 3H değeri – 400 kJ'dür. Madde 3H°f (kJ/mol) C) Geri yöndeki tepkime endotermiktir. Na+(suda) 610 CO–32(suda) D) X2Y2 gazının elementlerinden oluşması için Na2CO3(k) –680 400 kJ ısı gerekir. –1150 E) Minimum enerjili olma eğilimi ürünler lehinedir. Buna göre; 2Na+(suda) + CO–32(suda) $ Na2CO3(k) tepkimesinde Na2CO3 çökmesi sonucu standart B 5. • CaCO(k) + ısı $ CaO(k) + CO2(g) entalpi değişimi (3H°) değeri kaç kJ olur? İ • N2(g) + 3H2(g) $ 2NH3(g) 3H < 0 L A) 1690 B) 1180 C) 750 G D) –750 E) –1690 İ • H2(g) + Cl2(g) $ 2HCl(g) + ısı • P.E. 3. Bazı tepkimeler ve 3H° değerleri verilmiştir. S 2AB2 AYT KİMYA SORU BANKASI A A2 + 2B2 I. C2H4(g) + 3O2(g) \" 2CO2(g) + 2H2O(s) 3H° = –1400 kJ R T.K M • P.E. 7 A 2 L X2O4 II. C2H6(g) + O2(g) \" 2CO2(g) + 3H2O(s) 3H° = –1600 kJ III. H2(g) + 1 O2(g) \" H2O(s) 3H° = –300 kJ 2 Bu tepkimeler kullanılarak; X2 + 2O2 C2H4(g) + H2(g) $ C2H6(g) T.K tepkimesinin entalpi değişimi (3H°) değeri kaç Yukarıda verilenlerden kaç tanesi endotermik kJ olarak hesaplanır? bir tepkimeye aittir? A) –3300 B) –500 C) 500 A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 D) –100 E) –3300 101

Test TEPKİME MEKANİZMASI VE HIZ BAĞINTISI 4 1. H2(g) + F2(g) → 2HF(g) 4. Tepkime hız denklemi için; Tepkimesinin hız bağıntısı hangi seçenekte I. Yalnızca reaktifler yer alır. doğru verilmiştir? II. Yalnızca gazlar ve sıvılar yer alır. III. Saf katılar ve saf sıvılar yer almaz. A) TH = k·[H2] yargılarından hangileri doğrudur? B) TH = k·[HF]2 A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III C) TH = k·[H2][F2] D) I ve III E) II ve III D) TH = [HF] 2 [H2] [F2] E) TH = k $ [H2] [F2] [HF] 2 2. Tepkime Hız 5. NH3(suda) + H2O(s) → NH+4(suda) + OH–(suda) I. C(k) + O2(g) → CO2(g) Bağıntısı k·[C] [O2] Tepkimesiyle ilgili; II. Al(k) + 3HCl(suda)→ AlCl3(k) + 3 H2(g) k·[HCl]3 I. Hız denklemi; TH = k·[NH3] [H2O]'dur. 2 II. Tepkime derecesi = 2'dir. III. Tepkime NH3'e göre 1. derecedendir. III. CaCO3(k) → CaO(k) + CO2(g) k·[CO2] yargılarından hangileri doğrudur? Yukarıdaki tepkimelerden hangilerinin hız ba- A) I, II ve III B) I ve II C) I ve III ğıntısı doğru verilmiştir? B D) II ve III E) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III İ L D) I ve III E) II ve III G İ S A R 3. X2(g) + Y2(g) → X2Y2(g) (Hızlı) M 6. Tek adımda gerçekleşen AYT KİMYA SORU BANKASI X2(g) + X2Y2(g) → 2X2Y(g) (Yavaş) A L A + 2B → AB2 Yukarıda mekanizmaları verilen ve iki basamaklı tepkimesinin hız ifadesi TH = k · [B]2 dir. gerçekleşen tepkimenin hız bağıntısı hangi se- Buna göre; çenekte doğru verilmiştir? I. Tepkime homojendir. A) TH = k · [X2] [X2Y]2 II. Tepkime 2. derecedendir. B) TH = k · [X2] [Y2] III. A'nın fiziksel hâli gaz olabilir. C) TH = k · [X2Y]2 yargılarından hangileri yanlıştır? D) TH = k · [X2] [X2Y2] A) I, II ve III B) I ve III C) II ve III E) TH = k · [X2] [Y2] [X2Y2] D) Yalnız II E) Yalnız III 111

Test DENEYLERLE TEPKİMELERDE HIZ - I 5 1. A(g) + B(g) → C(g) 3. 2X(g) + Y(g) → 2Z(g) Tepkimesine ait aynı sıcaklıkta yapılan deney so- Tepkimesi için aynı sıcaklıkta yapılan deney sonuç- nuçları tabloda verilmiştir. ları tabloda verilmiştir. Deney [A](mol/L) [B](mol/L) Hız (mol/L.s) Deney [X](mol/L) [Y](mol/L) Hız (mol/L.s) 1 0,2 0,2 2·10–4 1 0,02 0,01 3·10–5 2 0,2 0,4 8·10–4 2 0,01 0,01 15·10–6 3 0,1 0,2 1·10–4 3 0,02 0,02 6·10–5 Deney sonuçlarına göre tepkimeye ait hız denk- Deney sonuçlarına göre aynı sıcaklıkta tepkime- lemi hangi seçenekte doğru verilmiştir? ye ait hız sabiti k'nın değeri kaçtır? A) TH = k·[A] [B] A) 0,05 B) 0,1 C) 0,15 D) 0,02 E) 0,25 B) TH = k·[A]2 [B] C) TH = k·[A] [B]2 4. Gaz fazında gerçekleşen, D) TH = k·[A]2 2A + 3B → C + D E) TH = k·[B]2 Tepkimesi için aynı sıcaklıkta yapılan deney sonuç- ları tabloda verilmiştir. Deney [A](mol/L) [B](mol/L) Hız (mol/L.s) 1 0,4 0,4 8·10–2 2 0,4 1,6 3,2·10–1 3 0,2 0,4 2·10–2 Deney sonuçlarına göre aynı sıcaklıktaki tepki- me hız denklemi hangi seçenekte doğru veril- miştir? B A) TH = k·[A] [B] İ B) TH = k·[A]2 [B] L C) TH = k·[A] [B]2 2. 2X(g) + Y(g) → Z(g) G D) TH = k·[A]2 [B]2 İ E) TH = k·[A]2 [B]3 Tepkimesine ait aynı sıcaklıkta yapılan deney so- nuçları tabloda verilmiştir. S A 5. A(g) + B(g) → 2C(g) Deney [X](mol/L) [Y](mol/L) Hız (mol/L.s) R Tepkimesi için aynı sıcaklıkta yapılan deney sonuç- AYT KİMYA SORU BANKASI 1 0,1 0,4 4·10–5 M ları tabloda vermiştir. 2 0,05 0,4 1·10–5 A 3 0,1 0,2 4·10–5 L Deney [A](mol/L) [B](mol/L) Hız (mol/L.s) 1 0,1 0,1 1·10–5 Deney sonuçlarına göre; 2 0,2 0,1 2·10–5 I. Tepkime mekanizmalıdır. 3 0,4 0,2 4·10–5 II. Hız denklemi; TH = k $ 6X@6Y@ şeklindedir. 4 0,3 0,3 3·10–5 III. Tepkime derecesi 2'dir. Deney sonuçlarına göre aynı sıcaklıkta hız sabi- yargılarından hangileri doğrudur? ti k'nın birimi nedir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) mol B) L.s C) mol2 L.s mol litre2 .s L2 .s D) I ve III E) II ve III D) mol2 E) 1 s 113

SARMAL TEST SARMAL TEST - 5 1. Potansiyel enerji 4. Dibinde katısı bulunmayan doymuş NaNO3 çö- b Ürün zeltisine; I. Katı NaNO3 eklemek II. Saf su eklemek III. Bir miktar saf su buharlaştırmak a Reaktif işlemleri ayrı ayrı uygulandığında NaNO3 çözel- tisinin yoğunluğu nasıl değişir? Zaman I II III Yukarıdaki grafikle ilgili; A) Değişmez Değişmez Artar I. Endotermik tepkimeye aittir. B) Değişmez Değişmez Değişmez II. Aynı sıcaklıkta reaktifler daha kararlıdır. III. Yüksek sıcaklıkta ürünler daha kararlıdır. C) Artar Azalır Artar yargılarından hangileri doğrudur? D) Değişmez Azalır Değişmez A) I, II ve III B) I ve III C) II ve III E) Artar Azalır Azalır D) I ve II E) Yalnız III 5. A H S N M X2(g) 2. Kütlece %36,5'lik derişik HCl çözeltisinin belli bir sı- B Eşit bölmeli kapta X(g) M musluğu ile sıkıştırılmıştır. caklıktaki yoğunluğu 1,2 g/mL'dir. İ M musluğu açıldığında X gazı A noktasına 0,33 sa- L niyede ulaşmaktadır. Buna göre, 600 mL 0,2 M HCl çözeltisi hazırla- G mak için derişik HCl çözeltisinden kaç mL alına- İ X gazının aynı sürede N noktasına ulaşabilmesi rak hacim 600 mL'ye tamamlanmalıdır? için sıcaklığı kaç katına çıkarılmalıdır? (HCl = 36,5 g/mol) A) 2,5 B) 5 C) 10 D) 15 E) 20 A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 16 S AYT KİMYA SORU BANKASI A R M A L 6. Atomun yapısıyla ilgili yapılan aşağıdaki açıkla- malardan hangisi yanlıştır? A) s, p, d, f olmak üzere 4 çeşit orbital vardır. B) p orbitalleri eş enerjili Px, Py, Pz alt orbitalleri içerir. 3. Aynı periyotta aşağıdaki gruplarda bulunan te- C) 4. yörünge en fazla 32 elektron alabilir. mel haldeki elementlerden hangisinin 1. iyon- laşma enerjisi diğerlerine göre daha fazladır? D) Her atomda orbital türünün yarısı kadar elekt- ron vardır. A) 1A B) 2A C) 3A D) 5A E) 6A E) Her orbital dönme yönleri farklı en fazla iki elektron bulundurabilir. 119

TEST ÖSYM tipi Bu bölümdeki sorular sınavlarda çıkan sorular paralelinde hazırlanmıştır. 1. Potansiyel enerji 3. 3A(g) + 2B(g) $ A3B2(k) c X+Y$Z A ve B elementleri arasında kademeli olarak ger- çekleşen tepkimede sabit sıcaklık ve basınçta aşa- b Z tepkimesine ait potansi- ğıdaki deney sonuçları elde edilmektedir. a X+Y yel enerji – zaman grafiği verilmiştir. Deney [A](mol/L) [B](mol/L) Hız (mol/L.s) 1 0,01 0,1 2x10–8 Zaman 2 0,02 0,1 4x10–8 Buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? 3 0,02 0,2 16x10–8 A) Aktifleşme enerjisi c – a'dır. Tablodaki bilgilere göre tepkime hız bağıntısı B) İleri tepkime endotermiktir. hangi seçenekte doğru verilmiştir? C) Tepkime ısısı b – a'dır. D) Geri tepkimenin aktifleşme enerjisi c – b'dir. A) TH = k·[A]3 [B]2 E) Yüksek sıcaklıkta reaktifler ürünlerden daha B) TH = k·[A] [B]2 C) TH = k·[A]2 [B] kararlıdır. D) TH = k·[A]2 E) TH = k [B]2 4. Aşağıda verilenlerden hangisi tepkime hızını ar- tırmaz? A) Uygun pozitif katalizör eklemek B) Temas yüzeyini artırmak B C) Reaktiflerin derişimlerini artırmak İ D) Negatif katalizör eklemek L E) Sıcaklığı artırmak G İ S A R M AYT KİMYA SORU BANKASI A 2009/LYS –2 2. O3(g) + O(g) $ 2O2(g) L 5. X2 ( g ) + Y2 ( g ) 2XY ( g ) H > 0 Ozon tabakasının delinmesine sebep olan bu tepki- tepkimesinde yalnız sıcaklığın artırılması aşa- me iki basamakta gerçekleşmektedir. ğıdakilerden hangisini değiştirmez? Bu tepkimenin hızlı basamağı; A) Moleküllerin çarpışma sayısını NO2(g) + O(g) $ NO(g) + O2(g) B) Moleküllerin ortalama kinetik enerjisini C) Eşik enerjisine sahip molekül sayısını olduğuna göre, tepkimenin hız denklemi aşağı- D) Toplam mol sayısını dakilerden hangisidir? E) Moleküllerin hızını A) k.[NO][O] B) k.[O3][NO] C) k.[NO2][O] D) k.[NO][O2] E) k.[O3][NO2] 121

Test DENGE BAĞINTISI - II 3 1. NO(g) + Cl2(g) ? NOCl2(g) 4. Derişim (M) 2NH3(g) ? N2(g)+ 3H2(g) Tepkimesinin ileri yöndeki =h0ız,5sdaebğitierkleilerrii = 0,2 ve c 2 litrelik sabit hacimli ka- bilinmek- NH3 palı bir kaba n mol NH3 geri yöndeki hız sabiti kgeri H2 gazı konmuştur. tedir. b N2 Buna göre, tepkimenin denge sabitinin değeri a Sistem dengeye ulaştı- kaçtır? ğında meydana gelen Zaman (dk) değişim grafikte verilmiş- tir. A) 0,2 B) 0,4 C) 0,5 D) 2,5 E) 5 Buna göre; I. n = 2c'dir. II. a = 3b'dir. III. Kc = a.b2'dir. 2. Sabit hacimli kapalı bir kaptaki madde derişimleri- verilerinden hangileri doğrudur? nin zamanla değişimi tabloda verilmiştir. A) I, II ve III B) I ve III C) II ve III Zaman(sn) [X] (M) [Y] (M) D) Yalnız III E) Yalnız I 0 0,8 0 5 0,7 0,2 15 0,6 0,4 45 0,5 0,6 50 0,5 0,6 5. S(k) + O2(g) ? SO2(g) Kc = 4 75 0,5 0,6 Buna göre, aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? 4 litrelik sabit hacimli kapalı bir kaba 0,5 mol S(k) 0,3 mol O2(g) ve 0,6 mol SO2(g) konuluyor. A) Başlangıçta kapta sadece X vardır. Dengeye ulaşan sistemde maddelerin derişim- leri nasıl değişir? B) 45 saniye sonra tepkime dengeye ulaşmıştır. C) Y'nin denge derişimi 0,6 M'dır. B S(k) O2(g) SO2(g) İ A) Değişmez Artar Azalır D) Zamanla ileri yöndeki tepkimenin hızı azalmıştır. L G B) Değişmez Değişmez Değişmez E) Aynı sıcaklıkta Kc = 6 dir. İ 5 C) Azalır Azalır Artar 3. Aşağıdaki denge tepkimelerinden hangisinin S D) Artar Artar Azalır türü yanlış verilmiştir? A E) Değişmez Azalır Artar R Tepkime Türü M AYT KİMYA SORU BANKASI A A) N2(g) + 2O2(g) ? N2O4(g) Homojen L denge B) NH3(g) + H2O(s) ? NH4+(suda) + OH–(suda) Fiziksel 6. 5 litrelik sabit hacimli kapalı kaba konulan C) HCl(suda) ? H+(suda) + Cl–(suda) denge HCl'nin % kaçı bozunduğunda Homojen denge D) AgCl(k) + H2O(s) ? Ag+(suda) + Cl–(suda) Fiziksel 2HCl(g) ? H2(g) + Cl2(g) Kc = 4 E) PCl5(g) ? PCl3(g) + Cl2(g) denge tepkimesi dengeye ulaşır? Kimyasal denge A) 10 B) 20 C) 50 D) 70 E) 80 129

Test DENGEYE ETKI EDEN FAKTÖRLER - I 5 1. ileri 4. (NH4)2S(k) ? 2NH3(g) + H2S(g) PCl5(g) + ısı geri PCl3(g) + Cl2(g) Tepkimesi dengede iken sabit sıcaklıkta; Dengedeki sistemin sıcaklığı artırılırsa; I. (NH4)2S(k) ilave etmek II. Ortamdan NH3(g) çekmek I. İleri yöndeki tepkimenin hızı artar. III. H2S(g) ilave etmek II. Geri yöndeki tepkimenin hızı artar. III. Denge sabitinin sayısal değeri artar. işlemlerinden hangileri uygulandığında denge ürünler lehine bozulur? yargılarından hangileri doğrudur? A) I, II ve III B) I ve II C) II ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) Yalnız III D) I ve II E) II ve III 1 5. S(g) + R(g) ? M(g) + L(g) 2 2. XO2(g) + O2(g) ? XO3(g) Denge tepkimesine; Dengedeki tepkimeye aşağıdaki işlemlerden I. Sıcaklığı artırmak II. Katalizör eklemek hangisi sabit sıcaklıkta uygulandığında XO2 III. Basıncı artırmak denge derişimi artar? A) XO3(g) eklemek işlemlerinden hangileri tek başına uygulandı- B) XO2(g) çekmek ğında hem tepkime hızı hem de Kc değeri de- C) O2 gazı eklemek ğişir? D) Kabın hacmini büyültmek B A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III E) Basıncı azaltmak Lİ D) I ve II E) II ve III G İ S A R 3. N2(g) + 3H2(g) ? 2NH3(g) M AYT KİMYA SORU BANKASI A Sabit hacimli kapalı kapta dengede bulunan sis- L 6. COCI2(g) ? CO(g) + CI2(g) teme sabit sıcaklıkta; Sabit hacimli kapta dengede bulunan sisteme I. N2(g) eklemek CI2(g)eklendiğinde; II. H2(g) tutucu madde eklemek III. HCl(g) eklemek I. CI2 derişimi azalır. II. CO gazının mol sayısı azalır. işlemlerinden hangileri yapıldığında yeni den- III. COCI2 gazının derişimi artar. gede NH3 derişimi artar? yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) I, II ve III B) II ve III C) I ve III D) I ve III E) II ve III D) Yalnız II E) Yalnız III 133

Test ZAYIF ASIT - BAZ ÇÖZELTILERI 9 1. Zayıf asit çözeltileriyle ilgili; 4. 0,1 M HA asidinin oda koşullarındaki pH değeri kaçtır? (HA için Ka = 1·10–5) I. %100 iyonlaşma gerçekleşmez. II. Denge tepkimeleridir. A) 2 B) 3 C) 5 D) 9 E) 11 III. Elektrik akımını iyi iletmezler. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III 5. 0,2 M BOH bazının oda koşullarındaki pH değeri kaçtır? (BOH için Kb = 5·10–6) A) 4 B) 7 C) 9 D) 11 E) 13 2. HA asitinin sulu çözeltisindeki HA HA durumu yanda gösterilmiştir. A– H+ Buna göre; HA HA I. HA zayıf asittir. II. Çözeltinin oda koşullarındaki HA pH değeri 7'den büyüktür. III. HA kuvvetli asittir. yargılarından hangileri doğrudur? 6. 0,01 M HB asidinin oda koşullarındaki pH değeri 4 ise, HB asidinin iyonlaşma %si ve asitlik sabiti A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III (Ka) hangi seçenekte doğru verilmiştir? D) I ve III E) II ve III B İyonlaşma %'si Asitlik sabiti (Ka) 10–6 İ A) 1 10–8 L G B) 1 10–4 1 İ C) D) 0,1 10–6 S E) 0,1 10–8 A 3. NH3(suda) + H2O(s) E NH+4(suda) + OH–(suda) R AYT KİMYA SORU BANKASI M Suda çözünme denklemi yukarıdaki gibi olan A NH3 ile ilgili; L I. Zayıf bazdır. II. Sulu çözeltisine saf su eklendiğinde iyonlaşma %'si artar. III. NH3 için bazlık sabiti Kb = [NH+4] [OH-] bağıntı- 7. X M HA asidinin oda koşullarındaki pH değeri 5'dir. [NH3] sı ile hesaplanır. Buna göre X'in sayısal değeri kaçtır? yargılarından hangileri doğrudur? (HA için Ka = 1·10–9) A) I, II ve III B) I ve II C) II ve III A) 0,02 B) 0,05 C) 0,1 D) 0,5 E) 1 D) I ve III E) Yalnız III 141

Test ÇÖZÜNÜRLÜK ÇARPIMI (Kçç) HESAPLAMALARI 15 1. MgBr2 tuzunun çözünürlük çarpımı (Kçç) bağın- 4. Ag2C2O4 katısının doygun çözeltisindeki Ag+ derişi- tısı aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir? mi 2x10–5 M'dır. A) Kçç = [Mg2+][2Br–] B) Kçç = 7Mg 2+A6Br -@2 Buna göre, aynı sıcaklıkta Ag2C2O4'ün saf su- 7MgBr2A daki çözünürlüğü ile çözünürlük çarpımı değeri aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir? C) Kçç = [Mg2+][Br–]2 D) Kçç = [Mg2+][Br–] E) Kçç = 7Mg 2+A Çözünürlük Çözünürlük çarpımı 6Br -@ A) 1x10–5 2x10–15 B) 2x10–5 4x10–15 C) 1x10–5 2x10–10 D) 1x10–5 4x10–15 E) 2x10–5 2x10–10 2. XmYn tuzunun çözünürlük çarpımı, 5. İyon derişimi (M) BsuyAdaX tuzunun saf Kçç = [X2+]3 [Y3–]2'dir. çözünmesi sı- Buna göre, tuzun formülü aşağıdakilerin hangi- 3x10–6 Ay– rasındaki iyon derişi- sinde doğru verilmiştir? 1x10–6 Bx+ A) X2Y3 B) XY2 C) X3Y2 mi – zaman değişimi grafiği yandaki gibi- D) XY3 E) X2Y5 dir. Zaman (dk) Buna göre, ByAX tuzunun Kçç değeri aşağıdaki- lerin hangisinde doğru verilmiştir? B A) 1,8x10–23 B) 2,7x10–23 C) 2,7x10–24 İ D) 1,8x10–24 E) 9x10–13 L G İ 3. S Mg2+(aq) Yanda verilen kararlı çözelti ile A CO32–(aq) R ilgili; M AYT KİMYA SORU BANKASI A MgCO3(k) L I. Aşırı doymuş çözeltidir. 6. Ag2S doygun çözeltisi için; II. Doymuş çözeltidir. I. Kçç = [Ag+]2 [S2–]'dir. III. MgCO3(k) ? Mg2+(aq) + CO32–(aq) II. S2– derişimi Ag+ derişiminin yarısına eşittir. tepkimesi dengeye ulaşmıştır. III. Atirg. 2S katısının çözünürlüğü S2– derişimine eşit- yargılarından hangileri doğrudur? yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III D) II ve III E) I, II ve III 153

SARMAL TEST SARMAL TEST – 6 1. Temel hal elektron dağılımında 6 tane tam dolu 4. I. Oksijen gazının saf suda çözünmesi orbitali bulunan bir elementin atom numarası II. Asit – baz tepkimeleri aşağıdakilerden hangisi olamaz? III. Azot gazının yanması A) 12 B) 13 C) 14 D) 15 E) 16 Yukarıda verilen değişimlerden hangileri egzo- termik bir tepkimedir? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 2. • H2O2 5. Aşağıda verilen orbitallerden hangisinin enerji- • si diğerlerinden daha fazladır? • CaO2 A) 4s B) 6s C) 5f D) 6p E) 7s • KO2 • OF2 CO2 Yukarıda verilen bileşiklerin kaç tanesinde oksi- jen atomu – 1 değerlik alır? (1H, 6C, 8O, 9F, 19K, 20Ca) A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 B İ L G İ S AYT KİMYA SORU BANKASI A R M A L 3. 2H2O(g) $ 2H2(g) + O2(g) ΔH = +564 kJ 6. 3p orbitalinde 1 e– bulunan nötr X elementi için; ΔH = –286 kJ H2(g) + 1 O2(g) $ H2O(s) I. Atom numarası 13'tür. 2 II. Toprak metalidir. III. Bileşiklerinde (+) ve (–) değerlik alabilir. tepkimelerine göre 72 gram suyun tamamen bu- harlaşması için gereken ısı miktarı kaç kJ'dür? yargılarından hangileri doğrudur? (H2O : 18) A) Yalnız I B) Yalnız II C) II ve III A) 4 B) 8 C) 12 D) 16 E) 32 D) I ve II E) I, II ve III 159

SİMÜLASYON TESTİ – 3 1. 2. H2(g) b F2(g) HF(g) a CO(g) O2(g) H2(g) + F2(g) @ 2HF(g) + ısı C(k) Sabit hacimli kapta dengedeki sisteme; C(k) + 1 O2(g) \" CO(g) I. işlem; bir miktar He gazı eklemek 2 II. işlem; kabın sıcaklığını artırmak III. işlem; bir miktar HF gazı eklemek yukarıda sabit pistonlu kap içerisinde dengede bu- lunan sistemde, sabit sıcaklıkta piston b noktasına işlemleri ayrı ayrı yapıldığında dengedeki H2 getirilip sabitleniyor. Meydana gelen değişim için, gazı mol sayısının değişimi hangi seçenekte doğru verilmiştir? Değişim I. C katısının derişimi I. işlem II. işlem III. işlem A) Artar Artar Azalır II. O2 gazının derişimi B) Azalır Artar III. Denge sabiti değeri C) Değişmez Azalır Değişmez Artar IV. CO gazının mol sayısı Tablodaki bilgilerin doldurulması hangi seçe- D) Değişmez Artar Artar nekte doğru verilmiştir? E) Artar Artar Artar A) Değişim B) Değişim 3. Azalır Azalır I. Azalır I. Azalır X Y Z II. II. çözeltisi çözeltisi çözeltisi III. Değişmez III. Değişmez IV. Artar IV. Değişmez C) Değişim D) Değişim B 25 °C'deki X, Y ve Z çözeltilerine ait pH değeri sü- Değişmez İ tun grafiğinde verilmiştir. I. II. Değişmez I. Azalır L pH pH III. Değişmez IV. Azalır II. Değişmez G İ 13 Değişmez III. 7 Artar IV. 75 S E) Değişim A I. Değişmez II. Artar R X Y Z Madde X Y Z Madde III. Değişmez M IV. Artar A I. grafik II. grafik AYT KİMYA SORU BANKASI L II. grafiğin elde edilebilmesi için X, Y ve Z çözel- tilerine 25 °C'de aşağıdaki maddelerden hangi- leri ilave edilebilir? X çözeltisi Y çözeltisi Z çözeltisi A) KOH NaOH B) HCl NaCl HCl C) HCl KOH D) NaOH KNO3 HNO3 E) HCl HNO3 NaCl HCl NaCl 161

İNDİRGENME – YÜKSELTGENME TEPKİMELERİ – III Test 3 1. Na(k) + HF(s) $ NaF(k) + 1 H2(g) 4. AI + HNO3 $ AI(NO3)3 + NH4NO3 + H2O 2 Tepkimesi en küçük tam sayılarla denkleştiril- Tepkimesinde yer alan maddelerle ilgili; diğinde ürünlerin katsayıları toplamı kaç olur? I. Na yükseltgenmiştir II. HF yükseltgendir A) 5 B) 10 C) 12 D) 20 E) 32 III. HF indirgendir yargılarından hangileri doğrudur? A) I, II ve III B) I ve III C) II ve III D) I ve II E) Yalnız III 2. Ba(g) $ Ba2(g+) + 2e– 5. Bazı tepkime denklemleri şu şekildedir. Tepkimesiyle ilgili; I. tepkime: Ag+(suda) + e– $ Ag(k) II. tepkime: Mg(k) $ Mg2(+suda) + 2e– I. İndirgenme olayıdır III. tepkime: Mg(k) + 2Ag+(suda) $ Mg2(+suda) + Ag(k) II. Yükseltgenme olayıdır Buna göre, verilen tepkimelerle ilgili aşağıdaki III. Redoks tepkimesidir ifadelerden hangisi yanlıştır? A) I. tepkime indirgenme, II. tepkime yükseltgen- yargılarından hangileri doğrudur? me tepkimesidir. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III B) III. tepkime indirgenme – yükseltgenme tepki- mesidir. D) I ve II E) I ve III C) Mg yükselgenmiştir D) III. tepkimedeki Ag+ indirgendir. B E) III. tepkimede alınan – verilen elektron sayısı İ birbirine eşittir. L G İ AYT KİMYA SORU BANKASI 3. C(k) + O2(g) $ CO2(g) S Tepkimesiyle ilgili; A R I. Yanma tepkimesidir M II. İndirgenme yükseltgenme tepkimesidir A III. O2 yükseltgen maddedir L 6. Zn + 2KOH $ K2ZnO2 + H2 yargılarından hangileri doğrudur? Denkleştirilmiş redoks tepkimesiyle ilgili; I. 1 mol Zn 2 mol elektron vererek yükseltgenmiş- tir II. Alınan ve verilen elektron sayısı eşittir III. Zn yükseltgen maddedir yargılarından hangileri yanlıştır? A) I, II ve III B) II ve III C) I ve II A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) Yalnız I E) Yalnız III D) I ve II E) II ve III 168

AKTİFLİK – III Test 6 1. Elementlerin aktiflikleri ile ilgili; 5. Verilen kaplarda bulunan çözeltiler içerisine X, Y ve Z metal çubukları daldırılıyor. I. Elementlerin tepkimeye girme yatkınlığıdır. II. Aktif element, pasif elementi bileşiğinden ayırır. XYZ III. Metallerde elektron verme isteğidir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III XSO4(aq) YSO4(aq) ZSO4(aq) 2. Na, Ag, Zn metallerinin aktiflikleri (elektron verme Buna göre hangi metallerde zamanla aşınma eğilimleri) Na > Zn > Ag şeklindedir. gözlenir? (Aktiflik ilişkisi: Z > Y > X) Buna göre; A) Yalnız X B) Yalnız Y C) Yalnız Z I. 2Ag(k) + Zn2(+aq) $ 2Ag+(aq) + Zn(k) D) Y ve Z E) X ve Y II. 2Na(k) + Zn2(+aq) $ 2Na(+aq) + Zn(k) 6. I II III Pb2+ Pb2+ III. Ag(k) + Na+(aq) $ Ag+(aq) + Na(k) Zn2+ yukarıdaki tepkimelerden hangileri istemlidir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II Pb(k) Au(k) Zn(k) D) I ve III E) II ve III 3. Mg(k) + Sn2+(aq) $ Mg2+(aq) + Sn(k) Zn2+ ve Pb2+ iyonları içeren çözeltiler hangi kap- larda saklanabilir? (Elektron alma istekleri: Au > Pb > Zn'dir.) Tepkimesi istemli olduğuna göre; A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III I. Mg yükseltgenmiştir. B D) I ve II E) II ve III II. Sn2+ yükseltgendir. İ L 7. A ve B metalleri HCl çözeltisine daldırıldığında sa- III. Mg, Sn'den daha aktiftir. G dece A metalinin etrafında H2(g) açığa çıkmaktadır. yargılarından hangileri doğrudur? İ A H2(g) B A) I, II ve III B) II ve III C) Yalnız III D) Yalnız II E) Yalnız I S A R AYT KİMYA SORU BANKASI 4. I. Li $ Li+ + e– E° = +3,05 V M HCl(aq) A II. Cu $ Cu2+ + 2e– E° = –0,34 V L III. Ag $ Ag+ + e– E° = –0,80 V Buna göre; I. Aktiflik ilişkisi; Yükseltgenme potansiyelleri verilen metaller A > H2 > B şeklindedir. için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? II. A metali Al olabilir. III. B metali Cu olabilir. A) En aktif olan Li'dir. B) Cu metali Ag'den daha aktiftir. yargılarından hangileri doğrudur? C) En iyi yükseltgen Ag'dir. D) En iyi indirgen Li'dir. A) I, II ve III B) I ve III C) II ve III E) Cu'nun indirgenme eğilimi en büyüktür. D) Yalnız II E) Yalnız I 174

ELEKTROKİMYASAL HÜCRELER – V Test 11 1. V 3. X Tuz köprüsü X Ni Tuz köprüsü Pt I II 0,4 M 200 ml 0,4 M 200 ml 1 M NiCl2(aq) 1 M AgCl(aq) XCO3 XCO3 E° = 0,25 V Ni \" Ni2+ + 2e– E° = –1,20 V Bilgilerine göre, Pt \" Pt2+ + 2e– E° = –0,80 V Ag \" Ag+ + e– I. I. kaba 200 ml saf su eklemek II. II. kaptan 100 ml su buharlaştırmak Bigilerine göre, pilin standart potansiyeli kaç III. I. kapta 0,08 mol XCO3 katısı daha çözmek volttur? işlemlerinden hangileri sabit sıcaklıkta tek başı- A) 0,40 B) 0,95 C) 1,05 D) 1,45 E) 2,00 na uygulandığında pil çalışır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III 2. V Ni B 4. Üreteç İ X Tuz köprüsü Y Cu Tuz köprüsü L G İ I II S I II 1 M 100 ml 0,1 M 100 ml A 1 M XNO3 1 M YNO3 CuCl2 NiCl2 R X \" X+ + e– E° = 0,46 V M E° = –0,16 V AYT KİMYA SORU BANKASI A Y \" Y+ + e– Cu(k) \" Cu2+(aq) + 2e– E° = –0,34 V Ni(k) \" Ni2+(aq) + 2e– E° = 0,25 V L Şekildeki sistemde üreteç 1,00 V'luk gerilim üret- mektedir. Bilgilerine göre, Buna göre, I. Epil = 0,59 V tur. I. X elektrot anottur. II. Epil 2 0,59 V tur. II. Tuz köprüsünde (+) iyonlar I. kaba göçer. III. Epil 1 0,59 V tur. III. Zamanla Y+ derişimi artar. yargılarından hangileri doğrudur? yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III D) I ve III E) II ve III 184

ELEKTROLİZ – III Test 14 1. Elektroliz düzeneğiyle ilgili; 4. Özdeş seri bağlı elektroliz kaplarından I.sinde ergimiş MgCl2, II. sinde ise ergimiş XCln bileşikleri I. Kendiliğinden gerçekleşemeyen pil tepkimeleri- elektroliz ediliyor. dir. Pt Pt II. Anotta indirgenme, katotta yükseltgenme gözle- nir. III. Çözeltide birden fazla anyon varsa yükseltgen- me isteği fazla olan ilk olarak yükseltgenir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III I II MgCl2(s) XCln(s) D) I ve III E) I, II ve III 2. ZnBr2, AgBr, NaBr tuzlarını içeren sulu çözelti- I. kabın katodunda 4,8 gram Mg toplanırken, II. ka- nin elektrolizinde anot ve katotta ilk olarak han- bın katodunda 15,6 gram X toplanıyor. gi maddeler oluşur? Buna göre, n sayısı kaçtır? (Mg: 24, X: 39) (e– verme eğilimleri: Na > Zn > H2 > Ag > Br– > OH–) A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 Anot Katot A) Br2 Ag 5. Ergimiş NaCl sıvısı 0,965 amperlik akımla 2000 sa- B) Br2 niye elektroliz ediliyor. C) O2 Na D) Br2 Bu süre sonunda anotta oluşan Cl2 gazı NŞA'da E) H2 H2 kaç litre hacim kaplar? O2 Zn A) 0,224 B) 2,24 C) 4,48 D) 5,6 E) 12 3. + B İ Anot Katot L G İ 6. I. KNO3 AYT KİMYA SORU BANKASI NaCl(suda) S II. AgSO4 A Yukarıda verilen elektroliz sisteminde anotta R III. NaBr ve katotta ilk oluşan maddeler hangi seçenekte M doğru verilmiştir? A Yukarıda verilen sulu çözeltiler elektroliz edilir- (Yükseltgenme isteği: Na > H2 > Cl– > OH–) L ken zamanla çözeltilerin pH değerlerindeki de- ğişim hangi seçenekte doğru verilmiştir? Anot Katot (e– verme eğilimleri: K > Na > H2 > Ag > Br– > OH– > SO42– > NO3–) A) Na(k) O2(g) I II III B) Cl2(g) H2(g) A) Artar Azalır Değişmez C) O2(g) H2(g) B) Değişmez Azalır D) H2(g) Cl2(g) C) Değişmez Artar Artar D) Azalır Artar Azalır Değişmez E) Cl2(g) Na(k) E) Artar Değişmez Azalır 190

SARMAL TEST – 7 SARMAL TEST 1. C2H4(g) + H2(g) ? C2H6(g) 3H < 0 4. B(g) + Y(g) ? R(g) + M(g) + ısı Denge tepkimesi için; Kapalı kapta dengede bulunan sistemin hacmi sabit sıcaklıkta azaltılırsa; I. Minimum enerjili olma eğilimi ürünler yönünde- dir. I. B ve Y nin mol sayısı değişmez II. R ve M'nin derişimi artar. II. Maksimum düzensizlik girenler yönündedir. III. Denge sabiti değeri değişmez. III. Denge anında kapta yalnızca C2H4 ve H2 gazla- rı vardır. yargılarından hangileri doğrudur? yargılarından hangileri doğru olur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II A) I, II ve III B) I ve II C) II ve III D) I ve III E) I, II ve III D) Yalnız II E) Yalnız III 5. 2=51°0C–'1d0eM0,o2lMduNğHu3n'üangsöurelu, çözeltisindeki [H+] NH3'ün iyonlaşma sa- biti (Kb) kaçtır? 2. 50 mL 0,4 M HCl çözeltisini tam nötrleştirmek A) 4x10–6 B) 2x10–6 C) 2,5x10–8 için 0,2 M'lik NaOH çözeltisinden en az kaç mL gereklidir? D) 5x10–8 E) 10–9 A) 25 B) 50 C) 75 D) 100 E) 125 B İ 6. Özdeş seri bağlı sistem bir süre elektroliz edilmek- L tedir. G İ S I II A 3. Fotoğraf makinelerinde flaş patlaması, R NaCl (s) AlCl 3(s) 2Mg(k) + O2(g) \" 2MgO(k) M AYT KİMYA SORU BANKASI tepkimesinin flaş içerisinde gerçekleşmesiyle mey- A Buna göre, dana gelmektedir. L Flaşın patlaması sırasında; I. Anotlarda açığa çıkan gaz hacmi ilişkisi II2I'dir. I. Redoks tepkimesi gerçekleşir. II. O2 indirgenir. II. Katotlarda toplanan katı kütle ilişkisi I2II'dir. III. Mg yükseltgenir. III. Her iki kapta da devreden geçen yük aynıdır. yargılarından hangileri doğru olur? yargılarından hangileri doğrudur? (Na: 23, Al: 27) A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III D) II ve III E) I, II ve III 192

SİMÜLASYON TESTİ – 4 1. C + Fe2O3 $ CO2 + Fe 3. 19,2 gram Cu metali 800 mL HNO3 çözeltisine atıl- dığında artansız tepkime sonucu Cu(NO3)2, NO ve Yukarıdaki redoks tepkimesi için, H2O ürünleri oluşmaktadır. Buna göre, tepkimede kullanılan HNO3 derişimi I. İndirgenen madde hangisidir? kaç molarlıktır? (Cu: 64 g/mol) II. 1 mol maddenin yükseltgenmesi sırasında ver- A) 0,1 B) 0,2 C) 0,5 D) 1,0 E) 2,0 diği elektron sayısı kaç moldür? III. Tepkime en küçük tam sayılarla denkleştirildi- ğinde CO2'nin kat sayısı nedir? sorularının cevapları hangi seçenekte doğru ve- rilmiştir? I II III A) Fe2O3 2 6 B) Fe2O3 4 3 C) C 4 3 D) CO2 2 6 E) C 4 6 B 4. Kimya fabrikasında üretilen kezzap (HNO3) araçla- İ ra depolanarak istenilen yere gönderilecektir. L G Fe boru İ Pt tank I S Au boru A AYT KİMYA SORU BANKASI R Pt tank II M Pt boru 2. Al Yanda verilen sistemde A bir süre sonra çözelti içe- L Cu(NO3)2 risindeki Al3+ iyon derişi- çözeltisi mi 0,2 M olduğu anda Al Fe tank III 1 M 200 mL çubuk üzerinde kaç gram A) 0,64 Cu metali birikir? Şekildeki sistemlerden hangileri kullanıldığında D) 6,4 bu fabrika uzun süre çevreye zarar vermeyen (Al: 27 g/mol, Cu: 64 g/mol) sevkiyat yapar? B) 1,92 C) 3,84 (Yükseltgenme isteği: Fe > H2 > Au > Pt) A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III E) 19,2 D) I ve III E) II ve III 194

Test HİBRİTLEŞME – MOLEKÜL GEOMETRİLERİ - I 4 1. CH4 molekülü ile ilgili; 4. 3 – pentanal bileşiğinin yapı formülü verilmiştir. I. C atomunun hibritleşme türü sp3'tür. II. 4 tane sigma bağı içerir. O III. Molekül geometrisi düzgün dörtyüzlüdür. C1H3– CH = CH – C4 H2 – C – H 2 3 5 verilenlerden hangileri doğrudur? (1H, 6C) Buna göre aşağıdaki açıklamalardan hangisi yanlıştır? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III A) 1 nolu C atomunun hibritleşme türü sp3'tür. D) II ve III E) I, II ve III B) 2 nolu C atomunun hibritleşme türü sp2'dir. C) 3 nolu C atomunun hibritleşme türü sp2'dir. D) 4 nolu C atomunun hibritleşme türü sp3'tür. E) 5 nolu C atomunun hibritleşme türü sp3'tür. 2. Molekül Merkez atomun hibritleşme türü H sp3 5. CH2O molekülü ile ilgili; I. H C OH sp sp3 I. Merkez atomun hibritleşme türü sp2'dir. H sp2 II. VSEPR gösterimi AX3E1 şeklindedir. II. H – C / C – H III. Molekül geometrisi üçgen piramittir. III. O HC H verilenlerden hangileri doğrudur? (1H, 6C, 8O) IV. H C C H H H A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III V. O sp3 D) II ve III E) I, II ve III HH B Yukarıdaki moleküllerden hangisinde merkez İ L atomun hibritleşme türü yanlış verilmiştir? G A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. İ S Molekül Molekül geometrisi A 6. R AYT KİMYA SORU BANKASI M XH3 Düzlem üçgen A YH3 Üçgen piramit L Buna göre, XH3 ve YH3 molekülleri ile ilgili aşa- 3. I. C2H2 ğıdakilerden hangisi yanlıştır? (1H) II. HCN A) tXüHrü3 molekülündeki merkez atomun hibritleşme III. CO2 sp2'dir. Verilen moleküllerin içerdikleri pi (r) bağı sayı- B) tYüHrü3 molekülündeki merkez atomun hibritleşme larının karşılaştırılması aşağıdakilerin hangisin- sp3'tür. de doğru gösterilmiştir? (1H, 6C, 7N, 8O) C) XH3 molekülünün VSEPR gösterimi AX3'tür. D) YH3 molekülünün VSEPR gösterimi AX3E1'dir. A) I > II > III B) I > III > II C) III > II > I E) X periyodik sistemin 5A, Y ise 3A grubunda D) I = III > II E) I = II = III bulunur. 203

Test HİBRİTLEŞME – MOLEKÜL GEOMETRİLERİ - III 6 1. H N 4. I. AX4 II. AX3E1 B III. AX2E2 VSEPR gösterimleri verilen moleküllerin hangi- HH HHH lerinde merkez atomun hibritleşme türü sp3'tür? Açık formülleri verilen BH3 ve NH3 molekülleri için, I. Merkez atomun hibritleşme türü A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III II. Bağ yapımına katılan elektron sayısı III. VSEPR gösterimi D) II ve III E) I, II ve III IV. Bağlar arasındaki açı verilenlerden hangileri birbirinden farklıdır? A) I ve II B) III ve IV C) I, III ve IV D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV 2. Bir molekül ile ilgili şu bilgiler veriliyor. 5. Lewis nokta yapısı X şeklinde olan baş grup elementinin • Bağlayıcı elektron sayısı 8'dir. I. 1H • VSEPR gösterimi AX4 şeklindedir. II. 6C Buna göre bu molekül ile ilgili; ile yapmış olduğu bileşiklerdeki moleküllerin Merkez atomun hibritleşme türü sp3'tür. bağ açıları aşağıdakilerin hangisinde doğru ve- rilmiştir? Lewis yapısı O şeklinde olabilir. I II HH A) 120° 109,5° Bağ açısı 109,5°'dir. B) 104,5° 180° C) 107,3° 180° verilen ifadelerin doğru (D) veya yanlış (Y) ola- B D) 109,5° 104,5° rak işaretlenmesi aşağıdakilerin hangisinde İ E) 104,5° 120° doğru gösterilmiştir? L G A) D B) D C) D D) Y E) Y İ D YY YY D D YY DS A R M AYT KİMYA SORU BANKASI A 3. HCN, BF3 ve CO2 moleküllerinde, merkez ato- L 6. I. Düzlem üçgen mun hibritleşme türü aşağıdakilerin hangisinde II. Düzgün dörtyüzlü doğru verilmiştir? (1H, 5B, 6C, 7N, 8O, 9F) III. Üçgen piramit HCN BF3 CO2 IV. Açısal (Kırık doğru) A) sp sp2 sp Yukarıda verilen molekül geometrilerine sahip moleküllerin hangilerinde merkez atom sp3 hib- B) sp sp2 sp2 ritleşmesi yapmıştır? C) sp2 sp3 sp D) sp3 sp sp2 A) I ve II B) III ve IV C) I, II ve III E) sp sp sp D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV 207

TEST ÖSYM tipi Bu bölümdeki sorular sınavlarda çıkan sorular 1. CH3COOCH3 molekülündeki sigma (v) ve pi paralelinde hazırlanmıştır. (r) bağlarının sayısı aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir? 4. H2O molekülü ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? (1H, 8O) v r A) Merkez atomun hibritleşme türü sp3'tür. 1 B) Bağ yapmayan elektron çifti sayısı 4'tür. A) 9 2 C) VSEPR gösterimi AX2E2 şeklindedir. B) 11 2 D) Bağ açısı 104,5°'dir. C) 10 1 E) Molekül geometrisi kırık doğrudur. D) 10 1 E) 11 5. Element atomlarının hidrojenle yaptığı bileşiklerin molekül geometrisi verilmiştir. Bileşikteki Merkez ato- Molekül geo- merkez ma bağlı H metrisi atom sayısı 2. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinin molekül ge- I. 7N 3 Üçgen piramit ometrisi yanlıştır? (1H, 5B, 6C, 7N, 8O) II. 6C 4 Düzgün dörtyüzlü Bileşik Molekül geometrisi III. 5B 3 Düzlem üçgen A) CH2O Düzlem üçgen B) H2O Doğrusal Buna göre verilenlerden hangileri doğrudur? C) NH3 Üçgen piramit D) BH3 Düzlem üçgen A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III E) CH4 Düzgün dörtyüzlü D) II ve III E) I, II ve III B İ L G İ S 6. Molekül Lewis yapısı A CH2O O R I. HCH M AYT KİMYA SORU BANKASI A II. HCN HC N 3. Aşağıdaki moleküllerden hangisindeki bağ türü L ve sayısı yanlış verilmiştir? (1H, 6C, 7N, 8O) Molekül Bağ türü ve sayısı III. BF3 F A) H2O 2 sigma FBF B) NH3 3 sigma Yukarıda verilen moleküllerden hangilerinin C) CH4 4 sigma D) C2H4 4 sigma, 2 pi Lewis yapısı yanlıştır? (1H, 5B, 6C, 7N, 8O, 9F) E) C2H2 3 sigma, 2 pi A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III 211

Test ALKANLARIN ADLANDIRILMASI - I 1 1. IUPAC sistemine göre, 3. IUPAC sistemine göre, CH2 – CH2 – CH2 – CH – CH2 – CH3 CH3 CH3 CH3 CH2 – CH – CH2 – CH – CH2 – CH3 bileşiği adlandırılırken karbon atomlarının nu- CH3 CH2 maralandırılması aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir? CH3 A) 6CH2 – C5 H2 – 4CH2 – C3 H – C2 H2 – C1H3 bileşiğinin adı aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir? CH3 CH3 A) 5–etil–3–metil heptan B) 3–etil–5–metil heptan B) 6CH2 – C5 H2 – 4CH2 – C3 H – C2 H2 – C1 H3 C) 2,4–dietil hegzan D) 1,2–dimetil–4–etil hegzan C7 H3 CH3 E) 3–etil–5,6–dimetil hegzan C) C2H2 – C3 H2 – C4 H2 – C5H – C6 H2 – C7 H3 C1H3 CH3 D) C2H2 – C3 H2 – C4 H2 – C5H – CH2 – CH3 4. 1,2 – dimetil bütan bileşiğinin IUPAC adı aşağı- dakilerin hangisinde doğru verilmiştir? C1H3 C6 H3 A) 1,1–dimetil bütan E) C1 H2 – C2 H2 – 3CH2 – C4 H – C5 H2 – C6 H3 B) 1–etil bütan C) 3–metil pentan CH3 CH3 D) 2–metil pentan E) 2–etil pentan B İ 5. Bileşik IUPAC adı L CH3 – CH2 – CH2 – CH – CH3 2–metil G I. pentan CH3 İ S II. CH3 – CH – CH2 – CH – CH3 2–brom–4– A metil pentan R CH3 Br M 2. IUPAC sistemine göre, A III. C2H5 – CH – CH2 – C2H5 3–metil AYT KİMYA SORU BANKASI CH3 CH3 L CH3 hekzan CH2 CH2 IV. CH3 – CH – CH2 – CH3 İzopentan CH3 – CH – CH – CH3 CH3 2,2–dimetil bileşiğinin adı aşağıdakilerin hangisinde doğru CH3 bütan verilmiştir? V. CH3 – C – CH2 – CH3 A) 2,3–dietil bütan CH3 B) 4–etil–3–metil pentan C) 3–etil–4–metil pentan Yukarıda verilen bileşiklerden hangisinin siste- D) 3,4–dimetil hegzan matik (IUPAC) adı yanlış yazılmıştır? E) 2–etil–3–metil pentan A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 215

Test ALKANLARDA İZOMERLİK, FİZİKSEL VE KİMYASAL ÖZELLİKLER - II 5 1. Genel formülü CançHık2nla+2moallaanrdoarngahnaikngbiislei şyikalnelrışle- 4. CH2Cl2 + Cl2 uv ışık X + HCl ilgili aşağıdaki tır? tepkimesi sonucu oluşan X bileşiği ile ilgili; A) Yapısındaki bütün C atomları dört tane sigma I. Özel adı kloroform'dur. bağı yapar. II. Tıpta anestezik olarak kullanılır. III. Alkil halojenür sınıfı bir bileşiktir. B) Yapısındaki bütün C atomları sp3 hibritleşmesi yapar. verilenlerden hangileri doğrudur? C) Atomları arasında sadece polar kovalent bağ A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III bulunur. D) II ve III E) I, II ve III D) Yoğun fazlarda molekülleri arasında London kuvvetleri etkindir. E) Homolog sıra oluştururlar. 2. I. CH4 II. C2H6 III. C3H8 Verilen moleküllerle ilgili aşağıdaki açıklamalar- 5. Organik bir bileşik ile ilgili şu bilgiler veriliyor. dan hangisi yanlıştır? • 0,2 molü tamamen yakıldığında NŞA'da 22,4 lit- A) Yer değiştirme tepkimesi verebilirler. re hacim kaplayan CO2 gazı açığa çıkıyor. B) Yanma tepkimesi sonucu oluşturdukları ürünler B • Yapısındaki toplam atom sayısı kadar sigma aynıdır. İ bağı bulunduruyor. L C) Her üçünün de izomeri olan başka bir hidrokar- G • Hidrokarbondur. bon yoktur. İ Buna göre, bu bileşik aşağıdakilerinden hangisi D) Molekül içi London kuvvetleri bulundururlar. olabilir? E) Aynı şartlar altında kaynama noktası en büyük A) CH3 – CH – CH2 – CH3 olan III. bileşiktir. S CH3 A CH3 R B) CH3 – C – CH3 M CH3 AYT KİMYA SORU BANKASI A 3. CxHy + 8O2 $ 5CO2 + ZH2O L C) CH3 tepkimesinde kullanılan CxHy ile ilgili; D) Cl I. Halkalı bir alkandır. II. İzopentan olabilir. Br III. Yapısında pi bağı bulunmaz. E) verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız III C) II ve III D) I ve III E) I, II ve III C2H5 223

Test ALKENLERİN ADLANDIRILMASI - II 7 1. Sikloalken Sistematik adı 3. CH3 I. CH3 2–metil siklopropen Br II. Br 1–bromo siklobüten Yukarıda bileşiğin IUPAC sistemine göre adı III. Cl 1,2–dikloro hangisinde doğru olarak verilmiştir? Cl siklopenten A) 1 – Bromo – 2 –metilsiklopenten B) 3 – Bromo – 4 – metilsiklopenten C2H5 C) 4 – Bromo – 3 – metilsiklopenten IV. CH3 D) 2 – Bromo – 1 – metilsiklopenten E) 4 – Bromo – 5 – metilsiklopenten 3–etil–4–metil siklohekzen V. 1,2–siklohekzadien 4. Alkenlerden bir hidrojen çıkarılması ile oluşan radi- kal gruplara alkenil denir. Sikloalkenlere ait yukarıdaki sistematik adlan- Alkenil Adı dırmalardan hangisi doğrudur? A) I B) II C) III D) IV E) V I. CH2 = CH – Etenil (Vinil) II. CH2 = CH – CH2 – 2–propenil (Allil) B III. CH3 – CH = CH – 1 – propenil İ Buna göre yukarıdaki alkenil gruplardan hangi- L lerinin adı karşısında doğru yazılmıştır? G 2. CH3 İ A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III S CH3 A AYT KİMYA SORU BANKASI molekülü ile ilgili; R M 1,2 – dimetil siklobüten olarak adlandırılır. A L Kapalı formülü C6H10'dur. 1 tane pi bağı bulundurur. 5. CH2 = CH – Br Verilen ifadelerin doğru (D) veya yanlış (Y) ola- molekülü ile ilgili aşağıdaki açıklamalardan han- rak işaretlenmesi aşağıdakilerin hangisinde gisi yanlıştır? doğru gösterilmiştir? A) Bromo eten olarak adlandırılabilir. A) D B) D C) D D) Y E) Y B) Vinil bromür olarak adlandırılabilir. C) cis–bromo eten olarak adlandırılabilir. D D YD Y D) Doymamış bir organik bileşiktir. DY YD D E) 1 tane pi bağı bulundurur. 227

Test ALKENLERİN FİZİKSEL VE KİMYASAL ÖZELLİKLERİ 9 1. Alkenlerin genel özellikleri ile ilgili, 4. CH3 – CH = C1H2 + H2O $ 2 I. Düz zincirli olanların yapısında bir tane pi bağı varsa genel formülleri CnH2n 'dir. tepkimesi ile ilgili; II. Bromlu suyun rengini giderirler. Katılma tepkimesidir. III. Halkalı olanların yapısında bir tane pi bağı var- Tepkime Markovnikov kuralına göre gerçekle- sa genel formülleri CnH2n – 2'dir. şir. IV. Yapısındaki zayıf pi bağlarından dolayı kimya- Hba2Oğl'adnaıkr.i –OH grubu 2 numaralı C atomuna sal tepkimeye girmeye yatkındırlar. verilen ifadelerin doğru (D) veya yanlış (Y) ola- yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur? rak işaretlenmesi aşağıdakilerin hangisinde doğru gösterilmiştir? A) I ve II B) III ve IV C) I, II ve III D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV A) D B) D C) D D) Y E) Y D D Y Y D D Y Y D D 2. Aşağıdaki bileşiklerden hangisi H2 ile katılma tepkimesi vermez? A) CH2 = CH–CH = CH2 B) C) CH2 = CH2 5. lCaHrd2a=aCyrHı a–yrCı,H2 – CH3 bileşiğine uygun koşul- D) CHC3 C CH3 I. Hidrojen klorür (HCl) CH3 CH3 II. Klor molekülü (Cl2) katılması sonucu oluşan ürünlerin adı aşağıda- E) kilerin hangisinde doğru verilmiştir? B İ I II 3. CH2=CH2 molekülüne ayrı ayrı uygun koşullarda L A) 2–klorobütan 2,3–diklorobütan G İ B) 1–klorobütan 2,3–diklorobütan S C) 2–klorobütan 2,2–diklorobütan A I. H2 R D) 2–klorobütan 1,2–diklorobütan II. HCl M E) 1–klorobütan 1,2–diklorobütan A III. H2O L AYT KİMYA SORU BANKASI molekülleri katıldığında oluşan ürünlerin bileşik sınıfları aşağıdakilerin hangisinde doğru veril- miştir? I II III A) Alkan Aldehit Alkol 6. 2,3 – dimetil – 2 – penten bileşiğinin 0,2 molüne B) Alkan Alkil halojenür Alkol uygun koşullarda yeterince H2 katılması sonucu C) Alkin Alkol oluşan bileşiğin kütlesi kaç gramdır? D) Alkin Aldehit Karboksilik asit (H = 1 g/mol, C = 12 g/mol) E) Alkan Alkil halojenür Karboksilik asit A) 9,9 B) 19,8 C) 20 Aldehit D) 30 E) 40 231

Test ALKİNLERİN ADLANDIRILMASI - II 11 1. Alkinlerden bir hidrojen çıkarılması ile oluşan radi- 4. CH3 kal gruplara alkinil denir. CH3 – C / C – CH – CH – CH3 CH3 Alkinil Adı I. CH / C – Etinil Yukarıda verilen molekül ile ilgili; II. CH / C – CH2 – 2 – propinil III. CH3 – C / C – 1 – propinil 2,3–dimetil–2–hekzin olarak adlandırılır. Hidrokarbondur. Buna göre yukarıdaki alkinil gruplardan hangi- Kapalı formülü C8H14'tür. lerinin adı karşısında doğru yazılmıştır? verilen ifadelerin doğru (D) veya yanlış (Y) ola- A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III rak işaretlenmesi aşağıdakilerin hangisinde doğru gösterilmiştir? D) II ve III E) I, II ve III A) D B) D C) D D) Y E) Y D D Y Y D D Y Y Y D Cl CH3 5. CH3 – C / C – CH3 2. CH3 – CH – CH2 – C / C – CH – CH3 Yukarıdaki molekül ile ilgili; Yukarıdaki bileşiğin IUPAC sistemine göre adı I. 2 – bütin seçeneklerin hangisinde doğru verilmiştir? II. Dimetil asetilen III. 2 – bütilen A) 2–Kloro–6–metil–5–hekzin verilen adlandırmalardan hangileri kullanılabi- B) 2–Kloro–6–metil–3–hekzin B lir? C) 2–Kloro–6–metil–4–hekzin İ L A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) 6–Kloro–2–metil–3–heptin İG D) I ve III E) I, II ve III E) 6–Kloro–2–metil–4–heptin S A R M AYT KİMYA SORU BANKASI A 6. Bir tane karbon atomuna bir tane metil, bir tane L hidrojen, bir tane vinil ve bir tane etinil grubu bağ- lanıyor. 3. Yaygın adı verilen aşağıdaki bileşiklerden han- Buna göre oluşan bileşiğin sistematik (IUPAC) gisinin kapalı formülü C6H8'dir? adı aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir? A) Dietil asetilen B) Etil vinil asetilen A) 2–metil–1–penten–4–in C) Metil n-propil asetilen B) 3–metil–1–penten–4–in D) Divinil asetilen C) 3–metil–1–pentin–4–en E) Allil asetilen D) 2–metil–1–pentin–4–en E) 1–hekzen–5–in 235

Test ALKİNLERDE İZOMERİ, ELDE YÖNTEMLERİ, FİZİKSEL VE KİMYASAL ÖZELLİKLER - II 13 1. CaC2 + 2H2O $ X + Ca(OH)2 3. Bir hidrokarbon ile ilgili şu bilgiler veriliyor. X + H2 Lindlar Y • 0,1 molü, 0,2 mol H2 ile tamamen doyuruluyor. katalizörü • Amonyaklı AgNO3 çözeltisi ile tepkime vermi- Y + H2O $Pt Z yor. Verilen tepkimeler sonucu oluşan X, Y ve Z bi- • 0,25 molü tamamen yakıldığında 18 gram H2O leşikleri aşağıdakilerin hangisinde doğru göste- oluşuyor. rilmiştir? Buna göre bu hidrokarbon aşağıdakilerin hangi- X YZ sinde doğru gösterilmiştir? (H = 1 g/mol, O = 16 g/mol) A) H–C/C–H CH2 = CH2 CH3CHO B) H–C/C–H CH2 = CH2 CH3CH2OH CH3 C) H–C/C–H A) CH3 – CH – C / C – H D) CH2 = CH2 CH3CH3 CH3CHO B) CH2 = CH–CH2–C / C–H E) CH2 = CH2 CH3CH3 CH3CH2OH C) CH3 – C / C – CH2 CH3CH3 D) CH3 CH3CHO E) 4. Vinil klorüre uygun koşullarda HCl katılırsa; I. Katılma Markornikov kuralına göre gerçekleşir. II. Oluşan ürün 1,2 – dikloro etan olarak adlandırı- lır. III. Oluşan ürün katılma tepkimesi vermez. verilerinden hangileri doğrudur? B A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III İ L D) II ve III E) I, II ve III G İ H2SO4 HgSO4 5. CH / CH + H2O X Y S A tepkimesi ile ilgili; R Birinci basamakta elde edilen X enol sınıfı bir AYT KİMYA SORU BANKASI M bileşiktir. 2. H – C / C – H + HCl $ Ürün A İkinci basamakta elde edilen Y asetaldehit ola- L rak adlandırılır. tepkimesi ile ilgili; X ve Y birbirinin izomeridir. I. Katılma tepkimesidir. verilen ifadelerin doğru (D) veya yanlış (Y) ola- II. Oluşan ürün vinil klorür olarak adlandırılabilir. rak işaretlenmesi aşağıdakilerin hangisinde III. Karbon (C) atomlarının hibritleşme türü değiş- doğru gösterilmiştir? miştir. verilenlerden hangileri doğrudur? A) D B) D C) D D) Y E) Y D D Y Y D A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D Y Y Y D D) II ve III E) I, II ve III 239