ตอนที่ 1 เรียนรู้หลัก ประจักษ์ภาษา

สถาบนั พฒั นาคุณภาพวชิ าการ (พว.)

หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย การแต่งคาประพนั ธ์ คาภาษาต่างประเทศ ประโยคซับซ้อน ประเภท ทีใ่ ช้ในภาษาไทย ระดบั ภาษา โคลงส่ีสุภาพ เรียนรู้หลกั คาศัพท์ทางวชิ าการ ประจกั ษ์ภาษา By G_Chai-in 12/2014 และวชิ าชีพ คาทบั ศัพท์ และศัพท์บัญญตั ิ

ตวั ชี้วดั หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย By G_Chai-in 12/2014

หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย สาเหตุการยืมคาจากภาษาต่างประเทศเข้ามาใช้ ๑. ความสัมพนั ธ์ทางการค้า เช่น ภาษาที่ใชเ้ จรจาติดต่อซ้ือขาย สินคา้ กบั ชาวต่างประเทศ ๒. อทิ ธิพลทางศาสนา เช่น หลกั คาสอนในพระไตรปิ ฎก ๓. อทิ ธิพลทางวรรณคดี เช่น ภาษาชวาในวรรณคดีเรื่อง อิเหนา ๔. ความสัมพนั ธ์ทางภูมศิ าสตร์ เช่น ชาวไทยในสี่จงั หวดั ชายแดนภาคใตส้ ามารถพดู ภาษามลายไู ด้ ๕. ความสัมพนั ธ์ทางการทูต เช่น การใชภ้ าษาองั กฤษใน การสร้างสมั พนั ธไมตรีทางการทตู ๖. ความสัมพนั ธ์ทางการศึกษา เช่น การไปศึกษาตอ่ ต่างประเทศ ทาใหส้ ามารถพดู ภาษาประเทศน้นั ได้

๑. ภาษาองั กฤษ หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย ลกั ษณะของคาภาษาองั กฤษในภาษาไทย ๑. เป็นคาหลายพยางค์ แซ็กโซโฟน ๒. เขียนรูปคาตรงตามเสียงในภาษาเดิม ไวโอลิน ๓. เปลี่ยนคาและเสียงใหผ้ ดิ ไปจากเดิม ๔. ชนิดและหนา้ ท่ีของคาเปล่ียนไปจากเดิม ๕. ปรับระบบเสียงภาษาองั กฤษตามระบบเสียงของภาษาไทย แอปเปิ ล กอลฟ์ องั กฤษ

หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย ลกั ษณะของคาภาษาองั กฤษในภาษาไทย ๖. ใชเ้ คร่ืองหมายทณั ฑฆาตหรือการันตก์ ากบั พยญั ชนะทา้ ยคา เพอ่ื ไม่ตอ้ งการออกเสียง ๗. คาที่มาจากภาษาองั กฤษ ไทยมกั จะตดั พยางคใ์ หส้ ้นั ลง เพือ่ นาไปใชใ้ นกรณีท่ีไม่เป็นทางการ วทิ ยทุ รานซิสเตอร์ ฟุตบอล : บอล ๘. มีการเพิ่มเสียงพยญั ชนะควบกล้า ๙. มีการเพม่ิ เสียงตวั สะกดหรือพยญั ชนะทา้ ย เทนนิส ชอลก์ บรอกโคลี

ข้อแตกต่างระหว่างภาษาองั กฤษกบั ภาษาไทย หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย ภาษาองั กฤษ ภาษาไทย ๑. ภาษาองั กฤษมีการเปล่ียนแปลง รูป ๑. ภาษาไทยไม่มีการเปล่ียนแปลง รูป คาเม่ือเขา้ ประโยค คาเม่ือเขา้ ประโยค คากริยาตอ้ งเติม ed เม่ือเป็นอดีตหรือ คากริยาไม่เปลี่ยนแปลงรูปคา คานามไม่เปลี่ยนแปลงรูปคา เมื่อ เปล่ียนรูปคา คานามมีการเติม s เม่ือเป็นพหูพจน์ เป็ นพหูพจน์ ๒. คาในภาษาองั กฤษไม่มีเสียงวรรณยกุ ต์ ๒. คาในภาษาไทยมีรูปและเสียง จะข้ึนเสียงสูงทา้ ยประโยคต่อเมื่อ วรรณยกุ ตซ์ ่ึงสามารถทาใหค้ วามหมาย เป็นคาถาม หรือลงเสียงต่าทา้ ยประโยค แตกต่างกนั เมื่อเป็ นประโยคบอกเล่า

ข้อแตกต่างระหว่างภาษาองั กฤษกบั ภาษาไทย หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย ภาษาองั กฤษ ภาษาไทย ๓. ภาษาองั กฤษมีคาขยายอยขู่ า้ งหนา้ ๓. ภาษาไทยมีคาขยายอยขู่ า้ งหลงั คานาม คานาม ๔. ภาษาองั กฤษสร้างคาใหม่โดยการเติม ๔. ภาษาไทยสร้างคาใหม่โดยการนา หนา้ คา (prefix) และเติมทา้ ยคา (suffix) คา ๒ คา มารวมกนั เช่น คาประสม ๕. ภาษาองั กฤษมีการลงน้าหนกั พยางค์ คาซอ้ น ซ่ึงทาใหค้ ามีความหมายเปลี่ยนแปลง ๕. ภาษาไทยส่วนมากมีการลงน้าหนกั ของพยางค์ เป็นการเนน้ เสียง เนน้ จงั หวะหนกั เบาในการอ่าน เพ่ือความ ไพเราะ แต่ไม่ทาให้ ความหมายเปลี่ยนแปลง

ตัวอย่างคาภาษาองั กฤษทน่ี ามาใช้ในภาษาไทย หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย บาสเกตบอล ๑. คาท่ีเกี่ยวกบั การกีฬา ๒. คาท่ีเก่ียวกบั การดนตรี เปี ยโน ๓. คาที่เกี่ยวกบั อาหาร ๔. คาท่ีเก่ียวกบั ผลไม้ แซนดว์ ชิ ๕. คาท่ีเกี่ยวกบั เคร่ืองดื่มและขนม ๖. คาที่เก่ียวกบั เครื่องใช้ พลมั ๗. คาท่ีเก่ียวกบั วชิ าการ ราสป์ เบอร์รี เน็กไท เรดาร์ ไอศกรีม

๒. ภาษาจนี หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย ลกั ษณะของคาภาษาจนี ในภาษาไทย ก๋ง อู๋ อว๊ั ๑. คายมื ภาษาจีนมกั มีเสียงวรรณยกุ ตต์ รีหรือจตั วา เจ๊ ต๋ี ๒. คายมื ภาษาจีนมกั มีพยญั ชนะตน้ เป็นอกั ษรกลาง แปะก๊วย ๓. คาท่ีประสมสระเสียงส้นั ส่วนใหญ่เป็นคายมื ภาษาจีน เก๊ียะ เจ๊ียะ ๔. ภาษาไทยกบั ภาษาจีนมีเสียงวรรณยกุ ตท์ ่ีกาหนดความหมาย บอ๊ (คาจีน) แปะก๊วย แต่งงาน (คาไทย)

หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย ข้อแตกต่างระหว่างภาษาจีนกับภาษาไทย ภาษาจีน ภาษาไทย ๑. ภาษาจีนเป็นภาษาในตระกลู ภาษาจีน-ทิเบต ๑. ภาษาไทยเป็นภาษาตระกลู ไท ซ่ึงในไทยจดั เป็น ๕ กลุ่ม ๒. ภาษาจีนเรียงคาโดยใชค้ าขยายอยหู่ นา้ ๒. ภาษาไทยเรียงคาโดยใชค้ าหลกั อยหู่ นา้ คาหลกั คาขยาย ตัวอย่างคาภาษาจนี ทีน่ าเข้ามาใช้ในภาษาไทย หนาเลยี้ บ ๒. คาท่ีเก่ียวกบั เครือญาติ เกยี้ มอ๋ี กางเกง ขาก๊วย เก้าอี้ ๖. คาท่ีเก่ียวกบั วฒั นธรรมของจีน

๓. ภาษาญป่ี ่ ุน หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย ซูชิ ลกั ษณะของคาภาษาญี่ป่ ุน ๑. การเรียงคาเขา้ ประโยคในภาษาญี่ป่ ุนจะแตกต่างกบั ภาษาไทย ซูโม่ เพราะภาษาญ่ีป่ ุนใช้ ประธาน+กรรม+กริยา ๒. ภาษาญ่ีป่ ุนไม่มีวรรณยกุ ต์ ๓. คายมื ภาษาญี่ป่ ุนที่นามาใชใ้ นภาษาไทยมกั ใชค้ าทบั ศพั ท์ ตวั อย่างคาภาษาญปี่ ่ ุนทนี่ ามาใช้ในภาษาไทย ๑. คาที่เก่ียวกบั อาหาร ซากรุ ะ ๒. คาที่เก่ียวกบั กีฬา กิโมโน ๓. คาที่เก่ียวกบั เครื่องใชแ้ ละการแต่งกาย ๔. คาทว่ั ๆ ไป

๔. ภาษาบาลแี ละสันสกฤต หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย ๑๒๓๔๕ ลกั ษณะของคาภาษาบาลใี นภาษาไทย วรรค กขคฆ ง ๑. คาท่มี ีพยัญชนะตัวสะกดและตวั ตาม ก คาภาษาบาลีจะตอ้ งมีตวั สะกด ตวั ตามอยใู่ นวรรค วรรค จ จ ฉ ช ฌ ญ เดียวกนั พยญั ชนะบาลี มี ๓๓ ตวั แบ่งเป็นวรรคต่าง ๆ ดงั น้ี วรรค ฏ ฐ ฑ ฒณ ฏ วรรค ตถทธน ต ปวร๑๑ร..๑๒คพถยา้ ญพั ยชปญันชะตนวัะผทต่ีวั ๑ท๓่ี ๑พ๕สะเปก็นภดตพวั ยสญั ะมชกนดไะดตเว้ั ทท่า่ีน๑้นั หรือ ๒ เป็นตวั ตามไดใ้ นวรรคเดียวกนั เศ๑ษ.๓ ถา้ พยยญั ชนะรตวั ท่ี ๓ลเป็นตววั สะกสด พพยยหญญัั ชชนนะะฬตทวัุกทต่ี(วั๓อใ°งนัห)วรรือรค๔เดเปีย็นวกตนัวั ตตาามมไไดดใ้้ รนววมรทร้งัคพเดยียญั วชกนนั ะ วร๑ร.๔ค ถา้ พยญั ชนะตวั ท่ี ๕ เป็นตวั สะกด ตวั ที่ ๕ ดว้ ย ๑.๕ เศษวรรค ตวั “ย ล ส” ตามหลงั ตวั เองได้ ๑.๖ พยญั ชนะบาลี ตวั สะกด ตวั ตามจะอยใู่ นวรรคเดียวกนั เท่าน้นั จะขา้ มไปวรรคอ่ืนไม่ได้

หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย ลกั ษณะของคาภาษาบาลใี นภาษาไทย ๒. คาที่มีพยญั ชนะ “ฬ” มกั เป็นคายมื ภาษาบาลี ๓. คาที่มีตวั สะกดตวั ตามในภาษาบาลีบางคา เมื่อนามาใชใ้ นไทยจะตดั ตวั สะกดออกเหลือแต่ตวั ตาม ยกเวน้ คาโบราณที่นามาใชแ้ ลว้ จะไม่เปล่ียนแปลงหรือตดั รูปคาออก เช่น ศพั ทท์ างศาสนา ๔. อกั ษรบางตวั ไม่นิยมใชใ้ นภาษาไทย ๕. คาท่ีมี “ปฏิ” อยขู่ า้ งหนา้ มกั จะเป็นภาษาบาลี ยกเวน้ บางคาที่ไม่ใช่ภาษาบาลีแต่เป็นการบญั ญตั ิศพั ทข์ องผรู้ ู้ เช่น ปฏิคม ปฏิชีวนะ ปฏิญาณ ตวั อย่างคาภาษาบาลที ี่นามาใช้ในภาษาไทย กีฬา ปัจฉิม กิจ กญั ญา ตณั หา เวช บปุ ผา นิพพาน อคั คี ดุริยางค์ อวชิ ชา อกั ขระ สจั จะ บคุ คล กาฬ ขตั ติยะ บลั ลงั ก์ เมตตา สิกขา มชั ฌิม ดิรัจฉาน วตั ถุ วญิ ญาณ มนต์ บุญ ขนั ธ์

หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย ลกั ษณะของคาภาษาสันสกฤตในภาษาไทย ๑. พยญั ชนะสนั สกฤตมี ๓๕ ตวั เหมือนกบั พยญั ชนะบาลี แต่เพ่มิ “ศ ษ” อีก ๒ ตวั ฉะน้นั คา ท่ีมี “ศ ษ” ส่วนใหญท่ ี่นามาใชใ้ นไทยจึงเป็นคายมื ภาษาสนั สกฤต ๒. สระ ฤ ฤๅ ฦ ฦๅ ไอ เอา มีในภาษาสนั สกฤต ไม่มีในภาษาบาลี ๓. ภาษาสนั สกฤตไม่มีหลกั การสะกดท่ีแน่นอนอยา่ งภาษาบาลี พยญั ชนะใดสะกดพยญั ชนะใด จะเป็นตวั ตามกไ็ ด้ ๔. คาที่มี “รร” อยู่ จะเป็นคามาจากภาษาสนั สกฤต ยกเวน้ คาไทยที่ยมื มาจากภาษาเขมร เช่น บรรทดั บรรทุก กรรไกร กรรแสง สรรเสริญ หรือ คาไทย กรรเชียง (กระเชียง) กรรโชก (กระโชก) บรรดา (ประดา) ๕. คาท่ีมีตวั ร ควบกบั พยญั ชนะอ่ืน และใชเ้ ป็นตวั สะกด เป็นคาท่ีมาจากภาษาสนั สกฤต ๖. คาที่มีพยญั ชนะ “ฑ” มกั เป็นคาภาษาสนั สกฤต

หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย ข้อแตกต่างระหว่างคาภาษาบาลแี ละสันสกฤตกบั ภาษาไทย ภาษาบาลแี ละสันสกฤต ภาษาไทย ๑. คาส่วนใหญ่มีหลายพยางคเ์ มื่อนามาใช้ ๑. ภาษาไทยเป็นคาโดด คาส่วนใหญม่ ี ในไทยตอ้ งแปลอีกคร้ังหน่ึงจึงจะเขา้ ใจ ๑-๓ พยางคไ์ ม่ตอ้ งแปลกส็ ามารถเขา้ ใจ ไดท้ นั ที ๒. มีโครงสร้างประโยคเรียงกนั คือ ๒. มีโครงสร้างประโยค คือ ประธาน + กรรม + กริยา ประธาน + กริยา + กรรม ๓. ไม่มีหน่วยเสียงวรรณยกุ ต์ ๓. มีหน่วยเสียงวรรณยกุ ต์ ๔. มีตวั การันต์ เม่ือไทยนาคาสันสกฤต ๔. ไม่มีตวั การันต์ มาใช้ มกั จะปรับใหเ้ ขา้ กบั ระบบเสียง ภาษาไทย โดยลดจานวนพยางคล์ งเพือ่ ให้ ออกเสียงสะดวก

หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย ข้อแตกต่างระหว่างคาภาษาบาลีและสันสกฤตกบั ภาษาไทย ภาษาบาลแี ละสันสกฤต ภาษาไทย ๕. มีตวั สะกดตวั ตามในวรรคเดียวกนั หรือ ๕. มีตวั สะกดตรงตามมาตรา ต่างวรรคกนั ๖. ไม่ใชไ้ มไ้ ต่คูแ้ มว้ า่ คาน้นั จะมีเสียงส้นั ๖. ใชไ้ มไ้ ต่คูก้ บั คาท่ีประสมสระเสียงส้นั เมื่อมีตวั สะกด หมายเหตุ : คาภาษาบาลีสันสกฤตบางคามีพยางคเ์ ดียว และเขียนคลา้ ยคาไทย เช่น ครู (ป. ครุ ส. คุรุ) โค (ป. ส. โค) ฉาย (ป. ส. ฉายา) จร (ป. ส. จร) (ร่าง)กาย (ป. ส. กาย) ชาติ (ป. ส. ชาติ) ยาน (ป. ส. ยาน) ยาม (ป. ส. ยาม) โลก (ป. ส. โลก) วยั (ป. วย) อายุ (ป. ส. อาย)ุ กาล (ป. ส. กาล, กาละ) ป. หมายถึง ภาษาบาลี ส. หมายถึง ภาษาสันสกฤต

หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย วธิ ีใช้คาบาลคี าสันสกฤตในภาษาไทย ๑. ไทยใชค้ าบาลีคาสนั สกฤตในความหมายเหมือนกนั บาลี อคั คี บุปผา อกั ขร อคั ค อคั ร สันสกฤต อคั นี บุษบา อกั ษร ผยู้ งิ่ ใหญ่ ไทย ไฟ ดอกไม้ ตวั หนงั สือ อจั ฉริยะ (ฉลาดเลิศ) ๒. ไทยใชค้ าบาลีคาสนั สกฤตในความหมายต่างกนั บาลี รัฐ ปัญญา (ประเทศ) (ความรอบรู้) สันสกฤต ราษฎร์ ปรัชญา อศั จรรย์ (ประชาชนในประเทศ) (วชิ าแห่งความรู้) (แปลกประหลาด) ๓. ไทยเลือกใชค้ าบาลีคาสนั สกฤตตามความนิยม บาลี สิปป ครุฬ อาทิจจ สันสกฤต ศิลปะ ครุฑ อาทิตย อาทิตย์ ไทย ศิลปะ ครุฑ

๕. ภาษาเขมร หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย ลกั ษณะของคาภาษาเขมรในภาษาไทย ๑. คาภาษาเขมรมกั ใชพ้ ยญั ชนะ จ ร ล ญ เป็นตวั สะกด เช่น เสดจ็ ควร บนั ดาล เจริญ ตน้ ตาลโตนด ๒. คายมื ภาษาเขมรจะมีพยญั ชนะตน้ ๒ ตวั เรียงกนั ในลกั ษณะของคาควบกล้า เม่ือออกเสียงไทยอ่านพยญั ชนะสองตวั เรียงกนั โดยมีสระอะที่พยางคแ์ รก ทาให้ คาเดิมพยางคเ์ ดียวกลายเป็นสองพยางค์ แต่จะไม่ปรากฏรูปสระใหเ้ ห็นใน การเขียน และบางคาไทยอ่านออกเสียงแบบอกั ษรนา เช่น โตนด จมูก ผกา ๓. คาท่ีมาจากภาษาเขมร แลว้ นามาใชใ้ นภาษาไทยจะเป็นคา ๒ พยางค์ พยางคต์ น้ จะข้ึนตน้ ดว้ ย “บงั บนั บา บรร ประ” เช่น บงั อร บนั ดาล บาเพญ็ บรรจุ ประกาย

๕. ภาษาเขมร หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย ลกั ษณะของคาภาษาเขมรในภาษาไทย ๔. คาที่มาจากภาษาเขมร พยางคแ์ รกมกั ข้ึนตน้ ดว้ ยสระอา เช่น กา (กาหนด), คา (คานนั ), ชา (ชารุด), ดา (ดาริ), ตา (ตารวจ), ทา (ทาเนียบ), สา (สาราญ) ตารวจ ๕. คาเขมร ไทยนามาใชเ้ ป็นราชาศพั ทจ์ านวนมาก เช่น เสดจ็ ถวาย ตรัส รถบรรทุก ๖. คาเขมรท่ีแผลงเป็นคาไทย เช่น ข (ขดาน) แผลงเป็น กระ (กระดาน) , ผ (ผสาน) แผลงเป็น ประ (ประสาน), ประ (ประทุก) แผลงเป็น บรร (บรรทุก) ๗. คาเขมรในไทยบางคาเป็นคาโดดมีใชใ้ นไทยจนคิดวา่ เป็นคาไทย เช่น อวย (ให)้ เลิก (ยก) ตกั (วาง, ใส่)

หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย ผกา (ดอกไม)้ ประชุม แสะ (มา้ ) ขนุน By G_Chai-in 12/2014

๖. ภาษาชวา - มาลายู หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย ลกั ษณะของคาภาษาชวา-มลายูในภาษาไทย ดอกลาเจียก การแสดงรองเงง็ ๑. คายมื ภาษาชวา-มลายสู ่วนใหญ่เป็น คา ๒ พยางค์ ตวั อย่างคาภาษาชวา-มลายูท่นี ามาใช้ในภาษาไทย ๒. ภาษาชวา-มลายไู มม่ ีเสียงควบกล้า ๓. ภาษาชวา-มลายไู ม่ใชเ้ สียงวรรณยกุ ต์ ๑. คาท่ีใชใ้ นวรรณคดี เช่น ตุนาหงนั อิเหนา แมร้ ะดบั เสียงของคาเปลี่ยนไป แต่ความหมายของคายงั คงเดิม ๒. คาที่ใชเ้ ป็นช่ือพืช เช่น มงั คุด ทุเรียน องั กะลุง ๓. คาที่ใชเ้ ป็นช่ือสตั ว์ เช่น โลมา กระต้วั ๔. คาท่ีใชเ้ ป็นชื่อสิ่งของ เช่น ป้ันเหน่ง กระชงั มสั ยดิ ๕. คาท่ีใชใ้ นศิลปวฒั นธรรม เช่น บูดู ยเี่ ก ๖. คาท่ีใชเ้ ก่ียวกบั สถานท่ี เช่น เบตง ภูเกต็

ตวั ชี้วดั หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย By G_Chai-in 12/2014

หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย การสื่อสารในชีวติ ประจาวนั อาจใชป้ ระโยคหลายชนิด หรือขยายความประโยคแต่ละชนิด เพอ่ื ใหเ้ กิดความชดั เจน ประโยคที่มีการขยายความน้ีเรียกวา่ ประโยคซบั ซอ้ น ๑. ประโยคความเดยี วทซี่ ับซ้อน ๑.๑ ประโยคความเดยี วที่ซับซ้อนในภาคประธาน • แม่ของเพ่ือนของนอ้ งฉนั ซ้ือบา้ นหลงั ใหม่ ภาคประธาน : แม่ของเพือ่ นของนอ้ งฉนั ภาคแสดง : ซ้ือบา้ นหลงั ใหม่ บทขยายประธาน : ของเพอ่ื นของนอ้ งฉนั ๑.๒ ประโยคความเดยี วทซี่ ับซ้อนในภาคแสดง • นกั เรียนวง่ิ เล่นลื่นหกลม้ กน้ กระแทกที่บนั ได ภาคประธาน : นกั เรียน ภาคแสดง : วง่ิ เล่นล่ืนหกลม้ กน้ กระแทกท่ีบนั ได กลุ่มคากริยา : วง่ิ เล่น ล่ืน หกลม้ กน้ กระแทก

หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย ๒. ประโยคความรวมทซี่ ับซ้อน ๒.๑ ประโยคความรวมที่ซับซ้อนซ่ึงมีส่วนย่อยเป็ นประโยคความรวมด้วยกัน เธอเป็นคนซื่อสตั ย์ ท้งั ยงั ทางานบา้ นดีอีกดว้ ย เพราะฉะน้นั ลูกและสามีจึงมีความสุข ประโยคความรวม : เธอเป็นคนซ่ือสตั ยท์ ้งั ยงั ประโยคความเดยี ว : เธอเป็นคนซื่อสตั ย์ ทางานบา้ นดีอีกดว้ ย บทเช่ือม : ท้งั ยงั ...อีกดว้ ย ประโยคความเดยี ว : เธอทางานบา้ นดี บทเช่ือม : เพราะฉะน้นั ...จึง ประโยคความเดยี ว : ลูกมีความสุข ประโยคความรวม : ลูกและสามีมีความสุข บทเชื่อม : และ ประโยคความเดยี ว : สามีมีความสุข

หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย ๒. ประโยคความรวมทซ่ี ับซ้อน ๒.๒ ประโยคความรวมที่ซับซ้อนซ่ึงมีส่วนย่อยเป็ นประโยคความซ้อน เดก็ ๆ ชอบใหค้ ุณตาเล่านิทาน แต่คุณยายชอบใหเ้ ดก็ ๆ อ่านหนงั สือ ประโยคความซ้อน : เดก็ ๆ ชอบใหค้ ุณตา ประโยคหลกั : เดก็ ๆ ชอบ เล่านิทาน บทเชื่อม : ให้ ประโยคย่อย : คุณตาเล่านิทาน บทเช่ือม : แต่ ประโยคความซ้อน : คุณยายชอบใหเ้ ดก็ ๆ ประโยคหลกั : คุณยายชอบ บทเช่ือม : ให้ อ่านหนงั สือ ประโยคย่อย : เดก็ ๆ อ่านหนงั สือ

หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย ๒. ประโยคความรวมท่ีซับซ้อน ๒.๓ ประโยคความรวมท่ีซับซ้อนซึ่งมสี ่วนย่อยเป็ นประโยคซับซ้อน ๑) ส่วนย่อยเป็ นประโยคความเดยี วรวมกบั ประโยคความรวม • จ๋าไปชายทะเลแต่พอ่ จะไปเชียงใหม่และแม่กจ็ ะไปดว้ ย ประโยคความเดยี ว : จ๋าไปชายทะเล บทเช่ือม : แต่ ประโยคความเดยี ว : พอ่ จะไปเชียงใหม่ ประโยคความรวม : พอ่ จะไปเชียงใหม่ บทเช่ือม : และ...ก็ ประโยคความเดยี ว : แม่จะไปเชียงใหม่ดว้ ย และแม่กจ็ ะไปดว้ ย ๒) ส่วนย่อยเป็ นประโยคความเดยี วรวมกบั ประโยคความซ้อน • ท่ีสงั คีตศาลามีดนตรีในวนั อาทิตย์ ดงั น้นั เมื่อเขามีเวลาวา่ งเขามกั พาลูกไปฟังดนตรี ประโยคความเดยี ว : ท่ีสงั คีตศาลามีดนตรีในวนั อาทิตย์ บทเช่ือม : ดงั น้นั ประโยคหลกั : เขามกั พาลูกไปฟังดนตรี ประโยคความซ้อน : เมื่อเขามีเวลาวา่ งเขามกั บทเชื่อม : เม่ือ พาลูกไปฟังดนตรี ประโยคย่อย : เขามีเวลาวา่ ง

หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย ๓. ประโยคความซอ้ นที่ซบั ซอ้ น ๓.๑ ประโยคหลกั หรือประโยคย่อยท่มี คี าหรือกล่มุ คามาขยาย • ครูทุกคนชอบนกั เรียนที่ประพฤติตนตามกฎระเบียบของโรงเรียน ประโยคหลกั : ครูทุกคนชอบนกั เรียน ประโยคย่อย : (นกั เรียน) ประพฤติตนตามกฎระเบียบของโรงเรียน บทเชื่อม : ที่ บทขยายประโยคย่อย : ของโรงเรียน ๓.๒ ประโยคความซ้อนทมี่ สี ่วนย่อยเป็ นประโยคความรวม • เขาเห็นรถกาลงั วง่ิ และเรือกาลงั แล่น ประโยคสามญั : รถกาลงั วงิ่ ประโยคหลกั : เขาเห็นรถ ประโยคย่อย : รถกาลงั วงิ่ และเรือกาลงั แล่น บทเชื่อม : และ (เป็ นประโยคความรวม) ประโยคสามญั : เรือกาลงั แล่น

หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย ๓. ประโยคความซอ้ นที่ซบั ซอ้ น ๓.๓ ประโยคความซ้อนทีม่ สี ่วนย่อยเป็ นประโยคความซ้อน • พอ่ แม่ทางานหนกั เพ่ือใหล้ ูกมีอนาคตสดใส อนั จะนาความปลาบปล้ืมมาสู่ครอบครัว ประโยคความซ้อนท่ี ๑ : พอ่ แม่ทางานหนกั เพอื่ ใหล้ ูกมีอนาคตสดใส ประโยคหลกั : พอ่ แม่ทางานหนกั บทเชื่อม : เพอ่ื ให้ ประโยคย่อย : ลูกมีอนาคตสดใส ประโยคความซ้อนท่ี ๒ : ลูกมีอนาคตสดใส อนั จะนาความปลาบปล้ืมมาสู่ครอบครัว ประโยคหลกั : ลูกมีอนาคตสดใส บทเช่ือม : อนั ประโยคย่อย : (ลูก) จะนาความปลาบปล้ืมมาสู่ครอบครัว

ตวั ชี้วดั หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย By G_Chai-in 12/2014

หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย ๑. ระดบั พธิ ีการ คากล่าวถวายพระพรชยั มงคล และกล่าวปฏิญาณ โครงการเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั เนื่องในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา ๘๐ พรรษา ๕ ธนั วาคม ๒๕๕๐ “ในหลวงกบั การสหกรณ์ไทย” วนั ท่ี ๑ ธนั วาคม ๒๕๕๐ เวลา ๐๙.๐๙ น. ณ สานกั พฒั นาและถ่ายทอดเทคโนโลยกี ารสหกรณ์ กรุงเทพฯ -------------------------------------------------------------- ขอเดชะใตฝ้ ่ าละอองธุลีพระบาทปกเกลา้ ปกกระหม่อม ขา้ พระพุทธเจา้ ในนามประธานในพิธีถวายพระพรชยั มงคล และกล่าวปฏิญาณ เนื่องในโอกาสมหามงคล-เฉลิม พระชนมพรรษา ๘๐ พรรษา ๕ ธนั วาคม ๒๕๕๐ รู้สึกภาคภูมิใจ และซาบซ้ึงในพระมหากรุณาธิคุณ ท่ีพระองค์ ทรงมีต่อขบวนการสหกรณ์ไทย โดยทรงใหค้ วามสาคญั กบั การนาระบบสหกรณ์ไปใชใ้ นการพฒั นา เพ่ือสร้างคุณภาพ ชีวติ ท่ีดีแก่ประชาชนในพ้ืนที่ต่าง ๆ ทาใหข้ า้ พระพทุ ธเจา้ ท้งั หลาย พร้อมใจกนั มาชุมนุม อยา่ งพร้อมเพรียง ณ ที่น้ี เพ่ือร่วมกนั แสดงความจงรักภกั ดี แสดงความกตญั ญูกตเวทิตาอนั หนกั แน่น นอ้ มเกลา้ นอ้ มกระหม่อม ถวายใตฝ้ ่ า ละอองธุลีพระบาท ผทู้ รงสถิตในหทยั ราษฎร์ เน่ืองในศุภวาระมหามงคลสมยั เฉลิมพระชนมพรรษา ๘๐ พรรษา ๕ ธนั วาคม ๒๕๕๐ ศกน้ี พระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั เป็นท่ีประจกั ษแ์ ผไ่ พศาลจนมีผถู้ วายพระเกียรติ

หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย ในบรรดาพระมหากษตั ริยท์ ี่มีอยใู่ นโลกปัจจุบนั น้ีไม่มีพระองคใ์ ดทรงงานหนกั เพือ่ ประโยชน์สูงสุด ของ ประชาชนเท่ากบั พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั อีกแลว้ จึงนบั เป็นบุญกศุ ลใหญ่หลวงยง่ิ นกั ท่ีไดเ้ กิดมาเป็นคนไทย อยบู่ น ผนื แผน่ ดินไทย ภายใตร้ ่มพระบรมโพธิสมภาร องคพ์ ระผทู้ รงดารงอยใู่ นทศพิธราชธรรม ทรงเป็นแบบอยา่ ง ที่ประเสริฐ สูงสุด สมกบั คากล่าวท่ีวา่ “บุญของคนไทยที่มีในหลวง” สมควรอยา่ งยงิ่ ท่ีปวงชนชาวไทย ไดเ้ รียนรู้ ตามรอยพระยคุ ล บาท และนอ้ มนาพระบรมราโชวาทใส่เกลา้ ใส่กระหม่อม เป็นแนวทางในการดารงตน ตามแนวปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง สืบไป ณ โอกาสมหามงคลสมยั ขา้ พระพทุ ธเจา้ ขอพระราชทานพระบรมราชานุญาต เชิญชวนขา้ ราชการและผรู้ ่วม ขบวนการสหกรณ์ท้งั หลาย ต้งั จิตพร้อมนอ้ มอธิษฐาน ขออานุภาพแห่งคุณพระศรีรัตนตรัยและอานาจอนั ศกั ด์ิสิทธ์ิใน สากล ขอใหด้ ลบนั ดาลประทานพระพรชยั มงคล ใหพ้ ระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ทรงพระเกษมสาราญ พระบรมเด ชานุภาพแผไ่ พศาล สถิตสถาพรในไอศูรยส์ มบตั ิ เป็นมิ่งขวญั ร่มเกลา้ เหล่าพสกนิกรตลอดจิรกาล และขา้ พระพทุ ธเจา้ ขอนากล่าวปฏิญาณดว้ ยใจที่บริสุทธ์ิ เพ่ือประพฤติปฏิบตั ิตนตามรอยพระยคุ ลบาท ตามแนวทางเศรษฐกิจพอเพยี ง และ ร่วมกนั พฒั นาสหกรณ์ ใหเ้ จริญกา้ วหนา้ ดงั น้ี (ประธานนากล่าว) ขอเดชะใตฝ้ ่ าละอองธุลีพระบาท ปกเกลา้ ปกกระหม่อม ขา้ พระพทุ ธเจา้ นายธีระ สูตะบุตร ขอปฏิญาณวา่ จะประพฤติปฏิบตั ิตนเป็นพสกนิกรท่ีดีตามรอยพระยคุ ลบาท ตามแนวทางเศรษฐกิจพอเพียงจะมุ่งมน่ั ร่วมกนั พฒั นาสหกรณ์ ใหเ้ จริญกา้ วหนา้ เพ่ือพฒั นาประเทศชาติใหม้ น่ั คงสืบไป ดว้ ยเกลา้ ดว้ ยกระหม่อมขอเดชะ ที่มา : http : //www.cpd.go.th

หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย ๒. ภาษาระดบั ทางการ พระราชบญั ญตั ิคุม้ ครองเดก็ พ.ศ. ๒๕๔๖ หมวด ๒ การปฏิบตั ิต่อเดก็ มาตรา ๒๒ การปฏิบตั ิต่อเดก็ ไม่วา่ กรณีใด ใหค้ านึงถึงประโยชน์สูงสุดของเดก็ เป็นสาคญั และไม่ใหม้ ีการเลือกปฏิบตั ิ โดยไม่เป็นธรรม การกระทาใดเป็นไปเพื่อประโยชน์สูงสุดของเดก็ หรือเป็นการเลือกปฏิบตั ิโดยไม่เป็นธรรมต่อเดก็ หรือไม่ ใหพ้ ิจารณาตามแนวทางท่ีกาหนดในกฎกระทรวง มาตรา ๒๓ ผปู้ กครองตอ้ งใหก้ ารอุปการะเล้ียงดู อบรมส่ังสอน และพฒั นาเดก็ ท่ีอยใู่ นความปกครองดูแลของตนตาม สมควรแก่ขนบธรรมเนียมประเพณีและวฒั นธรรมแห่งทอ้ งถ่ิน แต่ท้งั น้ีตอ้ งไม่ต่ากวา่ มาตรฐานข้นั ต่าตามที่กาหนด ในกฎกระทรวงและตอ้ งคุม้ ครองสวสั ดิภาพเดก็ ท่ีอยใู่ นความปกครองดูแลของตนมิใหต้ กอยใู่ นภาวะอนั น่าจะเกิด อนั ตรายแก่ร่างกายหรือจิตใจ มาตรา ๒๔ ปลดั กระทรวง ผวู้ า่ ราชการจงั หวดั นายอาเภอ ปลดั อาเภอ ปลดั อาเภอผเู้ ป็นหวั หนา้ ประจากิ่งอาเภอ หรือผบู้ ริหารองคก์ รปกครองส่วนทอ้ งถ่ิน มีหนา้ ที่คุม้ ครองสวสั ดิภาพเดก็ ท่ีอยใู่ นเขตพ้ืนที่ที่รับผดิ ชอบ ไม่วา่ เดก็ จะมี ผปู้ กครองหรือไม่กต็ าม รวมท้งั มีอานาจและหนา้ ท่ีดูแลและตรวจสอบสถานรับเล้ียงเดก็ สถานแรกรับ สถานสงเคราะห์ สถานคุม้ ครองสวสั ดิภาพ สถานพฒั นาและฟ้ื นฟูและสถานพนิ ิจท่ีต้งั อยใู่ นเขตอานาจ แลว้ รายงาน ผลการตรวจสอบต่อคณะกรรมการ คณะกรรมการคุม้ ครองเดก็ กรุงเทพมหานคร หรือคณะกรรมการคุม้ ครองเดก็ จงั หวดั แลว้ แต่กรณี เพ่อื ทราบและใหม้ ีอานาจ และหนา้ ที่เช่นเดียวกบั พนกั งานเจา้ หนา้ ที่ตามพระราชบญั ญตั ิน้ี ที่มา : http : //www2.djop.moj.go.th/law/leveldisplay.php?mainid=1

หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย ๓. ภาษาระดบั กงึ่ ทางการ รอบรู้ รอบโลก ทราบไหมคะวา่ สตรอวเ์ บอร์รีคือผลไมเ้ พ่ือสุขภาพอยา่ งแทจ้ ริง เนื่องจาก สตรอวเ์ บอร์รีเป็นผลไมท้ ่ีมีวติ ามินเอ และวติ ามินซีสูงมาก จึงช่วยใน การต่อตา้ นอนุมูลอิสระ สาเหตุของการเกิดโรคมะเร็ง และช่วยใหม้ ีผวิ พรรณเปลง่ ปลงั่ แลดูอ่อนเยาว์ มีธาตุเหลก็ ฟอสฟอรัส แคลเซียม ท่ีช่วยซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอของร่างกาย มีผลใหร้ ะบบเลือดและหวั ใจทางานไดอ้ ยา่ งมีประสิทธิภาพมากข้ึน ช่วยลดความดนั โลหิต และดว้ ยความที่อุดมไปดว้ ยไฟเบอร์เพคติน จึงสามารถช่วยลดปริมาณคอเลสเทอรอล ลงไดใ้ นระดบั หน่ึง... ดงั น้นั ยง่ิ ทานมากกไ็ ดป้ ระโยชน์มากคะ่ ที่มา : สม้ โอมือ. “มุมสุขภาพ.” นิตยสารขวญั เรือน. (ปักษห์ ลงั มีนาคม ๒๕๕๓ : ๕๗.)

หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย ๔. ภาษาระดบั สนทนา

หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย ๕. ภาษาระดบั กนั เอง หรอยจงั ฮู้ ฉนั จะไปเท่ียวแม่บอกใหพ้ านอ้ ง ฉนั กเ็ หมือนกนั น่าเบ่ือ จะทาอะไร เซ็งเป็นบา้ เลย ไปดว้ ย เซ็งจงั เลย ไม่ถูกใจแม่ซกั อยา่ ง ถูกด่าทุกที เร่ืองน้ีชิล ๆ ทาอะไร เวอร์จริง ๆ ข้อสังเกต ๑. รูปแบบของระดบั ภาษามีหลากหลาย ฉะน้นั ผใู้ ชภ้ าษาควรเลือกระดบั ภาษาใหเ้ หมาะกบั โอกาส กาลเทศะ และฐานะของบุคคล ๒. ภาษาระดบั สนทนาและภาษาระดบั กนั เองอาจจะใกลเ้ คียงกนั มาก ใหส้ งั เกตจากกลุ่มบุคคลที่พดู ถา้ เป็นกลุ่มบุคคลหรือสมาชิกของกลุ่มมากกวา่ ๒ คนข้ึนไป สถานที่ไม่เป็นส่วนตวั ถือวา่ เป็นภาษาระดบั สนทนา แต่ถา้ เป็นกลุ่มคนสนิทใกลช้ ิดกนั ๒ คน ใชส้ ถานท่ีเป็นส่วนตวั เป็นภาษาระดบั กนั เอง

ตวั ชี้วดั หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย By G_Chai-in 12/2014

หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย ความหมายของคาทบั ศัพท์และศัพท์บัญญัติ คาทับศัพท์ คือ การเขียนคาในภาษาหน่ึงมาเป็น ภาษาไทยดว้ ยตวั อกั ษรและตามอกั ขรวธิ ีของภาษาไทย ศัพท์บัญญัติ คือ คาท่ีบญั ญตั ิข้ึนใหม่ในภาษาไทย โดยราชบณั ฑิตยสถานเป็นผรู้ ับรอง หลกั การบัญญตั ิศัพท์ ๑. การคดิ คาใหม่ ๒. การทบั ศัพท์

หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย ๑. การคดิ คาใหม่ ๑.๑ คิดคาศพั ทไ์ ทยใหต้ รงกบั ความหมายเดิมของคาน้นั ๆ ใหม้ ากท่ีสุด ศัพท์บญั ญตั ิ ภาษาองั กฤษ เรือดาน้า (submarine) นา้ ค้างแขง็ frost ไมข้ ีดไฟ (match) ตลาดมืด black market ค่าผ่านทาง toll เครือข่าย network ปี แสง light year โลกเสรี free world เรือดานา้ submarine ไม้ขดี ไฟ match ลูกเสือ boy scout ไฟฟ้า electricity

หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย ๑.๒ ถา้ หาคาไทยไดไ้ ม่เหมาะสมใหส้ ร้างคาใหม่โดยใชค้ าภาษาบาลี และสนั สกฤต ซ่ึงตอ้ งเป็นคาท่ีมีใชม้ าก่อนและสามารถออกเสียงไดง้ ่าย ศัพท์บัญญัติ ภาษาองั กฤษ ไปรษณียบตั ร ทฤษฎี theory (postcard) วฒั นธรรม culture ปรัชญา philosophy ศัพท์บัญญตั ิ ภาษาองั กฤษ กจิ กรรม activity มหาวิทยาลยั university มลพษิ pollution วทิ ยาศาสตร์ science ยานอวกาศ spacecraft โทรทศั น์ television ธัญพืช cereal ยาน บุคลกิ ภาพ personality อวกาศ ธนาคาร bank (spacec ไปรษณียบัตร postcard

ศพั ทบ์ ญั ญตั ิที่ใชใ้ นสาระการเรียนรู้ต่าง ๆ หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย สาระการเรียนรู้ ศพั ทบ์ ญั ญตั ิ ภาษาองั กฤษ ภาษาและวรรณคดี จินตภาพ image style ท่วงทานอง การแต่ง series mean คณิตศาสตร์ อนุกรม ค่าเฉลี่ย biophysics global วทิ ยาศาสตร์ ชีวฟิ สิกส์ warming ภาวะโลกร้อน

สาระการเรียนรู้ ศพั ทบ์ ญั ญตั ิ หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย เทคโนโลยแี ละ วดี ิทศั น์ ภาษาองั กฤษ สารสนเทศ ไปรษณีย์ video สงั คมศาสตร์ อิเลก็ ทรอนิกส์ (อีเมล) electronic mail ศิลปะและ พรรคการเมือง (e-mail) วฒั นธรรม อุปสงค์ political party สุขศึกษาและ พลศึกษา จงั หวะ demand ทานอง สุขภาพ rhythm ภาวะไร้ melody สมรรถภาพ health incompetence

๒. การทบั ศัพท์ หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย ในกรณีท่ีไม่สามารถหาคาที่เหมาะสมไดท้ ้งั คาภาษาไทยและคาภาษาบาลี ภาษาสนั สกฤต ใหใ้ ชว้ ธิ ีการทบั ศพั ท์ คาทบั ศัพท์ ภาษาองั กฤษ ทรัมเป็ ต ภาษาองั กฤษ เบียร์ beer (trumpet) badminton ฟิ ลม์ film olympic คาทบั ศัพท์ website คอมพวิ เตอร์ computer แบดมินตนั ซีเมนต์ cement โอลิมปิ ก shirt เคก้ cake เวบ็ ไซต์ oxygen แซนดว์ ชิ sandwich เส้ือเชิ้ต trumpet chocolate ออกซิเจน ชอ็ กโกแลต ทรัมเป็ ต ช็อกโกแลต (chocolate)

หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย หลกั การทบั ศพั ท์ ๑. การทบั ศพั ทใ์ หถ้ อดอกั ษรในภาษาเดิมเพือ่ พอควรแก่การแสดงท่ีมาของรูปศพั ท์ และใหเ้ ขียนในรูปท่ีอ่านไดส้ ะดวกในภาษาไทย ๒. คาทบั ศพั ทท์ ี่ใชก้ นั มานานจนถือเป็นภาษาไทย และปรากฏในพจนานุกรม ฉบบั ราชบณั ฑิตยสถานแลว้ ใหใ้ ชต้ ่อไปตามเดิม ๓. คาวสิ ามานยนามที่ใชก้ นั มานานแลว้ อาจใชต้ ่อไปตามเดิม ๔. ศพั ทว์ ชิ าการซ่ึงใชเ้ ฉพาะกลุ่ม ไม่ใช่ศพั ทท์ วั่ ไป อาจเพ่มิ เติมหลกั เกณฑข์ ้ึนตามความจาเป็น การใชค้ าทบั ศพั ทค์ วรใชใ้ นกรณีท่ีไม่มีคาไทย คาบาลีหรือคาสนั สกฤตบญั ญตั ิไว้ เพอื่ ฝึกฝนการใชภ้ าษาไทยใหถ้ ูกตอ้ งและเป็นการอนุรักษภ์ าษาไทย เช่น ควรใชค้ าต่าง ๆ ดงั น้ี รถจกั รยานยนต์ แทนคาวา่ มอเตอร์ไซค์ สวสั ดีค่ะ สวสั ดีครับ แทนคาวา่ ฮลั โหล ตกลงค่ะ ตกลงครับ แทนคาวา่ โอเค โทรทศั น์ แทนคาวา่ ทีวี

ตวั ชี้วดั หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย By G_Chai-in 12/2014

หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย คาศัพท์ทางวชิ าการ หมายถึง คาศพั ทท์ ี่กล่าวถึงหรืออธิบายเรื่องราวที่เป็นความรู้ทางวชิ าการแขนงต่าง ๆ ศัพท์ภาษาไทย การเปรียบเทียบแบบอุปลกั ษณ์ เป็นประเภทหน่ึงของการสร้าง จินตภาพ ท่ีผเู้ ขียน ส่วนมากนิยมใชใ้ นงานเขียนของตน เพราะการที่นกั เขียนจะใชเ้ พียงคาธรรมดาทวั่ ไป งานที่ ออกมาจะทาใหผ้ อู้ ่านมีความรู้สึกเบ่ือได้ การใชก้ ารเปรียบเทียบแบบอุปลกั ษณ์ จะช่วยใหง้ าน น้นั มีเน้ือหาที่ดี และน่าสนใจมากข้ึน เหมือนเป็นการใส่เครื่องปรุงลงไปในอาหารเพอ่ื เพมิ่ รสชาติแปลกใหม่ แต่อยา่ งไรกต็ าม การใชก้ ารเปรียบเทียบแบบอุปลกั ษณ์มากจนเกินไปกอ็ าจ ก่อใหเ้ กิดปัญหาได้ คือ ผอู้ ่านไม่สามารถทาความเขา้ ใจท้งั หมดไดอ้ ยา่ งลึกซ้ึง ที่มา : วรรณคดีวจิ ารณ์. ของกหุ ลาบ มลั ลิกะมาส. การเปรียบเทียบแบบอุปลกั ษณ์ (metaphor) หมายถึง การเปรียบเทียบของสิ่งหน่ึงวา่ เป็น หรือคืออีกสิ่งหน่ึง จินตภาพ (image) หมายถึง ภาพท่ีเกิดจากความนึกคิด หรือท่ีคิดวา่ ควรจะเป็นเช่นน้นั

หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย ศัพท์คณิตศาสตร์ ทราบหรือไม่วา่ ส่ิงมีชีวติ ขนาดกระจอ้ ยร่อยอยา่ งมดกจ็ าเป็นตอ้ งใช้ เรขาคณิต ดว้ ย เหมือนกนั โดยธรรมชาติของมด มดจะเดินทางบนเสน้ ทางท่ีกาหนดไวโ้ ดยฟี โรโมน เส้นทางท่ีวา่ แตกแขนงออกเป็นหลายแยก หลายสาย อีกท้งั นกั วจิ ยั ไดศ้ ึกษาพฤติกรรมของมดและต้งั ขอ้ สงั เกตวา่ มดจะสร้างทางเดินออกจากรังและกลบั รังโดยแต่ละเสน้ ทางที่แตกแขนงออกไปน้นั จะทามุมระหวา่ ง ๕๐-๖๐ องศา เมื่อเพ่ิมขนาดของมุมจาก ๖๐ องศาไปจนถึง ๑๒๐ องศา โอกาสที่มด จะกลบั รังถูก จะนอ้ ยลง ดงั น้นั ในการสร้างทางเดินของมด เสน้ ทางท่ีแตกแขนงออกไปจะทามุมประมาณ ๖๐ องศา เพือ่ ลดโอกาสที่จะเสียพลงั งาน โดยใช่เหตุเนื่องจากเดินหลงทาง เห็นหรือไม่วา่ ฟี โรโมนอยา่ ง เดียวไม่พอท่ีจะช่วยใหม้ ดไม่หลงทาง ตอ้ งมีเรขาคณิตเป็นปัจจยั เสริมดว้ ย ที่มา : รวมมิตรบทความคณิตศาสตร์ส้นั (ตอนท่ี ๓) เรื่อง เรขาคณิตกบั ส่ิงมีชีวิตเลก็ ๆ จาก http://www.oknation.net/blog/ เรขาคณิต (geometry) หมายถึง คณิตศาสตร์แขนงหน่ึงที่วา่ ดว้ ยการจาแนก ประเภทสมบตั ิ และโครงสร้างของเซตของจุดท่ีเรียงกนั อยา่ งมีระเบียบตาม กฎเกณฑท์ ี่กาหนดใหเ้ ป็นรูปทรงต่าง ๆ องศา (degree of arc) หมายถึง หน่วยในการวดั ขนาดของมุม โดยกาหนดใหม้ ุมที่รองรับ โคง้ ๑ ใน ๓๖๐ ส่วนของเส้นรอบวง มีขนาด ๑ องศา และ ๙๐ องศาเป็น ๑ มุมฉาก

หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย ศัพท์วทิ ยาศาสตร์ ในกระบวนการเผาผลาญไขมนั ของร่างกายเราน้นั จาเป็นตอ้ งอาศยั เอนไซมช์ นิดหน่ึง ที่ สามารถหาไดจ้ ากแหล่งอาหารทวั่ ไป เช่น วติ ามินบี ๒ ซ่ึงมีมากมายในน้านม ตบั ผกั ใบเขียว นอกจาก วติ ามิน บี ๒ จะมีความสาคญั ต่อกระบวนการเผาผลาญไขมนั แลว้ ในกระบวนการขนส่ง อิเลก็ ตรอนในระดบั เซลล์ เพอ่ื ผลิตพลงั งานมาใชใ้ นการดาเนินชีวติ วติ ามินบี ๒ กม็ ีส่วนสาคญั ใน กระบวนการดงั กล่าวดว้ ย ที่มา : รวมบทความวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี เร่ืองวติ ามินบี ๒ จาก http://www.vcharkarn.com เอนไซม์ (enzyme) หมายถึง สารอินทรียท์ ่ีมีโครงสร้างซบั ซอ้ นประเภทโปรตีน มีปรากฏอยใู่ นเซลลท์ ี่มีชีวติ ของพืชและสตั ว์ ทาหนา้ ท่ีเป็นตวั เร่งปฏิกิริยาเคมี ของกรรมวธิ ีต่าง ๆ ทางชีววทิ ยา เซลล์ (cell) หมายถึง เป็นโครงสร้างหน่วยและหน่วยทางานท่ีเลก็ ที่สุดของสิ่งมีชีวติ วติ ามิน (vitamin) หมายถึง กลุ่มสารอินทรียซ์ ่ึงเป็นสารอาหารจาเป็นที่ร่างกายตอ้ งการ แต่เพียงจานวนนอ้ ย ๆ และจะขาดไม่ได้ หากขาดจะทาใหอ้ วยั วะในร่างกายทางานผดิ ปกติ และเกิดโรคได้

หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย ศัพท์สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม การแพร่กระจายวฒั นธรรมและการสงั สรรคท์ างวฒั นธรรมอาจสร้างความขดั แยง้ ถา้ สมาชิกในกลุ่มไมย่ อมรับซ่ึงกนั และกนั โดยปกติกลุ่มชาติพนั ธุ์ ท่ีมีวฒั นธรรม ขนบธรรมเนียมประเพณี ความเช่ือ และภาษาพดู ร่วมกนั มกั จะไม่มีความขดั แยง้ ทางวฒั นธรรม ความขดั แยง้ ทางวฒั นธรรมเกิดข้ึนเม่ือมีการปะทะสงั สรรคข์ องวฒั นธรรม ท่ีต่างกนั การปะทะสงั สรรคท์ างวฒั นธรรมน้ีเกิดจากการแพร่กระจายของวฒั นธรรมใด วฒั นธรรมหน่ึงหรือท้งั สองชุด ท่ีมา : ภาษาในสังคมไทย : ความหลากหลาย การเปล่ียนแปลงและการพฒั นา. ของอมรา ประสิทธ์รัฐสินธุ์. ชาติพนั ธุ์ (ethnos) หมายถึง กลุ่มท่ีมีพนั ธะเก่ียวขอ้ งกนั และท่ีแสดงเอกลกั ษณ์ ออกมา โดยการผกู พนั ลกั ษณาการของเช้ือชาติและสญั ชาติเขา้ ดว้ ยกนั วฒั นธรรม (cultural) หมายถึง สิ่งท่ีทาความเจริญงอกงาม, วถิ ีชีวติ ของหมู่คณะ

หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย ศัพท์สุขศึกษาและพลศึกษา เราทุกคนสามารถพฒั นาสุขสมรรถนะของตนเองไดห้ ลายวธิ ีไม่วา่ จะเป็น การเคล่ือนไหวร่างกายหรือออกกาลงั กายอยา่ งสม่าเสมอ แต่ถา้ หยดุ ออกกาลงั กายหรือ เคล่ือนไหวร่างกายนอ้ ยลงเมื่อใด สุขสมรรถนะจะลดลงทนั ที เราสร้าง สุขสมรรถนะได้ จากการออกกาลงั เช่น เดิน วงิ่ เหยาะ วา่ ยน้า ขี่จกั รยาน เตน้ แอโรบิก กิจกรรมเหล่าน้ีถือ เป็นการเพิม่ ความสามารถในการปฏิบตั ิภารกิจประจาวนั อยา่ งต่อเน่ืองดว้ ย ความกระฉบั กระเฉง และต่ืนตวั ปราศจากความเหนื่อยลา้ และยงั มีพลงั มากพอ ท่ีจะทากิจกรรมในเวลาวา่ งต่อไป รวมถึงเผชิญหนา้ กบั ภาวะฉุกเฉินที่คาดไม่ถึง ที่มา : ออกกาลงั กายไดอ้ ะไรมากกวา่ ท่ีคิด (ตอนท่ี ๑๓) เร่ือง ออกกาลงั กายแบบใดใหผ้ ลดีต่อสุขสมรรถนะ จาก http://thaihealthsport.com สุขสมรรถนะ (health related fitness) หมายถึง ความสมั พนั ธ์และเกี่ยวขอ้ งกนั ของสุขภาพและสมรรถภาพทางกาย