ΝΕΟΣ!!Play Therapy οδηγός σπουδών Syllabus 11 12 21.pdf

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ ΠΡΟΤΥΠΟ ΚΕΝΤΡΟ ΕΡΕΥΝΑΣ, ΒΙΩΜΑΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ, ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ & ΠΑΙΓΝΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ Professional Certificate a)in Child Psychology and Play Therapy Issues b)in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ Πρόγραμμα Syllabus

Professional Certificate a) in Child Psychology and Play Therapy Issues b) in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ ΤΜΗΜΑ ΒΙΩΜΑΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Το τμήμα Συμβουλευτικής του Ε.Ψ.Μ. δραστηριοποιείται στο χώρο της συμβουλευτικής και της ψυχοθεραπείας. Έτσι απευθύνεται σε επαγγελματίες του χώρου και στο ευρύτερο κοινό προσφέροντας δυνατότητες για βιωματική μάθηση, αυτογνωσία, προσωπική ανάπτυξη, ψυχοκοινωνική υποστήριξη και θεραπεία. Σκοπός του επίσης είναι να προάγει την εκπαίδευση στον χώρο της συμβουλευτικής, της ψυχοθεραπείας, και της προσωπικής ανάπτυξης. Για το σκοπό αυτό διοργανώνει σεμινάρια, βιωματικά εργαστήρια, διαλέξεις και εκπαιδευτικά προγράμματα. Η φιλοσοφία του τμήματος αλλά και γενικότερα του Ε.Ψ.Μ. συνοψίζεται στη σκέψη του Carl Rogers ότι: «Αν αποδεχθούμε ως βασικό γεγονός της όλης ανθρώπινης ύπαρξης, ότι ζούμε σε ξεχωριστές πραγματικότητες και δεχθούμε αυτές τις πραγματικότητες ως την αποδοτικότερη πηγή μάθησης στην ανθρώπινη ιστορία, αν μπορέσουμε ζώντας μαζί να μαθαίνουμε ο ένας από τον άλλο χωρίς φόβο, τότε μια καινούρια εποχή μπορεί να ανατείλει» Πρόγραμμα μετεκπαίδευσης σε θέματα Παιδοψυχολογίας και Παιγνιοθεραπείας: Professional Certificate in Child Psychology and Play Therapy Issues 2021-2022 Υπεύθυνος: Βασίλειος Μπλίτσας Ώρες Γραμματείας: Δευτ.-Παρ., 10:00-13:30 & 17:00-22:00 κατόπιν ραντεβού Διεύθυνση: Κίου 2, 1ος όροφ., Αλεξανδρούπολη, 68132 Τηλ. Γραμματείας: 2551083782 Website: www.epsyme.com Email Address: [email protected] Πληροφορίες/Εγγραφές/Ραντεβού:τηλ.:25510-83782 κινητό: 6938 968474 [email protected] www.epsyme.com 2

Professional Certificate a) in Child Psychology and Play Therapy Issues b) in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy Πίνακας περιεχομένων ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ ..................................................1 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ ..............................................2 1. Γενικά....................................................................................................................5 1.1. Τί είναι η Συμβουλευτική και σε ποιούς απευθύνεται;.............................5 1.2. Η φιλοσοφία του τμήματος συμβουλευτικής..............................................6 1.3. Child Centered Play Therapy......................................................................7 1.4 Συνοπτική περιγραφή του προγράμματος..................................................10 2. Σε ποιούς απευθύνεται: .....................................................................................10 3. Στόχοι και Περιεχόμενο.....................................................................................11 3.1. Θεωρητικό υπόβαθρο στην παιδοψυχολογία και την παιδοκεντρική παιγνιοθεραπεία ...............................................................................................11 3.2. Βιωματική Εκπαίδευση στην παιδοκεντρική παιγνιοθεραπεία ...............12 4. Διάρκεια του προγράμματος .............................................................................13 4.1. Πίνακας διάρθρωσης προγράμματος ........................................................14 5. Κόστος.................................................................................................................16 5.1. Κόστος του προγράμματος Professional Certificate in Child Psychology and Play Therapy issues...................................................................................16 5.2. Ειδικές κατηγορίες, μειώσεις διδάκτρων..................................................17 5.3. Κόστος του προγράμματος Professional Certificate in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy ...........................................................17 5.4. Κόστος αυτόνομου εντατικού Σαββατοκύριακου με θέμα: Προσωποκεντρική οικογενειοκεντρική θεραπεία/Προσωποκεντρική Play Therapy ............................................................................................................17 6. Πού οδηγεί η ολοκλήρωση των κύκλων του προγράμματος ........................18 7. Βασική φιλοσοφία του προγράμματος .............................................................18 8. Συνεργάτες του Ε.Ψ.Μ. ....................................................................................18 9. Προϋποθέσεις ολοκλήρωσης του προγράμματος ............................................19 9.1. Συμμετοχή και απουσίες ...........................................................................19 9.2. Ασκήσεις και εργαστήρια .........................................................................20 9.2.1. Εργαστήρια Θεραπευτικών Αποκρίσεων ..........................................20 9.2.2. Εργαστήρια Ενσυναίσθησης ...............................................................20 9.2.3. Εργαστήρια Play Therapy ..................................................................21 9.2.4. Εργαστήρια Οικογενειακής Θεραπείας .............................................22 9.3. Εργασίες.................................................................................................22 9.3.1. «Ο ρόλος του παιχνιδιού στην ανάπτυξη και τη δομή της προσωπικότητας του παιδιού» ..........................................................................23 Πληροφορίες/Εγγραφές/Ραντεβού:τηλ.:25510-83782 κινητό: 6938 968474 [email protected] www.epsyme.com 3

Professional Certificate a) in Child Psychology and Play Therapy Issues b) in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy 9.3.2. Οι 8 αρχές της παιδοκεντρικής παιγνιοθεραπείας .... Error! Bookmark not defined. 9.3.3. «Ο ρόλος του Play Therapy στην ανάπτυξη και τη δομή της προσωπικότητας του παιδιού» ..........................................................................24 9.3.4. Οι 7 δεξιότητες του παιδοκεντρικού παιγνιοθεραπευτή ............ Error! Bookmark not defined. 9.3.5. Προφορική παρουσίαση εργασίας ειδικών ενδιαφερόντων .............24 9.3.6. Διπλωματική Εργασία Μελέτη Περίπτωσης (Case Study)..............25 9.4. Αυτόαξιολόγηση .......................................................................................26 9.5. Ατομική θεραπεία .....................................................................................26 9.6. Οικονομικές υποχρεώσεις.........................................................................26 10. Σύμβουλος Εκπαίδευσης (Advisor) ................................................................27 11. Θεωρία και μεθοδολογία προσέγγισης...........................................................27 11.1. Ομάδες μελέτης.......................................................................................28 12. Αναπλήρωση εκπαίδευσης λόγω απουσιών...................................................29 13. Διαδικασία εγγραφής μέλους ..........................................................................29 13.1. Ειδικά προνόμια μελών του Ε.Ψ.Μ. .......................................................30 14. Διαδικασίες διακοπής της φοίτησης ..............................................................30 15. Συντονιστής ......................................................................................................32 16. Παράρτημα .......................................................................................................32 16.1. Σύγκριση προσεγγίσεων .........................................................................32 16.2. Πώς μπορώ να δημιουργήσω μια πετυχημένη σχέση βοήθειας; «Carl Rogers» ............................................................................................................34 16.3. Άκου «Ανώνυμος»..................................................................................36 16.4. Αυθεντικότητα, συνέπεια, διαφάνεια......................................................38 16.5. Οι οκτώ βασικές αρχές της μη κατευθυντικής (προσωποκεντρικής) Play- Therapy ............................................................................................................39 Πληροφορίες/Εγγραφές/Ραντεβού:τηλ.:25510-83782 κινητό: 6938 968474 [email protected] www.epsyme.com 4

Professional Certificate a) in Child Psychology and Play Therapy Issues b) in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy Καλωσορίσατε στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα μετεκπαίδευσης σε θέματα Παιδοψυχολογίας και Παιγνιοθεραπείας: Professional Certificate in Child Psychology and Play Therapy Issues 1. Γενικά 1.1. Τί είναι η Συμβουλευτική και σε ποιούς απευθύνεται; Όλοι οι άνθρωποι αναμφισβήτητα έχουμε την ανάγκη, όταν αισθανόμαστε προβληματισμένοι ή και μπερδεμένοι, όταν μια κατάσταση μας δημιουργεί άγχος, φόβο ή ανασφάλεια, να βρούμε κάποιον που να δεχτεί να μας ακούσει με κατανόηση και ζεστασιά, να μπορέσει να νιώσει τα συναισθήματά μας, όποια κι αν είναι αυτά, χωρίς να μας κριτικάρει ή να μας επικρίνει. Θέλουμε άφοβα να εμπιστευόμαστε τον εσωτερικό μας κόσμο σε κάποιον, ώστε να αισθανόμαστε επιτέλους ότι όντως υπάρχει ένα «αυτί» που πάντα πρόθυμα θα μας ακούσει.... Είναι κοινά αποδεκτό ότι τα προβλήματα που καλείται να αντιμετωπίσει το άτομο στην σύγχρονη ανταγωνιστική και καταναλωτική κοινωνία, είναι σύνθετα και δαιδαλώδη, και η επίλυσή τους απαιτεί συχνά εξωτερική βοήθεια, ειδικές γνώσεις και σχετική κατάρτιση. Για τους λόγους αυτούς καθίσταται αναγκαία η ύπαρξη του θεσμού της Συμβουλευτικής ώστε να προλαμβάνονται, να αμβλύνονται και να αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά οι επιδράσεις από τον σύγχρονο τρόπο ζωής στην υγεία των ατόμων, και να παρέχεται βοήθεια προς αυτά ώστε να κατανοήσουν τον εαυτό τους, την χαμένη τους ίσως αυτοεκτίμηση και να συνειδητοποιήσουν την όποια δύναμη κρύβεται μέσα τους. Για όλους τους παραπάνω λόγους, η Συμβουλευτική και η Ψυχοθεραπεία απευθύνεται και καθίσταται απαραίτητη και σε υποψήφιους επαγγελματίες ψυχικής υγείας. Η ατομική και η ομαδική θεραπεία για τον υποψήφιο επαγγελματία ψυχικής υγείας, αποτελεί απαραίτητο εφόδιο. Μάλιστα, είναι ίσως το σημαντικότερο από τα Πληροφορίες/Εγγραφές/Ραντεβού:τηλ.:25510-83782 κινητό: 6938 968474 [email protected] www.epsyme.com 5

Professional Certificate a) in Child Psychology and Play Therapy Issues b) in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy εφόδια που χρειάζεται να έχει, διότι προσλαμβάνει διαστάσεις ασφαλιστικής δικλείδας για μια αξιόπιστη άσκηση του επαγγέλματος. Το πρόγραμμα συστήνει, σε όσους από τους μετέχοντες δεν έχουν κάνει ατομική θεραπεία, να ξεκινήσουν μόλις οι ίδιοι αισθανθούν έτοιμοι. Το Εργαστήρι Ψυχοκοινωνικών Μελετών απαρτίζεται από εκπαιδευμένο και έμπειρο επιστημονικό προσωπικό Συμβούλων – Ψυχοθεραπευτών και παρέχει εκπτώσεις σε φοιτητές και ανέργους. Στις δραστηριότητες του Εργαστηρίου, εκτός από τις εκπαιδευτικές και τις ερευνητικές, περιλαμβάνονται: 1) Ατομική θεραπεία, 2) Ομάδες Αυτογνωσίας & Προσωπικής Ανάπτυξης, 3) Οικογενειοκεντρική θεραπεία, 4) Ζεύγους κτλ... 1.2. Η φιλοσοφία του τμήματος συμβουλευτικής Η εκπαίδευση στη Συμβουλευτική και στην παιγνιοθεραπεία, όπως προσφέρονται στο Ε.Ψ.Μ βασίζονται στις φιλοσοφικές αρχές της Προσωποκεντρικής Προσέγγισης και της Παιδοκεντρικής Παιγνιοθεραπείας. Η εκπαίδευση διέπεται από το σεβασμό προς τη μοναδικότητα του κάθε συμμετέχοντα και από την προσπάθεια ανάπτυξης της ξεχωριστής προσωπικότητάς του. Σύμφωνα με την Προσωποκεντρική Προσέγγιση η πιο σημαντική προσφορά του Συμβούλου στη θεραπευτική του σχέση, είναι ο ίδιος του ο εαυτός. Η προσωπική του ανάπτυξη είναι αυτή που συντελεί στη δημιουργία μιας ισότιμης, αυθεντικής σχέσης με τον πελάτη του. Τα προγράμματα του Τμήματος είναι βιωματικά. Οι εμπειρίες, οι σκέψεις, οι προβληματισμοί, οι αντιδράσεις και τα συναισθήματα που αναδύονται κατά τη διάρκεια των συναντήσεων των μελών των εκπαιδευτικών ομάδων επενδύονται με θεωρία - προσωποκεντρικής και άλλων προσεγγίσεων, ψυχοπαθολογίας, δεοντολογίας, μεθοδολογίας-έρευνας - η οποία είναι πάντα σχετική με τα θέματα που έχουν προκύψει. Στη συνέχεια, ολοκληρώνεται η διαδικασία με ασκήσεις εφαρμογής στη συμβουλευτική. Αυτές οι ασκήσεις έχουν ως αποτέλεσμα να αναδύονται και πάλι Πληροφορίες/Εγγραφές/Ραντεβού:τηλ.:25510-83782 κινητό: 6938 968474 [email protected] www.epsyme.com 6

Professional Certificate a) in Child Psychology and Play Therapy Issues b) in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy συναισθήματα, απορίες και συνειδητοποιήσεις οι οποίες και πάλι συνοδεύονται από θεωρητική ανάλυση και από εφαρμογές της νεοαποκτηθείσας μάθησης. «Ο πελάτης πάντα στο επίκεντρο της θεραπείας» 1.3. Child Centered Play Therapy Το παιχνίδι σαν ανθρώπινη δραστηριότητα τοποθετήθηκε από τον Φρόυντ και τους συνεχιστές του στην ίδια κατηγορία ψυχικών φαινομένων όπως τα όνειρα, οι ονειροπολήσεις και οι φαντασιώσεις. Ο άνθρωπος δεν ονειρεύεται έτσι χωρίς λόγο και κατά τύχη αλλά σε σχέση με την εκάστοτε επίκαιρη κατάσταση ζωής στην οποία βρίσκεται ή σε σχέση με εντάσεις και συγκρούσεις που μέσα στα όνειρα επαναλαμβάνονται, μεταβάλλονται και υφίστανται επεξεργασία. Πληροφορίες/Εγγραφές/Ραντεβού:τηλ.:25510-83782 κινητό: 6938 968474 [email protected] www.epsyme.com 7

Professional Certificate a) in Child Psychology and Play Therapy Issues b) in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy Στην θεωρητική εξέλιξη της play therapy όμως, υπάρχει μικρή απόσταση μεταξύ των διαφόρων σχολών και μεθόδων ψυχοθεραπείας. Αυτό ίσως να οφείλεται από τη μια στο ότι το παιχνίδι είναι από μόνο του ένα φαινόμενο που κατά ένα τρόπο ξεφεύγει από κάθε προσπάθεια ανάλυσης, και είναι σαν τέτοιο τόσο δυνατό, αυτόνομο και πηγαίο που οι θεωρίες και οι θεραπείες αναγκάζονται να προσαρμοστούν σ’ αυτό και να δεχτούν τους όρους του. Από την άλλη, το παιδί είναι με βεβαιότητα ένας «δύσκολος πελάτης» ακόμη και για έναν ψυχοθεραπευτή. Έτσι, μπαίνουν τα θεμέλια μιας θεραπείας που πλησιάζει πολύ την μη κατευθυντική, προσωποκεντρική play therapy της Axline που θα δούμε πιο αναλυτικά παρακάτω. Οι βασικές μεταρρυθμίσεις είναι ότι: α) Το κεντρικό σημείο της θεραπείας δεν είναι η επεξεργασία ενός ιστορικού, βιωμάτων δηλαδή και τραυμάτων του παρελθόντος αλλά τα συναισθήματα που επικοινωνούνται στο εδώ και τώρα μεταξύ του θεραπευτή και του παιδιού. β) Η σχέση που δημιουργεί ο θεραπευτής με το παιδί είναι από μόνη της σαν τέτοια θεραπευτική. Ένας άλλος σπουδαίος παιδοψυχίατρος και ψυχαναλυτής, ο Donald Winnicott καταλαμβάνει ιδιαίτερη θέση ανάμεσα σε όσους ασχολήθηκαν με το παιχνίδι του παιδιού και την ψυχοθεραπεία σε παιδιά. Ο Winnicott ήταν αυτός που συνέλαβε την έννοια του μεταβατικού φαινομένου και αντικειμένου, του πρώτου αντικειμένου δηλαδή που είναι «έξω» από το παιδί αλλά πολύ κοντά στον εσωτερικό του κόσμο και με το οποίο αναπτύσσει το παιδί μια ιδιαίτερη συναισθηματική σχέση (π. χ. μια άκρη της κουβέρτας που χαϊδεύει το παιδί καθώς πιπιλάει το δάχτυλο του, η πιπίλα του, ένα αρκουδάκι που κρατάει για να το πάρει ο ύπνος κλπ) . Η συνέχεια του μεταβατικού φαινομένου καθώς το παιδί μεγαλώνει είναι το παιχνίδι. Βρίσκεται ακριβώς σ’ αυτό το μεταβατικό χώρο ανάμεσα Πληροφορίες/Εγγραφές/Ραντεβού:τηλ.:25510-83782 κινητό: 6938 968474 [email protected] www.epsyme.com 8

Professional Certificate a) in Child Psychology and Play Therapy Issues b) in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy στον εσωτερικό κόσμο του παιδιού και το εξωτερικό κόσμο. Είναι και μέσα και έξω ταυτόχρονα, ένα συγκλονιστικό φαινόμενο! H Virginia Axline είναι η σημαντικότερη εκπρόσωπος της προσωποκεντρικής Play therapy. Η θεωρία της βασίζεται στην θεωρία προσωπικότητας που ανέπτυξε ο C. Rogers για την προσωποκεντρική συμβουλευτική και ψυχοθεραπεία. Κάποιος που ζει ή δουλεύει με παιδιά παρατηρεί ότι έχουν την τάση να συγχωρούν και να ξεχνούν αρνητικές εμπειρίες. Όταν οι συνθήκες ζωής τους δεν είναι ιδιαίτερα κακές, έχουν την ικανότητα να παίρνουν την ζωή όπως είναι, το ίδιο και τους ανθρώπους με τους οποίους ζουν. Αυτό οφείλεται στην έμφυτη ορμή και έντονη αγάπη για ζωή που τα χαρακτηρίζει. Αυτό που επίσης χαρακτηρίζει τα παιδιά και που είναι πραγματική αγαλλίαση για τον θεραπευτή να το βλέπει είναι ότι είναι πολύ εμφανείς όλες οι πλευρές της προσωπικότητας τους (όσο πιο υγιής η προσωπικότητα βέβαια τόσο περισσότερο) αυτές που στους ενήλικες συχνά είναι θαμμένες κάτω από στρώματα απώθησης, στρέβλωσης και άρνησης. Η Play therapy βασίζεται στο γεγονός ότι το παιχνίδι είναι το πιο φυσικό μέσο που διαθέτει το παιδί για να εκφραστεί. Μέσα στον ασφαλή χώρο που του παρέχεται στην θεραπεία, το παιδί είναι αυτό το πιο σημαντικό πρόσωπο, ελέγχει την κατάσταση, κανείς δεν το κριτικάρει, δεν μιλάει αντί γι’ αυτό και δεν του λέει τι να κάνει. Επίσης υπάρχει κάποιος που το αποδέχεται, το καταλαβαίνει και είναι ειλικρινά φιλικός μαζί του. Τα όρια που ισχύουν στην θεραπεία δίνουν την αίσθηση της ασφάλειας και της πραγματικότητας. Όλα αυτά συνιστούν για το παιδί μια πρόκληση και μια ευκαιρία να ωριμάσει, να γίνει πιο δημιουργικό, να μάθει να αποδέχεται τον εαυτό του και να νοιάζεται για τους άλλους. Σημαντικό ρόλο έχει βέβαια στην θεραπεία του παιδιού και η παράλληλη συμβουλευτική των γονέων τόσο για θέματα που αφορούν άμεσα το ίδιο το παιδί όσο και για δυσκολίες και προβλήματα που αφορούν τον καθένα απ’ τους γονείς προσωπικά ή την μεταξύ τους σχέση και που ασφαλώς έχουν επίδραση και στην συναισθηματική κατάσταση και την συμπεριφορά του παιδιού. Πληροφορίες/Εγγραφές/Ραντεβού:τηλ.:25510-83782 κινητό: 6938 968474 [email protected] www.epsyme.com 9

Professional Certificate a) in Child Psychology and Play Therapy Issues b) in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy 1.4 Συνοπτική περιγραφή του προγράμματος Το πρόγραμμα αυτό σας παρέχει εκπαίδευση σε θέματα Παιδοψυχολογίας και Παιγνιοθεραπείας, τόσο σε θεωρητικό όσο και σε βιωματικό πλαίσιο. Έχει σχεδιαστεί με βάση τις αρχές της Προσωποκεντρικής Προσέγγισης όπως εφαρμόστηκαν στα δύο πρώτα εκπαιδευτικά προγράμματα στην PCA δημιουργήθηκαν στην Αμερική το 1980 από τον Carl Rogers το πρώτο και τους Curties Graf, Ruth Stanford και Peggy Natiello το δεύτερο. Εντρυφεί στη μελέτη των διαδικασιών και μηχανισμών που ενεργοποιούνται καθ’ όλη τη διάρκεια της βιολογικής και διανοητικής ανάπτυξης του εμβρύου σε ενήλικα. Στοχεύει στην ανάπτυξη εκτεταμένων γνώσεων σε θέματα βιολογικής, γνωστικής, κοινωνικής και συναισθηματικής ανάπτυξης των παιδιών. Συνάμα, βοηθά στην κατανόηση της διαφορετικότητας της παιδικής αντίληψης και των παιδικών ικανοτήτων συγκριτικά με τους ενήλικες, ενώ αναλύει τον τρόπο με τον οποίο οι παιδικές εμπειρίες επηρεάζουν τη μεταγενέστερη ανάπτυξη του ατόμου. Κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης, οι σπουδαστές μελετούν την εξέλιξη της Παιδοψυχολογίας παγκοσμίως, τάσεις και τακτικές, καθώς και τα πιο σύγχρονα επιστημονικά ευρήματα μέσω ηλεκτρονικών βιβλιοθηκών. Συγχρόνως ενισχύεται η μελέτη και κατανόηση φαινομένων κακοποίησης παιδιών, παιδικής βίας και επιθετικότητας, προβλημάτων εκπαίδευσης, επιρροής διαζυγίων κτλ. και πως αυτά εκδηλώνονται στην Ελλάδα, συγκριτικά με το εξωτερικό. Το πρόγραμμα επιπλέον αναπτύσσει τις γνώσεις και ικανότητες των σπουδαστών σε θέματα ψυχολογικών αξιολογήσεων και στην παγκοσμίου φήμης θεραπευτική παρέμβαση σε παιδιά play therapy. 2. Σε ποιούς απευθύνεται: Το πρόγραμμα απευθύνεται σε άτομα που ασχολούνται ή πρόκειται να ασχοληθούν με παιδιά στην επαγγελματική ή/και προσωπική τους ζωή και επιθυμούν να αποκτήσουν ολοκληρωμένη και σε βάθος εκπαίδευση στη Παιδοκεντρική Παιγνιοθεραπεία & την Προσωποκεντρική Οικογενειοκεντρική Θεραπεία, αποκτώντας γνώσεις και δεξιότητες που είναι απαραίτητες για μια υπεύθυνη άσκηση του επαγγέλματος τους. Το πρόγραμμα είναι σύμφωνο με τα διεθνή πρότυπα εκπαίδευσης στον τομέα της Πληροφορίες/Εγγραφές/Ραντεβού:τηλ.:25510-83782 κινητό: 6938 968474 [email protected] www.epsyme.com 10

Professional Certificate a) in Child Psychology and Play Therapy Issues b) in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy Συμβουλευτικής & Παιγνιοθεραπείας ως προς τη διάρκεια και το περιεχόμενο. Ακολουθεί τις αρχές της εκπαίδευσης ενηλίκων, αλλά και τους κώδικες δεοντολογίας και κατευθύνσεις των σχετικών επαγγελματικών συλλόγων. Συγκεκριμένα στο πρόγραμμα μπορούν να συμμετάσχουν άτομα που ασχολούνται ή πρόκειται να ασχοληθούν με παιδιά στην επαγγελματική ή/και προσωπική τους ζωή, όπως Ψυχολόγους / Παιδοψυχολόγους, Παιδιάτρους / Παιδοψυχίατρους, Συμβούλους / Ψυχοθεραπευτές, Εκπαιδευτικούς, Παιδαγωγούς, Κοινωνικούς Λειτουργούς, Εργοθεραπευτές, Λογοθεραπευτές, Φοιτητές των παραπάνω κλάδων κτλ. 3. Στόχοι και Περιεχόμενο Στόχος : Το πρόγραμμα απευθύνεται σε άτομα που ασχολούνται ή πρόκειται να ασχοληθούν με παιδιά στην επαγγελματική ή/και προσωπική τους ζωή. Στόχος είναι να διερευνήσουμε και να βιώσουμε τη θεραπευτική δύναμη του παιχνιδιού, να έρθουμε σε επαφή με το δημιουργικό μας εαυτό και να ενσωματώσουμε μη παρεμβατικές μεθόδους της παιγνιοθεραπείας τόσο στην επαγγελματική όσο και στην καθημερινή μας ζωή. Το πρόγραμμα είναι βασισμένο στις αρχές της Προσωποκεντρικής προσέγγισης του Carl Rogers & της Παιδοκεντρικής Play Therapy της Virginia Axline. Επίσης, το πρόγραμμα αποτελείται από: 1)Το θεωρητικό υπόβαθρο στην παιδοψυχολογία και την παιδοκεντρική παιγνιοθεραπεία 2) Την βιωματική Εκπαίδευση στην παιδοκεντρική παιγνιοθεραπεία. Τρόπος εκπαίδευσης: Ο τρόπος εκπαίδευσης περιλαμβάνει συζητήσεις, εργαστήρια, επανατροφοδότηση, πρακτική και εποπτεία, audio tapes, µικρές οµάδες, οµάδες συνάντησης, εργαστήρια ενσυναίσθησης, εργαστήρια play therapy, role playing, συζητήσεις περιπτώσεων και διαλέξεις. 3.1. Θεωρητικό υπόβαθρο στην παιδοψυχολογία και την παιδοκεντρική παιγνιοθεραπεία Εντρυφεί στη μελέτη των διαδικασιών και μηχανισμών που ενεργοποιούνται καθ’ όλη τη διάρκεια της βιολογικής και διανοητικής ανάπτυξης του εμβρύου σε ενήλικα. Πληροφορίες/Εγγραφές/Ραντεβού:τηλ.:25510-83782 κινητό: 6938 968474 [email protected] www.epsyme.com 11

Professional Certificate a) in Child Psychology and Play Therapy Issues b) in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy Στοχεύει στην ανάπτυξη εκτεταμένων γνώσεων σε θέματα βιολογικής, γνωστικής, κοινωνικής και συναισθηματικής ανάπτυξης των παιδιών. Συνάμα, βοηθά στην κατανόηση της διαφορετικότητας της παιδικής αντίληψης και των παιδικών ικανοτήτων συγκριτικά με τους ενήλικες, ενώ αναλύει τον τρόπο με τον οποίο οι παιδικές εμπειρίες επηρεάζουν τη μεταγενέστερη ανάπτυξη του ατόμου. Κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης, οι σπουδαστές μελετούν την εξέλιξη της Παιδοψυχολογίας παγκοσμίως, τάσεις και τακτικές, καθώς και τα πιο σύγχρονα επιστημονικά ευρήματα μέσω ηλεκτρονικών βιβλιοθηκών. Συγχρόνως ενισχύεται η μελέτη και κατανόηση φαινομένων κακοποίησης παιδιών, παιδικής βίας και επιθετικότητας, προβλημάτων εκπαίδευσης, επιρροής διαζυγίων κτλ. και πως αυτά εκδηλώνονται στην Ελλάδα, συγκριτικά με το εξωτερικό. Το πρόγραμμα επιπλέον αναπτύσσει τις γνώσεις και ικανότητες των σπουδαστών σε θέματα ψυχολογικών αξιολογήσεων, και στην παγκοσμίου φήμης θεραπευτική παρέμβαση σε παιδιά play therapy. Θεματικές ενότητες:  * Παιδί & οικογένεια,  * Το παιχνίδι ως μέσο σχέσης με το παιδί,  * οικογενειοκεντρική θεραπεία & play therapy,  * ψυχική υγεία & διαταραχές του παιδιού,  * ψυχοσωματική του παιδιού,  * μαθησιακές δυσκολίες,  * δυσλεξία & προσωπικότητα,  * προβολικά test,  * Απώλεια, Πένθος & Παιδί. 3.2. Βιωματική Εκπαίδευση στην παιδοκεντρική παιγνιοθεραπεία Μέσα από βιωματικά εργαστήρια και ασκήσεις αναπτύσσει την ικανότητα των σπουδαστών να σχετίζονται θεραπευτικά με τα παιδιά μέσω του παιχνιδιού Θεματικές ενότητες (ενδεικτικά): Πληροφορίες/Εγγραφές/Ραντεβού:τηλ.:25510-83782 κινητό: 6938 968474 [email protected] www.epsyme.com 12

Professional Certificate a) in Child Psychology and Play Therapy Issues b) in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy  * Παιγνιοθεραπεία σήμερα – ορισμός και πλαίσια εφαρμογής  * Αρχές, Μέθοδοι και Τεχνικές της Παιγνιοθεραπείας  * Θεραπευτικές παράμετροι που διευκολύνουν την επανασύνδεση με το έμφυτο δυναμικό ίασης του παιδιού  * Δομή της θεραπείας μέσω του παιχνιδιού: Περιβάλλον και υλικά  * Τα τρία είδη του παιχνιδιού στην Παιγνιοθεραπεία (ενσωματικό παιχνίδι, προβολικό παιχνίδι, παιχνίδι ρόλων)  * Η κατανόηση της συμβολικής έκφρασης  * Κατανόηση της λειτουργικότητα του παιχνιδιού στην ζωή των ανθρώπων.  * Η διερεύνηση και αξιοποίηση μη παρεμβατικών μεθόδων για την προσέγγιση των παιδιών, των εφήβων αλλά και των ενηλίκων με μικρές παραλλαγές  * Η προσέγγιση του παιχνιδιού ως βιωματικό τρόπο δημιουργικής μάθησης, έκφρασης και επικοινωνίας σε κοινά σχολεία, σε σχολεία ειδικής αγωγής σε παιδιά, αλλά και σε προγράμματα δια βίου εκπαίδευσης σε ενήλικες.  Τα 4 στάδια της Παιδοκεντρικής Παιγνιοθεραπείας (CCPT) 1. warm up 2. aggressive 3.regression 4. mastery  Οι 7 Δεξιότητες του παιδοκεντρικού παιγνιοθεραπευτή  Filial Therapy και εκπαίδευση γονέων 4. Διάρκεια του προγράμματος Η διάρκεια του προγράμματος είναι: α) 12 μήνες για το πρόγραμμα Professional Certificate in Child Psychology and Play Therapy issues, 4 Σαββατοκύριακα των 16 ωρών, ένα εντατικό 4ήμερο των 30 ωρών, 1 εντατικό αυτόνομο Σαββατοκύριακο 16 ωρών με θέμα: Προσωποκεντρική οικογενειοκεντρική θεραπεία/Προσωποκεντρικη Play Therapy. Πληροφορίες/Εγγραφές/Ραντεβού:τηλ.:25510-83782 κινητό: 6938 968474 [email protected] www.epsyme.com 13

Professional Certificate a) in Child Psychology and Play Therapy Issues b) in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy β) 18 μήνες για το πρόγραμμα Professional Certificate in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy. 4 Σαββατοκύριακα των 16 ωρών, ένα εντατικό 4ήμερο των 30 ωρών, ένα εντατικό εξαήμερο των 50 ωρών , 6 μήνες πρακτικής υπό εποπτεία, μετά το πέρας των ομαδικών συναντήσεων(τουλάχιστον 20 ατομικές συνεδρίες με παιδιά και οικογένειες ή 20x3 σε περίπτωση ομαδικών συνεδριών και τουλάχιστον 5 εκπαιδευτικές εποπτείες για αυτές τις συνεδρίες στα πλαίσια της πρακτικής). 1 εντατικό αυτόνομο Σαββατοκύριακο 16 ωρών με θέμα: Προσωποκεντρική οικογενειοκεντρική θεραπεία/Προσωποκεντρική Play Therapy. Δίνεται η δυνατότητα για συμμετοχή στο πρόγραμμα κατά 75% εξ αποστάσεως, μέσω ειδικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας e-learning. 4.1. Πίνακας διάρθρωσης προγράμματος Αριθμός Είδος Θεματική Οφειλόμενα Συνάντησης Συνάντησης Συνάντησης Καθήκοντα 1η Συνάντηση Σαββατοκύριακο Το παιδί, το παιχνίδι Ασκήσεις και Μεσοδιάστημα και η οικογένεια εργαστήρια Θεωρίες ανάπτυξης Προσωπικότητας και δεξιοτήτων παιχνίδι, 8 βασικές Παιδοκεντρικού αρχές της Axline Παιγνιοθεραπευτή Ασκήσεις και Παράδοση εργαστήρια Αυτοβιογραφίας ανάπτυξης δεξιοτήτων Παράδοση εργασίας: Παιδοκεντρικού ο ρόλος του Παιγνιοθεραπευτή παιχνιδιού στην Μελέτη αντίστοιχου ανάπτυξη και τη εκπαιδευτικού υλικού δομή της από την Ηλεκτρονική προσωπικότητας του Βιβλιοθήκη και την παιδιού Παράδοση πλατφόρμα e- εργασίας: Οι 8 αρχές της παιδοκεντρικής learning. παιγνιοθεραπείας Πληροφορίες/Εγγραφές/Ραντεβού:τηλ.:25510-83782 κινητό: 6938 968474 [email protected] www.epsyme.com 14

Professional Certificate a) in Child Psychology and Play Therapy Issues b) in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy 2η Συνάντηση Σαββατοκύριακο Δυσλεξία και Ασκήσεις και Μεσοδιάστημα Σαββατοκύριακο μαθησιακές εργαστήρια 3η Συνάντηση Σαββατοκύριακο δυσκολίες, οι 8 ανάπτυξης Μεσοδιάστημα βασικές αρχές της δεξιοτήτων 4η Συνάντηση Axline στο σχολείο Παιδοκεντρικού Ψυχική υγεία, Παιγνιοθεραπευτή ψυχοσωματική, διαταραχές, 7 Παράδοση εργασίας: δεξιότητες του Ο ρόλος του Play Παιδοκεντρικού Therapy στην Παιγνιοθεραπευτή, 4 ανάπτυξη και τη στάδια της CCPT δομή της προσωπικότητας του Ασκήσεις και παιδιού εργαστήρια Παράδοση εργασίας: ανάπτυξης δεξιοτήτων Οι 7 δεξιότητες του Παιδοκεντρικού παιδοκεντρικού Παιγνιοθεραπευτή παιγνιοθεραπευτή Μελέτη αντίστοιχου Ασκήσεις και εκπαιδευτικού υλικού εργαστήρια από την Ηλεκτρονική ανάπτυξης Βιβλιοθήκη και την δεξιοτήτων του πλατφόρμα e- Προσωποκεντρικού Οικογενειακού και learning. Παιδοκεντρικού θεραπευτή Πένθος και απώλεια και παιδί, Ασκήσεις και οικογενειακή εργαστήρια θεραπεία Νευροψυχολογία του εμβρύου και του παιδιού, προβολικά τεστ, filial therapy Ασκήσεις και εργαστήρια ανάπτυξης δεξιοτήτων Παιδοκεντρικού Παιγνιοθεραπευτή Μελέτη αντίστοιχου εκπαιδευτικού υλικού από την Ηλεκτρονική Βιβλιοθήκη και την πλατφόρμα e- learning. Εφαρμογές της Οικογενειοκεντρικής θεραπείας και της Παιδοκεντρικής παιγνιοθεραπείας Πληροφορίες/Εγγραφές/Ραντεβού:τηλ.:25510-83782 κινητό: 6938 968474 [email protected] www.epsyme.com 15

Professional Certificate a) in Child Psychology and Play Therapy Issues b) in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy Μεσοδιάστημα 4ήμερο από Ασκήσεις και Ασκήσεις και Παρασκευή έως εργαστήρια εργαστήρια 5η Συνάντηση Κυριακή ανάπτυξης δεξιοτήτων Παιδοκεντρικού Ολοκλήρωση της 6μηνο Ιούλιος – Παιγνιοθεραπευτή πρακτικής με παιδιά πρακτικής για Ιανουάριος Μελέτη αντίστοιχου και οικογένειες. το Professional εκπαιδευτικού υλικού Συγγραφή εργασίας Certificate in Σαββατοκύριακο από την Ηλεκτρονική μελέτης περίπτωσης CCPT & FCT Βιβλιοθήκη και την (Case Study) Αυτόνομη 6ημερο στη πλατφόρμα e- Συμμετοχή σε Συνάντηση Σαμοθράκη σχετικά βιωματικά Εξειδίκευσης (ενδεικτικά: από learning. εργαστήρια με την Αυτόνομη Πέμπτη Παρουσιάσεις ειδικού ενότητα συνάντηση (για έωςΤρίτη) ενδιαφέροντος Εργαστήρια play το 2ο κύκλο εφαρμογών της CCPT therapy ειδικού εξειδίκευσης) και της FCT και ενδιαφέροντος παρουσίάσεις Proposal Case Study 5 εκπαιδευτικές εποπτείες για τουλάχιστον 20 συνεδρίες με παιδιά και οικογένειες Οικογενειακή θεραπεία και Play Therapy Παρουσιάσεις εργαστηρίων play therapy ειδικού ενδιαφέροντος σε μικρές ομάδες στο πλαίσιο της ομάδας συνάντησης 5. Κόστος 5.1. Κόστος του προγράμματος Professional Certificate in Child Psychology and Play Therapy issues Το κόστος του προγράμματος ανέρχεται συνολικά στο ποσό των 800€ για επαγγελματίες. Δίδεται η δυνατότητα αποπληρωμής του ποσού με μία προκαταβολή 300€ με την εγγραφή στο πρόγραμμα και εξόφληση του υπολοίπου σε 5 ισόποσες μηνιαίες δόσεις των 100€. Πληροφορίες/Εγγραφές/Ραντεβού:τηλ.:25510-83782 κινητό: 6938 968474 [email protected] www.epsyme.com 16

Professional Certificate a) in Child Psychology and Play Therapy Issues b) in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy 5.2. Ειδικές κατηγορίες, μειώσεις διδάκτρων Για φοιτητές/ανέργους, ΑΜΕΑ, μονογονεϊκές οικογένειες το κόστος είναι 550€. Παρέχεται έκπτωση 300€ στο ποσό των 800€, για λόγους απόστασης άνω των 200 χιλιομέτρων. Η μείωση διδάκτρων δεν ισχύει σε περίπτωση παρακολούθησης μέσω e-learning. 5.3. Κόστος του προγράμματος Professional Certificate in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy Το κόστος του προγράμματος ανέρχεται συνολικά στο ποσό των 1400€ για επαγγελματίες, 1100€ για φοιτητές & ανέργους, 1000€ εκπαιδευόμενους με μετακίνηση άνω των 200 χιλιομέτρων, για την εκπαιδευτική ομάδα. 40€ η κάθε εποπτεία. Σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής του ποσού παρέχεται 10% έκπτωση Η μείωση διδάκτρων δεν ισχύει σε περίπτωση παρακολούθησης μέσω e-learning. 5.4. Κόστος αυτόνομου εντατικού Σαββατοκύριακου με θέμα: Προσωποκεντρική οικογενειοκεντρική θεραπεία/Προσωποκεντρική Play Therapy 150€ για επαγγελματίες, 120€ για φοιτητές & ανέργους το αυτόνομο εντατικό Σαββατοκύριακο 16 ωρών με θέμα: Προσωποκεντρική οικογενειοκεντρική θεραπεία/Προσωποκεντρική Play Therapy. 5.5 Κόστος αυτόνομου εντατικού 6ήμερου στο πλαίσιο της ομάδας συνάντησης στη Σαμοθράκη (υποχρεωτικό για το 2ο κύκλο εξειδίκευσης στην CCPT και FCT) 70 ευρώ (60 ευρώ σε περίπτωση έγκαιρης εγγραφής) το αυτόνομο εντατικό 6ήμερο διάρκειας 50 ωρών. Πληροφορίες/Εγγραφές/Ραντεβού:τηλ.:25510-83782 κινητό: 6938 968474 [email protected] www.epsyme.com 17

Professional Certificate a) in Child Psychology and Play Therapy Issues b) in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy 6. Πού οδηγεί η ολοκλήρωση του προγράμματος Η ολοκλήρωση του προγράμματος οδηγεί στην απόκτηση του: α) Professional Certificate in Child Psychology and Play Therapy Issues. β) Professional Certificate in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy 7. Βασική φιλοσοφία του προγράμματος Βασική φιλοσοφία του προγράμματος είναι η ανάληψη της προσωπικής ευθύνης από τον κάθε μετέχοντα, εκπαιδευόμενο, ώστε να μπορεί ο ίδιος να ορίζει το παρόν και το μέλλον του. 8. Συνεργάτες του Ε.Ψ.Μ. Κατά τη διάρκεια του προγράμματος συνεργάτες του εργαστηρίου θα παρουσιάσουν ειδικά θέματα παιδοψυχολογίας, οικογενειοκεντρική θεραπείας και play therapy . Εκπαιδευτές/ Εισηγητές / Διευκολυντές Επόπτες Όνομα Όνομα Τηλέφωνο Πόλη Τηλέφωνο Πόλη Πληροφορίες/Εγγραφές/Ραντεβού:τηλ.:25510-83782 κινητό: 6938 968474 [email protected] www.epsyme.com 18

Professional Certificate a) in Child Psychology and Play Therapy Issues b) in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy Βασίλης Μπλίτσας 2551083782 Αλεξ/πολη Βασίλης 2551083782 Αλεξ/πολη 6938968474 Μπλίτσας 6938968474 (Συμβουλευτική, Αλεξ/πολη Αθήνα Ψυχοθεραπεία, 6936345622 Παναγιώτης 2108817991 Θεσ/νικη Ψυχοπαθολογία, Αλεξ/πολη Απότσος 6938373938 Αθήνα 6974548991 Ξάνθη Αθήνα Play Therapy) Μαρία 6976631822 Χανιά 6944690482 Αθήνα Κυριακίδου Δήμητρα Λουίζα 2106747024 Δημητρακοπούλου 2106747024 Χανιά Βογιατζή 6972500592 6972500592 (Συμβουλευτική, 2821045055 Θεσ/νικη Αυγερινού 2103625246 6945437963 Ορεστιάδα Έλλη 6945384737 Play Therapy) 2310266708 Αλεξ/πολη 6944614333 Κομοτηνή Νεκταρία 2821045055 Κυριακή Τσιλιγκαρίδου 6974930417 Αλεξ/πολη Πατεράκη 6945437963 Ορεστιάδα (Συμβουλευτική, 6932525517 Play Therapy) 6994334620 Κυριακή Κεντιγκελένη 6972373536 6938947994 (Συμβουλευτική, Play Therapy Παιδοψυχιατρική) Λουίζα Βογιατζή (Συμβουλευτική, Ψυχοθεραπεία, Play Therapy) Νεκταρία Πατεράκη (Συμβουλευτική, Ψυχοθεραπεία, Σεξουαλικότητα) Βαγγέλης Βελέτσος (Συμβουλευτική, Ψυχοθεραπεία, Εξαρτήσεις) Σοφία Γεωργίου (Συμβουλευτική, Play Therapy) Γκεργκάνα Ποπόβα (Συμβουλευτική, Play Therapy) Μαίρη Παπαγεωργίου (Συμβουλευτική, Play Therapy) Νάγια Γεωργακοπούλου (Συμβουλευτική) Ματίνα Ελμαζούδη (Συμβουλευτική) 9. Προϋποθέσεις ολοκλήρωσης του προγράμματος Προϋποθέσεις ολοκλήρωσης του προγράμματος και χορήγησης του: Professional Certificate in Child Psychology and Play Therapy Issues. 9.1. Συμμετοχή και απουσίες Πληροφορίες/Εγγραφές/Ραντεβού:τηλ.:25510-83782 κινητό: 6938 968474 [email protected] www.epsyme.com 19

Professional Certificate a) in Child Psychology and Play Therapy Issues b) in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy Είναι απαραίτητη η συμμετοχή στις 110 εκπαιδευτικές ώρες των ομαδικών συναντήσεων του προγράμματος, για τον 1ο κύκλο και στις 160 εκπαιδευτικές ώρες για το 2ο κύκλο, μιας και πρόκειται για ένα κατεξοχήν βιωματικό πρόγραμμα Εκπαίδευσης, πράγμα που καθιστά σχεδόν αδύνατη την αναπλήρωση τυχών απουσιών. Έτσι οι απουσίες δεν μπορούν να υπερβαίνουν το 10% του προγράμματος. 9.2. Ασκήσεις και εργαστήρια Ορισμένες ασκήσεις χρησιμοποιούνται κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης αλλά δεν είναι προκαθορισμένες. Εάν ένας εκπαιδευτής θέλει να προσεγγίσει ένα θέμα με τη βοήθεια μιας κατάλληλης άσκησης, μπορεί να το κάνει μετά από τη σύμφωνη γνώμη της ομάδας. Είναι απαραίτητη όμως η συμπλήρωση 3 εργαστηρίων θεραπευτικών αποκρίσεων, 3 εργαστηρίων ενσυναίσθησης, 3 εργαστηρίων play therapy, 1 εργαστηρίου διευκόλυνσης οικογένειας. 9.2.1. Εργαστήρια Θεραπευτικών Αποκρίσεων Ο σκοπός αυτών των ασκήσεων είναι να μάθει ο εκπαιδευόμενος σύμβουλος- παιγνιοθεραπευτής, πώς να παρεμβαίνει την κατάλληλη στιγμή, καθώς επίσης και πώς να επιτρέπει στον «πελάτη» να ξεχωρίσει ποιο θέμα από τα πολλά που τυχόν τον έχουν απασχολήσει είναι για τον ίδιο το πιο σημαντικό. Η άσκηση γίνεται με 3 τρόπους: Ένας εκπαιδευτής υποδύεται το ρόλο του πελάτη ή δίνει δείγματα προτάσεων που θα μπορούσαν να είχαν ειπωθεί από τον πελάτη ή παρουσιάζει ένα στιγμιότυπο από το παιχνίδι του πελάτη. Όσοι εκπαιδευόμενοι συμμετέχουν στην άσκηση, γράφουν την απόκριση που τους φαίνεται πιο κατάλληλη, και ύστερα οι αποκρίσεις συζητούνται από τους εκπαιδευτές και την ομάδα. 9.2.2. Εργαστήρια Ενσυναίσθησης Ο κύριος σκοπός των εργαστηρίων ενσυναίσθησης, είναι να ασκηθούν οι εκπαιδευόμενοι να ακούν ενεργά, με προσοχή και ακρίβεια, τους πελάτες τους. Απαρτίζονται από 3 εκπαιδευόμενους, τον «σύμβουλο», τον «πελάτη» και τον «παρατηρητή». Κάποιες φορές είναι παρόν και η υπόλοιπη ομάδα ως «δεύτερος» Πληροφορίες/Εγγραφές/Ραντεβού:τηλ.:25510-83782 κινητό: 6938 968474 [email protected] www.epsyme.com 20

Professional Certificate a) in Child Psychology and Play Therapy Issues b) in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy παρατηρητής. Ο «πελάτης» «μιλάει» για ένα θέμα που τον απασχολεί στο «σύμβουλο», παίζοντας. Το θέμα αυτό πρέπει να αναφέρεται σε μια προσωπική του εμπειρία. Ο «σύμβουλος» προσπαθεί να ακούσει τον πελάτη και να επικοινωνήσει την ενσυναίσθησή του. Στη συνέχεια, ο «πελάτης» και μετά ο «σύμβουλος» συζητούν τις εμπειρίες τους από τη συζήτηση. Ο «πελάτης» επικεντρώνεται κυρίως στο αν αισθάνθηκε ότι ο «σύμβουλος» τον άκουσε και τον κατάλαβε. Ο «σύμβουλος» μιλάει για τη δική του εμπειρία, τις δυσκολίες που συνάντησε, τα συναισθήματα που του ανακινήθηκαν, ή τη βελτίωση που παρατήρησε στη δική του απόκριση. Ο «παρατηρητής» δίνει ανατροφοδότηση και εκφράζει τις παρατηρήσεις του, σε μία ευρεία κλίμακα θεμάτων όπως: λεκτική και μη λεκτική επικοινωνία, ποιότητα παρουσίας, είδος αποκρίσεων κλπ. Οι τρεις ρόλοι εναλλάσσονται έτσι ώστε και οι τρεις συμμετέχοντες να αναλάβουν από μία φορά τον κάθε ρόλο. Ο εκπαιδευτής παρατηρητής, παρεμβαίνει στο τέλος με τις δικές του παρατηρήσεις και απαντά σε ερωτήσεις των εκπαιδευόμενων πάνω σε θεωρητικά ή πρακτικά ζητήματα. Πολλές φορές τα θέματα έρχονται και αποτελούν έναυσμα για συζητήσεις στη μεγάλη ομάδα. Αργότερα, τα εργαστήρια ενσυναίσθησης διευρύνονται και συμπεριλαμβάνουν και τα εργαστήρια αυθεντικότητας. Σ’ αυτά ο θεραπευτής παρατηρεί τον εαυτό του κατά πόσο συναισθήματα που του γεννήθηκαν κατά τη διάρκεια της συνάντησης με τον πελάτη, απέσπασαν ή όχι την προσοχή του από την εσυναισθητική σχέση μαζί του. Στο σχολιασμό, όλα τα μέλη της ομάδας, εστιάζονται στις αποκλίσεις ή στην απώλεια της αυθεντικότητας που τυχόν ένοιωσαν κατά τη διάρκεια της συνεδρίας. 9.2.3. Εργαστήρια Play Therapy Μετά την 3η συνάντηση και εφόσον έχουν συγγράψει τις εργασίες για τις 8 βασικές αρχές & τις 7 δεξιότητες του παιδοκεντρικού παιγνιοθεραπευτή, οι εκπαιδευόμενοι μπορούν να αρχίσουν να παίρνουν μέρος σε συνεδρίες εξάσκησης στην παιδοκεντρική παιγνιοθεραπεία. Αυτές ονομάζονται «εργαστήρια Play Therapy» και έχουν ως σκοπό την ανάπτυξη της ικανότητας των εκπαιδευόμενων να δημιουργούν μία θεραπευτική σχέση με τον πελάτη, διάρκειας 45 λεπτών, μέσα σε κλίμα διαφάνειας, αυθεντικότητας, εμπιστοσύνης και στήριξης, που είναι απαραίτητο για να αισθανθεί άνετα ο πελάτης και να μπορέσει να προχωρήσει σε μία θεραπευτική αλλαγή. Ζεύγη εκπαιδευόμενων Πληροφορίες/Εγγραφές/Ραντεβού:τηλ.:25510-83782 κινητό: 6938 968474 [email protected] www.epsyme.com 21

Professional Certificate a) in Child Psychology and Play Therapy Issues b) in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy κάνουν συνεδρίες play therapy. Κάθε πελάτης διατηρεί τον ίδιο θεραπευτή για τρεις συνεχόμενες συνεδρίες που γίνονται ανάμεσα στις εκπαιδευτικές συναντήσεις της ομάδας. Αυτή η εμπειρία της play therapy, αποκτά τη συνέχεια που λείπει από τα εργαστήρια ενσυναίσθησης και μοιάζει με μία θεραπευτική σχέση με έναν «πραγματικό» πελάτη. Οι συνεδρίες μαγνητοφωνούνται ή βιντεοσκοπούνται και επιλεγμένα μέρη τους παρουσιάζονται για εποπτεία. 9.2.4. Εργαστήρια Οικογενειακής Θεραπείας Στο εντατικό αυτόνομο σαββατοκύριακο εξειδίκευσης και μετά, δίνεται στους εκπαιδευόμενους η ευκαιρία να αναλάβουν τη θέση του προσωποκεντρικού οικογενειακού θεραπευτή, με την παρουσία ενός ή περισσοτέρων εκπαιδευτών που θα είναι εκεί ως μέλη της «οικογένειας», παρατηρητές, ή συνθεραπευτές. Ο εκπαιδευόμενος θεραπευτής αλλά και οι υπόλοιποι εκπαιδευόμενοι έχουν αργότερα την ευκαιρία να συζητήσουν τις εμπειρίες τους μέσα σε ένα τέτοιο εργαστήριο. Η κοινή εμπειρία είναι παραγωγική για όλους. Στην αρχή, μπορεί να φαίνεται πολύ δύσκολο, όμως αργότερα, ο φόβος της έκθεσης σε μια μεγάλη ομάδα υποχωρεί. Ο εκπαιδευόμενος προσπαθεί να ακούσει με τρόπο διευκολυντικό τα μέλη της οικογένειας και να είναι παρόν για κάθε ένα από αυτά. Με αυτόν τον τρόπο, γίνεται άσκηση σε συμβουλευτικές δεξιότητες σε ένα πλαίσιο που αρχικά, πολλές φορές οι εκπαιδευόμενοι βιώνουν ως πιο απειλητικό από την ίδια τη συμβουλευτική. 9.3. Εργασίες Όλες οι εργασίες παραδίδονται από τους εκπαιδευόμενους στο Ε.Ψ.Μ. σε έντυπη μορφή και αποστέλλονται και ηλεκτρονικά μέσω e-mail στο [email protected]. Προϋπόθεση για την ολοκλήρωση του προγράμματος είναι η συγγραφή μίας εργασίας με το ξεκίνημα (αυτοβιογραφία), μίας θεματικής εργασίας με θέμα: «Ο ρόλος του παιχνιδιού στην ανάπτυξη και τη δομή της προσωπικότητας του παιδιού και η εφαρμογή των 8 αρχών της CCPT» παραδοτέα μέχρι την 2η συνάντηση της ομάδας (3000 λέξεις), μιας εργασίας με θέμα: «Ο ρόλος του Play Therapy στην ανάπτυξη και τη δομή της προσωπικότητας του παιδιού» παραδοτέα μέχρι την 3η συνάντηση της ομάδας (3000 λέξεις), παραδοτέα μέχρι την 3η συνάντηση της ομάδας, μία προφορική παρουσίαση ειδικών ενδιαφερόντων κατά τη διάρκεια της 5ης συνάντησης Πληροφορίες/Εγγραφές/Ραντεβού:τηλ.:25510-83782 κινητό: 6938 968474 [email protected] www.epsyme.com 22

Professional Certificate a) in Child Psychology and Play Therapy Issues b) in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy για την απονομή του Professional Certificate in Child Psychology and Play Therapy issues ή μία προφορική παρουσίαση πρότασης(proposal) για την εργασία μελέτης περίπτωσης (case study) για την απονομή του Professional Certificate in Child- Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy. Για την ολοκλήρωση και απονομή του Professional Certificate in Child-Centred Play Therapy & in Family- Centred Therapy απαιτείται η συγγραφή μιας εργασίας μελέτης περίπτωσης (case study), που παραδίδεται γραπτή μετά το κλείσιμο του προγράμματος και την ολοκλήρωση της πρακτικής με παιδιά και οικογένειες και η παρουσίαση εργαστηρίου play therapy με βιωματικό τρόπο σε μικρές ομάδες στο πλαίσιο της ομάδας συνάντησης στη Σαμοθράκη. 9.3.1. «Ο ρόλος του παιχνιδιού στην ανάπτυξη και τη δομή της προσωπικότητας του παιδιού και η εφαρμογή των 8 αρχών της CCPT» Στο χώρο της ψυχικής υγείας, το παιχνίδι θεωρείται ως το κυρίαρχο μέσο επικοινωνίας κι έκφρασης του παιδιού, το οποίο συμβάλλει στην ολόπλευρη (νοητική, σωματική, κοινωνική, συναισθηματική) ανάπτυξη του παιδιού. Είναι γεγονός πως μέσα από το παιχνίδι, το παιδί μπορεί να επεξεργαστεί και να εκφράσει επαρκέστερα απ’ ότι με λόγια, το πώς αισθάνεται για τον εαυτό του και για τα σημαντικά πρόσωπα ή γεγονότα της ζωής του. Οι εκπαιδευόμενοι καλούνται ανατρέχοντας στη σχετική βιβλιογραφία να διερευνήσουν το ρόλο του παιχνιδιού στην ανάπτυξη και τη δομή της προσωπικότητας του παιδιού. Καλούνται στην ουσία δηλαδή να συνδέσουν την έννοια και το ρόλο του παιχνιδιού με την θεωρία προσωπικότητας της PCA. Στη συνέχεια, το δεύτερο μέρος της εργασίας εστιάζεται στην εφαρμογή των 8 αρχών της παιδοκεντρικής παιγνιοθεραπείας. Ο εκπαιδευόμενος μπορεί π.χ. να αναπτύξει τη βιβλιογραφία με παραδείγματα από την προσωπική ζωή του εκπαιδευόμενου ή την εφαρμογή των 8 αρχών στον επαγγελματικό χώρο του, π.χ. αν είναι εκπαιδευτικός, στην τάξη. Άλλος, τέλος, μπορεί να συζητήσει κατά πόσο οι 8 αρχές είναι όχι μόνο απαραίτητες αλλά και επαρκείς. Ο σκοπός της προσωποκεντρικής εκπαίδευσης, δεν είναι η συγκριτική αξιολόγηση της απόδοσης των εκπαιδευομένων πάνω σε ομοιόμορφα θέματα αλλά αντίθετα σκοπός είναι να αποτελέσει κάθε εκπαιδευτική εμπειρία προσωπικό κίνητρο και πρόκληση γνωστικής και συναισθηματικής ανάπτυξης. Πληροφορίες/Εγγραφές/Ραντεβού:τηλ.:25510-83782 κινητό: 6938 968474 [email protected] www.epsyme.com 23

Professional Certificate a) in Child Psychology and Play Therapy Issues b) in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy 9.3.2. «Ο ρόλος του Play Therapy στην ανάπτυξη και τη δομή της προσωπικότητας του παιδιού» Η παιγνιοθεραπεία είναι μια κυρίως μη κατευθυνόμενη ψυχοθεραπευτική προσέγγιση, που χρησιμοποιεί το παιχνίδι ως το κατεξοχήν θεραπευτικό «εργαλείο» και παρέχει στο παιδί μια ασφαλή βάση για να επεξεργαστεί και να επιλύσει συναισθηματικές δυσκολίες ή προβλήματα συμπεριφοράς. Οι εκπαιδευόμενοι στην εργασία αυτή καλούνται να συνδέσουν την θεωρία ανάπτυξης της προσωπικότητας του παιδιού κατά την PCA με τη θεωρία παιδοκεντρικής παιγνιοθεραπείας. Στόχος αυτής της εργασίας είναι οι εκπαιδευόμενοι να δείξουν στο πρώτο μέρος την σε βάθος κατανόηση της συμβολής της παιγνιοθεραπείας με τις διάφορες εφαρμογές της στην ολόπλευρη ψυχοσωματική ανάπτυξη του παιδιού. Στο δεύτερο μέρος ο εκπαιδευόμενος καλείται να παρουσιάσει μία μαγνητοφωνημένη ή βιντεοσκοπημένη συνεδρία μαζί με την μεταγραφή ενός αποσπάσματος που να διαρκεί τουλάχιστον 10 λεπτά. Με βάση το κείμενο της μεταγραφής γίνεται ανάλυση ή σχολιασμός των παρεμβάσεων του εκπαιδευόμενου ή της επεξεργασίας τους «πελάτη» με αναφορές στο θεωρητικό πρότυπο θεραπείας. Το ζητούμενο είναι τελικά η αναγνώριση της εφαρμογής των 8 αρχών παιδοκεντρικής παιγνιοθεραπείας και των 7 δεξιοτήτων του παιδοκεντρικού παιγνιοθεραπευτή για τη δημιουργία μιας θεραπευτικής 9.3.3. Προφορική παρουσίαση: εργασίας ειδικών ενδιαφερόντων ή πρότασης(proposal) για την διπλωματική εργασία μελέτης περίπτωσης(case study). Κατά τη διάρκεια της 5ης τετραήμερης συνάντησης, α) οι εκπαιδευόμενοι στο Professional Certificate in Child Psychology and Play Therapy Issues ατομικά ή σε μικρές ομάδες 2 ή 3ων ατόμων παρουσιάζουν θέματα που τους ενδιαφέρουν ειδικά και άπτονται της παιγνιοθεραπείας. Όπως π.χ. Σύγκριση Παιδοκεντρικής Προσέγγισης με κάποια άλλη προσέγγιση ή η εφαρμογή της Παιγνιοθεραπείας στο χώρο εργασίας τους ή στον κοινωνικό τους χώρο ή Σκέψεις και προβληματισμούς που θα ήθελαν να διερευνήσουν περεταίρω. β) Οι εκπαιδευόμενοι στο Professional Certificate in Child- Πληροφορίες/Εγγραφές/Ραντεβού:τηλ.:25510-83782 κινητό: 6938 968474 [email protected] www.epsyme.com 24

Professional Certificate a) in Child Psychology and Play Therapy Issues b) in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy παρουσιάζουν πρόταση (proposal) για την διπλωματική περιπτωσιολογική μελέτη (case study) που πρόκειται να διεξάγουν, προκειμένου να ολοκληρώσουν την εκπαίδευσή τους. 9.3.4. Διπλωματική Εργασία Μελέτη Περίπτωσης (Case Study) Η εργασία αυτή αφορά έναν «πελάτη» παιδί ή μια οικογένεια που παρακολουθεί ο εκπαιδευόμενος σε εβδομαδιαία βάση για τουλάχιστον 3 μήνες. Η εργασία αναφέρεται: στη διαδικασία ανάπτυξης της σχέσης θεραπευτή – Πελάτη κατά τη διάρκεια της θεραπευτικής πράξης, στη διερεύνηση του προβληματισμού της στάσης του ως θεραπευτή, στον τρόπο που χρησιμοποιεί την εποπτεία και εφαρμόζει τους κανόνες δεοντολογίας, στις πιθανές αλλαγές που παρατηρούνται στον πελάτη, στις πιθανές αλλαγές που παρατηρεί στη δική του θεραπευτική στάση, στον τρόπο που προσωπικά θέματα του θεραπευτή αναδυθήκαν κατά τη θεραπευτική διαδικασία και πώς αυτά αντιμετωπίστηκαν. Στο Case Study πρέπει να δοθεί μεγάλη έμφαση στη σύνδεση της ανάλυσης του περιστατικού με τη θεωρία, χρησιμοποιώντας βιβλιογραφικές αναφορές και με την προσωπική στάση κάθε εκπαιδευόμενου ως θεραπευτή. Θα πρέπει σε αυτό το σημείο να τονιστεί ότι στο πλαίσιο του κώδικα δεοντολογίας διατηρείται η ανωνυμία του πελάτη. 9.3.5. Παρουσίαση εργαστηρίου play therapy ειδικού ενδιαφέροντος, σε μικρές ομάδες στο πλαίσιο της ομάδας συνάντησης στη Σαμοθράκη Κατά τη διάρκεια της 6ήμερης συνάντησης, οι εκπαιδευόμενοι στο Professional Certificate in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy καλούνται να παρουσιάσουν με βιωματικό τρόπο εργαστήριο play therapy ειδικού ενδιαφέροντος. Τα εργαστήρια θα διεξαχθούν σε μικρές ομάδες την ημέρα της αντίστοιχης θεματικής. Πληροφορίες/Εγγραφές/Ραντεβού:τηλ.:25510-83782 κινητό: 6938 968474 [email protected] www.epsyme.com 25

Professional Certificate a) in Child Psychology and Play Therapy Issues b) in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy 9.4. Αυτοαξιολόγηση Η αυτοαξιολόγηση παραδίδεται γραπτά μετά το πέρας της εκπαίδευσης. Η αυτοαξιολόγηση είναι ένας σημαντικός παράγοντας για την απονομή του Certificate. Αντικατοπτρίζει την επίδραση της εκπαίδευσης, τόσο στην προσωπική ανάπτυξη των εκπαιδευόμενων, όσο και στην επαγγελματική τους ανάπτυξη. Οι εκπαιδευόμενοι κατά την προσωποκεντρική προσέγγιση είναι οι μόνοι υπεύθυνοι να αναγνωρίσουν πόσο είναι ικανοποιημένοι με την προσωπική τους ανάπτυξη και να δείξουν: α) πόσο έχουν αφομοιώσει τις βασικές έννοιες στις θεωρίες θεραπείας και προσωπικότητας στο γνωστικό επίπεδο, β) πόσο έχουν αναγνωρίσει και διεργαστεί συναισθηματικές εμπειρίες και μπορούν να τη συνδέσουν με τη θεωρία, γ) πόσο έχουν αποκτήσει επαγγελματικές δεξιότητες στην παιγνιοθεραπεία. Κάθε εκπαιδευόμενος χρειάζεται να αποφασίσει σχετικά με το αν αισθάνεται έτοιμος να ολοκληρώσει την εκπαίδευση ή αν αισθάνεται ότι χρειάζεται περισσότερο χρόνο για να επιτύχει τους εκπαιδευτικούς στόχους που έχει θέσει για τον εαυτό του. 9.5. Ατομική θεραπεία Το Ε.Ψ.Μ. θεωρεί την ατομική θεραπεία του εκπαιδευόμενου αναπόσπαστο κομμάτι της εκπαίδευσης στην παιγνιοθεραπεία. Έτσι συστήνει την έναρξη ατομικής θεραπείας κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης σε όσους δεν έχουν ξεκινήσει ήδη από πριν. 9.6. Οικονομικές υποχρεώσεις Προκειμένου ο κάθε εκπαιδευόμενος να συμμετάσχει στην απονομή του α)Professional Certificate in Child Psychology and Play Therapy Issues β)Professional Certificate in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy κατά την ορισμένη ημερομηνία και εφόσον έχει ολοκληρώσει επιτυχώς όλες τις προηγούμενες προϋποθέσεις, χρειάζεται να προχωρήσει στην εξόφληση των οικονομικών υποχρεώσεων τουλάχιστον 15 μέρες πριν τις απονομές. Πληροφορίες/Εγγραφές/Ραντεβού:τηλ.:25510-83782 κινητό: 6938 968474 [email protected] www.epsyme.com 26

Professional Certificate a) in Child Psychology and Play Therapy Issues b) in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy 10. Σύμβουλος Εκπαίδευσης (Advisor) Ο Σύμβουλος Εκπαίδευσης (Advisor), παρακολουθεί την ανάπτυξη και τις επιδόσεις των εκπαιδευόμενων που τον έχουν επιλέξει για Advisor τους, κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης. Ο κάθε Advisor αναλαμβάνει την εκπαιδευτική παρακολούθηση 4 – 6 εκπαιδευόμενων κάθε ομάδας. Ο Advisor έχει επίγνωση των τυχόν δυσκολιών που προκύπτουν και προσφέρει στήριξη, συμβουλές, ενθάρρυνση ή προτάσεις. Ο ρόλος του Advisor περιορίζεται σε θέματα που αφορούν την εκπαίδευση και όχι στη θεραπεία των εκπαιδευόμενων. Αν προκύψει ανάγκη ο Advisor παραπέμπει τον εκπαιδευόμενο σε θεραπευτή. 11. Θεωρία και μεθοδολογία προσέγγισης Η θεωρία παρουσιάζεται με τη μορφή διαλέξεων και εργαστηρίων είτε από προσκεκλημένους εισηγητές, είτε από μέλη του εκπαιδευτικού προσωπικού του Ε.Ψ.Μ.. Τα θέματα που περιλαμβάνονται αφορούν στην άσκηση της Παιγνιοθεραπείας και τις διάφορες εφαρμογές της. Ενδεικτικά αναφέρονται να παρακάτω: * Παιδί & οικογένεια, * Το παιχνίδι ως μέσο σχέσης με το παιδί, * οικογενειοκεντρική θεραπεία & play therapy, * ψυχική υγεία & διαταραχές του παιδιού, * ψυχοσωματική του παιδιού, * μαθησιακές δυσκολίες, * δυσλεξία & προσωπικότητα, * προβολικά test, * Απώλεια, Πένθος & Παιδί. * Παιγνιοθεραπεία σήμερα – ορισμός και πλαίσια εφαρμογής * Αρχές, Μέθοδοι και Τεχνικές της Παιγνιοθεραπείας * Θεραπευτικές παράμετροι που διευκολύνουν την επανασύνδεση με το έμφυτο δυναμικό ίασης του παιδιού Πληροφορίες/Εγγραφές/Ραντεβού:τηλ.:25510-83782 κινητό: 6938 968474 [email protected] www.epsyme.com 27

Professional Certificate a) in Child Psychology and Play Therapy Issues b) in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy * Δομή της θεραπείας μέσω του παιχνιδιού: Περιβάλλον και υλικά * Τα τρία είδη του παιχνιδιού στην Παιγνιοθεραπεία (ενσωματικό παιχνίδι, προβολικό παιχνίδι, παιχνίδι ρόλων) * Η κατανόηση της συμβολικής έκφρασης * Κατανόηση της λειτουργικότητα του παιχνιδιού στην ζωή των ανθρώπων. * Η διερεύνηση και αξιοποίηση μη παρεμβατικών μεθόδων για την προσέγγιση των παιδιών, των εφήβων αλλά και των ενηλίκων με μικρές παραλλαγές * Η προσέγγιση του παιχνιδιού ως βιωματικό τρόπο δημιουργικής μάθησης, έκφρασης και επικοινωνίας σε κοινά σχολεία, σε σχολεία ειδικής αγωγής σε παιδιά, αλλά και σε προγράμματα δια βίου εκπαίδευσης σε ενήλικες. Τα 4 στάδια της Παιδοκεντρικής Παιγνιοθεραπείας (CCPT) 1. warm up 2. aggressive 3.regression 4. mastery Οι 7 Δεξιότητες του παιδοκεντρικού παιγνιοθεραπευτή Filial Therapy και εκπαίδευση γονέων Γίνεται προσπάθεια ώστε οι παρουσιάσεις να έχουνε βιωματικό χαρακτήρα. Για το λόγο αυτό η σχετική με το θέμα ύλη, διατίθεται συνήθως από πριν. Ωστόσο ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στις προσωπικές εμπειρίες και την ενεργό συμμετοχή των εκπαιδευόμενων σε αυτή τη διαδικασία. 11.1. Ομάδες μελέτης Οι ομάδες μελέτης συμπεριλαμβάνονται στην ενότητα της θεωρίας. Στις ομάδες αυτές μπορούν να συμμετέχουν έως 5 εκπαιδευόμενοι. Στα πλαίσια αυτών τον ομάδων διερευνώνται ερωτήματα που προκύπτουν είτε από μία θεωρητική εισήγηση, είτε από την καθημερινή πρακτική, είτε από την ενασχόληση των εκπαιδευομένων με θεωρητικά ζητήματα. Οι ομάδες μελέτης μπορούν να λειτουργήσουν κατά τη διάρκεια των εκπαιδευτικών συναντήσεων της ομάδας με ή χωρίς την παρουσία διευκολυντή. Μπορούν να συναντηθούν επίσης και στα ενδιάμεσα διαστήματα. Στις ομάδες μελέτης διερευνώνται θέματα που προκύπτουν κατά την προσωπικής ανάπτυξη, την ανάπτυξη της επαγγελματικής ταυτότητας ή την πρακτική άσκηση της παιγνιοθεραπείας. Πληροφορίες/Εγγραφές/Ραντεβού:τηλ.:25510-83782 κινητό: 6938 968474 [email protected] www.epsyme.com 28

Professional Certificate a) in Child Psychology and Play Therapy Issues b) in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy 12. Αναπλήρωση εκπαίδευσης λόγω απουσιών Τέτοια αναπληρωματική εκπαίδευση είναι απαραίτητη όταν υπερβαίνει το 8% του συνόλου των ωρών της εκπαίδευσης, η απουσία του εκπαιδευόμενου. Μπορεί να γίνει μετά από κοινή συμφωνία  α) με το να μπει ο εκπαιδευόμενος σε μια ομάδα προσωπικής ανάπτυξης,  β) Να παρακολουθήσει ένα ή δύο εργαστήρια που διοργανώνει το Ε.Ψ.Μ. με θέματα προσωποκεντρικού ενδιαφέροντος,  γ) με ένα συνδυασμό των παραπάνω. Προσοχή, εφόσον οι απουσίες υπερβαίνουν το 10% συνιστάται η επανάληψη του προγράμματος. 13. Διαδικασία εγγραφής μέλους Οι μετέχοντες στο πρόγραμμα μπορούν να γίνουν μέλη του Ε.Ψ.Μ.. Για να γίνεται μέλος του Ε.Ψ.Μ. α) Μπαίνετε στο site www.epsyme.com όπου επιλέγετε: Γίνετε μέλος του ΕΨΜ. β) Στην ηλεκτρονική φόρμα εισάγετε τα στοιχεία σας και το username και password της αρεσκείας σας (τα οποία σημειώνεται κάπου στο αρχείο σας, για μελλοντική χρήση) . γ) Επιλέξτε: Εγγραφή. Στους εκπαιδευόμενους μέσω αυτής της διαδικασίας παρέχεται εξουσιοδότηση, ώστε να κάνουν log in στο Εσωτερικό δίκτυο του epsyme.com και να μπορούν να πραγματοποιούν λήψη άρθρων και εκπαιδευτικού υλικού μέσω της ηλεκτρονικής βιβλιοθήκης. Παρέχεται η δυνατότητα επίσης εισαγωγής στο e-learning του ΕΨΜ. Πληροφορίες/Εγγραφές/Ραντεβού:τηλ.:25510-83782 κινητό: 6938 968474 [email protected] www.epsyme.com 29

Professional Certificate a) in Child Psychology and Play Therapy Issues b) in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy 13.1. Ειδικά προνόμια μελών του Ε.Ψ.Μ. Για τα μέλη του Εργαστηρίου ισχύουν ειδικές εκπτώσεις και προτεραιότητες για τη συμμετοχή τους σε άλλες δραστηριότητες του Ε.Ψ.Μ.. Συγκεκριμένα τα μέλη του Ε.Ψ.Μ. – εκπαιδευόμενοι, έχουν τη δυνατότητα να συμμετάσχουν σε οποιοδήποτε άλλο εκπαιδευτικό πρόγραμμα ή σεμινάριο του Ε.Ψ.Μ παράλληλα με την εκπαίδευσή τους, καταβάλλοντας μειωμένο κόστος για το κάθε πρόγραμμα ή σεμινάριο. Έχουν επίσης απόλυτη προτεραιότητα για τη συμμετοχή τους σε οποιαδήποτε δραστηριότητα του Ε.Ψ.Μ.. 14. Διαδικασίες διακοπής της φοίτησης Οι διαδικασίες διακοπής της εκπαίδευσης μπορούν να ξεκινήσουν με πρωτοβουλία του σπουδαστή ή των εκπαιδευτών. Αν ένας εκπαιδευόμενος θέλει να διακόψει τη φοίτησή του για οποιοδήποτε λόγο, μπορεί να το κάνει, αφού υποβάλλει γραπτά την παραίτησή του στο Ε.Ψ.Μ., η οποία δεν ανακαλείται. Εάν η διακοπή οφείλεται σε έντονη δυσαρέσκεια ή απογοήτευση με το εκπαιδευτικό πρόγραμμα, ζητείται από τον εκπαιδευόμενο, εάν θέλει, να θέσει τους λόγους της διακοπής υπ' όψιν της Συμβουλευτικής Επιτροπής για να συζητηθούν σε βάθος. Η συμβουλευτική επιτροπή απαρτίζεται από 3 μέλη κάθε φορά εκ του εκπαιδευτικού προσωπικού και συστήνεται εφόσον προκύπτει ανάγκη. Η διακοπή της φοίτησης μπορεί να ζητηθεί από τους εκπαιδευτές/Ε.Ψ.Μ. για τους εξής λόγους:  Αδυναμία ολοκλήρωσης των εργασιών. Σε σπάνιες περιπτώσεις όπου ο φοιτητής ζητήσει την αναβολή υποβολής των εργασιών του, άδεια μπορεί να χορηγηθεί ύστερα από συνέντευξη με τον υπεύθυνο της ομάδας και την διεύθυνση.  Αδυναμία τακτικής παρακολούθησης του εκπαιδευτικού προγράμματος. Απουσίες που υπερβαίνουν το 5% (περίπου 5 ώρες) των συνολικών ωρών του εκπαιδευτικού κύκλου μπορεί να αναπληρωθούν, κατόπιν συνεννόησης με τον/την υπεύθυνο/η προγράμματος και την Δ/νση του Ε.Ψ.Μ.. Εφ' όσον οι Πληροφορίες/Εγγραφές/Ραντεβού:τηλ.:25510-83782 κινητό: 6938 968474 [email protected] www.epsyme.com 30

Professional Certificate a) in Child Psychology and Play Therapy Issues b) in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy απουσίες υπερβούν το 10% (περίπου 10 ώρες), διακόπτεται αυτόματα η φοίτηση και συνιστάται επανάληψη του προγράμματος.  Ανυπέρβλητες δυσκολίες προόδου.  Εκτίμηση από τους εκπαιδευτές ότι ο υποψήφιος δεν είναι σε θέση να συνεχίσει την εκπαίδευση του. Εάν ένας εκπαιδευόμενος δε σημειώνει πρόοδο κατά τη διάρκεια του εκπαιδευτικού προγράμματος, είναι πιθανό ύστερα από συμβουλευτικές συναντήσεις με τους εκπαιδευτές του ή με την Διεύθυνση του Ε.Ψ.Μ., να του ζητηθεί να αποχωρήσει από το εκπαιδευτικό πρόγραμμα. Εάν ο εκπαιδευόμενος δε θεωρεί ότι υπάρχει πρόβλημα με την πρόοδό του σε αντίθεση με τους εκπαιδευτές, η υπόθεση παραπέμπεται στην Διεύθυνση του Τμήματος, για την οποία οι εκπαιδευτές ετοιμάζουν γραπτή αναφορά εκθέτοντας την άποψη τους σχετικά με το θέμα. Ο σπουδαστής έχει το δικαίωμα να προβάλλει τα επιχειρήματά του γραπτώς και εφόσον κληθεί, παραστεί και για προφορική παρουσία. Η Διεύθυνση θα ενημερώσει τον εκπαιδευόμενο για την τελική απόφαση. Σε περίπτωση που εντοπιστεί ότι κάποιος εκπαιδευόμενος έχει δυσκολίες, οι εκπαιδευτές του προσφέρουν βοήθεια και στήριξη. Αν, παρ' όλη την προσπάθεια, η διακοπή της εκπαίδευσης κριθεί απαραίτητη, γίνεται μια σειρά συναντήσεων με το σπουδαστή για να διερευνηθούν οι αιτίες που οδήγησαν στη διακοπή και τα συναισθήματά του γι' αυτή.  Ασυνέπεια στην τήρηση του οικονομικού διακανονισμού. Πληροφορίες/Εγγραφές/Ραντεβού:τηλ.:25510-83782 κινητό: 6938 968474 [email protected] www.epsyme.com 31

Professional Certificate a) in Child Psychology and Play Therapy Issues b) in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy 15. Συντονιστής Βασίλης Μπλίτσας, PgC, PgD, MSc in P-C. A counseling & psychotherapy Ψυχολόγος, Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας & Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης, Προσωποκεντρικός Ψυχοθεραπευτής, Playtherapist. 16. Παράρτημα 16.1. Σύγκριση προσεγγίσεων Πληροφορίες/Εγγραφές/Ραντεβού:τηλ.:25510-83782 κινητό: 6938 968474 [email protected] www.epsyme.com 32

ΘΕΩΡΗΤΙΚΟΣ, ΔΟΜΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠAΘOΛOΓlA ΘΕΩΡΙΑ Η Προσέγγιση Εκείνο, Εγώ, Σεξουαλικά και Ερωτογόνες Καθήλωση και Υπερεγώ' επιθετικά ένστικτο\" ζώνες στοματικό, παλινδρόμηση FREUD ασυνείδητο, άγχος και πρωκτικό, φαλλικό σύγκρουση προσυνειδητό, µηχανισµοί στάδιο ανάπτυξης συµπτώµατα. ROGERS συνειδητό' άµυνας Οιδιπόδειο τοπογραφία, σύγκρουση, σύµπλεγµα Αµυντική διατήρησ εσωτερική συµβιβασµός της αυτοεικόνας- προδιάθεση Συµφωνία και Ασυµφωνία µε Εαυτός. Ιδανικός Αυτοπραγµάτωση. αυτοπραγµάτωση- εµπειρία εαυτός. Συµφωνία εαυτού ασυµφωνία και Οργανισμός και εµπειρίας. αµυνTlκή στάση. Δυσπροσαρµοστικο εαυτός. Ασυµφωνία, αποκτηµένοι τύποι Ελευθερία. αµυντική Μίµηση. Σχέδιο αντίδρασης Υποκειμενική διαστρέβλωση και ενίσχυσης και πραγματικότητα. άρνηση. προοδευτικές Ερέθισµα, Κλασσική προσεγγίσεις. απάντηση. εξάρτηση. Συντελεστική εξάρτηση ΜΑΘΗΣΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ- Προσδοκίες. Μάθηση µέσω Κοινωνική µάθηση Επίκτητοι τύποι ΓΝΩΣΤΙΚΗ αντίδρασης. ΘΕΩΡΙΑ προδιαγραφές. παρατήρησης. µε την Υπερβολικές Στόχοι. Εξάρτηση µέσω παρατήρηση και προδιαγραφές Πεποιθήσεις, υποκατάστατου την άµεση εαυτού. αυτεπάρκεια. εµπειρία. Προβλήµατα στην Ανάπτυξη κρίσεων αυτεπάρκεια. ΣΥΣΤΗΜΑ Σύστηµα µε µέρη Ακαµψία µεταξύ αυτεπάρκειας και ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ που µελών και µεταξύ προδιαγραφών για Σύµπτωµα του αλληλεπιδρούν και συστήµατος και αυτορρύθµιση. συστήµατος, που αλληλεξαρτώνται περιβάλλοντος Χαλαρά ή εκφράζεται από ένα µέλος άκαµπτα όρια

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΣ Οδηγός, ερµηνευτής, Επίλυση αυθεντία. Μεταβίβαση. σύγκρουσης. Εκεί Ανάλυση ονείρων. που ήταν το Συνοδός, Ελεύθεροι Εκείνο θα βρεθεί συµπαραστάτης. συνειρµοί. το Εγώ. Συνειδητοποίηση. Εκπαιδευτής. ση Θεραπευτική Διεύρυνση Παιδαγωγός. ατµόσφαιρα: αυτοεικόνας. αυθεντικότητα, ΑΟΑ, Αποδοχή εαυτού. ενσυναίσθηση, θεραπευTlκή σχέση σε βάθος. οί Απόσβεση. Μάθηση λειτουργικής Μάθηση. συµπεριφοράς Αντενεργός εξάρτηση. Θετική Αυτεπάρκεια. ενίσχυση. Μίµηση. Συστηµατική απευαισθητοποίηση. Τροποποίηση συµπεριφοράς. Κατακλυσµική. Μίµηση προτύπου. Κατευθυνόµενη συµµετοχή. Αυξηµένη αυτεπάρκεια. Αναδιάταξη του Αυτονοµία. Σύµµαχος. συστήµατος και της Ευελιξία. Στρατηγικός α επικοινωνίας µεταξύ Συγκεκριµένα σχεδιασµός. των µελών & µεταξύ άλλα χαλαρά όρια Αναδιαρθωτής. συστήµατος & περιβάλλοντος

Professional Certificate a) in Child Psychology and Play Therapy Issues b) in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy 16.2. Πώς μπορώ να δημιουργήσω μια πετυχημένη σχέση βοήθειας; «Carl Rogers» HOW CAN I CREATE A HELPING RELATIONSHIP? Carl Rogers 1. Can Ι be ίn some way which will be perceived by the other person as trustworthy? As dependable or consistent in some deep sense? 2. Can Ι be expressive enough as a person that what Ι am wil1 be communicated unambiguously? 3. Can Ι let myself experience positive attitudes toward this other person – attitudes of warmth, caring. liking. interests. respect: 4. Can Ι be strong enough as a person το be separate from Τhe other: Can Ι be a study respecter of my own feelings. my own needs, as wel1 as his? 5. Am Ι secure enough within myself tο permit him his separateness? Can Ι permit him το be what he is - honest or deceitful, infantile or adult, despairing or over-confident? Can r give him the freedom το be? Or do I feel that he should follow by advice. or remain somewhat dependent οn me. or mold himself after me? 6. Can I 1et myself enter fully into the world of his feeling and personal meaning and see these as he does? can Ι step inτο his private world so completely that Ι lose all desire το evaluate or judge it? 7. Can Ι receive him as he is\" Can Ι communicate this attitude? Or can Ι only receive him conditionally, acceptant of some aspects of his feelings and si1enrly or openly disapproνing of other aspects 8. Can Ι act with sufficient sensitivity in the relationship that my behavior will not be perceived as a threat? 9. Can Ι free him from the threat οΕ external evaluation? In almost every phase οf our lives • at home, at school, at work - we find ourselves under the rewards and punishments of external judgments. Ι should like το work toward a relationship in which Ι am not, even in my feelings evaluating him. This Ι belieνe can set him free το be a self responsible person. 10. Can Ι meet this person as a person who is ίn the process of becoming or will Ι be bound by his past and by my past? Πληροφορίες/Εγγραφές/Ραντεβού:τηλ.:25510-83782 κινητό: 6938 968474 [email protected] 34 www.epsyme.com

Professional Certificate a) in Child Psychology and Play Therapy Issues b) in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy Πώς μπορώ να δημιουργήσω μια πετυχημένη σχέση βοήθειας 1. Μπορώ κατά κάποιο τρόπο να δίνω την εικόνα του ανθρώπου που είναι συνεπής, με την βαθιά έννοια της λέξης που αξίζει να τον εμπιστεύομαι και να βασίζονται σ' αυτόν; 2. Μπορώ να εκφράζομαι με έναν τέτοιο τρόπο ώστε, στο μέτρο του δυνατού, να μην παρερμηνεύεται ο λόγος μου από τους άλλους; 3. Μπορώ να αφήσω τον εαυτό μου ελεύθερο να έχει την εμπειρία μιας θετικής στάσης προς τους άλλους - μιας στάσης ζεστασιάς, φροντίδας, προσοχής, ενδιαφέροντος, σεβασμού; 4. Μπορώ να είμαι αρκετά δυνατός σαν άνθρωπος ώστε να είμαι ξεχωριστός από τους άλλους; Μπορώ να σέβομαι τα συναισθήματά μου, τις ανάγκες μου, καθώς και τα συναισθήματα και τις ανάγκες του άλλου: 5. Νιώθω αρκετά ασφαλής μέσα μου ώστε να επιτρέψω στον άλλον την διαφορετικότητά του; Μπορώ να επιτρέψω στον άλλον να είναι αυτό που είναι - τίμιος ή απογοητευτικός, παιδαριώδης ή ενήλικος, σε κατάσταση απόγνωσης ή με αυτοπεποίθηση; Μπορώ να του δώσω την ελευθερία της ύπαρξής του; Η αισθάνομαι ότι θα πρέπει να ακολουθήσει συμβουλές, να παραμείνει εξαρτημένος σε μένα, ή να μου μοιάσει; 6. Μπορώ να αφήσω τον εαυτό μου να μπει στον κόσμο των συναισθημάτων του και των προσωπικών του εξηγήσεων και να τα δω αυτά ακριβώς όπως τα βιώνει αυτός: 7. Μπορώ να τον δεχτώ όπως ακριβώς είναι; Μπορώ να επικοινωνήσω αυτήν την στάση μου: Ή μπορώ μόνο να τον δεχτώ υπό όρους, δεχόμενος μόνο ορισμένα συναισθήματά του και είτε σιωπηρά είτε λεκτικά να μην αποδέχομαι άλλα: 8. Μπορώ να ενεργώ με αρκετή ευαισθησία μέσα στην σχέση ώστε να μην ερμηνευθεί η συμπεριφορά μου ως απειλητική, 9. Μπορώ να τον απελευθερώσω από την απειλή μιας εξωτερικής αξιολόγησης: Σε σχεδόν όλα τα στάδια της ζωής μας - στο σπίτι. στο σχολείο, στην δουλειά - βρισκόμαστε αποδέκτες της τιμωρίας ή της επιβράβευσης των άλλων σύμφωνα με την δική τους αξιολόγηση. Θα ήθελα να δουλεύω προς μια σχέση στην οποία δεν θα γίνομαι αξιολογητικός έστω και στα συναισθήματά μου. Αυτό πιθανόν να τον απελευθερώσει ώστε να γίνει ένα υπεύθυνο για τον εαυτό του άτομο. 10. Μπορώ να συναντήσω αυτό το άτομο σαν έναν άνθρωπο που βρίσκεται σε μια διαδικασία ανάπτυξης ή θα με περιορίζει το παρελθόν του ή ακόμη και το δικό μου; Πληροφορίες/Εγγραφές/Ραντεβού:τηλ.:25510-83782 κινητό: 6938 968474 [email protected] 35 www.epsyme.com

Professional Certificate a) in Child Psychology and Play Therapy Issues b) in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy 16.3. Άκου «Ανώνυμος» ‘LISTEN’ When I ask you to listen to me And you start giving me advice, You have not done what I asked. When I ask you to listen to me And you begin to tell me ‘why’ I shouldn’t feel that way, You are trampling on my feelings. When I ask you to listen to me And you feel you have to do something to solve my problems, You have failed me, strange as that may seem. Listen! All I ask is that you listen; Not talk, nor do – just hear me. And I can do for myself – I’m not helpless Maybe discouraged and faltering, but not helpless. When you do something for me, that I can and need to do for myself, You contribute to my fear and weakness. But when you accept as a simple fact that I do feel what I feel, No matter how irrational Then I quit trying to convince you And can get about the business of understanding What’s behind this irrational feeling. When that’s clear, The answers are obvious and I don’t need advice. Irrational feelings make sense when we Understand what’s behind them. Perhaps that’s why prayer works sometimes for some people; because God is mute, and doesn’t give advice to try to ‘fix’ things, He/She just listens, and lets you work it out for yourself. So please listen, and just hear me, and if you want to talk, Wait a minute for your turn, And I’ll listen to you. Anon This poem was written by a mental health consumer who was institutionalised over a number of years in Queensland. He wishes to remain anonymous. Πληροφορίες/Εγγραφές/Ραντεβού:τηλ.:25510-83782 κινητό: 6938 968474 [email protected] 36 www.epsyme.com

Professional Certificate a) in Child Psychology and Play Therapy Issues b) in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy Πληροφορίες/Εγγραφές/Ραντεβού:τηλ.:25510-83782 κινητό: 6938 968474 [email protected] 37 www.epsyme.com

Professional Certificate a) in Child Psychology and Play Therapy Issues b) in Child-Centred Play Therapy & in Family-Centred Therapy 16.4. Αυθεντικότητα, συνέπεια, διαφάνεια Αυθεντικότητα στην θεραπεία σημαίνει ότι ο θεραπευτής είναι ο πραγματικός του εαυτός κατά την συνάντησή του με τον πελάτη του. Χωρίς προσωπείο έχει ανοιχτά τα συναισθήματα και τις διαθέσεις που ρέουν μέσα του εκείνη τη στιγμή. Αυτό συνεπάγεται αυτό-επίγνωση δηλαδή τα συναισθήματα του θεραπευτή του είναι διαθέσιμα-στη συνείδησή του-και είναι σε θέση να τα ζήσει, να τα βιώσει στην θεραπευτική σχέση, και να τα επικοινωνήσει αν επιμείνουν. Ο θεραπευτής συναντάει τον πελάτη του άμεσα, βλέποντάς τον πρόσωπο με πρόσωπο. Είναι ο εαυτός του, δεν το αρνείται. Μια και αυτή η έννοια είναι επιρρεπής στην παρεξήγηση, επιτρέψτε μου να δηλώσω ότι δεν σημαίνει πως ο θεραπευτής φορτώνει τον πελάτη του με την ανοιχτή έκφραση όλων των συναισθημάτων του. Ούτε σημαίνει ότι ο θεραπευτής φανερώνει όλο του τον εαυτό στον πελάτη του. Ωστόσο σημαίνει, ότι ο θεραπευτής δε αρνείται κανένα από τα συναισθήματα που βιώνει και ότι είναι πρόθυμος να βιώσει οποιαδήποτε επίμονα συναισθήματα που υπάρχουν στη σχέση και να τα επιτρέψει να γίνουν γνωστά στον πελάτη του. Σημαίνει να αποφύγω τον πειρασμό να παρουσιάσω ένα προσωπείο ή να κρυφτώ πίσω από μια μάσκα επαγγελματισμού ή να οικειοποιούμαι μια εξομολογητική-επαγγελματική διάθεση. Δεν είναι απλό να επιτύχεις τέτοια πραγματικότητα. Το να είσαι αληθινός περιλαμβάνει τη δυσκολία να είσαι εξοικειωμένος με τη ροή του βιώματος που συμβαίνει μέσα στον εαυτό, μια ροή που τονίζεται ιδιαίτερα από πολυπλοκότητα και συνεχή αλλαγή…(Rogers,1966,σε.185) Πληροφορίες/Εγγραφές/Ραντεβού:τηλ.:25510-83782 κινητό: 6938 968474 [email protected] 38 www.epsyme.com

16.5. Οι οκτώ βασικές αρχές της μη κατευθυντικής (προσωποκεντρικής) Play-Therapy Virginia Axline: Οι οκτώ βασικές αρχές της μη κατευθυντικής (προσωποκεντρικής) Play-Therapy 1. Ο θεραπευτής πρέπει να δημιουργήσει μια ζεστή, φιλική σχέση με το παιδί η οποία θα οδηγήσει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα σε μια καλή επαφή μεταξύ τους. 2. Ο θεραπευτής αποδέχεται το παιδί ακριβώς όπως είναι. 3. Ο θεραπευτής χτίζει τη σχέση του με το παιδί σε μια ατμόσφαιρα αποδοχής και ανεκτικότητας έτσι ώστε το παιδί να μπορεί να εκφράσει ελεύθερα και ανεμπόδιστα όλα του τα συναισθήματα. 4. Ο θεραπευτής είναι προσεκτικός και σε πλήρη συνείδηση ώστε να αναγνωρίζει τα συναισθήματα που θέλει να εκφράσει το παιδί και τα αντανακλά πίσω στο παιδί με τέτοιο τρόπο ώστε αυτό να κατανοεί καλύτερα την συμπεριφορά του. 5. Ο θεραπευτής σέβεται την ικανότητα του παιδιού να ανταπεξέρχεται μόνο του στις δυσκολίες που αντιμετωπίζει όταν του δοθεί η ευκαιρία να έχει επιλογή για την συμπεριφορά του. Η απόφαση για διαφοροποίηση και το ξεκίνημα μιας αλλαγής είναι υπόθεση του παιδιού. 6. Ο θεραπευτής δεν προσπαθεί να επηρεάσει τις πράξεις ή τα λεγόμενα του παιδιού. Το παιδί δείχνει το δρόμο και ο θεραπευτής ακολουθεί. 7. Ο θεραπευτής δεν προσπαθεί να επισπεύσει την ροή της θεραπείας. Είναι ένας δρόμος που πρέπει να ακολουθηθεί αργά, βήμα-βήμα και ο θεραπευτής το γνωρίζει. 8. Ο θεραπευτής βάζει όρια μόνο εκεί όπου είναι απαραίτητα για να τοποθετηθεί η θεραπεία μέσα στον κόσμο της πραγματικότητας και για να δώσει στο παιδί να καταλάβει την συνυπευθυνότητα του στην μεταξύ τους σχέση.