ทำดีตามคำพ่อ

¹·Ô Ò¹ ” ·Ó´Õ“ ¾Í‹μÒÁ¤Ó ¹Ô·Ò¹»ÅÙ¡ áÅоѲ¹Ò¡ÒÃàÃÕ Íѹà¹×èͧÁÒ¨Ò¡ ศูนยสง เสริมและพัฒนาพลงั แผนดินเชงิ คณุ ธรรม (ศนู ยค ณุ ธรรม) สำนักงานบรหิ ารและพัฒนาองคความรู (องคการมหาชน)

Dhammaintrend รว่ มเผยแพรแ่ ละแบง่ ปันเป็ นธรรมทาน



ขอ มูลทางบรรณานกุ รมของสำนักหอสมุดแหง ชาติ ศูนยคุณธรรม. ทำดตี ามคำพอ.--กรุงเทพฯ : ศูนยสงเสริมและพัฒนาพลงั แผนดนิ เชงิ คุณธรรม สำนักบริหารและพฒั นาองคค วามรู (องคก ารมหาชน), 2552. 74 หนา . 1. นิทาน. I. ชอ่ื เรื่อง. 398.2 ISBN 978-974-93308-4-5 ·Ó´μÕ ÒÁ¤Ó¾Í‹ ส่งิ พิมพอนั ดบั ท่ี : ๓/๒๕๕๒ พมิ พค รง้ั ท่ี ๑ : พฤษภาคม ๒๕๕๒ จำนวนพมิ พ : ๓,๐๐๐ เลม ผจู ัดพมิ พเผยแพร : ศูนยส งเสรมิ และพัฒนาพลงั แผนดนิ เชงิ คณุ ธรรม สำนักงานบรหิ ารและพัฒนาองคความรู (องคก ารมหาชน) ๖๙/๑๖-๑๗ อาคารวทิ ยาลัยการจัดการ มหาวทิ ยาลัยมหิดล (CMMU) ถนนวภิ าวดีรังสติ แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุงเทพฯ ๑๐๔๐๐ โทรศัพท ๐ ๒๖๔๔ ๙๙๐๐ โทรสาร ๐ ๒๖๔๔ ๔๙๐๑ Website: http://www.moralcenter.or.th, http://dl.moralcenter.or.th ผพู มิ พ : บรษิ ทั พิมพด ี จำกัด ๒๑/๒๓๒-๔ หมู ๘ ซอยคลองหนองใหญ ถนนวงแหวน แขวงบางแค เขตบางแค กรุงเทพฯ ๑๐๑๖๐ โทรศัพท ๐ ๒๘๐๓ ๒๖๙๔-๗ โทรสาร ๐ ๒๘๐๓ ๔๔๐๑

¤Ó»ÃÒÃÀ ตลอดระยะเวลา ๖๒ ปที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรง ครองราชสมบัติดวยทศพิธราชธรรมอันกอใหเกิดความสงบสุขแกประชาชนชาวไทย ท้ังได พระราชทานหลักคิดในการครองตน ครองงาน และครองชีวิต ท่ีมีคุณคาย่ิงสำหรับปวงชน ชาวไทยในโอกาสตางๆ เสมอมา ซ่ึงสมควรท่ีประชาชนชาวไทยทุกคนจะนอมนำมายึดถือปฏิบัติ เปน วถิ ชี วี ิต เพื่อความเจริญกา วหนาในการดำรงชวี ติ และกอใหเ กิดความมน่ั คง มงั่ คั่ง และความ สงบสุขในสงั คมชาวไทยอยางยั่งยืน ศนู ยส ง เสรมิ และพฒั นาพลงั แผน ดนิ เชงิ คณุ ธรรม ไดพ จิ ารณาวา การรวบรวมพระบรม ราโชวาทและพระราชดำรัสของพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัวท่ีนำเสนอสูสาธารณะ เพ่ือเผยเพร ใหประชาชนชาวไทยยึดถือปฏิบัตินั้น สวนใหญนำเสนอในรูปแบบของเอกสารที่เปนทางการ อันอาจจะไมเปนท่ีนาสนใจสำหรับเด็กและเยาวชนท่ีจะเปนพลังของแผนดินในอนาคต จึงได จดั ทำประมวลพระบรมราโชวาทในรปู แบบของนทิ านภาพสอนคณุ ธรรมความดี เพอื่ ใหบ ดิ ามารดา ผูปกครอง และครูอาจารย สามารถนำไปปลูกฝงสั่งสอนใหกับเด็กและเยาวชนในแตละคุณธรรม ความดไี ดสะดวกยิง่ ขึน้ โดยใหช ่อื วา “ทำดีตามคำพอ ” นิทานภาพ “ทำดีตามคำพอ” ท่ีทานถืออยูนี้ เปนนิทานภาพคุณธรรมความดีสำหรับ เด็กและเยาวชน อันเน่ืองมาจากพระบรมราโชวาท ๑๐ องค ซ่ึงนำเสนอหลักการทำความดี มีคุณธรรม จริยธรรม ท่ีสะทอนสาระตามพระบรมราโชวาท ดวยการผสมผสานกลวิธีเลาเร่ือง ที่นำความเพลิดเพลนิ มาสูผอู า น ศูนยสงเสริมและพัฒนาพลังแผนดินเชิงคุณธรรม หวังเปนอยางยิ่งวา นิทานภาพ “ทำดีตามคำพอ” จะเปนเคร่ืองมือท่ีเปนประโยชนของบิดามารดา ผูปกครอง และครูอาจารย ในการปลูกฝงคุณธรรมและจริยธรรมใหกับเด็กและเยาวชน ซึ่งจะเปนสวนสำคัญในการสราง พลังแผนดินใหกับประเทศ และเปนการแสดงกตัญูกตเวทิตาจิตสนองพระมหากรุณาธิคุณ ลนเกลาลนกระหมอมท่ีพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชทรงมีตอพวกเรา ปวงชนชาวไทยในโอกาสเดียวกนั ดวย พลอากาศเอก (วีรวทิ คงศกั ด์ิ) ประธานอนุกรรมการศนู ยส ง เสรมิ และพัฒนาพลงั แผนดินเชงิ คุณธรรม ¡

¤Ó¹Ó เด็กและเยาวชนเปนกำลังสำคัญของชาติ การพัฒนาประเทศในดานตางๆ จำเปนตองมี บุคคลท่ีมีคุณภาพ หากบุคคลไมมีคุณภาพ การพัฒนาในแตละดานก็ไมอาจสำเร็จลุลวงได ซ่ึง การเปนบุคคลที่ดีมีคุณภาพ จะตองมีการวางรากฐานสำคัญตั้งแตเปนเด็กหรือเยาวชน ไมวาจะ เปนดานโภชนาการ ส่ิงแวดลอม การอบรมเลี้ยงดู กิจกรรมพัฒนาการเรียนรูทั้งดานรางกาย จิตใจ และสติปญญา รวมทั้งไดรับการปลูกฝง บมเพาะ ในเร่ืองคุณธรรม จริยธรรม เพื่อหลอ หลอมใหเด็กและเยาวชนเตบิ โตไปเปนผูใหญท ่มี คี ณุ ภาพและเปนคนดีของสังคม พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ไดทรงตระหนักถึงความสำคัญของ การพัฒนาเด็กและเยาวชน ดังจะเห็นไดจากแนวพระราชดำริในเร่ืองตางๆ เก่ียวกับเด็กและ เยาวชน ที่พระราชทานผานพระบรมราโชวาทและพระราชดำรัสในโอกาสตางๆ ซ่ึงแสดงใหเห็น ถึงน้ำพระราชหฤทัยทท่ี รงหว งใยตอ เดก็ และเยาวชนไทยตลอดระยะเวลาทผี่ านมา ศูนยสงเสริมและพัฒนาพลังแผนดินเชิงคุณธรรมตระหนักถึงความสำคัญของการพัฒนา เด็กและเยาวชนใหเติบโตอยางมีคุณภาพควบคูไปกับความดีมีคุณธรรม จึงไดประมวลพระบรม ราโชวาทอันเกี่ยวกับวัยเด็ก มาจัดพิมพในรูปแบบของนิทานภายใตช ือ่ นทิ าน “ทำดีตามคำพอ ” ซึ่งเปนการนอมนำสาระของพระบรมราโชวาทมาเปนหลักในการใหขอคิดและแนวทางปฏิบัติ เพื่อใหเด็กและเยาวชนสามารถอานเขาใจไดงาย เพลิดเพลิน และนอมนำหลักคิดไปปฏิบัติใน การดำรงชีวิตไดอยางเหมาะสม อันจะเปนประโยชนและสิริมงคลยิ่งกับชีวิต ที่สำคัญยังชวย บมเพาะและปลูกฝงคุณธรรม จริยธรรม ใหเกิดข้ึนในตัวเด็กและเยาวชน ซ่ึงจะหลอหลอมให เตบิ โตเปน คนดีมีคุณธรรมของสงั คมและประเทศชาติตอไป (นางสาวนราทิพย พุมทรัพย) ผอู ำนวยการศูนยสงเสรมิ และพฒั นาพลงั แผนดินเชงิ คุณธรรม สำนกั งานบริหารและพฒั นาองคค วามรู (องคก ารมหาชน) ¢

ÊÇ‹ ¹¼Á “à´ÕÂë Ç” ¤ÃѺ

ÊÒúÞÑ หนา คำปรารภ ก คำนำ ข สารบัญ ง-จ พระบรมราโชวาท ๙ นิทานเร่อื ง สมบัติของคุณปู ๑๐ พระบรมราโชวาท ๑๕ นทิ านเรื่อง นำ้ ใสกบั ใบขาว ๑๖ พระบรมราโชวาท ๒๑ นิทานเร่อื ง ตน กลาคนใหม ๒๒ พระบรมราโชวาท ๒๗ นิทานเรื่อง กอ นหนิ วเิ ศษ ๒๘ พระบรมราโชวาท ๓๓ นิทานเร่ือง เมอื งมีระเบยี บ ๓๔ §

ÊÒúÑÞ (μ‹Í) พระบรมราโชวาท หนา นทิ านเรอ่ื ง แมค รวั คนใหมก ับผชู ว ย ๓๙ พระบรมราโชวาท ๔๐ นทิ านเร่อื ง ลกู สาวพอคาผูซื่อสตั ย ๔๕ ๔๖ พระบรมราโชวาท ๕๑ นทิ านเร่อื ง หนุ ยนตของกอ ง ๕๒ ๕๗ พระบรมราโชวาท ๕๘ นทิ านเรื่อง หนูโหนงกับกลา ดี ๖๓ ๖๔ พระบรมราโชวาท นิทานเร่อื ง แกวใสคนใหม ¨



“...˹ѧÊ×Í໹š ¡ÒÃÊÐÊÁ¤ÇÒÁÃÙጠÅз¡Ø ÊÔ§è ·¡Ø ÍÂÒ‹ §·èÁÕ ¹Øɏ ä´ŒÊÌҧÁÒ·ÓÁÒ¤Ô´ÁÒáμâ‹ ºÃÒ³¡ÒŨ¹·Ø¡Ç¹Ñ ¹Õé ˹ѧÊÍ× ¨Ö§à»¹š ʧèÔ ·ÕÊè Ó¤ÑÞ à»¹š ¤ÅÒŒ Â æ ¸¹Ò¤ÒäÇÒÁÃÙጠÅÐ໹š ÍÍÁÊÔ¹ ໚¹ÊÔ觷ըè зÓãËÁŒ ¹ÉØ Â ¡ÒŒ Ç˹Ҍ ä´Œâ´Âá·Œ...” พระบรมราโชวาท พระราชทานแกค ณะสมาชิกหองสมดุ ทัว่ ประเทศ ในโอกาสทเ่ี ขา เฝา ทลู ละอองธลุ พี ระบาท ณ ศาลาดุสดิ าลัย สวนจติ รลดา วันพฤหัสบดี ท่ี ๒๕ พฤศจกิ ายน ๒๕๑๔

¹Ô·Ò¹àÃèÍ× § ÊÁºÑμ¢Ô ͧ¤³Ø »†Ù ปด เทอมหนารอนปน้ี เพชร พลอย และแพร สามพี่นอ งตอ งมาพักอยูก ับคณุ ปู และคุณยาท่ีอำเภอเล็กๆ ทางภาคเหนือ เน่ืองจากคุณพอของพวกเขาไมสบายตองนอน พักรักษาตัวอยูที่โรงพยาบาล สวนคุณแมก็ตองทำงานในตอนกลางวันและไปเฝาคุณพอ ในตอนกลางคนื จึงไมมเี วลามาดูแลพวกเขา บานของคุณปูคุณยาเปนบานไมหลังใหญที่มีหองหับมากมาย คุณปูพาเด็กๆ สำรวจหองตา งๆ จนกระท่งั ถึงหอ งหนงึ่ คุณปูบอกวา “นเี่ ปนหอ งเก็บสมบัติท่มี ีคา ของปู” เด็กท้ังสามไดยินดังนั้นก็จินตนาการกันไปวา ในหองน้ีคงจะเต็มไปดวยสมบัติ ประเภทแกวแหวนเงินทอง แตเมื่อคุณปูดึงประตูหองใหเปดอาออก ส่ิงที่เพชร พลอย และแพรเห็นก็คือ หนังสือ หนังสือ และหนังสือ หองนี้เต็มไปดวยหนังสือมากมาย หลายชนิดวางเรยี งกันอยา งเปนระเบียบจรดเพดานหอ ง ñð ÊÁºμÑ ¢Ô ͧ¤Ø³»Ù†

ศนู ยสง เสริมและพัฒนาพลงั แผนดนิ เชงิ คุณธรรม “โอโห! มแี ตห นงั สอื เตม็ ไปหมดเลย” พลอยอทุ านดวยความต่นื เตน “หลานอยากอานหนังสือเลมไหนก็เอาไปอานไดเลยนะ เม่ืออานเสร็จแลวก็เอา มาคืนทเ่ี ดมิ ดวยละ” จากนนั้ คณุ ปกู ็พาไปยังหอ งอืน่ ๆ ตอ เมอื่ สำรวจบา นคณุ ปคู รบทกุ หอ งแลว เพชรกช็ วนนอ งทง้ั สองไปเดนิ สำรวจรอบๆ หมบู า น แตพลอยตดิ ใจหนงั สอื ในหอ งคณุ ปู จึงขออา นหนงั สืออยทู บี่ า น พลอยชอบอาน หนังสือมาก เธออา นหนงั สือทกุ ประเภท เพราะนอกจากจะสนกุ ไปกบั เรอ่ื งราวตา งๆ แลว เธอยังไดร บั ความรอู กี มากมาย ต้ังแตมาอยูบานคุณปูพลอยก็ไดอานหนังสือเพ่ิมขึ้นอีกเปนจำนวนมาก พลอย ชวนพ่เี พชรกับนองแพรมาอา นหนงั สอื ดวยกัน แตท ้งั สองอยากไปเดินเลน มากกวา พลอยจึงไมค ะย้ันคะยออีก ขณะทีพ่ ลอยกำลังอานหนงั สอื เพลินๆ ก็ไดย นิ เสยี งนองแพรรองตะโกนวา “ชว ยดวย พเี่ พชรโดนผง้ึ ตอ ย...ชวยดวยคะ” พลอยจงึ รบี วง่ิ ออกไปตามเสยี งของนองแพร และเหน็ พี่เพชรนอนรองโอดโอยอยู เม่ือเขาไปดูใกลๆ ก็เห็นวาตามใบหนาและแขนมีจุดสีแดงๆ ทเี่ กิดจากการถกู ผง้ึ ตอย และเจา จุดท่ีวานีก้ เ็ รมิ่ บวมมากข้นึ ทุกที “ทำไมพเ่ี พชรถงึ โดนผ้งึ ตอยไดละ” พลอยถามนอ งแพรท่ยี นื รองไหเพราะสงสาร พี่ชาย “ก็พ่ีเพชรจะเกบ็ ดอกไมไปฝากพี่พลอย ก็เลยถูกผง้ึ ตอยเอานะ สิ” “โถ นา สงสารจงั พเ่ี พชรอดทนหนอ ยนะ เดยี๋ วพลอยวง่ิ ไปเอากลอ งยาทบี่ า นกอ น” สักพักพลอยก็วิ่งกลับมาพรอมกลองยาและกุญแจ พลอยเห็นแพรทำหนาสงสัย จงึ อธบิ ายใหนอ งสาวฟงวา “กุญแจนี้เอาไวกดเหล็กไนของผ้ึง เพราะพิษของผึ้งอยูที่เหล็กไน จึงตองเอา เหล็กไนออกจากบริเวณที่โดนตอยอยางเร็วท่ีสุด โดยใชกุญแจท่ีมีรูตรงปลายครอบจุดท่ี ถูกตอ ย แลวกดลงใหเ หล็กไนโผล คอยๆ จับเหล็กไนทางปลายแลวดงึ ออก อยาพยายาม แคะเพราะเหล็กไนอาจหักฝงคาอยูในเนื้อได พอเอาเหล็กไนออกมาไดแลวคอยทายา หรือประคบดว ยน้ำแขง็ เมอื่ วานพอี่ านหนงั สอื ทม่ี เี นอ้ื หาเกย่ี วกบั เรอ่ื งน้พี อดนี ะ” ññÊÁºμÑ ¢Ô ͧ¤³Ø »Ù†

ศนู ยสงเสรมิ และพฒั นาพลังแผน ดนิ เชิงคณุ ธรรม “เหรอ ดีจังเลยนะ หนังสอื นม่ี ีประโยชนจรงิ ๆ ถา เราไมร ูวธิ กี ารปฐมพยาบาลคน ที่ถูกผ้งึ ตอย พเี่ พชรคงตองแยแ นๆ เลย พรุงนแี้ พรไปอานหนังสือกบั พ่ีพลอยดว ยดีกวา” “พ่อี านดวย” เพชรพดู ขึน้ หลังจากทอ่ี าการปวดทเุ ลาลงแลว คุณยาไดยินเสยี งของแพรกเ็ ลยเรียกคุณปูอ อกมาดู คณุ ปบู อกวา “ปดู ีใจทีห่ ลานสามารถแกป ญหาและชว ยเหลือผอู น่ื ได เหน็ ไหมละ วาหนังสือเปนคลังความรูท่ีมีคา หากเรารูจักเลือกอานหนังสือที่ดีมีประโยชนและนำ ความรูมาใช ก็จะสามารถแกปญ หาตา งๆ ไดเ หมือนอยา งพลอยนแี่ หละ” คุณยา ซง่ึ ฟง คณุ ปพู ูดอยูใกลๆ กย็ น่ื สมุดเลมเลก็ ๆ ใหหลานๆ พลางบอกวา “นี่จะหลานๆ...สมุดบันทึกนี้ยาใหไวเก็บสมบัติของคุณปูนอกเหนือจากที่จดจำ ...เม่ืออานพบส่ิงใดท่ีดีมปี ระโยชนก บ็ ันทกึ ไว เผอ่ื จะไดใชประโยชนในภายหนานะ” ใกลจ ะถงึ วนั เปด เทอม เดก็ ทง้ั สามก็ไดร บั ขา วดจี ากคณุ แมว า คณุ พอ หายปว ยแลว และจะมารบั กลบั บาน เมื่อกลับมาบานคุณแมก็สังเกตเห็นวาเพชรและแพรเปลี่ยนไปมาก เมื่อไหรที่มี เวลาวาง สามพี่นองจะหาหนังสือมานั่งอานดวยกัน แถมยังคอยบันทึกสิ่งตางๆ ใสสมุด เลมเล็ก จึงโทรไปถามคุณปู “สวัสดีคะคุณพอ เกิดอะไรขึ้นกับเด็กๆ คะ ต้ังแตกลับมา จากบานคณุ พอ ลกู ๆ ของพมิ กก็ ลายเปน หนอนหนงั สอื ไปทั้งสามคนเลย” คณุ ปหู วั เราะหหึ ึ แลว พดู วา “เปน อยา งนน้ั เหรอ อาจเปน เพราะสมบตั ทิ พี่ อ ยกให พวกเด็กๆ ก็ไดนะ” “สมบัตอิ ะไรหรือคะ” คณุ แมถามดว ยความสงสยั “พิมไปถามลูกๆ เองก็แลวกัน คราวหนาถาพิมมาพอจะใหพิมดูสมบัติของพอ วางๆ กพ็ าเด็กๆ มาเทีย่ วอกี นะ” เปดเทอมใหม เพชร พลอย และแพรตา งกต็ ัง้ ใจเรยี นอยา งขยันขันแขง็ หากมี เวลาวางพวกเขาก็จะอานหนังสือ ท้ังหนังสือเรียนและหนังสืออ่ืนๆ เม่ือผลการสอบของ เทอมแรกออกมา ปรากฏวาสามพี่นองมีผลการเรียนที่ดีขึ้นมาก คุณพอคุณแมจึงให รางวลั ดวยการพาสามพีน่ อ งไปเทยี่ วทะเล และหนงั สอื ทเ่ี ด็กๆ อยากไดอ ีกคนละ ๑ ชุด ñò ÊÁºÑμ¢Ô ͧ¤³Ø »Ù†

ÊС´Ôáμ§‹Í‹¤Á(´Ô ·Ó)´Õ ¨´ÍÐäÃÍÂÙ‹¨Ð ´.Õ .. ÍŽÍ ¨´ºÑ¹·Ö¡¨ÐŒ ... àÍÒäǪŒ Ç‹ ÂàμÍ× ¹¤ÇÒÁ¨Ó ÍÍ×è ...´Õ¨Ñ§àÅ à´ÂëÕ Ç·ÓºÒŒ §´ÇŒ ´աNjÒ



ã¹ÇÑÂà´ç¡ ¤¹ÁÕ¤ÇÒÁÇÍ‹ §äÇ·Ò§ÊÁͧʧ٠ÊÒÁÒÃ¶ÃºÑ ·ÃÒº áÅШ´¨Óä´ÃŒ Ç´àÃÇç ¶ŒÒ¾ÂÒÂÒÁàÅÒ‹ àÃÕÂ¹ÇªÔ Ò¤ÇÒÁÌ٠¾ÂÒÂÒÁ椄 à¡μ ¾Ô¨ÒóÒʧèÔ μÒ‹ § æ ¾ÂÒÂÒÁ½¡ƒ Ë´Ñ μ¹ãËÁŒ ÕàËμ¼Ø Å ÁÃÕ ÐàºÂÕ º Á¤Õ ÇÒÁ´Õ ¡ç¨ÐμԴ໚¹¹ÔÊÑ áÅÐÊÒÁÒö¹ÓÍÍ¡ÁÒ㪌 ä´Œ â´Â¶¡Ù μŒÍ§ ªÇ‹ ÂãËŒà¡´Ô ¤ÇÒÁ梯 ¤ÇÒÁÊÓàèç áÅФÇÒÁÃØ‹§àÃ×ͧá¡μ‹ ¹ ä´ÍŒ ‹ҧṋ¹Í¹ã¹Çѹ¢ÒŒ §Ë¹ŒÒ. พระตำหนกั จิตรลดารโหฐาน วนั ท่ี ๑ ตลุ าคม พุทธศกั ราช ๒๕๑๖ พระบรมราโชวาท สำหรับพระราชทานลงพมิ พในหนงั สือ “วันเด็ก”

¹·Ô Ò¹àÃ×èͧ ¹éÓãʡѺ㺢ŒÒÇ น้ำใสกับใบขาวเปนพ่ีนองฝาแฝดชาย น้ำใสแฝดผูพ่ีเปนเด็กชางจดชางจำ และ ชอบสังเกต สวนใบขาวแฝดผูนองไมคอยสนใจสิ่งรอบขาง วันๆ จดจออยูแตหนาจอ โทรทัศน เชาวันเสารวันหน่ึง ท้ังสองตองไปเดินปากับชมรมอนุรักษธรรมชาติ คุณครู สุชาติจึงใหน้ำใสกับใบขาวและเพื่อนอีก ๓ คนอยูกลุมเดียวกัน พรอมท้ังมอบหมายให ใบขาวเปนหวั หนา กลุม “กลมุ เอมนี ำ้ ใส ใบขา ว ผักกาด ตอยติ่ง และหนูเลก็ ใหใบขาวเปนหวั หนากลุม นะ” ครสู ชุ าติบอกกบั ใบขา ว “คะ คะ ครา บ” ใบขา วรับคำดว ยความงุนงง ñö ¹Óé ãÊ¡ºÑ 㺢Ҍ Ç

ศนู ยสงเสริมและพัฒนาพลังแผน ดนิ เชิงคุณธรรม “ฉนั ไมอ ยากเปน หวั หนา กลมุ เลย ฉนั อยากเดนิ เลน เฉยๆ ไมต อ งทำงาน” ใบขา วบน กบั นำ้ ใส “ทำไมละ นาภมู ิใจออกท่ีไดเปน หัวหนา กลมุ แลวเธอก็ ไมตองทำอะไรมากนี่ แคค อยสังเกตและจดจำส่ิงตา งๆ ระหวางทาง เอาไว เราจะไดไมหลงทางไง” น้ำใสแนะนำ “หึ! ไมเห็นจะสนุกเลย ฉันอยากดูทีวีที่บานมากกวา วันน้ีมีการตูนเรื่องโปรด ของฉนั ดวย” ใบขาวโตต อบ ทันใดนนั้ ก็ไดยินเสยี งครสู ชุ าติบอกเดก็ ๆ วา “นักเรียนทุกคนออกเดินทางไดแลว โดยใชแผนที่ซึ่งอยูกับหัวหนากลุม และ อยาลืมบนั ทกึ ส่ิงที่ไดพ บเหน็ ดวยนะ แลวคอ ยกลับมาเจอกันทีน่ ต่ี อนเทยี่ ง” เด็กๆ แตล ะกลมุ ออกเดินทางสำรวจปา ตามเสน ทางทีค่ รมู อบหมาย ขณะท่เี ดนิ ไปในปา ใบขา วไมสนใจสงั เกตส่งิ ใด ในใจนกึ ถงึ แตการตนู เรือ่ งโปรด “ปานนี้การตูนกำลังฉายอยูแนเลย ถึงตอนไหนแลวนะ...อยากดูจังเลย” ใบขาว บน พมึ พำกับตัวเอง สวนน้ำใสสนใจจดจำตนไมและใบไมท่ีแปลกตา พรอมท้ังเสนทางท่ีเดินผานมา ไดอ ยางแมนยำ “เดนิ เขา ปา แลว เจอตน สกั ตน ใหญ แลว กเ็ ลย้ี วซา ยไปประมาณ ๕๐ เมตร จะเจอ กอไผกอใหญ แลวเลี้ยวขวาผานกอหญาที่มีดอกสีมวงๆ แลวเลี้ยวขวาอีกคร้ังก็จะถึง จดุ หมายปลายทาง” นำ้ ใสเดินไปพรอมกบั สำรวจสองขา งทางอยางตงั้ ใจ สวนเพ่ือนๆ ในกลุมตางสนใจจดบันทึกส่ิงท่ีพบเห็นระหวางทาง ไมวาจะเปน ตน ไม ดอกไมชนิดตา งๆ ซง่ึ มีชอื่ บอกไวท กุ ตนจนถึงทห่ี มาย เมือ่ ถงึ เวลาเดนิ ทางกลับ “กลับกนั ไดแ ลวพวกเรา ใกลจ ะเที่ยงแลว” นำ้ ใสชวนเพื่อนๆ “ใชๆ ใบขาวจำทางกลบั ไดใชไหม นำทางเลยนะ” ผกั กาดบอกกบั ใบขาว “เออ...จะ...จะ...จำได จำไดอยูแ ลว มาๆ ตามฉันมา” ใบขาวตอบดวยน้ำเสยี ง ไมม่ันใจ พลางคน หาแผนท่ีในกระเปา ñ÷¹Óé ãʡѺ㺢Ҍ Ç

ศนู ยสงเสริมและพฒั นาพลงั แผนดินเชงิ คณุ ธรรม ครั้นเมื่อเดินผานกอหญาที่มีดอกสีมวง ใบขาวเร่ิมไมแนใจวาจะพาเพ่ือนเดิน เลี้ยวซา ยหรอื เลีย้ วขวาดี “เอะ ตอนเขามาเราเล้ียวไปทางไหนนะ” ใบขาวนึกในใจ ในที่สุดก็ตัดสินใจ พาเพอื่ นเดินเล้ียวขวาไป นำ้ ใสท่เี ดินตามหลงั มาจึงทักข้นึ “ใบขา ว เราตองเลีย้ วซายสิ ฉนั จำตรงน้ีได” น้ำใสวา “อา วเหรอ ขอโทษฉันลมื ไป” ใบขาวแกต ัว “ทำไมเธอไมดูแผนที่ละใบขาว” ผักกาดถามดวยความสงสัย “เออ...ฉนั ...ฉันจำได ไมต องดหู รอก” ใบขาวตอบแบบอำ้ อ้งึ เมื่อเดินผานกอไผก อใหญ ก็เจอทางแยกอีกครงั้ คราวน้ีใบขา วพาเพ่ือนเลีย้ วไป ทางขวา น้ำใสจึงเอยทักอีกคร้ัง ทำใหเพ่ือนคนอื่นๆ เริ่มสงสัยวาทำไมใบขาวไมนำทาง ตามแผนที่ พาเพอ่ื นเดนิ ผิดทางตลอด “ทำไมเธอไมด แู ผนทลี่ ะ หรอื วา ...เธอทำหายใชม ยั้ ใบขา ว” ตอ ยตง่ิ เอย ถามขนึ้ บา ง “ใชเธอตองทำแผนท่หี ายแนๆ แลว ไมย อมบอกพวกเรา ถาเราหลงปาเธอจะทำ อยา งไร” หนเู ล็กตอวาใบขา ว “เออ ...ฉนั ขอโทษนะทกุ คน ฉนั ลมื เอาแผนทมี่ านะ” ใบขา วยอมรบั หนา เศรา และ รูสกึ สำนกึ ในความผิดพลาดของตัวเอง “ไมเปนไรนะทุกคน ฉันจำทางได ฉันจะพาพวกเธอกลับเอง” น้ำใสบอกกับ เพื่อนๆ เดก็ ๆ ทง้ั ส่เี ดนิ ตามนำ้ ใสออกไปจนถงึ ทางออก ทกุ คนดีใจทีก่ ลับมาถงึ จดุ นัดพบ ไดทันเวลาในที่สุด ใบขาวรูสึกโลงใจและนึกขอบคุณความชางสังเกต ชางจดชางจำของ นำ้ ใส ทำใหเ ขาและเพื่อนๆ กลับออกมาจากปา ไดอ ยางปลอดภัย “ตอไปฉันจะเปนแบบเธอนะน้ำใส ฉันจะหัดสังเกตและจดจำส่ิงตางๆ รอบตัว เหมอื นเธอ” ใบขาวกระซบิ บอกนำ้ ใส ตัง้ แตว ันนั้น ใบขาวก็เปลย่ี นไปเปนคนชางสงั เกต จดจำสิง่ ตา งๆ อยเู สมอ และ มคี วามเปน ระเบยี บเรยี บรอ ยมากขน้ึ ทงั้ ยงั มผี ลการเรยี นดสี อบไดค ะแนนสงู ทกุ วชิ าอกี ดว ย ñø ¹Óé ãʡѺ㺢ŒÒÇ

ÊСԴáμ§Í‹ ‹¤Á(´Ô ·Ó)´Õ àË¹ç ·ÕÇÒ‹ ...à´ÂÕë Ç¡μç ÍŒ §ËѴ໚¹¤¹ª‹Ò§Ê§Ñ à¡μ ª‹Ò§¨´ª‹Ò§¨ÓºŒÒ§áÅŒÇÅ‹Ð ¨Ðä´àŒ ¡‹§æ áÅЪ‹ÇÂá¡»Œ ˜ÞËÒãËàŒ ¾è×͹æ ä´ŒàËÁÍ× ¹¡Ñº¹Óé ãÊ处 ä§Å‹Ð âÍ⌠Ë! ¹éÓãÊà¡‹§¨§Ñ àÅ ·èÕ¹Ó·Ò§ à¾èÍ× ¹æ ÍÍ¡¨Ò¡»†Òä´Œ



à´¡ç ¤Çâǹ¢ÇÒÂËÒÇªÔ Ò ¾ÃÍŒ Á·Ñ駽ƒ¡¤ÇÒÁ໚¹ÃÐàºÂÕ ºÃÙŒàËμØÃŒ¼Ù Å ãËŒá¡μ‹ ÇÑ à¾ÃÒÐÇªÔ ÒáÅФÇÒÁ໹š ÃÐàºÂÕ º¹Ñ¹é ¨ÐªÇ‹ ÂãËŒ¤Ô´¶¡Ù ·Ó¶¡Ù ¾´Ù ¶¡Ù ¨Ð·ÓãËàŒ »¹š ¤¹ÁÍÕ ÊÔ ÃÀÒ¾á·ÍŒ ‹ҧàμÁç ໂ›ÂÁ ã¹Ç¹Ñ ¢ÒŒ §Ë¹ŒÒ. พระตำหนกั จติ รลดารโหฐาน วันที่ ๑๒ ธนั วาคม พุทธศกั ราช ๒๕๑๗ พระบรมราโชวาท พระราชทานเพอ่ื เชญิ ลงพมิ พในหนงั สือ “วนั เดก็ ” พ.ศ. ๒๕๑๗

¹·Ô Ò¹àÃ×Íè § μ¹Œ ¡ÅŒÒ¤¹ãËÁ‹ ณ โรงเรียนแสนสุขวิทยา คุณครูนิภากำลังมอบหมายใหนักเรียนช้ันประถม ศกึ ษาปที่ ๖ คนควา ขอมลู ดวยตัวเองในหองสมดุ “วันน้ีครจู ะใหนักเรียนแตละคนจำแนกประเภทของสตั วตางๆ คอื สตั วป ก สตั ว นำ้ สัตวบ ก และสตั วค รง่ึ บกคร่งึ น้ำนะจะ ออ...อยาลืมคนควาขอมลู ในหนงั สอื ใหด ี และก็ ตรวจทานใหละเอียดรอบคอบละ ถาใครทำไดดีครูจะมีรางวัลให” ครูนิภากลาวกอนเดิน จากไป “คะ คณุ คร”ู “ครับคณุ ครู” เด็กๆ ขานรับอยางพรอมเพรยี งกนั เมือ่ คลอ ยหลังครู “น่ลี ูกแกว เธอทำไดกข่ี อ แลว ” ตนกลาเดก็ ชายจอมแกนประจำหองเอย ถาม òò μ¹Œ ¡ÅŒÒ¤¹ãËÁ‹

ศนู ยส งเสริมและพฒั นาพลังแผนดนิ เชิงคณุ ธรรม “ฉันทำไดสองขอแลวละ” เด็กชายลูกแกวตอบพรอมกับพลิกอานขอมูลจาก หนังสือเลมโตดว ยความกระตือรอื รนทีจ่ ะคนหาคำตอบ “โธ...เธอน่ชี ักชาจรงิ ๆ สฉู นั ก็ไมได ทำใกลจะเสรจ็ แลว จะไดไปว่ิงเลนซะที” “โอโฮ ทำไมเธอเกง จงั เธอรูจกั สตั วท กุ ชนดิ เลยเหรอ” ลูกแกวช่ืนชมตนกลา “อือ...ก็ทำนองน้ันแหละ แตบางอยางฉันก็ไมรูหรอก เดาๆ เอานะ รับรองฉัน เดาถูกหมด เฮย! ไมใช ตอบถูกหมดแน ฮา ฮา ฮา” พูดจบตนกลาก็ต้ังหนาตั้งตา ทำงานดว ยความรีบเรง เพื่อจะไดเสร็จไวๆ “อืม กบเหรอ ฉันเคยเห็นตอนมันอยูบนบก ตอนอยูในน้ำไมยักเคยเห็นซักที มันตอ งเปน สตั วบ กแนๆ แลว พะยนู ...พะยูนตวั มันเปน ยงั ไงนะ เปน สตั วป ก แลวกนั เพราะ สัตวป ก ไมค อยมี ฮิ ฮิ ฮิ” ตนกลา พึมพำคนเดยี ว “ไชโย...เสร็จแลว ลันลันลา” ตนกลานำแบบฝกหดั ไปสงท่ีโตะครกู อนใครเพอื่ น เสร็จแลวก็เที่ยวหยอกลอคนนั้นคนนี้ แตเมื่อเห็นเพื่อนทุกคนลวนต้ังหนาตั้งตาคนควา ก็รูสึกเบ่ือ เลยหยิบหนังสือการตูนในกระเปามาอานเลน แลวก็เผลอหลับไป ขณะที่ ลกู แกว กำลังขะมักเขมน ทำงานอยางรอบคอบ “น่ีไง หนังสือเลมน้ีมีเร่ืองของกบ...กบเปนสัตวคร่ึงบกครึ่งน้ำ แลวพะยูนเปน สตั วน ำ้ และอาศยั อยูในทะเล” ผา นไปเกอื บครง่ึ ชัว่ โมง ลูกแกวจงึ ทำแบบฝก หัดเสรจ็ เม่ือคุณครนู ิภากลบั มาตรวจแบบฝกหัดของนักเรียน... “คนท่ีไดคะแนนสูงสุดก็คือ...เด็กชายลูกแกว นักเรียนปรบมือใหเพื่อนดวยจะ” ครูนิภาชน่ื ชมลูกแกว เพื่อนๆ ตา งกป็ รบมือเกรียวกราว “ทกุ คนทำไดดมี ากจะ ครูจะใหรางวลั โดยการใหไปเลน ที่สนามเด็กเลน ได” ครูนิภาบอกกับเดก็ ๆ “ไชโย” ตนกลากระโดดโลดเตนดวยความดีใจ เพราะ อยากไปเลน นอกหอ งเรยี นใจจะขาด “ทุกคน...ยกเวนเดก็ ชายตนกลา” ครูนิภาวา “ทำไมละครบั คุณครู” ตนกลาถามครนู ิภาดวยสีหนา ฉงนระคนผดิ หวงั “ก็เพราะวาเธอทำงานท่ีครูสั่งผิดเกือบหมดเลยนะสิ เพราะฉะน้ันเธอจะตองทำ òóμŒ¹¡ÅÒŒ ¤¹ãËÁ‹

ศูนยส ง เสรมิ และพัฒนาพลังแผน ดนิ เชิงคณุ ธรรม แบบฝกหัดใหมท ั้งหมดและทำใหถกู ตองดวย เขาใจไหมจะ” ครนู ิภาบอกกับตนกลา “ครับผม” ตนกลาจำใจยอมรับอยา งเศรา ๆ ในใจแอบอจิ ฉาลูกแกวกับเพ่อื นๆ ที่ ไดว ่ิงเลนในสนามเดก็ เลนอยางสนกุ สนาน จนกระทั่งถึงเวลาเลิกเรียน เด็กๆ ทุกคนตางเก็บกระเปากลับบานกันแลว แตตนกลายังงวนอยูกับการทำแบบฝกหัดดวยความกังวลเพราะอยากจะกลับบานแลว เชนกนั “นี่หนังสือของฉัน ฉันใหเธอยืม” ลูกแกวกลาวพรอมยื่นหนังสือใหกับตนกลา แลวพดู ตอ วา “หนงั สอื เลม นมี้ ขี อ มูลเกีย่ วกบั สตั วชนิดตางๆ เยอะแยะเลย เธออยา ลืมเปดดูนะ ฉนั ไปละ ” พูดจบลูกแกวก็เดนิ จากไป ตนกลารับหนังสือไวดวยความต้ืนตันใจพรอมกลาวขอบคุณเพ่ือนท่ีมีน้ำใจ พลางพลิกดูขอมูลในหนงั สอื ในท่ีสดุ ตน กลา กท็ ำแบบฝก หดั เสรจ็ และนำไปสง ครูนภิ าท่หี อ งพกั ครู คราวน้คี รนู ิภากลา วชมตน กลา ทท่ี ำงานเปน ระเบยี บ และสามารถตอบคำถามไดถ ูกตอ ง “อืม...ดีมากตนกลา คราวน้ีเธอตอบคำถามไดถูกหมดทุกขอเลยนะ ถารูจัก ขวนขวาย...หม่ันเสาะแสวงหาความรูเพ่ิมเติม ไมอยูน่ิงปลอยเวลาใหผานไปอยางเปลา ประโยชน สนใจคน ควา ขอ มูลและทำงานใหเปนระเบยี บตัง้ แตแรก ปานน้กี ็คงไดกลับบา น ไปแลว ละ แตไมเ ปน ไร ถือวาเธอไดแกไขตัวเองแลวในวนั นี้ วนั ตอ ไปก็ขอใหต ้ังใจอยางนี้ นะจะ” “ครับคุณคร”ู ตนกลา รสู ึกดีใจท่ีไดรับคำชมจากครูนิภา และตั้งใจวาพรุงนี้จะตอ ง ขอบคุณลูกแกวที่ใหยมื หนังสอื และจะตัง้ ใจเรยี นเหมือนลูกแกว ดว ย หลังจากวันนั้น ตนกลาก็ปรับปรุงตัวเองใหม ใสใจและรอบคอบกับงานที่ครู มอบหมายใหทำทุกครั้ง แถมยังทำงานอยางมีระเบียบวินัย ทำใหตนกลามีผลการเรียน ท่ดี แี ละเปนทรี่ กั ของเพือ่ นๆ... òô μŒ¹¡ÅÒŒ ¤¹ãËÁ‹

ÊСԴáμ§‹Í¤‹ Á(Ô´·Ó)´Õ ËÁÑè¹áÊǧËÒ¤ÇÒÁÃÙŒ äÁ‹»ÅÍ‹ ÂàÇÅÒ¼Ò‹ ¹ä»â´Âà»ÅÒ‹ ãª.‹ ..㪋 »ÃÐ⪹ ʧ‹ ¼Å´ÕãËŒ¡ÑºμÇÑ àÃÒàͧàËÁÍ× ¹μ¹Œ ¡ÅŒÒ àÃÒμŒÍ§¢Ç¹¢ÇÒ áÅÐÁÕÃÐàºÂÕ ºÇԹѠ໚¹μÑÇÍ‹ҧä§Å‹Ð



ÇÂÑ à´¡ç ໹š ÇÂÑ ÊÓ¤ÑÞÊÓËÃѺÇÒ§ÃÒ¡°Ò¹à¾Íè× ¤ÇÒÁÊÓàÃ¨ç ¤ÇÒÁà¨ÃÞÔ áÅФÇÒÁÊ¢Ø ã¹ªÇÕ μÔ àÂÒǪ¹¨§Ö μÍŒ §äÁ»‹ Å‹ÍÂã˼Œ Ò‹ ¹ä»à»ÅÒ‹ â´ÂÁÔä´Œ ¢Ç¹¢ÇÒÂËÒ¤ÇÒÁÃáŒÙ ÅФÇÒÁ´ãÕ Êμ‹ ÑÇ à¾ÃÒСÒáÃзÓઋ¹¹Ñ¹é ໚¹¡Òà ·ÓÅÒÂμ¹àͧ·ÓÅÒÂʋǹÃÇÁâ´Âá·.Œ พระตำหนกั จิตรลดารโหฐาน วันที่ ๑๙ ธันวาคม พุทธศกั ราช ๒๕๑๘ พระบรมราโชวาท พระราชทานเพอ่ื เชิญลงพิมพในหนงั สือ “วนั เด็ก” พ.ศ. ๒๕๑๙

¹·Ô Ò¹àÃ×èͧ ¡ŒÍ¹Ë¹Ô ÇàÔ ÈÉ ทุกเย็นเม่ือกลับจากโรงเรียน ขาวโพดจะอานหนังสือเพ่ือทบทวนส่ิงที่ไดเรียนรู มาในแตละวัน เสร็จแลวก็จะอานหนังสือเพ่ือเตรียมพรอมสำหรับการเรียนในวันตอไป ทำใหขาวโพดมีผลการเรียนท่ีดีตลอดมา แมวาขาวโพดจะเปนเด็กท่ีขยันเรียน แตในใจ ลึกๆ ขาวโพดก็นึกอยากไดของวิเศษสักช้ินเพ่ือชวยใหตนเรียนเกงขึ้นเหมือนในนิทานที่ เคยฟงเมอื่ ยังเปนเด็ก และแลวชวงเวลาปดเทอมใหญท่ีเด็กๆ ทุกคนรอคอยก็มาถึง สำหรับขาวโพดก็ รอคอยท่ีจะไดเดินทางไปทองเท่ียวและเรียนรูตามท่ีตางๆ เชนกัน ปดเทอมนี้ครอบครัว ของขาวโพดพากันไปเที่ยวทะเล ขาวโพดสนุกสนานกับการเลนน้ำทะเล และเดินดู เปลือกหอยที่อยูตามชายหาดอยางต่ืนเตน เด็กชายวาดรูปเปลือกหอยชนิดตางๆ ไวใน สมุดบนั ทึก เพ่ือจะไดนำรปู นั้นกลบั มาคนควา วา เปลือกหอยทเ่ี จอคือหอยอะไรบาง òø ¡ŒÍ¹ËÔ¹ÇÔàÈÉ

ศูนยส งเสรมิ และพัฒนาพลังแผนดนิ เชิงคณุ ธรรม ระหวางท่ีขาวโพดงวนอยูกับการวาดรูปเปลือกหอย เด็กชายแปลกหนาคนหน่ึง ก็เดนิ เขามาหาขา วโพด พรอมกบั ถามดวยความสงสยั วา “เธอวาดรูปเปลือกหอยทำไมเหรอ ฉันไมเห็นวามันจะสวยตรงไหนเลย” เด็กชายแปลกหนาเอย ถาม ขา วโพดจงึ ตอบไปวา “ฉันก็วาดรปู เอาไว พอกลบั ไปถึงบา น ฉนั ก็จะไปดูในหนังสือวาเปลือกหอยแบบนเ้ี ปนเปลอื กหอยอะไรไง” เด็กชายแปลกหนาไดยินดังนั้นจึงหัวเราะ และบอกกับขาวโพดวาตนเองรูจัก เปลือกหอยทุกชนิด และจำไดหมดโดยไมตองบันทึกใหเสียเวลา เพราะมีกอนหินวิเศษ ทช่ี วยใหจ ดจำทกุ อยางไดอยา งรวดเรว็ “ไมเ ชื่อกล็ องช้ีเปลือกหอยตามชายหาด หรอื รูปทีเ่ ธอ วาดไวด สู ิ ฉันจะบอกชอื่ ใหถกู หมดเลย” “นี่ไงกอนหนิ วเิ ศษของฉนั ” เด็กชายแปลกหนา แบมอื อวด กอนหินรปู รา งประหลาดใหข า วโพดดู ขาวโพดรูส ึกตื่นเตนและนึกอยากได กอนหนิ วิเศษนี้บาง “ฉนั จะหามันไดจ ากที่ไหน” ขา วโพดถามดวยความสนใจ เด็กชายแปลกหนาจงึ พาขาวโพดเดนิ หากอนหินตามชายหาด ในท่สี ุดทัง้ คกู ็เจอ กอ นหนิ รปู รา งคลา ยกัน แมจ ะแปลกใจอยูบางวากอ นหนิ วิเศษอะไรจะหากันไดง ายๆ ตาม ชายหาดอยางน้ี แตเม่ือเห็นเด็กชายแปลกหนาบอกชื่อเปลือกหอยไดอยางคลองแคลว ขา วโพดกด็ ีใจทจี่ ะไดกอ นหนิ วิเศษมาชวยทำใหตนเรียนหนงั สือเกงขน้ึ “เวลาเธอทำขอ สอบเธอกต็ อ งนำมนั ติดตัวไปดว ย มนั จะชวยใหเ ธอทำขอสอบได อยางสบายเลยแหละ อยาลืมที่ฉันบอกละ ถาเธอลืมเอามันติดตัวเธอก็จะทำขอสอบได ไมคอ ยดีนกั ” เดก็ ชายแปลกหนากำชบั เม่ือกลับมาบาน ขา วโพดนำรปู เปลือกหอยมาคน ควา และพบวา ชื่อเปลือกหอย ที่เด็กชายแปลกหนาบอกตรงกับในตำรา ขาวโพดย่ิงเชื่อสนิทใจและเก็บกอนหินวิเศษไว กับตัวเสมอ ทุกวันเวลาอานหนังสือก็จะเอากอนหินวิเศษออกมาวางบนโตะอานหนังสือ และคดิ ไปวาระยะหลังตนเรียนรูไดด กี วาเมื่อกอ น... และแลว วันสอบกม็ าถงึ เด็กชายจดั แจงเอากอ นหินใสไวในกระเปากางเกงโดยท่ี ไมรูเลยวากระเปากางเกงตัวนั้นมีรอยขาด ระหวางเดินไปโรงเรียนกอนหินวิเศษจึงหลน òù¡ÍŒ ¹ËÔ¹ÇàÔ ÈÉ

ศนู ยส งเสริมและพฒั นาพลงั แผนดินเชิงคุณธรรม หายไปโดยทขี่ าวโพดไมรูตัว หลงั เคารพธงชาติคณุ ครูใหน ักเรยี นทกุ คนเขาหองสอบ ขา วโพดนง่ั ประจำทด่ี วย ความม่ันใจเปนพิเศษ พลางลวงหากอนหินวิเศษในกระเปากางเกง แตกอนหินไมอยูกับ เขาแลว ขาวโพดตกใจและขาดความมั่นใจไปในทันที แตเม่ือคุณครูนำขอสอบมาแจก ขาวโพดกลับสามารถทำขอสอบไดอยางงายดาย โดยไมตองพ่ึงกอนหินวิเศษแตอยางใด จากทเ่ี คยกงั วลวา จะทำขอ สอบไมไดเ พราะไมม กี อ นหนิ วเิ ศษกเ็ ปลย่ี นเปน ความสนกุ สนาน ในการทำขอสอบ ผลสอบในคร้ังน้ันขาวโพดมีคะแนนนำมาเปนอันดับหน่ึง และไดเปนตัวแทน โรงเรียนไปตอบปญหาวิทยาศาสตรจนไดรางวัลชนะเลิศ สรางชื่อเสียงใหกับโรงเรียน โดยท่ีไมมีกอ นหินวิเศษคอยชว ยเหลือแตอยางใด คืนหน่ึงขาวโพดฝนเห็นเด็กชายแปลกหนา ในฝน ขาวโพดบอกเรื่องราว ทั้งหมดใหกับเพ่ือนใหมฟง ทันใดน้ันเด็กชายแปลกหนาก็กลายรางเปนนางฟาแสนสวย นางฟา บอกกับขาวโพดวา “เธอไมต อ งมขี องวเิ ศษอะไรหรอกจะ เพราะการทเี่ ธอเปน เดก็ ขยนั ชอบขวนขวาย หาความรูใสตัวอยูตลอดเวลาโดยไมปลอยเวลาวางใหเปลาประโยชนน้ัน มีคากวาของ วิเศษใดๆ ขอใหเธอจงยึดม่ันในสิ่งตางๆ เหลาน้ีตลอดไป แลวเธอจะมีชีวิตท่ีดีในวัน ขางหนา ...ลากอ นจะ ” พูดจบนางฟากห็ ายตวั ไป ตั้งแตน ัน้ เปนตน มาขา วโพดไมเ คยอยากไดข องวิเศษใดๆ เพราะรูแลววา...ความ ขยนั ความเอาใจใสในการเลา เรียน และหาความรูค ือของวเิ ศษท่ีแทจ รงิ óð ¡ÍŒ ¹ËÔ¹ÇÔàÈÉ

ÊСԴáμ§‹Í‹¤Á(´Ô ·Ó)´Õ ´ÙÊÔ ¢¹Ò´¢ŒÒÇâ¾´¨ÍÁ¢Âѹ 处 äÁË‹ ÂØ´ ÍÁ× ... ËÒ¤ÇÒÁÃÙŒ ãÊμ‹ ÇÑ àÅ ´àÕ ËÁÍ× ¹¡Ñ¹ à¾ÃÒСÒâÂѹ à´ëÂÕ Ç¨ÐäÁ‹ÅͧàÍÒÍ‹ҧºÒŒ §àËÃÍ! àÍÒã¨ãÊ‹¡ÒÃàÃÕ¹ ໚¹¢Í§ÇàÔ ÈÉ ·ÍèÕ ÂÙ‹ã¹μÑÇàÃÒàͧ äÁà‹ Ëç¹μŒÍ§ä»ËÒ ¨Ò¡·Õè ä˹àÅÂ



à´¡ç æ ·ÓÍÐäÃμÍŒ §ËÑ´ãËÃŒ ÙμŒ ÑÇ ¡ÒÃÃμŒÙ ÇÑ ÍÂÙà‹ ÊÁͨзÓãˌ໚¹ ¤¹ÁÕÃÐàºÂÕ º áÅФ¹·èÁÕ ÃÕ ÐàºÕº´ÕáÅÇŒ ¨ÐÊÒÁÒöàÅ‹ÒàÃÂÕ ¹áÅÐ ·Ó¡ÒçҹμÒ‹ § æ ä´Œâ´Â¶¡Ù μŒÍ§ÃÇ´àÃçÇ ¨Ð໚¹¤¹·¨èÕ ÐÊÃÒŒ §¤ÇÒÁÊÓàèç áÅФÇÒÁà¨ÃÔÞãËŒá¡μ‹ ¹àͧá¡Ê‹ ‹Ç¹ÃÇÁã¹Í¹Ò¤μä´ÍŒ ‹ҧṋ¹Í¹ พระตำหนักจติ รลดารโหฐาน วันที่ ๑๒ ธนั วาคม พทุ ธศักราช ๒๕๒๐ พระบรมราโชวาท พระราชทานลงพมิ พในหนงั สือ “วนั เด็ก” ประจำป ๒๕๒๑

¹·Ô Ò¹àÃÍ×è § àÁ×ͧÁÃÕ ÐàºÕº ทเี่ มอื งมรี ะเบยี บ ทกุ อยา งถกู จดั ไวอ ยา งเปน ระเบยี บเรยี บรอ ย ตน ไมป ลกู เปน แถว เปนแนวอยางสวยงาม ถนนหนทางก็ดูสะอาดตาไรขยะ เด็กๆ ทุกคนถูกสอนวา หลังกลับจากโรงเรียน ตองเก็บอุปกรณการเรียนทั้งสมุด ปากกา ดินสอ ตำราเรียน ของตนเองใหเปนท่ีเปนทาง เปนระเบียบเรียบรอย เม่ือจะทำการบานจะไดหยิบฉวยมา ทำไดโดยไมตองเสียเวลาคนหา รวมทั้งหัดแบงเวลาใหเปนระเบียบ กลาวคือ เวลาเรียน เวลาเลน เวลาทำการบาน เวลาอานหนังสือ และเวลาพักผอน ซ่ึงถือเปนการหัดใหมี ความรบั ผดิ ชอบ เปนคนทีส่ ามารถจดั ระเบยี บชวี ติ ของตนเองในแตละวนั ไดด ว ย ทุกคนฝกปฏิบัติการ “จัดระเบียบ” จึงทำการบานเสร็จอยางรวดเร็วและ ถูกตอง มีเวลาเหลือสำหรับทบทวนบทเรียน อีกท้ังการบานก็ไมค่ังคาง ไดเขานอน แตห วั ค่ำ และตืน่ เชาไปโรงเรยี นในวันถัดไป แลววันหนง่ึ เจาเมอื งมีระเบียบไดเรียกเด็กๆ ในเมืองมาประชมุ พรอมกนั “เดก็ ๆ ทกุ คนฟง ใหด ี ตอนนเ้ี มอื งของเราเกดิ ปญ หาขนึ้ เลก็ นอ ย แตเ ดก็ ๆ ไมต อ ง óô àÁÍ× §ÁÃÕ ÐàºÕº

ศูนยสง เสรมิ และพฒั นาพลงั แผนดินเชงิ คณุ ธรรม เปน หว งถา เราชว ยกนั ยดึ มน่ั ในความเปน ระเบยี บ เมอื งของเรากจ็ ะผา นพน ปญ หาน้ีไปได” เจาเมอื งมรี ะเบียบบอกกบั เดก็ ๆ เดก็ ๆ ทุกคนตางอยากรูวาเกิดอะไรขึ้น จึงพูดคุยกันเสียงดังอือ้ องึ ไปหมด ‘แผนดิน’ เด็กจอมซนประจำเมือง จึงถามเจาเมืองดวยความสงสัย “มีปญหา อะไรเหรอครบั ทา นเจา เมอื ง ทา นชว ยบอกใหพ วกเราทราบทเี ถอะ เราจะไดช ว ยกนั แกไข” เจาเมอื งมีระเบยี บไดฟ งดงั น้นั จงึ ตอบไปวา “ใชส นิ ะ เดก็ ๆ อยา งพวกเจา ควรจะ รูเอาไว เพราะเปาหมายของมันก็คือพวกเจา” เจาเมืองอธิบายตอวา “ทุกๆ รอยป เจาปศาจไรระเบียบจะออกอาละวาดโดยจะทำใหเด็กในเมืองของเราซึมซับความ ไรระเบยี บจากมนั และในท่สี ุดเด็กผนู ั้นก็จะกลายเปนพลเมืองไรระเบยี บ และถกู พาตัวไป ท่ีเมืองไรระเบียบไมไดกลับมาอีก และบัดนี้กาลเวลาก็เวียนมาครบรอยปแลว เราจึง ออกมาเตือนเด็กๆ ทกุ คนดว ยความเปน หว ง” เจา เมอื งบอกถงึ วธิ กี ารปอ งกนั ตนเองจากปศ าจไรร ะเบยี บ นน่ั กค็ อื เดก็ ๆ ทกุ คน จะตองยึดมั่นในแนวทางของเมือง คือจัดบานใหเปนระเบียบ จัดเคร่ืองเขียนแบบเรียน ใหเ ปน ท่ีเปน ทาง เปนระเบียบเรยี บรอย และท่สี ำคญั หา มท้ิงของใชสว นตัวเกะกะ เพราะ ไมอ ยา งน้นั เจาปศ าจไรระเบยี บจะมาหาเด็กๆ ถงึ บา น แตสำหรับเด็กชายแผน ดินซึ่งมีนิสัยซกุ ซน กลับเกดิ นึกสนุกอยากไปทอ งเมอื งไรระเบียบดสู กั ครง้ั เมื่อกลับถึงบาน เขาจึงรื้อของออกจากกระเปานักเรียนกอนจะออกไปว่ิงเลน โดยทีเ่ จา ปศ าจไรระเบียบไดซ อนตวั เฝา มองอยู เมื่อเห็นดงั นั้นจงึ หวั เราะชอบใจ แลวเขา มากระซบิ วา “แผน ดนิ ไปเปนพลเมืองเมืองไรร ะเบียบกันเถอะ เมอื งของเราสนุกนะ” พดู จบ มนั กห็ วั เราะเสยี งดงั ทำใหแ ผน ดนิ นกึ สนกุ ตามไปดว ย ทงั้ ยงั ยว่ั เยา ใหแ ผน ดนิ เลน ตอ ไปจน ลมื เวลา ลมื วา เอาอปุ กรณก ารเรยี นไวท ่ีใดบา ง คนื นน้ั แผน ดนิ หลบั ไปโดยไมไดท ำการบา น ครน้ั เมอ่ื ตน่ื ขนึ้ แผน ดนิ มองไปรอบตวั เหน็ ขา วของรกรงุ รงั ทกุ อยา งกระจดั กระจาย ไรระเบียบ จาน ชาม ชอนที่ควรอยูในหองครัวกลับมาอยูในหองนอนของเขา อุปกรณ ทำสวนวางเกลื่อนอยบู นโตะ หนังสือ óõàÁÍ× §ÁÕÃÐàºÂÕ º

ศนู ยส ง เสริมและพัฒนาพลงั แผน ดินเชงิ คณุ ธรรม “ฮา ฮา ฮา ขอตอนรับสเู มืองไรระเบียบ” เสยี งหนึ่งดงั มาจากประตู “กอนท่เี ธอ จะไดเปนพลเมืองไรระเบียบอยางเต็มตัว เธอจะตองผานการทดสอบและฝกที่จะอยูกับ ความไรร ะเบียบใหได ฮา ฮา ฮา” ปศ าจไรระเบยี บบอกกับแผนดนิ กอ นเดนิ จากไป แผนดินไดฟงดังน้ันก็รูสึกหวาดกลัว นี่หรือเมืองไรระเบียบที่เจาเมืองมีระเบียบ เคยบอก ทองฟาเปนสีหมนๆ ทุกอยางดูระเกะระกะ รถราว่ิงขวักไขวไรระเบียบ เด็ก นักเรียนแตงตัวมอมแมม หนาตาหมนหมอง รื้อหาขาวของอุปกรณการเรียนใหวุนวาย สายโดง แลวยังไมไดไปโรงเรยี นเสยี ที “ชวยดวยๆ ฉันไมอยากอยูท่ีนี่แลว” แผนดินรองตะโกน แลวก็นึกถึงคำของ เจา เมอื งมรี ะเบยี บทบี่ อกวา ‘สงิ่ ทสี่ ามารถปอ งกนั เดก็ ๆ จากเจา ปศ าจไดค อื ความมรี ะเบยี บ’ นึกไดดังน้ันแผนดินจึงรีบจัดขาวของในบานใหเปนระเบียบเรียบรอย จาน ชาม ชอน กลับไปอยูในหองครัว อุปกรณทำสวนไปอยูในท่ีของมัน เคร่ืองเขียนแบบเรียนกลับมา อยทู ่ีโตะ ทำการบาน ไมน านทกุ อยา งกส็ ะอาดเอยี่ ม นา อยแู ละมรี ะเบยี บข้ึนทนั ตา ทันใดนั้นแสงสวางก็ปกคลุมเมืองไรระเบียบ ผูคนท่ีเคยเศราหมองก็หนาตา สดใสขึน้ ความไรระเบียบหายไปหมดสิ้น “ขอตอนรับทุกคนกลับบาน” เสียงเจาเมืองมีระเบียบดังกึกกอง “เปนอยางไร บา งแผน ดนิ ไดไปเทยี่ วเมอื งไรระเบียบมา สนกุ มัย้ อยากกลบั ไปอีกหรือเปลา” แผน ดินรบี ตอบเจา เมืองทันทีวา “ผมไมอ ยากไปอีกแลว เขด็ แลวครบั ” “ดีแลวละ แมว า สิ่งทเ่ี ธอทำไปนัน้ จะเกดิ จากความนกึ สนุกซุกซน แตก็ ตองขอชมเธอทร่ี ูตัว แลวใชความมีระเบยี บตอสูกบั ปศ าจไรร ะเบยี บจนสามารถ กลับมาบา นไดส ำเร็จ ทั้งยงั พาพลเมืองคนอนื่ ๆ ท่ีเคยถกู สาปกลับมาไดดว ย” แผน ดินอมยิ้มดว ยความภูมิใจ “จำไวน ะ คนทมี่ รี ะเบยี บ กเ็ พราะใจเขามีระเบียบ เม่ือใจเขามรี ะเบียบ เขาก็จะ รตู วั จัดส่งิ ตา งๆ รอบตัวเขาใหม รี ะเบียบ” เจาเมืองมีระเบยี บย้ำกับเด็กๆ ตง้ั แตน นั้ เปน ตน มาทกุ คนกอ็ าศยั อยใู นเมอื งมรี ะเบยี บอยา งมคี วามสขุ สว นแผน ดนิ ก็ยึดม่ันในระเบียบวินัยของเมืองเปนอยางดี ส่ิงนี้เองทำใหแผนดินโตข้ึนเปนพลเมืองท่ีดี มรี ะเบยี บ และประสบความสำเรจ็ ในการเรยี นและหนา ทก่ี ารงานดใี นอนาคตดว ย óö àÁ×ͧÁÕÃÐàºÕº

ÊС´Ôáμ§Í‹ ‹¤Á(Ô´·Ó)´Õ àÃҨй½èÕ.ƒ¡..àôÐÕÂëàºÇÂÕÃÙŒºäËä´ÁÍŒ ÂÒ‹ §äáËàÃàç´Ñ Òè¡ÁÔè Ñ´Êç¨áÒÒÁº¡Ò˧‹ Ãà´Ñ ¶Ç½ã¨Å˃¡´ÑÒŒ àÁäÃûÐÕ¤ÂÕ ààǺ¹ÃÒ×ÍèÂÕ ÁÂàºÃÅæμѺ¹‹ ÑǼàÔ´¾ÍªÑ¡§Í¼ä´º‹Í¨Œä¹§ŒÐ..!.... äÁË ÙŒ¨ÐŒ



à´¡ç æ ¹Í¡¨Ò¡¨ÐμŒÍ§àÃÕ¹¤ÇÒÁÃÙŒáÅŒÇÂѧμÍŒ §Ë´Ñ ·Ó¡Òçҹ áÅзӤÇÒÁ´´Õ ÇŒ  à¾ÃÒСÒ÷ӧҹ¨ÐªÇ‹ ÂãËŒÁ¤Õ ÇÒÁÊÒÁÒö Á¤Õ ÇÒÁ¢Â¹Ñ Í´·¹¾Ö§è μ¹àͧ䴌 áÅСÒÃ·Ó´Õ¹Ñ¹é ¨ÐªÇ‹ ÂãËŒÁÕ¤ÇÒÁÊØ¢ ¤ÇÒÁà¨ÃÔÞ ·Ñ駻‡Í§¡Ñ¹μ¹äÇŒäÁ‹ãËŒμ¡μÓè . พระตำหนักจติ รลดารโหฐาน วันเสาร ที่ ๑๐ มกราคม ๒๕๓๐ พระบรมราโชวาท พระราชทานเพ่ือเชิญลงพมิ พในหนังสอื วันเด็ก ประจำป ๒๕๓๐

¹Ô·Ò¹àÃ×èͧ áÁ‹¤ÃÑǤ¹ãËÁ‹¡ºÑ ¼ÙŒªÇ‹  ณ บานสวนแหงหนึ่ง สมโอกับมะขามสองพ่ีนองจอมซน และองุนซ่ึงเปนลูกพ่ี ลูกนองกับเด็กท้ังสอง มาเย่ียมคุณตากับคุณยายในชวงปดเทอม องุนเปนเด็กเรียบรอย และชอบชวยคุณยายทำงานบานเล็กๆ นอยๆ สวนสมโอกับมะขามเปนเด็กซุกซน โดย เฉพาะเด็กชายมะขามทมี่ นี สิ ัยเกเรชอบแกลงสตั วเ ลย้ี งของคุณยายเปน ประจำ “มะขาม วนั น้เี ราหาอะไรสนุกๆ ทำดีกวา” สมโอผเู ปนพีส่ าวกลาวชวนนอ งชาย “เลนอะไรดีละ...เออ เราเอาถุงพลาสติกไปมัดปลายหางเจาตูบ มันจะไดไลงับ หางตัวมันเองไง” มะขามออกความคิด ซ่ึงสมโอก็เห็นดวย แตกอนจะไปวิ่งเลนท้ังสอง กน็ ึกไดวาควรจะชวนองนุ ไปเลนดว ย ในหอ งครัว องุน กำลังงว นอยูกบั การชวยคุณยายลางผัก ôð áÁ‹¤ÃÇÑ ¤¹ãËÁ‹¡Ñº¼ªŒÙ Ç‹ Â

ศูนยส ง เสริมและพัฒนาพลังแผนดนิ เชงิ คุณธรรม “องนุ ไปว่ิงเลนกนั ไหม” สม โอเอยชวน “ฉันก็อยากไปนะ แตขอชวยคุณยายทำกับขาวกอนไดไหม คุณยายกำลังสอน เจยี วไขอยพู อดี เธอสองคนมาชวยกนั ไหมละ จะไดเ สรจ็ ไวๆ” องนุ ชวน เมื่อเห็นท้ังสองโผลหนาเขามาคุณยายจึงชักชวนใหมาชวยทำกับขาว แตสอง พ่ีนองทำเฉไฉ มะขามอางวาตนเปนเด็กผูชายไมถนัดทำกับขาว สวนสมโอก็บอกวา ตนเองทำงานบานแบบน้ีไมเปน พูดจบสองพ่ีนองกว็ ่ิงลงจากบา นไปอยางรวดเรว็ “เฮอ...สองคนพ่ีนองน่ีวิ่งเลนกันทั้งวัน แลวองุนไมอยากไปเลนบางเหรอลูก” คณุ ยายหันมาถามองนุ “ก็อยากไปอยูเหมือนกัน แตชวยคุณยายเสร็จแลวหนูคอยไปก็ไดคะ” องุนตอบ อยางสุภาพ “ดแี ลว จะ การชว ยเหลอื งานบา นเลก็ ๆ นอ ยๆ กถ็ อื วา เปน การทำความดอี ยา งหนงึ่ เด็กทท่ี ำความดีกจ็ ะไดเจอสิง่ ดๆี อกี อยาง เวลายายไมอ ยู หนูจะไดท ำอาหารงา ยๆ กนิ เองไดยังไงละ จะ” พดู จบคุณยายก็สอนใหอ งนุ เจยี วไข โดยใหตอกไขใสช าม ปรงุ รสดวยนำ้ ปลา แลวใชสอ มตไี ขจ นเขากัน จากนน้ั คณุ ยายก็ต้ัง กระทะบนเตา เทน้ำมันพืชลงเล็กนอย พอน้ำมันรอนไดที่คุณยายก็ใหองุนเทไขลงไป และสอนใหอ งุนใชตะหลิวกลับดา นใหไขส ุกเหลืองท่ัวกนั “เกงมากลูก เสร็จแลวก็ตักใสจานไดเลย” คุณยายกลาวชม องุนอมยิ้มรับดวย ความภมู ิใจ หลายวนั ผา นไป สม โอกบั มะขามก็ยงั สนุกสนานกบั การเลนสนกุ ในสวน บางวัน แกลง หมา บางวนั แกลง แมว สว นองนุ กจ็ ะชว ยคณุ ยายทำกบั ขา วใหเ สรจ็ กอ นไปเลน เสมอ จนกระท่งั เชา วันหนึ่งคุณตาคุณยายมธี ุระในเมือง เดก็ ๆ ทัง้ สามตอ งอยกู นั โดยลำพัง “พส่ี ม โอ มะขามหวิ ขาว...หวิ ขา ว พ่ที ำกบั ขา วใหห นอ ยสิ” มะขามเริม่ งอแงดวย ความหิว “โธ. ..พ่ีทำเปนท่ีไหน ตอนนพี้ ่กี ห็ ิวเหมอื นกัน คณุ ยายยังไมกลบั มาเลย ทำยังไง ôñáÁ‹¤ÃÇÑ ¤¹ãËÁ¡‹ ºÑ ¼ªÙŒ Ç‹ Â

ศูนยสงเสริมและพฒั นาพลงั แผน ดินเชิงคณุ ธรรม ดีละ” สม โอตอบนองชายและบนพึมพำ เปง ! เปง !...เปง ! เปง ! เสยี งกระทะกบั ตะหลวิ กระทบกนั ดงั มาจากหอ งครวั ทง้ั สอง รบี วิง่ ไปดู “หิวหรือยังท้ังสองคน วันน้ีคุณตากับคุณยายไปธุระในเมือง คงอีกนานกวาจะ กลับ” องนุ บอก “พ่ีองุนผัดผักก็ได เจียวไขก็หอม...หอม พ่ีองุนทำเผ่ือพวกเราดวยสิ” มะขาม ออ นวอน “ใชๆ องุน อยา ลืมทำเผื่อฉนั ดวยนะ ฉันทำไมเ ปน” สมโอออ นวอนบา ง “ไดส ิ แตเธอสองคนตอ งชวยฉนั ทำดว ยนะ” องุนตอบ “ไชโย เราไมตองหิ้วทองรอคุณยายแลวละพ่ีสมโอ” มะขามกระโดดโลดเตน ดวยความดีใจ และชว ยเปน ลูกมือแมค รัวองุน อยางขยนั ขนั แข็ง เมนูในวันนั้นคือผัดผักกับขาวไขเจียวที่ทั้งสามคนชวยกันปรุงอยางสนุกสนาน เมอ่ื คุณยายกลับมากเ็ ห็นหลานทงั้ สามนงั่ ลอมวงกินขา วกนั อยางเอร็ดอรอ ย องนุ บอกกับ คุณยายวา สม โอและมะขามมาชว ยทำอาหารดว ย คณุ ยายจงึ ชมเชยหลานๆ ทงั้ สาม องนุ สม โอ และมะขามรสู กึ ภมู ใิ จ โดยเฉพาะ สองพี่นองที่ไดเรียนรูวาในหองครัวก็มีเรื่องสนุกๆ ใหทำเหมือนกัน ต้ังแตน้ันมาเด็กท้ัง สามคนก็จะทำความดดี วยการชวยงานบา นเล็กๆ นอ ยๆ กอ นไปวงิ่ เลนเสมอ ôò áÁ‹¤ÃÑǤ¹ãËÁ‹¡Ñº¼ªŒÙ Ç‹ Â

ÊС´Ôáμ§‹Í¤‹ Á(Ô´·Ó)´Õ ¡Òýƒ¡·ÓÍÐäônj Âμ¹àͧ¹Õ´è ¨Õ ÃÔ§æ ¹Ð¤ÃºÑ ÂÔ觶ŒÒ½ƒ¡ºÍ‹ Âæ ¡ç໚¹¤¹·èÁÕ Õ¤ÇÒÁÊÒÁÒö¾Ö§è ¾ÒμÑÇàͧ䴌 á¶Á处 Ê͹¹ŒÍ§æ ä´ŒÍ¡Õ ¶ÒŒ Í‹ҧ¹¹éÑ ´¡Õ Êç ͹ à´ÂëÕ ÇÁè§Ñ Ê.Ô .. ¹Ð...¹Ð...



¤ÇÒÁ«ÍÊμÑ ÂÊ¨Ø ÃμÔ à»š¹¾¹é× °Ò¹¢Í§¤ÇÒÁ´Õ·¡Ø ÍÂÒ‹ §. à´ç¡ æ ¨§Ö μÍŒ §½ƒ¡½¹ÍºÃÁãËŒà¡Ô´Á¢Õ Ö¹é ã¹μ¹àͧ à¾èÍ× ¨¡Ñ ä´àŒ μºÔ âμ¢é¹Ö ໹š ¤¹´Õ Á»Õ ÃÐ⪹ áÅÐÁÕªÕÇÔμ·ÕèÊÐÍÒ´ ·Õàè ¨ÃÞÔ ÁÑ蹤§. พระตำหนกั จิตรลดารโหฐาน วนั ท่ี ๑๘ พฤศจิกายน พุทธศกั ราช ๒๕๓๐ พระบรมราโชวาท พระราชทานเพอ่ื เชิญลงพมิ พในหนงั สือวนั เดก็ ปพทุ ธศักราช ๒๕๓๑

¹Ô·Ò¹àÃ×èͧ ÅÙ¡ÊÒǾ͋ ¤ŒÒ¼ÙŒ«ÍÊμ ในตลาดแหงหน่ึง มีพอคาแมคานำขาวของมาขายมากมาย ท้ังแผงขายเน้ือ แผงขายปลา แผงขายขา วสารอาหารแหง รวมทง้ั แผงขายผลไมของนายซงดวย นายซง เปนพอคา ผลไม ทกุ วันเขากบั นอ งซอลกู สาววยั ๑๐ ขวบจะตืน่ แตเชาตรู เพ่อื ไปคัดผลไมดๆี ที่ชาวสวนนำมาขายสง นายซง ขายผลไมในราคายุติธรรม ไมเคยโกง ตาชงั่ ไมเ คยเอารดั เอาเปรยี บหรอื โกงเงนิ ลกู คา หากวนั ไหนมผี ลไมค ณุ ภาพไมด ปี ะปนมา เขาก็จะบอกลูกคาอยางไมปดบังหรือจำหนายในราคายอมเยา ดวยวาเปนผลไมมีตำหนิ นายซงปฏิบัติเชน นีเ้ ปน ประจำ พรอ มทั้งสงั่ สอนและฝกใหล ูกสาวทำตาม ดว ยเหตนุ ี้ลูกคา จึงพากันมาซ้ือผลไมท่ีแผงของนายซงเปนจำนวนมาก เพราะเห็นวานายซงขยันขันแข็ง และซ่ือสตั ย ôö ÅÙ¡ÊÒǾ͋ ¤ŒÒ¼Œ«Ù Íè× ÊÑμ

ศนู ยสงเสริมและพัฒนาพลงั แผน ดินเชิงคณุ ธรรม วันหนึ่งนายซงไมสบาย ออนเพลีย ไมมีแรง อยากพักสักวัน แตเขากังวลถึง คุณผกาซึ่งเปนลูกคาประจำที่ไดบอกเอาไววาจะมาซ้ือผลไมจำนวนมากเพ่ือนำไปถวาย พระ นายซงจึงพยายามฝนรางกายที่ปวยไขจะไปขายผลไมตามปกติ นองซอเห็นดังนั้น จงึ พดู กบั พอ วา “พอ จา วันนีพ้ อนอนพกั เถอะจะ ซอจะไปขายผลไมเ อง” “ลกู จะขายคนเดยี วไหวหรอื แลว วันนีเ้ ราไมไดไปเลอื กผลไมเ องเสียดวย ใหเ ขา เอาไปสงใหท แี่ ผงเลย ไมร ูวาจะเปนอยางไรบา ง” “พอไมตองหวงหรอกจะ ซอจะดูใหเอง ซอชวยพอขายมาต้ังนานแลว ทำได อยูแลว ละ...นะจะ พอ” นองซอพยายามพูดใหนายซง คลายความวติ ก เมือ่ ผเู ปนพอ เห็นวา ลกู สาวมคี วามมน่ั ใจมากและตลาดกอ็ ยูไมไกลจากบา นสกั เทา ไร เขาจงึ อนญุ าตใหน อ งซอ ไปขายผลไมตามที่ตงั้ ใจพรอมกับกำชับเรอ่ื งคุณผกากับนอ งซอดวย เมื่อมาถึงแผงขายผลไม นองซอก็นำผลไมที่ชาวสวนนำมาสง จดั เรยี งใหส วยงามเหมอื นทกุ ครง้ั ขณะทก่ี ำลงั จดั ผลไมอ ยคู ณุ ผกากเ็ ดนิ มาพอดี “อา ว! ทำไมวนั นีถ้ ึงขายคนเดียวละจะ พอ ของหนูไปไหนเสียละ ” “สวัสดีคะ วันน้ีพอไมสบาย แตพอบอกวาคุณผกาจะมาซื้อผลไม ซอเลยขอ อนญุ าตพอ มาชวยขายคะ คุณผกาตอ งการผลไมอ ะไรบา งคะ” “ฉนั ขอซื้อองนุ กับสม หนอ ย เอาหมดทัง้ กองนนั่ เลยนะ หนชู วยจัดใสถ งุ ใหฉันท”ี ขณะท่ีนอ งซอกำลงั จัดองุนและสมใสถุง กพ็ บวาองนุ และสมทช่ี าวสวนเอามาสง ใหน้นั ไมสวยและมีรอยช้ำเตม็ ไปหมด ‘แยแลว! ทำไมถึงกลายเปนอยางนี้ไปไดนะ ถาเราขายองุนและสมพวกน้ีให คณุ ผกาไป เราคงตอ งถกู ตอ วา แนๆ แตถ า เราไมข าย พอ คงขาดทนุ ไมน อ ย’ หลงั จากคดิ อยู ครหู นึ่งนองซอกพ็ ูดกบั คุณผกาวา “หนูตอ งขอโทษจรงิ ๆ คะ คอื วาหนขู ายองนุ กับสมให คุณผกาไมไดแ ลวคะ ” คุณผกาทำทาแปลกใจแลว ถามวา “อา ว! ทำไมละ จะ ” ô÷Å¡Ù ÊÒǾ͋ ¤ŒÒ¼«ÙŒ Íè× ÊÑμ

ศนู ยส ง เสริมและพฒั นาพลังแผน ดินเชงิ คุณธรรม นอ งซอตอบวา “เพราะมนั ชำ้ และไมสวยเลยคะ วันนีพ้ อ ไมส บายเราเลยไมไดไป คดั ผลไมด ว ยตัวเอง ผลไมท ี่ไดจงึ ไมส วยเหมอื นทุกครง้ั หนตู อ งขอโทษดวยนะคะ” “แลวอยา งนีห้ นจู ะไมข าดทนุ หรือจะ ” นองซอตอบวา “คงขาดทุนคะ แตถ าหนขู ายองุนกับสม ใหคณุ ผกาไป คุณคงจะ โกรธหนูและไมกลับมาซื้อผลไมท่ีแผงของพอหนูอีก คร้ังนี้หนูยอมขาดทุนเพื่อใหคุณ มาซอื้ ของเราตลอดไปจะดกี วาคะ” คุณผกาไดยินดังน้ันจึงพูดวา “หนูเปนเด็กดีจริงๆ เลย เอาอยางนี้ก็แลวกันนะ องนุ กับสมพวกนฉ้ี นั จะชว ยซอื้ เอง ถงึ จะไมสวยแตกย็ ังกนิ ไดอ ยู สวนทีจ่ ะนำไปถวายพระ นะ ชวยเลือกผลไมอะไรก็ไดทส่ี วยๆ นะจะ ” “ไดเลยคะ หนูจะเลอื กใหดีทีส่ ุดเลยคะ ” นอ งซอยิ้มราทา ทางกระตือรือรน จัดแจง เลือกพทุ รา องุน และสม ผลสวยๆ แยกใสถ งุ และยังแถมใหคุณผกาอกี ดวย คุณนายผกานำเร่ืองราวครั้งนี้ไปเลาใหเพื่อนๆ ฟง พรอมชมเชยนองซอวาเปน เดก็ ท่มี คี วามซ่อื สตั ยม าก หลังจากนั้นผูคนจึงพากันมาซ้อื ผลไมทแ่ี ผงของนายซงมากขึ้น ทั้งยังมีลูกคาประจำอยางคุณผกาที่มักจะซ้ือผลไมคราวละมากๆ นายซงกับนองซอจึงมี รายไดดีและฐานะความเปนอยูดีขึ้น เพราะความซอื่ สตั ยสุจริตของพวกเขานน่ั เอง... ôø ÅÙ¡ÊÒǾ͋ ¤ŒÒ¼ÙŒ«èÍ× ÊμÑ Â