น้ำพริกฟักทองลงสรง

“น้าพรกิ สมุนไพร กา้ วไกลสอู่ าชีพ” น้าพรกิ ฟักทองลงสรง ผ้จู ดั ท้า 1. เดก็ หญิงพมิ พดิ า เมธีดนัย นกั เรยี นช้ันมธั ยมศึกษาปีท่ี 2 2. เด็กหญิงมณทริ า กาญจนาสกุ ใส นกั เรยี นชัน้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 2 3. เดก็ หญิงนริ ัชพร กจิ พนาสารไพร นักเรยี นช้ันมธั ยมศกึ ษาปที ี่ 2 ครทู ่ีปรึกษา ต้าแหน่ง ครูผู้ชว่ ย 1. นางสาวธนัญภรณ์ ธรรมใจ ตา้ แหนง่ ครผู ้ชู ว่ ย 2. นางสาวปัทมา ปลง่ั เปลือ่ ง โรงเรยี นราชประชานเุ คราะห์ 31 อ.แม่แจม่ จ.เชียงใหม่ สงั กัดสา้ นกั บรหิ ารงานการศึกษาพเิ ศษ

แนวคดิ ความเป็นมาของน้าพริก โรงเรยี นราชประชานเุ คราะห์ 31 มพี นื้ ท่ีจํานวน 226 ไร่ เปิดทาํ การสอนใหแ้ ก่เดก็ นักเรยี นทดี่ ้อยโอกาสในพื้นทห่ี ่างไกล ถิ่นทรุ กัน ดาร ระดบั ช้นั ประถมศึกษาปที ่ี 1 ถึง มัธยมศึกษา ชนั้ ปที ่ี 6 มีนักเรียนท้งั หมด จาํ นวน 830 คน โรงเรียน ตง้ั ในเขตพื้นทีห่ มบู่ ้านแม่ปานสนั เก๋ียง ตําบลชา่ งเค่งิ อําเภอแมแ่ จ่ม จังหวดั เชียงใหม่ นกั เรยี น ผ้ปู กครองและชาวบ้านบ้านแม่ปาน ส่วนใหญ่เป็น คนพืน้ เมอื ง 20% และอีก 80% เป็นชาวไทยภเู ขาเผ่า กะเหรยี่ ง ม้ง ลวั๊ ะ และลีซอ ซ่ึงประกอบอาชีพ หลัก ไดแ้ ก่ ทํานา ทําสวน ปลกู ข้าวไร่ ปลูกฟกั ทอง ปลกู ขา้ วโพด ปลูกกะหลํ่า ปลกู มะเขอื เทศ ปลกู หอมแดง และรับจ้าง อืน่ ๆ พชื เศรษฐกิจหลกั ของอาํ เภอแมแ่ จ่มกค็ ือ ขา้ วโพด รองลงมาก็ คอื ฟักทอง ซึ่งฟักทอง แต่ละปมี จี าํ นวนมาก จงึ ทําให้ฟักทองล้นตลาด สง่ ผลใหร้ าคาตกต่ํา ไมม่ ี ตลาดรองรับ ขาดการสนบั สนุนจากหน่วยงานท้ังภาครัฐ และเอกชน เกิดปัญหาใหแ้ ก่ชาวบ้านและผูป้ กครองนักเรยี นตามมา ชาวบ้านและผปู้ กครองนกั เรียนบางรายก็ นาํ ฟกั ทองที่จําหนา่ ยไม่ได้มาบริจาคใหก้ บั โรงเรียนเพ่อื ใชป้ ระกอบอาหารเลีย้ งนกั เรยี น บางรายกน็ าํ ฟักทองไป เล้ียงสัตวเ์ พอ่ื ลดค่าใช้จา่ ย น้าํ พริกนา้ํ ปเู ปน็ น้าํ พรกิ ท่ขี ึ้นช่ือของคนในอําเภอแม่แจ่ม ซ่งึ แตล่ ะบ้านจะมี ตดิ ไว้ในครัว ไวส้ ําหรับรบั ประทานและรับแขกเมอ่ื มาเยือน ซง่ึ สามารถทําได้งา่ ยไม่ยงุ่ ยาก ไม่สลบั สับซอ้ น กนิ กบั ผกั สด ผัก ลวก และเครอื่ งเคียงตา่ ง ๆ ได้ทุกเม่ือ ลว้ นมีประโยชนต์ อ่ รา่ งกาย มรี สชาติอรอ่ ย แตม่ กี ลิน่ แรง ไม่เป็นท่ีร้จู ัก ของคนท่วั ไป บางกลุ่มอาจจะไม่ชอบกลิ่นและสสี นั ของนํา้ พริก งานศิลปหตั กรรมนกั เรยี น ได้มกี ารจดั แขง่ ขนั ขึ้นเป็นประจําทกุ ปี กล่มุ สาระการงานอาชพี และเทคโนโลยี ในรายการการแข่งขันทาํ อาหาร นาํ้ พรกิ ผกั สด เครื่องเคียง ในระดับช้ัน ม.1-ม.3 กล่มุ ขา้ พเจ้า จงึ ได้ นําฟักทองมาทาํ เปน็ ส่วนผสมหลกั ของนํ้าพรกิ เพอื่ เพ่มิ มลู ค่าใหก้ บั ฟกั ทอง ฟักทองเป็นสมนุ ไพรทีม่ ี สรรพคณุ มากมาย ต่อร่างกาย มีสรรพคุณทางยา ฟักทอง ถือเป็นพืชทเ่ี ป็นทัง้ ผักและผลไม้ ที่มสี ีเหลือง สาํ หรับฟักทองใชเ้ ป็นผกั เช่น เอามาแกง แต่ถ้าเอามานง่ึ ทําขนม เรียกเปน็ ผลไม้ กลมุ่ ขา้ พเจ้าถอื เปน็ ส่วนหนง่ึ ท่ไี ดช้ ว่ ยเหลือชาวบา้ น ผู้ปกครองนกั เรียนในการนาํ ฟกั ทองมา เปน็ สว่ นประกอบหลักของน้ําพรกิ เพ่อื เพม่ิ มลู ค่า นาํ ไปจาํ หนา่ ยในหมบู่ ้านใกลเ้ คียง ตามหนว่ ยงานตา่ ง ๆ ให้ เปน็ ทรี่ ูจ้ ัก ส่งเสริมและตอ่ ยอดน้ําพริกใหแ้ พรห่ ลายโดยทวั่ กัน รู้จักการ ใช้เวลาวา่ งให้ เกดิ ประโยชน์ สรา้ ง อาชพี เกดิ รายได้ใหแ้ ก่ตนเอง และสามารถนําไปประกอบอาชีพได้จรงิ ในอนาคต

สว่ นผสม : “น้าพรกิ ฟกั ทองลงสรง” 1. พรกิ ชฟ้ี า้ 7 เมด็ 2. พริกแดงจนิ ดา 3 เม็ด 3. กระเทยี ม 10 กลีบ 4. หอมแดง 5 หัว 5. ฟักทองบด 150 กรมั 6. ไขเ่ คม็ 1 ฟอง 7. นาํ้ ปลา 1 ชอ้ นโต๊ะ 8. เกลือ 1/3 ชอ้ นชา 9. ต้นหอมซอย 1 ช้อนโต๊ะ

ข้นั ตอนการท้า : 1. นําพริกชีฟ้ ้า พริกจินดา หอมแดง กระเทียม มาย่างบนเตาไฟให้มีกลิ่นหอม 2. ปอกเปลอื กฟกั ทอง นาํ มาหั่นเปน็ ชนิ้ เล็ก ๆ แล้วนําไปนึง่ จนมสี ใี ส

3. นาํ วัตถดุ ิบทยี่ ่างสกุ แลว้ มาโขลกรวมกันให้ละเอียด 4. ปรุงรสดว้ ยเกลือ นํา้ ปลา มะนาวตามใจชอบ

5. แกะเปลอื กไข่เค็มเอาแตไ่ ข่แดงมาปั้นเปน็ ก้อนกลม ๆ โรยต้นหอมซอย กนิ คู่กบั นํา้ พรกิ ฟักทองลงสรงเพ่อื เพ่มิ รสชาติ

ประโยชนข์ องฟกั ทอง 1. ฟกั ทองมสี ารต่อตา้ นอนมุ ูลอสิ ระทีม่ ีส่วนช่วยในการชะลอวัยและความแก่ชรา 2. ช่วยฟนื้ บาํ รุงสขุ ภาพผวิ ให้เปลง่ ปลัง่ สดใสและชว่ ยปกป้องผิวไมใ่ หเ้ หี่ยวยน่ 3. ช่วยบํารงุ และรกั ษาสายตา 4. ฟกั ทองมสี ่วนช่วยบาํ รงุ สุขภาพร่างกาย 5. ช่วยเสริมสรา้ งระบบภมู ิคุ้มกันให้แกร่ ่างกาย 6. น้าํ มันจากเมลด็ ฟักทองมสี ว่ นช่วยบํารงุ ประสาท 7. เมล็ดฟกั ทองช่วยทําให้อารมณด์ ี เพราะมสี ารที่ช่วยในการสรา้ ง Serotonin ซง่ึ มีผลต่ออารมณ์ 8. มีฤทธิ์ในการช่วยลดระดบั นํา้ ตาลในเลือด 9. เป็นอาหารทเี่ หมาะกับผูท้ ี่ตอ้ งการควบคุมน้าํ หนักหรอื อยากลดความอ้วน เพราะมี ไขมันนอ้ ย กากใยสงู 10. ฟักทองมีกรดโปรไบโอนคิ ซงึ่ มีสว่ นทาํ ใหเ้ ซลล์มะเร็งอ่อนแอลง 11. มีส่วนชว่ ยป้องกันและลดความเสี่ยงจากการเกดิ โรคมะเรง็ 12. มสี ่วนชว่ ยปอ้ งกนั การเกิดโรคหลอดเลอื ดหัวใจและโรคหัวใจ 13. ช่วยบรรเทาอาการปวดเมอ่ื ยบริเวณขอ้ เข่า บน้ั เอว 14. มีส่วนช่วยปอ้ งกันโรคผวิ หนงั 15. เปลอื กฟักทองมคี ณุ สมบตั ิในการกระตุ้นการหล่งั อินซูลินในร่างกาย ซึง่ ชว่ ยควบคุม ระดับนา้ํ ตาลในเลือด ป้องกันการเกิดโรคเบาหวาน 16. ช่วยฟ้นื ฟรู า่ งกายหลังออกกําลงั กายหรือหลังจากร่างกายทาํ งานอยา่ งหนกั และทําให้ กล้ามเนอ้ื ทาํ งานได้อยา่ งเตม็ ประสทิ ธิภาพ 17. รากฟกั ทองนํามาตม้ กับนา้ํ ดืม่ ชว่ ยแกแ้ ละบรรเทาอาการไอ 18. ฟังทอกจดั วา่ มีกากใยอาหารสูง ซงึ่ มีส่วนช่วยในการขบั ถา่ ย 19. ฟกั ทองมีฤทธอ์ิ ุ่นซึ่งจะช่วยย่อยอาหารได้เป็นอยา่ งดี 20. ชว่ ยป้องกนั การเกดิ โรคมะเร็งในกระเพาะปัสสาวะ 21. มีสว่ นช่วยในการขบั ปัสสาวะ 22. ชว่ ยป้องกนั การเกิดโรคนว่ิ 23. ชว่ ยปอ้ งกนั ไมใ่ ห้ตอ่ มลกู หมากขยายใหญม่ ากข้นึ 24. ช่วยปรับระดับฮอรโ์ มนเพศชายท่ไี ด้จากลูกอณั ฑะให้อย่ใู นระดบั ปกติ

25. ช่วยขบั พยาธิตัวตืด โดยนําเมลด็ ฟักทองประมาณ 50 กรัม นาํ มาตาํ ให้ละเอียดแลว้ ผสมกับนาํ้ ตาล นม และเตมิ น้ําลงไปจนได้ประมาณ 500 มลิ ลลิ ติ ร แล้วนาํ มาแบ่ง รับประทานเป็น 3 คร้งั ทุก ๆ 2 ชวั่ โมง 26. ชว่ ยบาํ รุงตบั และไตใหแ้ ข็งแรง 27. รากฟักทองเมอ่ื นาํ มาต้มด่มื จะช่วยถอนพษิ จากแมลงกดั ต่อย ถอนพษิ ของฝ่นิ ได้ 28. เย่ือกลางของผลฟักทอง สามารถนาํ มาใช้พอกแผล แกอ้ าการฟกชํ้า อาการปวดและ อักเสบได้ 29. ใช้รบั ประทานเปน็ อาหารว่าง อย่างนํ้าฟกั ทองค้นั สด พายฟกั ทอง 30. นํามาใชใ้ นการประกอบอาหารได้ย่างหลากหลาย เช่น ซุปฟกั ทอง แกง กินกับนํา้ พรกิ คุณค่าทางโภชนาการของฝักทอง ตอ่ 100 กรัม 1. พลังงาน 26 กโิ ลแคลอรี 2. คารโ์ บไฮเดรต 6.5 กรมั 3. นา้ํ ตาล 2.76 กรมั 4. เส้นใย 0.5 กรมั 5. ไขมัน 0.1 กรัม 6. โปรตีน 1 กรัม 7. วติ ามนิ เอ 476 ไมโครกรัม 53% 8. เบตาแคโรทนี 3,100 ไมโครกรัม 29% 9. ลทู นี และซีแซนทนี 1,500 ไมโครกรมั 10. วติ ามินบี 1 0.05 มลิ ลกิ รมั 4% 11. วิตามินบี 2 0.11 มลิ ลกิ รัม 9% 12. วิตามินบี 3 0.6 มิลลิกรมั 4% 13. วติ ามนิ บี 5 0.298 มิลลกิ รัม 6% 14. วติ ามนิ บี 6 0.061 มิลลิกรมั 5% 15. ฟกั ทองวิตามนิ บี 9 16 ไมโครกรัม 4% 16. วติ ามนิ ซี 9 มลิ ลิกรมั 11% 17. วิตามนิ อี 0.44 มิลลกิ รมั 3% 18. วติ ามนิ เค 1.1 ไมโครกรมั 1%

19. ธาตแุ คลเซยี ม 21 มลิ ลกิ รมั 2% 20. ธาตุเหลก็ 0.8 มลิ ลิกรมั 6% 21. ธาตุแมกนเี ซยี ม 12 มิลลิกรมั 3% 22. ธาตุแมงกานีส 0.125 มิลลิกรมั 6% 23. ธาตุฟอสฟอรสั 44 มลิ ลิกรมั 6% 24. ธาตุโพแทสเซยี ม 340 มลิ ลิกรัม 7% 25. ธาตุโซเดียม 1 มิลลิกรัม 0% 26. ธาตสุ ังกะสี 0.32 มลิ ลิกรัม 3% การค้านวณตน้ ทุนผลผลิต ท่ี รายการ จํานวน ราคา/หนว่ ย หมายเหตุ 1. พรกิ ช้ีฟ้า 7 เม็ด 3 บาท 1 สูตร ผลิตได้ 300 กรมั 1 กระปกุ = 150 กรัม 2. พริกจินดา 3 เมด็ 0.50 บาท จาํ หน่ายในราคา 35 บาท 3. ฟักทอง 150 กรมั 3 บาท 4. หอมแดง 5 หัว 1 บาท 5. กระเทยี ม 10 กลบี 1 บาท 6. ไขแ่ ดงเค็ม 1 กรัม 0.50 บาท 7. นํา้ ปลา 1 ชอ้ นโต๊ะ 0.50 บาท 8. เกลอื 1/3 ช้อนชา 0.50 บาท 9. ต้นหอมซอย 1 ช้อนชา 0.50 บาท 10. คา่ แรง 1 ครั้ง 10 บาท รวมราคาต้นทุน 20 บาท ต้นทนุ ผลผลติ เป็นเงิน 35 บาท เปน็ เงิน 20 บาท นํ้าพริกกระปกุ เป็นเงนิ 15 บาท หกั ราคาตน้ ทนุ การผลติ กําไร/ครัง้

เคลด็ ลับความอรอ่ ย 1. ฟักทองสว่ นผสมและผักทกุ อยา่ งตอ้ งสด สะอาดและถูกหลักอนามัย 2. เวลาย่างส่วนผสมทุกอย่างจะต้องใช้ไฟอ่อน ย่างให้สุก จะทาํ ใหน้ ํา้ พริกมกี ลิ่นหอมและ น่ารบั ประทาน 3. เกบ็ นํ้าพรกิ ไว้ในตู้เย็น เพือ่ รกั ษารสชาติเก็บไว้ได้นาน ประโยชนท์ ี่นักเรยี นและผู้เกย่ี วขอ้ งได้รับ 1. รจู้ กั การวางแผนขน้ั ตอนการทาํ งานอยา่ งเป็นระบบ 2. ร้จู ักการทาํ งานเป็นทมี มีความสามคั คีในหม่คู ณะ 3. รู้จกั ใช้เวลาวา่ งใหเ้ กิดประโยชน์ นาํ ความรู้ไปถ่ายทอดให้แกร่ ุ่นนอ้ ง 4. นําฟกั ทองมาแปรรปู เพิม่ มลู คา่ สรา้ งอาชีพเกดิ รายได้ในชมุ ชนอําเภอแมแ่ จม่ 5. สามารถนาํ ความรู้ทีไ่ ดไ้ ปตอ่ ยอดและประกอบอาชพี ได้ในอนาคต 1. เดก็ หญงิ พมิ พดิ า ผ้จู ดั ทาํ นกั เรียนชนั้ มธั ยมศึกษาปีที่ 2 2. เดก็ หญิงมณทริ า เมธีดนัย นกั เรียนช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี 2 3. เด็กหญงิ นิรชั พร กาญจนาสกุ ใส นักเรียนช้ันมัธยมศกึ ษาปที ่ี 2 กจิ พนาสารไพร นางสาวธนัญภรณ์ ธรรมใจ นางสาวปทั มา ปลง่ั เปลอ่ื ง ตําแหนง่ ครูผชู้ ว่ ย ตาํ แหนง่ ครผู ู้ช่วย ครูที่ปรึกษา ครทู ีป่ รกึ ษา

บทสัมภาษณ์ ช่ือนายธีรยุทธ ยาน๊ะ ครูกลุม่ การงานอาชีพและเทคโนโนลยี สาขาการจดั การการท่องเท่ียวและการบริการ ความรสู้ กึ ต่อแนวคดิ การทา้ อาหาร เปน็ น้ําพริกทม่ี ีคุณคา่ ทางอาหารมสี ว่ นผสมจากสมนุ ไพร ท่ีหาไดง้ ่ายในท้องถ่ิน และนาํ เอาฟักทองมาเป็นสว่ นประกอบสําคัญทาํ ใหไ้ ดร้ บั ประทานนํา้ พริกที่มรี สชาติแปลกใหม่ รสชาตขิ องอาหาร เป็นนํา้ พริกทม่ี คี วามกลมกลอ่ มรวมทง้ั มคี วามหอมของสมุนไพรไทย เหมาะ สําหรับคนท่ีชอบรบั ประทานนาํ้ พริกแบบพน้ื บา้ นล้านนา ความรู้สึกและความประทับใจตอ่ อาหาร สีสนั นา่ รับประทาน มีความกลมกลอ่ ม มีการตกแตง่ ที่สวยงาม นาํ เอาพชื ผัก สมุนไพรไทย วัตถุดิบทม่ี อี ยใู่ นทอ้ งถ่ินมาเปน็ ส่วนผสมหลกั สงิ่ ทีค่ วรพัฒนาต่อไปของอาหาร สามารถนาํ ไปรบั ประทานอาหารในชีวติ ประจําวันได้ สามารถตอ่ ยอดเปน็ ผลติ ภัณฑ์ของฝากของทร่ี ะลึกประจําอําเภอแมแ่ จ่มได้