การศึกษาและพัฒนาผลิตภัณฑ์ลำไยอบแห้ง เพื่อการออกแบบตราสินค้าและ บรรจุภัณฑ์ สู่การขยายโอกาสทางธุรกิจ ของเครือข่ายวิสาหกิจชุมชนบ้านกิ่วมื่น ตำบลมะเขือแจ้ อำเภอเมือง จังหวัดลำพูน (จิรฉัตร จันทร์แจ่ม เดวีส์, 2562)

41 อายุของผลิตภัณฑ์อาหาร หรือการทดสอบความแข็งแรงตามขอบของกระดาษลูกฟูกจะสัมพันธ์ กบั ความสามารถรบั แรงกดในแนวด่งิ ของกลอ่ งลกู ฟูก เปน็ ตน้ ในกรณีท่ีมีการทดสอบเพื่อการบ่งบอกของวัสดุจากหลายแห ล่งพร้อมกัน เพ่ือ เปรียบเทยี บคุณสมบัตขิ องวัสดุแต่ละแหล่งน้ัน จะมีการทดสอบประเภทน้ีคอ่ นข้างจะบ่อย วิธีการ ทดสอบจะทาโดยการแยกวัสดุที่กาลังใช้อยู่เป็นวัสดุหลัก (Control) และวัสดุอื่นท่ีทดสอบเพื่อ เปรียบเทยี บเป็นวัสดุแปร (Variables) ในการทดสอบแต่ละครั้งควรทดสอบวัสดุหลักสลบั กบั วสั ดุ แปร เพื่อลดความแปรปรวนของอุปกรณ์ทดสอบหลังจากท่ีทดสอบเป็นเวลานาน เช่น การ ทดสอบครั้งแรกจะเริ่มด้วยวัสดุหลักแล้วตามด้วยวัสดุแปร การทดสอบครั้งที่สองจะสลับกันโดย เรม่ิ ด้วยวัสดแุ ปรแล้วค่อยตามดว้ ยวสั ดหุ ลัก เปน็ ตน้ 2.2 การทดสอบเพ่ือประเมินการใชง้ าน บรรจภุ ัณฑ์ทอี่ อกแบบมาใชง้ านจะต้องทาหน้าทีต่ ่างๆ กัน ตัวอย่างเช่น บรรจุภณั ฑ์กล่อง ลูกฟูกมักจะใช้ในการป้องกันอันตรายทางกายภาพระหว่างการเก็บในคลังสินค้าหรือการขนส่ง การทดสอบเพื่อการใช้งานในการเก็บคงคลังจะเป็นการทดสอบความสามารถรับแรงกดในแนวดิ่ง (Compression Strength) เนื่องจากในคลังสินค้ากล่องจะถูกเรียงซ้อนเป็นชั้นๆ แต่ละช้ันจะกด ทับลงมายังกล่องที่อยู่ข้างล่าง ดังน้ันการทดสอบความสามารถรับแรงกดในแนวด่ิงจึงเป็นการ จาลอง (Simulation) การกดทับในคลงั สนิ คา้ ของการเรยี งซ้อนนั่นเอง นอกจากการแยกประเภทการทดสอบเป็นการบ่งบอกและการประเมินใช้งานแล้วยังสามารถแยก ตามความคล้ายคลึงของลักษณะทดสอบ จากมาตรฐานขององค์กรต่างๆ ดังท่ีกล่าวมาแล้ว โดยจัดแบ่ง ประเภทของการทดสอบท่คี ลา้ ยๆ กนั เป็น 3 กลมุ่ ไดด้ ังนี้ - กลุ่มท่ี 1 การทดสอบคุณสมบัติบรรจุภัณฑ์ด้านการป้องกันรักษาคุณภาพและการบรรจุ เช่น การ ซึมผ่านของไอน้าหรือก๊าซ และความเข้ากันได้ (Compatibility) ของบรรจุภัณฑ์กับผลิตภัณฑ์ อาหารในแง่ของความแข็งแรง ได้แก่ ความต้านทานต่อการทิ่มทะลุ ความต้านทานต่อแรงดึง เป็น ตน้ - กลุ่มท่ี 2 การทดสอบคุณสมบัติทางกายภาพของบรรจุภัณฑ์ ได้แก่ ความหนาที่แปรปรวน ความ แข็งแรงของรอยปิดผนึก และสัมประสิทธ์ิความเสียดทานซ่ึงมีผลต่อการเดินวัสดุบรรจุภัณฑ์บน เคร่อื งจักร เป็นต้น - กลุ่มท่ี 3 การทดสอบคุณสมบัตทิ างด้านความสวยงานของบรรจุภัณฑ์สาเร็จรูป เช่น ความแวววาว เป็นประกาย (Haze and Gloss) ความสามารถต้านทานต่อการเสียดสี และความสามารถในการ จับฝุน่ จากอากาศ เปน็ ต้น ในการเลอื กมาตรฐานการทดสอบใดๆ กต็ าม จาต้องทราบวา่ ผลท่ไี ด้จากการทดสอบจะนาไป ประเมนิ ใชง้ านได้อยา่ งไรบ้าง

42 3. การทดสอบวัสดุ 3.1 การทดสอบกระดาษ เปลวอะลมู ิเนียม และฟลิ ์ม (1) น้าหนกั มาตรฐาน ความหนา และความหนาแนน่ วัสดุบรรจุภัณฑ์ท่ีเป็นแผ่นๆ มักจะซื้อขายกันด้วยน้าหนักมาตรฐานหรือ Basis Weight ตัวอย่างเช่น กระดาษที่เรียกว่า 100 กรัม ความจริงเป็นการเรียกจาก น้าหนักมาตรฐานเป็นกรัมต่อตารางเมตร แต่ เรียกง่ายๆ ว่า กรัม บางครั้งอาจจะได้ยินคาว่า gsm ซึ่งย่อมาจาก \"gram per square-meter\" หรือกรัม ตอ่ ตารางเมตรนนั่ เอง ภาพที่ 23 การทดสอบด้วยการชง่ั น้าหนัก ในอดีตมีการเรียกน้าหนักมาตรฐานเป็นปอนด์ต่อรีม คาว่า รมี คือ จานวนกระดาษ 500 แผ่น ของ ขนาด 24 นิว้ x 36 นวิ้ ซ่งึ มีพ้ืนทีเ่ ท่ากบั 432,000 ตารางน้ิว ดงั น้ัน นา้ หนกั มาตรฐาน 40 ปอนดต์ ่อรีม คือ กระดาษขนาดและจานวนดังกลา่ วชง่ั ได้นา้ หนกั 40 ปอนด์ ส่วนความหนาน้ันเป็นคุณสมบัติท่ีสองท่ีมักจะกล่าวถึง เนื่องจากความหนามีผลโดยตรงต่อความ เหนียวหรือความสามารถในการงอพับของวัสดุบรรจภุ ัณฑ์ และยังสัมพันธ์กับความสามารถในการซึมผ่าน ของไอน้าหรือก๊าซของวัสดุบรรจุภัณฑ์น้ันๆ ศัพท์คาว่า ความหนา ในภาษาอังกฤษ นอกจาก Thickness แล้ว บางคร้ังเรียกว่า Caliper สาหรับกระดาษแข็ง บางทีมีการเรียกความหนาเป็นพอยต์ (Points) ซ่ึงหมายถึงเศษหนึ่งส่วนพัน ของหน่ึงนว้ิ ดงั น้ันกระดาษแขง็ ท่ีหนา 0.025 น้ิว ก็คอื 25 พอยต์ ความหนาแน่นจะไดจ้ ากการคานวณของ น้าหนักและความหนา คอื มีคา่ เป็นนา้ หนกั ต่อหนว่ ยปริมาตรเขยี นเป็นสตู รไดว้ า่ ภาพท่ี 24 สตู รคา่ เปน็ นา้ หนักตอ่ หนว่ ย

43 ความหนาแน่นนี้เป็นคุณลักษณะท่ีจาเป็นต้องทราบของกระดาษประเภทต่างๆ เน่ืองจากความ หนาแน่นทีแ่ ตกตา่ งกันของกระดาษแต่ละชนดิ มผี ลต่อคณุ สมบตั ิตา่ งๆ ของกระดาษโดยตรง (2) ความต้านทานต่อแรงดึง (Tensile Strength) การทดสอบความต้านทานต่อแรงดึงเป็นการทดสอบศักยภาพความทนทานตอ่ แรงดึงของวสั ดุ โดย วัสดุบรรจุภณั ฑ์จะถูกแรงดงึ อยา่ งช้าๆ จนกระท่งั ขาดออกจากกัน แลว้ วดั ค่าแรงดึงสงู สุดขณะทข่ี าดและยืด ตัวของวัสดุสุดท้ายขณะที่ขาด การทดสอบน้ีนับเป็นการทดสอบคุณสมบัติทางกลอย่างง่ายของวัสดุที่เป็น แผ่นหรือฟิลม์ การทดสอบมักจะทาใน 2 ทิศทาง คือ ในแนวทิศท่ีวัสดุผลิตจากเครื่องจักรแปรรูป เรียกว่า ทิศในแนวของเครื่องจักร (Machine Direction หรือ MD) และอีกทิศหน่ึง คือแนวที่ตั้งฉากกับ MD (Cross-Machine Direction หรือ CD) ภาพท่ี 25 การทดสอบความต้านทานต่อแรงดงึ (3) ความต้านทานตอ่ แรงดนั ทะลุ (Bursting Strength) การทดสอบแรงดันทะลุเป็นการทดสอบข้ันพ้ืนฐานของอุตสาหกรรมกระดาษ โดยการเพ่ิมแรงดัน ต่อกระดาษที่ถูกยึดไว้ให้แน่น เพื่อทดสอบว่ากระดาษจะทนแรงดันได้มากน้อยแค่ไหน การทดสอบนี้อาจ เรียกตามช่ือของผ้ทู ค่ี น้ พบว่า \"Mullen Test\" (มลู เลนเทสต)์ การทดสอบนี้เป็นวิธีง่ายๆ ที่จะตรวจสอบความแข็งแรงของวัสดุบรรจุภัณฑ์ซ่ึงใช้มากกับกระดาษลูกฟูก และอาจจะใช้กับพลาสติกบางประเภทที่ยืดตัวได้น้อย สิ่งท่ีควรตระหนักถึงคือ การทดสอบน้ีมิได้มี ความสัมพนั ธโ์ ดยตรงกับความแข็งแรงของบรรจุภณั ฑ์ท่ีนาวสั ดุทท่ี ดสอบน้ไี ปข้ึนรูป แตเ่ ป็นการศกึ ษาความ แข็งแรงขอวัสดุเท่าน้ัน กล่าวคือ กระดาษลกู ฟูก โครงสร้าง A ที่มีค่า Burst Test สูงกว่าโครงสร้าง B เม่ือ ข้ึนรูปเป็นกล่อง กล่องที่ทาจากกระดาษลูกฟูกโครงสร้าง A ไม่จาเป็นเสมอไปว่าจะแข็งแรงกว่ากล่องที่ทา จากกระดาษลูกฟกู B อยา่ งไรก็ตามการทดสอบน้ยี ังนิยมใช้เน่อื งจากทดสอบไดง้ ่ายและเรว็

44 ภาพท่ี 26 การทดสอบความต้านทานต่อแรงดนั ทะลุ (4) ความตา้ นทานการฉกี ขาด (Tear Strength) การทดสอบแบบนี้คล้ายคลึงกับการทดสอบความต้านทานต่อแรงดันทะลุ คือ เป็นการทดสอบขั้น พื้นฐานเพ่ือศึกษาความแข็งแรงของวัสดุ ส่วนมากใช้ทดสอบกับกระดาษ เนื่องจากเป็นการทดสอบท่ีง่าย และอุปกรณ์ไม่แพงมากนัก การทดสอบความต้านทานการฉกี ขาดมีอยู่หลายวิธี วิธีที่มีการใชก้ ันมาก คือ การใช้เคร่ืองมือที่มีชื่อ ว่า Elmendorf เป็นการวัดพลังงานท่ีใช้ในการฉีกกระดาษออกจากกัน ค่าพลังงานท่ีวัดได้จากสเกลบน เคร่ืองจะแปลงมาเป็นแรงทีใ่ ช้ในการฉีกกระดาษดงั แสดงในรูป (ข) หนา้ 168 (5) อัตราการซมึ ผ่านของกา๊ ซ (Gas Transmission Rate - GTR) อัตราการซึมผ่านของวัสดุบรรจุภัณฑ์ประเภทแผ่นและฟิล์ม โดยเฉพาะพลาสติกจะมีคุณสมบัติ เฉพาะตัวซึ่งสามารถทดสอบอย่างง่ายๆ โดยนากระดาษมาปิดที่ปากแล้วเป่าลมผ่านกระดาษไปยังมืออีก ข้างท่ีปิดไว้อีกด้านหนึ่งของกระดาษที่มือจะสามารถรับความรู้สึกของลมร้อนท่ีผ่านออกจากกระดาษมาได้ ซึ่งแสดงว่ากระดาษมีความต้านทานความสามารถหรือปล่อยให้อากาศซึมผ่านได้ คุณสมบัติเช่นน้ีก็มีใน ฟิล์มพลาสตกิ เพยี งแตว่ ่าการซมึ ผา่ นของฟลิ ์มพลาสตกิ น้นั เกดิ ขึ้นช้ากวา่ การทดสอบอัตราการซึมผ่านของก๊าซเป็นการวัดปรมิ าตรของก๊าซชนิดต่างๆ ท่ีสามารถซึมผ่านวัสดุ บรรจุภัณฑ์ประเภทใดประเภทหนึ่ง วิธีการทดสอบทาโดยการตัดวัสดุบรรจุภัณฑ์มาประกบตรงกลาง ระหว่างเซลล์ 2 ข้าง เซลล์แต่ละข้างจะมีความดันของก๊าซแตกต่างกัน ก๊าซของด้านที่มีความดันสูงจะ สามารถดันก๊าซผ่านฟลิ ์มไปยังอีกดา้ นหนึ่ง ปรมิ าตรของกา๊ ซทีว่ ัดได้จากการซมึ ผ่านจะเป็นค่าคงทีข่ องวัสดุ บรรจุภัณฑ์ ณ อณุ หภูมิหน่ึงและพื้นทผี่ วิ ทก่ี าหนดไว้มีหน่วยเป็นลกู บาศก์เซนติเมตร หรือ ซซี ี/ตารางเมตร/ วัน

45 ภาพท่ี 27 การทดสอบหาอัตราซมึ ผา่ นของกา๊ ซ (6) อตั ราการซมึ ผา่ นของไอนา้ (Water Vapor Transmission Rate - WVTR) การทดสอบอัตราการซึมผ่านของไอน้าเป็นการทดสอบที่มีหลักการคล้ายคลึงกับการซึมผ่านของ ก๊าซแต่แตกต่างกัน คือ แทนท่ีจะวัดเป็นปริมาตรจะวัดเป็นน้าหนักแทน นอกจากนี้การวัดการซึมผ่านของ ไอน้าจะวดั ในสถานะท่ีสมดุลที่อุณหภูมิ 38°c ความชื้นสัมพทั ธ์ที่ 90% โดยมีหน่วยเป็น กรัม/ตารางเมตร/ วัน ภาพท่ี 28 การทดสอบหาอตั ราการซมึ ผ่านของไอน้า 2. งานวิจยั ที่เกี่ยวข้อง ฐติ ิวฒั น์ บูรณกูล (2559) ศึกษาวิจยั เรื่องความต้องการของผบู้ ริโภคทมี่ ตี ่อบรรจุภัณฑ์ผลติ ภัณฑล์ าไย อบแห้งสีทอง ของกลุ่มแปรรูปผลผลิตทางการเกษตรบา้ นท่าล้อ จังหวดั เชยี งใหม่ เพื่อศึกษาความต้องการ ของผู้บริโภคที่มีต่อบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้งสีทอง กลุ่มแปรรปู ผลผลิตทางการเกษตรบ้านท่าล้อ จังหวัดเชียงใหม่ โดยได้ศึกษากลุ่มตัวอย่างจานวน 400 ราย แล้วนาข้อมูลท่ีเก็บรวบรวมได้มาตรวจสอบ

46 ความสมบูรณ์ โดยใช้แบบสอบถามที่ผ่านการวิจัยทางสังคมศาสตร์ (SPSS) โดยใช้สถิติความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเบ่ียงเบนมาตรฐาน และค่าน้าหนักค่าเฉล่ีย พบว่า ด้านปัจจัยส่วนบุคคลผู้ตอบแบบสอบถามเป็นบุคคล ธรรมดาและผู้ทสี่ นใจบริโภคผลติ ภณั ฑล์ าไยอบแหง้ สีทองของกลุ่มแปรรปู ผลผลิตทางการเกษตรบ้านทา่ ล้อ จังหวัดเชียงใหม่ ผู้ให้ข้อมูลส่วนใหญ่เป็นเพศชาย ซึ่งมีอายุระหว่าง 21 – 30 ปี มีสถานภาพโสด มีระดับ การศึกษาปริญญาตรีหรือเทียบเท่า มีรายได้เฉลี่ยต่อเดือนอยู่ระหว่าง 20,001 – 30,000 บาท มีอาชีพ พนักงานบริษัท และมีภูมิลาเนาภาคเหนือ ด้านพฤติกรรมของผู้บริโภคฯ ไม่เคยซ้ือผลิตภัณฑ์ การหาซื้อ ผลิตภัณฑ์จากสถานที่ของผู้ที่เคยซ้ือผลิตภัณฑ์ ซ้ือท่ีร้านท็อปซุปเปอร์มาร็เก็ต จากผู้ท่ีเคยซื้อผลิตภัณฑ์ มี วัตถุประสงค์การซ้ือผลิตภัณฑ์ ซื้อเพ่ือใช้เป็นของฝาก ผู้ท่ีเคยซ้ือมีปริมาณความถึ่ในการซ้ือ อยู่ท่ี นานๆ ครั้ง จากผู้ที่เคยซ้ือผลิตภัณฑ์ การพิจารณาเลือกซ้ือผลิตภัณฑ์เลือกที่คุณภาพ บุคคลที่มีอิทธิพลต่อการ ตัดสินใจในการเลือกซื้อตนเอง จานวนเงินที่ใช้ในการเลือกซื้อ 300 – 500 บาท ด้านความต้องการของ ผู้บริโภคที่มีต่อบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้งสีทองฯ ซึ่งประกอบด้วย ลักษณะโครงสร้างบรรจุภัณฑ์ องค์ประกอบย่อย ด้านลักษณะบรรจุภัณฑ์และตราสินค้า ด้านการเก็บรักษาผลิตภัณฑ์ และด้านการ ออกแบบกราฟิก องค์ประกอบย่อย ด้านการดึงดูดความสนใจ ด้านสีสันของบรรจุภัณฑ์ ด้านความ สะดวกสบายของบรรจุภัณฑ์ ซึ่งจะมีผลการศึกษาวิเคราะห์ สามารถสรุปได้ว่า อยู่ในระดับมาก ในทุกด้าน ด้านขนาดน้าหนักของบรรจุภัณพ์ ส่วนใหญ่เลือกขนาด 250 กรัม ด้านรูปแบบบรรจุภัณฑ์ ส่วนใหญ่เลือก กล่อง 4 เหล่ยี ม นคเรศ ชัยแก้ว (2555) ได้ทาการศึกษาและพัฒนาบรรจุภัณฑ์ลาไยอบแห้ง จังหวดั ลาพูน เพื่อศึกษา และพัฒนาบรรจุภัณฑ์ แล้วนาไปทดสอบประสิทธิภาพ และหาความพึงพอใจของผู้บริโภคท่ีมีต่อบรรจุ ภณั ฑ์ลาไยอบแหง้ จังหวดั ลาพูน รปู แบบใหมด่ ้านโครงสรา้ ง และด้านกราฟิก โดยมกี ารเก็บรวมรวมข้อมูล โดยการสัมภาษณ์วิสาหกิจชุมชนแปรรูปลาไยบ้านใหม่เหมืองกวัก หมู่ 19 ตาบล มะเขือแจ้ อาเภอเมือง จังหวัดลาพูน และทาการสารวจสินค้า บรรจุภัณฑ์ของผลิตภัณฑ์ประเภทผลไม้อบแห้ง นาข้อมูลท่ีได้มา สรุปและวิเคราะห์ข้อมูล เพื่อสร้างแบบจาลองบรรจุภัณฑ์ลาไยอบแห้งให้ผู้เช่ียวชาญตรวจสอบและ ประเมินผลการออกแบบ จากน้ันนาข้อเสนอแนะมาพัฒนาสร้างต้นแบบบรรจุภัณฑ์ลาไยอบแห้ง จังหวัด ลาพูน เพอ่ื ทดสอบหาประสิทธิภาพในการปกปอ้ ง สินค้าของบรรจุภณั ฑ์ และนามาใชใ้ นการประเมินความ พึงพอใจของกลุ่มผู้บริโภคจานวน 92 คน โดยนาข้อมูลที่ได้มาวเิ คราะห์ ข้อมูลด้วยค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ยเลข คณิต และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัยสรุปวา่ 1. บรรจภุ ัณฑล์ าไยอบแหง้ ที่ผวู้ ิจัยพฒั นา ใช้ระบบ ออฟเซตในการพิมพ์ 1 สี Pantone 4975C พิมพ์ลงบน กระดาษคราฟท์สีน้าตาล เพื่อส่งเสริมด้านการ อนุรักษ์สิ่งแวดล้อม ใช้รปู แบบฟอนต์ PSL- Thaicommon,PSL- Kanda และ PSL- Passanun ด้านหน้า บอกให้ทราบถึง ชื่อผลิตภัณฑ์ ปริมาณบรรจุเจาะช่องให้เห็นสินค้าภายใน ลักษณะลวดลายบนตัว กล่อง เป็นภาพวาดวิถีชีวิตชาวบ้าน มีพระธาตุหริภุณไชยและอนุสาวรีย์พระนางจามเทวี ด้านข้างซ้ายมี สัญลักษณก์ ารนากระดาษ กลับมาใช้ใหม่ เลขทะเบียนองค์การอาหารและยา ส่วนประกอบ การเก็บรกั ษา ลวดลายกราฟิกภาพลาไยดา้ นหลังมีตราสัญลักษณ์ ท่อี ยู่ เบอร์โทรศัพท์ของกลมุ่ ผู้ผลิต สรรพคณุ ของลาไย อบแห้ง ลักษณะลวดลายบนตัวกล่องเป็นภาพวาดวิถีชีวิตชาวบ้านในการ เก็บลาไย ด้านข้างขวามี

47 สัญลักษณ์โอท็อป ราคา การเก็บรักษา ด้านบนมีคาเช้ือเชิญบริโภคลาไยช่วยเกษตรกรไทยมีรายได้ และ ลวดลายกราฟิกภาพลาไย 2. ผลการทดสอบบรรจุภัณฑ์ลาไยอบแห้ง จังหวัดลาพูน มีความต้านแรงดัน ทะลุ 1,135 กิโลปาสกาล มีความ ต้านแรงกด 31.6 กิโลกรัมแรง ซึ่งผ่านเกณฑ์ตามมาตรฐานการทดสอบ ISO 2758 และ ASTM D 642 3. ความพึงพอใจของผู้บริโภคท่ีมีต่อบรรจุภัณฑ์ลาไยอบแห้ง จังหวัด ลาพูน อยใู่ นระดบั มาก ( = 4.28) อโนทัย เพ็ชรสวุ รรณ (2549) ไดท้ าการวจิ ัยเรอื่ งการออกแบบบรรจสุ าหรับข้าวแต๋น ในโครงการหน่ึง ตาบลหนึ่งผลิตภัณฑ์ โดยมีวัตถุประสงค์เพ่ือออกแบบบรรจุภัณฑ์สาหรับข้าวแต๋น ในโครงการหนึ่งตาบล หน่ึงผลิตภัณฑ์ ให้ประโยชน์สูงสุดต่อชุมชน สามารถนาไปใช้จริงได้สร้างเอกลักษณ์ให้กับสินค้า และเพ่ือ ศึกษาประสทธิภาพของบรรจุภัณฑ์สาหรับข้าวแต๋น ในโครงการหนงตาบล หน่ึงผลิตภัณฑ์ ซึ่งประสิทธิ ภาพของบรรจุภัณฑ์ได้แบง่ เป็น 5 ด้าน คือ ด้านการปกป้องผลิตภัณฑ์ด้านการบรรจุ ด้านการอานวยความ สะดวก ดานการส่งเสริมการจาหน่าย ด้านความสะอาดและปลอดภัย ทาการประเมินประสิทธิภาพจาก การออกแบบบรรจุภัณฑ์สาหรับข้าวแต๋น ในโครงการหน่ึงตาบลหนึ่งผลิตภัณฑ์ จานวน 2 ครั้ง จากการ วเิ คราะห์ประสิทธิภาพของการออกแบบบรรจุภณั ฑ์ สาหรับขา้ วแต๋นในโครงการหน่ึงตาบลหน่ึงผลิตภณั ฑ์ แบบ A ผลการประเมนประสิทธิภาพโดยรวมของการออกแบบบรรจุภัณฑ์ สาหรับข้าวแต๋น ในโครงการ หนงตาบลหน่ึงผลิตภณั ฑ์มีค่าเฉลี่ย 4.3 คา่ t เทากับ 1.92 อยู่ในเกณฑ์ดี สอดคลองกับสมมุติฐานท่ีระดับ นัยสาคัญที่ .05 แบบ B ผลการประเมนประสิทธิภาพโดยรวมของการออกแบบบรรจุภัณฑ์ สาหรับข้าว แต๋น ในโครงการหนงตาบลหนึ่งผลิตภัณฑ์ มีค่าเฉลี่ย 4.2 ค่า t เทากับ 1.37 อ้ย่ ในเกณฑ์ดี สอดคล้องกับ สมมุติฐานท่ีระดับนัยสาคัญที่ .05 แบบ C ผลการประเมินประสิทธิภาพ โดยรวมของการออกแบบบรรจุ ภัณฑ์สาหรบั ข้าวแตน๋ ในโครงการหน่ึงตาบลหน่งึ ผลติ ภัณฑ์ มคี ่าเฉลี่ย 3.9 ค่า t เท่ากับ -0.27 อยู่ในเกณฑ์ ดี สอดคลองกบั สมมตุ ฐิ านที่ระดบั นยั สาคญั ที่ .05 อมรรัตน์ บุญสว่าง (2559) ได้ทาการวิจัยเร่ืองการออกแบบตราสินค้าและบรรจุภัณฑ์ เพื่อส่งเสริม สินค้าอาหารเอกลักษณ์ของจังหวัดชายแดนภาคใต้ พบว่า กลุ่มอาชีพผลิตภัณฑ์น้าตาลโตนด จ.สงขลา พัฒนาขนมดู ตรา ดาวราย โดยใช้วัตถุดิบในชุมชน ตราสินค้าเป็นรูปดาวเเละภูเขา บรรจุภัณฑ์เป็นถุง ฟอยด์เพ่ือป้องกันความชื้นเเละติดฉลากให้ข้อมูลวิสาหกิจชุมชนกลุ่มเเม่บ้านเกษตรกรทุ่งพัก จ.สตูล พัฒนาโรตีกรอบงาดา ตราเเพงพวย ให้มีความกรอบเเละรสชาติเข้มข้นของพริกไทยเเละงาดา ตราสินค้า เป็นรูปดอกเเพงพวย บรรจุภัณฑ์เป็นกล่อง กระดาษ ใช้ภาพประกอบท่ีตัดทอนมากจากเมล็ดข้าวซ่ึงเป็น วัตถุดิบหลักของผลิตภัณฑ์ กลุ่มข้าวเกรียบปลา ตรา ซีรีน จ.ปัตตานีพัฒนาสูตรเป็นปลาบอล ปรุงรสด้วย น้าจิ้ม ตราสินค้าเป็นรูปปลา เเละใช้บรรจุภัณฑ์เป็นกล่องกระดาษ มีภาพกราฟิกนาเสนอวิถีชีวิต ชาวประมง กลุ่มเกษตรยั่งยืน จ.ยะลา พัฒนากล้วยหินฉาบรสชาเขียว ตรา ส.วิจิตร โดยใช้กล้วยหินห่ัน บางเเละเคลือบชาเขียว ตราสินค้านาเสนอความสามัคคีของกลุ่ม บรรจุภัณฑ์เป็นถุงฟอยด์บรรจุในกล่อง กระดาษ ใช้ภาพกราฟิกเป็นวิถชี วี ิตเเละบรรยากาศการทาสวนของชาวไทยพุทธ-มุสลิม กลุ่มมิงทุเรยี นกวน จ.นราธวิ าส พฒั นาทุเรียน กวนไส้มงั คดุ ตรา มิงทุเรียนบูกติ ใชต้ ราสินค้าท่นี าเสนอ ภาพผลไม้ เรือกอเเละ ทะเล เเละภูเขา บรรจุภัณฑ์เป็นถุงฟอยดเ์ พ่ือป้องกันความชื้นเเละติดฉลากให้ข้อมูล ศึกษาความพงึพอใจ

48 ของผู้บริโภคโดย วิธีการสารวจ (Survey method) ด้วยแบบสอบถามเเละเลือกสุ่มแบบบังเอิญ (Accidental sampling) บริเวณถนนคนเดินจังหวัดสงขลา โดยประมาณการผู้เข้าร่วมงานถนนคนเดิน 750 คนต่อวัน หรือ จานวน 1,500 คนในระยะเวลา 2 วัน เเละใช้ตารางของ Krejcie และ Morgan เพื่อ หาขนาดของกลุ่ม ตัวอย่างจากตารางจานวนประชากร 1,500 คน จะได้จานวนกลุ่มตัวอย่างทั้งส้ิน 152 คน ผลการศึกษาความพึงพอใจเป็นรายผลิตภัณฑ์ พบว่า โรตีกรอบงาดา จ.สตูล สามารถบ่งบอก เอกลักษณ์ของท้องถ่ิน ภาคใต้ได้ ร้อยละ 97.2 บรรจุภัณฑ์โรตีกรอบสามารถบ่งบอกเอกลักษณ์ท้องถิ่น ภาคใต้ได้ ร้อยละ 88.2 ขนมดู จ.สงขลา สามารถบ่งบอกเอกลักษณ์ท้องถิ่นภาคใต้ได้ ร้อยละ 79 บรรจุ ภณั ฑ์ขนมดูสามารถบ่ง บอกเอกลกัษณ์ท้องถ่นิ ภาคใต้ได้ร้อยละ 74.5 ข้าวเกรียบปลา ตรา ซีรีน จ.ปตัตานี สามารถบ่งบอก เอกลักษณ์ภาคใต้ได้ ร้อยละ 71.8 กล้วยหินฉาบรสชาเขียว จ.ยะลา สามารถบ่งบอก เอกลกั ษณ์ของ ภาคใต้ได้ รอ้ ยละ 62.7 บรรจุภัณฑ์กล้วยหินฉาบรสชาเขียวสามารถบ่งบอกเอกลักษณ์ของ ภาคใต้ได้ ร้อยละ 65.5 ทุเรียนกวนไส้มังคุด จ.นราธวิ าส สามารถบ่งบอกเอกลักษณ์ของภาคใต้ได้ ร้อยละ 61.8 บรรจุภัณฑท์ ุเรยี นไสม้ ังคดุ สามารถบง่ บอกเอกลักษณข์ องภาคใต้ได้ รอ้ ยละ 68.2

49 บทที่ 3 วธิ ดี ำเนนิ กำรวจิ ยั 1. วธิ กี ำรและเครอ่ื งมือกำรวิจัย 1.1 วิธกี ำรวจิ ัย วิธีการดาเนินการวิจัยเรื่อง “การศึกษากระบวนการสร้างมูลค่าเพ่ิมผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง เพื่อ การออกแบบตราสินค้าและบรรจุภัณฑ์ สู่การขยายโอกาสทางธุรกิจ ของเครือข่ายวิสาหกิจชุมชนบ้านกิ่ว มื่น ตาบลมะเขือแจ้ อาเภอเมืองจังหวัดลาพูน” ผู้วิจัยได้ศึกษาค้นคว้า และรวบรวมข้อมูลที่เก่ียวข้องกับ ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง (ลาไยสีทอง) ตลอดจนได้ศึกษาแนวทางการออกแบบการออกแบบบรรจุภัณฑ์ ความเป็นมาและวิวัฒนาการของบรรจุภัณฑ์ ประเภท ท่ีเหมาะสมต่อสินค้า เพ่ือนาข้อมูลที่ได้มาทาการ สรุปก่อนทาการออกแบบ ให้มีประสิทธิภาพในด้านการใช้งานและด้านการตลาดตรงตามความต้องการ ของกลมุ่ เป้าหมาย ซึ่งประกอบด้วย วสิ าหกิจชุมชนบา้ นกว่ิ มื่น และประชาชนทั่วไป โดยให้สามารถยดื อายุ การเก็บ และรักษาคุณภาพของผลิตภัณฑ์แปรรูปจากผลไม้ลาไย บรรจุภัณฑ์มีความสวยงาม น่าสนใจ แสดงเอกลักษณ์เฉพาะ มีขอ้ มูลของผลติ ภัณฑค์ รบถ้วนทั้งนี้ ผวู้ ิจยั ได้กาหนดขั้นตอนการดาเนินงานเพอื่ ให้ สอดคลอ้ งกับวตั ถปุ ระสงค์ของการวจิ ัยในครัง้ น้ี เป็น 7 ข้นั ตอน โดยมีรายละเอียดดังตอ่ ไปน้ี ขั้นตอนที่ 1 ศึกษาและค้นคว้าข้อมูลผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง ชนิดของลาไยที่นามาแปรรูป ศึกษา ปัญหาบรรจุภัณฑ์เดิมของกลุ่ม และความต้องการของกลุ่ม ด้วยแบบสอบถามข้อมูลเบ้ืองต้น และการ สมั ภาษณ์ด้วยคาถามแบบเปิด เพ่ือนาปัญหามากปรับปรุงและออกแบบ พร้อมนาข้อมูลดังกลา่ วมาใช้เป็น แนวทางในการออกแบบบรรจุภณั ฑ์ ขั้นตอนท่ี 2 ออกแบบตราสินค้าและบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง ของเครือข่ายวิสาหกิจ ชุมชนบ้านก่ิวม่ืน ท่ีไดแ้ นวทางจากการศึกษา ค้นควา้ และแบบสอบถามแนวทางการออกแบบในขั้นตอนที่ 1 โดยวิธที าแบบรา่ ง (Sketch Design) จานวน 3 รูปแบบ ขั้นตอนท่ี 3 สอบถามความพึงพอใจและความคิดเห็นจากผู้เชี่ยวชาญด้านการบรรจุภัณฑ์ ต่อ ต้นแบบบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง ของเครือข่ายวิสาหกิจชุมชนบ้านกิ่วม่ืนฯ ที่ได้รับการคัดเลือก จากทางกลุ่มฯ ด้วยแบบสอบถาม โดยมีลักษณะคาถามแบบเรียงลาดับ พร้อมใช้คาถามแบบเปิด เพื่อนา ข้อเสนอแนะไปพัฒนาปรบั ปรุงเพิ่มเติม ข้ันตอนที่ 4 ประเมินความพึงพอใจต่อต้นแบบบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง ของเครือข่าย วิสาหกิจชุมชนบ้านกิ่วม่ืนฯ ที่ได้รับการออกแบบและพัฒนาแล้ว จากผู้ผลิต ผู้จาหน่าย และประชาชน ท่ัวไปโดยแบบสอบถาม แบบมาตราส่วนประมาณค่า ด้วยคาถามเรียงลาดับ ประกอบแบบจาลอง เป็น เครื่องมือในการเก็บรวบรวมข้อมลู ขัน้ ตอนที่ 5 สรุปและอภปิ รายผล

50 ทงั้ นี้ผวู้ จิ ัยไดก้ าหนดวธิ กี ารดาเนนิ งานวิจัยออกเป็น 4 ขนั้ ตอน ดงั ต่อไปนี้ 1. ประชากรและกลุ่มตัวอยา่ ง 2. เคร่ืองมอื ทใ่ี ชใ้ นการวิจยั 3. การเก็บรวบรวมข้อมูล 4. การวเิ คราะห์ข้อมูล 1. ประชำกรและกำรสมุ่ กล่มุ ตัวอยำ่ ง ผู้วิจัยได้กาหนดประชากรและการสุ่มตัวอย่างในการวิจัย เรื่อง การศึกษาและพัฒนาผลิตภัณฑ์ ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง เพื่อการออกแบบตราสินค้าและบรรจุภัณฑ์ สู่การขยายโอกาสทางธุรกิจ ของ เครือข่ายวสิ าหกิจชุมชนบ้านก่วิ ม่ืน ตาบลมะเขือแจ้ อาเภอเมืองจงั หวัดลาพูน ตามขนั้ ตอนการวจิ ัยดังนี้ 1.1 ขั้นตอนการศึกษา และค้นคว้าหาข้อมูล เพ่ือใช้เป็นแนวทางการออกแบบบรรจุภัณฑ์ ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง วิสาหกิจชุมชนบ้านก่ิวม่ืน ผู้วิจัยทาการศึกษาจากตารา เอกสาร งานวิจัย และ บทความด้านการออกแบบบรรจุภัณฑ์ ในเบ้ืองต้น ก่อนหาข้อมูลเพ่ิมเติมที่เจาะจงย่ิงขึ้น ด้วยการใช้ แบบสอบถามขอ้ มลู เบื้องตน้ และการสัมภาษณด์ ้วยคาถามแบบเปิด จากกลมุ่ ผเู้ กี่ยวขอ้ ง 2 กลุ่มดังนี้ กลุ่มที่ 1 ผู้ทีม่ ีส่วนเกี่ยวขอ้ งกับการเครือขา่ ยวิสาหกิจชุมชนบ้านก่วิ ม่นื ฯ จานวน 3 ท่าน ได้แก่ 1. คุณจีราพร วงษป์ ระเสรฐิ ประธาน 2. คณุ สุทศั นพงศ์ สายเครือ่ ง รองประธาน 2. คุณบานเยน็ ชัยพนัส เลขานุการกลมุ่ กลุ่มท่ี 2 ประชาชน/ลูกค้าท่ัวไปรวมถึงนักท่องเท่ียวทั้งในจังหวัดลาพูนและจังหวัดเชียงใหม่ จานวน 50 ทา่ น 1.2 ขนั้ ตอนการออกแบบบรรจุภัณฑผ์ ลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง ของเครือข่ายวิสาหกจิ ชมุ ชนบา้ นกิ่ว มน่ื ฯ ทไ่ี ดร้ บั การออกแบบขึ้นมาใหม่ ท้ังน้ีผู้วิจัยได้ขอคาปรึกษาและคาแนะนาโดยใช้แบบสอบถาม จากผู้เชี่ยวชาญด้านการออกแบบ บรรจภุ ัณฑ์ จานวน 2 ทา่ นดงั น้ี 1. อาจารย์รัชฎาพร ใจม่ัน ประธานหลักสูตรเทคโนโลยีการพิมพ์และบรรจุภัณฑ์ สาขา เทคโนโลยศี ลิ ป์ คณะศิลปกรรมและสถาปตั ยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลล้านนา 2. อาจารย์สิฐพร พรหมกุลสิทธิ์ อาจารย์ประจาหลักสูตรเทคโนโลยีการพิมพ์และบรรจุ ภัณฑ์ สาขาเทคโนโลยีศิลป์ คณะศิลปกรรมและสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล ลา้ นนา 1.3 ข้ันตอนการประเมินความพึงพอใจต่อบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง ของเครือข่าย วสิ าหกจิ ชมุ ชนบ้านกิ่วมืน่ ฯ ท่ไี ด้ออกแบบขึ้นมาใหม่ ผู้วิจัยได้ใช้วิธีการทาแบบสอบถาม จากกลุ่มเป้าหมาย ซ่ึงประกอบด้วย ผู้ผลิต ผู้จาหน่าย ของ ของวิสาหกิจชุมชนบ้านกิ่วม่ืนฯ จานวน 3 ท่าน และประชาชน/ลูกค้าท่ัวไปรวมถึงนักท่องเที่ยวทั้งใน

51 จังหวัดลาพูนและจังหวัดเชียงใหม่ จานวน 50 ท่าน โดยการเลือกกลุ่มตัวอย่างด้วยวิธีการสุ่มอย่างง่าย (Simple Random Sampling) 2. เคร่อื งมือทใ่ี ชใ้ นกำรวิจัย ผ้วู ิจัยได้ทาการกาหนดเคร่ืองมือในการวิจัย เรื่อง การศึกษาและพัฒนาผลิตภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ลาไย อบแห้ง เพ่ือการออกแบบตราสินค้าและบรรจุภัณฑ์ สู่การขยายโอกาสทางธุรกิจ ของเครือข่ายวิสาหกิจ ชมุ ชนบา้ นกว่ิ ม่นื ตาบลมะเขอื แจ้ อาเภอเมืองจังหวดั ลาพูน โดยแบ่งขั้นตอนตามการวิจยั ดงั น้ี 2.1 แบบสอบถามเพื่อหารูปแบบและแนวทางการออกแบบบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง ของเครอื ขา่ ยวสิ าหกจิ ชุมชนบ้านก่วิ ม่นื ฯ หลังจากทผ่ี ู้วิจัยไดท้ าการศึกษาจากตารา เอกสาร งานวิจยั และบทความด้านการออกแบบบรรจุ ภัณฑ์ในเบื้องต้นแล้ว จึงทาการหาข้อมูลทีเ่ ฉพาะเจาะจงยิ่งขึ้น โดยการสอบถามข้อมูลเบื้องต้นด้วยคาถาม แบบตรวจสอบ (Check List) และการสัมภาษณ์ด้วยคาถามแบบเปิด จากกลุ่มผู้เกี่ยวข้อง 2 กลุ่ม จานวน 53 ท่าน เพื่อให้ทราบถึงความต้องการด้านบรรจุภัณฑ์ พร้อมนาข้อมูลดังกล่าวมาเป็นแนวทางในการ ออกแบบบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้งฯ ให้แก่เครือข่ายวิสาหกิจชุมชนบ้านกิ่วมื่น 3 รูปแบบ และ รปู แบบละ 1 ดไี ซน์ 2.2 ผู้วิจัยใช้แบบสอบถามความพึงพอใจ โดยใช้แบบสอบถามมาตราส่วนประมาณค่า (Rating Scale) ด้วยคาถามแบบเรียงลาดับ ประกอบแบบจาลอง (Model) เพื่อการประเมินความพึงพอใจจาก ผ้เู ชยี่ วชาญการออกแบบบรรจุภัณฑ์จานวน 2 ท่าน ประชาชน/ลูกคา้ ทั่วไป รวมถึงนักท่องเท่ียว ท่ีมีผลต่อ ตราสินค้าและบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง เครือข่ายวิสาหกิจชุมชนบ้านก่ิวมื่น ท่ีทางประธานกลุ่ม วสิ าหกจิ ไดท้ าการเลอื กใช้ 1 รูปแบบ ผู้วิจัยใช้แบบสอบถามความพึงพอใจ โดยใช้แบบสอบถามแบบมาตราส่วนประมาณค่า (Rating Scale) ด้วยคาถามแบบเรียงลาดบั ประกอบแบบจาลอง (Model) โดยทาการสอบถามจากกลุ่มเป้าหมาย ซึ่งประกอบด้วย ผู้ผลิต ผู้จาหน่าย และนักท่องเท่ียวที่มาเดินเลือกซ้ือผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง เครือข่าย วิสาหกิจชุมชนบ้านก่ิวม่ืน และใช้แบบสอบถามข้อมูลเบ้ืองต้น แบบตรวจสอบ (Check List) ในข้ันตอน แรก แล้วจึงทาการสอบถาม ด้วยการใช้แบบสอบถาม แบบมาตราส่วนประมาณค่า (Rating Scale) เพ่ือ ส อ บ ถาม คว ามพึ งพ อ ใจ ขอ งกลุ่ ม เป้ าห มาย ท่ี มีต่ อ ต ร าสิ น ค้ าแ ล ะ บ ร ร จุ ภั ณ ฑ์ ผ ลิ ต ภั ณ ฑ์ ล าไย อ บ แห้ ง เครอื ขา่ ยวิสาหกิจชมุ ชนบา้ นกว่ิ มน่ื ในด้านการใช้งานและชว่ ยสง่ เสรมิ การตลาด ใหม้ ีความชดั เจนย่งิ ขน้ึ 3. กำรเก็บรวบรวมขอ้ มลู ผู้วจิ ยั ไดด้ าเนนิ การเกบ็ รวบรวมข้อมูลตามขน้ั ตอน ดงั ต่อไปน้ี 3.1 ขั้นตอนการศึกษา และค้นคว้าหาข้อมูล เพื่อใช้เป็นแนวทางการออกแบบบรรจุภัณฑ์ ผลิตภณั ฑ์ลาไยอบแห้ง เครอื ขา่ ยวสิ าหกิจชุมชนบา้ นก่วิ มนื่

52 ลงพื้นท่ี เครือข่ายวิสาหกิจชุมชนบ้านก่ิวม่ืน ณ บ้านเลขท่ี 41 หมู่ 8 ต. มะเขือแจ้ อ. เมือง จ. ลาพูน โดยประกอบไปด้วยสมาชิกเครือข่าย จานวน 4 ครัวเรือน เพื่อเก็บข้อมูล และความคิดเห็น จาก กลุ่มผู้เก่ียวข้อง 2 กลุ่ม ซ่ึงได้แก่ ผู้ผลิต ผู้จาหน่าย ของเครือข่ายวิสาหกิจชุมชนบ้านกิ่วมื่น จานวน 3 ท่าน และประชาชน/ลูกค้าทั่วไปรวมถึงนักท่องเท่ียวท่ีมาเดินเลือกซื้อผลิตภัณฑ์ จานวน 50 ท่าน โดยใช้ เครื่องมือในการวิจัยคือ แบบสอบถามข้อมูลเบื้องต้นด้วยคาถามแบบตรวจสอบ (Check List) และการ สัมภาษณ์ด้วยคาถามแบบเปดิ เพ่อื ใหท้ ราบถึงความต้องการบรรจภุ ัณฑ์ท่เี หมาะสมกับผลิตภัณฑ์ พรอ้ มหา แนวทางในการออกแบบบรรจุภัณฑ์ 3.2 ขั้นตอนการออกแบบบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง เครือข่ายวิสาหกิจชุมชนบ้านก่ิวมื่น ตามความคิดเห็นที่ได้เก็บรวบรวมข้อมูลโดยการใช้แบบสอบถามเพ่ือหารูปแบบและแนวทางการออกแบบ ตราสินค้าและบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง ของเครือข่ายวิสาหกิจชุมชนบ้านกิ่วม่ืนฯ จากกลุ่ม ผ้เู กยี่ วข้อง 2 กล่มุ จานวน 53 ทา่ น 3.3 ข้ันตอนการประเมินความพึงพอใจของบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง เครือข่ายวิสาหกิจ ชมุ ชนบ้านกิ่วมื่น ฯ จากกลุ่มประชาชน/ลกู ค้าทั่วไป และนกั ทอ่ งเทยี่ ว จานวน 50 ทา่ น การเก็บข้อมูลความพึงพอใจโดยนาแบบจาลองของบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง เครือข่าย วิสาหกิจชุมชนบ้านกิ่วมื่นฯ ท่ีได้รับการพัฒนาแล้ว เข้าไปเพ่ือสอบถามความพึงพอใจจาก ผู้ผลิต ผู้จาหน่าย ของ เครือข่ายวิสาหกิจชุมชนบ้านก่ิวม่ืน จานวน 3 ท่าน และประชาชน/ลูกค้าทั่วไปรวมถึง นักท่องเทีย่ วที่มาเดนิ เลือกซ้ือผลติ ภัณฑ์ลาไยอบแห้ง เครือข่ายวิสาหกิจชมุ ชนบ้านก่ิวมื่น จานวน 50 ท่าน โดยใช้แบบสอบถามมาตราส่วนประมาณค่า (Rating Scale) ด้วยคาถามแบบเรียงลาดับ ประกอบ แบบจาลอง (Scale Model) เป็นเคร่ืองมอื ในการเก็บรวบรวมขอ้ มลู 4. กำรวิเครำะหข์ ้อมลู การวิจัยเรอ่ื ง การศึกษาและพัฒนาผลิตภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแหง้ เพื่อการออกแบบตราสินค้า และบรรจุภัณฑ์ สู่การขยายโอกาสทางธุรกิจ ของเครือข่ายวิสาหกิจชุมชนบ้านก่ิวม่ืน ตาบลมะเขือแจ้ อาเภอเมอื งจงั หวดั ลาพูน ผ้วู จิ ัยไดท้ าการวเิ คราะห์ขอ้ มูลและแปลผลข้อมลู ตามข้ันตอนการวจิ ัย ดงั น้ี 4.1 ข้ันตอนการศึกษา และค้นคว้าข้อมูล และความต้องการบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง เพื่อเป็นแนวทางการออกแบบบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง เครือข่ายวิสาหกิจชุมชนบ้านกิ่วม่ืน ผู้วิจัยนาผลของข้อมูลท่ีได้จากแบบสอบถามข้อมูลเบ้ืองต้น ด้วยคาถามแบบตรวจสอบ (Check List) มา วิเคราะห์หาคา่ ร้อยละ แล้วจงึ นามาแปลผล ดังนี้ 4.1.1 ทาการแจกแบบสอบบถามผู้ผลิต ประชาชน/ลูกค้าทั่วไป รวมถึงนักท่องเท่ียวทั้ง ในจังหวัดลาพูนและจังหวดั เชียงใหม่ จานวน 53 ท่าน โดยทาแบบสอบถามแบบตรวจสอบ (Check List) เพ่ือหาความต้องการในการออกแบบตราสินค้าและบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง ของเครือข่าย วสิ าหกจิ ชมุ ชนบา้ นกวิ่ ม่ืน

53 4.2 ขั้นตอนการออกแบบบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง เครือข่ายวิสาหกิจชุมชนบ้านกิ่วม่ืน ผู้วิจัยนาผลของข้อมูลท่ีได้จากแบบสอบถามข้อมูลเบ้ืองต้น ด้วยคาถามแบบตรวจสอบ (Check List) มา วเิ คราะห์หาคา่ รอ้ ยละ แล้วจงึ นามาแปลผล ดังนี้ 4.2.1 สรุปข้อมูลที่ได้จากการทาแบบสอบถามผู้ผลิต ประชาชน/ลูกค้าทั่วไป รวมถึง นกั ท่องเที่ยวท้ังในจังหวัดลาพูนและจังหวัดเชียงใหม่ จานวน 53 ท่าน โดยทาการสรุปจากคาถามแบบคิด ค่าร้อยละ และแปลผลด้วยการบรรยาย มาทาการออกแบบบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง เครือข่าย วิสาหกิจชุมชนบา้ นกวิ่ มน่ื ฯ 4.3 ขั้นตอนการประเมินความพึงพอใจในการออกแบบบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง เครือข่ายวิสาหกจิ ชุมชนบ้านกิ่วมื่นฯ ผู้วิจัยนาผลการประเมินความพึงพอใจโดยใช้แบบสอบถามมาตราส่วนประมาณค่า (Rating Scale) ดว้ ยคาถามแบบเรียงลาดับ ประกอบแบบจาลอง (Model) ของผเู้ ชย่ี วชาญด้านการออกแบบบรรจุ ภัณฑ์ จานวน 2 ท่าน มาทาการวิเคราะห์โดยใช้สูตรคานวณ เป็นค่าคะแนนเฉลี่ยความพึงพอใจ ( ) ค่า เบี่ยงเบนมาตรฐาน (sd) แล้วจึงนามาแปรผลโดยการบรรยาย โดยกาหนดระดับความพึงพอใจในการให้ คะแนน ดังน้ี 5 หมายถงึ หมายถึง มีความพงึ พอใจมากท่ีสุด 4 หมายถึง หมายถึง มคี วามพงึ พอใจมาก 3 หมายถึง หมายถึง มคี วามพึงพอใจในปานกลาง 2 หมายถึง หมายถึง มคี วามพึงพอใจน้อย 1 หมายถงึ หมายถึง มคี วามพงึ พอใจนอ้ ยทสี่ ดุ กาหนดเกณฑ์การแปลความหมายค่าคะแนนเฉล่ีย ความพึงพอใจต้นแบบบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ ลาไยอบแหง้ เครอื ขา่ ยวิสาหกิจชมุ ชนบา้ นกิ่วมนื่ ฯดังนี้ 4.50 - 5.00 หมายถงึ มีความพึงพอใจใจมากที่สุด 3.50 - 4.49 หมายถงึ มีความพงึ พอใจมาก 2.50 - 3.49 หมายถงึ มีความพึงพอใจในปานกลาง 1.50 - 2.49 หมายถงึ มคี วามพึงพอใจน้อย 1.00 - 1.49 หมายถึง มีความพึงพอใจนอ้ ยทสี่ ุด ผู้วิจัยนาผลการประเมินความพึงพอใจโดยใช้แบบสอบถามมาตราส่วนประมาณค่า (Rating Scale) ด้วยคาถามแบบเรียงลาดับ ประกอบแบบจาลอง (Model) ของกลมุ่ ผู้ผลิต ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง เครอื ข่ายวิสาหกิจชุมชนบ้านก่ิวมนื่ ฯ จานวน 3 ท่าน และประชาชน/ลกู ค้าท่ัวไป รวมถงึ นักท่องเท่ียวที่มา เดินเลือกซ้ือผลิตภัณฑ์ จานวน 50 ท่าน ท่ีมีผลต่อบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง เครือข่ายวิสาหกิจ ชุมชนบ้านก่ิวม่ืนฯ มาทาการวิเคราะห์โดยใช้สูตรคานวณ เป็นค่าคะแนนเฉล่ียความพึงพอใจ ( ) ค่า เบ่ียงเบนมาตรฐาน (sd) แล้วจึงนามาแปรผลโดยการบรรยาย โดยกาหนดระดับความพึงพอใจในการให้ คะแนน ดังนี้

54 5 หมายถึง หมายถงึ มคี วามพึงพอใจมากที่สุด 4 หมายถงึ หมายถงึ มีความพึงพอใจมาก 3 หมายถึง หมายถงึ มีความพงึ พอใจในปานกลาง 2 หมายถงึ หมายถึง มคี วามพงึ พอใจนอ้ ย 1 หมายถึง หมายถงึ มีความพงึ พอใจน้อยที่สดุ กาหนดเกณฑ์การแปลความหมายค่าคะแนนเฉลี่ย ความพึงพอใจต้นแบบบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ ลาไยอบแห้ง เครอื ข่ายวสิ าหกิจชมุ ชนบา้ นกิว่ ม่ืนฯ ดงั นี้ 4.50 - 5.00 หมายถงึ มคี วามพงึ พอใจใจมากที่สุด 3.50 - 4.49 หมายถงึ มีความพึงพอใจมาก 2.50 - 3.49 หมายถงึ มคี วามพงึ พอใจในปานกลาง 1.50 - 2.49 หมายถึง มคี วามพงึ พอใจน้อย 1.00 - 1.49 หมายถงึ มคี วามพึงพอใจน้อยทีส่ ุด 4.4 สรปุ ข้นั ตอนและวิธกี ารดาเนนิ งานวจิ ัย ศึกษาขอ้ มูลเกย่ี วกับบรรจภุ ณั ฑผ์ ลติ ภณั ฑล์ าไย อบแห้ง เครอื ขา่ ยวสิ าหกจิ ชมุ ชนบา้ นก่วิ มน่ื สรา้ งเคร่ืองมอื ในการเก็บรวบรวมขอ้ มลู และความตอ้ งการบรรจุภณั ฑ์ โดยใชแ้ บบสอบถามแบบเปดิ แบบตรวจสอบ (Check List) และมาตรา สว่ นประมาณคา่ (Rating Scale) ดว้ ยคาถามแบบเรยี งลาดับ สอบถามแนวทางและความตอ้ งการบรรจภุ ณั ฑผ์ ลติ ภณั ฑล์ าไยอบแหง้ จากผ้ทู ีม่ สี ่วนเก่ียวข้องการการผลติ ผลติ ภณั ฑ์ลาไยอบแหง้ เครือขา่ ย วสิ าหกจิ ชมุ ชนบ้านกว่ิ มื่น จานวน 3 ทา่ น และประชาชน ลกู คา้ ทว่ั ไป และนกั ทอ่ งเทย่ี ว จานวน 50 ท่าน ข้นั ตอนการออกแบบตราสนิ ค้าและบรรจภุ ณั ฑ์ผลิตภณั ฑล์ าไยอบแหง้ ของเครอื ขา่ ยวิสาหกจิ ชุมชนบา้ นก่วิ ม่นื

55 ผลติ แบบจาลองบรรจภุ ณั ฑผ์ ลติ ภณั ฑ์ลาไยอบแหง้ ของเครือข่ายวิสาหกิจชมุ ชนบ้านก่ิวมน่ื สอบถามจากผูเ้ ช่ยี วชาญ ต่อบรรจภุ ณั ฑ์ ท้งั 3 รูปแบบ ข้ันตอนการคดั เลือกรูปแบบบรรจภุ ณั ฑผ์ ลติ ภณั ฑ์ ลาไยอบแหง้ เพื่อใชจ้ ริง โดยประธาน รองประธาน และเลขานุการ ของเครอื ขา่ ยวสิ าหกิจชุมชน บา้ นก่ิวมนื่ ประเมินความพงึ พอใจตอ่ บรรจภุ ณั ฑ์ผลิตภัณฑล์ าไย ของเครอื ขา่ ยวิสาหกิจชมุ ชนบา้ นกว่ิ ม่ืน จากผู้ผลติ ผ้จู าหน่าย ประชาชน ลูกคา้ ทว่ั ไป และนักท่องเท่ียว จานวน 50 ทา่ น สรปุ และอภปิ รายผล

56 บทท่ี 4 ผลการวิจัย การวิจัยเรื่อง การศึกษากระบวนการสร้างมูลค่าเพิ่มผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง เพื่อการออกแบบ ตราสินค้าและบรรจุภัณฑ์ สู่การขยายโอกาสทางธุรกิจ ของเครือข่ายวิสาหกิจชุมชนบ้านกิ่วมื่น ตาบล มะเขือแจ้ อาเภอเมืองจังหวัดลาพูน ได้รวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามและการสัมภาษณ์โดยตรงจาก ผู้ผลิต ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง และได้นาข้อมูลมาทาการวิเคราะห์อย่างเป็นระบบ โดยได้ผลการวิเคราะห์ ดังนี้ 1. ผลการวิเคราะห์ความต้องการบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง ของเครือข่ายวิสาหกิจ ชมุ ชนบา้ นกวิ่ ม่นื ตาบลมะเขือแจ้ อาเภอเมอื งจังหวดั ลาพูน 1.1. การวิเคราะหข์ ้อมลู พื้นฐานของผ้ผู ลิตลาไยอบแห้ง เครอื ข่ายวิสาหกจิ ชุมชนบ้านก่ิวมนื่ ตาบล มะเขือแจ้ อาเภอเมือง จังหวัดลาพนู ผู้วิจัยได้ใช้เครื่องมือในการสารวจข้อมูล คือ แบบสอบถามความคิดเห็นเก่ียวกับการศึกษาและ พัฒนาตราสินค้าและบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง ของเครือข่ายวิสาหกิจชุมชนบ้านก่ิวม่ืนฯ ซึ่งเป็น แบบสอบถามปลายเปิด โดยวิเคราะห์ข้อมูลเป็นความเรียง โดยประธานกลุ่มให้ข้อมูลเก่ียวกับการผลิต โดยเร่ิมต้ังแต่การรวมกลุ่มโรงอบลาไย ซึ่งประกอบไปด้วย 4 โรงอบ แต่ละที่จะมีบุคลากรทางานแบ่งเป็น สดั ส่วนดงั น้ี 1. คนงานด้านการขนสง่ โดยทาหน้าที่ในการรบั ซือ้ ลาไยเพื่อนามาแปรรปู จะรับซอ้ื ลาไยสดวัน ละ 100 ตะกร้า (27 กก.ต่อตะกร้า) ถ้าเป็นลาไยในฤดูจะทาการไปรับซ้ือเองจากในสวนของเจ้าของสวน ลาไย หากเป็นลาไยนอกฤดูจะมีคนเอาลาไยมาขายให้ที่โรงอบ โดยทาการคัดแยกขนาดโดยการร่อนโดย เครือ่ งร่อน 2. คนงานเฝ้าเตาอบลาไย จานวน 1-2 คน 3. ผู้รับจ้างแกะเนื้อลาไย ประมาณ 30 - 40 คน มี ทั้งเด็กวัยรุ่นท่ีช่วยพ่อแม่ในวันหยุดหรือวันปิดเทอม จนถึงผู้ใหญ่วัยทางาน อายุ 30-50 ปี ท้ังในหมู่บ้าน เดียวกัน และหมู่บ้านข้างเคียง 4. คนงานแคะแตะลาไยทาการคัดแยกเกรดลาไย 4. คนงานบรรจุลาไยใส่ ถุงเพ่ือรอการจาหนา่ ย ในแต่ละส่วนจะไดร้ ับค่าจ้างแตกต่างกันไป โดยพิจารณาจากความยากง่ายของส่วน งานต่างๆ เช่น คนงานเฝ้าเตาอบลาไยอาจได้รับค่าจ้างสูงกว่าคนงานอื่น เน่ืองจากต้องใช้คนที่มี ประสบการณ์ ความชานาญอย่างสูงที่สามารถอบลาไยท่ีแกะเนื้อออกแล้ว อบในอุณภูมิที่พอเหมาะ ต้อง คอยหมั่นเปิดเตาพลกิ กระด้งอยู่เสมอ ทาให้ลาไยท่อี บออกมาไม่ไหม้ และมีสีทองสวยงาม โดยปกติแลว้ เม่ือ ได้ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้งท่ีได้บรรจุในถุงพลาสติกใสขนาดถุงละ 5 กิโลกรัม โดยแยกเกรดของลาไย ได้แก่ เกรด AA, A, B ทางผู้ผลิตหรือเจ้าของโรงอบแต่ละท่ีจะรอให้ทางผู้ค้าคนกลางมารับสินค้าถึงที่ โดย จาหน่ายในราคาทแ่ี ตกตา่ งกันตามเกรด ได้แก่ เกรด AA จะขายในราคากโิ ลกรัมละ 245 บาท เกรด A จะ ขายในราคากิโลกรัมละ 230 บาท และ เกรด B จะขายในราคากิโลกรัมละ 200 บาท (ข้อมูล ณ วันที่ 18 ก.พ.62) ซึ่งราคาจะข้ึนลงต่อวัน ข้ึนอยู่กับราคาลาไยสดท่ีรับซื้อมาแปรรูปและราคารับซื้อของพ่อค้าคน กลาง

57 จากการได้พูดคุยกับทางผู้ผลิตหรือเจ้าของโรงอบแต่ละที่ มีความต้องการบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ ลาไยอบแห้ง ของเครือข่ายวิสาหกิจชุมชนบ้านก่ิวมื่น ตาบลมะเขือแจ้ อาเภอเมือง จังหวัดลาพูน เพ่ือ กระจายสินค้าให้ถึงมอื ผ้บู ริโภคโดยไม่ผ่านผู้ค้าคนกลาง เป็นการเพ่ิมมูลค่าของสินค้า และเพิม่ รายได้ให้แก่ ชุมชนมากขึ้น สามารถขยายตลาดผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้งของทางกลุ่มให้เป็นท่ีรู้จัก ดึงดูดความสนในของ ลูกค้า และสามารถรักษาคุณภาพของผลิตภัณฑ์แปรรูปลาไยอบแห้งได้ดี มีข้อมูลบ่งบอกรายละเอียด ผลติ ภณั ฑ์ครบถ้วน น่าเช่อื ถือ สามารถผลติ บรรจุภณั ฑ์ในระบบอุตสาหกรรมได้จริง โดยมตี ้นทนุ ไม่สงู มาก การวเิ คราะหข์ อ้ มลู พืน้ ฐานของผ้บู ริโภค ร้อยละ ตารางท่ี 1 คา่ รอ้ ยละของกลมุ่ ตัวอยา่ งจาแนกตามเพศ 34 66 เพศ จานวน 100 ชาย 17 หญงิ 33 รวม 50 จากตารางที่ 1 พบวา่ กลุ่มตัวอยา่ งส่วนใหญ่เปน็ เพศหญงิ มากกวา่ เพศชาย คดิ เป็นร้อยละ 66 ต่อ 34 ตารางท่ี 2 คา่ ร้อยละของกลุ่มตัวอย่างจาแนกอายุ จานวน ร้อยละ - - อายุ 11 22 ตา่ กว่า 20 ปี 18 36 21 – 30 ปี 12 24 31 – 40 ปี 8 16 41 – 50 ปี 1 2 51 – 60 ปี 50 100 60 ปี ข้นึ ไป รวม จากตารางที่ 2 พบว่ากล่มุ ตัวอยา่ งส่วนใหญ่มีอายุระหว่าง 31 – 40 ปี คิดเปน็ ร้อยละ 36 รองลงมาคือ อายุระหว่าง 41 – 50 ปี คิดเป็นร้อยละ 24 อายรุ ะหวา่ ง 21 – 30 ปี คิดเป็นร้อยละ 22 อายรุ ะหวา่ ง 51 – 60 ปี คิดเป็นร้อยละ 16 และ อายุ 60 ปี ข้นึ ไป คดิ เป็นร้อยละ 2

ตารางที่ 3 ค่าร้อยละของกลุ่มตวั อย่างจาแนกระดับการศึกษา 58 ระดบั การศกึ ษา จานวน ร้อยละ 48 ตา่ กว่าปริญญาตรี 24 48 4 ปรญิ ญาตรี 24 100 สูงกวา่ ปรญิ ญาตรี 2 รวม 50 จากตารางที่ 3 พบวา่ กลุ่มตัวอยา่ งส่วนใหญม่ ีสดั สว่ นระดบั การศกึ ษาตา่ กว่าปรญิ ญา และ ระดับ ปริญญาตรเี ทา่ กนั คดิ เป็นร้อยละ 48 รองลงมาคือ สงู กวา่ ปริญญาตรี คดิ เป็นร้อยละ 4 ตารางท่ี 4 คา่ ร้อยละของกลุ่มตัวอย่างจาแนกตามอาชีพ อาชพี จานวน รอ้ ยละ 8 พ่อบา้ น แม่บ้าน 4 2 26 นักเรียน นสิ ิต นักศกึ ษา 1 16 22 ข้าราชการ พนกั งานรฐั วิสาหกิจ 13 20 6 พนกั งานบริษัท 8 0 100 ธุรกิจสว่ นตวั 11 รบั จา้ ง 10 ค้าขาย 3 อ่ืนๆ ได้แก่ 0 รวม 50 จากตารางท่ี 4 พบว่ากลุม่ ตวั อย่างส่วนใหญ่มีอาชีพขา้ ราชการ พนกั งานรฐั วสิ าหกจิ คดิ เป็นร้อย ละ 26 รองลงมาคือ อาชีพธรุ กจิ สว่ นตวั คิดเป็นร้อยละ 22 อาชพี รับจ้าง คดิ เป็นร้อยละ 20 อาชีพ พนกั งานบริษัท คิดเปน็ รอ้ ยละ 16 อาชีพพ่อบ้าน แม่บ้าน คิดเป็นรอ้ ยละ 8 อาชพี ค้าขาย คิดเปน็ รอ้ ยละ 6 และ อาชีพนกั เรยี น นิสติ นักศึกษา คดิ เปน็ ร้อยละ 2

59 ตารางที่ 5 ค่าร้อยละของกลมุ่ ตวั อยา่ งจาแนกตามรายได้เฉลี่ยต่อเดือน รายได้ จานวน รอ้ ยละ 2 ตา่ กวา่ 5,000 บาท 1 24 36 5,000 – 10,000 บาท 12 18 20 10,001 – 15,000 บาท 18 100 15,001 – 20,000 บาท 9 มากกว่า 20,000 บาท 10 รวม 50 จากตารางที่ 5 พบว่ากลุ่มตวั อย่างส่วนใหญม่ ีรายได้อย่ทู ่ี 10,001 – 15,000 บาท คิดเป็นรอ้ ยละ 36 รองลงมาคอื 5,000 – 10,000 บาท คิดเปน็ ร้อยละ 24 รายไดม้ ากกว่า 20,000 บาท คิดเปน็ รอ้ ยละ 20 รายได้ 15,001 – 20,000 บาท คิดเปน็ ร้อยละ 18 และ รายได้ตา่ กวา่ 5,000 บาท คิดเป็นรอ้ ยละ 2 ตารางที่ 6 คา่ ร้อยละของกลุ่มตัวอยา่ งจาแนกตามภมู ลิ าเนา จงั หวัด จานวน ร้อยละ 64 ลาพูน 32 36 0 เชยี งใหม่ 18 100 อน่ื ๆ ได้แก่ 0 รวม 50 จากตารางที่ 6 พบวา่ กลมุ่ ตัวอยา่ งส่วนใหญ่มีภูมลิ าเนาอยู่ทจี่ งั หวัดลาพนู คดิ เปน็ ร้อยละ 64 รองลงมาคอื จงั หวดั เชียงใหม่ คดิ เป็นร้อยละ 36 2.2 การวเิ คราะหข์ ้อมูลด้านความตอ้ งการของนักท่องเทีย่ วในการเลือกซอื้ ผลติ ภณั ฑ์ลาไย อบแห้ง ของเครอื ข่ายวสิ าหกิจชุมชนบ้านก่ิวม่นื ฯ ตารางที่ 7 คา่ ร้อยละของกลุม่ ตัวอยา่ งที่มาเลอื กซื้อผลติ ภัณฑ์ลาไยอบแห้ง ของเครือขา่ ยวสิ าหกิจชมุ ชน บา้ นก่ิวมน่ื ฯ เหตุผลในการเลอื กซือ้ จานวน ร้อยละ ซอ้ื เพราะรู้จักผลติ ภัณฑ์ลาไยอบแห้งอยูแ่ ล้ว 27 54 ซอื้ เพราะตอ้ งการทดลองบรโิ ภค 23 46 รวม 50 100

60 จากตารางที่ 7 พบว่ากลุม่ ตัวอย่างส่วนใหญ่ซ้ือเพราะรู้จกั ผลติ ภัณฑล์ าไยอบแห้งอยู่แลว้ คดิ เป็น รอ้ ยละ 54 รองลงมาคือ ซ้ือเพราะต้องการทดลองบรโิ ภค คดิ เปน็ รอ้ ยละ 46 ตารางที่ 8 คา่ ร้อยละของกลุม่ ตวั อย่าง ทจ่ี าแนกตามจานวนเงินทซี่ ้ือผลติ ภณั ฑ์ลาไยอบแห้งฯ จานวนเงนิ จานวน รอ้ ยละ นอ้ ยกวา่ 100 บาท 10 20 101 – 500 บาท 23 46 501 – 1,000 บาท 16 32 1,001 – 1,500 บาท 12 1,501 – 2,000 บาท 00 มากกว่า 2,001 บาท 00 รวม 50 100 จากตารางท่ี 8 พบว่ากลมุ่ ตวั อยา่ งส่วนใหญซ่ ื้อผลิตภัณฑ์ลาไยอบแหง้ ฯ เปน็ เงินระหว่าง 101 – 500 บาท คิดเปน็ รอ้ ยละ 46 รองลงมาคือ 501 – 1,000 บาท คิดเปน็ ร้อยละ 32 จานวนนอ้ ยกวา่ 100 บาท คดิ เป็นร้อยละ 20 และ จานวน 1,001 – 1,500 บาท คิดเป็นร้อยละ 2 ตารางที่ 9 ค่าร้อยละของกลุ่มตวั อย่างจาแนกตามเหตุผลหรอื วัตถุประสงค์หลักท่เี ลือกซ้อื ผลิตภัณฑล์ าไย อบแห้งฯ เหตุผลหรอื วัตถปุ ระสงค์ในการเลือกซอื้ จานวน ร้อยละ มผี ฝู้ ากซื้อ 12 24 ซอ้ื เพื่อเป็นของฝาก 20 40 ซื้อเพื่อบรโิ ภคเอง 36 ซอื้ เพ่อื บริโภคเองและเป็นของฝาก 15 30 อน่ื ๆ ได้แก่........................ 00 รวม 50 100 จากตารางท่ี 9 พบวา่ กลมุ่ ตวั อยา่ งสว่ นใหญซ่ ื้อผลิตภัณฑ์ลาไยอบแหง้ เพ่ือเปน็ ของฝาก โดยคิด เปน็ รอ้ ยละ 40 รองลงมาคอื ซื้อเพ่ือบรโิ ภคเองและเปน็ ของฝาก คดิ เป็นร้อยละ 30 มผี ู้ฝากซอ้ื คิดเปน็ ร้อยละ 24 และ ซือ้ เพ่ือบริโภคเอง คิดเป็นร้อยละ 6

61 ตารางที่ 10 ค่าร้อยละของกลุ่มตวั อย่างจาแนกตามเหตผุ ลสาคญั ท่ีเลอื กซื้อผลติ ภณั ฑ์ลาไยอบแห้งฯ เหตผุ ล จานวน รอ้ ยละ รักษาโรค 12 มีกล่นิ หอม 9 18 ไรส้ ารเคมี 00 ประหยดั 8 16 ขับสารพิษ 00 ช่วยทอ้ งถนิ่ 8 16 เปน็ การอนุรักษ์ผลติ ภณั ฑล์ าไยอบแห้ง 18 36 ดีตอ่ สุขภาพ 12 บารุงรา่ งกาย 36 มีมาตรฐาน 24 อนื่ ๆ ได้แก่............................... 00 รวม 50 100 จากตารางท่ี 10 พบวา่ กลมุ่ ตัวอยา่ งส่วนใหญซ่ อ้ื ผลติ ภณั ฑ์ลาไยอบแห้งเพ่ือเป็นการอนุรักษ์ ผลติ ภัณฑล์ าไยอบแห้ง คิดเป็นรอ้ ยละ 36 รองลงมาคือ มีกลน่ิ หอม คดิ เปน็ ร้อยละ 18 ประหยัด คดิ เปน็ รอ้ ยละ 16 ช่วยท้องถนิ่ คิดเป็นรอ้ ยละ 16 บารุงร่ายกาย คิดเปน็ รอ้ ยละ 6 มีมาตรฐาน คดิ เป็นรอ้ ยละ 4 และ รกั ษาโรค กบั ดีตอ่ สุขภาพ คดิ เปน็ ร้อยละ 2 ตารางที่ 11 คา่ ร้อยละของกล่มุ ตวั อย่างจาแนกตามขนาดบรรจทุ ี่สนใจเลอื กซื้อ ขนาด จานวน รอ้ ยละ 50 กรมั 7 14 100 กรมั 25 50 200 กรัม 14 28 300 กรมั 48 อืน่ ๆ ระบ.ุ ................................ 0 0 รวม 50 100 จากตารางที่ 11 พบวา่ กลุ่มตัวอยา่ งส่วนใหญ่สนใจเลอื กซื้อผลิตภัณฑล์ าไยอบแหง้ ที่ขนาด 100 กรัม คิดเปน็ ร้อยละ 50 รองลงมาคือ ขนาด 200 กรมั คิดเปน็ รอ้ ยละ 28 ขนาด 50 กรัม คดิ เป็นร้อยละ 14 และ ขนาด 300 กรัม คิดเปน็ ร้อยละ 8

62 ตารางท่ี 12 คา่ ร้อยละของกลมุ่ ตวั อยา่ งจาแนกตามขนาดบรรจทุ เี่ หมาะสม ขนาด จานวน รอ้ ยละ 52 ขนาดบรรจุ 100 กรมั 26 32 0 ขนาดบรรจุ 200 กรัม 16 16 0 ขนาดบรรจุ 300 กรัม 0 100 ขนาดบรรจุ 500 กรัม 8 อน่ื ๆ ระบ.ุ ................................ 0 รวม 50 จากตารางท่ี 12 พบวา่ กลุ่มตัวอยา่ งสว่ นใหญ่เลอื กขนาดบรรจุ 100 กรมั คดิ เปน็ ร้อยละ 50 รองลงมาคือ ขนาดบรรจุ 200 กรมั คิดเปน็ ร้อยละ 32 และ ขนาดบรรจุ 500 กรัม คิดเป็นรอ้ ยละ 16 ตารางท่ี 13 ค่าร้อยละของกลุม่ ตัวอยา่ งที่รู้จักผลิตภัณฑล์ าไยอบแห้งฯ จากส่ือตา่ งๆ สอ่ื จานวน รอ้ ยละ แผน่ พับ 8 16 อนิ เตอร์เนต็ 7 14 โปสเตอร์ 00 วารสาร 00 มผี ู้แนะนา 24 48 การออกบธู 6 12 โทรทัศน์ 00 ปา้ ย 2 4 วิทยุ 3 6 อ่ืนๆ ระบุ...................................... 0 0 รวม 50 100 จากตารางท่ี 13 พบวา่ กล่มุ ตัวอยา่ งสว่ นใหญ่รู้จกั ผลติ ภัณฑล์ าไยอบแหง้ โดยมีผูแ้ นะนา คิดเป็น ร้อยละ 48 รองลงมาคอื สอ่ื แผ่นพบั คิดเปน็ ร้อยละ 16 อินเตอรเ์ น็ต คดิ เป็นร้อยละ 14 การออกบธู คิด เปน็ รอ้ ยละ 12 วทิ ยุ คิดเป็นร้อยละ 6 และ ป้าย คิดเปน็ ร้อยละ 4

63 ตารางที่ 14 คา่ ร้อยละของกลมุ่ ตวั อย่างที่คดิ ว่าบรรจภุ ณั ฑ์ควรมีคุณสมบตั ิอยา่ งไร คุณสมบัติ จานวน ร้อยละ สะดวกตอ่ การบรโิ ภค 19 38 สะดวกในการขนส่ง 11 22 สอื่ สารและใหข้ ้อมลู 24 ชว่ ยแยกขนาดบรรจผุ ลิตภณั ฑ์ไมใ่ หเ้ กดิ การสับสน 1 2 ชว่ ยปกปอ้ งสินคา้ จากปจั จัยต่างๆ 3 6 มคี วามสวยงาม สรา้ งความโดดเด่น 11 22 แสดงภาพลกั ษณท์ ีด่ ีต่อองคก์ ร 36 รวบรวมสินคา้ เข้าไว้ด้วยกัน 00 รวม 50 100 จากตารางท่ี 14 พบว่ากลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่คิดว่าบรรจุภัณฑ์ควรมีคุณสมบัติ สะดวกต่อการ บริโภค คิดเป็นร้อยละ 38 รองลงมาคือ สะดวกในการขนส่ง กับ มีความสวยงาม สร้างความโดดเด่น คิด เป็นร้อยละ 22 ช่วยปกป้องสินค้าจากปัจจัยต่างๆ กับ แสดงภาพลักษ์ที่ดีต่อองค์กร คิดเป็นร้อยละ 6 สอ่ื สารและให้ข้อมูล คิดเป็นร้อยละ 4 และ ช่วยแยกขนาดบรรจุผลิตภัณฑไ์ ม่ให้เกดิ การสบั สน คดิ เป็นรอ้ ย ละ 2 ตารางที่ 15 คา่ ร้อยละของกลมุ่ ตัวอยา่ งจาแนกตามวัสดุทเ่ี หมาะสมในการบรรจุผลิตภณั ฑล์ าไยอบแห้งฯ ชนดิ ของวสั ดุ จานวน รอ้ ยละ กระดาษ 40 80 พลาสติก 9 18 วัสดอุ ่นื ๆ 12 รวม 50 100 จากตารางที่ 15 พบกวา่ กลมุ่ ตวั อย่างส่วนใหญเ่ ลือกวัสดทุ ี่จะนามาบรรจุผลติ ภณั ฑล์ าไยอบแห้ง คือ กระดาษ โดยคิดเป็นร้อยละ 80 รองลงมาคือ พลาสติก คิดเป็นรอ้ ยละ 18 และ วสั ดุอ่นื ๆ คดิ เป็นร้อย ละ 2

64 ตารางท่ี 16 ค่าร้อยละของกลุ่มตวั อย่างจาแนกตามสีของบรรจภุ ัณฑท์ ่ชี อบมากท่สี ดุ สี จานวน ร้อยละ สโี ทนออ่ น 38 76 สีโทนเขม้ 12 24 รวม 50 100 จากตารางที่ 16 พบวา่ กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญเ่ ลอื กโทนสีออ่ น โดยคิดเปน็ รอ้ ยละ 76 รองลงมา คอื โทนสเี ขม้ คิดเปน็ ร้อยละ 24 ตารางท่ี 17 ค่าร้อยละของกลมุ่ ตวั อย่างที่คดิ ว่าลวดลายทเ่ี หมาะสมในการทาบรรจุภัณฑ์มากทสี่ ดุ ลวดลาย จานวน ร้อยละ เรียบงา่ ย 15 30 สมัยใหม่ 10 20 เรขาคณิต 00 เกี่ยวกบั ตัวผลติ ภัณฑ์ 16 32 คลาสสิก 00 ธรรมชาติ 9 18 รวม 50 100 จากตารางท่ี 17 พบวา่ กลมุ่ ตัวอย่างสว่ นใหญ่เลือกลวดลายที่เหมาะสมในการทาบรรจภุ ัณฑ์ ผลิตภัณฑล์ าไยอบแห้ง คือ ลวดลายท่ีเก่ียวกบั ผลิตภณั ์ โดยคดิ เปน็ รอ้ ยละ 32 รองลงมา คือ ลวดลาย เรียบง่าย คิดเป็นรอ้ ยละ 30 ลวดลายสมยั ใหม่ คิดเปน็ ร้อยละ 20 และ ลวดลายธรรมชาติ คดิ เปน็ รอ้ ยละ 18 ตารางที่ 18 ค่าร้อยละของกลุ่มตัวอย่างท่ีคดิ ว่าควรมตี ราสินค้าและบรรจภุ ัณฑ์ของเครือข่ายวิสาหกจิ ชมุ ชนบา้ นก่ิวมื่นหรอื ไม่ ความเห็น จานวน ร้อยละ ควรมี 50 100 ไม่ควรมี 00 รวม 50 100 จากตารางท่ี 18 พบว่ากลุ่มตัวอยา่ งส่วนใหญเ่ หน็ ด้วยท่ที างเครือข่ายวิสาหกจิ ชุมชนบา้ นกวิ่ มนื่ ฯ ควรมี ตราสนิ ค้าและบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง โดยคิดเป็นร้อยละ 100

65 2. ผลของการออกแบบตราสินคา้ และบรรจภุ ณั ฑผ์ ลติ ภัณฑ์ลาไยอบแหง้ ของเครือขา่ ยวิสาหกจิ ชุมชนบา้ นก่ิวม่นื ตาบลมะเขือแจ้ อาเภอเมือง จังหวดั ลาพูน ชื่องานวจิ ัย : การออกแบบบรรจภุ ณั ฑผ์ ลิตภณั ฑ์ลาไยอบแหง้ เครือข่ายวสิ าหกิจชมุ ชนบา้ นกวิ่ มน่ื ฯ ผลงาน : ตน้ แบบบรรจภุ ณั ฑ์ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแหง้ แบบท่ี 1 ผอู้ อกแบบ : นายภทั รกร ออแก้ว ตารางท่ี 19 ตน้ แบบบรรจภุ ัณฑ์ผลติ ภัณฑล์ าไยอบแห้งแบบท่ี 1

66 ชอื่ งานวจิ ัย : การออกแบบบรรจภุ ณั ฑผ์ ลิตภัณฑ์ลาไยอบแหง้ เครอื ข่ายวิสาหกจิ ชมุ ชนบา้ นกิว่ ม่นื ฯ ผลงาน : ต้นแบบบรรจภุ ณั ฑ์ผลติ ภัณฑ์ลาไยอบแหง้ แบบท่ี 2 ผอู้ อกแบบ : นายภัทรกร ออแกว้ ตารางท่ี 20 ตน้ แบบบรรจภุ ัณฑ์ผลิตภณั ฑล์ าไยอบแหง้ แบบท่ี 2

67 ชอื่ งานวจิ ัย : การออกแบบบรรจภุ ณั ฑผ์ ลิตภณั ฑ์ลาไยอบแหง้ เครอื ขา่ ยวสิ าหกจิ ชมุ ชนบา้ นก่ิวม่นื ฯ ผลงาน : ตน้ แบบบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑล์ าไยอบแหง้ แบบท่ี 3 ผอู้ อกแบบ : นายภทั รกร ออแกว้ ตารางที่ 21 บรรจุภณั ฑ์ผลิตภัณฑล์ าไยอบแหง้ แบบท่ี 3

68 3. ผลการประเมนิ ความเหมาะสมของการออกแบบโดยผูเ้ ช่ียวชาญ ผวู้ จิ ัยได้นาภาพต้นแบบทงั้ 3 แบบใหผ้ ู้เชีย่ วชาญด้านการบรรจุภัณฑ์ จานวน 2 ทา่ น เพอ่ื ประเมิน ภาพต้นแบบบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง ของเครือข่ายวิสาหกิจชุมชนบ้านกิ่วมื่น ตาบลมะเขือแจ้ อาเภอเมือง จังหวัดลาพูน และข้อเสนอแนะเพ่ือจะนาไปผลิตเป็นบรรจุภัณฑ์ท่ีกลุ่มเป้าหมายสามารถ นาไปใช้จริงต่อไป โดยผู้วิจัยได้ทาการสร้างแบบประเมินภาพต้นแบบแบบบรรจุภัณฑ์ และวิเคราะห์ข้อมูล ตามขั้นตอนตอ่ ไปน้ี 4.1. สร้างแบบประเมนิ โดยกาหนดเกณฑ์การประเมนิ ออกเป็น 3 ดา้ น 4.1.1. ดา้ นหน้าท่ีใช้สอย 4.1.2. ด้านโครงสรา้ ง 4.1.3. ด้านความสวยงาม 4.2. กาหนดระดับความคดิ เห็นโดยใชม้ าตราสว่ นประมาณค่า 5 ระดับ (Rating Scale) หรอื มาตราวดั ลเิ คริท ตามแนวทางของลเิ คริท (Likert, 1967 : 1) ดงั นี้ 5 หมายถงึ หมายถึง มคี วามพึงพอใจมากทส่ี ดุ 4 หมายถงึ หมายถงึ มคี วามพงึ พอใจมาก 3 หมายถึง หมายถงึ มีความพึงพอใจในปานกลาง 2 หมายถึง หมายถงึ มคี วามพงึ พอใจนอ้ ย 1 หมายถึง หมายถงึ มคี วามพงึ พอใจนอ้ ยที่สุด 4.3. กาหนดสถิติในการวิเคราะห์ข้อมูลผลการประเมินความพึงพอใจภาพต้นแบบบรรจุภัณฑ์ ผลติ ภัณฑล์ าไยอบแห้ง ของเครือข่ายวิสาหกิจชุมชนบ้านกิ่วมื่น ตาบลมะเขอื แจ้ อาเภอเมือง จงั หวัดลาพูน ตามแนวทางขององอาจ นัยพัฒน์ (2551 : 195) โดยใช้สตู รคานวณเปน็ ค่าเฉล่ียความพึงพอใจ (xˉ) และค่า เบ่ียงเบนมาตรฐาน (sd) 4.4. กาหนดเกณฑ์การแปลความหมายค่าคะแนนเฉลี่ยความพึงพอใจภาพต้นแบบบรรจุภัณฑ์ ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง ของเครอื ข่ายวิสาหกิจชุมชนบา้ นก่ิวมื่น ตาบลมะเขือแจ้ อาเภอเมือง จังหวัดลาพูน ดังนี้ 4.50 - 5.00 หมายถงึ มคี วามพงึ พอใจใจมากท่สี ุด 3.50 - 4.49 หมายถึง มีความพึงพอใจมาก 2.50 - 3.49 หมายถงึ มคี วามพึงพอใจในปานกลาง 1.50 - 2.49 หมายถึง มีความพึงพอใจนอ้ ย 1.00 - 1.49 หมายถึง มคี วามพึงพอใจน้อยทีส่ ุด 4.5. กาหนดให้คะแนนสูงสุดเพียง 1 ใน 3 แบบ โดยพิจารณาจากผลการประเมินความพึงพอใจ ของผเู้ ช่ยี วชาญ ท่ีมตี อ่ ภาพตน้ แบบบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแหง้ ของเครอื ข่ายวิสาหกิจชุมชนบ้านกิ่ว

69 ม่ืน ตาบลมะเขือแจ้ อาเภอเมือง จังหวัดลาพูน เพื่อนาไปผลิตเป็นต้นแบบบรรจุภัณฑ์ให้กับทางเครือข่าย วสิ าหกิจชมุ ชนบา้ นก่ิวมื่นฯ ต่อไป ผลการประเมินความพึงพอใจของผู้เช่ียวชาญด้านการบรรจุภัณฑ์ โดยจาแนกเป็นรายแบบ สามารถสรปุ ได้ ดังตารางท่ี 22 ตารางท่ี 22 ผลการประเมินความพึงพอใจของการออกแบบโดยผเู้ ช่ยี วชาญดา้ นบรรจภุ ณั ฑ์ ความคดิ เห็น รายการ แบบที่ 1 แบบท่ี 2 แบบท่ี 3 ˉx SD. แปล ˉx SD. แปล ˉx SD. แปล ผล ผล ผล 1. ดา้ นหน้าทใ่ี ช้สอย 1.1 มีความสอดคล้องกับวตั ถุประสงคข์ องผูใ้ ช้ 4 0.00 มาก 4 0.00 มาก 4 0.00 มาก 4 0.00 มาก 1.2 มีรูปแบบหน้าที่ใช้สอยสะดวก หรือง่าย 4.5 0.71 มาก 4.5 0.71 มาก ตอ่ การใชง้ าน ที่สดุ ท่ีสดุ 4 0.00 มาก 1.3 มขี นาดสัดสว่ นเหมาะสมกบั การใช้งาน 4.5 0.71 มาก 4 0.00 มาก ท่สี ุด 2. ด้านโครงสร้าง 2.1 มคี วามแขง็ แรง ทนทาน 3 1.41 ปาน 3 1.41 ปาน 3.5 0.71 มาก กลาง กลาง 3 0.00 2.2 สามารถเรียงซ้อน และสนส่งได้สะดวก 5 0.00 ปาน 2.3 เปดิ -ปดิ นาสินค้าออกมาใชง้ านไดส้ ะดวก 5 0.00 มาก 3.5 0.71 มาก 5 0.00 กลาง 2.4 สามารถนาไปผลติ ในระบบอตุ สาหกรรม ทส่ี ุด มาก 3. ด้านความสวยงาม ที่สุด 5 0.00 มาก 4.5 0.71 มาก มาก ทีส่ ดุ ทส่ี ุด ท่ีสดุ 3.5 0.71 มาก 5 0.00 มาก ทีส่ ุด 3.1 รูปแบบ รูปทรงมีความสวยงาม ดึงดูด 3.5 0.71 มาก 2.5 0.71 ปาน สายตา 3.5 0.71 มาก กลาง 3.2 ลวดลาย สีสัน สวยงาม 3.5 0.71 มาก 3.5 0.71 มาก 2 1.41 น้อย 3.3 มีความประณีตเรียบรอ้ ย 3.5 0.71 มาก 3 0.00 ปาน 3.5 0.71 มาก กลาง 3.4 บง่ บอกถงึ รสนิยมอันดีของผู้ใช้งาน 4 0.00 มาก 3 0.00 ปาน 2.5 0.71 ปาน กลาง กลาง รวม 4 0.51 มาก 3.77 0.45 มาก 3.55 0.39 มาก

70 สรุป ผลการประเมินความพึงพอใจของการออกแบบต้นแบบบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง ของเครอื ขา่ ยวิสาหกิจชุมชนบ้านกิว่ มนื่ ตาบลมะเขือแจ้ อาเภอเมอื ง จังหวัดลาพนู ทั้ง 3 แบบ พบวา่ แบบ ที่ 1 มีความเหมาะสมท่ีสุด มีความพึงพอใจอยู่ในระดับมาก มีค่า (ˉx = 4) ด้านหน้าท่ีใช้สอย มีความ สอดคล้องกับวัตถุประสงค์ของผู้ใช้ (ˉx = 4) มีรูปแบบหน้าท่ีใช้สอยสะดวก หรือง่ายต่อการใช้งาน (ˉx = 4.5) มีขนาดสัดส่วนเหมาะสมกับการใช้งาน (ˉx = 4.5) ด้านโครงสร้าง มีความแข็งแรง ทนทาน (ˉx = 3) สามารถเรียงซ้อน และสนส่งได้สะดวก (ˉx = 5) เปิด-ปิด นาสินค้าออกมาใช้งานได้สะดวก (ˉx = 5) สามารถนาไปผลิตในระบบอุตสาหกรรม (ˉx = 3.5) ด้านความสวยงาม รูปแบบ รูปทรงมีความสวยงาม ดึงดูดสายตา (ˉx = 3.5) ลวดลาย สีสัน สวยงาม (ˉx = 3.5) มีความประณีตเรียบร้อย (ˉx = 3.5) บ่งบอกถึง รสนิยมอันดขี องผู้ใช้งาน (ˉx = 3.5) 4. ผลการวิเคราะห์ความพึงพอใจจากผู้ผลิต ประชาชน/ลูกค้าทั่วไป และนักท่องเท่ียว ที่มีต่อ บรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง (ต้นแบบจาลอง) ของเครือข่ายวิสาหกิจชุมชนบ้านกิ่วมื่น ตาบล มะเขอื แจ้ อาเภอเมอื งจงั หวัดลาพนู 4.1 การวิเคราะหข์ ้อมูลพืน้ ฐานของผูบ้ รโิ ภค ตารางที่ 23 ค่าร้อยละของกลุ่มตวั อย่างจาแนกตามเพศ เพศ จานวน รอ้ ยละ ชาย 17 34 หญิง 33 66 รวม 50 100 จากตารางท่ี 1 พบว่ากลมุ่ ตัวอยา่ งสว่ นใหญเ่ ปน็ เพศหญงิ มากกวา่ เพศชาย คิดเป็นรอ้ ยละ 66 ตอ่ 34 ตารางท่ี 24 ค่ารอ้ ยละของกลมุ่ ตัวอยา่ งจาแนกอายุ จานวน รอ้ ยละ - - อายุ 10 20 ต่ากว่า 20 ปี 14 28 21 – 30 ปี 15 30 31 – 40 ปี 11 22 41 – 50 ปี 0 0 51 – 60 ปี 50 100 60 ปี ขน้ึ ไป รวม

71 จากตารางท่ี 2 พบว่ากลุม่ ตัวอยา่ งส่วนใหญ่มีอายุระหวา่ ง 41 – 50 ปี คดิ เป็นร้อยละ 30 รองลงมาคอื อายุระหว่าง 31 – 40 ปี คดิ เป็นรอ้ ยละ 28 อายุระหวา่ ง 51 – 60 ปี คดิ เป็นรอ้ ยละ 22 อายุระหวา่ ง 21 – 30 ปี คิดเป็นรอ้ ยละ 20 ตารางท่ี 25 ค่าร้อยละของกล่มุ ตวั อย่างจาแนกระดับการศึกษา ระดับการศึกษา จานวน ร้อยละ 74 ต่ากวา่ ปรญิ ญาตรี 37 22 4 ปรญิ ญาตรี 11 100 สงู กว่าปริญญาตรี 2 รวม 50 จากตารางที่ 3 พบว่ากลมุ่ ตวั อยา่ งสว่ นใหญม่ ีสดั สว่ นระดับการศกึ ษาต่ากว่าปรญิ ญา คดิ เปน็ ร้อย ละ 74 รองลงมา ระดับปริญญาตรี คดิ เป็นร้อยละ 22 และ สูงกว่าปริญญาตรี คดิ เป็นร้อยละ 4 ตารางที่ 26 ค่าร้อยละของกลมุ่ ตวั อย่างจาแนกตามอาชพี อาชพี จานวน รอ้ ยละ 14 พอ่ บา้ น แมบ่ า้ น 7 6 4 นกั เรียน นิสิต นกั ศึกษา 3 16 32 ข้าราชการ พนักงานรฐั วสิ าหกิจ 2 24 4 พนักงานบริษัท 8 0 100 ธุรกจิ สว่ นตวั 16 รับจ้าง 12 คา้ ขาย 2 อ่ืนๆ ไดแ้ ก่ 0 รวม 50 จากตารางที่ 4 พบว่ากล่มุ ตวั อยา่ งสว่ นใหญม่ ีอาชีพธุรกิจส่วนตวั คิดเปน็ รอ้ ยละ 32 รองลงมา คือ อาชพี รับจ้าง คดิ เปน็ รอ้ ยละ 24 อาชพี พนกั งานบรษิ ัท คิดเป็นร้อยละ 16 อาชีพพ่อบ้าน แม่บา้ น คิด เปน็ ร้อยละ 14 อาชพี นักเรียน นิสิต นักศกึ ษา คิดเป็นรอ้ ยละ 6 อาชพี ขา้ ราชการ พนกั งานรฐั วิสาหกิจ และ อาชพี คา้ ขาย คดิ เปน็ ร้อยละ 4

72 ตารางที่ 27 คา่ ร้อยละของกลุ่มตัวอยา่ งจาแนกตามรายได้เฉลี่ยต่อเดือน รายได้ จานวน รอ้ ยละ 4 ต่ากวา่ 5,000 บาท 2 36 38 5,000 – 10,000 บาท 18 14 8 10,001 – 15,000 บาท 19 100 15,001 – 20,000 บาท 7 มากกวา่ 20,000 บาท 4 รวม 50 จากตารางท่ี 5 พบว่ากล่มุ ตวั อยา่ งสว่ นใหญ่มีรายได้อยู่ท่ี 10,001 – 15,000 บาท คิดเป็นรอ้ ยละ 38 รองลงมาคือ 5,000 – 10,000 บาท คิดเปน็ ร้อยละ 36 รายได้ 15,001 – 20,000 บาท คิดเป็นรอ้ ย ละ 15 รายไดม้ ากกว่า 20,000 บาท คิดเปน็ ร้อยละ 8 และ รายได้ตา่ กว่า 5,000 บาท คิดเป็นรอ้ ยละ 4 5.2. ผลการประเมินระดับความพึงพอใจจากผู้ผลิตและนักท่องเท่ียวต่อต้นแบบบรรจุภัณฑ์ ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแหง้ ของเครือขา่ ยวิสาหกจิ ชุมชนบา้ นกวิ่ มื่น ตาบลมะเขอื แจ้ อาเภอเมอื งจงั หวัดลาพูน 5.2.1. กาหนดระดับความคิดเห็นโดยใช้มาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ (Rating Scale) หรือ มาตราวัดลเิ คริท ตามแนวทางของลิเคริท (Likert ,1967 : 1) ดงั น้ี 5 หมายถงึ หมายถึง มีความพงึ พอใจมากทสี่ ุด 4 หมายถงึ หมายถึง มคี วามพงึ พอใจมาก 3 หมายถึง หมายถึง มีความพงึ พอใจในปานกลาง 2 หมายถงึ หมายถงึ มคี วามพึงพอใจน้อย 1 หมายถึง หมายถึง มคี วามพึงพอใจนอ้ ยทส่ี ดุ 5.2.2. กาหนดสถิติในการวิเคราะห์ข้อมูลผลการประเมินความพึงพอใจภาพต้นแบบ บรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง ของเครือข่ายวิสาหกิจชุมชนบ้านก่ิวมื่น ตาบลมะเขือแจ้ อาเภอเมือง จังหวัดลาพูน ตามแนวทางขององอาจ นัยพัฒน์ (2551 : 195) โดยใช้สูตรคานวณเป็นค่าเฉล่ียความพึง พอใจ (ˉx) และคา่ เบ่ยี งเบนมาตรฐาน (sd) 5.2.3. กาหนดเกณฑ์การแปลความหมายค่าคะแนนเฉล่ียความพึงพอใจภาพต้นแบบ บรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง ของเครือข่ายวิสาหกิจชุมชนบ้านกิ่วมื่น ตาบลมะเขือแจ้ อาเภอเมือง จังหวดั ลาพูน ดงั น้ี 4.50 - 5.00 หมายถงึ มคี วามพงึ พอใจใจมากทส่ี ุด 3.50 - 4.49 หมายถึง มีความพึงพอใจมาก 2.50 - 3.49 หมายถึง มีความพงึ พอใจในปานกลาง 1.50 - 2.49 หมายถงึ มคี วามพงึ พอใจน้อย 1.00 - 1.49 หมายถงึ มคี วามพึงพอใจนอ้ ยท่สี ุด

73 ตารางที่ 28 ผลการประเมินระดับความพึงพอใจจากผู้ผลิต นักท่องเท่ียว และประชาชนท่ัวไป ที่มีต่อ ตน้ แบบบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแหง้ ของเครือข่ายวิสาหกิจชมุ ชนบ้านก่ิวมื่น ตาบลมะเขือแจ้ อาเภอ เมอื งจงั หวดั ลาพนู รายการ ระดบั ความพึงพอใจ 1. ดา้ นหน้าท่ีใช้สอย xˉ SD. แปลผล 1.1 มขี นาดสดั สว่ นเหมาะสมกบั การใชง้ าน 1.2 สามารถเปิด-ปดิ หยบิ ใชง้ านสนิ คา้ ภายในได้สะดวก 4.16 0.81 มาก 1.3 สะดวกในการขนส่งขนถา่ ยหรอื จัดเกบ็ 3.94 0.81 มาก 2. ด้านโครงสรา้ ง 3.74 0.82 มาก 2.1 มีรปู แบบและโครงสรา้ งทเี่ หมาะสม 2.2 วสั ดทุ ่ใี ช้มีความเหมาะสม 3.98 0.88 มาก 2.3 ปกป้องคมุ้ ครองสินคา้ ภายในไดเ้ ป็นอย่างดี 4.66 0.62 มากทีส่ ดุ 3. ด้านความสวยงาม 3.76 0.84 3.1 มกี ารแสดงข้อมูลสนิ ค้าครบถ้วน มาก 3.2 มีเอกลกั ษณ์ เหมาะสมกบั ผลิตภณั ฑ์ 3.3 สมี คี วามเหมาะสมกับผลติ ภณั ฑ์ 3.78 0.86 มาก 3.4 วางบนช้นั เพื่อจาหน่ายแล้ว มีความสวยงาม 3.92 0.72 มาก 4.68 0.55 มากทส่ี ุด รวม 3.64 0.89 มาก 4.03 0.12 มาก

74 ภาพที่ 29 กราฟแสดงค่าร้อยละระดบั คะแนนด้านหน้าทใี่ ช้สอย ภาพที่ 30 กราฟแสดงคา่ ร้อยละระดบั คะแนนดา้ นโครงสรา้ ง

75 ภาพท่ี 31 กราฟแสดงค่าร้อยละระดบั คะแนนดา้ นความสวยงาม สรุป ผลการประเมินความพึงพอใจของผู้ผลิต นักท่องเที่ยว และประชาชนท่ัวไปที่มีต่อต้นแบบ บรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง ของเครือข่ายวิสาหกิจชุมชนบ้านก่ิวมื่น ตาบลมะเขือแจ้ อาเภอเมือง จังหวัดลาพูน โดยรวมพบว่ามีความพึงพอใจในระดับมาก (ˉx=4.03) ด้านหน้าท่ีใช้สอย มีขนาดสัดส่วน เหมาะสมกบั การใช้งาน มีความพึงพอใจในระดับมาก (ˉx=4.16) สามารถเปดิ -ปิด หยิบใช้งานสินค้าภายใน ได้สะดวก มีความพึงพอใจในระดับมาก (ˉx=3.94) สะดวกในการขนสง่ ขนถา่ ยหรือจัดเกบ็ มีความพึงพอใจ ในระดับมาก (ˉx=3.74) ดา้ นโครงสร้าง มีรูปแบบและโครงสร้างท่ีเหมาะสม มีความพึงพอใจในระดับมาก ที่สุด (ˉx=3.98) วัสดุท่ีใช้มีความเหมาะสม มีความพึงพอใจในระดับมากที่สุด (ˉx=4.66) ปกป้องคุ้มครอง สินค้าภายในได้เป็นอย่างดี มีความพึงพอใจในระดับมาก (ˉx=3.76) ด้านความสวยงาม มีการแสดงข้อมูล สินค้าครบถ้วน มีความพึงพอใจในระดับมาก (ˉx=3.78) มีเอกลักษณ์ เหมาะสมกับผลิตภัณฑ์ มีความพึง พอใจในระดับมาก (ˉx=3.92) สีมีความเหมาะสมกับผลิตภัณฑ์ มคี วามพึงพอใจในระดับมากท่ีสุด (ˉx=4.68) วางบนช้ันเพอ่ื จาหนา่ ยแลว้ มคี วามสวยงาม มคี วามพงึ พอใจในระดบั มาก (ˉx=3.64)

76 บทที่ 5 สรุปผลการวจิ ยั อภปิ รายผลและขอ้ เสนอแนะ การวิจัยเรื่อง การศึกษากระบวนการสร้างมูลค่าเพิ่มผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง เพื่อการ ออกแบบตราสินค้าและบรรจุภัณฑ์ สู่การขยายโอกาสทางธุรกิจ ของเครือข่ายวิสาหกิจชุมชนบ้านก่ิวม่ืน ตาบลมะเขือแจ้ อาเภอเมืองจังหวัดลาพูน ได้ดาเนินการบรรลุตามวัตถุประสงค์ คือ เพื่อออกแบบตรา สินค้าของผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง (ลาไยเนื้อสที อง) ของเครือข่ายวิสาหกจิ ชุมชนบ้านก่ิวมน่ื ฯ เพอื่ ออกแบบ บรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้งให้มีรูปแบบ ประโยชน์ใช้สอย ลวดลาย วัสดุ และกรรมวิธีการผลิต ให้ เหมาะสมกับความต้องการ และ เพ่ือศึกษาความพึงพอใจต่อตราสินค้าและบรรจุภัณฑ์ลาไยอบแห้งของ กลมุ่ วิสาหกิจชมุ ชนฯ และประชาชนท่ัวไป ซ่งึ สรุปผลการวจิ ัยได้ดังนี้ 1. สรุปผลการวิจยั อภิปรายผล 1.1 จากการสารวจข้อมูลเพื่อสอบถามความคิดเห็นเกี่ยวกับความต้องการตราสินค้าและบรรจุ ภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง ของเครือข่ายวิสาหกิจชุมชนบ้านก่ิวม่ืน ต.มะเขือแจ้ อ.เมือง จ.ลาพูน ซึ่งใช้ แบบสอบถามปลายเปิด สาหรับผู้ผลิต ประชาชน นักท่องเท่ียวท่ัวไป และสัมภาษณ์โดยตรงกับประธาน กล่มุ ถึงขอ้ มลู เกีย่ วกับการผลติ โดยเร่ิมตั้งแต่การรวมกลุม่ โรงอบลาไย กระบวนการนาเข้าผลผลิต การแปร รูปผลิตผล การบรรจุภัณฑ์จนถึงการจัดจาหน่ายผลิตภัณฑ์ เพ่ือเก็บเป็นข้อมูลประกอบการออกแบบ พฒั นาบรรจภุ ณั ฑ์ในขั้นตอนตอ่ ไป จากการได้พูดคุยกับทางผู้ผลิตหรือเจ้าของโรงอบแต่ละที่ มีความต้องการบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ ลาไยอบแห้ง ของเครือข่ายวิสาหกิจชุมชนบ้านก่ิวม่ืน ตาบลมะเขือแจ้ อาเภอเมือง จังหวัดลาพูน เพ่ือ กระจายสินค้าใหถ้ ึงมือผู้บริโภคโดยไม่ผ่านผู้ค้าคนกลาง เป็นการเพ่ิมมูลค่าของสนิ ค้า และเพ่ิมรายได้ให้แก่ ชมุ ชนมากข้ึน สามารถขยายตลาดผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้งของทางกลุ่มให้เป็นท่ีรู้จัก ดึงดูดความสนในของ ลูกค้า และสามารถรักษาคุณภาพของผลิตภัณฑ์แปรรูปลาไยอบแห้งได้ดี มีข้อมูลบ่งบอกรายละเอียด ผลิตภัณฑค์ รบถว้ น นา่ เชือ่ ถอื สามารถผลติ บรรจุภัณฑ์ในระบบอตุ สาหกรรมได้จริง โดยมตี ้นทนุ ไม่สูงมาก 1.2. ออกแบบตราสินค้าและบรรจภุ ณั ฑผ์ ลิตภัณฑล์ าไยอบแห้ง ของเครอื ขา่ ยวิสาหกิจชุมชนบา้ น ก่ิวม่ืน ต.มะเขือแจ้ อ.เมือง จ.ลาพูน โดยได้ประชุมวางแผนและพูดคุยทาความเข้าใจรูปแบบในการ ออกแบบตัวบรรจุภัณฑ์ โดยคานึงถึงความเหมาะสมกับตัวผลิตภัณฑ์ การใช้ประโยชน์ ลวดลาย ฯลฯ กับ ทีมออกแบบบรรจุภัณฑ์ที่มีประสบการณ์ ให้สอดคล้องกับความต้องการของทางเครือข่ายวิสาหกิจชุมชน บ้านกวิ่ มน่ื ฯ มากที่สุด โดยทาการออกแบบตน้ แบบบรรจุภณั ฑ์จานวน 3 รปู แบบ 1.3. นาผลการออกแบบต้นแบบตราสินค้าและบรรจุภัณฑ์ทั้ง 3 รูปแบบ ให้ผู้เช่ียวชาญด้านการ บรรจุภัณฑ์ จานวน 2 ทา่ น ประเมนิ ภาพตน้ แบบบรรจุภณั ฑ์ผลิตภัณฑล์ าไยอบแหง้ ของเครือข่ายวิสาหกิจ ชมุ ชนบ้านกิ่วม่ืน ตาบลมะเขือแจ้ อาเภอเมือง จังหวดั ลาพูน และข้อเสนอแนะเพื่อจะนาไปผลิตเป็นบรรจุ

77 ภัณฑ์ที่กลุ่มเป้าหมายสามารถนาไปใช้จริงต่อไป โดยผู้วิจัยได้ทาการสร้างแบบประเมินภาพต้นแบบบรรจุ ภณั ฑ์ และวิเคราะหข์ ้อมูล ท้งั ด้านหน้าท่ีใช้สอย ด้านโครงสร้าง และดา้ นความสวยงาม เปน็ ต้น และทาการสรุปผลโดยกาหนดเกณฑก์ ารแปลความหมายค่าคะแนนเฉล่ียความพึงพอใจ กาหนดให้คะแนน ทสี่ ูงสุดเพียง 1 ใน 3 แบบ เพื่อใชเ้ ปน็ แนวทางให้เครือขา่ ยวสิ าหกจิ ชุมชนบ้านก่ิวมน่ื ฯ พจิ ารณาคัดเลือกใช้ เพยี งรูปแบบเดียวในขัน้ ตอนตอ่ ไป 1.4. การประเมินความพึงพอใจจากผู้ผลิต ประชาชน/ลูกคา้ ทั่วไป และนักท่องเที่ยว ที่มีตอ่ บรรจุ ภัณฑ์ลาไยอบแห้ง ของเครือข่ายวิสาหกิจชุมชนบ้านกิ่วม่ืน ต.มะเขือแจ้ อ.เมือง จ.ลาพูน ท่ีได้ทาการ คดั เลือกจากทางเครือข่ายวสิ ากิจชุมชนฯ แล้ว โดยได้กาหนดระดับความคิดเห็นมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ (Rating Scale) หรือ มาตราวัดลิเคริท และได้กาหนดเกณฑ์การแปลความหมายค่าคะแนนเฉล่ีย ความพึงพอใจภาพต้นแบบบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง โดยใช้สูตรคานวณเป็นค่าเฉล่ียความพึง พอใจ (xˉ) และค่าเบ่ียงเบนมาตรฐาน (sd) รวมถึงการจัดทากราฟแสดงค่าร้อยละระดับคะแนนด้านหน้าท่ี ใช้สอย ด้านโครงสร้าง และด้านความสวยงาม 3. ข้อเสนอแนะ จากการวิจัยในคร้ังน้ีทาให้มีโอกาสพูดคุยกับผู้ประกอบการลาไยอบแห้งและประชาชนในท้องถิ่น ถึงการหารายได้ในชีวิตประจาวัน ทาให้ได้ทราบถึงกระบวนการผลิตหรือแปรรูปผลิตผลลาไยท่ีเป็นผลไม้ ประจาจังหวดั ลาพูน ซึ่งทกุ หมู่บ้านในตาบลนนั้ ส่วนใหญ่จะมีครัวเรอื นที่ประกอบกิจการลาไยอบแห้งเฉล่ีย 5 ครัวเรือนต่อหมู่บ้าน จานวนแรงงานในแต่ละครัวเรือนประมาณ 30 – 50 คน ดาเนินการแปรรูปลาไย หรือ อบลาไย อย่างน้อยปีละ 2 คร้ังๆ ละ 3 – 4 เดือน ถือเป็นอาชีพหลักของประชาชนท่ัวไปในละแวก นัน้ ได้เลย ในการลงพื้นทแี่ ต่ละคร้งั ผวู้ ิจัยมกั พบเด็กๆ อายตุ ้ังแต่ 6 ขวบ จนถงึ วัยรุน่ บางคนก็มาช่วยพ่อแม่ แกะลาไยเพื่อหารายได้พิเศษในช่วงปิดเทอม แบ่งเบาภาระพ่อแม่ และยังฝึกให้เด็กรู้จักทางานช่วยพ่อแม่ ต้งั แตเ่ ดก็ รวมถงึ การใชเ้ วลาวา่ งให้เปน็ ประโยชน์อกี ดว้ ย ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้งของเครือข่ายวสิ าหกิจชุมชนบ้านกิ่วม่ืนฯ ซ่ึงประกอบไปด้วย 4 โรงอบ ใน แต่ละวันจะทาการแปรรูปลาไยสด ประมาณ 1,000 – 2,700 กก. ได้ผลผลิตเป็นลาไยอบแห้งสีทอง ประมาณ 100 – 270 กก. (ต่อ 1 โรงอบ) จาหน่ายในราคาท่ีแตกตา่ งกันตามเกรด ไดแ้ ก่ เกรด AA จะขาย ในราคากิโลกรัมละ 245 บาท เกรด A จะขายในราคากิโลกรมั ละ 230 บาท และ เกรด B จะขายในราคา กโิ ลกรัมละ 200 บาท (ข้อมูล ณ วันที่ 18 ก.พ.62) ซึ่งราคาจะขึ้นลงตอ่ วนั ขนึ้ อยกู่ ับราคาลาไยสดที่รบั ซ้ือ มาแปรรูปและราคารับซือ้ ของพ่อค้าคนกลาง จากข้อมูลข้างต้นเม่ือคานวณเป็นตัวเงินแล้ว แต่ละโรงอบจะมีรายได้ประมาณ 41,625 บาท/วัน (ยังไม่หักค่าใช้จ่ายต่างๆ) ท้ังนี้ทั้งนั้นต้องขึ้นอยู่กับราคารับซื้อลาไยสดซึ่งอ้างอิงจากราคาตลาดท่ีมีผลกับ ราคาลาไยอบแห้ง รวมไปถงึ ราคารับซือ้ ของพ่อคา้ คนกลางที่ปรบั ข้ึนลงทุกวนั ผลิตภัณฑ์ของทางเครือข่ายวิสาหกิจชุมชนบ้านกิ่วม่ืนฯ ยังขาดตราสินค้าและบรรจุภัณฑ์ท่ีเป็น ของตัวเอง ทางผู้วิจัยได้นาเอาข้อเสนอแนะถึงความต้องการในการมีบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง

78 เป็นของเครือข่ายเองเพื่อกระจายสินค้าให้ถึงมือผู้บริโภคโดยไม่ผ่านผู้ค้าคนกลาง เป็นการเพิ่มมูลค่าของ สนิ ค้า และเพิ่มรายได้ให้แก่ชุมชนมากข้ึน สามารถขยายตลาดผลิตภัณฑ์ลาไยอบแหง้ ของทางกลุ่มใหเ้ ป็นที่ รู้จัก ดึงดูดความสนในของลูกค้า และสามารถรักษาคุณภาพของผลิตภัณฑ์แปรรูปลาไยอบแห้งได้ดี มี ข้อมูลบ่งบอกรายละเอียดผลิตภัณฑ์ครบถ้วน น่าเช่ือถือ สามารถผลิตบรรจุภัณฑ์ในระบบอุตสาหกรรมได้ จรงิ โดยมีตน้ ทุนไม่สูงมาก เมื่อทางเครือข่ายมีตราสินค้าและบรรจุภัณฑ์ที่มีความเหมาะสมในด้านต่างๆ แล้ว ควรมีการ พัฒนาการบริหารจัดการกระบวนการผลิตลาไยอบแห้ง ที่ได้มาตรฐานอาหารและยา ซึ่งเป็นองค์ประกอบ หนง่ึ ในบรรจุภัณฑ์ ทแี่ สดงถึงประสิทธิภาพในกระบวนการผลิต และการส่งเสรมิ การตลาดในยคุ ดิจทิ ลั เพื่อ จาหน่ายสินค้าในตลาดท่กี ว้างขึ้นต่อไป

79 บรรณานุกรม ประชิด ทนิ บตุ ร, (2531). การออกแบบบรรจภุ ัณฑ์. กรงุ เทพฯ: โอเดยี นสโตร์. นวลน้อย บุญวงษ,์ (2539). หลกั การออกแบบ. กรงุ เทพ : จฬุ าลงกรณม์ หาวิทยาลัย. อโนทยั เพช็ รสวุ รรณ, (2549). “การออกแบบบรรจุสาหรับข้าวแต๋น ในโครงการหนงึ่ ตาบลหนึ่ง ผลิตภัณฑ์”. ปริญญานิพนธ์, สาขาวิชาอุตสาหกรรมศึกษา, มหาวทิ ยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ. องอาจ นัยพัฒน์, (2551). วธิ วี ทิ ยาการวจิ ัยเชิงปรมิ าณและเชิงคณุ ภาพทางพฤตกิ รรมศาสตร์และ สังคมศาสตร.์ กรงุ เทพฯ : สามลดา. นคเรศ ชัยแก้ว และคณะ, (2555).“ทาการศึกษาและพฒั นาบรรจภุ ัณฑล์ าไยอบแห้ง จงั หวดั ลาพูน”. วทิ ยานพิ นธ์ปรญิ ญาโท, สาขาเทคโนโลยีผลิตภณั ฑ์อุตสาหกรรม คณะครุศาสตร์อตุ สาหกรรม, สถาบนั เทคโนโลยีพระจอมเกลา้ เจ้าคุณทหารลาดกระบงั . ฐติ ิวัฒน์ บรู ณกูล, (2559).“ความต้องการของผู้บรโิ ภคทม่ี ีตอ่ บรรจุภัณฑ์ผลติ ภัณฑ์ลาไยอบแห้งสีทอง ของกลมุ่ แปรรปู ผลผลติ ทางการเกษตรบ้านท่าลอ้ จังหวดั เชียงใหม่”. ปริญญาบริหารธุรกิจ บณั ฑติ , สาขาวชิ าบรหิ ารธรุ กิจ, บัณฑิตวทิ ยาลยั , มหาวทิ ยาลยั แม่โจ.้ อมรรัตน์ บญุ สวา่ ง, (2559). “การออกแบบตราสนิ ค้าและบรรจุภณั ฑ์ เพื่อสง่ เสริมสินค้าอาหาร เอกลกั ษณ์ของจังหวัดชายแดนภาคใต้”. อาจารยป์ ระจาสาขาการออกแบบ, โปรแกรมวิชา ศลิ ปกรรม คณะศลิ ปกรรมศาสตร์, มหาวิทยาลยั ราชภัฎสงขลา. สถานการณต์ ลาดลาไย ปี 2561, (2561). [ออนไลน]์ . เขา้ ถึงได้จาก : https://www.agriplusnews. Com/news/longan-price-situation-market/ จริ วุฒิ หลอมประโคน, (2558). ตราสินค้า (Brand Name), [ออนไลน์]. เขา้ ถึงไดจ้ าก : https://www.kst.go.th/uploads/document/uDdF71432270920.pdf. ฟลิ ปิ คอตเลอร,์ (1991 อา้ งถงึ ใน HRTOTHAI.,2551) [ออนไลน์]. เขา้ ถงึ ไดจ้ าก : http://www. Sara-dd.com/index.php?option=com_content&view=article&id=78:corporate- image-communication&catid=25:the-project&Itemid=72 เกรยี งไกร กาญจนะโภคิน, (2550). [ออนไลน์]. เขา้ ถงึ ไดจ้ าก : http://www.sara-dd.com /index.php?option=com_content&view=article&id=77:event-%20 สุวิทย์ วงศ์รุจิราวาณชิ ย,์ (2554). [ออนไลน์]. เขา้ ถึงไดจ้ าก : http://www.tcdc.or.th/articles/ business-industrial/16254/#5-ขัน้ ตอนงา่ ยๆ-ในการดีไซน-์ ตราสินคา้ -ให้ธุรกจิ -SME. สิทธา ศุภศิร,ิ (2557). [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : https://idgthailand.com/การออกแบบบรรจภุ ัณฑ์-2/ ไอเดยี ในการออกแบบบรรจุภณั ฑ์สร้างสรรค,์ (2561). [ออนไลน์]. เขา้ ถงึ ไดจ้ าก : https://www.we gointer.com/2014/03/12-ไอเดยี ออกแบบบรรจุภัณฑ/์

80 ความรทู้ ัว่ ไปเกีย่ วกบั เทคนคิ การพิมพบ์ รรจุภัณฑ์, (2561). [ออนไลน์]. เขา้ ถึงได้จาก : http://www. packingsiam.com/index.php?lay=show&ac=article&Id=538991002&Ntype=1 การทดสอบวสั ดุและบรรจภุ ัณฑ์, (2554). [ออนไลน์]. เข้าถงึ ไดจ้ าก : http://www.foodnetwork solution.com/news_and_articles/article/0131/

81 ภาคผนวก ก แบบสอบถามผผู้ ลิต ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแหง้ ของเครือข่ายวิสาหกจิ ชมุ ชนบ้านก่ิวมน่ื ฯ

82 คณะศลิ ปกรรมและสถาปตั ยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลล้านนา เชียงใหม่ .................................................................................................................................................... แบบสอบถามผูผ้ ลติ ผลติ ภัณฑ์ลาไยอบแห้ง ของเครอื ข่ายวสิ าหกจิ ชุมชนบ้านก่ิวม่นื ฯ คาช้แี จง แบบสอบถามชุดนี้ เป็นส่วนหนึ่งของโครงการการศึกษากระบวนการสร้างมูลค่าเพิ่มผลิตภัณฑ์ ลาไยอบแห้ง เพ่ือการออกแบบตราสินค้าและบรรจุภัณฑ์ สู่การขยายโอกาสทางธุรกิจ ของเครือข่าย วิสาหกิจชุมชนบ้านก่ิวม่ืน ตาบลมะเขือแจ้ อาเภอเมืองจังหวัดลาพูน ผู้วิจัยมีวัตถุประสงค์เพ่ือนาข้อมูล ของแบบประเมนิ น้ไี ปสรุปและจัดทารายงานการวิจัยฉบบั สมบูรณ์ ผู้วิจัยจึงไดข้ อความกรุณาจากทา่ นช่วย ตอบแบบสอบถามตามความเป็นจริง เพ่ือนาผลท่ีได้ไปใช้ประโยชน์ ในการออกแบบบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ ลาไยอบแหง้ ของเครอื ขา่ ยวิสาหกิจชุมชนบ้านกว่ิ ม่ืน ตาบลมะเขือแจ้ อาเภอเมืองจังหวัดลาพนู ต่อไป แบบสัมภาษณ์ แบ่งออกเปน็ 2 ตอน ประกอบด้วย ตอนท่ี 1 ข้อมูลพ้ืนฐานของผู้ผลติ ตอนท่ี 2 ข้อมลู การจดั จาหน่าย และความต้องการบรรจภุ ัณฑ์ผลติ ภัณฑ์ลาไยอบแห้ง ของเครือข่ายวิสาหกจิ ชุมชนบ้านกวิ่ มน่ื ฯ แบบประเมินชุดน้ีจัดทาขึ้นเพื่อใช้เป็นข้อมูลสาหรับการทาวิจัยเท่าน้ัน การวิเคราะห์และการ นาเสนอจะจัดทาในภาพรวม ดังนั้น คาตอบจากแบบประเมินจึงไมม่ ีผลกระทบใด ๆ ตอ่ ตวั ทา่ นและบุคคล ทเ่ี ก่ยี วขอ้ งกบั ท่านแตอ่ ยา่ งใด ผู้วิจัยขอขอบพระคุณท่านที่ได้ให้ความร่วมมือในการตอบแบบประเมิน เพ่ือนาไปใช้เป็นแนว ทางการออกแบบบรรจภุ ัณฑ์ผลติ ภณั ฑ์ลาไยอบแห้ง ของเครือข่ายวิสาหกิจชมุ ชนบ้านกิว่ มืน่ ฯ นางจริ ฉตั ร จันทรแ์ จ่ม เดวีส์ ผวู้ จิ ยั

83 ตอนท่ี 1 ข้อมูลพืน้ ฐานของผูผ้ ลิต (โปรดทาเคร่ืองหมาย √ ลงในช่อง และตอบคาถามในช่องวา่ ง) คาถามมีท้งั หมด 8 ข้อ 1. ช่อื ผู้ผลติ -จาหน่าย.................................................................................................................... 2. เพศ ชาย หญิง 3. อายุ ตา่ กว่า 20 ปี 20-30 ปี 31-40 ปี 41-50 ปี 51 ปีขึ้นไป 4. สัญชาติ......................................................................... 5. การศกึ ษา ประถมศกึ ษา มัธยมศกึ ษาตอนตน้ มธั ยมศึกษาตอนปลาย อนุปริญญาหรือเทียบเทา่ ปริญญา สงู กว่าปรญิ ญา 6. ประสบการณท์ างานเก่ียวกับการผลิตหรอื จาหน่ายผลติ ภณั ฑ์ลาไยอบแห้งฯ.......................ปี 7. หน้าทีข่ องท่านในการผลิต ผลติ ภณั ฑ์ลาไยอบแหง้ ฯ ............................................................................. 8. ทอี่ ยูท่ ี่ตดิ ต่อได้......................................................................................................................................... โทร : …………………………………………………… โทรสาร : ......................................................................... E-mail : ………………………………………………………………. ตอนที่ 2 ข้อมูลการจัดจาหน่าย และความต้องการบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง (กรุณาตอบ คาถามโดยการแสดงความคิดเห็นหรืออธิบายเหตุผลของท่านในเชิงการออกแบบ) ข้อคาถามมีท้ังหมด 3 ขอ้ 1. กลุม่ ลกู คา้ ที่ซื้อผลติ ภัณฑ์ผลติ ภณั ฑ์ลาไยเป็นกลุ่มใด .................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ....................... 2. สินค้าของกลุ่มผูผ้ ลติ มอี ะไรบา้ ง ยอดขายสินค้าเปน็ อยา่ งไร ............................................................................................................................. ....................... ........................................................................................... ......................................................... 3. ความต้องการด้านบรรจุภัณฑ์ใหม่ของกล่มุ ผ้ผู ลติ ............................................................................................................................. ....................... .............................................................................................................................. ...................... ผวู้ จิ ัยขอขอบคณุ ที่กรณุ าให้ความรว่ มมือ

84 ภาคผนวก ข แบบสอบถามประชาชน ลกู ค้า นักทอ่ งเท่ยี ว

85 คณะศิลปกรรมและสถาปตั ยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลล้านนา ............................................................................................................................. ....................... แบบสอบถามประชาชน ลูกค้า นกั ทอ่ งเท่ียว คาชแี้ จง แบบสอบถามชุดนี้ เป็นส่วนหนึ่งของโครงการการศึกษากระบวนการสร้างมูลค่าเพิ่มผลิตภัณฑ์ ลาไยอบแห้ง เพื่อการออกแบบตราสินค้าและบรรจุภัณฑ์ สู่การขยายโอกาสทางธุรกิจ ของเครือข่าย วิสาหกิจชุมชนบ้านก่ิวมื่น ตาบลมะเขือแจ้ อาเภอเมืองจังหวัดลาพูน ผู้วิจัยมีวัตถุประสงค์เพื่อนาข้อมูล ของแบบประเมินนไ้ี ปสรปุ และจัดทารายงานการวจิ ัยฉบับสมบูรณ์ ผู้วจิ ัยจึงได้ขอความกรณุ าจากทา่ นช่วย ตอบแบบสอบถามตามความเป็นจริง เพื่อนาผลที่ได้ไปใช้ประโยชน์ ในการออกแบบบรรจุภณั ฑ์ผลิตภณั ฑ์ ลาไยอบแหง้ ของเครอื ขา่ ยวิสาหกิจชมุ ชนบ้านกิ่วมน่ื ตาบลมะเขือแจ้ อาเภอเมอื งจงั หวดั ลาพนู ต่อไป แบบสัมภาษณ์ แบ่งออกเปน็ 2 ตอน ประกอบดว้ ย ตอนท่ี 1 ข้อมูลพ้ืนฐานของประชาชน ลกู ค้า นักท่องเทีย่ ว ตอนที่ 2 ความต้องของประชาชน ลูกค้า นกั ท่องเท่ียวในการเลอื กซ้ือผลิตภณั ฑล์ าไยอบแหง้ เครือข่ายวิสาหกิจชุมชนบ้านกวิ่ ม่ืนฯ แบบประเมินชุดนี้จัดทาข้ึนเพื่อใช้เป็นข้อมูลสาหรับการทาวิจัยเท่าน้ัน การวิเคราะห์และการ นาเสนอจะจัดทาในภาพรวม ดังน้ัน คาตอบจากแบบประเมินจึงไม่มีผลกระทบใด ๆ ตอ่ ตัวท่านและบุคคล ที่เก่ียวข้องกบั ท่านแตอ่ ย่างใด ผู้วิจัยขอขอบพระคุณท่านที่ได้ให้ความร่วมมือในการตอบแบบประเมิน เพ่ือนาไปใช้เป็นแนว ทางการออกแบบบรรจภุ ณั ฑผ์ ลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง ของเครือข่ายวิสาหกิจชมุ ชนบา้ นกิ่วมืน่ ฯ นางจิรฉตั ร จันทรแ์ จม่ เดวีส์ ผวู้ ิจยั

86 ตอนท่ี 1 ข้อมลู พื้นฐานของนกั ท่องเทีย่ ว (กรุณาทาเครอ่ื งหมาย √ ในช่อง โดยเลอื กเพียง 1 ชอ่ งเทา่ น้นั ) ขอ้ คาถามมที ้งั หมด 6 ข้อ คาข้ีแจง โปรดเขียนขอ้ ความในช่องว่างท่เี ปน็ จริง เกีย่ วกบั ตัวทา่ น 1. เพศ ชาย หญิง 2. อายุ ต่ากว่า 20 ปี 21-30 ปี 31-40 ปี 41-50 ปี 51-60 ปี 60 ปี ขนึ้ ไป 3. ระดบั การศึกษา ตา่ กว่าปรญิ ญาตรี ปรญิ ญาตรี สงู กวา่ ปรญิ ญาตรี 4. อาชพี ของท่าน พอ่ บ้าน แม่บ้าน นกั เรียน นสิ ิต นักศกึ ษา ขา้ ราชการ พนักงานรัฐวสิ าหกจิ พนักงานบรษิ ทั ธรุ กิจส่วนตวั รบั จ้าง คา้ ขาย อืน่ ๆ (โปรดระบุ)................................................................................... 5. รายได้เฉล่ียตอ่ เดือน ตา่ กว่า 5,000 บาท 5,000-10,000 บาท 10,001-15,000 บาท 15,001-20,000 บาท มากกว่า 20,000 บาท 6. ภูมลิ าเนาของท่าน กรงุ เทพมหานคร จงั หวัดอน่ื (โปรดระบุ)........................... ตอนท่ี 2 ความต้องการของนักท่องเที่ยวในการเลือกซื้อและใช้ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง ของเครือข่าย วิสาหกิจชุมชนบ้านก่ิวมื่นฯ ข้อคาถามมีท้ังหมด 12 ข้อ กรุณาทาเคร่ืองหมาย √ ในช่อง ที่ตรงกับ ข้อมลู หรอื ความคดิ เห็นของทา่ น และตอบคาถามตามความเป็นจริง 1. สถานการทที่ า่ นจะเลอื กซ้ือผลติ ภัณฑ์ลาไยอบแห้ง ของเครือข่ายวสิ าหกจิ ชมุ ชนบ้านกิ่วมน่ื ฯ ซื้อเพราะร้จู ักผลิตภัณฑ์อบแหง้ ของเครือขา่ ยวสิ าหกิจชุมชนบา้ นกว่ิ ม่นื ฯ อยู่แล้ว ซ้อื เพราะตอ้ งการทดลองบรโิ ภค 2. ทา่ นซือ้ ผลิตภณั ฑ์ลาไยอบแหง้ ฯ (โดยประมาณ) ในแต่ละคร้งั เป็นเงินเทา่ ใด นอ้ ยกว่า 100 บาท 101-500 บาท 501-1,000 บาท 1,001-1,500 บาท 1,501-2,000 บาท มากวา่ 2,000 บาท 3. เหตุผลหรือวัตถุประสงค์หลักที่เลือกซื้อผลติ ภณั ฑ์ลาไยอบแห้งฯ คอื อะไร มผี ู้ฝากซอ้ื เปน็ ของฝาก ใชเ้ อง ใชเ้ อง และ เป็นของฝาก อ่นื ๆ (โปรดระบ)ุ ...................................................................................................

87 4. เหตุผลสาคัญท่เี ลือกซื้อผลติ ภัณฑ์ลาไยอบแหง้ (ตอบได้มากกวา่ 1 ข้อ) รักษาโรค มีกล่ินหอม ไรส้ ารเคมี ประหยดั ขับสารพิษ ชว่ ยท้องถิน่ เป็นการอนุรักษ์ผลติ ภณั ฑ์เกษตรกร ดตี ่อสขุ ภาพ บารุงร่างกาย มมี าตรฐาน เหตุผลอนื่ ๆ (โปรดระบุ)............................................................................. 5. ทา่ นสนใจท่จี ะเลือกซ้ือผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้งฯ ขนาดบรรจุเทา่ ใดมากที่สุด 50 กรมั 100 กรัม 200 กรมั 300 กรัม อื่นๆ (โปรดระบ)ุ ................................................................................................... 6. จาแนกตามขนาดบรรจุที่ทา่ นคิดวา่ เหมาะสมทสี่ ดุ ( ขนาดบรรจุ 100 กรัม ( ขนาดบรรจุ 200 กรัม ( ขนาดบรรจุ 300 กรัม ( ขนาดบรรจุ 500 กรมั ( อื่นๆ (โปรดระบ)ุ ................................................................................................... 7. ท่านร้จู ักผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้งฯ จากสื่อใด ( แผน่ พบั ( อนิ เตอรเ์ นต็ ( โปสเตอร์ ( วารสาร ( มผี แู้ นะนา ( การออกบูท ( โทรทศั น์ ( ป้าย ( วิทยุ ( อน่ื ๆ (โปรดระบ)ุ .............................................. 8. ทา่ นคดิ ว่าบรรจุภณั ฑ์ผลติ ภัณฑ์ลาไยอบแห้งฯ ควรมีคุณสมบตั อิ ย่างไร (ตอบได้มากกว่า 1 ขอ้ ) ( สะดวกต่อการบริโภค ( สะดวกในการขนสง่ ( สื่อสารและให้ข้อมลู ( ชว่ ยแยกขนาดบรรจุผลติ ภัณฑไ์ ม่ใชเ้ กิดการสบั สน ( ชว่ ยปกปอ้ งสินค้าจากปัจจัยตา่ ง ๆ ( มคี วามสวยงาม สรา้ งความโดดเดน่ ( แสดงภาพลักษณ์ท่ีดีขององค์กร ( รวบรวมสินคา้ เข้าไวด้ ้วยกนั 9. ท่านคิดวา่ วสั ดทุ ใ่ี ชใ้ นการบรรจุผลิตภัณฑ์ลาไยอบแหง้ ฯ ควรเปน็ วสั ดใุ ด ( กระดาษ ( พลาสตกิ ( วัสดอุ น่ื ๆ

88 10. สีของบรรจุภัณฑ์ผลติ ภัณฑ์ลาไยอบแหง้ ฯ ท่ที า่ นชอบมากทส่ี ดุ ( สโี ทนออ่ น ( สโี ทนเข้ม 11. ลวดลายบนบรรจภุ ัณฑ์ผลติ ภณั ฑ์ลาไยอบแห้งท่ีทา่ นคิดว่าเหมาะสมคือลวดลายใด ( ลวดลายเรียบง่าย ( ลาดลายสมัยใหม่ ( ลวดลายเรขาคณิต ( ลวดลายทเี่ ก่ยี วกับตัวผลิตภัณฑ์ ( ลวดลายคลาสสกิ ( ลวดลายธรรมชาติ 12. ท่านคดิ วา่ ควรมีตราสินค้าของเครอื ข่ายวสิ าหกจิ ชุมบ้านกวิ่ มื่นหรอื ไม่ ( ควรมี ( ไมต่ อ้ งมี

89 ภาคผนวก ค แบบประเมนิ ภาพจาลองจากผ้เู ชยี่ วชาญ

90 คณะศลิ ปกรรมและสถาปตั ยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลลา้ นนา ............................................................................................................................. ....................... แบบประเมินภาพจาลองจากผเู้ ชยี่ วชาญ คาชแี้ จง แบบสอบถามชุดนี้ เป็นส่วนหน่ึงของโครงการการศึกษากระบวนการสร้างมูลค่าเพ่ิมผลิตภัณฑ์ ลาไยอบแห้ง เพื่อการออกแบบตราสินค้าและบรรจุภัณฑ์ สู่การขยายโอกาสทางธุรกิจ ของเครือข่าย วิสาหกิจชุมชนบ้านก่ิวม่ืน ตาบลมะเขือแจ้ อาเภอเมืองจังหวัดลาพูน ผู้วิจัยมีวัตถุประสงค์เพ่ือนาข้อมูล ของแบบประเมินน้ไี ปสรุปและจัดทารายงานการวิจัยฉบับสมบูรณ์ ผู้วิจัยจึงไดข้ อความกรุณาจากท่านช่วย ตอบแบบสอบถามตามความเป็นจริง เพื่อนาผลท่ีได้ไปใช้ประโยชน์ ในการออกแบบบรรจุภัณฑ์ผลิตภณั ฑ์ ลาไยอบแหง้ ของเครอื ข่ายวสิ าหกจิ ชุมชนบ้านกิ่วมนื่ ตาบลมะเขอื แจ้ อาเภอเมอื งจังหวดั ลาพนู ตอ่ ไป แบบสัมภาษณ์ แบ่งออกเป็น 3 ตอน ประกอบดว้ ย ตอนที่ 1 ข้อมลู สถานะภาพของผปู้ ระเมิน ตอนท่ี 2 แบบประเมินความเหมาะสม ในการพฒั นาบรรจภุ ณั ฑ์ผลติ ภณั ฑ์ผลติ ภณั ฑล์ าไย อบแห้ง เครือข่ายวิสาหกจิ ชุมชนบา้ นก่วิ มนื่ ฯ ตอนที่ 3 ข้อเสนอแนะเพมิ่ เติม แบบประเมินชุดนี้จัดทาข้ึนเพื่อใช้เป็นข้อมูลสาหรับการทาวิจัยเท่านั้น การวิเคราะห์และการ นาเสนอจะจัดทาในภาพรวม ดังน้ัน คาตอบจากแบบประเมินจึงไม่มีผลกระทบใด ๆ ตอ่ ตัวทา่ นและบคุ คล ที่เก่ยี วขอ้ งกับทา่ นแต่อยา่ งใด ผู้วิจัยขอขอบพระคุณท่านที่ได้ให้ความร่วมมือในการตอบแบบประเมิน เพ่ือนาไปใช้เป็นแนว ทางการออกแบบบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ลาไยอบแห้ง ของเครอื ขา่ ยวสิ าหกิจชมุ ชนบา้ นกวิ่ มืน่ ฯ นางจิรฉตั ร จนั ทร์แจม่ เดวีส์ ผวู้ ิจัย