แผนปฏิบัติราชการระยะ 5 ปี (พ.ศ. 2566 - 2570) มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลล้านนา Rajamangala University of Technology Lanna อนุมัตใิ นการประชมุ สภามหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลลา้ นนา ครั้งท่ี 7(2/2565) วนั ที่ 11 กุมภาพนั ธ์ 2565
ก คำนำ ตามพระราชกฤษฎีกาว่าด้วยหลักเกณฑ์และวิธีการบริหารกิจการบ้านเมืองท่ีดี (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2562 วันที่ 30 เมษายน 2562 โดยให้หน่วยงานของรัฐจัดทาแผนปฏิบัติราชการของส่วนราชการให้ สอดคลอ้ งกบั ยุทธศาสตรช์ าติ แผนการปฏริ ปู ประเทศ และแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ เพ่อื ให้การ ดาเนินงานขององค์กรบรรลุผลตามเป้าหมาย และการบริหารงบประมาณเป็นไปอย่างมปี ระสิทธภิ าพ รวมทั้งมี การติดตาม ประเมนิ ผล และรายงานผลการปฏิบัตริ าชการตามนโยบายไดอ้ ย่างถกู ต้องรวดเรว็ มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลล้านนา จงึ จดั ทาแผนปฏบิ ัตริ าชการระยะ 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570) ใหส้ อดคล้องกบั ยทุ ธศาสตร์ชาติ 20 ปี แผนแม่บทภายใต้ยุทธศาสตร์ชาติ (ร่าง) แผนพฒั นาเศรษฐกจิ และสังคม แห่งชาติ ฉบับที่ 13 (พ.ศ. 2566 - 2570) แผนปฏิรูปประเทศด้านการศึกษา แผนยุทธศาสตร์กระทรวงการ อุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม นโยบายระดับกระทรวง และแผนพัฒนาความเป็นเลิศ ของ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา รวมไปถึงแผนปฏิบัติการด้านต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนา การศึกษา เพ่ือให้การบริหารราชการของมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา เกิดผลสัมฤทธิ์ และมี ประสิทธิภาพ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา หวังเป็นอย่างย่ิงว่าแผนปฏิบัติราชการระยะ 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570) ของมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา จะเป็นประโยชน์ต่อการดาเนินงานการ รวมทั้งเพอ่ื ใชเ้ ปน็ กรอบแนวทางสาหรับหน่วยงานในสังกดั ในการจดั ทาแผนปฏิบัตริ าชการรายปีของหน่วยงาน ตอ่ ไป มหาวิทยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลลา้ นนา
ข สำรบญั เรอ่ื ง หน้า คำนำ ก สำรบัญ ข สว่ นท่ี 1 บทสรุปผู้บริหำร 1 สว่ นท่ี 2 ควำมสอดคลอ้ งกับแผน 3 ระดบั ตำมนัยยะของมติคณะรฐั มนตรี 3 เมอ่ื วนั ที่ 4 ธนั วำคม 2560 2.1 แผนระดับที่ 1 3 2.2 แผนระดบั ท่ี 2 5 2.3 แผนระดับท่ี 3 22 ส่วนที่ 3 สำระสำคัญแผนปฏิบัติรำชกำรระยะ 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570) 29 มหำวิทยำลัยเทคโนโลยรี ำชมงคลลำ้ นนำ 29 3.1 ภาพรวมของมหาวทิ ยาลัย 38 3.2 แผนปฏิบัติราชการ 38 3.2.1 ความสอดคล้องของแผน 3 ระดบั ทเี่ กย่ี วข้องกบั มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยีราชมงคล 42 ล้านนา 3.2.2 ยุทธศาสตร์ กลยทุ ธ์ และเปา้ ประสงค์ของแผนปฏิบัติราชการระยะ 5 ปี 42 (พ.ศ. 2566 - 2570) มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา 47 ยุทธศาสตรท์ ่ี 1 การจดั การศึกษาสาหรับคนทุกชว่ งวยั เพ่ือการพัฒนาบัณฑิตนักปฏบิ ัติ ส่ศู ตวรรษที่ 21 50 ยุทธศาสตร์ที่ 2 การพัฒนางานวิจัยและนวตั กรรมอย่างมืออาชพี เพื่อสรา้ งนวตั กรรม ส่งิ ประดษิ ฐ์ และงานสร้างสรรค์สาหรับการยกระดบั ชมุ ชน สงั คม ประเทศ 53 ยทุ ธศาสตรท์ ่ี 3 การพฒั นาประสทิ ธิภาพการบริหารจัดการองค์กรสมัยใหม่สู่ความ เป็นเลิศ 57 ยุทธศาสตร์ที่ 4 การส่งเสริมสังคมภาคีเครือขา่ ย ยกระดับศักยภาพสังคม คณุ ภาพ ชีวติ ทเี่ ปน็ มติ รกบั สิ่งแวดลอ้ มด้วยเทคโนโลยแี ละนวัตกรรมแห่งลา้ นนาใหส้ ามารถ 60 ปรับตวั ได้ทนั ต่อพลวัตการเปลย่ี นแปลงของโลก ยทุ ธศาสตร์ที่ 5 การสบื สาน รักษา ต่อยอด ปรชั ญาและศาสตร์พระราชาเพอ่ื การ พัฒนาทยี่ ัง่ ยนื 3.2.3 ประมาณการวงเงนิ งบประมาณรวม (2566-2570)
1 แผนปฏบิ ัติราชการระยะ 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570) มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลล้านนา ส่วนท่ี 1 บทสรุปผบู้ ริหาร สังคมของโลกในปัจจุบันมีการเปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็วตามภาวการณ์ท่ีเกิดขึ้น อาทิ การ เปลี่ยนแปลงของเศรษฐกิจและสังคม การพัฒนาเทคโนโลยีนวัตกรรมท่ีเกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว ภาวะโลกร้อน ปัญหาสิ่งแวดล้อม และการแพร่ระบาดและกลายพันธ์ุของเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (Covid 19) เป็นต้น ซึ่งการ เปลี่ยนแปลงเหล่านี้ก่อให้เกิดการเปล่ียนแปลงรูปแบบการดาเนินการในชีวิตของมนุษย์ในทุกระดับต้ังแต่ระดับ ชุมชน ระดับประเทศ หรือทั่วโลก ส่งผลให้ทุกองค์กรและหน่วยงานต้องปรับตนเองให้เข้ากับการเปล่ียนแปลง ท่ีว่าน้ีอย่างรวดเร็วและขณะเดียวกันต้องพัฒนาศักยภาพของตนเองเพ่ือการแข่งขันในระดับสากลอีกด้วย ดังนน้ั มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา ในฐานะสถาบันการศึกษาด้านวิชาชีพและเทคโนโลยี โดย พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร มีพระบรมราชโองการให้ จัดตั้งมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลข้ึน เพื่อมุ่งผลิตบัณฑิตนักปฏิบัติให้มีความเช่ียวชาญทางด้านวิชาชีพ ใช้ วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเป็นพ้ืนฐาน พัฒนาห้องปฏิบัติการพื้นฐาน และศูนย์ความเชี่ยวชาญเฉพาะทางด้าน วิชาชีพ และการบูรณาการการจัดการเรียนการสอนกับการปฏิบัติงานจริงโดยมีปรัชญามหาวิทยาลัยนวัตกรรม เพื่อชุมชน จึงมีความจาเป็นต้องปฏิรูปตนเองเพ่ือรองรับการเปล่ียนแปลงดังกล่าว พร้อมทั้งส่งเสริมการพัฒนา ของประเทศท้ังทางด้านเทคโนโลยีและนวัตกรรม ด้านเศรษฐกิจท้ังระดับฐานรากและระดับประเทศ ตลอดจน ด้านสงิ่ แวดล้อมเพอื่ ใหส้ อดรับกบั นโยบายและยทุ ธศาสตรช์ าติ 20 ปี และยุทธศาสตรอ์ นื่ ๆ ท่ีผ่านมามหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา ได้พัฒนาตนเองจนเกิดความเชี่ยวชาญและเป็นที่ ยอมรับในด้านต่าง ๆ ประกอบด้วย 1) ด้าน Agricultural technology ได้แก่ นวัตกรรมอาหาร ชีววิถี และการ บริหารจัดการเทคโนโลยีและนวัตกรรมท่ีทันสมัยทางการเกษตร 2) ด้าน Engineering technology ได้แก่ Materials (เช่น Bio material, Material science, Material engineering, Material for railway system, Manufacturing Process, Electrical Field Application in Engineering, Engineering & Industrial Technology และ Green Energy System 3) ด้าน Entrepreneurship ได้แก่ การพัฒนาผู้ประกอบการใหม่ และการพัฒนาผ้ปู ระกอบการวสิ าหกิจขนาดกลางและขนาดย่อมในท้องถ่นิ 4) ด้าน Creative Lanna ได้แก่ การ ยกระดับหตั ถศิลปล์ ้านนา การยกระดบั วัตถดุ ิบและอาหารล้านนาสเู่ ศรษฐกิจสรา้ งสรรค์ไปสู่สากล การทอ่ งเท่ียว เชงิ วัฒนธรรม และ 5) ด้าน Technology Education ไดแ้ ก่ การพัฒนาทรัพยากรมนษุ ย์ทางด้านเทคโนโลยีและ นวัตกรรม การพัฒนาระบบการศึกษาและวิจัยในรูปของความร่วมมือระหว่ าง Public, Private (> 50 company) และ Education sector (มหาวิทยาลยั และอาชีวศึกษา) ซ่ึงความเชี่ยวชาญและผลงานเหล่านี้ส่งผล ให้เมื่อทาการประเมินตนเองตามการจัดกลุ่มสถาบันของ มทร.ล้านนา มีคะแนนการประเมินสูงในด้านศักยภาพ ขององค์กร (potential) ในกลุ่มที่ 2 กลุ่มพัฒนาเทคโนโลยีและส่งเสริมการสร้างนวัตกรรม (Technology Development and Innovation) แม้จะมีผลงาน (performance) อยู่ในระดับพอใช้ จากการประชุมสภา มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลลา้ นนา คร้ังท่ี 2/2564 เมื่อวนั ที่ 21 ตลุ าคม พ.ศ. 2564 ได้ใหค้ วามเห็นชอบให้ มทร.ล้านนา จัดอยู่ในกลุ่มท่ี 2 กลุ่ม พัฒนาเทคโนโลยีและส่งเสริมการสร้างนวัตกรรม (Technology Development and Innovation) และได้ให้ความเห็นชอบแผนพัฒนาความเป็นเลิศ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยี ราชมงคลล้านนา ระยะ 5 ปี (พ.ศ.2566-2570) โดยมีปรัชญาเป็น “มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีและนวัตกรรมแห่ง ล้านนา” และมีวิสัยทัศน์ “มหาวิทยาลัยช้ันนาด้านวิชาชีพและเทคโนโลยี ในการผลิตบัณฑิตนักปฏิบัติ เพื่อ ยกระดับคุณภาพชีวิต ของสังคม ชุมชน ท้องถิ่น อย่างย่ังยืน” ภายใต้ธงนา (Flagship) 2 ด้าน โดยมีระยะเวลา
2 5 ปี ที่นาไปสู่การปฏิรูป มทร.ล้านนา ได้แก่ 1) การพัฒนาความเป็นเลิศทางด้าน Lanna Agriculture, Biotechnology และ Engineering เพื่อสร้างผู้ประกอบการสมัยใหม่ที่มีทักษะในการใช้เทคโนโลยีและ นวัตกรรมและเพื่อสร้างบัณฑิตนักปฏิบัติท่ีมีทักษะสูงเพื่อยกระดับเศรษฐกิจที่สาคัญของประเทศ 2) การพัฒนา Creative Lanna เพื่อสร้างผู้ประกอบการล้านนาสร้างสรรค์และเพ่ือยกระดับผู้ประกอบการล้านนาสร้างสรรค์ ด้วยการบูรณาการระหว่างทุนทางวฒั นธรรม ภูมปิ ญั ญาทอ้ งถ่นิ และเทคโนโลยี เพ่ือให้มหาวิทยาลัยสามารถขับเคล่ือนตาม Flagship ได้ มทร.ล้านนา ได้จัดทาแผนปฏิรูปการบริหาร ทยี่ ดึ หลกั ธรรมาภิบาล ท้งั การปฏิบตั ภิ ารกิจด้านการบรหิ ารองค์กร การผลติ บัณฑติ การวิจยั บรกิ ารวิชาการ การ ทานุบารงุ ศลิ ปวฒั นธรรม การบรหิ ารงานบคุ คล และการบริหารงบประมาณ ตลอดจนการปรบั ปรุงดา้ นกฎหมาย ระเบียบ ข้อบังคับ หลักเกณฑ์ และด้านระบบธรรมาภิบาลที่คล่องตัวและส่งเสริมประสิทธิภาพในการทางานให้ เอื้อต่อการปฏิรูปมหาวิทยาลัยฯ และนาจุดแข็งทั้ง 5 ด้านของมหาวิทยาลัยไปสู่การปฏิรูป เช่น การพัฒนาจาก Agricultural technology สู่ ก า ร เ ป็ น Lanna BCG model enhancer, ก า ร พั ฒ น า จ า ก Engineering technology สู่การเป็น University Industry Linkage, การพัฒนาจาก Entrepreneurship ไปสู่ Smart Entrepreneur, การพัฒนาจาก Creative Lanna ไปสู่ Lannanization และการพัฒนาจาก Technology Education ไปสู่ Quadruple System for Human Capital Building พร้อมนาจุดแข็งดังกล่าวไปพัฒนา ดังต่อไปน้ี 1) Man power โดยสร้างบัณฑิตนักปฏิบัติที่มีทักษะสูงและเป็นผู้ประกอบการที่ตอบสนองต่อความ ตอ้ งการของประเทศ 2) Brain power การสรา้ งและพัฒนาบุคลากรรวมถึงการรับบุคลากรท่ีมีความเชี่ยวชาญสูง ในแต่ละสาขาวิชา 3) Research and Innovation การสร้างเทคโนโลยีและนวัตกรรมที่นามาใช้เพ่ือพัฒนา คุณภาพชีวิต สังคม และเศรษฐกิจท้ังในระดับชุมชนและอุตสาหกรรม 4) Internalization โดยการพัฒนาความ ร่วมมือให้เป็นรูปธรรมในลักษณะ Strategic Partner ร่วมกับมหาวิทยาลัยช้ันนา และองค์กรเอกชนในระดับ นานาชาติ 5) Platform สรา้ งความรว่ มมือกบั หน่วยงานอื่นในลกั ษณะ Quadruple helix system ทั้งน้ีมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนาได้กาหนดยุทธศาสตร์เพื่อดาเนินการขับเคล่ือน มหาวิทยาลัย จานวน 5 ยทุ ธศาสตร์ ดังน้ี ยทุ ธศาสตรท์ ี่ 1 การจัดการศกึ ษาสาหรับคนทุกช่วงวยั เพ่อื การพัฒนาบัณฑติ นักปฏิบัตสิ ่ศู ตวรรษที่ 21 ยุทธศาสตร์ที่ 2 การพัฒนางานวิจัยและนวัตกรรมอย่างมืออาชีพ เพื่อสร้างนวัตกรรมสิ่งประดิษฐ์ สาหรบั การยกระดบั ชุมชน สงั คม ประเทศ ยุทธศาสตรท์ ี่ 3 การพฒั นาประสทิ ธิภาพการบรหิ ารจดั การองคก์ รสมยั ใหม่สคู่ วามเป็นเลิศ ยุทธศาสตร์ท่ี 4 การส่งเสริมสังคมภาคีเครือข่าย ยกระดับศักยภาพสังคม คุณภาพชีวิตท่ีเป็นมิตรกับ สิง่ แวดลอ้ มด้วยเทคโนโลยีและนวัตกรรมแห่งล้านนาใหส้ ามารถปรับตวั ไดท้ ันตอ่ พลวัตการเปลยี่ นแปลงของโลก ยทุ ธศาสตรท์ ่ี 5 การสืบสาน รักษา ตอ่ ยอด ปรัชญาและศาสตรพ์ ระราชาเพอื่ การพัฒนาทยี่ ัง่ ยนื ซ่ึงทั้ง 5 ยุทธศาสตร์นี้จะใช้เป็นกลไก และเคร่ืองมือในการขับเคล่ือนเทคโนโลยีราชมงคลล้านนาให้ก้าว ไปสู่อนาคตในการเป็นมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีและนวัตกรรมแห่งล้านนา และมีวิสัยทัศน์ที่มุ่งเป็นมหาวิทยาลัย ช้ันนาด้านวิชาชีพและเทคโนโลยี ในการผลิตบัณฑิตนักปฏิบัติ เพ่ือยกระดับคุณภาพชีวิตของสังคม ชุมชน ท้องถ่นิ อย่างย่ังยืน
3 ส่วนที่ 2 ความสอดคล้องกับแผน 3 ระดับ ตามนัยยะของมตคิ ณะรฐั มนตรี เมื่อวนั ท่ี 4 ธันวาคม 2560 2.1 ยทุ ธศาสตรช์ าติ (แผนระดบั ท่ี 1) 1) ยทุ ธศาสตรช์ าติ (หลัก) 1.1) ดา้ นการพฒั นาและเสริมสร้างศกั ยภาพทรพั ยากรมนษุ ย์ (1) เป้าหมาย - คนไทยเปน็ คนดี คนเก่ง มีคณุ ภาพ พรอ้ มสาหรบั วถิ ีชีวติ ในศตวรรษที่ 21 - สังคมไทยมสี ภาพแวดลอ้ มที่เอ้อื และสนบั สนนุ ต่อการพัฒนาคนตลอดช่วงชวี ิต (2) ประเดน็ ยุทธศาสตร์ ประเด็นการพัฒนาศักยภาพคนตลอดช่วงชีวิต มุ่งเน้นการพัฒนาคนเชิงคุณภาพในทุกช่วงวัย ตั้งแต่ ชว่ งการต้ังครรภ์ ปฐมวยั วัยเดก็ วัยรุน่ วัยเรยี น วัยผูใ้ หญ่ วัยแรงงาน และวยั ผู้สงู อายุ เพอ่ื สร้างทรพั ยากรมนุษย์ ที่มีศักยภาพ มีทักษะความรู้ เป็นคนดี มีวินัย เรียนรู้ได้ด้วยตนเองในทุกช่วงวัย มีความรอบรู้ทางการเงิน มี ความสามารถในการวางแผนชีวิตและการวางแผนทางการเงินที่เหมาะสมในแต่ละช่วงวัย ความสามารถในการ ดารงชีวิตอย่างมีคุณค่า รวมถึงการพัฒนาและปรับทัศนคติให้คนทุกช่วงวัยที่เคยกระทาผิดได้กลับมาใช้ชีวิตใน สงั คมได้อย่างสงบสุขและเป็นกาลังสาคัญในการพฒั นาประเทศ ประเด็นปฏิรูปกระบวนการเรียนรู้ที่ตอบสนองต่อการเปลี่ยนแปลงในศตวรรษท่ี 21 โดยมุ่งเน้น ผเู้ รยี นใหม้ ีทักษะการเรียนรู้และมีใจใฝเ่ รียนร้ตู ลอดเวลา มีการออกแบบระบบการเรียนร้ใู หม่ การเปลยี่ นบทบาท ครู การเพิ่มประสิทธิภาพระบบบริหารจัดการศึกษา และการพัฒนาระบบการเรียนรู้ตลอดชีวิต การสร้างความ ตื่นตัวให้คนไทยตระหนักถึงบทบาท ความรับผิดชอบ และการวางตาแหน่งของประเทศไทยในภูมิภาคเอเชีย อาคเนยแ์ ละประชาคมโลก การวางพ้ืนฐานระบบรองรบั การเรยี นร้โู ดยใช้ดิจิทัลแพลตฟอร์ม และการสรา้ งระบบ การศึกษาเพื่อเป็นเลศิ ทางวชิ าการระดับนานาชาติ ประเด็นการตระหนักถึงพหุปัญญาของมนุษย์ท่ีหลากหลาย อาทิ ภาษา ตรรกะและคณิตศาสตร์ ด้าน ทัศนะและมิติ ดนตรี กีฬาและการเคล่ือนไหวของร่างกาย การจัดการตนเอง มนุษยสัมพันธ์ รวมถึงผู้มี ความสามารถอันโดดเด่นด้านใดด้านหน่ึงหรือหลายด้าน โดยการพัฒนาและรักษากลุ่มผู้มีความสามารถพิเศษ ของพหุปัญญาแต่ละประเภท การสร้างสภาพแวดล้อมและระบบสนับสนุนประชากรไทยมีอาชีพบนฐานพหุ ปญั ญา การสร้างเสรมิ ศักยภาพผูม้ ีความสามารถพิเศษใหส้ ามารถต่อยอดการประกอบอาชพี ได้อย่างมน่ั คง ประเด็นการสร้างสภาพแวดล้อมทเ่ี อื้อต่อการพัฒนาและเสริมสรา้ งศักยภาพทรัพยากรมนุษย์ มงุ่ เน้น การสร้างความอยู่ดีมีสุขของครอบครัวไทย การส่งเสริมบทบาทในการมีส่วนร่วมของภาครัฐ ภาคเอกชน ครอบครัวและชุมชนในการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ การปลูกฝังและพัฒนาทักษะนอกห้องเรียน และการพัฒนา ระบบฐานขอ้ มูลเพอ่ื การพัฒนาทรพั ยากรมนษุ ย์ (3) การบรรลเุ ปา้ หมายตามยุทธศาสตรช์ าติ เกิดการพัฒนาคุณภาพชีวิต สุขภาวะ และความเป็นอยู่ของคนไทยดีขึ้น เกิดผลสัมฤทธิ์ทาง การศกึ ษาและการเรียนรู้ตลอดชวี ติ เกิดการพฒั นาสังคมและครอบครัวไทย 1.2) ดา้ นการสรา้ งความสามารถในการแขง่ ขัน (1) เป้าหมาย - ประเทศไทยเป็นประเทศท่ีพัฒนาแลว้ เศรษฐกิจเตบิ โตอย่างมีเสถียรภาพและยง่ั ยืน - ประเทศไทยมีขีดความสามารถในการแข่งขนั สูงขน้ึ
4 (2) ประเดน็ ยุทธศาสตร์ ประเด็นการเกษตรสร้างมูลค่า ประเทศไทยเป็นหน่ึงในผู้เล่นสาคัญด้านการผลิตและการค้าสินค้า เกษตรในเวทีโลกด้วยพ้ืนฐานทางพืชเกษตรเขตร้อน และมีข้อได้เปรียบด้านความหลากหลายทางชีวภาพท่ี สามารถพัฒนาต่อยอดโครงสร้างธุรกิจการเกษตรด้วยการสร้างมูลค่าเพิ่ม เน้นเกษตรคุณภาพสูงและขับเคล่ือน การเกษตรด้วยเทคโนโลยีและนวัตกรรม ท่ีให้ความสาคัญกับการเพ่ิมผลิตภาพการผลิตท้ังเชิงปริมาณและมูลค่า และความหลากหลายของสินค้าเกษตร เพื่อรักษาฐานรายได้เดิมและสร้างฐานอนาคตใหม่ท่ีสร้างรายได้สูง ทั้ง เกษตรอัตลักษณ์พื้นถ่ิน เกษตรปลอดภัย เกษตรชีวภาพ เกษตรแปรรูป และเกษตรอัจฉริยะ เพ่ือให้เกษตรกรมี รายไดส้ ูงขึน้ ประเด็นอุตสาหกรรมและบรกิ ารแห่งอนาคต อุตสาหกรรมและบรกิ ารไทยต้องพรอ้ มรับมือและสรา้ ง โอกาสจากความท้าทายที่เกิดข้ึนจากการปฏิวัติอุตสาหกรรมคร้ังท่ี 4 ท่ีเป็นผลของการหล่อหลอมเทคโนโลยี ดิจิทัล เทคโนโลยีชีวภาพ และเทคโนโลยีทางกายภาพเข้าด้วยกัน ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจและ สังคมอย่างรวดเร็วเป็นวงกว้างและลึกซึ้งทั้งระบบอย่างที่ไม่เคยปรากฏมาก่อน ประเทศไทยจึงจาเป็นต้อง เปลี่ยนแปลงพื้นฐานโครงสร้างอุตสาหกรรมและบริการ โดยสร้างอุตสาหกรรมและบริการแห่งอนาคตท่ี ขับเคล่ือนประเทศไทยไปสู่ประเทศพัฒนาแล้วด้วยนวัตกรรมและเทคโนโลยีแห่งอนาคต เพิ่มบุคลากรท่ีมีทักษะ และความรู้ตามความต้องการของตลาด สร้างระบบนเิ วศอุตสาหกรรมและบริการท่ีเหมาะสม และสนับสนุนการ พฒั นาอตุ สาหกรรมและบริการอย่างย่ังยนื ประเด็นสร้างความหลากหลายด้านการท่องเท่ียว โดยรักษาการเป็นจุดหมายปลายทางท่ีสาคัญของ การท่องเที่ยวระดับโลกท่ีดึงดูดนักท่องเที่ยวทุกระดับและเพิ่มสัดส่วนของนักท่องเท่ียวท่ีมีคุณภาพสูง มุ่งพัฒนา ธรุ กจิ ด้านการท่องเทย่ี วให้มมี ลู คา่ สูงเพมิ่ มากยงิ่ ขน้ึ ด้วยอัตลักษณแ์ ละวัฒนธรรมไทย และใชป้ ระโยชน์จากข้อมูล และภูมิปัญญาท้องถ่ินเพ่ือสร้างสรรค์คุณค่าทางเศรษฐกิจและความหลากหลายของการท่องเที่ยวให้สอดรับกับ ทศิ ทางและแนวโนม้ ของตลาดยุคใหม่ โดยการสรา้ งและใช้ประโยชนจ์ ากข้อมูลขนาดใหญ่ รวมทัง้ เทคโนโลยีและ นวัตกรรมในการส่งเสริมการตลาด การดูแลความปลอดภัยและอานวยความสะดวกแก่นักท่องเท่ียวทุกกลุ่ม รวมถึงคนพิการและผู้สูงอายุ การใช้ประโยชนจ์ ากการท่องเที่ยวให้เอ้ือต่อผลิตภณั ฑ์ชุมชนและเศรษฐกิจตอ่ เนื่อง พัฒนาแหลง่ ทอ่ งเทีย่ วเดิมและสร้างแหลง่ ท่องเท่ียวใหม่ที่มีเอกลักษณเ์ ฉพาะโดยคานึงถึงศกั ยภาพของแตล่ ะพ้ืนที่ การส่งเสริมการท่องเท่ียวพานักระยะยาว ตลอดจนส่งเสริมการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน ระบบนิเวศ และ ทรัพยากรที่เอ้ือต่อการเติบโตของการท่องเที่ยวท่ีมีคุณภาพ เพ่ือกระจายโอกาสในการสรา้ งรายได้ไปสู่ชุมชนและ เมืองอย่างท่ัวถึงและยั่งยืน และพัฒนาการเชื่อมโยงการท่องเท่ียวไทยกับประเทศอื่น ๆ ในภูมิภาค เพ่ือการเป็น แม่เหล็กดงึ ดดู นักทอ่ งเทย่ี วอยา่ งประทับใจตลอดการท่องเที่ยวจนเกิดการท่องเท่ียวซา้ และแนะนาต่อ ประเดน็ โครงสรา้ งพื้นฐาน เชอ่ื มไทย เชือ่ มโลก โครงสรา้ งพ้นื ฐานเป็นส่งิ จาเป็นสาหรบั ประเทศไทยใน การก้าวสู่การเป็นศูนย์กลางเศรษฐกิจอาเซียน และเป็นจุดเช่ือมต่อที่สาคัญของภูมิภาคเอเชีย ในยุคของการ เปลีย่ นแปลงทางดา้ นเทคโนโลยีอย่างรวดเรว็ และรุนแรง โครงสรา้ งพ้ืนฐานจะครอบคลุมถึงโครงสร้างพ้ืนฐานทาง กายภาพในด้านโครงข่ายคมนาคม พ้ืนท่ีและเมือง รวมถึงเทคโนโลยี ตลอดจนโครงสร้างพ้ืนฐานทางเศรษฐกิจ เพื่ออานวยความสะดวกและลดต้นทุนในการเคลื่อนย้ายสินค้า บริการ เงินทุน บุคลากร และเช่ือมโยงประเทศ ไทยกับประชาคมโลก พัฒนาเศรษฐกิจบนพ้ืนฐานผู้ประกอบการยุคใหม่ สร้างและพัฒนาผู้ประกอบการยุคใหม่ ไม่วา่ จะเป็น ผู้ประกอบการรายใหญ่ กลาง เล็ก วิสาหกิจเริ่มต้น วิสาหกิจชุมชน หรือวิสาหกิจเพ่ือสังคม รวมท้ังเกษตรกร ให้ เป็นผู้ประกอบการยุคใหม่ที่มีทักษะและจิตวิญญาณของการเป็นผู้ประกอบการท่ีมีความสามารถในการแข่งขัน และมี อัตลักษณ์ชัดเจน โดยมีนวัตกรรมใน 3 ด้าน คือ นวัตกรรมในการสร้างโมเดลธุรกิจ นวัตกรรมในเชิง สนิ คา้ และบรกิ าร และนวตั กรรมในเชิงกระบวนการผลิตและบริการ พรอ้ มท้ังเปน็ นกั การคา้ ทเ่ี ขม้ แข็งที่จะนาไปสู่
5 การสนับสนุนการเป็นชาติการค้า มีความสามารถในการเข้าถึงตลาดทั้งในและต่างประเทศ เป็นผู้ประกอบการที่ “ผลิตเก่ง ขายเก่ง” หรือ “ซื้อเป็น ขายเป็น” บริการเป็นเลศิ สามารถขยายการค้าและการลงทุนไปต่างประเทศ รวมทั้งส่งเสริมใหผ้ ปู้ ระกอบการมีธรรมาภิบาล (3) การบรรลุเป้าหมายตามยุทธศาสตรช์ าติ เกิดการขยายตัวของผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศ และการกระจายรายได้ เพ่ิมผลิตภาพการผลิต ของประเทศ ท้ังในปัจจัยการผลิตและแรงงาน เกิดการลงทุนเพื่อการวิจัยและพัฒนา ความสามารถในการ แขง่ ขนั ของประเทศเพม่ิ ข้นึ 2.2 แผนระดับท่ี 2 (เฉพาะท่ีเก่ียวข้อง) 2.2.1 แผนแมบ่ ทภายใต้ยุทธศาสตร์ชาติ (1) ประเด็น การพัฒนาศักยภาพคนตลอดช่วงชวี ิต (1.1) เป้าหมายระดบั ประเด็นของแผนแม่บทฯ เป้าหมายที่ 1 คนไทยทุกช่วงวัยมีคุณภาพเพ่ิมขึ้น ได้รับการพัฒนาอย่างสมดุล ท้ังด้านร่างกาย สติปัญญาและคุณธรรมจริยธรรม เป็นผู้ที่มีความรู้และทักษะในศตวรรษที่ 21 รักการเรียนรู้อย่างต่อเนื่องตลอด ชวี ติ การบรรลุเปา้ หมายตามแผนแมบ่ ทฯ ดชั นีการพัฒนามนษุ ย์ (ค่าคะแนน) 0.79 (1.2) แผนย่อยของแผนแม่บทฯการสรา้ งสภาพแวดล้อมท่เี อ้ือต่อการพัฒนาและเสรมิ สร้างศกั ยภาพ มนษุ ย์ การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ของประเทศ จาเปน็ ต้องมงุ่ เน้นการพัฒนาและยกระดับคนในทกุ มติ ิและในทุก ช่วงวัยให้เป็นทรัพยากรมนุษย์ท่ีดี เก่ง และมีคุณภาพพร้อมขับเคล่ือนการพัฒนาประเทศไปข้างหน้าได้อย่างเต็ม ศักยภาพ ซึ่งจาเป็นต้องมีการเสริมสร้างสภาพแวดล้อมที่เอ้ือต่อการพัฒนาและเสริมสร้างศักยภาพทรัพยากร มนษุ ยอ์ ยา่ งเป็นระบบตั้งแต่ระดบั ครอบครัว ชุมชน สังคม และการมรี ะบบและกลไกรองรบั การพฒั นาทรัพยากร มนษุ ยท์ มี่ ีประสิทธิภาพ แนวทางการพฒั นา 1) สร้างความอยู่ดีมีสุขของครอบครัวไทย สร้างครอบครัวที่เหมาะสมกับโลกในศตวรรษท่ี 21 โดย ส่งเสริมความรู้ในการวางแผนชีวิตท่ีเหมาะสมกับค่านิยมของคนรุ่นใหม่ และการจัดกิจกรรมที่เหมาะสมบน ฐานความรทู้ างวชิ าการตง้ั แตช่ ว่ งตัง้ ครรภ์และถงึ ชว่ งอายตุ า่ ง ๆ พัฒนาทกั ษะชีวิตและการเรียนรู้ การทางานและ การดารงชีวิตอย่างมีคุณภาพของประชากรแต่ละช่วงวัย รวมถึงการให้ทุกภาคส่วนในสังคมเข้ามามีส่วนร่วม พรอ้ มทง้ั การพัฒนาสภาพแวดล้อมทเี่ อ้ือต่อการสร้างครอบครัวอบอุน่ เข้มแข็ง โดยเน้นการส่งเสริมการเก้ือกูลกัน ของคนทุกวัยในครอบครวั ในการดแู ลสมาชิกในครอบครัว การส่งเสรมิ นโยบายการสร้างความสมดลุ ระหว่างชีวิต และการทางาน การส่งเสริมสนับสนุนภาคเอกชน สถานประกอบการจัดบริการท่ีส่งเสริมและพัฒนาทรัพยากร มนุษย์และสนับสนุนครอบครัวในการเล้ียงดูบุตรและการดูแลผู้สูงอายุ การสนับสนุนควบคู่กับการปฏิรูปส่ือให้มี บทบาทในเชิงสร้างสรรค์ในการให้ความรู้ต่อการพัฒนาและเสริมสร้างความเข้มแข็งครอบครัว โดยท่ีจะต้องมี ระบบการจัดการท่ีอยู่อาศัยสาหรับครอบครัวท่ีเอ้ือต่อการดารงชีวิตครอบครัว ส่งเสริมพัฒนาการเด็ก และมี ความปลอดภัย มีระบบสนับสนุนในการดูแลเด็กและครอบครัวในชุมชนที่มีคุณภาพมาตรฐาน รวมทั้งมีระบบ สนับสนุนในการทางานที่เอื้อต่อครอบครัวที่ทุกภาคส่วนการพัฒนาสนับสนุนการจัดสวัสดิการและการส่งเสริม คุณภาพชีวิตที่ดีในการทางานท่ีสมดุลระหว่างชีวิตการทางานและชีวติ ครอบครวั 2) ส่งเสริมบทบาทการมีส่วนร่วมของภาครัฐ ภาคเอกชน องคก์ รปกครองสว่ นทอ้ งถนิ่ ครอบครวั และ ชมุ ชนในการพฒั นาทรัพยากรมนุษย์ ปลูกฝงั และพฒั นาทักษะนอกห้องเรียน สร้างกระบวนการเรยี นรแู้ ละพัฒนา ทกั ษะของประชากรให้สอดคล้องกับความเปลี่ยนแปลงของโลกในอนาคต สรา้ งความตระหนักถงึ ความสาคัญของ
6 การพัฒนาตนเองและการมีส่วนร่วมในการแก้ปัญหาและพัฒนาสังคม รวมทั้งสนับสนุนด้านวิชาการและสร้าง นวัตกรรมที่สนับสนุนการพัฒนาและเสริมสร้างศักยภาพคน เพื่อให้องค์กรเครือข่ายชุมชนมีความเข้มแข็ง และมี กลไกการพัฒนาระดับพ้ืนท่ีท่ีประชาชน ชุมชน องค์กรภาครัฐ ภาคเอกชนมสี ่วนร่วมในการพัฒนา เฝ้าระวัง และ ติดตามการดาเนินงานส่งผลให้การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์มีประสิทธิภาพและประสิทธิผลได้อย่างเป็นรูปธรรม การปลูกฝังและพฒั นาทักษะนอกห้องเรยี น โดยเน้นใหพ้ อ่ แม่มีวัฒนธรรมท่ีปลูกฝังใหล้ ูกเพ่ิมพูนทักษะการเรียนรู้ ชีวิต ดนตรี กีฬา ศิลปะ รวมทั้งส่งเสริมให้ทุกภาคส่วนเปิดพ้ืนที่แห่งการเรียนรู้ และจัดกระบวนการเรียนรู้ท่ี หลากหลายและเหมาะสม เอือ้ แก่ครอบครัวทุกลักษณะ 3) พฒั นาระบบฐานข้อมูลเพื่อการพฒั นาทรัพยากรมนุษย์ที่มคี วามเชื่อมโยงและบรู ณาการข้อมูลด้าน การพฒั นาทรัพยากรมนุษย์ระหว่างภาคีการพัฒนาต่าง ๆ โดยการเชือ่ มโยงขอ้ มลู ที่เกย่ี วกับการศึกษา การพฒั นา ตนเอง สขุ ภาพ และการพัฒนาอาชีพในตลอดช่วงชวี ติ เพ่ือเสรมิ และสรา้ งศกั ยภาพของการดาเนินงานการพัฒนา ทรัพยากรมนุษย์ตามพันธกิจของแต่ละหน่วยงานให้มีความเข้มแข็งและตอบโจทย์ประเทศ เป็นฐานข้อมูลการ พัฒนาทรัพยากรมนุษย์ของประเทศไทยท่ีมีประสิทธภิ าพและประสิทธผิ ล สามารถประเมินจุดอ่อน จุดแข็ง และ ศักยภาพบุคคลของประเทศ นาไปสู่การตัดสินใจระดับนโยบายและปฏบิ ัติ เพื่อพัฒนาคนไทยอย่างมีทิศทางและ สอดคล้องกับการพัฒนาประเทศไทยในอนาคต รวมถึงข้อมูลที่สนับสนุนการผลิตกาลังแรงงานที่มีทักษะตรงต่อ ความต้องการของตลาดงานในอนาคต และใช้ประกอบการตัดสินใจในการศึกษาต่อ มีธนาคารคลังสมองเพื่อ รวบรวมผู้สูงอายุท่ีมีความรู้ ประสบการณ์ และทักษะเพื่อถ่ายทอดความรู้ ประสบการณ์ และทักษะให้เกิด ประโยชน์ตอ่ ประเทศชาติ เปา้ หมายของแผนยอ่ ย - ครอบครวั ไทยมคี วามเข้มแข็ง และมีจติ สานกึ ความเป็นไทย ดารงชวี ติ แบบพอเพยี งมากขึน้ การบรรลเุ ปา้ หมายตามแผนยอ่ ยของแผนแม่บทฯ - ดชั นคี รอบครวั อบอนุ่ ร้อยละ 75 (1.3) แผนยอ่ ยของแผนแมบ่ ทฯ การพัฒนาชว่ งวัยเรยี น/วัยร่นุ ช่วงวัยเรียน/วัยรุ่น ปลูกฝังความเป็นคนดี มีวินัย พัฒนาทักษะความสามารถท่ีสอดรับกับทักษะใน ศตวรรษที่ 21 โดยเฉพาะทักษะด้านการคิดวิเคราะห์ สังเคราะห์ ความสามารถในการแก้ปัญหาท่ีซับซ้อน มี ภูมิคุ้มกันต่อปัญหาหรืออาชญากรรมต่าง ๆ มีความคิดสร้างสรรค์ มีความสามารถในการทางานร่วมกับผู้อ่ืน มี ความยืดหยุ่นทางความคิด รวมถึงทักษะด้านภาษา ศิลปะ และความสามารถในการใช้เทคโนโลยี และได้รับการ พัฒนาเต็มตามศักยภาพสอดคล้องกบั ความสามารถ ความถนดั และความสนใจ รวมถงึ การวางพื้นฐานการเรียนรู้ เพ่ือการวางแผนชีวติ และวางแผนทางการเงินท่ีเหมาะสมในแตล่ ะชว่ งวัยและนาไปปฏิบัตไิ ด้ ตลอดจนการพฒั นา ทักษะการเรียนรู้ที่เช่ือมต่อกับโลกการทางาน รวมถึงทักษะอาชีพที่สอดคล้องกับความต้องการของประเทศ มี ทักษะชีวิต สามารถอยู่ร่วมและทางานกับผู้อ่ืนได้ภายใต้สังคมที่เป็นพหุวัฒนธรรม ซึ่งหากมีการออกแบบ กระบวนการเรียนรู้ และมีหลักสูตรการศึกษาที่เอ้ือต่อทักษะชีวิต มีการเสริมสร้างประสบการณ์ชีวิต ทักษะชีวิต และทักษะอาชีพในหลักสูตร และสร้างการมีงานทาของวัยเรียน/วัยรุ่น จะช่วยให้การพัฒนาเด็กและเยาวชน บังเกิดผลสัมฤทธ์ไิ ด้ แนวทางการพฒั นา 1) จัดให้มีการพัฒนาทักษะท่ีสอดรับกับทักษะในศตวรรษท่ี 21 โดยเฉพาะทักษะด้านการคิดวิเคราะห์ สังเคราะห์ ความสามารถในการแกป้ ญั หาทซ่ี บั ซอ้ น ความคิดสรา้ งสรรค์ การทางานรว่ มกบั ผูอ้ ื่น 2) จัดให้มีการพัฒนาทักษะด้านภาษา ศิลปะ และความสามารถในการใช้เทคโนโลยีที่สอดคล้องกับ ความสามารถ ความถนดั และความสนใจ
7 3) จัดให้มีการพัฒนาทักษะในการวางแผนชีวิตและวางแผนการเงิน ตลอดจนทักษะที่เชื่อมต่อกับโลก การทางาน 4) จัดให้มีพัฒนาทักษะอาชีพท่ีสอดคล้องกับความต้องการของประเทศ การบ่มเพาะการเป็นนักคิด นักนวัตกร และการเป็นผู้ประกอบการใหม่ รวมท้ังทักษะชีวิตท่ีสามารถอยู่ร่วมและทางานภายใต้สงั คมท่ีเปน็ พหุ วฒั นธรรม 5) ส่งเสริมและสนับสนุนระบบบริการสุขภาพและอนามัยที่เช่ือมต่อกันระหว่างระบบสาธารณสุขกับ โรงเรียนหรือสถานศึกษา เพ่ือเสริมสร้างศักยภาพด้านความฉลาดทางเชาวน์ปัญญา และความฉลาดทางอารมณ์ ตลอดจนภมู คิ มุ้ กันด้านต่าง ๆ ในการดาเนินชวี ิตของกลมุ่ วยั เรยี น/วยั รุน่ เปา้ หมายของแผนยอ่ ย วัยเรยี น/วยั ร่นุ มคี วามรู้และทกั ษะในศตวรรษท่ี 21 ครบถ้วน รจู้ กั คดิ วเิ คราะห์ รกั การเรยี นรู้ มสี านึก พลเมอื ง มคี วามกลา้ หาญทางจรยิ ธรรม มีความสามารถในการแก้ปัญหา ปรบั ตัว ส่ือสาร และทางานร่วมกับผู้อื่น ไดอ้ ยา่ งมีประสทิ ธิผลตลอดชวี ิตดีขนึ้ การบรรลเุ ป้าหมายตามแผนย่อยของแผนแมบ่ ทฯ คะแนนความสามารถในการแข่งขันการพัฒนาทุนมนุษย์ด้านทักษะ (Skill) ของ World Economic Forum (WEF) เพ่มิ ขนึ้ ร้อยละ 20 (1.4) แผนย่อยของแผนแม่บทฯ การพัฒนาและยกระดับศักยภาพวัยแรงงาน ช่วงวัยแรงงาน เน้น การพัฒนาและยกระดบั ศักยภาพ ทักษะ และสมรรถนะแรงงานอยา่ งต่อเนอื่ ง สอดคล้องกบั ความสามารถเฉพาะ บุคคลและความต้องการของตลาดแรงงาน ทั้งทักษะฝีมือ ทักษะด้านเทคโนโลยี ทักษะภาษา มีการทางานตาม หลักการทางานที่มีคุณค่าเพ่ือสร้างผลิตภาพเพ่ิมให้กับประเทศ มีวัฒนธรรมการทางานท่ีพึงประสงค์ มีความรู้ ความเขา้ ใจและมีทักษะทางการเงนิ เพ่ือให้สามารถบริหารจดั การการเงินของตนเองและครอบครัว มกี ารวางแผน ทางการเงินและมีการออม การรับผิดชอบของพ่อแม่ต่อครอบครัว มีการพัฒนาระบบการพัฒนาทักษะ และการ อานวยความสะดวกในการพัฒนาและยกระดับศักยภาพความรู้ ทักษะฝีมือ ความชานาญพิเศษ การเป็น ผู้ประกอบการใหม่ และการพัฒนาต่อยอดความรู้ในการสร้างสรรค์งานใหม่ ๆ รวมทั้งมาตรการขยายอายุการ ทางาน ตลอดจนการดึงดูดกลุ่มผู้เชี่ยวชาญต่างชาติและคนไทยท่ีมีความสามารถพิเศษในต่างประเทศในด้านต่าง ๆ ให้มาสร้างและพัฒนาประเทศ ท้ังในรูปแบบการทางานชั่วคราวและถาวรตามความเหมาะสมของเป้าหมาย การพัฒนาประเทศในช่วงระยะเวลาต่าง ๆ รวมถึงผู้มีความสามารถที่มีศักยภาพสูงด้านต่าง ๆ ลูกหลาน ชาวต่างชาติท่ีกาเนิดในประเทศไทยที่มีความสามารถพิเศษ และการรับเด็กและเยาวชนท่ีมีความสามารถพิเศษ จากทั่วโลก และผู้เชี่ยวชาญที่มีศักยภาพหรือทักษะสูงในสาขาต่าง ๆ ท่ีเป็นประโยชน์ต่อการพัฒนาประเทศ ควบคู่กบั การรักษาและส่งเสริมผู้มีความสามารถพิเศษทั้งคนไทยหรือคนต่างชาติที่กาเนิดในประเทศไทยได้แสดง ศักยภาพและใช้ความสามารถในการทาประโยชน์และสรา้ งชอื่ เสียงให้แก่ประเทศ นอกจากนี้ ยังตอ้ งคานงึ ถึงการ พัฒนา การปรับเปลี่ยนทัศนคติ และสร้างศักยภาพให้ผู้ท่ีเคยกระทาผิดสามารถประกอบอาชีพ เป็นกาลังในการ พฒั นาประเทศ และอยใู่ นสังคมอยา่ งสงบสุข แนวทางการพัฒนา 1) ยกระดับศักยภาพ ทักษะและสมรรถนะของคนในช่วงวัยทางานให้มีคุณภาพมาตรฐานสอดคล้องกับ ความสามารถเฉพาะบุคคลและความต้องการของตลาดงาน รวมท้ังเทคโนโลยีสมัยใหม่ เพ่ือสร้างความเข้มแข็ง เศรษฐกจิ และผลิตภาพเพม่ิ ขึ้นใหก้ ับประเทศ 2) เสริมสร้างวัฒนธรรมการทางานที่พึงประสงค์ และความรู้ความเข้าใจและทักษะทางการเงิน เพ่ือ เสริมสร้างความมั่นคงและหลักประกันของตนเองและครอบครัว รวมท้ังสร้างเสริมคุณภาพชีวิตท่ีดีให้กับวัย ทางานผา่ นระบบการค้มุ ครองทางสังคมและการสง่ เสรมิ การออม
8 3) ส่งเสริมและสนบั สนนุ การพัฒนาทักษะแรงงานฝมี ือให้เปน็ ผู้ประกอบการใหม่ และสามารถพัฒนาต่อ ยอดความร้ใู นการสร้างสรรคง์ านใหม่ ๆ และมีโอกาสและทางเลือกทางานและสร้างงาน 4) ส่งเสริมกลุ่มผู้เชี่ยวชาญต่างชาตแิ ละคนไทยท่ีมีความสามารถพิเศษในต่างประเทศ ท้ังในรูปแบบการ ทางานชั่วคราวและถาวร เพื่อสร้างความสามารถในการแข่งขันให้กับประเทศ รวมท้ังส่งเสริมสนับสนุนผู้มี ความสามารถพิเศษท้ังคนไทยหรือคนต่างชาติท่ีกาเนิดในประเทศไทย ให้สามารถแสดงศักยภาพและใช้ ความสามารถในการทาประโยชน์และสร้างชื่อเสียงให้แก่ประเทศ ตลอดจนอานวยความสะดวกให้ผู้เชี่ยวชาญใน สาขาจาเปน็ หรอื ขาดแคลนจากตา่ งประเทศเขา้ มาทางานในประเทศไทย 5) ส่งเสริมการพัฒนา การปรับเปล่ียนทัศนคติ และสร้างศักยภาพให้ผู้ท่ีเคยกระทาผิดสามารถประกอบ อาชพี เป็นกาลงั ในการพฒั นาประเทศ และอยูใ่ นสงั คมอยา่ งสงบสขุ เปา้ หมายของแผนยอ่ ย แรงงานมศี กั ยภาพในการเพ่ิมผลผลิต มีทกั ษะอาชีพสูง ตระหนักในความสาคัญท่ีจะพัฒนาตนเองให้เต็ม ศักยภาพ สามารถปรับตัวและเรียนรู้สิ่งใหม่ตามพลวัตของโครงสร้างอาชีพและความต้องการของตลาดแรงงาน เพ่ิมข้นึ การบรรลเุ ปา้ หมายตามแผนยอ่ ยของแผนแม่บทฯ ผลติ ภาพแรงงาน (รอ้ ยละตอ่ ปี) ไมต่ า่ กวา่ ร้อยละ 2.5 (1.5) แผนย่อยการส่งเสริมศักยภาพผู้สูงอายุช่วงวัยผู้สูงอายุ ส่งเสริมให้ผู้สูงอายุเป็นพลังในการ ขับเคลื่อนประเทศ ส่งเสริมให้มีการทางานหลังเกษียณผ่านการเสริมทักษะการดารงชีวิต ทักษะอาชีพในการหา รายได้ มีงานทาที่เหมาะสมกับศักยภาพ มีการสร้างเสริมสุขภาพ ฟื้นฟูสุขภาพ การป้องกันโรคให้แก่ผู้สูงอายุ พร้อมกบั จดั สภาพแวดลอ้ มใหเ้ ป็นมิตรกับผ้สู ูงอายุ และหลักประกันทางสงั คมท่ีสอดคล้องกบั ความจาเปน็ พ้ืนฐาน ในการดารงชวี ติ การมีสว่ นร่วมของผสู้ ูงอายุในสังคม ซ่ึงหากมกี ารจัดทากลุ่มอาชีพและตลาดงานที่เหมาะสมเพื่อ รองรับสังคมสูงวัย มีการเตรียมบุคลากรสูงวัยเข้าสู่งาน เพ่ือพัฒนาทักษะความสามารถและส่งเสริมโอกาสการ ทางานของผู้สูงวัยภายหลังการเกษียณอายุการทางาน การส่งเสริมภูมิปัญญาชุมชน มีมาตรการจูงใจ ผู้ประกอบการภาคเอกชนเพ่ือส่งเสรมิ การออมของพนักงานในกองทุนประกันสังคม และการสรา้ งความตระหนัก ในการเร่ืองการรอบรู้ด้านสุขภาพให้แก่ผู้สูงอายุ รวมท้ังได้รับการดูแลสุขภาพและมีพฤติกรรมสุขภาพที่ถูกต้อง รวมถึงมีระบบการดูแลผู้สูงอายุระยะยาวที่มีความชัดเจนและบูรณาการจากหน่วยงานท่ีเกี่ยวข้อง จะช่วยให้ ผูส้ งู อายสุ ามารถพงึ่ ตนเองได้และสามารถเข้าถึงบริการสุขภาพท่ีเหมาะสมได้อยา่ งมีคุณภาพและมาตรฐาน แนวทางการพฒั นา 1) ส่งเสริมการมีงานทาของผู้สูงอายุให้พ่ึงพาตนเองได้ทางเศรษฐกิจ และร่วมเป็นพลังสาคัญต่อการ พัฒนาเศรษฐกิจ ชุมชนและประเทศ รวมท้ังสนับสนุนมาตรการจูงใจทางการเงินและการคลังใหผ้ ู้ประกอบการมี การจ้างงานที่เหมาะสมสาหรับผู้สูงอายุ ตลอดจนจัดทาหลักสูตรพัฒนาทักษะในการประกอบอาชีพที่เหมาะสม กับวัย สมรรถนะทางกาย ลกั ษณะงาน และสง่ เสรมิ ทกั ษะการเรียนรู้ในการทางานร่วมกันระหว่างกล่มุ วัย 2) ส่งเสริมและพัฒนาระบบการออม เพ่ือสร้างหลักประกันความมั่นคงในชีวิตหลังเกษียณและ หลักประกนั ทางสงั คมทสี่ อดคลอ้ งกบั ความจาเป็นพื้นฐานในการดารงชวี ิต 3) ส่งเสริมสนับสนุนระบบการส่งเสริมสุขภาพดูแลผู้สูงอายุ พร้อมท้ังจัดสภาพแวดล้อมให้เป็นมิตรกับ ผู้สูงอายุ อาทิ ส่ิงอานวยความสะดวกในการใช้ชีวิตประจาวันที่เหมาะสมกับผู้สงู อายุ เมืองที่เป็นมิตรกับผู้สูงอายุ ทัง้ ระบบขนส่งสาธารณะ อาคารสถานท่ี พนื้ ทีส่ าธารณะ และทอ่ี ยู่อาศยั ให้เอ้อื ต่อการใชช้ วี ติ ของผสู้ ูงอายุและทุก กลมุ่ ในสังคม
9 เป้าหมายของแผนยอ่ ย ผู้สูงอายุมีคุณภาพชีวิตท่ีดี มีความมั่นคงในชีวิต มีทักษะการดารงชีวิต เรียนรู้พัฒนาตลอดชีวิต มีส่วน รว่ มในกจิ กรรมสงั คม สร้างมลู คา่ เพ่มิ ใหแ้ กส่ ังคมเพิม่ ข้นึ การบรรลเุ ปา้ หมายตามแผนย่อยของแผนแม่บทฯ ร้อยละผ้สู ูงอายทุ ี่มีศักยภาพมงี านทา และรายได้เหมาะสม เพ่ิมขึ้นร้อยละ 10 ภายในปี 2561 – 2565 (2) ประเดน็ การวิจัยและพัฒนานวัตกรรม (2.1) เป้าหมายระดบั ประเด็นของแผนแม่บทฯ เป้าหมายที่ 1. ความสามารถในการแข่งขันด้านโครงสร้างฐานทางเทคโนโลยี และด้านโครงสร้าง พื้นฐานทางวิทยาศาสตร์ของประเทศเพมิ่ สงู ข้ึน เปา้ หมายที่ 2. มลู ค่าการลงทนุ วจิ ัยและพฒั นา นวตั กรรมตอ่ ผลติ ภณั ฑม์ วลรวมในประเทศเพม่ิ ข้ึน การบรรลเุ ปา้ หมายตามแผนแมบ่ ทฯ - การจัดอันดับโดยสภาเศรษฐกิจโลกและ สถาบันการจัดการนานาชาติ 1 ใน 30 ภายในปี 2561 - 2565 - สัดส่วนมูลค่าการลงทุนวิจัย พัฒนา และนวัตกรรมต่อผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศ(ร้อยละของ ผลติ ภณั ฑม์ วลรวมในประเทศ) ร้อยละ 1.5 (2.2) แผนย่อยของแผนแม่บทฯ การวิจัยและพัฒนานวัตกรรม ด้านเศรษฐกิจ มุ่งเน้นการวิจัยและ พัฒนานวตั กรรมทีต่ อบโจทย์ความต้องการของประเทศ ยกระดบั ผลิตภาพการผลิตด้านการเกษตร ศกั ยภาพของ ผ้ปู ระกอบการภาคอุตสาหกรรมและบริการที่สามารถใช้ประโยชน์เชงิ พาณิชย์ได้จริง โดยส่งเสริมให้ภาคเอกชนมี บทบาทนา รวมทั้งการสร้างเครือข่ายร่วมกับภาคการศึกษาท้ังในระดับประเทศและนานาชาติ ตลอดจนการ พัฒนามาตรฐาน คุณภาพ และการบริการวิเคราะห์ทดสอบที่เป็นที่ยอมรับตามข้อตกลงระหว่างประเทศเพ่ือให้ สามารถรองรบั ความจาเป็นของอุตสาหกรรมและบริการของไทยในการส่งมอบสินค้าและบริการท่ีมีคุณภาพและ ความปลอดภยั ตามมาตรฐานระหว่างประเทศ แนวทางการพัฒนา 1) พัฒนาเกษตรสร้างมูลค่า โดยการส่งเสริมการวิจัย พัฒนา และประยุกต์ใช้นวัตกรรมในภาค การเกษตรเป้าหมายของประเทศ ได้แก่ เกษตรอัตลักษณ์ เกษตรปลอดภัย เกษตรชีวภาพ เกษตรแปรรูป และ เกษตรอัจฉริยะ เพ่ือเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตทั้งในเชิงปริมาณ คุณภาพ และความหลากหลายของผลผลิต รวมท้ังเพ่ือยกระดับรายได้ ลดรายจ่ายและลดปัจจัยเส่ียงในการทาการเกษตรให้กับเกษตรกร ตลอดจนรักษา ความหลากหลายทางชวี ภาพ และภมู ปิ ญั ญาท้องถ่ิน โดยมีประเดน็ การวจิ ัยทสี่ าคญั อาทิ การพัฒนาสายพันธ์ุพืช และสัตว์ การลดต้นทุนแรงงานและปัจจัยการผลิต การพยากรณ์อากาศและวิเคราะห์ปัจจัยเสี่ยงเพื่อการเกษตร การรกั ษาและแปรรูปผลติ ภณั ฑ์ทางการเกษตร เป็นต้น 2) พัฒนาอุตสาหกรรมแห่งอนาคต โดยการส่งเสริมการวิจัย พัฒนา และประยุกต์ใช้นวัตกรรมใน ภาคอุตสาหกรรมเป้าหมายของประเทศ ได้แก่ อุตสาหกรรมชีวภาพ อุตสาหกรรมความม่ันคง อุตสาหกรรม พลังงาน อุตสาหกรรมดิจิทัล ข้อมูล และปัญญาประดิษฐ์ และอุตสาหกรรมอาหาร ยา และเคร่ืองสาอาง โดยมี ประเด็นการวิจัยที่สาคัญ อาทิ ชีววัตถุและวัคซีน สมุนไพร วิทยาการหุ่นยนต์และระบบอัตโนมัติ ความปลอดภัย ไซเบอร์ พลังงานทดแทนและพลังงานทางเลือก โครงข่ายพลังงานอัจฉริยะ การกักเก็บพลังงาน การบินและ อวกาศ การขนส่งระบบราง การเชื่อมต่อของสรรพสิ่ง และข้อมลู ขนาดใหญ่ 3) พฒั นาบริการแห่งอนาคต โดยการส่งเสริมการวจิ ัย พฒั นา และประยกุ ต์ใช้นวตั กรรมในภาคบริการ เป้าหมายของประเทศ ได้แก่ การบริการทางการแพทย์ การท่องเทยี่ วเชงิ อนรุ กั ษ์ทีม่ ีคณุ ภาพอยา่ งย่ังยนื และการ บรกิ ารขนส่งและโลจิสติกส์ เพือ่ ยกระดับการให้บรกิ าร เพ่ิมทกั ษะของบุคลากรไทยท่สี อดคล้องกับความต้องการ
10 ของตลาด โดยมีประเด็นการวิจยั ที่สาคัญ อาทิ ระบบแพทย์ปฐมภูมิ การดูแลผู้สูงอายุ การบริการทางการแพทย์ แบบแม่นยา การท่องเที่ยวเชิงส่งเสริมสุขภาพ การท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ส่ิงแวดล้อมและวัฒนธรรม และการ กระจายสนิ ค้า ระบบโลจิสติกสอ์ จั ฉริยะ เป้าหมายของแผนยอ่ ย 1. ภาคอุตสาหกรรมการผลิตและบริการ สร้างมูลค่าเพิ่มสูงขึ้นจากการวิจัยและนวัตกรรมส่งผลให้เกิด การขยายตัวเพมิ่ ขนึ้ จากปัจจุบัน 2. วสิ าหกิจในกล่มุ เป้าหมายดา้ นเศรษฐกิจทีม่ ีนวัตกรรมเพมิ่ ขนึ้ การบรรลเุ ป้าหมายตามแผนย่อยของแผนแมบ่ ทฯ 1. อตั ราการขยายตวั ของภาคอุตสาหกรรมการผลติ และบริการทส่ี ร้างมูลค่า เพิ่มสูงขนึ้ จากการวิจยั รอ้ ย ละ 5 ต่อปี 2. จานวนวิสาหกิจที่มีนวตั กรรมที่มีสัดส่วนของรายได้จากผลิตภณั ฑ์นวัตกรรมต่อรายได้ท้ังหมดเพิ่มข้นึ 1 เทา่ จากปฐี าน (2.3) แผนย่อยของแผนแม่บทฯการวิจัยและพัฒนานวัตกรรม ด้านสังคม เน้นประเด็นสาคัญทาง สังคมของประเทศท่ีต้องใช้การวิจัยและนวัตกรรม เป็นเครื่องมือในการขับเคล่ือนสังคมไทย ได้แก่ การยกระดับ คุณภาพชีวิตของประชาชนทุกกลุ่ม ท้ังด้านสุขภาพ การศึกษา และการเข้าถึงบริการและสวัสดิการของรัฐ การ เตรียมความพร้อมของประชาชนไทยเพื่อรองรับกระแสโลกาภิวัตน์ของวัฒนธรรมโลกที่รวดเร็วขึ้นในยุคดิจิทัล การเข้าสู่สังคมสูงวัย การพัฒนาแรงงานทักษะสูงและเฉพาะทาง การยกระดับแรงงานทักษะต่า การแก้ปัญหา ความเหลื่อมล้าในสังคม ตลอดจนเพ่ิมประสิทธิภาพการทางานของภาครัฐให้เข้ากับการดาเนินกิจกรรมทาง เศรษฐกจิ และสงั คมในยคุ ดิจทิ ลั แนวทางการพัฒนา 1) พัฒนาและเสริมสร้างศักยภาพทรัพยากรมนุษย์ โดยการส่งเสริมการวิจัย พัฒนา และประยุกต์ใช้ นวัตกรรมในการพัฒนาศักยภาพทรัพยากรมนุษย์ของประเทศตลอดทุกช่วงวัย (ปฐมวัย วัยเด็ก วัยเรียน วัย แรงงาน วยั สงู อายุ) การตระหนกั ถงึ พหุปญั ญาของมนษุ ย์ทหี่ ลากหลาย เพ่อื ใหป้ ระชาชนไทยมีทักษะความรู้ และ เป็นกาลังในการพัฒนาประเทศ โดยมีประเด็นการวิจยั ที่สาคัญ อาทิ โภชนาการและสุขภาวะในชว่ งปฐมวัย การ ปลูกฝังความเป็นคนดี วินัย และจิตสาธารณะในวัยเรียน การพัฒนาทักษะและสมรรถนะที่จาเป็นในศตวรรษที่ 21 ในวัยเรียนและวัยแรงงาน บุคลากรทางการศึกษา ครู หลักสูตรและกระบวนการสอน การส่งเสริมศักยภาพ ผ้สู ูงอายุ ระบบบริการสาธารณสุข และวทิ ยาศาสตรท์ างการกฬี า 2) สร้างความเสมอภาคทางสังคม โดยการส่งเสริมการวิจัย พัฒนา และประยุกต์ใช้นวัตกรรมในการ แก้ปัญหาความเหลื่อมล้าในสังคม เพ่ือลดความแตกต่างทางด้านรายได้ รายจ่าย การเข้าถึงบริการข้ันพ้ืนฐาน และเพิ่มความเสมอภาคในกระบวนการยุติธรรม โดยมีประเด็นการวิจัยที่สาคัญ อาทิ การจัดการที่ดินทากิน ระบบหลักประกันสุขภาพของรัฐ การเสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชนและกระจายอานาจ การเข้าถึงบริการ สาธารณะและกระบวนการยุตธิ รรม 3) ปรับสมดุลและพัฒนาระบบการบริหารจัดการภาครัฐ โดยการส่งเสริมการวิจัย พัฒนา และ ประยกุ ตใ์ ช้นวตั กรรมในการพัฒนาการบริหารจดั การภาครฐั เพ่ือให้มคี วามทนั สมยั ตอบสนองความตอ้ งการและ ใหบ้ รกิ ารประชาชนได้อย่างสะดวกรวดเร็ว และโปรง่ ใส โดยมีประเดน็ การวิจยั ท่สี าคญั อาทิ รฐั บาลดจิ ิทัล ระบบ ขอ้ มลู ขนาดใหญ่ภาครฐั กลไกการพัฒนาในเชงิ พ้ืนที่ เป้าหมายของแผนยอ่ ย คุณภาพชีวิต ศักยภาพทรัพยากรมนุษย์ และความเสมอภาคทางสังคมได้รับการยกระดับเพ่ิมขึ้น จาก ผลการวจิ ัยและพฒั นานวตั กรรมเชิงสงั คม
11 การบรรลเุ ป้าหมายตามแผนย่อยของแผนแมบ่ ทฯ ดัชนนี วตั กรรมเชิงสังคม* (ร้อยละของผลสัมฤทธ์ใิ นการยกระดับคุณภาพทางสังคมจากผลการวจิ ยั ฯ) (2.4) แผนย่อยของแผนแม่บทฯการวิจัยและพัฒนานวัตกรรมด้านสิ่งแวดล้อม เน้นประเด็นสาคัญ ทางทรัพยากรธรรมชาติ และสง่ิ แวดล้อมของประเทศทต่ี ้องใช้การวิจัยและพัฒนานวัตกรรม เปน็ เคร่ืองมือในการ สร้างและพัฒนาองค์ความรู้ เทคโนโลยีท่ีสร้างเศรษฐกิจฐานชีวภาพอุบัติใหม่ทั้งระบบอย่างครบวงจร ส่งเสริม งานวิจัยเพื่อการอนุรกั ษแ์ ละฟ้นื ฟูความอุดมสมบูรณแ์ ละความหลากหลาย ทางชีวภาพของทรัพยากรทางบก ทาง น้าและทางทะเล รวมทั้ง การจัดการมลพิษท่ีมีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม และการจัดการก๊าซเรือนกระจก และ ด้านพลังงานหมุนเวยี น แนวทางการพัฒนา 1) ศึกษาความหลากหลายทางชีวภาพ โดยการส่งเสริมการวิจัย พัฒนา และประยุกต์ใช้นวัตกรรมใน การอนรุ กั ษแ์ ละฟ้ืนฟูความหลากหลายทางชีวภาพของทรัพยากรทางบก ทางน้าและทางทะเล เพ่อื ให้รักษาความ อดุ มสมบรู ณ์ทางชวี ภาพของประเทศ และนาไปใชป้ ระโยชนต์ ่อยอดในเชิงเศรษฐกิจและสงั คม โดยมปี ระเด็นการ วิจัยท่ีสาคัญ อาทิ พันธุ์พืชและสัตว์ป่าเฉพาะถิ่นหายาก แหล่งกาเนิดของพันธุ์ไม้ ความหลากหลายชีวภาพและ การใช้ประโยชนใ์ นระบบนเิ วศ ธรณวี ิทยาทางทะเล การบรหิ ารจดั การประมงทะเล สนิ แร่ 2) ศึกษาการเปลีย่ นแปลงสภาพภูมิอากาศ โดยการสง่ เสริมการวจิ ัย พัฒนา และประยกุ ต์ใช้นวัตกรรม ในการเตรียมความพร้อมและรองรับผลกระทบจากการเปลย่ี นแปลงสภาพภูมิอากาศของโลก โดยมีประเด็นการ วิจัยที่สาคัญ อาทิ ฐานข้อมูลการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก การกักเก็บก๊าซเรือนกระจกในภาคการเกษตร และป่าไม้ การประเมินผลกระทบต่อชุมชนเมือง และภาคการผลิตต่าง ๆ การกัดเซาะชายฝ่ัง การบริหารจัดการ พบิ ัตภิ ยั ท้ังระบบ 3) พัฒนาการจัดการส่ิงแวดล้อม โดยการส่งเสริมการวิจัย พัฒนา และประยุกต์ใช้นวัตกรรมในการ พัฒนาการจัดการสิ่งแวดล้อม และการจัดการมลพิษ เพื่อส่งเสริมภาคการผลิตทางเศรษฐกิจที่เป็นมิตรกับ สิ่งแวดล้อม และควบคุมมลพิษในรูปแบบต่าง ๆ โดยมีประเด็นการวิจัยท่ีสาคัญ อาทิ การผลิตและการบริโภคท่ี เป็นมิตรต่อส่ิงแวดลอ้ ม การลดของเสียจากต้นทาง การจัดการขยะมูลฝอย น้าเสีย และของเสียอันตราย การนา ของเหลอื ท้ิงมาใช้ประโยชน์ 4) พัฒนาการบริหารจัดการน้า โดยการส่งเสริมการวิจัย พัฒนา และประยุกต์ใช้นวัตกรรมในการ พัฒนาการบริหารจัดการน้า เพ่ือให้เพียงพอต่อการอุปโภค บริโภค รวมท้ัง ใช้ในภาคการเกษตร อุตสาหกรรม และการรักษาระบบนิเวศ โดยมีประเดน็ การวจิ ัยที่สาคัญ อาทิ อทุ กวิทยาเชงิ พื้นที่ ระบบน้าชมุ ชนและเกษตร 5) พัฒนาการจัดการพลังงานท่ีเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม โดยการส่งเสริมการวิจัย พัฒนา และ ประยุกต์ใช้นวัตกรรมในการพัฒนา และถ่ายทอดเทคโนโลยีด้านพลังงานหมุนเวียนและเทคโนโลยีที่เกี่ยวข้อง โดยเฉพาะระบบการกักเก็บพลังงาน และระบบโครงข่ายไฟฟ้าอัจฉริยะ และการนามาใช้เพ่ือให้สามารถผลิต ไฟฟ้าจากพลงั งานหมุนเวียนได้ในสัดส่วนทส่ี งู ขึน้ และการผลติ ไฟฟ้าทม่ี กี ารกระจายศูนย์มากขึ้น เปา้ หมายของแผนย่อย - การประยุกต์ใช้ความรู้ เทคโนโลยีและนวัตกรรมในการเพ่ิมมูลค่าของเศรษฐกิจสีเขียวอย่างยั่งยืน เพิ่มข้ึน การบรรลุเปา้ หมายตามแผนยอ่ ยของแผนแมบ่ ทฯ สดั สว่ นสิทธิบตั ร อนสุ ิทธบิ ัตร สงิ่ บ่งชท้ี างภูมิศาสตร์ ด้านเศรษฐกิจชีวภาพ ต่อสิทธบิ ัตร อนสุ ิทธิบตั ร ส่งิ บ่งชี้ทางภูมศิ าสตรท์ ้งั หมด (2.5) แผนยอ่ ยของแผนแม่บทฯการวิจัยและพัฒนานวัตกรรมด้านองค์ความรู้พ้นื ฐาน เนน้ การวจิ ัยท่ี สร้างองค์ความรู้พื้นฐานเพ่ือการสะสมองค์ความรู้ การต่อยอดไปสู่การประยุกต์ใช้องค์ความรู้ และการต่อยอด
12 ไปสนู่ วัตกรรมทางเศรษฐกจิ หรือนวตั กรรมทางสงั คม รวมทัง้ การสร้างนวตั กรรมเพ่ือใหภ้ าคอุตสาหกรรมสามารถ นาไปใช้ประโยชน์โดยตรง ผ่านการสร้างและพัฒนาเทคโนโลยีฐาน เพ่ือให้ประเทศไทยเป็นผู้นาในระดับ นานาชาติ ในงานวิจยั ทปี่ ระเทศไทยมคี วามเขม้ แข็ง แนวทางการพฒั นา 1) พัฒนาองค์ความรู้พ้ืนฐานและเทคโนโลยีฐาน โดยการส่งเสริมการวิจัย พัฒนา และประยุกต์ใช้ นวตั กรรมในการพัฒนาความรูพ้ ื้นฐานและเทคโนโลยีฐาน เพ่อื เพ่ิมขดี ความสามารถการแขง่ ขันในสาขาท่ีประเทศ ไทยมีความได้เปรียบหรือมีศักยภาพสงู รวมทง้ั นาไปใชป้ ระโยชนต์ อ่ ยอดในเชิงเศรษฐกิจและสังคม โดยมปี ระเด็น การวจิ ยั ทส่ี าคัญ อาทิ เทคโนโลยีชวี ภาพ เทคโนโลยีวสั ดุ นาโนเทคโนโลยี และเทคโนโลยดี จิ ิทัล 2) พัฒนาองค์ความรู้พื้นฐานทางสังคมและความเป็นมนุษย์ โดยการส่งเสริมการวิจัย พัฒนา และ ประยุกต์ใช้นวัตกรรมในการพัฒนาองค์ความรู้พ้ืนฐานทางสังคมและความเป็นมนุษย์ เพื่อสร้างองค์ความรู้ ทางด้านสังคมศาสตร์ มนษุ ยศาสตร์ของประเทศ รวมทง้ั นาไปใช้ประโยชน์ต่อยอดในเชงิ เศรษฐกจิ และสงั คม โดย มีประเด็นการวิจัยท่ีสาคัญ อาทิ ชุมชนของไทย ด้านศิลปะ วัฒนธรรม ภาษา ดนตรี วรรณกรรมของไทย ความ ภาคภมู ใิ จในความเป็นไทย และสานกึ ในการดูแลรบั ผิดชอบตอ่ บา้ นเมือง มรดกวัฒนธรรม 3) พัฒนาความเป็นเลศิ ทางวิชาการโดยการส่งเสริมการวจิ ัย พฒั นา และประยุกต์ใช้นวัตกรรม เพื่อ สร้างองค์ความรู้และความเป็นเลิศทางวิชาการในด้านท่ีประเทศไทยมีศักยภาพแต่ละสาขา รวมท้ังเช่ือมโยงให้ เกิดเครือข่ายและการนาไปใช้ประโยชน์ต่อยอดในเชิงเศรษฐกิจและสังคม โดยมีประเด็นการวิจัยท่ีสาคัญ อาทิ วิทยาศาสตร์ธรรมชาติ วิศวกรรม วิทยาศาสตร์ข้อมูล วิทยาศาสตร์ชีวภาพ ประสาทวิทยาศาสตร์และพฤติกรรม การรู้คิด เศรษฐศาสตร์พฤติกรรมและนโยบายสาธารณะสาหรับเศรษฐกิจยุคใหม่ และสังคมศาสตร์และสห สาขาวิชากบั นโยบายสาธารณะในโลกยคุ อุตสาหกรรมยคุ ที่ 4 เป้าหมายของแผนย่อย - ประเทศไทยมีขีดความสามารถของเทคโนโลยฐี านท้งั 4 ดา้ นทดั เทยี มประเทศท่กี ้าวหน้าในเอเชยี การบรรลเุ ป้าหมายตามแผนยอ่ ยของแผนแมบ่ ทฯ อันดับความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีชีวภาพ เทคโนโลยีวัสดุ นาโนเทคโนโลยี และเทคโนโลยีดิจิทัล อนั ดับ 1 ใน 20 ของประเทศทกี่ า้ วหน้าในเอเชยี (2.6) แผนย่อยของแผนแม่บทฯ ด้านปัจจัยสนับสนุนในการวิจัยและพัฒนานวัตกรรม เน้นการ พัฒนาปัจจัยสนับสนุน อาทิ โครงสร้างพ้ืนฐานและส่ิงอานวยความสะดวกด้านการวิจัยและพัฒนานวัตกรรม ระบบบริหารจัดการงานวิจัยเพื่อนาไปสู่การใช้ประโยชน์อย่างเป็นรูปธรรม การพัฒนามาตรการแรงจูงใจเพื่อ ส่งเสริมให้ภาคเอกชนลงทุนวิจัยและนวัตกรรม การเพ่ิมจานวนบุคลากรวิจัยและนวัตกรรมในภาครัฐ ภาค การศึกษา และภาคเอกชน รวมทัง้ การพฒั นามาตรฐาน ระบบคณุ ภาพ และการวิเคราะหท์ ดสอบ แนวทางการพฒั นา 1) พัฒนาระบบบริหารจัดการงานวิจัย เพ่ือบูรณาการระบบวิจัยและ นวัตกรรมของประเทศ โดยให้มี หน่วยงานเท่าท่ีจาเป็น มีบทบาทหน้าที่ท่ีชัดเจน ไม่ซ้าซ้อน อาทิ ด้านนโยบาย วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม การให้ทุนวิจัยและนวัตกรรม การทาวิจัยและสร้างนวัตกรรม การสนับสนุน ตรวจวิเคราะห์และรับรองมาตรฐาน และการจัดการความรู้จากงานวจิ ัยและนวตั กรรม 2) พัฒนาโครงสร้างพน้ื ฐานและส่งิ อ้านวยความสะดวกด้านวทิ ยาศาสตร์เทคโนโลยีสมัยใหม่ทจ่ี าเป็น ต่อการสร้างความสามารถในการแขง่ ขนั ของประเทศทส่ี าคญั ไดแ้ ก่ หอ้ งปฏบิ ัตกิ ารวจิ ยั ศนู ยค์ วามเปน็ เลิศเฉพาะ ทาง สถาบันวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยี ฐานข้อมูลและดัชนีด้านวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศ ระบบสารสนเทศกลางเพื่อเช่ือมโยงฐานข้อมูลด้านการวิจัยและนวัตกรรม ในระดับชาติและนานาชาติ รวมทั้ง แนวทางการพัฒนาฐานข้อมูลและระบบสารสนเทศกลาง ภายใต้กรอบเงื่อนไข กฎหมายเกี่ยวกับการคุ้มครอง
13 ข้อมูลส่วนบุคคล ความลับทางการค้า สิทธิบัตร ทรัพย์สินทางปัญญาและลิขสิทธ์ิ โดยการสร้างความร่วมมือ ระหว่างภาครัฐ สถาบันการศึกษาและภาคเอกชน โดยบูรณาการความสามารถของนักวิจัยภายใต้สังกัดต่างๆ เพ่ือทางานวิจัยด้านวิทยาศาสตร์เทคโนโลยีสมัยใหม่ในประเด็นท่ีมุ่งเนน้ ได้แก่ เทคโนโลยีที่ช่วยให้เกิดการรบั สง่ ข้อมูลได้อย่างรวดเร็วและละเอียดมากขึ้น เทคโนโลยีที่ช่วยให้จัดเก็บข้อมูลได้ยาวนานและใช้พื้นที่น้อย เทคโนโลยีหุ่นยนต์ขนาดเล็กท่ีออกแบบและควบคุมให้สามารถทาหน้าที่ได้ตามภารกิจ ระบบหรือชิ้นส่วนทาง วิศวกรรมทเี่ ลียนแบบสิ่งมีชวี ติ เพือ่ ทาหน้าทแี่ ทน เปน็ ต้น ให้มีความเป็นเลิศเฉพาะทาง 3) พัฒนามาตรฐาน ระบบคุณภาพ และการวิเคราะห์ทดสอบท่ีเป็นที่ยอมรับตามข้อตกลงระหว่าง ประเทศและสอดรับกับความจาเป็นของอุตสาหกรรมปัจจุบัน เพ่ือพัฒนาอุตสาหกรรมที่ใช้ในการขับเคล่ือน เศรษฐกิจเพ่ือให้สามารถส่งมอบสินค้าและบริการท่ีมีคุณภาพและความปลอดภัยตามมาตรฐานระหว่างประเทศ หรอื ความตอ้ งการเฉพาะทผี่ ้ซู อ้ื กาหนด อันจะทาใหส้ ินค้าและบริการนน้ั สามารถแขง่ ขันได้ในตลาดโลก 4) ส่งเสริมการถ่ายทอดเทคโนโลยี การวิจัยพัฒนา การออกแบบและวิศวกรรม รวมทั้งการพัฒนา กระบวนการและผลิตภัณฑ์ โดยดาเนนิ งานในลกั ษณะของการเป็นหนุ้ สว่ นกันระหวา่ งผู้ใช้เทคโนโลยี ผู้ให้บริการ เทคโนโลยี ทั้งในภาครัฐและเอกชน กับกลุ่มนักวิจัย และบูรณาการความเช่ียวชาญกับหน่วยงานอื่นๆ ได้อย่าง คล่องตัว รวมทั้งใช้กลไกความร่วมมือกับต่างประเทศ และสร้างมาตรการจูงใจผู้เช่ียวชาญท้ังในประเทศและ ต่างประเทศเพ่ือร่วมกันวิจัยพัฒนาเทคโนโลยีชั้นแนวหน้า ให้มีความทันสมัยสอดรับการเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยี ในอนาคต ตอบสนองความต้องการของประเทศได้อย่างทันท่วงทีและสามารถใช้ประโยชน์เชิงพาณิชย์เพ่ือเพิ่ม ระดับผลติ ภาพ ลดตน้ ทุน เกดิ ผลตอบสนองตอ่ การลงทนุ สูง และมผี ลการวิจยั ตามความตอ้ งการของอตุ สาหกรรม ไดร้ วดเรว็ ยงิ่ ขนึ้ ยกระดับคณุ ภาพชวี ติ ของประชาชน 5) การเพิ่มจ้านวนและคุณภาพบุคลากรวิจัยและนวัตกรรม เพื่อผลิต (เชิงปริมาณ) และพัฒนา ศักยภาพ (เชิงคุณภาพ) ของบุคลากรวิจัยและนวตั กรรมของประเทศที่สอดคล้องกับ ยุทธศาสตร์ชาติให้เพียงพอ ทั้งภาคการผลิต บริการ สังคมและชุมชน เพื่อรองรับการเพ่ิมขีดความสามารถใน การแข่งขันของประเทศด้วย การวิจยั และนวัตกรรม และเตรียมความพรอ้ มสาหรบั การเปล่ยี นแปลงในอนาคต 6) การพัฒนามาตรฐานและจริยธรรมการวิจัย โดยมุ่งเน้นการกาหนด มาตรการหลักเกณฑ์ในการ ดาเนินงานวิจัยซึ่งตั้งอยู่บนพื้นฐานของจริยธรรมและหลักวิชาการที่เหมาะสม อาทิ มาตรฐานการวิจัยในมนุษย์ มาตรฐานการเลย้ี งและใช้สตั วเ์ พ่อื งานทางวิทยาศาสตร์ มาตรฐานความ ปลอดภัยห้องปฏบิ ัตกิ าร มาตรฐานความ ปลอดภัยทางชีวภาพ มาตรฐานผลิตภัณฑ์ด้านนาโนเทคโนโลยี มาตรฐานท่ีเก่ียวข้องกับนักวิจัย มาตรฐาน ผู้ทรงคุณวุฒิในการประเมินข้อเสนอการวิจัย มาตรฐานการเผยแพร่ ผลงานวิจัยและผลงานทางวิชาการ มาตรฐานการจัดสรรสิทธิประโยชน์จากทรัพย์สินทางปัญญาท่ีได้จาก การวิจัย จรรยาวิชาชีพวิจัยและแนวทาง ปฏิบัติ และจริยธรรมสาหรับผ้ปู ระเมนิ โครงการวิจยั ผลงานวชิ าการ และผลงานวิจยั เป้าหมายของแผนยอ่ ย 1. จานวนโครงสรา้ งพื้นฐานวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยีสมัยใหม่ทจี่ าเปน็ ตอ่ การพฒั นาประเทศเพ่ิมขึ้น 2. สดั ส่วนการลงทุนวิจยั และพัฒนาของภาคเอกชนต่อภาครฐั เพม่ิ ข้นึ การบรรลุเป้าหมายตามแผนยอ่ ยของแผนแม่บทฯ - อัตราจานวนโครงสร้างพ้ืนฐานวิทยาศาสตรเ์ ทคโนโลยีสมัยใหม่ท่ีจาเป็นต่อการพัฒนาเพ่ิมข้ึนประเทศ ร้อยละ 10 สัดสว่ นการลงทุนวจิ ัยและพัฒนาของภาคเอกชนตอ่ ภาครัฐ 70:30 (3) ประเด็น พืน้ ทแ่ี ละเมืองน่าอยู่อจั ฉริยะ (3.1) เป้าหมายระดับประเด็นของแผนแมบ่ ทฯ เป้าหมายท่ี 1. ประเทศไทยมีขีด ความสามารถในการแข่งขัน สูงข้ึน เกิดศูนย์กลางความ เจริญทาง เศรษฐกจิ และสงั คม ในทกุ ภูมภิ าคของประเทศ เพอ่ื กระจายความเจริญ ทางดา้ นเศรษฐกิจและสังคม
14 เป้าหมายที่ 2. ประเทศไทยมีพื้นท่ีมีแผนผัง ภูมินิเวศเพ่ือเป็นกรอบในการ พัฒนาเมืองน่าอยู่ ชนบท ม่นั คง เกษตรยั่งยนื และ อุตสาหกรรมเชงิ นเิ วศ รวมท้งั ผังพื้นท่ีอนรุ ักษ์ทรัพยากร ธรรมชาติ แหลง่ โบราณคดี เปา้ หมายท่ี 3. ชอ่ งวา่ งความเหลอ่ื มล้าระหว่างพนื้ ทลี่ ดลง การบรรลุเป้าหมายตามแผนแม่บทฯ 1. มูลค่าการลงทนุ ในเมอื ง เปา้ หมายเพ่ิมขึน้ รอ้ ยละ 25 ภายในปี 2561 – 2565 2. แผนผังภูมนิ ิเวศระดบั ภาค จานวน 1 ภาค ภายในปี 2561 – 2565 3. สัดส่วน GPP per capita ของจงั หวดั รอ้ ยละ 20 สดุ ทา้ ยทรี่ วยท่ีสดุ ต่อ GPP per capita ของจงั หวดั ร้อย ละ 20 แรกท่ีจนท่ีสุด (3.2) แผนย่อยการพัฒนาพ้ืนที่เมือง ชนบท เกษตรกรรมและอุตสาหกรรมเชิงนิเวศ ที่มีการบริหาร จดั การตามแผนผงั ภูมนิ เิ วศอยา่ งยง่ั ยืน จัดทาและพัฒนาระบบการเช่ือมโยง จัดการ และวิเคราะห์ข้อมูลขนาดใหญ่ เพื่อการจัดทาแผนผังภูมิ นิเวศระดับประเทศ รวมถึงสนับสนุนการบริหารจัดการตามศักยภาพของภูมินิเวศ จัดทาแผนผังภูมินิเวศของ พื้นท่ีตามเกณฑ์และมาตรฐานการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน การจัดการสิ่งแวดล้อม พร้อมทั้งการจัดทาผังเมือง และชนบท ตามเกณฑ์มาตรฐานและองค์ประกอบของผังเมืองรวม การจัดทาแผนผังพื้นที่เขตเกษตรเศรษฐกิจ แผนท่ีเกษตรเพ่ือการบริหารจัดการเชิงรุก การจัดทาผังพ้ืนท่ีอุตสาหกรรมตามเกณฑ์มาตรฐาน ตลอดจนตัวช้ีวดั เมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศ และการจัดทาผังพ้ืนท่ีอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ แหล่งโบราณคดี ครอบคลุมถึง การสงวนรักษา อนุรักษ์ ฟ้ืนฟู และพัฒนาทรัพยากรธรรมชาติ มรดกทางสถาปัตยกรรม และศิลปวัฒนธรรม อัต ลกั ษณ์ และวถิ ีชีวติ พืน้ ถ่นิ บนฐานธรรมชาติ และฐานวัฒนธรรมอย่างยง่ั ยืนกาหนดใหภ้ าครัฐเปน็ แกนกลางในการ ให้ความรู้ ประสาน และบูรณาการทุกภาคส่วนในการเพิ่มและรักษาพ้ืนท่ีสีเขียว เพื่อเพ่ิมพ้ืนท่ีป่าไม้ในภาพรวม ของประเทศ การฟ้นื ฟูระบบนิเวศและความหลากหลายทางชวี ภาพ พรอ้ มกับการปรับปรงุ กฎหมายและบงั คับใช้ เรื่องการใช้ประโยชน์ของชุมชนในพน้ื ท่ปี ่าอย่างสมดุล การพัฒนากลไกค่าตอบแทนการให้บริการของระบบนิเวศ และการสงวนรักษาอนุรักษ์ และฟื้นฟู แหล่งโบราณคดี มรดกทางสถาปัตยกรรมและศิลปวัฒนธรรม อัตลักษณ์ และวิถีชีวติ พื้นถน่ิ อย่างยัง่ ยืน แนวทางการพัฒนา 1. จัดท้าฐานข้อมูลท่ีใช้ได้ทุกหน่วยงานร่วมกัน ด้านการพัฒนาพ้ืนท่ีเมือง ชนบท เกษตรกรรม อุตสาหกรรมเชิงนิเวศ และพื้นที่อนุรักษ์ โดยกาหนดให้จังหวัดเป็นฐานในการพัฒนาเชิงพื้นที่ โดยผู้มีส่วนได้ ส่วนเสียในพื้นที่เป็นผู้เลือกและตัดสินใจในการจัดทาแผนผังต่าง ๆ อาทิ เมืองน่าอยู่ ชนบทมั่นคง เกษตรยั่งยืน และปลอดภัย อุตสาหกรรมเชิงนิเวศ พ้ืนท่ีพิเศษเพื่อการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ แหล่งโบราณคดี มรดกทาง สถาปัตยกรรมและศิลปวัฒนธรรม อัตลักษณ์และวิถีชีวิตพ้ืนถ่ินอย่างยั่งยืน เป็นต้น และจัดทาและพัฒนาระบบ ข้อมูลขนาดใหญ่ที่มีการเช่ือมโยง จัดการ และวิเคราะห์ข้อมูล สาหรับเป็นฐานข้อมูลในการจัดทา และสนับสนุน การบริหารจดั การแผนผงั ภมู นิ ิเวศระดับประเทศ จงั หวดั และชมุ ชน 2. จัดท้าแผนผังภูมินิเวศของพื้นที่ ตามเกณฑ์และมาตรฐานการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน การจัดการ ส่ิงแวดล้อม การกาหนดเขตพื้นท่ีแนวกันชน โดยมีสัดส่วนของพื้นท่ีป่า พ้ืนที่เกษตร พ้ืนท่ีชนบท พ้ืนท่ีเมือง และ พ้ืนที่อุตสาหกรรม ท่ีเหมาะสม โดยจัดทาแผนผังภูมินิเวศของพ้ืนท่ีตามความเหมาะสมของการใช้พ้ืนท่ีทางภูมิ นิเวศ เกณฑ์และมาตรฐานการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานและการจัดการสิ่งแวดล้อม โดยกาหนดเขตพื้นท่ีสาหรับ เป็นพ้ืนที่วางแผนผังภูมินิเวศ โดยใช้เขตพื้นท่ีลุ่มน้า 25 ลุ่มน้า เป็นขอบเขตของภูมินิเวศ พิจารณาและสรุป ศักยภาพและข้อจากัดในการใช้พื้นท่ี โดยกาหนดจากความเหมาะสมของการใช้พ้ืนท่ีทางภูมินิเวศ และจัดทา แผนผังความเหมาะสมในการใช้พ้ืนที่ทางภูมินิเวศอย่างยั่งยืนของแต่ละจังหวัด โดยเฉพาะสาหรับเมืองน่าอยู่
15 ชนบทม่ันคง เกษตรยั่งยืนและปลอดภัย อุตสาหกรรมเชิงนิเวศ และพื้นที่ พิเศษเพ่ือการอนุรักษ์ ทรพั ยากรธรรมชาติ แหลง่ โบราณคดี มรดกทางสถาปัตยกรรมและศิลปวฒั นธรรม อตั ลกั ษณ์และวิถีชวี ติ พ้นื ถน่ิ 3. ให้ความรู้ ประสาน และบูรณาการทุกภาคส่วนในการเพิ่มและรักษาพื้นท่ีสีเขียว พื้นท่ีป่าไม้ใน ภาพรวมของประเทศ ฟื้นฟูระบบนิเวศและความหลากหลายทางชีวภาพ โดยจัดให้มีหน่วยงาน/องค์กรท่ีจัดต้ัง โดยภาครัฐ เพื่อให้ความรู้ ประสาน และบูรณาการภาคส่วนในการติดตามการพัฒนาพ้ืนท่ีทั้งในระดับจังหวัด ระดับล่มุ นา้ และระดับประเทศ 4. ปรับปรุงกฎหมายและบังคับใช้เรื่องการใช้ประโยชน์ของชุมชนในพ้ืนท่ีป่าอย่างสมดุล โดย ปรบั ปรุงกฎหมายและบงั คบั ใชเ้ รอื่ งการใชป้ ระโยชนข์ องชุมชนในพ้นื ท่ปี ่าอยา่ งสมดลุ 5. พัฒนาและส่งเสริมกลไกการให้บริการของระบบนิเวศ และการสงวนรักษา อนุรักษ์และฟื้นฟู แหล่งโบราณคดี มรดกทางสถาปัตยกรรมและศิลปวัฒนธรรม อัตลักษณ์ และวิถีชีวิตพ้ืนถิ่นอย่างย่ังยืน โดย จดั ให้มีมาตรการชดเชยและแรงจูงใจในการดาเนนิ การ เพื่อเพิ่มพน้ื ที่ป่าไม้ จดั การใช้ประโยชนข์ องชุมชนในพื้นท่ี ป่า และส่งเสริมกลไกคาร์บอนเครดิตและกลไกการจา่ ยค่าตอบแทนการใหบ้ ริการของระบบนิเวศ รวมทั้งจัดให้มี การสงวนรักษา อนรุ ักษ์ ฟ้นื ฟู สภาพแวดล้อมและพืน้ ที่แหล่งธรรมชาติ แหล่งศิลปกรรม ในทกุ มติ ิ ทั้งด้านกายภาพ เศรษฐกิจ วิถีชีวิต ศิลปวัฒนธรรม ส่ิงแวดล้อม เพ่ืออนุรักษ์มรดกทางธรรมชาติและวัฒนธรรมอย่างย่ังยืน โดย การศกึ ษา สารวจ วจิ ยั จัดทานโยบาย ยุทธศาสตร์ แผน ผงั สนับสนุนใหม้ มี าตรการควบคมุ และมาตรการส่งเสริม จูงใจท้ังด้านกฎหมายและด้านเศรษฐศาสตร์ ส่งเสริมกลไกการมีส่วนร่วมในระดับท้องถ่ิน พัฒนาระบบการสร้าง องค์ความรู้ สร้างเครือข่าย ใช้เทคโนโลยีและนวัตกรรม ตลอดจนเพ่ิมและรักษาพ้ืนท่ีสีเขียว เพ่ือเพ่ิมพื้นที่ป่าไม้ ในภาพรวมของประเทศ ฟื้นฟรู ะบบนเิ วศ และความหลากหลายทางชีวภาพ เป้าหมายของแผนย่อย เมืองมีระบบจัดการส่ิงแวดลอ้ มและมลพิษท่ีมีประสิทธิภาพครอบคลุมและได้มาตรฐาน ความย่ังยืนทาง ภมู ินิเวศ ภูมสิ ังคม และภมู วิ ฒั นธรรม การบรรลุเปา้ หมายตามแผนยอ่ ยของแผนแมบ่ ทฯ จานวนเมืองคุณภาพสิ่งแวดล้อมภายในเมืองอยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน 5 เมือง (กรุงเทพและปริมณฑล เชียงใหม่ ขอนแก่น สงขลา และภูเก็ต) ภายในปี 2561 – 2565 ความยั่งยืนทางภูมินิเวศ ภูมิสังคม และภูมิ วัฒนธรรม พื้นท่ีที่มีการดาเนินการสงวนรักษา อนุรักษ์ฟ้ืนฟู และพัฒนาทรัพยากรธรรมชาติ มรดกทาง สถาปัตยกรรม และศิลปวัฒนธรรม อัตลักษณ์ และวิถีชีวิตพื้นถิ่นบนฐานธรรมชาติและฐานวัฒนธรรมอย่างยั่งยืน ในพื้นที่ อย่างน้อยใน 3 จังหวดั ของ 1 ภาค ภายในปี 2561 – 2565 (4) ประเด็น การทอ่ งเทีย่ ว (4.1) เปา้ หมายระดับประเด็นของแผนแมบ่ ทฯ เป้าหมายที่ 1. ผลิตภณั ฑ์มวลรวมในประเทศด้านการทอ่ งเที่ยวต่อผลติ ภณั ฑ์มวลรวมในประเทศเพ่ิมข้ึน เปา้ หมายท่ี 2. รายไดจ้ ากการท่องเท่ยี วของเมอื งรองเพ่มิ ขึน้ เปา้ หมายที่ 3. ความสามารถทางการแข่งขันด้านการท่องเที่ยวของประเทศไทยดีขน้ึ การบรรลุเปา้ หมายตามแผนแมบ่ ท สัดส่วนผลติ ภัณฑ์มวลรวมในประเทศด้านการท่องเทยี่ วต่อผลติ ภัณฑ์มวลรวมในประเทศ เพ่มิ ขนึ้ ร้อยละ 21 และสัดส่วนรายได้จากการท่องเท่ียวของเมืองหลักและเมืองรอง 85:15 รวมท้ังอันดับขีดความสามารถ ทางการแข่งขันด้านการท่องเที่ยวของประเทศไทย โดย Travel &Tourism Competitiveness Index (TTCI) อย่ใู นอนั ดับ 30 แรกของโลก ในปี 2565
16 (4.2) แผนย่อยการทอ่ งเที่ยวเชงิ สร้างสรรค์และวฒั นธรรม แนวทางการพฒั นา 1) สร้างคณุ ค่าและมลู คา่ เพม่ิ ใหก้ บั สนิ คา้ และบริการบนฐานของทุนทางวัฒนธรรมและภูมปิ ญั ญาท้องถ่ิน ที่มีเอกลักษณ์เฉพาะถิ่น ได้แก่ แหล่งอุทยานประวัติศาสตร์ เมืองมรดกโลก โบราณสถาน เมืองเก่า ย่านการค้า วถิ ชี ีวิตลมุ่ นา้ สนิ ค้าชมุ ชน อาหารไทย และแพทย์แผนไทย เพื่อนามาสร้างสรรค์คุณค่าและมูลค่าผา่ นองค์ความรู้ นวัตกรรม เทคโนโลยี และการออกแบบเพ่ือสร้างสรรค์เป็นสินค้ารวมถึงการพัฒนากิจกรรมและบริการรูปแบบ ใหม่ๆ ให้กับนักท่องเที่ยว เช่น การท่องเที่ยวเชิงเกษตร การท่องเที่ยวโดยชุมชน การท่องเท่ียวเชิงนิเวศ การ ท่องเที่ยววิถพี ุทธ การทอ่ งเที่ยวกลุ่มมุสลมิ เปน็ ต้น 2) พัฒนาปัจจัยแวดล้อมให้เอ้ือต่อการส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์เพื่อนามาพัฒนาต่อยอดสินค้าและ บริการด้านการท่องเท่ียว ได้แก่ การส่งเสริมการวิจัยพัฒนาและการออกแบบ การสร้างนวัตกรรม การส่งเสริม การลงทุน การสร้างเครือข่ายวิสาหกิจการท่องเที่ยว การส่ือสารและการคมนาคม การพัฒนาระบบฐานข้อมูล การสง่ เสรมิ การตลาดและการสรา้ งเรือ่ งราวเพ่ือบอกเล่านกั ท่องเท่ยี ว เป็นต้น 3) เสริมสร้างศกั ยภาพผปู้ ระกอบการและบุคลากรในอตุ สาหกรรมการท่องเทย่ี ว เพ่อื ใหม้ ที ักษะและองค์ ความรู้ในธุรกิจตลอดห่วงโซ่อุปทานของการท่องเที่ยว ท้ังด้านการออกแบบ การวิจัยและพัฒนา การสร้าง นวัตกรรมเทคโนโลยี การบริหารจัดการธรุ กจิ และการตลาด เพ่อื สรา้ งความแตกต่างและความโดดเด่นของสินค้า และบรกิ าร ใหส้ อดคลอ้ งกับความต้องการของตลาดท่องเทีย่ ว 4) ส่งเสริมการจดทะเบียน การคุ้มครอง การใช้ทรัพย์สินทางปัญญาและภูมิปัญญาเพื่อสนับสนุนการ พฒั นาต่อยอดไปสู่การท่องเที่ยวเชงิ สรา้ งสรรค์และการเปน็ เมืองศูนย์กลางการท่องเท่ียวของภมู ภิ าค ได้แก่ แหลง่ ประวัติศาสตร์ ศิลปวัฒนธรรมไทย มรดกทางวัฒนธรรม กิจกรรมและสินค้าของชุมชน อาหารไทย และ การแพทย์แผนไทย 5) สง่ เสริมการตลาดการท่องเทยี่ วโดยการนาเสนอเอกลักษณ์ของประเทศไทยและของแต่ละท้องถิ่น ให้ เป็นที่เข้าใจในเวทีโลก ผ่านส่ือสร้างสรรค์และนวัตกรรมทางสื่อต่างๆ รวมท้ังการส่งเสริมการส่ือสารเรื่องราวอัน เป็นเอกลักษณ์ของแต่ละภูมิภาคและจังหวัดต่างๆ ผ่านการพัฒนาแบรนด์และการส่ือสารเรื่องราว อย่าง สร้างสรรคผ์ า่ นช่องทางการตลาดทเ่ี ป็นที่นิยมในกลุม่ เปา้ หมาย เป้าหมายของแผนย่อย เมืองและชุมชนที่มีศักยภาพด้านการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์และวัฒนธรรม เพม่ิ ขึ้น การบรรลเุ ปา้ หมายตามแผนย่อยของแผนแม่บทฯ จานวนเมืองและชมุ ชนท่มี ศี ักยภาพด้านการท่องเที่ยวเชงิ สร้างสรรคแ์ ละวัฒนธรรมเพมิ่ ขึ้น 1 เมอื ง 2.2.2 แผนการปฏริ ปู ประเทศ (ด้านการศกึ ษา) 1) กิจกรรมปฏิรูปท่ี 3 การปฏิรูปกลไกและระบบการผลิตและพัฒนาครูและบุคลากรทางการศึกษาให้มี คุณภาพมาตรฐาน 1.1) เปา้ หมายกจิ กรรม เป้าหมายและตวั ช้วี ัดของกจิ กรรมปฏริ ูป เปา้ หมาย กลไกและระบบการผลติ และพัฒนาครแู ละบคุ ลากรทางการศกึ ษามีคุณภาพ มาตรฐาน 1.1.1) กลไกและระบบการผลิต คัดกรองครูและบุคลากรทางการศึกษาและอาจารย์ ให้มีคุณภาพและ ประสทิ ธิภาพ (1) มีรูปแบบ กระบวนการคัดเลือกนิสิต/นักศึกษาครู ท่ีมีประสิทธิภาพ เท่ียงตรง และลดความเหล่ือม ล้า
17 (2) มีหลักสูตรการผลิตครูที่เป็นเลิศและมีรูปแบบกระบวนการฝึก ประสบการณ์วิชาชีพครู ตามความ ต้องการและความจาเป็นตามบริบทของสาขาวิชาและพ้นื ท่ี (3) มีกรอบมาตรฐานและตัวชี้วัดสมรรถนะอาจารย์สถาบันผลิตครู และครูพ่ีเลี้ยงในโรงเรียนหรือสถาน ฝกึ ประสบการณว์ ิชาชีพด้านวชิ าชีพครู เพอ่ื นาไปสู่การประเมินมาตรฐาน การปฏบิ ัติงานและสมรรถนะ และการ วิเคราะหแ์ ละพฒั นาสมรรถนะอาจารย์สถาบนั ผลิตครแู ละครูพ่เี ลี้ยงตามความต้องการจาเป็น 1.2) ขน้ั ตอนการด้าเนนิ งาน ขั้นตอนและวิธีการดาเนินการปฏิรูปกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) จะเปน็ หนว่ ยงานผรู้ บั ผิดชอบหลกั ในการทางานร่วมกบั หน่วยงานอ่ืนท่เี กย่ี วขอ้ งในการดาเนินการ ดังน้ี 1.2.1) ดา้ นกลไกและระบบการผลิตครูและบคุ ลากรทางการศึกษาให้มีคุณภาพ ประสิทธภิ าพ (1) ขั้นตอนที่ 1 การพัฒนารูปแบบกระบวนการคัดเลือกบุคคลที่มีคุณลักษณะที่พึงประสงค์เข้าเรียนครู และการพัฒนาเครื่องมือวัดและประเมินคุณลักษณะความเป็นครู ระยะเวลาดาเนินการ 10 เดือน (มกราคม - ตุลาคม 2565) (2) ขั้นตอนที่ 2 การพัฒนา/ปรับปรุงหลักสูตรผลิตครูตามสาขาวิชาและบริบทพื้นท่ีเพ่ือสร้างความเป็น เลิศ ระยะเวลาดาเนินการ 1 ปี (มกราคม – ธนั วาคม 2565) (3) ขั้นตอนท่ี 3 การศึกษาและพัฒนารูปแบบกระบวนการฝึกประสบการณ์ วิชาชีพครูและระบบการ นเิ ทศการศึกษาและการสอนงานของครูพเี่ ล้ียงเพ่ือเตรียมครูที่มีคุณภาพและ ประสทิ ธิภาพ ระยะเวลาดาเนินการ 1 ปี 9 เดือน (มกราคม 2564– กันยายน 2565) (4) ขั้นตอนท่ี 4 ศึกษาวิเคราะห์และกาหนดสมรรถนะ และการพัฒนามาตรฐาน และชี้วัดสมรรถนะ อาจารย์ประจาหลักสูตรวิชาชีพครูของสถาบันผลิตครู และการพัฒนาอาจารย์ประจา หลักสูตรให้มีสมรรถนะ ระยะเวลาดาเนนิ การ 1 ปี 9 เดือน (มกราคม 2564– กนั ยายน 2565) (5) ขั้นตอนที่ 5 การพัฒนารูปแบบและหลักเกณฑ์การประเมินสมรรถนะอาจารย์ ประจาหลักสูตร วิชาชพี ครขู องสถาบันผลติ ครู ระยะเวลาดาเนินการ 1 ปี (มกราคม – ธนั วาคม 2565) (6) ขั้นตอนท่ี 6 การศึกษาวิเคราะห์และกาหนดสมรรถนะและการพัฒนา มาตรฐานและตัวชี้วัด สมรรถนะครูพ่ีเล้ียงในโรงเรียนหรือสถานฝึกประสบการณ์วิชาชีพด้านวิชาชีพครู และการพัฒนาครูพี่เลี้ยงให้มี สมรรถนะ ระยะเวลาดาเนนิ การ 1 ปี 9 เดอื น (มกราคม 2564– กันยายน 2565) (7) ขั้นตอนที่ 7 การพฒั นารปู แบบและหลกั เกณฑป์ ระเมนิ มาตรฐานสมรรถนะครูพเ่ี ลีย้ งในโรงเรียนหรือ สถานฝึกประสบการณว์ ชิ าชพี ดา้ นวชิ าชพี ครู ระยะเวลาดาเนนิ การ 1 ปี (มกราคม - ธนั วาคม 2565) 2) กิจกรรมปฏิรูปท่ี 5 การปฏิรูปบทบาทการวจิ ัยและระบบธรรมาภบิ าลของสถาบันอุดมศกึ ษาเพื่อสนบั สนุน การพฒั นาประเทศไทยออกจากกับดกั รายได้ปานกลางอย่างย่ังยืน 2.1) เป้าหมายกิจกรรม เปา้ หมายและตวั ช้ีวดั ของกิจกรรมปฏิรปู 2.1.1) เป้าหมาย (1) การสนบั สนนุ การพัฒนากาลังคนเพื่อส่งเสริมการพัฒนาประเทศไทยออกจากกับดักรายได้ปานกลาง อย่างย่ังยืนระบบการอุดมศึกษาจาเป็นต้องดาเนินการปรับบทบาทในกระบวนการผลิตและพัฒนากาลังคนที่มี คุณภาพรองรับการพัฒนาประเทศผ่านการยกระดับการพัฒนาทักษะและการเรียนรู้ตลอดชีวิต (Life-Long Learning) เพอ่ื การเพม่ิ ขดี ความสามารถในการแข่งขันของประเทศ ซ่ึงประกอบด้วยกลไกสาคญั 3 ประการไดแ้ ก่ 1) การศึกษาแบบ Cooperative and Work Integrated Education 2) การจัดการเรียนรู้แบบ Module- Based Learning และ 3) การจดั การเรยี นรู้ทเ่ี น้น Re-skill Up-skill New-skill โดยท้ังหมดน้ี จะต้องดาเนนิ การ ใน 7 เร่อื ง โดยดาเนินการในระดบั ส่วนกลาง และระดบั สถาบนั อดุ มศกึ ษา
18 (2) การสนับสนุนงานวจิ ัยเพ่ือส่งเสริมการพฒั นาประเทศไทยออกจากกับดกั รายได้ปานกลางอย่างย่ังยืน ระบบการอุดมศึกษาจาเป็นต้องปฏิรูประบบการวิจัยและนวัตกรรมท้ังระบบต้ังแต่การพัฒนาระบบ การจัดสรร งบประมาณเพื่อสนับสนุนงานวิจัยและนวัตกรรมในสาขาที่มีความสาคัญของประเทศ การเชื่อมโยงกระบวนการ กาหนดยทุ ธศาสตร์การวิจัยของประเทศจากผู้มีส่วนได้สว่ นเสียจากกระบวนการวิจัยและนวัตกรรมสู่กระบวนการ บริหารจัดการหน่วยงานที่เก่ียวข้องกับระบบวิจัยของประเทศในทุกระดับ โดยมีเป้าหมายรวมไปถึงการยกระดบั ขีดความสามารถด้านนวตั กรรมให้กับผู้ประกอบการและชุมชน เพื่อให้มีความสามารถในการใชน้ วตั กรรมในการ ยกระดับการดาเนินงานและรวมไปถึงความสามารถการทาวิจัยและนวัตกรรมท่ีสอดคล้องกับความต้องการใน การพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมของประเทศอยา่ งยั่งยนื (3) การปฏิรูประบบธรรมาภิบาลของสถาบันอุดมศึกษาเพ่ือการสร้างความเช่ือม่ันและการสนับสนุน สถาบันอุดมศึกษาจากทุกภาคส่วนในประเทศไทยระบบธรรมาภิบาลของสถาบันอุดมศึกษาทั้งในระดับสถาบัน และระดบั หน่วยงานภายในของสถาบัน อาทิ ระบบการสรรหาอธิการบดี กรรมการสภามหาวิทยาลัย และระบบ การสรรหาคณบดี จาเป็นต้องไดร้ บั การปรบั ปรุงใหม้ ีระบบธรรมาภิบาล โปรง่ ใส ตรวจสอบได้ เป็นท่ยี อมรับของผู้ มีส่วนได้ส่วนเสีย และประชาคมทั้งในมหาวิทยาลัยและของประชาชนไทย เพ่ือให้สถาบันอุดมศึกษาของไทย ได้รบั การสนบั สนนุ จากทุกภาคส่วนในสงั คมไทยในการปฏบิ ัตภิ ารกิจได้อยา่ งม่นั คงและยัง่ ยนื 2.1.2) ตวั ช้วี ัด (1) มีแนวทางการพัฒนาระบบการคัดเลือกเข้าศึกษาในสถาบันอุดมศึกษาเพื่อลดความเหล่ือมล้าใน โอกาสการศึกษาต่อระดับอุดมศึกษาของประชากรที่ขาดแคลนทุนทรพั ย์และด้อยโอกาส และส่งเสริมการพฒั นา สมรรถนะของผ้เู รยี น หรอื การเทยี บโอนประสบการณ/์ ความรู้ (2) เครือข่ายสถาบันอุดมศึกษาร่วมกันวิจัยพัฒนานวัตกรรมระบบการเรียนรู้ดิจิทัล (Digital Learning Platform) ที่สามารถสนับสนุนการเรียนรู้ตลอดชีวิตในทุกระดับการศึกษาแก่ประชาชนไทยทุกคนได้โดยไม่เก็บ ค่าใช้จ่าย รวมท้ังระบบธนาคารหน่วยกิต (Credit Bank) ท่ีสามารถให้คุณวุฒิฉบับย่อยกับผู้เรียนและสะสมเพื่อ เทียบโอนเพอ่ื เป็นส่วนหนึง่ ของการจบการศกึ ษาจนสาเร็จระดบั ปริญญาได้ (3) มีแนวทางการพัฒนางานวิจยั ในสถาบันอุดมศึกษาเพื่อสนับสนุนส่งเสริมการพัฒนาประเทศไทยออก จากกบั ดกั รายได้ปานกลางอย่างย่ังยนื ภายใน 20 ปี (4) มีแนวทางการปรับปรุงระบบธรรมาภิบาลของสถาบันอุดมศึกษา รวมถึงหน่วยงานภายในของ สถาบันอุดมศกึ ษา 2.2) ขั้นตอนและวธิ กี ารการด้าเนนิ การปฏริ ปู กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) จะเป็นหน่วยงานผู้รับผิดชอบหลักใน การทางานรว่ มกับหน่วยงานอ่ืนทีเ่ กี่ยวข้องในการดาเนนิ การ ดังนี้ 2.2.1) ขั้นตอนท่ี 1 สารวจและวิเคราะห์สภาพสถานการณ์ปัจจุบัน และกาลังการผลิตของ สถาบันอุดมศึกษาโดยเฉพาะท่ีเกี่ยวกับ Lifelong-Learning ซึ่งประกอบด้วย 1) การศึกษาแบบ Cooperative and Work Integrated Education 2) การจัดการเรียนรู้แบบ Module-Based Learning และ 3) การจัดการ เรียนรู้ท่ีเน้น Re-skill Up-skill New-skill (ร่วมกับคณะกรรมการการอุดมศึกษา : กกอ.) ตลอดจนการวาง แผนการดาเนนิ งานและการกาหนดผูร้ ับผิดชอบเป็นเจ้าภาพ และการกาหนดเปา้ หมายการดาเนินงานดาเนินการ ทกุ ส่วน การด้าเนนิ การระดับสว่ นกลาง (1) วางแผนการดาเนินงานและกาหนดผู้รับผิดชอบเป็นเจ้าภาพในการดาเนินงานทุกส่วน รวมทั้งการ กาหนดเป้าหมายและตวั ชว้ี ัดท่ีเหน็ ภาพร่วมกนั ระหวา่ งผู้มีส่วนได้ส่วนเสยี และผูท้ รี่ ับผิดชอบ
19 (2) ปรับการจัดสรรงบประมาณสนับสนุนการพัฒนากาลังคน กาหนดหลกั เกณฑ์การจัดสรรงบประมาณ ให้แก่สถาบันอุดมศึกษาโดยอิงตามความต้องการกาลังคน (Demand-side Financing) ทั้งความต้องการจาก ภาคการผลิตและบริการ และความต้องการตามยุทธศาสตร์การพัฒนาประเทศ ทั้งในส่วนของการจัดการศึกษา สาหรับผู้เรียนในวัยเรียนในระบบปกติและการจัดการเรียนรู้/การฝึกอบรมฝีมือ (Reskill/ Upskill/ New Skill) สาหรับผู้เรียนวัยทางาน โดยเฉพาะหลักสูตรท่ีเป็นแบบ Module-based และ CWIE ทั้งนี้เพื่อให้เกิดระบบการ เรยี นรตู้ ลอดชวี ติ ไดอ้ ยา่ งแท้จรงิ (3) ปรับมาตรฐานการศึกษาให้รองรับ ปรับมาตรฐานการศึกษาให้ยืดหยุ่น และรองรับการจัดการศึกษา เพื่อการเรียนรู้ตลอดชีวิต โดยเฉพาะท่ีเป็นแบบ Module-Based แบบ CWIE ซ่ึงอาจแตกต่างไปจากการศึกษา ในรูปแบบปกติและอาจใช้กลไก Sandbox ให้เกิดประโยชน์ (มาตรา 69 พระราชบัญญัติการอุดมศึกษา พ.ศ. 2562) (4) การวิเคราะหค์ วามต้องการและจัดทาแผนการพัฒนากาลงั คน ต้องมีกลไกการกาหนดความต้องการ กาลังคน (Demand Identification) เพื่อนาไปสู่การจัดทาแผนการผลิตและพัฒนากาลังคนระดับอุดมศึกษาใน สาขาวิชาหรือสาขาอาชีพ ท้ังการจัดการศึกษาสาหรับผู้เรยี นในวยั เรยี นในระบบปกติและการจัดการเรยี นร้/ู การ ฝึกอบรมฝีมือ (Reskill/ Upskill/ New Skill) สาหรับผ้เู รียนวยั ทางาน ระดับสถาบนั อุดมศึกษา (1) สนับสนุนให้เกิด Active Learning/ CWIE ทั้งระบบ สถาบันอุดมศึกษาจัดการเรียนการสอนที่ ม่งุ เน้นผลสัมฤทธ์ิ เชน่ Active Learning และ/หรอื Cooperative and Work Integrated Education (CWIE) (2) สนับสนุนให้เครือขา่ ยสถาบนั อุดมศึกษารว่ มกนั วิจัยพฒั นานวัตกรรมระบบการเรยี นร้ดู ิจิทัล (Digital Learning Platform) ที่สามารถสนับสนุนการเรียนรู้ตลอดชีวิตในทุกระดับการศึกษาแก่ประชาชนไทยทุกคนได้ โดยไมเ่ ก็บคา่ ใช้จ่าย (3) พัฒนาระบบ Module-based และ/หรือ Micro Credential พร้อมกับการพัฒนาระบบ Credit Bank ท้ังภายในสถาบันอุดมศึกษาและระหว่างสถาบันอุดมศึกษาที่สามารถให้คุณวุฒิฉบับย่อยกับผู้เรียนและ สะสมเพือ่ เทียบโอนเพือ่ เปน็ สว่ นหนึง่ ของการจบการศึกษาระดับปรญิ ญาได้ (4) พัฒนาระบบบริหารจัดการ/สนับสนุน สถาบันอุดมศึกษาพัฒนาระบบสนับสนุน อาทิ ระบบ เทคโนโลยสี ารสนเทศ โครงสร้างพื้นฐานการเรียนการสอนทีท่ นั สมัยและตรงกับความต้องการ (5) พัฒนาอาจารย์ด้วยการส่งเสรมิ การทางานกับภาคการผลติ และบริการสถาบันอุดมศึกษาสนับสนุนให้ บุคลากรทางานร่วมกับภาคการผลิตและบริการอย่างเข้มข้นเพ่ือพัฒนาขีดความสามารถของอาจารย์และ บุคลากรให้มีประสบการณ์ ความรู้และทักษะท่ีภาคการผลิตและบริการต้องการระยะเวลาดาเนินการ 1 ปี 9 เดอื น (มกราคม 2564 - กันยายน 2565) 2.2.2) ขั้นตอนท่ี 2 ท่ปี ระชุมอธกิ ารบดีแหง่ ประเทศไทย (ทปอ) และหนว่ ยงานท่ีเก่ยี วข้องร่วมกันพัฒนา แผนการปฏิรูประบบการคัดเลือกเข้าศึกษาในสถาบันอุดมศึกษาเพื่อลดความเหลื่อมล้าใน โอกาสการศึกษาต่อ ระดบั อดุ มศึกษาของประชากรท่ีขาดแคลนทุนทรัพยแ์ ละด้อยโอกาส และส่งเสริมการพัฒนาสมรรถนะของผู้เรียน หรอื การเทยี บโอนประสบการณ/์ ความรู้ระยะเวลาดาเนนิ การ 1 ปี 9 เดอื น (มกราคม 2564 – กนั ยายน 2565) 2.2.3) ขัน้ ตอนท่ี 3 สานกั งานคณะกรรมการส่งเสริมวทิ ยาศาสตร์ วิจยั และนวัตกรรม (สกสว.) เครือข่าย สถาบันอุดมศึกษา และหน่วยงานท่ีเกี่ยวข้อง ร่วมกันยกร่างแผนการปฏิรูประบบการวิจัย และนวัตกรรมใน สถาบนั อุดมศกึ ษาเพื่อสนับสนนุ ส่งเสรมิ การพฒั นาประเทศไทยออกจากกับดกั รายไดป้ านกลางอย่างยงั่ ยืนภายใน 20 ปี โดยมีเป้าหมายรวมไปถึงการยกระดับขีดความสามารถด้านนวัตกรรมให้กับผู้ประกอบการและชุมชน เพ่ือให้มีความสามารถในการใช้นวัตกรรมในการยกระดับการดาเนินงานและรวมไปถึงความสามารถการทาวิจัย
20 และนวัตกรรมที่สอดคล้องกับความต้องการในการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมของประเทศอย่างยั่งยืนระยะเวลา ดาเนนิ การ 1 ปี 9 เดือน (มกราคม 2564 – กนั ยายน 2565) 2.2.4) ขั้นตอนท่ี 4 กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์วิจัยและนวัตกรรม (อว.) และหน่วยงานที่ เก่ียวข้องร่วมกับจัดทาแผนการปฏิรูประบบธรรมาภิบาลของสถาบันอุดมศึกษารวมถึงหน่วยงานภายในของ สถาบนั อุดมศกึ ษาระยะเวลาดาเนนิ การ 1 ปี 9 เดือน (มกราคม 2564 – กันยายน 2565) 2.2.5) ข้ันตอนท่ี 5 ติดตามและประเมินผล (หน่วยงานผู้รับผิดชอบ ร่วมกับคณะกรรมการปฏิรูป ประเทศด้านการศกึ ษา) ระยะเวลาดาเนนิ การ 1 ปี 9 เดือน (มกราคม 2564 – กันยายน 2565) 2.2.3 กจิ กรรมปฏิรปู ท่ีจะส่งผลใหเ้ กิดการเปลีย่ นแปลงตอ่ ประชาชนอย่างมีนัยสา้ คญั (Big Rock) 1) กจิ กรรมปฏิรูปท่ี 3 การปฏริ ูปกลไกและระบบการผลิตและพฒั นาครแู ละบคุ ลากรทางการศึกษาให้มีคุณภาพ มาตรฐาน 1.1) เปา้ หมายและตวั ชวี้ ัดของกิจกรรมปฏิรปู เปา้ หมายและตัวช้วี ัดของกิจกรรมปฏริ ูป เปา้ หมาย กลไกและระบบการผลติ และพฒั นาครแู ละบุคลากรทางการศึกษามีคุณภาพ มาตรฐาน 1.1.1) กลไกและระบบการผลิต คัดกรองครูและบุคลากรทางการศึกษาและอาจารย์ ให้มีคุณภาพและ ประสทิ ธิภาพ (1) มีรูปแบบ กระบวนการคัดเลือกนิสิต/นักศึกษาครู ท่ีมีประสิทธิภาพ เที่ยงตรง และลดความเหลื่อม ลา้ (2) มีหลักสูตรการผลิตครูที่เป็นเลิศและมีรูปแบบกระบวนการฝึกประสบการณ์วิชาชีพครูตามความ ต้องการและความจาเปน็ ตามบริบทของสาขาวชิ าและพื้นท่ี (3) มีกรอบมาตรฐานและตัวชี้วัดสมรรถนะอาจารย์สถาบันผลิตครู และครูพี่เลี้ยงในโรงเรียนหรือสถาน ฝึกประสบการณ์วชิ าชีพดา้ นวิชาชีพครู เพอื่ นาไปสู่การประเมินมาตรฐาน การปฏิบตั ิงานและสมรรถนะ และการ วิเคราะห์และพัฒนาสมรรถนะอาจารยส์ ถาบนั ผลิตครแู ละครูพีเ่ ล้ยี งตามความต้องการจาเปน็ 1.2) โครงการทสี่ นบั สนนุ 1. โครงการพัฒนาอาจารย์ประจาหลักสตู ร 2) กิจกรรมปฏิรูปที่ 5 การปฏิรูปบทบาทการวจิ ัยและระบบธรรมาภิบาลของสถาบันอดุ มศกึ ษาเพื่อสนบั สนุน การพฒั นาประเทศไทยออกจากกบั ดักรายได้ปานกลางอยา่ งยัง่ ยืน 2.1) เปา้ หมายกจิ กรรม เป้าหมายและตัวช้วี ดั ของกจิ กรรมปฏิรปู 2.1.1) เปา้ หมาย (1) การสนับสนนุ การพฒั นากาลังคนเพ่ือส่งเสริมการพฒั นาประเทศไทยออกจากกบั ดกั รายได้ปานกลาง อย่างย่ังยืน ระบบการอุดมศึกษาจาเป็นต้องดาเนินการปรับบทบาทในกระบวนการผลิตและพัฒนากาลังคนท่ีมี คุณภาพรองรับการพัฒนาประเทศผ่านการยกระดับการพัฒนาทักษะและการเรียนรู้ตลอดชีวิต (Life-Long Learning) เพอื่ การเพิ่มขดี ความสามารถในการแข่งขันของประเทศ ซ่งึ ประกอบด้วยกลไกสาคญั 3 ประการได้แก่ 1) การศึกษาแบบ Cooperative and Work Integrated Education 2) การจัดการเรียนรู้แบบ Module- Based Learning และ 3) การจัดการเรยี นรู้ท่ีเนน้ Re-skill Up-skill New-skillโดยทง้ั หมดน้ี จะต้องดาเนินการ ใน 7 เรื่อง โดยดาเนินการในระดับส่วนกลาง และระดับสถาบันอดุ มศึกษา (2) การสนบั สนุนงานวิจยั เพ่ือส่งเสริมการพัฒนาประเทศไทยออกจากกับดักรายไดป้ านกลางอย่างย่ังยืน ระบบการอุดมศึกษาจาเป็นต้องปฏิรูประบบการวิจัยและนวัตกรรมทั้งระบบต้ังแต่การพัฒนาระบบการจัดสรร
21 งบประมาณเพ่ือสนับสนุนงานวิจัยและนวัตกรรมในสาขาท่ีมีความสาคัญของประเทศ การเช่ือมโยงกระบวนการ กาหนดยุทธศาสตรก์ ารวิจยั ของประเทศจากผมู้ สี ่วนได้สว่ นเสยี จากกระบวนการวิจัยและนวัตกรรมสู่กระบวนการ บริหารจัดการหน่วยงานท่ีเกี่ยวข้องกับระบบวิจัยของประเทศในทุกระดับ โดยมีเป้าหมายรวมไปถึงการยกระดับ ขีดความสามารถด้านนวตั กรรมให้กับผู้ประกอบการและชุมชน เพ่ือให้มีความสามารถในการใช้นวตั กรรมในการ ยกระดับการดาเนินงานและรวมไปถึงความสามารถการทาวิจัยและนวัตกรรมที่สอดคล้องกับความต้องการใน การพัฒนาเศรษฐกิจและสงั คมของประเทศอยา่ งยั่งยนื (3) การปฏิรูประบบธรรมาภิบาลของสถาบันอุดมศึกษาเพื่อการสร้างความเช่ือมั่นและการสนับสนุน สถาบันอุดมศึกษาจากทุกภาคส่วนในประเทศไทยระบบธรรมาภิบาลของสถาบันอุดมศึกษาท้ังในระดับสถาบัน และระดับหน่วยงานภายในของสถาบัน อาทิ ระบบการสรรหาอธิการบดี กรรมการสภามหาวิทยาลัย และระบบ การสรรหาคณบดี จาเปน็ ตอ้ งได้รับการปรบั ปรุงใหม้ ีระบบธรรมาภบิ าล โปร่งใส ตรวจสอบได้ เป็นทย่ี อมรบั ของผู้ มีส่วนได้ส่วนเสีย และประชาคมทั้งในมหาวิทยาลัยและของประชาชนไทย เพื่อให้สถาบันอุดมศึกษาของไทย ได้รบั การสนบั สนุนจากทุกภาคส่วนในสังคมไทยในการปฏิบัติภารกจิ ได้อย่างม่นั คงและยงั่ ยนื 2.1.2) ตวั ชี้วดั (1) มีแนวทางการพัฒนาระบบการคัดเลือกเข้าศึกษาในสถาบันอุดมศึกษาเพื่อลดความเหลื่อมล้าใน โอกาสการศึกษาต่อระดับอุดมศึกษาของประชากรที่ขาดแคลนทุนทรัพย์และด้อยโอกาส และส่งเสริมการพัฒนา สมรรถนะของผ้เู รียน หรอื การเทยี บโอนประสบการณ์/ความรู้ (2) เครือข่ายสถาบันอุดมศึกษาร่วมกันวิจัยพัฒนานวัตกรรมระบบการเรียนรู้ดิจิทัล (Digital Learning Platform) ที่สามารถสนับสนุนการเรียนรู้ตลอดชีวิตในทุกระดับการศึกษาแก่ประชาชนไทยทุกคนได้โดยไม่เก็บ ค่าใช้จ่าย รวมทั้งระบบธนาคารหน่วยกิต (Credit Bank) ที่สามารถให้คุณวุฒิฉบับย่อยกับผู้เรียนและสะสมเพ่ือ เทยี บโอนเพื่อเป็นส่วนหน่ึงของการจบการศึกษาจนสาเรจ็ ระดับปริญญาได้ (3) มแี นวทางการพัฒนางานวิจัยในสถาบันอุดมศึกษาเพ่ือสนับสนุนส่งเสริมการพฒั นาประเทศไทยออก จากกบั ดักรายไดป้ านกลางอย่างย่งั ยนื ภายใน 20 ปี (4) มีแนวทางการปรับปรุงระบบธรรมาภิบาลของสถาบันอุดมศึกษา รวมถึงหน่วยงานภายในของ สถาบนั อดุ มศกึ ษา 2.2) โครงการท่ีสนับสนุน 1. รูปแบบการเรียนรู้ที่หลากหลายเพ่ือการพัฒนาทักษะ และสร้างการ เรียนรตู้ ลอดชีวติ กจิ กรรม 4 การศกึ ษาเชิงบรู ณาการกบั การทางาน 2. ระบบงบประมาณการผลิต และพัฒนากาลังคนในลักษณะ demand side financing กิจกรรม : 1. หลักเกณฑ์การจัดสรรงบประมาณ ให้แก่สถาบันอุดมศึกษา โดยอิงตามความ ตอ้ งการกาลังคน (Demand-side Financing) กิจกรรม : 2 ระบบบริหารจดั การงบประมาณแบบบูรณาการเพื่อ มุ่งหวังผลสัมฤทธิด์ ้านการอุดมศึกษา 2.2.4 รา่ ง แผนพฒั นาเศรษฐกจิ และสงั คมแห่งชาติ ฉบับท่ี 13 องคป์ ระกอบหลักของการขับเคลื่อนประเทศสู่“เศรษฐกิจสร้างคุณค่า สงั คมเดนิ หน้าอยา่ งยั่งยนื ” (Hi-Value and Sustainable Thailand) องค์ประกอบที่ 1 มิติภาคการผลติ และบริการเปา้ หมาย - หมุดหมายท่ี 1 ไทยเปน็ ประเทศช้ันนาด้านสนิ ค้าเกษตรและเกษตรแปรรูปมลู ค่าสงู - หมุดหมายที่ 2 ไทยเป็นจดุ หมายของการท่องเที่ยวท่เี น้นคุณภาพและความยั่งยืน - หมดุ หมายท่ี 3 ไทยเป็นฐานการผลติ ยานยนต์ไฟฟ้าทีส่ าคญั ของโลก - หมุดหมายท่ี 4 ไทยเป็นศูนยก์ ลางทางการแพทยแ์ ละสขุ ภาพมลู ค่าสูง
22 - หมดุ หมายที่ 5 ไทยเปน็ ประตูการคา้ การลงทุนและยทุ ธศาสตร์ทางโลจิสติกส์ที่สาคญั ของภมู ภิ าค - หมุดหมายที่ 6 ไทยเปน็ ศูนย์กลางดา้ นดจิ ทิ ัลและอตุ สาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์อจั ฉรยิ ะของอาเซยี น องคป์ ระกอบที่ 2 มติ โิ อกาสและความเสมอภาคทางเศรษฐกิจและสงั คม - หมุดหมายที่ 7 ไทยมวี ิสาหกจิ ขนาดกลางและขนาดย่อมท่เี ข้มแข็ง มีศักยภาพสูง และสามารถแขง่ ขนั ได้ - หมดุ หมายที่ 8 ไทยมีพืน้ ท่แี ละเมอื งอัจฉริยะท่นี า่ อยู่ ปลอดภยั เติบโตไดอ้ ย่างย่งั ยนื - หมุดหมายที่ 9 ไทยมีความยากจนข้ามรุ่นลดลง และคนไทยทุกคนมีความคุ้มครองทางสังคมที่เพียงพอ เหมาะสม องค์ประกอบที่ 3 มติ ิความยัง่ ยืนของทรพั ยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อม หมดุ หมายท่ี 10 ไทยมีเศรษฐกจิ หมุนเวียนและสงั คมคารบ์ อนตา่ หมุดหมายที่ 11 ไทยสามารถลดความเส่ียงและผลกระทบจากภัยธรรมชาติและการเปลยี่ นแปลงสภาพ ภมู อิ ากาศ องคป์ ระกอบท่ี 4 มติ ปิ ัจจยั ผลกั ดันการพลิกโฉมประเทศ หมดุ หมายที่ 12 ไทยมีกาลังคนสมรรถนะสูง มุ่งเรียนรอู้ ยา่ งตอ่ เน่ือง ตอบโจทยก์ ารพัฒนาแหง่ อนาคต หมดุ หมายท่ี 13 ไทยมีภาครฐั ท่ีทนั สมยั มีประสิทธภิ าพ และตอบโจทย์ประชาชน 2.3 แผนระดับท่ี 3 ที่เก่ยี วขอ้ ง 2.3.1 ช่ือแผนระดับที่ 3 แผนการอุดมศึกษาเพื่อผลิตและพัฒนาก้าลังคนของประเทศ พ.ศ. 2564 – 2570 ฉบับปรบั ปรงุ พ.ศ. 2566 – 2570 ของกระทรวงการอุดมศกึ ษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม 1) วัตถุประสงค์ของแผนท่ี แผนการอุดมศึกษาเพ่ือผลิตและพัฒนากาลังคนของประเทศ พ.ศ. 2564 – 2570 ฉบับปรับปรงุ พ.ศ. 2566 – 2570 ของกระทรวงการอุดมศกึ ษา วิทยาศาสตร์ วจิ ยั และนวัตกรรม จากการเปล่ียนแปลงท่ีสาคัญของโลกในมิติต่าง ๆ ท้ังการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างประชากรและสังคม ความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีอย่างรวดเร็วในยุคโลกาภวิ ัตน์ สภาพเศรษฐกิจในยุคการแพร่ระบาดของโรคติดเช้ือ ไวรัสโคโรนา 2019 (COVID - 19) ที่สรา้ งความทา้ ทายให้กับตลาดแรงงาน และส่งผลกระทบโดยตรงกบั กาลังคน ของประเทศ การจัดการกับสภาพภูมิอากาศ และความเส่ือมโทรมของทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ตลอดจนทิศทางการเมอื ง ปจั จยั ขา้ งตน้ นสี้ ่งผลต่อสังคม เศรษฐกจิ และสงิ่ แวดล้อม ประกอบกบั แผนและนโยบาย ของรฐั บาลทีว่ างทศิ ทางการพัฒนาของประเทศเปน็ “ประเทศไทยมีความม่ันคง ม่ังคัง่ ย่ังยืน เปน็ ประเทศพัฒนา แล้ว ด้วยการพัฒนาตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง” โดยอาศัยศักยภาพของการอุดมศึกษาตามพันธกจิ ท้ัง 4 ประการ คือ การจัดการศึกษา การวิจัยและการสร้างนวัตกรรม การบริการวิชาการแก่สังคม และการ ทะนุบารุงศิลปะและวัฒนธรรม เพื่อนาไปสู่การผลิตบัณฑิตและพัฒนากาลังคนให้มีทั้งเชิงคุณภาพและเชิง ปริมาณที่พอเพียง การวิจัยเพ่ือสร้างสรรค์องค์ความรู้ เทคโนโลยี และนวัตกรรมใหม่ ๆ เพ่ือตอบโจทย์ความท้า ทาย ปญั หาทสี่ าคัญและการพฒั นาของประเทศ ผลผลิตที่เกิดจากการอดุ มศึกษาดังกลา่ วจาเป็นต้องมีการพัฒนา ระบบอุดมศึกษาใหม่ โดยการปรับระบบการขับเคลื่อนท้ังระบบ อันได้แก่ยุทธศาสตร์และกลไกการผลิตบัณฑิต และพัฒนากาลังคนท่ีมีคุณภาพตอบสนองกับความต้องการของตลาดแรงงาน สมรรถนะและศักยภาพของ บุคลากรในระบบอุดมศึกษา ความมั่นคงทางการเงินความพร้อมของเทคโนโลยีดจิ ิทัล ธรรมาภบิ าลในการบริหาร จัดการ ตลอดจนภาคีเครือข่ายภาครัฐ ภาคเอกชนและสังคม จึงนาไปสู่การจัดทาแผนด้านการอุดมศึกษาท่ีมี เป้าหมายหลัก เพื่อเป็นกรอบแนวทางดาเนินงานของสถาบันอุดมศึกษา ในการเป็นรากฐานท่ีสาคัญของการ ขับเคลื่อนการพัฒนาประเทศให้มีขีดความสามารถในการแข่งขัน และนาประเทศไปสู่การหลุดพ้นกับดักรายได้ ปานกลาง (Escaping the Middle – Income Trap)
23 2) ยุทธศาสตร์ท่ี 1 พัฒนาศกั ยภาพคน (Capacity Building) 2.1 เป้าหมายระดบั ยุทธศาสตรท์ ่ี 1 1. การจัดการศกึ ษาเพ่ือการเรียนรู้ตลอดชว่ งชีวิต (Lifelong Learning) อย่างมคี ณุ ภาพ มาตรฐาน และ ยืดหยุ่นเหมาะสมกับกาลงั คนทกุ กลุ่มวยั (Enhancing Curriculums for Desired Learning Outcomes) 2. บัณฑิต/กาลังคนได้รับการพัฒนาและยกระดับทักษะ (Re Skills Up Skills and New Skills) เพ่ือ การทางานและการดารงชีวิต (Soft & Hard Skills & Transversal Skills) ให้มีคุณภาพและปริมาณรองรับการ พฒั นาประเทศตามการเปลี่ยนแปลงของกระแสโลก 3. บัณฑิต/กาลังคนมีความตระหนักรู้ ปรับเปล่ียนวิถีการดารงชีวิตที่เป็นมิตรเป็นสิ่งแวดล้อม รองรับ และสอดคล้องเศรษฐกจิ หมุนเวียน (Circular Economy) เพือ่ การพัฒนาอย่างย่งั ยนื 4. การสร้างเสริมบุคลากรให้มีศักยภาพสูงและความเช่ียวชาญเฉพาะศาสตร์ (Enhancement of Brainpower & Concentration of Talents 2.2 แนวทางการขบั เคล่อื นแผนสกู่ ารปฏิบตั ิ 2.2.1 แนวทางที่ 1 การจดั การศกึ ษาเพอ่ื การเรยี นรู้ตลอดช่วงชวี ิต (Lifelong Learning) 2.2.2 แนวทางที่ 2 ยกระดับคุณภาพการศึกษาและสมรรถนะของกาลังคน (Quality & Manpower Competencies Enhancement) 2.2.3 แนวทางที่ 3 การสร้างเสริมบุคลากรคุณภาพสูง (Enhancement of Brainpower & Concentration of Talents) 3) ยุทธศาสตร์ที่ 2 ส่งเสรมิ ระบบนเิ วศวจิ ัยอุดมศึกษา (Research Ecosystem Building) 3.1 เป้าหมายระดับยทุ ธศาสตรท์ ี่ 2 1. การวิจัยเพ่ือสร้างองค์ความรู้ เทคโนโลยีและนวัตกรรมถ่ายทอดและประยุกต์ใช้ (Research Innovation and Technology Transfer) เพือ่ ความยั่งยืนในมิติทางเศรษฐกิจ สังคมและส่งิ แวดลอ้ ม 2. ทรัพยากรด้านการวิจัยและพัฒนาในระบบอุดมศึกษามีประสิทธิภาพสามารถสร้างขีดความสามารถ ทง้ั ทางวิชาการและการนาใชง้ านจรงิ 3. นิเวศสถาบันอุดมศึกษาเอ้ือต่อการเพิ่มพูนทักษะผู้ประกอบการและพัฒนาศักยภาพทางธุรกิจ Corporate University, Start-up, Spin-off, Incubator และ Accelerator) รวมถงึ ระบบทรพั ยส์ นิ ทางปัญญา และถ่ายทอดเทคโนโลยีมีประสิทธิภาพส่งต่อผลงานสู่สังคมและเศรษฐกิจ (Research Administration and Support Office) 3.2 แนวทางการขบั เคล่ือนแผนสูก่ ารปฏบิ ตั ิ 3.2.1 แนวทางท่ี 1 การวิจัยนวัตกรรมและการถ่ายทอดเทคโนโลยี (Research Innovation and Technology Transfer) 3.2.2 แนวทางที่ 2 พัฒนาโครงสร้างพ้นื ฐานหรือปจั จยั เอ้ือภายในสถาบนั อุดมศึกษาท่ีส่งเสริมการพัฒนา ผปู้ ระกอบการนวัตกรรม 4) ยุทธศาสตรท์ ี่ 3 จดั ระบบอดุ มศึกษาใหม่ (Higher Education Transformation) 4.1 เป้าหมายระดบั ยุทธศาสตรท์ ่ี 3 1. ระบบอุดมศึกษามีประสิทธิภาพในการบริหารจัดการทรัพยากรท่ีสร้างผลสัมฤทธ์ิและคุ้มค่าต่อการ ลงทุนในการจดั การศึกษาระดับอุดมศึกษา (Performance - Based) โดยยดึ หลกั ธรรมาภิบาล 2. สถาบันอุดมศึกษามีความเป็นเลิศตามอัตลักษณ์/จุดแข็งเพ่ือให้เกิดคุณภาพในระบบอุดมศึกษา และ สะทอ้ นผลลพั ธ์ (Outcome - based) สอดคล้องกับความต้องการของชมุ ชน/พ้นื ที่/ประเทศ
24 3. สถาบันอุดมศึกษาเป็นท่ียอมรับในระดับนานาชาติสอดคล้องกับสถานการณ์ปัจจุบันและตอบสนอง ตอ่ โลกในศตวรรษท่ี 21 4.2 แนวทางการขับเคล่อื นแผนสู่การปฏบิ ตั ิ 4.2.1 แนวทางที่ 1 การบรหิ ารจัดการ และธรรมาภิบาล (Management and Good Governances) 4.2.2 แนวทางท่ี 2 การพัฒนาสถาบันอุดมศึกษาตามอัตลักษณ์ที่หลากหลาย (Reinventing University) 4.2.3 แนวทางที่ 3 ความมัน่ คงทางการเงนิ ในระบบอุดมศึกษา (Financial Security) 4.2.4 แนวทางท่ี 4 อุดมศกึ ษาดิจทิ ัล (Digital Higher Education) 5) การขบั เคลอื่ นสา้ คัญ 5.1 นโยบายหลัก (Flagship Policies) ที่ 1 กาลังคนสมรรถนะและศักยภาพสูง ตอบโจทย์การพัฒนา อุตสาหกรรมตามโมเดล BCG (ด้านการเกษตรและอาหาร การแพทย์และสุขภาพ การท่องเที่ยว และพลังงาน รวมถงึ วัสดุ และเคมีชวี ภาพ) เพ่ือยกระดับเป็นเศรษฐกิจหมุนเวยี น (Circular Economy) 5.2 นโยบายหลัก (Flagship Policies) ที่ 2 กาลังคนระดับสูงท่ีมีทักษะรองรับอุตสาหกรรมและบริการ ใหม่แหง่ อนาคตเพมิ่ ขึน้ 5.3 นโยบายหลัก (Flagship Policies) ที่ 3 ระบบเศรษฐกิจฐานรากและเศรษฐกิจฐานนวัตกรรมรวมถึง SMEs and IDEs มคี วามเข้มแขง็ 5.4 นโยบายหลกั (Flagship Policies) ท่ี 4 การรองรบั สังคมสูงวัย และการเข้าถึงการเรียนรู้ตลอดชีวิต โดยสมบูรณ์ 5.5 นโยบายหลัก (Flagship Policies) ท่ี 5 การสร้างความเป็นเลิศ และองค์ความรู้ใหม่ด้าน สงั คมศาสตร์ มนษุ ยศาสตร์ ศลิ ปกรรมศาสตร์ 5.6 นโยบายหลัก (Flagship Policies) ที่ 6 ศูนย์กลางความเชย่ี วชาญระดบั นานาชาติ (Hub of Talent & Knowledge) 5.7 นโยบายหลัก (Flagship Policies) ท่ี 7 โครงสร้างพื้นฐานด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี วิจัยและ นวัตกรรมในสถาบันอุดมศกึ ษาท่เี ข้มแข็ง 2.3.2 ช่ือแผนระดับที่ 3 ร่าง แผนด้านวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม พ.ศ. 2566 – 2570 ของกระทรวงการ อุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วจิ ยั และนวตั กรรม 1) จุดมุ่งเน้นนโยบาย ขอ้ (2) ประเทศไทยเปน็ จดุ หมายของการท่องเทยี่ วโดยใช้แนวคิดเศรษฐกิจสรา้ งสรรค์ มุ่งเน้นคณุ คา่ และ ความยั่งยืน สามารถเพมิ่ มูลค่าทางเศรษฐกจิ และการกระจายรายได้ ข้อ (3) ประเทศไทยเปน็ ประเทศชั้นนาดา้ นสินค้าเกษตร เกษตรแปรรูป และอาหารที่มีคุณค่าและมูลค่า สงู โดยมมี ลู ค่าทางเศรษฐกจิ สงู เปน็ อันดบั 1 ใน 10 ของโลก ข้อ (4) ผู้สูงอายุมีศักยภาพและโอกาสอย่างเต็มท่ีในการพ่ึงตนเอง มีคุณค่าและสร้างมูลค่าเพิ่มให้แก่ สังคม เพ่อื รองรบั สังคมสงู วัย ข้อ (5) ประเทศไทยสามารถพัฒนาเทคโนโลยีและนวัตกรรมที่ก้าวหน้า ล้ายุคสู่อนาคต และเทคโนโลยี อวกาศ สาหรบั การยกระดบั อตุ สาหกรรม ธรุ กิจ และการบรกิ ารทีม่ อี ยแู่ ลว้ และพฒั นาอุตสาหกรรม/ธรุ กจิ ใหม่ ขอ้ (6) ประเทศไทยสามารถสร้างกาลังคนสมรรถนะสูงและเป็นศนู ย์กลางกาลังคนระดับสูงของอาเซียน โดยการพลิกโฉมระบบการเรียนรู้ตลอดชีวิต เพ่ือตอบโจทย์การพัฒนาแห่งอนาคต และสอดรับกับปรัชญาการ อดุ มศึกษาไทยใหม่
25 2) เป้าประสงค์ของ ร่าง แผนด้านวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม พ.ศ. 2566 – 2570 ของกระทรวง การอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วจิ ัยและนวัตกรรม 1) คนไทยมีสมรรถนะและทักษะสูง เพียงพอในการพลิกโฉมประเทศให้ยกระดับความสามารถในการ แข่งขนั ทางเศรษฐกจิ และการพัฒนาสังคมอยา่ งยั่งยืน 2) เศรษฐกิจไทยมีความสามารถในการแข่งขันด้วยเศรษฐกิจสร้างคุณค่าและเศรษฐกิจสร้างสรรค์ เพิ่ม ความมน่ั คงของเศรษฐกจิ ฐานราก และพ่ึงพาตนเองได้ ยั่งยนื พร้อมสอู่ นาคต 3) สังคมไทย มีการพัฒนาอย่างย่ังยืนสามารถแก้ปัญหาท้าทายของสังคมและสิ่งแวดล้อม ปรับตัวได้ทัน ตอ่ พลวตั การเปลีย่ นแปลงของโลก 3) ยทุ ธศาสตรท์ ี่ 1 การพัฒนาเศรษฐกิจไทยด้วยเศรษฐกิจสร้างคุณค่าและเศรษฐกจิ สร้างสรรค์ ใหม้ ี ความสามารถในการแข่งขัน และพึ่งพาตนเองได้อย่างยั่งยืน พร้อมสู่อนาคต โดยใช้วิทยาศาสตร์ การวิจัย และนวตั กรรม แผนงานภายใต้ยุทธศาสตรท์ ี่ 1 รูปแบบท่ี 1 (รูปแบบทม่ี ี แผนงาน BCG 1 แผนงาน) ประกอบด้วย 3.1. แผนงานส้าคัญ (Flagship) ตามจดุ ม่งุ เนน้ นโยบาย ประกอบดว้ ย 1. พฒั นาและผลติ วัคซนี ปอ้ งกันโควิด-19 และการยกระดบั เป็นศนู ย์กลางด้านวคั ซนี ในระดับอาเซียน 2. พัฒนาและผลิตผลิตภัณฑ์การแพทย์ขั้นสูง (Advanced Therapy Medicinal Products; ATMPs) รวมถงึ ชีววัตถุท่ีเก่ียวข้อง ใหเ้ ป็นอนั ดบั หน่งึ ของอาเซียน 3. ยกระดับการผลิตและการส่งออก Functional Ingredients, Functional Food, Novel Food ให้ เกดิ มูลค่าทางเศรษฐกจิ สูง และไทยเป็นศูนย์กลางการผลติ และส่งออกชนั้ นาของโลก 4. เร่งพัฒนาการผลิตและการส่งออกอาหารและผลไม้ไทยคุณค่าสูง ให้ไทยเป็นผู้นาของโลก โดยเพ่ิม มูลค่าทางเศรษฐกจิ และประเทศท่ีส่งั ซ้อื 5. พัฒนาและยกระดับการท่องเท่ียวโดยใช้แนวคิดเศรษฐกิจสร้างสรรค์ท่ีเน้นคุณค่า สร้างความยั่งยืน และเพิม่ รายไดข้ องประเทศ 6. เร่งพัฒนาอุตสาหกรรมยานยนต์ไฟฟ้าและเทคโนโลยีเก่ียวเนื่อง ให้ประเทศไทยเป็นศูนย์กลางการ ผลิตของอาเซียน 7. พฒั นาและส่งเสรมิ ใหป้ ระเทศเพิม่ ธุรกจิ ฐานนวัตกรรม (IDEs) ขนาดใหญ่ 3.1.1 แผนงาน ประกอบดว้ ย 1. พัฒนาระบบเศรษฐกิจชีวภาพ-เศรษฐกิจหมุนเวียน-เศรษฐกิจสีเขียว (Bio-Circular-Green Economy: BCG) ใน 4 ด้าน (ด้านการแพทย์และสุขภาพ เกษตรและอาหาร การท่องเท่ียว และพลังงาน วัสดุ และเคมชี ีวภาพ) ใหเ้ ป็นระบบเศรษฐกิจมลู ค่าสูง มคี วามยง่ั ยนื และเพมิ่ รายได้ของประเทศ 2. พัฒนาและประยุกต์ใช้เทคโนโลยีดิจิทัล ปัญญาประดิษฐ์ อิเล็กทรอนิกส์อัจฉริยะ รวมทั้งหุ่นยนตแ์ ละ ระบบอตั โนมตั ิ เพ่ือเพมิ่ ประสิทธภิ าพในการผลติ การบรกิ ารและการพึ่งพาตนเอง 3. พัฒนาระบบโลจิสติกส์และระบบรางของประเทศให้ทันสมัยได้มาตรฐานสากล แข่งขันได้ และ เชื่อมต่อกับเครอื ข่ายรองรบั ระบบเศรษฐกิจนวตั กรรมในภมู ภิ าคอาเซียน 4. พัฒนาอุตสาหกรรมยานยนต์ไฟฟ้าให้สามารถแข่งขันได้ รองรับการขยายตัวด้านการคมนาคมขนส่ง ของอาเซียนและพ่งึ ตนเองได้ 5. พัฒนาธุรกิจฐานนวัตกรรมขนาดใหญ่ (IDEs) เพื่อยกระดับรายได้ ความสามารถในการแข่งขัน และ การพ่ึงพาตนเองของประเทศ แผนงานภายใตย้ ทุ ธศาสตร์ที่ 1 รปู แบบท่ี 2 (รูปแบบทีม่ ี แผนงาน BCG 4 แผนงาน) ประกอบด้วย 3.2 แผนงานสาคญั (Flagship) ตามจดุ ม่งุ เนน้ นโยบาย ประกอบด้วย
26 1. พฒั นาและผลติ วคั ซนี ปอ้ งกนั โควดิ -19 และการยกระดบั เป็นศูนยก์ ลางดา้ นวคั ซนี ในระดบั อาเซียน 2. พัฒนาและผลิตผลิตภัณฑ์การแพทย์ข้ันสูง (Advanced Therapy Medicinal Products; ATMPs) รวมถึงชีววตั ถทุ ี่เกี่ยวขอ้ ง ใหเ้ ปน็ อนั ดบั หนึ่งของอาเซียน 3. ยกระดับการผลิตและการส่งออก Functional Ingredients, Functional Food, Novel Food ให้ เกิดมลู ค่าทางเศรษฐกิจสงู และไทยเป็นศนู ย์กลางการผลิตและส่งออกช้นั นาของโลก 4. เร่งพัฒนาการผลิตและการส่งออกอาหารและผลไม้ไทยคุณค่าสูง ให้ไทยเป็นผู้นาของโลก โดยเพ่ิม มูลคา่ ทางเศรษฐกจิ และประเทศที่สง่ั ซือ้ 5. พัฒนาและยกระดับการท่องเท่ียวโดยใช้แนวคิดเศรษฐกิจสร้างสรรค์ที่เน้นคุณค่า สร้างความย่ังยืน และเพิ่มรายได้ของประเทศ 6. เร่งพัฒนาอุตสาหกรรมยานยนต์ไฟฟ้าและเทคโนโลยีเก่ียวเนื่อง ให้ประเทศไทยเป็นศูนย์กลางการ ผลิตของอาเซยี น 7. พฒั นาและส่งเสริมให้ประเทศเพิ่มธุรกิจฐานนวตั กรรม (IDEs) ขนาดใหญ่ 3.2.1 แผนงาน ประกอบด้วย 1. พัฒนาระบบเศรษฐกิจชีวภาพ-เศรษฐกิจหมุนเวียน-เศรษฐกิจสีเขียว (Bio-Circular-Green Economy: BCG) ในด้านการแพทย์และสุขภาพ ให้เป็นระบบเศรษฐกิจมูลค่าสูง มีความย่ังยืนและเพิ่มรายได้ ของประเทศ 2. พัฒนาระบบเศรษฐกิจชีวภาพ-เศรษฐกิจหมุนเวียน-เศรษฐกิจสีเขียว (Bio-Circular-Green Economy: BCG) ในด้านเกษตรและอาหารให้เป็นระบบเศรษฐกิจมูลค่าสูง มีความย่ังยืนและเพ่ิมรายได้ของ ประเทศ 3. พัฒนาระบบเศรษฐกิจชีวภาพ-เศรษฐกิจหมุนเวียน-เศรษฐกิจสีเขียว (Bio-Circular-Green Economy: BCG) ในดา้ นการทอ่ งเทย่ี วให้เป็นระบบเศรษฐกิจมลู คา่ สงู มีความยงั่ ยืนและเพิ่มรายไดข้ องประเทศ 4) ยุทธศาสตร์ที่ 2 การยกระดับสังคมและส่ิงแวดล้อมให้มีการพัฒนาอย่างยั่งยืน สามารถแก้ไข ปัญหาท้าทายและปรับตัวได้ทันต่อพลวัตการเปล่ียนแปลงของโลก โดยใช้วิทยาศาสตร์ การวิจัยและ นวตั กรรม แผนงานภายใต้ยทุ ธศาสตร์ท่ี 2 ประกอบด้วย 4.1 แผนงานส้าคัญ (Flagship) ตามจุดม่งุ เน้นนโยบาย ประกอบด้วย 1. ผ้สู งู อายมุ ีศกั ยภาพและโอกาสในการพง่ึ ตนเอง มีคณุ คา่ และสร้างมูลค่าเพมิ่ ใหแ้ กส่ งั คม 4.2 แผนงาน ประกอบดว้ ย 1. พัฒนาสงั คมสงู วยั ด้วยวทิ ยาศาสตร์ วิจัยและนวตั กรรม 2. ยกระดบั ความมั่นคงทางสขุ ภาพของประเทศให้พรอ้ มรบั โรคระบาดระดับชาติและโรคอุบัติใหม่ 3. ขจัดความยากจน โดยการลดช่องว่างของการเข้าถึงโอกาสด้านการพัฒนาอาชีพ การศึกษาเรียนรู้ การเข้าถึงเทคโนโลยแี ละนวัตกรรม 4. เพิ่มความเข้มแข็งของเศรษฐกิจฐานรากเพื่อให้มีศักยภาพในการแข่งขัน สามารถพ่ึงพาตนเองได้และ กระจายรายไดส้ ู่ชุมชนท้องถ่ิน 5. พัฒนาสงั คมคุณธรรม แก้ไขปญั หาคอรร์ ปั ชัน และเสริมสร้างธรรมาภิบาล
27 6. พัฒนาเมืองน่าอยู่ท่ีเชอ่ื มโยงกับการพัฒนาชุมชน/ท้องถ่ิน และกระจายความเจริญทางเศรษฐกิจและ สังคมสทู่ กุ ภูมิภาค โดยใช้วิทยาศาสตร์ วิจยั และนวัตกรรม 7. สังคมไทยไรค้ วามรนุ แรง ประชาชนมีความปลอดภยั และสวัสดิภาพสาธารณะในการดารงชีวิต 8. พฒั นาและเรง่ แก้ไขปัญหาทรพั ยากรธรรมชาติและสิง่ แวดลอ้ ม โดยมงุ่ เนน้ การเป็นสังคมคาร์บอนต่า 9. ลดความเส่ียงและผลกระทบท่เี กดิ จากภัยพบิ ตั ทิ างธรรมชาตแิ ละการเปลี่ยนแปลงสภาพภมู ิอากาศ 5) ยทุ ธศาสตร์ที่ 3 การพัฒนาวทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี การวิจยั และนวัตกรรม ระดับขนั้ แนวหน้าที่ ก้าวหน้าล้ายคุ เพ่ือสรา้ งโอกาสใหม่และความพร้อมของประเทศในอนาคต แผนงานภายใตย้ ุทธศาสตรท์ ี่ 3 ประกอบดว้ ย 5.1 แผนงานสา้ คญั (Flagship) ตามจุดมุ่งเน้นนโยบาย ประกอบด้วย 1. พัฒนาเทคโนโลยีและนวัตกรรมท่ีก้าวหน้า ล้ายุคสู่อนาคต และเทคโนโลยีระบบโลกและอวกาศ (Earth Space Technology) รวมท้ังดาวเทียม เพ่ือการประยุกต์ใช้ประโยชน์สาหรับการพัฒนาประเทศด้านภูมิ สารสนเทศ และต่อยอดสอู่ ุตสาหกรรมอวกาศในอนาคต 5.2 แผนงาน ประกอบดว้ ย 1. ขับเคล่ือนการวิจัยขั้นแนวหน้าที่สร้างองค์ความรู้ใหม่ด้านวิทยาศาสตร์ สังคมศาสตร์ มนุษยศาสตร์ ศิลปกรรมศาสตร์ และเทคโนโลยีข้ันแนวหน้า รวมทั้งการนาผลการวิจัยข้ันแนวหน้าประยุกต์ใช้และพัฒนาต่อ ยอด 2. พัฒนาเทคโนโลยีและนวัตกรรมสาหรับอุตสาหกรรมแห่งอนาคตและบริการแห่งอนาคต รวมทั้ง อุตสาหกรรมอวกาศ 3. พฒั นาโครงสร้างพนื้ ฐานดา้ นวทิ ยาศาสตร์ วจิ ยั และนวตั กรรม และโครงสร้างพืน้ ฐานทางคุณภาพของ ประเทศ ท่ีรองรับการวจิ ยั ขั้นแนวหน้าและการพัฒนาเทคโนโลยแี ละนวัตกรรมสูอ่ นาคต 6) ยุทธศาสตร์ที่ 4 การพัฒนาก้าลังคน สถาบันอุดมศึกษา และสถาบันวิจัยให้เป็นฐานการ ขับเคลื่อน การพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมของประเทศแบบก้าวกระโดดและอย่างยั่งยืน โดยใช้วิทยาศาสตร์ การวิจัยและนวัตกรรม แผนงานภายใตย้ ทุ ธศาสตรท์ ่ี 4 ประกอบด้วย 6.1 แผนงานส้าคัญ (Flagship) ตามจดุ มุ่งเนน้ นโยบาย ประกอบดว้ ย 1. พัฒนาบุคลากรด้านการวิจัยและพัฒนา นักวิทยาศาสตร์และนวัตกร ทุกคน ให้มีคุณธรรม จริยธรรม เป็นคณุ ลักษณะที่พงึ ประสงคท์ จี่ าเปน็ ควบคูก่ ับการมีสมรรถนะสงู ด้านวิชาชีพและวชิ าการ 2. ผลิตและพัฒนาบุคลากรด้านการวิจัยและพัฒนา นักวิทยาศาสตร์และนวัตกรทักษะสูงที่ตรงตาม ความตอ้ งการของประเทศ โดยใช้วิทยาศาสตร์ การวิจัยและนวัตกรรม 3. พัฒนาการเป็นศูนย์กลางกาลังคนระดับสูง (Hub of Talent) และศูนย์กลางการเรียนรู้ (Hub of Knowledge) ของอาเซยี น รวมถึงด้านศาสตรโ์ ลกตะวนั ออก 6.1 แผนงาน ประกอบด้วย 1. พลิกโฉมระบบการเรยี นร้ตู ลอดชีวิต เพ่อื ให้ประเทศไทยมกี าลงั คนสมรรถนะสงู เพียงพอตามเปา้ หมาย ยุทธศาสตร์และการพัฒนาแห่งอนาคต รวมถึงสอดรับกบั ปรชั ญาการอุดมศกึ ษาไทยใหม่ 2. ยกระดับการผลิตและพัฒนาบุคลากรด้านการวิจัยและพัฒนา รวมถึงนักวิทยาศาสตร์และนวัตกร ตอบโจทย์ความตอ้ งการของประเทศ โดยใชว้ ทิ ยาศาสตร์ การวิจยั และนวัตกรรม
28 3. พลิกโฉมสถาบันอุดมศึกษา ให้เป็นเลิศตามบทบาทการสร้างกาลังคน องค์ความรู้ เทคโนโลยี นวตั กรรม และการพัฒนาพื้นทแ่ี ละประเทศ 4. พลิกโฉมและยกระดับสถาบัน/ศนู ย์วจิ ัยและพัฒนานวัตกรรมให้ตอบโจทย์เป้าหมายของประเทศและ สามารถเทียบเคยี งระดับนานาชาติ 5. ยกระดับความร่วมมือด้านการวิจัย พัฒนาเทคโนโลยีและนวัตกรรมของสถาบัน/ศูนย์วิจัยกับ เครือขา่ ยระดบั นานาชาติ และการเป็นศูนยก์ ลางกาลงั คนระดับสูงของอาเซียน
29 ส่วนท่ี 3 สาระส้าคญั แผนปฏบิ ัติราชการระยะ 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570) ของมหาวิทยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลลา้ นนา 3.1 ภาพรวมข้อมลู ท่วั ไปของมหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลล้านนา 3.1.1 ยทุ ธศาสตร์ พนั ธกจิ วิสัยทัศนข์ องมหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลล้านนา ปรชั ญา : มหาวิทยาลยั เทคโนโลยีและนวตั กรรมแห่งลา้ นนา วิสัยทศั น์ : “มหาวทิ ยาลยั ช้ันนาดา้ นวิชาชพี และเทคโนโลยี ในการผลิตบณั ฑติ นักปฏิบตั ิ เพ่อื ยกระดับคุณภาพ ชีวติ ของชุมชน ท้องถ่นิ สงั คมอยา่ งย่ังยืน” พนั ธกจิ : 1. จัดการศึกษาด้านวิชาชีพ เทคโนโลยีชั้นสูงที่เน้นการปฏิบัติ สร้างนวัตกรรม และผลิตครูวิชาชีพ โดยใหผ้ สู้ าเรจ็ อาชีวศกึ ษามีโอกาสในการศึกษาต่อดา้ นวชิ าชีพเฉพาะทางในระดับปริญญาเปน็ หลกั 2. ผลิตผลงานวิจัยที่เป็นการสร้าง และประยุกต์ใช้องค์ความรู้ สร้างสรรค์นวัตกรรม หรือทรัพย์สิน ทางปัญญาที่ตอบสนองยทุ ธศาสตรช์ าติ ความต้องการของสงั คม ชุมชน ภาครัฐและเอกชน และประเทศ 3. ให้บริการวิชาการที่มุ่งเน้นการถ่ายทอดองค์ความรดู้ ้านวทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยีและนวัตกรรม ที่ สอดคล้องกับบริบทมหาวิทยาลัยด้านวิชาชีพและเทคโนโลยี และตอบสนองความต้องการของท้องถ่ิน ชุมชน และสังคม 4. จัดการเรียนรู้ วิจัยหรือบริการวิชาการซึ่งนาไปสู่การสืบสานศิลปวัฒนธรรม และความเป็นไทย หรือสรา้ งโอกาสและมูลคา่ เพิ่มใหก้ ับผเู้ รียน ชุมชน สังคมและประเทศชาติ 5. บรหิ ารจดั การพนั ธกจิ และวิสัยทศั น์ตามหลักธรรมาภิบาล มกี ารติดตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผลท่ี มปี ระสิทธภิ าพ และประสิทธิผล ยดื หยนุ่ คลอ่ งตวั โปรง่ ใส และตรวจสอบได้ อตั ลักษณ์ : “บัณฑิตนกั ปฏบิ ตั มิ อื อาชีพที่ใชเ้ ทคโนโลยีเป็นฐาน” เอกลักษณ์ : ภาพลักษณ์ที่ดีเป็นสิ่งสาคัญของทุกองค์กร การกาหนดเอกลักษณ์ที่ชัดเจน สามารถใช้เป็นกรอบ สาหรับการพัฒนามหาวิทยาลัย เอกลักษณ์มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา ประกอบด้วย ล้านนา สร้างสรรค์เพ่ือเศรษฐกิจนวัตกรรมและเศรษฐกิจฐานราก เกษตรอุตสาหกรรม เกษตรปลอดภัย ความ หลากหลายทางชีวภาพ ความมั่นคงทางนวัตกรรมเกษตรและอาหารล้านนา เทคโนโลยีและการจัดการเพื่อ ชุมชน โครงข่ายคมนาคมขนส่ง และระบบโลจิสติกส์ การค้าชายแดนและบริการจัดการเทคโนโลยี วัฒนธรรม ท้องถิ่นและนวัตกรรมอาหารสุขภาพและพันธุกรรมพืช เป็นกลไกสาคัญในการขับเคล่ือนและสร้างความเขา้ ใจ ให้มีเป้าหมายเดียวกันสู่การเป็น “มหาวิทยาลัยวิชาชีพ เทคโนโลยี และนวัตกรรมเพื่อเศรษฐกิจ สังคม และ ส่งิ แวดล้อม” ยทุ ธศาสตร์ : ยุทธศาสตรท์ ่ี 1 การจดั การศึกษาสาหรบั คนทุกช่วงวัยเพือ่ การพัฒนาบัณฑิตนกั ปฏบิ ตั สิ ู่ศตวรรษท่ี 21 ยุทธศาสตร์ท่ี 2 การพัฒนางานวิจัยและนวัตกรรมอย่างมืออาชีพ เพ่ือสร้างนวัตกรรมสิ่งประดิษฐ์ สาหรบั การยกระดบั ชุมชน สังคม ประเทศ ยทุ ธศาสตรท์ ่ี 3 การพัฒนาประสทิ ธิภาพการบริหารจดั การองค์กรสมัยใหม่สูค่ วามเปน็ เลิศ
30 ยุทธศาสตร์ท่ี 4 การส่งเสริมสังคมภาคีเครือข่าย ยกระดับศักยภาพสังคม คุณภาพชีวิตท่ีเป็นมิตรกับ สิ่งแวดล้อมด้วยเทคโนโลยีและนวัตกรรมแห่งล้านนาให้สามารถปรับตัวได้ทันต่อพลวัตการเปลี่ยนแปลงของ โลก ยทุ ธศาสตรท์ ี่ 5 การสืบสาน รักษา ตอ่ ยอด ปรชั ญาและศาสตรพ์ ระราชาเพ่ือการพัฒนาทย่ี ่ังยืน ค่านยิ ม (Value) R : Responsibility - รับผิดชอบตอ่ ภารกิจต่อชุมชนสังคมประเทศชาติ M : Morality - ยึดมน่ั ในคณุ ธรรมความงามความดี U : Unity - เปน็ หนงึ่ เดียว T : Technology – เทคโนโลยีและนวตั กรรมเป็นฐานการพฒั นา L : Learning society – สังคมแหง่ การเรยี นรู้ 3.1.2 ข้อมลู ท่ัวไปของมหาวิทยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลลา้ นนา 1. ชอ่ื สถาบนั อดุ มศึกษา: มหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลลา้ นนา 2. สถานท่ี / พ้นื ท่ตี ้งั พ้นื ทีห่ ลัก: 128 ถ.ห้วยแก้ว ต.ช้างเผอื ก อ.เมือง จ.เชียงใหม่ 50300 โทรศัพท์: 0 5392 1444 โทรสาร : 0 5321 3183 (มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา เชียงใหม่) โดยประกอบไปดว้ ย 5 พนื้ ที่จัดการศึกษา ไดแ้ ก่ 1) มหาวิทยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลลา้ นนา เชียงใหม่ ก) มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา เชียงใหม่ (เจ็ดลิน) พื้นที่ 116 ไร่ 2 งาน 0.14 ตารางวา เลขท่ี 128 ถ.ห้วยแกว้ ต.ช้างเผือก อ.เมือง จ.เชยี งใหม่ 50300 ข) มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา เชียงใหม่ (เจ็ดยอด) พ้ืนท่ี 10ไร่ 1งาน 24 ตารางวาเลขท่ี 95 หมู่ 2 ถ.เชยี งใหม่-ลาปาง ต.ช้างเผอื ก อ.เมอื ง จ.เชยี งใหม่ 50300 ค) มหาวิทยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลล้านนา เชียงใหม่ (ดอยสะเก็ด) พ้ืนที่ 912 ไร่ 2 งาน 53.11 ตารางวา เลขท่ี 98 หมู่ 8 ต.ป่าป้อง อ.ดอยสะเก็ด จ.เชยี งใหม่ 50220 ง) มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา เชียงใหม่ (จอมทอง) พ้ืนท่ี 590 ไร่ เลขที่ 199 หมู่ 21 ต.บา้ นหลวง อ.จอมทอง จ.เชยี งใหม่ 50160 2) มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา ลาปาง พ้ืนที่ 402 ไร่ เลขท่ี 200 หมู่ 17 ต.พิชัย อ.เมือง จ.ลาปาง 52000 และสถาบันวิจัยเทคโนโลยีเกษตร พื้นที่ 979 ไร่ เลขท่ี 202 หมู่ 17 ต.พิชัย อ.เมือง จ.ลาปาง 52000 3) มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา พิษณุโลก พ้ืนที่ 572 ไร่ 3 งาน 15 ตารางวา เลขที่ 52 หมู่ 7 ต.บา้ นกรา่ ง อ.เมอื ง จ.พิษณโุ ลก 65000 4) มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา น่าน พ้ืนท่ี 927 ไร่ เลขที่ 59 หมู่ 13 ต.ฝายแก้ว อ.ภูเพยี ง จ.น่าน 55000 5) มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา ตาก พื้นที่ 202 ไร่ 59.01 ตารางวา เลขที่ 41/1 หมู่ 7 ถ.พหลโยธนิ ต.ไม้งาม อ.เมือง จ.ตาก 63000 6) มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลลา้ นนา เชียงราย พนื้ ท่ี 740 ไร่ 2 งาน 18 ตารางวา เลขท่ี 99 หมู่ 10 ถ.พหลโยธนิ ต.ทรายขาว อ.พาน จ.เชียงราย 57120
31 รปู ที่ 1 พ้นื ทจี่ ดั การศกึ ษาของมหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลล้านนา 3. ประวตั คิ วามเปน็ มา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา เป็นสถาบันอุดมศึกษาที่ตั้งอยู่ในเขตภาคเหนือตอนบน สถาปนามาจาก วทิ ยาลยั เทคโนโลยแี ละอาชวี ศกึ ษา เปน็ “สถาบันเทคโนโลยีราชมงคล” ในปี พ.ศ. 2532 และ เป็น “มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา” ในปี พ.ศ. 2548 ท่ีเป็นสถาบันอุดมศึกษาด้านวิชาชีพและ เทคโนโลยี มีวตั ถุประสงค์เพอ่ื ให้การศึกษา สง่ เสริมวชิ าการและวชิ าชีพชั้นสูง ทเ่ี นน้ การปฏิบัตใิ หม้ ุ่งการพัฒนา สู่ความเป็นเลิศด้านวชิ าชีพและเทคโนโลยี โดยให้ผูส้ าเร็จอาชวี ศกึ ษามโี อกาสในการศึกษาตอ่ วชิ าชีพเฉพาะทาง ระดับปริญญาเป็นหลกั มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา เป็นผู้นาในการจัดการศึกษาเพ่ือผลิตบุคลากรนักปฏิบัติที่ ใช้เทคโนโลยีเปน็ ฐานเพื่อมุ่งสู่การเป็นมืออาชพี เสริมสร้างคุณลักษณะบัณฑติ ใหเ้ ปน็ ผู้มีคุณธรรม จริยธรรมและ จิตสาธารณะไดร้ ับการสถาปนาข้นึ ตามพระราชบัญญัติมหาวิทยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคล เมื่อวนั ท่ี 18 มกราคม 2548 ประกอบด้วย 14 หน่วยงานเทียบเท่าคณะ ประกอบด้วย 1 สานักงานอธิการบดี 5 สานักงานบริหาร 4 คณะ 1 วิทยาลัย 2 สานัก และ 1 สถาบัน ท่ีจัดต้ังด้วยกฎกระทรวง และประกอบด้วยงานเทียบเท่ากองหรือ ภาคอกี ภาควชิ า ประกอบดว้ ย 15 กอง 4 สานักงานคณบดี และ 4 สานักงานผู้อานวยการ ทจ่ี ดั ตัง้ โดยประกาศ กระทรวง และต่อมาได้จัดต้ังหน่วยงานภายในโดยสภามหาวิทยาลัยอีกจานวนหนึ่งให้การบริหารจัดการ สอดคล้องกับพนั ธกจิ แม้วา่ มทร.ลา้ นนา มคี วามโดดเดน่ ในการสรา้ งบณั ฑติ นกั ปฏิบตั มิ ืออาชีพสาหรับภาคอตุ สาหกรรมจาก ข้อมูลเฉลี่ยการประเมินความพึงพอใจของผู้ใช้งานบัณฑิตของมหาวิทยาลัยพบว่า มีความพึงพอใจถึงร้อยละ 86.77 ในปี พ.ศ.2561 แต่ผู้ใช้งานบัณฑิตส่วนใหญ่น้ันยังอยู่ในกลุ่มอุตสาหกรรมเดิม ประกอบกับการเติบโต ของกลุ่มอุตสาหกรรมใหม่ทง้ั ในกลุ่มอุตสาหกรรมที่ศักยภาพ (First S – Curve) และกลุ่มอุตสาหกรรมอนาคต (New S – Curve) น้ันเป็นไปอย่างรวดเร็ว จึงทาให้ระบบการศึกษา (Educational system) และระบบนิเวศ
32 (Ecosystem) ในการสร้างบัณฑิตนักปฏิบัติของ มทร.ล้านนา นั้นไม่ทันต่อเทคโนโลยีและนวัตกรรมที่ เปลี่ยนแปลงไป จึงทาให้ มทร.ล้านนา มีความจาเป็นท่ีต้องพลิกโฉมระบบการศึกษาและระบบนิเวศของ มหาวิทยาลัยให้สามารถสร้างบัณฑิตนักปฏิบัติทักษะสูงที่ตรงต่อความต้องการของกลุ่มอุตสาหกรรมใหม่ด้วย การบูรณาการการทางานระหว่างศาสตร์ต่าง ๆ ร่วมกับผู้ประกอบการท้ังขนาดเล็กและขนาดใหญ่ รวมทั้ง ส่งเสริมการพัฒนาทักษะและสมรรถนะของบุคลากรเพ่ือการยกระดับผู้ประกอบการด้วยการส่งเสริม platform ในการดาเนินงานเพอื่ แกไ้ ขปัญหาของผปู้ ระกอบการ 4. การบรหิ ารของมหาวิทยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลลา้ นนา โครงสร้างการบรหิ ารของมหาวิทยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลลา้ นนา รปู ท่ี 2 โครงสรา้ งการบรหิ ารของมหาวิทยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลลา้ นนา รวม 6 พ้ืนที่
33 มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา มีอธิการบดีเป็นผู้บริหารสูงสุด และมรี องอธิการบดีเป็นผู้ กากับดูแลพันธกิจในด้านต่าง ๆ ตามท่ีอธิการบดีมอบหมาย มีคณะผู้บริหารมหาวิทยาลัยจากส่วนงานต่าง ๆ ได้แก่ 4 คณะ 1 วิทยาลัย 3 สถาบัน 2 สานัก สานักงานอธิการบดี และพ้ืนที่ เชียงราย ตาก น่าน ลาปาง และ พษิ ณุโลก รายละเอยี ดดงั รปู ท่ี 2 5. หลักสตู รและสาขาวชิ าท่เี ปิดสอน ในปีการศึกษา 2563 มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนามีจานวนหลักสูตรที่เปิดสอน ทง้ั สน้ิ 65 หลักสูตร จาแนกเปน็ ระดับ ปวช จานวน 3 หลกั สตู ร ระดบั ปวส จานวน 20 หลกั สูตร ระดับ ปริญญาตรี จานวน 36 หลกั สูตร ระดบั ปริญญาโท จานวน 6 หลักสูตร หลกั สตู รบัณฑิตพันธุ์ใหม่ จานวน 8 หลักสูตร หลักสูตร Degree ก. วศ.บ.วิศวกรรมเกษตรและชวี ภาพ (วิชาเอกวิศวกรรมชีวภาพ) ข. วศ.บ.วศิ วกรรมเกษตรและชวี ภาพ (วชิ าเอกวิศวกรรมเกษตร) ค. วศ.บ.วศิ วกรรมเกษตรและชีวภาพ (วศิ วกรรมเกษตรอเิ ลก็ ทรอนิกส์) ง. วศ.บ.วิศวกรรมอิเล็กทรอนิกส์และระบบควบคมุ อตั โนมตั ิ จ. วศ.บ.วศิ วกรรมแมคคาทรอนิกส์ หลกั สูตร Non-Degree ก. หลกั สูตรการเพาะเล้ยี งสัตวน์ า้ ข. หลักสูตรประกาศนยี บัตรเกษตรอุตสาหกรรม ค. หลกั สูตรอเิ ล็กทรอนกิ สเ์ กษตรอัจฉริยะ รูปท่ี 3 หลักสตู รทจ่ี ัดการเรยี นการสอนในคณะต่าง ๆ (ที่มา: สานักสง่ เสริมวชิ าการและงานทะเบียน, 2563)
34 6. จา้ นวนนกั ศึกษา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา มีการจัดการเรียนการสอน ประกอบด้วยนักศึกษา ระดับ ปวส. ระดับปริญญาตรี ระดบั ปริญญาโท แบง่ ตามรายคณะ/พ้นื ที่ ดังแสดงในรูปที่ 4 ตารางท่ี 1 และ 2 รูปที่ 4 จานวนนักศึกษาแยกมิตติ ามคณะ/พน้ื ท่ี 3 ปี ยอ้ นหลงั 2561 – 2563 (ที่มา: สานักส่งเสรมิ วชิ าการและงานทะเบยี น, 2563) 7. จา้ นวนอาจารย์ ในปีการศึกษา 2562 มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา มีจานวนอาจารย์ทั้งสิ้น 1,181 คน เปน็ ขา้ ราชการพลเรือน 443 คน พนกั งานมหาวทิ ยาลัย 574 คน พนักงานราชการ 1 คน ลูกจา้ งชว่ั คราว 157 คน และลูกจ้างชาวต่างชาติ 6 คน ท้ังนี้ เม่ือนับตามเกณฑ์ของ สกอ. มีจานวนอาจารยท์ ้ังสิ้น 1,144.5 คน ปฏิบัติงานจริง 1,108.5 คน ลาศึกษาตอ่ 36 คน (ดังแสดงในตารางท่ี 3 และ 4)
ตารางที่ 1 จานวนนักศกึ ษาแยกมิตติ ามคณะ/พนื้ ที่ 3 ปี 2561 - 2563 พน้ื ท่ี เชียงราย เชยี งใหม่ ตาก คณะ 61 62 63 61 62 63 61 62 63 คณะบรหิ ารธรุ กจิ 497 492 388 4,080 3,534 3,276 983 952 85 คณะวิทยาศาสตร์ฯ คณะวิศวกรรมฯ - - - - - - 150 168 16 คณะศลิ ปกรรมฯ 987 868 963 3,522 3,449 3,470 2,451 2,373 2,35 - - - 1,502 1,431 1,388 74 56 4 วิทยาลยั เทคโนโลยีฯ - 58 96 530 562 562 - - - รวม 1,484 1,418 1,447 9,634 8,976 8,696 3,658 3,551 3,416 ทมี่ า : กล่มุ งานบริการการศกึ ษา สานักสง่ เสรมิ วชิ าการและงานทะเบียน (11 สิงหาคม 2563) ตารางที่ 2 จานวนนกั ศกึ ษาแบ่งตามรายคณะ / พ้นื ทข่ี องนักศกึ ษาระดับปริญญาตรีแล พ้นื ท่ี เชียงใหม่ เชยี งราย ล้าปาง คณะ ป.ตรี ป.โท ป.ตรี ป.โท ป.ตรี ป.โท 551 - คณะบริหารธรุ กจิ ฯ 3,519 23 493 - 327 - 379 - คณะวิทยาศาสตรฯ์ -- -- -- -- คณะวศิ วกรรมฯ 3,653 48 992 - 1,257 - คณะศลิ ปกรรมฯ 1,538 4 -- วิทยาลยั เทคโนโลยฯี 132 - -- รวม 8,842 75 1,485 - ที่มา : สานักส่งเสรมิ วิชาการและงานทะเบยี น (26 สิงหาคม พ.ศ.2563)
35 นา่ น พษิ ณโุ ลก ล้าปาง รวมทงั้ หมด 61 62 63 61 62 63 61 62 63 2561 2562 2563 50 554 456 434 296 179 160 909 684 513 7,319 6,299 5,619 60 318 268 272 555 476 432 398 338 329 1,421 1,250 1,193 57 111 174 221 288 365 365 248 311 389 7,607 7,540 7,765 49 - - - - - - - - - 1,576 1,487 1,437 - - - - - - - - - - 530 620 658 6 983 898 925 1,139 1,020 957 1,555 1,333 1,231 18,453 17,196 16,672 ละระดับปริญญาโท ตาก น่าน พษิ ณโุ ลก รวม รวม รวม ป.ตรี ป.โท ท้ังส้นิ ป.ตรี ป.โท ป.ตรี ป.โท ป.ตรี ป.โท 6,045 23 6,068 872 - 451 - 159 - 1,147 32 1,179 162 - 270 - 388 - 7,439 48 7,487 1,896 - 195 - 324 - 1,596 4 1,600 58 - -- -- 132 - 132 -- -- -- 16,359 107 16,466 2,988 - 916 - 871 -
ตารางท่ี 3 จานวนบคุ ลากร (สายวิชาการ) จาแนกตามตาแหนง่ ในมติ คิ ณะ/ เขตพืน้ ที่ ประเภท มหาวิทยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลลา้ นนา (นบั ตามเกณฑ์ สกอ.) ใชต้ รวจ สงั กัด/พืน้ ท่ี เชยี งใหม่ เชยี งราย น่าน ตาก ลา้ ปาง พิษณุโลก ประเภท ขา้ ราชการ 186.0 33.0 44.0 70.0 45.0 40.0 พ.มหาวิทยาลัย 207.0 71.0 47.0 80.0 55.0 61.5 รวม พ.ราชการ 0.0 ต้าแหน่ง ลูกจา้ งชั่วคราว 0.0 0.0 1.0 0.0 0.0 8.0 วิชาการ 52.5 14.0 12.0 33.0 25.0 109.5 ศาสตราจารย์ 445.5 118.0 104.0 183.0 125.0 0.0 รวม รอง 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 วุฒิ ศาสตราจารย์ 3.0 การศกึ ษา ผู้ชว่ ย 16.0 2.0 3.0 0.0 5.0 ศาสตราจารย์ 19.0 อาจารย์ 131.0 26.0 37.0 52.0 25.0 87.5 ปรญิ ญาเอก 298.5 90.0 64.0 131.0 95.0 109.5 ปริญญาโท 445.5 118.0 104.0 183.0 125.0 29.5 100.5 40.0 31.0 47.0 28.0 78.0 325.0 76.0 69.5 121.0 90.0 ปริญญาตรี 20.0 2.0 3.5 15.0 7.0 2.0 รวม 445.5 118.0 104.0 183.0 125.0 109.5 8.0 ลาศกึ ษาตอ่ 15.0 4.0 1.0 4.0 2.0 101.5 ปฏบิ ัติงานจรงิ 430.5 114.0 103.0 179.0 123.0 ที่มา : กองบรหิ ารงานบุคคล (3 กันยายน พ.ศ.2563)
36 และภาพรวม SAR ปีการศึกษา 2562 ระหว่างวนั ที่ 17 มิถนุ ายน 62 ถงึ 25 พฤษภาคม 63 สวก. รวมทุก บรหิ ารฯ สงั กัด/คณะ ศิลปฯ รวมทกุ วทส./ รวม ล้าปาง พืน้ ท่ี วิทย์ วิศวฯ คณะ ส่วนกลาง (ภาพรวม) 26.0 444.0 94.0 117.0 167.0 66.0 444.0 0.0 444.0 30.5 554.0 2.0 523.5 189.0 140.5 146.0 48.0 523.5 0.0 1.0 1.0 0.0 1.0 0.0 1.0 0.0 0.0 1.0 31.5 145.5 0.0 1144.5 0.0 144.5 68.0 9.5 57.0 10.0 144.5 1.0 0.0 28.0 1113.0 351.0 268.0 370.0 124.0 1113.0 32.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 2.0 31.0 4.0 14.0 7.0 6.0 31.0 15.0 305.0 58.0 86.0 123.0 38.0 305.0 5.0 310.0 11.0 777.0 289.0 168.0 240.0 80.0 777.0 25.5 802.5 28.0 1113.0 351.0 268.0 370.0 124.0 1113.0 31.5 1144.5 17.0 293.0 70.0 108.5 103.5 11.0 293.0 12.0 305.0 11.0 770.5 269.0 155.0 246.5 100.0 770.5 19.5 790.0 0.0 49.5 12.0 4.5 20.0 13.0 49.5 0.0 49.5 28.0 1113.0 351.0 268.0 370.0 124.0 1113.0 31.5 1144.5 0.0 34.0 6.0 13.0 13.0 2.0 34.0 2.0 36.0 28.0 1079.0 357.0 29.5 1108.5 345.0 255.0 122.0 1079.0
ตารางที่ 4 จานวนบุคลากรสายสนับสนุน หนว่ ยงาน/ พ้นื ที่ เชียงใหม่ เชยี งราย คณะบริหารธรุ กิจและศลิ ปศาสตร์ 37 1 1 คณะวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยีการเกษตร 11 11 - คณะวิศวกรรมศาสตร์ 38 - - คณะศิลปกรรมและสถาปัตยกรรมศาสตร์ 17 - - วทิ ยาลยั เทคโนโลยแี ละสหวทิ ยาการ 13 - - สถาบันถา่ ยทอดเทคโนโลยสี ู่ชมุ ชน 25 22 33 สถาบนั วิจัยและพัฒนา 14 - สานักงานอธิการบดี 209 สานักวิทยบรกิ ารและเทคโนโลยีสารสนเทศ 35 สานกั ส่งเสริมวิชาการและงานทะเบียน 32 กองการศึกษา - กองบริหารทรัพยากร - สถาบันวิจยั เทคโนโลยีเกษตร - รวม ที่มา : งานพฒั นาบคุ ลากร, กองบริหารงานบคุ คล (16 กนั ยายน พ.ศ.2563)
37 นา่ น ตาก ลา้ ปาง พิษณโุ ลก สถาบนั วิจยั รวม เทคโนโลยเี กษตร 1311 - 44 17 3 6 8 - 46 4 17 - - - 70 -1 - - - 18 ---- - 13 ---- - 25 ---- - 14 ---- - 209 ---- - 35 ---- - 32 15 33 22 21 - 113 39 66 39 51 - 228 ---- 44 44 891
3.2 แผนปฏิบัติราชการ 3.2.1 ความสอดคลอ้ งของแผน 3 ระดบั ที่เก่ยี วขอ้ งกบั มหาวทิ ยาลัยเทคโนโล รปู ท่ี 5 สรุปความสอดค
38 ลยีราชมงคลล้านนา คล้องของแผน 3 ระดับ
รปู ท่ี 6 (A) แผน 3 ระดับท่เี ก่ยี วข้องกบั ม
39 มหาวิทยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลล้านนา
รปู ท่ี 6 (B) แผน 3 ระดบั ท่เี กี่ยวข้อง
40 งกบั มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลลา้ นนา
รปู ท่ี 6 (C) แผน 3 ระดับท่เี ก่ยี วข้องกบั ม
Search