commerciallaw

อนสุ าวรียประชาธปิ ไตยสัญลักษณแ หงการเปลีย่ นแปลงการปกครอง วชิ ากฎหมายพาณชิ ย์(ปวช.)ครูสวุ รรณี ธรรมรัตนธ า(2ร2า01-1017)

1˹ŒÒ·Õ่ เรอื่ ง “บคุ คล”ตามประมวลกฎหมายแพง และพาณชิ ยล กั ษณะบคุ คล บญั ญัติแบง เปน 2 หมวดคือ หมวด 1 วาดวย “บุคคลธรรมดา” เชน นายอภสิ ทิ ธิ์ เวชชาชีวะ ,นางสาวพชั ราภา ไชยเช้ือ เปนตน หมวด 2 วาดว ย “นิติบุคคล” เชน บรษิ ัท แกรมม่ี จำกดั (มหาชน) ,หา งสรรพสนิ คา แฟช่นั ไอแลนด เปน ตน บคุ คลธรรมดา (Natural Persons) การเรม่ิ ตน สภาพบคุ คล ตามประมวลกฎหมายแพง และพาณชิ ย มาตรา 15 วรรคแรก บัญญตั ิวา“สภาพบคุ คล ยอ มเรมิ่ แตเ มื่อคลอด แลวอยรู อดเปน ทารก และสิน้ สุดลงเมือ่ ตาย” โดยแบงหลกั เกณฑพจิ ารณา ดังนี้ ประการท่ี 1 “คลอด” ถือวา เดก็ ออกมาหมดตัวจากชอ งคลอดหรือชองทอ ง โดยไมตอ งสนใจวารกออกหรอื ไม เพราะไมต ดั รกกม็ ชี วี ิตอยไู ด แตถาในทางการแพทยน้นั ตอ งตัดรกใหเ รยี บรอยและรอใหม ดลกู หดตัวประมาณ 15 นาที ถงึ 2 ชว่ั โมงหลงั เดก็ คลอด จึงจะถอื วาคลอด ประการที่ 2 “อยูร อดเปนทารก” คอื การมชี ีวิตอยู โดยการหายใจ การเตนของกลามเน้ือหวั ใจ ไมตอ งพจิ ารณาวา จะอยูรอดกี่นาที กชี่ วั่ โมงหรอื ทุพพลภาพหรอื ไม เมื่อเด็กทารกมกี ารคลอดออกมาท้ังตวั และเร่ิมหายใจ ถือวา เร่ิมตนสภาพบคุ คลแลว สทิ ธิของบคุ คลตามกฎหมาย บุคคลยอมมสี ทิ ธติ ามกฎหมาย ดงั นี้ 1.สทิ ธิทางอาญา บุคคลยอมไดรับความคมุ ครองทางชีวติ รา งกาย เสรภี าพและทรพั ยสินเชน แมค ลอดบตุ ร เมอื่ บุตรมสี ภาพเปนบุคคล แมไมตองการใหลกู มชี วี ิตอยู จงึ ฆาลูกตาย แมยอ มมีความผดิ ฐานฆา คนตาย โดยเจตนาตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 288 เปนตน 2.สิทธิทางแพง บคุ คลยอมมีสิทธทิ างทรัพยส ิน เชน นาย ก. จดทะเบยี นสมรสโดยถกู ตองตามกฎหมายกบั นาง ข. นาย ก. มพี นี่ อ งรวมบิดามารดาชื่อ นาย ค. ญาติอนื่ ไมม ีทั้งส้ิน ตอมา นาง ข.คลอดบุตรออกมาเปนเดก็ หญิงอยา งปลอดภยั นาย ก. รีบขบั รถมาทีโ่ รงพยาบาลเกดิ อบุ ตั เิ หตกุ ลางทางเสียชีวติ ขณะนนั้ นาย ก. มมี รดกเปน เงินทั้งสน้ิ 20 ลา นบาท บุตรยอมเกดิ สทิ ธใิ นการรบั มรดก

2˹Ҍ ·Õ่ ความรูเสริม “การรบั มรดกของทายาท” ทายาทตามกฎหมาย แบงออกเปน 2 ประเภท คือ 1.ทายาทโดยพนิ ยั กรรม คอื บุคคลซ่งึ ถูกระบุช่อื ในพินยั กรรม ใหม สี ทิ ธริ บั มรดก 2.ทายาทโดยธรรม คอื ทายาทโดยสายโลหิตของผตู าย กรณที ผี่ ตู ายมิไดท ำพินยั กรรมไว ซึง่ แบง ทายาทโดยธรรมเปน 6 ลำดับ ดงั นี้ -1. ผสู ืบสันดาร -2.บิดา มารดา -3.พี่นอ งรว มบดิ ามารดาเดียวกัน -4.พน่ี อ งรว มบิดาหรือรวมมารดาเดียวกนั -5.ปู ยา ตา ยาย -6.ลุง ปา นา อา ความสามารถของบคุ คล ความสามารถของบุคคลธรรมดา แบงเปน 2 หวั ขอ ดงั นี้ 1.บคุ คลมีความสามารถ คือ บุคคลทกุ คนมีสทิ ธแิ ละเสรภี าพเทา เทยี มกันตามกฎหมาย (รัฐธรรมนญูแหง ราชอาณาจักรไทย พ.ศ.2550 มาตรา 30 บญั ญัติวา “บุคคลยอมเสมอกนั ในกฎหมายและไดรับความคุมครองตามกฎหมายเทา เทียมกัน”) โดยบุคคลอาจใชสิทธขิ องตนกระทำการอยางใดอยางหนึง่ เพ่อื รบัประโยชนอนั ชอบดว ยกฎหมายจากการกระทำนั้น 2.บคุ คลหยอนความสามารถ คอื บคุ คลทีถ่ กู ตัดทอนความสามารถในการใชสทิ ธิลง เนอื่ งจากไมสามารถใชสทิ ธขิ องตนไดโดยลำพัง แบง ออกเปน 4 ประเภท ดังนี้1)ผูเยาว 2)คนวกิ ลจริต 3)คนเสมือนไรความสามารถ 4)คนไรค วามสามารถ1)ผูเ ยาว คอื บุคคลซงึ่ ยังไมบรรลุนิตภิ าวะ โดยจะบรรลุนิติภาวะได 2 กรณี คือ กรณีท่ี 1 บรรลุนติ ภิ าวะโดยอายุ ตาม ป.พ.พ. มาตรา 19 “บคุ คลยอมพนจากภาวะผเู ยาวและบรรลุนติ ิภาวะ เมื่อมีอายุครบ 20 บรบิ ูรณ” กรณีท่ี 2 บรรลนุ ติ ภิ าวะโดยการสมรส ตาม ป.พ.พ. มาตรา 20 “ผูเยาวยอมบรรลนุ ติ ภิ าวะเมือ่ ทำการสมรส หากการสมรสนั้นไดทำตามบทบญั ญัติมาตรา 1448”

3˹ŒÒ·่Õ หลกั เกณฑการสมรส (มาตรา 1448 “การสมรสจะทำไดตอ เมอ่ื ชายและหญิง มีอายุ 17 ป บรบิ ูรณแ ลว แตใ นกรณที ี่มีเหตุอันสมควร ศาลอาจอนญุ าตใหทำการสมรสกอ นนน้ั ได”) 1.ตอ งจดทะเบียนสมรสตามกฎหมาย 2.กรณีอายุครบ 17 ปบรบิ ูรณ ทง้ั ชายและหญิง ตองไดรบั ความยินยอมจากผแู ทนโดยชอยธรรมกอ น 3.กรณอี ายตุ ่ำกวา 17 ปบ รบิ ูรณ ตองมีเหตอุ นั สมควร และตองไดร บั ความยินยอมจากผแู ทน โขดอยงชผอูแบทธนหรโรลดมกัยเชแกลอณะบฑไธดกรรราับมรอท๒นำญุกสอญัานตญจกาาากร(ศมใาดาลตๆกรทอานผ่ี 2ูเ1ยา“วผไ ดูเยทาำวลจ งะปทรำานศิตจกิ ารกรคมวใาดมๆยนิตยอองไมดเชรับน ควาวนา้ันมเยปนิ นยโอมมฆ๑ียะ๓ เวนแตจะบญั ญัตไิ วเ ปน อยางอน่ื ”) อธบิ าย ๑.การยนิ ยอม อาจยินยอมเปน ลายลกั ษณอ กั ษรหรอื ดวยวาจากไ็ ด จะใหค วามยินยอมโดยชัดแจง หรอื โดยปรยิ ายก็ได แตต อ งใหเ สยี กอ นทำนติ กิ รรมหรอื อยางชาตองใหใ นขณะท่ีผูเ ยาวท ำนติ ิกรรมมฉิ ะนั้นตกเปนโมฆียะ (การใหค วามยนิ ยอมภายหลงั จากที่เปน โมฆยี ะแลว เรียกวา “การใหสัตยาบัน” ๒.ผูแทนโดยชอบธรรมคอื ผดู ูแลผูเ ยาว แบงเปน “ผใู ชอำนาจปกครอง” และ “ผปู กครอง” -ผูใชอำนาจปกครอง คือ บิดา มารดา หรือ บิดา มารดา เพยี งฝา ยเดียว กรณีทฝี่ า ยใดฝา ยหนึง่ ตาย ,สาบสญู หรือถกู ศาลสง่ั ใหเ ปน คนเสมอื นไรค วามสามารถหรือคนไรค วามสามารถหรอื จิตฟน เฟอน -ผปู กครอง คอื บคุ คลซ่ึงศาลแตต ง้ั ใหด ูแลผูเยาวแทนบดิ า มารดา ในกรณีทีท่ ั้งบดิ าและมารดาไมสามารถดูแลผเู ยาวไ ด ๓.โมฆยี ะ มผี ลทำใหน ิติกรรมบังคบั ไดโ ดยชอบดวยกฎหมาย แตอ าจถกู บอกลา งในภายหลงั รายละเอียด ดังนี้ -ผเู ยาวทำนิตกิ รรมโดยไดรับความยินยอมของผแู ทนโดยชอบธรรม นติ กิ รรมมผี ลสมบูรณ -ผูเ ยาวท ำนิติกรรมโดยลำพัง นิตกิ รรมตกเปนโมฆยี ะ ตอมาเมอื่ ผแู ทนโดยชอบธรรมทราบเร่ือง จึงบอกกลา วไปยงั คสู ัญญาอีกฝา ยวา ยนิ ยอมตามผูเยาว หรือน่ิงเฉยเสยี เรยี กวา “ใหสตั ยาบนั ”นิตกิ รรมนนั้ มผี ลสมบูรณมาแตแ รกเริม่ -ผเู ยาวทำนิติกรรมโดยลำพงั นติ กิ รรมตกเปน โมฆียะ ตอ มาเม่อื ผแู ทนโดยชอบธรรมทราบเรือ่ ง จึงบอกกลา วไปยงั คสู ญั ญาอกี ฝา ยหน่ึงวา ปฎิเสธการกระทำของผูเ ยาว เรียกวา “บอกลาง”นิติกรรมน้ันมผี ลเปน โมฆะมาแตแรกเรม่ิ

4˹Ҍ ·Õ่2)คนวิกลจรติ คือ บคุ คลทม่ี ีลักษณะ ดังนี้ -บุคคลที่มีอาการทางจติ รวมทัง้ ผูปว ยที่นอนรักษาตัวอยบู นเตยี งตลอดเวลาไมส ามารถดำเนินกิจการใดได และคนชราทม่ี ีอาการหลงลืม -ตอ งมีอาการเปน อยา งมากและตองเปน ประจำ -บุคคลซ่ึงยังไมถ ูกศาลสงั่ ใหเปน คนเสมอื นไรค วามสามารถหรอื คนไรความสามารถ3)คนเสมอื นไรความสามารถ คือ บุคคลท่มี ลี ักษณะประกอบดว ยหลกั เกณฑ 2 ประเภท ดงั น้ี 1.มีเหตบุ กพรอ ง แยกเปน 5 ประการ คือ 1) กายพิการ 2) จติ ฟนเฟอนไมสมประกอบ 3) ประพฤติสุรุยสรุ า ยเสเพลเปนอาจิณ 4) ตดิ สุรายาเมา 5) มเี หตุอืน่ ทำนองเดยี วกนั 2.ไมส ามารถจดั การงานโดยตนเองได หรอื จดั กิจการไปในทางทอ่ี าจจะเสื่อมเสียแกท รพั ยส นิของตนเองหรือครอบครวั เมอ่ื ครบหลักเกณฑด งั กลาวแลว ผูทเ่ี กี่ยวขอ งตอ งรองขอตอ ศาล เพอ่ื ใหศ าลส่งั ใหผนู นั้ เปนคนเสมือนไรความสามารถและอยใู นความดูแลของ “ผพู ิทักษ”4)คนไรความสามารถ คอื บคุ คลวิกลจริต ซ่ึงถกู ศาลสง่ั ใหเปน คนไรความสามารถและอยใู นความดแู ลของ “ผูอ นบุ าล” หลกั เกณฑก ารทำสัญญา (มาตรา 29 “การใดๆ อนั บคุ คลซึ่งศาลสง่ั ใหเปนคนไรค วามสามารถไดกระทำลง การนน้ั เปน โมฆยี ะ”) อธบิ าย -คนไรค วามสามารถไมอาจกระทำการใดๆ ไดเ ลย มีผลเปนโมฆยี ะท้ังสนิ้ -คนไรความสามารถทำนติ กิ รรมโดยลำพัง มีผลเปน โมฆยี ะทงั้ ส้ิน -คนไรค วามสามารถทำนิตกิ รรม โดยไดรับความยินยอมจากผูอ นุบาล มีผลเปน โมฆยี ะทง้ั สนิ้ -คนไรความสามารถทำนิตกิ รรม โดยผอู นุบาลกระทำการแทน ยอมมีผลสมบรู ณ

5˹Ҍ ·Õ่ มาตรา“บุคคล”สภาพบคุ คล สภาพบคุ คล ยอมเร่ิมแตเมอ่ื คลอด แลว อยรู อดเปนทารก และสน้ิ สดุ ลงเมอ่ื ตาย ม**า*วตรรรคาแร1ก5***ผเู ยาว บุคคยอ มพน จากภาวะผูเยาวแ ละบรรลนุ ติ ภิ าวะ เม่อื อายุครบ 20 ปบ รบิ ูรณ มาตรา 19มาตรา 20 ผเู ยาวยอมบรรลนุ ิตภิ าวะเมอื่ ทำการสมรส หากการสมรสนั้นได กระทำตาม บทบัญญตั ิ มาตรา 1448มาตรา 1448 การสมรสจะทำไดตอเมือ่ ชายและหญิง มอี ายสุ ิบเจ็ดปบ รบิ รู ณแ ลว แตใ นกรณี ทม่ี เี หตอุ ันสมควร ศาลอาจอนุญาตใหท ำการสมรสกอนนั้นไดมาตรา 21 ผูเยาวจ ะทำนติ ิกรรมใดๆ ตอ งไดรบั ความยินยอมของผแู ทนโดยชอบธรรมกอน การใดๆ ท่ผี เู ยาวไ ดท ำลง ปราศจากความยินยอมเชน วา นน้ั เปน โมฆียะ เวนแตจะบัญญัติ ไวเ ปนอยางอ่ืนคนไรค วามสามารถมาตรา 29 การใดๆ อนั บคุ คลซ่งึ ศาลสงั่ ใหเ ปน คนไรความสามารถไดกระทำลง การนน้ั เปน โมฆียะคนเสมอื นไรความสามารถม**า*วตรรรคาแร3ก2*** บุคคลใด มกี ายพิการ หรอื มีจิตฟน เฟอ นไมสมประกอบ หรอื ประพฤตสิ ุรยุ สุรา ย เสเพลเปนอาจิณ หรอื ตดิ สรุ ายาเมา หรือมเี หตอุ ่นื ใดทำนองเดียวกันนนั้ จนไมสามารถจะ จัดทำการงานโดยตนเองได หรือจดั กิจการไปในทางทอี่ าจจะเสื่อมเสยี แกทรพั ยสินของ ตนเอง หรอื ครอบครัว เมือ่ บุคคลตามท่ีระบไุ วในมาตรา 28 รองขอตอ ศาล ศาลจะส่ังให บคุ คลนัน้ เปนคนเสมือนไรค วามสามารถ

6˹ŒÒ·Õ่ทายาทโดยธรรม มาตรา 1629 ทายาทโดยธรรม มี 6 ลำดบั เทานั้นและภายใตบ งั คับแหงมาตรา 1630 วรรค 2 แตล ะลำดับ มีสิทธไิ ดร ับมรดกกอนหลงั ดั่งตอไปนี้ คือ -1. ผสู บื สนั ดาร -2.บิดา มารดา -3.พ่ีนอ งรว มบิดามารดาเดยี วกนั -4.พน่ี องรว มบดิ าหรือรวมมารดาเดียวกนั -5.ปู ยา ตา ยาย -6.ลุง ปา นา อา คสู มรสทยี่ ังมชี วี ิตอยนู น้ั กเ็ ปน ทายาทโดยธรรม ภายใตบังคบั ของ บทบัญญัติ พเิ ศษแหง มาตรา 1635 บรรณานุกรม กฎหมายธรุ กจิ ; มยรุ ี พนั แสงดาว ; สำนักพมิ พมหาลัยรามคำแหง ; พ.ศ.2544 ประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย ; www.ams.cmu.ac.th รัฐธรรมนูญแหง ราชอาณาจกั รไทย พ.ศ.2550 ; www.th.wikisource.org

7˹ŒÒ·Õ่วิชากฎหมายพาณิชย เรอ่ื งบุคคล แบบฝกหัด เร่อื ง บคุ คล1.นางสาวแอนนา คลอดบุตรออกมาจากชอ งคลอด หลังจากตดั รกแลว บตุ รของนางสาวแอนนา หนาเขยี วปากคล้ำ สำลกั น้ำครำ่ ออกมา 1 คร้ัง พรอมหายใจออกมา 1 เฮือก บุตรกถ็ งึ แกค วามตาย บุตรของนางสาวแอนนาถือวา มีสภาพบุคคล เพราะเหตใุ ด2.เด็กหญงิ ชิซูกะ สมรสโดยชอบดว ยกฎหมายกับนายโนบิตะ จงแตงเรอ่ื งราวใหเ ด็กหญิงชซิ กู ะบรรลุนิตภิ าวะ3.นางสาวสมหญงิ อายุ 15 ป ตกลงทำสญั ญาเชา บา นกบั นายสมชาย โดยมอบสำเนาบัตรประชาชนไวเปนหลักฐานการทำสญั ญามีผลเปน อยางไร เพราะเหตใุ ด4.จงแตง เร่ืองราวใหน ายเปลว มอี งคป ระกอบครบถวนตามกฎหมายท่จี ะถูกศาลส่ังใหเปนเสมอื นคนไรความสามารถ

8˹ŒÒ·Õ่5.นางสาวบางบอน อายุ 25 ป ถกู ศาลสงั่ ใหเปนคนไรค วามสามารถ ไดรบั ความยินยอมจากผอู นุบาล ใหท ำสญั ญาเชารถมอเตอรไ ซรสัญญาจะมีผลอยา งไร เพราะเหตุใด6.นายสมปอ ง มีบตุ รชาย 2 คน พอเสียชีวิตเหลอื เพยี งแมเ ทา นั้น อกี ทงั้ ยงั มพี ี่นองคลานตามกันมาอกี 5 คนผูใดมีสิทธิรบั มรดก หากนายสมปอ งถงึ แกค วามตาย เพราะเหตใุ ด

9˹ŒÒ·Õ่ เรอื่ ง “ทรพั ยสิน” ตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชิ ยทรพั ยสิน ตามประมวลกฎหมายแพง และพาณิชย (ป.พ.พ.) ประเภทของทรพั ยสิน 1.สงั หาริมทรัพย คือ ทรพั ยท่ีเคล่อื นทีไ่ ด 2.อสงั หาริมทรพั ย คอื ทรัพยท ่เี คลอ่ื นทไี่ มไ ด คำพพิ ากษาฎีกา 253/2489 เรือนและครวั ไฟซึ่งปลกู สรางในทีด่ นิ เปน ทรัพยอันติดกับท่ีดนิตอ งเปนอสงั หารมิ ทรพั ย สญั ญาซอ้ื ขายเรือนและครัวไฟ ถามิไดจ ดทะเบยี นตอ พนักงานเจาหนา ท่ตี กเปน “โมฆะ” 3.สงั หาริมทรพั ยช นดิ พเิ ศษ คอื ทรพั ยท ่สี ามารถเคลื่อนทไ่ี ด แตต อ งทำสญั ญาตามแบบของอสงั หา-รมิ ทรพั ย (ไดแก เรอื ทีม่ รี ะวางตง้ั แต 5 ตนั ข้นึ ไป แพ และสัตวพ าหนะ) ตามป.พ.พ. มาตรา 456 วรรคแรก “การซือ้ ขาย อสังหารมิ ทรพั ย ถามิไดทำเปนหนังสือและจดทะเบยี นตอ พนักงานเจาหนา ทเ่ี ปน โมฆะ วิธนี ี้ใหใชถึงซอ้ื ขายเรือมีระวางตัง้ แต 5 ตนั ข้ึนไป ทั้งซ้ือขาย แพและ สตั วพ าหนะดว ย” ทรัพยส นิ อ่ืนๆสามารถถือเ1อ.ทาไรดัพ๑ ยน แอลกะพทารณัพชิยยทีโ่ อตนามแปกก.พนั .พมไิ.ดม๒าตโรดายช14อ3บด“วทยรกพั ฎยหน มอากยพ”าณชิ ย หมายความวา ทรัพยท ีไ่ ม คำอธบิ าย ๑.ทรัพยท ีไ่ มส ามารถถือเอาได อาทิ อากาศ กอนเมฆ เปนตน ๒.ทรัพยทีโ่ อนแกกันมไิ ด ตามป.พ.พ. มาตรา 1305 “ทรพั ยสนิ ซ่งึ เปนสาธารณสมบัติของแผน ดนิ น้นั จะโอนแกกันมิได” 2.ที่งอกรมิ ตลง่ิ ตามป.พ.พ. มาตรา 1308 “ท่ีดนิ แปลงใด เกดิ ทง่ี อกรมิ ตล่ิง ทงี่ อกยอ มเปน ทรพั ย-สนิ ของเจา ของทด่ี นิ แปลงน้นั ” ความรูเสริม หลักเกณฑการรบั บุตรบุญธรรม 1.มาตรา 1598/19 “บคุ คลทีม่ อี ายไุ มตำ่ กวา 25 ป จะรบั บุคคลอืน่ เปนบุตรบุญธรรมก็ได แตผนู ัน้ ตอ งมีอายุแกก วาผทู จ่ี ะเปน บตุ รบญุ ธรรมอยา งนอ ย 15 ป” 2.มาตรา 1598/26 “ผูเยาวที่เปนบุตรบญุ ธรรมของบคุ คลใดอยจู ะเปน บตุ รบุญธรรมของบุคคล อนื่ อีกในขณะเดียวกนั ไมไ ด เวน แตเ ปน บุตรบญุ ธรรมของคสู มรสของผรู บั บุตรบญุ ธรรม...” 3.มาตรา 1598/29 “การรบั บตุ รบุญธรรมไมกอใหเ กดิ สทิ ธิรบั มรดกของบตุ รบุญธรรมในฐานะ ทายาทโดยธรรมเพราะเหตุ การรับบตุ รบุญธรรมนน้ั ”

˹ŒÒ·่Õ 10 นิตกิ รรมป.พ.พ. มาตรา 149 “นติ กิ รรมองหคมป ราะยกคอบวทาี่ม1วา การใดๆ อันทำลงอโงดคยป ชระอกบอบดทวี่ 2ยกฎหมาย แลองะคดป วระยกใอจบสทม่ี 3คั รมงุ โดยตรงตอการผองกู คนปริตะสิกอัมบพทนั่ี 4ธข น้ึ ระหวางบุคคล เพือ่ จะกอ เปลี่ยนแปลองงคปโอระนกอสบงทว่ี 5น หรือระงับซงึ่ สิทธ”ิ นติ ิกรรม1.การกระทำ 2.โดกฎยชหอมบายดวย 3.สดมวัคยรใจ ผ4กู .มนตุงติ อ โสิดกัมยาพรตรนั งธ เ5ปโร.อลเะพนย่ีง่อืับนสจสแงะิทปวกธนลอ ิงวัตกไถมฎปุ ข หรัดมะตาสอ ยงค กกกรแฎำะบหทหบนำมตทดาาย*่ี ม คกตวราะามทมกำสฎโาหดมมยาผารยมูถีแบบตามกฎหมาย 1.ทำเปนหนังสือและจดทะเบียนตอ พนกั งานเจา หนาท่ี เชน สัญญาซื้อขายอสังหารมิ ทรัพย,จำนอง 2.ทำเปน หนงั สือระหวา งคสู ญั ญา เชน สัญญาเชา ซอ้ื เปนตน 3.ทำเปน หนงั สอื ตอพนกั งานเจา หนา ที่ เชน พินยั กรรมแบบเอกสารฝา ยเมอื ง แบบเอกสารลับเปน ตน 4.จดทะเบียนตอพนักงานเจา หนา ท่ี เชน จดทะเบียนหางหนุ สว น บรษิ ทั , จดทะเบียนสมรส,จดทะเบยี นรบั บตุ รบุญธรรม เปนตน

˹Ҍ ·Õ่ 11คำเสนอ “สัญญา” คำสนอง(ก) 1.คำเสนอเฉพาะหนา ยอมมผี ลทันทเี มอื่ มกี ารตอบรบั คำเสนอ เวน แตม กี ารกำหนดเวลาไวเชน การคยุ ผานโทรศัพท ,MSN เปนตน 2.คำเสนออยหู า งโดยระยะทาง ตอ งกำหนดระยะเวลาพอสมควรในการตอบรับเปน คำสนองยอมมผี ล เม่ือคำสนองตอบรับภายในเวลาที่กำหนด เชน การสอ่ื สารทาง E-mail ,จดหมาย เปนตน(ข) 1.สัญญาตางตอบแทน คือ สัญญาที่ตางฝา ยตางมีหนา ที่ตองกระทำตอ กนั และกนั 2.สัญญาฝายเดยี ว คอื สญั ญาทฝ่ี า ยหนึง่ เพียงเทานัน้ ท่ีมีหนา ทต่ี อ งกระทำตอ อกี ฝา ยหนงึ่(ค) 1.สัญญาประธาน คือ สัญญาทีม่ ีผลสมบรู ณโ ดยตวั เอง เชน สญั ญากยู มื เงิน ,ซ้ือขาย,จางแรงงาน เปนตน 2.สญั ญาอปุ กรณ คือ สัญญาทีต่ อ งอาศยั ความสมบรู ณของสัญญาประธานๆตองเกิดขน้ึ โดยสมบรู ณเสียกอ น เชน สญั ญาคำ้ ประกัน ,จำนอง ,จำนำ เปน ตน ความรเู สรมิ แบบของพินัยกรรม 1.แบบเขียนเองทงั้ ฉบบั กลา วคอื ผทู ำพนิ ยั กรรมตองเขยี นดว ยมือตนเองซ่งึ ขอความท้งั หมด วนั -เดอื น-ป และลายมอื ชอื่ ของตน 2.แบบธรรมดา กลาวคือ ตองทำเปน หนังสอื ลง วนั -เดือน-ป ในขณะที่ทำขนึ้ และผูทำพนิ ัยกรรม ตองลงลายมือชอ่ื ไวต อ หนาพยานอยางนอ ย 2 คน พรอมกัน 3.แบบเอกสารฝา ยเมือง กลาวคือ ผูทำพนิ ัยกรรมแจงความประสงคต อกรมการอำเภอ ตอ หนา พยานอยา งนอย 2 คนพรอมกนั เมื่อขอ ความถกู ตอ งตรงกันใหผูท ำพนิ ยั กรรมและพยานลงลาย มือช่ือไวเปน สำคญั 4.แบบเอกสารลับ กลา วคือ ผทู ำพนิ ัยกรรมนำพนิ ัยกรรมฉบับสมบรู ณ ปดผนึกแลว ลงลายมือชื่อ คาบรอยผนึกนน้ั และนำไปแสดงตอกรมการอำเภอพรอมพยานอีกอยา งนอ ย 2 คน 5.แบบดว ยวาจา กลา วคือ เมอื่ มพี ฤตกิ ารณพเิ ศษเชน ตกอยูในอันตรายใกลต าย ,สงคราม ใหผ ูทำ- พินยั กรรมแสดงเจตนาตอหนาพยานอยางนอ ย 2 คน พรอมกนั โดยพยานทั้งสองแจง วัน-เดือน-ป สถานทีท่ ำพินัยกรรม และพฤติการณพ เิ ศษตอ กรมการอำเภอ โดยไมช กั ชา (ยอ มสิ้นผลเมื่อพน กำหนด 1 เดอื น นับแตเ วลาท่ีผู พนิ ยั กรรมกลบั มาสูฐานะทจี่ ะทำพนิ ยั กรรมตามแบบอนื่ ๆได)

˹Ҍ ·่Õ 12 บทมาตรา เรอ่ื ง “เอกเทศสญั ญา”สญั ญาซอ้ื ขาย มาตรา 453 อนั วา ซือ้ ขายน้นั คอื สัญญาซ่งึ บุคคลฝายหนึง่ เรยี กวาผขู าย โอนกรรมสิทธ์ิ ใหแ กบ ุคคลอกี ฝา ยหนึง่ เรียกวา ผูซื้อ และผูซ้อื ตกลงวา จะใชราคาทรพั ยส นิ นนั้ ใหแ กผขู าย มาตรา 456 การซ้อื ขายอสังหาริมทรพั ย ถามไิ ดทำเปน หนงั สือและจดทะเบยี นตอ พนกั งาน และเจา หนาที่ไซร ทานวาเปน “โมฆะ” วธิ นี ี้ใหใ ชถ งึ ซื้อขายเรอื ทีม่ ีระวางตั้งแต หาตนั ขึ้นไป แพ และสตั วพาหนะดว ย อนึง่ สัญญาจะขายหรือจะซอ้ื ทรัพยส ินอยางใดๆ ดงั วา มาน้ีกด็ ี คำมัน่ ในการ ซ้ือขายทรพั ยส ินเชน วาน้ันก็ดี ถามไิ ดม หี ลกั ฐานเปน หนงั สอื อยางหนง่ึ อยา งใด ลงลายมอื ชอื่ ฝา ยผูตองรับผดิ เปน สำคัญ หรอื ไดวางประจำไว หรือไดช ำระหนี้ บางสวนแลว ทานวาตองฟองใหบงั คบั คดีหาไดไ ม บทบญั ญัติที่กลา วมาในวรรคกอนนี้ ทานใหใ ชบงั คบั ถึงสญั ญาซื้อขาย สังหารมิ ทรพั ย ซึ่งตกลงกนั เปน ราคา 20,000.- บาท หรือกวา นน้ั ข้ึนไปดวยสัญญาฝากขาย มาตรา 491 อันวาขายฝากนนั้ คือ สญั ญาซื้อขายซงึ่ กรรมสทิ ธใ์ิ นทรัพยตกไปยังผซู ้อื โดยมีขอตกลงกนั วาผขู ายอาจ “ไถทรัพย” นั้นคืนไดสัญญาเชา ทรัพย มาตรา 537 อนั วาเชา ทรัพยส ินนั้น คือสัญญาซึ่งบุคคลคนหนงึ่ เรียกวา “ผูใหเชา ” ตกลงให บคุ คลอกี คนหนง่ึ เรียกวา ผูเชา ไดใ ชหรอื ไดรบั ประโยชนใ นทรพั ยส ินอยา งใดอยา งหนงึ่ ชัว่ ระยะเวลาอนั มีจำกัด และผเู ชาตกลงจะใหค า เชา เพื่อการนน้ั มาตรา 538 เชา อสงั หาริมทรพั ยนนั้ ถามไิ ดม หี ลกั ฐานเปน หนงั สอื อยา งใดอยางหนงึ่ ลงลายมือชอื่ ฝา ยท่ตี องรบั ผิดเปน สำคญั ทานวาจะฟอ งใหบ งั คบั คดีหาไดไม ถา เชา มีกำหนดกวา สามปขึน้ ไป หรือกำหนดตลอดอายขุ องผูเชา หรอื ผูใหเ ชา ไซร หากมิไดท ำเปนหนงั สือและจดทะเบียนตอพนกั งานเจาหนาท่ี ทา นวา การเชานน้ั จะฟอ งรองใหบงั คับคดไี ดแตเพยี ง 3 ป

˹ŒÒ·่Õ 13สัญญาเชาซอ้ื มาตรา 572 อนั วาเชาซื้อน้นั คือ สัญญาซึ่งเจา ของเอาทรพั ยสนิ ออกใหเ ชา และใหคำมัน่ วาจะขายทรพั ยสนิ นัน้ หรือวา จะใหทรพั ยส นิ นน้ั ตกเปนสิทธแิ กผเู ชา โดยเง่ือนไข ทผ่ี ูเชาไดใ ชเ งนิ เปนจำนวน เทานนั้ เทา น้คี ราว สัญญาเชา ซ้อื น้นั ถาไมท ำเปน หนงั สอื ทา นวา เปน “โมฆะ”สญั ญาจางแรงงาน มาตรา 575 อนั วาจา งแรงงานน้ัน คอื สัญญาซงึ่ บคุ คลคนหนึ่ง เรียกวา “ลกู จาง” ตกลง ทำงานใหแกบคุ คลอีกคนหนึ่ง เรยี กวา “นายจาง” และนายจางตกลงจะให สินจา งตลอดเวลาทที่ ำงานไดสญั ญาจา งทำของ มาตรา 587 อันวา จา งทำของนนั้ คือสัญญาซง่ึ บคุ คลคนหน่ึง เรียกวา “ผูรับจา ง” ตกลง รับจะทำการงานส่ิงใดสง่ิ หนงึ่ จนสำเร็จ ใหแกบ ุคคลอกี คนหนึง่ เรยี กวา “ผูวา จา ง” และผวู า จางตกลงจะจา ยสนิ จางเพอ่ื ผลสำเรจ็ แหง การทท่ี ำน้นัสญั ญายืม มาตรา 640 อนั วา ยมื ใหคงรปู นั้น คือสัญญาซง่ึ บุคคลคนหนงึ่ เรียกวา “ผูใหย ืม” ใหบ ุคคล อกี คนหนึ่ง เรียกวา “ผูยืม” ใชส อยทรัพยส นิ สิง่ ใดสง่ิ หนึง่ ไดเปลา และผูยืมตกลงวาจะ คืนทรัพยสนิ นนั้ เมือ่ ไดใ ชส อยเสรจ็ แลว มาตรา 650 อันวา ยมื ใชส ิ้นเปลืองนนั้ คอื สญั ญาซ่ึงผูใหยืมโอนกรรมสทิ ธิใ์ นทรพั ยสินชนิด ใชไ ปส้นิ ไปนน้ั เปน ปริมาณมีกำหนดใหไปแกผ ยู มื และผยู ืมตกลงวา จะคนื ทรพั ยสินเปน ประเภทชนดิ และปรมิ าณเชนเดียวกันใหแทนทรพั ยสนิ ซงึ่ ใหย ืมนั้น สัญญาน้ยี อ มบริบรู ณต อ เมอ่ื สงมอบทรพั ยสินทย่ี มื มาตรา 653 การกูยมื เงนิ กวา 2,000.- บาท ข้ึนไปน้นั ถา มิไดมหี ลักฐานแหง การกยู ืม เปนหลกั ฐานแหง การกูยมื เปนหนังสอื อยางใดอยางหน่ึงลงลายมอื ชือ่ ผยู มื เปนสำคัญ ทา นวา จะฟองรองใหบงั คับคดีหาไดไ ม ในการกูยืมเงนิ มหี ลักฐานเปน หนังสือนนั้ ทานวา จะนำสืบการเงนิ ใชต อเมอ่ื มี หลักฐานเปนหนงั สืออยางใดอยา งหนึง่ ลงลายมือช่อื ผูใหยมื มาแสดง หรอื เอกสารอัน เปน หลกั ฐานแหงการกยู ืมนั้นไดเ วนคืนแลว หรอื ไดแ ทงเพิกถอนลงในเอกสารนนั้ แลวสัญญาฝากทรัพย มาตรา 657 อนั วาฝากทรัพยน น้ั คอื สญั ญาซ่งึ บคุ คลคนหนึ่งเรยี กวา “ผฝู าก” สง มอบ ทรพั ยส นิ ใหแ กบ ุคคลอกี คนหนึง่ เรียกวา “ผูรับฝาก” และผูรบั ฝากตกลงวา จะ เกบ็ รกั ษาทรพั ยส นิ นัน้ ไวใ นอารักขาแหงตน แลว จะคืนให

˹Ҍ ·Õ่ 14สญั ญาค้ำประกนั มาตรา 680 อันวาค้ำประกนั นั้น คือ สญั ญาซ่งึ บุคคลภายนอกคนหน่ึง เรียกวา “ผูค้ำประกัน”ผูกพนั ตนตอ เจาหนี้คนหน่ึง เพ่ือชำระหน้ใี นเมอื่ ลูกหนีไ้ มชำระหน้นี ั้น อนึง่ สัญญาคำ้ ประกันนนั้ ถามิไดม ีหลกั ฐานเปนหนังสอื อยา งใดอยางหนง่ึ ลงลายมอื ช่ือผคู ้ำประกันเปน สำคญั ทา นวาจะฟอ งรองใหบ งั คบั คดีหาไดไ มสญั ญาจำนอง มาตรา 702 อันวา จำนองนน้ั คอื สญั ญาซ่งึ บคุ คลคนหน่ึงเรียกวา “ผูจำนอง” เอาทรัพย สนิ ตราไวแกบุคคลอกี คนหนงึ่ เรยี กวา “ผูรับจำนอง” เปนประกันชำระหนี้ โดยไม สง มอบทรัพยส ินน้ันใหแ กผ รู ับจำนอง ผรู บั จำนองชอบท่จี ะไดรับชำระหน้ีจากทรพั ยท ่ีจำนองกอ นเจา หนสี้ ามญั มพิ กั ตอ งพเิ คราะหว ากรรมสิทธใิ นทรพั ยส นิ จะไดโ อนไปยังบุคคลภายนอกแลว หรอื หาไม มาตรา 714 อนั สัญญาจำนองนน้ั ทา นวาตอ งทำเปน หนังสอื และจดทะเบียนตอ พนักงาน เจาหนา ที่ถา ไมทำเปน “โมฆะ”สญั ญาจำนำ มาตรา 747 อนั วาจำนำน้นั คือสัญญาซง่ึ บคุ คลหน่งึ เรยี กวา “ผูจำนำ” สงมอบสังหารมิ ทรัพย ส่ิงหนง่ึ ใหแกบคุ คลอีกคนหนึ่งเรียกวา “ผูร ับจำนำ” เพอื่ ประกันการชำระหน้ี

˹ŒÒ·่Õ 15วชิ ากฎหมายพาณิชย เรอ่ื งเอกเทศสญั ญาแบบฝก หดั เรอื่ ง เอกเทศสัญญา1.วนั ที่ 14 ธันวาคม 2553 คณุ นายสี่ ตดิ ตอ ขอซือ้ คอนโดจำนวน 2 หองๆละ 800,000.- บาท จากโคงการลุมพินีเพลส ทัง้ สองทำสญั ญาลงชอ่ื ครบถวนตามกฎหมายแลว อยากทราบวา สญั ญามผี ลอยางไร เพราะเหตุใด2.แกว ตกลงซ้อื แหวนเพชรจากเพ็ญ ราคา 300,000.- บาท โดยทำหลกั ฐานลงชอื่ แกว เปนสำคัญ พรอ มชำระเงนิ 30,000.- เปนประกัน เม่อื ครบกำหนดสงมอบ เพญ็ ผิดสญั ญาไมส งมอบให แกว สามารถฟอ งรองตอศาลไดห รไื ม เพราะเหตุใด3.“ทำเปนหนังสอื ” กบั “หลกั ฐานเปน หนังสอื ” แตกตางกนั อยางไร4.แมวซอื้ บา นจากเหมยี ว จงทำสัญญาซ้อื ขาย5.แมวซ้อื โทรศพั ทราคา 35,000.- บาทจากเหมยี ว จงระบุการทำสัญญาซ้อื ขาย6.แมวเชา ที่ดินจากเหมยี ว ระยะเวลาเชา 1 ป ตอมาเหมียวผดิ สญั ญา จงระบุการทำสัญญาเชา ทรพั ย 7.1แมวเชา ที่ดินจากเหมยี ว ระยะเวลาเชาตลอดอายุของเหมยี ว ตอ มาเหมียวผิดสัญญาจงระบุ การทำสญั ญาเชาทรัพย 7.2แมวเชา ท่ีดินจากเหมียว ระยะเวลาเชา ตลอดอายุของเหมยี ว ตอมาเหมยี วผิดสัญญา แตม ีผลทำให บงั คับไดเ พียง 3 ป จงระบกุ ารทำสัญญาเชา ทรพั ย 7.3แมวเชาที่ดนิ จากเหมียว ระยะเวลาเชาตลอดอายุของเหมยี ว ตอมาเหมียวผิดสญั ญา แตม ผี ลทำให ฟอ งรอ งบังคบั คดไี มไ ด จงระบุการทำสัญญาเชา ทรัพย

˹Ҍ ·Õ่ 168.แมวเชาซื้อรถยนตจ ากเหมียว จงทำสญั ญาเชา ซอื้9.แมวยืมเงิน 100,000.- บาท จากเหมียว โดยทำหลักฐานลงชอ่ื เหมียว เปน สำคัญ สญั ญากยู มื มผี ลอยา งไรเพราะเหตใุ ด10.แมวยืมเงนิ จากเหมยี ว โดยมี ไก เปน ประกนั หนี้กยู ืม จงทำสัญญาค้ำประกัน11.แมวยืมเงนิ จากเหมยี ว โดย หมู นำบา นของตนมาเปนประกนั การกระทำของหมูเรยี กวาสัญญาอะไรและตอ งทำสญั ญาอยางไร