โครงการ ลูกประคบสมุนไพร.

1 ลูกประคบสมนุ ไพร ผ้จู ดั ทำ 63302140086 นำงสำวธญั พิชชำ ลำทะสดุ 63302140106 นำงสำววริศรำ นิลกำแหง 63302140108 นำงสำววชั รำภรณ์ รักษำมำตร 63302140120 นำงสำวอำรดำ ช้อนแก้ว เอกสำรฉบบั น้ีเปน็ ส่วนหนึ่งของกำรศึกษำค้นคว้ำประกอบกำรเรียนรำยวิชำชีวิตและสงั คมไทย วิทยำลยั เทคนิคลพบรุ ี สังกดั สำนกั งำนคณะกรรมกำรกำรอำชีวศึกษำ ภำคเรียนที่ 2 ปีกำรศึกษำ 2563

2

3 ลกู ประคบสมนุ ไพร ผ้จู ัดทำ 63302140086 นำงสำวธญั พิชชำ ลำทะสดุ 63302140106 นำงสำววริศรำ นิลกำแหง 63302140108 นำงสำววชั รำภรณ์ รกั ษำมำตร 63302140120 นำงสำวอำรดำ ช้อนแก้ว เอกสำรฉบบั น้ีเปน็ ส่วนหนึ่งของกำรศึกษำค้นคว้ำประกอบกำรเรียนรำยวิชำชีวิตกบั สงั คมไทย วิทยำลัยเทคนิคลพบรุ ี สังกดั สำนกั งำนคณะกรรมกำรกำรอำชีวศึกษำ ภำคเรียนที่ 2 ปีกำรศึกษำ 2563

ก ชื่อเรือ่ ง : ลกู ประคบสมนุ ไพร ผ้จู ดั ทำ : นำงสำวธัญพิชชำ ลำทะสดุ นำงสำววริศรำ นิลกำแหง นำงสำวชรำภรณ์ รักษำมำตร นำงสำวอำรดำ ช้อนแก้ว ทีป่ รึกษำ : ครูสิริโสภำ วิศิษฏ์วฒั นะ ปีกำรศึกษำ : 2564 บทคัดย่อ เรือ่ ง ลกู ประคบสมุนไพร มีจุดม่งุ หมำยเพื่อ 1. ศึกษำภูมปิ ัญญำท้องถนิ่ 2. เพื่อศึกษำเรียนร้เู รือ่ งสมนุ ไพร 3. เพื่อต้องกำรสืบทอดภมู ปิ ัญญำไทย 4. นำควำมร้ภู ูมิปัญญำท้องถิ่นมำนำเสนอในวิธกี ำรข้นั ตอนต่ำงๆ 5. เพื่อให้ลกู ประคบเนทรี่ จู้ กั ของคนท่วั ไป เนื่องจำกในอดีตประชำชนส่วนมำกมีกำรทำอำชีพ ทำนำ ทำไร่ หรอื กล่มุ คนทที่ ำงำนหนัก ซึ่งพอ หลงั จำกกำรทำงำนมำ มกั จะมีอำกำรปวดเมื่อยตำมร่ำงกำย จึงมกี ำรคิดค้นนำเอำสมนุ ไพรทชี่ ่วย รักษำหรือบรรเทำอำกำรปวดเมื่อยนนั้ ๆ แต่ในปัจจุบันกล่มุ คนเหล่ำนี้มักหนั มำเลือกทีจ่ ะใช้ตวั ยำ ของแพทย์แผนปจั จบุ นั ซึ่งจะมีปญั หำตำมมำหรือผลข้ำงเคียงอีกหลำยอย่ำงตำมมำ ถ้ำเทียบกับ ตัวยำสมุนไพร ที่นำทำลูกประคบ นอกจำกนีย้ งั มตี น้ ทุนที่ต่ำ และมีผลลบั ในกำรรักษำที่น่ำพึง พอใจทีเ่ ปน็ ทยี่ อมรบั ของแพทย์ในปจั จบุ นั ซึ่งปัจจุบนั นี้ทำงโรงพยำบำลแม่สรวย ได้มีกำรนำลกู ประคบสมุนไพร มำช่วยในกำรบำบัดรกั ษำคนไข้ที่มีอำกำรดงั กล่ำวน้ีด้วย ดังนั้นทำงคณะจึงมีควำมสนใจที่จะศึกษำ เรื่อง ประสิทธิภำพของลูกประคบสมนุ ไพร สตู รลด อำกำรปวดเมอื่ ยกล้ำมเน้อื เพือ่ ที่จะนำมำปรบั ใช้ หรือ พัฒนำ สูตรให้ดียิง่ ขึ้นอีกดว้ ย

ข กิตติกรรมประกำศ โครงกำรคร้ังน้ีบรรลุวัตถุประสงค์สำเร็จลุล่วงได้ด้วยควำมกรุณำและกำรช่วยเหลือเป็น อย่ำงดียิง่ จำกครทู ีป่ รึกษำ ครสู ิริโสภำ วิศิษฏ์วฒั นะ ที่กรุณำเสียสละเวลำในกำรให้คำแนะนำ ตรวจ แก้ไขข้อบกพร่องด้วยควำมเอำใจใส่ ผู้ศึกษำรู้สึกซำบซึ้งในควำมกรุณำของครูและขอขอบคุณเป็น อย่ำงสูงไว้ ณ ที่น้ดี ้วย ขอขอบคุณ ครสู ิริโสภำ วิศิษฏ์วัฒนะ ครูประจำวิชำชีวิตและสงั คมไทย สำหรบั คำแนะนำใน กำรทำโครงกำร คณะผ้จู ัดทำ นำงสำวธัญพิชชำ ลำทะสดุ นำงสำววรศิ รำ นิลกำแหง นำงสำววัชรำภรณ์ รกั ษำมำตร นำงสำวอำรดำ ช้อนแก้ว

สำรบัญ ค เรือ่ ง หน้ำ บทคัดย่อ ก กิตติกรรมประกำศ ข สำรบัญ ค สำรบญั (ต่อ) ง สำรบัญตำรำง จ สำรบัญภำพ ฉ บทที่ 1 บทนำ 1 1 1.1 ควำมเป็นมำ 1.2 วตั ถปุ ระสงค์ 1 2 1 3 1.3 ขอบเขต 3 1.4 ประโยชน์ที่ได้รับ บทที่ 2 ทฤษฎีทีเ่ กีย่ วข้อง 5 2.1 เอกสำรทเี่ กีย่ วข้อง 5 2.2 สำเหตุของกำรปวดเมือ่ ยล้ำกล้ำมเน้อื 6 6 4 6 2.3 วิธีป้องกันกำรเกิดอำกำรปวดกล้ำมเนื้อ 4 2.4 อปุ กรณ์กำรทำลกู ประคบ 2.6 วิธีทำลกู ประคบ 2.7 ข้นั ตอนวธิ ีกำรประคบ ลกู ประคบสมนุ ไพร 2.8 กำรเกบ็ รกั ษำลูกประคบหลงั กำรใช้ 2.9 ข้อควรระวังในกำรประคบสมนุ ไพร

ง บทที่ 3 วิธีดำเนินงำน 7 3.1. ข้นั ตอนกำรทำลูกประคบ 7 3.2 .ข้นั ตอนวธิ ีกำรประคบ ลกู ประคบสมนุ ไพร 10 สำรบัญ(ต่อ) หน้ำ 3.3. ทดสอบประสิทธิภำพของลกู ประคบสมนุ ไพรในกำรบรรเทำอำกำรปวดเมื่อย 10 บทที่ 4 ผลกำรศึกษำค้นคว้ำ 11 4.1 กำรเกบ็ รวบรวมข้อมลู 11 4.2 ผลกำรวิเครำะห์ข้อมูล 11 4.3 ผลกำรประเมนิ 13 บทที่ 5 สรปุ ผล อภิปรำยผลและข้อเสนอแนะ 15 5.1 สรปุ ผล 15 5.2 ปญั หำและอุปสรรคในกำรศึกษำค้นคว้ำ 15 5.3 ข้อเสนอแนะและแนวทำงในกำรพฒั นำ 15 บรรณำนกุ รม 16 ภำคผนวก ภำคผนวก ก. แบบเสนอเค้ำโครง โครงกำร พวงมำลัยริบบิ้น 18 ภำคผนวก ข. แบบประเมินควำมพึงพอใจทีม่ ีต่อ โครงกำร พวงมำลยั ริบบิน้ 22 ประวตั ิผ้ศู ึกษำ 24

จ สำรบัญตำรำง หน้ำ ตำรำงที่ 4.1 ตำรำงแสดงจำนวนและค่ำร้อยละของข้อมลู ท่วั ไปของผ้ตู อบแบบประเมิน ควำมพึงพอใจ 12 ตำรำงที่ 4.2 ตำรำงแสดงข้อควำมคิดเหน็ และผลกำรวิเครำะห์ข้อมูล 12 ตำรำงที่ 4.3 ตำรำงแสดงข้อควำมคิดเห็นและผลกำรวิเครำะห์ข้อมูลด้ำนควำมคดิ สร้ำงสรรค์ 13

สำรบญั ภำพ ฉ ภำพที่ 3.1.1 เตรียมอุปกรณ์ หน้ำ ภำพที่ 3.1.2 นำไพล ขม้นิ ชนั แหนง่ มำหดั ตำกแดดแล้วตำ 7 ภำพที่ 3.1.3 นำตะไคร้ ผิวมะกรูดมำหน่ั แล้วตำ 7 ภำพที่ 3.1.4 ใบมะขำม ใบส้มป่อยตำกแดด 8 ภำพที่ 3.1.5 นำสมุนไพรมำตำรวมกนั 8 ภำพที่ 3.1.6 ห่อลูกประคบ 9 9

1 บทที่ 1 บทนำ 1. ควำมเปน็ มำ เนือ่ งจำกในอดีตประชำชนส่วนมำกมีกำรทำอำชีพ ทำนำ ทำไร่ หรือ กล่มุ คนที่ทำงำนหนัก ซึ่งพอหลังจำกกำรทำงำนมำ มกั จะมีอำกำรปวดเมื่อยตำมร่ำงกำย จึงมีกำรคิดค้นนำเอำสมุนไพร ที่ช่วยรักษำหรือบรรเทำอำกำรปวดเมื่อยนั้นๆ แต่ในปัจจุบันกลุ่มคนเหล่ำน้ีมักหันมำเลือกที่จะใช้ ตวั ยำของแพทย์แผนปจั จุบัน ซึ่งจะมีปัญหำตำมมำหรือผลข้ำงเคียงอีกหลำยอย่ำงตำมมำ ถ้ำเทียบ กับ ตัวยำสมุนไพร ที่นำทำลูกประคบ นอกจำกน้ียังมีต้นทุนที่ต่ำ และมีผลลับในกำรรักษำที่น่ำพึง พอใจที่เป็นที่ยอมรับของแพทย์ในปัจจุบัน ซึ่งปัจจุบันน้ีทำงโรงพยำบำลแม่สรวย ได้มีกำรนำลูก ประคบสมุนไพร มำช่วยในกำรบำบัดรักษำคนไข้ทีม่ ีอำกำรดงั กล่ำวน้ีด้วย ดังน้ันทำงคณะจึงมีควำมสนใจที่จะศึกษำ เรื่อง ประสิทธิภำพของลูกประคบสมุนไพร สตู รลดอำกำรปวดเมือ่ ยกล้ำมเนื้อ เพื่อทีจ่ ะนำมำปรับใช้ หรือ พัฒนำ สตู รให้ดียิ่งขึ้นอีกด้วย 2. วตั ถปุ ระสงค์ 2.1 เพื่อต้องกำรให้ลกู ประคบสมุนไพรเปน็ ที่ร้จู กั 2.2 เพื่อทดสอบประสิทธภิ ำพของลูกประคบสมนุ ไพร สตู ร บรรเทำอำกำรปวด เมื่อยกล้ำมเน้อื 2.3 เพือ่ ศึกษำ ข้นั ตอน วิธที ำ ของกำรทำลูกประคบสมนุ ไพร สตู ร บรรเทำอำกำร ปวดเมื่อยกล้ำมเนื้อ 2.4 เพื่อเพือ่ อนุรักษ์ลกู ประคบสมนุ ไพร 3. ขอบเขต 3.1 สถำนที่ หมู่บ้ำนท่ำเดือ่ บ้ำนเลขที7่ 6/3 ม. 4 ต.นิคมสร้ำงตนเอง อ. เมือง จ.ลพบุรี 3.2 ระยะเวลำ 8 มกรำคม 2564 ถึงวันน้ี 5 กมุ ภำพันธ์ 2564

2 3.3 ตัวแปรหรือประชำกรและกล่มุ ตวั อย่ำง 3.1 ตัวแปรต้น คือ ลกู ประคบสมนุ ไพร 3.2 ตัวแปรตำม คือ ประสิทธิภำพของลูกประคบสมุนไพรที่มีส่วนช่วยในกำร บรรเทำอำกำรปวดเมื่อยกล้ำมเนื้อ 3.3 ตวั แปรควบคุม คือ 1.สมุนไพรที่ใช้ทำลกู ประคบ 2.ปริมำณของสมุนไพรแต่ ละชนิด 3.1 ประชำกร คือ กล่มุ ผ้สู ูงวัย 3.2 กล่มุ ตัวอย่ำง คือ ได้แก่ช้ำวบ้ำนในหม่บู ้ำน 4. ประโยชน์ทีไ่ ด้รบั 4.1. ลกู ประคบสมนุ ไพรมีคณุ ค่ำและมี่ควำมสำคัญอย่ำงยิง่ ในกำรรกั ษำผ้ปู ่วย 4.2. ได้รบั ร้แู ละเข้ำใจถึงวิธีกำรทำลูกประคบสมนุ ไพรและส่วนประกอบ 4.3. รู้จกั สมุนไพรต่ำงๆที่มีควำมสำคัญต่อกำรทำลกู ประคบสมนุ ไพร 4.4. ผ้ทู ี่ทำมีอำชีและรำยได้เลี้ยงครอบครวั 4.5. อนรุ ักษ์สมุนไพรไมใ่ หเ้ ลือนหำย

3 บทที่ 2 ทฤษฎีทีเ่ กีย่ วข้อง ในกำรศกึ ษำเรื่อง ลูกประคบสมุนไพร ผ้จู ัดทำได้รวบรวมแนวคิดทฤษฎีและหลกั กำรต่ำง ๆ จำกเอกสำรทีเ่ กีย่ วข้องดังต่อไปน้ี 2.1 เอกสำรทีเ่ กีย่ วข้อง ลูกประคบสมุนไพร คือ ผ้ำที่ใช้สมุนไพรหลำยอย่ำงมำห่อรวมกัน นำมำนึ่งให้ร้อน เป็น วิธีกำรบำบัดรักษำของกำรแพทย์แผนโบรำณ แล้วประคบบริเวณที่เจ็บปวด เคล็ดขัดยอก โดย อำศัยควำมร้อนและคุณสมบัติสมุนไพร ทำให้อำกำรดีขึ้น คนไทยนิยมใช้ “ลูกประคบสมุนไพร” รักษำกันมำแต่โบรำณจนถึงปัจจุบัน โดยมักใช้รักษำควบคู่กับกำรนวดไทย คือ หลังจำกนวดเสร็จ แล้วจึงประคบนำบไปตำมร่ำงกำย ผลของควำมร้อนที่ได้จำกกำรประคบ ทำให้หลอดเลือดฝอย ขยำยตัว และตัวยำสมุนไพรร้อน ๆ ซึมผ่ำนช้ันผิวหนังเข้ำสู่ร่ำงกำย และยังช่วยทำให้เน้ือเยื่อพังผืด ยืดตัวออก ลดกำรติดขัดของข้อต่อ ลดกำรเกร็งตัวของกล้ำมเน้ือ ลดปวด ช่วยลดกำรบวมทีเ่ กิดจำ กำรอักเสบของกล้ำมเน้ือ เอ็น และข้อต่อ และช่วยเพิ่มกำรไหลเวียนของโลหิต “สมุนไพร” ที่ใช้ใน ตำรับยำ “ลูกประคบสมุนไพร” มีแตกต่ำงกันไปในวัตถุประสงค์ของกำรรักษำ เช่น ตำรับแก้ปวด เมื่อย ตำรับแก้เหน็บชำ ตำรับแก้อัมพฤกษ์ อัมพำต ตำหรับแก้ตะคริว เป็นต้น ตำรับแก้ปวดเมื่อย ของแต่ละแห่ง อำจไม่ใช่สตู รเดียวกนั แต่มีตัวยำหลกั เหมือนกัน ส่วนมำกแล้วมักใช้ “ลูกประคบสมุนไพร” ประคบกันในผู้ที่มีอำกำรเคล็ด ขัดยอก ซ้ำบวม แต่ถ้ำ ต้องกำรประคบเพื่อคลำยเครียด คลำยเมื่อยล้ำ ก็สำมำรถทำได้ กำรประคบด้วยลูกประคบ สมุนไพรเพื่อคลำยเครียดน้ี จะช่วยให้คุณหำยจำกอำกำรอ่อนล้ำ อำกำรปวดเมื่อย กล้ำมเน้ือเส้น เอ็น เกิดควำมกระปร้ีกระเปร่ำ สบำยเน้ือสบำยตัวขึ้นมำโดยพลัน “ลูกประคบสมุนไพร” น้ีปรำกฏ ว่ำมีมำแล้วช้ำนำน นอกจำกจะมีกำรนำเอำสมุนไพรต่ำง ๆ มำใช้ประโยชน์เป็นยำกินรักษำอำกำร ของโรคต่ำง ๆ หรือนำสมุนไพรบำงชนิดมำปรุงเป็นยำบำรุงกำลัง บำรุงร่ำงกำย ขจัดโรคภัยไข้เจ็บ ต่ำง ๆ แล้วยังสำมำรถนำมำใช้เป็นยำรักษำอำกำรภำยนอกร่ำงกำยได้อีกด้วย มีท้ังที่นำมำใช้เดี่ยว ๆ หรือนำมำปรุงผสมผสำนเข้ำด้วยกันหลำย ๆ อย่ำง เปน็ ยำทำก็ได้ เป็นยำพอกก็ดี เป็นยำพ่น เป่ำ

4 เป็นยำสบู ยำอม ยำรมควัน หรือยำประคบกไ็ ด้ สำรพัดสำรพัน นี่คือมรดกทำงภมู ิปัญญำของหมอ พื้นบ้ำนหรือแพทย์แผนโบรำณของไทยเรำโดยแท้ 2.2 สำเหตขุ องกำรปวดเมื่อยล้ำกล้ำมเน้ือ 2.2.1. กล้ำมเน้ือที่ต้องทำงำนหนักและถูกเกร็งค้ำงอยู่นำนๆ โดยจะพบอยู่บ่อยๆ เช่น กำร เกรง็ ในกำรสะพำยกระเป๋ำทกุ ครั้งเพื่อไม่ให้ประเป๋ำหลุดลงจำกบ่ำ เลยต้องมีกำรเกรง็ กล้ำมเน้ือบ่ำ อยู่ตลอดเวลำ แม้ว่ำจะไม่ได้ใช้แรงจำกกล้ำมเน้ือมำกนักแต่เป็นกำรเกร็งค้ำง จึงมีกำรบีบกดของ หลอดเลือดที่มำเลี้ยงกล้ำมเน้ือบริเวณนั้นๆ ทำให้กำรนำออกซิเจนมำช่วยในกำรเผำผลำญ สำรอำหำรทำได้ไม่เต็มที่ เมือ่ ร่ำงกำยไม่ได้รับออกซิเจนไปใช้ในกระบวนกำรน้ี จึงทำให้เกิดกำรค่ัง ของกรดแล็กติก ถ้ำไม่ได้ระบำยออกด้วยกำรไหลเวียนของเลือด จะทำให้เกิดอำกำรปวดเมือ่ ยล้ำได้ กล้ำมเนื้อทีม่ ีอำกำรปวดล้ำได้ง่ำยได้แก่ กล้ำมเนื้อ บริเวณบ่ำ คอด้ำนหลัง และหลังส่วนล่ำง 2.2.2. มีภำวะหดส้ันของกล้ำมเน้ือ ภำวะเช่นน้ีมักจะพบได้ที่กล้ำมบริเวณหน้ำอก กล้ำมเนื้อคอด้ำนหน้ำ กล้ำมเน้อื หน้ำท้อง กล้ำมเน้ืองอสะโพก กำรที่เรำใช้มือทำงำนโดยยื่นออกไป ทำงด้ำนหน้ำโดยท่ัวไปจะทำให้กล้ำมเน้ือหน้ำอกอยู่ในภำวะที่หดส้ันตลอดเวลำจนควำมยำวของ กล้ำมเน้ือลดลง เมือ่ ถึงเวลำที่จะต้องใช้งำนกล้ำมเน้ือส่วนนั้น ในลกั ษณะที่ยืดยำวออกจะทำให้เกิด กำรบำดเจ็บได้ กำรน่ังนำนจะทำให้เกิดกำรหดส้ันของกล้ำมเน้ือหน้ำท้อง และกล้ำมเน้ืองอสะโพก ทีอ่ ย่ทู ำงด้ำนหน้ำของลำตวั ได้ 2.2.3. กำรออกแรงอย่ำงหนักของกล้ำมเน้ือ จะทำให้มีกำรเกิดกำรคั่งของกรดแล็กติก ทำ ให้กล้ำมเน้ือล้ำและปวด อำกำรปวดจะไปกระตุ้นกล้ำมเน้ือให้เกร็งแขง็ โดยอัตโนมัติ แต่หำกไม่ได้มี กำรผ่อนคลำยอำกำรตึงตัวของกล้ำมเน้ือ ก็มักจะทำให้เกิดอำกำรปวดกล้ำมเน้ือเร้ือรังได้ อำกำร เช่นน้ีมกั จะพบได้ในกล้ำมเนื้อทุกมดั ทีต่ ้องออกแรงอย่ำงหนกั 2.3 วิธีป้องกันกำรเกิดอำกำรปวดกล้ำมเน้ือ ควรอยู่ในท่ำทำงที่เหมำะสม เช่น ไม่ควรก้มคอหรือหลัง มำกเกินไป ไม่อยู่ในท่ำใดท่ำหนึ่ง นำนๆ เช่น น่งั นำนเกินกว่ำ 2 ชั่วโมง ควรจะปรบั กิจกรรมที่ทำให้กล้ำมเน้ือต้องเกร็งค้ำงตลอดเวลำ เช่น ไม่ควรสะพำยกระเป๋ำที่หนักเกินไป ให้ลดน้ำหนักลงหรือสะพำยสลับข้ำงกันบ้ำง หรือใช้มือถือ ไว้บ้ำง เพื่อเปลี่ยนกลุ่มกำรใช้งำนของกล้ำมเน้ือ หลังจำกปรับสภำพงำนหรือเปลี่ยนวิธีกำรทำงำน แล้ว กำรออกกำลงั ด้วยกำรยืดเหยียดกล้ำมเน้ือที่ใช้งำนจะช่วยลดกำรตึงตัว เพิ่มกำรไหลเวียนของ

5 เลือดและควำมยืดหยุ่น โอกำสที่ควำมปวดเมื่อยล้ำและบำด-เจ็บจำกกำรทำงำนจะลดลงปวด กล้ำมเนื้อป้องกนั ได้ด้วยกำรยืดเหยียด อำกำรปวดเมื่อยและอ่อนล้ำของกล้ำมเน้ือมักพบได้บ่อย ในกลุ่มคนที่ทำงำนออฟฟิศและ ผู้ใช้แรงงำน แต่ถ้ำปล่อยท้ิงไว้โดยไม่มีแก้ไขอำกำรปวดเมื่อยและล้ำของกล้ำมเน้ืออย่ำงเหมำะสม อำจทำให้กลำยเป็นอำกำรปวดเร้ือรังของกล้ำมเน้ือ (myofascial pain) หำกเกิดอำกำรปวดเมื่อยล้ำ กำรยืดเหยียดกล้ำมเน้อื ก็เป็นอีกหนึง่ วิธี ทีจ่ ะช่วยป้องกันและรกั ษำอำกำรปวดกล้ำมเนื้อได้

6 2.4 อปุ กรณ์กำรทำลูกประคบ 1. ผ้ำดิบสำหรับห่อลกู ประคบ ตัดเป็นผืนขนำด กว้ำง 35 x ยำว 35 เซนตเิ มตร 2. เชือก หรือ หนงั ยำง 3. ตัวยำทใี่ ชท้ ำลกู ประคบ นอกจำกน้นั ยังมีอุปกรณ์เสริมเวลำใช้งำนอีก คือ 4. หม้อสำหรบั นึ่งลกู ประคบ 5. จำนหรือชำมอลูมิเนยี มเจำะรู (เพื่อให้ไอน้ำผ่ำนได้) รองลูกประคบ 2.5 ตวั ยำ/สมนุ ไพร 1 หัวไพล 500 กรมั แกป้ วดเมื่อย ลดกำรอกั เสบ 2 ขมิ้นชัน 100 กรมั 3 ตะไคร้ 100 กรัม แต่งกลิ่น 4 ผิวหรือใบใบมะกรดู 100 กรมั มีน้ำมนั หอมระเหย แก้ลมวิงเวียน 5 ใบมะขำม 200 กรมั แก้อำกำรคันตำมร่ำงกำย ช่วยบำรงุ ผิว 6 เกลือ 20 กรมั ช่วยดดู ควำมร้อนและช่วยพำตวั ยำซึมผ่ำน ผิวหนงั ได้สะดวกขึ้น 7 กำรบรู 30 กรมั แต่งกลิน่ บำรงุ หัวใจ 8 พิมเสน 30 กรมั 9 แหน่ง 100 กรมั แตง่ กลิน่ 10 ใบสม้ ป่อย 100 กรัม บำรุงผิว แกโ้ รคผิวหนงั 2.6 วิธีทำลกู ประคบ 2.6.1 นำสมุนไพรแต่ละชนดิ มำล้ำงน้ำำหลำยๆ คร้งั ให้สะอำด แล้วผึ่งให้สะเด็ดนำ้ 2.6.2 นำไพล ขม้ินชนั แหนง่ มำหนั่ เปน็ ช้นิ บำงๆ แล้วอบที่อณุ หภมู ิ 70 องศำเซลเซียส หรือตำก แดดจนแห้ง จำกนนั้ นำมำตำหรือบด ให้ได้ขนำดตำมต้องกำร 2.6.3 นำตะไคร้ ผิวมะกรดู มำหัน่ เป็นชนิ้ เล็กๆ แล้วอบทีอ่ ณุ หภูมิ 60 องศำเซลเซียส หรือตำกแดด จนแห้ง จำกน้นั นำมำตำหรอื บด ใหไ้ ด้ขนำดตำมต้องกำร 2.6.4 ใบมะขำม ใบส้มป่อย อบที่อณุ หภูมิ 40 องศำเซลเซียส หรือตำกแดดจนแห้ง 2.6.5 นำสมนุ ไพรทุกชนิดมำชั่งน้ำหนกั ตำมทตี่ ้องกำร แล้วนำมำผสมกนั เติมกำรบรู พมิ เสนและ เกลือ คลกุ เคล้ำให้เข้ำกนั 2.6.6. เตรียมผ้ำสำหรบั ห่อลูกประคบ ชง่ั สมนุ ไพรผสม 150 กรัม วำงบนผ้ำ แล้วจึงห่อลกู ประคบ ให้แน่นด้วยเชือก

7 *หมำยเหตุ* น้ำหนกั รวมประมำณ 1,280 กรัม ทำลูกประคบขนำด 150 กรมั ได้ประมำณ 8 – 9 ลกู 2.7 ข้นั ตอนวธิ ีกำรประคบ ลกู ประคบสมนุ ไพร 2.7.1.จัดท่ำผ้ปู ่วยให้เหมำะสม ในท่ำนัง่ หรือนอน 2.7.2 นำลูกประคบสมุนไพรที่นึ่งจนร้อนมำทดสอบควำมร้อน โดยแตะที่ท้องแขน หรือหลังมือก่อน นำไปประคบ 2.7.3 ในกำรประคบสมุนไพรต้องทำด้วยควำมรวดเร็ว ในขณะที่ลกู ประคบสมุนไพรกำลังร้อน เมื่อ ลกู ประคบสมุนไพรเย็นลงจึงวำงลูกประคบสมุนไพรไว้ได้นำนขึ้น 2..4. เมื่อลกู ประคบสมนุ ไพรคลำยควำมร้อน จึงเปลีย่ นลกู ประคบอีกลกู หนึ่งแทน *ลักษณะประคบลกู ประคบสมนุ ไพร* ห่อผ้ำขนหนูก่อนแล้วประคบ ตอนแรกห้ำมประคบที่ใดที่หนึ่งนำน ๆ เพรำะจะทำให้ผิวหนังผู้ป่วย พุพอง หรือผู้ป่วยตกใจอำจช็อคได้ เมือ่ ร้อนต้องประคบเร็ว ๆ คอยซักถำมดูเรือ่ ย ๆ แล้วค่อยช้ำลง ถ้ำไม่ร้อนเอำผ้ำขนหนูออก 2.8 กำรเกบ็ รกั ษำลกู ประคบหลังกำรใช้ ลูกประคบสมนุ ไพรที่ใช้แล้ว สำมำรถเก็บไว้ใช้ได้ 2-3 คร้ัง โดยวำงลกู ประคบที่ใช้เสรจ็ แล้ว ไว้ให้เย็น แล้วนำใส่ในถุงพลำสติกที่ปิดสนิท เก็บในตู้เย็นได้ 2-3 วัน ก่อนนำลูกประคบมำใช้ครั้ง ต่อไป ควรตรวจดูสมุนไพรในห่อลูกประคบด้วย ถ้ำมีกลิ่นบูดหรือมีรำขึ้นไม่ควรนำมำใช้อีก ถ้ำลูก ประคบที่ใช้แล้วไม่มีสีเหลืองหรือสี เหลืองอ่อนลงแสดงว่ำ สำรสมุนไพรจำงลง ไม่ควรมำใช้อีก ลูก ประคบที่เกบ็ ไว้ถ้ำแห้ง ควรพรมด้วยน้ำก่อนใช้ 2.9 ข้อควรระวังในกำรประคบสมนุ ไพร 2.9.1. ห้ำมใช้ลูกประคบท่ีร้อนเกินไปกับบริเวณผิวหนังอ่อนๆ หรือบริเวณท่ีเคยเป็นแผลมำก่อน ถ้ำ ต้องกำรใช้ควรมีผำ้ ขนหนรู องก่อนหรือรอจนกว่ำลูกประคบจะคลำยร้อนลง 2.9.2. ควรระวังเป็นพิเศษในผู้ป่วยเบำหวำน อัมพำต เด็ก และผู้สูงอำยุเนื่องจำกกลุ่มบุคคลดังกล่ำว ควำมรู้สึกตอบสนองต่อควำมร้อนช้ำอำจจะทำให้ผิวหนังไหม้, พองได้ง่ำย ถ้ำต้องกำรใช้ควรจะใช้ลูกประคบท่ี อุ่นๆ 2.9.3. ไม่ควรใชล้ ูกประคบสมุนไพรในกรณีท่มี ีแผล อกั เสบ (ปวด บวม แดง ร้อน) ในช่วง 24 ช่วั โมงแรก อำจจะทำให้เกดิ อำกำรบวมมำกขนึ้ 2.9.4. หลังจำกประคบสมุนไพรแล้ว ไม่ควรอำบน้ำำทันทีเพรำะจะไปชะล้ำงสมุนไพรออกจำกผิวหนัง และทำให้ร่ำงกำยปรบั อุณหภูมิไม่ทันอำจจะทำให้เป็นไข้ได้

8 บทที่ 3 วิธีศึกษำค้นคว้ำ กล่ำวถึงกำรดำเนินกำรโดยละเอียด 3.1. ข้ันตอนกำรทำลูกประคบ 3.1.1 เตรียมอปุ กรณ์ ภำพที่ 3.1.1 เตรยี มอุปกรณ์ 3.1.2 นำไพล ขม้นิ ชัน แหนง่ มำหนั่ เป็นช้นิ บำงๆ แล้วอบที่อุณหภูมิ 70 องศำเซลเซียส หรือ ตำกแดดจนแห้ง จำกนนั้ นำมำตำหรือบด ใหไ้ ด้ขนำดตำมต้องกำร ภำพท่ี 3.1.2 นำไพล ขมิน้ ชนั แหน่ง มำหัดตำกแดดแล้วตำ

9 3.1.3 นำตะไคร้ ผิวมะกรูด มำหน่ั เปน็ ช้นิ เล็กๆ แล้วอบที่อณุ หภูมิ 60 องศำเซลเซียส หรือ ตำกแดดจนแห้ง จำกนน้ั นำมำตำหรือบด ให้ได้ขนำดตำมต้องกำร ภำพท่ี 3.1.3 นำตะไคร้ ผิวมะกรูดมำหน่ั แล้วตำ 3.1.4 ใบมะขำม ใบส้มป่อย อบทีอ่ ณุ หภมู ิ 40 องศำเซลเซียส หรือตำกแดดจนแห้ง ภำพท่ี 3.1.4 ใบมะขำม ใบสม้ ป่อยตำกแดด

10 3.1.5 นำสมนุ ไพรทกุ ชนิดมำชั่งน้ำหนกั ตำมทตี่ ้องกำร แล้วนำมำผสมกัน เติมกำรบูร พิมเสนและเกลือ คลุกเคล้ำให้เข้ำกัน ภำพท่ี 3.1.5 นำสมนุ ไพรมำตำรวมกนั 3.1.6 เตรียมผ้ำสำหรับห่อลกู ประคบ ชงั่ สมนุ ไพรผสม 150 กรัม วำงบนผ้ำ แล้วจึงห่อลกู ประคบ ให้แนน่ ด้วยเชือก ภำพท่ี 3.1.6 ห่อลูกประคบ

11 3.2 .ข้นั ตอนวธิ ีกำรประคบ ลกู ประคบสมนุ ไพร 3.2.1 .จดั ท่ำผ้ปู ่วยให้เหมำะสม ในท่ำนัง่ หรือนอน 3.2.2.นำลูกประคบสมุนไพรที่นึ่งจนร้อนมำทดสอบควำมร้อน โดยแตะทที่ ้องแขน หรือหลงั มือก่อนนำไปประคบ 3.2.3.ในกำรประคบสมนุ ไพรต้องทำด้วยควำมรวดเร็ว ในขณะทีล่ กู ประคบสมนุ ไพรกำลงั ร้อน เมื่อลกู ประคบสมนุ ไพรเยน็ ลงจงึ วำงลูกประคบสมนุ ไพรไว้ได้นำนขึ้น 3.2.4.เมือ่ ลกู ประคบสมนุ ไพรคลำยควำมร้อน จึงเปลีย่ นลกู ประคบอีกลูกหนงึ่ แทน 3.3. ทดสอบประสิทธิภำพของลูกประคบสมนุ ไพรในกำรบรรเทำอำกำรปวดเมือ่ ย ทำงคณะได้นำกล่มุ คนที่มีอำกำรปวดร่ำงกำยเมือ่ ยตำมจุดต่ำงๆ เช่น บรเิ วณหัวไหล่ เอว มำทำกำรทดสอบโดยจำนวนผ้ทู ดสอบมีจำนวน 10 คน เปน็ ระยะเวลำ 3 วนั โดยมีแบบสอบถำม ควำมคิดเหน็ เกี่ยวกับกำรใช้ลูกประคบสมนุ ไพรเพือ่ ใช้ในกำรประเมนิ ประสิทธิภำพของลกู ประคบ อีกด้วย

12 บทที่ 4 ผลกำรศึกษำค้นคว้ำ ในกำรทำโครงกำร พวงมำลยั ริบบ้ิน โครงกำรนี้ได้รวบวมข้อมูลกำรประเมินควำมพึงพอใจ นำมำวิเครำะห์ข้อมลู ได้ตำมหัวข้อต่อไปนี้ 4.1 กำรเก็บรวบรวมข้อมูล 4.2 ผลกำรวิเครำะห์ข้อมลู 4.3 ผลกำรประเมิน 4.1 กำรเก็บรวบรวมข้อมลู 4.1.1 ประชำกรและกล่มุ ตวั อย่ำงในกำรเกบ็ รวบรวมข้อมลู มีดงั ต่อไปน้ี 4.1.1.1 ด้ำนประชำกรได้แก่ ชำวบ้ำนผ้สู ูงวยั 4.1.1.2 กล่มุ ตัวอย่ำงกำรจัดทำโครงกำรคร้งั นี้ ได้แก่ ผ้สู งู วัย จำนวน 10 คน 4.1.2 เครื่องมือที่ใช้ในกำรประเมินผล เครื่องมือที่ใช้ในกำรประเมินผลข้อมูลในกำรวิจัยคร้ังน้ี คือ แบบประเมินควำมพึง พอใจที่มีต่อ ลูกประคบสมุนไพร เป็นชนิดมำตรำส่วนประมำณค่ำ 5 ระดับ จำนวน 1 ด้ำน แบ่ง ออกเป็น 6 4.1.3 กำรเก็บรวบรวมข้อมลู ดำเนินกำรเก็บรวบรวมข้อมูลโดยแจกแบบประเมินควำมพึงพอใจ โครงกำร ลูก ประคบสมุนไพร โดยกำรเลือกส่มุ กลุ่มตัวอย่ำงแบบเจำะจง จำกกล่มุ ตัวอย่ำง ผ้สู ูงวัย 10 คน โดย กำรสุ่มตวั อย่ำงแบบเจำะจงและนำข้อมูลไปทำกำรวิเครำะห์ 4.1.4 สถิติในกำรวิเครำะห์ข้อมูล โครงกำร ลูกประคบสมุนไพร ได้นำแบบประเมินควำมพึงพอใจมำประมวลผลและ วิเครำะห์ข้อมูล โดยโปรแกรมสถิติสำเร็จรูป SPSS for Windows ซึ่งค่ำสถิติได้แก่ ค่ำร้อยละ ค่ำเฉลี่ย และค่ำส่วนเบีย่ งเบนมำตรฐำน

13 4.2 ผลกำรวิเครำะห์ข้อมลู ในกำรจัดทำกำรประเมินควำมพึงพอใจ โครงกำร ลูกประคบสมุนไพร คร้ังน้ี มีผลกำร วิเครำะห์ข้อมูลดงั ต่อไปนี้ ตอนที่ 1 ข้อมูลทวั่ ไป จำกกำรวิเครำะห์ข้อมลู ท่วั ไปผ้ตู อบแบบประเมินควำมพึงพอใจ จำแนกตำมเพศ โดยแจกแจงค่ำควำมถรี่ ้อยละผลกำรวิเครำะห์ข้อมลู ท่ัวไปของผ้ตู อบแบบประเมิน ควำมพึงพอใจปรำกฏผลดงั ต่อไปนี้ สถำนภำพ จำนวน (คน) คิดเปน็ ร้อยละ 1.เพศ ชำย 4 40 หญิง 6 60 รวม 10 100 ตำรำงที่ 4.1 ตำรำงแสดงจำนวนและค่ำรอ้ ยละของข้อมูลท่วั ไปของผู้ตอบแบบประเมินควำมพึงพอใจ จำกตำรำงที่ 4.1 ข้อมูลทั่วไปของผ้ตู อบแบบประเมนิ มีจำนวน 10 คน แยกเป็นเพศ โดยมี เพศหญิงจำนวน 6 คน คิดเป็นร้อยละ 60 และเพศชำย จำนวน 4 คน คิดเป็นร้อย 40 ตอนที่ 2 ประเมินควำมพึงพอใจของท่ำนทีม่ ีต่อโครงกำร ลกู ประคบสมนุ ไพร ได้จำกกำร วิเครำะห์ข้อมูล โดยแจกแจงค่ำเฉลี่ย ค่ำส่วนเบยี่ งเบนมำตรฐำน และควำมพึงพอใจของผ้ตู อบแบบ ประเมินควำมพึงพอใจของผ้ตู อบแบบประเมินปรำกฏผลดงั ต่อไปน้ี หวั ข้อควำมคิดเหน็ ผลกำรวิเครำะห์ข้อมลู ������ S.D. ควำมพึงพอใจ ด้ำนสรรพคณุ 4.36 0.75 มำก ค่ำเฉลีย่ รวม 4.36 0.75 มำก ตำรำงที่ 4.2 ตำรำงแสดงข้อควำมคดิ เห็นและผลกำรวเิ ครำะห์ข้อมูล จำกตำรำงที่ 4.2 ผลกำรวิเครำะห์ข้อมูลกำรประเมินควำมพึงพอใจที่มีต่อโครงกำร ลูก ประคบสมุนไพร สำมำรถวิเครำะห์ข้อมูล ซึ่งมีค่ำเฉลี่ยรวม 4.62 และค่ำส่วนเบี่ยงเบนมำตรฐำน 0.24 และมีระดับควำมพึงพอใจอยู่ในระดับ มำก โดยแยกเป็นด้ำนสรรพคุณมีค่ำเฉลี่ยรวม 4.62 และค่ำส่วนเบีย่ งเบนมำตรฐำน 0.24 มีระดับควำมพึงพอใจอยู่ในระดับมำก

14 ตำรำงที่ 4.3 ตำรำงแสดงข้อควำมคิดเหน็ และผลกำรวิเครำะห์ข้อมลู ด้ำนสรรพคุณ ข้อ หวั ข้อควำมคิดเหน็ ผลกำรวิเครำะห์ข้อมลู ที่ ������ S.D. ควำมพึงพอใจ 1 ลกั ษณะบรรจุภัณฑ์ 4.35 0.61 มำก 2 ลักษณะภำยนอกลูกประคบ 4.12 0.33 มำก 3 กลิน่ สมนุ ไพรของลูกประคบก่อนใช้ 4.47 0.51 มำกทีส่ ุด 4 กลิน่ สมนุ ไพรของลกู ประคบขณะใช้ 4.41 0.51 มำก 5 ควำมสำมำรถในกำรบรรเทำอำกำรปวด 4.47 0.51 มำกทีส่ ุด เมื่อย ค่ำเฉลีย่ รวม 4.36 0.75 มำก ตำรำงที่ 4.3 ตำรำงแสดงข้อควำมคิดเห็นและผลกำรวเิ ครำะห์ข้อมลู ด้ำนควำมคิดสร้ำงสรรค์ จำกตำรำงที่ 4.3 ผลกำรวิเครำะห์ข้อมูลกำรประเมินควำมพึงพอใจที่มีต่อโครงกำร ลูก ประคบสมุนไพร ซึ่งมีค่ำเฉลี่ย รวม = 4.36 และส่วนเบี่ยงเบน = 0.75 โดยมีควำมพึงพอใจอยู่ใน ระดับ มำก ซึ่งเรียงลำดับจำกมำก ไปหำน้อย ดังน้ี ระดับควำมพึงพอใจที่อยู่ในระดับ มำก คือ ควำมสำมำรถในกำรบรรเทำอำกำรปวดเมื่อย(ข้อที่ 5) ค่ำเฉลี่ย = 4.47ค่ำส่วนเบี่ยงเบนมำตรฐำน = 0.51 ตำมด้วยกลิ่นสมุนไพรของลูกประคบก่อนใช้(ข้อที่ 3) ค่ำเฉลี่ย = 4.47 ค่ำส่วนเบี่ยงเบน มำตรฐำน = 0.51 ตำมด้วยกลิ่นสมุนไพรของลูกประคบขณะใช้ (ข้อที่ 4) ค่ำเฉลี่ย = 4.41 ค่ำส่วน เบี่ยงเบนมำตรฐำน = 0.51 ตำมด้วยลักษณะบรรจุภัณฑ์(ข้อที่ 1) มีค่ำเฉลี่ย = 4.35 ค่ำส่วน เบี่ยงเบน มำตรฐำน = 0.61 และตำมลักษณะภำยนอกลูกประคบ (ข้อที่ 2) มีค่ำเฉลี่ย = 4.12 ค่ำ ส่วนเบี่ยงเบนมำตรฐำน =0.33 ตำมลำดับ ตอนที่ 3 จำกแบบประเมินควำมพึงพอใจต่อโครงกำร ลูกประคบสมุนไพร มีข้อเสนอแนะ ดงั ต่อไปนี้  เพิ่มขนำดลูกประคบ  เพิม่ สมุนไพร

15 4.3 ผลกำรประเมิน โครงกำร ลูกประคบสมุนไพร ครั้งน้ีเป็นกำรจัดทำโครงกำรเพื่อทำ ลูกประคบสมุนไพร โดยวิเครำะห์ ออกแบบและพัฒนำแล้วนำมำทดลองเพื่อทำกำรปรับปรุงจำกกำรประเมินผล ซึ่งมี กลุ่มตัวอย่ำงคือ ผู้สงู วัยจำนวน 10 คน โดยกำรเลือกสุ่มกลุ่มตัวอย่ำงแบบเจำะจงสำมำรถสรุปผล กำรประเมินดงั นี้ ตอนที่ 1 ข้อมูลทั่วไปของผู้ตอบแบบประเมินควำมพึงพอใจ มีลักษณะเป็นแบบสำรวจ รำยกำร (Check List) นำมำวิเครำะห์ข้อมูลโดยใช้ค่ำร้อยละมีผลกำรประเมินข้อมูลทั่วไปของผู้ที่ตอบแบบ ประเมิน มีจำนวนท้งั หมด 10 คน แยกเป็น เพศหญิง จำนวน 6 คน คิดเปน็ ร้อยละ 60 และเพศชำยจำนวน 4 คน คิดเปน็ ร้อยละ 40 ตอนที่ 2 คำถำมเกีย่ วกบั ควำมคิดเห็นทีเ่ กีย่ วข้องกับโครงกำร ลกู ประคบสมนุ ไพร โดยแยก ผลสรปุ เปน็ ข้อ ๆ ดังน้ี ด้ำนสรรพคุณซึง่ มีค่ำเฉลี่ยรวม 4.36 และส่วนเบี่ยงเบนมำตรฐำน = 0.75 โดยมีควำมพึงพอใจอยู่ในระดับ มำกที่สุด ซึง่ เรียงลำดบั จำกมำกไปหำน้อย ดังน้ี ลำดับที่ 1 ควำมสำมำรถในกำรบรรเทำอำกำรปวดเมื่อย(ข้อที่ 5) มีผลควำมพึงพอใจอยู่ในระดับ มำกที่สุด ลำดับที่ 2 กลิน่ สมุนไพรของลูกประคบก่อนใช้ (ข้อที่ 3) มีผลควำมพึงพอใจอยู่ในระดบั มำกที่สุด ลำดับที่ 3 กลิ่นสมุนไพรของลกู ประคบขณะใช้(ข้อที่ 4) มีผลควำมพึงพอใจอยู่ในระดบั มำก ลำดบั ที่ 4 ลักษณะบรรจภุ ณั ฑ์ (ข้อที่ 1 ) มีผลควำมพึงพอใจอยู่ในระดับ มำก ลำดับที่ 5 ลกั ษณะภำยนอกลกู ประคบ (ข้อที่ 2) มีผลควำมพึงพอใจอยู่ในระดบั มำก ตอนที่ 3 จำกแบบประเมินควำมพึงพอใจต่อโครงกำร พวงมำลัยริบบ้ิน มีข้อเสนอแนะ ดงั ต่อไปนี้  เพิ่มขนำดลูกประคบ  เพิม่ สมนุ ไพร

16 บทที่ 5 สรุป อภิปรำยผลและข้อเสนอแนะ 5.1 สรปุ ผล จำกกำรวิเครำะห์แบบประเมินควำมพึงพอใจ จำกกลุ่มตัวอย่ำงได้แก่ ผู้สูงวัย จำนวน 10 คน โดยกำรสุ่มตัวอย่ำงแบบเจำะจง มีควำมพึงพอใจต่อ โครงกำร ลูกประคบสมุนไพร อยู่ในระดับ มำก โดยมีค่ำเฉลีย่ รวม 4.36 และค่ำส่วนเบีย่ งเบนมำตรฐำน = 0.75 5.2 อภิปำยผล จำกผลกำรวิจัย มีจุดประสงค์ 1) ศึกษำภูมิปัญญำท้องถิ่น 2) เพื่อศึกษำเรียนรู้เรื่อง สมนุ ไพร 3) เพื่อต้องกำรสืบทอดภูมิปัญญำไทย 4.)นำควำมรู้ภูมิปัญญำท้องถิน่ มำนำเสนอในวิธีกำรข้ันตอน ต่ำงๆ 5) เพื่อให้ลูกประคบเนที่รู้จักของคนทั่วไป ควำมพึงพอใจของผู้สูงวัย มีผลควำมพึงพอใจอยู่ใน ระดบั มำก ตำมทีค่ ำดกำรณ์ไว้ 5.3 ข้อเสนอแนะ  เพิ่มขนำดลกู ประคบ  เพิ่มสมนุ ไพร

17 บรรณำนกุ รม หน่วยแพทยท์ ำงเลือก งำนผ้ปู ่วยนอก ฝ่ำยกำรแพทย์ โรงพยำบำลรำมำธิบดี(2563).กำรนวด ประคบสมนุ ไพร.สืบค้นจำก https://med.mahidol.ac.th/altern_med/th/km/13may2020-1016/กำร นวดประคบสมุนไพร. พทป.พิมพ์วิภำ แพรกหำ โรงพยำบำลกำรแพทย์แผนไทย มหำวิทยำลยั สงขลำนครินทร์(2558). เรือ่ ง กำรผลิตลกู ประคบสมุนไพร.สืบคน้ จำก http://www.ttmed.psu.ac.th/blog.php?p=167/เรือ่ ง กำรผลิตลกู ประคบสมุนไพร. Mupsarmacy MahibolUNiversity(2556).สำธิตกำรทำลกู ประคบสมุนไพร.สืบคน้ จำก https://www.youtube.com/watch?v=V0xiF83hyx0&feature=youtu.be/สำธิตกำรทำลกู ประคบ สมนุ ไพร.สืบค้นจำก

18 ภาคผนวก

19 ภาคผนวก ก แบบเสนอเค้าโครง โครงการ ลูกประคบสมุนไพร

20 แบบเสนอเค้ำโครง โครงกำรลกู ประคบสมนุ ไพร แผนกวิชำกำรจดั กำรโลจิสติกส์และซัพพลำยเชน วิทยำลัยเทคนิคลพบรุ ี ชือ่ โครงกำร ภำษำไทย โครงกำรลกู ประคบสมนุ ไพร ชือ่ โครงกำร ภำษำองั กฤษ Herbal Compress Project ผ้จู ดั ทำโครงกำร 1. นำงสำวธญั พิชชำ ลำทะสุด 2. นำงสำววรศิ รำ นิลกำแหง 3. นำงสำววัชรำภรณ์ รักษำมำตร 4. นำงสำวอำรดำ ช้อนแก้ว ครทู ปี่ รึกษำ 1. ครูสิริโสภำ วิศิษฏ์วฒั นะ 1. ควำมเปน็ มำ เนือ่ งจำกในอดีตประชำชนส่วนมำกมีกำรทำอำชีพ ทำนำ ทำไร่ หรอื กล่มุ คนทที่ ำงำนหนัก ซึง่ พอ หลงั จำกกำรทำงำนมำ มักจะมีอำกำรปวดเมื่อยตำมร่ำงกำย จึงมีกำรคิดค้นนำเอำสมุนไพรทชี่ ่วย รักษำหรือบรรเทำอำกำรปวดเมื่อยนนั้ ๆ แต่ในปจั จุบันกล่มุ คนเหล่ำนี้มกั หันมำเลือกทีจ่ ะใช้ตวั ยำ ของแพทย์แผนปจั จุบนั ซึ่งจะมีปญั หำตำมมำหรือผลข้ำงเคียงอีกหลำยอย่ำงตำมมำ ถ้ำเทียบกบั ตัวยำสมนุ ไพร ทีน่ ำทำลูกประคบ นอกจำกนีย้ ังมตี น้ ทนุ ทีต่ ่ำ และมีผลลบั ในกำรรักษำทีน่ ่ำพึง พอใจที่เป็นทยี่ อมรับของแพทย์ในปจั จบุ ัน ซึ่งปัจจุบนั นี้ทำงโรงพยำบำลแม่สรวย ได้มีกำรนำลกู ประคบสมนุ ไพร มำช่วยในกำรบำบดั รกั ษำคนไข้ทีม่ ีอำกำรดังกล่ำวน้ีด้วย ดังนั้นทำงคณะจึงมีควำมสนใจทีจ่ ะศึกษำ เรือ่ ง ประสิทธิภำพของลูกประคบสมนุ ไพร สตู รลด อำกำรปวดเมอื่ ยกล้ำมเน้อื เพือ่ ที่จะนำมำปรบั ใช้ หรือ พฒั นำ สตู รให้ดียิ่งขึ้นอีกดว้ ย 2. วตั ถปุ ระสงค์ 2.1 เพื่อต้องกำรให้ลกู ประคบสมนุ ไพรเปน็ ที่ร้จู ัก 2.2 เพือ่ ทดสอบประสิทธภิ ำพของลูกประคบสมนุ ไพร สูตร บรรเทำอำกำรปวดเมือ่ ยกล้ำมเน้อื 2.3 เพื่อศึกษำ ข้นั ตอน วิธที ำ ของกำรทำลูกประคบสมนุ ไพร สูตร บรรเทำอำกำรปวดเมือ่ ย กล้ำมเน้อื

21 2.4 เพือ่ เพื่ออนรุ ักษ์ลูกประคบสมุนไพร 3. ขอบเขต 3.1 สถำนที่ หมู่บ้ำนท่ำเดือ่ บ้ำนเลขท7ี่ 6/3 ม. 4 ต.นคิ มสร้ำงตนเอง อ. เมือง จ.ลพบรุ ี 3.2 ระยะเวลำ 8 มกรำคม 2564 ถึงวนั นี้ 5 กุมภำพนั ธ์ 2564 3.3 ตวั แปรหรือประชำกรและกล่มุ ตวั อย่ำง 3.1 ตัวแปรต้น คือ ลกู ประคบสมุนไพร 3.2 ตวั แปรตำม คือ ประสิทธิภำพของลกู ประคบสมนุ ไพรทีม่ ีส่วนช่วยในกำรบรรเทำ อำกำรปวดเมอื่ ยกล้ำมเน้อื 3.3 ตวั แปรควบคุม คือ 1.สมนุ ไพรทีใ่ ช้ทำลกู ประคบ 2.ปริมำณของสมุนไพรแต่ละชนิด 3.1 ประชำกร คือ กล่มุ ผสู้ งู วัย 3.2 กล่มุ ตวั อย่ำง คือ ได้แก่ชำวบ้ำนในหม่บู ้ำน 4. ประโยชน์ที่ได้รบั 4.1. ลกู ประคบสมนุ ไพรมีคณุ ค่ำและมี่ควำมสำคญั อย่ำงยิง่ ในกำรรกั ษำผ้ปู ่วย 4.2. ได้รบั ร้แู ละเข้ำใจถึงวิธีกำรทำลกู ประคบสมนุ ไพรและส่วนประกอบ 4.3. รู้จกั สมุนไพรต่ำงๆทีม่ ีควำมสำคญั ต่อกำรทำลกู ประคบสมนุ ไพร 4.4. ผ้ทู ีท่ ำมีอำชีและรำยได้เลี้ยงครอบครวั 4.5. อนรุ ักษ์สมนุ ไพรไมใ่ หเ้ ลือนหำย 5. ลงชื่อผ้จู ดั ทำโครงกำร ......................................................................... ......................................................................... (นางสาวธญั พชิ ชา ลาทะสุด) (นางสาววริศรา นิลกาแหง) ......................................................................... ......................................................................... (นางสาววชั ราภรณ์ รักษามาตร) (นางสาวอารดา ชอ้ นแกว้ )

22 6. ควำมเหน็ ของครปู ระจำวิชำ สมควรอนมุ ตั ิให้ดำเนนิ กำรตำมที่เสนอ สมควรอนมุ ัติ โดยให้แก้ไขเพิม่ เติมดงั นี้ ..................................................................................... ไม่สมควรอนมุ ตั ิ เนื่องจำก ......................................................................................................... ลงชือ่ ....................................................ครูประจำวิชำ (ครูสิริโสภำ วิศิษฏ์วฒั นะ) 7. ควำมเหน็ ของครทู ปี่ รึกษำโครงกำร สมควรอนมุ ตั ิให้ดำเนนิ กำรตำมทีเ่ สนอ สมควรอนมุ ัติ โดยให้แก้ไขเพิ่มเตมิ ดงั นี้ ...................................................................................... ไม่สมควรอนุมตั ิ เนื่องจำก .......................................................................................................... ลงชื่อ....................................................ครูประจำวิชำ (ครูสิริโสภำ วิศิษฏ์วฒั นะ) 8. ควำมคิดเหน็ ของหวั หนำ้ สำขำวิชำ สมควรอนมุ ัติให้ดำเนินกำรตำมที่เสนอ สมควรอนมุ ตั ิ โดยให้แก้ไขเพิม่ เตมิ ดังนี้ ...................................................................................... ไม่สมควรอนุมตั ิ เนือ่ งจำก .......................................................................................................... ลงชือ่ ....................................................ครปู ระจำวิชำ (ครูอนุรี เทีย่ วมำพบสุข)

23

24 ภาคผนวก ข แบบประเมินความพงึ พอใจทมี่ ตี ่อ โครงการ ลูกประคบสมุนไพร

25 แบบสอบถำมควำมพึงพอใจทีม่ ีต่อโครงกำร เรือ่ ง ลูกประคบสมนุ ไพร ประจำภำคเรยี นที1่ ปกี ำรศึกษำ 2564 วิทยำลยั เทคนิคลพบรุ ี .................................................................................................... คำชี้แจงโปรดทำเครื่องหมำย √ ลงในช่องระดับกำรประเมินทีต่ รงกบั ควำมคิดเห็นของท่ำน ตอนที่ 1 ข้อมูลท่ัวไป 1. เพศ หญิง ชำย 2. อำยุ 15-20 ปี 21-25 ปี 26-30 ปี 3. กำรศึกษำ ปวช. ปวส. ปริญญำตรี ปริญญำโท ตอนที่ 2 กำรประเมินควำมพึงพอใจ ข้อ รำยกำร ควำมพึงพอใจ น้อยทีส่ ดุ ที่ มำกทีส่ ดุ มำก ปำนกลำง น้อย ด้ำนสรรพคุณ 1 ลกั ษณะบรรจุภณั ฑ์ 2 ลกั ษณะภายนอกลูกประคบ 3 กล่ินสมุนไพรของลูกประคบก่อนใช้ 4 กล่ินสมุนไพรของลูกประคบขณะใช้ 5 ความสามารถในการบรรเทาอาการปวด เม่ือย ตอนที3่ ข้อเสนอแนะ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… (ขอบคุณทีใ่ ห้ควำมร่วมมือ)

26 ประวตั ิผ้จู ดั ทำ ชือ่ เรื่อง พวงมำลัยรบิ บนิ้ 1. นำงสำว ธัญพิชชำ ลำทะสุด ประวัติส่วนตวั 2 กรกฎำคม 2544 อำยุ 19 ปี 50 ม.3 ต.คำพรำน อ.วังม่วง จ.สระบุรี18220 ประวัติกำรศึกษำ ปี 2557 ช้นั ป.6 โรงเรียนวดั ปำกน้ำ ปี 2559 ช้นั ม.3 โรงเรียนพัฒนำนิคม ปี 2560 ช้นั ม.6 โรงเรียนพัฒนำนิค 2. นำงสำววชั รำภรณ์ รกั ษำมำตร ประวตั ิส่วนตวั 14 พฤษจกิ ำยน 2544 อำยุ 19 ปี 22/1 หมู่ 3 ต.พัฒนำนิคม อ.พฒั นำนิคม จ.ลพบุรี 15140 ประวัติกำรศึกษำ ปี 2557 ช้นั ป.6 โรงเรียนเพญ็ พฒั นำนิคม ปี 2559 ช้นั ม.3 โรงเรียนเพญ็ พัฒนำนิคม ปี 2560 ช้นั ม.6 โรงเรียนพัฒนำนิคม 3. นำงสำววรศิ รำ นิลกำแหง ประวตั ิส่วนตวั 10 ตลุ ำคม 2544 อำยุ 19ปี 76/3 ม.4 ต.นคิ มสร้ำงตนเอง อ.เมือง จ.ลพบุรี 15000 ประวตั ิกำรศึกษำ ป2ี 557 ช้นั ป.6 โรงเรียนบำ้ นหนองไผ่ ปี 2559 ช้นั ม.3 โรงเรียนพระนำรำยณ์ ปี 2560 ช้นั ปวช.3 วิทยำลยั เทคนิคลพบรุ ี

27 4. นำงสำว อำรดำ ช้อนแก้ว ประวัติส่วนตวั 18 พฤศจกิ ำยน 2544 อำยุ 19 54 ม.1 ต.ไผ่ใหญ่ อ. บ้ำนหมี่ จ. ลพบรุ ี ประวัติกำรศึกษำ ปี 2557 ช้นั ป.6 โรงเรียนจนั ทร์ฉำยวิทยำ ปี 2559 ช้นั ม.3 โรงเรียนจันทร์ฉำยวิทยำ ปี 2560 ช้นั ปวช.3 วิทยำลัยเทคนิคลพบุรี

28