1
2 คำนำ คู่มือ 5ส จดั ทำข้ึนเพื่อให้พนักงำนทุกระดับได้ศึกษำข้อมูลและหลักกำร ปฏิบตั ิ 5ส เพรำะเรำมุ่งมน่ั พฒั นำระบบ 5ส โดยกำรศึกษำขอ้ มูลให้เขำ้ ใจ 5ส สูงสุด เพ่ือกำหนดเป็ นข้นั ตอนในกำรปฎิบตั ิของชำว PQM เพื่อเพ่ิมประสิทธิภำพในกำร ทำงำนอย่ำงมีควำมสุขเน้นท่ีควำมปลอดภยั โดยให้ควำมสำคญั กำรพฒั นำและ ปรับปรุงเร่ิมจำกส่ิงเล็กๆ สู่ควำมเปล่ียนแปลงท่ียงั่ ยืน ด้วยควำมร่วมมือจำก พนกั งำนทุกระดบั ให้มีจิตสำนึกร่วมกนั เพ่ือสร้ำงควำมพึงพอใจและควำมตอ้ งกำร ของลูกคำ้ อยำ่ งต่อเนื่อง จนเป็นวฒั นธรรมท่ีตอ้ งปฏิบตั ิร่วมกนั ในองคก์ ร จดั ทำโดย ทีมวชิ ำกำร 5ส บริษทั พี ควอลิต้ี แมชชีน พำร์ท จำกดั
สำรบัญ 3 เนื้อหำ หน้ำ ประวตั ิควำมเป็นมำของบริษทั 5 นโยบำย 5ส PQM 6 นิยำม,คำขวญั 5ส PQM 7 8 5ส สไตล์ PQM 9 10-11 ควำมหมำยของสตั วท์ ่ีใชส้ ื่อควำมหมำยของ 5ส 12 ท่ีมำของนอ้ งกระดิ่ง,กำรนำมดมำเป็นสญั ลกั ษณ์กำรสร้ำงมำตรฐำน 13 บำ้ น 5ส (House of 5S) ตวั ช้ีวดั KPI ของ 5ส 14-15 ข้นั ตอนและประโยชน์กำรทำ 5ส 16-17 ส1 สะสำง 18-19 ส2 สะดวก 20-25 ส3 สะอำด 26-27 ส4 สร้ำงมำตรฐำน ส5 สร้ำงวินยั
สำรบญั 4 เนื้อหำ หน้ำ สรุปประโยชน์และเกร็ดควำมรู้จำกกำรทำ 5ส หลกั กำรทรงงำนของในหลวง รชั กำลที่9 คือหลกั KAIZEN 28 กำรปรับปรุงกำรทำงำนดว้ ย KAIZEN 29-31 กำร KAIZEN ระดบั บุคคล 32-37 กำร KAIZEN ระดบั หน่วยงำน 38-39 กำรปรับปรุงกำรทำงำนดว้ ย VISUAL 40-41 กำรตรวจประเมิน 5ส 42 ข้นั ตอนกำรเตรียมกำรทำ 5ส 43-49 โครงสร้ำงคณะกรรมกำร 5ส 50 ประกำศแต่งต้งั คณะกรรมกำร 5ส 51-53 บทบำทหนำ้ ที่ ทีมวชิ ำกำร 54 บทบำทหนำ้ ที่ ทีมประชำสมั พนั ธ์ 55 บทบำทหนำ้ ท่ี ทีมมำตรฐำน 56 บทบำทหนำ้ ท่ี ทีมตรวจประเมิน 57 บทบำทหนำ้ ท่ีของคณะกรรมกำรและหวั หนำ้ พ้ืนท่ี 58 คุณสมบตั ิผนู้ ำ 5ส ท่ีดี 59 60
5 ประวตั คิ วำมเป็ นมำของบริษทั บริษทั พี ควอลิต้ี แมชชีน พำร์ท จำกดั ต้งั อยเู่ ลขที่ 188/8-9 หมู่ 1 ถ.เทพำรักษต์ .บำงเสำธง อ.บำงเสำธง จ.สมุทรปรำกำร 10570โทร.02-7064514-17 เร่ิมก่อต้งั เม่ือวนั ที่ 4 กุมภำพนั ธ์ 2543 และไดย้ ำ้ ยมำจำกถนนเทพำรักษ์ กม.26 เมื่อ พ.ศ.2548 เรำเป็ นบริษทั ฯช้นั นำในกลุ่มธุรกิจผลิตชิ้นส่วนรถจกั รยำนยนต์ ชิ้นส่วนยำน ยนต์ ชิ้นส่วนเคร่ืองจกั รกลกำรเกษตร ชิ้นส่วนเคร่ืองใชไ้ ฟฟ้ำและชิ้นส่วน คอมเพรสเซอร์ ชิ้นส่วนตำม DRAWING (งำน JIG FIXTURE)โดยมีตลำดท้งั ภำยในประเทศและต่ำงประเทศ เช่น ญี่ป่ ุน เวยี ดนำม และฝร่ังเศส และบริษทั ฯ ไดร้ ับกำรรับรองมำตรฐำนระบบคุณภำพ ISO9001:2015และISO/IATF16949 เป็น ที่เรียบร้อยแลว้
6 นโยบำย 5ส PQM (เดนิ ตำมรอยพ่อ ๙ ข้อสู่ควำมสำเร็จ PQM) เรำมุ่งมนั่ พฒั นำระบบ 5ส โดยกำรศึกษำขอ้ มูลให้เขำ้ ใจ 5ส สูงสุดเพื่อ กำหนดเป็ นข้ันตอนในกำรปฎิบตั ิของชำว PQM เพ่ือเพ่ิมประสิทธิภำพในกำร ทำงำนอย่ำงมีควำมสุขเน้นท่ีควำมปลอดภยั โดยให้ควำมสำคญั กำรพฒั นำและ ปรับปรุงเริ่มจำกสิ่งเล็กๆ สู่ควำมเปล่ียนแปลงที่ยง่ั ยืน ด้วยควำมร่วมมือจำก พนกั งำนทุกระดบั ให้มีจิตสำนึกร่วมกนั เพ่ือสร้ำงควำมพึงพอใจและควำมตอ้ งกำร ของลูกคำ้ อยำ่ งต่อเนื่อง วตั ถุประสงค์ 1.เพอื่ ปลูกจิตสำนึกใหพ้ นกั งำนมีส่วนร่วมในกำรทำระบบ 5ส อยำ่ งต่อเน่ือง สม่ำเสมอ จริงจงั จนเป็นวฒั นธรรมองคก์ ร (ทุกคน ทุกท่ี ทุกเวลำ) 2.เพือ่ สนบั สนุนและส่งเสริมใหบ้ ุคลำกรทุกระดบั มีควำมเขำ้ ใจในกำรพฒั นำ และปรับปรุง โดยใหค้ วำมสำคญั เร่ิมจำกส่ิงเลก็ ๆ ก่อน 3.เพื่อนำระบบ 5ส มำใช้เป็ นพ้ืนฐำนในกำรดำเนินงำนร่วมกันอย่ำงมี ควำมสุข และควำมปลอดภยั ในกำรทำงำน 4.เพ่อื นำระบบ 5ส มำใชเ้ ป็นพ้ืนฐำนในกำรพฒั นำและปรับปรุงกำรทำงำน สร้ำงควำมพึงพอใจและควำมตอ้ งกำรของ ลูกคำ้ อยำ่ งต่อเนื่อง
7 นิยำม 5ส PQM 5ส เป็นระบบกำรจดั กำรพ้ืนฐำน PQMมุ่งเนน้ ใหพ้ นกั งำนทุกระดบั มีส่วน ร่วมและปรับปรุงกระบวนกำรทำงำนใหเ้ กิดประสิทธิภำพอยำ่ งตอ่ เนื่อง เพื่อลด ควำมสูญเปล่ำ สร้ำงควำมสุข ควำมปลอดภยั และควำมพงึ พอใจใหก้ บั ลูกคำ้ อยำ่ ง ยงั่ ยนื คำขวญั 5ส PQM 5ส คือพืน้ ฐำน สร้ำงมำตรฐำน สร้ำงวนิ ัย PQM รวมนำ้ ใจ ก้ำวไกลอย่ำงยงั่ ยืน
8 5ส สไตล์ PQM • สะสำง(Seiri) เซริ Organization • ขจดั ส่วนเกนิ เพมิ่ เตมิ ส่วนขำด จำเป็ นและพอดี • สะดวก (Seiton) เซตง Neatness • ชัดเจน รวดเร็ว มปี ระสิทธิภำพ • สะอำด (Seiso) เซโซ Cleaning • ตรวจสอบ ค้นหำ บำรุงรักษำ สร้ำงควำมปลอดภัย • สร้ำงมำตรฐำน (Seiketsu) เซเคทซึ Standardization • เป้ำหมำยชัดเจน ทำงำนแทนกนั ได้ • สร้ำงวนิ ัย (Shitsake) ชิทซึเคะ Discipline • เคำรพกติกำ ทำด้วยใจ ก้ำวไกลอย่ำงยง่ั ยืน
9 บริษทั พี ควอลติ ี้ แมชชีน พำร์ท จำกดั ได้นำพฤติกรรมของสัตว์แต่ละตวั มำใช้ในกำรสื่อควำมหมำยของ 5ส โดยมคี วำมหมำย ดงั นี้ • กระรอก = เป็ นสัตว์ทสี่ ำมำรถแยกส่ิงของ ชอบจัด ชอบคัดแยก • ใช้ส่ือควำมหมำยของ ส1 สะสำง • ลงิ = เป็ นสัตว์แสนซน คล่องแคล่ว ว่องไว รวดเร็ว • ใช้ส่ือควำมหมำยของ ส2 สะดวก • สุนัข = เป็ นสัตว์รักควำมสะอำดสำมำรถดมกลน่ิ หำส่ิงผิดปกติได้ • ใช้สื่อควำมหมำยของ ส3 สะอำด • มด = เป็ นสัตว์ทที่ ำงำนเป็ นทมี และทำงำนแทนกนั ได้ • ใช้ส่ือควำมหมำยของ ส4 สร้ำงมำตรฐำน • ไก่ = เป็ นสัตว์มีวนิ ัยสม่ำเสมอ ขันตอนเช้ำทกุ วนั • ใช้สื่อควำมหมำยของ ส5 สร้ำงวนิ ัย
10 “น้องกระดงิ่ ” เกิดจำกกำรรวมตวั ของสตั ว์ 5 ชนิด กระรอก ลิง สุนขั มด ไก่ รวมกนั เป็นนอ้ งกระด่ิง ไดช้ ่ือวำ่ นอ้ งกระด่ิงเพรำะเปรียบเสมือน เป็นตวั แทนที่คอยประชำสัมพนั ธ์ส่งเสียงสื่อสำร ใหท้ ุกคนไดส้ ำมคั คี พร้อมร่วมมือกนั ทำ 5ส เตือนวำ่ 5ส ประกอบไปดว้ ยอะไรบำ้ ง ทำใหท้ ุก คนเมื่อไดเ้ ห็นนอ้ งกระดิ่งกจ็ ะนึกถึง 5ส ในเชิงเปรียบเทียบกบั สัตว์ 5ชนิด ท่ีไดก้ ล่ำวมำ สวสั ดคี รับ!! พน่ี ้อง ชำว PQM ทกุ คน ผมชื่อ “น้องกระดงิ่ ”
11 บริษทั พี ควอลิต้ี แมชชีน พำร์ท จำกดั ไดน้ ำ “มด” มำใชเ้ ป็น สัญลกั ษณ์ในกำรจดั ทำมำตรฐำนทุกพ้ืนท่ี เม่ือเห็น“มด” ตอ้ งนึกถึงควำม เป็นมำตรฐำนมีแนวทำงกำรปฏิบตั ิไปในทิศทำงเดียวกนั เม่ือเป้ำหมำยและ มำตรฐำนชดั เจนกส็ ำมำรถทำแทนกนั ได้ “ทุกคน ทกุ ท่ี ทุกเวลำ” “มด” เป็นสตั วท์ ี่ทำงำนเป็นทีม และทำงำนแทนกนั ได้ ใชส้ ่ือควำมหมำยของ ส4 สร้ำงมำตรฐำน
12 บ้ำน 5ส (House of 5S) ผ้ผู ลติ และให้บริกำรช้ันนำ ส4 : สร้ำงมำตรฐำน ส1 สะสำง ส2 สะดวกส3 สะอำด ส2 สะดวก ส5 : สร้ำงวนิ ยั สร้ำงแรงจูงใจ เศรษฐกจิ พอเพยี ง กำรศึกษำ โครงสร้ำงและแผนงำน 5ส ระบบส่ือสำร บ้ำน 5ส ของคุณอนุวรรตน์ ศิลำเรืองอำไพ แนวคดิ บ้ำน 5ส นีค้ วรปลกู ฝังไปยงั พนักงำนทกุ คนเพ่ือรองรับกำรผลติ หรือกำร บริกำรในระดับสำกล (world class manufacturing)ซึ่งแสดงไว้เป็ นส่วนของหลงั คำบ้ำน ส่วนทเี่ ป็ นเสำและคำน หมำยถงึ ให้ทำ สะอำด สะสำง สะดวก และสร้ำงมำตรฐำน โดยใช้ ส3 เป็ นเสำหลกั เป็ นกำรทำควำมสะอำดควบคู่ไปกบั กำรตรวจสอบสิ่งผดิ ปกติว่ำ ส่ิงทท่ี ำน้ัน เป็ นควำมสูญเปล่ำหรือไม่ (ส1) หำกเกดิ ควำมสูญเปล่ำต้องปรับปรุงให้ดีขนึ้ เพ่ือเพม่ิ ประสิทธิภำพ (ส2) ถ้ำมีกระบวนกำรทดี่ ีให้จดั ทำเป็ นมำตรฐำน (ส4) เพ่ือให้ผู้อ่ืนทรำบว่ำ วธิ กี ำรปฏบิ ตั ทิ ดี่ นี ้ันเป็ นอย่ำงไรเมื่อทกุ คนทรำบมำตรฐำนแล้วจะกลบั ไปทำ ส5 สร้ำงวนิ ัย หมำยถงึ กำรปฏบิ ตั ิตำมมำตรฐำนทก่ี ำหนดขนึ้ เกดิ เป็ นวงจร 5ส ดังจะได้กล่ำวต่อไป ทม่ี ำ:จำกหนังสือ 5ส:หลกั กำรและวิธีปฏบิ ัติ แต่งโดย ดร.อดิศักด์ิ ธีรำนุพฒั นำ
13 ตัวชี้วดั KPI ของ 5ส ส1 สะสำง กำรจดั ระบบ องคก์ รใหเ้ กิดควำม สมดลุ วตั ถุประสงค์ เพือ่ ลด ควำมสูญเปล่ำ ตวั ชี้วดั มีส่ิงของท่ี จำเป็ น ในจำนวนที่ พอดี ส2 สะดวก จดั เกบ็ ส่ิงของใหเ้ ป็นระเบียบเรียบร้อยคงไวซ้ ่ึง ควำมปลอดภยั คณุ ภำพและ ประสิทธิภำพ วตั ถุประสงค์ เพม่ิ ประสิทธิภำพในกำรทำงำนปรับปรุงกำรทำงำนใหด้ ีข้นึ ตวั ชี้วดั หำของไดภ้ ำยใน30วนิ ำที มี Productivityเพิม่ ข้นึ ส3 สะอำด ทำควำมสะอำดพ้นื ที่อปุ กรณ์ตรวจสอบหำสิ่งผิดปกติแกไ้ ขใหเ้ กดิ กำรพร้อม ใช้ควำมปลอดภัย วตั ถุประสงค์ ตรวจสอบดูแลแก้ไขเชิงป้องกนั (บำรุงรักษำ) ตวั ชีว้ ดั ดำ้ นกำยภำพ อปุ กรณ์ เครื่องจกั ร พร้อมใช้น่ำทำงำนและปลอดภยั ส4 สร้ำงมำตรฐำน แนวทำงกำรปฏิบตั ทิ ด่ี รี ่วมกนั วตั ถุประสงค์ รักษำพฒั นำและยกระดบั กำรทำ3สแรกเพ่อื ลดควำมเส่ียง ในกำรปฏบิ ตั งิ ำน ตวั ชี้วดั ยอมรับ ทำแทนกนั ได้บรรลุเป้ำหมำยKPI ในหน่วยงำน ส5 สร้ำงวนิ ยั กำรสร้ำงแรงจูงใจสร้ำงควำมเขำ้ ใจพฒั นำให้เป็ นนิสัยและวฒั นธรรม วตั ถุประสงค์ ควำมต่อเน่ืองควำมยงั่ ยืนของระบบ5ส ตวั ชี้วดั ทำได้ ทกุ คน ทุกท่ี ทกุ เวลำ
14 ข้นั ตอนและประโยชน์กำรทำ 5ส ส1 สะสำง (Seiri / Organization) ข้นั ตอนและวธิ ีกำรทำ ส1สะสำง กระบวนกำรจำเป็ น ส่ิงของจำเป็ น สำรวจ ข้นั ตอนกำรทำงำน สำรวจ พืน้ ท่ี คดั แยก จำเป็ นมีมูลค่ำ,ไม่จำเป็ นไม่มมี ูลค่ำ คัดแยก จำเป็ น,ไม่จำเป็ น ขจัด ข้นั ตอนทไี่ ม่จำเป็ น ขจัด ทงิ้ ,ขำย,บริจำค 5ส ทม่ี องไม่เห็น 5ส ทม่ี องเห็น มำตรฐำน จำนวนทพี่ อดี คู่แข่งธุรกจิ เดียวกนั ,ระดบั สำกล เพม่ิ เตมิ ส่วนขำด,ต้องไม่ขำดควำมสมดุล
15 ประโยชน์ของกำรทำ ส1สะสำง ได้พืน้ ทก่ี ลบั คืน ลดต้นทุนกำรส่ังซื้อ อปุ กรณ์ทไี่ ม่จำเป็ น ลดภำระในกำรทำ STOCK ไม่เครียดจำกกำรทำงำน ไม่ต้องทำงำนหลำยข้นั ตอน มคี วำมสุขจำกกำรทำงำน
16 ส2 สะดวก (Seiton / Neatness) ข้นั ตอนและวธิ ีกำรทำ ส2สะดวก กำรทำสะดวกเป็น กำรจดั วำงของท่ีจำเป็ นใหง้ ่ำยตอ่ กำรใช้ โดยจะตอ้ งคำนึงถึง กฎพ้ืนฐำนในกำรจดั เกบ็ ส่ิงของ ความปลอดภยั คณุ ภาพ การจดั เกบ็ ท่ีไม่ทาใหเ้ กดิ การจดั เกบ็ ท่ีไม่ทาให้ อบุ ตั ิเหตหุ รอื อนั ตรายต่อ สงิ่ ของนนั้ ๆเส่ือมสภาพ หรอื ไดร้ บั ความเสียหาย ผปู้ ฏบิ ตั ิงาน ประสทิ ธิภาพ การจดั เกบ็ ที่สามารถหยบิ ใชไ้ ดท้ นั ทีอยา่ งรวดเรว็ ไม่ ตอ้ งเสยี เวลาคน้ หา
17 เทคนิคกำรทำ ส2 สะดวก ใชบ้ ่อยไวใ้ กลม้ ือ หนกั อยลู่ า่ ง เบาอยบู่ น เลก็ สนั้ อยหู่ นา้ ใหญ่ยาวอยหู่ ลงั จดั หมวดหมู่ กาหนดที่วาง จดั ทา Visual จดั ทาแผนผงั และUpdate ทาการปรบั ปรงุ อยา่ งต่อเน่ืองดว้ ย Kaizen ประโยชน์ของกำรทำ ส2 สะดวก เพ่ิมประสิทธิภาพการทางาน ลดเวลาในการคน้ หาอปุ กรณ์ ลดเวลาการทางาน(การเคล่อื นไหว) ลดการสญู หายของอปุ กรณห์ รอื เอกสาร ทางานไดเ้ สรจ็ ทนั ตามแผน
18 ส3 สะอำด (Seiso / Cleaning ) ข้นั ตอนและวธิ ีกำรทำ ส3 สะอำด 1.กำหนดผูร้ ับผดิ ชอบ 2.มีข้นั ตอนกำรทำควำมสะอำด 3.จดั ทำแผนงำนตำมควำมถี่ 4.ลงมือตรวจสอบหำสิ่งผดิ ปกติ 5.แกไ้ ขเพื่อกลบั คืนสู่สภำพปกติ แนวทางของการทาความสะอาด โดยรวมทงั้ หมด ละเอียดส่วนยอ่ ย ทาความสะอาดทกุ สง่ิ ทาความสะอาดเจาะจงเฉพาะ และจดั การกบั ทกุ ปัญหา เครอื่ งมือและช้ินสว่ นและแกไ้ ข ปัญหาที่ทาใหเ้ กิดความสกปรก แต่ละสว่ น ทาความสะอาดโดย ที่ไดร้ บั การช้ีชดั แลว้ เฉพาะเจาะจงพ้ืนที่และ เฉพาะเจาะจงช้ินสว่ นของ เครอ่ื งจกั ร
19 ตรวจสอบโดยใช้ประสำทสัมผสั ตา เพ่อื คน้ หา รอยรวั่ นอ็ ต หรือโบลตท์ หี่ ลวมหรอื คลาย ห ู เพ่ือคน้ หาเสยี งลมรวั่ เสียงสนั่ คลอนของ เคร่ืองจกั รอปุ กรณท์ อ่ ทางสายพาน จมกู เพ่ือคน้ หานา้ มนั ที่รวั่ แกส๊ ท่ีรวั่ สารเคมที ่ีหกกล่ินไหม้ มือ เพ่ือสมั ผสั คน้ หาการทางานท่ีผดิ ปกติ เชน่ อณุ หภมู ทิ ี่ สงู ขน้ึ กว่าปกตขิ องมอเตอร์ การสนั่ สะเทือนการโยกคลอน การหลวมคลายตวั ประโยชน์ของกำรทำ ส3สะอำด 1.พร้อมใชแ้ ละปลอดภยั 2.สถำนที่น่ำทำงำน สดใส สบำยตำ สบำยใจ 3.พบส่ิงผดิ ปกติไดง้ ่ำยและรวดเร็ว 4.ช่วยยดื อำยกุ ำรใชง้ ำนของอุปกรณ์และเคร่ืองจกั ร
20 ส4 สร้ำงมำตรฐำน (Seiketsu / Standardization) ข้นั ตอนและวธิ ีกำรทำ ส4 สร้ำงมำตรฐำน มำตรฐำน คือ ควำมปกติ จะสร้ำงมำตรฐำนตอ้ งทำ 3ส ก่อน มำตรฐำนท่ีดี+มีรูปภำพ+ขอ้ ควำมหำ้ มเกิน7ประเด็น+สร้ำงควำมน่ำสนใจ กาหนดเป็ น ฝึ กอบรม ลายลกั ษณ์ อกั ษร ติดตาม ประเมินผล การจงู ใจ ปรบั ปรงุ ใหด้ ีข้ึน Upstandar d
21 มำตรฐำน 5ส เป็นมำตรฐำนที่มีไวใ้ หพ้ นกั งำนทุกคนปฏิบตั ิไดเ้ หมือนกนั แบง่ เป็น 2ประเภท ดงั น้ี 1.มำตรฐำนกลำง หมำยถึง กำหนดข้ึนมำปฏิบตั ิในแนวทำงเดียวกนั เป็ นพ้นื ท่ี ส่วนรวมเป็ นพ้ืนท่ีท่ีใชง้ ำนร่วมกนั ทุกหน่วยงำน มำตรฐำนพ้นื ท่ีนำไปปฏิบตั ิได้ 2.มำตรฐำนพืน้ ท่ี หมำยถึง กำหนดเพื่อใชใ้ นพ้นื ที่ แตล่ ะพ้ืนท่ีจดั ทำข้ึนเอง มำตรฐำนพ้ืนท่ีหำกกำหนดข้ึนมำหำ้ มขดั แยง้ กบั มำตรฐำนกลำง รูปแบบของมำตรฐำน มาตรฐาน 5ส มาตรฐาน มาตรฐาน กลาง พ้ืนท่ี รปู แบบของ มาตรฐานการจดั เก็บ มาตรฐานพ้ืนที่ มาตรฐานการใชง้ าน มาตรฐานการบารงุ รกั ษา
22 มาตรฐานการจดั เก็บ หลงั ปฏิบตั ิงาน มาตรฐานการใชง้ าน ขณะปฏบิ ตั ิงาน มาตรฐานการบารงุ รกั ษา ก่อนปฏิบตั ิงาน หลงั ปฏิบตั ิงาน คืนสสู่ ภาพปกต/ิ เดมิ (ส1 สะสาง) ขณะปฏบิ ตั ิงาน อธิบายการใชง้ านอปุ กรณ(์ ส2 สะดวก) ก่อนปฏบิ ตั ิงาน ตรวจสอบ – เชค็ Check (ส3 สะอาด) ข้นั ตอนกำรจัดทำมำตรฐำนกลำง 1.ศึกษำสำรวจ 2.ยกร่ำง 3.รับรู้พจิ ำรณำ 4.ประชุมสรุป 5.ประกำศใช้ 6.ส่งเสริมปฏิบตั ิ 7.ประเมินผลปรับปรุง
23 ข้นั ตอนกำรจัดทำมำตรฐำนพืน้ ท่ี 1.จดั ทำ 3ส แรก 2.ประยกุ ตใ์ ชต้ ำมแนวคิด VFP (Visual/Feedback/Photograph) 3.จดั ทำมำตรฐำนพ้ืนท่ี 4.ทีมมำตรฐำนกลำงพิจำรณำ YES/NO 5.ประกำศใชเ้ ป็นมำตรฐำนพ้ืนท่ี 6.บรรจุหวั ขอ้ ในแบบฟอร์มกำรตรวจ 7.ทบทวนปรับปรุงยกระดบั รวมกบั ISO ควำมหมำยของสีเส้ น 1. - เส้นแบง่ ทำงเดินบริเวณทำงำนพ้นื ที่ทว่ั ไปทำงเขำ้ -ออก ใช้สีเหลืองหนำ5- 10 ซ.ม. กำรแสดงทิศทำงใช้ ลูกศรสีเหลือง - เส้นบริเวณวำงงำนระหวำ่ งกระบวนกำรผลิต ใช้สีขำวหนำ 5 ซ.ม. 2. - เส้นบริเวณไวข้ องเสีย อุปกรณ์หยดุ เครื่องจกั รฉุกเฉิน ติดต้งั เคร่ือง ดบั เพลิง สำรไวไฟ เคร่ืองกีดขวำงกำรก่อสร้ำง ใช้สีแดง หนำ 5 ซ.ม. 3. -เส้นสำหรับเตือนกำรเกิดอนั ตรำย อุปกรณ์สำหรับขนถ่ำย บริเวณที่อำจ เกิดกำรลื่นลม้ กระแทก ใช้สีเหลืองสลบั ดำ -บริเวณที่ปลอดภยั เคร่ืองมือปฐมพยำบำล ใช้สีเขียว
24 -เคร่ืองจกั รที่เป็นอนั ตรำย ของมีคม ส่วนท่ีหมุนได้ เคลื่อนที่ได้ ใช้สีส้ม -กำรจรำจร ขอบถนน ใช้สีดำสลบั ขำว -ภำชนะ อุปกรณ์เก่ียวกบั สำรกมั มนั ตภำพรังสี ใช้สีม่วง 10 ซม. ขนำดเสน้ ของขอบเขตทำงเดิน 5 ซม. ขนำดเส้นของกรอบวำงของบนพ้นื 1.0 ซม. ขนำดเส้นของกรอบวำงของบนโต๊ะ 0.5 ซม. ขนำดเส้นของกรอบในตูห้ รือช้นั วำงของ
25 กำรสร้ำงแรงจูงใจให้ทุกคนทำตำมมำตรฐำน 1.ใหค้ วำมรู้ 2.ใหท้ ุกคนเขำ้ มำมีส่วนร่วมในกำรจดั ทำ 3.สำมำรถเขำ้ ใจไดไ้ มม่ ีควำมซบั ซอ้ น 4.เหมำะสมสอดคลอ้ งกบั กำรใชง้ ำนจริง 5.ง่ำยตอ่ กำรนำไปใช้ 6.เปลี่ยนแปลงไดใ้ นกรณีท่ีมีกำรปรับปรุง ประโยชน์ของกำรทำ ส4 สร้ำงมำตรฐำน 1.ลดควำมเสี่ยงเพ่มิ ควำมถูกตอ้ ง 2.รักษำและปรับปรุง สภำพกำรทำ 3ส ใหเ้ กิดควำมตอ่ เนื่อง 3.มีแนวทำงกำรปฏิบตั ิไปในทิศทำงเดียวกนั 4.สำมำรถปฏิบตั ิหนำ้ ที่ทดแทนกนั ได้ 5.พฒั นำควำมสำมำรถของพนกั งำนใหม้ ี Multi skill ข้ึน 6.กำรปฏิบตั ิงำนมีประสิทธิผลและมีประสิทธิภำพ
26 ส5 สร้ำงวนิ ัย (Shitsuke / Discpline) ข้นั ตอนและวธิ ีกำรทำ ส5 สร้ำงวนิ ัย วนิ ยั คือ กำรเคำรพตำมกฎกติกำและนำไปปฏิบตั ิดว้ ยควำมสมคั รใจเตม็ ใจ กำรสร้ำงวนิ ยั เป็ นจุดเริ่มตน้ และจุดปิ ดทำ้ ยในกำรทำ 5ส เพอื่ ใหเ้ กิดควำมสำเร็จ และยงั่ ยนื สรา้ ง แรงจงู ใจ ใหค้ วามรู้ ผบู้ รหิ ารลงมือ ความเขา้ ใจ ทาเป็ น ที่ถกู ตอ้ ง แบบอยา่ ง สรา้ ง การติดตาม บรรยากาศ ประเมินผล และกลไกท่ีดี
27 ประโยชน์ของกำรทำ ส5 สร้ำงวนิ ัย 1.สร้ำงควำมต่อเนื่องและยง่ั ยนื ของระบบ 5ส 2.มีบรรยำกำศกำรทำงำนที่ดีและมีควำมสุข 3.เกิดควำมรักและสำมคั คีในองคก์ ร 4.มีวฒั นธรรมองคก์ รที่ดี การสรา้ งแรงจงู ใจ 1.ใหค้ วามรคู้ วามเขา้ ใจ 2.หวั หนา้ ทาเป็ นตวั อยา่ ง 3.สรา้ งบรรยากาศ 4.ใหร้ างวลั
28 สรุปประโยชน์ของ 5ส เสริมสร้ำงวินัยในกำรทำงำน สภำพแวดล้อมในกำรทำงำนสะอำด เป็ นระเบยี บ และปลอดภัย เป็ นพืน้ ฐำนในกำรปรับปรุงงำน (Kaizen) เตรียมควำมพร้อมทจ่ี ะก้ำวไปสู่ระบบมำตรฐำนสำกล สร้ำงทมี งำนและกำรทำงำนแบบมีส่วนร่วม พฒั นำสู่กำรเป็ นผู้นำ สร้ำงควำมสุข ควำมสมดุลในชีวติ กำรทำงำนและชีวติ ประจำวนั เกร็ดควำมรู้ 5ส “5ส สร้ำงวนิ ัย เป็ นจดุ เริ่มต้นและจดุ ปิ ดท้ำยในกำรทำ 5ส เพื่อให้เกดิ ควำมสำเร็จและยงั่ ยืน” “MSP ตวั ชีว้ ดั ควำมสำเร็จของกำรทำ 5ส ในมุมมองของพนักงำน คือ ขวญั กำลงั ใจต้องดี (Morale) ควำมปลอดภยั ต้องมี (Safety) ผลติ ภำพต้องเพมิ่ (Productivity)” “5ส ไม่ใช่เป้ำหมำย ไม่ใช่กฎระเบียบ ข้อบงั คับ แต่คือแนวทำงกำรทำงำนร่วมกนั ” “กำรทำ 5ส ทำเป็ นระบบ เริ่มต้นเป็ นกลุ่ม ครอบคลมุ ทกุ พื้นท่ี ลดกำรต่อต้ำน เสริมสร้ำงมำตรฐำน หำญกล้ำปรับปรุง พยงุ ควำมต่อเน่ือง ปรำดเปร่ืองเรื่องควำมคดิ ” ท่ีมำ:อำจำรย์ อภชิ ำติ ยมิ้ แสง จำกหนงั สือ 5ส หลกั กำรและวธิ ีปฏิบัติ ของผู้แต่ง ดร.อดศิ ักด์ิ ธรี ำนุพฒั นำ
29 หลกั กำรทรงงำนของในหลวงรัชกำลท9่ี คือหลกั กำร Kaizen หลกั กำรของไคเซ็น ซ่ึงเป็นสิ่งท่ีพนกั งำนควรยดึ ถือเป็นแนวปฏิบตั ิในกำร ทำไคเซ็น มีควำมคลำ้ ยคลึงกบั หลกั กำรทรงงำนในพระบำทสมเด็จพระเจำ้ อยหู่ วั รัชกำลท่ี 9 ในหลำยประเดน็ ดงั น้ี 1. ควำมเช่ือวำ่ สิ่งต่ำงๆ ยงั สำมำรถปรับปรุงใหด้ ีข้ึนได้ สอดคลอ้ งกบั หลกั กำร พ่ึงตนเอง 2. ใชป้ ัญญำใหม้ ำก ลงทุนใหน้ อ้ ย คลำ้ ยกบั หลกั ประหยดั เรียบง่ำย ไดป้ ระโยชน์ สูงสุด และปรัชญำเศรษฐกิจพอเพียง 3. ไม่หมกหมุน่ กบั วธิ ีท่ีดีท่ีสุด ทำใหด้ ีข้ึนไดก้ ็ทำไปก่อน คลำ้ ยกบั หลกั กำร แกป้ ัญหำท่ีจุดเล็กและกำ้ วแรกที่กลำ้ กำ้ ว
30 4. ไม่ส่งผลกระทบใหผ้ อู้ ่ืนเดือดร้อน สอดคลอ้ งกบั หลกั กำรรับฟังควำมคิดของ ผอู้ ื่น กำรเคำรพควำมคิดที่แตกต่ำง และกำรยดึ ประโยชนส์ ่วนรวม 5. ทำตอ่ ไปไม่หยดุ ย้งั ไคเซ็นแลว้ ไคเซ็นอีก เป็ นหลกั ของควำมเพียร ควำมอดทน- มุง่ มนั่ และควำมต้งั ใจจริง เม่ือผปู้ ฏิบตั ิยดึ หลกั กำรไคเซ็นเหล่ำน้ี ยอ่ มถือไดว้ ำ่ เป็ นผูน้ อ้ มนำหลกั กำรทรงงำน ของพระบำทสมเด็จพระเจำ้ อยหู่ วั รัชกำลที่ 9 มำเป็นแนวทำงในกำรปฏิบตั ิงำน หลกั กำรน้ีจะทำใหผ้ คู้ นในสถำนที่ปฏิบตั ิงำนอยรู่ ่วมกนั ไดด้ ว้ ยควำมสุข ไม่ เบียดเบียนตนเองและผอู้ ื่น ใชท้ รัพยำกรในสถำนท่ีปฏิบตั ิงำนใหเ้ กิดประโยชน์ สูงสุด โดยเป็นกำรบริหำรที่ยึดหลกั กำรจดั ลำดบั ควำมสำคญั ของกำรพฒั นำงำน กำรเปลยี่ นแปลงและกำรปรับปรุงด้วยKaizen กำรเปลี่ยนแปลง (Change) หมำยถึง กำรกระทำท่ีแตกต่ำงไปจำกเดิม กำร ปรับปรุง (Improvement) หมำยถึง กำรเปลี่ยนแปลงท่ีก่อใหเ้ กิดคุณคำ่ เพิ่ม กำร ปรับปรุง หมำยถึง กำรเปล่ียนแปลงเพอื่ บรรลุผลลพั ธ์ที่ดีกวำ่ โดยอำจเป็นกำร ปรับปรุงแบบคอ่ ยเป็ นค่อยไปหรืออำจเป็นกำรเปล่ียนแปลงอยำ่ งกำ้ วกระโดดกไ็ ด้ แตเ่ มื่อใดหรือที่ใดที่มีกำรปรับปรุงในทำงธุรกิจแลว้ กำรปรับปรุงเหล่ำน้นั มกั จะ นำไปสู่กำรปรับปรุงในดำ้ นคุณภำพและผลิตภำพอยเู่ สมอ กำรปรับปรุงอยำ่ ง ต่อเน่ือง (Continuous Improvement) หมำยถึง กำรแสวงหำควำมสมบูรณ์แบบอยำ่ ง ไมม่ ีท่ีสิ้นสุด โดยกำรมุง่ กำจดั รำกเหงำ้ ของปัญหำ ไคเซ็น (Kaizen) เป็ น กระบวนกำรปรับปรุงอยำ่ งต่อเนื่องโดยไม่เคยจบสิ้น เป็ นกำรปรับปรุงเปล่ียนแปลง
31 อยำ่ งค่อยเป็นค่อยไป และเป็ นกำรปรับปรุงเป็ นประจำในช่วงเวลำท่ียำวนำน โดย ใชเ้ งินลงทุนนอ้ ยในกำรปรับปรุง และทุกคนในองคก์ รมีส่วนร่วมในกำรปรับปรุง ไคเซ็นเริ่มตน้ จำกแนวคิดดว้ ยกำรยอมรับวำ่ ทุกบริษทั ยอ่ มมีปัญหำ และไค เซ็นคือกญุ แจที่ใชแ้ กไ้ ขปัญหำ ไคเซ็นเป็นแนวควำมคิดคลำ้ ยกบั ร่มที่ครอบคลุมกำร ทำงำนในลกั ษณะเฉพำะของกำรจดั กำรแบบญ่ีป่ ุน โดยเฉพำะกำรดำเนินกลยทุ ธ์ใน กำรพฒั นำที่มุง่ กระบวนกำร ซ่ึงก่อใหเ้ กิดกำรปรับปรุงงำนในระดบั ตำ่ งๆ ของ องคก์ รอยำ่ งสม่ำเสมอ เน้ือหำสำระสำคญั ของไคเซ็น คือ “จะไมป่ ล่อยใหเ้ วลำในวนั หน่ึงผำ่ นไปโดยไมม่ ีกำรปรับปรุงในส่วนใดส่วนหน่ึงขององคก์ ร” 5ส แตล่ ะตวั ลว้ นมีควำมสัมพนั ธ์กบั ไคเซ็น กำรสะสำงทำใหเ้ ห็นวำ่ ควำม สูญเปล่ำน้นั อยทู่ ี่ใดบำ้ ง กำรบ่งช้ีควำมสูญเปล่ำตรงกบั “ลองมอง” ซ่ึงเป็ นจุดเริ่มตน้ ของกระบวนกำรไคเซ็น กำรทำสะดวกเป็นกำรใชเ้ ทคนิคของไคเซ็น เช่น กำรจดั วำงผงั กำรมองเห็น และกำรศึกษำกำรเคล่ือนไหว เพื่อปรับปรุงประสิทธิภำพและ ควำมเร็วใหส้ ูงข้ึน ตรงกบั “ลองคิด” และ “ลองทำ” กำรทำควำมสะอำดเป็น จุดเร่ิมตน้ ของไคเซ็นเช่นกนั เพรำะอำศยั กำรตรวจสอบสิ่งผดิ ปกติ จึงทำใหม้ องเห็น ปัญหำที่จะนำไปปรับปรุง มำตรฐำนสร้ำงข้ึนเพ่อื ลดควำมผนั แปรในกำรทำงำน แต่ เม่ือใชไ้ ปสกั ระยะเวลำหน่ึง จำเป็นที่จะตอ้ งทำไคเซ็น เพ่ือยกระดบั มำตรฐำน สร้ำง วนิ ัย คือ กำรสร้ำงควำมรู้ควำมเขำ้ ใจใหพ้ นกั งำนเห็นคุณค่ำใน 5ส และปฏิบตั ิได้ อยำ่ งถูกตอ้ ง เม่ือพนกั งำนมีควำมรู้สูงข้ึนจำกกำรฝึกอบรมและกำรตรวจประเมิน ยอ่ มสำมำรถยกระดบั กำรทำ 5ส และไคเซ็นขององคก์ รได้
32 เหตุผลควำมจำเป็ นของกำรเรียนรู้และปรับปรุงสู่กำรเปลยี่ นแปลง KAIZEN ? 5ส เป็ นเคร่ืองมือพืน้ ฐำนของไคเซ็น 5ส เป็นเคร่ืองมือในกำรกำจดั ควำมสูญเปล่ำและเป็นเครื่องมือพ้นื ฐำนของ ไคเซ็น ท้งั 5ส และไคเซ็นควรทำใหเ้ ป็นปกติธรรมดำ กล่ำวคือ ตอ้ งมุง่ มน่ั ในกำร ขบั เคล่ือนเร่ืองเหล่ำน้ีใหเ้ กิดข้ึนในองคก์ รอยำ่ งจริงจงั ตอ้ งใชค้ วำมอดทน ทำอยำ่ ง ต่อเน่ือง ท้งั น้ี องคก์ รควรจะจดั ทำระบบ 5ส ก่อนท่ีจะส่งเสริมไคเซ็น เพรำะจะช่วย ใหก้ ำรทำไคเซ็นเป็ นไปอยำ่ งรำบรื่น ต่อเน่ือง และมีประสิทธิภำพ ประสิทธิผล สูงข้ึน และยงั เป็นเคร่ืองมือที่ใชใ้ นกำรปรับเปล่ียนทศั นคติและพฤติกรรมของ พนกั งำนใหม้ ีวนิ ยั มำกข้ึน KAIZEN ไมใ่ ช่กำรเปลี่ยนใหม่ท้งั หมด แตเ่ ป็น กำรปรับปรุงบำงจุด เทำ่ น้นั เพื่อใหผ้ ปู้ ฏิบตั ิงำนทำงำนง่ำยข้ึน ผรู้ ับบริกำรสะดวกข้ึน สำมำรถนำมำใชใ้ นกำรบริหำรจดั กำร อยำ่ งมีประสิทธิภำพและประสิทธิผล โดยมุ่งเนน้ ใหพ้ นกั งำนทุกคน มีส่วนร่วมในกำรแสวงหำแนวทำงใหมๆ่ เพื่อปรับปรุงวธิ ีกำรทดงำน หวั ใจสำคญั ของหลกั กำรKaizen คือ “กำรปรับปรุงอย่ำงต่อเน่ือง” โดยใช้ควำมรู้ควำมสำมำรถของพนักงำน มำคดิ ปรับปรุงงำนด้วยกำร ลงทนุ เพยี งเลก็ น้อย
33 Change การเปล่ียนแปลง Good ความดี Continuous Improvement การปรบั ปรงุ เปลี่ยนแปลง พฒั นา อยา่ งต่อเน่ือง KAIZEN 7 E Economy Easy Every time ประหยดั คุ้มค่ำ ง่ำย สะดวกรวดเร็ว ทำได้ทกุ เวลำ Every Level Every Process ทำได้ทุกคน ทำได้ทุกข้นั ตอน ทุก ทุกระดับ กระบวนกำร Effectiveness Efficiency ได้ประสิทธิผล ไดป้ ระสิทธิภาพ
34
35
36 คาพดู ที่ฆา่ ไคเซ็น - หวั หนำ้ คงไมม่ ีทำงเห็นดว้ ย หรอก - มำทำอะไรกนั ป่ ำนน้ี - บริษทั เรำไม่ยอมรับเรื่องทำนอง - เรื่องเลก็ แบบน้ี ใครเขำทำไค น้ี เซ็นกนั - มนั ซบั ซอ้ นมำกกวำ่ ที่คิดนะ - มนั ดีอยแู่ ลว้ ไมต่ อ้ งเปล่ียน - ควำมคิดดี แต่ไม่มีตงั คท์ ำ หรอก - ถำ้ ทำจะมีปัญหำยงุ่ ยำกตำม - ไมม่ ีเวลำหรอก มำนะ - ใชค้ ่ำใชจ้ ำ่ ยเยอะเกินไปแลว้ - มำปรึกษำกบั ผม กค็ งช่วยอะไร - มนั นอกเหนือควำมรับผดิ ชอบ ไม่ไดห้ รอกนะ ของพวกเรำ - น่ีเหรอขอ้ เสนอแนะ ใชห้ วั คิดอีก - ยงั ไมถ่ ึงเวลำทำ หน่อยสิ
37 เรำจะเร่ิมต้นทำ KAIZEN ได้อย่ำงไง? ทำไคเซ็นเพอ่ื ตวั เอง เร่ิมจำกส่ิงใกลต้ วั โดยลองตอบคำถำมเหล่ำน้ีดูใน งำนที่ทำ (ทำใหเ้ บำแรง ง่ำย เร็ว ตน้ ทุนต่ำ ถูกตอ้ งแม่นยำ ปลอดภยั น่ำพอใจ และยกเลิกได)้ ปัญหำ กำรรับมือ สำเหตุ มำตรกำรจัดกำร ไม่รู้ ทำใหร้ ู้ มองไม่เห็น ทำใหเ้ ห็นดว้ ยตำ เข้ำใจยำก ทำใหเ้ ขำ้ ใจง่ำย ซบั ซอ้ นยงุ่ ยำก ทำใหง้ ่ำย สับสน ทำใหส้ บั สน ไมช่ ดั เจน ทำใหช้ ดั เจน กระจัด ทำใหเ้ หมือนกนั ไมม่ ีมำตรฐำน กำหนดจำนวนที่แน่นอน กระจำย ทำใหเ้ ป็น คนละทิศละทำง สร้ำงมำตรฐำน ไม่ มำตรฐำน สมำ่ เสมอ ทำใหท้ ุกคนรู้ ซบั ซอ้ น/ยง่ ยำก ทำใหง้ ่ำย/ทำเป็นคูม่ ือ มีแต่คุณ และทำได้ สัญชำตญำณ/ ใชป้ ระโยชน์จำกอุปกรณ์ เท่ำน้ันทีร่ ู้ คนเขำ้ ใหม่ เทคนิคส่วนตวั และฟงกช์ นั่ กำรทำงำน ทที่ ำได้ สำมำรถทำได้ สูตรสำเร็จของ Kaizen หลกั กำรนำไปสู่กำรปฏิบัตขิ องไคเซ็น - อะไรที่ไม่มีประโยชนก์ เ็ ลิก - เลิกไม่ไดก้ ล็ ด - ลดไมไ่ ดก้ เ็ ปลี่ยน
38
39
40
41
42 กำรปรับปรุงกำรทำงำนด้วย Visual Visual หมำยถึง เกี่ยวกบั กำรมองเห็นรับรู้ไดโ้ ดยสำยตำ Visual Display หมำยถึง กำรแสดงดว้ ยกำรมองเห็น เป็นกำรแสดงหรือแนะนำ เพ่ือใหท้ รำบและเขำ้ ใจไดด้ ว้ ยกำรมอง เช่น ลูกศรแสดงทิศทำงกำรหมุนของ สำยพำน,ป้ำยแสดงสถำนะกำรทำงำนของเคร่ืองจกั ร,ป้ำยเตือน,ป้ำยช้ีบ่งตำ่ งๆฯลฯ Visual Control หมำยถึง กำรควบคุมดว้ ยกำรมองเห็น เป็ นเทคนิคท่ีทำใหส้ ่ิงท่ี ตอ้ งกำรควบคุมดูแลเป็ นตวั ช้ีใหเ้ ห็นถึงควำมผดิ ปกติดว้ ยตวั เอง และควำมผดิ ปกติที่ แสดงออกมำน้นั จะแจง้ เตือนใหท้ รำบและใหค้ นรีบเขำ้ ดำเนินกำรแกไ้ ขสิ่งผดิ ปกติ น้นั ไดอ้ ยำ่ งถูกตอ้ งเหมำะสม Visual Management หมำยถึง กำรแสดงใหเ้ ห็นกำรจดั กำรวำ่ ยงั เป็นปกติหรือมี ควำมผดิ ปกติเกิดข้ึน เป็ นกำรจดั กำรขอ้ มูลขำ่ วสำรท่ีจำเป็นเพอ่ื สร้ำงแรงจูงใจใน กำรทำงำน
43 กำรตรวจประเมนิ 5ส เป้ำหมำยกำรตรวจประเมิน ตรวจเพอ่ื กระตุน้ กำรปรับปรุง ไม่ตรวจเพียงเพื่อวดั ผล โดยใชห้ ลกั 3จริง (Management by Fact) สถำนท่ีจริง ของจริง สภำพแวดลอ้ มจริง คุณสมบตั ทิ ท่ี มี ตรวจประเมิน 5ส ต้องมี 1.ประสบกำรณ์ จินตนำกำร ควำมกลำ้ 2.ควำมรู้ระบบ 5ส 3.มีควำมรู้ควำมเขำ้ ใจในพ้นื ท่ี 4.มีควำมเป็ นกลำง 5.มีคำปรึกษำใหค้ ำแนะนำอยำ่ งสร้ำงสรรค์ 6.ตอ้ งเป็ นทีมตรวจท่ีเป็นตวั อยำ่ งที่ดี ข้นั ตอนกำรตรวจประเมิน 1.แผนกำรตรวจ 2.ผตู้ รวจ 3.เตรียมแบบฟอร์ม
44 วธิ ีกำรตรวจ 5ส 1.ตรวจตำมกำยภำพ ตรวจโตะ๊ เกำ้ อ้ี ตรวจตำมสภำพพ้ืนท่ี 2.ตรวจตำมโครงสร้ำงพืน้ ทง่ี ่ำยๆ 3.ตรวจตำมมำตรฐำน มำตรฐำนกลำง และ มำตรฐำนพ้นื ที่ 4.ตรวจตำมกำรทำในแต่ละส ดงั น้ี ส1 สะสำง (จำเป็ นและพอดี) 1.มีแต่ของทจี่ ำเป็ นเท่ำน้ัน 2.มีจำนวนทพ่ี อดใี นกำรทำงำน 3.มกี ำรจัดกำรสิ่งของทไี่ ม่จำเป็ น 4.ข้ันตอนกำรทำงำนเหมำะสม (ไม่ซับซ้อน,ไม่สูญเปล่ำ) ส2 สะดวก (หำง่ำยภำยใน30วนิ ำท,ี ที่อยู่ชัดเจน,เพมิ่ ประสิทธิภำพกำรทำงำน) 1.หำง่ำยภำยใน 30 วนิ ำที 2.จัดวำงสิ่งของตำมหลกั 5ส 3.ตรวจตำมกำรทำ Visual VD,VC,VM 4.ตรวจตำมกำรทำ Kaizen
45 ส3 สะอำด (สะอำด,พร้อมใช้,ปลอดภยั ,พบส่ิงผดิ ปกติ) 1.พืน้ ทงี่ ำนสะอำด 2.แผนงำนทำควำมสะอำด 3.มี Checklist 4.อุปกรณ์พร้อมใช้ปลอดภยั ส4 สร้ำงมำตรฐำน (มำตรฐำนกลำง,มำตรฐำนพื้นที่) 1.กำรปฏบิ ตั ิตำมมำตรฐำนกลำง 2.มีกำรจัดทำมำตรฐำนพืน้ ทค่ี รบหรือไม่ (กำรใช้งำน,กำรจัดเกบ็ ,บำรุงรักษำ) 3.คนในพืน้ ท่ปี ฏิบตั ิตำมมำตรฐำนหรือไม่ 4.พืน้ ทต่ี ้องแก้ไขปรับปรุงตำมคำแนะนำ ส5 สร้ำงวนิ ยั (เคำรพกตกิ ำ,หัวหน้ำและผู้บริหำรมสี ่วนร่วม,กำรสร้ำงแรงจูงใจ) 1.ปฏิบัตติ ำมกฎกตกิ ำพืน้ ฐำนของหน่วยงำน/บริษทั 2.หัวหน้ำ/ผ้บู ริหำร ทำ 5ส มกี ำรสร้ำงแรงจงู ใจ/ทีมงำน 3.กำรตรวจพื้นที่โดยหัวหน้ำพื้นทต่ี ำมแผนหรือไม่ ลกู ทมี ทรำบข้อมูล/คนในพืน้ ที่ ทรำบผล 4.ดูในเรื่องควำมร่วมมือในกำรตรวจ
46 3. ผู้ทที่ ำกำรตรวจประเมนิ 1.หวั หนำ้ พ้นื ท่ี Self Audit สปั ดำห์ละ 1 คร้ัง 2.คณะกรรมกำร 5ส เดือนละ 2 คร้ัง 3.ผบู้ ริหำร เดือนละ 1 คร้งั
47 กำรตรวจ 5ส โดยผู้บริหำร เดือนละ 1 คร้ัง
48 กำรตรวจ 5ส โดยหัวหน้ำพืน้ ท่ี Self Audit สัปดำห์ละ 1 คร้ัง
49 กำรตรวจ 5ส โดยคณะกรรมกำร 5ส เดือนละ 2 คร้ัง
50 7 ข้นั ตอน ในกำรเตรียมกำร 1.ประกำศนโยบำยและจดั ต้งั หน่วยงำนส่งเสริม 5ส 2.กำรแบ่งพ้ืนที่รับผดิ ชอบ 3.กำรจดั ทำคู่มือ 5ส 4.กำรใหค้ วำมรู้ 5ส 5.กำรจดั ทำบอร์ด 5ส 6.พธิ ีเปิด (Kick Off) 7.กำรทำควำมสะอำดใหญ่ (Big Cleaninng Day)
Search