สัญญาซื้อขายและสัญญาซื้อขายเฉพาะบางอย่าง

3หนว่ ยการเรียนร้ทู ่ี สญั ญาซ้ือขายและสัญญาซื้อขายเฉพาะบางอย่าง ศึกษาถึงหลกั เกณฑส์ าาคญั ของเอกเทศ สญั ญาวา่ ด้วยสัญญาซอ้ื ขาย สญั ญาซ้ือขายเสรจ็ เด็ดขาด สัญญาจะซ้ือจะขาย สญั ญาซือ้ ขายเฉพาะบางอยา่ ง สัญญาขาย ฝาก สญั ญาขายตามตัวอย่างสญั ญาขายตามคาาพรรณนา สัญญาขายเผ่ือชอบการขายทอดตลาด

สญั ญาซอ้ื ขายและสญั ญาซอ้ื ขายเฉพาะบางอยา่ ง 1. สญั ญาซ้อื ขาย 2. สญั ญาซอ้ื ขายเฉพาะบางอย่าง

1. สัญญาซื้อขาย สัญญาซือ้ ขาย หมายถึงสญั ญาท่ีบุคคลคนหนง่ึ เรียกว่า ผขู้ าย ตกลงโอนกรรมสิทธ์ิแห่งทรัพย์สิน ให้ แก่บุคคลอีกคนหน่ึงเรียกว่า ผู้ซ้ือ และผู้ซ้ือตกลงจะใช้ราคาทรัพยส์ ินให้แก่ ผู้ขาย หรือกล่าวโดยสรุป คือเมื่อผู้ขายตกลงโอนกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินที่ซ้ือขายกันน้ันให้แก่ผู้ซ้ือ สัญญาซื้อขายย่อมเกิดข้ึน กรรมสทิ ธิ์ในทรพั ยส์ นิ ดงั กล่าวตกเป็นของผูซ้ ื้อทนั ที 1) ถ้าทรัพยท์ ี่ซอ้ื ขายกันน้ันยังจะต้องหมาย นับ ช่ัง ตวง วัด คัดเลือก หรือทาด้วยวิธี อ่ืนใด ให้ ระบตุ ัวทรพั ย์น้ันไดแ้ ล้ว กรรมสิทธย์ิ ังไมโ่ อนไปจนกวา่ จะได้กระทาการเชน่ วา่ น้นั เสยี ก่อน 2) ถ้าทรพั ย์สินทซี่ อื้ ขายกนั น้ันยงั จะตอ้ งหมายนบั ชั่ง ตวง วดั คัดเลอื ก เพอ่ื ให้ทราบ ราคากรรมสทิ ธ์ยิ ังไม่โอนไปจนกวา่ จะไดก้ ระทาการเชน่ วา่ น้ันแลว้

1.1 สัญญาซือ้ ขายเสรจ็ เด็ดขาด สญั ญาซื้อขายเสรจ็ เด็ดขาด หมายถึงสัญญาซอื้ ขายท่ีกรรมสิทธิ์ในทรัพยส์ ินท่ีซ้ือ ขายกนั ตกเป็นของผู้ซอ้ื ทันทที ี่สญั ญาซื้อขายเกิดขึน้ อย่างสมบูรณ์ โดยไม่ต้องคานึงว่าผู้ซอ้ื ชาระราคา แล้วหรือไม่ 1.1.1 การโอนกรรมสทิ ธิ์ 1) ถ้าทรัพย์ท่ีซือ้ ขายกันน้ันยังจะต้องหมาย นับ ชั่ง ตวง วัด คัดเลือก หรือทาด้วยวิธีอ่ืนใด ให้ระบุตัวทรัพย์น้ันได้แล้ว กรรมสิทธิ์ยังไม่โอนไปจนกว่าจะได้กระทาการเช่น วา่ น้นั เสียก่อน 2) ถ้าทรัพย์สินที่ซื้อขายกันน้ันยังจะต้องหมายนับ ช่ัง ตวง วัด คัดเลือก เพอ่ื ให้ทราบราคากรรมสทิ ธ์ยิ งั ไม่โอนไปจนกว่าจะไดก้ ระทาาการเชน่ วา่ นนั้ แล้ว

1.1.2 สิทธิและหนา้ ทร่ี ะหวา่ งผซู้ อื้ และผู้ขาย 1) หน้าทีแ่ ละความรับผิดของผูข้ าย เมอื่ สัญญาซ้อื ขายเกิดข้ึนแล้ว ผู้ขายจะได้รับ ราคา ของทรัพย์นั้น และผู้ขายก็มีหน้าท่ีที่จะต้องปฏิบัติตามสัญญาซ้ือขายต่อไป ถ้าผู้ขายไม่ยอม ปฏิบัติตาม ยอ่ มกอ่ ให้เกิด “ความรับผิด” ตามมา 2) หน้าทีแ่ ละความรบั ผดิ ของผซู้ ้อื (1) หน้าที่ในการรับมอบทรัพย์สินท่ีซื้อขายตามเวลา ตามสถานที่ และ ดว้ ยวธิ ีการ ตามท่ีตกลงกันในสญั ญาซอ้ื ขาย (2) หน้าท่ีในการชาระราคาทรัพย์สินที่ซ้ือขายตามราคาที่กาหนดไว้ใน สัญญา หรอื ตามทางการทีค่ ู่สัญญาเคยประพฤติปฏิบัติตอ่ กนั (3) หน้าท่ีในการชาระค่าธรรมเนียมในการซ้ือขาย หากตกลงกันไว้ใน สญั ญาว่าให้ ผู้ซือ้ ชาระคนเดยี วทง้ั หมด

1.2 สัญญาจะซอื้ จะขาย สัญญาจะซ้ือจะขาย หมายถึงสัญญาซื้อขายชนิดที่กรรมสิทธ์ิในทรัพย์สินท่ีซ้ือขายยังไม่โอน ไป เป็นของผซู้ ้ือในขณะน้นั คงมีผลแตเ่ พียงวา่ จะมีการโอนกรรมสทิ ธ์ิกันอีกครั้งหน่ึงในภายหน้า 1.2.1 ต้องมหี ลักฐานเป็นหนังสอื หมายถงึ ตอ้ งมีการทาเป็นเอกสารแสดงให้เห็นได้ชัดเจนว่า มี การทาสญั ญาจะซ้อื จะขายกนั ไวจ้ ริง โดยมลี ายมอื ชื่อฝา่ ยผตู้ อ้ งรับผิดไว้เป็นสาคัญ หรอื 1.2.2 ต้องมีการวางมัดจาไว้ หมายถึงฝ่ายผู้จะซื้อได้วางเงินมัดจาไว้จะเป็นจานวนเท่าใดก็ได้ แลว้ แตจ่ ะตกลงกัน 1.2.3 ต้องมีการชาระหนี้แล้วบางส่วน หมายถึงทั้งฝ่ายผู้จะซ้ือและฝ่ายผู้จะขายมีหน้ีท่ีแต่ละ ฝ่ายต้องชาระใหแ้ ก่กันและกัน ถ้าฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งได้ชาระหน้ีของฝ่ายตนแล้วแม้เพียงบางส่วน ก็สามารถ ฟ้องรอ้ งบงั คบั คดีใหป้ ฏบิ ัติตามสญั ญาได

2. สัญญาซือ้ ขายเฉพาะบางอย่าง สัญญาซ้ือขายเฉพาะบางอย่างเป็นสัญญาท่ีแยกไว้ต่างหากจากสัญญาซ้ือขาย เน่ืองจากมี ลักษณะ เฉพาะแตกต่างออกไปบางประการ อย่างไรก็ตามกฎหมายได้กาหนดให้อาศัยบทบัญญัติของ สัญญาซอื้ ขายมาใช้บังคบั ในสญั ญาซื้อขายเฉพาะบางอย่างนี้ด้วย 2.1 สัญญาขายฝาก สัญญาขายฝากเป็นสัญญาซื้อขายเสร็จเด็ดขาด ซึ่งผู้ขายฝากโอนกรรมสิทธิ์ใน ทรพั ย์สินให้แก่ ผู้ซ้อื ฝาก โดยผู้ซ้อื ฝากชาระราคาทรัพย์สินน้ันให้ผู้ขายฝากแล้ว และยังมีข้อตกลงเพิ่มเติม ว่า ผขู้ ายฝาก อาจใชส้ ิทธิไถท่ รพั ย์สินนั้นคืนได้

2.1.1 แบบของสัญญาขายฝาก สญั ญาขายฝาก กฎหมายมไิ ด้กาหนดแบบของสญั ญาไว้ จงึ ตอ้ ง อาศยั บทบญั ญัติของสัญญาซือ้ ขายทัว่ ไปมาใชบ้ ังคับ 2.1.2 สนิ ไถ่ หมายถงึ จานวนเงนิ ท่ีตกลงกนั ไว้ในการไถท่ รพั ย์คนื หรือเรยี กอย่างอ่นื ว่า ราคาไถ่ คนื หรือราคารับซ้ือคืนก็ได้ 2.1.3 ผ้มู สี ทิ ธิไถค่ ืนทรัพยส์ ินและผมู้ หี นา้ ที่รับไถ่คนื ทรัพยส์ นิ ทขี่ ายฝาก 1) ผู้มสี ิทธิไถ่คืนทรัพยส์ ินที่ขายฝาก หมายถึงบุคคลตอ่ ไปนี้ ก. ผขู้ ายฝากเดิมหรือทายาทของผู้ขายฝากเดิม ข. ผู้รับโอนสทิ ธินัน้ ค. บุคคลผซู้ ึ่งกาหนดไว้ในสญั ญาใหเ้ ป็นผมู้ สี ิทธไิ ถค่ นื 2) ผมู้ ีหน้าทรี่ ับไถค่ นื ทรพั ย์สินทข่ี ายฝาก หมายถงึ บคุ คลต่อไปน้ี ก. ผซู้ ้อื ฝากเดิมหรือทายาทของผซู้ อื้ ฝากเดมิ ข. ผ้รู บั โอนทรพั ยส์ ินนน้ั หรือรบั โอนกรรมสทิ ธิเ์ หนอื ทรพั ย์สนิ นน้ั ถ้าเปน็ กรณี การขายฝากอสงั หาริมทรัพย์

2.1.4 กาหนดเวลาการใช้สิทธิไถ่คืน ผู้ขายฝากและผู้ซ้ือฝากจะกาหนดเวลาไถ่คืนกันไว้ เทา่ ใด กไ็ ด้ แตต่ อ้ งไม่เกนิ กวา่ ระยะเวลาท่กี ฎหมายกาหนดไว้ดังนี้ 1) กรณเี ปน็ สังหาริมทรพั ย์ ห้ามมิใหก้ าหนดระยะเวลาไถ่คืนไว้เกินกว่า 3 ปี 2) กรณีเป็นอสังหาริมทรัพย์ ห้ามมใิ ห้กาหนดระยะเวลาไถ่คืนไวเ้ กนิ กวา่ 10 ปี 2.1.5 ผลแห่งการไถ่ทรัพย์คืน เม่ือผู้ขายฝากใช้สิทธิไถ่คืนแล้ว ผู้ขายฝากย่อมได้รับ กรรมสทิ ธ์ิ ในทรัพย์สนิ ของตนคนื ไป เสมอื นวา่ ไมเ่ คยตกเป็นของผซู้ ้อื ฝากเลย

2.2 สญั ญาขายตามตวั อย่าง สัญญาขายตามตัวอย่าง หมายถึงผู้ขายจะต้องส่งมอบทรัพย์สินที่เป็นตัวอย่าง อาจเป็น ทรัพยส์ ินทงั้ ชน้ิ เชน่ เครอ่ื งรบั โทรทัศน์ ที่วางโชว์ หรือบางสว่ นของทรัพยส์ ิน 2.3 สัญญาขายตามคาพรรณนา สัญญาขายตามคาพรรณนา หมายถึงการซื้อขายท่ีผู้ซ้ือไม่มีโอกาสตรวจดูทรัพย์สินที่เสนอ ขาย อาจเปน็ เพราะโดยสภาพแหง่ ทรัพย์น้ันไมอ่ าจนามาแสดง ณ สถานทซี่ ้อื ขายนน้ั ได้ 2.4 สญั ญาขายเผื่อชอบ สัญญาขายเผ่ือชอบ หมายถึงการซ้ือขายทรัพย์สินที่ผู้ซ้ือมีโอกาสตรวจสอบหรือทดลองใช้ เสียก่อนระยะเวลาหน่ึง หากไม่พึงพอใจในคุณภาพก็สามารถบอกเลิกสัญญาซ้ือขายได้ภายใน ระยะเวลา ท่กี าหนดไวน้ ้ัน

2.5 การขายทอดตลาด การขายทอดตลาด เป็นการขายทรัพย์สินโดยเปิดเผย โดยวิธีให้ผู้ซ้อื เข้าสู้ราคากัน ผู้ซ้ือท่ี ให้ ราคาสูงสุดเป็นผู้ได้ทรัพย์สินน้ันไป (ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 509) ใน กระบวนการขายทอดตลาด มีบคุ คลผู้เกย่ี วขอ้ งดังต่อไปน้ี 2.5.1 ผู้ขาย 2.5.2 ผทู้ อดตลาด 2.5.3 ผ้สู รู้ าคา 2.5.4 ผ้ซู ้อื

สรุป สัญญาซ้ือขายเป็นเอกเทศสัญญาอยา่ งหนึ่ง คือสัญญาที่ผู้ขายโอนกรรมสิทธิ์ ในทรัพย์สิน ให้แก่ผู้ซ้ือ และผู้ซ้ือตกลงว่าจะใช้ราคาทรัพย์สินน้ันให้แก่ผู้ขาย สัญญา ซื้อขายมีวัตถุประสงค์ ที่สาคัญ คือการโอนกรรมสิทธ์ิในทรัพย์สินให้แก่ผู้ซ้ือ ดังนั้น ผู้ขายจะต้องเป็นเจ้าของกรรมสิทธิ์ ในทรัพย์สิน แต่หากเป็นสัญญาซ้ือขายที่มีเงื่อนไข ว่าจะมีการโอนกรรมสิทธ์ิในภายหน้า หรือ เป็นสัญญาจะซื้อจะขาย กรณีนี้ผู้ขายอาจ ยังไม่มีกรรมสิทธ์ิในทรัพย์สินน้ันขณะทาสัญญา แต่อาจนาทรัพย์สินที่ตนกาลังจะมี กรรมสทิ ธใ์ิ นภายหนา้ มาทาสัญญาซื้อขายลว่ งหนา้ ได้ สัญญาซื้อขายเฉพาะบางอย่าง เป็นสัญญาท่ีแยกไว้ต่างหากจากสัญญาซื้อ ขาย เนือ่ งจาก มลี ักษณะเฉพาะแตกตา่ งออกไปบางประการดังท่ีได้กล่าวไปแลว้