สัตว์สี่สหาย

คำนำ การนาเอานิทานไปเล่าเร่อื งประกอบคาสอนให้เดก็ ๆ ได้ ฟังย่อมจะเปน็ เคร่อื งทาให้เพลดิ เพลินและเสริมความรู้ แบง่ เบาภาระที่จะตอ้ งสอนเน้อื หาอย่างเดียว โดยอาศยั บุคลาธษิ ฐานเปน็ ตวั อยา่ งประกอบ นอกจากน้นี ทิ านแต่ ละเรอื่ งยังให้ข้อเทจ็ จริงและชว่ ยในดา้ นการอา่ น การ เขียน การใชภ้ าษาที่ถูกตอ้ ง เปน็ การเพม่ิ ทักษะในดา้ น การเหน็ การฟัง และการทาตามเยยี่ งอย่างอันดนี ้ันด้วย การศกึ ษาเรอื่ งนทิ านจงึ เปน็ ปัจจยั ให้ เกดิ ความร้ทู ง้ั ทาง ทฤษฎแี ละแนวปฎบิ ตั ดิ ว้ ยทง้ั สองทาง หากเกดิ ความ ผิดพลาดประการใดกข็ อมา ณ โอกาสน้ดี ้วย

สำรบญั หวั ข้อ หน้า คานา 1 เนอื้ หา 4-17 ขอ้ คิด 18

เน้อื หำ ในสมยั หน่งึ พระพุทธเจา้ ประทบั อย่วู ดั เชตวนั เมอื งสา วตั ถีทรงปรารภอบุ าสกผผู้ กู มติ รคนหนงึ่ ไดต้ รสั อดีต นิทานมาสาธ วา่ ...

เนื้อหำ กาลครัง้ หน่ึงนานมาแลว้ มีชาวบา้ นกลมุ่ หนงี่ ประกอบอาชีพลา่ สัตว์ พอทราบว่าป่าใดมีสัตวม์ ากก็จะ พากันตัง้ แคม้ ปพ์ ักอยู่ใกลป้ า่ นน้ั ล่าสตั ว์ อยู่ตอ่ มาไดพ้ า กนั ไปล่าสตั วใ์ นปา่ แห่งหนึ่งในป่าน้นั ลา่ สตั ว์ อยู่ต่อมาได้ พากันไปลา่ สัตวใ์ นปา่ แหง่ หน่ึง ในปา่ นน้ั มสี ระเกิดเอง โดยธรรมชาตสิ ระหนง่ึ มีสัตว์ ๔ ชนดิ อาศยั อยู่รอบสระ

เนือ้ หำ ด้านขวามอื ของสระมีเหยีย่ ว ๒ ผัวเมยี อาศัยอยู่ ด้าน เหนอื มรี าชสหี ์ ด้านตะวันออกมีพญานกออก (นกเหยีย่ ว ขนาดใหญ่ชนิดหนง่ี ชอบหากนิ ปลาในทะเล) และในสระ มเี ตา่ อาศัยอยู่ สมัยน้ันพระโพธิสัตว์เกดิ เปน็ ราชสหี ์

เนอ้ื หำ วันหน่ึงเหย่ยี วสามไี ด้ปรกึ ษาภรรยาวา่ \"นน่ี อ้ ง..เราควร จะมีลูกนอ้ ยได้แล้วละ\" ภรรยากล่าวว่า \"พี่.. เรายงั ไมม่ ี มิตรสักคนเลย ถา้ เกดิ ภัยอนั ตรายข้นึ มา เราจะไปพงึ่ ใคร ก่อนแต่จะมีลกู นอ้ ย นอ้ งว่าเราควรจะเข้าไปผกู มติ รกบั สตั ว์อีก ๓ ตวั นั้นกอ่ น\" สามีเห็นดีดว้ ยเมอื่ ผกู มติ รกบั สตั ว์ท้งั ๓ ตวั แล้ว จงึ ไปทารังอยูท่ ่ตี ้นกระทุ่มตน้ หน่ึง ข้างสระนา้ นั้น ไม่นานก็มลี ูกนอ้ ย ๒ ตวั

เนื้อหำ อย่มู าวนั หนึง่ พวกชาวบา้ นกลมุ่ นั้นพากันตระเวนล่า สัตว์ป่าตลอดวันไม่ไดส้ ัตวอ์ ะไรสักตัวเลยปรกึ ษากันวา่ \"เมอื่ ไมไ่ ดอ้ ะไรพวกเรากพ็ กั อย่ใู นปา่ นแ่ี หละ ไดอ้ ะไร แล้วคอ่ ยกลับคนื บา้ น\" ตกลงพักคา้ งคืนใต้ตน้ กระทมุ่ ตน้ นั้น

เน้อื หำ เมอื่ มียงุ มารุมกดั พวกเขาจงึ กอ่ กองไฟขน้ึ ควันไฟได้ รมลูกนกเหยี่ยวมันจึงพากันร้อง พวกเขาจึงพูดกันว่า \"เสยี งลกู นกน่ี หาอะไรไมไ่ ด้ทั้งวันหิวจนตาลายอยู่ แล้ว มดั คบเพลงิ เรว็ จะข้นึ ไปนามันลงมาป้ิงกนั \" แม่ เหย่ยี วพอลูกสง่ เสียงรอ้ งกท็ ราบวา่ มภี ยั อนั ตรายแล้ว จึงรีบบนิ บอกสามใี หไ้ ปขอความชว่ ยเหรือจากพญา นกออก

เน้ือหำ พญานกออกยนิ ดีชว่ ยเหลือไดบ้ นิ ไปจบั อยทู่ ตี่ ้นไมต้ ้น หน่งึ ท่อี ยู่ขา้ งเคยี ง พอชาวบ้านคนหนึง่ ถอื คบเพลงิ ปนี ขึน้ ตน้ ไม้ใกลจ้ ะถงึ รังนกเหยี่ยว มันกร็ บี บินลงในสระนา้ นามาดับคบเพลิง คนนัน้ ก็จะลงมาจดุ คบเพลงิ และปีน ขึ้นไปใหม่ ใกล้จะถงึ รงั นกเหยย่ี วก็ถูกพญานกออกดับ คบเพลงิ อกี เป็นอยู่ลกั ษณะเชน่ นจ้ี นถงึ เทีย่ งคืน

เน้อื หำ พญานกออกเหน็ดเหน่ือยจนตาแดงก่า เหยย่ี วเหน็ พญา นกออกเหน็ดเหนอื่ ยมากแล้วจงึ ขอบคุณและใหก้ ลบั ไป พักผ่อนสว่ นตนรีบขอความช่วยเหลือจากเต่า เต่าใหญ่ ขน้ึ มาจากสระนา้ นาเปลือกตมและสาหรา่ ยขนึ้ ไปดบั กอง ไฟ แลว้ หมอบอยู่

เนอ้ื หำ พวกชาวบ้านเห็นเต่าใหญ่ข้นึ มาจากสระนา้ มาดับไฟกพ็ า กันหนั มาจบั เต่าแทน ชว่ ยกันดึงเถาวัลย์ และแกผ้ ้านุง่ ผูกเต่า ดงึ ไว้กลบั ถกู เต่าใหญ่ลากลงสระนา้ ไป ตา่ งคนก็สะบักสบ อมไดก้ ินนา้ จนพุงกาง

เนอื้ หำ พอขน้ึ จากสระนา้ แล้วพากนบน่ พึมพาวา่ \"พวกเราเหวย ..นกออกคอยดับคบเพลิงเราต้งั ครึ่งคืน คราวนี้โดนเต่า ใหญ่ลากลงน้าได้กินนา้ จนพุงกาง ก่อไฟขนึ้ ใหมเ่ ถอะเรา เม่ืออรุณขน้ึ แลว้ ค่อยกนิ ลกู เหยยี่ วกไ็ ด\"้ ว่าแลว้ กากนั เกบ็ ฟนื มากอ่ ไฟขึ้นใหม่

เน้ือหำ สว่ นเหยี่ยว ๒ ผัวเมยี หารอื กันวา่ \"คงจะตอ้ งถงึ เวลาไป ขอความช่วยเหลือจากท่านราชสหี แ์ ล้วละทีนี้\" เหย่ียว สามจี งึ ไปขอความช่วยเหลอื จากทา่ นราชสหี ์

เนอื้ หำ ราชสหี ร์ ับคาแล้วเดนิ ไปทก่ี องไฟของพวกชาวบ้าน พวก เขาพอเห็นราชสีห์เดนิ มาต่างก็พากนั กลัวตายร้องเสียง หลงว่า \"คร้งั แรกนกออกคอยดบั คบเพลงิ เต่าใหญม่ าทา ใหพ้ วกเราผ้าเปียก คราวนี้ราชสีหจ์ กั มาเอาชีวิตพวกเรา แลว้ ต่างพากนั แตกตื่นว่งิ หนีกระเจงิ ไป

เนื้อหำ ราชสีหเ์ ดินไปใตต้ ้นกระท่มุ ไมเ่ หน็ มีใครหลงเหลอื อยู่ เลย ไม่นานเหยย่ี ว พญานกออก และเตา่ ก็เข้ามาหา ราชสีห์จงึ ให้โอวาทว่า \" ตอ่ แตน่ ไ้ี ป สเู จ้าท้งั หลายอยา่ ทาลายมติ รธรรม อย่อู ยา่ งไม่ประมาทเถดิ \" แล้วกก็ ลับท่ี อย่ขู องตน สตั ว์ต่าง ๆ กแ็ ยกยา้ ยกลับทีอ่ ยูข่ องตนไป แม่ เหย่ยี วมองดูลกู นอ้ ยของตนแลว้ พูดขน้ึ วา่ \"เพราะอาศยั มิตรแท้ ๆ เราจงึ รักษาลกู ๆ ไวไ้ ด้\" แลว้ จึงกล่าวเป็นคาถา วา่

เนอื้ หำ \"บุคคลพงึ คบมติ รสหายและเจ้านายไว้ เพื่อไดร้ บั ความสุข เรากาจดั ศตั รไู ดด้ ว้ ยกาลังแห่งมติ ร เป็นผู้ พร้อมเพรยี งดว้ ยบุตรทง้ั หลาย บนั เทิงอยู่ เหมือนเกราะ ท่บี คุ คลสวมแลว้ ปอ้ งกันลูกศรทงั้ หลายไดฉ้ ะนั้น\"

ข้อคดิ ของนิทำน มิตรแทส้ ามารถชว่ ยเหลือในยามทกุ ข์ยามลาบากได้