รายงานผลการนิเทศภายในสถานศึกษา ปง บประมาณ 2562 ศนู ยก ารศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั อําเภอวดั เพลง สํานักงานสง เสริมการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัยจงั หวัดราชบรุ ี สํานักงานสง เสริมการศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัย สาํ นกั งานปลัดกระทรวงศกึ ษาธกิ าร กระทรวงศึกษาธิการ
คาํ นํา พระราชบญั ญัติการศึกษาแหงชาติ พุทธศักราช 2542 และท่แี กไขเพิ่มเติม กําหนดใหส ถานศึกษา ตองดาํ เนนิ การพฒั นาคณุ ภาพการศึกษาตามมาตรฐาน ตัวบง ชี้ ท่ีกาํ หนด ซ่ึงการนิเทศภายในเปนกิจกรรมหลัก กจิ กรรมหนึง่ ของระบบการประกันคณุ ภาพ การจดั การศกึ ษาการศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั มี การจัดกิจกรรมที่หลากหลาย เพื่อสนองตอความตองการของประชาชนและมีการดําเนินงานอยูในทุกสภาพ พ้ืนที่ท่ีมีความแตกตางสภาพสังคม การนิเทศจะสามารถชวยพัฒนาศักยภาพครูใหเปนมืออาชีพ และจัดการ ศึกษาใหบ รรลุตามเจตนารมณของหลักสูตรและกิจกรรมไดสํานักงาน กศน.ไดกําหนดใหการนเิ ทศภายในเปน นโยบายและจดุ เนน โดยใหมกี ารนเิ ทศ กํากับ ติดตามและประเมินผล เพื่อใหการจัดการศึกษานอกระบบปละ การศกึ ษาตามอธั ยาศัยมีคุณภาพสามารถสนองความตองการของประชาชนได เอกสารรายงานการนเิ ทศฉบับนจ้ี ัดทําขึ้นเพือ่ สรุปผลการนิเทศภายในสถานศกึ ษาของศนู ยก ารศกึ ษา นอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั อําเภอวดั เพลง เพอ่ื สงเสริมสถานศึกษาใหด าํ เนนิ งานการจัดการศกึ ษาให บรรลุตามเปาหมายอยางมีคุณภาพ โดยสถานศึกษาไดมีการแตงต้ังคณะนิเทศภายในสถานศึกษา การจัดทํา แผนการนิเทศภายในสถานศึกษา และการนิเทศติดตามผลการจดั กิจกรรมการเรียนรู ซ่ึงผลการนิเทศภายใน สถานศึกษาเลมน้ีจะเปนขอมูลเพ่ือการพัฒนาคุณภาพการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย ในปงบประมาณถัดไป กศน.อําเภอวัดเพลง กนั ยายน 2562
สารบัญ หนา บทที่ บทสรุปผูบริหาร.................................................................................................................................. ก 1 บทนาํ ............................................................................................................................................... 1 - ความนาํ .............................................................................................................................. 1 - วตั ถปุ ระสงค........................................................................................................................ 2 - ผูรบั ผิดชอบ……………………………......................................................................................... 2 - ระยะเวลาในการดําเนินการ................................................................................................. 2 - สื่อประกอบการนิเทศ.......................................................................................................... 2 - กระบวนการนิเทศ…………................................................................................................... 2 - ประโยชนท ค่ี าดวาจะไดร ับ.................................................................................................. 2 2 เอกสารท่ีเกย่ี วขอ ง........................................................................................................................... 3 - การนิเทศภายในสถานศึกษา……………................................................................................ 3 - หลกั การนเิ ทศภายในสถานศึกษา…………………................................................................... 4 - หนา ท่ีความรับผิดชอบของผูนิเทศภายในสถานศกึ ษา......................................................... 4 - กระบวนการนิเทศ ......................…………………................................................................... 5 - สถานศึกษากับการนิเทศภายใน…………………..................................................................... 6 - ขอ ควรคํานงึ ในการนเิ ทศภายใน.......................................................................................... 10 3 วธิ ีการดาํ เนินการนเิ ทศภายใน......................................................................................................... 11 - วางแผนการนิเทศ………………….......................................................................................... 11 - เตรียมการนเิ ทศ……………………………………………...................................................................... 11 - ปฏิบัตกิ ารนิเทศ……………………………………………............................................................... 12 - การรายงานผลการนิเทศ................................................................................................... 13 4 สรปุ ผลการนิเทศติดตามผลและขอเสนอแนะ................................................................................. 14 - การประกนั คณุ ภาพการศกึ ษา........................................................................................... 14 - การศกึ ษาขัน้ พื้นฐาน……………………………………....................................................................... 16 - การศึกษาเพ่ือพัฒนาอาชีพ……………………………................................................................ 19 - การศึกษาเพอื่ พัฒนาทักษะชีวติ ......................................................................................... 21 - การศึกษาเพ่อื พัฒนาสังคมชมุ ชน........................................................................................ 22 - การจดั กระบวนการเรยี นรตู ามหลักปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพียง...................................... 24 - การจัดการศึกษาตามอัธยาศยั …………………………................................................................ 26 - โครงการสง เสริมประชาธปิ ไตยในชมุ ชน ............................................................................ 31 - โครงการเพิม่ โอกาสทางการศึกษาใหก ับประชากรวยั เรียนทอ่ี ยูนอกระบบการศกึ ษา............ 32 - การขยายผลการอบรมหลักสตู รการคาออนไลน. .................................................................. 34 - โครงการภาษาองั กฤษเพอื่ การส่อื สารดานอาชีพ.................................................................. 35
สารบญั (ตอ) บทที่ หนา 4 สรุปผลการนิเทศติดตามผลและขอเสนอแนะ (ตอ) - การเพมิ่ ประสทิ ธิภาพการบริหารจดั การขยะมูลฝอย............................................................. 36 - โครงการอบรม Smart ONIE เพ่ือสรา ง Smart Farmer พัฒนาใหเ ปนเกษตรกรตนแบบ..... 38 - โครงการอบรมหลกั สูตรผูดูแลผสู งู อายุ (Caregiver)................................................................ 39 ภาคผนวก…………………………………………………………………………………………………………………..............……. 40 ภาคผนวก ก คําสั่งแตง ตง้ั คณะกรรมการนเิ ทศภายในสถานศึกษา………………………..............……. 40 ภาคผนวก ข กิจกรรมการพฒั นาผูนิเทศภายในสถานศกึ ษา……………..........…………..............……. 42 ภาคผนวก ค ภาพกิจกรรมการนิเทศภายในสถานศกึ ษา......……………..........…………..............……. 47 คณะทํางาน………………………………………………………………………………………………………………..............……. 59
ก บทสรปุ ของผบู ริหาร จากผลการนเิ ทศภายในสถานศึกษา ประจําปงบประมาณ 2562 ของศูนยการศึกษานอกระบบและ การศึกษาตามอัธยาศัยอําเภอวัดเพลง เพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย โดยสรปุ พบวา ผลการนเิ ทศ 1. การประกันคุณภาพการศึกษา ผูบริหารสถานศึกษาและบุคลากรของสถานศึกษา มีความเขาใจ ระบบประกันคณุ ภาพการศึกษา มคี ําสัง่ แตงต้ังมอบหมายใหบคุ ลากรรบั ผิดชอบการดาํ เนินงานประกันคุณภาพ การศึกษาและแตงตั้งบุคลากรในสังกัดเปนผูรับผิดชอบในแตละมาตรฐาน ครบท้ัง 3 มาตรฐาน และ 20 ตัวบงชี้ บุคลากรทุกคนมีความรับผิดชอบและเขาใจบทบาทหนาที่ สถานศึกษาไดจัดทําประกาศ มาตรฐานการศึกษา สถานศึกษามีการจดั ทําแผนพัฒนาคุณภาพการศกึ ษาเปนปจจุบัน ซ่ึงเปนแผนระยะ 3 ป โดยนําขอมูลสารสนเทศของ กศน.ตําบล มาใช วิเคราะห กิจกรรม โครงการใหสอดคลองกับมาตรฐาน การศึกษาของสถานศึกษา มีการจัดทํารายงานการประเมินตนเอง (SAR) ทุกปอยางตอเนื่อง สถานศึกษามี คําสั่งแตงต้ังคณะกรรมการนิเทศภายในเพ่ือติดตาม ตรวจสอบคุณภาพการศึกษา และมีการจัดระบบบรหิ าร และสารสนเทศ เพื่อการประกันคุณภาพการศึกษา โดยใชขอมูลจากรายงานผลการดําเนินงานตามโครงการ/ กิจกรรมประจาํ ป และรายงานขอมลู ในระบบฐานขอ มูลเพ่อื การบรหิ ารจดั การ สาํ นักงาน กศน. (DMIS) 2. การศึกษาข้นั พื้นฐาน การจัดการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้นพืน้ ฐาน กศน.อําเภอวดั เพลง ไดมีการพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษาโดยมีคณะกรรมการดําเนินงานในการพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษา จดั ทํา โดยจําแนกตามระดับการศึกษา สถานศึกษาไมมีการประเมินหลักสูตรสถานศึกษา เนื่องจากบุคลากรในสังกัด ไมม ีความเช่ยี วชาญในการพฒั นาและการประเมนิ หลกั สตู รสถานศึกษา ดานการจัดทาํ แผนการเรียนรู ครู กศน. ตาํ บล มกี ารจัดทําแผนจัดการเรียนรรู ายภาค และแผนจัดการเรียนรูรายสัปดาห กระบวนการพัฒนาแผนการ จัดการเรียนรูยังขาดการกํากับ และใหการช้ีแนะจากหัวหนางานการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน ครูกศน.ตาํ บลบางสวน ยังใหค วามสําคัญในการจัดทาํ แผนการจัดการเรยี นรูนอ ย ซ่งึ สงผลใหก ารจัดทาํ แผนจดั การเรียนรไู มเ ปนปจ จบุ ัน ดานการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน ครูกศน.ตําบลมีจํานวนนักศึกษาท่ีรับผิดชอบเปนไปตามเกณฑที่ สํานกั งาน กศน.กําหนดไว โดยในภาคเรียนที่ 2/2562 มีนักศกึ ษาจาํ นวน 162 คน และภาคเรียนที่1/2562 จาํ นวน 167 คน สถานศึกษา มีการแตงต้ังครูประจาํ กลุมและสถานที่พบกลมุ ในการจัดกิจกรรมการเรียนการ สอนทุกภาคเรียน และครูกศน. มีการจัดทาํ ปฏทิ ินการพบกลมุ แจงใหผูเรียนทราบ ครูไดดําเนนิ การจัดกิจกรรม การเรียนรูตามแผนการเรียนรู หรือบางครั้งไดปรับแผนการเรียนรูใหเหมาะสม ดานการจัดกิจกรรมพัฒนา คณุ ภาพผูเรียน สถานศึกษามีการจัดกิจกรรมโครงการตามกรอบการจัดกิจกรรมพัฒนาคุณภาพผูเรยี น ไดแก โครงการสถานศึกษาคุณธรรม โครงการสถานศกึ ษาสีขาวปลอดยาเสพติดและอบายมุข โครงการประวตั ิศาสตร ชาติไทยและบุญคุณของพระมหากษัตริยไทย และโครงการคายลูกเสือวิสามัญ กศน. ซ่ึงแตละโครงการที่ สถานศึกษาดําเนินการเปนกิจกรรมที่สอดคลองกับอัตลักษณของสถานศึกษาทําใหการพัฒนาผูเรียนเปนไป ตามอัตลักษณของสถานศึกษา ดานการจัดกิจกรรมพัฒนาคณุ ภาพชีวติ (กพช) สถานศึกษาไดมีการมอบหมาย ใหค รูกศน.ตาํ บลเปนที่ปรึกษาในการดําเนินกจิ กรรมพัฒนาคุณภาพชีวิต โดยสว นใหญเปน กิจกรรมท่ีมุงเนนให นักศกึ ษาดาํ เนนิ การตอบโจทยต ัวชี้วัดตามอตั ลกั ษณของสถานศกึ ษา คือ พอเพยี ง มวี ินัย จิตอาสา
ข 3. การศึกษาเพ่ือพัฒนาอาชีพ สถานศึกษาการจัดการศึกษาโดยมีการสํารวจความตองการของ กลุมเปาหมาย หรือจัดตามแผนชุมชนของตําบล ซึ่งสวนใหญสอดคลองกับการประกอบอาชีพเดิมของผูเรยี น มีการปรับปรุงหลักสตู รใหสอดรับตามเกณฑการประเมินคุณภาพภายในสถานศึกษาและการประเมินคุณภาพ ภายนอก แตยังขาดการประเมินหลักสูตร อาจเนื่องจากครูขาดความความรู ความเขาใจเร่ืองการประเมิน หลักสูตร ในการดําเนินงานจัดการศึกษาเพ่ือพัฒนาอาชีพ สถานศึกษาไดมีการดําเนินจัดกิจกรรมการพัฒนา อ าชี พ ร ะ ย ะ ส้ั น (ก ลุ ม ส น ใจ ) กิ จ ก ร ร ม ชั้ น เรี ย น วิ ช าชี พ แ ล ะ กิ จ ก ร ร ม 1 อํ าเภ อ 1 อ าชี พ การพัฒนาอาชีพระยะสนั้ (กลุมสนใจ) จํานวนไมเกิน 30 ช่วั โมง สถานศึกษาไดดําเนินการจดั กจิ กรรม การเรียนการสอนจํานวน 14 หลักสูตร ซึ่งแตละหลักสูตร ครู กศน.ตําบลไดมีการสํารวจความตองการของ ประชาชนจากเวทีประชาคมของหมูบาน แตยังพบวาหลักสูตรที่ดําเนินการจัดสอนครู กศน.เปนผูพัฒนา หลักสูตรเองทงั้ หมด กิจกรรมช้ันเรียนวิชาชีพ จํานวน 31 ชั่วโมงข้ึนไป สถานศึกษาไดดําเนินการจัดกิจกรรมการเรียน การสอน จํานวน 5 หลักสูตร ซ่ึงครูแตละคนจะจัดกิจกรรมการเรียนการสอนที่ซํ้ากัน ซึ่งเปนหลักสูตรที่ สามารถนําไปสรางอาชพี ใหมได แตยังพบวาคาวัสดุท่ีใชในการจัดทําผลิตภัณฑตา ง ๆ คอนขา งสูงทําใหผูเรียน บางสว นยงั ไมส ามารถนาํ ไปตอ ยอดเปน อาชีพได กิจกรรม 1 อําเภอ 1 อาชีพ สถานศึกษาไดมีการดําเนินกิจกรรมการเรียนการสอน จํานวน 3 หลักสูตร ไดแก การแปรรูปมะนาว การถักตะกราจากเชือกมัดฟาง และการสานตะกราจากเสนพลาสติก เดโคพารท โดยเปน หลักสตู รที่จัดข้ึนเพอ่ื ตอบสนองความตองการของชุมชนและเปนการตอ ยอดอาชีพเดิมของ ประชาชน ดานวิทยากรสวนใหญเปนภูมิปญญามีความรูความสามารถตรงตามหลักสูตรที่กําหนดแตยังขาด ความรูในดานการวัดและประเมินผล โดยมีครู กศน.เปน ผใู หคําแนะนําการวัดและประเมนิ ผล และสถานศึกษา ยงั ไมไดมีการประชุมวิทยากรเพ่ือช้ีแจงแนวทางการดําเนินงานตามคูม ือการศึกษาตอเนื่อง และยังไมมีการจัด อบรมวทิ ยากร/ผสู อน ใหมคี วามรูเร่อื งการจดั ทาํ หลกั สูตร การทาํ แผนจัดการเรยี นรู การทําส่อื ตลอดจนการวัด และประเมินผลซ่ึงจะไปสอดคลองกับมาตรฐานการประกันคุณภาพภายใน มาตรฐานที่ 2 คุณภาพการจัด การศึกษา/การใหบริการ ตัวบงชี้ท่ี 2.5 คุณภาพวิทยากรการศึกษาตอเน่ือง ในประเด็นการดําเนินงานที่เปน กระบวนการในการสงเสริม หรอื พัฒนาวิทยากรการศึกษาตอเนื่องใหมคี ุณภาพ ดานผูเรียนสวนใหญเปนกลุมที่สนใจและตองการจะพัฒนาอาชีพของตนเอง และยังพบวาผเู รยี นบาง รายไมส ามารถพัฒนาช้ินงานไดเสร็จตามกําหนดของหลักสูตร และผูเรียนไมสามารถมารว มกิจกรรมการเรียน การสอนไดทุกวันเนื่องจากมีภารกิจประกอบอาชีพสวนตัว ผูเรียนสวนใหญเปนกลุมเปาหมายเดิมในรอบปที่ ผานมาเปน การตอ ยอดความรสู กู ารมงี านทาํ หรอื ประกอบอาชพี 4. การศกึ ษาเพือ่ พัฒนาทักษะชีวิต การดาํ เนินงานจัดการศึกษาเพ่ือพัฒนาทักษะชีวิตสถานศึกษาไดมี การจัดกิจกรรมโครงการสงเสริมดูแลสุขภาวะและสุขอนามัยของประชาชนในชุมชน โดยมีการเก็บรวบรวม ขอ มูลปญหาสุขภาวะสุขอนามัยของประชาชนในชุมชน ๔ กลุม คือ กลุมแม กลุมเด็ก กลุมผูสูงอายุ และกลุม คนที่เปนโรคไมติดตอ โดยไดประสานความรวมมือกับโรงพยาบาลวัดเพลง และโรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพ ตําบล ทั้ง 4 แหง และมีการวางแผนการดําเนินงานรวมกับทีมอําเภอสุขภาวะซึ่งครู กศน.ตําบลไดรับการ แตงต้งั เปน คณะกรรมการดําเนินงานอําเภอสุขภาวะระดบั ตําบล ทําใหม ีการประสานงานการจดั กิจกรรมอยา ง สมํ่าเสมอ ในประเด็นการประชาสมั พันธการสรางการรับรู ครูกศน.ตําบลไดรวมกับคณะกรรมการดําเนินงาน อาํ เภอสขุ ภาวะในการประชาสัมพันธก ารสรา งการรับรู สรางความเขา ใจใหแกประชาชน
ค 5. การศึกษาเพื่อพัฒนาสังคมชุมชน การดําเนินการจัดการศึกษาเพ่ือพัฒนาสังคมและชุมชน สถานศึกษาไดนํานโยบายของรัฐมนตรีชวยวาการกระทรวงศึกษาธิการ (พลเอกสุรเชษฐ ชัยวงศ) มาเปน แนวทางในการดําเนินงานโดยจัดเปนโครงการชุมชนตนแบบตามโครงการไทยนิยมยั่งยืน โดยครูกศน.ตําบล พจิ ารณาจากความพรอ มของชุมชนและการเขารวมกิจกรรมของประชาชนซ่งึ คัดเลือกตามภารกิจหลัก 4 ศูนย กศน.ตําบล ไดแก กศน.ตําบลวัดเพลง คัดเลือกบานบึงทาใหญ ตามภารกิจศูนยฝกอาชีพชุมชน กศน.ตําบล จอมประทัด คัดเลือกบานบางกลวย ตามภารกิจศูนยเรียนรูปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงและเกษตรทฤษฎี ใหมประจําตําบล และ กศน.ตําบลเกาะศาลพระ คัดเลือกบานคลองขุด ตามภารกิจศูนยเรียนรูปรัชญาของ เศรษฐกิจพอเพียงและเกษตรทฤษฎีใหมประจําตําบล โดยครู กศน.ตําบลและผูนําชุมชนมีการวางแผนการ ดําเนินงานเพ่ือใหสอดรับกับภารกิจ 4 ศูนย กศน.ตําบล และสามารถขับเคล่ือนการดําเนินงานตามโครงการ โดยกิจกรรมโครงการตาง ๆ ที่จะดําเนินการจัดใหกับประชาชนในพื้นท่ีเปนการนําเสนอขอมูลความตองการ ของประชาชนจากเวทีประชาคมตามโครงการไทยนิยมย่ังยืนของแตละชุมชน หลังจากครูมีการจัดเวที ประชาคมเรียบรอยแลวนําขอมูลมาวางแผนการจัดกิจกรรมโดยมีการเสนอขอเปลี่ยนแผนการจัดกิจกรรมใน แผนปฏิบัตกิ ารประจําปงบประมาณ 2562 ใหผูบ ริหารสถานศึกษาอนุมัติ เพ่ือใหสอดคลองกับความตองการ ของประชาชนในชุมชน ครู กศน.ตาํ บล การพัฒนาผลิตภณั ฑข องชมุ ชนตนแบบ ครกู ศน.ตําบล และผนู ําชุมชน มีการประชุมเพื่อวางแผนการจัดทําผลิตภัณฑ การออกแบบผลิตภัณฑ การประชาสัมพันธ การจัดจําหนาย ผลิตภัณฑในชุมชน มีการนําวสั ดุในทองถิ่นมาทําเปนผลิตภัณฑชุมชน เชน กลวย นํามาแปรรูปเปนกลวยกวน กลวยอบมวน กลวยแผน มะพราว นํามาแปรรูปเปนมะพราวแกว เปนตน ในดานการใชส่ือ และเทคโนโลยี เขามามีสวนรวมในการเรียนรู และเปนชองทางการจําหนายผลิตภัณฑอาชีพของชุมชน ชุมชนมีการนําสื่อ เทคโนโลยีเขามาใชใ นการจาํ หนา ยผลิตภัณฑของชุมชนผา นโครงการดจิ ิทัลชมุ ชน หลักสตู รการคาออนไลน โดย มีการบรู ณาการขายสินคาของชุมชนผานส่ือออนไลน เชน แฟนเพจเฟสบุคของชุมชน และกลุม OOCC กศน. อําเภอวัดเพลง ดานการสรางการรับรูในหัวขอ 05 รูสิทธิรูหนาท่ี รูกฎหมาย หัวขอ 06 รูกลไกการบริหาร ราชการสถานศึกษาไดมีการสอดแทรกความรูเร่ืองสิทธิ หนาที่และกฎหมายในการจัดกิจกรรมการเรียนการ สอนรายวิชาเศรษฐกิจพอเพียง และวิชาศาสนาและหนาท่ีพลเมือง และสถานศึกษาไดจัดทําโครงการชุมชน ตนแบบตามโครงการไทยนิยมยงั่ ยืน เพื่อใหความรูในเร่ืองรูสิทธิ รหู นาท่ี รกู ฎหมาย รูกลไกการบริหารราชการ โดยมนี ายอาํ เภอวดั เพลง และปลัดอาํ เภอวัดเพลง เปน วิทยากรใหค วามรู 6. การจัดกระบวนการเรียนรูตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง สถานศึกษามีการนอมนําหลัก ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงและเกษตรทฤษฎีใหมมาสูการปฏิบัติโดยจัดทําโครงการสงเสริมการเรียนรูตาม หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในชุมชน ครูมีการวางแผนการดําเนินงานของศูนยเรียนรูปรัชญาของ เศรษฐกิจพอเพียงและเกษตรทฤษฎีใหม โดยการสํารวจความตองการของประชาชนผานเวทีประชาคมของ หมูบาน นํามาสูการจัดทําแผนปฏิบัติการประจําปงบประมาณ 2562 ของสถานศึกษา ครูมีการประสานภูมิ ปญญาทองถ่ิน ปราชญชาวบานเพ่ือเปนวิทยากรในการถายทอดความรูและมีการจัดทําหลักสูตรการเรียนรูที่ หลากหลาย เชน การทําปุยนาํ้ ชีวภาพ การทําเกษตรธรรมชาตสิ กู ารพัฒนาอยา งยง่ั ยนื การปลกู พชื ผกั ในตะกรา โดยมีการจัดอบรมประชาชนเรื่องปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพียงโดยเนนใหประชาชนที่ไดมีนําหลักปรัชญาของ เศรษฐกิจพอเพียงมาประยุกตใชในการดาํ เนนิ ชีวิตประจาํ วนั การดําเนนิ โครงการไดจัดในลกั ษณะการฝกอบรม รปู แบบการบรรยายและการฝกปฏิบัติ ซ่ึงกศน.ตําบลแตละแหงไดมีการดําเนินงานตําบลละ 2 รุน แตละรุนมี เนื้อหาที่สอดรับกันเพ่ือใหผูเขารับการอบรมมีการนําความรูไปตอยอดในการประยุกตใชในชีวิตประจําวัน วิทยากรสวนใหญเปนภูมิปญญาทองถ่ิน ปราชญชาวบานที่มีความรูความสามารถในดานการทําเกษตร และ ประสบความสําเร็จในการทําการเกษตร และวทิ ยากรทีเ่ ปนนกั วชิ าการสง เสริมการเกษตรจากสาํ นกั งานเกษตร อาํ เภอวดั เพลง เปน ผูถายทอดความรูใหกับผูเขา รับการอบรม
ง 7. การจัดการศึกษาตามอัธยาศัย สถานศึกษามกี ารดาํ เนินการโครงการสง เสริมการศึกษาตามอัธยาศัย ประจําปงบประมาณ 2562 เพ่ือสงเสริมใหประชาชนมีนิสัยรักการอาน และสามารถนําความรูไปใชใน ชีวิตประจําวัน และเพื่อสรางเครือขายสงเสริมการอานในชุมชน โดยไดมีการนํายุทธศาสตรการขับเคล่ือน นโยบายการสงเสริมการอานของสํานักงาน กศน. พ.ศ. 2561-2564 มาเปนแนวทางในการดําเนินงาน ซึ่งสถานศึกษาไดมีการจัดกิจกรรมเพ่ือใหสอดคลองกับยุทธศาสตร เชน กิจกรรมประชุมสรางความรูความ เขาใจเก่ียวกับบทบาทของอาสาสมัครสงเสริมการอาน กิจกรรมพัฒนาหองสมุดประชาชน การจัดหาหนังสือ หนังสือพิมพ วารสารเพื่อใหบริการการอานและการเรียนรูแกประชาชน กิจกรรมหองสมุดเคล่ือนท่ีสําหรับ ชาวตลาด กิจกรรมครอบครัวรักการอาน กิจกรรมสงเสรมิ การอา นสําหรบั ผูส งู อายุ กิจกรรมหองสมุดเคลื่อนที่ กิจกรรมวันรักการอาน กิจกรรมบานหนังสือชุมชน กิจกรรมสงเสรมิ การอานผานแอปพลิเคชัน Watpleng Library มีผูใชบริการและผูเขารวมกิจกรรมตลอดปงบประมาณ จํานวน 36,159 คน เมื่อพิจารณาราย ยทุ ธศาสตร พบวา ยทุ ธศาสตรที่ 4 พัฒนาระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ มีผรู ับบริการเกินเปา โดยมีเปาหมายใน การดําเนินงาน จํานวน 1,500 คน ผลการดําเนินงาน มีผูรับบริการ จํานวน 29,966 คน เหตุผล เนื่องมาจากใชแ อปพลิเคชนั หองสมุดซ่งึ เปนชองทางใหประชาชนคนควาหาความรู ผานบรกิ ารบนสมารทโฟน ทําใหประชาชนสามารถอานและคน ควาหาความรูไดท ุกท่ี ทุกเวลา ตามความตอ งการ ซง่ึ โดยปกตเิ วลาวางจาก การทํางานของผูใชบริการคือหลังเลิกเรียน หลังเลิกงาน ซ่ึงหองสมุดก็ปดบริการแลว การประเมินผลการ ดําเนินงานโครงการในครั้งนี้ เปนการประเมินวัดระดับความพึงพอใจตอการเขารวมกิจกรรม โดยใช แบบสอบถามความพึงพอใจในการเขารวมกิจกรรมทั้งท่ีอยูในระบบออนไลนในรูปแบบGoogle form และ รปู แบบเอกสาร วดั ผลประเมนิ ผลตามวัตถุประสงคของโครงการโดยวิธีสังเกตและวิธีสัมภาษณแบบมโี ครงสราง 8. โครงการสงเสริมประชาธิปไตยในชุมชน สถานศึกษาไดรวมมือกับสํานักงานคณะกรรมการการ เลือกตัง้ จงั หวัดราชบรุ ี (กกต.) ในการจดั กิจกรรมสงเสริมประชาธปิ ไตย ครกู ศน.ตาํ บลจัดทาํ แผนการดําเนนิ งาน ของศูนยสงเสริมและพัฒนาประชาธิปไตยประจําตําบลที่ไดรับอนุมัติจากผูอํานวยการสถานศึกษา โดยจัด โครงการสงเสรมิ ประชาธิปไตย ในชุมชน ซ่ึงไดร ับการสนับสนุนงบประมาณจากสาํ นักงานคณะกรรมการการ เลอื กตัง้ ประจาํ จังหวัดราชบุรี เพื่อสรางความตระหนักของประชาชนในการมีสวนรวมในการปกครองระบอบ ประชาธิปไตยภายใตรัฐธรรมนูญ โดยจัดทําปายรณรงคสงเสริมประชาธิปไตย การคัดเลอื กหมูบานตนแบบไม ซ้อื สิทธข์ิ ายเสียงระดบั ตาํ บล กจิ กรรมสรางจิตสํานกึ พลเมืองดวี ิถีประชาธิปไตย กิจกรรมรณรงคห มบู า นไมข าย เสียง กิจกรรมเผยแพรความรูเรอื่ งการเลือกต้ังสมาชิกสภาผูแทนราษฎรเปนการทั่วไป กิจกรรมสรางจิตสํานึก ในการยับยั้งการตระหนักรูภัยของการซื้อสิทธ์ิขายเสียงและการทุจิตการเลือกตั้ง โดยมีการรณรงสงเสริมให ประชาชนออกมาใชส ิทธ์ิเลือกตั้ง สถานศึกษามีการคัดเลือกชมุ ชนตนแบบหมูบานไมซื้อสทิ ธ์ิขายเสียงตนแบบ ระดับตําบล และมีการมอบปายชุมชนตนแบบใหกับผูนําชุมชน ไดแก ตําบลวัดเพลง บานเพลง หมูท่ี 5 ตําบลจอมประทดั บานปลายคลองเลก็ หมูท่ี 5 และตําบลเกาะศาลพระ บา นเวียงทุน หมทู ี่ 2 9. โครงการเพ่ิมโอกาสทางการศึกษาใหกับประชากรวยั เรียนที่อยนู อกระบบการศึกษา สถานศึกษาได ดําเนนิ การแกไ ขปญหา เพื่อรวมกนั ตรวจสอบขอ มูลตัวตนของกลุม เปา หมาย รวมทง้ั การวิเคราะหค วามตอ งการ วา เด็กเหลาน้ีตองการเขาเรียนตอในระดับการศึกษาใด ประเภทใด ทั้งการศกึ ษาขน้ั พนื้ ฐาน และสายอาชีพ ท่ี เอ้อื ตอสภาพจริงของผูเรียน ซึง่ จะทําใหการดําเนินงานเปนบรรลุตามเปาหมายที่รัฐบาลกําหนดไว และเพอ่ื ให ประชากรวัยเรียนทุกคนไดรับการศึกษาทุกคนอยา งมีคุณภาพ โดยสถานศึกษามีการสรางการรับรูของทุกฝาย โดยการประชุมช้ีแจง ครูและบุคลากรทางการศึกษาเพ่ือใหไดรับทราบแนวทางในการดําเนินงานการจัดเก็บ ขอมูลประชากรวัยเรียนที่อยูนอกระบบการศึกษา แตงตั้งคณะกรรมการดําเนินงาน มีการคัดกรอง กลุมเปาหมาย โดยจําแนกขอมูลออกเปนรายตําบล หมูบาน และเรียงบานเลขท่ีของกลุมเปาหมาย ครูมีการ ประสานงานกับผูนาํ ชุมชนเพ่ือลงพื้นท่ีสอบถาม ติดตามกลมุ เปาหมายที่ปรากฏระดับอําเภอ ระดับตําบล และ
จ ระดับหมูบาน และรายงานการติดตามกลุมเปาหมายเขาสูระบบฐานขอมูล สถานศึกษาไดมอบหมายใหครู กศน.ตําบลลงพื้นท่ีสอบถามติดตามกลุมเปาหมายท่ีปรากฏใน ระดับอําเภอ ระดับตําบล และระดับหมูบาน จํานวนกลุมเปาหมายท่ีเปนประชากรวัยเรียนทั้งสิ้น 189 คน มีผลการสํารวจ ตรวจสอบ และติดตาม กลุมเปาหมายซึ่งในการสํารวจและติดตามคร้ังท่ี 1 ไดดําเนินการสงตอเพ่ือเขาสูระบบการศึกษา จํานวน 78 คน และจําหนา ยออกจากระบบเน่ืองจากไมมีตัวตนในพ้นื ที่ และจบการศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนปลายข้ึน ไป จํานวน 31 คน และคงเหลือใหดําเนินการจํานวน 80 คน ในการดําเนินการสาํ รวจติดตามขอมูลในคร้ังที่ 2 คณะกรรมการดําเนนิ งานไดลงพน้ื ทต่ี ิดตามและสาํ รวจขอ มูลเพื่อนําขอ มลู มาประมวลผลโดยไดม ีการสงตอให เขารับการศึกษาในหนวยงานการศึกษาตาง ๆ จํานวน 60 คน และจําหนายออกจากฐานขอมูลเน่ืองจากไมมี ตวั ตนในพื้นที่ และจบการศึกษาระดับ ม.6 ขึ้นไป จํานวน 19 คน และยังคงเหลือซ่ึงอยูระหวางการสงตอให ศูนยก ารศึกษาพเิ ศษประจาํ จังหวดั ราชบุรี จํานวน 1 คน 10. การขยายผลการอบรมหลักสูตรการคาออนไลน สถานศึกษาไดดําเนินงานตามนโยบายของ สาํ นักงาน กศน. ดานการขับเคล่อื นเศรษฐกิจและสังคมโดยใชเทคโนโลยีดิจิทลั โดยสถานศึกษาไดมีการจัดต้ัง ศูนยดิจิทัลชมุ ชนใน กศน.ตําบลซ่ึงดาํ เนินงานตามภารกจิ ของ 4 ศูนย กศน.ตําบล โดยไดจัดทําโครงการศูนย ดิจทิ ัลชุมชน เพ่ือสรา งการรบั รใู นเรือ่ งการรูและเขาใจเทคโนโลยดี ิจทิ ลั และสง เสริมการจาํ นายสินคา ผา นระบบ ออนไลน ซง่ึ ไดจัดทําหลักสูตรอบรมประชาชน จํานวน 2 หลกั สูตร คือ Digital Literacy และ E-commerce โดยสถานศึกษาไดมอบหมายใหครู กศน.ตําบลเกาะศาลพระไดเขารับการอบรมเปนวิทยากร ครู ก และครู กศน.ตําบลทง้ั 2 ตําบล เขารับการอบรมเปน วทิ ยากร ครู ค โครงการพฒั นาเศรษฐกิจดิจิทัล ซึง่ ทําใหค รู กศน. ตําบลมีความรูความสามารถในการดําเนินงานถายทอดความรูใหแกประชาชน โดยมีกลุมเปาหมายในการ ดาํ เนนิ งาน จํานวน 90 คน และสถานศึกษาไดมอบหมายใหครู กศน.ตําบลไดดําเนินการใหความแกประชาชน ทั้ง 2 หลักสูตร ผลการดําเนินงานมีผูเขารวมกิจกรรม จํานวน 100 คน หลังจากเสร็จสิ้นการอบรมแลว สถานศึกษาไดมีการจัดทําทําเนียบผูเขาอบรมหลกั สตู รการขายสนิ คาออนไลน (E-commerce) เพื่อติดตามผล การดําเนินงานของผูเขารับการอบรม และมีการจัดต้ังศูนย OOCC จํานวน 1 แหง คือ ศูนย OOCC กศน. อําเภอวัดเพลง เพ่ือทําหนาที่ใหคําแนะนําผูท่ีมีความสนใจในการจัดทําหนายสินคาออนไลน โดยมีการ ประชาสมั พันธผ านส่อื ออนไลน ไดแ ก Facebook และ Line 11. โครงการภาษาอังกฤษเพ่ือการสอ่ื สารดา นอาชีพ สถานศกึ ษาไดนํานโยบายสง เสริมการทองเท่ียว เมืองรองหรือสงเสริมการเที่ยวเชิงอนุรักษ เปนการเปดบานตอนรับนักทองเที่ยว เพ่ือสรางโอกาสสรางรายได ใหกับประชาชนในชุมชน สรา งมูลคาใหกบั สินคาและบริการที่มาจากประชาชนโดยตรง มาจัดทําเปนโครงการ ภาษาอังกฤษเพ่ือการสื่อสารดานอาชีพเพื่อฝกทักษะการส่ือสารภาษาองั กฤษเก่ียวกับอาชีพท่ีประชาชนทําอยู ใหกับชาวตางชาติ หรือนําเสนอผลิตภัณฑชุมชนใน สื่อโซเชียลมีเดียเปนภาษาอังกฤษได โดยมีกลุมเปาหมาย คือ ประชาชนท่ัวไป และเนนกลุมโอทอปนวัตวิถีในพื้นท่ีอําเภอวัดเพลง จํานวน 20 คน ในการจัดกิจกรรม การเรยี นการสอน ผเู รียนมคี วามสนใจและเอาใจใสใ นการเรียนเปน อยางดี แตยงั พบวา ในพ้ืนท่ีอาํ เภอวัดเพลง ไมมีนกั ทองเที่ยวชาวตางชาติเพือ่ ใหผ ูเรยี นสามารถนาํ ความรูไปใชหลังจากการอบรมเสร็จสิ้น ทําใหผูเ ขา อบรม ไดร ับความรทู เ่ี ปน เพยี งทฤษฎีและไมส ามารถนาํ ไปใชจ รงิ 11. การเพม่ิ ประสิทธิภาพการบรหิ ารจดั การขยะมูลฝอย สถานศึกษาไดม ีการดําเนินงานกิจกรรมการ เพ่ิมประสิทธิภาพการบริหารจัดการขยะมูลฝอยในสถานศึกษาโดยไมใชงบประมาณรายจายประจําป ซึ่งได ดําเนินการตอเนื่องมาจากปงบประมาณ 2561 โดยสถานศึกษาไดมีการจัดทําประกาศ เร่ือง การบริหาร จัดการขยะมูลฝอยในสถานศึกษา เพื่อใหเปนแนวทางในการบริหารจัดการขยะในสถานศึกษา และมีการ ประชุมสรา งการรับรูแนวทางการดําเนินงานการบริหารจดั การขยะมูลฝอยในสถานศึกษา และมีการแตงตั้งครู และบุคลากรในสังกัดเปนคณะกรรมการดําเนินงานการบริหารจัดการขยะมูลฝอยในสถานศึกษาและรวมกัน
ฉ ดําเนินงานตามภารกิจที่ไดรับมอบหมาย และวางแผนการดําเนินงานโดยสอดแทรกเขากับกิจกรรมการเรียน การสอน มีการจัดทําสื่อประกอบการใหความรูเกี่ยวกับการคัดแยกขยะตามหลัก 3Rs สถานศึกษาไดมีการ สรา งความตระหนักใหครูและบคุ ลากรเก่ยี วกบั กบั การคัดแยกขยะ โดยมกี ารจัดทําธนาคารขยะรไี ซเคลิ เพอื่ คัด แยกขยะที่สามารถนํามาแปรรูปหรือนํามาสรางมูลคาได และมีการรณรงคใหมีการใชกระดาษ 2 หนาอยาง คุมคา อีกทั้งยังไดมอบหมายใหครูสรางจิตสํานึกใหกับนักศึกษาในการจัดการขยะมูลฝอย โดยมีการนําขยะที่ สามารถจําหนายไดท่ีเหลือจากการใชจัดกิจกรรมการเรียนการสอนมารวบรวมจําหนายเพ่ือนําเงินมาเปน กองกลางจดั ทาํ เปนโครงการกระปุกออมบุญตามอตั ลักษณของสถานศึกษา คือความพอเพียง 12. โครงการอบรม Smart ONIE เพื่อสราง Smart Farmer พัฒนาใหเปนเกษตรกรตนแบบ สถานศึกษาไดม กี ารดําเนินงานโครงการอบรม Smart ONIE เพื่อสราง Smart Farmer พฒั นาใหเปน เกษตรกร ตนแบบ (Master Trainer) โดยจัดโครงการรวมกบั ศนู ยการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัยอําเภอ ปากทอ เพื่อพัฒนาเกษตรกรตน แบบใหสามารถเปน ตนแบบและมีความรคู วามเขาใจในดานการบรหิ ารจัดการ งานเกษตรเพ่ิมมากขึ้น ผูเขารับการอบรมเปนผูผานการอบรมโครงการ Smart ONIE เพื่อสราง Smart Farmer ในปงบประมาณ 2561 ตาํ บลละ 1 คน ในการฝกอบรมแบงออกเปน 2 รูปแบบ คือ การบรรยายให ความรู และการเรยี นรูสภาพจริงศกึ ษาดูงานแหลง เรียนรู การวดั ผลประเมนิ ผล สถานศึกษามกี ารประเมนิ ความ เขา ใจจากแบบทดสอบความรูกอนการอบรม และหลังการอบรม และการประเมินความสามารถการฝกปฏิบัติ ใชเทคโนโลยีเพ่ือเขาถึงแหลงขอมูลและบริหารจัดการขอมลู การตดิ ตามผเู ขารับการอบรมมกี ารใชแบบตดิ ตาม โดชใชแบบสัมภาษแบบมีประเด็นคําถาม โดยครูกศน.ตําบลจอมประทัดไดนําคณะนิเทศภายในสถานศึกษา และคณะนิเทศจากสํานักงานกศน.จงั หวดั ราชบุรีลงพื้นที่ติดตามผูเขารับการอบรม 13. โครงการอบรมหลักสูตรผูดูแลผูสูงอายุ (Caregiver) สถานศึกษาไดรวมกับคณะกรรมการ ดาํ เนนิ งานโครงการอาํ เภอสุขภาวะในการจัดอบรมประชาชนหลักสตู รผูดูแลผสู ูงอายุ หลกั สูตร 70 ช่ัวโมง โดย มีความมุงหวังใหประชาชนมีความเขาใจเกี่ยวกับการดูแลผูสูงอายุ โดยมีผูเขารับการอบรม จํานวน 20 คน ในการจัดกิจกรรมการฝก อบรมแบงออกเปน 2 ระยะ คือ ภาคทฤษฎี 55 ชั่วโมง และฝกปฏบิ ตั ิ 15 ชวั่ โมง ซ่ึง วทิ ยากรเปนเจา หนา ทจี่ ากโรงพยาบาลวัดเพลง ซงึ่ รับผดิ ชอบดา นการดูแลสุขภาพโดยตรงและมกี ารยกตัวอยาง กรณีศึกษาทําใหผูเขารับการอบรมสามารถเขาใจเนื้อหาไดอยางชัดเจน สําหรับภาคฝกปฏิบัติ วิทยากร ผูรับผิดชอบไดนําผูเขารับการอบรมฝกปฏิบัติการดูแลผูสูงอายุติดเตียงในพื้นท่ีอําเภอวัดเพลงเพื่อใหผูเรียนมี ความรู ความสามารถ มีทัศนคติที่ดีในการดูแลผสู งู อายุ สามารถนําความรทู ี่ได มาประยุกตใชในการปฏบิ ัติการ ดูแลอายุไดอยางถูกตอง และยังพบวา หลักสูตรผูดูแลผูสูงอายุของกระทรวงศึกษาธิการ เปนหลักสูตรท่ีมี เน้ือหาซ้ําซอนกับกระทรวงสาธารณสุขทําใหมีการประสานหาผูเขารับการอบรมคอนขางยาก หรือควรมีการ บรู ณาการงบประมาณใหทาํ งานรวมกัน จากการวิเคราะหผลการนิเทศภายในสถานศึกษา เพ่ือการพัฒนาคุณภาพการศึกษานอกระบบและ การศกึ ษาตามอธั ยาศัยปง บประมาณ 2562 มีขอเสนอแนะสกู ารปฏิบัติ ดงั น้ี 1. การประกันคุณภาพการศึกษา สถานศึกษาควรตรวจสอบความตอเน่ืองของการจดั ทําแผนพัฒนา การศึกษา ผลความกาวหนาของการดําเนินงานตามแผนพัฒนาคุณภาพการศึกษา แผนปฏิบัติการประจําป และแผนพัฒนาคุณภาพสถานศึกษาวาสามารถปรับปรุงคุณภาพไดตามขอเสนอแนะ ของคณะกรรมการ ประเมินคณุ ภาพภายนอก คณะกรรมการประเมินคุณภาพโดยตนสังกดั และคณะกรรมการประเมินตนเองของ สถานศึกษา และสํานักงาน กศน.จังหวัดราชบุรี ควรสงเสริม สนับสนุน กํากับ ติดตามสถานศึกษาและ ชวยเหลือ สถานศึกษาใหส ามารถดาํ เนินการประกันคุณภาพภายในสถานศึกษาอยา งตอเน่ือง คงคณุ ภาพ และ หรือพฒั นาใหด ยี งิ่ ขน้ึ เพือ่ ใหเปนวิถกี ารทาํ งานปกติ
ช 2. การศกึ ษาขน้ั พ้ืนฐาน สถานศึกษาควรมีการกํากับ ตดิ ตามการจัดทําแผนการจัดการเรยี นรูภาคภาค และแผนการจัดการเรียนรูรายสปั ดาห และจัดใหม ีการตรวจคุณภาพของแผนการจดั การเรียนรูกอ นที่จะเสนอ ผบู ริหารสถานศึกษาอนุมัติใหน ําแผนไปใชจดั กจิ กรรมการเรียนการสอน สถานศกึ ษาควรมีการทบทวนหลกั สูตร สถานศึกษาในทุกปการศึกษา และควรมีการประเมินหลักสูตรสถานศึกษา ใหครบตามกระบวนการการจัดทํา หลักสูตรและเพ่ือใหสอดคลองกับการประกันคุณภาพภายใน มาตรฐานท่ี 2 คุณภาพการจัดการศึกษา/การ ใหบริการ ตัวบงชี้ที่ 2.1 คุณภาพของหลักสูตร และควรมีการสงเสริมและกํากับติดตามใหครูไดมีการนํา เทคโนโลยีดิจิทัลเขามาชวยในการจัดการศึกษาอยางเปนรูปธรรม เชน จัดการศึกษาโดยใชโปรแกรม Google Classroom ซ่ึงจะสอดคลอ งกับแนวทางการจดั การศกึ ษาในยุคดจิ ทิ ลั สํานักงาน กศน.จังหวัดราชบุรี ควรมีการติดตามผลหลังการพัฒนาครู กศน.อยางเปนระบบ เพื่อให ครู กศน. สามารถนําความรูจากการอบรมไปปฏิบัติงานไดอยางแทจริง รวมทั้งควรมีระบบใหความชวยเหลือ และสนับสนุนสถานศึกษาเพื่อท่ีจะสามารถจัดกิจกรรมการเรียนรูไดอยางมีคุณภาพตามมาตรฐาน/ตัวบงชี้ การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย และควรมีการมอบเกียรติบัตรแกสถานศึกษา หรือ ครูที่มี พฒั นาการรอยละของผเู ขา สอบที่สงู ขน้ึ เพอื่ เปนการสรางขวญั และกําลังใจในการปฏบิ ตั งิ านแกครู 3. การศึกษาเพื่อพัฒนาอาชีพ สถานศึกษาควรสงเสริมใหครูมีการสรางแบบฟอรมออนไลนเพื่อลด จํานวนการใชกระดาษ และสามารถประมวลผลระดับความพึงพอใจไดทันที นาํ ผลการประเมนิ มาใชไดสะดวก รวดเร็ว รวมทั้งสามารถนําไปประยุกตใชกับกิจกรรม กศน.ไดท ุกกิจกรรม ควรสงเสริมใหม ีการพัฒนาวทิ ยากร ทางอาชีพใหท ราบเกย่ี วกับการจดั กระบวนการเรียนรู ตามคูมือการจัดกิจกรรมของ สาํ นักงาน กศน. และควรมี การกํากับติดตามครูในการติดตามผลผูเรียนหลังจบหลักสูตรอยางเปนระบบมากข้ึน โดยจัดทําทําเนียบผูจบ หลกั สูตร ที่ประสบความสาํ เรจ็ ใหเปนปจจุบัน เผยแพรใหเปน ตัวอยา งในชมุ ชน 4. การศกึ ษาเพื่อพัฒนาทกั ษะชวี ิต สถานศึกษาควรมีการทําบันทกึ ขอ ตกลงความรว มมือกบั สาํ นักงาน สาธารณสุขอาํ เภอ หรอื โรงพยาบาลวัดเพลง หรือโรงพยาบาลสงเสริมสขุ ภาพตําบล เพื่อใหสามารถบูรณาการ การดําเนินงานไดอยางมีประสทิ ธภิ าพ และควรมกี ารกํากับติดตามการดําเนินงานอยา งตอเน่ือง และควรมีการ ดําเนนิ งานสงเสรมิ สขุ ภาวะและสุขอนามยั แกประชาชนใหค รบทุกกลุมเปาหมาย 5. การศกึ ษาเพื่อพฒั นาสังคมชุมชน สถานศกึ ษาควรมกี ารสงเสริมใหชุมชนนําผลิตภัณฑข องชุมชนข้ึน ทะเบียนเปนสนิ คา OTOP ของชมุ ชนโดยประสานงานกบั สาํ นกั งานพัฒนาชุมชนอาํ เภอวัดเพลง และสงเสริมให มีการจําหนายสินคาผานระบบออนไลนโดยมีการใหความรูอยางตอเน่อื ง และควรมีระบบในการกาํ กับติดตาม การดําเนินงาน และควรมีการขยายชมุ ชนตนแบบในแตละตําบลเพ่ิมมากข้ึนปงบประมาณละ 1 ชมุ ชน เพ่ือให การดําเนินงานเปนไปอยา งตอ เนื่อง 6. การจัดกระบวนการเรียนรูตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง สถานศึกษาควรมีการจัดทํา ทําเนยี บผูท ป่ี ระสบความสําเร็จในการนาํ ความรจู ากการเขารวมโครงการไปใชใ นการดําเนินชีวติ ประจําวัน หรือ ประกอบอาชีพเพ่ือเปนฐานขอมูลในการตอบสนองตัวบงชี้การประกันคุณภาพภายในสถานศึกษา และ สํานักงาน กศน.จังหวัดราชบุรี ควรมีการกํากับติดตามการดําเนินงาน และรวบรวมจัดทําทําเนียบผูประสบ ความสาํ เร็จ หรอื ตนแบบผูนําความรูไ ปใชจากการเขา รว มโครงการเพอื่ เปน ฐานขอมูลในการดําเนินงาน 7. การจัดการศกึ ษาตามอัธยาศัย สถานศึกษาควรมีการประชาสัมพนั ธใ หมากขึน้ เพ่ือใหกลมุ เปา หมาย ทุกชวงวัยมาเขามามีสวนรวมกิจกรรมสงเสริมการอาน เพื่อที่จะใหเกิดผลสัมฤทธิ์ในการดําเนินงานอยางเปน รูปธรรม ควรมีการประกวดครอบครัวรักการอานตนแบบ หรือบานหนังสือชุมชนตนแบบ เพ่ือเปนการสราง ขวญั และกําลังใจในการอานแกผูร ับบริการ สํานกั งาน กศน.ควรมีมาตรการหรือมีแนวทางในการจัดหาหนังสือ อิเล็กทรอนิกส และส่ือประเภทอ่ืน ๆ ท่ีอยูในรูปแบบออนไลนมาใหบริการประชาชนเพ่ือใหตรงกับความ ตองการของประชาชนเนอื่ งจากประชาชนเขาถึงส่ือออไลนมากขึ้น
ซ 8. โครงการสงเสริมประชาธิปไตยในชุมชน สถานศึกษาควรมีการจัดกิจกรรมสงเสริมประชาธิปไตย ใหกับนักศึกษาโดยผานกระบวนการ จัดกิจกรรมการเรียนการสอน กิจกรรมพัฒนาคุณภาพผูเรียน กิจกรรม พัฒนาคุณภาพชีวิต เพื่อปลกู ฝงใหนักศึกษาเรียนรกู ระบวนการทางประชาธิปไตย และการตระหนักรูภัยของ การซ้ือสิทธิ์ขายเสียงและการทุจิตการเลือกต้ัง และสํานักงาน กศน.จังหวัดราชบุรีควรมีการจัดประกวดศูนย สงเสริมและพัฒนาประชาธิปไตยประจําตําบลดีเดนระดับจังหวัดอยางตอเนื่องเพื่อเปนการประเมินผลการ ปฏิบตั งิ านและสรา งขวญั และกาํ ลังใจแกค ณะกรรมการศนู ยสง เสริมและพัฒนาประชาธิปไตยประจําตําบล 9. โครงการเพิ่มโอกาสทางการศึกษาใหกับประชากรวยั เรียนท่ีอยูนอกระบบการศึกษา กรณีท่ีขอมูล บางรายไมชัดเจน สถานศึกษาควรประสานกับอําเภอ หรือฝายทะเบียนราษฎรของกรมการปกครอง หรือ ประสานกับผนู าํ ชมุ ชน เพือ่ หาตัวตนของบคุ คลในพ้ืนท่ี 10. การขยายผลการอบรมหลกั สูตรการคา ออนไลน สถานศึกษาควรมีการจดั ต้งั ศนู ย OOCC ในกศน. ตําบล ซึ่งจะทําใหส ามารถใหคําแนะนําผูทมี่ ีความสนใจไดอ ยางทั่วถึง และสํานักงาน กศน.จงั หวัดราชบุรีควรมี การจัดประกวดผูทําการคาออนไลนดเี ดนโดยใหมีการคัดเลือกระดับตําบล อําเภอ และจังหวัด เพื่อสรางขวัญ และกาํ ลงั ใจใหด าํ เนนิ งานตอ ไป 11. โครงการภาษาอังกฤษเพ่ือการสื่อสารดานอาชีพ สํานักงาน กศน.จังหวัดราชบุรี ควรมีการ ทบทวนเร่ืองการจัดสรรงบประมาณโครงการภาษาอังกฤษเพ่ือการส่ือสารดานอาชีพ ควรมีการจัดสรร งบประมาณใหกับสถานศึกษาท่ีมีความพรอมหรือเปนสถานที่ทองเท่ียวที่มีนักทองเท่ียวชาวตางชาติมา ทอ งเท่ียวเปนประจาํ ซ่ึงจะทาํ ใหการใชจายงบประมาณเปนไปอยา งคมุ คา และเกดิ ประโยชนส งู สุด 12. การเพ่ิมประสทิ ธิภาพการบริหารจัดการขยะมูลฝอย สถานศึกษาควรมีการจัดทาํ บันทึกขอตกลง ความรวมมือในการบริหารจัดการขยะมูลฝอยรวมกับหนวยงานภาคีเครือขายท่ีเกี่ยวของ และควรมีการจัด ประกวดโครงงานเก่ียวกับการบริหารจัดการขยะมลู ฝอยโดยกําหนดใหเปนสวนหน่ึงของรายวิชาที่ลงทะเบียน เรยี น เชน วชิ าวัสดศุ าสตร วชิ าสงั คมศึกษา เปน ตน 13. โครงการอบรม Smart ONIE เพื่อสราง Smart Farmer พัฒนาใหเปนเกษตรกรตนแบบ (Master Trainer) สํานักงาน กศน.จังหวัดราชบุรี ควรมีการมอบหมายใหทุกสถานศึกษาจัดทําทําเนียบ เกษตรกรตนแบบ (Master Trainer) เพื่อเปนฐานขอ มลู ในการดาํ เนินในปง บประมาณตอไป 14. โครงการอบรมหลักสูตรผูดูแลผูสูงอายุ (Caregiver) สํานักงานกศน.จังหวัดราชบุรี ควรมีการ เสนอใหสํานักงาน กศน. ทบทวนการจัดกิจกรรมการอบรมหลักสูตรผูดูแลผูสูงอายุของกระทรวงศึกษาธิการ เปนหลักสตู รทีม่ ีเนื้อหาซ้ําซอ นกับกระทรวงสาธารณสุขทําใหมีการประสานหาผูเขารับการอบรมคอนขางยาก หรอื ควรมีการบูรณาการงบประมาณใหสามารถทาํ งานรวมกนั ได
บทท่ี 1 บทนาํ 1. ความนํา พระราชบัญญัติการศึกษาแหงชาติ พุทธศักราช 2542 และที่แกไขเพ่ิมเติม (ฉบับที่ 4) พุทธศักราช 2562 กําหนดใหส ถานศึกษาตองดําเนนิ การพัฒนาคุณภาพการศึกษาตามมาตรฐาน ตวั บงช้ี ท่ีกําหนด ซ่งึ การ นิเทศภายในเปนกิจกรรมหลักกิจกรรมหน่ึงของระบบการประกันคุณภาพ การจัดการศึกษาการศึกษานอก ระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั มกี ารจัดกิจกรรมที่หลากหลาย เพอ่ื สนองตอความตองการของประชาชนและ มีการดําเนินงานอยใู นทกุ สภาพพน้ื ท่ีที่มคี วามแตกตางสภาพสังคม การนิเทศจะสามารถชวยพฒั นาศกั ยภาพครู ใหเปนมืออาชีพ และจัดการศึกษาใหบรรลุตามเจตนารมณของหลักสูตรและกิจกรรมไดสํานักงาน กศน.ได กําหนดใหการนิเทศภายในเปนนโยบายและจุดเนน โดยใหมีการนิเทศ กํากับ ติดตามและประเมินผล เพื่อให การจัดการศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัยมีคุณภาพสามารถสนองความตอ งการของประชาชนได การจัดการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยใหมีคุณภาพ แนวทางหนึ่งท่ีจะชวยสงเสริม สนับสนนุ ใหการจดั การศึกษามีคุณภาพ คือ การสรา งความรว มมือในการนิเทศระหวางหนวยศึกษานิเทศกแ ละ สถานศึกษาตลอดจนหนวยงานท่ีเก่ียวของในพื้นท่ี เพ่ือรวมกันพัฒนาใหครูและบุคลากรในสถานศึกษา สามารถดําเนินงานการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย ใหเปนไปตามมาตรฐานคุณภาพตามท่ี สํานกั งาน กศน. กําหนด เพื่อใหสอดคลองกับนโยบายและจุดเนนการดําเนินงาน สํานักงาน กศน. ประจําป งบประมาณ 2562 ภารกจิ ตอเนื่อง ดานที่ 6 ดานบุคลากร ระบบการบริหารจัดการ และการมีสวนรวมของ ทุกภาคสวน ขอ 6.4 การกํากับ นิเทศ ติดตาม ประเมิน และรายงานผล โดยใหมีการสรางกลไกการกํากับ นิเทศ ติดตาม ประเมิน และรายงานผลการดําเนินงานการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยให เชอ่ื มโยงกบั หนวยงาน สถานศึกษา และภาคเี ครือขายทัง้ ระบบ ใหหนว ยงาน สถานศึกษามกี ารกาํ กับ ติดตาม และรายงานผลการนํานโยบายสูการปฏิบัติ ใหสามารถตอบสนองการดําเนินงานตามนโนยายในแตละเรื่อง ไดอยางมีประสิทธภิ าพ กศน.อําเภอวัดเพลง ไดดําเนนิ งานตามนโยบายดงั กลาว จงึ จัดใหมีระบบการนิเทศภายในสถานศึกษา โดยไดแตงต้งั คณะกรรมการนเิ ทศภายในของสถานศึกษาขึ้น เพื่อวเิ คราะหส ภาพความจาํ เปน ในพัฒนาคณุ ภาพ การศึกษา และจัดทําแผนงาน/โครงการนิเทศ ปฏิบัติการนิเทศ และสรุปรายงานผลการนิเทศตอผูเก่ียวของ เพ่ือปรบั ปรงุ ซ่ึงเปนกระบวนการดําเนินงานเพื่อติดตามผลการดําเนนิ งาน การใหกําลังใจ และขอเสนอแนะใน การจัดกิจกรรมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยแกครู และบุคลากรทางการศึกษา โดยใช กระบวนการการมีสวนรวม โดยการแลกเปล่ียนเรียนรูเพื่อใหการดําเนินงานของสถานศึกษาสอดคลองกับ นโยบาย จดุ เนนการดําเนินงานของสํานักงาน กศน. และเพ่ือเปน การพัฒนาคณุ ภาพการศึกษาของสถานศกึ ษา ในการนิเทศภายในสถานศึกษาไดมีการนเิ ทศการดําเนนิ งานตามนโยบายเรงดวนเพอ่ื รว มขับเคล่ือนยทุ ธศาสตร การพัฒนาประเทศ และนิเทศ การดําเนินงานตามภารกิจตอเนื่องของสํานักงาน กศน. ไดแก การจัดกิจกรรม การศึกษานอกระบบระดับการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน การศึกษาตอเน่ือง การศึกษาตามอัธยาศัย และระบบการ ประกนั คุณภาพการศกึ ษาของสถานศึกษา
2 2. วัตถปุ ระสงค 1. เพ่ือรายงานผลการนิเทศการจัดกิจกรรมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยของ สถานศึกษา 2. เพือ่ รายงานผลการพฒั นาการจัดการศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั ของสถานศึกษา 3. เพอื่ ใหการจัดการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยมีคุณภาพสามารถสนองความ ตอ งการของผเู รยี นและผูรบั บริการ 3. ผูรับผิดชอบ ผูที่ดําเนินการในการนิเทศภายในสถานศึกษา ประกอบดวยผูบริหารสถานศึกษา หัวหนางาน การศกึ ษาข้ันพื้นฐาน หัวหนางานการศึกษาตอ เนอ่ื ง หัวหนางานการศึกษาตามอัธยาศัย และหัวหนางานนิเทศ ติดตามผล กศน.อาํ เภอวัดเพลง 4. ระยะเวลาในการดําเนินการ ปงบประมาณ 2562 (วันท่ี 1 ตุลาคม 2561 ถึงวนั ที่ 30 กนั ยายน 2562) 5. สอื่ ประกอบการนิเทศ เครือ่ งมือนิเทศ และแบบบันทึกนเิ ทศการดาํ เนนิ งานตามนโยบายเรงดวน 1. การประกันคณุ ภาพการศกึ ษา 2. การศกึ ษาขั้นพ้นื ฐาน 3. การศกึ ษาตอเนือ่ ง 4. การศึกษาตามอธั ยาศยั 6. กระบวนการนิเทศ ดําเนนิ การนเิ ทศโดยใชรปู แบบตา ง ๆ ดงั น้ี 1. การนเิ ทศเชิงประชุม ไดแก การประชมุ ประจาํ เดอื น และประชมุ ประจําสปั ดาห 2. การนิเทศกิจกรรมการศึกษานอกนอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย ที่สํานักงาน กศน. มอบเปน นโยบายแกส ถานศกึ ษา 3. การนิเทศตรวจเยีย่ มเพอ่ื สรา งขวญั และกาํ ลังใจผปู ฏิบัตงิ านในพนื้ ท่ี 4. การนิเทศแบบกลุม /รายบคุ คล เชน สมั ภาษณ พูดคยุ รบั ฟง ขอเสนอแนะ ปญ หาอปุ สรรคจาก ผรู ับการนิเทศ ใหขอ เสนอแนะ แลกเปล่ยี นเรยี นรู สรางขวัญกาํ ลงั ใจ แกผูร ับการนเิ ทศ 7. ประโยชนท ีค่ าดวา จะไดร ับ 7.1 เพือ่ เปนขอมลู สารสนเทศและแนวทางสําหรบั ผรู ายงานเพื่อใชในการวางแผนพัฒนาและปรับปรุง การนเิ ทศภายในสถานศึกษาใหเ หมาะสมและมีประสิทธิภาพยงิ่ ขน้ึ 7.2 เปนขอมูลและสารสนเทศสําหรับครูและบุคลากรทางการศึกษา กศน.อําเภอวัดเพลงในการ พัฒนาการนิเทศภายในสถานศกึ ษาใหม ปี ระสทิ ธภิ าพยิ่งขึ้น 7.3 เปนขอมูลและสารสนเทศสําหรับผูบริหาร ครู และบุคลากรทางการศึกษาในการวางแผนการ พฒั นาการศึกษาใหค ณุ ภาพยง่ิ ขึน้ สามารถสนองความตอ งการของผเู รียนและผูร บั บริการ
บทท่ี 2 เอกสารทีเ่ ก่ียวขอ ง รายงานผลการดาํ เนนิ งานตามแผนนิเทศภายในสถานศึกษา ของศูนยก ารศกึ ษานอกระบบและ การศึกษาตามอธั ยาศยั อาํ เภอวัดเพลงในครั้งนี้ไดรวบรวมเอกสารทีเ่ กีย่ วขอ งในประเดน็ ดงั ตอไปนี้ 1. การนเิ ทศภายใน 2. หลกั การนเิ ทศภายในสถานศึกษา 3. หนาทคี่ วามรบั ผิดชอบของผูน ิเทศภายในสถานศึกษา 4. กระบวนการนเิ ทศ 5. สถานศกึ ษากับการนเิ ทศภายใน 1. การนเิ ทศภายในสถานศกึ ษา ตามพระราชบัญญัติการศึกษาแหงชาติ พุทธศักราช 2542 และท่ีแกไขเพิ่มเติม (ฉบับท่ี 2) พุทธศักราช 2545 กําหนดใหสถานศึกษาตองดําเนินการพัฒนาคุณภาพการศึกษาตามมาตรฐาน ตัวบงชี้ที่ กําหนด ซงึ่ การนิเทศภายในเปนกิจกรรมหลกั กจิ กรรมหนึง่ ของระบบการประกันคณุ ภาพ ซงึ่ กิจกรรมการศกึ ษา นอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัยมกี ารจดั กิจกรรมทหี่ ลากหลาย และมกี ารดําเนนิ งานอยูใ นทุกสภาพพนื้ ที่ และสภาพสังคมที่แตกตา งกัน รวมท้ัง ครู กศน.ในสังกดั มีหลายประเภท ท้ังที่ผานการอบรม และไมผานการ อบรม ดังนน้ั การนเิ ทศจะสามารถชว ยพัฒนาศกั ยภาพครใู หเ ปนมอื อาชพี ซึ่งสาํ นักงาน กศน. ไดก ําหนดใหก าร นิเทศภายใน เปนนโยบายและจุดเนนใหมีการนิเทศ กาํ กับ ตดิ ตามและประเมนิ ผล โดยสง เสริมและพัฒนาการ นเิ ทศทัง้ ระบบ การนิเทศภายใน เปนสวนหน่ึงของการบริหารจัดการ และระบบการประกันคุณภาพ ที่สถานศึกษา ตองดําเนินการอยางตอเน่ือง ซ่ึงผลการนิเทศจะสะทอ นการปฏิบัติงานท่ีจะนําไปสูการพฒั นาสถานศึกษาตาม ระบบประกนั คณุ ภาพการศกึ ษา การนิเทศภายใน หมายถึง การนิเทศโดยบุคลากรภายในหนวยงาน หรือภายในหนวยปฏิบัติของ หนวยงานน้ัน ๆ ผูนิเทศอาจเปน ผบู ริหาร หวั หนาฝาย หวั หนางาน หรอื ผูไดร ับการแตงตง้ั ใหเ ปน คณะผูทาํ การ นเิ ทศภายในหนวยงานนั้น ๆ การนิเทศภายใน เปนกระบวนการทํางานรวมกันระหวางผูบรหิ ารผูทาํ การนิเทศ และผูปฏิบัติงานใน หนวยงานเดียวกัน รวมพิจารณาปญหา แสวงหาแนวทางในการแกปญหา หาทางในการทํางานรวมกัน จัดระบบนิเทศทีม่ ปี ระสทิ ธิภาพ เพ่ือใหมีการพัฒนาเจตคตแิ ละคณุ ภาพของบุคลากรผปู ฏบิ ัตงิ าน ซ่งึ จะสงผลไป ถึงคุณภาพของงาน ขวัญกําลังใจของผปู ฏบิ ัติงาน และความพึงพอใจของประชาชนที่รบั บริการ การนิเทศภายในสถานศกึ ษา มคี วามสาํ คัญในการพัฒนาคุณภาพการศกึ ษา โดยมีการนิเทศในลักษณะ ของการชวยเหลือซึ่งกันและกัน และการนิเทศแบบมีสวนรวม โดยใชกระบวนการ PDCA เปนแนวทางการ นเิ ทศ ตงั้ แตการวางแผนรวมกัน การช้แี จงคณะกรรมการนเิ ทศและผูเ ก่ียวของ การอบรมพัฒนาศักยภาพและ สรางความเขาใจแกบคุ ลากร การจัดทําเคร่ืองมอื นเิ ทศ การกําหนดบทบาทหนา ที่ของ ผนู เิ ทศ ซ่งึ ประกอบดวย คณะกรรมการนิเทศภายในสถานศกึ ษา และเครือขายนิเทศในพื้นท่ี ผูนิเทศภายในสถานศึกษา กศน. ประกอบดวย ผูบริหารสถานศึกษา ครู บุคลากรของสถานศึกษา คณะกรรมการสถานศึกษา คณะกรรมการ กศน.ตาํ บล อาสาสมคั ร กศน. และหรอื ภาคีเครือขาย
4 2. หลักการนิเทศภายในสถานศึกษา การนิเทศภายในสถานศึกษา มีหลักการ ดังนี้ (ชัด บุญญา. ออนไลน, 2553. สุชิน สวนศรี. 2543 : 7, ไพฑูรย ทิพยสุข. ออนไลน, 2553.) 1. ดําเนินการนิเทศภายในโดยยึดความถูกตองตามหลักวิชาการ การนิเทศจะตองดําเนินการ ตามกระบวนการอยางเปนระบบ เปนข้ันเปนตอนอยางตอเน่ือง สามารถตรวจสอบเปรียบเทียบกับเกณฑที่ กําหนดไว 2. เปน กระบวนการพฒั นาและสงเสริมใหครูและผูเก่ยี วของทุกคนมีสว นรวมในการระดมความคดิ เห็น รว มปฏบิ ัติ และรวมรบั ผดิ ชอบ เพื่อพัฒนาคุณภาพการจดั การศึกษาใหมีประสิทธิภาพยงิ่ ข้ึนสรางความเชอื่ ม่ัน ใหม ที ศั นคตแิ ละอดุ มการณในการสอน 3. มีความเปนวิทยาศาสตร สามารถพิสูจนไดถึงเหตุและผล รวมท้ังขอเท็จจริงตาง ๆ มีการเก็บ รวบรวมขอมลู และรองรบั ดว ยขอ มูลสารสนเทศ มีการสรุปผล สามารถอางอิงไดแ ละมคี วามนาเช่อื ถือ 4. มีความยืดหยุน สามารถที่จะปรับปรุงเปลี่ยนแปลงกระบวนการ วิธีนิเทศใหสอดคลองกับ สภาพแวดลอ มตา ง ๆ เพือ่ ใหการดําเนนิ งานไปสูเปา หมายที่ตั้งไวม ากทส่ี ุด 5. เปน กิจกรรมที่เคารพในความแตกตา งระหวางบคุ คลของผูรับการนิเทศ 6. เปน กิจกรรมท่ีดงึ ศกั ยภาพของผรู บั การนเิ ทศมาใชและใหการยกยอ ง 7. กิจกรรมการนเิ ทศตรงกับความตอ งการจาํ เปน ในการพัฒนาครู 8. จัดสภาพแวดลอมและแหลงวิทยาการใหเอื้อตอการทํางาน ตลอดจนบรรยากาศที่เปนกันเองมี กระบวนการทํางานเปน ทมี 9. มีมนษุ ยสมั พันธที่ดีท่จี ะสรางความคุนเคย และเสริมสรา งขวัญกาํ ลังใจแกครู 3. บทบาท/หนาท่ีความรบั ผิดชอบของผนู ิเทศภายในสถานศกึ ษา ผูนิเทศภายในซ่ึงเปนบุคลากรท่ีอยูในสถานศึกษา สามารถกําหนดภารกิจที่จะปฏิบัติงานใน สถานศึกษาไดตรงกับสภาพปญหาและความตอ งการไดมากขน้ึ โดยพิจารณาจากแนวคิดของ กวินน (Gwynn, อา งถงึ ในแสวง เอี่ยมองค. ม.ป.ป. : 7-8) ทไ่ี ดก ลา วถงึ งานหลกั (Major Tasks) ของผนู เิ ทศไว 10 ประการ คอื 1. ชวยเหลือครูและผูบริหารใหเขาใจเกี่ยวกับผูเรียนไดดีขึ้น เชน ความตองการ ความพรอม และการพัฒนาการของผูเรียนวัยตา ง ๆ 2. ชวยเหลอื ครใู นดานการพัฒนาและปรบั ปรุงตนเอง ตลอดจนชวยใหเกิดความรวมมอื ของคณะ ครใู นสถานศกึ ษา 3. สง เสรมิ ใหครจู ัดทําและใชอุปกรณประกอบการสอน 4. ชว ยใหค รปู รบั ปรุงการสอนของตนใหดขี ้ึน 5. สงเสริมและใหโอกาสครูท่ีเชี่ยวชาญตามสาขาวิชาที่มอี ยูในสถานศึกษา ไดชวยเหลือเพอื่ นครู ตามความรูความสามารถของตน 6. ใหค วามชวยเหลอื ครใู นดา นการประเมนิ ผลพฒั นาการของผูเ รยี นไดอ ยา งถกู ตอ ง 7. สงเสรมิ ย่วั ยุ ใหค รรู ูจักประเมินผลโครงการปฏบิ ตั ิงานและความกา วหนา ของตนเอง 8. ชว ยใหค รปู ระสบความสาํ เร็จ รสู กึ มั่นคงในการปฏิบตั ิงานและการดาํ รงชวี ติ ในสังคม 9. สง เสริมใหมกี ารปรบั ปรุงหลกั สูตรและนําผลไปพฒั นา ทําใหครูเขาใจ สามารถนําไปใชใ นการ จดั กิจกรรมการสอนไดจ รงิ 10. ชวยใหผูบริหาร ครู ผูเรียน และประชาชนไดรับทราบผลงานและความกาวหนาของ สถานศกึ ษา
5 ภารกิจของผูนิเทศทจ่ี ะตองปฏิบัตเิ พ่ือชว ยพัฒนาครู (สุทธนู ศรไี สย. ม.ป.ป.: 11) ดังนี้ 1. ใหค วามชวยเหลอื โดยตรงกบั ครู (Direct Assistance) 2. ชวยพฒั นาหลักสูตร (Curriculum Development) 3. ใหบ ริการเสรมิ วิชาการ (In-service Education or In-service Training) 4. ชวยพฒั นากลุม (Group Development) 5. สนับสนนุ ครูใหทาํ วิจัยเชงิ ปฏิบตั ิการ (Action Research) ภารกิจดังกลาวน้ี จะเปนสวนสําคัญของงานนิเทศการศึกษา ซึ่งสอดคลองกับเปาหมายขององคกร (Organizational Goals) และความตองการของครูผูสอน (Teacher Needs) ซ่ึงผลท่ีไดรับท้ังหมดจะมี อิทธิพลย่ิงใหญตอการปรับปรุงการเรียนรูของผูเรียน (Improving Student Learning) และจากแนวคิดของ นักวิชาการดังกลาว จะเห็นไดวา ผูนิเทศภายในสถานศึกษา มีภารกิจหนาที่ตองทํางานรวมกับครูในลักษณะ ของการเปน ทมี งานเดียวกัน เปนคนกระตุน ใหเ กิดการใชกระบวนการกลมุ ในการแกปญหาและพัฒนางาน โดย ไมนําบทบาทและหนาที่ในฐานะของผูบริหาร สั่งการตรวจสอบหรือประเมินผลโดยเด็ดขาด ตองสราง บรรยากาศในการทํางานใหเปน บรรยากาศทางวชิ าการ สรปุ ได ดงั นี้ 1. วางแผนการดําเนนิ การนิเทศภายใน เนน การทํางานแบบมีสวนรวม (เปนทมี ) 2. ปฏิบัตกิ ารนิเทศตามแผนการนิเทศภายในสถานศึกษา และเปดโอกาสใหครูมีสวนรวมใน การดําเนนิ งานนเิ ทศภายในสถานศึกษา 3. ใหค ําปรกึ ษาแนะนําเก่ียวกับการจัดกิจกรรมการเรียนรู และสง เสรมิ ใหค รูไดรบั การพฒั นา ความรตู ามทตี่ องการพัฒนา 4. ปฏิบัติงานวชิ าการอืน่ ๆ ตามท่ไี ดร บั มอบหมาย 4. กระบวนการนเิ ทศ กระบวนการนิเทศ มีขั้นตอนที่สาํ คัญ ดงั น้ี 1. ศึกษาสภาพปญ หาหรือศึกษาหาความจาํ เปนของการนเิ ทศ 2. วางแผนการนเิ ทศ 3. เตรยี มการนเิ ทศ 4. ปฏิบตั ิการนเิ ทศ 5. ประเมินผลและปรับปรุงการนเิ ทศ 6. รายงานผลการนิเทศ 1. การหาความตองการและความจําเปน ของการนเิ ทศ ผูบริหารหรือผูนิเทศภายในมักจะถามตนเองวาทําไมจึงตองนิเทศงานน้ัน ๆ เรามักจะไดคําตอบวา เพราะงานนั้นยงั มีปญ หาอุปสรรคในการดําเนินงาน หรอื การจัดการเรียนการสอนยงั ไมม ีประสิทธิภาพ ผนู ิเทศ อาจศึกษาจากรายงานการปฏิบัติงาน หรือผลการเรียนของนักศึกษา หรือจากการสํารวจ ติดตาม สัมภาษณ ทําใหเ ราสามารถทราบวา จะวางแผนแกปญ หาหรอื พฒั นางานไดอ ยา งไร 2. การวางแผนการนิเทศ ผลจากการศึกษาปญหาขางตน ทําใหเราตองวางแผนแกปญหาหรือพัฒนางานน้ัน ๆ โดยการวาง แผนการนิเทศรวมกับผูบริหารและผูนิเทศภายใน โดยมีจุดประสงคการกําหนดแผนการทํางาน วิธีการ เครอ่ื งมอื สื่อ การประสานงานบคุ คลทีเ่ ก่ยี วของ การจดั สรรงบประมาณ และการประเมินผล
6 การวางแผนการนิเทศเปนการเตรียมการเพ่ือปฏิบัติการนิเทศอยางมีระบบ แผนการนิเทศเปน แผนพัฒนาบุคลากร โดยเฉพาะแผนนิเทศดวยการเรียนการสอน ซึ่งจะสงผลตอการพัฒนาคุณภาพการจัด กิจกรรมการศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัย แผนนิเทศทดี่ ตี อ งประกอบดว ย 1. การสํารวจสภาพปญ หาและความตอ งการของการนิเทศ 2. การวางแผนการนเิ ทศ 3. สราง/เลอื กเครือ่ งมือและเทคนคิ การนเิ ทศ 4. การปฏิบัตติ ามแผน 5. การสรุปรายงานผลการนิเทศ 3. การเตรยี มการนิเทศ การเตรียมการนิเทศเพ่ือสามารถปฏิบัติการนิเทศใหบรรลุเปาหมายโดยเตรียมการอนุมัติโครงการ งบประมาณ การประสานงานบุคคลที่เก่ียวของ กําหนดเนื้อหาในการนิเทศ จัดเตรียมเคร่ืองมือ/ส่ือนิเทศ วิธกี ารนเิ ทศ วธิ ีการติดตามผลและการรายงานผลการนิเทศ 4. การปฏบิ ตั กิ ารนเิ ทศ ในการนิเทศเราสามารถใชหลาย ๆ วิธีตามความเหมาะสม แตเราก็ควรวางแผนวิธีการนิเทศให สอดคลอ งกับวัตถุประสงคทีว่ างไว วธิ กี ารนเิ ทศและเทคนิคการนเิ ทศ จะกลาวรายละเอยี ดในตอนตอไป 5. การประเมนิ ผลและปรบั ปรุงการนเิ ทศ เมื่อปฏิบัตกิ ารนิเทศแลวควรจะมีการประเมินผลการปฏิบัติงานวาเปนไปตามวัตถุประสงคหรือไมผล การนิเทศเปนอยางไร หากมีปญหาคงตอ งตรวจสอบดูใหม แลว ปรบั ปรุงการนิเทศ และประเมนิ ผลอกี ครงั้ เม่ือ พอใจแลว จงึ ถอื วา การนเิ ทศนัน้ ประสบผลสําเรจ็ 6. การรายงานผลการนเิ ทศ เมื่อสิ้นสุดผลการนิเทศแตละครั้ง ควรรายงานผลใหผูบังคับบัญชาทราบ โดยทําเปนบันทึกขอความ หรอื แบบรายงาน ที่กาํ หนดไวในหวั ขอประเดน็ ตาง ๆ เชน - ผนู เิ ทศ (ใครคอื ผนู ิเทศ) - ผูรับการนิเทศ - วนั เดือนปที่นิเทศ - กิจกรรมทนี่ ิเทศ - เนื้อหาสาระท่นี ิเทศ - การประเมินผลของผูรับการนเิ ทศ 5. สถานศกึ ษากับการนเิ ทศภายใน ประโยชนข องการนิเทศภายในสถานศึกษา 1. มีการใชทรัพยากรบุคคลในแตละหนวยงานใหเกิดประโยชนสูงสุด เปนการสนับสนุน หลกั การพัฒนาเพือ่ การพงึ่ พาตนเอง 2. บุคลากรผูนิเทศภายในเปนผูที่รูปญหาจริงมากกวาผูนิเทศภายนอก ทําใหสามารถแกไข ปญหาไดร วดเรว็ ทนั ตอเหตุการณ 3. เปน การเสรมิ ขวัญกําลังใจใหกบั ผูป ฏบิ ัตงิ านทที่ าํ งานรว มกันเปนทมี ของหนว ยงาน
7 กระบวนการนิเทศภายในสถานศึกษา มี 2 ลกั ษณะ ดงั น้ี 1. นิเทศแบบเปนทางการ มีการวางแผนการนิเทศอยางเปนระบบ ประชุมสรางความเขาใจ การ ทํางานเปนทีม มีความสัมพันธอันดีกับชุมชน การพูดคุยระหวางผูนิเทศและผูรับการนิเทศ การแลกเปลี่ยน ความคดิ เหน็ และใหข อ เสนอแนะเก่ียวกับการนิเทศภายใน รวมทง้ั การรายงานผลการนเิ ทศ 2. การนิเทศแบบไมเปนทางการ เปนการนิเทศในระหวางการจัดกิจกรรมนอกแผนท่ีกําหนด การพูดคุยแบบไมเปนทางการ และมีการใชเครือขายรวมนิเทศ เชน คณะกรรมการสถานศึกษา ผูนําทองถิ่น องคก รปกครองสวนทอ งถิ่น และหรอื นกั ศกึ ษาทรี่ ว มนเิ ทศ แนวทาง/ขน้ั ตอนการนเิ ทศภายในสถานศึกศึกษา 1. ผูบริหารตองช้ีแจง และสรางความเขาใจกับบุคลากรภายในหนวยงานและภาคีเครือขาย ให เกิดความเขาใจ เห็นความสําคัญ และรับทราบปญหารวมกัน ยอมรับใหความรวมมือซึ่งกันและกัน เก่ียวกับ นโยบาย เปาหมายวิธดี าํ เนนิ งาน กศน. กระบวนการนเิ ทศภายในสถานศกึ ษา เทคนิค วธิ ีการนเิ ทศ ฯลฯ 2. ผูบริหารทําคําส่ังแตงต้ังคณะผูนิเทศภายในของหนวยงาน และจัดใหมีการเสริมความรูแก บุคลากรผูเกี่ยวของ รวมทั้งผูบริหารดวย ใหมีความรู ความสามารถ และทักษะตาง ๆ ท่ีมีประโยชนตอการ นเิ ทศภายในรวมกนั 3. คณะผนู ิเทศภายใน ดําเนินการวางแผนการนิเทศรวมกัน โดยศึกษาขอมลู สภาพปญ หา ความ ตองการ ความจาํ เปนของการนิเทศ จากผลการดําเนินงาน รายงานผลการนเิ ทศทผ่ี านมา รายงานการประเมิน ตนเอง หรืออ่ืน ๆ ที่เปนขอมูลประกอบการวางแผนการนิเทศ ซ่ึงประกอบดวย การระบุสภาพปญหาความ ตองการ การจัดลําดับความสําคัญและกาํ หนดประเด็นการนิเทศ วิเคราะหสาเหตุ แนวทางการแกปญ หา และ จดั สรรมอบหมายงานใหบ คุ ลากรทเ่ี ปน คณะกรรมการนเิ ทศภายในไดรบั ผดิ ชอบ 4. กาํ หนดโครงการ/กิจกรรมการนเิ ทศภายในสถานศกึ ษาในแผนปฏิบัตกิ ารประจําป 5. จดั ทาํ แผนการนิเทศรายเดอื น/รายไตรมาส/รายป 6. จัดเตรยี มส่อื /วัสดุ/อุปกรณ/ เคร่อื งมอื นเิ ทศ 7. ปฏิบัติการนิเทศ คณะผูนิเทศภายในและผูปฏิบัติงานของหนวยงานรวมกัน รวมกันนิเทศ ตดิ ตาม ตามขอ ตกลงโดยใชความรู เทคนิค วทิ ยาการตาง ๆ มาดําเนินการ 8. สรางเสรมิ กําลังใจแกผูน ิเทศ โดยผูบริหารของหนวยงาน ซ่ึงมที ้ังการใชหลกั มนษุ ยสัมพันธ ให ความสนใจ และสนบั สนุนการปฏบิ ัติงาน 9. ประเมินผลการนิเทศและพัฒนาการนิเทศตอไปอยางตอเนื่อง เพ่ือใหบรรลุเปาหมายสูงสุด ของการนเิ ทศ คือ ผปู ฏิบัตงิ านสามารถชวยตนเองได การปฏิบัตกิ ารนิเทศ การปฏิบัติการนิเทศ แบงออกเปน 2 ระดับ คือ การนิเทศใน กศน.อําเภอ และการนิเทศใน กศน. ตาํ บล โดยมรี ายละเอียดดงั น้ี 1. การนเิ ทศการบรหิ ารจดั การใน กศน.อําเภอ สามารถดาํ เนินการไดดงั นี้ - จัดการประชมุ เปนรายสัปดาห/ รายเดือน เพื่อติดตามผลการดําเนินการตามแผนการปฏิบัติงาน และซักซอมความเขาใจ ใหคําปรึกษา แน ะนําเพื่ อแกปญ หาการปฏิบัติงานของกลุมงาน/ฝาย ตา ง ๆ ตามโครงสรา งสถานศกึ ษา - ติดตามความกาวหนา ผลการปฏิบัติงาน ปญหา อุปสรรค และใหคําปรึกษา แนะนํา ชวยเหลือ เพอื่ แกปญ หาเปนกรณีแตละกลมุ งาน โดยการพูดคุยสอบถาม สอนงาน ใชส ื่ออิเล็กทรอนกิ ส
8 - อบรม/ประชมุ ปฏบิ ตั ิการ เพ่ือแกปญ หาหรือเสรมิ ความรเู ฉพาะดานแกผปู ฏบิ ตั งิ าน - มอบหมายใหขาราชการครู ครู อาสาสมัคร กศน. ทําหนาท่ีเปนพ่ีเล้ียง สอนงาน ใหคําปรึกษา แนะนําการปฏบิ ัตงิ านแกครู กศน.ตําบล - สรุปและบันทึกผลการนิเทศจากรอ งรอย หลกั ฐานผลการนเิ ทศในแบบบันทึกการนเิ ทศ เพ่ือการ พฒั นาปรบั ปรุงการปฏิบตั งิ าน 2. การนิเทศ กศน.ตําบล สามารถดาํ เนนิ การไดดังน้ี การนิเทศ กศน.ตําบล จะตองมีการเตรียมการนิเทศตามระยะเวลาการจัดกิจกรรมการเรยี นรูใน กศน.ตาํ บล ตลอดจนวางแผนและประสานผูรับการนิเทศ ปฏิบัตกิ ารนิเทศตามแผนที่กําหนด ในบางกรณีอาจ นิเทศนอกเหนือจากแผนที่กําหนด โดยเปนการนิเทศตามภารกิจที่ไดรับมอบหมาย หรือนิเทศเรงดวนตาม สถานการณ ดงั น้ี 2.1 การนเิ ทศการบรหิ ารจัดการ กศน.ตาํ บล - ศึกษาวิเคราะหแผนการปฏิบัติงาน แผนพัฒนาคุณภาพการศึกษาวาเปนไปตามเกณฑ มาตรฐานที่กําหนดและมคี วามเปนปจ จบุ นั - นเิ ทศสภาพทั่วไป บริบท สถานที่ ส่ือ วสั ดุ อปุ กรณ ขอมูลพ้ืนฐานของชุมชน ขอมูลการ จัดกิจกรรม ขอมูลแหลงเรียนรู ภูมิปญญา มุมสงเสริมอาชีพ มุมแนะแนว ฯลฯ ตามเกณฑมาตรฐาน กศน. ตาํ บล 2.2 การนเิ ทศกิจกรรม กศน. ใน กศน.ตําบล เปนการนิเทศกิจกรรมตามโครงสรางการปฏิบัติงาน ไดแก การศึกษานอกระบบระดับ การศึกษาขั้นพ้ืนฐาน การศึกษาตอเน่ือง การศึกษาตามอัธยาศัย การสงเสริมการรูหนังสือ การจัดกิจกรรม การศึกษารวมกับภาคีเครือขายและอื่น ๆ ตามภารกิจที่ไดรับมอบหมาย โดยใหเปนไปตามมาตรฐาน ตัวบงชี้ คุณภาพ กศน. และการนิเทศ กศน.ตําบลตามบทบาทที่ไดรับมอบหมายในการเปนศูนยขาวสารของชุมชน ศูนยสรางโอกาสการเรียนรู ศูนยการเรียนชุมชน และศูนยชุมชน ซึ่งผูนิเทศภายในควรดําเนินการนิเทศให ครอบคลมุ ทุกภารกจิ และทุกกิจกรรม การนิเทศกิจกรรมการศกึ ษานอกระบบระดับการศึกษาขนั้ พ้นื ฐาน 1. การเตรยี มการนเิ ทศ - ศกึ ษา/ตรวจสอบการจัดกิจกรรมการเรยี นรขู องครู ท้งั ในสวนทเี่ ปนแผนการจัดกิจกรรมการ เรียนรู ดูความสอดคลองกับหลักสูตรและเปนไปตามมาตรฐานและตัวบงชี้ของการพัฒนาคุณภาพการจัด การศกึ ษานอกระบบระดับการศึกษาข้ันพืน้ ฐาน - วางแผนและประสานแผนการนเิ ทศรวมกบั ผรู บั การนเิ ทศ - สถานศึกษาพัฒนาและเลอื กใชเครื่องมอื นิเทศตามความเหมาะสมของแตละกิจกรรม 2. ปฏบิ ตั ิการนิเทศกจิ กรรม - ใหคําปรึกษา ชวยเหลือแกครูตามความตองการ เพ่ือใหจัดการเรียนรูใหมีคุณภาพตาม มาตรฐาน เชน การสาธิตการสอน การชวยสอน ฯลฯ - ขณะทีจ่ ัดกจิ กรรม ใชเทคนคิ วธิ ีการนิเทศทหี่ ลากหลาย เชน การสงั เกต การสอบถาม ฯลฯ - สรปุ และบันทกึ ผลการนิเทศ ในแบบบนั ทึกการนิเทศใหเปนหลักฐาน โดยแจงใหครรู ับทราบ ผลการนิเทศดวยความเปนกลั ยาณมติ ร และสามารถนาํ ผลการนิเทศสูการพัฒนา/ปรบั ปรงุ - รายงานผลการนิเทศตอผูบริหารสถานศึกษา เพ่ือรับทราบและพิจารณา หาแนวทางแกไข ปรับปรงุ /พัฒนาการจดั กจิ กรรมการเรียนรูของครู
9 การนเิ ทศกิจกรรมการศึกษาตอเนอื่ ง 1. การเตรียมการนเิ ทศ - ศึกษา/ตรวจสอบหลักสูตร แผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู สื่อการเรียนรูการวัดผล ประเมนิ ผลทจี่ ดั ทาํ ไว สอดคลอ งกับมาตรฐานและตวั บงช้ีของการจดั การศกึ ษาตอ เนอ่ื งกอ นการนเิ ทศ - วางแผนและประสานแผนการนเิ ทศรวมกับผูร ับการนิเทศ - สถานศึกษาพัฒนาและเลือกใชเครอื่ งมอื นเิ ทศตามความเหมาะสมของแตละกจิ กรรม 2. ปฏิบตั ิการนเิ ทศกจิ กรรม - สังเกตการณจัดกิจกรรมการเรียนรูของวิทยากร เพ่ือพิจารณาการจัดกิจกรรมวา เปนไป ตามแผนท่ีกําหนดไวห รอื ไม มีปญหา อปุ สรรค อยา งไร - ใหคําปรึกษา คําแนะนําแกครู กศน./วิทยากร เพื่อใหการจัดการเรียนรูมีคุณภาพตาม มาตรฐาน เชน เทคนิคการสอน การใชสื่อ การวดั ผล ประเมินผล การสรปุ ผลการจัดกจิ กรรม เปนตน - ประเมินผลการนิเทศดวยการสังเกต/สอบถามความพึงพอใจและการนําความรูไป ประยุกตใชก บั ผรู บั บรกิ าร - สรปุ และบันทึกผลการนิเทศ ในแบบบันทึกการนิเทศใหเปนหลักฐาน การนิเทศ และใหครู กศน. วิทยากร รับทราบผลการนิเทศดวยความเปนกัลยาณมิตร และสามารถนําผลการนิเทศสูการพัฒนา/ ปรับปรงุ การจัดกิจกรรมการเรยี นรู - รายงานผลการนิเทศตอผูบริหารสถานศึกษา เพ่ือรับทราบและพิจารณา หาแนวทางแกไข ปรบั ปรุง/พัฒนาการจัดกจิ กรรมการเรียนรขู องครู กศน./วิทยากร การนเิ ทศกิจกรรมการศึกษาตามอัธยาศยั 1. การเตรยี มการนเิ ทศ - ศึกษา/ตรวจสอบวา มีการจัดทําแผนงาน/โครงการการจดั กิจกรรมการศกึ ษาตามอัธยาศยั ใน แผนปฏิบัติการประจําปของ กศน.ตําบล ทําเนียบแหลงเรียนรู ทําเนียบ ภูมิปญญา ฯลฯ เปนปจจุบันและดู ความสอดคลอ งกบั นโยบายและขอกําหนด - วางแผนและประสานแผนการนเิ ทศรวมกบั ผรู บั การนเิ ทศ - สถานศกึ ษาพฒั นาและเลอื กใชเ ครือ่ งมือนเิ ทศตามความเหมาะสมของแตล ะกจิ กรรม 2. ปฏิบัติการนเิ ทศกิจกรรม - สังเกตการณจัดกิจกรรมการศึกษาตามอัธยาศัย เชน กิจกรรมสงเสริมการอาน การจัดมุม หนังสือ/ส่ือในแหลงเรียนรู การจัดกิจกรรมการเรยี นรูและการใชบ รกิ ารในแหลง เรยี นรู/ภมู ิปญญา มุมสงเสริม การอานใน กศน.ตําบล วดั หมูบา น สถานประกอบการ หนว ยงาน การใหบริการขางสารขอมูล การใหบริการ สื่อเทคโนโลยี การจัดรายการวิทยุชุมชน หอกระจายขาว การดําเนินงานของอาสาสมัครสงเสริมการอาน จัด มุมบริการ เพื่อพิจารณาการจัดกิจกรรมวา เปนไปตามแผนที่กําหนดไวหรือไม มีปญหา อุปสรรค อยางไร พรอ มใหค าํ แนะนาํ เสนอแนวทางใหเหมาะสมกบั บรบิ ทชุมชน - ใหคําปรึกษา คําแนะนํา สงเสริมขวัญกําลังใจแกครู กศน./อาสาสมัคร สงเสริมการอาน วิทยากร ภูมิปญญา เพื่อใหการจัดการเรียนรูมีคุณภาพตามมาตรฐาน เชน การจัดบรรยากาศท่ีเอื้อตอการ เรียนรู เทคนคิ วธิ ีการจัดกิจกรรม การใหบ รกิ าร การใชส ื่อ การรายงานผลการจดั กจิ กรรม เปนตน - ประเมินผลการนิเทศดวยการสังเกต/สอบถามความพึงพอใจและการนําความรูไป ประยกุ ตใชก บั ผูร บั บริการ
10 - สรปุ และบนั ทึกผลการนเิ ทศ ในแบบบนั ทึกการนเิ ทศใหเปนหลักฐาน การนิเทศ ใหครู กศน. และผูเก่ียวของรับทราบผลการนิเทศดวยความเปนกัลยาณมิตร และสามารถนําผลการนิเทศสูการพัฒนา/ ปรบั ปรุงการจดั กจิ กรรมการเรียนรู - รายงานผลการนิเทศตอผูบริหารสถานศึกษา เพื่อรับทราบและพิจารณาหาแนวทางแกไข ปรับปรุง/พฒั นาการจัดกิจกรรมการเรยี นรูของครู กศน. และผูเกีย่ วขอ ง การตรวจสอบ ทบทวนการนเิ ทศ ตรวจสอบ ทบทวนแผนการนิเทศ ส่ือการนิเทศ เคร่ืองมือการนิเทศ กระบวนการนิเทศ และผลการ นเิ ทศ เพื่อปรับปรงุ กระบวนการนิเทศใหมปี ระสทิ ธิภาพ การนาํ ผลการนิเทศไปใชในการพฒั นา/ปรับปรงุ และรายงานผลการนเิ ทศ ในการนิเทศบางครง้ั ผรู ับการนเิ ทศสามารถนําขอเสนอแนะไปปรับปรุง/พัฒนาการดําเนินงานไดทันที หรือในกรณที ่ีผลการนิเทศเปนที่พงึ พอใจ ผนู ิเทศสามารถขยายผลกระบวนการนิเทศท่ปี ระสบผลสาํ เร็จไปใชใน การพัฒนากจิ กรรมใหกับผรู ับการนิเทศกลุมอนื่ ได และสรปุ รวบรวมรายงานผลการนเิ ทศ การรายงานผลการนิเทศ หลังจากนิเทศแลว จะตอ งมกี ารบันทึกผลการนิเทศทุกกจิ กรรม สรุปจัดทําเปนรายงานผลการนิเทศ รายคร้ัง/รายเดือน/รายป ตามความพรอม เพ่ือใหไดข อมูลสภาพการทํางาน สรุปรวบรวมเปนรายงานผลการ นิเทศมขี อ เสนอแนะ และนาํ ผลการนิเทศไปปรบั ปรงุ การดาํ เนนิ งานพฒั นางานของสถานศกึ ษาตอไป ขอ ควรคาํ นึงในการนเิ ทศภายใน การจดั การนเิ ทศภายใน มสี ่ิงท่คี วรคํานึงถงึ บางประการ คือ 1. ผูบรหิ ารของหนว ยงานตองเห็นความสําคัญ ความจําเปน และสนับสนุนใหมีการนเิ ทศภายในของ หนว ยงานอยางเขมแขง็ โดยสนบั สนุนทั้งนโยบาย ทรพั ยากรบุคคล วัสดุอปุ กรณ ยานพาหนะ และเวลา 2. การนิเทศภายในตองทํางานเปนทีม ใหทุกงาน ทุกฝายมีสวนรวมในทีมงานดวย ผลงานท่ีเกิดขึ้น เปน ผลงานรวมของหนวยงานทีท่ ุกคนทุกฝายตอ งรบั ผดิ ชอบรวมกัน 3. บุคลากรผูนิเทศภายในหนวยงาน ตองเสียสละ อดทน ทํางานหนักขึ้น ตองแสวงหาความรู ใหม ๆ อยูตลอดเวลา มที ักษะในการถายทอด ทักษะในการทํางาน 4. บรรยากาศของการทาํ งานตอ งใหเกยี รติ ยกยอง เคารพนบั ถือ ทุกฝา ย เนน ใหทกุ คน มคี วามสําคัญ เทาเทียมกัน พรอมที่จะรวมมือกันปฏิบัติงานใหเปนผลสําเร็จรูจักการเปนผูนําและผูตามไดตามโอกาสที่ เหมาะสม
บทท่ี 3 วธิ ีการดําเนนิ การนเิ ทศภายใน ผลการนเิ ทศภายในสถานศึกษา ของศูนยการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัยอําเภอ วดั เพลง ประจําปงบประมาณ 2562 มีวิธกี ารดาํ เนินงานดงั ตอไปนี้ 1. วางแผนการนิเทศ 2. เตรยี มการนเิ ทศ 3. ปฏิบตั ิการนิเทศ 4. การรายงานผลการนิเทศ 1. วางแผนการนเิ ทศ ในการนิเทศภายในสถานศึกษา การจัดการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั มีขนั้ ตอน การวางแผนดําเนินการ ดงั ตาราง 1 ตาราง 1 การวางแผนดําเนินการ ขนั้ การวางแผนดําเนนิ การ ระยะเวลาการดาํ เนินการ ผูดําเนินการ 1. แตง ตัง้ คณะกรรมการนิเทศภายใน ต.ค. 61 งานนเิ ทศและติดตามผล สถานศึกษา ต.ค. 61 งานนิเทศและตดิ ตามผล 2. ประชมุ คณะกรรมการดําเนนิ การนิเทศ คณะกรรมการนิเทศภายใน ภายในสถานศกึ ษา 2-3 พ.ค. 62 คณะกรรมการนิเทศภายใน 3. พัฒนาผูทําหนา ทีผ่ ูนิเทศภายใน ต.ค. 61 - ก.ย. 62 คณะกรรมการนิเทศภายใน สถานศึกษา ต.ค. 61 – ก.ย. 62 คณะกรรมการนิเทศภายใน 4. จัดทําแผนการนิเทศภายในสถานศึกษา คณะกรรมการนิเทศภายใน 5. ดําเนนิ การนเิ ทศภายในตามปฏิทนิ การ ก.ย. 62 นเิ ทศภายในสถานศกึ ษา ก.ย. 62 6. สรปุ ผลการดาํ เนนิ การนเิ ทศภายใน 7. รายงานผลการนเิ ทศภายใน 2. เตรยี มการนเิ ทศ การเตรียมการนิเทศภายในสถานศึกษา ของกศน.อําเภอวัดเพลง กําหนดเนื้อหาในการนิเทศ จัดเตรียมเคร่อื งมือ/สอ่ื นิเทศ จัดทําแผนการนิเทศ วิธีการติดตามผลและการรายงานผลการนิเทศ โดยไดจ ัดหา เครื่องมือนิเทศภายในสถานศึกษา โดยการศึกษาจากคูมือการนิเทศภายในของสถานศึกษา ไดแก แบบบันทึก นเิ ทศการดําเนินงานตามนโยบายเรงดว น แบบนิเทศการจดั การศึกษาขน้ั พื้นฐาน แบบนิเทศการศกึ ษาตอเน่อื ง แบบนิเทศการศึกษาตามอัธยาศัย และแบบนิเทศการประกันคุณภาพการศึกษา เพื่อสนับสนุนกระบวนการ นิเทศ ติดตาม การพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาของสถานศึกษาสังกัดสํานักงาน กศน. ใหสามารถจัด การศึกษาตามมาตรฐานตัวบงชี้การประกันคุณภาพการศึกษา โดยเฉพาะการเรียนการสอนไดคุณภาพตาม เกณฑทกี่ าํ หนดไวแ ละในอตั ราทส่ี งู ข้ึน
12 3. ปฏิบตั กิ ารนิเทศ ปฏิบัติการนิเทศตามแผนการนิเทศภายในสถานศึกษา ซึ่งเปดโอกาสใหครูมีสวนรวมในการ ดําเนินงานนิเทศภายในสถานศึกษา โดยใชแบบนิเทศและแบบติดตามการดําเนินงานตามนโยบายเรงดวน ซ่ึงดําเนินการนิเทศตามแผนการนิเทศภายในสถานศึกษา ประกอบดวย การจัดการศึกษานอกระบบ ระดับการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน การจัดการศึกษาตอเนื่อง การศึกษาตามอัธยาศัย ศูนยดิจิทัลชุมชน ศูนยสงเสริม พัฒนาประชาธปิ ไตยประจําตาํ บล และการประกนั คุณภาพการศึกษา 3.1 ปฏบิ ตั กิ ารนเิ ทศกิจกรรมการจดั การศึกษาขนั้ พ้ืนฐาน - ใหคําปรึกษา ชวยเหลือแกครูตามความตองการ เพ่ือใหจัดการเรียนรูใหมีคุณภาพตาม มาตรฐาน เชน การชวยสอน เปนตน - ขณะทจ่ี ัดกิจกรรม ใชเทคนิควธิ ีการนเิ ทศทีห่ ลากหลาย เชน การสังเกต การสอบถาม ฯลฯ - สรปุ และบันทึกผลการนเิ ทศ ในแบบบนั ทกึ การนิเทศใหเปนหลกั ฐาน โดยแจงใหครูรบั ทราบผล การนิเทศดว ยความเปน กลั ยาณมิตร และสามารถนาํ ผลการนเิ ทศสกู ารพัฒนา/ปรับปรุง - รายงานผลการนิเทศตอผูบริหารสถานศึกษา เพ่ือรับทราบและพิจารณา หาแนวทางแกไข ปรบั ปรุง/พฒั นาการจดั กจิ กรรมการเรียนรูของครู 3.2 ปฏิบัตกิ ารนเิ ทศกิจกรรมการศกึ ษาตอเนอื่ ง - สังเกตการณจัดกิจกรรมการเรียนรูของวิทยากร เพ่ือพิจารณาการจัดกิจกรรมวา เปนไปตาม แผนที่กาํ หนดไวห รือไม มปี ญ หา อปุ สรรค อยา งไร - ใหคําปรึกษา คําแนะนําแกค รู กศน./วิทยากร เพ่อื ใหการจดั การเรียนรูม ีคณุ ภาพตามมาตรฐาน เชน เทคนิคการสอน การใชส่ือ การวดั ผล ประเมินผล การสรุปผลการจดั กิจกรรม เปนตน - ประเมินผลการนิเทศดวยการสังเกต/สอบถามความพึงพอใจและการนําความรูไปประยุกตใช กบั ผูรบั บริการ - สรุปและบันทึกผลการนิเทศ ในแบบบันทึกการนิเทศใหเปนหลักฐาน การนิเทศ และใหครู กศน. วิทยากร รับทราบผลการนิเทศดวยความเปนกัลยาณมิตร และสามารถนําผลการนิเทศสูการพัฒนา/ ปรบั ปรงุ การจดั กิจกรรมการเรยี นรู - รายงานผลการนิเทศตอผูบริหารสถานศึกษา เพ่ือรับทราบและพิจารณา หาแนวทางแกไข ปรับปรุง/พัฒนาการจดั กิจกรรมการเรยี นรขู องครู กศน./วทิ ยากร 3.3 ปฏิบตั กิ ารนิเทศกจิ กรรมการศกึ ษาตามอธั ยาศัย - สังเกตการณจัดกิจกรรมการศึกษาตามอัธยาศัย เชน กิจกรรมสงเสริมการอาน การจัด มุมหนังสือ/สื่อในแหลงเรียนรู การจัดกิจกรรมการเรียนรูและการใชบริการในแหลงเรียนรู/ภูมิปญญา มุมสง เสริมการอา นใน กศน.ตําบล วัด หมบู าน สถานประกอบการ หนว ยงาน การใหบริการสือ่ เทคโนโลยี การ ดําเนินงานของอาสาสมัครสงเสริมการอาน จัดมุมบริการ เพื่อพิจารณาการจัดกิจกรรมวา เปนไปตามแผน ท่ีกําหนดไวหรอื ไม มีปญ หา อปุ สรรค อยางไร พรอมใหคําแนะนํา เสนอแนวทางใหเ หมาะสมกบั บรบิ ทชมุ ชน - ใหคําปรึกษา คําแนะนํา สงเสริมขวัญกําลังใจแกครู กศน./อาสาสมัคร สงเสริมการอาน วิทยากร ภูมิปญญา เพ่ือใหการจัดการเรียนรูมีคุณภาพตามมาตรฐาน เชน การจัดบรรยากาศท่ีเอื้อตอการ เรียนรู เทคนคิ วิธีการจดั กิจกรรม การใหบ รกิ าร การใชสือ่ การรายงานผลการจดั กจิ กรรม เปน ตน - ประเมินผลการนิเทศดวยการสังเกต/สอบถามความพึงพอใจและการนําความรูไปประยุกตใช กับผรู ับบริการ
13 - สรุปและบันทึกผลการนิเทศ ในแบบบันทึกการนิเทศใหเปนหลักฐาน การนิเทศ ใหครู กศน. และผูเก่ียวของรับทราบผลการนิเทศดวยความเปนกัลยาณมิตร และสามารถนําผลการนิเทศสูการพัฒนา/ ปรบั ปรงุ การจัดกจิ กรรมการเรยี นรู - รายงานผลการนิเทศตอผูบริหารสถานศึกษา เพื่อรับทราบและพิจารณาหาแนวทางแกไข ปรบั ปรุง/พัฒนาการจัดกจิ กรรมการเรยี นรูข องครู กศน. และผเู ก่ียวของ 4. การรายงานผลการนเิ ทศ หลังจากนิเทศแลว จะตองมีการบันทึกผลการนิเทศทุกกิจกรรม สรุปจัดทําเปนรายงานผลการ นเิ ทศรายคร้งั /รายเดอื น/รายป ตามความพรอม เพื่อใหไดขอมลู สภาพการทํางาน สรปุ รวบรวมเปน รายงานผล การนเิ ทศมีขอเสนอแนะ และนําผลการนิเทศไปปรบั ปรงุ การดําเนินงานพฒั นางานของสถานศกึ ษาตอไป
บทท่ี 4 สรุปผลการนเิ ทศตดิ ตามผลและขอ เสนอแนะ งานนิเทศภายในสถานศึกษาไดสรุปผลการนิเทศภายในสถานศึกษาเพื่อการพัฒนาการศึกษานอก ระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย ปงบประมาณ 2562 ในประเด็นการนิเทศการประกนั คุณภาพการศึกษา การศึกษาขั้นพ้ืนฐาน การศึกษาตอเน่ือง การศึกษาตามอัธยาศัย ศูนยดิจิทัลชุมชน ศูนยสงเสริมและพัฒนา ประชาธิปไตยประจําตําบล และการติดตามผลการดําเนินงานตามนโยบายเรงดวน ป 2562 เรื่อง ชุมชน ตนแบบตามโครงการไทยนิยมย่ังยนื การขยายผลการอบรมหลกั สูตรการคาออนไลน การสงเสริมดแู ลสุขภาวะ และสุขอนามัยของประชาชนในชุมชน การเพิ่มอัตราการอาน การสงเสริมใหประชาชนอานออกเขียนได การแกไ ขปญหาประชากรวยั เรียนท่ีอยูนอกระบบการศกึ ษา จากการนิเทศตดิ ตามผลสรปุ ได ดังนี้ 1. การประกันคุณภาพการศกึ ษา สภาพทีพ่ บ ผูบริหารสถานศึกษาและบุคลากรของสถานศึกษา มีความเขาใจระบบประกันคุณภาพการศึกษา สถานศกึ ษามีคาํ ส่ังแตง ตั้งมอบหมายใหบคุ ลากรรับผิดชอบการดาํ เนินงานประกนั คุณภาพการศกึ ษาและแตงต้ัง บุคลากรในสังกัดเปนผูรับผิดชอบในแตละมาตรฐาน ครบท้ัง 3 มาตรฐานและ 20 ตัวบงช้ี บุคลากรทุกคน มีความรับผิดชอบและเขาใจบทบาทหนาที่ สถานศึกษามีการจัดประชุม ทบทวน วิเคราะหผลการประเมิน คุณภาพการศึกษาโดยตนสังกัด และการประเมินคุณภาพภายนอก เพ่ือวางแผนพัฒนาคุณภาพการศึกษา ตามระบบประกนั คณุ ภาพภายใน สถานศึกษาไดจัดทําประกาศมาตรฐานการศึกษา 3 มาตรฐาน 20 ตัวบงช้ี ของสถานศึกษาใน ตนปงบประมาณเปนปจจุบัน โดยผูเก่ียวของ ไดแก ผูบริหาร คณะกรรมการสถานศึกษา ครู บุคลากร นักศึกษา และภาคีเครือขายในพื้นท่ีมสี วนรวมในการกําหนดคาเปาหมายในการดาํ เนินงาน และรายละเอยี ดใน แตล ะมาตรฐาน ดว ยการประชมุ และสรุปรายงานการประชมุ ใหผ เู กย่ี วของทราบ สถานศกึ ษามีการจดั ทาํ แผนพัฒนาคณุ ภาพการศกึ ษาเปนปจจุบนั ซึ่งเปน แผนระยะ 3 ป โดยนําขอ มูล สารสนเทศของ กศน.ตําบล มาใช วิเคราะห กิจกรรม โครงการใหสอดคลองกับมาตรฐานการศึกษาของ สถานศึกษา มีการจัดทํารายงานการประเมินตนเอง (SAR) ทุกปอยางตอเน่ืองโดยความเห็นชอบของ คณะกรรมการสถานศึกษาและมีการเผยแพรผานเว็บไซตของสถานศึกษา และระบบการบันทกึ ขอมูลรายงาน การประเมินตนเองของสถานศึกษาในสังกัดสํานักงาน กศน. มีการนําผลและขอเสนอแนะจากการประเมิน ตนเอง การประเมินสถานศึกษาโดยตนสังกัด และการประเมินคุณภาพภายนอกมาวิเคราะห กิจกรรม/ โครงการ ใหสอดคลอ งกบั จดุ เนนและนโยบายของสํานกั งานกศน. ในแตละป สถานศึกษามีการจัดระบบบรหิ ารและสารสนเทศ เพ่อื การประกนั คณุ ภาพการศกึ ษา โดยใชข อ มูลจาก รายงานผลการดําเนินงานตามโครงการ/กิจกรรมประจําป และรายงานขอมูลในระบบฐานขอมูลเพื่อการ บรหิ ารจัดการ สํานกั งาน กศน. (DMIS) สถานศกึ ษามีคาํ สัง่ แตงตั้งคณะกรรมการนเิ ทศภายในเพอื่ ติดตาม ตรวจสอบคณุ ภาพการศึกษา โดยมี ผูบริหารสถานศึกษา หัวหนางานการศึกษาข้ันพื้นฐาน หัวหนางานการศึกษาตอเน่ือง หัวหนางานการศึกษา ตามอัธยาศัย และหัวหนางานแผนงานและนิเทศติดตามผล เปนคณะกรรมการนิเทศภายในสถานศึกษา มเี ครื่องมือนิเทศภายในตามคมู ือการนิเทศภายในสถานศึกษาเพื่อใชในการนิเทศ ติดตามงาน แตเครื่องมือใน
15 การนิเทศติดตามผลการดาํ เนินงานที่คณะกรรมการนิเทศไดเขา รับการอบรมตามโครงการอบรมผูนิเทศภายใน สถานศกึ ษาทีส่ าํ นกั งาน กศน.จังหวดั ราชบรุ ไี ดจ ัดข้นึ ยังมไิ ดมีการประกาศใหใ ชอยางเปน ทางการ ผลการประเมินคุณภาพสถานศึกษาโดยตนสังกัดของสถานศึกษาอยูในระดับดี สถานศึกษาไดรับการ รบั รองคณุ ภาพภายนอกรอบสาม โดยมรี ะดบั คณุ ภาพอยใู นระดบั ดีมาก ขอ นิเทศ 1. สถานศึกษาควรกําชับใหคณะนิเทศภายใน รายงานผลการนิเทศภายในในพื้นท่ีทันทีหลังจากการ นเิ ทศแตล ะครั้ง เพ่ือใหมีการบริหารจดั การปรบั ปรุงพัฒนางานอยา งรวดเร็ว 2. ครูผูรับผิดชอบการปฏิบัติงานในแตละโครงการ/กิจกรรม ควรมีการสรุปผลการดําเนินงานทันที หลังจากการดาํ เนินโครงการเสร็จสิ้น มีการสรปุ ผลการดาํ เนนิ งานระดับตาํ บลกอนนาํ เสนอตอ กศน.อาํ เภอเพื่อ สรปุ ผลภาพรวม ปจจยั ทส่ี ง ผลตอ ความสําเรจ็ 1. ผบู ริหารสถานศึกษา ครู และบคุ ลากรทางการศกึ ษามคี วามรคู วามเขา ใจในการดาํ เนินงานดานการ ประกันคุณภาพการศึกษา ซึ่งบุคลากรของสถานศึกษาทุกคนไดเขารับการพัฒนาในดานการประกันคุณภาพ การศกึ ษา 2. ครูและบุคลากรทางการศึกษา กศน.อําเภอวัดเพลงทุกคนไดรับการแตงตั้งใหเปนคณะกรรมการ รบั ผิดชอบมาตรฐานตวั ชี้วัดการประกันคณุ ภาพภายในสถานศกึ ษา ปญหาอุปสรรค กศน.อําเภอวัดเพลง มีบุคลากรในสังกัดจํานวนนอยทําใหแตละคนไดรับผิดชอบตัวช้ีวัดในการ ประกันคุณภาพการศึกษาหลายตัวชี้วดั ซึ่งทําใหการกํากับติดตามการดําเนินงานจัดการศึกษานอกระบบและ การศกึ ษาตามอัธยาศัยไมค รอบคลุม ขอ เสนอแนะตอสถานศึกษา สถานศึกษาควรตรวจสอบความตอเนื่องของการจัดทําแผนพัฒนาการศึกษา ผลความกาวหนาของ การดาํ เนินงานตามแผนพฒั นาคณุ ภาพการศึกษา แผนปฏบิ ัตกิ ารประจําป และแผนพัฒนาคุณภาพสถานศึกษา วาสามารถปรับปรุงคุณภาพไดต ามขอเสนอแนะ ของคณะกรรมการประเมนิ คุณภาพภายนอก คณะกรรมการ ประเมินคณุ ภาพโดยตน สังกดั และคณะกรรมการประเมนิ ตนเองของสถานศึกษา สถานศึกษาควรกํากับ ติดตาม ผลการดําเนินงานประกันคุณภาพ และมอบหมายใหมีการปรับปรุง พัฒนางาน กศน. ใหทันตามกําหนดและมีประสิทธิภาพเปนไปตามตัวบงช้ีของการประกันคุณภาพ และ ผดงุ ระบบการประกันคณุ ภาพภายในสถานศกึ ษาอยา งตอ เนื่อง เปนปจจบุ นั ขอเสนอแนะตอ สาํ นักงาน กศน.จังหวัด สํานักงาน กศน.จังหวัดราชบุรี ควรสงเสริม สนับสนุน กํากับ ติดตามสถานศึกษาและชวยเหลือ สถานศกึ ษาใหส ามารถดําเนนิ การประกันคุณภาพภายในสถานศึกษาอยางตอ เนื่อง คงคุณภาพ และหรือพฒั นา ใหดีย่ิงขึ้น เพ่ือใหเปนวิถีการทํางานปกติ และควรกําหนดเกณฑการประเมินครู กศน.ใหสอดคลองกับ มาตรฐานและตวั บง ชท้ี ต่ี ามระบบประกันคุณภาพทีส่ ํานักงาน กศน.กําหนด
16 2. การศกึ ษาขนั้ พน้ื ฐาน สภาพทีพ่ บ การจัดการศกึ ษานอกระบบระดบั การศึกษาข้นั พ้ืนฐาน กศน.อําเภอวัดเพลง ไดมกี ารพัฒนาหลักสูตร สถานศึกษาโดยมีคณะกรรมการดําเนินงานในการพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษา จัดทําโดยจําแนกตามระดับ การศึกษา สถานศึกษาไมมกี ารประเมนิ หลักสตู รสถานศกึ ษา เนือ่ งจากบุคลากรในสังกดั ไมมีความเชีย่ วชาญใน การพัฒนาและการประเมินหลกั สตู รสถานศกึ ษา ดานการจดั ทาํ แผนการเรยี นรู ครู กศน.ตําบล มกี ารจัดทําแผนจัดการเรียนรรู ายภาค และแผนจัดการ เรียนรูรายสัปดาห กระบวนการพัฒนาแผนการจัดการเรียนรูยังขาดการกํากับ และใหการช้ีแนะจากหัวหนา งานการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน ครูกศน.ตําบลบางสวนยังใหความสําคัญในการจัดทําแผนการจัดการเรียนรูนอย ซง่ึ สงผลใหก ารจัดทาํ แผนจัดการเรียนรูไมเ ปนปจ จุบัน และครบู างรายไมมีการขออนุมัติแผนการจัดการเรียนรู กอ นนําไปจัดกิจกรรมการเรียนการสอน ในสวนการบันทึกหลังจัดกระบวนการเรยี นรูครูบางสวนไมไดบันทึก หลงั การจดั กิจกรรมการสอนใหเ ปนปจ จบุ ันซึง่ จะสง ผลตอ การจดั ทําวจิ ยั ในชน้ั เรยี นเพ่ือพฒั นาการเรียนรู ดานการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน ครูกศน.ตําบลมีจํานวนนกั ศึกษาที่รับผิดชอบเปนไปตามเกณฑ ท่ีสํานักงาน กศน.กําหนดไว ซึ่งครูกศน.ตําบลรับผิดชอบนักศึกษาอยางนอยกศน.ตําบลละ 40 คน โดยใน ภาคเรียนท่ี 2/2562 มนี ักศึกษาจํานวน 162 คน และภาคเรียนท่ี1/2562 จาํ นวน 167 คน สถานศึกษา มีการแตง ตงั้ ครูประจํากลุม และสถานที่พบกลุมในการจดั กจิ กรรมการเรียนการสอนทุกภาคเรยี น และครูกศน. มีการจดั ทําปฏิทินการพบกลุมแจงใหผูเรียนทราบ ครไู ดดําเนินการจัดกิจกรรมการเรียนรตู ามแผนการเรียนรู หรือบางครั้งไดปรบั แผนการเรยี นรูใหเหมาะสม ในขั้นตอนการจัดการเรียนรคู รูออกแบบการจัดกระบวนการ เรยี นรทู ่ีสอดคลองกับสภาพวชิ าโดยวิเคราะหความยาก-งาย ปานกลาง รวมกับผูเรียนไดจัดใหมีการสอนเสริม ในเน้ือหาที่ยากโดยครูเฉพาะทาง เชน รายวิชาคณิตศาสตร การจัดกจิ กรรมการเรยี นการสอนพบวานักศึกษา มาพบกลุมคอนขางนอย ทุกครั้งท่ีครจู ัดกิจกรรมการเรียนการสอนมีการลงเวลาของนักศึกษาและลงเวลาของ ครูผูสอน ซ่ึงครูมีการติดตามการขาดเรียนของนักศึกษาที่ไมมาพบกลุมผานชองทางตาง ๆ เชน สื่อสังคม ออนไลน การสรางไลนกลุมของกศน.ตําบล การติดตามผานไลนสวนตัวของผูเรียน และการเยี่ยมบาน เพื่อ สอบถามสภาพปญหา และนัดหมายใหรับใบความรู ใบงานหรือการจัดการเรียนการสอนชดเชย เปนตน แต การบนั ทกึ หลังสอนครูบางสวนยงั ดาํ เนินการไดน อ ย ดานการจัดกิจกรรมพัฒนาคุณภาพผูเรียน สถานศึกษามีการจัดกิจกรรมโครงการตามกรอบการจัด กิจกรรมพฒั นาคณุ ภาพผเู รยี น ไดแก โครงการสถานศึกษาคุณธรรม โครงการสถานศกึ ษาสีขาวปลอดยาเสพติด และอบายมุข โครงการประวัติศาสตรชาติไทยและบุญคุณของพระมหากษัตริยไทย และโครงการคายลูกเสือ วิสามญั กศน. ซงึ่ แตละโครงการท่สี ถานศึกษาดาํ เนินการเปนกิจกรรมที่สอดคลองกบั อตั ลักษณข องสถานศึกษา ทําใหการพัฒนาผูเรียนเปนไปตามอัตลักษณของสถานศึกษา เมือ่ พิจารณาเปน รายโครงการพบวา นักศึกษาท่ี เขารวมกิจกรรมพัฒนาคุณภาพผูเรียนในแตละโครงการสวนใหญเปนนักศึกษารายเดิมซํ้ากัน ทําใหนักศึกษา บางสวนไมไดเขารวมโครงการพัฒนาคุณภาพผูเรียนที่สถานศึกษาจัดขึ้น ทั้งน้ีสถานศึกษาไดมอบหมายให ครูกศน.ตําบลดําเนินการจัดกิจกรรมพัฒนาคุณภาพผูเรียนใหกับนักศึกษาใหครบทุกคนท้ังกิจกรรมที่ไดใช งบประมาณ และไมไดใ ชงบประมาณ หลังจากการดาํ เนินงานเสรจ็ ส้ินครกู ศน.ตําบลรายงานผลการจดั กิจกรรม
17 ใหผูบริหารสถานศึกษาทราบทุกคร้ัง และมีการรายงานผลกิจกรรมพัฒนาคุณภาพผูเรียนใหสํานักงาน กศน. จงั หวดั ราชบรุ ที ราบเปนรายไตรมาส ดานการจัดกิจกรรมพัฒนาคุณภาพชีวิต (กพช) สถานศึกษาไดมีการมอบหมายใหครูกศน.ตําบล เปนท่ีปรึกษาในการดําเนินกิจกรรมพัฒนาคุณภาพชีวิต โดยสวนใหญเปนกิจกรรมที่มุงเนนใหนักศึกษา ดาํ เนนิ การตอบโจทยต ัวช้ีวัดตามอัตลักษณข องสถานศึกษา คือ พอเพียง มีวินยั จิตอาสา เชน กิจกรรมจิตอาสา เราทาํ ความดีดว ยหวั ใจ กิจกรรมเยี่ยมผปู วยติดเตียง กจิ กรรมแทเ ทยี นเนือ่ งในเทศกาลเขา พรรษา และกจิ กรรม ท่ีเขารวมกับชุมชน เปนตน สถานศึกษามีการแตงตั้งคณะกรรมการการพิจารณาและประเมินผลการปฏิบัติ โครงการ กิจกรรมพัฒนาคุณภาพชีวิต เพ่ือพิจารณาคาหนวยกิจกรรมของโครงการ และมีการบันทึกหนวย กิจกรรมในโปรแกรมทะเบยี นนักศึกษาสายสามญั (ITw) ดานการวัดผลและประเมินผลการเรียนรู สถานศึกษาไดมอบหมายให ครู กศน.ตําบลดําเนินการ วัดและประเมินผลระหวางภาคเรียน ซ่ึงทุกกศน.ตําบลไดมีการดําเนินการ เชน การทดสอบยอยในแตละ รายวิชา การประเมินผลงาน เจตคติ และพฤติกรรมการเรียน ในสวนการวัดและประเมินผลปลายภาคเรียน สถานศึกษาจะเปน ผูดําเนินการ โดยไดมีการแตง ตงั้ คณะกรรมการดําเนินการสอบวดั ผลสัมฤทธ์ิปลายภาคเรยี น ทกุ ภาคเรยี น และแตงต้ังคณะกรรมการดําเนินการทดสอบวัดผลระดบั ชาติ ดานการศกึ ษานอกระบบโรงเรียน (N-NET) ทําใหการดําเนินการวัดผลและประเมินผลการจัดการเรียนรูเปนไปดวยความเรียบรอย ซ่ึงครูได พยายามติดตามใหผูเรียนใหมาพบกลุม ทํากิจกรรมการเรียนรู กิจกรรม กพช. และเขาสอบปลายภาคเรียน การทดสอบวัดผลระดับชาติ ดา นการศึกษานอกระบบโรงเรียน ทําใหมจี ํานวนผูเขา สอบเพมิ่ ขน้ึ ขอ นเิ ทศ 1. สถานศึกษาควรมีการกํากับ ติดตามการจัดทาํ แผนการจัดการเรียนรภู าคภาค และแผนการจดั การ เรียนรูร ายสัปดาห และจัดใหม ีการตรวจคุณภาพของแผนการจัดการเรียนรูกอ นทจี่ ะเสนอผบู รหิ ารสถานศึกษา อนมุ ตั ิใหน ําแผนไปใชจัดกิจกรรมการเรียนการสอน 2. สถานศึกษาควรมีการกํากบั ติดตามครผู ูสอนในการจัดทําบันทึกหลงั การจดั กิจกรรมการเรยี นรูให เปนปจจุบัน นําผลจากการบันทึกไปสูการทําวิจัยในช้ันเรียน และนําผลจากการวิจัยมาแกไขปญหาที่เกิดขึ้น เพ่อื พฒั นาการจัดกจิ กรรมการเรยี นการสอนใหม ปี ระสทิ ธิภาพมากข้นึ 3. สถานศึกษาควรมีการทบทวนหลักสูตรสถานศึกษาในทุกปการศึกษา และควรมีการประเมิน หลักสูตรสถานศึกษา ใหครบตามกระบวนการการจัดทําหลักสูตรและเพ่ือใหสอดคลอ งกับการประกันคุณภาพ ภายใน มาตรฐานที่ 2 คณุ ภาพการจัดการศึกษา/การใหบ รกิ าร ตัวบงชี้ท่ี 2.1 คุณภาพของหลกั สูตร ปจ จัยแหง ความสาํ เรจ็ 1. ผบู ริหารสถานศึกษา ครู และบุคลากรทางการศึกษารว มกันกําหนดแนวทางในการจดั การศกึ ษาให สอดคลองกบั นโยบายของรฐั บาล และนโยบายสาํ นักงาน กศน. เชน การยกระดบั ผลสัมฤทธ์ิทางการเรียน การ เพ่ิมรอ ยละของจํานวนผูเขา รับการสอบวัดผลสัมฤทธปิ์ ลายภาคเรยี น และการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติ ดา นการศกึ ษานอกระบบโรงเรียน
18 2. การใชรูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนท่ีหลากหลายโดยมีการใชเทคโนโลยีดิจิทัลเขามา ชว ยในการจดั กจิ กรรมการเรยี นการสอน 3. การดําเนินการวิจัยในช้ันเรียนในประเด็นปญหานักศึกษามาพบกลุมนอย โดยมีการนําผลวิจยั มา แกปญหาในชั้นเรียน สงผลใหนักศึกษาเขารับการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติดานการศึกษานอกระบบ โรงเรยี นในภาคเรยี นที่ 1/2562 เพ่มิ ข้นึ โดยคดิ เปนรอ ยละ 100 ปญหาอปุ สรรค ครูมีภาระงานคอนขางมาก โดยจะตองรับผิดชอบการดําเนินโครงการตาง ๆ เชนโครงการชุมชน ตนแบบตามโครงการไทยนิยมยั่งยืน โครงการดิจิทัลชุมชน กิจกรรมสงเสริมประชาธิปไตยในชุมชน และ กิจกรรมที่สํานักงาน กศน.ไดล งนามบันทึกความรวมมือกับหนวยงานอื่น ซ่ึงสงผลตอการเอาใจใสผเู รียน และ จาํ นวนผเู ขาสอบปลายภาคเรียน ขอเสนอแนะตอ สถานศึกษา 1. สถานศึกษาควรมีการกาํ กับ ตดิ ตามการจัดทําแผนการจัดการเรียนรภู าคภาค และแผนการจัดการ เรียนรรู ายสปั ดาห และจดั ใหมีการตรวจคุณภาพของแผนการจัดการเรียนรูกอ นทจ่ี ะเสนอผูบรหิ ารสถานศึกษา อนุมัติใหน าํ แผนไปใชจัดกิจกรรมการเรยี นการสอน 2. สถานศึกษาควรมีการกํากับติดตามครูผูสอนในการจัดทําบันทึกหลังการจัดกิจกรรมการเรียนรูให เปนปจจุบัน นําผลจากการบันทึกไปสูการทําวิจัยในชั้นเรียน และนําผลจากการวิจัยมาแกไขปญหาท่ีเกิดขึ้น เพื่อพัฒนาการจดั กจิ กรรมการเรยี นการสอนใหมปี ระสิทธภิ าพมากข้ึน 3. สถานศึกษาควรมีการทบทวนหลักสูตรสถานศึกษาในทุกปการศึกษา และควรมีการประเมิน หลักสูตรสถานศึกษา ใหครบตามกระบวนการการจัดทําหลักสูตรและเพ่ือใหสอดคลอ งกับการประกันคุณภาพ ภายใน มาตรฐานท่ี 2 คุณภาพการจัดการศึกษา/การใหบริการ ตวั บง ชท้ี ่ี 2.1 คุณภาพของหลักสตู ร 4. สถานศึกษาควรมีการสง เสริมและกาํ กบั ติดตามใหครูไดมีการนําเทคโนโลยีดจิ ทิ ัลเขามาชวยในการ จัดการศึกษาอยางเปนรูปธรรม เชน จัดการศึกษาโดยใชโปรแกรม Google Classroom ซึ่งจะสอดคลองกับ แนวทางการจดั การศกึ ษาในยุคดิจทิ ลั 5. สถานศึกษาควรใหแนวทางแกครู กศน.ในเรื่องการแบงเวลา การจัดสมดุลในการจัดกิจกรรมการ เรยี นการสอน และการปฏิบัตงิ านรวมกับภาคีเครอื ขายในภารกจิ ใหม ีความเหมาะสม 6. สถานศึกษาควรมีการมอบเกียรติบัตรใหแกนกั ศึกษาทีม่ ีผลการเรียนเฉล่ียท่มี ีการพฒั นาการที่ดีข้ึน หรือรางวลั นักศกึ ษาดีเดนในดานตาง ๆ เพอื่ สรางขวัญและกําลังใจแกนักศกึ ษา ขอเสนอแนะตอสํานกั งาน กศน.จังหวัด 1. สาํ นกั งาน กศน.จังหวัดราชบุรี ควรมีการติดตามผลหลงั การพฒั นาครู กศน.อยา งเปน ระบบ เพ่อื ให ครู กศน. สามารถนําความรูจากการอบรมไปปฏิบัตงิ านไดอยางแทจริง รวมทั้งควรมีระบบใหความชวยเหลือ และสนับสนุนสถานศึกษาเพื่อท่ีจะสามารถจัดกิจกรรมการเรียนรูไดอยางมีคุณภาพตามมาตรฐาน/ตัวบงชี้ การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั 2. สํานักงาน กศน.จังหวัดราชบุรี ควรสงเสริมสนับสนนุ หรอื การพัฒนาครู กศน. เก่ียวกบั การจัดการ เรียนรูการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน โดยเฉพาะเร่ืองการประเมินหลักสูตรสถานศึกษา ซ่ึงสอดคลองกับการประกัน คณุ ภาพภายใน มาตรฐานท่ี 2 คณุ ภาพการจัดการศกึ ษา/การใหบ ริการ ตวั บงชี้ท่ี 2.1 คุณภาพของหลักสูตร 3. สํานักงาน กศน.จังหวัดราชบุรี ควรมีการมอบเกียรติบัตรแกสถานศึกษา หรือ ครูที่มีพัฒนาการ รอยละของผูเขาสอบทีส่ งู ขน้ึ เพื่อเปน การสรางขวญั และกาํ ลงั ใจในการปฏิบตั ิงานแกค รู
19 3. การศกึ ษาตอเนือ่ ง การจัดกิจกรรมการศึกษาตอเน่ือง มุงใหกลุมเปาหมายมีทักษะการประกอบอาชีพ พัฒนาความ สามารถในการประกอบอาชีพใหมีรายได และพัฒนาทักษะท่ีจําเปนในการเผชิญปญหาในชีวิตประจําวันได จากการนิเทศเกี่ยวกบั การศึกษาเพ่ือพัฒนาอาชพี การศกึ ษาเพ่ือพัฒนาทักษะชีวติ การศึกษาเพ่ือพัฒนาสังคม ชมุ ชน และการจดั กระบวนการเรยี นรูตามหลักปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง ผลสรปุ ได ดงั นี้ 3.1 การศึกษาเพ่อื พัฒนาอาชีพ สภาพทพ่ี บ สถานศึกษาการจัดการศึกษาโดยมีการสาํ รวจความตองการของกลุมเปาหมาย หรือจัดตามแผนชุมชน ของตําบล ซ่งึ สวนใหญสอดคลอ งกบั การประกอบอาชีพเดิมของผเู รียน มีการปรับปรุงหลกั สูตรใหสอดรับตาม เกณฑการประเมินคุณภาพภายในสถานศึกษาและการประเมินคุณภาพภายนอก แตยังขาดการประเมิน หลักสูตร อาจเนื่องจากครูขาดความความรู ความเขาใจเร่ืองการประเมินหลักสูตร ในการดําเนินงานจัด การศึกษาเพ่ือพัฒนาอาชีพ สถานศึกษาไดมีการดําเนินจัดกิจกรรมการพัฒนาอาชีพระยะสั้น(กลุมสนใจ) กจิ กรรมชน้ั เรียนวชิ าชีพ และกจิ กรรม 1 อาํ เภอ 1 อาชีพ - การพัฒนาอาชีพระยะสั้น(กลุมสนใจ) จํานวนไมเกิน 30 ชั่วโมง สถานศึกษาไดดําเนินการจัด กจิ กรรมการเรียนการสอนจํานวน 14 หลักสูตร ไดแก การทาํ ไขเคม็ สมนุ ไพร การสานตะกรา จากเสน พลาสติก การทาํ น้ําสมุนไพร การพับดอกไมจากใบเตย การทาํ มะพรา วแกว การทําผามัดยอม การทําน้ํามันนวดและลูก ประคบ การแปรรูปกลวย การทําสบูสมุนไพร การทําขนมไทยโบราณ การสานชะลอมจากไมไผ การเขาชอ ดอกไมจากใบเตย การทํายาสระผมมะกรดู และการสานตะกราจากทางมะพราว ซง่ึ แตล ะหลักสูตร ครู กศน. ตําบลไดมีการสํารวจความตองการของประชาชนจากเวทีประชาคมของหมูบาน แตยังพบวาหลักสูตรที่ ดาํ เนินการจัดสอนครู กศน.เปน ผพู ฒั นาหลกั สตู รเองท้งั หมด - กิจกรรมช้ันเรียนวิชาชีพ จํานวน 31 ช่ัวโมงข้ึนไป สถานศึกษาไดดําเนินการจัดกิจกรรมการเรียน การสอน จํานวน 5 หลักสูตร ไดแก การสานกระเปาจากเสนพลาสติก การทําน้ําพริกสูตรโบราณ การสาน ตะกราจากเชือกมัดฟาง การสานฝาชีจากเสนพลาสติก การทําไมกวาดทางมะพราว ซ่ึงครูแตละคนจะจัด กิจกรรมการเรยี นการสอนที่ซํ้ากนั ซ่ึงเปน หลกั สูตรทส่ี ามารถนําไปสรา งอาชพี ใหมได แตยังพบวา คา วัสดทุ ใ่ี ชใน การจดั ทาํ ผลติ ภณั ฑตา ง ๆ คอ นขางสูงทําใหผ เู รยี นบางสวนยังไมส ามารถนาํ ไปตอยอดเปนอาชพี ได - กิจกรรม 1 อําเภอ 1 อาชีพ สถานศึกษาไดมีการดําเนินกิจกรรมการเรียนการสอน จํานวน 3 หลักสูตร ไดแก การแปรรูปมะนาว การถักตะกราจากเชือกมัดฟาง และการสานตะกราจากเสนพลาสติก เดโคพารท โดยเปนหลักสูตรท่ีจัดขน้ึ เพ่ือตอบสนองความตองการของชุมชนและเปน การตอยอดอาชีพเดมิ ของ ประชาชน ดานวิทยากรสวนใหญเปนภูมิปญญามีความรูความสามารถตรงตามหลักสูตรท่ีกําหนดแตยังขาด ความรูในดา นการวัดและประเมนิ ผล โดยมีครู กศน.เปน ผูใหคาํ แนะนําการวัดและประเมินผล และสถานศกึ ษา ยงั ไมไดมีการประชุมวทิ ยากรเพื่อช้ีแจงแนวทางการดําเนินงานตามคูมือการศึกษาตอเนือ่ ง และยังไมมีการจัด อบรมวิทยากร/ผูสอน ใหมีความรูเร่ืองการจัดทาํ หลักสูตร การทําแผนจัดการเรียนรู การทําสื่อ ตลอดจนการ วัดและประเมินผลซึ่งจะไปสอดคลองกับมาตรฐานการประกันคุณภาพภายใน มาตรฐานท่ี 2 คุณภาพการจัด การศึกษา/การใหบริการ ตัวบงชี้ท่ี 2.5 คุณภาพวิทยากรการศึกษาตอเนื่อง ในประเด็นการดําเนินงานที่เปน กระบวนการในการสง เสริม หรือพัฒนาวทิ ยากรการศึกษาตอ เนือ่ งใหมคี ณุ ภาพ
20 ดา นผูเ รียนสวนใหญเ ปนกลมุ ทส่ี นใจและตองการจะพัฒนาอาชพี ของตนเอง และยังพบวาผูเรียนบาง รายไมสามารถพัฒนาชิ้นงานไดเสร็จตามกําหนดของหลกั สูตร และผเู รียนไมส ามารถมารวมกิจกรรมการเรียน การสอนไดทุกวันเนื่องจากมีภารกิจประกอบอาชีพสวนตัว ผูเรียนสวนใหญเปนกลุมเปาหมายเดิมในรอบปที่ ผานมาเปนการตอ ยอดความรูส ูการมงี านทําหรือประกอบอาชีพ การติดตามผลผเู รียนหลงั จบหลักสูตรพบวาสวนใหญการตดิ ตามผูเรียนหลังจบหลักสูตรยงั ขาดความ ตอ เน่ือง ขาดแหลงเงนิ ทุนเพื่อลงทุนในการประกอบอาชพี ซง่ึ เปนอุปสรรคในการเขา สูอาชีพหลังจบหลักสูตร ซ่งึ การนาํ ความรูไปใชหลังจากจบหลักสูตรจะสอดคลองกับมาตรฐานการประกนั คุณภาพภายใน ตวั บง ช้ที ่ี 1.4 ผูเรยี นหรอื ผเู ขา รบั การอบรมมคี วามรู ความสามารถ และทักษะในการประกอบอาชพี การวัดและประเมินผล สถานศกึ ษาสวนใหญป ระเมนิ การมีสว นรวมมากกวาการวดั ความรูห รอื ทักษะ ตามจุดประสงคหลักสูตรกําหนด สวนใหญประเมินความพึงพอใจเปนหลัก โดยสถานศึกษากําหนดใหมีการ ประเมินความพึงพอใจทุกกิจกรรม ตามท่ีสํานักงาน กศน.กําหนด รวมทั้ง มีการสรุปรายงานผลการจบ หลักสูตร เสนอผูบริหารแตพบวา ครตู องทําแบบประเมินความพึงพอใจเปนจํานวนมาก ซึ่งจะเพ่ิมปรมิ าณการ ใชกระดาษมากขึน้ ขอนเิ ทศ 1. เสนอแนะให กศน.ตําบล ดําเนนิ การจัดกจิ กรรมศูนยฝกอาชีพชุมชน โดยพิจารณาหลกั สูตรท่ีสอน จะตอ งสอดคลองกับวถิ ีชีวติ และสามารถนําไปประกอบอาชีพไดจรงิ ที่สง ผลตอการลดรายจา ยและเพ่ิมรายได ในครัวเรือน 2. เสนอแนะใหจัดทําขอมูลผูจบหลักสูตรและมรี ะบบติดตามอยางตอเนอ่ื ง เพื่อทราบความสําเร็จของ ผูเรียนวาสามารถนําองคความรูไปประยุกตใชในดานใดบาง และเพื่อเปนขอมูลซึ่งนํามาใชในการปรับปรุง พัฒนาการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนใหตอบสนองความตองการของผูเรียนและชุมชนใหมีประสิทธิภาพ มากยงิ่ ขึน้ ปจจยั แหง ความสาํ เร็จ เมื่อจบหลักสูตรผูเรียนบางสวนสามารถนําไปพัฒนาตอยอดเปนอาชีพเสริมได เชน การสานกระเปา จากเสนพลาสติก การถักตะกรา จากเชือกมดั ฟาง การทําไมกวาดทางมะพรา วทม่ี กี ารสง ขายอยางตอ เน่อื ง ปญ หาอุปสรรค ครูตองทาํ แบบประเมนิ ความพึงพอใจเปนจํานวนมาก ซ่ึงจะเพมิ่ ปรมิ าณการใชก ระดาษมากขนึ้ ขอเสนอแนะตอ สถานศึกษา 1. สถานศึกษาควรสงเสริมใหครูมีการสรางแบบฟอรมออนไลนเพื่อลดจํานวนการใชกระดาษ และ สามารถประมวลผลระดับความพึงพอใจไดทันที นําผลการประเมินมาใชไดสะดวก รวดเร็ว รวมทั้งสามารถ นําไปประยกุ ตใชกับกิจกรรม กศน.ไดทกุ กิจกรรม 2. สถานศึกษาควรสงเสริมใหมีการพัฒนาวิทยากรทางอาชีพใหทราบเกี่ยวกับการจัดกระบวนการ เรียนรู ตามคมู อื การจัดกจิ กรรมของ สํานกั งาน กศน. 3. สถานศึกษาควรมีการกํากับติดตามครูในการติดตามผลผูเรียนหลังจบหลักสูตรอยางเปนระบบ มากขน้ึ โดยจดั ทาํ ทําเนียบผูจบหลักสูตร ท่ปี ระสบความสําเรจ็ ใหเปน ปจ จบุ ัน เผยแพรใ หเปนตวั อยางในชมุ ชน ขอ เสนอแนะตอ สํานกั งาน กศน.จังหวดั สํานักงาน กศน.จังหวัดราชบุรี ควรมีการจัดประกวด Best Practice ของแตละสถานศึกษา เพ่ือให เกิดการแลกเปลย่ี นเรียนรซู ึ่งกนั และกัน
21 3.2 การศกึ ษาเพ่อื พฒั นาทักษะชวี ติ สภาพท่พี บ การดําเนินงานจัดการศึกษาเพื่อพัฒนาทักษะชีวิตสถานศึกษาไดมีการจัดกิจกรรมโครงการสงเสริม ดูแลสุขภาวะและสุขอนามัยของประชาชนในชุมชน โดยมีการเก็บรวบรวมขอ มูลปญหาสขุ ภาวะสขุ อนามัยของ ประชาชนในชมุ ชน ๔ กลุม คอื กลุมแม กลุมเด็ก กลมุ ผูส งู อายุ และกลุมคนทเ่ี ปนโรคไมต ิดตอ โดยไดประสาน ความรวมมือกับโรงพยาบาลวัดเพลง และโรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพตําบล ทั้ง 4 แหง และมีการวางแผน การดําเนินงานรวมกับทีมอําเภอสุขภาวะซ่ึงครู กศน.ตําบลไดรับการแตงต้ังเปนคณะกรรมการดําเนินงาน อําเภอสุขภาวะระดับตําบล ทําใหมีการประสานงานการจัดกิจกรรมอยางสมํ่าเสมอ ในประเด็นการ ประชาสัมพันธการสรางการรับรู ครูกศน.ตําบลไดรวมกับคณะกรรมการดําเนินงานอําเภอสุขภาวะในการ ประชาสัมพันธการสรางการรับรู สรางความเขาใจใหแกประชาชน และมีการจัดอบรมใหความรูกับประชาชน โดยแบงเปน 2 รุน คือ รุนท่ี 1 ดําเนินการอบรมใหความรูเก่ียวกับโรคไมติดตอเรื้อรัง NCDs และรุนที่ 2 คือ การสง เสรมิ สุขภาพอนามยั ของผูส ูงอายุ โดยแตละ กศน.ตาํ บลไดดําเนนิ การใหค วามรูแ กป ระชาชนไดค รบ ดานวิทยากร ครู กศน.ตําบลไดมีการประสานความรวมมือกับคณะกรรมการดําเนินงานอําเภอสุข ภาวะระดับตําบลเพื่อมาเปนวิทยากรใหความรู ซ่ึงไดรับความอนุเคราะหจากโรงพยาบาลวัดเพลง และ โรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพตําบลบานเวียงทุน และโรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพตําบลจอมประทัด ซึ่งเปน ผรู ับผิดชอบดานสขุ ภาพของประชาชนทาํ ใหสามารถถา ยทอดความรูใหกับประชาชนไดอยา งชัดเจน และมีการ ยกกรณีตวั อยา งเพอื่ ใหป ระชาชนสามารถมองไดเหน็ ภาพไดอ ยางงา ย ดานผูเรียน การจัดกิจกรรมการเรียนการสอนในแตละรุนผูเรียนเปนกลุมเปาหมายตรงกับหลักสูตร ครูมีการคัดกรองผูเรียน การเขารวมกิจกรรมการเรียนการสอนพบวาแตละรุนมีผูเรียนเกินเปา ในการจัด กิจกรรมการเรียนการสอนแบงออกเปน 2 สวน คือ ชวงเชาเปนการใหความรูลักษณะการบรรยาย และ ชวงบายเปนการแบงกลุมเพื่อระดมความคิดในเรื่องท่ีไดรับผิดชอบ การวัดและประเมินผลยังไมชัดเจนวา เปน ไปตามจดุ ประสงคก ารเรียนรูหรือไม ขอนิเทศ เสนอแนะใหครู กศน.ตําบล มีการศึกษาขอมูลเพิ่มเติมโดยเฉพาะอยางย่ิงกลุมแมและกลุมเดก็ เพ่ือให สามารถดาํ เนินงานไดครอบคลมุ ทุกกลมุ เปาหมาย ปจ จยั แหง ความสาํ เร็จ ครู กศน.ตําบล ทุกคนเปนคณะกรรมการดําเนินงานอําเภอสุขภาวะระดับตําบล และเจาหนาท่ีงาน การศกึ ษาตอเน่อื ง เปนคณะกรรมการดาํ เนินงานอาํ เภอสขุ ภาวะ ทําใหการดาํ เนินงานจัดกจิ กรรมตาง ๆ บรรลุ ตามวัตถุประสงค ขอเสนอแนะตอ สถานศกึ ษา 1. สถานศกึ ษาควรมีการกํากับติดตามการดําเนินงานอยางตอ เน่ือง และควรมีการดําเนนิ งานสงเสริม สุขภาวะและสขุ อนามยั แกป ระชาชนใหครบทกุ กลมุ เปาหมาย 2. สถานศึกษาควรมีการทําบันทึกขอตกลงความรวมมือกับสํานักงานสาธารณสุขอําเภอ หรือ โรงพยาบาลวดั เพลง หรือโรงพยาบาลสงเสรมิ สขุ ภาพตําบล ขอเสนอแนะตอ สาํ นกั งาน กศน.จงั หวดั สํานักงาน กศน.จังหวัดราชบุรี ควรมีการกํากับ ติดตามผลการดําเนินงานของสถานศึกษาอยาง ตอ เน่ือง
22 3.3 การศกึ ษาเพ่อื พัฒนาสังคมชุมชน สภาพที่พบ การดาํ เนินการจดั การศึกษาเพือ่ พัฒนาสังคมและชุมชน สถานศึกษาไดนํานโยบายของรัฐมนตรีชว ยวา การกระทรวงศึกษาธิการ (พลเอกสุรเชษฐ ชยั วงศ) มาเปนแนวทางในการดาํ เนนิ งานโดยจัดเปน โครงการชมุ ชน ตนแบบตามโครงการไทยนิยมย่ังยืน โดยครูกศน.ตําบลพิจารณาจากความพรอมของชุมชนและการเขารวม กิจกรรมของประชาชนซ่ึงคัดเลือกตามภารกิจหลัก 4 ศูนย กศน.ตําบล ไดแก กศน.ตําบลวัดเพลง คัดเลือก บานบึงทาใหญ ตามภารกิจศูนยฝกอาชีพชุมชน กศน.ตําบลจอมประทัด คัดเลือกบานบางกลวย ตามภารกิจ ศูนยเรียนรูปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงและเกษตรทฤษฎีใหมประจําตําบล และ กศน.ตําบลเกาะศาลพระ คดั เลือกบานคลองขดุ ตามภารกิจศนู ยเรยี นรปู รัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงและเกษตรทฤษฎใี หมป ระจาํ ตําบล โดยครู กศน.ตําบลและผูนําชุมชนมีการวางแผนการดําเนินงานเพื่อใหสอดรับกับภารกิจ 4 ศูนย กศน.ตําบล และสามารถขับเคลื่อนการดําเนินงานตามโครงการโดยกิจกรรมโครงการตางๆที่จะดําเนินการจัดใหกับ ประชาชนในพ้ืนท่ีเปนการนาํ เสนอขอมูลความตองการของประชาชนจากเวทีประชาคมตามโครงการไทยนิยม ยงั่ ยนื ของแตละชมุ ชน หลังจากครมู ีการจัดเวทปี ระชาคมเรียบรอยแลว นาํ ขอมูลมาวางแผนการจัดกจิ กรรมโดย มีการเสนอขอเปลี่ยนแผนการจัดกิจกรรมในแผนปฏิบัติการประจําปงบประมาณ 2562 ใหผูบริหาร สถานศึกษาอนมุ ัติ เพอ่ื ใหสอดคลองกบั ความตอ งการของประชาชนในชมุ ชน ครู กศน.ตําบล การพัฒนาผลิตภัณฑของชุมชนตนแบบ ครูกศน.ตําบล และผูนําชมุ ชนมีการประชุมเพ่ือวางแผนการ จดั ทาํ ผลิตภัณฑ การออกแบบผลติ ภัณฑ การประชาสมั พันธ การจัดจําหนายผลิตภัณฑในชุมชน มกี ารนําวัสดุ ในทองถิ่นมาทําเปนผลิตภัณฑชุมชน เชน กลวย นํามาแปรรูปเปนกลวยกวน กลวยอบมวน กลวยแผน มะพราว นํามาแปรรูปเปนมะพราวแกว เปนตน กระบวนการผลิตสินคา ในชุมชนเปนไปตามเกณฑมาตรฐาน โดยไดรับคําแนะนําจากสํานักงานพัฒนาชุมชนอําเภอวัดเพลง สํานักงานเกษตรอําเภอวัดเพลง ในดาน กระบวนการออกแบบผลิตภณั ฑอยูระหวางการพัฒนาบรรจภุ ัณฑซ่ึงไดรับคาํ แนะนําจากมหาวิทยาลัยราชภัฎ หมบู านจอมบึง ในดานการใชสื่อ และเทคโนโลยี เขามามีสวนรวมในการเรียนรู และเปนชองทางการจําหนาย ผลิตภัณฑอาชีพของชุมชน ชุมชนมีการนําส่ือเทคโนโลยีเขามาใชในการจําหนายผลิตภัณฑของชุมชนผาน โครงการดิจทิ ัลชมุ ชน หลักสูตรการคาออนไลน โดยมีการบูรณาการขายสนิ คาของชุมชนผานสื่อออนไลน เชน แฟนเพจเฟสบุคของชุมชน และกลุม OOCC กศน.อําเภอวัดเพลง โดยครูมีการติดตามผลการดําเนินงานและ รายงานผลการดาํ เนินงานเปนรายเดอื น และไตรมาส ดา นการสรางรายไดและการพัฒนาตอ ยอด ครกู ศน.ตําบลและผูนําชุมชนไดม ีการประชุมวางแผนเพื่อ ผลิตสินคาและวางแผนการขาย และติดตามความกาวหนาของผลิตภัณฑเปนประจําทุกเดือนผานเวที ประชาคมหมูบาน และการประชุมประจําเดือนของกํานันผูใหญบาน ครู กศน.มีการจัดทําโครงการเพื่อให ความรเู ก่ียวกับการทําบัญชรี ายรบั -จายโดยเชญิ วิทยากรจากธนาคารออมสินสาขาวัดเพลง และสํานักงานคลัง จังหวัดราชบุรี ชุมชนตนแบบท้ัง 3 ชุมชนไดมีการนําผลิตภัณฑไปจําหนายนอกพ้ืนที่และจําหนายออนไลน และอยูร ะหวางพัฒนาเปน สินคา OTOP ของชุมชน และผนู ําชมุ ชนไดม กี ารประชุมสมาชิกเพ่ือรวมวางแผนการ ผลิตและการพฒั นาผลติ ภณั ฑอยา งสมํ่าเสมอเพอ่ื ความย่ังยืนของชุมชน ดานการสรางการรับรูในหัวขอ 05 รสู ิทธิรูหนาท่ี รูกฎหมาย หัวขอ 06 รูกลไกการบริหารราชการ สถานศึกษาไดมีการสอดแทรกความรูเรื่องสิทธิ หนาท่ีและกฎหมายในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน รายวชิ าเศรษฐกิจพอเพยี ง และวิชาศาสนาและหนาที่พลเมอื ง และสถานศกึ ษาไดจัดทําโครงการชมุ ชนตนแบบ ตามโครงการไทยนิยมย่ังยืน เพ่ือใหความรใู นเร่ืองรูสิทธิ รหู นาที่ รูกฎหมาย รกู ลไกการบริหารราชการ โดยมี นายอําเภอวัดเพลง และปลดั อาํ เภอวัดเพลง เปน วิทยากรใหค วามรู และสถานศกึ ษาไดจ ดั ทาํ ส่ือความรเู กยี่ วกับ
23 รูสิทธิ รูหนาท่ี รูกฎหมายเผยแพรใหความรูแกประชาชน เชน โรลอัพ แผนพับ เอกสารประกอบการอบรม และส่ือมัลติมีเดีย เปนตน สถานศึกษามีการใชส่ือที่ไดรับการสนับสนุนจากสํานักงานคณะกรรมการการ เลือกตั้งไปประชาสัมพันธใหความรูแกประชาชน และยังไดจัดกระบวนการสรางการรับรูโดยการอบรมให ความรแู ละการจดั เวทีประชาคมหมบู า น ขอนเิ ทศ 1. ควรสรางการมีสว นรวมในการดาํ เนินการขบั เคลอื่ นชมุ ชนตน แบบอยา งเปน รูปธรรม 2. ควรมีการสงเสริมใหชุมชนนําผลิตภัณฑของชุมชนข้ึนทะเบียนเปนสินคา OTOP ของชุมชนโดย ประสานงานกับสํานกั งานพัฒนาชุมชนอาํ เภอวัดเพลง 3. ควรมีการสงเสริมใหนําผลิตภัณฑข องชุมชนประชาสัมพันธและขายผานระบบออนไลนใน OOCC ของสถานศกึ ษาอยางตอเนือ่ ง 4. ควรมีการขยายผลใหความรูเกี่ยวกับการรูสิทธิ รูหนาท่ี รูกฎหมาย และกลไกการบริหารราชการ ใหแกป ระชาชนใหครอบคลุมทกุ หมูบ า น ปจจัยแหงความสําเรจ็ 1. ครู กศน.ตําบลทุกคนเปนคณะกรรมการดําเนินงานของผูนําชุมชนในตําบลทําใหการดําเนินงาน การประสานงาน การจัดกิจกรรมตางๆในชุมชนไดรับความรวมมือจากประชาชนในชุมชนเปนอยางดีทําให สามารถบรรลวุ ัตถปุ ระสงคต ามโครงการ 2. ผูนําชุมชน คณะกรรมการหมูบาน และครูกศน.ตําบลไดมีการดําเนินการวางแผนการจัดกจิ กรรม การติดตามอยางตอ เนื่องทาํ ใหช ุมชนสามารถจดั ทําผลติ ภณั ฑของชมุ ชนสงขายสูทองตลาดในทอ งถิ่นและตลาด ออนไลนไดอยางย่ังยืน โดยชุมชนบานบางกลวยไดรับเชิญจากรายการแจว สถานีโทรทัศนชอง 3 เพื่อไปถาย ทาํ รายการแนะนําผลิตภัณฑในชุมชนการแปรรูปผลิตภัณฑจากวัตถุดิบในชุมชนคอื กลวยอบมวน กลวยกวน และมะพรา วแกว ทําใหช ุมชนสามารถดาํ เนินงานไดอยา งยง่ั ยนื 3. มหาวิทยาลัยราชภัฎหมูบานจอมบึงไดมีการจัดทําโครงการวิจัยเพ่ือชุมชนโดยการสํารวจ และ ดําเนินการวิจัยดานการออกแบบผลิตภัณฑ การพัฒนาบรรจุภัณฑรวมกับคณะกรรมการหมูบานบางกลวย ทาํ ใหการดําเนินงานโครงการเปน การทํางานเชงิ บูรณาการ ปญหาอปุ สรรค การพัฒนาอาชพี หลงั จากที่สถานศึกษาไดจดั กจิ กรรมเพือ่ พัฒนาอาชีพใหกับชุมชนแลว บางชุมชนไมมี แหลงทุนในการดาํ เนนิ การอยา งตอเน่ือง ซึง่ วสั ดุอุปกรณในการดาํ เนนิ งานบางอยางมรี าคาคอนขางสูง ขอเสนอแนะตอ สถานศกึ ษา 1. สถานศึกษาควรมีการสงเสริมใหชุมชนนําผลิตภัณฑของชุมชนขึ้นทะเบียนเปนสินคา OTOP ของชุมชนโดยประสานงานกับสํานกั งานพัฒนาชุมชนอําเภอวัดเพลง และสงเสริมใหมกี ารจําหนายสินคาผาน ระบบออนไลนโดยมีการใหค วามรูอ ยางตอเนือ่ ง และควรมีระบบในการกาํ กับติดตามการดําเนนิ งาน 2. สถานศึกษาควรมีการขยายชุมชนตนแบบในแตละตําบลเพิ่มมากข้ึนปงบประมาณละ 1 ชุมชน เพ่อื ใหการดาํ เนินงานเปน ไปอยา งตอ เนอ่ื ง ขอเสนอแนะตอสาํ นักงาน กศน.จงั หวดั สํานักงาน กศน.จังหวัดราชบุรีควรมีการจัดประกวดชุมชนตนแบบตามโครงการไทยนิยมยั่งยืนเปน ประจําทุกปงบประมาณ เพอื่ แลกเปลยี่ นเรียนสรางขวญั และกาํ ลงั ใจใหแ กชุมชน และครกู ศน.ในการดาํ เนินงาน
24 3.4 การจดั กระบวนการเรยี นรตู ามหลักปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียง สภาพที่พบ สถานศึกษามีการนอมนาํ หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงและเกษตรทฤษฎีใหมมาสูก ารปฏิบัติโดย จัดทําโครงการสงเสริมการเรียนรูตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในชุมชน ครูมีการวางแผนการ ดาํ เนินงานของศูนยเรียนรูปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงและเกษตรทฤษฎีใหม โดยการสํารวจความตองการ ของประชาชนผานเวทีประชาคมของหมูบาน นํามาสูการจัดทําแผนปฏิบัติการประจําปงบประมาณ 2562 ของสถานศึกษา ครูมีการประสานภูมปิ ญญาทองถิ่น ปราชญชาวบานเพื่อเปนวทิ ยากรในการถายทอดความรู และมีการจัดทําหลักสูตรการเรียนรูที่หลากหลาย เชน การทําปุยนํ้าชีวภาพ การทําเกษตรธรรมชาติ สูการพัฒนาอยางย่ังยืน การปลูกพืชผักในตะกรา โดยมีการจัดอบรมประชาชนเรื่องปรัชญาของเศรษฐกิจ พอเพียงโดยเนนใหประชาชนท่ีไดมีนําหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาประยุกตใชในการดําเนิน ชีวิตประจําวัน การดําเนินโครงการไดจัดในลักษณะการฝกอบรมรูปแบบการบรรยายและการฝกปฏิบัติ ซง่ึ กศน.ตําบลแตละแหงไดมีการดําเนินงานตําบลละ 2 รุน แตละรุนมีเน้ือหาท่ีสอดรับกันเพื่อใหผูเขารับการ อบรมมีการนําความรูไ ปตอยอดในการประยุกตใชในชวี ติ ประจาํ วนั ดงั นี้ กศน.ตาํ บล รนุ ที่ 1 รนุ ที่ 2 วดั เพลง หลกั สูตรการเรียนรูตามหลักปรชั ญาของ หลักสตู รการทาํ ปยุ นํ้าชวี ภาพ เศรษฐกจิ พอเพียงและเกษตรทฤษฎีใหมส ู การปฏิบัติ หลกั สูตรการปลกู พืชผักในตะกรา จอมประทดั หลักสตู รการปรบั ปรงุ ดินเพอ่ื การปลกู พืชผัก หลักสูตรการทําเกษตรธรรมชาตสิ ูการพัฒนา สวนครวั อยา งยง่ั ยนื เกาะศาลพระ หลักสูตรการปลกู พืชในโรงเรือนดว ยปยุ ชวี ภาพ วิทยากรสว นใหญเ ปนภมู ิปญญาทองถ่นิ ปราชญชาวบา นทีม่ คี วามรูค วามสามารถในดานการทาํ เกษตร และประสบความสําเร็จในการทําการเกษตร และวิทยากรท่ีเปนนักวิชาการสงเสริมการเกษตรจากสํานักงาน เกษตรอําเภอวดั เพลง เปนผูถายทอดความรใู หกบั ผูเขา รบั การอบรมโดยมีการอธิบายองคประกอบของหลักคิด ของเศรษฐกิจพอเพียง 3 หว ง 2 เง่อื นไข นาํ หลักคิดปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงไปใชว ิเคราะหและตดั สินใจ ในการพฒั นาคณุ ภาพชีวิต สรา งภมู ิคุมกนั ในชีวติ ของผเู ขารบั การอบรม ผูเรียนสวนใหญเปนผูที่มีความสนใจในการทําการเกษตรพอเพียงซ่ึงมาเพ่ิมเติมความรูเพ่ือนําไป ประยกุ ตใชในการประกอบอาชีพของตนเอง ในการจัดกจิ กรรมการเรยี นการสอนผูเรียนมคี วามสนใจและต้งั ใจ รับความรจู ากวิทยากรเปนอยา งดี ครู กศน.ตําบลจัดทาํ นิทรรศการเปน ไวนิลความรูเร่ืองปรัชญาของเศรษฐกิจ พอเพียงใหผูเรียนไดเรียนรูประกอบการบรรยาย มีการแลกเปล่ียนความรูโดยการนําปญหาท่ีพบเจอในการ ประกอบอาชีพมาสอบถามวิทยากร อีกทั้งครู กศน.ตําบลยังไดมีการนําผูเรียนไปศึกษาดูงานแหลงเรียนรูใน พนื้ ท่ตี ําบลท่ีประสบความสําเร็จ เชน กศน.ตําบลวัดเพลง มกี ารนําผเู รยี นไปศึกษาเรียนรูในแหลงเรียนรูการทํา เกษตรผสมผสานบานบึงทาใหญ หมู 6 ตําบลวัดเพลง และกศน.ตําบลเกาะศาลพระ มีการศึกษาเรียนรูใน ศูนยเรียนรูการเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตสินคาเกษตรอําเภอวัดเพลง (ศพก.อําเภอวดั เพลง) สวน กศน.ตาํ บล จอมประทัด จะเนนการฝกปฏิบัติและการแลกเปล่ียนเรียนรกู ับวิทยากรเพื่อใหผูเรียนสามารถนําไปปรับใชใน การดาํ เนนิ ชีวิตประจําวัน
25 ในดานการติดตามผูเรียน ครมู ีการติดตามผูเรียนโดยใชแบบติดตามผูเรียนตามคูมือการจัดการศึกษา ตอเน่อื งของสาํ นักงาน กศน. เพอ่ื ติดตามการนําความรูไปใชของผเู รียน มกี ารประเมนิ ความพึงพอใจตอการเขา รว มกจิ กรรมเพ่อื สรุปผลการดาํ เนนิ งาน และมกี ารรายงานใหผบู รหิ ารทราบ ในสวนการนําความรูไปใชห ลงั จาก จบหลักสูตรจะสอดคลองกับมาตรฐานการประกันคุณภาพภายในตัวบงช้ี ๑.๕ ผูเรียนหรือผูเขารับการอบรม ปฏิบตั ิตนตามหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียง ขอ นิเทศ 1. ควรมีการติดตามผูเรียนท่ีประสบความสําเร็จในการนําความรูจากการอบรมไปใชในการดําเนิน ชีวติ ประจําวันหรือการประกอบอาชีพ 2. ควรมีการนํา Google form มาใชในการทําแบบประเมินความพึงพอใจออนไลนเพื่อลดปริมาณ กระดาษและสามารถประมวลผลไดอยา งรวดเรว็ ปจ จัยแหงความสาํ เร็จ 1. นโยบายสถานศึกษาพอเพียง และอตั ลักษณของสถานศกึ ษาทาํ ใหการดําเนนิ งานโครงการสงเสริม การเรยี นรูต ามหลักปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี งและเกษตรทฤษฎใี หมในชมุ ชนไดสาํ เรจ็ ตามวัตถปุ ระสงค 2. สถานศึกษามีการจัดต้ังศูนยเรียนรูตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงและเกษตรทฤษฎีใหม ประจําตําบล โดยมีครูกศน.ตําบลเปนผูขับเคล่ือนการดําเนินงาน มีการจัดทําทําเนียบแหลงเรียนรูเศรษฐกิจ พอเพียงของอําเภอซึ่งสามารถเชื่อมโยงการเรียนรทู ําใหสามารถนําผูเขารับการอบรมเขาไปศึกษาเรียนรูและ แลกเปลยี่ นเรยี นรไู ดอยางตอเน่ือง ขอเสนอแนะตอ สถานศกึ ษา 1. สถานศึกษาควรมีการจัดทําทําเนียบผูท่ีประสบความสําเร็จในการนําความรูจากการเขารวม โครงการไปใชในการดําเนินชีวิตประจําวัน หรือประกอบอาชีพเพ่ือเปนฐานขอมูลในการตอบสนองตัวบงช้ี การประกนั คุณภาพภายในสถานศกึ ษา 2. สถานศึกษาควรมีการขยายผลการดําเนินงานการจัดการเรียนรูตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจ พอเพียงสําหรับนักศึกษาโดยบูรณาการกับการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน กิจกรรมพัฒนาคุณภาพผูเรียน หรอื กิจกรรมพัฒนาคุณภาพชีวิต เพ่ือสงเสริมใหนักศึกษามีการนอมนําหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงไป ประยกุ ตใ ชใ นการดําเนนิ ชีวิตประจําวันและเปนกิจกรรมท่ีสอดคลองกบั อัตลักษณข องสถานศึกษา คือ พอเพยี ง และมอบหมายใหมีการติดตามประเมินผลการดาํ เนินงานพรอมรายงานความกาวหนา ตอหนวยงานที่เกีย่ วของ อยา งเปนระบบ 3. สถานศึกษาควรสงเสริมใหครูกศน.นาํ เทคโนโลยีมาใชใ นการปฏิบัติงาน เชนการจัดทําแบบสํารวจ ความพึงพอใจตอการเขารวมโครงการโดยใช Google form ซ่ึงจะทําใหประหยัดกระดาษในการทํา แบบสอบถาม และสามารถประมวลผลไดอยา งรวดเร็วหลงั จากการกจิ กรรมเสร็จสิ้น ขอ เสนอแนะตอสาํ นักงาน กศน.จังหวัด 1. สาํ นกั งาน กศน.จังหวัดราชบุรี ควรมีการกํากับติดตามการดําเนนิ งาน และรวบรวมจัดทําทําเนียบ ผูประสบความสําเร็จ หรือตนแบบผูนําความรูไปใชจากการเขารวมโครงการเพื่อเปนฐานขอมูลในการ ดาํ เนินงาน 2. สํานักงาน กศน.จังหวัดราชบุรีควรมีการสงเสริมใหสถานศึกษารวบรวมรายช่ือหรอื จัดทําทําเนียบ วิทยากรหรือปราชญชาวบานในการจัดกิจกรรมการเรียนรูตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงเพื่อเปน ฐานขอ มูลสนบั สนนุ การปฏิบตั งิ านในปงบประมาณตอ ไป
26 4. การจัดการศกึ ษาตามอธั ยาศยั สภาพที่พบ การจัดการศึกษาตามอัธยาศัย สถานศึกษามีการดําเนินการโครงการสงเสรมิ การศึกษาตามอัธยาศัย ประจําปงบประมาณ 2562 เพ่ือสงเสริมใหประชาชนมีนิสัยรักการอาน และสามารถนําความรูไปใชใน ชีวิตประจําวัน และเพ่ือสรางเครือขายสงเสริมการอานในชุมชน โดยไดมีการนํายุทธศาสตรการขับเคล่ือน นโยบายการสงเสริมการอานของสํานักงาน กศน. พ.ศ. 2561-2564 มาเปนแนวทางในการดําเนินงาน ซึ่งสถานศึกษาไดมีการจดั กิจกรรมเพ่อื ใหส อดคลองกบั ยุทธศาสตร ดังนี้ 4.1 กิจกรรมประชุมสรางความรูความเขาใจเก่ียวกับบทบาทของอาสาสมัครสงเสริมการอาน สถานศึกษาไดมีการจัดประชุมอาสาสมัครสงเสริมการอาน และเจาของบานหนังสือชุมชนเพื่อสรางความรู ความเขา ใจในนบทบาทของอาสาสมัครสงเสริมการอานใหไ ดรบั ทราบแนวทางการดาํ เนินงานของ กศน.อําเภอ วัดเพลงในดานการศึกษาตามอัธยาศัย บรรณารักษหองสมุดประชาชนไดมีการช้ีแจงบทบาทและกิจกรรมใน การใหบ รกิ ารและวางแผนการดําเนนิ งานรวมกับอาสาสมคั รสง เสริมการอาน บรรณารกั ษไดมกี ารชแ้ี จงบทบาท และกิจกรรมในการใหบริการและวางแผนการดําเนินงานรวมกับอาสาสมัครสงเสริมการอานและครู กศน. ตําบล โดยไดจัดทําสมุดลงช่ือผูใชบริการบานหนังสือชุมชน ปายQR Code ลงช่ือเขาใชงาน และปาย QR Code ประเมินความพึงพอใจ ในการใชบริการมอบใหกับอาสาสมคั รสงเสริมการอานเพื่อนําไปใหบริการ ประชาชน 4.2 กิจกรรมพัฒนาหองสมุดประชาชน สถานศึกษาไดมีการดําเนินการจัดกิจกรรมพัฒนาหองสมุด ประชาชนเพ่ือใหมีสภาพเอ้ือตอการอาน เน่ืองจากอาคารท่ีทําการหองสมุดเปนอาคารโรงเรียนวัดเกาะ ศาลพระหลังเดิมท่ีไดมีการยุบเลิกไปแลวซึ่งไมไดถูกออกแบบมาเปนหองสมุดโดยเฉพาะ และมีสภาพท่ี ทรุดโทรมตามอายุการใชงาน บรรณารักษ ครู กศน.ตําบล และนักศึกษาไดมีการรวมกันพัฒนาทั้ง สภาพแวดลอมภายในและภายนอกหองสมุดประชาชน เชน การปรับสวนหยอมบริเวณดานขางหองสมุด ใหเปนสนามเด็กเลนโดยไดรบั ความอนุเคราะหอุปกรณเคร่อื งเลนจากองคการบรหิ ารสวนตําบลเกาะศาลพระ มีการจัดทําปายประชาสัมพันธดานหนาหองสมุด การซอมหลังคาหองสมุดประชาชน จัดทําปายสงเสริมการ อานภายในหองสมุด จัดทําปายการใหบริการการอานและการเรียนรูโดยใหสามารถเขาถึงไดผาน QR Code และจัดทําปายสติกเกอร ประชาสัมพันธการใหบรกิ ารแอปพลเิ คชันหอ งสมุดมือถอื ติดต้ังบนประตบู านกระจก หอ งสมุดประชาชน เพ่อื ใหเ อื้อตอการอา นและการเรียนรูอ ยางตอ เนอ่ื งและตลอดชวี ิต 4.3 การจัดหาหนังสือ หนังสือพิมพ วารสารเพื่อใหบริการการอานและการเรียนรูแกประชาชน บรรณารกั ษม ีการสาํ รวจความตอ งการอานและการเรียนรูเพื่อเปน ขอ มูลในการวางแผนการจดั ซื้อหนังสือและ ส่ือเขามาใหบริการภายในหองสมุดประชาชน มีการแตงตั้งคณะกรรมการคัดเลือกหนังสือตามสรุปผลความ ตอ งการของผูรบั บริการ หองสมุดไดประเมินความพึงพอใจของผูใชบริการโดยใชแบบประเมินออนไลนซ่ึงให ผูใชบริการสแกนQR Code เพื่อตอบแบบประเมินและสามารถประมวลผลไดอยางรวดเร็ว ในการจัดซ้ือ หนังสือและสื่อหองสมุด หนังสือพิมพ วารสารไดดําเนินการตามพระราชบัญญัติการจัดซื้อจัดจางและการ บริหารพสั ดุภาครัฐ พ.ศ.2560 โดยใชวิธีเฉพาะเจาะจง ตามระเบียบกระทรวงการคลงั วาดวยการจัดซอ้ื จดั จา ง และการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ.2560 โดยหองสมุดไดมีการบอกรับหนังสือพิมพวันละ 2 ฉบับ คือ หนงั สือพิมพไ ทยรฐั และหนงั สือพิมพเดลินิวส ซึ่งใหบ ริการทุกวัน และวารสารไดบ อกรบั วารสารรายปกษ และ
27 รายสัปดาห จํานวน 16 ฉบับตอเดือน สําหรับหนังสือพิมพ กศน.ตําบลไดบอกรับหนังสือพิมพไทยรัฐวันละ 1 ฉบับ เวนวันหยุดราชการ และวันหยุดนักขัตฤกษ การใหบริการการอานและการคนควาแกประชาชน มผี ูรับบริการเฉล่ียวนั ละ 5-10 คน ตอตําบล รวมตลอดปงบประมาณโดยเฉล่ีย จํานวน 2,738 คน จํานวน สมาชิกหองสมุดเพิ่มขึ้นอยางตอเน่ือง มีการรับสมัครสมาชิกหองสมุดในการจัดกิจกรรมสงเสรมิ การอาน และ หนวยบริการเคลื่อนท่ีทุกคร้ัง มีสมาชิกจํานวน 1,520 คน สถิติการยืมคืนของผูใชบริการในชวงตน ปงบประมาณลดลง หลังจากท่ีหองสมุดไดนําแอปพลิเคชันหองสมุดมาใชในการใหบริการทําใหประชาชน สามารถเขาถึงการอานไดสะดวกขึ้นทําใหสถิติการใชบริการเพ่ิมขึ้นอยางตอเนื่อง บรรณารักษและครูกศน. ตําบลไดติดตามผลหลังจากการรับบริการการอานของหองสมุด โดยไดจัดทําแบบติดตามผูใชบริการ โดยสวน ใหญผใู ชบ รกิ ารไดอ านหนงั สอื เพื่อใชเ วลาวางใหเปนประโยชน 4.4 กิจกรรมหองสมุดเคลื่อนท่ีสําหรับชาวตลาด สถานศึกษาไดมีการดําเนินงานกิจกรรมหองสมุด เคลื่อนที่สําหรับชาวตลาด ประจําป 2562 เพ่ือสงเสริมใหประชาชน ชุมชนชาวตลาดอานหนังสือมากข้ึน ตามพระราชดําริของสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจา กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี สถานศึกษามีการแตงตั้งผูรับผิดชอบดูแลหองสมุดเคลื่อนท่ีสําหรับชาวตลาด และแตงตั้งครู และบุคลากร กศน.อําเภอวัดเพลง เปนคณะกรรมการดําเนินงานโครงการฯ หองสมุดเคลื่อนท่ีสําหรับชาวตลาดวัดเกาะ ศาลพระเปดใหบริการอานการคนควาทุกวันทั้งในรูปแบบหนังสือ และแอพลิเคชันหองสมุด และมีการจัด กิจกรรมสงเสริมการอานในวันจันทร ไดรับการสนับสนุนจากวัดเกาะศาลพะใหใชพื้นที่เปนท่ีตั้งหองสมุด เคลื่อนที่สําหรับชาวตลาด และไดรับการบริจาคหนังสือจากบริษัทรักลูก และบริษัทซีพีออลล เพ่ือใหบริการ อา นและการคนควา หองสมุดฯมีพ้นื ท่ใี กลกับ กศน.ตาํ บลเกาะศาลพระ และหองสมุดประชาชนอําเภอทําใหมี การหมุนเวยี นหนงั สือจากหองสมุดประชาชนอยางตอเน่ืองและหนงั สือมีความเพียงพอตอ การใหบรกิ าร และมี การใหบริการอินเทอรเน็ตจากกศน.ตําบลเกาะศาลพระ มีการจัดกิจกรรมสงเสริมการอานทุกวันจันทร ไดแก กจิ กรรมพบั เหรียญโปรยทาน กจิ กรรม DIY ประดิษฐพวงกญุ แจ กิจกรรมพับโมเดลกระดาษ กิจกรรมประดษิ ฐ ดอกไมกระดาษ กิจกรรมพับใบเตย ในการใหบริการแตละคร้ังมีการจัดทําสมุดลงช่ือผูใชบริการ จัดทําสถิติ ผูใชบริการโดยมีผูใชบริการการอานลดลงเนื่องจากสถานศึกษาไดเพิ่มชองทางใหบริการผานแอปพลิเคชัน หอ งสมดุ ประชาชน สถานศกึ ษายังไมไดม กี ารติดตามผลผูร ับบริการหองสมุดเคลอ่ื นทีส่ าํ หรับชาวตลาด 4.5 กิจกรรมครอบครัวรักการอาน สถานศึกษามีการการดําเนินงานกิจกรรมครอบครัวรักการอาน โดยมกี ารจดั ทํากระเปาครอบครัวรักการอานเพ่ือเปนอุปกรณในการนําหนังสือและสอ่ื การเรียนรจู ากหองสมุด ประชาชนและกศน.ตําบลกลับไปอานรว มกับครอบครัวและเมื่ออานเสร็จแลวจึงนํามาเปลี่ยนเลมใหมอีกครั้ง การรับสมัครสมาชิกครอบครัวรักการอาน บรรณารักษและครู กศน.ตําบล ทั้ง 3 แหง มีการรวมกันรับสมัคร นักศึกษา และประชาชนที่มีความสนใจเปนสมาชิกครอบครัวรักการอาน ซึ่งไดมอบหมายใหทําหนาที่เปน อาสาสมัครสงเสรมิ การอานของกศน.อาํ เภอวัดเพลงอีกหนาท่ีหน่ึง สถานศึกษาตั้งเปาหมายสมาชิกครอบครัว รกั การอา นไว จาํ นวน 120 คน ผลจากการดําเนินงาน มีสมาชกิ จํานวน 165 คน การหมุนเวียนหนงั สือและ ส่ือการอา น และการจัดกจิ กรรมสงเสรมิ การอาน ไดดาํ เนินการ 2 ชอ งทาง คอื หมุนเวยี นผานกศน.ตาํ บล และ ผานหองสมุดประชาชน โดยครู กศน.ตําบล ยืมหนังสือจากหองสมุดประชชนอําเภอวัดเพลง นําสื่อมา หมุนเวียนใหบ รกิ ารสมาชกิ ครอบครวั รักการอานท่ี กศน.ตําบล และสมาชิกครอบครวั รักการอา นหนังกระเปา หนังสือมาเลอื กหนังสือที่ตองการยืมกลับไปอานกบั ครอบครวั ในหองสมุดประชาชน การติดตามและการเย่ียม สมาชิกครอบครัวรักการอาน บรรณารักษหองสมุดและครูกศน.ตําบลมีการสรางกลุมไลนเพื่อเปนชองทางใน การตดิ ตอสอ่ื สารระหวา งสมาชกิ และคณะกรรมการดาํ เนินงาน
28 4.6 กิจกรรมสงเสริมการอานสําหรับผูสูงอายุ สถานศึกษาไดมีการดําเนินกิจกรรมสงเสริมการอาน รวมกับภาคีเครือขาย ไดแก กิจกรรมสงเสริมการอานและการเรียนรูสําหรับผูสูงอายุ ประจําป 2562 ซ่ึงได มอบหมายใหงานการศึกษาตามอัธยาศัยรวมกับกศน.ตําบล และชมรมผูสูงอายุในพ้ืนท่ีอําเภอวัดเพลง มีการ วางแผนการจัดกิจกรรมรวมกบั ชมรมผสู งู อายุ กิจกรรมทีด่ าํ เนินการใหบริการ เชน บรกิ ารการอาน การยืม-คืน หนังสือ การแนะนําหนังสือ เพื่อสงเสริมการอาน กิจกรรมปองกันการลืมหนังสือแกผูสูงอายุ การประดิษฐ ดอกไม กิจกรรมกายบริหาร และกิจกรรมนันทนาการ ผูสูงอายุโดยสวนใหญมีความสนใจในกิจกรรมที่ สถานศึกษาจัดใหบริการ ผลการดําเนินงานมีผูเขารวมกิจกรรม 382 คน กิจกรรมสงเสริมการอานสําหรับ ผูสูงอายุเปนกิจกรรมที่สามารถสรางเครือขายในการอานไดอยางดี เนื่องจากผูสูงอายุเปนวัยท่ีมีเวลาวาง คอนขางมากทําใหอานหนังสือเปนกจิ กรรมยามวางสําหรับผูสูงอายุได หนังสือที่ไดรบั ความสนใจจากผูสูงอายุ ไดแก นวนิยาย การทําอาหาร ธรรมะ การประดิดประดอย และการเกษตร หนังสือเหลาน้ีเปนเนื้อหาท่ี สามารถอานและทดลองฝกทําไดในครัวเรือนของผูสูงอายุ บรรณารักษมีการสํารวจความพึงพอใจตอการเขา รวมกจิ กรรมและมกี ารจัดทํารายงานผลการดาํ เนนิ งานเสนอใหผบู ริหารทราบ 4.7 กิจกรรมหองสมุดเคล่ือนที่ หองสมุดประชาชนอําเภอวัดเพลง ไดวางแผนโครงการหองสมุด เคลื่อนที่สูชุมชน ประจําป 2562 รวมกับครู กศน.ตําบล และภาคีเครือขาย พรอมทั้งจัดทําแผนการใช รถหองสมุดเคล่ือนที่ เสนอขออนุมัติจากสํานักงาน กศน.จังหวัดราชบุรี กิจกรรมที่ดําเนินการใหบริการ ประกอบดวย กิจกรรมจิตรกรนอย เปนการวาดภาพระบายสจี ากการอานนิทานแลวระบายสีตามจนิ ตนาการ ของผูรับบริการ กิจกรรมบันไดงู เปนกิจกรรมที่สงเสริมการอานผานเกมส รถหองสมุดเคล่ือนท่ี เปนการ ใหบริการอานและการคนควาจากหนังสือ และมีการถามตอบจากการอาน กิจกรรมเรียนรูศาสตรพระราชา เปนกิจกรรมที่เผยแพรพระราชประวัติ พระราชกรณียกิจของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศรมหาภูมิ พลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร โดยผานวิดิโอการตูนและมีการตอบคําถามหลังจากที่รับชมแลวเสร็จ และกิจกรรมประดิษฐสมุดเลมเล็ก บรรณารักษมีการติดตามประเมินผลการจัดกิจกรรม พบวาการดําเนิน กิจกรรมหองสมุดเคลื่อนที่ในปงบประมาณ 2562 ไมสามารถเคล่ือนที่ออกใหบริการโรงเรียนไดครบทุก โรงเรยี นทําใหก ารเพ่มิ โอกาสในการเขา ถึงแหลง เรียนรูไดไมครอบคลุมทั้งพน้ื ทอี่ าํ เภอวดั เพลง เชน โรงเรียนวัด ศรัทธาราษฎร โรงเรียนจรูญศรีวิทยาประชานุกูล โรงเรียนโสภณศิริราษฎร และโรงเรียนเรืองวิทยพระหฤทัย เปน ตน 4.8 กิจกรรมวันรักการอา น สถานศึกษาไดม อบหมายใหหองสมดุ ประชาชนอําเภอวัดเพลง ไดดําเนิน กิจกรรมวันรักการอาน รวมกับ กศน.ตําบลวัดเพลง ในวันท่ี 2 เมษายน 2562 ณ บานหนังสือชุมชน บา นละวา ตาํ บลวดั เพลง อาํ เภอวัดเพลง จังหวดั ราชบุรี เพ่ือเทิดพระเกียรตสิ มเด็จกนิษฐาธริ าชเจา กรมสมเด็จ พระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี โดยใหบริการการอาน ตอบปญหา และเลาเรื่องไดโนเสาร กิจกรรมโมเดลกระดาษ อานสรางสรรคงานประดิษฐหนากากแฟนซี การทําพวงมะโหด กิจกรรมวาดภาพ ระบายสี และกิจกรรมสงเสริมการเรียนรูอาชีพการทําน้ํายาลางจานและนิทรรศการเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จกนิษฐาธิราชเจา กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี โดยผานกลไกของกิจกรรม สงเสรมิ การอา นของหองสมุดประชาชน กศน.ตําบล และอาสาสมัครสงเสรมิ การอา น ผเู ขารว มกจิ กรรมมีความ สนใจ และ มีความกระตือรือรนในการเขารวมกิจกรรม อีกทั้งยังมีการชักชวนเพื่อนท่ีรูจักมาเขารวมกิจกรรม สงเสริมการอานเพิ่มขึ้น และมีการสนับสนุนงบประมาณในการจัดซ้ือวัสดุอุปกรณในการจัดกิจกรรมสงเสริม การอานและผูเขารวมกิจกรรมมีการสอบถามถึงกิจกรรมในคร้ังตอไป แสดงใหเห็นถึงการใหความสนใจ กิจกรรมสงเสริมการอาน สวนประเด็นการนําความจากการอานไปใชในการดําเนินชีวิตประจําวันน้ันยังมี คอ นขางนอย โดยสว นใหญผเู ขารว มโครงการจะอานเพอ่ื ความเพลดิ เพลนิ และใชเ วลาวางใหเกดิ ประโยชน
29 4.9 กิจกรรมบานหนังสือชุมชน สถานศึกษาไดมอบหมายใหหองสมุดประชาชนอําเภอวัดเพลง รวมกับกศน.ตําบลทั้ง 3 แหง ไดดําเนินกิจกรรมสงเสริมการอานบานหนังสือชุมชน โดยในปงบประมาณ 2562 ไดมีการจัดตั้งบานหนังสือชุมชนเพิ่มตําบลละ 1 แหง ซึ่งไดจัดทําประกาศรายช่ือบานหนังสือชุมชน และอาสาสมคั รสงเสริมการอานท่ีดูแลรับผิดชอบ ซ่ึงเปนเจาของบาน และเปนผทู ี่ผนู าํ ชุมชนมอบหมายใหดแู ล รบั ผิดชอบ มีการวางแผนการจัดกิจกรรมสงเสริมการอานรวมกับอาสาสมัครและครูกศน.ตําบล มีกิจกรรมท่ี เกิดข้ึนตามสภาพวิถีชีวิตของชุมชน จากการอาน และการฝกปฏิบัติ กิจกรรมศิลปะประดิษฐ เชน การทํา เหรียญโปรยทาน งานประดิษฐจากเศษวัสดุเหลือใชกิจกรรมสงเสริมดูแลสุขภาพ กิจกรรมวาดภาพระบายสี กิจกรรมสงเสริมอาชีพ การจัดมุมสงเสรมิ การอานอยางหลากหลาย สถานศึกษามีการประสานงานกับองคกร ปกครองสว นทองถ่นิ ในการรบั การสนับสนนุ ส่ือการอา น เชน บา นหนังสือชุมชนในพืน้ ท่ตี ําบลจอมประทัดไดร ับ การสนับสนุนหนังสือพิมพรายวันจากองคการบริหารสวนตําบลจอมประทัด บานหนังสือชุมชนบานฝร่ัง ตําบลวัดเพลงไดรับการสนับสนุนช้ันวางหนังสือจากเทศบาลตําบลวัดเพลง และไดรับการบริจาคหนังสือและ ส่ือจากบริษัท ซีพอี อลล จํากัด จํานวน 1,350 เลม ในดานความพรอมในการใหบ ริการ ครู กศน.ตําบล ไดมี การหมุนเวยี นหนังสอื และส่ือจากหอ งสมุดประชาชน และ กศน.ตําบลมาใหบ รกิ าร มกี ารจัดสถานท่ีมีสิง่ อํานวย ความสะดวกใหกับผูมารบั บรกิ ารบา นหนงั สือชุมชนอยา งเพยี งพอทัง้ เกา อ้ี โตะอานหนงั สอื ในบานหนังสือชมุ ชน และบริเวณรอบ ๆ สถานศึกษาไดจัดทําสมุดบัญชีรายชื่อผูใชบริการบานหนังสือชุมชน เพ่ือจัดทําสถิติการ ใชบ ริการ โดยมีสถิติการใชบ ริการโดยมผี ูใชบริการจํานวน 1,230 คน เฉล่ียวนั ละ 25-30 คน ซึ่งเพ่มิ ข้ึนจาก ปงบประมาณ 2561 การติดตามผลการดําเนินงานของบานหนังสือชุมชนและประชาชนที่มารับบริการ บรรณารักษและครูกศน.ตําบลไดติดตามผลหลังจากการรับบริการการอานของหองสมุด โดยไดจัดทําแบบ ติดตามผูใชบ รกิ าร โดยสว นใหญผ ใู ชบ รกิ ารไดอ า นหนังสอื เพอื่ ใชเวลาวางใหเปน ประโยชน 4.10 กิจกรรมสงเสริมการอานผานแอปพลิเคชัน Watpleng Library สถานศึกษาไดมีการนํา เทคโนโลยีเขา มาใชในการสงเสรมิ การอาน จัดทาํ นวัตกรรมการใหบริการทท่ี นั สมยั เพ่อื สนับสนุนการเปนแหลง การเรียนรู ตลอดชวี ิต (Lifelong Learning Center) ในรูปแบบแอปพลิเคชันหองสมุดประชาชน มีการแตงตั้ง คณะกรรมการดําเนินงานพัฒนาปรับปรุงแอปพลิเคชันหองสมุดประชาชน เพื่อใหสามารถนําเขาขอมูล สารสนเทศใหบริการแกประชาชน โดยสถานศึกษาไดมอบหมายใหครู กศน.ตําบล นํา QR Code ลงติดตั้งใน สถานที่ราชการ กศน.อําเภอ กศน.ตําบล ศาลาหมูบาน และแหลงเรียนรูในชุมชน เพื่อประชาสัมพันธการใช ใหกับผูรับบริการ สถานศึกษาไดติดตั้งเคานเตอรเพื่อนับจํานวนผูเขาใชบริการในแอปพลิเคชัน มีการจัด นิทรรศการเผยแพรผลการดําเนินงาน เพ่ือขยายผลการใหบริการไปอยางท่ัวถึงกลุมเปาหมายและขยายผล แลกเปล่ียนเรยี นรใู หกบั หนวยงานท่สี นใจในการพัฒนาแอปพลเิ คชันหอ งสมุดประชาชน และมีการศกึ ษาดงู าน จากหนวยงานตา ง ๆ ไดแก สาํ นกั งาน กศน.จังหวัดสุพรรณบุรี ซ่ึงศึกษาดงู านการจัดกิจกรรมสงเสริมการอา น โดยการใชแอปพลิเคชันหองสมุดประชาชน ในวันท่ี 26 สิงหาคม 2562 โดยมีผูบริหารสถานศึกษา ขาราชการ เจาหนาที่ และบรรณารักษหองสมุดประชาชนในสังกัดสํานักงาน กศน.จังหวัดสุพรรณบุรี ในสวน ความสําเร็จที่เปนจุดเดนของโครงการ คือ ประชาชนมีทางเลือกเพื่อการสงเสริมการอานและการคนควาหา ความรู ผานบริการบนสมารทโฟน ทําใหประชาชนสามารถอานและคนควาหาความรูไดทุกท่ี ทุกเวลา ตามความตองการ สําหรับการติดตามประเมินผลการดําเนินงาน สถานศึกษาไดลงพื้นท่ีติดตามผลการ ดําเนินงานจากผูใชบริการ โดยมีการสัมภาษณผูใชบริการในการใชงานซ่ึงไดใหขอเสนอแนะในการพัฒนา ปรับปรุงเนื้อหา และกลา วถึงประโยชนท่ีไดจากการใชงานแอปพลิเคชันหองสมุดประชาชน และศึกษาความพึง พอใจของผูใ ชบ ริการหองสมุดมอื ถือ และนําขอ เสนอแนะมาปรบั ปรุงการดําเนนิ งาน
30 4.11 สําหรับบุคลากรหองสมุดจบการศึกษาทางดานบรรณารักษศาสตรสารสนเทศศาสตรเปนผูมี ความรูความสามารถในการจัดกิจกรรมสงเสริมการอาน โดยเฉพาะอยางย่ิงการใชเทคโนโลยีสารสนเทศ ซึ่งมี การนําเทคโนโลยีสารสนเทศมาประยุกตใชในการดําเนินงานหองสมุด และเปนผูพัฒนาคิดคนแอปพลิเคชัน หองสมุดประชาชนเปนส่ือในการใหบริการอานและการเรียนรูผานระบบออนไลน ทําใหสถานศึกษามี นวตั กรรมการบริการการอา นแกป ระชาชน ขอ นเิ ทศ 1. ควรรวบรวมขอมูลความตองการอานของผูรับบริการใชในการวางแผนจัดหาหนังสือและส่ืออยาง ตอ เนือ่ งเพ่ือใหก ารดําเนนิ งานเปนไปตามความตองการของประชาชน 2. ควรมีการจัดทาํ แผนการจัดกิจกรรมสงเสรมิ การอาน และสรุปผลการจดั กิจกรรมอยา งตอเนื่องและ เปนปจจุบนั 3. บรรณารกั ษ และครู กศน.ตําบลควรมีการจัดทําแบบตดิ ตามผใู ชบรกิ ารของหองสมดุ อยางตอเนอ่ื ง เพ่ือใหท ราบการนาํ ความรูไปใชประโยชนในดา นตาง ๆ และเปน ฐานขอ มลู ในการประกันคุณภาพภายใน 4. ควรมกี ารสรางอาสาสมัครสงเสริมการอา นเพ่อื สนับสนนุ การดําเนินงาน และดาํ เนินการจดั กจิ กรรม สงเสรมิ การอานและการเรยี นรอู ยา งตอ เน่ือง ปจจัยแหงความสาํ เรจ็ 1. เครือขายในพ้ืนที่อาํ เภอวัดเพลง สงเสรมิ และสนับสนนุ ทรัพยกรในดานตาง ๆ และใหค วามรวมมือ ในการจดั กจิ กรรมสงเสริมการอา นเปนไปตามวัตถปุ ระสงคของโครงการ 2. สถานศึกษามกี ารจดั ทําแอปพลิเคชันหอ งสมุดประชาชน เปนชอ งทางประชาชนมที างเลือกเพอ่ื การ สง เสรมิ การอานและการคน ควา หาความรู ผา นบริการบนสมารท โฟน ทําใหประชาชนสามารถอานและคนควา หาความรูไดทกุ ที่ ทกุ เวลา ตามความตอ งการ ปญหาอปุ สรรค 1. ประชาชนสวนใหญไมคอยเดินทางมารับบริการอานที่หองสมุดประชาชน ทําใหผูใชบริการลดลง เปนอยา งมาก เน่ืองจากมีการเขา ถงึ ขอมลู ขาวสาร และการอานหนงั สอื ผา นส่อื ออนไลนมากขน้ึ 2. สถานท่ีในการจดั ตั้งหองสมุดเคล่อื นท่ีสาํ หรับชาวตลาดยงั ไมมีความพรอมในการดาํ เนนิ งานซงึ่ เปน สถานที่ชัว่ คราวในการจัดกิจกรรมทําใหไมทนตอสภาพอากาศ และสภาพแวดลอมไมเอื้อตอการอานและการ เรียนรูจึงทาํ ใหก ารจดั กิจกรรมตา ง ๆ ไมเ ปน ไปอยางตอเนอ่ื ง ขอเสนอแนะตอ สถานศึกษา 1. สถานศึกษาควรมีการจัดตั้งคําของบประมาณรายจายประจําป เพ่ือเปนงบลงทุน (คาท่ีดินและ ส่ิงกอ สราง) เพอ่ื เปนงบประมาณในการพัฒนาปรับปรงุ หองสมุดประชาชนใหม ีสภาพเอ้ือตอการใหบ ริการ โดย มีการจัดทํา ปร.4 และ ปร.5 เพ่ือประมาณการคาใชจายในการปรับปรุงซอมแซมเสนอสํานักงาน กศน. เพือ่ ขอรบั งบประมาณในปงบประมาณถดั ไป 2. สถานศกึ ษาควรมีการประชาสัมพันธใหมากขึ้นเพื่อใหกลมุ เปาหมายทุกชวงวัยมาเขามามีสวนรวม กจิ กรรมสงเสริมการอา น เพ่ือทจ่ี ะใหเกดิ ผลสมั ฤทธ์ิในการดําเนินงานอยา งเปน รูปธรรม
31 3. ควรมกี ารประสานหาสถานท่ีที่ต้ังของหองสมุดเคลอ่ื นทสี่ ําหรับชาวตลาดใหมคี วามเหมาะสม และ เอื้อตอการจัดใหบริการการอานและการเรียนรู โดยอาศัยกลไกการดําเนินงานของภาคีเครือขายและกศน. ตาํ บลในการขบั เคล่อื นงาน 4. สถานศึกษาควรมีการประกวดครอบครัวรักการอานตนแบบ หรือบานหนังสือชุมชนตนแบบ เพื่อ เปน การสรางขวัญและกาํ ลงั ใจในการอา นแกผ รู บั บรกิ าร ขอเสนอแนะตอ สาํ นักงาน กศน.จงั หวดั ประชาชนเขาถึงสอื่ ออไลนม ากข้นึ สาํ นักงาน กศน.ควรมีมาตรการหรือมแี นวทางในการจัดหาหนังสือ อิเล็กทรอนิกส และส่ือประเภทอื่น ๆ ที่อยูในรูปแบบออนไลนมาใหบริการประชาชนเพ่ือใหตรงกับความ ตองการของประชาชน 5. โครงการสง เสรมิ ประชาธิปไตยในชุมชน สภาพที่พบ สถานศึกษาไดรวมมือกับสํานักงานคณะกรรมการการเลือกต้ังจังหวัดราชบุรี (กกต.) ในการจัด กิจกรรมสงเสริมประชาธิปไตย ครูกศน.ตําบลจัดทําแผนการดําเนินงานของศูนยสงเสริมและพัฒนา ประชาธิปไตยประจําตําบลที่ไดรับอนุมัติจากผูอํานวยการสถานศึกษา โดยจัดโครงการสงเสริมประชาธิปไตย ในชุมชน ซึ่งไดรับการสนับสนุนงบประมาณจากสํานักงานคณะกรรมการการเลือกต้ังประจําจังหวัดราชบุรี เพอ่ื สรางความตระหนกั ของประชาชนในการมสี วนรวมในการปกครองระบอบประชาธิปไตยภายใตรัฐธรรมนูญ โดยจัดทําปายรณรงคสงเสริมประชาธิปไตย การคัดเลือกหมูบานตนแบบไมซ้ือสิทธ์ิขายเสียงระดับตําบล และระดับอําเภอ กิจกรรมสรางจิตสํานึกพลเมืองดีวิถีประชาธิปไตย กิจกรรมรณรงคหมูบานไมขายเสียง กิจกรรมเผยแพรความรูเรื่องการเลือกตงั้ สมาชิกสภาผูแ ทนราษฎรเปนการทวั่ ไป กิจกรรมสรางจิตสํานึกในการ ยบั ยงั้ การตระหนกั รูภยั ของการซอ้ื สิทธิ์ขายเสยี งและการทจุ ติ การเลือกตัง้ โดยมีการรณรงสงเสรมิ ใหป ระชาชน ออกมาใชสิทธิเ์ ลือกตั้ง สถานศึกษามีการคัดเลอื กชมุ ชนตน แบบหมูบานไมซอื้ สิทธิ์ขายเสียงตนแบบระดับตาํ บล และมีการมอบปายชุมชนตน แบบใหกับผูนําชุมชน ไดแก ตําบลวดั เพลง บานเพลง หมูท่ี 5 ตําบลจอมประทัด บานปลายคลองเล็กหมูท่ี 5 และตําบลเกาะศาลพระ บานเวียงทุน หมูที่ 2 อีกท้ังสถานศึกษายังไดมีการ มอบหมายใหครู กศน.ตําบลเขารับการอบรมพัฒนาคณะกรรมการศูนยสงเสรมิ พัฒนาประชาธิปไตยตําบลใน ฐานะท่ีเปนกรรมการและเลขานุการของคณะกรรมการ ทาํ ใหครูมีความรู ความเขาใจ เรื่องประชาธิปไตยและ บทบาทของศูนยสงเสริมและพัฒนาประชาธิปไตยประจําตําบล และไดมีการประสานงานกับคณะกรรมการ ศูนยใ นการจัดกิจกรรมตาง ๆ ในชุมชนเพ่ือสง เสรมิ ประชาธปิ ไตยในชุมชน โดยเฉพาะการประกาศเจตนรมณ หมูบานไมซื้อสิทธ์ิขายเสียง ครูมีการรวบรวมขอมูลความรูเก่ียวกับประชาธิปไตยโดยมีการจัดมุมสงเสริม ประชาธิปไตยในกศน.ตําบล ใหบริการขอมูล ขาวสาร และการประชาสัมพันธเผยแพรความรูเกี่ยวกับ ประชาธิปไตย และครูมีการประเมินผลการดําเนินงานโครงการมีการสรุปผลการดําเนินงานเสนอผูบริหาร สถานศึกษาทราบ ขอนิเทศ 1. การจัดกิจกรรมใหผ เู รียนไดใชก ระบวนการประชาธิปไตยอยา งสม่ําเสมอ เชน การแบงกลุม 2. ควรมีการสวนรวมในการรวมคิด รวมวางแผน รวมปฏิบัติ รวมประเมินผลจดั กระบวนการเรียนรู และการจดั กจิ กรรมอื่นๆ
32 ปจ จยั แหง ความสําเรจ็ 1. สถานศึกษามีคณะกรรมการศูนยสงเสริมและพัฒนาประชาธิปไตยประจําตําบลท่ีเขมแข็งและ สามารถประสานงานการจดั กิจกรรมในชมุ ชนไดอ ยางตอเนอ่ื ง 2. สถานศกึ ษามีชุมชนตน แบบหมบู านไมซ้อื สทิ ธ์ิขายเสยี งในระดับตําบลทุกตําบล เปนตนแบบในการ ดาํ เนินงานสง เสรมิ ประชาธปิ ไตย ปญหาอปุ สรรค 1. การดําเนินการจัดกิจกรรมมีขอจํากัดเร่ืองเวลาของประชาชนท่ีเขารวมกิจกรรมซ่ึงจะตองจัด กิจกรรม ในชวงตอนเยน็ ตัง้ แตเวลา 17.00 เปน ไป 2. การจัดกิจกรรมของสํานักงานคณะกรรมการการเลือกต้ังประจําจังหวัดราชบุรีเปนกิจกรรมท่ี คอนขางเรง ดวนตลอด ทําใหค รไู มม เี วลาเตรียมตัวและประสานงานซ่งึ ทาํ ใหมีระยะเวลาในการทํางานนอย ขอ เสนอแนะตอสถานศึกษา สถานศึกษาควรมีการจัดกิจกรรมสงเสริมประชาธิปไตยใหกับนักศึกษาโดยผานกระบวนการ จัดกิจกรรมการเรียนการสอน กิจกรรมพัฒนาคุณภาพผูเรียน กิจกรรมพัฒนาคุณภาพชีวิต เพื่อปลูกฝงให นักศึกษาเรียนรูกระบวนการทางประชาธิปไตย และการตระหนักรูภัยของการซ้ือสิทธ์ิขายเสียงและการทุจิต การเลอื กต้งั ขอเสนอแนะตอ สํานกั งาน กศน.จงั หวัด สํานักงาน กศน.จังหวัดราชบุรีควรมีการจัดประกวดศูนยสงเสริมและพัฒนาประชาธิปไตยประจํา ตําบลดีเดนระดับจังหวัดอยางตอเน่ืองเพ่ือเปนการประเมินผลการปฏิบัติงานและสรางขวัญและกําลังใจแก คณะกรรมการศนู ยส งเสรมิ และพฒั นาประชาธิปไตยประจําตําบล 6. โครงการเพิ่มโอกาสทางการศกึ ษาใหก บั ประชากรวัยเรียนทอ่ี ยนู อกระบบการศกึ ษา สภาพท่พี บ กระทรวงศึกษาธกิ ารนําขอมูลรายช่ือ ประชากร ประมาณ 1,900,000 คน ไมมีรายชอ่ื อยูในระบบ ฐานขอมูลนักเรียนของกระทรวงศึกษาธิการ มาเปนกลุมเปาหมายในการติดตาม ตรวจสอบ และรายงานผล ผานระบบฐานขอมูลสารสนเทศเพื่อการติดตามและประเมินผล ของสํานักงานติดตามและประเมินผล การศกึ ษา สํานกั งานคณะกรรมการการศึกษาขนั้ พ้ืนฐาน ภายใต “โครงการขับเคล่อื นการดําเนินงานแกปญหา ประชากรวัยเรียนท่ีอยูนอกระบบการศึกษา” โดยนําโมเดลของจังหวัดชายแดนภาคใตมาเปนตนแบบปรับ ประยุกตใ ชตามบริบทของแตล ะพ้ืนท่ี สถานศึกษาไดดําเนินการแกไขปญหา เพื่อรวมกันตรวจสอบขอมูลตัวตนของกลุมเปาหมาย รวมทั้ง การวิเคราะหความตองการวา เด็กเหลานี้ตองการเขาเรียนตอในระดับการศึกษาใด ประเภทใด ทั้งการศึกษา ขั้นพื้นฐาน และสายอาชีพ ท่ีเอื้อตอ สภาพจรงิ ของผูเรียน ซึ่งจะทําใหการดาํ เนินงานเปนบรรลุตามเปาหมายท่ี รัฐบาลกําหนดไว และเพ่ือใหประชากรวัยเรียนทุกคนไดรับการศึกษาทุกคนอยางมีคุณภาพ โดยสถานศึกษามี การสรางการรับรูของทุกฝาย โดยการประชุมชี้แจง ครแู ละบุคลากรทางการศึกษาเพ่ือใหไดรับทราบแนวทาง ในการดําเนินงานการจัดเก็บขอมูลประชากรวัยเรียนท่ีอยูนอกระบบการศึกษา แตงต้ังคณะกรรมการ ดาํ เนินงาน มีการคัดกรองกลุมเปาหมาย โดยจําแนกขอมูลออกเปนรายตําบล หมูบา น และเรียงบานเลขท่ีของ กลุมเปาหมาย ครูมีการประสานงานกับผูนําชมุ ชนเพ่ือลงพื้นท่ีสอบถาม ติดตามกลุมเปาหมายท่ปี รากฏระดับ อําเภอ ระดับตําบล และระดับหมูบาน และรายงานการติดตามกลุมเปาหมายเขาสูระบบฐานขอมูล และ
33 การสงตอกลุมเปาหมายที่คัดกรองจากการติดตามในพนื้ ทใ่ี หก ับหนวยจดั การศึกษา ไดแก การเขารับการศึกษา กับ กศน. การเขารับการศึกษากับ สพฐ. การเขารับการศึกษากับอาชีวศึกษา หรือหนวยงานสังกัดอื่น ผล สํารวจขอมูลของประชากรวยั เรียนทอี่ ยูนอกระบบการศึกษา และการคัดกรองกลมุ เปาหมาย โดยสถานศกึ ษา ไดรวมกับผูนําชุมชนในการสํารวจ ตรวจสอบขอมูลประชากร และมีการนํากลุมเปา หมายสงตอใหสถานศกึ ษา ในพ้ืนที่ตามความตองการของกลุมเปาหมาย และไดมีการตรวจสอบขอมูลเพื่อยืนยันความถูกตองกับ สถานศกึ ษา สถานศึกษาไดมอบหมายใหครู กศน.ตําบลลงพื้นที่สอบถามติดตามกลุมเปาหมายที่ปรากฏใน ระดับ อําเภอ ระดับตําบล และระดบั หมบู าน จาํ นวนกลมุ เปาหมายท่ีเปน ประชากรวัยเรยี นทง้ั ส้ิน 189 คน มีผลการ สาํ รวจ ตรวจสอบ และติดตามกลุมเปาหมายซ่ึงในการสํารวจและติดตามคร้ังท่ี 1 ไดดําเนินการสงตอ เพ่ือเขา สู ระบบการศึกษา จํานวน 78 คน และจําหนายออกจากระบบเน่ืองจากไมมีตัวตนในพื้นที่ และจบการศึกษา ระดับมัธยมศึกษาตอนปลายขึ้นไป จํานวน 31 คน และคงเหลือใหดําเนินการจํานวน 80 คน ในการ ดาํ เนินการสํารวจติดตามขอมลู ในครง้ั ท่ี 2 คณะกรรมการดําเนินงานไดลงพ้ืนที่ติดตามและสํารวจขอมูลเพ่ือนํา ขอ มูลมาประมวลผลโดยไดมีการสงตอใหเขารับการศึกษาในหนวยงานการศึกษาตาง ๆ จํานวน 60 คน และ จําหนายออกจากฐานขอมูลเนื่องจากไมมีตัวตนในพ้ืนท่ี และจบการศึกษาระดับ ม.6 ขึ้นไป จํานวน 19 คน และยังคงเหลือซึ่งอยูระหวางการสงตอใหศูนยการศึกษาพิเศษประจําจังหวัดราชบุรี จํานวน 1 คน และ สถานศกึ ษาไดมอบหมายใหคณะทาํ งานระดับอาํ เภอท่ที ําหนาที่วิเคราะหผลและสรปุ ผลการดาํ เนินงานเขารวม ประชมุ สรุปผลการดําเนินงาน และนําเสนอขอมูลรวมกับสาํ นักงานศึกษาธิการจังหวัดราชบุรี เพือ่ ติดตาม และ รายงานผลในภาพรวมทง้ั ในระดบั หมูบาน ระดบั ตําบล และสรปุ ผลการดาํ เนินงานในภาพรวมของจังหวดั ขอ นเิ ทศ 1. สถานศึกษาควรมีการประสานงานหนวยงานทางการศึกษาตาง ๆ เขาไปแนะนําชวยเหลือ ประชากรที่อยูนอกระบบการศึกษาท่ียังไมสําเร็จการศึกษาข้ันพื้นฐานใหนําเขาสูระบบการศึกษาตามความ พรอ มและความตองการ 2. สถานศึกษาควรมีการประสานงานกับสํานักทะเบียนอําเภอ หรือ สํานักงานเขตพื้นท่ีการศึกษาฯ เพื่อตรวจสอบขอมลู ของประชากรใหม ีความถกู ตอ ง ปจ จัยแหงความสาํ เรจ็ สถานศึกษามีการประสานงานกับผูนําชุมชนเพื่อลงพื้นท่ีสอบถาม ติดตามกลุมเปาหมายที่ปรากฏ ระดับอําเภอ ระดับตําบล และระดับหมูบาน และสรา งการรับรูของทุกฝายเพ่ือใหไดรับทราบแนวทางในการ ดําเนินงานการจัดเก็บขอมูลประชากรวัยเรยี นที่อยูนอกระบบการศึกษา โดยการคัดกรองกลุมเปาหมาย โดย จําแนกขอ มูลออกเปนรายตําบล หมบู าน และเรยี งบานเลขทขี่ องกลมุ เปาหมาย ทําใหส ามารถสาํ รวจขอมลู ได อยา งรวดเร็วและสงตอขอ มูลใหห นวยงาน สถานศกึ ษาอ่นื ไดช ว ยเหลือกลมุ เปา หมายไดอ ยา งรวดเรว็ ปญ หาอุปสรรค 1. ครู กศน.ลงไปสาํ รวจยังพนื้ ท่ีจรงิ โดยพบปญหาวา ขอมลู ผสู ํารวจรายนัน้ ๆ จบการศึกษาแลว และ บางรายกําลังศึกษาในระดับอุดมศึกษา ประชาชนไมเขาใจวาทําไมตองมีการสํารวจขอมูล ทําใหครู กศน. ตอ งอธิบายเหตผุ ลความจําเปน จึงเปนเหตุใหใชเวลาในการสาํ รวจนาน จนกวา ผูปกครองจะเขา ใจ 2. ขอมูลผูสํารวจบางรายพักอาศัยเปนบานเชา และไดมีการยายถ่ินฐานไปแลว จึงไมสามารถหาผู ยนื ยันขอมูลได
34 ขอ เสนอแนะตอ สถานศกึ ษา กรณีที่ขอมูลบางรายไมชัดเจน สถานศึกษาควรประสานกับอําเภอ หรือฝายทะเบียนราษฎรของ กรมการปกครอง หรือประสานกับผูนําชมุ ชน เพื่อหาตวั ตนของบุคคลในพน้ื ท่ี ขอเสนอแนะตอสํานักงาน กศน.จังหวดั สํานักงาน กศน.จังหวดั ราชบุรีควรมีการประสานงานกับสาํ นักงานเขตพ้ืนทีก่ ารศกึ ษา ศนู ยก ารศกึ ษา พเิ ศษประจําจังหวดั ราชบุรี และสํานักงานการศึกษาเอกชนจงั หวัด เพ่ือตรวจสอบขอมูลของกลุมเปา หมายท่ีมี รายชือ่ เขาศกึ ษาในสถานศกึ ษา ซึง่ จะทาํ ใหการดําเนินงานสาํ รวจขอมลู ของกลุมเปาหมายรวดเรว็ ขึ้น 7. การขยายผลการอบรมหลกั สูตรการคาออนไลน สภาพท่พี บ สถานศึกษาไดดาํ เนนิ งานตามนโยบายของสํานกั งาน กศน. ดา นการขับเคลอ่ื นเศรษฐกิจและสงั คมโดย ใชเทคโนโลยีดิจิทัล โดยสถานศึกษาไดมีการจัดตั้งศูนยดิจิทัลชุมชนใน กศน.ตําบลซ่ึงดําเนินงานตามภารกิจ ของ 4 ศูนย กศน.ตําบล โดยไดจัดทําโครงการศูนยดิจิทัลชุมชน เพื่อสรางการรับรูในเร่ืองการรูและเขาใจ เทคโนโลยีดิจิทัล และสงเสริมการจํานายสินคาผานระบบออนไลน ซึ่งไดจัดทําหลักสูตรอบรมประชาชน จํานวน 2 หลักสูตร คือ Digital Literacy และ E-commerce โดยสถานศึกษาไดมอบหมายใหครู กศน. ตําบลเกาะศาลพระไดเขารับการอบรมเปนวิทยากร ครู ก และครู กศน.ตําบลทั้ง 2 ตําบล เขารับการอบรม เปนวิทยากร ครู ค โครงการพัฒนาเศรษฐกิจดิจิทัล ซึ่งทําใหครู กศน.ตําบลมีความรูความสามารถในการ ดําเนินงานถายทอดความรูใหแกประชาชน โดยมีกลุมเปาหมายในการดําเนินงาน จํานวน 90 คน และ สถานศึกษาไดมอบหมายใหครู กศน.ตําบลไดดําเนินการใหความแกประชาชนท้ัง 2 หลักสูตร ผลการ ดําเนินงานมีผูเขารวมกิจกรรม จํานวน 100 คน หลังจากเสร็จส้ินการอบรมแลวสถานศึกษาไดมีการจัดทํา ทําเนียบผูเขาอบรมหลักสูตรการขายสินคาออนไลน (E-commerce) เพ่ือติดตามผลการดําเนินงานของผูเขา รับการอบรม และมีการจัดตง้ั ศูนย OOCC จาํ นวน 1 แหง คือ ศนู ย OOCC กศน.อาํ เภอวัดเพลง เพอ่ื ทําหนา ที่ ใหคาํ แนะนําผูทมี่ คี วามสนใจในการจัดทําหนา ยสนิ คาออนไลน โดยมกี ารประชาสัมพนั ธผานส่อื ออนไลน ไดแ ก Facebook และ Line การติดตามผูผานการอบรม ครูกศน.ตําบล ไดมีการติดตามผลงานของผูเขารับการอบรมโดยใชวิธี สังเกตการโพสขายสินคาในกลุม OOCC ของสถานศึกษา และติดตามผานแฟนเพจเฟซบุคของผูเรียน ซ่ึงใน ปจจุบันมีสมาชิกในกลุม OOCC กศน.อําเภอวดั เพลง จํานวน 162 คน และครู กศน.ตําบลไดมีการสอบถาม สมาชิกในกลุมพบวา สมาชิกมีชองทางในการประชาสัมพันธสนิ คา และบริการเพิ่มมากขนึ้ และทาํ ใหม ีรายได เพ่ิมช้ึนจากเดิม ขอ นเิ ทศ 1. แนะนําใหมีการเพ่ิมชองทางในการประชาสัมพันธใหมีความหลากหลายและเขาถึงทุก กลุม เปาหมายเพ่อื ใหการดาํ เนนิ งานครอบคลุมทกุ กลุม เปาหมาย 2. ในการจัดอบรมทั้ง 2 หลักสูตร ผูเขารับการอบรมมีชวงวัย และมีทักษะในการใชเทคโนโลยีที่ แตกตางกนั วิทยากรผูสอนควรมีการสอบถามผูเ รยี นและชว ยเหลอื ผูเ รยี นอยางใกลชิด 3. ครู กศน.ตําบลควรมกี ารเพิ่มจาํ นวนสมาชิกในกลมุ OOCC ของสถานศกึ ษาใหเพิ่มมากขึ้นโดยการ ประชาสมั พันธใหก ับผเู รยี นการศกึ ษาตอ เน่อื ง และนกั ศกึ ษา กศน.
35 ปจ จยั แหงความสําเรจ็ 1. สถานที่ในการจัดอบรมมีความพรอมดานสัญญาณอินเทอรเน็ตซึ่งเอื้อตอการเรียนรูและการ ฝกปฏิบตั ิ 2. ผเู ขารับการอบรมมีความสนใจและเอาใจใสในการเรียนรู และบางรายมีความรพู ื้นฐานความรูดาน การประกอบธุรกิจมาบางแลวทําใหการบริหารจัดการช้ันเรียนเปนไปอยางงาย และผูเขารับการอบรมมีการ จับคูเ พ่อื ชวยเหลือซง่ึ กันและกนั 3. ครู กศน.ตําบลทุกแหงไดร ับการอบรมเปนวิทยากรครู ค โดยเฉพาะอยางย่ิง ครู กศน.ตําบลเกาะ ศาลพระไดผา นการอบรมวิทยากรครู ก (ระดับจังหวัด) ทําใหสามารถถา ยทอดความรูแกผูเขารับการอบรมได อยางชดั เจน ปญหาอุปสรรค ผูเขารับการอบรมมีชวงวัย และมีทักษะในการใชเทคโนโลยีท่ีแตกตางกันทําใหการจัดกิจกรรมการ เรียนการสอนคอนขางชา และวิทยากรจะตองใหการชว ยเหลอื อยา งใกลชดิ ขอเสนอแนะตอ สถานศกึ ษา 1. สถานศึกษาควรมีการจัดตงั้ ศนู ย OOCC ในกศน.ตําบล ซ่ึงจะทาํ ใหสามารถใหคาํ แนะนําผูทม่ี ีความ สนใจไดอ ยางทวั่ ถึง 2. สถานศึกษาควรมีการประสานงานกับหนวยภาครัฐและเอกชนมาใหความรูเกี่ยวกับโลจิสติกส ระบบการขนสงสินคา ขอเสนอแนะตอ สํานักงาน กศน.จงั หวดั สํานักงาน กศน.จังหวัดราชบุรีควรมีการจัดประกวดผูทําการคาออนไลนดีเดนโดยใหมีการคัดเลือก ระดบั ตาํ บล อําเภอ และจังหวัด เพอื่ สรางขวญั และกาํ ลงั ใจใหด าํ เนินงานตอ ไป 8. โครงการภาษาอังกฤษเพอ่ื การส่อื สารดานอาชีพ สภาพท่พี บ สถานศกึ ษาไดน าํ นโยบายสง เสริมการทองเท่ียวเมอื งรองหรือสง เสรมิ การเท่ียวเชิงอนุรักษ เปน การเปด บานตอนรับนักทองเท่ียว เพ่ือสรางโอกาสสรางรายไดใหกับประชาชนในชุมชน สรางมูลคาใหกับสินคาและ บริการที่มาจากประชาชนโดยตรง มาจดั ทําเปนโครงการภาษาอังกฤษเพ่ือการส่ือสารดานอาชพี เพ่ือฝกทักษะ การสื่อสารภาษาอังกฤษเกี่ยวกับอาชีพที่ประชาชนทําอยูใหกับชาวตางชาติ หรือนําเสนอผลิตภัณฑชุมชนใน สื่อโซเชียลมีเดียเปนภาษาอังกฤษได โดยมีกลุมเปาหมายคือ ประชาชนทั่วไป และเนนกลุมโอทอปนวตวิถีใน พนื้ ที่อาํ เภอวัดเพลง จํานวน 20 คน ในการจดั กจิ กรรมการเรียนการสอน ผูเรยี นมคี วามสนใจและเอาใจใสใน การเรยี นเปนอยา งดี วิทยากรเปนครูท่จี บการศึกษาทางดานภาษาองั กฤษโดยตรงมีเทคนคิ และวธิ ีการสอนท่ีหลากหลายทํา ใหผูเรียนสามารถเขาใจไดอยางรวดเร็ว มีการสรา งบรรยากาศดวยกิจกรรมที่เหมาะสมกบั วัยของผูเรยี นเพื่อให เกิดความคุนเคยและกลาพูด กลาแสดงออก วิทยากรมีการสุมผูเรียนท้ังจับคูเพ่ือแสดงการแนะนําตนเองกับ ผูอื่นและจับกลุม การแนะนําผูอื่นใหรูจักกัน การแสดงความยินดีที่ไดรูจัก และการบอกสถานท่ีทองเท่ียวท่ี สาํ คญั ในพนื้ ท่อี าํ เภอวัดเพลง การวัดผลประเมินผล วิทยากรประเมินความสามารถผูเรยี นจากการสังเกตหรือจากแบบประเมินขณะ ผูเรียนรวมกิจกรรม ท้ังดานระยะเวลาผูเขารับการพัฒนาตองมีเวลาในการพัฒนาไมนอยกวารอยละ 80
36 ดานหลักสูตร ผูเรียนตองผานการประเมินความรู ความสามารถและทักษะในการสื่อสารโดยการสอบทักษะ การส่ือสาร การติดตามผูเรียนหลังจากการอบรมเสร็จส้ิน สถานศึกษายังไมไดมีระบบการติดตามผูเรียน หลังจากการอบรมเสร็จส้ิน วามีการนําความรูไปใชในการประกอบอาชีพหรือนําไปใชในการสื่อสารเพื่อการ ทองเท่ยี ว ในชมุ ชนอยา งไร ขอนิเทศ 1. ควรมีการสง เสรมิ ใหผ ูเรยี นไดแ สดงออกมากขึ้น 2. ควรสงเสริมใหผ เู รียนไดน าํ ความรูไปใชในการไปประกอบอาชีพจรงิ ปจ จยั แหงความสาํ เร็จ ผเู รียนมีความเอาใจใส และมีความตั้งฝจในการเรียนรูเปนอยางดี วิทยากรมีเทคนิคและวิธกี ารมีการ สรางบรรยากาศดวยกิจกรรมท่ีเหมาะสมกับวยั ของผเู รยี นเพอื่ ใหเ กิดความคนุ เคยและกลา พูด ปญ หาอปุ สรรค ในพ้ืนท่ีอําเภอวดั เพลงไมมีนักทองเที่ยวชาวตางชาติเพื่อใหผเู รยี นสามารถนําความรไู ปใชหลังจากการ อบรมเสรจ็ สิ้น ทําใหผ ูเ ขา อบรมไดรับความรทู ่เี ปนเพียงทฤษฎแี ละไมส ามารถนําไปใชจรงิ ขอ เสนอแนะตอ สถานศกึ ษา สถานศึกษาควรมีการจัดหลักสูตรท่ีมีการฝกปฏิบัติจริงโดยใหผูเขาอบรมมีสถานที่ฝกการใช ภาษาอังกฤษเพ่อื การสือ่ สารกับเจาของภาษาโดยตรง เชน ตลาดน้ําดาํ เนนิ อําเภอดําเนนิ สะดวก เปน ตน ขอเสนอแนะตอ สํานักงาน กศน.จงั หวัด สํานักงาน กศน.จังหวัดราชบุรี ควรมีการทบทวนเรื่องการจัดสรรงบประมาณโครงการภาษาอังกฤษ เพ่ือการสื่อสารดานอาชีพ ควรมีการจัดสรรงบประมาณใหกับสถานศึกษาท่ีมีความพรอมหรือเปนสถานที่ ทองเท่ียวท่ีมีนักทองเท่ียวชาวตางชาติมาทองเท่ียวเปนประจําซึ่งจะทําใหการใชจายงบประมาณเปนไปอยาง คมุ คาและเกดิ ประโยชนสงู สดุ 9. การเพิ่มประสทิ ธภิ าพการบริหารจัดการขยะมลู ฝอย สภาพทพี่ บ สถานศึกษาไดมีการดําเนินงานกิจกรรมการเพ่ิมประสิทธิภาพการบริหารจัดการขยะมูลฝอยใน สถานศึกษาโดยไมใชงบประมาณรายจายประจําป ซ่งึ ไดดําเนินการตอเนื่องมาจากปงบประมาณ 2561 โดย สถานศึกษาไดมีการจัดทาํ ประกาศ เรื่อง การบริหารจัดการขยะมูลฝอยในสถานศึกษา เพื่อใหเปนแนวทางใน การบริหารจัดการขยะในสถานศกึ ษา และมกี ารประชุมสรา งการรับรูแนวทางการดําเนินงานการบริหารจดั การ ขยะมูลฝอยในสถานศึกษา และมีการแตงต้ังครูและบุคลากรในสงั กัดเปน คณะกรรมการดําเนนิ งานการบริหาร จัดการขยะมูลฝอยในสถานศึกษาและรวมกันดําเนินงานตามภารกิจที่ไดรับมอบหมาย และวางแผนการ ดําเนินงานโดยสอดแทรกเขากับกิจกรรมการเรียนการสอน มีการจดั ทําส่ือประกอบการใหความรเู กี่ยวกับการ คัดแยกขยะตามหลัก 3Rs เชน แผนพับ และการจัดนิทรรศการใหความรู โดยสถานศึกษามีการจัดกิจกรรม รวมกับภาคีเครือขาย เชนการรณรงคคัดแยกขยะรวมกับเทศบาลตําบลวัดเพลง และการจัดทําธนาคารขยะ รไี ซเคิล สถานศึกษาไดมกี ารสอดแทรกเน้ือหาและบูรณาการเขากับรายวิชาสังคมศกึ ษา และมีการจัดกิจกรรม พัฒนาคณุ ภาพชีวิตโดยใหนักศึกษาไดมีการเร่ิมตนคัดแยกขยะในบานของตนเอง และใหแนะนําเพอื่ นบานไดมี การคัดแยกขยะกอ นนําไปทง้ิ
37 สถานศึกษาไดมีการพัฒนาครูและบุคลากรทางการศึกษาในสังกัด เพ่ือใหมีความรูความเขาใจในการ บริหารจัดการขยะโดยการศึกษาดูงานจากมูลนิธิฉือจ้ี โรงพยาบาลโพธาราม ซึ่งเปนตนแบบในการบริการ จดั การขยะ และไดมอบหมายใหครูไดศึกษาหาความรูจากแหลงตาง และไดมีการนําความรูไปเผยแพรใหกับ องคกรปกครองสวนทองถ่ินในพื้นท่ีอําเภอวัดเพลง และครู กศน.ตําบลไดรับเชิญจากโรงเรียนวัดแจงเจริญ ตําบลจอมประทัดใหเปนวิทยากรในการสรางจิตสํานึกในการบริหารจัดการขยะในสถานศึกษาใหแกครู และ นักเรียน และในขณะเดียวกันในการจัดกิจกรรมการศึกษาตามอัธยาศัยไดมีการบูรณาการเรื่องการบริหาร จัดการขยะ เชน การจัดทําสมุดเลมเล็กจากกระดาษท่ีใชแลวหนาเดียว การประดิษฐกระปุกออมสินจากแกน กระดาษ เปนตน และสถานศึกษาไดมีการสรางความตระหนักใหครูและบุคลากรเกีย่ วกับกับการคัดแยกขยะ โดยมีการจดั ทําธนาคารขยะรไี ซเคิลเพ่อื คดั แยกขยะที่สามารถนํามาแปรรูปหรือนํามาสรางมูลคาได และมีการ รณรงคใ หมีการใชกระดาษ 2 หนาอยางคุมคา อีกท้งั ยงั ไดมอบหมายใหค รสู รางจิตสาํ นกึ ใหกับนกั ศึกษาในการ จัดการขยะมูลฝอย โดยมีการนําขยะที่สามารถจําหนายไดท่ีเหลือจากการใชจัดกิจกรรมการเรียนการสอนมา รวบรวมจําหนา ยเพื่อนําเงินมาเปนกองกลางจัดทําเปนโครงการกระปกุ ออมบุญตามอตั ลกั ษณของสถานศึกษา คอื ความพอเพียง ขอ นเิ ทศ 1. ครูควรมีการดําเนินงานอยา งตอเน่ืองและมกี ารรายงานผลการดาํ เนินงานอยา งสมาํ่ เสมอ 2. ควรมกี ารจดั ทาํ หลกั สูตรเก่ยี วกับบริหารจดั การขยะมลู ฝอย 3. ครู และบุคลากรที่ไดรับมอบหมายในการดําเนินงานควรมีการรายงานผลการดําเนินงานอยาง ตอ เนือ่ งและรายงานใหผ ูบริหารสถานศึกษาทราบ ปจ จยั แหงความสาํ เร็จ 1. ผูบริหาร ครู บคุ ลากร และนักศึกษามีความตระหนักถึงการบริหารจดั การขยะมูลฝอยโดยมีการคัด แยกขยะกอนท้ิง มีการจัดต้งั ธนาคารขยะรไี ซเคลิ เพื่อคัดแยกขยะท่ีสามารถนํามาแปรรูปหรือนํามาสรางมูลคา และมีการรณรงคใ หมีการใชก ระดาษ 2 หนาอยางคุมคา 2. อัตลักษณสถานศึกษา ดานความพอเพียง ทําใหการดําเนินงานในดานตาง ๆ ของสถานศึกษา รวมถึงการใชทรพั ยากรอยางประหยัดและคุมคา ขอ เสนอแนะตอ สถานศึกษา 1. ควรมีการขยายผลความรูใหกับประชาชนในชุมชนใหสามารถบริหารจัดการขยะมูลฝอยในชุมชน อยางเปน รปู ธรรม และสรา งชมุ ชนตน แบบในการบรหิ ารจดั การขยะมูลฝอยในชมุ ชน 2. สถานศึกษาควรมีการจัดทําบันทึกขอตกลงความรว มมือในการบริหารจัดการขยะมูลฝอยรวมกับ หนว ยงานภาคีเครอื ขา ยท่ีเก่ียวของ 3. สถานศึกษาควรมีการจัดประกวดโครงงานเก่ียวกับการบริหารจัดการขยะมูลฝอยโดยกําหนดให เปน สวนหนง่ึ ของรายวิชาทลี่ งทะเบยี นเรยี น เชน วิชาวสั ดุศาสตร วชิ าสังคมศกึ ษา เปน ตน ขอ เสนอแนะตอสํานกั งาน กศน.จังหวัด สํานักงาน กศน.จังหวัดราชบุรีควรมีการเสนอใหสํานักงาน กศน.จัดตั้งงบประมาณรายจายประจําป ในเร่อื งการบรหิ ารจดั การขยะเพอื่ สง เสรมิ ใหการดาํ เนินงานเปนไปอยา งตอ เนอ่ื งและเปน รปู ธรรมมากยง่ิ ข้ึน
Search