โกเมศ กาบแก้ว

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบงภาพท่ี 7.19 วงจรการกลบั ทิศทางการหมนุ มอเตอรไฟฟากระแสสลบั 3 เฟส แบบชั่วขณะ โดยการใชสวิตชป ุมกด ท่ีมา : (ภาพโดยผูเขยี น, 2564, มกราคม 16) 2.2.1 การตรวจสอบความถูกตอ งของวงจร ดานวงจรกําลัง ตรวจสอบการตรงเฟสและการขามเฟส เชนเดียวกันกับแบบใช สวติ ชเ ลอื ก ดานวงจรควบคุม นาํ มเิ ตอรวัดท่ี L1 กับ N เข็มขึ้นเล็กนอยเนื่องจากคา ค.ต.ท.ของ ไฟแดง จากนั้นกด สวิตชปุมกด (S2) ตอวงจรคางไว เข็มจะเพิ่มขึ้นเนื่องจากเปนคา ค.ต.ท. ของ ขดลวดคอยล K1 กด K2 เข็มตกมาตาํ แหนงเดมิ ปลอ ย สวิตชป มุ กด (S2) หลังจากนน้ั กด สวิตชปุมกด (S3) ตอวงจรคางไว เข็มจะเพิ่มข้ึนเน่ืองจากเปนคา ค.ต.ท. ของขดลวดคอยล K2 กด K1 เข็มตกมา ตําแหนงเดิม กด Trip OL- F3 หนาสัมผัส 95-96 OL-F3 ตัดวงจร เข็มตกมาท่ี ∞ จากน้ันยายจุดวัด จาก N ไปทหี่ นาสัมผัส 98 OL-F3 เขม็ จะเพ่ิมขน้ึ ไปทจี่ ุด 0 กดรเี ซต็ OL- F3 เข็มจะตกกลับมาที่ ∞ 2.2.2 การทาํ งานของวงจรเมื่อยกเบรกเกอร ภาพท่ี 7.20 วงจรการกลับทศิ ทางการหมุนมอเตอรไฟฟากระแสสลบั 3 เฟส แบบชว่ั ขณะ โดยการใชสวิตชป มุ กด การทํางานของวงจรเมือ่ ยกเบรกเกอร ท่มี า : (ภาพโดยผูเขยี น, 2564, มกราคม 16) ดานวงจรควบคุม กระแสไฟฟาจาก L1 ไหลผานฟวสควบคุม F1 ไหลผานขา 95- 96 ของโอเวอรโหลด F3 สวนหน่ึงไหลผานไปท่ีไฟแดงครบวงจรไฟแดงติด และอีกสวนหน่ึงไปรอท่ี ขา 3 ของ สวติ ชป ุมกด (S2) และ สวิตชปุมกด (S3) ดานวงจรกําลัง กระแสไฟฟาจาก L1 L2 L3 จะไหลผานฟวสกําลัง F2 มารออยูท่ี หนา สัมผสั หลกั 1 3 5 ของคอยล K1 และ K2 145

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบง 2.2.3 การทํางานของวงจรเมื่อกดสวติ ชปุมกด (S2) ภาพที่ 7.21 การทํางานของวงจรเมอ่ื กดสวติ ชปมุ กด (S2) ที่มา : (ภาพโดยผเู ขียน, 2564, มกราคม 16) ดานวงจรควบคุม เม่ือกดสวิตชปุมกด (S2) หนาสัมผัส 3-4 ของ สวิตชปุมกด (S2) ตอวงจรกระแสไฟฟาไหลผาน หนาสัมผัสชวยปกติ 31-32 ของ K2 ไปที่คอยล K1 ครบวงจร คอยล K1 ทาํ งาน เม่ือคอยล K1 ทํางานจะสั่งใหหนาสัมผัสชวยปกติเปด 13-14 ตอวงจร กระแสไหลไปที่ไฟ เขียว 1 ครบวงจร ไฟเขียว 1 ติด และส่ังใหหนาสัมผัสชวยปกติปด 31-32 ของ K1 เปดวงจรอินเตอร ลอ คคอยล K2 ไวไมใ หทํางานพรอ มกัน ดา นวงจรกาํ ลงั เมอื่ คอยล K1 ทํางานจะส่ังใหหนาสัมผัสหลัก 1-2 3-4 และ 5-6 ตอ วงจร กระแสไฟฟาจะไหลผานไปท่ี โอเวอรโหลด (F3) ไปที่มอเตอรไฟฟาครบวงจร มอเตอรหมุนไป ดา นหน่งึ 2.2.4 การทํางานของวงจรเมอื่ กดสวิตชปุมกด (S2) แลว ปลอยมอื ภาพท่ี 7.22 การทํางานของวงจรเมือ่ กดสวติ ชป ุมกด (S2) แลว ปลอ ยมอื ทมี่ า : (ภาพโดยผเู ขียน, 2564, มกราคม 16) ดา นวงจรควบคมุ เม่ือปลอยมือหนาสัมผัส 3-4 ของ PB-2 ตัดวงจรกระแสไฟฟาเขา คอยล K1 เลิกทาํ งาน ทําใหหนา สัมผัสชวย 13-14 ของ K1 ตัดไฟเขา ไฟเขยี ว 1 ดับลง หนาสัมผัสชวย 31-32 ของ K1 กลับมาตอวงจรเลิกอินเตอรล อค คอยล K2 146

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบง ดานวงจรกําลัง เมื่อคอยล K1 หยุดการทํางานจะทําใหหนาสัมผัสหลัก 1-2 3-4 และ 5-6 เปดวงจรตัดกระแสไฟเขา โอเวอรโหลด (F3) และมอเตอร ทําใหมอเตอรหยุดหมุน 2.2.5 การทาํ งานของวงจรเมื่อกดสวติ ชปมุ กด (S3) ภาพที่ 7.23 การทาํ งานของวงจรเมอื่ กดสวิตชป มุ กด (S3) ทีม่ า : (ภาพโดยผเู ขียน, 2564, มกราคม 16) ดานวงจรควบคุม เม่ือกดสวิตชปุมกด (S3) หนาสัมผัส 3-4 ของสวิตชปุมกด (S3) ตอวงจรกระแสไฟฟาไหลผาน หนาสัมผัสชวยปกติปด 31-32 ของ K1 ไปที่คอยล K2 ครบวงจร คอยล K2 ทํางาน เมื่อคอยล K2 ทํางานจะส่ังใหหนาสัมผัสชวยปกติเปด 13-14 ตอวงจร กระแสไหล ไปที่ไฟเขียว 1 ครบวงจร ไฟเขียว 1 ติด และส่ังใหหนาสัมผัสชวยปกติปด 31-32 ของ K2 เปดวงจร อนิ เตอรล อ คคอยล K1 ไวไ มใหทํางานพรอมกัน ดา นวงจรกําลัง เมื่อคอยล K2 ทาํ งานจะสงั่ ใหหนาสมั ผัสหลัก 1-2 3-4 และ 5-6 ตอ วงจร กระแสไฟฟาจะไหลผานไปที่ โอเวอรโหลด (F3) ไปที่มอเตอรไฟฟาครบวงจร มอเตอรหมุนไป ดานหนึ่ง 2.2.6 การทาํ งานของวงจรเม่อื กดสวิตชปมุ กด (S3) แลวปลอยมอื ภาพท่ี 7.24 การทํางานของวงจรเม่อื กดสวิตชปุม กด (S3) แลว ปลอ ยมือ 147

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบงท่ีมา : (ภาพโดยผูเ ขียน, 2564, มกราคม 16) ดานวงจรควบคุม เม่ือปลอยมือหนาสัมผัส 3-4 ของ สวิตชปุมกด (S3) ตัดวงจร กระแสไฟฟาเขาคอยล K2 เลิกทํางาน ทําใหหนาสัมผัสชวย 13-14 ของ K2 ตัดไฟเขาไฟเขียว 2 ดับ ลง หนาสมั ผัสชว ย 31-32 ของ K2 กลบั มาตอ วงจรเลิกอนิ เตอรล อค คอยล K1 ดานวงจรกําลัง เมื่อคอยล K2 หยุดการทํางานจะทําใหหนาสัมผัสหลัก 1-2 3-4 และ 5-6 เปดวงจรตัดกระแสไฟเขา โอเวอรโ หลด (F3) และมอเตอร ทําใหมอเตอรห ยุดหมุน 2.2.7 การทํางานของวงจรเมอ่ื กดสวติ ชป มุ กด (S2) คา งไว แลว กดปมุ กด (S3) ภาพที่ 7.25 การทํางานของวงจรเม่ือกดสวิตชป มุ กด (S2) คางไว แลวกดสวิตชปมุ กด (S3) ทม่ี า : (ภาพโดยผูเ ขยี น, 2564, มกราคม 16) ดา นวงจรควบคมุ เมื่อกดสวิตชปุมกด (S2) คางไว หนาสัมผัส 3-4 ของสวิตชปุมกด (S2) ตอ วงจรกระแสไฟฟาไหลผา น หนาสัมผสั ชว ยปกตปิ ด 31-32 ของ K2 ไปที่คอยล K1 ครบวงจร คอยล K1 ทํางาน เมื่อคอยล K1 ทํางานจะส่ังใหหนาสัมผัสชวยปกติเปด 13-14 ตอวงจร กระแสไหล ไปท่ีไฟเขียว 1 ครบวงจร ไฟเขียว 1 ติด และส่ังใหหนาสัมผัสชวยปกติปด 31-32 ของ K1 เปดวงจร อินเตอรลอคคอยล K2 ไวไมใหทํางานพรอมกัน ดังนั้นเมื่อกดปุม สวิตชปุมกด (S3) คอยล K2 จึงไม ทํางานคอยล K1 ก็ยงั คงทํางานอยเู ชนเดมิ 2.2.8 การทํางานของวงจรเมอ่ื กดสวติ ชปมุ กด (S3) คา งไว แลวกดปุมกด (S2) ภาพที่ 7.26 การทาํ งานของวงจรเมอ่ื กดสวิตชปมุ กด (S2) คา งไว แลวกดสวิตชป ุมกด (S3) ทม่ี า : (ภาพโดยผูเขยี น, 2564, มกราคม 16) ดา นวงจรควบคมุ เมอื่ กดสวิตชปุม กด (S2) คางไว หนาสมั ผัส 3-4 ของ สวิตชปุมกด (S2) ตอวงจรกระแสไฟฟาไหลผาน หนาสัมผัสชวยปกติ 31-32 ของ K2 ไปที่คอยล K1 ครบวงจร คอยล K1 ทํางาน เม่ือคอยล K1 ทํางานจะสั่งใหหนาสัมผัสชวยปกติเปด 13-14 ตอวงจร กระแสไหล 148

ไปที่ไฟเขียว 1 ครบวงจร ไฟเขียว 1 ติด และส่ังใหหนาสัมผัสชวยปกติปด 31-32 ของ K1 เปดวงจร อินเตอรลอคคอยล K2 ไวไมใหทํางานพรอมกัน ดังนั้นเม่ือกดปุม สวิตชปุมกด (S3) คอยล K2 จึงไม ทาํ งานคอยล K1 ก็ยังคงทาํ งานอยูเ ชน เดมิ สรุปวงจรน้ีเปนวงจรการกลับทางหมุนมอเตอร 3 เฟส แบบชั่วขณะ (jogging) โดยการใช สวิตชปุมกด (Push Button) กลับทางหมุนมอเตอร 3 Phase โดยการใช สวิตชปุมกด (S2) ควบคุม คอยล K1 และ สวิตชปุมกด (S3) คอยล K2 เมื่อคอยลตัวใดทํางานจะไปส่ังหนาสัมผัสชวยปกติปดไป เปดวงจรอินเตอรลอคคอยลอีกตัวหน่ึงไวไมใหทํางานพรอมกัน ไปส่ังหนาสัมผัสชวยปกติเปดตอวงจร Indicator Lampแสดงสถานะการทํางาน และไปสั่งหนาสัมผัสหลักดานวงจรกําลังตอวงจร กระแสไฟฟาจะไหลผา นไปท่ี โอเวอรโ หลด (F3) ไปทม่ี อเตอรไ ฟฟา ครบวงจร มอเตอรหมุนไปดานหนึ่ง แตเม่ือปลอยมือ สวิตชปุมกด (S2) หรือ สวิตชปุมกด (S3) จะตัดวงจรไฟเขาคอยล ทําใหคอยลเลิก ทาํ งาน หนา สมั ผสั หลักตดั ไฟเขา มอเตอรห ยุดหมนุ มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบง 2.3 โดยการใชสวิตชปุมกด (push Button) อินเตอรลอค(Interlock) ดวยหนาสัมผัส ปกตปิ ด ของสวติ ชปุมกดอกี ตัวหนง่ึ BK BK 1 2 1 2 BK 4 F1 3 6 F3 95 F3 BK F2 F2 F2 96 5 98 S2 3 13 S3 3 13 S3 K1 K2 4 14 4 14 1 1 1 3 5 1 3 5 S2 K1 K1 K1 K2 K2 K2 2 2 2 4 6 2 4 6 1 3 5 A1 Gr een1 A1 Gr een2 Red Yel l o w K1 K2 F3 F3 F3 2 4 6 A2 A2 ภาพท่ี 7.27Mวotงoจr3รPhกasาeรกลับทิศทางการหมนุ มอเตอรไฟฟา กระแสสลบั 3 เฟส แบบชว่ั ขณะ โดยการใชสวิตชป มุ กด อินเตอรลอคดว ยหนา สมั ผสั ปกตปิ ด ของสวิตชปุมกดอกี ตัวหนงึ่ 2.3.1 การตรวจสอบความถูกตอ งของวงจร ดานวงจรควบคุม นํามิเตอรวัดที่ L1 กับ N เข็มข้ึนเล็กนอยเน่ืองจากคา ค.ต.ท.ของ ไฟแดง จากน้ันกด สวิตชปุมกด (S2) ตอวงจรคางไว เข็มจะเพิ่มข้ึนเนื่องจากเปนคา ค.ต.ท. ของ ขดลวดคอยล K1 กด สวิตชปุมกด (S3) ตัดวงจรเข็มตกมาตําแหนงเดิม ปลอย สวิตชปุมกด (S2) หลังจากน้ันกด สวิตชปุมกด (S3) ตอวงจรคางไว เข็มจะเพิ่มข้ึนเนื่องจากเปนคา ค.ต.ท. ของขดลวด คอยล K2 กด สวิตชปุมกด (S2) ตัดวงจรเข็มตกมาตําแหนงเดิม ปลอย สวิตชปุมกด (S2) เข็มจะ เพ่ิมข้ึน กด Trip OL- F3 คอนแทคเตอร 95-96 OL-F3 ตัดวงจร เข็มตกมาท่ี ∞ จากนั้นยายจุดวัด จาก N ไปทีค่ อนแทตเตอร 98 OL-F3 เข็มจะเพ่ิมข้ึนไปท่ีจุด 0 กดรเี ซ็ต OL- F3 เขม็ จะตกกลับมาท่ี ∞ 149

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบง 2.3.2 การทํางานของวงจรเมื่อยกเบรกเกอร ภาพท่ี 7.28 แสดงวงจรการกลบั ทิศทางการหมุนมอเตอรไฟฟา กระแสสลับ 3 เฟส แบบช่วั ขณะ โดยการใชสวิตชปุมกด อินเตอรลอคดวยหนาสัมผัสปกติปดของสวิตชปุมกด การทํางาน ของวงจร เมือ่ ยกเบรกเกอร ท่มี า : (ภาพโดยผเู ขยี น, 2564, มกราคม 16) ดานวงจรควบคุม กระแสไฟฟาจาก L1 ไหลผานฟวสควบคุม F1 ไหลผานขา 95- 96 ของโอเวอรโหลด F3 สวนหน่ึงไหลผานไปท่ีไฟแดงครบวงจรไฟแดงติด และอีกสวนหนึ่งไปรอท่ี ขา 3 ของ สวติ ชป มุ กด (S2) และ สวิตชปุมกด (S3) ดานวงจรกําลัง กระแสไฟฟาจาก L1 L2 L3 จะไหลผานฟวสกําลัง F2 มารออยูที่ หนา สมั ผสั หลกั 1 3 5 ของคอยล K1 และ K2 2.3.3 การทาํ งานของวงจรเม่ือกดสวติ ชปุม กด (S2) ภาพที่ 7.29 การทาํ งานของวงจรเมือ่ กดสวิตชป ุมกด (S2) ท่มี า : (ภาพโดยผูเขียน, 2564, มกราคม 16) ดานวงจรควบคมุ เมอ่ื กดสวติ ชปมุ กด (S2) หนา สัมผัสปกติเปด 3-4 ของ สวิตชปุมกด (S2) ตอวงจรกระแสไฟฟาไหลผาน หนาสัมผัสชวยปกติปด 1-2 ของ สวิตชปุมกด (S3) ไปท่ีคอยล K1 ครบวงจร คอยล K1 ทํางาน เม่ือคอยล K1 ทํางานจะส่ังใหหนาสัมผัสชวยปกติเปด 13-14 ตอวงจร 150

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบงกระแสไหลไปท่ีไฟเขยี ว 1 ครบวงจร ไฟเขียว 1 ติด และทําใหหนาสัมผัสชวยปกติปด 1-2 ของ สวิตช ปมุ กด (S2) เปดวงจรอนิ เตอรล อ คคอยล K2 ไวไมใหท ํางานพรอ มกัน ดานวงจรกําลัง เม่ือคอยล K1 ทํางานจะสั่งใหหนาสัมผัสหลัก 1-2 3-4 และ 5-6 ตอวงจร กระแสไฟฟาจะไหลผานไปที่ โอเวอรโหลด (F3) ไปทม่ี อเตอรไฟฟาครบวงจร มอเตอรหมุนไปดานหน่ึง 2.3.4 การทํางานของวงจรเม่อื กดสวิตชปมุ กด (S2) แลวปลอ ยมอื ภาพท่ี 7.30 การทํางานของวงจรเมื่อกดสวิตชปมุ กด (S2) แลวปลอ ยมือ ทีม่ า : (ภาพโดยผูเขยี น, 2564, มกราคม 16) ดานวงจรควบคุม เม่อื ปลอยมือหนา สมั ผสั ปกติเปด 3-4 ของ PB-2 ตัดวงจรกระแสไฟฟา เขาคอยล K1 เลิกทํางาน ทําใหคอนแทคเตอร 13-14 ของ K1 ตัดไฟเขาไฟเขียว 1 ดับลง หนาสัมผัส ปกติปด 1-2ของ สวิตชปุมกด (S2) กลับมาตอวงจรเลิกอินเตอรลอค คอยล K2 ดานวงจรกําลัง เม่ือ คอยล K1 หยุดการทํางานจะทําใหหนาสัมผัสหลัก 1-2 3-4 และ 5-6 เปดวงจรตัดกระแสไฟเขา โอ เวอรโ หลด (F3) และมอเตอร ทําใหมอเตอรหยุดหมุน 2.3.5 การทํางานของวงจรเมือ่ กดสวิตชปมุ กด (S3) ภาพที่ 7.31 การทํางานของวงจรเม่ือกดสวติ ชปุม กด (S3) ท่มี า : (ภาพโดยผเู ขียน, 2564, มกราคม 16) 151

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบง ดา นวงจรควบคมุ เม่อื กดสวิตชป ุมกด (S3) หนา สมั ผสั ปกติเปด 3-4 ของ สวิตชปุมกด (S3) ตอวงจรกระแสไฟฟาไหลผาน หนาสัมผัสชวยปกติปด 1-2 ของ สวิตชปุมกด (S2) ไปท่ีคอยล K2 ครบวงจร คอยล K2 ทํางาน เม่ือคอยล K2 ทํางานจะสั่งใหหนาสัมผัสชวยปกติเปด 13-14 ตอวงจร กระแสไหลไปท่ีไฟเขียว 2 ครบวงจร ไฟเขียว 2 ติด และทําใหหนาสัมผัสปกติปด 1-2 ของ สวิตช ปมุ กด (S3) เปดวงจรอินเตอรล อ คคอยล K1 ไวไมใ หท ํางานพรอมกนั ดานวงจรกําลัง เม่ือคอยล K2 ทํางานจะส่ังใหหนาสัมผัสหลัก 1-2 3-4 และ 5-6 ตอวงจร กระแสไฟฟา จะไหลผานไปท่ี โอเวอรโหลด (F3) ไปทม่ี อเตอรไฟฟาครบวงจร มอเตอรหมุนไปดา นหนง่ึ 2.3.6 การทํางานของวงจรเมอื่ กดสวิตชปุมกด (S3) แลว ปลอยมอื ภาพที่ 7.32 การทาํ งานของวงจร เมือ่ กดสวิตชปมุ กด (S3) แลวปลอยมอื ทีม่ า : (ภาพโดยผูเขียน, 2564, มกราคม 16) ดา นวงจรควบคุม เมอื่ ปลอยมือหนาสมั ผสั ปกติเปด 3-4 ของ PB-3 ตัดวงจรกระแสไฟฟา เขาคอยล K2 เลิกทํางาน ทําใหคอนแทคเตอร 13-14 ของ K2 ตัดไฟเขาไฟเขียว 2 ดับลง หนาสัมผัส ปกติปด 1-2ของ สวติ ชปุมกด (S3) กลับมาตอวงจรเลิกอนิ เตอรล อ ค คอยล K1 ดานวงจรกําลัง เมือ่ คอยล K2 หยดุ การทาํ งานจะทาํ ใหห นาสัมผัสหลัก 1-2 3-4 และ 5-6 เปดวงจรตัดกระแสไฟเขา โอเวอรโ หลด (F3) และมอเตอร ทาํ ใหม อเตอรหยุดหมนุ 2.3.7 การทํางานของวงจรเม่ือกดสวิตชปมุ กด (S2) คางไว แลว กดสวิตชปมุ กด (S3) 152

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบงภาพท่ี 7.33 การทํางานของวงจร เม่อื กดสวติ ชป ุมกด (S3) แลวปลอยมอื ทีม่ า : (ภาพโดยผเู ขยี น, 2564, มกราคม 16) ดานวงจรควบคุม เม่ือกดสวิตชปุมกด (S2) หนาสัมผัสปกติเปด 3-4 ของ สวิตชปุมกด (S2) ตอวงจรกระแสไฟฟาไหลผาน หนาสัมผัสปกติปด 1-2 ของ สวิตชปุมกด (S3) ไปที่คอยล K1 ครบวงจร คอยล K1 ทํางาน เมื่อคอยล K1 ทํางานจะสั่งใหหนาสัมผัสชวยปกติเปด 13-14 ตอวงจร กระแสไหลไปท่ีไฟเขียว 1 ครบวงจร ไฟเขียว 1 ติด และทําใหหนาสัมผัสปกติปด 1-2 ของ สวิตช ปุมกด (S2) เปดวงจรอินเตอรลอคคอยล K2 ไวไมใหทํางานพรอมกัน ดังนั้นเม่ือกดปุม สวิตชปุมกด (S3) คอยล K2 จงึ ไมทาํ งาน และหนา สมั ผสั ปกติปด 1-2 ของ สวิตชป ุมกด (S3) ตัดวงจรไฟเขาคอยล K1 ทําใหคอยล K1 หยุดทาํ งาน ดานวงจรกําลงั เมอ่ื คอยล K1 หยุดการทํางานจะทําใหหนาสัมผัสหลัก 1-2 3-4 และ 5-6 เปด วงจรตดั กระแสไฟเขา โอเวอรโ หลด (F3) และมอเตอร ทาํ ใหมอเตอรหยดุ หมนุ 2.3.8 การทํางานของวงจรเมื่อกดสวิตชป มุ กด (S3) คางไว แลว กดสวิตชปมุ กด (S2) ภาพที่ 7.34 การทาํ งานของวงจร เมือ่ กดสวิตชปุมกด (S3) คา งไว แลวกดสวติ ชป ุมกด (S2) ท่มี า : (ภาพโดยผูเ ขียน, 2564, มกราคม 16) ดานวงจรควบคุม เม่ือกดสวิตชปุมกด (S3) หนาสัมผัส 3-4 ของ สวิตชปุมกด (S3) ตอ วงจรกระแสไฟฟาไหลผาน หนาสัมผัสปกติปด 1-2 ของ สวิตชปุมกด (S2) ไปท่ีคอยล K2 ครบวงจร คอยล K2 ทํางาน เมื่อคอยล K3 ทํางานจะส่ังใหหนาสัมผัสชวยปกติเปด 13-14 ตอวงจร กระแสไหล ไปทไ่ี ฟเขยี ว 2 ครบวงจร ไฟเขยี ว 2 ติด และทาํ ใหห นาสมั ผสั ปกตปิ ด 1-2 ของ สวิตชปุมกด (S3) เปด วงจรอินเตอรลอคคอยล K1 ไวไมใหทํางานพรอมกัน ดังนั้นเมื่อกดสวิตชปุมกด (S2) คอยล K2 จึงไม ทํางาน และหนาสัมผัสปกติปด 1-2 ของ สวิตชปุมกด (S3) ตัดวงจรไฟเขาคอยล K2 ทําใหคอยล K2 หยดุ ทํางาน ดานวงจรกําลัง เมื่อคอยล K2 หยุดการทํางานจะทําใหหนาสัมผัสหลัก 1-2 3-4 และ 5-6 เปด วงจรตัดกระแสไฟเขา โอเวอรโ หลด (F3) และมอเตอร ทําใหมอเตอรหยดุ หมนุ สรุปการทํางาน วงจรนเ้ี ปนวงจรการกลับทิศทางการหมุนมอเตอรไ ฟฟากระแสสลบั 3 เฟส แบบชัว่ ขณะ โดยการใชส วติ ชป ุมกด อนิ เตอรลอคดว ยหนาสัมผัสปกติปด 1-2 ของสวิตชป มุ กด ตัว หน่งึ ไปตออนุกรมกับหนาสัมผัสปกติเปด 3-4 ของสวติ ชปมุ กดอีกตัวหนง่ึ และตออนุกรมไวดา นหนึ่ง 153

ของคอยลทตี่ องการอนิ เตอรลอค ดังนน้ั เม่ือกดสวิตชป ุมกดใหคอยลตวั ใดตวั หนึง่ ทํางานอยู แลวกด สวติ ชป ุมกดอกี ตวั หนงึ่ ใหกลับทางหมุนจะทาํ ใหมอเตอรหยุดทํางาน เน่ืองจากหนา สมั ผัสปกตปิ ด 1-2 ของปุมสวติ ชป มุ กดท่ีตออนกุ รมอยจู ะตัดวงจรไฟเขาคอยลซ่ึงกันและกนั 3. การกลับทิศทางการหมุนมอเตอรไฟฟากระแสสลับ 3 เฟส แบบการกลับทางหมุน หลงั จากหยุดมอเตอร (reversing after stop) 3.1 โดยการใชสวิตชปุมกด(push button) อินเตอรล็อค(interlock) ดวย มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบงหนาสมั ผสั ชวยปกตปิ ดแมคเนตกิ คอนแทคเตอร BK BK 12 12 BK 4 F1 3 BK 6 F3 95 F3 5 F2 F2 F2 96 Red 1 3 5 1 3 5 S1 1 3 13 23 98 K1 K1 K1 K2 K2 K2 S2 K2 K2 Yel l o w 2 2 4 6 2 4 6 3 13 23 4 14 24 K1 K1 S3 4 14 24 31 31 K2 K1 32 32 A1 1 3 5 K1 A1 F3 F3 F3 A2 K2 2 4 6 Gr een1 A2 Gr een2 ภาพท่ี 7.35 วงจรMกotาorร3กPhลasับe ทศิ ทางการหมนุ มอเตอรไฟฟากระแสสลับ 3 เฟส แบบการกลับทาง หมุนหลงั จากหยดุ มอเตอรโ ดยการใชส วติ ชปุมกด อินเตอรล็อคดว ยหนา สัมผัสชว ยปกติ ปดของแมคเนตกิ คอนแทคเตอร ท่มี า : (ภาพโดยผเู ขียน, 2564, มกราคม 16) 3.1.1 การตรวจสอบความถกู ตอ งของวงจร ดานวงจรควบคุม นํามเิ ตอรว ัดท่ี L1 กบั N เข็มขึ้นเล็กนอยเน่อื งจากคา ค.ต.ท. ของ ไฟแดง จากน้ันกด สวิตชปุมกด (S2) ตอวงจรคางไว เข็มจะเพ่ิมขึ้นเน่ืองจากเปนคา ค.ต.ท. ของ ขดลวดคอยล K1 หลังจากน้ันกด สวิตชปุมกด (S1) ตัดวงจรเข็มตกมาตําแหนงเดิม ปลอย สวิตช ปุมกด (S1) เข็มเพิ่มขึ้น กด K2 เข็มตกมาตําแหนงเดิม ปลอย K2 เข็มเพ่ิมขึ้น หลังจากนั้น กด K1 ปลอย สวิตชปุมกด (S2) เข็มจะคาง เน่ืองจากมีหนาสัมผัสชวยปกติเปด 13-14 ตอขนานวงจร แทน หลงั จากนัน้ กด สวติ ชป มุ กด (S1) ตัดวงจรเข็มตกมาตําแหนง เดิม ปลอ ย สวิตชปุมกด (S1) เข็มเพิ่มขึ้น กด K2 เขม็ ตกมาตําแหนง เดมิ ปลอย K2 เข็มเพ่ิมขึ้นหลังจากน้ันกด สวิตชปุมกด (S3) ตอวงจรคางไว เข็มจะเพ่ิมขึ้นเนื่องจากเปนคาค.ต.ท. ของขดลวดคอยล K2 หลังจากนั้นกด สวิตชปุมกด (S1) ตัด วงจรเข็มตกมาตําแหนงเดิม ปลอย สวิตชปุมกด (S1) เข็มเพิ่มข้ึน กด K1 เข็มตกมาตําแหนงเดิม ปลอ ย K1 เขม็ เพมิ่ ขนึ้ หลงั จากน้นั กด K2 ปลอย สวิตชปุมกด (S3) เข็มจะคาง เน่ืองจากมีหนาสัมผัส ชว ยปกตเิ ปด 13-14 ตอ ขนานวงจรแทน หลงั จากนั้นกด สวิตชป ุมกด (S1) ตัดวงจรเข็มตกมาตําแหนง เดิม ปลอย สวิตชปุมกด (S1) เข็มเพิ่มขึ้น กด K1 เข็มตกมาตําแหนงเดิม ปลอย K1 เข็มเพ่ิมขึ้นกด Trip OL- F3 คอนแทคเตอร 95-96 OL-F3 ตัดวงจร เข็มตกมาท่ี ∞ จากน้ันยายจุดวัดจาก N ไปท่ี คอนแทตเตอร 98 OL-F3 เข็มจะเพมิ่ ขึน้ ไปทีจ่ ดุ 0 กดรเี ซ็ต OL- F3 เข็มจะตกกลับมาที่ ∞ 3.1.2 การทํางานของวงจรเมอ่ื ยกเบรกเกอร 154

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบงภาพท่ี 7.36 วงจรการกลับทิศทางการหมุนมอเตอรไฟฟา กระแสสลับ 3 เฟส แบบการกลับทาง หมนุ หลังจากหยดุ มอเตอรโ ดยการใชส วติ ชปุมกด อินเตอรลอ็ คดว ยหนาสมั ผัสชว ยปกติ ปดของแมคเนตกิ คอนแทคเตอร การทํางานของวงจรเมื่อยกเบรกเกอร ที่มา : (ภาพโดยผเู ขยี น, 2564, มกราคม 16) ดานวงจรควบคุม กระแสไฟฟาจาก L1 ไหลผานฟวสควบคุม F1 ไหลผานขา 95-96 ของโอเวอรโหลด F3 สวนหน่ึงไหลผานไปที่ไฟแดงครบวงจรไฟแดงติด และอีกสวนหน่ึงจะไหลผาน PB ขา 1-2ไปรอที่ ขา 3 สวิตชปุมกด (S2) และ สวิตชปุมกด (S3) และคอนแทคชวย 13 23 ของ K1 และ K2 ดานวงจรกําลัง กระแสไฟฟาจาก L1 L2 L3 จะไหลผานฟวสกําลัง F2 มารออยูท่ี หนาสัมผัสหลัก 1 3 5 ของคอยล K1 และ K2 3.1.3 การทาํ งานของวงจรเมื่อกดสวติ ชปุมกด (S2) แลวปลอย ภาพที่ 7.37 การทํางานของวงจรเมื่อกดสวติ ชปุมกด (S2) แลว ปลอย ทีม่ า : (ภาพโดยผูเขียน, 2564, มกราคม 16) ดานวงจรควบคุม เมื่อกดสวิตชปุมกด (S2) หนาสัมผัสปกติเปด 3-4 ของ สวิตช ปุมกด (S2) ตอวงจรกระแสไฟฟาไหลผาน หนาสัมผัสชวยปกติปด 31-32 ของ K2 ไปที่คอยล K1 ครบวงจร คอยล K1 ทํางาน เม่ือคอยล K1 ทํางานจะสั่งใหหนาสัมผัสชวยปกติเปด 13-14 ตอวงจร คางสภาวะ หนาสัมผัสชวยปกติเปด 23-24 ตอวงจรกระแสไหลไปท่ีไฟเขียว 1 ครบวงจร ไฟเขียว 1 ตดิ และสั่งใหหนาสัมผัสชวยปกติปด 31-32 ของ K1 เปดวงจรอินเตอรลอคคอยล K2 ไวไมใหทํางาน พรอมกนั 155

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบง ดานวงจรกําลงั เมื่อคอยล K1 ทาํ งานจะส่งั ใหหนาสัมผัสหลัก 1-2 3-4 และ 5-6 ตอ วงจร กระแสไฟฟาจะไหลผานไปท่ี โอเวอรโหลด (F3) ไปท่ีมอเตอรไฟฟาครบวงจร มอเตอรหมุนไป ดานหน่งึ 3.1.4 การทํางานของวงจรเมื่อกดสวิตชปุมกด (S2)แลวปลอย หลังจากน้ันกด สวิตชปุม กด (S1) แลว ปลอ ย ภาพที่ 7.38การทาํ งานของวงจรเมอื่ กดสวติ ชป ุม กด(S2)แลวปลอ ยหลังจากนัน้ กดสวิตชปมุ กด(S1)แลว ปลอ ย ทม่ี า : (ภาพโดยผเู ขยี น, 2564, มกราคม 16) ดานวงจรควบคุม เม่ือกดปุม สวิตชปุมกด (S1) หนาสัมผัสปกติปด 1-2 ของ สวิตช ปมุ กด (S1) ตดั วงจร ไมม ีกระแสไฟฟาไหลผานคอยล K1 เลกิ ทาํ งาน เม่ือคอยล K1 เลิกทํางานจะทํา ใหหนาสัมผัสชวยปกติเปด 13-14 เลิกคางสภาวะ 23-24 ตัดกระแสไฟฟาที่ไหลเขาหลอดไฟเขียว 1 ดับลง และหนาสมั ผสั ชวยปกติปด 31-32 กลับมาตอวงจรเลิกการอนิ เตอรล อค คอยล K2 ดานวงจรกําลัง เมื่อคอยล K1 หยุดการทํางานจะทําใหหนาสัมผัสหลัก 1-2 3-4 และ 5-6เปด วงจรตัดกระแสไฟเขา โอเวอรโ หลด (F3) และมอเตอร ทําใหม อเตอรห ยุดหมุน 3.1.5 การทํางานของวงจรเมอ่ื กดสวติ ชป ุมกด (S3) แลว ปลอ ย ภาพที่ 7.39 การทํางานของวงจรเม่ือกดสวติ ชปุมกด (S3) แลวปลอย ที่มา : (ภาพโดยผูเขยี น, 2564, มกราคม 16) 156

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบง ดานวงจรควบคมุ เม่อื กดปุม สวติ ชป มุ กด (S3) หนาสัมผัสปกติเปด 3-4 ของ สวิตช ปุมกด (S3) ตอวงจรกระแสไฟฟาไหลผาน หนาสัมผัสชวยปกติปด 31-32 ของ K1 ไปท่ีคอยล K2 ครบวงจร คอยล K2 ทํางาน เมื่อคอยล K2 ทํางานจะส่ังใหหนาสัมผัสชวยปกติเปด 13-14 ตอวงจร คางสภาวะ หนาสัมผัสชวยปกติเปด 23-24 ตอวงจรกระแสไหลไปท่ีไฟเขียว 2 ครบวงจร ไฟเขียว 2 ตดิ และส่ังใหหนาสัมผัสชวยปกติปด 31-32 ของ K2 เปดวงจรอินเตอรลอคคอยล K1 ไวไมใหทํางาน พรอ มกัน ดานวงจรกําลงั เมอ่ื คอยล K2 ทาํ งานจะสั่งใหหนาสมั ผัสหลัก 1-2 3-4 และ 5-6 ตอ วงจร กระแสไฟฟาจะไหลผานไปที่ โอเวอรโหลด (F3) ไปท่ีมอเตอรไฟฟาครบวงจร มอเตอรหมุนไป ดา นหนึง่ 3.1.6 การทํางานของวงจรเมื่อกดสวิตชปุมกด (S3) แลวปลอย หลังจากนั้นกด สวติ ชป มุ กด (S1) แลว ปลอ ย ภาพท่ี 7.40 การทํางานของวงจรเม่ือกดสวิตชปุมกด (S3) แลวปลอย หลงั จากน้ันกดสวติ ชป ุมกด (S1) แลวปลอย ท่ีมา : (ภาพโดยผูเขยี น, 2564, มกราคม 16) ดานวงจรควบคุม เม่ือกดปุม สวิตชปุมกด (S1) หนาสัมผัสปกติปด 1-2 ของ สวิตช ปมุ กด (S1) ตัดวงจร ไมมีกระแสไฟฟา ไหลผา นคอยล K2 เลกิ ทํางาน เมอ่ื คอยล K2 เลิกทํางานจะทํา ใหหนาสัมผัสชวยปกติเปด 13-14 เลิกคางสภาวะ 23-24 ตัดกระแสไฟฟาท่ีไหลเขาหลอดไฟเขียว 2 ดับลง และหนา สมั ผสั ชว ยปกตปิ ด 31-32 กลับมาตอ วงจรเลกิ การอินเตอรล อค คอยล K1 ดานวงจรกําลัง เม่ือคอยล K2 หยุดการทํางานจะทําใหหนาสัมผัสหลัก 1-2 3-4 และ 5-6เปด วงจรตัดกระแสไฟเขา โอเวอรโ หลด (F3) และมอเตอร ทาํ ใหมอเตอรห ยดุ หมุน 3.1.7 การทํางานของวงจรเม่ือกดสวิตชปุมกด (S2)แลว ปลอย กดสวิตชป ุม กด (S3) ภาพท่ี 7.41 การทํางานของวงจรเม่อื กดสวติ ชปมุ กด(S2)แลวปลอ ยกดสวิตชปุมกด(S3) 157

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบงทม่ี า : (ภาพโดยผูเขียน, 2564, มกราคม 16) ดานวงจรควบคุม เมื่อกดสวิตชปุมกด (S2) หนาสัมผัสปกติเปด 3-4 ของ สวิตชปุมกด (S2) ตอวงจรกระแสไฟฟาไหลผา น หนา สมั ผสั ชวยปกติปด 31-32 ของ K2 ไปทีค่ อยล K1 ครบวงจร คอยล K1 ทํางาน เมื่อคอยล K1 ทํางานจะสั่งใหหนาสัมผัสชวยปกติเปด 13-14 ตอวงจร คางสภาวะ หนา สัมผสั ชวยปกติเปด 23-24 ตอวงจรกระแสไหลไปท่ไี ฟเขียว 1 ครบวงจร ไฟเขียว 1 ติด และสั่งให หนาสัมผัสชวยปกติปด 31-32 ของ K1 เปดวงจรอินเตอรลอคคอยล K2 ไวไมใหทํางานพรอมกัน ดงั น้ันเมื่อกดปุม สวติ ชป ุมกด (S3) คอยล K2 จึงไมท ํางานคอยล K1 กย็ ังคงทาํ งานอยูเชน เดิม 3.1.8 การทาํ งานของวงจรเม่ือกดสวิตชปุมกด (S3) แลว ปลอ ย กดสวิตชปมุ กด (S2) ภาพท่ี 7.42 การทาํ งานของวงจรเม่ือกดสวิตชป ุม กด (S2)แลวปลอ ย กดสวติ ชป มุ กด (S3) ที่มา : (ภาพโดยผเู ขียน, 2564, มกราคม 16) ดา นวงจรควบคุม เมอ่ื กดปมุ สวิตชป มุ กด (S3) หนาสัมผัสปกติเปด 3-4 ของ สวิตช ปุมกด (S3) ตอวงจรกระแสไฟฟาไหลผาน หนาสัมผัสชวยปกติปด 31-32 ของ K1 ไปท่ีคอยล K2 ครบวงจร คอยล K2 ทํางาน เม่ือคอยล K2 ทํางานจะสั่งใหหนาสัมผัสชวยปกติเปด 13-14 ตอวงจร คางสภาวะ หนาสัมผัสชวยปกติเปด 23-24 ตอวงจรกระแสไหลไปท่ีไฟเขียว 2 ครบวงจร ไฟเขียว 2 ตดิ และสั่งใหหนาสัมผัสชวยปกติปด 31-32 ของ K2 เปดวงจรอินเตอรลอคคอยล K1 ไวไมใหทํางาน พรอมกัน ดังนน้ั เม่ือกดสวิตชป ุมกด (S2) คอยล K1 จงึ ไมท าํ งานคอยล K2 กย็ ังคงทาํ งานอยเู ชน เดมิ สรุปการทาํ งาน วงจรน้ีเปนวงจร Reversing After Stop มอเตอร 3 เฟส โดยการใช Push Button -Interlock ดวยคอนแทคชวยปกติปด (N.C) ของแมคเนติกคอนแทคเตอร ตออนุกรมท่ี 158

คอยลของแมคเนติกคอนแทคเตอรของอีกตัวหนึ่ง เม่ือตัวหนึ่งทํางานจะสั่งใหหนาสัมผัสชวยปกติปด 31-32 ที่ตอ อนุกรมอยเู ปดวงจรอินเตอรลอคคอยล ของอีกตวั หน่ึงไวไมใ หท าํ งานพรอมกนั มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบง3.2 โดยการใชสวติ ชป ุมกด(push button) อินเตอรล ็อค(interlock) ดวยหนาสัมผัส ชว ยปกติปด ของสวิตชปุมกดอีกตัวหนึง่ รวมกับการใชหนาสมั ผสั ชวยปกตปิ ด ของแมคเนติกคอน แทคเตอรอนิ เตอรล็อคซึ่งกนั และกนั BK BK 12 12 BK 4 F1 3 BK 6 F3 95 F3 5 F2 F2 F2 S1 96 1 2 98 135 135 3 13 23 3 13 23 K1 K1 K1 K2 K2 K2 S2 K1 K1 S3 K2 K2 246 246 4 14 24 4 14 24 11 S3 S2 22 135 31 31 F3 F3 F3 K2 K1 246 32 32 A1 A1 K1 Gr e e n1 Gr e e n2 Re d Ye llo w K2 A2 A2 ภาพท่ี 7.43Mวoงtจorร3กPhาaรsกeลับทิศทางการหมุนมอเตอรไฟฟากระแสสลบั 3 เฟส แบบการกลบั ทางหมุน หลงั จากหยุดมอเตอร โดยการใชส วติ ชป มุ กด อินเตอรล ็อคดวยหนา สัมผัสชว ยปกติปดของสวติ ช ปุม กดอกี ตวั หน่งึ รวมกบั การใชหนาสัมผัสชว ยปกตปิ ดของแมคเนติกคอนแทคเตอรอนิ เตอรล ็อคซึง่ กนั และกนั ท่มี า : (ภาพโดยผเู ขยี น, 2564, มกราคม 16) 3.2.1 การตรวจสอบความถูกตองของวงจร ดานวงจรควบคมุ นาํ มิเตอรวัดที่ L1 กับ N เข็มข้ึนเลก็ นอ ยเนือ่ งจากคา ค.ต.ท. ของ ไฟแดง จากนั้นกด สวิตชปุมกด (S2) ตอวงจรคางไว เข็มจะเพ่ิมข้ึนเนื่องจากเปนคา ค.ต.ท. ของ ขดลวดคอยล K1 หลังจากนั้นกด สวิตชปุมกด (S1) ตัดวงจรเข็มตกมาตําแหนงเดิม ปลอย สวิตช ปุมกด (S1) เข็มเพิ่มข้ึน กด สวิตชปุมกด (S3) ตัดวงจรเข็มตกมาตําแหนงเดิม ปลอย สวิตชปุมกด (S3) เข็มเพิ่มขึ้น กด K2 เข็มตกมาตําแหนงเดิม ปลอย K2 เข็มเพิ่มขึ้น หลังจากน้ัน กด K1 ปลอย สวติ ชป มุ กด (S2) เข็มจะคา ง เนื่องจากมีหนาสัมผสั ชวยปกตเิ ปด 13-14 ตอขนานวงจร แทน หลังจาก นนั้ กด สวิตชป ุมกด (S1) ตดั วงจรเข็มตกมาตําแหนงเดิม ปลอย สวิตชปุมกด (S1) เข็มเพ่ิมขึ้น กด K2 เขม็ ตกมาตาํ แหนงเดมิ ปลอ ย K2 เข็มเพมิ่ ข้นึ หลังจากน้ันกด สวิตชปุมกด (S3) ตอวงจรคางไว เข็มจะเพ่ิมขึ้นเน่ืองจากเปนคา ค.ต.ท. ของขดลวดคอยล K2 หลังจากนนั้ กด สวิตชปุมกด (S1) ตัดวงจรเข็มตกมาตําแหนงเดิม ปลอย สวิตชปุมกด (S1) เข็มเพิ่มข้ึน กด สวิตชปุมกด (S3) ตัดวงจรเข็มตกมาตําแหนงเดิม ปลอย สวิตช 159

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบงปุมกด (S3) เข็มเพิ่มข้ึน กด K1 เข็มตกมาตําแหนงเดิม ปลอย K1 เข็มเพิ่มข้ึน หลังจากน้ัน กด K2 ปลอย สวิตชปุมกด (S3) เข็มจะคาง เนื่องจากมีหนาสัมผัสชวยปกติเปด 13-14 ตอขนานวงจรแทน หลงั จากนน้ั กด สวิตชป ุม กด (S1) ตดั วงจรเข็มตกมาตําแหนงเดมิ ปลอ ย สวิตชปุมกด (S1) เข็มเพิ่มข้ึน กด K1 เข็มตกมาตําแหนงเดิม ปลอย K1 เข็มเพ่ิมขึ้นกด Trip OL- F3 คอนแทคเตอร 95-96 OL-F3 ตัดวงจร เข็มตกมาท่ี ∞ จากนั้นยายจุดวัดจาก N ไปที่คอนแทตเตอร 98 OL-F3 เข็มจะเพ่ิมข้ึนไปที่ จุด 0 กดรีเซ็ต OL- F3 เขม็ จะตกกลับมาท่ี ∞ 3.2.2 การทํางานของวงจรเมื่อยกเบรกเกอร ภาพที่ 7.44 วงจรการกลบั ทศิ ทางการหมนุ มอเตอรไฟฟากระแสสลบั 3 เฟส แบบการกลับทางหมุน หลังจากหยดุ มอเตอร โดยการใชสวติ ชป ุมกด อินเตอรล็อคดว ยหนาสัมผสั ชว ยปกตปิ ดของสวิตช ปุมกดอกี ตวั หน่งึ รว มกบั การใชหนา สมั ผสั ชว ยปกตปิ ดของแมคเนติกคอนแทคเตอรอนิ เตอรล็อคซึง่ กนั และกัน การทาํ งานของวงจรเม่ือยกเบรกเกอร ทม่ี า : (ภาพโดยผูเขยี น, 2564, มกราคม 16) ดานวงจรควบคุม กระแสไฟฟาจาก L1 ไหลผานฟวสควบคุม F1 ไหลผานขา 95- 96 ของโอเวอรโหลด F3 สวนหน่ึงไหลผานไปท่ีไฟแดงครบวงจรไฟแดงติด และอีกสวนหนึ่งจะไหล ผาน PB ขา 1-2ไปรอท่ี ขา 3 สวิตชปุมกด (S2) และ สวิตชปุมกด (S3) และคอนแทคชวย 13 23 ของ K1 และ K2 ดานวงจรกําลัง กระแสไฟฟาจาก L1 L2 L3 จะไหลผานฟวสกําลัง F2 มารออยูที่ หนา สัมผสั หลัก 1 3 5 ของคอยล K1 และ K2 3.2.3 การทํางานของวงจรเม่อื กดสวติ ชปมุ กด (S2)แลวปลอ ย ภาพท่ี 7.45 การทาํ งานของวงจรเมื่อกดสวิตชปุมกด (S2)แลว ปลอ ย ที่มา : (ภาพโดยผูเขยี น, 2564, มกราคม 16) 160

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบง ดานวงจรควบคุม เม่ือกดสวิตชปุมกด (S2) หนาสัมผัสปกติเปด 3-4 ของ สวิตช ปุมกด (S2) ตอวงจรกระแสไฟฟาไหลผานหนาสัมผัสปกติปด 1-2 ของ สวิตชปุมกด (S3) ผานไปที่ หนาสัมผัสชวยปกติปด 31-32 ของ K2 ไปที่คอยล K1 ครบวงจร คอยล K1 ทํางาน เม่ือคอยล K1 ทํางานจะสั่งใหหนาสัมผัสชวยปกติเปด 13-14 ตอวงจรคางสภาวะ หนาสัมผัสชวยปกติเปด 23-24 ตอวงจรกระแสไหลไปท่ีไฟเขียว 1 ครบวงจร ไฟเขียว 1 ติด และส่ังใหหนาสัมผัสชวยปกติปด 31-32 ของ K1 เปดวงจรอินเตอรลอคคอยล K2 ไวไมใหทํางานพรอมกัน และในขณะท่ีกดสวิตชปุมกด (S2) หนา สัมผัสปกตปิ ด 1-2 จะเปดวงจรอนิ เตอรลอคคอยล K2 ไวอ ีกช้นั หนึง่ 3.2.4 การทํางานของวงจรเม่ือกดสวิตชปุมกด (S2)แลวปลอย หลังจากนั้นกด สวิตชป มุ กด (S1) แลวปลอย ภาพท่ี 7.46การทาํ งานของวงจรเม่ือกดสวติ ชปมุ กด(S2)แลว ปลอ ยหลังจากน้นั กดสวติ ชป มุ กด(S1)แลวปลอย ท่มี า : (ภาพโดยผเู ขียน, 2564, มกราคม 16) ดานวงจรควบคุม เม่ือกดปุม สวิตชปุมกด (S1) หนาสัมผัสปกติปด 1-2 ของ สวิตช ปุม กด (S1) ตดั วงจร ไมมีกระแสไฟฟาไหลผา นคอยล K1 เลกิ ทาํ งาน เมื่อคอยล K1 เลิกทํางานจะทํา ใหหนาสัมผัสชวยปกติเปด 13-14 เลิกคางสภาวะ 23-24 ตัดกระแสไฟฟาท่ีไหลเขาหลอดไฟเขียว 1 ดับลง และหนาสัมผัสชวยปกติปด 31-32 กลับมาตอวงจรเลิกการอินเตอรลอค คอยล K2 ดานวงจร กําลัง เม่ือคอยล K1 หยุดการทํางานจะทําใหหนาสัมผัสหลัก 1-2 3-4 และ 5-6 เปดวงจรตัด กระแสไฟเขา โอเวอรโหลด (F3) และมอเตอร ทาํ ใหมอเตอรหยดุ หมนุ 3.2.5 การทํางานของวงจรเม่อื กดสวติ ชป ุมกด (S3) แลวปลอ ย 161

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบงภาพที่ 7.47 การทํางานของวงจรเมือ่ กดสวิตชป มุ กด (S3) แลวปลอย ท่มี า : (ภาพโดยผูเ ขียน, 2564, มกราคม 16) ดา นวงจรควบคุม เมื่อกดปุม สวิตชป มุ กด (S3) หนาสัมผัสปกติเปด 3-4 ของ สวิตช ปุมกด (S3) ตอวงจรกระแสไฟฟาไหลผานหนาสัมผัสปกติปด 1-2 ของ สวิตชปุมกด (S2) ผานไปที่ หนาสัมผัสชวยปกติปด 31-32 ของ K1 ไปที่คอยล K2 ครบวงจร คอยล K2 ทํางาน เมื่อคอยล K2 ทํางานจะส่ังใหหนาสัมผัสชวยปกติเปด 13-14 ตอวงจรคางสภาวะ หนาสัมผัสชวยปกติเปด 23-24 ตอวงจรกระแสไหลไปที่ไฟเขียว 2 ครบวงจร ไฟเขียว 2 ติด และส่ังใหหนาสัมผัสชวยปกติปด 31-32 ของ K2 เปดวงจรอินเตอรลอคคอยล K1 ไวไมใหทํางานพรอมกัน และในขณะที่กดปุม สวิตชปุมกด (S3) หนาสมั ผสั ปกตปิ ด 1-2 จะเปดวงจรอนิ เตอรลอคคอยล K1 ไวอ กี ชั้นหนึ่ง ดานวงจรกาํ ลงั เมอื่ คอยล K2 ทาํ งานจะส่งั ใหหนาสัมผสั หลัก 1-2 3-4 และ 5-6 ตอ วงจร กระแสไฟฟาจะไหลผานไปที่ โอเวอรโหลด (F3) ไปท่ีมอเตอรไฟฟาครบวงจร มอเตอรหมุนไป ดา นหนงึ่ 3.2.6 การทํางานของวงจรเม่ือกดสวิตชปุมกด (S3) แลวปลอย หลังจากน้ันกด สวติ ชปมุ กด (S1) แลว ปลอ ย ภาพท่ี 7.48 การทํางานของวงจรเม่ือกดสวิตชป มุ กด(S3)แลวปลอ ยหลังจากน้นั กดสวิตชป ุมกด(S1)แลว ปลอ ย ทีม่ า : (ภาพโดยผเู ขยี น, 2564, มกราคม 16) ดานวงจรควบคุม เม่ือกดปุม สวิตชปุมกด (S1) หนาสัมผัสปกติปด 1-2 ของ สวิตช ปมุ กด (S1) ตัดวงจร ไมมีกระแสไฟฟา ไหลผานคอยล K2 เลิกทํางาน เม่ือคอยล K2 เลิกทํางานจะทํา ใหหนาสัมผัสชวยปกติเปด 13-14 เลิกคางสภาวะ 23-24 ตัดกระแสไฟฟาที่ไหลเขาหลอดไฟเขียว 2 ดับลง และหนาสัมผัสชวยปกติปด 31-32 กลับมาตอวงจรเลิกการอินเตอรลอค คอยล K1 ดานวงจร กําลงั เมือ่ คอยล K2 หยุดการทํางานจะทําใหหนาสัมผัสหลัก 1-2 3-4 และ 5-6เปดวงจรตัดกระแสไฟ เขา โอเวอรโ หลด (F3) และมอเตอร ทําใหมอเตอรหยดุ หมนุ 3.2.7 การทาํ งานของวงจรเม่ือกดสวิตชปุมกด (S2)แลวปลอย กดสวติ ชป มุ กด (S3) 162

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบงภาพท่ี 7.49 การทํางานของวงจรเมอื่ กดสวิตชปมุ กด(S2)แลว ปลอยกดสวติ ชปมุ กด(S3) ทมี่ า : (ภาพโดยผูเขียน, 2564, มกราคม 16) ดานวงจรควบคุม เมื่อกดสวิตชปุมกด (S2) หนาสัมผัสปกติเปด 3-4 ของ สวิตช ปุมกด (S2) ตอวงจรกระแสไฟฟาไหลผาน หนาสัมผัสชวยปกติปด 31-32 ของ K2 ไปท่ีคอยล K1 ครบวงจร คอยล K1 ทํางาน เม่ือคอยล K1 ทํางานจะสั่งใหหนาสัมผัสชวยปกติเปด 13-14 ตอวงจร คางสภาวะ หนาสัมผัสชวยปกติเปด 23-24 ตอวงจรกระแสไหลไปท่ีไฟเขียว 1 ครบวงจร ไฟเขียว 1 ตดิ และส่ังใหหนาสัมผัสชวยปกติปด 31-32 ของ K1 เปดวงจรอินเตอรลอคคอยล K2 ไวไมใหทํางาน พรอมกัน ดังน้ันเม่ือกดปุม สวิตชปุมกด (S3) คอยล K2 จึงไมทํางานคอยล K1 ก็ยังคงทํางานอยู เชนเดมิ 3.2.8 การทํางานของวงจรเมื่อกดสวิตชปุมกด (S3) แลว ปลอ ย กดสวติ ชปุม กด (S2) ภาพที่ 7.50 การทํางานของวงจรเมอ่ื กดสวิตชป ุม กด (S3) แลวปลอย กดสวิตชป ุม กด (S2) ทมี่ า : (ภาพโดยผูเ ขยี น, 2564, มกราคม 16) ดา นวงจรควบคมุ เมือ่ กดปุม สวติ ชปุมกด (S3) หนาสัมผัสปกติเปด 3-4 ของ สวิตช ปุมกด (S3) ตอวงจรกระแสไฟฟาไหลผาน หนาสัมผัสชวยปกติปด 31-32 ของ K1 ไปท่ีคอยล K2 ครบวงจร คอยล K2 ทํางาน เม่ือคอยล K2 ทํางานจะสั่งใหหนาสัมผัสชวยปกติเปด 13-14 ตอวงจร คางสภาวะ หนาสัมผัสชวยปกติเปด 23-24 ตอวงจรกระแสไหลไปท่ีไฟเขียว 2 ครบวงจร ไฟเขียว 2 163

ติด และสั่งใหหนาสัมผัสชวยปกติปด 31-32 ของ K2 เปดวงจรอินเตอรลอคคอยล K1 ไวไมใหทํางาน พรอมกนั ดังนัน้ เมอื่ กดสวติ ชปุม กด (S2) คอยล K1 จึงไมทํางานคอยล K2 กย็ งั คงทาํ งานอยูเชนเดมิ สรุปวงจรการกลับทศิ ทางการหมุนมอเตอรไ ฟฟากระแสสลบั 3 เฟส แบบการกลับทางหมุน หลังจากหยุดมอเตอร โดยการใชสวิตชปุมกด อินเตอรล็อคดวยหนาสัมผัสชวยปกติปดของสวิตช ปุมกดอีกตวั หนึง่ รวมกบั การใชหนาสมั ผัสชว ยปกตปิ ดของแมคเนตกิ คอนแทคเตอรอินเตอรล็อคซ่ึงกัน และกัน เม่ือตัวหนึ่งทํางานจะส่ังใหหนาสัมผัสชวยปกติปด 31-32 ที่ตออนุกรมอยูเปดวงจรอินเตอร ลอคคอยล ของอกี ตวั หนงึ่ ไวไมใ หท าํ งานพรอมกัน และในขณะที่กดสวิตชปุมกดหนาสัมผัสปกติปด 1- 2 จะเปด วงจรอินเตอรล อคคอยลไวอ กี ชน้ั หน่ึง 3.3 การกลับทิศทางการหมุนมอเตอรไฟฟากระแสสลับ 3 เฟส แบบสตาร-เดลตา โดยการใชสวิตชปุมกด(push button) อินเตอรล็อค(interlock) ดวยหนาสัมผัสชวยปกติปด ของสวิตชปุมกดอีกตัวหนึ่ง รวมกับการใชหนาสัมผัสชวยปกติปดของแมคเนติกคอนแทคเตอร อนิ เตอรล็อคซึง่ กนั และกนั มหา ิวทย F3าF3F3ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบง BK BK 12 12 BK F1 34 BK 95 F3 56 F3 98 96 F2 F2 F2 1 S1 2 135 135 135 135 3 3 23 23 K1 K1 K1 K2 K2 K2 K3 K3 K3 K4 K4 K4 S2 S3 4 13 K2 246 246 246 246 4 13 K1 K1 K2 24 1 14 1 14 24 S3 S2 1 1 13 K1T K4 22 K1T 4 3 14 W1 31 31 31 41 31 W2 K2 K1 K4 K4 K3 V1 V2 32 32 32 42 32 U2 A1 A1 2 A1 A1 U1 K1 K2 K1T K3 K4 ภาพท่ี 7.51 การกMotลor3บัPhaทse ศิ ทางการหมุนมอเตอรไฟฟากรAะ2 แGสreeสn1 ลบั A23 เฟสGreen2 7แบบสA2ตาร-เAด2 ลตา โดยการใชRed Yellow สวติ ชปุมกดอนิ เตอรลอ็ คดวยหนาสมั ผสั ชว ยปกติปดของสวติ ชปมุ กดอกี ตัวหนงึ่ รว มกบั การใชหนา สัมผสั ชว ยปกตปิ ด ของแมคเนตกิ คอนแทคเตอรอินเตอรล็อคซ่ึงกันและกัน ท่มี า : (ภาพโดยผูเ ขียน, 2564, มกราคม 16) 3.3.1 การตรวจสอบความถกู ตอ งของวงจร ดา นวงจรกําลัง ตรวจสอบการตรงเฟสและการขามเฟสของวงจรกําลังกลับทางหมุน ตงั้ มิเตอรย า น RX10 วัด L1 กบั ขา 2 Overload หรือ U1 กด K1 ชอต *นอกนัน้ ไมชอต L1 กบั ขา 6 Overload หรือ W1 กด K2 ชอต *นอกนน้ั ไมชอ ต วัด L2 กับขา 4 Overload หรือ V1 กด K1 ชอ ต *นอกนนั้ ไมช อต L2 กับขา 4 Overload หรอื V1 กด K2 ชอ ต *นอกนั้นไมช อต 164

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบง วัด L3 กับขา 6 Overload หรอื W1 กด K1 ชอ ต *นอกนนั้ ไมชอ ต L3 กบั ขา 2 Overload หรือ U1 กด K2 ชอ ต *นอกน้ันไมชอ ต หลงั จากนั้น วัด L1 กบั ขา U1 กด K1 ชอ ต L1 กับขา W2 กด K1พรอ มกับกด K3 ชอ ต *นอกนั้นไมช อ ต วดั L2 กับขา V1 กด K1 ชอ ต *นอกนนั้ ไมชอต L2 กบั ขา U2 กด K1พรอมกบั กด K3 ชอ ต *นอกนัน้ ไมชอ ต วัด L3 กบั ขา W1 กด K1 ชอ ต *นอกนน้ั ไมชอต L3 กับขา V2 กด K1พรอมกบั กด K3 ชอต *นอกน้นั ไมช อต วดั L1 กับขา W1 กด K2 ชอ ต *นอกนน้ั ไมช อ ต L1 กับขา V2 กด K2พรอมกบั กด K3 ชอ ต *นอกนน้ั ไมช อ ต วดั L2 กับขา V1 กด K2 ชอต *นอกน้ันไมช อ ต L2 กับขา U2 กด K2พรอ มกับกด K3 ชอ ต *นอกนน้ั ไมช อต วัด L3 กบั ขา U1 กด K2 ชอ ต *นอกน้ันไมชอต L3 กบั ขา W2 กด K2พรอ มกับกด K3 ชอต *นอกนัน้ ไมช อ ต หรือ วัดขา U1 กบั ขา W2 กด K3 ชอต วดั ขา V1 กบั ขา U2 กด K3 ชอต วัดขา V1 กบั ขา U2 กด K3 ชอต ดา นวงจรควบคุม นาํ มเิ ตอรว ัดท่ี L1 กับ N เขม็ ขน้ึ เล็กนอ ยเนอื่ งจากคา ค.ต.ท. ของ ไฟแดง จากน้ันกด สวิตชปุมกด (S2) ตอวงจรคางไว เข็มจะเพ่ิมขึ้นเน่ืองจากเปนคา ค.ต.ท. ของ ขดลวดคอยล K1 หลังจากนั้นกด สวิตชปุมกด (S1) ตัดวงจรเข็มตกมาตําแหนงเดิม ปลอย สวิตช ปุมกด (S1) เข็มเพ่ิมขึ้น กด สวิตชปุมกด (S3) ตัดวงจรเข็มตกมาตําแหนงเดิม ปลอย สวิตชปุมกด (S3) เข็มเพิ่มขึ้น กด K2 เข็มตกมาตําแหนงเดิม ปลอย K2 เข็มเพิ่มขึ้น หลังจากน้ัน กด K1 ปลอย สวติ ชป มุ กด (S2) เขม็ จะคา ง เน่อื งจากมหี นา สมั ผสั ชวยปกติเปด 13-14 ตอขนานวงจร แทน หลังจาก นน้ั กด สวติ ชป มุ กด (S1) ตดั วงจรเข็มตกมาตําแหนงเดิม ปลอย สวิตชปุมกด (S1) เข็มเพ่ิมขึ้น กด K2 เขม็ ตกมาตาํ แหนงเดิม ปลอ ย K2 เขม็ เพ่ิมขึ้น หลังจากนั้นกด สวิตชปุมกด (S3) ตอวงจรคางไว เข็มจะเพ่ิมข้ึนเน่ืองจากเปนคา ค.ต.ท. ของขดลวดคอยล K2 หลังจากนั้นกด สวติ ชป ุมกด (S1) ตัดวงจรเข็มตกมาตําแหนงเดิม ปลอย สวิตชปุมกด (S1) เข็มเพ่ิมข้ึน กด สวิตชปุมกด (S3) ตัดวงจรเข็มตกมาตําแหนงเดิม ปลอย สวิตช ปุมกด (S3) เข็มเพ่ิมข้ึน กด K1 เข็มตกมาตําแหนงเดิม ปลอย K1 เข็มเพ่ิมข้ึน หลังจากน้ัน กด K2 ปลอย สวิตชปุมกด (S3) เข็มจะคาง เนื่องจากมีหนาสัมผัสชวยปกติเปด 13-14 ตอขนานวงจรแทน หลังจากน้นั กด สวิตชปุม กด (S1) ตดั วงจรเขม็ ตกมาตาํ แหนง เดิม ปลอ ย สวิตชปุมกด (S1) เข็มเพ่ิมข้ึน กด K1 เข็มตกมาตําแหนงเดิม ปลอย K1 เข็มเพ่ิมขึ้นกด Trip OL- F3 หนาสัมผัส 95-96 OL-F3 ตัด 165

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบงวงจร เข็มตกมาที่ ∞ จากนน้ั ยา ยจุดวดั จาก N ไปท่คี อนแทตเตอร 98 OL-F3 เข็มจะเพ่ิมข้ึนไปที่จุด 0 กดรเี ซต็ OL- F3 เข็มจะตกกลบั มาที่ ∞ หลังจากน้ันกด K1 ตอวงจรคางไว เข็มจะเพ่ิมข้ึนเน่ืองจากเปนคา ค.ต.ท. ของ ขดลวดคอยล K3 หลังจากน้ันกด สวิตชปุมกด (S1) ตัดวงจรเข็มตกมาตําแหนงเดิม ปลอย สวิตช ปุมกด (S1) เข็มเพ่ิมข้ึน กด K4 เข็มตกเล็กนอยแลวกลับข้ึนมาตําแหนงเดิม แลวกด K3 เข็มตก เล็กนอยปลอย K3 เข็มกลับข้ึนมาตําแหนงเดิม ปลอย K4 เข็มอยูตําแหนงเดิม ปลอย K1 เข็มจะ กลับไปทต่ี าํ แหนงเดมิ หลังจากนั้นกด K2 ตอวงจรคางไว เข็มจะเพิ่มข้ึนเน่ืองจากเปนคา ค.ต.ท. ของ ขดลวดคอยล K3 หลังจากนั้นกด สวิตชปุมกด (S1) ตัดวงจรเข็มตกมาตําแหนงเดิม ปลอย สวิตช ปุมกด (S1) เข็มเพ่ิมข้ึน กด K4 เข็มตกเล็กนอยแลวกลับข้ึนมาตําแหนงเดิม แลวกด K3 เข็มตก เล็กนอยปลอย K3 เข็มกลับข้ึนมาตําแหนงเดิม ปลอย K4 เข็มอยูตําแหนงเดิม ปลอย K2 เข็มจะ กลับไปที่ตําแหนงเดิม หลังจากน้ันกด Trip OL- F3 หนาสัมผัส 95-96 OL-F3 ตัดวงจร เข็มตกมาท่ี ∞ จากนน้ั ยา ยจุดวัดจาก N ไปท่ีคอนแทตเตอร 98 OL-F3 เข็มจะเพ่ิมขึ้นไปที่จุด 0 กดรีเซ็ต OL- F3 เขม็ จะตกกลบั มาท่ี ∞ 3.3.2 การทํางานของวงจรเม่ือยกเบรกเกอร ภาพที่ 7.52การกลบั ทิศทางการหมุนมอเตอรไ ฟฟากระแสสลับ3เฟส แบบสตาร- เดลตา โดยการใชสวติ ชปมุ กด อนิ เตอรล อ็ คดวยหนาสัมผัสชวยปกตปิ ด ของสวติ ชป ุมกดอีกตัวหน่งึ รว มกับการใชห นาสมั ผสั ชว ยปกติ ปดของแมคเนตกิ คอนแทคเตอรอ นิ เตอรล อ็ คซึง่ กนั และกนั การทาํ งานเมอื่ ยกเบรกเกอร ทีม่ า : (ภาพโดยผเู ขยี น, 2564, มกราคม 16) ดานวงจรควบคุม กระแสไฟฟาจาก L1 ไหลผานฟวสควบคุม F1 ไหลผานขา 95- 96 ของโอเวอรโหลด F3 สวนหน่ึงไหลผานไปที่ไฟแดงครบวงจรไฟแดงติด และอีกสวนหนึ่งจะไหล ผาน PB ขา 1-2ไปรอท่ี ขา 3 สวิตชปุมกด (S2) และ สวิตชปุมกด (S3) และคอนแทคชวย 23 ของ K1 และ K2 166

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบง ดานวงจรกําลัง กระแสไฟฟาจาก L1 L2 L3 จะไหลผานฟวสกําลัง F2 มารออยูที่ หนาสมั ผัสหลัก 1 3 5 ของคอยล K1 และ K2 3.3.3 การทํางานของวงจรเมือ่ กดสวิตชป ุมกด (S2)แลวปลอ ย ภาพที่ 7.53 การทํางานของวงจรเม่ือกดสวติ ชปุมกด (S2)แลว ปลอ ย ท่ีมา : (ภาพโดยผูเขยี น, 2564, มกราคม 16) ดานวงจรควบคุม เมื่อกดสวิตชปุมกด (S2) หนาสัมผัส 3-4 ของ สวิตชปุมกด (S2) ตอ วงจรกระแสไฟฟาไหลผานหนาสัมผัสปกติปด 1-2 ของ สวิตชปุมกด (S3) ผานไปที่หนาสัมผัสชวย ปกติ 31-32 ของ K2 ไปที่คอยล K1 และไฟเขียว1 ครบวงจร คอยล K1 ทํางาน ไฟเขียว 1 ติด เมื่อ คอยล K1 ทํางานจะส่ังใหหนาสัมผัสชวยปกติเปด 13-14 ตอวงจรคางสภาวะ และส่ังใหหนาสัมผัส ชว ยปกติปด 31-32 ของ K1 เปดวงจรอินเตอรล อ คคอยล K2 ไวไมใหทํางานพรอมกัน และหนาสัมผัส ชวยปกติเปด 23-24 ตอวงจรกระแสไหลผานหนาสัมผัสชวยปกติปด 31-32 ของ K4 ไปท่ีคอยล Timer K1T ครบวงจร คอยล K1T จับเวลา และไหลผานคอนแทคเตอร 1-4 ของ K1T ไหลผาน หนาสัมผสั ชวยปกตปิ ด 41-42 ของ K4 ไปทคี่ อยล K3 ครบวงจร ดา นวงจรควบคมุ เมอื่ คอยล K3 ทาํ งานจะเปนการทํางานแบบสตาร และส่ังใหหนาสัมผัสชวยปกติปด 31-32 ของ K3 เปดวงจรอินเตอรลอค คอยล K4 ไว ไมใหทํางานพรอมกัน และในขณะที่กดสวิตช ปมุ กด (S2) หนา สัมผัสชว ยปกติปด 1-2 จะเปด วงจรอินเตอรลอคคอยล K2 ไวอีกช้ันหน่ึงไมใหทํางาน กลบั ทางหมนุ พรอมกัน ดา นวงจรกาํ ลงั เมื่อคอยล K1 ทํางานจะสั่งใหห นา สมั ผัสหลัก 1-2 3-4 และ 5-6 ตอ วงจรกระแสไฟฟา จะไหลผา นไปท่ี โอเวอรโ หลด (F3) ไปที่มอเตอรไฟฟา และเมื่อคอยล K3 ทํางานจะ สั่งใหหนาสัมผัสหลัก 1-2 3-4 และ 5-6 ตอวงจรแบบสตาร ทําใหครบวงจร มอเตอรหมุนแบบสตาร ไปดานหนึ่ง 3.3.4 การทํางานของวงจรเม่ือกดสวิตชปุมกด (S2)แลวปลอย และ K1T จับ เวลาจนครบ 167

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบง ภาพที่ 7.54 การทาํ งานของวงจรเมือ่ กดสวติ ชป มุ กด (S2)แลวปลอย และ K1T จับเวลาจนครบ ท่ีมา : (ภาพโดยผเู ขียน, 2564, มกราคม 16) ดานวงจรควบคุม เมื่อคอยล Timer K1T จับเวลาจนครบ หนาสัมผัสปกติปด 1-4 ของ K1T ตัดวงจร ไมมีกระแสไฟฟาไหลผานคอยล K3 เลิกทํางาน เม่ือคอยล K3 เลิกทํางานจะทํา ใหหนาสัมผัสชวย 31-32 กลับมาตอวงจรเลิกการอินเตอรลอค กระแสไฟฟาไหลผานหนาสัมผัสชวย ปกติปด 31-32 ไปที่คอยล K4 ครบวงจร คอยล K4 ทํางาน เมื่อคอยล K4 ทํางาน จะทําใหคอนแท คชวยปกติปด 31-32 เปดวงจรตัดกระแสไฟเขาคอยล K1T และหนาสัมผัสชวยปกติปด 41-42 เปด วงจรอนิ เตอรลอ ค คอยล K3 ไวไ มใหทํางานพรอ มกัน ดานวงจรกําลัง เมื่อคอยล K3 หยุดการทํางานจะทําใหหนาสัมผัสหลัก 1-2 3-4 และ 5-6 เปดวงจร เลิกตอวงจรแบบสตาร และเปล่ียนมาเปนคอยล K4 ทํางานจะทําใหหนาสัมผัส หลัก 1-2 3-4 และ 5-6 จะตอวงจรแบบเดลตา กระแสไฟจะไหลผานไปเขามอเตอรทางดาน U2 V2 และ W2 อกี ดานหนึง่ ครบวงจร ทําใหมอเตอรหมุนเปลยี่ นการทํางานเปน แบบเดลตา 3.3.5 การทํางานของวงจรเมื่อกดสวิตชปุมกด (S2)แลวปลอย และ K1T จับ เวลาจนครบหลงั จากน้ันกดสวิตชป ุมกด (S1) แลว ปลอย 168

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบงภาพที่ 7.55 การทํางานของวงจรเม่ือกดสวิตชป ุม กด (S2)แลว ปลอย และ K1T จับเวลาจนครบหลงั จากนัน้ กดสวิตชปมุ กด (S1) แลว ปลอ ย ทมี่ า : (ภาพโดยผเู ขียน, 2564, มกราคม 16) ดานวงจรควบคุม เม่ือกดปุม สวิตชปุมกด (S1) หนาสัมผัสปกติปด 1-2 ของ สวิตช ปุมกด (S1) ตดั วงจร ไมม ีกระแสไฟฟาไหลผานคอยล K1 เลกิ ทํางาน เม่ือคอยล K1 เลิกทํางานจะทํา ใหหนาสัมผัสชวยปกติเปด 13-14 เลิกคางสภาวะ ตัดกระแสไฟฟาที่ไหลเขาหลอดไฟเขียว 1 ดับลง และหนาสัมผัสชวยปกติปด 31-32 กลับมาตอวงจรเลิกการอินเตอรลอค คอยล K2 และหนาสัมผัส ชวยปกติเปด 23-24 ของ K1 เปดวงจรตัดกระแสไฟฟา ทไ่ี หลผานคอยล K4 เลกิ ทํางาน ดานวงจรควบคุม เม่ือคอยล K4 เลิกทํางานจะทําใหหนาสัมผัสชวยปกติเปด 13-14 เลิกคางสภาวะ และตัดกระแสไฟฟาที่ไหลเขาคอยล K4 คอยล K4 เลิกทํางาน ทําใหหนาสัมผัสชวยปกติปด 31-32 กลบั มาตอ วงจรเลกิ การอนิ เตอรลอค คอยล K3 ดานวงจรกําลัง เม่ือคอยล K1 หยุดการทํางานจะทําใหหนาสัมผัสหลัก 1-2 3-4 และ 5-6 เปดวงจรตัดกระแสไฟเขา โอเวอรโหลด (F3) และมอเตอร และเม่ือคอยล K4 หยุดทํางาน จะทาํ ใหหนาสัมผัสหลัก 1-2 3-4 และ 5-6 เปดวงจรตัดกระแสไฟที่เขามอเตอรทางดาน U2 V2 และ W2 อกี ดานหน่ึงทาํ ใหม อเตอรห ยดุ หมนุ 3.3.6 การทํางานของวงจรเมือ่ กดสวติ ชป มุ กด (S3) แลวปลอย ภาพท่ี 7.56 การทํางานของวงจรเมอ่ื กดสวิตชปมุ กด (S3) แลวปลอ ย 169

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบงที่มา : (ภาพโดยผูเ ขยี น, 2564, มกราคม 16) ดานวงจรควบคุม เมอื่ กดปุม สวติ ชป ุมกด (S3) หนาสัมผัสปกติเปด 3-4 ของ สวิตช ปุมกด (S3) ตอวงจรกระแสไฟฟาไหลผานหนาสัมผัสปกติปด 1-2 ของ สวิตชปุมกด (S2) ผานไปที่ หนาสมั ผสั ชวยปกติปด 31-32 ของ K1 ไปที่คอยล K2 และไฟเขยี ว2 ครบวงจร คอยล K1 ทํางาน ไฟ เขยี ว 2 ตดิ เมือ่ คอยล K2 ทาํ งานจะส่ังใหหนาสัมผัสชวยปกติเปด 13-14 ตอวงจรคางสภาวะ และส่ัง ใหหนาสัมผัสชวยปกติปด 31-32 ของ K2 เปดวงจรอินเตอรลอคคอยล K1 ไวไมใหทํางานพรอมกัน และหนาสัมผัสชวยปกติเปด 23-24 ตอวงจรกระแสไหลผานหนาสัมผัสชวยปกติปด 31-32 ของ K4 ไปที่คอยล Timer K1T ครบวงจร คอยล K1T จับเวลา และไหลผานคอนแทคเตอร 1-4 ของ K1T ไหลผานหนาสัมผัสชวยปกติปด 41-42 ของ K4 ไปที่คอยล K3 ครบวงจร เม่ือคอยล K3 ทํางานจะ เปนการทํางานแบบสตาร และสั่งใหหนาสัมผัสชวยปกติปด 31-32 ของ K3 เปดวงจรอินเตอรลอค คอยล K4 ไว ไมใ หทาํ งานพรอ มกัน และในขณะที่กดสวติ ชปุมกด (S2) หนาสัมผัสปกติปด 1-2 จะเปด วงจรอินเตอรล อ คคอยล K2 ไวอ ีกชั้นหน่ึงไมใ หทาํ งานกลับทางหมนุ พรอ มกนั ดานวงจรกาํ ลงั เม่ือคอยล K2 ทาํ งานจะส่งั ใหหนา สัมผัสหลัก 1-2 3-4 และ 5-6 ตอ วงจรกระแสไฟฟาจะไหลผานไปท่ี โอเวอรโหลด (F3) ไปท่ีมอเตอรไฟฟา และเม่ือคอยล K3 ทํางานจะ ส่ังใหหนาสัมผัสหลัก 1-2 3-4 และ 5-6 ตอวงจรแบบสตาร ทําใหครบวงจร มอเตอรหมุนแบบสตาร กลับทางหมนุ ไปดา นหน่งึ 3.3.7 การทํางานของวงจรเมื่อกดสวิตชปุมกด (S3) แลวปลอย และ K1T จับ เวลาจนครบ ภาพที่ 7.57 การทํางานของวงจรเมอื่ กดสวติ ชปมุ กด (S3) แลว ปลอ ย และ K1T จับเวลาจนครบ ทมี่ า : (ภาพโดยผูเขียน, 2564, มกราคม 16) ดานวงจรควบคุม เมื่อคอยล Timer K1T จับเวลาจนครบ หนาสัมผัสปกติปด 1-4 ของ K1T ตัดวงจร ไมมีกระแสไฟฟาไหลผานคอยล K3 เลิกทํางาน เมื่อคอยล K3 เลิกทํางานจะทํา 170

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบงใหหนาสัมผัสชวย 31-32 กลับมาตอวงจรเลิกการอินเตอรลอค กระแสไฟฟาไหลผานหนาสัมผัสชวย ปกติปด 31-32 ไปที่คอยล K4 ครบวงจร คอยล K4 ทํางาน เมื่อคอยล K4 ทํางาน จะทําใหคอนแท คชวยปกติปด 31-32 เปดวงจรตัดกระแสไฟเขาคอยล K1T และหนาสัมผัสชวยปกติปด 41-42 เปด วงจรอนิ เตอรลอ ค คอยล K3 ไวไมใ หท าํ งานพรอ มกนั ดานวงจรกําลัง เม่ือคอยล K3 หยุดการทํางานจะทําใหหนาสัมผัสหลัก 1-2 3-4 และ 5-6 เปดวงจร เลิกตอวงจรแบบสตาร และเปล่ียนมาเปนคอยล K4 ทํางานจะทําใหหนาสัมผัส หลัก 1-2 3-4 และ 5-6 จะตอวงจรแบบเดลตา กระแสไฟจะไหลผานไปเขามอเตอรทางดาน U2 V2 และ W2 อีกดานหนงึ่ ครบวงจร ทาํ ใหมอเตอรห มุนเปลีย่ นการทํางานเปน แบบเดลตา 3.3.8 การทํางานของวงจรเมื่อกดสวิตชปุมกด (S3) แลวปลอย และ K1T จับ เวลาจนครบ หลังจากนัน้ กดสวิตชปุม กด (S1) แลว ปลอย ภาพท่ี 7.58 การทาํ งานของวงจรเมื่อกดสวติ ชป มุ กด (S3) แลว ปลอ ย และ K1T จับเวลาจนครบ ท่ีมา : (ภาพโดยผูเขยี น, 2564, มกราคม 16) ดานวงจรควบคุม เม่ือกดปุม สวิตชปุมกด (S1) หนาสัมผัสปกติปด 1-2 ของ สวิตช ปมุ กด (S1) ตัดวงจร ไมม กี ระแสไฟฟาไหลผานคอยล K2 เลิกทํางาน เมือ่ คอยล K2 เลิกทํางานจะทํา ใหหนาสัมผัสชวยปกติเปด 13-14 เลิกคางสภาวะ ตัดกระแสไฟฟาท่ีไหลเขาหลอดไฟเขียว 2 ดับลง และหนาสัมผัสชวยปกติปด 31-32 กลับมาตอวงจรเลิกการอินเตอรลอค คอยล K1 และหนาสัมผัส ชวยปกติเปด 23-24 ของ K2 เปด วงจรตัดกระแสไฟฟา ทีไ่ หลผานคอยล K4 เลกิ ทํางาน ดานวงจรควบคุม เมื่อคอยล K4 เลิกทํางานจะทําใหหนาสัมผัสชวยปกติเปด 13-14 เลิกคางสภาวะ และตัดกระแสไฟฟาที่ไหลเขาคอยล K4 คอยล K4 เลิกทํางาน ทําใหหนาสัมผัสชวยปกติปด 31-32 กลับมาตอ วงจรเลกิ การอินเตอรลอ ค คอยล K3 ดานวงจรกําลัง เม่ือคอยล K2 หยุดการทํางานจะทําใหหนาสัมผัสหลัก 1-2 3-4 และ 5-6 เปดวงจรตัดกระแสไฟเขา โอเวอรโหลด (F3) และมอเตอร และเม่ือคอยล K4 หยุดทํางาน 171

จะทาํ ใหหนาสัมผัสหลัก 1-2 3-4 และ 5-6 เปดวงจรตัดกระแสไฟท่ีเขามอเตอรทางดาน U2 V2 และ W2 อีกดานหนง่ึ ทาํ ใหมอเตอรห ยุดหมนุ สรุปการทํางาน วงจรน้ีเปนวงจร วงจรการกลับทางหมุนสตาร-เดลตา โดยการใชสวิตช สวิตชปุมกด (S2) และ สวติ ชปุมกด (S3) เปนตัว Start ไปควบคมุ คอยล K1 หรือ K2 ในการกลับเฟส กระแสไฟเขาโอเวอรโหลด (F3) ไปเขามอเตอรทางดาน U1 V1 และ W1 เพื่อกลับทางหมุนมอเตอร มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบงและมีคอยล K3 เปนตัวควบคุมการตอวงจรมอเตอรหมุนแบบสตาร และใช Timer K1T เปนตัว เปล่ียนการทํางานจาก Star เปน Delta เมื่อ K1T จับเวลาจนครบ จะตัดวงจรไฟเขาคอยล K3 เลกิ ทํางาน ทําใหหนาสัมผัสหลักตัดวงจรกําลังแบบสตาร และเลิกอินเตอรลอค คอยล K3 กลับมาตอ วงจรทําใหค อยล K4 ทาํ งาน ตอวงจรกาํ ลงั แบบเดลตาตอไป 4. การกลับทิศทางการหมุนมอเตอรไฟฟากระแสสลับ 3 เฟส แบบการกลับทางหมุน มอเตอรโดยตรงหรอื ทนั ที (direct reversing or plugging) BK BK 12 12 BK 4 F1 3 BK 6 F3 95 F3 5 F2 F2 F2 S1 96 1 2 98 1 3 5 1 3 5 3 13 23 3 13 23 K1 K1 K1 K2 K2 K2 K2 K2 S2 K1 K1 S3 2 4 6 2 4 6 S3 4 14 24 4 14 24 1 1 S2 2 2 31 1 3 5 31 K1 F3 F3 F3 K2 32 2 4 6 A1 32 K2 A2 A1 K1 Green1 Green2 Red Yellow A2 ภาพที่ 7.59 กาMรoกtoลr3ับPทhaศิseทางการหมนุ มอเตอรไ ฟฟา กระแสสลบั 3เฟสแบบการกลบั ทางหมนุ มอเตอรโ ดยตรงหรือทนั ที ทม่ี า : (ภาพโดยผูเ ขียน, 2564, มกราคม 16) 4.1 การตรวจสอบความถูกตอ งของวงจร ดานวงจรกําลัง ตรวจสอบการตรงเฟสและการขามเฟส เชนเดียวกันกับแบบชั่วขณะ และแบบการกลบั ทางหมนุ หลงั จากหยุดมอเตอร ดา นวงจรควบคมุ นาํ มเิ ตอรวัดที่ L1 กับ N เข็มข้ึนเล็กนอยเนื่องจากคา ค.ต.ท. ของไฟ แดง จากน้ันกด สวิตชปุมกด (S2) ตอวงจรคางไว เข็มจะเพ่ิมข้ึนเนื่องจากเปนคา ค.ต.ท. ของขดลวด คอยล K1 หลังจากนั้นกด สวิตชปุมกด (S1) ตัดวงจรเข็มตกมาตําแหนงเดิม ปลอย สวิตชปุมกด (S1) เข็มเพม่ิ ขึ้น กด สวติ ชปุม กด (S3) ตัดวงจรเข็มตกมาตาํ แหนงเดิม ปลอย สวิตชปุมกด (S3) เข็มเพิ่มขึ้น กด K2 เข็มตกมาตําแหนงเดิม ปลอย K2 เข็มเพ่ิมขึ้น หลังจากนั้น กด K1 ปลอย สวิตชปุมกด (S2) เข็มจะคาง เนื่องจากมีหนาสัมผัสชวยปกติเปด 13-14 ตอขนานวงจรแทน หลังจากนั้นกด สวิตช ปุมกด (S1) ตัดวงจรเข็มตกมาตําแหนงเดิม ปลอย สวิตชปุมกด (S1) เข็มเพิ่มขึ้น กด สวิตชปุมกด (S3) ตัดวงจรเข็มตกมาตําแหนงเดิม ปลอย สวิตชปุมกด (S3) เข็มเพิ่มขึ้น กด K2 เข็มตกมาตําแหนง เดิม ปลอ ย K2 เขม็ เพิ่มขึน้ หลงั จากนั้นกด สวติ ชป มุ กด (S3) ตอวงจรคางไว เขม็ จะเพิ่มขน้ึ เน่อื งจากเปนคาค.ต.ท. ของ ขดลวดคอยล K2 หลังจากนั้นกด สวิตชปุมกด (S1) ตัดวงจรเข็มตกมาตําแหนงเดิม ปลอย สวิตช ปุมกด (S1) เข็มเพิ่มข้ึน กด สวิตชปุมกด (S3) ตัดวงจรเข็มตกมาตําแหนงเดิม ปลอย สวิตชปุมกด 172

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบง(S3) เข็มเพ่ิมขึ้น กด K1 เข็มตกมาตําแหนงเดิม ปลอย K1 เข็มเพ่ิมขึ้น หลังจากนั้น กด K2 ปลอย สวติ ชปมุ กด (S3) เขม็ จะคาง เน่ืองจากมีหนาสัมผัสชวยปกติเปด 13-14 ตอขนานวงจรแทน หลังจาก นั้นกด สวิตชปุมกด (S1) ตัดวงจรเข็มตกมาตําแหนงเดิม ปลอย สวิตชปุมกด (S1) เข็มเพ่ิมขึ้น กด สวิตชปมุ กด (S2) ตัดวงจรเข็มตกมาตาํ แหนงเดิม ปลอย สวิตชปุมกด (S2) เข็มเพ่ิมขึ้น กด K1 เข็มตก มาตําแหนงเดิม ปลอย K1 เข็มเพ่ิมขึ้นกด Trip OL- F3 คอนแทคเตอร 95-96 OL-F3 ตัดวงจร เข็ม ตกมาที่ ∞ จากน้ันยายจุดวัดจาก N ไปที่คอนแทตเตอร 98 OL-F3 เข็มจะเพิ่มขึ้นไปที่จุด 0 กดรีเซ็ต OL- F3 เขม็ จะตกกลบั มาที่ ∞ 4.2 การทาํ งานของวงจรเม่ือยกเบรกเกอร ภาพที่ 7.60 การกลบั ทศิ ทางการหมนุ มอเตอรไ ฟฟากระแสสลับ3เฟสแบบการกลบั ทางหมนุ มอเตอรโ ดยตรงหรือทนั ที การทาํ งานของวงจรเม่อื ยกเบรกเกอร ที่มา : (ภาพโดยผเู ขียน, 2564, มกราคม 16) ดานวงจรควบคุม กระแสไฟฟาจาก L1 ไหลผานฟวสควบคุม F1 ไหลผานขา 95-96 ของโอเวอรโหลด F3 สวนหน่ึงไหลผานไปท่ีไฟแดงครบวงจรไฟแดงติด และอีกสวนหน่ึงจะไหลผาน PB ขา 1-2ไปรอท่ี ขา 3 สวิตชปุมกด (S2) และ สวิตชปุมกด (S3) และคอนแทคชวย 13 23 ของ K1 และ K2 ดานวงจรกําลัง กระแสไฟฟาจาก L1 L2 L3 จะไหลผานฟวสกําลัง F2 มารออยูที่ หนาสัมผสั หลกั 1 3 5 ของคอยล K1 และ K2 4.3 การทํางานของวงจรเมื่อกดสวติ ชป ุมกด (S2) แลวปลอ ย ภาพท่ี 7.61 การทาํ งานของวงจรเมอื่ กดสวิตชป มุ กด(S2)แลว ปลอย ที่มา : (ภาพโดยผเู ขยี น, 2564, มกราคม 16) 173

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบง ดานวงจรควบคุม เม่ือกดสวิตชปุมกด (S2) หนาสัมผัสปกติเปด 3-4 ของ สวิตชปุมกด (S2) ตอวงจรกระแสไฟฟาไหลผานหนาสัมผัสปกติปด 1-2 ของ สวิตชปุมกด (S3) ผานไปที่ หนาสัมผัสชวยปกติปด 31-32 ของ K2 ไปท่ีคอยล K1 ครบวงจร คอยล K1 ทํางาน เม่ือคอยล K1 ทํางานจะสั่งใหหนาสัมผัสชวยปกติเปด 13-14 ตอวงจรคางสภาวะ หนาสัมผัสชวยปกติเปด 23-24 ตอวงจรกระแสไหลไปที่ไฟเขียว 1 ครบวงจร ไฟเขียว 1 ติด และส่ังใหหนาสัมผัสชวยปกติปด 31-32 ของ K1 เปดวงจรอินเตอรลอคคอยล K2 ไวไมใหทํางานพรอมกัน และในขณะที่กดสวิตชปุมกด (S2) หนา สมั ผัสปกติปด 1-2 จะเปด วงจรอนิ เตอรล อคคอยล K2 ไวอกี ชั้นหน่งึ ดานวงจรกําลัง เม่ือคอยล K1 ทํางานจะสั่งใหหนาสัมผัสหลัก 1-2 3-4 และ 5-6 ตอ วงจร กระแสไฟฟาจะไหลผานไปท่ี โอเวอรโหลด (F3) ไปที่มอเตอรไฟฟาครบวงจร มอเตอรหมุนไป ดา นหน่ึง 4.4 การทํางานของวงจรเมื่อกดสวิตชปุมกด (S2)แลวปลอย หลังจากนั้นกดสวิตช ปุม กด (S1) แลว ปลอย ภาพที่ 7.62 การทาํ งานของวงจรเม่อื กดสวิตชป ุมกด(S2)แลว ปลอยหลังจากนนั้ กดสวติ ชป มุ กด(S1)แลวปลอย ท่ีมา : (ภาพโดยผูเขียน, 2564, มกราคม 16) ดานวงจรควบคุม เมื่อกดปุม สวิตชปุมกด (S1) หนาสัมผัสปกติปด 1-2 ของ สวิตช ปุมกด (S1) ตัดวงจร ไมมีกระแสไฟฟา ไหลผานคอยล K1 เลกิ ทาํ งาน เมอื่ คอยล K1 เลิกทํางานจะทํา ใหหนาสัมผัสชวยปกติเปด 13-14 เลิกคางสภาวะ 23-24 ตัดกระแสไฟฟาที่ไหลเขาหลอดไฟเขียว 1 ดับลง และหนาสมั ผัสชวยปกติปด 31-32 กลับมาตอวงจรเลิกการอนิ เตอรลอ ค คอยล K2 ดา นวงจรกาํ ลัง เมือ่ คอยล K1 หยุดการทาํ งานจะทําใหห นา สัมผสั หลัก 1-2 3-4 และ 5-6 เปดวงจรตัด กระแสไฟเขา โอเวอรโหลด (F3) และมอเตอรท ําใหม อเตอรห ยดุ หมนุ 4.5 การทาํ งานของวงจรเมื่อกดสวิตชป ุมกด (S3) แลวปลอ ย 174

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบงภาพท่ี 7.63 การทาํ งานของวงจรเมอื่ กดสวติ ชป ุมกด(S3)แลว ปลอ ย ทีม่ า : (ภาพโดยผูเขียน, 2564, มกราคม 16) ดานวงจรควบคุม เมื่อกดปุม สวิตชปุมกด (S3) หนาสัมผัสปกติเปด 3-4 ของ สวิตช ปุมกด (S3) ตอวงจรกระแสไฟฟาไหลผานหนาสัมผัสปกติปด 1-2 ของ สวิตชปุมกด (S2) ผานไปท่ี หนาสัมผัสชวยปกติปด 31-32 ของ K1 ไปที่คอยล K2 ครบวงจร คอยล K2 ทํางาน เมื่อคอยล K2 ทํางานจะสั่งใหหนาสัมผัสชวยปกติเปด 13-14 ตอวงจรคางสภาวะ หนาสัมผัสชวยปกติเปด 23-24 ตอวงจรกระแสไหลไปท่ีไฟเขียว 2 ครบวงจร ไฟเขียว 2 ติด และสั่งใหหนาสัมผัสชวยปกติปด 31-32 ของ K2 เปดวงจรอินเตอรลอคคอยล K1 ไวไมใหทํางานพรอมกัน และในขณะท่ีกดปุม สวิตชปุมกด (S3) หนาสัมผสั ปกตปิ ด 1-2 จะเปด วงจรอินเตอรล อ คคอยล K1 ไวอ ีกช้ันหนง่ึ ดานวงจรกําลัง เมื่อคอยล K2 ทํางานจะส่ังใหหนาสัมผัสหลัก 1-2 3-4 และ 5-6 ตอ วงจร กระแสไฟฟาจะไหลผานไปท่ี โอเวอรโหลด (F3) ไปท่ีมอเตอรไฟฟาครบวงจร มอเตอรหมุนไป ดานหนึง่ 4.6 การทํางานของวงจรเม่ือกดสวิตชปุมกด (S3) แลวปลอย หลังจากน้ันกดสวิตช ปมุ กด (S1) แลวปลอย ภาพที่ 7.64 การทาํ งานของวงจรเมอื่ กดสวติ ชปุมกด(S3)แลว ปลอ ยหลังจากนั้นกดสวติ ชป ุมกด(S1)แลว ปลอย ท่ีมา : (ภาพโดยผเู ขียน, 2564, มกราคม 16) ดานวงจรควบคุม เม่ือกดปุม สวิตชปุมกด (S1) หนาสัมผัสปกติปด 1-2 ของ สวิตช ปมุ กด (S1) ตัดวงจร ไมม ีกระแสไฟฟา ไหลผานคอยล K2 เลิกทํางาน เมื่อคอยล K2 เลิกทํางานจะทํา ใหหนาสัมผัสชวยปกติเปด 13-14 เลิกคางสภาวะ 23-24 ตัดกระแสไฟฟาที่ไหลเขาหลอดไฟเขียว 2 ดบั ลง และหนาสมั ผสั ชวยปกตปิ ด 31-32 กลบั มาตอวงจรเลกิ การอนิ เตอรล อ ค คอยล K1 ดานวงจรกําลัง เมื่อคอยล K2 หยุดการทํางานจะทําใหหนาสัมผัสหลัก 1-2 3-4 และ 5-6 เปด วงจรตดั กระแสไฟเขา โอเวอรโ หลด (F3) และมอเตอร ทําใหม อเตอรห ยุดหมุน 4.7 การทาํ งานของวงจรเมอื่ กดสวติ ชปุมกด (S2)แลว ปลอ ย กดสวติ ชปมุ กด (S3) 175

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบงภาพที่ 7.65 การทาํ งานของวงจรเม่ือกดสวติ ชป มุ กด(S2)แลว ปลอ ยกดสวติ ชปุม กด(S3) ทมี่ า : (ภาพโดยผูเขยี น, 2564, มกราคม 16) ดานวงจรควบคุม เม่ือกดสวิตชปุมกด (S2) หนาสัมผัสปกติเปด 3-4 ของ สวิตชปุมกด (S2) ตอ วงจรกระแสไฟฟาไหลผา น หนา สัมผสั ชว ยปกติปด 31-32 ของ K2 ไปทค่ี อยล K1 ครบวงจร คอยล K1 ทํางาน เมื่อคอยล K1 ทํางานจะสั่งใหหนาสัมผัสชวยปกติเปด 13-14 ตอวงจร คางสภาวะ หนาสัมผัสชวยปกติเปด 23-24 ตอวงจรกระแสไหลไปท่ีไฟเขยี ว 1 ครบวงจร ไฟเขียว 1 ติด และส่ังให คอนแทคชวยปกติปด 31-32 ของ K1 เปด วงจรอนิ เตอรลอ คคอยล K2 ไวไ มใ หท าํ งานพรอ มกนั แตเม่ือกดปุม สวิตชปุมกด (S3) คอนแทคชวยปกติปด 1-2 ของ สวิตชปุมกด (S3) จะเปดวงจรตัดไฟ เขา คอยล K1 จงึ ทาํ ใหค อยล K1 หยุดทาํ งาน จะทาํ ใหหนา สัมผัสชวยปกติเปด 13-14 เลิกคางสภาวะ 23-24 ตัดกระแสไฟฟาท่ีไหลเขาหลอดไฟเขียว 1 ดับลง และหนาสัมผัสชวยปกติปด 31-32 กลับมา ตอ วงจรเลกิ การอนิ เตอรล อค คอยล K2 และหนา สมั ผัสปกตเิ ปด 3-4 ของ สวิตชปุมกด (S3) ตอวงจร กระแสไฟฟาไหลผาน หนาสัมผัสชวยปกติปด 31-32 ของ K1 ไปที่คอยล K2 ครบวงจร คอยล K2 ทาํ งาน เมือ่ คอยล K2 ทาํ งานจะส่ังใหหนาสัมผัสชวยปกติเปด 13-14 ตอวงจร คางสภาวะ หนาสัมผัส ชวยปกติเปด 23-24 ตอวงจรกระแสไหลไปที่ไฟเขียว 2 ครบวงจร ไฟเขียว 2 ติด และส่ังใหคอนแท คชวยปกตปิ ด 31-32 ของ K2 เปด วงจรอินเตอรลอ คคอยล K1 ไวไ มใหทํางานพรอมกัน ดังน้ันจะเห็น ไดว าเมื่อกดสวติ ชปมุ กด (S3) จะทําใหคอยล K2ทาํ งานกลับทางหมนุ มอเตอรโ ดยทนั ที 4.8 การทาํ งานของวงจรเมอื่ กดสวติ ชป มุ กด (S3) แลว ปลอ ย กดสวิตชป ุมกด (S2) ภาพที่ 7.66 การทาํ งานของวงจรเมอ่ื กดสวติ ชป มุ กด(S3)แลวปลอ ยกดสวติ ชปมุ กด(S2) ท่ีมา : (ภาพโดยผเู ขยี น, 2564, มกราคม 16) ดานวงจรควบคุม เมื่อกดปุม สวิตชปุมกด (S3) หนาสัมผัสปกติเปด 3-4 ของ สวิตช ปุมกด (S3) ตอวงจรกระแสไฟฟาไหลผาน หนาสัมผัสชวยปกติปด 31-32 ของ K1 ไปที่คอยล K2 ครบวงจร คอยล K2 ทํางาน เมื่อคอยล K2 ทํางานจะสั่งใหหนาสัมผัสชวยปกติเปด 13-14 ตอวงจร คางสภาวะ หนาสัมผัสชวยปกติเปด 23-24 ตอวงจรกระแสไหลไปท่ีไฟเขียว 2 ครบวงจร ไฟเขียว 2 ติด และส่ังใหคอนแทคชวยปกติปด 31-32 ของ K2 เปดวงจรอินเตอรลอคคอยล K1 ไวไมใหทํางาน 176

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบงพรอมกัน แตเมื่อกดสวิตชปุมกด (S2) คอนแทคชวยปกติปด 1-2 ของ สวิตชปุมกด (S2) จะเปดวงจร ตัดไฟเขา คอยล K2 จึงทําใหคอยล K2 หยุดทํางาน จะทําใหหนาสัมผัสชวยปกติเปด 13-14 เลิกคาง สภาวะ 23-24 ตัดกระแสไฟฟาที่ไหลเขาหลอดไฟเขียว 2 ดับลง และหนาสัมผัสชวยปกติปด 31-32 กลับมาตอวงจรเลิกการอินเตอรลอค คอยล K1 และหนาสัมผัสปกติเปด 3-4 ของ สวิตชปุมกด (S2) ตอวงจรกระแสไฟฟาไหลผาน หนาสัมผัสชวยปกติปด 31-32 ของ K2 ไปที่คอยล K1 ครบวงจร คอยล K1 ทํางาน เมื่อคอยล K1 ทํางานจะสั่งใหหนาสัมผัสชวยปกติเปด 13-14 ตอวงจร คางสภาวะ หนา สัมผัสชว ยปกตเิ ปด 23-24 ตอวงจรกระแสไหลไปทไี่ ฟเขียว 1 ครบวงจร ไฟเขียว 1 ติด และสั่งให คอนแทคชวยปกติปด 31-32 ของ K1 เปดวงจรอินเตอรลอคคอยล K2 ไวไมใหทํางานพรอมกัน ดังนัน้ จะเหน็ ไดวาเมอ่ื กดสวติ ชปมุ กด (S2) จะทาํ ใหคอยล K1ทาํ งานกลับทางหมนุ มอเตอรโ ดยทันที สรุปการทํางาน วงจรนี้เปนวงจร การกลับทางหมุนแบบ Plugging หรือ Direct Reverse มอเตอร 3 Phase กลับทางหมุนโดยตรง มอเตอร 3 เฟส โดยการใช Push Button โดยการใชคอน แทคเตอรปกติปด1-2 ของ Push Button ตัวหน่ึงไปตออนุกรมกับคอนแทคเตอรปกติเปด 3-4 ของ Push Button อีกตัวหน่ึง และตออนุกรมไวดานหนึ่งของคอยลที่ตองการอินเตอรลอค ดังน้ันเม่ือกด ปุม Push Button ใหคอยลตัวใดตัวหน่ึงทํางานอยู แลวกดปุม Push Button อีกตัวหนึ่งใหกลับทาง หมุนจะทําใหมอเตอรหยุดทํางาน เน่ืองจากหนาสัมผัสปกติปด 1-2 ของปุม Push Button ท่ีตอ อนุกรมอยูจะตัดวงจรไฟเขาคอยลเลิกอินเตอรลอคซึ่งกันและกัน และหนาสัมผัส 3-4 ของ Push Button จะตอวงจรกระแสไฟฟาไหลผานไปท่ีคอยลของอีกตัวหน่ึงทํางานกลับทางหมุนมอเตอรโดย ทันที บทสรปุ ลักษณะการกลับทิศทางการหมุนมอเตอรไฟฟากระแสสลับ ท่ีนิยมกันโดยทั่ว ๆ ตาม ลกั ษณะการใชงานมีอยูดวยกัน 3 แบบ คือ การกลับทางหมุนแบบกลับทิศทางหมุนชั่วขณะ การกลับ ทางหมนุ หลงั จากหยดุ มอเตอร และการกลับทางหมนุ มอเตอรโ ดยตรงหรือทันที หลักการกลับทิศทางการหมุนมอเตอรไฟฟากระแสสลับ 1 เฟส ทําไดโดยการกําหนดทิศ ทางการไหลของกระแสในขดลวดสตารทและขดลวดรัน ดงั น้ี มอเตอรหมุนตามเขม็ นาฬิกา ตอวงจรให ทิศทางการไหลของกระแสในขดลวดสตารทและขดลวดรันมีทิศทางเดียวกัน และมอเตอรหมุนทวน เข็มนาฬิกา ตอวงจรใหทิศทางการไหลของกระแสในขดลวดสตารทและขดลวดรันมีทิศทางสวนทาง กัน หลักการกลับทิศทางการหมุนมอเตอร 3 เฟส ของมอเตอรไฟฟากระแสสลับแบบเหนี่ยวนํา สามารถบังคับใหหมุนเดินหนาหรือกลับทางหมุนดวยการกําหนดทิศทางการเคล่ือนท่ีของ สนามแมเหล็กหมุน โดยการสลับสายจายไฟเขามอเตอรเพียงคูใดคูหน่ึงสวนปลายท่ีเหลือไวคงเดิม มอเตอรจ ะกลบั ทางหมนุ ทันที แบบฝกหัดทายบทเรยี น 177

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบง1. อธบิ ายลกั ษณะการกลบั ทิศทางการหมุนมอเตอรไ ฟฟากระแสสลับ 2. อธบิ ายการตอวงจรการกลับทศิ ทางการหมนุ มอเตอรไฟฟากระแสสลบั 1 เฟส 3. บอกวธิ ีการตอวงจรการกลับทศิ ทางการหมุนมอเตอรไฟฟากระแสสลบั 1 เฟส 4. อธบิ ายการตอ วงจรการกลับทิศทางการหมนุ มอเตอรไฟฟากระแสสลับ 3 เฟสได 5. บอกวิธีการการตอวงจรการกลบั ทิศทางการหมนุ มอเตอรไ ฟฟา กระแสสลับ 3 เฟส 6. บอกวิธกี ารตอ วงจรการกลับทศิ ทางการหมนุ มอเตอรไฟฟากระแสสลบั 3 เฟส แบบลด กระแส ขณะเริ่มเดนิ แบบสตารเ ดลตาได เอกสารอา งอิง ธนเจต สครรมั ย. (2552). มอเตอรไฟฟาและการควบคมุ . กรงุ เทพมหานคร : ศูนยส งเสรมิ อาชวี ะ. สานนั ท คงแกว . (2556). การควบคมุ เคร่ืองกลไฟฟา . ออนไลน คน เม่ือ มกราคม 16, 2556, จาก http://www.freewebs.com/epowerdata4/motorcontrol.html. สนุ ทร ดอนชยั . (2562). การควบคุมมอเตอรไฟฟา . กรงุ เทพมหานคร : ศูนยสงเสรมิ อาชวี ะ. 178

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบง บรรณนานุกรม กจิ จา แกนศิริ. (2550). การควบคมุ เคร่ืองกลไฟฟา. กรงุ เทพมหานคร : สาํ นกั พมิ พเ อมพันธจาํ กัด. ชลติ พานทอง. ความหมายและจดุ มุงหมายของการควบคุมมอเตอร. บทเรียนออนไลน คนเม่อื มกราคม 28, 2564, จาก https://elearnkrutung.blogspot.com/2017/02/blog- post_20.html __________. ประเภทของการควบคุมมอเตอร. บทเรียนออนไลน คนเมื่อ มกราคม 28, 2564, จาก https://elearnkrutung.blogspot.com/2017/02/blog-post_87.html ไชยชาญ หินเกิด. (2560). มอเตอรไ ฟฟา และการควบคุม. กรุงเทพมหานคร : สมาคมสงเสริม เทคโนโลยี (ไทย-ญป่ี ุน). ธนเจต สครรัมย. (2552). มอเตอรไ ฟฟาและการควบคมุ . กรุงเทพมหานคร : ศูนยส งเสรมิ อาชวี ะ. ธนภทั ร ไพคํานาม. (2557). การควบคุมมอเตอรไฟฟา. กรงุ เทพมหานคร : แม็คเอด็ ดูเคชนั่ . ธวัชชยั อัตถวิบูลยก ลุ ประสิทธ นางทนิ และอุทัย มัน่ วงศ. (2556). การควบคุมมอเตอรไฟฟา. กรงุ เทพมหานคร : ศูนยสงเสริมอาชวี ะ. ธนาทรพั ย สวุ รรณลักษณ. (2564). มอเตอรไ ฟฟาและการควบคมุ . บทเรยี นออนไลน คนเมอ่ื มกราคม 28, 2564, จาก http://itech.npu.ac.th/plan_,tqf/fileplan /150320171506_09.pdf นพ มหษิ านนท. (2564). ระบบและวงจรควบคุมมอเตอรไฟฟา . นนทบุรี : คอรฟง กช น่ั . บรษิ ทั แฟคโตมารท. (2564ก). คูมอื เซอรกติ เบรกเกอร. ออนไลน คนเมื่อ มกราคม 25, 2564, จาก https://mcusercontent.com/969d54d965d5d231d4c22bfec/files/ e8342e38-df5d-4b04-83d3-9e64804e2acc/Motor_Protection_Circuit _Breaker_Manual_02.01.pdf . (2564ข). คมู อื สวิตชปุมกด. ออนไลน คน เม่ือ มกราคม 25, 2564, จาก https://mcusercontent.com/969d54d965d5d231d4c22bfec/files/ 6d6dd3fa-f105-4c64-a3e2-809d8b344abc/Push_Button_Manual.pdf . (2564ค). คมู อื แมกเนตกิ คอนแทคเตอร. ออนไลน คน เม่ือ มกราคม 25, 2564, จาก https://mcusercontent.com/969d54d965d5d231d4c22bfec/files/ de7fd89f-e9ab-4913-86a2-aa59af52be8c/Magnetic_Contactor_Manual_02.pdf . (2564ง). คมู ือสวติ ชค วบคุมความดนั . ออนไลน คนเม่ือ มกราคม 25, 2564, จาก https://mcusercontent.com/969d54d965d5d231d4c22bfec/files/ 71fd5b04 -482e-43ab-932a-7a615306bcfb/Pressure_Swtich_Manual.pdf . (2564จ). คมู อื ไฟแสดงสถานะ. ออนไลน คนเมื่อ มกราคม 25, 2564, จาก https://mcusercontent.com/969d54d965d5d231d4c22bfec/files/ 24b6b01a-36b1-475d-a465-e4bb2ee9b142/Pilot_Lamp_Manual.pdf บุญเลิศ โพธิขํา. (2564). มอเตอรไ ฟฟา และการควบคมุ . ออนไลน คนเม่ือ มกราคม 28, 2564, จาก http://itech.npu.ac.th/plan_,tqf/fileplan 187

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบง /150320171506_09.pdf มนตรี กันทาสวุ รรณ. (2564). การควบคมุ มอเตอรไ ฟฟา . ออนไลน คน เม่ือ มกราคม 28, 2564, จาก https://ivenr2.ac.th/wp-content/uploads/2020/08/ เผยแพร -อ.มนตรี กันทาสวุ รรณ.pdf ลอื ชยั ทองนิล. (2542). การออกแบบและตดิ ตัง้ ระบบไฟฟาตามมาตรฐานของการไฟฟา. กรงุ เทพฯ : สมาคมสงเสริมเทคโนโลยี (ไทย-ญ่ีปุน). ไวพจน ศรธี ัญ. (2548). การควบคมุ เครอื่ งกลไฟฟา. กรงุ เทพมหานคร : วงั อักษร. สานันท คงแกว. (2556). การควบคุมเครื่องกลไฟฟา. ออนไลน คน เมื่อ มกราคม 16, 2556, จาก http://www.freewebs.com/epowerdata4/motorcontrol.html. สุนทร ดอนชยั . (2562). การควบคุมมอเตอรไฟฟา. กรงุ เทพมหานคร : ศนู ยสงเสริมอาชีวะ. อภิรักษ สุขเกษม. (2562). มอเตอรไ ฟฟา กระแสสลับ. กรุงเทพมหานคร : ซีเอด็ ยูเคช่นั . อํานาจ ทองผาสุก และวิทยา ประยงคพันธ. (ม.ป.ป.). การควบคุมมอเตอร. กรุงเทพมหานคร : สถาบนั เทคโนโลยพี ระจอมเกลา พระนครเหนือ. Frank D. Petruzella. (2010). Electric motors and control systems. New York, McGraw-Hill Companies, Inc. 188

ภาคผนวกมหาวทิ ยาลยั ราชภัฏหม่บู า้ นจอมบงึ

190 มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏหม่บู า้ นจอมบงึ

ภาคผนวก กมหาวทิ ยาลยั ราชภัฏหม่บู า้ นจอมบงึ ใบงานปฏิบตั ิบทท่ี 2-7

ใบงานบทที่ 2-1 การทดสอบการทํางานของสวติ ชควบคมุ แบบตา ง ๆ วัตถปุ ระสงคเ ชิงพฤติกรรม หลกั จากจบการเรยี นการสอนบทนีแ้ ลว ผูเรยี นควรมีความสามารถดงั ตอ ไปนี้ 1. ตอ วงจรทดสอบการทาํ งานของสวติ ชควบคุมแบบตา ง ๆ ได 2. อธิบายการทํางานของวงจรได 3. เลอื กใชอปุ กรณก ารควบคุมไดอยา งถูกตอง วงจรการทดลอง BK 12 มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบง F1 Pus h 3 Pus h Toggle Selector 4 3 1 31 42 44 Toggle 2 Red1 Yellow 1 Red2 Yellow 2 Green2 A1 K1 A2 ภาพที่ ก. 2-1 การทดสอบการทาํ งานของสวติ ชค วบคมุ แบบตา ง ๆ เครือ่ งมือและอปุ กรณท ีใ่ ชใ นการทดลอง 1. .................................................................................................................................................. 2. .................................................................................................................................................. 3. .................................................................................................................................................. 4. ..................................................................................................................................................

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบง5. .................................................................................................................................................. 6. ................................................................................................................................................. 7. .................................................................................................................................................. ลาํ ดับข้ันการทดลอง 1. ตอ วงจรตามรปู ที่กําหนดให 2. ตรวจสอบความถูกตองของวงจรดวยมัลตมิ เิ ตอร 3. ยกเบรกเกอรจา ยกระแสไฟฟา /220 โวลตใ หก ับวงจร อธบิ ายและสงั เกตการทํางานของวงจร ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… 4. กดสวิตชปุมกด (push button แลว ปลอย อธิบายและสงั เกตการทํางานของวงจร ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… 5. กดสวติ ชปมุ กด (toggle switch) แลวปลอย กดซํา้ อีกคร้งั แลว ปลอย อธิบายและสังเกตการ ทํางานของวงจร ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… 6. บิดสวติ ชเ ลือก (selector switch) จากตาํ แหนง ตรงกลาง ไปทางดา นซาย แลวบิดกลบั หลงั จากน้นั บดิ ไปทางดานขวาแลว บิดกลับ อธบิ ายและสงั เกตการทํางานของวงจร ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… 7. สรปุ ผลการทดลอง 194

………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบง ใบงานบทท่ี 2-2 การทดสอบการทํางานของแมคเนตกิ คอนแทคเตอร (magnetic contactor) วตั ถปุ ระสงคเ ชิงพฤติกรรม หลักจากจบการเรียนการสอนบทน้แี ลว ผเู รยี นควรมีความสามารถดังตอ ไปนี้ 1. ตอ วงจรทดสอบการทาํ งานของแมคเนติกคอนแทคเตอร ได 2. อธิบายการทาํ งานของวงจรได 3. เลอื กใชอ ปุ กรณการควบคมุ ไดอยางถกู ตอง วงจรการทดลอง BK 12 F1 Sele ctor1 3 4 195

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบง ภาพท่ี ก. 2-2 การทดสอบการทาํ งานของแมคเนติกคอนแทคเตอร เคร่อื งมือและอปุ กรณท ่ใี ชในการทดลอง 1. .................................................................................................................................................. 2. .................................................................................................................................................. 3. .................................................................................................................................................. 4. .................................................................................................................................................. 5. .................................................................................................................................................. 6. ................................................................................................................................................. 7. .................................................................................................................................................. ลาํ ดบั ขน้ั การทดลอง 1. ตอวงจรตามรูปท่ีกาํ หนดให 2. ยกเบรกเกอรจา ยกระแสไฟฟา 220 โวลตใ หกบั วงจร อธิบายและสังเกตการทํางานของวงจร ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. บดิ สวิตชเ ลอื ก (selector1) จากตาํ แหนงตรงกลางไปทางดา นขวา แลว บดิ กลับ อธบิ าย และสังเกตการทาํ งานของวงจร ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… 196

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบง ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… 4. บิดสวติ ชเ ลอื ก (selector1) จากตําแหนงตรงกลางไปทางดานขวา หลงั จากนั้นบดิ สวติ ชเลือก (selector2) จากตาํ แหนงตรงกลางไปทางดา นขวา แลวบดิ กลับ อธบิ ายและสังเกตการทํางาน ของวงจร ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… 5. สรปุ ผลการทดลอง ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… 197

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบงใบงานบทที่ 2-3 การทดสอบการทาํ งานของอเิ ล็กทรอนิกสไ ทมเ มอร วัตถุประสงคเ ชิงพฤติกรรม หลักจากจบการเรยี นการสอนบทนแี้ ลว ผูเรียนควรมคี วามสามารถดังตอ ไปน้ี 1. ตอวงจรทดสอบการทาํ งานของ Timer On Delay และ Timer Off Delay ได 2. อธิบายการทาํ งานของวงจรได 3. เลอื กใชอุปกรณก ารควบคุมไดอยางถกู ตอง วงจรการทดลอง BK 12 F1 Se le cto r 1 3 4 Selector2 3 Ond el ay 1 Ond el ay 1 Offd el ay 1 1 44 3 4 3 Offd el ay 4 2 2 Ond el ay Offd el ay 7 7 L1-Ondelay L2-Ondelay L3-Offdelay L4-Offdelay ภาพที่ ก. 2-3 การทดสอบการทาํ งานของอเิ ล็กทรอนกิ สไทมเมอร 198

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบงเครอ่ื งมือและอุปกรณท ใี่ ชในการทดลอง 1. .................................................................................................................................................. 2. .................................................................................................................................................. 3. .................................................................................................................................................. 4. .................................................................................................................................................. 5. .................................................................................................................................................. 6. ................................................................................................................................................. 7. .................................................................................................................................................. 8. .................................................................................................................................................. 9. ................................................................................................................................................. 10. .................................................................................................................................................. ลาํ ดบั ขน้ั การทดลอง 1. ตอวงจรตามรูปท่ีกําหนดให 2. อธิบายขนั้ ตอนการตรวจสอบความถกู ตองของวงจรดว ยมลั ติมเิ ตอร ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. ยกเบรกเกอรจา ยกระแสไฟฟา 220 โวลตใ หก บั วงจร อธบิ ายและสังเกตการทํางานของวงจร ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… 4. บิดสวิตชเ ลอื ก (selector1) จากตําแหนง ตรงกลางไปทางดานขวาคางไวแลว บดิ กลับ อธิบาย และสงั เกตการทํางานของวงจร ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… 5. ต้ังเวลาท่ี Timer On-delay บดิ สวิตชเ ลอื ก (selector1) จากตาํ แหนง ตรงกลางไปทางดาน ขวา หลงั จากน้นั บิดสวิตชเ ลือก (selector2) จากตําแหนงตรงกลางไปทางดา นซายคา งไวให มากกวาเวลาท่ไี ดต ้งั ไวแ ลวบดิ กลบั อธบิ ายและสงั เกตการทํางานของวงจร 199

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบง………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… 6. หลังจากน้ันต้ังเวลาท่ี Timer Off-delay บิดสวิตชเลือก (selector1) จากตําแหนงตรงกลาง ไปทางดานขวา หลงั จากน้ันบิดสวิตชเลือก (selector2) จากตําแหนงตรงกลางไปทางดานขวา คา งไวใหมากกวาเวลาทีไ่ ดต้งั ไวแลว บิดกลับ อธบิ ายและสังเกตการทํางานของวงจร ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… 7. สรุปผลการทดลอง ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ใบงานบทที่ 5-1 การเร่ิมเดินมอเตอรกระแสสลับ 1 เฟส โดยการใชส วิตชเลอื ก วตั ถปุ ระสงคเ ชงิ พฤติกรรม หลกั จากจบการเรียนการสอนบทน้ีแลว ผูเรยี นควรมีความสามารถดังตอ ไปน้ี 1. ตอวงจร การควบคุมมอเตอร 1 เฟสดว ยวิธสี ตารทตรงโดยการใช สวิตชเลอื ก ได 2. อธบิ ายการทํางานของวงจรได 200

3. เลอื กใชอปุ กรณก ารควบคมุ ไดอยางถูกตอง วงจรการทดลอง BK BK 12 12 BKมหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบง F1 34 95 F3 F3 98 F2 96 13 Se le ctor 3 KK 4 24 13 13 K 14 F3 F3 A1 24 K A2 Gr een Red Yel l o w ภาพท่ีMกo.to5r-11Pการเริม่ เดินมอเตอรกระแสสลบั 1 เฟส โดยการใชส วิตชเ ลือก เครอื่ งมอื และอปุ กรณท่ใี ชในการทดลอง 1. .................................................................................................................................................. 2. .................................................................................................................................................. 3. .................................................................................................................................................. 4. .................................................................................................................................................. 5. .................................................................................................................................................. 6. ................................................................................................................................................. 7. .................................................................................................................................................. ลําดบั ขน้ั การทดลอง 1. ตอ วงจรตามรูปท่ีกาํ หนดให 2. อธบิ ายขน้ั ตอนการตรวจสอบความถกู ตองของวงจรดวยมัลตมิ เิ ตอร 201

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบง………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. ยกเบรกเกอรจ ายกระแสไฟฟา 220 โวลตใ หก ับวงจร อธบิ ายและสงั เกตการทํางานของวงจร ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… 4. บิดสวติ ชเ ลือก (selector) จากตําแหนงตรงกลางไปทางดานขวา แลว บดิ กลับ อธิบายและ สังเกตการทาํ งานของวงจร ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… 5. สรปุ ผลการทดลอง ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… 202

………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบง ใบงานบทท่ี 5-2 การเรม่ิ เดนิ มอเตอรกระแสสลบั 1 เฟส โดยการใชส วิตชปุมกด วัตถุประสงคเชงิ พฤติกรรม หลักจากจบการเรยี นการสอนบทนแี้ ลว ผเู รียนควรมคี วามสามารถดงั ตอไปน้ี 1. ตอวงจรการควบคมุ มอเตอร 1 เฟสดว ยวิธีสตารท ตรงโดยการใช สวิตชป มุ กด ได 2. อธบิ ายการทาํ งานของวงจรได 3. เลือกใชอปุ กรณการควบคมุ ไดอยางถกู ตอง วงจรการทดลอง BK 12 BK 12 F1 BK F3 95 F3 34 Stop Start 96 98 F2 Yellow 1 13 KK 2 24 3 13 23 13 F3 F3 KK 24 4 14 24 A1 203 K Green Red A2