บทท่ี 1 บทนำ 1. ท่มี าและความสำคัญ ในปจจุบันสังคมไทยกาวเขาสูโลกยคุ ดิจิตอลอยางเต็มตัว ทำใหกิจกรรมทางเศรษฐกิจสงั คมลวน ดำเนินไปอยางรวดเร็ว มีการแขงขันสูง การเขาถึงแหลงขอมูลปริมาณมหาศาลผานโลกออนไลนมากขึ้น สง ผลใหคุณลักษณะเด็กเปล่ียนไป ประกอบกับรฐั บาลไดประกาศนโยบายไทยแลนด 4.0 มีเปาหมาย ใหป ระเทศไทยกาวออกจากกับดกั รายไดป านกลาง และกาวไปสปู ระเทศรายไดสูงโดย ใชน วัตกรรมทาง เศรษฐกิจสังคมและการพัฒนาทรพั ยากรมนุษยทีม่ ีคุณภาพสูงเพือ่ การขับเคล่ือนประเทศ การศึกษาจึงเปน เครื่องมือสำคัญในการยกระดับคุณภาพทรัพยากรมนุษยในประเทศ เพื่อเตรียมกำลังคนใหพรอมใน การเปนกลไกสำคัญในการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมไทยสูเวทีเศรษฐกิจในระดับภูมิภาคและระดับ นานาชาติการเรียนรูในยุคดิจิทัล (Digital Learning) เปนการเรียนรูที่แตกตางจากการเรียนการสอน ในยุคดง้ั เดมิ มาก เพราะมกี ารนำเอานวัตกรรมและเทคโนโลยีทางดา นคอมพวิ เตอร เทคโนโลยีสารสนเทศ และการสอ่ื สารผานระบบเครือขา ยมาปรบั ใชในการศึกษา ชวยอำนวยความสะดวกใหแกผสู อนและผูเรียน เปนอยางมาก โดยเฉพาะอยางยิ่ง สมารทโฟนและแท็บเล็ต (Smart and Mobile Devices) ซึ่งไดรับ ความนิยมและเร่ิมเขามามีบทบาทสำคญั ตอ การพัฒนาการศึกษา นักการศึกษาสามารถดึงศักยภาพของ เคร่ืองมืออนั ทรงพลังเหลานี้ มาใชป ระโยชนใน การเรยี นการสอนไดอ ยา งมีประสทิ ธิภาพเพม่ิ ทางเลือกใน การเรียนรูของผเู รยี นในยคุ ศตวรรษท่ี 21 ใหม คี วามรู ความสามารถในการวเิ คราะห สงั เคราะหขอมูลและ ขาวสาร มรี ปู แบบวธิ กี ารเรียนการสอนท่เี นน ความแตกตางระหวางบุคคลมากขน้ึ การแสวงหาความรูและ การสรา งองคความรใู หม ดว ยตวั ผเู รียนเอง กระบวนการเรียนการสอนเปลย่ี นบทบาทของครูจากการเปนผู ถายทอดความรู มาเปนผูออกแบบการศึกษา เพื่อพัฒนาคนที่มีศักยภาพแตกตางกัน การเรียนการสอน ไมจ ำกัดอยเู ฉพาะในหองเรียนและภายในสถาบันการศึกษาอีกตอไป สือ่ เทคโนโลยที างดานการศึกษาในปจ จุบนั ชวยเปล่ียนแปลงรปู แบบการศึกษาไปมาก โดยเฉพาะ การจัดการกบั ความรู เพื่อพัฒนาองคความรูมาใชประโยชน และสามารถสรางรูปแบบ การประยุกตใช งานไดกวางขวาง หนังสืออิเล็กทรอนิกส (E-Book) เปนสื่อการเรียนรูหนึ่งที่จะทำใหนักเรยี นสามารถใช เทคโนโลยีทางการศึกษาในการแสวงหาความรูด วยตนเองได เนือ่ งจากหนงั สอื อเิ ล็กทรอนิกส เปน หนังสือที่ จัดทาและแสดงผลในรูปแบบสื่ออิเล็กทรอนิกส เปนแฟมขอมูลคอมพิวเตอรที่สามารถอานผานทางหนา จอคอมพิวเตอรท้ังในระบบออฟไลนแ ละออนไลน คณุ ลักษณะของหนังสืออิเล็กทรอนิกสสามารถเช่ือมโยง จุดไปยังสวนตางๆ ของหนังสือ เวบ็ ไซตตางๆ ตลอดจนมปี ฏิสัมพันธและโตตอบกับผูเรียนได นอกจากนั้น หนังสอื อเิ ล็กทรอนิกสสามารถแทรกภาพ เสยี ง ภาพเคลอ่ื นไหว แบบทดสอบ และสามารถสัง่ พมิ พเอกสาร ที่ตองการออกทางเครื่องพมิ พไ ด อีกประการหน่ึงท่ีสำคญั ก็คอื หนังสืออเิ ลก็ ทรอนิกสสามารถปรับปรุง
ขอมูลใหทันสมัยไดตลอดเวลา ซึ่งคุณสมบัติเหลานี้จะไมมีในหนังสือธรรมดาทั่วไป นอกจากนี้ หนังสือ อิเล็กทรอนิกส ยังสามารถออกแบบและจัดรูปแบบการเรียนการสอนใหสอดคลองกับความตองการ รายบุคคล มีการอธิบายเนื้อหาบทเรียนใหเขาใจงายขึ้น พรอมกับเรียนแลวสนุกเพลิดเพลิน ไมเบื่องาย และสามารถเรยี นรไู ดด ว ยตนเอง นักเรยี นมปี ฏสิ ัมพนั ธกับบทเรียน สนองหลักดา นจติ วทิ ยาของมนุษย คือ มกี ารสอดแทรกหลกั การเรยี นและเลนผสมผสานกันไป มกี ารใหทดสอบ ความเขาใจของนักเรยี นผนวกอยู ดวย บทเรียนนาสนใจและนักเรียนเกิดความพึงพอใจในการเรียน การออกแบบเนื้อหา กิจกรรมและ การเชื่อมโยงเนื้อหา ตลอดทั้งการปฏิสัมพันธ รวมถึงการออกแบบดานกราฟกและเสยี ง ทำใหนักเรียนมี ความสนใจ กระตือรือรน สามารถทำความเขาใจเนื้อหาไดดว ยตนเอง ทำใหผลใหผลสัมฤทธิ์ทาง การ เรยี นของนักเรียนสูงขึ้น วารุณี คงวิมล (2559) กับงานวิจัยของ นูรมา ตาเละ และคณะ (2558) ศึกษาเรื่อง การพัฒนาหนังสืออิเล็กทรอนิกส วิชาโปรแกรมตารางงาน สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3 พบวา ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของผูเรียนสูงกวากอนเรียนอยางมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 แตพบ ขอสังเกตวาผูเรียนที่เรียนดวยหนังสืออิเล็กทรอนิกสกลุมสาระการเรียนรูการงานอาชีพและเทคโนโลยี พบวา ผูเรียนใหความสนใจเนือ้ หาในสว นท่ีเปน ภาพเคลอ่ื นไหวมากกวาภาพน่ิง ดงั น้ันใน การออกแบบ หนังสืออเิ ลก็ ทรอนิกสผูทำวิจยั จะนำเสนอเน้ือหาท่เี ปนภาพเคลอื่ นไหวใหมากกวาภาพนิ่งเพ่ือดึงดูดความ สนใจของผเู รยี นใหเกิดการเรียนรูไดด ีท่สี ดุ จากการสังเกตและการสอบถามนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3 โรงเรียนอนุบาลแมเมาะ (ชุมชน 1)อำเภอแมเมาะ จังหวัดลำปาง พบเห็นสภาพปญหาที่เกิดข้ึนขณะการจัดกิจกรรมการเรยี นการ สอนวิชาวิทยาการคำนวณ ระดับชั้นมัธยมศกึ ษาปที่ 3 มีการใชสือ่ การเรียนการสอนประกอบการจัดการ เรียนรูในชั้นเรียนซึ่งสือ่ ที่ใชยงั ไมมีการดึงดูดความนาสนใจของผูเรียนมากนัก ทำใหผูเรียนไมสนใจเรยี น เกิดความเบื่อหนายในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน และเนื่องจากเนื้อหาความรูมีจำนวนมากแต ระยะเวลาในการเรียนการสอนมีจำกัด ซึ่งผูเรียนแตละคนมีความแตกตางทางการเรียนรู ผูเรียน บางคนสามารถเรียนรูไดอยางรวดเร็ว แตผูเรียนบางคนตองใชระยะเวลาที่นานกวาจะเรียนรู จึงสงผล กระทบถงึ ผลสัมฤทธิท์ างการเรียน วชิ าวทิ ยาการคำนวณ ระดบั ช้นั มธั ยมศึกษาปท ี่ 3 ผจู ัดทำจงึ ไดม องเห็น ความสำคัญและจัดทำหนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน เพื่อเปนแหลงทบทวนองคความรูของตนเองและ เผยแพรใหผูสนใจไดเขามาศึกษา สิ่งตางๆเหลานี้จะเปนเครื่องมือที่เปนประโยชนตอการเรียนรูของตัว ผเู รียนเอง และจะชวยใหผ ูเรยี นสามารถเรียนรูด ว ยตนเองและเรียนรูรว มกบั ผูอ่นื ได ถือเปนการประยกุ ตใช คอมพิวเตอรแ ละสมารทโฟน ในการพัฒนาการศึกษาและเรียนรูจ ากหนงั สืออเิ ล็กทรอนิกสอนไลนไดเปน อยางดี ดวยเหตุผลที่กลา วมาขางตนจะเหน็ ไดวาการเรียนการสอนในปจจุบัน มีความจำเปนอยางมากท่ี จะตองมีการนำเอานวัตกรรมและเทคโนโลยีสารสนเทศดานการศึกษา เขามาใชในการพัฒนาหนังสือ อิเล็กทรอนกิ ส ใหเกดิ ประสทิ ธิภาพสามารถเพ่ิมพูนศักยภาพของนักเรียน การเรยี นการสอนที่สามารถทำ ใหผูเรียนไดเรียนรูอยางหลากหลายรูปแบบจากความรูที่ไมจำกัด ผานประสบการณการเรียนรู
การสรางองคความรูใหมดวยตนเอง สามารถควบคุมการเรียนรูดว ยตัวผูเรยี นเองไดทุกทีท่ ุกเวลา เปนขอ ไดเปรียบทางการจดั การศึกษาในยคุ ปจ จบุ ัน ดงั นั้นเพือ่ สงเสรมิ การเรียนการสอนในลักษณะดังกลา ว ผวู จิ ัย จึงมีแนวคิดที่จะพัฒนาหนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน เรื่อง การประเมินความนาเชื่อถือของขอมูลของ นักเรียนชัน้ มัธยมศึกษาปท่ี 3 เพื่อพัฒนาผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนใหม ีประสิทธิภาพอยูใ นเกณฑม าตรฐาน เหมาะสมกนั การเรยี นรูย คุ ดิจิทัลในศตวรรษท่ี 21 2. คำถามของการวจิ ยั 1. ประสิทธิภาพของหนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน เรื่อง การประเมินความนาเชื่อถือของขอมูล ของนักเรยี นชัน้ มธั ยมศึกษาปท ่ี 3 มปี ระสิทธภิ าพตามเกณฑหรอื ไม 2. ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3 หลังเรียนดวยหนังสืออิเล็กทรอนิกส ออนไลนเปน ไปตามเกณฑห รือไม 3. ความพึงพอใจตอการเรียนหนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน เรื่อง การประเมินความนาเชื่อถือของ ขอมลู ของนกั เรยี นชั้นมัธยมศึกษาปท ่ี 3 อยูใ นระดับใด 3. วัตถปุ ระสงควจิ ยั 1. เพ่อื สรา งและหาประสทิ ธภิ าพของหนังสืออิเลก็ ทรอนกิ สออนไลน เร่อื ง การประเมินความนาเชอื่ ถอื ของขอมูล ของนกั เรียนชั้นมธั ยมศกึ ษาปท ่ี 3 ใหมีประสทิ ธิภาพตามเกณฑ 80/80 2. เพื่อเปรยี บเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 3 หลังเรียนดว ยหนังสือ อิเล็กทรอนกิ สอ อนไลน เทยี บกบั เกณฑร อ ยละ 80 3. เพื่อศึกษาความพึงพอใจของนักเรียน ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3 ที่มีผลตอการเรียนรูดวยหนังสือ อเิ ล็กทรอนิกสออนไลน เรื่อง การประเมนิ ความนาเชือ่ ถือของขอ มลู ของนักเรยี นชน้ั มัธยมศึกษาปท ี่ 3 4. สมมติฐานงานวิจยั 1. หนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน เรื่อง การประเมินความนาเชื่อถือของขอมูล ของนักเรียนช้ัน มธั ยมศกึ ษาปท่ี 3 มีประสิทธิภาพตามเกณฑ 80/80 2. นักเรียนมีผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนหลังเรียนดวยหนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน เรือ่ ง การประเมนิ ความนาเชอื่ ถอื ของขอมูล สงู กวา เกณฑร อ ยละ 80 3. นักเรียนชั้นมัธยมศกึ ษาปท ี่ 3 มีความพึงพอใจตอการเรียนรูโดยใชหนังสืออเิ ล็กทรอนิกสออนไลน เรอ่ื ง การประเมนิ ความนาเช่อื ถือของขอ มลู อยใู นระดับมาก
5. ขอบเขตการวจิ ัย ประชากรและกลุมตัวอยา ง กลุมประชากร ในการวิจัยครั้งนี้คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3 ที่เรียนในภาคเรียนที่ 2 ปการศกึ ษา 2563 โรงเรียนอนุบาลแมเ มาะ (ชุมชน 1) มที ั้งหมด 2 หอ ง จำนวน 29 คน กลุมตัวอยาง ในการวิจัยครั้งนี้คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 1 ปที่เรียนในภาคเรียนที่ 2 ปการศึกษา 2563 โรงเรียนอนุบาลแมเมาะ (ชุมชน 1)หอง ม.3/1 จำนวน 15 คน ไดมาจากการสุม ตัวอยางแบบงายโดยวธิ กี ารจับฉลาก ขอบเขตดานเนื้อหา เนอ้ื หาทใ่ี ชใ นการพัฒนา เรอื่ ง การประเมินความนาเช่ือถอื ของขอ มูล ของนกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษา ปที่ 3 ประกอบดวยเนอื้ หาดงั ตอไปน้ี 1. การประเมนิ ความนา เชื่อถอื และความทนั สมัยของสารสนเทศ 2. เหตผุ ลวิบัติ 3. ผลกระทบจากขาวสารทผี่ ิดพลาดและการรเู ทา ทนั ส่อื ขอบเขตดา นตัวแปร 1. ตัวแปรตน คือ การจัดการเรียนการสอนโดยใชหนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน เรือ่ ง การประเมินความนา เช่ือถือของขอ มูล ของนักเรยี นชัน้ มัธยมศกึ ษาปท ่ี 3 2. ตัวแปรตาม 2.1 ผลสมั ฤทธ์ิทางการเรยี น 2.2 ความพงึ พอใจ ขอบเขตดา นระยะเวลา ระยะเวลาในการพัฒนาหนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน เรื่อง การประเมินความนาเชื่อถือของ ขอมูลของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3 ดำเนินการทดลองใชเพื่อหาประสิทธิภาพในภาคเรียนที่ 2 ป การศึกษา 2563 โดยใชเ วลาทดลอง 1 ปการศกึ ษา 2563 ใชด ำเนนิ การวจิ ัยในชน้ั เรยี น 1 หนว ยการเรียน ในระยะเวลา 3 สปั ดาห รวม 3 ชัว่ โมง
6. นิยามศัพทเฉพาะในการวจิ ัย เพื่อความเขาใจคำศัพทที่ใชในการวิจัยใหตรงกัน ผูวิจัยจึงนิยามความหมายและขอบเขตของ คำเฉพาะตา งๆ ไวดงั นี้ หนงั สอื อเิ ลก็ ทรอนิกสอ อนไลน หมายถงึ ส่อื ทใี่ หข อ มูลท้ังขอความ ภาพ และการเชือ่ มโยงไปยัง เนื้อหาอื่นในเลมเดียวกัน หรือแมแตไปยังเว็บไซตในอินเทอรเน็ตไดในแตละหนาของเนื้อหา หนังสือ อเิ ลก็ ทรอนกิ สอ อนไลนส ามารถดแู ละดูออนไลนอานไดทัง้ บนจอมอนิเตอรแ ละอุปกรณคอมพิวเตอรมือถือ เชน Tablet PC ดวยความสำคัญของหนังสืออิเล็กทรอนิกสเพื่อเปนสื่อในการแพรกระจายการเรียนรู กระทรวงศึกษาธิการจึงไดจัดใหมีโครงการพัฒนาหนังสืออิเล็กทรอนิกสเพื่อเผยแพรความรูไปยัง ครู นักเรียน และสถาบันการศึกษาอืน่ ๆ ท้งั ในรปู แบบออนไลน PUB HTML5 หมายถึง เครื่องมือสำหรับการสรางหนังสืออิเล็กทรอนิกสหรือฟลิปบุค (Flipbook) ในรปู แบบสามมติ ิเชน แมกกาซนี ออนไลน, อีโบรชัวร, อีแคตตาล็อคเปน ตนมีระบบการทำงาน ทุกอยางอยูบนเว็บไซตที่สามารถสรางและเผยแพรขอมูลในรูปแบบอีบุคออนไลนผานระบบเครือขาย อินเทอรเน็ตสามารถสรางไดดวยตัวเองผานทางเว็บไซต www.pubhtml5.com โดยการอัพโหลดไฟล pdf และกำหนดคารายละเอยี ดขอมูลของเอกสารเทา นนั้ ประสิทธิภาพของหนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน หมายถึง คุณภาพของบทเรียน ซึ่งมีผลตอ กระบวนการเรียนรูและผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของผูเรียนที่เรียนดวย หนังสืออิเล็กทรอนิกส เรื่อง อินเทอรเ นต็ ของนกั เรยี นชั้นมธั ยมศึกษาปท ี่ 1 โดยใชเ กณฑ E1/E2 เทากบั 80/80 ตัวเลข 80 ตัวแรก หมายถึง คารอยละของคะแนนทน่ี ักเรียนชนั้ มัธยมศึกษาปท่ี 1 ได จากการทำแบบฝกทกั ษะตามแผนการจัดการเรยี นรู เร่ือง ขอมลู และสารสนเทศ จำนวน 4 แผน ไดค ะแนนเฉลีย่ ไมนอยกวา รอ ยละ 80 ตัวเลข 80 ตัวหลัง หมายถึง คารอยละของคะแนนที่นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 1ได จากการทำแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนที่ผูวิจัยสรางขึ้น ไดคะแนนเฉลี่ยไมนอยกวา รอยละ 80 ความพึงพอใจตอหนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน หมายถึง ความรูสึกของผูเรียนที่มีตอการ จดั การเรยี นการสอนโดยใช หนังสอื อเิ ล็กทรอนิกสออนไลน เร่ือง ขอ มลู และสารสนเทศ ท่ผี ูวิจยั สรางขึ้นซึ่ง มีลักษณะเปนมาตราสว นประมาณคา 5 ระดับ ทฤษฎีคอนสตรคั ตวิ ิสต หมายถึง กระบวนการท่ผี ูเ รยี นสรา งความรูขนึ้ ภายในอยางมีความหมาย โดยการตีความหมาย แตกตางกันตามประสบการณของแตละคนมีอยู เปนกระบวนการที่เกิดขึ้นอยาง ตอเนื่อง โครงสรางความรู ปรับแก ไดตลอด ความรู เกิดไดจากการแปลความหมายของความเปนจริงใน โลก
7. ประโยชนท ค่ี าดวาจะไดรบั 1. ไดบทเรียนหนังสืออิเล็กทรอนกิ สออนไลน เรื่อง การประเมินความนาเชื่อถือของขอมูล ของ นักเรียนชนั้ มธั ยมศึกษาปท ี่ 3 ทมี่ ีประสทิ ธิภาพและประสิทธผิ ล 2. เปนแนวทางในการพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและพัฒนาหนังสืออิเล็กทรอนกิ สออนไลน เรื่อง การประเมินความนา เชอ่ื ถอื ของขอ มลู สำหรับนกั เรยี นชั้นมธั ยมศึกษาปที่ 3 ใหส งู ข้ึน 3. เพ่ือเปนแนวทางในการพฒั นาหนงั สอื อเิ ล็กทรอนกิ สออนไลนในรายวชิ าอ่ืนๆตอไป
8. กรอบแนวคดิ ของการวิจัย การพัฒนาหนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน เรื่อง การประเมินความนาเชื่อถือของขอมูล ของ นกั เรยี นชั้นมธั ยมศกึ ษาปท่ี 3 ไดร วบรวม แนวคิด ทฤษฎี มาใหเ ปน รอบแนวคดิ ในการวจิ ัยดงั นี้ ปจ จัยทีเ่ ก่ยี วของ กระบวนการศกึ ษา - หลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้นั พื้นฐาน 1. เครอ่ื งมอื ทใ่ี ช 2560 - เอกสารท่เี กีย่ วของกับหนังสืออิเลก็ ทรอนกิ ส 1.1 แผนการจดั การเรียนรู หนวยการเรียนรู - ทฤษฎีการเรยี นรแู ละจติ วทิ ยาทเ่ี กี่ยวเน่ือง เรอื่ ง การประเมนิ ความนา เชื่อถือของขอ มูล กบั การออกแบบหนังสืออิเล็กทรอนิกส - ทฤษฎกี ารเรยี นรตู ามแนวคอนสตรคั ตวิ สิ ต 1.2 หนังสอื อิเล็กทรอนิกสอ อนไลน หนวยการ - เอกสารท่เี ก่ยี วของกบั การวัดและ เรยี นรู เรอ่ื ง การประเมินความนาเช่ือถือของขอมูล ประเมนิ ผลการเรียนรู 1.3 แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธท์ิ างการเรยี น กลุมตวั อยา ง 1.4 แบบสอบถามความพึงพอใจของนักเรียน นักเรยี นชนั้ มธั ยมศึกษาปท่ี 3/1 ปการศึกษา 2. นำเครอ่ื งมอื ทีส่ รา งขน้ึ เสนออาจารยท ปี่ รกึ ษา 2563 โรงเรียนอนุบาลแมเมาะ (ชุมชน1) และผูเ ชีย่ วชาญเพ่ือประเมินและปรับปรุงแกไ ขตาม จำนวน 15 คน ไดมาจากการสมุ ตัวอยา งแบบ ขอเสนอแนะ งายโดยวธิ กี ารจับฉลาก 3.นำเคร่ืองมือไปทดลองใชก ับนกั เรยี นชั้น มธั ยมศกึ ษาปท ่ี 3/2 จำนวน 3 คน 4.หาประสทิ ธิภาพของหนังสอื อิเลก็ ทรอนกิ ส ออนไลน 4.1 การทดลองแบบหน่ึงตอหน่งึ จำนวน 3 คน ผลการศกึ ษา หนังสอื อิเลก็ ทรอนิกสออนไลนด ว ย - ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียน Pub HTML5 เรอื่ ง การประเมนิ ความ - ความพงึ พอใจของนกั เรยี น นาเช่อื ถอื ของขอมลู ของนกั เรยี นช้นั มธั ยมศกึ ษาปท ่ี 3 ภาพท่ี 1 การพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนโดยใชสื่อการสอนหนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลนดวย Pub HTML5 เรอื่ ง การประเมินความนา เชือ่ ถือของขอมลู ของนักเรียนชั้นมธั ยมศึกษาปท ี่ 3
บทท่ี 2 ทฤษฎแี ละงานวิจัยทีเ่ กย่ี วขอ ง ในการวิจัยและการพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนโดยใชสื่อการสอนหนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน ดว ย Pub HTML5 เร่อื ง การประเมินความนาเชือ่ ถือของขอ มูล ของนกั เรยี นชั้นมัธยมศกึ ษาปท ่ี 3 โรงเรยี น อนุบาลแมเมาะ (ชุมชน 1) อำเภอแมเมาะ จังหวัดลำปาง ผูวิจัยไดศึกษาเอกสารและงานวิจัยที่เก่ียวของ และนำเสนอ ตามหัวขอตอ ไปน้ี 1. เอกสารท่ีเก่ยี วของกบั หลักสตู ร 2. เอกสารท่เี กย่ี วของกับหนังสืออเิ ล็กทรอนิกสออนไลน 3. เอกสารทเ่ี กี่ยวขอ งกบั ทฤษฎกี ารเรยี นรแู ละจิตวทิ ยาทเ่ี ก่ยี วเนื่องกับการออกแบบหนงั สือ อิเล็กทรอนิกสอ อนไลน 4. เอกสารท่เี ก่ียวขอ งทฤษฎกี ารเรียนรูตามแนวคอนสตรัคติวสิ ต 5. เอกสารทีเ่ กย่ี วของกับการวัดและประเมนิ ผลการเรยี นรู 6. งานวิจยั ท่เี กยี่ วของ 1.เอกสารทเ่ี กย่ี วขอ งกบั หลกั สูตร 1.1 หลักสูตรแกนกลางการศกึ ษาข้ันพน้ื ฐาน พทุ ธศักราช 2560 ตัวชีว้ ดั และสาระการเรยี นรูแกนกลาง กลุมสาระการเรียนรวู ทิ ยาศาสตร (ฉบับปรบั ปรงุ พ.ศ. ๒๕๖๐) ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑ นี้ไดกำหนดสาระ การเรยี นรูออกเปน ๔ สาระ ไดแ ก สาระที่ ๑ วทิ ยาศาสตรชวี ภาพ สาระท่ี ๒ วทิ ยาศาสตรกายภาพ สาระ ที่ ๓ วิทยาศาสตรโลก และอวกาศ และสาระที่ ๔ เทคโนโลยมี ีสาระเพมิ่ เตมิ ๔ สาระ ไดแ ก สาระชีววิทยา สาระเคมีสาระฟสิกสและสาระโลกดาราศาสตรและอวกาศซึ่งองคประกอบของหลักสูตร ทั้งในดานของ เนื้อหา การจัดการเรียนการสอน และการวัดและประเมินผลการเรียนรูนั้น มีความสำคัญอยางยิ่งใน การวางรากฐานการเรียนรวู ทิ ยาศาสตรของผูเ รยี นในแตละระดับช้นั ใหม ีความตอเนือ่ งเชื่อมโยงกัน ตั้งแต ชั้นประถมศกึ ษาปท่ี ๑ จนถึงช้ันมัธยมศกึ ษาปท ี่ ๖
1.2 กลมุ สาระการเรยี นรูวทิ ยาศาสตร เรยี นรูอะไรในวทิ ยาศาสตร กลุมสาระการเรียนรูว ิทยาศาสตรม ุงหวังใหผูเรียนไดเรยี นรูวิทยาศาสตร ที่เนนการ เชื่อมโยง ความรูกับกระบวนการ มีทักษะสำคัญในการคนควาและสรางองคความรู โดยใช กระบวนการในการสบื เสาะหาความรแู ละแกป ญ หาทีห่ ลากหลาย ใหผ ูเ รยี นมสี ว นรว มในการเรยี นรู ทุกขั้นตอน มกี ารทำกิจกรรม ดว ยการลงมอื ปฏิบตั ิจริงอยางหลากหลาย เหมาะสมกับระดับชนั้ โดยกำหนดสาระสำคัญ ● การออกแบบและเทคโนโลยีเรียนรูเกี่ยวกับ เทคโนโลยีเพื่อการดำรงชีวิต ในสังคมที่มีการ เปลี่ยนแปลงอยางรวดเร็ว ใชความรูและทักษะทางดานวิทยาศาสตรคณิตศาสตร และศาสตรอื่นๆ เพื่อ แกปญหาหรือพัฒนางานอยางมีความคิดสรางสรรคดวยกระบวนการออกแบบ เชิงวิศวกรรม เลือกใช เทคโนโลยอี ยางเหมาะสมโดยคำนงึ ถึงผลกระทบตอชวี ติ สงั คม และสงิ่ แวดลอม ● วิทยาการคำนวณ เรียนรูเกี่ยวกับ การคิดเชิงคำนวณ การคิดวิเคราะหแกปญหา เปนขั้นตอนและเปนระบบ ประยุกตใชค วามรูดานวิทยาการคอมพิวเตอรและเทคโนโลยีสารสนเทศ และ การสอ่ื สาร ในการแกป ญ หาที่พบในชีวิตจริงไดอ ยางมีประสิทธิภาพ คณุ ภาพผูเรียน จบชัน้ มธั ยมศกึ ษาปท ี่ ๓ • เขาใจลักษณะและองคประกอบที่สำคัญของเซลลสิ่งมีชีวิต ความสัมพันธของการทำงานของ ระบบตาง ๆ ในรางกายมนษุ ยการดำรงชีวติ ของพืช การถายทอดลักษณะทางพันธุกรรม การ เปลี่ยนแปลงของยีนหรือโครโมโซม และตัวอยางโรคที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงทางพนั ธุกรรม ประโยชน และผลกระทบของส่งิ มชี วี ิตดัดแปรพนั ธกุ รรม ความหลากหลายทางชวี ภาพ ปฏสิ มั พันธ ขององคป ระกอบ ของระบบนเิ วศและการถายทอดพลงั งานในส่งิ มีชวี ิต • เขาใจองคประกอบและสมบัติของธาตุ สารละลาย สารบรสิ ุทธิ์ สารผสม หลักการแยกสาร การ เปลี่ยนแปลงของสารในรูปแบบของการเปล่ียนสถานะ การเกิดสารละลาย และการเกิดปฏกิ ริ ิยาเคมีและ สมบัตทิ างกายภาพ และการใชป ระโยชนของวัสดปุ ระเภทพอลเิ มอร เซรามกิ และวัสดุผสม • เขาใจการเคลื่อนที่ แรงลัพธและผลของแรงลัพธกระทำตอวัตถุ โมเมนตของแรง แรงที่ปรากฏในชีวิตประจำวัน สนามของแรง ความสัมพันธของงาน พลังงานจลน พลังงานศักยโนมถวง กฎการอนรุ กั ษพลงั งาน การถายโอนพลงั งาน สมดลุ ความรอน ความสัมพันธข องปริมาณทางไฟฟา การตอ วงจรไฟฟา ในบา น พลงั งานไฟฟา และหลักการเบ้ืองตนของวงจรอิเล็กทรอนกิ ส • เขา ใจสมบัติของคล่ืน และลักษณะของคล่นื แบบตาง ๆ แสง การสะทอน การหกั เหของแสงและ ทัศนอุปกรณ • เขาใจการโคจรของดาวเคราะหรอบดวงอาทิตย การเกิดฤดู การเคลื่อนที่ ปรากฏของ ดวงอาทิตยการเกิดขางขึ้นขางแรม การขึ้นและตกของดวงจันทรการเกิดน้ำขึ้นน้ำลง ประโยชนของ เทคโนโลยีอวกาศและความกา วหนาของโครงการสำรวจอวกาศ
• เขาใจลักษณะของชั้นบรรยากาศ องคประกอบและปจจัยที่มีผลตอลมฟาอากาศ การเกิดและ ผลกระทบของพายฟุ าคะนอง พายหุ มนุ เขตรอน การพยากรณอ ากาศ สถานการณ การ เปลี่ยนแปลงภูมิอากาศโลก กระบวนการเกิดเชื้อเพลิงซากดึกดำบรรพและการใชประโยชน พลังงาน ทดแทนและการใชป ระโยชนลักษณะโครงสรางภายในโลก กระบวนการเปล่ียนแปลง ทางธรณวี ิทยาบนผิว โลก ลักษณะชั้นหนาตัดดิน กระบวนการเกิดดิน แหลงน้ำผิวดิน แหลงน้ำใตดิน กระบวนการเกิดและ ผลกระทบของภัยธรรมชาตแิ ละธรณีพิบตั ภิ ัย • เขาใจแนวคิดหลักของเทคโนโลยีไดแก ระบบทางเทคโนโลยีการเปลี่ยนแปลง ของเทคโนโลยีความสัมพันธร ะหวางเทคโนโลยีกับศาสตรอื่น โดยเฉพาะวิทยาศาสตร หรือ คณิตศาสตร วิเคราะห เปรียบเทียบ และตัดสินใจเพื่อเลือกใชเทคโนโลยีโดยคำนึงถึงผลกระทบ ตอชีวิต สังคม และส่งิ แวดลอม ประยกุ ตใ ชความรทู ักษะ และทรัพยากรเพ่อื ออกแบบและสรา ง ผลงานสำหรับการ แกปญหาในชีวิตประจำวันหรือการประกอบอาชีพ โดยใชกระบวนการออกแบบ เชิงวิศวกรรม รวมท้ัง เลือกใชวัสดุอุปกรณและเครื่องมือไดอยางถูกตอง เหมาะสม ปลอดภัย รวมทั้ง คำนึงถึงทรัพยสินทาง ปญ ญา • นำขอมูลปฐมภูมิเขาสูร ะบบคอมพิวเตอร วิเคราะห ประเมิน นำเสนอขอมูลและสารสนเทศได ตามวัตถุประสงค ใชทักษะการคิดเชิงคำนวณในการแกปญหาที่พบในชีวิตจรงิ และเขียนโปรแกรมอยาง งายเพื่อชวยในการแกปญหา ใชเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร อยางรูเทาทันและรับผิดชอบตอ สังคม • ตั้งคำถามหรือกำหนดปญหาที่เชื่อมโยงกับพยานหลักฐาน หรือหลักการทาง วิทยาศาสตรที่มี การกำหนดและควบคมุ ตวั แปร คิดคาดคะเนคำตอบหลายแนวทาง สรางสมมติฐาน ท่ีสามารถนำไปสูการ สำรวจตรวจสอบ ออกแบบและลงมือสำรวจตรวจสอบโดยใชวัสดุและเครื่องมือ ท่ี เหมาะสม เลือกใชเครื่องมือและเทคโนโลยีสารสนเทศที่เหมาะสมในการเก็บรวบรวมขอมูล ทั้งในเชิง ปรมิ าณและคุณภาพที่ไดผลเทย่ี งตรงและปลอดภยั • วิเคราะหและประเมินความสอดคลองของขอมูลที่ไดจากการสำรวจตรวจสอบ จาก พยานหลักฐาน โดยใชความรูและหลักการทางวิทยาศาสตรในการแปลความหมายและลงขอสรุป และ สื่อสารความคิด ความรูจากผลการสำรวจตรวจสอบหลากหลายรูปแบบ หรือใชเทคโนโลยี สารสนเทศ เพอ่ื ใหผอู น่ื เขา ใจไดอ ยา งเหมาะสม • แสดงถึงความสนใจ มุงมั่น รับผิดชอบ รอบคอบ และซื่อสัตย ในสิ่งที่จะเรียนรู มีความคิด สรา งสรรคเ ก่ียวกบั เร่อื งทจี่ ะศึกษาตามความสนใจของตนเอง โดยใชเครอ่ื งมือและวิธกี าร ท่ีใหไ ดผลถูกตอง เชือ่ ถอื ไดศ กึ ษาคนควาเพ่ิมเติมจากแหลงความรูตาง ๆ แสดงความคิดเห็นของ ตนเอง รับฟงความคิดเห็น ผูอ ืน่ และยอมรบั การเปลี่ยนแปลงความรูท่ีคน พบ เม่อื มขี อ มลู และประจักษพ ยานใหมเพ่ิมขึ้นหรือโตแยง จากเดมิ
• ตระหนักในคุณคาของความรูวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีที่ใชในชีวิตประจำวัน ใชความรูและ กระบวนการทางวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีในการดำรงชีวิต และการประกอบอาชีพ แสดงความชื่นชม ยกยอ ง และเคารพสทิ ธใิ นผลงานของผูคดิ คน เขา ใจผลกระทบท้งั ดานบวกและ ดานลบของการพัฒนาทาง วิทยาศาสตรตอสิ่งแวดลอมและตอบรบิ ทอื่น ๆ และศึกษาหาความรู เพิ่มเตมิ ทำโครงงาน หรอื สรา งชน้ิ งานตามความสนใจ • แสดงถึงความซาบซึ้ง หวงใย มีพฤติกรรมเกี่ยวกับการดูแลรักษาความสมดุล ของระบบนิเวศ และความหลากหลายทางชวี ภาพ 2. เอกสารทีเ่ กี่ยวขอ งกบั หนังสืออเิ ลก็ ทรอนกิ ส (E-Book) 2.1 ความหมายของหนงั สืออิเล็กทรอนิกส (E-Book) มีนักวิชาการและนักวิจัยหลายคนใหความหมายของหนังสืออิเล็กทรอนิกสไว ดังนี้ กิ ดานันท มลทิ อง (2540) ใหความหมายของหนังสอื อิเลก็ ทรอนิกส หมายถึง สิง่ พมิ พทไี่ ดรบั การแปลงลงบน สอ่ื บนั ทกึ ดวยระบบดิจทิ ัล เชน ซดี ีรอม หรือหนงั สือทพี่ มิ พลงบนสื่อบนั ทกึ ดวยระบบดิจิทัลแทนที่จะพิมพ ลงบนกระดาษเหมือนสิ่งพมิ พธรรมดา เชน นติ ยสารนิทิลุส ทผ่ี ลิตออกมาดวย การบนั ทกึ บทความ ภาพ และเสียงลงซีดีรอม และสงใหส มาชิกตามบา นเชนเดยี วกบั นิตยสารทวั่ ไป ไพฑูรย ศรีฟา (2551) กลาววา หนังสืออิเล็กทรอนิกส หมายถึง หนังสือที่สรางขึ้นดวย โปรแกรมคอมพิวเตอร มลี กั ษณะเปนเอกสารอิเล็กทรอนิกส โดยปกติมกั จะเปน แฟมขอมูล ท่ี สามารถอานเอกสารผา นทางหนา จอคอมพิวเตอรท้ังในระบบออฟไลนแ ละออนไลน ครรชิต มาลยั วงศ (2540) กลาววา หนงั สืออิเล็กทรอนกิ ส หมายถงึ รูปแบบของ การ จดั เกบ็ และนำเสนอขอ มูลหลากหลายรูปแบบ ทัง้ ทีเ่ ปน ขอความ ตัวเลข ภาพนง่ิ ภาพเคล่อื นไหวและเสียง ตา ง ๆ ขอ มูลเหลา นมี้ ีวธิ ีการเก็บในลกั ษณะพเิ ศษคอื จากแฟมขอมลู หน่งึ ผูอานสามารถเรียกดูขอมูลอื่น ๆ ที่เกี่ยวของไดท นั ทีโดยขอมูลจะอยูในแฟมเดียวกันหรือไมก็ได ขอมูลที่กลาวมา เปนขอมลู ที่เปนตัวอกั ษร หรอื ตวั เลข เรยี กวา ไฮเปอรเท็กซ และถา หากขอมลู นนั้ รวมถึงเสียงและภาพเคลอื่ นไหวดว ยก็จะเรียกวาสื่อ ประสมหรอื ไฮเปอรมีเดยี (อางถึงใน พิรณุ โปรย สำโรงทอง, 2554) กำธร บญุ เจรญิ (2550) กลาววา หนงั สอื อเิ ล็กทรอนกิ ส หมายถงึ เปน หนงั สือที่บรรจุดวย เนื้อหาที่เปนตัวอักษร ภาพ เสียง กราฟก และสื่อประสมตาง ๆ ใหอยูในรูปแบบของอิเล็กทรอนิกส ที่ สามารถอานและดูบนเครื่องคอมพิวเตอร สามารถดาวโหลดไดจากอนิ เทอรเ นต็ เพ่ือเก็บไวอาน สามารถ สงตอไปยังผูอื่นไดทางจดหมายอิเล็กทรอนิกส และสามารถเชื่อมโยงไปยังหนังสือเลมอื่นๆ ไดทันทีผาน ระบบออนไลน อาวัชนา สินวณิชยกุล (2552) กลาววา หนังสืออิเล็กทรอนิกสวา หมายถึง หนังสือหรือ เอกสารอิเล็กทรอนิกสในรูปแบบไฮเปอรเท็กซ และไฮเปอรมีเดียผานจอคอมพิวเตอร หรืออุปกรณ มัลติมีเดียชนิดอื่น ๆ ที่สามารถเชื่อมโยงหรือถายโอนขอมูลได ผูเรียนสามารถอานผานทางอินเทอรเนต็ หรืออุปกรณอ ิเลก็ ทรอนิกสพ กพาอ่นื ๆ ได เชน เครอื่ งคอมพิวเตอร เคร่อื งปาลม หรอื เคร่อื งอาน E-book
เปนอุปกรณที่ใชในการอานรูปแบบสิ่งพิมพดานอิเล็กทรอนิกสและมัลติมีเดียที่เปนแผนจานขอมูลเสียง เชน ซดี รี อม แผน ซดี รี อมสามารถจัดขอ มูลไดจำนวนมากในรูปแบบหนังสอื ทอ่ี ยูในรปู แบบดิจิทัล ตัวอักษร ลักษณะภาพดิจิทัล ภาพแอนเิ มชนั่ วดิ โี อ ภาพเคล่ือนไหวตอเนื่อง คำพดู เสียงดนตรี และเสียงอื่น อยูใน หนังสืออิเล็กทรอนกิ สน้ี มีลักษณะการนำเสนอที่สอดคลองและคลายคลึงกับการอา นหนังสือทั่ว ๆ ไปใน ชวี ติ ประจำวัน โดยผเู รยี นสามารถเรยี นรไู ดตลอดเวลา และทุกสถานท่ีตามทผี่ เู รียนตองการ พิรุณโปรย สำโรงทอง (2554) กลาววา หนังสืออิเล็กทรอนิกส เปนหนังสือท่ีบรรจุดวย เนื้อหาที่เปนตัวอักษร ภาพ เสียง กราฟก และสื่อประสมตาง ๆ ใหอยูในรูปแบบของอิเล็กทรอนิกสท่ี สามารถอานและดบู นเครอื่ งคอมพิวเตอร สามารถดาวโหลดไดจากอินเทอรเนต็ เพ่ือเก็บไวอ า น สามารถสง ตอไปยังผูอื่นไดทางจดหมายอิเล็กทรอนิกส และสามารถเชื่อมโยงไปยังหนังสือเลมอื่น ๆ ไดทันทีที่ผาน ระบบออนไลน จากความหมายของหนังสืออิเล็กทรอนิกสที่ไดกลาวมาขางตน สรุปไดวา หนังสือ อิเล็กทรอนิกส หมายถึงสิ่งพิมพทีส่ รางขึ้นดวยคอมพวิ เตอร บรรจุเนื้อหาที่เปนตัวอักษร หรืออาจมีภาพ เสียง กราฟฟก วีดิทัศน ภาพเคลื่อนไหวตอเนื่อง และสื่อประสมอื่นๆ หรือเชื่อมโยงไปยังหนังสือเลมอน่ื หรือแหลงขอมูลภายนอกได โดยเปนขอมูลที่อยูในรูปแบบดิจิทัลที่สามารถอานและดูบนเครื่อง คอมพวิ เตอรห รืออุปกรณอิเล็กทรอนกิ สพกพาอน่ื ๆ ทงั้ ในระบบออนไลนแ ละออฟไลน 2.2 ประเภทของหนังสืออิเลก็ ทรอนิกส (E-Book) จนิ ตวีร คลา ยสังข (2555) ไดแ บง หนังสืออเิ ลก็ ทรอนิกสเ ปน 4 ประเภทหลกั ไดแ ก 1. หนงั สืออเิ ล็กทรอนิกสแ บบเนนขอความ (Text-Based E-Book) เอกสารอิเลก็ ทรอนิกส ที่คงรูปแบบของหนังสือแบบดั้งเดิม คือประกอบดวยขอความและภาพ แตไดดัดแปลงใหอยูในรูปแบบ อิเล็กทรอนกิ สเพื่อใหสะดวกตอการเขาถึง และความยืดหยุน ของการใชงานของผูเรียน อีกทั้งยังเปน การ แปลงหนงั สอื จากสภาพส่อื Desktop Publishing ปกติเปน สญั ญาณดจิ ิทัลทำใหเพิ่มศักยภาพการนำเสนอ ไมว า จะเปน การคน่ั หนา หนังสอื การสบื คนและการคดั เลอื ก เปน ตน ชวยใหผเู รียนสามารถยอนกลับเพ่ือ ทบทวนบทเรียนหากไมเขาใจและสามารถเลือกเรียนไดตามเวลาและสถานที่ที่ตนเองสะดวก ชวยใหการ เรียนมีประสิทธิภาพในแงที่ลดเวลาลดคาใชจาย ผูเรียนสามารถเลือกเรียนหัวขอที่สนใจขอใดกอนก็ได และสามารถยอนกลับไปกลบั มาในเอกสารหรอื กลับมาเร่ิมตน ที่จุดเริ่มตน ใหมไ ดอ ยางสะดวกรวดเร็ว 2. หนังสืออิเล็กทรอนิกสแบบมัลติมีเดีย (Multimedia E-Book) หมายถึง เอกสาร อิเล็กทรอนิกสที่ใชคุณสมบัติของสื่อมัลติมีเดียที่ประกอบไปดวยภาพนิ่ง ภาพเคลื่อนไหว วีดิทัศน เสียง ตลอดจนแอนิเมชัน่ ตา ง ๆ เพื่อชวยใหผูเรียนเกิดการเรียนรู อีกทั้งยังสามารถปรบั เปลี่ยน แกไข เพิ่มเติม ขอ มลู ไดง า ยสะดวกรวดเรว็ ทำใหสามารถปรับปรงุ บทเรยี นใหทันสมัยกบั เหตุการณไดเปน อยางดี
3. หนังสืออิเล็กทรอนิกสแบบปฏิสัมพันธ (Interactive E-Book) หมายถึง เอกสาร อเิ ล็กทรอนกิ สท ี่เนนคณุ สมบัตปิ ฏสิ ัมพันธระหวางเอกสารและผเู รยี น เพือ่ ชวยใหเ กดิ การเรียนรโู ดยเอกสาร อเิ ลก็ ทรอนิกสเหลา นี้มีวิธเี กบ็ ในลักษณะพเิ ศษ นั่นคอื จากไฟลขอมลู หน่ึง ผูอานสามารถเรยี กดขู อมลู อ่ืน ๆ ทเ่ี กย่ี วขอ งไดท นั ทีหากขอมูลที่กลาวมานี้เปนขอความท่ีเปน ตวั อกั ษรสามารถเรยี กการเช่ือมโยงลักษณะน้ี วา ขอ ความหลายมติ ิ (Hypertext) และหากขอ มลู นั้นรวมถึงการเชอ่ื มโยงกับเสียงและภาพเคล่อื นไหวดวย จะเรียกการเชือ่ มโยงลักษณะนวี้ าสอื่ ประสมหรือสื่อหลายมิติ (Hypermedia) 4. หนังสืออิเล็กทรอนิกสแบบเนนแหลงขอมูล (Resource-Based E-Book) หมายถึง เอกสารอิเล็กทรอนิกสที่เนนคุณสมบัติของการรวบรวมและเชื่อมโยงสูแหลงขอมูลตางๆ ในเครือขาย อนิ เทอรเนต็ เพื่อสง เสรมิ ใหผ ูเรยี นเกิดการเรียนรู ผเู รยี นสามารถคนหาขอมลู ท่เี กย่ี วขอ งกันกับเร่ืองที่กำลัง ศกึ ษาจากแหลง ขอ มูลอื่น ๆ ทเ่ี ช่ือมโยงอยูไดอ ยางไมจำกดั เสรมิ สรางใหผเู รยี นเปน ผูม ีเหตุผลและมีการคิด แกปญ หาอยา งเปน ระบบเพราะการโตต อบกบั เครื่องคอมพิวเตอร ผเู รยี นจะตองดำเนนิ การอยางมีขั้นตอน มีระเบียบและมเี หตุผล ถอื เปนการฝก ลักษณะนิสยั ท่ีดีใหกบั ผูเ รียนไดเ ปนอยา งดี Baker (1992 อางถงึ ในสายพิรุณ ผสุ ดี, 2552) ไดแบง ประเภทของหนงั สืออิเล็กทรอนิกส ออกเปน 10 ประเภทดังนี้ คือ 1. หนังสืออิเล็กทรอนิกสแบบหนังสือ หรือตำรา (Textbooks) หนังสืออิเล็กทรอนิกส ประเภทน้ี เนน การจัดเกบ็ และนำเสนอเนื้อหาท่ีเปนตัวหนงั สอื และภาพประกอบในรูปแบบหนังสือปกติท่ี พบเห็นทวั่ ไป หลกั การของหนังสอื อิเลก็ ทรอนิกสชนิดนี้สามารถกลา วไดว าเปนการแปลงหนงั สือจากสภาพ สิ่งพิมพปกติเปนสัญญาณดิจิตอล เพิ่มศักยภาพการนำเสนอ การปฏิสัมพันธระหวางผูอานกับหนังสือ อิเล็กทรอนิกสดวยศักยภาพเครื่องคอมพิวเตอรขึ้นพื้นฐาน เชน การเปดหนาหนังสือ การสืบคน การ คัดลอก เปนตน 2.หนังสืออิเลก็ ทรอนิกสแ บบหนังสือเสียงอา น เปนหนังสือมีเสียงคำอานเมื่อเปดหนงั สือ จะมเี สยี งอาน หนงั สืออิเลก็ ทรอนิกสป ระเภทนเี้ หมาะสำหรบั เดก็ เร่ิมหดั อา น หรือสำหรับฝกออกเสียง หรอื ฝกพูด (Talking Books) เปนตน หนังสืออิเล็กทรอนิกสชนิดนีเ้ นนคุณลักษณะดานการนำเสนอเนื้อหาท่ี เปนตวั อกั ษร และเสยี งเปนคุณลกั ษณะหลกั นิยมใชก ับกลุมผูอ านท่มี ีระดบั ทักษะทางภาษาโดยเฉพาะดาน การฟงหรือการอานคอนขางต่ำ เหมาะสำหรับการเริ่มเรียนภาษาของเด็กๆหรือผูที่กำลังฝกภาษาที่สอง หรอื ฝกภาษาใหม เปน ตน 3.หนังสืออิเล็กทรอนิกสแบบหนังสือภาพนิ่ง หรืออัลบั้มภาพ (Static Picture Books) เปนหนังสืออิเล็กทรอนิกสที่มีคุณลักษณะหลักเนนจัดเก็บขอมูล และนำเสนอขอมูลในรูปแบบภาพน่ิง (Static Picture) หรืออัลบม้ั ภาพเปนหลัก เสรมิ ดวยการนำศกั ยภาพของคอมพวิ เตอรมาใชใ นการนำเสนอ เชน การเลือกภาพที่ตองการ การขยายหรือยอขนาดของภาพหรือตวั อกั ษร การสำเนาหรือถา ยโอนภาพ การเติมแตงภาพ การเลือกเฉพาะสวนภาพ (Cropping) หรือเพิ่มขอมูลการเชื่อมโยงภายใน (Linking Information) เชน เชอ่ื มขอ มลู อธิบายเพม่ิ เตมิ เช่อื มขอมลู เสยี งประกอบ เปนตน
อิเล็กทรอนิกสที่เนนการนำเสนอขอมูลในรูปแบบภาพวีดิทัศน (Video Clips) หรือ ภาพยนตรสั้นๆ (Films Clips) ผนวกขอมูลสนเทศที่เปนตัวหนังสือ (Text Information) ผูอานสามารถ เลอื กชมศึกษาขอ มลู ได สวนใหญน ิยมนำเสนอขอ มลู เหตกุ ารณประวัติศาสตร หรือเหตกุ ารณส ำคญั ๆ เชน ภาพเหตุการณสงครามโลก ภาพการกลาวสุนทรพจนของบุคคลสำคัญๆ ของโลกในโอกาสตาง ๆ ภาพ เหตุการณค วามสำเร็จหรือสญู เสียของโลก เปนตน 5.หนังสืออิเล็กทรอนิกสแบบหนังสือสื่อประสม (Multimedia Books) เปนหนังสือ อิเล็กทรอนิกสที่เนนเสนอขอมูลเนื้อหาสาระในลักษณะแบบสื่อผสมระหวางสื่อภาพ (Visual Media) ที่ เปน ภาพน่ิงและภาพเคลอ่ื นไหวกับส่ือประเภทเสียง (Audio Media) ในลกั ษณะตา ง ๆ ผนวกกบั ศกั ยภาพ ของคอมพวิ เตอรอ่ืนเชน เดยี วกันกับหนงั สอื อิเล็กทรอนิกสอ่นื ๆ ท่กี ลาวมาแลว 6.หนังสืออิเล็กทรอนิกสแบบหนังสือสื่อหลาก หลาย (Polymedia Books) เ ป น ห น ั ง ส ื อ อ ิ เ ล ็ ก ท ร อ น ิ ก ส ท ี ่ ม ี ล ั ก ษ ณ ะ เ ช น เ ด ี ย ว ก ั บ ห น ั ง ส ื อ อ ิ เ ล ็ ก ท ร อ น ิ ก ส แ บ บ สื่ อ ป ร ะ ส ม แตม คี วามหลากหลายในคณุ ลักษณะดา นความเชื่อมโยงระหวา งขอมูลภายในเลม ที่บันทกึ ในลักษณะตาง ๆ เชน ตัวหนงั สือ ภาพนิ่ง ภาพเคล่อื นไหว เสยี ง ดนตรี และอืน่ ๆ เปนตน 7.หนังสอื อิเลก็ ทรอนิกสแ บบหนงั สือสือ่ เชอ่ื มโยง (Hypermedia Books) เปนหนังสือท่ีมี คณุ ลักษณะสามารถเชื่อมโยงเนื้อหาสาระภายในเลม (Internal Information Linking) ซึง่ ผูอานสามารถ คลิ้กเพื่อเชื่อมโยงไปสูเนื้อหาสาระที่ออกแบบเชื่อมโยงกันภายในเลม การเชื่อมโยงเชนนี้มีคุณลักษณะ เชนเดยี วกนั กบั บทเรยี นโปรแกรมแบบแตกกิง่ (Branching Programmed Instruction) 8.หนังสืออิเล็กทรอนิกสแบบหนังสืออัจฉริยะ (Intelligent Electronic Books) เปน หนังสือสือ่ ประสม แตม กี ารใชโ ปรแกรมชัน้ สงู ทสี่ ามารถมปี ฏกิ ริ ิยา หรอื ปฏสิ ัมพนั ธกบั ผอู า นเสมือนกับ หนงั สือมสี ตปิ ญ ญา (อัจฉรยิ ะ) ในการไตรต รอง หรอื คาดคะเนในการโตตอบ หรอื มีปฏิกริ ิยากับผูอาน (ดัง ตวั อยา งการทำงานของโปรแกรม Help ที่ Microsoft Word เปน ตน ) 9.หนังสืออิเล็กทรอนิกสแบบสื่อหนังสือทางไกล (Telemedia Electronic Books) หนังสืออิเล็กทรอนิกสประเภทนี้มีคุณลักษณะหลัก ๆ คลายกับ Hypermedia Electronic Book แตเนนการเช่ือมโยงกับแหลงขอ มูลภายนอกผา นระบบเครอื ขาย (Online Information Resource) ท้ังท่ี เปนเครอื ขา ยเปดและเครอื ขา ยเฉพาะสมาชกิ ของเครอื ขา ย 10.หนังสืออิเล็กทรอนิกสแบบหนังสือไซเบอรเสปซ (Cyberspace Books) หนังสือ อิเล็กทรอนิกสประเภทนี้มีลักษณะเหมอื นกบั หนังสืออิเล็กทรอนิกสหลาย ๆ แบบ ที่กลาวมาแลวมาผสม กัน สามารถเชื่อมโยงขอมูลท้ังจากแหลง ภายในและภายนอก สามารถนำเสนอขอมูลในรูปแบบของสื่อที่ หลากหลาย สามารถมปี ฏิสมั พันธก ับผูอา นไดหลากหลายมติ ิ
2.3 โครงสรางของหนงั สอื อเิ ล็กทรอนกิ ส (E-Book) ไพฑูรย สฟี า (2551) ไดก ลา วไววา ลกั ษณะโครงสรา งของหนงั สืออิเล็กทรอนิกสจ ะมีความ คลายคลึงกับหนังสอื ทวั่ ไปทพี่ มิ พดวยกระดาษ หากจะมคี วามแตกตา งกนั ท่เี หน็ ไดชัดเจนคือกระบวนการ ผลติ รปู แบบ และวธิ กี ารอานหนังสอื โครงสรา งท่วั ไปของหนังสืออิเล็กทรอนิกสป ระกอบดวย 1.หนาปก หมายถึงปกดา นหนา ของหนังสอื ซ่งึ จะอยสู วนแรก เปนตัวบงบอกวา หนงั สอื เลม นชี้ ่อื อะไร ใครเปนผูแตง 2.คำนำ หมายถงึ คำบอกกลา วของผูเขียนเพ่อื สรา งความรู ความเขาใจเก่ยี วกับขอมูลและ เรอ่ื งราวตา ง ๆ ของหนงั สือเลมนน้ั 3.สารบญั หมายถึง ตวั บง บอกหวั เรือ่ งสำคัญทอ่ี ยูภ ายในเลมวาประกอบดว ยอะไรบาง อยู ที่หนา ใดของหนงั สือ สามารถเชอ่ื มโยงไปสูห นา ตา ง ๆ ภายในเลม ได 4.สาระของหนงั สือแตล ะหนา หมายถึง สว นประกอบสำคัญในแตละหนา ท่ีปรากฎภายใน เลม ประกอบดวย 4.1) หนาหนังสือ (Page Number) 4.2) ขอความ (Texts) 4.3) ภาพประกอบ (Graphics) 4.4) เสยี ง (Sounds) 4.5) ภาพเคล่ือนไหว (Video) 4.6) จดุ เช่อื มโยง (Links) 5.อางองิ หมายถงึ แหลงขอ มลู ทีใ่ ชน ำมาอา งองิ อาจเปนเอกสาร ตำรา หรอื เวบ็ ไซต 6.ดัชนี หมายถึง การระบุคำสำคัญหรือคำหลักตาง ๆ ที่อยูภายในเลม โดยเรียงลำดับ ตัวอักษรใหส ะดวกตอ การคนหา พรอ มระบุเลขหนา และจุดเช่อื มโยง 7.ปกหลงั หมายถงึ ปกดานหลังของหนังสือซง่ึ อยูสวนทายเลม 2.4 การประยุกตใชหนงั สืออิเลก็ ทรอนกิ สใ นการเรียนรู อาจบดนิ ทร ผอ งพันธุงาม (2555) กลา วถึงวิธีการประยกุ ตใชหนังสอื อเิ ล็กทรอนกิ สในการ เรยี นรไู วดังนี้ 1. ผูใชสามารถอานหนงั สอื ไดใ นทุกท่ี ทกุ เวลาทต่ี อ งการเรียนรู หนังสืออิเล็กทรอนกิ ส เปนอีกหนึ่งในความสามารถของเครือ่ ง Palm ที่จะสามารถทำให คณุ เกบ็ บันทึกเอกสาร Text File ลงใน Palm ใหอยใู นรปู แบบหนงั สอื อิเลก็ ทรอนกิ ส โดยการอานหนังสือ อิเลก็ ทรอนิกส นั้น จะตองมี Software ท่เี ขามาสนับสนนุ การอาน File ของหนังสืออิเลก็ ทรอนกิ ส 2. เปนสอ่ื รปู แบบใหมทผี่ ูส อนสามารถใชประกอบการสอน ผสู อนสามารถนำมาประยุกตใชในการจัดการเรียนการสอน โดยกำหนดเปน เอกสาร การ สอนในรายวชิ าตา งๆ เพอื่ ใหผ เู รยี นอานสะดวก เนื่องจากผูเรยี นสามารถอานไดพรอมๆ กันหลายคน อาน ไดทุกที่ที่มกี ารเชื่อมโยงอินเตอรเน็ต ถาผูเรียนมีอุปกรณอเิ ล็กทรอนกิ สพกพาอื่นๆ ก็สามารถดาวนโหลด เก็บไวในเครื่องของตนเอง ทำใหไมสิ้นเปลืองกระดาษนอกจากนัน้ ผูสอนยังสามารถตรวจสอบไดว ามีใคร เขา มาอา นแลวบาง จึงเทากับเปนการ ติดตามประเมนิ ผลผเู รยี นอีกทางหนงึ่
2.5 ประโยชนของหนงั สืออเิ ล็กทรอนกิ สใ นการเรยี นการสอน การนำหนังสืออเิ ลก็ ทรอนกิ สไ ปใชง านรวมกบั กิจกรรมการเรียนการสอนในช้ันเรยี น หรือ นำไปใชเพ่ือการศึกษาใดๆ รวมทั้งการฝกอบรมนั้นหนังสืออิเล็กทรอนิกส จะชวยอำนวยความสะดวกได ดงั นี้ 1. ชวยการทบทวนความรูที่ไดเรียนในชั้นเรียน ผูเรียนสามารถเรียนทวนซ้ำได เมื่อมี โอกาสตามความแตกตา งของผูเ รียน ทม่ี ีทง้ั ความพรอมท่ีจะเรียนรู มคี วามสามารถในการจำและมีความ สนใจท่ีแตกตาง สงผลใหผูเรยี นมผี ลสมั ฤทธกิ์ ารเรยี นการสอนท่แี ตกตา งกนั ดงั นั้น หนงั สืออเิ ล็กทรอนิกส จงึ ชวยใหผ เู รียนสามารถเรยี นซ้ำไดเมอ่ื มโี อกาส มคี วามพรอมตามความแตกตา งของผูเรียน 2. ชวยแกปญหาขาดผูเชี่ยวชาญ ในการเรียนการสอนทั้งในและนอกชั้นเรียนครูผูสอน ตางมีความเชี่ยวชาญในเนื้อหาทจ่ี ะสอนแตกตางกนั ดงั น้นั หากไดนำผูสอนทม่ี คี วามเช่ยี วชาญในเรอื่ งนั้นๆ มาทำการบันทึกการสอนและจัดทำเปนสื่อการสอนลงบนหนังสืออิเล็กทรอนิกส ก็จะชวยแกไขปญหา ผเู ช่ยี วชาญการสอนในเนือ้ หานั้นๆ ไดอยางดี 3. เปนการนำเทคโนโลยกี ารนำเสนอขอ มลู หนา จอภาพคอมพวิ เตอรม าใชใหเ กิดประโยชน การที่เราใหผูเรียนศกึ ษาจากหนังสือ เอกสาร ตำราที่เปนกระดาษนั้นจะพบขอ จำกัดของกระดาษวาไม สามารถแสดงภาพและสีไดครบตามที่ตองการ ไมสามารถสรางภาพประกอบเสียงได ไมสามารถแสดง เนอ้ื หาในแผน เดยี วและเลือ่ นหนา เนือ้ หาในกระดาษได ไมสามารถมปี ฏิสมั พันธร ะหวางหนังสือกับผูเรียน ได แตจอคอมพิวเตอรส ามารถตอบสนองความตองการขา งตนนไ้ี ดทัง้ หมด 4. เปนการจัดกิจกรรมการเรียนรูแบบผสมผสานทั้งในชั้นเรียนและนอกชั้นเรียน สื่อหนังสอื อิเล็กทรอนิกสท่ีครูไดสรางขึ้นและกำหนดใหผเู รียนศึกษานั้นหลงั จากท่ไี ดทำกิจกรรมการเรียน การสอนในชั้นเรียนเสร็จสิ้นลงแลว ผูสอนยังสามารถนำผูเรียนออกนอกชั้นเรียนเพื่อไปเรียนกับ สถานการณจริง เชน เรื่องพืชผักสวนครัว ผูเรียนก็สามารถเปดหนังสืออิเล็กทรอนิกสและอาจใช เคร่ืองมืออานบารโ คตที่ตน ไมเ พอ่ื เปด เนอื้ หาจากสว นกลางบนระบบเครอื ขา ยเรียนประกอบไปไดทนั ที 5. หนังสืออิเล็กทรอนิกส เปนการเชื่อมโยงเวลา เหตุการณและสถานที่เขาไวดวยกัน โดยที่หนังสือจะมีขอจำกัดในการนำเสนอดังกลาว โดยที่ หนังสืออิเล็กทรอนิกส เปนการเชื่อมโยงเวลา อดตี อนาคต ท่ีมีเหตกุ ารณและสถานท่ีตางๆ ไว โดยครผู สู อนสามารถสราง หนังสอื อิเลก็ ทรอนิกส ท่ีมี linkเชื่อมโยงเนื้อหาในอดีต อาทิ เหตุการณสงครามโลกครั้งที่สองและสามารถเชื่อมโยงเหตุการณใน อนาคตที่มีผูทำนายจากสถิติและสรางเปนสื่อไว เชน พยากรณอากาศ และยังสามารถเชื่อมสถานท่ี เชน การสอนวิชาภมู ิศาสตร ผูส อนสามารถเชอ่ื มสถานทท่ี ่ตี องการสอนโดยไมตอ งออกไปสถานทจ่ี ริง
2.6 ขอ ดีและขอ จำกัดในการนำหนังสืออิเล็กทรอนกิ สม าใชงาน การนำนวตั กรรมมาใชงานดา นการศกึ ษามีขอดแี ละขอเสีย หากเราทำความเขา ใจถึงขอดี เราก็จะสามารถนำ หนังสืออิเล็กทรอนิกส ไปใชไดอยางมีประสิทธิภาพ และหากเราสามารถทราบถึง ขอเสยี กจ็ ะทำใหเราเขาใจถึงขอ จำกัดของหนังสอื อิเล็กทรอนิกส และสามารถออกแบบการใชงานหรือการ เรียนการสอนโดยใช หนงั สอื อิเลก็ ทรอนกิ ส เปน ส่ือไดอยา งมีกลยทุ ธ ขอดี 1. หนังสอื อเิ ล็กทรอนิกส เปนการสรางและนำเสนอขอมูลในรูปแบบอิเลก็ ทรอนกิ ส จงึ ไม ตองใชกระดาษ ไมต อ งตดั ไมท ำลายปาเพือ่ มาทำกระดาษ เปน การอนุรักษธรรมชาติ 2. หนังสืออิเล็กทรอนิกส เปนการสรางและนำเสนอขอมูลในรูปแบบอิเล็กทรอนิกส จึง สามารถสรางและนำเสนอไดรวดเร็วเพราะไมตองเขาสูกระบวนการพิมพ และยังสามารถปรับแกไ ขและ กลบั มานำเสนอไดทันที 3. หนงั สอื อิเลก็ ทรอนกิ ส เปนการสรางและนำเสนอในรปู แบบอิเล็กทรอนกิ ส จึงสามารถ ทีจ่ ะคัดลอก เพื่อนำไปใชงานไดท ันที 4. ขนาดของคอมพิวเตอรแ บบพกพาทีเ่ ล็กกะทดั รดั จึงทำใหส ะดวกสามารถนำไปใชไดใน ทุกทท่ี กุ ทางทเ่ี ดนิ ทางไป 5. คอมพิวเตอรแบบพกพาใชพลังงานจากแบตเตอรร่ี จงึ ไมจำเปน ตองเสยี บสายไฟใชงาน แบบเคร่อื งคอมพวิ เตอรตง้ั โตะ สามารถนำไปใชไดใ นทกุ ทีท่ ุกทางทกุ โอกาส 6. คอมพิวเตอรแบบพกพานี้ระบบปฏิบัติการและขนาดที่หลากหลาย เชน Android iOS Windowsและมีขนาดตั้งแต Tablet PC จนถึง Smartphone ผูเรียนจึงสามารถเลือกใชอุปกรณ คอมพวิ เตอรแบบพกพาอยางหลากหลาย ขอ จำกัด 1. หนงั สอื อิเล็กทรอนกิ ส เปนการสรางและการนำเสนอดวยรูปแบบอิเล็กทรอนิกส และ ไมต อ งเขาสูกระบวนการพิมพ จงึ สง ผลกระทบใหอ ุตสาหกรรมการพมิ พซ บเซา 2. หนังสืออิเล็กทรอนิกส เปนการสรางและนำเสนอดวยในรูปแบบอิเล็กทรอนิกส จึง สง ผลใหเ กิดการคัดลอกผลงานทางวิชาการไดง าย 3. จากขนาดของคอมพิวเตอรแบบพกพาที่เล็กกะทัดรดั หากผูเรียนเปนเยาวชนหรือผูสูง วยั อาจวางลืมหายหรอื อาจถกู ขโมยไดงา ย 4. คอมพิวเตอรแบบพกพาใชพลังงานจากแบตเตอรรี่ จึงมีขอจำกัดเวลาในการใชงาน หากแบตเตอรร ห่ี มดกไ็ มส ามารถศึกษาเน้อื หาจากหนงั สอื อิเลก็ ทรอนกิ ส ได 5.จากคอมพิวเตอรแบบพกพามีระบบปฏิบัติการที่หลากหลาย เชน Android iOS Windows และมีขนาดตั้งแต Tablet PC จนถึง Smartphone การสราง หนังสืออิเล็กทรอนิกส จำเปนตอ งคำนึงถึงระบบปฏิบัตกิ ารและขนาดของคอมพวิ เตอรแ บบพกพาดว ย
3. ทฤษฎีการเรียนรูและจติ วทิ ยาท่เี กย่ี วเนอื่ งกับการออกแบบหนังสืออิเล็กทรอนกิ ส 3.1 ทฤษฎกี ารเรยี นรทู เ่ี ก่ียวเนอ่ื งกบั การออกแบบหนังสอื อิเล็กทรอนกิ ส ทฤษฎหี ลกั ๆ ทเี่ กย่ี วกบั การเรยี นรขู องมนุษยและสงผลกระทบตอ แนวคิดในการออกแบบ โครงสรางของหนังสื่ออิเล็กทรอนิกส ไดแก ทฤษฎีพฤติกรรมนิยม ทฤษฎีปญญานิยม ทฤษฎีโครงสราง ความรูและทฤษฎคี วามยืดหยนุ ทางปญ ญา (เจษฎา ถาวรนวุ งศ 25533 อางถึงใน ถนอมพร เลาหจรัสแสง 2541) โดยมแี นวคิดดงั น้ี 3.1.1 ทฤษฎีพฤติกรรมนิยมหนังสืออิเล็กทรอนิกสที่ออกแบบตามแนวคิดของทฤษฎี พฤติกรรมนิยมจะมีโครงสรางของบทเรียนในลักษณะเชิงเสนตรง โดยผูเรียนทุกคนจะไดรับการเสนอ เนื้อหาตามลำดับจากงายไปหายาก ซึ่งเปนลำดับที่ผูสอนไดพิจารณาแลววาเปนลำดับการสอนที่ดี และ ผเู รียนจะสามารถเรียนรูไดอ ยา งมปี ระสิทธภิ าพมากทส่ี ุด 3.1.2 ทฤษฎีปญญานิยม ทำใหเกิดแนวคิดเกี่ยวกับการออกแบบในลักษณะสาขาของ คราวเดอร ซึ่งการออกแบบบทเรียนในลักษณะสาขา จะทำใหผูเรียนมีอิสระมากขึ้นในการควบคุมการ เรยี นของตัวเอง โดยเฉพาะอยางย่ิงการมอี สิ ระมากขึ้นในการเลือกลำดับเนือ้ หาของบทเรียนที่เหมาะสมกับ ตนเอง โดยผูเรยี นสามารถจะเลอื กเรยี นไดต ามความสนใจ 3.1.3 ทฤษฎีโครงสรางความรูและความยืดหยุนทางปญญา จะมีความแตกตางกันทาง แนวคิดอยูมาก แตทฤษฎีทั้งสองตางก็สงผลตอการออกแบบหนังสืออิเล็กทรอนิกสในลักษณะ ท่ี ใกลเคียงกัน กลาวคือทฤษฎีทั้งสองตางสนับสนุนแนวคิดเกี่ยวกับการจัดระเบียบโครงสรางการนาเสนอ เนื้อหาหนังสืออิเล็กทรอนิกสในลักษณะสื่อหลายมิติจะตอบสนองตอวิธีการเรียนรูของมนุษย ในความ พยายามทจ่ี ะเช่ือมโยงเน้อื หาบทเรียนในลักษณะสอ่ื หลายมติ ิตอบสนองตอการเรียนรขู องมนุษย ในความ พยายามที่จะเชื่อมโยงความรูใหม กับความรูที่มีอยูเดิมไดเปนอยางดี ซึ่งตรงกับแนวคิดของทฤษฎี โครงสรางความรู นอกจากนก้ี ารนาเสนอเน้อื หาบทเรยี นในลักษณะสอ่ื หลายมิติยงั สามารถท่ีจะตอบสนอง ความแตกตา งของโครงสรางขององคความรูที่ไมชดั เจนหรอื มคี วามสลับซบั ซอน ซึ่งเปน แนวคิดของทฤษฎี ความยืดหยุน ทางปญญาไดอ ีกดวยโดยการจัดระเบียบโครงสรางการนาเสนอเนอื้ หาบทเรยี นในลักษณะส่ือ หลายมิติ จะอนุญาตใหผูเรียนทุกคนสามารถที่จะมีอิสระในการควบคุม การเรียนของตนตาม ความสามารถ ความสนใจ ความถนดั และพื้นฐานความรูของตนไดอ ยางเต็มที่ หนังสืออเิ ล็กทรอนิกสแบบ สื่อประสมที่ออกแบบตามแนวคิดของทฤษฎีทั้งสองนี้จะมีโครงสรางของบทเรียนแบบสื่อหลายมิติใน ลักษณะโยงใย (เหมือนใยแมงมุม) การออกแบบหนังสืออิเล็กทรอนิกสนั้น ผูออกแบบไมจาเปนตองยึด แนวคดิ หรอื ทฤษฎใี ดทฤษฎีหน่งึ แตเพยี งอยางเดียว ในทางตรงกันขามผูออกแบบสามารถพัฒนาผสมผสาน แนวคดิ หรือทฤษฎตี าง ๆ ใหเหมาะสมตามลักษณะเน้ือหาและโครงสรางขององคความรใู นสาขาวิชาตาง ๆ ยกตัวอยางเชน ในการออกแบบสามารถที่จะประยุกต การออกแบบในลักษณะเชิงเสนตรงในสวนของ เน้ือหาความรู ซงึ่ เปนลักษณะขององคความรทู ่ตี องการลำดับการเรยี นรูท่ตี ายตัวหรือองคค วามรูประเภทท่ี
มีโครงสรางตายตัวไมสลับซับซอนในขณะเดียวกันก็สามารถที่จะประยุกตการออกแบบในลักษณะของ สาขาหรือสื่อหลายมิติไดในเนื้อหาความรูซึ่งเปนลักษณะขององคความรูที่ไมตองการลำดับการเรียนรูที่ ตายตวั และมคี วามสมั พนั ธภายในท่สี ลับซับซอ น เปน ตน 3.2 จิตวิทยาท่ีเก่ยี วเนือ่ งกับการออกแบบหนังสืออเิ ลก็ ทรอนกิ ส แนวคิดทางดานจิตวิทยาพุทธิพิสัยเกี่ยวกับการเรียนรูของมนุษย เกี่ยวเนื่องกับการ ออกแบบหนังสืออิเล็กทรอนิกสน นั้ ไดแกความสนใจและการรบั รอู ยางถกู ตอง การจดจำ ความเขาใจ ความกระตือรือรน ในการเรียน แรงจงู ใจ การควบคุมการเรียน การถายโอนการเรียนรูและการตอบสนอง ความแตกตางระหวา งบุคคล (เจษฎา ถาวรนุวงศ, 2533 อา งถึงใน ถนอมพร เลาหจรัสแสง,2541) 3.2.1 ความสนใจและการรบั รูอยางถกู ตอง หนงั สืออเิ ลก็ ทรอนิกสท ี่ดีจะตองออกแบบให เกดิ การรับรูท่งี า ยดายและเทย่ี งตรงท่ีสุด การทีจ่ ะทาใหผ ูเรียนเกิดความสนใจกบั ส่ิงเราและรับรูสิ่งเราตาง ๆ ไดแก รายละเอียดและความเหมือนจรงิ ของบทเรียนการใชสื่อประสมและ การใชเทคนิคพิเศษทาง ภาพตา ง ๆ เขามาเสริมบทเรยี นเพือ่ กระตนุ ใหผ ูเรียนเกิดความสนใจไมวาจะเปน การใชเ สียง การใชภ าพน่ิง ภาพเคลื่อนไหว นอกจากนีผ้ ูส รางยังตองพิจารณาถึงการออกแบบหนา จอ การวางตาแหนงของสือ่ ตาง ๆ บนหนา จอ รวมทั้งการเลือกชนดิ และขนาดของตัวอกั ษรหรอื การเลอื กสีทใี่ ชใ นบทเรยี นอีกดว ย 3.2.2 การจดจำ ผสู รา งบทเรยี นตอ งออกแบบบทเรียนโดยคำนงึ ถึงหลักเกณฑสำคัญท่ีจะ ชวยในการจดจำไดดี 2 ประการคือ หลักในการจดั ระเบียบหรือโครงสรางเนื้อหาและหลักในการทำซำ้ ซ่ึง สามารถแบงการวางระเบียบหรอื การจัดระบบเนือ้ หาออกเปน 3 ลักษณะดวยกันคือลักษณะเชิงเสนตรง ลกั ษณะสาขา และ ลักษณะสอ่ื หลายมติ ิ 3.2.3 การเขาใจ ผสู รา งบทเรียนตองออกแบบบทเรียนโดยคำนงึ ถึงหลักการเกี่ยวกับการ ไดมาซึ่งแนวคิดและการประยุกตใชกฎตาง ๆ ซึ่งหลักการทั้งสองนี้เกี่ยวของโดยตรงกับแนวคิดในการ ออกแบบหนังสืออิเล็กทรอนิกส ในการทบทวนความรู การใหคานิยามตาง ๆ การแทรกตัวอยางการ ประยุกตกฎและการใหผูเรียนเขียนอธิบายโดยใชขอความของตน โดยมีวัตถุประสงคของการเรียนเปน ตัวกำหนดรูปแบบการนาเสนอหนังสืออิเล็กทรอนิกสและกิจกรรมตาง ๆ ในบทเรียน เชนการเลือก ออกแบบฝกหดั หรอื แบบทดสอบในลักษณะปรนยั หรอื คาถามส้นั ๆ เปน ตน 3.2.4 ความกระตือรือรนในการเรียน ขอไดเปรียบสำคัญของหนังสืออิเล็กทรอนิกสที่มี เหนอื สือ่ การสอนอ่ืน ๆ กค็ อื ความสามารถในเชงิ โตต อบกบั ผูเรียนที่จะออกแบบบทเรียนท่ีทาใหเกิดความ กระตือรือรนในการเรียนไดนั้น จะตองออกแบบใหผูใชมีปฏิสัมพันธกับบทเรียนอยางสม่ำเสมอและ ปฏิสัมพนั ธน ั้นจะตอ งเกี่ยวของกบั เนอ้ื หาและเอ้อื อานวยตอการเรยี นรขู องผูเรียน 3.2.5 แรงจูงใจ ทฤษฎีแรงจูงใจที่สามารถนามาประยุกตใชในการออกแบบหนังสือ อิเลก็ ทรอนกิ สไดแก ทฤษฎแี รงจงู ใจภายในและแรงจูงใจภายนอกของเลปเปอร ซง่ึ เช่ือวา แรงจูงใจท่ีใชใน บทเรียน ควรที่จะเปนแรงจูงใจภายในหรือแรงจูงใจเกี่ยวกับบทเรียนมากวาแรงจูงใจภายนอก ซึ่งเปน แรงจูงใจที่ไมเกี่ยวเนื่องกับบทเรียนการสอนที่ทาใหเกิดแรงจูงใจภายในนั้นคือการสอนที่ผูเรียนรูสึก
สนุกสนาน เลปเปอรไดเสนอแนวคิดในการออกแบบบทเรียนคอมพวิ เตอรที่ทาใหเกิดแรงจูงใจภายในไว ดังนี้การใชเทคนิคของเกมในบทเรียนการใชเทคนคิ พเิ ศษในการนาเสนอภาพจัดหาบรรยากาศการเรียนรู ท่ผี เู รยี นสามารถมอี ิสระในการเลือกเรียนและหรือสำรวจสิ่งตา ง ๆ รอบตัวใหโ อกาสผูเรียนในการควบคุม การเรียนของตนมีกิจกรรมที่ทาทายผูเรียนทาใหผูเรียนเกิดความอยากรูอยากเห็นแรงจูงใจเปนปจจัย สำคัญมากในการออกแบบหนงั สืออเิ ลก็ ทรอนกิ สผ ูอ อกแบบหนังสอื อิเลก็ ทรอนิกสสามารถท่จี ะประยุกตใช ทฤษฎที ่ไี ดอา งถงึ ในบทนีอ้ ยา งไรกต็ ามควรที่จะมกี ารนาไปใชอยางเหมาะสมและในระดับทีด่ พี อ 3.2.6 การออกแบบควบคุมบทเรียน ซึ่งไดแก การควบคุมลาดับการเรยี น เน้ือหาประเภท ของบทเรียนฯลฯ การควบคุมบทเรียนมีอยู 3 ลักษณะดวยกัน คือการใหโปรแกรมและผูเรียน ใน การออกแบบนั้นควรพิจารณาการผสมผสานระหวางใหผูเรียนและโปรแกรมเปนผูควบคุมบทเรียนจะมี ประสทิ ธผิ ลอยางไรนั้น ก็ขึน้ อยกู บั ความเหมาะสมในการออกแบบการควบคมุ ทงั้ 2 ฝา ย 3.2.7 การถายโอนการเรียนรู โดยปกติแลวการเรียนรูจากหนังสืออิเล็กทรอนิกสนั้นจะ เปน การเรยี นรูในขนั้ แรกกอ นที่จะมีการนาไปประยุกตใชจริง การนาความรูท ่ไี ดจ ากการเรียนและขัดเกลา แลวนั้นไปประยุกตใชในโลกจริงก็คือการถายโอนการเรียนรูนั่นเอง สิ่งที่มีอิทธิพลตอความสามารถของ มนุษยในการถายโอนการเรียนรู ไดแก ความเหมือนจริงของบทเรียน ประเภทปริมาณความหลากหลาย ของปฏสิ มั พันธ การถา ยโอนการเรียนรูจึงถอื เปน ผลการเรียนรทู ี่พงึ ปรารถนาทส่ี ุด 3.2.8 ความแตกตางระบุคคล ผูเรียนแตละคนมีความเร็วชาในการเรียนรูแตกตางไป การออกแบบใหบ ทเรยี นมีความยดื หยุนเพอ่ื ทจ่ี ะตอบสนองความสามารถทางการเรียนของผเู รียนแตละคน ไดเ ปน สิง่ สำคัญ 4. ทฤษฎีการเรียนรตู ามแนวคอนสตรคั ตวิ สิ ต ( Constructivist) ทฤษฎคี อนสตรัคติวิสตเปน ทฤษฎีทวี่ าดวยการสรางความรู มีพฒั นาการมาจากปรัชญาปฏิบัติ นิยม (Pragmatism) ที่นำโดย James และ Dewey ในตนคริสตศตวรรษที่ 20 และ การ เปล่ียนแปลงกระบวนทัศนเก่ียวกับวธิ ีการหาความรูในปรัชญาวิทยาศาสตร (Philosophy of science) ท่ี นำโดย Popper และ Feyerabend ในครึ่งหลังของคริสตศตวรรษท่ี 20 จากการบุกเบิกของนักจิตวิทยา คนส าคัญ ๆ เชน เพียเจต(Piaget) ออซูเบล (Ausubel) และเคลลี่ (Kelly) และพัฒนาตอมาโดยมีนัก การศึกษากลุมคอนสตรัคติวิสต เชน ไดรเวอร (Driver) เบล(Bell) คามี(Kamil) นอดดิงส (Noddings) วอน เกลเซอรสเฟลด(Von Glasersfeld) เฮนเอรสัน (Henderson) และอันเดอรฮิล(Underhill) เปนตน (ไพจติ ร สดวกการ, 2543)
4.1 ทฤษฎีการเรยี นรคู อนสตรัคตวิ สิ ต เงื่อนไขการเรียนรูตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต (Constructivist Theory) สรุปไดดังนี้ (วัฒนาพร ระงบั ทกุ ข, 2541) 1. การเรยี นรูเ ปน กระบวนการลงมอื กระทำ (Active Process) ทเี่ กดิ ข้ึนในแตละบุคคล 2. ความรูตาง ๆ จะถูกสรางขึ้นดวยตัวของผูเรียนเอง โดยใชขอมูลที่ไดรับมาใหมรวมกับ ขอมูลหรือความรูเดิมที่มีอยูแลว รวมทั้งประสบการณเดิมมาสรางความหมายในการเรียนรูของตนเอง ความรูและความเชื่อที่แตกตางกนั ของแตละคน จะข้ึนอยูกับสิง่ แวดลอ มและขนบทำเนียมประเพณี และ ประสบการณของผูเรียน จะถูกนำมาเปนพื้นฐานในการตัดสินใจและจะมีผลโดยตรงตอการสรางความรู ใหม แนวคดิ ใหม หรือการเรียนรู นนั้ เอง จากความหมายของทฤษฎีคอนสตรัตติวิสตหรอื แนวคิดคอนสตรัคติวิสตของนกั การศึกษาหลาย ทาน สรปุ เปนสาระสำคัญไดด ังนี้ 1. ความรูของบุคคลใด คือ โครงสรางทางปญ ญาของบคุ คลนั้นท่ีสรางขึ้นจากประสบการณ ในการคลี่คลายสถานการณที่เปนปญหาและสามารถนำไปใชเปนฐานในการแกปญหาหรืออธิบาย สถานการณอ ื่น ๆ ได 2. นักเรียนเปน ผูสรางความรูดว ยวิธกี ารที่ตาง ๆ กนั โดยอาศัยประสบการณและโครงสราง ทางปญ ญาทมี่ ีอยเู ดมิ ความสนใจและแรงจูงใจภายในตนเองเปน จดุ เร่ิมตน 3. ครูมีหนาทจ่ี ัดการใหน กั เรียนไดปรับขยายโครงสรางทางปญ ญาของนักเรยี นเอง ภายใตขอ สมมตฐิ านตอ ไปนี้ 3.1 สถานการณท ่เี ปน ปญ หาและปฎิสัมพนั ธทางสงั คมกอ ใหเกิดความขดั แยงทางปญ ญา 3.2 ความขัดแยง ทางปญญาเปน แรงจงู ใจภายในใหเกิดกจิ กรรมการไตรตรองเพื่อขจัดความ ขัดแยงนั้น Dewey ไดอธิบายเกี่ยวกับลักษณะการไตรตรอง ( Reflection ) เปนการพิจารณาอยาง รอบคอบ กิจกรรมการไตรตรองจะเริ่มตน ดวยสถานการณทีเ่ ปนปญ หา นาสงสัย งงงวย ยุงยาก เรียกวา สถานการณกอนไตรตรอง และจบลงดวยความแจมชัดที่สามารถอธิบาย สถานการณดังกลาว สามารถ แกป ญหาได ตลอดจนไดเรียนรแู ละพึงพอใจกับผลทไ่ี ดรบั 3.3 การไตรตรองบนฐานแหงประสบการณและโครงสรางทางปญญาที่มีอยูเดิมภายใต การมีปฎิสมั พนั ธท างสังคมกระตนุ ใหมกี ารสรางโครงสรางใหมท างปญญา จากแนวคดิ ขางตนนก้ี ระบวนการเรียนการสอนในแนวคอนสตรัคตวิ ิสต จงึ มกั เปน ไปในแบบ ที่ใหนักเรียนสรางความรูจากการชวยแกปญหา (Collaborative Problem Solving) กระบวนการเรยี น การสอน จะเริ่มตนดวยปญหาที่กอใหเกิดความขัดแยงทางปญญา (Cognitive Conflict) นั้นคือ ประสบการณและโครงสรางทางปญญาที่มีอยูเดิมไมสามารถขจัดการแกปญหานั้นไดลงตัวพอดีเหมือน ปญหาที่เคยแกมาแลว ตองมีการคดิ คนเพิ่มเติมทีเ่ รียกวา “การปรับโครงสรางทางปญญา” หรือ “การ สรางโครงสรางใหมทางปญญา” (Cognitive Restructuring) โดยการจัดกิจกรรมใหผูเรียนไดถกปญหา
ขัดคาน จนกระทั้งหาเหตุผล หรือหลักฐานในเชิงประจักษมาขจัดความขัดแยงทางปญญาภายในตนเอง และระหวางบคุ คลได (ไพจติ ร สดวกการ, 2543) กลมุ คอนสตรัคติวิสต (Constructivist) เช่ือวา การเรียนรเู ปน กระบวนการท่ีเกิดขึ้นภายใน ของผูเรียน โดยมีผูเรียนเปนผูสราง (Construct) ความรูจากความสัมพนั ธระหวา งสิ่งที่พบเห็นกับความรู ความเขาใจเดิมทีม่ ีมากอ น โดยพยายามน าความเขาใจเกย่ี วกับเหตุการณ และปรากฎการณท่ีตนพบเห็น มาสรา งเปนโครงสรา งทางปญ ญา (Cognitive Structure) หรือที่เรียกวา สกีมา (Shema) ซึง่ เปนหนวยที่ เล็กทีสุดของโครงสรางทางปญญา หรือโครงสรางของความรูในสมองโครงสรางทางปญญานี้จะ ประกอบดวย ความหมายของสิ่งตาง ๆ ที่ใชภาษา หรือเกี่ยวกับเหตุการณ หรือสิ่งที่แตละบุคคลมี ประสบการณ หรือเหตุการณ อาจเปน ความเขา ใจ หรอื ความรูของแตละบคุ คล กลุมคอนสตรัคติวิสต (Constructivism) เชื่อวา การเรียนรูเปนกระบวนการสรางมากกวา การรับความรูดังนั้นเปาหมายของการสอนจะสนับสนุนการสรางมากกวาความพยายามในการถายทอด ความรู ดังนั้น กลุมคอนสตรัคติวิสตจะมุงเนนการสรางความรูใหมอยางเหมาะสมของแตละบุคคลและ สิ่งแวดลอมมีความส าคัญในการสรางความหมายตามความเปนจริง เปนวิธีการที่น ามาใชในการจัดการ เรียนการสอน มีหลักการที่ส าคัญวา ในการเรียนรูมุงเนนใหผูเรียนลงมือกระทำในการสรางความรู ซึ่ง ปรากฎแนวคิดที่แตกตางกันเกี่ยวกับการสรางความรู หรือการเรียนรู ทั้งนี้เนื่องมาจากแนวคิดท่ีเปน รากฐานส าคัญซึ่งปรากฎจากรายงานของนักจิตวิทยาและนักการศึกษาคือ Jean Piaget ชาวสวิส และ Lev Vygotaky ชาวรัสเซีย ซึ่งแบงเปน 2 ประเภท คือ CognitiveConstrutivist และ Social Constructivist มรี ายละเอียด ดังนี้ (สมุ าลี ชัยเจรญิ , 2551) 1. Cogitive Constructivist มีรากฐานทางปรัชญาของทฤษฎีมาจากความพยายามที่จะ เชื่อมโยงประสบการณเดิมกับประสบการณใหม ดว ยกระบวนการทีพ่ ิสูจนอ ยางมีเหตุผลเปนความรูที่เกิด จากการไตรตรอง ซงึ่ ถือเปนปรัชญาปฏบิ ตั ินิยม ประกอบกับรากฐานทางจิตวิทยาการเรียนรูท ่ีมีอิทธิพลตอ พน้ื ฐานแนวคิดนี้ นกั จติ วิทยาพัฒนากรชาวสวิส คอื จีน เพียเจตน (Jean Piaget) ทฤษฎีของ Piaget จะแบง ไดเปน 2 สวน คือ Ages และ Stages ซึง่ ทั้งสอง องคประกอบนี้จะท านายวาเด็กจะสามารถหรือไมสามารถเขาใจสิ่งหนึ่งสิ่งใดเมื่อมีอายุแตกตางกันและ ทฤษฎีเกี่ยวกับดานพัฒนาการที่จะอธิบายวา ผูเรียนจะพัฒนาความสามารถทางการรูคิด (Cognitive Abillities) ทฤษฎพี ฒั นาการทจี่ ะเนน จดุ ดังกลาว เพราะวาเปน พน้ื ฐานหลกั ส าหรบั วิธีการทาง Cognitive Constructivism ทางดานการเรียนการสอนนัน้ มี แนวคิดวามนุษยเราตอง “สราง” (Construct) ความรู ดวยตนเองโดยผานทางประสบการณ ซึ่งประสบการณเหลานี้จะกระตุนใหผูเรียนสรางโครงสรางทาง ปญญา หรือเรียกวา สกีมา (Schemas) เมนทอลโมเดล(Mental Model) ในสมองสกีมาเหลานี้สามารถ เปลี่ยนแปลงได (Chang) ขยาย (Enlarge) และซับซอนขึ้นได โดยผานทางกระบวนการดูดซึม (Assimilation) และการปรับเปลีย่ น (Accommodation)
2. Social Constructivism เปนทฤษฎที ่ีมีรากฐานมาจาก Vygotsky ไดเ นนเกยี่ วกบั บริบท การเรียนรูทางสังคม (Social Context Learning) ทฤษฎีพุทธิปญญาของเพียเจตที่ใชกันมาเปนพ้ืนฐาน สำหรับการเรียนรูแบบคนพบ (Discovery Learning) ซึ่งผูสอนมีบทบาทคอนขางจำกัด สวนทฤษฎีของ Vygotsky เปด โอกาสใหค รหู รือผูเรยี นท่อี าวุโสกวาแสดงบทบาทในการเรยี นรูของผูเรียน Cognitive Construtivist และ Social Constructivist อาจมีสวนคลายคลึงกันและ แตกตาง Social Constructivist ของ Vygotsky จะเปด โอกาสที่จะมสี วนรวม และ เกย่ี วของกบั ครูผูสอน มากกวา สำหรับทฤษฎีของ Vygotsky ซึ่งเชื่อวา วัฒนธรรมจะเปนเครื่องมอื ทางปญญาที่เปนสำหรบั การ พัฒนารูปแบบและคณุ ภาพของเครอ่ื งมือดงั กลาว ไดม กี ารกำหนด รูปแบบ และอตั ราการพฒั นามากกวาที่ กำหนดไวใ นทฤษฎขี องเพียเจต โดยเชอื่ วา ผใู หญ หรอื ผทู มี่ ีความอาวโุ สเชน พอ แม และครู จะเปนทอน สำหรับเครื่องมือทางวัฒนธรรมรวมถึงภาษา เครื่องมือทางวัฒนธรรมเหลานี้ ไดแก ประวัติศาสตร วฒั นธรรม บริบททางสังคมและภาษาทกุ วันน้ี รวมถึงการเขาถงึ ขอมูลอเิ ล็กทรอนกิ ส จากที่กลาวมาทั้งหมดขางตน สรุปไดวา คอนสตรัคติวิสต เปนทฤษฎีที่เกี่ยวกับความรูและ การเรียนรู โดยมรี ากฐานมาจากปรัชญา จิตวิทยาและมานุษยวิทยา ซงึ่ เชือ่ วา ความรเู ปนสิ่งที่บุคคลสราง ขึ้นและบุคคลจะเรียนรูไดโดยการมีปฎิสัมพันธกับบุคคลอื่น และสิ่งแวดลอมตาง ๆ ซึ่งตองอาศัยความรู ประสบการณเ ดมิ และโครงสรางทางปญญา เปนพ้ืนฐานในการเรยี นรู นอกจากนี้ วฒั นาพร ระงับทกุ ข( 2541) กลา ววา องคป ระกอบการเรยี นรูตามแนวคิดคอนสตรัคติ วิสตป ระกอบดว ย 1. ผูเรียนสรางความหมายของสิง่ ที่ไดพบเห็น รับรู โดยใชกระบวนการทางปญญาของตนเอง ที่ เรียนรูและสรางความสัมพันธระหวางประสาทสัมผัสของผูเรียนกับสิ่งแวดลอมโดยจะใชความรู ความ เขา ใจ ท่ีมีอยเู ดมิ ในการคาดคะเนเหตุการณ 2. โครงสรางทางปญญา เกิดจากความพยายามทางความคิดหากการใชความรูเดิมคาดคะเน เหตกุ ารณไดถกู ตอง จะทำใหโครงสรางทางปญ ญามน่ั คงย่ิงขน้ึ แตถา หากคาดคะเนไมถ กู ตอ งจะเกิดภาวะท่ี เรยี กวา ภาวะไมส มดุล(disequilibrium) และเมอ่ื มีความขัดแยงเกิดขน้ึ ผเู รยี นมที างเลือก 3 ทาง คอื 2.1 ไมปรับความคิดในโครงสรา งทางปญญาของตนเอง 2.2 ปรบั ความคิดในโครงสรางทางปญ ญาไปในทางทก่ี ารคาดเดาน้ันใหเ ปนไปตามประสบการณ มากขน้ึ 2.3 ไมสนใจทีจ่ ะทำความเขา ใจ 3. โครงสรา งทางปญ ญาเปนส่ิงที่เปลย่ี นแปลงไดยาก แมว าจะมหี ลกั ฐานจากการสังเกตท่ีขัดแยง กับโครงสรา งน้ัน
จงึ อาจสรุปไดว า ตามแนวคิดคอนสตรคั ตวิ ิสตน นั้ ผูเ รยี นเปนผูเสรมิ สรางความรดู วยตนเอง ผสู อน ไมส ามารถปรับเปลี่ยนโครงสรา งทางปญ ญาของผเู รียนได แตส ามารถชวยผเู รยี นปรบั ขยายโครงสรางทาง ปญ ญาได ดว ยการจดั สถานการณที่ทำใหเกิดภาวะไมสมดุลหรือกอ ใหเกิดความขัดแยง ทางปญญา โดยได จากส่ิงแวดลอ มและการปฏสิ มั พันธก บั ผูอ่นื 5. เอกสารท่ีเกี่ยวขอ งกับการวัดและประเมนิ ผลการเรยี นรู หลักการดำเนินการวัดและประเมินผลการเรียนรูตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษา ขัน้ พ้นื ฐาน พทุ ธศกั ราช 2551 (หลักสูตรแกนกลางการศกึ ษา, 2551) การวัดและประเมินผลการเรียนรูตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 เปนกระบวนการเก็บรวบรวม ตรวจสอบ ตีความผลการเรียนรู และพัฒนาการดานตาง ๆ ของ ผูเรียนตาม มาตรฐานการเรียนรู/ตัวชี้วัดของหลักสูตร นำผลไปปรับปรุงพัฒนาการจัดการเรียนรูและใช เปนขอมูลสำหรับ การตัดสินผลการเรียน สถานศึกษาตองมีกระบวนการจัดการที่เปนระบบ เพื่อใหการ ดำเนนิ การวดั และประเมนิ ผล การเรยี นรูเปน ไปอยา งมคี ุณภาพและประสทิ ธภิ าพ และใหผ ลการประเมินที่ ตรงตามความรูความสามารถที่แทจริงของผูเรียน ถูกตองตามหลักการวัดและประเมินผลการเรียนรู รวมทง้ั สามารถรองรบั การประเมนิ ภายในและการประเมินภายนอกตามระบบประกันคุณภาพการศึกษาได สถานศึกษาจึงควรกำหนดหลักการดำเนินการวัดและประเมินผลการเรียนรูเพื่อเปนแนวทางในการ ตัดสินใจเกี่ยวกบั การวดั และประเมินผลการเรยี นรตู ามหลกั สูตรสถานศึกษา ดงั นี้ 1. สถานศึกษาเปนผูรับผิดชอบการวัดและการประเมินผลการเรียนรูของผูเรียน โดยเปด โอกาสใหผ ูที่เกี่ยวของมีสวนรวม 2. การวัดและการประเมนิ ผลการเรียนรู มีจุดมุงหมายเพื่อพฒั นาผูเรียนและ ตัดสิน ผล การเรียน 3. การวัดและประเมนิ ผลการเรยี นรูตองสอดคลอ งและครอบคลุมมาตรฐาน การ เรียนรู/ ตัวช้ีวัดตามกลมุ สาระการเรยี นรูทก่ี ำหนดในหลักสูตรสถานศึกษา และจดั ใหม กี ารประเมินการอาน คดิ วิเคราะหและเขยี น คณุ ลักษณะอันพงึ ประสงค ตลอดจนกจิ กรรมพฒั นาผูเรยี น 4. การวัดและประเมนิ ผลการเรียนรูเปนสวนหน่ึงของกระบวนการจัดการเรียนการสอนตอ ง ดำเนินการดวยเทคนิควิธีการทีห่ ลากหลาย เพื่อใหสามารถวัดและประเมนิ ผลผูเรียนไดอ ยางรอบดานท้งั ดานความรู ความคิด กระบวนการ พฤติกรรมและเจตคติ เหมาะสมกับส่ิงทต่ี องการวัด ธรรมชาตวิ ชิ า และ ระดับชั้นของผเู รียน โดยตง้ั อยูบนพืน้ ฐานของความเที่ยงตรง ยุตธิ รรม และเช่อื ถอื ได 5. การประเมินผเู รยี นพิจารณาจากพัฒนาการของผเู รยี น ความประพฤติ การสงั เกตพฤตกิ รรม การเรียนรู การรวมกิจกรรม และการทดสอบ ควบคูไปในกระบวนการเรียนการสอนตามความเหมาะสม ของแตล ะระดบั และรปู แบบการศกึ ษา 6. เปด โอกาสใหผ เู รยี นและผูมีสวนเก่ยี วขอ งตรวจสอบผลการประเมินผลการเรยี นรู
7. ใหมีการเทียบโอนผลการเรยี นระหวางสถานศึกษาและระหวางรูปแบบ การศึกษา ตา ง ๆ 8. ใหส ถานศกึ ษาจดั ทำและออกเอกสารหลักฐานการศึกษา เพ่ือเปนหลักฐานการประเมินผล การเรยี นรู รายงานผลการเรียน แสดงวฒุ ิการศกึ ษา และรบั รองผลการเรยี นของผเู รยี น 6. งานวจิ ัยท่เี กย่ี วขอ ง สุกัญญา เเรงกลา และคณะ (2559) ไดทำการวิจัยพัฒนาหนังสืออิเล็กทรอนิกส เรื่อง การ ปองกันตนเองจากการตั้งครรภที่ไมพึงประสงค สําหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 2 โรงเรียนสาธิต มหาวิทยาลัยราชภัฏในเขตภูมิศาสตรภาคกลางมีวัตถุประสงคเพื่อ 1) พัฒนาหนังสืออิเล็กทรอนิกสใหมี ประสิทธิภาพตามเกณฑ 80/80 2) เปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนกอนเรียนและหลังเรียนดวย หนงั สอื อเิ ลก็ ทรอนิกส 3) ความพึงพอใจของนกั เรียนทม่ี ตี อ การเรียนรูโ ดยการใชหนงั สืออิเลก็ ทรอนิกส (E- Book) กลุมตัวอยางที่ใชในการศึกษาครั้งน้ีเปนนกั เรยี นชั้นมัธยมศึกษาปที่ 2 โรงเรยี นสาธิตมหาวิทยาลัย ราชภัฏวไลยอลงกรณในพระบรมราชูปถมั ภภาคเรยี นท่ี 2 ปการศกึ ษา 2557 จาํ นวน 30 คน ซึ่งไดมาโดย วิธีการเลือกสุมแบบกลุม (clustersampling) เครื่องมือที่ใชในการศึกษาครั้งนี้ประกอบดวย 1) หนังสือ อิเล็กทรอนิกสจ าํ นวน 4 ชุด 2) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิท์ างการเรยี นกอนและหลังเรียน สําหรับนักเรยี น ชั้นมัธยมศกึ ษาปที่ 2 เร่อื ง การปองกนั ตนเองจากการตัง้ ครรภท ่ไี มพงึ ประสงคจ าํ นวน 40 ขอ ซ่ึงมีคาความ เชื่อมั่น 0.96 3) สถิติที่ใชในการวิจัยครั้งน้ีไดแกคาเฉลี่ย สวนเบี่ยงเบนมาตรฐานและสถิติที่ใชในการ ทดสอบสมมตฐิ าน คือ การทดสอบคา ที (t –test dependent) ผลการศกึ ษาพบวา 1. การพัฒนาหนงั สืออิเลก็ ทรอนิกสม ีประสิทธภิ าพ 80.03/81.08 ซึ่งเปนไปตามเกณฑ 80/80 2. ผลสมั ฤทธิ์ทางการเรียนของนกั เรียนที่เรียนดว ยหนังสืออิเล็กทรอนิกส (E-Book) หลังเรียน สูงกวา กอนเรียนอยางมนี ยั สําคัญทางสถติ ิที่ระดับ0.01 3. ความพึงพอใจของนักเรียนที่มีตอการใชหนังสืออิเล็กทรอนิกส (E-Book) พบวา ความ คิดเหน็ ของนกั เรียนโดยรวมอยูในระดับมาก วารุณี คงวิมล (2559) ไดทำการวิจัยการพัฒนาหนังสืออิเล็กทรอนิกส (e-Book) เรื่อง การใช โปรแกรม PHOTOSHOP เพอื่ ผลิตส่อื การสอน สำหรบั ครูระดับประถมศกึ ษา การวจิ ัยคร้ังนีม้ วี ตั ถปุ ระสงค เพื่อพัฒนาหนังสืออิเล็กทรอนิกส(e-Book)เรื่อง การใชงานโปรแกรม Photoshop เพื่อผลิตสื่อการสอน สำหรับครรู ะดบั ประถมศกึ ษาใหมีประสทิ ธภิ าพตามเกณฑม าตรฐาน 90/90 และเพ่อื เปรยี บเทียบคะแนน จากการทดสอบกอนและหลังการใชหนังสืออิเล็กทรอนิกส (e-Book) เรื่อง การใชงานโปรแกรม Photoshop เพื่อผลิตสื่อการสอนสำหรับครูระดับประถมศึกษา ที่ผูวิจัยพัฒนาขึ้น ประชากรที่ใชในการ วิจัยครั้งนี้ ไดแก ครูระดับประถมศึกษา โรงเรียนเซนตหลุยส ฉะเชิงเทรา กลุมตัวอยางเปนครูระดับ ประถมศึกษาไดมาจากการเลือกกลมุ ตวั อยา งแบบเจาะจง จำนวน 30 คน เครอ่ื งมอื ท่ีใชใ นการศึกษาครั้งนี้ ประกอบดวย หนังสืออิเล็กทรอนิกส (e-Book) แบบทดสอบกอนเรียนและหลังเรียน และแบบสอบถาม ความคิดเห็นของผูเชี่ยวชาญดานเทคนิคและเนื้อหา สถิติที่ใชในการวิเคราะหขอมูลคือ การวิเคราะห
คาเฉลี่ย สวนเบี่ยงเบนมาตรฐาน คารอยละ และการทดสอบคา t (t-test Dependent Sample) ผลการวิจัย พบวา หนังสืออิเล็กทรอนิกส (e-Book) เรื่อง การใชงานโปรแกรมPhotoshop เพื่อผลิตส่ือ การสอนสำหรับครูระดบั ประถมศึกษา มีประสิทธิภาพ 91.17/90.00 เปนไปตามเกณฑมาตรฐาน 90/90 (The 90/90 standard) ทต่ี ้ังไว และมีคะแนนหลังเรยี นสูงกวาคะแนนกอ นเรียนอยา งมนี ัยส าคญั ทางสถิติ ที่ระดับ .05 จรัสสม ปานบตุ ร (2557) ไดท ำการวจิ ยั พัฒนาหนงั สอื อิเล็กทรอนิกส(E-Book) เพื่อพัฒนาทักษะ การอานออกเสียงภาษาไทยของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปที่ 6 โรงเรียนบานหนองเค็ด การวิจัยครั้งนี้มี วัตถุประสงคเพอ่ื 1) เพอ่ื พัฒนาหนงั สอื อิเลก็ ทรอนิกส เร่ือง การอานออกเสียงภาษาไทย ชนั้ ประถมศึกษา ปที่ 6 ใหมีประสิทธิภาพ 2) เพื่อเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เรื่อง การอานออกเสียงภาษาไทย ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปที่ 6 โรงเรียนบานหนองเค็ด กอนเรียนกับ หลังเรียนดวยหนังสือ อิเล็กทรอนิกส 3) เพื่อวัดทกั ษะการอานออกเสียงภาษาไทย ของนักเรยี นชัน้ ประถมศึกษาปที่ 6โรงเรียน บานหนองเค็ด 4) เพื่อศึกษาความพึงพอใจที่มีตอการเรยี นดวยหนงั สืออิเล็กทรอนิกส เรื่อง การอานออก เสยี งภาษาไทย ของนกั เรียนชน้ั ประถมศึกษาปท่ี 6 โรงเรยี นบานหนองเค็ด กลุมประชากรที่ใชในการวิจัย คือนักเรียนชั้นประถมศึกษาปที่ 6 โรงเรียนบานหนองเค็ด ภาคเรียนที่ 2 ปการศึกษา 2556 จำนวน 25 คน เครื่องมือที่ใชในการวิจัยประกอบดวย 1) แบบสัมภาษณแบบมีโครงสราง 2) หนังสืออิเล็กทรอนิกส เรื่อง การอานออกเสยี งภาษาไทย ชั้นประถมศกึ ษาปที่ 6 3) แบบประเมินคุณภาพหนังสอื อิเล็กทรอนกิ ส โดยผเู ชีย่ วชาญ 4) แบบทดสอบวดั ผลสมั ฤทธ์ิทางการเรยี น เรือ่ ง การอานออกเสยี งภาษาไทย ของนักเรยี น ช้นั ประถมศกึ ษาปท ี่ 6 5) แบบวัดทักษะการอานออกเสียงภาษาไทย 6) แบบสอบถามความพึงพอใจที่มีตอ หนังสืออิเลก็ ทรอนกิ ส เรื่อง การอานออกเสียงภาษาไทย ของนักเรียนชัน้ ประถมศึกษาปที่ 6 สถิติที่ใชใ น การวิเคราะหขอมูล ไดแก คาเฉลี่ยรอยละ และสวนเบี่ยงเบน มาตรฐาน ผลการวิจัยพบวา 1) หนังสือ อิเล็กทรอนกิ ส เรอ่ื ง การอา นออกเสียงภาษาไทย ชั้นประถมศกึ ษาปท ่ี 6 มปี ระสทิ ธภิ าพ 84.88/82.27 ซ่ึง เปนไปตามเกณฑท่ีกำหนดไว 2) ผลสมั ฤทธท์ิ างการเรียน เร่ือง การอานออก เสียงภาษาไทย ของนักเรียน ชั้นประถมศกึ ษาปท่ี 6 โรงเรียนบา นหนองเคด็ หลังเรยี นสงู กวา กอ นเรียนดวยหนังสืออิเล็กทรอนิกส รอย ละ 23.87 3) ทักษะการอานออกเสียงภาษาไทย ของนักเรียนชัน้ ประถมศึกษาปท ี่ 6 โรงเรียนบา นหนอง เคด็ หลงั เรยี นดว ยหนังสืออิเลก็ ทรอนกิ ส เรื่อง การอา นออกเสียงภาษาไทย มคี ะแนนเฉลย่ี เทา กับ 25.16 อยูในเกณฑระดับดี 4) ความพึงพอใจท่ีมีตอ การเรียนดวยหนังสืออิเล็กทรอนิกส เรื่อง การอานออกเสียง ภาษาไทย ของนักเรียนชนั้ ประถมศกึ ษาปท ่ี 6 โรงเรยี นบานหนองเค็ด อยูในระดับมากทีส่ ุด (m= 4.53, s= 0.44) ชัยยุทธ ชัยปญญา (2556) ไดทำการวิจัยพัฒนาสื่ออิเล็กทรอนิกสวิชาคอมพิวเตอรเบื้องตน เร่ืองความรทู ่ัวไปเกีย่ วกบั คอมพิวเตอรสำหรับนกั เรยี นนายสบิ ทหารบกการวิจยั คร้งั นี้มวี ัตถปุ ระสงคเพ่อื 1) สรางและหาประสิทธิภาพของ ส่ืออิเล็กทรอนิกสวิชาคอมพิวเตอรเบื้องตน เรื่องความรูทั่วไปเกี่ยวกับ คอมพิวเตอร ตามเกณฑ 80/80 2) เปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรยี น วิชาคอมพิวเตอรเบ้ืองตน หลัง
เรียนกับเกณฑรอยละ 80 และ 3) ศึกษาความคิดเห็น ของนักเรียนที่มีตอการเรียนวิชาคอมพิวเตอร เบื้องตน โดยใชสื่ออิเล็กทรอนิกส เรื่องความรูทั่วไปเก่ียวกับคอมพิวเตอรกลุมตัวอยาง คือ นักเรียน นาย สิบทหารบก รุนที่ 17 ผลดั 2 ปก ารศกึ ษา 2556 จำนวน 82 คน ซง่ึ ไดจากการเลือกแบบเจาะจง เครอ่ื งมอื ที่ใชในการวิจัยไดแก สื่ออิเล็กทรอนิกสเรื่องความรูทั่วไปเกี่ยวกับคอมพิวเตอรแผนการจัดการเรียนรู แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนแบบปรนัยชนิดเลือกตอบ และแบบสอบถามความคิดเห็นแบบ มาตรประมาณคา สถิติทใี่ ช คอื คาความถี่ คารอยละ คาเฉลีย่ สว นเบีย่ งเบนมาตรฐาน คาดัชนีประสิทธิผล ขนาดอิทธิพล การทดสอบคาที และการวเิ คราะหความแปรปรวนทางเดียว ผลการวิจัยสรุปไดดงั นี้ 1) สื่อ อิเล็กทรอนิกสวิชาคอมพิวเตอรเบื้องตนเรื่องความรูท ั่วไปเกี่ยวกบั คอมพิวเตอร สำหรับนักเรียนนายสิบ ทหารบก ทีพ่ ฒั นาขน้ึ มปี ระสิทธิภาพ 92.27/84.88 ทำใหน ักเรยี นมีความรูเ พ่ิมข้ึน รอยละ 50.40 และ มี อิทธิพลตอผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนเทากับ 0.92 อยูในระดับสูง 2) ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนวิชา คอมพิวเตอรเบือ้ งตน สำหรับนกั เรียนนายสิบทหารบก หลงั เรยี นโดยใชส ือ่ อิเล็กทรอนิกสเร่ืองความรูทั่วไป เก่ยี วกบั คอมพิวเตอร รอ ยละ 84.88 สงู กวา เกณฑอยางมีนัยสำคัญทางสถิติท่รี ะดบั .01 3) นกั เรยี นมีความ คิดเห็นตอการเรียนวิชาคอมพิวเตอรเบ้ืองตนในดานอยากเรียนวิชาคอมพิวเตอรโดยใชสือ่ อิเล็กทรอนิกส อีก มีความรูสึกภูมิใจที่ไดสัมผัสกับสื่อเทคโนโลยีที่ทันสมัยและผลคะแนนจากการทำแบบทดสอบในส่ือ อิเลก็ ทรอนกิ สทำใหม กี ำลังใจทจ่ี ะเรยี น อยใู นระดบั มากทีส่ ุด สริ ิพร บุญเรือง (2556) ไดทำการวจิ ยั พัฒนาหนังสอื อเิ ล็กทรอนิกส เรอ่ื งการอานจับใจความ ของ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปที่ 4 โรงเรียนวัดดอนหวาย การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงคเพ่ือ 1) เพื่อพัฒนาหนงั สอื อิเล็กทรอนิกสเรอื่ งการอา นจบั ใจความ ของนักเรียนช้นั ประถมศกึ ษาปท ่ี 4 โรงเรียน วัดดอนหวาย (นครรัฐประสาท) 2) เพื่อเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์กอนเรียนและหลังเรียนจากการเรยี นดว ย หนังสอื อิเล็กทรอนิกสเรื่องการอานจับใจความ ของนักเรยี นช้นั ประถมศึกษาปทิ่ 4 โรงเรียนวัดดอนหวาย (นครรัฐประสาท) 3) เพื่อศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนที่มีตอหนงั สืออิเล็กทรอนิกสเรื่องการอานจบั ใจความ ของนกั เรยี นช้ันประถมศกึ ษาปที่ 4 โรงเรียนวดั ดอนหวาย (นครรัฐประสาท) กลุมตัวอยางที่ใชใน การวจิ ัยครงั้ นี้ คอื นกั เรียนชัน้ ประถมศึกษาปที่ 4 โรงเรยี นวดั ดอนหวาย (นครรัฐประสาท) ที่กำลังศึกษา ในภาคเรียนที่ 2 ปการศึกษา 2555 จำนวน 28 คน เครื่องมือที่ใชในการวิจัย คือ 1) แบบสัมภาษณ 2) หนังสืออิเล็กทรอนิกส 3) แบบประเมินคุณภาพหนังสืออิเล็กทรอนิกส 4) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ 5) แบบสอบถามความพึงพอใจของนักเรยี น สถติ ทิ ่ีใชว เิ คราะหขอมูล ไดแ ก คาเฉลยี่ สว นเบย่ี งเบนมาตรฐาน และทดสอบสมมติฐานดวย t-test (dependent) ผลการวิจัยพบวา 1) หนังสืออิเล็กทรอนิกสวิชา ภาษาไทย เรื่องการอานจับใจความมีประสิทธภิ าพ 83.18/82.74 ซึ่งสูงกวาเกณฑที่กำหนดไว 80/80 2) ผลการเรยี นรูของนกั เรยี นมีผลการเรียนรหู ลงั เรยี นสูงกวากอ นเรยี นอยา งมีนยั สำคญั ทางสถิตทิ ่ีระดบั .05 3) ความพงึ พอใจของนักเรยี นที่มีตอ หนังสืออิเลก็ ทรอนิกสเร่ืองการอานจับใจความ อยใู นระดบั มากที่สุด (x= 4.54, S.D = 0.66)
บทที่ 3 วิธีการดำเนินการวจิ ยั ระเบยี บวธิ ีวิจัย การวิจัยเรอ่ื ง การพฒั นาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนโดยใชสื่อการสอนหนังสืออเิ ล็กทรอนกิ สอ อนไลน ดวย Pub HTML5 เรื่อง การประเมินความนาเชื่อถือของขอมูล ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3 ผูวจิ ัยไดดำเนนิ การ ตามลำดบั ขนั้ ตอน ดงั มีรายละเอยี ดตอ ไปนี้ 1. ประชากรและกลุมตัวอยาง 2. แบบแผนทใ่ี ชในการวจิ ัย 3. เครื่องมอื ทใ่ี ชใ นการวิจยั 4. การสรา งและหาคุณภาพเคร่อื งมือท่ใี ชใ นการวิจยั 5. การรวบรวมขอ มลู ในการวจิ ัย 6. การวิเคราะหขอ มูล 7. สถติ ิท่ใี ชในการวิจยั 1.ประชากรและกลมุ ตัวอยา ง ประชากรทีใ่ ชในการวิจยั ครัง้ น้เี ปน นกั เรยี นชนั้ มัธยมศึกษาปท่ี 3 โรงเรียนอนุบาลแมเ มาะ (ชุมชน 1) ภาคเรียนท่ี 2 ปก ารศึกษา 2563 โรงเรยี นอนุบาลแมเมาะ (ชมุ ชน 1) มีท้งั หมด 2 หอง จำนวน 29 คน กลมุ ตวั อยา ง ในการวิจัยครงั้ นคี้ อื นักเรยี นชัน้ มธั ยมศกึ ษาปที่ 3 ปท่เี รียนในภาคเรยี นท่ี 2 ป การศกึ ษา 2563 โรงเรียนอนุบาลแมเมาะ (ชุมชน 1) หอ ง ม.3/1 จำนวน 15 คน ไดมาจากการสุม ตัวอยา ง แบบงา ยโดยวธิ กี ารจบั ฉลาก 2. แบบแผนทใี่ ชใ นการวิจัย ผูวิจยั ใชแ บบแผนการทดลองแบบ One Shot Case Study (วิสาลักษณ สิทธข์ิ ุนทด,2555) แบบแผนการทดลองแบบ One Shot Case Study ทดลอง ทดสอบหลงั X O2 X แทน การสอนโดยใชน วัตกรรม O2 แทน การทดสอบหลังใชน วัตกรรมโดยแบบทดสอบหลังเรยี น
3. เครื่องมือทใี่ ชในการวจิ ยั 3.1 แผนการจัดการเรยี นรู รายวิชาวิทยาการคำนวณ การพัฒนาผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนโดย ใชส่ือการสอนหนงั สอื อิเล็กทรอนิกสอ อนไลนดว ย Pub HTML5 เร่ือง การประเมินควานาเชอ่ื ถือ ของขอ มูล ของนกั เรียนช้นั มธั ยมศกึ ษาปท่ี 3 3.2 หนงั สืออิเล็กทรอนกิ สอ อนไลน เร่อื ง การประเมนิ ควานาเช่ือถือของขอมูล ของนักเรียน ชน้ั มัธยมศึกษาปท ี่ 3 จำนาน 3 เรือ่ ง ประกอบไปดว ย 1. การประเมนิ ความนา เช่ือถอื และความทันสมัยของสารสนเทศ 2. เหตผุ ลวิบัติ 3. ผลกระทบจากขา วสารทีผ่ ดิ พลาดและการรูเ ทาทันสือ่ 3.3 แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เรื่อง การประเมินควานาเชื่อถือของขอมูล จำนวน 30 ขอ 3.4 แบบประเมินความพงึ พอใจเปน แบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดับ จำนวน 15 ขอ 4. การสรางและหาประสิทธิภาพของเครอ่ื งมือทใี่ ชใ นการวิจัย 4.1 ข้ันตอนการสรางแผนการจดั กจิ กรรมการเรียนรู แผนการจัดกิจกรรมการเรียนรูโดยใช หนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน เรื่อง ขอมูลและ สารสนเทศ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3 จำนวน จำนวน 3 แผน โดยมีวิธีการสรางและ หาคณุ ภาพ ดังนี้ 1) ศึกษาหลักสูตรและคูมือหลักสูตรสถานศึกษา กลุมสาระการเรียนรูการงานอาชีพ และเทคโนโลยี โรงเรยี นอนุบาลแมเ มาะ (ชมุ ชน 1) ในรายวิชาวิทยาการคำนวณ 2) วเิ คราะหเน้อื หา เรอ่ื ง การประเมินควานาเช่อื ถือของขอมูล 3) สรางแผนการจัดการเรียนรู การประเมินควานาเชื่อถือของขอมลู จำนวน 3 แผน แผนละ 1 ชั่วโมง แผนที่ 1 การประเมินความนาเชื่อถือและความทันสมัยของสารสนเทศ แผนท่ี 2 เหตุผลวบิ ตั ิ และแผนที่ 3 ผลกระทบจากขา วสารทีผ่ ดิ พลาดและการรเู ทาทนั สอ่ื 4) นำแผนการจัดการเรียนรู เรื่อง การประเมินควานาเชื่อถือของขอมูล ไปให ผูเชี่ยวชาญดานเนื้อหา เทคโนโลยี จำนวน 3 ทาน ตรวจสอบความเที่ยงตรงเชิงเนื้อหา โดย พิจารณาความสอดคลองกับจุดประสงคการเรียนรู การวัดและประเมินผล แลวนำมาปรับปรุง แกไข ตามขอเสนอแนะ โดยพิจารณาความเหมาะสมสอดคลอง (Rating Scale) ซึ่งผูเชี่ยวชาญ ประกอบดวย 1) ครวู ิสทุ ธิศักด์ิ เครอื สาร ตำแหนง ครู คศ.3 ครโู รงเรยี นอนบุ าลแมเ มาะ (ชมุ ชน 1) 2) ครอู มั พร วรรณแกว ตำแหนง ครู คศ.3 ครูโรงเรียนอนบุ าลแมเมาะ (ชุมชน 1) 3) ครนู พดล วงั ซาย ตำแหนง ครู คศ.2 ครูโรงเรยี นอนุบาลแมเ มาะ (ชุมชน 1)
5) นำแผนการจัดการเรียนรูที่เสนอตอผูเชี่ยวชาญ แลวนำไปปรับปรุงแกไข โดยมี คะแนนระดับความคิดเห็น ดังนี้ 5 หมายถึง ดีเยี่ยม 4 หมายถึง ดีมาก 3 หมายถึง ดี 2 หมายถงึ พอใช และ 1 หมายถงึ ควรปรบั ปรงุ เกณฑก ารแปลผล ประกอบดวย คาเฉล่ีย ความหมาย 4.51 - 5.00 เห็นดว ยระดบั มากทสี่ ดุ 3.51 - 4.50 เหน็ ดวยระดบั มาก 2.51 - 3.50 เห็นดวยระดับพอใช 1.51 - 2.50 เหน็ ดว ยระดบั นอ ย 0.00 - 1.50 เห็นดวยระดบั นอ ยที่สดุ 6) นำแผนการจดั การเรียนรูท่ีไดรบั การปรบั ปรุงเรยี บรอยแลวไปใชกบั การจัดกิจกรรม การเรียนการสอนกับผเู รียน ผลการประเมินความเหมาะสมสอดคลองในองคประกอบตางๆ ของแผนการ จัดการเรยี นรู เรอ่ื ง การประเมนิ ควานาเช่ือถือของขอมูล ชัน้ มัธยมศึกษาปท ี่ 3 ตามความคิดเห็น ของผูเชี่ยวชาญ โดยภาพรวมมีความเหมาะสมสอดคลอง อยูในระดับมาก มีคาเฉลี่ย 4.60 (รายละเอียดแสดงดังตารางท่ี 1 ในภาพผนวก ค) 4.2 ขน้ั ตอนการสรางหนงั สอื อเิ ล็กทรอนิกส การพฒั นาหนงั สืออเิ ล็กทรอนกิ สอ อนไลน เรอ่ื ง การประเมินควานา เชอ่ื ถอื ของขอมูล ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3 โดยผูวิจัยไดหลักการออกแบบนวัตกรรมทางเทคโนโลยี ADDIE model มาใชในหนงั สืออิเล็กทรอนิกสอ อนไลน ดงั น้ี 1) ขั้นตอนการวิเคราะห (Analysis) ขั้นตอนนี้เปนการวิเคราะหและศึกษาขอมูลที่เกี่ยวของกับการสรางหนังสือ อิเล็กทรอนิกสออนไลน เรื่อง การประเมินควานาเชื่อถือของขอมูล ของนักเรียน ช้ันมธั ยมศกึ ษาปท ่ี 3 ผวู จิ ยั ไดศกึ ษาและวิเคราะหขอมูลดงั นี้ 1. ศึกษาหลกั สูตรและคูม ือหลกั สูตรสถานศึกษา กลมุ สาระการเรยี นรูวทิ ยาศาสตร และเทคโนโลยี โรงเรยี นอนุบาลแมเมาะ (ชมุ ชน 1) ในรายวชิ าวทิ ยาการคำนวณ 2. วเิ คราะหเ น้อื หาหนว ยการเรยี นรู เรอื่ ง การประเมินควานา เชื่อถือของขอ มลู 3. ศึกษาและคนควาขอมูลเอกสาร และงานวิจัยที่เกี่ยวของกับหนังสือ อเิ ลก็ ทรอนิกสออนไลน 4. ศึกษาวิธีการสรางหนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลนจากเอกสารและงานวิจัยที่ เกี่ยวของ
5. ศึกษาวิธีการหาคุณภาพของหนังสืออิเล็กทรอนิกสจากเอกสารและงานวจิ ัยท่ี เก่ียวของ 6. ศกึ ษาวิธีการสรางสตอรี่บอรด 7. ศึกษาวธิ กี ารสรางแบบประเมนิ ผลการเรียนรู 2) ขั้นตอนการออกแบบ (Design) ในการออกแบบหนังสืออิเลก็ ทรอนิกส ทำการออกแบบตามโครงสรางทว่ั ไปของ หนงั สืออเิ ลก็ ทรอนกิ สออนไลนประกอบดว ย 1. หนา ปก หมายถงึ ปกดานหนาของหนังสอื ซง่ึ จะอยูสวนแรก เปน ตัวบง บอกวา หนงั สอื เลมนีช้ ื่ออะไร ใครเปน ผแู ตง 2. คำนำ หมายถึง คำบอกกลาวของผเู ขยี นเพือ่ สรางความรู ความเขา ใจเกย่ี วกับ ขอมลู และเรื่องราวตา ง ๆ ของหนงั สอื เลม นั้น 3. สารบัญ หมายถึง ตัวบงบอกหัวเรื่องสำคัญที่อยูภายในเลมวาประกอบดวย อะไรบา ง อยทู ่ีหนาใดของหนงั สอื สามารถเชื่อมโยงไปสหู นา ตาง ๆ ภายในเลม ได 4. สาระของหนังสือแตละหนา หมายถึง สวนประกอบสำคัญในแตละหนาท่ี ปรากฎภายในเลม ประกอบดวย 4.1) หนา หนังสือ (Page Number) 4.2) ขอ ความ (Texts) 4.3) ภาพประกอบ (Graphics) 4.4) เสยี ง (Sounds) 4.5) ภาพเคล่ือนไหว (Video) 4.6) จุดเชอ่ื มโยง (Links) 5. อางอิง หมายถึง แหลงขอมูลที่ใชนำมาอางอิง อาจเปนเอกสาร ตำรา หรือ เว็บไซต 6. ปกหลัง หมายถงึ ปกดา นหลงั ของหนังสือซึ่งอยูสว นทา ยเลม 3) ข้นั ตอนการพัฒนา (Develop) 1. ดำเนินการสรางหนังสืออิเล็กทรอนิกส ตามที่ไดออกแบบไว เมื่อเสรางเสร็จ แลว นำไปใหผูเชี่ยวชาญ จำนวน 3 คน ตรวจสอบความเที่ยงตรงเชิงเนื้อหา โดยพิจารณาความ สอดคลองกับจุดประสงคการเรียนรู การวัดและประเมินผล แลวนำมาปรับปรุงแกไข ตาม ขอ เสนอแนะ โดยพิจารณาความเหมาะสมสอดคลอ ง (Rating Scale) 1) ครวู ิสทุ ธศิ ักดิ์ เครือสาร ตำแหนง ครู คศ.3 ครโู รงเรียนอนบุ าลแมเมาะ (ชุมชน 1) 2) ครูอัมพร วรรณแกว ตำแหนง ครู คศ.3 ครโู รงเรียนอนุบาลแมเ มาะ (ชุมชน 1) 3) ครูนพดล วงั ซาย ตำแหนง ครู คศ.2 ครโู รงเรียนอนุบาลแมเ มาะ (ชุมชน 1)
2. นำหนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลนที่เสนอตอผูเชี่ยวชาญ แลวนำไปปรับปรุง แกไข โดยมีคะแนนระดับความคดิ เหน็ ดังน้ี 5 หมายถงึ ดีเยยี่ ม 4 หมายถึง ดีมาก 3 หมายถงึ ดี 2 หมายถงึ พอใช และ 1 หมายถงึ ควรปรับปรงุ เกณฑการแปลผล ประกอบดว ย คาเฉลย่ี ความหมาย 4.51 - 5.00 เหน็ ดว ยระดบั มากที่สดุ 3.51 - 4.50 เห็นดวยระดบั มาก 2.51 - 3.50 เหน็ ดวยระดบั พอใช 1.51 - 2.50 เหน็ ดวยระดบั นอย 0.00 - 1.50 เห็นดว ยระดับนอยทส่ี ุด ผลการประเมินคุณภาพของหนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน หนวยการเรียนรู เร่ือง การประเมนิ ควานา เชือ่ ถือของขอมลู ชน้ั มัธยมศกึ ษาปท ่ี 3 ตามความคิดเหน็ ของผเู ชี่ยวชาญ โดยภาพรวมมคี วามเหมาะสมสอดคลอ ง อยใู นระดบั มาก มคี าเฉลี่ย 4.50 (รายละเอียดแสดงดงั ตารางที่ 2 ในภาพผนวก ค) 3. นำหนังสืออิเล็กทรอนิกสที่ไดรับการปรับปรุงเรียบรอยแลวไปใชกับการจัด กิจกรรมการเรียนการสอนกับผูเรียนไปทดลองใชกับนักเรียน ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3 โรงเรียนอนุบาลแมเมาะ (ชุมชน 1) โดยทำการทดลองในภาคเรียนที่ 2 ปการศึกษา 2563 (แบบหนึ่งตอหนึ่ง) จำนวน 3 คน โดยแบงนักเรียนเปน 3 กลุม คือ กลุมเกง ปานกลาง และกลมุ ออน จากน้นั ทำการทดลอง ดังนี ครั้งที่ 1 การทดลองแบบหนึ่งตอหนึ่ง (One-to-One Testing) เปนการทดลองใช เพื่อปรับปรุงหนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน นักเรียนช้ันมัธยมศึกษาปที่ 3 โรงเรียนอนุบาลแม เมาะ (ชุมชน 1)โดยสุมเลือกจากนักเรียนกลุมเกง กลุมปานกลาง และกลุมออน กลุมละ 1 คน (สุมอยา งงายโดยวิธกี ารจบั ฉลาก) เพอื่ ดคู วามเหมาะสมของกิจกรรม ตรวจสอบความชัดเจนของ ภาษา คำส่ัง เวลาทใี่ ช และความเขาใจของนักเรยี น จากนั้นนำมาหาคาประสิทธิภาพ E1/E2 และ ปรับปรุงแกไขซึ่งประสิทธิภาพหนังสือ อิเล็กทรอกนิกสออนไลน หนวยการเรียนรู การประเมนิ ความนาเช่ือถือของขอมูล เทา กบั 81.50/82.23 (ดังรายละเอียดแสดงตามตาราง 4 ในภาคผนวก ค)
4. ข้ันนำไปใช (Implementation) เปนขั้นตอนที่ผูศึกษานำ หนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน หนวยการเรียนรู การประเมินควานาเชื่อถือของขอมูลจำนวน 3 เรื่อง ไปใชจริงกับกลุมตัวอยาง คือ นักเรียน ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3 ภาคเรียนที่ 2 ปการศึกษา 2563 โรงเรียนอนุบาลแมเมาะ (ชุมชน 1) จำนวน 15 คน ทั้งนี้ขอมูลที่ไดจากขั้นนำไปใชนี้ คือ ขอมูลประสิทธิภาพของหนังสือ อิเล็กทรอนิกสออนไลน และขอมูลการเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนเทียบกับ เกณฑรอยละ 80 ของนักเรียนชั้นมธั ยมศึกษาปท่ี 3 ทมี่ ีตอหนังสืออเิ ลก็ ทรอกนิกสอ อนไลน และ ในขน้ั นผ้ี ูศ ึกษาดำเนนิ การดังนี้ 1. ดำเนินกิจกรรมการเรียนการสอนดวยการใชหนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน จำนวน 3 เรื่องตามแผนการจัดการเรียนรู 2. ใหนกั เรียนทำแบบทดสอบทา ยบทในแตละบทเรียน 3. เมื่อดำเนินกิจกรรมการเรียนการสอนเสร็จแลวใหนกั เรียนทำการสอบวัดผลสัมฤทธ์ิ ทางการเรียนหลังเรียน ดวยหนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน หนวยการเรียนรูขอมูลและ สารสนเทศ 4. รวบรวมขอมูลทีไ่ ดจ ากผลสมั ฤทธ์ทิ างการเรยี นเพ่อื ทำการวเิ คราะหข อ มลู ตอ ไป 5. ขัน้ ตอนการประเมนิ ผล (E) เปนการประเมินผลการเรียนรูของผูเรียนหลังจากที่ผูเรียนหนังสืออิเล็กทรอนิกส ออนไลน เรื่อง การประเมินควานาเชื่อถือของขอมูล ที่พัฒนาขึ้นวาบรรลุตามวัตถุประสงค ที่กำหนดไวหรือไม โดยประเมินคะแนนจากชิ้นงานตามกิจกรรมการเรียนรู ที่ไดออกแบบไวใน แผนการจดั การเรยี นรูแตล ะแผน และประเมินผลใหค ะแนนจากการทำกิจกรรมทดสอบหลังเรียน นำคะแนนที่ไดมาทำการวเิ คราะห มาเปรยี บเทยี บกบั เกณฑรอยละ 80/80 ตามท่กี ำหนด เพ่ือหา คา ประสิทธิภาพและประสทิ ธผิ ลของบทเรียน 4.3 ข้นั ตอนการสรางแบบทดสอบวดั ผลสัมฤทธทิ์ างการเรยี น ผูว จิ ยั ไดจ ดั ทำแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธ์ิ เปนแบบปรนัยชนดิ เลือก 4 ตัวเลือกโดยมีวิธีการ สรางและคณุ ภาพดงั นี้ 1. ศึกษาเอกสารและตำราที่เกี่ยวของกับการสรางแบบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของ นกั เรียน 2. วเิ คราะหต วั บง ช้แี ละมาตรฐานการเรียนรูเก่ียวกับผลสมั ฤทธท์ิ างการเรียน ของนักเรียน ช้นั มัธยมศึกษาปท่ี 3 เพอ่ื นำมาสรางแบบทดสอบวดั ผลสัมฤทธิ์ จำนวน 30 ขอ เพ่ือใชใ นการทดสอบ หลังเรยี น
3. นำแบบทดสอบท่ีสรางขึ้นไปใหผูเชี่ยวชาญตรวจสอบความสอดคลองระหวางขอ คำถาม กับตัวบงช้ี และปรบั ปรุงแกไ ขตามขอ เสนอแนะของผูเชี่ยวชาญ และคดั เลือกขอ คำถาม โดยพจิ ารณา ดัชนีความสอดคลอง (IOC) ต้งั แต 0.5 ขนึ้ ไป มาจดั พมิ พเพื่อนำไปใชต อไป 4.4 ขัน้ ตอนการสรางแบบสอบถามความพงึ พอใจของนักเรยี น ผูวิจัยไดจัดทำแบบสอบถามความพึงพอใจของนักเรียน เพื่อใหนักเรียนไดแสดงความ คิดเห็นตอการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนโดยใชหนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน เรื่อง การประเมินควานาเชื่อถือของขอมูล ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3 ที่ผูวิจัยสรางข้ึน เปน แบบ ประมาณ คา 5 ระดบั (Rating Scale) โดยมีวธิ สี รางและหาคณุ ภาพดังนี้ 1.ศกึ ษาเอกสารทีเ่ กีย่ วขอ งกับการสรา ง แบบสอบถามความพึงพอใจของนกั เรยี น 2.สรา งแบบสอบถามความพงึ พอใจของนักเรียนตอหนังสอื อเิ ล็กทรอนกิ สอ อนไลน เรื่อง การประเมินควานาเชอื่ ถือของขอมูล จำนวน 15 ขอ ซ่งึ เปน แบบมาตรฐานสวน ประมาณคา 5 ระดบั โดยมีเกณฑการใหคะแนนดงั นี้ 5 คือ มากที่สดุ 4 คอื มาก 3 คอื ปานกลาง 2 คือ นอ ย 1 คอื นอ ยทสี่ ุด มเี กณฑก ารแปลผลคาเฉลย่ี ดงั นี้ ความหมาย คา เฉล่ีย พึงพอใจมากท่ีสดุ 4.51 - 5.00 พึงพอใจมาก 3.51 - 4.50 พึงพอใจปานกลาง 2.51 - 3.50 พึงพอใจนอ ย 1.51 - 2.50 พงึ พอใจนอ ยทส่ี ดุ 0.00 - 1.50 3. นำแบบสอบถามความพึงพอใจทสี่ รา งขึ้นไปใหผูเช่ียวชาญ เปน ผูตรวจสอบความ สอดคลอง ระหวา งขอรายการ กับจดุ ประสงคข องแบบสอบถาม 4. นำแบบผลการประเมินความสอดคลองของผูเชี่ยวชาญมาปรับปรุง แกไขและ จัดพมิ พ เปนแบบสอบถามความพึงพอใจฉบบั สมบูรณ
5. การเก็บรวบรวมขอมูลในการวจิ ัย 5.1 หนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน รายวิชาวิยาการคำนวณ หนวยการเรียนรู การประเมินควานาเชื่อถือของขอมูล ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3 จำนวน 3 เรื่อง ใชประกอบกับ แผนการจัดการเรียนรู จำนวน 3 แผน ใชเก็บขอมูลระหวางการดำเนินกิจกรรมตั้งแตตนจนจบ กระบวนการจดั กิจกรรมการเรยี นการสอนดวยหนังสืออเิ ล็กทรอนิกสอ อนไลน 1) ใหนักเรียนทำแบบทดสอบทายบทเรียนของแตละบทเรียน บทเรียนละ 10 คะแนน รวม 30 คะแนน เพื่อเกบ็ คา E1 2) ใหน ักเรียนแบบทดสอบวดั ผลสัมฤทธิ์ทางการเรยี น 30 ขอ 30 คะแนน เพื่อเก็บ คา E2 5.2 แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เปนแบบทดสอบที่ใหนักเรียนทำใน ขั้นตอนสุดทายหลังจากเรียนดว ยหนงั สืออเิ ล็กทรอนิกสออนไลน หนวยการเรียนรู การประเมนิ ความนาเชื่อถือของขอมูล มีจำนวน 30 ขอ 30 คะแนน จากนั้นนำผลคะแนนที่ไดจาก แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนนำมาวิเคราะหและแปลผล ในรูปแบบตารางและการ บรรยายและสรปุ ผล 5.3 แบบประเมินความพงึ พอใจ นำผลความพึงพอใจของนกั เรียนชน้ั มธั ยมศกึ ษาปที่ 3 โรงเรียนอนุบาลแมเมาะ (ชุมชน 1) ที่มีตอหนังสืออืเล็กทรอนิกสออนไลน หนวยการเรียนรู การประเมินควานาเชื่อถือของขอมูล เพื่อพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนมาวิเคราะหหาระดับ คณุ ภาพ 6. การวเิ คราะหข อมูล 6.1 วิเคราะหหาคุณภาพของแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนการหาความ เที่ยงตรง (Validity) ของแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน โดยใช IOC ดัชนีความ สอดคลอ งระหวางขอ สอบกับจุดประสงคก ารเรยี นรู 6.2 วิเคราะหหาประสิทธิภาพของหนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน เรื่อง การประเมิน ความนาเชอ่ื ถือของขอ มลู ของนกั เรยี นชั้นมัธยมศกึ ษาปที่ 3 ตามเกณฑ 80/80 โดยใชส ูตร E1/E2 6.3 วิเคราะหหาระดับความพึงพอใจของนกั เรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3 ที่มีตอการเรียน ดว ยหนังสืออเิ ล็กทรอนกิ สออนไลน เร่อื งการประเมินควานา เชอ่ื ถือของขอ มลู โดยหาคาเฉล่ยี (xˉ ) และสวนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D) โดยรวมคะแนนแลววิเคราะหหาคาเฉลี่ย แลวนำไป เปรียบเทยี บกบั เกณฑ ซึง่ แบบสอบถามความพงึ พอใจเปนแบบมาตราสว นประมาณคา (Rating Scale) 6.4 หาคา สถติ ิท่ใี ชใ นการวิจัย ไดแก รอยละ คา เฉล่ียและสวนเบย่ี งเบนมาตรฐาน การหา ประสทิ ธิภาพ และสถติ ิทดสอบสมมติฐาน
7.สถติ ิทีใ่ ชใ นการวจิ ัย 7.1 คา รอยละ คาเฉลย่ี (Mean) และคา สวนเบ่ียงเบนมาตรฐาน (S.D) คาเฉลยี่ ( X ) คำนวณ จากสตู ร การหารอยละคำนวณจากสูตร (บญุ ชม ศรสี ะอาด, 2553) p = f × 100 N เม่อื P แทน คา รอยละ f แทน ความถีท่ ต่ี อ งการแปลงใหเ ปนคารอยละ N แทน จำนวนความถ่ีทงั้ หมด การหาคา เฉลี่ย ( X ) คำนวณจากสูตร (บญุ ชม ศรสี ะอาด, 2553) X = ∑X N เมือ่ X แทน คะแนนเฉลย่ี ∑ X แทน ผลรวมของคะแนนในกลุม N แทน จำนวนนกั เรียนในกลุม ตวั อยาง การหาคาเบ่ียงเบนมาตรฐาน (S.D) คำนวณจากสูตร (บุญชม ศรีสะอาด, 2553) S .D. = N ∑ X 2 − (∑ X )2 N (N − 1) เมื่อ S.D. แทน คา สวนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ∑ X แทน ผลรวมของคะแนนในกลมุ ∑ X2 แทน ผลรวมของคะแนนแตล ะตัวยกกำลังสอง N แทน จำนวนนักเรยี นในกลุมตัวอยา ง
7.2 สถิตทิ ่ีใชวิเคราะหห าคุณภาพเคร่ืองมือ 7.2.1 วเิ คราะหหาประสิทธภิ าพของบทเรียน เมอ่ื E1 ใชสูตร E1/E2 (ประสาท เนืองเฉลมิ , 2556) E1 = ∑NXA×100 แทน รอยละของคะแนนเฉลยี่ ของนักเรยี นทุกคนจากการทำแบบฝก ระหวา งเรยี น ∑ X แทน คะแนนรวมระหวา งผลการปฏบิ ตั ิงานระหวางเรียน A แทน คะแนนเตม็ ของการปฏิบัตงิ านระหวา งเรยี น N แทน จำนวนนกั เรียนทัง้ หมด E 2 = ∑X ×100 N B เมอ่ื E2 แทน คะแนนของนักเรียนที่ไดจากการทำแบบทดสอบวัด ผลสมั ฤทธหิ์ ลงั การเรียน ∑ X แทน คะแนนรวมของนกั เรยี นจากการทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์หลังเรียน B แทน คะแนนเต็มของแบบทดสอบวัดผลสมั ฤทธห์ิ ลังเรียน N แทน จำนวนนักเรยี นทง้ั หมด 7.3 สถิตทิ ่ีใชใ นการทดสอบสมมติฐาน สูตร t-test (one sample) (ประสาท เนอื งเฉลมิ , 2556) t = X − µ0 df = n − 1 S n เมื่อ t แทน คา สถติ ิทีใ่ ชใ นการเปรยี บเทียบกับคา วกิ ฤติ เพ่ือทราบความมีนัยสำคัญ X แทน คาเฉลี่ยของกลุม ตัวอยา ง S แทน คา สว นเบีย่ งเบนมาตรฐาน n แทน จำนวนสมาชกิ ในกลุมหรือจำนวนขอ มลู µ0 แทน เกณฑ
บทที่ 4 ผลการวิเคราะหข อมลู การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค 1. เพื่อสรางและหาประสิทธิภาพของหนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน เรื่อง การประเมินความนาเชื่อถือของขอมูลของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3 ใหมีประสิทธิภาพตามเกณฑ 80/80 2. เพื่อเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ของนักเรียนชัน้ มัธยมศึกษาปท ี่ 3 หลังเรียนดวยหนังสอื อิเล็กทรอนิกสออนไลน เทียบกับเกณฑรอยละ 80 และ 3. เพื่อศึกษาความพึงพอใจของนักเรียน ชั้น มัธยมศึกษาปท่ี 3 ที่มีผลตอการเรียนรูดวยหนังสืออิเล็กทรอนกิ สออนไลน เรื่อง การประเมนิ ความนาเช่ือถือ ของขอ มลู ของนักเรยี นชนั้ มัธยมศึกษาปท ี่ 3 ซงึ่ ผวู ิจยั ไดน ำเสนอผลงานวิจยั ดังนี้ 1. ประสทิ ธิภาพของหนงั สอื อเิ ล็กทรอนกิ สอ อนไลน เร่ือง การประเมินความนาเช่ือถอื ของขอ มลู ของ นักเรียนช้ันมัธยมศกึ ษาปที่ 3 ใหม ีประสิทธภิ าพตามเกณฑ 80/80 2. ผลการเปรียบเทยี บผลสัมฤทธิ์ทางการเรยี น ของนกั เรยี นชน้ั มธั ยมศึกษาปท่ี 3 หลงั เรียนดวยหนังสอื อิเล็กทรอนิกสออนไลน เทยี บกบั เกณฑร อ ยละ 80 3. ความพงึ พอใจของนักเรียน ช้ันมัธยมศกึ ษาปท่ี 3 ท่มี ผี ลตอ การเรียนรดู วยหนังสืออิเล็กทรอนกิ ส ออนไลน เร่อื ง การประเมนิ ความนา เชือ่ ถือของขอมลู ของนักเรยี นชัน้ มัธยมศกึ ษาปท ่ี 3 สัญลกั ษณในการวเิ คราะหข อ มลู การวเิ คราะหขอมลู ผศู ึกษาไดก ำหนดความหมายของสัญลกั ษณตางๆ ดงั นี้ ������������ แทน รอยละ ������������̅ แทน คา เฉล่ีย(Mean) S.D. แทน คาสวนเบย่ี งเบนมาตรฐาน ������������1 แทน ประสทิ ธิภาพของกระบวนการ ������������2 แทน ประสิทธภิ าพของผลลพั ธ ������������ แทน ขนาดของกลุม ตวั อยา ง
1.ผลการสรา งและหาประสิทธภิ าพของหนังสอื อเิ ล็กทรอนิกสอ อนไลน หนวยการเรยี นรู การประเมนิ ความนา เช่ือถอื ของขอ มูล สำหรับชั้นมัธยมศึกษาปท ี่ 3 1.1 ผลการตรวจสอบคุณภาพของหนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน หนวยการเรียนรู การประเมิน ความนา เช่อื ถือของขอมลู ของนักเรยี นช้นั มัธยมศกึ ษาปท ่ี 3 ตารางที่ 1 แสดงผลการประเมินคุณภาพของหนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน หนวยการเรียนรู การประเมิน ความนา เชื่อถอื ของขอมลู ตามเกณฑ 80/80 ตามความคดิ เหน็ ของผเู ช่ยี วชาญจำนวน 3 ทาน รายการประเมนิ n=3 x S.D. แปลความ ดา นเน้ือหา 1 เน้อื หามีความสอดคลอ งกบั วัตถุประสงค 5.00 0.00 มากท่ีสุด 2 การใชภาษาสามารถสอ่ื ความหมายไดจ ดั เจน 4.00 0.00 มาก 3 ขนาดตวั อกั ษรไมเ ล็กไมใ หญเกินไป 4.33 0.58 มาก 4 เนื้อหามคี วามถูกตองตามหลกั ภาษา 4.67 0.58 มาก 5 มกี ารสรุปเนื้อหาในแตละตอนอยา งเหมาะสม 4.33 0.58 มาก คา เฉล่ีย 4.47 0.29 มาก ดานเทคนคิ และการออกแบบ 5.00 0.00 มากท่สี ดุ 1 การออกแบบหนา จอแตละกรอบเปนมาตรฐานเดียวกัน มาก 2 ความเหมาะสมของการผสมผสานสือ่ ประเภทขอความ ภาพนิ่ง 4.67 0.58 ภาพเคลื่อนไหว 4.67 0.58 มาก 5.00 0.00 มาก 3 ขนาดตวั อกั ษรทใ่ี ชอ านงา ย จัดเจน 4.33 0.58 มาก 4 สตี วั อกั ษรและสีพน้ื ท่ีใชมีความเหมาะสม 5.00 0.00 มาก 5 มีการออกแบบเมนูใหใ ชงา ยมีความเหมาะสม 4.77 0.29 มาก 6 ขนาดของภาพนิ่งทใี่ ชมีความเหมาะสม 4.67 0.58 มาก คา เฉลย่ี มาก ดา นการนำเสนองาน 4.33 0.58 4.67 0.58 มาก 1 ความเขา ใจในเนอ้ื เรอื่ งที่นำเสนอ 4.33 0.58 มาก 2 มกี ารใชคำศัพท ไวยากรณ ตวั สะกดและเครือ่ งหมายวรรคตอนได ถูกตอ งครบถว น 3 มีความพรอ มในการนำเสนอผลงานโดยมกี ารเตรยี มส่อื มาอยา งดี 4 ใชเ วลาในการนำเสนองานไดเหมาะสม ตรงเวลา
รายการประเมิน n=3 x S.D. แปลความ ดานการนำเสนองาน 5 มกี ารใช กราฟก เสียง รปู ภาพ ตัวอักษรและสีสนั เราความสนใจผทู ี่ 4.00 0.00 มาก เขาฟง ไดดี 4.40 0.44 คาเฉลยี่ 4.50 0.34 มาก รวมท้งั หมด มาก จากตารางท่ี 1 พบวาผลการหาคุณภาพแบบประเมนิ ความเหมาะสมสอดคลองในองคประกอบตางๆ ของหนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน หนวยการเรียนรู การประเมินความนาเชื่อถือของขอมูล สำหรับ ชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 3 ตามความคิดเห็นของผูเชี่ยวชาญ โดยภาพรวมมีความเหมาะสมสอดคลองอยูในระดบั มาก มคี าเฉลี่ยเทากบั 4.50 เม่อื พิจารณาแตล ะดา น พบวาดานที่มีความเหมาะสมสูงสดุ คือดา นเทคนคิ และการ ออกแบบอยูในระดับมาก มีคาเฉลี่ยเทากับ 4.77 รองลงมาคือดานเนื้อหา อยูในระดับมาก มีคาเฉลี่ยเทากับ 4.47 และดานท่มี ีคา เฉลีย่ ต่ำทส่ี ดุ คอื ดานการนำเสนออยูในระดับมาก มีคาเฉลยี่ เทากับ 4.40 1.2 ผลการหาประสิทธิภาพของหนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน หนวยการเรียนรู การประเมินความ นา เชื่อถอื ของขอ มลู สำหรับชั้นมธั ยมศกึ ษาปท ี่ 3 ตามเกณฑ 80/80 ผูวจิ ัยไดนำหนังสืออิเลก็ ทรอนิกส หนวยการเรยี นรู การประเมนิ ความนา เชอื่ ถือของขอมูล ไปทดลอง ใชก บั นกั เรียนชั้นมธั ยมศึกษาปท ี่ 3 ในปก ารศึกษา 2563 ซึ่งไดคาประสิทธิภาพแบบหน่ึงตอ หนง่ึ ตารางที่ 2 ผลการตรวจสอบประสิทธิภาพของหนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน หนวยการเรียนรู ขอมูลและ สารสนเทศ ตามเกณฑ 80/80 แบบหน่งึ ตอหนงึ่ (3 คน) N ระหวางเรยี น หลงั เรยี น คาประสิทธภิ าพ A ∑ x E1 B ∑ y E2 /E1 E2 3 30 74 81.50 30 74 82.23 81.50/82.20 จากตารางท่ี 2 พบวา เมื่อนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3 โรงเรียนอนุบาลเมเมาะ (ชุมชน 1) ผานกระบวนการเรียนการสอนดวยหนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน หนวยการเรียนรู การประเมินความ นาเชื่อถอื ของขอมูล นักเรียนทัง้ 3 คน ทำแบบฝกหัดและชิน้ งานระหวางเรียนไดถกู ตอง รอยละ 81.50 และ ทำแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนไดถูกตอง รอยละ 82.20 ซึ่งหนังสืออิเล็กทรอนิกส ออนไลนม ีประสทิ ธภิ าพ E1/E2 เทากับ 81.50/82.20 ซ่งึ เปนไปตามเกณฑ 80/80
2. ผลการเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนเทียบกับเกณฑรอยละ 80 ของนักเรียนช้ัน มัธยมศึกษาปที่ 3 ที่เรียนดวยหนังสืออิเล็กทรอนิกส หนวยการเรียนรู การประเมินความนาเชื่อถือ ของขอมูล หลังจากทผ่ี วู จิ ยั ไดห าประสิทธิภาพของหนังสืออเิ ล็กทรอนิกสออนไลน หนวยการเรียนรู การประเมิน ความนาเชื่อถือของขอมูล ของชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3 จากนั้นนำไปใชจริงกับ กลุมตัวอยาง คือ นักเรียนชั้น มัธยมศึกษาปที่ 3/1 โรงเรียนอนุบาลแมเมาะ (ชุมชน 1) ที่เรียนในภาคเรียนที่ 2 ปการศึกษา 2563 จำนวน 15 คน แลวทำการวิเคราะหเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์หลังเรียนเทียบกับเกณฑ ซึ่งไดนำเสนอผล ดังตารางที่ 5 ตารางที่ 5 ผลการเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนเทียบกับเกณฑรอยละ 80 ของนักเรียนท่ี เรยี นดว ยหนังสอื อเิ ลก็ ทรอนิกสอ อนไลน หนว ยการเรียนรู ขอ มลู และสารสนเทศ คะแนนเต็มของ จำนวน คา เฉลี่ย สวนเบ่ยี งเบน เกณฑร อยละท่กี ำหนด t-test แบบทดสอบ นักเรยี น วัดผลสมั ฤทธ์ิ มาตรฐาน ( รอ ยละ 80 ) ทางการเรียน 15 25.6 1.56 24 6.4 30 * มนี ัยสำคญั ทีท่ างสถติ ิระดบั .05 t (.05,37) = 1.6871 จากตารางที่ 5 พบวา นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3/1 โรงเรียนอนุบาลแมเมาะ (ชุมชน 1) ที่เรียน ดวยหนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน หนวยการเรียนรู การประเมินความนาเชือ่ ถือของขอมูล จำนวน 15 คน สรปุ ไดว า นักเรียนที่เรยี นดวยหนังสอื อเิ ลก็ ทรอนกิ สออนไลน หนว ยการเรียนรู การประเมนิ ความนา เช่ือถือของ ขอ มลู มีผลสัมฤทธิท์ างการเรยี นหลงั เรยี นสงู กวาเกณฑอยางมีนยั สำคญั ทางสถิติที่ระดับ .05 ซึ่งแสดงใหเห็นวา หนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลนนั้นมีประสิทธิภาพและยังสามารถพัฒนากระบวนการเรียนรูของผูเรียน ใหสูงข้ึนได
3.ผลการประเมินความพึงพอใจของนักเรียนที่มีตอหนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน หนวยการเรียนรู การประเมินความนา เชือ่ ถือของขอมูลสำหรับชนั้ มธั ยมศึกษาปท่ี 3 ตารางที่ 6 แสดงผลการประเมินความพึงพอใจของนักเรียนที่มีตอหนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน หนวยการเรียนรู การประเมนิ ความนาเชอื่ ถือของขอมลู สำหรับชั้นมธั ยมศกึ ษาปท ี่ 3 ขอ ที่ รายการประเมนิ N = 20 ดานเนือ้ หา x S.D. แปลความ 1 วัตถุประสงคช ดั เจนสอดคลองกับเน้ือหา 4.20 0.87 มาก 2 เนอ้ื หามีความเหมาะสมในการจดั เรียง 4.20 0.84 มาก 3 เน้ือหามีความยากงา ยเหมาะสมกับพน้ื ฐานของผเู รยี น 4.20 0.84 มาก 4 ปรมิ าณของเนื้อหากำลังดี มีความเหมาะสม 4.20 0.90 มาก 5 ผเู รียนสามารถเขาถงึ เนอ้ื หาไดอยา งรวดเรว็ 4.20 0.90 มาก เฉลีย่ 4.20 0.87 มาก ดา นเทคนคิ และการออกแบบ 1 คำชแ้ี นะ คำสัง่ สญั ลกั ษณท ใ่ี ชม คี วามชัดเจน 4.30 0.84 มาก 2 บทเรยี นมสี ื่อวิดโี อทำใหผูเรยี นเขา ใจงา ยมากขน้ึ 4.10 0.90 มาก 3 รปู แบบขนาดตวั อกั ษรท่ีใชมีความเหมาะสม อานงาย 4.05 0.90 มาก 4 สีตัวอักษรกบั พนื้ หลงั ทใ่ี ชมคี วามเหมาะสม 4.20 0.90 มาก 5 บทเรยี นมปี ฏิสัมพันธกับผเู รียน 4.10 0.90 มาก เฉล่ีย 4.15 0.88 มาก ดา นการใชป ระโยชน 1 การใชหนงั สอื อิเลก็ ทรอนิกสออนไลน มคี วามสะดวกไม 4.10 0.90 มาก ยงุ ยาก 2 มีการเปดโอกาสใหผเู รยี นไดควบคุมการเรียนรูดวยตนเอง 4.40 0.80 มาก 3 การเรียนดวยหนงั สอื อเิ ลก็ ทรอนกิ สออนไลนท ำใหเ ขาใจ 4.30 0.80 มาก เนอื้ หาในบทเรียนไดง า ยขึ้น 4 สนุกเพลดิ เพลนิ มคี วามพงึ พอใจกับการใชหนงั สือ 4.30 0.80 มาก อิเล็กทรอนิกสออนไลน 5 ผเู รยี นสามารถเรียนซำ้ ทบทวนเน้ือหาได 4.30 0.80 มาก เฉลยี่ 4.28 0.82 มาก เฉล่ยี รวม 4.21 0.86 มาก
จากตารางที่ 6 แสดงใหเห็นวานักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3 ที่เรียนดวยหนังสืออิเล็กทรอนิกส ออนไลน หนว ยการเรียนรู การประเมนิ ความนา เชอ่ื ถอื ของขอ มูล มีความพงึ พอใจในภาพรวมอยูในระดับมาก มคี า เฉลยี่ เทา กบั 4.21 เม่อื พจิ ารณาแตล ะดา น พบวาดา นทม่ี ีความพงึ พอใจสูงสดุ คือดานการใชป ระโยชนอยูใน ระดบั มาก มคี าเฉลีย่ เทา กบั 4.30 รองลงมาคือดา นเนื้อหาอยูในระดบั มาก มคี า เฉล่ียเทากบั 4.20 และดานท่ีมี คา เฉลี่ยต่ำทส่ี ดุ คือดานเทคนิคและการออกแบบอยใู นระดับมาก มคี า เฉลีย่ เทา กับ 4.15
บทท่ี 5 สรปุ อภปิ รายผลและขอเสนอแนะ การพัฒนาหนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน หนวยการเรียนรู การประเมินความนาเชื่อถือ ของขอ มูล ของนกั เรยี นชน้ั มธั ยมศกึ ษาปท่ี 3 มวี ัตถปุ ระสงค 1. เพ่ือสรา งและหาประสิทธิภาพของหนังสือ อเิ ลก็ ทรอนกิ สอ อนไลน เรอื่ ง การประเมนิ ความนา เชือ่ ถือของขอ มลู ของนักเรยี นชั้นมัธยมศกึ ษาปท ี่ 3 ใหมี ประสิทธภิ าพตามเกณฑ 80/80 2. เพื่อเปรยี บเทียบผลสัมฤทธท์ิ างการเรยี น ของนกั เรยี นชัน้ มัธยมศึกษาป ที่ 3 หลังเรียนดวยหนังสืออเิ ล็กทรอนกิ สออนไลน เทียบกับเกณฑรอยละ 80 และ 3. เพื่อศึกษาความพึง พอใจของนักเรยี น ชน้ั มัธยมศึกษาปท ี่ 3 ทมี่ ีผลตอ การเรยี นรูดว ยหนังสอื อเิ ล็กทรอนิกสออนไลน เร่ือง การ ประเมินความนาเชื่อถือของขอมูล ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3 กลุมเปาหมายเปนนักเรียน ชั้นมธั ยมศกึ ษาปท ี่ 3/1 ปก ารศึกษา 2563 โรงเรียนอนบุ าลแมเมาะ (ชุมชน1) จำนวน 15 คน ผูวิจัยใชแบบแผนการทดลองแบบ One Shot Case Study มีการเปรียบเทียบคะแนนจากการ ประเมินผลใบงานความรูของนักเรียน เนื้อหาที่ใชในการสรางหนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน ประกอบดว ยเน้ือหาในหนว ยการเรยี นรู เรอื่ ง การประเมินความนา เช่อื ถอื ของขอมลู มีเนือ้ หายอย ๆ ไดแ ก การประเมินความนาเชื่อถือและความทันสมัยของสารสนเทศ เหตุผลวิบัติและผลกระทบจากขาวสารที่ ผิดพลาดและการรูเทาทนั สื่อเพ่อื ใชในการตัดสินใจและการประยกุ ตใชซอฟตแวรเพอ่ื เกบ็ ขอมูล เคร่ืองมือ ที่ใชไดแก คือ 1) แผนการจัดการเรียนรู รายวิชาวิทยาการคำนวณ หนวยการเรียนรู การประเมินความ นาเชื่อถือของขอมูล มีคาความสอดคลองเหมาะสมเทากับ 4.60 2) หนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน หนวยการเรียนรู เรื่องการประเมินความนาเชื่อถือของขอมูล ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3 ไปทดลองใชเพื่อหา ประสทิ ธิภาพกบั นักเรียนชัน้ มัธยมศึกษาปท ี่ 3 โรงเรยี นอนบุ าลแมเมาะ(ชุมชน 1) ปก ารศกึ ษา 2563 รวม ทั้งสิ้น 3 คน โดยทดลอง 1 ครั้ง ซึ่งไดคาประสิทธิภาพแบบหนึง่ ตอหน่ึง เทากับ 81.50/82.20 ซึ่งเปนไป ตามเกณฑมาตรฐานที่กำหนด 3) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน แบบปรนัยชนิด 4 ตัวเลือก จำนวน 30 ขอ โดยเลือกขอที่มดี ัชนคี วามสอดคลอ งต้งั แต 0.67 ข้นึ ไป 4) แบบสอบถามความพึงพอใจของ นักเรียน เพื่อใหนักเรียนไดแสดงความคิดเห็นตอหนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน หนวยการเรียนรู การประเมินความนาเชอื่ ถือของขอ มูล ท่ผี ูวจิ ัยสรา งขึ้นเปนแบบ ประมาณ คา 5 ระดบั (Rating Scale) มี คา ความเหมาะสมสอดคลอ งเทากบั 4.21 ในการเก็บขอมูลผูวิจยั ไดผูวิจัยช้ีแจงทำความเขาใจและอธิบาย ส่ิงท่กี ำลังจะดำเนินกิจกรรมใหนักเรยี นทราบ 5.2 ผูวิจัยดำเนินการจัดกิจกรรมตามแผนการจัดการเรียนรู ที่ไดสรางขึ้น จำนวน 3 แผน แผนละ 1 ช่วั โมง รวม 3 ชว่ั โมง
5.3 วัดและประเมินผลโดยใหคะแนนจากชิ้นงานตามกิจกรรมการเรียนรู ที่ไดออกแบบไวใน แผนการจัดการเรียนรูแตละแผน และประเมินผลใหคะแนนจากการทำกิจกรรมทดสอบหลังเรียน ที่ผูวิจัยสรางขึ้น และใหนักเรียนประเมินความพึงตอใจตอการจัดการเรียนการสอนโดยใชหนังสือ อิเล็กทรอนิกสออนไลน หนวยการเรียนรู การประเมินความนาเชื่อถือของขอมูล ของนักเรียนช้ัน มัธยมศึกษาปที่ 3 จากแบบประเมินความพึงพอใจ สถิติพื้นฐานที่ใชในการวิจัย ไดแก รอยละ คาเฉลี่ย และสวนเบี่ยงเบนมาตรฐาน สถิติที่ใชในการวิเคราะหหาคุณภาพของเครื่องมือ ไดแก การหาคา ประสิทธิภาพของหนังสืออเิ ล็กทรอนิกส โดยใชสูตร E1/E2 และสถิติที่ใชในการทดสอบสมมุติฐาน ไดแก t-test (One Simple t-test) ซึ่งผูศึกษาไดนำเสนอสรุปผลการศึกษา อภิปรายผล และขอเสนอแนะ ตามลำดบั ดังน้ี สรุปผลการวจิ ัย ผลการพัฒนาการพัฒนาหนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน หนวยการเรียนรู ขอมูลและสารสนเทศ ของนักเรียนชน้ั มัธยมศกึ ษาปท่ี 3 สรุปผลไดดังนี้ 1.หนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน หนวยการเรียนรู ขอมูลและสารสนเทศ ของนักเรียน ช้ันมัธยมศกึ ษาปที่ 3 มีคณุ ภาพเทากบั 4.50 และ หนงั สืออเิ ลก็ ทรอนกิ สอ อนไลน มปี ระสิทธภิ าพแบบหนงึ่ ตอหนง่ึ เทา กับ 81.50/82.20 ซึง่ เปนไปตามเกณฑมาตรฐานที่กำหนด 2. นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3 ที่เรียนดวยหนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน หนวยการเรียนรู เรือ่ ง การประเมินความนาเชอ่ื ถือของขอ มูล ในภาพรวม มีผลสมั ฤทธิ์ทางการเรยี นหลงั เรยี นสงู กวาเกณฑท่ี กำหนดไว อยา งมีนยั สำคัญทางสถติ ิ มีระดับ .05 3.นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3 มีความพึงพอใจตอการเรียนดวยหนงั สืออิเล็กทรอนิกสออนไลน หนวยการเรียนรเู รอ่ื ง ขอ มลู และสารสนเทศ ในภาพรวมอยใู นระดับมาก มคี า เฉลี่ยเทากบั 4.21
อภิปรายผลการศกึ ษา จากการศึกษาและพัฒนาหนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน หนวยการเรียนรู การประเมิน ความนาเช่อื ถือของขอมูล ของนักเรียนชนั้ มัธยมศึกษาปที่ 3 แลว นำไปใชกับกลมุ เปาหมายในการทำวิจัย ผวู ิจัยไดอภิปรายผลการศกึ ษาไวด งั น้ี 1.การสรา งและหาประสิทธิภาพของหนงั สืออิเลก็ ทรอนิกสอ อนไลน หนว ยการเรียนรู ขอมูลและ สารสนเทศ ช้นั มธั ยมศึกษาปท ี่ 3 โรงเรียนอนบุ าลแมเมาะ (ชุมชน1) มีประสิทธิภาพตามเกณฑ 80/80 ผลการสรางหนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน หนวยการเรียนรู การประเมินความนาเชื่อถือของ ขอมูล เพื่อพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3 จากความคิดเห็นของ ผเู ชีย่ วชาญ พบวา หนงั สืออิเลก็ ทรอนิกสออนไลน มคี ณุ ภาพอยใู นระดับมาก มคี าเฉลี่ยเทา กับ 4.50 ท้ังนี้ เปน เพราะหนงั สืออเิ ลก็ ทรอนกิ สอ อนไลน มีสว นประกอบทคี่ รบถว นสมบรู ณ ตามองคป ระกอบของหนังสือ อิเล็กทรอนิกสการสรางหนังสืออิเล็กทรอนิกส ของ กิดานันท มลิทอง (2548) องคประกอบของหนังสือ อิเล็กทรอนิกส โดยทั่วไปหนังสืออิเล็กทรอนิกส จะมีองคประกอบหลักที่คลายคลึงกัน ประกอบไปดวย ขอความ ภาพนิ่ง ภาพเคลื่อนไหว เสียง และการเชื่อมโยงแบบปฏิสัมพันธ สวนประกอบในการจัดทำ บทเรียนคอมพิวเตอรชวยสอน การจัดทำหนังสืออิเล็กทรอนิกส จะตองมีการวางแผน โดยคำนึงถึง สวนประกอบดังตอไปนี้ 1) บทนำเรื่อง (Title) เปนสวนแรกของบทเรียน ชวยกระตุน เราความสนใจให ผเู รยี นอยากตดิ ตามเน้อื หาในสวนตอ ไป 2) คำชี้แจงบทเรยี น (Instruction)เปนสว นแนะนำ อธิบายความ คาดหวังของบทเรียน 3) รายการเมนูหลัก (Main Menu) เปนสวนแสดงหวั เรื่องยอ ยของบทเรียนที่จะให ผูเรียนศึกษา 4) แบบทดสอบกอนเรียน (Pre Test) เปนสวนประเมินความรูขั้นตนของผูเรียน เพื่อดูวา ผูเรียนมีความรูพื้นฐานในระดับใด 5) เนื้อหาบทเรียน (Information) เปนสวนสำคัญที่สุดของบทเรียน โดยนำเสนอเน้ือหาสวนทีจ่ ะนำเสนอ 6) แบบทดสอบทา ยบทเรียน (Post Test) เปนสว นท่จี ะนำเสนอเพ่ือ ทำการตรวจสอบ วัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรยี นของผเู รยี น และ 7) บทสรปุ และการนำไปใชง าน (Summary – Application) เปนสวนที่ใชสรุปประเด็นสำคัญตางๆ ที่จำเปน และยกตัวอยางในการนำไปใชงาน ผู ศึกษาขอสรปุ จากขอความขางตนองคประกอบของหนังสอื อเิ ล็กทรอนิกส โดยท่วั ไปหนังสืออิเล็กทรอนิกส จะมีองคประกอบหลักที่คลายคลึงกัน ประกอบไปดว ย ขอความ ภาพนิ่ง ภาพเคลื่อนไหว เสียง และการ เชื่อมโยงแบบปฏิสัมพันธ สวนประกอบในการจัดทำหนังสืออิเล็กทรอนิกส การจัดทำหนังสือ อิเลก็ ทรอนิกสออนไลนจ ะตอ งมีการวางแผน ผลการหาประสิทธิภาพของหนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน จากการทดลองใชกับนักเรียนช้ัน มธั ยมศึกษาปท ี่ 3 โรงเรยี นอนบุ าลแมเมาะ (ชมุ ชน1) ภาคเรียนที่ 2 ปการศกึ ษา 2563 ประสิทธิภาพแบบ หนึ่งตอหนึ่ง เทากับ 81.50/82.20 ซึ่งเปนไปตามเกณฑที่กำหนด 80/80 ทั้งนี้เปนเพราะหนังสือ อิเล็กทรอนิกสออนไลน ประเมินประสิทธิภาพการสรางอยางเปนขั้นตอน ตั้งแตการศึกษาหลักสูตร แกนกลางการศึกษาป 2560 กลุมสาระการเรียนรูวิทยาศาสตร การศึกษาเอกสารงานวิจัยที่เกี่ยวของ รวมทั้งการสรางแบบสอบถามวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน การออกแบบดำเนินการอยางเปนระบบ โดย
ผานการตรวจสอบของผูเชี่ยวชาญทุกขั้นตอน และไดทำการปรับปรุงตามขอเสนอแนะ จึงไดหนังสือ อิเล็กทรอนิกสออนไลน ชวยพัฒนากระบวนการจัดการเรียนรูของผูเรียนใหสามารถเรียนรูดวยตัวองได อยางมีประสิทธิภาพ ซึ่งสอดคลองกับงานวิจัยของสุกัญญา เเรงกลา และคณะ (2559) ไดทำการวิจัย พฒั นาหนังสอื อเิ ลก็ ทรอนิกสเรื่อง การปองกันตนเองจากการตัง้ ครรภท่ไี มพงึ ประสงค สําหรับนักเรียนชั้น มธั ยมศกึ ษาปที่ 2 ผลการศึกษาพบวา การพฒั นาหนงั สอื อิเลก็ ทรอนกิ สมปี ระสิทธภิ าพ 80.03/81.08 ซึ่ง เปนไปตามเกณฑ 80/80 2. การวิเคราะหเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนเทียบเกณฑ รอยละ 80 ของ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3 ที่เรียนดวยหนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน หนวยการเรียนรู การประเมนิ ความนาเชื่อถอื ของขอมูล ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3 ที่เรียนดวยบทเรียนหนังสือ อิเล็กทรอนกิ สอ อนไลน หนว ยการเรียนรู การประเมินความนาเช่ือถอื ของขอ มูล มีผลสมั ฤทธิท์ างการเรียน หลังเรยี นเทียบเกณฑสูงกวาเกณฑร อยละ 80 ทกี่ ำหนดไว ท้งั น้เี ปน เพราะบทเรยี นหนังสืออิเล็กทรอนิกส ออนไลน ทผี่ วู ิจัยไดส รา งขน้ึ ไดผานกระบวนการสรางตามข้นั ตอนอยางมรี ะบบ มกี ารศึกษาหลักการสราง หนังสืออิเลก็ ทรอนิกสอ อนไลน เพื่อใหผเู รยี นเกดิ ความสนใจ เขยี นคำชแี้ จงในการใชหนังสืออิเล็กทรอนิกส ออนไลน ชวยสอนไวชัดเจน การเรียงลำดับเนื้อหาเหมาะสม มีแบบฝกหัดใหน ักเรียนไดทำ และกิจกรรม บอกรายละเอียดชัดเจน จึงทำใหผูเรียนเกิดการเรียนรูอยางมีประสิทธิภาพ ซึ่งสอดคลอ งกับงานวิจยั ของ ชัยยุทธ ชัยปญญา (2556) ไดทำการวิจัยพัฒนาสื่ออิเล็กทรอนิกสวิชาคอมพิวเตอรเบื้องตนเรื่องความรู ทั่วไปเกี่ยวกับคอมพิวเตอรสำหรับนักเรียนนายสิบทหารบกการวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงคเพ่ือ 1) เปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน วิชาคอมพิวเตอรเบื้องตน หลังเรียนกับเกณฑรอยละ 80 ผลการวจิ ยั พบวา ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนวิชาคอมพวิ เตอรเบอื้ งตนสำหรับนกั เรยี นนายสิบทหารบก หลัง เรียนโดยใชส ื่ออิเล็กทรอนิกสเรื่องความรูทั่วไปเกี่ยวกับคอมพวิ เตอร รอยละ 84.88 สูงกวาเกณฑอยางมี นัยสำคัญทางสถติ ิท่รี ะดับ .01 3.การศึกษาความพึงพอใจตอการเรียนดวยหนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลนการเรียนรู เร่อื ง การประเมนิ ความนาเชอ่ื ถือของขอมลู ความพึงพอใจของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3 ที่มีผลตอการจัดกิจกรรมการเรียนรูโดยใชการ เรียนดวยหนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน หนวยการเรียนรู การประเมินความนาเชื่อถือของขอมูล มคี า เฉลี่ยเทากับ 4.21 อยใู นระดับมาก ทั้งน้เี ปนเพราะกระบวนการจัดการเรยี นการสอนโดยใชการเรียน ดว ยหนงั สืออิเลก็ ทรอนิกสอ อนไลน หนวยการเรียนรู การประเมนิ ความนาเช่ือถือของขอมูล ทำใหผูเรียน ผูเรียนรูสึกสนุกเพลิดเพลิน การเปดโอกาสใหผูเรียนไดควบคุมการเรียนรูดวยตนเอง การใชหนังสือ อิเล็กทรอนิกส มีความสะดวกไมยุงยาก ประกอบกับกระบวนการสรางและพฒั นาหนังสืออิเลก็ ทรอนิกส ออนไลน มีความถกู ตองตามขน้ั ตอน และมีคณุ ภาพ มีการเรยี งลำดบั เนื้อหาจากงา ยไปหายาก ผวู จิ ัยพัฒนา หนังสืออิเล็กทรอนกิ ตามขอคนพบในงานวจิ ัยของของ นูรมา ตาเละ และคณะ (2558) วาผูเรียนใหความ
สนใจเนื้อหาในสวนที่เปนภาพเคลื่อนไหวมากกวาภาพนิ่ง ดังนั้นในการออกแบบหนังสืออิเล็กทรอนิกส ผูทำวิจยั จะนำเสนอเนอ้ื หาทเี่ ปน ภาพเคลอ่ื นไหวใหมากกวาภาพนงิ่ เพอื่ ดงึ ดูดความสนใจของผูเรยี นใหเกิด การเรยี นรูไดด ีทส่ี ุด ทำใหก จิ กรรมการเรียนการสอนเปนไปอยา งมีประสิทธภิ าพ ซึ่งสอดคลองกับงานวิจัย ของ ชัยยุทธ ชัยปญญา (2556) ไดทำการวิจัยพัฒนาบทเรียนคอมพิวเตอรบนเครือขายอินเทอรเน็ต วิชาการเขียนโปรแกรมขั้นสูง ภาษาซี พบวา ความพึงพอใจของนักเรียน ที่จัดการเรียนรูดวยบทเรียน คอมพิวเตอร บนเครือขายอินเทอรเ นต็ กลุมสาระการเรียนรูก ารงานอาชีพและเทคโนโลยีวิชา การเขียน โปรแกรมขั้นสูงสำหรับนักเรียนมัธยมศกึ ษาปท ี่ 5 อยูในระดับมาก และสอดคลองกับงานวิจยั ของกัญญา เเรงกลา และคณะ (2559) ไดทำการวิจัยพัฒนาหนังสืออิเล็กทรอนิกส เรื่อง การปองกันตนเองจากการ ตั้งครรภที่ไมพึงประสงค สําหรับนักเรียนช้ันมธั ยมศึกษาปท่ี 2 โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลยั ราชภัฏในเขต ภมู ศิ าสตรภาคกลาง ผลการวิจยั พบวา ความพึงพอใจของนกั เรยี นท่มี ีตอการใชหนงั สอื อิเลก็ ทรอนิกส (E- Book) พบวา ความคิดเห็นของนกั เรยี นโดยรวมอยูในระดบั มาก ขอ เสนอแนะ จากการนำสื่อหนังสืออิเล็กทรอนิกสออนไลน หนวยการเรียนรู การประเมินความนาเชื่อถือ ของขอมลู ไปใชกับนกั เรียนโรงเรยี นอนบุ าลแมเ มาะ (ชมุ ชน1) ผูวิจยั มีขอเสนอแนะดังน้ี 1. ขอ เสนอแนะเพ่อื นำผลการวิจัยไปใช 1.1 ในการประเมินทักษะผูวิจัยควรประเมินทั้งชิ้นงานของนักเรียนและใหนักเรียนประเมิน ตนเองดวยแบบประเมินทกั ษะ 1.2 ควรปรับปรงุ หนังสืออิเลก็ ทรอนิกสออนไลนที่มีปฏิสมั พันธกับผูเรยี นดว ย 1.3 ตรวจสอบความพรอมของคอมพิวเตอรวามีประสิทธิภาพรองรับกับการใชงานหนังสือ อเิ ลก็ ทรอนกิ สอ อนไลนเพยี งใด 2. ขอเสนอแนะเพื่อการวิจยั ในคราวตอ ไป 2.1 ควรศึกษาบริบทของผูเรียนที่ตองการจัดการเรยี นการสอนโดยใชหนังสืออิเล็กทรอนิกส ออนไลนเ พ่ือไมใหผ ลกระทบตอ รูปแบบการสอน 2.2 ในการประเมินทักษะผูวิจัยควรประเมินทั้งชิ้นงานของนักเรียนและใหนักเรียนประเมิน ตนเองดว ยแบบประเมนิ ทักษะ 2.3 ควรนำกิจกรรมที่ใหนักเรียนฝกปฏิบัติในชั้นเรียน ไปหาคาความเหมาะสมสอดคลองใน วตั ถุประสงค กบั ผูเชี่ยวชาญดวย
Search
Read the Text Version
- 1 - 48
Pages: