นวัตกรรม

โครงการนวตั กรรม Active Play โครงการนวัตกรรม Active Play หรือชื่อ เตม็ ว่า โครงการออกแบบ พัฒนารปู แบบการ เรยี นการสอนและแนวทางสรา้ งสภาพแวดลอ้ ม ที่เอ้ือต่อ Active Play เกิดจากความร่วมมือ ระหว่างสำ�นักงานกองทุนสนับสนุนการ สรา้ งเสรมิ สขุ ภาพ (สสส.) และศนู ยส์ รา้ งสรรค์ งานออกแบบ (TCDC) เพื่อศึกษาปัจจัยและ สภาพแวดล้อมที่เอ้ือต่อกิจกรรมทางกาย (Physical Activity หรือ PA)ในวัยเด็ก อายุ 6-14 ปี ในชุมชน โรงเรียน และบ้านท่ีต้ังอยู่ ในพื้นที่ย่านสร้างสรรค์เจริญกรุง ด้วย กระบวนการคิดเชิงการออกแบบ (Design Thinking) และการเก็บข้อมูลโดยการใช้ กระบวนการมีส่วนรว่ ม (Co-Creation) จนน�ำ ไปสกู่ ารสรา้ งตน้ แบบนวตั กรรมของเลน่ ทชี่ ว่ ย ส่งเสริมให้เกิดกิจกรรมทางกายสำ�หรับเด็ก สกู่ ารเล่นแบบ Active Play พร้อมสง่ เสริมให้ ย่านมีพื้นที่สร้างสรรค์ซ่ึงเป็นพื้นที่สาธารณะ หรือพื้นท่ีกึ่งสาธารณะท่ีส่งเสริมให้เกิดการ แลกเปลี่ยนและกิจกรรมนันทนาการระหว่าง คนในพ้ืนที่และคนนอกพื้นท่ี เอื้อให้เกิดการ เขา้ มามปี ฏสิ มั พนั ธก์ นั ซง่ึ เปน็ หนง่ึ ในปจั จยั หลกั ในการขบั เคลอ่ื นย่านสรา้ งสรรค์

สารบญั บทน�ำ 4 ชมุ ชน 11 กิจกรรมทางกาย 5 แบบประเมนิ กอ่ นสร้างเครือ่ งเลน่ ในชมุ ชน 12 คุณลักษณะ 6 แนวคิดและงานออกแบบ 14 ประเภทของกิจกรรมทางกาย 6 โครงสร้างหลกั 16 ปจั จัยทส่ี ่งผลตอ่ กิจกรรมทางกาย 7 แนวคดิ 16 ความสำ�คัญ นิยามและคณุ ลักษณะของพน้ื ทว่ี ิจัย 7 แบบและส่วนประกอบ 16 ข้อมูลเชิงลึกที่ได้จากการศกึ ษาวิจยั 8 การจดั วาง 17 9 การจัดวางแบบตัว I 17 การจัดวางแบบตวั L 20 การจัดวางแบบตัว U 23 การจัดวางแบบตวั O 25 การจดั วางแบบตัว + 28 แผ่นเลน่ เสรมิ ทักษะ 31 แนวคิด 31 ประเภทของแผน่ เลน่ เสริมทักษะ 34 แผ่นเลน่ เสรมิ ทักษะที่เหมาะกบั เด็กเล็ก 6-9 ปี : ภายนอก 36 แผน่ เลน่ เสรมิ ทักษะทเี่ หมาะกับ เด็กเลก็ 6-9 ปี : ภายใน 43 แผน่ เลน่ เสริมทักษะท่ีเหมาะกับ เด็กโต 10-14 ปี : ภายนอก 45 แผ่นเล่นเสริมทกั ษะทเ่ี หมาะกับ เดก็ โต 10-14 ปี : ภายใน 49 รายละเอียดแบบผลิต 54

โรงเรยี น 68 บา้ น 86 แบบประเมนิ ก่อนใช้รูปแบบ 69 แบบประเมนิ ก่อนเตรยี มการเล่นในบา้ น 87 การเรยี นการสอนแบบ Active Learning 70 แนวคดิ การออกแบบ 88 แนวคดิ การออกแบบ 71 ช้ินงานออกแบบอุปกรณ์ตน้ แบบ 90 งานออกแบบ 72 และการผลติ 118 อุปกรณ์ตดิ บนตวั 74 รูปแบบการเลน่ คำ�ส่งั การขยับรา่ งกายพน้ื ฐาน 74 ตวั อย่างการเล่น 80 รายละเอยี ดแบบผลิต

00 บทน�ำ

Active Play 00 คือกิจกรรมการเล่นใดๆ ท่ีเด็กเป็นผู้ร่วมเล่นด้วยตัวเอง ทำ�ให้เด็กได้รับความสนุกสนาน บทน�ำ เป็นการเลน่ ทไี่ ม่มกี �ำ หนดรปู แบบกติกาอยา่ งเปน็ ทางการ (Unorganized / Unstructured) และ อยนู่ อกเหนอื ชวั่ โมงพลศกึ ษา ทงั้ ยงั หมายถงึ การละเลน่ พนื้ บา้ นไดด้ ว้ ย อาจฟงั ดเู ปน็ นยิ ามใหม่ แตท่ ่ีจรงิ เป็นพฤตกิ รรมโดยธรรมชาติของเดก็ อยู่แล้วท่ีชอบเล่น โดย Active Play นัน้ เกย่ี วข้อง กับกิจกรรมทางกาย (Physical Activity หรือ PA) กิจกรรมทางกาย (Physical การทอ่ งเทย่ี ว และกจิ กรรมสนั ทนาการอน่ื ๆ Activity) โดยส่ิงที่คู่ตรงข้ามคือ กิจกรรมที่มีการ หมายถึง การเคลื่อนไหวโดยใช้ เคล่ือนไหวน้อย (Physical inactivity) โครงสร้างกล้ามเน้ือ และทำ�ให้มีการใช้ พฤติกรรมเนือยนิ่งท่ีไม่ใช้พลังงานได้รับ พลังงานของร่างกาย เป็นส่ิงที่มีความ การระบวุ า่ เปน็ ปจั จยั เสยี่ งล�ำ ดบั ที่ 4 ทเี่ ปน็ สำ�คญั ต่อคนทุกเพศทุกวยั โดยเฉพาะใน สาเหตุของการเสียชีวิตของคนกว่า 3.2 วัยเด็กเพราะเป็นทั้งการส่งเสริมสุขภาพ ลา้ นคนท่วั โลก และการสง่ เสรมิ พฒั นาการทง้ั ทางรา่ งกาย กิจกรรมทางกายน้ันไม่ควรสับสนกับ จติ ใจ อารมณ์ สงั คม รวมถงึ เกดิ การเรยี นรู้ ค�ำ วา่ การออกก�ำ ลงั กาย ซง่ึ เปน็ ประเภทยอ่ ย จากการเลน่ และการเคลอ่ื นไหว ไดเ้ รยี นรู้ ของกจิ กรรมทางกายทถี่ กู วางแผน ก�ำ หนด ความสามารถของตัวเอง สร้างความ โครงสร้าง สามารถท�ำ ซ�ำ้ และมีเปา้ หมาย ม่ันใจ การรู้จักตัวเอง ซึ่งมีผลต่อการ เพ่ือพัฒนาหรือรักษาสมรรถภาพทาง พฒั นาบคุ ลกิ ภาพของเดก็ ในอนาคต ร่างกายหนึง่ หรือมากกวา่ ดังนั้น กิจกรรม โดยองคก์ ารอนามยั โลก (WHO) ได้มี ทางกายจงึ เปน็ มากกวา่ การออกก�ำ ลงั กาย การนิยามกิจกรรมทางกายไว้ว่า การ เพราะสามารถเกิดข้ึนได้ในช่วงเวลาว่าง เคล่ือนไหวร่างกายที่ทำ�ให้กล้ามเนื้อท่ี ระหว่างการเดินทางไปเรียนหรือทำ�งาน ทำ�งานร่วมกับกระดูกและข้อได้ใช้ หรือเป็นส่วนหน่ึงของการทำ�งานท่ีเกิดขึ้น พลงั งาน รวมถงึ กจิ กรรมทางกายทเี่ กดิ ขนึ้ เพือ่ ประโยชน์ท่ีดีตอ่ สุขภาพ ระหวา่ งการท�ำ งาน การเลน่ การท�ำ งานบา้ น นวัตกรรม Active Play 5

คณุ ลักษณะ คุณลกั ษณะของกจิ กรรมทางกายสามารถแบง่ ได้ 3 ระดบั ระดบั เบา (Light intensity) คอื ระดบั ทม่ี กี ารเคลอ่ื นไหวนอ้ ยมาก เชน่ การยนื การนง่ั ระดับปานกลาง (Moderate intensity) คือ การเคล่ือนไหวออกแรงที่ใช้กล้ามเน้ือ มดั ใหญ่ มคี วามหนกั และเหนอ่ื ยในระดบั เดยี วกบั การเดนิ เรว็ ขจ่ี กั รยาน การท�ำ งานบา้ น มชี พี จร เตน้ 120 - 150 ครงั้ ระหวา่ งทเี่ ลน่ ยงั สามารถพูดเปน็ ประโยคได้ และมีเหงือ่ ซึมๆ ระดบั หนกั (Vigorous intensity) คอื การเคลอื่ นไหวรา่ งกายทม่ี กี ารท�ำ ซ�้ำ และตอ่ เนอื่ ง โดยใช้กลา้ มเนอื้ มัดใหญ่ เชน่ การวิง่ การเดนิ ข้นึ บนั ได การออกกำ�ลงั มีระดับชีพจร 150 ครัง้ ขน้ึ ไป จนทำ�ให้หอบเหนื่อย และพูดเป็นประโยคไมไ่ ด้ ประเภทของกจิ กรรมทางกาย สามารถแบง่ ออกไดเ้ ป็น 2 รปู แบบ คอื แบ่งตามประเภทกจิ กรรมและแบง่ ตามคา่ กจิ กรรม เฉลย่ี โดยการแบง่ ตามประเภทกจิ กรรมประกอบดว้ ย 3 ประเภท คือ กจิ กรรมทางกายในชวี ิต ประจำ�วัน ในเวลาว่างและการพักผ่อน และการเล่นกีฬา สำ�หรับแบ่งตามค่ากิจกรรมเฉล่ีย ประกอบดว้ ย 3 ประเภทคอื เฉ่ือยชา (Inactive) ปานกลาง (Moderate) และหนกั (Vigorous) องคก์ ารอนามยั โลกแนะนำ�กจิ กรรมทางกายสำ�หรบั ช่วงอายตุ า่ งๆ ดงั น้ี เด็กอายรุ ะหว่าง 6 - 17 ปี >> ควรออกกำ�ลังในระดับปานกลางหรือ Moderate จนถึงระดับ หนักหรอื Vigorous อย่างน้อย 60 นาทีตอ่ สปั ดาห์ >> กจิ กรรมทางกายทมี่ ากกวา่ 60 นาทตี อ่ วนั จะสรา้ งเสรมิ ประโยชน์ ให้ร่างกาย >> ควรมกี จิ กรรมทส่ี รา้ งเสรมิ ความแขง็ แรงใหก้ ลา้ มเนอื้ และกระดกู อยา่ งน้อย 3 วนั ต่อสัปดาห์ นวัตกรรม Active Play 6

ผใู้ หญ่อายรุ ะหว่าง 18 - 64 ปี 00 >> ควรออกกำ�ลังในระดับที่ปานกลางหรือ moderate จนถึงระดับ บทน�ำ หนกั หรือ vigorous อยา่ งนอ้ ย 150 นาทตี อ่ สปั ดาห์ >> ถา้ หากตอ้ งการสขุ ภาพทแ่ี ขง็ แรงมากขน้ึ ผใู้ หญค่ วรเพม่ิ กจิ กรรม ทางการระดบั ปานกลางใหถ้ ึง 300 นาทตี อ่ สปั ดาห์ >> กิจกรรมการยืดเหยียดกล้ามเนื้อควรทำ�กับกลุ่มกล้ามเนื้อหลัก ราว 2 ครั้งตอ่ สัปดาห์หรือมากกวา่ ปัจจยั ท่สี ่งผลต่อกจิ กรรมทางกาย 1. Predisposing Factor (ปัจจัยนำ�) - ความต้องการของตวั เดก็ ท่ีมีความอยากจะเลน่ 2. Social Reinforcement (ปจั จยั รอง) - ปัจจัยทางสังคม เช่น การสนับสนนุ จากผูป้ กครอง ครู เพ่ือน ทัศนคติ ค่านิยม 3. Build Environment (ปจั จัยเอ้อื ) – การเขา้ ถึงพนื้ ทท่ี ี่รองรับกิจกรรมทางกาย การมที กั ษะ ความสามารถ ระยะเวลา ความสำ�คญั จากรายงานของส�ำ นกั งานกองทนุ สนบั สนนุ การสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพ (สสส.) พบวา่ ในปี พ.ศ. 2559 เดก็ ไทยเพียงร้อยละ 26.4 มีระดบั กจิ กรรมทางกายทเี่ พียงพอ (สะสมอยา่ งนอ้ ย 60 นาทตี ่อ วนั ) ในขณะเดยี วกนั เดก็ ไทยใชเ้ วลาอยหู่ นา้ จอเฉลย่ี วนั ละ 3.1 ชวั่ โมง นอกจากนนั้ ยงั ขาดทกั ษะ การเขา้ สงั คมและการเรยี นรู้ การอยรู่ ว่ มกบั ผอู้ น่ื ผา่ นการเลน่ มภี าวะเฉอื่ ยและเนอื ยนง่ิ เหตผุ ล ดงั กลา่ วสง่ ผลใหเ้ ดก็ มพี ฒั นาการทลี่ า่ ชา้ และเปน็ ปจั จยั เสย่ี งของการเกดิ โรคไมต่ ดิ ตอ่ เรอื้ รงั เชน่ โรคหัวใจ โรคอ้วน โรคเบาหวานชนิดสอง กิจกรรมทางกายทำ�ให้เด็กเกิดการเรียนรู้ในความ สามารถของตน บม่ เพาะนสิ ยั ความกระฉบั กระเฉง สรา้ งความมน่ั ใจและความรจู้ กั ตนเอง (Self Esteem) ซง่ึ จะส่งผลตอ่ พฒั นาการดา้ นบุคลกิ ภาพของตัวเดก็ เองในอนาคต จะมีพฒั นาการใน ดา้ นตา่ งๆ อยา่ งสมบรู ณ์ ไมว่ า่ จะเปน็ พฒั นาการดา้ นพทุ ธพสิ ยั (Cognitive Domain) พฒั นาการ ด้านจติ พสิ ัย (Affective Domain) และพฒั นาการด้านทักษะพิสยั (Psychomotor Domain) นวัตกรรม Active Play 7

นิยามและคุณลกั ษณะของพ้นื ทว่ี จิ ัย โครงการนวัตกรรม Active Play ได้เลือกกำ�หนดพ้ืนที่การวิจัยภายในย่านสร้างสรรค์ เจรญิ กรงุ แขวงบางรกั เขตบางรกั และแขวงตลาดนอ้ ย เขตสมั พนั ธวงศ์ โดยไดร้ บั ความรว่ มมอื ในการเขา้ รว่ มโครงการจากกลมุ่ เปา้ หมายเดก็ อายุ 6-14 ปี จาก 2 ชมุ ชน ไดแ้ ก่ ชมุ ชนวดั มว่ งแค และมสั ยิดฮารณู กับชมุ ชนโปลศิ สภา และนักเรยี นช้นั ประถมศึกษาปที ี่ 1 ถึงมัธยมศึกษาปที ี่ 2 จ�ำ นวน 4 โรงเรยี น ไดแ้ ก่ โรงเรยี นวดั มว่ งแค โรงเรยี นวดั สวนพลู โรงเรยี นอสั สมั ชญั และโรงเรยี น สตรวี ัดมหาพฤษฒาราม ในพระบรมราชนิ ูปถัมภ์ นวัตกรรม Active Play 8

ย่านสร้างสรรค์เจริญกรุง เป็นพ้ืนท่ีที่มีโอกาสและศักยภาพในการเป็น “ย่านสร้างสรรค์” เพราะมีพื้นที่ติดริมแม่นำ้�เจ้าพระยา มีสถาปัตยกรรมเก่าแก่ ระบบขนส่งสาธารณะพร่ังพร้อม มคี วามหลากหลายทางวฒั นธรรม และเป็นยา่ นธรุ กิจ ศิลปะ และการออกแบบที่มชี ่อื เสยี ง 00 ข้อมูลเชงิ ลึกที่ไดก้ ารศกึ ษาวิจัย บทน�ำ (Insights) บ้าน รูปแบบของบ้านในเมืองน้ันมีขนาดเล็ก อย่างเช่น คอนโดมิเนียม บ้านตึกแถว หรือ ทาวน์เฮ้าส์ ทำ�ให้กายภาพของพ้ืนท่ีบ้านนั้น ไม่เหมาะสมต่อการสร้างกิจกรรมทางกาย เนื่องจากพ้ืนที่บ้านค่อนข้างแคบ ทำ�ให้ไม่มี พ้ืนที่เหมาะกับกิจกรรมทางกาย ทำ�ให้เด็ก เลือกกิจกรรมท่ีเนือยนิ่งอย่างการดูโทรทัศน์ เล่นโทรศัพท์มือถือ หรือต้องออกไปเล่นใน พนื้ ทส่ี ว่ นกลางในชมุ ชนหรอื พนื้ ทนี่ อกบรเิ วณ บ้าน รวมถึงอุปสรรคด้านการสนับสนุนของ ผู้ปกครองท่ีไม่เต็มท่ี ไม่ได้ให้ความจริงจังต่อ ความสนใจของเดก็ นวตั กรรม Active Play 9

โรงเรยี น ชมุ ชน การสร้างกิจกรรมทางกายที่โรงเรียนนั้น เนื่องจากชุมชนเมืองส่วนใหญ่มีพ้ืนท่ี เปน็ ความทา้ ทาย เพราะโรงเรยี นเปน็ พนื้ ทท่ี มี่ ี ขนาดจำ�กัด ซึ่งจำ�เป็นต้องรองรับการใช้งาน บทบาทตอ่ พฒั นาการของเดก็ ในหลายชว่ งวยั ของกลุ่มคนท่ีหลากหลาย ทำ�ให้พ้ืนท่ีเล่น จากการลงพ้ืนที่พบว่า โรงเรียนในย่านน้ันมี ออกกำ�ลังกาย หรือทำ�กิจกรรมทางกายของ พื้นที่จำ�กัด ซ่ึงขนาดของพื้นท่ีเป็นหน่ึงใน เด็กในชุมชนน้ันกลายเป็นพื้นท่ีอื่นอย่าง ปัจจัยสำ�คัญต่อการทำ�กิจกรรมของเด็ก บริเวณถนนในซอย ลานบ้านของเพ่ือนบ้าน อุปกรณ์มีจำ�นวนไม่เพียงพอหรือหลากหลาย ถงึ แมจ้ ะมสี นามฟตุ บอลของชมุ ชน ซง่ึ สว่ นใหญ่ มากพอต่อความต้องการของเด็ก การมี เป็นเด็กโตมาเล่น ทำ�ให้ชุมชนยังขาดพ้ืนท่ี กิจกรรมภาคบังคับจำ�นวนมากแต่มีเวลาว่าง เอนกประสงคส์ �ำ หรบั ท�ำ กจิ กรรมของเดก็ ทกุ วยั ในการทำ�กิจกรรมทางกายท่ีจำ�กัด รวมถึง รวมไปถงึ การขาดแคลนขาดอปุ กรณท์ มี่ คี วาม นโยบายของโรงเรียนที่มุ่งเน้นเร่ืองการศึกษา หลากหลายให้เด็กแต่ละช่วงวัยสามารถเล่น มากกว่าการส่งเสริมกิจกรรมทางกาย ทำ�ให้ ร่วมกันได้ ปัจจัยอย่างคนท่ีร่วมทำ�กิจกรรม เด็กไม่มีเวลาและขาดโอกาส พฤติกรรมของ ด้วย เช่น ผู้ปกครองหรือครูในชุมชน ที่อาจ เดก็ เองกม็ ผี ลตอ่ การท�ำ กจิ กรรมทางกาย โดย ไม่ทราบโปรแกรมหรือกิจกรรมท่ีเกิดข้ึน เฉพาะการตดิ โซเชยี ลมเี ดีย หรือมีความสนใจ ภายในชมุ ชน ท�ำ ใหไ้ มส่ ามารถแนะน�ำ เดก็ ตาม ในกิจกรรมอื่นท่ีไม่ได้เป็นการสร้างกิจกรรม ความสนใจไดอ้ ยา่ งเหมาะสม ทางกาย รวมถงึ คุณครขู าดความรูค้ วามเขา้ ใจ วา่ กจิ กรรมทางกายและการขยบั รา่ งกายนนั้ ยงั หมายเหตุ: ข้อมูลเชิงลึกข้างต้นได้จากการสัมภาษณ์ สง่ เสรมิ ใหเ้ ดก็ มคี วามพรอ้ มในการเรยี นมากขน้ึ เชิงลึกจากผู้เช่ียวชาญ การสนทนากลุ่ม กิจกรรมเชิง ปฏิบัติการ และลงพ้ืนท่ีเพ่ือเก็บข้อมูลในย่าน สรา้ งสรรคเ์ จรญิ กรงุ เทา่ นนั้ แตล่ ะพนื้ ทยี่ อ่ มใหผ้ ลของ ข้อมลู เฉพาะที่แตกตา่ งกันออกไป นวตั กรรม Active Play 10

01 ชมุ ชน

มกในาอ่ เชตนุมสรชยีรน้ามงคเวคารมื่อพงเรลอ้ ่นม วาดรูปร่าง ก�ำ แพง ตน้ ไม้ ผู้สว่ นเก่ียวขอ้ งในการดูแลรักษา ผ้นู ำ�ชมุ ชน มี ไมม่ ี ได้แก่ ผู้ปกครอง มี ไมม่ ี ไดแ้ ก่ นวตั กรรม Active Play 12

ขนาดของ ตาราง สัดสว่ นเด็กเล็กตอ่ เด็กโต พน้ื ทช่ี มุ ชน เมตร เดก็ เลก็ 6 - 9 ปี เดก็ โต 10 - 14 ปี มีเดก็ ในชมุ ชนกค่ี น เดก็ หญงิ เดก็ หญงิ งบประมาณท่กี ำ�หนด เดก็ ชาย เด็กชาย งบประมาณในการก่อสรา้ ง ปัจจัยรอบพ้ืนที่ บาท งบประมาณในการดแู ล ความปลอดภยั บาท/เดือน พ้ืนทไี่ มต่ ดิ กบั พนื้ ที่รกรา้ ง งบประมาณในการจดั กิจกรรมพิเศษ ไมม่ ีสตั ว์มีพษิ ครงั้ มแี สงสวา่ งเพยี งพอในเวลาท่เี ด็กเลน่ การเข้าถึง เด็กสามารถเดนิ เขา้ มาได้ ผู้ปกครองตอ้ งมาส่ง ***การจัดโซนการเล่นจะต้องค�ำ นึงถึงสัดส่วนของเดก็ เลก็ และเด็กโต อายุ เพศ ของเดก็ ใน ชุมชน นวตั กรรม Active Play 13

นวัตกรรม Active Play 14

แนวคิดและงานออกแบบ 01 (Concept and Design) : ชมุ ชน พน้ื ทภ่ี ายในชมุ ชนนบั เปน็ หนง่ึ พนื้ ทที่ ่ี มีศักยภาพในการส่งเสริมให้เกิดกิจกรรมทาง กายสำ�หรับเด็ก โดยท่ีในแต่ละชุมชนล้วนมี ความแตกตา่ งทางกายภาพ ทง้ั ขนาดของพนื้ ที่ รปู รา่ งของพน้ื ที่ รวมถงึ ความแตกตา่ งทางเพศ และวัยของเดก็ ท่อี ยู่รว่ มกนั ในพ้ืนทชี่ ุมชน ซึง่ มีวิธีการและพฤติกรรมการเล่นที่แตกต่างกัน แนวทางและจุดประสงค์ในการออกแบบ อุปกรณ์ต้นแบบนั้น จึงต้องสามารถปรับ เปลี่ยนและเลือกได้ตามความเหมาะสมของ แต่ละชุมชนทั้งในแง่พื้นท่ีและผู้ใช้ โดยที่ยัง เอ้ือให้เด็กสามารถเกิดกิจกรรมทางกายได้ หลายรปู แบบ และเกดิ การเลน่ รว่ มกนั ของเดก็ ทกุ คนในชมุ ชนได้ งานออกแบบแบง่ เปน็ 2 สว่ น คือ โครงสร้างหลกั และแผน่ เลน่ เสรมิ ทกั ษะ นวตั กรรม Active Play 15

โครงสรา้ งหลกั (Concept and Design) : แนวคิด การสรา้ งพ้ืนทสี่ นามเดก็ เลน่ ที่ประกอบด้วยโครงสร้างหลัก มลี กั ษณะเปน็ ยูนิตลูกบาศก์ (Unit) ทสี่ ามารถปรบั เปลย่ี นการเชอ่ื มตอ่ กนั ไดท้ งั้ แนวตง้ั และแนวนอน เพอื่ ใหเ้ หมาะสมตามลกั ษณะ ทางกายภาพของแต่ละชุมชน พ้ืนท่ีสนามเด็กเล่นนี้จะเอ้ือให้เด็กเกิดการเคล่ือนไหวออกแรง ประเภทตา่ งๆ ไดแ้ ก่ การปีนปา่ ย การขยับกล้ามเนื้อมดั ใหญ่ แบบและส่วนประกอบ โครงสรา้ งหลกั Modular Unit ราคาต่อ 1 ยนู ติ : รวม 5,000 บาท นวตั กรรม Active Play 16

รายละเอยี ด ขอ้ ตอ่ : โครงสรา้ ง : ข้อตอ่ วัสดุเหลก็ กลอ่ งตดั เชื่อมเป็นขอ้ ตอ่ ไม้สนขนาด 3 x 3 น้ิว ความยาว 1.2 เมตร สขี าว ราคาชน้ิ ละ 180 - 190 บาท ราคาชิน้ ละ 300 บาท จ�ำ นวนที่ใช้ 12 ชิ้น ต่อ 1 ยนู ิต 01 1 2 34 ชมุ ชน การจดั วาง แบบโครงสร้างแต่ละยูนิตเม่ือนำ�มาต่อกันสามารถจัดวางได้หลายรูปแบบ ทั้งแนวต้ังและแนว นอน เพอ่ื ใหเ้ หมาะสมตามลกั ษณะทางกายภาพของพน้ื ทแี่ ตล่ ะชมุ ชน โดยสามารถแบง่ การจดั วางเปน็ รปู ทรงตา่ งๆ 5 รูปทรง ดงั นี้ 1) การจัดวางแบบตัวไอ I ค�ำ อธิบาย : การจัดพ้ืนท่ีรปู ตัวไอ เปน็ การจัด วางลักษณะเรียงตรงตามแนวยาวหรือขวาง ก็ได้ นวัตกรรม Active Play 17

จดุ เดน่ : เหมาะส�ำ หรับพ้ืนท่ีชมุ ชนทมี่ ขี นาด ขอ้ ควรระวัง : แคบลึก โดยสามารถจดั เรียงตามแนวยาว 1) การจัดเรียงเป็นแนวตรงทำ�ให้เครื่องเล่นมี ความแขง็ แรงน้อยกว่าแบบอืน่ 2) สามารถติดตั้งยึดกับผนงั 1 ด้านเพอื่ ความ แข็งแรงทีม่ ากข้นึ 3) ควรมีระยะห่างจากผนังอย่างน้อย 1.8 เมตร เพือ่ เป็นพน้ื ทป่ี ลอดภยั จากการพลัดตก (Fall zones) และควรวางห่างจากสิ่งอื่น เช่น เครอ่ื งเล่นอ่ืน ร้วั หรือเก้าอี้ ลกั ษณะการจัดวางบนพื้นที่ : ตดิ ต้ังในพืน้ ท่ี 1 ปิดล้อมแบบตรอกที่มีผนังทั้งสองฝั่ง ควรมี ระยะหา่ งจากผนงั เพอ่ื ปอ้ งกนั เดก็ เขา้ ไปตดิ ใน ซอกระหว่างเครอื่ งเล่น จดั วางระหวา่ งผนงั สองดา้ น (หากชดิ ดา้ นหนง่ึ อกี ดา้ นตอ้ งมรี ะยะเหลอื ไมน่ อ้ ยกวา่ 1.8 เมตร) นวัตกรรม Active Play 18

23 01 ชมุ ชน จัดวางชดิ ผนังด้านใดด้านหนงึ่ ตัง้ บนพน้ื ท่ีโลง่ ด้านตรงขา้ มเปน็ พื้นที่โลง่ การแบ่งโซนการเลน่ การจดั โซนการเลน่ จะตอ้ งค�ำ นงึ ถงึ สดั สว่ นของ เด็กเล็กและเด็กโต อายุและเพศของเด็กใน ชมุ ชน พ้ืนท่ภี ายในเครอ่ื งเล่น พนื้ ทภ่ี ายนอกเคร่ืองเลน่ พื้นที่ส�ำ หรับเด็กเล็ก พื้นที่ส�ำ หรับเดก็ โต เด็กเล็ก : เดก็ โต เด็กเล็ก : เดก็ โต นวัตกรรม Active Play 19

จ�ำ นวนแนะนำ�และการจัดวางบนพ้ืนที่ การจัดวางเม่อื มพี น้ื ทนี่ อ้ ยทส่ี ดุ : 4 ยูนิต จำ�นวนยนู ติ ท่แี นะนำ� : 6 ยูนติ 2) การจัดวางแบบตวั แอล L คำ�อธิบาย : การจัดพื้นที่รูปตัวแอล เป็น ลักษณะการจัดวางยูนิตในลักษณะทำ�มุมตั้ง ฉากชนกันสองฝ่ัง เพ่ือทำ�ให้เกิดพ้ืนท่ีก่ึงปิด ลอ้ ม นวัตกรรม Active Play 20

จดุ เดน่ : เหมาะส�ำ หรบั พน้ื ทช่ี มุ ชนทม่ี ขี นาดพน้ื ทว่ี า่ งอยา่ งนอ้ ย 7 x 7 เมตร การจดั เรยี งลกั ษณะน้ี กอ่ ใหเ้ กดิ พน้ื ทใี่ ชส้ อยภายใน และพน้ื ทก่ี งึ่ ปดิ ลอ้ ม เกดิ เปน็ ลานสนามเดก็ เลน่ สามารถแบง่ โซน การเล่นของเด็กได้มปี ระสิทธิภาพมากขน้ึ ขอ้ ควรระวัง : หากไม่ได้ยึดเครื่องเลน่ เข้ากับผนัง ความสงู ไม่ควรเกิน 3 ยูนิต 01 ลักษณะการจดั วางบนพนื้ ท่ี : ชมุ ชน 1 2 วางชิด ยึดกบั ผนัง 2 ด้าน วางชดิ ยดึ กับผนัง 1 ด้าน 3 บนพ้ืนทเี่ ปิดโล่ง นวัตกรรม Active Play 21

การแบ่งโซนการเล่น การจดั โซนการเลน่ จะตอ้ งค�ำ นงึ ถงึ สดั สว่ นของ เด็กเล็กและเด็กโต อายุและเพศของเด็กใน ชมุ ชน พน้ื ทภี่ ายในเครอ่ื งเล่น พื้นที่ภายนอกเครื่องเล่น พน้ื ทส่ี �ำ หรบั เดก็ เล็ก พน้ื ทส่ี �ำ หรบั เดก็ โต พ้นื ท่กี ึ่งปดิ ลอ้ ม เด็กเลก็ : เด็กโต เดก็ เลก็ : เด็กโต จำ�นวนแนะน�ำ และการจดั วางบนพน้ื ท่ี การจัดวางเมือ่ มพี น้ื ท่ีน้อยทสี่ ดุ : 4 ยนู ติ จำ�นวนยนู ิตท่ีแนะนำ� : 9 ยนู ิต นวัตกรรม Active Play 22

3) การจัดวางแบบตัวยู U ค�ำ อธบิ าย : การจัดพืน้ ทรี่ ูปตวั ยูเปน็ ลักษณะ การจดั วางยูนติ ลักษณะโอบลอ้ มเปน็ ตวั ยู 01 ชมุ ชน จุดเดน่ : เหมาะส�ำ หรบั พืน้ ท่ีชุมชนทมี่ ีความกว้าง สามารถตัง้ ในลานโลง่ ไดโ้ ดยมหี รือไมม่ ผี นงั รองรับก็ได้ การจัดเรียงลักษณะนี้ก่อให้เกิดพื้นท่ีใช้สอยภายในและพ้ืนที่ก่ึงปิดล้อม เกิดเป็น ลานสนามเด็กเลน่ ทส่ี ามารถแบง่ โซนการเลน่ ของเด็กได้มปี ระสทิ ธิภาพมากข้นึ ข้อควรระวัง : เน่ืองจากทรงรูปตัวยูเป็นการ จัดวางยูนิตท่ีมีความแข็งแรงมากข้ึน จึง สามารถตง้ั วางโดยล�ำ พงั ได้ ไมจ่ �ำ เปน็ ตอ้ งวาง ชิดติดผนัง สามารถต่อความสูงในแนวต้ังได้ มากข้ึนแต่เพ่ือความปลอดภัย แกนสูงควรมี ผนังรองรบั หรอื หากตอ่ สูงไม่ควรเกนิ 4 ยูนิต นวัตกรรม Active Play 23

ลกั ษณะการจดั วางบนพืน้ ท่ี : 2 1 วางชดิ ผนงั 1 หรอื 2 ดา้ น วางบนพน้ื ทโ่ี ลง่ การแบ่งโซนการเลน่ การจดั โซนการเลน่ จะตอ้ งค�ำ นงึ ถงึ สดั สว่ นของ เด็กเล็กและเด็กโต อายุและเพศของเด็กใน ชุมชน พื้นทภ่ี ายในเครื่องเล่น พื้นทีภ่ ายนอกเคร่อื งเล่น พืน้ ทส่ี �ำ หรบั เดก็ เลก็ พ้ืนท่สี ำ�หรบั เดก็ โต พน้ื ทก่ี ่ึงปิดลอ้ ม เดก็ เล็ก : เดก็ โต เดก็ เล็ก : เดก็ โต นวตั กรรม Active Play 24

จำ�นวนแนะน�ำ และการจัดวางบนพ้นื ท่ี จำ�นวนยูนิตท่ีแนะนำ�: 13 ยูนิต เพ่ือให้ การจดั วางเมื่อมีพื้นท่นี อ้ ยทส่ี ุด : 8 ยูนติ สามารถก�ำ หนดพน้ื ทก่ี ารเลน่ ของเดก็ เลก็ และ เด็กโต และเกิดพ้ืนท่ีลานสนามเด็กเล่น ระหว่างเครื่องเลน่ 01 ชมุ ชน 4) การจัดวางแบบตวั โอ O คำ�อธบิ าย : การจัดเรยี งยนู ิตลักษณะทรงรปู ตัวโอ O เป็นการจัดรวมยูนิตทั้งหมดไว้ล้อม รอบและมพี ื้นท่ตี รงกลางภายใน จุดเด่น : เหมาะส�ำ หรบั พื้นทชี่ มุ ชนท่ีมขี นาดพื้นท่ที ม่ี ีความกว้าง การจดั วางยนู ติ รูปทรงตัวโอ กอ่ ให้เกิดพื้นที่เลน่ ภายนอกทกี่ ว้างขวางโดยรอบ เกดิ พนื้ ท่ีเปิดกวา้ งท่หี ลากหลาย และยงั เกดิ พื้นทพี่ ิเศษปดิ ลอ้ มภายในเครื่องเล่นด้วย นวตั กรรม Active Play 25

ขอ้ ควรระวงั : เนอ่ื งจากทรงรปู ตวั โอเปน็ การจดั วางยนู ติ ทม่ี ลี กั ษณะการมดั รวมกนั จงึ สามารถ ตงั้ วางล�ำ พงั ได้ โดยไมต่ อ้ งวางชดิ ตดิ ผนงั สามารถตอ่ ความสงู ในแนวตง้ั ไดม้ ากขนึ้ แตเ่ พอื่ ความ ปลอดภัยแกนสงู ท่แี นะน�ำ ไม่ควรเกนิ 3 ยนู ติ (ขน้ึ กับความกว้างฐาน สูงสดุ ไม่ควรเกนิ 4 ยูนิต) หากวางใกล้ผนงั ควรมีระยะห่างจากผนังไม่นอ้ ยกว่า 1.8 เมตร เพ่ือปอ้ งกันเด็กตกลงในซอก ลักษณะการจัดวางบนพืน้ ท่ี : 2 1 วางชดิ ผนัง 1 ด้าน วางชิดผนงั 2 ด้าน 3 4 วางชิดผนงั 3 ด้าน วางบนพืน้ ท่โี ล่ง นวัตกรรม Active Play 26

การแบ่งโซนการเลน่ การจดั โซนการเลน่ จะตอ้ งค�ำ นงึ ถงึ สดั สว่ นของ เด็กเล็กและเด็กโต อายุและเพศของเด็กใน ชุมชน 01 พน้ื ที่ภายในเครื่องเลน่ ชมุ ชน พน้ื ท่ภี ายนอกเครอ่ื งเล่น เด็กเล็ก : เดก็ โต เด็กเลก็ : เด็กโต พน้ื ที่ส�ำ หรบั เด็กเล็ก พ้ืนท่สี ำ�หรบั เดก็ โต จำ�นวนแนะน�ำ และการจัดวางบนพื้นท่ี พืน้ ทป่ี ดิ ลอ้ ม การจดั วางเม่อื มีพ้นื ทน่ี อ้ ยท่ีสุด : 8 ยนู ิต จำ�นวนยูนิตที่แนะนำ�: 20 ยูนิต เพื่อให้ สามารถก�ำ หนดพน้ื ทกี่ ารเลน่ ของเดก็ เลก็ และ เด็กโต และเกิดพื้นท่ีพิเศษปิดล้อมภายใน เคร่อื งเล่นด้วย นวตั กรรม Active Play 27

5) การจดั วางแบบเครอ่ื งหมายบวก + คำ�อธิบาย : การจัดเรียงยูนิตในลักษณะที่มี การแตกแกนออกจากยูนิตศูนย์กลางท้ัง 4 ด้านพาดข้ามกัน เป็นเคร่ืองหมาย + ซ่ึงเกิด จากการตอ่ แกนแต่ละแกน จุดเด่น : เหมาะสำ�หรับพื้นที่ชุมชนที่มีขนาดพื้นที่ท่ีมีความกว้าง การจัดวางยูนิตรูปทรง เครอื่ งหมาย + หรอื X กอ่ ใหเ้ กดิ พนื้ ทเ่ี ลน่ ภายนอกทก่ี วา้ งขวางโดยรอบ และยงั เปน็ การจดั แบง่ โซนพนื้ ทก่ี ารเล่นของเดก็ ไดอ้ ยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพสงู สุด ข้อควรระวัง : พ้ืนท่ีที่จัดวางควรมีความกว้างและพ้ืนท่ีโดยรอบ หากวางใกล้ผนังควรมีระยะ หา่ งจากผนงั ไม่นอ้ ยกว่า 1.8 เมตร เพอื่ ปอ้ งกนั เด็กตกลงในซอก เวน้ ระยะที่เหมาะสมกับการ ใชง้ านรอบๆ นวตั กรรม Active Play 28

ลักษณะการจัดวางบนพ้นื ท่ี : 2 1 01 ชมุ ชน วางใกลผ้ นัง 1, 2, 3 ดา้ น วางบนพื้นที่โล่ง การแบ่งโซนการเลน่ การจดั โซนการเลน่ จะตอ้ งค�ำ นงึ ถงึ สดั สว่ นของ เด็กเล็กและเด็กโต อายุและเพศของเด็กใน ชมุ ชน พน้ื ที่ภายในเคร่ืองเลน่ พน้ื ที่ภายนอกเครอ่ื งเลน่ พนื้ ทส่ี ำ�หรับเด็กเล็ก พ้ืนที่สำ�หรบั เดก็ โต เดก็ เล็ก : เด็กโต เด็กเล็ก : เด็กโต นวตั กรรม Active Play 29

จำ�นวนแนะน�ำ และการจดั วางบนพ้นื ท่ี จำ�นวนยูนิตที่แนะนำ� : 20 ยูนิต เพื่อให้ การจัดวางเม่ือมีพื้นทน่ี ้อยท่สี ุด : 5 ยูนติ สามารถก�ำ หนดพนื้ ทกี่ ารเลน่ ของเดก็ เลก็ และ เดก็ โต และเกดิ พน้ื ทีก่ งึ่ ปิดล้อมดว้ ย นวัตกรรม Active Play 30

แผ่นเล่นเสรมิ ทักษะ 01 (Play Panel) : แนวคิด ชมุ ชน โครงสร้างหลักจะสามารถสร้างเสริมให้เกิด Active Play อย่างสมบูรณ์ได้ต้องมีแผ่นเล่นเสริม ทักษะ (Play Panel) ที่มีรูปแบบหลากหลาย ทั้งเสริมทักษะการเรียนรู้ การเคล่ือนไหว แสดง ประเภทกฬี า ทแี่ ตล่ ะชมุ ชนสามารถเลอื กใชไ้ ดต้ ามความเหมาะสมกบั ลกั ษณะของเดก็ ในชมุ ชน ทง้ั เรอ่ื งของอายุ สดั สว่ นระหวา่ งเดก็ เลก็ และเดก็ โต โดยปรบั เปลย่ี นไดต้ ามขนาดของโครงสรา้ งหลกั ระยะภายในพื้นที่ ระดบั ความยาก - ง่าย เพอ่ื ให้ตรงกับความต้องการและเหมาะสมกับทักษะ ของเด็กในพ้ืนท่ี โดยคำ�นึงถึงการพัฒนาทักษะเป็นสำ�คัญ สร้างให้เกิดสมรรถภาพท่ีเกี่ยวข้อง กบั สุขภาพและสมรรถภาพทางกาย สมรรถภาพทางกาย สมรรถภาพทางกาย ทีม่ ีความสัมพันธ์กับสขุ ภาพ ทม่ี ีความสมั พนั ธ์กบั ทักษะ 1. ความแข็งแรงของกล้ามเนอื้ 6. ความเรว็ (Speed) (Muscle Strength) 7. ความคล่องตวั (Agility) 8. พลงั กล้ามเน้อื 2. ความอดทนของกล้ามเน้ือ (Muscle Endurance) (Elastic Strength) 9. เวลาปฏกิ ริ ยิ าตอบสนอง 3. ความอ่อนตวั ของกล้ามเนอื้ (Flexibility) (Reaction time) 10. การทรงตัว (Balance) 4. ความอดทนของระบบไหลเวยี น 11. การประสานสมั พันธ์ โลหติ และการหายใจ (Cardiorespiratory Endurance) (Co-ordination) 5. สดั ส่วนของร่างกาย (Body Composition) ขอ้ มลู อา้ งองิ จากการสมั ภาษณ์ ผศ.เพม่ิ ศกั ดิ์ สรุ ยิ จนั ทร์ อดตี คณบดคี ณะครศุ าสตร์ มหาวทิ ยาลยั ราชภฏั เชียงใหม่ นวตั กรรม Active Play 31

สมรรถภาพทางกายเพอื่ สุขภาพ (Health – Related Physical Fitness) คือ ความสามารถของระบบต่างๆ ในร่างกายที่ประกอบด้วยความสามารถ เชิงสรรี วิทยา สมรรถภาพทางกายเพ่อื สุขภาพ เป็นตวั บ่งชสี้ ำ�คัญของการมี สุขภาพดี โดยทุกคนสามารถปรับปรุง พัฒนา และคงสภาพได้โดยการออก ก�ำ ลงั กายอยา่ งสม�่ำ เสมอ สมรรถภาพทางกายเพอื่ สขุ ภาพนน้ั มอี งคป์ ระกอบ ดังน้ี 1. องคป์ ระกอบของรา่ งกาย (Body Composition) หมายถงึ สดั สว่ นปรมิ าณ ไขมันในร่างกายกับมวลร่างกายที่ปราศจากไขมัน โดยวัดออกมาเป็น เปอรเ์ ซ็นต์ไขมนั 2. ความอดทนของระบบไหลเวยี นเลอื ด (Cardiorespiratory Endurance) หมายถึง สมรรถนะเชิงปฏิบัติของระบบไหลเวียนเลือดและระบบหายใจใน การล�ำ เลยี งออกซเิ จนไปยงั เซลลก์ ลา้ มเนอื้ ท�ำ ใหร้ า่ งกายสามารถท�ำ งานหรอื ออกกำ�ลังกายที่ใชก้ ล้ามเนือ้ มัดใหญ่เปน็ ระยะเวลายาวนานได้ 3. ความอ่อนตัวหรือความยืดหยุ่น (Flexibility) หมายถึง พิสัยของการ เคลอ่ื นไหวสูงสดุ เทา่ ที่จะทำ�ไดข้ องข้อตอ่ หรอื กลมุ่ ข้อตอ่ 4. ความอดทนของกล้ามเน้ือ (Muscular Endurance) หมายถึง ความ สามารถของกลา้ มเนอื้ มดั ใดมดั หนง่ึ หรอื กลมุ่ กลา้ มเนอ้ื ในการหดตวั ซ�้ำ ๆ เพอ่ื ต้านแรงหรอื ความสามารถในการหดตัวครัง้ เดยี วได้เป็นระยะเวลายาวนาน 5. ความแข็งแรงของกล้ามเน้ือ (Muscular Strength) หมายถึง ปริมาณ สูงสุดของแรงท่ีกล้ามเนื้อมัดใดมัดหนึ่งหรือกลุ่มกล้ามเน้ือสามารถออกแรง ต้านทานได้ ในชว่ งการหดตวั 1 ครัง้ นวตั กรรม Active Play 32

สมรรถภาพเชงิ ทกั ษะปฏบิ ตั ิ (Skill – Related Physical 01 Fitness) คือ ความสามารถของร่างกายท่ีช่วยให้บุคคลสามารถประกอบกิจกรรมทาง ชมุ ชน กาย โดยเฉพาะอย่างยง่ิ การเล่นกฬี าได้ดี มีองคป์ ระกอบ 6 ด้าน ดงั น้ี 1. ความคลอ่ งตวั (Agility) หมายถงึ ความสามารถในการเปลย่ี นทศิ ทางการ เคลอื่ นที่ไดอ้ ย่างรวดเร็วและสามารถควบคมุ ได้ 2. การทรงตวั (Balance) หมายถงึ ความสามารถในการรกั ษาดลุ ของรา่ งกาย เอาไว้ไดท้ ้งั ในขณะอยกู่ ับทแ่ี ละเคล่ือนท่ี 3. การประสานสัมพันธ์ (Co-ordination) หมายถึง ความสามารถในการ เคลอื่ นไหวไดอ้ ยา่ งราบรน่ื กลมกลืน และมปี ระสทิ ธภิ าพ ซ่งึ เปน็ การทำ�งาน ประสานสอดคล้องระหว่างตา-มอื -เท้า 4. พลงั กลา้ มเนอื้ (Elastic Strength) หมายถงึ ความสามารถของกลา้ มเนอื้ ส่วนหน่ึงส่วนใดหรือหลายๆ ส่วนของร่างกายในการหดตัว เพื่อทำ�งานด้วย ความเร็วสูง แรงหรืองานที่ได้เป็นผลรวมของความแข็งแรงและความเร็วที่ใช้ ในช่วงระยะเวลาสั้นๆ เช่น การยืนอยู่กับท่ี กระโดดไกล การทุ่มน้ำ�หนัก เปน็ ต้น 5. เวลาปฏกิ ริ ยิ าตอบสนอง (Reaction time) หมายถงึ ระยะเวลาทร่ี า่ งกาย ใช้ในการตอบสนองตอ่ ส่ิงเรา้ ตา่ งๆ เช่น แสง เสยี ง สมั ผัส 6. ความเร็ว (Speed) หมายถงึ ความสามารถในการเคลื่อนทจ่ี ากทหี่ น่ึงไป ยังอกี ที่หน่งึ ได้อย่างรวดเรว็ ข้อมูลอ้างอิงจาก บทความ สมรรถภาพทางกายเพื่อสุขภาพ เข้าถึงได้ที่ mwit.ac. th/~jat/contents/30101/physical%20fitness5_2558.htm นวตั กรรม Active Play 33

ประเภทของแผน่ เล่นเสริมทักษะ (Play Panel) : 1 แผ่นเลน่ เสรมิ ทกั ษะที่เหมาะกบั เดก็ เลก็ 6-9 ปี FREE PLAY / กฬี าอยา่ งงา่ ย a) ภายนอก ปีน ปีน ขว้างปา ขวา้ งปา โยนคล้อง โยน เตะ เตะ b) ภายใน ลอดมดุ ลอดมดุ นวตั กรรม Active Play 34

2 แผน่ เล่นเสริมทกั ษะทเ่ี หมาะกับเด็กโต 10-14 ปี SPORT SKILL / PHYSICAL FITNESS a) ภายนอก 01 ชมุ ชน บาสเกตบอล ฟตุ บอล ปงิ ปอง b) ภายใน ความอดทนกล้ามเนื้อ ความอดทนกล้ามเนื้อ ความอดทนกลา้ มเน้ือ ความแขง็ แรงกลา้ มเน้อื นวัตกรรม Active Play 35

1) แผน่ เล่นเสรมิ ทักษะท่ีเหมาะกบั เด็กเลก็ 6 - 9 ปี (Free play) และ กฬี าอยา่ งงา่ ย a. แผน่ เลน่ เสรมิ ทกั ษะทเ่ี หมาะกบั ภายนอกเคร่อื งเลน่ (Outer Play Panel) ปนี แผน่ ไม้อดั เจาะรู สำ�หรบั ปีนขน้ึ ลง ตาข่ายจากเชอื ก PP ถัก นวัตกรรม Active Play 36

ประเภท แผ่นเล่นเสริมทักษะท่ีเหมาะกับภายนอก เคร่อื งเล่น ส่วนผนังสำ�หรับปีนป่าย เป็นชิ้นส่วนท่ีใช้ 01 ประกอบกับโครงสร้างหลัก โดยการเลือกใช้ วสั ดหุ ลกั 2 ประเภท ได้แก่ ชมุ ชน 1. วสั ดุผนงั ปนี ไม้อดั เจาะรู 2. วัสดุตาข่ายทำ�จากเชือก Polypropylene (PP) ถกั ตามระยะ 0.10 x 0.10 เมตรสำ�หรบั ปนี และเพ่อื กันเดก็ ตกจากการเล่น การพฒั นา ข้อควรคำ�นึง สมรรถภาพทางกายเพ่ือสุขภาพ (Health – 1) เพื่อป้องกันไม่ให้เท้าหรือขาเข้าไปติดใน Related Physical Fitness) : ความอดทนของ พ้ืนท่ีขณะเดินหรือว่ิง จะต้องมีร่องไม่เกิน 3 กล้ามเน้ือ (Muscle Endurance) เซนติเมตร 2) ช่องสำ�หรับสอดเท้าปีน ควรมีความกว้าง สมรรถภาพเชิงทักษะปฏบิ ตั ิ (Skill – Related เหมาะสมกับเท้าเด็ก Physical Fitness) : การประสานสัมพันธ์ 3) เคร่ืองเลน่ ทม่ี ีความสูง ตอ้ งมพี น้ื ทีป่ ิดลอ้ ม (Co-ordination) มีราวกนั ตก เชือก ผนัง หรอื วัสดุก้ันอ่ืน 4) วสั ดทุ ีใ่ ชค้ วรมีความแข็งแรงคงทน ไมอ่ อ่ น ตัวขณะเหยียบรงั้ เวลากา้ วหรือปนี นวตั กรรม Active Play 37

ขวา้ งปา ประเภท แผ่นเล่นเสริมทักษะท่ีเหมาะกับภายนอก มชี ่องสำ�หรับขว้างบอลเขา้ ไป เครอ่ื งเล่น แตล่ ะช่องมีคะแนนตา่ งกัน การพัฒนา สมรรถภาพทางกายเพอื่ สขุ ภาพ (Health – Related Physical Fitness) : ความแขง็ แรงของกลา้ มเนอ้ื (Muscle Strength) สมรรถภาพเชงิ ทักษะปฏบิ ตั ิ (Skill – Related Physical Fitness) : การประสานสัมพันธ์ (Co-ordination), ความแมน่ ย�ำ ข้อควรคำ�นึง 1) ควรเวน้ ระยะการกระดอนกลับของบอลให้ ปลอดภัย หลีกเล่ียงพื้นที่แคบ เพ่ือไม่ให้การ ติดขดั วงแขนในการปา อุปกรณ์เสรมิ ลกู บอล นวัตกรรม Active Play 38

ขว้างปา ประเภท แผ่นเล่นเสริมทักษะท่ีเหมาะกับภายนอก บอร์ดไมอ้ ัดบุด้วยวสั ดตุ นี ต๊กุ แก เครื่องเล่น สำ�หรับปาลกู บอลเพ่ือใหไ้ ปติดบนเปา้ แทนการใชล้ ูกดอกซงึ่ อาจกอ่ นใหเ้ กิดอนั ตราย การพฒั นา 01 สมรรถภาพทางกายเพื่อสขุ ภาพ (Health – Related Physical Fitness) : - ชมุ ชน สมรรถภาพเชิงทกั ษะปฏิบตั ิ (Skill – Related Physical Fitness) : การประสานสัมพันธ์ (Co-ordination), ความแม่นย�ำ ขอ้ ควรคำ�นึง 1) ควรเว้นระยะการกระดอนกลับของบอลให้ ปลอดภยั 2) หลกี เลยี่ งพน้ื ทแ่ี คบ ตดิ ขดั วงแขนในการปา อุปกรณเ์ สริม ลูกบอลโฟม นวัตกรรม Active Play 39

โยนคลอ้ ง ประเภท แผ่นเล่นเสริมทักษะท่ีเหมาะกับภายนอก แผน่ ไมอ้ ดั เคร่ืองเล่น มีแท่งไมย้ น่ื ออกมาเปน็ หลกั สำ�หรบั คล้องหว่ ง การพัฒนา สมรรถภาพทางกายเพื่อสุขภาพ (Health – Related Physical Fitness) : - สมรรถภาพเชงิ ทักษะปฏบิ ตั ิ (Skill – Related Physical Fitness) : การประสานสัมพันธ์ (Co-ordination), ความแม่นยำ� ขอ้ ควรค�ำ นึง 1) ควรเว้นระยะการดดี กลบั ของห่วงคลอ้ ง 2) ในการติดต้ังแผ่นเล่นเสริมควรเว้นระยะ วงแขนทเี่ หมาะสม นวตั กรรม Active Play 40

โยน ประเภท แผ่นเล่นเสริมทักษะที่เหมาะกับภายนอก แป้นบาสส�ำ หรบั เดก็ เล็ก เครือ่ งเล่น อาจใชห้ ว่ งสั่งทำ�พเิ ศษท่มี ีขนาดใหญก่ ว่ามาตรฐาน หรอื ติดในต�ำ แหน่งเตี้ยกวา่ มาตรฐาน การพฒั นา 01 เพือ่ เด็กสามารถเล่นสนกุ อยา่ งงา่ ยข้นึ สมรรถภาพทางกายเพ่ือสุขภาพ (Health – Related Physical Fitness) : ความแขง็ แรงของ ชมุ ชน อุปกรณ์เสริม กลา้ มเน้อื (Muscle Strength) ลูกบาส / แป้นบาส สมรรถภาพเชงิ ทกั ษะปฏบิ ตั ิ (Skill – Related Physical Fitness) : ความคล่อง (Agility), การประสานสัมพันธ์ (Co-ordination), พลัง กลา้ มเนือ้ (Elastic Strength), ความแม่นย�ำ ขอ้ ควรคำ�นึง 1) หลีกเล่ียงพืน้ ที่แคบ 2) ควรเวน้ ระยะการกระดอนกลบั ของบอลให้ ปลอดภัย 3) ควรติดต้ังแผ่นเล่นเสริมในลานกว้าง เพ่ือ พ้ืนท่ีการว่ิงของเด็กและป้องกันการชน กระแทก 4) แนะน�ำ ใหม้ กี ารกน้ั ขอบเขต ปอ้ งกนั ลกู บอล กระเดน็ ออกนอกพน้ื ท่ี 5) ควรติดแผ่นเล่นเสรมิ ในระดบั ตำ�่ อย่างช้ัน 1 เพอื่ เออ้ื ตอ่ การเล่นของเดก็ เล็ก นวตั กรรม Active Play 41

เตะ ประเภท แผ่นเล่นเสริมทักษะท่ีเหมาะกับภายนอก ประตูบอลขนาดใหญม่ ีตาขา่ ยติดด้านหลัง เครอ่ื งเลน่ พ้นื ท่ีประตูบอลขนาดใหญ่ส�ำ หรบั เด็กเล็ก การพัฒนา สมรรถภาพทางกายเพ่ือสุขภาพ (Health – Related Physical Fitness) : ความแข็งแรง ของกลา้ มเน้อื (Muscle Strength) สมรรถภาพเชงิ ทักษะปฏิบัติ (Skill – Related Physical Fitness) : ความคล่อง (Agility), การ ประสานสมั พนั ธ์ (Co-ordination), พลงั กลา้ ม เนอื้ (Elastic Strength), ความแม่นย�ำ ขอ้ ควรค�ำ นงึ 1) หลีกเล่ยี งพ้นื ทีแ่ คบ 2) ควรเว้นระยะการกระดอนกลบั ของบอลให้ ปลอดภยั 3) ควรติดต้ังแผ่นเล่นเสริมในลานกว้าง เพื่อ พื้นท่ีการวิ่งของเด็กและป้องกันการชน กระแทก 4) แนะน�ำ ใหม้ กี ารกนั้ ขอบเขต ปอ้ งกนั ลกู บอล กระเด็นออกนอกพื้นท่ี นวตั กรรม Active Play 42

b. 01 แผ่นเล่นเสริมทักษะท่ีเหมาะกับภายใน เครอ่ื งเลน่ (Inner Play Panel) : แผ่น เลน่ ทใ่ี ชพ้ นื้ ทก่ี ารเลน่ ไมม่ าก สามารถวางแผน่ เล่นภายในโครงสร้างหลักและเล่นได้อย่าง สะดวก ชมุ ชน นวตั กรรม Active Play 43

ลอด มุด ประเภท แผน่ เลน่ เสรมิ ทกั ษะทเ่ี หมาะกบั ภายในเครอ่ื งเลน่ ตาขา่ ย มรี ูเพ่ือใช้ก้มมดุ การพัฒนา ลอดเปน็ อุโมงค์ภายในเครื่องเลน่ สมรรถภาพทางกายเพื่อสุขภาพ (Health – Related Physical Fitness) : ความออ่ นตวั ของ กล้ามเนื้อ (Flexibility) สมรรถภาพเชิงทักษะปฏบิ ัติ (Skill – Related Physical Fitness) : - ข้อควรคำ�นึง 1) ควรเวน้ ระยะชว่ งหวั ไมใ่ หม้ สี ง่ิ กดี ขวาง กอ่ น และหลงั พ้นช่วงลอดมดุ 2) ความกวา้ งของชอ่ งตอ้ งมีขนาดน้อยกว่า 9 เซนติเมตร หรือมากกว่า 23 เซนติเมตร เพื่อ ในกรณีทอ่ี วัยวะตดิ จะช่วยใหต้ ัวสามารถลอด ผ่านได้ นวตั กรรม Active Play 44

2) แผ่นเล่นเสริมทักษะที่เหมาะกับเด็กโต 10 - 14 ปี Sport skill / Physical fitness a. 01 แผน่ เลน่ เสรมิ ทกั ษะทเ่ี หมาะกบั ภายนอกเครอ่ื งเลน่ (Outer Play Panel) กฬี าบาสเกตบอล การพฒั นา ชมุ ชน สมรรถภาพทางกายเพื่อสุขภาพ (Health – Related Physical Fitness) : ความแขง็ แรงของ กล้ามเนอ้ื (Muscle Strength) แป้นบาสเกตบอล อาจตดิ สูงกว่าระดับมาตรฐาน สมรรถภาพเชงิ ทักษะปฏิบัติ (Skill – Related เพ่ือเพมิ่ ความทา้ ทายย่งิ ขนึ้ Physical Fitness) : ความคล่อง (Agility), การประสานสัมพันธ์ (Co-ordination), พลัง ประเภท กล้ามเน้อื (Elastic Strength), ความแมน่ ยำ� แผ่นเล่นเสริมทักษะท่ีเหมาะกับภายนอก ข้อควรคำ�นึง เครือ่ งเลน่ 1) หลกี เลยี่ งพน้ื ทีแ่ คบ อุปกรณ์เสริม 2) ควรเวน้ ระยะการกระดอนกลบั ของบอลให้ ลกู บาส / แป้นบาส ปลอดภัย 3) ควรติดตั้งแผ่นเล่นเสริมในลานกว้าง เพื่อ พื้นที่การว่ิงของเด็กและป้องกันการชน กระแทก 4) แนะน�ำ ใหม้ กี ารกน้ั ขอบเขต ปอ้ งกนั ลกู บอล กระเดน็ ออกนอกพ้ืนท่ี นวัตกรรม Active Play 45

กฬี าฟตุ บอล ประเภท แผ่นเล่นเสริมทักษะที่เหมาะกับภายนอก ประตูบอล มตี ดิ ตาข่ายดา้ นหลัง เครอื่ งเลน่ การพฒั นา อปุ กรณเ์ สรมิ สมรรถภาพทางกายเพ่ือสุขภาพ (Health – ลกู ฟุตบอล Related Physical Fitness) : ความแขง็ แรงของ กล้ามเนือ้ (Muscle Strength) สมรรถภาพเชิงทักษะปฏิบัติ (Skill – Related Physical Fitness) : ความคล่อง (Agility), การประสานสัมพันธ์ (Co-ordination), พลัง กล้ามเนอ้ื (Elastic Strength), ความแมน่ ยำ� ข้อควรคำ�นงึ 1) ควรเว้นระยะการกระดอนกลับของบอลให้ ปลอดภยั หลีกเลย่ี งพ้ืนทแี่ คบ 2) ควรติดต้ังแผ่นเล่นเสริมในลานกว้าง เพ่ือ พ้ืนที่การว่ิงของเด็กและป้องกันการชน กระแทกกัน 3) แนะน�ำ ใหม้ กี ารกนั้ ขอบเขต ปอ้ งกนั ลกู บอล กระเด็นออกนอกพ้นื ท่ี นวัตกรรม Active Play 46

ปิงปอง ประเภท แผ่นเล่นเสริมทักษะที่เหมาะกับภายนอก แผ่นไมอ้ ดั สามารถพับเก็บได้ เม่อื กางออกมา เครอื่ งเล่น จะเปน็ โตะ๊ ปงิ ปอง ส�ำ หรับฝึก 1 หรอื 2 คน การพัฒนา 01 สมรรถภาพทางกายเพื่อสุขภาพ (Health – Related Physical Fitness) : ความแขง็ แรงของ ชมุ ชน กล้ามเน้ือ(Muscle Strength), ความอดทน ของกล้ามเนื้อ (Muscle Endurance) สมรรถภาพเชิงทักษะปฏิบตั ิ (Skill – Related Physical Fitness) : การประสานสัมพันธ์ (Co-ordination), ปฏกิ ริ ยิ าตอบสนอง (Reaction time), ความแม่นยำ�, ความคล่องตัว(Agility) ความเรว็ (Speed) ขอ้ ควรคำ�นึง 1) ควรเวน้ ระยะการกระดอนกลบั ของบอลให้ ปลอดภัย 2) ควรเว้นระยะวงแขนกับพ้ืนท่ีโดยรอบแผ่น เลน่ อปุ กรณ์เสริม ไม้ปงิ ปอง ลกู ปิงปอง นวัตกรรม Active Play 47

ชกมวย ประเภท แผ่นเล่นเสริมทักษะที่เหมาะกับภายนอก Panel สำ�หรบั ฝกึ การชกเปา้ เครอื่ งเลน่ การพัฒนา สมรรถภาพทางกายเพ่ือสุขภาพ (Health – Related Physical Fitness) : ความแขง็ แรงของ กลา้ มเนอ้ื (Muscle Strength) ความอดทนของ กลา้ มเน้อื (Muscle Endurance) สมรรถภาพเชิงทกั ษะปฏบิ ตั ิ (Skill – Related Physical Fitness) : ความแมน่ ย�ำ , ความคลอ่ ง ตวั (Agility), ความเรว็ (Speed) ข้อควรคำ�นึง 1) ควรเว้นระยะการดีดกลับของเป้า 2) สายวัสดุยืดควรมีความยาวพอเหมาะ ถ้า หากยาวเกนิ ไปอาจสง่ เสรมิ การเลน่ แบบผดิ วธิ ี ควรมีผ้ปู กครองดูแลใกลช้ ิด 3) ในการติดตัง้ แผน่ เล่นเสรมิ ควรเวน้ ระยะวง แขนทเ่ี หมาะสม อปุ กรณ์เสรมิ เปา้ ตอ่ ยมวย / กระสอบทราย นวัตกรรม Active Play 48

b. แผ่นเล่นเสริมทักษะท่ีเหมาะกับภายใน เครอ่ื งเลน่ (Inner Play Panel) อุโมงคต์ าขา่ ย ประเภท 01 แผ่นเล่นเสริมทักษะท่ีเหมาะกับพื้นที่ภายใน เคร่อื งเลน่ ชมุ ชน การพัฒนา สมรรถภาพทางกายเพื่อสุขภาพ (Health – Related Physical Fitness) : ความอดทนของ กลา้ มเนอ้ื (Muscle Endurance) ความออ่ นตวั ของกลา้ มเนื้อ (Flexibility) สมรรถภาพเชิงทักษะปฏบิ ตั ิ (Skill – Related Physical Fitness) : การประสานสัมพันธ์ (Co-ordination) ขอ้ ควรค�ำ นึง 1) ควรเวน้ ระยะชว่ งหวั ไมใ่ หม้ สี ง่ิ กดี ขวาง กอ่ น และหลงั พน้ ชว่ งลอดมดุ เคร่ืองเล่น 2) ความกวา้ งของชอ่ งต้องมีขนาดนอ้ ยกวา่ 9 เซนติเมตร หรือมากกว่า 23 เซนติเมตร เพอื่ ในกรณที อ่ี วยั วะตดิ จะสามารถใหต้ วั ลอดผา่ น ได้ อุโมงคต์ าข่ายจากช้ันบนสุดเพ่อื ให้เด็กปีนภายในอโุ มงค์ นวัตกรรม Active Play 49