42
43
44
ตารางที่ 16 ข้อเสนอมาตรการเพอ่ื ปอ้ งกันและแก้ไขปัญหามลพิษฝนุ่ ละอองPM2.5 โครงการ มาตรการ ผลประโยชน์ / ต้นทนุ ดา้ นการมสี ว่ นร่วมของประชาชน ตอบสนองความสนใจของประชาชน สรา้ งความเข้าใจทถ่ี กู ตอ้ งและระดมกาลงั ของ 1. เผยแพร่ข้อมลู แก่ประชาชน ต่อภาวะมลพษิ และการเขา้ ถงึ สื่ออี ประชาชนในการปรบั ปรงุ คณุ ภาพอากาศ และรบั ฟังข้อคิดเห็น เลก็ ทรอนคิ ส์ และการส่อื สาร 2 ทาง ผนวกข้อมูลการตรวจวดั ของ ได้ข้อมูลการตรวจวดั ที่ครอบคลุมพืน้ ที่ และ 2. ขยายเครือขา่ ยการตรวจวัด ประชาชน ใหค้ าแนะนาและ สร้างเครือข่ายภาคประชาชน คณุ ภาพอากาศ รวมข้อมลู การ ตรวจสอบความถูกต้อง ตรวจวดั โดยประชาชน โดยใช้ USEPA, (2011) The 1990 Clean Air นวัตกรรม ปรับปรงุ มาตรฐานใหเ้ ข้าส่มู าตรฐาน Act Amendment B/C ratio 30 ด้านองค์ความรู้ องคก์ ารอนามัยโลก และเพม่ิ ค่าฝนุ่ 3. ทบทวนและปรบั ปรงุ มาตรฐานคณุ ภาพอากาศ PM2.5 ในดชั นคี ณุ ภาพอากาศ 4. ศึกษาผลกระทบของมลพษิ ศึกษาผลกระทบต่อประชาชนท่วั ไป ได้ขอ้ มลู ค่าความเสยี่ งสมั พทั ธข์ องมลพษิ อากาศ อากาศต่อสุขภาพอนามยั ของ ประชาชน ตอ่ กลมุ่ เสี่ยง ในพืน้ ท่มี ลพษิ สูง และ ตอ่ อตั ราการเสยี ชีวติ และจานวนปที ่สี ูญเสยี สุขภาพ ในพื้นทชี่ นบท 5. ศึกษาความสญู เสียเน่อื งจาก ประเมินผลประโยชน์ทไ่ี ดจ้ ากแตล่ ะ ทราบถงึ ความคุ้มคา่ ทไ่ี ด้จากแต่ละมาตรการ มลพษิ อากาศทม่ี ตี อ่ สขุ ภาพ อนามยั ความเป็นอยู่ สงั คมและ มาตรการควบคุมมลพิษ ควบคมุ มลพิษ เศรษฐกิจ ศึกษาทางเลือกของมาตรการควบคุม โครงการฝนุ่ PM10 กรมควบคมุ มลพษิ (2540) 6. จัดทาแผนปฏบิ ตั ิงานจัดการ ปญั หาฝุ่นละออง PM2.5 ในเขต มลพษิ ทคี่ รอบคลุมแหล่งกาเนิด มลู คา่ ปัจจบุ นั สุทธิ (NPV - net present value) กรงุ เทพและปรมิ ณฑล และ มลพษิ และประเมินความคมุ้ ทุนของ ในระยะ 5 ปี สูงระหวา่ งหลายร้อยลา้ นเหรียญ ประเมนิ ความคมุ้ ทุน จนถงึ หม่นื ล้านเหรยี ญ มาตรการทีเ่ ขม้ งวดต่างกนั ด้านการควบคมุ แหลง่ กาเนดิ ลดกามะถันในนา้ มันดเี ซลจาก 50 ลด PM2.5 ลง 5% 33% 58% 74% 82% มลพิษ สนล. เหลอื 10 สนล. และ 86% ในปี พ.ศ. 2568 2573 2578 7. ปรับปรุงมาตรฐานน้ามนั 2583 2588 และ 2593 ตามลาดับ PM 25→5 mg/km Garivait (2018) เช้อื เพลงิ เปน็ Euro 5/6 NOx 80→60 mg/km HC 100→70 mg/km เงนิ ลงทนุ ครั้งเดยี ว 15,040 ล้านบาท พ.ศ. 2566 กรมควบคุมมลพิษ (2556) 8. ปรบั ปรงุ มาตรฐานรถยนต์ เบนซนิ เปน็ Euro 5/6 9. ปรับปรงุ มาตรฐานรถดีเซล PM 25→5 mg/km ขนาดเลก็ เปน็ Euro 5/6 NOx 250→80 mg/km พ.ศ. 2566/2572 HC 300→150 mg/km 45
โครงการ มาตรการ ผลประโยชน์ / ตน้ ทุน 10. ปรบั ปรงุ มาตรฐานรถดีเซล PM2.5 4 พนั ตนั ตอ่ ปี ใน พ.ศ. 22,680 – 56,700 ล้านบาทตอ่ ปี / ขนาดใหญเ่ ป็น Euro 5/6 2568 ลงเหลือประมาณ 1 เงนิ ลงทุนครง้ั เดยี ว 25,000 ล้านบาท พ.ศ. 2569/2575 พันตนั ตอ่ ปี ใน พ.ศ. 2593 Garivait (2018) กรมควบคุมมลพิษ (2556) 11. เร่งรัดการใช้มาตรฐาน Euro 5/6 และทดแทนรถเกา่ ดว้ ย เรง่ รัดการใช้มาตรฐานก่อนกาหนด เรง่ รดั การใชม้ าตรฐาน Euro 5/6 รถมาตรฐาน Euro 5/6 Shao et. al (2017) 3 เทา่ ประเมนิ ค่าใช้จ่ายและประโยชน์รว่ ม ทดแทนรถเกา่ Crane and Mao (2015) 3 เทา่ 12. บูรณาการมาตรการควบคมุ จากการจัดการคณุ ภาพอากาศและ ผลประโยชน์ 414,000 ลา้ นบาท มลพษิ จากรถยนตแ์ ละ ลดก๊าซเรือนกระจก ต้นทนุ – 106,000 ลา้ นบาท มาตรการลดกา๊ ซเรือนกระจก การศึกษา ทดลอง และส่งเสริม ทางเลอื กอนื่ แทนการเผาชีวมวลและ Chae และ Park (2011) 13. ลดการเผาในที่โล่ง ของเสยี จากเกษตรกรรม แหลง่ ทีม่ าของฝุน่ PM2.5 24.6-37.8% Kim Oanh (2007, 2017) ควบคุมแหลง่ ทมี่ าของฝนุ่ PM2.5 1 ใน 3 14. ปรบั ปรงุ มาตรฐานเตาทใี่ ช้เชงิ ปรบั ปรุงและส่งเสรมิ เตามาตรฐานไร้ ประเทศไทย (ชนบท/เมือง 4/1) รบั กา๊ ซพษิ 16 พาณชิ ย์และในครวั เรอื น มลพษิ ลา้ นคน และเสยี ชีวติ 24,520 คนตอ่ ปี ด้านการบริหารจัดการการขนสง่ ผังเมอื ง และการใช้ประโยชน์ทดี่ ิน 15. ใช้นวตั กรรมในการจบั รถควนั ดาบนทอ้ งถนน 16. ปรบั ปรงุ ผังเมืองและการใชป้ ระโยชนท์ ีด่ ินเพ่อื ลดการขนส่งและลดมลพษิ 17. ปรับปรุงกฎหมายและสง่ เสรมิ การพฒั นาพืน้ ท่ีรอบสถานขี นสง่ มวลชน (TOD) 18. ส่งเสรมิ การเดนิ ทางทไ่ี ม่ใชเ้ ครื่องยนต์และปลอดมลพิษ 19. สง่ เสรมิ การขนสง่ มวลชนโดยรฐั เปน็ ผ้จู า่ ย 20. ขยายพนื้ ที่ห้ามรถบรรทุกเข้าเป็นเส้นวงแหวนรอบนอก 21. ปรบั ปรุงระบบจราจรและลดปรมิ าณการจราจร มาตรการในช่วงวิกฤติ 22. กาหนดแผนงานในช่วงวกิ ฤติ 23. ขยายเวลาหา้ มรถบรรทุกเข้าเปน็ ตลอด 24 ชวั่ โมง 24. ลดแหล่งกาเนิดมลพิษในภาครฐั 25. ลดแหล่งกาเนิดมลพษิ ในภาคประชาชนโดยการมสี ว่ นรว่ ม 26. เขม้ งวดการเผาในทโ่ี ลง่ 27. ประชาสมั พนั ธใ์ หป้ ระชาชนทราบขอ้ มลู และการดูแลสขุ ภาพ 46
เอกสารอา้ งองิ กรมควบคุมมลพิษ (2540). โครงการกลยุทธในการควบคุมฝุ่น PM10 ในกรุงเทพและปริมณฑล โดยการ สนบั สนนุ ของธนาคารโลก กรมควบคุมมลพิษ (2556). เอกสารทางวิชาการการปรับปรุงคุณภาพเชอ้ื เพลิงยโู ร 5 กรมควบคุมมลพิษ (2561). สถานการณ์มลพิษทางอากาศและการดาเนนิ การภาครัฐ ในการสมั มนาระดมความ คิดเหน็ วิกฤตเมืองกรุงฯ 16 มีนาคม 2561 ธัญภัสสร์ ทองเยน็ (2552). การจาแนกสดั ส่วนแหลง่ กาเนิดของสารโพลีไซคลิกอะโรมาติกไฮโดรคาร์บอนในฝนุ่ ละอองแต่ละขนาดในพน้ื ที่กรุงเทพมหานคร. วทิ ยานิพนธ์ (วศ.ม.) จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย นพภาพร พานิช. แสงสนั ติ์ พานชิ . วงศพ์ ันธ์ ลิมปเสนยี ์. วิจติ รา จงวิศาล และวราวุธ เสือดี (2550). ตารา ระบบบาบัดมลพษิ อากาศ. ศูนย์บรกิ ารวชิ าการแห่งจุฬาฯ. พมิ พ์ครั้งท่ี 2. วงศพ์ ันธ์ ลมิ ปเสนยี ์, ธีระ เกรอต และนติ ยา มหาผล. มลภาวะอากาศ (2543). สานกั พิมพจ์ ุฬาลงกรณ์ มหาวทิ ยาลยั . พิมพ์ครั้งท่ี 6 วงศพ์ ันธ์ ลมิ ปเสนยี ์ และคณะ (2560 ก), รายงานวจิ ัยฉบบั สมบูรณ์ การจดั ทาบัญชแี หล่งกาเนดิ มลพษิ อากาศ ในกรุงเทพมหานคร, วิทยาลัยพัฒนามหานคร, 2560 วงศพ์ นั ธ์ ลิมปเสนยี ์ และคณะ (2560 ข), รายงานวจิ ยั ฉบับสมบูรณ์ การประเมินทางสถติ ิความเขม้ ขน้ มลพษิ อากาศในกรุงเทพมหานคร, วิทยาลัยพฒั นามหานคร รพพี ฒั น์ เกริกไกวลั (2543). องคป์ ระกอบธาตใุ นฝุ่นละอองขนาดเลก็ กวา่ 2.5 ไมครอนในเขตกรงุ เทพมหานคร วทิ ยานิพนธ์ (วท.ม.) จฬุ าลงกรณม์ หาวทิ ยาลัย ศิวรินทร์ ดวงแกว้ องค์ประกอบคาร์บอนในบรรยากาศท่ัวไปในเมืองกรงุ เทพมหานครบริเวณจุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลัย. 2555 สุพัฒน์ หวังวงศ์วัฒนา (2561). ฝุ่น PM2.5 แก้อย่างไรให้ตรงจุด. เอกสารนาเสนอในการเสวนาแก้ไขปัญหา PM2.5 23 มนี าคม 2561 อิสระ มะศิริ (2561). โครงการการจัดทาแผนทส่ี ถานการณ์มลพิษทางอากาศของประเทศไทย ปี 2560 โดยใช้ ภาพถ่ายดาวเทียม. กรมควบคมุ มลพิษ Blumberg K, Walsh M and Pera C. (2003) Low-Sulfur Gasoline & Diesel: The Key to Lower Vehicle Emissions Broome RA, Fann N, Cristina TJN, Fulcher C, Duc H, Morgan GC. (2015) The health benefits of reducing air pollution in Sydney, Australia Environmental Research 143. 19–25 Chae Y and Park J. (2011) Quantifying costs and benefits of integrated environmental strategies of air quality management and greenhouse gas reduction in the Seoul Metropolitan Area. Energy Policy 39 (2011) 5296–5308 Chen F, Yamashita K, Kurokawa J, & Klimont Z (2015). Cost-benefit analysis of reducing premature mortality caused by exposure to ozone and PM2.5 in East Asia in 2020. Water, Air, & Soil Pollution 226 (4): 108-125. DOI:10.1007/s11270-015-2316-7. 47
Cheng Y, Lee S, Gu Z, et. al (2015). PM2.5 and PM10-2.5 chemical composition and source apportionment near a Hong Kong roadway. Particuology 18: 96-104. https://doi.org/10.1016/j.partic.2013.10.003 Crane K and Mao Z (2015). Costs of Selected Policies to Address Air Pollution in China. Rand Corporation. Garivait S (2018). Emission Inventory and Projection to Support the Implementation of Euro 5-6 Jiménez E, Linares C, Rodríguez LF, Bleda MJ, Díaz J. (2009) Short-term impact of particulate matter (PM2.5) on daily mortality among the over-75 age group in Madrid (Spain). Science of the Total Environment 407 5486–5492 Kim Oanh, A Study in Urban Air Pollution Improvement in Asia AIT, 2017 Kim Oanh. Improving air Quality in Asian Developing Countries (AIRPET), 2007 Martinez GS, Spadaro JV, Chapizanis D, et. al. (2018). Health Impacts and Economic Costs of Air Pollution in the Metropolitan Area of Skopje. Int. J. Environ. Res. Public Health 2018, 15, 626; doi:10.3390/ijerph15040626 O'SULLIVAN F (2018) Paris Gets Serious About Free Transit. CityLab (MAY 16, 2018). https://www.citylab.com/transportation/2018/05/paris-ponders-an-audacious-idea- free-transit-for-all/560522/ Nawahda A (2013). Reductions of PM2.5 Air Concentrations and Possible Effects on Premature Mortality in Japan. Water Air Soil Pollution (2013) 224:1508. DOI 10.1007/s11270-013-1508-2 Richard Florida (2018). Parking has eaten American cities. https://www.citylab.com/transportation/2018/07/parking-has-eaten-american- cities/565715/?utm_source=citylab-daily&silverid=MzEwMTkxMTU2NTQwS0 Shao Z, Yang Z, Cui H. (2017). Cost–benefit analysis of early implementation of the China 6 light-duty vehicle emission standard in Guangdong Province, International Council on Clean Transportation Working paer 2017-09 Shi Y, Matsunaga T, Yamaguchi Y, Zhao A, Li Z, Gua X (2018). Long-term trends and spatial patterns of PM2.5-induced premature mortality in South and Southeast Asia from 1999 to 2014. Science of the Total Environment. 631–632: 1504–1514 48
ภาคผนวก 49
ภาคผนวก ก สรุปการดาเนนิ งานเพื่อป้องกันและแก้ไขปัญหามลพิษฝุน่ ละอองPM2.5 ใน โครงการ มาตรการ ประโยชนท์ ไี่ ด้ 1. ภมู ิภาคเอเชยี ใต้และเอเชีย ใชข้ อ้ มูลระยะยาวของความเขม้ ขน้ ทราบว่า จานวนผูเ้ สียชวี ตะวันออกเฉียงใต้ แนวโนม้ ระยะ ฝุ่น PM2.5 จากดาวเทียมความ ก่อนวัยอันควรเพ่ิมจาก ยาวและรปู แบบเชงิ พน้ื ท่ขี องอตั รา ละเอยี ดสงู (0.01° × 0.01°) เพื่อ 1,179,400 รายในปี พ.ศ การเสยี ชีวิตกอ่ นวยั อนั ควร คาดคะเนการเสียชวี ติ ก่อนวัยอันควร 2542 เปน็ 1,724,900 ใ เนอื่ งจากฝุน่ PM2.5 (ค.ศ. 1999- เนอ่ื งจากฝุน่ PM2.5 ปี พ.ศ. 2557 2014) ใชข้ ้อมลู การตรวจวดั จากสถานี คณุ ภาพอากาศทดี่ ขี ึ้นใน 2. ประเทศญี่ปุน่ ทาการศกึ ษา ตรวจวดั มลพษิ อากาศ 1,843 แห่งใน ชว่ งเวลาท่ีศกึ ษาช่วยลด ผลกระทบจากการลดความเขม้ ข้น ญีป่ ุ่น ระหวา่ งปี ค.ศ. 2006-2009 จานวนผู้เสยี ชวี ติ ก่อนวัย ฝนุ่ PM2.5 ต่อการเสยี ชีวิตกอ่ นวยั คานวณคา่ ความเสย่ี งสัมพทั ธ์ RR อันควรโดยเฉพาะกับกลมุ่ อนั ควร โดยเฉพาะในกลุ่มผสู้ ูงอายุ ผสู้ ูงอายุเกนิ 75 ปี (2013) 3. ประเทศสเปน ทาการศึกษา ศกึ ษาผลกระทบระยะเวลาส้ันของ เห็นผลกระทบใน ผลกระทบของฝนุ่ ต่อการเสยี ชวี ิต ฝนุ่ ตอ่ การเสยี ชีวิตรายวันของ ระยะเวลาสัน้ (1-2 วนั ) รายวนั ของผ้สู ูงอายเุ กนิ 75 ปี ใน ผู้สูงอายเุ กนิ 75 ปี กรงุ แมดรดิ ประเทศสเปน (2009) 4. ประเทศออสเตรเลีย การศึกษา ศึกษาผลกระทบจากการลดมลพษิ มีจานวนผเู้ สยี ชีวติ กอ่ นว ผลกระทบจากฝุน่ และกา๊ ซโอโซน อีกเพียงเล็กนอ้ ยจากเดมิ ท่ีมรี ะดบั อันควร 430 ราย และ ในกรงุ ซิดนยี ์ ประเทศออสเตรเลีย มลพษิ ต่าอยแู่ ล้ว จานวนปที ีสญู เสีย (YLL) ซง่ึ มีระดับมลพษิ ท่ีตา่ 5
นต่างประเทศ คา่ ใชจ้ า่ ยในการ ผลประโยชน์ / ดาเนนื งาน ต้นทุน รวมมลู ค่าผลประโยชน์ วติ B/C Ratio ศ ใน ใช้ค่า RR ประเมนิ วา่ ถ้า ลดระดบั ฝุ่น PM2.5 ลง เหลือ 10 มคก./ลบ.ม. จะ ม ลดจานวนผู้เสยี ชวี ิตไดอ้ กี 3,602 ราย ร้อยละ 77 เป็นกลมุ่ ผู้มอี ายมุ ากกว่า 75 ปี RR จากทุกสาเหตุเทา่ กับ 1.057 (1.025–1.088); โรคระบบโลหติ , 1.088 (1.041–1.135); และโรค ระบบหายใจ, 1.122 (1.056–1.189) วัน การลดมลพิษลงอกี รอ้ ยละ 10 จะยังผลให้ลดการ ) สญู เสียได้ร้อยละ 10 หรอื มากกวา่ 50
โครงการ มาตรการ ประโยชนท์ ไี่ ด้ เทา่ กับ 5800 และมี จานวนผ้ปู ว่ ย 630 ราย 5. สาธารณรัฐมาเซโดเนีย Health ลดฝนุ่ PM2.5 ลงเทา่ กบั สหภาพยโุ รป ลดจานวนผเู้ สียชวี ิตจาก Impacts and Economic Costs (25 g/m3) และ มาตรฐานองคก์ าร 1199 รายลง ร้อยละ 45 of Air Pollution in the และรอ้ ยละ 77 ตามลาด อนามยั โลก (10 g/m3) Metropolitan Area of Skopje (2018) 6. ภมู ิภาคเอเชียตะวันออก การ มาตรการ 2 กรณีคอื กรณีเขม้ งวด มาตรการทเี่ ขม้ งวดมากจ วิเคราะหต์ น้ ทุน-ผลประโยชน์ใน มาก และกรณเี ขม้ งวดน้อย ใหผ้ ลประโยชนท์ ส่ี งู กว่า การลดการเสียชีวติ กอ่ นวยั อนั ควร เน่อื งจากก๊าซโอโซนและฝ่นุ PM2.5 ในภมู ภิ าคเอเชยี ตะวนั ออกในปี พ.ศ. 2563 7. ประเทศจีน การวเิ คราะห์ นามาตรฐานไอเสียรถขนาดเลก็ ลดฝนุ่ เพิม่ ได้อกี รอ้ ยละ 3 ต้นทนุ -ผลประโยชนใ์ นการนา China 6 มาใชก้ อ่ นกาหนด จาก 20 กโิ ลตนั ระหว่าง มาตรฐานไอเสยี รถขนาดเลก็ พ.ศ. 2558-2573 และ China 6 มาใชก้ อ่ นกาหนดใน จานวนผ้เู สียชวี ิต 880 รา จงั หวัดกวางดอง (2017) 8. ประเทศเกาหลี การประเมิน ประเมนิ คา่ ใช้จา่ ยและประโยชนท์ ไี่ ด้ แสดงวา่ กลยทุ ธบรู ณากา ค่าใช้จ่ายและประโยชน์ทไ่ี ดจ้ าก จากกลยทุ ธบรู ณาการการจดั การ การจัดการคณุ ภาพอากา กลยุทธบูรณาการการจดั การ คุณภาพอากาศและลดกา๊ ซเรือน และลดก๊าซเรือนกระจก คุณภาพอากาศและลดก๊าซเรอื น กระจกในกรุงโซล จะให้ผลประโยชนส์ งู กว่า กระจกในกรุงโซล (2011) 5
รวมมลู คา่ ผลประโยชน์ ค่าใชจ้ ่ายในการ ผลประโยชน์ / ดาเนืนงาน ตน้ ทุน B/C Ratio 22,000-57,000 ลา้ นบาท 5 ดับ จะ ฝ่นุ PM2.5 กรณเี ข้มงวด 3,580 81-222 มาก ‘292,000-797,000 (million int. $, 2005) 35 64.8 พันลา้ นบาท (1.95 รถเบนซิน 4,500 บาทตอ่ 3 งปี พันลา้ นเหรยี ญสหรฐั ) ในปี คัน ต้นทนุ เปน็ ลบ พ.ศ. 2573 รถดีเซล 15,000 บาทต่อ าย คัน าร 414,000 ลา้ นบาท (14 – 106,000 ลา้ นบาท าศ ลา้ นลา้ นวอน) า 51
โครงการ มาตรการ ประโยชนท์ ่ไี ด้ 9. ประเทศสหรฐั อเมรกิ า มาตรฐานรถยนตร์ ะดบั ท่ี 2 (Tier 2) ลดปรมิ าณการระบายฝุน่ วิเคราะหต์ ้นทุน-ผลประโยชนจ์ าก และมาตรฐานเครอ่ื งยนตส์ าหรบั รถ ละอองเนอื่ งจากมาตรฐา การปรับปรงุ มาตรฐานรถยนต์ ขนาดใหญ่ (Heavy-duty Engine รถขนาดใหญ่จะให้ (2003) and Vehicle Standards) ผลประโยชน์ทส่ี ูงกว่า 10. มาตรการในสหรฐั Benefits ลดมลพิษจากแหล่งกาเนดิ หลัก 5 ลดการเสยี ชิวิตก่อนวัยอัน and Costs of the Clean Air ประเภท เนน้ ทยี่ านพาหนะทางถนน ควร 230,000 รายในปี Act 1991-2020 และเช้ือเพลงิ ค.ศ. 2020 5
รวมมลู คา่ ผลประโยชน์ คา่ ใช้จ่ายในการ ผลประโยชน์ / ดาเนืนงาน ตน้ ทนุ น 25.2+70.1=95.6 าน billions USD 5.3+4.3=9.6 billions B/C Ratio USD Net 19.9+66.1=86.0 billions USD น 2 ล้านล้านเหรยี ญในปี 65 พนั ลา้ นเหรียญตอ่ ปี 30 ค.ศ. 2020 52
ภาคผนวก ข สรปุ การดาเนินงานเพ่ือปอ้ งกนั และแก้ไขปัญหามลพิษฝ่นุ ละอองPM2.5 ใน โครงการ มาตรการ ประโยชน์ท่ีได้ 1. การจัดทามาตรฐานคณุ ภาพ แหลง่ กาเนิดฝุ่น PM10 ทสี่ าคญั 4 พบวา่ ฝุ่นถนน 33% อากาศในบรรยากาศ อนั ดบั แรกเรยี งจากมากไปนอ้ ยคอื ฝนุ่ หมอ้ ไอน้า 30% 2. การตรวจวดั คณุ ภาพอากาศ ฝุ่นถนน หมอ้ ไอน้าโรงงาน ไอเสียรถยนต์ 22% ในบรรรยากาศ อุตสาหกรรม การจราจร และ โรงไฟฟา้ 12% 3. การศกึ ษาผลกระทบของ โรงไฟฟา้ การก่อสรา้ ง 3% มลพิษอากาศต่อสขุ ภาพอนามยั Source apportionment ปี 2017 ของประชาชน ทเี่ อไอทีและกรมควบคมุ มลพิษ ใน พบว่าฝนุ่ PM2.5 มาจากไ 4. การจดั ทาบญั ชีแหล่งกาเนิด ฤดูแลง้ และฤดฝู น เสียรถดเี ซล 20.8-29.2% มลพษิ อากาศ พ.ศ. 2540 จากการเผาชีวมวล 24.6 ประเมินผลจากแตล่ ะมาตรการใน 37.8% ฝุ่นทตุ ิยภมู ิ 15.8 5. การจัดทาแบบจาลอง การจดั ทากลยุทธ์ 20.7% และอื่นๆ แหล่งทม่ี าของมลพษิ อากาศ มาตรการควบคุมฝุ่นละออง โดย เรยี งลาดบั ตามความคมุ้ ทุน ได้แก่ (1) ไดข้ ้อมลู ระดับมลพษิ ท่ี 6. การจดั ทาแบบจาลองการ การทาความสะอาดถนน (2) การ ลดลงจากแต่ละมาตรการ แพรก่ ระจายมลพิษอากาศ เปลี่ยนชนิดนา้ มันเช้ือเพลงิ เป็นกา๊ ซ 7. การจดั ทากลยุทธก์ ารควบคมุ ฝนุ่ PM10 ลดลงมา ฝุ่นละอองในกรงุ เทพมหานคร ตามลาดับตัง้ แตป่ ี พ.ศ. พ.ศ. 2540 2540 จนปจั จบุ ันระดบั 5
นประเทศไทย ค่าใชจ้ ่ายในการ ผลประโยชน์ / ดาเนืนงาน ต้นทนุ รวมมลู คา่ ผลประโยชน์ B/C Ratio รวมอยใู่ นขอ้ 7 รวมอยใู่ นข้อ 7 ไอ % 6- 8- รวมอยใู่ นข้อ 7 รวมอยใู่ นข้อ 7 ร มลู ค่าปจั จบุ นั สุทธิ (NPV - 1 ลา้ นเหรียญสหรัฐ หรอื net present value) เป็น 25 ล้านบาท (2540) บวก และมมี ลู คา่ ในระยะ 5 ปี สูงระหว่างหลายร้อย 53
โครงการ มาตรการ ประโยชน์ทีไ่ ด้ ธรรมชาติหรอื น้ามนั เตา กามะถันตา่ PM10 ในพื้นที่ทั่วไปต่ากว มาตรฐาน (3) การปรบั ปรงุ มาตรฐานรถยนต์ ฝนุ่ ละอองขนาดเล็ก PM และนา้ มนั เชอ้ื เพลงิ (4) เปล่ยี นชนดิ ลดลง 14.4 มคก./ลบ.ม หรอื ร้อยละ 18.3 เมอื น้ามนั เชื้อเพลงิ สาหรับโรงไฟฟา้ เทยี บกบั ปี 2547 CO ลดลง 26,194 ตนั /ป 8. การปรับปรงุ มาตรฐานรถยนต์ กาหนดมาตรฐานรถยนตแ์ ละ HC ลดลง 5,854 ตัน/ปี NIOx ลดลง 4,446 ตนั /ป และคณุ ภาพน้ามันดีเซล Euro 3 คณุ ภาพนา้ มัน Euro 3 ปริมาณ PM ลดลง 1,732 ตัน/ปี PM2.5 ลดลง 4.05 มคก./ ในปี พ.ศ. 2547 กามะถันไม่เกินร้อยละ 0.035 โดย ลบ.ม. ปรมิ าณการระบาย PM2. น้าหนกั ลดลงตามลาดับจาก ประมาณ 4 พนั ตนั ต่อปี 9. การปรบั ปรุงมาตรฐานรถยนต์ กาหนดมาตรฐานรถยนต์และ ใน พ.ศ. 2568 ลงเหลอื ประมาณ 1 พนั ตนั ต่อปี และคณุ ภาพน้ามนั ดเี ซล Euro 4 คุณภาพน้ามัน Euro 4 ปริมาณ ใน พ.ศ. 2593 (86%) ในปี พ.ศ. 2556 กามะถันไม่เกนิ 50 ส่วนในลา้ นสว่ น 10. ข้อเสนอการปรบั ปรุง กาหนดมาตรฐานรถยนต์และ มาตรฐานรถยนต์และคณุ ภาพ คุณภาพน้ามนั Euro 5&6 ปริมาณ น้ามัน Euro 4 เปน็ Euro 5 & 6 กามะถันไมเ่ กิน 10 ส่วนในลา้ นส่วน ในปี พ.ศ. 2566/2569/2575 5
รวมมลู ค่าผลประโยชน์ ค่าใช้จา่ ยในการ ผลประโยชน์ / ดาเนืนงาน ตน้ ทนุ วา่ ล้านเหรยี ญจนถึงหมนื่ ลา้ น เหรียญ B/C Ratio M10 ม. ปี ปี / .5 54
ภาคผนวก ค รายช่ือผ้เู ข้าร่วมการสัมมนา “โครงการศึกษาแหล่งกาเนิดและแนวทางการจัดการ ฝ่ ุนละอองขนาดไม่เกนิ 2.5 ไมครอน ในพืน้ ทก่ี รุงเทพและปริมณฑล” วนั ที่ 2 สิงหาคม 2561 ณ ห้องประชุม 202 รวม 60 คน กรมควบคุมมลพษิ ผอู้ านวยการกองจดั การคุณภาพอากาศและเสียง 1. นายพนั ศกั ด์ิ ถิรมงคล นกั วชิ าการส่ิงแวดลอ้ มชานาญการพิเศษ 2. นายเสกสรร แสงดาว นกั วชิ าการส่ิงแวดลอ้ มชานาญการพเิ ศษ 3. นางสาวนิภาภรณ์ ใจแสน นกั วชิ าการสิ่งแวดลอ้ มชานาญการพิเศษ 4. นางสาวนุชจริยา อรัญศรี นกั วชิ าการสิ่งแวดลอ้ มชานาญการพเิ ศษ 5. นางสาวกาญจนา สวยสม นกั วชิ าการสิ่งแวดลอ้ มชานาญการพิเศษ 6. นางสาวนิตยา ไชยสะอาด นกั วชิ าการสิ่งแวดลอ้ มชานาญการพิเศษ 7. นางสาวภทั รียา เกตุสิน นกั วชิ าการสิ่งแวดลอ้ มชานาญการพเิ ศษ 8. นางสาวเกศศินี อุนะพานกั นกั วชิ าการสิ่งแวดลอ้ มชานาญการพิเศษ 9. นางสาวนนั ทวนั ว.สิงหะคเชนทร์ นกั วชิ าการส่ิงแวดลอ้ มชานาญการพเิ ศษ 10. นางสาวมานวภิ า กศุ ล นกั วชิ าการส่ิงแวดลอ้ มชานาญการ 11. นายอิทธิพล พอ่ อามาตย์ นกั วชิ าการส่ิงแวดลอ้ มชานาญการ 12. นายพิเชษฐ์ อธิภาคย์ นกั วชิ าการสิ่งแวดลอ้ มชานาญการ 13. นางสาวอรวรรณ มานูญวงศ์ นกั วชิ าการสิ่งแวดลอ้ มชานาญการ 14. นายศกั ดา ตรีเดช นกั วชิ าการสิ่งแวดลอ้ มชานาญการ 15. นางสาวพชั ราภา โชคยางกูร นกั วชิ าการส่ิงแวดลอ้ มชานาญการ 16. นางสาวนาบุญ ฤทธ์ิรักษ์ นกั วชิ าการส่ิงแวดลอ้ มชานาญการ 17. นางสาววลยั นุช พรรณสังข์ นกั วชิ าการสิ่งแวดลอ้ มปฏิบตั ิการ 18. นายอานวย อภยั นกั วชิ าการส่ิงแวดลอ้ ม 19. นางสาวทิฆมั พร ทิพยแ์ สง นกั วชิ าการสิ่งแวดลอ้ ม 20. นางสาววรรณรัฐ อยูเ่ ยน็ 55
กรมควบคุมโรค นกั วชิ าการสาธารณสุขชานาญการ 21. นางสาวณราวดี ชินราช นายแพทยป์ ฏิบตั ิการ อาชีวเวชศาสตร์ 22. นายเกรียงไกร ก้าไพบูลย์ กรมอนามัย นกั วชิ าการสาธารณสุข 23. นางสาวสุนิษา มะลิวลั ย์ นกั วชิ าการสาธารณสุข 24. นางสาวณฐั กานต์ ฉตั รวไิ ล กรมโรงงานอุตสาหกรรม ผอู้ านวยการกลุ่มมลพิษอากาศ 25. นางสาวศิรกาญจน์ เหลืองสกลุ วศิ วกรปฏิบตั ิการ 26. นางสาวพรวธิ ู ฤทธินนท์ กรมการขนส่ งทางบก นกั วทิ ยาศาสตร์ชานาญการ 27. นายเกียรติณรงค์ ครูบา กรมป้องกนั และบรรเทาสาธารณภัย นกั วเิ คราะห์นโยบายและแผนชานาญการพเิ ศษ 28. นายพรพสิ ุทธ์ิ บุญศิริ สานักงานนโยบายและแผนการขนส่ งและจราจร 29. นายนพพร จรุงเกียรติ นกั วเิ คราะห์นโยบายและแผนชานาญ สานักสิ่งแวดล้อม กรุงเทพมหานคร หวั หนา้ กลุ่มงานควบคุมมลพิษ 2 30. นางนภาพร ศรีเพช็ ร์พนั ธุ์ นกั วชิ าการสิ่งแวดลอ้ มชานาญการ 31. นางสาวสุวรรณา กองกาไว นกั วชิ าการสุขาภิบาลชานาญการ 32. นายชาญศกั ด์ิ คชานุบาล นกั วชิ าการสิ่งแวดลอ้ มปฏิบตั ิการ 33. นางสาวทิพยญ์ าณี สุวรรณวจิ ิตร องค์การขนส่ งมวลชนกรุงเทพ หวั หนา้ กลุ่มงานพฒั นาระบบสวสั ดิการ ส านกั การเจา้ หนา้ ที่ 34. นางธญั ญน์ รี ภูท่ อง เจา้ หนา้ ที่อาชีวอนามยั 35. นายพรเทพ สายสินธุ์ 56
กองบงั คับการตารวจจราจร รอง ผกก.5 บก.จร. 36. พ.ต.ท.สมเกียรติ อนนั ตกาล สว.งานตรวจพิสูจน์มลภาวะ กก.5 บก.จร. 37. พ.ต.ต.รัฐฉตั ร พนั ธุ์สุข การรถไฟฟ้าขนส่ งมวลชนแห่งประเทศไทย 38. นางสาวพรพมิ ล พมุ่ พวง ผอู้ านวยการกองสิ่งแวดลอ้ ม 39. นางสาวสวนีย์ บรรพจน์พทิ กั ษ์ รักษาการหวั หนา้ แผนกติดตามตรวจสอบผลกระทบสิ่งแวดลอ้ ม สถาบนั ปิ โตรเลียมแห่งประเทศไทย รองผอู้ านวยการอาวุโส 40. นายฐนนั ดร์ มฤคทตั นกั วเิ คราะห์อาวโุ ส 41. นางสาวสาวเดือน ทาวะรมย์ นกั วเิ คราะห์ 42. นายธราธร อานทิพยส์ ุวรรณ สมาคมอตุ สาหกรรมยานยนต์ไทย นายกสมาคม 43. นายองอาจ พงศก์ ิจวนสิน สมาชิกสมาคมอุตสาหกรรมยานยนตไ์ ทย 44. นายอดิสร พลทะจกั ร์ มหาวทิ ยาลัยมหิดล อาจารย์ 45. ผศ.ดร.ตระการ ประภสั พงษา รองศาสตรจารย์ 46. รศ.ดร.สราวธุ เทพานนท์ นกั ศึกษา 47. นางสาวณฐั พร ปิ่ นทอง นกั ศึกษา 48. นางสาววนิชญา กลุ แทน นกั วจิ ยั 49. นางสาวพชั รากร สกั เพง็ มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์ อาจารย์ 50. นายสมโภค ก่ิงแกว้ มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์ นกั วจิ ยั 51. นายพรรณนพ ลิ่มหุ่น นิสิตปริญญาเอก 52. นางสาวนริฏา ฟักแกว้ 57
มหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยพี ระจอมเกล้าพระนครเหนือ 53. ผศ.ดร.พรรณวดี สุวฒั ิกะ อาจารย์ บัณฑิตวทิ ยาลยั ร่วมด้านพลงั งานและส่ิงแวดล้อม (JGSEE) มหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยพี ระจอมเกล้าธนบุรี 54. รศ.ดร. สาวติ รี การีเวทย์ อาจารย์ 55. นายสิทธิพงษ์ เป็งจนั ทร์ นกั ศึกษา 56. นายภทั รภูมิ พ่ึงแยม้ นกั ศึกษา 57. Pham Thi Bich Thao นกั ศึกษา สถาบนั เทคโนโลยแี ห่งเอเซีย อาจารย์ 58. นายสุพฒั น์ หวงั วงษว์ ฒั นา สานักกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ 59. ศ.ดร.ธงชยั พรรณสวสั ด์ิ อาจารย์ สมาคมอนามยั สิ่งแวดล้อมไทย เลขาธิการ 60. นายสนธิ คชวฒั น์ 58
กองจัดการคุณภาพอากาศและเสยี ง กรมควบคุมมลพิษ กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละส่ิงแวดล้อม 92 ซอยพหลโยธิน 7 ถนนพหลโยธนิ แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กทม. 10400 โทร. 0-2298-2000 โทรสาร 0-2298-2357 http://www.pcd.go.th สงิ หาคม 2561 ชอ่ื โครงการ : โครงการศกึ ษาแหลง่ กาเนิดและแนวทางการจัดการฝ่นุ ละออง ขนาดไมเ่ กนิ 2.5 ไมครอน ในพน้ื ทก่ี รงุ เทพและปริมณฑล ดาเนินการโดย รองศาสตราจารย์ วงศพ์ ันธ์ ลมิ ปเสนีย์ วทิ ยาลัยพฒั นามหานคร มหาวทิ ยาลัยนวมินทราธริ าช อาคารศรีจลุ ทรพั ย์ ชัน้ 19 44 ถนนพระราม 1 เขตปทุมวนั กทม. 10330 โทร. 02 214 4366 โทรสาร 02 214 4367 กรมควบคุมมลพษิ กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาติและส่งิ แวดลอ้ ม เปน็ เจ้าของกรรมสทิ ธิ์ และมสี ิทธิ์ในเอกสารฉบบั นี้
Search
