พฤติกรรมนักท่องเที่ยวเบื้องต้น

เน้ือหา • ทฤษฎแี รงจูงใจ • ปัจจยั ท่มี อี ทิ ธิพลตอ่ พฤตกิ รรมนักทอ่ งเท่ยี ว • ประเภทของนักทอ่ งเท่ยี ว และกลุม่ ตลาดนักทอ่ งเท่ยี ว • พฤตกิ รรมของนักทอ่ งเท่ยี วชาตติ า่ งๆ • แนวโนม้ พฤตกิ รรมนักทอ่ งเท่ยี ว 2

พฤติกรรมนกั ท่องเท่ียว เกิดจากความตอ้ งการ Needs Wants Demands •Money to buy •Willingness to buy •Purchasing power 3

Maslow’s Hierarchy of needs Personal’s drive Self respect, achievement , status Love , belongingness, acceptance, friendship Security from physical and emotional harm Food , drink , water , shelter , sex

Maslow’s needs and motives listed NE(MEiDll, R. C. & Alastair M. M., 199M8)OTIVE TRAVEL REFERENCES Physiological Relaxation Escape Relaxation Safety Security Health Social Love Recreation Family togetherness Kinship relationships Companionship Interpersonal relations Ethnic Esteem Achievement status Social recognition Ego-enhancement Self-actualization Be true to one’s own nature Professional/business Status 5 Exploration Self-discovery Satisfaction of inner desires

Tourist motivations Cultural Physical Emotional -Sightseeing -Relaxation -Nostalgia -Sun tan -Romance -Experience new -Exercise and health -Adventure cultures -Sex -Escapism -Fantasy Status Tourist -Spiritual fulfillment -Exclusivity Personal Personal -Fashionability development -Ostentatious -Visiting friends and spending -increased relatives opportunities knowledge -Make new friends Learning a new -Need to satisfy others skill 6 Source: Swarbrooke, J. & Horner, S. (1999)

Major motivation and different types of visitor attractions For examples: Theme park Museum Art gallery • excitement • Learn something new • Aesthetic pleasure • Risk and adventure • Nostalgia • Relaxation • Escapism • Status if internationally • Pusue special interest in art • Status if would famous famous • Status if see word famous painting Leisure shopping complex Golf course • Escapism • Exercise • Search for a bargain • Make new friends • Status if bought designer label • Status if it is a prestigious product course 7

Factors influencing behaviour (Kotler et al. 1999) 8

Cultural differences 9

ชนชน้ั ทางสงั คม 1 พระมหากษตั ริย์ พระราชินี เช้ือพระวงศช์ น้ั สงู ผนู้ าประเทศ ชนชน้ั สงู 2 รฐั มนตรี รฐั บรุ ษุ องคมนตรี 3 ขา้ ราชการชน้ั นา ปลดั กระทรวง อธิการบดี นายพล ผูม้ ีช่ือเสียง ชนชน้ั กลาง 4 ผทู้ รงคณุ วฒุ ิ อาจารย์ นกั หนงั สือพิมพ์ นกั เขียน นกั ธุรกิจชนั้ นา ชนชนั้ ล่าง 5 ขา้ ราชการ พ่อคา้ ประชาชน ทนายความ หมอ เจา้ ของหา้ งรา้ น 6 ผมู้ ีอนั จะกิน การศึกษา ม.4-6 อนุปริญญา 10 7 เสมียน ช่าง กรรมกรมีฝี มือ 8 กรรมกรไม่มีฝี มือ ชาวนา ชาวบา้ น

ปัจจยั ในการแบ่งชนชน้ั ทางสงั คม ฐานนั ดร รายได้ การศึกษา อาชพี 11

Accor Hotel Group 12

Reference group

Family • Nuclear family ครอบครวั เด่ียว • Extended family ครอบครวั ขยาย • Family household ครวั เรือนประเภทครอบครวั • Non-family household ครวั เรือนที่ไม่ใช่ครอบครวั 14

Family life cycle - FLC ช่วงวยั สินคา้ และบริการที่สนใจ จดุ เด่น จดุ ดอ้ ย โสด เส้ือผา้ แฟชนั่ สนั ทนาการ ท่องเที่ยว ปัญหาการเงิน - นอ้ ย แต่งงานไม่มีลกู ของใชใ้ นบา้ น สนั ทนาการ ท่องเที่ยว ปัญหาการเงิน - นอ้ ย บุตรคนแรกอายุนอ้ ยกว่า อาหาร เคร่ืองใชเ้ ด็ก วิตามิน - เริ่มมีปัญหา 6 ปี การเงิน บตุ รคนสดุ ทอ้ งอายุ 6 ปี สินคา้ เสริมปัญญาลกู การเงินเร่ิมดี - ลกู โตมีงานทาหมดแลว้ สินคา้ คณุ ภาพ รถยนต์ เฟอรน์ ิเจอร์ การเงินดี - ท่องเที่ยว การเงินดี - ลกู แต่งงานหมดแลว้ สินคา้ ฟ่ มุ เฟื อย ปรบั ปรงุ บา้ น ท่องเที่ยว บน้ั ปลายชีวิต ยารกั ษาโรค ยาบารงุ - มีปัญหา การเงินบ1า้ 5ง

ผูท้ าหนา้ ท่ีตดั สินใจซ้ือในครอบครวั ภรรยาตดั สินใจ ตดั สินใจ อาหาร เส้ือผา้ ลูก ร่วมกนั หมอ้ กระทะ การทอ่ งเท่ยี ว ตูเ้ ยน็ บา้ น เคร่ืองตดั หญา้ สามีตดั สินใจ 16

Number of births in the United States Baby boomer (1946 to 1964) Post-World War II baby boom Generation X (1960s through the early '80s, usually no later than 1981 or 1982) Generation Y (Echo baby boom) (1980 to 1999), the children of the post-WWII baby boomers Generation Z (Mid 1990s onward) 17

Baby boomer Gen X Gen Y Gen Z 18

19

Pull & Push Factor 20

? Pull Push ? 21

อยากหนีความจาเจ อยากอวด เทศกาลงานประเพณี ทิวทศั นส์ วยงาม ตอ้ งการความทา้ ทาย อยาก กิจกรรมนนั ทนาการ พกั ผ่อน ตอ้ งการผจญ ตอ้ งการคน้ หาตวั เอง ภยั โบราณสถาน 22

Push Pull หนีความจาเจ ทวิ ทศั น์สวยงาม อยากพกั ผอ่ น เทศกาลงานประเพณี อยากอวด กจิ กรรมนันทนาการ ตอ้ งการผจญภยั โบราณสถาน ตอ้ งการความทา้ ทาย ฯลฯ ฯลฯ 23

ปัจจยั ที่มีอิทธิพลต่อการตดั สินใจเดินทางท่องเที่ยว ปัจจยั ภายใน ปัจจยั ภายนอก แรงจูงใจ แหลง่ ทอ่ งเท่ยี ว บุคลกิ ภาพ คาแนะนาของ Agent เงนิ เหลือจา่ ย ขอ้ มูลท่ไี ดร้ บั จากส่ือ เวลาวา่ ง กฎหมาย ครอบครวั สภาพอากาศ ท่ที างาน โปรโมชน่ั งานอดเิ รก ฯลฯ ประสบการณใ์ นอดตี ทศั นคติ การรับรู้ ฯลฯ Source: adapted from Horner & Swarbrooke (1996) 24

ประเภทของนกั ท่องเที่ยว 25

แนวคิดท่ีสาคญั ในการแบ่งประเภทของนกั ท่องเท่ียว แบง่ ประเภทนกั ทอ่ งเท่ยี วตามแนวคดิ ดา้ นจติ วทิ ยา • Cohen • Plog 26

Cohen’s 4 typologies: • Drifter • Explorer • Individual Mass Tourist • Organized Mass Tourist Source: Cohen (1972) 27

สดั ส่วนความตอ้ งการของนกั ท่องเท่ียว 4 กลุ่ม • Drifter • Explorer • Individual Mass Tourist • Organized Mass Tourist ความตอ้ งการปลอดภยั คนุ้ เคย ความตอ้ งการประสบการณแ์ ปลกใหม่ 28

Plog’s Psychographic Typology Psychocentrics Near-psychocentrics Mid-centrics Near-allocentrics Allocentrics Source: Plog (1977)

นกั ท่องเท่ียวตามกลุ่มตลาด 30

Middleton (1994) จาแนกวิธแี บง่ สว่ นตลาดนักทอ่ งเท่ยี วออกตาม • วตั ถุประสงคข์ องการเดนิ ทาง • แรงจูงใจ และผลประโยชน์ท่ตี อ้ งการ • ลกั ษณะของผูซ้ ้ือและผูใ้ ชบ้ ริการ • ลกั ษณะดา้ นประชากรศาสตร์ เศรษฐกจิ และภูมศิ าสตร์ • ลกั ษณะดา้ นจิตวทิ ยา • ราคา 31

Swarbrooke (1995) จาแนกตลาดนักทอ่ งเท่ยี วออกตาม • กลุม่ ของนักทอ่ งเท่ยี ว เชน่ ไปคนเดยี ว กบั ครอบครวั หรือกบั เพ่ือน • ประเภทและวตั ถุประสงคข์ องการเดนิ ทาง เชน่ ทศั นศึกษา สมั มนา • วิธกี ารเดินทาง เชน่ รถสว่ นตวั หรือรถโดยสาร 32

ตวั อย่างกลุ่มตลาดนกั ท่องเท่ียว 33

Family Market • นกั ท่องเท่ียวกลุ่มครอบครวั มกั จะตดั สินใจตามลูกเป็นหลกั ซ่ึงจะ เปล่ยี นแปลงไปตามอายุของลูก – ทารก: มกั เลือกเดินทางไปในท่ที ่มี คี วามปลอดภยั สูง สะดวกสบาย – เดก็ ออ่ น: 2-5 ขวบ มกั จะเนน้ การเดนิ ทางระยะสนั้ มคี วามปลอดภยั สูง เหมาะกบั เดก็ วยั กาลงั หดั เดิน – เดก็ วยั เขา้ โรงเรียน: อายุไมเ่ กนิ 12 ปี วยั ท่ตี อ้ งการเลน่ กบั เพ่ือนวยั เดยี วกนั ชอบ สนามเดก็ เลน่ สระวา่ ยน้า – วยั รุ่น: 13-18 ปี ตอ้ งการมกี จิ กรรมเป็นของตวั เอง และกจิ กรรมคลา้ ยผูใ้ หญม่ าก ข้ึน 34

Hedonistic Market • กลุ่มท่องเที่ยวเพื่อความสาราญ • มกั ใหค้ วามสาคญั กบั ความสุขสว่ นตวั เป็นหลกั • มกั เป็นวยั ผูใ้ หญช่ ว่ งตน้ • เป็นความสุขทางกาย และการไดเ้ ขา้ สงั คม • แหลง่ ทอ่ งเท่ยี วเปล่ยี นไปตามสมยั นิยม ข้ึนอยูก่ บั ภาพลกั ษณแ์ ละ ความนิยมของนกั ทอ่ งเท่ยี ว • มกั เท่ยี วเป็นกลุม่ เพศเดยี วกนั ชอบอสิ ระ เรียบงา่ ย 35

The Backpacker Market • กลุ่มแบกเป้ • ทอ่ งเท่ยี วแบบอสิ ระ ประหยดั คา่ ใชจ้ า่ ย • มกั เป็นกลุม่ นักศึกษาเน่ืองจากมวี นั หยุดยาว 36

Visiting Friends and Relatives (VFR) • กลุ่มเยี่ยมเพ่ือนเย่ียมญาติ • สว่ นมากจะพกั กบั คนท่ตี วั เองไปเย่ยี ม • จดั เป็นการทอ่ งเท่ยี วท่ปี ระหยดั สาหรับผูท้ ่มี รี ายไดน้ อ้ ย • วตั ถุประสงคข์ องการเดนิ ทางมกั เก่ยี วขอ้ งกบั การไปร่วมงาน เชน่ งานแตง่ หรืองานศพ 37

Excursionists / One-day Tourists / Day-trippers • นกั ทศั นาจร • มกั จะเดนิ ทางทอ่ งเท่ยี วในประเทศ หรือประเทศเพ่ือนบา้ น • มรี ะยะเวลาไมเ่ กนิ 1 วนั • สภาพอากาศ มอี ทิ ธิพลตอ่ การตดั สินใจ 38

Educational Tourists • นกั ท่องเที่ยวเชิงการศึกษา  การแลกเปล่ยี นนักศึกษาระหวา่ งมหาวทิ ยาลยั ตา่ งๆ  การเรียนภาษาในตา่ งประเทศ การทอ่ งเท่ยี วและการพกั กบั ครอบครัว เจา้ ของภาษาในประเทศน้ันๆ  การทอ่ งเท่ยี วของกลุม่ ผูท้ ่มี คี วามสนใจตรงกนั และตอ้ งการศึกษาในส่ิงท่ี สนใจน้ัน เชน่ ประวตั ศิ าสตร์ วฒั นธรรม ภาษา การทาอาหาร 39

Religious Tourists • นกั ท่องเท่ียวเชิงศาสนา เชน่  การเขา้ ร่วมร่วมพธิ ฮี จั น์ ณ เมืองเมกกะ ประเทศซาอุดอิ าระเบยี ของชาวมุสลมิ  สงั เวชนียสถาน  แสวงบุญ 40

The Snowbird Market • กลุ่มหนีหนาว เป็นการเปรียบเทยี บกบั การอพยพยา้ ยถ่นิ ของนก ในชว่ งเปล่ยี นแปลงฤดู • ระยะเวลาในการทอ่ งเท่ยี วมกั จะยาวประมาณ 1-4 เดือน • นักทอ่ งเท่ยี วเป็นกลุม่ ผูเ้ กษียณอายุซ่ึงมกั จะมเี วลาในการพกั ผอ่ น เหลือเฟือ • กลุม่ หนีหนาวท่เี ป็นผูส้ ูงอายุมกั ตอ้ งการบริการท่สี ะดวกสบาย บริการทางการแพทย์ ความปลอดภยั และความเป็นมติ ร 41

Tourists with Disabilities • กลุ่มผมู้ ีความผิดปกติทางกาย อาจจะถูกมองวา่ รายไดไ้ มม่ ากนัก แตใ่ นการเดนิ ทางมกั จะมผี ูร้ ่วมเดนิ ทางซ่ึงเป็นกลุม่ คนทว่ั ไปท่รี ายได้ เหลือจา่ ย • แหลง่ ทอ่ งเท่ยี วหลายแหง่ มกี ารจดั เตรียมส่ิงอานวยความสะดวก สาหรับผูพ้ กิ ารไวบ้ ริการ • รูปแบบการเดนิ ทางทอ่ งเท่ยี วมกั ข้ึนอยูก่ บั ระดบั ความพิการ เชน่ การ เคล่ือนไหว สายตา หรือการฟงั บางคนเดนิ ทางทอ่ งเท่ยี วไดเ้ อง บาง คนตอ้ งการคนดูแล 42

พฤติกรรมของชนชาติต่างๆ

พฤติกรรมของชาวฝรงั่ เศส • ชา่ งพูดและชา่ งวิจารณ์ ชา่ งซกั ถาม • ทกั ทายดว้ ยการจบั มือ และการจูบแบบฝร่งั เศส (French Kiss) • การจบั มือจะตา่ งจากชาวอเมริกนั คือจะมือแบบหลวมๆ และ ระยะเวลาสน้ั ๆ • แสดงความสุภาพดว้ ยการเงยี บในบางสถานการณ์ • ทศั นคตติ อ่ ชาวเอเชยี คดิ วา่ คนเอเชยี สุภาพ ฉลาด ทางานหนักและไม่ กา้ วรา้ ว แตค่ นเอเชยี ย้มิ งา่ ย จนบางคร้ังดูไมม่ เี หตุผล ทาใหร้ ูส้ ึกวา่ เป็น การเสแสรง้

พฤติกรรมของชาวฝรงั่ เศส • ชอบใชท้ า่ ทางประกอบการพูด เชน่ – การจูบน้ิวทง้ั หา้ หมายถึง ยอดเย่ยี ม – การถึงแกม้ สว่ นใตต้ าลงดว้ ยมือขวา หมายถึง ไมเ่ ช่ือ – การตวดั มือไปขา้ งหลงั หมายถึง เร่ืองเลก็ นอ้ ยท่สี ามารถควบคุมได้

พฤตกิ รรมของชาวเยอรมัน • ชอบเรื่องศลิ ปวฒั นธรรม สงิ่ แวดล้อม • ถกู เลีย้ งดมู าอยา่ งมีระเบยี บวินยั และรู้จกั การช่วยเหลือตวั เองตงั้ แต่ เดก็ ๆ • รัฐบาลสง่ เสริมเร่ืองการศกึ ษามาก • คนเยอรมนั เลื่อมใสในศาสนามาก • คนเยอรมนั ชอบดมื่ เบยี ร์ หรือนา้ ผลไม้ ระหวา่ งการรับประทานอาหาร • มีกีฬายอดนิยม คือฟตุ บอล

พฤติกรรมของชาวเยอรมนั • มนี ิสยั รกั ดนตรี • รกั งาน กลวั ท่สี ุด คือการวา่ งงาน และสภาวะเศรษฐกจิ ซบเซา • ชอบชวี ติ กลางคืนท่มี กี ารด่ืมและรอ้ งเพลงสนุกสนาน • การถามไถเ่ ร่ืองอายุไมน่ ่าปิดบงั กนั ในสงั คมเยอรมนั • ชอบพกั ผอ่ นโดยการอา่ นหนังสือ และฟงั ดนตรี

พฤติกรรมชาวอเมริกนั • ชอบความเสมอภาค • มกี ารวางแผนในอนาคตเสมอ • ชอบความเป็นอสิ ระ • ชอบการพ่ึงพาตนเอง • สงั คมอเมริกนั ไมเ่ นน้ สถานภาพ แตจ่ ะไขวค่ วา้ หาสถานภาพแกต่ นเอง • ไมว่ า่ วรรณะทางสงั คมใด ครอบครัวฐานะใด หรือตาแหน่งงานใด ทุกคนมสี ิทธ์ิในการแสวงหาสถานภาพท่ดี กี วา่

พฤติกรรมชาวอเมริกนั • ใหค้ ุณคา่ กบั เวลามาก จะไมป่ ลอ่ ยเวลาไปโดยเปลา่ ประโยชน์ • ไมช่ อบการรอคอย • มกี ารกาหนดกจิ กรรมตา่ งๆเสมออยา่ งชดั เจน • การตรงตอ่ เวลาเป็นส่ิงท่แี สดงถึงการเคารพกนั และกนั

พฤตกิ รรมชาวอเมริกัน • ความเป็ นมติ ร – มีความเป็นมติ รสงู – มีความเป็นกนั เอง – เปิ ดเผย – การทกั ทายกนั เปรียบเป็นการทดั เทียมกนั ทางสงั คม • การแสดงอารมณ์ – ไมช่ อบเก็บซอ่ นอารมณ์และความรู้สกึ – จะแสดงออกชดั เจน เชน่ เม่ือดีใจจะสง่ เสียงดงั – สนใจส่ิงใดจะกระตือรือร้นเป็นพิเศษ

พฤติกรรมชาวอเมริกนั • การพูด – ชอบพูดเสยี งดงั – เวลาพูดจะมองตาผูพ้ ูด การหลบตาแสดงถึงการไมจ่ ริงใจ • มารยาท – การดาเนินชวี ิตงา่ ยๆ สบายๆ ไมเ่ ป็นทางการ – ไมม่ กี ฎเกณฑท์ างสงั คมทางดา้ นภาษาและมารยาทท่เี คร่งครดั – หนุ่มสาวชอบใชภ้ าษาแสลงกนั มาก