แนวการจัดการเรียนรู้รายวิชาเพิ่มเติมหน้าที่พลเมือง

91 ๙. กิจกรรมการเรียนรู กิจกรรมที่ ๑ (ทักษะกระบวนการเผชิญสถานการณ) (เวลา ๔ ชัว่ โมง) ข้นั นํา ๑. นักเรยี นดู Video Clip เกี่ยวกบั พลเมืองดตี ามวิถปี ระชาธปิ ไตย แลวรวมกันวเิ คราะหก ารกระทํา ของบคุ คลทแ่ี สดงถึงคุณลักษณะของพลเมืองดี ๒. นักเรียนดูภาพการรวมทํากิจกรรมของประชาชนที่เปนประโยชนตอสังคม เชน ปลูกตนไม ในสวนสาธารณะ ลอกคลอง ทําความสะอาดชุมชน สรางทางเขาหมูบาน ทําความสะอาดโบราณสถาน อาสาสมัครบรรเทาสาธารณภัย ชวยกันกําจัดแหลงเพาะยุงลาย การรณรงคปองกันตอตานยาเสพติด เปนตน และรวมกันแสดงความคิดเห็นอยางมีเหตุผลถึงผลท่ีคาดวาจะไดรับจากกิจกรรมในภาพ ครูเช่ือมโยง ใหน ักเรียนเห็นวากจิ กรรมเหลาน้นั เปนสว นหนงึ่ ของการกระทําท่แี สดงถึงการเปน พลเมืองดี ขน้ั ท่ี ๑ การรวบรวมขา วสาร ขอ มลู ขอ เท็จจรงิ ความรแู ละหลักการ ๓. นักเรียนแบงกลุมรวมกันสืบคนขอมูลขาวสารเก่ียวกับการมีสวนรวมของประชาชนท่ัวไป ในกิจกรรมตาง ๆ ของสงั คม ที่แสดงถึงการเปนพลเมืองดีจากแหลงเรียนรูท่ีหลากหลาย ครูชี้แจงวิธีการทํางาน กลุมรวมกนั และการปฏบิ ตั ติ ามบทบาทหนา ท่ที ไ่ี ดรับมอบหมายดว ยความรับผิดชอบ ขนั้ ที่ ๒ การประเมินคณุ คา และประโยชน ๔. สมาชกิ ในแตล ะกลมุ นาํ ขอ มูลทไ่ี ดสืบคนมาเลา สูกนั ฟง แลว วิเคราะหต ามประเดน็ ตอ ไปนี้ - ลกั ษณะสาํ คัญของกิจกรรม - ผลดตี อผปู ฏิบตั ิ - ผลดีตอ สังคมและประเทศชาติ - สง่ิ ทน่ี ักเรยี นสามารถนาํ ไปประยุกตป ฏบิ ตั ิในการดาํ เนินชวี ติ ๕. สมาชกิ แตละกลุมรวมกันสรุปขอมูลจากการวิเคราะหท่ีแสดงถึงผลดีของการปฏิบัติตนเปนพลเมืองดี แลว นาํ เสนอผลการวเิ คราะห กลุมผฟู งรวมกนั เสนอแนะเพม่ิ เติม ครูตรวจสอบความถูกตองเหมาะสม ๖. นักเรียนรวมกนั เขียนผงั มโนทศั นแสดงแนวทางการมสี วนรวมในกจิ กรรมตาง ๆ ของสังคม ขั้นท่ี ๓ การเลือกและการตดั สนิ ใจ ๗. สมาชกิ แตละกลุม รว มกันเลือกและตัดสินใจอยางมีเหตุผล เพ่ือเขารวมกิจกรรมที่เปนประโยชนตอ สังคม เชน - การปลกู ตนไมใ นสวนสาธารณะหรือในโรงเรยี น - รวมกจิ กรรมประหยัดพลงั งาน - รกั ษาความสะอาดสาธารณสมบัติ - รณรงคต อ ตา นสิง่ เสพตดิ - เผยแพรความรเู กีย่ วกบั การเลอื กตัง้ ทุกระดบั - รว มกจิ กรรมกับชมุ ชนในการสบื สานวัฒนธรรมไทย ฯลฯ

92 ขัน้ ท่ี ๔ การปฏบิ ัติ ๘. สมาชกิ แตล ะกลุมวางแผนการเขา รว มกจิ กรรมตาง ๆ ท่เี ปน ประโยชนต อสงั คม มกี ารแบง หนาที่ ความรับผิดชอบ แลวนําไปปฏิบัติและบันทึกผลการปฏิบัติในแบบบันทึกผลการเขารวมกิจกรรมท่ีเปน ประโยชนต อสังคม โดยแสดงถงึ การปฏิบัติดังนี้ - การรวมมือกันทาํ กิจกรรมของสมาชกิ ในกลมุ ใหบ รรลเุ ปา หมายท่ีกําหนดไว - การแสดงออกถงึ ความเอ้ือเฟอเผื่อแผแ ละเสียสละ ขนั้ สรปุ ๙. นกั เรยี นและครรู วมกนั สรปุ แนวทางการปฏบิ ตั ิตนเปนพลเมอื งดตี ามวิถีประชาธิปไตย และผลดี ตอบคุ คล สังคม และประเทศชาติ กจิ กรรมท่ี ๒ (กระบวนการสรางความตระหนัก) (เวลา ๒ ชัว่ โมง) ข้นั สงั เกต ๑๐. นักเรียนสังเกตการทํากิจกรรมท่ีเปนประโยชนตอสังคมของเพ่ือนสมาชิกในกลุม (กลุมเดิม ในกิจกรรมท่ี ๑) และผลัดกันเลาความประทับใจ หรือประสบการณจากการเขารวมกิจกรรมท่ีเปนประโยชน ตอ สังคม ข้ันวิเคราะหว ิจารณ ๑๑. สมาชกิ ในกลุม รว มกนั อภปิ รายในประเด็นตอ ไปนี้ - การเขารวมกิจกรรมท่ีเปนประโยชนต อ สังคมนัน้ สง เสรมิ ใหมคี ณุ ลกั ษณะของพลเมืองดีอยางไรบา ง - ผลของการเขารว มกิจกรรมนน้ั สงผลดตี อตนเอง ผอู ืน่ และสังคม อยางไร - นกั เรยี นไดแสดงความเอ้ือเฟอเผอื่ แผห รือเสียสละอยางไรบาง - ขอคิดท่ีไดจากการเขารวมกิจกรรมมีอะไรบาง และสามารถนําไปประยุกตใชในการดําเนินชีวิต อยางไร ๑๒. ตัวแทนแตล ะกลุมรวมเสนอผลงานหนาชัน้ เรียน ดวยวิธกี ารนําเสนอทห่ี ลากหลาย ๑๓. สมาชิกกลุมผูฟง ตั้งคําถามในประเด็นท่ีสงสัย หรือแสดงความคิดเห็นที่แตกตางออกไป กลุมผูเสนอผลงานยอมรบั ฟง ความคิดเหน็ ของผอู นื่ และตอบคําถามประเดน็ ทีส่ งสัยอยางมีเหตุผล ครูตรวจสอบ ความถูกตอ งและใหข อเสนอแนะ ข้นั สรปุ ๑๔. นักเรียนและครูรวมกันสรุปความสําคัญและความจําเปนของการปฏิบัติตนเปนพลเมืองดี การมีนํา้ ใจเผ่อื เฟอเผ่ือแผแ ละเสียสละ ๑๕. ครูมอบหมายใหนักเรียนแตละคนบันทึกพฤติกรรมของตน ลงในสมุดบันทึกความดี และ สงครผู สู อนตามกําหนดเวลา เพอื่ ใหครูประเมนิ ผลงานตามประเดน็ ตอ ไปน้ี - การมสี วนรว มในกิจกรรมตางๆ ของสงั คม - การแสดงความเอ้อื เฟอ เผื่อแผและเสยี สละ - ความขยันหมั่นเพียรและต้ังใจปฏิบตั หิ นา ท่ี ๑๐. ส่อื / แหลงการเรียนรู ๑. Video Clip เรอื่ ง พลเมืองดีตามวิถปี ระชาธิปไตย ๒. ภาพกจิ กรรมการทาํ ประโยชนต อ สังคม

93

94

95

96 คณะผูจัดทํา ท่ีปรกึ ษา กรรมการผูทรงคณุ วุฒิ คณะกรรมการการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน 1. นายวนิ ัย รอดจาย เลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาข้นั พืน้ ฐาน 2. นายกมล รอดคลา ย รองเลขาธกิ ารคณะกรรมการการศึกษาข้นั พ้ืนฐาน 3. นางอองจิต เมธยะประภาส ผเู ช่ยี วชาญพิเศษดานวิชาการและพัฒนากระบวนการเรยี นรู สพฐ. 4. นางเบญจลักษณ นํา้ ฟา ผูอํานวยการสาํ นักวชิ าการและมาตรฐานการศึกษา 5. นางสาวไพรวลั ย พิทักษสาลี คณะทาํ งานยกรางเอกสาร ประธาน 1. นายสชุ าติ วงศสุวรรณ รองประธาน 2. นางสาวไพรวลั ย พิทักษสาลี ผูทรงคณุ วฒุ ิ 3. นางวลยั อิศรางกรู ณ อยุธยา ผทู รงคณุ วฒุ ิ 4. นางสุคนธ สินธพานนท ผทู รงคณุ วฒุ ิ 5. นางวันเพ็ญ สทุ ธากาศ ผูอํานวยการสาํ นักสง เสรมิ การเมืองภาคพลเมือง สถาบันพระปกเกลา 6. นายศภุ ณัฐ เพิ่มพนู วิวัฒน คณะครุศาสตร จุฬาลงกรณมหาวทิ ยาลัย 7. นายอรรถพล อนันตวรสกลุ นักวิชาการอิสระ 8. นายวฒั นา อคั คพานชิ ผูอาํ นวยการฝายพัฒนาการมีสว นรว ม กกต. 9. ร.ต.อ.สมบตั ิ สิทธิบุศร ฝา ยกจิ การเลขาธกิ าร กกต. 10. นางสาวศริ ณิ ี ศิริพงษพ นั ธ ศกึ ษานเิ ทศก สพป.ราชบรุ ี เขต 1 11. นางสาวอญั ชลี เกษสรุ ิยงค ศึกษานิเทศก สพป.นครศรีธรรมราช เขต 4 12. นายพงศศักด์ิ กาญจนภักด์ิ ศึกษานิเทศก สพป.ลาํ ปาง เขต 1 13. นางสาววัชรี เหลม ตระกูล ศึกษานิเทศก สพป.จนั ทบรุ ี เขต 1 14. นายแกลวกลา ศรีหนารถ ศกึ ษานเิ ทศก สพม. เขต 2 (กรุงเทพฯ) 15. นางรวสิ า สมานรักษ ศกึ ษานเิ ทศก สพม. เขต 3 (นนทบรุ )ี 16. นางนาฏธยาน รอดสน ศกึ ษานิเทศก สพม. เขต 4 (สงิ หบ ุร)ี 17. นางเพชราภรณ อยูนาน ศกึ ษานเิ ทศก สพม. เขต 20 (อุดรธานี) 18. นายเสถยี ร เทยี่ งธรรม ศึกษานิเทศก สพม. เขต 33 (สรุ ินทร) 19. นางวิไลวรรณ เหมอื นชาติ รองผูอ ํานวยการโรงเรียนสาธติ มหาวทิ ยาลยั ราชภฏั นครศรธี รรมราช 20. นายประดิษฐ ทองคาํ ปลวิ ผูอาํ นวยการโรงเรยี นวดั พรหมประสทิ ธิ์ จ.ปราจีนบุรี สพม.เขต 7 21. นางนติ ยา มน่ั ชาํ นาญ โรงเรียนราชวินติ ประถม สพป.กรุงเทพมหานคร 22. นางสาวกัลยา มนั่ ในธรรม โรงเรยี นพญาไท สพป.กรุงเทพมหานคร 23. นางแววนภา กาญจนาวดี โรงเรียนพระยาประเสริฐสุนทราศรยั (กระจา ง สงิ หเสน)ี สพป.กทม. 24. นางพรทิพา คาํ แหง โรงเรยี นพระยาประเสริฐสุนทราศรัย (กระจาง สงิ หเสนี) สพป.กทม. 25. นางชนษิ ฐภ าณ ไชยพรหม โรงเรียนวัดทงุ แฝก สพป.สุพรรณบรุ ี เขต 3 26. นางละออ ปน ทอง โรงเรียนวัดโฆสิทธาราม สพป.สิงหบุรี 27. นางจนั ทนา ปานรตั น โรงเรียนบา นตนปรง สพป.ตรัง เขต 2 28. นายสธุ ารักษ พนั ธวงศร ตั น โรงเรยี นบา นตน ปรง สพป.ตรัง เขต 2 29. นางสาวอารรี ัตน หนูจรเพชร

97 30. นางนงนุช สลี อ โรงเรยี นอนบุ าลอตุ รดติ ถ สพป.อตุ รดติ ถ เขต 1 31. นางอังสนา พิไสยสามนตเ ขต โรงเรียนราชวินติ มธั ยม กรงุ เทพฯ สพม.เขต 1 32. นายสรุ เศรษฐ บุญเกตุ โรงเรียนสวนผึ้งวทิ ยา จ.ราชบุรี สพม.เขต 8 33. นางสภุ าวดี บุญญานุรกั ษ โรงเรียนวัดโพธ์ผิ กั ไห (เวชพนั ธอุ นสุ รณ) จ.พระนครศรีอยธุ ยา สพม.เขต 3 34. นางสาวสุชาดา สังขเ สอื โพธ์ิ โรงเรียนราษฎรน ยิ ม จ.นนทบรุ ี สพม.เขต 3 35. นางสาวกนกวรรณ โกนาคม โรงเร ีย น น วม ิน ท ราช นิ ูท ิศ เต ร ยี ม อ ุด ม ศ ึก ษ าพ ฒั น าก าร จ . ส ม ุท รป ราก าร ส พ ม . เข ต 6 36. นางสคุ นธ เทพณรงค โรงเรียนดีบกุ พงั งาวทิ ยายน สพม. เขต 14 37. นางสาวอไุ รรตั น มากนุย โรงเรียนดีบุกพงั งาวิทยายน สพม. เขต 14 38. นางนิธดิ า เบาศรี โรงเรียนกัลยาณวตั ร จ.ขอนแกน สพม. เขต 25 39. นางสาวบรรจง มุกดา โรงเรยี นกัลยาณวัตร จ.ขอนแกน สพม.เขต 25 40. นางละเอียด สุขจิตต โรงเรยี นบุญวาทยว ทิ ยาลัย จ.ลําปาง สพม. เขต 35 41. นางวิมลรัตน ศรสี ุข โรงเรียนกาํ แพงเพชรพิทยาคม จ.กําแพงเพชร สพม. เขต 41 42. นายบรรดษิ ฐ กลางนภา โรงเรยี นกําแพงเพชรพิทยาคม จ.กาํ แพงเพชร สพม. เขต 41 43. นางสาวชมยั พร ธรี พงษ โรงเรยี นกาํ แพงเพชรพิทยาคม จ.กาํ แพงเพชร สพม. เขต 41 44. นางสาวเยาวลกั ษณ เตยี รณบรรจง ผูอาํ นวยการกลุม พฒั นาส่อื การเรียนรู 45. นายธัญญา เรอื งแกว ผูอํานวยการกลมุ พฒั นาและสงเสรมิ การวัดและประเมนิ ผลการเรียนรู 46. นางสาวจนั ทรา ตนั ติพงศานุรกั ษ ผูอํานวยการกลมุ พัฒนาหลักสตู รและมาตรฐานการเรียนรู 47. นางสาวชยพร กระตา ยทอง สาํ นักวิชาการและมาตรฐานการศกึ ษา 48. นางปานทพิ ย จตุรานนท สํานักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา 49. นางมทั นา มรรคผล สํานักวชิ าการและมาตรฐานการศึกษา 50. นางสาวอนัญญา นวาวัตน สํานกั วิชาการและมาตรฐานการศึกษา 51. นางวรรณี จนั ทรศิริ สํานักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา 52. นายปรชี า หมั่นคง สาํ นักวชิ าการและมาตรฐานการศึกษา 53. นายเฉลิมชัย พันธเ ลศิ สํานกั วิชาการและมาตรฐานการศกึ ษา 54. นายอนุจินต ลาภธนาภรณ สาํ นกั วิชาการและมาตรฐานการศกึ ษา 55. นายประชา ออ นรักษา สํานกั วชิ าการและมาตรฐานการศกึ ษา คณะทํางานทบทวนและปรบั ปรุงเอกสารใหส มบรู ณ 1. นายสชุ าติ วงศส วุ รรณ ประธาน 2. นางสาวไพรวลั ย พทิ ักษสาลี รองประธาน 3. นางวลยั อศิ รางกรู ณ อยธุ ยา ผทู รงคุณวฒุ ิ 4. นางสคุ นธ สินธพานนท ผทู รงคุณวฒุ ิ 5. นางวันเพญ็ สุทธากาศ ผทู รงคณุ วฒุ ิ 6. นายอรรถพล อนันตวรสกุล คณะครศุ าสตร จฬุ าลงกรณมหาวิทยาลัย 7. นายวัฒนา อัคคพานชิ นกั วิชาการอสิ ระ 8. นายธญั ญา เรืองแกว ผอู ํานวยการกลมุ พัฒนาและสงเสริมการวดั และประเมนิ ผลการเรียนรู 9. นางสาวจนั ทรา ตันตพิ งศานุรักษ ผอู ํานวยการกลุมพฒั นาหลักสูตรและมาตรฐานการเรียนรู 10. นางสาวชยพร กระตา ยทอง สาํ นกั วชิ าการและมาตรฐานการศึกษา 11. นางปานทิพย จตรุ านนท สํานกั วิชาการและมาตรฐานการศกึ ษา

98 12. นางมทั นา มรรคผล สาํ นกั วชิ าการและมาตรฐานการศึกษา 13. นางสาวอนญั ญา นวาวตั น สาํ นกั วชิ าการและมาตรฐานการศกึ ษา 14. นายเฉลิมชัย พนั ธเลิศ สํานักวชิ าการและมาตรฐานการศกึ ษา 15. นายอนจุ ินต ลาภธนาภรณ สาํ นกั วชิ าการและมาตรฐานการศึกษา 16. นายประชา ออนรักษา สาํ นกั วชิ าการและมาตรฐานการศึกษา ประธาน คณะบรรณาธิการกจิ รองประธาน 1. นายสชุ าติ วงศส วุ รรณ ผอู ํานวยการกลมุ พัฒนาหลักสูตรและมาตรฐานการเรียนรู 2. นางสาวไพรวัลย พทิ ักษสาลี สํานกั วิชาการและมาตรฐานการศกึ ษา 3. นางสาวจนั ทรา ตันติพงศานุรกั ษ สาํ นกั วิชาการและมาตรฐานการศึกษา 4. นางสาวชยพร กระตา ยทอง สํานักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา 5. นางมัทนา มรรคผล สาํ นกั วชิ าการและมาตรฐานการศึกษา 6. นางสาวอนัญญา นวาวตั น สาํ นกั วิชาการและมาตรฐานการศกึ ษา 7. นายเฉลมิ ชยั พนั ธเลศิ สาํ นักวิชาการและมาตรฐานการศกึ ษา 8. นายอนุจินต ลาภธนาภรณ สาํ นกั วชิ าการและมาตรฐานการศึกษา 9. นายประชา ออ นรักษา สํานักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา ออกแบบปกและภาพประกอบ 1. นางสาวปาณิตา วัฒนพานชิ 2. นายอทิ ธิชยั ไชยสวน