พรบ

กองการพสั ดุภาครัฐ  เหตุผลความจาํ เป็ นทตี่ ้องซื้อหรือจ้าง  ขอบเขตของงานหรือรายละเอยี ดคุณลกั ษณะเฉพาะของพสั ดุหรือแบบ รูปรายการงานก่อสร้างทจี่ ะซื้อหรือจ้าง แล้วแต่กรณี  ราคากลางของพสั ดุทจ่ี ะซื้อหรือจ้าง  วงเงนิ ทจี่ ะซื้อหรือจ้าง โดยให้ระบุวงเงนิ งบประมาณ ถ้าไม่มวี งเงนิ ดงั กล่าวให้ระบุวงเงนิ ทป่ี ระมาณว่าจะซื้อหรือจ้างในคร้ังน้ัน  กาํ หนดเวลาทตี่ ้องการใช้พสั ดุน้ัน หรือให้งานน้ันแล้วเสร็จ  วธิ ีจะซื้อหรือจ้าง และเหตุผลทตี่ ้องซื้อ/จ้างโดยวธิ ีน้ัน  หลกั เกณฑ์การพจิ ารณาคดั เลอื กข้อเสนอ  ข้อเสนออน่ื ๆ เช่น การขออนุมตั แิ ต่งต้งั คณะกรรมการต่าง ๆ ทจ่ี าํ เป็ น ในการซื้อหรือจ้าง การออกเอกสารซื้อหรือจ้างและประกาศเผยแพร่ 101

คณะกรรมการซ้ือหรือจา้ ง คณะกรรมการ คณะกรรมการ พจิ ารณาผล พจิ ารณาผล การประกวดราคา การสอบราคา อเิ ลก็ ทรอนิกส์ คณะกรรมการ ตรวจรับพสั ดุ คณะกรรมการ คณะกรรมการ ซื้อหรือจ้าง ซือ้ หรือจ้าง โดยวธิ ีคัดเลือก โดยวธิ ีเฉพาะเจาะจง 102

ขอ้ 26 องคป์ ระกอบของคณะกรรมการ คณะกรรมการตามขอ้ 25 แต่งต้งั จาก ขา้ ราชการ ลูกจา้ งประจํา พนกั งานราชการ แต่ละคณะประกอบดว้ ย พนกั งานมหาวิทยาลยั พนกั งานของรฐั หรือพนกั งานของ ประธานกรรมการ 1 คน และ กรรมการอยา่ งนอ้ ย 2 คน หน่วยงานของรฐั ทีเ่ รียกชื่ออย่างอื่น โดยใหค้ ํานงึ ถงึ ลกั ษณะหนา้ ทีแ่ ละความรบั ผดิ ชอบของ ผูท้ ีไ่ ดร้ บั แต่งต้งั เป็ นสาํ คญั ในกรณีจําเป็ นหรือ เงือ่ นไข จํานวนกรรมการทีเ่ ป็ นบุคคลอืน่ เพอื่ ประโยชนข์ องหน่วยงานของ จะตอ้ งไม่มากกว่าจํานวนกรรมการ รฐั จะแต่งต้งั บุคคลอื่นร่วมเป็ น ตามวรรคหนงึ่ กรรมการ ดว้ ยก็ได้ คุณสมบตั ิของคณะกรรมการ ควรแต่งต้งั ผูช้ ํานาญการหรือผูท้ รงคุณวุฒิ เงือ่ นไข เกีย่ วกบั งานซ้ ือ หรือจา้ งน้นั ๆ เขา้ ร่วมเป็ นกรรมการดว้ ย ทีจ่ ะแต่งต้งั ทุกคณะ

การแตง่ ต้งั คณะกรรมการคณะกรรมการซื้อหรอื จ้าง 1. คณะกรรมการพจิ ารณาผลประกวด VS คณะกรรมการ ราคาอเิ ลก็ ทรอนิกส์ ตรวจรับพสั ดุ 2. คณะกรรมการพจิ ารณาผลสอบราคา 3. คณะกรรมการซื้อหรือจ้างโดยวธิ ี คดั เลอื ก

องคป์ ระชมุ & มติ ระเบยี บฯ ระเบยี บฯ ของคณะกรรมการ ขอ้ 27 ขอ้ 107 ระเบยี บฯ กรรมการตอ้ งมาประชมุ ไม่นอ้ ยกว่า o ใหป้ ระธานและกรรมการ ขอ้ 143 กึง่ หนงึ่ ของจํานวนกรรมการท้งั หมด ออกเสียงคนละหนงึ่ เสียง o มติกรรมการใหถ้ อื เสียงขา้ งมาก เวน้ แต่ o คกก.ตรวจรบั พสั ดุ ใหถ้ อื มติเอกฉนั ท์ ประธานตอ้ งอยู่ในทีป่ ระชมุ o หากไม่สามารถปฏิบตั ิหนา้ ทีไ่ ด้ ดว้ ยทุกคร้งั o ใหแ้ ต่งต้งั ประธานกรรมการคนใหม่ o กรรมการคนใดคณะใดไม่เห็นดว้ ย - ใหท้ ําความเห็นแยง้ ไว้

การมีส่วนไดส้ ่วนเสียของคณะกรรมการซ้ือหรือจา้ ง กองการพสั ดภุ าครัฐ ประธานกรรมการและ หากประธานหรือกรรมการ กรรมการ จะต้องไม่เป็ นผู้มี ทราบว่าตนเป็ นผู้มสี ่วนได้เสียกบั ส่วนได้เสียกบั ผู้ยนื่ ข้อเสนอหรือ ผู้ยน่ื ข้อเสนอหรือคู่สัญญาในการซื้อหรือ คู่สัญญาในการซื้อหรือจ้างคร้ังน้ัน จ้างคร้ังน้ัน ให้ประธานหรือกรรมการผู้ ท้งั นี้ การมสี ่วนได้เสียในเร่ือง น้ันลาออกจากการเป็ นประธานหรือ ซึ่งทปี่ ระชุมพจิ ารณาของประธาน กรรมการในคณะกรรมการ กรรมการและกรรมการ ให้เป็ นไป ทต่ี นได้รับแต่งต้งั น้ัน และให้รายงาน ตามกฎหมายว่าด้วยวธิ ีปฏบิ ตั ิ หัวหน้าหน่วยงานของรัฐทราบเพอื่ สั่งการตามทเี่ ห็นสมควรต่อไป ราชการทางปกครอง (มาตรา 13)

การแบ่งซือ้ แบ่งจ้าง หมายถงึ การลดวงเงนิ ท่จี ะซือ้ หรือจ้างในครัง้ เดยี วกนั ออกเป็ นหลายครัง้ โดยไม่มี เหตุผลความจาํ เป็ น และมีเจตนาทจ่ี ะหลีกเล่ียง 1) แบ่งวงเงนิ ให้ลดลงเพ่อื เปล่ียนวธิ ีจดั หาพสั ดุ 2) ให้ผู้มีอาํ นาจส่ังซือ้ ส่ังจ้าง เปล่ียนแปลงไป หลกั การ ให้พิจารณาถึงวตั ถปุ ระสงคใ์ นการ จดั ซื้อหรอื จ้างครงั้ นัน้ และความค้มุ ค่าของทางราชการเป็นสาํ คญั

การตรวจสอบผ้ ูมีผลประโยชน์ ร่ วมกัน  เพอ่ื เป็ นการเปิ ดโอกาสให้มกี ารแข่งขนั กนั อย่างเป็ นธรรม ให้เจ้าหน้าทท่ี มี่ หี น้าทตี่ รวจสอบคุณสมบัตดิ าํ เนินการ ตรวจสอบคุณสมบตั ขิ องผู้ยนื่ ข้อเสนอแต่ละรายว่าเป็ นผู้มี ผลประโยชน์ร่วมกนั หรือไม่  เว้นแต่ ในกรณีท่ีหน่วยงานของรัฐเป็ นผู้ยื่นข้อเสนอต้ังแต่ 2 รายขึ้นไป มิให้ถือว่าหน่วยงานของรัฐน้ันมีผลประโยชน์ ร่วมกนั หรือมสี ่วนได้เสียกบั หน่วยงานของรัฐอน่ื 108

วิธีการซ้ คือณหระือกจรรา้ มงกการระจทดั าํซไ้ ือดจ้ ดั ๓จา้ วงิธี ดงั น้ ี ๑ วิธีประกาศเชิญชวนทวั ่ ไป เชิญชวนใหผ้ ปู้ ระกอบการทวั ่ ไป ทมี่ ี คณุ สมบตั ติ รงตามเง่ือนไขทีก่ าํ หนด เขา้ ยนื่ ขอ้ เสนอ ๒ วิธีคดั เลือก เชิญชวนเฉพาะผปู้ ระกอบการทีม่ ีคณุ สมบตั ิ ตรงตามที่กาํ หนดซึ่งตอ้ งไม่นอ้ ยกว่า ๓ ราย ใหเ้ ขา้ ยนื่ ขอ้ เสนอ เวน้ แต่ ผปู้ ระกอบการทีม่ ี คณุ สมบตั ติ รงตามกาํ หนดนอ้ ยกว่า ๓ ราย ๓ วิธีเฉพาะเจาะจง หน่วยงานภาครัฐเชิญชวนผูป้ ระกอบการที่มี คณุ สมบตั ติ รงตามท่ีกาํ หนดรายใดรายหนึ่งให้ เข้าย่ืนข้อเสนอหรือใหเ้ ข้ามาเจรจาต่อรอง ราคากบั หน่วยงานของรฐั โดยตรง

วธิ ีประกาศเชิญชวนทวั่ ไป สามารถทาํ ได้ 3 วธิ ี วิธีตลาดอิเล็กทรอนิกส์ (Electronic Market : e – market) • ไดแ้ ก่ การจดั ซ้ ือจดั จา้ งพสั ดทุ ี่มีรายละเอียดคณุ ลกั ษณะที่ไม่ซบั ซอ้ น เป็ นสินคา้ หรือ งานบรกิ ารทวั ่ ไป ท่ีกาํ หนดไวใ้ นระบบขอ้ มูลสนิ คา้ (e - catalog) วิธีประกวดราคาอิเล็กทรอนิกส์ (Electronic Bidding: e – bidding) • ไดแ้ ก่ การจดั ซ้ ือจดั จา้ งพสั ดคุ ร้งั หน่ึง ซึ่งมีราคาเกิน 500,000 บาท โดยเป็ นการจดั ซ้ ือ จดั จา้ งพสั ดทุ ี่มีรายละเอียดคณุ ลกั ษณะเฉพาะท่ีมีความซบั ซอ้ น มีเทคนิคเฉพาะ หรือเป็ น สินคา้ หรอื งานบริการที่ไม่ไดก้ าํ หนดไวใ้ นระบบขอ้ มูลสินคา้ (e - catalog) วิธีสอบราคา วิธีสอบราคา ไดแ้ ก่ การจดั ซ้ ือจดั จา้ งพสั ดคุ ร้งั หน่ึงซึ่งมีราคาเกิน 500,000 บาท แตไ่ ม่ เกิน 5,000,000 บาท ใหก้ ระทาํ ไดเ้ ฉพาะกรณีหน่วยงานของรฐั น้นั อยูใ่ นพ้ ืนท่ีมีขอ้ จาํ กดั ใน การใชส้ ญั ญาณอินเตอรเ์ น็ต ท้งั น้ ีเจา้ หนา้ ท่ีตอ้ งระบุเหตผุ ลและความจาํ เป็ นท่ีไม่อาจ ดาํ เนินการ e – market หรือ e – bidding ไวใ้ นรายงานขอซ้ ือขอจา้ งดว้ ย

การเผยแพร่ประกาศและเอกสารเชิญชวน และการขายหรือใหเ้ อกสาร กองการพสั ดุภาครัฐ e-market e-bidding สอบราคา เผยแพร่ - การให้หรือขายเอกสารให้ดาํ เนินการไป - การให้หรือขายเอกสาร ประกาศ พร้อมกบั การเผยแพร่ประกาศและเอกสาร ให้ดาํ เนินการไปพร้อม และเอกสาร - วงเงนิ เกนิ 5 แสน แต่ไม่เกนิ 5 ล้าน กบั การเผยแพร่ประกาศ ไม่น้อยกว่า เผยแพร่ไม่น้อยกว่า 5 วนั ทาํ การ และเอกสาร 3 วนั ทาํ การ - เกนิ 5 ล้าน แต่ไม่เกนิ 10 ล้าน เผยแพร่ - เผยแพร่ไม่น้อยกว่า ไม่น้อยกว่า 10 วนั ทาํ การ 5 วนั ทาํ การ - เกนิ 10 ล้าน แต่ไม่เกนิ 50 ล้าน เผยแพร่ ไม่น้อยกว่า 12 วนั ทาํ การ 111 - เกนิ 50ล้านเผยแพร่ไม่น้อยกว่า20วนั ทาํ การ



วิธีตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์ (Electronic Market : e – market) วิธีตลาดอิเลก็ ทรอนิ กส์ ได้แก่ การจดั หาพสั ดทุ ี่มีรายละเอียดคณุ ลกั ษณะ ท่ีไม่ซบั ซ้อน เป็ นสินค้าหรือบริการทวั่ ไป มีมาตรฐาน ซ่ึงกาํ หนดให้ส่วน ราชการจดั ซื้อสินค้าหรืองานจ้างท่ีกาํ หนดไว้ในระบบ e - catalog กระทาํ ได้ 2 ลกั ษณะ ดงั นี้ (1) การเสนอราคา โดยใบเสนอราคา (Request for Quotation : RFQ) ได้แก่ การจดั หาพสั ดคุ รงั้ หน่ึง ซึ่งมีราคาเกิน 500,000 บาท แต่ไม่ เกิน 5,000,000 บาท โดยเสนอราคาเพยี ง 1 ครงั้ ภายใน 1 วนั ทาํ การ นบั ถดั จากวนั ครบ กาํ หนดทน่ี ําประกาศและเอกสารเผยแพรท่ างเวบ็ ไซต)์ (2) การเสนอราคา โดยการประมลู อิเลก็ ทรอนิกส์ (Thai Auction) ได้แก่ การจดั หาพสั ดคุ รงั้ หนึ่ง ซึ่งมีราคาเกิน 5,000,000 บาท โดยเสนอราคา ไดห้ ลายครงั้ ภายในเวลา 30 นาที

e-Bidding ผู้ค้า ประชาชน เสนอราคา ทว่ั ไป เผยแพร/่ วจิ ารณ์ ประกาศ ร่ าง ประกาศ พจิ ารณาผล ประกาศ ประกวดราคาฯ ประกวด จัดทาํ ราคาฯ ประกาศ ผู้ชนะ หน่วยงานของรฐั

วิธปี ระกวดราคาอิเลก็ ทรอนกิ ส์ (Electronic Bidding : กองการพสั ดภุ าครัฐ e - bidding) การซื้อหรือจ้างคร้ังหน่ึง ซ่ึงมวี งเงนิ เกนิ 500,000 บาท และเป็ นสินค้าหรืองานบริการทไ่ี ม่ได้กาํ หนดรายละเอยี ด คุณลกั ษณะเฉพาะของพสั ดุไว้ในระบบข้อมูลสินค้า (e – catalog) โดยให้ดาํ เนินการในระบบประกวดราคา อเิ ลก็ ทรอนิกส์ (Electronic Bidding : e – bidding) ตามวธิ ีการทก่ี รมบญั ชีกลางกาํ หนด 115

วธิ สี อบราคา วธิ สี อบราคา ไดแ้ ก่ การจดั ซ้ือจดั จา้ งพสั ดคุ รง้ั หน่ึงซ่ึงมีราคา เกนิ 500,000 บาท แต่ไม่เกนิ 5,000,000 บาท ใหก้ ระทาํ ได้ เฉพาะกรณีท่หี น่วยงานของรฐั ตง้ั อยูใ่ นพ้นื ท่ที ่มี ีขอ้ จาํ กดั ในการ ใชส้ ญั ญาณอนิ เตอรเ์ น็ต ทง้ั น้ีเจา้ หนา้ ท่ตี อ้ งระบเุ หตผุ ลและ ความจาํ เป็นท่ไี ม่อาจดาํ เนินการดว้ ยวธิ ี e-market หรอื วธิ ี e-bidding ไวใ้ นรายงานขอซ้ือขอจา้ งดว้ ย

๒. วิธีคดั เลือก ใหค้ ณะกรรมการซ้ ือหรือจา้ งโดยวิธีคดั เลือกเชิญชวน ผูป้ ระกอบการที่มีคุณสมบตั ิตรงตามเง่ือนไขที่กาํ หนด ไม่นอ้ ยกว่า 3 ราย เวน้ แตใ่ นงานน้ันมีผูป้ ระกอบการที่ มีคณุ สมบตั ติ รงตามท่ีกาํ หนดนอ้ ยกว่า 3 ราย

มาตรา 56 (1) การจดั ซ้ือจดั จา้ งพสั ดุ ใหห้ น่วยงานของรัฐเลือกใชว้ ธิ ีประกาศเชิญชวนก่อน ยกเวน้ กรณีต่อไปน้ี (ก) ใช้วธิ ีประกาศเชิญชวนทว่ั ไปแล้ว ไม่มผี ู้ยน่ื ข้อเสนอ หรือข้อเสนอไม่ได้รับการคดั เลอื ก (ข) พสั ดุทม่ี คี ุณลกั ษณะเฉพาะเป็ นพเิ ศษหรือซับซ้อน หรือต้องผลติ ก่อสร้าง หรือให้บริการโดย ผู้ประกอบการทม่ี ฝี ี มอื โดยเฉพาะ หรือมคี วามชํานาญเป็ นพเิ ศษ หรือมที กั ษะสูงและผู้ประกอบการมี จาํ นวนจาํ กดั (ค) มคี วามจาํ เป็ นเร่งด่วน อนั เนื่องมาจากเกดิ เหตุการณ์ทไี่ ม่อาจคาดหมายได้ (ง) ลกั ษณะของการใช้งาน หรือมขี ้อจาํ กดั ทางเทคนิคทจี่ าํ เป็ นต้องระบุยห่ี ้อเป็ นการเฉพาะ (จ) ต้องซื้อโดยตรงจากต่างประเทศ หรือดาํ เนินการโดยผ่านองค์การระหว่างประเทศ (ฉ) ใช้ในราชการลบั หรือเป็ นงานทตี่ ้องปกปิ ดเป็ นความลบั ของทางราชการ หรือเกย่ี วกบั ความมน่ั คงของ ประเทศ (ช) งานจ้างซ่อมพสั ดุทจี่ าํ เป็ นถอดตรวจให้ทราบความชํารุดเสียหายเสียก่อน จงึ จะประมาณค่าซ่อมได้ (ซ) กรณอี นื่ ทก่ี าํ หนดในกฎกระทรวง

การดาํ เนินการโดยวธิ ีคดั เลอื ก เจ้าหน้าทพี่ สั ดุจดั ทาํ รายงานขอซื้อขอจ้าง เสนอหัวหน้าหน่วยงานของรัฐ (ผ่านหัวหน้าเจ้าหน้าทพี่ สั ดุ) เมอื่ หัวหน้าหน่วยงานให้ความเห็นชอบรายงานขอซื้อขอจ้าง ให้คณะกรรมการจัดซื้อหรือจดั จ้างโดย วธิ ีคดั เลอื ก ดาํ เนินการ

๓. วิธีเฉพาะเจาะจง ใหค้ ณะกรรมการซ้ ือหรือจา้ งโดยวิธีเฉพาะเจาะจงเชิญ ชวนผูป้ ระกอบการที่มีคุณสมบัติตรงตามเงื่อนไขท่ี กําหนดรายใดรายหนึ่ง เขา้ ยื่นขอ้ เสนอหรือเขา้ มา เจรจาตอ่ รองราคา

มาตรา 56 (2) (ก) ใช้ท้งั วธิ ีประกาศเชิญชวนทว่ั ไป และวธิ ีคดั เลอื ก หรือใช้วธิ ีคดั เลอื กแล้ว แต่ไม่มผี ู้ยนื่ ข้อเสนอ หรือข้อเสนอไม่ได้รับ การคดั เลอื ก (ข) การจัดซื้อจดั จ้างพสั ดุทก่ี ารผลติ จําหน่าย หรือให้บริการทวั่ ไป และมวี งเงนิ ในการจดั ซื้อจดั จ้างคร้ังหน่ึงไม่เกนิ วงเงนิ ตามทก่ี าํ หนดในกฎกระทรวง (ค)มผี ู้ประกอบการทมี่ ีคุณสมบตั โิ ดยตรงเพยี งรายเดยี วหรือผู้ประกอบการซึ่งเป็ นตวั แทนจาํ หน่ายหรือตวั แทนผู้ให้บริการโดย ชอบด้วยกฎหมายเพยี งรายเดยี วในประเทศและไม่มีพสั ดุอน่ื ทจี่ ะใช้ทดแทนได้ (ง) มคี วามจาํ เป็ นต้องใช้พสั ดุโดยฉุกเฉินเน่ืองจากอุบัตภิ ัยหรือธรรมชาตพิ บิ ตั ภิ ยั และการจดั ซื้อจดั จ้างโดยวธิ ีประกาศ เชิญชวนทว่ั ไปหรือวธิ ีคดั เลอื กอาจก่อให้เกดิ ความล่าช้าและอาจทาํ ให้เกดิ ความเสียหายร้ายแรง (จ) เป็ นพสั ดุทเ่ี กยี่ วพนั กบั พสั ดุทไ่ี ด้จัดซื้อจัดจ้างไว้ก่อนแล้ว และมคี วามจาํ เป็ นต้องจดั ซื้อจัดจ้างเพม่ิ เตมิ โดยมูลค่า ของพสั ดุทจ่ี ัดซื้อจดั จ้างเพมิ่ เตมิ จะต้องไม่สูงกว่าพสั ดุทไ่ี ด้จัดซื้อจัดจ้างไว้ก่อน (ฉ) เป็ นพสั ดุทจี่ ะขายทอดตลาด โดยหน่วยงานของรัฐ องค์การระหว่างประเทศ หรือหน่วยงานของต่างประเทศ (ช) ทด่ี นิ และสิ่งก่อสร้าง จําเป็ นต้องซื้อเฉพาะแห่ง (ซ) กรณอี นื่ ทก่ี าํ หนดในกฎกระทรวง

การดาํ เนินการโดยวธิ ีเฉพาะเจาะจง เจ้าหน้าทพ่ี สั ดุจดั ทาํ รายงานขอซื้อขอจ้าง เสนอหัวหน้าหน่วยงานของรัฐ (ผ่านหัวหน้าเจ้าหน้าทพ่ี สั ดุ) เมอ่ื หัวหน้าหน่วยงานให้ความเห็นชอบรายงานขอซื้อขอจ้าง ให้คณะกรรมการจัดซื้อหรือจ้างโดย วธิ ีเฉพาะเจาะจง ดาํ เนินการ จดั ทาํ หนังสือเชิญชวนผู้ประกอบการเข้ายน่ื ข้อเสนอ หรือเข้ามาเจรจาต่อรอง

อาํ นาจในการสงั่ ซ้ือหรือสง่ั จา้ ง กองการพสั ดุภาครัฐ วธิ ีประกาศเชญิ ชวน หวั หน้าหน่วยงานของรัฐ ผู้มีอาํ นาจเหนือขึน้ ไปหน่ึงชัน้ ท่วั ไป ไม่เกนิ 200,000,000 บาท เกนิ 200,000,000 บาท วธิ ีคัดเลือก เกนิ 100,000,000 บาท ไม่เกนิ 100,000,000 บาท เกนิ 50,000,000 บาท วธิ ีเฉพาะเจาะจง ไม่เกนิ 50,000,000 บาท สําหรับรัฐวสิ าหกจิ ใดมคี วามจาํ เป็ นจะกาํ หนดแตกต่าง ให้เสนอคณะกรรมการวนิ ิจฉัย เพอ่ื ขอความเห็นชอบ 123

การทาํ สัญญาและหลกั ประกนั

สญั ญาและหลกั ประกนั กองการพสั ดภุ าครัฐ ให้หน่วยงานของรัฐทาํ สัญญาตามแบบท่คี ณะกรรมการนโยบายกาํ หนด • หากจาํ เป็ นต้องมีข้อความหรือรายการแตกต่างไปจากท่ี คณะกรรมการนโยบายกาํ หนด โดยมีสาระสาํ คัญตามท่กี าํ หนดไว้ในแบบ และไม่ทาํ ให้หน่วยงานของรัฐเสียเปรียบกใ็ ห้กระทาํ ได้ การลงนามในสัญญา เป็ นอาํ นาจของหวั หน้าหน่วยงานของรัฐ • การลงนามในสัญญาตามวรรคหน่ึง จะกระทาํ ได้เม่ือพ้นระยะเวลา การอุทธรณ์ตามกฎหมายว่าด้วยการจัดซือ้ จดั จ้างและการบริหารพสั ดุ ภาครัฐ การแก้ไขสัญญาหรือข้อตกลง ต้องอยู่ภายในขอบข่ายแห่งวัตถุประสงค์เดมิ • หน่วยงานของรัฐต้องพจิ ารณาเปรียบเทยี บคุณภาพของพสั ดุ หรือ รายละเอียดของงาน รวมทงั้ ราคาของพสั ดุหรืองานตามสัญญาหรือ ข้อตกลงกับพสั ดุท่จี ะทาํ การแก้ไขนัน้ ก่อนแก้ไขสัญญาหรือข้อตกลงด้วย 125

การลงนามในสัญญา มาตรา 66 วรรค 2 การลงนามในสัญญาจะกระทาํ ได้ต่อเมอื่ ล่วงพ้น ระยะเวลาอทุ ธรณ์ และไม่มผี ู้ใดอุทธรณ์ ตามมาตรา 117 เว้นแต่ 1. การจดั ซื้อจดั จ้างทม่ี คี วามจาํ เป็ นเร่งด่วน ตามมาตรา 56 (1) (ค) 2. การจดั ซื้อจดั จ้างโดยวธิ ีเฉพาะเจาะจง 3. การจดั ซื้อจดั จ้างทมี่ วี งเงนิ เลก็ น้อยตามทกี่ าํ หนดใน กฎกระทรวง (ไม่เกนิ 1 แสน) ตามมาตรา 96 วรรค 2

แบบสญั ญาที่คณะกรรมการนโยบายกาํ หนด กองการพสั ดุภาครัฐ 1. สัญญาจ้างก่อสร้าง 2. สัญญาซื้อขาย 3. สัญญาจะซื้อจะขายราคา 4. สัญญาซื้อขายและอนุญาตให้ใช้สิทธิ คงทไี่ ม่จาํ กดั ปริมาณ ในโปรแกรมคอมพวิ เตอร์ 5. สัญญาเช่าคอมพวิ เตอร์ 6. สัญญาจ้างบริการบาํ รุงรักษา และซ่อมแซมแก้ไขคอมพวิ เตอร์ 7. สัญญาจ้างทาํ ความสะอาดอาคาร 8. สัญญาจ้างให้บริการรักษาความปลอดภยั 9. สัญญาแลกเปลย่ี น 10. สัญญาเช่ารถยนต์ 11. สัญญาเช่าเคร่ืองถ่ายเอกสาร 12. สัญญาซื้อขายคอมพวิ เตอร์ 13. สัญญาจ้างออกแบบ 14. สัญญาจ้างผู้เชี่ยวชาญรายบุคคล และควบคุมงานก่อสร้าง หรือจ้างบริษทั ทปี่ รึกษา 15. สัญญาจ้างทาํ ของ 127

การจดั ทาํ ขอ้ ตกลงเป็นหนงั สือ (มาตรา 96) หน่วยงานรัฐอาจทาํ ข้อตกลงเป็ นหนังสือโดยไม่ทาํ ตามแบบสัญญาทคี่ ณะกรรมการนโยบายกาํ หนดกไ็ ด้ ใน กรณดี งั ต่อไปนี้ 1. 1.1 การจัดซื้อจดั จ้างโดยวธิ ีคดั เลอื ก - กรณที ม่ี คี วามจาํ เป็ นเร่งด่วนทต่ี ้องใช้พสั ดุน้ัน ตามมาตรา 56 (1) (ค) 1.2 การจดั ซื้อจดั จ้างโดยวธิ ีเฉพาะเจาะจง - กรณมี วี งเงนิ ในการจัดซื้อจดั จ้างคร้ังหนึ่งไม่เกนิ วงเงนิ ตามทกี่ าํ หนดในกฎกระทรวง ตามมาตรา 56 (2) (ข) - กรณมี คี วามจาํ เป็ นต้องใช้พสั ดุน้ันโดยฉุกเฉิน เน่ืองจากอุบตั ภิ ยั หรือภยั ธรรมชาติ ตามมาตรา 56 (2) (ง) - กรณเี ป็ นพสั ดุทจ่ี ะขายทอดตลาด ตามมาตรา 56 (2) (ฉ) 1.3 การจ้างทปี่ รึกษาโดยวธิ ีเฉพาะเจาะจง - กรณงี านจ้างทม่ี วี งเงนิ ค่าจ้างคร้ังหน่ึงไม่เกนิ วงเงินตามทก่ี าํ หนดในกฎกระทราวง ตามมาตรา 70 (3) (ข) 2. การจัดซือ้ จดั จ้างจากหน่วยงาน 3ร.ัฐกรณที คี่ ู่สัญญาสามารถส่งมอบพสั ดุได้ครบถ้วนภายใน 5 วนั ทาํ การ นับแต่วนั ถัดจากวนั ทาํ ข้อตกลง 4. การเช่าท่ผี ู้เช่าไม่ต้องเสียเงนิ อ่ืนใดนอกจากค่าเช่า 5. กรณีอ่ืนตามท่คี ณะกรรมการนโยบายประกาศในราชกจิ จานุเบกษา ** การจดั ซือ้ จดั จ้าง วงเงนิ เลก็ น้อย ตามทกี่ าํ หนดในกฎกระทรวง จะไม่ทาํ ข้อตกลงเป็ นหนังสือไว้ต่อกนั กไ็ ด้ แต่ต้องมหี ลกั ฐานในการจดั ซือ้ จดั จ้างคร้ังน้ัน **

หลกั : ผลของสัญญา 129

การแกไ้ ขเปล่ียนแปลงสญั ญา หรอื ขอ้ ตกลง (ขอ้ ๑๖๕ และมาตรา ๙๗ ) หลกั : ข้อยกเว้น

การผ่อนปรนการบอกเลิกสญั ญา/ขอ้ ตกลง เหตเุ นื่องจากจาํ นวนเงินค่าปรบั จะเกินรอ้ ยละ 10 ของวงเงิน ค่าพสั ด/ุ ค่าจา้ ง วิธีปฏิบตั คิ อื - ใหห้ น่วยงานของรฐั พจิ ารณาดาํ เนินการบอกเลิก สญั ญา/ขอ้ ตกลง นนั้ เวน้ แต่ คูส่ ญั ญาจะไดย้ ินยอมเสียคา่ ปรบั ให้ โดยไม่มีเง่ือนไขใดๆทงั้ ส้ิน ใหห้ ัวหนา้ หน่วยงาน ของรฐั ผอ่ นปรนการบอกเลิกสญั ญาไดเ้ ท่าท่ีจาํ เป็ น 131

การกาํ หนดอตั ราค่าปรบั ในสญั ญา 1 2 3 132 132

1 2 3 4 5

หลกั ประกนั การเสนอราคา 134 • เพอื่ ประกนั ความเสียหายทอ่ี าจเกดิ ขนึ้ จากกรณที ผ่ี ู้เสนอราคาหรือผู้ให้บริการ ไม่ปฏบิ ตั ติ ามกระบวนการซื้อหรือจ้าง หรือการจ้างออกแบบหรือควบคุมงานก่อสร้าง ให้หน่วยงานของรัฐกาํ หนดหลกั ประกนั การเสนอราคา สําหรับการซื้อหรือจ้าง ด้วยวธิ ีประกวดราคาอเิ ลก็ ทรอนิกส์ งานจ้างออกแบบหรือควบคุมงานก่อสร้าง ด้วยวธิ ีประกาศเชิญชวนทวั่ ไป ทมี่ วี งเงนิ ซื้อหรือจ้างเกนิ กว่า 5,000,000 บาท ดงั นี้ • การซื้อหรือจ้างด้วยวธิ ีประกวดราคาอเิ ลก็ ทรอนิกส์ ให้มกี ารวางหลกั ประกนั การเสนอราคา โดยให้ใช้หลกั ประกนั อย่างหนึ่งอย่างใด ดงั ต่อไปนี้ (1) เช็คหรือดราฟท์ทธ่ี นาคารเซ็นสั่งจ่าย ซึ่งเป็ นเช็คหรือดราฟท์ลงวนั ทที่ ใี่ ช้ เช็คหรือดราฟท์น้ันชําระต่อเจ้าหน้าที่ หรือก่อนวนั น้ันไม่เกนิ 3 วนั ทาํ การ (2) หนังสือคาํ้ ประกนั อเิ ลก็ ทรอนิกส์ของธนาคารภายในประเทศ ตามแบบทคี่ ณะกรรมการนโยบายกาํ หนด (3) พนั ธบัตรรัฐบาลไทย (4) หนังสือคาํ้ ประกนั ของบริษทั เงนิ ทุนหรือบริษทั เงนิ ทุนหลกั ทรัพย์ ทไ่ี ด้รับอนุญาตให้ประกอบกจิ การเงนิ ทุน

หลกั ประกนั การเสนอราคา •สําหรับงานจ้างออกแบบหรือควบคุมงานก่อสร้าง ด้วยวธิ ีประกาศเชิญชวนทวั่ ไป ให้มกี ารวางหลกั ประกนั การเสนอราคา โดยให้ใช้หลกั ประกนั อย่างหน่ึงอย่างใด ดงั ต่อไปนี้ (1) เงนิ สด (2) เช็คหรือดราฟท์ทธี่ นาคารเซ็นสั่งจ่าย ซึ่งเป็ นเช็คหรือดราฟท์ลงวนั ทที่ ใ่ี ช้เช็ค หรือ ดราฟท์น้ันชําระต่อเจ้าหน้าท่ี หรือก่อนวนั น้ันไม่เกนิ 3 วนั ทาํ การ (3) หนังสือคาํ้ ประกนั ของธนาคารภายในประเทศตามแบบทคี่ ณะกรรมการ นโยบายกาํ หนด (4) หนังสือคาํ้ ประกนั ของบริษทั เงนิ ทุนหรือบริษทั เงนิ ทุนหลกั ทรัพย์ทไี่ ด้รับ อนุญาต ให้ประกอบกจิ การเงนิ ทุนเพอ่ื การพาณชิ ย์และประกอบธุรกจิ คาํ้ ประกนั ตามประกาศของ ธนาคารแห่งประเทศไทย ตามรายชื่อบริษทั เงนิ ทุนทธ่ี นาคารแห่งประเทศไทยแจ้งเวยี นให้ทราบ โดยอนุโลมให้ใช้ตามแบบหนังสือคาํ้ ประกนั ของธนาคารทค่ี ณะกรรมการนโยบายกาํ หนด 135

หลกั ประกนั สญั ญา  ให้ใช้หลกั ประกนั อย่างหน่ึงอย่างใด ดงั นี้ 1. เงนิ สด 2. เช็คหรือดราฟท์ทธ่ี นาคารเซ็นส่ังจ่าย ซึ่งเป็ นเช็คหรือดราฟท์ ลงวนั ทท่ี ใ่ี ช้เช็คหรือดราฟท์น้ันชําระต่อเจ้าหน้าที่ หรือก่อนวนั น้ัน ไม่เกนิ 3 วนั ทาํ การ 3. หนังสือคาํ้ ประกนั ของธนาคารในประเทศ 4. หนังสือคาํ้ ประกนั ของบริษทั เงนิ ทุน 5. พนั ธบตั รรัฐบาลไทย 136

มูลค่าหลกั ประกนั การเสนอราคาและหลกั ประกนั สญั ญา  ร้อยละ 5 ของวงเงนิ งบประมาณหรือราคาพสั ดุ ทจ่ี ดั ซื้อจดั จ้างในคร้ังน้ัน  เว้นแต่ การจดั หาทส่ี ําคญั พเิ ศษ กาํ หนดสูงกว่า ร้อยละ 5 แต่ไม่เกนิ ร้อยละ 10 กไ็ ด้ * กรณหี น่วยงานของรัฐเป็ นผู้ยน่ื ข้อเสนอหรือเป็ น คู่สัญญา ไม่ต้องวางหลกั ประกนั 137

การคืนหลกั ประกนั  หลกั ประกนั การเสนอราคา คนื ภายใน 15 วนั นับถดั จากวนั ท่ี หัวหน้าหน่วยงานของรัฐได้พจิ ารณารายงานผลคดั เลอื กผู้ชนะ การซื้อหรือจ้างเรียบร้อยแล้ว เว้นแต่ ผู้ยน่ื ข้อเสนอรายทคี่ ดั เลอื กไว้ ซ่ึงเสนอราคาตาํ่ สุดไม่เกนิ 3 ราย ให้คนื ได้ต่อเมอ่ื ได้ทาํ สัญญาหรือ ข้อตกลง หรือผู้ยน่ื ข้อเสนอได้พ้นจากข้อผูกพนั แล้ว หลกั ประกนั สัญญา ให้คนื แก่คู่สัญญา หรือผู้คาํ้ ประกนั โดยเร็ว และอย่างช้าต้องไม่เกนิ 15 วนั นับถดั จากวนั ทค่ี ู่สัญญา พ้นข้อผูกพนั ตามสัญญาแล้ว 138

การคืนหลกั ประกนั (ต่อ) การคนื หลกั ประกนั หนังสือคาํ้ ประกนั ของธนาคาร บริษทั เงนิ ทุน หรือบริษทั เงนิ ทุนหลกั ทรัพย์ ในกรณที ผ่ี ู้ยนื่ ข้อเสนอหรือคู่สัญญา ไม่มารับภายในกาํ หนดเวลาข้างต้น ให้รีบส่งต้นฉบบั หนังสือคาํ้ ประกนั ให้แก่ผู้ยนื่ ข้อเสนอหรือคู่สัญญา โดยทางไปรษณยี ์ลงทะเบียนโดยเร็ว พร้อมกบั แจ้งให้ธนาคาร บริษทั เงนิ ทุนหรือบริษทั เงนิ ทุนหลกั ทรัพย์ ผู้คาํ้ ประกนั ทราบด้วย สําหรับหนังสือคาํ้ ประกนั อเิ ลก็ ทรอนิกส์ของธนาคารให้คนื แก่ธนาคารผู้ออกหนังสือคาํ้ ประกนั อเิ ลก็ ทรอนิกส์ผ่านทางระบบจดั ซื้อ จดั จ้างภาครัฐด้วยอเิ ลก็ ทรอนิกส์ 139

การบริหารสัญญา และ การตรวจรับพสั ดุ

คณะกรรมการตรวจรับพสั ดุ รับผดิ ชอบการบริหาร สัญญา หรือข้อตกลง หลังจากท่ไี ด้มีการลงนามใน สัญญาหรือข้อตกลงแล้ว และทาํ การตรวจรับพสั ดุให้ เป็ นไปตามเง่อื นไขของสัญญาหรือข้อตกลงนัน้ หนา้ ทีบ่ ริหารสญั ญา ขอ้ 181 กล่าวคือ เมือ่ สญั ญาครบกําหนด จะตอ้ ง แจง้ ใหผ้ ูข้ ายหรือรบั จา้ งส่งมอบงาน ตามสญั ญา จะตอ้ งมี หนงั สือแจง้ เตือน แจง้ การเรียกค่าปรบั ภายใน 7 วนั ทําการนบั ถดั จากวนั ครบ กําหนด แจง้ สงวนสิทธ์ิการปรบั แลว้ แต่กรณี หากมิไดด้ าํ เนนิ การจะถอื ว่าละเลยไม่ดําเนนิ การตามหนา้ ที่

การงด ลดค่าปรับ หรือการขยายเวลาการทาํ สญั ญา ตามมาตรา 102 ให้อยู่ในดุลยพนิ ิจของผู้มีอาํ นาจ ทจ่ี ะพจิ ารณาได้ ตามจาํ นวนวนั ทมี่ เี หตุเกดิ ขนึ้ จริง เฉพาะในกรณดี งั ต่อไปนี้ เหตุเกดิ จากความผิด เกดิ จากความ เหตุสุดวสิ ัย บกพร่ องของ หน่วยงานของรัฐ เหตุเกดิ จาก เหตุอ่ืนตามท่ี พฤตกิ ารณ์อันหน่ึงอัน กาํ หนดให้ ใด ท่คี ู่สัญญาไม่ต้อง กฎกระทรวง รับผิด ตามกฎหมาย ให้หน่วยงานของรัฐกาํ หนดให้คู่สัญญาต้องแจ้งเหตุดงั กล่าวภายใน 15 วนั นับถดั จากวนั ทเี่ หตุน้ันสิ้นสุดลง หรือตามทกี่ าํ หนดในกฎกระทรวง หากไม่แจ้งภายในเวลาทก่ี าํ หนดคู่สัญญาจะยกขนึ้ มากล่าวอ้างในภายหลงั ไม่ได้ เว้นแต่กรณเี กดิ จากความผดิ เกดิ จากความบกพร่องของหน่วยงานของรัฐ ซ่ึงมีหลกั ฐานชัดแจ้ง หรือหน่วยงานของรัฐทราบดอี ยู่แล้วต้งั แต่ต้น 142

การบริหารสัญญาและการตรวจรับพสั ดุ กองการพสั ดภุ าครัฐ คณะกรรมการตรวจรับพสั ดุ งานซื้อหรืองานจ้าง ระเบยี บฯ งานจ้างก่อสร้าง ข้อ 175 งานจ้างทป่ี รึกษา ระเบยี บฯ ข้อ 176 ระเบียบฯ ข้อ 179 งานจ้างออกแบบควบคุมงานก่อสร้าง ระเบยี บฯ ข้อ 180 143

มตอิ งค์ประชมุ รายงานหวั หน้าหนว่ ยงานของรัฐ กองการพสั ดภุ าครัฐ : เหน็ ว่า ไม่ถูกต้อง เพื่อทราบและสง่ั การ ทราบ (ตามมต)ิ มตอิ งค์ประชุม : รับพสั ดไุ ว้ ถือวา่ สง่ มอบถกู ต้อง : เหน็ ว่า ถกู ต้อง ณ วนั ท่ีสง่ : ส่งมอบพสั ดุให้ จนท. สง่ั การ คณะกรรมการ ทาํ ใบตรวจรับ อยา่ งนอ้ ย 2 ฉบบั แจ้ง ตรวจรับพสั ดุ ให้ผู้ขาย/ผู้รับจ้าง 1 และ จนท. 1 คสู่ ญั ญ (ครบองค์ รายงานหวั หน้าหนว่ ยงานของรัฐ เพื่อทราบ า ประชุม) ภายใน 3 วันทําการ มตอิ งค์ประชุม สัญญา รับไว้เฉพาะท่ถี ูกต้อง : เหน็ ว่า ถกู ต้อง ไม่ได้กาํ หนด เพยี งบางส่วน เป็ นอย่างอ่นื รายงาน หวั หน้าหน่วยงานของรัฐ มติองค์ประชมุ : บางคน เสนอหวั หน้าหน่วยงาน ให้รับ ไม่รับมอบ ของรัฐเพ่อื ส่ังการ ไม่รับ ทาํ บนั ทกึ ความเหน็ แย้ง

ในการจา้ งกอ่ สรา้ งแต่ละครง้ั ใหห้ วั หนา้ หน่วยงานของ รัฐ แต่งตั้งผ้คู วบคมุ งานที่มีความรคู้ วามชํานาญ ท า ง ด้า น ช่ า ง ต า ม ล ัก ษ ณ ะ ข อ ง ง า น ก่ อ ส ร ้า ง จ า ก ขา้ ราชการ ลกู จา้ งประจํา พนกั งานราชการ พนกั งาน มหาวิทยาลยั หรือพนกั งานของหน่วยงานที่เรียกช่ือ อย่างอ่ืน ในหน่วยงานนน้ั หรือจากหน่วยงานของรฐั อ่ืนตามท่ีไดร้ บั ความยินยอมจากหวั หนา้ หน่วยงานของ รฐั ของผนู้ นั้ แลว้

คณะกรรมการตรวจรับพสั ดุ งานจ้างก่อสร้าง กองการพสั ดภุ าครัฐ ทราบ มตอิ งค์ประชุม รายงานหัวหน้าหน่วยงานของรัฐ (ตามมต)ิ : เห็นว่า ไม่ถูกต้อง เพอื่ ทราบหรือสั่งการ ส่ังการ ผู้ควบคุมงาน คณะกรรมการ มตอิ งค์ประชุม : ถือว่าส่งมอบครบถว้ น ณ วนั ทีส่ ง่ แจ้ง ตรวจรับพสั ดุ : เห็นว่า ถูกต้อง ทาํ ใบรับรองผลการปฏิบตั ิงาน คู่สัญญา ท้งั หมด / เฉพาะงวด งานจ้าง อยา่ งนอ้ ย 2 ฉบบั ก่อสร้าง ให้ผู้รับจ้าง 1 และ จนท. 1 (องคป์ ระชุม) รายงานหัวหน้าหน่วยงานของรัฐ เพอ่ื ทราบ มตอิ งค์ประชุม เสนอหัวหน้าหน่วยงาน ให้รับ : บางคนไม่รับมอบ ของรัฐ เพอ่ื สั่งการ ไม่รับ ทาํ บันทกึ ความเห็นแย้ง 146

การบริหารพสั ดุ

การบริหารพสั ดุ : การเกบ็ การบนั ทึก การเบิกจ่าย กองการพสั ดภุ าครัฐ การบริหารพสั ดุในหมวดนี้ ไม่ใช้บงั คบั กบั งานบริการ งานก่อสร้าง งานจ้างทปี่ รึกษา และงานจ้างออกแบบหรือควบคุมงาน การเกบ็ และการบนั ทกึ การจาํ หน่ายพสั ดุ การเบกิ จ่าย การบาํ รุงรักษา การยืม การตรวจสอบ 148

การบริหารพสั ดุ (ต่อ) กองการพสั ดภุ าครัฐ การบาํ รุงรักษา การตรวจสอบพสั ดุ - จดั ให้มผี ู้ควบคุมดูแลพสั ดุที่อยู่ในความ - ก่อนสิ้นปี งบประมาณของทุกปี แต่งต้งั ผู้รับผดิ ชอบ ครอบครองให้อยู่ในสภาพทพี่ ร้อมใช้งานได้ ในการตรวจสอบพสั ดุซ่ึงมเิ ป็ นเจ้าหน้าท่ี ตรวจสอบ ตลอดเวลา การรับจ่ายพสั ดุในงวด 1 ปี ทผี่ ่านมา - ให้มกี ารจดั ทาํ แผนการซ่อมบาํ รุงทเี่ หมาะสม - รายงานผลการตรวจสอบต่อผู้แต่งต้งั ภายใน 30 วนั และระยะเวลาในการซ่อมบํารุงด้วย ทาํ การ นับแต่วนั เริ่มดาํ เนินการตรวจสอบพสั ดุน้ัน - กรณที พี่ สั ดุเกดิ การชํารุดให้หน่วยงานของรัฐ - หากผลการตรวจสอบปรากฏเห็นได้อย่างชัดเจนว่า ดาํ เนินการซ่อมแซมให้กลบั มาอยู่ในสภาพ พสั ดุชํารุด เสื่อมสภาพ เนื่องมาจากการใช้งาน พร้อมใช้งานโดยเร็ว ตามปกติ หรือสูญไปตามธรรมชาติ ให้หัวหน้า หน่วยงานของรัฐพจิ ารณาส่ังการให้ดาํ เนินการ จาํ หน่ายต่อไปได้ 149

การบริหารพสั ดุ (ต่อ) กองการพสั ดุภาครัฐ การจาํ หน่ายพสั ดุ : ขาย  ให้ดาํ เนินการขายโดยวธิ ีทอดตลาดก่อน แต่ถ้าขายโดยวธิ ีทอดตลาดแล้วไม่ได้ ผลดี ให้นําวธิ ีท่กี าํ หนดเก่ียวกับการซือ้ มาใช้โดยอนุโลม เว้นแต่ 1. การขายพสั ดุคร้ังหน่ึงซ่ึงมรี าคาซื้อหรือได้มารวมกนั ไม่เกนิ 500,000 บาท จะขาย โดยวธิ ีเฉพาะเจาะจง โดยไม่ต้องทอดตลาดก่อนกไ็ ด้ โดยตกลงราคา 2. การขายให้แก่หน่วยงานของรัฐ หรือองค์การสถานสาธารณกศุ ลตามมาตรา 47 (7) แห่งประมวลรัษฎากร ให้ขายโดยวธิ ีเฉพาะเจาะจง 3. การขายอปุ กรณ์อเิ ลก็ ทรอนิกส์ เช่น โทรศัพท์เคลอ่ื นท่ี แทบ็ เลต็ ให้แก่เจ้าหน้าที่ ของรัฐทหี่ น่วยงานของรัฐ มอบให้ไว้ใช้งานในหน้าที่ เมอื่ บุคคลดงั กล่าวพ้นจาก หน้าที่ หรืออุปกรณ์ดงั กล่าวพ้นระยะเวลาการใช้งานแล้ว ให้ขายให้แก่บุคคลดงั กล่าว โดยวธิ ีเฉพาะเจาะจง 150