สำนวนไทย สุภาษิต และคำพังเพย หมวด ชซด

เรื่องน่ารู้ สานวน สุภาษิต คาพังเพย ท่ีมใี ช้กนั มาอยา่ งยาวนาน ซ่งึ สานวนไทย สภุ าษติ ไทยและคาพังเพยนัน้ เกิดจากพฤตกิ รรมการใชช้ ีวิตประจาวนั ของผคู้ นท่ที าให้เกิดเหตกุ ารณต์ า่ งๆ ขนึ้ ทั้งทางดแี ละทางรา้ ย จนมีการนาสิง่ ทเี่ กิดขึ้นมาเรยี บเรยี งถอ้ ยคาใหม่ในเชงิ สง่ั สอนหรือเปรียบเทยี บ นบั เปน็ อีกหนึง่ ในวัฒนธรรมที่น่าภาคภมู ใิ จของไทย ความหมายของสุภาษิตไทย สุภาษิต หมายถึง คาพูดที่พูดออกมา ไม่ว่าจะเป็นทานอง สานวนโวหาร ท่ีมีความหมายที่ดี ส่วนใหญ่คนไทยเราจะหยิบยกคาสุภาษิตมาเป็นตัวอย่างใน การอบรมส่ังสอนลูกหลาน หรือบางครั้งใช้แสดงเปรียบเทียบประกอบการ สนทนา

ค ว า ม ห ม า ย ข อ ง สา น ว น สานวน หมายถึง โวหาร ทานองพูด ถ้อยคาที่เรียบเรียง เป็นลักษณะ ความหมายเชิงอุปมาเปรียบเทียบ ไม่แปลความหมายตามตัวอักษร จึงฟังแล้ว มักจะไม่ได้ความหมายของตัวมันเอง ต้องนาไปประกอบกับเรื่อง หรือเหตุการณ์ จงึ จะได้ความหมายเปน็ คติเตือนใจ เชน่ เดียวกบั คาทีเ่ ปน็ สภุ าษิต ค ว า ม ห ม า ย ข อ ง คา พั ง เ พ ย คาพังเพย หมายถึง ถ้อยคาท่ีเรียบเรียงขึ้นมาเป็นความหมายกลาง ๆ คือ ไม่เน้นการส่ังสอน แต่ก็แฝงคติเตือนใจหรือ ข้อคิดสะกิดใจให้นาไปปฏิบัติได้ และเนื้อหาของใจความน้ันก็ไม่จาเป็นว่าจะต้องเป็นความดี หรือ ความจริงแท้ แน่นอน เพ่ือให้ตีความเข้ากับเร่ือง มีความหมายลึกซ้ึงกว่าสานวน มีลักษณะ ติชมหรือแสดงความเห็นในตัว แต่ยังไม่ได้วางหลักความจริงอันเที่ยงแท้ และ ยังไม่เป็นคาสอน เช่น กระต่ายตื่นตูม ทานาบนหลังคน ถี่ลอดตาช้าง ห่างลอดตาเล็น เสียน้อยเสียยากเสียมากเสยี งา่ ย น้าถึงไหนปลาถงึ นนั้ เป็นตน้

หมวด ช เชือดคอไก่ให้ลิงดู หมายถึง การลงโทษใหด้ เู ปน็ ตวั อยา่ ง แ ช่ง ชัก หัก ก ร ะ ดูก หมายถึง แช่งด่ามุ่งร้ายให้ผู้อื่นได้รับ อันตราย อยา่ งร้ายแรง ชักแม่นา้ ท้ังห้า หมายถงึ พูดจาหว่านล้อมยกยอบญุ คณุ เพอื่ ขอส่ิงท่ีประสงค์ ชักใบให้เรือเสีย หมายถึง พูดหรือทาขวางๆ ให้การสนทนาหรือการงานเขว ออกนอกเรือ่ งไป ชักนา้ เข้าลึก ชกั ศกึ เขา้ บ้าน หมายถงึ ชกั นาศัตรูเขา้ บ้าน ชักหน้าไม่ถึงหลัง หมายถงึ มีรายไดไ้ มพ่ อกบั รายจ่าย ช้า งเ ท้า หน้า หมายถึง เป็นหัวหน้าหรือผู้นา แล้วให้คนอื่นทาตาม หรือเป็น หัวหนา้ ครอบครัว

หมวด ช ช้างตายทั้งตัวเอาใบบัวมาปิด หมายถึง ความชั่วหรือความผิดร้ายแรงที่ คนรู้ทัว่ กนั แลว้ จะปิดอยา่ งไรก็ไมม่ ิด ชาวนากับงูเห่า หมายถึง เลี้ยงไมเ่ ช่ือง ช้า ๆ ไ ด้พ ร้า ส อ ง เ ล่ม ง า ม หมายถึง ค่อยๆคิด ค่อยๆทา แล้วจะสาเร็จ ผลอยา่ งดี ชิงสุกก่อนห่าม หมายถงึ ทาส่งิ ท่ยี ังไม่สมควรแก่วยั หรอื ยังไมถ่ งึ เวลา ช้ีโพรงให้กระรอก หมายถึง ชีช้ อ่ งทางชว่ั ใหค้ นไม่ดี ชุบมือเปิบ หมายถงึ ฉวยประโยชนจ์ ากคนอ่นื โดยที่ตนเองไม่ไดล้ งทนุ ลงแรง

หมวด ซ ซื่อกินไม่หมด คดกินไม่นาน หมายถึง ความซื่อสัตย์น้ันกินใช้ไม่มีวันหมด มกี นิ ไดเ้ ร่ือย ๆ ซื่อเหมือนแมวนอนหวด หมายถงึ คนทีด่ เู งียบ ๆ ไม่มพี ิษมีภยั

หมวด ด เด็กเลี้ยงแกะ หมายถึง คนชอบพูดโกหกจนไมม่ ีใครเชื่อถอื เด็กเส้น หมายถงึ คนที่มเี สน้ สาย มผี ้มู ีอานาจคอบหนุนหลัง เด็ดดอกฟ้า หมายถึง การเอาหญิงท่ถี อื ว่ามีฐานะสูงศักดิ์กวา่ มาเปน็ ภรรยา เด็ดบัวไม่ไว้ใย หมายถึง ตัดขาด, ตดั ญาตขิ าดมติ รกันเดด็ ขาด เ ดิน ต า ม ห ลัง ผู้ใ ห ญ่ห ม า ไ ม่กัด หมายถึง การประพฤติตามแบบอย่าง ผู้ใหญย่ อ่ มปลอดภัย ได้ทีข่ีแพะไล่ หมายถงึ ซา้ เตมิ เมอื่ ผูอ้ ่ืนเพล่ยี งพลา้ ลง ได้หน้าได้ตา หมายถึง ได้เกียรติ, ไดช้ อื่ เสียง ได้หน้าลืมหลัง หมายถงึ หลงๆ ลมื ๆ ไดส้ ่งิ หนึง่ ลมื สงิ่ หนง่ึ ดาบสองคม หมายถึง มีท้งั คณุ และโทษ, อาจดอี าจเสยี ก็ได้

หมวด ด ดินพอกหางหมู หมายถึง งาน/สิง่ ตา่ งๆ ทคี่ ั่งคา้ งพอกพูนขึน้ เรอ่ื ยๆ ดูช้างให้ดูหาง ดูนางให้ดูแม่ หมายถึง ให้รูจ้ ักพิจารณาลกั ษณะบคุ คลหรือ หญงิ ทจ่ี ะเลือกเป็นคู่ครอง

บ ร ร ณ า นุ ก ร ม Yuwadee. (2562). สานวน สุภาษิต คาพงั เพย พรอ้ มความหมาย. สบื คน้ 22 มกราคม 2564, จากhttps://teen.mthai.com/education/176913. html