33_นิติวิทยาศาสตร์

วิชา สส. (CI) ๒๒๕๐๒ นิตวิ ิทยาศาสตร์

ตําÃÒàÃÕ¹ ËÅ¡Ñ ÊμÙ Ã ¹Ñ¡àÃÂÕ ¹¹ÒÂÊÔºตําÃǨ ÇªÔ Ò ÊÊ. (CI) òòõðò ¹ÔμÇÔ ·Ô ÂÒÈÒÊμÏ เอกสารน้ี “໹š ¤ÇÒÁÅѺ¢Í§·Ò§ÃÒª¡ÒÔ หามมใิ หผ หู นึ่งผใู ดเผยแพร คัดลอก ถอดความ หรอื แปลสว นหนงึ่ สว นใด หรอื ทง้ั หมดของเอกสารนเ้ี พอื่ การอยา งอน่ื นอกจาก “à¾Íè× ¡ÒÃÈ¡Ö ÉÒͺÃÁ” ของขาราชการตํารวจเทานั้น การเปดเผยขอความแกบุคคลอื่นท่ีไมมีอํานาจหนาที่จะมีความผิดตาม ประมวลกฎหมายอาญา ¡Í§ºÑÞªÒ¡ÒÃÈ¡Ö ÉÒ สํา¹Ñ¡§Ò¹ตาํ ¾ÃÇ.Ȩá.òËõ§‹ ªöÒóμÔ

1

คาํ นาํ หลักสูตรนักเรียนนายสิบตํารวจ (นสต.) เปนหลักสูตรการศึกษาอบรมท่ีมีเปาหมาย เพื่อเสริมสรางใหบุคคลภายนอกผูมีวุฒิประกาศนียบัตรมัธยมศึกษาตอนปลาย (ม.๖) หรือ ประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) หรือเทียบเทา ท่ีเขารับการฝกอบรมมีความรู ความสามารถ และ ทักษะวิชาชีพตํารวจ รวมถึงพัฒนาบุคลิกภาพรางกายใหเหมาะสมสําหรับการปฏิบัติงานตํารวจ ในกลุมสายงานปองกันปราบปราม ตลอดจนเตรียมความพรอมทางดานจิตใจและวุฒิภาวะใหมี จติ สํานึกในการใหบ ริการเพื่อบําบัดทกุ ขบ าํ รุงสขุ ของประชาชนเปน สาํ คัญ กองบัญชาการศึกษา ไดรวมกับ ครู อาจารย และครูฝก ในสังกัดกองบังคับการ ฝก อบรมตาํ รวจกลาง และกลมุ งานอาจารย กองบญั ชาการศกึ ษา ศนู ยฝ ก อบรมตาํ รวจภธู รภาค ๑ - ๙ และกองบัญชาการตํารวจตระเวนชายแดน ตลอดจนผูทรงคุณวุฒิจากภายนอก จัดทําตําราเรียน หลกั สตู รนกั เรยี นนายสบิ ตาํ รวจชดุ นี้ ซงึ่ ประกอบดว ยองคค วามรตู า งๆ ทจี่ าํ เปน ตอ การพฒั นาศกั ยภาพ ของนกั เรยี นนายสบิ ตาํ รวจใหเ ปน ขา ราชการตาํ รวจทพ่ี งึ ประสงคข องประชาชน เพอ่ื ใชส าํ หรบั ประกอบ การเรียนการสอนนักเรียนนายสิบตํารวจใหมีความพรอมทั้งดานความรู ความสามารถ กําลังกาย และจติ ใจ จนสามารถเปน ขา ราชการตาํ รวจทป่ี ฏบิ ตั งิ านใหบ รกิ ารสงั คมและประชาชนไดอ ยา งตรงตาม ความตอ งการอยา งแทจรงิ และมคี วามพรอมในการเขา สปู ระชาคมอาเซยี น ขอขอบคุณครู อาจารย ครูฝก และผูทรงคุณวุฒิทุกทาน ที่ไดรวมกันระดมความคิด ใหคําปรึกษา คําแนะนํา ประสบการณท่ีเปนประโยชน รวมถึงการถายทอดองคความรู ท่ีเปนประโยชน จนทําใหการจัดทําตําราเรียนหลักสูตรนักเรียนนายสิบตํารวจสําเร็จลุลวงไดดวยดี ซึ่งกองบัญชาการศึกษาหวังเปนอยางย่ิงวาตําราเรียนชุดนี้คงเปนประโยชนตอการจัดการเรียน การสอนและการจดั การฝกอบรมของครู อาจารย และครฝู ก รวมตลอดถึงใชเปนคูมือการปฏบิ ัตงิ าน ของขาราชการตํารวจ อันจะสงผลทําใหสํานักงานตํารวจแหงชาติสามารถสรางความเชื่อม่ัน ศรัทธา และความผาสุกใหแกประชาชนไดอ ยา งแทจ รงิ พลตํารวจโท ( อภิรตั นยิ มการ ) ผูบ ัญชาการศกึ ษา

1

ÊÒúÑÞ Ë¹ŒÒ ÇªÔ Ò ¹ÔμÇÔ Ô·ÂÒÈÒÊμÏáÅСÒþÔʨ٠¹Ë ÅÑ¡°Ò¹ º··Õè ๑ ¹ÔμÔÇÔ·ÂÒÈÒÊμÃᏠÅСÒþÔÊÙ¨¹Ë Å¡Ñ °Ò¹ ñ ๑. ความหมายของนิติวิทยาศาสตร ๑ ๒. ขอบเขตเน้ือหาของวิชานติ ิวทิ ยาศาสตร ๒ ๓. ประโยชนข องวชิ านติ ิวทิ ยาศาสตร ๒ ๔. หนวยงานทมี่ ภี ารกิจทางดานงานนติ ิวทิ ยาศาสตร ๓ ๕. การพิสูจนห ลักฐาน ๕ ๖. ประวัติความเปน มาของการพิสูจนหลกั ฐาน ๗ ๗. พยานหลกั ฐานและการวเิ คราะห ๘ ๘. วตั ถุพยาน ๑๐ º··Õè ò ÇμÑ ¶Ø¾ÂÒ¹·Ò§ÇÔ·ÂÒÈÒÊμÏ ñù ประเภทของวัตถุพยานทางวิทยาศาสตร ๑๙ ๑. วัตถพุ ยานประเภทลายนิว้ มือ ลายฝามอื และฝาเทา ๑๙ ๒. วตั ถพุ ยานประเภทเอกสาร ๒๗ ๓. วตั ถพุ ยานประเภทอาวธุ ปนและเครื่องกระสุนปน ๓๒ ๔. วัตถพุ ยานประเภทชีววิทยา ๔๕ ๕. วตั ถพุ ยานประเภทยาเสพตดิ ๔๙ ๖. วัตถพุ ยานประเภทอุปกรณค อมพวิ เตอร และอปุ กรณอิเล็กทรอนิกส ๕๖ ๗. วัตถพุ ยานประเภท เคมี ฟสิกส ๕๙ ๘. วัตถุพยานประเภทอน่ื ๆ ๖๐ º··èÕ ó ¡Òû͇ §¡Ñ¹Ã¡Ñ ÉÒʶҹ·Õèà¡Ô´àËμØ ñó÷ ๑. ความหมายของสถานที่เกิดเหตุ ๑๓๗ ๒. ความสําคญั ของสถานทเี่ กิดเหตุ ๑๓๘ ๓. ขน้ั ตอนการตรวจสถานทีเ่ กดิ เหตุ ๑๓๘ ๔. การปอ งกันรกั ษาสถานท่ีเกิดเหตุ ๑๔๐ ๕. การถา ยภาพในงานสถานทเ่ี กิดเหตุ ๑๔๒ ๖. การเกบ็ รวบรวมและรกั ษาวัตถพุ ยาน ๑๔๒ ๗. แบบฟอรม บันทึกรายการ/บัญชวี ตั ถุพยาน หรือหวงโซแ หงการรกั ษาวัตถพุ ยาน ๑๕๐

º··Õè ô ¹ÔμàÔ ÇªÈÒÊμÏ ˹Ҍ ๑. ความหมายของนิติเวชศาสตร ñõñ ๒. การพสิ ูจนบคุ คล ๑๕๑ ๓. การตายและเปลี่ยนแปลงหลงั การตาย ๑๕๒ ๔. สาเหตกุ ารตาย ๑๕๖ ๑๖๑ º··Õè õ à¤ÃÍè× §ÁÍ× ·Ò§ÇÔ·ÂÒÈÒÊμÏ·èÕÊÒÁÒö¹íÒÁÒʹѺʹ¹Ø §Ò¹Êº× ÊǹÊͺÊǹ ñ÷ñ àÍ¡ÊÒÃ͌ҧÍÔ§ ñ÷ö

๑ º··Õè ñ ¹ÔμÔÇ·Ô ÂÒÈÒÊμÏáÅСÒþÔʨ٠¹Ë ÅÑ¡°Ò¹ ÇÑμ¶Ø»ÃÐʧ¤ ๑. เพื่อใหทราบถึงความหมาย ประวัติความเปนมาของนิติวิทยาศาสตรและการพิสูจน หลกั ฐาน รวมไปถึง โครงสรา งของสาํ นกั งานพสิ ูจนห ลกั ฐานตํารวจ ๒. เพือ่ ใหทราบถึงชนิดและประเภทของพยานหลกั ฐาน ๓. เพื่อใหม คี วามรูเก่ยี วกบั การใชว ัตถพุ ยานในการสืบสวนคดีอาชญากรรม สังคมในปจจุบันมีคดีอาชญากรรมตาง ๆ เกิดข้ึนมากมายทั้งในคดีอาญาและคดีแพง โดยเม่ือคดีเหลาน้ีไดข้ึนสูศาลยุติธรรม การตอสูทางคดี ทั้งในสวนขอเท็จจริงหรือขอกฎหมาย ต้ังแต ศาลชน้ั ตน ศาลอทุ ธรณถ งึ ศาลฎกี า จนออกมาเปน คาํ พพิ ากษาซงึ่ ถอื วา คดถี งึ ทสี่ ดุ ระหวา งการพจิ ารณา คดนี ้นั จะมีการรับฟงพยานหลกั ฐานตา งๆ เชน พยานบคุ คล พยานเอกสาร พยานวัตถุ อันเปนพยาน หลกั ฐานที่ระบุไวใ นกฎหมายวิธพี ิจารณาความอาญาในคดีตาง ๆ ท่เี กดิ ขึน้ นน้ั มีทงั้ คดีท่รี ตู ัวผกู ระทาํ ความผดิ และไมร ตู วั ผกู ระทาํ ความผดิ กรณที ร่ี ตู วั ผกู ระทาํ ความผดิ การตรวจพสิ จู นด า นนติ วิ ทิ ยาศาสตร จะเปนตัวชวยในการลงโทษผูกระทําความผิดอยางเหมาะสม กรณีท่ีไมรูตัวผูกระทําความผิด การตรวจพิสูจนดานนิติวิทยาศาสตรจะชวยพิสูจนหาตัวผูกระทําความผิด เพื่อนํามาดําเนินคดี ในกระบวนการยุติธรรมตอไป ปจ จบุ ันไดมีการนาํ นิตวิ ิทยาศาสตรมาใชค วบคูกับกระบวนการยตุ ธิ รรม ซึ่งมีความสําคัญมากในตางประเทศ เพ่ือลดการโตแยงความหวาดระแวงระหวางผูควบคุมกฎหมาย กับผูถูกกลา วหา เพราะวทิ ยาศาสตรเ ปน เรอ่ื งหลักการ และเหตุผลที่เปน จริงสามารถพสิ ูจนไ ด ñ. ¤ÇÒÁËÁÒ¢ͧ¹ÔμÇÔ ·Ô ÂÒÈÒÊμÏ นิติวิทยาศาสตร (Forensic Science) คือ “การนําความรูทางวิทยาศาสตรทุกสาขา มาประยุกตใ ช เพอื่ พสิ ูจนข อเทจ็ จรงิ ในคดีความเพ่อื ผลในการบงั คับใชก ฎหมาย และการลงโทษ” จากความหมายดังกลาว นิติวิทยาศาสตรจึงเปนการนําวิทยาศาสตรทุกสาขามาใช เพือ่ ประโยชนแหงกฎหมาย ซ่ึงประโยชนแหงกฎหมายในทน่ี ไี้ ดแก ๑) ประโยชนท างนิตบิ ญั ญตั ิ ๒) ประโยชนของการคล่ีคลายปญหา และพิสูจนขอเท็จจริงในคดีความเพื่อผลในการ บังคบั ใชกฎหมาย และการลงโทษ

๒ ò. ¢Íºà¢μà¹×Íé ËÒ¢Í§ÇªÔ Ò¹μÔ ÇÔ ·Ô ÂÒÈÒÊμÏ ขอบเขตของนิติวิทยาศาสตรมีหลากหลายวิชา สวนท่ีจะใหมีความรูในสวนของวิชา นติ ิวทิ ยาศาสตรน ้ี จะประกอบไปดวย ๒.๑ การตรวจสถานทีเ่ กิดเหตุ ๒.๒ การพิสจู นห ลักฐาน ๒.๓ นติ ิเวชศาสตร ó. »ÃÐ⪹¢ ͧÇÔªÒ¹ÔμÔÇ·Ô ÂÒÈÒÊμÏ การอํานวยความยุติธรรม (Enhancement of Justice) ถือเปนภารกิจสําคัญพ้ืนฐาน ของรฐั (A basic function of state) ซงึ่ รฐั จะตอ งดาํ เนนิ การอาํ นวยความยตุ ธิ รรมโดยการจดั การบรหิ าร องคการในกระบวนการยุติธรรมใหเปนท่ีพึงพอใจของประชาชน และเปนสากลตามหลักนิติธรรม (The Rule Of Law) จุดมุงหมายหลักในการอํานวยความยุติธรรม คือ การใหประชาชนท่ีเขาสู กระบวนการยตุ ิธรรมไดร บั ความสะดวก รวดเรว็ ประหยดั และเปน ธรรม ปจจุบันเม่ือเกิดคดีอาชญากรรมข้ึน การที่จะเอาตัวผูกระทําผิดท่ีแทจริงมาลงโทษ ตามกระบวนการยุติธรรมนั้นเปนเรื่องท่ีสําคัญอยางยิ่ง โดยเฉพาะจะตองมีการตรวจสถานท่ีเกิดเหตุ เพอื่ รวบรวมพยานหลักฐานมายืนยนั ใหสามารถพิสจู นค วามผดิ ไดอยา งชดั เจน ดงั นัน้ ในตา งประเทศ เชน ญ่ปี ุน สหรฐั อเมรกิ า ไดม ีการนาํ เอาความรทู างดานวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยีตา ง ๆ มาพัฒนา ใชใ นการตรวจสถานท่เี กดิ เหตุ และการตรวจพสิ ูจนหลกั ฐานตา ง ๆ ใหไ ดผลที่ถกู ตอ งแทจ ริงตามหลัก วิทยาศาสตร ซงึ่ ไดผ ลอยางดยี ิ่งในการสืบสวนติดตามหาคนรายตาง ๆ จากขอ ความขางตน พอท่ีจะสรุปประโยชนข องนติ วิ ทิ ยาศาสตรไ ดดงั น้ี ๓.๑ การตรวจพบรองรอยและวัตถุพยานตาง ๆ จากการเขาตรวจสถานที่เกิดเหตุ ของผูชํานาญหรือผูเช่ียวชาญ ทําใหสามารถวิเคราะหพฤติการณแหงการกระทําความผิด และใชเปน แนวทางในการสืบสวนหาตวั ผูกระทาํ ความผิดไดอ ยางแมน ยําและรวดเรว็ ๓.๒ ผลการตรวจพิสูจน หรือตรวจพิสูจนเปรียบเทียบรองรอยและวัตถุพยาน ในหอ งปฏบิ ัตกิ ารสามารถสนบั สนนุ งานสอบสวนไดอยา งดี ๓.๓ นติ วิ ทิ ยาศาสตร เปน สว นสาํ คญั ในการสบื สวนสาเหตแุ หง คดี และนาํ ไปสกู ารจบั ตวั ผกู ระทาํ ความผดิ ดว ยหลกั เกณฑ กฎเกณฑท างวทิ ยาศาสตร และแพทยศาสตรส าขาตา ง ๆ มาประยกุ ตก นั ซึ่งผลการตรวจพิสูจนทางนิติวิทยาศาสตรเปนที่ยอมรับในสากลทั่วโลก ทําใหการจับกุมตัวคนราย ถกู ตองแมนยําไมผดิ ตวั เกดิ ความปลอดภัยสงู ตอ เจาหนา ทต่ี าํ รวจ ดงั คํากลา วท่ีวา “การสืบสวนจับกมุ คนรายท่ีใตโ ตะ”

๓ ô. ˹Nj §ҹ·èÕÁÕÀÒáԨ·Ò§´ŒÒ¹§Ò¹¹μÔ ÇÔ ·Ô ÂÒÈÒÊμÏ สาํ นกั งานพสิ จู นห ลกั ฐานตาํ รวจ เปน หนว ยงานระดบั กองบญั ชาการของสาํ นกั งานตาํ รวจ แหง ชาติ ซงึ่ มภี ารกจิ เกยี่ วกบั การพสิ จู นห ลกั ฐาน วทิ ยาการตาํ รวจ การตรวจสถานทเ่ี กดิ เหตุ การถา ยรปู การทะเบยี นประวตั อิ าชญากร การจดั เกบ็ สารบบลายพมิ พน ว้ิ มอื และการตรวจสอบประวตั กิ ารกระทาํ ความผิดของผูตองหาและบุคคลทั่วราชอาณาจักร เพื่อสนับสนุนการปฏิบัติงานสืบสวนสอบสวนของ หนวยงานอ่ืน ๆ โครงสรางของสาํ นกั งานพสิ จู นหลักฐานตาํ รวจ มีรายละเอียดดงั น้ี สํา¹Ñ¡§Ò¹¾Ôʨ٠¹ËÅ¡Ñ °Ò¹ตําÃǨ ศูนยขอมูลวตั ถรุ ะเบิด กลมุ งานพสิ ูจนเ อกลักษณบุคคล (ผกก.หน.) (ผกก.หน.) กองบังคบั การ กองพสิ จู น ศนู ยพ ิสูจน สถาบันฝกอบรม กองทะเบียน อาํ นวยการ หลกั ฐานกลาง หลกั ฐาน ๑ - ๑๐ และวจิ ัยการพสิ ูจน ประวตั อิ าชญากร หลักฐานตาํ รวจ

สํา¹¡Ñ §Ò¹¾ÔÊÙ¨¹ËÅÑ¡°Ò¹ตําÃǨ ๔ Èٹ¢ ÍŒ ÁÅÙ ÇÑμ¶ÃØ Ðàº´Ô ¡Å‹ØÁ§Ò¹¾Ôʨ٠¹àÍ¡Åѡɳº¤Ø ¤Å (¼¡¡.˹.) (¼¡¡.˹.) ¡Í§º§Ñ ¤Ñº¡ÒÃอาํ ¹Ç¡Òà ¡Í§¾ÊÔ Ù¨¹ËÅÑ¡°Ò¹¡ÅÒ§ Èٹ¾Ôʨ٠¹ËÅ¡Ñ °Ò¹ ñ-ñð ʶҺ¹Ñ ½ƒ¡ÍºÃÁáÅÐÇ¨Ô ÂÑ ¡Í§·ÐàºÂÕ ¹»ÃÐÇμÑ ÍÔ ÒªÞÒ¡Ã ¡ÒþÊÔ ¨Ù ¹Ë Å¡Ñ °Ò¹ตาํ ÃǨ - ฝา ยอาํ นวยการ - ฝา ยทะเบยี นประวตั อิ าชญากร ๑ - ฝา ยธุรการและกําลงั พล - ฝา ยอาํ นวยการ - ฝา ยอํานวยการ - ฝายอาํ นวยการ (ประกาศ สบื จบั แผนประทษุ รา ย) - ฝายยุทธศาสตร (รวมงานเทคโน) - กลมุ งานตรวจสถานทเี่ กดิ เหตุ (รวมงานเทคโน) - ฝา ยทะเบยี นประวตั อิ าชญากร ๒ - ฝา ยสง กาํ ลงั บํารุง - กลุมงานตรวจเอกสาร - ฝา ยงบประมาณและการเงนิ - กลมุ งานตรวจสถานทเ่ี กดิ เหตุ - กลมุ งานตรวจอาวธุ ปน - ฝา ยฝกอบรม (สมดุ ภาพคนรา ย) - ฝายกฎหมายและวินยั - กลุมงานตรวจเอกสาร - ฝา ยปกครอง - ฝา ยทะเบยี นประวตั อิ าชญากร ๓ - ฝายเทคโนโลยีและ - กลมุ งานตรวจอาวธุ ปน และเครือ่ งกระสุน - กลมุ งานมาตรฐาน - กลมุ งานตรวจทางเคมฟี ส กิ ส - กลมุ งานผูเชี่ยวชาญ (ตรวจประวตั )ิ สารสนเทศ และเคร่ืองกระสุน - กลุม งานตรวจยาเสพติด - ฝา ยทะเบยี นประวตั อิ าชญากร ๔ - กลมุ งานตรวจทางเคมฟี ส กิ ส - กลมุ งานตรวจลายนว้ิ มอื แฝง - กลมุ งานตรวจยาเสพติด - กลุมงานตรวจชีววิทยา (ลายพมิ พน้ิวมอื ผูต อ งหา) - กลมุ งานตรวจลายนว้ิ มอื แฝง - ฝา ยทะเบยี นประวตั อิ าชญากร ๕ - กลุมงานตรวจชวี วทิ ยา และดเี อน็ เอ - กลุม งานตรวจพิสจู น (ลายพมิ พน วิ้ มอื ผขู ออนญุ าต) และดีเอน็ เอ อาชญากรรมคอมพวิ เตอร - ฝา ยทะเบยี นประวตั อิ าชญากร ๖ - กลมุ งานตรวจพสิ จู น - กลุมงานผเู ช่ยี วชาญ (จัดทําและรับรองประวัติการ อาชญากรรมคอมพวิ เตอร - พิสจู นหลกั ฐานจงั หวดั - กลุมงานผเู ช่ียวชาญ กระทําความผดิ ) - ฝา ยทะเบยี นประวตั อิ าชญากร ๗ (ตรวจสอบคณุ ภาพลายพมิ พน ว้ิ มอื ) - กลุมงานผเู ชี่ยวชาญ

๕ õ. ¡ÒþÊÔ ¨Ù ¹Ë Å¡Ñ °Ò¹ (Criminalities) คําวา Criminalities เปนศัพทที่ไมแพรหลายมากนักในประเทศไทย จะมีผูคุนเคยและ ใชอยูกใ็ นเฉพาะแวดวงจํากดั ตรงขามกันกบั Forensic Science (นติ วิ ทิ ยาศาสตร) ซึ่งดจู ะแพรห ลาย และเปน ทค่ี นุ เคยมากในหลายวงการ เชน ตาํ รวจ ทนายความ อยั การ และศาล เปน ตน ตามคาํ อธบิ าย ของสมาคมนักพิสูจนหลักฐานแหงรัฐแคลิฟอรเนีย (California Association of Criminalizes) ซ่ึงไดใหไวเมื่อวันที่ ๒๕ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๐๖ มีวา “Criminalities is that profession and scientific discipline to the recognition, identification and evaluation of physical evidence by application of the natural sciences to law-science matter” หากถอดความหมายของคาํ วา Criminalisties น้ีออกมาอยางคราว ๆ จะไดวาการพิสูจนหลักฐานเปนกฎเกณฑท้ังทางวิชาชีพ และทางวทิ ยาศาสตร ซง่ึ มงุ ในการใหก ารรบั รอง การชเี้ ฉพาะ การจาํ แนกและการตคี วามหมายของพยานวตั ถุ โดยนาํ วิทยาศาสตรธรรมชาติมาประยุกตใ ชใ นกรณีทเี่ กย่ี วขอ ง ระหวางกฎหมายกบั วิทยาศาสตร คําจํากัดความนี้หากจะขยายใหชัดเจนอาจกลาวไดวาเปนศาสตรแขนงหน่ึงซึ่งอาศัย กฎเกณฑ ทฤษฎีตาง ๆ ของวิทยาศาสตรหลายสาขา เชน เคมี ฟสิกส ชีววิทยา มารวมกันภายใต กําหนดกฎเกณฑแหงกฎหมาย เพื่อบรรลุจุดประสงคสําคัญคือ การพิสูจนการกระทําผิด หรือ ความบรสิ ุทธ์ิ ของผถู กู กลาวหา คุณสมบัติที่ทําใหวิชา Criminalities เปนท่ียอมรับวาเปนวิชาการอิสระสาขาหนึ่ง เชนเดียวกับสาขาวิชาอื่น ๆ ก็คือ มีสายใยซ่ึงเช่ือมโยงกับหลักเกณฑทฤษฎีตาง ๆ เขาดวยกัน เปน กลมุ กอ น หลกั ทฤษฎีทีว่ านม้ี ีหวั ใจสาํ คญั อยทู ่ี ๑. การจําแนก (INDIVIDUALIZATION) เปนการแสดงเห็นความแตกตาง การจัดวัตถุ จัดประเภท เชน กรณีรถหายแจงความกับตํารวจ เมื่อตํารวจพบรถ ผูเสียหายตอง สอบถามกอ นวา เปนรถชนิดอะไร สไี หน ย่หี ออะไร นน้ั คือการจาํ แนกกอ นที่จะมาถึงขัน้ ตอนชี้เฉพาะ (Identification) ๒. การชเ้ี ฉพาะ (IDENTIFICATION) ทางดา นวชิ าปรชั ญาไดใ หค าํ อธบิ ายของ Identity ไววา คือ ความหายาก หรือสิ่งที่มีเพียงหน่ึงเทาน้ัน ไมสามารถนําสิ่งอ่ืนมาทดแทนได ฉะนั้น ของสองสง่ิ กจ็ ะไมเ ปน Identical กนั ไดน อกจากตวั ของมนั เอง และ Criminalities ไดเ ขา มามบี ทบาท ก็เพราะความหมายน้ี Identification ก็เปนกรรมวิธีท่ีจะจัดใหส่ิงของที่มีตัวตนส่ิงหนึ่ง ใหไปรวมอยู ในประเภทหรือจําพวกที่ไดกําหนดขอบเขต หรือคุณลักษณะตายตัวเอาไว เชน Fingerprint Identification ไดแ ก การตรวจสอบลายนว้ิ มอื ตอ งสงสยั วา จะเกดิ จากลายนวิ้ มอื ของบคุ คลทตี่ อ งสงสยั หรอื ไม โดยอาศยั หลกั กําหนดตายตวั ไวแ ลว ในเร่อื งจาํ นวน และชนดิ ของลักษณะสําคญั พเิ ศษตาง ๆ ของลายเสน นว้ิ มอื เปน ตน Identification ตองอาศัยคุณลกั ษณะ ๒ ประการ ๒.๑ คุณลักษณะโดยท่ัวไป (Class Characteristics) คือ ลักษณะท่ีปรากฏ เหมอื นกนั โดยทวั่ ไปตามปกติ เชน เมอ่ื คนรา ยลงมอื กอ อาชญากรรมในสถานทใ่ี ด ยอ มมกี ารทงิ้ รอ งรอย

๖ และพยานหลกั ฐานไวใ นสถานทน่ี น้ั เสมอเปน กฎตายตวั ไมม กี ารกอ อาชญากรรมใดทค่ี นรา ยจะทาํ ลาย หลักฐานไดอยางหมดจดแนบเนียน เพราะคนเราแตละคนมีลักษณะรูปแบบความเคยชินแตละคน แตกตา งกนั สงิ่ ทค่ี นรา ยอาจจะทงิ้ ไว ไดแ ก รอยรองเทา เปอ นเลอื ดทป่ี รากฏเปน รอยพนื้ ของรองเทา ยห่ี อ ใด รุนใด ผลติ ป พ.ศ. ใด ก็จะมลี กั ษณะรอยพืน้ เปนลวดลายเหมอื นกันท้งั หมด (ขอแบบลายพ้ืนไดจาก บรษิ ทั ผูผลติ : ควรนาํ มาเก็บรวบรวมไวเ ปนระบบเพ่ือใชในการเปรียบเทยี บ) ๒.๒ คณุ ลกั ษณะเฉพาะ (Individual Characteristics) คอื ลกั ษณะทปี่ รากฏแตกตา ง ออกไปจากปกติ เชน รอยพ้ืนรองเทาเปอนเลือดที่ปรากฏ มีรอยสึกจากการใสใชงานท่ีสนรองเทา จะมลี กั ษณะแตกตา งกนั ไปแตล ะคจู ะไมเ หมอื นกนั นกั พสิ จู นห ลกั ฐานคอื Criminality นน้ั มภี าระหนา ท่ี ที่จะศึกษาพยานหลักฐานไมวาจะเปนลายพิมพน้ิวมือ ลายพิมพนิ้วมือแฝงหรือลูกกระสุนปนก็ตาม เพอื่ ทจ่ี ะหา Class และ Individual Characteristics ออกมา เพอื่ เปน เครอ่ื งพสิ จู นก าร Identity ระหวา ง พยานวัตถุที่ไดจากสถานที่เกิดเหตุกับวัตถุตัวอยางที่ทราบแหลงท่ีมาแลว Class Characteristics เปนรากฐานของการ Identification สวน Individual Characteristics เปนส่ิงที่ใชบอก Identity ตัวอยา งแสดงท่มี าของ Class และ Individual Characteristics ประเภทของพยานหลักฐาน Characteristics Class Individual ของเหลวไมมีสี แอลกอฮอล เอทิลแอลกอฮอล วัตถุผงสขี าว แอลคาลอยด เฮโรอีน ส่ิงท่สี งสยั วาเปนคราบอสจุ ิ เม่ือลูบดูแลวแข็งกระดางทดสอบ ตวั สเปอรม ทย่ี งั มีชีวิต แลวใหผลบวกกับเอซดิ ฟอสฟาเตส และสมบรู ณ ลกู กระสุนปน ขนาด, จาํ นวนรอ งเกลยี ว สนั เกลยี ว รองรอยลายเสนภายในรอง และเวียนซาย ขวา เกลยี ว รอยรองเทา ลักษณะของพ้ืนและสนรองเทา ลักษณะการสึกหรอ หรือ ตลอดจนรุนหรือแบบ หรือบริษัท รอ งรอยเสยี หายจากการใชง าน ผูผลิต Individual Characteristics นนั้ อาจจะมกี ารกาํ เนิดมาจากเหตใุ ด ๆ ดงั ตอ ไปนี้ ปรากฏการณท างธรรมชาติ เชน ลกั ษณะของลายเสน ของนว้ิ มือ นว้ิ เทา รอ งรอยความ ไมเรียบรอยบนพ้ืนรองเทาซึ่งผลิตมาจากโรงงาน หรือรอยอันเกิดจากเหล็กสวานท่ีใชเจาะภายใน ลํากลองปน การเสียหายเล็กนอยจากการใชงานไมเหมาะสม เชน กรณีท่ีใชเครื่องมือที่ไมเหมาะสม

๗ กบั ชนดิ ของงาน การใชม ดี ทาํ ครวั ในการผา ฟน , การเสยี หายมากๆ จากการใชง านผดิ ๆ, การใชเ ครอ่ื งมอื อยางไมระมัดระวัง (ใชเลื่อยไมไปตัดโคนเหล็ก หรือการใชขวานผาตูเซฟซ่ึงเปนโลหะท่ีหนามาก ๆ) การสึกหรอไมสม่ําเสมอ หรือโดยอุบัติเหตุ เชน ยางรถยนตซึ่งสึกหรอไมเทากันทั้งหนายาง เน่ืองมาจากต้ังศูนยไมดี หรือรอยถลอกบริเวณสนรองเทา รอยลึกที่ปรากฏเพียงบางสวนของ รอยรองเทา อนั เกิดจากลักษณะการเดนิ เปนตน ö. »ÃÐÇμÑ Ô¤ÇÒÁ໚¹ÁҢͧ¡ÒþÊÔ ¨Ù ¹Ë Å¡Ñ °Ò¹ (Criminalities) ค.ศ. ๑๘๖๐ Alphonse Bertillon นกั วทิ ยาศาสตรด านสถติ ิ ไดเปน ผวู างรากฐานของ วิชา “Identification” หรือหลักการช้ีตัวบุคคลซ่ึงมีช่ือเรียกวา “Anthropometry” โดยอาศัยหลัก ทีว่ า บุคคลสองคนไมมโี อกาสทจ่ี ะมขี นาดของรา งกายตรงกนั ทกุ ประการได เขาจัดระบบการวดั ขนาด ของอวยั วะสว นตา งๆ ของรา งกายไวเ พอ่ื เปน หลกั ฐานการชต้ี วั บคุ คลจนเปน ทยี่ อมรบั และนาํ มาใชเ ปน ครง้ั แรกในป ค.ศ. ๑๘๘๒ โดย Bureau of Identification ณ กรงุ ปารีส ประเทศฝร่ังเศส ค.ศ. ๑๘๙๐ วิธี “Anthropometry” ไดเกิดปญหาข้ึน เม่ือมีนักโทษใหมถูกวัดขนาด ของรางกายไดสถิติตรงกับคนท่ีเคยถูกจําคุกมาแลว ขอสรุปท่ีวา แตละบุคคลมีรางกายที่ไมเทากัน จงึ ถกู ลบลา งไป ตอ มา Sir Edward Henry ชาวองั กฤษซง่ึ ปฏบิ ตั ริ าชการในประเทศอนิ เดยี ไดท ดสอบ พฤติกรรมชาวอินเดีย ท่ียืมเงินกันแลวมีการประทับลายมือ ผลการทดสอบสรุปไดวา แตละคนจะมี ลายนว้ิ มอื ทแี่ ตกตา งกนั จงึ ไดเ ขยี นบทความลงในนติ ยสาร Nature และเรยี กวธิ นี วี้ า “Dactylograph” ในเวลาเดียวกัน Juan Vucetichy ในอารเจนตินาไดสรางระบบการจําแนก ตัวบุคคลโดยพิสูจน ลายน้ิวมอื ข้ึน อนงึ่ Sir Edward Henry และ Juan Vucetich ไมไ ดรว มมือกนั แตไดคน พบในเวลา ใกลเ คยี งกนั โดย Sir Edward Henry ไดน าํ มาเผยแพรใ นยโุ รป แต Juan Vucetich นาํ มาเผยแพรใ นอเมรกิ า ตอ มาอเมรกิ า ไดน าํ ๒ ระบบนซี้ งึ่ มคี วามคลา ยคลงึ กนั มารวมกนั แลว ใชม าจนถงึ ปจ จบุ นั เชน ท่ี F.B.I. ค.ศ. ๑๘๘๖ Landsteiner นักชีววิทยาชาวสวีเดนพบวิธีการถายเลือดเพื่อชวยชีวิต และแบงกลมุ เลอื ดเปน ๔ กลมุ คือ | ,|| ,|| |,|||| ในเวลาตอมาเปล่ียนเปน A,B,AB,O ค.ศ.๑๙๑๐ พบวิชาการถายภาพ “Photography” ถายภาพเก็บประวัติคนราย ประกอบลายนิ้วมือ ใชบันทึกภาพผูที่เกี่ยวของกับคดี ถายภาพสถานท่ีเกิดเหตุ ซ่ึงไมมีการลบเลือน หรอื สญู หาย และใชถายภาพทางวิทยาศาสตร เชน ภาพถายดาวเทียม ค.ศ.๑๙๖๓ คนพบพลังงานนิวเคลียร เพื่อประโยชนในดานการรบ นอกจากนั้นยังมี ประโยชนในดานอุตสาหกรรม ในปจจุบันไดมีการปรับปรุงเคร่ืองมือเครื่องใชตางๆ ในการสืบสวน หาตวั คนรา ยและพสิ จู นค วามผดิ ใหก า วหนา ทนั สมยั ขน้ึ กวา เดมิ เปน อยา งมาก ทางดา น Criminalistics ก็เชนเดียวกัน ไดมีการนําเทคนิคทางวิทยาศาสตรใหมๆ ตลอดจนเคร่ืองมีการตรวจวิเคราะห ตาง ๆ มาใชเชนกัน เทคนิคดังกลาวน้ีไดแก การใชเครื่องมือ เชน Infrared Spectrophotometer, Electron Microscope ทั้ง Scanning และ Transmission, Atomic Absorption Gas และ Liquid Chromatography, Polygraph (เครื่องจับเท็จ), Sound Spectrograph (เคร่ืองพิสูจนเสียง), Polylight (เปน อปุ กรณทต่ี รวจหาโดยอาศัยการเรอื งแสงของพยานวตั ถุ) เปน ตน

๘ ศ.นพ.วิฑูรย อ้งึ ประพนั ธ ไดแ บงขอบเขตวิชาพสิ ูจนหลักฐานไวดังนี้ (๑) การตรวจลายนิว้ มือ รวมทงั้ ระบบลายพิมพน ิ้วมืออตั โนมตั ิ (AFIS) (๒) การตรวจเอกสาร ไดแก การตรวจหมึกพิมพ ตรวจลายเซน็ ลายมอื เขียน ตรวจอายุ เอกสาร เปนตน (๓) การตรวจอาวุธปนและกระสุนปน ของกลาง (Forensic Ballistics) (๔) การตรวจสถานที่เกิดเหตุและการถายรูป (Crime Scene Investigation and Forensic Photography) (๕) การตรวจทางเคมี (Forensic Chemistry) ในการวเิ คราะหส ารตา ง ๆ เพอื่ นาํ ไปเปน พยานในศาล (๖) การตรวจทางฟส ิกส (Forensic Physics) เชน การตรวจลักษณะของเศษแกวซึง่ เปน ของกลางในคดี (๗) การตรวจพยานวัตถุทางชีววิทยา (Biological Trace Evidence) เชน การตรวจ เสนผม เสนขน การตรวจหาหมูเลอื ด กลา วโดยสรปุ แลว ไมว า จะเปน สาขาใดกต็ ามของนติ วิ ทิ ยาศาสตรต า งมจี ดุ มงุ หมายเดยี วกนั คอื การนาํ ความรทู างวชิ าการผนวกเขา กบั ประสบการณแ ละความชาํ นาญมาประยกุ ตใ ชเ พอ่ื ประโยชน ของกระบวนการยุติธรรมในกรณีที่เก่ยี วของระหวา งกฎหมายและวทิ ยาศาสตร ÷. ¾ÂÒ¹ËÅ¡Ñ °Ò¹áÅСÒÃÇÔà¤ÃÒÐˏ เม่ือมีการกระทําท่ีกฎหมายบัญญัติวาเปนความผิดเกิดขึ้น สถานที่เกิดเหตุ จึงเปน จดุ เรมิ่ ตน ของการดาํ เนนิ การตา ง ๆ เพอื่ ใหไ ดม าซงึ่ พยานหลกั ฐานทส่ี ามารถนาํ มาพสิ จู นถ งึ การกระทาํ และตัวผูกระทําความผิด และนําผลท่ีไดมาประมวลเหตุการณใหไดขอสรุปที่แทจริงแหงรายละเอียด ของคดี เพ่ือสนับสนุนงานสืบสวนสอบสวน และใชเปนพยานหลักฐานที่นําเสนอตอศาลในการ ปฏบิ ตั งิ านของเจา หนา ทที่ เ่ี กย่ี วขอ งภายหลงั การเกดิ เหตุ จะเหน็ ไดว า พยานหลกั ฐานทางนติ วิ ทิ ยาศาสตร เปน สิง่ สําคัญในการชวยคลี่คลายคดอี าชญากรรมตาง ๆ ÷.ñ ¤ÇÒÁËÁÒ¢ͧ¾ÂÒ¹ËÅ¡Ñ °Ò¹ ¾ÂÒ¹ËÅÑ¡°Ò¹ หมายถึง ส่ิงใดท่ีสามารถจับตองไดตามกฎหมาย และเปนสิ่ง ที่สามารถนําเสนอในชั้นศาล เพื่อพิสูจนถึงขอเท็จจริงในคดีได ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณา ความอาญา มาตรา ๒๒๖ “พยานหลักฐาน” หมายถึง พยานหลักฐาน เอกสารหรือพยานบุคคล ตลอดจนหลกั ฐานอืน่ ๆ ซึ่งอาจเปน เครอื่ งพิสูจนการกระทําผิดได ตัวอยางเชน - บุคคลผใู ดไดร ูเห็นพฤติกรรมในการกระทําผดิ ของคนรา ย ถอื เปน พยานบุคคล - เอกสารตา ง ๆ ทไ่ี ดก ระทาํ ขน้ึ โดยชอบหรอื มชิ อบดว ยกฎหมายกด็ ี และกระทาํ ขนึ้ โดยผูร ายหรอื บุคคลหนง่ึ บคุ คลใดก็ตาม ถอื เปน พยานเอกสาร

๙ - วตั ถุตาง ๆ ท่ีคนรายใชเ ปนเครือ่ งมือในการกระทําผดิ ซ่งึ ตรวจพบในสถานที่ เกดิ เหตุ ถือเปน พยานวัตถุ โอกาสที่คนจะประกอบความผิดโดยไมท้ิงรองรอยพยานหลักฐานไวน้ัน เปนไป ไดยากมาก ในกรณีปกติพยานหลักฐานที่จะชวยในการนําคนผิดไปฟองลงโทษไดน้ัน จะเปนพยาน บุคคลเสียเปนสวนใหญ นั่นก็คือ อาชญากรถูกชี้ตัวโดยผูเสียหาย พยานผูรูเห็นเหตุการณหรือจาก คาํ รบั สารภาพของตวั ผกู ระทาํ ผดิ เอง ดงั นน้ั จะเหน็ วา แนวทางการสบื สวนของเจา หนา ทตี่ าํ รวจ จะมงุ หา พยานบุคคลกอนเปนอันดับแรก เพราะเปนส่ิงท่ีหาไดโดยงายและความรูความสามารถของพนักงาน สอบสวนในอันที่จะเคนเอาความจริง หรือเจรจาหวานลอมใหพยานทบทวนเหตุการณท่ีพบเห็นมา เปนสิ่งที่พนักงานสอบสวนไดรับการถายทอด ฝกฝนและปลูกฝงติดตอกันมาหลายยุคหลายสมัยแลว แตม หี ลายครง้ั ทไี่ มส ามารถหาพยานบคุ คลมาใชไ ด อยา งเชน กรณคี นรา ยฆา เจา ทกุ ขจ นถงึ แกค วามตาย และในคดีกระทําความผิดตอทรัพยท่ีเกิดขึ้นตอนคํ่าคืนปราศจากผูรูเห็น เปนตน พยานท่ีพนักงาน สอบสวนจะหาไดก รณีนี้ กม็ เี พียงแตพ ยานวตั ถุเทานั้น นอกจากนี้การใชพยานบุคคลยังมีปญหาตอรูปคดี เชน พยานไมมาใหการท่ีศาล พยานกลับคําใหการในช้ันศาล พยานลืมรายละเอียดในเหตุการณที่พยานรูเห็น พยานถูกจางใหหนี หรอื กลบั คาํ ใหก าร พยานถกู ฝา ยตรงขา มลอบทาํ รา ย เปน ตน ซง่ึ ในปจ จบุ นั นสี้ าํ นกั งานตาํ รวจแหง ชาติ ไดใหความสําคัญกับพยานวัตถุมากขึ้น เนื่องจากเทคโนโลยีทางวิทยาศาสตรที่เจริญกาวหนาขึ้น อุปกรณเคร่ืองมือวิทยาศาสตรตาง ๆ มีขีดความสามารถในการตรวจพิสูจนสูง ไมวาจะเปนเคร่ือง Scanning Electron Microscope (SEM) ทสี่ ามารถตรวจวเิ คราะหพ ยานวตั ถุในเชงิ กายภาพไดถ งึ ระดบั โมเลกลุ หรือเทคนิค Polymerase Chain Reaction (PCR) ทีส่ ามารถวเิ คราะห DNA ไดจาก พยานวตั ถปุ ระเภททม่ี าจากรา งกายมนษุ ย (Body Material) ถงึ แมพ ยานวตั ถนุ นั้ จะมปี รมิ าณเลก็ นอ ย เทาหัวเข็มหมุดก็ตาม นอกจากน้ันพยานวัตถุยังเปนสิ่งที่มีความเปนรูปธรรมสามารถพิสูจนใหเห็น จงึ ถอื เปน พยานหลกั ฐานที่รับการยอมรับในชนั้ ศาลมากท่ีสุด ในกรณีของอาวุธปนถาถูกพบในความครอบครองของผูตองหาสามารถใชผูกมัด ตัวเจาของปนกับคดีฆาตกรรมที่เขากระทําลงไปแลวได ถาหากวารองรอยท่ีปรากฏบนลูกกระสุนปน ทผ่ี ชู าํ นาญยงิ ทดลองจากปน ของเขา มลี กั ษณะเหมอื นกบั รอ งรอยทล่ี กู กระสนุ ปน ทผี่ า มาจากศพผตู าย วตั ถสุ งิ่ ของบางอยา งทผ่ี กู ระทาํ ผดิ อาจนกึ ไมถ งึ ไดเ กดิ การแลกเปลยี่ นกนั ขน้ึ ระหวา งทเี่ กดิ เหตกุ บั ตวั ของ ผูกระทาํ ผดิ ตัวอยา งเชน เศษช้ินสว นของแกว หรอื กระจกที่แตกเปนชน้ิ เลก็ ชน้ิ นอ ย ขณะคนรายทุบ ประตหู นา ตา งเขา ไปกระทาํ การโจรกรรม หากพบเศษกระจกฝง อยใู นบรเิ วณเสอ้ื ผา เครอื่ งแตง กายของ คนราย สามารถนํามาเปรียบเทยี บกบั ชนิ้ สว นที่ยังเหลอื อยใู นสถานที่เกิดเหตไุ ด เศษชิ้นสี หรือเสน ผม หรือคราบเลือด นาํ้ ลาย อสจุ ิ ฯลฯ สามารถนํามาใชไ ดโดยกรรมวธิ เี ดียวกันน้ี การใชพยานวัตถุในการสืบสวนสอบสวนจะตองระลึกอยูเสมอวาพยานวัตถุ ไมสามารถพิสูจนเอกลักษณในตัวของมันเองไดอยางเด็ดขาดแนนอน แตสวนใหญจะใหความมั่นใจ

๑๐ ภายในขอบเขตของความเปน ไปไดพ อสมควรเทา นนั้ แมแ ตล ายนว้ิ มอื ซง่ึ เชอื่ กนั วา จะใชพ สิ จู นเ อกลกั ษณ ของบคุ คลไดน นั้ แทท จ่ี รงิ แลว ยงั ตอ งอาศยั หลกั ทว่ี า โอกาสทค่ี นสองคนจะมลี กั ษณะของลายเสน นวิ้ มอื ตรงกนั ทง้ั หมดนน้ั จะมเี ปอรเ ซน็ ตน อ ยมาก เชน ถา ตรงกนั ๑ จดุ บนลายนว้ิ มอื จะเปน ไปไดใ นอตั ราสว น ๑ : ๒๐ หากจะใหพ บตรงกัน ๒ จดุ ก็จะกลายเปน ๑ : ๒๐ x ๒๐ หรือ ๑ : ๔๐๐ และถา ตรวจพบ วา ลายนิว้ มอื ๒ ลายมือมจี ดุ ลกั ษณะสาํ คัญตรงกันตัง้ แต ๘-๑๒ จุดแลว โอกาสท่ีจะพบคนสองคนมี ลายนวิ้ มอื ตรงกนั เชน นน้ั จะกลายเปน ๑ : ๒๕,๖๐๐,๐๐๐,๐๐๐ ซง่ึ มากกวา จาํ นวนประชากรโลกหลายเทา และจากรายงานขององคการตํารวจท่ัวโลก ยังไมเคยปรากฏวา พบบุคคลคูใดที่มีลายน้ิวมือตรงกัน ขนาดน้ันเลย หลาย ๆ ประเทศจงึ ใช ๘-๑๒ จุด เปน เกณฑในการพสิ ูจนลายนิ้วมือ เชน เยอรมนี ไทย ไตห วัน สวติ เซอรแลนด โปแลนด เปน ตน ÷.ò »ÃÐàÀ·¢Í§¾ÂÒ¹ËÅÑ¡°Ò¹ : พยานหลกั ฐาน แบงเปน ๓ ประเภท ไดแก ÷.ò.ñ ¾ÂÒ¹ËÅ¡Ñ °Ò¹â´Âμç (Direct Evidence) หรอื อาจเรยี กอกี ช่ือหนง่ึ วา “พยานบุคคล” คือ หลักฐานคําใหการท่ีไดจากปากคําของผูท่ีรูเห็นเหตุการณ (ประจักษพยาน) ซ่ึงไดสัมผัสกับเหตุการณดวยตนเอง โดยประสาทสัมผัสทั้งหา â´ÂคําãËŒ¡ÒùÑé¹μŒÍ§äÁ‹ä´ŒÁÒ¨Ò¡ การเสริมแตงสมมติฐานเอาเอง หรือไดยินไดฟงมาจากคําบอกเลาของผูอ่ืนอีกทอดหนึ่ง (Hearsay Evidence) ตวั อยา งเชน นายแดงเหน็ นายขาวใชป น ยงิ นายดาํ ÷.ò.ò ¾ÂÒ¹áÇ´ÅÍŒ Á¡Ã³Õ (Circumstantial Evidence) หรอื พยานหลกั ฐาน ทางออม เปนพยานหลักฐานท่ีไมสามารถพิสูจนขอเท็จจริงไดโดยตรง แตสามารถนํามาปะติดปะตอ ใหเกิดความคิด ลําดับหรือเชื่อมโยงเหตุการณได บางครั้งเรียกพยานหลักฐานประเภทน้ีวา พยานหลักฐานทางออม (Indirect Evidence) เพื่อบอกถึงขอเท็จจริงบางอยางหรือหลายอยาง ซ่ึงนํามาใชคล่ีคลายปญหาในคดีได เชน นายเขียวเห็นชายผูหนึ่งเดินเขาไปในซอย ตอมาไดยิน เสียงปนดังข้ึน นายเขียวจึงวิ่งไปดูพบศพนายเหลืองนอนอยูบนพื้น แตไมพบชายคนดังกลาว จงึ เพยี งแคสันนิษฐานวาชายคนดงั กลาวเปน คนยิงนายเหลอื ง ÷.ò.ó ¾ÂÒ¹ËÅÑ¡°Ò¹·Õèá·Œ¨ÃÔ§ (Real Evidence) เปนพยานวัตถุ หรือนิยม เรียกวา ÇÑμ¶Ø¾ÂÒ¹ (Physical Evidence) เปนสิ่งที่มีความชัดแจงในตัวเอง เปนพยานหลักฐาน ที่มีความสําคัญท่ีสุดและสามารถนําไปใชเพื่อยืนยันการกระทําผิดในคดีน้ัน ๆ ไดโดยตรงหรือนําไป เชื่อมโยงเก่ียวพันกับคดีได เชน คราบเลือด คราบอสุจิ เสนผม เสนขน รอยลายนิ้วมือ เสนใยผา และอาวุธอน่ื ๆ ฯลฯ ø. ÇÑμ¶Ø¾ÂÒ¹ (Physical Evidence) ø.ñ ¤ÇÒÁËÁÒ¢ͧÇÑμ¶Ø¾ÂÒ¹ เม่ือกลา วถงึ วัตถพุ ยานเราไมส ามารถใหคาํ จํากดั ความงา ยๆ ส้นั ๆ แตไ ดใจความ ถูกตองท่ีสุดได เพราะเกือบทุกสิ่งทุกอยางหากอยูในสภาวะที่เหมาะสมก็สามารถกลายสภาพเปน วตั ถพุ ยานไดท้งั นั้น ไมวาจะอยใู นสถานะของแข็ง ของเหลว หรอื กาซกต็ าม ส่งิ ใดทสี่ ามารถใชพิสูจน ไดว ามกี ารกระทําผิดเกิดขึ้น ใชบอกไดวา ใครเปน ผูกระทําผิด และสามารถเชอ่ื มโยงผกู ระทาํ ผดิ เขา กับ อาชญากรรมได ก็ถือไดวาส่ิงนั้นเปน¾ÂÒ¹ÇÑμ¶Ø บุคคลใดก็ตามท่ีกระทําความผิดจะหนีไมพน

๑๑ ทตี่ อ งมกี ริ ยิ าอยา งใดอยา งหนงึ่ ไมว า จะเปน กริ ยิ าชนดิ รนุ แรงหรอื แบบนมุ นวลกต็ าม เมอ่ื มกี ริ ยิ าเกดิ ขน้ึ ก็เปนไปไดที่เขาผูน้ันจะตองท้ิงบางส่ิงบางอยางไวในสถานท่ีที่กระทําผิดหรือนําบางสิ่งบางอยาง จากสถานที่เกิดเหตุติดตัวไปดวย และส่ิงท่ีจะยกเปนตัวอยางไดดีท่ีสุดในกรณีนี้คือรอยลายนิ้วมือ เพียงแตคนรายสัมผัสเขากับวัตถุสักชิ้นหนึ่งเทาน้ัน ก็อาจเกิดเปนพยานวัตถุ ท่ีสําคัญบนวัตถุน้ันแลว รอยของเคร่ืองมือ จะสามารถใชมัดตัวผูกระทําผิด หากพบอุปกรณส่ิงท่ีใชทําใหเกิดรองรอยนั้นท่ีตัว หรอื ในความครอบครองของผตู อ งหาหรือผตู องสงสัย ø.ò ª¹Ô´¢Í§ÇÑμ¶Ø¾ÂÒ¹ : แบง ตามลกั ษณะของการเก็บได ๒ ชนดิ ๘.๒.๑ วตั ถพุ ยานท่ีเคล่ือนยายไมไ ด (Fixed of Immovable Evidence) เปน วตั ถพุ ยานที่มขี นาดใหญ นํา้ หนักมาก หรอื ถา เคลอื่ นยายอาจทาํ ใหค ณุ สมบตั บิ างอยา งเปลย่ี นไป เชน ผนัง เตาผิง รอยประทับยางรถยนต เปนตน พยานวัตถุชนิดน้ีจะใชการตรวจเก็บโดยการถายภาพ วาดภาพเหมือนตามมาตราสวนของจรงิ หลอ ปูนพลาสเตอร เปน ตน ๘.๒.๒ วัตถุพยานที่เคล่ือนยายได (Movable Evidence) เปนวัตถุพยานที่มี ขนาดเลก็ มีนาํ้ หนักเบา สามารถเคล่อื นยา ยไดโ ดยไมท ําใหคณุ สมบตั ิเปลีย่ นไป เชน กระปอง เกา อ้ี ของเหลว ชน้ิ สวนพรม อาวุธปน เปนตน ø.ó ¤Ø³¤‹Ò¢Í§ÇÑμ¶¾Ø ÂÒ¹ ๘.๓.๑ วตั ถพุ ยาน เปน สง่ิ ทพ่ี สิ จู นถ งึ การเกดิ ขน้ึ จรงิ ของคดี หรอื เปน การพสิ จู นว า มกี ารกระทําความผิดเกดิ ขึ้น ตัวอยาง : การพิสูจนถึงกรณีคดีการขมขืน สามารถพิสูจนไดจากวัตถุพยาน ซึ่งแสดงถึงการไมยินยอมพรอมใจของฝายหญิง เชน เส้ือผาถูกดึงขาด รองรอยการตอสูด้ินรนของ ฝายหญงิ เปนตน ตวั อยาง : การพสิ ูจนถ ึงกรณีวางเพลิง คือ การตรวจพบอปุ กรณในการวางเพลิง รอ งรอยการลกุ ไหมท่ีผิดปกติในสถานที่เกดิ เหตุ เปน ตน ๘.๓.๒ วัตถุพยานสามารถเช่ือมโยงผูตองสงสัยใหเขามาเกี่ยวของกับผูเสียหาย หรอื กบั สถานท่ีเกดิ เหตุ ตวั อยา ง : ผตู อ งสงสยั ถกู จบั กมุ ในทนั ทที นั ใด หลงั จากถกู ขม ขนื ผเู สยี หายภายในบา น ซงึ่ ภายในบานดังกลา วเลย้ี งแมวไว ขนแมวถกู พบที่เส้ือผา ของผตู องสงสยั โดยผูตองสงสยั ไมสามารถ หาคาํ อธบิ ายท่ีเหมาะสมได ๘.๓.๓ วตั ถพุ ยาน สามารถชถ้ี งึ ตัวผูกระทาํ ผิด ตัวอยาง : ตรวจพบรอยลายนิ้วมือแฝงติดอยูที่ทรัพยสินที่ถูกคนรายร้ือคน หรอื เคลอ่ื นยา ยในคดลี กั ทรพั ย ตอ มาไดต วั ผตู อ งสงสยั จากการตรวจพสิ จู นเ ปรยี บเทยี บลายพมิ พน วิ้ มอื ของผูตองสงสัยตรงกับรายลายนิ้วมือแฝงที่ตรวจพบในสถานท่ีเกิดเหตุ ผูตองสงสัยไมสามารถปฏิเสธ การกระทําความผดิ ได

๑๒ ๘.๓.๔ วตั ถุพยาน สามารถปองกนั ผบู รสิ ุทธจิ์ ากการถูกกลา วหาได ตัวอยาง : เด็กกลาวหาชายผูหน่ึงวาไดบังคับใหกินยา จึงทําใหเด็กรูสึกงวงซึม และชายผูนั้นไดทํารายรางกายเด็ก จากผลการตรวจปสสาวะ และเลือดของเด็กใหผล Negative ซ่ึงแสดงวาคําใหก ารของเดก็ นัน้ ไมถกู ตอ ง จึงเปนการยืนยันความบริสทุ ธิข์ องชายผูน นั้ ๘.๓.๕ วตั ถพุ ยาน สามารถยืนยนั คําใหการของผูเสยี หาย ตวั อยา ง : นกั ทอ งเทย่ี วสาวไดเ ขา แจง ตาํ รวจวา ตนถกู คนขบั รถจกั รยานยนตร บั จา ง ทโี่ ดยสารไป ใชม ดี จบี้ งั คบั และพยายามขม ขนื ระหวา งทต่ี อ สขู ดั ขนื มดี บาดมอื ของตน ตาํ รวจจงึ ไดต าม จบั ตวั คนขบั รถจกั รยานยนตร บั จา ง และตรวจพบคราบโลหติ ตดิ อยทู คี่ อเสอ้ื ของชายดงั กลา ว ซงึ่ เจา ตวั ปฏิเสธวาโลหิตดังกลาวเกิดจากการโกนหนวด จากการตรวจโลหิตพบวา โลหิตดังกลาวมีดีเอ็นเอ ตรงกบั ผูเสยี หาย จึงสามารถยนื ยนั วา คาํ ใหการของผูเสียหายเปน ความจรงิ ๘.๓.๖ วตั ถพุ ยาน สามารถทาํ ใหเ กดิ การสารภาพ หรอื ยอมรบั การกระทาํ ความผดิ ตัวอยาง : ตํารวจจับผูตองหาขโมยควาย และพบคราบโลหิตติดอยูท่ีเส้ือของ ผตู อ งหา โดยผตู องหาใหการวา โลหติ ดงั กลา วเปนของตน ผลจากการตรวจโลหติ พบวา โลหิตดังกลา ว เปนโลหิตของสัตว จงึ ทําใหผตู อ งหายอมจาํ นน และยอมรบั สารภาพ ๘.๓.๗ วัตถุพยาน สามารถเช่อื ถอื ไดมากกวาประจกั ษพยาน ตัวอยาง : จากการทดลองพบวา พยานที่เห็นเหตุการณจะมีชองวางของการ สังเกตการณของคดี ถาบางสวนบางตอนของเหตุการณที่เกิดขึ้นซึ่งพยานไมไดสังเกตเห็น หรือเปน เหตุการณที่ในความรูสึกของตน เห็นวาไมมีความสําคัญ หรือเห็นวาเปนเหตุการณปกติเขาจะนํา ความรสู ึก และเหตผุ ลของตนเองมาเชื่อมตอเหตกุ ารณท ่ีขาดหายไป ใหเปน รปู แบบท่สี มบรู ณ ดังนั้น ขอเท็จจริงของคดีจึงถูกเปลี่ยนแปลงไป คําใหการของประจักษพยานจึงเปนไปในลักษณะที่เขาเช่ือ ในสิ่งทีเ่ ห็น โดยใชความรูสกึ ของตนเปน หลกั ๘.๓.๘ ในกรณีท่ีพนักงานสอบสวนมีปญหาในเรื่องการทําสํานวน วัตถุพยาน ย่งิ มีความสาํ คญั มากขึ้น ศาลจะใชว ัตถพุ ยานเปน หลักเพือ่ ชวยตัดสินคดใี หเ รว็ ขึ้น ๘.๓.๙ วัตถุพยานซ่ึงผานการวิเคราะห โดยวิธีการทางวิทยาศาสตรท่ีทันสมัย จะเพ่มิ ความเชอ่ื ถือในช้ันศาล ๘.๓.๑๐ การไมมีวัตถุพยานท่ีจะนําช้ีขอเท็จจริงในสถานที่เกิดเหตุ จะเปนขอมูล ที่เปน ประโยชนใ นการยุตขิ อโตแยง ตัวอยาง : ผูเสียหายในกรณีเพลิงไหมซ่ึงถูกบริษัทประกันกลาวหาวาวางเพลิง เพอ่ื บรษิ ทั ประกนั จะไดไ มต อ งจา ยคา สนิ ไหมทดแทน แตจ ากการตรวจสถานทเ่ี กดิ เหตุ ไมพ บวตั ถพุ ยาน ที่แสดงถึงการวางเพลงิ จึงทาํ ใหขอกลาวหาดงั กลา วยตุ ิลงได

๑๓ ø.ô áËŧ‹ ·Õè¨Ð¾ºÇμÑ ¶¾Ø ÂÒ¹ เมื่อตองการใหไดมาซึ่งวัตถุพยาน (รวมถึงพยานเอกสาร) เรามักจะนึกถึงสถานท่ี เกิดเหตุเปนอันดับแรก ซึ่งตามขอเท็จจริงแลว วัตถุพยานนั้นจะมิไดมีอยูแตเฉพาะในสถานที่เกิดเหตุ แหงเดียวเทา นั้น แตย งั มีแหลงอื่น ๆ ท่ีจะพบวตั ถพุ ยานไดอ กี ดว ย ถาใหสมบรู ณครบถว นจริง ๆ แลว จะตอ งตรวจหาวตั ถพุ ยานตามแหลง ตาง ๆ ถึง ๔ แหลง ดว ยกนั ไดแก ๘.๔.๑ สถานทเ่ี กดิ เหตุ ซง่ึ เปน สถานทท่ี เี่ กดิ เหตขุ นึ้ และเปน แหลง รวมของบรรดา วตั ถุพยานสว นใหญ เชน รอยลายนวิ้ มือแฝง ปลอกกระสนุ ศพ รอ งรอยของคนราย เราถือวาสถานท่ี เกิดเหตุคือหัวใจของการสืบสวน หรือขุมทรัพยของพยานหลักฐาน คนรายจะท้ิงรองรอยไวเสมอ ไมม ากกน็ อย ขึ้นอยูกับพนักงานสบื สวนสอบสวนจะมคี วามรูความสามารถ มไี หวพริบปฏภิ าณในการ ท่ีจะคน หา และเก็บวัตถพุ ยานไดมากนอ ยเพยี งไร ๘.๔.๒ ทต่ี วั ของผเู สยี หาย เปน อกี แหลง หนง่ึ ซง่ึ จะมองขา มไปไมไ ด เนอ่ื งจากมวี ตั ถุ พยานปรากฏอยเู ชน กนั เชน กรณผี ถู กู อาวธุ ปน และมกี ระสนุ ปน ฝง อยใู นรา งกาย เปน ตน ถา ผเู สยี หาย ถูกนาํ ตัวสงโรงพยาบาล วตั ถุพยานทีส่ ําคัญจะติดตัวผเู สยี หายไปที่โรงพยาบาลดวย ฉะนน้ั หากคนหา วตั ถพุ ยานในสถานทเี่ กดิ เหตแุ ตเ พยี งแหง เดยี ว จะขาดวตั ถพุ ยานทส่ี าํ คญั ไปหลายอยา ง ตวั อยา งทเ่ี หน็ ไดช ดั อกี อยา งหนงึ่ กค็ อื คดขี ม ขนื กระทาํ ชาํ เรา ซงึ่ วตั ถพุ ยานสาํ คญั ทจี่ ะพสิ จู นว า มกี ารกระทาํ ผดิ เกดิ ขน้ึ หรือไมน ั้น อยทู ี่ตัวผเู สียหาย ดงั น้นั การท่ีเจาหนา ท่สี งตวั ผูเสยี หายไปใหแ พทยต รวจสอบหารอ งรอย ขม ขนื เชน คราบอสจุ ิ เสนผม เสน ขน รอ งรอยบาดแผล กอนจะสรุปไดวา เกดิ ข้นึ จริงหรือไม แสดงให เหน็ ความสาํ คัญของแหลงวตั ถุพยานแหลง น้ไี ดเ ปน อยางดี ๘.๔.๓ ท่ีตัวของคนราย ที่ตัวของผูกระทําผิดก็มีวัตถุพยานท่ีจะใชประโยชนได เชนเดยี วกนั กบั ทต่ี วั ของผเู สยี หาย เพราะหากคนรา ยไดเขา ไปในสถานทเี่ กิดเหตแุ ลว เขานา จะตองนํา สง่ิ ของบางอยา งตดิ ตวั ไปจากทเ่ี กดิ เหตดุ ว ยเชน เดยี วกนั สงิ่ นน้ั อาจมขี นาดใหญ เชน ทรพั ยส นิ จากการ โจรกรรม หรอื อาจมขี นาดเล็กมาก ๆ เชน เศษดนิ หนิ ทราย เศษแกว กระจก ท่ีติดไปกับพ้นื รองเทา โลหติ ที่กระเดน็ มาจากผูตาย โดยที่คนรายเองกไ็ มรตู ัวหรอื มองไมเหน็ แตอยางไรก็ตาม เนื่องจากสถานท่ีเกิดเหตุเปนสถานที่ท่ีเราจะพบวัตถุพยาน ไดม ากกวาแหลง อน่ื และบางครง้ั ท้ังผูเสียหายและคนรายกย็ งั อยใู นสถานทีเ่ กดิ เหตุกันครบดวย เราจงึ ถือวาการปฏิบัติตอวัตถุพยานในสถานท่ีเกิดเหตุอยางสมบูรณ และถูกตองตามหลักวิชาการจะมีผล เปน อยา งมากในความสาํ เร็จของการสบื สวนสอบสวน ๘.๔.๔ ท่อี ื่น ๆ เชน สถานที่ที่พบอาวุธทีค่ นรายนาํ ไปท้ิงไวหลงั กอ เหตุ สถานที่ ทีค่ นรา ยไปหลบซอนตัว หรอื แมกระทงั่ สถานที่ท่คี นรายรอเวลาทจี่ ะกระทําความผิด

๑๔ ø.õ ¡ÒÃ㪌ÇμÑ ¶Ø¾Âҹ㹡ÒÃÊº× Êǹ¤´ÍÕ ÒªÞÒ¡ÃÃÁ ถา ไมม ีสถานทเี่ กดิ เหตุ ไมมวี ตั ถุพยาน กจ็ ะไมมีอะไรเกิดข้นึ ในหองปฏบิ ตั กิ ารทาง นติ วิ ทิ ยาศาสตร สถานทเี่ กดิ เหตเุ ปน ศนู ยก ลางของโลกนติ วิ ทิ ยาศาสตร เปน จดุ เรมิ่ ตน ของกระบวนการ ยุติธรรม และเปนพ้ืนฐานในการวิเคราะหลําดับขั้นตอนทั้งหมด ส่ิงของเครื่องใชธรรมดาท่ีมนุษยเรา ใชก นั ตามปกติ กอ็ าจจะเปน สงิ่ ของทพ่ี เิ ศษสาํ คญั ขนึ้ เมอ่ื อยใู นสถานทเี่ กดิ เหตุ ซงึ่ เราเรยี กวา วตั ถพุ ยาน (Max M. Houck and Jay A. Siegel. ๒๐๐๘ : ๒๘) ตามกฎหมายของประเทศไทย วัตถพุ ยาน เปนพยานหลักฐานประเภทหนึ่งท่ีปจจุบันมีความสําคัญท่ีสุด ที่ชวยในการคลี่คลายคดีต้ังแตช้ันตรวจ สถานที่เกิดเหตุ จนถึงชั้นศาล เปนสิ่งที่ใชพิสูจนการกระทําความผิดของคนราย เมื่อกลาวถึงสถานที่ เกิดเหตุและวตั ถพุ ยานแลว สง่ิ ท่ีนักนติ ิวทิ ยาศาสตรท ่ัวโลกใชเ ปนหลักการในการตรวจสถานทีเ่ กดิ เหตุ และพสิ จู นห ลักฐาน คอื กฎของโลคารด (Locard’s Principle) ศาสตราจารย ดร.เอ็ดมันด โลคารด (Prof. Dr.Edmond Locard) เปนท่ีรูจักกันดีในนามของ Sherlock Holmes ของฝรั่งเศส เปนที่ภูมิใจเล็ก ๆ ของทาน ซึ่งไดมาจากการ ฝกฝนทักษะมาเปนเวลานาน ทานเกิดในป ค.ศ.๑๘๗๗ จบการศึกษาดานการแพทยและกฎหมายจากมหาวิทยาลัย ลียง ตอมาไดเปนผูชวยของ อเลกซองเดร ลาคาซาน (Alexandre Lacassagne) นักอาชญาวิทยารุนบุกเบิก และ ศาสตราจารยด า นนติ เิ วชศาสตรท ม่ี หาวทิ ยาลยั ลยี ง จนกระทงั่ ป ค.ศ.๑๙๔๑ ทานไดเร่ิมกอต้ังหองปฏิบัติการอาชญาวิทยา ข้ึนมา ทานดําเนินการศึกษาวิจัยดานนิติวิทยาศาสตรมาตลอด จนถงึ แกก รรมเม่อื ป ค.ศ.๑๙๖๖ รวมอายปุ ระมาณ ๙๐ ป ÀÒ¾·Õè ñ.ñ เอด็ มันต โลคารด ผเู ชยี่ วชาญอาชญากรรมของฝรัง่ เศส ·ÕèÁÒ : https://i.pinimg.com/236x45/85/bd/4585bd06b389c062b056e53c5903d660.jpg เขาถึงเมอ่ื ๓๐ สงิ หาคม ๒๕๖๐ ศาสตราจารย ดร.เอด็ มนั ด โลคารด ไดเ สนอแนวความคดิ ตอ นกั วทิ ยาศาสตร ๔ ทา น คอื ลาคาซาน (Lacassagne) แบรตยิ อง (Bertillon) กรอส (Gross) และ โคนนั ดอยล (Conan Doyle) ซึ่งเห็นดวยในแนวคิดนี้ และใชเปนพื้นฐานทางนิติวิทยาศาสตร กฎนี้งายและชัดเจน คือ การสัมผัส ทกุ ครง้ั ยอ มทงิ้ รอ งรอย (Every Contact Leaves Trace) ซง่ึ ตอ มาเปน กฎพน้ื ฐานทางนติ วิ ทิ ยาศาสตร ทีส่ าํ คัญที่สุดและเปนพืน้ ฐานทน่ี ักนิติวทิ ยาศาสตรท่วั โลกนาํ ไปใชในการปฏิบตั งิ าน ตัวอยางเชน ถามี

๑๕ ขโมยปน หนา ตา งดว ยมอื เปลา เขาจะทงิ้ รอยลายนว้ิ มอื ไวท ห่ี นา ตา ง พวกยอ งเบาเดนิ ผา นแปลงดอกไม เขาจะท้ิงรอยย่ําไว ขณะเดียวกันรองเทาของเขาจะติดดินไปดวย คนรายท่ีทุบกระจกหนาตางก็จะมี เศษกระจกติดเส้ือผาของเขาไป ฆาตกรที่แทงผูเสียชีวิตก็จะมีคราบโลหิตของผูเสียชีวิตติดตัวไปดวย แมแตตัวผูเสียชีวิตเองในมือของเขาอาจจะพบเสนใยเสื้อผาของคนรายท่ีติดอยูในระหวางที่เขาตอสู กบั คนรา ย เปน ตน (Zakaria Erzinqlioglu, ๒๐๐๐ : ๙-๑๐) จุดมุงหมายในการตรวจสถานท่ีเกิดเหตุก็คือ การจําแนก การปองกันรักษา การเก็บ วัตถุพยาน การแปลผล และการประมวลเหตุการณท่ีเกิดข้ึนจากวัตถุพยานที่ไดจากสถานที่เกิดเหตุ หอ งปฏบิ ตั กิ ารทางนติ วิ ทิ ยาศาสตรช ว ยตรวจพสิ จู นว ตั ถพุ ยานเพอื่ ใหข อ มลู แกเ จา หนา ทส่ี บื สวนสอบสวน ในการคลค่ี ลายคดี ซึง่ ใชข อ มูลจากวัตถพุ ยานในการสืบสวนสอบสวนมีหลักดงั นี้ การเชื่อมโยงบุคคล สถานท่ีเกิดเหตุ และส่ิงของกับวัตถุพยาน รูปแบบนี้เปนหลัก การตรวจสถานที่เกิดเหตุท้ังหมด ตามกฎของโลคารด ซ่ึงบอกวาเม่ือวัตถุ ๒ ส่ิงมาสัมผัสกัน จะมกี ารแลกเปลย่ี นวตั ถุซึง่ กนั และกัน ความเชื่อมโยงระหวา งผตู องสงสัยกับผเู สียหายเปนสง่ิ ทสี่ ําคัญ ทส่ี ดุ และจะเชอื่ มโยงกนั ไดจ ากวตั ถพุ ยานและการเชอื่ มโยงของผตู อ งสงสยั กบั ผเู สยี หายไปยงั วตั ถสุ งิ่ ของ และสถานท่ีเกดิ เหตุกถ็ ูกเชื่อมโยงกนั ดว ยวัตถุพยานเชนกนั หากผเู สยี หายยังคงมีชวี ติ อยูจะชว ยใหเรา ทราบถงึ สถานท่ีเกิดเหตแุ ละอาจจะทราบตัวผูทําความผดิ ไดโดยงา ย ดังภาพ ¼àÙŒ ÊÂÕ ËÒ ÇμÑ ¶¾Ø ÂÒ¹ ¼ŒμÙ ŒÍ§Ê§ÊÂÑ (Victim) (Evidence) (Suspect) ·ÍèÕ è×¹ æ ʶҹ·èàÕ ¡Ô´àËμØ (Crime Scene) ÀÒ¾·èÕ ñ.ò การเชอ่ื มโยงการแลกเปลย่ี นวตั ถพุ ยานระหวา งผเู สยี หาย ผตู อ งสงสยั ทอ่ี นื่ ๆ และสถานทเี่ กดิ เหตุ ทั้งหมดถกู เชอ่ื มโยงกนั ดว ยวัตถุพยาน (ทฤษฎกี ารเชื่อมโยง Linkage Theory.) ·ÁÕè Ò : Stuart H. James and Jon J. Nordby (๒๐๐๙ : ๑๖๘) พนักงานสอบสวนที่มีความรูความสามารถและประสบผลสําเร็จในการดําเนินคดีแก ผูตองหา (หมายถึงสงคดีถึงศาล แลวศาลพิจารณาลงโทษจําเลย) นั้นจะเปนผูท่ีมีความรูความเขาใจ และคํานึงถึงคุณประโยชนของวัตถุพยานอยูดวย โดยจะตองพิจารณาถึงส่ิงของใดจะใชเปนประโยชน

๑๖ ตอรูปคดีได ซึ่งสิง่ ของนัน้ ไดแก สงิ่ ของที่มีไวเ ปน ความผิด หรอื ส่งิ ของท่ีไดใชห รอื สงสยั วาไดใชในการ กระทําความผดิ ตลอดจนสงิ่ ของซ่งึ อาจใหเปนพยานหลักฐานได ø.ö ÇÑμ¶Ø¾ÂÒ¹¡ºÑ ¡Òþ¨Ô ÒóҤ´Õ วตั ถพุ ยานจะเปน ทยี่ อมรบั และมคี ณุ คา มากในการพจิ ารณาคดี ผมู หี นา ทเี่ กยี่ วขอ ง กับวตั ถุพยานจะตอ งปฏิบัติเกี่ยวกบั วตั ถุพยาน ดังน้ี ๘.๖.๑ มีการปองกันและรักษาสถานท่ีเกิดเหตุไมใหวัตถุพยานเสียหาย หรือถูกทําลาย หรือมีเพิ่มข้ึน การปองกันรักษาสถานท่ีเกิดเหตุเริ่มตนต้ังแตเมื่อเจาหนาท่ีตํารวจ คนแรก (เจาหนาท่ีดับเพลิง หรือเจาหนาที่ตํารวจทองท่ี) ไปถึงสถานท่ีเกิดเหตุจนกระทั่งเจาหนาท่ี ผูช ํานาญ (แพทย เจาหนา ที่กองพสิ ูจนห ลกั ฐาน) ทาํ การตรวจสถานทเ่ี กิดเหตเุ สรจ็ สิน้ ๘.๖.๒ ผูตรวจเก็บตองเปนผูที่มีอํานาจหนาที่ตามกฎหมายและมีความรอบรู หมายถงึ บุคคลที่ทําหนาทเ่ี กบ็ พยานหลักฐานนัน้ จะตองเปนบุคคลทีก่ ฎหมายใหอํานาจไวใ นการเขา และเก็บวัตถุพยานตาง ๆ ในสถานท่ีเกิดเหตุได ตัวอยางเชน เปนพนักงานสอบสวน เปนเจาหนาที่ กองพสิ ูจนห ลักฐาน หรือเจาหนา ทีว่ ิทยาการตาํ รวจ ๘.๖.๓ มีการคน หาวตั ถุพยานอยา งถกู ตอ ง มวี ธิ กี ารเกบ็ วัตถพุ ยานอยา งถูกตอ ง และเหมาะสม ผตู รวจสถานทีเ่ กิดเหตจุ ะตอ งไมมองขามหรอื ละเลยวตั ถุพยานทุก ๆ ชนิ้ ถา สงสัยวา สงิ่ นน้ั จะเปน วตั ถพุ ยานหรอื ไม ใหท าํ การเกบ็ ไวก อ น พรอ มทง้ั ระบรุ ายละเอยี ดของวตั ถพุ ยาน ตาํ แหนง ท่พี บ และบรรจุหบี หอ รกั ษาไวอยา งเหมาะสม ๘.๖.๔ มีการครอบครองวัตถุพยาน หรือมีลูกโซของการครอบครองวัตถุพยาน การเกบ็ รกั ษาวตั ถพุ ยานอยา งตอ เนอื่ งไมข าดตอน หมายถงึ วา พยานหลกั ฐานนน้ั จะตอ งอยภู ายใตก ารคมุ ครอง ดแู ลของบคุ คล หรอื หนว ยงานตงั้ แตเ รม่ิ เกบ็ จนกระทงั่ แสดงในชนั้ ศาล โดยไมข าดชว งของการครอบครองเลย ถา มกี ารเปลย่ี นแปลงการครอบครอง เชน สง ของกลางไปตรวจพสิ จู นย งั หอ งปฏบิ ตั กิ าร จะตอ งมหี ลกั ฐาน แสดงการรับสงของกลางนั้นโดยตลอด àÁ×Íè ã´·ÁÕè Õ¡ÒÃนาํ ¾ÂÒ¹ËÅÑ¡°Ò¹ä»áÊ´§ã¹ªé¹Ñ ÈÒŨÐμÍŒ §Á¡Õ ÒÃμÃǨÊͺ ´Ñ§¹éÕ ๑. พยานหลักฐานนน้ั เปนอนั เดยี วกนั กับท่พี บในสถานทเ่ี กิดเหตหุ รอื ไม ๒. ส่ิงที่เปนสาระสําคัญของพยานหลักฐานนั้นจะตองไมเปล่ียนแปลง และมีสภาพ เหมือนกับตอนท่ีเก็บจากสถานท่ีเกดิ เหตุ โดยทั่วไปแลวข้ันตอนการตรวจสอบพยานหลักฐานในชั้นศาลสามารถกระทําไดงาย โดยบุคคลที่เปนผูพบพยานหลักฐานนั้นในสถานท่ีเกิดเหตุ แตในบางกรณีท่ีมีบุคคลหรือหนวยงาน ครอบครองพยานหลักฐานนั้นมากกวาหนึ่ง เชน เม่ือนําวัตถุพยานสงตรวจพิสูจนยังหองปฏิบัติการ ศาลจะตองใหแสดงลกู โซของการครอบครองพยานวตั ถุ ซ่ึงประกอบไปดวย ๑. การจัดการ (Taking) กระทําโดยบุคคลผูเก็บวัตถุพยาน เพื่อจําแนกวัตถุ พยานในสถานท่เี กดิ เหตุ โดยการทาํ ตาํ หนิ ระบวุ ัน เดอื น ป เวลาที่เก็บ พรอมทัง้ รายละเอียดตา งๆ ของพยานวตั ถนุ ั้นจากสถานท่เี กิดเหตจุ รงิ

๑๗ ๒. การเก็บ (Keeping) พิสูจนใหเห็นวา การเก็บและครอบครองวัตถุพยานไดกระทํา อยา งเหมาะสม เพอ่ื ไมใ หเ กดิ การปนเปอ นและผดิ พลาดขนึ้ วธิ กี ารทดี่ ที สี่ ดุ แสดงใหเ หน็ วตั ถพุ ยานนน้ั ไดถูกเก็บอยางถูกตองตามหลักวิชา มีการแยกเก็บและจํากัดใหเกี่ยวของไดเฉพาะผูท่ีจําเปนเทาน้ัน (ยง่ิ มจี ํานวนนอยเทา ไร ยงิ่ เปนการด)ี ๓. การขนสง (Transporting) การขนสงวัตถุพยานทุกคร้ัง จะตองมีความรัดกุม และแสดงใหเ หน็ วา ไมเ กดิ การสบั สนกบั ของกลางหรอื วตั ถพุ ยานอนื่ ๆ รวมถงึ แสดงใหเ หน็ วา วตั ถพุ ยานนนั้ ไดถ กู บรรจหุ บี หอ ปด ผนกึ และตดิ ฉลากไดอ ยา งเหมาะสม ถา ของกลางนนั้ สง ไปทางไปรษณยี  จะตอ ง เปน ไปรษณียล งทะเบียน และมีหลักฐานการรับอยา งถูกตอ ง ๔. การสงมอบ (Delivering) เปนการพิสูจนวาของกลางไดสงมอบใหแกผูรับ (เจา หนาท่ี ผชู ํานาญในหอ งปฏิบัติการ แพทย หรอื หนวยงานอ่นื ) อยา งถูกตอ งและเหมาะสม โดยมี หลกั ฐานแสดง วนั เดือน ป เวลา ทร่ี บั ของกลาง รายละเอียดของของกลาง และใหผรู บั ลงลายมอื ชือ่ พรอ มทงั้ วนั เวลา ไวใ นสาํ เนาหนงั สือนาํ สง โดยสรุปแลว ถือไดวานิติวิทยาศาสตรนี้เปนการประยุกตใชความรูทางวิชาการทางดาน ตาง ๆ ผนวกเขากับการบงั คับใชท างกฎหมาย เพอื่ เปน ประโยชนตอกระบวนการยุติธรรม ใหส ามารถ อํานวยความยุติธรรมใหกับผูเสียหาย และผูตองหาไดเปนอยางดี ซ่ึงจําเปนอยางย่ิงที่ประเทศไทย จะตองสงเสริมใหมีการพัฒนาทางดานการตรวจวิเคราะหตาง ๆ ดังกลาวขางตน รวมถึงการนําเอา นติ ิวทิ ยาศาสตรนีม้ าสงเสรมิ กระบวนการยุติธรรมของประเทศไทยใหทดั เทยี มกบั อารยประเทศ ซึ่งจะ สงผลอยางดยี ่งิ ตอประชาชนคนไทยในทายท่สี ุด

๑๘

๑๙ º··èÕ ò ÇÑμ¶Ø¾ÂÒ¹·Ò§ÇÔ·ÂÒÈÒÊμÏ ÇÑμ¶Ø»ÃÐʧ¤ ๑. เพื่อใหทราบถึงรายละเอียดของคุณสมบัติของวัตถุพยานทางวิทยาศาสตร แตล ะประเภท ๒. เพื่อใหทราบถึง การสงวัตถุพยานไปตรวจพิสูจน การต้ังประเด็นคําถามเกี่ยวกับ วตั ถุพยานทางวทิ ยาศาสตร ๓. เพ่ือใหมีความรูความเขาใจถึงการตรวจพิสูจนหลักฐานทางวิทยาศาสตร ท่ีจะนําไป ใชป ระโยชนใ นการคลค่ี ลายคดอี าชญากรรม วัตถุพยานทางวิทยาศาสตรม อี ยูมากมายหลายประเภท ในบทน้เี ปนสวนของวตั ถุพยาน ที่นํามาใชใ นงานพิสจู นห ลกั ฐาน เปน วตั ถพุ ยานท่ีผานการตรวจพสิ ูจน วเิ คราะห หรือวจิ ัย ซึ่งในทาง กฎหมายถือวา วัตถุพยานเหลานี้เปนพยานหลักฐานอยางหนึ่งท่ีจะนําเขาสูกระบวนการพิจารณา คดีของศาล เพ่ือใหศาลวินิจิฉัยวาจําเลยมีความผิดหรือไม หากคูความประสงคจะอางหลักฐานทาง วิทยาศาสตรเขาสูสํานวนเพื่อนําสบื ขอเท็จจริง ใหน ําสบื โดยผูเช่ยี วชาญซ่ึงไดทําการตรวจหรือไดตรวจ วิเคราะห หรือวิจัย สังเกตเหตุการณ หรือสิ่งของตาง ๆ ท่ีเก่ียวของเปรียบเทียบกับคดีที่เคยเกิดข้ึน มาแลว จงึ กลา วไดว า พยานหลกั ฐานทางวทิ ยาศาสตรน กี้ ค็ อื ความเหน็ ของพยานผชู าํ นาญทางกฎหมาย น่ันเอง »ÃÐàÀ·¢Í§ÇμÑ ¶¾Ø ÂÒ¹·Ò§Ç·Ô ÂÒÈÒÊμÏ ñ. ÇμÑ ¶Ø¾ÂÒ¹»ÃÐàÀ·ÅÒ¹ÇéÔ ÁÍ× ÅÒ½҆ ÁÍ× áÅн҆ à·ŒÒ วตั ถพุ ยานประเภทลายนว้ิ มอื ลายฝา มอื และฝา เทา ของมนษุ ยถ กู นาํ มาใชป ระโยชน ในการตรวจพิสูจนเอกลักษณบุคคล (Personal Identification) ไดดีที่สุดแขนงหนึ่งในบรรดาวิชา การพิสูจนเอกลักษณบุคคล ท้ังนี้เน่ืองจากลักษณะลายเสนที่ปรากฏบนลายนิ้วมือ ฝามือ ฝาเทา ของมนุษยแตละบุคคลไมเหมือนกัน (Uniqueness) และไมเปล่ียนแปลง (Performance) ดังนั้น ลายน้ิวมือ ฝามือ ฝาเทาแฝง ท่ีพบในสถานที่เกิดเหตุจึงเปนพยานหลักฐานท่ีสําคัญชนิดหน่ึง ทมี่ ีคุณคา อยา งมากในการสบื สวนสอบสวน สามารถนําไปตรวจพิสจู นเพ่อื ยืนยันตัวผูกระทาํ ความผดิ และผเู กยี่ วขอ งกบั การกระทาํ ความผดิ ในคดตี า งๆ ไดเ ปน อยา งดี นอกจากนย้ี งั สามารถนาํ ไปตรวจสอบ กับลายพิมพน้ิวมือในสารบบลายพิมพน้ิวมืออัตโนมัติ (AFIS) เพ่ือตรวจสอบประวัติการกระทํา ความผิดของคนรา ย และยนื ยันตัวบุคคล ดงั นนั้ ปจ จบุ นั การใชล ายนว้ิ มอื ฝา มอื และฝา เทา ในการตรวจพสิ จู นเ พอ่ื ยนื ยนั ตวั บคุ คล จงึ เปนท่ยี อมรับและนยิ มใชอ ยใู นประเทศตางๆ ทั่วโลก

๒๐ ñ.ñ »ÃÐàÀ·¢Í§ÅÒ¹ÔÇé Á×Í แบงออกเปน ๓ ประเภท คอื ข. โคงกระโจม ๑.๑.๑ ประเภทโคง แบง ออกเปน ๒ ชนิด คือ ก. โคง ราบ ๑.๑.๒ ประเภทมดั หวาย แบง ออกเปน ๒ ชนิด คือ ข. มัดหวายปด ซา ย ก. มดั หวายปด ขวา ๑.๑.๓ ประเภทกนหอย แบงออกเปน ๕ ชนิด คือ ข. กนหอยกระเปากลาง ก. กนหอยธรรมดา ค. กน หอยกระเปาขาง ง. มดั หวายแฝด/มดั หวายคู จ. แบบซับซอน

๒๑ ÅÒ¹ÇéÔ Á×ͪ¹Ô´«Ñº«ÍŒ ¹ ñ.ò ÅѡɳТͧÇÑμ¶¾Ø ÂÒ¹»ÃÐàÀ·ÅÒ¹ÔÇé Á×Í ½†ÒÁÍ× ½†Òà·ŒÒ แบงออกไดดงั นี้ ñ.ò.ñ ÅÒ¾ÁÔ ¾¹ ÇéÔ ÁÍ× ½Ò† ÁÍ× ½Ò† à·ÒŒ ·¾èÕ ÁÔ ¾´ ÇŒ ÂËÁ¡Ö Ê´Õ Òí (Ink Print) เปน ลายพมิ พ นว้ิ มอื ฝา มอื ฝา เทา ทพ่ี มิ พด ว ยหมกึ พมิ พ เชน ลายพมิ พน ว้ิ มอื ๑๐ นวิ้ ทพี่ มิ พด ว ยหมกึ ดาํ บนกระดาษ แบบพิมพลายนิ้วมือ ๑๐ นิ้ว (พลม.๒๕-ต.๕๓๙) ลายพิมพนิ้วมือท่ีพิมพลงบนเอกสารตางๆ เชน ตั๋วรับจํานาํ , ใบ สด.๙, แผนพมิ พล ายนิว้ มอื ๑๐ นว้ิ เปนตน

๒๒ ñ.ò.ò ÅÒ¹ÇéÔ ÁÍ× ½Ò† ÁÍ× ½Ò† à·ÒŒ ã¹Ê¶Ò¹·àèÕ ¡´Ô àËμØ แบง ออกไดเ ปน ๒ ประเภท ñ.ò.ò.ñ ÅÒ¹ÇéÔ ÁÍ× ½Ò† ÁÍ× ½Ò† à·ÒŒ ทมี่ องเหน็ ดว ยตาเปลา (Patent Print) ซง่ึ มี ๒ ชนดิ คอื - ª¹´Ô ò ÁμÔ Ô เปน ลายนวิ้ มอื ฝา มอื ฝา เทา ทเ่ี กดิ จากการเปอ น สารตา งๆ เชน ลายนวิ้ มอื เปอ นเลอื ด เปอ นนา้ํ หมกึ เปอ นฝนุ ทต่ี ดิ บนพนื้ ผวิ ตา งๆ ซง่ึ สามารถมองเหน็ ได อยา งชัดเจน ÀÒ¾·èÕ ò.ñ ลายน้ิวมือเปอ นโลหติ ·èÁÕ Ò https://t4.ftedn.net/jpg/00/98/01/65/240_F_98016581_t7Lg5hVsJtMAuE- IJXVRgMJ4xT6wPCSDw.jpg ÀÒ¾·èÕ ò.ò ลายนิ้วมือเปอนหมึก ·ÁèÕ Ò http://www.redtomatoes.org/sitebuilder/images/fingerprint_one-135x150.jpg - ª¹Ô´ ó ÁÔμÔ เปนลายน้ิวมือ ฝามือ ฝาเทา ท่ีไปสัมผัส หรือกดลงบนวัตถุผิวนุม เชน ดินเหนียว ดินน้ํามัน เปนผลทําใหเกิดรองรอยบนวัตถุนั้น เปน ๓ มติ ิ เชน รอยเทาบนดนิ เหนยี ว ลายนิ้วมอื บนดินนํ้ามนั เปนตน ñ.ò.ò.ò ÃÍÂÅÒ¹ÇéÔ ÁÍ× ½Ò† ÁÍ× ½Ò† à·ÒŒ ὧ (Latent Fingerprint) เปน รอย ลายนิ้วมือ ฝา มือ ฝาเทา ทม่ี องเห็นไมช ดั หรอื มองไมเ ห็นดวยตาเปลา เชน รอยลายนิ้วมือบนกระจก อาวธุ ปน กระดาษ ไม เปนตน

๒๓ ÀÒ¾·èÕ ò.ó ลายนิ้วมอื แฝงบนขวด ·èÕÁÒ http://forensicunit.weebly.com/uploads/1/4/2/3/14232604/5396312_orig.jpg ñ.ò.ó ÅÒ¾ÁÔ ¾¹ÔÇé Á×Í ñð ¹éÇÔ ½Ò† ÁÍ× ½Ò† à·ŒÒ ·èãÕ ªãŒ ¹¡ÒÃμÃǨà»ÃÕºà·ÂÕ º ñ.ò.ó.ñ ¡ÒþÁÔ ¾ÅÒ¹ÔéÇÁÍ× ñð ¹éÇÔ เปนการพมิ พล ายนิ้วมอื ๑๐ นว้ิ ของผตู องสงสยั ตามแบบพมิ พ ลายน้ิวมอื ๑๐ นิ้ว (พลม.๒๕-ต.๕๓๙) ใหป รากฏลายเสนชดั เจนสมบรู ณ โดยใหเหน็ ลายเสนของขอ ปลายแตล ะนว้ิ จากขอบเลบ็ ดา นหนงึ่ ถึงขอบเลบ็ อกี ดานหนึ่ง (พิมพกลิ้งนวิ้ ) ความยาวใหต ิดตง้ั แตขอ นิว้ ถึงปลายน้ิว (พมิ พลงในแบบฟอรมใหข อ น้วิ ทั้งหาอยใู นระดับเดยี วกนั ) ไมพ มิ พน ิ้วทับตวั อักษรหรอื พิมพน้ิวทับกันเอง พิมพลายนิ้วมือที่ดีจะตองเห็นลายเสนสีดําสลับขาวอยางชัดเจน พรอมท้ังบันทึก รายละเอียดตา งๆ ใหสมบูรณ

๒๔ ÀÒ¾·Õè ò.ô วิธกี ารพิมพล ายน้วิ มือโดยวิธกี ลิ้งน้วิ

๒๕ ñ.ò.ó.ò ¡ÒþÁÔ ¾ÅÒ½†ÒÁ×Í ใหพ มิ พล ายฝา มอื ทง้ั ขวาและซา ยของผตู อ งสงสยั ลงบนกระดาษขาว ผวิ มนั เรยี บ เชน กระดาษถา ยเอกสาร โดยใหเ หน็ ลายเสน สดี าํ สลบั ขาวชดั เจน และสมบรู ณเ ตม็ ทง้ั ฝา มอื โดยเฉพาะบริเวณอุงฝามือ การพิมพใชน้ิวชี้กดหลังมือเล็กนอยเพ่ือใหลายเสนติดสมบูรณ ท้ังฝามือ และน้ิว พรอมท้ังเขียนช่ือสกุล ผูพิมพ และผูถูกพิมพใหชัดเจน และใหผูถูกพิมพลงลายมือช่ือไว ไมเ ขยี นขอ ความใด ๆ ทบั บนลายเสนดังตวั อยา งในภาพ ลายพิมพน วิ้ มอื ฝามือซา ย - ขวา ของ ชอื่ ...............................สกลุ .............................

๒๖ ñ.ô.ó.ó ¡ÒþÔÁ¾Å Ò½†Òà·ŒÒ ใหพ มิ พล ายฝา เทา ทง้ั ขวาและซา ยของผตู อ งสงสยั ในทาํ นองเดยี วกนั กบั การพมิ พ ลายฝามือ ดังตัวอยางในภาพ สําหรับกรณีขอใหตรวจพิสูจนรอยเทาที่เหยียบลงบนดินเหนียวนั้น ควรหลอ รอยเทา ขวาและซายของผตู องสงสยั โดยวธิ กี ารหลอ ดวยปนู พลาสเตอรเชนกัน ของ ช่ือ...............................สกลุ ............................. ñ.ô.ó.ô ¡ÒþÁÔ ¾ÅÒ¹éÔÇÁÍ× ¤¹¾Ô¡Òà การพมิ พล ายนว้ิ มอื ของคนพกิ ารนี้ ในบางกรณอี าจดาํ เนนิ การไมไ ด เพราะการพกิ ารนนั้ อาจไดเปนมาแตกําเนิด เปนการพิการตลอดชีวิต เชน การเกิดมามือดวน นิ้วดวน หรือหงิกงอ เปน งอ ย นว้ิ เสยี พกิ ารตดิ กนั นว้ิ งอก หรอื เนอื่ งจากอายมุ ากเกนิ ไป กช็ แ้ี จงไปใหช ดั ถา บนั ทกึ ไวเ พยี งวา นิ้วดวนหรือน้ิวกุดเทาน้ัน ก็ยังหาเปนการเพียงพอไม ควรบอกดวยวาน้ิวดวนหรือน้ิวกุด เปนมา แตกําเนิด แลว ก็พมิ พฝามอื ไวส งไป ในกรณนี ว้ิ ดว นหรอื นวิ้ กดุ เปน บางสว น เชน ดว นหรอื กดุ เพยี งขอ นวิ้ แรก กใ็ หพ มิ พน วิ้ สวนที่เหลืออยูน้ันลงไปทั้งน้ิว แลวบันทึกไวตามขอเท็จจริงท่ีปรากฏลงไปในแบบพิมพตรงชองของนิว้ น้นั ๆ ใหช ดั เจน สาํ หรบั กรณผี ถู กู พมิ พม นี ว้ิ มากกวา ๑๐ นว้ิ กใ็ หจ ดั การไปตามปกตใิ บแบบพมิ พ แตนิ้วที่งอกเกินมาใหพิมพไวดานหลังแบบพิมพ แลวหมายเหตุใหชัดวาเปนนิ้วงอกของนิ้วใด เพราะตอไปบุคคลดังวา น้ีอาจตัดนว้ิ ท่งี อกออกเสยี กไ็ ด

๒๗ บางกรณผี ถู กู พมิ พก อ็ าจมนี วิ้ ๒ นว้ิ หรอื มากกวา ตดิ กนั หรอื รวมกนั ซงึ่ ทาํ ให พิมพก ล้ิงนิ้วดานในไมได ลักษณะของน้ิวเชน นี้ ก็ขอใหพ มิ พก ลิง้ นิ้วเทา ทส่ี ามารถจะทาํ ได แลวบนั ทกึ ลงไปใหทราบวา นิ้วตดิ กนั ในกรณที น่ี ว้ิ หวั แมม อื มนี วิ้ แยกออกไปอกี หรอื แตกแขนงออกไปอกี เปน ๒ นว้ิ ใหพิมพน้วิ ดานใน หรือน้วิ ท่มี ลี กั ษณะอันเปน น้ิวที่แทจ รงิ เปนหลกั (คอื ไมใชนวิ้ ที่แตกออกไปหรือนิว้ ที่ งอกออกไป) ò. ÇμÑ ¶¾Ø ÂÒ¹»ÃÐàÀ·àÍ¡ÊÒà ความหมายทแี่ ทจ รงิ ของเอกสารมมี ากกวา ทเี่ ขา ใจกนั ไมใ ชเ ปน แตเ พยี งวา ขอ ความทปี่ รากฏ อยูบนกระดาษเทานนั้ ซึง่ ความหมายของเอกสารตามสามญั สํานกึ กวาง ๆ คอื วัตถใุ ด ๆ ที่ปรากฏ เครอ่ื งหมายสญั ลกั ษณ หรอื ตวั อกั ษร ทแ่ี สดงความหมายหรอื ขอ มลู ขา วสารไปสมู นษุ ย แตโ ดยแทท จ่ี รงิ แลว เอกสารสว นใหญจ ะเขยี นบนกระดาษ โดยใชเ ครอื่ งพมิ พ เครอื่ งพมิ พด ดี หรอื เขยี นดว ยมอื โดยใชด นิ สอ หรอื ปากกาและหมกึ นอกจากนยี้ งั มใี นลกั ษณะอน่ื ๆ อกี เชน ขอ ความเขยี นแสดงความประสงคไ วบ น แผน ไมก เ็ คยไดร บั การเสนอวา เปน พนิ ยั กรรม รปู สญั ลกั ษณเ ขยี นดว ยสไี วบ นกาํ แพง ตวั อกั ษรทส่ี ลกั บน หลักหิน หรือศิลาจารึกตาง ๆ รวมทั้งเอกสารในลักษณะอ่ืน ๆ ที่สรางขึ้นจากวัสดุตาง ๆ กัน ดวยเครื่องมือและเครื่องเขียนตาง ๆ ซึ่งมนุษยใชบันทึก เพ่ือถายทอดพฤติกรรมและความคิด อนั หลากหลาย ตามประมวลกฎหมายอาญาไทย ไดร ะบุความหมายของเอกสาร ไวดงั นี้ “เอกสาร หมายความวา กระดาษหรือวัตถุอื่นใด ซ่ึงไดทําใหปรากฏความหมายดวย ตัวอกั ษร ตวั เลข ผังหรือแผนแบบอยา งอนื่ จะเปนโดยวิธพี มิ พ ถายภาพ หรอื วธิ อี ื่นอนั เปน หลกั ฐาน แหงความหมายนนั้ ” ò.ñ ¡ÒÃμÃǨ¾ÊÔ Ù¨¹Ç Ñμ¶Ø¾ÂÒ¹»ÃÐàÀ·àÍ¡ÊÒà ò.ñ.ñ àÍ¡ÊÒ÷àÕè ¡ÕèÂǢ͌ §¡ºÑ ¡ÒÃμÃǨ¾Ôʨ٠¹ สง่ิ สาํ คญั ของการตรวจพสิ จู นเ อกสาร : การแยกประเภทเอกสาร และการ ระบุเอกสารใหมีความชัดเจน จะชวยใหผูตรวจพิสูจนเขาใจงาย สามารถตรวจพิสูจนไดอยางรวดเร็ว สมบูรณแ ละถูกตอ งตามหลกั วชิ า โดยเอกสารทีเ่ ก่ยี วของกับการตรวจพิสจู น ไดแ ก - เอกสารของกลาง หรอื เอกสารปญ หา หรอื เอกสารพพิ าท คอื เอกสารท่ี สงสยั หรอื มผี กู ลา วหาวา มกี ารทาํ ปลอม หรอื ใชเ อกสารปลอม หรอื เปน เรอื่ งทพี่ พิ าทกนั ซงึ่ เอกสารปญ หา บางกรณสี ามารถทําการตรวจพสิ ูจนไ ดทนั ที เชน การตรวจรอ งรอยขูดลบ แกไ ข หรือตรวจรอยกดบน กระดาษรองรบั การเขยี น แตบ างกรณตี อ งมเี อกสารตวั อยา งทแ่ี ทจ รงิ เพอื่ ใชใ นการตรวจเปรยี บเทยี บดว ย - เอกสารตัวอยาง คือ เอกสารที่แทจริงซ่ึงรูแหลงท่ีมาอยางถูกตอง และใชในการตรวจเปรียบเทียบกับเอกสารปญหา เปนกรณีที่ตองการตรวจพิสูจนลายมือช่ือ ลายมือ เขียน, ขอ ความ, ตวั อกั ษรพมิ พดีด, รอยตราประทับ, เครือ่ งหมายการคา, แผนปายทะเบยี นรถ, โฉนด ทดี่ นิ , ธนบัตร ฯลฯ

๒๘ ò.ñ.ò ÅѡɳСÒÃμÃǨ¾ÊÔ Ù¨¹à Í¡ÊÒâͧ¡ÅÒ§ - ตรวจลายมือชื่อ ลายมือเขียนขอ ความ - ตรวจตวั อกั ษรพมิ พดดี ขอ ความตัวพมิ พ - ตรวจหารองรอยตาง ๆ บนเอกสาร เชน รอยฉีกขาด รองรอย การเปลย่ี นแปลงแกไ ข รอยกดทบั ท่เี กดิ จากการเขียนหรอื การพมิ พ เอกสารไหมไ ฟ เปนตน - ตรวจแมพิมพ รอยตราประทับ เงินตราปลอมแปลง เอกสารหนังสือ สาํ คัญตางๆ ò.ñ.ó ÅѡɳТͧàÍ¡ÊÒÃสาํ ¤ÑÞ·¶Õè ¡Ù »ÅÍÁá»Å§¢é¹Ö áÅÐ໚¹¤´Õ Á´Õ ѧ¹éÕ - เอกสารทเี่ กย่ี วกบั การเงนิ การธนาคาร เชน เชค็ เชค็ เดนิ ทาง ใบถอนเงนิ ใบซอ้ื สนิ คา โดยบัตรเครดิต เปน ตน - โฉนดท่ีดนิ หนังสือมอบอาํ นาจ - แผน ปายวงกลมแสดงการเสยี ภาษี และแผนปายทะเบียนรถ - หนงั สือสัญญากยู มื เงิน หนงั สอื สัญญาตา ง ๆ - หนงั สือเดนิ ทาง - จดหมายขูกรรโชก บัตรสนเทห - หนงั สือพนิ ยั กรรม - ธนบตั ร - บตั รประจาํ ตัว ใบสูติบตั ร ใบสทุ ธิ ฯลฯ ò.ñ.ô ¡ÒÃàμÃÕÂÁàÍ¡ÊÒÃʧ‹ μÃǨ¾Ôʨ٠¹ การจัดเตรียมเอกสารสงตรวจพิสูจนใหสมบูรณตามหลักวิชาการนั้น พนักงานสอบสวนจะตองดําเนินการ ดังนี้ ๒.๑.๔.๑ จดั สง เอกสารของกลาง และเอกสารตวั อยา งทเ่ี ปน ตน ฉบบั จรงิ ยกเวนกรณีที่ไมสามารถสงตนฉบับจริงได ใหระบุสาเหตุท่ีไมสามารถสงไดในหนังสือนําสง (หนังสือ นําสงของกลางตรวจพิสจู นใ หทําตาม “แบบ กอส.๐๑”) ๒.๑.๔.๒ ระบุเอกสารใหชัดเจนวา เอกสารใดเปนเอกสารของกลาง และเอกสารตัวอยา ง และมจี าํ นวนกฉี่ บับ ๒.๑.๔.๓ ระบุตําแหนงของสิ่งที่ตองการตรวจพิสูจนในเอกสารปญหา และจดุ ประสงคใ นการตรวจพสิ จู นใ หช ดั เจน เชน กรณกี ารตรวจพสิ จู นล ายมอื ชอื่ /ลายมอื เขยี นขอ ความ ใหระบุวา “ลายมือช่ือ/ลายมือเขียนขอความ ตรงบริเวณในเอกสารของกลาง กบั ตวั อยา ง ลายมือช่อื /ลายมือเขียนขอความ ของ...............จะเปนลายมือชือ่ /ลายมอื เขียนขอ ความ ของบคุ คลเดยี วกนั ใชห รอื ไม” หรอื กรณกี ารตรวจรอ งรอยการเปลย่ี นแปลงแกไ ขใหร ะบวุ า “เอกสารของ

๒๙ กลางตรงบริเวณ........................จะมีรองรอยการเปลี่ยนแปลงแกไขหรือไม ถามีขอความเดิมอานได วา อยางไร” ๒.๑.๔.๔ จดั สง เอกสารตวั อยา งเพอ่ื ใชใ นการตรวจเปรยี บเทยี บกบั เอกสาร ของกลาง ดังนี้ ¡Ã³ÕμÃǨ¾ÊÔ ¨Ù ¹ÅÒÂÁÍ× ª×Íè ÅÒÂÁ×Íà¢ÂÕ ¹¢ÍŒ ¤ÇÒÁ ๑. จดั หาลายมือช่ือ หรือลายมอื เขยี นขอความทเ่ี ขียนไวเดมิ ๑.๑ จัดหาลายมือช่ือ หรือลายมือเขียนขอความของบุคคลท่ีตองการตรวจพิสูจน ทม่ี รี ะยะเวลา ของการเขียนใกลเคยี งกบั เอกสารของกลาง ๑.๒ ระบุใหช ดั เจนวา เปน ลายนวิ้ มือของบุคคลใด และอยตู รงบริเวณใดของเอกสาร ๑.๓ จดั ใหเ จา ของลายมอื หรอื บคุ คลทเ่ี ชอ่ื ถอื ได ลงลายมอื ชอื่ รบั รองลงบนพนื้ ทวี่ า ง ของเอกสารทุกแผน ๒. จดั ใหเ ขยี นลายมอื ชอ่ื หรอื ลายมอื เขียนขอความ ตอหนาพนักงานสอบสวน ๒.๑ จัดเตรียมอุปกรณและลักษณะการเขียนใหใกลเคียงกับเอกสารของกลาง ใหม ากทส่ี ดุ เชน กระดาษ, ปากกา, ลกั ษณะการเขียนแบบหวดั , แบบบรรจง, ทา ทางการเขียน เปนตน ๒.๒ จัดใหบุคคลท่ีตองการตรวจเปรียบเทียบ กรอกขอมูลสวนบุคคลดวยตนเอง ลงใน “แบบ กอส.๐๒” โดยใหมรี ายละเอยี ดดงั นี้ - ช่อื - สกุล - อายุ และ วนั เดือน ปเ กิด - อาชพี - ประวัติการศกึ ษา - ถนัดเขยี นดวยมือขางใด และปจจุบันใชมอื ขางใดเขยี น - สามารถเขยี นไดท ัง้ มอื ซายหรอื ขวาหรือไม - มีโรคประจาํ ตวั หรือไม - เคยไดร ับบาดเจบ็ ตรงบริเวณมอื ขางท่ีถนัดหรอื ไม เม่อื ใด - ทานใชลายมือช่ือก่ีแบบ (ตั้งแตอดีตถึงปจจุบัน) และใหเขียนตัวอยาง ลายมอื ชอ่ื แตละแบบ แบบละ ๓ ตัวอยา ง ๒.๓ จดั ใหบ คุ คลทต่ี อ งการตรวจเปรยี บเทยี บ เขยี นตวั อยา งลายมอื ชอ่ื แบบเดยี วกนั กับลายมือช่ือในเอกสารของกลาง หรือเขียนขอความเดียวกันกับขอความท่ีตองการใหตรวจพิสูจน (ใหเขียนตามคําบอก อยาใหเห็นเอกสารของกลาง) ลงใน “แบบ กอส.๐๓”, “แบบ กอส.๐๔”, “แบบ กอส.๐๕”, “แบบ กอส.๐๖” ประมาณ ๕ - ๑๐ หนา กระดาษ ๒.๔ จดั ใหบ คุ คลทเ่ี ขยี นตวั อยา ง และพนกั งานสอบสวนลงลายมอื ชอื่ รบั รองทกุ แผน

๓๐ ¡Ã³ÕμÃǨ¾ÊÔ ¨Ù ¹μÇÑ ÍÑ¡ÉþÔÁ¾´Õ´ ๑. จัดพมิ พข อ ความใหต รงกนั กบั ขอความในเอกสารของกลาง ประมาณ ๕ - ๑๐ หนา กระดาษ ๒. ระบุหมายเลขเครื่อง ยห่ี อ เครอื่ งพิมพดดี ใหชัดเจน ๓. ใหพ นกั งานสอบสวน และผูเ กยี่ วขอ ง ลงลายมือชอื่ รบั รองทกุ แผน ๔. กรณีเอกสารของกลางถูกพิมพมานานแลว ใหจัดหาขอความตัวอักษรพิมพดีด ของเคร่ืองทตี่ อ งการตรวจเปรียบเทียบที่เคยพิมพไ วในระยะเดียวกนั ไปตรวจเปรียบเทยี บดวย ๕. ไมต อ งสงเครื่องพิมพด ดี ไปตรวจพิสจู น ¡Ã³ÕμÃǨ¾ÔÊÙ¨¹Ã ÍÂμÃÒ»ÃзѺ ๑. จัดหารอยตราประทับทแี่ ทจ ริง ท่ีประทับในระยะเวลาเดยี วกันกบั เอกสารของกลาง ๒. ประทับตวั อยา งรอยตราประทับท่ีแทจ รงิ บนกระดาษ ประมาณ ๕ หนา กระดาษ ๓. ใหพนักงานสอบสวนและผูท่ีเกยี่ วขอ งลงลายมอื ชื่อรบั รองทกุ แผน ¡Ã³μÕ ÃǨ¾Ôʨ٠¹à ¤ÃÍ×è §ËÁÒ¡ÒäŒÒ áÁ‹¾ÁÔ ¾ Ẻ¾ÁÔ ¾ ๑. จดั หาเครอ่ื งหมายการคา ทแ่ี ทจ รงิ ทผ่ี ลติ ในชนดิ และรนุ เดยี วกนั กบั ของกลาง ไปตรวจ เปรยี บเทยี บ ๒. ใหพนักงานสอบสวน และผูท ี่เก่ยี วของลงลายมอื ชื่อรบั รองทุกแผน ¡Ã³ÕμÃǨ¾ÔÊÙ¨¹à¤Ãè×ͧËÁÒÂáÊ´§ÀÒÉÕ á¼‹¹»‡Ò·ÐàºÕ¹ö 㺤ًÁ×ͨ´·ÐàºÕ¹ö ºÑμûÃШÒí μÑÇ»ÃЪҪ¹ ãºÍ¹ÞØ Òμ¢ºÑ Ã¶ áÅÐ˹§Ñ Ê×Íà´¹Ô ·Ò§ ÏÅÏ จดั หาตวั อยา งเครอื่ งหมายแสดงการเสยี ภาษี แผน ปา ยทะเบยี นรถ ใบคมู อื จดทะเบยี นรถ บตั รประจําตัวประชาชน ใบอนญุ าตขับรถ และหนังสอื เดินทาง ฯลฯ ท่ผี ลติ รนุ เดยี วกนั กบั ของกลาง ไปตรวจเปรยี บเทียบ ¡Ã³ÕμÃǨ¾ÊÔ Ù¨¹¸ ¹ºÑμà áÅÐàËÃÂÕ Þ¡ÉÒ»³ ๑. กรณธี นบตั ร เหรยี ญกษาปณต า งประเทศ ใหจ ดั เตรยี มตวั อยา งธนบตั ร เหรยี ญกษาปณ ทแ่ี ทจ ริงของประเทศนัน้ ชนดิ ราคาและรุนเดยี วกันกบั ของกลาง ไปตรวจเปรียบเทียบ ๒. กรณีธนบัตร เหรียญกษาปณไทย ท่ีผลิตในวาระพิเศษ จะตองจัดเตรียมตัวอยาง ทแ่ี ทจ ริงในรนุ เดียวกันกับของกลาง ไปตรวจเปรยี บเทียบ ๓. กรณีธนบัตร เหรียญกษาปณไทย ท่ีมีใชในปจจุบันไมตองจัดสงตัวอยาง ไปตรวจ เปรยี บเทยี บ

๓๑ ¡Ã³μÕ ÃǨ¾Ôʨ٠¹Ã ÍÂμÃÒμСèÇÑ ÁÔàμÍÏ俿҇ ๑. จัดหารอยตราตะกั่วที่แทจริง ที่มีหมายเลขเดียวกันกับรอยตราตะกั่วของกลาง ไปตรวจเปรียบเทียบ ๒. จดั ใหผูเ กย่ี วของรบั รองตัวอยา งรอยตราตะกั่ว ¡Ã³μÕ ÃǨ¾ÊÔ Ù¨¹ÃÍÂμÃÒº¹äÁŒ ๑. กรณีท่พี นักงานสอบสวนสง เขยี งไมไ ปตรวจพสิ จู น ๑.๑ จดั ทาํ บัญชีเขยี งไมข องกลาง ๑.๒ ระบจุ าํ นวนเขยี งไมข องกลางทตี่ อ งการใหต รวจพสิ ูจน ๑.๓ จดั หาคอ นเหลก็ รอยตราทแ่ี ทจ รงิ ของเจา หนา ทท่ี เี่ กย่ี วขอ ง ทตี่ อ งการตรวจพสิ จู น ไปตรวจเปรียบเทยี บ ๑.๔ จัดหาเขียงไมสําหรับใชในการประทับตัวอยางรอยตราจากคอนเหล็กที่แทจริง ของเจาหนาท่ที ี่เก่ียวของตอหนา ผตู รวจพิสจู น ๒. กรณีท่ีผูตรวจพิสูจนจะตองเดินทางไปตรวจ ณ สถานที่เก็บไมของกลาง ในกรณี ท่ไี มส ามารถเคลื่อนยายไมของกลางได ๒.๑ ใหพนักงานสอบสวนทําหนังสือ เพื่อแจงและขอใหผูตรวจพิสูจนเดินทางไป ตรวจไมข องกลาง ณ สถานท่เี ก็บไมของกลาง ๒.๒ จัดทาํ บญั ชีไมของกลาง พรอ มท้งั จัดเรยี งไมต ามลาํ ดับบญั ชขี องกลาง ๒.๓ ระบุจํานวนไมของกลางท่ตี อ งการใหตรวจพสิ ูจน ๒.๔ จดั หาคอ นเหลก็ รอยตราทแี่ ทจ รงิ ของเจา หนา ทท่ี เี่ กย่ี วขอ งทตี่ อ งการตรวจพสิ จู น ไปตรวจเปรียบเทียบ ๒.๕ จัดหาเขียงไมสําหรับใชในการประทับตัวอยางรอยตราจากคอนเหล็กท่ีแทจริง ของเจาหนา ทีท่ ่เี ก่ยี วของตอ หนา ผูต รวจพสิ ูจน ๒.๖ ประสานงานกบั ผตู รวจพิสูจน เพือ่ กําหนดวันและเวลาท่ีใหไปตรวจพิสูจน ËÁÒÂàËμØ สามารถสืบคนขอมูลและดาวนโหลดเอกสารเกี่ยวกับคําแนะนําในการจัดเตรียมเอกสาร สงตรวจพิสจู นและตวั อยางหนังสือนาํ สงตรวจพิสูจน ไดท่ี http://www.science.police.go.th หัวขอ “คําแนะนําการสง ตรวจกลุม งานเอกสาร”

๓๒ ó. ÇÑμ¶Ø¾ÂÒ¹»ÃÐàÀ·ÍÒÇ¸Ø »¹„ áÅÐà¤ÃÍè× §¡ÃÐÊع»¹„ ó.ñ ¤ÇÒÁËÁÒ¢ͧÍÒÇظ»¹„ ๓.๑.๑ ตามความในมาตรา ๔ แหงพระราชบัญญัติอาวุธปน เครื่องกระสุนปน วตั ถุระเบดิ ดอกไมเพลิง และสงิ่ เทียมอาวุธปน พ.ศ. ๒๔๙๐ แกไขเพ่ิมเตมิ โดยมาตรา ๓ แหง พระราช บญั ญตั ิอาวธุ ปนฯ (ฉบบั ที่ ๓) พ.ศ. ๒๕๐๑ ไดบ ญั ญัตคิ าํ วา อาวุธปน ไว ดงั น้ี “อาวธุ ปน หมายความรวมตลอดถงึ อาวธุ ทกุ ชนดิ ซงึ่ ใชส ง เครอื่ งกระสนุ ปน โดยวิธีระเบิด หรือกําลังดันของแกส หรืออัดลม หรือเครื่องกลไกอยางใดซ่ึงตองอาศัยอํานาจของ พลังงานและสว นหนง่ึ สว นใดของอาวธุ น้ัน ๆ ซึ่งรฐั มนตรีเห็นวา สําคญั และไดระบุไวในกฎกระทรวง” ๓.๑.๒ ตามกฎกระทรวงฉบบั ที่ ๓ (พ.ศ. ๒๔๙๐) ออกตามความในพระราชบญั ญตั ิ อาวุธปน เครื่องกระสนุ ปน วัตถุระเบิด ดอกไมเ พลงิ และสง่ิ เทยี มอาวธุ ปน พ.ศ. ๒๔๙๐ ไดก ําหนดไว ดังน้ี “ขอ ๑ สวนของอาวุธปนซ่งึ จะกลาวถงึ ตอ ไปน้ี ใหถือวา เปน “อาวธุ ปน” ตามความในมาตรา ๔(๑) คอื (๑) ลํากลอง (๒) เคร่ืองลกู เล่ือน หรือสวนประกอบสาํ คัญของเครอ่ื งลกู เล่ือน (๓) เครื่องลัน่ ไก หรอื สวนประกอบสําคัญของเครอ่ื งลั่นไก (๔) เครอื่ งสง กระสนุ ซองกระสนุ หรอื สว นประกอบสาํ คญั ของสง่ิ เหลา น”้ี ดงั น้นั คาํ วา “อาวธุ ปน” ตามกฎหมายจึงหมายถึง ๑. อาวธุ ปน ทกุ ชนดิ เชน ปน พก ปน ยาว ปน ลกู ซอง ปน กล ปน ใหญ ฯลฯ และ ๒. สวนของอาวุธปน เชน ลํากลอง เคร่ืองลูกเลื่อน เครื่องลั่นไก เคร่ืองสง กระสุน ซองกระสุน หรอื สวนประกอบสาํ คญั ของส่ิงเหลาน้ี ในการซอ้ื มี และใชอ าวธุ ปน นนั้ ตอ งไดร บั อนญุ าตจากนายทะเบยี นซง่ึ จะ เปน ผอู อกใบอนญุ าตให แตส าํ หรบั เครอื่ งกระสนุ ปน ใหถ อื วา การไดร บั อนญุ าตใหม แี ละใชอ าวธุ ปน นนั้ เปนการอนุญาตใหมี และใชกระสุนปนสําหรับอาวุธนั้น ไมตองมีใบอนุญาตพิเศษ แตการซื้อเคร่ือง กระสุนปนแตละครั้งตองขออนุญาตตอนายทะเบียน และจํากัดจํานวนกระสุนปนท่ีซ้ือในแตละคร้ัง แตไ มไ ดจ าํ กดั จาํ นวนเคร่ืองกระสุนปน ทั้งหมดที่จะมีไวในครอบครอง (ฎกี าท่ี ๒๒๗๙/๒๕๑๕) การออกใบอนุญาตดังกลาวน้ี มีขอจํากัดอยูในกฎกระทรวง ฉบับท่ี ๑๑ (พ.ศ. ๒๕๒๒) ออกตาม พ.ร.บ.อาวุธปน ฯลฯ พ.ศ. ๒๔๙๐ ดงั น้ี อาวธุ ปน ทนี่ ายทะเบยี นจะออกใบอนญุ าตใหไ ด ตอ งเปน อาวธุ ปน ชนดิ และขนาด ดงั ตอ ไปน้ี ๑. อาวธุ ปน ชนดิ ลาํ กลอ งมเี กลยี ว ทม่ี ขี นาดเสน ผา ศนู ยก ลางปากลาํ กลอ ง ไมเ กิน ๑๑.๔๕ มม.

๓๓ ๒. อาวุธปนชนิดลํากลอ งไมมีเกลียว ดงั ตอไปนี้ ก. ขนาดเสน ผา ศนู ยกลางปากลาํ กลอ งไมถ ึง ๒๐ มม. ข. ปนบรรจุปาก ปนลกู ซอง และปนพลุสัญญาณ ๓. อาวุธปนชนิดท่ีมีเครื่องกลไกสําหรับบรรจุกระสุนเองใหสามารถยิงไดซํ้า ดังตอไปนี้ ก. ขนาดความยาวของลาํ กลองไมเกิน ๑๖๐ มม. ข. ปนลกู ซอง ค. ปนลูกกรดขนาดเสน ผาศูนยก ลางปากลํากลอ งไมเ กิน ๕.๖ มม. ๔. อาวุธปนชนิดไมมเี ครือ่ งบงั คับเสียงใหเ บาผดิ ปกติ ๕. อาวุธปนชนิดท่ีไมไดใชกระสุนเปนท่ีบรรจุวัตถุเคมีท่ีทําใหเกิดอันตราย หรอื เปนพษิ หรือไมใ ชเครื่องกระสนุ ปน ท่ีบรรจเุ ช้อื โรค เช้ือเพลิง หรอื วตั ถกุ มั มันตภาพรงั สี เครอ่ื งกระสนุ ปน ทนี่ ายทะเบยี นจะออกใบอนญุ าตใหไ ด ตอ งเปน เครอื่ งกระสนุ ปน ท่ีใชก ับอาวุธปน ทไี่ ดรบั อนญุ าต แตตอ งไมเปนเครอ่ื งกระสนุ ปนชนิดเจาะเกราะหรอื ชนิดกระสนุ เพลงิ สําหรับกลไกการทํางานของอาวุธปน โดยท่ัว ๆ ไปในปจจุบันน้ัน สามารถ แบงไดดงั นี้ คือ ๑. ปน บรรจปุ าก หรอื ปน แกป ๒. ปนบรรจทุ างทา ยลาํ กลอง เทาทีพ่ บเห็นในปจจบุ ันแบงไดเปน ก. ปน ยงิ ทลี ะนดั เชน ปน พกลกู ซองชนดิ ประกอบขนึ้ เอง ปน ยาวลกู ซองเดยี่ ว เปน ตน ข. ปนแบบ Bolt Action เปนปนท่ีตองใชมือในการเคล่ือนไหวกลไก เครอ่ื งลูกเล่ือน เพอื่ คัดปลอกกระสุนปน และบรรจุกระสนุ ปน เขา ในรงั เพลิง เชน ปน เลก็ ยาวแบบ ๘๘ ค. ปน แบบ Pump Action หรอื Slide Action เชน ปน ยาวลกู ซองเดยี่ ว แบบ Pump Action หรอื ท่เี รียกโดยทัว่ ไปวา ปน ลกู ซอง ๕ นัด ง. ปนรีวอลเวอร หรือปนลูกโม เปนปนท่ีมีชองรังเพลิงสําหรับบรรจุ กระสนุ ปน เรยี งตดิ กนั เปน วงกลมรอบแนวแกนลาํ กลอ งปน และมกี ลไกสาํ หรบั หมนุ เอาชอ งรงั เพลงิ ถดั ไป มาจออยูก บั ทายลาํ กลองปน เมอื่ มีการเหนย่ี วไกปนหรอื งา งนกปน เชน ปน พกรวี อลเวอรข นาดตาง ๆ ท่ใี ชก ันในปจจุบัน จ. ปน กงึ่ อตั โนมตั ิ เปน ปน ทอ่ี าศยั พลงั งานจากการระเบดิ ของกระสนุ ปน มาเคลอ่ื นไหวเครอ่ื งลกู เลอ่ื นเพอ่ื คายปลอกกระสนุ ปน และบรรจปุ ลอกกระสนุ ปน นดั ใหมเ ขา มาในรงั เพลงิ แตตองมีการปลอยและเหนี่ยวไกครั้งใหมเพ่ือทําการยิงกระสุนนัดถัดไป เชน ปนพกออโตเมติก ทเ่ี รยี กกนั โดยท่ัวไป (Automatic Pistol แตม ีการทาํ งานแบบ Semi-automatic) ฉ. ปนกลแบบตาง ๆ มีการทํางานแบบเดียวกับปนก่ึงอัตโนมัติ แตจ ะมีกลไกทท่ี ําใหยงิ กระสนุ ปนไดต ิดตอ กันเปนชุดโดยเหน่ียวไกปน คางเอาไว เชน ปนกลมือ UZI ปน กลเบา M๖๐ ปนเล็กกล M๑๖ เปนตน

๓๔ ó.ò ¤ÇÒÁËÁÒ¢ͧà¤Ã×Íè §¡ÃÐÊ¹Ø »¹„ “เครอ่ื งกระสนุ ปน ” หมายความรวมตลอดถงึ กระสนุ โดด กระสนุ ปราย กระสนุ แตก ลกู ระเบดิ ตอรปโ ด ทุน ระเบดิ และจรวด ท้งั ชนดิ ทมี่ ีหรือไมม ีกรด แกส เช้อื เพลิง เช้ือโรค ไอพิษ หมอก หรือควนั หรอื กระสุน ลูกระเบิด ตอรปโ ด ทุนระเบดิ และจรวดทีม่ ีคุณสมบตั คิ ลายคลงึ กัน หรือเคร่อื ง หรือสง่ิ สําหรับอดั หรือทํา หรอื ใชป ระกอบเครือ่ งกระสนุ ปน ดงั น้ัน เครอื่ งกระสุนปนจงึ หมายถงึ ๓.๒.๑ กระสนุ ปน โดยท่ัว ๆ ไป ซ่ึงประกอบดว ย ๓.๒.๑.๑ ลกู (หัว) กระสุนปน ๓.๒.๑.๒ ปลอกกระสุนปน ๓.๒.๑.๓ ดินสง กระสุนปน หรอื ดนิ ปน ๓.๒.๑.๔ ชนวนทา ยกระสนุ ปน หรอื แกปปน ๓.๒.๒ กระสนุ โดด กระสนุ ปราย กระสนุ แตก ลกู ระเบดิ ตอรป โ ด ทนุ ระเบดิ และจรวด ท้ังชนดิ ทมี่ หี รือไมม กี รด แกส เชอ้ื เพลิง เช้ือโรค ไอพิษ หมอก หรอื ควัน ๓.๒.๓ กระสนุ ลกู ระเบดิ ตอรป โ ด ทนุ ระเบดิ และจรวดทมี่ คี ณุ สมบตั คิ ลา ยคลงึ กนั ๓.๒.๔ เครือ่ งหรอื สง่ิ สาํ หรบั อดั หรือทาํ หรอื ใชประกอบเครื่องกระสุนปน ó.ó »ÃÐàÀ·¢Í§¡ÃÐÊ¹Ø »„¹ ẋ§Í͡໚¹ ó »ÃÐàÀ· ๓.๓.๑ Pinfire Cartridge มปี ลอกกระสนุ ปนทาํ ดวยกระดาษแขง็ และทา ยเปน ทองเหลือง มเี ข็มโลหะโผลออกมาทด่ี า นขางปลอกกระสุนปน โดยมีปลายอกี ขา งหนง่ึ จอ อยกู ับ Caps ที่บรรจุอยูในถวยโลหะ ภายในตัวกระสุน เวลาบรรจุกระสุนปนน้ีตองหันดานที่มีเข็มเขามากับนกปน เมือ่ เหน่ยี วไกปน นกปน จะตลี งทีเ่ ข็มโลหะน้แี ละเข็มโลหะนจ้ี ะไปกระแทกกับ Caps เกดิ ประกายไฟจดุ ระเบดิ ดินปน ÃÙ»·Õè ò.õ ประเภทของลูกกระสนุ ปน a. เปนกระสนุ ประเภท Rimfire Cartridge ไดแก กระสุนขนาด .๒๒ ฺ b., c., d., e. เปนกระสุนประเภท Centerfire Cartridge ไดแก กระสนุ .๔๕ ม, .๓๘, M๑๖, กระสุนปนลกู ซองตามลําดับ

๓๕ ๓.๓.๒ Rimfire Cartridge พฒั นาขน้ึ โดยใช Picric Acid แบบผงใสไ วท ข่ี อบของ จานทา ยกระสนุ ปน โดยรอบ เมอื่ ทาํ การยงิ ตอ งใหน กปน ตลี งทบ่ี รเิ วณขอบของจานทา ยกระสนุ ปน เปน แบบ เดียวกับกระสุนปนลูกกรดในปจ จบุ ัน ๓.๓.๓ Centerfire Cartridge เปนกระสุนปนแบบท่ีใชกันแพรหลายในปจจุบัน ประกอบดว ยสว นตา ง ๆ คอื หวั กระสนุ ปน (ลกู กระสนุ ปน ), ปลอกกระสนุ ปน ดนิ ปน (ดนิ สง กระสนุ ปน ) และแกป (ชนวนทา ยกระสนุ ปน ) อยทู กี่ ง่ึ กลางจานทา ยปลอกกระสนุ ปน โดยแกป จะมลี กั ษณะเปน ถว ยโลหะ ออ นขนาดเลก็ บรรจสุ ว นผสมทไ่ี วตอ แรงกระแทกแบบเดยี วกบั Fluminate of Mercury มี Anvil รบั แรง กระแทกและรเู ลก็ ๆ เพอ่ื ใหป ระกายไฟแลบออกไปจดุ ระเบดิ ดนิ สง กระสนุ ปน ได เมอื่ นกปน สบั ลงทแี่ กป นี้ จะทาํ ใหเ ปลอื กท่ีเปนโลหะออน (ทองแดงหรอื ทองเหลือง) ยบุ ลงไปกระแทกกับสารท่ีบรรจอุ ยภู ายใน โดยมี Anvil เปน ตวั รองรบั ทําใหเ กิดการระเบิดใหเปลวไฟออกไปจุดดนิ สง กระสนุ ปน û٠·èÕ ò.ö ปลอกลูกกระสุนปน ó.ô ª¹Ô´¢Í§´Ô¹»¹„ ดินปนเปนของแข็งซ่ึงบรรจุอยูในกระสุนปน สามารถลุกไหมไดเม่ือถูกประกายไฟ หรอื ความรอ น เมอื่ ลกุ ไหมจ ะใหแ กส ปรมิ าณมากในชว งเวลาอนั สนั้ ซง่ึ แกส ทเี่ กดิ ขนึ้ นถี้ กู นาํ ไปใชเ ปน ตวั ขับดนั กระสุนปน ออกจากลาํ กลอ งปน ดนิ ปนในปจ จุบันมอี ยู ๒ ประเภท คอื ๓.๔.๑ ดินดาํ (Black Powder) ประกอบดว ย ดนิ ประสวิ ๗๕% ถานไม ๑๕% และกํามะถัน ๑๐% เปนตัวขับดัน ลูกกระสุนปนชนิดแรกที่รูจักกันจากหลักฐานที่ปรากฏทราบ แตเ พียงวา “จนี ” เปน ชาตแิ รกท่ีผลิต ๓.๔.๒ ดินควันนอย (Smokeless Powder) มีสารประกอบหลัก คือ ไนโตรเซลลูโลส หรอื เซลลโู ลสไนเตรท (Nitrocellulose or Cellulose nitrate) ซง่ึ ใหแ รงระเบิดสงู กวา ดนิ ดําในปริมาณท่เี ทา กันแตเ กดิ เขมานอยกวามาก

๓๖ ó.õ ¢¹Ò´¢Í§ÍÒÇ¸Ø »„¹ ขนาดของอาวุธปนโดยท่ัวไป หมายถึง ขนาดของเสนผาศูนยกลางของลํากลอง ซึ่งจําแนกออกเปน ó.õ.ñ ÍÒÇ¸Ø »¹„ ·ÁÕè àÕ ¡ÅÂÕ ÇÀÒÂã¹ลาํ ¡ÅÍŒ § ขนาดของอาวธุ ปน ชนดิ นเ้ี รยี กวา Caliber ดังน้ัน Caliber จึงหมายถึง เสนผาศูนยกลางของลํากลองปน ในอังกฤษ อเมริกา ใชหนวยเปนนิ้ว ในยุโรปใชห นว ยเปน มิลลเิ มตร ในปจจุบันขนาดของอาวธุ ปน ทีม่ ีเกลยี วภายในลํากลองมีหนวยทใี่ ชก นั อยู ๒ หนว ยคือ ๓.๕.๑.๑ หนวยเปนน้ิว มีจุดนําหนา ตามดวยตัวเลขขนาด แตเวลา เขยี นหรอื เรยี กไมต อ งมคี าํ วา นวิ้ กาํ กบั และตอ งเขา ใจดว ยวา ขนาดเปน นว้ิ เชน .๔๕, .๔๔, .๓๘, .๓๕๗, .๓๒, .๒๕, .๒๒๓, .๒๒ เปน ตน ๓.๕.๑.๒ หนวยเปนมิลลิเมตร หรือ มม. ไมตองมีจุดนําหนาใด ๆ แตตอ งมคี าํ วา มม. กาํ กบั หลังของขนาดเสมอไป เชน ๑๑ มม., ๙ มม., ๗.๖๕ มม., ๖.๓๕ มม., ๕.๕๖ มม. เปนตน โดยที่ปนมีเกลียวในลํากลองนี้ใชกับกระสุนปนลูกโดด เสนผาศูนยกลางของ ลาํ กลอ งปน จงึ เทา กบั หรอื ใกลเ คยี งกบั เสน ผา ศนู ยก ลางของลกู (หวั ) กระสนุ ปน จงึ มผี ใู ชค าํ วา Caliber ในความหมายทีเ่ ปนขนาดของกระสนุ ปนดวย ó.õ.ò ÍÒÇظ»¹„ ·äÕè ÁÁ‹ Õà¡ÅÕÂÇÀÒÂã¹ลาํ ¡ÅÍŒ § (»„¹Å¡Ù «Í§) ขนาดของอาวธุ ปน ชนดิ นเ้ี รยี กวา เกจ (Gaugc) หมายถงึ จาํ นวนลกู ตะกว่ั ทรงกลมขนาดเทา กนั ทท่ี าํ จากตะกวั่ หนกั ๑ ปอนด เชน ขนาด ๑๒ หมายความวาเอาตะก่วั มา ๑ กอ น หนกั ๑ ปอนด แบง เปน ๑๒ สวนเทา ๆ กนั สว นทแ่ี บงไดเอามาทําเปน กอ นกลม ๆ นัน้ มีเสน ผาศนู ยกลางเทาใดก็จะเปนขนาด ๑๒ ตวั อยา ง เชน ปนพกลูกซอง ขนาด ๑๒ หมายถึง ปนที่มีลํากลองปนโตพอที่ลูกกระสุนตะก่ัวหนัก ๑/๑๒ ปอนด ผานไดพ อดี ตะกัว่ ทรงกลมหนัก ๑/๑๒ ปอนด มีเสนผา ศูนยก ลาง .๗๒๙ น้วิ น่ันคือ ปนพกลกู ซอง ขนาด ๑๒ จะมีเสน ผาศูนยกลางของลาํ กลอง .๗๒๙ นิว้ เปน ตน ขนาดทีใ่ ชกันอยใู นปจ จบุ ัน มีขนาด ๑๒, ๑๖, ๒๐, ๒๔, ๒๘, ๓๒ และขนาด .๔๑๐ นอกจากคําวา เกจ (Gauge) หรือขนาดของอาวุธปนและกระสุนปนลูกซองแลว ยังมีคาํ หน่ึงของกระสนุ ปน ลูกซอง คือ นมั เบอร หรือ เบอร (Number) หรือขนาดของลูกกระสุนปราย ที่บรรจุอยูในกระสุนปนลูกซองสวนใหญจะมีเบอรเปนตัวเลขหรือตัวอักษร บอกไวท่ีกระดาษปดปาก ปลอกกระสนุ ปน ท้งั ดา นบนและดา นลา ง

๓๗ μÒÃÒ§à»ÃÂÕ ºà·ÂÕ º¢¹Ò´¢Í§ÍÒÇظ»¹„ Å¡Ù â´´ ระบบองั กฤษ (น้วิ ) ระบบยุโรป (มม.) .๒๒ ๕.๕ .๒๒๓ ๕.๕๖ .๒๔๓, .๒๔๔ .๒๕ ๖ .๒๘๕ ๖.๓๕ .๓๐, .๓๐๘ .๓๒ ๗ .๓๒๓ ๗.๖๒ .๓๕๗ (.๓๘) ๗.๖๕ .๔๕ .๕๐ ๘ ๙ ๑๑ ๑๒.๗ ตารางเปรียบเทียบขนาดอาวุธปนชนิดมีเกลียวในลํากลอง กระสุนปนในปจจุบัน จะมขี นาดตาง ๆ ดังตอ ไปนี้ คือ กระสนุ ปน รีวอลเวอร ขนาด .๓๒ (๗.๖๕ มม.), .๓๘ Special, .๓๕๗ Magnum, .๔๔ Magnum กระสนุ ปน ออโตเมตกิ ขนาด .๓๐ Mauser, ๗.๖๒ มม. Tokarev, .๓๒ (๗.๖๕ มม.), .๓๘๐ (๙ มม. Kuntz, ๙ มม. ส้นั ), ๙ มม. Makarov, ๙ มม. Luger (๙ มม. Pare bellum), .๓๘ Super .๑๐ มม., .๔๕ (๑๑ มม.) ทง้ั น้ี กระสนุ ปน ขนาด .๓๘ Special, .๓๕๗ Magnum, .๓๘๐, ๙ มม., มขี นาดเสน ผาศูนยกลางเทากันหมด แตมีความยาวของปลอกกระสุนปนตางกัน เชน ปนพกรีวอลเวอรขนาด .๓๘ Special ใชกระสนุ ปนขนาด .๓๕๗ Magnum ไมไ ด แตป นพกรวี อลเวอรข นาด .๓๕๗ Magnum ใชกระสนุ ปนขนาด .๓๘ Special ได (กระสนุ ปน ขนาด .๓๘ Special จะมีขนาดของหวั กระสุนปน ท่ีแทจริงคอื .๓๕๘ น้ิว) ó.ö ¡ÒÃμÃǨËÒÃÐÂÐÂ§Ô ã¹·Ò§¢»Õ ¹Ç¸Ô Õ ÃÐÂÐÂ§Ô หมายถงึ ระยะหา งระหวางปากลํากลอ งปน จนถงึ เปา ทีถ่ ูกยงิ ÃÐÂÐÂ§Ô แบง ออกเปน ๓ ระยะ คอื ๓.๖.๑ ระยะประชิด หมายถึง ระยะที่ปากลํากลองปนอยูชิดติดกับเปาท่ีถูกยิง หรอื หา งออกมาเล็กนอย เขมาดินปน หรอื ลกู กระสนุ ปราย กระสุนปน ลกู ซองยังไมกระจาย

๓๘ ๓.๖.๒ ระยะใกล หมายถงึ ระยะทถ่ี ดั จากระยะประชดิ จนถงึ ระยะทไ่ี กลทส่ี ดุ ทเ่ี ขมา ดนิ ปน จะปลิวไปถึง ๓.๖.๓ ระยะไกล หมายถงึ ระยะท่ีเขมา ดินปน ปลิวไปไมถึง ¡ÒÃμÃǨËÒÃÐÂÐÂÔ§ มอี ยหู ลายวิธดี ว ยกนั แตจะกลาวเพยี ง ๒ วิธี คือ ñ. ¡ÒÃμÃǨËÒÃÐÂÐÂ§Ô ¨Ò¡¡ÒáÃШÒ¢ͧà¢Á‹Ò´Ô¹»„¹ เขมาดินปน หมายถึง เขมาที่เกิดจากการเผาไหมของดินสงกระสุนปน ซึ่งสวนใหญ จะพงุ ออกมาจากปากลาํ กลองปน การตรวจพสิ จู นจ ะตอ งพจิ ารณาจาก ๒ สวน คือ ดนิ ปน ทีเ่ ผาไหม ไมห มด (Unburnt Particle) และดนิ ปน ทเี่ ผาไหมหมดแลว (Burnt Particle) ÀÒ¾·Õè ò.÷ ภาพวาดการยงิ ในระยะเผาขนดว ยปนพก a. จากระยะ ๑-๒ นวิ้ ถงึ เปา มวลสารของดนิ ปน ไดร วบรวมกนั อยตู รงบรเิ วณรกู ระสนุ ในขณะ ทเ่ี ถา ถา นมลี กั ษณะเปน คลน่ื วงกลมกระจายออกไปในบรเิ วณทก่ี วา งกวา มาก (ภาพดา นลา งไดแ สดงใหเ หน็ จดุ น)ี้ b. ระยะปากกระบอกปนถึงเปาเพิ่มข้ึน การกระจายของมวลสารบนเปาเพิ่มขนาด เสนผาศูนยกลางของการกระจาย ในขณะที่ความหนาแนนของการกระจายมวลสารน้ันลดนอยลงท่ีระยะ b. หรือท้ิงรอ งรอยของดนิ ปน ในจํานวนเลก็ นอ ยแทบจะไมมีเขมา ดินปน

๓๙ ÀÒ¾·Õè ò.ø ภาพแสดงใหเ หน็ ถงึ ความเกย่ี วขอ งกนั ระหวา งระยะใกลไ กล จากรอยเจาะของลกู กระสนุ ปน กบั รอยกระจายออกเปนวงกวางของเขมา ดนิ ปนจะมีสวนสมั พันธก ัน A. การเปรียบเทียบรอยวงทีก่ ระจายกวา งออกมา B. ความหนาแนนของรอยเขมา ดนิ ปน C. รอยคราบดําของเขมา หรอื รอยจุดดินปน D. การกระจายตัวของเขมา ดินปน ¡ÒáÃШÒ¢ͧà¢ÁÒ‹ ´¹Ô »„¹ ขึน้ อยกู ับปจ จัยตาง ๆ ดงั นี้ ๑. ระยะยงิ ย่งิ ไกลเทาใดเขมาดินปนยงิ่ กระจายมากเทานัน้ ๒. ความกวางของปากลํากลอ งปน และความยาวของลาํ กลองปน ๓. ความแรงของดินสง กระสนุ ปน ๔. อ่นื ๆ เชน ทศิ ทางและความเร็วของลม ¡ÒÃμÃǨËÒÃÐÂÐÂÔ§¨Ò¡¡ÒáÃШÒ¢ͧà¢Á‹Ò´Ô¹»„¹ จะใชในกรณีที่ยิงดวยปนซึ่งใช กระสุนลูกโดด สวนการตรวจหาระยะยิงของปนลูกซองนั้น จะใชการกระจายของลูกกระสุนปราย กระสุนปนลูกซอง ซึ่งจะบอกระยะยิงท่ีแนนอนไดดีกวา และไมมีผลกระทบจากโลหิต ในกรณีที่เปา ทถี่ ูกยงิ เปน เสอ้ื ผาท่ีสวมใส ¢Í§¡ÅÒ§·»Õè ÃСͺ㹤´Õ ä´áŒ ¡‹ ๑. เส้ือผาที่ถูกยิง (เปา ท่ีถูกยงิ ) หรอื เปา ทีเ่ ขมาดนิ ปนสามารถตดิ อยูได ๒. ปนของกลาง เพราะการกระจายของเขมาดินปนข้ึนอยูกับความกวางปากลํากลอง และความยาวของลํากลองปนดว ย ๓. ปลอกกระสุนปนของกลาง (ถามี) เพื่อประโยชนในการทดลองยิงเปรียบเทียบ เพราะกระสุนปน แตละยหี่ อ จะมสี ตู รของสวนผสมในดินปนแตกตา งกัน

๔๐ ò. ¡ÒÃμÃǨËÒÃÐÂÐÂÔ§¨Ò¡¡ÒáÃШÒ¢ͧÅÙ¡¡ÃÐÊ¹Ø »ÃÒ ¡ÃÐÊ¹Ø »¹„ Å¡Ù «Í§ กระสนุ ปน ลกู ซอง ใชก ระสนุ ปรายเปน ลกู กระสนุ ปน ดงั นน้ั เมอื่ ยงิ ออกไป ลกู กระสนุ ปราย ที่พงุ ออกจากปากลาํ กลอ งปน จะเปนกลุม และจะกระจายออกตามระยะทางท่ไี กลออกไป การกระจายของลกู กระสนุ ปรายกระสนุ ปนลกู ซองขึน้ อยกู บั ๑. ระยะยงิ ๒. ความกวา งปากลาํ กลองปน ๓. Choke ของปน (การบบี ของภายในปลายลาํ กลองปน ) ๔. ความแรงของดินสงกระสุนปน ๕. อ่นื ๆ ของกลางทป่ี ระกอบในคดี ไดแก ๑. เปา ท่ถี กู ยิง เชน เสอ้ื ผา รถยนต บา น เปนตน ๒. ปนของกลาง เพราะการกระจายของลูกกระสุนปราย กระสุนปนลูกซอง ขึน่้ อยกู ับความกวา งปากลํากลอ ง และความยาวของลาํ กลอ งปน ดว ย ๓. ปลอกกระสุนปนลูกซองของกลาง เพ่ือประโยชนในการทดลองยิงเปรียบเทียบ เพราะกระสุนปนแตละย่หี อ จะมสี ูตรของสวนผสมในดินปน แตกตา งกัน นอกจากนี้ ระยะยงิ สามารถหาไดด ว ยวธิ อี นื่ เชน พจิ ารณาจากบาดแผลทถ่ี กู ยงิ เปน ตน ó.÷ ¡ÒÃμÃǨËÒà¢Á‹Ò¨Ò¡¡ÒÃÂÔ§»¹„ ·èÁÕ Í× ¢Í§¼ÙŒÂÔ§ เขมา ปน หรอื เขมา จากการยงิ ปน (Gunshot Residue) หมายถงึ เขมา ทเี่ กดิ จากการ เผาไหมของชนวนทายกระสุนปน หรือแกปปน (Primer Pesidue) และรวมถึงเขมาดินปนดวย แตในการตรวจหาเขมาจากการยิงปนท่ีมือนั้นจะเปนการตรวจเฉพาะในสวนของชนวนทายปลอก กระสนุ ปน หรอื แกปปน ÀÒ¾·èÕ ò.ù ภาพเขยี นแสดงชนวนทายปลอกกระสุน หรือ Primer หรือ Cap ปน ÇÔ¸·Õ ÕèãªμŒ ÃǨËÒ¸ÒμØสํา¤ÑÞ ñ. ¾ÒÃÒ¿¹à·Êμ (Paraffin Test) เปนการตรวจหาอนุมูลไนไตรท หรอื อนมุ ูล ไนเตรท ซึ่งเปนสว นประกอบในดนิ ปน วิธีนกี้ รมตํารวจไดย กเลกิ ไมมีการตรวจต้ังแตป  พ.ศ. ๒๕๑๗

๔๑ ò. ÍÐμÍÁÁÔ¡áͺ«ÍϾªÑ¹ Ê໡â·Ãâ¿âμàÁ·ÃÕ (Atomic Absorption Spectrophotometry) เปนวิธีตรวจหาธาตุแอนติโมนี (Sb) และธาตุแบเรี่ยม (Ba) ซ่ึงเปนธาตุ ท่ีผสมอยูในชนวนทายกระสุนปนหรือแกปปน โดยใชเครื่องมือที่เรียกวา Atomic Absorption Spectrophotometer (AAS) วิธนี ้เี รม่ิ ใชเ ม่ือป พ.ศ. ๒๕๑๙ จนถงึ ปจ จบุ นั ó. ÍÔ¹´Ñ¡¸Õ¿ÅՏ¤Ñ¾à¿Å ¾ÅÒÊÁ‹Ò/áÁÊÊ໡â·ÃàÁ·ÃÕ (Inductively Coupled Plasma/Mass Spectrometry) เปนวธิ ีการหาชนดิ และปรมิ าณของธาตุ เชน เดยี วกบั AAS แตจะมีความไวในการวิเคราะหสูงกวา เร่ิมมีใชในกลุมงานตรวจอาวุธปนฯ กองพิสูจนหลักฐานกลาง เมอื่ ป พ.ศ. ๒๕๕๑ จนถงึ ปจ จบุ นั สว นวธิ อี น่ื ๆ ไดแ ก กลอ งจลุ ทรรศนอ เิ ลก็ ตรอน (Scanning Electron Microscopy / Energy Dispersive X-ray Spectroscopy (SEM/EDS) เปน ตน ËÅÑ¡¡ÒÃࡺç à¢ÁÒ‹ »„¹·ÕÁè Í× ¢Í§¼ÂÙŒ Ô§ ñ. คําá¹Ðนําâ´Â·èÇÑ ä» ๑.๑ พนักงานสอบสวนหรือเจาหนาท่ีเปนผูเก็บเขมาปนท่ีมือผูตองสงสัย ผูตองหา หรือสงตัวบุคคลดังกลาวไปยัง กลุมงานตรวจอาวุธปน ของกองพิสูจนหลักฐานกลาง หรอื ศูนยพิสูจนห ลกั ฐานในพืน้ ทร่ี ับผดิ ชอบเปนผเู ก็บเขมาปนที่มือโดยเรว็ ทีส่ ดุ ภายในเวลา ๖ ชว่ั โมง นบั แตม กี ารยงิ ปน กรณศี พใหเ กบ็ เขมา ปน ทมี่ อื ศพ โดยเรว็ ทสี่ ดุ ภายในเวลา ๒๔ ชว่ั โมง นบั แตม กี ารยงิ ปน ๑.๒ กอ นทาํ การเก็บเขมาปนทีม่ อื หา มพิมพลายนว้ิ มือ ทําการลางมือ หรอื ทาํ ความสะอาดมอื ของผทู จี่ ะถกู ทาํ การเกบ็ เขมา กรณศี พใหใ ชถ งุ พลาสตกิ สวมมอื ศพไวจ นกวา จะทาํ การ เกบ็ เขมาปน ๑.๓ เจาหนาที่ผูทําการเก็บเขมาปนท่ีมือตองทําความสะอาดมือทุกคร้ัง กอนทาํ การเก็บเขมาปน ò. ¡ÒÃàμÃÂÕ ÁÍØ»¡Ã³ ๒.๑ จดั หาซองพลาสติกแบบมซี ิป จํานวน ๕ ซอง แตล ะซองใหเขยี นดังน้ี ซองท่ี ๑ เขียนวา กรดตัวอยาง ซองที่ ๒ เขียนวา หลงั มือขวา ซองท่ี ๓ เขยี นวา ฝามือขวา ซองท่ี ๔ เขยี นวา หลังมือซา ย ซองที่ ๕ เขียนวา ฝามอื ซา ย ๒.๒ จัดหากานสําลี (Cotton Bud) โดยตัดปลายขางหน่ึงทิ้งไป จํานวน ๕ กา น ๒.๓ จัดหากรดดินประสวิ (กรดไนตรกิ ) เขม ขน ๕% จํานวน ๑ ขวด

๔๒ ó. Ç¸Ô ¡Õ ÒÃà¡çºà¢ÁÒ‹ »„¹·èÕÁÍ× ๓.๑ หยดกรดประมาณ ๔ - ๕ หยด บนสาํ ลกี านที่ ๑ แลว บรรจุในซองท่ี ๑ เพ่อื เปนกรดตัวอยาง ๓.๒ หยดกรดประมาณ ๔ - ๕ หยด บนสําลีกานที่ ๒ แลวเช็ดท่ีหลัง มอื ขวา โดยเชด็ ตง้ั แตบรเิ วณขอ มอื ไปจนถึงปลายนิ้ว โดยเชด็ ไปทางเดยี วกนั (หา มเช็ดกลับไปกลับมา) พรอ มกบั หมนุ สาํ ลไี ปดว ยเพือ่ ใหเ ขมา ปน ติดรอบ ๆ สําลี แลวบรรจใุ สซองที่ ๒ ๓.๓ สาํ หรบั กา นที่ ๓, ๔ และ ๕ เชด็ ทฝี่ า มอื ขวา, หลงั มอื ซา ย และฝา มอื ซา ย โดยปฏิบตั ิเชน เดยี วกันกับขอ ๒ แลวบรรจุใสซ องที่ ๓, ๔ และ ๕ ตามลําดับ นาํ ซองสาํ ลที ี่ชุบกรดตัวอยาง และทเ่ี ช็ดจากมอื ของผยู ิง รวมท้งั หมด ๕ ซอง ใสรวมกันในซองราชการชนดิ พบั สี่ ÀÒ¾·Õè ò.ñð แสดงภาพอุปกรณที่ใชในการเกบ็ เขมา ปน ทมี่ อื ·ÕèÁÒ : พฤฒิเกศ ศรีชัย, พ.ต.ท., การตรวจพิสจู นอ าวุธปน และเคร่ืองกระสุน (พ.ศ. ๒๕๕๒) ÀÒ¾·èÕ ò.ññ แสดงภาพการหยดกรดทบี่ รเิ วณกานสําลี (ซาย) และการเช็ดเขมา ปนทม่ี ือ (ขวา) ·ÁÕè Ò : พฤฒิเกศ ศรีชยั , พ.ต.ท., การตรวจพสิ ูจนอ าวุธปน และเครอื่ งกระสุน (พ.ศ. ๒๕๕๒)

๔๓ ô. ¡Òè‹Ò˹ŒÒ«Í§ãËŒÃк¢Ø ŒÍ¤ÇÒÁ´§Ñ μÍ‹ 仹éÕ ๔.๑ สถานตี าํ รวจ ๔.๒ ชอื่ - สกุล ผเู ก็บเขมา ๔.๓ อาชีพ ๔.๔ มือที่ถนัด ๔.๕ ชนิด ขนาด ของอาวธุ ปน ๔.๖ วนั เวลา ทเ่ี กิดเหตุ ๔.๗ วนั เวลา ท่ีเก็บเขมาปน ๔.๘ สถานท่ีเกบ็ เขมา ปน ๔.๙ ลายมือช่ือผถู ูกเกบ็ เขมาปน ๔.๑๐ ลายมือชื่อผเู กบ็ เขมาปน ๔.๑๑ ผนึกซองใหเรียบรอย ลงลายมือชื่อไวตรงรอยตอของฝาปดซอง แลว ปดทับดว ยเทปใส õ. ¡Òúѹ·¡Ö Ê‹§¢Í§¡ÅÒ§ä»μÃǨ¾ÔÊÙ¨¹ ๕.๑ แจงขอ เท็จจริงของคดีโดยละเอียด ๕.๒ แจง รายละเอยี ดของกลางใหค รบถวน ๕.๓ แจงจุดประสงคในการตรวจพิสจู นใ หช ดั เจน ๕.๔ แจง ชอื่ และหมายเลขโทรศัพทของพนักงานสอบสวน ๕.๕ สงซองดังกลาวมายงั กองพิสูจนห ลกั ฐานกลาง ó.ø ¡ÒÃμÃǨÇÔ¶¡Õ ÃÐÊ¹Ø เปนการตรวจหาทิศทางของการยิงปนวาเปนเชนไร เปาที่ถูกยิงสามารถตรวจ วิถีกระสุนไดทั้งน้ัน เพียงแตจะสามารถบอกรายละเอียดไดมากนอยแคไหนข้ึนอยูกับสภาพของ ของกลางที่ถูกยงิ เชน รถยนต บาน เส้อื ผา เปน ตน ท่มี า : scChhtotoopupÀ:tp/s-/Òl-wfe¾we-wa·tirwrnèÕieda.òddlsa--.hñihlliiyòeefmlaedr-a-sกisl.gาt.hcouรtoomnต.udfiรlkว-g/จhhnวtoe-wถิokีกdsi/รl-alะcretสadicนุr-l-eufi-n3rae0r2dm7-8e18d55--/