พื้นฐานธุรกิจ

พ้ืนฐานธุรกิจดจิ ิทลั

1.ความรู้ ความหมายของธุรกจิ พ้ืนฐาน ทางธรุ กจิ ดิจทิ ลั ธรุ กจิ คือ กจิ กรรมตา่ ง ๆทเ่ี กย่ี วข้องกับการผลิตสินค้าหรอื บรกิ ารโดยการจัดสรรทรัพยากรหรอื ปจั จัยที่มอี ยมู่ าเปลี่ยน สภาพอย่างมรี ะบบจนกระทั่งได้เปน็ สินค้าหรือบรกิ ารแล้ว นาสง่ิ เหล่านั้นมาจาหนา่ ยซอ้ื ขายหรือแลกเปล่ยี นเพอ่ื นาไปสผู่ ลกาไรหรอื สง่ิ ตอบแทนตามจดุ ประสงคข์ อง ผู้ประกอบการ

รปู แบบการจดั ต้งั ธุรกจิ 1. ธรุ กิจแบบเจ้ำของคนเดยี ว 2. ห้ำงหนุ้ สว่ น 3. บรษิ ัทจำกดั 4. สหกรณ์ 5. รฐั วิสำหกจิ

ประเภทของธรุ กจิ 1. ธรกุ จิ แบบซื้อมาขายไป 2. กจิ การผลิต 3. กิจการใหบ้ รกิ าร

ปจั จัยพืน้ ฐานในการดาเนินธรุ กิจ 1 เงิน 3 วธิ ี 5 ขวญั และ ปฏบิ ัตงิ าน กาลงั ใจ คน วัสดหุ รือ การจดั การ 2 วตั ถดุ บิ 4 6

หนา้ ที่ในการจดั การ 1. การวางแผน องค์กรธุรกจิ 2. การจัดองคก์ ร 3. การอานวยการ 4. ดา้ นการควบคมุ

2. โครงสรำ้ ง ช่องทางการติดตอ่ สื่อสารระหว่างอุปกรณ์ ผา่ น พ้นื ฐำนธุรกิจ เทคโนโลยกี ารส่อื สารสนามใกล้ (Near Field Communication: NFC) ดิจิทัล ช่องทางการท าธรุ กรรมดจิ ิทัล โดยใช้โมไบล์ เบราว์เซอร์และแอปพลิเคชนั

มิดเดิลววร์ของระบบอปุ กรณ์อิเลก็ ทรอนกิ ส์เคลอ่ื นทไ่ี รส้ าย โมไบลม์ ดิ เดลิ วรร์เปน็ ซอฟตแ์ วร์ที่ทำกำรเช่ือมต่อกำรใชง้ ำนระหวำ่ งระบบปฏิบัติกำรหรือเชอ่ื มแอปพลเิ คชนั ท่ี แตกตำ่ งกนั คือ เปน็ ซอฟต์แวรท์ ที่ ำงำนคั่นระหว่ำงระบบปฏบิ ตั กิ ำรของอุปกรณ์อิเล็กทรอนกิ ส์เคลอ่ื นท่ีไรส้ ำย ประเภทตำ่ ง ๆ และแอปพลเิ คชนั หรอื โมไบล์แอปพลเิ คชันทต่ี ดิ ตง้ั อยบู่ นอุปกรณ์อิเลก็ ทรอนกิ ส์เคลอ่ื นท่ีไรส้ ำย เหลำ่ นนั้ สำมำรถเชือ่ มต่อประสำน (Interface) เข้ำกบั อุปกรณท์ ี่มีระบบปฏบิ ตั ิกำรหรอื แอปพลเิ คชนั ท่ี ต่ำงกนั ไดเ้ พ่อื ใหก้ ำรใช้งำนสำมำรถใช้งำนต่อไปได้อย่ำงอัตโนมัติ

โครงสร้างพนื้ ฐานการเชื่อมตอ่ เครอื ข่ายเคลือ่ นที่ไรส้ าย โครงสรำ้ งพ้ืนทก่ี ำรเช่อื มต่อเครอื ขำ่ ยเคลอื่ นทไ่ี ร้สำยมีหลำกหลำยเทคโนโลยี ได้แก่ เทคโนโลยีระบุตวั ตนด้วยคลนื่ วทิ ยุ เทคโนโลยีบลทู ูธ เทคโนโลยบี ีคอนเทคโนโลยไี วไฟ เทคโนโลยซี กิ บี และเทคโนโลยีโทรศพั ทเ์ คล่อื นที่

การประมวลผลวบบคลาวด์(Cloud Computing) กำรประมรลผลวบบคลำรด์(Cloud Computing) เป็นลกั ษณะของกำรทำงำนของผูใ้ ช้งำนคอมพิวเตอรผ์ ่ำน อนิ เทอร์เนต็ ทีใ่ หบ้ รกิ ำรใดบรกิ ำรหน่ึงกับผู้ใช้ โดยผใู้ ห้บรกิ ำรจะแบ่งปนั ทรัพยำกรให้กับผูต้ อ้ งกำรใช้งำนนั้น กำรประมวลผลแบบคลำวด์เปน็ ลักษณะทีพ่ ฒั นำขน้ึ ตอ่ มำจำกควำมคิดและบริกำรของเวอรช์ ัวไลเซชันและเวบ็ เซอร์วิซ โดยผู้ใชง้ ำนน้นั ไม่จำเป็นต้องมีควำมรู้ในเชิงเทคนคิ สำหรับตัวพน้ื ฐำนกำรทำงำนนน้ั

3. นวัตกรรม ความหมายของนวตั กรรม สำหรับ นวัตกรรม (Innovation) คือ ระบบในธรรมชาตทิ ่ี นาไปสู่การเปลี่ยนแปลงแบบก้าวกระโดดโดยใช้ทักษะ ธรุ กิจดิจิทลั ประสบการณ์ และความคิดสร้างสรรคข์ องมนุษย์ เพื่อพัฒนากระบวนการการบรกิ ารหรือผลิตภัณฑ์ ใหม่ขึน้ มาให้เปน็ ประโยชนต์ อ่ มวลมนุษยชาติ

นวตั กรรมกบั ธุรกจิ ดิจทิ ลั เป็นกำรสร้ำงผลิตภัณฑ์ กำรให้บริกำร หรือกระบวนกำรรูปแบบใหม่ อำศัยข้อมูลข่ำวสำรและกำรดำเนินกำร ทำงด้ำนเทคโนโลยีโดยมีเครื่องมือ (Tools) หรือแอปพลิเคชันโปรแกรม (Application Program) เข้ำมำช่วย ในกำรบรหิ ำรจดั กำร จดั เกบ็ รวบรวม วิเครำะห์ พยำกรณ์ข้อมูล เพ่ือช่วยให้กำรดำเนินธุรกิจหรือกำรค้ำของตนเอง ได้เปรยี บเชิงกำรแข่งขัน สร้ำงผลกำไรและสนองตอบต่อควำมต้องกำรให้กับลกู ค้ำเป็นหลกั

โมเดลนวตั กรรมธุรกิจดิจิทัล เปน็ วธิ ที ่มี ปี ระสิทธภิ ำพและสำคญั มำกที่สุด สำหรับหน่วยงำน บริษัท หรือองค์ที่ต้องกำรควำม โดดเด่นจำกกำร แข่งขนั และกำรดำรงอยไู่ ด้ของ หน่วยงำน บรษิ ทั หรือองค์กรของตนเองโดยเฉพำะอยำ่ งย่ิงในเวลำท่ีไม่แน่นอน

กระบวนการสร้างนวตั กรรมธุรกิจดิจิทลั กระบวนกำรสร้ำงนวัตกรรมธุรกิจดิจิทัล หน่วยงำน บริษัท หรือองค์กรสำมำรถกำหนดทิศทำงเพื่อแสดงข้ันตอนกำร ทำงำนพัฒนำนวัตกรรมข้ึนใหม่ได้ 5 ข้นั ตอน 7.1 กำรรบั รูถ้ ึงโอกำส 7.4 กำรพัฒนำต้นแบบ 7.2 กำรพฒั นำแนวคิด 7.5 กำรแก้ไขจดุ บกพร่อง 7.3 กำรแกไ้ ขปัญหำ

4. ธุรกรรม ธุรกรรม ในธรุ กจิ ดจิ ิทลั หมายถึง การประกอบกจิ กรรมอยา่ งใดอย่างหน่งึ โดยเฉพาะดา้ น ธุรกิจและการเงิน ธุรกจิ ดิจิทัล หมายถึง การนาเทคโนโลยีตา่ ง ๆ เข้ามาพัฒนาธุรกจิ ที่ ทาอยเู่ พื่อ เพมิ่ ความสะดวกสบายให้ทง้ั ผู้ประกอบการ และผบู้ รโิ ภคในการเลือกซอ้ื สินคา้ หรอื บรกิ ารตา่ ง ๆ

การทาธุรกจิ แบบแพลตฟอรม์ (Platform Business) กำรทำธรุกิจแบบแพลตฟอรม์ (Platform Business) ได้มี Geoffrey Parker, Marshall Van Alstyne และ Sangeet Choudary ซ่ึงเปน็ ผแู้ ตง่ หนงั สือที่มีชื่อว่ำ Platform Revolution ได้นิยำมคำว่ำ Platform Business คือ โมเดลทำงธรุ กิจทส่ี ร้ำง คณุ คำ่ จำกกำรอำนวยควำมสะดวกให้เกิดกำรแลกเปล่ียน ระหว่ำงกลุ่มคนหรือผู้ใช้งำนตั้งแต่ 2 กลุ่ม ข้นึ ไป โดยท่วั ไปก็คือ กล่มุ หนง่ึ เปน็ ผูบ้ รโิ ภคและอีกกล่มุ เปน็ ผู้ผลติ

นวัตกรรมกบั ธรุ กจิ ดิจิทลั เป็นกำรสร้ำงผลิตภัณฑ์ กำรให้บริกำร หรือกระบวนกำรรูปแบบใหม่ อำศัยข้อมูลข่ำวสำรและ กำรดำเนินกำรทำงด้ำน เทคโนโลยีโดยมีเครอ่ื งมอื (Tools) หรือแอปพลเิ คชนั โปรแกรม (Application Program) เขำ้ มำชว่ ยในกำรบริหำรจัดกำร จดั เก็บรวบรวม วเิ ครำะห์ พยำกรณ์ขอ้ มลู เพือ่ ช่วยให้กำรดำเนนิ ธุรกิจหรอื กำรค้ำของตนเองได้เปรียบเชิงกำรแข่งขัน สร้ํำงผล กำไรและสนองตอบตอ่ ควำมตอ้ งกำรใหก้ ับลูกค้ำเปน็ หลัก

การเปรียบเทยี บระหว่างธุรกิจแบบดัง้ เดิมกับธุรกิจแบบแพลตฟอร์ม ธุรกิจด้ังเดิมในกลุ่มผู้ผลิตจะดำเนินกำร กำรจัดหำวัตถุดิบ กำรประกอบ กำรผลิต กำรจัดจำหน่ํำยทำงกำรส่งต่อกลุ่ม ผู้บริโภค ซ่ึงธุรกิจแบบดัง้ เดมิ จะมลี กั ษณะเปน็ เจ้ำของสินทรัพย์ และทรพั ยำกรเน้นกระบวนกำรทำงอุปทำน (Supply) กำรผลติ สินค้ำ และบรกิ ำรซึง่ เปน็ กระบวนกำรภำยในของห่วงโซ่อปุ ทำนส่วน แพลตฟอร์มจะเน้นกระบวนกำรภำยนอกของห่วง โซ่อุปทำน กำรสร้ำงและครอบครองกระบวนกำรในทำงอุปสงค์ (Demand))

5. สอ่ื สงั คม ธุรกิจดิจทิ ลั หมายถงึ การนาเทคโนโลยีต่าง ๆ เขา้ มา ออนไลน์ พัฒนาธรุ กจิ ท่ีทาอยู่เพอื่ เพิ่มความสะดวกสบายให้ทั้ง ผู้ประกอบการ และผู้บริโภคในการเลือกซอ้ื สนิ ค้าหรือ กบั ธรุ กิจดจิ ทิ ัล บรกิ ารตา่ ง ๆ สานกั งานราชบณั ฑิตยสภา (Office of the Royal Society) ให้ความหมายสือ่ สงั คม หมายถึงการ ส่ือสารของมนุษย์ไดร้ บั การพฒั นาใหส้ ่ือสารถงึ กนั อย่างรวดเรว็ อนั เปน็ ผลมาจากความกา้ วหนา้ ดา้ น เทคโนโลยีคอมพวิ เตอรท์ ไี่ ดเ้ ข้ามามบี ทบาทใน ชีวิตประจาวันของมนุษย์มากข้ึน

คุณลักษณะของสือ่ สงั คมออนไลน์ - สอื่ สงั คมออนไลน์เปน็ อนิ เทอรเ์ นต็ แอปพลเิ คชัน - เนื้อหำในสอื่ สงั คมออนไลนถ์ กู สรำ้ งโดยผู้ใช้งำนสื่อสังคม - ผ้ใู ช้ส่ือสงั คมออนไลน์สำมำรถสรำ้ งขอ้ มูลส่วนตวั ที่เป็น ตวั แทนของผูใ้ ช้งำนบนเว็บไซต์ - ส่อื สังคมออนไลน์ช่วยในกำรสรำ้ งกลุม่ สังคมออนไลน์

ความแตกต่างของส่ือสังคมออนไลน์กบั สอ่ื ประเภทอืน่ - กำรกระจำยตวั ของเนื้อหำบนสื่อสงั คมออนไลนซ์ ึ่งเปน็ แบบไวรัส (Viral) - กำรที่เนอ้ื หำบนส่อื สงั คมออนไลนส์ ำมำรถถูกเข้ำถงึ ไดท้ ุกที่ทุกเวลำ - ปรมิ ำณเนื้อหำบนส่อื สังคมออนไลน์มีจำนวนมำก - กำรท่ีเนือ้ หำบนส่ือสังคมออนไลน์สำมำรถถูกดัดแปลงแก้ไขได้ตลอดเวลำ

ผลกระทบของสื่อสังคมออนไลนใ์ นธรุ กจิ ดิจทิ ัล - กำรเปลี่ยนแปลงของวฏจั กัรกำรบริโภค - กำรเปลีย่ นแปลงของประเภทขอ้ มูลทผ่ี ู้ใช้เขำ้ ถงึ ได้ - กำรมีสว่ นรว่ มของผบู้ รโิ ภค - บุคคลที่มีอิทธิพลต่อกำรตดั สินใจของผ้บู รโิ ภค

6. ธุรกิจ ดิจทิ ัลโมไบล์ ธรกุ จิ ดิจิทัลโมไบล์ (Digital Mobile Business) เป็น การนาเทคโนโลยดี ิจทิ ัลตา่ ง ๆ และอปุ กรณ์สอื่ สารท่ีใช้ใน การพกพาเขา้ มาพฒั นาธรุ กจิ เพื่ออานวยความสะดวก ให้แก่ผ้ปู ระกอบการและผบู้ ริโภค

คณุ ลักษณะและความสาคัญของแพลตฟอร์มระบบธุรกิจดิจทิ ลั โมไบล์ - สำมำรถสรำ้ งสินคำ้ หรอื บรกิ ำรใหม่ ท่เี รยี กวำ่ กำรบูรณำกำรในแนวตั้ง (Vertical integration) - สำมำรถสร้ำงตลำดหลำยดำ้ น (Multi-sided markets) - สำมำรถสรำ้ งกำรผกู ขำดของธรุ กิจ - สำมำรถสนับสนนุ ใหผ้ ใู้ ชง้ ำนทำธรุ กรรมต่ำง ๆ ได้ง่ำย

คณุ ลักษณะและความสาคัญของแพลตฟอร์มระบบธุรกิจดิจทิ ัลโมไบล์ (ต่อ) - สำมำรถปรบั เปล่ยี นฟังก์ชนั ระบบกำรให้บริกำรไดต้ ำมควำมตอ้ งกำรของผู้ใช้งำน - สำมำรถรองรับโมไบล์แอปพลิเคชนั สำหรบั บริกำรธุรกิจดิจทิ ลั จำกหลำกหลำยผใู้ หบ้ รกิ ำรหรือนักพัฒนำแอปพลิเคชนั ทว่ั ไป - สำมำรถรองรบั เทคโนโลยหี รอื เทคนคิ ใหม่ ๆ ทเี่ กดิ ขนึ้ อยู่ตลอดเวลำ - สำมำรถคงรักษำขอ้ มลู ธุรกรรมส ำคญั ต่ำง ๆ ไว้ได้

โครงสร้างของระบบธุรกิจดิจทิ ัลโมไบล์ 1. โครงสรำ้ งพน้ื ฐำนกำรเชือ่ มตอ่ 2. มดิ เดิลแวร์ของระบบอปุ กรณ์ อิเล็กทรอนกิ ส์เคลอื่ นทีไ่ ร้สำย 3. โครงสร้ำงพน้ื ฐำนระบบอุปกรณ์ อิเล็กทรอนกิ สเ์ คลอ่ื นท่ีไรส้ ำย 4. แอปพลิเคชนั ธุรกจิ ดจิ ทิ ลั โมไบล์ 5. กำรใหบ้ รกิ ำรธุรกรรมต่ำง ๆ 6. กำรใหข้ อ้ มลู และเนื้อหำตำ่ ง ๆ 7. กำรพฒั นำแอปพลิเคชัน

แอปพลิเคชนั ของกล่มุ ธุรกจิ ดิจิทัลโมไบล์ 1. กล่มธธุรกิจดิจทิ ลั โั มไบล์ดำ้ นกำรค้ำขำย 5. กล่มธุรกิจดจิ ิทลั ัโมไบล์ด้ำนควำมบนั เทิง 2. กลม่ ธุรกิจดจิ ิทลั โั มไบล์ด้ำนกำรศึกษำ 6. กลม่ ธรุ กิจดจิ ิทัลโั มไบล์ด้ำนสุขภำพ 3. กล่มธุรกิจดิจทิ ัลโั มไบล์ด้ำนกำรประกนั 7. กลม่ ธรุ กจิ ดิจิทลั ัโมไบล์ด้ำนสินคำ้ คงคลังและกำรขนสง่ 4. กลมุ่ ธรุ กจิ ดิจทิ ลั ัโมไบล์ดำ้ นกำรวำงแผนทรพั ยำกรองค์กร 8. กล่มธุรกิจดิจทิ ัลัโมไบล์ดำ้ นกำรจรำจร

7. ควำมมัน่ คง ความเส่ยี งและภัยคุกคามต่อธรุ กรรมดิจทิ ลั ปลอดภยั ในกำร จากผลการสารวจของเวิลด์อโี คโนมกิ ฟอรมั (World ทำธุรกรรมดิจิทลั Economic Forum: WEF) ใน ค.ศ. 2019เรื่องความ เสี่ยงจากการรบั ร้ทู ั่วโลก ซึง่ พจิ ารณาจากความเสี่ยงที่ ผมู้ ีอานาจ ตัดสนิ ใจจากทั่วโลกมอง และคดิ วา่ เปน็ ความ เสยี่ งทีค่ าดการณ์จะมโี อกาสเกดิ เพิม่ มากขนึ้ ใน ค.ศ. 2020 โดยสามารถสรุปแบง่ ประเด็นที่เก่ียวข้อง ออกเปน็ 5 ความเสี่ยงทส่ี าคัญ คือ ความเส่ียงดา้ น สภาพแวดล้อม ความเส่ยี งด้านภูมิ รัฐศาสตร์ความ เสยี่ งด้านสงั คม ความเส่ียงดา้ นเทคโนโลยี และความ เสย่ี งด้านเศรษฐกิจ

การจัดการความเส่ียงและภยั คุกคามธุรกรรมดิจิทลั ควำมเสย่ี ง (Risk Definition) หมำยถงึ ผลของควำมไมแ่ น่นอนทีส่ ง่ ผลต่อองคก์ รหรอื เหตกุ ำรณ์ทเ่ี กิดข้นึ และกอ่ ให้เกดิ ผลเชงิ ลบต่อเปำ้ หมำยขององค์กรกำรจัดกำรควำมเสี่ยง และภัยคุกคำมธรุกรรมดิจทิ ลั เป็นองค์ประกอบสำคญั ในกำรทำธุรกรรมดจิ ิทลั ทงั้ กับตนเอง หน่วยงำน องค์กรต่ำง ๆ เปน็ อย่ำงมำกโดยมีวตั ถุประสงคเ์ พือ่ ให้ผูใ้ ช้งำน เทคโนโลยีสำรสนเทศทกุ คนมีควำมรู้ควำม เข้ำใจและตระหนักถงึ ควำมเสยี่ งและภัย คกุ คำมธรุ กรรมดจิ ิทลั

ความมน่ั คงปลอดภัยในการทาธุรกรรมดิจิทลั ปจั จบุ ันผใู้ ชง้ ำนอินเทอร์เนต็ ท่ัวโลกมีจำนวนเพ่ิมมำกข้ึนทุกปี โดยเฉพำะจำนวนผูใ้ ชง้ ำนอินเทอร์เนต็ ในภมู ิภำคเอเชยี มีจำนวน ถงึ 2,300 ล้ำนคน เมอ่ื เปรยี บเทยี บกับจำนวนภมู ิภำคท่ีเหลือจำนวนผู้ใชง้ ำนอินเทอรเ์ นต็ ทั้งหมดรวมกนั เพยี ง 2,233 ลำ้ นคน คดิ เปน็ 50.3% ของประชำกรท่ใี ชอ้ นิ เทอร์เนต็ ทั่วโลก รองลงมำเป็นภมู ภิ ำคยุโรป มีจำนวนถงึ 727 ลำ้ นคน คิดเป็น 15.9% และ นอ้ ยทีส่ ดุ คอื ภูมภิ ำคโอเชยี เนยี ออสเตรเลยี มีจำนวน 29 ล้ำนคน คิดเป็น 0.6% ของประชำกรทใี่ ช้ อินเทอร์เน็ตทัว่ โลก

ความมน่ั คงปลอดภัยในการทาธุรกรรมดิจิทลั ปจั จบุ ันผใู้ ชง้ ำนอินเทอร์เนต็ ท่ัวโลกมีจำนวนเพ่ิมมำกข้ึนทุกปี โดยเฉพำะจำนวนผูใ้ ชง้ ำนอินเทอร์เนต็ ในภมู ิภำคเอเชยี มีจำนวน ถงึ 2,300 ล้ำนคน เมอ่ื เปรยี บเทยี บกับจำนวนภมู ิภำคท่ีเหลือจำนวนผู้ใชง้ ำนอินเทอรเ์ นต็ ทั้งหมดรวมกนั เพยี ง 2,233 ลำ้ นคน คดิ เปน็ 50.3% ของประชำกรท่ใี ชอ้ นิ เทอร์เนต็ ทั่วโลก รองลงมำเป็นภมู ภิ ำคยุโรป มีจำนวนถงึ 727 ลำ้ นคน คิดเป็น 15.9% และ นอ้ ยทีส่ ดุ คอื ภูมภิ ำคโอเชยี เนยี ออสเตรเลยี มีจำนวน 29 ล้ำนคน คิดเป็น 0.6% ของประชำกรทใี่ ช้ อินเทอร์เน็ตทัว่ โลก

8. กฎหมำยและ เพอื่ รบั รองสถานะทางกฎหมายของขอ้ มลู จริยธรรมและกำร อเิ ล็กทรอนิกสใ์ หเ้ สมอขอ้ มลู ทท่ี าในกระดาษ อนั เป็นการ ทำธุรกรรมดจิ ิทัล รองรับ นิตสิ ัมพันธ์ต่าง ๆ ซ่ึงแตเ่ ดมิ อาจจะจัดทาขึน้ ใน รปู แบบของหนังสือให้เท่าเทยี มกบั นติ สิ ัมพันธ์รปู แบบ ใหมท่ ่ีจดั ทาข้นึ ใหอ้ ยใู่ น รูปแบบของขอ้ มูลอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์

thank you นำงสำววภิ ำดำ ปำณะศรี สคธ1/1 เลขท่ี 17