ແກ້​ບົດ​ເຝິກ​ຫັດ​ວິ​ຊາ​ຄິດ​ໄລ່​ໃນ​ເຄ​ມີ ສາຍເຄມີປີ 2

7. ທາດລະລາຍທ່ ມີ ນີ າ້ 0,5 mol ແລະ ເຕາໂນລ 0,03 ໂມລ ຈ່ ງົ ຄດິ ໄລ່ ຫາເສດສ່ ວນໂມລຂອງທາດຖກລະລາຍມີ ເທ່ າົ ໃດ? ວທິ ແີ ກ:້ ຕາມຫວົ ບດົ ເຮາົ ເຫນັ ວ່ າ ເອຕາໂນນເປັນທາດຖກລະລາຍ ດ່ ງັ ນນັ້ X =C2H5OH 0.03  0.056 0.5  0.03 % mol = 0.056 x 100 = 5.6% 8. ຈ່ ງົ ຊອກຫາເສດສ່ ວນໂມລຂອງທຸກອງົ ປະກອບໃນທາດລະລາຍ NaCl 10% ໂດຍມວນສານຕ່ ມວນສານ? ວທິ ແີ ກ:້ nNaCl  10  0.17mol 58.5 nH2O  90  5mol 18 ເຮາົ ໄດ:້ X NaCl  0.17 5  0.032mol 0.17  X H2O  5  0.032mol 0.17  5 9. ທາດລະລາຍຊະນດິ ໜ່ ງຶ ປ່ ຸງແຕ່ ງໄດຈ້ າກການປະສມົ ເອຕາໂນລ 10 g ກບັ ນາ້ ຈານວນ 100 g ຈ່ ງົ ຊອກຫາເສດ ສ່ ວນໂມລຂອງເອຕາໂນລໃນທາດລະລາຍ? ວທິ ແີ ກ:້ nC2H5OH  10  0.22mol 46 nH2O  100  5.55mol 18 X C2H5OH  0.22  0.038 0.22  5.55 X H2O  5.55  0.96 0.22  5.55 10. ຈ່ ງົ ຊອກຫາເສດສ່ ວນໂມລຂອງອງົ ປະກອບແຕ່ ລະຊະນດິ ໃນທາດລະລາຍທ່ ປີ ະກອບດວ້ ຍທາດ A 0,5 mol; B 2,0 mol ແລະ ນາ້ 5,0 mol? ວທິ ແີ ກ:້ X  n  XA 0.5  0.066 0.5  2  5 n  XB 0.5 2  5  0.266 2  X H2O 5  5  0.666 0.5  2 51

11. ເມ່ ອໃຫ້ NaOH 0.5 mol ລະລາຍໃນນາ້ ໄດທ້ າດລະລາຍ 1 ລດິ ເຊ່ ງິ NaOH ມມີ ວນ ສານ 20 g ຈ່ ງົ ຊອກ ຫາ: ວທິ ແີ ກ:້ ກ). ຄວາມເຂມັ້ ຂຸນ້ ເປັນສ່ ວນຮອ້ ຍໂດຍມວນສານຕ່ ບລມິ າດ ຄວາມເຂມັ້ ຂຸນ້ ເປັນ % ໂດຍມວນສານຕ່ ບລມິ າດ =  20x100  2% 1000 ຂ). ຄວາມເຂມັ້ ຂຸນ້ ເປັນໂມລາລຕີ ີ ຈາກສູດ C  n  0.5 V1 = 0.5 mol/L ຄ). ຄວາມເຂມັ້ ຂຸນ້ ເປັນນອກມາລຕີ ີ NaOH 0.5 mol ມມີ ວນສານ 20 g ແລະ NaOH ມມີ ວນສານທຽບເທ່ າົ = 40 ນນັ້ ຄ NaOH 40 gລະລາຍ ໃນທາດລະລາຍ 1 Lໄດທ້ າດລະລາຍທ່ ມີ ຄີ ວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ 1 N ແຕ່ ເຮາົ ມີ NaOH 20 gຈະໄດຄ້ ວາມເຂມັ້ ຂຸນ້ 0,5 N 12. ນາ້ ຕານມສີ ູດ C12H22O11 ໜກັ 10 g ລະລາຍໃນນາ້ 125 g ຈະມຄີ ວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ ຈກັ molal ວທິ ແີ ກ:້ ນາ້ ໜກັ ສູດຂອງນາ້ ຕານ (ມວນສານໂມເລກຸນ) = 342 ນາ້ 125 g ມນີ າ້ ຕານລະລາຍຢ່ ູ = 10 g ປ່ ຽນເປັນຈານວນໂມນ: ຈາກ n  m  n  10 mol ລະລາຍໃນນາ້ 125 g M 342 ດ່ ງັ ນນັ້ ນາ້ 1 kg ຫຼ 1000 g ມນີ າ້ ຕານລະລາຍຢ່ ູ =  10 molx 1000 g  342 125 g ທາດລະລາຍເຂມັ້ ຂຸນ້ 0.23 molal 13. ທາດລະລາຍໜ່ ງຶ ປະກອບມນີ າ້ 36 g ແລະ ກເຼີ ຊຣີ ນິ C3H5(OH)3 46 g ເສດສ່ ວນໂມລແຕ່ ລະສ່ ວນປະກອບ ຈະມເີ ທ່ າົ ໃດ? ວທິ ແີ ກ:້ n m  n(H2O)  36  2mol M 18 n(C3H5 (OH )3  46  0.5mol 92 X (H2O)  2 2  0.8  0.5 X (C3H5 (OH )3  0.5  0.5mol 92 14. ເມ່ ອປ່ ອຍທາດອາຍ NO2 11.2 ລດິ (ຢ່ ູ STP) ລງົ ໃນນາ້ ໄດທ້ າດລະລາຍ 2 ລດິ ຈ່ ງົ ຊອກຫາ ຄວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ ຂອງທາດລະລາຍເປັນສ່ ວນຮອ້ ຍໂດຍບລມິ າດ, ເປັນໂມນຕ່ ລດິ ແລະ ນອກມາລຕີ ີ 52

ວທິ ແີ ກ:້ - ຄວາມເຂມັ້ ຂຸນ້ ເປັນ % ໂດຍບລມິ າດ = 11.2x100  84.85% 11.2  2 - ຄວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ ເປັນໂມນຕ່ ລດິ : ຮູວ້ ່ າຢ່ ູ STP ທາດອາຍ 1 mol  22.4L Xmol  11.2 L X  11.2x1  0.5mol 22.4 ທາດລະລາຍໃນທາດລະລາຍ 2 L ມີ NO2 11.2 L = 0.5 mol 1 L  X mol X  0.5x1  0.25mol 2 - ຄວາມເຂມັ້ ຂຸນ້ ເປັນນອກມາລຕິ ີ ຊອກມວນສານຂອງ NO2 ຈາກ: m V M V0  m  MV  46x11.2  23g V0 22.4 ຮູວ້ ່ າ NO2 ມຈີ ານວນທຽບເທ່ າົ = 1 ຈະມມີ ວນສານກາຼ ມທຽບເທ່ າົ = ມວນສານໂມເລກຸນ = 46 ນນັ້ ຄ NO2 46 g ລະລາຍໃນນາ້ 1 L ໄດທ້ າດລະລາຍ 1 N ເຮາົ ມີ NO2 23 g ລະລາຍໃນນາ້ 1 L ໄດທ້ າດ ລະລາຍ 23x1  0.5N 46 ຕາມຫວົ ບດົ ມທີ າດລະລາຍ 2L ຈະມຄີ ວາມເຂມັ້ ຂຸນ້ ເປັນນອກມາລຕິ ີ = 0.5  0.25N 2 15. ທາດລະລາຍ H2SO4 ເຂມັ້ ຂຸ ນ້ 0.25 mol/L ຈານວນ 4 ລດິ ຈະມີ H2SO4 ຈກັ ກຼາມ? ວທິ ແີ ກ:້ ທາດລະລາຍ H2SO4 ເຂມັ້ ຂຸ ນ້ 0.25 mol/L ນນັ້ ຄ ທາດລະລາຍ 1 L ມີ H2SO4 = 0.25 mol 4L ມີ H2SO4 = X mol  X  0.25x4 1mol 1 ຈາກ n  m  m  nM 1x98  98g M 16. ທາດລະລາຍທ່ ປີ ະກອບດວ້ ຍ CCl4 154 g , C10H8 256 g ແລະ C6H12O6 720 g ຈ່ ງົ ຊອກຫາເສດ ສ່ ວນໂມນ ແລະ ສ່ ວນຮອ້ ຍໂມນ ຂອງແຕ່ ລະສ່ ວນປະກອບ. ວທິ ແີ ກ:້ + ຊອກຈານວນໂມລຂອງແຕ່ ລະສ່ ວນປະກອບຕາມສູດ n m M 53

ສະນນັ້ nCCl5  154  1mol 154 nC10H8  256  2mol 128 nC6H12O6  720  4mol 180 - ໄດເ້ ສດສ່ ວນໂມນ X CCl5 1  0.14mol 1 2 4 - ສ່ ວນຮອ້ ຍໂມນ 0.14 x 100 = 14% - ໄດເ້ ສດສ່ ວນໂມນ X C10H8 2  0.28mol 1 2 4 - ສ່ ວນຮອ້ ຍໂມນ 0.28 x 100 = 28% - ໄດເ້ ສດສ່ ວນໂມນ X C6H12O6 4  0.57mol 1 2 4 - ສ່ ວນຮອ້ ຍໂມນ 0.57 x 100 = 56% 54

ບດົ ທີ 6 ການແຕກຕວົ ຂອງອາຊດິ ແລະ ບາເຊີ 1. M(OH)2 ເປັນບາເຊແີ ຮງມຄີ ວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ 0.2 mol/dm3 ມບີ ລມິ າດ 500 cm3 ຈະມີ OH- ຈກັ ໂມລ ແລະ ຖາ້ ຕ່ ມນາ້ ລງົ ໄປໃຫມ້ ບີ ລມິ າດເປັນ 750 cm3 ຄວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ ຂອງ OH- ຈະເປັນເທ່ າົ ໃດ? ວທິ ແີ ກ:້ + ຊອກຫາຈານວໂມນ M(OH)2 ໃນທາດລະລາຍ 500 cm3 M(OH)2 = 0.2mol x500cm3 x 1dm3  0.1mol 1dm3 1000cm3 M(OH)2 ເປັນບາເຊແີ ຮງເມ່ ອລລະຍໃນນາ້ ແລວ້ ແຕກຕວົ ເປັນອອີ ງົ ໄດໝ້ ດົ ດ່ ງັ ສມົ ຜນົ : M(OH)2 + H2O  M+ + 2 OH- ທາດລະລາຍ M(OH)2 1 mol ແຕກຕວົ ໃຫ ້ (OH-) 2 mol ເມ່ ອທາດລະລາຍ M(OH)2 0.1 mol ແຕກຕວົ ໃຫ ້ (OH-) 2 x 0.1 = 0.2 mol ໝາຍຄວາມວ່ າທາດ ລະລາຍ M(OH)2 ໃນທາດລະລາຍ 500 cm3 ມີ (OH-) ລະລາຍຢ່ ູ 0.2 mol ເມ່ ອຕ່ ມນາ້ ລງົ ໄປໃຫປ້ ະລມິ ານເປັນ 750 cm3 ໃນທາດລະລາຍຍງັ ຄງົ ມີ (OH-)0.2 mol + ຊອກຫາຄວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ ຂອງອອີ ງົ (OH-)ດ່ ງັ ນ:ີ້ [OH-] = 0.2mol x 1000cm3  0.27mol / dm3 750cm3 1dm3 ທາດລະລາຍທ່ ຕີ ່ ມລງົ ໄປໃຫປ້ ະລມິ ານເປັນ 750 cm3 ມຄີ ວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ (OH-) 0.27 mol/dm3 2. ຈ່ ງົ ຊອກຫາຄວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ ຂອງ H3O+ ໃນທາດລະລາຍອາຊດິ ອາເຊຕກິ ທ່ ມີ ຄີ ວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ 0.5 mol/dm3 ກາ ນດົ ໃຫຄ້ ່ າ Ka = 1.8 x 10-5 ? ວທິ ແີ ກ:້ ສມົ ມຸດໃຫອ້ າຊດິ ອາເຊດິ ແຕກຕວົ ໄດ້ a mol/l ຈາກສມົ ຜນົ CH3COOH + H2O  H3O+ + CH3COO- ເລ່ ມີ ຕນົ້ 0.5 00 ທ່ ພີ າວະດຸນດ່ ຽງ 0.5-a aa Ka = [H3O ][CH3COO ]  aa  1.8x105 [CH3COOH] 0.5  a ເນ່ ອງຈາກວ່ າ Ka ມຄີ ່ ານອ້ ຍຫຼາຍເມ່ ອທຽບເປັນ 0.5 mol a ຈ່ ງຶ ມຄີ ່ ານອ້ ຍຫາຼ ຍ ແລະ (0.5 –a) ຈ່ ງຶ ມີ ຄ່ າທຽບເທ່ າົ ໃກຄ້ ຽງ 0.5 ທ່ ສີ ຸດ ດ່ ງັ ນນັ້ a2 = 0.5 x 1.8x10-5 a2 = 9 x 10-6 a = 9x106 a = 3 x10 -3 mol/l ຄວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ H3O+ ໃນທາດລະລາຍອາຊດິ ອາເຊຕກິ ທ່ ມີ ຄີ ວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ 0.5 = 3 x10 -3 mol/l 55

3. ທາດລະລາຍ XOH ເຂມັ້ ຂຸ ນ້ 0.2 mol/dm3 ແຕກຕວົ ໄດ້ 5% ຈ່ ງົ ຊອກຫາຄວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ ຂອງ OH- ໃນ ທາດລະລາຍ? ວທິ ແີ ກ:້ + ຊອກຫາການແຕກຕວົ ຂອງບາເຊີ 0.2 mol/dm3 ເປັນອອີ ງົ ໄດດ້ ່ ງັ ນີ້ XOH 0.2 mol/dm3  100 % X  5% X  0.2x5  0.01mol / dm3 100 + ການແຕກຕວົ ຂອງທາດລະລາຍ XOH ຂຽນສມົ ຜນົ ດ່ ງັ ນ:ີ້ XOH  X+ + OH- 0.2 -0.01 0.01 0.01 ດ່ ງັ ນນັ້ ທາດລະລາຍ XOH ເຂມັ້ ຂຸ ນ້ 0.2 mol/dm3 ມີ OH- 0.01 mol/dm3 4. ທາດລະລາຍອາຊດິ ນຕີ ຣກິ HNO3 ມຄີ ວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ 0.5 mol/dm3 ໃນບລມິ າດ 100 cm3 H3O+ ຈກັ ໂມລ ແລະ ຖາ້ ຕ່ ມນາ້ ລງົ ໄປໃຫໄ້ ດບ້ ລມິ າດເປັນ 500 cm3 ຈະມຄີ ວາມເຂໝັ້ ຂຸ ນ້ ຂອງ H3O+ ເປັນເທ່ າົ ໃດ? ວທິ ແີ ກ:້ ອາຊດິ ນຕີ ຣກິ HNO3 ເປັນອາຊດິ ແຕກເມ່ ອລະລາຍໃນນາ້ ແລວ້ ແຕກຕວົ ເປັນອອີ ງົ ໄດໝ້ ດົ ດງັ້ ສມົ ຜນົ : HNO3 + + H2O  H3O+ + NO3- + ຊອກຫາຈານວນໂມນ HNO3 ໃນທາດລະລາຍ 100 cm3 HNO3  0.5mol x100cm3 x 1dm3 1dm3 1000cm3 HNO3  0.05mol ທາດລະລາຍ ອາຊດິ ນຕີ ຣກິ HNO3 ມຄີ ວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ 0.5 mol/dm3 ໃນບລມິ າດ 100 cm3 H3O+ 0.05 mol/dm3 ເມ່ ອຕ່ ມນາ້ ລງົ ໄປໃຫບ້ ລມິ າດເປັນ 500 cm3 ຈະມຄີ ວາມເຂໝັ້ ຂຸ ນ້ ຂອງ H3O+ ເປັນ ເທ່ າົ ນ້:໊ີີ້ C1V1 = C2V2 0.05 x 100 = C2 x 500 C2  0.05x100  0.01mol / L 500 ທາດລະລາຍທ່ ຕີ ່ ມນາ້ ລງົ ໄປ ໃຫບ້ ລມິ າດເປັນ 500 cm3 ຈະມຄີ ວາມເຂໝັ້ ຂຸ ນ້ ຂອງ H3O+ = 0.01 mol/L 5. ທາດລະລາຍອາຊດິ HCOOH ເຂມັ້ ຂຸ ນ້ 0.2 mol/dm3 ຈະມຄີ ວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ ຂອງ H3O+ ເທ່ າົ ໃດ ແລະ ອາ ຊດິ ນແີ້ ຕກຕວົ ເປັນອອີ ງົ ໄດຈ້ ກັ ສ່ ວນຮອ້ ຍການດົ ຄ່ າ Ka ຂອງອHCOOH ເທ່ າົ 1.8 x 10-4 ? ວທິ ແີ ກ:້ 56

ສມົ ມຸດໃຫອ້ າຊດິ HCOOH ແຕກຕວົ ໄດ້ a mol/l ຈາກສມົ ຜນົ HCOOH + H2O  H3O+ + HCOO- ເລ່ ມີ ຕນົ້ 0.2 00 aa ທ່ ພີ າວະດຸນດ່ ຽງ 0.2-a Ka = [H3O ][HCOO  ] [HCOOH ] 1.8 x 10-4 = aa 0.2  a ເນ່ ອງຈາກວ່ າ Ka ມຄີ ່ ານອ້ ຍຫາຼ ຍເມ່ ອທຽບເປັນ 0.2 mol/l a ຈ່ ງຶ ມຄີ ່ ານອ້ ຍຫຼາຍ ແລະ (0.2 –a) ຈ່ ງຶ ມຄີ ່ າທຽບເທ່ າົ ໃກຄ້ ຽງ 0.2 ທ່ ສີ ຸດ ດ່ ງັ ນນັ້ a2 = 0.2 x 1.8x10-4 a2 = 0.36 x 10-4 a = 0.36x104 a = 6 x10 -3 mol/l ອາຊດິ HCOOH ເຂມັ້ ຂຸ ນ້ 0.2 mol/dm3 ຈະມຄີ ວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ ຂອງ H3O+ = 0.6 x10 -3 mol/l ນນັ້ ຄອາຊດິ ເມຕາໂນອກິ HCOOH 0.2 mol/dm3 ແຕກຕວົ ເປັນອອີ ງົ ໄດ້ 6 x10 -3 mol/l ສະນນັ້ ສ່ ວນຮອ້ ຍການ ແຕກຕວົ ໄດດ້ ່ ງັ ນ:ີ້ HCOOH  0.006 xmol / dm3 x100  3% 0.2mol / dm3 HCOOH  3% 6. ຈ່ ງົ ຊອກຫາຄ່ າ pH ຂອງທາດລະລາຍອຊດິ ນາ້ ສມົ້ (CH3COOH) ທ່ ມີ ຄີ ວາມເຂມັ້ 1,0 x 10-3 M ຮູວ້ ່ າຄ່ າຄງົ ທ່ ີ ການແຕກຕວົ ເປັນອອີ ງົ ຂອງາຊດິ ນເີ້ ທ່ າົ 1,74 x 10-5 ? ວທິ ແີ ກ:້ ການແຕກຕວົ ຂອງອາຊດິ ນາ້ ສມົ້ CH3COOH  H+ + CH3COO- ເລ່ ມີ ຕນົ້ 1,0 x 10-3 mol/L 0 mol/L 0 mol/L ແຕກຕວົ ເປັນອອີ ງົ X mol/L ທ່ ພີ າວະດຸນດ່ ຽງ 1,0 x 10-3 - Xmol/L X mol/L X mol/L ຄ່ າຄງົ ທ່ ກີ ານແຕກຕວົ ເປັນອອີ ງົ ຂອງສມົ ຜນົ ນຂີ້ ຽນໄດດ້ ່ ງັ ນີ້ Ka = [H  ][CH3COO ] ແທນຄ່ າໃສ່ ສມົ ຜນົ ຈະໄດ້ [CH3COOH] = X X   1.74x105 1x103  X  Ka ຈາກການທດົ ລອງເຫນັ ວ່ າ ຄ່ າ x ທ່ ແີ ຕກຕວົ ເປັນອອີ ງົ ຖາ້ ທຽບໃສ່ ຄວາມເຂມັ້ ຂຸນ້ ຂອງທາດເລ່ ມີ ຕນົ້ ແມ່ ນ ມຄີ ່ ານອ້ ຍຫາຼ ຍ ດ່ ງັ ນນັ້ ຈ່ ງຶ ຕດັ x ທ່ ນີ າມາລບົ ກບັ ຄວາມເຂມັ້ ຂຸນ້ ເບອ້ ງຕນົ້ ຖມີ້ ສມົ ຜນົ ທ່ ໄີ ດແ້ ມ່ ນ: 57

= X2  1.74x105 1x103  X  Ka X2 = 1,74 x 10-5 x 1,0 x 10-3 X = 1.74x108 X = 1.32 x 10-4 M ຈະເຫນັ ໄດວ້ ່ າຄວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ ຂອງທາດລະລາຍນແີ້ ມ່ ນ [1.32 x 10-4] pH = -log [H3O+] pH = -log [1.32 x 10-4] ຮູວ້ ່ າ 1,32 = 0,12 pH = 4 -0.12 pH = 3.88 7. ເມ່ ອນາເອາົ ອາຊດິ HCN ຊ່ ງຶ ມຄີ ່ າ Ka1  4.8x1010 ມາ 5.4 g ຕ່ ມນາ້ ກ່ ນັ ຈນົ ໄດທ້ າດລະລາຍບລມິ າດ 2 ລດິ ຢາກຮູວ້ ່ າອາຊດິ ນແີ້ ຕກຕວົ ໄດຈ້ ກັ %? ວທິ ແີ ກ:້ + ຊອກຫາຈານວນໂມນຂອງ HCN ອງີ ຕາມສູດ n  m  5.4  0.2mol M 27 [HCN] = 0.2x1  0.1mol / l 2 % ການແຕກຕວົ ຂອງ HCN = Ka x100 CA = 4.8x1010 x100  0.007 0.1 8. ອາຊດິ ອ່ ອນ HZ ແຕກຕວົ ໄດນ້ ອ້ ຍຫຼາຍ ຈະຕອ້ ງເຈອຈາງທາດລະລາຍອາຊດິ HZ ຈານວນ 1 ລດິ ຈນົ ໄດ້ ທາດລະລາຍທ່ ບີ ລມິ າດຈກັ ລດິ ຈ່ ງຶ ຈະເຮດັ ໃຫຄ້ ວາມເຂມັ້ ຂ່ ຸ ນຂອງ H3O+ ອອີ ງົ ໃນທາດລະລາຍເປັນເຄ່ ງິ ໜ່ ງຶ ຂອງຄວາມ ເຂມັ້ ຂຸ ນ້ ຂອງ H3O+ ອອີ ງົ ໃນທາດລະລາຍເດມີ ? ວທິ ແີ ກ:້ ໃຫຄ້ ວາມເຂມັ້ ຂ່ ຸ ນຂອງ H3O+ ໃນທາດລະລາຍເດມີ = [H3O+]1 ຄວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ ຂອງ H3O+ ເມ່ ອເຈອຈາງ = [H3O+]2 [H3O+]2 = 1 [H3O+]1 2 K a xC2 = 1 2 Ka xC1 C2 = 1 C1 4 58

C1V1 = C2V2 V2 = C2  4 V1 C1 1 9. ນກັ ຮຽນຄນົ ໜ່ ງຶ ຕຽມທາດລະລາຍແອມໂມນຽມເຂມັ້ ຂຸນ້ 0.01 mol/L ຈາກການທດົ ລອງວດັ ການຫຸຼດຈດຸ ກາ້ ມ ແຂງຂອງແອມໂມນຽມພບົ ວ່ າແອມໂມນຽມມເີ ປີເຊນັ ການແຕກຕວົ ເປັນອອີ ງົ 4.2 % ຈ່ ງົ ຊອກຫາ H3O+ ຂອງ ທາດລະລາຍເປັນໂມລຕ່ ລດິ ? ວທິ ແີ ກ:້ + ຊອກຫາ % ການແຕກຕວົ ຂອງ NH3 = 0.01x4.2  4.2x104 mol 100 NH3 + H2O  NH4+ + OH- ຈາກສມົ ຜນົ NH3 ແຕກຕວົ ໄດ້ 4.2 x10-4 mol ເກດີ OH- = 4.2 x10-4 [H3O+] = KW [OH  ] = 1x1014  2.38x1011mol / L 4.2x104 10 . ທາດລະລາຍ NaCN ມຄີ ຸນລກັ ສະນະເປັນບາເຊີ ຈ່ ງົ ຄດິ ໄລ່ ຫາຄວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ ຂອງ OH- ໃນທາດລະລາຍ NaCN ທ່ ມີ ຄີ ວາມເຂມັ້ 0.01 mol/L ຮູວ້ ່ າ Kb ຂອງ CN- ເທ່ າົ ກບັ 2,5 x 10-5 ວທິ ແີ ກ:້ ທາດລະລາຍ ແຕກຕວົ ເປັນອອິ ງົ ໄດດ້ ່ ງັ ນ:ີ້ NaCN H2O  Na+ + CN- 0.01 mol/l 0.01 mol/l 0.01 mol/l CN- ເກດີ ຂນຶ້ ເປັນບາເຊອີ ່ ອນ ເມ່ ອໄດຮ້ ບັ ໂປຣຕຣງົ ຈາກນາ້ ເກດີ ເປັນ HCN ແລະ CN- ສມົ ມຸດໃຫ ້ CN- ເຂາົ້ ຮ່ ວມປະຕກິ ລິ ຍິ າ a mol/l ດ່ ງັ ສມົ ຜນົ : H2O + CN-  HCN- + OH- ເລ່ ມີ ຕນົ້ 0,01 0 0 mol/l mol/l ທ່ ພີ ່ ວະດຸນດ່ ຽງ 0,01 -a 0+a 0+a [HCN ][OH  ] [CN  ] Kb  ແທນຄ່ າໃສ່ 2,5 x 10-5  aa 0.01  a ເນ່ ອງຈາກ Kb ຂອງ CN- ມຄີ ່ ານອ້ ຍຫຼາຍເມ່ ອທຽບກບັ 0,01 mol/l , (0,01 –a) ຈ່ ງຶ ມຄີ ່ າໃກຄ້ ຽງກບັ 0,01 ດ່ ງັ ນນັ້ 2,5 x 10-5  a2 0.01 a2 = 0.01 x 2.5x10-5 59

a2 = 25x10-8 a = 25x108 a = 5x10-4 ດ່ ງັ ນນັ້ ຄວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ ຂອງ OH- = 5x10-4 mol/l 11. ອາຊດິ HA ທ່ ມີ ຄີ ວາມເຂມັ້ 0.01 mol/dm3 ແຕກຕວົ ໄດ້ 2 % ຄ່ າຄງົ ທ່ ກີ ານດຸນດ່ ຽງຂອງອາຊດິ ນີ້ ມຄີ ່ າ ເທ່ າົ ໃດ? ວທິ ແີ ກ:້ ທາດລະລາຍບລມິ າດ 1 l ອາຊດິ 100 mol ແຕກຕວົ ໄດ້ 2 mol ອາຊດິ 0,01 mol ແຕກຕວົ ໄດ້ = 2x0.01 mol 100 = 2 x 10-4 mol ໝາຍຄວາມວ່ າອາຊດິ ນເີ້ ມ່ ອ ມຄີ ວາມເຂມັ້ 0,01 mol ຈະແຕກຕວົ ເປັນອອີ ງົ ໄດພ້ ຽງແຕ່ 2 x 10-4 mol ໃນ ທາດລະລາຍ 1 l ການດຸນດ່ ຽງຂອງ HA ມດີ ່ ງັ ນ:ີ້ ເລ່ ມີ ຕນົ້ HA + H2O  H3O+ + A- 0,01 00 ທ່ ພີ າວະດຸນດ່ ຽງ 0,01 – 2x10-4 2x10-4 2x10-4 Ka  [H3O ][A ] [HA]   ແທນຄ່ າ: Ka  2x104 2x104  4x106 0.01 ດ່ ງັ ນນັ້ ຄ່ າຄງົ ທ່ ດີ ຸນດ່ ຽງຂອງອາຊດິ ນແີ້ ມ່ ນ 4x10-6 12. ທາດລະລາຍອາຊດິ HF ແລະ HCN ມຄີ ່ າ Ka ເທ່ າົ 6.8 x 10-4 ແລະ 4.8 x 10-10 ຕາມລາດບັ ຖາ້ ທາດລະລາຍອາຊດິ ທງັ ສອງ ມຄີ ວາມເຂມັ້ 1 mol/L ເທ່ າົ ກນັ ທາດລະລາຍອາຊດິ ໃດຈະມຄີ ວາມເຂມັ້ ອອີ ງົ H3O+ ຫຼາຍກວ່ າກນັ ? ວທິ ແີ ກ:້ + ຊອກຫາ ຄວາມເຂມັ້ ອອີ ງົ H3O+ + ສາລບັ HF ມີ Ka = 6.8 x 10-4 ວາງ X ຄປະລມິ ານການແຕກຕວົ ຂອງ HF HF + H2O  H3O+ + F- 0 0 ເລ່ ມີ ຕນົ້ 1 X X ທ່ ພີ າວະດຸນດ່ ຽງ 1 -X Ka  [H3O ][F  ] [HF ] ແທນຄ່ າ: 6.8x104  (X )(X ) 1 X 60

X 2  6.8x104 X  6.8x104  2.6x102 ຄວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ ອອີ ງົ H3O+ = 2.6x10-2 mol/l + ສາລບັ HCN Ka = 4.8 x 10-10 ວາງ y ຄປະລມິ ານການແຕກຕວົ ຂອງ HCN HCN + H2O  H3O+ + CN- 0 0 ເລ່ ມີ ຕນົ້ 1 y y ທ່ ພີ າວະດຸນດ່ ຽງ 1 -y Ka  [H3O ][CN  ] [HCN ] ແທນຄ່ າ: 4.8x1010  ( y)( y) 1 y y2  4.8x1010 y  4.8x1010  2.1x105 ຄວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ ອອີ ງົ H3O+ = 2.6x10-2 mol/l ຕອບ: ທາດລະລາຍ HF ມອີ ອີ ງົ H3O+ ຫາຼ ຍກວ່ າທາດລະລາຍ HCN 13. ທາດລະລາຍບລມິ າດ 500 cm3 ປະກອບດວ້ ຍ MgBr 0.025 mol ແລະ HBr 0.05 mol ຈະມີ ຄວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ ຂອງອອີ ງົ MgBr ແລະ H3O+ ຢ່ າງລະ ຈກັ mol/dm3 ວທິ ແີ ກ:້ MgBr2 H2O Mg2+ + 2Br- ……(1) ແລະ Br- 0.025 x 2 = 0.05 mol HBr + H2O H2O H3O+ + Br- ……..(2) ຈາກສມົ ຜນົ (1) MgBr2 0.025 mol ແຕກຕວົ ໃຫ ້ Mg2+ 0.025 mol ຈາກສມົ ຜນົ (2) Br- 0.05 mol HBr 0.05 mol ແຕກຕວົ ໃຫ ້ H3O+ 0.05 mol ແລະ ໃນທາດລະລາຍ 500 cm3 ມີ Mg2+ = 0.025 mol ໃນທາດລະລາຍ 1000 cm3 ມີ Mg2+ = 0.025x1000  0.05mol 500  [Mg2+] = 0.05 mol/dm3 ໃນທາດລລະຍ 500 cm3 ມີ Br- = 0.05 + 0.05 = 0.1 mol ໃນທາດລະລາຍ 1000 cm3 ມີ Br- = 0.1x1000  0.2mol 500  [Br-] = 0.2 mol/dm3 61

ທາດລະລາຍ 500 cm3 ມີ H3O+ = 0.05 mol ໃນທາດລະລາຍ 1000 cm3 ມີ H3O+ = 0.05x1000  0.1mol 500  [H3O+] = 0.1 mol/dm3 14. ເມ່ ອນາອາຊດິ HCN ຊ່ ງຶ ມຄີ ່ າ Ka1 = 4.9x10-10 ມາ 5.4 g ຕ່ ມນາ້ ກ່ ນັ ຈນົ ໄດທ້ າດລະລາຍທ່ ມີ ບີ ລິ ມາດ 2 ລດິ ຢາກຮູວ້ ່ າອາຊດິ ນແີ້ ຕກຕວົ ໄດຈ້ ກັ %? ວທິ ແີ ກ:້ + ມວນສານໂມເລກຸນຂອງ HCN = 1 + 12 + 14 = 27 HCN 5.4 g = 5.4  0.2mol 27 [HCN] = 0.1x1  0.1mol / L 2 % ການແຕກຕວົ ຂອງ HCN = Ka x100 CA = 4.8x1010 x100  0.007 0.1 15. ທາດລະລາຍ NaX ມຄີ ຸນລກັ ສະນະເປັນບາເຊີ ຖາ້ ທາດລະລາຍນີ້ ມຄີ ວາມເຂມັ້ 2 mol/dm3 ຈ່ ງົ ຊອກຫາ ຄວາມເຂມັ້ ຂອງ OH- ເມ່ ອຄ່ າ Kb ຂອງ X  (aq)  H 2O(l) HX (aq)  OH  (aq) ມຄີ ່ າເທ່ າົ ກບັ 1.0 x 10-4 ? ວທິ ແີ ກ:້ ວາງ a ຄປະລມິ ານການແຕກຕວົ ຂອງ X- X  (aq)  H 2O(l) HX (aq)  OH  (aq) ເລ່ ມີ ຕນົ້ 2 mol -- ພາວະດຸນດ່ ຽງ (2-a) mol a mol a mol [Hx][OH  ] [X ] Kb  ແທນຄ່ າ 1.0 x 10-4  (a)(a) / a 2 2a a2  2x104 a  2x104  1.41x102 ຄວາມເຂມັ້ ຂອງ OH- 1.41 x 10-2 mol/dm3 ຈະມຄີ ວາມເຂມັ້ H3O+ 16. ອາຊດິ ໂມໂນໂປຕກິ ຊະນດິ ໜ່ ງຶ ແຕກຕວົ ໄດ້ 3,4% ທາດລະລາຍນີ້ 1 mol/l ເທ່ າົ ໃດ? 62

ວທິ ແີ ກ:້ ທາດລະລາຍອາຊດິ 1 mol/l ໝາຍຄວາມຄວາມວ່ າ ອາຊດິ ນີ້ 1ooo 1 mol ມອີ າຊດິ ນີ້ 1 mol HA + H2O  H3O+ + A- 1 00 mol  3.4 mol 1 mol  X X  1x3.4  0.034mol 100 ຕອບ: ທາດລະລາຍອາຊດິ HA ນ1ີ້ mol ມຄີ ວາມເຂມັ້ H3O+ ແມ່ ນ [H3O+] = 0.034 mol/l 17. ອາຊດິ ແປກກຼຣກິ (HClO4) ແລະ ອາຊດິ ອໂີ ອຮດີ ຣກິ (HI) ເປັນອາຊດິ ແຮງ ຈ່ ງົ ຂຽນສມົ ຜນົ ການປ່ ຽນແປງທ່ ີ ເກດີ ຂນຶ້ ເມ່ ອເອາົ ອາຊດິ ທງັ ສອງນລີ້ ະລາຍນາ້ ວທິ ແີ ກ:້ +ຂຽນສມົ ຜນົ ການປ່ ຽນແປງທ່ ເີ ກດີ ຂນຶ້ ເມ່ ອເອາົ ອາຊດິ ແປກກຣຼ ກິ (HClO4) ອາຊດິ ອໂີ ອຮດີ ຣກິ (HI) ລະລາຍໃນນາ້ HClO4 + H2O  H3O+ + ClO4- HI + H2O  H3O+ + I- 18. ທາດລະລາຍອາຊດິ ແຮງ (HA) 250 ml ມປີ ະລມິ ານ H3O+ 0.05 mol ທາດລະລາຍອາຊດິ ນຈີ້ ະມຄີ ວາມ ເຂມັ້ ເທ່ າົ ໃດ? ຖາ້ ຕ່ ມອາຊດິ ນນີ້ ລີ້ ງົ ໄປອກີ 0,2 ໂມນ ໂດຍໃຫທ້ າດລະລາຍມບີ ລມິ າດເທ່ າົ ເດມີ ? ວທິ ແີ ກ:້ + ທາດລະລາຍອາຊດິ ແຮງ HA 250 ml ມປີ ະລມິ ານ H3O+ 0.05 mol HA + H2O  H3O+ + A- 1 mol  1mol X  0.05 mol X  0.05x1  0.05mol 1 X = 0.05 mol ທາດລະລາຍອາຊດິ ແຮງ HA 250 ml  HA 0,05 mol 1000 ml  X X  1000x0.05  0.2mol 250 X = 0.2 mol ທາດລະລາຍອາຊດິ HA ນຈີ້ ະມຄີ ວາມເຂມັ້ 0.2 mol 63

19. ໃນນາ້ ປູນໃສ Ca(OH)2 ລະລາຍຢ່ ູ 5.10 x 10-2 g/100 cm3 ຖາ້ Ca(OH)2 ເປັນບາເຊແີ ກ່ ຄວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ ຂອງ OH- ໃນທາດລະລາຍນເີ້ ປັນເທ່ າົ ໃດ (Ca = 10, O = 16, H = 1) ວທິ ແີ ກ:້ Ca(OH)2 ມມີ ວນສານໂມເລກຸນ = 40 + 32 + 2 = 74 Ca(OH)2 5.10 x 10-2 g/100 cm3 = 5.10x102  6.89x103 mol / dm3 74 Ca(OH)2  Ca2+ + OH- [OH-] ເປັນ 2 ເທ່ າົ ຂອງ [Ca(OH)2]  [OH-] = 6.89 x 10-3 x 2 = 1.38 x10-2 mol/dm3 20. ຈາກການວດັ ຄ່ າການນາໄຟຟາ້ ຂອງທາດລະລາຍອາຊດິ HA ເຂມັ້ ຂຸ ນ້ 1 mol/dm3 ບລມິ າດ 5 cm3 ພບົ ວ່ າ ອາຊດິ ນແີ້ ຕກຕວົ ໄດ້ 0.1% ຄ່ າ pH ແລະ ຄ່ າຄງົ ທ່ ດີ ຸນດ່ ຽງຂອງອາຊດິ ນຈີ້ ະເປັນເທ່ າົ ໃດ? ວທິ ແີ ກ:້ HA 1000 mol ແຕກຕວົ ໃຫ ້ H3O+ = 0.1 mol HA 1 mol ແຕກຕວົ ໃຫ ້ H3O+ = 0.1x1  103 mol 1000 [H3O+] = 10-3 mol/dm3 pH = -log [H3O+] = -log 10-3 = 3 HA + H2O  H3O+ + A- ທ່ ພີ າວະດຸນດ່ ຽງ 1 x 10-3 10-3 10-3 mol/dm3   Ka  [H3O ][A ]  103 103 [HA] 1x103 Ka = 1 x 10-6 mol/dm3 64

ບດົ ທີ 7 ຜນົ ຄນູ ລະຫວ່ າງອອີ ງົ ຂອງນາ້ , pH ຂອງທາດລະລາຍ 1. ທາດລະລາຍອາຊດິ ໜ່ ງຶ ມຄີ ່ າ [H3O+] = 4.8 x 10-7 mol/L ຖາມວ່ າຈະມຄີ ່ າ pH ເທ່ າົ ໃດ? ວທິ ແີ ກ:້ ຮູ ້ [H3O+] = 4.8 x 10-7 mol/L pH =? pH = -log [H3O+] = -log [4.8 x 10-7] = -log 4.8 +7log10 ຮູວ້ ່ າ log 4.8 = 0.6812 = - 0.6812 + 7.1 pH = 6.31 2. ທາດລະລາຍເຂມັ້ ຂຸ ນ້ ຊະນດິ ໜ່ ງຶ [H3O+] = 2.10-5 mol/dm3 ຖາມວ່ າຈະມຄີ ່ າ pH ເທ່ າົ ໃດ, ອາຊດິ ນເີ້ ປັນອາ ຊດິ ແຮງ ຫຼ ອາຊດິ ອ່ ອນ? ວທິ ແີ ກ:້ ຮູ ້ [H3O+] = 2.10-5 mol/dm3 pH =? pH = -log [H3O+] = -log [2.10-5] = -log 2 +5 log10 ຮູວ້ ່ າ log 2 = 0.3 = - 0.3 + 5 x 1 pH = 4.7 ອາຊດິ ນີ້ ເປັນອາຊດິ ອ່ ອນ 3. ຈ່ ງົ ຄານວນຫາຄ່ າ pH ຂອງທາດລະລາຍທ່ ມີ ຄີ ວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ H3O+ ເທ່ າົ ກບັ 1 x 10-11 mol/dm3 ແລະ 6x 10-14 mol/dm3 ວທິ ແີ ກ:້ + ຊອກຫາ pHຂອງທາດລະລາຍທ່ ມີ ຄີ ວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ H3O+ ເທ່ າົ ກບັ 1 x 10-11 mol/dm3 ຮູ ້ [H3O+] = 1 x 10-11 mol/dm3 pH =? pH = -log [H3O+] = -log [1.10-11] = -log 1 +1 log10 ຮູວ້ ່ າ log 1 = 0 = - 0 + 11 x 1 pH = 11 + ຊອກຫາ pHຂອງທາດລະລາຍທ່ ມີ ຄີ ວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ H3O+ ເທ່ າົ ກບັ 6x 10-14 mol/dm3 ຮູ ້ [H3O+] = 6x 10-14 mol/dm3 pH =? pH = -log [H3O+] = -log [6.10-14] = -log 6 +14 log10 ຮູວ້ ່ າ log 6 = 0.778 = - 0.778 + 14 x 1 65

pH = 13.22 =? 4. ທາດລະລາຍມຄີ ວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ ຂອງ [OH-] = 1.10-6 mol/L ຈະມຄີ ່ າ pH ວທິ ແີ ກ:້ ຮູ ້ [OH-] = 1.10-6 mol/L pH =? pH + pOH = 14 (1) pOH = -log [OH-] = -log [1.10-6] = -log 1 +6 log10 ຮູວ້ ່ າ log 1 = 0 =-0+6 x1 pOH = 6 ແທນໃສ່ ສມົ ຜນົ (1) pH + pOH = 14 pH + 6 = 14 pH = 14 -6 pH = 8 5. ທາດລະລາຍ KOH ມຄີ ວາມເຂມັ້ ຂຸນ້ ເທ່ າົ 0,05 mol/l ຈະມຄີ ່ າ pH = ? ເປັນບາເຊແີ ຮງ ຫຼ ບາເຊອີ ່ ອນ. ວທິ ແີ ກ:້ KOH = 0,05 mol/l KOH ເປັຍບາເຊແີ ຮງແຕກຕວົ ເປັນອອີ ງົ ໄດ້ OH ໄດ້ 100% ສະນນັ້ [OH-] = [KOH] = 0,05 mol/l + ຊອກຫາຄ່ າ pH = ? ເຮາົ ມສີ ູດ pH + pOH = 14 ສມົ ຜນົ ( 1) + ຊອກຫາຄ່ າ pOH pOH = - log[OH-] = -log [5x10-2 ] = -log 5+2log10 = - 2.69 + 2x1 = 1.31 ແທນໃສ່ ສມົ ຜນົ (1) 6. ທາດລະລາຍ ບາເຊອີ ່ ອນ XOH ຄວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ 0.05 M 20.0 cm3 ມຄີ ່ າ pH = 11 ຄ່ າຄງົ ທ່ ກີ ານແຕກ ຕວົ ຂອງ ບາເຊອີ ່ ອນ XOH ເທ່ າົ ກບັ ເທ່ າົ ໃດ? ວທິ ແີ ກ:້ pH = 11  pOH  3 [OH ] 103mol / dm3 XOH  X+ + OH- ທ່ ພີ າວະດຸນດ່ ຽງ 0.006-0.001 0.001 0.001 mol/dm3 = 0.05 0.001 0.001 mol/dm3 [ X  ][OH  ]  Kb  0.0010.001  2x104 mol [ XOH ] 0.005 66

7. ເມ່ ອຕ່ ມທາດລະລາຍລງົ ໄປໃນນາ້ ຈານວນໜ່ ງຶ ເຮດັ ໃຫຄ້ ວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ H3O+ ເປັນ 1x10-10 mol/L ຈ່ ງົ ຄານວນຫາ ຄວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ ຂອງ OH- ວທິ ແີ ກ:້ ຮູ ້ [H3O+] = 1x10-10 mol/L [OH-] = ? ເຮາົ ມສີ ູດ [H3O+] = [OH-] =KW  [OH-] = KW  1x1014  1x104 [H3O ] 1x1010 [OH-] = 1x10-4 mol/l 8. ຈ່ ງົ ຄານວນຫາ ເມ່ ອຕ່ ມທາດລະລາຍບາເຊລີ ງົ ໄປໃນນາ້ ຈານວນໜ່ ງຶ ເຮດັ ໃຫຄ້ ວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ ຂອງ OH- ເປັນ 2 x 10-2 mol/L ຈ່ ງົ ຄານວນຫາຄວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ H3O+ ? ວທິ ແີ ກ:້ ຮູ ້ [OH-] = 2 x 10-2 mol/L [H3O+] = ? ເຮາົ ມສີ ູດ [H3O+] = [OH-] =KW  [H3O+] = KW ]  1x10 14  5x1013 [OH  2 x10 2 [H3O+] = 5 x10-13 mol/l 9. ທາດລະລາຍ NaOH ມຄີ ວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ 0,0 1 mol/dm3 ຈະມຄີ ່ າ pOH ແລະ pH ເທ່ າົ ໃດ? ວທິ ແີ ກ:້ ຮູວ້ ່ າ NaOH ເມ່ ອລະລາຍໃນນາ້ ແລວ້ ແຕກຕວົ ຕວົ ເປັນອອີ ງົ ໄດ້ 100 % [OH-] = [NaOH] = 0.01 mol/dm3 ຫຼ 1 x 10-2 + ຊອກຫາ pOH ແລະ pH ເທ່ າົ ໃດ? pOH = - log[OH-] = -log [1x10-2 ] = -log 1+2log10 = - 0.30 + 2x1 = 1.7 pH + pOH = 14 pH = 14 – pOH pH = 14-1.7 pH =12.3 10. ຈ່ ງົ ຊອກຫາຄ່ າ pH ຂອງທາດລະລາຍ CH3COOH ເຂມັ້ ຂຸ ນ້ 0.002 mol / dm3 (Ka ຂອງ CH3COOH ທ່ ີ 25 0C = 1.8 x 10-5 mol/dm3) ວທິ ແີ ກ:້  H+ + CH3COO- CH3COOH 2 x 10-3 mol/L 0 mol/L ເລ່ ມີ ຕນົ້ 0 mol/L 67

ແຕກຕວົ ເປັນອອີ ງົ X mol/L X mol/L X mol/L ທ່ ພີ າວະດຸນດ່ ຽງ 2 x 10-3 - Xmol/L ຄ່ າຄງົ ທ່ ກີ ານແຕກຕວົ ເປັນອອີ ງົ ຂອງສມົ ຜນົ ນຂີ້ ຽນໄດດ້ ່ ງັ ນີ້ Ka = [H  ][CH3COO ] ແທນຄ່ າໃສ່ ສມົ ຜນົ ຈະໄດ້ [CH3COOH] X X   1.8x105 2x103  X  Ka = ຈາກການທດົ ລອງເຫນັ ວ່ າ ຄ່ າ x ທ່ ແີ ຕກຕວົ ເປັນອອີ ງົ ຖາ້ ທຽບໃສ່ ຄວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ ຂອງທາດເລ່ ມີ ຕນົ້ ແມ່ ນ ມຄີ ່ ານອ້ ຍຫາຼ ຍ ດ່ ງັ ນນັ້ ຈ່ ງຶ ຕດັ x ທ່ ນີ າມາລບົ ກບັ ຄວາມເຂມັ້ ຂຸນ້ ເບອ້ ງຕນົ້ ຖມີ້ ສມົ ຜນົ ທ່ ໄີ ດແ້ ມ່ ນ: X2  1.8x105 2x103  X  Ka = X2 = 1,8 x 10-5 x 2 x 10-3 X = 3.6x108 X = 6 x 10-5 mol/L ຈະເຫນັ ໄດວ້ ່ າຄວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ ຂອງທາດລະລາຍນແີ້ ມ່ ນ [6 x 10-5] pH = -log [H3O+] pH = -log [6 x 10-5] ຮູວ້ ່ າ log 6 = 0,778 pH = -log6+5log10 pH = -0.778 + 5.1 pH = 4.22 11. ທາດລະລາຍ ມບີ ລມິ າດ 500 cm3 ທ່ ມີ ກີ າສ HCl ມບີ ລມິ າດ 1.2 dm3 ໃນເງອນໄຂມາດຖານຈະມຄີ ວາມ ເຂມັ້ ຂຸ ນ້ ຂອງ H3O+ ແລະ OH- ເທ່ າົ ໃດ? ວທີ ແີ ກ:້ + ຊອກຫາຈານວນໂມນຂອງ HCl ໃນເງອນໄຂມາດຖານມດີ ່ ງັ ນ:ີ້ HCl = 1mol x1.2dm3  0.05mol 22.4dm3 ທາດລະລາຍ 500 cm3 ທ່ ມີ ກີ າສ HCl ລະລາຍຢ່ ູ 0,05 mol ຊອກຫາຄວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ ຂອງທາດລະລາຍ HCl HCl = 0.05mol x 1000cm3  0.1mol / dm3 500dm3 1dm3 ອາຊດິ HCl ເປັນອາຊດິ ແຮງເມ່ ອລະລາຍໃນນາ້ ແຕກຕວົ ເປັນອອີ ງົ ໄດໝ້ ດົ ດ່ ງັ ສມົ ຜນົ HCl + H2O  H3O+ + Cl- 68

ດ່ ງັ ນນັ້ ທາດລະລາຍ HCl 0.1 mol/dm3 , ແຕກຕວົ ໃຫ ້ H3O+ ແລະ Cl- ຢ່ າງລະ 0.1 mol/dm3 +ຊອກຫາຄວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ ຂອງ OH- ຂອງທາດລະລາຍ [H3O+][OH-] = 1 x 10-14 mol/dm6 [OH-] = 1x1014 mol / dm6 [0,1mol / dm3 ] [OH-] = 1 x 10-13 mol/dm3 ທາດລະລາຍ HCl 500 cm3 ມຄີ ວາມເຂໝັ້ ຂຸ ນ້ ຂອງ H3O+ 0,1 x 10-1 mol/L ແລະ [OH-] = 1 x 10-13 mol/dm3 12. ຈ່ ງົ ຄານວນຫາຄ່ າ pH ຂອງທາດລະລາຍດ່ ງັ ລ່ ຸມນ:ີ້ ວທິ ແີ ກ:້ ກ. HNO3 1 x 10-10 ທາດນເີ້ ປັນອາຊດິ ແຮງ ຫຼ ອ່ ອນ? ຮູ ້ HNO3 ເປັນອາຊດິ ແຮງເມ່ ອລະລາຍໃນນາ້ ແຕກຕວົ ເປັນອອີ ງົ ໄດ້ 100% HNO3 H2O  H3O+ + NO3- ສະນນັ້ [H3O+] = [HNO3] = 1 x 10-10 pH = ? ຮູວ້ ່ າ log 1 = 0 pH = -log [H3O+] pH = -log [1 x 10-10] pH = -log1+10log10 pH = -0 + 10.1 pH = 10 ຂ. CH3COOH 0.40 M ຮູວ້ ່ າຄ່ າ Ka= 1.8 x 10-5 ສມົ ມຸດໃຫອ້ າຊດິ CH3COOH ແຕກຕວົ ໄດ້ a mol/l ຈາກສມົ ຜນົ CH3COOH + H2O  H3O+ + CH3COO- ເລ່ ມີ ຕນົ້ 0.40 00 ທ່ ພີ າວະດຸນດ່ ຽງ 0.10 -a aa Ka = [H3O ][CH3COO ] [CH3COOH] 1.8 x 10-5 = aa a  0.40 0.40  a 69 ດ່ ງັ ນນັ້ a2 = 0.40 x 1.8x10-5 a2 = 0.72x 10-5

a = 0.72x105 a = 8.4 x10 -4 mol/l ຄ. KOH 2.2 x 10-4 KOH ເປັນບາເຊແີ ຮງເມ່ ອລະລາຍໃນນາ້ ແຕກຕວົ ເປັນອອີ ງົ ໄດ້ 100% KOH H2O  K+ + OH- ສະນນັ້ [OH-] = [KOH ] = 2.2 x 10-4 pH = ? ຮູ້ ວ່ າ log 2.2 = 0.342 pH+pOH = 14 ….(1) pOH = -log [OH-] pOH = -log [2.2 x 10-4] pOH = -log2.2 + 4log10 pOH = -0.342 + 4.1 pOH = 3.658 ເອາົ ແທນໃສ່ ສມົ ຜນົ (1) pH+pOH = 14 pH + 3.658 = 14 pH = 14 -3.658 pH = 10.342 13. ເມ່ ອນາທາດລະລາຍ ມບີ ລມິ າດ 0.1 mol/dm3 ມາ 10 cm3 ຕ່ ມລງົ ໃນທາດລະລາຍ HCl 0.01 mol/dm3 ຈານວນ 100 cm3 ຈ່ ງົ ຊອກຫາມຄີ ວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ ຂອງ H3O+ ແລະ OH- ເທ່ າົ ໃດ? ວທິ ແີ ກ:້ ໃຊສ້ ູດ CV = C1V1 + C2V2  C  0.01x10  0.01x100  0.018mol / L 100 = 1.8 x 10-2 mol/L ອາຊດິ HCl ເປັນອາຊດິ ແຮງເມ່ ອລະລາຍໃນນາ້ ແຕກຕວົ ເປັນອອີ ງົ ໄດໝ້ ດົ ດ່ ງັ ສມົ ຜນົ : HCl + H2O  H3O+ + Cl- ດ່ ງັ ນນັ້ ທາດລະລາຍ HCl 1.8 x 10-2 mol/L, ແຕກຕວົ ໃຫ ້ H3O+ ແລະ Cl- ຢ່ າງລະ 1.8 x 10-2 mol/L + ຊອກຫາຄວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ ຂອງ OH- ຂອງທາດລະລາຍ [H3O+][OH-] = 1 x 10-14 mol/dm6 [OH-] = 1x1014 mol / dm6 [1.8x102 mol / dm3 ] [OH-] = 5.5 x 10-13 mol/dm3 70

ທາດລະລາຍ HCl 100 cm3 ມຄີ ວາມເຂໝັ້ ຂຸ ນ້ ຂອງ H3O+ 1.8 x 10-2 mol/L ແລະ [OH-] = 5.5 x 10-13 mol/dm3 14. ຈ່ ງົ ຊອກຫາ pH ຂອງທາດລະລາຍ NaOH 0.06 mol/dm2? ວທິ ແີ ກ:້ ຮູວ້ ່ າ NaOH ເມ່ ອລະລາຍໃນນາ້ ແລວ້ ແຕກຕວົ ຕວົ ເປັນອອີ ງົ ໄດ້ 100 % [OH-] = [NaOH] = 0.06 mol/dm3 ຫຼ 6 x 10-2 + ຊອກຫາ pH ເທ່ າົ ໃດ? pH + pOH = 14 (1) pOH = - log[OH-] = -log [6x10-2 ] = -log 6+2log10 ຮູວ້ ່ າ log 6 = 0.778 = - 0.778 + 2x1 = -0.778+2 pOH = 1.22 ແທນໃສ່ ສມົ ຜນົ (1) pH + pOH = 14 pH = 14 – pOH pH = 14-1.22 pH =12.78 15. ຈ່ ງົ ຄດິ ໄລ່ ຫາຄວາມເຂມັ້ OH- ແລະ ຄ່ າ pH ຂອງທາດລະລາຍ NH3 ທ່ ມີ ທີ າດອາຍ NH3 4.25 g ລະ ລາຍໃນນາ້ ໄດ້ ທາດລະລາຍ 250 ml ວທິ ແີ ກ:້ ຊອກຫາ [OH-] NH3 250 ml  NH3 4.25 g 100 ml  x X = 100x4.25 17g 250 1 mol  17 g X  17 g X = 17x1 1mol 17 ວາງ y ຄປະລມິ ານການແຕກຕວົ ຂອງ NH3 NH3 + H2O  NH4+ + OH- 0 0 ເລ່ ມີ ຕນົ້ 1 y y ທ່ ພີ າວະດຸນດ່ ຽງ 1 -y Kb = [NH4 ][OH  ] [ NH3 ] 71

1.8 x 10-5 = yy y 1 1 y ດ່ ງັ ນນັ້ y2 = 1 x 1.8x10-5 y = 1.8x105 y = 4.24 x10-3 mol/l ຄວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ ຂອງ [OH-] ແມ່ ນ 4.24 x10-3 mol/l 16. ຈ່ ງົ ຄານວນຫາຄວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ H3O+ ໃນທາດລະລາຍອາຊດິ HNO3 ທ່ ມີ ຄີ ວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ 0.4 mol ຮູວ້ ່ າຄ່ າ Ka = 1.7x10-4 ວທິ ແີ ກ:້ ສມົ ມຸດໃຫ ້ HNO3 ແຕກຕວົ ໄດ້ X mol/L ຈາກສມົ ຜນົ HNO3 + H2O  H3O+ + NO3- ເລ່ ມີ ຕນົ້ 0.4 0 0 X X ທ່ ພີ າວະດຸນດ່ ຽງ 0.4 -X Ka = [H3O ][NO3 ] [ HNO3 ] 1.7 x 10-4 = X X  X  0.4 0.4  a ດ່ ງັ ນນັ້ X2 = 0.4 x 1.7x10-4 X2 = 0.68 x 10-4 X = 0.68x104 X = 8.2 x10 -4 mol/l ຄວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ [H3O+] ໃນທາດລະລາຍອາຊດິ HNO3 ທ່ ມີ ຄີ ວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ 0.4 mol ເທ່ າົ 8.2 x10 -4 mol/l 17. ທາດລະລາຍອາຊດິ HX ເຂມັ້ ຂຸ ນ້ 0,01 mol/dm3 ແຕກຕວົ ເປັນອອີ ງົ ໄດ້ 3% ຈະມຄີ ່ າ pH ເທ່ າົ ໃດ? ວທິ ແີ ກ:້ ທາດລະລາຍອາຊດິ HX ເຂມັ້ ຂຸ ນ້ 0,01 mol/dm3 ແຕກຕວົ ເປັນອອີ ງົ 3% ໄດ້ = 3mol / dm3 x0.01mol / dm3 100mol / dm3 = 3 x 10-4 mol/dm3 ສະແດງວ່ າທາດລະລາຍອາຊດິ HX ເຂມັ້ ຂຸ ນ້ 0,01 mol/dm3 ແຕກຕວົ [H3O+] 3 x 10-4 mol/dm3 pH = -log [H3O+] pH = -log [3 x 10-4] ຮູວ້ ່ າ log 3 = 0,4771 pH = -log3 + 4 log10 pH = -0,4771 + 4 x 1 pH = 3,522 72

18. ເມ່ ອຕ່ ມນາຕຼຮີ ດີ ດກົ ຊດິ 0.01 mol ລງົ ໃນນາ້ ແລະ ເຮດັ ໃຫທ້ າດລະລາຍມບີ ລມິ າດ 500 ml ຈ່ ງົ ຊອກຫາ ຄວາມເຂມັ້ ຂອງ H3O+ ວທິ ແີ ກ:້ + ຊອກຫາຄວາມເຂມັ້ ຂອງ H3O+ ໃນທາດລະລາຍ NaOH ທາດລະລາຍ NaOH 500 ml  NaOH 0.01 mol 1000 ml  X X = 1000 x0.01  0.02mol 500 + ເຮາົ ໄດທ້ າດລະລາຍ NaOH ມຄີ ວາມເຂມັ້ ຢ່ ູ 0.02 mol/l NaOH  Na+ + OH- 1 mol  1mol 0.02mol  X X = 0.02x1  0.02mol 1 ຈາກສູດ Kw = [H3O+][OH-] 1 x 10-14 = [H3O+] 0.02 [H3O+] 1x1014 [H3O+] = 0.02 = 5 x 10-13 mol/L 19. ທາດລະລາຍອາຊດິ HCOOH ,ມຄີ ວາມເຂມັ້ 0.003 mol/L ຈະມຄີ ວາມເຂມັ້ H3O+ ເທ່ າົ ໃດ? ແລະ ອາຊດິ ນີ້ ແຕກຕວົ ໄດຈ້ ກັ %? ຖາ້ ການດົ ຄ່ າ ka = 1.8 x 10-4 ວທິ ແີ ກ:້ ສມົ ມຸດໃຫອ້ າຊດິ HCOOH ແຕກຕວົ ໄດ້ a mol/l ຈາກສມົ ຜນົ HCOOH + H2O  H3O+ + HCOO- ເລ່ ມີ ຕນົ້ 0.003 00 ທ່ ພີ າວະດຸນດ່ ຽງ 0.003 -a aa Ka = [H3O ][HCOO  ] [HCOOH ] 1.8 x 10-4 = aa 0.003  a ເນ່ ອງຈາກວ່ າ Ka ມຄີ ່ ານອ້ ຍຫຼາຍເມ່ ອທຽບເປັນ 0.003 mol/l a ຈ່ ງຶ ມຄີ ່ ານອ້ ຍຫາຼ ຍ ແລະ (0.2 –a) ຈ່ ງຶ ມຄີ ່ າທຽບເທ່ າົ ໃກຄ້ ຽງ 0.2 ທ່ ສີ ຸດ ດ່ ງັ ນນັ້ a2 = 0.003 x 1.8x10-4 a2 = 0.0054x 10-4 a = 0.00054 x104 73

a = 2.3 x10 -5 mol/l ອາຊດິ HCOOH ເຂມັ້ ຂຸ ນ້ 0.003 mol/dm3 ຈະມຄີ ວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ ຂອງ H3O+ = 2.3 x10 -5 mol/l ນນັ້ ຄອາຊດິ ເມຕາໂນອກິ HCOOH 0.003 mol/dm3 ແຕກຕວົ ເປັນອອີ ງົ ໄດ້ 2.3 x10 -5 mol/l ສະນນັ້ ສ່ ວນ ຮອ້ ຍການແຕກຕວົ ໄດດ້ ່ ງັ ນ:ີ້ HCOOH  0.00023 xmol / dm3 x100  7.66% 0.003mol / dm3 HCOOH  7.66% 20. ຖາ້ ນາທາດລະລາຍ NaOH ເຂມັ້ ຂຸ ນ້ 0,1 mol/dm3 ຈານວນ 10 cm3 ແລວ້ ຕ່ ມນາ້ ຈນົ ບລມິ າດ 500 cm3 ທາດລະລາຍນມີ້ ຄີ ວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ ຂອງ OH- ແລະ pH ເທ່ າົ ໃດ? ວທິ ແີ ກ:້ + ຊອກຫາຈານວນໂມລຂອງທາດລະລາຍ NaOH ເຂມັ້ ຂຸ ນ້ 0,1 mol/dm3 ຈານວນ 10 cm3 = 0.1mol / dm3 x10cm3 x 1dm3 1dm3 1000cm3 = 0.001 mol ຕ່ ມນາ້ ໃຫໄ້ ດບ້ ລມິ າດ 500 cm3 ມີ NaOH ລະລາຍຢ່ ູ 0.001 mol ຄວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ ຂອງທາດລະລາຍ NaOH ນີ້ NaOH = 0.01mol x 1000cm3 500cm3 1dm3 NaOH = 0.002 mol/dm3 NaOH ເປັນບາເຊແີ ຮງເມ່ ອລະລາຍນາ້ ແລວ້ ແຕກຕວົ ເປັນອອີ ງົ ໄດໝ້ ດົ ດ່ ງັ ສມົ ຜນົ NaOH H2O Na+ + OH- ທາດລະລາຍ NaOH ເຂມັ້ ຂຸ ນ້ 0.002 mol/dm3 ມີ (OH-) 0.002 mol/dm3 + ຊອກຫາຄວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ ຂອງ [H3O+] ໃນທາດລະລາຍ [H3O+][ OH-] = 1 x 10-14 mol/dm6  [H3O+] = 1x1014 [OH  ] 74

[H3O+] = 1x1014 mol / dm6 [0.002mol / dm3] [H3O+] = 5 x 10-12 mol/dm + ຊອກຫາຄ່ າ pH ຂອງທາດລະລາຍ pH = -log [H3O+] ຮູວ້ ່ າ log 5 = 0,6989 pH = -log [5 x 10-12] pH = -log 5 + 12 log10 pH = -0,6989 + 12 x 1 pH = 11.30 ທາດລະລາຍມີ (OH-) 0.002 mol/dm3 ແລະ ມີ pH = 11.30 75

ບດົ ທີ 8 ຫກຼັ ເກນຂອງກາສສມົ ບູນແບບ 1. ກາສ A 1 ໂມລ ໜກັ 46 g ທ່ ີ STP ຖາ້ ກາສ A ປະລມິ ານ 200 cm3 ທ່ ອີ ຸນຫະພູມ 27 ອງົ ສາເຊ ແລະ ມີ ຄວາມດນັ 3 ບນັ ຍາກາດຈະໜກັ ເທ່ າົ ໃດ? ວທິ ແີ ກ:້ ຮູ ້ : T = 27 0C + 273K = 300 K P = 3 atm R = 0.082 L.atmK/mol m = 46 g V = 200 cm3 M =? ຈາກສູດ PV  nRT  m RT M  M  mRT PV ແທນຄ່ າໃສ່ M  46gx0.082L.atmK / molx300K 3x200 = 1.886 g/mol 2. ໃນການທດົ ລອງຄງັ້ ໜ່ ງຶ ທາການເກບັ ກາສຮໂີ ດຣແຊນໄວເ້ ໜອນາ້ ມບີ ລມິ າດ 155 cm3 ທ່ ອີ ຸນຫະພູມ 10 0C ແລະ ຄວາມດນັ 747 mmHg ຖາມວ່ າກາສຮໂີ ດຣແຊນຈະມບີ ລມິ າດເທ່ າົ ໃດທ່ ີ STP ແລະ ມຈີ ກັ ໂມເລ ກຸນ ການດົ ໃຫຄ້ ວາມດນັ ຂອງອາຍນາ້ ອ່ ມີ ຕວົ ທ່ ີ 10 0C = 9 mmHg ວທິ ແີ ກ:້ ຄວາມດນັ ລວມ = ຜນົ ລວມຂອງຄວາມດນັ ຍ່ ອຍ ຄວາມດນັ ຂອງກາສ H2 ຂນຶ້ ທ່ ີ 10 0C = ຄວາມດນັ ຂອງກາສຮໂີ ດຣແຊນແຫເງ + ຄວາມດນັ ໄອນາ້ ອ່ ມີ ຕວົ ຄວາມດນັ ຂອງກາສ H2 ຂນຶ້ ທ່ ີ 10 0C = 747 – 9 = 738 mmHg ຮູ ້ : P1 = 738 mmHg P2 = 760 mmHg T1 = 10 0C + 273 K = 283 K T1 = 273 K V1 = 155 cm3 V2 = ? ຈາກສູດ P1V1  P2V2 T1 T2  V2  P1V1T2  738 x155 x273  145.19cm3 P2T1 283x760 V2 = 145.19 cm3 76

ກາສຈານວນນມີ້ ບີ ລມິ າດ 145.19 cm3 ທ່ ີ STP ກາສ H2 22.4 dm3 ທ່ ີ STP = 6.02 x 1023 ໂມເລກຸນ ກາສ H2 145,19 dm3 ທ່ ີ STP = 6.02 x102 3 x145.19 ໂມເລກຸນ = 3.9 x 1021 ໂມເລກຸນ 1000 22.4x1000 ກາສ H2 = 3.9 x 1021 ໂມເລກຸນ 3. ກາສຊະນດິ ໜ່ ງຶ ຈານວນ 2 g ທ່ ີ 27 0C ມບີ ລມິ າດ 4.8 dm2 ທ່ ຄີ ວາມດນັ 1.2 ບນັ ຍາກາດຈ່ ງົ ຊອກຫາວ່ າ ຈະມບີ ລມິ າດ ເທ່ າົ ໃດທ່ ຄີ ວາມດນັ 3.2 ບນັ ຍາກາດ? ວທິ ແີ ກ:້ ຮູ ້ : P1 = 1.2 ບນັ ຍາກາດ P2 = 3.2 ບນັ ຍາກາດ V1 = 4.8 dm2 V2 = ? ຈາກສູດ P1V1 = P2V2 V2  P1V1 P2 ແທນຄ່ າໃສ່ V2  1.2x4.8  1.8dm2 3.2 V2 = 1.8 dm2 4. ກາສຊະນດິ ໜ່ ງຶ ມບີ ລມິ າດ 300 cm3 ແລະ ຄວາມດນັ 1.45 x 10-4 mmHg ຖາ້ ເພ່ ມີ ຄວາມດນັ ເປັນ 3 ບນັ ຍາກາດ ກາສນຈີ້ ະມບີ ລມິ າດເທ່ າົ ໃດ? ວທິ ແີ ກ:້ ຮູ ້ : P1 = 1.45 x 10-4 mmHg P2 = 3 atm = 3 x 760 = 2280 mmHg V1 = 300 cm3 V2 = ? ຈາກສູດ P1V1 = P2V2 V2  P1V1 P2 ແທນຄ່ າໃສ່ V2  1.45x104 x300 2280 V2 = 1.9 x 10-7 cm3 77

5. ກາສຊະນດິ ໜ່ ງຶ ມປີ ະລມິ ານ 30 ລດິ ທ່ ອີ ຸນຫະພູມ 25 0C ຖາ້ ຄວາມດນັ ຄງົ ທີ ກາສນຈີ້ ະມບີ ລມິ າດເທ່ າົ ໃດ ເມ່ ອອຸນຫະພູມປ່ ຽນໄປເປັນ 100 0C ວທິ ແີ ກ:້ ຮູ ້ : V1 = 30 L V2 = ? T1 = 25 0C + 273 = 298 K T2 = 100 0C + 273 = 373 K ນາໃຊກ້ ດົ ເກນຊາກເລີ V1  V2 T1 T2  V2  V1T2  30Lx373K  37.55L T1 298k V2 = 37.55L 6. ຖງັ ໜ່ ວຍໜ່ ງຶ ຖາ້ ມກີ າສບນັ ຈຢຸ ່ ູຈານວນໜ່ ງຶ ມຄີ ວາມດນັ 135 ບນັ ຍາກາດ ທ່ ອີ ຸນຫະພູມ 20 0C ຖາ້ ໃຫກ້ າສ ພາຍໃນຖງັ ຮອ້ ນຂນຶ້ ເປັນ 85 0C ຈະມຄີ ວາມດນັ ເທ່ າົ ໃດເມ່ ອບລມິ າດຄງົ ທ?ີ ວທິ ແີ ກ:້ ຮູ ້ : P1 = 135 ບນັ ຍາກາດ P2 = ? T1 = 20 0C + 273 = 293 K T2 = 85 0C + 273 = 358 K ນາໃຊກ້ ດົ ເກນເກຍລຸຍຊກັ : P1  P2 T1 T2  P2  P1T2  135x358K  164.948 T1 293K P2 = 164.948 ບນັ ຍາກາດ 7. ພາຊະນະ 2 ໃບມທີ ່ ຕ່ ເຖງິ ກນັ ພາຍໃນພາຊະນະໃບທາອດິ ບນັ ຈກຸ າສ 12 dm2 ທ່ ີ 25 0C ພາຊະນະໃບທີ 2 ມບີ ລມິ າດ 812 dm2 ແຕ່ ເປັນສູນຍາກາດ ເມ່ ອໃສ່ ທ່ ກາສແພຄວາມຮອ້ ນເຖງິ ກນັ ຈ່ ງົ ຊອກຫາອຸນຫະພູມພາຍ ກາສແພ່ ຄວາມຮອ້ ນເຖງິ ກນັ ໃນຫວົ ໜ່ ວຍເປັນອງົ ສາເຊ? ວທິ ແີ ກ:້ V1 = 12 dm2 ຮູ:້ V2 = 812 dm2 78

T1 = 25 0C + 273 = 298 K T2 = ? ນາໃຊກ້ ດົ ເກນຊາກເລີ V1  V2 T1 T2  T2  V2T1  298Kx812dm2  20.164 V1 12dm2 T2 = 20.164 K 8. ກາສນໂີ ຕຣແຊນ ມບີ ລມິ າດ 15 L ມຄີ ວາມດນັ 2 atm ຖາ້ ຕອ້ ງການໃຫກ້ າສນມີ້ ບີ ລມິ າດ 2,5 L ຈະຕອ້ ງ ໃຊຄ້ ວາມດນັ ເທ່ າົ ໃດ? ໂດຍອຸນຫະພູມຄງົ ທ່ ີ ແລະ ກາສມພີ ດຶ ຕກິ າແບບກາສສມົ ມຸດ ວທິ ແີ ກ:້ V1 = 15 L V2 = 2.5 L P1 = 2atm P2 = ? ຈາກສູດ P1 V1 = P2V2  P2  P1V1 V2 = 2atmx15L  12atm 2.5L P2 = 2 atm 9. ຈ່ ງົ ຊອກຫາຈານວນໂມລຂອງກາສອຸດມົ ຄະຕເິ ຊ່ ງິ ມປີ ະລມິ ານ 760 cm3 ຄວາມດນັ 0.8 ບນັ ຍາກາດທ່ ອີ ຸນ ຫະພູມ 27 0C ວທິ ແີ ກ:້ ຮູ ້ P = 0.8 atm V = 760 cm3 T = 27 0 c + 273 K = 300 K R = 0.082 L atm/mol.K n =? ຈາດສູດ PV = nRT  n  RT PV = 0.082 x300  0.040mol 0.8x760 n = 0.040 mol 79

10. ກາສທາມະຊາດມກີ າສເມຕານ CH4 ຢ່ ູ 3.30 L ທ່ ຄີ ວາມດນັ 1500 atm ອຸນຫະພູມ 450C ກາສທາມະ ຊາດນມີ້ ເີ ມຕານຈກັ ກໂິ ລກາຼ ມ (C=12,H=1) ວທິ ແີ ກ:້ ຮູ:້ P = 1500 atm V = 3.30 L T = 45 0 c + 273 K = 318 K M = 16 g/mol R = 0.082 L atm/mol.K g =? ຈາດສູດ PV = nRT  PV  g RT M  g  PVM RT 1500atmx3.30Lx16g / mol  3.037g 0.082L.atm/ mol.Kx318K ກາສເມຕານ CH4 = 3.037 g 11. ກາສໄນໂຕຣເຈນ (N2 ) 10 dm3 ທ່ ອີ ຸນຫະພູມ 25 0 c ຄວາມດນັ 3.45 atm ມຈີ ານວນໂມລ ແລະ ຈານວນໂມເລກຸນເທ່ າົ ໃດ? ວທິ ແີ ກ:້ ຮູ:້ P = 3.45 atm V = 10 dm3 T = 25 0 c + 273 K = 298 K n =? ຈາດສູດ PV = nRT n  PV RT n  3.45x10  1.41mol 0.082 x298 ກາສ (N2 ) ມຈີ ານວນໂມລ 1,41 mol ກາສ (N2 ) 1 mol = 6.02 x 1023 ໂມເລກຸນ ຖາ້ ກາສ (N2 ) 1.41 mol = 6.02 x 1023 x 1,41 mol = 8.48 x 1023 ໂມເລກຸນ ກາສ (N2 )ມຈີ ານວນໂມເລກຸນ = 8.48 x 1023 ໂມເລກຸນ 80

12. ກາສ O2 96 g ມບີ ລມິ າດເທ່ າົ ກບັ 67,2 dm3 ທ່ ອີ ຸນຫະພູມ 273 K ແລະ ຄວາມດນັ 760 mmHg ກາສ O2 1.6 g ມບີ ລມິ າດເທ່ າົ ໃດທ່ ອີ ຸນຫະພູມ ແລະ ຄວາມດນັ ເທ່ າົ ເດມີ (ມວນສານອາໂຕມຂອງກາສ ກາສ O2 = 16) ວທິ ແີ ກ:້ + ຊອກຫາຈານວນໂມລຂອງ ກາສ O2 O2 ມມີ ວນສານໂມເລກຸນ = 13 x 2 = 32 g ກາສ O2 96 g = 96  3mol 32 ກາສ O2 1.6 g = 1,6  0,05mol 32 ຈາກສູດ V1  V2  V2  V1n2 n1 n2 n1 V2  67.2x0.05  1.12dm3 3 ກາສ O2 1.6 g ມບີ ລມິ າດ 1.12 dm3 13. ກາສ CO2 ຈານວນໜ່ ງຶ ບນັ ຈໃຸ ນຖງັ ຂະໜາດ 5 L ວດັ ແທກອຸນຫະພູມໄດ້ 700 mmHg ຢ່ ູອຸນຫະພູມ 270C ຖາ້ ປ່ ອຍກາສທງັ ໝດົ ລງົ ໃນຖງັ ໜ່ ວຍໃໝ່ ທ່ ມີ ບີ ລມິ າດຫຸດຼ ລງົ 20% ວດັ ແທກອຸນຫະພູມໄດ້ 250C ຈ່ ງົ ຄດິ ໄລ່ ຫານາ້ ໜກັ ໂມເລກຸນຂອງກາສນີ້ ຖາມວ່ າຄວາມດນັ ໃນຖງັ ໜ່ ວຍໃໝ່ ມເີ ທ່ າົ ໃດ? ວທິ ແີ ກ:້ ບລມິ າດຫຸຼດລງົ 20 % ສະແດງວ່ າ V2 = 5L - (5x20)  5 1  4L 100 V1 = 5 L V2 = 4 L T1 = 270C + 273 K = 300 K T2 = 250C + 273 = 298 K P1 = 700 mmHg P2 = ? ນາໃຊກ້ ດົ ເກນລວມຂອງກາສ: P1V1  P2V2 T1 T2  P2  P1V1T2  700mmHgx 5Lx298K  869.166mmHg V2T1 4 Lx300 K P2 = 869.166 mmHg 14. ກາສສມົ ມຸດຊະນດິ ໜ່ ງຶ 0.533 g ມບີ ລມິ າດ 0.25 ລດິ ຢ່ ູຄວາມດນັ 0.974 atm ແລະ ອຸນຫະພູມ 25 0C ຈ່ ງົ ຄດິ ໄລ່ ຫານາ້ ໜກັ ໂມເລກຸນຂອງກາສນີ້ (ຮູວ້ ່ າ; R=0.082 L atm/mol.K) ວທິ ແີ ກ:້ 81

ຮູ ້ V = 0.25 L T = 25 0C + 273 = 298 K P = 0.974 atm R =0.082 L atm/mol.K M= ? m ເຮາົ ມສີ ູດ PV = nRT / n = M PV = m RT M  M  mRT PV = 0.533gx0.082L.atm/ mol.Kx298K  53.488g / mol 0.974atmx0.25L M = 53.488 g/mol 15. ບລມິ າດກາສ A ຢ່ ູ 0 0C ເທ່ າົ ກບັ 450 cm3 ຖາ້ ຢ່ ູອຸນຫະພູມ 20 0C ແລະ ຄວາມດນັ ຄງົ ທ່ ີ ບລມິ າດ ຂອງກາສນຈີ້ ະມເີ ທ່ າົ ໃດ? ວທິ ແີ ກ:້ V1 = 450 cm3 V2 = ? T1 = 00C + 273 K = 273 K T2 = 200C + 273 = 293 K P ຄວາມດນັ ຄງົ ທ່ ີ ນາໃຊກ້ ດົ ເກນຊາກເລີ V1  V2 T1 T2  V2  V1T2  450cm3 x293 K  482.97cm3 T1 273K V2 = 482.97 cm3 16. ບງັ້ ສູບອນັ ໜ່ ງຶ ບນັ ຈອຸ າກາດມບີ ລມິ າດ 600 mL ຢ່ ູ 20 0C ຖາ້ ໃຫຄ້ ວາມດນັ ຄງົ ທ່ ຖີ າ້ ຕອ້ ງການໃຫບ້ ລມິ າດ ເທ່ າົ ກບັ 641 mL ຖາມວ່ າຈະຕອ້ ງເພ່ ມີ ອຸນຫະພູມເທ່ າົ ໃດ? ວທິ ແີ ກ:້ ຮູ ້ : V1 = 600 mL V2 = 641 mL T1 = 20 0C + 273 = 293 K T2 = ? ຈາກສູດ 82

V1  V2 T1 T2  T2  V2T1  293x641  313K V1 600 T2 = 313 K ຈາກ t(0C) = T(K) – 273 = 313 -273 = 40 0C ຫຼ ຕອ້ ງເພ່ ມີ ອຸນຫະພູມອກີ 40 -20 = 20 0C 17. ອາກາດຢ່ ູໃນຖງັ ໜ່ ວຍໜ່ ງຢ່ ູອຸນຫະພູມ 230C ມຄີ ວາມດນັ 640 mmHg ເມ່ ອປະໄວຢ້ ່ ູອຸນຫະພູມສູງ ໃຫ້ ເພ່ ມີ ຂນຶ້ ຈາກເດມີ 48 0C ຖາມວ່ າຄວາມດນັ ຂອງອາກາດຢ່ ູໃນຖງັ ນຈີ້ ະມເີ ທ່ າົ ໃດ? ວທິ ແີ ກ:້ ຮູ ້ : V = ບລມິ າດຄງົ ທ່ ີ ເພາະວ່ າຍງັ ແມ່ ນຖງັ ໜ່ ວຍເກ່ າົ T1 = 23 0C + 273 = 296 K T2 = 48 0C + 273 = 321 K P1 = 640 mmHg P2 = ? ຈາກສູດ P1  P2  P2  P1T2 T1 T2 T1 ແທນຄ່ າໄດ້ P2  640mmHgx321K 296 K = 674 mmHg 18. ກາສ A ຈານວນໜ່ ງຶ ບນັ ຈຢຸ ່ ູໃນຖງັ ມບີ ລມິ າດ 2 ລດິ , ວດັ ຄວາມດນັ ຢ່ ູອຸນຫະພູມ 27 0C ໄດເ້ ທ່ າົ ກບັ 800 mmHg ຖາ້ ຕອ້ ງການໃຫກ້ າສ A ພາຍໃນຖງັ ເພ່ ມີ ຂນຶ້ ອກີ 200 mmHg ຈະຕອ້ ງເພ່ ມີ ອຸນຫະພູມອກີ ເທ່ າົ ໃດອງົ ສາເຊ? ວທິ ແີ ກ:້ ຮູ ້ : V = 2 ລດິ ຄງົ ທ່ ີ T1 = 27 0C + 273 = 300 K T2 = ? P1 = 800 mmHg P2 = 800 + 200 = 1000 mmHg ຈາກສູດ P1  P2  T2  P2T1 T1 T2 P1 ແທນຄ່ າໄດ້ T2  1000 x300 800 = 300 K 83

ຈາກ t(0C) = T(K) – 273 = 375 -273 = 102 0C ດ່ ງັ ນນັ້ , ຈະຕອ້ ງເພ່ ມີ ອຸນຫະພູມອກີ 102 0C 19. ກາສອກົ ຊແີ ຊນຢ່ ູອຸນຫະພູມ 20 0C ມບີ ລມິ າດ 250 cm3 ແລະ ຄວາມດນັ 785 mmHg ຈ່ ງົ ຊອກຫາ ວ່ າຢ່ ູອຸນຫະພູມ 370C ແລະ ຄວາມດນັ 770 mmHg ກາສອກົ ຊແີ ຊນຈະມບີ ລມິ າດເທ່ າົ ໃດ? ວທິ ແີ ກ:້ V1 =250 cm3 ຮູ ້ : V2 = ? T1 = 20 0C + 273 = 293 K T2 = 370C + 273 = 310 K P1 = 785 mmHg P2 = 770 mmHg ຈາກສູດ P1V1  P2V2  V2  P1V1T2 T1 T2 P2T1 ແທນຄ່ າເຂາົ້ V2  785 x250 x310 770 x293 = 269.66 cm3 20. ພາຊະນະທ່ ໜີ ່ ງຶ ມບີ ລມິ າດ 5 dm3 ບນັ ຈກຸ າສ A 1ໂມລ, ພາຊະນະທສີ ອງມບີ ລມິ າດ 8 Lກາສ B2 ໂມລ ແລະ ພາຊະນະທສີ າມມບີ ລມິ າດ 2 L ບນັ ຈກຸ າສ C 2.5 ໂມລ ຢ່ ູອຸນຫະພູມ 250C . ຖາ້ ກາສ A,B ແລະ C ຖາ້ ຕ່ ທ່ ຈາກທງັ 3 ພາຊະນະລ່ ວງໃສ່ ກນັ ແຕ່ ບ່ ເກດີ ປະຕກິ ລິ ຍິ າຕ່ ກນັ , ຈ່ ງົ ຊອກຫາຄ່ າ ຄວາມດນັ ຍ່ ອຍຂອງກາສ ແຕ່ ລະຊະນດິ ແລະ ຄວາມດນັ ລວມຈະມເີ ທ່ າົ ໃດ? ວທິ ແີ ກ:້ ອງີ ຕາມສູດຄດິ ໄລ່ : Pi  ni RT V1  V2  V3  .....Vi ສະນນັ້ PA  VA n A RT  VB  VC  1x0.082x(25  273) 582 PA 1.63atm PB  VA nB RT  VB  VC  2x0.082x(25  273) 582 PB  3.26atm 84

PC  VA nC RT  VB  VC  2.5x0.082x(25  273) 582 PC  4.07atm ຄວາມດນັ ລວມຂອງທາດສມົ ປົນ P = PA + PB + PC = 1.63 + 3.26 + 4.07 = 8.96 atm 21. ກາສ H2 ຈານວນໜ່ ງຶ ບນັ ຈຢຸ ່ ູໃນພາຊະນະທ່ ປີ ັບຂະໜາດໄດມ້ ບີ ລມິ າດ 500 mL, ຄວາມກນັ 380 mmHg , ອຸນຫະພູມ 27 0C . ຖາ້ ຂະຫຍາຍບລມິ າດຂອງກາສນໃີ້ ຫເ້ ພ່ ມີ ຂນຶ້ ອກີ 100 mL ແລະ ໃຫ້ ອຸນຫະພູມຄງົ ທີ ຖາມວ່ າຄວາມດນັ ຈະຫຸຼດລງົ ເທ່ າົ ໃດ? ວທິ ແີ ກ:້ ຮູ ້ V1 = 500 mL V2 = 500 mL + 100 mL = 600 mL P1 = 380 mmHg P2 = ? ນາໃຊກ້ ດົ ເກນບອຍມາລໂິ ອດ: P1 V1 = P2V2  P2  P1V1 V2 380mmHgx500mL = 600mL P2 = 316 .66 mmHg ຄວາມດນັ ຫຸຼດລງົ = 380 mmHg - 316 .66 mmHg = 63.34 mmHg 22.ກາສອກົ ຊແີ ຊນຈານວນໜ່ ງຶ ວດັ ແທກບລມິ າດໄດ້ 200 cm3 , ອຸນຫະພູມ 27 0C ຄວາມດນັ 700 mmHg ຖາ້ ຕອ້ ງການໃຫກ້ າສນມີ້ ບີ ລມິ າດ 120 cm3 ຄວາມດນັ 700 mmHg ຈະຕອ້ ງຄວບຄຸມອຸນຫະພູມ ເທ່ າົ ໃດ? ວທິ ແີ ກ:້ ຮູ:້ V1 = 200 cm3 V2 = 120 cm3 P1 = 700 mmHg P2 = 700 mmHg T1 = 27 0C + 273 K = 300 K 85

T2 = ? ນາໃຊກ້ ດົ ເກນລວມຂອງກາສ ຈາກສູດ P1V1  P2V2  T2  P2V2T1 T1 T2 P1V1 ແທນຄ່ າເຂາົ້ T2  700 mmHgx120cm 3 x300 K 700mmHgx 200cm3 = 180 K 23. ເມ່ ອນາອາຍ NO3 3 atm 3 L ປະສມົ ກບັ ອາຍ O2 3 atm 2L ພາຍໃຕອ້ ຸນຫະພູມໜ່ ງຶ . ຈ່ ງົ ຊອກຫາ ຄວາມດນັ ຂອງອາຍທາດປະສມົ . ວທິ ແີ ກ:້ ໃນການປະສມົ ທາດທງັ ສອງຈະເກດີ ປະຕກິ ລິ ຍິ າຕ່ ກນັ ຕາມສມົ ຜນົ ດ່ ງັ ນ:ີ້ 2 NO + O2  2 NO2 PNO = 3 VNO = 3 PO2  3 VO2  3 ຈາກ n  PV  nNO  3x3  9 RT RT RT  nO2  3x2  6 RT RT ຈາກປະຕກິ ລິ ຍິ າໂມນ NO : O2 = 2:1 ດ່ ງັ ນນັ້ ທາດອາຍ O2 ຈະເຫຼອ  6  4.5  1.5 RT RT RT ເກດີ ອາຍ NO2  9 RT ຈາກສູດ Pລວມ = PA + PB = nART  nBRT  nORT  nNORT VVV V = 1.5 RT  9 RT  = 10.5  2.1atm RT RT 5 23 23 ຄວາມດນັ ຂອງທາດອາຍປະສມົ = 2.1 atm 24.ກາສຊະນດິ ໜ່ ງຶ 350 cm3 , ມມີ ວນສານ 1.069 g ຖາມວ່ າຖາ້ ຢ່ ູອຸນຫະພູມ 40 0C ແລະ ຄວາມດນັ 785 mmHg ກາສຊະນດິ ນຈີ້ ະມມີ ວນສານເທ່ າົ ໃດ? ວທິ ແີ ກ:້ ຮູ:້ T = 40 0C + 273K = 313 K P= 785mmHg  1.033atm 760mmHg 86

R = 0.082 L.atmK/mol m = 1.069 g V = 350 cm3 M =? ຈາກສູດ PV  nRT  m RT M  M  mRT PV ແທນຄ່ າໃສ່ M  1.069gx0.082L.atmK / molx313K 1.033x350 = 75.89 g/mol 25.ກາສ He 8g ຢ່ ູອຸນຫະພູມ 273 K ແລະ ຄວາມດນັ 760 mmHg ມບີ ລມິ າດເທ່ າົ ກບັ 44.8 L ຖາ້ ກາສ He 0.2 g ຢ່ ູອຸນຫະພູມ ແລະ ຄວາມດນັ ເທ່ າົ ເດມີ ຈະມບີ ລມິ າດເທ່ າົ ໃດ? (ຮູວ້ ່ າມວນສານໂມເລກຸນ ຂອງ He = 4) ວທິ ແີ ກ:້ ຮູ:້ n1  m1  8g  2mol M 4g / mol n2  m2  0.2g  0.05mol M 4g / mol V1 = 44.8 L V2 = ? ຈາກສູດ V1  V2  V2  V1n2 n1 n2 n1 ແທນຄ່ າໃສ່ V2  44.8Lx0.05mol 2mol = 1.12 L 87

ບດົ ທີ 9 ສມົ ຜນົ ປະຕກິ ລິ ຍິ າຣດີ ອກ 1. ກ. SO2 + NO2  SO3 + NO3 ຂ. MgO + HCl  MgCl2 + H2O ຄ. N2 + 3H2  2NH3 ງ. Al2S3 + 6H2O  2Al(OH)2 + 3 H2S ຂໃ້ ດແມ່ ນປະຕກິ ລິ ຍິ າຣດີ ອກ 1. ກ ແລະ ຂ 2. ຂ ແລະ ຄ 3. ກ ແລະ ຄ 4. ຄ ແລະ ງ ວທິ ແີ ກ:້ ກ ແລະ ຄ ມກີ ານເພ່ ມີ ແລະ ຫຸຼດລງົ ຂອງເລກອອກຊເີ ດຊນັ ຕອບ: 3. 4 6 + 2 = ປະຕກິ ລິ ຍິ າຣດີ ອກ 4 + NO2  SO3 NO ກ. S O2 ເລກອອກຊເີ ດຊນຫຸດຼ ລງົ ເລກອອກຊເີ ດຊນັ ເພ່ ມີ ຂນຶ້ 00 1 1 3 ຄ. N2 + 3H2  2N H ເລກອອກຊເີ ດຊນຫຸດຼ ລງົ ເລກອອກຊເີ ດຊນັ ເພ່ ມີ ຂນຶ້ 2. ຈາກສມົ ຜນົ ລ່ ຸມນຈີ້ ງົ ເລອກປະຕກິ ລິ ຍິ າທ່ ທີ າດຕວົ ໜ່ ງຶ ຖກຣດີ ວິ ແລະ ທງັ ຖກອກົ ຊໄີ ດ ກ. 4 Zn + NO3- + 10 H+  4Zn2+ + NH4+ + 3 H2O ຂ. 2Al + 6H2O + 2OH-  2Al(OH)4- + 3 H2O ຄ. 3Cl2 + 6 NaOH  5 NaCl + NaClO3 + 3H2O ງ. 2CrO2- + ClO- + 2OH-  2CrO42- + 2CrO42- ວທິ ແີ ກ:້ ຂ້ ຄ ຍອ້ ນວ່ າ Cl ໃນ Cl2 ມທີ ງັ ເພ່ ມີ ແລະ ຫຸດຼ ລງົ ເລກອອກຊເີ ດຊນັ 0 1 5 ຄ. 3Cl2 + 6 NaOH  5 Na Cl + Na Cl O3 + 3H2O ຖກຣີດວີ ຖກອອກຊໄີ ດຊ໌ 3. ຈ່ ງົ ພຈິ າລະນາປະຕກິ ລິ ຍິ າຕ່ ໄປນີ້ ກ. 4NH3 + O2  4NO + 8H2O ຂ. Cd + NiO2 + 2H2O  Cd(OH)2 + Ni(OH)2 88

ຄ. N2 + 3H2O  2NH3 ງ. FeS + 2HCl  FeCl2 + H2S ປະຕກິ ລິ ຍິ າໃດແມ່ ນປະຕກິ ລິ ຍິ າຣີດອກ 1. ກ ແລະ ຂ ເທ່ າົ ນນັ້ 2. ກ ແລະ ຄ ເທ່ າົ ນນັ້ 3. ຂ ແລະ ຄ 4. ກ,ຄ ແລະ ງ ວທິ ແີ ກ:້ ຕອບ ຂ້ ກ, ຂ ແລະ ຄ ເພາະວ່ າມກີ ານປ່ ຽນແປງເລກອອກຊເີ ດຊນັ 3 0 2 2 ກ. 4 N H 3 + O2  4 NO + 6H2 O ເລກອອກຊເີ ດຊນັ ຫຸດຼ ລງົ ເລກອອກຊເີ ດຊນັ ເພ່ ມີ ຂນຶ້ 0 4 2 2 ຂ. Cd + NiO2 + 2H2O  Cd(OH)2 + Ni(OH)2 O.N ເພ່ ມີ ຂນຶ້ O.N ຫຸຼດລງົ 00 3 1 ຄ. N2 + 2H2  2 N H3 O.N ເພ່ ມີ ຂນຶ້ O.N ຫຸຼດລງົ 4. ຈ່ ງົ ຄານວນຫາຄ່ າເລກອກົ ຊດີ າຊງົ ຂອງທາດລ່ ຸມນ:ີ້ ວທິ ແີ ກ:້ ກ. Cl ໃນ HCl, HClO, HClO2, HClO3 , HClO4 Cl ໃນ HCl 1 + X = 0  X = -1 Cl ໃນ HClO 1 + X +(-2) = 0  X = +1 Cl ໃນ HClO2 1 + X + 2(-2) = 0  X = +3 Cl ໃນ HClO3 1 +X+3(-2) = 0  X =+5 Cl ໃນ HClO4 1 + X +4(-2) = 0  X =+7 ຂ. Cr ໃນ K2CrO4, K2Cr2O7, Cr2O3 Cr ໃນ K2CrO4 2(+1)+X+4(-2) = 0  X =+6 Cr ໃນ K2Cr2O7 2(+1) + 2X+ 7(-2) = 0  X =+6 89

Cr ໃນ Cr2O3 2X +3(-2) =  X = +3 ຄ. P ໃນ H3PO4, P2O5, HPO42-, PO43- P ໃນ H3PO4 3(+1) +X +4(-2) = 0  X =+5 P ໃນ P2O5 2X +5(-2) = 0  X =+5 P ໃນ HPO42- 1 +X +4(-2) = -2  X = +5 P ໃນ PO43- X + 4(-3) = -3  X = +5 ງ. S ໃນ H2S, K2SO4, H2SO4 S ໃນ H2S 2(+1) +X = 0  X = +2 S ໃນ K2SO4 2(+1) +X +4(-2) = 0  X = +6 S ໃນ H2SO4 2(+1) + X + 4(-2) = 0  X = +6 5. ຈ່ ງົ ຊ່ ງັ ຊາສມົ ຜນົ ລ່ ຸມນພີ້ ອ້ ມທງັ ບອກວ່ າທາດໃດເກດີ ປະຕກິ ລິ ຍິ າເກດີ ປະຕກິ ລິ ຍິ ອກົ ຊດີ າຊງົ ແລະ ເຣດຸກຊງົ , ທາດໃດເປັນຕວົ ເຣດຸກເຕີ ແລະ ຕວົ ອກົ ຊດີ ງັ . ວທິ ແີ ກ:້ ຄ່ າ ON ຫຸຼດລງົ 3 ຮບັ 3e/3ອາໂຕມ = 6e ເກດີ ປະຕກິ ລິ ຍິ າຣດີ ກັ ເຊນີ ກ. K2 Cr26 O7 + H2SO4 + H2O2  K2SO4 + Cr23 (SO4)3 + H2O + 0 O2 ຄ່ າ ON ເພ່ ມີ ຂນຶ້ 1 ເສຍ 1e/3ອາໂຕມ = 2e 2x3 =6 ຕວົ ອອກຊໄີ ດຊ໌ ຕວົ ຣດີ ວິ ເກດີ ປະຕກິ ລິ ຍິ າອອກຊເີ ດຊນັ 2K2 Cr26 O7 + 8 H2SO4 + 2H2O2  2 K2SO4 + 2 Cr23 (SO4)3 + 8H2O + 6 0 O2 ຄ່ າ ON ຫຸດຼ ລງົ 5 ຮບັ 5e/3ອາໂຕມ = 5e x 2 ເກດີ ປະຕກິ ລິ ຍິ າຣດີ ກັ ເຊນີ ຂ. K Mn7 O4 + H2SO4 + Fe2 SO4  K2SO4 + Mn2 SO4 + Fe23 (SO4)3 + H2O ຄ່ າ ON ເພ່ ມີ ຂນຶ້ 1 ເສຍ 1e/3ອາໂຕມ = 2e x5 ຕວົ ອອກຊໄີ ດຊ໌ ຕວົ ຣີດວິ ເກດີ ປະຕກິ ລິ ຍິ າອອກຊເີ ດຊນັ 2K Mn7 O4 + 8H2SO4 + 10 Fe2 SO4  K2SO4 + 2 Mn2 SO4 + 5 Fe22 (SO4)3 + 8H2O 90

ຄ່ າ ON ເພ່ ມີ ຂນຶ້ 2 ເສຍ 2e/3ອາໂຕມ = 2e x4 ເກດີ ປະຕກິ ລິ ຍິ າອອກຊເີ ດຊນັ ຄ. 0 H N 5 O3  2 + H2O + N21 O Cu + Cu (NO3)2 ຕວົ ຣດີ ວິ ຕວົ ອອກຊໄີ ດຊ໌ ຄ່ າ ON ຫຸຼດລງົ 4 ຮບັ 4e/3ອາໂຕມ = 8e ເກດີ ປະຕກິ ລິ ຍິ າຣີດກັ ເຊນີ 0 10 H N 5 O3  2 + 5H2O + N21 O 4 Cu + 4 Cu (NO3)2 ຄ່ າ ON ຫຸຼດລງົ 1 ຮບັ 1e/ອາໂຕມ = 1ex2x5 ເກດີ ປະຕກິ ລິ ຍິ າຣດີ ກັ ເຊນີ ງ. Cl20 + NaOH  Na Cl 1 + Na Cl 5 O3 + H2O ຄ່ າ ON ເພ່ ມີ ຂນຶ້ 5 ເສຍ 5e/3ອາໂຕມ = 5e x2 ເກດີ ປະຕກິ ລິ ຍິ າອອກຊເີ ດຊນັ Cl ເປັນທງັ ຕວົ ຣດີ ວິ ແລະ ຕວົ ອອກຊໄີ ດຊ໌ 3 Cl20 + 6NaOH  5Na Cl 1 + Na Cl 5 O3 + 3H2O ຄ່ າ ON ຫຸຼດລງົ 2 ຮບັ 2e/ອາໂຕມ = 2ex3 ເກດີ ປະຕກິ ລິ ຍິ າຣດີ ກັ ເຊນີ ຈ. Cu 2O + N 3H3  Cu 0 + H2O + N 0 2 ຕວົ ອອກຊໄີ ດຊ໌ ຄ່ າ ON ເພ່ ມີ ຂນຶ້ 3 ເສຍ 3e/3ອາໂຕມ = 3e x2 ຕວົ ຣດີ ວິ ເກດີ ປະຕກິ ລິ ຍິ າອອກຊເີ ດຊນັ 3CuO +2 NH3  3Cu + 3H2O + N2 ຄ່ າ ON ເພ່ ມີ ຂນຶ້ 3 ເສຍ 3e/3ອາໂຕມ = 3e x2 ເກດີ ປະຕກິ ລິ ຍິ າອອກຊເີ ດຊນັ ສ. Fe3(OH)3  NaOH  Cl20  Na2Fe6O4  NaCl1  H2O ຄ່ າ ON ຫຸຼດລງົ 1 ຮບັ 1e/ອາໂຕມ = 2ex3 ຕວົ ຣດີ ວິ ຕວົ ອອກຊໄີ ດຊ໌ ເກດີ ປະຕກິ ລິ ຍິ າຣດີ ກັ ເຊນີ 2Fe(OH)2 + 10NaOH + 3Cl2  2 Na2FeO4 + 6NaCl + 8 H2O 91

ຄ່ າ ON ຫຸຼດລງົ 3 ຮບັ 3e/ອາໂຕມ ເກດີ ປະຕກິ ລິ ຍິ າຣີດກັ ເຊນີ ຊ. HN5O3  H2S 2  N 2O  H2O  S 0 ຄ່ າ ON ເພ່ ມີ ຂນຶ້ 2 ເສຍ 2e/3ອາໂຕມ ຕວົ ອອກຊໄີ ດຊ໌ ຕວົ ຣດີ ວິ ເກດີ ປະຕກິ ລິ ຍິ າອອກຊເີ ດຊນັ 2HNO3 + 3H2S  2NO + 4 H2O + 3S 6. ຈ່ ງົ ຊງັ ຊາສມົ ຜນົ ຕ່ ໄປນດີ້ ວ້ ຍເຄ່ ງິ ປະຕກິ ລິ ຍິ າ ວທິ ແີ ກ:້ ກ. CrO2 + ClO- + OH-  CrO4- + Cl- + H2O +4 +1 +6 -1 ປະຕກິ ລິ ຍິ າອກົ ຊດີ າຊງົ CrO2-  CrO42- ປະຕກິ ລິ ຍິ າເຣດຸກຊງົ ClO-  Cl- ເຄ່ ງິ ປະຕກິ ລິ ຍິ າອກົ ຊດີ າຊງົ CrO2-  CrO42- ຊ່ ງັ ຊາໄຟຟາ້ ບນັ ຈຸ CrO2 + 4OH-  CrO4- + Cl- + H2O + 3e ເຄ່ ງິ ປະຕກິ ລິ ຍິ າເຣດຸກຊງົ ClO-  Cl- ຊ່ ງັ ຊາໄຟຟາ້ ບນັ ຈຸ 2e + ClO- + H2O  Cl- + 2 OH 2x CrO2 + 4OH-  CrO4- + Cl- + H2O + 3e 3x 2e + ClO- + H2O  Cl- + 2 OH ສມົ ຜນົ ລວມ 2 CrO2 + 4OH- + 3 CrO4- + 3 H2O  2 CrO4- +4 H2O +3 Cl- +6 OH ສມົ ຜນົ ສຸດທາ້ ຍ 2 CrO2 + 3 CrO4- + 2OH-  2 CrO4- +3 Cl- + H2O 2(1-) 3(1-) 2(1-) 2(2-) 3(1-) 0 ຜນົ ບວກໄຟຟາ້ ບນັ ຈຸ 7- 7- 92

ຂ. MnO4- + SO3-2 + H2O  MnO2 + SO42- + OH- ປະຕກິ ລິ ຍິ າອກົ ຊດີ າຊງົ SO3-2  SO42- ປະຕກິ ລິ ຍິ າເຣດຸກຊງົ MnO4-  MnO2 ເຄ່ ງິ ປະຕກິ ລິ ຍິ າອກົ ຊດີ າຊງົ SO3-2  SO42- ຊ່ ງັ ຊາໄຟຟາ້ ບນັ ຈຸ SO3-2 + 2 OH-  SO42- + H2O + 2e ເຄ່ ງິ ປະຕກິ ລິ ຍິ າເຣດຸກຊງົ MnO4-  MnO2 ຊ່ ງັ ຊາໄຟຟາ້ ບນັ ຈຸ MnO4- + 2H2O +3e  MnO2 + 4 OH 3x SO3-2 + 2 OH-  SO42- + H2O + 2e 2x MnO4- + 2H2O +3e  MnO2 + 4 OH ສມົ ຜນົ ລວມ 3SO3-2 + 6 OH- + 2 MnO4- +4 H2O  3 SO42- + 3 H2O+ 2 MnO2 + 8 OH ສມົ ຜນົ ສຸດທາ້ ຍ 3SO3-2 + 2 MnO4- + H2O  3 SO42- + 2 MnO2 + 2 OH- 2(1-) 3(2-) 2(1-) 0 3(2-) 0 ຜນົ ບວກໄຟຟາ້ ບນັ ຈຸ 8- 8- ຄ. CrO2 + Fe2+ + H+  Cr+2 + Fe3+ + H2O ປະຕກິ ລິ ຍິ າອກົ ຊດີ າຊງົ Fe2+  Fe3+ ປະຕກິ ລິ ຍິ າເຣດຸກຊງົ CrO2  Cr+2 ເຄ່ ງິ ປະຕກິ ລິ ຍິ າອກົ ຊດີ າຊງົ Fe2+  Fe3+ ຊ່ ງັ ຊາໄຟຟາ້ ບນັ ຈຸ Fe2+  Fe3+ + 1e ເຄ່ ງິ ປະຕກິ ລິ ຍິ າເຣດຸກຊງົ CrO2  Cr+2 ຊ່ ງັ ຊາໄຟຟາ້ ບນັ ຈຸ CrO2 + 4 H+ + 2e  Cr+2 + 2H2O 2x Fe2+  Fe3+ + 1e 1x CrO2 + 4 H+ + 2e  Cr+2 + 2H2O 93

ສມົ ຜນົ ລວມ 2Fe2+ + CrO2 + 4 H+  3 Fe3+ + Cr+2 + 2H2O ສມົ ຜນົ ສຸດທາ້ ຍ  2Fe3+ + Cr+2 + 2H2O 2Fe2+ + CrO2 + 4 H+ 2(3+) 2+ 0 3(2+) 0 4(1+) ຜນົ ບວກໄຟຟາ້ ບນັ ຈຸ 8+ 8+ 94

ບດົ ທີ 10 ດຸນດ່ ຽງທາງເຄມີ 1. AgCl ເປັນທາດເຄມທີ ່ ລີ ະລາຍນາ້ ໄດນ້ ອ້ ຍຫຼາຍໂດຍມຄີ ່ າຄງົ ທ່ ດີ ຸນດ່ ຽງ K = 1.8 x 10-10 mol2/dm8ດ່ ງັ ສມົ ຜນົ AgCl(s) Ag+ + Cl- ຖາ້ AgCl ຢ່ ູໃນທາດລະລາຍທ່ ມີ ຄີ ວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ Cl 0.001 mol/dm3 ທາດລະລາຍນຈີ້ ະມAີ g+ ເຂມັ້ ຂຸ ນ້ mol/dm3? ວທິ ແີ ກ:້ ສມົ ມຸດໃຫ້ AgCl(s) ລະລາຍນາ້ ໄດ້ = X mol AgCl(s)  Ag+ + Cl- ເລ່ ມີ ຕນົ້ 0 0,001 mol/dm3 ທ່ ພີ າວະດຸນດ່ ຽງ X 0.001 + X  0.001 mol/dm3 [Ag+][Cl-] = K [Ag+][0.001] = 1.8x10-10 mol2/dm6 [Ag+] = 1.8x1010mol2 / dm6 0.001mol / dm3 = 1.8x10-7 mol/dm3 2. ການດົ ປະຕກິ ລິ ຍິ າຢ່ ູໃນພາວະດຸນດ່ ຽງດ່ ງັ ນີ້ ປະຕກິ ລິ ຍິ າ ຄ່ າຄງົ ທ່ ດີ ຸນດ່ ຽງ 1. A + 3B  C K1 2. 2C  3D + 2D K2 3. 2A + 6 B  3D + 2E K3 ຈະຊອກຫາຄ່ າ K3 ຈາກຂໃ້ ດ? ກ. K12.K2 ຂ. K1.K2 ຄ. K1 ງ. K2 K2 K12 ວທິ ແີ ກ:້ ຈາກສມົ ຜນົ (1) x (2) ໄດເ້ ປັນ 2A + 6 B  2C ຄ່ າຄງົ ທ່ ດີ ຸນດ່ ຽງ = K12 ເມ່ ອເອາົ ສມົ ຜນົ ທ່ ໄີ ດໃ້ ໝ່ ນບີ້ ວກກບັ ສມົ (2) ໃນໂຈດ ຊ່ ງຶ ມຄີ ່ າຄງົ ທ່ ດີ ຸນດ່ ຽງ = K2 ຈະໄດດ້ ່ ງັ ນີ້ 2A + 6 B + 2C  2C+ 3D + 2E  2A + 6 B  3D + 2E ສມົ ຜນົ ລວມທ່ ໄີ ດນ້ ຄີ້ ກບັ ສມົ ຜນົ (3) ທ່ ໂີ ຈດການດົ ໃຫ້  ສມົ ຜນົ (3) = ສມົ ຜນົ (1) x 2 + ສມົ ຜນົ (2) 95

ດງັ້ ນນັ້ K3 = K12.K2 3. ຈາກການທດົ ລອງສກຶ ສາຄ່ າຄງົ ທ່ ດີ ຸນດ່ ຽງຂອງປະຕກິ ລິ ຍິ າ N2O4(g)  2NO2(g) ຖາ້ ບນັ ຈຸ N2O4 0.125 mol ໃນພາຊະນະຂະໜາດເຄ່ ງິ ລດິ ແລະ ເມ່ ອລະບບົ ເຂາົ້ ສ່ ູພາວະດຸນດ່ ຽງທ່ ອີ ຸນຫະພູມໜ່ ງຶ ພບົ ວ່ າຄວາມເຂມັ້ ຂຸ ນ້ ຂອງ N2O4 0.075 mol ຄ່ າຄງົ ທ່ ດີ ຸນດ່ ຽງຂອງປະຕກິ ລິ ຍິ າເປັນເທ່ າົ ໃດ? ຕອບ: 1,63 mol/l ວທິ ແີ ກ:້ ເລ່ ມີ ຕນົ້ [N2O4 ] = 0.125 x 2 = 0.25 mol/dm3 N2O4(g)  2NO2(g) ເລ່ ມີ ຕນົ້ 0,25 0 mol/l ທ່ ພີ າວະດຸນດ່ ຽງ 0.075 (0,25-0,075)x2 mol/l = 0.35 mol/l K  [NO2 ]2 = 0.35mol / l 2  1.63mol / l [N2O4 ] 0.075mol / l 4. ເມ່ ອນາກາສ X 5 mol ມາເຜາົ ໃນພາຊະນະປິດຂະໜາດ 1000 cm3ທ່ ອີ ຸນຫະພູມໜ່ ງຶ ພບົ ວ່ າສາມາດແຍກ ສະຫາຼ ຍໄປ 1.8% ໃຫກ້ າສ Y ແລະ Z ດວ້ ຍສມົ ຜນົ ທ່ ພີ າວະດຸນດ່ ຽງ X  Y + Zຄ່ າຄງົ ທ່ ຈີ ະມີ ຈກັ mol /lຕອບ: 1.98 mol /l ວທິ ແີ ກ:້ ພາຊະນະ 100 cm3 ມກີ າສ X = 5 mol ພາຊະນະ 1000 cm3 ມກີ າສ X = 5x1000  50mol 100 ກາສ X 100 mol ແຍກສະຫາຼ ຍໄປ = 18 mol ກາສ X 50 mol ແຍກສະຫາຼ ຍໄປ = 18x50  9mol 100 ຈາກສມົ ຜນົ X ແຍກສະຫຼາຍໄປ ໄດ້ Y 9 mol ແລະ Z 9 mol  ທ່ ພີ າວະດຸນດ່ ຽງ [Y] = [Z] = 9 mol/l [X] = 50 - 9 = 41 mol/l K  [Y ][Z ]  9x9  1.98mol / l [X ] 41 5. ປະຕກິ ລິ ຍິ າ H2(g) + I2(g)  2HI(g) ມຄີ ່ າຄງົ ທ່ ດີ ຸນດ່ ຽງເທ່ າົ K =9 ທ່ ອີ ຸນຫະພູມການດົ ຖາ້ ນາ 1 mol ຂອງ H2 ແລະ 1 molຂອງ I2ມາປະສມົ ກນັ ໃນພາຊະນະຂະໜາດ 1 dm3ທ່ ອີ ຸນຫະພູມດ່ ງັ ກ່ າວຄວາມ ເຂມັ້ ຂຸ ນ້ ຂອງ HI ຢ່ ູທ່ ພີ າວະດຸນດ່ ຽງແມ່ ນເທ່ າົ ໃດ? ກ. 0.9 mol /dm3 ຂ. 0.6 mol /dm3 ຄ. 1.2 mol /dm3 ງ. 1.9 mol /dm3 ວທິ ແີ ກ:້ ສມົ ມຸດໃຫ ້ H2 ຖກໃຊໄ້ ປ x mol /dm3 96

H2(g) + I2(g)  2HI(g) ເລ່ ມີ ຕນົ້ 1 1 0 mol /dm3 1 –x 2x mol /dm3 ທ່ ພີ າວະດຸນດ່ ຽງ 1 –x [ HI ]2 =K  1 2x2 x  9 [H2 ][I2 ]  x1 2x  3  2 x = 3 -3x 1 x 5x = 3  x = 3 0.6 mol /dm3 5  [HI] ທ່ ພີ າວະດຸນດ່ ຽງ = 2x = 0.6 x 2 = 1.2 mol /dm3 6. ບນັ ຈຸ NH3ຈານວນ 2 mol ໃນພາຊະນະ1 dm3 ແກສັ NH3ຈະຄ່ ອຍໆສະຫຼາຍຕວົ ໃຫແ້ ກສັ H2 ແລະ N2 ທ່ ີ ພາວະດຸນດ່ ຽງມີ NH3 ເຫອຼ ຢ່ ູ 1 molຈ່ ງົ ຊອກຫາຄ່ າຄງົ ທ່ ດີ ຸນດ່ ຽງຕອບ: 1.6875 ວທິ ແີ ກ:້ 2NH3(g)  N2(g) + H2O (g) ເລ່ ມີ ຕນົ້ 2 0 0 mol/dm3 - - mol/dm3 ທ່ ພີ າວະດຸນດ່ ຽງ ເຫອຼ 1,0 ໃຊ້ 2 -1 = 1 ເກດີ 1 ເກດີ 3 x 1 2 2 = 0.5 = 0.5 mol/dm3  K 3 0.51.53  [N2 ]2 H2 12 [NH3 ]2 =  1.6875mol / dm3 7. ທາດລະລາຍ ເອຕາໂນນ ແລະອາຊດິ ອາເຊຕກິ ຢ່ າງລະ 1 mol ໃນນາ້ ທ່ ອີ ຸນຫະພູມສູງມປີ ະລມິ ານລວມຂອງທາດ ລະລາຍເທ່ າົ ກບັ 250 cm3ທ່ ພີ າວະດຸນດ່ ຽງພບົ ວ່ າອາຊດິ ອາເຊຕກິ ຖກໃຊໄ້ ປ 25% ຂອງປະລມິ ານທ່ ຕີ ່ ມລງົ ໄປຈ່ ງົ ຊອກ ຫາຄ່ າຄງົ ທ່ ດີ ຸນດ່ ຽງ.ຕອບ: 0.11 ວທິ ແີ ກ:້ [C2H5OH] = [CH3COOH] = 1x1000  4mol / dm3 250 CH3COOH ໃຊໄ້ ປ 25% ຂອງປະລມິ ານທ່ ຕີ ່ ມລງົ ໄປ = 25 x4  1mol / dm3 100 C2H5OH + CH3COOH  CH3COO C2H5 + H2O 0 ເລ່ ມີ ຕນົ້ 4 4 0 ເກດີ 1 ທ່ ພີ າວະດຸນດ່ ຽງ ເຫອຼ 4-1 = 3 ເຫຼອ 4-1 = 3 ເກດີ 1 K = [CH 3COOC 2H5 ][H2O]  11  0.11 [C2H5OH ][CH 3COOH ] 33 97

8. ກາສ H2 ທາປະຕກິ ລິ ຍິ າກບັ ກາສ I2 ໄດກ້ າສ HI ເປັນຜະລດິ ຕະພນັ ຖາ້ ເລ່ ມີ ຕນົ້ ດວ້ ຍກາສ H2 6 mol ແລະ ກາສ I2 6 mol ໃນພາຊະນະຂະໜາດ 2 dm3 ທ່ ພີ າວະດຸນດ່ ຽງພບົ ວ່ າມກີ າສ I2 ເຫຼອຢ່ ູ 2 mol ຖາ້ ລບົ ກວນພາວະດຸນດ່ ຽງນໂີ້ ດຍການຕ່ ມ HI ລງົ ໄປ 12 mol ທ່ ດີ ຸນດ່ ຽງໃໝ່ ຈະມປີ ະລມິ ານ HI ຈກັ ໂມນ? ວທິ ແີ ກ:້ H2(g) + I2(g)  2 HI(g) ເລ່ ມີ ຕນົ້ 6 6 0 mol/2dm3 ທ່ ພີ າວະດຸນດ່ ຽງ 1 ເຫອຼ 2 ເຫຼອ 2 ໃຊ້ 4 ໃຊ້ 4 ເກດີ 8 mol/2dm3 ເຫຼອ 1 ເຫຼອ 1 ເກດີ 4 mol/2dm3 [HI]2  42  16 [H2 ][I2 ] 1x1 ທ່ ພີ າວະດຸນດ່ ຽງ H2(g) + I2(g)  2 HI(g) ຕ່ ມ HI 12 mol 2 2 8 mol/2dm3 ທ່ ພີ າວະດຸນດ່ ຽງ 2 2+x 20 mol/2dm3 2+x 20-2x mol/2dm3 2 X 2 X 20  X mol/2dm3 2 2 2  20  X 2  2   16  2  X  2  X   2  2  20  2X  4  20  2X = 8 + 4X 2 X 6X = 12 X = 12 = 2 mol 6 ທ່ ພີ າວະດຸນດ່ ຽງມີ HI = 20 – (2x2) = 20 -4 = 16 mol 98

9. ເມ່ ອປ່ ອຍໃຫ້ 0.5 mol ຂອງ A ສະຫາຼ ຍຕວົ ຈນົ ຢ່ ູໃນພາວະດຸນດ່ ຽງ ກບັ B ໃນພາຊະນະຂະໜາດ 1 dm3 ທ່ ີ 25 0 C ຕາມສມົ ຜນົ A (g)  2 B ຄ່ າຄງົ ທ່ ດີ ຸນດ່ ຽງ K ຂອງປະຕກິ ລິ ຍິ າເທ່ າົ ກບັ 8 ເປີເຊນັ ການ ສະຫຼາຍຕວົ ຂອງມເີ ທ່ າົ ໃດ? ວທິ ແີ ກ:້ ສມົ ມຸດວ່ າ A ສະຫາຼ ຍຕວົ ຢດ້ X mol/dm3 A (g)  2 B ເລ່ ມີ ຕນົ້ 0.5 0 mol/dm3 2x mol/dm3 ທ່ ພີ າວະດຸນດ່ ຽງ 0.5 –x B2  K  2X 2 8 A 0.5  X 4X2 + 8X - 4 = 0 X2 + 2 X -1 = 0  b  b2  4ac X= 2a  2  22  4(1)(1) = 2x1 X = 0.414 ເປີເຊນັ ການສະຫາຼ ຍຕວົ ຂອງ A = 0.414 x100  82.8 0.5 10. ມຄີ ່ າຄງົ ທ່ ດີ ຸນດ່ ຽງຂອງປະຕກິ ລິ ຍິ າ PbSO4 (s)  Pb2+ (aq) + SO42- (aq) ມຄີ ່ າເທ່ າົ ກບັ 1.44 x10-8 ໃນທາດລະລາຍອ່ ມີ ຕວົ ຂອງPbSO4 100 cm3ຈະມPີ bSO4 ລະລາຍຢ່ ູຈກັ ກຼາມ? (Pb=207, S=32, O=16) ຕອບ: 3.636 x 10-3 g ວທິ ແີ ກ:້ PbSO4 (s)  Pb2+ (aq) + SO42- (aq) ທ່ ພີ າວະດຸນດ່ ຽງ ລະລາຍໄດ້ x ເກດີ x ເກດີ x mol/dm3 [Pb2+][ SO42-] = K (x)(x) = 1.44 x 10-8 X2 = 1.44 x 10-8 X = 1.44x108  1.2x104 mol / dm3 ທາດລະລາຍ 1000 cm3ຈະມີ PbSO4 ລະລາຍໄດ້ = 1.2 x 10-4 mol 99

ຖາ້ ມທີ າດລະລາຍ 1000 cm3ຈະມີ PbSO4 ລະລາຍໄດ້ = 1.2x104 x100 1000 = 1.2 x 10-5 mol PbSO4 ລະລາຍຢ່ ູ = 1.2 x 10-5 x 303 g = 3.636 x 10-3 g 11. ປະຕກິ ລິ ຍິ າ A(g) + B(g)  C(g) + D(g) ຖາ້ ທ່ ອີ ຸນຫະພູມ 25 0C ປະລມິ ານ 1 ລດິ ມີ ແກສັ A,B,C ແລະ D ຢ່ ູ 2,2,1 ແລະ 2 mol ຕາມລາດບັ ຖາ້ ລບົ ກວນສມົ ດຸນໂດຍຕ່ ມແກສັ A ລງົ ໄປໂດຍບ່ ປ່ ຽນອຸນຫະພູມພບົ ວ່ າເມ່ ອລະບບົ ເຂາົ້ ສ່ ູພາວະດຸນດ່ ຽງໃໝ່ ຈະມແີ ກສັ B ເຫອຼ ຢ່ ູ 1.5 mol ຢາກຮູວ້ ່ າຕ່ ມແກສັ A ລງົ ໄປຈກັ mol ຕອບ: 3.5 mol/L ວທິ ແີ ກ:້ A(g) + B(g)  C(g) + D(g) ດຸນດ່ ຽງເດມີ 2 2 12 mol/L ຕ່ ມ A x 2 12 mol/L ເລ່ ມີ ຕນົ້ 2+x ດຸນດ່ ຽງໃໝ່ ເຫອຼ 1.5 mol/L ໃຊ້ 0.5 ໃຊ້ 0.5 ເກດີ ໃໝ່ 0.5 ເກດີ ໃໝ່ 0.5 mol/L ເຫຼອ 1.5 + x ເຫອຼ 1.5 ມີ 1.5 ມີ 2.5 mol/L ທ່ ພີ າວະດຸນດ່ ຽງເດມີ K= [C][D]  1x2  0.5 [ A][B] 2x2 ການຕ່ ມທາດ A ໂດຍອຸນຫະພູມບ່ ປ່ ຽນແປງ ຄ່ າ K ຍງັ ເທ່ າົ ເດມີ 1.52.5  0.5 1.5  X 1.5 1.5 + X = 1.52.5  5 1.50.5  ຕ່ ມກາສ A = x = 5- 1.5 = 3.5 mol/L 12. ໃນລະບບົ ທ່ ພີ າວະດຸນດ່ ຽງລະຫວ່ າງທາດ A,B ແລະ C ດ່ ງັ ນ:ີ້ A(g) + B(g)  C(g) ຄ່ າຄງົ ທ່ ດີ ຸນດ່ ຽງ K = 5x1010mol/l. ຖາ້ ນາທາດ C ມາ 0.4 ໂມລໃສ່ ໃນພາຊະນະເຊ່ ງິ ມປີ ະລມິ ານ 2 ລດິ ເມ່ ອເຖງິ ພາວະດຸນດ່ ຽງຈະມທີ າດ A ແລະ B ຢ່ າງລະຈກັ mol/lຕອບ: A ແລະ B ຢ່ າງລະ 0.2 x 10-5 ວທິ ແີ ກ:້ ທາດ C 0.4 mol ໃນພາຊະນະ 2 ລດິ = 0.4  0.2mol / l 2 ສມົ ມຸດໃຫ້ C ສະຫາຼ ຍຕວົ ໄດ້ = X mol/l A(g) + B(g)  C(g) ທ່ ເີ ລ່ ມີ ຕນົ້ 0 0 0.2 mol/l X 0.2-X mol/l ທ່ ພີ າວະດຸນດ່ ຽງ X 100