ศิริประภา

เลก็ กลีบดอกสมี วงแดง ผลเปนผลสด รูปยาวรีประโยชนทางสมนุ ไพร : ตำรายาไทยใชรากเปนยา แกไขทุกชนิดรวมทั้งไขจับส่นั พบวาสารท่ีออกฤทธเิ์ ปนสารท่ีมรี สขมไดแก eurycomalactone eurycomanol และ eurycomanone สารทง้ั สามมฤี ทธย์ิ บั ย้งั การเจรญิ เตบิ โตของเช้ือมาเลเรีย ชนิดฟลซิพารัมในหลอดทดลองได จดั เปนสมุนไพรท่มี ีศกั ยภาพ ควรศึกษาวิจัยตอไป บอระเพด็ ชอื่ วทิ ยาศาสตร : Tinospora crispa ( L.) Miers ex Hook.f. & Thoms วงศ : Menisspermaceae ชอ่ื อืน่ : เครือเขาฮอ จุงจิง เจตมลู หนาม เจตมูลยาน เถาหวั ดวน หางหนู ลักษณะ : ไมเถาเลอ้ื ยพัน มีลกั ษณะคลายชงิ ชามาก ตางกันที่เถามขี นาดใหญกวา มีปุมปมมากกวา มรี สขมกวาและไมมปี ุมใกลฐานใบ ประโยชนทางสมนุ ไพร : ตำรายาไทยใชเถาเปนยาแกไข ขับเหงอื่ แกกระหายน้ำ แกรอนใน โดยนำ เถาสดขนาดยาว 2 คืบคร่งึ (30-40 กรัม) ตมค้ันเอาน้ำด่มื หรอื ตมเคยี่ วกับนำ้ 3 สวนจน

เหลือ 1 สวน ดม่ื กอนอาหารวนั ละ 2 ครง้ั เชาเยน็ หรือเม่ือมีไข นอกจากน้ใี ชเปนยาขมเจรญิ อาหาร ดวย ปจจุบนั องคการเภสชั กรรมผลิตทิงเจอรบอระเพ็ด เพือ่ ใชแทน Tincture Gentian ซ่งึ เปน สวนผสมของยาธาตทุ ต่ี องนำเขาจากตางประเทศ การทดลองในสัตวพบวานำ้ สกัดเถาสามารถลด ไขได มังคดุ ชื่อวิทยาศาสตร : Garcinia mangostana L. วงศ : Guttiferae ชื่อสามัญ : Mangosteen ลกั ษณะ : ไมยืนตน สงู 10-12 เมตร ทกุ สวนมียางสเี หลือง ใบเดยี่ ว เรยี งตรงขาม รปู ไขหรือรปู วงรี แกมขอบขนาน กวาง 6-11 ซม. ยาว 15-25 ซม. เน้อื ใบหนาและคอนขางเหนียวคลายหนงั หลงั ใบสเี ขียวเขมเปนมัน ทองใบสอี อนกวา ดอกเดี่ยวหรือเปนคอู อกทซ่ี อกใบใกลปลายกิ่ง สมบูรณเพศ หรือแยกเพศ กลีบเล้ยี งสีเขยี วอมเหลือง กลีบดอกสีแดง ฉ่ำน้ำ ผลเปนผลสด คอนขางกลม

ประโยชนทางสมนุ ไพร : ตำรายาไทยใชเปลอื กผลแหงซง่ึ มีสารแทนนนิ เปนยาฝาดสมาน แกโรค ทองรวง ทองเสยี เร้อื รังและโรคเกย่ี วกบั ลำไส พบสาร xanthone ในเปลือกผลมีฤทธ์ฆิ าเชื้อ แบคทีเรียซ่ึงทำใหเกิดหนอง โดยสามารถฆาไดทัง้ สายพนั ธุปกตแิ ละสายพันธุที่ด้อื ตอยาเพนนซิ ลิ นิ มฤี ทธ์ติ านเชื้อราท่เี ปนสาเหตุของโรคผวิ หนงั หลายชนิดและลดอาการอักเสบดวย จึงมีการพฒั นา ยาในรปู ครีมผสมสารบรสิ ทุ ธทิ์ ่แี ยกไดจากเปลือกผล เพอื่ ใชรกั ษาแผลที่เปนหนองและสวิ ซึ่งเกิด จากการติดเช้อื ตลอดจนใชชวยลดรองรอยดางดำบนใบหนาดวย กระวาน ชื่อวทิ ยาศาสตร : Amomum krervanh Pierre วงศ : Zingiberaceae ชื่อสามัญ : Siam Cardamom, Camphor Seed ชอ่ื อน่ื : กระวานดำ กระวานแดง กระวานขาว (ภาคกลาง, ภาคตะวนั ออก) กระวานจันทร กระวานโพธิสตั ว ลักษณะ : ไมลมลุกสงู 1-3 เมตร ขึ้นในปาชนื้ บริเวณไหลเขาสูง มเี หงาใตดนิ ใบเด่ียว เรยี งสลับ รูปขอบขนาน กวาง 8-15 ซม. ยาว 40-50 ซม. ไมมีกานใบ ดอกชอแทงจากเหงา กลบี ดอกสขี าว

เปนหลอดและพองเปนกระเปาะ ออกดอกเมื่อตนอายุ 2-3 ป ผลกลมเกลย้ี ง ขนาด 6-15 มม. เมืแกเปลอื กผลจะแหงและแขง็ เมลด็ ขนาดเล็ก 12-18 เมล็ด รวมกลุมเปน 3 กลมุ โดยมีเย่ือบาง ๆ กัน้ มกี ล่นิ หอมและรสเผด็ ประโยชนทางสมุนไพร : ตำรายาไทยใชผลเปนยาขบั ลม รกั ษาโรค ทองอืดเฟอแนนจุกเสยี ด โดยใชขนาด 1-2 กรัม ชงน้ำด่มื และใชเปนเครื่องเทศแตงกลนิ่ อาหาร บรรณานกุ รม สมาคมแพทยแผนไทย ศนู ยฝกอาชพี ตำบลคลองสาม อำเภอคลองหลวง จงั หวดั ปทมุ ธานี เว็ปไซต https://sites.google.com/site/smunphirbanheamiprayochn/srrphkhun- smunphir-phun-ban