เรียนรู้กัญชาและกัญชงอย่างชาญฉลาดสำหรับประชาชน

เรยี นรกู้ ัญชาและกัญชงอย่างชาญฉลาดสาหรับประชาชน สานักงานสง่ เสรมิ การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัยกรงุ เทพมหานคร สานักงานสง่ เสริมการศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย สานักงานปลัดกระทรวงศกึ ษาธกิ าร กระทรวงศึกษาธกิ าร



คานา เอกสารเรียนรู้กัญชาและกัญชงอย่างชาญฉลาดสาหรับประชาชน จดั ทาข้นึ เพ่อื ให้ประชาชน ตลอดจนผู้เกี่ยวข้อง (1) มีความรู้ ความเข้าใจ เบื้องต้นเกี่ยวกับกัญชาและกัญชง (2) รู้จักโทษและประโยชน์ของกัญชา และกัญชงในการรักษาโรค (3) มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับกฎหมาย ท่ีเก่ียวข้องกับกัญชาและกัญชง และ (4) ได้เรียนรู้ช่องทางของการศึกษาเรื่อง กัญชาและกัญชง เข้าถึงแหลง่ ข้อมูลทเี่ ปน็ ปจั จุบัน การจัดทาเอกสารเรียนรู้กัญชาและกัญชงอย่างชาญฉลาดสาหรับ ประชาชนฉบับน้ี สาเร็จลงได้ด้วยความร่วมมืออย่างดียิ่งจากคณะทางาน เอกสารเรียนรู้กัญชาและกัญชงอย่างชาญฉลาดสาหรับประชาชนของ สานักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย กรุงเทพมหานคร ภายใต้การให้คาปรึกษา แนะนาจากผู้ทรงคุณวุฒิ ดร.ปาน กิมปี ดร.จุรัญญา อ่อนล้อม ดร. ธนัทเทพ เธียรประสิทธ์ิ และ ดร.ชูศักด์ิ เอือ้ งโชคชยั สานักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย กรุงเทพมหานคร หวังเป็นอย่างย่ิงว่าเอกสารเรียนรู้กัญชาและกัญชงอย่าง ชาญฉลาดสาหรับประชาชนฉบับนี้ จะเป็นประโยชน์ตอ่ ประชาชนให้มีความรู้ ความเข้าใจ ตระหนักถึงโทษและประโยชน์ ตลอดจนสามารถใช้กัญชาและ กญั ชงเป็นยาได้อยา่ งเหมาะสม ก เรยี นรูก้ ญั ชาและกญั ชงอยา่ งชาญฉลาดสาหรับประชาชน

สารบญั หน้า คานา................................................................................... ก สารบัญ................................................................................ ข ความนา............................................................................... ค วตั ถุประสงค์........................................................................ ฌ ตอนที่ 1 ความรพู้ นื้ ฐานเก่ียวกับกัญชาและกัญชง............... 1 ตอนท่ี 2 โทษและประโยชน์ของกัญชาและกญั ชง............... 11 ตอนที่ 3 กฎหมายท่ีเกี่ยวข้องกับกัญชาและกัญชง.............. 29 ตอนท่ี 4 การเรียนรกู้ ัญชาและกัญชง.................................. 40 บรรณานกุ รม....................................................................... 60 คณะผู้จัดทา......................................................................... 63 บรรณาธิการ........................................................................ 65 กกกกก เรยี นรู้กัญชาและกัญชงอย่างชาญฉลาดสาหรับประชาชน

ความนา พลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี ได้กาหนดนโยบาย เร่งด่วนต่อรัฐสภาในวันท่ี 25 กรกฎาคม 2562 เพ่ือช่วยเหลือเกษตรกร พัฒข นานวัตกรรม ศึกษาวิจัย พัฒนาเทคโนโลยีการใช้พืชสมุนไพรไทย ในทางการแพทย์ อุตสาหกรรมทางการแพทย์ และผลิตภัณฑ์เพ่ือสร้าง โอกาสทางเศรษฐกิจของประชาชน ทั้งนี้กัญชาและกัญชงจัดเป็นพืช สมุนไพรประเภทหนึ่งที่มีทั้งโทษและประโยชน์ถกู นามาใช้ทางการแพทย์ ภายใต้การกากับของกฎหมาย อย่างไรก็ตามพบว่าประชาชนยังมีความ เขา้ ใจทไ่ี มถ่ ูกตอ้ งในการนากัญชาและกญั ชงมาใช้ จากนโยบายดังกล่าว จึงนามาซึ่งการทาบันทึกข้อตกลงความ รว่ มมือทางวิชาการ (MOU) เรื่องการนาความรู้เก่ียวกบั กัญชาและกัญชง ไปใช้ในการจัดการเรียนการสอน ระหว่างกระทรวงศึกษาธิการกับ กระทรวงสาธารณสุข โดยมี ดร.กนกวรรณ วิลาวัลย์ รฐั มนตรชี ่วยว่าการ กระทรวงศกึ ษาธกิ าร เปน็ ประธานในพธิ ี เพอื่ ส่งเสริมสนับสนุนดาเนินการ พัฒนาคุณภาพวิชาการ การวิจัย การพัฒนาหลักสูตรการจัดการเรียนการ สอนเกี่ยวกบั กญั ชาและกญั ชงใหก้ ับนกั ศึกษาและประชาชน เรยี นรกู้ ญั ชาและกญั ชงอย่างชาญฉลาดสาหรับประชาชน

ดังน้ัน สานักงาน กศน. โดย สานักงาน กศน. กทม. จึงได้ รับมอบหมายจาก ดร.กนกวรรณ วิลาวัลย์ รัฐมนตรีช่วยว่าการ กระทรวงศึกษาธิการ ให้ดาเนินการพัฒนาหลักสตู รกัญชาและกญั ชงเพ่ือ ประโยชน์ทางการศึกษาให้กับนักศึกษาและจัดทาเอกสารเรียนรู้กัญชา และกัญชงอย่างชาญฉลาดสาหรับประชาชน เป็นการให้ข้อมูลเพ่ือสร้างค ภูมิความรู้ให้ประชาชน มีความเข้าใจเบ้ืองต้นเกี่ยวกับกัญชาและกัญชง รู้จักโทษและประโยชน์ของกัญชาและกัญชง เข้าใจกฎหมายที่ใช้บังคับ เกี่ยวกับกัญชาและกัญชง ตลอดจนสร้างการรับรู้ให้ประชาชนได้รู้ ช่องทางการศึกษาเรื่องกัญชาและกัญชงเพื่อเป็นภูมิคุ้มกันในการนา กัญชาและกัญชงมาใชอ้ ยา่ งชาญฉลาดใหเ้ กดิ ประโยชน์สงู สุด ง เรียนรู้กัญชาและกัญชงอย่างชาญฉลาดสาหรบั ประชาชน

ดร.กนกวรรณ วิลาวัลย์ เป็นประธานในพิธีลงนามความร่วมมือทางวิชาการ ระหวา่ งกระทรวงศึกษาธกิ ารและกระทรวงสาธารณสุข “...ประเทศของเรานนั้ กไ็ ด้มีการศกึ ษาวจิ ยั พัฒนากญั ชากญั ชงเพอ่ื ใช้ ให้เกิดประโยชน์ทางการแพทย์ ดังน้ันจึงมีความจาเป็นท่ีคนไทย จะตอ้ งร้เู ข้าใจเก่ียวกบั โทษและประโยชนใ์ นการใช้กัญชากัญชงอย่าง ถูกต้องและแท้จริง จึงจาเป็นท่ีเราจะต้องเตรียมคนไทยให้มีความรู้ ความเข้าใจเก่ียวกับกัญชาและกัญชง กระทรวงศึกษาธิการจึงได้ มอบหมายให้สานักงาน กศน. โดยสานักงาน กศน.กทม.ร่วมกับ โรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร มูลนิธิโรงพยาบาลเจ้าพระยา อภัยภูเบศรฯ จัดทาหลักสูตรรายวิชาเลือกกัญชาและกัญชงศึกษา เพื่อใช้เป็นยาอย่างชาญฉลาด ให้เกิดข้ึนได้อย่างจริงจังอย่างเป็น รปู ธรรมในสังคมไทย ของเรา...” (ดร.กนกวรรณ วิลาวลั ย์ รฐั มนตรชี ่วย ว่าการกระทรวงศึกษาธิการ ได้กลา่ วไว้เมอ่ื วันท่ี 14 มกราคม 2563 ในโอกาส เป็นประธานในพิธีเปิดโครงการ พัฒนาครูผู้สอนหลักสูตรรายวิชาเลือก “กัญชา และกัญชงศึกษา เพ่ือใช้เป็นยา อย่างชาญฉลาด” ณ โรงแรมชลพฤกษ์ รี สอร์ท จ.นครนายก) เรยี นรูก้ ัญชาและกัญชงอย่างชาญฉลาดสาหรับประชาชน จ

ฉ เรยี นรกู้ ัญชาและกญั ชงอยา่ งชาญฉลาดสาหรบั ประชาชน

เรยี นร้กู ญั ชาและกัญชงอย่างชาญฉลาดสาหรบั ประชาชน ช

วตั ถปุ ระสงค์ ซ เรยี นรู้กญั ชาและกญั ชงอยา่ งชาญฉลาดสาหรบั ประชาชน

1. เพ่อื ให้ประชาชนมีความรู้ ความเข้าใจเบ้ืองตน้ เก่ียวกับกัญชา และกญั ชง 2. เพื่อให้ประชาชนร้จู ักโทษและประโยชนข์ องกัญชาและกญั ชง ในการรักษาโรค 3. เพื่อให้ประชาชนมีความรู้ ความเข้าใจเก่ียวกับกฎหมาย ทเ่ี กยี่ วขอ้ งกบั กัญชาและกัญชง 4. เพื่อให้ประชาชนได้เรยี นรู้ชอ่ งทางและเขา้ ถึงแหล่งข้อมลู ของการศกึ ษาเร่ืองกญั ชาและกัญชงทเ่ี ปน็ ปัจจบุ ัน ฌ เรียนรู้กญั ชาและกัญชงอย่างชาญฉลาดสาหรบั ประชาชน

ตอนที่ 1 ความรูพ้ น้ื ฐานเก่ียวกับกัญชาและกญั ชง 1.1 ความรู้เบื้องต้นเกยี่ วกบั กญั ชาและกัญ ชง  ความเป็นมาของกญั ชาและกญั ชง  ความแตกต่างของกัญชาและกัญชง 1.2 สภาพทั่วไปในการใช้กัญชาและกญั ชง  สภาพการณก์ ารใชก้ ัญชาและกญั ชงใน ตา่ งประเทศ  สภาพการณ์การใชก้ ัญชาและกัญชงในประเทศ ไทย 1 เรียนรกู้ ัญชาและกญั ชงอยา่ งชาญฉลาดสาหรับประชาชน

1.1 ความร้เู บื้องตน้ เกย่ี วกบั กัญชาและกัญ ชง ความเป็นมาของกัญชาและกญั ชง กัญชาและกัญชงจัดเป็นพืชตระกูลเดียวกัน ซึ่งเป็นพืช ล้มลุก มีลกั ษณะใบแตกออกเป็นแฉก ประมาณ 3–9 แฉก มี สีเขยี ว กัญชา ถูกนามาใช้ประโยชน์ในประเทศต่าง ๆ ยาวนานกว่า 10,000 ปี สาหรับประเทศไทยเริ่มปรากฏหลักฐานการใช้ กัญชาเป็นยารักษาโรคคร้ังแรกสมัยพระนารายณ์ มหาราช รัฐบาลไทยไดต้ ราพระราชบัญญัตยิ าเสพตดิ ใหโ้ ทษ พ.ศ. 2522 โดย จัดกัญชาเป็นยาเสพติดให้โทษประเภท 5 แต่ทั้งนี้ในสภาวะ ปัจจุบัน กฎหมายกาหนดให้สามารถใช้กัญชาในทางการแพทย์ หรือศึกษาวิจัยได้ตามเกณฑท์ กี่ าหนด กัญชง นิยมปลูกเพ่ือใช้เส้นใยเป็นหลัก ชุมชนชาวไทย ภเู ขา มีการใช้กญั ชงในวิถีชีวิตและประเพณีมาแตด่ ั้งเดิม เช่น นาเส้นใยกัญชงมามัดมือทารกท่ีเกิดใหม่ นามาถัก ทอเครื่อง แตง่ กาย รองเทา้ เป็นตน้ เรยี นรกู้ ญั ชาและกัญชงอย่างชาญฉลาดสาหรบั ประชาชน 2

ความแตกต่างของกญั ชาและกัญ ชง กัญชาและกัญชง ประกอบด้วยสารสาคัญหลายกลุ่มซ่ึงออก ฤทธ์ิ ใ น ก า ร รั ก ษ า ร่ ว ม กั น เ ช่ น ส า ร แ ค น น า บิ น อ ย ด์ (Cannabinoid) ฟ ล า โ ว น อ ย ด์ ( Flavonoid) เ ท อ ร์ ปี น (Terpene) เป็นตน้ กัญชา แยกออกจากกัญชง ตามปริมาณ สารเมา หรือสารทีเอชซี (THC) กฎหมายไทย กญั ชา กาหนดใหก้ ัญชงต้องมีสารทีเอชซี (THC) ในใบ และช่อดอก ไม่เกินร้อยละ 1.0 ต่อน้าหนักแห้ง แตห่ ากปรมิ าณเกินกาหนดจะจดั เปน็ กญั ชา กญั ชง มีการพฒั นาสายพันธ์ุ เพอ่ื ใช้ ประโยชนห์ ลายดา้ นสามารถแบง่ ออกเป็น 3 กลุม่ ได้แก่ กัญชง 1. กล่มุ สายพนั ธุ์เพือ่ ใช้เส้นใย 2. กลมุ่ สายพนั ธ์ุทใ่ี ช้ประโยชนจ์ ากเมล็ด พัฒนาใหเ้ มล็ดมีคณุ คา่ ทางโภชนาการสงู 3. กลุม่ สายพันธท์ุ ช่ี อ่ ดอกมคี ุณคา่ ทางยาสงู มสี ารซีบดี ี (CBD) สูง 3 เรียนร้กู ญั ชาและกญั ชงอย่างชาญฉลาดสาหรบั ประชาชน

กัญชา รูปภาพแสดงตน้ กญั ชาและชอ่ ดอก (กะหล)ี่ ที่มาของภาพ https://www.bangkokbiznews.com/news/detail/860439 กญั ชง รปู ภาพแสดงลกั ษณะเมลด็ กญั ชง ท่มี าของภาพ http://www.ej.eric.chula.ac.th/content/6131/256 เรียนรู้กัญชาและกัญชงอย่างชาญฉลาดสาหรับประชาชน 4

กัญชง รูปภาพแสดงต้นกญั ชงและใบกญั ชง ชนดิ ทีใ่ ชป้ ระโยชนจ์ ากเสน้ ใย ที่มาของภาพ https://en.m.wikipedia.org/wiki/Hemp กัญชง รูปภาพแสดงตน้ กัญชงและช่อดอกกญั ชง ชนิดท่ีใช้ประโยชน์จากช่อดอก ท่มี าของภาพ https://dutch-passion.com/en/cannabis-seeds/ cbd-charlottes-angel 5 เรยี นร้กู ญั ชาและกญั ชงอย่างชาญฉลาดสาหรบั ประชาชน

1.2 สภาพทว่ั ไปในการใช้กญั ชาและกญั ชง ปัจจุบันมีมากกว่า 30 ประเทศทั่วโลก อนุญาตให้ใช้กัญชาและ กัญชงซง่ึ จาแนกไดเ้ ปน็ 4 กลมุ่ คือ กลุ่มประเทศท่ีกัญชามีสถานะถูกกฎหมายและสามารถใช้ 1 ในการสันทนาการได้อย่างเสรี ได้แก่ ประเทศอุรุกวัยและ ประเทศแคนาดา กลุ่มประเทศท่ีกัญชามีสถานะผิดกฎหมาย แต่มีการ 2 อนุญาตให้ใช้กัญชาได้ภายใต้กรอบกฎหมาย เช่น ประเทศ เนเธอรแ์ ลนด์ โปรตุเกส และสหรัฐอเมริกา ในบางมลรฐั กลุ่มประเทศท่ีกัญชามีสถานะผิดกฎหมายแต่อนุญาตให้ 3 ใช้กัญชาได้เฉพาะในการศึกษาวิจัย หรือการบาบัดรักษา โรคทางการแพทย์เท่านั้น เช่น ประเทศสหราชอาณาจักร และประเทศสหรัฐอเมริกาในบางมลรัฐ รวมถึงประเทศ ไทยกจ็ ัดอย่ใู นกลมุ่ น้ดี ว้ ย กลุ่มประเทศที่กัญชามีสถานะผิดกฎหมายท่ีไม่มีการ 4 อนุญ าต ให้ ใช้ ใน ก ร ณีใ ด ๆ ทั้ งส้ิ น เ ช่น ป ระ เท ศ สหรัฐอเมรกิ าในบางมลรฐั เรยี นร้กู ัญชาและกัญชงอย่างชาญฉลาดสาหรบั ประชาชน 6

สภาพการณก์ ารใชก้ ัญชาและกญั ชงในประเทศไทย ประชาชนเร่ิมมีความสนใจเรื่องของกัญชาและกัญชงมาก ข้ึน ผลักดันให้ภาครัฐมีการทางานอย่างต่อเนื่อง จะเห็นได้จากการ เกิดความร่วมมือระหว่างมหาวิทยาลัยภาครัฐ โรงพยาบาลรัฐ และ ภาคเอกชน ร่วมกันเพื่อให้ได้ผลิตภัณฑ์ยาที่มีคุณภาพ เร่ิมมี งานวจิ ยั เพิ่มมากขึ้น มกี ารจัดทาระบบของโรงพยาบาลเพ่ือกระจาย ยาให้แก่ผู้ป่วย แต่ยังคงต้องปรับในหลาย ๆ ด้าน รวมถึงด้าน กฎหมาย เพอ่ื ให้ผ้ปู ่วยเขา้ ถงึ ยาได้งา่ ยข้ึนและไดร้ บั ยาอย่างตอ่ เนื่อง ตอนนี้ประเทศไทยอยู่ในช่วงของการปรับปรุงระบบเพื่อให้ ประชาชนเข้าถึงข้อมูลและเข้าถึงยาได้ง่ายขึ้น ภาครัฐและ โรงพยาบาลทางานได้ง่ายขึ้น ส่วนในภาคของคลินิกท่ีให้บริการ คลนิ กิ กญั ชา แบง่ ออกเป็น 2 ประเภท 1. คลินกิ กัญชาทาง 2. คลินกิ กญั ชาทาง การแพทย์แผนปจั จุบัน การแพทย์แผนไทยและ การแพทย์ทางเลือก 7 เรยี นรกู้ ญั ชาและกัญชงอย่างชาญฉลาดสาหรบั ประชาชน

สาหรับคลินิกกัญชาทางการแพทย์แผนปัจจุบัน ของโรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร เร่ิมมีการจ่ายยาที่ เป็น ยาหยอดใต้ลิ้น 3 สูตร สั่งจ่ายตามโรคที่กระทรวง สาธารณสุขแนะนา ในส่วนของคลินิกกัญชาทางการแพทย์ แผนไทยของโรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร ขณะนี้จ่าย ยา 2 ตารับ คือ ยาศุขไสยาศน์ ยาทาลายพระสุเมรุ และ กาลงั พัฒนาเพอ่ื ให้มี ยาครบทง้ั 16 ตารบั และตอนนี้กาลังพัฒนายาตัวใหม่เป็นตารับยาของ หมอพ้ืนบ้าน ท่ีใช้รักษาโรคสะเก็ดเงินหรือโรคเร้ือนกวาง ซึ่ ง มี ผ ล วิ จั ย ร อ ง รั บ ว่ า กั ญ ช า จ ะ ช่ ว ย รั ก ษ า ก ลุ่ ม โ ร ค นี้ ไ ด้ อย่างไร ก็ตามการใช้กัญชาจาเป็นต้องอยู่ภายใต้การดูแล ของแพทย์ เพราะต้องมีการกาหนดปริมาณการใช้ให้ปลอดภัย มคี วามเสย่ี งและผลข้างเคยี งนอ้ ยท่ีสดุ เรียนรู้กัญชาและกญั ชงอย่างชาญฉลาดสาหรบั ประชาชน 8

คาถามนี้มีคาตอบ ถาม กัญชาและกัญชง เปน็ พืชชนิดเดียวกันใชห่ รือไม่ ตอบ ใช่ เป็นพืชชนิดเดียวกัน แต่แตกต่างกันท่ีปริมาณสาร THC (สารเมา) ถ้าปริมาณสาร THC ไม่เกินร้อยละ 1 ในช่อดอกแห้งคือกัญชง ถา้ มปี รมิ าณสาร THC มากกว่ารอ้ ยละ 1 คือกญั ชา ถาม ประเทศไทยเปน็ ประเทศแรกในภมู ิภาคเอเชีย ตะวันออกเฉยี งใตท้ ีอ่ นุญาตให้ใช้กญั ชาเพื่อ ประโยชน์ทางการแพทยแ์ ละการวจิ ยั ใชห่ รือไม่ ตอบ ใช่ เพราะประเทศไทยมีการแก้ไขปรับปรุงกฎหมายให้ใช้กัญชาในทาง การแพทย์เป็นประเทศแรกในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เม่ือกฎหมายมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันถัดจากวันที่ประกาศใน ราชกิจจานุเบกษา คอื วันท่ี 19 กมุ ภาพันธ์ 2562 แต่ไม่ได้หมายถึง ว่าเปิดให้บุคคล หน่วยงาน องค์กร ผลิต นาเข้า ส่งออก จาหน่าย ครอบครอง หรือเสพได้ กฎหมายได้ให้ใช้กัญชาเพื่อประโยชน์ ทางการแพทย์และการรักษาผู้ป่วย ภายใต้การควบคุมดูแลของ กระทรวงสาธารณสุข 9 เรียนรู้กญั ชาและกญั ชงอยา่ งชาญฉลาดสาหรับประชาชน

สรปุ สาระสาคัญ กั ญ ช า แ ล ะ กั ญ ช ง เ ป็ น พื ช ล้ ม ลุ ก ที่ ถู ก น า ม า ใ ช้ ประโยชน์ มาอย่างยาวนาน สาหรับในประเทศไทยปรากฏ หลักฐาน การใช้กัญชารักษาโรคครั้งแรกในสมัยพระ นารายณม์ หาราช ลักษณะกายภาพของกัญชาและกัญชงนั้น ไม่สามารถแยกออกจากกันได้อย่างชัดเจน จึงต้องอาศัยการ แบ่งตามปริมาณสาร ทีเอชซี (THC) ซึ่งพบในกัญชา มากกว่า สาหรับการใช้กัญชา ในแต่ละประเทศทั่วโลก สามารถแบ่งได้เป็น 4 กลุ่ม ประเทศไทยอยู่ในกลุ่มประเทศที่ กัญชามีสถานะผิดกฎหมาย แต่สามารถ ขออนุญาตเพื่อใช้ ในการศกึ ษาวจิ ยั หรือการบาบดั รกั ษาโรคได้ เรียนรกู้ ญั ชาและกญั ชงอย่างชาญฉลาดสาหรับประชาชน 10

ตอนที่ 2 โทษและประโยชน์ของกัญชาและกญั ชง กัญชาและกัญชงยังจัดเป็นยาเสพติดให้โทษประเภท 5 ตาม กฎหมาย ซ่ึงถือว่ามีความผิดหากครอบครอง เสพ หรือจาหน่าย แต่ ปัจจุบันมีงานวิจัยมากมายท่ีแสดงให้เห็นว่ากัญชาและกัญชงมีประโยชน์ ทั้งทางการแพทย์และด้านอ่ืน ๆ พืชทั้งสองชนิดน้ีจึงมีทั้งโทษและ ประโยชน์หลายประการ ดงั นี้ 1. โทษและประโยชน์ของกัญชาและกัญชง 11 เรียนรู้กญั ชาและกญั ชงอยา่ งชาญฉลาดสาหรบั ประชาชน

เรียนรกู้ ญั ชาและกญั ชงอย่างชาญฉลาดสาหรับประชาชน 12

13 เรียนร้กู ัญชาและกญั ชงอยา่ งชาญฉลาดสาหรบั ประชาชน

เรียนรกู้ ญั ชาและกญั ชงอย่างชาญฉลาดสาหรับประชาชน 14

2. กญั ชาและกัญชงทางการแพทยใ์ นประเทศไทย กัญชาและกัญชง มีสารออกฤทธ์ิหลักคือ แคนนาบินอยด์ ท่ี สาคัญ ได้แก่ ทเี อชซี (THC) มีฤทธิ์ลดปวด ชว่ ยให้นอนหลับ แต่ทาให้ติด และเมา และ ซีบีดี (CBD) ช่วยลดอักเสบได้ดี ไม่ทาให้ติด ช่วยลดการเมา การรับการรักษาด้วยยากัญชา ควรอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์ แพทย์ แผนไทยหรือแพทย์แผนไทยประยุกต์ที่ผ่านการอบรมการใช้กัญชาทาง การแพทยแ์ ล้ว 15 เรียนรกู้ ัญชาและกญั ชงอย่างชาญฉลาดสาหรบั ประชาชน

เรียนรกู้ ญั ชาและกญั ชงอย่างชาญฉลาดสาหรับประชาชน 16

17 เรียนร้กู ัญชาและกญั ชงอยา่ งชาญฉลาดสาหรบั ประชาชน

เรียนรกู้ ญั ชาและกญั ชงอย่างชาญฉลาดสาหรับประชาชน 18

19 เรียนร้กู ัญชาและกญั ชงอยา่ งชาญฉลาดสาหรบั ประชาชน

เรียนรกู้ ญั ชาและกญั ชงอย่างชาญฉลาดสาหรับประชาชน 20

21 เรียนร้กู ัญชาและกญั ชงอยา่ งชาญฉลาดสาหรบั ประชาชน

เรียนรกู้ ญั ชาและกญั ชงอย่างชาญฉลาดสาหรับประชาชน 22

23 เรียนร้กู ัญชาและกญั ชงอยา่ งชาญฉลาดสาหรบั ประชาชน

3. กรณศี ึกษา กรณีศกึ ษาที่ 1 นายเสาธงได้เล่านาทีชีวิต หลังใช้น้ามันกัญชาเพ่ือหวังจะรักษา อาการนอนไม่หลับ แต่เกือบแย่ ต้องแอดมิทด่วน เพราะมีอาการแพ้ รุนแรง นายเสาธง ได้โพสต์ข้อความว่านอนไม่หลับหลายวัน มีคน แนะนาว่าให้ลองหยดน้ามันกัญชาใต้ลิ้นดู จึงไปแอบสั่งน้ามันกัญชา ท่ีจาหน่ายอยู่ในเฟซบุ๊กมาลองใช้ และต้องเข้าโรงพยาบาล เพราะเกิด อาการเวียนศีรษะ อาเจียน หายใจไม่ออก เกือบตาย จงึ สอบถามแพทย์ ผู้รกั ษา แพทยต์ อบว่าอย่าไปหลงเช่ือตามกระแสกญั ชา มันไม่ใช่ยาวิเศษ ครอบจักรวาลขนาดน้ัน แพทย์ยังระบุด้วยว่า ถ้าไม่เชื่อแพทย์ ซึ่งไม่มี ผลประโยชน์กับการขายกัญชา เหมือนที่หลายคนกาลังโปรโมทกัน ตอนนอ้ี าจเปน็ อันตรายถงึ ชีวติ ได้ สรปุ ผลการวิเคราะหก์ รณีศกึ ษาท่ี 1 จากนายเสาธง ใช้น้ามันกัญชาเพ่ือหวังจะรักษาอาการนอน ไม่หลับ ทาให้ทราบถึงผลของการใช้น้ามันกัญชาที่ผิดกฎหมายและไม่ได้ มาตรฐาน และใช้โดยไม่ได้รับคาแนะนาจากแพทย์ผู้ได้รับการอบรม และที่ได้รับอนุญาตให้จ่ายยาน้ามันกัญชา จึงทาให้ได้รับผลข้างเคียง จากการใช้นา้ มนั กญั ชาเกนิ ขนาดอาจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้ เรยี นรู้กัญชาและกญั ชงอย่างชาญฉลาดสาหรับประชาชน 24

กรณศี กึ ษาที่ 2 “สาวถูกหลอกใหก้ ินบราวนก่ี ัญชา” กก สาวคนหนึ่งได้เดินทางไปตรวจร่างกายที่โรงพยาบาล เพื่อใช้เป็นหลักฐานดาเนินคดีกับผู้ท่ีนาเอาขนมบราวนี่ใส่ กั ญ ช า ใ ห้ เ ธ อ แ ล ะ เ พ่ื อ น ข อ ง ส า ว ที่ ถู ก ห ล อ ก อี ก ส อ ง ค น รับประทานจนเกิดอาการหลอน โดยผลการตรวจปัสสาวะ ทโ่ี รงพยาบาล พบวา่ มีสารกญั ชาตกค้างในร่างกายจานวนมาก นั้น ล่าสุดได้เดินทางมาพบพนักงานสอบสวนท่ีกองบังคับการ ตารวจ โ ด ย ใ ห้ ก า ร ว่ า รั บ จ้ า ง ท า ง า น ใ ห้ กั บ ส ถ า น บั น เ ทิ ง แห่งหน่ึง กระท่ังใกล้เลิกงานมีชายหนุ่มเข้ามาหา พร้อมกับ ชักชวนให้กินขนมบราวน่ี ซึ่งขณะนั้นตนเองหิวและชอบกิน บราวนี่ จึงกินไป 5 ชิ้น เพ่ือนกิน 2 ช้ิน ต่อมามีอาการคอแห้ง กระหายน้า หัวใจเต้นแรง หายใจไม่ออก ตาพร่ามัว เห็นภาพหลอน จากน้ันก็เริ่มมีอาการรู้สึกเหมือนอยู่ในภวังค์ เคลิ้ม เบลอ เลยดื่มน้าไป 1 ขวดใหญ่ ก่อนจะทางานและเกือบล้มกลางงาน ต้องยืนเกาะแขนรุ่นน้องเอาไว้ พอลงจากเวทีได้ก็ยังมีอาการอยู่ จึงบอกให้น้องพาไปโรงพยาบาล และวันรุ่งขึ้นอาการยัง ไม่ดีขน้ึ จงึ เขา้ รับการรกั ษาตอ่ ทีโ่ รงพยาบาล 25 เรียนร้กู ญั ชาและกญั ชงอย่างชาญฉลาดสาหรับประชาชน

กรณีศึกษาท่ี 2 “สาวถกู หลอกใหก้ ินบราวนก่ี ญั ชา” (ต่อ) โดยผลการตรวจยืนยันในใบรับรองแพทย์ ปรากฏว่า พบสารกัญชาในปัสสาวะ ซ่ึงจะได้รวบรวมหลักฐานส่งให้ พนักงานสอบสวนพร้อมเดินทางมาให้ปากคาและลงบันทึก ประจาวันที่สถานีตารวจต่อไป ท้ังน้ี ยืนยันว่าตนเป็นคนไม่ ดื่มเหล้าและไม่สูบบุหรี่ กินบราวน่ีไปอย่างเดียว เมื่อตรวจวัด ชีพจรที่โรงพยาบาล ชีพจรเต้นเร็วถึง 140 คร้ัง/นาที และท่ี ออกมาเสนอความ จริงนั้น อยากฝากเป็นอุทาหรณ์เตือนผู้หญิง ใหเ้ พม่ิ ความระมัดระวงั เพราะอาจตกเป็นเหยอ่ื ผูท้ ไี่ มห่ วังดีได้ สรุปผลการวเิ คราะหก์ รณีศกึ ษาท่ี 2 จากกรณีศึกษาพบว่า ตารวจสันนิษฐานอาจเกิดจากการ ท่ีรับประทานบราวนี่ท่ีมีส่วนผสมของกัญชาเกินขนาด หรืออาจ ใช้ร่วมกับแอลกอฮอล์ เน่ืองจากแอลกอฮอล์สามารถเสริมฤทธิ์ ของกญั ชา ทาใหเ้ กิดการมึนเมา คอแห้ง กระหายน้า หัวใจเต้นแรง หายใจไม่ออก ตาพร่ามัวจนหมดสติและอาจเปน็ อันตรายถึงชีวิตได้ เรยี นรู้กญั ชาและกัญชงอย่างชาญฉลาดสาหรบั ประชาชน 26

4. คาถามนม้ี ีคาตอบ 1. ถาม จริงหรอื ไม่ กัญชาใชแ้ ทนยารักษาโรคมะเร็งได้ ตอบ ไม่จริง กัญชาไม่ใช่ยาหลักในการใช้รักษาโรคมะเร็ง แต่ยา กัญชาใช้เพื่อการบรรเทาอาการปวด ลดอักเสบ ช่วยให้นอนหลับ กนิ ขา้ วได้และเพื่อเพ่มิ คุณภาพชวี ิตของผปู้ ่วยเป็นหลัก 2. ถาม จริงหรือไม่ กญั ชาเป็นยาครอบจกั รวาล รกั ษาไดท้ ุกโรค ตอบ ไมจ่ รงิ ยากัญชามีฤทธิ์รกั ษาไดเ้ ฉพาะบางโรคเท่านน้ั 3. ถาม จริงหรอื ไม่ ผู้ป่วยสามารถซอ้ื ผลิตภัณฑก์ ัญชามาใช้เองได้ ตอบ ไมจ่ รงิ ผู้ป่วยต้องได้รับการสัง่ จา่ ยจากแพทย์ จากคลินิกกัญชา ทางการแพทย์ท่ไี ด้รับอนุญาต 4. ถาม จริงหรือไม่ กญั ชาชว่ ยลดปวด นอนหลับ และให้กนิ ขา้ วได้ ตอบ จรงิ กญั ชามฤี ทธิ์ในการบรรเทาอาการปวดช่วยใหน้ อน หลบั และอยากอาหาร 27 เรยี นรูก้ ัญชาและกัญชงอย่างชาญฉลาดสาหรบั ประชาชน

เรียนรกู้ ญั ชาและกญั ชงอย่างชาญฉลาดสาหรับประชาชน 28

ตอนที่ 3 กฎหมายท่ีเกย่ี วข้องกบั กญั ชาและกัญชง สแกน QR Code เพื่อศึกษาเน้อื หารายละเอียด พ.ร.บ.ยาเสพติดให้โทษ พ.ศ. 2522 (เพ่มิ เติมโดยพระราชบญั ญัติ ยาเสพติดใหโ้ ทษ (ฉบับท่ี 7) พ.ศ. 2562) 29 เรยี นร้กู ญั ชาและกญั ชงอยา่ งชาญฉลาดสาหรับประชาชน

ความผิดและบทลงโทษตามกฎหมาย แห่ง พ.ร.บ.ยาเสพติดให้โทษ พ.ศ. 2522 (เพม่ิ เติมโดยพระราชบัญญัตยิ าเสพติดใหโ้ ทษ (ฉบับท่ี 7) พ.ศ. 2562) 2. ครอบครองหรือจาหน่ายโดยไม่ไดร้ ับ อนุญาต (ปรมิ าณไมถ่ งึ 10 กโิ ลกรัม) 3. ครอบครองหรอื จาหน่ายโดยไมไ่ ดร้ ับ อนุญาต (ปริมาณ 10 กิโลกรัมขนึ้ ไป) ปรับ 1 แสน - 1.5 ลา้ นบาท เรยี นรูก้ ญั ชาและกญั ชงอยา่ งชาญฉลาดสาหรับประชาชน 30

ความผิดและบทลงโทษตามกฎหมาย แหง่ พ.ร.บ.ยาเสพติดให้โทษ พ.ศ. 2522 (เพมิ่ เติมโดยพระราชบญั ญตั ยิ าเสพติดใหโ้ ทษ (ฉบับท่ี 7) พ.ศ. 2562) 31 เรียนรู้กญั ชาและกัญชงอย่างชาญฉลาดสาหรบั ประชาชน

ข้อยกเว้นตามกรณที ่กี ฎหมายกาหนด แห่ง พ.ร.บ.ยาเสพตดิ ใหโ้ ทษ พ.ศ. 2522 (เพิ่มเตมิ โดยพระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษ (ฉบับท่ี 7) พ.ศ. 2562) ข้อยกเวน้ เสพ เสพเพ่อื การรักษาโรคตามคาส่ังของแพทย์ฯ ม.58 วรรค 2 *ท่ีไดร้ ับใบอนญุ าตฯ หรือเพ่อื การศกึ ษาวิจัย ครอบครอง ไม่เกินปริมาณท่ีจาเป็นในการรักษาโรคเฉพาะตัว ม.26/4 (1) โ ด ย จ ะ ต้ อ ง มี ใ บ ส่ั ง ย า ห รื อ ห นั ง สื อ รั บ ร อ ง จ า ก ผู้ประกอบวิชาชีพเวชกรรมท่ีเกี่ยวข้องและการมีไว้ ผลติ นาเข้า ในครอบครองไมเ่ กินปรมิ าณทจ่ี าเปน็ สง่ ออก ม.26/2 (1) กรณจี าเปน็ เพื่อประโยชน์ของทางราชการ การแพทย์ การรักษาผู้ป่วย หรือการศึกษาวิจัยและพัฒนา ทั้งนี้ให้รวมถึงการเกษตรกรรม พาณิชยกรรม วิทยาศาสตร์ หรืออุตสาหกรรมเพ่ือประโยชน์ทาง การแพทย์ด้วย ซ่ึงได้รับใบอนุญาตจากผู้อนุญาตโดย ความเห็นชอบของคณะกรรมการ *หมายเหตุ แพทย์ หมายถึง ผ้ปู ระกอบวิชาชีพเวชกรรม ผ้ปู ระกอบวชิ าชพี ทันตกรรม ผู้ประกอบวิชาชีพการแพทยแ์ ผนไทย ผูป้ ระกอบวชิ าชีพการแพทย์แผนไทยประยกุ ต์หรือ หมอพ้ืนบา้ น ตามกฎหมายวา่ ดว้ ยวชิ าชพี การแพทย์แผนไทยท่ีได้รบั ใบอนุญาต เรียนรกู้ ัญชาและกัญชงอย่างชาญฉลาดสาหรบั ประชาชน 32

ขอ้ ยกเว้นตามกรณีทก่ี ฎหมายกาหนด แห่ง พ.ร.บ.ยาเสพติดให้โทษ พ.ศ. 2522 (เพมิ่ เติมโดยพระราชบัญญตั ยิ าเสพติดให้โทษ (ฉบบั ท่ี 7) พ.ศ. 2562) นาเขา้ เพอื่ ใช้ส่วน ขอ้ ยกเว้น บุคคล ม.26/2 (3) กรณีท่ีเป็นการนาติดตัวเข้ามาในหรือ ออกไปนอกราชอาณาจักรไม่เกินปริมาณ จาหน่ายหรือ ท่ีจาเป็นสาหรับใช้รักษาโรคเฉพาะตัวโดย ครอบครอง มีใบส่ังยาหรือหนังสือรับรองของผู้ได้รับ ม.26/3 อนญุ าต ต้องมีใบอนุญาตตามหลักเกณฑ์วิธีการ และเง่อื นไขท่ีกาหนดในกฎกระทรวง อยา่ งไรก็ตาม “ผู้ขออนุญาต” ต้องได้รับอนุญาต จาก “ผมู้ สี ิทธิอนุญาต” ตามกฎหมาย 33 เรียนร้กู ญั ชาและกญั ชงอยา่ งชาญฉลาดสาหรบั ประชาชน

เรียนรกู้ ญั ชาและกญั ชงอย่างชาญฉลาดสาหรับประชาชน 34

35 เรียนร้กู ัญชาและกญั ชงอยา่ งชาญฉลาดสาหรบั ประชาชน

เรียนรกู้ ญั ชาและกญั ชงอย่างชาญฉลาดสาหรับประชาชน 36

37 เรียนร้กู ัญชาและกญั ชงอยา่ งชาญฉลาดสาหรบั ประชาชน

เรียนรกู้ ญั ชาและกญั ชงอย่างชาญฉลาดสาหรับประชาชน 38