จดหมายข่าวชุมชนคนรักสุขภาพ_ฉบับสร้างสุข_ป

จดหมายข่าวชมุ ชนคนรกั สุขภาพ ฉบบั ปีท่ี 15 ฉบับท่ี 209 มีนาคม 2562 Carbonโฉมใหม่ ลด Footprintทก่ี อ่ ใหเ้ กิดสภาวะโลกร้อน แจก ชวนเปิดโลกอีกใบ นอกห้องเรียน แนะน�ำกิจกรรม​ปิดเทอมสร้างสรรค์ ฟร!ี คนสร้างสุข เปล่ียนโลกแห่งขยะ สำ� นักงานกองทุนสนับสนนุ การสรา้ งเสรมิ สุขภาพ (สสส.)

จากใจผู้จัดการ สวสั ดีครับ เพือ่ นร่วมสร้างสขุ ทุกคน เวลาของปเี คลอื่ นเขา้ สกู่ ารเรม่ิ ตน้ ของฤดรู อ้ น หลายสง่ิ หลายอยา่ ง ดร.สปุ รดี า อดลุ ยานนท์ ก็เคลื่อนตามมาด้วยกัน แดดกล้า อากาศร้อน ดอกหางนกยูงบาน ลมชะช่อมะม่วง ภยั แลง้ อาหารเป็นพษิ การปดิ เทอม... สา� หรับเดก็ และเยาวชนวัยเรียนแลว้ ชว่ งเวลาการปดิ เทอมฤดูร้อน ดจู ะเปนชว่ งเวลา กิจกรรมสร้างเสริมสุขภาพจากภาคี ส�าคัญในรอบป น่าแปลกว่าผู้ใหญ่ท่ีพ้นวัยเด็กมา มักจะมีความทรงจ�าดีๆ ถึงกิจกรรมช่วง ทุกด้านแล้ว ยังเปิดรับโครงการใหม่ ปิดเทอมให้เล่าถึง ซ่ึงบ่งบอกว่า เราได้เรียนรู้และเก็บเก่ียวส่ิงส�าคัญของชีวิตจากนอก เพ่ืองานปิดเทอมสร้างสรรค์โดยตรง หอ้ งเรยี นในห้วงเวลาปิดเทอมกนั อยไู่ ม่ใช่น้อย อีก 400 โครงการ อีกด้วย และยังมี ต�าแหน่งงานส�าหรับเยาวชนสมัคร แต่ละป จะมีเด็กและเยาวชนราว 13 ล้านคน มองหากิจกรรมนอกห้องเรียนช่วง เ ข ้ า ม า ท� า ง า น ห า ร า ย ไ ด ้ แ ล ะ เ รี ย น รู ้ ปิดเทอม พ่อแม่ ผู้ปกครอง โรงเรียน หรือเง่ือนไขชีวิต เช่น การหาเล้ียงชีพ หรือจังหวะ ชวี ติ การทา� งานที่หอการค้าไทยประสาน การศึกษาต่อ อาจมาก�าหนดสิ่งท่ีพวกเขาต้องท�า แต่ก็มีเด็กๆ ไม่น้อยที่มีช่องว่างของเวลา ผู้ประกอบการทั่วประเทศมีอยู่กว่า ใหพ้ วกเขาเลือกหากิจกรรมมาเตมิ เต็ม และหลายคนมสี ิ่งให้เลือกเติมจ�ากดั เอามากๆ 1 หมน่ื ต�าแหน่ง รายงานสขุ ภาพคนไทย ป 2559 พบวา่ เยาวชนไทยใชเ้ วลาในการเขา้ อนิ เทอรเ์ นต็ เฉลยี่ ประเทศไทยก้าวส่สู งั คมผู้สงู อายุ 6 ชั่วโมงต่อวัน โดยการเล่นเกมถึงร้อยละ 85 ส่วนการใช้งานเพื่อการศึกษา ค้นหาข้อมูล แล้ว เด็กเยาวชนรุ่นปจจุบันในยุคท่ีมี ทางการเรียนรู้ 31.8% และเด็กจ�านวนมากไม่รู้จะท�าอะไร จึงใช้เวลาหมดไปกับหน้าจอ อัตราเกิดลดต่�าลง ต้องแบกรับภาระ การกนิ นอน ถือเปน พฤติกรรมเนือยนิ่งในรูปแบบตา่ งๆ ดูแลผู้สูงอายุในอัตราส่วนท่ีมากกว่า ผใู้ หญใ่ นยคุ กอ่ นเคยตอ้ งแบกรบั และยงั สสส. จึงได้ร่วมมือกับองค์กรภาครัฐ องค์การมหาชน องค์กรสาธารณประโยชน์ ต้องเผชิญกับโลกอนาคตที่การแข่งขัน และองค์กรภาคเอกชนกว่าย่ีสิบองค์กร อาทิ กรมกิจการเด็กและเยาวชน, กรมพลศึกษา, ทุกอย่างทวีความรุนแรงข้ามพรมแดน กระทรวงศึกษาธิการ, กรมศิลปากร, ไปรษณีย์ไทย, TK park, องค์การพิพิธภัณฑ์ ประเทศ ทุกฝายจึงควรต้องช่วยกัน วิทยาศาสตร์แห่งชาติ, มิวเซียมสยาม, ส�านักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี สนบั สนนุ ใหพ้ วกเขาพฒั นาศกั ยภาพให้ แหง่ ชาต,ิ หอการคา้ ไทย, สภาอตุ สาหกรรมแหง่ ประเทศไทย ฯลฯ สนบั สนนุ การเปดิ กจิ กรรม มีความพร้อมที่จะเผชิญโลกในอนาคต และพื้นที่สร้างสรรค์ในช่วงเวลาปิดเทอม เพ่ือหวังให้เด็กและเยาวชนทุกกลุ่มทุกพ้ืนท่ี อย่างมีความหวงั และมีความสขุ ทัง้ จากสว่ นกลาง สว่ นภมู ิภาค และทอ้ งถิน่ ได้มที างเลือกหลากหลายขึน้ ในการทา� กิจกรรม สร้างสรรค์ ที่มีประโยชน์ต่อตัวเองและสังคมในช่วงเวลานี้ ตามแกนหลักของโครงการคือ เช่นเดียวกับเร่ืองอื่นๆ ในการ “ตามความฝน ” “คน หาตวั ตน” “แบง ปน สงั คม” และ “สนกุ ฝก ฝนเปด โลกเรียนรู” เดินทางสร้างสังคมแห่งสุขภาวะของ สสส. ทีไ่ มอ่ าจท�าไดต้ ามลา� พงั เรายังมี โดยรวบรวมกจิ กรรม แหลง่ เรยี นรู้ และพื้นทส่ี ร้างสรรค์ เด็ก เยาวชน และผ้ปู กครอง เพ่ือนร่วมเดินทางอีกมากมาย ท่ียังคง ท่ีสนใจสามารถค้นหาข้อมูลกิจกรรมปิดเทอมสร้างสรรค์ได้ท่ีเว็บไซต์ www.ปิดเทอม มุ่งมั่นเดินหน้าเพื่อสร้างสังคมสุขภาวะ สร้างสรรค์.com หรือ Facebook : HappySchoolbreak โดยสามารถเลือกกิจกรรม ใหแ้ ก่คนไทยทกุ คนตอ่ ไป ตามกลุม่ วัย พนื้ ที่ หรอื ประเภททเี่ หมาะสมกับสภาวะรายบุคคลและตรงกับความสนใจได้ ซึ่งมีกิจกรรมมากกว่า 1,200 รายการ ท่ียังจะสะสมเพ่ิมเติมขึ้นมาได้ตลอดเวลาที่มี องค์กรจัดกิจกรรมประสานความร่วมมือเข้ามาในจ�านวนนี้ สสส. เองนอกจากประสาน คนไทยมสี ขุ ภาวะ สสส. มหี นา้ ทสี่ ง่ เสรมิ สนบั สนนุ ใหป้ ระชาชนมพี ฤตกิ รรมสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพและลด ละ เลกิ พฤตกิ รรม ทเ่ี ส่ยี งต่อการทําลายสขุ ภาพซงึ่ นําไปส่กู ารมีสขุ ภาพกายแขง็ แรง สุขภาพจิตสมบูรณแ์ ละมคี ณุ ภาพ อยา่ งย่งั ยนื ชวี ติ ท่ีดี ซ่งึ ถอื เปน็ พัฒนาการดา้ นสขุ ภาพอีกดา้ นหน่งึ ซึ่งสาํ คญั ไมย่ ิ่งหยอ่ นกวา่ การรกั ษาพยาบาล

จดหมายขา่ วชุมชนคนรกั สุขภาพ ปที ่ี 15 ฉบบั ท่ี 209 มีนาคม 2562 สารบญั จากใจผจู้ ัดการ 2 สุขประจาํ ฉบับ 4 ส�ำ ันกงานกอง ุทนสนับสนุนการสร้างเส ิรม ุสขภาพ (สสส.) ปดิ เทอมสร้างสรรค์ โลกกวา้ งนอกหอ้ งเรียน อาคารศูน ์ยเรียน ูร้ ุสขภาวะ เลข ีท่ 99/8 ซอยงามดูพลี แขวง ุท่งมหาเมฆ เขตสาทร กรุงเทพฯ 10120 [email protected] เคปนลย่ี สนโรลา้กงดส้วยุขค วามรกั 16 สขุ รอบบ้าน 18 ผู้ใหญ่นอนเปล หลบั งา่ ย ความจำ� ด!ี สุขไรค้ วัน 20 สุขเลิกเหล้า 21 คนดังสุขภาพด ี 22 “มะนาว” คุณแมม่ ือใหม่ “สายสตรอง” สุขลบั สมอง 23

สุขประจ�ำฉบับ ใ1น3ชว่ทลง่อีา้ ปนยเดิ ปทนู่คเท็น่ีเนอดอชกป็กคม่วหกอืๆดิง้อวจเฝเงา่ำ�วทเน3ันลรอวยีเาถดนมนทงึอื เอนดงก็ ๆ ปิดเทอมสรา้ งสรรค์ โลกกวา้ งนอกห้องเรียน ความสนกุ ​ทเ่ี กดิ ขน้ึ โดยไมต่ อ้ งครำ�่ เครง่ กบั ตำ� รา​ เคยมีการเก็บข้อมูลเพ่ือดูว่ากิจกรรมของเด็กๆ ในช่วง ย่อมเป็นเรื่องน่าตื่นเต้น เด็กๆ ฝันว่า อยากออกไป ปิดเทอมวงจรชีวิตเป็นอย่างไร นักเรียนกว่า 80% จะนอนดึก ท่องเที่ยว อยากไปท�ำกิจกรรมสนุกๆ กับเพ่ือน ตื่นสาย และกิจกรรมส่วนใหญ่คือเล่นอินเทอร์เน็ตหรือเล่นเกม แต่บางครั้งพ่อแม่ก็คิดแทนว่า ส่ิงท่ีลูกควรท�ำคือ จนถงึ เทย่ี งคนื ซง่ึ จะนำ� ไปสโู่ รคอว้ น สมองเฉอื่ ย และกระบวนการ การไปเรยี นพเิ ศษเพมิ่ เตมิ ความรู้ บางทคี วามตอ้ งการ คดิ ไม่พฒั นา ท่สี วนทางกันกอ็ าจเกดิ ปัญหาขึน้ ได้ แต่หากพ่อแม่จะด่วนสรุปว่าอย่างนั้น ปิดเทอมก็ควรไป เรียนพเิ ศษ​ อยากใหล้ องพิจารณาขอ้ มลู ​ให้ครบถ้วนกนั เสียกอ่ น​ สนกุ สร้างสรรค​์ เกดิ ทักษะใหม่ๆ สิ่งเหล่านี้ ไม่ได้มีอยู่ เช่นเริ่มจากความต้องการจริงๆ ของเด็กๆ ว่า อยากท�ำอะไร ในห้องเรียนเท่าน้ัน แต่สามารถเกิดขึ้นท่ีไหน เม่ือไหร่ก็ได้ ลูกมีความสนใจในส่ิงไหนเป็นพิเศษ อยากส่งเสริมพัฒนาการ หากเลือกกิจกรรมที่เหมาะสมให้กับเด็กๆ ได้ท�ำในเวลาว่าง ดา้ นใด แลว้ คอ่ ยนำ� ไปวางแผนรว่ มกนั ให้ตรงความตอ้ งการ อยา่ งปดิ เทอม 4 นติ ยสารสรา้ งสุข

ชว่ งปดิ เทอมใหญเ่ ดก็ ๆ จะมเี วลาวา่ งอยกู่ บั ผปู้ กครองมากกวา่ ชว่ งเปดิ เทอม ชว่ งนจี้ งึ เปน็ โอกาสสำ� คญั ทเี่ ดก็ ๆ และผปู้ กครอง จะได้มีโอกาสทำ� กิจกรรมร่วมกัน เพือ่ สร้างสัมพันธ์กบั เด็ก และสรา้ งความมั่นใจ การเลอื กกิจกรรมทีเ่ หมาะสมให้แกเ่ ดก็ ๆ ท�ำให้มี ทักษะในดา้ นตา่ งๆ เพิ่มมากขึ้น ​ ​จากผลส�ำรวจส่ิงท่ีเด็กๆ อยากท�ำ​ในเดือนมีนาคม 2561 โดย สสส.ร่วมกับชมรมนักวิจัยไทยเพื่อความสุขชุมชน จ�ำนวน 1,760 ตัวอย่าง พบว่า กจิ กรรมท่ีเด็กเยาวชนตั้งใจจะทำ� ในชว่ งปดิ เทอม 3 อันดับแรก คือ​ 71% อยากเลน่ มอื ถอื อินเทอรเ์ นต็ 53% อยากไปเท่ียวต่างจังหวัด 46% อยากหางานพิเศษท�ำ​ ​ ​รายงานสุขภาพคนไทย ปี 2559 พบว่า เยาวชนไทยที่เติบโตในยุคดิจิตอล ใช้เวลาในการเข้าอินเทอร์เน็ตเฉลี่ย 6 ช่ัวโมง ต่อวัน โดยกิจกรรมการใช้งานสูงสุด คือ การเล่นเกม ดาวน์โหลดเกม 85% ส่วนการใช้งานเพื่อการศึกษา ค้นหาข้อมูลทาง การเรยี นรู้ 31.8% การตดิ เกมของเยาวชนไทยเปน็ อนั ดบั ตน้ ๆ ของทวปี เอเชยี โดยพบวา่ เดก็ ไทยเลน่ เกมออนไลนผ์ า่ นโทรศพั ทแ์ ละอนิ เทอรเ์ นต็ เฉลี่ยไม่ต่�ำกว่า 3.2 ช่ัวโมง ในจ�ำนวนน้ี 10-15% เสพติดเกมออนไลน์ขั้นรุนแรงไม่สามารถหยุดเล่นได้ จึงจ�ำเป็นต้องดูแล และช่วยเหลอื ในการจดั สรรเวลาให้เหมาะสม ​ ไมใ่ ช่วา่ การเล่นเกมเป็นสง่ิ ทไี่ ม่ดี เพียงแต​่ ตอ้ งร้จู ักแบง่ เวลา และหากจิ กรรมอืน่ ทำ� ควบคู่กนั ไป เพอื่ ใหเ้ ด็กได้รบั การพัฒนา ทกั ษะหลายๆ ดา้ น​ซ​ ง่ึ พฒั นาการทเี่ ดก็ วยั เรยี น หรอื วยั รนุ่ ตอ้ งการ ไมใ่ ชเ่ พยี งพฒั นาการดา้ นปญั ญาเทา่ นนั้ แตเ่ ดก็ ไดเ้ รมิ่ เขา้ สสู่ งั คม จงึ จำ� เปน็ ต้องได้รบั การสรา้ งพฒั นาการทางอารมณ์ สังคม ปัญญา ไปพร้อมๆ กัน นิตยสารสรา้ งสุข 5

เมื่อเด็กเข้าสู่วัยเรียน การปรับตัวให้เข้ากับสังคม ​ในปี 2562 น้ี มกี จิ กรรมถึง 1,248 กิจกรรม รวมถึงการเปดิ และสามารถอยู่รว่ มกบั ผู้อน่ื ได้ ถือเปน็ ส่งิ ส�ำคญั เดก็ จำ� เปน็ รับต�ำแหน่งงานพิเศษ 1 หม่ืนต�ำแหน่ง และการสนับสนุนทุน ต้องเรียนรู้ที่จะปฏิบัติตามกฎกติกา รู้จักแบ่งปัน และรู้จัก เพื่อเปิดโอกาสให้เยาวชนได้มีโอกาสคิดริเริ่มกิจกรรมท่ีสนใจ อดทนรอคอย การเจอสังคมใหม่ๆ อยู่เสมอ จะลดการยึด ถึง 400 โครงการตลอดท้ังปี ตนเองเปน็ ศูนย์กลางของทกุ อย่าง และรู้จักเรียนรทู้ จี่ ะสร้าง กจิ กรรมทเี่ กิดขึ้นจะชว่ ย​พัฒนาทักษะชีวิต ทกั ษะทางสังคม การยอมรับในแบบของตนเองได้ ปลดปลอ่ ยศักยภาพ คน้ หาแววในการทำ� งาน ตลอดจนความสขุ การเขา้ สงั คมหรอื ทำ� กจิ กรรม ถอื เปน็ การฝกึ ใหเ้ ดก็ รจู้ กั ในการเรียนรู้สู่โลกกว้าง เพ่ือเติบโตเป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์พร้อม การควบคุมอารมณ์ของตนเอง เพ่ือให้สามารถท�ำกิจกรรม ในมิติสขุ ภาพกาย จติ ใจ ปญั ญา และสงั คม ร่วมกับผู้อ่ืนได้อย่างราบรื่น ซ่ึงระหว่างน้ัน พัฒนาการ ​โลกนอกตำ� ราเรียนนน้ั กวา้ งเกนิ กว่าท่ีเด็กๆ จะรไู้ ดด้ ้วยการ ด้านอารมณ์จะได้รับการกระตุ้นและเรียนรู้ว่า จะรับมือ อา่ นจากหนงั สอื เพยี งอยา่ งเดยี วเทา่ นนั้ ผใู้ หญอ่ ยา่ งเราจงึ จำ� เปน็ หรือแก้ปัญหาในสถานการณ์ต่างๆ อย่างไร ​และกลับมา ตอ้ งสรา้ งพน้ื ทส่ี รา้ งสรรค​์ เปดิ โอกาสใหเ้ ดก็ ๆ ไดล้ องออกไปเรยี นรู้ กระตุน้ พัฒนาการทางปัญญาของเดก็ อีก ทักษะชีวติ ดว้ ยตวั เอง กิจกรรมใหม่ๆ ​สังคมใหม่ๆ จึงช่วยกระตุ้นพัฒนาการ ปิดเทอม ต้องท�ำอะไร ​จึงมีค�ำตอบรอไว้อยู่แล้ว เพียงแค่ ใหเ้ ดก็ สามารถเรยี นรแู้ ละพฒั นาตนเองได้ ดงั นน้ั ในชว่ งเวลา ลองเขา้ ไปดทู ่ี www.ปดิ เทอมสรา้ งสรรค.์ com หรอื Facebook : ปิดเทอมกว่า 3 เดือน จึงเปน็ โอกาสทองทีจ่ ะวางแผนเพอ่ื ให้ HappySchoolbreak ที่​เป็น​ศูนย์กลางการรวบรวมกิจกรรม เดก็ ใช้เวลาอย่างสร้างสรรค์และเปน็ ประโยชน์ งานอาสาทห่ี นว่ ยงานตา่ งๆ เปดิ โอกาสไวใ้ ห้ ไมว่ า่ อยากหา​กจิ กรรม แต่ปัญหาของเด็กส่วนใหญ่ คือ ไม่สามารถเข้าถึง ทใ่ี ช่ หรอื ท�ำอะไรที่ชอบ ​ กิจกรรมท่ีต้องการได้ อาจเป็นเพราะพ่อแม่ ไม่มีเวลาพาไป ความสรา้ งสรรค์ถกู แบ่งเปน็ หมวดๆ ไว้ใหค้ ้นหา ทำ� กิจกรรม หรอื ไม่มที ุนทรัพยเ์ พยี งพอ เดก็ ๆ จึงท�ำได้เพียง ตามหาความฝัน ร้อง เต้น เล่นดนตรี ศิลปะ และกีฬา​ กิจกรรมใกล้ตัว อย่างดูโทรทัศน์ เล่นเกม เล่นอินเทอร์เน็ต สันทนาการประเภทนี้ เป็นการกระตุ้นจินตนาการและความฝัน เท่าน้ัน แต่ความจริงแล้วนอกห้องเรียนมีกิจกรรมดีๆ ได้อยา่ งดี และสร้างสรรค์ รอใหเ้ ด็กๆ เข้ารว่ มอกี มากมาย แบง่ ปนั สงั คม ดว้ ยการทำ� กจิ กรรมจติ อาสาเพอ่ื ผอู้ น่ื ​ถอื เปน็ ​สสส. และหน่วยงานภาครัฐ ภาคเอกชน ได้สร้าง การลดตวั ตนของตนเองด้วยการเสยี สละ ความร่วมมือด้วยการ​สร้างพื้นท่ีสร้างสรรค์ ให้เด็กได้มี ค้นหาตัวตน ​ฝึกงานในอาชีพท่ีใช่ เป็นการจุดประกาย ทางเลือกว่าจะเอาเวลาไปใช้อย่างไรให้เกิดประโยชน์​ โดยมี ทางความคดิ และไดท้ บทวนส่งิ ทตี่ วั เองต้องการ แล้วยังมี​รายได้ กจิ กรรมและพนื้ ทส่ี รา้ งสรรคท์ ก่ี ระจายทกุ ภมู ภิ าค โ​ ดยมพี นื้ ที่ พเิ ศษ ถอื เปน็ การฝกึ ท​ ักษะชวี ิตอ​ ย่างหนึ่ง น�ำร่อง 15 จงั หวัด ไดแ้ ก่ สนกุ ฝกึ ฝน เปิดโลกเรียนรู้ เปน็ การสรา้ งความผอ่ นคลาย ล�ำพนู พะเยา ดว้ ย​กิจกรรม ท�ำใหไ้ ดเ้ รียนรู้โลก เพมิ่ จนิ ตนาการแห่งการเรยี นรู​้ ล�ำปาง นา่ น เลย ขอนแกน่ โลกนอกหอ้ งเรยี นกวา้ งใหญ่ ไมร่ จู้ กั จบ แคล่ องเปดิ ออกไป กาฬสนิ ธุ์ มหาสารคาม อุบลราชธานี สรุ นิ ทร์ สระบรุ ี สงขลา พทั ลงุ ตรงั และสตลู 6 นติ ยสารสรา้ งสขุ

ปิดเทอมสร้างสรรคใ์ ห​้เหมาะกับวยั พฒั นาการของเด็กแตล่ ะช่วงวัย ​มคี วามตอ้ งการและวิธีการกระตุ้นตา่ งกนั ประถมตน้ ตอ้ งกระตนุ้ จนิ ตนาการ ปลกุ ใหต้ ามหาความฝนั ดนตรี กฬี า ศลิ ปะทชี่ อบ หรอื เปดิ โลกให้ เรียนรูก้ ิจกรรมใหม่ ซึ่งกจิ กรรมทีเ่ กดิ ข้นึ ชว่ งวยั น้ี จะทำ� ใหเ้ ดก็ ร้จู ักความรับผดิ ชอบ เขา้ สังคม ร้จู ักทำ� งาน เป็นทมี ดนตรี กฬี า จะช่วยเร่ืองการเรยี นรเู้ พื่อนใหม่ มวี ินัย กระต้นุ ความคดิ สร้างสรรค์ กจิ กรรม : เล่นกีฬา ดนตรี วาดภาพ ศกึ ษาวฒั นธรรม ศลิ ปะพื้นบ้าน เข้าพิพิธภัณฑ์ ประถมปลาย มัธยมต้น ยังจ�ำเป็นต้องได้รับการกระตุ้นจินตนาการ ความคิดสร้างสรรค์ แตเ่ พมิ่ เตมิ เรอ่ื งการเปดิ โลกการเรยี นรู้ ใหส้ ามารถรจู้ กั การแกป้ ญั หา ทำ� งานเปน็ ทมี รจู้ กั การเขา้ สงั คม เข้าใจความแตกตา่ งทางวฒั นธรรม รู้จกั การแบ่งปันตอ่ สงั คม เสียสละเพือ่ ผู้อน่ื กจิ กรรม : เขา้ คา่ ยกจิ กรรมตา่ งๆ วางแผนทอ่ งเทย่ี วดว้ ยตวั เอง ทำ� งานอาสา มัธยมปลาย อาชีวศึกษา เด็กมีความเป็นตัวของตัวเองมากข้ึน ต้องให้ โอกาสเลอื กทำ� หรอื ฝกึ ทกั ษะทส่ี นใจ เชน่ ภาษา คอมพวิ เตอร์ การเขา้ รว่ มกลมุ่ กจิ กรรมตา่ งๆ จะไดใ้ ชท้ กั ษะ การเขา้ สังคม ท�ำงานเป็นทมี ไปพรอ้ มๆ กบั การคน้ หาตัวเอง ว่าตอ้ งการอะไรในชวี ิต กจิ กรรม : เขา้ คา่ ย คา่ ยอาสา งานอาสา การทอ่ งเทย่ี ว ​งานหารายไดพ้ เิ ศษ การเรยี นหลกั สตู รระยะสนั้ ๆ นักเรียนนกั ศึกษาทเ่ี ข้าร่วมกจิ กรรมปดิ เทอมสรา้ งสรรค์ 1,695 ตัวอยา่ ง 14 จงั หวัดกระจายในทุกภมู ิภาคของประเทศ : กรงุ เทพมหานคร นนทบุรี นครราชสมี า บุรีรมั ย์ สุรินทร์ อ�ำนาจเจริญ เพชรบุรี ชลบุรี เชียงราย พิษณุโลก สุราษฎร์ธานี พัทลุง สงขลา และยะลา​ ระหวา่ งวนั ท่ี 1 ตลุ าคม - 30 พฤศจกิ ายน 2561 สิ่งท่ีคาดหวัง เด็กๆ คาดหวังว่า จะได้ใช้เวลาให้เกิดประโยชน์ เรียนรู้การท�ำงานร่วมกับผู้อ่ืน รู้จักเพื่อนใหม่ และน�ำความร้ไู ปใช้ในชวี ิตจริง หลงั เข้ารว่ ม ​85% ของเดก็ และเยาวชนท่เี ขา้ รว่ มกิจกรรม ระบวุ ่า ไดร้ ับประโยชน​์จากกจิ กรรม คอื การ​ได้ใชเ้ วลา ใหเ้ กดิ ประโยชน์​เปิดประสบการณ์ใหม​่ ฝกึ คิด เรยี นรสู้ ิ่งตา่ งๆ​น�ำความรไู้ ปใช้ในชวี ิตจริง​ ​กจิ กรรมที่เดก็ และเยาวชนเขา้ ร่วมในช่วงปิดเทอม 48% กจิ กรรม กิจกรรมเข้าค่าย (ค่ายลกู เสือ, ค่ายวิชาการ, ดนตรี/ศลิ ปะ, เสริมทกั ษะผู้นำ� 22.4% โครงการตามรอยพระราชด�ำริ, อาสาพัฒนาชมุ ชน) 21.9% ท่องเท่ยี ว (ทอ่ งเท่ียวในชมุ ชน, แหล่งธรรมชาติ, ทัศนศกึ ษาทางประวตั ิศาสตร)์ 19.8% กจิ กรรมกีฬา 15.5% สวนสาธารณะ ท�ำงานพิเศษ (ลกู จ้างตามบรษิ ัท ห้าง ร้าน หรือหน่วยงานราชการ ช่วยงานครอบครวั 14% การปลกู พืชผักไวข้ าย การขายของตามตลาดนดั ในชุมชน) 12.3% ลานดนตรี, ศลิ ปวฒั นธรรม 10% แหลง่ เรียนร้ใู กล้บ้าน 7.1% เรียนพิเศษ 6.8% ขายของออนไลน์ ฝกึ งาน นติ ยสารสร้างสขุ 7

9 วิธีสรา้ งทักษะชวี ิตให้ลูก การฝึกให้เด็กๆ พร้อมเผชิญหน้ากับชีวิต เรียนรู้ท่ีจะอยู่อย่างมี ความสขุ ในสังคม เปน็ หนา้ ทข่ี องพอ่ แมท่ ่ตี อ้ งชว่ ยเตรยี มตัว ลงมือสร้าง ด้วยการใหเ้ ดก็ ได้ทดลองใชช้ ีวิต และเรยี นรู้ไปกบั ส่งิ ตา่ งๆ 1. สอนมารยาทการเขา้ สงั คม ค�าขอโทษ ขอบคุณ ทกั ทาย มหี างเสียง รจู้ ัก ความเป็นสุภาพบุรุษ สุภาพสตรี สิ่งเหล่าน้ีเป็นพ้ืนฐานเร่ิมต้นง่ายๆ ที่จะท�าให้อยู่ใน สงั คมได้อยา่ งดี 2. สอนลกู ใหท้ า� งาน ความรบั ผดิ ชอบเลก็ ๆ นอ้ ยๆ อยา่ งงานบา้ น สอนใหร้ คู้ ณุ คา่ ของงาน การไมป่ ล่อยเวลาให้ไรป้ ระโยชน์ ทา� ตนเองใหเ้ กิดคณุ คา่ พงึ่ พาตวั เองได้ 3. คดิ กอ่ นทา� ทา� ใหเ้ กดิ การหยดุ คดิ ทกุ ครงั้ ทจ่ี ะตดั สนิ ใจทา� อะไร และชใ้ี หเ้ หน็ ถงึ ผลการกระทา� ของสิง่ ท่เี ลือกทา� ไม่ว่าจะดี หรอื ไมด่ ีกต็ าม เพ่อื เปน็ บทเรยี นกบั ตัวเอง 4. มีความรับผิดชอบ ไม่ว่าจะได้รับมอบหมายเรื่องอะไรก็ตาม เช่น มีความรบั ผดิ ชอบตอ่ การเรยี น ตอ้ งหมน่ั หาความร้เู พม่ิ เตมิ อยูเ่ สมอ 5. เลือกรับประทานให้เป็น ไม่ใช่แค่รับประทานสิ่งท่ีชอบ แต่ส่ิงท่ีไม่ชอบก็ต้องรับประทานด้วย โดยเฉพาะเม่ือสิ่งนั้น มีประโยชน์ รจู้ กั คณุ คา่ ของอาหาร รบั ประทานใหค้ รบ 5 หมู่ และไมร่ ับประทานหวาน มัน เคม็ จนเกินพอดี 6. วางแผนการเงิน รู้จักรายรับ และรายจ่ายของตนเอง ออมเงินให้เป็นนิสัย รู้จักประมาณตน รู้วิธีหาเงินมากกว่า การใช้เงิน 7. รจู้ กั ดแู ลจติ ใจ ทา� ชวี ติ ใหส้ ดชน่ื มคี วามสขุ รจู้ กั วธิ คี ลายเครยี ด มเี มตตา รหู้ นทางของการผอ่ นคลาย ปลอ่ ยวาง ช่ืนชมและให้กา� ลงั ใจตัวเองให้เป็น 8. รจู้ กั รกั สขุ ภาพ หมน่ั ออกกา� ลงั กายใหก้ ลายเปน็ นิสยั มีกฬี าที่ชอบ นอกเหนือจากท�าใหร้ า่ งกายให้แขง็ แรง กฬี ายังทา� ให้จติ ใจแขง็ แรง รจู้ กั แพช้ นะอีกดว้ ย 9. รักสิ่งแวดล้อม สิ่งแวดล้อมท่ีเป็นมลพิษ ท้ายท่ีสุดก็ส่งผลถึงทุกคน ต้องเริ่มจากตัวเองไม่สร้าง มลพิษ เช่น แยกขยะ ไม่ท้ิง ไม่ท�าลาย เท่าน้ีก็ช่วย ไดม้ ากแลว้ เทคนิคการพัฒนาภาษาอังกฤษ ฝึกการใช้ภาษา ให้ปดิ เทอมสร้างสรรค์ ฉบับ ครูคริสโตเฟอร์ ไรท์ see say หัดอำ่ น ดู ภำษำองั กฤษในสือ่ พดู ตำมในสิง่ ท่ีไดย้ ิน เชน่ อ่านศพั ทใ์ นเมนอู าหาร หาเพ่ือน หรือชาวต่างชาติ สังเกตศพั ทจ์ ากหนงั ท่ชี อบ หดั พูดด้วยบอ่ ยๆ sound sense ฟังเพลงภำษำองั กฤษ คดิ และเปดิ ใจเรียนรู้ ฟงั ขำ่ ววิทยภุ ำษำอังกฤษ ฝึกทา� ซ้�าๆ ใหค้ า� วธิ พี ดู การออกเสยี งเขา้ หบู อ่ ยๆ ใหก้ ลายเป็นกจิ วัตร 8 นิตยสำรสร้างสุข

แดเนยี ล วอง อดตี นกั เรยี นทนุ มหาวทิ ยาลยั Duke ชำยหนมุ่ ผเู้ ขยี นหนงั สอื ขำยดี ของสงิ คโปรท์ ชี่ อื่ วำ่ “The Happy Student : 5 Steps to Academic Fulfillment and Success” หรอื “5 ขัน้ ตอนประสบความสําเร็จทางการศกึ ษาในฉบับทนี่ กั เรียน กม็ คี วามสขุ ” ไดน้ ำ� เสนอสง่ิ ทคี่ วรทำ� ชว่ งปดิ เทอม ซง่ึ สำมำรถนำ� มำปรบั ใชก้ บั นกั เรยี น ทกุ คนเลยก็ได้ โดยมี 16 ขอ้ น่ำสนใจ ทบทวนการสอบครง้ั ผา่ นมาวา่ หนงึ่ อะไรทท่ี า� ไดด้ ใี นการสอบครงั้ ทผ่ี า่ นมา สอง อะไรท่ี ทา� ได้ไมด่ ใี นการสอบครงั้ ที่ผ่านมา สาม ในการเรียนเทอมหน้า คณุ จะทา� อะไรที่แตกตา่ งไป ต้ังเป้าหมายในการเรียนเทอมหน้า โดยเน้นท่ีกระบวนการท�าให้ถึงเป้าหมายมากกว่า การตง้ั ผลสมั ฤทธิ์ เพราะจะทา� ไดง้ า่ ยกวา่ เชน่ ทา� โจทยเ์ ลขวนั ละ 3 ขอ้ จะงา่ ยกวา่ ทา� เกรดใหไ้ ด้ เอ > ดวู ิดีโอออนไลน์ หรอื ภาพยนตรส์ ารคดี > หางานทา� ชว่ งปิดเทอม โดยไมค่ ดิ วา่ จะได้เงินเทา่ ไหร่ แตจ่ ะไดเ้ รียนรู้อะไรจากสงิ่ ทีท่ �า > เรยี นภาษาอนื่ ๆ ผา่ นทางเว็บไซต์ หรอื ชอ่ งออนไลน์กไ็ ด้ เพอ่ื เพมิ่ คลงั ค�าศพั ทภ์ าษา > ทดลองงานอาสาสมคั ร โดยเลือกจากสง่ิ ทีส่ นใจ หรอื อยากช่วยเหลอื > ทา� สุขภาพดีให้เป็นนสิ ยั ไม่ใชแ่ ฟช่ัน รับประทานอาหารทดี่ เี พอ่ื สขุ ภาพ ออกกา� ลงั กาย และนอนหลับให้เพยี งพอ > เรียนรทู้ กั ษะใหมๆ่ เชน่ ทา� อาหาร วาดรูป การฟงั การคดิ > อา่ นหนังสอื ซกั เลม่ ลองหัดเขยี นเรื่องอะไรก็ได้ทีช่ อบ หรือเขยี นขอบคณุ คนใกลต้ วั > เรยี นคอรส์ ออนไลน์ หางานอดิเรกใหม่ๆ ทา� > ซ่อมแซม หรอื ท�างานฝีมือ เชน่ ซอ่ มพัดลมท่เี สีย/หมอนท่ขี าด ประกอบเฟอรน์ เิ จอร์ > ไปพิพธิ ภัณฑเ์ พ่มิ พนู ความรู้ให้ตวั เอง ดื่มด่�ากบั ธรรมชาติ > เริม่ ตน้ ท�าธุรกิจ ควบคูไ่ ปกบั การเรยี นรบู้ ริหารเงนิ หรือขายของมือสอง > หางานอดิเรกใหม่ ๆ เช่น การว่ิง ทา� สวน เต้น ถ่ายรปู > ส�ารวจมหาวทิ ยาลัยใกลบ้ ้าน หรอื สา� รวจมหาวิทยาลยั ทีอ่ ยากเรียน > ติดต่อเพ่ือนเกา่ หรือญาติ หรอื เรียนรูเ้ กีย่ วกับประวัตคิ รอบครัว สง่ิ เหลา่ น้ี ถอื เป็นทางเลอื กและเป็นคา� แนะน�า ที่ทุกคนสามารถน�าไปปรับใชไ้ ด้ โดยแทบไม่ตอ้ งลงทนุ อะไร เพยี งแค่ รจู้ กั การจดั สรรเวลา และเปิดโอกาสใหต้ วั เองไดเ้ รียนรสู้ งิ่ ใหมๆ่ เท่านน้ั เอง การเรยี นทลี ะข้ันเปน็ สง่ิ ทจ่ี ะชว่ ยใหพ้ ัฒนาภาษาได้ เริ่มจากการเรียนภาษาองั กฤษในชีวิตประจา� วัน เรยี นจากบทเรยี นตา่ งๆ และเรียนเพอื่ การทา� งาน การเรยี นทีละขนั้ จะทา� ใหเ้ กิดความเขา้ ใจ ซึง่ สามารถฝกฟง พูด ในชวี ติ ประจา� วันแบบฟรีๆ ด้วยตวั เองได้ • ESL PODCAST เปน็ การเรียนรทู้ ักษะการฟัง จากบทสนทนา และค�าศพั ท์ ซง่ึ ปรบั ระดับความเรว็ ได้ • BBC LEARNING ENGLISH ได้ท้งั ไวยกรณ์ คา� ศัพท์ การออกเสียงส�าเนยี งบริตชิ • VOICE OF AMERICA แหลง่ รวมข่าว รายการดนตรี วัฒนธรรม การฝกึ อา่ นดว้ ยตวั เอง เรม่ิ จากอา่ นหนงั สอื ทช่ี อบ หรอื หนงั สอื พมิ พ์ เขา้ แอปพลเิ คชนั ทดสอบทางภาษาเพอื่ ฝกึ ไวยากรณ์ การฝึกทักษะการเขียน LANG-8.com เป็นเวบ็ ไซตท์ เ่ี มอื่ เขียนเน้อื หาเสรจ็ และกด publish จะมสี มาชกิ ด้วยกันที่เปน็ เจ้าของภาษามาชว่ ยปรับไวยากรณใ์ หถ้ ูกต้อง นติ ยสำรสร้างสุข 9







โลกนอกห้องเรยี น​รออยู่ • พิพิธภัณฑ์น่าสนใจ ทุกจังหวัดล้วนมี​พิพิธภัณฑ์ • ต.เตา่ ตวั นอ้ ย กบั รอยตะไครท่ หี่ ายไป ทศี่ นู ยอ์ นรุ กั ษ์ ถ่ายทอดเรื่องราวของท้องถ่ินน้ันๆ และยังมีพิพิธภัณฑ์ท่ี พันธุ์เต่าทะเลกองทัพเรือ สัตหีบ กิจกรรมเพื่อปลูกจิตส�ำนึก รวบรวมความรู้ ความสนใจเฉพาะด้านอีกมากมาย ซ่ึงถือเป็น และอนุรักษ์เต่าทะเล ผ่านกิจกรรมเรียนรู้ เช่น ขัดท�ำความ สถานถ่ายทอดความรู้ ความเข้าใจในอาชีพต่างๆ ที่จะเกิดเป็น สะอาดบอ่ เต่า พรอ้ มช่วยกนั นำ� ต.เต่าตัวน้อยกลบั ลงสู่บอ่ เต่า แรงบันดาลใจได้อย่างดี รวมท้งั ฟังบรรยายจากผดู้ ูแลเต่าทะเล • หอศลิ ปวฒั นธรรมแหง่ กรงุ เทพมหานคร ใจกลาง • งานพิเศษค้นหาตัวเอง การค้นหาตัวเองบางคร้ัง กรุงเทพฯ ถือเป็นสถานท่ีจัดแสดงนิทรรศการซึ่งมีเรื่องราว ก็ไม่สามารถท�ำได้โดยการน่ังคิดฝัน แต่การออกไปทดลอง นา่ สนใจด้านศลิ ปะ วฒั นธรรมหมุนเวียนมาจัดงานตลอดเวลา ท�ำงานจริงๆ ​ฝึกงานในอาชีพที่ใช่ แถมยังเกิดรายได้พิเศษ ไม่ว่าคร้ังไหนท่ีไปเยือนก็ไม่เคยเบื่อ เพราะมีผลงานใหม่ๆ ก็เป็นการฝึกทักษะชีวิตเพ่ือสร้างความแข็งแกร่งกับตัวเองอีก ตลอดเวลา รูปแบบหนึ่ง โดยมหี นว่ ยงานเอกชนเปดิ รบั มากมาย • พิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์ คลอง 5 จ.ปทุมธานี • ร้านกาแฟในฝัน หลายคนมีความฝันว่าอยากเปิด ที่เดียวกันน้ียังมี พิพิธภัณฑ์ธรรมชาติวิทยา และพิพิธภัณฑ์ ร้านกาแฟสตาร์บัคส์ ได้เปิดโอกาสให้เด็กๆ ต้ังแต่ช้ัน เทคโนโลยีสารสนเทศตั้งอยู่ด้วย ถือเป็นสถานที่ชวนค้นพบ ม.ปลาย ได้สมคั รทำ� งานพาร์ทไทม์ เรยี นรู้กระบวนการทำ� งาน ทดลอง ปลุกความเป็นนักวิทยาศาสตร์ในตัว มีกิจกรรม การจัดการร้าน จากร้านกาแฟท่ีมีสาขามากมายทั่วโลก หมุนเวียน เช่น ปิดเทอมนี้จะมี​นิทรรศการ “Spy : Code เพื่อเกบ็ เกย่ี วประสบการณ์ Breaker” “ปฏทิ นิ จันทรคตไิ ทย 200 ปี” • TK needs you อุทยานการเรียนรู้ TK park • จิตอาสาเพื่อผู้อื่น เป็นการฝึกตนเองรูปแบบหน่ึง เปดิ โอกาสให​น้ กั เรยี น/นกั ศกึ ษา ท​ มี่ ใี จรกั หอ้ งสมดุ รว่ มเปน็ สว่ น ให้รู้จัก​ความอดทน เสียสละ ท่ีจะท�ำเพ่ือผู้อ่ืน ซึ่งเป็นเร่ือง หนึ่งกบั TK team ท้งั งานจัดเก็บและดแู ลช้ันหนังสือ ดูแลห้อง ยากกว่าการท�ำเพ่ือความสุขของตัวเอง เพราะงานจิตอาสานั้น สมุดให้เป็นระเบียบเรียบร้อย ตอบค�ำถาม แนะน�ำการค้นหา อาจตอ้ งเหนอื่ ย ไมไ่ ดท้ ำ� แลว้ ตวั เองสนกุ ดงั นนั้ จงึ ถอื เปน็ การฝกึ หนงั สือแก่ผู้ใช้บริการ ​เสรมิ สรา้ งทักษะงานบริการ และสง่ ต่อ ตัวเองรปู แบบหนงึ่ ​ ความรู้ดีๆ แก่คนอืน่ ๆ ​ • จิตอาสาสมุดเพ่ือน้อง เป็นงานท�ำสมุดท�ำมือจาก กระดาษรไี ซเคลิ ใหน้ อ้ งๆ ดอ้ ยโอกาส เพราะมเี ดก็ จำ� นวนไมน่ อ้ ย ท่ีขาดโอกาสแม้กระทั่งอุปกรณ์การเรียน เม่ือบวกกับแนวคิด อนุรักษ์ทรัพยากร จึงกลายเป็นการเปิดรับผู้มีจิตอาสาไปท�ำ สมดุ ดว้ ยกนั ทำ� โดย Paper Ranger จติ อาสาทำ� สมดุ เพอ่ื นอ้ ง นิตยสารสร้างสขุ 13





คนสรา้ งสุข เปลีย่ นโลก ด้วยความรกั ดร.ณัฐพงศ์ นิธิอุทัย หรือ อ.อาร์ม อาจารย์ภาควิชา เทคโนโลยียางและโพลิเมอร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วทิ ยาเขตปัตตานี “เราเรยี กตวั เองวา่ กองโจรขยะ เรานดั เจอกนั เกบ็ ขยะอาทติ ยล์ ะครง้ั แลว้ แตว่ า่ ใครจะสะดวกมา เราจดั การกองขยะตามสถานทต่ี า่ งๆ ทเี่ รา ไปแลว้ มคี วามสขุ แตบ่ างครงั้ กไ็ มส่ ขุ นะ เพราะเจอขยะทมี่ หี นอนดว้ ย” คาํ จํากดั ความของกลุม่ Trash Hero Pattani (Thailand) หรือ กลมุ่ ผพู้ ทิ กั ษข์ ยะแหง่ ชายหาดปตั ตานี ที่ ดร.ณฐั พงศ์ หรอื อ.อารม์ กล่าวไว้ “ขยะ มนั สกปรก” หลายคนจะหลกี ใหไ้ กล แต่ อ.อารม์ กลบั ทาํ ตรงกนั ขา้ ม และนนั่ คอื จดุ เรมิ่ ตน้ ของแรงบนั ดาลใจสาํ หรบั อ.อารม์ ที่กอ่ ตั้งกลมุ่ ผู้พทิ ักษข์ ยะแหง่ ชายหาดปตั ตานเี มอ่ื ราวๆ 4 ปที ี่แลว้ เมอ่ื มนั สกปรก เขากล็ งมอื จดั การมนั พอเกบ็ เรยี บรอ้ ยพน้ื ทน่ี นั้ ก็สะอาด “ถ้ามัวแต่คิดว่าใครเป็นคนทิ้งขยะ ใครจะมาเก็บ มันคือ หน้าท่ีของใคร ก็เปล่าประโยชน์ เราสามารถทําเองได้ และทุกคน ก็ทําได้ ไม่ต้องมัวแต่ตั้งคําถามว่า นี่คือหน้าท่ี ของใคร เมื่อเราเริ่มทําก็เริ่มมี พรรคพวกมารวมกลุ่มกันทํา เม่ือเร่ิมแรกเก็บขยะได้ถึง 1,000 กิโลกรัม ทําให้ เรารู้สึกว่ามีพลังวิเศษ บางอย่าง ท่ีผลกั ดนั ใหเ้ ราทาํ ได้” 16 นิตยสารสรา้ งสขุ

“ขยะทะเล” ปัญหาทใี่ หญ่อนั ดับที่ 2 ของโลกรองจาก ปัจจุบันกลุ่มพิทักษ์ขยะประเทศไทยเก็บขยะมาแล้ว เร่ืองการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (Climate Change) 4 ปี และขยายเมล็ดพันธุ์ของการพิทักษ์ รักษาไปยังกลุ่ม ซ่ึงจากผลการสํารวจโดยทีมนักวิจัยมหาวิทยาลัยจอร์เจีย นกั ทอ่ งเทยี่ ว ชมุ ชน และเดก็ ๆ ผา่ นทางการใหค้ วามรู้ เพอ่ื กระตนุ้ ปี 2558 ระบุว่า ประเทศไทยร้ังอันดบั 6 ของประเทศท่ที ิ้งขยะ ให้เกิดการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม และหวงแหนพื้นที่ของตน ลงทะเลมากทส่ี ดุ ในโลก โดยมที งั้ หมด 61 กลมุ่ ทวั่ โลก (ประเทศไทยมี 25 กลมุ่ ) ขยายไป 6 ทวีป รวม 13 ประเทศ มีอาสาสมัครประมาณ 100,000 คน ถ้าไม่ลงมือจัดการขยะด้วยตัวเราเอง จะรอให้ใครมาเร่ิม แบง่ เปน็ เยาวชนราวๆ 25,000 คน ซง่ึ มขี อ้ ตกลงกลมุ่ วา่ ภายใน เหมือนกับที่ อ.อาร์ม บอกกับเราว่า “ปัญหาขยะเป็นปัญหา 1 อาทติ ย์ จะตอ้ งรวมกลมุ่ เกบ็ ขยะ 1 ครง้ั ตามวนั เวลาทสี่ ะดวก ระดบั โลก ถา้ เราจดั การไมไ่ ดเ้ ราอาจตอ้ งยา้ ยไปอยบู่ นดาวองั คาร แน่นอน เพราะเราไม่ไดม้ ศี ักยภาพในการเกบ็ ขยะใต้ทะเล” ขยะทใี่ ครๆ กไ็ มอ่ ยากได้ ขยะทใ่ี ครๆ รงั เกยี จกลบั กลายเปน็ ส่ิงท่ีคนกลุ่มหนึ่งพุ่งตัวเข้าใส่ และทํามันให้เปลี่ยนไป ไม่สร้าง แน่นอนว่าต่อให้กลุ่มผู้พิทักษ์ขยะแห่งชายหาดปัตตานี ปัญหา ด้วยความรักท่ีมีต่อโลก ต่อสังคมน้ี เพื่อหยุดปัญหา เก็บขยะทะเลมากเท่าไหร่ ขยะน้ันก็ไม่มีวันหมด นอกจากพวก ทง้ั หลายลง โซฟา ตู้เย็น รองเท้า พลาสติก ฯลฯ ลอยอยู่ในทะเลแล้วน้ัน กว่า 80% เป็นขยะที่จมอยู่ใต้ทะเล ซึ่งอีก 30 ปีข้างหน้า เมื่อเราเป็นผู้สร้างขยะ เราก็ต้องเป็นผู้หยุดขยะ ภายใต้ ขยะเหลา่ นน้ั จะเกนิ จาํ นวนปลาในทะเล เปน็ กลายเปน็ กองภเู ขา แนวคิด “Go Zero Waste ชีวิตใหม่ ไร้ขยะ” สสส. ได้จัด ใต้ทะเล นิทรรศการหมุนเวียน เสริมสร้างความรู้ ความเข้าใจ และ สร้างจิตสํานึก ผ่านประสบการณ์การเรียนรู้ให้กับประชาชน ปัจจุบนั แตล่ ะวันคนไทยสรา้ งขยะ 1.1 กโิ ลกรมั คิดรวม ณ อาคารศูนย์เรียนรู้สุขภาวะ สสส. ซ่ึงเปิดให้เรียนรู้และ ทงั้ ประเทศเทา่ กบั 7.4 หมนื่ ตนั ตอ่ วันรวมกัน 27 ลา้ นตนั ตอ่ ปี เข้าชมแลว้ ตัง้ แต่วนั นีถ้ งึ วนั ท่ี 30 เมษายน 2562 ขณะทข่ี ยะทกี่ าํ จดั ถกู ตอ้ งมเี พยี ง 36% มขี ยะทน่ี าํ ไปใชป้ ระโยชน์ ตอ่ 21% ขยะท่ีกําจดั ไมถ่ ูกตอ้ ง 43% และขยะตกค้างอีก 10 ทุกคนสามารถเข้า ลา้ นตันตอ่ ปี มาร่วมเป็นส่วนหนึ่งที่จะ มอบความรักต่อโลกนี้ “ช่วงแรกที่เกิดกลุ่มผู้พิทักษ์ขยะประเทศไทย (Trash ดว้ ยการหยดุ และลงมอื Hero Thailand) ได้รวมตัวกันเก็บขยะทะเล วันละ 4 ช่ัวโมง แก้ปัญหามันด้วยตัว ในระยะ 3 เดือนแรก เราเก็บขยะทะเลได้ 80,000 กิโลกรัม เราเอง ได้รองเท้า 8,000 กิโลกรัม ราวๆ 100,000 ข้าง แถวๆ หมู่เกาะหลีเป๊ะ เกาะตะรุเตา เกาะอาดัง-ราวี จํานวนขยะเยอะ มากจรงิ ๆ” อ.อาร์ม เลา่ ถึงตัวเลขของขยะทะเลทน่ี ่าตกใจ รองเท้ากว่าแสนข้างและขยะกองโตเหล่านั้น อ.อาร์ม ได้ใช้ความรู้ แรงใจ แรงกาย ในการออกแบบให้เป็นรองเท้า สวยงามภายใตแ้ บรนด์ “ทะเลจร” โดยมที ง้ั รองเทา้ แตะ รองเทา้ หุ้มส้น รองเท้าผ้าใบ รองเท้าหนัง สําหรับท้ังชายและหญิง ซึ่งเป็นการสร้างอาชีพและกระจายรายได้ไปยังกลุ่มแม่บ้านที่ ได้รบั ผลกระทบจากความรนุ แรงในพ้นื ท่ี 3 จังหวัดชายแดนใต้ รวมถงึ นกั ศึกษาอีกดว้ ย “ชวี ติ เราจะไรข้ ยะได้ ทางรอดคอื Zero west หรอื แนวคดิ ขยะเหลอื ศนู ย์ ถ้าเราเพมิ่ ขยะอีกกล็ ้น เราไม่มที างไป ไมม่ ีที่อยู่ ต่อให้เราหยุดสร้างขยะ เราก็ไม่มีทางไปอยู่ดี เพราะเราสร้าง ขยะปลี ะ 8 ลา้ นตนั เราจะทาํ ไดห้ รอื ไมก่ ข็ นึ้ อยกู่ บั มอื หลายๆ มอื มาร่วมกนั ” ตดิ ตาม เฟซบกุ๊ แฟนเพจ : คนสรา้ งสขุ







สขุ เลกิ เหล้า โรคจากแอลกอฮอล์แซงหนา้ ตับอกั เสบซใี นผ้ปู ่วยปลูกถา่ ยตบั ผลการศึกษาล่าสุดจากทีมวิจัยจากมหาวิทยาลัยแห่งแคลิฟอร์เนีย ซานฟรานซิสโก ท่ีได้ตีพิมพ์ในวารสารการแพทย์ เจเอเอ็มเอ็ อินเตอร์เนช่ันนัล เมดิซิน ระบุว่าเป็นผล จาก 2 สาเหตุหลักๆ ดว้ ยกนั กลา่ วคอื เรอ่ื งของความกา้ วหน้าในยารกั ษาโรคไวรัสตบั อกั เสบชนิด ซี อกี ประการ คอื การยอมรบั ทม่ี มี ากขนึ้ ในหมผู่ ใู้ หบ้ รกิ ารเปลยี่ นถา่ ยตบั ในประเทศ สหรฐั อเมริกา ทีใ่ ห้ผ้ปู ่วยทีม่ ปี ระวัติตดิ เหล้าแต่สามารถเลกิ ได้อยา่ งนอ้ ย 6 เดือนกอ่ น ขอรับการเปล่ียนถ่ายตับ สามารถรับบริการได้ ซ่ึงเร่ืองน้ีเป็นความเปลี่ยนแปลงที่เร่ิม เปน็ รปู เปน็ ร่างมาไดใ้ นชว่ ง 2 ทศวรรษทผ่ี ่านมานีเ้ อง โดยเป็นช่วงที่มีความพยายามผลักดันแนวคิดท่ีว่า คนที่สามารถเลิกเหล้าได้ 6 เดือนติดต่อกันนั้น โอกาสท่ีจะ หวนกลับไปด่ืมเหล้าอีกหลังได้รับการปลูกถ่ายตับแทบจะเรียกได้ว่าน้อยมากๆ ด้วยเหตุผลน้ีเองจึงมองว่าคนเหล่านี้ ควรได้รับโอกาสในการรักษา แต่ทั้งน้ีแนวคิดนี้ ยังไม่ถูกบรรจุไว้เป็นมาตรฐานในการพิจารณาให้การรักษาแต่อย่างใด มเี พยี งแตก่ ารรบั เอาแนวคดิ นไ้ี ปใชก้ นั เองของผใู้ หบ้ รกิ ารแตล่ ะราย แตส่ ง่ิ ทเี่ หน็ ชดั เจนคอื อตั ราของผปู้ ว่ ยท่ี ไดร้ บั การปลกู ถา่ ยตบั ซงึ่ เปน็ ผทู้ ม่ี ปี ระวตั ติ ดิ เหลา้ เพมิ่ ขนึ้ โดยเมอื่ ปี 2559 มผี ปู้ ว่ ยทไ่ี ดร้ บั การปลกู ถา่ ยตบั ทม่ี ปี ระวัตติ ิดเหล้ามาก่อน เพิ่มข้นึ ถึง 24.2% เมอ่ื เทยี บกับเมอ่ื ปี 2545 ด่ืมจดั ทาํ ดเี อน็ เอเปลย่ี น กระตุน้ อยากกง๊ หนกั กว่าเดิม ผลการวิจัยของทีมร่วมกันระหว่างมหาวิทยาลัยรัตเกอร์ และมหาวิทยาลัยเยล ประเทศ สหรฐั อเมรกิ า ชนิ้ ลา่ สดุ ทไี่ ดต้ พี มิ พใ์ นวารสารวชิ าการ “แอลกอฮอลซิ มึ่ ” น้ี ไดใ้ หค้ วามกระจา่ งขน้ึ มา อีกขน้ั หน่งึ ต่อคําถามที่ว่า ทาํ ไมภาวะตดิ เหล้า หรอื ตดิ เครื่องดื่มแอลกอฮอล์นนั้ ถงึ ไดเ้ ปน็ เรือ่ ง ยากเย็นแสนเข็ญนกั หนาสาํ หรับหลายคนที่อยากจะเลกิ ดม่ื ให้ได้ โดยคณะผู้วิจัยมุ่งความสนใจไปที่ ยีนส์ 2 ตัวซึง่ ก่อนหน้าน้ี มหี ลกั ฐานทางวชิ าการระบวุ ่า มสี ว่ นสําคญั ต่อการควบคุมพฤติกรรมการด่ืมน้าํ เมา กลา่ วคือ ยนี ส์ พีอีอาร์ 2 ซง่ึ มีอทิ ธิพลตอ่ นาฬกิ าชวี ภาพในร่างกาย และอีกตวั คือยนี ส์ พีโอเอ็มซี ซ่ึงทําหน้าที่ควบคุมระบบการตอบสนอง ตอ่ ความเครยี ดของรา่ งกาย ท้ังนี้ นักวิจัยได้ทําการวัดผลและเปรียบเทียบกลุ่มตัวอย่าง ท่ีแบ่งออกเป็น 3 ประเภท ได้แก่ ดื่มปานกลาง ด่ืมจัด และดื่มจัดมาก และพบความการเปล่ียนแปลงของยีนส์ 2 ตัวนี้ ในกลุ่มตัวอย่างที่เป็นผู้ด่ืมจัด และด่ืมจัดมาก ผ่านกระบวนการ ดเี อน็ เอเมทลิ เลช่ัน ทม่ี ีบทบาทตอ่ การเสยี การแสดงออกในระดบั ยีนส์ หรอื สญู เสียอัตราการผลิตโปรตนี ของยนี ส์เหล่าน้ี โดยการเปล่ียนแปลงเหล่านี้ พบว่ามาพร้อมกับการด่ืมแอลกอฮอล์ในอัตราที่เพิ่มข้ึน และยิ่งไปกว่าน้ันเมื่อให้กลุ่มตัวอย่าง ทดสอบการกระตนุ้ การอยากดม่ื เบยี รก์ พ็ บผลตา่ งอยา่ งชดั เจนวา่ กลมุ่ ดม่ื จดั และจดั มาก มคี วามอยากดม่ื มากกวา่ กลมุ่ ทดี่ ม่ื ปานกลาง ซ่ึงจากผลการวจิ ยั ครงั้ น้ี เชอี่ วา่ จะสามารถตอ่ ยอดไปสกู่ ารหาตวั ชว้ี ดั ทางชวี ภาพบางอยา่ งทจ่ี ะชว่ ยตรวจวดั หรอื คาดการณค์ วามเสย่ี ง ในการตดิ เหล้าของแตล่ ะคนในอนาคตได้อกี ดว้ ย นิตยสารสรา้ งสุข 21