Test - 4 AYAĞIMIZI YORGANIMIZA GÖRE UZATALIM. 1. Para, ihtiyaçlarımızı karşılamak amacıyla kullandığımız bir değişim 3. Bütçe, paranın nasıl kullanılacağı- aracıdır. İnsanların istek ve ihtiyaç- nın planlanmasıdır. Aile bütçesi, ları sınırsızdır. Ancak satın alma ailemizin gelir ve giderlerini göste- aracı olan para sınırlıdır. Bu neden- ren listedir. Gelir veya kaynak aile- le ihtiyaçlar sıraya koyulmalı, har- mizin belli bir süre içinde kazandığı camalar buna göre yapılmalı, para paradır. Bir hizmet veya ürün karşı- denetimli harcanmalıdır. lığı harcanan paraya ise gider denir. Bütçe, gelirlere göre hazırlanır. Melih, bayram harçlıklarından biriktir- Aşağıdaki öğrencilerden hangisi diği 400₺ ile ihtiyaçlarını karşılayacak- alışveriş yaparken dikkatli davran- tır. Melih’in almak istediği ayakkabı mamıştır? 100₺, çanta 60₺, oyuncak 70₺ ve tab- let 370₺’dir. A) Seda : Alışveriş yapmadan önce alacağım ürünle ilgili fiyat Melih’in ihtiyaçlarını alıp biraz da araştırması yaparım. tasarruf yapması için hangi isteğin- den vazgeçmesi gerekir? B) Sinem : Almam gereken ürünler dı- şında canımın istediği A) Tablet B) Ayakkabı Zeka Küpü Yayınları ürünleri de alırım. C) Çanta D) Oyuncak C) Kübra : Aldığım ürünlerin bütçe- 2. İnsanların paralarını planlı bir şekil- me uygun olmasına ve de harcamaları gerekir. Gelirlerimiz son kullanma tarihine dik- ile giderlerimiz dengeli olmalıdır. kat ederim. Gelirimizden fazla harcama yapma- malıyız. D) Betül : Alışverişlerden sonra fiş ya da fatura isterim. Ailem bana haftalık olarak 35¨ harçlık 4. Bireylerin bütçelerini yapıp doğru veriyor. Ben harca- yönetebilmeleri önemli bir beceridir. malarımı buna göre Gelirlerin akıllıca ve en çok fayda sağlayacak şekilde değerlendirilme- yapıyorum. si anlamına gelen bu beceriye fi- nansal okuryazarlık adı verilir. Elif’in harçlığını bilinçli kullanması için aşağıda verilen sıralamalardan Serra ailesinden aldığı harçlıklarla ta- hangisine göre harcama yapmalıdır? sarruf yapmış ve biriktirdiği para ile arkadaşına hediye almıştır. A) Temel ihtiyaçlar - İstekler - İhtiyaçlar B) İhtiyaçlar - Temel ihtiyaçlar - İstekler Buna göre Serra için aşağıdakiler- C) İstekler - İhtiyaçlar - Temel ihtiyaçlar den hangisi söylenemez? D) Temel ihtiyaçlar - İhtiyaçlar - İstekler A) Yardımseverdir. B) Cimridir. C) Tutumludur. D) Bütçesine uygun hareket etmiştir. 81 Ünite - 5
AYAĞIMIZI YORGANIMIZA Test - 4 GÖRE UZATALIM. 5. Aşağıda, Barış’ın bir aylık harcama- 7. Aile bütçesine katkı sağlamak iste- larını ve tasarrufunu gösteren grafik yen Esra ile Emre, aşağıdaki dav- ranışlardan hangisini yaparsa is- verilmiştir. teklerinde başarılı olurlar? Harcama Miktarı (¨) A) Akşam yemeklerini yemeyerek B) Oyun oynamaya sokağa çıkmaya- 80 70 rak 60 C) Daha tutumlu davranarak 50 D) Derslerine daha çok çalışarak 40 30 Harcama 20 Çeşitleri 10 0 Yiyecek UlaşımTasarruf Grafiğe göre Barış ile ilgili aşağıda- 8. Ferhat, istek ve ihtiyaçlarına göre büt- ki yorumlardan hangisine ulaşıla- çesini listelemiştir. Aşağıda, Ferhat’ın maz? bir haftalık gelir ve giderini gösteren tablolar verilmiştir. A) Yiyecek giderleri 60₺’dir. Zeka Küpü Yayınları Gelir Tablosu 50 TL B) Ulaşım için yaptığı masraf, yiye- Annenin verdiği harçlık 50 TL Babanın verdiği harçlık cek için yaptığından azdır. C) Ulaşım ve yiyecek masrafı 70₺’dir. Gider Tablosu D) Bir ayda 20₺ tasarruf etmiştir. Mont Defter 6. Kendi bütçesini hazırlayan Furkan, Yiyecek - içecek 45 TL harçlıklarını daha dikkatli harcamaya Oyuncak araba 5 TL ve tasarruf etmeye başlamıştır. 45 TL 20 TL Bütçesini hazırladıktan sonra Fur- kan’dan aşağıdaki davranışlardan Gelir - gider tablosuna göre bilinç- hangisi beklenmez? li bir tüketici olan Ferhat’ın hangi- sini yapması en doğru olur? A) Yemeğini evden götürerek masraf- larını azaltmak A) Yiyecek-içecek giderini azaltma- lıdır. B) Çok istediği saati almak için para biriktirmek B) Gideri, gelirinden fazla olacağı için oyuncak arabayı almamalıdır. C) Her gördüğünü istemekten vazgeç- mek C) Geliri giderinden fazla olduğu için bütün istek ve ihtiyaçlarını alma- D) Defter ve kalemlerini gereksiz ye- lıdır. re kullanmak D) İhtiyacı olan defteri bu hafta alma- malıdır. Ünite - 5 82
Test - 4 AYAĞIMIZI YORGANIMIZA GÖRE UZATALIM. 9. Aylık geliri 2000 TL olan Yılmaz aile- 11. Harcanan sinin giderleri aşağıda verilmiştir. Miktar (¨) Kira 600 TL Gıda 500 TL 1000 Faturalar 500 TL Giyim 200 TL 800 Ulaşım 150 TL Eğitim 150 TL Toplam = 2100 TL 600 Buna göre aşağıdakilerden hangi- 400 si söylenemez? 200 A) Aile, gıda ve giyime daha fazla büt- Giyecek EğlencBeeslenme Kira İhtiyaçlar çe ayırmalıdır. Bu grafiğe göre Serdar’ın ailesinin B) Aile, bazı harcamalarında tasarru- temel ihtiyaçları için yaptığı toplam fa gitmelidir. harcama tutarı kaç ₺ d�r? C) Aile, parasını harcarken öncelikle- A) 200 B) 400 C) 1000 D) 1600 rine dikkat etmelidir. D) Aile, gelir-gider dengesini sağla- mak için çaba harcamalıdır. 10. Aşağıdaki grafik, Hazar ailesinin bir Zeka Küpü Yayınları 12. Aylık geliri 1500₺ olan bir ailenin ay- ay boyunca yaptığı harcamaları gös- lık gideri aşağıdaki sütun grafikte gös- termektedir. terilmiştir. 200 lira Eğitim 400 800 lira Kira 300 300 lira Taksit 200 140 lira 400 lira Mutfak 100Ev kirası Elektrik, su, Mutfak masrafı 0 Faturalar Telefon Eğitim 150 lira Grafikteki bilgilere göre, bu aileninGezi Yakıt aylık bütçesiyle ilgili aşağıdakiler-Eğlence den hangisi söylenemez? 2500 lira bütçesi olan Hazar ailesi için aşağıdakilerden hangisi söyle- A) Aile tasarruf yapamamıştır. nemez? B) En çok harcama ihtiyaçlarına ya- A) En fazla harcama kira gideri için pılmıştır. yapılmıştır. C) İsteklerine 500 lira harcamışlardır. D) Gelirleri giderlerinden fazladır. B) Eğitime yakıttan daha fazla para harcanmıştır. C) Ailenin aylık tasarrufu 510 liradır. D) Ödemiş oldukları taksit, kiradan fazladır. 83 Ünite - 5
TÜKETİME EVET, İSRAFA HAYIR Test - 5 1. İhtiyaçları karşılamak için kaynakla- Zeka Küpü Yayınları 3. rı bilinçli kullanmalı, israf etmemeli ve planlı hareket etmeliyiz. İsraf; kaynakların, ürünlerin, eme- ğin ve zamanın boş yere harcan- Aile bütçesine katkıda bulunmak masıdır. Yiyebileceğimizden fazla için tasarruflu davranmalıyız. gıda almak, elbise ve ayakkabıla- rımızı çabuk eskitmek, aşırı su tü- Kaynakların sınırlı olduğunu unut- ketmek, lambayı boş yere yakmak mamalıyız. israfa örnek gösterilebilir. Elif : Ben tasarruf ederek aileme ve Seda, okulunda düzenlenen “Ekmek doğaya katkıda bulunuyorum. İsrafını Önleme” konulu yarışmaya ka- tılmak için bir araştırma yapmış ve aşa- Tasarruflu bir öğrenci olan Elif’in ğıdaki sonuçlara ulaşmıştır: aşağıdaki davranışlardan hangisi- ni yapması beklenmez? Ülkemizde her gün yaklaşık 5 mil- yon ekmek çöpe atılıyor. A) Dişlerini fırçalarken suyu az kullanır. Açlık ve yetersiz beslenme nede- B) Gereksiz yanan ışıkları kapatır. niyle çocuklar hayatını kaybediyor. C) İsteklerini, ihtiyaçlarından önce Ulaştığı sonuçlara göre Seda alınabi- karşılar. lecek önlemlere yönelik aşağıdaki çı- karımları yapmıştır: D) Haftalık harçlığının bir kısmını bi- riktirir. I. Ekmek israfının temel nedeni ge- reğinden fazla ekmek alınmasıdır. 2. Aylık geliri 1800₺ olan Kartal ailesinin bütçesine ait bazı giderler aşağıdaki II. Yenilebilecek kadar ve küçük gra- majlı ekmek satın alınmalıdır. tabloda verilmiştir. III. Bayat ekmekleri atmak yerine kı- Elektrik faturası 70₺ zartma, tost vb. yapılabilir. Su faturası 250₺ Doğalgaz faturası 80₺ IV. Paketli ekmek tüketimi yaygınlaş- Kira 700₺ tırılarak tüketilmeyen ekmekler Eğlence 400₺ buzdolabında muhafaza edilebilir. Gıda 500₺ Eğitim 200₺ Yaptığı çıkarımlara göre Seda ile il- gili aşağıdakilerden hangisi söyle- Tabloya göre Kartal ailesinde, kay- nemez? nakların kullanımı ile ilgili aşağıda- ki yorumlardan hangisi yapılabilir? A) Tasarrufa önem vermektedir. A) Su ve para kaynaklarını kullanır- B) İsrafa karşı neler yapması gerek- ken dikkatli davranmamışlardır. tiğini bilmektedir. B) Bilinçli bir ailedir. C) Ülke ekonomisine katkıda bulun- maya çalışmaktadır. C) Kaynakların kullanımında tasarruf yapmışlardır. D) Ülkenin kalkınmasının tek yolunun israfın önlenmesi olduğunu düşün- D) İsraf yapmamak için öncelikle doğal- mektedir. gaz kullanımına dikkat etmişlerdir. Ünite - 5 84
Test - 5 TÜKETİME EVET, İSRAFA HAYIR 4. Hülya : Dünyamızın dörtte üçü sular- 5. Ecem : En önemli israflardan biri de la kaplıdır. Ancak bu oran bi- zamanın boşa harcanmasıdır. zi yanıltmamalıdır. Çünkü tat- İnsanlar kollarında saat taşır, lı su denilen kullanılabilir sular evlerinde, iş yerlerinde, toplu yeryüzündeki toplam suyun taşıma araçlarında, şehirlerin çok az bir kısmını oluşturur. meydanlarında saat vardır. Bu nedenle su tüketimi konu- Çünkü zaman çok önemlidir. sunda sorumlu davranmamız Ancak bu kadar önemli olma- gerekir. Evimizde varsa bozuk sına rağmen genellikle zama- muslukları tamir ettirmeli, diş- nı gerektiği gibi kullanamayız. lerimizi fırçalarken musluğu Zaman israfının önüne geç- açık bırakmamalıyız. mek için ............... Betül : Elektrik, ihtiyaç duyduğumuz- Zeka Küpü Yayınları Bu bilgiler aşağıdakilerden hangi- da düğmeye basıp ya da fişi siyle tamamlanırsa yanlış olur? prize takıp kolayca faydala- nabildiğimiz bir kaynaktır. Bu A) Öncelikle zamanımızın sonsuz de- kolaylığı nedeniyle elektriğin ğil sınırlı olduğunun bilincinde ol- tükenmeyecek bir kaynak ol- malıyız. duğunu düşünebiliriz. Ancak ülkemizde elektrik enerjisinin B) Oyuna, televizyon seyretmeye ge- önemli bir kısmı tükenebilir reğinden fazla zaman harcamama- kaynaklardan elde edilmekte- lıyız. dir. Lambaları ve elektrikle ça- lışan ev aletlerini gereksiz ye- C) Hayatımızı planlamalı ve işlerimi- re açık bırakmamalıyız. zi bu plana uygun olarak yürütme- liyiz. Kübra : Kâğıt çoğunlukla ağaçtan elde edilen bir tüketim malzemesi- D) Her gün yeni planlar hazırlamakla dir. Bu nedenle kâğıdı kullanır- vakit geçirmeliyiz. ken her iki tarafını da kullan- malıyız. Çünkü bizler ağaçların 6. İsraf nedeniyle su kaynaklarının kesilmesini, ormanlarımızın azalmasının canlı yaşamına etkile- yok olmasını istemeyiz. ri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Hülya, Betül ve Kübra kaynaklarımız- la ilgili verdiği yukarıdaki bilgilerin A) Sularda yaşayan canlı türlerinin kaçıncı cümlelerinde israfa yönelik nesli tükenir. alınabilecek tedbirlerden bahsetmiş- lerdir? B) Tarım faaliyetlerinin azalması so- nucu gıda üretiminin düşmesine Hülya Betül Kübra neden olur. A) 1 2 3 B) 5 4 2 C) Bitkilerin neslinin tükenmesine ne- C) 3 2 1 den olur. D) 5 2 4 D) Barajlardaki elektrik üretimi artar. 85 Ünite - 5
TÜKETİME EVET İSRAFA HAYIR Test - 5 7. 8. • İsraf, günümüz dünyasının en bü- Zeka Küpü Yayınları İzlediği çizgi filmde israf kelimesini du- yük küresel sorunlarından biri hâli- yan Azra, israfın ne demek olduğunu ne gelmiştir. İnsanların ve diğer can- annesine sormaya karar verir ve ara- lıların hayatını tehlikeye sokacak larında aşağıdaki konuşma geçer. boyutlara ulaşan israfı önlemek için toplum olarak mücadele etmeliyiz. Azra : Anne “israf” ne demek? • İsraf nedeniyle açlık ve kıtlık art- Anne : İsraf, yiyebileceğimizden faz- makta, kuraklıklar yaşanmakta, ik- la gıda almak, ellerimizi yı- lim değişiklikleri meydana gelmek- karken musluğu açık bırak- te, çevre kirlenmekte, hayvanların mak, lambayı boş yere yak- nesli tükenmektedir. maktır. Sosyal bilgiler öğretmeni, derste öğ- Azra : Peki söylediklerine dikkat et- rencilerine israfla ilgili yukarıdaki bilgi- mezsem bana zarar verir mi? leri verdikten sonra israfı önlemek için alınabilecek tedbirlerle ilgili öğrencile- Anne : ..................... rinden fikirler sunmalarını istemiştir. Azra ile annesi arasında geçen ko- Buna göre aşağıdaki öğrencilerden nuşmada annesinin, sözlerini aşa- hangisinin sunduğu fikir doğru de- ğıdakilerden hangisi ile tamamla- ğildir? ması yanlış olur? A) Ela : Zamanı verimli kullanma A) Elindeki kaynakları dikkatli kullan- adına televizyon seyretme, mazsan kaybedebilirsin. Bu durum oyun oynama gibi işlerimiz- sadece sana değil bize, insanlara de hayatımızı planlamalıyız. ve devletlere de zarar verir. B) Lale : Gereğinden fazla oyuncak B) İsraf, tükenmez zannettiğin her şe- ve giysi almamalıyız, kul- yi tüketir. Ormanları, su ve elektrik lanmadığımız giysilerimizi enerjisini dikkatli kullanmazsan bir kardeşlerimizle veya ihtiyaç gün bitebilir. sahipleriyle paylaşabiliriz. C) Sen çocuk olduğun için istediğin C) Leyla : Elektrik, su gibi enerji kay- kadar oyuncak ve elbise alabilir- naklarını gereksiz yere sin. Kıyafetlerini ve oyuncaklarını açık bırakmamalıyız. eskitmeden yenilerini alabilirsin. D) Hale : Bayatlayan ekmekleri fırın- D) Evde, okulda eşyalarını, kitap, def- lara verip hamur hâline ge- ter ve kalemlerini dikkatli kullanma- tirip tekrar ekmek yapma- lısın. Bunları dikkatli kullanır, israf larını sağlamalıyız. etmezsen hem kendine hem de çevrene faydalı davranmış olursun. Ünite - 5 86
6. ÜNİTE ETKİN VATANDAŞLIK
Test - 1 ÜLKELERİ TANIYALIM. 1. 2. Ülkemiz dünya üzerinde Kuzey Ya- rım Küre’de bulunur. Yeryüzündeki büyük kara parçala- rı kıtaları oluşturur. Ülkemizin hem Asya hem de Avru- Dünya üzerinde 7 tane kıta vardır. pa kıtalarında toprağı vardır. Bunlar; Asya, Avrupa, Kuzey Ame- rika, Güney Amerika, Afrika, Avust- Üç tarafı denizlerle çevrilidir. Kuze- ralya (Okyanusya) ve Antarktika’dır. yinde Karadeniz, batısında Ege De- Kıtalar arasındaki büyük su kütle- nizi ve güneyinde Akdeniz bulunur. leri ise okyanusları oluşturur. Dünyada Büyük Okyanus, Atlas Elif : Ülkemizin üç tarafı denizlerle çev- Okyanusu ve Hint Okyanusu bu- rilidir. Bu denizlerden biri ............ lunmaktadır. dir. Dünya üzerinde birçok ülke vardır ve bunların her biri ayrı özelliklere Elif’in söylemiş olduğu cümlede sahiptir. boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi yazılamaz? A) Akdeniz B) Karadeniz C) Ege Denizi D) Kızıl Deniz Zeka Küpü Yayınları III II 3. I Sinop Dünya haritası üzerinde numara- Antalya landırılmış kıtalar hangi seçenekte doğru verilmiştir? Sinop’tan Antalya’ya giden gemi sı- rasıyla hangi denizlerden geçmiştir? I II III A) Akdeniz - Ege - Marmara - Kara- A) Afrika Asya Kuzey deniz Amerika B) Marmara - Ege - Karadeniz - Ak- B) Kuzey Asya Afrika deniz Amerika C) Karadeniz - Marmara - Ege - Ak- C) Asya Afrika Güney deniz Amerika D) Ege - Akdeniz - Marmara - Kara- D) Afrika Asya Asya Avrupa deniz 99 Ünite - 7
ÜLKELERİ TANIYALIM. Zeka Küpü Yayınları Test - 1 4. Türkiye, Kuzey Yarım Küre’de 6. bulunan bir ülkedir. Ülkemizin dört tarafı denizlerle Görselde yer alan eserin bulundu- çevrilidir. ğu ülke ile ilgili; Hem Asya hem de Avrupa kıta- • Türkiye’nin sınır komşularından bi- sında toprakları vardır. Kuzeybatıda Bulgaristan ve ridir. Yunanistan ile komşudur. • Özgürlük Heykeli dünyaca bilinir. • Vezüv ve Etna yanardağları bu ül- Yukarıda ülkemiz ile ilgili verilen bil- gilerden hangisi yanlıştır? kededir. A) B) C) D) • Venedik, Roma ve Milano önemli 5. şehirlerdendir. • Pizzası dünyaca ünlüdür. yargılarından kaç tanesi doğrudur? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 Brezilya Çin 7. Eyfel Kulesi Peri Bacaları Almanya İngiltere Yukarıdaki fotoğraflarda görülen yerleri gezen bir öğrenci hangi kı- Yukarıdaki ülke-bayrak eşleştirme- talarda bulunmuş olur? lerinde hangi ülkenin bayrağı yan- lış verilmiştir? A) Kuzey Amerika – Afrika B) Asya – Avustralya A) Almanya B) İngiltere C) Avrupa – Asya C) Brezilya D) Çin D) Avrupa – Afrika Ünite - 7 100
Test - 1 ÜLKELERİ TANIYALIM. 10. 8. “Ülkeleri Tanıyalım” projesi için Fin- landiya hakkında araştırma yapan Her ülkenin, simgesi hâline Yağmur, şu bilgileri vermiştir: gelen bazı tarihî ve doğal “Finlandiya, İskandinavya Yarımada- güzellikleri vardır. sı’nda yer alan 5.5 milyon nüfuslu bir Aşağıdakilerden hangisi ülkemizin Avrupa ülkesidir. Dili Fince, Türkçenin simgesi hâline gelmiş bir yerdir? de dâhil olduğu dil grubunda yer alır. A) B) Ülke topraklarının üçte ikisi ormanlar- la kaplıdır. C) D) Yağmur’un verdiği bilgilere bakıla- Zeka Küpü Yayınları rak Finlandiya ile ilgili aşağıdaki çı- karımlardan hangisi yapılamaz? A) Bir Avrupa ülkesidir. B) Kuzey Yarım Küre’de yer alır. C) Dil konusunda Türkçe ile benzer- likleri vardır. D) En önemli ekonomik faaliyeti ba- lıkçılıktır. 11. 9. Yukarıda verilen görseller hangi ül- Finlandiya’nın en dikkat çekici coğra- keye aittir? fi özelliklerinden biri yaz mevsiminde görülen gece güneşidir. Bu ülkede, 20 Mayıs’tan 24 Temmuz’a kadar geçen yaz döneminde güneş hiç batmaz. Finlandiya’da görülen gece güne- şinin adı aşağıdakilerden hangisi- dir? A) İspanya B) Kanada A) Ruska B) Kalakukko C) Meksika D) Japonya C) Porride D) Huskey 101 Ünite - 7
ÜLKELERİ TANIYALIM. Test - 1 12. Aşağıda, üç ülkeye ait bazı bilgiler ve- 14. rilmiştir. Dört yılda bir düzenlenen Ülke Fransa Olimpiyatlar dünyanın en bü- Başkent Paris yük spor organizasyonudur. Yer aldığı kıta Avrupa Olimpiyat bayrağı beyaz ze- Resmî diller Fransızca min üzerine iç içe geçmiş, farklı renklerdeki beş halka- Ülke Belçika dan meydana gelir. Bu halka- Başkent lar yeryüzündeki beş kıtayı Yer aldığı kıta Brüksel temsil eder. Resmî diller Avrupa Hollandaca, Fransızca, Almanca Ülke Fildişi Sahili Başkent Yamoussoukro Yer aldığı kıta Afrika Resmî diller Fransızca Tablolarda verilen bilgilere göre bu Zeka Küpü Yayınları Olimpiyat bayrağında yer alan kıta- ülkelerle ilgili aşağıdaki yorumlar- lar arasında aşağıdakilerden han- dan hangisi yapılabilir? gisi yoktur? A) Fildişi Sahili’nin halkı Fransız’dır. A) Okyanusya B) Avrupa C) Afrika D) Antarktika B) Brüksel, Belçika’nın en büyük şeh- ridir. 15. Deniz, sosyal bilgiler dersinde “Ülke- leri Tanıyalım” konusu için Avustral- C) Üç ülke de aynı kıtada yer almak- ya’yı araştırıp arkadaşlarına tanıtmak tadır. istiyor. D) Üç ülkede de Fransızca resmî dil Deniz, arkadaşlarına Avustralya ile olarak kullanılmaktadır. ilgili aşağıdakilerden hangisini söy- lerse yanlış olur? 13. • Samba yapan dansçıların gösteri- lerini sergilediği Rio Karnavalı ile A) Aborjinlerin ana yurdu olarak bilinir. tanınır. B) Dünya üzerindeki en büyük kıtada • Amazon Yağmur Ormanları ve Ama- yer alır. zon Nehrine ev sahipliği yapar. C) Dünyanın en güzel plajlarına ve Özellikleri verilen ülke aşağıdaki- doğa harikalarına sahiptir. lerden hangisidir? D) Tazmanya Adası ve Sidney gezi- A) Brezilya B) Arjantin lecek önemli yerleridir. C) Hindistan D) İsviçre Ünite - 7 102
Test - 2 KOMŞULARIMIZ TÜRK CUMHURİYETLERİ 1. İnsanlar tek başlarına tüm ihtiyaç- 3. I KARADENİZ II larını karşılayamadıkları gibi ülke- ler de tüm ihtiyaçlarını kendi için- EGE DENİZİ den karşılayamaz. Ülkeler arası ilişkilerde komşuluk ve ticaret önem- AKDENİZ III li bir yer tutar. Yukarıdaki Türkiye haritasında Türki- Ülkemizin sınır komşuları olarak; ye’nin bazı komşuları numaralarla doğuda Ermenistan ve İran, güney- gösterilmiştir. de Suriye ve Irak, kuzeydoğuda Gürcistan, kuzeybatıda ise Bulga- Numaralarla gösterilen yerlere aşağı- ristan ve Yunanistan bulunur. daki ülkelerden hangisi yazılmalıdır? Aşağıdakilerden hangisi Türki- I II III ye’nin komşuları ile ekonomik iliş- A) Bulgaristan Suriye Gürcistan kilerine örnek olamaz? B) Gürcistan Bulgaristan C) Bulgaristan Gürcistan Suriye A) Azerbeycan petrollerinin Gürcistan D) Suriye Bulgaristan Suriye üzerinden ithal edilmesi Gürcistan B) Suriye’de iç savaştan kaçan mil- yonlarca insanın Türkiye’ye sığın- ması C) Türkiye’nin Irak’tan petrol alması ve bu ülkeye çeşitli tarım ürünleri satması D) Türkiye’de kullanılan doğal gazın Rusya ve İran’dan alınması EGE DENİZİ 4. Günümüzde Türkiye dışında başka ülkelerde de Türk toplulukları vardır. Zeka Küpü Yayınları Bunların başında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde yaşayan Kıbrıs Türk- leri gelir. Sovyetler Birliği’nin sınırla- rı içinde yaşayan Türk toplulukları da Sovyetlerin 1991’de dağılması ile ba- ğımsızlıklarına kavuşmuşlardır. 2. Bulgaristan KARADENİZ Gürcistan Yunanistan Ermenistan İran Bizim bu dostumu- zun idaresinde dili Irak bir, inancı bir, özü bir kardeşlerimiz vardır. Suriye Onlara sahip çıkma- ya hazır olmalıyız. AKDENİZ Yukarıdaki haritaya bakarak Türki- Aşağıdakilerden hangisi Mustafa ye’nin hangi komşusu ile sınırının Kemal’in sözünü ettiği ülkelerden daha uzun olduğu söylenebilir? biri olamaz? A) Bulgaristan B) Gürcistan A) Azerbaycan B) Türkmenistan C) İran D) Suriye C) Kazakistan D) Suriye 103 Ünite - 7
KOMŞULARIMIZ Test - 2 TÜRK CUMHURİYETLERİ 5. Ülkemizin, Türk Cumhuriyetleri ile ta- Zeka Küpü Yayınları 7. rihsel, kültürel ve akrabalık gibi ortak bağları bulunmasına rağmen Türk • Özbekistan’ın sattığı bakır, çin- Cumhuriyetleri ile ekonomik ilişkileri ko gibi madenler dış ticaretinde zayıftır. önemli bir yer tutar. Aşağıdakilerden hangisi Türk Cum- • Petrol, doğal gaz ve bakır Azer- huriyetleri ile olan ekonomik ilişki- baycan‘ın önemli ticari ürünleri lerimizin gelişmesine daha çok kat- arasındadır. kı sağlar? • Türkmenistan doğal gaz kayna- A) Ortak televizyon kanallarının ku- ğı bakımından zengin bir ülkedir. rulması Öğretmenin tahtaya yazdığı Orta B) Ticari faaliyetlerin geliştirilmesi Asya Türk Cumhuriyetleri ile ilgili C) Ortak dilin kullanılması bilgilerden ulaşılabilecek sonuç D) Kültürel alanda iş birliğinin yapıl- aşağıdakilerden hangisidir? ması A) Ekonomileri en güçlü olan Türk Cumhuriyetleridir. 6. Aşağıda ülkemizin Türk Cumhuriyet- leri ile olan ilişkileri hakkında bilgiler B) En çok tarım ürünleri ihraç ederler. verilmiştir. C) Tarım ürünlerini en çok Türkiye’ye D/Y satarlar. Eğitim, kültür ve ticaret alanın- D) Yer altı kaynakları bakımından zen- da ilişkiler kurulmaktadır. Türkiye’nin sınır komşularıdır. gindirler. Sınır kapılarından bu ülkelere geçiş yapılabilir. 8. Asya kıtasında yer alırlar. Türkiye ve Türk Cumhuriyet- Türkiye, başta Türk Cumhuriyet- lerinin bayraklarında ay ve yıl- leri olmak üzere diğer ülkelerde dız vardır. yaşayan Türklerle ilişkilerini yü- rütmek amacıyla bazı kurumlar Yukarıda verilen bilgiler doğru (D) oluşturmuştur. veya yanlış (Y) olarak sıralandığın- da hangisi doğru olur? T.C. Dışişleri Bakanlığına bağlı olarak 1992 yılında kurulmuştur. Amacı, Türk A) D B) Y C) D D) D dilinin konuşulduğu cumhuriyetler ve YYDD Türkiye’ye komşu ülkeler olmak üze- DDYD re gelişme yolundaki ülkelerin kalkın- YYDY malarına yardımcı olmaktır. Özellikleri verilen kuruluşun kısa adı, aşağıdakilerden hangisidir? A) TÜİK B) TİKA C) TSK D) DSİ Ünite - 7 104
Test - 3 FARKLI KÜLTÜRLER 3. 1. Kültür; bir toplumun maddi ve ma- nevi değerlerinin tamamıdır. • Pirinç üretimi ve tüketimi çok faz- Dünya üzerinde birçok ülke vardır. ladır. Bu ülkelerde farklı milletler yaşa- maktadır. Her milletin kendine ait • Ejderha karakterini kutlamalarda bir kültürü vardır. kullanırlar. Toplumların yaşantılarının farklı ol- masında; iklim, doğal çevre ve kül- • Nüfusun en kalabalık olduğu ülkedir. tür çok etkilidir. Yukarıda bazı özellikleri verilen ül- Aşağıda farklı iki ülkedeki insanların ke aşağıdakilerden hangisi olabilir? giyim tarzları verilmiştir. A) İtalya B) Arjantin C) Hollanda D) Çin İnsanların giyim tarzlarının farklı ol- Zeka Küpü Yayınları 4. Aşağıda bazı ülkelere ait ev görselle- masının en önemli sebebi aşağıda- ri verilmiştir. kilerden hangisidir? Amerika Kenya A) İnsanların eğitim durumlarının fark- lı olması B) Yaşadıkları yerin ikliminin değişik olması C) İsteklerinin farklı olması D) Yaşlarının farklı olması 2. Bir toplumun yaşayışını İsviçre Moğolistan oluşturan maddi ve Serhat manevi değerlerin tama- mına ................ denir. Serhat’ın söylemiş olduğu cümle- Ev modellerinin ve kullanılan malze- de boş bırakılan yere aşağıdakiler- melerin farklılık göstermesinin sebe- den hangisi getirilmelidir? bi aşağıdakilerden hangisi olamaz? A) kültür B) yönetim A) İklim B) İnsanların temel ihtiyaçları C) ülke D) kıta C) Kültürel farklılıklar D) Doğal afetler 105 Ünite - 7
FARKLI KÜLTÜRLER Test - 3 5. 7. Aşağıda, farklı ülkelerin dansları ile il- gili görseller verilmiştir. Danimarka Kırgızistan Verilen fotoğraflara bakılarak aşa- Tango Samba ğıdakilerden hangisi söylenemez? (Arjantin) (Brezilya) A) Barınma şekilleri farklılık göster- mektedir. B) Farklı coğrafyalarda yaşamakta- dırlar. C) Aynı kıta üzerinde yer almaktadırlar. D) Kültürleri farklılık göstermektedir. 6. • Mutfaklarıyla gurur duyan Macarla- Halay Flamenko rın dünyaca ünlü yemeği “gulaş”tır. (Türkiye) (İspanya) Dana eti ve soğanla yapılan gulaş bir çeşit çorbadır. Macar mutfağı- Zeka Küpü Yayınları Bu görsellere bakılarak aşağıdaki nın lezzetlerinden biri de kahvaltı- yorumlardan hangisi yapılabilir? larda bile tüketilen turşudur. A) Bütün ülkelerin dansları aynı şekil- • Macarcada Türkçedekine benzer de oynanır. kelimeler vardır. Elma - alma, çok - şok, kim - ki gibi. B) Ülkeler farklılık gösterse de kültür- ler aynıdır. • Macaristan’da selamlaşma genel- likle el sıkışma şeklinde olur. Da- C) Ülkelerin kültürleri ve dansları fark- vet edildiğiniz eve çiçek veya çiko- lılık gösterebilir. lata gibi hediyeler götürmeniz beklenir ve bu oldukça nazik bir D) En güzel figürler Türkiye’de oyna- hareket olarak kabul edilir. Ayrıca nan halk oyunlarına aittir. eve ayakkabı ile girmek uygun bir davranış olarak görülmez. 8. • Pizza ve makarnası çok ünlüdür. • Suşi adı verilen yemeği vardır. Yukarıda verilenlere göre Türk ve Macar kültürleri ile ilgili aşağıdaki- • Döner ve kebapları lezzetlidir. lerden hangisi söylenemez? Verilen özellikler ile aşağıdaki ülke- A) Türk ve Macar kültürlerinde bazı ler eşleştirildiğinde hangi ülke dı- benzerlikler bulunur. şarıda kalır? B) İki kültürde de etin önemli yeri vardır. A) Türkiye B) Japonya C) İtalya D) Mısır C) İki ülkenin dillerinde ortak noktalar bulunur. D) İki ülke halkı aynı dili konuşur. Ünite - 7 106
Test - 4 Zeka Küpü Yayınları DÜNYA FARKLILIKLARLA GÜZEL 1. Bireylerin kendilerine özgü özellik- 3. leri gibi dünya üzerindeki ülkeler de kendilerine özgü ve benzersiz- Fotoğraftaki kişiler Nijerya ve Tay- dir. Ülkeler özgün kimliklerini in- land’da yaşamaktadırlar. Yaşam bi- sanlarının kültürel özellikleriyle ka- çimleri birbirinden farklıdır. zanırlar. Dilleri, bayrakları, gelenek- Bu farklılıkların oluşmasında aşa- sel kıyafetleri, dinî inançları, bay- ğıdakilerden hangisi etkili değildir? ramları, yemekleri, müzikleri, dans- A) Cinsiyetlerinin farklı olması ları, düğün ve cenaze törenleriyle B) Çevre şartlarının farklı olması diğer ülkelerden ayrılırlar. C) Kültürlerinin farklı olması D) Bulundukları yerin ikliminin farklı Yukarıda verilen iki ülke çocukları arasında hangi alanda farklılık ol- olması duğu söylenemez? 4. Atabek, Moğolistan’da kıldan yapıl- A) Giyim tarzları B) Barınma biçimleri mış çadır bir evde, David ise An- C) Çocuk hakları tarktika’da buzdan yapılmış igloo D) Yaşam biçimleri denilen bir evde yaşamaktadır. 2. I. Bayramlar; dini, millî ve gelenek- Atabek ve David’in yaşantılarının sel bayramlar olmak üzere üçe ay- farklı olmasının en büyük nedeni rılır. aşağıdakilerden hangisidir? II. Paskalya, Müslümanların kutladı- A) Tek bildikleri ev tarzının bunlar ol- ğı dinî bir bayramdır. ması III. Baharın gelişinin kutlandığı bay- B) Yeterli teknolojiye sahip olmama- ram Nevruz’dur. ları IV. Ramazan bayramı dinî bayramla- C) Temel ihtiyaçlarının aynı olması rımızdan birisidir. D) İklim ve çevre şartlarının farklı ol- Yukarıda verilen bilgilerden hangi- ması si yanlıştır? Ünite - 7 A) I B) II C) III D) IV 107
DÜNYA FARKLILIKLARLA GÜZEL Test - 4 5. 8. Ülkeler arasındaki farklılıklar ayrışma, dayatma ve çatışma nedeni değil bi- Yukarıdaki görsellere bakılarak; rer zenginlik kaynağı ve ilerleme ara- cı olarak görülmelidir. Farklılıklara I. Her ülkenin kendi kültürünü yansı- saygı gösterildiği ölçüde insanlar ara- tan geleneksel kıyafetleri vardır. sındaki düşmanlık duyguları ve ön yar- gılar ortadan kalkar. II. Geleneksel kıyafetler ülkeler ara- sı kültürel farklılıkları yansıtır. Aşağıdakilerden hangisi ülkeler arasındaki farklılıklara örnek olarak III. Geleneksel kıyafetler müzelerde gösterilemez? sergilenmektedir. A) Taylandlıların selamlaşırken avuç yargılarından hangilerine ulaşılabi- içlerini birleştirip baş parmaklarını lir? çenelerine yaklaştırarak eğilmeleri A) I ve II B) II ve III B) Çin’in Tibet bölgesinde yaşayan- C) I ve III D) I, II ve III ların karşılıklı dil çıkararak selam- laşmaları 6. İngiltere’de yaşayan James’in aşa- Zeka Küpü Yayınları ğıdaki kutlamalardan hangisini yap- C) İskoçya’da erkeklerin kilt adı veri- ması beklenemez? len yöresel kıyafetleri giymesi A) Noel Bayramı D) Ülkeler arası futbol turnuvalarının B) Paskalya Bayramı yapılması C) Cumhuriyet Bayramı D) Anneler Günü 9. Gazete Haberi 7. ............................. İskenderun Ortodoks Kilisesi Ce- • Arapların eliyle yemek yemesi maati bu bayram da geleneğini bozmayarak İskenderunluların • Uzak Doğu’da pirinç pilavının çu- Kurban Bayramı’nı her yıl olduğu buklarla yenmesi gibi kutlamak için kilise duvarına “Kurban Bayramınızı Kutlar Birlik • Hindistan’da sol elle yemek yeme- Beraberlik ve Esenlik içinde Nice nin görgü kurallarına aykırı olması Bayramlar Dileriz.” yazılı pankart astı. • İngiltere’de yemek servisinin ma- sada oturan kişinin solundan ya- Bu gazete haberinde anlatılmak is- pılması tenen aşağıdakilerden hangisidir? Verilen ifadelere göre boşluğa aşa- A) Farklı inançlara sahip olsalar da ğıdakilerden hangisi getirilebilir? insanlar arasında karşılıklı hoşgö- rü ve saygı vardır. A) Kültürel Farklılıklar B) Hristiyanlar, Müslüman olmuşlardır. B) Yemek Çeşitleri C) Kurban Bayramı, Hristiyanların da C) Sofra Kuralları kutladığı bir bayramdır. D) Hatay’daki Müslümanlar, Hristiyan- D) Mutfak Araç - Gereçleri ların bayramını kutlamıştır. Ünite - 7 108
Search
