วิทยาศาสตร์ ป.2

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพlaิ่มtคinุณgค่า pplying and Constructing the Knowledge เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก asean ขณะที่ต้นอ่อนเจริญเติบโต จะมีก�รเปล่ียนแปลงเกิดขึ้น คือ ตวั ชีว้ ดั มีลำ�ต้นที่แตกกิ่งก้�น มีใบม�กข้ึน ลำ�ต้นสูงและใหญ่ข้ึน เมื่อพืช เจริญเตบิ โตเต็มทจ่ี ะมดี อกและมผี ล ภ�ยในผลมีเมล็ด ว ๑.๒ ป.๒/๑ ว ๑.๒ ป.๒/๒ พชื จะเจรญิ เตบิ โตและด�ำ รงชวี ติ อยไู่ ดด้ ี ยอ่ มตอ้ งก�รสง่ิ แวดลอ้ ม ภาระงาน/ช้นิ งาน ทจี่ ะชว่ ยสร้�งใหเ้ กดิ ก�รเจรญิ เติบโต ภาพวาดและระบายสี เปรียบเทยี บการ เจรญิ เตบิ โตของพืชเม่ือไดร้ บั ปจั จยั ในการ คำ�ถ�มส�ำ คญั เจริญเติบโตท่ีแตกต่างกัน (รดนํ้า-ไม่รดน้ํา ปัจจัยในสงิ่ แวดลอ้ มทจ่ี ําเปน็ ตอ่ การเจรญิ เตบิ โต ไดร้ บั แสง-ไมไ่ ดร้ บั แสง ไดร้ บั อากาศ-ไมไ่ ดร้ บั ของพืช ได้แก่อะไรบา้ ง นักเรียนจะทําการทดลองอย่างไร อากาศ) เพอ่ื ศึกษาว่าปัจจัยดงั กล่าวทําใหพ้ ชื เจริญเติบโต การเตรียมล่วงหน้า กจิ กรรมท่ี ๒.๒ น้ำา แสง อากาศ กบั การเจริญเติบโตของพชื นักเรียนแต่ละกลุ่มปลูกต้นถ่ัวเขียวใน กระป๋องนม กระป๋องละ ๑๐ เมล็ด จ�ำนวน ตอนท่ี ๑ น้าํ กบั การเจรญิ เติบโตของพชื ๖ กระป๋อง เป็นเวลา ๑๐ วัน สังเกตต้นถ่ัว ในแต่ละกระป๋อง แล้วเลือกเฉพาะต้นท่ีมี วสั ดอุ ปุ กรณ์ ใบสีเขียว ล�ำต้นใหญ่ แข็งแรง และมีขนาด เทา่ ๆ กนั ทั้ง ๖ กระป๋อง กระป๋องละ ๕ ตน้ ๑. ต้นถั่วที่มีจำ�นวนต้น ขน�ดของลำ�ต้น ๑. ตน้ ถัว่ ๒ กระปอ๋ ง ส�ำหรับกจิ กรรมที่ ๒.๒ และคว�มสูงเท่�กันปลูกในกระป๋อง ตอนท่ี ๑ หรือแก้วพล�สติก ๒ ใ บ ๒. ต้นถ่ัว ๒ กระป๋อง ส�ำหรับกิจกรรมที่ ๒.๒ ๒. นำ้� ๑๐๐ ลูกบ�ศก์เซนติเมตร ตอนท่ี ๒ ๓. หลอดฉี ดย� ๑ อัน ๓. ตน้ ถัว่ ๒ กระปอ๋ ง ส�ำหรับกจิ กรรมท่ี ๒.๒ Stตอนที่ ๓ (การปลกู ตน้ ถวั่ นต้ี อ้ งท�ำลว่ งหนา้ กอ่ นการเรยี น เฉลยกิจกรรมการทดลอง การสอนจรงิ ประมาณ ๑๐ วัน) ตอนท่ี ๑ นำ้� กับการเจริญเติบโตของพชื 33 ep 1 บันทกึ ผลการทำ� กิจกรรม สรปุ ผลการทำ� กจิ กรรม ขัน้ สงั เกต ตาราง ลักษณะของตน้ ถั่วเมื่อไดร้ ับนำ้� และไม่ไดร้ บั น�ำ้ รวบรวมข้อมลู ในชว่ งเวลา ๑๐ วัน น้าํ จ�ำเป็นต่อการเจริญเตบิ โตและ การด�ำรงชวี ิตของพชื ๑. นักเรียนสังเกตภาพพืชที่ได้รับการ ช่วงเวลา ลกั ษณะของตน้ ถวั่ รดน้ําทุกวัน แล้วสนทนาเกี่ยวกับ ท่ีทดลอง ปัจจัยท่ีจำ�เป็นต่อการเจริญเติบโต ได้รับน้ำ� ไม่ไดร้ บั น้�ำ ของพืช โดยร่วมกันตอบคำ�ถามสำ�คัญ ๑ กระตนุ้ ความสนใจ ดังนี้ ๒ การบันทึกผลลักษณะของต้นถั่วที่ได้รับน้�ำและไม่ได้รับ . น�้ำ นักเรียนสามารถสังเกตได้จากการดูสีของใบว่าเขียว ๑.๑ ปัจจัยในสิ่งแวดล้อมที่จำ�เป็นต่อ . หรือเหลืองหรือซีด ดูล�ำต้นว่าแข็งแรง ต้ังตรง หรือโค้งงอ การเจริญเตบิ โตของพชื ได้แก่อะไรบ้าง . และนบั จ�ำนวนใบ ๑๐ (นํ้า แสง อากาศ ธาตอุ าหาร) ๑.๒ นํ้ามีความจำ�เป็นต่อการเจริญ เติบโตของพืชหรือไม่ อยา่ งไร (น้ํามีความจำ�เป็นต่อการเจริญเติบโตของ พืช ถา้ พชื ไม่ได้รับน้าํ จะเฉาตายได)้ 33 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้ บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 NET แนวข้อสอบ O-NET St Step 1 วิธีทำา ขัน้ สงั เกต รวบรวมข้อมลู ๒. นกั เรยี นแบง่ กลุม่ กลุ่มละ ๔ คน คละ ๑. นักเรียนแบ่งกลุ่ม แต่ละกลุ่มร่วมกันนำ�กระป๋องที่ปลูกต้นถั่ว ความสามารถ แต่ละกล่มุ รว่ มกันอย่าง กระป๋องละ ๕ ต้น ทั้ง ๒ ใบ ไปตั้งไว้ใกล้กันในที่ที่แสงแดดส่องถึง รวมพลังศึกษาวิธีทำ� อภิปรายก่อนทำ� ๒. รดนำ้�ต้นถั่วในกระป๋องใบที่ ๑ ทุกวัน วันละ ๑๐ ลูกบ�ศก์เซนติเมตร กิจกรรม ปฏิบัติกิจกรรมที่ ๒.๒ เร่ือง โดยใช้หลอดฉีดย� ส่วนต้นถั่วในกระป๋องใบที่ ๒ ไม่ต้องรดนำ้� นํ้า แสง อากาศ กับการเจริญเติบโต ๓. สังเกตลักษณะของต้นถั่วทั้งสองกระป๋องทุกวัน จนครบ ๑๐ วัน ของพืช (ตอนที่ ๑ นา้ํ กับการเจรญิ เติบโต แล้วบันทึกผลก�รสังเกตลงในต�ร�ง ของพชื ) และบันทกึ ผลการทำ�กิจกรรม ๓. ผู้แทนนักเรียนแต่ละกลุ่มนำ�เสนอ ผลการทำ�กิจกรรม (ตอนที่ ๑) รดนํ้า หนา้ ชนั้ เรียน ๑๐ ลกู บาศกเ์ ซนตเิ มตร ep 2 ข้ันคดิ วิเคราะห์ กระปอ๋ งที่ ๑ กระป๋องที่ ๒ และสรุปความรู้ การทดลอง น้ํากับการเจรญิ เตบิ โตของพชื ๔. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันวิเคราะห์ ตวั อยา่ งตารางบนั ทึกผลการทดลอง และอภิปรายผลการทำ�กิจกรรม โดย ตอบค�ำ ถามหลงั ทำ�กจิ กรรม ตาราง ลกั ษณะของต้นถั่วเมอ่ื ได้รบั นำ้�และไมไ่ ดร้ บั น้�ำ ในช่วงเวล� ๑๐ วนั ๕. นั ก เ รี ย น แ ต่ ล ะ ก ลุ่ ม ร่ ว ม กั น ส รุ ป ผ ล ชว่ งเวลาท่ี ลักษณะของต้นถั่ว การทำ�กิจกรรมและสรุปส่ิงท่ีเข้าใจเป็น ทดลอง ความรู้ร่วมกันเก่ียวกับน้ํากับการ วันแรก ได้รับน้ำา ไม่ได้รบั น้าำ เจรญิ เติบโตของพืชว่า ถ้าพืชไมไ่ ดร้ ับน้ํา จะเฉา และถ้าไม่ได้รับน้ําต่อไปนาน ๆ วนั ท่ ี ๑๐ จะตาย ดังน้ัน น้ําจึงเป็นส่ิงจำ�เป็น ต่อการเจริญเติบโตและการดำ�รงชีวิต 34 ของพืช St ep 3 ขนั้ ปฏิบตั ิ ๗. นักเรียนร่วมกันสรุปส่งิ ทเ่ี ข้าใจเปน็ ความร้รู ว่ มกนั ดังนี้ แหลละงั สกราปุรปควฏาิบมัตริู้ • นํ้ามีผลต่อการเจริญเติบโตและการดำ�รงชีวิตอยู่ของพืช ถ้าพชื ไมไ่ ด้รบั นา้ํ จะเฉาและถา้ ไมไ่ ดร้ บั นํา้ ต่อไปนาน ๆ จะตาย ๖. นักเรียนแต่ละกลุ่มวาดภาพและ ในท่สี ุด ระบายสี เปรียบเทียบการเจริญเติบโต ของพืชระหว่างพืชที่รดนํ้ากับพืชท่ี ไมไ่ ดร้ ดนา้ํ จัดท�ำ เปน็ ชน้ิ งาน สุดยอดคู่มือครู 34

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า pplying and Constructing the Knowledge เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก หลงั จ�ก ๑๐ วนั ตน้ ถ่ัวท่ีได้รบั น้�ำ และตน้ ถั่วท่ีไม่ได้รับน้ำ� St St ep 1asean มลี กั ษณะอย�่ งไร สรปุ ผลก�รทดลองไดว้ �่ อย่�งไร ขั้นสังเกต ต้นถวั่ ต้องก�รน้�ำ เพอื่ ก�รเจรญิ เตบิ โตและ รวบรวมขอ้ มลู ดำ�รงชีวิตหรอื ไม ่ เพร�ะเหตุใด ถ�้ ท�ำ ก�รทดลองต่อไปอกี ๑ สัปด�ห ์ จะไดผ้ ลอย�่ งไร ๑. นักเรียนสังเกตภาพพืชท่ีได้รับแสง ถ้�พืชข�ดนำ้�จะเป็นอย่�งไร ทุกวัน แล้วสนทนาเกี่ยวกับปัจจัย ที่จำ�เป็นต่อการเจริญเติบโตของพืช โดยร่วมกันตอบคำ�ถามสำ�คัญกระตุ้น ความสนใจ ดงั น้ี ๑.๑ แสงมีผลต่อการเจริญเติบโตของ พืชหรือไม่ อย่างไร ตอนท่ี ๒ แสงกับการเจริญเตบิ โตของพชื (ตัวอย่างคำ�ตอบ แสงมีผลต่อการเจริญ- วสั ดุอุปกรณ์ เติบโตของพืช โดยพืชใช้แสงในการสร้าง ๑. ต้นถั่วที่มีจำ�นวนต้น ขน�ดของลำ�ต้น และคว�มสูงเท่�กันปลูกในกระป๋อง อาหารเพื่อการเจรญิ เตบิ โตของพชื ) หรือแก้วพล�สติก ๒ ใบ ๒. นกั เรยี นแบ่งกลุ่ม กล่มุ ละ ๔ คน คละ ๒. นำ้� ๑๐๐ ลูกบ�ศก์เซนติเมตร ๓. หลอดฉีดย� ๑ อัน ความสามารถ แต่ละกลมุ่ รว่ มกนั อย่าง ๔. กล่องกระด�ษทึบ ๑ ใบ รวมพลังศึกษาวิธีทำ� อภิปรายก่อนทำ� กิจกรรม ปฏิบัติกิจกรรมท่ี ๒.๒ เรื่อง นํ้า แสง อากาศ กับการเจริญเติบโต ของพืช (ตอนที่ ๒ แสงกับการเจรญิ เติบโต ของพชื ) และบนั ทกึ ผลการทำ�กิจกรรม วิธที ำา ๓. ผู้แทนนักเรียนแต่ละกลุ่มนำ�เสนอ ๑. นักเรียนแบ่งกลุ่ม แต่ละกลุ่มร่วมกันนำ�กระป๋องที่ปลูกต้นถั่ว ผลการทำ�กิจกรรม (ตอนท่ี ๒) กระป๋องละ ๕ ต้น ทั้ง ๒ ใบ ไปตั้งไว้ใกล้กันในที่ที่แสงแดดส่องถึง หนา้ ช้นั เรียน ๒. ครอบกระป๋องต้นถั่วใบที่ ๑ ด้วยกล่องทึบ ส่วนกระป๋องต้นถั่ว อีกใบไม่ต้องครอบ ep 2 ขน้ั คิดวิเคราะห์ 35 และสรปุ ความรู้ แนวคำ� ตอบ ๔. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันวิเคราะห์ และอภิปรายผลการทำ�กิจกรรม โดย ๑. ตอบ ใบของต้นถ่ัวที่ได้รับนํ้าจะยังสดอยู่ มีใบอ่อนแตกออกมาอีก ใบท่ีเป็นใบอ่อน ตอบค�ำ ถามหลงั ทำ�กจิ กรรม จะเจริญเปน็ ใบแก่ ส่วนใบของต้นถ่ัวทไี่ มไ่ ดร้ ับนา้ํ เลยจะคอ่ ย ๆ เฉา และเหยี่ วตายในทีส่ ุด ๕. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันสรุปผล ๒. ตอบ น้าํ จ�ำ เปน็ ตอ่ การเจรญิ เติบโตและการด�ำ รงชีวติ ของพชื การทำ�กิจกรรมและสรุปส่ิงที่เข้าใจ ๓. ตอบ ตน้ ถัว่ ต้องการน้าํ ในการดำ�รงชวี ิต เพราะตน้ ถ่ัวเป็นส่ิงมชี วี ิต เป็นความรู้ร่วมกันเกี่ยวกับแสงกับ การเจริญเติบโตของพืชว่า แสงจำ�เป็น ถ้าตน้ ถั่วไมไ่ ด้รบั นํา้ จะเห่ยี วเฉาตาย ๔. ตอบ ตน้ ถ่ัวท่ไี ดร้ บั นาํ้ จะเจรญิ ต่อไปเร่ือย ๆ จนมีดอก ส่วนตน้ ถวั่ ท่ีไม่ไดร้ ับน้าํ จะตาย ต่อการเจริญเติบโตและการดำ�รงชีวิต ๕. ตอบ จะเฉาและตายในท่ีสุด ของพืช 35 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้ บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 NET แนวข้อสอบ O-NET Step 3 ขน้ั ปฏบิ ตั ิ แหลละังสกราุปรปควฏาิบมัตริู้ ๖. นั ก เ รี ย น ว า ด ภ า พ แ ล ะ ร ะ บ า ย สี ๓. รดนำ้�ต้นถั่วทั้งสองกระป๋องทุกวัน วันละ ๑๐ ลูกบ�ศก์เซนติเมตร เปรียบเทียบการเจริญเติบโตของพืช โดยใช้หลอดฉีดย� สำ�หรับกระป๋องต้นถั่วที่ครอบด้วยกล่องกระด�ษทึบ ที่ ไ ด้ รั บ แ ส ง กั บ พื ช ที่ ไ ม่ ไ ด้ รั บ แ ส ง เผยอกลอ่ งเลก็ นอ้ ยในขณะรดน�้ำ ตน้ ถว่ั เพอ่ื ใหแ้ สงเข�้ ไปในกลอ่ งนอ้ ยทส่ี ดุ จัดทำ�เปน็ ช้ินงาน ๔. เมื่อครบ ๑๐ วัน เปิดกล่องกระด�ษทึบ เปรียบเทียบลักษณะต้นถั่ว ในกระป๋องทั้งสอง แล้วบันทึกผลก�รสังเกตลงในต�ร�ง ๗. นักเรียนร่วมกันสรุปสิ่งท่ีเข้าใจเป็น ความร้รู ว่ มกัน ดังนี้ • แสงจำ�เป็นต่อการเจริญเติบโต กลอ่ งกระดาษทบึ และการดำ�รงชีวิตอยู่ของพืชในบริเวณ ท่ีมีแสงสว่างพืชสามารถใช้แสงในการ ผลิตอาหารเองได้ อาหารที่พืชผลิตได้ คือ แป้ง พืชจึงเจริญงอกงามดีในที่ ท่ีมีแสง ส่วนพืชท่ีอยู่ในบริเวณที่มืด กระป๋องที่ ๑ กระป๋องที่ ๒ พชื ไม่สามารถสร้างอาหารเองได้ พชื จึง ไม่เจริญงอกงาม การทดลอง แสงกบั การเจริญเติบโตของพืช ตัวอยา่ งตารางบนั ทึกผลการทดลอง ตาราง ลกั ษณะของต้นถว่ั ทไ่ี ดร้ บั แสงและไมไ่ ด้รับแสงเมอ่ื ทดลองครบ ๑๐ วนั การทดลอง ลักษณะของตน้ ถวั่ ต้นถวั่ ในกระปอ๋ งทีไ่ ดร้ ับแสง ตน้ ถวั่ ในกระป๋องที่ไมไ่ ดร้ บั แสง เฉลยกิจกรรมการทดลอง ตอนที่ ๒ แสงกับการเจริญเตบิ โตของพืช 36 บนั ทกึ ผลการท�ำกจิ กรรม สรุปผลการท�ำกจิ กรรม ตาราง ลักษณะของต้นถ่วั ทไี่ ด้รับแสงและ ไม่ไดร้ ับแสงเมอื่ ทดลองครบ ๑๐ วัน แสงจ�ำเป็นตอ่ การเจริญเติบโตและการด�ำรงชวี ติ ของพืช การทดลอง ลักษณะของต้นถัว่ แนวค�ำตอบ (หน้า ๓๗) ต้นถว่ั ในกระปอ๋ ง ใบสเี ขียวสด ล�ำตน้ แขง็ แรง รากแข็งแรง ๑. ตอบ ต้นถว่ั ทีไ่ ดร้ บั แสง ใบจะมสี ีเขยี วสด ลำ�ต้นแขง็ แรง รากแข็งแรง ตน้ ถว่ั เจรญิ เติบโต ทไี่ ดร้ บั แสง ได้ดี สว่ นตน้ ถ่ัวทไ่ี ม่ไดร้ บั แสง ใบจะเป็นสีเหลอื งลำ�ต้นจะขาวถา้ ท้งิ ไว้นานๆอาจตายได้ ๒. ตอบ แสงจำ�เป็นต่อการเจริญเติบโตและการดำ�รงชวี ติ ของพชื ต้นถว่ั ในกระป๋อง ใบบาง ใบสเี หลอื งซีด หรือ ๓. ตอบ พชื ตอ้ งการแสงเพอ่ื สร้างอาหารในการด�ำ รงชวี ติ ทไ่ี มไ่ ด้รับแสง ขาวอมเหลือง ล�ำต้นสีขาวทอดยาว รากเน่าเป่อื ย สุดยอดคู่มือครู 36

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า pplying and Constructing the Knowledge เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก หลงั จ�ก ๑๐ วนั ตน้ ถว่ั ทไ่ี ดร้ บั แสงและตน้ ถว่ั ท่ีไมไ่ ด้รบั แสง St St ep 1asean มีลักษณะอย�่ งไร สรุปผลก�รทดลองได้ว�่ อย่�งไร ขัน้ สังเกต พืชต้องก�รแสงหรอื ไม ่ เพร�ะเหตุใด รวบรวมขอ้ มูล ตอนที่ ๓ อากาศกบั การเจรญิ เติบโตของพืช ๑. นักเรียนสังเกตภาพพืชท่ีได้รับอากาศ วสั ดอุ ุปกรณ์ ทุกวัน แล้วสนทนาเกี่ยวกับปัจจัยที่ จำ�เป็นต่อการเจริญเติบโตของพืช ๑. ต้นถั่วที่มีจำ�นวนต้น ขน�ดของลำ�ต้น โดยร่วมกันตอบคำ�ถามสำ�คัญกระตุ้น ความสนใจ ดังน้ี และคว�มสูงเท่�กันปลูกในกระป๋อง ๑.๑ อากาศมีผลต่อการเจริญเติบโต หรือแก้วพล�สติก ๒ ใบ ของพชื หรอื ไม่ อย่างไร ๒. นำ้� ๑๐๐ ลูกบ�ศก์เซนติเมตร (ตัวอย่างคำ�ตอบ อากาศมีผลต่อการ เจริญเติบโตของพืช พืชต้องใช้อากาศ ๓. หลอดฉีดย� ๑ อัน ในการหายใจและสร้างอาหาร) ๔. ถุงพล�สติกใส ๒ ใบ ๒. นกั เรียนแบง่ กล่มุ กลุ่มละ ๔ คน คละ ความสามารถ แต่ละกลุม่ ร่วมกนั อย่าง ๕. ย�งรัด ๑ เส้น รวมพลังศึกษาวิธีทำ� อภิปรายก่อนทำ� กิจกรรม ปฏิบัติกิจกรรมที่ ๒.๒ เรื่อง วิธที าำ น้ํา แสง อากาศ กับการเจริญเติบโต ของพืช (ตอนที่ ๓ อากาศกับการ ๑. นักเรียนแบ่งกลุ่ม แต่ละกลุ่มร่วมกันนำ�กระป๋องที่ปลูกต้นถั่ว เจริญเติบโตของพืช) และบันทึกผล การทำ�กิจกรรม กระป๋องละ ๕ ต้น ม�จำ�นวน ๒ ใบ ๓. ผู้แทนนักเรียนแต่ละกลุ่มนำ�เสนอ ๒. กระป๋องต้นถั่วใบที่ ๑ ใส่ในถุงพล�สติกใส โดยเปิดป�กถุงไว้ ผลการทำ�กิจกรรม (ตอนท่ี ๓) หน้าชนั้ เรียน รดนำ้�ให้ชุ่ม โดยใช้หลอดฉีดย�และตั้งไว้ในที่ที่แสงแดดส่องถึง ep 2 ขั้นคดิ วเิ คราะห์ ๓. กระปอ๋ งตน้ ถัว่ ใบที ่ ๒ ใสใ่ นถงุ พล�สตกิ ใส รดนำ�้ ใหช้ ุม่ โดยใชห้ ลอดฉดี ย� และสรปุ ความรู้ ใช้ปริม�ณนำ้�เท่�กับกระป๋องต้นถั่วใบที่ ๑ แล้วรัดป�กถุงพล�สติกใส ดว้ ยย�งรดั ใหแ้ นน่ และตัง้ ไวใ้ นทีท่ ีแ่ สงแดดสอ่ งถงึ ใกลก้ บั กระปอ๋ งตน้ ถัว่ ใบที่ ๑ 37 เฉลยกจิ กรรมการทดลอง ๔. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันวิเคราะห์ และอภิปรายผลการทำ�กิจกรรม โดย ตอนที่ ๓ อากาศกับการเจริญเตบิ โตของพืช ตอบค�ำ ถามหลังท�ำ กิจกรรม บนั ทกึ ผลการทำ� กจิ กรรม ๕. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันสรุปผล ตาราง ลักษณะของต้นถั่วในถงุ พลาสตกิ ใสทีไ่ ม่ได้รดั ปากถงุ และรัดปากถุง การทำ�กิจกรรมและสรุปส่ิงที่เข้าใจ เป็นความรู้ร่วมกันเก่ียวกับอากาศกับ ชว่ งเวลา ลกั ษณะของตน้ ถ่วั ในถุงพลาสตกิ ใส สรุปผลการท�ำกิจกรรม การเจริญเติบโตของพืชว่า อากาศ ทท่ี ดลอง จำ�เป็นต่อการเจริญเติบโตและการ ไม่ไดร้ ดั ปากถุง รดั ปากถงุ อากาศจ�ำเปน็ ตอ่ การเจริญเติบโต ด�ำ รงชวี ิตของพืช ๑ และการด�ำรงชีวิตของพชื 37 สุดยอดคู่มือครู ๒ การบันทกึ ผลลกั ษณะของตน้ ถั่วในถงุ พลาสตกิ ใสที่ . . ไม่ไดร้ ดั ปากถุงและรัดปากถุง นกั เรยี นสามารถสังเกต . ๑๐ ได้จากการดูสีของใบว่าเขียวหรอื เหลือง หรอื ซีด ดูล�ำตน้ ว่าแขง็ แรง ตง้ั ตรง หรอื โค้งงอ และนบั จ�ำนวนใบทีส่ ังเกต ได้ในแต่ละวัน

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้ บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 NET แนวข้อสอบ O-NET ep 3 ขัน้ ปฏิบตั ิ St St แหลละงั สกราปุรปควฏาบิ มัตริู้ ๔. สังเกตลักษณะของต้นถั่วทั้งสองกระป๋องทุกวันจนครบ ๑๐ วัน ๖. นักเรียนวาดภาพและระบายสีเปรียบเทียบ แล้วบันทึกผลก�รสังเกตลงในต�ร�ง การเจริญเติบโตของพืชท่ีได้รับอากาศ กบั พชื ท่ีไมไ่ ดร้ บั อากาศ จดั ทำ�เปน็ ชนิ้ งาน ๗. นักเรียนร่วมกันสรุปสิ่งที่เข้าใจเป็นความรู้ ถงุ พลาสตกิ ใส รว่ มกนั ดงั นี้ • อากาศจำ�เป็นต่อการเจริญเติบโต กระป๋องท่ี ๑ กระป๋องท่ี ๒ และการดำ�รงชีวิตของพืช เพราะพืชต้องใช้ การทดลอง อากาศกบั การเจรญิ เติบโตของพืช อากาศในการหายใจและสร้างอาหารโดย ผ่านกระบวนการสงั เคราะหด์ ว้ ยแสง ep 4 ตวั อยา่ งตารางบันทกึ ผลการทดลอง ตาราง ลักษณะของต้นถว่ั ในถงุ พล�สตกิ ใสท่ไี ม่รัดป�กถุงและรดั ป�กถงุ ขน้ั สอ่ื สารและนำ� เสนอ ช่วงเวลาท่ีทดลอง ลกั ษณะของต้นถั่วในถงุ พลาสตกิ ใส ไม่รดั ปากถงุ รดั ปากถงุ ๘. ผู้แทนนักเรียนแต่ละกลุ่มออกมาพูดและ วันแรก นำ�เสนอภาพวาดและระบายสีเปรียบเทียบ วันท ี่ ๑๐ ก า ร เ จ ริ ญ เ ติ บ โ ต ข อ ง พื ช เ ม่ื อ ไ ด้ รั บ ส่ิงแวดล้อมของต้นถั่วกระปอ๋ งท ่ี ๑ และกระปอ๋ งท ่ี ๒ ต�่ งกนั อย�่ งไร ปัจจัยในการเจริญเติบโตท่ีแตกต่างกัน หลังจ�ก ๑๐ วนั ตน้ ถั่วในถุงพล�สตกิ ใสทรี่ ัดป�กถงุ หน้าชั้นเรียน เพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้กัน เพ่ือน ๆ ร่วมกันตรวจสอบและแก้ไขให้ และต้นถัว่ ในถุงพล�สตกิ ใสท่ีไมร่ ดั ป�กถงุ มลี กั ษณะ ถูกต้อง อย�่ งไร ๙. นักเรียนร่วมกันอภิปรายและสรุปเกี่ยวกับ สรุปผลก�รทดลองไดว้ �่ อย�่ งไร วิธีการทำ�งานให้เห็นการคิดเชิงระบบและ วิธกี ารทำ�งานที่มีแบบแผน นํ้า แสง อากาศ เป็นปัจจัยที่จําเป็น ในการเจริญเติบโตของพืช St 5ep ข้นั ประเมินเพ่อื เพมิ่ คุณคา่ บริการสังคม และจติ สาธารณะ 38 ๑๐. นักเรียนร่วมกันคัดเลือกผลงานภาพวาด และระบายสีท่ีดีเด่นไปจัดแสดงผลงานที่ ป้ายนิเทศหน้าชั้นเรียน เพื่อเป็นแหล่ง แนวค�ำตอบ การเรยี นรู้ให้นักเรียนชนั้ อ่นื ๆ ๑๑. นักเรียนนำ�ความเข้าใจเก่ียวกับ นํ้า แสง ๑. ตอบ ตน้ ถว่ั ในถงุ พลาสตกิ ใสทไี่ มไ่ ดร้ ดั ปากถงุ (ตน้ ถวั่ กระปอ๋ งท่ี๑)จะไดร้ บั อากาศทม่ี กี ารถา่ ยเท อากาศ กับการเจริญเติบโตของพืชไปเล่า อยู่ตลอดเวลา ส่วนต้นถ่ัวในถุงพลาสติกใสท่ีรัดปากถุง (ต้นถ่ัวกระป๋องที่ ๒) จะได้รับอากาศ ให้เพ่ือนในชุมชนหรือผู้ปกครองฟัง จ�ำ กัดเพราะไมม่ ีการถา่ ยเทอากาศ เพ่ือให้ช่วยกันให้พืชได้รับนํ้า แสง อากาศ ๒. ตอบ ต้นถ่ัวในถุงพลาสติกใสที่รัดปากถุงมีลักษณะใบและลำ�ต้นเหี่ยวเฉา ลำ�ต้นจะอ่อนลง ไม่ต้ังตรงเหมือนก่อนการทดลอง ส่วนต้นถ่ัวในถุงพลาสติกใสที่ไม่ได้รัดปากถุงมีลักษณะ เพอ่ื การเจรญิ เตบิ โต ๑๒. นักเรียนนำ�เสนอผลการศึกษา พร้อม ใบเขยี วสดจะเห็นใบอ่อนแตกออกมา สว่ นลำ�ตน้ จะแขง็ แรงตงั้ ตรง ๓. ตอบ อากาศจำ�เป็นตอ่ การเจรญิ เติบโตและการดำ�รงชวี ติ ของพชื สะทอ้ นความคดิ ร่วมกัน สุดยอดคู่มือครู 38

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพlaิ่มtคinุณgค่า pplying and Constructing the Knowledge เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก asean ตวั ช้ีวัด คำ�ถ�มสำ�คัญ ว ๑.๒ ป.๒/๑ นอกจากนา้ํ แสง อากาศแลว้ ปัจจยั ทจ่ี าํ เปน็ ว ๑.๒ ป.๒/๒ ตอ่ การเจริญเติบโตของพืชไดแ้ กป่ จั จยั อะไรอีกบ้าง กจิ กรรมที่ ๒.๓ พืชต้องการอะไรอีกเพอ่ื การเจรญิ เตบิ โต ภาระงาน/ชิ้นงาน ภาพวาดและระบายสี เปรยี บเทยี บ การเจริญเติบโตของพชื ระหว่างพชื ทป่ี ลูกในดนิ กบั พชื ท่ไี ม่ไดป้ ลูกในดนิ วสั ดอุ ุปกรณ์ ep 1 ๑. กระถ�งต้นไม้ขน�ดเดียวกัน ๒ กระถ�ง St ข้นั สังเกต ๒. เมล็ดถั่วเขียว ๔๐ เมล็ด รวบรวมข้อมูล ๓. ทร�ยเต็มกระถ�ง ๔. ดินสำ�หรับปลูกพืชเต็มกระถ�ง ๑. นักเรียนสังเกตต้นไม้ท่ีปลูกบริเวณ ๕. นำ้�สำ�หรับรดต้นไม้ในกระถ�ง สนามหญา้ แล้วสนทนาเกี่ยวกบั ปจั จัย ท่ีจำ�เป็นต่อการเจริญเติบโตของพืช วธิ ีทาำ โดยร่วมกันตอบคำ�ถามสำ�คัญกระตุ้น ความสนใจ ดังน้ี ๑. นักเรียนแบ่งกลุ่ม แต่ละกลุ่มร่วมกันแช่เมล็ดถั่วเขียวจำ�นวน ๔๐ เมล็ด ในนำ้�เป็นเวล� ๑ คืน ๑.๑ นอกจากน้ํา แสง อากาศแล้ว ๒. ว�งเมล็ดถั่วเขียวจำ�นวน ๒๐ เมล็ด ลงในกระถ�งใบที่ ๑ ที่ใส่ทร�ย ปัจจัยท่ีจำ�เป็นต่อการเจริญเติบโตของ และอีก ๒๐ เมล็ด ลงในกระถ�งใบที่ ๒ ที่ใส่ดิน ว�งกระถ�งทั้ง ๒ ใบ พืชยังไดแ้ ก่ปัจจยั อะไรอีกบ้าง ในที่ที่แสงแดดส่องถึง ๓. รดนำ้�ในกระถ�งทั้ง ๒ ใบ ให้ชุ่มอยู่เสมอทุกวัน (ตัวอยา่ งคำ�ตอบ ดนิ ) ๑.๒ ดินมีผลต่อการเจริญเติบโตของ พชื อยา่ งไร (ดินมีผลต่อการเจริญเติบโตของพืช โดย พชื ใชร้ ากในการดดู นาํ้ และธาตอุ าหารในดนิ เพอ่ื ล�ำ เลยี งไปเปน็ อาหารของพืชได้) 39 ๒. นกั เรยี นแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ ๔ คน คละ เฉลยกจิ กรรมการทดลอง สรปุ ผลการท�ำกจิ กรรม ความสามารถ แต่ละกลมุ่ ร่วมกนั อย่าง บันทกึ ผลการทำ� กจิ กรรม รวมพลังศึกษาวิธีทำ� อภิปรายก่อนทำ� เมลด็ ถ่วั เขียวที่ปลูกในดนิ เจรญิ เติบโต กิจกรรม ปฏิบัติกิจกรรมท่ี ๒.๓ เรื่อง พืชต้องการอะไรอีกเพ่ือการเจริญเติบโต ตาราง การเปล่ียนแปลงของเมล็ดถวั่ เขียวในชว่ งเวลา ๑๔ วัน มากกวา่ ปลูกในทราย วนั ท่ี การเปลยี่ นแปลงของเมล็ดถ่วั เขยี วในกระถาง และบนั ทกึ ผลการท�ำ กิจกรรม ๓. ผู้แทนนักเรียนแต่ละกลุ่มนำ�เสนอ ๑ กระถางใบท่ี ๑ กระถางใบที่ ๒ ๒ สงั เกตและนบั จ�ำนวนเมลด็ ทงี่ อก สังเกตและนับจ�ำนวนเมล็ดท่ีงอก ผลการทำ�กจิ กรรมหน้าชนั้ เรยี น . เป็นต้นถ่ัวในแต่ละวัน สังเกต เป็นต้นถั่วในแต่ละวัน สังเกต 39 สุดยอดคู่มือครู . ความสงู ของตน้ ถวั่ ความแขง็ แรง ความสูงของต้นถ่ัว ความแข็งแรง . ของล�ำตน้ สีของใบต้นถ่ัว ของล�ำตน้ สขี องใบตน้ ถ่วั ๑๔

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้ บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 NET แนวข้อสอบ O-NET ep 2 ขนั้ คิดวิเคราะห์ St และสรุปความรู้ ๔. สังเกตก�รเปลี่ยนแปลงทุกวันจนครบ ๑๔ วัน แล้วบันทึกผลก�รสังเกต ๔. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันวิเคราะห์ ลงในต�ร�ง และอภิปรายผลการทำ�กิจกรรม โดย เมล็ดถั่วเขยี ว ตอบคำ�ถามหลังทำ�กิจกรรม ๕. นั ก เ รี ย น แ ต่ ล ะ ก ลุ่ ม ร่ ว ม กั น ส รุ ป ผ ล การทำ�กิจกรรมและสรุปส่ิงที่เข้าใจเป็น ความรู้ร่วมกันว่า เมล็ดถ่ัวเขียวที่ปลูก กระถางใบที่ ๑ กระถางใบท่ี ๒ ในดนิ เจรญิ เตบิ โตมากกวา่ ปลกู ในทราย การทดลอง พชื ตอ้ งการอะไรอกี เพ่ือการเจริญเตบิ โต ตวั อย่างตารางบันทกึ ผลการทดลอง ตาราง ก�รเปล่ียนแปลงของเมลด็ ถัว่ เขยี วในชว่ งเวล� ๑๔ วัน ช่วงเวลา การเปล่ยี นแปลงของเมลด็ ถว่ั เขยี วในกระถาง ทท่ี ดลอง วนั แรก กระถางใบที่ ๑ กระถางใบท่ี ๒ วนั ท ่ี ๑๔ กระถ�งใบที่ ๑ และ ๒ มีอะไรทเี่ หมือนกันและต�่ งกนั บ�้ ง เมล็ดถั่วเขียวในกระถ�งใบท ี่ ๑ มกี �รเปลย่ี นแปลงอย่�งไร เมลด็ ถัว่ เขยี วในกระถ�งใบท่ ี ๒ มกี �รเปล่ียนแปลงอย่�งไร เมล็ดถวั่ เขียวในกระถ�งใบใดเจริญเติบโตดีทสี่ ดุ เพร�ะเหตุใด เมลด็ ถั่วเขียวเม่อื เติบโตเปน็ ต้นถั่วเขียวแลว้ ตอ้ งก�ร อะไรบ�้ ง เพอ่ื ก�รเจรญิ เติบโต สรปุ ผลก�รทดลองไดว้ ่�อย่�งไร 40 แนวคำ� ตอบ ๑. ตอบ - สงิ่ ท่ีเหมือนกัน คอื กระถางท่มี ีขนาดเทา่ กนั เมล็ดถั่วเขยี ว จำ�นวน ๒๐ เมล็ดเท่ากนั รดนา้ํ เหมอื นกนั ได้รบั แสงเหมอื นกัน - สง่ิ ทต่ี ่างกนั คอื กระถางใบที่ ๑ ใส่ทราย ส่วนกระถางใบท่ี ๒ ใสด่ ิน ๒. ตอบ เมลด็ มกี ารเจริญเตบิ โตมีรากงอกออกมา มีใบเลีย้ งโผลอ่ อกมาแต่ลำ�ตน้ ยาวขึ้นไม่แข็งแรง ไมต่ ้งั ตรงแตโ่ คง้ งอ ใบมีสีเขียวอ่อน ไม่คอ่ ยแข็งแรง ๓. ตอบ เมลด็ มกี ารเจรญิ เติบโตมีรากงอกออกมา มใี บเลีย้ งโผล่ออกมา ล�ำ ตน้ แขง็ แรง ตั้งตรง ใบมีสเี ขยี วเข้มแผก่ ว้าง แขง็ แรง ๔. ตอบ ในกระถางใบที่ ๒ เพราะดนิ มธี าตุอาหารส�ำ หรับการเจรญิ เติบโตของพืช ๕. ตอบ ตอ้ งการนํ้า แสง อากาศ ธาตอุ าหาร และอณุ หภมู ทิ ่ีเหมาะสม ๖. ตอบ เมลด็ ถ่ัวเขียวปลูกในดนิ เจรญิ เตบิ โตมากกว่าปลกู ในทราย สุดยอดคู่มือครู 40

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพlaิ่มtคinุณgค่า pplying and Constructing the Knowledge เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก St Stasean ep 3 ขั้นปฏบิ ัติ และสรุปความรู้ หลังการปฏบิ ัติ นักเรียนสังเกตการเปลี่ยนแปลงของพืช ๖. นั ก เ รี ย น ว า ด ภ า พ แ ล ะ ร ะ บ า ย สี โดยวัดความสูงของลําต้น นับจํานวนใบ และ เปรียบเทียบการเจริญเติบโตของพืช สังเกตขนาดและสีของใบ ระหว่างพืชที่ปลูกในดินกับพืชที่ไม่ได้ ปลูกในดนิ จัดทำ�เป็นชน้ิ งาน การเจริญเติบโตของพืช นอกจากต้องอาศัยนํ้า ๗. นักเรียนร่วมกันสรุปส่ิงที่เข้าใจเป็น แสง และอากาศแล้ว ยังต้องอาศัยธาตุอาหารในดินด้วย ความรูร้ ว่ มกัน ดงั น้ี • ปัจจัยในการเจริญเติบโตของพืช เมล็ดงอกเป็นต้นใหม่ได้ เมื่อได้รับน้ำ�และอุณหภูมิของอ�ก�ศท่ี นอกจากต้องอาศัยนา้ํ แสง และอากาศ แลว้ ยังต้องอาศยั ดนิ ดว้ ย เหม�ะสม พืชบ�งชนิดชอบขึ้นในท่ีที่มีอ�ก�ศหน�วเย็น บ�งชนิด ep 4 ชอบขึ้นในที่ที่มีอ�ก�ศร้อน ก�รนำ�พืชม�ปลูกจึงควรเลือกชนิดของพืช ท่ีเหม�ะสมกับอุณหภูมิของอ�ก�ศ นอกจ�กน้ีเมล็ดพืชต่�งชนิดกัน ขนั้ สอื่ สารและนำ� เสนอ จะเจรญิ เติบโตเปน็ ตน้ พชื ทีม่ ลี กั ษณะไม่เหมอื นกนั ๘. ผู้แทนนักเรียนแต่ละกลุ่มออกมาพูด และนำ�เสนอภาพวาดและระบายสี เปรียบเทียบการเจริญเติบโตของพืช ระหว่างพืชที่ปลูกในดินกับพืชท่ีไม่ได้ ปลกู ในดินหน้าช้นั เรยี น เพ่ือแลกเปลี่ยน เรียนรู้กัน เพ่ือน ๆ ร่วมกันตรวจสอบ และแกไ้ ขใหถ้ กู ต้อง ๙. นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น อ ภิ ป ร า ย แ ล ะ ส รุ ป การเจรญิ เติบโตของต้นถวั่ เกี่ยวกับวิธีการทำ�งานให้เห็นการคิด เชงิ ระบบและวธิ กี ารท�ำ งานทมี่ แี บบแผน 41 รอบรู้อาเซียนและโลก นักเรยี นท�ำกจิ กรรมวทิ ยาศาสตรส์ รา้ งสรรค์ส่คู วามเขา้ ใจอาเซยี น ดังนี้ ถ้านักเรียนต้องการปลูกต้นไม้เพ่ือให้ต้นไม้เจริญเติบโตและให้ดอกไม้ ประจ�ำชาติ นักเรียนจะต้องปลูกต้นไม้ชนิดใด และต้นไม้น้ันต้องการปัจจัย ใดบา้ งในการเจริญเติบโต (ต้นราชพฤกษ์ ปัจจัยที่มีผลต่อการเจริญเติบโต ได้แก่ ธาตุอาหารในดิน น้�ำ แสง อากาศ และอุณหภมู ทิ เ่ี หมาะสม) 41 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้ บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 NET แนวข้อสอบ O-NET 5ep ขน้ั ประเมนิ เพือ่ เพ่ิมคณุ ค่า St บริการสังคม ปจั จยั ทสี่ �ำ คญั ตอ่ ก�รเจรญิ เตบิ โตและก�รด�ำ รงชวี ติ ของพชื ไดแ้ ก ่ และจติ สาธารณะ ๑๐. นักเรียนแต่ละคนออกแบบและ นำ�้ แสง อ�ก�ศ ดนิ และอุณหภมู ิทพี่ อเหม�ะ เขียนแผนภาพความคิด ปัจจัยท่ี ๑. นาำ้ ชว่ ยในก�รสร�้ งอ�ห�รของพชื และยงั ชว่ ย จำ�เป็นต่อการเจริญเติบโตและการ ล ะ ล � ย ธ � ตุ อ � ห � ร เ พื่ อ ใ ห้ ร � ก ดู ด แ ล ะ ลำ � เ ลี ย ง ดำ�รงชีวิตของพืช แล้วนำ�ไปติดท่ี ไปยงั สว่ นต่�ง ๆ ของพืช ปา้ ยนเิ ทศหนา้ ชนั้ เรยี น (ตัวอยา่ งแผนภาพความคิด) ๒. แสง มีคว�มสำ�คัญต่อพืชม�ก เพร�ะพืช พชื ตอ้ งก�รแสงเพื่อสร้�งอ�ห�ร การเจรญิ เติบโต มี ๓. อ า ก า ศ พื ช ต้ อ ง ก � ร แ ก๊ ส อ อ ก ซิ เ จ น การดำ� รงชวี ิต สำ�หรับห�ยใจ และแก๊สค�ร์บอนไดออกไซด์สำ�หรับ ก�รสร้�งอ�ห�ร พืชห�ยใจตลอดเวล�ทั้งกล�งวัน อาศัย และกล�งคนื ธาตุ อุณหภมู ขิ อง ๔. ดิน เป็นท่ีอยู่อ�ศัยของพืช ดินแต่ละแห่ง อาหาร น้�ำ อากาศ แสง อากาศ มีส่วนประกอบของธ�ตุอ�ห�รท่ีจำ�เป็นต่อก�รเจริญ ในดนิ เตบิ โตของพชื ต่�งกัน พชื จะเจรญิ เตบิ โตได้ดีถ้�ปลูก ทเ่ี หมาะสม ในดินทเ่ี หม�ะสมกบั พืชชนิดนนั้ ๕. อุณหภูมิ พืชบ�งชนิดเจริญเติบโตได้ดีในที่ แผนภาพความคดิ ปัจจยั ท่จี �ำเปน็ ตอ่ ท่ีมีอุณหภูมิสูง บ�งชนิดเจริญเติบโตได้ดีในท่ี การด�ำรงชีวติ และการเจริญเตบิ โตของพืช ทมี่ ีอณุ หภมู ติ �่ำ ๑๑. นักเรียนร่วมกันคัดเลือกผลงาน 42 ภ า พ ว า ด แ ล ะ ร ะ บ า ย สี ที่ ดี เ ด่ น ไ ป จัดแสดงที่ป้ายนิเทศหน้าชั้นเรียน NET แนวข้อสอบ O-NET เพ่ือเป็นแหล่งการเรียนรู้ให้นักเรียน ช้นั อ่นื ๆ ๑๒. นักเรยี นนำ�เสนอผลการศึกษา พร้อม สะทอ้ นความคดิ ร่วมกนั ปัจจัยทสี่ �ำ คญั ตอ่ ปัจจัยส�ำคญั ที่ช่วยในการด�ำรงชีวิตของพืชคอื ขอ้ ใด การเจรญิ เตบิ โต ๑ น้ำ� อาหาร วิตามนิ และการด�ำ รงชีวติ ๒ นำ�้ เกลอื แร่ วติ ามิน ๓ นำ้� แสง อากาศ ของพชื เฉลย ๓ เหตผุ ลการด�ำรงชวี ติ ของพชื ตอ้ งอาศยั นำ้� แสง อากาศ ดนิ และอณุ หภมู ทิ พี่ อเหมาะ สุดยอดคู่มือครู 42

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า pplying and Constructing the Knowledge เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก ตวั ชว้ี ัด ว ๑.๒ ป.๒/๒ ภาระงาน/ช้ินงาน asean คมู่ อื ดแู ลพชื ประจำ�ทอ้ งถิน่ ep 1 St Stเมื่อพืชเจริญเติบโต พืชก็ต้องอาศัย นํ้า แสง อากาศ ดิน ขัน้ สังเกต และอุณหภูมิที่พอเหมาะในการดํารงชีวิตต่อไป รวบรวมข้อมลู St St St พืชในท้องถ่ินของเร�มีหล�ยชนิด แต่ละชนิดเจริญเติบโตได้ดี ๑. นกั เรยี นรว่ มกนั สงั เกตภาพคนรดนา้ํ ตน้ ไม้ ในท่ีที่ต่�งกัน พืชมีประโยชน์ต่อมนุษย์และสัตว์ จึงต้องมีก�รดูแล แล้วร่วมกนั ตอบคำ�ถาม ดังนี้ ให้พชื เจริญเตบิ โตและด�ำ รงชวี ิตอยู่ได ้ โดยอ�ศยั น�ำ้ แสง อ�ก�ศ และ ธ�ตุอ�ห�รในดิน นอกจ�กสิ่งจำ�เป็นดังกล่�วแล้ว ยังมีวิธีดูแลพืช ๑.๑ การรดน้ําต้นไม้เป็นวิธีการดูแลพืช ที่ควรกระท�ำ ดังแผนภ�พ หรอื ไม่ (เป็นวิธดี แู ลพืช) ๑.๒ นกั เรยี นรจู้ กั วธิ ดี แู ลพชื อนื่ ๆ หรอื ไม่ (ตวั อยา่ งค�ำ ตอบ ใสป่ ยุ๋ เปน็ บางครงั้ พรวนดนิ อาทติ ย์ละ ๑ ครง้ั ) ๒. นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ ๔ คน คละ ๑. ก�รพรวนดิน จะช่วย พรวนดนิ ในแปลงผกั ความสามารถ แต่ละกลุ่มร่วมกันอย่าง ให้ดินร่วนซุย อ�ก�ศและนำ้� รวมพลังศึกษา สืบค้นวิธีการดูแลพืช ซึมผ่�นได้ดี และร�กมีก�ร จากแหล่งการเรยี นรตู้ ่าง ๆ แลว้ นำ�ข้อมลู เจริญเติบโตดี ท่ีได้มาแลกเปลี่ยนกันและตรวจสอบ ความถกู ตอ้ ง วธิ ีดูแลพืช ๒. ก�รกำ�จัดศัตรูพืช เช่น แมลง หรือวัชพืช ซึ่งคือพืชต่�ง ๆ ep 2 ขนั้ คิดวิเคราะห์ และสรุปความรู้ ที่ไม่ต้องก�ร เช่น หญ้� ๓. นักเรียนแต่ละกลุ่มนำ�ข้อมูลท่ีได้มา ๓. ก�รใส่ปุ๋ยเป็นครั้งคร�ว วเิ คราะห์ เปรยี บเทยี บ และสรปุ สงิ่ ทเ่ี ขา้ ใจ จะทำ�ให้พืชเจริญเติบโตได้ดีขึ้น เปน็ ความรรู้ ว่ มกนั เกยี่ วกบั วธิ กี ารดแู ลพชื แผนภาพ วธิ ีดูแลพชื ep 3 ขั้นปฏิบตั ิ แหลละังสกราุปรปควฏาบิ มัตริู้ ค�ำ ถ�มส�ำ คญั นักเรียนมวี ิธีการดูแลพืชอยา่ งไรบา้ ง ๔. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันวางแผน และนักเรียนจะปฏบิ ตั ิต่อพชื อยา่ งไร 43 สำ�รวจพืชในท้องถิ่นที่รู้จักและสนใจ แล้วออกแบบและจัดทำ�คู่มือการดูแลพืช 5ep ข้นั ประเมินเพ่อื เพิม่ คุณคา่ ep 4 ประจำ�ทอ้ งถิ่น จดั ทำ�เปน็ ช้นิ งาน ๕. นักเรียนร่วมกันสรุปส่ิงท่ีเข้าใจเป็น บริการสังคม และจิตสาธารณะ ขนั้ สอื่ สารและนำ� เสนอ ความรรู้ ่วมกนั ดงั น้ี • วิธกี ารดูแลพชื คือ การรดน้าํ ตน้ ไม้ ๘. นกั เรยี นนำ�คมู่ อื การดแู ลพชื ประจำ�ทอ้ งถน่ิ ๖. ผู้แทนนักเรียนแต่ละกลุ่มออกมาพูดและ ทุกเช้า เย็น ใส่ปุ๋ยชีวภาพ ปุ๋ยคอก หรือ มอบให้ห้องวิทยาศาสตร์ของโรงเรียน นำ�เสนอคู่มือการดูแลพืชประจำ�ท้องถิ่น ปยุ๋ หมกั เพอ่ื เพม่ิ ธาตอุ าหารใหด้ นิ ปลกู พชื เพอื่ เปน็ แหลง่ การเรยี นรสู้ ำ�หรบั นกั เรยี น หนา้ ช้นั เรียน เพื่อแลกเปลีย่ นเรียนรกู้ ัน เพ่อื น ๆ ช้ันอน่ื ๆ ร่วมกันตรวจสอบและแก้ไขใหถ้ ูกตอ้ ง ในที่มีแสงแดดส่องถึงและพรวนดิน ๙. นักเรียนนำ�เสนอผลการศึกษา พร้อม ๗. นักเรียนร่วมกันอภิปรายและสรุปเกี่ยวกับวิธี รอบ ๆ พชื อาทิตยล์ ะ ๑ คร้ัง สะทอ้ นความคิดรว่ มกนั การทำ�งานให้เห็นการคิดเชิงระบบและวิธีการ ทำ�งานทมี่ ีแบบแผน 43 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้ บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 NET แนวข้อสอบ O-NET ตัวช้ีวัด แบบฝึกหัด ว ๑.๒ ป.๒/๑ ว ๑.๒ ป.๒/๒ แนวคำ� ตอบ ปัจจัยที่จำาเป็นต่อการเจริญเติบโตและการดำารงชีวิตของพืช ๑. สังเกตภ�พเมล็ดพืช แล้วตอบคำ�ถ�ม ๑. ตอบ ๑.๑ A เรียกวา่ ต้นออ่ น A ๑.๑ A เรียกว่�อะไร ๑.๒ B เรยี กว่า อาหารทส่ี ะสมไว้สำ�หรบั B ๑.๒ B เรียกว่�อะไร ตน้ อ่อน C ๑.๓ C เรียกว่�อะไร ๑.๓ C เรียกว่า เปลือกหุ้มเมล็ด ๒. คำ�หรือข้อคว�มต่อไปนี้เป็นคำ�ตอบของคำ�ถ�มข้อใด ๒. ตอบ ๒.๑ งอกเป็นตน้ ใหม่ ธ�ตุอ�ห�ร เปลือกหุ้มเมล็ด ๒.๒ เกิดการเปล่ยี นแปลง ๒.๓ เปลือกหุม้ เมล็ด เกิดก�รเปลี่ยนแปลง งอกเป็นต้นใหม่ พืช ๒.๔ ธาตุอาหาร ๒.๑ เมื่อเมล็ดได้รับนำ้�จะเกิดอะไรขึ้น ๒.๕ พชื ๒.๒ ขณะที่พืชเจริญเติบโตจะเกิดอะไรขึ้น ๒.๓ ส่วนที่ป้องกันอันตร�ยให้แก่เมล็ดเรียกว่�อะไร ๒.๔ พืชได้อะไรจ�กดิน ๒.๕ อะไรที่มีก�รเจริญเติบโตและเปลี่ยนแปลงได้ 44 NET แนวข้อสอบ O-NET ถา้ น�ำเมลด็ ไปเพาะในดินที่อุดมสมบูรณ์ ได้รบั นํ้าและอณุ หภูมิท่ีเหมาะสม ผลจะเป็นอย่างไร ๑ เมล็ดเนา่ ๒ เมล็ดนิ่ม ๓ เมลด็ งอกเปน็ ตน้ ใหม่ เฉลย ๓ เหตผุ ล เมลด็ จะมกี ารงอกและเจรญิ เตบิ โตเมอ่ื ไดร้ บั นา้ํ และอณุ หภมู ทิ เ่ี หมาะสม สุดยอดคู่มือครู 44

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า pplying and Constructing the Knowledge เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก asean แนวค�ำตอบ ๓. จับคู่ภ�พกับสิ่งที่พืชต้องก�รให้ถูกต้องและสัมพันธ์กัน ๓. ตอบ ๓. จับคู่ภ�พกับสิ่งท๓ี่พ. ืชจตับ้อคงู่ภก��พรใกหับ้ถสูกิ่ง๓ตท๓.้อ ี่พ. จงจืชับแับตคลค้อู่ภะู่ภง�ส�พกพัมก�กพรับ๓ับใันสห.ส ิ่งธิ่ง้ถจท์กทูกับี่พันี่พตคืชืชต้อู่ภต้อง้อ�งแพงกกลก��ะรับรสใใสหหัมิ่ง้ถ้ถพ๓ทูกันี่พต. ธ้อจืช์กงับตแันค้อลงู่ภะกส�ัม�พรพกใันหับธ้ถส์กูกิ่งันทตี่พ้องืชแตล้อะงสกัม�รพใันหธ้ถ์กูกันต นนำ้�ำ้� อ�ก�ศ แสง นำ้� อ�๔ก๔.� . ศเรเรียียงงลลำ�ำ�ดดับับภภ��พพกอก���รรกเเจ�จรศแรนิญิญสำ้�เงเตติบิบโโตตขของต้นถั่วใหแน้ถสำ้�ูกงต้องอ�ก�ศ ๔. ตอบนำ้� อ�ก ๔. เรียงลำ�ดับภ�พก๔�.ร เจรียริญงลเำ�ตดิบับโตภข�พองกต�ร้นเถจั่วรใิญหเ้ถตูกิบ๔ตโ.ต้อ เขงรอียงงตล้นำ�ดถั่บวใภห�้ถพูก๔กต�. ร้อเเงรจียรงิญลเำ�ตดิบับโภต�ขพอกงต�ร้นเจถรั่วิญใหเต้ถิบูกโตต้อขงองต นำ้� อ�ก�ศ แสง AA BB CC DD ๔. เรียงลำ�ดับภ�พก�รเจริญเติบโตของต้นถั่วให้ถูกต้อง 4455 A BA CB A DC BA D CB 45 45 ABC D 45 บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 นักเรียนคิดประเมินเพื่อเพ่ิมสมรรถนะสำ�คัญของผู้เรียน ด้านความสามารถใน การคดิ ดา้ นความสามารถในการแกป้ ญั หา และความสามารถในการใช้เทคโนโลยี โดยกระตุ้นนักเรียนให้รู้จักการแสวงหาความรู้เพิ่มเติมนอกเหนือจากบทเรียน อันเป็นคุณลักษณะสำ�คัญในการพัฒนานักเรียนให้มีลักษณะเป็นนักวิทยาศาสตร์ ทร่ี ู้จักสงสัย ใฝร่ ู้ ใฝ่เรยี น และแสวงหาคำ�ตอบดว้ ยตนเอง 45 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้ บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 NET แนวข้อสอบ O-NET แนวค�ำตอบ ๕. สังเกตภ�พ แล้วตอบคำ�ถ�ม ๕. ตอบ พืชภาพ A เจริญเติบโตได้ดี เพราะพืชต้องการนํา้ เพ่อื การเจรญิ เติบโต ๖. ตอบ A B ๖.๑ ภาพผู้หญิงกำ�ลังปลูกต้นไม้แล้ว ภ�พใดที่พืชเจริญเติบโตได้ดี เพร�ะเหตุใด ๖. สังเกตภ�พ แล้วตอบคำ�ถ�ม กำ�ลังรดน้ําต้นไม้ และกำ�ลังตัดไม้ดอก ทีเ่ จรญิ เตบิ โตแล้ว ๖.๒ ภาพที่สังเกตแสดงการกระทำ�ท่ี ควรปฏิบัติต่อไป เพราะเป็นการกระทำ�ท่ีดี มีประโยชน์ เปน็ การช่วยขยายพันธุ์พืช ๖.๑ นักเรียนสังเกตเห็นอะไรในภ�พ ๖.๒ ภ�พที่สังเกตแสดงก�รกระทำ�ที่ควรปฏิบัติต่อไปหรือไม ่ เพร�ะเหตุใด 46 NET แนวข้อสอบ O-NET ข้อใดเป็นการดูแลพืช ๑ รดนํ้าวันละ ๒ ครง้ั เช้า-เยน็ ๒ พรวนดนิ ทกุ วนั เพ่ือให้ดินร่วนซุย ๓ ปลูกพืชในทีม่ ดื ปอ้ งกนั ใบพชื เหยี่ วเฉา เฉลย ๑ เหตผุ ล การรดนา้ํ วนั ละ๒ครง้ั เชา้ -เยน็ ท�ำ ใหพ้ ชื เจรญิ เตบิ โต เพราะนา้ํ เปน็ ปจั จยั ทจ่ี �ำ เปน็ ตอ่ การเจรญิ เตบิ โตของพชื พรวนดนิ ทกุ วนั เพอ่ื ใหด้ นิ รว่ นซยุ ไมถ่ กู ตอ้ ง เนอ่ื งจากการพรวนดนิ ทกุ วนั อาจท�ำ ใหร้ ากพชื ขาด ดงั นน้ั จงึ ควรพรวนดนิ อาทติ ยล์ ะ๑ครง้ั ปลกู พชื ในทม่ี ดื ปอ้ งกนั ใบพชื เหย่ี วเฉา ไมถ่ กู ตอ้ ง เนอ่ื งจากพชื ตอ้ งการแสงเพอ่ื ใชใ้ นการเจรญิ เตบิ โต สุดยอดคู่มือครู 46

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า pplying and Constructing the Knowledge เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก asean กิจกรรมวิทยาศาสตรส์ รา้ งสรรคส์ คู่ วามเขา้ ใจอาเซียน รอบรู้อาเซียนและโลก นกั เรยี นรว่ มกนั ปลกู ตน้ ไมห้ รือดอกไมป้ ระจ�ำ ช�ตติ �่ ง ๆ ในประเทศ นักเรยี นร่วมกนั ทำ�กจิ กรรม สม�ชิกอ�เซียน แล้วร่วมกันศึกษ�ปัจจัยในก�รเจริญเติบโตและ วิทยาศาสตร์สร้างสรรค์สู่ความเข้าใจ ก�รดำ�รงชีวิตของต้นไม้หรือดอกไม้ประจำ�ช�ติ จ�กแหล่งเรียนรู้ อาเซียน ที่หล�กหล�ย ออกแบบและเขียนสรุปเป็นแผนภ�พให้น่�สนใจ สะเตม็ สรา้ งสรรค์ สะเต็มสร้างสรรค์ ปลูกผักสวนครัว นกั เรยี นร่วมกันทำ�กจิ กรรม สะเตม็ สร้างสรรค์ นำ�ไปสู่การสร้าง ๑. นักเรียนแบ่งกลุ่ม แต่ละกลุ่มร่วมกันว�งแผนเพ�ะเมล็ดพืช นวตั กรรม ผกั สวนครัว ๒ ชนิด ดงั น้ี ๑.๑ นกั เรียนจะเลือกใชเ้ มลด็ อะไรบ�้ ง ๑.๒ นกั เรียนจะใช้ภ�ชนะอะไร จำ�นวนเท�่ ไร ๑.๓ นักเรยี นต้องก�รอะไรอีกบ้�งเพ่ือให้เมลด็ งอกเปน็ ตน้ ใหมไ่ ด้ ๑.๔ นกั เรยี นควรว�งเมล็ดแต่ละชนิดลงในดินอย่�งไร ๑.๕ นักเรียนควรว�งภ�ชนะท่ีเพ�ะเมล็ดพืชแต่ละชนิด ในบรเิ วณใด ๒. แตล่ ะกลุ่มร่วมกันเพ�ะเมลด็ ทัง้ ๒ ชนดิ สงั เกต ก�รเจริญเติบโตจนเปน็ ตน้ พชื ออกแบบและว�ดภ�พ น�ำ เสนอผลง�นให้น�่ สนใจ โดยจัดเป็นแผงโครงง�น 47 รอบรู้อาเซียนและโลก นักเรียนเลือกดอกไม้ประจำ�ชาติอาเซียน ๑ ชนิด แล้วนักเรียนสืบสอบวิธีการ ดูแลพืชชนิดน้ัน นำ�เสนอในแบบโปสเตอร์ แล้วจดั แสดงเป็นมุมอาเซยี นศึกษา 47 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้ บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 NET แนวข้อสอบ O-NET เป้าหมายการเรียนรู้ ห ๓นว่ ยการเรยี นร การสืบพันธขุ์ องพืชทู้ ่ี มาตรฐานการเรียนรู้ แผนผังหวั ขอ้ หน่วยการเรียนรู้ มาตรฐาน ว ๑.๒ การสบื พันธ์ุ เข้าใจสมบัติของสิ่งมีชีวิต หน่วยพื้นฐาน ของพืช ของส่ิงมีชีวิต การลำ�เลียงสารเข้าและ ออกจากเซลล์ ความสมั พนั ธข์ องโครงสรา้ ง และหน้าท่ีของระบบต่าง ๆ ของสัตว์และ มนุษย์ท่ีทำ�งานสัมพันธ์กัน ความสัมพันธ์ ของโครงสรา้ งและหน้าทีข่ องอวยั วะตา่ ง ๆ ของพืชท่ีทำ�งานสัมพันธ์กัน รวมทั้งนำ� ความรไู้ ปใชป้ ระโยชน์ วฏั จกั รชีวิตของพชื ดอก ตวั ชวี้ ดั สรา้ งแบบจำาลองทีบ่ รรยายวฏั จักรชวี ติ ของพชื ดอก (ว ๑.๒ ป.๒/๓) ศพั ทว์ ิทยาศาสตร์น่ารู้ คาำ ศพั ท์ คำาอา่ น คำาแปล flower เฟลา′เออะ ดอก flowering plant เฟลา′เออะริง แพลนทฺ พืชดอก reproduction รพี ระดคั ′ชัน การสืบพันธ์ุ germination เจอร์′มะเนลิ ชัน การงอก ไลฟฺ′ไซ′เคลิ วฏั จักรชีวติ life cycle สาระการเรียนรูแ้ กนกลาง พชื ดอกเมื่อเจริญเติบโตและมดี อก ดอกจะมกี ารสืบพันธุเ์ ปล่ยี นแปลงไปเป็นผล ภายในผลมีเมล็ด เม่ือเมล็ดงอก ต้นอ่อนท่ีอยู่ภายในเมล็ดจะเจริญเติบโตเป็น พืชต้นใหม่ พืชต้นใหม่จะเจริญเติบโตออกดอกเพื่อสืบพันธ์ุมีผลต่อไปได้อีก หมนุ เวยี นต่อเนื่องเปน็ วัฏจักรชวี ติ ของพชื ดอก สุดยอดคู่มือครู 48

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า pplying and Constructing the Knowledge เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก asean สมรรถนะสำ�คัญของผู้เรยี น ๑. ความสามารถในการสอื่ สาร ๒. ความสามารถในการคิด ๓. ความสามารถในการแก้ปัญหา ๔. ความสามารถในการใชท้ ักษะชีวิต ๕. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี ตน้ โตเตม็ วัย ดอก ผล คณุ ลักษณะอนั พงึ ประสงค์ ผล วัฏจักรชวี ิต ใฝ่เรียนรู้ ของพชื ดอก ตัวช้วี ดั ที่ ๔.๑ ตั้งใจ เพียรพยายามใน (มะมว่ ง) การเรียนและเขา้ ร่วมกจิ กรรมการเรยี นรู้ ตวั ชีว้ ดั ท่ี ๔.๒ แสวงหาความร้จู าก ตน้ อ่อน เมล็ด แหลง่ เรียนรตู้ า่ ง ๆ ท้งั ภายในและ ภายนอกโรงเรียน ดว้ ยการเลือกใชส้ ่อื อยา่ งเหมาะสม บนั ทึกความรู้ วิเคราะห์ สรปุ เปน็ องคค์ วามรู้ สามารถนำ�ไปใช้ ในชวี ิตประจำ�วันได้ มงุ่ ม่นั ในการทำ�งาน ตัวชีว้ ดั ที่ ๖.๑ ตง้ั ใจและรับผดิ ชอบ ในการปฏิบตั หิ นา้ ที่การงาน ตัวชวี้ ัดที่ ๖.๒ ทำ�งานด้วยความเพียร พยายามและอดทนเพือ่ ให้งานสำ�เร็จ ตามเปา้ หมาย บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 จดุ ประกายโครงงาน นกั เรยี นแบ่งกลมุ่ แตล่ ะกลมุ่ รว่ มกนั สำ�รวจวัฏจักรชวี ิตของพชื ดอกในท้องถิ่น ท่ีสนใจ แล้วร่วมกันวางแผน ออกแบบ และประดิษฐ์แบบจำ�ลองวัฏจักรชีวิต ของพืชดอกชนิดน้ันจากวัสดุเหลือใช้ในท้องถิ่น นำ�ผลงานที่สำ�รวจมาติด แผงโครงงานแสดงนิทรรศการ 49 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้ บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 NET แนวข้อสอบ O-NET St ตัวช้ีวดั วัฏจักรวชัฏีวจิตักขรอชงีวพิตืชขดอองกพืชดอก ว ๑.๒ ป.๒/๓ พืชส่วนใหญ่ท่ีเจริญเติบโตอยู่ตามธรรมชาติ สวนสาธารณะ สวนผลไม้ สระน้าำ หรอื สวนพฤกษศาสตรโ์ รงเรยี น เม่อื เจรญิ เตบิ โตเตม็ ท่ี ภาระงาน/ชิน้ งาน แล้วจะมีดอก ซึ่งมีรูปร่าง ลักษณะ สี ขนาดและกล่ินท่ีแตกต่างกัน ตามชนิดของพืช พืชเหล่าน้ีเรียกว่า พืชดอก เช่น มะม่วง มะพร้าว โครงงาน วัฏจกั รชวี ิตของพืชดอก ถว่ั เขียว มะละกอ มะเขือเทศ กหุ ลาบ ทานตะวนั บวั ep 1 ขนั้ สงั เกต รวบรวมข้อมูล ๑. นกั เรยี นสงั เกตภาพพชื ดอกหลากหลาย ดอกกุหลาบ ดอกมะม่วง ดอกมะละกอ ชนิดที่ติดบนกระดาน แล้วร่วมกัน ดอกกหุ ลาบ ดอกมะละกอ ตอบคำ�ถามกระต้นุ ความสนใจ ดงั น้ี ดอกบวั ชนพดอดิืชกมตดะา่มองว่ กง ๆ ดอกมะเขือเทศ ดอกบัว พชื ดอก ดอกมะเขอื เทศ ๑.๑ ภาพทแ่ี สดงคอื ภาพอะไร ชนิดต่าง ๆ (ภาพพืช) 50 ๑.๒ พชื สามารถเพมิ่ จำ�นวนไดอ้ ยา่ งไร ดอกทานตะวัน (มีการสืบพันธ)์ุ ๑.๓ นักเรียนคิดว่าการสืบพันธุ์กับ ดอกทานตะวัน การขยายพันธ์ุพืชเหมือนหรือต่างกัน อย่างไร (การสบื พนั ธเ์ุ ปน็ วธิ กี ารทพ่ี ชื ผลติ ตวั แทนใหม่ ชนิดเดียวกัน เรียกว่า ต้นลูก การขยายพันธ์ุ เป็นการเพิ่มจำ�นวนมาก ๆ รวมทั้งการ เพิ่มพันธ์ุใหม่ และการกระจายพันธุ์ไปยัง ท่ีต่าง ๆ ท้ังโดยธรรมชาติและการกระทำ� ของมนษุ ย์) สุดยอดคู่มือครู 50

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า pplying and Constructing the Knowledge เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก Stasean หากสังเกตบริเวณพื้นดินที่มีพืชดอกเจริญเติบโตอยู่ตามธรรมชาติ ep 1 ขั้นสังเกต รวบรวมขอ้ มลู จะพบต้นอ่อน เป็นพชื ตน้ เล็ก ๆ งอกออกจากเมลด็ ของพืชชนิดน้ัน ๆ เช่น ๒. นกั เรยี นสำ�รวจและสงั เกตพชื ในบรเิ วณ บริเวณใต้ต้นมะพร้าว เราอาจพบต้นอ่อนมะพร้าวที่กำาลังงอก โรงเรียน แล้วร่วมกันบอกชื่อพืชที่รู้จัก ออกจากผลมะพรา้ วที่ร่วงหลน่ ลงมา ซึง่ จะเจริญเตบิ โตกลายเปน็ มะพรา้ ว ผู้แทนนักเรียนบันทึกชื่อพืชท่ีรู้จัก ต้นใหม่หมุนเวียนต่อเนื่องไปเป็นวัฏจักรชีวิต บนกระดานในแบบแผนภาพความคิด (ตวั อย่างแผนภาพความคดิ ) ปรง มะละกอ สนฉตั ร มะมว่ ง ต้นออ่ นถ่วั แดง ต้นอ่อนของพืช ตน้ ออ่ นมะพรา้ ว พชื ในบรเิ วณ ตน้ อ่อนถวั่ แดง ชนดิ ตา่ ง ๆ ต้นออ่ นมะพร้าว โรงเรียนที่ร้จู กั ต้นชอนอ่ ิดนตขา่ องงๆพืช ตาล กล้วย เฟิรน์ ต้นอ่อนทานตะวัน แผนภาพความคดิ พชื ในบริเวณโรงเรียนที่รูจ้ ัก ต้นอ่อนทานตะวนั แลว้ ร่วมกนั ตอบคำ�ถาม ดงั น้ี 51 ๒.๑ พืชที่นักเรียนรู้จักพืชชนิดใดเป็น พืชดอก พืชชนิดใดเปน็ พชื ไม่มดี อก (ตัวอย่างคำ�ตอบ พืชดอก ได้แก่ มะละกอ มะมว่ ง กล้วย และตาล พืชไม่มดี อกไดแ้ ก่ปรงเฟิรน์ และสนฉตั ร) ๒.๒ พชื ดอกมีลักษณะสำ�คญั อยา่ งไร (ตัวอย่างคำ�ตอบ พืชดอกเป็นพืชที่เจริญ- เตบิ โตเตม็ ทแ่ี ลว้ มดี อกปรากฏให้เหน็ ) 51 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้ St บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 NET แนวข้อสอบ O-NET คำ�ถ�มส�ำ คญั ep 1 ขัน้ สงั เกต รวบรวมข้อมูล ๓. นกั เรียนสังเกตภาพดอกบวั วฏั จักรชีวติ ของพืชดอกเปน็ อยา่ งไร ดอกทานตะวนั ดอกมะเขือเทศ ดอกมะม่วง ดอกมะละกอ และ กิจกรรมท่ี ๓.๑ ศึกษาวัฏจกั รชีวติ ของพชื ดอก ดอกกุหลาบท่ีติดบนกระดาน แล้ว วัสดอุ ุปกรณ์ ร่วมกันตอบคำ�ถามสำ�คัญกระตุ้น ความคดิ ดังน้ี ๑. กระถางต้นไม้ หรือภาชนะที่มีปริมาตร ๑ ใบ ๓.๑ ภาพทน่ี กั เรยี นเหน็ มภี าพอะไรบา้ ง ๓,๐๐๐ ลูกบาศก์เซนติเมตร ๓ กิโลกรัม (ภาพดอกบัว ดอกทานตะวัน ดอกมะเขือเทศ ๒. ดิน ดอกมะมว่ ง ดอกมะละกอ และ ๓. เมล็ดพันธุ์พืช เช่น ถั่วเขียว มะเขือเทศ ดอกกหุ ลาบ) ต้อยติ่ง ทานตะวัน ๕ เมล็ด ๓.๒ นักเรียนคิดว่าพืชท่ีเห็นเหล่าน้ี ๔. ไม้บรรทัด ๑ อัน ส่วนประกอบใดที่เหมือนกัน เรียกพืช ๕. สายวัด ๑ เส้น เหล่านี้ว่าอยา่ งไร ๖. แว่นขยาย ๑ อัน (ตัวอย่างคำ�ตอบ พืชเหล่านี้มีดอกที่เป็น วิธีทาำ สว่ นประกอบทเี่ หมอื นกนั เรียกวา่ พชื ดอก) ๑. นักเรียนแบ่งกลุ่ม แต่ละกลุ่มร่วมกันเลือกชนิดพืชดอกที่ต้องการศึกษา ๓.๓ พชื ดอกมลี กั ษณะสำ�คญั อยา่ งไร วัฏจักรชีวิตมา ๑ ชนิด โดยเลือกพืชดอกชนิดที่พบได้ทั่วไปในท้องถิ่น และมีวัฏจักรชีวิตสั้น เช่น ถั่วเขียว มะเขือเทศ ต้อยติ่ง ทานตะวัน (ตัวอย่างคำ�ตอบ พืชดอก เป็นพืชที่ ๒. ศึกษาสืบค้นข้อมูลเกี่ยวกับพืชดอกที่เลือกศึกษาด้วยวิธีการต่าง ๆ เช่น เจริญเติบโตเต็มที่แล้วมีดอกปรากฏ สังเกตพืชชนิดนั้นในสถานที่จริง สืบค้นทางอินเทอร์เน็ต หรือสอบถาม ผู้รู้ เช่น ผู้ปกครอง เกษตรกร ใหเ้ ห็น) ๓.๔ อวัยวะสืบพันธุ์ของพืชดอกคือ อะไร (ดอก) ๓.๕ ดอกมคี วามสำ�คญั อยา่ งไรตอ่ การ 52 สืบพนั ธ์ุของพชื (ตวั อยา่ งคำ�ตอบ ดอกมีสี กล่นิ และนํ้าหวาน ๓.๖ วฏั จกั รชวี ิตของพืชดอกเปน็ อย่างไร ท่ชี ่วยดงึ ดดู แมลงใหม้ าชว่ ยผสมเกสร) (ตัวอย่างคำ�ตอบ พืชดอกเม่ือเจริญเติบโตจะมีดอก ดอกจะมีการสืบพันธ์ุเปลี่ยนแปลงไป เปน็ ผลภายในผลมเี มลด็ เมอ่ื เมลด็ งอกตน้ ออ่ นทอี่ ยภู่ ายในเมลด็ จะเจรญิ เตบิ โตออกดอก เพ่ือสบื พันธุ์มผี ลต่อไปได้อกี หมนุ เวียนต่อเนื่องเปน็ วัฏจกั รชีวติ ของพชื ดอก) ๔. นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ ๔ คน คละความสามารถ แต่ละกลุ่มร่วมกันอย่าง รวมพลงั ศกึ ษาวิธีทำ� อภปิ รายกอ่ นทำ�กิจกรรม ปฏิบัตกิ ิจกรรมที่ ๓.๑ เรื่อง ศกึ ษา วัฏจักรชีวติ ของพืชดอก และบนั ทกึ ผลการทำ�กิจกรรม ๕. ผูแ้ ทนนักเรยี นแต่ละกลุม่ นำ�เสนอผลการทำ�กจิ กรรมหน้าช้ันเรยี น สุดยอดคู่มือครู 52

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า pplying and Constructing the Knowledge เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก asean เฉลยกิจกรรมการทดลอง ๓. บนั ทกึ ขอ้ มลู โดยวาดภาพและระบายสใี หส้ วยงาม พรอ้ มทัง้ เขยี นลกั ษณะ บันทกึ ผลการทำ� กิจกรรม ของพืชดอกที่เลือกศึกษาในประเด็นต่อไปนี้ ตาราง แบบบันทกึ ข้อมลู เกยี่ วกับพืชดอก ทเี่ ลือกศึกษา (ตัวอย่างค�ำ ตอบ) ๓.๑ ชื่อสามัญ ตัวอยา่ งตารางบันทกึ ผลการทาำ กิจกรรม ช่ือสามัญ ตน้ มะละกอ ๓.๒ ลักษณะทั่วไปของลำาต้น ใบ ตาราง แบบบันทึกข้อมูลเกี่ยวกับพืชดอกที่เลือกศึกษา ลักษณะทวั่ ไป และส่วนประกอบอื่น ๆ ลำ�ต้น ตง้ั ตรง ชือ่ สามญั ใบ ขอบใบหยกั เปน็ แฉก ๓.๓ รปู รา่ ง ลกั ษณะ สี และขนาด ลกั ษณะทั่วไป ปลายแฉกแหลม ของดอก ลาำ ตน้ สว่ นประกอบอืน่ ๆ ดอกชอ่ ใบ สขี าวนวล ผลดิบมีเนือ้ สขี าวอมเขยี ว ๓.๔ รปู รา่ ง ลกั ษณะ สี ขนาด และรสชาติ สว่ นประกอบอนื่ ๆ ผลสุกมีเนือ้ สสี ้มแดง ของผล (กรณที ผ่ี ลรบั ประทานได)้ รูปร่าง ลักษณะ สี และขนาดของดอก รูปร่าง ลกั ษณะ สีและขนาดของดอก ๓.๕ รูปร่าง ลักษณะ สี ขนาด และ จำานวนของเมล็ด รปู รา่ ง รปู รา่ ง มีกลีบขาวบิดเปน็ เกลียว 5 แฉก ลักษณะ ลักษณะ ดอกเดี่ยวอยู่ติดกันเปน็ กระจกุ ๔. นำาเสนอข้อมูลเกี่ยวกับพืชดอกที่เลือก สี สี กลบี ดอกสขี าว เกสรสเี หลือง ศึกษาหน้าชั้นเรียนจนครบทุกกลุ่ม ขนาด ขนาด ๓-๕ เซนตเิ มตร รปู ร่าง ลกั ษณะ สี ขนาด และรสชาติของผล (กรณที ่ผี ลรบั ประทานได้) รูปร่าง รูปร่าง ลกั ษณะ สี ขนาด และรสชาตขิ องผล (กรณผี ล รบั ประทานได้) ลักษณะ สี รปู รา่ ง ยาวรี ผลดบิ สีเขียว ขนาด เมอ่ื สุกสีส้มแดง ลกั ษณะ เปลือกบาง ผิวเรยี บ รสชาติ (กรณที ผี่ ลรบั ประทานได)้ มีเมลด็ สดี �ำ สี เขยี ว เหลอื ง ส้ม แดง รปู รา่ ง ลักษณะ สี ขนาด และจำานวนของเมลด็ ขนาด ประมาณ ๑๐-๓๐ เซนติเมตร รปู ร่าง รสชาติ (กรณผี ลรับประทานได้) ลกั ษณะ หวานหอม สี รปู รา่ ง ลกั ษณะ สี ขนาด และจำ�นวนของเมล็ด ขนาด จำานวนเมลด็ รูปรา่ ง กลมรี ลักษณะ มีเมือกใส ๆ ลนื่ ๆ ๕. นักเรียนแต่ละกลุ่มจัดเตรียมวัสดุ ตวั อย่างตารางบนั ทกึ ผลการทาำ กิจกรรม สี ดำ� ขนาด ๕ มิลเิ มตร อุ ป ก ร ณ์ ที่ ใ ช้ ใ น ก า ร เ พ า ะ เ ม ล็ ด พื ช ตาราง แบบบนั ทกึ ขอ้ มลู การเปล่ียนแปลงทีเ่ กดิ ขึน้ กบั เมลด็ จำ�นวนเมล็ด มจี �ำ นวนมาก ขอ้ มลู เบอ้ื งตน้ ชนดิ ของพชื ดอก ชนิดที่กลุม่ เลือกศึกษา ลงมือปฏบิ ัตกิ าร จำานวนเมล็ดท่เี พาะในกระถาง เมลด็ เพาะเมล็ด บันทึกการเปลี่ยนแปลง ปรมิ าณน้ำาท่รี ด ลกู บาศกเ์ ซนติเมตร/วัน น้ำาหนกั ของดินท่ใี ชป้ ลูก กรมั ทเ่ี กดิ ขนึ้ กบั เมลด็ และรดนาำ้ อยา่ งตอ่ เนอื่ ง บันทกึ ผลการสังเกต วาดภาพ ข้อมูลทีส่ ังเกตได้ วัน/เดอื น/ปี ตั้ ง แ ต่ เ ม ล็ ด เ ริ่ ม ง อ ก เ ป็ น ต้ น อ่ อ น เจริญเติบโตเป็นพืชต้นใหม่ ออกดอก และกลายเป็นผล แล้วบันทึกผล การสังเกตลงในตาราง 53 ตาราง แบบบันทึกข้อมลู การเปล่ียนแปลงที ่ เกิดข้นึ กบั เมล็ด (ตวั อยา่ งคำ�ตอบ) สรุปผลการท�ำกจิ กรรม ขอ้ มูลเบอ้ื งตน้ พชื ดอกทโ่ี ตเตม็ ท่ีดอกไดร้ บั การผสมเกสรกลายเปน็ ชนิดของพชื ดอก มะละกอ ผลภายในเมล็ด เม่ือเมล็ดงอกเป็นพืชต้นใหม่ พืชต้นใหม่จะเจริญเติบโตเต็มที่ เพ่ือสืบพันธ์ุมีผล จำ�นวนเมล็ดทเี่ พาะในกระถาง ๕ เมลด็ ต่อไปได้อีก หมุนเวียนต่อเนื่องเป็นวัฏจักรของ พชื ดอก ปรมิ าณนา้ํ ที่รด ๕๐ ลูกบาศก์เซนตเิ มตร/วนั นา้ํ หนกั ของดินที่ใช้ปลูก ๒,๐๐๐ กรัม บันทึกผลการสังเกต วนั /เดือน/ปี วาดภาพ ขอ้ มลู ที่สังเกตได้ ผลการสังเกตการเปลีย่ นแปลงท่เี กดิ ข้นึ กับเมล็ดและรดนํา้ อย่างต่อเนอ่ื ง ต้ังแตเ่ มลด็ เรมิ่ งอกเป็นตน้ อ่อน เจรญิ เตบิ โตเปน็ พชื ตน้ ใหม่ ออกดอกและ กลายเป็นผล เป็นไปตามล�ำ ดับ 53 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้ บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 NET แนวข้อสอบ O-NET Step 2 ขนั้ คิดวิเคราะห์ และสรุปความรู้ ๖. สรุปข้อมูลจากการสังเกตการเปลี่ยนแปลงของต้นพืช ตั้งแต่วันแรกที่เริ่ม เพาะเมล็ดจนถึงวันที่พืชเจริญเติบโตเต็มที่ ออกดอกและกลายเป็นผล ๖. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันวิเคราะห์ ในแบบแผนภาพหัวข้อ วัฏจักรชีวิตของต้นพืช แล้วนำาเสนอหน้าชั้นเรียน และอภิปรายผลการทำ�กิจกรรม โดย และอภิปรายร่วมกัน ตอบคำ�ถามหลงั ทำ�กิจกรรม ๗. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันสรุปผล การทำ�กิจกรรมและสรุปสิ่งที่เข้าใจ พืชดอกมลี ักษณะสาำ คัญอย่างไร เปน็ ความรรู้ ว่ มกนั เกย่ี วกบั วฏั จกั รชวี ติ สว่ นประกอบของพชื ดอกท่ใี ช้ในการสืบพันธค์ุ อื อะไร ของพืชดอกว่า พืชดอกที่โตเต็มท่ี ดอก ผล และเมลด็ มีความสมั พนั ธก์ นั อย่างไร ดอกได้รับการผสมเกสรกลายเป็นผล เมลด็ มคี วามสาำ คัญกับพืชดอกอยา่ งไร ที่ภายในมีเมล็ด เม่ือเมล็ดงอกเป็น สิง่ ใดบา้ งทจี่ าำ เป็นในการเพาะเมลด็ ต้นใหม่พืชต้นใหม่จะเจริญเติบโตไป หลงั จากเพาะเมล็ดสังเกตพบการเปล่ียนแปลงใดเกิดข้ึน เป็นพืชที่โตเต็มที่เพื่อสืบพันธุ์มีผล พชื ตน้ ใหม่ทเ่ี กดิ จากเมล็ดมลี ักษณะแตกต่างจากพชื ทีเ่ จรญิ เติบโต ต่อไปได้อีก หมุนเวียนต่อเนื่องเป็น เตม็ ทีแ่ ล้วอยา่ งไร วัฏจักรชีวิตของพชื ดอก ขณะท่ีพืชต้นใหม่กำาลังเจริญเติบโต นักเรียนสังเกตการเปลี่ยนแปลง ในเรือ่ งใดบ้าง ตั้งแต่พืชต้นใหม่เร่ิมงอกจากเมล็ด เกิดการเจริญเติบโต จนออกดอก และกลายเป็นผลใช้ระยะเวลาเทา่ ใด ในชว่ งใดมีระยะเวลานานท่สี ดุ แผนภาพท่ีแสดงการเปล่ียนแปลงต้ังแต่เริ่มเพาะเมล็ดจนกลายเป็น พืชต้นใหม่ เกิดการเจริญเติบโต จนออกดอกและกลายเป็นผล มีลักษณะสำาคัญอยา่ งไร สรุปผลการทำากจิ กรรมได้ว่าอยา่ งไร สุดยอดคู่มือครู 54 54 แนวคำ� ตอบ ๑. ตอบ พืชดอกเป็นพชื ท่ีเจริญเติบโตเตม็ ทีแ่ ล้วมีดอกปรากฏใหเ้ หน็ ๒. ตอบ ดอก ๓. ตอบ ดอกทไ่ี ดร้ ับการปฏิสนธจิ ะกลายเป็นผล ซ่ึงภายในมเี มลด็ ๔. ตอบ เมลด็ สามารถงอกและเจรญิ เติบโตเปน็ พชื ตน้ ใหม่ไดเ้ ม่อื สภาพแวดล้อมเหมาะสม ๕. ตอบ นาํ้ และวสั ดปุ ลกู เชน่ ดนิ ทราย ๖. ตอบ สงั เกตเห็นเมลด็ จะเริ่มแทงรากอ่อนออกจากเมลด็ เปน็ อนั ดันแรก ๗. ตอบ พืชต้นใหมม่ ใี บขนาดเล็ก มีสอี อ่ น ไม่มีดอก ลำ�ตน้ อ่อนนุ่ม พืชที่เจรญิ เติบโตแล้วมีใบขนาดใหญ่ มีดอก ล�ำ ต้นแข็งแรงข้ึน

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพlaิ่มtคinุณgค่า pplying and Constructing the Knowledge เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก ep 3asean St ขั้นปฏบิ ัติ และสรุปความรู้ หลงั การปฏบิ ตั ิ วัฏจักรชีวิตของพืชดอก คือ แบบแผนของการเจริญเติบโตและ การสืบพนั ธุข์ องพืชดอกทีเ่ ปน็ วงจรหมนุ เวียนต่อเนื่องกัน พืชดอกเปน็ ๘. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันวางแผน พชื ทีเ่ จรญิ เตบิ โตเตม็ ทีแ่ ลว้ มดี อก ซึง่ ดอกทาำ หนา้ ทีเ่ ปน็ อวยั วะสบื พนั ธุ์ จั ด เ ต รี ย ม วั ส ดุ อุ ป ก ร ณ์ ท่ี ใ ช้ ใ น ก า ร ของพืช เพาะเมล็ดพืชชนิดที่กลุ่มเลือกศึกษา ลงมือปฏิบัติการเพาะเมล็ด บันทึกการ ผล เมล็ด เปล่ียนแปลงที่เกิดขึ้นกับเมล็ดและ ดอก รดน้าํ อย่างต่อเน่อื ง ต้ังแต่เมล็ดเรมิ่ งอก เป็นต้นอ่อน เจริญเติบโตเป็นพืชต้นใหม่ ตน้ อ่อน วฏั จักรชวี ิต ออกดอกและกลายเป็นผล บันทึกผล ของพืชดอก และจดั ทำ�เปน็ โครงงาน จัดทำ�เป็นชิน้ งาน ต้นโตเต็มวัย 55 ๙. นักเรียนบูรณาการความรู้กับหลัก วัฏจักรชวี ิตของพชื ดอก (ตน้ ถ่ัว) ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง โดย แ ต่ ล ะ ก ลุ่ ม ร่ ว ม กั น ว า ง แ ผ น สำ� ร ว จ พชื ดอกท่ีรู้จกั และชอบในท้องถิ่น ๑ ชนิด แล้วออกแบบ และประดิษฐ์แบบจำ�ลอง แสดงวัฏจักรชีวิตของพืชดอก โดยใช้ วั ส ดุ ที่ กำ� ห น ด ห รื อ วั ส ดุ เ ห ลื อ ใ ช้ ใ น ท้องถน่ิ ๑๐. นักเรียนร่วมกันสรุปส่ิงที่เข้าใจเป็น ความร้รู ว่ มกนั ดงั นี้ • พืชดอกเมื่อเจริญเติบโตจะมีดอก ดอกจะมีการสืบพันธุ์เปลี่ยนแปลงไป เปน็ ผล ภายในผลมเี มล็ด เมื่อเมล็ดงอก ตน้ ออ่ นทอี่ ยภู่ ายในเมลด็ จะเจรญิ เตบิ โต เปน็ พชื ต้นใหม่ พืชตน้ ใหม่จะเจริญเติบโต ออกดอกเพื่อสืบพันธ์ุมีผลต่อไปได้อีก หมุนเวียนต่อเน่ืองเป็นวัฏจักรชีวิตของ พชื ดอก แนวค�ำตอบ (หนา้ ๕๔) ๘. ตอบ พชื ต้นเล็กค่อย ๆ เจริญเติบโตเปน็ พืชต้นใหญ่ขึ้น ลำ�ตน้ แขง็ แรงขน้ึ และ ๑๑. ตอบ พืชดอกท่ีโตเต็มที่ ดอกได้รับการ มีใบขนาดใหญแ่ ละมีสีเขม้ เม่อื เจรญิ เติบโตเตม็ ท่ีจะออกดอกและกลายเป็นผล ผสมเกสรกลายเป็นผลที่ภายในมีเมล็ด เมอื่ เมลด็ งอกเปน็ พชื ตน้ ใหม่พชื ต้นใหม่ ๙. ตอบ ข้ึนอยูก่ บั ชนิดของพชื ดอก จะเจริญเติบโตไปเป็นพืชท่ีโตเต็มที่ ๑๐. ตอบ เพื่อสืบพันธ์ุมีผลต่อไปได้อีก หมุนเวียน ผล ตอ่ เนอ่ื งเปน็ วฏั จักรชีวิตของพชื ดอก ดอก เมล็ด พืชดอกที่โตเต็มที่ ดอกได้รับการผสม 55 สุดยอดคู่มือครู เกสรกลายเป็นผลภายในมีเมล็ด ตน้ โตเต็มวัย ต้นอ่อน เมลด็ ออกเปน็ พชื ตน้ ใหม่พชื ตน้ ใหม่ เจรญิ เตบิ โตไปเปน็ พืชทโี่ ตเต็มที่ วัฏจกั รชีวิตของพชื ดอก

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้ บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 NET แนวข้อสอบ O-NET Step 4 ขนั้ สอ่ื สารและนำ� เสนอ เมือ่ ดอกมกี ารสบื พนั ธุแ์ ลว้ จะเกดิ การเปลีย่ นแปลงกลายเปน็ ผล ซึ่งภายในมีเมล็ดที่มีรูปร่าง ลักษณะ สี และจำานวนแตกต่างกันตาม ๑๑. นักเรียนร่วมกันจัดประกวดโครงงาน ชนิดของพืช ผลของพืชดอกหลายชนิดรับประทานได้ เช่น มะม่วง และประกวดแบบจำ�ลองแสดงวฏั จกั ร แอปเปิล ฝรั่ง แตงโม มะเขือเทศ ชีวิตของพืชดอก โดยมีการนำ�เสนอ แบบชมนิทรรศการ ประเมินผล การเปลยี่ นแปลงจากดอกไปเป็นผลของตน้ มะเขือเทศ แ ล ะ ป ร ะ ก า ศ ผ ล ก า ร ป ร ะ ก ว ด ท่ี ลานอเนกประสงคข์ องโรงเรียน ๑๒. นักเรียนร่วมกันอภิปรายและสรุป เกี่ยวกับวิธีการทำ�งานให้เห็นการคิด เ ชิ ง ร ะ บ บ แ ล ะ วิ ธี ก า ร ทำ� ง า น ท่ี มี แบบแผน การเปลี่ยนแปลงจากดอกไปเป็นผลของต้นทับทิม เมล็ดเป็นส่วนที่สามารถงอกเป็นต้นอ่อนของพืชต้นใหม่ได้ เมื่อสภาพแวดล้อมเหมาะสม เช่น มีนำ้าหรือความชื้นเพียงพอ และ มีวัสดุที่ช่วยให้รากพืชหยั่งลึกคำ้าจุนลำาต้นอยู่ได้ เช่น ดิน ทราย ดินวิทยาศาสตร์ 56 NET แนวข้อสอบ O-NET มะเขอื เทศมวี ฏั จกั รชีวิตเหมอื นกับพืชขอ้ ใด ๑ ปรง ๒ ผักแวน่ ๓ ถัว่ เขยี ว เฉลย ๓ เหตผุ ล ตน้ มะเขอื เทศและตน้ ถว่ั เขยี ว จดั เปน็ พชื มดี อก จงึ มวี ฏั จกั รทเ่ี หมอื นกนั คอื มกี ารงอกของเมลด็ แลว้ เจรญิ ไปเป็นตน้ ออ่ น จากน้นั เจรญิ ไปเป็นต้นโตเต็มวัย มีราก ล�ำ ตน้ ใบ และดอก โดยดอกท�ำ หนา้ ทส่ี บื พนั ธเ์ุ ปลย่ี นแปลงเปน็ ผล ซง่ึ ภายในผลมเี มลด็ สามารถงอกเปน็ ตน้ ใหมไ่ ด้ หมนุ เวยี นตอ่ เนอ่ื งเปน็ วฏั จกั รชวี ติ ของพชื สว่ นปรงและผกั แวน่ จดั เปน็ พชื ไรด้ อก สุดยอดคู่มือครู 56

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า pplying and Constructing the Knowledge เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก St5asean ตน้ ออ่ นของพชื ทงี่ อกจากเมลด็ จะเรมิ่ แทงรากออ่ นออกจากเมลด็ ep ขั้นประเมินเพอ่ื เพ่มิ คณุ ค่า บริการสังคม และจติ สาธารณะ เป็นลำาดับแรก แล้วจึงงอกส่วนลำาต้นท่ีอ่อนนุ่มและปลายยอด ๑๓. นักเรียนร่วมกันคัดเลือกโครงงาน ที่มีใบขนาดเล็กสีเหลืองอ่อนจนถึงเขียวอ่อน เมื่อต้นอ่อนของพืช เจรญิ เตบิ โตขน้ึ ลาำ ตน้ จะตงั้ ตรงและแขง็ แรงขนึ้ ใบขยายขนาดใหญข่ นึ้ และแบบจำ�ลองท่ีดีเด่นไปมอบให้ สีเข้มข้ึน และมีรูปร่างลักษณะเหมือนใบของต้นที่เจริญเติบโตเต็มท่ี ห้องวิทยาศาสตร์ของโรงเรียน เพื่อ ซงึ่ จะเรม่ิ ออกดอกและกลายเปน็ ผล ซง่ึ ภายในมเี มลด็ ทส่ี ามารถงอกและ เผยแพร่ความรใู้ หก้ บั นกั เรียนชัน้ อืน่ ๆ เจรญิ เติบโตเปน็ พืชต้นใหม่หมุนเวยี นตอ่ เนือ่ งเรื่อยไปเปน็ วฏั จกั รชวี ติ ๑๔. นักเรียนนำ�เสนอผลการศกึ ษา พรอ้ ม ของพืชดอก สะทอ้ นความคิดรว่ มกัน ๑๕. นักเรียนตรวจสอบหรือประเมิน ขั้นตอนต่าง ๆ ที่เรียนมาในวันนี้ มีจุดเด่น จุดบกพร่องอะไรบ้าง มีความสงสัย ความอยากรู้อยากเห็น รากออ่ น ในเรื่องใด ใหร้ ะบุ เมลด็ ถ่ัวแดง ตน้ อ่อน ๑๖. นักเรียนประเมินตนเองโดยเขียน แ ส ด ง ค ว า ม รู้ สึ ก ห ลั ง ก า ร เ รี ย น ในประเดน็ ต่อไปน้ี • ส่ิงท่ีนักเรียนได้เรียนรู้ในวันน้ี คอื อะไร • นักเรียนมีส่วนร่วมกิจกรรม ในกลุ่มมากน้อยเพยี งใด • เพื่อนนักเรียนในกลุ่มมีส่วนร่วม กิจกรรมในกล่มุ มากนอ้ ยเพียงใด เมลด็ ถว่ั แดงกาำ ลังงอกไปเป็นต้นอ่อน • นักเรียนพึงพอใจกับการเรียน ในวนั น้ีหรอื ไม่ เพียงใด 57 • นักเรียนจะนำ�ความรู้ท่ีได้น้ีไปใช้ ให้เกดิ ประโยชน์แกต่ นเอง ครอบครัว และสังคมทวั่ ไปไดอ้ ย่างไร NET แนวข้อสอบ O-NET จากนน้ั แลกเปลยี่ นตรวจสอบขน้ั ตอน การทำ�งานทกุ ขน้ั ตอนวา่ จะเพม่ิ คณุ คา่ รากออ่ นที่งอกออกมาจากเมล็ดพืชเก่ยี วข้องกบั ปัจจัยข้อใดมากท่สี ดุ ไปสู่สังคม เกิดประโยชน์ต่อสังคม ๑ แสง ๒ อากาศ ๓ ความชนื้ ให้มากขึ้นกว่าเดิมในข้ันตอนใดบ้าง เฉลย ๓ เหตผุ ลรากออ่ นทง่ี อกออกมาจากเมลด็ เปน็ ล�ำ ดบั แรกอาศยั ความชน้ื สำ�หรับการทำ�งานในคร้งั ตอ่ ไป เปน็ ปจั จยั หลกั เมอ่ื พชื เจรญิ เตบิ โตตอ่ ไปจะอาศยั นา้ํ แสง อากาศ และอณุ หภมู ิ ซง่ึ ชว่ ยใหพ้ ชื เจรญิ เตบิ โตไดด้ ี 57 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้ บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 NET แนวข้อสอบ O-NET ตัวช้ีวัด แบบฝึกหัด ว ๑.๒ ป.๒/๓ แนวค�ำตอบ วัฏจักรชีวิตของพืชดอก ตอบ ผลมะมว่ ง สังเกตภาพต้นมะม่วงและส่วนประกอบต่าง ๆ แล้วเขียน วัฏจักรชีวิตของต้นมะม่วง พร้อมทั้งคำาอธิบาย ดอกมะมว่ ง เมล็ดมะมว่ ง ตน้ มะม่วง ตน้ อ่อนมะมว่ ง วฏั จกั รชวี ติ ของต้นมะมว่ ง ดอกมะม่วง ผลมะม่วง เมล็ดมะม่วง ต้นมะม่วงเม่ือเจริญเติบโตและมีดอก ดอกจะ มีการสืบพันธุ์เปล่ียนแปลงไปเป็นผล ภายใน ผลมีเมล็ด เม่ืองอก ต้นอ่อนท่ีอยู่ภายในเมล็ด จะเจริญเติบโตเป็นต้นมะม่วงต้นใหม่ ต้นมะม่วง ต้นใหม่จะเจริญเติบโตออกดอกเพ่ือสืบพันธุ์ มีผลต่อไปได้อีก หมุนเวียนต่อเนื่องเป็น วัฏจกั รชีวิตของพชื ดอก ตน้ ออ่ นมะม่วง ตน้ มะม่วง 58 NET แนวข้อสอบ O-NET ขอ้ ความใดกลา่ วถูกต้อง ๑ ล�ำตน้ เจริญเติบโตเปน็ ผล ๒ ใบอ่อนเจรญิ เติบโตเป็นเมลด็ ๓ ดอกสืบพันธเุ์ ปลย่ี นแปลงเป็นผล เฉลย ๓ เหตผุ ล ดอกของพชื เมอ่ื ไดร้ บั การสบื พนั ธจ์ุ ะเปลย่ี นแปลงเปน็ ผล ซง่ึ ภายในผลมเี มลด็ สุดยอดคู่มือครู 58

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า pplying and Constructing the Knowledge เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก asean จุดประกายโครงงานจน จดุ ประกายโครงงาน ดุ ประกายโครงงา นกั เรยี นอาจคุน้ เคยกบั ผลของพชื ดอกทีร่ บั ประทานได้ เชน่ มะมว่ ง นักเรยี นร่วมกันทำ�กิจกรรม ชมพู่ มะพร้าว มะนาว มะเขือ มะละกอ ฝรั่ง ตะขบ แต่ในธรรมชาติ จดุ ประกายโครงงาน ยังมีผลของพืชดอกอีกจำานวนมากที่เราไม่สามารถรับประทานได้ นักเรียนจึงควรสำารวจพืชดอกในท้องถิ่นที่ไม่มีผลให้เรารับประทาน แล้วทำาโครงงานเพื่อศึกษาวัฏจักรชีวิตของพืชดอกเหล่านั้นว่าเหมือน หรือต่างจากพืชดอกที่มีผลรับประทานได้อย่างไร ดอกบานไมร่ โู้ รย ดอกพทุ ธรักษา ดอกดาวเรอื ง ดอกต้อยต่งิ ดอกผกั บุง้ ดอกผกั ตบชวา 59 59 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้ บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 NET แนวข้อสอบ O-NET รอบรู้อาเซียนและโลก กจิ กรรมวทิ ยาศาสตร์สรา้ งสรรค์สคู่ วามเข้าใจอาเซยี น นกั เรียนรว่ มกนั ทำ�กจิ กรรม Ratchaphruck Rumdul วิทยาศาสตร์สร้างสรรค์สู่ความเข้าใจ ดอกราชพฤกษ์ • ไทย ดอกลำาดวน • กัมพูชา อาเซียน ดอก Champa ใบ ดอกจำาปาลาว หรอื ดอกลีลาวดี • ลาว ลำาตน้ Padauk Vanda Miss Joaquim ดอกประดู่ • เมียนมา ดอกกลว้ ยไม้ตระกูลแวนดา • สงิ คโปร์ Moon Orchid ดอกกลว้ ยไมร้ าตรี • อินโดนีเซีย Lotus ดอกบัว • เวยี ดนาม Sampaguita Jasmine Bunga raya Simpor ดอกพุดแกว้ • ฟิลปิ ปนิ ส์ ดอกชบา • มาเลเซีย ดอกซมิ ปอร์ หรือดอกสา้ นชะวา • บรูไนดารุสซาลาม รู้หรือไม่ ดอกไม้ประจำาชาติอาเซียน ของแต่ละประเทศคือดอกอะไร เลือกศึกษาสืบค้นวัฏจักรชีวิตของพืชดอก (ดอกไม้) ของประเทศ ในกลุ่มประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนมา ๑ ประเทศ แล้วสรุปเป็น แผนภาพวัฏจักรชีวิตของพืชดอก ตกแต่งให้สวยงาม 60 สุดยอดคู่มือครู 60

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า pplying and Constructing the Knowledge เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก asean สะเตม็ สร้างสรรค์ สะเต็มสร้างสรรค์ ดินเป็นวัสดุปลูกท่ีช่วยให้รากพืชยึดเกาะเพ่ือ นกั เรยี นร่วมกนั ทำ�กิจกรรม ค้ำาจุนลำาต้น และดูดซึมธาตุอาหารจากดินไปใช้ สะเตม็ สร้างสรรค์ นำ�ไปส่กู ารสร้าง ในการเจริญเติบโตตลอดวัฏจักรชีวิตของพืชดอก นวตั นกรรม หากในอนาคตพื้นดินส่วนใหญ่ถูกสร้างเป็นถนน คอนกรีตและคอนโดมิเนียม เราจะพัฒนาวัสดุปลูก หรือวิธีการอย่างไรเพ่ือช่วยให้พืชเจริญเติบโต ไดจ้ นครบวฏั จักรชวี ิต โดยไม่ใช้ดินตามธรรมชาติ เกษตรแนวต้ัง (vertical farm) 61 61 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้ บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 NET แนวข้อสอบ O-NET เปา้ หมายการเรียนรู้ มาตรฐานการเรียนรู้ หวัสดรุ อบตัวเรา๔นว่ ยการเรยี นรทู้ ่ี มาตรฐาน ว ๒.๑ แผนผังหวั ขอ้ หนว่ ยการเรียนรู้ เข้าใจสมบัติของสสาร องค์ประกอบของ สสาร ความสัมพันธ์ระหว่างสมบัติของ สมบัติการดูดซับน้าำ ของ สมบตั ิของวัสดุทเ่ี กิดจาก สสารกับโครงสร้างและแรงยึดเหน่ียว วสั ดแุ ละการใชป้ ระโยชน์ การนำาวสั ดุมาผสมกนั ระหว่างอนุภาค หลักและธรรมชาติของ การเปล่ียนสถานะของสาร การเกิด วัสดุ สารละลาย และการเกิดปฏิกิริยาเคมี รอบตัวเรา การนาำ วัสดุทใ่ี ช้แล้วกลับมาใชใ้ หม่ และประโยชน์ของการนาำ วสั ดุ กลบั มาใชใ้ หม่ ตวั ช้ีวัด ๑. เปรยี บเทียบสมบัติการดูดซับนำ้าของวัสดโุ ดยใช้หลกั ฐานเชิงประจกั ษ์ และระบุการนำา สมบัตกิ ารดูดซบั นาำ้ ของวสั ดไุ ปประยุกต์ใช้ในการทาำ วัตถใุ นชีวติ ประจำาวัน (ว ๒.๑ ป.๒/๑) ๒.อธบิ ายสมบัติท่สี ังเกตไดข้ องวสั ดุที่เกดิ จากการนาำ วสั ดุมาผสมกันโดยใชห้ ลกั ฐาน เชงิ ประจกั ษ์ (ว ๒.๑ ป.๒/๒) ๓.เปรยี บเทยี บสมบัตทิ ่สี ังเกตได้ของวสั ดุ เพอ่ื นำามาทาำ เป็นวตั ถใุ นการใชง้ านตาม วตั ถุประสงค์และอธิบายการนาำ วสั ดทุ ่ใี ช้แลว้ กลบั มาใชใ้ หมโ่ ดยใช้หลักฐานเชงิ ประจกั ษ์ (ว ๒.๑ ป.๒/๓) ๔. ตระหนักถงึ ประโยชน์ของการนาำ วัสดทุ ใ่ี ชแ้ ล้วกลับมาใช้ใหม่ โดยการนำาวสั ดุทใี่ ชแ้ ล้ว กลับมาใช้ใหม่ (ว ๒.๑ ป.๒/๔) สาระการเรียนรแู้ กนกลาง วัสดุแต่ละชนิดมีสมบัติการดูดซับนํ้าแตกต่างกัน จึงนำ�ไปทำ�วัตถุเพ่ือใช้ประโยชน์ได้แตกต่างกัน เช่น ใช้ผ้าท่ีดูดซับน้ํา ได้มากทำ�ผา้ เช็ดตัว ใชพ้ ลาสตกิ ซง่ึ ไม่ดูดซับน้ําทำ�รม่ วัสดุบางอย่างสามารถนำ�มาผสมกันซึ่งทำ�ให้ได้สมบัติท่ีเหมาะสม เพ่ือนำ�ไปใช้ประโยชน์ตามต้องการ เช่น แป้งผสมนํ้าตาล และกะทิใช้ทำ�ขนมไทย ปูนปลาสเตอรผ์ สมเย่อื กระดาษใช้ทำ�กระปอ๋ งออมสิน ปูนผสมหนิ ทราย และนา้ํ ใช้ทำ�คอนกรีต การนำ�วัสดุมาทำ�เป็นวัตถุในการใช้งานตามวัตถุประสงค์ขึ้นอยู่กับสมบัติของวัสดุ วัสดุที่ใช้แล้วอาจนำ�กลับมาใช้ใหม่ได้ เช่น กระดาษใช้แลว้ อาจนำ�มาทำ�เปน็ จรวดกระดาษ ดอกไม้ประดษิ ฐ์ ถุงใส่ของ สุดยอดคู่มือครู 62

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า pplying and Constructing the Knowledge เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก asean สมรรถนะสำ�คัญของผเู้ รยี น ผ้ามสี มบตั ขิ องการดดู ซบั นาำ้ ๑. ความสามารถในการสือ่ สาร ใชท้ าำ ผา้ เช็ดมือ ผ้าเชด็ ตวั ๒. ความสามารถในการคิด ๓. ความสามารถในการแก้ปัญหา ๔. ความสามารถในการใช้ทกั ษะชีวิต ๕. ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยี กลว้ ยน้ำาวา้ สุก นาำ้ ตาลทราย คณุ ลักษณะอนั พึงประสงค์ เกลือ กะทิ นาำ มาผสมรวมกนั ใฝ่เรยี นรู้ เปน็ กลว้ ยกวน มีสมบัติ ตัวชีว้ ดั ที่ ๔.๑ ต้งั ใจ เพยี รพยายามใน เหนียว นมุ่ การเรยี นและเข้าร่วมกิจกรรมการเรียนรู้ ตวั ชี้วัดท่ี ๔.๒ แสวงหาความรจู้ าก กระดาษสีเหลอื ใช้ มีสมบตั ิ แหลง่ เรยี นรู้ตา่ ง ๆ ทัง้ ภายในและ เบา เรียบ ใชท้ าำ ดอกไม้ประดษิ ฐ์ ภายนอกโรงเรยี น ด้วยการเลือกใชส้ ่อื อยา่ งเหมาะสม บนั ทกึ ความรู้ วเิ คราะห์ ศพั ท์วิทยาศาสตรน์ ่ารู้ คำาอ่าน คำาแปล สรุปเปน็ องค์ความรู้ สามารถนำ�ไปใช้ แอบซอรบ์ ′ ดูดซับ ในชีวติ ประจำ�วนั ได้ คาำ ศัพท์ absorb เชนจฺ เปล่ยี นแปลง มงุ่ มั่นในการทำ�งาน change มิคซ′ฺ เชอะ ผสม ตัวชี้วัดที่ ๖.๑ ตงั้ ใจและรบั ผดิ ชอบ mixture พรอพ′เพอรท์ ี สมบตั ิ ในการปฏิบตั หิ นา้ ท่กี ารงาน property ตัวช้วี ัดที่ ๖.๒ ทำ�งานดว้ ยความเพียร reuse รียซู นำากลับมาใช้ใหม่ พยายามและอดทนเพ่ือใหง้ านสำ�เร็จ ตามเป้าหมาย บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 ดุ ประกายโครงงาจน นักเรียนแบ่งกลุ่ม แต่ละกลุ่มร่วมกันวางแผน ออกแบบ เสนอวิธีการน�ำวัสดุ เหลือใช้ในโรงเรียน บ้าน หรือท้องถ่ินมาประดิษฐ์เป็นของเล่นหรือของใช้ เพื่อ ลดขยะ รกั ษาส่งิ แวดลอ้ ม และลดโลกร้อน 63 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้ บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 NET แนวข้อสอบ O-NET ตัวชวี้ ดั ๑. สมบัติการดูดซับนํ้าของวัสดุและการใช้ประโยชน์ ว ๒.๑ ป.๒/๑ นักเรียนเคยเรียนรู้มาแล้วว่าวัสดุที่นำามาใช้ในชีวิตประจำาวัน มีหลากหลายชนิด เช่น ผ้า แก้ว พลาสติก ยาง ซึ่งวัสดุแต่ละชนิด ภาระงาน/ชิ้นงาน มีสมบัติที่สังเกตได้ เช่น แข็ง ขรุขระ เรียบ ใส ขุ่น ยืดหดได้ บิดงอได้ ที่แตกต่างกัน นอกจากสมบัติที่กล่าวมาแล้ว นักเรียนคิดว่า วัสดุยังมี ๑. รายงาน ผลการทดลองเลอื กวัสดใุ น สมบัติอื่น ๆ อีกหรือไม่ บา้ นท่ีสนใจมาศึกษา สมบตั ิการดูดซับนา้ํ ของวัสดชุ นดิ นัน้ ๒. สมุดภาพ วตั ถใุ นชวี ติ ประจำ�วันทน่ี ำ� สมบตั กิ ารดดู ซบั นาํ้ ของวสั ดไุ ปประยกุ ตใ์ ช้ Step 1 ค�ำ ถ�มส�ำ คัญ วัสดุแตล่ ะชนดิ มีสมบตั กิ ารดูดซับนํา้ แตกตา่ งกนั อย่างไร ขนั้ สังเกต รวบรวมขอ้ มูล กจิ กรรมท่ี ๔.๑ สมบตั ิการดดู ซับนำ้าของวสั ดแุ ละการใชป้ ระโยชน์ ๑. นักเรยี นสังเกตผา้ แกว้ พลาสตกิ และ ตอนท่ี ๑ ศึกษาสมบตั ิการดูดซับนํ้าของวัสดุ ยาง แล้วทบทวนประสบการณ์เดิม เกี่ยวกับสมบัติของวัสดุ โดยร่วมกัน วัสดุอุปกรณ์ ๑ ซอง ตอบคำ�ถามสำ�คัญกระตุ้นความคิด ๑ ช้ิน ดังน้ี ๑. สีผสมอาหารสีแดง ๑ ชิน้ ๑.๑ วสั ดแุ ตล่ ะชนดิ มสี มบตั กิ ารดดู ซบั นา้ํ ๒. ผ้า ขนาด ๒ Ö ๘ เซนติเมตร ๑ ช้นิ แตกต่างกนั อย่างไร ๓. แผ่นยาง ขนาด ๒ Ö ๘ เซนติเมตร ๑ ชนิ้ (ตัวอย่างคำ�ตอบ วัสดุแต่ละชนิดมีสมบัติ ๔. พลาสติก ขนาด ๒ Ö ๘ เซนติเมตร ๑ ใบ ๕. กระดาษชาำ ระ ขนาด ๒ Ö ๘ เซนตเิ มตร ๑ ใบ การดูดซับนํ้าแตกต่างกัน ผ้าดูดซับน้ําได้ ๖. จานพลาสติก ๑๐๐ ลกู บาศกเ์ ซนตเิ มตร ๗. บีกเกอร์ ขนาด ๒๕๐ ลกู บาศก์เซนตเิ มตร แต่พลาสตกิ แก้ว และยาง ดดู ซบั น้ําไมไ่ ด)้ ๘. นำ้า ๒. นักเรยี นแบ่งกลุ่ม กลุม่ ละ ๔ คน คละ ความสามารถ แต่ละกลมุ่ ร่วมกนั อย่าง รวมพลังศึกษาวิธีทำ� อภิปรายก่อนทำ� 64 กิจกรรม ปฏิบัติกิจกรรมท่ี ๔.๑ เรื่อง สมบัติการดูดซับนํ้าของวัสดุและการ เฉลยกิจกรรมการทดลอง ใช้ประโยชน์ (ตอนท่ี ๑ ศึกษาสมบัติ บันทึกผลการท�ำกจิ กรรม สรุปผลการทำ� กจิ กรรม การดูดซับนํ้าของวัสดุ) และบันทึกผล ตาราง ผลการสังเกตการดูดซบั นํ้าสีแดงของวัสดุชนดิ ต่าง ๆ ผ้าและกระดาษชำ�ระสามารถดูดซับนํ้า การทำ�กิจกรรม ได้ ในขณะท่ีแผ่นยางและพลาสติก ๓. ผู้แทนนักเรียนแต่ละกลุ่มนำ�เสนอผล ชนดิ ของวัสดุ ผลการสงั เกตการดูดซับนา้ํ สแี ดง ไมส่ ามารถดูดซบั นา้ํ ได้ สงั เกตทันที ท้ิงไว้ ๒ นาที การทำ�กจิ กรรม (ตอนที่ ๑ ศกึ ษาสมบตั ิ ๑. ผ้า นํ้าสเี ร่มิ กระจายไปในเน้อื ผ้า ดูดซบั นาํ้ ไดด้ ี การดูดซบั นํา้ ของวัสด)ุ หน้าช้ันเรยี น ๒. แผน่ ยาง ไมม่ กี ารเปลี่ยนแปลง ไม่ดูดซับน้ํา ๓. พลาสติก ไม่มีการเปล่ียนแปลง ไม่ดดู ซบั นํ้า ๔. กระดาษชำ�ระ น้ําสีเรม่ิ กระจายไปในเน้ือ ดดู ซับนา้ํ ไดด้ ี กระดาษชำ�ระ สุดยอดคู่มือครู 64

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า pplying and Constructing the Knowledge เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก วิธีทาำ St Stasean ep 2 ข้นั คิดวเิ คราะห์ และสรุปความรู้ ๑. นักเรียนแบ่งกลุ่ม แต่ละกลุ่มร่วมกันเตรียมนำ้าผสมสีแดง โดยใช้ ๔. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันวิเคราะห์ แ ล ะ อ ภิ ป ร า ย ผ ล ก า ร ทำ� กิ จ ก ร ร ม สีผสมอาหารให้ไดส้ ีแดงเข้ม ใส่ในบีกเกอร์ ๑๐๐ ลูกบาศกเ์ ซนตเิ มตร โดยตอบคำ�ถามหลังทำ�กจิ กรรม ๒. แต่ละกลุ่มวางผ้า แผ่นยาง พลาสติก และกระดาษชำาระ บนขอบ ๕. นั ก เ รี ย น แ ต่ ล ะ ก ลุ่ ม ร่ ว ม กั น ส รุ ป ผ ล การทำ�กิจกรรมและสรุปสิ่งท่ีเข้าใจเป็น จานพลาสตกิ โดยให้ปลายวัสดุที่พ้นขอบจานพลาสตกิ ยาวเท่ากนั ความรู้ร่วมกันเก่ียวกับสมบัติการ ดดู ซับนํ้าของวสั ดุวา่ ผา้ และกระดาษชำ�ระ ๓. เทน้ำาสีแดงลงบริเวณกึ่งกลางจาน ผ้า สามารถดดู ซบั นํ้าได้ ในขณะท่แี ผ่นยาง และพลาสติกไมส่ ามารถดูดซบั นาํ้ ได้ พลาสติกให้ท่วมส่วนปลายวัสดุ พลาสติก พร้อมกัน สังเกตการเปลี่ยนแปลง แผน่ ยาง ท่เี กดิ ขึ้นทันที บันทกึ ผลการสงั เกต ๔. ทง้ิ ไว้ ๒ นาที สงั เกตการเปลยี่ นแปลง ที่เกิดขึน้ บนั ทึกผลการสงั เกต กระดาษชาํ ระ การทดลอง สมบตั ิการดดู ซบั นา้ํ ของวสั ดุ ep 3 ขั้นปฏบิ ัติ แหลละงั สกราุปรปควฏาบิ มตั ริู้ ตวั อย่างตารางบันทกึ ผลการทดลอง ตาราง ผลการสังเกตการดดู ซับนา้ำ สแี ดงของวสั ดุชนิดต่าง ๆ ชนดิ ของวสั ดุ ผลการสังเกตการดดู ซับนำ้าสีแดง ๖. นักเรียนแต่ละคนวางแผน เลือกวัสดุ ในบ้านท่ีสนใจ และทำ�การทดลอง ๑. ผ้า สังเกตทนั ที ทิ้งไว้ ๒ นาที เหมือนกับกจิ กรรมดังกล่าว บันทึกผล ๒. แผน่ ยาง และเขียนรายงานพอสังเขป จัดทำ�เป็น ๓. พลาสติก ช้ินงาน ๔. กระดาษชำาระ วสั ดุชนิดใดบ้างที่สามารถดดู ซบั น้ำาสีแดงได้ ๗. นักเรียนร่วมกันสรุปส่ิงท่ีเข้าใจเป็น วัสดชุ นดิ ใดบา้ งที่ไม่สามารถดูดซบั นา้ำ สีแดง ความรู้ร่วมกนั ดงั นี้ สรปุ ผลการทดลองไดว้ ่าอย่างไร • วัสดุแต่ละชนิดมีสมบัติการดูดซับนํ้า แตกตา่ งกนั 65 แนวค�ำตอบ ๑. ตอบ ผา้ และกระดาษช�ำ ระ ๒. ตอบ แผ่นยาง และพลาสติก ๓. ตอบ ผา้ และกระดาษช�ำ ระสามารถดูดซบั นา้ํ ได้ ในขณะทแ่ี ผ่นยางและพลาสตกิ ไมส่ ามารถดดู ซบั น้ําได้ 65 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้ บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 NET แนวข้อสอบ O-NET ep 1 ขนั้ สงั เกต รวบรวมขอ้ มลู ๑. นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น บ อ ก ชื่ อ ส่ิ ง ข อ ง ใ น ชั้นเรียนคนละ ๑ ชนิด ผู้แทนนักเรียน ช่วยบันทึกคำ�ตอบบนกระดาน โดย เขียนเป็นแผนภาพความคดิ (ตวั อย่างแผนภาพความคดิ ) St วสั ดุแตล่ ะชนิดมีสมบัติการดดู ซบั นํ้าแตกต่างกัน วสั ดบุ างชนดิ St เช่น ผ้า กระดาษชําระ สามารถดูดซับนํ้าเข้าไปในเนื้อของวัสดุได้ เรียกวา่ มสี มบัติในการดูดซบั นํา้ ส่วนวัสดบุ างชนิด เชน่ แผ่นยาง พลาสตกิ ไม่สามารถดูดซบั น้าํ เข้าไปในเนือ้ ของวสั ดุได้ เรยี กวา่ ไม่มสี มบัตใิ นการดูดซบั น้าํ ยางลบ ถงุ ผ้า แกว้ นํา้ ผา้ มา่ น ตอนท่ี ๒ การนาํ สมบัติการดูดซบั นํ้าของวัสดไุ ปใช้ประโยชน์ คอมพิวเตอร์ ส่งิ ของ หนังสือเรียน วสั ดอุ ปุ กรณ์ ในชนั้ เรยี น ๑. ดินสอ ๑ แท่ง รองเท้าผา้ ใบ ถุงเทา้ ผา้ เช็ดพ้นื ๒. สมุดจดบันทึก ๑ เล่ม แผนภาพความคดิ สงิ่ ของในช้นั เรยี น วธิ ที าำ ๒. นักเรียนร่วมกันแสดงความคิดเห็นว่า นักเรียนแบ่งกลุ่ม แต่ละกลุ่มร่วมกันเลือกสำารวจของใช้ที่อยู่รอบตัว สิ่งของในชั้นเรียนเป็นสิ่งของที่ทำ�จาก จำานวน ๕ ชนิด พร้อมทั้งเขียนชนิดของวัสดุที่ใช้ทำาของใช้ และศึกษาสมบัติ วัสดุทดี่ ดู ซับนํ้าหรอื วัสดุไม่ดูดซบั น้ํา การดูดซับนำ้าของของใช้ที่สำารวจ แล้วบันทึกผล ๓. นักเรยี นแบ่งกลมุ่ กลุม่ ละ ๔ คน คละ เฉลยกิจกรรมการทดลอง ความสามารถ แตล่ ะกล่มุ รว่ มกันอย่าง บนั ทึกผลการทำ� กิจกรรม ตวั อยา่ งตารางบนั ทึกผลการทาำ กจิ กรรม ตาราง ผลการสำารวจของใช้ วสั ดทุ ใ่ี ช้ทาำ และสมบัตกิ ารดดู ซับนา้ำ ของของใชบ้ างชนิด รวมพลังศึกษาวิธีทำ� อภิปรายก่อนทำ� ชอ่ื ของใช้ วัสดทุ ่ีใช้ทาำ สมบตั ิการดูดซบั นำ้า กิจกรรม ปฏิบัติกิจกรรมท่ี ๔.๑ เรื่อง ๑. ผ้าเช็ดตวั ผา้ ดดู ซบั นํ้าไดด้ ี ๒. ผา้ เชด็ หน้า ผ้า ดูดซับเหงอื่ ได้ดี สมบตั กิ ารดดู ซบั นา้ํ ของวสั ดแุ ละการใช้ ๓. ฟองนา้ํ ฟองนา้ํ ดูดซบั นํ้าได้ ประโยชน์ (ตอนที่ ๒ การนำ�สมบัติ ๔. เสอ้ื กันฝน พลาสตกิ ไม่ดูดซับนา้ํ การดูดซับน้ําของวัสดุไปใช้ประโยชน์) ๕. ซองพลาสติก พลาสตกิ ไม่ดูดซบั น้ํา และบันทึกผลการทำ�กิจกรรม ใสโ่ ทรศัพทเ์ คล่อื นที่ 66 ๔. ผู้ แ ท น นั ก เ รี ย น แ ต่ ล ะ ก ลุ่ ม นำ� เ ส น อ ep 2 ขนั้ คิดวิเคราะห์ ผลการทำ�กิจกรรม (ตอนที่ ๒ การนำ� และสรปุ ความรู้ สมบัติการดูดซับน้ําของวัสดุไปใช้ สรุปผลการทำ� กจิ กรรม ประโยชน)์ หน้าชั้นเรยี น ๕. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันวิเคราะห์และ วัสดุแต่ละชนิดมีสมบัติการดูดซับน้ํา อภิปรายผลการทำ�กิจกรรม โดยตอบคำ�ถาม แตกต่างกัน จึงนำ�ไปทำ�วัตถุเพ่ือใช้ หลงั ทำ�กิจกรรม ประโยชนไ์ ดแ้ ตกตา่ งกนั ๖. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันสรุปผลการทำ� กจิ กรรมและสรปุ สง่ิ ทเ่ี ขา้ ใจเปน็ ความรรู้ ว่ มกนั เก่ียวกับการนำ�สมบัติการดูดซับนํ้าของวัสดุ สุดยอดคู่มือครู 66 ไปใช้ประโยชน์

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า pplying and Constructing the Knowledge เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก ของใช้ที่สำารวจมีอะไรบ้าง และมีสมบัติการดูดซับนำ้า St St ep 2asean อย่างไร ของใช้ท่ีสำารวจมีสมบัติการดูดซับนำ้าแตกต่างกัน ข้นั คิดวิเคราะห์ หรือไม่ อยา่ งไร และสรปุ ความรู้ สรปุ ผลการทาำ กิจกรรมได้วา่ อยา่ งไร ๗. นกั เรยี นคดิ ประเมนิ เพอ่ื เพมิ่ สมรรถนะ วัสดุแต่ละชนิดมีสมบัติการดูดซับนำ้าแตกต่างกันจึงนำาไป สำ�คัญด้านการคิด โดยร่วมกัน ใช้ประโยชน์ได้แตกต่างกัน เช่น ผ้าที่ดูดซับนำ้าได้มากใช้ทำาผ้าเช็ดตัว ตอบคำ�ถาม ดงั น้ี พลาสติกซึ่งไม่ดูดซับนำ้าใช้ทำาร่ม ทำาเสื้อกันฝน ๗.๑ ถา้ ฝนตกควรเลอื กใชร้ ม่ ชนดิ ใด ระหว่างร่มพลาสติกกับร่มกระดาษ เพราะเหตใุ ด (ตวั อย่างคำ�ตอบ รม่ พลาสติก เพราะร่มพลาสตกิ ทำ�จากพลาสติก พลาสตกิ มีสมบัตไิ มด่ ูดซบั นํา้ ) ep 3 ข้ันปฏบิ ัติ แหลละงั สกราุปรปควฏาิบมัตริู้ ๘. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันวางแผน ออกแบบและจดั ทำ�สมดุ ภาพ วตั ถใุ น ชวี ติ ประจำ�วนั ทนี่ ำ�สมบตั กิ ารดดู ซบั นาํ้ ของวัสดุไปประยุกต์ใช้ จัดทำ�เป็น พลาสติกไม่ดูดซบั นํา้ ใช้ทาํ ร่ม ชิน้ งาน ผ้าดูดซบั น้าํ ไดม้ ากใช้ทําผ้าเช็ดตวั แนวค�ำตอบ ๙. นักเรียนร่วมกันสรุปส่ิงที่เข้าใจเป็น ความรรู้ ว่ มกัน ดงั น้ี ๑. ตอบ ผ้าเชด็ ตวั ดูดซับนา้ํ ได้ ผ้าเชด็ หน้าดูดซับเหงือ่ ไดด้ ี ฟองนา้ํ ดูดซับนาํ้ ได้ เสือ้ กนั ฝนไมด่ ดู ซับน้ํา และซองพลาสติกใสโ่ ทรศัพทเ์ คลื่อนทไ่ี ม่ดูดซบั นา้ํ • วัสดุแต่ละชนิดมีสมบัติการดูด ๒. ตอบ แตกต่างกัน ของใช้บางชนิดมสี มบตั ดิ ูดซับน้ํา เชน่ ฟองนํ้า กระดาษช�ำ ระ ซับนํ้าแตกต่างกัน จึงนำ�ไปทำ�วัตถุ ของใชบ้ างชนิดไม่มีสมบตั ิการดูดซบั นํ้า เช่น ร่มพลาสตกิ แกว้ นาํ้ เพ่อื ใช้ประโยชน์ได้แตกต่างกัน ๓. ตอบ วสั ดแุ ตล่ ะชนิดมีสมบัติการดูดซบั นํา้ แตกต่างกัน จึงน�ำ ไปท�ำ วัตถเุ พ่ือใชป้ ระโยชน์ได้แตกตา่ งกัน 67 ep 4St ขนั้ สอื่ สารและนำ� เสนอ St5ep ข้นั ประเมินเพื่อเพ่ิมคุณค่า ๑๐. ผู้แทนนักเรียนแต่ละกลุ่มออกมาพูด บรกิ ารสังคม และนำ�เสนอรายงานและสมุดภาพ และจิตสาธารณะ หน้าช้ันเรียน เพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้ กัน เพ่ือน ๆ ร่วมกันตรวจสอบและ ๑๒. นักเรียนนำ�ความเข้าใจไปช่วยอธบิ ายใหเ้ พือ่ นทย่ี งั ไมเ่ ข้าใจฟงั ๑๓. นักเรียนนำ�รายงานและสมุดภาพไปมอบให้ห้องวิทยาศาสตร์ แก้ไขใหถ้ ูกต้อง ของโรงเรียน เพ่ือเปน็ แหล่งการเรยี นรสู้ ำ�หรบั นกั เรียนชัน้ อน่ื ๆ ๑๑. นักเรียนร่วมกันอภิปรายและสรุป ๑๔. นักเรียนนำ�เสนอผลการศกึ ษา พรอ้ มสะท้อนความคิดรว่ มกนั เกี่ยวกับวิธีการทำ�งานให้เห็นการคิด เชงิ ระบบและวธิ กี ารทำ�งานทม่ี แี บบแผน 67 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้ บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 NET แนวข้อสอบ O-NET ตัวช้ีวัด ว ๒.๑ ป.๒/๑ แบบฝกึ หดั แนวค�ำตอบ ๑. สมบัติการดูดซับนำ้าของวัสดุและการใช้ประโยชน์ ๑. การดูดซับนำ้าของวัสดุคืออะไร ๑. ตอบ การดูดซับนํ้า คือ ความสามารถของ ๒. วัสดุชนิดใดบ้างสามารถดูดซับนำ้าได้ วสั ดุในการดูดซบั นาํ้ เขา้ ไปในเนือ้ ของวสั ดุ ผา้ เช็ดหน้า กระป๋องโลหะ กระเบ้อื ง กระดาษชาํ ระ ๒. ตอบ ผ้าเช็ดหน้า กระดาษชำ�ระ ๓. ตอบ ผ้า เพราะผ้าสามารถดูดซับนํ้าเข้าไป ๓. หากต้องการเช็ดมือที่เปียกนำ้าให้แห้ง ควรเลือกใช้วัสดุชนิดใด เพราะเหตุใด ในเนอ้ื ของวสั ดุได้ดี ๔. ตอบ พลาสตกิ เพราะพลาสตกิ ไมด่ ดู ซบั นา้ํ ๔. ชุดกันฝนควรทำาจากวัสดุชนิดใด เพราะเหตุใด สามารถทำ�ความสะอาดได้ง่ายและแห้งแร็ว ๕. ถ้าฝนตกควรเลือกใช้ร่มตามภาพใด เพราะเหตุใด ๕. ตอบ ใช้ร่มภาพ ก. เพราะเป็นร่มที่ทำ�จาก พลาสตกิ ซงึ่ พลาสตกิ มสี มบตั ไิ มด่ ดู ซบั นา้ํ จึงทำ�ใหป้ อ้ งกนั น้าํ ฝนได้ ภาพ ก. ภาพ ข. 68 NET แนวข้อสอบ O-NET ถ้านา้ํ หกบนพืน้ กระเบ้ืองนักเรยี นจะเลอื กใชว้ ัสดุในข้อใดมาดูดซับนาํ้ ๑ ผ้า ๒ แผน่ ยาง ๓ แผ่นพลาสตกิ เฉลย ๑ เหตผุ ลผา้ มสี มบตั ขิ องวสั ดุคอื นมุ่ ดดู ซบั นา้ํ ได้ สว่ น ๒ และ ๓ ไมส่ ามารถดดู ซบั นา้ํ ได้ สุดยอดคู่มือครู 68

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า pplying and Constructing the Knowledge เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก asean ๒. สมบัติของวัสดุที่เกิดจากการนําวัสดุมาผสมกัน St ตัวชวี้ ดั นกั เรยี นเคยเรยี นรู้มาแล้วว่าสิ่งของบางอยา่ งเกิดจากการนำาวสั ดุ ว ๒.๑ ป.๒/๒ หลายชนิดมาประกอบกัน เช่น ทัพพีทำาจากวัสดุ ๒ ชนิด ประกอบกัน คือ พลาสติกและโลหะ โทรศัพท์เคลื่อนที่ทำาจากวัสดุ ๓ ชนิด ภาระงาน/ช้ินงาน ประกอบกัน คือ พลาสติก โลหะ และกระจก สมดุ เลม่ เลก็ วสั ดแุ ละสมบตั ทิ ส่ี งั เกตได้ ของวสั ดทุ เี่ กดิ จากการนำ�วสั ดมุ าผสมกนั ep 1 ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมลู ทพั พที ําจากพลาสติกและโลหะประกอบกนั ๑. นักเรียนสังเกตทัพพี และโทรศัพท์ เ ค ลื่ อ น ท่ี แ ล้ ว ร่ ว ม กั น ต อ บ คำ� ถ า ม กระตุ้นความคดิ ดังนี้ ๑.๑ ทพั พที ำ�จากวสั ดกุ ่ีชนิด อะไรบ้าง (ตวั อย่างค�ำ ตอบ ทัพพีทำ�จากวัสดุ ๒ ชนิด ประกอบกนั คือ พลาสตกิ และโลหะ) ๑.๒ โทรศัพท์เคลื่อนท่ีทำ�จากวัสดุ กีช่ นิด อะไรบ้าง (ตัวอย่างคำ�ตอบ โทรศัพท์เคล่ือนทท่ี ำ�จาก วัสดุ ๓ ชนิด ประกอบกัน คือ พลาสติก โลหะ และกระจก) โทรศพั ท์เคลอื่ นที่ทาํ จากพลาสติก โลหะ และกระจก ประกอบกนั 69 69 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้ บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 NET แนวข้อสอบ O-NET ep 1St ขน้ั สงั เกต ค�ำ ถ�มสำ�คัญ รวบรวมขอ้ มลู วสั ดุต่าง ๆ สามารถนาํ มาผสมรวมกันได้หรอื ไม่ และสมบตั ขิ องวสั ดุผสมจะเป็นอย่างไร ๒. นักเรยี นสังเกตบตั รคำ�ขนาด ๘ × ๑๐ เซนตเิ มตร ที่มคี ำ�วสั ดุชนดิ ต่าง ๆ และ กจิ กรรมท่ี ๔.๒ สมบตั ขิ องวสั ดุที่เกิดจากการนำาวัสดมุ าผสมกัน อ่านพร้อมเพรียงกัน ด้วยเสียงดัง ฟังชดั เจน หนิ กะทิ ทราย วัสดุอุปกรณ์ เยือ่ กระดาษ กาว ปนู นํ้าตาลทราย นา้ํ น้ําใบเตย ปูนปลาสเตอร์ แป้งมนั สำ�ปะหลัง แล้วร่วมกันตอบคำ�ถามกระตุ้น นํ้าส้มปั่น เค้ก ความคิด ดงั นี้ ๒.๑ วัสดุต่าง ๆ สามารถนำ�มาผสม รวมกันได้หรือไม่ และสมบัติของ วสั ดผุ สมเป็นอย่างไร (วัสดุบางอย่างสามารถนำ�มาผสมกัน คอนกรีต ขนมชั้น ซ่ึงทำ�ให้ได้สมบัติที่เหมาะสม เพื่อนำ�ไป ใช้ประโยชน์ตามต้องการ เช่น แป้งผสม น้ํ า ต า ล แ ล ะ ก ะ ทิ ใ ช้ ทำ � ข น ม ไ ท ย ปูนปลาสเตอร์ผสมเย่ือกระดาษใช้ทำ� กระป๋องออมสิน ปูนผสมหิน ทรายและน้ํา ใชท้ �ำ คอนกรีต) เส้นบะหมี่ ๓. นักเรียนแบง่ กลุ่ม กลมุ่ ละ ๔ คน คละ 70 ความสามารถ แต่ละกลมุ่ รว่ มกนั อยา่ ง รวมพลังศึกษา สืบค้นเก่ียวกับสมบัติ เฉลยกิจกรรมการทดลอง ท่ีสังเกตได้ของวัสดุที่เกิดจากการนำ� ตาราง บันทกึ ผลการทำ� กิจกรรม วัสดุมาผสมกัน จากแหล่งการเรียนรู้ ผลการสังเกตลกั ษณะภายนอกและชนดิ ของวัสดทุ ี่นำ�มาผสมรวมกนั เปน็ ส่ิงของบางชนดิ ที่หลากหลาย พร้อมท้ังออกแบบการ ผลการสังเกต นำ�เสนอผลการสืบค้นให้อยู่ในแบบ สง่ิ ของ ลกั ษณะภายนอก วสั ดทุ ีน่ �ำ มาผสมรวมกนั ทน่ี ่าสนใจ นา้ํ สม้ ปั่น สีส้ม นํา้ แข็ง นํ้าเชื่อม เกลอื น้าํ ส้ม เคก้ นมุ่ ไขไ่ ก่ นมสด ผงฟู เกลอื เนยสด น้าํ ตาล คอนกรีต แขง็ แรง ทนทาน ปนู หนิ ทราย น้ํา ขนมชน้ั น่มุ แปง้ น้ําตาล กะทิ สจี ากธรรมชาติ เสน้ บะหม่ี สีเหลือง นมุ่ เป็นเส้นยาวตอ่ กนั แป้ง เกลือ ผงฟู ไขไ่ ก่ สุดยอดคู่มือครู 70

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพlaิ่มtคinุณgค่า pplying and Constructing the Knowledge เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก วิธีทาำ St St ep 1asean นักเรียนแบ่งกลุ่ม แต่ละกลุ่มร่วมกันสังเกตภาพแล้วบอกลักษณะ ข้นั สังเกต ภายนอกและชนิดของวัสดุที่นำามาผสมรวมกันเป็นสิ่งของที่กำาหนดให้ รวบรวมข้อมลู อย่างตั้งใจแล้วบันทึกผล ๔. นั ก เ รี ย น แ ต่ ล ะ ก ลุ่ ม ร่ ว ม กั น อ ย่ า ง รวมพลังศึกษาวิธีทำ� อภิปรายก่อนทำ� กิจกรรม ปฏิบัติกิจกรรมที่ ๔.๒ เรื่อง สมบตั ขิ องวสั ดทุ เี่ กดิ จากการนำ�วสั ดมุ า ตัวอยา่ งตารางบนั ทกึ ผลการสังเกต ผสมกนั และบนั ทกึ ผลการทำ�กิจกรรม ๕. ผู้ แ ท น นั ก เ รี ย น แ ต่ ล ะ ก ลุ่ ม นำ� เ ส น อ ตาราง ผลการสังเกตลกั ษณะภายนอกและชนิดของวสั ดุท่นี าำ มาผสมรวมกนั เปน็ สิ่งของบางชนดิ ผลการทำ�กจิ กรรมหนา้ ชนั้ เรียน สง่ิ ของ ผลการสงั เกต ep 2 ข้ันคดิ วิเคราะห์ ลกั ษณะภายนอก วัสดทุ ่นี ำามาผสมรวมกนั และสรุปความรู้ สิง่ ทส่ี ังเกตชนดิ ใดบา้ งที่ทำามาจากวัสดุเพยี งชนิดเดยี ว ๖. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันวิเคราะห์ สิ่งท่สี ังเกตชนิดใดบา้ งท่ีทาำ มาจากวสั ดุหลายชนิด และอภิปรายผลการทำ�กิจกรรม โดย ประกอบกัน ตอบคำ�ถามหลังทำ�กิจกรรม สิง่ ทสี่ ังเกตชนดิ ใดบา้ งทท่ี าำ มาจากวสั ดหุ ลายชนดิ ผสมรวมกัน ๗. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันสรุปผล ส่ิงทีส่ งั เกตท่ที ำามาจากวสั ดุหลายชนิด การทำ�กิจกรรมและสรุปส่ิงท่ีเข้าใจเป็น ผสมรวมกัน มลี ักษณะภายนอกที่สงั เกตได้เป็นอย่างไร ความรู้ร่วมกันเก่ียวกับสมบัติของวัสดุ สรุปผลการทำากจิ กรรมไดว้ ่าอย่างไร ที่เกิดจากการนำ�วัสดุมาผสมกันว่า ส่ิงที่นำ�มาสังเกตเกิดจากการนำ�วัสดุ สรุปผลการทำ� กจิ กรรม ห ล า ย ช นิ ด ผ ส ม ร ว ม กั น เ พื่ อ ใ ห้ มี ลักษณะหรือสมบัติเฉพาะเพ่ือนำ�ไปใช้ ส่ิงท่นี �ำ มาสังเกตเกดิ จากการน�ำ วสั ดหุ ลายชนิดผสมรวมกนั เพือ่ ให้มลี ักษณะหรือสมบตั ิเฉพาะ ประโยชน์ เช่น แป้ง นํ้าตาล และกะทิ สามารถนำ�มาผสมรวมกัน ทำ�ให้มี เพอ่ื นำ�ไปใชป้ ระโยชน์ เช่น แป้ง นาํ้ ตาล และกะทิ สามารถนำ�มาผสมรวมกนั ท�ำ ให้ 71 ลักษณะนุ่ม มีสี รสชาติหวาน จึงเหมาะ ทนี่ ำ�ไปทำ�ขนมไทยได้ มลี กั ษณะนมุ่ มสี สี นั รสชาติหวาน จึงเหมาะท่นี �ำ ไปท�ำ ขนมไทยได้ ๕. ตอบ สิ่งท่ีนำ�มาสังเกตเกิดจากการนำ� แนวค�ำตอบ วัสดุหลายชนิดผสมรวมกันเพ่ือให้มี ลกั ษณะหรอื สมบตั เิ ฉพาะเพอื่ น�ำ ไปใช้ ๑. ตอบ ไมม่ ี ประโยชน์ เช่น แป้ง น้ําตาล และกะทิ ๒. ตอบ ไมม่ ี สามารถนำ�มาผสมรวมกัน ทำ�ให้มี ๓. ตอบ นํ้าส้มป่ัน เคก้ คอนกรตี ขนมชน้ั เส้นบะหมี่ ลักษณะนุ่ม มีสีสัน รสชาติหวาน ๔. ตอบ นํา้ ส้มคน้ั มีลักษณะ สีสม้ หวาน จึงเหมาะที่น�ำ ไปท�ำ ขนมไทยได้ เคก้ มีลกั ษณะ นุ่ม คอนกรตี มีลกั ษณะ แขง็ แรง ทนทาน 71 สุดยอดคู่มือครู ขนมช้ัน มลี กั ษณะ นมุ่ เส้นบะหมี่ มลี ักษณะ สเี หลือง น่มุ เปน็ เส้นยาวตอ่ กัน

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้ บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 NET แนวข้อสอบ O-NET ep 3 ขน้ั ปฏบิ ัติ St St แหลละงั สกราุปรปควฏาิบมัตริู้ St วัสดุบางอย่างสามารถนำามาผสมรวมกันซึ่งทำาให้ได้ลักษณะหรือ ๘. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันวางแผน สมบัติเฉพาะเพื่อนำาไปใช้ประโยชน์ เช่น ปูนผสมหิน ทราย และนำ้า ทำาให้ได้ สำ�รวจวัสดุในท้องถิ่นท่ีสนใจ ๕ สิ่งที่มีลักษณะแข็งแรง มีความทนทาน จึงใช้ทำาคอนกรีต ส่วนแป้ง ตัวอย่าง ที่เกิดจากการนำ�วัสดุมา ผสมนำ้าตาล กะทิ สีจากธรรมชาติ ผสมรวมกันจะทำาให้ได้สิ่งที่มีลักษณะ ผสมกัน แล้วนำ�ข้อมูลมาออกแบบ เหนียวนุ่ม มีสี มีรสชาติ หวาน จึงนำาไปทำาขนมชั้น และจัดทำ�เป็นสมุดเล่มเล็ก จัดทำ� เปน็ ชิ้นงาน ++ + ๙. นักเรียนร่วมกันสรุปสิ่งที่เข้าใจเป็น แปง้ มนั สาํ ปะหลงั นํ้าตาลทราย กะทิ นา้ํ ใบเตย ขนมช้นั ความรรู้ ่วมกัน ดงั นี้ หรอื แปง้ ขา้ วเจา้ • วัสดุบางอย่างสามารถนำ�มา ++ ผสมกันซ่ึงทำ�ให้ได้สมบัติท่ีเหมาะสม เพ่ือนำ�ไปใช้ประโยชน์ตามต้องการ เช่น แป้งผสมน้ําตาลและกะทิใช้ทำ� ขนมไทย ปูนปลาสเตอร์ผสมเย่ือ กระดาษใชท้ ำ�กระปอ๋ งออมสนิ ปนู ผสม หินทรายและน้ําใช้ทำ�คอนกรีต ปูนปลาสเตอร์ เยื่อกระดาษ กาว ตกุ๊ ตาออมสิน ep 4 ขน้ั สอ่ื สารและนำ� เสนอ ++ + ๑๐. ผู้แทนนักเรียนแต่ละกลุ่มออกมาพูด และนำ�เสนอสมุดเล่มเล็ก วัสดุและ ปนู หิน ทราย น้าํ คอนกรีต สมบัติที่สังเกตได้ของวัสดุท่ีเกิดจาก การนำ�วัสดุมาผสมกันหน้าช้ันเรียน ตวั อยา่ งวสั ดุที่เกดิ จากการนําวัสดมุ าผสมกัน เพ่ือแลกเปลี่ยนเรียนรู้กัน เพื่อน ๆ 72 รว่ มกนั ตรวจสอบและแกไ้ ขใหถ้ กู ตอ้ ง ๑๑. นักเรียนร่วมกันอภิปรายและสรุป 5ep ข้นั ประเมนิ เพื่อเพม่ิ คุณค่า วัสดุท่เี กิดจากการ เกี่ยวกับวิธีการทำ�งานให้เห็นการคิด บริการสังคม น�ำ วสั ดุมาผสมกนั เ ชิ ง ร ะ บ บ แ ล ะ วิ ธี ก า ร ทำ� ง า น ท่ี มี และจติ สาธารณะ แบบแผน ๑๒. นกั เรยี นนำ�สมดุ เล่มเลก็ ไปมอบใหห้ ้องวิทยาศาสตรข์ องโรงเรยี น เพ่ือเป็นแหล่งการเรียนรู้สำ�หรบั นกั เรียนช้ันอืน่ ๆ ๑๓. นกั เรยี นนำ�ความเขา้ ใจไปเล่าให้ผู้ปกครองฟังเกี่ยวกบั สมบตั ทิ ่ีสงั เกตได้ ของวัสดทุ เ่ี กิดจากการนำ�วสั ดมุ าผสมกันไปใชป้ ระโยชน์ ๑๔. นกั เรียนนำ�เสนอผลการศกึ ษา พรอ้ มสะทอ้ นความคดิ ร่วมกัน สุดยอดคู่มือครู 72

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า pplying and Constructing the Knowledge เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก asean ตัวชี้วัด แบบฝึกหัด ว ๒.๑ ป.๒/๒ ๒. สมบัติของวัสดุที่เกิดจากการนำาวัสดุมาผสมกัน แนวคำ� ตอบ สังเกตสิ่งที่กำาหนดให้ แล้วบอกว่าสิ่งนั้นมีสมบัติหรือ ลักษณะภายนอกเป็นอย่างไร พร้อมระบุวัสดุที่นำามาผสมรวมกัน ตอบ แยมสตรอว์เบอร์รี สิ่งของ สมบตั ิหรอื วัสดุทีน่ ำ�มา ลกั ษณะ ผสมรวมกัน แยมสตรอว์เบอรร์ ี สแี ดง เหนยี ว สตรอว์เบอร์รี นาํ้ ตาล น้ําเปลา่ ผงเจลาติน วนุ้ นมุ่ ผงวนุ้ นํ้าเปลา่ น้าํ ตาล เกลอื กะทิ นา้ํ ใบเตย วุ้น NET แนวข้อสอบ O-NET 73 สง่ิ ใดเกิดจากการน�ำวัสดุหลายชนิด มาผสมรวมกัน รอบรู้อาเซียนและโลก ๑ นาํ้ แขง็ ๒ นาํ้ มะพร้าว นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันสำ�รวจขนมหรืออาหาร หรือส่ิงของของแต่ละ ๓ น้าํ ใบเตย ประเทศจำ�นวน ๓ ประเทศ ตามความสนใจ จากกลมุ่ ประเทศสมาชกิ อาเซยี น เฉลย ๓ เหตผุ ลนา้ํ ใบเตยเกดิ จาก ประเทศละ ๒ ชนิด พร้อมจำ�แนกชนิดและสมบัติของวัสดุท่ีนำ�มาผสมกันน้ัน ใบเตยคน้ั สดนา้ํ เปลา่ และนา้ํ ตาล นำ�เสนอเปน็ ภาพตกแต่งให้สวยงาม มาผสมรวมกนั กลายเปน็ นา้ํ ใบเตย 73 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้ บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 NET แนวข้อสอบ O-NET ตัวชวี้ ดัSt ๓. การนําวัสดุที่ใช้แล้วกลับมาใช้ใหม่ ว ๒.๑ ป.๒/๓ และประโยชน์ของการนําวัสดุกลับมาใช้ใหม่ ว ๒.๑ ป.๒/๔ ในแต่ละวัน เราสร้างขยะจำานวนมาก ซ่ึงขยะมาจากสิ่งของท่ีเราใช้ ภาระงาน/ชนิ้ งาน ในการดาำ รงชวี ติ ประจาำ วนั เชน่ หลอดดดู พลาสตกิ ถงุ ขนม ถงุ พลาสตกิ ขวดนาำ้ ไมไ้ อศกรมี หนงั สอื พมิ พ์ สง่ิ ของเหลา่ นเ้ี มอื่ เราใชป้ ระโยชนแ์ ลว้ สง่ิ ประดษิ ฐ์ ของเล่น ของใช้ ก็จะถูกทงิ้ เปน็ ขยะ จากวัสดุเหลอื ใช้ ค�ำ ถ�มส�ำ คัญ ep 1 วสั ดุทีอ่ ยู่รอบตวั เราที่ใชแ้ ล้วสามารถนาํ กลับมาใชป้ ระโยชน์ อีกคร้ังไดห้ รือไม ่ อย่างไร ขนั้ สงั เกต รวบรวมข้อมลู กจิ กรรมท่ี ๔.๓ การนาำ วัสดุที่ใชแ้ ล้วกลบั มาใชใ้ หม่ และประโยชนข์ องการนำาวสั ดุกลบั มาใชใ้ หม่ ๑. นักเรียนร่วมกันบอกช่ือวัสดุเหลือใช้ ในชีวิตประจำ�วัน ผู้แทนนักเรียนช่วย บันทึกคำ�ตอบบนกระดานในแบบ แผนภาพความคิด (ตวั อยา่ งแผนภาพความคิด) ถุงพลาสติก หลอดดดู พลาสตกิ วสั ดุอปุ กรณ์ ยางรัด ตวั อย่างวัสดุ ถงุ ขนม ๑. ดินสอ ๑ แท่ง หนังสือพมิ พ์ เหลอื ใชใ้ นชีวติ ขวดนา้ํ ๒. สมุดจดบันทึก ๑ เล่ม พลาสติก ประจำ�วนั วธิ ีทำา กระป๋องนม ขวดนม นกั เรยี นแบง่ กลุม่ แตล่ ะกลุม่ รว่ มกนั สาำ รวจสิง่ ของเหลอื ใชจ้ ากการใชส้ อย ไม้ไอศกรมี ในกิจกรรมต่าง ๆ ในชีวิตประจำาวัน ๕ ชนิด แล้วระบุชนิดของวัสดุที่ใช้ทำา แผนภาพความคดิ ตวั อยา่ งวัสดุเหลือใช้ พร้อมเสนอแนวทางการนำากลับมาใช้ประโยชน์ ในชวี ติ ประจำ�วนั 74 ๒. นักเรียนร่วมกันตอบคำ�ถามสำ�คัญ กระตุ้นความคิด ก่อนเข้าสู่กิจกรรม ดังน้ี ๓. นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ ๔ คน คละความสามารถ แต่ละกลุ่มร่วมกันอย่าง ๒.๑ วัสดุท่ีอยู่รอบตัวเราที่ใช้แล้ว รวมพลังศึกษาวิธีทำ� อภิปรายก่อนทำ�กิจกรรม ปฏิบัติกิจกรรมที่ ๔.๓ เร่ือง สามารถนำ�กลับมาใช้ประโยชน์ การนำ�วัสดุที่ใช้แล้วกลับมาใช้ใหม่และประโยชน์ของการนำ�วัสดุกลับมาใช้ใหม่ ได้อีกครงั้ หรือไม่ อย่างไร และบนั ทกึ ผลการทำ�กิจกรรม (ตัวอย่างคำ�ตอบ การนำ�วัสดุมาทำ�เป็น ๔. ผ้แู ทนนกั เรยี นแตล่ ะกลุ่มนำ�เสนอผลการทำ�กจิ กรรมหนา้ ชัน้ เรียน วัตถุในการใช้งานตามวัตถุประสงค์ ขึ้นอยู่กับสมบัติของวัสดุ วัสดุที่ใช้แล้ว อาจนำ�กลับมาใชใ้ หม่ได้) สุดยอดคู่มือครู 74

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า pplying and Constructing the Knowledge เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก Step 2asean ตัวอย่างตารางบนั ทกึ ผลการทำากิจกรรม ข้ันคิดวิเคราะห์ และสรปุ ความรู้ ตาราง ผลการสำารวจสงิ่ ของเหลอื ใช้ วสั ดุทใ่ี ชท้ ำา และแนวทางการนาำ กลบั มาใช้ประโยชน์ ๕. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันวิเคราะห์ และอภิปรายผลการทำ�กิจกรรม โดย ส่งิ ของเหลือใช้ วสั ดุท่ใี ช้ทำา การนำากลบั มาใชป้ ระโยชน์ ตอบคำ�ถามหลังทำ�กิจกรรม ๖. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันสรุปผลการ สงิ่ ของเหลือใชท้ ี่สาำ รวจได้แก่อะไรบ้าง ทำ�กิจกรรมและสรุปสิ่งท่ีเข้าใจเป็น สิ่งของเหลือใชท้ ีส่ าำ รวจทำามาจากวัสดใุ ด ความรู้ร่วมกันเกี่ยวกับการนำ�วัสดุที่ สง่ิ ของเหลอื ใช้ท่สี ำารวจสามารถนำากลับมาใช้ ใชแ้ ลว้ กลบั มาใชใ้ หมแ่ ละประโยชนข์ อง ประโยชน์ได้อกี หรือไม่ อยา่ งไร การนำ�วัสดุกลับมาใช้ว่า สิ่งของเหลือใช้ สรปุ ผลการทำากิจกรรมไดว้ า่ อย่างไร จากการใช้สอยทำ�จากวัสดุต่างชนิดกัน เช่น ขวดแก้ว ขวดน้ําด่ืมขนาดใหญ่ สงิ่ ของเหลอื ใชใ้ นกจิ กรรมตา่ ง ๆ ในชวี ติ ประจาำ วนั มจี าำ นวนมากมาย ทำ�จากพลาสติก ซง่ึ วสั ดเุ หล่าน้ีสามารถ หลายชนิด ซึ่งแต่ละชนิดทำาจากวัสดุต่างชนิดกัน เช่น ถุงพลาสติก นำ�กลบั มาใชป้ ระโยชน์ใหม่ได้อกี ครงั้ ทำาจากพลาสติก ขวดน้ำาด่ืมขนาดใหญ่ทำาจากพลาสติก กระป๋องนม ทำาจากโลหะ วัสดุเหล่าน้ีสามารถนำากลับมาใช้ใหม่ได้ตามสมบัติของ แนวค�ำตอบ วัสดุแต่ละชนดิ ดงั นี้ ๑. ตอบ กระป๋องน้าํ อดั ลม ผา้ เช็ดหน้า ขวดแกว้ ๑. การนำากลับมาใช้ใหม่โดยไม่ดัดแปลง เช่น ถุงพลาสติก กระดาษหนังสือพิมพ์ ขวดน้ําด่ืมขนาดใหญ่ นำามาใชเ้ ป็นถุงขยะ หรือเกบ็ ไวใ้ ชซ้ ำ้าได้ ถุงพลาสตกิ ๒. การนาำ มาดดั แปลงใหใ้ ชป้ ระโยชนใ์ หมไ่ ดอ้ กี ครง้ั เชน่ เราสามารถ ๒. ตอบ โลหะ ผ้า แก้ว กระดาษ พลาสติก นำ า ข ว ด นำ้ า ดื่ ม ที่ ทำ า จ า ก พ ล า ส ติ ก ม า ป ร ะ ดิ ษ ฐ์ ก ร ะ ถ า ง ป ลู ก พื ช ตามลำ�ดบั เราสามารถนำากระป๋องที่ทำาจากโลหะมาประดิษฐ์เป็นที่ใส่อุปกรณ์ ๓. ตอบ ส่ิงของเหลือใช้จากการใช้สอย เครือ่ งเขียน ใสด่ นิ สอ ปากกา สามารถนำ�กลับมาใช้ประโยชน์ใหม่ได้ เช่น เฉลยกจิ กรรมการทดลอง (ตัวอย่างคำ�ตอบ) 75 บันทกึ ผลการทำ� กจิ กรรม กระป๋องนํ้าอัดลมสามารถนำ�มาทำ�ถังขยะ ขนาดเล็ก เพ่อื ใส่เศษขยะจากการเหลาสีไม้ ๔. ตอบ ส่ิงของเหลือใช้จากการใช้สอย ตาราง ผลการสำ�รวจสง่ิ ของเหลอื ใช้ วัสดุทใี่ ช้ทำ� และแนวทาง สรปุ ผลการท�ำกจิ กรรม ทำ�จากวัสดุต่างชนิดกัน เช่น ขวดแก้ว การนำ�กลับมาใช้ประโยชน์ ทำ�จากแก้ว ขวดนํ้าขนาดใหญ่ทำ�จาก สง่ิ ของเหลือใช้ วัสดุที่ใช้ทำ� การน�ำ กลับมาใชป้ ระโยชน์ ส่ิงของเหลือใช้จากการใช้สอย พลาสติก ซ่ึงวัสดุต่าง ๆ เหล่านี้สามารถ ท�ำ จากวสั ดตุ า่ งชนดิ กนั เชน่ ขวดแกว้ นำ�กลับมาใช้ประโยชน์ใหม่ได้อีกคร้ัง เช่น กระปอ๋ งนํ้าอัดลม โลหะ น�ำ มาท�ำ ถังขยะขนาดเล็กเพือ่ ใสเ่ ศษขยะ ทำ�จากแก้ว ขวดน้ําด่ืมขนาดใหญ่ เราสามารถนำ�ขวดแก้วมาใส่นํ้าด่ืม หรือ จากการเหลาสไี ม้ ท�ำ จากพลาสติก ซง่ึ วัสดุต่าง ๆ เหลา่ น้ี ประดิษฐเ์ ปน็ แจกันดอกไม้ สามารถนำ�กลับมาใช้ประโยชน์ใหม่ ผ้าเช็ดหน้า ผ้า น�ำ มาท�ำ เป็นผ้าขร้ี ้ิวเพ่ือเชด็ พน้ื อีกคร้ัง เช่น เราสามารถนำ�ขวดแก้ว มาใส่น้ําด่ืม หรือประดิษฐ์เป็นแจกัน ขวดแกว้ แก้ว นำ�มาใสน่ ํ้าดม่ื หรือประดษิ ฐ์เปน็ แจกนั ดอกไม้ ดอกไม้ กระดาษหนงั สอื พิมพ์ กระดาษ นำ�มาประดิษฐด์ อกไม้กระดาษ ขวดน้าํ ดืม่ ขนาดใหญ ่ พลาสตกิ น�ำ มาประดษิ ฐ์กระถางปลกู พืชสวนครัว ถุงพลาสตกิ พลาสติก นำ�มาใชเ้ ป็นถุงขยะหรือเก็บไวใ้ ชซ้ าํ้ ได้ 75 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้ บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 NET แนวข้อสอบ O-NET ep 3 ขนั้ ปฏิบัติ แหลละงั สกราปุรปควฏาิบมตั ริู้ St St St๗. นักเรียนเชื่อมโยงความรู้กับหลักขวดนา้ํ ด่ืมทาํ จากพลาสตกิ นาํ มาทํากระถางปลกู พืช กระปอ๋ งทาํ จากโลหะนาํ มาทําที่ใสด่ นิ สอ ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง โดย นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันวางแผน การรีไซเคลิ หรือการแปรรปู กลับมาใช้ใหม่ ออกแบบ และประดิษฐ์ส่ิงประดิษฐ์ ของเล่น ของใช้ โดยใช้วัสดุเหลือใช้ จดั ทำ�เป็นช้นิ งาน (ตวั อยา่ งของเลน่ ของใช้ทท่ี �ำ จาก วสั ดุเหลอื ใช้) ๘. นักเรียนร่วมกันสรุปสิ่งที่เข้าใจเป็น ขยะรีไซเคลิ ขยะอนั ตราย ขยะท่ัวไป สิง่ ของเหลือใชท้ ี่สามารถนํากลับมา ความรรู้ ว่ มกัน ดังน้ี ใชใ้ หมไ่ ด้ โดยผา่ นกระบวนการแปรรปู • การนำ�วัสดุมาทำ�เป็นวัตถุในการ ดว้ ยกรรมวธิ ีตา่ ง ๆ ใช้งานตามวัตถุประสงค์ขึ้นอยู่กับ สมบัติของวัสดุ วัสดุที่ใช้แล้วอาจ การรีไซเคิล (recycle) แตกต่างจากการนำากลับมาใช้ใหม่ (reuse) นำ�กลับมาใช้ใหม่ได้ เช่น กระดาษ กล่าวคือ การรีไซเคิลเป็นการนำาส่ิงของผ่านกระบวนการแปรรูปเป็น ใชแ้ ลว้ อาจนำ�มาทำ�เปน็ จรวด กระดาษ วสั ดใุ หม่เพอ่ื นาำ กลบั มาใช้ใหมอ่ กี ครง้ั แตก่ ารนาำ กลบั มาใช้ใหมเ่ ปน็ การนาำ ดอกไมป้ ระดษิ ฐ์ ถุงใสข่ อง ส่งิ ของเหลือใช้กลับมาใชใ้ หม่ โดยไม่ตอ้ งผ่านกระบวนการแปรรปู 76 ep 4 ๑๐. นักเรียนร่วมกันอภิปรายและสรุปเกี่ยวกับวิธีการทำ�งานให้เห็นการคิดเชิงระบบ และวธิ กี ารทำ�งานที่มแี บบแผน ขน้ั สอื่ สารและนำ� เสนอ ๙. นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น จั ด ป ร ะ ก ว ด 5ep ข้ันประเมินเพ่ือเพ่ิมคุณค่า ส่ิงประดิษฐ์ของเล่น ของใช้จากวัสดุ บรกิ ารสงั คม และจิตสาธารณะ เหลือใช้ โดยมีการนำ�เสนอแบบ ชมนิทรรศการ ประเมินผลและ ๑๑. นักเรียนร่วมกันคัดเลือกส่ิงประดิษฐ์ท่ีดีเด่นนำ�ไปมอบให้ห้องวิทยาศาสตร์ของ ประกาศผลการประกวดท่ีลาน- โรงเรยี น เพอ่ื เผยแพร่ความรู้และเป็นสื่อการเรยี นการสอนตอ่ ไป อเนกประสงค์ของโรงเรียน ๑๒. นักเรยี นนำ�เสนอผลการศกึ ษา พรอ้ มสะทอ้ นความคดิ รว่ มกนั สุดยอดคู่มือครู 76

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพlaิ่มtคinุณgค่า pplying and Constructing the Knowledge เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก asean ตัวชี้วัด แบบฝกึ หดั ว ๒.๑ ป.๒/๓ ว ๒.๑ ป.๒/๔ ๓. การนำาวัสดุที่ใช้แล้วกลับมาใช้ใหม่และประโยชน์ของการนำา แนวคำ� ตอบ วัสดุกลับมาใช้ใหม่ ๑. ตอบ ๑. สงั เกตส่งิ ของเหลอื ใช้ท่กี าำ หนด แลว้ ระบุวัสดุทใ่ี ช้ทาำ และ การนำากลบั มาใชใ้ หม่ สิ่งของ วัสดทุ ีใ่ ชท้ ำ� การน�ำ กลับมาใชใ้ หม่ ขวดนาํ้ พลาสตกิ กระดาษ ผา้ ไมไ้ อศกรมี ขวดนํ้า พลาสตกิ นำ�ขวดนํา้ พลาสติก พลาสติก มาท�ำ กระถางปลูกตน้ ไม้ ๒. นักเรียนเคยนำาวัสดุท่ใี ช้แล้วกลับมาใชใ้ หม่ได้อย่างไรบา้ ง ๓. การนาำ วัสดทุ ใ่ี ช้แลว้ กลับมาใชใ้ หม่มีประโยชน์อยา่ งไรบ้าง กระดาษ กระดาษ น�ำ เศษกระดาษมา ประดิษฐเ์ ป็นดอกไมแ้ ห้ง สะเต็มสรา้ งสรรค์ เพือ่ ประดบั ตกแตง่ นักเรียนแบ่งกลุ่ม แต่ละกลุ่มร่วมกันวางแผน และทำาโครงงานตามแนวสะเต็ม ผ้า ผา้ น�ำ เศษผ้ามาทำ�เป็น โดยนำาส่ิงของเหลือใช้มาสร้างเป็นของเล่นหรือของใช้เพื่อนำากลับมาใช้ประโยชน์ พรมเช็ดเท้า อกี ครงั้ โดยดาำ เนินการตามข้ันตอน ดังนี้ ไมไ้ อศกรมี ไม้ นำ�มาประดิษฐเ์ ปน็ ๑. สำารวจของเหลอื ใชใ้ นโรงเรยี นหรือที่บ้าน กระถางสำ�หรบั ใสด่ อกไม้ ๒. ออกแบบของเล่นหรอื ของใช้ท่ีจะสร้าง ๓. สรา้ งของเลน่ หรอื ของใช้ตามทไี่ ด้ออกแบบไว้ ๒. ตอบ ขึ้นอยู่กับประสบการณ์ของนักเรียน ๔. ทดสอบประสิทธิภาพของของเลน่ หรือของใช้ เช่น นำ�ถุงพลาสติกเก็บรวบรวมเพ่ือนำ�มา ๕. นาำ เสนอผลงานใหส้ มาชกิ ในหอ้ ง ตลอดจนเลา่ ถงึ ความรสู้ กึ ทม่ี ตี อ่ ผลงาน ใชซ้ ้ํา นำ�เสือ้ ผา้ เก่า ๆ มาใชเ้ ป็นผ้าเชด็ พนื้ 77 ๓. ตอบ การนำ�วัสดุท่ีใช้แล้วกลับมาใช้ใหม่ จะทำ�ให้ลดปริมาณขยะ เกิดผลดีต่อ ส่ิงแวดล้อม นอกจากนี้ยังช่วยให้เกิด การอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมและเห็นคุณค่า ของทรพั ยากร บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 สะเต็มสร้างสรรค์ นักเรียนเชื่อมโยงความรู้กับหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง โดยนักเรียน นักเรยี นร่วมกันทำ�กิจกรรม แบ่งกลุ่ม แต่ละกลุ่มร่วมกันวางแผน ออกแบบ และประดิษฐ์ส่ิงประดิษฐ์ สะเตม็ สร้างสรรค์ น�ำ ไปสกู่ ารสร้าง กระป๋องออมสนิ เปเปอร์มารเ์ ช โดยใช้วัสดุเหลือใช้ในท้องถิน่ นวัตกรรม 77 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้ บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 NET แนวข้อสอบ O-NET เป้าหมายการเรยี นรู้ มาตรฐานการเรียนรู้ ห๕นว่ ยการเรยี นร แสงและการมองเห็นทู้ ่ี มาตรฐาน ว ๒.๓ แผนผงั หัวขอ้ หน่วยการเรยี นรู้ เข้าใจความหมายของพลังงาน การ เปลี่ยนแปลงและการถ่ายโอนพลังงาน การเคลื่อนที่ของแสง การมองเห็นวัตถุ ปฏิสัมพันธ์ระหว่างสสารและพลังงาน และแหลง่ กำาเนดิ แสง พลังงานในชีวิตประจำ�วัน ธรรมชาติของ คลน่ื ปรากฏการณท์ เ่ี กย่ี วขอ้ งกบั เสยี ง แสง แสงและ และคล่ืนแม่เหล็กไฟฟ้า รวมทั้งนำ�ความรู้ การมองเห็น ไปใชป้ ระโยชน์ ตัวชว้ี ดั ๑. บรรยายแนวการเคลอ่ื นทขี่ องแสงจากแหลง่ กาำ เนดิ แสง และอธบิ ายการมองเหน็ วัตถุ จากหลกั ฐานเชิงประจักษ์ (ว ๒.๓ ป.๒/๑) ๒.ตระหนักในคณุ คา่ ของความร้ขู องการมองเห็น โดยเสนอแนะแนวทางการปอ้ งกนั อนั ตรายจากการมองวตั ถุทอี่ ยู่ในบรเิ วณท่ีมีแสงสว่างไมเ่ หมาะสม (ว ๒.๓ ป.๒/๒) ศัพท์วทิ ยาศาสตร์นา่ รู้ คาำ ศพั ท์ คำาอ่าน คำาแปล eye อาย นยั น์ตา light ไลทฺ แสง light source ไลทฺ ซอร์ส แหลง่ กาำ เนดิ แสง ออบ′จคิ ทฺ object รเิ ฟลคทฺ′ วตั ถุ reflect สะทอ้ น สาระการเรียนรูแ้ กนกลาง แสงเคลื่อนท่ีจากแหล่งกำ�เนิดแสงทุกทิศทางเป็นแนวตรง เม่ือมีแสงจากวัตถุมาเข้าตาจะทำ�ให้มองเห็นวัตถุน้ัน การมองเห็น วัตถุท่ีเป็นแหล่งกำ�เนิดแสง แสงจากวัตถุนั้นจะเข้าสู่ตาโดยตรง ส่วนการมองเห็นวัตถุท่ีไม่ใช่แหล่งกำ�เนิดแสง ต้องมีแสงจาก แหล่งกำ�เนิดแสงไปกระทบวัตถุแล้วสะท้อนเข้าตา ถ้ามีแสงท่ีสว่างมาก ๆ เข้าสู่ตาอาจเกิดอันตรายต่อตาได้ จึงต้องหลีกเล่ียง การมองหรือใช้แผ่นกรองแสงท่ีมีคุณภาพเม่ือจำ�เป็น และต้องจัดความสว่างให้เหมาะสมกับการทำ�กิจกรรมต่าง ๆ เช่น การอ่าน หนังสอื การดจู อโทรทัศน์ การใช้โทรศพั ทเ์ คลือ่ นทีแ่ ละแท็บเล็ต สุดยอดคู่มือครู 78

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า pplying and Constructing the Knowledge เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก การเคลือ่ นทีข่ องแสง asean สมรรถนะส�ำ คญั ของผู้เรียน ๑. ความสามารถในการสอื่ สาร ๒. ความสามารถในการคิด ๓. ความสามารถในการแกป้ ญั หา ๔. ความสามารถในการใช้ทักษะชวี ติ ๕. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี รงั สีแสง คุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์ ใฝ่เรยี นรู้ ตวั ชว้ี ดั ที่ ๔.๑ ตั้งใจ เพยี รพยายามใน การเรียนและเข้ารว่ มกิจกรรมการเรียนรู้ ตวั ช้วี ดั ท่ี ๔.๒ แสวงหาความรจู้ าก แหลง่ เรียนรู้ตา่ ง ๆ ท้งั ภายในและ ภายนอกโรงเรียน ด้วยการเลือกใชส้ ่อื อย่างเหมาะสม บันทึกความรู้ วเิ คราะห์ สรปุ เปน็ องคค์ วามรู้ สามารถนำ�ไปใช้ ในชวี ติ ประจำ�วันได้ ม่งุ มนั่ ในการทำ�งาน ตัวช้วี ัดท่ี ๖.๑ ต้ังใจและรับผิดชอบ ในการปฏิบตั หิ น้าทก่ี ารงาน ตวั ชว้ี ดั ท่ี ๖.๒ ทำ�งานดว้ ยความเพียร พยายามและอดทนเพือ่ ใหง้ านสำ�เร็จ ตามเปา้ หมาย บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 นักเรียนแบ่งกลมุ่ แตล่ ะกล่มุ ร่วมกันวางแผน ออกแบบ และเขียนอนิ โฟกราฟิก เกี่ยวกับแสงและการมองเห็นให้น่าสนใจ โดยใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์ แล้ว น�ำเสนอและเผยแพร่ในเว็บไซตข์ องโรงเรียน 79 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้ บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 NET แนวข้อสอบ O-NET ตัวชีว้ ดัSt ๑. การเคลื่อนที่ของแสงและแหล่งกำาเนิดแสง ว ๒.๓ ป.๒/๑ ดวงอาทติ ยเ์ ป็นแหล่งพลงั งานพน้ื ฐานทส่ี าำ คญั ของสงิ่ มีชวี ิตบนโลก เวลากลางวนั สงิ่ มชี วี ติ ทงั้ พชื สตั ว์ และมนษุ ยไ์ ดร้ บั แสงจากดวงอาทติ ย์ ภาระงาน/ชิ้นงาน ชว่ ยในการดำารงชีวติ ภาพวาดและระบายสี การเคลื่อนที่ของ แสงจากดวงอาทิตยเ์ คลือ่ นทีเ่ ป็นแนวตรงมายังโลก แสงออกจากแหลง่ กำ�เนดิ แสงที่สนใจ ep 1 ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล ๑. นักเรียนสังเกตส่ิงต่าง ๆ รอบตัว นกั เรยี น แลว้ รว่ มกนั ตอบคำ�ถามสำ�คญั กระตุ้นความคิด ดังน้ี ๑.๑ แสงในชีวิตประจำ�วันมีประโยชน์ อยา่ งไร (ตัวอย่างคำ�ตอบ แสงสวา่ งจากดวงอาทติ ย์ ชว่ ยใหเ้ รามองเห็น) ๑.๒ ถ้าโลกนไ้ี ม่มแี สงจะเกิดอะไรข้นึ (ส่ิงมีชีวิตจะดำ�รงชีวิตอยู่ไม่ได้ เน่ืองจาก พืชไม่สามารถสร้างอาหารได้ พืชก็จะตาย เมื่อพืชตาย สิ่งมีชีวิตอ่ืนก็จะตายตาม เนื่องจากไม่มีผู้ผลิตและโลกใบนี้จะมี แต่ความมืด) 80 สุดยอดคู่มือครู 80

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า pplying and Constructing the Knowledge เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก Step 1asean ขัน้ สงั เกต รวบรวมขอ้ มลู ค�ำ ถ�มสำ�คัญ ๒. ผู้แทนนักเรียนสาธิตฉายไฟฉาย และ แสงมลี กั ษณะการเคลอื่ นทีอ่ ย่างไร จดุ เทียนไขในหอ้ งมดื นักเรียนรว่ มกัน สนทนาทบทวนประสบการณ์เดิม กจิ กรรมที่ ๕.๑ การเคล่อื นท่ีของแสง เกี่ยวกับการเคล่ือนที่ของแสง แล้ว ร่วมกันตอบคำ�ถามสำ�คัญกระตุ้น วสั ดอุ ุปกรณ์ ๑ กระบอก ความคิด ดังนี้ ๑. ไฟฉาย ๑ กอ้ น ๒.๑ นกั เรยี นรจู้ กั /เคยเหน็ แสงหรอื ไม่ ๒. ดินนา้ำ มัน ๑ แท่ง (ร้จู กั /เคยเหน็ ) ๒.๒ แสงมีลักษณะการเคลื่อนท่ี ๓. ดนิ สอปลายแหลม ๑ อัน ๑ แผ่น อยา่ งไร ๔. ไม้บรรทดั ๓ แผ่น (แสงเคล่ือนที่เป็นแนวตรงออกจาก ๕. กระดาษขาวสำาหรบั เป็นฉากรบั แสง ๖. กระดาษแข็งขนาด A4 แหล่งก�ำ เนดิ แสง) ๓. นกั เรียนแบง่ กลุม่ กลมุ่ ละ ๔ คน คละ วิธีทาำ ความสามารถ แตล่ ะกลมุ่ ร่วมกันอย่าง ๑. นกั เรยี นแบง่ กลมุ่ แตล่ ะกลมุ่ รว่ มกนั ขดี เสน้ ทแยงมมุ บนแผน่ กระดาษแขง็ รวมพลังศึกษาวิธีทำ� อภิปรายก่อนทำ� ท้งั ๓ แผน่ กิจกรรม ปฏิบัติกิจกรรมที่ ๕.๑ เรื่อง การเคลื่อนท่ีของแสง และบันทึกผล ๒. ใชด้ ินสอปลายแหลมเจาะรกู ลม ๆ ทจ่ี ดุ เส้นทแยงมมุ ตดั กนั การทำ�กจิ กรรม ๔. ผู้แทนนักเรียนแต่ละกลุ่มนำ�เสนอ บนแผ่นกระดาษแข็งท้งั ๓ แผน่ ผลการทำ�กจิ กรรมหนา้ ช้นั เรียน ๓. วางแผ่นกระดาษแข็งทั้ง ๓ แผ่นให้ต้ังตรงชิดขอบโต๊ะด้านหนึ่ง โดยใช้ ดินน้ำามันช่วยในการต้ังแผ่นกระดาษแข็ง ต้ังกระดาษท่ีเป็นฉากรับแสง ไวด้ ้านหลงั แผน่ กระดาษแขง็ แผน่ ท่ี ๓ 81 81 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้ บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 NET แนวข้อสอบ O-NET St Step 2 ขัน้ คิดวเิ คราะห์ และสรปุ ความรู้ ๕. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันวิเคราะห์ ๔. ฉายแสงจากไฟฉายส่องผ่านรูบนแผ่นกระดาษทั้ง ๓ แผ่นไปยัง และอภิปรายผลการทำ�กิจกรรม โดย ฉากรบั แสง สงั เกตและบนั ทกึ ผล โดยทาำ เครอ่ื งหมาย ในตารางบนั ทกึ ผล ตอบคำ�ถามหลงั ทำ�กจิ กรรม ๕. เลื่อนแผ่นกระดาษแข็งแผ่นที่ ๑ ออกไปจากแนวเดิมเล็กน้อย สังเกต ๖. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันสรุปผล และบันทึกผล นำาแผ่นกระดาษแข็งแผ่นที่ ๑ ออก สังเกตและบันทึกผล การทำ�กิจกรรมและสรุปสิ่งที่เข้าใจ เปน็ ความรูร้ ว่ มกันเกีย่ วกบั การเคลือ่ นที่ ๖. ทาำ การทดลองเชน่ เดยี วกบั ขอ้ ๕ แตเ่ ปลย่ี นแผน่ กระดาษแขง็ เปน็ แผน่ ท่ี ๒ และ ๓ แทน สังเกตและบันทึกผล ของแสงว่า แสงเคล่ือนที่จากแหล่ง กำ�เนดิ แสงทกุ ทศิ ทุกทางเปน็ แนวตรง แผน่ กระดาษแขง็ รูปส่ีเหลยี่ ม กระดาษขาวฉากรับแสง ขนาด A4 ep 3 ขัน้ ปฏบิ ตั ิ และสรุปความรู้ การขดี เส้นทแยงมุม แผน่ ท่ี ๒ แผน่ ท่ี ๓ หลงั การปฏบิ ตั ิ บนแผ่นกระดาษแข็ง แผ่นท่ี ๑ ไฟฉาย ดินนาํ้ มัน ๗. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันวางแผน สำ�รวจ และเขียนอธิบายการเคล่ือนท่ี ของแสงออกจากแหล่งกำ�เนิดแสง ที่สนใจ พร้อมยกตัวอย่างสนับสนุน การอธิบาย พร้อมวาดภาพและ ระบายสปี ระกอบ จัดทำ�เป็นชิน้ งาน ๘. นกั เรยี นทำ�กิจกรรมบรู ณาการ STEM โ ด ย แ ต่ ล ะ ก ลุ่ ม ร่ ว ม กั น ว า ง แ ผ น ออกแบบ และช่วยกันคิดหาวิธีที่จะให้ มองเห็นแสงจากเทียนไข โดยกำ�หนด การทดลอง การสอ่ งไฟฉายผ่านรูบนแผน่ กระดาษแขง็ ท้ัง ๓ แผ่น วา่ ตอ้ งมองเหน็ แสงทะลแุ ผน่ CD ทั้ง กระทบบนกระดาษขาวทเี่ ปน็ ฉากรับแสง ๓ แผน่ บนั ทกึ ผล พรอ้ มเขียนรายงาน 82 พอสงั เขป กำ�หนดวสั ดุอปุ กรณ์ ดงั นี้ ๙. นักเรยี นร่วมกนั สรปุ ส่งิ ทเี่ ขา้ ใจเปน็ ความรรู้ ่วมกัน ดงั น้ี ๑. แผน่ CD ๓ แผ่น • แสงเคล่ือนท่เี ป็นแนวตรงจากแหลง่ กำ�เนดิ แสงทกุ ทศิ ทาง ๒. เทียนไข ๑ เลม่ ๓. ไม้ขีดไฟ ๑ กลกั ๔. ดินนํา้ มนั ๑ ก้อน สุดยอดคู่มือครู 82